na plansko- razvojnite regioni · 2 nëntor, 2008 gazet ... vo republika makedonija n.e filip...

24

Upload: others

Post on 18-Jul-2020

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: nA pLAnSkO- RAZvOjnITE REGIOnI · 2 Nëntor, 2008 GAZET ... vo Republika Makedonija N.E Filip Rik-ep. Na spedbata na koja u~estvuvaa ppetsedatelot na ZELS Koce Tpajanovski, kako i
Page 2: nA pLAnSkO- RAZvOjnITE REGIOnI · 2 Nëntor, 2008 GAZET ... vo Republika Makedonija N.E Filip Rik-ep. Na spedbata na koja u~estvuvaa ppetsedatelot na ZELS Koce Tpajanovski, kako i

Nëntor, 2008 GAZETË2

Izvp{en dipektop na ZELS;Du{ica Peri{i}

Zawenik izvp{en dipektopArdita Dema

Ypedni~ki kolegiuw;Du{ica Peri{i}, Vesna Arsovska, Nata{a Vrteska, Viktor Arnaudoski

Dizajn i podgotovka za pe~at: Bpigada dizajn, www.brigada.com.mkPe~ati: Ppopoint - Skopje

Drejtor ekzekutiv i BNJVL-sëDushica Perishiq

Zevendes drejtor ekzekutivArdita Dema

Bordi redaktuesDushica Perishiq, Vesna Arsovska, Natasha Vrteska, Viktor Arnaudovski

Pergatitje per shtyp: Brigada DSGN, www.brigada.com.mkShtyp: Propoint - Skopje

Të nderuar,Më 19 nëntor, kryesia e BNJVL mbajti takim me Am-basadorin e SHBA në Republikën e Maqedonisë, E. I.Filip Riker. Në takim në të cilin morrën pjesë kryetarii BNJVL Koce Trajanovski, si dhe nlnkryetarët NevzatBejta dhe Ljubomir Janev, ishte potencuar që proce-si i decentralizimit përparon edhe krahas propblemeveme te cilat ballafaqohet realisht, mes tjerash edhe sirezultat i përkrahjes të cilën BNJVL e fiton nga Pro-grami për zhvillim të Qeverisë Amerikane (USAID). Përmomentin BNJVL realizon një projekt me rëndërsi tëmadhe për komunat së bashku me USAID ,,Baza e tëdhënave për krijimin të analizave fianciare adekuatedhe themelore”, me çka do të fitohet fotografi e qartëpër sistemin egzistues për financim të komunave. Am-basadori Riker nga ana e tij shprehi kënaqësi nga fak-ti që BNJVL është shembull i veçantë ku mbretëronuniteti mbi interesat partiake. Uniteti duhet të thekoshet

edhe para qytetarëve me qëllim që ata të shohin se nuk punohet për poenëpolitik, por në qendër të vëmendjes është qytetari dhe interesat e tij.Gjithashtu, më 14 nëntor në vizitë në BNJVL ishte kryetari i Kuvendit të RM,Trajko Veljanovski. Takimi në të cilën morri pjesë edhe kryesia e BNJVL kishteqëllimn që t’a thellësojë bashkëpunimin mes këtyre dy institucioneve, veçanër-isht pasi BNJVL ngriti iniciativë deri te Kuvendi të formohohet Komision iposaçëm për qeverisjen lokale. Menjëherë pas takimit me kryetarin Veljanovski,me Vendimin e paraqitur në Gazetën zyrtare të rm, Komisioni veç më u for-mua, e do të ketë komptenca të shqyrtojë Ligje të cilat në mënyrë direktekanë të bëjnë me vetëqeverisjen lokale në Republikë me çka do të kishtekarakter në Komisionin amë, derisa në të gjitha ndodhitë tjera, kur Komi-sionet tjera të Kuvendit do të shqyrtonin shkresa të cilat në mënyrë indi-rekte kanë të bëjnë me çështje lidhur me vetëqeverisjen lokale. Në rastine dytë (kur ky komision do të paraqitet si i ,,interesuar”), do të mund të mar-rë vendime të cilat pastaj do të shqyrtohen në diskutimin kuvendor dhe de-putetët do të njihen me mendimin pas çështjes përkatëse dhe nga komi-sioni amë por edhe nga ai i interesuar.BNJVL këtë muaj rifilloi edhe një kampanjë të re ,,Akcioni për fshir-jen e grafiteve” në komunat rreth Republikës, i cili ka për qëllim zba-tim konsekuent i Ligjit për mjedis jetësor dhe pastrim publik. Komu-nat u obliguan të vendosin pano betonike ku ngjitja dhe e pllakatevedhe vizatimi i grafiteve do të jetë i lejuar. Më 20 nëntor, viti 2008, BN-JVL në bashkëpunim me projektin ,,Luftë kundër korpocionit për menax-him më të mirë” të Programit për zhvillim të Kombeve të Bashkuara– UNDP, e filluna kampanjën për promovim të Kodit etik të funkcionarëvelokal dhe më gjërë informim i publikut për egzisitimin e standardeveetike, kodi etik është miratuar nga ana e 70 këshillave komunale, meçka qeverisjet lokale tregojnë se dëshirëjnë të vëndojnë principe nëpunën etike dhe profesionale.Më 23 dhe 24 tetor, në Tiranë, Shqipëri, u mbajt Kuvendi i katërt gjen-eral i NALAS. E tërë ngjarja ishte e përbëre nga disa sesione, interesantedhe të fokusuara në nevojat e qeverisjave lokale në rajon. E para i ishtekushtuar krizës fianciare globale dhe mundlsia e saj për të ndikuar nëvetëqeverisjet lokale të rajonit, me çka ishte dhënë rekomandim deri teqeverisjet loakle të kenë kujdesë gjatë projektimit të buxheteve komu-nale. Ishin dhënë edhe disa modele të suksesshme në bashkëpunim medonatorët si atë që ka SDC me BNJVL dhe NALAS.Në këtë numër të gazetës do të njiheni edhe me fiancimin e projektit tëzbatuar në mënyrë të suskesshme ,,Standarde lidere dhe praktika më tëmira” e më 17 dhjetor është paraqitur edhe konferenca përfundimtarededikuar Programit ,,Etika në nivel lokal dhe standardet lidere”.Këto dhe shumë informacione tjera për aktivitetet e BNJVL dhe komu-nave do të mund t’i lexoni në numrin e nëtorit të Gazetës Suaj.Me respekt,

Dushica PersishiqDrejtor ekzekutiv

Po~ituvani, Na 19 noewvi, pakovodstvoto na ZELS odp`a spedba so Aw-basadopot na SAD, vo Republika Makedonija N.E Filip Rik-ep. Na spedbata na koja u~estvuvaa ppetsedatelot na ZELSKoce Tpajanovski, kako i potppetsedatelite Nevzat Bejtai Qubowip Janev, be{e potencipano deka ppocesot na de-centpalizacija nappeduvai pokpaj ppoblewite so koi pealnose soo~uva, we|u dpugoto i kako pezultat na podp{kata {toZELS ja dobiva od Ppogpawata za pazvoj na AwepikanskataVlada (YSAID). Vo wowentov ZELS pealizipa eden wnogu va enppoekt za op{tinite zaedno so YSAID-,,Baza na podatociza kpeipawe na adekvatni i tewelni finansiski analizi,,so {to }e se dobie jasna slika za postoe~kiot sistew za fi-nansipawe na op{tinite. Awbasadopot Rikep od svojastpana izpazi zadovolstvo od faktot deka ZELS eisklu~itelen ppiwep kade vladee edinstvo nad paptiskiteintepesi. Edinstvoto tpeeba da se istakne i pped gpa|an-ite so cel tie da vidat deka ne se paboti za politi~ki poeni,tuku vo centapot na vniwanieto e gpa|aninot i neegovite intepesi. Isto taka, na 14 noewvpi vo poseta na ZELS be{e i ppetsedatelot na So-bpanieto na RM, Tpajko Veqanovski. Spedbata na koja u~estvuva{e ipakovodstvoto na ZELS iwa{e za cel ppodlabo~uvawe na sopabotkata we|uovie dve institucii, osobeno otkako ZELS pokpena inicijativa do Sobpanietoda se fopwipa posebna Kowisija za lokalna sawouppava. Vedna{ po spedba-ta so ppetsedatelot Veqanovski, so Odluka objavena vo Slu`ben vesnik naRM,Kowisija e ve}e fopwipana, a }e iwa nadle`nost da pazgleduva Zakonikoi dipektno se odnesuvaat na lokalnata sawouppava vo Republikata za {tobi iwala kapaktep na wati~na Kowisija, dodeka vo site ostanati slu~ai, kogaostanatite Sobpaniski kowisii bi pazgleduvale ppopisi koi indipektnose odnesuvaat na ppa{awa povpzani so lokalnata sawouppava, kowisijata biiwala kapaktep na zaintepesipana kowisija. Vo vtopiot slu~aj (koga ovaa kowisi-ja }e se javi kako “zaintepesipana”), }e wo`e da donesuva zaklu~oci koi po-toa }e bidat pazgleduvani vo Sobpaniska pasppava i ppatenicite }e se za-poznaat so wisleweto po soodvetnoto ppa{awe i od wati~nata no i od zain-tepesipanata kowisija.ZELS ovoj wesec zapo~na i edna nova kawpawa ,, Akcija za bpi{ewe na gpafi-ti,, vo op{tinite niz Republikata, koja iwa za cel dosledno sppoveduvawena Zakonot za ivotna spedina i javna ~istota. Op{tinite se obvpzaa da posta-vat betonski panoa kade lepeweto plakati i cptaweto gpafiti }e bide dozv-oleno. Na 20 noewvpi, 2008 godina, ZELS, vo sopabotka so ppoektot “Bop-ba ppotiv kopupcijata za podobpo uppavuvawe” na Ppogpawata za pazvoj naObedinetite nacii - YNDP, ja zapo~naa kawpawata za ppowocija na Eti~kiotkodeks na lokalnite funkcionepi i po{ipoko infopwipawe na javnosta zapostoeweto na eti~kite standapdi. Eti~kiot kodeks e usvoen od stpana na70 op{tinski soveti,so {to lokalnite vlasti poka`uvaat deka sakaat davospostavat ppincipi na eti~ko i ppofesionalno pabotewe. Na 23 i 24 oktowvpi, vo Tipana, Albanija, se odp`a ~etvptoto Lenepalno so-bpanie na NALAS. Celiot nastan se sostoe{e od nekolku sesii, intepes-ni i fokusipani na potpebite na lokalnite vlasti vo pegionot. Ppvata be{eposvetena na globalnata finansiska kpiza i nejzinoto wo`no vlijanie nalokalnite sawouppavi vo pegionot, ppi {to be{e dadena ppepopaka dolokalnite vlasti da vniwavat ppi ppoektipawe na op{tinskite buxeti.Bea poso~eni i nekolku uspe{ni wodeli na sopabotka so donatopite, kakotaa {to ja iwa SDC so ZELS i NALAS.Vo ova izdanie na vesnikot }e se zapoznaete i so finalizipaweto na uspe{nosppovedeniot ppoekt ,,Lidepski standapdi i najdobpi ppaktiki,, a na 17 dekewvie najavena i zavp{nata konfepencija posvetena na Ppogpawite -,,Etika nalokalno nivo i Lidepski standapdi. Ovie i u{te wnogu dpugi infopwacii za aktivnostite na ZELS i op{tinite}e wo`ete da ppo~itate vo noewvpiskiot bpoj na Va{eto LlasiloSo po~it

Du{ica Peri{i}Izvr{en direktor

Page 3: nA pLAnSkO- RAZvOjnITE REGIOnI · 2 Nëntor, 2008 GAZET ... vo Republika Makedonija N.E Filip Rik-ep. Na spedbata na koja u~estvuvaa ppetsedatelot na ZELS Koce Tpajanovski, kako i

3GLASILO noemvri,2008

Za prv pat vo organizacija na ZELS, vo oktomvri, vo Mavrovo, be{e organizirana dvodnevna sredba na rakovodstvoto na ZELS i na osumte pretsedatelite

na plansko- razvojnite regioni od Makedonija. Sredbata be{e poddr`ana od GTZ-RED, a celta na ovoj sostanok be{e da se razmenat dosega{nite iskustvata i da se izgradat stavovi i strategii za ponatamo{no zaedni~ko dejstvuvawe i sproveduvawe na Zakonot za ramnomeren regionalen razvoj. Vo strukturiraweto na planskite regioni se vklu~eni golem broj donatori, koi im pomagaat na regionite vo nivnoto koncipirawe kako vo odnos na administracijata taka i vo odnos na izgotvuvaweto na potrebnite dokumenti i strategii za dejstvuvawe. Jugoisto~niot i isto~niot region zapo~naa so aktivnosti na ova pole u{te vo 2005 godina so poddr{ka i pomo{ od GTZ, {to

e edna od pri~inite {to ovie regioni imaat golema prednost vo odnos na ostanatite. Iskustvata {to GTZ gi ima{e vo ovie dva regiona, ovaa godina zapo~na da gi prenesuva i vo Polo{kiot i Jugozapadniot region. Pelagoniskiot region go podr`uva PREDA, doma{na organizacija, finansirana od SDC, a Vardarskiot region dobiva pomo{ od UNDP. ZELS e vo postojani komunikacija so donatorite, obiduvaj}i se da iznajde podr{ka i za Skopskiot i Severoisto~niot region. Pretsedatelite na plansko razvojnite regioni vo Republika Makedonija na sredbata uka`aa deka zadol`itelno treba dosledno da se sproveduvaaat zakonskite odredbi, pri {to donesoa pove}e zaklu~oci. Itno da se donesat strate{kite dokumenti i podzakonskite akti za sproveduvawe na Zakonot za ramnomeren regionalen razvoj (RRR). [to poskoro da

In October this year, ZELS management and the presidents of the eight planning and development regions in Macedonia held a two-day meeting in

Mavrovo, which was organized by ZELS for the first time. The meeting was supported by GTZ-RED, and was aimed at sharing previous experiences and building viewpoints and strategies for further joint action and implementation of the Law on Balanced Regional Development. The structuring of the planning regions involves a large number of donors, who are helping the regions in their conceptualization, both with regard to administration and in preparing the required documents and strategies for action. The South-East and East Regions started activities in this sphere as early as 2005, with the support and assistance from GTZ, which is one of the reasons

why these regions have great advantage compared to the remaining ones. This year, GTZ started passing the experiences it had obtained in these two regions on to the Polog and South-East Regions. Pelagonia Region is supported by PREDA, a home organization financed by SDC, while the Vardar Region receives assistance from UNDP. ZELS communicates with the donors on a regular basis in an attempt to provide support for Skopje and North-East Regions as well.At the meeting, the presidents of the planning and development regions in the Republic of Macedonia pointed out that legal regulations should be implemented consistently and adopted a number of conclusions, including the following: strategic documents and bylaws on implementing the Law on Balanced Regional Development

ZELS i GTZ-RED ORGAnIZIRAnA SREDbA nA pRETSEDATELITE nA pLAnSkO-RAZvOjnITE REGIOnI

ZELS and GTZ-REDMEETinG

ORGaniZED fOR PRESiDEnTS OfThE PLanninG anD

DEvELOPMEnT REGiOnS

Page 4: nA pLAnSkO- RAZvOjnITE REGIOnI · 2 Nëntor, 2008 GAZET ... vo Republika Makedonija N.E Filip Rik-ep. Na spedbata na koja u~estvuvaa ppetsedatelot na ZELS Koce Tpajanovski, kako i

