morfologisch onderzoek kust zand suppleren en wat daarvan komt ad van der spek
TRANSCRIPT
Morfologisch onderzoek kustzand suppleren en wat daarvan komt
Ad van der Spek
20 april 2010Morfologisch onderzoek kust 2
Opzet presentatie
1. Inleiding
• Wat is suppleren?
• Waarom suppleren?
• Waarom zand?
2. Hoe suppleren?
3. Effect onderwatersuppleties
4. Resultaat suppleren
5. Sedimentbalans Nederlandse kust
• Uitwisseling kust - Waddenzee
20 april 2010Morfologisch onderzoek kust 3
Inleiding: Wat is suppleren?
1. Aanvullen van zandtekorten
2. Voeden van sedimentfluxen
3. Opbouwen van zandbuffer
4. Landaanwinning?
20 april 2010Morfologisch onderzoek kust 4
Inleiding: Waarom suppleren?
1. Bestrijding structurele erosie
• zandbalans Ned. kust negatief
• 1965-1990: -6,5 Mm3/jaar
• Dynamisch Handhaven (zacht waar het kan …)
2. Versterking kust
• preventieve compensatie SLR
• opschaling: Zandmotor, megasuppleties
3. Landaanwinning
• nabije toekomst ?
20 april 2010Morfologisch onderzoek kust 5
Inleiding: Waarom zand (1)?
• Flexibel
• Snel reageren op veranderende randvoorwaarden • Maatwerk• Goedkoop
• Kust van nature zandig• Gebruik maken van natuurlijke processen:
• herverdeling over kustsysteem
20 april 2010Morfologisch onderzoek kust 6
Inleiding: Waarom zand (2)?
• Nederlandse kust is van nature zandig• In verleden natuurlijke netto aanvoer van sediment • Gebruik maken van natuurlijke processen:
• herverdeling binnen kustsysteem
• meeste sediment naar getijbekkensSedimentbalans
20 april 2010Morfologisch onderzoek kust 7
Hoe suppleren (1)?
1. Strand
2. Onderwater
3. Geulwand
4. Combinaties
Toekomst: sturen natuurlijke
processen ?
20 april 2010Morfologisch onderzoek kust 8
Hoe suppleren (2)? Strand
Strand
• Bij acute problemen
• Alles in 1x op z’n plaats
• Daarna afname volume
• Locaal
• Reactief
• Forse ingreep
20 april 2010Morfologisch onderzoek kust 9
Hoe suppleren (3)? Onderwater
Onderwater
• Buitenkant bankensysteem,
• Beinvloeding morfodynamiek banken,
• Meerjarige toename zandvolume ondiepe deel kustprofiel
• Minder impact op gebruiksfuncties
• Groter gebied
• Vooruitkijken
• Meewerken met natuur
20 april 2010Morfologisch onderzoek kust 10
Effect onderwatersuppletie (1): volume
20 april 2010Morfologisch onderzoek kust 11
Effect onderwatersuppletie (2): bank en trog
I II
Swashbar
IBuitenste bank
SwashbarSuppletie uitzomer 2001
Nieuwe bank en trog !!!
1. Suppletie tegen buitenkant zeewaartse bank
2. Op termijn van maanden weer bank-en-trog systeem !
20 april 2010Morfologisch onderzoek kust 12
Effect onderwatersuppletie (3): bankdynamiek
Kust Egmond vóór suppletie
Na 1 winter Na 2 winters
suppletie
20 april 2010Morfologisch onderzoek kust 13
Resultaat: Afname aantal BKL overschrijdingen
20 april 2010Morfologisch onderzoek kust 14
Resultaat: strandbreedte / duinvoet
strandbreedte
duinvoet
20 april 2010Morfologisch onderzoek kust 15
Resultaat: aangroeiende duinen !!
Wassenaar
Katwijk aan Zee
Noordwijk aan Zee
20 april 2010Morfologisch onderzoek kust 16
Resultaat: Bergen aan Zee
nu toen
20 april 2010Morfologisch onderzoek kust 17
Sedimentbalans
Grootschalige sedimentbalans
Uitwisseling kust – Waddenzee• Grote bruto transporten• (zeer) kleine netto effecten• Maatgevende processen ?• Indirecte bewijzen:
• Lange-termijn netto opvulling getijbekkens
• Netto sedimentatie in getijbekkens
• Afzetting volgt energie-gradient
• Aanbod vanuit kust> Natuurlijk> Mens
20 april 2010Morfologisch onderzoek kust 18
Kustontwikkeling: vraag en aanbod
vraag > aanbod
5000 BP 2600 BP
vraag < aanbod
20 april 2010Morfologisch onderzoek kust 19
Waddenzee: geen lagune, netto aanvoer
Schiermonnikoog
20 april 2010Morfologisch onderzoek kust 20
20
Help! De Waddenzee verzuipt !
Stijging zeespiegel: toename vraag
20 april 2010Morfologisch onderzoek kust 21
21
Getijbekken tijdens snelle zeespiegelstijging
20 april 2010Morfologisch onderzoek kust 22
22
Accumulatie snelheden
Accumulatie =
verschil diepte /
verschil ouderdom
Géén correctie
voor compactie !
NB minimum waarden !
5080 cal BP
5790 cal BP
20 april 2010Morfologisch onderzoek kust 23
23
1
2
Zand versus slib
Zandige wad afzettingen zeldzaam (erosie door geulen)
1. 6800-4400 BP: 0.5 cm/jr, max. 0.6 cm/jr
2. 6500-4700 BP: 0.9 cm/jr, max. 1.6 cm/jr
20 april 2010Morfologisch onderzoek kust 24
Samenvattend:
1. Met zand houden we Nederland in stand
2. Onderwatersuppleties sturen bankgedrag
3. Herverdeling van sediment:
• Aanvoer vanaf Noordzee-kustzone
• Afzetting in getijbekkens
4. Wadden bestaan dankzij zeespiegelstijging
5. Zeespiegelstijging tot 0,5 m/eeuw bijhouden
20 april 2010Morfologisch onderzoek kust 25
Dank voor uw aandacht !
20 april 2010Morfologisch onderzoek kust 26
Golven
banken
strandhaken
overslag bij storm
20 april 2010Morfologisch onderzoek kust 27
Transgressive barrier islands
Chandeleur Islands, Louisiana, after Hurricane Katrina
20 april 2010Morfologisch onderzoek kust 28
Kustontwikkeling: vraag en aanbod
aanbod > vraag :
uitbouw
Vraag getijdebekken
vs.
Aanbod kust
aanbod < vraag :
terugtrekking
20 april 2010Morfologisch onderzoek kust 29
Regressive barrier islandGoeree
20 april 2010Morfologisch onderzoek kust 30
Resultaat suppleties 1991-2003; 112 Mm3