moral distress among nursestjpp.pharmacy.psu.ac.th/wp-content/uploads/2015/12/58-33...ณ หอผ...

ผลของกระบวนการสรางความสอดคลองตอเนองทางยา

ณ หอผปวยศลยกรรมของโรงพยาบาลศนยแหงหนง

กรองหทย มะยะเฉยว1 และ โพยม วงศภวรกษ2

1กลมงานเภสชกรรม โรงพยาบาลนราธวาสราชนครนทร 2ภาควชาเภสชกรรมคลนก คณะเภสชศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร

บทคดยอ

ค าส าคญ: กระบวนการสรางความสอดคลองตอเนองทางยา ความแตกตางของรายการยา ความคลาดเคลอนทางยา ความปลอดภยของผปวย รบตนฉบบ: 17 สค. 2558, รบลงตพมพ: 17 ธค. 2558 ผประสานงานบทความ: กรองหทย มะยะเฉยว กลมงานเภสชกรรม โรงพยาบาลนราธวาสราชนครนทร 180 ถ.ระแงะมรรคา ต.บางนาค อ.เมอง จ.นราธวาส 96000 E-mail: [email protected]

TJPP

วตถประสงค: เพอศกษาความแตกตางระหวางรายการยาทแพทยสงใชกบรายการยาทผปวยไดรบ ความคลาดเคลอนทางยาทเกดจากความแตกตางของรายการยาดงกลาว การแกไขความคลาดเคลอนทางยาทเกดขน และเวลาทใชในขนตอนแรกรบและจ าหนายหลงจากพฒนาแนวทางการสรางความสอดคลองตอเนองทางยาในหอผปวยทางศลยกรรมของโรงพยาบาลศนยแหงหนง วธการ: ผวจยเกบขอมลจากผปวย 219 รายทมการรกษาตวในโรงพยาบาล 230 ครง ระหวางเดอนมกราคม-มนาคม 2555 เภสชกรประสานงานกบแพทยเมอพบความแตกตางของรายการยาทผปวยไดรบในโรงพยาบาลและยาทไดรบกอนเขารกษาตว เพอหาสาเหตของความแตกตางดงกลาว และพจารณาวาเปนความคลาดเคลอนทางยาหรอไม ผวจยประเมนความรนแรงของผลลพธทางคลนกทเกดขนจากความคลาดเคลอนทางยาโดยใชเกณฑของ National Coordinating Council for Medication Errors Reporting and Prevention (NCCMERP) ผลการวจย: ขณะแรกรบผปวยเขารกษาในโรงพยาบาลและจ าหนายพบความแตกตางของรายการยารอยละ 60.7 และรอยละ 29.2 ของจ านวนรายการยาทงหมด ตามล าดบ การศกษาพบความคลาดเคลอนทางยารอยละ 25.2 ของจ านวนครงในการเขารบการรกษา โดยคดเปนความคลาดเคลอนขณะแรกรบและขณะจ าหนาย รอยละ 20.9 และรอยละ 4.3 ตามล าดบ ความคลาดเคลอนทพบในงานวจยมจ านวน 237 รายการจากรายการยาทงหมด 1,605 รายการ โดยเปนประเภทผปวยไมไดรบยาทสมควรจะไดรบ 228 ครง (รอยละ 96.2 ของความคลาดเคลอนทพบทงหมด) ความแรงผด 3 ครง (รอยละ 1.3 ของความคลาดเคลอนทพบทงหมด) ขนาดยาหรอความถในการใหยาผด 3 ครง (รอยละ 1.3 ของความคลาดเคลอนทพบทงหมด) รปแบบยาผด 2 ครง (รอยละ 1.0 ของความคลาดเคลอนทพบทงหมด) และตวยาผด 1 ครง (รอยละ 0.5 ของความคลาดเคลอนทพบทงหมด) ความคลาดเคลอนขณะแรกรบ 200 รายการ เปนความรนแรงระดบ B จ านวน 196 ครง (รอยละ 98.0 ของความคลาดเคลอนทพบทงหมดขณะแรกรบ) และระดบ C 4 ครง (รอยละ 2.0 ของความคลาดเคลอนทพบทงหมดขณะแรกรบ) ความคลาดเคลอนทพบขณะจ าหนาย 37 รายการ เปนความรนแรงระดบ B ทง 37 รายการ เวลาเฉลยทใชในกระบวนการสรางความสอดคลองตอเนองทางยา เทากบ 26.2+13.0 นาท/ผปวย 1 ราย โดยเปนเวลาทใชขณะแรกรบและจ าหนาย 15.2±10.0 นาท และ 11.0±5.0 นาท ตามล าดบ สรป: กระบวนการสรางความสอดคลองตอเนองทางยาในหอผปวยศลยกรรมโดยเภสชกรท าใหพบความคลาดเคลอนทางยาทน าไปสการจดการเพอเพมความปลอดภยใหกบผปวยในระหวางทเขารบการรกษาและจ าหนายออกจากโรงพยาบาล

บทความวจย

Thai Journal of Pharmacy Practice

Vol. 8 No 1 Jan-Jun 2016

36

บทน า ความคลาดเคลอนทางยาทเกดขนในโรงพยาบาล

รอยละ 50 เกดจากความบกพรองในการสอสารขอมลการใชยาของผปวย ณ จดทมการเปลยนระดบการรกษา ซงกอใหเกดเหตการณไมพงประสงคจากการใชยารอยละ 20 (1) การทบทวนงานวจยแบบเปนระบบทรวบรวมงานวจยจ านวน 22 เรองระหวางป ค.ศ. 1996-2005 ในผปวยทนอนโรงพยาบาล 3,755 คน พบวา ขณะแรกรบเขาโรงพยาบาล ผปวยรอยละ 60-67 เกดความคลาดเคลอนทางยาอยางนอย 1 รายการยา โดยผปวยรอยละ 10-61 ไมไดยาทควรไดรบและรอยละ 13-22 ไดรบยาทไมเคยไดรบมากอนโดยไมสามารถอธบายไดจากลกษณะทางคลนกของผปวย (2) นอกจากนยงมงานวจยพบวา ความคลาดเคลอนในการสงใชยารอยละ 27 เกดจากความไมสมบรณของประวตการใชยาเกดขน (3)

