mühendislik eğitim programları değerlendirme ve akreditasyon derneği ( mÜdek )

21. MÜHENDİSLİK DEKANLARI KONSEYİ TOPLANTISI 27-28 Ekim 2010, Doğu Akdeniz Üniversitesi Mühendislik Fakültesi

1

Mühendislik Eğitim Programları

Değerlendirme ve Akreditasyon Derneği

(MÜDEK)

Prof. Dr. Timur Doğu


2

Mühendislik Eğitim Programları Değerlendirme ve Akreditasyon Derneği (MÜDEK)

Kısa Tarihçe

Mayıs 2002: Mühendislik Dekanlar Konseyi (MDK ) tarafından mühendislik programlarının değerlendirilmesi için Mühendislik Değerlendirme Kurulu (MÜDEK) adıyla bağımsız bir sivil toplum platformu oluşturdu

Ocak 2003: MÜDEK ilk Program Değerlendiricileri Eğitim Çalıştayı’nı düzenledi

Ağustos 2003: MÜDEK Program Değerlendirmesi faaliyetlerine başladı

Ocak 2007: MÜDEK bir derneğe dönüşerek tüzel kişilik kazandı: Mühendislik Eğitim Programları Değerlendirme ve Akreditasyon Derneği (kısa adı MÜDEK)


3

MÜDEK’in Ulusal ve Uluslararası Tanınması

• 2006: Avrupa Mühendislik Eğitimi Akreditasyon Ağı ENAEE (European Network for Accreditation of Engineering Education) üyesi oldu.

• 16 Kasım 2007: YÖK tarafından mühendislik programlarına yönelik ulusal akreditasyon kuruluşu olarak resmen tanındı.

• 21 Ocak 2009: Akredite edeceği mühendislik lisans programlarına EUR-ACE (First Cycle) Label vermek üzere Avrupa Mühendislik Eğitimi Akreditasyon Ağı ENAEE (European Network for Accreditation of Engineering Education) tarafından yetkilendirildi.

• 25 Haziran 2010: Washington Accord (WA) Provisional Member (Geçici Üye) oldu

• Temmuz 2010: WA tam üye (Signatory) olmak için International Enginering Alliance (IEA)’ya başvurdu


4

EUR-ACE Etiketi Vermek Üzere Yetkili Kuruluşlar

• ASIIN (DE) - Fachakkreditierungsagentur für Studiengänge der Ingenieurwissenschaften, der Informatik, der Naturwissenschaften und der Mathematik e.V.

• CTI (FR) - Commission des Titres d'Ingénieur

• ECUK (UK) - Engineering Council UK

• Engineers Ireland (IE)

• Ordem dos Engenheiros (PT)

• RAEE (RU) - Russian Association for Engineering Education

• MÜDEK (TR) - Association for Evaluation and Accreditation of Engineering Programmes


5

EUR-ACE Etiketi

This is to certify that the Bachelor programme

Bilgisayar Mühendisliği (Computer Engineering)

provided by

Anadolu Üniversitesi Mühendislik - Mimarlık Fakültesi

accredited by

MÜDEK

from 30 September 2009 until 30 September 2014

satisfies the outcomes of First Cycle programmes specified in the EUR-ACE Framework Standards for the Accreditation of Engineering Programmes, and therefore for the above period of accreditation is designated as a FIRST CYCLE EUROPEAN-ACCREDITED ENGINEERING PROGRAMME.

For the European Network for Accreditation of Engineering Education (ENAEE) The President Prof. Ing. Giuliano Augusti, Sc.D.