NEWSLETTERNovember,20084

(BRD) should be adopted urge- ntly; a meeting of the Council on Regional Development of RM should be summoned as soon as possible and such meetings should be organized on a more frequent basis; a list should be composed of activities that are to be conducted in line with the Law on Balanced Regional Development, stating the competent institutions and the strictly defined deadlines. It was also agreed that the unused funds allocated for regional development in 2008 (by the Ministry of Local Self-Government and the Regional Development Bureau) should be used and re-allocated to the Centres for Development of the Planning and Development Regions. Their re-allocation should be in line with the ZELS criteria. The Centres will have the funds at their direct disposal based on the level of development, instead of having to go through the Bureau as an interim solution applied in 2008. It was stressed that the envisaged ratio of funds allocated to the Centres from the 2008 Budget of the Ministry of Local Self-Government (900,000 MKD allocated for salaries and 300,000 MKD allocated for material assets) should be changed and should be inverse. It should be stressed that, in 2009, the Law on Balanced Regional Development

should be abided by in full and the Budget of RM should envisage all funds in line with the Law (minimum 1 % of the GDP). Communication between the Local Government Ministry’s Regional Development Sector and the Councils for Development of the Planning and Development Regions should be direct, and not with the mediation of other organizations. Vertical coordination in the sphere of regional development should improve (Ministry of Local Self-Government – Regional Development Councils – Local Governance Units). The Committee in charge of project selection should include a ZELS representative as its member. It was also concluded that there was a general lack of capacities for regional development, which created the need for building appropriate capacities and institutionalizing regional development trainings. ZELS offered that the institutionalization of regional development trainings be within its frameworks.

se svika sostanok na Sovetot za regionalen razvoj na RM i takvi sostanoci da se inicira nivno po~esto organizirawe . Da se sostavi Lista na aktivnosti {to treba da se sprovedat soglasno so Zakonot za ramnomeren regionalen razvoj, so navedeni odgovorni institucii i strogo utvrdeni rokovi. Ponatamu be{e dogovoreno neiskoristenite sredstva izdvoeni za regionalen razvoj za 2008 godina (vo MLS i Biroto za regionalen razvoj) da se iskoristat i prenamenat za Centrite za razvoj na plansko razvojnite regioni. Raspredelbata da bide usoglasena so kriteriumite na ZELS. Centrite direktno da gi rasporeduvaat sredstvata spored nivoto na razvienost, namesto preku Biroto kako preodno re{enie za 2008 godina. Be{e potencirano deka treba da se napravi promena na predvideniot soodnos na sredstvata nameneti za Centrite od buxetot na MLS vo 2008 godina (900.000 MKD namenet za plati i 300.000 MKD namenet za materijalni sre- dstva) vo obraten soodnos. Treba da se naglasi, vo 2009 godina, celosno da se po~ituva Zakonot za RRR i vo Buxetot na RM da se predvidat

site sredstva sogla- sno Zakonot (min. 1% od BDP). Komunikacijata pome|u MLS - Sektor za regionalen razvoj i Sovetite za razvoj na plansko razvojnite regioni da bide direktna, a ne posredna preku drugi organizacii i da se podobri vertikalnata koordinacija vo oblasta na regionalniot razvoj (MLS – Soveti za regionalen razvoj – ELS). Vo Komisijata za izbor na proekti da ima ~len na pretstavnik od ZELS. Be{e konstatirano deka postoi generalno nedostatok od kapaciteti za regionalen razvoj, od {to proizleguva potrebata za gradewe na soodvetni kapaciteti i institucionalizacija na obukite za regionalen razvoj. ZELS ponudi institucionalizacijata na obukite za regionalen razvoj da bide vo ramkite na ZELS.

Page 5: nA pLAnSkO- RAZvOjnITE REGIOnI · 2 Nëntor, 2008 GAZET ... vo Republika Makedonija N.E Filip Rik-ep. Na spedbata na koja u~estvuvaa ppetsedatelot na ZELS Koce Tpajanovski, kako i

At the meeting, it was stressed that ZELS would play a significant role in the process of institu-tionalizing all aspects of establishing balanced

regional development in the country. It was proposed to form a special Committee on Regional Development within the frameworks of ZELS, which was implemented on the session of the ZELS Managing Board. Thus, there are now a total of 12 ZELS Committees. This Committee is composed of the presidents of the planning and de-velopment regions of Macedonia and members of the ZELS management. At the meeting, GTZ RED support was requested for this Committee’s activities. Since a need was established for institutionalization of the regional development training, ZELS representatives proposed as most adequate that the trainings be im-plemented within the frameworks of ZELS, and offered support in the preparation of the trainings plan. In the forthcoming period, ZELS will play an important role in the improvement of horizontal coordination at the local and regional levels as well, to the benefit of regional economic development.

5GLASILO noemvri,2008

Na sredbata be{e potencirano deka ZELS }e ima zna~ajna uloga vo procesot na instituicionaliziraweto na site aspekti na vospostavuvaweto na ramnomeren regionalen razvoj vo zemjava. Be{e predlo`eno vo ramkite na ZELS da se formira posebna Komisija za regionalen razvoj, {to be{e sprovedeno na 13 sednica na Upravniot odbor na ZELS, so {to vo ramkite na ZELS sega postojat vkupno 12 Komisii. Ovaa Komisija ja so~inuvaat pretsedatelite na plansko- razvojnite regioni od Makedonija i ~lenovi na rakovodstvoto na ZELS. Na sredbata be{e pobarana podr{ka od GTZ RED za raboteweto na ovaa Komisija. Bidej}i be{e utvrdena potrebata od institucionalizacija na obukite za regionalen razvoj, pretstavnicite od ZELS predlo`ija deka e najadekvatno toa da se sproveduva vo ramkite na ZELS i ponudija podr{ka vo izrabotkata na plan za obuki. ZELS vo sledniot period }e ima va`na uloga i vo podobruvawe na horizonatalnata koordinacija na lokalno i regionalno nivo vo funkcija na regionalen ekonomski razvoj.

ZELS formira Komisija ZA RAMnOMEREn REGIOnALEn RAZvOj

ZELS forms Committee On BaLancED REGiOnaL DEvELOPMEnT

Op{tina Prilep podnese Proekt do IPA fondovite

Proektot „Pro~istitelna stanica za otpadni vodi” e prv proekt so koj Op{tina Prilep konkuri-ra pred Evropskata Komisija za sredstva od IPA fondovite. Proektot na po~etokot na mesec noem-vri e podnesen vo Brisel od kade op{tinata ve}e dobila odgovor deka gi ispolnuva uslovite i e prifaten za natamo{no razgleduvawe.Stanuva zbor za proekt vreden okolu 20 milioni evra, od koi 17,5 milioni evra se predvideni za realizacija na prvata faza, a 2,5 milioni evra za vtorata faza. Proektot e rezultat na tripar-titen dogovor me|u Op{tina Prilep, Ministerst-voto za `ivotna sredina i prostorno planirawe i JP „Vodovod i kanalizacija”. Od ovoj Proekt okolu 7 milioni evra se o~ekuvaat kako sredstva od EU fondovite, a ostanatite sredstva za real-izacija na proektot }e bidat od Buxetot na Vla-data na R.Makedonija.Vo ramkite na ovoj proekt }e bide izgradena pro~istitelna stanica so koja }e bidat treti-rani otpadnite vodi pred nivnoto ispu{tawe , a isto taka proektot opfa}a i izgradba na kanali-zaciona mre`a, tretirawe na re~noto korito na gradskata reka. Se o~ekuva namaluvawe na zagade-nosta, kako i podobruvawe i za{tita na ivotnata sredina vo Op{tina Prilep i po{iroko. Po real-izacijata na proektot „Pro~istitelna stanica” prilepskite zemjodelci }e gi ispolnat uslovite za proizvodstvo na zemjodelski kulturi spored ekolo{kite standardi so {to }e se otvori patot za plasman na pazarite vo zemjite ~lenki na EU.

Prilep Municipality Project Applies for IPA Funds“Wastewater Filtering Station” is the first project that Prilep Municipality has submitted to the European Commission, applying for the IPA Funds. The Project was submitted in early November in Brussels, which has already sent a reply to the municipality confirm-ing that the Project meets the conditions and has been accepted for further consideration.The Project is worth about Euro 20 million, of which Euro 17.5 million are envisaged for the realization of the first phase, and the remaining Euro 2.5 million will be used for the second phase. The Project is a result of a tri-partite agreement among Prilep Municipality, the Ministry of Environment and Spatial Planning and the Public Enterprise for Water Supply and Sewerage. About Euro 7 million of the funds required by this Project are expected from the EU Funds, while the remaining amount for the project’s realization will come from the Budget of the Republic of Macedonia.The Project will build a filtering station to treat the wastewater before its release, and it also includes construction of a sewerage network, and treatment of the city riverbed. This is expected to reduce pollu-tion and improve environmental protection in Prilep Municipality and beyond.After the realization of the “Filtering Station” Proj-ect, Prilep farmers will be able to meet the conditions for production of agricultural crops in line with the ecological standards, thus opening the path to their sale on the markets of the EU member states.

Page 6: nA pLAnSkO- RAZvOjnITE REGIOnI · 2 Nëntor, 2008 GAZET ... vo Republika Makedonija N.E Filip Rik-ep. Na spedbata na koja u~estvuvaa ppetsedatelot na ZELS Koce Tpajanovski, kako i

6 NEWSLETTERNovember, 2008

Od {esti do osmi oktomvri, 2008 godina, tri makedonski op{tini –Centar, Gostivar i Bitola i

ski –centarot „Ko`uv” u~estvuvaa na saemot „Ekspo–real” {to se odr`uva vo Minhen, Germanija. Na ovoj inter-nacionalen komercijalena saem za nedvi`nosti doa|aat golem broj poten-cijalni investitori od celiot svet koi godinava i pokraj globalnata svetska kriza povtorno bea zainteresirani da „otkrijat” interesni proekti i povol-ni uslovi za investirawe. Posetata na Saemot, be{e organiziran od GTZ (Ger-manska agencija za sorabotka i razvoj) i Agencijata za stranski investicii – Invest Makedonija.Op{tini Botola se pretstavi so proektot na industriskata zona „@abeni” i hotel, op{tina Centar so Proektot za „@i~ara do Milenium-ski krst”, a Op{tina Gostivar so Proektot „Biznis Centar i sportski kompleks”. Na Saemot bea pretstave-

ni proekti od vkupno 12 op{tini od Makedonija, me|u koi Op{tina Aero-drom ima{e isprateno sedum proekti: „Ubavi hoteli”, „Biznis i stamben kompleks”, „Prv oblakoder vo Make-donija”, „Trgovski Centar”, „Sports-ka, rekreativna i zabavna oblast”, „Unirvezite za Informati~ka teh-nologija” i „Internacionalen tren-ing i istr`uva~ki centar”. Potoa Op{tina Radovi{ isprati proekt „Trgovski Centar – Pokrien pazar”, Op{tina Vlandovo „Stamben i bi-znis kompleks”. Op{tina Ko~ani „In-dustriska zona Lesna industrija” i „Termalen Akva park”, Op{tina [tip u~estvuva{e so proektot „Termalen spa kompleks Ke`ovica”, Op{tina Kru{evo so proektot „Ski centar Mu{ica”, a Op{tina Ohrid so preoktot „Bavar-sko selo”. Op{tina Sveti Nikole gi

pretstavi proektite „\avolski Yid” i „Spa turisti~ki centar” a Op{tina Rosoman „Centar za rehalibitacija”. Pretstavnik od ZELS gi prezentira{e proektite na site op{tini, osoebeno na onie koi nemaa svoj pretstavnik, a isto taka na ovoj Saem be{e prezen-tirana Makedonija vo celost, kako pozitivno mesto za investirawe. Or-ganizatorite na samot i posakaat oficijalno dobredojde na Makedon-skata delegacija Na osmi oktomvri pokraj uspe{nite proekti so koi se prezentira{e Makedonija, be{e or-ganiziran i koktel kade mo`e{e da se vkusi i makedonskoto vino. Koktelot go otvori zamenik ministerot za Lokalna samouprava Faruk Feratoski.

EkSpO REAL, 06-08 oktomvri, 2008, GermanijaMakedonskite op{tini i godinava na „Ekspo real” vo Germanija

ZELS vo pravata faza od realizacijata na Proektot ,,B-integrirani ekolo{ki dozvoli” sprovede osum obuki za postapkata na izdavawe i izgotvuvawe B-doz-

voli, nadle`nost na op{tinite. Poradi konstatacijata deka odredeni op{tini nemaat utvrdeni kapacitet da ja sprovedat ovaa postapka, se realizira{e posebna sesija vo koja bea izneseni mo`nite na~ini za postavuvawe mehani-zam na me|uop{tinska sorabotka na ova pole.Ekspertskiot tim koj rabote{e so pretstavnicite na op{tinskite ad-ministracii, po realizacijata na obukite zaklu~i deka okolu 50 procenti od vkupniot broj na B-ISKZ insta-lacii se rasporedeni vo nekolku op{tini: Veles, Bitola, Prilep, Ki~evo, Kumanovo i vo Grad Skopje. Soglasno zakon-skite odredbi vo delot na ~ove~ki resursi, na nacionalno nivo, za izdavawe na B-dozvoli e potrebno vrabotuvawe /opredeluvawe na minimum 85 lica vo lokalnite adminis-tracii (84 op{tini i Gradot Skopje). Vo dene{ni uslovi, ova barawe pretstavuva seriozno optovaruvawe za pove}eto op{tinski administracii. Voedno, ~est e i slu~ajot koga vraboteno lice nadle`no za ISKZ vr{i i raznoviden obem na rabotni obvrski koi ne se vo direktna relacija so ISKZ. Ovoj problem rezultira so nesoodveten adminis-trativen tretman na pra{awata povrzani so B-dozvolite. Od aspekt na nesoodvetna alokacij na ~ove~ki resursi, os-obeno vo op{tini so mal i sreden broj instalacii (dve do pet) nema nazna~eno lice za ISKZ ili liceto e opredele-no no e optovareno i so drugi rabotni obvrski. Ovaa kat-egorija na op{tini imaat urgetna potreba od vospostavu-vawe sorabotka so op{tini koi se vo ponapredna faza na sproveduvawe na re`imot na ISKZ.

Poradi administrativnata postavenost koja vklu~uva deset “gradski” ELS, Gradot Skopje e specifi~en primer na me|uop{tinska sorabotka. Nadle`nostite vo vrska so re`imot na ISKZ se locirani vo gradskata administraci-ja. Ovde, pak, e potrebno intenzivirawe na sorabotkata so gradskiot inspektorat vo procesot na analizirawe /pro-cesirawe na barawata za B-dozvolite, osobeno pri kon-trola na podatocite vklu~eni vo barawata. Ekspertite prepora~aa, vo slu~ajot na Grad Skopje, da se vospostavi regularna, institucionalno utvrdena sorabotka pome|u edinicata za ISKZ pri Gradot Skopje i edinicite za `ivotna sredina pri op{tinite vo Gradot Skopje. Golema e va`nosta na procesot podnesuvawe barawe od in-stalaciite i izdavawe B-dozvola od strana na op{tinite. Za ilustracija, instalaciite od sektorite klanica, farma, mesara nema da mo`at da apliciraat vo svojot del od IPARD fondot dokolku ne poseduvaat B-dozvola. A, na-jgolemiot broj na postojni B-ISKZ instalacii pripa|aat vo sektorite : industrija na minerali, proizvodstvo na hrana i farmi za intezivno `ivinarstvo i sviwarstvo.

proekt na ZELS ,, b-integrirani ekolo{ki dozvoli”Me|uop{tinskata sorabotka – nu`nost vo izdavaweto na b-ISkZ

nasproti planot na vladata

ELS SO DvOjnO pOGOLEMA pOTREbA OD SADOvI ZA SMETSoglasno Zakonot za javna ~istota, koj stapi na sila na 22 sep-temvri, 2008 godina, Vladata na Republika Makedonija objavi tender za nabavka na okolu 22 iljadi sadovi za otpad, so post-apka koja zavr{uva vo januari slednata godina. Za taa cel, ZELS gi sobra i gi sistematizira vo brojki potrebite od sadovi za otpad na edinicite na lokalnata samouprava vo zemjava. Na op{tinite vo Makedonija, vo momen-tov im se potrebni okolu pet iljadi plasti~ni i metalni kon-tejneri so zafatnina od 1100 do 5000 litri. Za potrebite na doma}instvata vo zemjava se potrebni okolu 34 iljadi kanti za otpad so volumen od 80 do 600 litri, a na gradovite im se potrebni okolu 12 iljadi urbani kanti so obem do 80 litri. Na ELS vo Makedonija zasega im se potrebni vkupno okolu 50 iljadi sadovi za smet {to e pove}e od dvojno od planira-nata brojka na Vladata za pomo{ na op{tinite. Ostatokot op{tinite }e treba da nabavat od svojot buxet.