การสรา งความสอดคลอง ตอ เน อ งทางยา (medication reconciliation) หมายถง กระบวนการจดท าบญชรายการยาทผปวยไดรบอยางครบถวน ถกตอง พรอมทงระบขนาดยา ความถ วธใช และวถทางในการใชยาทเปนปจจบน เพอใหแพทยใชในการตดสนใจสงยาอยางเหมาะสมในทกระดบของการใหบรการ (4) การศกษาจากตางประเทศและในประเทศไทยพบวา กระบวนการสรางความสอดคลองตอเนองทางยาชวยลดความคลาดเคลอนทางยาได หลงจากมการสรางความสอดคลองตอเนองทางยา พบความแตกตางของรายการยาทผปวยใชอยเดมทบานกบยาทผปวยใชหลงเขารกษาตวในโรงพยาบาล รอยละ 5-78 (2, 5-12) ยากลมโรคหวใจและหลอดเลอดเปนกลมยาทพบความแตกตางของรายการยาทงหลงจากเขารบการรกษาและจ าหนายออกจากโรงพยาบาลมากทสด (2, 7, 9, 13-14) ความคลาดเคลอนทางยาลดลงรอยละ 70-79.8 หลงจากทน ากระบวนการนมาใช (8 ,15) และสามารถลดการเกดเหตการณไมพงประสงคจากการใชยาไดมากกวารอยละ 15 ในระยะเวลา 7 เดอน (15) รวมถงชวยลดการเกดเหตการณไมพงประสงคดานยาไดประมาณรอยละ 8 ภายใน 3 เดอน (1) ความคลาดเคลอนทางยาในกลมศกษาทผานกระบวนการสรางความสอดคลองตอเนองทางยา มปรมาณนอยกวากลมควบคมอยางมนยส าคญ (16) ความคลาดเคลอนทางยาในผปวยศลยกรรมทมโรค

เรอรงซงผานกระบวนการสรางความสอดคลองตอเนองทางยาโดยเภสชกรมปรมาณนอยกวากลมควบคมอยางมนยส าคญทางสถต (p=0.009) (17)

กระบวนการสรางความสอดคลองตอเนองทางยาในแตละโรงพยาบาลใชเวลาแตกตางกน โดยมรายงานในตางประเทศวา การสรางรายการยาทสมบรณเมอรบผปวยในโรงพยาบาลระดบตตยภมใชเวลา 30-60 นาท (15) กระบวนการดงกลาวในขนตอนแรกรบและจ าหนายในโรงพยาบาลชมชนของประเทศไทยใชเวลา 16-24 นาท (9-12) องคกรสขภาพตาง ๆ ทเกยวของกบความปลอดภยในการใชยา เชน JCAHO (Joint Commission Accreditation of Health Organization) ก าหนดใหกระบวนการสรางความสอดคลองตอเนองทางยา เปนเปาหมายหนงในการดแลความปลอดภยของผปวย และเปนมาตรการในการลดความคลาดเคลอนทางยา (National Patients Safety Goal; NPSG) ส าหรบประเทศไทย โดยสถาบนรบรองคณภาพสถานพยาบาล (องคการมหาชน) (สรพ.) ในป พ.ศ. 2549 ไดก าหนดใหกระบวนการสรางความสอดคลองตอเน องทางยา เปนสวนหน งในการรบรองคณภาพโรงพยาบาล เนองจากเปนกระบวนการหนงทเพมความปลอดภยในระบบการใชยาของผปวยทมการเปลยนระดบการรกษา (4)

การศกษาในครงนด าเนนการในโรงพยาบาลศนยขน าด 1,000 เ ตย ง ณ หอผ ป ว ย ศล ยก ร รม ซ ง มกระบวนการสรางความสอดคลองตอเนองทางยาตงแตป พ.ศ. 2552 แตยงไมไดประเมนผลของกระบวนการดงกลาว ตลอดจนยงไมมการเกบขอมลความคลาดเคลอนทางยาหรอประเมนระดบความรนแรง รวมถงยงไมมขอมลเวลาทใชในการสรางความสอดคลองตอเน องทางยา งานวจยชนนจงจดท าขนเพอศกษาความแตกตางระหวางรายการยาทแพทยสงใชกบรายการยาทผปวยไดรบ จ านวน ลกษณะ และระดบความรนแรงของความคลาดเคลอนทางยา และเวลาทใช ในการสรางความสอดคลองตอเนองทางยาในหอผปวยทางศลยกรรม ผลการวจยจะเปนประโยชนในการปรบปรงกระบวนการนใหมประสทธภาพยงขนตอไป

วารสารเภสชกรรมไทย ปท 8 เลมท 1 มค.-มย. 2559 http://tjpp.pharmacy.psu.ac.th

37

วธการวจย การศกษานเปนการวจยเชงพรรณนาโดยตดตาม

ผป วยไปขางหนา สถานทท าวจย คอ หอผป วยศลยกรรมของ โรงพยาบาลศนยแหงหนง งานวจยชนนไดผานการพจารณาจากคณะกรรมการจรยธรรมวจยของโรงพยาบาลทเปนสถานทวจย (เลขทการพจารณา 1/55)

กลมตวอยาง กลมตวอยาง ไดแก ผปวยในทกรายทเขารกษา ณ

หอผปวยศลยกรรมชาย 1 ศลยกรรมชาย 2 ศลยกรรมกระดกชาย และศลยกรรมกระดกหญงของโรงพยาบาลศนยในชวงเดอนมกราคม ถง มนาคม 2555 ทใหประวตวาเคยรบการรกษาและใชยากอนเขารบการรกษาเปนผปวยในของโรงพยาบาล และเตมใจสอสารขอมลการใชยาของตนเองและประวตอน ๆ ใหแกผวจย เกณฑการคดออกของการวจยคอ 1) ผวจยไมสามารถสบคนประวตการรกษาทผานมาของผปวยได และ 2) ผปวยถกสงตอหรอจ าหนายกอนเสรจสนการสรางความสอดคลองตอเนองทางยา

เวลาท ใช ในการท ากระบวนการสรางความสอดคลองตอเนองทางยาในงานวจยน หมายถง เวลาทใชในขนตอนตาง ๆ ในกระบวนการนตงแตเวลาในการสรางบญชรายการยาทผปวยใช การทวนสอบความถกตองของรายการยาทบนทก การเปรยบเทยบรายการยา และการตดตอสอสาร เพ อปรกษารายการยากบแพทยหลงเปรยบเทยบรายการยา

ขนตอนการด าเนนการ กระบวนการสรางความสอดคลองตอเนองทางยา

ขณะแรกรบผปวยในงานวจยน ม 5 ขนตอน (รปท 1) คอ 1) หลงจากทแพทยสงใชยาขณะแรกรบลงใน doctor order sheet เภสชกรสรางรายการยาทผปวยใชกอนเขารกษาตวในโรงพยาบาล โดยรวบรวมรายการยาจากการทบทวนเวชระเบยน โปรแกรม HIS2WORK ยาเดมของผปวยทน าตดตวมา การซกประวตผปวยและญาต และสอบถามหนวยงานท เกยวของ หลงจากน นบนทกขอมลในแบบฟอรมสรางความสอดคลองตอเนองทางยา 2) เภสชกรตรวจสอบความถกตองของรายการยากอนเขารกษาตวในโรงพยาบาล 3) เภสชกรเปรยบเทยบรายการยาขณะ

แรกรบกบรายการยากอนเขารกษาตวในโรงพยาบาล 4 ) เภสชกรบนทกขอมลประวตรายการยากอนเขารกษาตวในโรงพยาบาลในโปรแกรม HIS2WORK พมพรายการยาและแสดงใน progress note ใน doctor order sheet และแบบฟอรมสรางความสอดคลองตอเนองทางยา 5) เภสชกรปรกษาแพทยกรณพบความแตกตางของรายการยาทแพทยสงจายและทผปวยเคยใช และลงขอมลลงในแบบฟอรมสรางความสอดคลองตอเนองทางยา สวนของ progress note ใน doctor order sheet แบบบนทกความแตกตางระหวางรายการยา และแบบบนทกความคลาดเคลอนทางยา