For the Association for Evaluation and Accreditation of Engineering Programs- Mühendislik Eğitim Programları Değerlendirme ve Akreditasyon Derneği (MÜDEK) Chair, Executive Board Refik Üreyen

Brussels, 30 June 2009 Istanbul, 30 June 2009


6

Washinton Accord Üyeleri(WA Signatories)

1. Australia - Engineers Australia (1989)2. Canada - Engineers Canada (1989)3. Chinese Taipei - Institute of Engineering Education Taiwan (2007) 4. Hong Kong China - The Hong Kong Institution of Engineers (1995) 5. Ireland - Engineers Ireland (1989) 6. Japan - Japan Accreditation Board for Engineering Education (2005) 7. Korea - Accreditation Board for Engineering Education of Korea (2007) 8. Malaysia - Board of Engineers Malaysia (2009) 9. New Zealand - Institution of Professional Engineers NZ (1989) 10. Singapore - Institution of Engineers Singapore (2006) 11. South Africa - Engineering Council of South Africa (1999) 12. United Kingdom - Engineering Council UK (1989) 13. United States – (ABET) Accreditation Board for Engineering and

Technology (1989)


7

Washinton Accord Geçici Üyeleri(Provisional Status)

1. Germany - German Accreditation Agency for Study Programs in Engineering and Informatics (ASIIN)

2. India - National Board of Accreditation of All India Council for Technical Education

3. Pakistan - Pakistan Engineering Council

4. Russia - Russian Association for Engineering Education (RAEE)

5. Sri Lanka - Institution of Engineers Sri Lanka

6. Turkey - MÜDEK


8

MÜDEK

TEMEL AMAÇ

MÜDEK'in amacı, farklı disiplinlerdeki mühendislik eğitim programları için akreditasyon, değerlendirme ve bilgilendirme çalışmaları yaparak Türkiye'de mühendislik eğitiminin kalitesinin yükseltilmesine katkıda bulunmak, böylece, güncel ve gelişmekte olan teknolojileri kavrayan, daha iyi eğitilmiş ve daha nitelikli mühendisler yetiştirilerek toplumun refahının ileri götürülmesini sağlamaktır.


9

MÜDEK Kalite Politikası

• Hizmet Odaklı (Gönüllü Hizmet, Kurumlara Saygı)

• Sürekli Öğrenme (Sürekli İyileşmenin Önkoşulu)

• Katma Değer Yaratma (Geri Bildirim ve İzleme)• İşbirlikleri Geliştirme (Ulusal - Uluslararası)• Etik Davranış (Çıkar Çelişkisi Olmaması)• Şeffaflık ve Hesap Verebilme (Paydaşları ve

Kamuyu Bilgilendirme)

9


10

Akreditasyon

Mühendislik Eğitim Programları • Kabul Edilmiş Akreditasyon Ölçütlerine Göre

Değerlendirme• Çıktı Esaslı Değerlendirme Süreci• Periyodik Olarak Değerlendirme• Akreditasyon Ölçütlerini (Minimum Koşulları)

Karşılayan Programları Kamuya (Tüm Paydaşlara) Duyurma

• Sürekli İyileştirilmeyi Özendirme


11

Değerlendirme ve Akreditasyon Faaliyetleri

• Program değerlendiricilerinin Seçimi ve eğitimi

• Program yöneticilerinin ve öğretim üyelerinin Program değerlendirme süreci

konusunda bilgilendirilmesi ve eğitimi• Değerlendirme ölçütlerinin

Gözden geçirilmesi ve yenilenmesi • Değerlendirme Süreçlerinin

360o değerlendirilmesi


12

Değerlendirme ÖlçütleriSürüm 2

1. Öğrenciler

2. Program Eğitim Amaçları

3. Program Çıktıları

4. Sürekli İyileştirme

5. Eğitim Planı

6. Öğretim Kadrosu

7. Altyapı

8. Kurum Desteği ve Parasal Kaynaklar

9. Organizasyon ve Karar Alma Süreçleri

9. Programa Özgü Ölçütler


13 13/52

MÜDEK Değerlendirme Ölçütleri

Ölçüt 1

Öğrenciler

Ölçüt 6

Öğretim Kadrosu

Ölçüt 8

Kurum Desteği ve Parasal Kaynaklar

PROGRAM

Ölçüt 2

Program Eğitim

Amaçları

Ölçüt 3

Program Çıktıları

Ölçüt 4

Sürekli İyileştirme

Ölçüt 7

Altyapı

Ölçüt 9

Organizasyon ve Karar Alma

Süreçleri

Ölçüt 5

Eğitim Planı

Ölçüt 10

Programa Özgü

Ölçütler


14

Program Değerlendirme

Takımı

Mühendislik Eğitim Programları Akreditasyon

Kurulu (MAK)

