nad aug-sep-11

Q“~°= ãÖáê Œ‰õΩÅ∞„á⁄IIJ_»Ñ¨ ã¨ «º<å~åÜ«∞

ã¨ÅÇ¨ =∞O_»eP‰õΩÅ Éèí∂=∞Ü«∞º

Ãã·<£û ã¨∂Ñ¨~ü"≥·[~ü(i>ˇÿ~ü¤)SCERT-AP

JÅ¡O <å~åÜ«∞Z_ç@~ü–#=∞¿ãÎ ≥ÅOQÍz‰õΩ¯_»∞ „Ñ¨ÉèÏHõ~ü

J_»fiˆH\ò–<åºÜ«∞ ã¨ÅÇ¨^•~°∞

ãÖáê^Œ‰õΩÅ∞

_®IIã≤.HÍjO

ãÖáê ŒHõ =~°æOa.=∞kÌÖË\˜

_®IIZ.ã≤ÖÏ‡<åÜ«∞H±¿ãflÇ¨ÏÅ « ZO.

„HÍOuq„Hõ"£∞

ãÖáê Œ‰õΩx L «Î~°OHõ «∞ÎÅ HÀÖÏ@OÖ’Hõ «∞ÎÅ HÀÖÏ@OÖ’Hõ «∞ÎÅ HÀÖÏ@OÖ’Hõ «∞ÎÅ HÀÖÏ@OÖ’Hõ «∞ÎÅ HÀÖÏ@OÖ’

<≥ «∞Î\<≥ «∞Î\<≥ «∞Î\<≥ «∞Î\<≥ «∞Î\ ˜ *Ï_»Å *Ï˝Ñ¨HÍÅ ≥ÅOQÍ˜ *Ï_»Å *Ï˝Ñ¨HÍÅ ≥ÅOQÍ˜ *Ï_»Å *Ï˝Ñ¨HÍÅ ≥ÅOQÍ˜ *Ï_»Å *Ï˝Ñ¨HÍÅ ≥ÅOQÍ˜ *Ï_»Å *Ï˝Ñ¨HÍÅ ≥ÅOQÍ

. . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . .

J#QÆ#QÍJ#QÆ#QÍJ#QÆ#QÍJ#QÆ#QÍJ#QÆ#QÍ

=∞˜Ñ¨Ó~ü ~å¢+ìO, ¿ã<åÑü lÖÏ¡=∞˜Ñ¨Ó~ü ~å¢+ìO, ¿ã<åÑü lÖÏ¡=∞˜Ñ¨Ó~ü ~å¢+ìO, ¿ã<åÑü lÖÏ¡=∞˜Ñ¨Ó~ü ~å¢+ìO, ¿ã<åÑü lÖÏ¡=∞˜Ñ¨Ó~ü ~å¢+ìO, ¿ã<åÑü lÖÏ¡

D lÖÏ¡Ö’ <åQÍÅ∞, ‰õΩH©Å∞ x=tã¨∞Î<åfl~°∞.D lÖÏ¡Ö’ <åQÍÅ∞, ‰õΩH©Å∞ x=tã¨∞Î<åfl~°∞.D lÖÏ¡Ö’ <åQÍÅ∞, ‰õΩH©Å∞ x=tã¨∞Î<åfl~°∞.D lÖÏ¡Ö’ <åQÍÅ∞, ‰õΩH©Å∞ x=tã¨∞Î<åfl~°∞.D lÖÏ¡Ö’ <åQÍÅ∞, ‰õΩH©Å∞ x=tã¨∞Î<åfl~°∞.

<åQÍÅ∞ HÀ™êÎO„ èŒÖÏO\<åQÍÅ∞ HÀ™êÎO„ èŒÖÏO\<åQÍÅ∞ HÀ™êÎO„ èŒÖÏO\<åQÍÅ∞ HÀ™êÎO„ èŒÖÏO\<åQÍÅ∞ HÀ™êÎO„ èŒÖÏO\˜"å~°∞˜"å~°∞˜"å~°∞˜"å~°∞˜"å~°∞

‰õΩH©Å∞ ≥ÅOQÍ ÖÏO\‰õΩH©Å∞ ≥ÅOQÍ ÖÏO\‰õΩH©Å∞ ≥ÅOQÍ ÖÏO\‰õΩH©Å∞ ≥ÅOQÍ ÖÏO\‰õΩH©Å∞ ≥ÅOQÍ ÖÏO\˜ "å~°∞.˜ "å~°∞.˜ "å~°∞.˜ "å~°∞.˜ "å~°∞.

‰õΩH©Å∞ ã¨ Œ~°<£ Ç≤ÏÖòû _ç¢ã≤ìH± HÍ"åÅx H˘\Ï¡_»∞ «∞<åfl~°∞.‰õΩH©Å∞ ã¨ Œ~°<£ Ç≤ÏÖòû _ç¢ã≤ìH± HÍ"åÅx H˘\Ï¡_»∞ «∞<åfl~°∞.‰õΩH©Å∞ ã¨ Œ~°<£ Ç≤ÏÖòû _ç¢ã≤ìH± HÍ"åÅx H˘\Ï¡_»∞ «∞<åfl~°∞.‰õΩH©Å∞ ã¨ Œ~°<£ Ç≤ÏÖòû _ç¢ã≤ìH± HÍ"åÅx H˘\Ï¡_»∞ «∞<åfl~°∞.‰õΩH©Å∞ ã¨ Œ~°<£ Ç≤ÏÖòû _ç¢ã≤ìH± HÍ"åÅx H˘\Ï¡_»∞ «∞<åfl~°∞.

<åQÍÅ∞ =ºuˆ~H˜ã¨∞Î<åfl~°∞.<åQÍÅ∞ =ºuˆ~H˜ã¨∞Î<åfl~°∞.<åQÍÅ∞ =ºuˆ~H˜ã¨∞Î<åfl~°∞.<åQÍÅ∞ =ºuˆ~H˜ã¨∞Î<åfl~°∞.<åQÍÅ∞ =ºuˆ~H˜ã¨∞Î<åfl~°∞.

‰õΩH©Å∞ =¸_»∞ <≥ÅÅ∞QÍ H˘\Ï¡_»∞ «∞<åfl~°∞.‰õΩH©Å∞ =¸_»∞ <≥ÅÅ∞QÍ H˘\Ï¡_»∞ «∞<åfl~°∞.‰õΩH©Å∞ =¸_»∞ <≥ÅÅ∞QÍ H˘\Ï¡_»∞ «∞<åfl~°∞.‰õΩH©Å∞ =¸_»∞ <≥ÅÅ∞QÍ H˘\Ï¡_»∞ «∞<åfl~°∞.‰õΩH©Å∞ =¸_»∞ <≥ÅÅ∞QÍ H˘\Ï¡_»∞ «∞<åfl~°∞.

èŒ∂O è•O, =O\Ï"å~°∞Ê ÖÏO\èŒ∂O è•O, =O\Ï"å~°∞Ê ÖÏO\èŒ∂O è•O, =O\Ï"å~°∞Ê ÖÏO\èŒ∂O è•O, =O\Ï"å~°∞Ê ÖÏO\èŒ∂O è•O, =O\Ï"å~°∞Ê ÖÏO\˜ H˘\Ï¡@ HÍ Œ∞.˜ H˘\Ï¡@ HÍ Œ∞.˜ H˘\Ï¡@ HÍ Œ∞.˜ H˘\Ï¡@ HÍ Œ∞.˜ H˘\Ï¡@ HÍ Œ∞.

39, 53= *ÏfÜ«∞ ~°Ç¨Ï^•~°∞Å#∞ «"Õfiâß~°∞.39, 53= *ÏfÜ«∞ ~°Ç¨Ï^•~°∞Å#∞ «"Õfiâß~°∞.39, 53= *ÏfÜ«∞ ~°Ç¨Ï^•~°∞Å#∞ «"Õfiâß~°∞.39, 53= *ÏfÜ«∞ ~°Ç¨Ï^•~°∞Å#∞ «"Õfiâß~°∞.39, 53= *ÏfÜ«∞ ~°Ç¨Ï^•~°∞Å#∞ «"Õfiâß~°∞.

«=∞ ãÖÑ¨ Œ#∞ ^ÀK«∞ÔHàı§ ÖÏsÅ#∞ Å∂\«=∞ ãÖÑ¨ Œ#∞ ^ÀK«∞ÔHàı§ ÖÏsÅ#∞ Å∂\«=∞ ãÖÑ¨ Œ#∞ ^ÀK«∞ÔHàı§ ÖÏsÅ#∞ Å∂\«=∞ ãÖÑ¨ Œ#∞ ^ÀK«∞ÔHàı§ ÖÏsÅ#∞ Å∂\«=∞ ãÖÑ¨ Œ#∞ ^ÀK«∞ÔHàı§ ÖÏsÅ#∞ Å∂\© KÕã¨∞Î<åfl~°∞.© KÕã¨∞Î<åfl~°∞.© KÕã¨∞Î<åfl~°∞.© KÕã¨∞Î<åfl~°∞.© KÕã¨∞Î<åfl~°∞.

J~°"≥· ~ÀAÅ∞QÍ ~°"åÏ ãÎOaèOzOk.J~°"≥· ~ÀAÅ∞QÍ ~°"åÏ ãÎOaèOzOk.J~°"≥· ~ÀAÅ∞QÍ ~°"åÏ ãÎOaèOzOk.J~°"≥· ~ÀAÅ∞QÍ ~°"åÏ ãÎOaèOzOk.J~°"≥· ~ÀAÅ∞QÍ ~°"åÏ ãÎOaèOzOk.

_èçb¡–=∞˜Ñ¨Ó~ü, =∞˜Ñ¨Ó~ü–ã¨ Œ~°<£ Ç≤ÏÖòû‰õΩ_èçb¡–=∞˜Ñ¨Ó~ü, =∞˜Ñ¨Ó~ü–ã¨ Œ~°<£ Ç≤ÏÖòû‰õΩ_èçb¡–=∞˜Ñ¨Ó~ü, =∞˜Ñ¨Ó~ü–ã¨ Œ~°<£ Ç≤ÏÖòû‰õΩ_èçb¡–=∞˜Ñ¨Ó~ü, =∞˜Ñ¨Ó~ü–ã¨ Œ~°<£ Ç≤ÏÖòû‰õΩ_èçb¡–=∞˜Ñ¨Ó~ü, =∞˜Ñ¨Ó~ü–ã¨ Œ~°<£ Ç≤ÏÖòû‰õΩ

ãÖ|O è•Å∞ ≥yáÈÜ«∂~Ú.ãÖ|O è•Å∞ ≥yáÈÜ«∂~Ú.ãÖ|O è•Å∞ ≥yáÈÜ«∂~Ú.ãÖ|O è•Å∞ ≥yáÈÜ«∂~Ú.ãÖ|O è•Å∞ ≥yáÈÜ«∂~Ú.

ZO « qz„ «O...?ZO « qz„ «O...?ZO « qz„ «O...?ZO « qz„ «O...?ZO « qz„ «O...?

XHõ lÖÏ¡#∞ ™êkèOK«_®xH˜ WO «\XHõ lÖÏ¡#∞ ™êkèOK«_®xH˜ WO «\XHõ lÖÏ¡#∞ ™êkèOK«_®xH˜ WO «\XHõ lÖÏ¡#∞ ™êkèOK«_®xH˜ WO «\XHõ lÖÏ¡#∞ ™êkèOK«_®xH˜ WO «\ ˜ J^Œ∞ƒù`« áÈ~å@O˜ J^Œ∞ƒù`« áÈ~å@O˜ J^Œ∞ƒù`« áÈ~å@O˜ J^Œ∞ƒù`« áÈ~å@O˜ J^Œ∞ƒù`« áÈ~å@O

=∞i ≥ÅOQÍ HÀãÖ...?=∞i ≥ÅOQÍ HÀãÖ...?=∞i ≥ÅOQÍ HÀãÖ...?=∞i ≥ÅOQÍ HÀãÖ...?=∞i ≥ÅOQÍ HÀãÖ...?

–ã≤.HÍjO

~°K«#Å∞, K«O^•Å∞ ÑÖÑ¨=eû# z~°∞<å=∂¿ãflÇ¨ÏÅ « ZO.,

WO.<≥O.1–1–305, ÉÏÖÏr HÍÅh,"≥∂Ç¨Ï<£#QÆ~ü, H˘ «Î¿Ñ\òÃÇ·Ï Œ~åÉÏ £–500 035á¶È<£ <≥O. 9290745490

#_»∞ã¨∞Î#fl `≥ÅOQÍ=∂ã¨ Ñ¨„uHõ

PQÆãπì–ÃãÃÑìO|~ü 2011ãÖÑ¨Ù\˜: 1ãÖzHõ: 7

#∂~°∞ Ñ¨ÓÅ∞ qHõã≤OK«h, "Õ~Ú PÖ’K«#Å∞ ãÖÑ¶∞i¬OK«h J#fl@∞¡ „Ñ¨*Ï#∞‰õÄÅ"≥∞ÿ# aè#fl PÖ’K«#Å‰õΩ=∂ Ñ¨„uHõÖ’ KÀ@∞O@∞Ok. Hõ#∞Hõ D Ñ¨„uHõÖ’ =Ú„kOz# Jaè„áêÜ«∂Å∞ ~°K«~Ú «Å"Õ. ãÖáê ŒHõ

=~åæxH˜ UH©ÉèÏ=O LO_»#=ã¨~°O ÖË Œ∞.

\©K«~ü

[~°fleã¨∞ì

Jã≤ÃãìO\ò „á⁄ÃÑ¶ã¨~ü

[~°fleã¨∞ì

1#_»∞ã¨∞Î#fl ≥ÅOQÍ

[~°fleã¨∞ì

W."≥∞~ÚÖò:–[email protected]

≥ÅOQÍ `˘=fi

1. ãÖáê ŒH©Ü«∞O„Ñ¨*Å LÑ¨C uO@∞#flO Œ∞‰õΩ...

2. ÔQãπì Z_ç\’iÜ«∞Öò≥ÅOQÍ „Ñ¨*Ï"≥Å∞¡=Ö’...W#∞=∞_çOKåe q~°ãO 3–6

3. ~°K«ÛHõ@ìÃãÃÑìO|~ü 17 qb#O HÍ Œ∞ q„^ÀÇ¨ÏO HÍjO 7

4. #_»∞ã¨∞Î#flHÍÅOJO Œi ã¨"≥∞‡ Ö’ÔH ~å*òÑ¨=<£ 8–9qb#=∂? q„^ÀÇ¨Ï=∂? Ö’ÔH ~å*òÑ¨=<£ 10–13q"≥∂K«#? qb#O? q„^ÀÇ¨ÏO? <åQÆ=~°ú<£~åÜ«∞Å 14–15P «‡Ç¨Ï «ºÅ∞ = Œ∞Ì |O Œw 16–17~åÜ«∞Å ≥ÅOQÍ =OK«#ˆH Ü«∞O.#iû=ÚÅ∞ 18–19„ÑÑOpHõ~°–PO„ èŒ=Åã"å ŒO #~°ã≤OÇï_»∞ 20–23„Ñü+ìOÉèí#Ö’ J"≥∞iHÍ Pi÷Hõ =º=ã÷ Z.#iûOÇ¨‡Ô~_ç¤ 24–26

5. K«~°Û`≥ÅOQÍ K«~°ÛÖ’ H˘xfl "åã¨Î"åÅ∞ P‰õΩÅ Éèí∂=∞Ü«∞º 27–30z#fl ~å„ëêìÅ∞–„Ñ¨QÆuH˜ KÀ^ŒHõ â◊‰õΩÎÅ∞ _®IIl.ÅK«ÛÜ«∞º 31–35UHõÑ¨Hõ∆ ã¨∂K«#Å∞ Ö’ÔH ~å*òÑ¨=<£ 36–37

6. Q˘O «∞„Ñ¨`ÕºHõ `≥ÅOQÍ... ^Œo`« |Ç¨ï[# ^Œ$HõÊ^äŒO l.K«O„^ŒÜ«∞º 38–41

`≥ÅOQÍ L^Œº=∞O ¢ã‘ÎÅ∞ nÑ≤Hõ 42–43

r`«<£ =∞~åO_ô 44–47

`≥ÅOQÍ L^Œº=∂xH˜ ™ê=∂lHõ <åºÜ«∞O K«ÅHÍx "≥OHõ\òÜ«∂^Œ"£ 48–49

7. Hõ~°Ñ¨„ « ™êÇ≤Ï «ºOLitHõ∆Å‰õΩ =ºuˆ~HõOQÍ áÈ~å_»∞^•O q~°ãO 50–52Jqhu... Jaè=$kú #=¸<å ‰õΩ„@ RDF 53–55

8. L Œº=∞ ãÖQÆ «∞Å∞ã≤OQÆˆ~˜Ö’ QÆ^ŒÌ~ü „Ñ¨Kå~°*Ï`« ã¨=Ú‡ ~å[Ü«∞º 56


ãÖáê ŒH©Ü«∞O

„Ñ¨[Å LÑ¨C uO@∞#flO Œ∞‰õΩ....L^ÀºQÆ∞Å ã¨"≥∞‡‰õΩ W~°"≥· ~ÀAÅ∞ xO_®~Ú(ÃãÃÑìO|~ü

13– JHÀì|~ü 2) ≥ÅOQÍÖ’ „Ñ¨Éèí∞ «fi, Z~Ú_≥_£ ãÖã÷Åxfl=¸ «Ñ_®¤~Ú. ÃÇ·Ï„^•ÉÏ £Ö’ HÀ™êÎO„ èŒ L^ÀºQÆ∞Å∞ JkèHõOQÍÑ¨xKÕ¿ã ãÖã¨ ÷Å∞ q∞#Ç¨~Ú¿ãÎ Ü«∂=`«∞ Î `≥ÅOQÍ|O Œ~ÚOk. •^•ÑÙ <åÅ∞QÆ∞ ÅHõ∆Å L^ÀºQÆ∞Å∞ «=∞ Ñ#∞Å#∞=∂<Õâß~°∞. „Ñ¨Éèí∞ «fiO XHõ ~°HõOQÍ ãÎOaèOzOk. áêÅ‰õΩÅ"≥·Ñ¨Ù #∞Oz =KÕÛ U ÉˇkiOÑ¨ÙÅ∞ Ñ¨xKÕÜ«∞ÖË Œ∞. WHõ _ç =~°‰õΩÉÏQÆ∞Ok.

HÍ~åºÅÜ«∂Å =ÚO Œ∞ >ˇO@∞¡ "Õâß~°∞. ~ÀA ã¨ÉèíÅ∞,ã=∂"ÕâßÅ∞ [~°∞QÆ∞ «∞<åfl~Ú. qq èŒ ~°HÍÅ x~°ã# ~°∂áêÅ∞‰õÄ_® „Ñ¨ Œi≈ã¨∞Î<åfl~°∞. L Œº=∞O HÍ~åºÅÜ«∂Å∞ ^•\˜ ~À_»¡g∞kH˜ ~å=eû LOk. „Ñ¨Éèí∞ «fi L^ÀºQÆ∞ÅO>Ë „Ñ¨*Ï¿ã=‰õΩÅ∞.„Ñ¨[Å LÑ¨C uO@∞#flO Œ∞‰õΩ "åi ~°∞O f~°∞ÛHÀ"åe. P„Ñ¨[‰õΩ ≥ÅOQÍ =¿ãÎ<Õ "≥ã¨∞Å∞ÉÏ@∞ LO@∞Ok. rq «OH˘O ≥·<å ÉÏQÆ∞O@∞Ok. "åi ÉÏQÆ∞ HÀãÖ "åà◊§ „â◊=∞#∞uO@∞#fl L^ÀºQÆ∞Å∞QÍ ™ê=∂lHõ ÉÏ^èŒº`«#∞ HõzÛ`«OQÍ<≥~°"Õ~°Û=eûOk. J=ã¨~°"≥∞ÿ Õ H˘xfl `åºQÍÅ‰õΩ ã≤ ŒúÑ¨_®e.L Œº=∂xfl PÑ¶‘ã∞ =ÚO Œ∞ #∞Oz ~À_»∞¤ g∞kH fã∞Hõ~å"åe.HÀ™êÎO„ èŒ ÃÑ@∞ì|_ç •~°∞Å, Éèí∂™êfi=ÚÅ, "åºáê~°∞Å Pi÷Hõ=¸ÖÏÅÃÑ· ^≥|ƒH˘\Ïìe. JOu=∞OQÍ Pi÷Hõ kQÆƒO^è•xH˜ã≤^ŒúÑ¨_®e. JHõ∆~° *Ï˝#O `≥eã≤# =∞#∞+¨µÅ∞QÍ „Ñ¨[ÅÖ’K≥· «<åºxfl fã¨∞Hõ~å"åe.

ˆH=ÅO <åÅ∞QÆ∞ ÅHõ∆Å L^ÀºQÆ∞Å∞ áÈ~å@O KÕ¿ãÎ<Õ≥ÅOQÍ ~å Œ<Õ "åãÎ"åxfl ãHõÅ [#∞Å‰õΩ J~°÷O KÕ~ÚOKåe.

ZO^Œ∞HõO>Ë HÀ™êÎO„^èŒ ^ÀÑ≤_ç^•~°∞Å‰õΩ _èçb¡ áêÅ‰õΩÅ‰õΩJ"≥∞iHÍ =∞ ŒÌ «∞ LOk. Hõ#∞Hõ ≥ÅOQÍ J_»∞¤Ñ¨_»∞ «∞<åflâ◊„ «∞=Ù KåÖÏ |Å"≥∞ÿ#"å_»∞. J\Ï¡O\ â◊„ «∞=Ù#∞ ‰õÄÖÏÛÅO>Ë<åÅ∞QÆ∞ HÀ@¡ ≥ÅOQÍ „Ñ¨[ XHõ \˜ HÍ"åe. J\Ï¡ UHõOKÕ¿ã ÉÏ^èŒº`«#∞ L^ÀºQÆ∞Å∞, q^•º~°∞÷Å∞, Láê^è•ºÜ«ÚÅ∞,Ü«Ú= « ã‘fiHõiOKåe. S Œ∞QÆ∞~°∞ L^ÀºQÆ∞Å∞ XHõ \©OQÍ U~°Ê_ç„QÍ=∂Å‰õΩ "≥àÏ§e. P „QÍ=∞OÖ’x ã|ƒO_» ‰õΩÖÏÅ „Ñ[Å#∞K≥· «#ºO KÕã≤ ~À_»¡g∞kH˜ fã¨∞Hõ ~å"åe. ~À_»¡#∞ «"ÕfiÜ«∂e.Ô~·Å∞ Ñ¨\ÏìÅ#∞ `˘ÅyOKåe. "≥Ú «ÎO ÕâßxH˜ ≥ÅOQÍ‰õΩãO|O è•Å#∞ ≥Q æ\Ïìe. ≥ÅOQÍ‰õΩ =ºu~‰õΩÖ·# ~å[H©Ü«∞<åÜ«∞‰õΩÅ#∞ `«iq∞ H˘\Ïìe. Jx"å~°ºOQÍ ~å[H©Ü«∞<åÜ«∞‰õΩÅ∞ `«=∞ Ñ¨^Œ=ÙÅ#∞ =keÃÑ\˜ì „Ñ¨[Å`À Hõeã≤L Œºq∞OKÕ@@∞¡ KÕÜ«∂e.

J‰õΩO\˜ « nHõ∆ À Ñ¨xKÕ¿ãÎ «Ñ¨Ê ≥ÅOQÍ ~å Œ∞. Hõ#∞HõL^ÀºQÆ∞Å‰õΩ =∞^ŒÌ`«∞QÍ q^•º~°∞÷Å#∞, „Ñ¨[Å#∞ HõkeOz=∞iO « |ÖÏxfl á⁄O^•e. q∞e>ˇO\ò áÈ~å\ÏÅ ^•fi~å<Õ`≥ÅOQÍ =ã¨∞ÎOk `«áêÊ Hõq∞\©Å`À, ÖÏcÅ`À ~å^Œ<Õã¨ åºxfl QÆ∞iÎOKåe. T

3 PQÆãπì–ÃãÃÑìO|~ü 2011

ÔQãπì Z_ç\’iÜ«∞Öò

`≥ÅOQÍ „Ñ¨*Ï"≥Å∞¡=Ö’

„Ñ¨Éèí∞`«fi, ™ê„=∂[º"å^Œ =ºuˆ~Hõ`« W#∞=∞_çOKåe≥ÅOQÍ ~å„+ì ™ê èŒ# HÀãÖ #_»∞ã¨∞Î#fl ã¨HõÅ [#∞Å ã¨"≥∞‡‰õΩ qÑ¡= ~°K«~Ú «Å ãÖÑ¶∞O *Ë*ËÅ∞ Ñ¨Å∞‰õΩ`ÀOk.

≥ÅOQÍ ã¨HõÅ r=# ~°OQÍÅ #∞Oz "≥Å∞¡"≥uÎ# „Ñ¨*Ï ãÖK«Å<åxH˜ q~°ãÖ ãÖÑ¨Ó~°‚ =∞ ŒÌ «∞ „Ñ¨Hõ\ ˜™ÈÎOk. ≥ÅOQÍ™êyã¨∞Î#fl D Hõ_»Ñ¨\ ˜ áÈ~å@O W\©=e HÍÅOÖ’x J~°∞ ≥·# ™ê=¸Ç≤ÏHõ =ºH©ÎHõ~°QÍ ≥Å∞QÆ∞ „Ñ¨[Å K«i„ «Ö’xezáÈ`«∞Ok. q^•º~°∞÷Å∞, Ü«Ú=‰õΩÅ∞, „QÍg∞∞Å∞, PÖ’K«<åÑ¨~°∞Å∞ KÕã¨∞Î#fl PO^Àà◊#‰õΩ Ãã·^À_»∞QÍ ã≤OQÆˆ~˜HÍi‡‰õΩÅ∞, Psìã‘ HÍi‡‰õΩÅ∞, \©K«~°∞¡ „ÃÑ·"Õ@∞ ~°OQÆOÖ’x HÍi‡‰õΩÅ∞, „Ñ¨Éèí∞ «fi L^ÀºQÆ∞Å∞ J‰õΩOiî « nHõ∆ À ã¨"≥∞‡™êyã¨∞Î<åfl~°∞. „Ñ¨Éèí∞ «fi ÃÇÏK«ÛiHõÅ‰õΩ, ÉˇkiOÑ¨ÙÅ‰õΩ «ÖÁOK«‰õΩO_® ã¨"≥∞‡ #_»∞™ÈÎOk.

J~Ú Õ ZÑ¨Ê\˜ =Öˇ<Õ WO « ÃÑ ŒÌ „Ñ¨*ÏO^Àà◊#Ö’ ~å[H©Ü«∞ áêsìÅ ÉèÏQÆ™êfi=∞ºO H˘~°=_çOk. =ÚYºOQÍ HÍO„ÔQãπ„Ñ¨*Ï„Ñüx èŒ∞Å∞, <åÜ«∞‰õΩÅ∞ ˆHO„ ŒOÃÑ· XuÎ_ç Õ=_®xH˜ «y# Ñ¨ Œú «∞Å#∞ ZOK«∞HÀ=_»O ÖË Œ∞. ≥ÅOQÍ ≥zÛ<å,WzÛ<å HÍO„ÔQ¿ã J<Õ c~åÅ∞ áÈ=_»O «Ñ¨Ê UHõ HõO~î°O`À ˆHO„ ŒO "≥∞_»Å∞ =OK«ÖËHõáÈ «∞<åfl~°∞. L Œº=∞ XuÎ_çH˜«@∞ìHÀÖËHõ ~år<å=∂Å∞ KÕÜ«∞_»O «ÑÊ D ãHõÅ [#∞Å ã"≥∞‡Ö’ „HÜ«∂jÅ ÉèÏQÆ™êfi=∞ºO fã∞HÀ=_»O ÖË Œ∞. ≥Å∞QÆ∞ Õâ◊O

áêsì WÑ¨Ê\˜H© Ô~O_»∞ Hõà◊¡ ã≤ •úO`å<Õfl JkèHÍiHõOQÍ =Ö¡ "Õ™ÈÎOk. P áêsì ≥ÅOQÍ <åÜ«∞‰õΩÅ∞ "≥Ú Œ@ ~år<å=∂Å∞KÕã≤<å, P «~åfi « XHõ_»∞QÆ∞ ‰õÄ_® =ÚO Œ‰õΩáÈÖËHõ ≥ÅOQÍ „Ñ¨[Å P„QÆÇ¨xH˜ QÆ∞~°=Ù «∞<åfl~°∞. z=iH˜ ≥ÅOQÍL Œº=∞ „ÑüxkèQÍ K≥Ñ¨ÙÊH˘<Õ \©P~üZãπ Jkè<åÜ«∞Hõ «fiO ã¨HõÅ [#∞Å ã¨"≥∞‡Ö’ ~å[H©Ü«∞â◊HÎQÍ áêÅ∞ÑÖK«∞H˘xL Œº=∂xfl L èŒ$ «O KÕÜ«∞_»O ÖË Œ∞. J~Ú<å ≥ÅOQÍ „Ñ¨[Å áÈ~å@ « «fiO D ã¨"≥∞‡Ö’ J Œƒù «OQÍ =ºHõÎ=∞=Ù`ÀOk.≥ÅOQÍ Ñ¨H∆Í# <åºÜ«∞O L#fl Œx ÉèÏqOKÕ"å~°∞ ZHõ _»∞<åfl ã¨Ç¨#∞Éèí∂u`À L ÕfiQÍxH˜ Ö’#ÜÕ∞ºO «QÍ D PO^Àà◊#

™êQÆ∞`ÀOk.

ã"≥∞‡ f„==∞ÜÕ∞º H˘nÌ HÀ™êÎ ŒàÏs ÃÑ@∞ì|_ç •s =~°æO L<å‡ Œ ™ê÷~ÚÖ’ =∂\Ï¡_»∞`ÀOk. ≥ÅOQÍ#∞ J_»∞¤HÀ=_®xH"åà◊√¡ KÕã¨∞Î#fl „Ñ¨Ü«∞`åflÅ∞, „Ñ¨ãÖQÍÅ∞ XHõ Z`«Î~Ú`Õ† ˆHO„^Œ „Ñ¨Éèí∞`«fiO `≥ÅOQÍ‰„Ñ¨[Å PHÍOHõ∆#∞ Q“~°qOzÃÇ·Ï Œ~åÉÏ Œ∞`À ‰õÄ_ç# „Ñ¨ ÕºHõ ~å„ëêìxfl W=fi‰õΩO_® J*Ï £ x"ÕkHõ ¿Ñ~°∞`À ~åÜ«∞Å ≥ÅOQÍ Jh, ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ Œ∞#∞ˆHO„^Œáêe`« „áêO`«O Jh =^ŒO`«∞Å#∞ „Ñ¨[Ö’¡H˜ =keOk. Wk ã¨=∞ã¨º Ñïëê¯~åxH˜ ^ÀÇ¨Ï^ŒÑ¨_»^Œ∞. =∞iO`«[\˜ÅO KÕã¨∞ÎOk. XHõ ~°HõOQÍ Wk ≥ÅOQÍ W=fi#x K≥Ñ¨Ê_»"Õ∞. =¸_»∞ „áêO`åÅ "å~°∂ H˘\Ï¡_»∞‰õΩO@∂ LO>Ë=∞m¡ ZxflHõÅ ^•HÍ HÍÅˆH∆ÑÖ KÕÜ«∂Å<Õ L ÕÌâ◊O «Ñ¨Ê x*Ï~Úf`À ≥ÅOQÍ ã¨=∞ã¨º‰õΩ Ñïëê¯~°O "≥uˆH L ÕÌâ◊OWO Œ∞Ö’ ÖË Œ∞. x*ÏxH˜ WÑ¨Ê\˜H ã¨HõÅ [#∞Å ã¨"≥∞‡#∞ XHõ Ñ¨ äŒHõO „Ñ¨HÍ~°O Ç≤ÏO™êÑ¨Ói «O KÕâß~°∞. ,,,, ~ÀAÅ∞QÍâßOuÜ«Ú «OQÍ [~°∞QÆ∞ «∞#fl ã¨"≥∞‡Ö’ ÃãÃÑìO|~ü 27 = Õn Ñ¶∞@#Å`À "≥Ú ŒÖ·# x~°ƒO èŒO D ~°Hõ"≥∞ÿ# J<åºÜ«∞"≥∞ÿ#„Ñ¨Kå~åÅ`À, „Ñüáê Œ#Å`À =∞iO « L„kHõÎ=∞=Ù «∞Ok.

≥ÅOQÍ „Ñ¨[Å∞ J_»QÆx Hõ~°∂flÅ∞, J#O «Ñ¨Ù~°O lÖÏ¡Å#∞ ‰õÄ_® HõeÑ≤ „Ñ¨ ÕºHõ ~å„+ìO U~åÊ@∞ KÕÜ«∂Å<ÕPÖ’K«<Õ LO>Ë JO « HõO>Ë ^•~°∞O =∞~˘Hõ\˜ LO_»É’ Œ∞. ŒâßÉÏÌÅ∞QÍ ≥ÅOQÍ „Ñ¨[Å PHÍOHõ∆ „Ñ¨Éèí∞`åfixH˜HõhãÖQÍ ‰õÄ_® J~°÷O HÍÖË Œx nxfl|\ì ã¨Ê+ì=∞=Ù «∞Ok. 1956Ö’ PO„ èŒ~å„+ìOÖ’ qb#"≥∞ÿ# ≥ÅOQÍ =∂„ «"Õ∞HÍ"åÅx P „áêO « „Ñ¨[Å∞ HÀ~°∞ «∞<åfl~°∞. ÃÑ·QÍ ~åÜ«∞Åã‘=∞‰õÄ K«i„ «Ö’ ZO`À H˘O « ™⁄O « Jã≤Î «fiO L#flk. P<åÅ∞QÆ∞ lÖÏ¡Ö’¡ Ô~O_»∞ lÖÏ¡Å#∞ ≥ÅOQÍÖ’, =∞~À Ô~O\x HÀ™êÎÖ’ HõeÑ≤ Õ P „áêO « Jã≤Î «fiO ÑÓiÎQÍ ~° ŒÌ~ÚáÈ~Ú#>Ëì.nxH˜ P „áêO « „Ñ¨[Å∞ ã¨=∞‡uOKÕ J=HÍâ◊O ‰õÄ_® ÖË Œ∞. W=hfl Ñ¨ÙHÍ~å¡..?, „Ñ¨Kå~åÖÏ..?, x[OQÍ<Õ Ñïëê¯~åÅ∞QÍ


=ÚO Œ∞‰õΩ =™êÎÜ«∂..? J<Õk J@∞Oz ≥ÅOQÍ q+¨Ü«∞OÖ’ ˆHO„ Œ „Ñ¨Éèí∞ «fiO ZO Œ∞H˜ÖÏO\˜ "≥·Yi „Ñ¨ Œi≈™ÈÎOkJ<Õk KåÖÏ =ÚYºO.

