myanmar freedom of association (foa) guideline …...အပ င (၈) စက ၏စ ပ ရ လပ...
TRANSCRIPT
လတလပစာ
အသငးအပငးဖ�စညးြခငးဆ�ငရာ
(FOA)
ြမနမာလမး��နချက
ရနက�န၊ ၁၃ရက ��၀ငဘာလ ၂၀၁၉ခ���စ
2
လတလပစာ အသငးအပငးဖ�စညးြခငးဆ�ငရာ (FOA)
ြမနမာလမး��နချက
နဒါနး ............................................................................................................................................. 3
အပ�ငး (၁) လတလပစာအသငးအပငးဖ�စညးခင ............................................................................... 6
အပ�ငး (၂) လ�ပငနးအ�ပချ�ပစမေရးပ�ငး��င အလ�ပသမားသမဂ�များအ�ကား
ပ�းတအစညးအေ၀းများဆ�ငရာ လ�ပငနးစဥ....................................................................................... 8
အပ�ငး (၃) အလ�ပသမားသမဂ�ဆ�ငရာ လ�ပေဆာငမ�များ ေဆာငရကရန ခငြပ�ေပးြခငး��င
အေထာကအပပစ�ညးများ ................................................................................................................ 9
အပ�ငး (၄) အလ�ပမ�ထ�တပယြခငးဆ�ငရာ လ�ပထ�းလ�ပနညး ............................................................. 12
အပ�ငး (၅) စ�ေပါငးည�� �ငးေဆးေ�းမ� ယ��ရား��င ေစစပည� ��ငးမ� လ�ပငနးစ� .................................... 13
အပ�ငး (၆) သပတေမ�ာကြခငး၊ အလ�ပပတြခငး��င သပတတားြခငး ................................................. 13
အပ�ငး (၇) လ�ပငနးအ�ပချ�ပစမေရးပ�ငး��င အလ�ပသမားသမဂ�များအတက စ အြပ�အမ�များ ............ 15
အပ�ငး (၈) စက��၏စးပားေရးလ�ပငနးေဆာငရကမ�များက� အေထာကအက�ြပ�ေပးြခငး ................... 18
အပ�ငး (၉) အြငငးပားမ�ေြဖ��ငးေရး လ�ပထ�းလ�ပနညး .................................................................... 19
အပ�ငး (၁၀) အေကာငအထညေဖာြခငး��င ေစာင�ကညေလလာြခငး................................................. 19
ေ၀ါဟာရ အ��နး .......................................................................................................................... 21
3
နဒါနး
၂၅ ရကမ� ၂၇ ရက ေအာကတ�ဘာလ ၂၀၁၉ ခ���စအထ ပ�မ�နေစစပည���ငးမ� အစညးအေဝးများက�
ရနက�န�မ��တင ကျငးပြပ�လ�ပခ�ပး၊
ြမနမာအထညချ�ပ၊ အထညအလပ၊ ေြခ၀တပစ�ညး��င သားရညလ�ပငနးက� (ေနာငတင အထညချ�ပ
လ�ပငနးဟ� ေခ�ဆ�မည) သည အလ�ပအက�ငဖနတးေရး��င စးပားေရး ဆကလကဖ� �ဖ�းတ�းတကေရးတ�တင
အေရးပါသည အခနးက�တစရပ၌ ပါ၀င��ငသညက� အသအမ�တြပ�၍လညးေကာငး၊
အလ�ပသမားများအေနြဖင မမတ�၏ က�ယပ�ငေရးချယမ���ငအည အလ�ပသမားအဖ�အစညးများက�
လတလပစာ ဖ�စညးပ�ငခင��ြခငး၊ ယငးအဖ�အစညးများတင လတလပစာ ပ�းေပါငးပါဝငခင��ြခငး��င
အလ�ပ��ငများအေနြဖငလညး မမတ�၏က�ယပ�င ေရးချယမ���ငအည အလ�ပ��ငအဖ�အစညးများက�
လတလပစာ ဖ�စညးပ�ငခင��ြခငး��င ယငးအဖ�အစညးများတင
လတလပစာပ�းေပါငးပါဝငခင��ြခငးတညးဟ�ေသာ လတလပစာ အသငးအပငးဖ�စညးြခငးသည
အေြခခလ�အခငအေရးြဖစေ�ကာငး အသအမ�တြပ�၍လညးေကာငး၊
��ငငတကာမ� ဆကလက�ပး ရငး��းြမ��ပ��လာသည��ငအတ� ေရ��ညတညတခ�င�မေသာ
လ�ပငနးက�တစရပ ခ�ငမာေစရန အလ�ပ��ငများ��င အလ�ပသမားသမဂ�များအ�ကား
အြပ�သေဘာေဆာငသည အြပနအလ�နေဆးေ�းေြပာဆ�မ� (social dialogue) အထေြမာကမ�က�
ရညမ�နး၍ေသာလညးေကာငး၊
မတ�ကြပားသည အကျ�းစးပားများေ�ကာင ရဖနရခါ ေပ�ေပါကလာ��ငသည အြငငးပားမ�များက�
တင�က�ကာကယရန��င ေြဖ��ငးရန ေသချာခ�ငမာမ� အ��ဆ�းေသာ ယ��ရားသည အြပနအလ�နေလးစားမ���င
ယ��ကညက�းစားမ�အေပ� တညေဆာကထားသည အြပနအလ�နေဆးေ�းေြပာဆ�မ� (social dialogue)
ြဖစေ�ကာငး သနားလညေသာေ�ကာငလညးေကာငး၊
4
အြပညြပညဆ�ငရာ အလ�ပသမားေရးရာအဖ� (ILO) ၏ သကဆ�ငရာ အေြခခအလ�ပသမားေရးရာ စချန
စ��နးများ1 က အဓပ�ာယသတမ�တဖငဆ�ထားသညအတ�ငး လတလပစာ အသငးအပငးဖ�စညးြခငးက�
ထေရာကစာ အေကာငအထညေဖာရန ကတကဝတြပ�လျက၊ ြမနမာ��ငင
အထညချ�ပလ�ပငနး��ငများအသငး (MGMA) ၏ ကျငဝတစညးကမးတင
အ��စချ�ပေဖာြပထားသညအတ�ငး အလ�ပသမားသမဂ�များ၏ လ�ပေဆာငမ�များအေပ� ပငလငး�ပး
ပ�းေပါငးေဆာငရကသည စတသေဘာထားများ ထား��၍လညးေကာငး၊
တည�ငမမ�၊ က�နထ�တစမးအား ြမငမားမ���င အလ�ပအက�ငအေြခအေနများ ေကာငးမနတ�းတကမ�တ�က�
ခ�ငမာေစေရးအတက အလ�ပ��ငများ��င အလ�ပသမားသမဂ�များအ�ကား ထေရာက�ပး စတရငးမ�နေသာ
ပ�းေပါငးေဆာငရကမ� နညးလမးတစရပက� �က�းပမး�ကရနလညးေကာငး၊
ဤစာတမးတင အ��စချ�ပေဖာြပထားသည သတမ�တချကများက� ထေရာကခ�ငမာစာ
အေကာငအထညေဖာ��ငေရးအတက အြငငးပားမ� ေြဖ��ငးေရး လ�ပထ�းလ�ပနညးတစရပက� ေရးဆရန
ကတကဝတအား အခ�ငအမာ ချမ�တ၍လညးေကာငး၊
ကမ�ာလ�းဆ�ငရာ က�နအမ�တတဆပများ၏ တာဝနယ�မ���ေသာ အ၀ယအေလအထများြဖင အလ�ပ��ငများ��င
အလ�ပသမားသမဂ�များအ�ကား ဤပ�းေပါငးေဆာငရကမ�က� အေထာကအက�ြပ�ေပးရန လ�အပေ�ကာငးက�
အထငအ��ား မးေမာငးထ�းြပလျကလညးေကာငး၊
လတလပစာ အသငးအပငးဖ�စညးြခငးဆ�ငရာ လမး��နချကက� ကျငသ�းြခငးသည ACT အဖ�ဝင
က�နအမ�တတဆပများအတက က�နပစ�ညးထ�တလ�ပေပးေနသ�များက FoA ဆ�ငရာ လ�ကနာရန
လ�အပချကများ၏ အစတအပ�ငးြဖစသညဟ� အသအမ�တြပ�လျကလညးေကာငး၊
1 ဤသေဘာတ�ညချကတင ရည��နးသည ြမနမာဥပေဒဆ�သညမ�ာ အြပညြပညဆ�ငရာ အလ�ပသမားေရးရာ စချနစ��နးများ (ILS)
��င က�ကညေသာ ဥပေဒက� ဆ�လ�ရည��နးေ�ကာငး အဖ�များက သ��နားလည�ပး သေဘာတ��ကသည။ ြမနမာဥပေဒက ILS
��ငမက�ကညပါက အဖ�များသည ILS ၏ လမး��နမ�က� ခယ��ပး ILO ၏ �ကး�ကပေရးယ��ရား၏
အနကအဓပ�ာယေကာကယ�ဖငဆ�ချကများက� ခယ�မည။