ÖRGÜT YAPISI

Yönetim Kurulu Denetim Kurulu

MÜDEK Genel Kurulu

Komiteler ve Çalışma Grupları


Takımı


Takımı

ÖlçütlerKomitesi

Aday BelirlemeKomitesi

Genel Sekreter

EğitimKomitesi


15

MÜDEK Derneği Genel Kurul

• Kurucu Üyeler (19 Kurucu üye):– Mühendislik Değerlendirme Kurulu’nun üyeleri (13 kişi)– Önceki 2 MDK Genel Sekreteri– MÜDEK etkinliklerine ilk başından beri katkı vermiş olan 3

MÜDEK değerlendiricisi– 1 Tüzel kişi: Türkiye Kalite Derneği (KalDer)

• 2010 Toplam Üye Sayısı: 32 üye (Akademisyen+ Sanayi+ KalDer+TTGV temsilcileri)

• Yeni Üyelik İçin Koşullar: En az iki yıl MAK görevi MÜDEK, benzeri kuruluşta en az iki kez değerlendirici En az iki yıl MDK Genel Sekreteri


16

YÖNETİM

Yönetim Kurulu Üyeleri • Refik Üreyen, Başkan• Birgül Tantekin-Ersolmaz, Başkan Yardımcısı• Engin Arıkan, Sayman Üye • Bülent E. Platin, Sekreter Üye• Yalçın Tanes, Üye Denetim Kurulu Üyeleri • Önder Yüksel • Mahmut Kiper • Necati Aras (KalDer temsilcisi)Genel Sekreter: Yavuz Erçil [email protected]


17

Mühendislik Eğitim Programları Akreditasyon Kurulu (MAK)

• Değerlendirme ve akreditasyon sürecini yürütür, akreditasyon kararlarını verir

• Toplam sekiz üye 4 Üniversite öğretim üyesi

2 Sanayi temsilcisi

1 TMMOB temsilcisi & 1 KalDer temsilcisi

YÖNETİM

• Önceki Başkan / Başkan / Başkan Yardımcısı(Sonraki B.)

• Gönüllülük temeline dayalı görev

• Ardışık en çok 3 dönem görev (bir dönem 2 yıl)


18

MAK Üyeleri

2009-2010 2011-2012Hamit Serbest (Başkan) (Çukurova Üniversitesi)Ahmet Aran (Başkan Yrd.) (Işık Üniversitesi)Erbil Payzın (Önceki Başkan) (Payzın Danışmanlık)Salih Arıman (KalDer)Mustafa Çobanoğlu (Bir Yapı)Orhan Örücü (TMMOB)Timur Doğu (ODTÜ)Ayşegül Tanık (İTÜ)

Ahmet Aran (Başkan) (Işık Üniversitesi)Timur Doğu (Başkan Yrd.) (ODTÜ)Hamit Serbest (Önceki Başkan) (Çukurova Üniversitesi)Salih Arıman (KalDer)Mustafa Çobanoğlu (Bir Yapı)Müfit Gülgeç (TMMOB)Ayşegül Tanık (İTÜ)Orhan Alankuş (Koç Holding)