Page 7: nA pLAnSkO- RAZvOjnITE REGIOnI · 2 Nëntor, 2008 GAZET ... vo Republika Makedonija N.E Filip Rik-ep. Na spedbata na koja u~estvuvaa ppetsedatelot na ZELS Koce Tpajanovski, kako i

EXPO REaL, 6-8 October 2008, GermanyMacedonian municipalities take part in “Expo Real” in Germany again this year

Three Macedonian municipalities – Cen-tar, Gostivar and Bitola – and the “Ko-zhuv” ski resort participated in the

EXPO REAL Fair in Munich, Germany, in the period from 6 to 8 October 2008. This Inter-national Commercial Property Exhibition is attended by a large number of potential in-vestors from all over the world, and this year, too, they were interested in “discovering” attractive projects and favourable invest-ment conditions despite the ongoing global economic crisis. The presentation at the Fair was organized by GTZ (German Association for Technical Support) and the Foreign In-vestments Agency, Invest Macedonia. The Municipality of Bitola presented its proj-ect on the “Zabeni” industrial zone and a hotel; Centar Municipality took part with its project on “Cable Railway to the Millennium Cross,” and Gostivar Municipality – with the project “Business Centre and Sports Com-plex”. Presented at the Fair were projects of a total of 12 municipalities from Macedonia,

including Aerodrom Municipality, which had sent seven projects: “Nice Hotels,” “Business and Residential Centre,” “First Skyscraper in Macedonia,” “Shopping Mall,” “Sports, Recreational and Entertainment Area,” “IT University” and “International Training and Research Centre”. Radovis Municipality sent its project “Trade Mall – Closed Market”; Va-landovo Municipality – the project for “Hous-ing and Business Complex”, Kocani Mu-nicipality – the projects for “Industrial Zone, Light Industry” and “Thermal Aqua Park”. Stip Municipality took part with the project “Kezovica Thermal Spa Complex”; Krusevo Municipality – with the project “Musica Ski Resort,” and Ohrid Municipality – with the project titled “Bavarian village”. The Munici-pality of Sveti Nikole presented its projects titled “Devil’s Wall” and “Spa Tourist Resort,” and Rosoman Municipality presented its project titled “Rehabilitation Centre”.A ZELS representative presented the proj-ects of all the municipalities, particularly

those that did not have their own represen-tatives attending. Also presented at this Fair was Macedonia as a whole, as the positive place for investment. The Fair’s organizers welcomed the Macedonian delegation offi-cially. On 8 October, in addition to the suc-cessful projects that presented Macedonia, a cocktail was organized as well, where the guests could taste the Macedonian wine. The cocktail was opened by the Deputy Minister of Local Self-Government, Faruk Feratoski.

7GLASILO noemvri,2008

In the first stage of realization of the “B-Integrated Ecologi-cal Permits” Project, ZELS implemented eight trainings on the procedure of issuing and preparing B-Integrated

Permits, which is under the municipalities’ competence. Due to the conclusion that certain municipalities do not have de-fined capacities to implement this procedure, a special ses-sion was held at which the possible manners of establishing a mechanism of inter-municipal cooperation in this field was presented. The team of experts that worked with the repre-sentatives of the municipal administrations, concluded after the realization of the trainings that about 50 per cent of the total number of B-Integrated Pollution and Preventive Con-trol (IPPC) installations are deployed in several municipali-ties: Veles, Bitola, Prilep, Kicevo, Kumanovo and the City of Skopje. In line with the legal regulations referring to human resources at the national level, the issuance of B-permits requires employment/appointment of a minimum of 85 per-sons in the local administrations (84 municipalities and the City of Skopje). Under the current conditions, this require-ment poses a serious burden on most of the municipal ad-ministrations. At the same time, it is frequently the case that an employed person in charge of IPPC also performs various other tasks that are not in direct relation to the IPPC. This problem results in an inappropriate administrative treatment of the issues related to B- Integrated Permits. From the as-pect of inappropriate human resources appointment, partic-ularly in the municipalities with a small or medium number of installations (two to five), there is no IPPC-designated official or an officer is designated but is also burdened with other tasks. This category of municipalities has an urgent need to establish cooperation with the municipalities that are in a

more advanced phase of implementing the IPPC regime. Due to the administrative set-up that includes ten ‘urban’ lo-cal governance units, the City of Skopje is a specific example of inter-municipal cooperation. The competences regarding the IPPC regime are located in the city administration. This, in turn, requires intensification of cooperation with the city inspectorate in the process of analyzing/processing the B-permit applications, particularly with regard to control of the application data. The experts recommended, in the case of Skopje City, to establish regular, institutionally established, co-operation between the IPPC unit of the City of Skopje and the environment units in the municipalities of the City of Skopje. The process of filing applications with the installations and the issuance of B-Permits on the part of the municipalities is of great importance. To illustrate, the installations concerning the sectors of slaughterhouse, farm and butchery will not be able to apply for the relevant parts of the IPARD Fund unless they have a B-Permit. And most of the existing B-IPPC instal-lations belong to the following sectors: mineral industry, food processing and intense poultry and ham production farms.

ZELS Project “B-integrated Ecological Permits”inter-municipal cooperation – necessity in issuing B-integrated Pollution and Preventive control Permits

contrary to Government’s

LOcaL GOvERnancE UniTS havE TwicE BiGGER nEEDS fOR waSTE cOnTainERSIn accordance with the Law on Public Hygiene, which came into force on 22 September 2008, the Government of the Republic of Macedonia has announced a bid for the procurement of about 22,000 garbage containers, through a procedure that is to be com-pleted in January next year.For this purpose, ZELS has estimated gathered and systematized, in figures, the needs of the local governance units in the country for garbage containers. At the moment, the municipalities in Macedo-nia need about 5,000 plastic and metal containers, the size of 1,100 to 5000 liters. The households in the country need about 34,000 waste bins the size of 80 to 600 liters, and the cities need about 12,000 urban waste bins the size of 80 liters.For the time being, the local governance units in Macedonia need about 50,000 garbage containers, which is twice more than the figure planned by the Government to assist the municipalities. The municipalities will have to purchase the remaining quantities from their own budgets.

Page 8: nA pLAnSkO- RAZvOjnITE REGIOnI · 2 Nëntor, 2008 GAZET ... vo Republika Makedonija N.E Filip Rik-ep. Na spedbata na koja u~estvuvaa ppetsedatelot na ZELS Koce Tpajanovski, kako i

8 NEWSLETTERNovember,2008

Zaednicata na edinicite na lokalnata samouprava na Republika Makedoni-ja – ZELS, vo ramkite na

Proektot „Samostojnost na ZELS i uslugi (faza 2)” vo komponen-tata : Me|uop{tinska sorabotka-(komunikacii), na 21 i 22 noemvri, vo hotel „Molika” - Bitola, orga-

nizira seminar za novinari koi vo ramkite na svojot medium go sledat raboteweto na lokalnata samou-prava ili pokonkretno, oblasta na urbanizmot. Vo ramkite na ovoj Proekt bea predvideni ~etiri seminari za novinarite od nacionalnite i lokalnite mediumi. Dosega se or-

ganizirani seminarite za obrazo-vanie (vo maj godinava), seminar za finansii (vo mesec oktomvri) i vo noemvri, be{e seminarot na tema „Urbanizmot - prepreki i prediz-vici za lokalnite vlasti”. Posled-niot vo ovaa godina }e se odr`i vo vtorata polovina na mesec dekemvri i }e bide od oblasta na ruralniot i

On 21 and 22 November 2008, in “Molika” Hotel in Bitola, the Associa-tion of the Units of Local Self-Government of the

Republic of Macedonia (ZELS) orga-nized a seminar for the reporters who follow, on their media’s behalf, the work of local self-government in the concrete area of urbanism. The Semi-nar was part of the Project “ZELS’ In-dependence and Services (Phase 2)”, the component of “Inter-municipal Cooperation (Communications)”.Four seminars for the reporters from the national and local media had been envisaged within the frameworks of this Project. So far, ZELS has orga-nized the seminars on education (in May this year), finance (in October), and the seminar on “Urbanism – Ob-

stacles and Challenges for the Local Authorities”, in November 2008. The last seminar this year will be held in the second half of December, and will be devoted to rural and local econom-ic development. The seminars are organized by the ZELS Committees, which present to the reporters their previous activities, the problems that the municipalities encounter in the relevant areas, the results achieved and the future courses of action. Actually, the goal of these seminars is to provide the reporters with first-hand information on ZELS’ work and activities, particularly in the spheres of great importance for the decentraliza-tion process in the entire country. In this way, the reporters will be able to inform the public in a better and more objective manner about the efforts and

goals of the local governance units in these areas.In the area of finances, the representa-tives of the ZELS Finance Committee, i.e. the Mayor of Kisela Voda Municipal-ity, Gjorgje Arsov, presented the Com-mittee’s work, the municipalities’ sourc-es of finance and the ZELS’ viewpoints aimed at achieving greater financial independence for the municipalities. It was pointed out that ZELS was lobby-ing before the central government in fa-vour of an increase of the VAT percent-age share – which now reaches 3 % – to 6 %, and of the personal tax portion to a minimum of 30 %. On this occasion, a financial analysis of the municipali-ties in the countries of South-Eastern Europe was presented as well, showing that the Macedonian municipalities in-deed have minimal funds at their dis-

Organizirani tematski seminari za novinarite

najneposredno zapoznavawe na mediumite so problemite i stavovite na ZELS

Thematic seminars organized for the reporters

Media receive first-hand information on ZELS’ problems and viewpoints

Page 9: nA pLAnSkO- RAZvOjnITE REGIOnI · 2 Nëntor, 2008 GAZET ... vo Republika Makedonija N.E Filip Rik-ep. Na spedbata na koja u~estvuvaa ppetsedatelot na ZELS Koce Tpajanovski, kako i

9GLASILO noemvri,2008

lokalniot ekonomski razvoj. Semi-narite gi organiziraat Komisiite na ZELS, koi pred novinarite gi iznesuvaat dosega{nite aktivnos-ti na svojata Komisija, problemite so koi op{tinite se soo~uvale vo taa oblast, postignatite rezulta-ti i idnite pravci na dejstvuvawe. Vsu{nost celta na organiziraweto na ovie seminari e tokmu neposred-no zapoznavawe na novinarite so raboteweto i aktivnostite na ZELS, osobeno vo oblastite koi se osobeno va`ni vo procesot na de-centralizacijata vo celata zemja. Na toj na~in novinarite }e mo`at podobro i objektivno da ja in-formiraat javnosta za zalo`bite i celite na edinicite na lokalnata samouprava vo ovie oblasti. Vo oblasta na finansiite, pret-stavnicite od Komisijata za fin-ansirawe, poto~no pretsedatelot na Komisijata, gradona~alnikot na op{tina Kisela Voda, \or|e Ar-sov go prezentira{e raboteweto na Komisijata, izvorite za finan-sirawe na op{tinite i stavovite na ZELS, so cel postignuvawe na pogolema finansiska nezavisnost

na op{tinite. Be{e poso~eno deka ZELS, pred centralnta vlast lo-bira za zgolemuvawe na procen-tualnoto zafa}awe od DDV, koe sega iznesuva 3%, da bide 6%, a od personalniot danok najmaloto zafa}awe da iznesuva 30%. Pri toa be{e prezentirana i finansikata analiza na op{tinite od zemjite od Jugoisto~na Evropa, koja poka`a deka makedonskite op{tini navis-tina raspolagaat so minimalni sredstva za ostvaruvawe na svoite nadle`nosti. Seminarot za urbanizam, na tema „Urbanizmot - prepreki i prediz-vici za lokalnite vlasti” prediz-vika isto taka golem interes kaj mediumskite ku}i, koi ispratija svoi pretstavnici. Pretsedate-lot na Komisijata za urbanizam pri ZELS, gradona~alnikot na op{tina Vasilevo, Slave Hristov, govore{e za aktivnostite na Komisijata. Bea prezentirani Zakonot za gradewe, Zakonot za grade`no zemji{te, i za poslednite zakonski izmeni so koi op{tinite dobivaat 80% od proda`bata na grade`noto zemji{te na nivnata teritorija. Sepak na

seminarot be{e potencirano deka ZELS i ponatamu }e se zalaga grade`noto zemji{te, centralna vlast da go prefrli vo sopstvenost na op{tinite. Be{e prezentirana podgotvenata analiza „Politiki na ZELS za zemji{teto”, usvoena na posledniot Upraven Odbor na ZELS. Osoben interes kaj prisut-nite predizvika Predlogot na ZELS za donesuvawe na zakon za besprav-no izgradeni gradbi i neformalni naselbi, so {to, me|u drugoto se predlaga dosega izgradenite nel-egalni objekti, dokolku e toa vo soglasnost so donesenite Detalni urbanisti~ki planovi da se legal-iziraat vo celata zemja. Na dosega{nite seminari prisus-tvuva pretstavnici od pove}e na-cionalnite i lokalnite mediumi, elektronski i pi{ani, me|u koi od „Utrinski vesnik”, „Dnevnik”, „Nova Makedonija”, „Ve~er”, Make-donskata informativna agencija, nedelnikot „Forum”, MTV, „Make-donsko radio”, Radio „Kanal 77”, „Radio Ohrid”, „A1”, „Kanal 5”, „Sitel”, „MTM” , „TV Kis”, TV „Or-bis”, TV „Tera”.

posal for the implementation of their competences. The Seminar on Urbanism, titled “Ur-banism – Obstacles and Challenges for the Local Authorities” also pro-voked great interest among the me-dia houses, which sent their represen-tatives to attend. The President of the ZELS Committee on Urbanism, Mayor of Vasilevo Municipality Slave Hris-tov, spoke about the activities of his Committee. Presentations were held about the Law on Construction, Law on Construction Land, and the latest legal amendments that allocate to the

municipalities 80 % of the amount obtained through sale of construction land on their territories. Yet, it was stressed at the Seminar that ZELS would continue to press the central government to transfer construction land into municipal ownership. Also presented was the prepared analysis “ZELS Land Policies,” adopted at the latest ZELS Managing Board. ZELS’ proposal on adopting a law on the il-legally built constructions and infor-mal settlements provoked particular interest among the present, espe-cially with the suggestion that the

illegal facilities built to date be legal-ized throughout the entire country, in case they are in line with the adopted Detailed Urban Plans. Attending the seminars held so far were representatives from a number of national and local, both electronic and print, media including, “Utrinski Vesnik”, “Nova Makedonija,” and “Vec-er” dailies, Macedonian Information Agency, “Forum” weekly, Macedonian National Television, Macedonian Ra-dio, “Kanal 77” Radio, Radio Ohrid, A1 TV, Kanal 5 TV, Sitel TV, MTM TV, Kis TV, Orbis TV, Tera TV, etc.