5
ဤလမး��နချကအား အေကာငအထညေဖာရာတင အြပညြပညဆ�ငရာ အလ�ပသမားေရးရာအဖ� (ILO)��င
ACT2 အဖ�၀ငတ�၏ အေထာကအက�က� အြပညအ၀ ရ��မညဟ� ေမ�ာမ�နး၍လညးေကာငး၊
ACT အဖ�၀င က�နအမ�တတဆပများအတက က�နပစ�ညးများထ�တလ�ပေပးေသာ ဤလ�ပငနးက�အတငး��
ြမနမာ��ငငသား��င ��ငငြခားသားပ�င စက��များ ပါ၀ငသည အလ�ပ��င လ�ပငနးအ�ပစ� က�ယစားလ�ယများက
တစဖက၊ IndustriALL ကမ�ာလ�းဆ�ငရာ သမဂ���င ြမနမာ��ငငလ�းဆ�ငရာ အလ�ပသမားသမဂ�များအဖ�ချ�ပ
(CTUM) တ�တင အဖ�၀ငြဖစသည ြမနမာ��ငင က�နထ�တ��င စကမ�လကမ� အလ�ပသမားများ အဖ�ချ�ပ
(IWFM) က တစဖက တ� ြဖင ��စဖကက ေအာကပါ လတလပစာ အသငးအပငးဖ�စညးြခငးဆ�ငရာ
လမး��နချကက� သေဘာတ�ထား�ကသည။
2 ေဆာငရကြခငး (Action)၊ ပ�းေပါငးြခငး (Collaboration)၊ အသငက�းေြပာငးြခငး (Transformation) (ACT) - အေသးစတ
အချကအလကများက� www.actonlivingwages.com တင �ကည�� �ပါ။
6
အပ�ငး (၁) လတလပစာအသငးအပငးဖ�စညးခင
၁။ အလ�ပ��ငသည က�မ�ဏ၏အေဆာကအဦ ဥပစာအတငးတင အလ�ပသမားများ၏ အလ�ပသမားသမဂ�
ဖ�စညးခင ��င အလ�ပသမားသမဂ�များသ� ၀ငေရာကခငက� ေလးစားလ�ကနာရမည။
က။ ဤအချကတင အလ�ပသမားသမဂ� ဖ�စညးေနစ�အချနတငြဖစေစ၊ အလ�ပသမား အဖ�အစညး
တည��ေနချနတငြဖစေစ၊ အလ�ပသမားသမဂ� ဖျကသမး�ပးေနာကတငြဖစေစ၊ အလ�ပသမားသမဂ�
ဖ�စညးရာတငပါဝငြခငး၊ အလ�ပသမားသမဂ�တင အဖ�ဝငြဖစြခငး သ�မဟ�တ အလ�ပသမားသမဂ�၏
တရားဝငလ�ပေဆာငမ�များတင ပါဝငေဆာငရကြခငးက�အေ�ကာငးြပ��ပး မညသညအလ�ပသမားက�မ�
�ခမးေြခာကြခငး၊ ထပါးေ��ာငယ�ကြခငး၊ ခြခားဆကဆမ�ြပ�ြခငး သ�မဟ�တ
အလ�ပမ�ထ�တပယြခငးတ�က� မြပ�လ�ပရဟ�ေသာ အချကပါဝငသည။
ခ။ ဤအချကတင သကဆ�ငရာ စညးမျ�းစညးကမးများက� ချ�းေဖာကထားေ�ကာငး
သကေသအေထာကအထားြဖင မညသညအလ�ပသမားက�မဆ� သတေပးစာထ�တြခငး သ�မဟ�တ
ဥပေဒ��ငအညအေရးယ�ေဆာငရကြခငးဟ�သည လ�ပငနးအ�ပချ�ပစမေရး၏ လ�ပပ�ငခငက�
မတားြမစထားေပ။
၂။ အလ�ပ��ငသည က�မ�ဏတင အလ�ပသမားသမဂ�အမျ�းမျ�း ��ေနြခငးအေပ� ခြခားဆကဆမ� မြပ�ဘ
အသအမ�တြပ�ရမည။ မညသညအလ�ပ��ငမ� အလ�ပသမားသမဂ� ဖ�စညးတညေထာငြခငး��ငပတသက�ပး
အစပျ�းေပးြခငး သ�မဟ�တ �သဇာလ�မးမ�းြခငး သ�မဟ�တ အလ�ပသမားသမဂ�၏ လတလပမ�အေပ�
မညသည လ�ပရပနညးလမး��ငမဆ� စကဖကြခငးတ�အြပင၊ ထ�အဖ�အစညးအား မမ၏
ထနးချ�ပမ�ေအာကသ� ကျေရာကေစရန �က�းပမးြခငးတ� မ��ေစရ။
၃။ အလ�ပသမားများက အလ�ပသမားသမဂ� ဖ�စညးတညေထာငြခငး သ�မဟ�တ ဥပေဒ��ငအည
အလ�ပသမားသမဂ�ဆ�ငရာ လ�ပေဆာငမ�များ3က�ေဆာကရကရာတင အလ�ပ��ငသည
မညသညနညးလမး��ငမ� ဝငေရာကစကဖကြခငး မြပ�ရသညအြပင၊
စ�ေပါငးည���ငးေဆးေ�းမ�သေဘာတ�ညချက (CBA) သ�မဟ�တ အြခားတညဆဥပေဒများ��င
နညးဥပေဒများက�လညး ချ�းေဖာကြခငး မြပ�ရ။
3 “ဥပေဒ��ငအည အလ�ပသမားသမဂ�ဆ�ငရာလ�ပေဆာငမ�များ”သည လတလပစာအသငးအပငးဖ�စညးြခငးဆ�ငရာေကာမတ
(CFA) ၏ အဓပ�ာယဖငဆ�ချက��င က�ကညမ���ေ�ကာငး ��စဖကအဖ�အစညးများက သ��နားလည�ကပါသည။
7
၄။ မ�တပ�တငသညလ�ပငနးစ�များ ေဆာငရကဆ အလ�ပသမားသမဂ�များ (မ�တပ�တင မရေသးေသာ
အလ�ပသမားသမဂ�များ)��င ပ�းေပါငးေဆာငရကရာတင -
က။ အေြခခအလ�ပသမားသမဂ�၏ အလ�ပအမ�ေဆာငေကာမတက လကမ�တေရးထ�းထားသည
ေအာကေဖာြပပါအချကများပါဝငေသာ အချကအလကက� ထ�အဖ�အစညးက လ�ပငနး
အ�ပချ�ပစမေရးပ�ငးထသ� တငြပလာပါက၊ မ�တပ�တငသည လ�ပငနးစဥများ ေဆာငရကဆြဖစသည
ထ�အေြခခအလ�ပသမားသမဂ���င လ�ပငနးအ�ပချ�ပစမေရးက ပ�းေပါငးေဆာငရကရန လ�အပသည။
(၁) ေရးေကာကထားသည အလ�ပအမ�ေဆာငေကာမတဝငများ၏အမညများ
(၂) စက��တငအလ�ပလ�ပက�ငလျက��ေသာ အလ�ပသမားသမဂ�ဝငများ၏
ခန မ�နးေြခအေရအတက
ခ။ အထကပါ (က) တငပါ��ေသာအေ�ကာငးအရာများ �ပးြပညစ�ေသာအခါ၊ လ�ပငနး
အ�ပချ�ပစမေရးပ�ငးသည မ�တပ�တငြခငးလ�ပငနးစ� မ�ပးြပတေသးသည
အေြခခအလ�ပသမားအဖ�အစညး၏ အလ�ပအမ�ေဆာငေကာမတအဖ�ဝငများ��ငအတ�
အြပနအလ�နေဆးေ�းေြပာဆ�မ� (social dialogue) တင ပါဝငေဆာငရကရနလ�အပသည။
ဤအချကတင ဥပမာအေနြဖင အဖ�အစညးအတငး ေဆးေ�းြခငး၊ သငတနးလကခ ကျငးပြခငး၊
အလ�ပသမားများက ယငးတ�၏ အေရးအရာများအား ေဆးေ�းြခငးတ�အတက စက��၏
အေဆာကအဦ ဥပစာအတငးတင ေနရာ��င အချနတ�က� ြပငဆငေပးြခငးတ� ပါဝငသည။
အြငငးပားမ�ေြဖ��ငးေရးအတက အြငငးပားမ�ေြဖ��ငးေရး သေဘာတ�ညချက တစရပရ��ေအာင
ေဆာငရက��င�ပး ယငးသေဘာတ�ညချကက� လကမ�တေရးထ�း��ငသည။
ဂ။ အထကပါ (က) တငပါ��ေသာအေ�ကာငးအရာများ �ပးြပညစ��ပး
အေြခခအလ�ပသမားအဖ�အစညး၏ အလ�ပအမ�ေဆာငေကာမတ��င
လ�ပငနးအ�ပချ�ပစမေရးပ�ငးတ�အ�ကား သေဘာတ�ညမ� ရ��ခလ�င၊ အြပနအလ�နေဆးေ�းေြပာဆ�မ�
(social dialogue) လ�ပငနးစ�တင ပပ�းက�ညေဆာငရကေပးရန အထကအဆင
အလ�ပသမားအဖ�အစညး တစဖ� ဖ�က� ေတာငးခ��ငသည။ ထ�သ�ေသာ ကစ�ရပတင
စက��သ�လာေရာက��ငေစရန လ�ပငနးအ�ပချ�ပစမေရးပ�ငးက ပပ�းေဆာငရကေပးမည။
8
အပ�ငး (၂) လ�ပငနးအ�ပချ�ပစမေရးပ�ငး��င အလ�ပသမားသမဂ�များအ�ကား
ပ�းတအစညးအေ၀းများဆ�ငရာ လ�ပငနးစဥ
၅။ အြပ�သေဘာေဆာငေသာ အြပနအလ�နေဆးေ�းေြပာဆ�မ� (social dialogue) အထေြမာကေစရန
ေ��� �� �ပး၊ ပ�းတကျငးပသည ပ�မ�နအစညးအေ၀းများက� အလ�ပသမားသမဂ�မ� က�ယစားလ�ယ အနညးဆ�း
သ�းဥး��င လ�ပငနးအ�ပချ�ပစမေရးပ�ငးမ� က�ယစားလ�ယများအ�ကား ကျငးပမည။
က။ ပ�းတအစညးအေ၀းများတင ပါ၀ငသည က�ယစားလ�ယများ အေြပာငးအလ မ��ေစရန အလ�းစ�
�က�းပမးရန လ�အပသည။ က�ယစားလ�ယများထတင ဆ�းြဖတပ�ငခင� �င သေဘာတ�ညမ� ရ��ေအာင
ေဆာငရကပ�ငခငက� အပ��ငးထားသည။ လ�ပငနးအ�ပချ�ပစမေရးပ�ငးမ� သ�မဟ�တ အလ�ပသမားသမဂ�မ�
အြခားက�ယစားလ�ယများက� လ�အပသလ� ဖတ�ကား��ငသည။
ခ။ အစညးအေ၀းများအား အနညးဆ�း ��စပတလ�င တစ�ကမကျ ကျငးပသည။ အထကအဆင
လ�ပငနးအ�ပချ�ပစမေရးပ�ငး (ဥပမာ၊ အေထေထ မနေနဂျာ သ�မဟ�တ စက�� မနေနဂျာ)က သ�းလပတ
