model jakości cmm/cmmi

Model jakości Model jakości CMM/CMMICMM/CMMI

Kuchta JarosławKuchta Jarosław

Dokumentacja i Jakość Dokumentacja i Jakość OprogramowaniaOprogramowania

Dokumentacja i Jakość Oprogramowania 2CMM/CMMI

Krótka historia Krótka historia CMM/CMMICMM/CMMI

1986 1986 – – Software Engineering InstituteSoftware Engineering Institute (SEI) - schemat (SEI) - schemat dojrzałości procesu wytwarzania oprogramowania dojrzałości procesu wytwarzania oprogramowania

1991 – model dojrzałości możliwości dla oprogramowania – 1991 – model dojrzałości możliwości dla oprogramowania – Capability Maturity Model for SoftwareCapability Maturity Model for Software – SW-CMM – SW-CMM

Od 1991 – wiele modeli CMM dla różnych dyscyplin:Od 1991 – wiele modeli CMM dla różnych dyscyplin: inżynieria oprogramowaniainżynieria oprogramowania inżynieria systemówinżynieria systemów akwizycja oprogramowaniaakwizycja oprogramowania zarządzanie siłą roboczązarządzanie siłą roboczą zintegrowane tworzenie produktów i procesówzintegrowane tworzenie produktów i procesów

2002 – CMMI (2002 – CMMI (CMM IntegrationCMM Integration))


SpostrzeżeniaSpostrzeżenia W miarę dojrzewania organizacji proces wytwarzania W miarę dojrzewania organizacji proces wytwarzania

oprogramowania staje się coraz lepiej zdefiniowany i coraz oprogramowania staje się coraz lepiej zdefiniowany i coraz spójniej zaimplementowany w danej organizacji.spójniej zaimplementowany w danej organizacji.

Możliwości procesu stanowią środek do przewidywania Możliwości procesu stanowią środek do przewidywania najbardziej prawdopodobnych rezultatów następnego najbardziej prawdopodobnych rezultatów następnego projektu oprogramowania, którego wytworzenia podejmie projektu oprogramowania, którego wytworzenia podejmie się organizacjasię organizacja

Dojrzałość procesu zakłada potencjalny wzrost jego Dojrzałość procesu zakłada potencjalny wzrost jego możliwości.możliwości.

W miarę wzrostu dojrzałości procesu organizacja W miarę wzrostu dojrzałości procesu organizacja instytucjonalizuje proces poprzez swoją politykę, standardy instytucjonalizuje proces poprzez swoją politykę, standardy i struktury organizacyjne. i struktury organizacyjne.

Instytucjonalizacja pociąga za sobą tworzenie Instytucjonalizacja pociąga za sobą tworzenie infrastruktury i kultury w zakresie metod, praktyk i infrastruktury i kultury w zakresie metod, praktyk i procedur, tak że pozostają one zachowane nawet wówczas, procedur, tak że pozostają one zachowane nawet wówczas, gdy osoby, które je pierwotnie zdefiniowały odejdą.gdy osoby, które je pierwotnie zdefiniowały odejdą.


Poziomy dojrzałościPoziomy dojrzałości

Inicjalny

Powtarzalny

Zdefiniowany

Zarządzany

Optymalizowany

1

2

3

4

5


Poziom 1. inicjalnyPoziom 1. inicjalny Proces programowania jest organizowany Proces programowania jest organizowany ad hocad hoc, czasami nawet , czasami nawet

chaotycznie. chaotycznie. Często pojawiają się kryzysy związane z przekroczeniem Często pojawiają się kryzysy związane z przekroczeniem

harmonogramu lub budżetu.harmonogramu lub budżetu. Procesy nie są zdefiniowane lub są słabo zdefiniowane. Procesy nie są zdefiniowane lub są słabo zdefiniowane. Kryzysy powodują odejście od założonych procedur i powrót do Kryzysy powodują odejście od założonych procedur i powrót do

kodowania i testowania.kodowania i testowania. Sukces zależy od indywidualnego wysiłku zaangażowanych ludzi, Sukces zależy od indywidualnego wysiłku zaangażowanych ludzi,

wyjątkowego kierownika projektu, doświadczonego i wydajnego wyjątkowego kierownika projektu, doświadczonego i wydajnego zespołu.zespołu.

