modul credentialing&privileging

MODUL CREDENTIALING & PRIVILEGINGBAGI ANGGOTA PENJAGAAN KESIHATAN PRIMER

KEMENTERIAN KESIHATAN MALAYSIA

KHUSUS BAGI

PEMERIKSAAN MATA DENGAN MENGGUNAKANKAMERA FUNDUS DAN INTERPRETASI ASAS FOTO

FUNDUS SERTA PENGGREDAN DIABETICRETINOPATHY

DISEDIAKAN OLEH

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KESIHATAN KELUARGADAN

PROFESION OFTALMOLOGI KEBANGSAANKEMENTERIAN KESIHATAN MALAYSIA

2019

ISI KANDUNGAN

Bil. Perkara Muka Surat

1. Pengenalan 1

2. Rasional / Justifikasi 1

3. Objektif 1

4. Kriteria Kelayakan Penyelia 1

5. Kriteria Pemilihan Pelatih 2

6. Keperluan Pembelajaran Dan Kemahiran Prosedur

Prosedur : Teori Praktikal

2

7. Tentatif Kursus 4

8. Tempoh Privileging 5

9. Penilaian Kompetensi 5

10. Carta Alir Proses Bagi Prosedur6-7

11. Proses Kerja Bagi Prosedur 8-9

12. Lampiran Berkaitan 9

13. Rujukan 9

14. Senarai Penyumbang 10

15. Lampiran 1 Buku Log 11-15

16. Lampiran 2 Bahan Ceramah 16-46

1

1. PENGENALAN

Garis panduan ini bertujuan membantu semua anggota klinik kesihatanmendapatkan pengiktirafan dan privileges terhadap prosedur yang telahdikenalpasti dalam program saringan diabetes retinopati, iaitu pemeriksaanmata dengan menggunakan kamera fundus serta interpretasi asas danpenggredan foto fundus (fundus photo grading).

2. RATIONAL/JUSTIFIKASI

Bagi perkhidmatan Oftalmologi, program saringan diabetes retinopatimenggunakan kamera fundus merupakan perkembangan kepakaran yangperlu diberikan perhatian. Anggota yang bertugas di fasiliti penjagaankesihatan primer merupakan ‘frontliner’ bagi pelaksanaan program. Kumpulanini perlu dilatih agar mahir bukan sahaja mengambil foto fundus tetapi jugaperlu mahir dalam menginterpretasikan foto-foto yang diambil. Ini bagimengelakkan kes-kes diabetes retinopati yang memerlukan rujukan danrawatan awal dari terabai/tercicir dan seterusnya, mengakibatkan kebutaankekal di kalangan pesakit-pesakit diabetes. Oleh itu, kumpulan ‘’frontliner’perlu diberi credentialing dan privileging bagi pengesanan awal diabetesretinopati.

3. OBJEKTIF

Untuk meningkatkan kemahiran dan kecekapan anggota kesihatan yang layakdalam prosedur kamera fundus, meliputi:a. Pemeriksaan visual acuityb. Pengendalian kamera fundusc. Interpretasi foto fundusd. Penggredan foto fundus

4. KRITERIA KELAYAKAN PENYELIA

Kategori Penyelia : Oftalmologis/Optometris/Pakar Perubatan Keluarga

4.1 Tanggungjawab penyelia:

a) Mengenalpasti Pegawai Perubatan/Penolong PegawaiPerubatan/Jururawat Terlatih yang perlu menjalani Credentialing &Privileging (C&P)

b) Memastikan Pegawai Perubatan/Penolong PegawaiPerubatan/Jururawat Terlatih mengikuti kursus berdasarkan ModulDiabetic Retinopathy Screening terbitan KKM yang terkini.

2

c) Memberikan tunjuk ajar dan bimbingan.d) Melakukan penilaian dan pengesahan buku log dalam tempoh 3

bulan.

5. KRITERIA PEMILIHAN PELATIH

Kategori pelatih yang layak memohon:a) Pegawai Perubatan UD41 ke atasb) Penolong Pegawai Perubatan U29/32c) Jururawat Terlatih U29/32** boleh juga dilatih U32 terutama jika tiada pilihan

5.1 Tanggungjawab pelatih:

a) Menghadiri kursus seperti yang telah ditentukan oleh penyelia.b) Melengkapkan buku log dalam tempoh yang telah ditetapkanc) Melakukan prosedur di bawah pengawasan penyeliad) Mendapatkan tanda tangan penyelia sebagai pengesahan prosedur

yang telah dijalankan.