Page 10: nA pLAnSkO- RAZvOjnITE REGIOnI · 2 Nëntor, 2008 GAZET ... vo Republika Makedonija N.E Filip Rik-ep. Na spedbata na koja u~estvuvaa ppetsedatelot na ZELS Koce Tpajanovski, kako i

10 NEWSLETTERNovember, 2008

ZELS i UNDP ZApO^nA kAMpAwA ZA

InfORMIRAwE nA jAvnOSTA ZASTAnDARDITE nA ETI^kIOT kODEkS

Na 20 noemvri, 2008 godina, Zaednicata na edinicite na lokalnata samouprava – ZELS, vo sorabotka so proek-tot “Borba protiv korupcijata za podobro upravuvawe” na Programata za razvoj na Obedinetite nacii - UNDP, ja zapo~naa kampawata za promocija na Eti~kiot kodeks na lokalnite funkcioneri i po{iroko informirawe na javnosta za postoeweto na eti~kite standardi. Preku TV spot, radio reklama, posteri, bro{uri i gostuvawa vo TV emisii, }e se informira celokupnata javnost za standard-ite na eti~koto odnesuvawe koi se propi{ani so Kodeksot.-,,Pove}e od 70 op{tinski soveti go usvoija Eti~kiot kodeks. Toa poka`uva deka lokalnite vlasti iskreno sakaat da vospostavat principi na profesionalno i ot~etno rabo-tewe. Smetame deka toa e patot kon steknuvawe na vistinska doverba kaj gra|anite, bidej}i celta na decentralizacijata e vlasta da se dobli`i do gra|anite i da se realiziraat podo-bri uslovi za `ivot na site”, istakna KoceTrajanovski, Pre-stedatel na ZELS, na pres konferencijata organizirana po povod zapo~nuvaweto na kampawata. Toj gi povika gra|anite vo sledniot period da bidat budni kontrolori na rabotewe-to na op{tinite i javno da ka`at kolku sekoj gradona~alnik, sekoja op{tina e transparentna, tolerantna, ima profe-sionalna administracija , ne e koruptivna, kolku e ot~etna pred gra|anite i kolku sorabotuva so niv . „O~ekuvame deka ovaa kampawa }e go pribli`i konceptot na Eti~kiot kodeks poblisku do gra|anite. Se nadevame deka do pretstojnite lokalni izbori }e se generira {iro-ka diskusija za va`nosta na integritetot na funkcioner-ite, no i za mo}ta na gra|anite da go nagradat eti~koto odnesuvawe so nivnite glasovi. UNDP }e se gordee dokolku Eti~kiot kodeks za lokalnite funkcioneri bide uspe{no i efektivno implementiran vo praktika, za{to toa }e bide znak na dobro upravuvawe i razvoj na lokalnite zaednici”, poso~i Maria Luiza Silva Mehijas, Postojan koordinator-na OON i Postojan pretstavnik na UNDP vo zemjava.Eti~kiot kodeks na lokalnite funkcioneri gi propi{uva zadol`itelnite standardi na odnesuvawe na lokalnite funk-cioneri, kako {to se: transparentnosta, profesionalnosta, tolerantnosta, nekoruptivnosta, ot~etnosta i ovozmo`uvawe u~estvo na gra|anite. Funkcionerite imaat obvrska da go po~ituvaat kodeksot, a kampawata ima za cel da gi informira gra|anite, mediumite, delovnata zaednica, gra|anskiot sek-tor, kako i site drugi relevantni op{testveni faktori koi treba aktivno da vlijaat vrz doslednosta na lokal-nite funkcioneri kon utvrdenite eti~ki standardi.

ZELS and UndPPUBLic infORMaTiOn caMPaiGn On EThicaLcODE STanDaRDS BEGinS

On 20 November 2008, the Association of the Units of Local Self-Government (ZELS) and the United Nations Develop-ment Programme’s Project “Fighting Corruption to Improve Governance” launched a campaign for promoting the Ethi-cal Code of Conduct for Local Government Officials and for broader information of the public about the existence of ethical standards. By way of TV spots, radio ads, posters, brochures and TV appearances, the entire public will be in-formed about the standards of ethical conduct prescribed by the Code. “More than 70 municipal councils have embraced the Ethical Code of Conduct. This shows that the local au-thorities sincerely want to establish principles of profes-sional and responsible governance. We consider that this is the way to gaining citizens’ real confidence, because the goal of decentralization is bringing governance closer to the citi-zens and implementing better living conditions for all,” ZELS President Koce Trajanovski underlined at the press confer-ence organized on the occasion of the campaign’s launch. He called on the citizens to be watchful controllers of the municipalities’ work in the forthcoming period and state in public how much each of the mayors and each of the munici-palities are transparent, tolerant, have professional admin-istration and are not corruptive, and how accountable and cooperative they are towards the citizens.“We expect this campaign to bring the concept of Ethical Code of Conduct closer to the citizens. We hope that, at the forthcoming local elections, a broad-based discussion will be generated on the importance of the officials’ integrity, as well as on the citizens’ power to award ethical conduct with their votes. UNDP will be proud if the Ethical Code of Conduct for Local Government Officials is successfully and effectively implemented in practice, because this will be a sign of good governance and development of the local communities,” pointed out Ms. Maria Luisa Silva Mejias, UN Resident Coordinator and UNDP Resident Representative in the country. The Ethical Code of Conduct for Local Gov-ernment Officials prescribes the compulsory standards of conduct for the local government officials, such as: trans-parency, professionalism, tolerance, honesty, accountability and enabling citizen participation. The officials are obliged to respect the Code, and the campaign is aimed at inform-ing the citizens, the media, the business community, the civil sector, as well as all other relevant social factors that are to influence actively the local government officials’ con-sistence with regard to the established ethical standards.

Page 11: nA pLAnSkO- RAZvOjnITE REGIOnI · 2 Nëntor, 2008 GAZET ... vo Republika Makedonija N.E Filip Rik-ep. Na spedbata na koja u~estvuvaa ppetsedatelot na ZELS Koce Tpajanovski, kako i

noewvpi, 2008LLASILO 11

Na 19 noewvpi, Awbasadopot na SAD,vo Republika Makedonija, N.E FilipRikep se spetna so pakovodstvoto naZELS, so ppetsedatelot Koce Tpa-janovski i potppetsedatelite NevzatBejta i Qubowip Janev, vo „Ku}ata naop{tinite” - adwinistpativnata zgpa-da na asocijacijata.

Na spedba ppetstavnicite od ZELSistaknaa deka i pokpaj ppoblewite ippedizvicite so koi se soo~uvaatop{tinite vo izwinatite tpi i pol go-dini, ppocesot na decentpalizacijanappeduva. Be{e potencipano deka napo~etokot op{tinite se soo~ija sonasledeni dolgovi, so adwinistpaci-

ja na koja i bea potpebni obuki zasppoveduvawe na novite nadle`nosti,no toa postepeno se nadwinuva, we|udpugoto i kako pezultat na podp{kata{to ZELS ja dobiva od Ppogpawata zapazvoj na Awepikanskata Vlada (YSAID)i od dpugi donatopi ppisutni vona{ata zewja. Be{e izneseno deka

Më 19 nëntor, Ambasadori i SHBA-ve,në Republikën e Maqedonisë, E.T Filip Rik-er u takua me udhëheqësinë e BNJVL-së,me kryetarin Koce Trajanovski dhenënkryetarët Nevzat Bejta dhe LubomirJanev, në ,,Shtëpinë e komunave” –ndërtesa administrative e asociacionit.

Në takim përfaqësuesit e BNJVL-sëtheksuan se edhe përskaj problemeve dhe

sfidave me të cilat ballafaqohen komunatnë tre vite e gjysëm, procesi i decentral-izimit avancohet. Ishte potencuar se në fil-lim komunat u ballafaquan me borxhe tëtrashëguara, me administratë të cilës inevoiteshin trajnime për implementimine kompetencave të reja, por ajo gradu-alisht tejkalohet, ndër të tjera edhe si rezul-tat i përkrahjes që BNJVL e merr nga Pro-

grami për zhvillim i Qeverisë Amerikane(USAID) dhe nga donatorë tjerë të pran-ishëm në vendin tonë. Ishte përmendurse BNJVL deri më tani arriti të ndikon qëmë shumë ndryshime ligjore, në dobi tëimplementimit më adekuat dhe zhvillim-it të procesit të decentralizimit. Para-prakisht ishte potencuar se në rrjdhë ështëlobimi për ndryshime shtesë nga lëmia e

Sredba na rakovodstvoto na ZELS so Ambasadorot Riker

Takim i udhëheqësisë së BNJVL-së me Ambasadorin Riker

Ulogata na ZELS e od isklu~itelno zna~ewe zarazvojot na decentralizacijata vo Makedonija

Roli i BNJVL-së është me rëndësi të jashtëzakon-shme për zhvillimin e decentralizimit në Maqedoni

▼▼

Page 12: nA pLAnSkO- RAZvOjnITE REGIOnI · 2 Nëntor, 2008 GAZET ... vo Republika Makedonija N.E Filip Rik-ep. Na spedbata na koja u~estvuvaa ppetsedatelot na ZELS Koce Tpajanovski, kako i

Nëntor, 2008 GAZETË12

financimit të njësive të vetëqeveris-jes lokale me qëllim sigurimin e sta-bilitetit më të madh financiar të ko-munave. Në rrjedhat e bisedimeve,kryetari i BNJVL-së dërgoi falender-im deri te Ambasadori Riker përpërkrahjen që SHBA-të (Shtetet eBashkuara të Amerikës), nëpërmjetUSAID e japin në më shumë fusha,ndër të cilat për riafirmimin e ak-tiviteteve që BNJVL, që nga viti 2001,për shkallën e lartë te edukimit të ad-ministratës lokale për implementim tësuksesshëm të procesit të decentral-izimit, ndihmën në renovimin e shumëshkollave, sigurimin e fondit kreditorpër detyrimin e komunave për projektenga lëmia e efikasitetit energjetik, për-gatitja dhe shtypja e shumë dora-cakëve, broshurave, librave në dobi përpushtetet lokale. Ishte përmendur se përmomentin BNJVL realizon një projectshumë të rëndësishëm për komunatsëbashku me Programin për vetëqeverisjelokale të USAID. Ajo është ,,Baza e të dhë-nave për krijimin e analizave financiareadekuate dhe bazore,, të cilat do të shër-bejnë për krijimin e veglave me ndihmëne së cilës BNJVL do të fiton fotografi tëdokumentuar dhe të qartë për sisteminekzistues të financimit të komunave dhedo të mundet të propozon dhe testonpropozime dhe zgjidhje për përmirësimine saj.

Ishte potencuar se uniteti që udhëheqnë BNJVL është shembull ekskluziv nëvendin tonë, ku mbizotërojnë intereset ekomunave, respektivisht të qytetarëve, tëcilat vendosen nën intereset partiake. Am-basadori Filip Riker shprehu kënaqësi ngarealizimi i këtij takimi i cili drejtpërdrejtëi dëgjoi qëndrimet e përfaqësuesve të aso-ciacionit të vetëm kombëtarë të njësivetë vetëqeverisjes lokale dhe ku burimishtu informua për aktivitetet e veta të der-itanishme, qëndrimet e ndërtuara dhe për-pjekjet e ardhshme të pushteteve lokale.

-,, BNJVL me të vërtetë ka rol tërëndësishëm në vendin tonë, në pro-

cesin gjithpërfshirës tëdecentralizimit, për këtëuniteti që ekziston këtudhe që është i dukshëmsepse para nesh kemipërfaqësues të trepartive politike të mëd-ha në vend, me tëvërtetë më paraqet kë-naqësi. Ky unitet duhettë vazhdon dhe të po-tencohet para qyte-tarëve, dhe veçanërishtështë i rëndësishëm tëtheksohet edhe para zg-jedhjeve lokale me qël-lim që qytetarët të shiko-jnë se nuk bëhet fjalëpër poena politikë por

në qendrën e kujdesit është vendosurqytetari”, theksoi ambasadori Riker. Ai mëtutje u interesua edhe për bashkëpunimine BNJVL-së me Qeverinë, ndërsa të pran-ishmit i informoi edhe për vizitat e tij, qëderi më tani i ka bërë në më shumë ko-muna nga vendi.

Në fund të takimit, kryetari Trajanovskie shfrytëzoi mundësinë dhe e ftoi Am-basadorin Riker të merr pjesë në KuvendinGjeneral të BNJVL-së dhe në ngjarjensolemne të shënimit të rezultateve nga im-plementimi tre vjeqar i decentralizimit nëvend.

ZELS dosega uspea da izdejstvuvapove}e zakonski izweni, vo polza napoadekvatno sppoveduvawe i odvi-vawe na ppocesot na decentpal-izacijata. Ppi toa be{e potencipanodeka vo tek e lobipaweto za dopol-nitelni izweni od oblasta na finan-sipaweto na edinicite na lokalnatasawouppava so cel obezbeduvawe napogolewa finansiska stabilnost naop{tinite. Vo tekot na pazgovopot,ppetsedatelot na ZELS upati blago-dapnost do awbasadopot Rikep za pod-dp{kata {to SAD (SoedinetiteAwepikanski Dp`avi), ppeku YSAID jadavaat na pove}e poliwa, we|u koi zapeafipwacijata na aktivnostite naZELS, u{te vo 2001 godina, za golewiotstepen na edukacija na lokalnata ad-winistpacija za uspe{no sppovedu-vawe na ppocesot na decentpal-izacijata, powo{ta vo penovipaweto nagolew bpoj u~ili{ta, obezbeduvawetona kpeditniot Fond za zadol`uvawe naop{tinite za ppoekti od oblastana enepgetska efikasnost, podgo-tovkata i pe~ateweto na golewbpoj ppipa~nici, bpo{upi, knigi odpolza za lokalnite vlasti. Be{e na-glaseno deka vo wowentov ZELS pe-alizipa eden wnogu va`en ppoekt zaop{tinite zaedno so Ppogpawata zalokalna sawouppava na YSAID. Toae ,,Baza na podatoci za kpeipawe na

adekvatni i tewelni finansiski anal-izi,, koi }e poslu`at za kpeipawe naalatki so ~ija powo{ ZELS }e dobiedokuwentipana i jasna slika za pos-toe~kiot sistew na finansipawe naop{tinite i }e wo`e da ppedlaga i te-stipa ppedlozi i pe{enija za negovopodobpuvawe.

Be{e potencipano deka edinstvotokoe vladee vo ZELS e isklu~itelenppiwep vo na{ata zewja, kade nad-vladuvaat intepesite na op{tinite,odnosno na gpa|anite, koi se stavaatnad paptiskite intepesi. AwbasadopotFilip Rikep izpazi zadovolstvo od pe-alizipaweto na ovaa spedba na kojanepospedno gi slu{na stavovite nappetstavnicite na edinstvenata na-cionalna asocijacija na edinicitena lokalnata sawouppava i kade izvopnose infopwipa{e za nejzinite dosega{niaktivnosti, izgpadenite stavovi i id-nite zalo`bi na lokalnite vlasti .

- „ZELS iwa navistina wnogu va`na

uloga vo va{ata zewja, vo celokupniotppoces na decentpalizacijata, zatoaedinstvoto koe postoi tuka i koe eo~igledno bidej}i iwawe pped sebeppetstavnici na tpi golewi paptii vozewjava, navistina wi ppi~inuva zado-volstvo. Toa edinstvo tpeba dappodol`i i da se potencipa ppedgpa|anite, a osobeno e va`no da se is-takne i pped lokalnite izbopi so celgpa|anite da vidat deka ne se pabotiza politi~ki poeni tuku vo centapotna vniwanieto e staven tokwugpa|aninot”, istakna awbasadopotRikep. Toj ponatawu se intepesipa{ei za sopabotkata na ZELS so Vladata,a ppisutnite gi infopwipa{e i za ne-govite posetite, {to dosega gi nappav-il vo pove}e op{tini od zewjava.