HÀ™êÎ ŒàÏs ãÖÑ¨#fl =~åæÅ#∞ ãÖ «$Ñ≤ÎÑ¨~°KåÅ<Õ Œ∞~°∞ ÕÌâ◊O «Ñ¨Ê WO Œ∞Ö’ =∞ˆ~g∞ ÖË Œ∞. ≥ÅOQÍ „Ñ¨[ÅPHÍOHõ∆#∞ QÆ∞iÎOz, Q“~°qOKÕ „Ñ¨*Ï™êfiq∞Hõ Œ$+≤ì ÖËHõáÈ=_»O =ÖË¡ Wxfl =∞_» «¿ÑpÅ∞ ÃÑ_»∞`ÀOk. PO„ èŒ„Ñ¨ ÕâòU~åÊ@∞Ö’, P `«~åfi`« [iy# J<åºÜ«∂xfl ã¨=iOK«_®xH˜ „Ñ¨Éèí∞`«fiO ã≤^ŒúO HÍ=_»O ÖË^Œ∞. `≥ÅOQÍ „Ñ¨[ÅPO^Àà◊##∞ Ñ¨\ìOK«∞‰õΩO>Ë ~å*ÏºOQÆ „Ñ¨„H˜Ü«∞ ^•fi~å «Ñ¨ÊHõ <åºÜ«∞"≥∞ÿ# Ñïëê¯~°O ^˘~°∞‰õΩ «∞Ok. HÍh „Ñ¨Éèí∞ «fiO<åºÜ«∞ ÉèÏ=# g∞ Œ P è•~°Ñ¨_»‰õΩO_® ~å[H©Ü«∞ „Ñ¨Ü≥∂[<åÅ HÀãÖ P è•~°Ñ¨_çOk. =∞#k Ju ÃÑ ŒÌ „Ñ¨*Ï™êfi=∞ºÕâ◊=∞x x «ºO K≥Ñ¨ÙÊH˘<Õ áêÅHõ=~åæÅ∞ XHõ áê~°¡"≥∞O@s „Ñ¨„H˜Ü«∞#∞ J=∞Å∞ KÕÜ«∞_®xH˜ ã≤ ŒúO HÍ=_»O ÖË Œ∞.

Éè∫QÀoHõOQÍ, áêÅ<åÑ¨~°OQÍ ≥ÅOQÍ‰õΩ XHõ ~å„+ì Ç¨ÏŸ^• HÍ"åÅ#_»O D =º=ã÷ ÑïkèÖ’x Ju z#fl HÀiHõ.PO„ èŒ„Ñ¨ ÕâòÖ’ ÉèÏQÆ"≥∞ÿ#Ñ¨Ê\˜ #∞Oz HÀ™êÎ ŒàÏs ÃÑ@∞ì|_»∞ ^•~°∞Å #∞Oz Z Œ∞~˘¯O@∞#fl q=Hõ∆‰õÄ, J<åºÜ«∂xH©,=#~°∞Å ^ÀÑ≤_ôH© „Ñ¨ ÕºHõ ~å„+ì"Õ∞ Ñïëê¯~°=∞x ≥ÅOQÍ „Ñ¨[Å PHÍOHõ∆. JOu=∞OQÍ W"åà◊ Wk P «‡Q“~°=L Œº=∞OQÍ ‰õÄ_® =∂iáÈ~ÚOk.

WO « „Ñ*Ï™êfiq∞Hõ PHÍOHõ∆#∞ Ô~O_»∞ „áêO`åÅ „Ñ[Å =∞ èŒº ã=∞ãºQÍ, ≥Å∞QÆ∞ *Ïu ã=∞ãºQÍ HÀ™êÎ, ~åÜ«∞Åã‘=∞ŒàÏs ãÖÑ¨#fl=~åæÅ∞ Œ∞„+¨ÊKå~°O KÕã¨∞Î<åfl~Ú. Wk ZO « =∂„ «O Ô~O_»∞ „áêO`åÅ „Ñ¨[Å ã¨=∞ã¨º HÍ Œ∞. Ô~O_»∞

„áêO`åÅ ÑÖÑ¨HÍÅ ã¨=∞ã¨º HÍ Œ∞. ≥ÅOQÍ „áêOfÜ«∞ ~å[H©Ü«∞ â◊‰õΩÎÅ∞ ÖË=nã≤# L Œº=∞OQÍ K«∂_»@O =Å¡HÀ™êÎ, ~åÜ«∞Åã‘=∞ „áêO`åÅ ~å[H©Ü«∞<åÜ«∞‰õΩÅ#∞ ãÖ «$Ñ≤ÎÑ¨K«~åÅx, "åà◊¡ „Ñ¨Ü≥∂[<åÅ∞ ‰õÄ_® <≥~°"Õ~åÛÅ<ÕŒ∞QÆú À ˆHO„ ŒO =º=Ç¨Ïi™ÈÎOk. P „áêO`åÅ ãÖÑ¨#fl=~åæÅ "å Œ#Å#∞, ≥ÅOQÍ ~å[H©Ü«∞ â◊‰õΩÎÅÃÑ· KÕã¨∞Î#fl

P~ÀÑÅ#∞ Ñ\˜ìOK«∞H˘x "åiH© <åºÜ«∞O KÕÜ«∂Å#∞HÀ=_»O =ÖË¡ ≥ÅOQÍÑ@¡ <åºÜ«∞ÉèÏ=##∞ „Ñ Œi≈OK«ÖËHõáÈ`ÀOk.WO « ÃÑ ŒÌ L Œº=∞O [~°∞QÆ∞ «∞<åfl =∞ø#OQÍ LO_»@"≥∂, J<åºÜ«∞"≥∞ÿ# Ñïëê¯~åÅ#∞ "≥ «Hõ_»"≥∂ KÕ™ÈÎOk. ≥ÅOQÍ~å„+ì PO^Àà◊# „Ñ¨[fiie¡#Ñ¨ÙÊ_»ÖÏ¡ U^À XHõ |∂~°∞˚"å áêsì <Õ «$ «fiO =Ç≤ÏOz#=∂@ "åãÎ="Õ∞ HÍ=K«∞Û, ≥ÅOQÍ~å„+ìOÖ’ „Ñ*Ï „ÑÜ≥∂[<åÅ∞#fl>Ë¡ P „áêO « |∂~°∞"å=~°æ „ÑÜ≥∂[<åÅ∞ ‰õÄ_® LO_»=K«∞Û, „Ñ ÕºHõ ~å„+ì _ç=∂O_£Ö’<ÕD Ñïq∞ «∞Å∞-„Ñ¨ ÕºHõ «Å∞ JO «iflÇ≤Ï «O ‰õÄ_® HÍ=K«∞Û. J~Ú<å ≥ÅOQÍ PHÍOHõ∆ J «ºO « „Ñ¨*Ï™êfiq∞Hõ"≥∞ÿ#k.JO Œ∞=Å¡<Õ qÑ¡"À Œº=∞O, qÑ¡= ~°K«~Ú «Å ãÖÑ¶∞O 1968–69, 1972Å #∞OKÕ qÑ¡=OÖ’ ÉèÏQÆOQÍ<Õ „Ñ¨ ÕºHõ≥ÅOQÍ _ç=∂O_£#∞ |ÅÑ¨~°∞ã¨∂Î, áÈ~å@OÖ’ áêÅ∞ÑÖK«∞‰õΩO@∞<åfl~Ú. <åºÜ«∞ÉèÏ=# L#fl „Ñ¨*Ï™êfiq∞Hõ "å Œ∞Å∞

U „áêOfÜ«ÚÖ·<å ≥ÅOQÍ‰õΩ ãÖÑ¶‘∞ÉèÏ=O „Ñ¨Hõ\˜ã¨∞Î<åfl~°∞.

„Ñ¨ ÕºHõ ~å¢+ì=∞O>Ë<Õ Éè∫QÀoHõOQÍ, áêÅ<åÑ¨~°OQÍ ~å„+ì „ÑüÑüÎ HõeÊOK«_»O. WO « =~°‰õΩ Õâ◊OÖ’ U~°Ê_»¤~å„ëêìÅhfl J\Ï¡ U~°Ê_»¤"Õ. ~å*ÏºOQÆ „Ñ¨„H˜Ü«∞ ^•fi~å =∂„ «"Õ∞ Jk ™ê èŒºO. J~Ú Õ ≥ÅOQÍ‰õΩ L#fl L Œº=∞ãÖ„Ñ¨ •Ü«∞O =Å¡ H˘ «ÎQÍ U~°Ê_Õ ~å„+ìOÖ’ J~°÷=O «"≥∞ÿ#, =∂#gÜ«∞"≥∞ÿ#, „Ñ¨*Ï™êfiq∞Hõ ã¨=∂[O ~°∂á⁄O^•Å<ÕPHÍOHõ∆Å∞ =ºHõÎ=∞=Ù «∞<åfl~Ú. 1960Å<å\˜ L Œº=∞OÖ’ ‰õÄ_® D PÖ’K«#Å∞ L<åfl~Ú. =∞e Œâ◊ L Œº=∞O„áê~°OÉèí=∞ÜÕ∞º<å\˜H˜ ≥ÅOQÍÖ’ L[fiÅ"≥∞ÿ# #∂ «# „Ñ¨*Ï™êfiq∞Hõ L Œº=∂Å∞ #_»∞ã¨∞Î#flO Œ∞ =Å¡, P «~åfi «™ê=∂lHõ L Œº=∂Å∞ ~°OQÆO g∞kH˜ ~å=_»O =Å¡ „Ñ¨*Ï™êfiq∞Hõ ≥ÅOQÍ Jh, ™ê=∂lHõ ≥ÅOQÍ J<Õ PHÍOHõ∆Å∞=ÚO Œ∞‰õΩ =KåÛ~Ú. Õâ◊OÖ’ U „Ñ¨ ÕºHõ ~å„+ì L Œº=∞OÖ’ ‰õÄ_® WÖÏO\˜ J «º Œ∞ƒù «"≥∞ÿ# ÉèÏ= ãÖÑ¶∞~°¬ [~°QÆÖË Œ∞.*Ï~°öO_£ U~åÊ@∞ "≥#∞Hõ ÖÏÖòYO_£ J<Õ x<å ŒO L Œº=∞ „áêÜ«∞OÖ’ Z ŒQÆ_®xH˜ ‰õÄ_® JHõ _ç qÑ¡=â◊‰õΩÎÅ K≥· «#ºO,Éèíq+¨º ü ã¨=∂[ Œ~°≈#"Õ∞ Ñ¨x KÕâß~Ú. J~Ú<å JHõ _» U~°Ê_çOk Éè∫QÀoHõ „Ñ¨ ÕºHõ ~å„+ì"Õ∞. ^•xfl ÖÏÖòYO_£QÍ=∂ˆ~Û qÑ¡= =ÓºÇ¨xfl áÈ~å@ „Ñ¨[Å∞ x[O KÕ¿ã PK«~°Ö’ <Õ\˜H© H˘#™êQÆ∞ «∞<åfl~°∞.


WÖÏO\ „Ñ ÕºHõ «Å =Å¡ =ÚO Œ∞‰õΩ =zÛ# „Ñ*Ï™êfiq∞Hõ, ™ê=∂lHõ ≥ÅOQÍ J<Õ PHÍOHõ∆Å∞ Éèíq+º ü #=¸<å#∞„ÑüaOa™êÎ~Ú. "å\˜ ã¨∂ÊùiÎx xÅÉˇ@∞ì‰õΩO@∂, „Ñ¨ ÕºHõ Éè∫QÀoHõ ~å„+ìOÖ’ JkèHÍ~°OÖ’H˜ =KÕÛ áêÅHõ=~åæÅ`ÀáÈ~å_ç ™êkèOK«∞HÀ=Åã≤# ÅH∆ÍºÅq. D ã¨Ê $Ç¨ÏÖ’ H©ÅHõ"≥∞ÿ# JOâ◊O „Ñ¨Éèí∞`åfiÅÑ¨@¡ Jq ¿ã= KÕã¨∞Î#fl HÍ~ÀÊˆ~\òâ◊‰õΩÎÅ Ñ¨@¡ áÈ~å@ Œ$HõÊ äŒO. ≥ÅOQÍ ~å„+ìOÖ’ „Ñ¨Ü≥∂[<åÅ∞ D_Õ~°∞ÛHÀ"åÅx Ptã¨∞Î#fl áê~°¡"≥∞O@s áêsìÅ‰õΩD Œ$HõÊ äŒO LO_» Œ∞. J~Ú<å ~å„+ì ™ê èŒ#Ö’ "å\˜ áê„ « QÆhÜ«∞O. JO Œ∞ˆH ≥ÅOQÍ „Ñ¨[Å∞ Jxfl ~å[H©Ü«∞áêsìÅ#∞ ÑiÔQuÎã∞Î<åfl~°∞. ≥ÅOQÍ QÆ∞iOz =∂\Ï¡HõáÈ Õ ÑÙ@ìQÆ «∞Å∞ LO_»=<Õ Z~°∞Hõ HõeyOK«_»O „Ñ[Å∞ ™êkèOz#q[Ü«∞O. P =~°æOÖ’<Õ U^À XHõ áêsì ˆ~Ñ¨Ù JkèHÍ~°OÖ’H˜ =ã¨∞ÎOk HÍ|\ì "åà◊√¡ „Ñ¨Éèí∞ «fi =ºuˆ~Hõ « ÃÑÅ∞¡|Hõ‰õΩO_®™ê„=∂[º"å Œ =ºuˆ~Hõ « "≥Å∞¡"≥ «Î‰õΩO_® JÑ¨ÙÊ_»Ñ¨ÙÊ_»∂ HÍãÎ QÆ\ìQÍ Jiz, ~å„+ì, ˆHO„ Œ „Ñ¨Éèí∞`åfiÅ#∞ W~°HÍ\Ï#ÃÑ\ì, ÉˇkiOz, XuÎ_ç ≥zÛ† „Ñ¨[Å∞, q^•º~°∞÷Å∞ q∞e>ˇO\òQÍ g èŒ∞Ö’¡H˜ ~å‰õΩO_® gÖ·#O « *Ï„QÆ «Î fã¨∞H˘xL Œº=∂xfl #_çÑ≤ã¨∞Î<åfl~°∞. HÍO„ÔQãπ áêsì ã¨~ãï.. \©P~üZãπ Jkè<åÜ«∞Hõ «fi"Õ∞ nxH˜ =∞Oz L^•Ç¨Ï~°. W ŒO`åK«∂ã¨∞ÎO>Ë K«i„ « ≥eã≤#"åà◊¡‰õΩ =Åã¨"å Œ =ºuˆ~Hõ *ÏfÜ≥∂ Œº=∞OÖ’ P<å\˜ HÍO„ÔQãπ áêsì =º=Ç¨~°O QÆ∞~°∞Î‰õΩ~å=K«∞Û. ãïQÍæ P =~åæxH˜ K≥Ok# <Õ\˜ «~°O <åÜ«∞‰õΩÖ’¡ XHõ „áêO «O "åà◊√¡ ≥ÅOQÍ#∞ ^ÀK«∞‰õΩuO@∂, „Ñ¨ ÕºHõ~å„ëêìxfl J_»∞¤‰õΩO@∞<åfl~°∞. ≥ÅOQÍ „áêO «OÖ’x "åà◊√¡ ~å„+ìO ™êkè™êÎ=∞x =ÚO Œ∞H˘KåÛ~°∞. J~Ú<å ã¨~ ~å„+ì_ç=∂O_£ ã¨fiÉèÏ=O s`åº ≥ÅOQÍÖ’x áêÅHõ=~°æ â◊‰õΩÎÅÃÑ· „Ñ¨[Å∞ XuÎ_ç ≥ã¨∞Î<åfl~°∞. ^•O`À "åiH˜ ~år<å=∂Å∞,_èçb¡ ~åÜ«∞ÉÏ~åÅ∞, J_»áê Œ_»áê ÉˇkiOÑ¨ÙÅ∞ «Ñ¨Ê_»O ÖË Œ∞. ≥ÅOQÍ ™ê èŒ#Ö’ «=∞ „Ñ¨Ü≥∂[<åÅ∞ ‰õÄ_® L#flO Œ∞=Å¡ L Œº=∂Å‰õΩ ky<å "åi =~°æ ã¨fiÉèÏ=O =Å¡ á⁄~°áê@∞# ‰õÄ_® „Ñ¨Éèí∞ «fi, ™ê„=∂[º"å Œ =ºuˆ~Hõ «Å#∞ ÃÑOK«_»OÖË^Œ∞.

„Ñ¨ã¨∞Î «O [~°∞QÆ∞ «∞#fl ã¨HõÅ [#∞Å ã¨"≥∞‡#∞ =∞iO « L èŒ$ «O KÕã≤ ≥ÅOQÍ ™êkèOK«∞HÀ"åÅ<åfl, Õâ◊OÖ’ =∞ˆ~„Ñ¨`ÕºHõ ~å„+¨ìO U~°Ê_»¤Ñ¨Ê\˜HõO>Ë KåÖÏ aè#fl"≥∞ÿ# „Ñ¨ã¨∞Î « ãÖ Œ~åƒùxfl J~°÷O KÕã¨∞HÀ"åÅ<åfl, ˆ~á⁄Ê Œ∞Ì# U~°Ê_»É’ÜÕ∞≥ÅOQÍ ~å„ëêìxfl J~°÷=O «"≥∞ÿ# ã¨=∂[OQÍ fiÛk Œ∞ÌHÀ"åÅ<åfl «Ñ¨ÊHõ „Ñ¨Éèí∞ «fi =ºuˆ~Hõ «, ™ê„=∂[º"å Œ =ºuˆ~Hõ «

W#∞=∞_çOKåeû L#flk. D ãÖQÆux ≥ÅOQÍ „áêOfÜ«∞ áêÅHõ â◊‰õΩÎÅ∞ QÆ∞iÎOK«QÆÅ"å? ãÖ ÕÇ¨Ï"Õ∞. ≥ÅOQÍL Œº=∞OÃÑ· J=∞Å∞=Ù «∞#fl x~°ƒO è•xfl J~°÷O KÕã¨∞HÀ‰õΩO>Ë D q+¨Ü«∞O ã¨∞ÅÉèíOQÍ<Õ ≥Å∞ã¨∞ÎOk. HÍh „Ñ¨[Å#∞Ô~K«ÛQ˘>Ëì „Ñ¨ãÖQÍÅ‰õΩ, ~áÈ=∂áÈ ≥ÅOQÍ =KÕÛ™ÈÎO Œx QÆ_»∞=ÙÅ`À ‰õÄ_ç# „Ñ¨Hõ@#Å‰õΩ, „Ñ¨*ÏO^Àà◊# „H˜Ü«∂jÅOHÍ‰õΩO_® =ÚO Œã¨∞Î Ju *Ï„QÆ «ÎÅ‰õΩ Ñïq∞ «"≥∞ÿ# ≥ÅOQÍ ~å[H©Ü«∞ <åÜ«∞‰õΩÅ∞ „Ñ¨Éèí∞ «fiO Ñ¨@¡ HÍ~ÀÊˆ~\ò â◊‰õΩÎÅÑ¨@¡ „Ñ¨*Ï =ºuˆ~Hõ «#∞ Kå@_®xH˜ ã≤ ŒúO HÍ~°∞. D Ñ¨x ZO « Hõ+ì"≥∞ÿ<å, x+¨Øì~°"≥∞ÿ<å „Ñ¨*Ï™êfiq∞Hõ, ™ê=∂lHõâ◊‰õΩÎÖË KÕÜ«∂eû LOk.

≥ÅOQÍ L Œº=∞OÃÑ· x~°ƒO è•xfl „Ñ¨Ü≥∂yã¨∂Î, ~å*ÏºOQÆ| Œú PHÍOHõ∆ ‰õÄ_® ™êHÍ~°O HÍ‰õΩO_® J_»∞¤‰õΩO@∞#flÉèÏ~° « áêÅHõ=~°æO Õâ◊"åºÑÎOQÍ „Ñ¨[ÅÃÑ· J<ÕHõ ~°∂áêÖ’¡ x~°ƒO è•xfl „Ñ¨Ü≥∂y™ÈÎOk. Jz"Õ «, ^ÀÑ≤_ô J<ÕqQÀ¡|Öò Œ$yfi+¨Ü«∞OQÍ =∂i# D «~°∞OÖ’ ZHõ _çHõHõ _» ™ê÷xHõ „Ñ¨[ÅÃÑ· Ç≤ÏO™ê ~°∂áêÅ∞ ÃÑK«Ûie¡áÈÜ«∂~Ú.~å*ÏºOQÆ| Œú PHÍOHõ∆#∞ Ãã· «O ==Ú‡ KÕã¨∞Î#fl áêÅHõ=~°æO ~å*ÏºOQÆO P è•~°OQÍ<Õ „Ñ¨[Å#∞ <Õ~°ã¨∞ÎÅ#∞ KÕ™ÈÎOk.„Ñ¨[Å «~°Ñ¨Ù# xez#"åiÃÑ· f„="å Œ∞Å<Õ =Ú„ Œ "Õã≤ x+≤ Œú =∂#=ÙÅ∞QÍ „Ñ¨Hõ\˜™ÈÎOk. "åi HÍ~°ºHõÖÏáêÅ#∞Ju"å Œ K«~°ºÅ∞QÍ, Õâ◊ PO «~°OyHõ Éèí„ Œ «‰õΩ =ÚÑ¨ÙÊQÍ „Ñ¨Kå~°O KÕ™ÈÎOk. „Ñ¨[ÅÃÑ· Ü«Ú ŒúO KÕã¨∞Î#fl „Ñ¨Éèí∞ «fi"Õ∞≥ÅOQÍ ~å„+ì PHÍOHõ∆#∞ ‰õÄ_® J_»∞¤‰õΩO@∞#fl Œx ≥ÅOQÍ "å Œ∞Å∞ ≥Å∞ã¨∞HÀ=Åã≤ L#flk. ≥ÅOQÍ L Œº=∞O

#_»∞ã¨∞Î#fl D „Ñ¨ã¨∞Î « ãÖ Œ~åƒùxfl J~°÷O KÕã¨∞HÀÖËHõáÈ Õ ≥ÅOQÍ ™ê èŒ# =∞iO « Hõ+ì™ê èŒºOQÍ =∂iáÈ «∞Ok. ÃÑ·QÍWO « J Œ∞ƒù «"≥∞ÿ# „Ñ¨*Ï ãÖK«Å#OÖ’x K≥· «#ºO J~°Q˘~°QÍ<Õ q[Ü«∞OÖ’ „ÑüÑ¶eOKÕ „Ñ¨=∂ ŒO LOk.


Jã=∞ ã=∂[OÖ’ JkèHÍ~°O HÀãO J„~°∞Å∞™êKÕ "åÔ~=Ô~·<å JOu=∞OQÍ Jã=∂# «Å#∞, ÀÑ≤_ôx xeÑ≤ LOK«∞`å~°x,≥ÅOQÍ ™êkèOK«∞HÀ"åÅ<åfl... ˆ~á⁄Ê Œ∞Ì# U~°Ê_Õ ≥ÅOQÍ#∞ =∂#gÜ«∞ ã¨=∂[OQÍ =∂~°∞ÛHÀ"åÅ<åfl „Ñ¨Éèí∞ «fi

=ºuˆ~Hõ, ™ê„=∂[º"å Œ =ºuˆ~Hõ K≥· «#ºO ÃÑOá⁄OkOK«∞HÀHõ «Ñ¨Ê Œ∞. ≥ÅOQÍ =#~°∞ÅÃÑ· HÀ™êÎ, ~åÜ«∞Åã‘=∞ ŒàÏsÃÑ@∞ì|_»∞^•~°∞Å ÃÑ «Î#O áÈ"åÅ<Õ áÈ~å\ÏxH˜ „Ñ¨ ÕºHõ ~å„+ìO XHõ HõzÛ «"≥∞ÿ# +¨~° «∞ =∂„ «"Õ∞. HÍh ≥ÅOQÍ~å„+ìOÖ’ „âßq∞Hõ „Ñ¨[Å‰õΩ, ™ê=∂lHõOQÍ #eyáÈ «∞#fl ã¨HõÅ [#∞Å‰õÄ P =#~°∞Å∞ ŒHÍ¯Åx HÀ~°∞‰õΩ<Õ K≥· «#ºO≥ÅOQÍ „Ñ¨[Å Kåi„ «Hõ ãÖÑ¨ Œ. ^•xfl x[O KÕã¨∞HÀ"åÅO>Ë D ~ÀE, ~Ñ¨Ó „Ñ¨Éèí∞`åfiÅÑ¨@¡ HÍ~ÀÊˆ~@∞ â◊‰õΩÎÅÑ¨@¡

*ÏQÆ~°∂Hõ « À LO_®e. ≥ÅOQÍ ™ê èŒ# J=ã~°O QÆ∞iOz, •x <åºÜ«∞O QÆ∞iOz WÑÊ\˜H ≥ÅOQÍ PÖ’K«<åÑ~°∞Å∞J Œ∞ƒù « qâı¡+¨Å∞ WzÛ L<åfl~°∞. „Ñ¨Éèí∞ «fi =ºuˆ~Hõ «, ™ê„=∂[º"å Œ =ºuˆ~Hõ « ãÖ «iOK«∞HÀ=∞x K≥Ñ¨Ê_»"≥ÚHõ >Ëq~°ãÖ, qÑ¡"À Œº=∞O "å\˜H˜ JOkã¨∞Î#fl KÕ~°∞Ê. *ÏfÜ≥∂ Œº=∞O HÍÅOÖ’ ÃÑÅ∞¡aH˜# =Åã¨"å Œ =ºuˆ~Hõ « W «~°™ê=∂lHõ ~å[H©Ü«∞ ã¨=∞ã¨ºÅÃÑ· QÆ∞iÃÑ>Ëì K≥· «#ºOQÍ Z ŒQÆ‰õΩO_® "å~Ú^• "ÕÜ«∞_»O =Å¡ P èŒ∞xHõ ÉèÏ~° « Õâ◊ K«i„ «Ö’ZO « ÃÑ ŒÌ #+ìO [iyO^À =∞iÛáÈ~å Œ∞. ã¨∞=∂~°∞ Ô~O_»∞ ŒâßÉÏÌÅáê@∞ *ÏfÜ«∞ *ˇO_®#∞, ÉèÏ~° « *ÏfÜ«∞ «#∞áê~°=â◊ºOQÍ á⁄QÆ_»\ÏxH˜, â◊$u q∞Oz "≥·ÉèígHõiOK«_®xˆH ãïáÈ~ÚOk. P =∞ «∞Î #∞Oz Õ~°∞H˘x K«∂âßHõQÍx Õâ◊"åãÎ= Œ$â◊ºO HõxÑ≤OK«ÖË Œ∞. =Å"å Œ =ºuˆ~Hõ « ‰õÄ_® `å#∞ qkèOz# Ñïq∞ «∞Ö’¡<Õ =ºHõÎO HÍ=_®xH˜ *ÏfÜ«∞HÍO„ÔQãπ Zxfl „Ñ¨Ü«∞`åflÅ∞, ‰õΩ„@Å∞ Ñ¨xflO^À ≥eã≤O Õ. ÃÑ·QÍ P ~ÀAÖ’¡ ã¨=∂O «~°OQÍ >ˇ„~°iã¨∞ì L Œº=∂Å∞QÍ xO Œ"≥∂ã≤# L Œº=∞ „ã¨=Ou #∞Oz J «º Œ∞ƒù «"≥∞ÿ# Pk"åã‘ L Œº=∂Å∞, ™ê=∂lHõ L Œº=∂Å∞ ‰õÄ_® #_çKå~Ú. QÆ Œ~üáêsì,J#∞jÅ<£, Ü«ÚQÆO «~ü "≥Ú ŒÅ∞ ÉèíQÆ üã≤OQ∑ <åÜ«∞Hõ «fiO ^•HÍ ™ê„=∂[º"å Œ =ºuˆ~Hõ áÈ~å\ÏÅ∞, *’ºuÉÏÑ¨ÓÖË,JOÉË Œ ~üÅ <åÜ«∞Hõ «fiOÖ’ ™ê=∂lHõ <åºÜ«∞áÈ~å\ÏÅ∞ K«i„ «Ö’ #"≥∂ Œ∞ HÍ=eû#O «QÍ HÍÖË Œ∞. HÍO„ÔQãπ Z «∞ÎQÆ_»ÖËÑ¶ëOKå~Ú.

„Ñ¨Éèí∞ «fi =ºuˆ~Hõ « J#QÍ<Õ H˘O ŒiH˜ z~å‰õΩ HõÅQÆ=K«∞Û. W Õ À qÑ¡= HÍ~°º„Hõ=∞O Jx á⁄~°|_»=K«∞Û. J Õg∞HÍ Œ∞. ≥ÅOQÍ ™ê èŒ# HÀãÖ ™êÜ«Ú èŒ áÈ~å@O KÕÜ«∞#=ã¨~°O ÖË Œ∞ HÍ|>Ëì qÑ¡"À Œº=∞O ‰õÄ_® áê~°¡"≥∞O\òÖ’aÅ∞¡ ÃÑ\ÏìÅ<Õ _ç=∂O_£ KÕ™ÈÎOk. ≥ÅOQÍ U~°Ê_®¤Hõ ~å„+ìO ZÖÏ LO_®Å<Õ q+¨Ü«∞OÖ’ P „áêO « áêÅHõ =~åæÅ‰õΩU^À XHõ #=¸<å L#fl>Ë¡ qÑ¡=HÍ~°∞Å‰õΩ ‰õÄ_® XHõ #=¸<å LO@∞Ok. P q=~åÅ∞ WÑ¨ÙÊ_»∞ J=ã¨~°O ÖËHõáÈ~Ú<å`≥ÅOQÍ ™ê^èŒ# JO>Ë<Õ ˆHO„^ŒOÖ’ JkèHÍ~°OÖ’ L#fl áêÅHõ â◊‰õΩÎÅ =ºuˆ~Hõ HÍ~°º„Hõ=∞O. HÀ™êÎ, ~åÜ«∞Åã‘=∞áêÅHõ=~åæÅ =ºuˆ~Hõ HÍ~°º„Hõ=∞O. WO « J Œ∞ƒù «"≥∞ÿ# „Ñ¨*Ï ãÖK«Å<åxH˜ ≥ÅOQÍ ™ê èŒ<Õ Ñ¨~°=∞ ÅHõ∆ º"≥∞ÿ<å Jkã¨r=OQÍ xÅ|_®Å<åfl, D ~ÀE ~Ñ¨Ó áÈ~å@ „Ñ¨[Å‰õΩ ã¨∂ÊùiÎ W"åfiÅ<åfl, HõhãÖ ≥ÅOQÍ „Ñ¨[Å Ñ¨~°OÑ¨~åQÆ «áÈ~å@ « «fiO ~°QÆ∞Å∞ «∂ LO_®Å<åfl, ~Ñ\ ≥ÅOQÍ QÆ∞iOz# ãfiáêflÅ∞ ÑQÆ\ HõÅÅ∞QÍ PqÔ~·áÈ‰õΩO_® xÅ|_®Å<åfl„ÑÉèí∞ «fi =ºu~Hõ «, ™ê„=∂[º"å Œ =ºu~Hõ « =∞iO « W#∞=∞_çOKåe. „Ñã∞Î « áÈ~å@O =~°H Ñiq∞ «"≥∞ÿ<å... ≥ÅOQÍ~å„+ì ™ê èŒ#Ö’ Zxfl z‰õΩ¯=Úà◊¡#∞ HO„ ŒO "ÕÜ«∞ ŒÅ∞Û‰õΩ#fl^À K«∂KåÜ«∞QÍ ≥Å∞ã¨∞Î<Õ L#flk. ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ Œ∞ HO„ Œáêe «„áêO «=∞h, ~åÜ«∞Å ≥ÅOQÍ J<Õ PÖ’K«#Å∞ ˆ~á⁄Ê Œ∞Ì# „Ñüáê Œ#Å∞QÍ =ÚO Œ∞‰õΩ =¿ãÎ ≥ÅOQÍ HÍO„ÔQãπ,\©P~üZãπ ZHõ _À XHõ KÀ@ ~årÑ¨_Õ „Ñ¨=∂ ŒO ‰õÄ_® LOk. =zÛ#=~°H KåÅ<Õ "≥·Yi fã¨∞‰õΩ<åfl Pâ◊Û~°ºáÈ#Hõ ~°ÖË Œ∞. P =~åæxH˜ "Õ∞Å∞ [iˆQ J=HÍâ◊O LO>Ë JHõ _ç À L Œº=∂xfl =ÚyOK«=K«∞Û. . HÍ|\ ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ Œ∞ HO„ ŒOQÍ≥ÅOQÍ#∞ ™êkèOK«∞HÀ"åÅO>Ë „ÑÉèí∞ «fi =ºu~Hõ, ™ê„=∂[º"å Œ =ºu~Hõ K≥· «#ºO`À áÈ~å_®eû LOk. Jk ≥ÅOQÍ

™ê èŒ#ˆHHÍHõ, P ~å„+ìOÖ’ ~å*ÏºOQÆ| Œú ãÖã¨ ~°Å∞ ™êkèOz, H˘OK≥O "≥∞~°∞ÔQ·# rq «O ŒHÍ¯Å<åfl „Ñ¨Éèí∞ «fiOÑ¨@¡JÑ¨„=∞ «ÎOQÍ LO_»Hõ «Ñ¨Ê Œ∞.

q~°ãOT


~°K«ÛHõ@ì

ÃãÃÑìO|~ü 17 ™êfi`«O„`«ºO HÍ^Œ∞, qb#O ÖÏO\˜ q„^ÀÇ¨ÏO''P<å\˜ ~ÀA PQÆã¨∞ì 15|∂Ok HÀã¨=Ú QÍOnèx «ÅzHÍ~° HÀã¨=Ú <≥„Ç¨ï#∞ á⁄QÆ_çHÍHÍ ÉÏHÍ =∞O@∂ Ñ≤Å¡Å∞*O_® K«∞@∂ì qO «QÆ q#∞K«∞O_çi—— ˘OÉèíÜ≥∂ Œâ◊HõOÖ’ q#fláê@ QÆ∞~°∞ÎKÕã∞‰õΩO>Ë ÃãÃÑìO|~ü

17‰õΩ ãïQÍæ ãïáÈ «∞O ŒxÑ≤OzOk. PQÆã¨∞ì 15, J~°÷~å„u =zÛOk |∂@HõÑ¨Ù ™êfi «O„ «ºO J<Õ "åà◊√¡ D Õâ◊OÖ’ QÆhÜ«∞"≥∞ÿ#™ê÷~ÚÖ’ L<åfl~°∞. J>Ë¡ ÃãÃÑìO|~ü 17‰õΩ ≥ÅOQÍ q+Ü«∞OÖ’ qb#O ÖÏO\ q„^ÀÇxH q∞Oz# „áê è•#º « Uq∞ LO_» Œ#∞‰õΩ<Õ"åà◊√¡ KåÖÏ=∞O Õ L<åfl~°∞.

XHõ „áêO`åxH ™êfi «O„ «ºO =zÛO Œx K≥áêÊÅO>Ë ÉèÏ= „ÑHõ@#‰õΩ ™ê èŒ#"≥∞ÿ# ÉèÏ+Ö’ =∂~°∞Ê ~å"åe. =∞x+≤ xÅ|_»\ÏxHHÍ~°"≥∞ÿ# HÍà◊¡ HÕk Éèí∂q∞ JO ŒiH˜ ã¨=∂#OQÍ LO_®e. J„yHõÅÛ~üÖ’ ÉèÏQÆ"≥∞ÿ# HõÅÛ~ü „â◊=∞ #∞Oz qHõã≤OKåe. âß¢ãÎ,™êOˆHuHõ ~°OQÍÅÖ’ H˘ «Î Œ<åxfl Pq+¨ iOK«_®xH˜ J=ã¨~°"≥∞ÿ# q Œº „Ñ¨[Å Ñ¨~°O HÍ"åe. r=# „Ñ¨=∂ ™ê÷~Úx x~°‚~ÚOKÕ"≥· ŒºO JO ŒiH˜ JO Œ∞ÉÏ@∞Ö’ LO_®e. „Ñ¨[Å∞ ¿ãfiK«ÛùQÍ «=∞ ÉèÏ"åÅ#∞ =ºHõÎO KÕ¿ã J=HÍâ◊O LO_®e. „Ñ¨[Å HõàÏ~°∂áêÅ∞„Ñ¨*Ï™êfiq∞HõiOK«|_®e. xK≥Û#"≥∞@¡ ã¨=∂[O ‰õÄeáÈ~Ú JO ŒiH˜ ã¨=∂# J=HÍâßÅ∞ LO_®e. ã¨∂÷ÅOQÍ K≥áêÊÅO>Ë ‰õÄ_»∞,QÆ∂_»∞, QÆ∞_»¤ JO ŒiH˜ ã¨=∞‰õÄ~åe. D Hõhã¨ J=HÍâßÅ∞ ÖËx ã¨=∂[OÖ’ ™êfi «O„ «ºO LO Œx K≥Ñ¨Ê@=∞O>Ë „Ñ¨[Å#∞ "≥∂ãÖKÕÜ«∞@"Õ∞.