งานวจยนจ าแนกความแตกตางของรายการยาเปน 1 ) ความแตกตางท เกดจากความต ง ใจของแพทย (intentional discrepancies) คอ กรณทแพทยสงเพม เปลยน หรอหยดยาทผปวยเคยไดรบตามภาวะทางคลนกของผปวย และหากไมสามารถระบ เหตผลของการปรบเปลยนหรอไมสามารถอธบายขอแตกตางนนไดดวยภาวะทางคลนกของผปวยจะจดเปนความคลาดเคลอนทางยา และ 2) ความแตกตางทเกดจากความไมตงใจของแพทย (unintentional discrepancy) คอ กรณทแพทยสงเพม เปลยน หรอหยดยาจากทผปวยเคยไดรบมากอนโดยไมไดตงใจ จดเปนความคลาดเคลอนทางยา

การวจยใชเกณฑซงดดแปลงจาก เกณฑของ Gleason และคณะ และ National Coordinating Council for Medication Errors Reporting and Prevention (NCC MERP) (18,19) ในการประเมนความคลาดเคลอนทพบ โดยแบงความคลาดเคลอนเปน 11 ประเภท ไดแก 1) การไมไดรบยาทสมควรไดรบ 2) การไดรบยาทไมเคยไดรบมากอน โดยไมสามารถอธบายไดจากลกษณะทางคลนกของผปวย 3) ขนาดยาผด 4) ความแรง/ความเขมขนผด 5) ตวยาผด 6) รปแบบยาผด 7) วถทางใหยาผด 8) ความถ/เวลาในการใหยาผด 9) การไดรบยาชนดหรอกลมเดยวกนซ าซอน 10) การไดรบยาทมประวตแพ 11) การไดรบยาทเกดอนตรกรยารนแรง ซงในการวจยน หมายถง รายการยาทหามใชรวมกนตามมตของคณะกรรมการเภสชกรรมและการบ าบดของโรงพยาบาลทท าการวจย เพราะอาจมอนตรายทรายแรงท า ใหผปวยถงแกชวตหรอมระดบนยส าคญทางคลนก (20) ระดบความรนแรงของความคลาดเคลอนทางยาแบงเปนระดบ A-I โดยใชเกณฑซง



38

รปท 1. กระบวนการสรางความสอดคลองตอเนองทางยาขณะแรกรบผปวย

ดดแปลงจาก NCC MERP (19) การจดระดบความรนแรงท าโดยเภสชกร 3 คน คอ เภสชกรประจ าหองยาผปวยในกลมหอผปวยทศกษา ซงไดแกผวจยและเภสชกรทมอายงานมากกวา 10 ปอก 2 ทาน

กระบวนการสรางความสอดคลองตอเนองทางยาขณะจ าหนายในงานวจยน ม 6 ขนตอนคอ 1) แพทยสงยา

ใหผปวยกลบบานโดยทบทวนแฟมประวตผปวยใน รวมกบขอมลใน doctor order sheet ทมประวตการใชยากอนเขารกษาตวในโรงพยาบาล 2) พยาบาลหรอญาตน ายาเดมผปวยผปวยพรอมกบเวชระเบยนผปวยในทม doctor order sheet ของรายการยากลบบานสงใหหองยา 3) เภสชกรเปรยบเทยบรายการยากลบบานกบรายการยา


39

กอนเขารกษาตวในโรงพยาบาลและรายการยาขณะนอนรกษาในโรงพยาบาล 4) เภสชกรปรกษาแพทยและลงขอมลลงในแบบฟอรมสรางความสอดคลองตอเนองทางยา แบบบนทกความแตกตางระหวางรายการยา และแบบบนทกความคลาดเคลอนทางยา 5) เภสชกรจดท าบญชรายการยากลบบาน และระบรายการยาทมการปรบเปลยนยาหรอวธบรหารยา 6) เภสชกรใหค าแนะน าและจายยากลบบานแกผปวยและผดแลตามทแพทยสง

การวจยนแบงกระบวนการสรางความสอดคลองตอเนองทางยาขณะแรกรบเปน 2 ขนตอน คอ ขนตอนรวบรวม ทวนสอบ และเปรยบเทยบรายการยา และขนตอนการประสานงานกบแพทยและแกไข ขนตอนขณะจ าหนายม 4 ขนตอนคอ ขนตอนทบทวนรายการยากอนจ าหนายและเปรยบเทยบรายการยา ขนตอนประสานงานกบแพทยและแกไข ขนตอนจดท ารายการยากลบบานและตรวจสอบยากอนจาย และขนตอนจายยาและใหค าแนะน า การเกบขอมลเวลา การบนทกขอมลท าโดยเภสชกรทปฏบตงานในขนตอนนน ๆ โดยบนทกเวลาเรมท าและสนสดการท าในขนตอนตาง ๆ ในแบบฟอรมสรางความสอดคลองตอเนองทางยา

การวเคราะหขอมล งานวจยนมหนวยการวเคราะห คอ จ านวนครง

ของการนอนโรงพยาบาล เพราะผปวยบางรายเขารกษาตวมากกวาหนงครงในชวงทศกษา การแสดงอตราการเกดความคลาดเคลอนและความแตกตางของรายการยาอยในรปของความถและรอยละ เวลาทใชในกระบวนการสรางความสอดคลองตอเนองทางยาแสดงในรปของคาเฉลย การหาความแตกตางของจ านวนความคลาดเคลอนทางยาจ าแนกตามโรคและชนดของยาใชสถต Fisher’s exact test ผลการวจย ขอมลทวไปของผปวย ผปวย 219 รายจากหอผปวยทางศลยกรรมถกคดเลอกเขาสงานวจย ผปวยมอายเฉลย 65±15 ป เปนเพศชาย 191 ราย (รอยละ 87.2) มประวตแพยา 11 ราย (รอยละ 4.8) ระยะเวลาการนอนโรงพยาบาลเฉลย 6.7±6.7 วนตอการนอนโรงพยาบาล 1 ครง ผปวยจ านวน 166 ราย

(รอยละ 72.2) น ายาเดมมาโรงพยาบาล จ านวนรายการยาเฉลยทผปวยน ามาโรงพยาบาล คอ 4.9±3.2 รายการตอครงของการนอนโรงพยาบาล จ านวนรายการยาทใชกอนจ าหนาย 5.19±2.89 รายการตอครงของการนอนโรงพยาบาล โรคประจ าตว 3 ล าดบแรกคอ โรคในระบบหวใจและหลอดเลอด (รอยละ 65.2) โรคระบบสบพนธและทางเดนปสสาวะ (รอยละ 23.5) และโรคระบบตอมไรทอ (รอยละ 22.2) โรคหลกทท าใหผปวยตองเขารกษาในโรงพยาบาล 3 ล าดบแรกคอ โรคระบบสบพนธและทางเดนปสสาวะ (รอยละ 50.9) โรคทางกลามเนอ กระดก และขอ (รอยละ 29.1) และโรคระบบทางเดนอาหาร (รอยละ 9.1) แหลงทมาของยาเดม