Ewentualny sukces nie może być powtórzony, chyba że zostanie Ewentualny sukces nie może być powtórzony, chyba że zostanie zaangażowany ten sam zespół ludzi.zaangażowany ten sam zespół ludzi.


Poziom 2. powtarzalnyPoziom 2. powtarzalny Ustanowiono podstawowe procesy zarządzania projektem.Ustanowiono podstawowe procesy zarządzania projektem. Kierownicy projektów kontrolują koszty, harmonogram i Kierownicy projektów kontrolują koszty, harmonogram i

funkcjonalność oprogramowania. funkcjonalność oprogramowania. Utrzymuje się konieczną dyscyplinę procesu.Utrzymuje się konieczną dyscyplinę procesu. Rejestruje się doświadczenia dla powtórzenia Rejestruje się doświadczenia dla powtórzenia

wcześniejszych sukcesów w podobnych projektach.wcześniejszych sukcesów w podobnych projektach. Jakość produktów jest powtarzalna pod warunkiem Jakość produktów jest powtarzalna pod warunkiem

podobieństwa projektów.podobieństwa projektów.


Poziom 3. Poziom 3. zdefiniowanyzdefiniowany

Procesy są dokumentowane i standaryzowane zarówno w Procesy są dokumentowane i standaryzowane zarówno w zakresie zarządzania, jak i inżynierii oprogramowania.zakresie zarządzania, jak i inżynierii oprogramowania.

Wszystkie procesy są integrowane w danej organizacji w Wszystkie procesy są integrowane w danej organizacji w standardowy proces programowania. standardowy proces programowania.

We wszystkich projektach wykorzystuje się zatwierdzone, We wszystkich projektach wykorzystuje się zatwierdzone, „przykrawane” wersje standardowego procesu. „przykrawane” wersje standardowego procesu.

Jakość produktów jest przewidywalna i stała.Jakość produktów jest przewidywalna i stała.


Poziom 4. zarządzanyPoziom 4. zarządzany Organizacja określiła w sposób ilościowy cele jakościowe w Organizacja określiła w sposób ilościowy cele jakościowe w

zakresie procesów i produktów.zakresie procesów i produktów. Jakość procesów i produktów jest mierzona i rejestrowana Jakość procesów i produktów jest mierzona i rejestrowana

we wspólnej dla organizacji bazie danych.we wspólnej dla organizacji bazie danych. Wyniki pomiarów są rozumiane i analizowane w celu Wyniki pomiarów są rozumiane i analizowane w celu

kontrolowania procesu programowania.kontrolowania procesu programowania. Zapewniona jest przewidywalnie wysoka jakość Zapewniona jest przewidywalnie wysoka jakość

produktów.produktów.


Poziom 5. Poziom 5. optymalizowanyoptymalizowany

Wdrożono ciągłe udoskonalanie procesu programowania Wdrożono ciągłe udoskonalanie procesu programowania przez analizowanie pomiarów efektywności procesu.przez analizowanie pomiarów efektywności procesu.

Zdefiniowano słabości i mocne strony organizacji. Słabości Zdefiniowano słabości i mocne strony organizacji. Słabości są eliminowane, mocne strony są preferowane.są eliminowane, mocne strony są preferowane.

Wprowadzane są innowacyjne pomysły i technologie Wprowadzane są innowacyjne pomysły i technologie mające usprawnić proces programowania.mające usprawnić proces programowania.


Poziom dojrzałości a Poziom dojrzałości a przewidywalność wynikówprzewidywalność wyników

praw

dopo

dobi

eńst

wo

ukoń

czen

ia

Czas, koszt, ...