(သ�းလလ�င တစ�ကမကျ) အစညးအေ၀းများသ� တကေရာကသည။
ဂ။ ေဆးေ�းရန အချကများအား အဆ�ြပ�ြခငးက� အနညးဆ�း ��စရက တင�က� တငြပရမည။
အစညးအေ၀း အစအစဥက� အစညးအေ၀း မတ�ငမ အလ�ပဖငရက အနညးဆ�း တစရက တင�က��ပး
ြဖနေ၀ထားသည။
၆။ အေရးေပ� ကစ�တစရပက� ေြဖ��ငးရနအတက သးြခား အစညးအေ၀း တစရပ ကျငးပရန
မညသညဘကကမဆ� ေတာငးခ��ငသည။ သေဘာတ�ညချက တစစ�တစရာ ရ��ထားသညမ�အပ၊
အလ�ပသမားသမဂ�မ� က�ယစားလ�ယ သ�းဥးထကမပ�ဘ အစညးအေ၀း တကေရာကသည။
၇။ အလ�ပသမားသမဂ�မ� က�ယစားလ�ယများ��င လ�ပငနးအ�ပချ�ပစမေရးပ�ငးမ� က�ယစားလ�ယများအ�ကား
ကျငးပသည ပ�းတအစညးအေ၀းများ၏ မ�တတမးများအား အစညးအေ၀းတကေရာကသည ပ�ဂ��လများက�
သ�းရကအတငး ြဖနေ၀ေပးသည။
၈။ လ�ပငနးအ�ပချ�ပစမေရးပ�ငး��င ကျငးပသည ပ�းတအစညးအေ၀းများတင အလ�ပသမားသမဂ�
က�ယစားလ�ယက တကေရာကြခငးက� အပ�ဒ (၁၀) တင သတမ�တထားသညအတ�ငး
အလ�ပတာ၀နထမးေဆာငြခငး (on duty) အြဖစ သတမ�တ�ပး ခစားပ�ငခငများက� ခစားေစသည။
9
အပ�ငး (၃) အလ�ပသမားသမဂ�ဆ�ငရာ လ�ပေဆာငမ�များ ေဆာငရကရန ခငြပ�ေပးြခငး��င
အေထာကအပပစ�ညးများ
၉။ အလ�ပသမားသမဂ�ဆ�ငရာ လ�ပေဆာငမ�များအား ေဆာငရကေရးအတက အလ�ပသမားသမဂ�
က�ယစားလ�ယများက� ယငးတ�၏ လ�ပငနးတာ၀နများမ� အလ�ပ��ငက လတ�ငမးခငေပးရမည။
စက��အဆငတင အလ�ပ��င��င အလ�ပသမားသမဂ� က�ယစားလ�ယအ�ကား သေဘာတ�ညချကအရ
သာမနအလ�ပချန ြပငပ��င သာမနအလ�ပချန အတငး အလ�ပသမားသမဂ� က�ယစားလ�ယက ယငး၏
က�ယစားလ�ယတာ၀နများက� ေဆာငရကရတ�ငး ယငးက� အလ�ပတာ၀နထမးေဆာငြခငး (on duty) ဟ�
မ�တယ�သည။
၁၀။ အလ�ပတာ၀နထမးေဆာငေနသည (on duty) အလ�ပသမားသမဂ� က�ယစားလ�ယများအတက
ခစားပ�ငခငများတင ထ�အလ�ပသမားက သာမနအားြဖင ခစားပ�ငခင��ေသာ (အေြခခ လစာ၊ ဆ�ေ�ကးများ၊
ေထာကပေ�ကးများ အစ��ေသာ) အခငအေရးများအားလ�းက� အြပညအ၀ရ��ြခငး ပါ၀ငသည။ (တစဥးချငး
သ�မဟ�တ အဖ�လ�က) ဆ�ေ�ကးများ ရ��ေနကျ အလ�ပသမားက အလ�ပသမားသမဂ�
က�ယစားလ�ယအြဖစတာ၀န ထမးေဆာငေနစဥ၊ ယငးက ပ�မ�န က�နထ�တလ�ပေရးအလ�ပ လ�ပသညအခါ
ရ��သည က�နထ�တလ�ပေရး ဆ�ေ�ကးများ၏ ပျမးမ���င ညမ�သည ပမာဏက� ရ��မည။
အြခားတစနညးအားြဖင စက��၏ အလ�ပချန နာရအလ�က ဆ�ေ�ကးများ၏ ပျမးမ�က� ထငဟပထားသည
ပမာဏက� ရ��မည။ မညသည နညးလမးအား ေရးချယမညဆ�သညက� စက��အဆငတင ��စဘက
အဖ�များအ�ကား သေဘာတ�ထားမည။
၁၁။ အလ�ပသမားသမဂ�အတငးဆ�ငရာ လ�ပေဆာငမ�အားလ�း4 ေဆာငရကရန ထ�အဖ�အစညး၏
အလ�ပအမ�ေဆာင တစဖ�လ�းအတက တစလလ�င ��စရက (ေြခာကဆယေလးနာရ) သတမ�တထားသည။
ထ�ကာလအတငး အလ�ပသမားသမဂ� က�ယစားလ�ယများက အလ�ပတာ၀နထမးေဆာငြခငး (on duty)
အြဖစ အပ�ဒ (၁၀) 5 ��ငအည သတမ�တသည။ ဤတင ထ� ��စရကအား မညကသ� လ�ာထားခနခရမညက�
ထ�အလ�ပသမားသမဂ�၏ အလ�ပအမ�ေဆာင အဖ�၀ငများအ�ကား ဆ�းြဖတ�ကြခငး ဆ�သညအချက
ပါ၀ငသည။
4 အပ�ဒ (၂) တင သတမ�တထားသည အလ�ပသမားသမဂ���င လ�ပငနးအ�ပချ�ပစမပ�ငးအ�ကား ပ�းတေဆာငရကချကများအြပင
ထပတ�းလ�ပေဆာငမ�များ ြဖစသည။
5 စက��အတငး ပ�မ�သာလနေသာ မ�၀ါဒ မ��ပါက ဤသတမ�တချကက� ကျငသ�းသည။ ပ�မ�သာလနေသာ
ဥပေဒသတမ�တချက��ပါ ဤခငြပ�ေပးြခငးများက� ဥပေဒပါ ခစားပ�ငခငများက အလ�အေလျာက အစားထ�းသည။
10
၁၂။ ြမနမာ��ငင က�နထ�တ��င စကမ�လကမ� အလ�ပသမားများ အဖ�ချ�ပ (IWFM) ��င ြမနမာ��ငငလ�းဆ�ငရာ
အလ�ပသမားသမဂ�များ အဖ�ချ�ပ (CTUM) တ�က စစဥသည သငတနးဆ�ငရာ လ�ပေဆာငချကများက�
ဖတ�ကားစာြဖင ဖတ�ကားလာသညအခါ၊ ထ�သငတနးသ� အလ�ပအမ�ေဆာင အဖ�၀င သ�မဟ�တ
အဖ�အစညး၀ငက တကေရာကရန ထ�အလ�ပသမားသမဂ�က တာ၀နေပးအပရာတင၊ ထ�တာ၀နက�
ေဆာငရကရန အလ�ပ��ငက ခငြပ�ေပးရမည။ ခငြပ�သညအေပ� ကျ�းေ�ကာငး မဆေလ�ာဘ
မကနသတေပ6။
၁၃။ လ�ပငနးခငအတငး အစညးအေ၀းများ��ငစပလျဥး�ပး ထ�အစညးအေ၀းများ မကျငးပမ အလ�ပ��ငအား
တတ��ငသမ� တင�က� အေ�ကာငး�ကားရန လ�အပသည။ ြပငပ လ�ပေဆာငချကများအတက တတ��ငသမ�
တင�က� ေတာငးခရမည။ သာမနအားြဖင ��စရက တင�က��ပး ေတာငးခရမည။
၁၄။ �မ��နယ ည���ငးဖျနေြဖေရးအဖ�၊ ခ�သမာဓအဖ�၊ ခ�သမာဓေကာငစ��င အမျ�းသားအဆင သ�းပငဆ�င
ေကာမတ ကသ�ေသာ ဥပေဒက ြပဌာနးထားသည အြပနအလ�နေဆးေ�းေြပာဆ�မ� (social dialogue)
လ�ပေဆာငချကများတင အလ�ပသမားသမဂ� က�ယစားလ�ယများက သ�မဟ�တ ထ�အဖ�အစညး၀ငက
ပါ၀ငေရးအတက အလ�ပ��ငက ခငြပ�သည။ ယငးက� အလ�ပတာ၀နထမးေဆာငြခငး (on duty) အြဖစ
သတမ�တသည။
၁၅။ အထကေဖာြပပါ သတမ�တအချနထက ေကျာလနသည မညသည ထပတ�းအချနက�မဆ�
စက��အဆငတင အလ�ပ��င��င အလ�ပသမားသမဂ�အ�ကား ေဆးေ�းည���ငးထားသည။
၁၆။ က�မ�ဏအတငးတင အလ�ပသမားသမဂ�များ၏ လ�ပေဆာငမ�များက�
အေကာငအထညေဖာေဆာငရကရာတင အလ�ပ��ငများက ေအာကပါကသ� က�ညပပ�းေဆာငရကေပးသည။
က။ စက��၏ အေဆာကအဦ ဥပစာအတငး လ�ပငနးအ�ပချ�ပစမေရးပ�ငးက
သတမ�တေပးထားသည အစညးအေဝးြပ�လ�ပမညေနရာ ရ��ရန အလ�ပသမားသမဂ�များက စာြဖင
သ�းရက တင�က�အေ�ကာငး�ကား ေတာငးခ��ငသည။ ေတာငးခရာတင အစညးအေဝး၏
ရညရယချက ��င �ကာြမငချနတ�က� ေဖာြပရနလ�အပသည။ စာြဖင သ�းရက
6 အဆ�ပါ သငတနးရညရညချကများအတက လစာခစားခငြဖင ရကပျကခငေပးြခငးသည အပ�ဒ (၁၁) တင သတမ�တထားသည
ခငြပ�ေပးေသာ အချနလ�ာထားချကေအာကတင အကျ�း၀ငသည။
11
တင�က�အေ�ကာငး�ကား ေတာငးခြခငး မြပ���ငသည အေြခအေနများတင အစညးအေ၀း အခနး
ရ����ငပါက က�မ�ဏက အဆ�ပါ ေတာငးခချကက� က�ညပပ�းေဆာငရကေပးမည။
ခ။ လ�ပငနးခငသ� အလ�ပသမားများက� တယလဖ�နးများ ယ�ေဆာငလာခငမြပ�သည စက��
အေြခအေနတင၊ စက��၏ တယလဖ�နးက� အသ�းြပ�ရန သ�မဟ�တ မမတ�၏ က�ယပ�င
တယလဖ�နးများက� အသ�းြပ���ငရန အလ�ပသမားသမဂ�က လ�ပငနးအ�ပချ�ပစမေရးပ�ငးအား
ေတာငးခ��ငသည။
ဂ။ မ�တပ�တငရ���ပးေသာ အလ�ပသမားသမဂ�သည လ�ပငနးအ�ပချ�ပစမေရးပ�ငး��င
