moduli. m13

PLANI I NJSIS MSIMORE Moduli: 13 (25 kredi ose 150 or msimi)

Njsia modulare: Instalimi i rrjetit t jashtm t ujsjellsit Objektivat: Nxnsit duhet t jen t aft pr t kryer punime n hapjen e kanaleve, gropave, pusetave, kaskadave, shtrirjen e tubave, bashkimin dhe formimin e lidhjeve t tubave me armatura, n rrjetin e jashtm t ujsjellsit. Lnda: Praktika profesionale Tema msimore / Njsia msimore: Instalimi i rrjetit t jashtm t ujsjellsit Procedura e puns (rretho): a) Puna n grupe, b) Puna individuale, c) Puna frontale, d) Pyetje e prgjigje, e) Forma tjera Vend zhvillimi i msimit: a) Klas, b) Kabinet, c) Laborator, e) Puntori, f) Punishte, g) Ndrmarrje prodhuese Materialet e nevojshme pr msim / Mjetet msimore: Tuba pvc, polietileni, eliku, hekurit t derdhur, armatura, dana hidroinstaluese, pajisje pr hapje dhe mbyllje t kanaleve elsa mekanik, mors pr shtrngim metr, vegl niveli ose tub niveli, shkall, shkums, vizatimi i projektit, prospekte dhe standarde. Prmbajtja: Rezultatet: Nxnsit duhet: Planifikimi dhe prgatitja e vendit t puns t rregullojn vendet e puns Analiza e skics dhe przgjedhja e materialeve t hartojn planin e projektit Przgjedhja e veglave t puns dhe kontrollues t hartojn ecurin e puns Koatimi dhe shnimi i rrjetit instalues t lexojn skicn dhe vizatimin Hapja e gropave dhe kanaleve sipas skems ti njohin standardet Vendosja e shtratit dhe rrs pr tubacione t przgjedhin materialin adekuat Matja dhe prerja e tubave nga pvc, polietileni, ti przgjedhin veglat adekuate t puns eliku, hekurit t derdhur, sipas skics t njohin tekniken e matjeve dhe koatimit Shtrirja e tubave ne kanale t hapura t njohin tekniken e hapjes s kanaleve Bashkimi i tubave - formimi i lidhjeve t njohin tekniken e prerjes s tubave Formimi i rrjetit instalues sipas skems t njohin tekniken e shtrirjes dhe Kontrollimi i vend lidhjeve n pikim t ujit me prforcimit t tubave n rrjetin instalues shtypje 10 bar t njohin tekniken e formimit t lidhjeve Mbyllja e gropave dhe kanaleve t rrjetit t me rekorderi dhe armatura instaluar t njohin tekniken e mbylljes dhe Largimi i materialit t mbetur dhe zbatimi i rrafshimit t gropave dhe kanaleve Rregullave mbrojtse dhe ruajtja e mjedisit ti prdorin mjetet mbrojtse Vlersimi: Bhet n baz t prcaktimit t aftsive dhe zotsis q tregon secili nxns sipas rezultateve t treguara duke vrojtuar, vet raportimit, nprmes lists kontrolluese dhe pyetjeve e prgjigjeve. Data: ........................... Klasa: ........................... Msimdhnsi: ............................................

Riza Haxhiu inxhi. i dipl. / Teknologjia e instalimit t ujsjellsit dhe kanalizimit

1

ORA MSIMORE Qllimi i ors msimore: Nxnsit duhet t aftsohen pr t kryer punime n hapjen e kanaleve, gropave, pesetave, kaskadave, shtrirjen e tubave, bashkimin dhe formimin e lidhjeve t tubave me armatura, n rrjetin e jashtm t ujsjellsit