Na poziomie 1. budżet i harmonogram są prawie zawsze przekroczone

Na poziomie 5. budżet i harmonogram są prawie zawsze w założonych granicach

1

2

3

4

5


Kluczowe obszary Kluczowe obszary procesoweprocesowe

11 InicjalnyInicjalny ----

22 PowtarzalnyPowtarzalny Zarządzanie Wymaganiami, Planowanie Projektu, Zarządzanie Wymaganiami, Planowanie Projektu, Monitorowanie i Nadzorowanie Projektu, Zarządzanie Monitorowanie i Nadzorowanie Projektu, Zarządzanie Podwykonawcami, Zapewnienie Jakości Podwykonawcami, Zapewnienie Jakości Oprogramowania, Zarządzanie Konfiguracją Oprogramowania, Zarządzanie Konfiguracją OprogramowaniaOprogramowania

33 ZdefiniowanyZdefiniowany Koncentracja Procesów w Organizacji, Definicja Koncentracja Procesów w Organizacji, Definicja Procesu w Organizacji, Program Szkoleń, Procesu w Organizacji, Program Szkoleń, Zintegrowane Zarządzanie Oprogramowaniem, Zintegrowane Zarządzanie Oprogramowaniem, Inżynieria Produktu Programowego, Koordynacja Inżynieria Produktu Programowego, Koordynacja Międzygrupowa, Przeglądy WzajemneMiędzygrupowa, Przeglądy Wzajemne

44 ZarządzanyZarządzany Ilościowe Zarządzanie Procesem, Zarządzanie Ilościowe Zarządzanie Procesem, Zarządzanie Jakością OprogramowaniaJakością Oprogramowania

55 OptymalizowanOptymalizowanyy

Zapobieganie Defektom, Zarządzanie Zmianami Zapobieganie Defektom, Zarządzanie Zmianami Technologii, Zarządzanie Zmianami ProcesuTechnologii, Zarządzanie Zmianami Procesu


Poziom 2. Powtarzalny Poziom 2. Powtarzalny (1)(1)

Zarządzanie WymaganiamiZarządzanie Wymaganiami Wymagania systemowe dla oprogramowania stanowią bazę Wymagania systemowe dla oprogramowania stanowią bazę

projektową dla inżynierów oprogramowania i dla podejmowania projektową dla inżynierów oprogramowania i dla podejmowania decyzji przez kierownictwo.decyzji przez kierownictwo.

Plany projektowe, produkty i aktywności muszą być utrzymywane w Plany projektowe, produkty i aktywności muszą być utrzymywane w spójności zspójności z wymaganiami systemowymi dla oprogramowania .ymaganiami systemowymi dla oprogramowania .

Planowanie ProjektuPlanowanie Projektu Planowanie musi być oparte o udokumentowane szacowanie.Planowanie musi być oparte o udokumentowane szacowanie. Planuje się i dokumentuje aktywności projektowe.Planuje się i dokumentuje aktywności projektowe. Odpowiednie grupy i osoby zgadzają się na udział w projekcie.Odpowiednie grupy i osoby zgadzają się na udział w projekcie.

Monitorowanie i Nadzorowanie ProjektuMonitorowanie i Nadzorowanie Projektu Aktualna wydajność i wyniki prac muszą być śledzone pod względem Aktualna wydajność i wyniki prac muszą być śledzone pod względem

zgodności z planem.zgodności z planem. Gdy wydajność lub wyniki prac odbiegają znacznie od zaplanowanych, Gdy wydajność lub wyniki prac odbiegają znacznie od zaplanowanych,

podejmuje się akcje naprawcze.podejmuje się akcje naprawcze. Zmiany są uzgadniane z odpowiednimi grupami i osobami.Zmiany są uzgadniane z odpowiednimi grupami i osobami.