သေဘာတ�ထားသည က�မ�ဏ၏ အေဆာကအဦ ဥပစာအတငး သငေလျာ�ပး ထငသာြမငသာသည
ေနရာတင ထ�အလ�ပသမားသမဂ�၏ အမည��င တဆပက� ထငဟပေစေသာ
အမ�တအသားတစရပရပက� အသ�းြပ���ငသည။ အကယ၍ အလ�ပသမားသမဂ�၏
အတငးေရးမ�း��းအြဖစ အသ�းြပ�ရန ေနရာ တစေနရာ သ�မဟ�တ အခနး တစခနးက� အလ�ပ��ငက
ေနရာချထားေပးပါက၊ ယငးေနရာတဝ�ကတင ထ�အမ�တအသားက� အလ�ပသမားသမဂ�က
ထား����ငသည။
ဃ။ လ�ပငနးခငတစခ�တင အလ�ပအက�ငခနထားခရသည အလ�ပသမားများက
အလ�ပသမားသမဂ�၏ အသငး၀ငများြဖစ�ကေသာလညး၊ ထ�အဖ�အစညး၏ က�ယစားလ�ယက
ထ�လ�ပငနးခငတင အလ�ပအက�ငခနထားခရသ� မဟ�တပါက၊ ထ�က�ယစားလ�ယက လ�ပငနးခငသ�
ဝငေရာက��ငေရးအတက ေဆာငရကေပးရန လ�အပသည။ ထ�ကသ� ၀ငေရာက��ငေရးအတက
လာေရာကလ�သည ရညရယချက၊ အချန၊ �ကာြမ�ငချနတ�က� သတမ�တေဖာြပ�ပး တင�က�
ေတာငးခလာြခငးသည လ�ပငနးအ�ပချ�ပစမေရးပ�ငး၏ ခငြပ�ချက ရ��ရန လ�အပသည
ကစ�ရပြဖစသည။ ခငြပ�ချကအေပ� ကျ�းေ�ကာငး မဆေလ�ာဘ ကနသတမထားရန လ�အပသည။
င။ အလ�ပသမားဖ�အစညး၏ အတငးေရးမ�း�� းအြဖစ အသ�းြပ�ရန ေတာငးခချကအေပ� က�မ�ဏ
အေဆာကအဦ ဥပစာအတငး သငေလျာ�ပး သန ��ငးသည ေနရာ တစေနရာ သ�မဟ�တ အခနး
တစခနးအား အလ�ပ��ငက ပပ�းေပး��ငသည။
စ။ အလ�ပသမားသမဂ�က ယငး၏ အသငး၀ငများ��င အစညးအေ၀းများအား က�မ�ဏ
အေဆာကအဦ ဥပစာအတငး ကျငးပြခငးက� အလ�ပ��ငက ခငြပ�ရမည။ ေယဘ�ယျအားြဖင
ထ�အစညးအေ၀းများသည အလ�ပချနြပငပတင ကျငးပသည။ အလ�ပချနအတငး ကျငးပလ�သည
မညသည အစညးအေ၀းက�မဆ� စက��အဆငတင ေဆးေ�းသည။
ဆ။ သတငးအချကအလကများအား အလ�ပသမားသမဂ�က လတလပစာ ြပသပ�ငခငက�
12
ေဖာြပသည ေ�ကာြငာသငပ�နးအား စက��အတငး ထငသာြမငသာ��သည ေနရာတင
အလ�ပ��ငသည ထ�အဖ�အစညးအတက ပပ�းေပးရန လ�အပသည။
အပ�ငး (၄) အလ�ပမ�ထ�တပယြခငးဆ�ငရာ လ�ပထ�းလ�ပနညး
၁၇။ အလ�ပမ�ထ�တပယြခငး��ငစပလျဥး�ပး အလ�ပသမားသမဂ�၏ လ�ပေဆာငမ�များတင
ပါ၀ငပတသကြခငး��င မသကဆ�ငဘ အလ�ပသမားများအားလ�းက� တနးတ�ရညတ� ဆကဆရမည။
တညဆဥပေဒများ��င နညးဥပေဒများ7အရ သကေသခအေထာကအထားြဖငသာ အလ�ပသမားအား
အလ�ပမ�ထ�တပယြခငး သ�မဟ�တ စညးကမးထနးသမးေရးဆ�ငရာ အေရးယ�ြခငးက� ေဆာငရက��ငသည။
အလ�ပသမားသမဂ�တင အသငး၀ငြခငး၊ အလ�ပသမားသမဂ�တင ရာထ�းရယ�ြခငး သ�မဟ�တ
အလ�ပသမားသမဂ�တင ပါ၀ငပတသကြခငးတ�အေပ� အေြခြပ��ပး အလ�ပသမားအား အလ�ပမ�
မထ�တပယေပ။
၁၈။ အလ�ပမ�ထ�တပယြခငးဆ�ငရာ��င စညးကမးထနးသမး အေရးယ�ြခငးဆ�ငရာ လ�ပထ�းလ�ပနညးများက�
တသမတတညးထား�� အေကာငအထညေဖာ��ငေရးအတက ြဖစ��ငပါက အလ�ပသမားသမဂ�များြဖင
မတဘကြပ�ကာ စက��များတင ယငးတ�က� ေဖာေဆာငထား��ရန လ�အပသည။ ယငးတ�အား
အလ�ပသမားများ��င လ�ပငနးအ�ပချ�ပစမေရးပ�ငးက� အသေပးထားရန လ�အပသည။
၁၉။ အလ�ပသမားအား စညးကမးထနးသမးေရးဆ�ငရာ အေရးယ�ရန သ�မဟ�တ အလ�ပမ�ထ�တပယရန
အဆ�ြပ�ချကက� အလ�ပ��ငသည အလ�ပသမားသမဂ� က�ယစားလ�ယများ��င တ�ငပငေဆးေ�းရန
လ�အပသည။ အလ�ပသမားသမဂ� မ��ပါက အလ�ပ��ငသည လ�ပငနးခငပ�းေပါငးေရးေကာမတ (WCC)��င
တ�ငပငေဆးေ�းရန လ�အပသည။ တ�ငပငေဆးေ�းြခငးသည ထ�ြဖစရပများအေပ� အြဖစ��ငဆ�းေသာ
ေြဖ��ငးမ�များအား သေဘာတ���ငရနဟ�ေသာ အြမငြဖင ပ�းတဆငြခငသ�းသပ�ကြခငးြဖစရန လ�အပသည။
စညးကမးထနးသမးေရးဆ�ငရာ အေရးယ�ရမည သ�မဟ�တ အလ�ပမ�ထ�တပယရမည အလ�ပသမားသည
အေြခခအလ�ပသမားအဖ�အစညး၏ အလ�ပအမ�ေဆာငအဖ�၀င ြဖစေနပါက၊ အလ�ပ��ငသည အဖ�ချ�ပ��င
တ�ငပငေဆးေ�းရမည။
7 ထ�ဥပေဒသည အြပညြပညဆ�ငရာ အလ�ပသမားေရးရာ စချနစ��နးများ��င က�ကညသေရ�
13
၂၀။ နစနာမ�ေြဖ��ငးေရး လ�ပထ�းလ�ပနညး သ�မဟ�တ အြငငးပားမ� ေြဖ��ငးေရး ယ��ရားတ�က�
ကျငသ�းြခငးသည အလ�ပသမား၏ အခငအေရး ြဖစေသာြငားလညး၊ အ�ပးသတဆ�းြဖတချက
ချမ�တြခငး��င ယငးတ�က� အေကာငအထညေဖာြခငးအေပ� တာ၀နခြခငးဟ�သည အခငအေရးသည
အလ�ပ��ငထတင ထား��သည။ အလ�ပသမား��င ြပဿနာရပများက� ေြဖ��ငးရာတင
အလ�ပမ�ထ�တပယြခငးထက အြခားနညးလမးများြဖင ေြဖ��ငးြခငးက� ဥးစားေပးရန လ�အပသည။
မတတသာသညအဆ�းမ� အလ�ပထ�တြခငးက� ကျငသ�းရန လ�အပသည။
အပ�ငး (၅) စ�ေပါငးည���ငးေဆးေ�းမ� ယ��ရား��င ေစစပည���ငးမ� လ�ပငနးစ�
၂၁။ စ�ေပါငးည���ငးေဆးေ�းမ� ယ��ရား��င ေစစပည���ငးမ� လ�ပငနးစ�ဆ�ငရာ အပ�ငးအား အဖ�များက ဇနလ
၂၀၂၀ခ���စတင စတငကာ၊ အ�ပးသတ မ�က� ဒဇငဘာလ ၂၀၂၀ခ���စထက ေနာကမကျဘ ရ��ေစမညဟ�ေသာ
ပနးတ�င ချမ�တ�ပး ပ�းတေရးဆ�ကမည။ ယငးက� ဒဇငဘာလ ၂၀၂၀ခ���စတင ဤလမး��နချက
အေကာငအထညေဖာြခငးအား ��စပတလည သ�းသပချက၏ အစတအပ�ငးအြဖစ
ထညသငးေဆာငရကမည။
၂၂။ စက��၌ အလ�ပသမားသမဂ���ပါက၊ အလ�ပသမားများက ထ�တေဖာထားသည လ�အပချကများ��င
အလ�ပ��င၏ လ�အပချကများအား ဟနချကမ�ေစသည စ�ေပါငးသေဘာတ�ညချက ရ��ရနဟ�ေသာ
ေ�� � ��မ�ြဖင အခေ�ကးေငဆ�ငရာ၊ အလ�ပက�ငခနထားြခငး သတမ�တချကဆ�ငရာ��င အလ�ပအက�င
သတမ�တချကဆ�ငရာတ�အေပ� စတရငးမ�နြဖင ေစစပည���ငးရန လ�အပသည။
၂၃။ သေဘာတ�ညမ� ရ���ပးြဖစသည မညသညအချကက�မဆ� လ�ကနာကျငသ�းရန လ�အပသည။
အပ�ငး (၆) သပတေမ�ာကြခငး၊ အလ�ပပတြခငး��င သပတတားြခငး
၂၄။ သပတေမ�ာကြခငး��င အလ�ပပတြခငးတ�က� ခငြပ�ေပးရန လ�အပသည အချကအလကများ��င
သတမ�တထားသည အချကအလကများအား ြမနမာ��ငင၏ ဥပေဒ8က တငးကျပစာ စညး�ကပသည။
8 ထ�ဥပေဒသည အြပညြပညဆ�ငရာ အလ�ပသမားေရးရာ စချနစ��နးများ��င က�ကညသေရ�
14
၂၅။ ေစစပည���ငးရာတင အြခား�က�းပမးမ�များအားလ�း မေအာငြမငဘ မတတသာသည အဆ�းမ�သာ
သပတေမ�ာကြခငး��င အလ�ပပတြခငးတ�က� ေဆာငရကရြခငးြဖစရန လ�အပသည။
၂၆။ သပတေမ�ာကြခငး��င အလ�ပပတြခငးသည အလ�ပသမားေရးရာ အြငငးပားမ�ဆ�ငရာ
အခငးအကျငးတင အလ�ပသမားများက သ�မဟ�တ အလ�ပ��ငများက တစဘကအေပ� ဖအားအြဖစ
ကျငသ�းသည နညးလမးြဖစသည။
၂၇။ မညသည အြငငးပားမ�က�မဆ� ေြဖ��ငးေြပလညေစရန ေ�� � �� �ပး အလ�ပသမားသမဂ�များ��င