ในงานวจยนพบวา ผปวยทงหมดทเขารบการรกษา ใน โร งพยาบาล 230 ค ร ง ผ ป ว ย รบย าจ ากโรงพยาบาลทท าการวจยมากทสด 99 ครง (รอยละ 43 ของเขารบการรกษาในโรงพยาบาล ) รองลงมาเปนโรงพยาบาลชมชน 55 ครง (รอยละ 23.9) รบจากโรงพยาบาลทท าการวจยรวมกบสถานพยาบาลอน ๆ 31 ครง (รอยละ 13.5) โรงพยาบาลอน ๆ ของรฐ 21 ครง (รอยละ 9.1) สถานอนามย 11 ครง (รอยละ 4.8) คลนกแพทย 8 ครง (รอยละ 3.5) โรงพยาบาลเอกชน 4 ครง (รอยละ 1.7) และรานยา 1 ครง (รอยละ 0.4) ความแตกตางของรายการยา

ขณะแรกรบผปวยเขารกษาในโรงพยาบาลพบความแตกตางของรายการยา 787 รายการ คดเปนรอยละ 60.7 จากจ านวนรายการทงหมด 1,296 รายการ แบงเปนความแตกตางท เกดจากความตงใจของแพทย 593 รายการ (รอยละ 45.8 ของจ านวนรายการยาทงหมด) และความแตกตางทเกดจากความไมตงใจของแพทย 194 รายการ (รอยละ 15.0 ของจ านวนรายการยาทงหมด) (ตารางท 1) ขณะจ าหนายผปวยออกจากโรงพยาบาลพบความแตกตางของรายการยา 451 รายการ คดเปนรอยละ 29.2 จากยา 1,543 รายการ แบงเปน ความแตกตางทเกดจากความตงใจของแพทย 414 รายการ (รอยละ 26.8) และความแตกตางทเกดจากความไมตงใจของแพทย 37 รายการ (รอยละ 2.4) (ตารางท 1)



40

ตารางท 1. ความแตกตางของรายการยา

ความแตกตางของรายการยา แรกรบ จ าหนาย

จ านวน รอยละ จ านวน รอยละ

จ านวนรายการยาทพบความแตกตาง 787 60.7 451 29.2

ความแตกตางทเกดจากความตงใจของแพทย 593 45.8 414 26.8

ความแตกตางทเกดจากความไมตงใจของแพทย 194 14.9 37 2.4

ไมมความแตกตางของรายการยา 509 39.3 1092 70.8

รวม 1296 100.0 1543 100.0

จ านวน ประ เภท และความรนแรงของความคลาดเคลอน

งานวจยพบความคลาดเคลอนทางยาขณะแรกรบจ านวน 48 ครงของการเขารบการรกษา (รอยละ 20.9 ของการเขารบการรกษาทงหมด 230 ครง) และพบในขณะจ าหนาย 10 ครงของการเขารบการรกษา (รอยละ 4.3) หากรวมในขณะแรกรบและจ าหนายเขาดวยกน พบความคลาดเคลอน 58 ครงของการเขารบการรกษา รอยละ 25.2 ของจ านวนครงการนอนโรงพยาบาลทงหมด

ความคลาดเคลอนทพบในงานวจยเกยวของกบยา 237 รายการจากรายการยาทงหมด 1,605 รายการ แบงเปนความคลาดเคลอนทพบขณะแรกรบ 200 รายการ (รอยละ 84.4 ของรายการยาทพบความคลาดเคลอน) อยในระดบความรนแรง B 196 ครง (รอยละ 98.0) ระดบ C 4 ครง (รอยละ 2.0) สวนความคลาดเคลอนทพบขณะจ าหนาย 37 รายการ (รอยละ 15.6) เปนความคลาดเคลอนทอยในระดบความรนแรง B ทง 37 รายการ (รอยละ 100.0) ความคลาดเคลอนทพบมากทสดคอ ผปวยไมไดรบยาทสมควรจะไดรบ 228 ครง (รอยละ 96.2) (ตารางท 2) การแกไขของแพทย

เภสชกรปรกษาแพทยหลงจากพบความแตกตางของรายการยาทแพทยสงใชกบรายการยาเดมของผปวย ขณะแรกรบมการปรกษาแพทยเกยวกบยา 250 รายการ (รอยละ 22.2 ของจ านวนยาเดมของผปวยเมอแรกรบ) เปนความคลาดเคลอน 200 รายการ หลงการปรกษาพบวา

แพทยแกไขโดยกลบไปสงใชยาเชนเดม 195 รายการ (รอยละ 78.0) ปรบเปลยนยา 3 รายการ (รอยละ 1.2) หยดยา 2 รายการ และยนยนค าสงเดม 50 รายการ (รอยละ 20.0)

ขณะจ าหนายผปวยออกจากโรงพยาบาล มการปรกษาแพทยเกยวกบยา 37 รายการ (รอยละ 2.4 ของรายการยาทงหมด 1543 รายการ) แพทยแกไขโดยกลบไปสงใชยาเชนเดม 36 รายการ (รอยละ 97.3) ปรบเปลยนยา 1 รายการ (รอยละ 2.7) และไมพบการไมตอบสนองของแพทยขณะจ าหนาย โรคกบการเกดความคลาดเคลอนทางยา “ความถ” ของความคลาดเคลอนทางยาขณะแรกรบพบมากทสดในผปวยทมโรคประจ าตว คอ โรคหวใจและหลอดเลอด เพราะผปวยสวนใหญ (150 จาก 230 ของการเขารบการรกษา) มโรคประจ าตวชนดน การวจยพบความคลาดเคลอนทางยา 33 ครงของการนอนโรงพยาบาล (รอยละ 22.0 ของจ านวนครงของการรกษาทผปวยมโรคหวใจและหลอดเลอดเปนโรคประจ าตว) พมพใจ ชจนทร พบวา ผท เ ปน โรคในระบบหว ใจและหลอดเลอดมความคลาดเคลอนมากทสด (9) ซงคลายกบการศกษาครงน ในขณะแรกรบ

ในขณะแรกรบ โรคประจ าตวบางอยางมความเกยวของกบการเกดความคลาดเคลอนทางยาอยางมนยส าคญทางสถต (P<0.05) (ตารางท 3) ผทมโรคประจ าตวในระบบตอมไรทอมโอกาสพบความคลาดเคลอนทางยามากกวาโรคอน (รอยละ 31.4 ของจ านวนครงของ


41

ตารางท 2. ประเภทและระดบความรนแรงของความคลาดเคลอนทางยาจ าแนกตามระดบการรกษา

ประเภทความคลาดเคลอนทางยา

ระดบความรนแรง (N=237)