19

Akreditasyon Takvimi

• Başvuru niyet beyanı (31.01.2011)• Ön Kabul Yazısı (31.03.2011)• Başvuru ücretinin %25’inin MÜDEK hesabına ödenmesi (30.04.2011)• Kurumun Özdeğerlendirme Raporunu Göndermesi (31.07.2011)• Değerlendirme Takımlarının oluşturulması (08-09.2011)• Özdeğerlendirme Raporlarının İncelenmesi (09-10.2011)• Saha Ziyareti (11-12.2011) (Üç gün Pazar-Pazartesi-Salı)• Taslak raporların MAK’a gönderilmesi (01-02.2012)• Tutarlılık, Yazım Kontrolları, Sonuç Raporlar (03-06.2012)• Akreditasyon kararlarının verilmesi (06.2012)• Akredite edilen programların güncellenmesi (01.07.2012)

Akreditasyon Süresi: Maksimum 5 yıl


20

Değerlendirme Takımları

• Değerlendirilecek programların sayısı ve yerleşimi dikkate alınarak Her Üniversite/Fakülte veya Yerleşke için ayrı bir

Takım

• Her takım için bir Takım Başkanı ve Eş Başkan Mevcut/eski MÜDEK, MAK üyeleri Deneyimli program değerlendiricileri

• Değerlendirilen her program için bir Program Değerlendiricisi Eş Değerlendirici


21

Değerlendirme Takımları

• Program değerlendiricileri MÜDEK tarafından eğitilmiş değerlendiriciler arasından seçilir.

• Değerlendiriciler gönüllülük esasına göre görev yaparlar.

• 2010 itibariyle MÜDEK’in değerlendirici havuzunda, 16 değişik disiplinden, 39’u sanayiden olmak üzere, toplam 126 aktif değerlendirici bulunuyor (Yöneticilik vb. nedenlerle 24 kişi görev dışı).

• Takımların oluşturulması sırasında çıkar çatışması/ çakışması konuları göz önüne alınır.


22

Kurumlara Yönelik Eğitimler

• 2010 yılında kurumlara yönelik 3 adet 1 günlük MÜDEK Eğitim Çalıştayı yapıldı:

– 30 Ocak 2010 Kıbrıs

– 17 Nisan 2010 Ankara

– 15 Mayıs 2010 Ankara

Bu çalıştaylara 30 farklı kurumdan 77 kişi katıldı

• 2004-2010 yılları arasında kurum yönetici ve öğretim üyelerine yönelik MÜDEK Eğitim Çalıştayları:

– 16 calıştay

– 71 değişik kurumdan katılım

– 394 katılımcı


23

Değerlendirici Eğitimleri

• 2010 yılında 3 adet Program Değerlendiricisi Eğitim Çalıştayı yapıldı:

– 10-11 Temmuz 2010 İstanbul

– 07-08 Ağustos 2010 Ankara

– 18-19 Eylül 2010 Ankara

• Bu çalıştaylarda 9 disiplinden 27 yeni değerlendirici (dokuzu sanayiden) eğitildi

• Ekim 2010 itibariyle MÜDEK’in değerlendirici havuzunda, 16 değişik disiplinden, 39’u sanayiden olmak üzere, toplam 126 aktif değerlendirici bulunuyor (Yöneticilik vb. nedenlerle 24 kişi görev dışı)


24

MÜDEK Program Değerlendirme ve Akreditasyon Etkinlikleri

2003-2010

Tamamlanan

2010-2011

Devam Eden

Ziyaret edilen üniversite sayısı 16 13

Farklı disiplin sayısı 16 11

Program değerlendirmesi sayısı 164 (54) * 51 (15)

Akreditasyon verilen program sayısı ** 109 [46]

EUR-ACE akreditasyonu verilen program sayısı **

78

( ) ara değerlendirmeler

[ ] kısa süreli * Bazı programlar birden fazla

değerlendirilmiştir

** 1 Temmuz 2010 itibariyle


25

Uluslararası Etkinlikleri(EUR-ACE ilişkileri)