D J~°÷OÖ’ K«∂¿ãÎ ÅHõ∆ÖÏk =∞Ok „Ñ¨[Å∞ =~°æ, ‰õΩÅ, =∞`åÅ‰õΩ Jf «OQÍ ≥ÅOQÍ Ô~· åOQÆ ™êÜ«Ú èŒ áÈ~å\Ïxfl|ÅÑ¨~åÛ~°∞. H˘xfl "ÕÅ =∞Ok „Ñ¨ «ºHõ∆OQÍ á⁄ÖÁæx J=∞~°∞Ö·<å~°∞. Ñ¶e «OQÍ =¸_»∞"ÕÅ „QÍ=∂Å∞ Éèí∂™êfi=ÚÅ, *Ïw~ü •~°∞Å#∞Oz q=ÚHÎ K≥O^•~Ú. Ñ¨k ÅHõ∆Å ZHõ~åÅ Éèí∂q∞ „Ñ¨[Å Ñ¨~°"≥∞ÿ#k. „áê äŒq∞Hõ ™ê÷~ÚÖ’<≥·<å „QÍ=∂ÅÖ’ „Ñ¨[Å JkèHÍ~°OJ=∞Å∞ KÕÜ«∞|_çOk. „Ñ[Å∞ «=∞#∞ å"Õ∞ ~°H∆OK«∞‰õΩ<Õ „Ñ*Ï Ãã·<åºxfl U~åÊ@∞ KÕã∞‰õΩ<åfl~°∞. „QÍ=∞ ~å[º Hõq∞\©Å∞ U~°Ê_ç<å~Ú.„Ñ¨*Ï Hõà◊Å∞ qHõã≤OKå~Ú. Éèí∂™êfi=∞º ãÖ|O è•ÅÖ’ KåÖÏ =∂~°∞Ê KÀ@∞ KÕã¨∞‰õΩOk.

ãïQÍæ W\Ï¡O\˜ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ÃÇ·Ï„^•ÉÏ £ ~å[ºOÃÑ· 1948 ÃãÃÑìO|~ü 13# ÉèÏ~° « Ãã·#ºO ^•_ç KÕã≤Ok. D ^•_çxÃãÃÑìO|~ü 17 =~°‰õΩ H˘#™êyOzOk. nxH˜ Ãã·xHõK«~°º Jx ¿Ñ~°∞ÃÑ\Ïì~°∞. ÃÇ·Ï„^•ÉÏ £ ~å[ºO ã¨fi «O„ «OQÍ LO_»=K«∞Û#x1947#=O|~üÖ’ ÉèÏ~° « „Ñ¨Éèí∞ «fiO, g∞~ü L™ê‡<£ JbMÏ<£ XÑ¨ÊO ŒO KÕã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. XÑ¨ÊO ŒOÃÑ· ãÖ «HõO KÕã≤ Ü«∂_®k QÆ_»=Hõ=ÚO ÕÃÇ·Ï„^•ÉÏ £ g∞ Œ ã¨~åú~ü Ñ¨>ËÖò Ãã·#ºO ^•_çKÕã≤Ok. ≥ÅOQÍÖ’ ~°*ÏHÍ~°∞Å PQÆ_®Å#∞ J Œ∞Ñ¨Ù KÕÜ«∂Å<Õ ™ê‰õΩ`À Ãã·#ºO„Ñ"ÕtOzOk. HÍx Ãã·xHõK«~°º =∂„ «O Z‰õΩ¯= ÉèÏQÆO Hõ=¸ºxã∞ìÅ g∞ Œ [iáê~°∞. 1946 EÖ· 4# ˘_ç¤ H˘=Ú~°Ü«∞º J=∞~° «fiO«~åfi « PO„ èŒ =∞Ç¨ã¨Éèí P «‡~°Hõ∆ÔH·# PÜ«Ú èŒO Ñ¨@ìHõ «Ñ¨Ê Œx „Ñ¨Hõ\ Õz ™êÜ«Ú èŒ áÈ~å\ÏxH˜ Ñ≤Å∞Ñ¨ÙxzÛOk. Ñ¶e «OQÍ

Éèí∂™êfi=ÚÅ∞, Õâò=ÚMòÅ∞ „QÍ=∂Å#∞ =keÃÑ\ì Ñ¨@ìÏÅ‰õΩ áêiáÈÜ«∂~°∞. "å~°∞ J„Hõ=∞OQÍ P„Hõq∞OK«∞‰õΩ#fl Éèí∂=ÚÅÖ’Ô~· «∞‰õÄbÅ∞ Z„~°*O_®Å∞ áê`å~°∞. <å\ Éèí∂™êfi=ÚÅO`å ÃÇ·Ï„^•ÉÏ £ ¿ãì\ò HÍO„ÔQãπÖ’ ãÉèí∞ºÅ∞. Hõ#∞Hõ gà◊¡O Œ~°∞ _èçb¡H Ñ~°∞ÔQuÎÃÇ·Ï„^•ÉÏ £ ~å[ºOÖ’ Hõ=¸ºxã¨∞ìÅ∞ |ÅÑ¨_»∞ «∞<åfl~°∞, "åi<≥ÖÏÔQ·<å J Œ∞Ñ¨Ù KÕÜ«∞HõáÈ Õ _èçb¡ HÀ@ =~°‰õΩ „Ñ¨Ü«∂˜™êÎ~°<ÕÉèíÜ«∂xfl <≥„Ç¨ï, Ñ¨>ËÖò‰õΩ K≥áêÊ~°∞. D ã¨=∞Ü«∞OÖ’<Õ K≥·<åÖ’ Z<å<£ #∞Oz Z„~°Ãã·#ºO |Ü«∞Å∞ ÕiOk.

D ÑïÏ=∂Å#∞ Œ$+≤ìÖ’ LOK«∞H˘x Éèí∂™êfi=ÚÅ#∞, Õâò=ÚMòÅ#∞ ~°H∆OK«_®xH˜ Ñ¨>ËÖò Ãã·#ºO HõOHõO Hõ@∞ìH˘xÃÇ·Ï„^•ÉÏ £Ö’H˜ „Ñ¨"ÕtOzOk. <åÅ∞QÆ∞"ÕÅ =∞Ok Hõ=¸ºxã¨∞ì áêsì HÍ~°ºHõ~°ÎÅ#∞ K«OÑ≤, „Ñ¨[Å#∞ ÉèíÜ«∂O^Àà◊#‰õΩ QÆ∞iKÕã≤„Ñ¨[Å∞ P„Hõq∞OK«∞‰õΩ<åfl Ñ¨k ÅHõ∆Å ZHõ~åÅ Éèí∂q∞x uiy Éèí∂™êfi=ÚÅ‰õΩ WÑ≤ÊOK«@OÖ’ Ñ¨>ËÖò q[Ü«∞=O «"≥∞ÿ<å_»∞. WkÑ¨>ËÖò ™êkèOz# q[Ü«∞O. Ñ¨>ËÖò‰õΩ XHõ áê~°≈fiO Hõ=¸ºxã¨∞ì =ºuˆ~Hõ «, Ô~O_À áê~°≈fiO =Úã‘¡O =ºuˆ~Hõ «. Hõ#∞Hõ Ñ¨xÖ’ Ñ¨xQÍ«# Ç≤ÏO Œ∂ =∞`À<å‡ Œ ~°∂áêxfl |Ü«∞@ÃÑ\ì ÅHõ∆ÖÏk =∞Ok =Úã‘¡OÅ#∞ TK«HÀ « HÀ~ÚOKå_»x ã¨fiÜ«∞OQÍ ã¨~À[h <åÜ«Ú_»∞

H˘_»∞‰õΩ _®IIZO.Z<£.[Ü«∞ã¨∂~°º „Ñ¨Hõ\ Õz L<åfl_»∞.<≥·*ÏO #∞Oz q=ÚHÎ á⁄O Õ „Hõ=∞OÖ’ L#fl „Ñ*ÏÃã·<åºxfl K«O¿Ñã≤ „Ñ[Å∞ ™êkèOz# q[Ü«∂Å#∞ «$Oz"Õã≤ Éèí∂=ÚÅ#∞

Éèí∂™êfi=ÚÅ‰õΩ WÑ≤ÊOz# K«i„ « ≥ÅOQÍ‰õΩ ™êfi «O„ «ºO =zÛ#@∞¡ HÍ Œ∞. ÃãÃÑìO|~ü 17# ÉèÏ~° « Ãã·#ºO |Å=O «OQÍ ÃÇ·Ï„^•ÉÏ £~å*Ïºxfl WO_çÜ«∞<£ Ü« xÜ«∞<£Ö’ HõÅ∞Ñ¨Ù‰õΩ#flk. „Ñ¨*Ï áÈ~å\ÏÅ‰õΩ q„^ÀÇ¨ÏO «ÅÃÑ\ìOk. WOHÍ ≥ÅOQÍ „Ñ¨[Å Éèí∂q∞,Éèí∞HÎ, q=ÚHÎ PHÍOHõ∆Å∞ <≥~°"Õ~°<Õ ÖË Œ∞. Jq <≥~°"Õi# ~ÀA# ≥ÅOQÍ „Ñ¨[Å‰õΩ x["≥∞ÿ# J~°÷OÖ’ ™êfi «O„ «ºO/q=ÚHÎ=zÛ#@∞¡. ÖË ŒO>Ë ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# áê@ÖÏˆQ ≥ÅOQÍ ™êfi «O„ «º ãÖ|~åÅ∞ [~°∞QÆ∞`å~Ú.


JO^Œi ã¨"≥∞‡–Ö’ÔH ~å*òÑ¨=<£

™ê è•~°OQÍ «=∞ ÇÏ‰õΩ¯Å HÀã"≥∂, _ç=∂O_»¡ HÀã"≥∂„Ñ¨Éèí∞`åfiÅ#∞ W~°∞‰õΩ# ÃÑ@ì_®xfl L^ÀºQÆ∞Å∞ KÕ¿ã ã¨"≥∞‡WÑ¨C_»∞ ã¨HõÅ [#∞Å∞ KÕÜ«∂eû# Ñïã≤÷u ZO^Œ∞‰õΩ=zÛOk? 2009 #∞Oz L^è Œ$`«OQÍ ™êQÆ∞`«∞#flL^Œº=∞OÖ’ ã¨HõÅ [#∞ÅO`å ã‘iÜ«∞ãπQÍ ã¨"≥∞‡ "≥·Ñ¨Ù„Ñ¨Ü«∂ÕK«_®xH˜ HÍ~°ÏÖËq∞\ ˜? Wq D ~ÀA#≥ÅOQÍ Ñ¨k lÖÏ¡Å#∞ PÖ’zOÑ¨KÕã¨∞Î#fl „Ñ¨â◊flÅ∞.

1956 #=O|~ü 1 #∞Oz D~ÀA =~°‰õΩ ã¨"≥∞ÿHõºáêÅ#Ö’ LO@∂ ≥ÅOQÍ „Ñ¨[Å∞ ã¨~°fiO HÀÖ’Ê~Ú#q+Ü«∞O JO ŒiH© ≥eã≤O Õ. = Œ∞Ì = ŒÌO@∞<åfl HÀ™êÎO„ èŒ,~åÜ«∞Åã‘=∞`À HõeÑ≤ LOK«_»O =¸ÖÏ# U ÉèíÜ«∂Å∞,JÉèí„ Œ «Ö· Õ P ~ÀA# ≥ÅOQÍ „Ñ[Å∞ |Ü«∞@ ÃÑ\Ïì~ÀJ=hfl x["≥∞ÿ<å~Ú. "å\H q∞Oz# PHõ$`åºÅ∞, "≥∂™êÅ∞â◊~°Ñ¨~°OÑ¨~°QÍ `≥ÅOQÍ „Ñ¨[Å#∞ QÍÜ«∞ÑïKå~Ú.z=iH WÑC_»∞ ≥ÅOQÍÖ’ J„ÑHõ\˜ «OQÍ XHõ Z=∞Ô~hû"å`å=~°O ~å[º"Õ∞Å∞ «∞#flk. „Ñ[Å‰õΩ ãOÑ¶∞\˜ «=∞ÜÕ∞ºÇ¨Ï‰õΩ¯ ÖË Œ∞. ÉèÏ=„Ñ¨Hõ@#‰õΩ P™ê¯~°O ÖË Œ∞. L Œºq∞OKÕÇ¨Ï‰õΩ¯ ÖË^Œ∞. "≥∞ÿ<åi\©Å∞, Pk"åã¨∞Å‰õΩ Ç¨Ï‰õΩ¯Å∞Ç¨ÏiOK«|_®¤~Ú. „Ñ¨[Å‰õΩ `åQÆ∞h\˜x, ™êQÆ∞h\˜xJ#∞ÉèíqOKÕ Ç¨Ï‰õΩ¯Å∞ ÖË=Ù. «=∞ „áêO «OÖ’x HõÔ~O@∞Ñ¨Hõ¯ „áêO`åÅ‰õΩ `«~°eáÈ`«∞O>Ë JHõ¯_» „Ñ¨[Å∞QÍ_è®O^èŒHÍ~°OÖ’<Õ LO\Ï~°∞. `«=∞ ÉÁQÆ∞æ `å=ÚJ#∞ÉèíqOK«ÖË~°∞. «=∞ „áêO «OÖ’x „áê*ˇ‰õΩì =O ŒÅ,"ÕÅ H˜Ö’g∞@~°¡ Œ∂~°OÖ’x „áêO`åÅ#∞ ã¨ã¨ºâßº=∞ÅOKÕ™êÎ~Ú HÍh «=∞‰õΩ åQÆ_®xH K«∞Hõ LO_» Œ∞. Éèí∂=ÚÅÑÖÑ≤˜ XHõ L\’Ñ≤Ü«∞<£ „_ô"£∞QÍ ÑïÇ¨Ïã≤OK«|_»∞ «∂<ÕLO@∞Ok. q Œº, "≥· ŒºO =O\ =∞øoHõ ~°OQÍÅ∞ HÍ~ÀÊ~\òÑ¨~°"≥∞ÿ, HÍ~ÀÊˆ~\ò ãÖã¨÷Å =∂Ñ¶≤Ü«∂ `≥ÅOQÍÖ’~å[º"Õ∞Å∞`«∞#flk. PO„^èŒ ÃÑ`«ÎO^•~°¡ iÜ«∞Öò U¿ãì\ò"åºáê~åÅ =Å¡ „Ñ¨[Å∞ x=ã≤OKÕ Ç¨Ï‰õΩ¯#∞ HÀÖ’ÊÜ«∂~°∞.L#fl T~À¡, L#fl lÖÏ¡Ö’, z=~°‰õΩ Z_®iQÍ =∂i#`≥ÅOQÍÖ’#∂ ZHõ¯_® L^ÀºQÍÅ∞ ^˘~°HõHõ W`«~°~å„ëêìÅ‰õΩ =Åã¨áÈ=_»O ÃÑ¶Â¡F=~°∞¡, xÜ«∂<£ |Å∞ƒÅ∞,

#Å¡\ ~À_»¡#∞ K«∂Ñ≤Oz 'WkQÀ ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ £ Jaè=$kú—JxPO„ èŒáêÅ‰õΩÅ∞ |HÍÅ∂ Œ∞ «∞#fl#∂, J Õ ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ £Ö’J"Õ ÃÑ¶Â¡F=~°¡ HÕ Œ, J"Õ xÜ«∂<£ |Å∞ƒÅ HÕ Œ "ÕÖÏk=∞Ok `≥ÅOQÍ ‰õÄbÅ∞, aK«ÛQÍà◊√§ ~ÀAÅ∞"≥à◊§nã∞Î<åfl~°∞. x~°Hõ∆ º~åãº «, x~°∞^ÀºQÆO, PHõeKå=ÙÅ∞,KÕ<Õ « =∞~°ÏÅ∞, Ô~· «∞Å P «‡Ç¨Ï «ºÅ∞... XHõ>Ëq∞\˜?„ÑÑOpHõ~°, ™ê„=∂[º"å^•Å „ÑÜ≥∂QÆâßÅQÍ HÀ™êÎO„ èŒáêÅ‰õΩÅ∞, ÃÑ@∞ ì|_ç^•~°∞Å∞ x~°fiÇ≤ÏOz# q+¨„Ñ¨Ü≥∂QÍÅ‰õΩ `≥ÅOQÍ |Öˇ·áÈ~ÚOk. `≥ÅOQÍ„Ñ*ÏhHÍxH Hõhflà◊√§ «ÑÊ WOHg∞ q∞QÆÅÖË Œ∞. HõëêìÅ#∞=keOK«∞HÀ=_®xH UO KÕÜ«∂Ö’ ≥eÜ«∞x Ñiã≤÷ «∞ÅÖ’,P «‡ÇÏ «ºÖ’ ÖËHõ áÈ~å\ÏÖ’¡ U^À XHõ\ ZOK«∞HÀ=Åã≤#`«Ñ¨Êxãï Ñïã≤÷u „Ñ¨[Å‰õΩ Z^Œ∞Ô~·Ok. JO^Œ∞Ö’ÉèÏQÆOQÍ<Õ ZO^Œ~À q^•º~°∞ ÷Å∞, „Ñ¨[Å∞ XHõ"≥ ·Ñ¨ÙP`«‡Ç¨Ï`«ºÅ∞ KÕã¨∞‰õΩO@∞O_»QÍ, q∞QÆ`å"å~°∞ áÈ~å@=∂~åæxfl ZOK«∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. JO^Œ∞ˆH ã¨HõÅ [#∞Å∞|*Ï~°∞# Ñ¨_®¤~°∞. P áÈ~å@ =∂~°æO Ü≥ÚHõ¯ „Ñ¨ã¨∞Î`«~°∂ÑÖQÍ<Õ ã¨HõÅ[#∞Å ã¨"≥∞‡ <Õ_»∞ „Ñ¨[Å =ÚO Œ∞‰õΩ=zÛOk.

«=∞ HõëêìÅ‰õΩ, ÉÏ èŒÅ‰õΩ ã¨"≥∞‡ ^•fi~å LÑ¨â◊=∞#OZ «∞‰õΩ¯O@∞#fl ≥ÅOQÍ „Ñ[ÅÖ’x |bÜ«∞"≥∞ÿ# HÍOHõ∆QÍ„Ñ¨ ÕºHõ ≥ÅOQÍ ~å¢+ìO U~°Ê_»=Åã≤# J=ã¨~°=ÚOk.J~Ú Õ D ã"≥∞‡Ö’ ÉèÏQÆOQÍ „Ñ[Å∞QÍ å=Ú KÕÜ«∂eû#Ñ#∞ÖËq∞\’ "≥Ú Œ@ XHõ z„`åxfl xi‡OK«∞HÀ"åe. ã"≥∞‡Ö’ÉèÏQÆOQÍ «=∞ „QÍ=∞OÖ’QÍh, Ñ@ìOÖ’QÍh x~°fiÇ≤ÏOK«|_»∞` «∞#fl Jxfl „Ñ ¨É è í ∞` « fi, ¢ ÃÑ ·" Õ@∞ ã Öã¨ ÷Å#∞=¸ã≤"Õ~ÚOKåe (J «º=ã¨~° ã¨sfiã¨∞Å∞ q∞#Ç¨). PÜ«∂„QÍ=∂Ö’¡x Jxfl ~å[H©Ü«∞ÑH∆ÍÅ <åÜ«∞‰õΩÅ∞ ã"≥∞‡ KÕã∞Î#fl„Ñ¨[Å‰õΩ =∞ ŒÌ «∞xã¨∂Î W|ƒO Œ∞Å#∞ Œ∂~°O KÕÜ«∂e.`≥ÅOQÍ U~åÊ@∞‰õΩ J_»∞¤QÍ xÅ∞ã¨∞Î#fl H’™êÎO„^èŒ,~åÜ«∞Åã‘=∞ ÃÑ@∞ì|_ç^•~°∞Å Pã¨∞ÎÅ‰õΩ, "åºáê~åÅ‰õΩ#+¨ ìO HõeyOK«_»"Õ∞ ÅHõ ∆ ºOQÍ L^Œº=∞ ~°∂áêxflxi‡OK«∞HÀ"åe. L^•Ç¨Ï~°‰õΩ ÅQÆ_»áê\˜ ~å[QÀáêÖò‰õΩ

#_»∞ã¨∞Î#fl HÍÅO


K≥Ok# 'ÖÏºOHÀ Ñ¨=~ü ¿ãì+¨<£—‰õΩ ÉÁQÆ∞æ =∞# ã≤OQÆ~˜#∞OKÕ JO^Œ∞`«∞#flk. ^•xfl xÅ∞Ñ¨Ù^ŒÅ KÕ~ÚOKåe.JÖÏˆQ `≥ÅOQÍÖ’ KåÖÏ=∞@∞ì‰õΩ \’ÖòˆQ@∞¡ PO„^èŒÃÑ@∞ì|_ç •~°¡"Õ. WHõ _» ~À_»¡ x~å‡^•~°∞¡ ‰õÄ_® Z‰õΩ¯=QÍ"åàı§. Hõ#∞Hõ "åi "åºáê~åÅ∞ ™êQÆx=fi‰õΩO_® KÕÜ«∂e.HÍh ≥ÅOQÍ „áêO « ™ê÷x‰õΩÅˆH W|ƒOk HõeˆQÖÏQÍÑ¨#∞Å xeÑ≤"Õ « [~°QÆ‰õΩO_® ‰õÄ_® *Ï„QÆ «Î =Ç≤ÏOKåe.qÖÏ™êÅ‰õΩ zÇ¨flÖ·# ã≤x=∂Ç¨à◊√¡, Hõ¡|∞ƒÅ∞, ÃÑ ŒÌ ÃÑ ŒÌÇÏŸ@à◊√§, ëêÑ≤OQ∑=∂Öòû#∞ x~°=kèHõOQÍ =¸ã≤"ÕÜ«∂e.≥ÅOQÍ „áêO «OÖ’ „Ñ¨[Å∞ =∞^•ºxH˜ ÉÏxã¨Ö· "å~°∞

`åˆQ „Ñü K«∞Hõ ÃÑ· áÈQÆ=Ù «∞#fl „Ñü ~°∂áê~Ú HÀ™êÎO„ èŒÃÑ@∞ì|_ç •~°∞Å „Ñ¨Ü≥∂[#O HÀã¨"Õ∞ "å_»|_»∞ «∞#flk.Hõ#∞Hõ ≥ÅOQÍ „Ñ¨[ÅO`å q[˝ « À PÖ’zOz «=∞‰õΩ`å"Õ∞ =∞ Œºx¿+ èŒO qkèOK«∞HÀ=Åã≤# J=ã¨~°=ÚOk.

WHõ L^ÀºQÆ∞Å q+¨Ü«∂xH˜ =¿ãÎ ã¨"≥∞‡ q+¨Ü«∞OÖ’WÑ¨Ê\˜ˆH J<ÕHõ ÉˇkiOÑ¨ÙÅ‰õΩ QÆ∞~°Ü«∂º~°∞. áêÅ‰õΩÅ∞r"ÀÅ g∞ Œ r"ÀÅ∞ fã≤ ZÖÏÔQ·<å ã"≥∞‡Ö’ áêÖÁæ#‰õΩO_®KÕÜ«∂Å<Õ kâ◊QÍ K«~°ºÅ∞ fã¨∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. Z™ê‡ÃÑ_» å~°<Õ "å~°ÎÅ∞ ‰õÄ_® =ã∞Î<åfl~Ú. J~Ú<å L^ÀºQÆ∞Å∞Éˇ^Œ~°HõáÈÜÕ∞ãïH˜ "åiH˜ JÑ¨H©iÎx PáêkOKÕÖÏQÍ„Ñ¨Kå~åÅ∞ KÕã¨∞Î<åfl~°∞. Z=Ô~·<å ã¨~ "≥Ú Œ@QÍ J «<˘Hõ=∞x+≤, P «~åfi « áœ~°∞_»∞, P «~åfi Õ L^Àºy. =∞x+≤QÍ`«# Ç¨Ï‰õΩ¯Å#∞ HÀÖ’Ê~Ú#Ñ¨C_»∞, `«# L^ÀºQÆO`ÀãÖ|O èŒO ÖË‰õΩO_® XHõ áœ~°∞xQÍ L Œºq∞OKÕ Ç¨Ï‰õΩ¯„Ñü áœ~°∞xH˜ LO@∞Ok. WHõ «# L^ÀºQÆO q+¨Ü«∞OÖ’‰õÄ_® P áœ~°∞_»∞ #ëêìÅ‰õΩ, ÇÏ‰õΩ¯Å LÅ¡OÑ¶∞#Å‰õΩ QÆ∞Ô~· ÕL^Œºq∞OKåeû# P=â◊ºH õ` « =∞iO`« Z‰õΩ ¯=QÍU~°Ê_»∞`«∞Ok. XHõ =∞x+≤QÍ rqOKÕ Ç¨Ï‰õΩ¯#∞, XHõáœ~°∞xQÍ ~å[H©Ü«∞ Ç¨Ï‰õΩ¯Å#∞, „áê äŒq∞Hõ Ç¨Ï‰õΩ¯Å#∞,XH õ L^ÀºyQÍ L^ÀºQ Æ ã Ö|O^è Œ Ç ¨ Ï‰ õ Ω ¯Å#∂HÀÖ’Ê`«∞#flÑ¨Ù_»∞ U L^Àºy J~Ú<å UO KÕÜ«∂eûLO@∞Ok? L^Œºq∞OK«_»O `«Ñ¨Ê =∞ˆ~O QÆ`«ºO`«~°OLO@∞Ok? ã¨sfiã¨∞ x|O^èŒ#Å#∞ LÅ¡OÑ¶≤∞Oz XHõ~å[H©Ü«∞ Ñ¨~°"≥∞ÿ# _ç=∂O_£ HÀãÖ L Œºq∞ã¨∞Î<åfl~°O>Ë,P ãsfiã∞‰õΩ ãO|OkèOz# J<ÕHõ ã=∞ãºÅ Ñiëê¯~åÅ#∞,P ~å[H©Ü«∞ _ç=∂O_£#∞ <≥~ °" Õ~ °∞ÛHÀ=_»OÖ’<Õ"≥ «∞‰õΩ¯O@∞<åfl~°#fl kâ◊QÍ PÖ’zOK«‰õΩO_® „Hõ=∞tHõ∆

K«~°ºÅ∞ fã¨∞‰õΩO\Ï=∞x ÉÏÇ¨@OQÍ<Õ J@O JO>Ë Jkã¨=∞ã¨º#∞ J~°÷O KÕã¨∞HÀ#>Ë¡. H=ÅO q èŒ∞ÅˆH Ñïq∞ «OHÍ"åÅx xÜ«∞O„uOK«@O „áê äŒq∞Hõ Ç¨Ï‰õΩ¯ÅˆH q~°∞ ŒúO.ã¨=∂[OÖ’ XHõ áœ~°∞xQÍ ã¨=∂*Ïxfl "≥∞~°∞QÆ∞ÑïKÕÉÏ èŒº « L^ÀºyH˜ LO@∞Ok Hõ •! JO Œ∞ˆH ≥ÅOQÍ„Ñ¨`ÕºHõ ~å¢+¨ìOQÍ U~°Ê_»@O =Å¡ `≥ÅOQÍ ã¨=∂[O"≥∞~°∞QÆ∞Ñ¨_»∞`«∞O^Œ<Õ PâßÉèÏ=O`À<Õ ÅHõ∆Å =∞OkL^ÀºQÆ∞Å∞ L Œº=∞ÉÏ@ Ñ¨_»∞ «∞<åfl~°∞. XHõ L^Àºy «#âßY ÉÏQÀQÆ∞ HÀã"≥∂ ã=∂[O #∞Oz ¿ã=Å#∞ q~åàÏÅ~°∂ÑOÖ’<À, q «~°Å ~°∂ÑOÖ’<À ¿ãHõiOK«∞‰õΩ#flÑC_»∞"≥#∞fl «\ ì Jaè#OkOz# „Ñ¨Éèí∞ «fiO J Õ L^Àºy ÖË •Láê è•ºÜ«Ú_»∞ «# âßY ÖË • Ñ≤Å¡Å Éèíq+¨º «∞Î HÀã¨"Õ∞J"Õ ¿ã=Å#∞ xÅ∞Ñ¨Ù ŒÅ KÕã¨∂Î, ã¨HõÅ [#∞Å ã¨"≥∞‡Ö’áêÖÁæO>Ë =∂„ «O "≥#∞fl g∞ Œ H˘>ËìÖÏ =º=Ç¨Ïi¿ãÎ ^•xflU «~°Ç¨ <åºÜ«∞O J<åe? JO Õ~°∂ Hõà◊§‰õΩ Hõ\ ˜ì#@∞¡QÍ=Úb¯~°∂Öòû "≥Ú ŒÅ∞ P~°∞ã¨∂„`åÅ Ñ¨ äŒHõOÖ’, *’#Öòq è•#OÖ’, 610 r"ÀÖ’, Ö’HõÖò– <å<£Ö’HõÖò q"å ŒOÖ’ÉèÏQÆOQÍ, 80–20% J<åºÜ«∂ÅÖ’, y~üQÍ¡h Hõg∞+¨<£|∞@ì ^•YÅ∞Ö’, 14 ZÑ¶πÖ’ [iy# J<åºÜ«∂Å#∞q=iã∂Î LO>Ë "å\x HÍ~°∞º Œ$HõÊ äŒO`À K«∂_®eûOkáÈ~Ú r"À 177, r"À 130 =O\˜ J„Ñ¨*Ï™êfiq∞HõL «Î~°∞fiÅ#∞ ≥ã¨∞Î#fl „Ñ¨Éèí∞ «fi "≥·Yix J~°÷O KÕã¨∞‰õΩO@∂L^ÀºQÆ∞ÅO`å =ÚO^Œ∞‰õΩ #_»"åeû LOk. WÑ¨Ê\ ˜ˆHL^ÀºQÆ =~åæÅÖ’ peHõÅ∞ =zÛ#@∞¡ ≥Å∞ã∞Î#flk. JO ŒiL=∞‡_ç ÅHõ∆ ºO ≥ÅOQÍ ™ê èŒ<Õ Hõ#∞Hõ á⁄~°á⁄KåÛÅ∞,ÉèË+*ÏÅ∞ =ke SHõºOQÍ L Œºq∞OKåeû# J=ã~°=ÚOk.

L^ÀºQÆ∞ÅO`å «=∞ «=∞ „QÍ=∂ÅÖ’ „QÍ=∞K≥· «#ºHõq∞\ ©Å∞ U~°Ê~°K«∞‰õΩx „Ñ¨[Å#∞ K≥·`«#º=O`«∞Å#∞KÕÜ«∂e. ˆH∆„`«™ê÷~ÚÖ’ K≥·`«#ºO |ÅOQÍ LO>Ë `«Ñ¨ÊL^Œº=∂Å∞ q[Ü«∞O ™êkèOK«ÖË=x K«i„`« K≥Ñ¨Ù Î#fláê~îåÅ#∞ QÆ∞~°∞ ÎKÕã¨∞‰õΩx q^•º~°∞ ÷Å#∞, „Ñ¨[Å#∞K≥· «#ºÑiKÕ HÍ~°º„Hõ=∂xfl L^Àºy=~°æO <≥uÎÔH «∞Î‰õΩx ãHõÅ[#∞Å ã¨"≥∞‡#∞ q[Ü«∞=O`«O KÕ¿ã kâ◊QÍ #_çÑ≤¿ãÎ≥ÅOQÍ ™ê èŒ#"≥·Ñ¨Ù "ÕQÆOQÍ J_»∞QÆ∞Å∞ Ñ¨_» å~Ú. P

J_»∞QÆ∞Å „Ñ¨Ü«∂O `«Ñ¨ÊxãïQÍ `≥ÅOQÍ#∞`≥zÛf~°∞`«∞Ok.

T



qb#=∂? q"≥∂K«#=∂? q„^ÀÇ¨Ï=∂?–Ö’ÔH ~å*òÑ¨=<£

ÃãÃÑìO|~ü 17#∞ ZÖÏ J~°÷O KÕã¨∞HÀ"åÅx QÆ « H˘kÌãO= «û~åÅ∞QÍ ≥ÅOQÍ L Œº=∞ <ÕÑ äŒºOÖ’ Jxfl ~å[H©Ü«∞ÑH∆ÍÅ∞, ~å[H©ÜÕ∞ «~° ãOã÷Å∞, „Ñ[Å∞ «~°# Éèí~°# Ñ_»∞ «∂<ÕL<åfl~°∞. q"≥∂K«# k#=∞x, qb# k#=∞x, ≥ÅOQÍ‰õΩ™êfi`«„`«º k#=∞x ~°Hõ~°HÍÅ TÇ¨QÍ<åÅ`À K«i„`«#∞,Kåi„ «Hõ Ñ¶∞@#Å#∞ «=∞, «=∞ "å Œ#Å‰õΩ J#∞‰õÄÅOQÍ=∂~°∞ÛHÀ"åÅx åÑ„ «Ü«∞Ñ_»∞ «∂<Õ L<åfl~°∞. D <ÕÑ äŒºOÖ’Jã¨Å∞ ÃãÃÑìO|~ü 17‰õΩ =ÚO^Œ∞, "≥#Hõ "åã¨Î=OQÍ UO[iyO^À `≥Å∞ã¨∞‰õΩO>Ë P ~ÀA Jã¨Å∞ ã¨fi~°∂ÑÖ|@ì|Ü«∞Å=Ù «∞Ok. JÑ¨C_»∞ Zxfl ‰õΩÑ≤ÊQÆO «Å∞ Hõà◊¡=ÚO Œ∞^Œ~°≈#q∞ã¨∞ Î<åfl Jã¨Å∞ q+¨Ü«∞O =∂„`«O ã¨Ê+¨ ìOQÍJ=QÆ`«=∞=Ù`«∞Ok.