รวม แรกรบ จ าหนาย

B C รวม B รวม

1. การไมไดรบยาทสมควรจะไดรบ จ านวน 189 3 192 36 36 228

รอยละ 94.0 2.0 96.0 97.3 97.3 96.2

2. ความแรงผด จ านวน 3 - 3 - - 3

รอยละ 1.5 - 1.5 - - 1.3

3. ขนาดยาหรอความถในการใหยาผด จ านวน 2 - 2 1 1 3

รอยละ 1.0 - 1.0 2.7 2.7 1.3

4. รปแบบยาผด จ านวน 2 - 2 - - 2

รอยละ 1.0 - 1.0 - - 1.0

5. ตวยาผด จ านวน - 1 1 - - 1

รอยละ - 0.5 0.5 - - 0.5

รวม จ านวน 196 4 200 37 37 237

รอยละ 98.0 2.0 100 15.6 100 100

หมายเหต A: ไมมความคลาดเคลอนแตมเหตการณทอาจท าใหเกดความคลาดเคลอน B: มความคลาดเคลอนเกดขน ไมเปนอนตรายตอผปวย เนองจากไปไมถงผปวย C: มความคลาดเคลอนเกดขน ไมเปนอนตรายตอผปวย ถงแมวาจะไปถงผปวยแลว

การรกษาทผปวยมโรคนเปนโรคประจ าตว) สวนผทมโรคประจ าตวในระบบสบพนธและทางเดนปสสาวะมโอกาสพบความคลาดเคลอนทางยานอยกวาโรคอน (รอยละ 1.9 ของจ านวนครงของการรกษาทผปวยมโรคนเปนโรคประจ าตว, P<0.001) อยางไรกตาม การวเคราะหขอมลในโรคทมความถของตวอยางนอย ๆ อาจใหผลทมความหมายไมชดเจนเพราะอ านาจการทดสอบทางสถตทนอย

ในขณะจ าหนาย พบความคลาดเคลอนมากทสดในผทเปนโรคระบบหวใจและหลอดเลอด คอ พบ 8 ครง (รอยละ 5.3 ของจ านวนครงของการรกษาทผปวยมโรคหวใจและหลอดเลอดเปนโรคประจ าตว) การวเคราะหขอมลไมพบความสมพนธของความคลาดเคลอนทางยาและโรคประจ าตว (P<0.05) (ตารางท 3) อยางไรกตาม

การวเคราะหขอมลในสวนนมความคลาดเคลอนเกดขนนอยมาก จงอาจใหผลทมความหมายไมชดเจนเพราะอ านาจการทดสอบทางสถตทนอย

การวจยพบ “ความถ” ของความคลาดเคลอนทางยาขณะแรกรบมากทสดในผปวยทเขารบการรกษาดวยโรคทางกลามเนอ กระดก และขอ คอ พบความคลาดเคลอนทางยา 23 ครง (รอยละ 34.3 ของจ านวนครงทงหมดทผปวยเขารกษาตวดวยโรคน 67 ครง) รองลงมาคอ โรคระบบสบพนธและทางเดนปสสาวะ 18 ครง (รอยละ 15.4 ของจ านวนครงทงหมดทผปวยเขารกษาตวดวยโรคน 117 ครง) และโรคระบบทางเดนอาหาร 3 ครง (รอยละ 14.3 ของจ านวนครงทงหมดทผปวยเขารกษาตวดวยโรคน 21 ครง) ตามล าดบ โรคทท าใหเขารกษาตวมความเกยวของ



42

ตารางท 3. โรคประจ าตวกบการพบความคลาดเคลอนทางยาขณะแรกรบและขณะจ าหนาย

โรคประจ าตว จ านวนครงของการรกษาทพบวาผปวยม

โรคประจ าตว1

จ านวนครงของความคลาดเคลอนทพบ (รอยละ2) ขณะแรกรบ3

P4 ขณะจ าหนาย3 P4

โรคในระบบหวใจและหลอดเลอด 150 33 (22.0) 0.56 8 (5.3) 0.31 โรคระบบตอมไรทอ 51 16 (31.4) 0.03 1 (2.0) 0.34 โรคระบบทางเดนหายใจ 20 5 (25.0) 0.57 1 (5.0) 0.88 โรคทางระบบประสาทและสมอง 8 4 (50.0) 0.06 0 1.0 โรคทางกลามเนอ กระดกและขอ 13 2 (15.4) 1.0 1 (7.7) 0.45 โรคระบบเลอด 3 2 (66.7) 0.11 1 (33.3) 0.12 โรคระบบทางเดนอาหาร 2 1 (50.0) 0.37 1 (50.0) 0.08 โรคระบบสบพนธและทางเดนปสสาวะ 54 1 (1.9) <0.001 1 (1.9) 0.46

1: ผปวย 1 รายอาจเปนไดมากกวา 1 โรค จ านวนครงของการเขารกษาทงหมด 230 ครง 2: รอยละของจ านวนผปวยทงหมดทมโรคประจ าตวนน ๆ 3: ขณะแรกรบและจ าหนายเกดความคลาดเคลอนทางยา 48 และ 10 ครงตามล าดบ 4: Chi-square test หรอ Fisher’s exact test

กบการเกดความคลาดเคลอนทางยาขณะแรกรบอยางมนยส าคญทางสถตท P = 0.017 ในขณะจ าหนาย พบการเกดความคลาดเคลอนทางยาในผปวยทเขารบการรกษาดวยโรคทางกลามเนอ กระดกและขอ และโรคระบบสบพนธและทางเดนปสสาวะโรคละ 5 ครง (รอยละ 7.5 และรอยละ 4.3 ของจ านวนครงทงหมดทผปวยเขารกษาตวดวยโรคนทงหมด 67 และ 117 ครงตามล าดบ) แตไมมความเกยวของกบการเกดความคลาดเคลอนทางยาอยางมนยส าคญทางสถต (P = 0.704) กลมยากบการเกดความคลาดเคลอนทางยา

กลมยาทใชในโรคหวใจและหลอดเลอดเปนกลมยาทพบความคลาดเคลอนทางยาขณะแรกรบมากทสด คอ 99 ครง (รอยละ 49.5 ของความคลาดเคลอนทางยาขณะแรกรบทงหมด 200 ครง) รองลงมาคอ กลมยาทใชในโรคระบบตอมไรทอ 32 ครง (รอยละ 16.0) และกลมยาทใชในโรคทางเดนหายใจ 17 ครง (รอยละ 8.5) ตามล าดบ กลมยาทใชในโรคหวใจและหลอดเลอดเปนกลมยาทพบความคลาดเคลอนทางยาขณะจ าหนายมากทสดเชนกน คอ 22 ครง (รอยละ 59.5 ของความคลาดเคลอนทางยาขณะจ าหนายทงหมด 37 ครง) รองลงมาคอ กลมยาทใชในโรค

ระบบตอมไรทอ 5 ครง (รอยละ 13.5) และกลมยาไวตามนและเกลอแร 4 ครง (รอยละ 10.8) ตามล าดบ กลมยาทผป วยไดรบไมมความเก ยวขอ งกบการเกดความคลาดเคลอนทางยาอยางมนยส าคญทางสถต ระยะเวลาทใชในกระบวนการสรางความสอดคลองตอเนองทางยา