Na kpajot od spedbata, ppetsedatelotTpajanovski ja iskopisti wo`nosta i gopokani Awbasadopot Rikep da ppis-ustvuva na ppetstojnoto Lenepalno So-bpanie na ZELS i na sve~eniot nastan na

odbele`uvawe na pezul-tatite odtpigodi{noto sppove-duvawe na decentpal-izacijata vo zewjava.

▼▼

Page 13: nA pLAnSkO- RAZvOjnITE REGIOnI · 2 Nëntor, 2008 GAZET ... vo Republika Makedonija N.E Filip Rik-ep. Na spedbata na koja u~estvuvaa ppetsedatelot na ZELS Koce Tpajanovski, kako i

noewvpi, 2008LLASILO 13

Kryetari i BNJVL-së, Koce Trajanovskidhe nënkryetari Nevzat Bejta më 14 nën-tor, 2008, në hapësirat e BNJVL-së utakuan me Kryetarin e Kuvendit të Re-publikës së Maqedonisë Trajkvo Velanovski.Takimi u mbajt me qëllim thellimin ebashkëpunimit ndërmjet Kuvendit të Re-publikës së Maqedonisë, dhe BNJVL-së, dheveçanërisht për shkak të interesit të madhtë BNJVL-së për mundësimin e kyqjes ak-tive në proceset e sjelljes së ligjeve merëndësi për zhvillimin e sistemit të vetëqev-erisjes lokale në R.M. Në të vërtetë në atëdrejtim BNJVL para pak kohësh ngriti ini-ciativë deri te Kuvendi, në suazat e tij të for-mohet Komision i veçantë për vetëqeverisjelokale.

Në takim, kryetari i BNJVL-së, Koce Tra-janovski e propozoi iniciativën e BNJVL-sëpër formimin e këtij komisioni, i cila thaduhet të paraqet institucionalizim tëbashkëpunimit të suksesshëm të deritan-ishëm të BNJVL-së dhe Kuvendit të R.M-së.

-,,Ideja jonë është që ai të jetë komisionamë i vetëqeverisjes lokale, ku përfaqësuesite pushtetit lokal do të kenë mundësi të sh-

prehen për ligjet që janë me rëndësi për de-centralizimin e pushtetit në vend. Me atëdo të sigurohet shkallë më e lartëbashkëpunimi ndërmjet pushtetit lokaldhe legjislativ, që do të jetë në drejtim tësjelljes së ligjeve të zbatueshme më kual-itative dhe praktike”, theksoi Trajanovski dheshtoi se duke ju falenderuar bashkëpunim-it të suksesshëm me Qeverinë e R.M-së derimë tash janë sjellur më shumë ligje me dobitë madhe për implementimin e procesit tëdecentralizimit të pushtetit në vend. Ai i për-mendi ndryshimet e Ligjit për taksa ko-munale, Ligjit për përbërësit mineral, ndër-sa potencoi edhe sjelljen e Ligjit për tokëndërtimore, të gjitha në dobi të sigurimittë stabilitetit më të madh financiar të ko-munave.

Kryetari i Kuvendit të R.M-së, informoipër procesin e implementimit të Rregulloressë re të Kuvendit të R.M-së, dhe veçanër-isht për punën e trupeve të caktuara ku-vendore. Veçanërisht u bisedua për mod-elin e funksionimit të ardhshëm të Komi-sionit për vetëqeverisje lokale si trupekzistues kuvendor. Ky komision do të

kishte komptencë të shqyrton Ligje tëcilat drejpërdrejt kanë të bëjnë me vetëqev-erisjen lokale në Republikë me çka do tëkishin karatkter të Komisionit amë, derisanë të gjitha rastet tjera, kur Komisonet etjera kuvendore do të shqyrtonin rregullatë cilat në mënyrë indirekte kanë të bëjnëme çështje të lidhura me vetëqeverisjenlokale, komisioni do të kishte karakter tëkomisionit të interesuar. Në rastin e dytë(kur ky komision do të paraqitet si “in-teresues”), do të mundet të sjell kon-kludime të cilat më pas do të jenë tëshqyrtuara në diskutim Kuvendor dhe de-putetët do të njoftohen me mendiminsipas çëshjtes përkatëse edhe nga ai amëpor edhe nga komisioni i interesuar.

-,,Iniciativa e BNJVL-së për formimin eKomisionit për vetëqeverisje lokale nësuazat e pushtetit ligjdhënës shkaktoi sim-pati dhe përmirësim tek të gjitha subjek-tet politike. Shpresoj se deri në fund të këtijviti Kuvendi do të sjell vendim për ndryshimdhe plotësim të vendimit për organizimine fushëveprimit të trupeve të Kuvendit dhedo ta formojmë këtë Komision për vetëqev-

Ppetsedatelot na ZELS, KoceTpajanovski i potppetse-datelot Nevzat Bejta na 14noewvpi, 2008 godina, voppostopiite na ZELS se

sostanaa so Ppetsedatelot na So-bpanieto na Republika Makedonija,Tpa-jko Veqanoski.

Spedbata be{e odp`ana so cel ppod-labo~uvawe na sopabotkata powe|u So-bpanieto na Republika Makedonija iZELS, a osobeno popadi ogpowniot intepesna ZELS za ovozwo`uvawe na aktivnavklu~enost vo ppocesite na donesuvawena zakonite od zna~ewe za pazvojot na sis-tewot na lokalnata sawouppava vo R.M.Vsu{nost vo taa nasoka neodawna ZELSpokpena inicijativa do Sobpanieto, vo ne-govite pawki da se fopwipa posebnaKowisija za lokalna sawouppava.

Na spedbata, ppetsedatelot na ZELS,Koce Tpakanovski ja obpazlo`i inici-jativata na ZELS za fopwipaweto navakva kowisija, koja pe~e deka tpeba dappetstavuva institucionalizipawe nadosega{nata uspe{na sopabotka naZELS i Sobpanieto na RM.

-,,Na{ata ideja e taa da bide wati~nakowisija na lokalnata sawouppava, vokoja ppetstavnicite od lokalnata vlas}e iwaat wo`nost da se ppoiznesat zazakonite koi se od va`nost za decen-

tpalizacijata na vlasta vo zewjava. Sotoa }e se obezbedi povisok stepen nasopabotka we|u lokalnata vlast i za-konodavniot dow, {to }e bide vo naso-ka na donesuvawe na kvalitetni i ppak-

Prodlabo~uvawe na sorabotkata na ZELS so Sobranieto na Republika Makedonija

Thellim të bashkëpunimit të BNJVL-së me Kuvendin e Republikës së Maqedonisë

Kryetari Veljanovski vizitoi BNJVL-në

Pretsedatelot Trajko Veljanovskigo poseti ZELS

▼▼

Page 14: nA pLAnSkO- RAZvOjnITE REGIOnI · 2 Nëntor, 2008 GAZET ... vo Republika Makedonija N.E Filip Rik-ep. Na spedbata na koja u~estvuvaa ppetsedatelot na ZELS Koce Tpajanovski, kako i

Nëntor, 2008 GAZETË14

erisje lokale, me çka do të kon-tribojmë për zhvillimin e mëtejmëtë suksesshëm të procesit të de-centralizimit dhe për zhvillim tëshoqërisë demokratike, theksoikryetari i Kuvendit, Trajko Vel-janoski. Ai potencoi sebashkëpunimi i deritanishëm meBNJVL-në ishte veçanërisht isuksesshëm me çka shprehu fal-enderim për përkrahjen dhendihmesën që BNJVL ja ofroi Ku-vendit gjatë formimit të Zyravepër komunikim me qytetarët, kuqytetarët kanë mundësi të parashtrojnë pyetje dhe të komunikojnëme deputetët nga regjioni i tyre. Pas takimit, kryetarët upërgjigjën në shumë pyetje të gazetarëve të cilat bënin fjalë për

implementimin e mëtejmë të decentarlizimit të pushtetit në vend,për problemet dhe sfidat me të cilat ballafaqohen komunat dhemënyrat për zgjidhjen e tyre.

ti~no ppiwenlivi zakoni”, istakna Tpajanovski i dodade dekablagodapenie na uspe{nata sopabotka so Vladata na RM iso Sobpanieto na RM dosega se doneseni pove}e zakoni odogpowna polza za sppoveduvawe na ppocesot na decentpal-izacijata na vlasta vo zewjava. Toj gi navede izwenite na Za-konot za danoci na iwot, potoa izwenite na Zakonot za ko-wunalni taksi, Zakonot za winepalni supovini, a go po-tencipa i neodawne{noto donesuvawe na Zakonot zagpade`no zewji{te, site vo polza na obezbeduvaweto napogolewa finansiska stabilnost na op{tinite.

Ppetsedatelot na Sobpanieto na RM, infopwipa{e za ppo-cesot na iwplewentacija na noviot Delovnik na Sobbpanietona RM, a osobeno za pabotata na utvpdenite sobpaniski tela.Osobeno se govope{e za wodelot na idnoto funkcionipawena Kowisijata za lokalna sawouppava kako postojano So-bpanisko telo. Ovaa Kowisija bi iwala nadle`nost da pazgleduvaZakoni koi dipektno se odnesuvaat na lokalnata sawouppavavo Republikata za {to bi iwala kapaktep na wati~na Kowisi-ja, dodeka vo site ostanati slu~ai, koga ostanatite So-bpaniski kowisii bi pazgleduvale ppopisi koi indipektno seodnesuvaat na ppa{awa povpzani so lokalnata sawouppava,kowisijata bi iwala kapaktep na zaintepesipana kowisija. Vovtopiot slu~aj (koga ovaakowisija }e se javi kako “zain-tepesipana”), }e wo`e da done-suva zaklu~oci koi potoa }ebidat pazgleduvani vo So-bpaniska pasppava i ppa te ni ci -te }e se zapoznaat so wislewe-to po soodvetnoto ppa{awe i od

wati~nata no i od zaintepesipanata kowisija.-,,Inicijativata na ZELS za fopwipawe na Kowisija za

lokalna sawouppava vo pawkite na zakonodavniot dow ppedi-zvika siwpatii i odobpuvawe kaj site politi~ki subjekti vonego. Se nadevaw deka do kpajot na ovaa godina Sobpanieto }edonese odluka za izwenuvawe i dopolnuvawe na odlukata zaopganizacijata i delokpugot na telata na Sobpanieto i }eja fopwipawe ovaaa Kowisija za lokalna sawouppava, so {tobi ppidonele za natawo{no uspe{no pazvivawe na decen-tpalizacioniot ppoces i za pazvoj na dewokpatskoto op{test-vo, istakna ppetsedatelot na Sobpanieto, Tpajko Veqanos-ki. Toj potencipa{e deka dosega{nata sopabotka so ZELS bilaosobeno uspe{na ppi {to izpazi blagodapnost za podp{katai powo{ta {to ZELS wu ja ppu`i na Sobpanieto ppi fopwi-paweto na Kancelapiite za kowunikacija so gpa|anite, kadegpa|anite iwaat wo`nost da upatuvaat ppa{awa i da kowu-nicipaat so ppatenicite od nivniot pegion.

Po spedbata, ppetsedatelite odgovapaa na bpojnippa{awa od novinapite koi se odnesuvaa na sppoveduvawetona natawo{niot ppoces na decentpalizacijata na vlasta vozewjata, na ppoblewite i ppedizvicite so koi se soo~uvaatop{tinite i na~inite za nivno pazpe{uvawe.

Nepospedno po spedbata, vo Slu`benvesnik na RM, bp. 144 od 18 noewvpi, 2008godina be{e objavena sobpaniskata Od-luka za izwenuvawe i dopolnuvawe na Od-lukata za osnovawe na postojani pabot-ni tela na Sobpanieto na RM, so koja sefopwipa nova kowisija- Kowisija zalokalna sawouppava.

Ytvpdeno e deka Kowisijata }e iwappetsedatel i 12 ~lena i nivni za-

wenici, a }e gi pazgleduva ppa{awata{to se odnesuvaat na:� lokalnata sawouppava;� tepitopijalnata opganizacija na

lokalnata sawouppava na RM;� sledeweto na pazvojot i wepkite na

unappeduvawe na lok. sawouppava; � sledeweto na sostojbite na tepi-

topijalnata opganizacija i na stan-dapdite za golewinata;

� naselenieto i potpebite na lo kal -na ta sawouppava;

� sledeweto na sitewot, politikata,wepkite i instpuwentite za ost-vapuvawe na popawnowepen pe-gionalen pazvoj i sledeweto naostvapuvaweto i kopisteweto naspedsvata naweneti za pawnowepenpegionalen pazvoj.

Formirana sobraniska Komisija za lokalna samouprava

Menjëherë pas takimit, në Gazetënzyrtare të R.M-së, nr. 144 nga 18 nëntori,2008 ishte shpallur Vendim kuvendor përndryshim dhe plotësim të Vendimit përthemelimin e trupeve punuese të përher-shme të Kuvendit të R.M-së, me çka for-mohet komision i ri –Komision për vetëqev-erisje lokale.

Është përcaktuar se Komisioni do të ketëkryetar dhe 12 anëtarë dhe zëvendës të tyre,dhe do t’i shqyrton çështjet që kanë të bëjnëme:

-vetëqeverisjen lokale, -organiziminterritorial të vetëqeverisjes lokale të R.M-së, -përcjelljen e zhvillimit dhe masat eavancimit të vetëqeverisjes lokale, - përc-

jellja e gjendjeve të organizimit territorialdhe të standardeve për madhësinë, - pop-ullatën dhe nevojat e vetëqeverisjes lokale,- përcjellje të sistemit, politika, masat dheinstrumentet për realizimin e zhvillimit tëbarabartë regjional dhe përcjellja e realizimitdhe shfrytëzimi i mjeteve të dedikuara përzhvillim të barabartë regjional.

U formua Komisioni kuvendor për vetëqeverisje lokale

Page 15: nA pLAnSkO- RAZvOjnITE REGIOnI · 2 Nëntor, 2008 GAZET ... vo Republika Makedonija N.E Filip Rik-ep. Na spedbata na koja u~estvuvaa ppetsedatelot na ZELS Koce Tpajanovski, kako i

GLASILO

Na 19 noemvri, vo pove}e od tri-esetina op{tini uspe{no be{e sprovedena „Akcija za bri{ewe na grafiti”. Inicijativa za akci-jata dade pretsedatelstvoto na ZELS, kako rezultat na ~estite zabele{ki od op{tinite deka vo nivnite sredini ima pogolem broj na vulgarni i politi~ki grafiti koi ostavaat grd vpe~atok za oko-linata. Akcijata be{e vo ramkite na doslednoto sproveduvawe na Za-konot za ivotna sredina i Zakonot za javna ~istota. Za realizacijata i sledeweto na akcijata se formira koordinativno telo, sostaveno od pretstavnici od op{tinite i od ZELS. Akcijata }e prodol`i i po-natamu, do re~isi celosno bri{ewe

na nedoli~ni poraki od javnite ob-jekti niz site op{inite. - „Akcijata ne e naso~ena kon bri{ewe na grafitite koi pret-stavuvaat svoevidno umetni~ko izrazuvawe, tuku kon „bri{ewe” na grdata slika vo na{ite op{tini” izjavi pretsedatelot na ZELS i gradona~alnik na Op{tina Gazi Baba, Koce Trajanovski, na denot na sproveduvaweto na akcijata, koj zaedno so golemiot broj gra|ani, pretstavnici od nevladiniot sek-tor, vrabotenite od u~ili{tata i gradinkite zema aktivno u~estvo vo akcijata. Akcijata opfa}a tri glavni poenti: - ~istewe na grdata slika prisutna vo na{ite sredini, - podignuvawe na

svesta kaj naselenieto za zdrava i ~ista okolina i treto nadle`nite vo sekoja op{tina }e poso~at i odredat lokacii na koi }e se posta-vat betonski panoa so odredeni dimenzii kade qubitelite na yid-nata umetnost }e mo`at slobodno da gi poka`at svoite umetni~ki afiniteti. Istite panoa za vreme na politi~ki i drugi kampawi }e se koristat za postavuvawe na plakati. Vakov primer ve}e ima vo Op{tinata Gazi Baba. Po akcijata , soglasno Zakonot za javna ~istota, sekoj prekr{itel vo odnos na crtaweto nadvor od odredenite povr{ini }e bide sank-cioniran od strana na komunalnite inspektori.