≥ÅOQÍ ™êÜ«Ú èŒ áÈ~å\ÏxH˜ ãÖ|OkèOz# Kåi„ «Hõ„Hõ=∞O JÑ¨Ê\˜H˜ Ü«∂Éè· Uà◊§ =ÚO Œ∞ #∞OKÕ H˘#™êQÆ∞ «∂=ã∞Î#fl#∂ 1940 EÖ· 19# |O Œw =∞~°O`À |e^•<åÅÑ¶∞\ÏìÅ∞ "≥Ú ŒÖ·<å~Ú. |O Œw Éèí∂q∞ ÑÖKå~ÚuÖ’ J «x™È Œ~°∞_»∞ JÉÏƒãπJbH qã∞#∂~°∞ Õâò=ÚMò ~å=∞K«O„^•Ô~_ç¤=∞ ŒÌ «∞QÍ xÅ|_ç Õ 14 Uà◊√§ <åºÜ«∞áÈ~å@O KÕã≤ #ÖÁæO_»HÀ~°∞¤Ö’ |O Œw q[Ü«∞O ™êkèOKå_»∞. J~Ú Õ P P#O ŒOH˘kÌ¿ãÃÑ·<å xÅ=Hõ =ÚO^Õ ~å=∞K«O„^•Ô~_ç¤ QÆ∂O_®Å∞|O Œwx K«OÑ≤"Õâß~°∞. |O Œw =∞~°ÏxH J|ƒãπJb ™êfi~°÷O,J «x "≥#Hõ#∞#fl Õâò=ÚMò JkèHÍ~°O, Õâò=ÚMò‰õΩ Œ#∞flQÍL#fl x*ÏO x~°O‰õΩâ◊ «fi"Õ∞ HÍ~°ÏÅ∞. |O Œwx K«OÑ≤OkYzÛ`«OQÍ P<å\ ˜ ~å[º"Õ∞. |O^Œw, KåHõe SÅ=∞‡"≥Ú ŒÅ∞H˘x Hõ_ç"≥O_çÖ’ 1946 EÖ· 4# ˘_ç¤ H˘=Ú~°Ü«∞º=∞~°O •HÍ WÖÏO\˜ Ñ¶∞@#Å∞ KåÖÏ<Õ [iQÍ~Ú. J~Ú Õ^˘_ç¤ H˘=Ú~°Ü«∞º =∞~°Ïxfl QÆ∞iOz WHõ¯_» „Ñ¨`ÕºHõOQÍK≥Ñ¨CHÀ"åe. x*ÏO Ãã·xHÍkèHÍi q∞ã≤ <£ [iÑ≤# HÍÅ∞ÊÅ`À=º=™êÜ«∞ ‰õÄb áÈ~å@ Tˆ~yOÑ¨ÙÖ’ ^˘_ç¤ H˘=Ú~°Ü«∞º,=∞Å¡Ü«∞ºÅ∞ =∞~°OKå~°∞. ≥ÅOQÍ „Ñ*ÏhHÍxH P ~ÀA#„Ñ¨^è•#OQÍ <åÜ«∞Hõ`«fiO =Ç≤Ïã¨∞Î#fl Hõ=¸ºxã¨∞ì áêsì^˘_ç¤H˘=Ú~°Ü«∞º =∞~°O `«~åfi`« P`«‡~°Hõ∆ HÀã¨"≥∞ÿ<å`«Ñ ¨ÊxãïQÍ PÜ«Ú^è ŒO ^è ŒiOKåeû# P=â◊ºH õ` «#∞≥eÜ«∞*ˇÑ≤ÊOk. JÑ¨Ê\˜ =~°‰õΩ ™êQÆ∞ «∞#fl „Ñ¨[Å „ÑüÑ¶∞@#

™êÜ«Ú èŒ áÈ~å@ ~°∂ÑÖ fã¨∞‰õΩ<ÕO Œ∞‰õΩ ^˘_ç¤ H˘=Ú~°Ü«∞º=∞~°O XHõ Éèí∂q∞Hõ J~ÚOk. ™êÜ«Ú^èŒ áÈ~å\ÏxH˜ãÖ|OkèOz# ã≤^•úO`«, PK«~°Ï`«‡Hõ „áêuÑ¨kHõÅ∞

ã≤ Œú"≥∞ÿ<å~Ú. Hõ=¸ºxãπì áêsì JÑÊ\H ã=∞HÍb# P Œ~°≈"≥∞ÿ#K≥·<å ã¨∂ÊùiÎ À 1946Ö’ 'K≥·<å =∂~°æ"Õ∞ =∞# =∂~°æO— Jx„ÑHõ\OK«QÆeyOk. «~åfi « 1947 PQÆã∞ì 15# ÉèÏ~° « ÕâßxH™êfi «O„ «ºO ~åQÍ, ãïQÍæ <≥Å ~ÀAÅ «~åfi « ÃãÃÑìO|~ü11# Hõ=¸ºxã¨∞ì áêsì <åÜ«∞‰õΩÅ∞ | ŒÌO ZÖÏ¡Ô~_ç¤, ~åq<å~åÜ«∞Ô~_ç¤, =∞Y∂úO "≥ÚÇ≤Ï#∞nÌ<£Å∞ JkèHÍiHõOQÍ™êÜ«Ú èŒ áÈ~å\ÏxH˜ Ñ≤Å∞Ñ¨ÙxKåÛ~°∞. ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ £ ~å¢+ìOÖ’KÕ*Ï~°∞ «∞#fl Ñiã≤÷ «∞Å <ÕÑ äŒºOÖ’ _èçb¡Ö’x HÍO„ÔQãπ „ÑÉèí∞ «fiO1947 #=O|~üÖ’ x*ÏO`À Ü«∞^ä•`«^ä Œ X_»O|_çHõKÕã¨∞‰õΩOk. ^•x HÍÅÑïq∞u XHõ ãÖ=`«û~°O. HÍh PãÖ=`«û~° HÍÅO ‰õÄ_® =ÚyÜ«∞Hõ=ÚO^Õ JO>Ë 1948ÃãÃÑìO|~ü 13 #∞Oz 17 =~°‰õΩ HÍO„ÔQãπ „Ñ¨Éèí∞ «fiO Ñ¨>ËÖò<åÜ«∞Hõ «fiOÖ’ áÈbãπ Ü«∂Hõ∆<£ ¿Ñ~°∞`À x*ÏO ~å[ºOÃÑ·H˜Ãã·<åºxfl ÑÖÑ≤Oz ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£ ~å„ëêìxfl ÉèÏ~°`«^Õâ◊OÖ’|Å=O «OQÍ HõÅ∞ÑÙ‰õΩOk. áÈbãπ Ü«∂Hõ∆<£#∞ SHõº~å[ºãq∞u(S~åã¨) Éèí„ Œ å =∞O_»eÖ’ ã¨"åÅ∞ KÕã≤# x*ÏO "å Œ#Å∞SHÍã¨ q<ÕÖ’Ñ¨Ù<Õ ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ £ ~å¢+ìO _èçb¡ =â◊"≥∞ÿ áÈ~ÚOk.ÉèÏ~° «Ãã·#ºO P «~°∞"å « ~°*ÏHÍ~°¡#∞, Hõ=¸ºxã∞ìÅ#∞ ÅHõ∆ ºOKÕã¨∞H˘x ^•_»∞Å∞ KÕã≤#Ñ¨C_»∞, QÆ «OÖ’ Hõ=¸ºxã¨∞ì áêsì„Ñ ¨[Å‰ õ Ω JOkOz# Ñ¶ ¨ÖÏÅ‰ õ Ω Ãã ·#ºO qÑ¶ ¨∂` «OHõeÊã¨∞Î#flO Œ∞‰õΩ QÍ#∞ 1951 JHÀì|~ü ^•HÍ Hõ=¸ºxã¨∞ìáês ì Ãã ·<åºxH˜ =ºuˆ~HõOQÍ ™êÜ«Ú^è Œ áÈ~å\ÏxflH˘#™êyOzOk. HÍh JHÀ ì|~ ü 20# áÈ~å\Ïxflq~°q∞OzOk. «~åfi « 1952 ZxflHõÅ∞ [~°QÆ_»O, 1953JHÀì|~ü 1# PO„ èŒ ~å¢+ìO U~°Ê_»@O, 1956 #=O|~ü 1#PO„ èŒ„Ñ¨ Õâò U~°Ê_»@O K«HõK«HÍ [iyáÈÜ«∂~Ú.

W ŒO`å Ñ¨Ó~°fi K«i„ «. WÑ¨C_»∞ P Ñ¨Ó~°fi K«i„ « #∞OKÕ[iy# áÈbãπ Ü«∂Hõ ∆<£#∞ ãÖÑ¶ ¨∞@<åÑ¨~°OQÍ ZÖÏK«∂_®Å#flk „Ñ¨ã¨∞Î « ã¨=∞ã¨º. Jk qb#=∂? P„Hõ=∞Ï?q"≥∂K«<å? q„^ÀÇ¨Ï=∂? J<Õ „Ñ¨â◊fl‰õΩ ã¨=∂^è•<åÅ∞"≥`«∞HÀ¯"åe.

"≥Ú Œ@QÍ ÃãÃÑìO|~ü 17 áÈbãπ Ü«∂Hõ∆<£ •fi~å [iyOk.qb#O HÍ Œx K≥Ñ¨CHÀ"åe. qb#O JO>Ë Hõeã≤áÈ=_»O.Jk ‰õÄ_® W~°∞Ñ¨H∆ÍÅ JOwHÍ~°O`À [iy Õ<Õ. JO Œ∞Ö’U XHõ Ñ¨Hõ∆O ã¨=∞‡u ÖË‰õΩ#fl#∂ Jk qb#O J= Œ∞. ÉèÏ~° «Ü« xÜ«∞<£‰õΩ ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ £#∞ HõeÑ≤ "Õã¨∞HÀ=_»O JO>Ë<Õ


Pã¨HÎ. x*ÏxH˜ x*ÏO <≥„Ç¨ ‰õΩ QÍh, P<å\˜ HÍO„ÔQãπ‰õΩQÍh q èÕÜ«Ú_≥·# |O@∞(„a\©+π ~å J~Ú Õ U_»= x*ÏO#∞UHõOQÍ 'qâßfiã¨ áê„`«∞_≥·# q∞„`«∞_»∞— J#flk). JO^Œ∞ˆHÃÇ·Ï Œ~åÉÏ £ ãÖ™ê÷#O x*ÏO KÕuÖ’ L#fl#∂, «# KÕuÖ’L#fl#∂ XHõ>Ë Jx HÍO„ÔQãπ „Ñ¨Éèí∞`«fiO ÉèÏqOzOk.J~Ú##∂ Hõ=¸ºxã¨∞ìÅ ™êÜ«Ú èŒ áÈ~å@O, x*ÏO =∂@q#‰õΩO_® `«Ü«∂Ô~·# ~°*ÏHÍ~°¡ ÉèíÜ«∞O =Å¡ Ü«∞^ä•`«^äŒX_»O|_çHõ HÍÅÑiq∞u ÑÓiÎHÍHõ=ÚO Õ ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ £#∞ HõeÑ≤"Õã∞HÀ=_®xH "≥ÚQÆ∞æ K«∂Ñ≤Ok. Hõ#∞Hõ „ÑÉèí∞ «fiO "≥·ÑÙ #∞OzK«∂¿ãÎ HõeÑ≤"Õã¨∞HÀ=_»O JO>Ë<Õ „Ñ¨Éèí∞`åfixH˜ W+ìO. HÍhqb#O J<Õk Ô~O_»∞ "≥·Ñ¨ÙÅ‰õΩ ãÖ|OkèOz# q+¨Ü«∞O P~ÀA# ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ £ ãO™ê÷<åxfl «#Ö’ HõeÑ≤ "Õã∞HÀ=_®xHHÍO„ÔQãπ‰õΩ ZO`« Ç¨Ï‰õΩ¯ LO^À, ^•xÃÑ· x~°‚Ü«∞O fã¨∞HÀ=_®xH˜ ãÖ™ê÷# „Ñ¨[Å‰õΩ ‰õÄ_® JO Õ Ç¨Ï‰õΩ¯ LOk.„Ñ¨[Å‰õΩ `å=Ú ÉèÏ~° « ~å[ºOÖ’ HõÅ"åÖÏ? =^•Ì? J<Õx~°‚Ü«∂kèHÍ~°O YzÛ «OQÍ LO@∞Ok. P JkèHÍ~åxfl QÆ∞iÎOz„Ñ¨[Å ã¨=∞‡u á⁄Ok#Ñ¨Ù_Õ Jk qb#O J=Ù «∞Ok. HÍhJÑ¨Ê\ ˜ „Ñ¨Éèí∞`«fiO HõhãÖQÍ<≥·<å „Ñ¨[Å Jaè„áêÜ«∂Å#∞ÑïQÆ#Ö’H˜ fã¨∞HÀÖË^Œ∞. XHõ x~°O‰õΩâ ◊ ~å[ºO=º=Ç¨ÏiOz# f~°∞QÍ<Õ ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ £#∞ HõeÑ≤ "Õã¨∞‰õΩOk.JÖÏO@Ñ¨Ù_»∞ XHõ Ñ¨Hõ∆O =∂„ «"Õ∞ [iÑ≤# K«~°º qb#O ZÖÏJ=Ù «∞Ok? Ô~O_»= ÑHõ∆O PÖ’K«#Å#∞ U =∂„ «O QÆ∞iÎOK«xK«~°º#∞ qb#OQÍ ZÖÏ QÆ∞iÎ™êÎ~°∞? Hõ#∞Hõ 'qb#O— J<ÕkÑ¨zÛ J|^ŒúO.

WHõ q"≥∂K«#O q+¨Ü«∂xH˜ =¿ãÎ [iyOk q"≥∂K«#"Õ∞Jx ÉèÏqOKÕ "åà◊§Ö’ Ô~O_»∞ =~åæÅ∞<åfl~Ú. "≥Ú Œ\˜ =~°æO"åi „ÑHÍ~°O q"≥∂K«#O JO>Ë x*ÏO Œ∞~å‡~°æ áêÅ# #∞Ozq"≥∂K«#"≥∞ÿ „Ñ¨*Ï™êfi=∞º áêÅ#Ö’ Hõeã≤áÈ=_»O. Ô~O_»==~°æO „Ñ¨HÍ~°O =Úã≤¡O ~å*·# x*ÏO áêÅ# #∞Oz Ç≤ÏO Œ∂„Ñ¨[Å∞, Ç≤ÏO Œ∂ „áêO «O q"≥∂K«#O K≥O Œ_»O. D Ô~O_»∞=~åæÅ PÖ’K«#Å#∞ XHõ™êi QÆ=∞x^•ÌO.

"≥Ú Œ\=~°æO J#∞‰õΩO@∞#fl@∞¡QÍ<Õ x*ÏO Œ∞~å‡~°æ áêÅ#ÃãÃÑìO|~ü 17`À JO «"≥∞ÿOk. P «~åfi « ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ £Ö’x„Ñ¨ã¨∞Î « ≥ÅOQÍ „áêO «O ã≤qÖò J_ç‡x¢¿ãì@~°¡ áêÅ#Ö’LO_ç 1956Ö’ PO„ èŒ„Ñ¨ ÕâòÖ’ ÉèÏQÆ"≥∞ÿáÈ~ÚOk. J~Ú Õx*ÏO x~°O‰õΩâ◊ áêÅ# JO «=∞=_»O =~°‰õΩ ãÖ`À+¨Hõ~°"Õ∞J~Ú##∂ x*ÏO áêÅ# «~åfi « <Õ\˜ =~°‰õÄ ≥ÅOQÍ„Ñ[Å∞ JO Õ ãO`À+OQÍ LO_»QÆeQÍ~å? J#flk =ÚYº"≥∞ÿ#„Ñâ◊fl. U áêÅ#<≥· Õ =ÚHõÎ HõO~î°O`À „Ñ[ÅO`å =ºu~HOKå~À,P áêÅ# `åÅ∂‰õΩ ™ê~°∂Ñ¨º «Å∞ ÖËx q èŒOQÍ P «~åfi «

„ÑÉèí∞`åfiÅ∞ =º=ÇÏiOKåÜ«∂? nxH ã=∂ è•#O YzÛ «OQÍ'ÖË Œ∞— J<Õ. JO>Ë x*ÏO áêÅ# áÈ~Ú ~°∂ÑÖÖ’ H˘OK≥O=∂~°∞ÊQÍ =∞~À „Ñ¨Éèí∞ «fiO „Ñ¨*Ï™êfi=∞º =Úã¨∞QÆ∞Ö’ „Ñ¨[Å#∞áêeã∂Î =zÛOk. P<å\ Ç≤ÏOãÅ∞, „‰õÄ~° åfiÅ∞, Ò~°<åºÅ∞WÑÊ\H© x~åÑ¶∂@OQÍ „Ñ[ÅÃÑ· [~°∞QÆ∞ «∂<Õ L<åfl~Ú. JO>ËáêÅ‰õΩÅ =∂~°∞ÊÅ J<Õk ÉèÏ~°`« ™êfi`«O„`«ºO =Öˇ<ÕÑï=∂Ï «‡Hõ =∂ˆ~Ê QÍh QÆ∞Ï «‡Hõ =∂~°∞Ê HÍ Œ∞. ÃÑ#Og∞ Œ #∞Oz á⁄~ÚºÖ’ Ñ¨_»¤ Ñïã≤÷ Õ „Ñ¨[Å‰õΩ L#flÑ¨C_»∞"≥Ú^Œ\ ˜ =~°æO "åi „Ñ¨HÍ~°"≥∞ÿ<å Jk q"≥∂K«#O ZÖÏJ=Ù «∞Ok? q"≥∂K«#O JO>Ë QÆ « ÉÏ èŒÅ åÅ∂‰õΩ HõëêìÅhfl`˘ÅyáÈ~Ú „Ñ¨[Å∞ ã¨∞YãÖ`ÀëêÅ`À rqOK«QÆÅQÍe.JÑ¨C_Õ Jk QÆ`« ^Œ∞~å‡~° æ áêÅ# #∞Oz q"≥∂K«#OK≥O Œ_»=∞=Ù «∞Ok. HÍh QÆ åxH˜, WÑ¨Ê\˜H© HõëêìÅ∞, ÉÏ èŒÅ∞JÖÏQ LO_ç ÃÑ·QÍ Jq =∞iO « Z‰õΩ¯"≥·#ÑÙ_»∞ Jk q"≥∂K«#OHÍ Œ∞. Hõ#∞Hõ x*ÏO áêÅ# #∞Oz „Ñ¨*Ï™êfi=∞º áêÅ#Ö’H˜~å=_»"Õ∞ q"≥∂K«#O JxÑ≤OK«∞HÀÖË^Œ∞. WHõ Ô~O_»==~°æO"åi „Ñ¨HÍ~°O x*ÏO =Úã≤¡O =∞`åxH˜ K≥Ok#"å_»∞ Hõ#∞HõJ «x áêÅ# JO «=∞=_»O JO>Ë =Úã≤¡O áêÅ# JO «"≥∞ÿÇ≤ÏO Œ∞=ÙÅ∞ q"≥∂K«# K≥O Œ_»"Õ∞. D ÉèÏ=##∞ „Ñ¨ è•#OQÍ1975 #∞Oz ~å¢+‘ìÜ«∞ ã¨fiÜ«∞O¿ã=H± ãÖÑ¶π∞, qâ◊fiÇ≤ÏO Œ∂Ñï+¨ ü, [#ãÖÑ¶π∞Å∞, 1998 #∞Oz(Zh¤U áêÅ# #∞O_ç)ÉèÏ~°fÜ«∞ [#`å áêsì „Ñ¨Kå~°O KÕã¨∂Î, ÃãÃÑìO|~ü 17#∞PQÆã¨∞ì 15, [#=i 26`À ã¨=∂#OQÍ [~°∞Ñ¨Ù‰õΩO@∂=ã¨∞Î<åfl~Ú. g\˜ Œ$+≤ìÖ’ ã¨=∂*Ïxfl, ãÖ™ê÷<åxfl ˆH=ÅO=∞`«Ñ¨~°OQÍ<Õ qÉèílOz [iy#^•xfl =∞`« ãÖ‰õΩz`«J~°÷OÖ’<Õ K«∂ã¨∞Î<åfl~Ú. x*ÏO‰õΩ «# =∞ «O, Ñ¨~°=∞ «OJ<ÕÉèÏ=# ÖË^Œ∞. `«# x~°O‰õΩâ◊`åfixfl Jxfl =∞`åÅÃÑ·K≥ÖÏ~Úã¨∂Î =KåÛ_»∞. x*ÏO =Úã‘¡OÅ#∞ =∂„ «O „¿Ñ=∞QÍK«∂âß_®? |O Œw =Úã‘¡"Õ∞ Hõ •! J~Ú<å J «xfl K«OÑ≤Oz#~å=∞K«O„^•Ô~_ç¤H˜ =∞^ŒÌufiÖË^•? Hõ#∞Hõ x*ÏO HÍÅOÖ’=∞`åÅHõf «OQÍ ¿Ñ Œ"åi ãÖYº ÃÑiyO Œx, „â◊=∞^ÀÑ≤_ç[iyO^Œx, „Ñ¨[Å∞ Ç≤ÏOã¨Å‰õΩ QÆ∞~°Ü«∂º~°x Kåi„`«HõÑ¶∞@#Å∞ K≥ÑÙÎ#fl#∂, HõhãO JO Œ∞ÔH·##∂ •xfl q"≥∂K«#OJO@∞<åfl=∞x K≥Ñ¨CHÀ‰õΩO_®(JÖÏ K≥Ñ¨C‰õΩ#fl#∂ Jkq"≥∂K«#O HÍÉ’ Œ∞ QÍh...) xã≤ûQÆ∞æQÍ x*ÏO =Úã≤¡O =ºHÎ,„Ñ¨[Å∞ Ç≤ÏO^Œ∞=ÙÅ∞ J<Õ qÉèí[# ˆ~Y`À<Õ q"≥∂K«<åxfl„Ñüáêkã¨∞Î<åfl~°∞. Jã¨Å∞ q"≥∂K«<åxfl =∞ « „áêuÑ¨kHõ#x~°fizOÑ¨ K«∂_»@"Õ∞ XHõ „Ñ¨=∂ ŒHõ~°"≥∞ÿ# èÀ~°˜. q"≥∂K«#J<Õ J~å÷xfl =∞`«HÀOÖ’ a*ˇÑ≤, `«k`«~° Ç≤ÏO^Œ∂ãÖã¨÷Å∞(Ô~O_»= =~°æO) =ÚO^Œ∞‰õΩ `≥¿ãÎ ã≤Ñ≤S `«k`«~°


Hõ=¸ºxã∞ì áêsìÅ∞, ãOã÷Å∞("≥Ú Œ\ =~°æO) ‰õÄ_® ÃãÃÑìO|~ü17#∞ =∞~À J~°÷OÖ’<≥·<å q"≥∂K«# k#OQÍ ÉèÏqã¨∂Î=ã¨∞Î<åfl~Ú. JO Œ∞ˆH q"≥∂K«# J<Õk ‰õÄ_® Ñ¨zÛ J| ŒúO."≥Ú^Œ\ ˜ =~°æO "åi „Ñ¨HÍ~°"≥∞ÿ<å, Ô~O_»= =~°æO "åi„Ñ¨HÍ~°"≥∞ÿ<å q"≥∂K«# J<Õk U HÀâß# ã¨=∞i÷OK«∞HÀÖËxq+¨Ü«∞O.

WHõ P„Hõ=∞ q+¨Ü«∂xH˜ =¿ãÎ 'PÑ¨~+¨<£ áÈÖ’— ¿Ñ~°∞`À1948 ÃãÃÑìO|~ü 17# [iy# áÈbãπ Ü«∂Hõ∆<£ =Ú=∂‡\˜H©P„Hõ=∞Ë. ÃÑ·QÍ Œ∞~å„Hõ=∞. WOHÍ Ö’ «∞Ö’¡H˜ "≥o§ K≥¿ÑÎJk XHõ Ü«Ú ŒúO. ÉèÏ~° « Õâ◊O «# „Ñ¨[ÅÃÑ· `å<Õ KÕã≤#Ü«Ú^ŒúO. ™êfi`«O„`«º áÈ~å@ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ "ÕkHõÅ g∞^Œ„Ñ¨*Ï™êfi=∞º, ™ê=∞º"å Œ, <≥·uHõ „Ñ¨=K«<åÅ∞ ÑëH˜# <≥„Ç¨Hõ#∞ã¨#flÅÖ’ Ñ¨>ËÖò 'L‰õΩ¯—áê ŒO "≥∂Ñ≤# Ü«Ú ŒúO. #HõûÖ·@¡™ê‰õΩ K«∂Ñ≤ Õâ◊OÖ’x J=∂Ü«∞Hõ yi[#∞Å g∞ Œ „Ñ¨ã¨∞Î «O~å[ºO KÕã∞Î#fl>Ë¡, Hõ=¸ºxã∞ìÅ ~°*ÏHÍ~°¡ |∂z K«∂Ñ≤ P<å\˜~å[ºO „Ñ¨[ÅÃÑ· KÕã≤# Ü«Ú^ŒúO. ™ê^è•~°OQÍ Ü«Ú^ŒúOKÕã≤Ok. „Ñ¨[Å Ñ¨H∆Í# xez# H˘kÌ=∞Ok Hõ=¸ºxã¨∞ìÅ#∂Ñ≤@ìÅÖÏQÍ HÍeÛ"Õã≤Ok. <≥„Ç¨ ã¨fiÜ«∞OQÍ xÜ«∞q∞Oz#ã¨∞O Œ~üÖÏÖò Hõq∞\˜ K≥Ñ≤Ê#@∞¡ Ô~O_»∞ ÅHõ∆Å =∞OkH˜ ÃÑ·QÍ=Úã≤¡OÅ∞ TK«HÀ «‰õΩ QÆ∞Ô~·<å~°∞. Hõ#∞Hõ P„Hõ=∞, Œ∞~å„Hõ=∞J<Õq KåÖÏ z#fl Ñ¨ •Å∞. P ~ÀA# áÈbãπÜ«∂Hõ∆<£ ¿Ñ~°∞`À„Ñ[ÅÃÑ· ÉèÏ~° « „ÑÉèí∞ «fiO Ü«Ú ŒúO KÕã≤O Œ#_»O ã=∞O[ãOQÍLO@∞Ok. qb#O, q"≥∂K«#O HÍ#Ñ¨C_»∞ =∞i ÃãÃÑìO|~ü17#∞ ZÖÏ K«∂_®e? ‰õΩ¡ÑÎOQÍ K≥Ñ¨C‰õΩO>Ë ÃãÃÑìO|~ü 17XHõ q„^ÀÇ¨Ï k#O. P ~ÀA#∞ ≥ÅOQÍ „Ñ¨[Å∞ ŒQÍÑ¨_»¤~ÀAQÍ QÆ∞iÎOz "≥Ú^Œ@ ãÖ|~åÅ∞ [~°∞Ñ¨ÙHÀ=_»O=∂x"ÕÜ«∂e. „^ÀÇ¨ÏK«i„ «#∞ „Ñ¨[Å‰õΩ q∞yeÛ# ~ÀAQÍ=∂„`«"Õ∞ ÃãÃÑìO|~ü 17#∞ K«∂_®e. JO^Œ∞‰õΩQÍ#∞ JkZO Œ∞‰õΩ q„^ÀÇ¨Ï k#"≥∂ "≥Ú Œ@ K«iÛOK«∞HÀ"åe.

D q„^ÀÇ¨xfl Ô~O_»∞ "≥·Ñ¨ÙÅ #∞Oz [iy# q„^ÀÇ¨ÏOQÍQÆ=∞x¿ãÎ<Õ ^•xfl ãÖÑ¨Ó~°‚OQÍ J~°÷O KÕã¨∞‰õΩ#fl@¡=Ù «∞Ok.

1. ÉèÏ~° « „Ñ¨Éèí∞ «fiO "≥·Ñ¨Ù #∞Oz [iy# q„^ÀÇ¨ÏO2. Hõ=¸ºxã¨∞ì áêsì "≥·Ñ¨Ù #∞Oz [iy# q„^ÀÇ¨ÏO"≥Ú^Œ\ ˜k– „Ñ¨Éèí∞`«fiO KÕã≤# „^ÀÇ¨ÏO. ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£

~å„ëêìxfl áêeOz# z=i #"å|∞ ¿Ñ~°∞ g∞~ü L™ê‡<£ JbMÏ<£.J «x „Ñ è•#=∞O„u ÖÏÜ«∞H±Jb, Ju „‰õÄ~°∞_»∞QÍ ¿Ñ~˘Ok#g∞~ü L™ê‡<£ ™êfi`«O„`åºxH˜ =ÚO^Œ∞#∞OKÕ „a\©+π"åiH˜,™êfi «O„`Àº Œº=∞ <åÜ«∞‰õΩÅ‰õΩ ™êfi «O„`åº#O «~°O „ÑÉèí∞`åfixflU~åÊ@∞ KÕã≤# HÍO„ÔQãπ ÃÑ ŒÌ=∞#∞+µÅ‰õΩ KåÖÏ 'ãxflÇ≤Ï «∞_»∞—.XHõ Œ∞~å‡~°∞æ_≥·# áêÅ‰õΩx`À ™êxflÇ≤Ï «ºO <≥~°Ñ¨@O ÉèÏ~° «

„ÑÉèí∞ «fiO ≥ÅOQÍ „Ñ[Å‰õΩ KÕã≤# "≥Ú Œ\ „^ÀÇÏO. 1947PQÆã¨∞ì 15# ™êfi «O„ «ºO =KåÛHõ Õâ◊OÖ’x 554 ã¨fi «O„ «~å*ÏºÅ∞ XHõ\ÁHõ\QÍ ÉèÏ~° « Ü« xÜ«∞<£Ö’ Hõeã≤ áÈ «∞O>ËJ@∞ áêH˜™êÎ<£Ö’ HõÅ=_»=∂ W@∞ ÉèÏ~°`« ^Õâ◊OÖ’HõÅ=_»=∂, ÖËHõ «@ã÷OQÍ LO_»@=∂ J<Õ g∞=∂Oã¨Ö’H˘@∞ìq∞\Ïì_»∞`«∞#fl x*ÏO x~°‚Ü«∂xfl `≥Å∞ã¨∞HÀ‰õΩO_®<Õ1947 #=O|~ü 29# x*ÏO`À Ü«∞^ä•`«^äŒ X_»O|_çHõKÕã¨∞HÀ=_»O Ô~O_»= „^ÀÇ¨ÏO. P X_»O|_çHõ HÍÅÑïq∞uÑ¨ÓiÎHÍHõ=ÚO Õ (ãÖ= «û~° HÍÅO) 1948 ÃãÃÑìO|~ü 13#áÈbãπ Ü«∂Hõ∆<£ [~°Ñ¨_»O, ÃÑ·QÍ Ü«Ú ŒúO, Ãã·xHõ •_ç ÖÏO\˜¿Ñ~°∞¡ ÃÑ_ç Õ JO «~åfÜ«∞ ã=∂[O #∞Oz K≥_»¤¿Ñ~°∞ =ã∞ÎO Œ<ÕÉèíÜ«∞O`À •xH áÈbãπ K«~°º J<Õ ¿Ñ~°∞ ÃÑ\˜ì "≥∂ãO KÕÜ«∞@O=¸_»= „^ÀÇ¨ÏO. áÈbãπ Ü«∂Hõ∆<£#∞ ã¨"åÅ∞KÕã¨∂Î x*ÏOÉèí„ Œ å =∞O_»eÖ’ iáÈ~°∞ì KÕ¿ãÎ SHõº~å[ºã¨q∞ux ‰õÄ_®ÉËMÏ «~°∞ KÕã¨∂Î áÈbãπ K«~°º#∞ H˘#™êyOK«@O <åÅ∞QÆ=„^ÀÇ¨ÏO. ÖÁOyáÈ~Ú# x*ÏO „‰õÄ~°K«i„`« `≥eã≤ ‰õÄ_®J` «xfl 1969 =~ °‰ õ Ω ~å[É è í~ °ÏÅ∞ á⁄O^ ÕÖÏJ#∞=∞uOK«@O, KåÖÏHÍÅO =~°‰õΩ Õâò=ÚMòÅ∞, =∞HÎ •~°¡‰õΩ#+ìÑïÇ¨~åe=fi_»O, 1950 U„Ñ≤Öò 1# x*ÏO`À [iy#XÑÊO ŒO „ÑHÍ~°O x*ÏO‰õΩ U\Ï ZÖÏO\ Ñ#∞flÅ∞ ÖË‰õΩO_®Ü«∂Éè· ÅHõ∆Å ~°∂áêÜ«∞Å Éèí~°O Z Œ∞~°∞ K≥e¡OK«@O, 1950[#=i 26 =~°‰õΩ x*ÏO#∞ „ÑÉèí∞`åfikè<Õ «QÍ, 1956 JHÀì|~ü31 =~°‰õΩ '~å[„Ñ¨=ÚMò—QÍ LOK«@O S^Œ= „^ÀÇ¨ÏO.ÃãÃÑìO|~ü 17# x*ÏO ÖÁOyáÈÜ«∂Hõ ‰õÄ_® áÈbãπ K«~°º#∞H˘#™êyOK«@O P~°= „^ÀÇ¨ÏO. H˘kÌ=∞Ok ~°*ÏHÍ~°¡#∞Ñ¨@∞ìHÀ=_®xH˜ ÅHõ∆ÖÏk =∞Ok J=∂Ü«∞Hõ „Ñ¨[Å#∞,=Úã≤¡OÅ#∞ á⁄@ì# ÃÑ@∞ìHÀ=_»O U_»= „^ÀÇÏO. tH∆OKåeû#J~°› «Å∞#fl „Ñ è•# ÖÏÜ«∞H±Jbx QÆ$ÇÏ x~°ƒO èŒOÖ’, ~°*ÏHÍ~°¡<åÜ«∞‰õΩ_»∞ HÍjO~°rfix =~°OQÆÖò *·Å∞Ö’ ã¨HõÅ ™œHõ~åºÅ`À#[~ü |O £KÕã≤, tH∆Í~°›Å∞ HÍx "ÕÖÏk =∞Ok J=∂Ü«∞Hõáœ~°∞Å#∞ JÅ¡~°¡ ¿Ñi@ Hõiî#*ˇ·Å∞ tHõ∆Å‰õΩ QÆ∞iKÕÜ«∞_»OZxq∞ Œ= „^ÀÇ¨ÏO. Ñ¨Å∞‰õΩ|_çx LÑ¨Ü≥∂yOz Hõ=¸ºxã¨∞ìáêsìx peHõÅ∞ KÕ¿ã „Ñ¨Ü«∞ «flO KÕã≤, áÈ~å@ q~°=∞ÃÑ·áêsìÖ’ =~åæÅ#∞ «Ü«∂~°∞ KÕ~ÚOK«@O `˘q∞‡ Œ= „^ÀÇ¨ÏO.^˘~°Å∞, Õâò=ÚMòÅ∞, *Ïw~åú~°∞Å #∞O_ç fã¨∞‰õΩx =¸_»∞"ÕÅ „QÍ=∂Å „Ñ¨[Å‰õΩ ÑÖK«|_»¤ Ñ¨k ÅHõ∆Å ZHõ~åÅ Éèí∂q∞x=∞~°Å „ÑÉèí∞`åfixH JÑÊyOK«=∞#@O, „ÑÉèí∞`åfixH =∂„ «"Õ∞ÑÖKÕ JkèHÍ~°O LO Œ<Õ ~å[ºx~°O‰õΩâ◊ åfixfl „Ñ¨Hõ\ÕK«_»O,ÉÏÇ¨@OQÍ ÃÇÏeHÍÑì~üÅÖ’ ÅHõ∆ÖÏk Hõ~°Ñ¨„`åÅ∞ ÑÖK«@OÑ¨^Œ= „^ÀÇ¨ÏO. 'K≥ ·<å =∂~° æ"Õ∞ =∞# =∂~° æO— Jx


„Ñ¨Hõ\ ÕK«∞‰õΩ#fl ‰õ=¸ºxã¨∞ì áêsìx =∂"À ã¨∂ÊùiÎ JO>ËL„QÆ"å Œ ã¨∂Êù~Î Jx, P =∂~åæxfl J#∞ãïOKÕ "å~°O`åL„QÆ"å Œ∞ÖË Jx, JÖÏO\˜ L„QÆ"å Œ∞Å∞ HÍeÛ"Õ «‰õΩ J~°∞›ÖËJ<Õ Z<£H“O@~°¡ K«@ì| Œú «‰õΩ JO‰õΩ~å~°Ê KÕã≤, =ÚO Œ∞«~åÅ‰õΩ HÍeÛ"Õ «Å =∂~°æO K«∂¿Ñ ˘e J_»∞QÆ∞Å∞ "ÕÜ«∞_»O

Ñ¨ ŒH˘O_»= „^ÀÇ¨ÏO. 1951 JHÀì|~ü 20# Hõ=¸ºxã¨∞ì áêsì™êÜ«Ú^èŒ áÈ~å@O q~°q∞OKåHõ =∞~°Å „QÍ=∂ÅÖ’xÉèí∂=ÚÅ#∞ P„Hõq∞OK«∞HÀ=_®xH˜, ÃÑ`«Î#O <≥~°Ñ¨_®xH˜=zÛ# ˘~°Å∞, [g∞O^•~°¡‰õΩ HÍO„ÔQãπ HõO_»∞"åÅ∞ "Õã≤, QÍOnè\’Ñ‘Å∞ ÃÑ\ì HÍO„ÔQãπ f~°÷=∞zÛ "åi Ò~°<åºÅ‰õΩ =∞ ŒÌ «∞#∞,Éèí„ Œ «#∞ JOkOK«@O, "åi<Õ 1952 ZxflHõÅ`À «=∞ áêsìJÉèíº~°∞÷Å∞QÍ ÔQeÑ≤OK«HÀ=_»O Ñ¨<≥flO_»= „^ÀÇ¨ÏO. ÑÖKÕJkèHÍ~°O „Ñ¨Éèí∞`åfixˆH LO@∞O^Œx |Å=O`«OQÍ „Ñ¨[ÅÉèí∂=ÚÅ#∞ ÖÏH˘¯x "å\˜x ÑÖ_»‰õΩO_® "≥∂ãÖ KÕÜ«∞@O,ÃÑ·QÍ P Éè í∂=ÚÅ#∞ =∞~°Å ^˘~°ÅˆH JÑ¨ÊyOK«@OÑ¨^Œ=¸_»= „^ÀÇ¨ÏO. 1952Ö’ `≥ÅOQÍ „áêO`«OÖ’<åºÜ«∞| ŒúOQÍ ™êy# <å<£=Úb¯ L Œº=∞HÍ~°∞ÅÃÑ· HÍÅ∞ÊÅ∞[iÑ≤ 12 =∞Okx |efã¨∞HÀ=_»O Ñ¨ •flÅ∞QÆ= „^ÀÇ¨ÏO.'K«ÖÏH© JÉÏƒ~Ú–J=∂Ü«∞Hõ J=∂‡~Ú— Jx ÃÑ·H˜ =e¡Oz#OQÆ<åzQÍ 1956Ö’ ≥ÅOQÍ#∞ PO„ èŒ„Ñ ÕâòÖ’ ÉèÏQÆOQÍKÕÜ«∞@O Ñ¨k¿ÇÏ#= „^ÀÇ¨ÏO. W=hfl 1940 #∞Oz 1956=~°‰õΩ „Ñ¨ è•#"≥∞ÿ# ãÖÑ¶∞@#Å<Õ fã¨∞H˘x ÕeÛ# q„^ÀÇ¨Å*Ïa`å. HÍh _≥ÉÂƒù Uà◊§ "≥#Hõ‰õΩ "≥o§ ~ÀA"ås Ñ¶∞@#Å#∞Ñïje¿ãÎ P<å\˜ „Ñ¨Éèí∞ «fiO KÕã≤# q„^ÀÇ¨Å ãÖYº "ÕÅÖ’¡LO_»=K«∞Û. Hõ#∞Hõ ÉèÏ~° « „Ñ¨Éèí∞ «fiO ≥ÅOQÍ „Ñ¨[Å#∞f„=OQÍ q„^ÀÇ¨Ï ÑïzOk.

