modelmaker wordt vormenmaker - dutchform...behoe e aan goed opgeleide modelmakers is nog altijd...
TRANSCRIPT
42 • februari 2017 • METAAL & TECHNIEK
NIEUWE OPLEIDING IN SEPTEMBER VAN START
Modelmaker wordt vormenmaker
TEKST: KASPER WEIGAND
BEELD: GER THIJSSEN
! � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �
behoe6 e aan goed opgeleide modelmakers is nog altijd aanwezig. Daarom
start in september een eerste klas studenten aan de hernieuwde opleiding.
Ze worden geen modelmaker, van oudsher alleen gelieerd aan de gieterijwe-
reld. Nee, ze worden vormenmakers, maken mallen én matrijzen, en doen dat
met behulp van de modernste technieken.
Directeur van MVM Model Vorm Makerij uit
Hengelo Theo Alberts heeft actief meegewerkt
aan de nieuwe opleiding voor vormenmakers en
zet zich al jaren in voor nieuwe aanwas in de
branche. Hij heeft altij d jongens opgeleid en is
ook gebaat bij nieuwe vormenmakers. Zij n
bedrij f heeft een aantal disciplines waarbij vor-
menmakers onontbeerlij k zij n. Hij ziet dat vor-
menmakers de stap zetten naar nieuwe technie-
ken, materialen en machines. Er wordt anders
gekeken naar hoe je met vormen omgaat.
Alberts is nauw betrokken bij die transitie. Hij is
Theo Alberts: ‘95 procent van het werk van de vormenmaker wordt uitgevoerd door machines.’
. . � � � � � � � � � � � � � � . � � � � � � � � � � . � � � � � � � . � � �
oude opleiding voor modelmakers.
C O M E P E T E N T I E G E R I C H T
� � � . � � . � � � � � � � � " � � � � � � � � # � $ � � % � � � $ � � & '
maar toen de markt voor modelmakers lang-
zaam kleiner werd, had dat ook zij n eE ect op de
opleiding. Vanuit de overheid werd opgelegd dat
de opleiding competentiegericht moest zij n en
dus herschreven diende te worden. Dit was in
2008, aan het begin van de crisis. De betrokken
bedrij ven moesten alle zeilen bij zetten om maar
niet om te vallen en konden daardoor geen tij d
investeren om vanuit de branche de opleiding te
schrij ven. Daardoor is deze gedwongen opge-
houden te bestaan.
B E H O E F T E
- � � � � � � $ & � � % � � . � � � � . � � � � � � � � � � � � � � � � &
toch weer de behoefte aan een toekomstge-
richte opleiding. Daarom is de branchevereni-
ging Dutchform in gesprek gegaan met de
Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwij s
Bedrij fsleven (SBB) en is de opleiding helemaal
herschreven. Samen met opleidingsinstituten
ROC Hengelo en SMEOT is er tij d en geld geïn-
vesteerd om te zorgen voor versie twee van de
modelmakersopleiding: de opleiding tot vor-
menmaker. Van origine maakt de modelmakerij
modellen en uiteindelij k mallen voor de gieterij -
branche. Matrij zenmakers werken juist voor de
kunststoE enindustrie. Maar als het gaat om
bewerkingen, dan komen producten als model-
len, mallen, matrij zen en prototypes steeds
dichter tegen elkaar aan te liggen. Daarom is
besloten er één opleiding voor te ontwikkelen.
T W E N T E
T � � � & � � � . ( " � � � � ) # � & � � � � � � � * � � � + . � � � + � � � ,
rij en. “In de jaren zestig tot en met negentig
was de metaalsector groot in Twente, er waren
veel gieterij en. Maar dat is minder geworden. En
uit de opgeheven gieterij en zij n allemaal model-
makerij en ontstaan, gieterij medewerkers die
voor zichzelf begonnen. Daarom zie je in onze
regio relatief veel modelmakerij en”, vertelt
Alberts. “Omdat matrij zen en mallen steeds
dichter naar elkaar toe zij n gekomen, verandert
er van alles. Voor het maken ervan worden
dezelfde technieken gebruikt: CAD/CAM-bestan-
den, het CNC- frezen van mallen en matrij zen en
nu komt ook het printen erbij . Vandaar die
omslag. Het is niet meer modellen maken of
matrij zen maken, maar vormen maken.” Wie
om zich heen kij kt, ziet dat de vormenmaker
ook vandaag de dag genoeg te doen heeft. Van
het kunststof kapje voor een telefoon tot com-
blik opbranchesdutchform
METAAL & TECHNIEK • februari 2017 • 43
De praktijkruimte van ROC
Hengelo/SMEOT in Hengelo
Overijssel.
Dutchform
/ 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 : ; < 6 = > 2 3 ; ? ; 6 ; > 8 @ 8 > @ ? 5 5 6
Nederlandse vormenmakers. Sinds 2015 zitten
de mallenmakers en de matrijzenmakers bij
elkaar in één vereniging en dat bevalt goed.