အလ�ပ��ငများက စတရငးမ�နြဖင ပါဝငလ�ပေဆာငရန လ�အပသည။
၂၈။ အလ�ပသမားသမဂ�များ��င အလ�ပ��ငများသည သပတေမ�ာကရာတင သ�မဟ�တ အလ�ပပတရာတင
တညဆဥပေဒများ��င နညးဥပေဒများ9က� လ�ကနာရန လ�အပသည။
၂၉။ သပတေမ�ာကရာတင မပါ၀ငေသာ အလ�ပသမားများအား ပါ၀ငလာေစရန မညသ�ကမ� ဖအားမေပးရ။
သ�မဟ�တ လ�ပငနးအ�ပချ�ပစမေရးပ�ငး��င အလ�ပဆကလ�ပရန ေရးချယသည အလ�ပသမားအား
မညသညနညးြဖငမဆ� �ခမးေြခာကြခငး သ�မဟ�တ က�ယထလကေရာက အ�ကမးဖကြခငးတ�က�
အသ�းြပ��ပး ယငးတ�၏ ပ�မ�နအလ�ပက� မညသ�ကမ� မတားဆးရ။ သ�ေသာ ဤတားြမစချကသည
အြခားအလ�ပသမားများအား လ�ပငနးခင��င ေ၀းရာတင ေန�ကပါရန �ငမးချမးစာြဖင ြပတြပတသားသား
လ��ေဆာြခငး��င မသကဆ�ငေပ။
၃၀။ သပတေမ�ာကပ�ငခငက� �ငမးချမးစာ ကျငသ�းေနေသာ အလ�ပသမားများအေပ� က�ယထလကေရာက
အ�ကမးဖကြခငး သ�မဟ�တ �ခမးေြခာကြခငးတ�က� မညသ�ကမ� မေဆာငရကရ။
၃၁။ သပတေမ�ာကပ�ငခငက� ကျငသ�းေနစဥ ပစ�ညးဥစ�ာ ထခ�ကပျကစးေစမ� အပါအ၀င
ရာဇ၀တမ�ေြမာကသည ေဆာငရကချက သ�မဟ�တ ��ငငေတာဥပေဒများ��ငည�စနးသည
အြခားကျ�းလနမ�တ�က� လမ�ားစာကျငသ�းြခငးတ�အေပ� လတလပစာ အသငးအပငးဖ�စညးြခငးဆ�ငရာ
အေြခခသေဘာတရားများက အကာအကယ မေပးေပ။
9 ထ�ဥပေဒသည အြပညြပညဆ�ငရာ အလ�ပသမားေရးရာ စချနစ��နးများ��င က�ကညသေရ�
15
၃၂။ ဥပေဒ��ငအည သပတေမ�ာကေနစဥ အလ�ပ��ငသည သပတေမ�ာကသ�က� အစားထ�းရန စက�� ြပငပမ�
အလ�ပသမားများက� င�ားရမးြခငး သ�မဟ�တ အသ�းြပ�ြခငးတ�က� မြပ�လ�ပရ။
၃၃။ သပတေမ�ာကပ�ငခငက� ကျငသ�းရာတင အ�ပချ�ပစမပ�ငခငအား ေလးစားရန လ�အပသည။
သပတေမ�ာကပ�ငခငက� ကျငသ�းရာတင သပတ မေမ�ာကေသာ အလ�ပသမားများ၏ စက�� အေဆာကအဥ
ဥပစာအတငးအြပင အ၀ငအထကတ�က� ေလးစားရန လ�အပသည။ သပတေမ�ာကေနစဥ စက��
အတငးအြပငသ� က�နစညပစ�ညးတ�က� သယယ�ပ�ေဆာင��ငေရးအတက အဖ�များက ဆကလကေဆးေ�းရန
သေဘာတ�သည။ ထ�ေဆးေ�းမ�များက� ၃၁ရက မတလ ၂၀၂၀ခ���စတင အ�ပးသတမည အြငငးပားမ�
ေြဖ��ငးေရး လ�ပထ�းလ�ပနညး��င ချတဆကမည။
၃၄။ အလ�ပချနအတငး စစဥြပ�လ�ပမည ��ငငေရး သပတေမ�ာကြခငး��င ��ငငေရး
ဆ��ထ�တေဖာြခငးတ�အား အလ�ပ��ငက� တင�က�အေ�ကာငး�ကားရန လ�အပသည။ ထ� ြပင
အလ�ပသမားသမဂ���င အလ�ပ��င အ�ကား အဆ�ပါကစ�က� ေဆးေ�းေရးအတက အစညးအေ၀းတစရပ
ကျငးပရန လ�အပသည။ ��ငငေရး သပတက� တတ��ငသမ� အလ�ပချနြပငပတင ြပ�လ�ပသည။
၃၅။ သပတေမ�ာကသည ရကများအတက လ�ပငနးအ�ပချ�ပစမေရးပ�ငးက လစာက� ြဖတေတာကပ�ငခင
��သည။
အပ�ငး (၇) လ�ပငနးအ�ပချ�ပစမေရးပ�ငး��င အလ�ပသမားသမဂ�များအတက စ အြပ�အမ�များ
၃၆။ ��စဖကအဖ�အစညးများသည တစဖက��ငတစဖက စတရငးမ�န��င ေလးစားမ���ရန တာဝန��သည။
၃၇။ စတရငးမ�န��င အြပ�သေဘာေဆာငသည ပါဝငေဆာငရကမ�က� ခ�ငမာေရးအတက လ�ပငနး
ခငဆကဆေရးတင မနေနဂျာများ��င အလ�ပသမားသမဂ�က�ယစားလ�ယများက အြပနအလ�နထား��ရမည
အြပ�အမ���ငစပလျ�း�ပး ေရးသားေဖာြပထားသည မ�ဝါဒများ၏ အေရးပါမ�က� အဖ�များအားလ�းက
အသအမ�တြပ�သည။ အဖ�အစညးတ�ငးက ယငး၏သကဆ�ငရာမ�ဝါဒက� လ�အပသလ�
အခါအားေလျာစာြပနလညဆနးစစ�ပး၊ အေြခအေန��ငအည မမးမရန ကတကဝတြပ�သည။
16
၃၈။ အလ�ပသမားသမဂ� အဖ�ဝငများ��င ယငးတ�၏က�ယစားလ�ယများ အပါအဝင၊
အလ�ပသမားအားလ�းသည ဥပေဒ10 ၊ အလ�ပခန ထားမ�ဆ�ငရာသေဘာတ�စာချ�ပ��င လ�ပငနးခငဆ�ငရာ
စညးမျ�းစညးကမးများ က� ေလးစားလ�ကနာရပါမည (အလ�ပချနအတငး လ�ပငနးခငမ� ထကခာြခငး
သ�မဟ�တ အလ�ပချနအတငး လ�ပငနးခငသ� မလာြခငးတ�က� အလ�ပ��ငထသ� တင�က� အေ�ကာငး�ကားြခငး
အပါအဝငြဖစသည)။ အလ�ပသမားသမဂ� အဖ�ဝငများ��င ေခါငးေဆာငများ ခြခားဆကဆ မခရေစရန
အြပညြပညဆ�ငရာ အလ�ပသမားေရးရာ စချနစ��နးများ၊ ြမနမာ��ငင၏ အလ�ပသမားဥပေဒ��င
ဤလမး��နချကတ�က အကာအကယရယ�ေပးမည ြဖစေသာလညး၊ ဥပေဒက� ချ�းေဖာကြခငး၊
အလ�ပခန ထားမ�ဆ�ငရာ သေဘာတ�စာချ�ပက� ချ�းေဖာကြခငး၊ လ�ပငနးခင စညးမျ�းစညးကမး11 တ�က�
ချ�းေဖာကြခငး လ�ပရပများအတကက�မ� အကာအကယ မေပးေပ။
၃၉။ စးပားေရးလ�ပငနး လညပတေရးအတက စမခနခရာတင အ�ပချ�ပစမေရး အဆငဆငအပါအ၀င
မနေနဂျာများတင အခငအာဏာ��ေ�ကာငး��င အလ�ပသမားသမဂ� က�ယစားလ�ယများအပါအ၀င
အလ�ပသမားများက ယငးတ�၏ တာ၀နများက� ေကျပနရမညြဖစေ�ကာငး ��စဖကအဖ�များက
အသအမ�တြပ�သည။ ဥပမာ -
(က) စက��တင ပ�မ�နအလ�ပချနများအတငး အလ�ပ��ငက ကမကထြပ�လ�ပသည သငတနး��င
က�မးကျငမ� ဖ� �ဖ�းတ�းတကေရးေလကျငသင�ကားမ�တ�တင ပါဝငရန ေတာငးဆ�မ�က�
ေလးစားလ�ကနာေပးြခငး။ အြခားသငတနးများက� ဆ��အေလ�ာက တကေရာက��င�ပး
ထ�သ�တကေရာကပါက အပ�ချန အေ�ကးေငရ��မည။
(ခ) က�နထ�တလ�ပေရး အလ�ပများတင ေ�ကာငးကျ�းဆေလ�ာသည ယာယအေြပာငးအလ
ေတာငးဆ�ချကများ��ငစပလျဥးလာပါက ေလးစားလ�ကနာေပးြခငး
(ဂ) တစက�ယေရ အကာအကယသ�း ပစ�ညးကရယာများက� ဝတဆငြခငး အပါအဝင ကျနးမာေရး
��ငေဘးအ��ရာယကငး��ငးေရးဆ�ငရာ အစအမများက� ေလးစားလ�ကနာေပးြခငး
(ဃ) လ�ပငနးခငအတငး သတမ�တြပဌာနးထားသည နစနာမ�က�ငတယေြဖ��ငးြခငးဆ�ငရာ လ�ပ
ထ�းလ�ပနညးများက� ေလးစားြခငး
10 ထ�ဥပေဒသည အြပညြပညဆ�ငရာ အလ�ပသမားေရးရာ စချနစ��နးများ��င က�ကညသေရ�
11 ထ�ဥပေဒသည အြပညြပညဆ�ငရာ အလ�ပသမားေရးရာ စချနစ��နးများ��င က�ကညသေရ�
17
၄၀။ အ��ငကျငြခငး၊ �ခမးေြခာကြခငး၊ ကဖျကကယကြပ�ြခငး သ�မဟ�တ ယ��ကညက�းစားမ�များအား
ေသးသမယ�တေလျာေစြခငးစသည အြပ�အမ�များက� တစဖက��ငတစဖကေသာလညးေကာငး၊
လ�ပငနးခငအတငး�� အြခားသ�များအေပ�က�ေသာလညးေကာငး မြပ�မ�ြခငးတ�သည စတရငးမ�န
ထား��ရမည ၀တ� ရားများက� အသအမ�တြပ�ြခငးတငပါ၀ငသည။ မြပ�မ�ရန အချကများတင ေအာကပါ
အချကများ အပါအ၀ငြဖစသညဟ�ဆ�ေသာလညး ယငးတ�သာြဖစသညဟ� ကနသတ မထားေပ။
(က) ဥပေဒ12၊ ဤလမး��နချက��င စ�ေပါငးသေဘာတ�ညချကများတငြပ�ာနးထားသည
လ�ပထ�းလ�ပနညးထကေကျာလန�ပး သပတေမ�ာကရန သ�မဟ�တ အလ�ပပတရန �ခမးေြခာကြခငး
