Mo Ghrá-sa (idir lúibíní)

le Nuala Ní Dhomhnaill

Mo Ghrá-sa (idir lúibíní) Níl mo ghrá-sa Mar bhláth na n-airní A bhíonn i ngairdín (nó ar chrann ar bith) Is má tá aon ghaol aige Le nóiníní Is as a chluasa a fhásfaidh siad (nuair a bheidh sé ocht dtroigh síos) Ní haon ghlaise cheolmhar iad a shúile (táid róchóngarach dá chéile Ar an gcéad dul síos) Is más slim é síoda Tá ríbí a ghruaige (mar bhean dhubh Shakespeare) Ina wire deilgní Ach is Cuma sin. Tugann sé dom Úlla (is nuair a bhíonn sé I ndeá-ghiúmar caora finiúna)

My mistress' eyes are nothing like the sun (Sonnet 130)

My mistress' eyes are nothing like the sun;

Coral is far more red than her lips' red;

If snow be white, why then her breasts are dun;

If hairs be wires, black wires grow on her head.

I have seen roses damasked, red and white,

But no such roses see I in her cheeks;

And in some perfumes is there more delight

Than in the breath that from my mistress reeks.

I love to hear her speak, yet well I know

That music hath a far more pleasing sound;

I grant I never saw a goddess go;

My mistress when she walks treads on the ground.

And yet, by heaven, I think my love as rare

As any she belied with false compare.

Véarsa 1

Níl mo ghrá-sa

Mar bhláth na n-airní

A bhíonn i ngairdín

(nó ar chrann ar bith)

http://www.google.ie/imgres?imgurl=http://1.bp.blogspot.com/_eNxv4CMH3uM/R1BHYKSSCmI/AAAAAAAAAeo/tWBxwIVyng8/s1600-R/no%2Bsign.bmp&imgrefurl=http://librarytypos.blogspot.com/2007_12_01_archive.html&usg=__5OOpqxw3ymkrpDMZ7A42kHy35sA=&h=582&w=599&sz=29&hl=en&start=6&zoom=1&itbs=1&tbnid=Hv8Ozs_dZVS7uM:&tbnh=131&tbnw=135&prev=/images%3Fq%3Dno%2Bsign%26hl%3Den%26safe%3Dactive%26tbs%3Disch:1&ei=8JZCTf2yE8qahQfiq8S7AQhttp://www.google.ie/imgres?imgurl=http://1.bp.blogspot.com/_eNxv4CMH3uM/R1BHYKSSCmI/AAAAAAAAAeo/tWBxwIVyng8/s1600-R/no%2Bsign.bmp&imgrefurl=http://librarytypos.blogspot.com/2007_12_01_archive.html&usg=__5OOpqxw3ymkrpDMZ7A42kHy35sA=&h=582&w=599&sz=29&hl=en&start=6&zoom=1&itbs=1&tbnid=Hv8Ozs_dZVS7uM:&tbnh=131&tbnw=135&prev=/images%3Fq%3Dno%2Bsign%26hl%3Den%26safe%3Dactive%26tbs%3Disch:1&ei=8JZCTf2yE8qahQfiq8S7AQ

Véarsa 2

Is má tá aon ghaol aige

Le nóiníní

Is as a chluasa a fhásfaidh siad

(nuair a bheidh sé ocht dtroigh síos)

http://www.google.ie/imgres?imgurl=http://2.bp.blogspot.com/_kQKSH7T2mv0/THG3B1fUk2I/AAAAAAAAGPE/219jx2yBXeY/s1600/daisies.jpg&imgrefurl=http://ilikeiwishiheart.blogspot.com/2010/08/movida-mojitos-and-jo-malone.html&usg=__cyGPFk0tU-cWX2ieb-Gudj9cKng=&h=360&w=504&sz=15&hl=en&start=13&zoom=1&itbs=1&tbnid=kw17tWjm9qZ3-M:&tbnh=93&tbnw=130&prev=/images%3Fq%3Ddaisies%26hl%3Den%26safe%3Dactive%26tbs%3Disch:1&ei=NJdCTcr8EInChAfO5bTEAQ

Véarsa 3

Ní haon ghlaise cheolmhar

iad a shúile

(táid róchóngarach dá chéile

Ar an gcéad dul síos)

http://www.google.ie/imgres?imgurl=http://api.ning.com/files/-T3InxgxwTUGEThktvnTO7GNCga*Tq8Y-B1HfLtPn2fHIrwxeyP*TAjY-lcrtKhdXHGt-u90RPvc7r8Xv31Di2Ud7-JAwyZV/Green_Eyes_by_catsastrofic.jpg&imgrefurl=http://www.p2monline.co.uk/ultrabeat-pretty-green-eyes-dazoo-at-night-remix/&usg=__htdLQDLyNCtCGBT0SwWf7NdugnY=&h=768&w=1024&sz=83&hl=en&start=4&zoom=1&itbs=1&tbnid=3iV_4IN4TidtmM:&tbnh=113&tbnw=150&prev=/images%3Fq%3Dpretty%2Bgreen%2Beyes%26hl%3Den%26safe%3Dactive%26tbs%3Disch:1&ei=lZdCTcPaNYaBhQel0dzDAQhttp://www.google.ie/imgres?imgurl=http://www.planet-familyguy.com/pfg/images/characters/electrician.jpg&imgrefurl=http://www.bigfooty.com/forum/showthread.php%3Fp%3D19921805&usg=__2Ci3VK-ZKnQFA_AkmAAWPj4Z4l0=&h=480&w=700&sz=73&hl=en&start=1&zoom=1&itbs=1&tbnid=f0aGlfyYRMlAgM:&tbnh=96&tbnw=140&prev=/images%3Fq%3Deyes%2Btoo%2Bclose%2Btogether%2Bfamily%2Bguy%26hl%3Den%26safe%3Dactive%26tbs%3Disch:1&ei=zJdCTeGWHpOFhQep9bnIAQ

