motore elektrikoak

Industria-Teknologia I IES Mungia BHI, 1. Batxilergoa

1. Funtzionamenduaren oinarriak

2. Korronte zuzeneko motoreak

3. Korronte alternoko motoreak

Industria-Teknologia I: Motore Elektrikoak 2 AZG

1.1 Indar elektromagnetikoa

Biot eta Savart-en legean oinarritzen da.

Eroale batek zeharkatzen duen korrontea eremu magnetiko baten eraginpean badago, indar magnetiko baten eragina jasaten du.

𝐹 = B ∙ 𝑙 ∙ 𝐼 ∙ 𝑠𝑖𝑛 ∝ B = indukzioa (T).

l = eroalearen luzera (m)

I = korronte intentsitatea (A)

∝ = eroalearen eta eremu magnetikoaren norabideek eratzen duten angelua.



Ezker eskuaren legea:



Efektu honi esker motore elektriko gehienak funtzionatzen dute.


1.2 Parea

“r” erradioa duen eroale zilindriko birakari batean bagaude, biraketa parea izango dugu:

𝑀 = 𝐹 ∙ 𝑙 = B ∙ 𝑙 ∙ 𝐼 ∙ 𝑠𝑖𝑛 ∝∙ 𝑟 = B ∙ 𝑆 ∙ 𝐼 ∙ 𝑠𝑖𝑛 ∝ [𝑛 ∙ 𝑚]

𝑀𝑖(barne pare elektromagnetiko) = Pare osoa; eroale guztien pareen batura.

𝑃𝑖(potentzia elektromagnetikoa) 𝑃𝑖 = 𝑀𝑖 ∙ 𝑤


2.1 Atalak

Ikuspegi mekanikotik: Motorean mugitzen ez den zatia edo estatorea, eta biratzen duen zatia edo errotorea dauzkagu.

Ikuspegi elektrikotik: Estatorean daukagun harilkatua (elektroiman bat - induktorea ) eta errotorean dagoen harilkatua (beste elektroiman bat - induzitua)


2.1 Atalak

2.1.1 Estatorea (Induktorea): Eremu magnetikoa sortzen duen makinaren zatia da. Kulata edo karkasa: Kanpotik ikusten dugun motorearen zatia da.

Zilindro itxura daukan pieza eta lurrean eusteko erabiltzen den pieza edo bankadaz osatua dago. Bertan beste pieza guztiak muntatuko dira .

Polo induktorea: Induktorearen zatirik

garrantzitsuena da. Karkasari lotutako

elektroimanak dira eta eszitazio korronte

minimoarekin fluxu magnetikoa lortzeko

erabiltzen dira. Binaka joaren dira

(ipar-hego poloak)

Polo laguntzailea: Kolektore eta eskubilen arteko txinparta ezabatzeko erabiltzen dira. Polo nagusien artean funtzionamendua hobetzeko.


2.1 Atalak

2.1.2 Errotorea (Induzitua): Makinaren alde birakaria da. Ardatza: Estatorearen oinarria da. Kojineteetan eutsita dago eta

gainean errotoreko beste elemtu guztiak muntatuko dira.

Induzitua: Pieza zilindrikoa da eta nukleoaz eta kolektoreaz osatuta dago.

Kolektorea: Delgez osatutako zilindroa da.

Eskubilak: Kolektorea (alde higikaria) eta kanpo zirkuitua (alde finkoa) lotzen dituzte.

Kojineteak: Errotoreari eusten dioten errodamenduak dira.


2.2 Funtzionamenduaren printzipioak

Errotorea: Espira

Eremu magnetikoa: Imana (iparretik hegora)


3.1 Funtzionamenduaren printzipioak

Errotorea: Espira

Eremu magnetikoa: Imana (iparretik hegora)

Delga bakoiza eskubila berberera konektatuta.


3.2 Sinkronoa vs asinkronoa

Motore sinkronoa: Errotoreak kanpotik elikatutako elektroiman bat baldin badu.

Motore asinkronoa: Errotorean zirkuitu itxia egiten dugunean korronteak induziozkoak direlarik.

Eremu magnetikoaren abiadura edo sinkronismo abiadura maiztasunaren menpe dago:

𝑓 =𝑛𝑠

60∙ 𝑝

non; 𝑛𝑠 = 𝑠𝑖𝑛𝑘𝑟𝑜𝑛𝑖𝑠𝑚𝑜 − 𝑎𝑏𝑖𝑎𝑑𝑢𝑟𝑎 [𝑏𝑖𝑟𝑎/𝑚𝑖𝑛]

𝑛𝑠= 𝑝𝑜𝑙𝑜 𝑝𝑎𝑟𝑒𝑎𝑟𝑒𝑛 𝑘𝑜𝑝𝑢𝑟𝑢𝑎

𝑓 = 𝑚𝑎𝑖𝑧𝑡𝑎𝑠𝑢𝑛𝑎 [𝐻𝑧]


3.2 Sinkronoa vs asinkronoa Eremu magnetikoaren abiadura edo sinkronismo abiadura eta

errotorearen abiadura mekanikoa honela erlazionatzen dira:

𝑛𝑑𝑧= 𝑛𝑠 − 𝑛𝑚

non; 𝑛𝑠 = 𝑠𝑖𝑛𝑘𝑟𝑜𝑛𝑖𝑠𝑚𝑜 − 𝑎𝑏𝑖𝑎𝑑𝑢𝑟𝑎

𝑛𝑚= 𝑎𝑏𝑖𝑎𝑑𝑢𝑟𝑎 𝑚𝑒𝑘𝑎𝑛𝑖𝑘𝑜𝑎 (errotorearena)

𝑛𝑑𝑧= 𝑖𝑟𝑟𝑖𝑠𝑡𝑎𝑡𝑧𝑒 𝑎𝑏𝑖𝑎𝑑𝑢𝑟𝑎

Estatorearen eremu magnetikoaren abiadura eta errotorearen abiadura mekanikoa irristatzearekin ere erlazionatu daitezke:

𝑠 = 𝑛𝑑𝑧

𝑛𝑠∙ 100 =

𝑛𝑠− 𝑛𝑚

𝑛𝑠∙ 100 [%]


3.3 Potentzia Potentzia erabilgarria motorraren parea eta honen abiadura

angeluarrarekin erlazionatzen da.

𝑃𝑢= 𝑀 ∙ 𝜔

non; 𝑀 = 𝑚𝑜𝑡𝑜𝑟𝑟𝑎𝑟𝑒𝑛 𝑝𝑎𝑟𝑒𝑛𝑎 [𝑁𝑚]

𝜔 = 𝑚𝑜𝑡𝑜𝑟𝑟𝑎𝑟𝑒𝑛 𝑎𝑏𝑖𝑎𝑑𝑟𝑢𝑎 [𝑟𝑎𝑑

𝑠]

𝑃𝑢 = 𝑝𝑜𝑡𝑒𝑛𝑡𝑧𝑖𝑎 𝑒𝑟𝑎𝑏𝑖𝑙𝑔𝑎𝑟𝑟𝑖𝑎 [𝑊]

Xurgaturiko potentzia motorraren arabera honela adierazten da:

Korronte alternoko monofase motorrean: 𝑃𝑎𝑏 = 𝑉 ∙ 𝐼 ∙ 𝑐𝑜𝑠φ

Korronte alternoko motore trifasikoan: 𝑃𝑎𝑏 = 3 ∙ 𝑉 ∙ 𝐼 ∙ 𝑐𝑜𝑠φ


motore elektrikoak

Technology