(ခ) အကျ�းလ�သြဖင လ�ပငနးခငတင �သဇာလ�မးမ�းရနအလ�င�ာ သတငးအချကအလက အမ�ားက�
တမငတကာ ေဝမ�ြခငး
(ဂ) က�မ�ဏပ�င သ�မဟ�တ အလ�ပသမားသမဂ�ပ�င ပစ�ညးဥစ�ာများအား ပျကစးေစသည သ�မဟ�တ
မ�လေနရာမ� ဖယ��ားသည အကျ�းဆကများြဖစေေစသာ အဖျကအေမ�ာကလ�ပရပ သ�မဟ�တ
အ�ကမးဖကလ�ပရပတ�တင ချတဆကပါ၀ငြခငး
၄၁။ အလ�ပသမားသမဂ�တင ပါ၀ငရန သ�မဟ�တ အလ�ပသမားသမဂ�၏ လ�ပေဆာငမ�များတင
ပါဝငေဆာငရက�ကရန အလ�ပသမားများက� ဖအားေပးသညအေနြဖင အလ�ပသမားသမဂ�
က�ယစားလ�ယများက အလ�ပသမားများက� �ခမးေြခာကြခငး သ�မဟ�တ က�ယထလကေရာက
အ�ကမးဖကြခငးတ�က� မြပ�လ�ပရန လ�အပသည။ သ�ေသာ ဤတားြမစချကသည အလ�ပသမားသမဂ�တင
ပါဝငရန သ�မဟ�တ အလ�ပသမားသမဂ�၏ လ�ပေဆာငမ�များတင ပါဝငေဆာငရက�ကရန �ငမးချမးစာ
တ�ကတနးအားေပးြခငး သ�မဟ�တ သနားလညေစရန လ�လြပ�ြခငးတ�� �င မသကဆ�ငေပ။
၄၂။ က�ယပ�ငဆ��အလ�ာက အလ�ပသမားသမဂ� တညေထာငမည မတညေထာငမည သ�မဟ�တ
အလ�ပသမားသမဂ���င သငးပငးမည သ�မဟ�တ မသငးပငးမည တ�က� အလ�ပသမားများက လတလပစာ
ဆ�းြဖတြခငး��ငစပလျဥး�ပး မနေနဂျာများသည မညသညဘကမ� မလ�ကဘ �ကားေနသည။
၄၃။ ဤလမး��နချကများတင ေဖာြပထားသည��ငအည အလ�ပသမားသမဂ�၏ ပ�မ�နလ�ပေဆာငမ�များက�
အလ�ပချနအတငး လ�ပေဆာင��ငေ�ကာငး အသအမ�တြပ�ေသာလညး၊ တတ��ငသမ�
12 ထ�ဥပေဒသည အြပညြပညဆ�ငရာ အလ�ပသမားေရးရာ စချနစ��နးများ��င က�ကညသေရ�
18
ယငးလ�ပေဆာငမ�များသည က�နထ�တလ�ပမ�ေပ� အေ��ာငအယ�ကြဖစေစြခငးက� နညး��ငသမ� နညးေစမည
သ�မဟ�တ ေ��ာင�က�ေစမည အြပ�အမ�တ� ြဖင ေဆာငရကရန လ�အပသည။
အပ�ငး (၈) စက��၏စးပားေရးလ�ပငနးေဆာငရကမ�များက� အေထာကအက�ြပ�ေပးြခငး
၄၄။ အလ�ပသမားသမဂ� တစဖ� သ�မဟ�တ တစဖ�ထကမနညး��ေနသည လ�ပငနးခငများတင၊ စက��၏
စးပားေရး ဖ� �ဖ�းတ�းတကေရး��င စက��အတငး အလ�ပခငထ�� အလ�ပသမားများ��င
လ�ပငနးအ�ပချ�ပစမေရးပ�ငးတ�အ�ကား အြပနအလ�နေလးစားသညဆကဆေရးတ� ေအာငြမငစာ
ြဖစထနးလာေစရန၊ လ�ပငနးအ�ပချ�ပေရးပ�ငး��င အလ�ပသမားသမဂ� က�ယစားလ�ယများက မညကသ�
ပ�းတ�ပး အထေြမာကေစမညဆ�သညအေပ� ပ�မ�နတ�ငပငေဆးေ�းမ�များက� ေဆာငရကရန လ�အပသည။
က�မ�ဏ၏ စးပားေရးအေြခအေန��င စးပားေရး စမးေဆာငမ�ဆ�ငရာ သတမ�တချကများ��ငစပလျဥးသည
လက��အေနအထားများအား လ�ပငနးအ�ပချ�ပစမေရးပ�ငးက အလ�ပသမားသမဂ� က�ယစားလ�ယများက�
ပ�မ�န အသေပးြခငး ပါ၀င��ငသည။ ထ� ြပင အလ�ပသမားများ တတ��ငသမ� အေကာငးဆ�း
စတအားတက�ကေစရန��င ပ�းေပါငးေဆာငရကလာေစရန စက��အတငး အလ�ပခငထတင စမခနခေရး��င
ဆကဆေရးတ�က� မညကသ� သငေတာစာ ေဆာငရကသငေ�ကာငး��ငစပလျဥးသည
လက��အေနအထားများအား အလ�ပသမားသမဂ� က�ယစားလ�ယများက လ�ပငနးအ�ပချ�ပစမေရးအပ�ငးက�
ပ�မ�န အသေပးြခငး ပါ၀င��ငသည။ ဤတင ေအာကပါအချကများ အပါအ၀ငြဖစသညဟ�ဆ�ေသာလညး
ယငးတ�သာြဖစသညဟ� ကနသတမထားေပ။
(က) စးပားေရးမတဖကများ��င ဆကဆေရးေကာငးတညေဆာကရာတင ပ�းေပါငးေဆာငရကြခငး
(ခ) စက��၏ ပစ�ညးများက� ၀ယယ�သ�များက သတမ�တထားသည စမးေဆာငရညဆ�ငရာ
အဓကအ��နးကနးများ (KPIs) ��င က�ကညမ���ေစြခငး
(ဂ) လ�ာထားချကများ ထေရာကေရး��ငစပလျဥး�ပး အလ�ပသမားများအား
အလ�ပအေြပာငးအလများက� ေဆာငရကခ�ငးရာတင ထေရာကမ�က� တ�းတကေစြခငး
(ဃ) က�နပစ�ညးအရညအေသး တ�းတကေကာငးမနြခငး
(င) က�နပစ�ညးများက� အချနမေပးပ� ြခငး
19
(စ) လ�ပ�ပးသားအလ�ပက� ြပနလ�ပရသည��နး ေလျာနညးေစြခငး
(ဆ) ေကာငးမန�ပး သန စငေသာ ေဘးအ��ရာယ ကငး��ငးသည လ�ပငနးခငဝနးကျငအြဖစ
ထနးသမးြခငး
(ဇ) စမးအငထေရာကစာအသ�းြပ�မ� တ�းတကေကာငးမနြခငး
(စျ) ပတဝနးကျငက� ကာကယေစာငေ��ာကြခငး
(ည) အလ�ပသမားများ၏ ဝငေငတ�းေရးက� ေ�� � �� �ပး စက��၏အကျ�းအြမတအား
တ�းတကြမငမားေစြခငး
အပ�ငး (၉) အြငငးပားမ�ေြဖ��ငးေရး လ�ပထ�းလ�ပနညး
၄၅။ ဤလမး��နချကက� အေကာငအထညေဖာရာတင ေပ�ေပါကလာ��ငသည ပဋပက�များအားလ�းက�
အြငငးပားမ�ေြဖ��ငးေရး လ�ပထ�းလ�ပနညးအတ�ငး ေြဖ��ငးေဆာငရကမည။ အြငငးပားမ�ေြဖ��ငးေရး
လ�ပထ�းလ�ပနညးက� ၃၁ရက၊ ေမလ၊ ၂၀၁၉ခ���စတင ေရးဆရန သေဘာတ�သည။ အြငငးပားမ�ေြဖ��ငးေရး
လ�ပထ�းလ�ပနညးက� ချမ�တလ�က�ပးသည��င ယငးသည ဤလမး��နချက၏ အစတအပ�ငးတစရပအြဖစ
အလ�အေလျာကြဖစလာမည။
အပ�ငး (၁၀) အေကာငအထညေဖာြခငး��င ေစာင�ကညေလလာြခငး
၄၆။ အဖ�ချ�ပ၏ တာဝနဝတ� ရားများ
(က) အလ�ပသမား အဖ�ချ�ပက သတမ�တြပ�ာနးထားသည လ�ပထ�းလ�ပနညးများ၊
စညးမျ�းစညးကမးများ၊ အသငးဆ�ငရာ စညးမျ�းများ��င ��န�ကားချကများ အစ��သည
မညသညတ�က�မဆ� စက���� အလ�ပသမားသမဂ�၏ ေ�ကာညာသငပ�နးတင အဖ�ချ�ပက
ကပထားရမည။ လတလပစာ အသငးအပငးဖ�စညးြခငးဆ�ငရာ လမး��နချကတငပါ��သည
အေ�ကာငးအရာများက� အဖ�ဝငအလ�ပသမားသမဂ�များက သတမ�မေစရန အဖ�ချ�ပက
ေဆာငရကေပးမည။
(ခ) အဖ�ချ�ပ၏ က�ယပ�ငလ�ပထ�းလ�ပနညးများ��င စညးမျ�းစညးကမးများအတ�ငး
အလ�ပသမားသမဂ�၏ လ�ပေဆာငမ�များက� ေဆာငရကြခငး��မ�� အဖ�ချ�ပက ပ�မ�နဆနးစစရမည။
20
၄၇။ အလ�ပ��ငများ၏ တာဝနဝတ� ရားများ
(က) သတမ�တချကများ၊ စညးမျ�းစညးကမးများ��င လတလပစာ အသငးအပငးဖ�စညးြခငးဆ�ငရာ
လမး��နချက��ငသကဆ�ငသည သတငးအချကအလကအားလ�းက� ေဒသသ�း
သာသာစကားြဖငေရးသား�ပး စက���� ေ�ကာညာသငပ�နးတင အလ�ပ��ငက ကပထားရမည။
၄၈။ ပ�းတ တာဝနဝတ� ရားများ
(က) လတလပစာအသငးအပငး ဖ�စညးြခငးဆ�ငရာ လမး��နချကတငပါ��သည အေ�ကာငး
အရာ��င ပငမသေဘာတရားများအတက အ��စချ�ပစာတမးတ� (ဆ�လ�သညမ�ာ စာမျက��ာ
��စမျက��ာ) သ�မဟ�တ နရကပပ�စတာ တစေစာငက� ထ�တေဝ�ကရန အဖ�များက
သေဘာတ�ည�က�ပး၊ ယငးတ�က� အလ�ပသမားအားလ�းက သတမ�မ�ကေစရန ေ�ကာညာသငပ�နး
တင ကပထားမည။
(ခ) ဤလမး��နချက၏ အလ�ပတငကျယမ�အေပ� အဖ�များ၏ က�ယစားလ�ယများက
အခါအားေလျာစာ ေစာင�ကညေလလာမ�က� ၁၂ လလ�ငတစ�ကမ သ�မဟ�တ တစဖကဖကက