“Graffiti Erasing” Campaign was con-ducted successfully in some thirty mu-nicipalities on 19 November 2008. The initiative for this campaign came from the ZELS presidency as a result of the frequent remarks of the municipalities that there was a large number of vul-gar and politically motivated graffiti in their environments, which created bad impression about their surroundings. The campaign was conducted as part of the consistent implementation of the Law on Environment and the Law on Public Hygiene. A coordinative body was formed out of municipal and ZELS representative for monitoring the real-ization of the campaign, which will con-

tinue in the future until the all indecent messages are erased from the walls of the public facilities in all municipalities.“The campaign is not aimed at eras-ing graffiti that represent some kind of artistic expression, but at ‘erasing’ the ugly picture in our municipalities,” stat-ed ZELS President and Mayor of Gazi Baba Municipality Koce Trajanovski on the day of the campaign, which took ac-tive part in this action side by side with the large number of citizens, NGO rep-resentatives, school and kindergarten employees.The campaign includes three key points: cleaning the ugly picture existing in our environments; raising public aware-

ness about healthy and clean environ-ment and, third, indicating locations on the part of the competent authorities in each municipality where concrete walls of certain dimensions will be in-stalled for the wall-art lovers, so that they could freely show their artistic af-finities. These same walls will be used for placing posters during political and other campaigns. An example of this al-ready exists in Gazi Baba Municipality. After the campaign, in line with the Law on Public Hygiene, the communal inspectors will sanction every offender who will be caught drawing outside the designated areas.

Otstranuvawe na nedoli~nitenatpisi preku akcijata

„bRI[EwE nA GRAfITI”

“GRaffiTi ERaSinG” campaign for Removing indecent writings Begins

15noemvri, 2008

Page 16: nA pLAnSkO- RAZvOjnITE REGIOnI · 2 Nëntor, 2008 GAZET ... vo Republika Makedonija N.E Filip Rik-ep. Na spedbata na koja u~estvuvaa ppetsedatelot na ZELS Koce Tpajanovski, kako i

16 NEWSLETTERNovember, 2008

Na 23 i 24 oktomvri, 2008 godina vo Tirana, Albanija, se odr`a ~etvrtoto Generalno sobranie na NALAS. Celiot nastan se sostoe{e od nekolku sesii, in-

teresni i fokusirani na potrebite na lokalnite vlasti vo regionot. Prvata be{e posvetena na globalnata finansiska kriza i nejzinoto mo`no vlijanie na lokalnite samoupravi vo regionot, pri {to be{e dadena preporaka do lokalnite vlasti da vnimavat pri proektirawe na op{tinskite bux-eti, odnosno tie da bidat konsolidirani i umereni i be{e dadena preporaka pretpazlivo da se pristapi kon pobaru-vawe na krediti i revidirawe na ve}e zemenite krediti.Vtorata sesija be{e posvetena na diskusija so donatorite. Imeno, pretstavnicite na asocijaciite imaa mo`nost da

gi spodelat svoite razmislu-vawa so donatorite naj~esto prisutni vo regionot. Pri toa se poso~ija nekolku uspe{ni modeli na sorabotka so donatorite, kako taa {to ja ima SDC so ZELS i NALAS.Poslednata sesija se sostoe{e od samoto Generalno sobrani-je, kade se prezentiraa rezul-tatite od 2008 godina, kako i usvojuvawe na buxetot za 2009 godina.

NALAS held its fourth General As-sembly in Tirana, Albania, on 23 and 24 October 2008. The entire

event consisted of several sessions, inter-esting and focused on the needs of the local authorities in the region. The first session was devoted to the global finan-cial crisis and its possible influence on the local self-governments in the region, and a recommendation was sent to the local authorities to be careful when projecting their municipal budgets, which should be

consolidated and moderate. It was also recommended to approach with caution the application for new loans and the review of the loans that had already been taken.The second session was dedicated to discussion with the donors. The representatives of the associations had an opportunity to share their thoughts with the donors that are most present in the region. In this, several successful models of cooperation with the donors were indicated, such as the one SDC has with ZELS and NALAS.The last session consisted of the General Assembly alone, at which the results achieved in 2008 were presented and the Bud-get was adopted for 2009.

FISKALNA DECENTRALIZACIJAVodena od Nacionalna asocijacija na Op{tini od Republika Bugarija

URBANO PLANIRAWEVodena od Asocijacija na op{tini i gradovi od Slovenija

Pilot procenka na tro{oci na op{tinski uslugiPregovori za buxet pome|u asocijacija na lokalni samoupravi i centralnata vlastZadol`uvawe na lokalni samoupraviOp[tinska finansiska baza na podatociPodobruvawe na administracijata na lokalnite danoci

Preporaki za model na procesi za odr`livo urbano planirawePodobruvawe na procesite za urbano planiraweUrbana ekonomija I metodologii za planiraweUrbana integracija na neformalni naselbi

ENERGETSKA EFIKASNOSTVodena od asocijacija na op{tini na Kosovo

UPRAVUVAWE NA CVRST OTPADVodena od Stalna konferencija na gradovi i op{tini - Srbija

Zgolemuvawe na javnata svest za energetska efikasnostStandardi i nagradi za energetskata efikasnostRazvoj na op[tinski planovi za energetska efikasnostStudii na konkretni primeri za energetska efikasnost

Potencijal za reciklirawe vo JEEUpravuvawe i lokacija na deponiiProcenka na tro{ocite za uslugi za menaxirawe na cvrst otpadBazi na podatoci za op{tinsko upravuvawe na cvrst otpad

RAZVOJ NA ASOCIJACIIVodena od zaednici na edinicite na lokalna samouprava na Republika Makedonija

Uslugi za itna reakcija Uslugi za vzaemna obukaEvro integracijaVzaemno pregleduvawe

FISCAL DECENTRALIZATION Run by the National Association of Municipalities of the Republic of Bulgaria

URBAN PLANINGRun by the Association of Municipalities and Towns of Slovenia

Pilot assessment of expenditures for municipal services Negotiations on the budget between the association of local governments and the central government Incurring debts on the part of local governmentsMunicipal finance database Improving local taxes administration

Recommendations for a model of sustainable urban planning processes Improving the urban planning processesUrban economy and planning methodologies Urban integration of informal settlements

ENERGY EFFICIENCYRun by the Association of Municipalities of Kosovo

SOLID WASTE MANAGEMENT Run by the Standing Conference of Towns and Municipalities of Serbia

Promoting public awareness about energy efficiencyStandards and awards for energy efficiencyDevelopment of municipal plans for energy efficiency Studies of concrete examples of energy efficiency

Recycling potential in SEELocation and management of dumpsitesAssessment of the expenditures for solid waste management services Databases on municipal solid waste management

ASSOCIATIONS’ DEVELOPMENTRun by the Association of the Units of Local Self-Government of the Republic of Macedonia

Urgent reaction services Mutual training services Euro-integration Mutual audit

Odr`ano ~etvrtoto generalno Sobarnie na nALAS

naLaS holds its fourth general assembly

FISKALNA DECENTRALIZACIJAVodena od Nacionalna asocijacija na Op{tini od Republika Bugarija

URBANO PLANIRAWEVodena od Asocijacija na op{tini i gradovi od Slovenija

Pilot procenka na tro{oci na op{tinski uslugiPregovori za buxet pome|u asocijacija na lokalni samoupravi i centralnata vlastZadol`uvawe na lokalni samoupraviOp[tinska finansiska baza na podatociPodobruvawe na administracijata na lokalnite danoci

Preporaki za model na procesi za odr`livo urbano planirawePodobruvawe na procesite za urbano planiraweUrbana ekonomija I metodologii za planiraweUrbana integracija na neformalni naselbi

ENERGETSKA EFIKASNOSTVodena od asocijacija na op{tini na Kosovo

UPRAVUVAWE NA CVRST OTPADVodena od Stalna konferencija na gradovi i op{tini - Srbija

Zgolemuvawe na javnata svest za energetska efikasnostStandardi i nagradi za energetskata efikasnostRazvoj na op[tinski planovi za energetska efikasnostStudii na konkretni primeri za energetska efikasnost

Potencijal za reciklirawe vo JEEUpravuvawe i lokacija na deponiiProcenka na tro{ocite za uslugi za menaxirawe na cvrst otpadBazi na podatoci za op{tinsko upravuvawe na cvrst otpad

RAZVOJ NA ASOCIJACIIVodena od zaednici na edinicite na lokalna samouprava na Republika MakedonijaUslugi za itna reakcija Uslugi za vzaemna obukaEvro integracijaVzaemno pregleduvawe

Page 17: nA pLAnSkO- RAZvOjnITE REGIOnI · 2 Nëntor, 2008 GAZET ... vo Republika Makedonija N.E Filip Rik-ep. Na spedbata na koja u~estvuvaa ppetsedatelot na ZELS Koce Tpajanovski, kako i

GLASILO noemvri, 2008

ZELS e ~lenka na NALAS-Mre`a na Asocijacii na lokalni vlasti od Jugoisto~na Evropa, od samoto nejzino osnovawe. Mre`ata ja so~inuvaat 13 ~lenki - nacionalni asocijacii koi pokrivaat pove}e od 4000 edinici na lokalna vlast ili pove}e od 80 milioni gra|ani. Idejata za vospostavuvawe na vakva Mre`a be{e iznesena na prviot Forum na gradovi i regioni na Jugoisto~na Evropa odr`an vo Skopje vo noemvri, 2000 godina. Ova be{e prosledeno so Rezolucija usvoena od Kongresot na lokalni i regionalni vlasti na Evropa za vreme na Plenarnata sesija vo Strazburg, vo 2001 godina, kade be{e promovirana idejata deka asocijaciite na lokalni vlasti }e ja jaknat lokalnata demokratija vo Jugoisto~na Evropa. Poddr{kata i vrskata me|u Kongresot i NALAS se oddr`uva do denes, koga ve}e NALAS zastanuva na sopstve-ni noze so formiraweto na Sekretarijat na NALS, ~ij izvr{en direktor e g-din Kelmend Zajazi, koj zaedno so nekolkute mladi profe-sionalci vo Sekretarijatot se na postojana usluga na barawata na ~lenkite na NALAS. Sedi{teto na Sekretarijatot e smesteno vo Skopje, tokmu vo prostoriite na ZELS vo ,,Ku}ata na op{tinite”.Mre`ata na asocijaciite e podr`ana od [vajcarskata agencija za razvoj i sorabotka (SDC), od Germanskata agencija za tehni~ka sorabotka (GTZ) i Inicijativata za lokalna

demokratija na Institutot otvoreno op{testvo (LGI). NALAS odneodamna mnogu blisku sorabotuva i so razni va`ni ~initeli involvirani vo lokalnata demokratija na Jugoisto~na Evropa, kako {to e Sovetot na Evropski op{tini i regioni (CEMER), Asocijacijata na agencii za lokalna demokratija (ALDA), Centarot za ekspertizi za lokalni reformi pri Sovetot na Evropa i Asocijacijata na metropoli i gradovi na Avstrija. Uspe{noto funkcionirawe na Mre`ata, me|u drugoto e i rezultat na sli~nite problemi so koi se soo~uvaat nejzinite ~lenki vo gradeweto na sistemot na lokalna vlast, vo ramkite na sekoja dr`ava poedine~no.

ZELS is a member of NALAS, the Network of Nation-al Associations of the Local Authorities in Southeast Europe, ever since its foundation. The Network has 13 members – na-tional associations – that cover more than 4000 local gover-nance units or more than 80 million citizens.The idea to establish such a Network was presented at the first Forum of Towns and Regions of Southeast Europe which was held in Skopje in November 2000. This was followed by a Resolution that was adopted at the Congress of Local and Regional Authorities of Europe during the Plenary Session in Strasbourg in 2001, where the idea was promoted that the as-sociations of local authorities would promote local democracy in Southeast Europe. The support and connection between the Congress and NALAS is maintained to date, when NALAS is al-ready standing on its own feet, with the formation of the NALAS Secretariat, with Mr. Kelmend Za-jazi as its Executive Director, who, together with several young professionals in the Secretariat, is at the service of the NALAS Members all the time, to answer their requests. The Secretariat’s Head-quarters is located in Skopje, in the ZELS Prem-ises – the House of Municipalities.The Associations’ Network is supported by the Swiss Agency for Development and Cooperation (SDC), the German Agency for Technical Coop-eration (GTZ) and the Initiative for Local Democ-racy of the Open Society Institute (LGI). As of re-cently, NALAS has also started cooperating very closely with various important factors involved in

the local democracy of Southeast Europe, such as the Council of European Municipalities and Regions (CEMER), the Asso-ciation of Local Democracy Agencies (ALDA), the Centre for Expertise on Local Reforms at the Council of Europe, and the Association of Cities and Towns of Austria.The Network’s successful functioning is also a result of the similar problems that its members encounter in building the local governance systems within each state in particular: similarities in their systems of public administration inherited from the socialist period; the started process of decentraliza-tion of competences from the central to the local levels, vir-tually at the same time in each of them, supplemented with the process of transition of the political system, as well as the process of EU integration of each of these countries.

nALAS - Mre`a na asocijacii na lokalni vlasti od jugoisto~na Evropa

fiskalnata decentralizacija, ekonomskiot i urban razvoj - aktuelni zaedni~ki aktivnosti na asocijaciite na lokalni vlasti od regionot

^lenki na nALAS Asocijacija na op{tini na Albanija; Asocijacija na grado- na~alnici i lokalni zaednici od Moldavija; Asocijacija na gra-dovi i op{tini na Republika Srpska; Asocijacija na op{tini i gradovi na Federacijata Bosna i Hercegovina; Asocijacija na op{tini i gradovi od Slovenija; Asocijacija na op{tini od Kosovo; Nacionalna asocijacija na op{tinite od Republika Bu-garija; Nacionalna liga na asocijaciii na gradona~alnici od Moldavija;Romanska federacija na lokalni avtoriteti; Stalna konferencija na gradovi i op{tini na Srbija; Unija na op{tini od regionot Marmara-Turcija; Unija na Op{tini od Crna Gora i zaednicata na edinicite na lokalna samouprava na Republika Makedonija. Vo mre`ata ~lenuvaat i nekolku pridru`ni ~lenki.

naLaS MembersAssociation of the Municipalities of Albania; Association of the May-ors and Local Communities of Moldavia; Association of Towns and Municipalities of Republika Srpska; Association of Municipalities and Towns of the Federation of Bosnia and Herzegovina; Association of Municipalities and Towns of Slovenia; Association of the Municipali-ties of Kosovo; National Association of the Municipalities of the Re-public of Bulgaria; National League of the Associations of Mayors of Moldavia; Romanian Federation of Local Authorities; Standing Con-ference of Towns and Municipalities of Serbia; Union of Municipalities of Marmara Region, Turkey; Union of Municipalities of Montenegro and Association of the Units of Local Self-Government of the Repub-lic of Macedonia. The Network also has several associate members.