WHõ Ô~O_»=k. Hõ=¸ºxã¨∞ì áêsì KÕã≤# „^ÀÇ¨ÏO. x*ÏxH˜`≥ÅOQÍ ™êÜ«Ú^è Œ áÈ~å@OÖ’ Hõ=¸ºxã¨∞ ì áêsìkJ^Œ∞ƒ ù` «" ≥∞ ÿ# áê„`«. „Ñ ¨Ñ ÖK« L^Œº=∂Åhfl ã¨∂Ê ùi Îá⁄O^Œ=Åã≤#O`« =∞Ç¨Ï`«Î~° áÈ~å\ÏxH˜ Hõ=¸ºxã¨∞ì áêsì<åÜ«∞Hõ`«fiO =Ç≤ÏOzOk. KÕÑ¨\˜ì# "≥Ú^Œ\˜ L^Œº=∞OÖ’<ÕK≥·`«#º=O`«"≥∞ÿ# J_»∞QÆ∞Å∞ "Õã¨∂Î ^Õâ◊"åºÑ¨Î Hõ=¸ºxã¨∞ìL^Œº=∂Å#∞ „Ñ¨ÉèÏq`«O KÕã≤Ok. J~Ú`Õ 1940 #∞Oz1956 =∞ èŒºHÍÅOÖ’ P áêsìÖ’#∂ H˘xfl «Ñ¨Ê@_»∞QÆ∞Å∞Ñ¨_®¤~Ú. "å\˜H˜ q„^ÀÇ¨ïÅ∞ J<Õ ÃÑ ŒÌ ¿Ñ~°∞ "å_»@O HõO>Ë,"å\˜x Ö’áêÅ∞QÍ ÉèÏqOz K«iÛOK«∞HÀ=@O J=ã¨~°O."å\ ˜Ö’ =ÚYº"≥∞ÿ#q– Hõ=¸ºxã¨∂ì áêsìÖ’x „Ñ¨^è•#Ñ Œ=ÙÅÖ’ L#fl H˘kÌ=∞Ok <åÜ«∞‰õΩÅ‰õΩ =∂„ «"Õ∞ Hõ=¸ºxã∞ì*Ï˝#O LO_»@O, kQÆ∞=™ê÷~Ú HÍ~°ºHõ~°ÎÅ‰õΩ =∂~ü û, Öˇx<£Å¿Ñ~¡ ≥eÜ«∞HõáÈ=_»O, HõhãO ã=∞HÍb# =∂"À, ÇÏŸzq∞<£Å

#∞O_ç ‰õÄ_® Ug∞ <Õ~°∞ÛHÀÖËHõáÈ=@O "≥Ú Œ\˜k. „Ñ¨[Å∞^˘~°ÅÃÑ·#, [g∞O^•~°¡ÃÑ·# áÈ~å_»@"Õ∞ ™êÜ«Ú èŒ áÈ~å@OHÍ Œ∞. P áÈ~å\ÏxH˜ =∂i¯ûã¨∞ì Öˇxxã¨∞ì *Ï˝#O ÖËHõáÈ ÕJk `å`å¯eHõ u~°∞QÆ∞ÉÏ@∞ J=Ù`«∞Ok QÍh ™êÜ«Ú^èŒáÈ~å@O HÍ^Œ∞. D z#fl q+¨Ü«∂xfl ‰õÄ_® Hõ=¸ºxã¨∞ìáêsì QÆ∞iÎOK«HõáÈ=@O Ô~O_»=k. ÉèÏ~°`« ™êfi`«O„`åºxfláêsìÖ’x H˘O^ŒÔ~·<å QÆ∞iÎOK«@O, P ™êfi`«O„`«ºO U"À=∞Ç≤Ï=∞Å∞ KÕã∞ÎO Œ<Õ 'WO_çÃÑO_≥<£û „_ô"£∞û—Ö’ qÇÏiOK«_»O,JO Œ∞Ö’ ÉèÏQÆOQÍ<Õ XHõ =~°æO ˘_ç¤ H˘=Ú~°Ü«∞º =∞~°O`ÀJ#kèHÍiHõOQÍ „áê~°OÉèí"≥∞ÿ# ™êÜ«Ú^èŒ áÈ~å\Ïxfl H˜+¨<£_®‰õΩº"≥∞O\ò ¿Ñ~°∞`À ™êfi`«O„`«ºO =zÛO^Œ<Õ HÍ~°O`Àq~°q∞OÑ¨ KÕÜ«∞ „Ñ¨Ü«∞uflOK«_»O =¸_»=k. 1947 #∞Oz1951 =~°‰õΩ áêsìÖ’ =¸_»∞ "Õˆ~fi~°∞ =~åæÅ∞ qaè#flÉèÏ=*ÏÖÏÅ`À H˘#™êQÆ∞`«∞#fl#∂ áêsì <åÜ«∞Hõ`«fiO P=~åæÅ#∞ XˆH `å\˜ÃÑ·H˜ `ÕÖËHõáÈ=@O <åÅ∞QÆ=k. WgHõ=¸ºxã¨∞ì áêsì KÕã≤# «Ñ≤Ê^•Å∞. J~Ú Õ K≥·<å =∂~°æ"Õ∞«=∞ =∂~°æ=∞x „Ñ¨Hõ\ÕK«∞H˘x n~°…HÍeHõ ™êÜ«Ú èŒ áÈ~å@

ã∂ÊùiÎx K≥·<å #∞Oz á⁄O Œ‰õΩO_® „Ñ[Å∞ ™êfinè#O KÕã∞‰õΩ#flÉèí∂q∞x „Ñ¨[ÅˆH uiy WÑ≤ÊOKåÅ<Õ Hõhã¨ _ç=∂O_£ J~Ú<å„Ñ¨Éèí∞ «fiO =ÚO Œ∞ ÃÑ@ì‰õΩO_® UHõÑ¨Hõ∆OQÍ ™êÜ«Ú èŒ áÈ~å@q~°=∞ KÕÜ«∞\Ïxfl =∂„ «O q„^ÀÇ¨ÏOQÍ<Õ ÑïQÆÕKåe.JO`ÕHÍ‰ õΩO_® *Ï`«∞Å q=ÚH˜ Î ÅHõ ∆ ºOQÍ ÉèÏ~ °` «„Ñ¨*Ï™êfi=∂ºxfl QÆ∞iÎOK«É’=∞x „Ñ¨Hõ@#Å∞ QÆ∞Ñ≤ÊOz#<åÜ«∞‰õΩÅ∞, HÍ~°ºHõ~°ÎÅ∞ 1952 ZxflHõÅÖ’ Ñ≤._ç.ZÑ¶π ¿Ñ~°∞`ÀZxflHõÅÖ’ áÈ\©H˜ kQÆ_»O ‰õÄ_® =∞~˘Hõ q„^ÀÇ¨ÏO.

WÖÏ ÃãÃÑìO|~ü 17#∞ q„^ÀÇ¨Ïk#OQÍ ÑïQÆÕK«_®xH˜„Ñ¨Éèí∞ «fiO, Hõ=¸ºxã¨∞ì áêsì Ô~O_»∂ „Ñ¨[Å‰õΩ KÕã≤# „^ÀÇ¨Å∞ã¨r= ™êH∆ÍºÅ∞QÍ xÅ∞ã¨∂Î<Õ L<åfl~Ú. Hõ#∞Hõ ÃãÃÑìO|~ü17 qb#k#O HÍ Œ∞, q"≥∂K«# k#O HÍ Œ∞. Jk Œ∞~å„Hõ=∞k#O... q„^ÀÇ¨Ïk#O. 1956Ö’ ã¨"≥∞ÿHõºáêÅ# ¿Ñ~°∞`ÀHÀ™êÎO„ èŒ PkèÑ`åºxfl ≥ÅOQÍÃÑ· „Ñu+≤ìOK«_®xH, 1990Å^•HÍ Z‰õΩ¯=QÍ, D<å\ ˜H© H˘OK≥O `«‰õΩ¯= ™ê÷~ÚÖ’J~Ú##∂ ^Œ∞~å‡~°æ"≥∞ÿ# [g∞O^•s, Éèí∂™êfi=∞º, Ñ¶¨Óº_»Öò=º=ã÷Å∞ "Õà◊¥¡#∞‰õΩáÈ=_®xH˜, P =º=ã÷Å „ÑüaOÉÏÅ∞QÍ‰õΩÅq=Hõ∆, Pi÷Hõ Jã¨=∂# «Å∞, ™ê„=∂[º"å Œ èÀ~°∞Å∞ÃÑiyáÈ=_®xH T «q∞zÛ# ~ÀAQÍ ÃãÃÑìO|~ü 17#∞ J~°÷OKÕã¨∞HÀ"åe. q=ÚHÎ HÀãÖ <Õ\˜H© „Ñ¨Ü«∞uflã¨∂Î 700 =∞OkP`«‡Ç¨Ï`«ºÅ∞ KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ Ñ¨~ÀHõ∆ PÅO|#QÍ xez#~ÀAQÍ QÆ∞iÎOKåe. JO Œ∞ˆH qb#O, q"≥∂K«#O, q=ÚHÎJhfl J|^•úÖË. q„^ÀÇ¨ÏO =∂„ «"Õ∞ Ñ¨zÛx[O.

T



q"≥∂K«#? q„^ÀÇ¨ÏO?qb#O?–<åQÆ=~°ú<£ ~åÜ«∞Å

''Jyfl H©ÅÅO^Œ∞ ZQÆã≤JÇ¨Ïó~°Ç¨Ï=¸ áÈ~å_ç#=∞$ «g~°∞Å H˘<≥fl «∞Î@«_çã≤# [Ü«∞ˆH «#=Ú#∞Ñ¨QÆ À Ñ¨~°Ñ¨~° H˘iˆHÑÖkH˘‰õΩ¯ =∞O ŒÅ∞——

JO@∂ qâ◊fiqMÏº « ™êÊx+π Hõq áêÉ’¡ <≥~°∂_» HõÅO#∞Oz *ÏÅ∞"åi# P"Õ^Œ<åÉèíi`«"≥∞ÿ# Hõq`« Wk. <å_»∞zbÖ’ „Ñ¨*Ï™êfi=∂ºxfl ÑïÇ¨Ïã≤ã¨∂Î `«# ã¨Ç¨ÏK«~°∞eflJO «"≥ÚOkOz# ™ê„=∂[º"å Œ J"≥∞iHÍ U*ˇO@¡#∞, Ãã·xHõxÜ«∞O`«Å#∞ ^Œ∞#∞=∂_»∞`«∂ ~åã≤# D Hõq`«† 1948ÃãÃÑìO|~ü 17 Ãã·xHõ K«~°º q"≥∂K«#, qb#O ¿Ñ~°∞`À≥ÅOQÍÏ „Ñ¨[Å K«i„ «‰õΩ =„HõÉèÏëêºÅ∞ K≥|∞ «∞#fl "åiH˜

JHõ∆~åÖÏ ãïáÈ «∞Ok.=~°æã¨=∂[OÖ’ XHõ q+¨Ü«∞O Ñ¨@¡ UHÍaè„áêÜ«∞O

LO_» Œ∞. «=∞ =~°æ „Ñ¨Ü≥∂[<åefl „áêuÑ¨kHõQÍ fã¨∞H˘xq+¨Ü«∂efl qâı ¡+≤OK«_»"Õ∞ Ñïáê\ ˜. XHõ q+¨Ü«∂xflaè#fl=~åæÅ∞ aè#flHÀÏÖ’¡ Ñïjeã¨∂Î, qaè#flOQÍ qâı¡+≤ã¨∂Î,aè#fl"≥∞ÿ# ÉèÏëêºÅ∞ K≥Ñ¨Ê_»O K«i„`«Ö’ HÀH˘Å¡Å∞. XHÀ¯ãO Œ~°ƒùOÖ’ «=∞ „ÑÜ≥∂[<åÅ HÀãO z#fl z#fl ãOÑ¶∞@#efl«=∞‰õΩ J#∞‰õÄÅOQÍ =∞ÅK«∞‰õΩ<ÕO Œ∞‰õΩ "å\˜x ÃÑ ŒÌk KÕã≤

K«∂Ñ¨_»O, Juâ◊Ü≥∂‰õΩÎÅ∞ „Ñ¨^Œi≈OK«_»O =∞#"≥∞iy#^Õ."åã¨Î"åefl =∞~°∞QÆ∞Ñ¨~°z, J"åã¨Î"åefl K«i„`«QÍ =∞ez#„Ñ¨|∞ Œ∞úÅ∂ K«i„ «Ö’ ÖËHõáÈÖË Œ∞. q„QÆÇ¨Å∞ „Ñü+≤ìOK«_»O,qq èŒ ãOã÷Å‰õΩ <å=∞Hõ~°Ö’ D =~°æ „ÑÜ≥∂[<åxfl HõàÏ§~åWÑ¨C_»∞ K«∂ã¨∞Î<åflO. ~å¢+ìOÖ’ q=∂<å„â◊Ü«∂xH˜ ZhìP~ü¿Ñ~°∞ K≥iyáÈ=_»O, Z<Àfl ãÖã÷Å‰õΩ ~år"£ ¿Ñ~°∞ ÃÑ@ì_»O,`≥ÅOQÍ g~° Ü≥∂^èŒ∞Å ¿Ñ~°∞¡ ÃÑ@ìHõáÈ=_»O. W~åH±Ö’J"≥∞iHÍ ãÖH©~°‚ ^ŒàÏÅ „Ñ¨"Õâß#O`«~°O ã¨^•ÌO Ç¨ï¿ãû<£q„QÆÇ¨Å∞ ‰õÄÅÛ_»O g\xflO\˜h W^Õ HÀOÖ’ J~°÷OKÕã¨∞HÀ=K«∞Û. `«=∞ „Ñ¨Ü≥∂[<åÅ HÀãÖ áê@∞Ñ¨_»¤"åixH©iÎOK«_»O, «=∞ „ÑÜ≥∂[<åefl ≥|ƒfã≤# "åix Õfi+≤OK«_»OK«i„`«Ö’ K«∂âßO... K«∂ã¨∞Î<åflO. Z=Ô~xfl ÉèÏëêºÅ∞ K≥Ñ≤Ê<å™êfi~°÷ „¿Ñi «"≥∞ÿ# "å^•Åhfl Œ∂kÑ≤O*ÖÏ¡ ZyiáÈ`å~Ú."åãÎ"åxfl Pq+¨ iOKÕ "å Œ"Õ∞ xez "≥Å∞QÆ∞ «∞Ok. WkKåi„ «Hõ ã¨ «ºO.

ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^Œ∞ ãÖ™ê÷#OÖ’H˜ Ü«¸xÜ«∞<£ Ãã·<åºÅ∞„Ñ¨"ÕtOK«_»O, « Œ#O «~° ÑïÏ=∂Å#∞ XH˘¯Hõ ~°∞ XHÀ¯q èŒOQÍ qâı¡+≤ã¨∂Î q=∞~°≈Å∞, „Ñüq=∞~°≈Å‰õΩ kQÆ∞ «∞<åfl~°∞.D q=∞~°≈Å∞ =∞Ç¨Ï «Î~°"≥∞ÿ# ≥ÅOQÍ ™êÜ«Ú èŒ áÈ~å@K«i„`« Ñ¨@¡ J=QÍÇ¨Ï# ÖËx"åà◊§#∞, q∞_çq∞_ç *Ï˝#OL#fl"åà◊¡#∞ QÆO Œ~°QÀà◊ Ñ¨~°∞ã¨∞Î<åfl~Ú. g\˜=Å¡ ≥ÅOQÍL Œº=∞HÍ~°∞Å =∞ èŒº J<≥·Yº « ÃÑ~°∞QÆ∞`ÀOk. =∞#Ö’ =∞#OqÉèËkOK«∞‰õΩO@∂ Ñ¶∞~°¬Ñ¨_ç Õ, [~°QÆ~åx #+ì"Õ∞^À [iy=∞#O Œi L=∞‡_ç â◊„ «∞=Ù „Ñ¨Ü≥∂[#O <≥~°"Õ~ „Ñ¨=∂ Œ=¸ÖËHõ áÈÖË^Œ∞. 1948 ÃãÃÑìO|~ü 17 <å\ ˜H˜ Ñ¨Ó~°fiO`≥ÅOQÍÖ’ „Ñ¨[Å r=# ã≤ ÷uQÆ`«∞Å∞, ™ê=∂lHõ,~å[H©Ü«∂OâßÅ∞, Ü« xÜ«∞<£ Ãã·#ºO „Ñ¨"Õâ◊O, « Œ#O «~°ÑiÏ=∂Å#∞ Ñije¿ãÎ<Õ ÃãÃÑìO|~ü 17 ≥ÅOQÍ „Ñ[Å‰õΩq"≥∂K«<À? q„^ÀÇ¨Ï"≥∂? qb#"≥∂? `≥e¿ãk. Z=~°∞F_®~À? Z=~°∞ ÔQeKå~À? `≥e¿ãk. Ñ¨>ËÖò, Ñ¨\Ïfis,[g∞O^•~ü, Õâò=ÚMò, x*ÏOÅ Œ∞~åQÆ åÅ‰õΩ, ^Ò~°<åºÅ‰õΩ=ºuˆ~HõOQÍ [iy# ≥ÅOQÍ ™êÜ«Ú èŒ áÈ~å@OÖ’ ¿Ñ ŒÅ∞ÅHõ∆ÖÏk ZHõ~åÅ Éèí∂=Úefl P„Hõq∞OK«∞‰õΩ<åfl~°∞. tã¨∞ÎÅ¿Ñ~°∞`À ^ÀK«∞‰õΩ<Õ ~åHõ∆ã¨ áêÅ#‰õΩ K«~°=∞w «O áê_®~°∞.=¸_»∞"ÕÅ „QÍ=∂Ö’¡ „QÍ=∞~å*Ïºefl xi‡OK«∞‰õΩ<åfl~°∞.QÆ_çÜ«∞efl, HÀ@efl ‰õÄÅ∞Û «∞#fl P „Ñ*Ïâ◊HÎ •\H «@∞ìHÀÖËHõ^˘~°Å∞, Ñ>Ëà◊√§, Ñ\ÏfisÅ∞, Õâò=ÚMòÅ∞, [g∞O^•~°∞¡ Tà◊√§q_çz áêiáÈÜ«∂~°∞. Éèí∂q∞, Éèí∞H˜Î HÀãÖ „áê~°OÉèí"≥∞ÿ#JQÍi# „Ñ¨[Å L Œº=∞O z=~°‰õΩ ~å*ÏºkèHÍ~°O ™ê èŒ#kâ◊QÍ Ñ¨Ü«∞x™ÈÎOk. D ÑïÏ=∂b#fl XHõ¯ ~ÀAÖ’ãÖÉè íqOz#q HÍ=Ù. ZO^Œ~À g~°∞Å `åºQÍÅ`À,|e^•<åÅ`À ãÖ= «û~åÅ áê@∞ áÈ~å_ç# Ñ‘_ç « „Ñ¨[Åq[Ü«∞O Jk.

<≥·*ÏO Ãã·<åºÅ∞, áÈbã∞Å∞, ~°*ÏHÍ~°¡#∞ ZkiOz xez#=∞Ç¨ÏŸ^Œº=∂xH˜ <≥·*ÏO #"å|∞ ÉˇOÉËÖˇuÎ „a\ ©+π "åiHõ#∞ã¨#flÖ’¡ ÉèÏ~°`« „Ñ¨Éèí∞`«fiO`À Ü«∞^ä•`«^äŒ XÑ¨ÊO^ŒO‰õΩ^Œ∞~°∞Û‰õΩ<åfl~°∞. J#O`«~°O `≥ÅOQÍÖ’ Ü«¸xÜ«∞<£Ãã·#ºO „Ñ¨"ÕtOK«_»O, „QÍ=∂Ö’¡ Hõ=¸ºxã¨∞ìÅÃÑ· x~°ƒO èŒO,Jz"Õ`«, Ç¨Ï`«ºÅ∞, J`åºKå~åÅ∞ Ü«∞^äÕK«ÛQÍ ™êQÍ~Ú.„QÍ=∂Ö’¡H˜ ˘~°Å „Ñ¨"Õâ◊O, ã¨"≥∞ÿHõº~å¢+ìO U~åÊ@∞... W=hfl=~°∞ã¨QÍ [iy# ÑïÏ=∂Å∞.


ÃãÃÑìO|~ü 17 D ÑïÏ=∂ÅxflO\˜H© <åOk ÑëH˜#~ÀA. P ~ÀA#∞ x~°ã#QÍ áê\OKåÅx H˘O Œ~°∞, "Õ_»∞HõÅ∞[~°∞Ñ¨ÙHÀ"åÅx =∞iH˘O Œ~°∞ „Ñ¨[Å‰õΩ Ñ≤Å∞Ñ¨Ùxã¨∞Î<åfl~°∞.

ÃãÃÑìO|~ü 17 'qb#=∂? q"≥∂K«<å? q„^ÀÇ¨Ï=∂?—J<Õ ãÖ ÕÇ¨ÏO HÀ\Ï¡k "≥∞ Œà◊¡#∞ ˘Å∞ã¨∞Î#fl „Ñ¨â◊fl. ÃãÃÑìO|~ü17 q[Ü«∞O Z=i^Œ<Õ K«~°Û `«~°∞"å`«... P Ü«Ú^ŒúOÖ’F_çO^≥=fi~À `ÕÅÛO_ç. XHõix ÔQeÑ≤OK«_»O, =∞~˘HõiflF_çOK«_»O Ü«Ú^ŒúO ã¨Ç¨Ï[ ÅHõ∆O. Ü«Ú^ŒúOÖ’ XHõ~°∞ÔQÅ"åÅO>Ë Z=~À XHõ~°∞ F_®e. XHÀ¯™êi Ü«Ú^ŒúOW~°∞=Ùih F_çã¨∞ÎOk. ÃãÃÑìO|~ü 17 q[Ü«∞O "≥#∞HõF_çO^≥=fi~°∞? `≥ÅOQÍ áÈ~å@OÖ’ F_çO^≥=fi~°∞? Uq+¨Ü«∂#fl~Ú<å =~°æ „Ñ¨Ü≥∂[#O`À<Õ K«∂_®e. ≥ÅOQÍáÈ~å\Ïxfl ‰ õÄ_® J^ Õ HÀOÖ’ Ñ ïjeOKåe.Ü«Ú^•ú#O «~°O PtOz# „Ñ¨Ü≥∂[<åÅ∞ Z=~°∞ á⁄O Œ∞`å~À"åˆ~ ÔQez#@∞¡. Z=Ô~· Õ ÉèíOQÆÑ¨_» å~À "å~°∞ F_ç#@∞¡. W ÕHõ • =∞#O K«i„ « áê~îåÖ’¡ K«kq# ã¨ «ºO. Ü« xÜ«∞<£Ãã·<åºÅ „Ñ¨"Õâß#O`«~°O ~å|O^Œ∞ÖÏ¡O\˜ ^˘~°Å∞, Ñ¨>Ëà◊√¡,Ñ¨\ÏfisÅ∞, [g∞O^•~°∞Å∞ =∞m§ „QÍ=∂Ö’¡H˜ „Ñ¨"ÕtOKå~°∞.‰õÄeáÈ~Ú# HÀ@efl uiy xeáê~°∞. Hõ «∞ÎÅ =O ≥#ÃÑ· Hõ"å «∞KÕã≤, <≥·*ÏO Ãã·<åºÅ#∞ «iq∞# g~°Ü≥∂ èŒ∞efl "≥uH˜ "≥uH˜K«Oáê~°∞. Tà◊§‰õΩ Tà◊ ¡<Õ `«QÆ∞ÅÉˇ\ ˜ ì, `≥ÅOQÍ#∞~å=HÍ+ìOÖÏ ~°yÖÏÛ~°∞. áÈ~å_ç ™êkèOK«∞‰õΩ#fl Éèí∂=ÚÅhfl=∞m¡ ˘~°Å KÕlH¯Ok. Ü« xÜ«∞<£ Ãã·<åºÅ∞, [g∞O^•~°∞Å∞,^˘~°Å∞, Ñ¨>Ëà◊√¡, "ÕÖÏk =∞Ok L^Œº=∞HÍ~°∞efl, „Ñ¨[eflÇ¨Ï «ºKÕâß~°∞. J`åºKå~åÅ‰õΩ Ñ¨Ó#∞‰õΩ<åfl~°∞. Wk x#fl\˜K«i„`«.

Z=~°∞ ÔQeKå~°∞. Z=~°∞ F_®~°∞. Z=~°∞ q=ÚH˜Î™êkèOKå~°∞. D „Ñ¨â◊flÅ‰õΩ ã¨=∂ è•<åÅ∞ HÍ"åe. Éèí∂q∞HÀÖ’Ê~Ú# „Ñ¨[ÖÏ? ¿Ñ ŒÅ Éèí∂q∞x ÖÏ‰õΩ¯#fl ^˘~°ÖÏ? _èçb¡Ñ¨>ËÅ∞ Z=ix F_çOz ÔQeKå~°∞? <≥·*Ï=Ú#∞ F_çOKå~å?Ñ>Ëà◊¡#∞, [g∞O^•~°¡#∞ F_çOz ÔQeKå~å? JQÍi# „Ñ[eflF_çOz ÔQeKå~å? ≥ÅOQÍ „Ñ¨[Å∞ ÔQeKå~å? Z=iÃÑ·ÔQeKå~°∞? ˘~°ÅÃÑ·<å? [g∞O^•~°¡ÃÑ·<å? <≥·*ÏOÃÑ·<å? ZÖÏÔQeKå~°∞? Éèí∂=ÚÅ∞ ŒH¯OK«∞‰õΩ#fl "åà◊√¡ ÔQeKå~å? Éèí∂q∞xá⁄Q˘@∞ì‰õΩ#fl "åà◊√¡ ÔQeKå~å?

_èçb¡ ÃÑ^ŒÌÅ`À qO^Œ∞Ö’¡ áêÖÁæx Y∞+‘QÍ Ü«∞^ä•`«^äŒXÑ¨ÊO ŒO KÕã¨∞H˘x U_®kH˜ ÅHõ∆Å ~°∂áêÜ«∞Å ~å[Éèí~°O,ÑiÇ~°O á⁄Ok [ÖÏû KÕã≤# <≥·*ÏO ÔQeKå_»∞. áÈ «∂ áÈ «∂HÀ\Ï¡k ~°∂áêÜ«∞Å „Ñ¨*Ï èŒ<åxfl =¸@QÆ@∞ìH˘x áÈÜ«∂_»∞.

x[OQÍ <≥·*ÏO ÔQeKå_»∞. Hõ=¸ºxã∞ì L Œº=∞HÍ~°∞Å =Ú@ì_ç#∞Oz <≥·*ÏO q=Ú‰õΩÎ_»Ü«∂º_»∞. <≥·*ÏO #"å|∞‰õΩ x[OQÍJk q=ÚH˜Î k#"Õ∞. Tà◊√§ =ke áêiáÈ~Ú# <≥·*ÏOJ#∞Ü«∂Ü«ÚÅ =∞m¡ Tà◊¡‰õΩ =zÛ ¿Ñ ŒÅ Éèí∂=Úefl ÖÏ‰õΩ¯x„Ñ¨[ÅÃÑ· Hõã≤f~å PHõ$`åºÅ‰õΩ áêÅÊ_®¤~°∞. ^Œ∞<Õfl"å_ç^ÕÉèí∂=∞O@∂ ¿Ñ^ŒÅO^Œsfl ‰õÄ_»QÆ@∞ìH˘zÛ# L^Œº=∞OJ_»∞¤`«yeOk. ^˘~°Å‰õΩ, [g∞O^•~°∞Å‰õΩ, Ñ¨>Ëà◊¡‰õΩ Jkx[OQÍ q=ÚH˜Îk#"Õ∞. "åà◊¡ „Ñ¨Ü≥∂[<åÅ∞ <≥~°"ÕiÛ#ÃãÃÑìO|~ü 17 "åiH˜ q=ÚHÎ k#O HÍHõ =∞ˆ~=∞=Ù «∞Ok.

™êÜ«Ú èŒ áÈ~å@ L Œº=∞ „Ñ¨Ü≥∂[<åÅ#∞ HÀÖ’Ê~Ú#"åiH˜ Jk x[OQÍ F@"Õ∞. `åºQÍÅ`À ™êkèOK«∞‰õΩ#fl~å*Ïºxfl KÕ*Ï~°∞Û‰õΩ#fl ~À[k. KÕuH˘zÛ# Éè í∂q∞xKÕ*Ï~°∞Û‰õΩ#fl ≥ÅOQÍ a_»¤ÅHõk x~°ã# k#"Õ∞. Jk ˘~°Åg∞ Œ u~°QÆ|_»¤ ≥ÅOQÍ Ñ‘_ç « „Ñ¨[ÅO Œi F@q∞. ^˘~°Å^Ò~°˚<åºÅ‰õΩ =ºuˆ~HõOQÍ Kå\ Õ¿Ñã≤# =∂kQÆ _»Ñ¨CF_çáÈ~ÚOk. KåHõe J~ÚÅ=∞‡ F_çáÈ~ÚOk. J~ÚÅ=∞‡ÖÏO\˜ g~°=∂`«Å∞, "åà◊§ a_»¤Å∞ F_çáÈÜ«∂~°∞. |O^ŒwF_çáÈÜ«∂_»∞. ^˘_ç¤H˘=Ú~°#fl F_çáÈÜ«∂_»∞. ‰õΩà◊¡ÉÁ_çz<å™ê÷=~°O *Ï_»K≥ÑÊx Ñã≤"å_»∞ F_çáÈÜ«∂_»∞. |O_ç Ü«∂ Œyiáê@<≥`«∞ÎH˘x, |O^Œ∂‰õΩ Ñ¨@∞ìH˘x |Ü«∞Å∞^Õi# =∞\ ˜ì=∞#∞+¨µÅ∞ F_çáÈÜ«∂~°∞. a_»¤efl =ke J*Ï˝`«O "≥o¡#«Å∞¡Å∞, «e¡ ~˘=Ú‡‰õΩ Œ∂~°"≥∞ÿ# Ñ≤Å¡Å∞ F_çáÈÜ«∂~°∞. Ô~_ç¤

Ç¨ã¨ìÖò q^•ºi÷ ~åOÔ~_ç¤ F_çáÈÜ«∂_»∞. ëÈÜ«∞|∞ÖÏ¡ MÏ<£F_çáÈÜ«∂_»∞. F_çáÈ~Ú# "åà◊¡‰õΩ, "åà◊¡ "å~°ã¨`åfixflJOkÑÙK«∞Û‰õΩ#fl "åà◊¡‰õΩ ÃãÃÑìO|~ü 17 x~°ã#k#"Õ∞. „^ÀÇÏO[iy# ~ÀA q„^ÀÇ¨Ï k#O HÍHõ=∞ˆ~q∞\?

x#fl\˜ •HÍ ^˘~°Å∞, Ñ¨>Ëà◊√¡, Ñ¨\ÏfisÅ∞, [g∞O^•~°∞Å^ÀÑ≤_ôH˜ QÆ∞ Ô~·# „Ñ¨[Å∞ WÑ¨C_»∞ ã¨"≥∞ ÿHõº ~å¢+¨ ìOÖ’á⁄OkO^Õq∞\ ˜? ã‘=∂O„^è Œ ÃÑ@∞ì|_ç^•~°∞Å ^ÀÑ≤_ô≥ÅOQÍ‰õÄ qãÎiOzOk. ãïÇ¨Ï Œ∞ÌÅ∞ K≥iÑ≤ "åi "åºáê~°

™ê„=∂[ºOÖ’ ≥ÅOQÍ<Õ Hõe¿Ñã∞‰õΩ<åfl~°∞. D <ÕÅ#∞ «=∞~å[H©Ü«∞ PkèÑ¨`«ºOÖ’H˜ fã¨∞‰õΩ#fl "åà◊¡Hõk qb# k#OHÍHõ =∞~q∞\. ã‘=∂O„ èŒ ÃÑ@∞ì|_ç •~°∞Å‰õΩ HÍ Œ∞... *ÏfÜ«∞|∂~°∞˚"åÅ‰õΩ q Õj ™ê„=∂[º"å Œ∞Å‰õΩ Q@∞¡ ÉÏ~å¡ ≥iKåHõ,"åi "åºáê~° ™ê„=∂[ºOÖ’ ≥ÅOQÍ „Ñ[Å∞ Hõeã≤áÈÜ«∂HõJk qb#k#O HÍHõ =∞ˆ~q∞\?