Poziom 2. Powtarzalny Poziom 2. Powtarzalny (2)(2)

Zarządzanie PodwykonawcamiZarządzanie Podwykonawcami Główny wykonawca wybiera odpowiednich podwykonawcówGłówny wykonawca wybiera odpowiednich podwykonawców Główny wykonawca i podwykonawca zgadzają się co do wzajemnych Główny wykonawca i podwykonawca zgadzają się co do wzajemnych

zobowiązań.zobowiązań. Główny wykonawca i podwykonawca utrzymują ciągłą komunikację.Główny wykonawca i podwykonawca utrzymują ciągłą komunikację. Główny wykonawca sprawdza wyniki i wydajność pracy podwykonawcy pod Główny wykonawca sprawdza wyniki i wydajność pracy podwykonawcy pod

względem jego zobowiązań.względem jego zobowiązań. Zapewnienie Jakości OprogramowaniaZapewnienie Jakości Oprogramowania

Zgodność produktów i aktywności z odpowiednimi standardami, procedurami i Zgodność produktów i aktywności z odpowiednimi standardami, procedurami i wymaganiami musi być sprawdzana obiektywnie.wymaganiami musi być sprawdzana obiektywnie.

Odpowiednie grupy i osoby muszą być informowane o podejmowanych Odpowiednie grupy i osoby muszą być informowane o podejmowanych aktywnościach SQA i ich rezultatach.aktywnościach SQA i ich rezultatach.

Problemy, które nie mogą być rozwiązane w zespole projektowym, powinny być Problemy, które nie mogą być rozwiązane w zespole projektowym, powinny być przekazane dla wyższego kierownictwa.przekazane dla wyższego kierownictwa.

Zarządzanie Konfiguracją OprogramowaniaZarządzanie Konfiguracją Oprogramowania Wybrane produkty softwerowe są identyfikowane, kontrolowane i dostępne.Wybrane produkty softwerowe są identyfikowane, kontrolowane i dostępne. Zmiany w zidentyfikowanych produktach softwerowych są kontrolowane.Zmiany w zidentyfikowanych produktach softwerowych są kontrolowane. Odpowiednie grupy i osoby są informowane o statusie i zawartości ich źródeł Odpowiednie grupy i osoby są informowane o statusie i zawartości ich źródeł

softwerowych.softwerowych.


Poziom 3. Zdefiniowany Poziom 3. Zdefiniowany (1)(1)

Koncentracja Procesów w OrganizacjiKoncentracja Procesów w Organizacji Procesy opracowania oprogramowania i aktywności doskonalące są Procesy opracowania oprogramowania i aktywności doskonalące są

koordynowane w ramach organizacji.koordynowane w ramach organizacji. Mocne i słabe strony używanych procesów są identyfikowane Mocne i słabe strony używanych procesów są identyfikowane

względem standardowego procesu.względem standardowego procesu. Opracowanie i doskonalenie standardowego procesu w organizacji Opracowanie i doskonalenie standardowego procesu w organizacji

musi być zaplanowane.musi być zaplanowane. Definicja Procesu w OrganizacjiDefinicja Procesu w Organizacji

Standardowy proces dla organizacji musi być opracowany i Standardowy proces dla organizacji musi być opracowany i zachowany.zachowany.

Informacje związane z wykorzystaniem standardowego procesu Informacje związane z wykorzystaniem standardowego procesu organizacji są zbierane, przeglądane i udostępniane.organizacji są zbierane, przeglądane i udostępniane.

Zintegrowane Zarządzanie OprogramowaniemZintegrowane Zarządzanie Oprogramowaniem Definiowany proces projektowy jest przykrawaną wersją Definiowany proces projektowy jest przykrawaną wersją

standardowego procesu organizacji.standardowego procesu organizacji. Projekt musi być planowany i zarządzany zgodnie z definiowanym Projekt musi być planowany i zarządzany zgodnie z definiowanym

procesem projektowym.procesem projektowym.


Poziom 3. Poziom 3. Zdefiniowany (2)Zdefiniowany (2)

Inżynieria Produktu ProgramowegoInżynieria Produktu Programowego Zadania inżynierii oprogramowania muszą być definiowane, integrowane Zadania inżynierii oprogramowania muszą być definiowane, integrowane

i spójnie wykonywane.i spójnie wykonywane. Produkty softwerowe muszą być utrzymywane w spójności ze sobą.Produkty softwerowe muszą być utrzymywane w spójności ze sobą.