ေတာငးဆ�လာသညအချနတင အြပနအလ�နေြပာဆ�ေဆးေ�းြခငးအားြဖင
ချတဆကေဆာငရက�ကမည။
21
ေ၀ါဟာရ အ��နး
အလ�ပသမား က�ယစားြပ�မ���င အလ�ပ��င က�ယစားြပ�မ�
အေြခခအလ�ပသ
မားအဖ�အစညး
“အေြခခ အလ�ပသမားသမဂ�” (BLO) သည က�မ�ဏအဆငတင��သည
ပထမအဆင အလ�ပသမားသမဂ�က� ရည��နးရနအတက
ြမနမာအလ�ပသမားဥပေဒတင အသ�းြပ�ထားသည ေဝါဟာရြဖစသည။
(မ�တပ�တင
မရေသးေသာ) အေြခခ
အလ�ပသမား
အဖ�အစညး
မ�တပ�တင မရေသးေသာ အေြခခ အလ�ပသမားအဖ�အစညးသည လတလပေသာ
အလ�ပသမားများ၏ အဖ�အစညးတစခ�ြဖစ�ပး၊ ယငးသည
ြမနမာအလ�ပသမားဥပေဒအရ မ�တပ�တငြခငးဆ�ငရာ သတမ�တချကများ��င
က�ကညသည။ သ�ေသာ ယငးက� မ�တပ�တင အသအမ�တြပ� လကမ�တ
ထ�တမေပးထားေသးေပ။ ပ�စ (၆) သ�မဟ�တ ပ�စ (၇) မရ��ေသးသည အေြခခ
အလ�ပသမားအဖ�အစညးက� ဆ�လ�သည။
လတလပစာ အသငးအ
ပငးဖ�စညးြခငးဆ�ငရာ
ေကာမတ (CFA)
လတလပစာ အသငးအပငးဖ�စညးြခငးဆ�ငရာ ေကာမတသည သကဆ�ငရာ
အစ�းရများအေပ� အလ�ပ��ငအဖ�အစညးများ သ�မဟ�တ အလ�ပသမား
အဖ�အစညးများ၏ တ�င�ကားချကများက� က�ငတယေြဖ��ငးေရးအတက
ဖ�စညးထားသည အြပညြပညဆ�ငရာ အလ�ပသမားေရးရာအဖ� (ILO) ၏
အ�ပချ�ပေရးအဖ� ြဖစသည။ လတလပစာ အသငးအပငးဖ�စညးြခငးဆ�ငရာ
ေကာမတသည ILO ၏ သကဆ�ငရာ ��ငငေပါငးစ�သေဘာတ�စာချ�ပ (convention)
ပါ လတလပစာ အသငးအပငးဖ�စညးြခငးဆ�ငရာ အေြခခမ�များ��င
စ�ေပါငးည� ��ငးေဆးေ�းပ�ငခင တ�အေပ� ချ�းေဖာကမ�များ��ငစပလျဥးသည
စပစချကများက� ဆငြခငသ�းသပသည။
လတလပစာ အသငး
အပငးဖ�စညးြခငး
��ငငေတာက စကဖကြခငး မ��ဘ သ�မဟ�တ တစဖက��င တစဖက အချငးချငး
စကဖကြခငး မ��ဘ၊ အလ�ပသမားများ��င အလ�ပ��ငများက မမတ�၏
က�ယပ�ငေရးချယမ�ြဖင အဖ�အစညးများက� ဖ�စညးပ�ငခင� �င
ပ�းေပါငးပါ၀ငပ�ငခငသည လတလပစာ အသငးအပငးဖ�စညးပ�ငခင ြဖစသည။
မမတ�၏ စ�ေပါငးအကျ�းစးပားများအတက ဆကလကေဆာငရကရန
22
ထ�အဖ�အစညးများက� အသ�းြပ�ြခငးဟ�ေသာ အြမငြဖင ဖ�စညးြခငးြဖစသည။ (ILO
��ငငစ� သေဘာတ�စာချ�ပ-၈၇)
အလ�ပသမား အဖ�ချ�ပ အလ�ပသမား အဖ�ချ�ပသည လ�ပငနးက�တ�တစခ�အတငး�� အလ�ပသမားများက�
စ�စညးထားေသာ အလ�ပသမားသမဂ�များ၏ အဖ�တစဖ� ြဖစသည။ ထ�အြပင
ယငးတ� အဖ�၀ငများ၏ စ�ေပါငးအကျ�းစးပားက� တ�းပားလာေစရန��င
အခငအေရးများက� အကာအကယေပးရနအစညးအ��းတစခ�အြဖစ ဖ�စညးထားြခငး
ြဖစသည။
အလ�ပတာဝန
ထမးေဆာငေနသည
အလ�ပသမားအဖ�
အစညး အရာ��
အလ�ပတာဝနထမးေဆာငေနသည အလ�ပသမားသမဂ� အရာ�� ဆ�သ�မ�ာ
အလ�ပသမားသမဂ���ငစပလျဥးသည တာဝနများက� တက�ကစာေဆာငရက
လျက��ေသာ အလ�ပသမားသမဂ��� းမ� တာဝန��သ�တစဦးဦး ြဖစသည။
အလ�ပသမားသမဂ� ြမနမာ အလ�ပသမားဥပေဒအရ “အလ�ပသမား အဖ�အစညး”ဟ�ေခ�သည။ အလ�ပ
သမားသမဂ�သည အဖ�၀ငများ၏ စးပားေရးဆ�ငရာ��င အြခားအကျ�းစးပား များက�
ေဆာငရကရန ဖ�စညးထားသည အလ�ပသမားများ၏ လတလပေသာ
အဖ�အစညးြဖစသည။
အဖ�ဝင အလ�ပသမား
သမဂ�
အလ�ပသမား အဖ�ချ�ပ သ�မဟ�တ ��ငငလ�းဆ�ငရာ အလ�ပသမားေရးရာအဖ�က�
ရည��နး�ပး ယငးတ�၏ အဖ�၀င အလ�ပသမားသမဂ�ဆ�သညမ�ာ (အေြခခ၊ �မ��နယ
သ�မဟ�တ တ�ငးေဒသ�ကး/ြပညနယအဆင) အလ�ပသမားသမဂ�ြဖစ�ပး ထ� အဖ�ချ�ပ
သ�မဟ�တ ��ငငလ�းဆ�ငရာ အဖ�၏ အဖ�၀ငြဖစသည။
အြပနအလ�နေဆးေ�းေြပာဆ�မ�
စ�ေပါငးည���ငးေဆးေ�းမ� စ�ေပါငးည���ငးေဆးေ�းမ�သည စ�ေပါငးည� ��ငးေဆးေ�းမ�သေဘာတ�စာချ�ပ
ချ�ပဆ�ရန ရညရယလျက၊ အလ�ပ��ငတစဦး (သ�မဟ�တ အလ�ပ��ငအစ�အဖ�တစခ�)
��င လတလပေသာ အလ�ပသမားအဖ�အစညးတစခ� (သ�မဟ�တ
လတလပေသာအလ�ပသမားအဖ�အစညးများ) အ�ကား ေစစပည� ��ငးမ� ပါဝငသည
မမဆ��အေလျာက အြပနအလ�နေဆးေ�းေြပာဆ�သည ပ�စတစခ�ြဖစသည။
23
စ�ေပါငးည���ငးေဆးေ�းမ�
သေဘာတ�ညချက
(CBA)
စ�ေပါငးည���ငးေဆးေ�းမ�သေဘာတ�ညချကသည လ�ပငနးခငဆ�ငရာ
သတမ�တချကများ၊ အလ�ပအက�ငဆ�ငရာ သတမ�တချကများ၊ အလ�ပ��ငများ��င
အလ�ပသမားများအ�ကား ဆကဆေရး စညးမျဥးစညးကမးများ သ�မဟ�တ
အလ�ပ��ငများ သ�မဟ�တ ယငးတ�၏ အဖ�အစညးများ��င အလ�ပသမား အဖ�အစညး
တစဖ� သ�မဟ�တ အလ�ပသမား အဖ�အစညးများအ�ကား ဆကဆေရး
စညးမျဥးစညးကမးများက� သတမ�တဆ�းြဖတထားသည စညးေ��ာင��ငေသာ
သေဘာတ�ညချက တစရပြဖစသည။ (ILO ��ငငစ� သဘာတ�စာချ�ပ-၁၅၄)
ဥပေဒစနစအများစ�တင တညဆ စ�ေပါငးည���ငးေဆးေ�းမ�သေဘာတ�ညချကပါ
မညသည သတမ�တချကများက�မဆ� အလ�ပသမား၏ အလ�ပခန ထားမ�ဆ�ငရာ
သေဘာတ�စာချ�ပ၏ အစတအပ�ငးအြဖစမ�တယ�သည။
အလ�ပအက�ငသတမ�တချကများ��ငစပလျဥး�ပး ဥပေဒ ြပဌာနးရာတငြဖစေစ
သ�မဟ�တ စညးမျဥးစညးကမးဆ�ငရာ သတမ�တချကများ သတမ�တရာတငြဖစေစ
အနမဆ�း စချနစ��နးများက� သတမ�တြခငးြဖစ�ပး၊
စ�ေပါငးသေဘာတ�ညချကများတငမ� အလ�ပသမားများအတက ပ�မ�သာလနေသာ
သတမ�တချကများက� ထညသငး��ငသည။ မညသညအေြခအေနမျ�းတငမဆ�
ပ�မ�ယ�တေလ�ာမ� မြဖစသင။
တ�ငပငေဆးေ�းြခငး တ�ငပငေဆးေ�းြခငးသည အြပနအလ�နေဆးေ�းေြပာဆ�မ� အသငပ�စတစခ�ြဖစ�ပး၊
ယငးတင က�နသယေရးဆ�ငရာ၊ နညးပညာ��င ေငေ�ကးဗျ�ဟာဆ�ငရာ၊
လ�ပငနးလညပတမ���င က�နထ�တလ�ပမ�စနစ ဒဇ�ငး ပ�စတ�က�
ြပနလညေရးဆြခငးဆ�ငရာ၊ ဖ�စညးပ� ြပနလညြပငဆငြခငးဆ�ငရာ၊
ေပါငးစ�စညးြခငးဆ�ငရာ ကသ�ေသာ စးပားေရးကစ�များအား အလ�ပ��ငက
အလ�ပသမားအဖ�အစညးများက� အသေပးြခငး��င တ�ငပငေဆးေ�းြခငးြဖစသည။
တ�ငပငေဆးေ�းြခငးဆ�သညမ�ာ “��စဥး��စဖကလ�း ေ�ကာင�ကေနသည
အေရးကစ�များက� တတ��ငသမ� အြပညအ၀ သေဘာတ���ငမည အြမငြဖင ပ�းတ�ပး
အေြဖများက� ဆငြခငသ�းသပ�ကြခငးြဖစသည” ဟ� တ�ငပငေဆးေ�းြခငးက� ILO က
အဓပ�ာယသတမ�တထားသည။ (ILO အ�ကြပ�တ�ကတနးချကအမ�တ - ၁၁၃)
တ�ငပငေဆးေ�းြခငး (တစခါတစရတင “လ�ပငနးခင ပ�းေပါငးေဆာငရကြခငး” ဟ�
သ���ကသည) သည စညးေ��ာင��ငေသာ သေဘာတ�ညချကများ ရ��ရနအတက
24
ရညရယြခငး မဟ�တေပ။ ဆ�းြဖတချကများ ချမ�တပ�ငခင� �င ယငးတ�က�
အေကာငအထညေဖာရမည တာဝနဝတ� တရားများသည အလ�ပ��င ထတင��သည။