ในขณะแรกรบ เวลาเฉลยทเภสชกร รวบรวม ทวนสอบ และเปรยบเทยบรายการยา คอ 13.4±9.2 นาทตอการเขารกษา 1 ครง สวนเวลาเฉลยท เภสชกรประสานงานกบแพทยและแกไข คอ 5.2±1.9 นาทตอตอการเขารกษา 1 ครงทพบความแตกตางของรายการยา ในการศกษาม 81 ครง (จาก 230 ครงของการเขารกษาตว) ทพบความแตกตางของรายการยา ดงนน เวลาเฉลยทเภสชกรประสานงานกบแพทยและแกไข คอ 1.83±2.8 นาทตอการเขารกษา 1 ครง (เฉลยรวมทงครงทพบและไมพบความแตกตางของรายการยา) เวลารวมขณะแรกรบทเภสชกรใชมคาเฉลยเทากบ 15.2±10.0 นาทตอการเขารกษา 1 ครง

เวลาเฉลยทเภสชกรทบทวนรายการยากอนจ าหนายและเปรยบเทยบรายการยา คอ 5.3±2.8 นาทตอ


43

การจ าหนาย 1 ครง เวลาเฉลยทเภสชกรประสานงานกบแพทยและแกไข คอ 4.6±2.3 นาทตอการจ าหนาย 1 ครงซงพบความแตกตางของรายการยา ในการศกษาม 20 ครง (จาก 230 ครงของการจ าหนาย) ทพบความแตกตางของรายการยา ดงนน เวลาเฉลยทเภสชกรประสานงานกบแพทยและแกไข คอ 0.4±1.5 นาทตอการจ าหนาย 1 ครง (เฉลยรวมทงครงทพบและไมพบความแตกตางของรายการยา) เวลาเฉลยในการจดท ารายการยากลบบานและตรวจสอบยากอนจายเทากบ 2.7±1.4 นาทตอการจ าหนาย 1 ครง เวลาจายยาและใหค าแนะน ามคาเฉลยเทากบ 2.6±1.2 นาทตอการจ าหนาย 1 ครง และเวลารวมทงหมดทใชขณะจ าหนายมคาเฉลยเทากบ 11.0±5.0 นาท เวลารวมทใชในกระบวนการสรางความสอดคลองตอเนองทางยาทง ในขนตอนแรกรบและจ าหนายมคา เฉลย 26.2±13.0 นาทตอการเขารกษา 1 ครง

การอภปรายและสรปผล ขณะแรกรบผปวยเขารกษาในโรงพยาบาลพบ

ความแตกตางของรายการยา 787 รายการ คดเปนรอยละ 60.7 จากรายการยาทงหมด 1,296 รายการ ความแตกตางแบงเปน ความแตกตางทเกดจากความตงใจของแพทยรอยละ 45.8 ของจ านวนรายการยาทงหมด และความแตกตางทเกดจากความไมตงใจของแพทยรอยละ 15.0 ของจ านวนรายการยาทงหมด ขณะจ าหนายผปวยออกจากโรงพยาบาลพบความแตกตางของรายการยารอยละ 35.5 จากยา 1,543 รายการ ความแตกตางแบงเปน ความแตกตางทเกดจากความตงใจของแพทยรอยละ 26.8 ของจ านวนรายการยาทงหมด และความแตกตางทเกดจากความไมตงใจของแพทยรอยละ 2.4 ของจ านวนรายการยาทงหมด การวจยพบความคลาดเคลอนทางยาในขณะแรกรบผปวยรอยละ 20.9 ของการเขารบการรกษาทงหมด 230 ครง และในขณะจ าหนายพบรอยละ 4.3 ของการจ าหนาย ความคลาดเคลอนทพบในงานวจย 237 รายการจากรายการยาทงหมด 1,605 รายการ แบงเปนความคลาดเคลอนทพบขณะแรกรบรอยละ 84.4 ของจ านวนรายการยาทงหมด อยในระดบความรนแรง B รอยละ 98.0 ระดบ C รอยละ 2.0 สวนความคลาดเคลอนทพบขณะจ าหนายมปรมาณรอยละ 15.6 ของจ านวนรายการยา

ทงหมด เปนความคลาดเคลอนในระดบความรนแรง B ทงหมด ความคลาดเคลอนทพบมากทสด คอ ผปวยไมไดรบยาทสมควรไดรบ 228 ครง (รอยละ 96.2 ของความคลาดเคลอนทพบ) ซงสอดคลองกบงานวจยของ จนทรเพชร ราชดา ทพบวาความคลาดเคลอนทพบมากทสด คอ ผปวยไมไดรบยาทเคยใช (7) ความคลาดเคลอนทางยาขณะแรกรบมมากกวาขณะจ าหนายเนองจากขณะจ าหนายแพทยจะรบทราบขอมลยาเดมของผปวยแลว และขอมลประวตยาของผปวยไดแสดงในแฟมประวตของผปวยตลอดเวลา ความคลาดเคลอนทเกดขนไมมความรนแรงทสงกวาระดบ C เนองทางโรงพยาบาลทท าวจยมกระบวนการสรางความสอดคลองตอเนองทางยาตงแตป พ.ศ. 2552 โดยมการประชมตดตามและหาแนวทางปองกนการเกดความคลาดเคลอนโดยสหสาขาวชาชพ รวมถงมแนวทางในการพจารณายาทตองหยดกอนรบการผาตดและเรมใหหลงจากผาตด

ถ า เ ภ ส ช ก ร ไ ม ส า ม า ร ถ ต ร ว จ พบ ค ว า มคลาดเคลอนระดบ B และ C จะท าใหอาจเกดความคลาดเคลอนทางยาตงแตระดบ C และ ระดบ D ขนไป ตามล าดบ ถาไมมกระบวนการสรางความสอดคลองตอเนองทางยา กวาจะรวาผปวยไมไดรบยาตอเนองอาจเกดอาการไมพงประสงคขนแลว โดยเฉพาะผปวยทตองหยดยาบางอยางกอนเขารบการผาตด ซงอาจเกดความคลาดเคลอนทางยา คอ ไมไดรบยาในเวลาทก าหนดหลงผาตด ซงอาจเกดความคลาดเคลอนจนถงระดบ I ได ดงนนบทบาทของบคลกรอน ๆ ในกระบวนการนจงเปนสงส าคญทจะชวยปองกนไมใหเกดความคลาดเคลอนทางยา เชน การซกประวตของพยาบาลกอนพบแพทย ซงชวยใหแพทยสามารถสงยาใหผปวยไดทนทในขณะแรกรบ นอกจากนการมสวนรวมของเจาพนกงานเภสชกรรมในขนตอนการบนทกขอมลยาเดมในคอมพวเตอร หลงจากเภสชกรรวบรวมรายการยาและทวนสอบความถกตองแลวนาจะชวยใหเภสชกรท างานในขนตอนตอไปไดรวดเรวและถกตองมากยงขน การเปรยบเทยบรายการยาในขนตอนจ าหนายโดยเจาพนกงานเภสชกรรมกอนทเภสชกรจะตรวจสอบอกครง นาจะชวยลดระยะเวลาของกระบวนการ เนองจากมการบนทกขอมลประวตยาเดมในคอมพวเตอรไวตงแตขนตอนแรกรบ