Koordynacja MiędzygrupowaKoordynacja Międzygrupowa Wymagania klienta muszą być uzgadniane przez wszystkie zaangażowane Wymagania klienta muszą być uzgadniane przez wszystkie zaangażowane

grupy.grupy. Zobowiązania pomiędzy grupami inżynierskimi są uzgadniane z Zobowiązania pomiędzy grupami inżynierskimi są uzgadniane z

zaangażowanymi grupamizaangażowanymi grupami Grupy inżynierskie identyfikują, śledzą i rozwiązują problemy Grupy inżynierskie identyfikują, śledzą i rozwiązują problemy

międzygrupowe.międzygrupowe. Przeglądy WzajemnePrzeglądy Wzajemne

Defekty w produktach softwerowych muszą być identyfikowane i Defekty w produktach softwerowych muszą być identyfikowane i usuwane.usuwane.

Program szkoleńProgram szkoleń Trzeba zapewnić szkolenia dla podniesienia wiedzy i umiejętności do Trzeba zapewnić szkolenia dla podniesienia wiedzy i umiejętności do

poziomu potrzebnego dla odpowiedniego zarządzania i wykonywania poziomu potrzebnego dla odpowiedniego zarządzania i wykonywania zadań technicznych.zadań technicznych.

Osoby z grupy inżynierii oprogramowania i grup związanych z Osoby z grupy inżynierii oprogramowania i grup związanych z oprogramowaniem powinny otrzymać szkolenie potrzebne im do oprogramowaniem powinny otrzymać szkolenie potrzebne im do wykonywania swoich ról.wykonywania swoich ról.


Poziom 4. Poziom 4. ZarządzanyZarządzany

Ilościowe Zarządzanie ProcesemIlościowe Zarządzanie Procesem Wydajność definiowanego procesu projektowego musi być Wydajność definiowanego procesu projektowego musi być

kontrolowana ilościowo.kontrolowana ilościowo. Możliwości standardowego procesu organizacji są poznawane w ujęciu Możliwości standardowego procesu organizacji są poznawane w ujęciu

ilościowym.ilościowym.

Zarządzanie Jakością OprogramowaniaZarządzanie Jakością Oprogramowania Muszą być zdefiniowane mierzalne cele dla jakości produktów Muszą być zdefiniowane mierzalne cele dla jakości produktów

softwerowych i ich priorytety.softwerowych i ich priorytety. Aktualny postęp w kierunku celów jakościowych produktów Aktualny postęp w kierunku celów jakościowych produktów

softwerowych musi być oceniany ilościowo i zarządzany.softwerowych musi być oceniany ilościowo i zarządzany.


Poziom 5.Poziom 5.OptymalizowanyOptymalizowany

Zapobieganie DefektomZapobieganie Defektom Wspólne przyczyny defektów musza być przemyślane i Wspólne przyczyny defektów musza być przemyślane i

zidentyfikowane.zidentyfikowane. Trzeba określić priorytety dla wspólnych przyczyn defektów i Trzeba określić priorytety dla wspólnych przyczyn defektów i

je systematycznie eliminować.je systematycznie eliminować. Zarządzanie Zmianami TechnologiiZarządzanie Zmianami Technologii

Nowe technologie muszą być oceniane dla określenia ich Nowe technologie muszą być oceniane dla określenia ich wpływu na jakość i wydajność.wpływu na jakość i wydajność.

Właściwe nowe technologie muszą być włączane do normalnej Właściwe nowe technologie muszą być włączane do normalnej praktyki w organizacji.praktyki w organizacji.

Zarządzanie Zmianami ProcesuZarządzanie Zmianami Procesu Zarówno standardowy proces organizacji jak i definiowane Zarówno standardowy proces organizacji jak i definiowane

procesy projektowe muszą być ciągle doskonalone.procesy projektowe muszą być ciągle doskonalone. Udział w doskonaleniu standardowego procesu organizacji Udział w doskonaleniu standardowego procesu organizacji

powinien być jak najszerszy.powinien być jak najszerszy.