naLaS - network of national associations of the Local authorities in Southeast Europe

fiscal Decentralization, Economic and Urban Development – current common activities of the associations of Local authorities in the Region

17

Page 18: nA pLAnSkO- RAZvOjnITE REGIOnI · 2 Nëntor, 2008 GAZET ... vo Republika Makedonija N.E Filip Rik-ep. Na spedbata na koja u~estvuvaa ppetsedatelot na ZELS Koce Tpajanovski, kako i

18 NEWSLETTERNovember, 2008

Sli~nosti vo nasledeniot sistem na javna administraci-ja od socijalisti~kiot period; potoa zapo~nat proces na decentralizacija na nadle`nostite od centralno na lokalno nivo, vo sekoja od niv vo re~isi ist period, nadopolnet so procesot na tranzicija na politi~kiot sistem kako i procesot na Evro-integracii na sekoja od ovie zemji .Sli~nostite na ~lenkite na NALAS se zas-novaat i na golemata podr{ka {to site ja dobivaat od me|unarodnata zaednica za unapreduvawe na poedini oblasti na sistemot na lokalna samouprava. Toa dovede do vospostavuvawe na dobri modeli na funkcionirawe vo poedini oblasti koi mo`e da se najdat nasekade vo regionot. Na primer, nekoi zemji naprednale vo admin-istrirawe na danokot na imot, nekoi drugi vo izrabotka na formuli za transferi na namenski dotacii i drugo. Toa sozdava odli~na osnova za razmena na iskustva pome|u ~lenkite na NALAS. Sekoja ~lenka mo`e da nau~i od drugite iskustva nezavisno od toa kolku taa zemja ima unapreden sistem na lokalna vlast vo celina. Postoi golema verojatnost deka, poradi gorenavedeniot kon-tekst, dobar model koj doa|a od edna ~lenka na NALAS mo`e lesno da se replicira vo druga zemja na NALAS.Tokmu zatoa NALAS e vo faza na razvoj na mre`a na ek-sperti vo razni oblasti povrzani so lokalnata vlast. Formirani se 5 rabotni grupi koi gi pokrivaat sled-nite oblasti: Fiskalna Decentralizacija, Urbano planirawe, Upravuvawe so cvrst otpad, Energetska efikasnost i Razvoj na asocijacii. Sekoja rabotna grupa e vodena od ~lenka na NALAS. ZELS ja vodi rabotnata grupa za razvoj na asocijacii. Katica Dimovska- Talevs-ka, Krste Andonovski, @ika Stojanovski, Viktor Arnau-dov i Vene Tasev se nekolku od ekspertite od Makedonija koi se vklu~eni vo rabotnite grupi.Vo fokusot na aktivnostite na NALAS e fiskalnata de-centralizacija. Toa e prioritet na skoro site ~lenki na NALAS, kade e prisuten golemiot raspon me|u obemot na nadle`nosti koi se dodeleni i finansiskite sred-

stva koi se dadeni na raspolagawe na lokalnata vlast. Zatoa edna od prvite aktivnosti koja e vo zavr{na faza na realizacija e razmena na iskustvata pome|u ~lenkite vo gradeweto na fiskalnata politika, a posebno vo ulogata na Asocijacijata na lokalnite vlasti vo pre-govori so Ministerstvoto za finansii. Asocijacijata na op{tini od Republika Bugarija (NAMRB) go predvodi ovoj prv proekt na NALAS. Vtor prioritet na Mre`ata se ekonomskiot i urban razvoj na zaednicite vo regionot. Procesot na urbano planirawe se odviva pozabeveno vo odnos na potreba-ta i potencijalot za razvoj. Pra{awata okolu imotno-pravnite odnosi na zemji{teto se ne re{eni ili ek-tstremno centralizirani. Lokalnata vlast ne e vo mo`nost da go vodi procesot na urbanisti~kiot razvoj. Zatoa rezvojot e nekontroliran, spontan i neodr`liv. NALAS zapo~na so aktivnosti vo ova nasoka. Najprvin se raboti na procesot na integrirawe na neformalnite naselbi, vo soglasnost so preporakite na Vienskata de-klaracija. Zapo~nat e pilot proekti vo Albanija i Re-publika Srpska. Slovene~kata Asocijacija (SOS) obez-beduva vrvni eksperti od sverata na urbanizmot, kako {to e Zoran Vitorovi}, Rakovoditel na Sektor na Urban-izm vo Dom`ale. Slednite ~ekori }e ja opfatat preven-cijata na neformalnite gradbi i spontaniot razvoj. ]e se raboti na gradewe na efikasen proces na planirawe. Na koristewe na ekonomski i statisti~ki pokazateli, kako i javno u~estvo vo procesot na planirawe. Preku ovie i mnogu drugi tekovni i idni proekti, NALAS sistematski }e ja dokumentira sostojbata vo Jugoisto~na Evropa, }e prepoznava dobri modeli i re{enija na prob-lemite, }e nudi preporaki i instrukcii za asocijaci-ite na lokalni samoupravi i za lokalnite avtoriteti, }e razviva stavovi i argument za zakonodavstvoto i }e razviva drugi produkti koi zaedno }e ja so~inuvaat Ba-zata na znaewa na NALAS, dostapna na veb stranata: www.nalas.eu

Similarities among the NALAS members are also based on the great support that they all receive from the inter-national community in promoting certain areas of the lo-cal governance system. This has led to establishing good operational models in certain areas that can be found all around the region. For instance, some countries have advanced in the administration of the property tax, oth-ers – in the preparation of earmarked subsidies transfer forms, etc. This creates an excellent basis for exchanging experiences among the NALAS members. Each member can learn from the experiences of the others regardless of how much the system of local governance of that country is advanced as a whole. There is a great possibility that, in the above context, a good model that comes from one NA-LAS member may easily be replicated in another NALAS member country.That is precisely why NALAS is in a phase of developing a network of experts in various spheres related to local governance. Five working groups have been formed, cov-ering the following spheres: fiscal decentralization, urban planning, solid waste management, energy efficiency and associations’ development. Each working group is led by a NALAS member. ZELS runs the working group for devel-opment of associations. Katica Dimovska-Talevska, Krste Andonovski, Zika Stojanovski, Viktor Arnaudov and Vene Tasev are a few of the experts from Macedonia who are included in the working groups.In the focus of NALAS’ activities is fiscal decentralization. This is a priority for virtually all NALAS members, which manifest a significant gap between the scope of compe-tences assigned to local governance and the finances at the local government’s disposal. Therefore, one of the first activities that are in the final phase of realization is the ex-change of experiences among the members with regard to

building fiscal policy, and particularly the role of the local authorities’ association in the negotiations with the Minis-try of Finance. The Association of the Municipalities of the Republic of Bulgaria (NAMRB) is running this first NALAS Project.The second priority of the Network is economic and urban development of the communities in the region. The pro-cess of urban planning progresses slower compared to the need and potential for development. The property and legal status of the land is either unresolved or extremely centralized. Local governance is not in a position to run the process of urban development. Therefore, this devel-opment is uncontrolled, spontaneous and non-sustainable. NALAS has started activities in this sphere as well. First, it is working on the process of integrating the informal set-tlements, in line with the recommendations of the Vienna Declaration. Pilot projects have commenced in Albania and Republika Srpska. The Slovenian Association, SOS, pro-vides top experts in the sphere of urbanism, one of them being Zoran Vitorovic, Head of the Sector for Urbanism in Domzale. The next steps will include prevention of informal constructions and spontaneous development. Efforts will also be devoted to building an efficient planning process, using economic and statistical indicators and pubic partici-pation in the planning process.Through these and many other current and future proj-ects, NALAS will be systematically documenting the situ-ation in Southeast Europe, recognizing good models and solutions to the problems, offering recommendations and instructions to the local governance associations and local authorities, developing standpoints and arguments for the legislature, and developing other products that will create together the NALAS Base of Knowledge, available on the following web site: www.nalas.eu .

Page 19: nA pLAnSkO- RAZvOjnITE REGIOnI · 2 Nëntor, 2008 GAZET ... vo Republika Makedonija N.E Filip Rik-ep. Na spedbata na koja u~estvuvaa ppetsedatelot na ZELS Koce Tpajanovski, kako i

„Krizno komunicirawe, strategija i dejstvuvawe” be{e nose~kata tema na rabotilnicata na ~lenovite na Mre`ata na lica za odnosi so javnost na op{tinite, {to ZELS ja organizira{e vo Mavrovo i koja e treta po red, od predvidenite ~etiri rabotilnici vo oblasta na ko-munikaciite, vo ramkite na Proektot „Samostojnost na ZELS i uslugi (faza 2)” podr`an od [vajcarskata agen-cija za razvoj (SDC).Ovaa tema predizvika golem inters kaj ~lenovite na Mre`ata na PR licata, istaknuvaj}i deka }e im bide od golema polza vo uslovi koga mediumite bespo{tedno ba-raat informacii i „napa|aat” golem broj na op{tini, os-obeno vo domenot na nivnoto finansiko i transparentno rabotewe. Be{e uka`ano deka sekoja op{tina bi trebalo da ima lice za odnosi so javnost, predvideno i so odred-bite za sistematizacijata na vrabotenite vo op{tinite, utvrdeno od Agencijata za dr`avni slu`benici. Vo us-lovi na kriza, op{tina bi trebalo da ima prethodno raz-raboteno pove}e planovi za dejstvuvawe vo kriza, odnos-no bi bilo polezno prethodno da gi predvidi i proektira oblastite vo koi op{tinata bi bila najranliva i le-sna meta za mediumski napad. Be{e potencirano deka od posebno zna~ewe e navremenoto formirawe na krizen {tab, so imenuvani ~lenovi, koi }e gi imaat informaci-ite, }e ja podgotvuvaat strategijata za dejstvuvawe i }e upravuvaat so krizata. Anga`iraniot media –ekspertot osobeno potencira deka sekoja kriza treba da bide isko-ristena vo sopstvena polza, odnosno pozitivnoto spra-

vuvawe so krizata mo`e samo da dade pozitivni poeni za op{tinata, a ne da se do`ivee fijasko i da ima negativni posledici za op{tinata. Pri toa bea izneseni i odrede-ni prakti~ni primeri kade prisutnite rabotea na po-leto na sovladuvawe na nametnati primeri na kriza. Na rabotilnicata, ~lenovite na Mre`ata na lica za odnosi so javnost na op{tinite, formirana pri ZELS, isto taka, razmenija i informacii za aktivnosti vo svoite op{tini, za problemite so koi se soo~uvaat vo raboteweto, pobaraa soveti od svoite kolegi za nad-minuvawe na odredeni sostojbi. Bea izneseni i idei za ponatamo{nata rabota na Mre`ata i za neophodnosta od nadograduvawe na licata za odnosi so javnost koi rabotat vo op{tinite. Tie istaknaa deka tokmu PR-ite, koi treba da pretstavuvaat ogledalo na op{tinata pred mediumite, odnosno pred javnosta, ne posetuvaat re~isi nikakvi obuki. Pri toa izrazija golemo zadovolstvo od aktivnostite {to ZELS gi prezema na ova pole. Od dis-kusiite proizleze i zaklu~okot deka mal broj op{tini posvetuvaat vnimanie na nadograduvawe i obu~uvawe na svoite PR lica.Materijata za odnosi so javnost e navis-tina kompleksna, postojano promenliva i bara licata za odnosi so javnost postojano da gi sledat promenite i sovremenite dostignuvawa na ova pole. Za toa e potrebno prezemawe na kontinuirano nadograduvawe na sposob-nostite i ve{tinite za odnosi so javnost, kako i razmena na iskustva od kolegite od op{tini kako od na{ata zemja taka i od op{tinite od zemjite vo Evropa i regionot.

“Crisis communication, strategy and action” was the main topic of the Workshop held for the members of the Municipal Public Relations Officers’ Network, which ZELS organized in Mavrovo. This was the third of the four workshops envis-aged in the sphere of communications as part of the “ZELS’ Independence and Services (Phase 2)” Project, which is sup-ported by the Swiss Agency for Development (SDC).The topic caused great interest among the PR Network’s members, who underlined that it would be of great benefit to them in conditions where the media ruthlessly sought information and “attacked” a large number of municipali-ties, particularly with regard to their financial operations and transparency. It was pointed out that each municipality should have a PR officer, as envisaged by the regulations concerning municipalities’ staffing system and established by the Agency for Public Servants. In crisis conditions, the municipalities should have previously elaborated plans for action in a situation of crisis, i.e. it would be useful to predict in advance the spheres in which they would be most vulner-able and easy targets for media attacks. It was stressed that timely formation of crisis headquarters was of particular im-portance, with appointed members who will have the infor-mation, prepare the strategy for action and manage the cri-sis. The media expert engaged at the Workshop underlined that the municipalities should use each crisis to their own benefit, i.e. the positive crisis management may only bring

positive scores to the municipalities and save them from a fiasco or negative consequences. Also presented on this oc-casion were some practical examples, which the participants used to exercise dealing with imposed crisis cases.At the Workshop, the members of the Municipal Public Re-lations Officers’ Network, formed at ZELS, also exchanged information on the activities in their municipalities and the problems they encountered in their work, and sought advice from their colleagues on overcoming certain situations. Also presented were some ideas for the Network’s further action and the need for building the skills of the PR officers working in the municipalities. The participants stressed that the PR officers, who actually represented the municipalities before the media, i.e. the public, were virtually not attending any training. In this, they expressed great pleasure with the activ-ities that ZELS was taking up in this regard. The discussions resulted in the conclusion that a small number of municipali-ties devote attention to upgrading and training of their PR of-ficers. The PR work is really complex, keeps changing all the time, and seeks from the PR officers to constantly follow the changes and advanced accomplishments in this domain. This requires continuous upgrading of the skills and knowledge related to public relations, as well as exchange of experienc-es among the counterparts, both from the municipalities in the country and those of the municipalities in the counties of Europe and the region.

19GLASILO noemvri, 2008

vo organizacija na ZELS, Rabotilnica za pR na op{tinite

pozitivno spravuvawe so krizata -poen za op{tinata

ZELS organizes workshop on Municipal PR

Positive crisis Management – a Score for the Municipality

Page 20: nA pLAnSkO- RAZvOjnITE REGIOnI · 2 Nëntor, 2008 GAZET ... vo Republika Makedonija N.E Filip Rik-ep. Na spedbata na koja u~estvuvaa ppetsedatelot na ZELS Koce Tpajanovski, kako i

20 NEWSLETTERNovember, 2008

ZELS, vo ramkite na proektot „Samostojnost na ZELS i us-lugi (2 faza), na 27-29 noem-

vri, vo Bitola ja organizira{e prva rabotilnica od sferata na IT tehnologijata i nejzinoto pri-menuvawe vo op{tinite. Poto~no naslovot na ovaa rabotilnica be{e „Sogleduvawe na potrebite na op{tinite vo oblasta na IKT” na koja u~estvuvaa pretstavnici od IT oddelenijata na okolu de-setina op{tini i pretstavnici od ministerstvata za trans-port i vrski i informati~ko op{testvo. Rabotilnica ja ot-vori gradona~alnik na Op{tina Probi{tip, Du{ko Jovanovski, ~len na komisijata za E-Op{tini pri ZELS. Na po~etokot na mesec noemvri }e bide organizirana i vtorata rabotilnica na tema „Definirawe na IKT proekti i prezentirawe na mo`ni idei i re{enija”. ]e se govori za potrebata od kreirawe na loka-lni IKT strategii i podgotovka na proekt za zdru`uvawe na op{tinite za zaedni~ko nudewe na E-uslugi i sorabotka kako i za strategijata za razvoj na {irokopojasen internet na

nivo na celata zemja. Od prvata rabotilnica proi-zlego pove}e predlozi na koi }e bidat dodadeni i predlozite {to }e proizlezat od vtorata rabotilnica. Potoa site zaedno

}e bidat prezentirani na komisi-jata za E-Op{tini. Se o~ekuva da se definiraat realni zaklu~oci, vrz osnova na koi ZELS }e go naso~i i intenzivira deluvaweto vo IKT oblasta, za 2009.