44

เภสชกรปรกษาแพทยเมอพบความแตกตางของรายการยา แพทยสวนหนงยนยนค าสงเดมเนองจากผปวยบางรายตองรบการผาตด บางรายไมสามารถรบประทานได หรอบางรายตองตดตามระดบน าตาลในเลอด ในกรณทเภสชกรตดตอแพทยไมได จะบนทกค าถามในบนทกค าสงแพทยและสงกลบไปยงหอผปวยเพอใหแพทยทราบและเภสชกรจะตดตามในภายหลง การศกษานไมพบการไมตอบสนองของแพทยซงสอดคลองกบการศกษาของพมพใจ ชจนทร (10) หลายการศกษาในอดตไมพบการไมตอบสนองของแพทยขณะจ าหนายเชนเดยวกบการศกษาน เนองจากเภสชกรจ าเปนตองตดตอแพทยใหไดเพอสรปการใชยาใหถกตองในผปวยทกรายกอนจ าหนายออกจากโรงพยาบาล (7, 9-12, 14)

ในขณะแรกรบ ผทมโรคประจ าตวในระบบตอมไรทอมโอกาสพบความคลาดเคลอนทางยามากกวาโรคอน (รอยละ 31.4 ของจ านวนครงของการรกษาทผปวยมโรคนเปนโรคประจ าตว) สวนผทมโรคประจ าตวในระบบสบพนธและทางเดนปสสาวะมโอกาสพบความคลาดเคลอนทางยานอยกวาโรคอน แตในขณะจ าหนาย ไมพบความสมพนธดงกลาว (P = 0.081) การวจยนพบวา กลมยาไมมความเกยวของกบการเกดความคลาดเคลอนทางยา (p = 0.299) เชนเดยวกบงานวจยในโรงพยาบาลชมชนของประเทศไทย (9-12, 14)

การศกษานพบวา เวลารวมทใชในกระบวนการสรางความสอดคลองตอเนองทางยา มคาเฉลย 26.2 นาท ขณะแรกรบใชเวลาเฉลยทงหมด 15.2 นาท และขณะจ าหนายมคาเฉลยเทากบ 11.0 นาท เวลาทใชในการศกษาน มากกวาการศกษาของพมพใจ ชจนทร เลกนอย การศกษาของพมพใจ ชจนทร ในโรงพยาบาลชมชนในจงหวดนครศรธรรมราช ใชเวลารวม 23.2 นาท เวลาทใชในขนตอนแรกรบ 7.7 นาท และเวลาทใชในขนตอนจ าหนาย 15.4 นาท (10) ทงนอาจเนองจากโรงพยาบาลในการวจยครงนเปนโรงพยาบาลระดบตตยภม โรคประจ าตวและรายการยาทผปวยใชมความซบซอนมากกวา และบางสวนเปนผปวยนอกเขตพนทซงไมมขอมลประวตยาทผปวยใชในระบบคอมพวเตอรของโรงพยาบาล ท าใหในขนตอนแรกรบใชเวลามากเพอใหไดขอมลทครบถวน แตเวลาทใชในขนตอนจ าหนายของการวจยนมนอยกวาเนองจาก ในขนตอนจ าหนาย การทบทวน

รายการยากอนจ าหนายและเปรยบเทยบรายการยาจะใชขอมลจากบนทกรายการยาเดมของผปวยและทใชกอนจ าหนายในโปรแกรม HIS2WORK เปนหลก ท าใหใชเวลาในขนตอนดงกลาวนอยกวา ผลการศกษาเกยวกบเวลาสามารถใชเปนขอมลพนฐานในการค านวณภาระงาน จดแผนการด าเนนงาน และการจดสรรก าลงคน เพอใหเกดการบรหารจดการก าลงคนของกลมงานเภสชกรรมทมประสทธภาพ นอกจากนผลการศกษาเรองเวลายงสามารถใชเปนแนวทางคดภาระงานของเภสชกรตามเกณฑของการจายคาตอบแทนตามผลการปฏบตงาน (pay for performance; P4P) เนองจากในคมอ P4P คณะท างานระดบกระทรว งสาธ ารณสข ไดก าหนดใหก า รท ากระบวนการสรางความสอดคลองตอเนองทางยาในขณะแรกรบเปน 1 ใน 18 กจกรรมหลกของภาระงานเภสชกร และไดก าหนดเวลามาตรฐานและคาน าหนกของงานเฉพาะขนตอนแรกรบ ดงน นผลการศกษานแสดงใหเหนวา เพอใหผปวยไดรบความปลอดภยจากการเขารบการรกษา การท ากระบวนการสรางความสอดคลองตอเนองทางยาครบทกขนตอนเปนสงส าคญ และเวลาทใชในกระบวนการทพบในการศกษานมคามากกวาเวลามาตรฐานทกระทรวงสาธารณสขก าหนดใหกบโรงพยาบาลระดบตตยภม ดงนนผลการศกษาเรองเวลาสามารถน าไปเสนอผเกยวของในการพจารณาภาระงานทแทจรง

การวจยนมขอจ ากดดงน 1) ผใหประวตการใชยาของผปวยบางรายเปนผดแลหรอญาตผปวยไมใชตวผปวยเอง ท าใหขอมลทไดอาจผดพลาดหรอไมครบถวน 2) ระยะเวลาในการศกษาสนเพยง 3 เดอน ตวอยางอาจไมเปนตวแทนทดของผปวยทงปหรอมความหลากหลายนอยกวา 3) การจดระดบความรนแรงท าโดยเภสชกร 3 คน คอ เภสชกรประจ าหองยาผปวยทใหบรการหอผปวยทศกษา จงอาจเกดความล าเอยงเกดขน เนองจากโรงพยาบาลทท าการวจยมนโยบายวา เมอพบความคลาดเคลอนทางยาในระดบ E ขนไปจะตองเขยนรายงานอบตการณไปยงคณะกรรมการความเสยงเพอประชมผทเกยวของ และตองคนหาสาเหตทแทจรงของการเกดความคลาดเคลอนทางยา นโยบายนสงผลกระทบตอผทเกยวของทงหมด เภสชกรจงอาจมแนวโนมจดระดบความรนแรงในระดบทต ากวาความเปนจรง จงควรมผเชยวชาญ และบคลากรภายนอกกลมงานหรอภายนอกโรงพยาบาลรวมประเมน 4) การเกบ


45

ขอมลเวลาท าโดยเภสชกรทปฏบตงานในขนตอนนน ๆ โดยบนทกเวลาเรมท าและสนสดการท าในขนตอนตาง ๆ เอง ซงบางครงอาจมภาระงานอนเขามาแทรก จงอาจบนทกเวลาคลาดเคลอนไป