ÃãÃÑì|O~ü 17 H˘O^ŒiH˜ „Ñ¨Ü≥∂[<åefl WzÛOk. PH˘O Œi „Ñ¨Ü≥∂[#O HÀãÖ ZO Œi<À |efã¨∞‰õΩOk.

( «~°∞"å~Ú 19= ¿ÑrÖ’)


#_»∞ã¨∞Î#flHÍÅO

P «‡Ç¨Ï «ºÅ∞ = Œ∞Ì–áÈ~å_ç ≥ÅOQÍ fã¨∞H˘^•ÌO!– |O Œw

„Ñ ¨` ÕºH õ `≥ÅOQÍ L^Œº=∞OÖ’ q^•º~ °∞ ÷Å∞,Ü«Ú= «~°O ÃÑ ŒÌZ «∞Î# Hõ Œ∞Å∞ «∞<åfl~°∞. ≥ÅOQÍ „Ñ[ÅPHÍOHõ∆Å∞ <≥~°"Õ~°Û\ÏxH˜ L Œº=∞ ÔH~°\ÏÖ· Zyã≤Ñ¨_»∞ «∂=ÚO Œ∞‰õΩ ™êQÆ∞ «∞<åfl~°∞. Láê è•ºÜ«∞, HÍi‡Hõ, ÖÏÜ«∞~üû,=∞Ç ≤Ïà ◊Å∞, ÃÑ\˜|∂~°∞ ˚"å =~å æÅ∞ L^Œº=∞OÖ’„H˜Ü«∂jÅOQÍ áêÖÁæO@∂, q^•ºi÷, Ü«Ú=`«~°O`Àáê@∞QÍ =ÚO^Œ∞ Ñ‘~îå# xÅ∞ÛO@∞<åfl~°∞. =∞iO`«J„ÑüÇ¨Ï`«OQÍ, q∞e>ˇO\òQÍ `≥ÅOQÍ L^Œº=∂xflÑ¨Ù~ÀQÆq∞OÑ¨KÕã≤, ÉèÏ~° « ŒàÏs áêÅ‰õΩÅ "≥∞_»Å∞ =Oz„Ñ¨*Ï™êfiq∞Hõ `≥ÅOQÍ#∞ ™êkèOKåeû# Kåi„`«HõHõ~°Î=ºO q^•ºi÷, Ü«Ú= «~°OÃÑ· LOk.

„Ñ¨`ÕºHõ `≥ÅOQÍ x<å^Œ"Õ∞ „áêÑ¨^Œ"≥∞ÿ# <Õ\˜ãÖ Œ~°ƒùOÖ’ P «‡|e^•<åÅ∞ H˘#™êQÆ_»O Ñ¨Å∞=Ùixqëê ŒÑ¨~°∞™ÈÎOk. D P «‡ |e^•<åÅ =Å¡ ≥ÅOQÍ`«e¡ `«# a_»¤efl HÀÖ’Ê`«∞#flk. P`«‡|e^•<åÅ∞KÕã¨∞HÀ=_»O =Å¡ `≥ÅOQÍ L^Œº=∞OÖ’ L#fl`«OQÍáÈ~å_Õ XHõ L Œº=∞ HÍ~°ºHõ~°ÎÅ#∞ HÀÖ’Ê=Åã≤ =ã¨∞ÎOk.â◊„`«∞=Ù‰õΩ =ºuˆ~HõOQÍ q∞e>ˇO\òQÍ Ü«Ú^ŒúÉèí∂q∞Ö’áÈ~å_»∞`«∂ „áêÏÅ∞ =^ŒÖÏe. qÅ∞"≥·# „áêÏeflfã∞HÀ=_»O (P «‡ÇÏ «ºÅ∞ KÕã∞HÀ=_»O) =Å¡ â◊„ «∞=Ù‰õΩJ=HÍâ◊q∞zÛ #@ì=Ù «∞Ok.

D L Œº=∞OÖ’ P «‡ÇÏ «ºÅ∞ ™êQÆ\ÏxH "≥#∞Hõ#∞#flHÍ~°Ïefl ‰õÄ_® P~å fÜ«∂e. Œ∞~å‡~°æ"≥∞ÿ# <Õ\˜ ŒàÏs~å[H©Ü«∞ <åÜ«∞‰õΩÅ "≥·Yi "≥Ú Œ\ HÍ~°O. =O ŒÅ HÀ@¡~°∂áêÜ«∞Å∞ =Ú@ìK≥Ñ≤Ê `≥ÅOQÍÏ#∞ J_»∞¤‰õΩO@∞#flPO„ èŒ ŒàÏs, Éèí∂™êfi=∞º =~åæÅ∞, ÃÑ «ÎO^•~°∞¡ ‰õΩ\˜ÅZ`«∞ÎQÆ_»∞Å∞ "Õã¨∞Î<åfl~°∞. JÖÏˆQ WO`« ÃÑ^ŒÌ L^Œº=∞O#_»∞ã¨∞Î<åfl, P`«‡|e^•<åÅ∞ J=Ù`«∞<åfl x=∞‡‰õΩhÔ~uÎ#@∞¡QÍ, =∂@Å QÍ~°_ç À ‰õΩ\˜Å ~å[H©Ü«∂Å#∞#_çÑ ≤ã ¨ ∞ Î<åfl~ ° ∞ . áÈ~å\ÏÅ ^•fi~å ` ≥ÅOQÍ™êkèOK«∞HÀ=K«∞Û J<Õ |Å"≥∞ÿ# qâßfi™êxfl „Ñ¨[Å‰õΩH õeÊOK«_ »O Ö Ë^ Œ∞ . ÃÑ ·QÍ JO^Œ∞‰ õΩ q~ °∞^ Œ ÌOQÍÑ¨xKÕã¨∞Î<åfl~°∞.

D ã≤÷uÖ’ q^•º~°∞÷Å, Ü«Ú=[#∞Å P`å‡aè=∂#O^≥|ƒu#_»O =Å¡ D =º=ã¨÷ `«=∞‰õΩ Ug∞ KÕÜ«∞ÖË^Œ∞J<Õ =∂#ã≤H õ ã ≤ ÷uH ˜ Ö’< ≥ · P`«‡Ç ¨Ï` «ºÅ " ≥ ·Ñ ¨ Ù"≥ÚQÆ∞æ`«∞<åfl~°∞.

`≥ÅOQÍ ~å=_»O WHõ¯_ç Éè íq+¨º`«∞ Î‰õΩ ÉÏ@"ÕÜ«∞_ »" Õ ∞#x q^•ºi ÷ , Ü«Ú=[#∞Å∞, „Ñ ¨[Å∞#=Ú‡ «∞<åfl~°∞. J~Ú Õ Éèíq+¨º «∞Î WHõ _» JO èŒHÍ~°OQÍ=∂iOk. ≥ÅOQÍ ~å¢+ì HÍOHõ∆(Ñïq∞ «"≥∞ÿ# PHÍOHõ∆)D Kå=Ù`À<≥·<å ~å"åÅx, HO„ Œ „Ñ¨Éèí∞ «fiO QÆ∞iÎOKåÅxq^•ºi÷, Ü«Ú=[#∞Å∞ `«=∞ „áêÏxfl ÖˇHõ¯KÕÜ«∞HõP`«‡Ç¨Ï`«ºÅ∞ KÕã ¨∞‰ õΩO@∞<åfl~°∞. HÍ|\˜ ì DP «‡Ç¨Ï «ºÅ∞ „Ñ¨Éèí∞ «fiO Ç¨Ï «ºÖË. =∞~À"≥·Ñ¨Ù HÍO„ÔQã¨∞,≥Å∞QÆ∞ Õâ◊O, \P~üZãπ áêsìÅÖ’x ≥ÅOQÍ <åÜ«∞‰õΩÅ∞

`≥ÅOQÍ `≥™êÎ=∞<Õ qâßfi™êxfl „Ñ¨[Å‰õΩ HõeæOK«ÖËHõáÈÜ«∂~°∞.

D „Hõ=∞OÖ’ P`«‡Ç¨Ï`«ºÅ∞ x~°ã¨#Ö’ ÉèÏQÆOHÍ=K«∞Û. HÍh P «‡Ç¨Ï «ºÅ ^•fi~å ≥ÅOQÍ =ã¨∞ÎO Œx=∞#O J#∞‰õΩO>Ë Jk ÃÑ^ŒÌ á⁄~°áê@∞ J=Ù`«∞Ok.

≥ÅOQÍ „Ñ¨[Å‰õΩ „^ÀÇ¨ÏO KÕÜ«∞x |∂~°∞˚"å ~å[H©Ü«∞áêsì JO@∂ ÖË Œ∞. =∞# âßã#ãÉèí, áê~°¡"≥∞O@∞Å∞ „a\©+πHÍÅO <å\˜ ÃãO„@Öò JÃãOc¡ "å~°ã¨`«fi"Õ∞. JO^Œ∞ˆH„^ÀÇÅ, q„^ÀÇÅ #_»∞=∞, ‰õΩ„@Å∞, ‰õΩ «O„`åÅ∞, ‰õΩ\ÅZ`«∞ÎQÆ_»Å #_»∞=∞ `≥ÅOQÍ L^Œº=∞O Ñ¨Ù~°∞_»∞áÈã¨∞‰õΩOk. áÈ~å@ "å~°ã¨`åfixfl Ñ¨ÙxH˜ Ñ¨ÙK«∞Û‰õΩ<ÕÖÏáÈ~°∞ a_»¤Å#∞ HõO@∂<Õ LOk. ≥ÅOQÍ „Ñ¨*Ï L Œº=∞K«i„`«Ö’ áÈ~å_ç g~° =∞~°O á⁄O^Œ_»O `«Ñ¨ÊP «‡|e^•<åÅ∞ KÕã¨∞‰õΩ<Õ K«i„ «ÖË Œ∞.

≥ÅOQÍ „Ñ¨[Å áÈ~å@O D<å\˜k HÍ Œ∞. Éèí∂q∞,Éèí∞HÎ, q=ÚHÎ HÀãÖ x~°O «~°O áÈ~å@O KÕã¨∞Î#fl Ñ¶∞# «D „Ñ[Åk. K«i„ «Ö’ g~Àz « áÈ~å@ QÍ äŒÅ∞ HÀH˘Å¡Å∞=∞#‰õΩ HõxÑ≤™êÎ~Ú. `≥ÅOQÍ QÆ_»¤ÃÑ· rqOKåÅO>ËáÈ~å_®e. áÈ~å@<Õfl âßfiã¨QÍ =∞ÅK«∞‰õΩ#fl K«i„ « =∞#k.


<å\˜ x*ÏO x~°O‰õΩâ◊ áêÅ#‰õΩ =ºuˆ~HõOQÍ ™êy#™êÜ«Ú^èŒ áÈ~å@OÖ’ 6 "ÕÅ‰õΩ ÃÑ·QÍ <ÕÅH˘iy<å~°∞.1969Ö’ 400‰õΩ ÃÑ·QÍ ~°HõÎO zOkOKå~°∞. =∞m¡ 1997Ö’"≥Ú ŒÖ·# „Ñ*Ï™êfiq∞Hõ ≥ÅOQÍ L Œº=∞OÖ’ ÇÏ «ºÅ‰õΩ,Z<£H“O@~°¡‰õΩ |Ö·<å~°∞. 2009 _çÃãO|~°∞ #∞O_ç <Õ\˜=~°‰õΩ 400 =∞OkH˜ ÃÑ·QÍ „áê`åºQÍÅ∞ KÕã¨∞‰õΩ<åfl~°∞.WÖÏ ≥ÅOQÍ <å\˜ #∞O_ç <Õ\˜ =~°‰õΩ XHõ J=∞~°∞x<≥ «∞Î\ «_ç P~°Hõ=ÚO Õ D <ÕÅ#∞ ÑÙh «OKÕã∂Î, Hõà◊¡Ö’¡Hõã≤x xOÑ¨ÙH˘x =∞# ≥ÅOQÍ #_»∞ã¨∂Î<Õ LOk.

„Ñ ¨[Å∞ K«i„`«#∞ xi‡OKÕ „H õ=∞OÖ’ J<ÕH õQ˘Ñ¨Ê`åºQÍÅ∞ KÕ™êÎ~°∞. rq «O XHõ áÈ~å\ÏÅ K«i„ «,áÈ~å@O `åºQÍÅ K«i„`«. JO^Œ∞ˆH ''„Ñ¨[Å HÀãÖ=∞~°ÕK«_»O J<Õk Ç≤Ï=∂ÅÜ«∂Å Hõ<åfl L#fl «"≥∞ÿ#k.„Ñ¨*Ïâ◊„ «∞=Ù H˘~°‰õΩ Kå=_»O HÀ_ç DHõ Hõ<åfl ÕeÔH·#k——.P*Ï^£, H˘=Ú~°OcèO, KåHõe J~ÚÅ=∞‡, Éˇe¡Åe`«,Hõ#HÍKåi, ã¨∞ Œ~°≈<£Å∞ HÍÖÏxH˜ Hõ «∞ÎÅ =O ≥# "Õã≤#x~å‡ «Å∞. JO Œ∞ˆH „Ñ¨[Å∞ gix „¿Ñq∞™êÎ~°∞. „Ñ¨[Å∞`åºQÍÅ <åÜ«∞H õ`«fiOÖ’ qâßfiãÖ LOK«∞`å~°∞.K≥~°™êÅÅ∞, LiH˘Ü«∞ºÅ∞, á¶êã≤ã¨∞ ì x~°ƒO^è•Å#∞ÖˇHõ KÕÜ«∞‰õΩO_® ÅHõ∆º™ê èŒ#ÃÑ· QÆ∞iÃÑ\ì #_çKÕ "åiÃÑ·„Ñ¨[Å∞ Éèí~À™ê LOK«∞`å~°∞. "åà◊¡<Õ ã¨‡i™êÎ~°∞. "åà◊¡#∞J#∞ãi™êÎ~°∞. P*Ï £, ã∞ Œ~°≈<£, H˘=∞~°OcèO, |O ŒwÅ∞,Ée¡Åe «ÖÏO\ "åà◊√¡ Ü«Ú= «~åxH P Œ~°≈"≥∞ÿ xeÛ<å~°∞."åà◊√¡ =º‰õΩÎÅ∞ HÍ^Œ∞ XHõ ãÖˆH`åÅ∞. XHõ qÑ¨¡"À`«û=^èŒ$=`å~°Å∞.

q^•ºi÷, Ü«Ú=[#∞ÖÏ~å! ≥ÅOQÍ U~åÊ@∞ HÀãÖg∞~°∞ KÕã∞‰õΩO@∞#fl P «‡|e^•<åÅ∞ PÑO_ç. ~å[H©Ü«∞<åÜ«∞‰õΩÅ∞ Kå=Ù‰õΩ ÉèíÜ«∞Ñ¨_Õ Ñ≤iH˜ÑÖ ŒÅ∞. áêÅHõ=~°æáêsìÅ ‰õΩ„@Å∞, ‰õΩ «O„`åÅ∞ ZO_»QÆ\ìO_ç. ≥ÅOQÍ~å¢+ì ™ê èŒ#`À áê@∞QÍ, ≥ÅOQÍÖ’x ãOÑ Œ#∞ PO„ èŒŒàÏs |∂~°∞˚"åÅ ÀÑ≤_ç #∞O_ç HÍáê_»∞‰õΩO^•O. âßOu

JÇ≤ÏOã¨Å ¿Ñ~°∞`À HÍO„ÔQãπ P_Õ HõÑ¨@ <å@HÍÅ#∞ZO_»QÆ_»∞^•O. N Hõ$+¨ ‚ Hõq∞\© HÍÅÜ«∂Ñ¨#ˆH#xL Œºq∞^•ÌO. ≥ÅOQÍ L Œº=∂xfl q∞e>ˇO\òQÍ g∞~°∞#_çÑ≤OKåe. P Hõ~°Î=ºO K«i„ « g∞ÃÑ· LOzOk. Kå=Ù#∞z~°∞#=Ùfi`À PÇ¨fixOKÕ #=`«~°O Ü«Ú=`«~°O <Õ_»∞L Œº=∂xH˜ TÑ≤iáÈÜ«∂e. T

(23= ¿Ñr «~°∞"å~Ú)

‰õÄ_® Ñ¨ÓiÎQÍ ≥ÅOQÍ©Hõ~°O K≥Ok ≥ÅOQÍ ~å„+ì[ifleã¨∞ì ãÖÑ¶∞O U~åÊ@∞ KÕã¨∞HÀ"åÅ<Õ „Ñ¨[Å PHÍOHõ∆WOÔHO`À Œ∂~°O LO_»HõáÈ=K«∞Û. 2011<å\˜H˜ ≥ÅOQÍL Œº=∞O Ñ¨@¡ g∞_çÜ«∂ "≥·YiÖ’ Ñ¨ÓiÎ =∂~°∞Ê =zÛOk.≥ÅOQÍ L Œº=∂xfl «‰õΩ¯= KÕã≤ K«∂Ñ_»OÖ’#∞, ã"≥∞ÿHÍºO„ èŒ

L Œº=∂xfl KåÖÏ Z‰õΩ¯= KÕã≤ K«∂Ñ¨_»O «# KÕuÖ’ Ñ¨<ÕHÍ|\ì q[Ü«∞=O «OQÍ «# HÍ~åºK«~°#∞ PO„ èŒ =Åã¨g∞_çÜ«∂ J=∞Å∞ KÕã≤Ok. "åãÎ"åxH˜ D LÑ¨„ Œ=O#∞O_ç|Ü«∞@Ñ_»_®xH ≥ÅOQÍ L Œº=∞O PÅì~ü<Õ\"£ „ÑÏoHõ#∞L Œº=∞HÍÅOÖ’ «Ü«∂~°∞ KÕã¨∞HÀÖËHõ áÈ~ÚOk. QÀ~°O «Å∞H˘O_»O «Å∞QÍ K«∂Ñ≤# P ã¨"≥∞ÿHÍºO„ èŒ L Œº=∂xfl *ÏfÜ«∞,JO`«~å˚fÜ«∞ g∞_çÜ«∂Ö’ „Ñ¨™ê~°O KÕ~ÚOK«_»O Ö’#∞=∞iÜ«Ú WO@~ü <≥\ò qxÜÕ∞yOK«∞H˘x „Ñ¨ÑÖK« "åºÑ≤ «OKÕÜ«∞_»OÖ’ Jk H©ÅHõ áê„ « áÈ+≤OzOk. =∞# "åà◊§O`åL Œº=∞x~å‡OÃÑ· Œ$+≤ì ÃÑ\Ïì~°∞ QÍx `å=Ú #_»∞Ñ¨Ù «∞#flL Œº=∂xfl Õâ◊"åºÑ≤ «OQÍ, „Ñ¨ÑÖK« "åºÑ≤ «OQÍ „Ñ¨™ê~°OKÕã≤ Õâ◊, q ÕâßÅ‰õΩ K≥Ok# "Õ∞ è•=ÙÅ =∞ Œú «∞#∞ =∞iÜ«Ú~å[H©Ü«∞ áêsìÅ =∞^ŒÌ`«∞#∞, áÈ~å@ ãÖã¨÷Å =∞^ŒÌ`«∞#∞‰õÄ_»QÆ@ì_»OÖ’ XHõ~°HõOQÍ =∞#=Ú qÑ¶¨Å=∞Ü«∂º=∞<ÕJOwHõiOKåeû LO@∞Ok. „Ñ¨ã¨∞Î`«O '\ ©—Kå#Öò =zÛ#«~°∞"å « Ñïã≤÷u H˘O « "≥∞~°∞QÆ∞ Ñ¨_»¤Ñ¨Ê\˜H˜x, WOHÍ Jk

H˘xfl _≥ÿ~°H±ì <≥\ò =~ü ÅÖ’H „Ñ"ÕtOK«Hõ áÈ=_»O, Jk H=ÅOˆH|∞Öò PÑ¨~@~°¡ÃÑ· P^•~°Ñ¨_ç #_»∞=_»O ‰õÄ_® XHõ ÃÑ ŒÌÖ’ÑÖQÍ =∞#O ÉèÏqOK« =K«∞Û. ~å„+ì ™ê÷~ÚÖ’#∞ =∞iÜ«Ú=ÚYºOQÍ *ÏfÜ«∞ ™ê÷~ÚÖ’#∞ „Ñ¨ÉèÏq`«O KÕÜ«∞QÆÅÑ¨„uHÍ~°OQÆO ≥ÅOQÍ L Œº=∞O KÕuÖ’ ÖËHõáÈ=_»O XHõ„Ñ¨ è•# "≥·Ñ¶ÅºOQÍ =∞#O ÉèÏqOK«=K«∞Û. #=∞¿ãÎ ≥ÅOQÍÑ„uHõ U~°Ê_ç ÑxKÕã∞Î#flÑÊ\Hx WOHÍ Wk "≥∞~°∞QÆ∞Ñ_®eû#J=ã¨~°=Ú#flk. JO ÕHÍ‰õΩO_» D Ñ¨„uHõ =∞#O ≥ÅOQÍL Œº=∂xfl |Ü«∞\˜ „Ñ¨ÑÖKåxH˜ Kå@@_»O HÀãÖ =∞#‰õΩãÇÏHõiOKÕ *ÏfÜ«∞ =∞iÜ«Ú JO «~åfÜ«∞ ™ê÷~Ú q∞„ «∞Å#∞"≥ Œ∞HÀ¯=Åã≤# J=ã¨~°=ÚOk. Jk ^•x ÉèÏ Œº « ‰õÄ_®.WÑ¨Ê\ ˜ÔH·# `≥ÅOQÍ [~°fleã¨∞ìÅ∞ =∞iÜ«Ú `≥ÅOQÍ*.U.ã≤.,Å∞ D Ö’áêxfl ã=iOKå_®xH «=∞ „ÑÜ«∞`åflÅ#∞„áê~°OaèOK«_»O Jaè#O ŒhÜ«∞O. nxx =∞iO « "ÕQÆ=O «OKÕÜ«∞=Åã≤# J=ã¨~°=Ú#flk.

(q∞y`å K«~°Û =KÕÛ ãÖzHõÖ’........)


≥ÅOQÍ ~å„+ì U~åÊ@∞ HÀãÖ ≥ÅOQÍ "åºÑÎOQÍJxfl =~åæÅ L^ÀºQÆ, Láê è•ºÜ«∞, HÍi‡Hõ, Hõ~°¬Hõ, ã¨=∞ãÎ„Ñ¨[ÅO^Œ~°∂ 16 ~ÀAÅ ÃÑ·QÍ ã¨"≥∞‡ KÕã¨∞Î<åfl~°∞. ˆHO„^Œ~å¢+¨ ì „Ñ¨Éè í∞`åfiÅ "≥∞_»Å∞ =Oz `≥ÅOQÍ ~å„ëêìxfl™êkèOKåÅx áÈ~å@O H˘#™êQÆ∞ «∞O>Ë \.P~ü.Zãπ J èŒº‰õ∆ΩÅ∞ÔH.K«O„ ŒâıY~ü~å=Ù '' ≥ÅOQÍÖ’ Hõ~°∂flÖò, J#O «Ñ¨Ó~ü#∞HõÅÑ≤ ~åÜ«∞Å ≥ÅOQÍ ~å„ëêìxfl U~åÊ@∞ KÕÜ«∂Åx HO„ ŒOPÖ’zã¨∞ÎOk. ~åÜ«∞Å ≥ÅOQÍ J~Ú Õ PO„ èŒ„Ñ¨ ÕâòÖ’"≥Ú «ÎO 294 âßã¨#ã¨Éèí ã‘@∞¡, 42 Ü«∞O.Ñ≤. ã‘@¡Ö’ ã¨QÆOã¨QÆO KÕã≤ 147 Z"≥∞‡ÖËº ã‘@∞¡, 42 ZOÑ‘ ã‘@¡ À Ô~O_»∞~å„ëêìÅ#∞ qÉèíl¿ãÎ =∞#‰õΩ =KÕÛ JÉèíºO «~°O Uq∞\˜?—— JxqÖËHõ~°∞Å`À "åºMÏºxOK«_»O ÉÏ^è•Hõ~°O. ZO^Œ∞HõO>ËáêÅ=¸~°∞ lÖÏ¡‰õΩ Ü«∞O.Ñ≤.QÍ „áêux^èŒºO =Ç≤Ïã¨∂ÎáêÅ=¸~üH f~°x J<åºÜ«∞O QÆ∞i KÕ¿ãÖÏ PÖ’zOK«_»O,áêÅ=¸~ü lÖÏ¡ „Ñ[Å ÇÏ‰õΩ¯Å#∞ HÍÅ~åÜ«∞_»O J=Ù «∞Ok.`≥ÅOQÍ (áêÅ=¸~ü) „Ñ¨[Å#∞ QÆO^Œ~°QÀàÏxH˜ QÆ∞iK ÕÜ«∞_ »" Õ ∞ J=Ù` « ∞Ok. ` ≥ÅOQÍ Ñ ¨k lÖÏ ¡Å`À~åÜ«∞Åã‘=∞‰õΩ K≥Ok# Hõ~°∂flÖò, J#O «Ñ¨Ù~ü lÖÏ¡Å#∞ U„áêuÑ¨kHõ# HõÅ∞Ñ¨ÙHÀ"åe. XHõ¯ ã‘@¡ „áêuÑ¨kHõ<Õ<åHõÅ∞Ñ¨ÙHÀ=_»=Ú. ÖËHõáÈ`Õ ~å[H©Ü«∞ ‰õΩ„@Ö’ ÉèÏQÆ=∂?"≥Ú@ì"≥Ú Œ@QÍ XHõ „áêO «O/~å„+ìO/ ÕâßxH K≥Ok# „Ñ[Å∞U „áêuÑ¨kHõ# "Õ∞=Ú q_çáÈ`å=Ú/ q=ÚHÎ J=Ù`å=∞xL Œº=∂Å∞ KÕ™êÎ~°∞. ã‘@¡ ÖˇHõ ÖÏ, ÖËHõ qã‘Î~°‚O ÖˇHõ ÖÏ ÖËHõKåi„uHõ <ÕÑ¨ Œº=Ú ÖˇHõ ÖÏ, U „áêuÑ¨kHõ# „Ñ¨[Å∞ q=ÚHÎHÍ"åÅx HÀ~°∞`å~°∞. „Ñ¨ÑÖK«OÖ’/ Õâ◊OÖ’ U L Œº=∞"≥∞ÿ<åã‘@¡ ÖˇHõ Å∞, qã‘Î~°‚O ÖˇHõ Å∞ ^•fi~å ÕâßÅ∞/ „áêO`åÅ∞/~å„ëêìÅ∞ q_çáÈ=Ù / q=ÚH˜Î HÍ=Ù. P ^Õâ◊/P „áêO`«/P~å„+¨ì ÉèÏ+¨, Ü«∂ã¨, ãÖã¨¯ $u ãÖ„Ñ¨^•Ü«∂Å∞, Kåi„uHõ<ÕÑ¨ äŒº=Ú ^•fi~å „Ñ¨ ÕºHõ Õâ◊/„áêO «/ ~å„ëêìÅ∞QÍ LO_®Åxq_çáÈ`å~Ú/ q=ÚH ˜ Î HÍ"åÅx HÀ~ ° ∞‰ õ ΩO\Ï~Ú.JÖÏO@Ñ¨ÙÊ_»∞ ≥ÅOQÍÖ’ ~åÜ«∞Åã‘=∞Ö’x Ô~O_»∞ lÖÏ¡Å∞Hõ~°∂flÖò, J#O «Ñ¨Ù~üÅ#∞ U „áêuÑ¨kHõ# HõÅ∞Ñ¨Ù`å~°∞. =∞#`≥ÅOQÍ Ñ¨k lÖÏ¡Å ÉÏ+¨, Ü«∂ã¨, ãÖã¨¯ $u, ™êO„Ñ¨^•Ü«∂Å∞ "Õ~°∞, ~åÜ«∞Åã‘=∞ lÖÏ¡Å ÉÏ+, Ü«∂ã, ãOã¯ $u,™êO„Ñ¨ •Ü«∂Å∞ "Õ~°∞. JÖÏO@Ñ¨ÙÊ_»∞ ZÖÏ HõÅ∞Ñ¨Ù`å~°∞.

x~°O‰õΩâ◊ x*ÏO ~åA ÃÇ·Ï„^•ÉÏ £ ~å[ºO „HO Œ ã∞=∂~°∞=O ŒÅ ãÖII~åÅ ÃÑ·QÍ ÑïáêeOK«|_»¤ "åà◊§=Ú =∞#=Ú.J~Ú`Õ „c\ ˜+π "åi „HÕ^Œ ÑïáêeOK«|_» ¤ "åà◊√§ã‘=∂O„ Œ"åà◊√§. ZÑ¨ÙÊ_À H˘O «HÍÅO ~åAÅ∞ ~å*ÏºÅ#∞/„áêO`åÅ#∞ P„Hõ=∞Ö’ ÉèÏQÆOQÍ H˘xfl ãÖ=`«û~åÅ∞~åÜ«∞Åã‘=∞Ö’x „áêO`åÅ∞ x*ÏO ÑïáêÅ#Ö’H˜=KåÛÜÕ∞"≥∂ HÍx =O ŒÅ ãO= «û~åÅ∞ ÑiáêeOK«|_»ÖË Œ∞.

≥ÅOQÍ ~å„ëêìxfl ã‘@¡ / qã‘Î~å‚Å ¿Ñ~°∞ g∞ Œ ~åÜ«∞Åã‘=∞Ö’x Hõ~°∂flÖò, J#O`«Ñ¨Ù~ü lÖÏ¡Å#∞ HõÅ∞Ñ¨Ù`å=∞O>Ë≥ÅOQÍ „Ñ¨[Å∞QÍ =∞s =ÚYºOQÍ áêÅ=¸~ü „Ñ¨[Å∞QÍ

f„=OQÍ =ºuˆ~HÕKåe. ZO Œ∞HõO>Ë WHõ _» Ô~O_»∞ ‰õΩ„@Å∞[~°∞QÆ∞`«∞<åfl~Ú. XHõ\ ˜ `≥ÅOQÍ Ö’x =#~°∞Å#∞,L^ÀºQÍÅ#∞, Hõ$ëê‚ #k hà◊§#∞ ^ÀK«∞HÀ=_®xH˜ Ñ¨<åflQÆOÑ¨#fl_»O. =∞~ÀHõ\˜ ~å[H©Ü«∞ (hK«) „H©_» [~°∞QÆ∞K«∞#flk."≥Ú^Œ\˜k ≥ÅOQÍÖ’x =#~°∞Å∞ É’QÆ∞æ, ÃÇ·Ï„^•ÉÏ £ Ö’xÉèí∂=ÚÅ#∞, L^ÀºQÍÅ#∞, Hõ$ëê‚#k, «∞OQÆÉèí„ Œ h\˜ "å\ÏZ‰õΩ¯= "≥Ú`«ÎO `≥ÅOQÍÖ’ L<åfl~Ú. g\˜ÃÑ· ã‘=∂O„^èŒ<åÜ«∞‰õΩÅ Œ$+≤ì L#flk. ZO Œ∞HõO>Ë „H˜ëê‚#k Z‰õΩ¯= ÉèÏQÆO≥ÅOQÍ Ö’x =∞Ç¨Ï|∞Éò#QÆ~ü lÖÏ¡ ( áêÅ=¸~ü ) #O Œ∞

ã∞=∂~°∞ 306 H.g∞ áê~°∞ «∞Ok JO>Ë D lÖÏ¡‰õΩ „Hëê‚#kÖ’ã¨Ç¨[ <åºÜ«∞ ã¨∂„`åÅ „Ñ¨HÍ~°O 200 \˜.Ü«∞O.ã≤Å hà◊§ˆH\Ï~ÚOÑ¨ÙÅ∞ [~°QÍe. „Ñ¨=ÚY Hõ=¸ºxã¨∞ì <åÜ«∞‰õΩ_»∞Ñ¨ÙK«ÛÅÑë¡ ã¨∞O^Œ~°Ü«∞º 1956Ö’<Õ Jaè„áêÜ«∞Ñ¨_»¤@∞¡„H˜ëê‚#kÖ’ áêÅ=¸~ü lÖÏ¡‰õΩ 100 \˜.Ü«∞O.ã≤Å∞ hà◊√§H\Ï~ÚOKåe. „Hëê‚ |Kå= ü „\|∞º#Öò „ÑHÍ~°O áêÅ=¸~ülÖÏ¡‰õΩ 70 \˜.Ü«∞O.ã≤Å hà◊√§ ˆH\Ï~ÚOK«_»O [iy#k.HÍx <Õ\ ˜ =~°‰õΩ 5 \ ˜.Ü«∞O.ã≤Å hà◊√§ =∂„`«"Õ∞"å_»∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. JO>Ë ã‘=∂O„^èŒ áêÅ‰õΩÅ x~°¡Hõ∆ ºO,q=Hõ∆ « =¸ÅOQÍ áêÅ=¸~ü lÖÏ¡#∞ Hõ~°∞=Ù, ÖË|~ü lÖÏ¡QÍ=∂~åÛ~°∞. HÍx x*ÏO ~åA 1946 Ö’<Õ áêÅ=¸~ü lÖÏ¡‰õΩ™êQÆ∞h~°∞, „`åQÆ∞h~°∞ JOkKåÅ<Õ «ÅOÑ¨Ù`À cè=∂ „áê*ˇ‰õΩìxi‡Oz ã¨∞=∂~°∞ 4 ÅHõ∆Å‰õΩ ÃÑ·QÍ ZHõ~åÅ Éèí∂q∞H˜ ™êQÆ∞h~°∞ JOkKåÅx áê ¡< £ KÕã ≤, ã¨ ˆ~fi KÕã ≤ „Ñ¨ÏoHõ~°∂áÈOkOK«_»O [iy#k. WOHÍ Ñ¨k ãÖIIÅ∞ x*ÏO ~åAáêÅ# „HÕ Œ LO>Ë cè=∂ „áê*ˇ‰õΩì Ñ¨Ó~°Î~Ú áêÅ=¸~ü lÖÏ¡

#_»∞ã¨∞Î#flHÍÅO

'~åÜ«∞Öò `≥ÅOQÍ— =OK«#ˆH–Ü«∞O.#iû=ÚÅ∞


ã¨ã¨ºâß=∞ÅOQÍ LO_Õk. ÉèÏ~° « Ãã·#ºO 1948 ÃãÃÑìO|~ü13 #∞O_ç 17 ge#O ¿Ñ~°∞`À =O ŒÖÏk ≥ÅOQÍ ™êÜ«Ú èŒÔ~· åOQÆ áÈ~å@ g~°∞Å#∞ K«OÑ≤ ≥ÅOQÍ#∞ =â◊Ñ¨~°∞Û‰õΩxq„^ÀÇ¨ÏO KÕÜ«∞_»O [iy#k. D q„^ÀÇ¨ÏO =¸ÖÏOQÍ<Õ≥ÅOQÍ Ô~· åOQÆ ™êÜ«Ú èŒ áÈ~å@ g~°∞Å#∞ =O ŒÖÏk