On 27-29 November 2008, in Bi-tola, ZELS organized, as part of the Project for “ZELS’ In-

dependence and Services (Phase 2),” the first Workshop in the sphere of In-formation Technology and its imple-mentation in the municipalities. The Workshop was titled “Perceiving the Municipal ITC-Related Needs,” and was attended by representatives from the IT departments of about a dozen municipalities, as well as representa-tives of the Ministries of Transport and Communications and Information Society. The Workshop was opened by the Mayor of Probistip Municipal-ity, Dusko Jovanovski, Member of the ZELS Committee on e-Municipalities. A second workshop will be organized in early December on the topic “Defining ICT Projects and Presentation of Pos-sible Ideas and Solutions”. The partici-pants will be discussing the need for

creating local ITC strategies and prep-aration of a project on municipal asso-ciation for joint offer of e-services and cooperation, as well as the strategy for development of broadband Internet at the level of the entire country. The first Workshop produced a number of proposals, to which the proposals

resulting from the second Workshop will be added. Then, they will all be presented to the ZELS Committee on e-Municipalities. It is expected to de-fine realistic conclusions, on the basis of which ZELS will focus and intensify its action in the ICT sphere in 2009.

vo organizacija na ZELS

Rabotilnici za vrabotenite vo IT odelenijata na op{tinite

ZELS organizes

workshops for iT Municipal Employees

Page 21: nA pLAnSkO- RAZvOjnITE REGIOnI · 2 Nëntor, 2008 GAZET ... vo Republika Makedonija N.E Filip Rik-ep. Na spedbata na koja u~estvuvaa ppetsedatelot na ZELS Koce Tpajanovski, kako i

21GLASILO noemvri, 2008

Od 19 do 22 noemvri, 2008 godina, ~etvorica gradona~alnici, ~le-novi na Komisijata za ruralen raz-voj; Stojan Lazarev-pretsedatel na Komisijata i gradona~alnik na Op{tina Kon~e; Boris Gavr-ilov, gradona~alnik na Op{tina Karbinci; Vasil Radinovski, gradona~alnikot na op{tina Ve- v~ani; Vlaste Dimkovi}, gradona- ~alnikot na Op{tina Staro Ne-gori- ~ane imaa studiska poseta vo Slovenija. Celta na posetata be{e neposredno zapoznavawe so politi~kata i institucionalnata ramka na upravuvawe so ruralniot razvoj na zemjite od regionot, vo slu~ajov, zemja ~lenka na EU, kade akcentot be{e staven na proces-ite za zajaknuvawe na lokalnite kapaciteti na ruralnite edinici.

^lenovite na Komisijata dobija informacii za upravuvawe so ru-ralniot razvoj vo Slovenija, soz-nanija za toa kako Slovene~kite ruralni op{tini gi koristat Ev-ropskite i drugite fondovi. Bea poseteni dve ruralni op{tini Kungota i Benedikt koi naedno bea i doma}ini na makedonskite pret-stavnici. Toa se ruralni op{tini vo neposredna blizina na Mari-bor, vo [taerska oblast, koja se grani~i so Avstrija. ^lenovite od Komisijata za ruralen razvoj se zdo-bija so iskustva okolu iskoristu-vaweto na Evropskite fondovi od strana na Slovene~kite op{tini kako poedine~no taka i kako re-gioni, na~inite na aplicirawe na proekti koi naj~esto bile od oblasta na proizvodstvo na vino,

turizam, sto~arstvo i infrastruk-turni proekti, {to pak samoto so sebe pridonesuva za zgolemu-vawe na brojot na `iteli vo po-malite slovene~ki op{tini. Nae-dno gradona~alnicite – doma}ini uka`aa deka slovene~ki trend ili interes e {to lu|eto od gradskite sredini se pove}e se odlu~uvaat da `iveat vo pomalite ruralni sredini. Upatenata pokana za voz-vratna poseta vo Makedonija, be{e so zadovolstvo be{e prifatena od strana na dvajcata slovene~ki gradona~alnici. Patuvaweto go organizira{e ZELS, so finansiska podr{ka na MCMS, a vo koordinacija so Asocijata na op{tini na Republika Slovenija (SOS).

In the period from 19 to 22 November 2008, four mayors, members of the ZELS Committee on Rural Develop-ment – Stojan Lazarev, Chairman of the Committee and Mayor of Konce Municipality; Boris Gavrilov, Mayor of Karbinci Municipality; Vasil Radinovs-ki, Mayor of Vevcani Municipality, and Vlaste Dimkovic, Mayor of Staro Nago-ricane Municipality – paid a study visit to Slovenia. The goal of the visit was to obtain first-hand information about the political and institutional frame-works of rural development manage-ment in the countries of the region – in this case an EU member country – with an accent on the processes of strengthening the local capacities of the rural units. The members of the

Committee obtained information on rural development management in Slovenia, as well as knowledge on how the Slovenian rural municipalities use the EU and other funds. They visited two rural municipalities, Kungota and Benedikt, which were also their hosts. These are rural municipalities in the vicinity of Maribor, Staerska region, which borders Austria. The members of the Committee on Ru-ral Development learned about the ex-periences of using the EU funds on the part of the Slovenian municipalities, both individually and as regions and the manners of applying for projects that were most often in the sphere of wine production, tourism, stock-breed-ing and infrastructure, which in itself

contributes to increasing the number of residents in the smaller Slovenian municipalities. At the same time, the host mayors pointed out the current trend or interest in Slovenia of the people from the urban environments who more and more often decide to live in the smaller rural areas. The two Slovenian mayors accepted with plea-sure the invitation for a return visit to Macedonia.The trip was organized by ZELS, with the financial support from the Mace-donian Centre for International Coop-eration (MCIC), in coordination with the Association of Municipalities of the Republic of Slovenia (SOS).

Studiska poseta vo

Slovenija na ~lenovi na

komisijata za ruralen razvoj

Members of Rural Development committee

Pay Study visit to Slovenia

Page 22: nA pLAnSkO- RAZvOjnITE REGIOnI · 2 Nëntor, 2008 GAZET ... vo Republika Makedonija N.E Filip Rik-ep. Na spedbata na koja u~estvuvaa ppetsedatelot na ZELS Koce Tpajanovski, kako i

Nëntor, 2008 GAZETË22

So „otvoreni vrati“nagradenite op{tinigi spodelija svoitenajdobri iskustva

[este nagpadeni op{tini od Ppogpawata “Lidepskistandapdi i najdobpi ppaktiki “ -Dolneni, Oxpid, Stpu-wica, Veles, Vev~ani i Bosilevo, Vasilevo i Novo Selo,vo tekot na oktowvpi i noewvpi uspe{no ja pealizipaai sppovedoa ppedvidenata aktivnost na ,,otvopeni de-novi”. Sekoja op{tina dobitnik na nagpadata, vo ppetxod-no utvpdeni denovi gi pokani kaj sebe site zaintepe-sipani op{tini od zewjava i iw ja ppezentipa{e polez-nata ppaktika sppovedena vo op{tinata, za koja dobinagpada od ovaa ppogpawa. Ppisutnite gosti, gpadona~al-nici, ppetstavnici na op{tinska adwinistpacija wo`eana delo da se zapoznaat so na~inite na funkcionipawena najdobpite ppiwepi, nivnata ppakti~na ppiwena, noi da nau~at kako dobpata ppaktika uspe{no da se iw-plewentipa i vo nivnite spedini. Istovpeweno site {estop{tini na gostite iw delea flaepi i cd-a, so objas-nuvawa kako nastanala ppaktikata i koi bile na~initei postapkite ppi nivna pealizacija. Na spedbite bea po-tencipani i ppoblewite so koi nagpadenite op{tini sesoo~ile ppi nejzinoto sozdavawe.

So zavp{uvaweto na otvopenite denovi, se finalizipaPpogpawata za najdobpi ppaktiki. So ogled na golewiot in-tepes na op{tinite za ovaa Ppogpawa i kvalitetot na site43 ppedlo`eni ppaktiki od 18 op{tini vo zewjava, kance-lapijata na ZELS se anga`ipa za nejzino ppodol`uvawe ivo napednite godini, so cel obezbeduvawe na kvalitetnapazwena na pozitivni iskustva na op{tinite.

Me ,,dyer të hapura” komu-nat e shpërblyera i këmbyenpraktikat e tyre më të mira

Gjashtë komunat e shpërblyera nga Programi “Standardelidere dhe praktika më të mira” –Dollnenë, Ohër, Strumicë,Veles, Vevçanë dhe Bosillovë, Vasilevë dhe Novo Sellë, nërrjedhat e tetorit dhe nëntorit me sukses realizuan dhe im-plementuan aktivitetin e parashikuar të ,,ditëve të hapura”.Secila komunë fituese e çmimit, në ditët e caktuara para-prake ftoi tek ata të gjitha komunat e interesuara nga ven-di dhe u’a prezantuan praktikat e implementuara në komunë,për të cilat u shpërblyen nga ky programë. Mysafirët pjesë-marrës, kryetarët e komunave, përfaqësues nga administratakomunale patën mundësi të njoftohen me mënyrat dhe funk-sionimin e shembujve më të mire, zbatimin e tyre praktik,por edhe të mësojnë se si praktika e mirë me sukses të im-plementohet edhe në rrethet e tyre. Njëkohësisht të gjithagjashtë komunat të pranishmëve ju shpërndanë fletushkadhe cd, me shpjegim se si u paraqit praktika dhe cilat kanëqenë mënyrat dhe procedurat gjatë realizimit të tyre. Në takimishin potencuar edhe problemet me të cilat komunat e sh-përblyera u ballafaquan gjatë implementimit të tyre.

Me përfundimin e ditëve të hapura, finalizohet Progra-mi për praktika më të mira. Duke pasur parasysh interesine madh të komunave për këtë Program dhe kualitetin e 43praktikave të propozuara nga 18 komuna në vend, zyra e BN-JVL-së u angazhua për vazhdimin e saj edhe në vitet vijuese,me qëllim sigurimin e këmbimit kualitativ të përvojave poz-itive të komunave.

Podobra informiranost- pogolem uspeh

Kopisnici na LOLIN bazata na podatoci se edinicite na lo-kalnata sawouppava vo Republika Makedonija, ZELS, vladiniteinstitucii, donatopskite opganizacii, nevladinite opganizaciii dpugi asocijacii i zdpu`enija na gpa|ani , ppetppijatija koipabotat ili sopabotuvaat so op{tinite. Istite subjekti se iizvop na infopwacii i dokuwenti.

Spoped wodelot na povpatna sppega – kopisnik e i izvop, LO-LIN bazata dnevno se nadopolnuva so dokuwenti od intepes naop{tinite. Kopisnicite na infopwaciite od LOLIN bazata sei glavni izvopi na novi i upotpeblivi podatoci. Toa podpazbipadeka vo golew del uspe{nosta i oppavdanosta na LOLIN baza-ta zavisi od aktivnostite na edinicite na lokalnata sawouppavakako kopisnici na istata.

Sekoja op{tina oddelno iwa wo`nost za aktivna intepakcijaso dpuga od zewjava ili pegionot ppeku LOLIN izbopnikot so do-stavuvawe infopwacii za svoite aktivnosti, potpebi, nasta-ni, ppavni akti so koi bi se nadopolnuvala LOLIN bazata.

Kakva e slikata za op{tinite i koi obvpski dobivaat vo id-nina vo golew del wo`e da se najdat vo dokuwentite postavenivo kategopijata Biblioteka od LOLIN wenito postaveno na in-tepnet stpanicata na ZELS: www.zels.org.mk.

A, site aktuelni i `e{ki tewi wo`at da bidat povod za ot-vopawe posebni tewatski kategopii vo oddelot FORYM koj nudiwo`nost za otvopena, javna i anoniwna diskusija vo izpazuvawetona sopstveno wislewe i stav. Kategopijata FORYM wo`e da seotvopi so klikawe na istata koja e swestena na dnoto od LOLINwenito na intepnet stpanicata na ZELS.

Informim më i mirë– sukses më i madh

Shfrytëzuesit e LOGIN bazës të të dhënave janë njësitë evetëqeverisjes lokale në Republikën e Maqedonisë, BNJVL, institu-cionet qeveritare, organizatat donatore, organizatat joqeveritare dheasociacione tjera dhe shoqata të qytetarëve, ndërmarrje që puno-jnë ose bashkëpunojnë me komunat. Subjektet e njëjta janë burimi informacioneve dhe dokumenteve.

Sipas modelit të zgjedhjes së ndërsjelltë – shfrytëzues është burim,LOGIN baza në ditë plotësohet me dokumente me interes për komunat.Shfrytëzuesit e informacioneve nga LOGIN baza janë edhe nurimekryesore të të dhënave shfrytëzuese. Ajo nënkupton se në pjesë tëmadhe suksesi i LOGIN bazës varet nga aktivitetet e njësive të vetëqev-erisjes lokale sikur shfrytëzues të së njëjtës.

Secila komunë ndaras ka mundësi për interaksion aktiv me tjetërnga vendi ose regjioni nëpërmjet LOGIN zgjedhësit me dorëzimin einformacioneve për aktivitetet e veta, nevoja, akte juridike me të cilatdo të plotësohej LOGIN baza.

Çfarë është fotografia për komunat dhe cilat detyrime marrin nëtë ardhmen në pjesë më të madhe munden të gjinden në dokumentettë vendosura në faqen e internetit të BNJVL-së: www.zels.org.mk.

Të gjitha temat e nxehta dhe aktuale munden të jenë shkak përhapjen e kategorive të veçanta tematike në pjesën FORUM që ofronmundësi për diskutim të hapur, publik dhe anonim në shprehjen emendimit dhe qëndrimit personal. Kategoria FORUM mundet të hapetme klikimin e së njëjtës e cila është vendosur në fund të LOGIN menysënë internet faqen e BNJVL-së.

Page 23: nA pLAnSkO- RAZvOjnITE REGIOnI · 2 Nëntor, 2008 GAZET ... vo Republika Makedonija N.E Filip Rik-ep. Na spedbata na koja u~estvuvaa ppetsedatelot na ZELS Koce Tpajanovski, kako i

CENOVNIK za reklamen prostor

1/1 vtopa i posledna kolop stpanica 450 evpa

1/1 ppetposledna kolop stpanica 400 evpa

1/2 vnatpe{na kolop stpanica 220 evpa

1/4 vnatpe{na kolop stpanica 120 evpa

1 cw2 1,5 evpa

1/1 vnatpe{na cpno-bela stpanica 300 evpa

1/2 vnatpe{na cpno-bela stpanica 160 evpa

1/4 vnatpe{na cpno bela stpanica 90 evpa

1/1 kolop spedna stpanica 400 evpa

2 kolop spedni stpanici 700 evpa

Logo na naslovna stpanica

vo viso~ina od 5 santiwetpi najdolu

ili najgope na naslovnata stpanica 300 evpa

Popusti:

Za dogovop od 3 weseci - 10%

Za dogovop od 6 weseci - eden wesec gpatis

objava na peklawa

Za dogovop od 12 weseci - dva weseci gpatis

i

5% dopolnitelen

popust na suwata

Za pla}awe vo gotovodopolnitelni 5% popust

Page 24: nA pLAnSkO- RAZvOjnITE REGIOnI · 2 Nëntor, 2008 GAZET ... vo Republika Makedonija N.E Filip Rik-ep. Na spedbata na koja u~estvuvaa ppetsedatelot na ZELS Koce Tpajanovski, kako i