ผลการวจยแสดงใหเหนวา กระบวนการสรางความสอดคลองตอเนองทางยาโดยเภสชกรท าใหตรวจพบความคลาดเคลอนทางยา ซงน าไปสการเพมความปลอดภยใหกบผปวยทเขารบการรกษาทางศลยกรรม ขอมลเวลาสามารถน าไปเปนขอมลพนฐานในการค านวณภาระงานของกลมงานเภสชกรรมเพอการบรหารจดการบคลากรใหสอดคลองกบภาระงานจรง

กตตกรรมประกาศ

การด าเนนการวจยในครงนประสบความส าเรจโดยไดรบความอนเคราะหจากหลายฝายทงผใหขอมล ผประสานงานในขนตอนตาง ๆ ตลอดจนคณะเภสชศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทรทสนบสนนใหการท าวจยครงนจนส าเรจลลวงไปดวยด ผวจยใครขอแสดงความขอบคณทกฝาย ณ ทน

เอกสารอางอง 1. Institute for Health Care Improvement. Error form

unreconciled medication per 100 admissions [online]. 2007 [cited 2011 Apr 10]. Available from: URL:http://www.ihi.org/IHI/Topics/PatientSafety/MedicationSystems/Measures/Errors+Related+to+Unreconciled+Medications+per+100+Admissions.htm.

2. Tam V, Knowles S, Cornish P, Fine N, Marchesano R, Etchells E. Frequency, type and clinical importance of medication history errors at admission to hospital: a systematic review. Can Med Assoc J 2005; 173: 510.

3. Bates DW, Spell N, Cullen DJ, Burdick E, Laird N, Petersen LA, et al. The costs of adverse drug events in hospitalized patients. JAMA 1997; 277: 307-11.

4. Ningsanon T. Medication reconciliation. In: Ningsa- non T, Montakantikul P, Chulavatnatol S, editors.

Medication reconciliation. Thailand: Prachachon; 2008. p. 2-26.

5. Unroe KT, Pfeiffenberger T, Riegelhaupt S, Jastrzembski J, Lokhnygina Y, Colon-Emeric C. Inpatient medication reconciliation at admission and discharge: A retrospective cohort study of age and other risk factors for medication discrepancies. Am J Geriatr Pharmac 2010;8:115-26.

6. Kaeokumbong C. The effects of medication reconciliation in an inpatient unit of a community hospital. Thai Journal of Pharmacy Practice 2009; 1: 162-71.

7. Rachada J. Development of medication reconcile- ation process in inpatient setting at Maha Sarakham hospital [master thesis]. Khonkaen: Khon Kaen University; 2010.

8. Suetrong C. Developing and implementing medication reconciliation process following transition points in inpatient medication system [master thesis]. Bangkok: Chulalongkorn University; 2005.

9. Seesuk P. Effects of medication reconciliation process in inpatient setting at a community hospital in Trang provinces [master thesis]. Songkla: Prince of Songkla University; 2009.

10. Chujun P. Effects of medication reconciliation process at a community hospital inpatient setting in Nakhon Si Thammarat province [master thesis]. Songkla: Prince of Songkla University; 2009.

11. Nitjaphan S. The effects of medication reconcile- ation process in inpatient setting at a community hospital in pattalung province [master thesis]. Songkla: Prince of Songkla University; 2009.

12. Rattanasaigam A. Effects of medication reconcile- ation process at a community hospital in-inpatient setting in Pattani province [master thesis]. Songkla: Prince of Songkla University; 2009.

13. Gleason K, McDaniel M, Feinglass J, Baker D, Lindquist L, Liss D, et al. Results of the medications at transitions and clinical handoffs (MATCH)



46

Study: An analysis of medication reconciliation errors and risk factors at hospital admission. J Gen Intern Med 2010;25:441-7.

14. Saepang K. Effects of inpatient medication reconciliation process in a community hospital in Trang province [master thesis]. Songkla: Prince of Songkla University; 2009.

15. Rozich J, Resar R. Medication safety: one organization's approach to the challenge. JCOM 2001; 8: 27-34.

16. Siwichi W. Outcomes of medication reconciliation on medication error in the inpatient setting at Maetha Hospital, Maetha District, Lamphun Province [master thesis]. Chiang Mai: Chiang Mai University; 2008.

17. Srisupanwitaya S. Outcomes of medication reconciliation complete process in surgical chronic

disease patients at Samutprakarn Hospital [master thesis]. Bangkok: Chulalongkorn University; 2010.

18. Gleason KM, Groszek JM, Sullivan C, Rooney D, Barnard C, Noskin GA. Reconciliation of discrepancies in medication histories and admission orders of newly hospitalized patients. AJHP 2004; 61: 1689-94.

19. The National Coordinating Council for Medication Error Reporting and Prevention. Definition of medication error. [cited 2006 Aug 8]; Available from: URL:http://www.nccmerp.org/aboutMedErrors .html.

20. Tatro DS. Drug interaction facts. St. Louis: Wolters Kluwer Health; 2008.

ARTICLE


47

Effects of Medication Reconciliation Process at Surgical Wards in a Regional Hospital

Kronghathai Mayachearw1, Payom Wongpoowarak2

1Pharmacy Department, Naradhiwasrajanagarindra Hospital

2Department of Clinical Pharmacy, Prince of Songkla University

Abstract Keywords: medication reconciliation, medication discrepancy, medication errors, patient safety

RESEARCH ARTICLE

Objective: To determine medication discrepancies between drugs prescribed by physicians and those used by the patients, medication errors (MEs) resulting from those discrepancies, MEs resolution and time spent at admission and discharge after the development of medication reconciliation at the surgical wards in a regional hospital. Method: The researcher collected the data from 219 patients with 230 admissions during January to March, 2012. When the discrepancies between prescribed drugs and drugs used by the patients before hospitalization were identified, a pharmacist reported to the prescribers to determine the causes of the discrepancies and assessed whether they were MEs. The researcher rated the severities of clinical outcomes from MEs using the criteria of National Coordinating Council for Medication Errors Reporting and Prevention

(NCCMERP). Results: At patient admission and discharge, 60.7% and 29.2% of the total drug items were identified as medication discrepancies. MEs were found in 25.2% of the total number of admission with 20.9% at the time of admission and 4.3 % at discharge time. At admission and discharge, 237 MEs were found from the examination of 1,605 items of medicines with 228 MEs (96.2% of identified MEs) being omission errors, 3 MEs being wrong strength (1.3% of identified MEs), 3 MEs being wrong dose or frequency (1.3% of identified MEs), 2 MEs being wrong dosage form (1.0% of identified MEs) and 1 ME being wrong drug (0.50% of identified MEs). Among 200 MEs found during admission, 196 (98.0% of MEs identified at admission) were in category B and 4 were in category C (2.0% of MEs identified at admission). There were 37 MEs identified during discharge and all were in category B. The average time spent in medication reconciliation process was 26.2+13.0 minutes with 15.2+10.0 spent in the admission process and 11.0+5.0 minutes at the time of discharge. Conclusion: Medication reconciliation process by pharmacist at surgical ward could identifiy MEs leading to the measure for patient safety during admission and discharge.

TJPP

moral distress among nursestjpp.pharmacy.psu.ac.th/wp-content/uploads/2015/12/58-33...ณ หอผ...

Documents