Ligjrimi i shkurt : Njohuri t prgjithshme rreth shnimit t rrjetit t jashtm t ujsjellsit Me konceptin shnimi i rrjetit t jashtm t ujsjellsit kuptojm prcjelljen e prmasave nga skica ose vizatimi i projektit n siprfaqet e tereni instaluese pr shtrirjen e tubave, armaturave. Teren instaluese e quajm t gjitha traset n t cilat vendosen pajisje dhe shtrihen rrjetat e tubacioneve t furnizimit me uj. Ekzistojn mnyra t ndryshme t cilat mundsojn shnimin e vijave ku shtrihet rrjeti i tubacioneve, pozita e prforcuesve, vend pozicionimi i armaturave dhe pajisjeve, varsisht nga prbrja dhe lloji i sistemit te furnizimit. Sipas metods q zbatohet bhet shnimi i t gjitha vijave dhe pikave te trases, vendet pr vendosjen e objekteve ndihms, vend pozicionimet e armaturave dhe pajisjeve, n trase.. Shnimi i rrjetit t jashtm i ujsjellsit fillon nga piketimi i trases kryesor dhe vijave shprndarse te rrjetit rrugor. Nga magjistrali kryesor dhe vijave shprndarse, duke i prcjell t gjitha prmasat sipas vizatimit t projektit n siprfaqet e terrenit instaluese. RM-1. Planifikimi dhe prgatitja e vendit t puns (6 kredi 36 h) Hapsira ku bhet matja dhe shnimi i rrjetit t jashtm i ujsjellsit duhet t jet i ndriuar dhe i pastruar mir. Traset duhet t jen t pastruara nga mbeturinat ndrtimore Tavolina e puns t vendoset kah burimi i drits pr punt q krkohet saktsi dhe precizitet Hapsira pr rreth tavolins s puns duhet t jet e mjaftueshme, funksionale dhe pa pengesa Struktura e terrenit te trases duhet t sigurojn qndrueshmri dhe stabilitet Vendi i puns t pajiset me mbishkrime q tregojn rreziqet e mundshme n pun Pajisjet, veglat dhe materialet e puns t przgjidhen dhe sistemohen n hapsira t prshtatshme T przgjidhen mjetet mbrojtsi pr siguri n pun dhe ruajtje t mjedisit

Demonstrimi (zhvillimi) i ushtrimit


2

RM- 2.a Shnimi i vijave dhe pozicioneve te objekteve ndihmese pr furnizim me uj nga lumi N terrenin n t cilin do t instalohet rrjeti i jashtm i ujsjellsit dhe pajisjet prcjellse, duhet br matja dhe shnimi i disa pikave.. Duke i bashkuar kto pika, bjm shnimin e vijs s trases e cila quhet vij referente. Kjo vij horizontale qe paraqet trasen e magjistrales kryesore, kontrollohet me libel gjeodete. T gjitha vijat tjera horizontale t rrjetit rrugor t furnizimit maten dhe shnohen duke filluar nga vija referente. Matja dhe shnimi i vijave dhe pikave t rrjetit pr furnizim me uj varsisht nga plani urbanistik i shprndarjes s ujit bhet si vijon: (shiko skicat) - matim dhe shnojm n vijn referente, piken (2) ku do te ndrtohet vepra e marrjes se ujit nga lumi (1) - vendosim instrumentin mats n piken (2) dhe shnojm piken (3) dhe vijn n raport me kaptazhen (2) - n ket mnyr matim dhe shnojm t gjitha pikat dhe vijat horizontale te trases pr furnizim me uj sipas skics se planit

Fig. 1. Shnimi i objekteve ndihmese dhe trases se rrjetit te jashtm

Pr shnimin e rrjetit t jashtm t furnizimit me uj te vendbanimit, sht e nevojshme t bhet:


3

-

-

ndarja dhe klasifikimi i territorit te vendbanimit sipas traseve t shtrirjes se rrjetit instalues zgjedhja e sistemit dhe skems se instalimit pr furnizim me ujsjells piketimi dhe trashimi i rrjetit t ujsjellsit prcaktimi i thellsis fillestare te kanaleve duke filluar nga pozicionet e banesave qe ndodhin n kuotn me t ult te lartsis gjeodete prcaktimi i prurjes llogaritse duke pas parasysh kapacitetin e burimit t ujit dhe krkesave t banoreve varsisht nga numri i tyre dhe koeficientit t shtimit t popullats pr nj plan afat gjat ndrtimi i profileve gjatsore dhe rrethore pr t gjitha pjest e rrjetit shnimi i pikave dhe pozicioneve te objekteve prcjellse kryesore t furnizimit me uj t mjaftueshm vend kyje (pusetat) pr shprndarjen e ujit n rrjetin rrugor vijat horizontale dhe boshtore t trases ku shtrihen tubacionet q mundsojn furnizimin me uj, objektet e vendbanimit,

Duke pas parasysh te gjitha kto detyra, duhet t njohim dhe t zbrthejm ne planimetrin e trashimit, profilet gjatsore e trthore pr t gjitha pjest e rrjetit si dhe karakteristikat e tyre. N planimetrin e trashimit t rrjetit shnohen objektet qe prcjellin rrjetin instalues; pozicionin e pusetave, tubacionet e kanalizimit, tubacionet e ujsjellsit, rrjeti i kabllove elektro-telefonike,

Fig. 2. Linja vet rrjedhse me shtypje n rrjetin e ujsjellsit


4

Fig 3. Linja me rrjedhje t detyruar n rrjetin ujsjellsit. RM-2.b Shnimi i trases se magjistrales dhe vijave horizontale e boshtore t tubacioneve pr furnizim me uj t pijshm te rrjetit te degzuar te ujsjellsi Traseja e tubacioneve n tersi piketohet n baze te pikave ose vijave referente n planimetri. Si pika referente merren skajet ose qoshet e rrugve. Fillohet me fiksimin e pozicioneve te qendrave t pusetave dhe pastaj sipas vijs s drejt nms dy pesetave shnohet kanali qe i lidhe pusetat. Pas piketimit t qendrave te pusetave dhe vijs se kanalit piketohen gjersit e kanaleve dhe te vet pusetave. Shnimi i shprndarjes s tubacioneve pr furnizimin e ujit ne rrjetin rrugor te ujsjellsit, bhet si vijon: n trasen ku do t instalohen degzimet e rrjetit te ujit, shnojm vijat boshtore, nga vija e magjistrales kryesore t ujit,

Depozit

Pompa

Fig. 4. Rrjeti i degzuar i furnizimit me uj


5

RM-2c. Shnimi i vijave boshtore dhe horizontale ujsjellsit Depozit

pr rrjetin unazor t

P

Fig. 5. Vertikalja kryesore e kanalizimit dhe shkarkimet nga pajisjet sanitare Pr shnimin e rrjetit t jashtm t ujsjellsit, sht e nevojshme t bhet shnimi i magjistrales kryesore t ujsjellsit dhe vijave boshtore e horizontale t tubacioneve q mundsojn furnizimin me ujit.. Procedura e shnimit dhe piketimit sht si vijon: Shnojm dhe vizojm vijn referente nga vija e magjistrales kryesore Matim distancn (L) nga vija e magjistrales kryesore e deri t pika e pare ku fillon degzimi i pare Matim distancn (L1) nga pika e pare e deri t pika e degzimit te dyte, n t ciln do t ndrtohet puseta pr lidhje te tubave Nga pika (2) vizojm vijn horizontale deri n skaje t rrjetit ku do te behet kyja me rrjetin shtpiak. Kjo procedure do te jete e njjte pr te gjitha degt e rrjetit te ujsjellsit. RM-3. Teknika e hapjes dhe mbylljes s kanaleve (5 kredi 30h) Hapja e kanaleve dhe gropave behet sipas projektit varsisht nga lloji i sistemit te ujsjellsit. Punimet e hapjes se kanaleve dhe gropave bhen pas piketimit te trases s rrjetit instalues sipas projektit. Punimet e grmimeve fillojn nga pika m ulet kah pika m e lart e rrjetit ashtu q t krijohet mundsia e largimit t ujit q mblidhet nga t reshurat atmosferik gjat zhvillimit t punimeve. Gjersia e kanaleve varet nga diametri i tubacioneve, mnyra e groposjes se kanaleve (me dore, ne mnyre mekanike nprmes mekanizmave) dhe mnyrs se bashkimit dhe formimit te lidhjeve. Pr tub me diametr 200 mm, kanali duhet te ket gjersin se paku 70 cm me t madhe se diametri i tubit. Thellsia e kanalit, groposet deri 1.5 m, por se paku duhet te jete 1m ne mnyre qe gjate dimrit mos te ngrihet uji.