6. KEPERLUAN PEMBELAJARAN DAN KEMAHIRAN PROSEDUR

Prosedur melibatkan tiga (3) aspek iaitu:

a. Teori

Pelatih perlu menghadiri kursus Credentialing & Privileging (C&P)prosedur pengendalian kamera fundus serta interpretasi asas danpenggredan foto fundus (fundus photo grading) yang merujuk kepadamodul Diabetic Retinopathy Screening terbitan KKM yang terkini.Penyertaan kursus sama ada hadir secara fizikal atau secara dalamtalian (e-Module Diabetic Retinopathy Screening Course) adalahbergantung kepada penyelaras C&P di daerah/negeri masing-masing.

Nota : Anggota Kesihatan yang telah diberikan C&P perlu mengikutiContinous Medical Education (CME)/kursus berkaitan penjagaan matasekurang-kurangnya sekali sepanjang tempoh 3 tahun, samada diperingkat klinik/hospital/daerah/negeri untuk tujuan penerusan C&P.

b. Praktikal (hands-on/Latihan sangkut dalam tempoh 3 bulan)

Pelatih perlu melakukan:

Memerhati cara prosedur pengendalian kamera fundus sebanyak 5 kes.

3

Melakukan prosedur pengendalian kamera fundus di bawahpengawasan sebanyak 10 kes.

Melakukan sendiri prosedur pengendalian kamera fundus sebanyak 35kes.

Melakukan prosedur interpretasi dan penggredan foto fundus di bawahpengawasan sebanyak 50 kes.

Menjalani latihan amal di fasiliti yang ditetapkan dan berjayamenamatkan tempoh latihan dalam masa 3 bulan.

Bagi penggredan foto fundus, latihan amal di hospital berhampiranadalah disarankan. Kaedah teaching slides perlu digunakan sekiranyapeserta menjalani latihan amal di klinik kesihatan. Bahan-bahan untukteaching slides hendaklah diperolehi dari pakar Oftalmologi di negerimasing-masing.

Nota: Untuk reprivileging, pelatih perlu melaksanakan 80 prosedurpenggredan setiap tahun.

c. Ujian di mana soalan adalah berdasarkan kepada Modul Saringandiabetic retinopathy dan penilaian interpretasi foto kamera fundus yangdihasilkan oleh Profesyen Oftalmologi Kebangsaan. Markah lulus adalah>70%.

4

7. TENTATIF KURSUS

Topik Penceramah Jangkamasa Kandungan

Modul 1Diabetes Mellitusand diabetisretinopathy- anoverview

ProfesionOftalmologi/

FMS

1 jam Overview of DM Overview of diabetic

retinopathy Diabetic retinopathy

screening programModul 2Diabetes Mellitus &complications

ProfesionOftalmologi /

FMS

1 jam DM Complications Prevention of DM

Complications

Modul 3Diabetic retinopathy

ProfesionOftalmologi

1 jam Anatomy of the eye Pathogenesis of Diabetic

Retinopathy Symptoms & Risk

Factors Grading of Diabetic

Retinopathy &Maculopathy

Examination Schedule &Treatment

Modul 4Introduction tofundus camera &Visual assessment

ProfesionOptometri/FMS/

Paramedik

1 jam

Modul 5Handbook: Guide toDiabeticRetinopathyscreening

ProfesionOftalmologi/Optometri/FMS

1 jam Workflow of DiabeticRetinopathy Screening

Examination Schedule Assessment of Diabetic

Retinopathy Diabetic Retinopathy

Grading Follow up Schedule Referral C&P Fundus Photo

Grading

Sesi demonstrasiPengendaliankamera fundus

ProfesionOftalmologi/Optometri/

FMS

3 jam

5

Contoh kursus 1 hari (full day):

8. TEMPOH PRIVILEGING

8.1 Pelatih berkenaan perlu menjalani proses privileging selama 3 bulan denganmelengkapkan prosedur berkenaan dalam buku log.

8.2 Pengiktirafan privileging diberikan untuk jangka masa 3 tahun dandikemaskini serta diperbaharui 6 bulan sebelum jangka masa tersebut tamat.