• EUR-ACE Framework Standards adlı mühendislik eğitim programları için Avrupa çapında ortak değerlendirme ölçütlerinin oluşturulmasına katkıda bulunuldu (2004-2006)

• EUR-ACE Implementation adlı Socrates projesi ortağı (2006-2008)

• EUR-ACE SPREAD adlı Lifelong Learning Programme projesi ortağı (2008-2010)

• 2006 Kasım ayından beri European Network for Accreditation of Engineering Education (ENAEE) üyesi

– 21 Ocak 2009 tarihinden itibaren EUR-ACE etiketi vermek üzere yetkilendirildi

– 2009-2012 dönemi ENAEE yönetim kurulu üyesi

– Mart 2009 dan itibaren EUR-ACE Label Committee Üyesi

– EUR-ACE SPREAD projesi kapsamında Litvanya’nın akreditasyon ajansı SKVC’ye destek için ENAEE tarafından oluşturulan mentorluk takımında yer aldı


26

Uluslararası Etkinlikleri(Washington Accord İlişkileri)

• Mart 2009: MÜDEK WA Provisional Status için IEA’ya başvuruldu.

• Mayıs 2010: Kyoto’da International Engineering Alliance (IEA) tarafından düzenlenen International Engineering Meetings toplantısında katıldı.

– Bu toplantıda MÜDEK’i tanıtan bir sunumu yapıldı

• Mayıs 2010: Ottowa’da yapılan IEA Interim Meetings toplantısına katıldı.

– MÜDEK’in WA Provisional Status başvurusu bu toplantıda oy birliği ile onandı.

• Temmuz 2010: MÜDEK WA Signatory Status için IEA’ya başvurdu.– MÜDEK’in başvurusunu değerlendirecek olan üç kişilik (G. Afrika,

Japonya, Taiwan) WA değerlendirme takımı MÜDEK’in iki kurum ziyaretine gözlemci olarak katılacaklar.


27

http://www.mudek.org.tr/

TEŞEKKÜRLER


28

Değerlendirme ÖlçütleriSürüm 2

1. Öğrenciler

2. Program Eğitim Amaçları

3. Program Çıktıları

4. Sürekli İyileştirme

5. Eğitim Planı

6. Öğretim Kadrosu

7. Altyapı

8. Kurum Desteği ve Parasal Kaynaklar

9. Organizasyon ve Karar Alma Süreçleri

9. Programa Özgü Ölçütler


29 29/52

MÜDEK Değerlendirme Ölçütleri

Ölçüt 1

Öğrenciler

Ölçüt 6

Öğretim Kadrosu

Ölçüt 8

Kurum Desteği ve Parasal Kaynaklar

PROGRAM

Ölçüt 2

Program Eğitim

Amaçları

Ölçüt 3

Program Çıktıları

Ölçüt 4

Sürekli İyileştirme

Ölçüt 7

Altyapı

Ölçüt 9

Organizasyon ve Karar Alma

Süreçleri

Ölçüt 5

Eğitim Planı

Ölçüt 10

Programa Özgü

Ölçütler


30

Ölçüt 2 - Program Eğitim Amaçları

Değerlendirilecek her mühendislik programı için, program mezunlarının yakın bir gelecekte erişmeleri istenen kariyer hedeflerini ve mesleki beklentileri tanımlayan genel ifadelerden oluşan program eğitim amaçları olmalıdır.

Eğitim amaçları programın iç ve dış paydaşlarının gereksinimleri dikkate alınarak belirlenmeli ve uygun aralıklarla güncellenmelidir.


31

Ölçüt 3 - Program Çıktıları

Program çıktıları, öğrencilerin mezuniyetlerinden sonra program eğitim amaçlarına ulaşabilmeleri için gerekli bilgi ve beceri bileşenlerinin tümü.

• Mühendislik programları, mezuniyet aşamasına gelmiş olan öğrencilerinin program çıktılarına sahip olduklarını kanıtlamalı.