=∞Okx HÀÖ’Ê=_»"Õ∞ HÍHõ, cè=∂ „áê*ˇ‰õΩì x~å‡O <Õ\˜H˜63 ãOIIÅ∞ J=Ù «∞<åfl ã‘=∂O„ èŒ <åÜ«∞‰õΩÅ x~°¡Hõ∆ ºO,q=Hõ∆ «=Å# x~å‡O [~°QÆÖË Œ∞. WHõ «∞OQÆÉèí„ Œ #k g∞ Œ x*ÏO#"å|∞ áê¡<£ KÕã≤ x~å‡O KÕã≤# «∞OQÆÉèí„ Œ „áê*ˇ‰õΩì #∞Oz120 \˜.Ü«∞O.ã≤Å h\˜x =∞# lÖÏ¡‰õΩ W"åfieû LO_≥#∞.1956 «~åfi « áêÅ=¸~ü lÖÏ¡ ãïÇ¨Ï Œ∞Ì =~°‰õΩ „ «qfi#HÍÅ∞=Å∞ JHõ¯_Õ PyáÈ~Ú<å~Ú. P~ü_çZãπ „áê*ˇ‰õΩìq+¨Ü«∂xH˜ =¿ãÎ =∞# lÖÏ¡‰õΩ 16 \˜.Ü«∞O.ã≤Å h\˜x"å_»∞HÀ=_®xH˜ D „áê*ˇ‰õΩì xi‡OKå~°∞. WÑ¨Ê\˜H˜ 5–6\˜Ü«∞Oã≤Å h\˜<Õ "å_»∞‰õΩO@∞<åfl=Ú. ã‘=∞ á¶êHõ∆xã¨∞ì<åÜ«∞‰õΩÅ∞ P~ü_çZãπ «∂=ÚÅ#∞ WÑ¨Ê\˜H˜ Ô~O_»∞, =¸_»∞™ê~°∞¡ ÉÏO|∞Å∞ ÃÑ\ì ¿ÑeÛ"Õã≤, P~ü_çZãπ h\˜x ^ÀK«∞‰õΩáÈ «∞<åfl~°∞. „H˜ëê‚#kÃÑ·# xi‡Oz# „jâ‹ÿÅO „áê*ˇ‰õΩì #∞O_çáÈuÔ~_ç¤áê_»∞ ÃÇÏ_£ Ô~QÆ∞ºÖË@~ü „áê*ˇ‰õΩì‰õΩ h\˜x ã‘=∞„áêO «O"å~ ˘OQÆeOK«∞‰õΩ áÈ «∞<åfl~°∞. WÖÏ "≥Ú «ÎO „Hëê‚,cè=∂, «∞OQÆÉèí„ Œ #kÖ’ h\˜ Ç¨Ï‰õΩ¯Å#∞ ~åÜ«∞Åã‘=∞"å~°∞^Ò~°#ºOQÍ, ˘OQÆeOK«∞‰õΩ áÈ «∞<åfl~°∞. =∞m¡ WÑ¨ÙÊ_»∞ „H˜ëê‚,cè=∂ # Œ∞Å hà◊§ÃÑ· ZÖÏO\ ÇÏ‰õΩ¯ÖËx Hõ~°∂flÖò, J#O «ÑÙ~ü

lÖÏ¡Å#∞ fã¨∞HÀ=zÛ ≥ÅOQÍÖ’ HõÅ∞Ñ¨_»O =Å# „H˜ëê‚,cè=∂ #^Œ∞Å hà◊§#∞ ^Ò~°˚#ºOQÍ ^ÀK«∞ÔHà◊§_®xH˜ ã‘=∞<åÜ«∞‰õΩÅ ‰õΩ„@Å‰õΩ HO„ ŒO "≥ÚQÆ∞æK«∂Ñ_»O, nxH áêÅ=¸~üÜ«∞O.Ñ≤QÍ ˆH.K«O„ ŒâıY~ü ~å=Ù LO_ç D q+¨Ü«∂xflYO_ç~K«Hõ áÈQÍ, JO Œ∞‰õΩ J#∞‰õÄÅOQÍ "åºMÏºxOK«O_»OÉèÏ^ŒHõ~°O. WHõ ˆHO„^Œ=Ú =∞~˘Hõ ~å[H©Ü«∞ hK«„H©_»≥ÅOQÍÃÑ· ~°∞^•ÌÅx K«∂_»_»O [~°∞QÆ∞K«∞#flk.~åÜ«∞Åã‘=∞ Ö’x Hõ_»Ñ, z «∂Î~°∞ÅÖ’ [QÆ<£, K«O„ ŒÉÏ|∞

|Å"≥∞ÿ# <åÜ«∞‰õΩÅ#∞ HõeÑ≤ ã‘=∂O„ èŒ ~å„+ìOQÍ U~åÊ@∞KÕã≤ ≥ÅOQÍÖ’ Hõ~°∂flÖò , J#O «Ñ¨Ù~ü lÖÏ¡Å#∞ HõeÑ≤~åÜ«∞Å ≥ÅOQÍ ¿Ñi@ HÍO„ÔQãπ «# Ñ|ƒO QÆ_»∞ÑÙHÀ"åÅx„Ñ¨Ü«∞`«flO KÕã¨∞Î#flk. WHõ ÃÇ·Ï„^•ÉÏ^£#∞ ˆHO„^Œ áêe`«„áêO «QÍ KÕ™êÎ=∞O>Ë ≥ÅOQÍ Ö’x U XHõ =ºHÎ XÑÙÊHÀ_»∞.ÃÇ·Ï„^•ÉÏ^£ `≥ÅOQÍÖ’ ÉèÏQÆO `«Ñ≤Ê¿ãÎ, Z=_»ÉÏƒ ™È`«∞ÎHÍ Œ∞. XHõ "Õà◊ ã‘=∂O„ èŒ „áêO «O "å~°∞ «=∞ ~å„+ìO HÀãÖ~å[^è•x xi‡OK«∞‰õΩ<Õ =~°‰õΩ ÃÇ·Ï„^•ÉÏ^£#∞ `å`å¯eHõ~å[ è•xQÍ LO>Ë =∞#‰õΩ UÖÏO\˜ JÉèíºO «~°O ÖË Œ∞. HÍxÃÇ·Ï„^•ÉÏ £#∞ L=∞‡_ç ~å[ è•x Jx HÍx, ÖËHõ HO„ Œ áêe «„áêO «=Ú Jx K≥Ñ≤Ê Õ ≥ÅOQÍ „Ñ¨[Å∞ XÑ¨ÙÊ‰õΩ<Õ ã≤÷uÖ’ÖË~°∞. Hõ#∞Hõ ˆHO„ Œ ~å„+ì „Ñ¨Éèí∞`åfiÅ∞ 1956 #=O|~ü 1H˜Ñ¨Ó~°fiO QÆÅ ÃÇ·Ï„^•ÉÏ^£ ~å„ëêì<Õfl `≥ÅOQÍ ~å„+¨ìOQÍ„Ñ¨Hõ\ ÕKåe. nxH˜ aè#flOQÍ U XHõ¯ WOK«∞ HõeÑ≤<å,fã≤"Õã≤<å ≥ÅOQÍ „Ñ¨[Å∞ XÑ¨ÙÊ‰õΩ<Õ „Ñ¨ã¨HÎ ÖË Œ∞.

T

T

(15= ¿Ñr «~°∞"å~Ú)P ` «~åfi` « Ñ ïÏ=∂Å∞ „Ñ ¨[efl Ü« ∞^ ä ÕK « Û ùQÍ

^ÀK«∞HÀ=_®xH˜ ÉÏ@Å∞ ÑïKå~Ú. ÃãÃÑìO|~ü 17 XHõ"åãÎ=O. Jk H˘O ŒiH˜ q"≥∂K«# HõeÊOzOk. F ^ÀÑ≤_ôáêÅ#Ö’ ZO^Œi<À qb#O KÕã≤Ok. ZO^Œi<À „^ÀÇ¨ÏOKÕã≤Ok. JO Œ∞H H˘O ŒiH q"≥∂K«#O, WOH˘O ŒiH qb#O,ZO ŒiHÀ q„^ÀÇ¨ÏO. XHõ =ã¨∞Î=Ù =∞#O gH∆ã¨∞Î#fl ™ê÷<åxfl|\ì HõxÊã¨∞ÎOk. WÑ¨C_»∞ ÃãÃÑìO|~ü 17#∞ Z=~°∞ U =~°æŒ$+≤ì À gH∆™êÎ~À, P J=QÍÇ¨Ï<Õ á⁄O Œ∞`å~°∞.x`«ºO Ñ¨~°ã¨Ê~°O ãÖÑ¶¨∞~°¬Ñ¨_Õ =~åæÅ =∞^èŒº Éè∫uHõ

Ü«Ú^ŒúO Jx"å~°ºO. Ü«Ú^ŒúO XHõ =~åæxfl =∞~˘Hõ =~°æOÉè∫uHõOQÍ x~°∂‡eOKåÅ<Õ HÍOHõ∆`À [iˆQ Ñ¨`åHõ™ê÷~ÚãOÑ¶∞~°¬. P ãOÑ¶∞~°¬Ö’ F_ç#"åà◊√¡ âßâ◊fi «OQÍ F_çáÈ~°∞.Ñ¨_»¤"å_»∞ ÖËz áÈ~å_»∞`å_»∞. =∞~°Õz# "å_ç ™ê÷<Õ "å_ç"å~°ã¨∞Å∞ PÜ«Ú^èŒO ^èŒiOz Ü«Ú^Œú ˆH∆„`«OÖ’ xÅ∞™êÎ~°∞.Wk K«i„ «Ö’ Z<Àfl ™ê~°∞¡ ÑÙ#~å=$ «"≥∞ÿ# "åãÎ=O. ÃãÃÑìO|~ü

17 XHõ "åãÎ=O. ^˘_ç¤ H˘=Ú~°Ü«∞º Kå=ÖË Œ∞. H˘=∞~°#flP~üì û HÍÖËr q^•º~°∞÷Å ~°∂ÑÖÖ’ áÈ~°∞ˆHHõ "Õã¨∞Î<åfl_»∞.J=∞~° «fiO JO>Ë J Õ. |O_ç Ü«∂ Œyi F_çáÈÖË Œ∞. |O ŒwF_çáÈÖË Œ∞. J~ÚÅ=∞‡ F_çáÈÖË Œ∞. ^˘~°Å QÆ_çÖ’ Ñ¨Ù\ ì<å¿Ñ Œ"åà◊¡ | «∞‰õΩÖ’¡ ÉÏ èŒÅ‰õΩ K«eOz, áÈ~°∞=∂~°æO Ñ¨\˜ì#Ü«Ú=H˜â’~åÅ `åºQÆO =$^è• HÍ^Œ∞. Ü«Ú^ŒúOÖ’ F@q∞ã¨Ç¨Ï[O. |Å"≥∞ÿ# â◊„`«∞=Ù =ÚO^Œ∞ `«Å=OK«HõáÈ~Ú<å,"≥#∞HõO[ XHõ J=ã¨~°O. x#fl\ ˜ ^•HÍ `≥ÅOQÍJ#∞ãïOz# =ÓºÇ¨ÏO Jk. XHõ_»∞QÆ∞ "≥#H˜ , Ô~O_»_»∞QÆ∞Å∞=ÚO Œ∞H˜ W Õ ≥ÅOQÍ ™êÜ«Ú èŒ áÈ~°∞Ö’ Z„~°*ˇO_®Å∞K≥Ñ≤Ê# Kåi„ «Hõ áê~î°O. ≥ÅOQÍÖ’ L Œº=∞O Kå=ÖË Œ∞.Hõ=K«OÖ’ c[OÖÏQÍ x„^•"≥∞ÿ LOk. WÑC_»k zQÆ∞iã∞Î#flPâ◊. áêÜ«∞Å∞ áêÜ«∞Å∞QÍ |Ü«∞Å∞ Õi# K≥· «#º „Ñ"åÇÅhflXHõ¯>ˇÿ X_»∞¤Å∞ X~°∞ã¨∞‰õΩO@∂ QÆOcè~°OQÍ „Ñ¨=Ç≤Ïã¨∞Î#flr=#k. <Õ\˜ ≥ÅOQÍ.


„Ñ¨ÑÖpHõ~°–PO„^èŒ=Åã¨"å^ŒO–`≥ÅOQÍ L^Œº=∞O–U~°∞H˘O_» #~°ã≤OÇ¨ï_»∞

(QÆ « ãÖzHõ «~°∞"å~Ú)


PO„ èŒ=Åã"å ŒO J=Ú‡Åá⁄kÖ’ Ju =ÚYº"≥∞ÿ# J„ãÎOg∞_çÜ«∂. áê~°¡"≥∞O@i ~å[H©Ü«∂ÅÖ’ g∞_çÜ«∂ á¶È~üÎZ¿ãì\òQÍ ¿Ñ~˘¯#|_ç~k. ≥ÅOQÍ#∞ Jxfl ~°OQÍÅÖ’ èŒfiOã~°K«# KÕÜ«∞_»OÖ’ W Õ H©ÅHõ áê„ « áÈ+≤OzOk. PO„ èŒ„Ñ ÕâòU~°Ê_ » ¤ ` «~åfi`« `≥ÅOQÍ‰õΩ K≥Ok# g∞_çÜ«∂#∞PO„ èŒ=Åã¨"å ŒO XHõ „Ñ¨ÏoHÍ | ŒÌOQÍ Jxfl ~°OQÍÅ#∞èŒfiOãO KÕã≤#>Ë¡ ÖËHõ Hõ#∞=∞~°∞QÆÜÕ∞º@@∞¡ KÕã≤#>Ë¡ ≥ÅOQÍ

g∞_çÜ«∂#∞ ‰õÄ_® ^èŒfiOãÖ KÕã≤Ok.(ZO`≥ÿ<å „a\ ˜+π=Åã¨"å^Œ ` «`åfixfl Ñ¨ ÙxH ˜ Ñ ¨ ÙK «∞Û‰ õ Ω#fl g∞_çÜ«∂Hõ •) ≥ÅOQÍ ™êÜ«Ú èŒ áÈ~å@ HÍÅOÖ’ ≥ÅOQÍ „Ñ[Å"≥·Ñ¨Ù xÅ|_»¤ g∞_çÜ«∂ =∞iÜ«Ú ≥ÅOQÍ „Ñ¨[Å Ñ¨H∆Í#xÅ|_ç ~°*ÏHÍ~°¡ HõuÎ"Õ@∞‰õΩ QÆ∞Ô~·# W„"≥∂*ò Ñ¨„uHõ Z_ç@~üëÈÜ«∞|∞ÖÏ¡MÏ<£ ÖÏO\˜ „áê `åºQÍÅ∞ KÕã≤# g∞_çÜ«∂„Ñux èŒ∞Å∞ „ÑÑOK«OÖ’ U qÑ¡= K«i„ «#∞, L Œº=∞ K«i„ «#∞K«∂ã≤<å =∞#‰õΩ J~°∞ Œ∞QÍ HÍ#=KÕÛ q+¨Ü«∞O. XHõ<å_»∞`≥ÅOQÍ "å~°∞ ~åã¨∞Î#flk `Ò~åHÍºO„^èŒ Hõq`«fi=∞x,≥ÅOQÍÏÖ’ Jã¨Å∞ Hõ=ÙÖË ÖË~°x PO„ èŒ Ñ¨„uHõÅ∞, Hõ=ÙÅ∞

Z ÕÌ= KÕã≤# ã¨"åÖò#∞ ã‘fiHõiOz ≥ÅOQÍ Hõ=ÙÅ Ü≥ÚHõJ Œ∞ƒù « ≥Å∞QÆ∞ Hõq`åfixfl "≥Å∞QÆ∞Ö’H fã∞‰õΩ=zÛ ≥ÅOQÍP «‡Q“~°"åxfl xÅÑ¨_»OÖ’ H©ÅHõ áê„ « áÈ+≤Oz# QÀÖÁ¯O_»Ñ¨„uHõ Z_ç@~ü ã¨∞~°=~°O „Ñ¨`åÑ¨Ô~_ç¤ ÖÏO\˜ Hõ=ÙÅ#∞,[~°fleã∞ìÅ#∞, T~°∂~å uiy D Ñ„uHõÅ#∞ K«kqOK«_®xHXHõ L Œº=∞ ã¨fi~°∂ÑÖQÍ uiy# =\ìHÀ@ PàÏfi~°∞™êfiq∞ÖÏO\˜"åÅ¡#∞ Hõ#fl Q˘Ñ¨Ê <ÕÅ `≥ÅOQÍ. PO„^èŒ„Ñ¨^ÕâòU~°Ê_»Hõ=ÚO Œ∞ H˘xfl =O ŒÅ Ñ„uHõÅ∞ ≥ÅOQÍ „áêO «OÖ’#_çKÕq. P<å_Õ x*ÏO ~åA XHõ ~_çÜ≥∂ HO„^•xfl ‰õÄ_®<≥ÅH˘eÊO_»∞. PO„ èŒ„Ñ Õâò U~°Ê_»¤ «~åfi « ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ £ ~_çÜ≥∂HO„ ŒO HÍãÎ PHÍâ◊"å PO„ èŒ HO„ ŒO J~ÚºOk. P «~åfi «ˆ~_çÜÕ∞Ö’ Zxfl =∂~°∞ÊÅ∞ =zÛ#, Zxfl ˆ~_çÜ≥∂ ˆHO„^•Å∞™ê÷Ñ≤OK«|_»¤ P ˆ~_çÜ≥∂ÅÖ’¡ ≥ÅOQÍÀ_ç =∂@ =∂„ «Oq#|_»ÖË^Œ∞.

PO„^èŒ„Ñ¨^Õâò U~°Ê_»¤ `«~åfi`« PO„^èŒ „áêO`« ÃÑ@∞ì|_ç^•~°∞Å∞ „Ñ¨ÑÖpHõ~° „áê~°OÉèíOÖ’ =zÛ# ™êOˆHuHõ

Ñï*Ï˝<åxfl JOkÑ¨ÙK«∞ÛH˘x q[Ü«∞"å_», qâßYÑ¨@flOˆHO„^ŒOQÍ #_»∞ã¨∞Î#fl PO„^èŒÑ¨„uHõÅ#∞ „Hõ"Õ∞ `≥ÅOQÍ„áêO`åxH qãÎiOK«_»O „áê~°OaèOKå~°∞. ™ê=∂lHõ qÅ∞=ÅˆHO„^ŒOQÍ L#fl `≥ÅOQÍ L"Õ∞âòK«O„^ŒÖÏO\˜ "åixL^•Ç¨Ï~°QÍ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û. L"Õ∞âò K«O„ Œ J~Ú Õ UHõOQÍqÑ¡"À èŒº=∞OÖ’H˜ HÀ=~°∞ìÅ<Õ „Ñ¨"Õâ◊ ÃÑ>Ëì Œ∞+ì ãÖã¨ $ux„Ñ"Õâ◊ÃÑ\Ïì_»∞. ≥ÅOQÍ áÈbãπ JkèHÍ~°∞Å‰õΩ ‰õΩHõ Å‰õΩ ÉÁHõPâ◊ EÑ≤#@∞ì ≥ÅOQÍ =∞x+≤x, P =∞x+≤Ö’x K≥ÿ «<åºxflK«OÑ≤ Õ WKÕÛ Ü«∂y˚Ås „Ñ¨"≥∂+¨<£ PO„ èŒ =Åã¨ „Ñ¨Éèí∞ «fiOW=fi EÑ≤ Õ WQÆ "åà◊√§ ≥ÅOQÍ „Ñ¨[ÅO Œix #HõûÖÿ@∞¡KÕâß~°∞. ~å[H©Ü«∞<åÜ«∞‰õΩÅ∞ Ñ¨^Œ=ÙÅHÀãÖ `≥ÅOQÍ„áêO`åxfl =#~°∞Å Ñ~°OQÍ |eKÕ¿ãÎ, áÈbã∞Å∞ „Ñ"≥∂+<£ÅHÀãO ≥ÅOQÍ „Ñ[Å#∞ Z<£H“O@~°∞¡ KÕâß~°∞)„ÑÉèí∞`åfixH„Ñ¨^è•#OQÍ ã¨Ç¨ÏHõiOzOk D Ñ¨„uHõÖË. |∂@HõÑ¨ÙZ<£H“O@~°¡xflO\˜x Z<£H“O@~°∞¡ KÕÜ«∞_»OÖ’, ≥ÅOQÍ#∞~°HõÎÑÙ =∞_»∞QÆ∞QÍ =∂~°Û_»OÖ’ W"Õ „Ñ è•# áê„ « áÈ+≤OKå~Ú.D Z<£H“O@~°¡ ãO Œ~åƒùÅÖ’ J «ºO « Œ∞~å‡~°æ"≥∞ÿ# ÃÇÏ_ç¤OQ∑ûÃÑ\˜ì PO„ èŒ g∞_çÜ«∂ «# =Åã`åfixfl Kå@∞‰õΩOk. 2009Ö’≥ÅOQÍ L Œº=∞O [~°∞QÆ∞ «∞#fl HÍÅOÖ’ ‰õÄ_® Ô~O_»∞

~°HÍÅ ÃÇÏ_ç¤OQÆ∞Å`À ‰õÄ_ç# "å~°ÎÅ#∞ Ô~O_»∞ „áêO`åÅÖ’PO„^è Œ g∞_çÜ«∂ `«# Ñ¨„uHõÅ#∞ J=Ú‡HÀ=_®xH˜„ÑK«∞iOzOk. =∞~À Œ∞~å‡~°æO UO@O>Ë Ô~O_»∞ „áêO`åÅÖ’Ô~O_»∞ ~°HÍÅ "åº™êÅ#∞ „Ñ¨K«∞iOK«_»O. D PO„ èŒ =Åã¨g∞_çÜ«∂<Õ UHõOQÍ ã"≥∞ÿHÍºO„ èŒ, ã‘=∂O„ èŒ J<Õ H˘ «Î Ñ^•Å#∞ã¨$+≤ìOKå~Ú( ≥ÅOQÍ ZÖÏQÆ∞ U<å\ÔH·# q_çáÈ «∞O ŒxHõhãÖ ~åÜ«∞Åã‘=∞ „áêO`åxfl J~Ú# PO„^èŒ #∞O_çq_çáÈ~Ú „Ñ¨ ÕºHõ ~å„+ìOQÍ U~°Ê_»‰õΩO_® =ÚO Œ∞ *Ï„QÆ «ÎÖ’ÉèÏQÆOQÍ HÍ=K«∞Û HõhãÖ QÆ «OÖ’ =∞„^•ãπ ~å„+ìO #∞O_çq_çáÈ~Ú PO„ èŒ~å„+ìOQÍ U~°Ê_»¤ „áêO`åxfl J~Ú# XHõ \QÍLOKåÅ<Õ =ÚO^Œ∞K«∂Ñ¨Ù`À HÍ=K«∞Û). „Ñ¨ÑÖpHõ~°JO_»^ŒO_»Å`À PO„^èŒ=Åã¨"å^ŒO qã¨ÎiOKÕ „Hõ=∞OÖ’=ÚYºOQÍ K«O„^ŒÉÏ|∞, ~å[âıY~ü Ô~_ç ¤Å HÍÅOÖ’≥ÅOQÍÖ’ [iy# q èŒfiO™êÅxflO\˜x Jq =„H©HõiOz


Jk PO„ èŒ =Åã"å ŒO ™êkèOz# q[Ü«∞OQÍ iHÍ~ü¤ KÕâß~Ú.~å[âıY~üÔ~_ç¤ HÍÅOÖ’ `«<Õ ã¨fiO`« g∞_çÜ«∂#∞ „H˜ÜÕ∞\òKÕã∞‰õΩ<Õ „Hõ=∞=ÚÖ’ PO„ èŒ g∞_çÜ«∂`À H˘O « Ñ¶∞~°¬ ‰õÄ_®[iy q_çáÈ~Ú#@∞¡QÍ Hõ#|_»∞ «∞Ok. HÍx Wk g∞_çÜ«∂Ö’[iy# Ô~O_»∞‰õΩÖÏÅ Ñ¶∞~°¬ =∂„ «"Õ∞. ≥ÅOQÍÃÑ· ÀÑ≤_çÖ’,Jz"Õ «Ö’ P Ô~O_»∞ „QÆ∂Ñ¨ÙÖ’ XHõ>Ë. g∞_çÜ«∂ÃÑ· PO„ èŒ=Åã¨"å^•xH˜ L#fl Ñ¨@∞ì =Å¡ PO„^è•Ö’ =~°^ŒÅ∞ =¿ãÎJO «~å˚fÜ«∞ ã¨=∞ã¨º KÕâß~°∞, ^•x HÀãÖ „Ñ≤O\ò =∞iÜ«ÚZÖÏ„HÍìxH± g∞_çÜ«∂ "≥Ú`«ÎO UHõOQÍ „Ñ¨`ÕºHõ ¿ÑrÅ∞ÔH\Ï~ÚOz K«O^•Å ŒO^•Å∞ ÃÑ\Ïì~°∞, HÍx ≥ÅOQÍÖ’Hõ~°∞"˘¿ãÎ, P Hõ~°∞=Ù#∞ `«@∞ìHÀÖËHõ "ÕÅ =∞Ok Ô~·`«∞Å∞P «‡ÇÏ «ºÅ∞ KÕã∞‰õΩ<åfl, P Hõ~°∞=Ù =Å¡<Õ «=∞ [O «∞=ÙÅ#∞Jq∞‡#@∞¡ =∂Ô~¯\’¡ xÅ|_ç «=∞ a_»¤efl Jq∞‡# ≥ÅOQÍHõ~°∞=Ù =∂„`«O U<å_»∞ ~å„+¨ì ã¨=∞ã¨ºQÍ ‰õÄ_» K«∂Ñ¨x~åHõ∆ã¨ «fiO D g∞_çÜ«∂k. „Ñ¨Hõ$u ã¨$+≤ìOz# Ju=$+≤ì =Å¡H˘|ƒi K≥@∞¡ ‰õÄe Õ D Ñ¨„uHõÅ∞, D ã≤x=∂Å∞, DPO„ èŒ \˜.q.Kå#à◊√§ JO «~å˚fÜ«∞ ã¨=∞ã¨ºQÍ K«∂Ñ≤O„_»∞,JO «~åfÜ«∞ "ÕkHõÅg∞ Œ QÆQÀæÅ∞ ÃÑ\˜ìO„_»∞, J"≥∞iHÍ #∞O_çÑ¶O_£û#∞ ~å|\ìO„_»∞. JO„ èŒ =Åã¨ áêÅ‰õΩÅ∞ ã¨$+≤ìOz#Hõ~°∞=Ù =Å¡ hà◊√§ ÖËHõ ZO_ç# `å\˜ K≥@∞ì‰õΩ HõhãÖ U„ÑÉèí∞`åfiÅ∞ #+ìÑiÇ~°O W=fiÖË Œ∞, U Ñ„uHõ •xx HõhãOlÖÏ¡ ™ê÷~Ú "å~°ÎQÍ ‰õÄ_» ~åÜ«∞ÖË Œ∞. PO„ èŒ =Åã¨"å ŒO«=∞ „ÃÑ·"Õ@∞ ™ê„=∂[º qãÎ~° HÀãO ≥ÅOQÍÖ’x „ÑÉèí∞ «fi

~°OQÆ Ñï„â◊=∞Å#∞ qK«ÛÅq_çQÍ q=Hõ∆ Ñ¨Ói`«OQÍ(XHõ¯K«O„^ŒÉÏ|∞ HÍÅOÖ’<Õ 600 Ñï„â◊=∞Å∞ `≥ÅOQÍÖ’=¸`«Ñ¨_®¤~Ú)=¸ã≤"Õã¨∞ ÎO>Ë, JO^Œ∞Ö’x HÍi‡‰õΩÅ∞P «‡ÇÏ «ºÅ∞ KÕã∞‰õΩO@∞O>Ë P Ñ„uHõÅ∞ =ÚYºOQÍ D<å_»∞Ñ¨„uHõ Ju Œ∞~å‡~°æOQÍ lÖÏ¡ ™ê÷~Ú Z_ç+¨#∞¡ „áê~°OaèOz`≥ÅOQÍ‰õΩ K≥Ok# D q^èŒfiO™êxfl, P q^èŒfiO™êxH˜=ºuˆ~HõOQÍ [iy# áÈ~å\ÏÅ#∞ |Ü«∞\ ˜ „Ñ¨ÑÖKåxH˜≥eÜ«∞‰õΩO_® KÕã≤Ok. PO„ è•‰õΩ z#fl PÑ¨ Œ =zÛ# ÖËHõ

JHõ _» z#fl ãOÑ¶∞@# [iy# "å\x *ÏfÜ«∞ ™ê÷~Ú "å~°ÎÅ∞KÕÜ«∞_»OÖ’ Wq H©ÅHõ áê„ « áÈ+≤Oz ≥ÅOQÍ ã¨=∞ã¨ºeflHõhãÖ ~å„+ì ™ê÷~Ú "å~°Î ‰õÄ_» HÍx=fiÖË Œ∞. „ÃÑ¶Oz q^•ºi÷L Œº=∞OÖ’ ‰õÄ_» 369 q^•º~°∞÷Å∞ K«xáÈÖË Œ∞. JO « ÃÑ ŒÌ1969<å\ ˜ `≥ÅOQÍ L^Œº=∂xfl XHõ JO`«~å˚fÜ«∞L Œº=∞OQÍ K«∂áêeû# Ñ¨„uHõÅ∞ HõhãÖ *ÏfÜ«∞ ™ê÷~ÚL Œº=∞OQÍ ‰õÄ_» Jq K«∂Ñ¨ÖË Œ∞. ≥ÅOQÍ ÑüÎ Ô~· «∞Å

P`«‡Ç¨Ï`«ºÅ∞ ‰õÄ_® D g∞_çÜ«∂‰õΩ "åºáê~°"Õ∞.PO„ èŒ=Åã"å^•xH D ~ÀA U ≥ÅOQÍ a_»¤ |ÅÜ«∂º_ÀPO„^èŒ "åà◊§ Ñ¨„uHõÅ∞ H˘#∞H˘¯x `≥ÅOQÍ „Ñ¨[Å∞≥Å∞ã∞HÀ"åeû# Œ∞ã≤÷uH ≥ÅOQÍ „Ñ[Å#∞ PO„ èŒ g∞_çÜ«∂

kQÆ*ÏiÛOk. z=~°‰õΩ D g∞_çÜ«∂ q èŒfiOãÖ ZHõ _ç ^•Hõ"≥o§O^ŒO>Ë `≥ÅOQÍ K«i„`«#∞, `≥ÅOQÍ „Ñ¨*ÏL Œº=∂Å#∞ ‰õÄ_» =„H©HõiOz iHÍ~ü¤ KÕ¿ã =~°‰õΩ ≥ÅOQÍãOã¯ $ux, K«i„ «#∞ =„H©HõiOKÕ=~°‰õΩ "≥o¡Ok. nxH =∞OzL^•Ç¨Ï~° =∞^Œºáê# =ºuˆ~HÀ^èŒº=∞O. `≥ÅOQÍÖ’xã≤OQÆ~˜ „áêO «OÖ’ „Ñ¨[Å∞ =∞ Œºáê# =ºuˆ~HÀ èŒº=∂xfl#_»∞Ñ_»"Õ∞ HÍHõ ™ê~å Œ∞HÍÏÅ∞, „ÉÏO_ç ëêÑπÅ∞ qÑ¡"À èŒº=∞J#∞|O èŒ ãOã÷ J~Ú# ã≤.HÍ.ã., P èŒfi~°ºOÖ’ q[=O «OQÍ^•^•Ñ¨Ù ãÖ= «û~°O#fl~° HÍÅOáê@∞ |O £ J=∞Å∞ [iÑ≤ Õ,PO„^èŒ „áêO`åxH˜ K≥Ok# ^Œ∂|QÆ∞O@ ~À+¨=∞‡ nxx„áê~°OaèOzO Œx =„H©Hõ~° KÕ¿ã =~°‰õΩ PO„ èŒ g∞_çÜ«∂"≥o¡Ok. 1996Ö’ „áê~°OÉèí"≥∞ÿ# =∞e^Œâ◊ `≥ÅOQÍL^Œº=∂xfl JK«_»OÖ’ ‰õÄ_® g∞_çÜ«∂^Õ H©ÅHõ áê„`«.≥ÅOQÍ #∞O_ç Zky# qÑ¡"À Œº=∞ <åÜ«∞Hõ «fiO J~Ú<å,

~å[H©Ü«∞ <åÜ«∞Hõ åfixfl J~Ú<å JO «O KÕÜ«∞_»OÖ’#∞,|ÅÇ‘Ï#O KÕÜ«∞_»OÖ’#∞ H©ÅHõ áê„ « áÈ+≤OzOk JO„ èŒg∞_çÜ«∂<Õ.

`≥Å∞QÆ∞ ã≤x=∂Å∞ ‰õÄ_® ãïQÍ æ W^Õ áê„`«#∞áÈ+≤OKå~Ú. „áê~°OÉèíOÖ’ ≥Å∞QÆ∞ ã≤x=∂Å∞ Ñ¨Ù~å Hõ äŒÅK«∞@∞,ì=∂Ü«∞Å =∞~åsîÅ Hõ äŒÅ K«∞@∂ì uiQÍ~Ú.(P «~åfi «PO„^èŒ=Åã¨"å^Œ"Õ∞ F =∂Ü«∞Å =∞~åsîQÍ =∂iOk)#OkH˘O_» „áê*ˇH±ì HÍ™êÎ PO„ èŒ„Ñ¨ Õâò U~°Ê_»¤ «~åfi « ^•x#=¸# =∂i QÆ`« #=¸<å kQÆ∞=‰õΩ J#QÍ PO„^èŒ„áêO`åxH˜ =∂„`«"Õ∞ „Ñ¨Ü≥∂[#O KÕ‰õÄˆ~Û „áêO`åxH˜=∂~°Û|_ç <åQÍ~°∞˚#™êQÆ~ü xi‡OK«|_»¤ J#O`«~°O, JkPO„ è•‰õΩ ãïÑ¨_» ho§zÛ# J#O «~°O, J Õ ãÖ Œ~°ƒùOÖ’ÉèÏ~° « Õâ◊OÖ’ =zÛ# Ç¨Ïi « qÑ¡=O, « •fi~° PO„ è•Ö’=zÛ# =º=™ê~ÚHõ =∂~°∞ÊÅxflO\˜x PO„ èŒ =Åã¨"å ŒOã≤x=∂Å ~°∂ÑÖÖ’ iHÍ~ü¤ KÕã≤Ok. JO Œ∞ˆH D HÍÅOÖ’=zÛ# ã≤x=∂Å∞ Jxfl =º=™êÜ«∞O K«∞@∞ì uiQÍ~Ú. P<å\˜P ã≤x=∂ÅÖ’ KåÖÏ ã¨Ê+ìOQÍ ≥ÅOQÍ hà◊§#∞ Uq èŒOQÍ^ÀK«∞‰õΩáÈ «∞#flk K«∂Ñ≤#‰õÄ_® =∞#O J~°÷O KÕã¨∞HÀ‰õΩO_®^•xfl XHõ q<À ŒOQÍ ÉèÏqOz P#O ŒÑ_®¤O. Jk ≥ÅOQÍ„Ñ¨[Å áêe@ XHõ q+¨Ñ¨Ù QÆ∞oHõ Jx QÆ∞iÎOK«ÖËHõáÈÜ«∂O.