Véarsa 4

Is más slim é síoda

Tá ríbí a ghruaige

(mar bhean dhubh Shakespeare)

Ina wire deilgní

http://www.google.ie/imgres?imgurl=http://applesandribbons.files.wordpress.com/2009/01/images1.jpg%3Fw%3D143%26h%3D143&imgrefurl=http://applesandribbons.wordpress.com/2009/01/23/william-shakespeare-sonnet-130-my-mistress-eyes-are-nothing-like-the-sun/&usg=__K835WtLeE1mIkXlzg3cOUrlnZEw=&h=143&w=143&sz=5&hl=en&start=19&zoom=0&itbs=1&tbnid=woUUaR3I3FEWdM:&tbnh=94&tbnw=94&prev=/images%3Fq%3Dif%2Bhairs%2Bbe%2Bwires%26hl%3Den%26safe%3Dactive%26tbs%3Disch:1&ei=_pdCTeLbDcyFhQeo-ZzIAQ

Véarsa 5

Ach is Cuma sin.

Tugann sé dom

Úlla

(is nuair a bhíonn sé i ndeá-ghiúmar caora finiúna)

http://www.google.ie/imgres?imgurl=http://blog.responsivehealth.com/wp-content/uploads/2010/03/grapes.jpg&imgrefurl=http://blog.responsivehealth.com/2010/03/02/ten-health-benefits-eating-grapes/&usg=__r21kCleA8n29xtBDbNrb9wQYBi8=&h=320&w=320&sz=41&hl=en&start=11&zoom=1&itbs=1&tbnid=ZEVVZMvNYZOafM:&tbnh=118&tbnw=118&prev=/images%3Fq%3Dgrapes%26hl%3Den%26safe%3Dactive%26tbs%3Disch:1&ei=fZhCTbXCK96AhAfh-4DIAQ

Níl an grá foirfe

Ar thaitin an dán seo leat?

Thaitin an dán seo go mór liom.

Cheap mé go raibh sé dea-scríofa agus greannmhar. – Bhí a lán íomhánna greannmhaire sa dán, súile ró

chóngarach agus gruaig ait mar shampla…..(samplaí).

Chomh maith le sin thaitin an teachtaireacht sa dán liom. – Bhí an file ag rá go raibh pearsantacht níos tábhachtaí

ná dathúileacht. Aontaím le sin.

Mothúcháin

Is léir go bhfuil a lán grá ag an bhfile dá leannán, níl an dán ró-deas faoi chuma fisiciúla an fhir. Ach tuigimid ag an deireadh go bhfuil siad i ngrá lena chéile.

Anuas ar sin tuigimid go bhfuil an grá fíor láidir toisc go bhfuil sí ábalta é agus a ‘dhathúlacht’ a mhagadh go poiblí*.

Chomh maith leis an grá agus an magadh tagann an greann sa dán chun tosaigh. Is aoir gealgháireach ar na seandhánta ghrá an dán seo. Is léir nach raibh an file sásta leis an áibhéal sna cuir síos ar chuma fisiciúla na mban sna dánta sin, ach gur aontaigh sí le Shakespeare i Sonnet 130, go raibh pearsantacht an duine níos tabhachtaí.

Úsáideann sí an greann go han-héifeachtach chun na híomhánna greannmhaire dá leannán a chruthú*.

Téama

Is é an grá téama don dán seo.

Is léir go bhfuil an file i ngrá lena leanán.

Déanann sí cur síos magúil air ach tuigimid go bhfuil an gaol láidir go leor chun é seo a dhéanamh.

Cuireann sí béim ar phearsantacht a grá, ní ar a chuma fisiciúla.

Tá an bheirt acu i ngrá le chéile ach ní sa bhealach nósmhar (cosúil le na sean-dhánta ghrá).

Íomhánna Tá an dán seo plódaithe l’íomhánna.

Tá íomhánna deasa, uafásach agus greannmhar ann.

Tugann na híomhánna beocht don dán.

Is féidir liom na pictiúirí a fheiceáil i m’aigne den fhear. Dar leis na híomhánna níl sé dathúil ar chor ar bith, tá a shúile uafásach agus tá a chuid gruaige craiceáilte ‘……..’.

Ach tá teachtaireacht sna híomhánna freisin, teachtaireacht tábhachtach. Tá pearsantacht an duine níos tábhachtaí ná dathúlacht. Is duine iontach smaointeach é an fear agus tugann sé aire maith don fhile. Sin an fáth go bhfuil sí i ngrá leis.

Mar sin, ceapaim go bhfuil na híomhánna sa dán seo an-éifeachtach.

Buncheisteanna

1. Cé a scríobh an dán? 2. Déan cur síos ar ghrá an fhile. (an fear) 3. An bhfuil an fear cosúil le bláthanna? 4. An bhfuil súile deasa aige? 5. An bhfuil gruaige deas néata aige? 6. Cén sórt duine é? 7. An gceapann tú go bhfuil an file i ngrá leis? 8. An dtugann an fear aire don fhile? 9. Cad a thugann sé di? 10. Cén fáth go bhfuil an file ag magadh sa dán seo? 11. An bhfuil an dán seo cosúil le na dánta grá eile? 12. Déan cur síos ar na híomhánna sa dán. 13. An maith leat na híomhánna sa dán? 14. Cad é do thuairim faoin dán seo- an bhfuil dathúlacht nó

pearsantacht níos tábhachtaí?