6

Fig. 6. Forma e hapjes se kanaleve Mbyllja e kanaleve , pas shtrirjes s rrjetit instalues nuk duhet t behet menjher. Por s pari mbulohen vetm tubat e jo vendet ku kryhet lidhja e tyre deri sa t kryhet prova e rrjetit me shtypje t ujit. Mbulimi i tubave pengon lvizjen apo zhvendosjen e tubave gjat ngarkimit t kryerjes s provave. Vend lidhjet e pa mbuluara mundsojn kontrollimin me t mire pr rrjedhje eventuale t ujit.

Fig. 7. Mbyllja e kanaleve Prova hidraulike e rrjetit t ujsjellsit bhet dy her. Prova e par bhet para mbulimit t tubacioneve me dheun, ndrsa prova e dyt bhet pas mbulimit t tubacioneve dhe prfundimit t punve, para dorzimit t projektit. Para kryerjes s provs, rrjeti instalues duhet t mbushet me uj dhe brenda rrjetit nuk duhet t ket flluska ajri. Gjat provs saraineskat duhet t jen t hapura ndrsa n rrjet nuk duhet t jen t kyur hidrantt dhe ventilet e sigurimit, por ne ato


7

vende vendosen tapa mbyllse. Prova bhet me pomp hidraulike me shtypje s paku 10 bar. Rrjeti duhet t jet i ngarkuar n ket shtypje s paku 24 or.

Fig. 8. Mbyllja e tubave instalues ne kanale RM- 4. Ndrtimi i gropave, pusetave te ujsjellsit (6 kredi 36h) Gropat, pusetat dhe objektet tjera prcjellse t nj sistemi ujsjellsi , ndrtohen ne vend lidhjet e degve te rrjetit instalues te ujsjellsit t cilat shrbejn pr vendosjen e saraineskave te cilat bjn rregullimin e rrjedhjes s ujit, gjegjsisht lshimin ose ndrprerjen e prcjelljes s ujit ne pjese te ndryshme t rrjetit instalues. Pusetat e vendosura mbi rrjetin instalues t ujsjellsit shrbejn njkohsisht edhe pr vendosjen e ventileve ajrues dhe shkarkues, kundr ventileve dhe ventileve sigurues te shtypjes s lart, pr mirmbajtjen e rrjetit t ujsjellsit.