• Program çıktılarının sağlanma düzeyini dönemsel olarak belirlemek ve belgelemek için kullanılan bir ölçme ve değerlendirme süreci oluşturulmuş ve işletiliyor olmalı.


32

Ölçüt-3 Program Çıktıları

• Matematik, fen bilimleri ve kendi dalları ile ilgili mühendislik konularında yeterli bilgi birikimi; kuramsal ve uygulamalı bilgileri mühendislik problemlerini modelleme ve çözme için uygulayabilme becerisi

• Mühendislik problemini saptama, tanımlama, formüle etme, çözme becerisi; uygun analitik ve modelleme yöntemi seçme/ uygulama

• Sistemi, sistem bileşenini ya da süreci ekonomi/çevre/sürdürülebilirlik/ üretilebilirlik/etik/sağlık/güvenlik/sosyal/politik v.d. gerçekçi kısıtlar ve koşullar altında, belirli gereksinimleri karşılayacak şekilde tasarlama; modern tasarım yöntemlerini uygulama becerisi

• Mühendislik uygulamaları için gerekli olan modern teknik ve araçları geliştirme, seçme ve kullanma becerisi; bilişim teknolojilerini etkin bir şekilde kullanma becerisi.

• Mühendislik problemlerinin incelenmesi için deney tasarlama, deney yapma, veri toplama, sonuçları analiz etme ve yorumlama becerisi.


33

Ölçüt-3 Program Çıktıları

• Disiplin içi ve çok disiplinli takımlarda etkin biçimde çalışabilme becerisi; bireysel çalışma becerisi

• Türkçe sözlü/yazılı etkin iletişim kurma; en az bir yabancı dil

• Yaşam boyu öğrenme bilinci; bilgiye erişebilme, bilim ve teknolojideki gelişmeleri izleme ve kendini sürekli yenileme becerisi

• Mesleki ve etik sorumluluk bilinci

• Proje, risk, değişiklik yönetimi gibi iş hayatındaki uygulamalar hakkında bilgi; girişimcilik/yenilikçilik/sürdürebilir kalkınma farkındalığı

• Mühendislik uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlarda sağlık,çevre ve güvenlik üzerindeki etkileri ile çağın sorunları hakkında bilgi; mühendislik çözümlerinin hukuksal sonuçları konusunda farkındalık


34

Değerlendirme Bulguları

• Eksiklik:Bir ölçütün sağlanmadığının bildirimidir. Program ölçütler ile uyum içinde değildir.

• Zayıflık:Bir ölçütün zorlukla ya da kısmen sağlandığını, ancak bir sonraki genel değerlendirmeye kadar programın niteliğinde bir bozulma olmayacağı garantisi vermediğini gösterir. Ölçütlerin daha kuvvetli bir şekilde sağlanması için kurumca düzeltici önlemler alınması gereklidir.

• Kaygı:Bir ölçütün halen sağlandığını, ancak bu durumun yakın bir gelecekte değişme potansiyelinin olduğunu ve bu ölçütün ileride sağlanmayabileceğini gösterir. Ölçütlerin sağlanmasının devamını garanti etmek için kurumca olumlu bir girişim yapılması gerekmektedir.

• Gözlem:Değerlendirmede kullanılan ölçütler ile doğrudan ilgili olmayan bir yorum ya da öneridir. Kurumun programlarını daha da geliştirmek için gösterdiği sürekli çabalara yardımcı olmak üzere önerilmiştir.


35

Değerlendirme Sonuçları

• Akreditasyon (5 yıl sonraki genel değerlendirmeye kadar uzatma)

– Eksiklik yok

– Zayıflık yok

• Akreditasyon (2 yıl sonraki ara rapor ya da ara ziyarete kadar koşullu uzatma)

– Eksiklik yok

– Zayıflık var

• Akreditasyon Vermeme

– Eksiklik var

mühendislik eğitim programları değerlendirme ve akreditasyon derneği ( mÜdek )

Documents