စတရငးမ�န စတရငးမ�န��ငစပလျဥးသည အယ�အဆသည ေစစပည� ��ငးမ�တငပါဝငသ�တ�၏
ခယ�ချကသေဘာထားက� ရည��နးသည။ စတရငးမ�နေသာ ေစစပည���ငးသ�
ဆ�သညမ�ာ မမတ� က�ယစားြပ�သည အကျ�းစးပားအကနအသတအတငး
တတ��ငသမ� သေဘာတ�ညမ�ရ��ရန �က�းပမးရာေရာကမည ��းေြဖာငေသာ
အြပ�အမ�များက� ကျငသ�းြခငးက� ြမ�ငတငေသာသ�ြဖစ�ပး၊ ယငးကသ�ေသာ
အြပ�အမ�များက� ေသးသမေအာင ြပ�မ�သ�များ မဟ�တေပ။
ေစစပည���ငးမ� ေစစပည���ငးမ�သည အဖ�အစညး��စခ� သ�မဟ�တ
ယငးထကပ�ေသာအဖ�အစညးများအ�ကား အကျ�းစးပားဆ�ငရာ ပဋပက�က�
ေြဖ��ငးေပးသည သေဘာတ�ညချက တစရပရ��ရန ရညရယသည ေဆးေ�းမ�
လ�ပငနးစ�တစခ�ြဖစသည။ ေစစပည���ငးထားသည သေဘာတ�ညချကတစရပ
ဆ�သညမ�ာ အဖ�တ�ငးက မမတ�၏ က�ယပ�ငအေ�ကာငးြပချကများအေလ�ာက
လကသငခထား�ကေသာ သေဘာတ�ညချကက� ဆ�လ�သည။
အြပနအလ�နေဆးေ�း
ေြပာဆ�မ�
အြပနအလ�နေဆးေ�းေြပာဆ�မ�သည အလ�ပသမားအဖ�အစညးများ��င
အလ�ပ��ငအဖ� အစညးများအ�ကား သတငးအချကအလကများေဝမ�ြခငး၊
တ�ငပငေဆးေ�းြခငး သ�မဟ�တ ေစစပည� ��ငးြခငးတ�၏ မညသည ပ�စက�မဆ�
ရည��နးသည။ စ�ေပါငးည� ��ငးေဆးေ�းမ�သည အြပနအ
လ�နေဆးေ�းေြပာဆ�ြခငး၏ ပ�စတစခ�အြဖစသာမကဘ လ�ပငနးခငဆ�ငရာ
အေြခခမ�များ��င အေြခခအခငအေရးများအနကမ� တစခ�အပါအ၀ငြဖစသည။
လ�ပငနးဆ�ငရာ တနြပနေဆာငရကမ�
လ�ပငနးဆ�ငရာ
တနြပနေဆာငရကမ�
လ�ပငနးဆ�ငရာ တနြပနေဆာငရကမ�သည အြငငးပားမ�က�ေြဖ��ငးရန သ�မဟ�တ
မမတ�၏ စးပားေရးဆ�ငရာ အကျ�းစးပားက�ကာကယရန တစဖကအဖ�အစညးအေပ�
ဖအားအြဖစရညရယ�ပး အလ�ပသမားများ သ�မဟ�တ အလ�ပ��ငများက
လ�ပေဆာငသညအရာြဖစပါသည။ အလ�ပသမားများ လ�ပေဆာငေလ��သည
25
အများဆ�းပ�စသည သပတေမ�ာကြခငးြဖစသည။ အလ�ပ��င၏ လ�ပငနးဆ�ငရာ
တနြပနေဆာငရကမ�က� အလ�ပပတြခငးြဖင ကနသတထားသည။
အလ�ပပတြခငး အလ�ပပတြခငးသည အလ�ပ��ငက လ�ပေဆာငသညအရာြဖစသည။ အလ�ပ��င��င
အလ�ပသမားများအ�ကား ြဖစေပ�သညအြငငးပားမ�တစခ�၏ ေနာက
ဆကတရလဒအေနြဖင အလ�ပ��ငက လ�ပငနးခငအား ယာယပတသမးြခငး
သ�မဟ�တ ဆ�ငးငထားြခငး သ�မဟ�တ လ�ပငနးခငတင အလ�ပသမားများ အလ�ပ
ဆကလကလ�ပက�ငခငက� ြငငးပယြခငးြဖစသည။13
သပတတားြခငး ြမနမာအလ�ပသမားဥပေဒတင သပတတားြခငး ဟ�ေသာေဝါဟာရ၏ အဓပ�ာယက�
ဖငဆ�ထားြခငး မ��ပါ။ ေယဘ�ယျအားြဖင သပတတားြခငးသည
ကနကကဆ��ြပသည ပ�စတစမျ�းြဖစ�ပး လ�ပငနးခငြပငပ သ�မဟ�တ
ကျငးပေနသည ေနရာသ� လ�အများ စ�အ�လာ�ကြခငးြဖစသည။ ပရ၀�ဏများအတငး
အြခားသ�များ မ၀င��ငေအာင ဟနတားရာတင ထ�ကသ� ေယဘ�ယျအားြဖင
ေဆာငရက�ကြခငးြဖစသည။
သပတေမ�ာကြခငး သပတေမ�ာကြခငးသည အလ�ပသမားများက လ�ပေဆာငသညအရာြဖစသည။
ယငးသည အလ�ပ��င��င အလ�ပသမား အြငငးပားမ�တစခ�ခ�တင
ည���ငး၍မရ��ငသည အေြခအေန၌ လ�မ�ေရး သ�မဟ�တ အလ�ပအက�ငဆ�ငရာ
ကစ�ရပများ��င စပလျ�း၍ အလ�ပသမားအချ��ကြဖစေစ၊ အားလ�းကြဖစေစ
ဆ�းြဖတ၍ အလ�ပရပဆ�ငးြခငး၊ အလ�ပလ�ပက�င ရနြဖစေစ၊
အလ�ပဆကလကလ�ပလ�ပက�ငရနြဖစေစ ြငငးဆနြခငး၊ အလ�ပေ��ာငေ��းေစ
ရနြပ�လ�ပြခငး သ�မဟ�တ အလ�ပသမားအများစ�၏သေဘာတ�ညြဖင
ထ�တလ�ပမ�က�ြဖစေစ ဝနေဆာငမ�က�ြဖစေစ ထခ�ကကျဆငးေစသည
စ�ေပါငးလ�ပေဆာငမ�က� ရည��နးပါသည။14ယငးသည အလ�ပသမားများ၏
ေဘးအ��ရာယကငး��ငးေရး��ငကျနးမာေရးအတက
13 အလ�ပသမားအဖ�အစညး ဥပေဒ (၂၀၁၁ခ���စ)၊ ပ�ဒမ (၂-စ)။ အလ�ပသမားေရးရာအြငငးပားမ�ေြဖ��ငးေရးဥပေဒ
(၂၀၁၂ခ���စ)၊ ပ�ဒမ (၂-ဇ)
14 အလ�ပသမားအဖ�အစညး ဥပေဒ (၂၀၁၁ခ���စ)၊ ပ�ဒမ (၂-ဆ)။ သပတေမ�ာကြခငးများ၊ အလ�ပပတြခငးများ��င
အလ�ပသမားေရးရာ ပတဆ�မ� အြခားလ�ပရပများဆ�ငရာ ကနးဂဏနးအချကအလကများ��င စပလျဥးသည
ဆ�းြဖတချက၊ ILO (၁၉၉၃ခ���စ)။ အလ�ပသမားေရးရာအြငငးပားမ�ေြဖ��ငးေရးဥပေဒ (၂၀၁၂ခ���စ)၊ ပ�ဒမ (၂-စျ)
26
��တတရကြပငးထနစာအ��ရာယ ြဖစေပ�ေစ��ငသညအေြခအေန��ေ�ကာငး
ယ�တ� တနစာယ��ကညသညအေ�ကာငးေ�ကာင လ�ပငနးခငမ�ထကခာသား��ငေသာ
အလ�ပသမားများ၏ အခငအေရးက� ကျငသ�းြခငး��င သကဆ�ငြခငးမပါ၀င။
��ငငေရး
သပတေမ�ာကြခငး
��ငငေရး သပတေမ�ာကြခငးသည အလ�ပ��ငတစဦး��ငြဖစေပ�သည
အြငငးပားမ�က�ေြဖ��ငးရန မရညရယဘ၊ ပ�မ�ကျယြပန သည ��ငငေရး
ရညမ�နးချကပနးတ�င(များ)သ� ေရာက��ရန ရညရယေဆာငရကြခငး ြဖစသည။
လ�ပငနးခင အ�ပချ�ပစမမ�
ထေရာကမ� က�နပစ�ညးထ�တလ�ပသညလ�ပငနးတင”ထေရာကမ�” ဟ�ေသာေဝါဟာရသည
လ�ပငနးတငး�� စးပားေရး အတကလညးေကာငး၊ ြပငပက သတမ�တထားသည
စချနစ��နး��င စပလျဥး၍လညးေကာငး အဓပ�ာယဖငဆ�သည။
အမ�နတကယထ�တလ�ပသညက�နထ�တစမးအား��င သတမ�တထားသည
က�နထ�တစမးအား လ�ာထားချကတ�၏ အချ�းက� ရည��နးေလ��သည။
က�နထ�တလ�ပသည လ�ငး တစလ�ငး၏ ထေရာကမ�သည ၁၀၀% ��သည ဆ�သညမ�ာ
ထ�လ�ငးသည က�နထ�တလ�ပေရးလ�ာထားချကက� ကကတြပညမသညဟ�
ဆ�လ�သည။
က�နပစ�ညးက� အချနမ
ပ�ေဆာငေပးြခငး
က�နပစ�ညးဝယယ�ကေပးပ�လာသည အ၀ယစာတင ေဖာြပထားသည သတမ�တချန
အတအကျအတ�ငး အမ�ာပစ�ညးက� ေပးပ�� �ငြခငးသည က�နပစ�ညးက� အချနမ
ပ�ေဆာငေပး��ငြခငးြဖစသည။
လ�ပ�ပးသား အလ�ပက�
ြပနလ�ပရသည��နး
လ�ပ�ပးသား အလ�ပက� ြပနလ�ပရသည��နးသည အရညအေသးထနးချ�ပမ�ေ�ကာင
အပယခရသည အလ�ပအမျ�းအမညများ၏ အချ�းအစားပငြဖစပါသည။
ထ�တလ�ပသညက�နပစ�ညးအမျ�းအမည ၁၀၀ တင ၈ မျ�းက� အရညအေသး
ထနးချ�ပမ�က လကမခဘ ပယချမညဆ�ပါက လ�ပ�ပးသား အလ�ပက�
ြပနလ�ပရသည��နးသည ၈% ြဖစသည။
27
စမးေဆာငရညဆ�ငရာ
အဓကအ��နးကနး
စမးေဆာငရညဆ�ငရာ အဓကအ��နးကနးသည စးပားေရးလ�ပငနးတစခ�က
သတမ�တထားေသာ စးပားေရးလ�ပငနးဆ�ငရာ အေရးပါသည
စမးေဆာငရညဆ�ငရာ လ�ာထားချကြဖစသည။ စမးေဆာငရညဆ�ငရာ
အဓကအ��နးကနးသည ေငေ�ကး သ�မဟ�တ က�နထ�တလ�ပမ���င သကဆ�ငသည။
စးပားေရးလ�ပငနးများစာတင ထေရာကမ�၊ လ�ပ�ပးသား အလ�ပက�
ြပနလ�ပရသည��နး��င က�နပစ�ညးက� အချနမ ပ�ေဆာငေပးြခငးတ�သည
စမးေဆာငရညဆ�ငရာ အဓကအ��နးကနးများြဖစသည။