9. PENILAIAN KOMPETENSI

9.1 Anggota kesihatan yang telah diberikan C&P perlu memohon semula untukre-privileging setiap 3 tahun dan diperbaharui dalam masa 6 bulan sebelumtamat tempoh pengiktirafan

9.2 Penilaian semula untuk re-privileging dilakukan dengan menilai prestasi kerjamelalui penyeliaan dan dokumentasi dalam buku log, kemahiran danpenilaian klinikal pemohon

9.3 Pemohon perlu melaksanakan prosedur penggredan sebanyak 80 kessetahun tanpa penyeliaan dan mengikuti Continous Medical Education(CME)/kursus berkaitan penjagaan mata sekurang-kurangnya sekalisepanjang tempoh 3 tahun bagi mengekalkan kompetensi.

6

10. CARTA ALIR PROSES BAGI PROSEDUR

Menjalani sesi teorimenghadiri Kursus dan ujian penilaian

Menjalani sesi praktikal di fasiliti kesihatanmasing-masing di bawah seliaan Penyelia

Memerhati cara pengendalian kamerafundus (minima : 5 kes)

Mengendali kamera fundus bawahpengawasan (minima : 10 kes)

Mengendali kamera fundus tanpapengawasan

(minima : 35 kes)

A

Kelulusan Ketua Jabatan / PegawaiKesihatan Daerah

Melakukan interpretasi dan penggredanfoto fundus bawah pengawasan

(minima : 50 kes)

Menduduki ujian interpretasi foto fundus

Lulus jika>70%

Ya Tidak

Mohon semulauntuk C&P

7

Lengkap

Serahkan buku log yang lengkap sertaulasan penyelia kepada UrusetiaJawatankuasa C&P Daerah

Ya

Jawatankuasa C&P Daerah menyemak danmeluluskan permohonan C&P pegawai

Serahkan buku log yang lengkap serta ulasanpenyelia kepada Urusetia

Jawatankuasa C&P Daerah menghantar senarainama kelulusan C&P anggota di bawah PejabatKesihatan Daerah (PKD) masing-masing kepadaJawatankuasa C&P Negeri untuk pengesahan

kelulusan

Jawatankuasa C&P Negeri maklum kepada PKDtentang pengesahan kelulusan

PKD mengeluarkanSijil Credentialing &Privileging kepada

pegawai

A

Tidak

8

11. PROSES KERJA BAGI PROSEDUR

BIL PROSES KERJA STANDARD / PIAWAI RUJUKAN TINDAKAN

1. Pemilihan pelatih Mendapat Kelulusan KetuaJabatan / PegawaiKesihatan Daerah untukmenjalani C&P

Garis panduanC&P PeringkatKesihatan Primer

JawatankuasaC&PDaerah/Negeri

2. Menjalani sesiteori

Menghadiri sesitaklimat/kursus/e-learningdengan lengkap

Modul DiabeticRetinopathyScreening edisiterkini yangditerbitkan olehKKM

Penyelia/ Fasilitator

3. Menjalani sesipraktikal difasiliti kesihatanmasing-masingdi bawah seliaanPenyelia

Memastikan PegawaiPerubatan/ paramedikmenjalani latihan/attachment dalam tempoh3 bulan di hospital / klinikkesihatan yang ditentukanoleh penyelia.

Buku Log Penyelia/Fasilitator

4. MenilaiKeberkesananlatihan

Memerhati carapengendaliankamera fundus(minima : 5 kes)

Mengendali kamerafundus bawahpengawasan(minima : 10 kes)

Mengendali kamerafundus tanpapengawasan(minima : 35 kes)

Melakukaninterpretasi danpenggredan fotofundus bawahpengawasan(minima : 50 kes)

Memastikan lulusujian interpretasi

Buku Log Penyelia/Fasilitator

9

12. LAMPIRAN BERKAITAN

Buku log (Lampiran 1)Bahan Ceramah (Lampiran 2)

13. RUJUKAN

a) Garis panduan C&P Peringkat Kesihatan Primer

b) Modul Diabetic Retinopathy Screening

foto fundus (≥ 70%)yang dijalankan olehPakar Mata(Oftalmologi) meliputiInterpretasi fotofundus, memberidiagnosis danperancanganpengurusan pesakit.