Fig. 9. kapaku

1-bazamenti, 2-lidhja t e tubit, 3-ventilat, 4-tubi, 5-shkallet, 6-


8

Puse-rniet ose kaskadat ndrtohen n ato pjese t rrjetit t ujsjellsit ku pjerrtsia e tereni sht m e madhe s pjerrtsia hidraulike. Kur pjerrtsia e terrenit sht m e madha se pjerrtsia hidraulike, ather n pikat ku thellsia e vendosjes se tubave del e vogl ndrtohen kaskada si q tregohet n figur. N rrjetin e ujsjellsit , n t gjitha pikat ku bhet thyerja e tubacioneve dhe ne degzime, ndrtohen puseta kontrolli. Gjithmon kanali qe lidh dy puseta duhet t ndrtohet n linj drejtvizore, sepse mundson pastrimin e tubave brenda linjs. Pusetat kryesisht ndrtohen n form cilindrike, nga betoni i armuar ose murohen me tulla apo blloqe betoni. Pusetat kan gryken, pjesn konike, kabinn dhe shtratin. Pjesa konike e lidh kabinn me gryken e pusets mbi t ciln vendoset kapaku nga betoni ose giza e derdhur. N pusetat e thella, n muret ansore vendosen shufra eliku te lakuara t cilat shrbejn si shkall pr zbritje n puset dhe dalje nga puseta. Diametri i pusetave varet nga diametri i tubave t ujsjellsit, por gjithmon ndrtohen pr 50 cm m e madhe se diametri i tubave, ne t dy ant e tubave qe bashkohen. RM-5. Shtrirja dhe bashkimi i tubac. ne rrjetin e ujsjell. (8 kredi 48h) Kujdes i madh duhet treguar ne shtrimin e tubave ne dhera te shkrift qe rrshqasin. Mundsisht tubacionet duhet te shtrohen sa me afr rrugve sepse thjeshton koste e punimeve. Me rendsi sht qe gjate shtrirjes si rrjetit ti shmangemi kthesave te forta te cilat krijojn ndryshim te shtypjes dhe shpejtsis se rrjedhjes. Thellsia e shtrirjes se tubacioneve duhet te behet sipas llogaritjeve varsisht nga ndryshimi i kushteve teknike (shiko fig.)

Fig. 10. Bashkimi dhe shtrirja e tubave n kanalet e rrjetit t ujsjellsit

Fig. 11. Mnyra e shtrirjes dhe futjes s tubit


9

Fig. 12. Mnyra e shtrngimit t tubit fasonike

Fig. Mnyra e montimit t lidhjeve

Fig. 13. Mnyra e montimit t lidhjeve fasonike (brrylit) n tuba

Fig. 14. Teknika e shtrngimit t brrylit me tubin Ekzistojn mnyra t ndryshme t formimit t lidhjeve t tubave nga eliku dhe hekuri i derdhur, si lidhja me flanxha dhe bulona, me unaza fletuese dhe unaza mbyllse dhe me saldim.

Fig. 15. Lidhja dhe bashkimi i tubave nga imento-azbesti


10

Fig. 16. Lidhja e tubave nga plastika

Fig.17. lidhja e tubave PE me fllansha saldim

Fig. 18. Lidhja e tubave PE me

Fig. 19. Lidhja e tubave me qafz form gote Pyetje kontrolluese: 1. 2. 3. 4. Si bhet shnimi i rrjetit t brendshm i furnizimit dhe kanalizimit? ka quajm trase te rrjetit te ujsjellsit? Cila vij quhet vij referente? Cilat vegla t puns dhe vegla kontrolluese prdoren gjat shnimit t rrjetit instalues te ujsjellsit? 5. Si shnohet dhe piketohet traseja e rrjetit te ujsjellsit?


11

6. Si maten dhe shnohen vijat e simetris dhe pikat ku ndrtohen puseta dhe objekte tjera te ujsjellsit? 7. Si shnohen vend kyet e degzimeve n vijat horizontale dhe boshtore kryesore 8. ka paraqet planimetria e trashimit te rrjetit instalues te ujsjellsit? 9. Nga cila pike e trases fillojn grmimet pr hapjen e kanaleve te ujsjellsit? 10. Cilit faktor ndikojn ne gjersin e kanalit pr rrjetin e ujsjellsit? 11. Sa duhet te jete gjersia e kanalit dhe sa sht thellsia pr rrjetin e ujsjellsit? 12. Kur dhe si behet mbyllja e kanaleve te rrjetit te ujsjellsit? 13. Si behet prova hidraulike e rrjetit te ujsjellsit te jashtm, me fare shtypje te ujit? 14. Ne cilat vende te rrjetit ndrtohen pusetat dhe objektet tjera prcjellse? 15. Ku ndrtohen puse rniet ose kaskadat? 16. Sa duhet te jete diametri i nj pusete dhe nga kush varet? 17. ka sht e rndsishme gjate shtrirjes se tubave ne rrjetin e ujsjellsit? 18. Ne cilat mnyra behet lidhja e tubave te elikut dhe hekurit te derdhur?


12

moduli. m13

Documents