Theo Alberts is bestuurslid en Frans van der
Brugh is branchemanager “Uiteindelijk maak
je allemaal gereedschappen, tooling, om te
zorgen dat je iets anders kunt maken. Dus we
zijn in 2015 gefuseerd. We gaan nu het tweede
jaar in. En de reacties zijn alleen maar posi-
tief”, zegt Van der Brugh. De branchevereni-
ging heeN zo’n veertig leden. De opleiding is
belangrijk, maar niet het enige speerpunt. “We
proberen steeds meer technologie met elkaar
te delen. Vorige week nog zaten we samen met
kunststofverwerkers als keten bij elkaar om
nieuwe ontwikkelingen te bespreken”, vertelt
Van der Brugh. Daarnaast houdt de vereniging
zich ook bezig met traditionele werkzaamhe-
den voor een branchevereniging zoals lobby,
gezamenlijke leveringsvoorwaarden en promo-
tie van de leden.
plete autocarrosserieën, overal zij n vormen voor
gemaakt.
B B L - 3
A B C D E B F C G H B I J K G L M F N B I O P Q P L D R I B E B F J H O I G S
ditioneel, maar gebruikt wel nieuwe technie-
ken. “Onze business ligt in de energiemarkt:
machinebouw, pompenbouw, baggerindustrie,
alles wat daar gebeurt op gietwerkgebied. Veel
wordt nog gemaakt van een hout/kunststofcom-
binatie, maar er wordt ook steeds meer
gefreesd. Daarom hebben we nieuwe mensen
nodig die niet alleen van modelmaken iets afwe-
ten, maar ook van fi les omzetten en van teke-
ningen lezen om een product te kunnen frezen.
En dat is een belangrij k onderdeel van de oplei-
ding”, weet Alberts.
‘Van kunststof kapje tot complete carrosserie, overal zijn vormen voor gemaakt’
U V W X I D Y B L O K G L Z B O [ B I H K G L E B K D I C B L C G H B I
wordt uitgevoerd door machines, dus hij moet
goed weten hoe die machines aangestuurd moe-
ten worden.” De studie tot vormenmaker aan
het SMEOT is een driejarige BBL-3 opleiding. Het
is de bedoeling dat de student zich ook gaat spe-
cialiseren. “Heeft hij meer aQ niteit met de gie-
terij wereld? Dan zal hij meer over gieterij pro-
cessen leren.” Het is in de basis de opleiding tot
fij nmechanisch verspaner, alleen dan met een
verdieping op verschillende vlakken, op het
gebied van materialenkennis bij voorbeeld.
Iemand met een diploma Vormenmaker op zak
kan ook prima aan de slag bij een draai- en
freesbedrij f. Alberts roept alle Nederlandse
bedrij ven dan ook op hun leerjongens op te
geven voor de opleiding. Die heeft van de SBB
overigens een beschermde status gekregen,
waardoor er ruimte is om met wat kleinere
groepen te mogen starten.
M V M G R O U P
\ Z B D M F N B I O P ] Q O G F K J ^ O Q R _ G G I Q L Z B O K G H ` Z J
werkte 24 jaar bij een modelmakerij en heeft nu
al meer dan 25 jaar zij n eigen bedrij f. In de
modelmakerij , MVM Model Vorm Makerij , wer-
ken dertien mensen. Alberts merkte dat klanten
steeds vaker niet om een mal vroegen, maar om
een gietstuk, bewerkt en al. “Omdat de mal aan
het begin van de keten staat van het uiteinde-
lij ke gietstuk, weten wij als modelmakers ook
veel van gieten en bewerken. Daarom heb ik
tien jaar geleden MVM Engineering opgezet. Dit
is een handelsbureau dat eindproducten levert.
Daar zit het maken van de mal bij in, maar ook
het gieten, bewerken, coaten, het certifi caat en
de controlerapporten. Complete machineonder-
delen”, zegt Alberts. “We doen dit alleen niet in
huis. We besteden het helemaal uit. De model-
makerij is hier weer onderdeel van, die maakt
de mallen.” Daarnaast kreeg het bedrij f steeds
vaker te maken met digitale bestanden die het
wilde kunnen lezen. Daarom besloot Alberts om
ook te gaan frezen. “Zo konden we die bestan-
den lezen, maar ook matrij zen maken. Dus heb-
ben we MVM 3D Milling opgericht. Daarmee fre-
zen we en kunnen we ook fi les omzetten,
tekeningen maken en producten scannen.” Zo is
de huidige MVM Group ontstaan. MVM Model
Vorm Makerij als traditionele basis en MVM 3D
Milling en MVM Engineering om een compleet
product, met behulp van moderne technieken,
te kunnen leveren. •
a a a b c d e f g h d i c c j k f i l m b n g
www.dutchform.nl
www.smeot.nl