Dwie reprezentacjeDwie reprezentacje reprezentacja stopniowana (reprezentacja stopniowana (stagedstaged))

jak w CMM wymagania dojrzałości na każdym jak w CMM wymagania dojrzałości na każdym poziom muszą być spełnione w całościpoziom muszą być spełnione w całości

reprezentacja ciągła (reprezentacja ciągła (continuouscontinuous)) organizacja sama określa jaki poziom organizacja sama określa jaki poziom

dojrzałości chce osiągnąć w określonej dojrzałości chce osiągnąć w określonej dziedziniedziedzinie


Komponenty modeluKomponenty modelu

Obszar Procesowy 1

Obszar Procesowy 2

Obszar Procesowy N

Cele specyficzne Cele ogólne

Praktyki specyficzne

Praktyki ogólne

Poziomy możliwości


Poziomy dojrzałości Poziomy dojrzałości procesówprocesów

0 – inicjalny (niekompletny) 0 – inicjalny (niekompletny) - proces nie jest wykonywany lub jest - proces nie jest wykonywany lub jest wykonywany częściowo. Przynajmniej jeden cel specyficzny wykonywany częściowo. Przynajmniej jeden cel specyficzny obszaru procesowego nie jest spełniony.obszaru procesowego nie jest spełniony.

1 – wykonywany1 – wykonywany – proces spełnia wszystkie specyficzne cele – proces spełnia wszystkie specyficzne cele obszaru procesowego. Wspiera i umożliwia wytworzenie obszaru procesowego. Wspiera i umożliwia wytworzenie określonych produktów wyjściowych na podstawie określonych określonych produktów wyjściowych na podstawie określonych produktów wejściowych.produktów wejściowych.

2 – zarządzany2 – zarządzany – proces jest również planowany, a jego wykonanie – proces jest również planowany, a jego wykonanie jest kontrolowane pod względem zgodności z planem. Gdy jest kontrolowane pod względem zgodności z planem. Gdy osiągane wyniki i wydajność różnią się od planowanych, to osiągane wyniki i wydajność różnią się od planowanych, to podejmowane są odpowiednie akcje korygujące.podejmowane są odpowiednie akcje korygujące.

3 – zdefiniowany3 – zdefiniowany – proces jest wybierany ze zbioru – proces jest wybierany ze zbioru standardowych procesów organizacji i jest przycinany do standardowych procesów organizacji i jest przycinany do aktualnego projektu.aktualnego projektu.

4 – zarządzany ilościowo4 – zarządzany ilościowo – proces jest kontrolowany przy użyciu – proces jest kontrolowany przy użyciu technik statystycznych i innych technik ilościowych.technik statystycznych i innych technik ilościowych.

5 – optymalizowany5 – optymalizowany – proces jest zmieniany i adaptowany dla – proces jest zmieniany i adaptowany dla spełnienia odpowiednich bieżących i projektowanych celów spełnienia odpowiednich bieżących i projektowanych celów biznesowych.biznesowych.


Porównanie Porównanie SW-CMM i CMMISW-CMM i CMMI

Dodano nowe obszary procesoweDodano nowe obszary procesowe Dodano najlepsze, współczesne praktykiDodano najlepsze, współczesne praktyki Dodano cel ogólny (implementacyjny) do Dodano cel ogólny (implementacyjny) do

każdego obszaru procesowegokażdego obszaru procesowego Do reprezentacji stopniowanej dodano Do reprezentacji stopniowanej dodano

ciągłąciągłą Zmieniono niektóre kluczowe obszary Zmieniono niektóre kluczowe obszary

procesoweprocesowe


LiteraturaLiteratura Mark C. Paulk, Bill Curtis, Mary Beth Chrissis,

Charles V. Weber: The Capability Maturity Model for Software

Key Practices of the Capability Maturity ModelSM, Version 1.1, Technical Report, CMU/SEI-93-TR-025, ESC-TR-93-178, February 1993

Carnegie Mellon: Carnegie Mellon: Upgrading From SW-CMM to Upgrading From SW-CMM to CMMICMMI, Software Engineering Institute, Software Engineering Institute

Carnegie Mellon: Carnegie Mellon: Capability Maturity ModelCapability Maturity Model Integration (CMMISM),Integration (CMMISM), Version 1.1Version 1.1, Software , Software Engineering InstituteEngineering Institute

model jakości cmm/cmmi

Documents