5. Serahan bukulog

Serahkan buku log yanglengkap serta ulasanpenyelia kepada UrusetiaJawatankuasa C&P Daerah


Pelatih

6. Tamat Latihandan layakmelakukanprosedur

Pengiktirafan C&Pmelaksanakan prosedur.Surat kelulusan dariJawatankuasa C&P Daerahdan Sijil Credentialing &Privileging dari PKD


JawatankuasaC&P Daerah

10

14. SENARAI PENYUMBANG

Bahagian Pembangunan Kesihatan Keluarga:

Datin Dr. Sarina Bt ShuibDr. Siti Khadijah Bt Ahmad TajuddinDr. Naning SachimanTuan Hj Zainudin Bin YunusMohd Zan Abdul RahmanNik Abd Aziz Raja Ali

Pakar Oftalmologi (Hospital Ampang):

Dr. Zalifa Zakiah Bt Asnir

Ketua Profesion Pegawai Optometri (Hospital Sultanah Aminah, Johor Bahru):

Pn. Noraini Bt Anuar

Pegawai Optometri (Hospital Kuala Lumpur):

Pn. Nursyazilah Samsuden

Jabatan Kesihatan Negeri Kedah:

Dr. Mazwin Mahmood

Jabatan Kesihatan Negeri Pulau Pinang:

Dr. Nasim Muhammad Bin Abdul KuthoseEn. Norazrin Bin Abd Rahim

Jabatan Kesihatan Negeri Perak:

Dr. Paranthema (Pakar Perubatan Keluarga)Puan Maziana Bt Kari

Jabatan Kesihatan Negeri Melaka:

Dr Suhaila Bt OsmanPn. Norliza Bt Abd AzizDr Jalil Bin Ishak (Pakar Perunding Perubatan Keluarga)

Jabatan Kesihatan Negeri Kelantan:

Dr Anees Bt Abdul HamidPn. Fazila Bt Mod Yunoh@ Mohd Yunus

11

Lampiran 1

BUKU LOG

NAMA : ……………………………………….

GRED : ……………………………………….

TEMPAT : ………………………………………

NAMA PROSEDUR UNTUK C&P :

NAMA PENYELIA :

BILANGAN KES YANG DILIHAT (OBSERVATION)

Bil NoPendaftaran/RN

NamaPesakit

PEMERHATIAN (OBSERVATION)

Tarikh T/T CopPenyelia Ulasan

BILANGAN PROSEDUR YANG DILAKSANAKAN DI BAWAH SELIAAN


NamaPesakit

MELAKSANAKAN PROSEDUR DIBAWAH SELIAAN


12

BILANGAN PROSEDUR YANG DILAKSANAKAN SENDIRI(TANPA PENYELIAAN)


NamaPesakit

MELAKSANAKAN PROSEDUR SENDIRI


13

LAPORAN PENYELIA

Nama Prosedur : ………………………………………………

Nama Calon : ………………………………………………

No KP Calon : ………………………………………………

Ulasan:

…………………………… ………………………………….. ……/…../….

Tandatangan Penyelia Nama & Jawatan Penyelia Tarikh(turunkan Cop rasmi )

14

SOKONGAN SEKRETARIAT JAWATANKUASA C&P PERINGKAT DAERAH

Dengan ini diperakukan bahawa permohonan …………………………...........................

(Nama pemohon), No KP: ………………………………bagi Credentialing/Privileging

Prosedur ……………………………………………………………………………………….

telah disemak dan mematuhi/tidak mematuhi kriteria yang ditetapkan. Sehubungan

dengan itu permohonan calon adalah:-

Disokong Tidak disokong

Jika tidak disokong, berikan sebab:

…………………………. ………………………………….. ……/…/……

Tandatangan Pengerusi Nama & Jawatan Pengerusi Tarikh(turunkan Cop rasmi )

Nota:

Sekretariat bagi JK C&P Peringkat Daerah adalah anggota yang dilantik bagimenyelaras aktiviti C&P bagi sesuatu prosedur. Pejabat Kesihatan Daerah boleh jugamelantik mana- mana pegawai yang berkelayakan untuk bertindak sebagai sekretariat.Cth: Penyelia Jururawat bagi prosedur yang melibatkan Jururawat Kesihatan/ JururawatMasyarakat.

15

KELULUSAN JAWATANKUASA CREDENTIALING & PRIVILEGING

PERINGKAT DAERAH

Dengan ini diperakukan ……………………………………………......... (Namapemohon),

No KP: …………………………… telah dinilai dan layak diberi Credentialing/Privileging

bagi prosedur berikut :

Berkuatkuasa : - -

Dan sah bagi tempoh

- - hingga - -

……………………………… …………………………………. ……/…/……..

Tandatangan Nama & Jawatan TarikhPegawai Kesihatan Daerah (turunkan Cop rasmi )

16

Lampiran 2

Bahan ceramah:

modul credentialing&privileging

Documents