1968–69 `≥ÅOQÍ L^Œº=∂xfl Jz"Õã≤# `«~åfi`«1972Ö’ PO„ èŒ=Åã"å Œ ~°Hõ∆ HÀãO =zÛ# „Ñ ÕºHõ PO„ èŒL Œº=∞O „ÑÜ≥∂[<åÅ∞ ã≤÷sHõ$ «"≥∞ÿ# «~åfi « PO„ èŒ=Åã"å ŒqãÎ~°‰õΩ J_»∞¤QÍ L#fl ≥ÅOQÍ ~°Hõ∆Å#∞ èŒfiOãÖ KÕã≤#«~°∞"å « P =º=™êÜ«∞O#∞O_ç =zÛ# q∞QÆ∞Å∞ #∞O_ç PO„ èŒ

=Åã"å ŒO Uq ŒOQÍ Ñi„â◊=∞Å#∞ ≥ÅOQÍÖ’ =ÚYºOQÍÃÇ·Ï Œ~åÉÏ £Ö’ ™ê÷Ñ≤OzOk K«∂Ñ≤OKå~°∞. (HÍx JÑ¨Ê\˜HÃÇ·Ï^Œ~°ÉÏ^£Ö’ L#fl x*ÏO HÍÅO<å\ ˜ „Ñ¨Éèí∞`«fi~°OQÆÑi„â◊=∞Å#∞ =¸ã≤Ok U ã≤x=∂ K«∂ÑÖË Œ∞) P Ñi„â◊=∞Å™ê÷Ñ¨# ¿Ñ~°∞`À J@∞ ÃÑ@∞ì|_ç ^•~°∞Å∞, P Ñï„â◊=∞ÅÖ’Ñ¨xKÕÜ«∞_®xH˜ L^ÀºQÍÅ∞ J<Õ ¿Ñ~°∞`À PO„ èŒ lÖÏ¡Å‰õΩãÖ|OkOz# "å~°∞ U q èŒOQÍ ≥ÅOQÍ‰õΩ `å=Ú =Åã¨=zÛOk KåÖÏ ã¨Ê+ìOQÍ K«∂Ñ≤OKå~°∞. Ñï„â◊=∞Å ¿Ñ~°∞`À"å~°∞ P„Hõq∞ã∞Î#flk ≥ÅOQÍ Éèí∂=ÚÅx, L^ÀºQÍÅ ¿Ñ~°∞`ÀH˘à◊§Q˘_»∞ «∞#flk ≥ÅOQÍ „Ñ[Å rq`åÖË#x =∞#O J~°÷OKÕã¨∞HÀÖËHõ áÈÜ«∂O. P Éèí∂=ÚÅ‰õΩ Ñ¨>Ëì^•Ô~·¡# =∞#ÃÇ·Ï Œ~åÉÏnÅ#∞ ~“_ôÅ#∞ KÕã≤ JÑÙÊ_Õ «∂~°∞ÊQÀ^•=i #∞O_çPO„ èŒ =Åã"å^•xfl HÍáê_»_®xH XHõ Ç‘Ï~À ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ £Ö’|ã∞û kykQÆ_»O`À<Õ H˘_»∞ «∞O>Ë, P H˘_»∞ «∞#flk ≥ÅOQÍ"å_çx Jx, P =zÛ#"å_»∞ ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ £#∞ ÀK«∞HÀ=_®xH˜=KåÛ_»x J~°÷O KÕã¨∞HÀ‰õΩO_® H˘@∞ì, H˘@∞ì, z «H˘@∞ì JxJiz Jiz JÖÏ =∞# ãÖã¨ $ux èŒfiOãÖ KÕã≤#O Œ∞‰õΩ=∞#O "åiH˜ Jaè=∂# ãÖÑ¶∂Å∞ ÃÑ\˜,ì =Åã¨ =zÛ# "åxflÇ‘Ï~À#∞ KÕã≤ =∞#‰õΩ =∞#"Õ∞ r~ÀÅ∞QÍ, ÉÏxã¨Å∞QÍJOwHõiOz# "åà◊§O. P Ç‘Ï~À<À ÖËHõ Ç‘Ï~À~Ú<À ZxflHõÅÖ’ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£Ö’ xÅ|_ç`Õ =∞#"Õ∞ "åix ZQÆ|_ç K«∂ã≤ZxflHõÅÖ’ F>Ë¡ã≤ =∞# ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ £#∞ =∞#"Õ∞ „Ñ¶‘*’<£QÍ=∂~ ° ∞Û‰ õ Ω#fl"åà ◊ §O. ÃÇ · Ï^ Œ~åÉÏ^ £ xO_® PO„^ è Œã¨ÉòW<£ûÃÑHõì~üÅ#∞ ZÑ¨Ê\˜#∞O_À ã≤x=∂ÅÅ¡ K«∂Ñ≤ã¨∞Î#fl,14ZÑ¶π #∞ ~° Œ∞Ì KÕÜ«∂Åx =∞#O WÑÙÊ_»∞ _ç=∂O_£ KÕã≤#O.=∞# `≥ÅOQÍ ÉèÏ+¨#∞ qÅ#¡‰õΩ, |Ñ¶¨Ó<£Å‰õΩ ÃÑ\ ˜ìJ==∂#Ñïz<å ZQÆ|_ç ã≤x=∂Å∞ K«∂ã≤ "åiH˜ P^•Ü«∞OÃÑOz#"åà◊§O. 1975 J#O «~°O PO„ èŒ=Åã¨"å^•xH˜ XHõã≤÷~° ~°∂ÑÖ =zÛ#OHõ "åà◊§‰õΩ ã¨∂ì_çÜ≥∂Å∞ Hõ@∞ìHÀ=_®xH˜|O*Ï~°Ç≤ÏÖòûÅ#∞, Ea¡Ç≤ÏÖòûÅ#∞ "åiH è•~å Œ «ÎO KÕâß~ÚP<å\ „ÑÉèí∞`åfiÅ∞. "åix WOHÍ =∞#O Q“~°qã∂Î<Õ L<åflO.HõhãÖ XHõ ™ê~°#fl J_çy#=∂, J#∞‰õΩ#fl=∂ áÈÅ=~°Oxi‡OK«HõáÈ Õ |hfl ã≤x=∂ fã≤O„_»∂ ^•xx ≥ÅOQÍÖ’

q_»∞ ŒÅ KÕã≤O„_»∂ =∞#O „|Ç¨‡O_»OQÍ K«∂ã≤#O, HÍxWK«ÛOÑë¡ „áê*ˇ‰õΩì‰õΩ 160 UO_»¡ ÃÑ·|_ç K«i„ « L#fl Œx(nxx~å‡ ãÖ^Œ~°ƒùOQÍ#∞ „ÃÑ¶Oz WO[h~°∞¡ KåÖÏ =∞OkK«xáÈÜ«∂~°∞. "å~°∞ =∞ÖËiÜ«∂ J<Õ ^À=∞ ‰õΩ\ ˜ ìK«xáÈÜ«∂~°x P<å_»∞ ã≤HO„^•ÉÏ £Ö’ L#fl âß„ãÎ"Õ «Î ~˘<åÖò¤~åãπ HõxÃÑ\Ïì_»∞)^•xx xi‡OK«Hõ áÈ=_»O=Å¡<Õ ≥ÅOQÍ=Å¡HÍ_»~ÚºO^Œx, <åQÍ~°∞˚#™êQÆ~ü‰õΩ Z_»=∞ HÍÅ∞=xi‡OK«HõáÈ=_»O =Å¡, #Å¡Q˘O_» lÖÏ¡Ö’ á¶È¡~Àã≤ãπ „Ñ¨|e„Ñ¨ÑÖK«OÖ’ ZHõ _»ÖËx q èŒOQÍ •^•Ñ¨Ù P „áêO «OÖ’ ÅHõ∆=∞Ok =~°‰õΩ JOQÆ"≥·HõÅºO`À [x‡OKå~°x Z=fi_≥ÿ# ã≤x=∂fã≤O_®, U Ñ¨„uÔH·# ~åã≤O^•, U \˜.q. Kå#Ö’_»#flK«∂Ñ≤O_®? ≥ÅOQÍ #∞O_ç XHõ _»∞ Ç‘Ï~À HÍÖË Œ∞, HõhãÖqÅ<£ ‰õÄ_® HÍÖË Œ∞. ≥ÅOQÍÃÑ· ÖËHõ ≥ÅOQÍÖ’ #_»∞ã∞Î#flqÑ¡"À èŒº=∞OÃÑ· fã≤# ã≤x=∂Å∞ ‰õÄ_® «∂~°∞Ê, Ñ¨tÛ=∞QÀ^•=iÖ’<À ÖËHõ qâßYÑ@ìOÖ’<À xi‡ «=∞Ü«∂º~Ú «ÑÊ≥ÅOQÍÖ’ XHõ \˜ ‰õÄ_® xi‡ «O HÍÖË Œ∞. K«O„ ŒÉÏ|∞,

~å[âıY~üÔ~_ç¤Å HÍÅOÖ’ á¶êºHõ∆<£ ã≤x=∂Å∞ fÜ«∞_»OZ‰õΩ¯"≥·Ok. (gi HÍÅOÖ’<Õ ã≤x=∂ ~°OQÆO XHõ =∂Ñ¶≤Ü«∂QÍ=∂iOk) Wk KåÖÏ =∞OkH˜ J~°÷O HÍÖË Œ∞. nx "≥#∞Hõ‰õÄ_® ≥ÅOQÍ =ºuˆ~Hõ ‰õΩ„@ •y L#flk. JO`À H˘O`À„Ñ¨*Ï™êfiq∞Hõ "å`å=~°O LO_Õ `≥ÅOQÍ ã¨=∂*Ïxfl,á ¶ ê ºH õ ∆xã π ì *’< £QÍ =∂~åÛÅx "åà ◊ √ § Ñ ‘_ »H õÅÅ∞Hõ#fl~°∞.(K«i„ «Ö’ xÜ«∞O «ÅO Œ~°∞ Ñ‘_»HõÅÖË Hõ#fl~°∞) JO Œ∞HJ@∞=O\ ã≤x=∂Å∞ fã≤ =∞# ~å[H©Ü«∞<åÜ«∞‰õΩÅ#∞ ‰õÄ_®Pq èŒOQÍ =∂ˆ~Û „Ñ¨„H˜Ü«∞#∞ ÖËHõ «Ü«∂~°∞ KÕ¿ã „Ñ¨„H˜Ü«∞#∞KÕÑ¨\ìO„_»∞. JO Œ∞ˆH ^•xH˜ J_»∞¤QÍ L#fl qÑ¡"À èŒº=∂xflJz "Õã≤O„_»∞. nx =Å¡ PO„^èŒ=Åã¨"å^•xH˜ Ô~O_»∞„Ñ¨Ü≥∂[<åÅ∞ <≥~°"Õ~°`å~Ú. 1.`«=∞ J#∞‰õÄÅ=∞~Ú#`åÉË •~°¡#∞ ã$+≤ìOK«∞HÀ=_»O. 2. «=∞ "åºáê~° ™ê„=∂*ÏºxflP `åÉË^•~°¡ ^•fi~å qã¨ÎiOK«∞H˘x u~°∞QÆ∞ ÖË‰õΩO_®KÕã¨∞HÀ=_»O. nx HÀãÖ J=ã¨~°"≥∞ÿ`Õ #~¸OÖÏO\˜#~°Ç¨ÏO «Hõ =¸\ÏÅ#∞ ‰õÄ_® JO„ èŒ=Åã¨"å ŒO =∞iÜ«ÚáêÅ‰õΩÅ∞ „á⁄ «ûÇ≤ÏOzO„_»∞.

XHõ"≥·Ñ¨Ù „Ñ≤O\ò g∞_çÜ«∂ Ô~O_À"≥·Ñ¨Ù ã≤x=∂Å ^•_çx«@∞ìHÀÖËHõ ≥ÅOQÍ ã¨=∂[O J «ÖÏ‰õΩ «ÅO J=Ù «∞#fl

ãÖ Œ~°ƒùOÖ’<Õ 1990Å J#O «~°O „Ñ¨ÑÖpHõ~° "ÕQÆOQÍqãÎiOKÕ „Hõ=∞=ÚÖ’ ≥ÅOQÍÏÖ’H˜ ZÅ„HÍìxH± g∞_çÜ«∂#∞„ÃÑ·"Õ@∞ ~°OQÆOÖ’ „Ñ"Õâ◊ÃÑ\˜ìOk ‰õÄ_» D<å_»∞ ~å"≥∂r~å"Õ.


nxfl |\ ˜ì =∞#‰õΩ J~°÷=∞ÜÕ∞º^ÕO^ŒO>Ë ~å"≥∂r~å=Ù=∂=¸Å∞ "å_»∞ HÍ Œx ≥ÅOQÍ#∞ Jxfl ~°OQÍÖ’¡ ≥|ƒnã≤,PO„ èŒ=Åã¨"å^•xH˜ Jxfl ~°HÍÅ ~°Ç¨Ï^•~°∞Å∞ ≥ÅOQÍÖ’=ÚYºOQÍ ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ £‰õΩ "ÕÜ«∞_»OÖ’ W «_Õ H©ÅHõ áê„ «áÈ+≤OKå_»x, ^•xx XHõ ~å[H©Ü«∞â◊HÎQÍ ‰õÄ_» =∞ezOkW «_Õ#x =∞#‰õΩ J~°÷=∞=Ù «∞Ok. H˘xfl =O ŒÅ Kå#à◊§#∞PO„ èŒ ÃÑ@∞ì|_ç •~°∞Å∞ „Ñ¨ÑÖpHõ~° Wã¨∞Î#fl [=ã¨ åfiÅxJO Œ∞H˘x |Çïà◊*Ïu ãOã÷Å JO_» ŒO_»Å`À <≥ÅH˘ÖÏÊ~°∞.|Ç¨ïà◊*Ïu ãÖã÷Å L «Ê «∞ÎÅ‰õΩ, PO„ èŒ =Åã¨ "å Œ ãÖã÷ÅU*ˇhûÅ L «Ê «∞ÎÅ‰õΩ qãÎ $ «OQÍ „Ñ¨Kå~åxfl HõeÊOz "å\˜H˜=∂Ô~¯\ò#∞ HõeÊOK«_»OÖ’ W"Õ H©ÅHõ Éèí∂q∞Hõ áÈ+≤OKå~Ú.XHõ =ã∞Î=Ù#∞ J «ºO « Œ#=O «∞_ç ŒQÆæ~°#∞O_ç, Hõ_»∞ ¿Ñ Œ"å_ç=~°‰õΩ JO^Œ∞‰õΩ<Õ q^è ŒOQÍ L`«ÊuÎ KÕÜ«∞_»O ‰õÄ_»P~°OÉèí"≥∞ÿOk. „Ñ[Å∞ «=∞ ã=∞ãºÅ "≥·ÑÙ Œ$+≤ì ™êiOK«‰õΩO_»LO_»_»O HÀãÖ, "å\˜ =¸ÖÏÅ#∞ "≥ «Hõ‰õΩO_® LO_»_»OHÀãO, "å\ ÀÑ≤_ç J~°÷O HÍ‰õΩO_» LO_»_»O HÀãO „Ñ[Å#∞Œ$+≤ìx =∞~°ÅÛ_»OÖ’ ÉèÏQÆOQÍ Ñ≤Å¡Å #∞O_ç "≥Ú ŒÅ∞H˘x

=$ Œ∞úÅ =~°‰õΩ, #=fi_»O #∞O_ç "≥Ú ŒÅ∞H˘x U_ÕÛ=~°‰õΩ Jxfl~°HÍÅ Kå#à◊§#∞ „áê~°OaèOK«_»"Õ∞ HÍHõ, P Kå#à◊§Ö’ã‘iÜ«∞à◊§#∞ „áê~°OaèOKå~°∞. D ã‘iÜ«∞à◊§#∞ "≥Ú`«ÎOÑije¿ãÎ PO„ èŒ =Åã"å Œ "åºáê~° qãÎ~°‰õΩ ãO|OkèOz#Jxfl q+¨Ü«∂Å#∞ KåÖÏ ã¨Ê+ìOQÍ ≥Å∞ã¨∞HÀ=K«∞Û. ãïQÍæWHõ _Õ =∞#O =∞~˘Hõ q+¨Ü«∞O J~°÷O KÕã¨∞HÀ=K«∞Û.

PO„ èŒ =ÅãÑ„uHõÅ∞ HÍx, \.g.Kå#à◊√§HÍx, ã≤x=∂Å∞HÍx „Ñ¨ÑÖpHõÖ’ ÉèÏQÆOQÍ =zÛ# WO@~ü <≥\ò™œHõ~°ºOHÍx, ÃãÖòá¶È<£ HÍx W ŒO`å |Ç¨ïà◊*Ïu ãÖã÷Å∞ã¨$+≤ìOz# "åºáê~° ™ê„=∂[ºO. W=xfl ‰õÄ_» „Ñ¨[Å#∞ «=∞=∞øoHõ ã¨=∞ã¨ºÅ =¸ÖÏÅ#∞ J~° ÷O KÕã¨∞HÀ‰õΩO_®,PÖ’zOK«hÜ«∞‰õΩO_® KÕÜ«∞_®xH˜ =zÛ#"Õ. nxfl Ñ¨ÙxH˜ÑÙK«∞Û‰õΩx PO„ èŒ =Åã"å ŒO qK«ÛÅq_çQÍ ÃÑ„>ËyáÈ~ÚOk.|Ç¨ïà◊*Ïu ãÖã¨÷Å P^èŒfi~°ºOÖ’ <≥ÅH˘ÅÊ|_»¤ *ÏfÜ«∞,JO «~å˚fÜ«∞ g∞_çÜ«∂ ‰õÄ_® ^•xH˜ L#fl ãÖ|O^•ÅÖ’ÉèÏQÆOQÍ<Õ ã¨"≥∞ÿHÍºO„ èŒ L Œº=∂xfl JO « Z‰õΩ¯=QÍ ÃÇ·ÏÖˇ\òKÕÜ«∞_»O Jk g∞_çÜ«∂ ã$¿+ì. ≥ÅOQÍ L Œº=∂xfl ÑHõ ^•iÑ\˜ìOK«_®xH H˘ «Î ã=∞ãºÖxflO\<À ≥~°ÃÑ·H ≥zÛ HÍÅH∆ÑOKÕÜ«∂Åx PO„^èŒ=Åã¨ g∞_çÜ«∂ K«∂ã≤Ok. HÍx Jk≥ÅOQÍ „Ñ¨[Å K≥ÿ «#ºO =ÚO Œ∞ F_çáÈ~ÚOk.

PO„ èŒ =Åã¨"å ŒO U \˜.q. Kå#Öò#∞ „áê~°OaèOz#

`≥ÅOQÍ „Ñ¨[Å ~°HõÎO zOkOz# Ñ¶¨∞\ÏìÅ#∞ „Ñ¨[Å∞ÉèíÜ«∞„ÉÏO «∞Å∞ K≥O Õ q èŒOQÍ =∞m§ L Œº=∂Å "≥·ÑÙ „Ñ[Å∞~å‰õΩO_® ÉèíÜ«∞HõOÑ≤ «∞ÅÜÕ∞º q èŒOQÍ Öÿ"£ >eHÍãπì KÕâß~°∞.^•xH =∞Oz L^•ÇÏ~° \.q.9 „áê~°OÉèíOÖ’ Öÿ"£ >eHÍãπìKÕã≤# q Œ∞º ü Kås˚Å ÃÑOÑ¨Ù =ºuˆ~Hõ L Œº=∞OÖ’ Ô~· «∞ÅÃÑ·[iÑ≤# HÍÅ∞ÊÅ#∞ z„fHõiOz «# Kå<≥Öò#∞ „áê~°OaèOzOk.PO„^èŒ L`«Ê`«∞ÎÅ „Ñ¨Hõ@#Å ^•fi~å, |Ç¨ïà◊*Ïu ãÖã¨÷ÅL «Ê «∞ÎÅ „Ñ¨Hõ@#Å ^•fi~å<Õ Jk ¿ÑÑ¨~üQÍx, \˜.q.,QÍx,~_çÜ≥∂ QÍx #_»∞ã∞Î<åfl~Ú. JO ÕHÍ‰õΩO_® Jaè=$kú K≥Ok#„áêO`åÅ‰õΩ K≥Ok# "åiH =∂„ «"Õ∞ Wq Láêkè J=HÍâßeflHõeÊã¨∞Î<åfl~Ú. W «~° „áêO`åÅ #∞O_ç Z=iH˜ J=HÍâßÅ∞=zÛ# =Åã"å ŒO "åix «=∞ "åºáê~åHÀOÖ’<Õ K«∂ã≤Ok«Ñ¨Ê =∞ˆ~ ~Ú «~° JOâßÅ#∞ Jk ÑïQÆÖ’H˜ fã¨∞HÀÖË Œ∞.

`≥ÅOQÍ L^Œº=∞ J˜z"Õ`«‰õΩ, `≥ÅOQÍ L^Œº=∞<åÜ«∞H õ` «fi J˜z"Õ`«‰ õΩ PO„^è Œ g∞_çÜ«∂ KÕÜ«∞x„Ñ¨Ü«∞ «fl=∞O@∂ ÖË Œ∞. =ÚYºOQÍ H.ã≤.P~ü#∞ ÉÏQÍ \ÏÔ~æ\òKÕã≤Ok. PO„ èŒ ~å[H©Ü«∞ <åÜ«∞‰õΩÅ =ºHÎQÆ « rq`åÅ#∞U<å_»∞ qâı¡+¨ KÕÜ«∞x g∞_çÜ«∂, ã≤x=∂ Ü«∂Hõì~°¡ =ºHÎQÆ «rq`åefl U<å_»∞ qâı¡+¨# KÕÜ«∞x g∞_çÜ«∂ ˆH.ã≤.P~ü.#∞ÉÏQÍ \ÏÔ~æ\ò KÕã≤ PÜ«∞# =ºHÎ QÆ « |ÅÇ‘Ï# «Å#∞ ÉÏQÍZHÀûáÈ[~ü WzÛ ≥ÅOQÍ #∞O_ç Z Œ∞QÆ∞ «∞#fl <åÜ«∞Hõ åfixflkQÆ*Ï~åÛÅx K«∂ã≤Ok. D g∞_çÜ«∂ qÑ¨¡"À^Œº=∂xflx~°∂‡eOK«_®xH˜ ‰õÄ_» P qÑ¡"À Œº=∞ <åÜ«∞‰õΩÅÃÑ·# ‰õÄ_»WÖÏO\˜ J<≥ÿuHõ •_çH Ñ¨Ó#∞‰õΩ#flk. 2009Ö’ H.ã≤.P~ü.,x~°Ç¨~°nHõ∆#∞ ÉèíQÆflO KÕÜ«∞_®xH˜ PO„^èŒ g∞_çÜ«∂ Ñ¨ÓiÎ„Ñ¨Ü«∞`åflÅ∞ KÕã≤Ok. nHõ∆Ö’ [iy# H˘xfl ãÖÑ¶∞@#Å#∞P è•~°OQÍ KÕã¨∞H˘x UHõOQÍ L Œº=∂xfl =∞@∞ìÉˇ@ì_®xH˜„Ñ¨Ü«∞`«flO KÕã≤Ok. HÍx q^•º~°∞÷Å áÈ~å@O "å\ ˜H˜JO`«∞zHõ¯ÖË^Œ∞. q^•º~°∞ ÷Å =∞~°Ïefl ‰õÄ_» `«=∞"åºáê~°OQÍ<Õ Jq K«∂âß~Ú. ≥ÅOQÍ‰õΩ ãÖ|OkOz#[~°fleã¨∞ìÅ∞ PO„ èŒ =Åã¨"å Œ g∞_çÜ«∂ Zxfl POHõ∆Å∞ ÃÑ\ì#≥ÅOQÍ L Œº=∞OÖ’ Jx~°fiK«hÜ«∞"≥∞ÿ# áê„ « áÈ+≤ã¨∂Î<Õ

L<åfl~°∞. JO Œ∞ˆH [ã≤ìãπ „jHõ$+‚ «# ~°Ç¨Ïã¨º 8= KåÑì~üÖ’gix „Ñ¨ è•#O KÕã≤ K«iÛOK«_»O =∞#‰õΩ Hõ#|_»∞ «∞Ok. Pq^èŒOQÍ KÕÜ«∞_»=∞O>Ë PO„^è Œ =Åã¨"å^Œ J#∞‰õÄÅ[~°fleã¨∞ìÅ#∞ `«Ü«∂~°∞ KÕã¨∞HÀ"åÅx Ñ¨~ÀHõ∆OQÍ PO„^èŒg∞_çÜ«∂‰õΩ ã¨∂zOK«_»O Jx J~°÷O. ≥ÅOQÍ [~°fleã¨∞ìÅ∞

( «~°∞"å~Ú 17= ¿ÑrÖ’)


„Ñü+¨ìOÉèí#Ö’ J"≥∞iHÍ Pi÷Hõ =º=ã¨÷- Z. #iûOÇ¨Ï‡Ô~_ç¤


J"≥∞iHÍ <Õ_»∞ J`«ºO`« f„="≥∞ÿ# Pi÷Hõ ãÖH∆ÀÉèíOÖ’‰õÄ~°∞‰õΩáÈ~Ú LOk. 1930 <å\˜ =∞Ç¨=∂O ŒºO «~åfi «WO «\ ãOH∆ÀÉèÏxfl Jk Z Œ∞~˘¯#ÖË Œ∞. 2008Ö’ "≥Ú ŒÅ~Ú#D ãÖH∆ÀÉèíO ÉèÏs Z «∞Î# Éˇ~ÚÖò J=Ù\ò x èŒ∞Å∞ q_»∞ ŒÅKÕÜ«∞_»O •fi~å ã=∞ã≤áÈ~Ú, Pi÷Hõ =º=ã÷ ÑÙOA‰õΩO@∞#fl ŒxXÉÏ=∂ K≥|∞ «∂ =KåÛ~°∞. HÍx Pi÷Hõ =º=ã÷ =∞O ŒQÆ=∞#OJÖÏQ H˘#™êQÆ∞ «∞O_»QÍ x~°∞^ÀºQÆO W\©=Å HÍÅOÖ’ Z#fl_»∂ÖË#O « f„=OQÍ Ñ¨k âß`åxH˜ KÕ~°∞H˘x WÑ¨C_»Ñ¨C_Õ Jk«Qæ Ñïã≤÷u HõxÑ≤OK«_»O ÖË Œ∞. J"≥∞iHÍ Ô~O_À™êi f„=

Pi÷Hõ ãÖH∆ÀÉèíOÖ’ z‰õΩ¯‰õΩáÈ`«∞#fl^• J#fl "å~°ÎÅ∞ Ãã·`«Oq#=ã¨∞Î<åfl~Ú. ãÖH∆ÀÉè íO J"≥∞iHÍ^Õ J~Ú#Ñ¨Ê\ ˜H˜,Ñ¨~°º=™ê<åÅ∞ „Ñ¨ÑÖK« ÕâßÅ#∞ „Ñ¨ÉèÏq «O KÕ™êÎ~Ú.

"≥Ú Œ\ „ÑÑOK« Ü«Ú^•Ì#O «~°O Ñ~ål « ~å*ÏºÅ‰õΩ, q*Ë «~å*ÏºÅ‰õΩ =∞ èŒº =Ô~û~ÚÖòû ãÖkè ‰õΩkiOk. Ü«Ú ŒÌOÖ’„Ñ «ºHõ∆OQÍ áêÖÁæ#‰õΩ<åfl, #+ìáÈ‰õΩ<åfl Ü«Ú Œú Ñ¶ÖÏÅ#∞ =∂„ «OJ"≥∞iHÍ JkèHõOQÍ á⁄OkOk. Ü«Ú^•Ì#O «~°O Ü«Ú Œú #ëêìÅ#∞O_ç |Ü«∞@Ñ¨_»_®xH˜ KÕÑ¨@ì=Åã≤# Ü« ~ÀÑ≤Ü«∞<£ ÕâßÅÑ¨Ù#i‡~å‡ Ñ¨#∞Å‰õΩ qiqQÍ J"≥∞iHÍ JÑ¨CezÛOk.Ü« ~°Ñ¶π ÕâßÅ‰õΩ =ã¨∞Î, ¿ã=Å#∞ ZQÆ∞=∞u KÕã≤ q™êÎ~°OQÍÖÏÉèÏÅ∞ á⁄OkOk. JO ÕQÍ‰õΩO_® Ñ¨Ù#i‡~å‡ Ñ¨#∞Ö’¡ H˘xflHÍO„\Ï‰õΩ ìÅ#∞ ‰õÄ_® á⁄OkOk. Ô~O_»= „Ñ¨ÑÖK«Ü«Ú^•ú#O «~°O „Ñ¨ÑÖK« ÉÏºOH±, JO «~å˚fÜ«∞ „ Œ=º ãÖã÷,QÍ\òÅ (1944) ™ê÷Ñ¨#Ö’ J"≥∞iHÍ H©ÅHõ áê„ « =Ç≤ÏOzOk.„Ñ¨ÑÖK« =∂~°Hõ HõÔ~hûQÍ „a\˜+π á¶œO_£ ™ê÷#OÖ’H˜ J"≥∞iHÍ_®Å~°∞#∞ K˘Ñ≤ÊOzOk. J"≥∞iHÍ Jaè=$kú "≥#∞Hõ W «~° ÕâßÅPi÷Hõ =º=ã¨ ÷Å#∞ ^≥|ƒfã≤# K«i„`« LOk. „Ñ¨ÑÖK«ÕâßÅxflO\˜Ö’ÔHÅ¡ ãÖÑ¨#fl Õâ◊OQÍ J «ºkèHõ xHõ~° xÅfiÅ∞

HõeyÜ«Ú#fl, 2007 _çÃãO|~ü #∞Op 2009 =~°‰õΩ <≥ÅH˘#fl=∂O^ŒºO Ô~O_»∞ aè#fl Ñ¶ ë`åefl WzÛOk. XHõÑ¨Hõ¯ÃÑ@∞ì|_ç •~°∞Å∂, ãÖÑ¨#∞flÅ∂ «=∞ ãÖÑ¨ ŒÅ∞, P^•Ü«∂Å∞ÃÑOK«∞HÀQÍ, =∞~ÀÑ¨Hõ¯ ™ê=∂#º ‰õΩ@∞OÉÏÅ∞, „âßq∞Hõ‰õΩ@∞OÉÏÅ∞ Ju x~°∞^ÀºQÆO`À, JÑ¨CÅ∞ K≥e¡OK«ÖËHõ H˜ã‘ÎÅ∞Hõ@ìÖËHõ ÅHõ∆ÖÏk ‰õΩ@∞OÉÏÅ∞ Wà◊√§ =^Œ∞Å∞HÀ=_»O`Àã¨`«=∞`«=∞=Ù`«∞<åfl~°∞. W^ÕHÍÅOÖ’ ãÖÑ¨#∞flÅ ãÖÑ¨^Œ™ê=∂#∞ºx ‰õΩ@∞O| Pã≤ÎH˜ 225 Ô~@∞¡ ÃÑiyOk. J@ì_»∞QÆ∞‰õΩ@∞OÉÏÅ Pã¨∞ÎÅ∞ `«QÍæ~Ú. 25 âß`«O ‰õΩ@∞OÉÏÅ‰õΩZÖÏO\˜ Pã≤ÎÖË Œ∞. J"≥∞iHÍ „âßq∞‰õΩÖ’¡ 20 âß «O =∞Ok

„Ñ¨Éèí∞`«fi ~°OQÆOÖ’ Ñ¨xKÕã¨∞Î<åfl~°∞. XHõ"≥·Ñ¨Ù =∂O^ŒºO=Úyã≤O^Œx K≥|∞`«∂<Õ =∞~À"≥·Ñ¨Ù D Ô~O_Õà◊§Ö’ „Ñ¨Éèí∞`«fiL^ÀºQÆ∞Å#∞ `˘Åyã¨∞Î<Õ L#flk. QÆ « ãÖ= «û~° HÍÅOÖ’„Ñ¨Éèí∞`«fiO 6 ÅHõ∆Å 40 "ÕÅ =∞Okx L^ÀºQÍÅ #∞O_ç`˘ÅyOzOk. WOHÍ 10 âß «O =~°‰õΩ L^ÀºQÍÖ’¡ HÀ «ÃÑ\ÏìÅx iÑa¡Hõ<£ áêsì „Ñuáê Œ#. "≥Ú Œ\’¡ åºQÍÅ∞ JO Œ~°∞KÕÜ«∂Å#fl XÉÏ=∂ ãÖÑ¨#∞flÅÃÑ· ÉèÏ~°O "ÕÜ«∞‰õΩO_® ¿Ñ ŒÅãÖˆH∆=∞ HÍ~°º„Hõ=∂Å‰õΩ KÕ¿ã =ºÜ«∂xfl =∂„ «O «yæã¨∞Î<åfl~°∞.Ñ¶e «OQÍ 15 âß «O J"≥∞iHÍ ‰õΩ@∞OÉÏÅ∞ JO>Ë 1.74 HÀ@¡‰õΩ@∞OÉÏÅ∞ JO>Ë ^•^•Ñ¨Ù 5 HÀ@¡ =∞Ok 2010Ö’ãïÑ¨_ç#O`« PÇ¨~°O H˘#∞QÀÅ∞ KÕÜ«∞ÖËx ¿Ñ^ŒiHõOÖ’‰õÄ~°∞‰õΩáÈÜ«∂~°∞.

K«i„ «Ö’9/11QÍ ¿Ñ~˘Ok# PiúHõ =º=ã÷‰õΩ „ÑfHõÖÂ#\fi<£ @=~üû ‰õÄeÛ"Õ « ãOÑ¶∞@<˘Hõ ÃÇÏK«ÛiHõQÍ ÉèÏqOz P «‡q=∞~°≈ KÕã∞HÀ=_®xH | Œ∞Å∞ «# „ÑÑOKåkÑ «º ÅH∆ÍºxH˘Hõ™ê‰õΩQÍ ZOK«∞H˘x W™ê¡O f„= "å Œ∞ÅÃÑÂ „Ñ¨fHÍ~° ^•Ç¨ÏO`ÀPÑ…x™êÎ<£, W~åH±ÅÃÑ· x~°O «~° Ü«Ú ŒúO „Ñ¨Hõ\ÕzOk. DÜ«Ú ŒÌ =ºÜ«∞ÉèÏ~°"Õ∞ Pi÷Hõ ãÖH∆ÀÉèÏxH˜ „Ñ¨ è•# HÍ~°"≥∞ÿOk.„Ñ¨K«#fl Ü«Ú^Œú Ñïã≤÷`«∞Å∞ `˘ÅyáÈ~Ú# `«~åfi`« Ü«Ú^Œú=ºÜ«∂Å∞ «QÆ∞æ åÜ«∞#fl „Éèí=∞Å#∞ g∞_çÜ«∂ „Ñ¨Kå~°O KÕã≤Ok.HÍx x*ÏxH˜ P «~åfi Õ J"≥∞iHÍ ÃãÂxHõ |_≥\ò qÑ¨s «OQÍÃÑiyOk. "≥Ú Œ\˜ QÆÖòÊ Ü«Ú ŒúO, Ü«ÚQÀ™ê¡qÜ«∂ÃÑÂ Ü«Ú Œú^•_»∞Å «~åfi Õ P"≥∞iHÍ PiúHõ =º=ã÷Ö’ |_≥\ò ã¨=∞ «∞Åº «Z‰õΩ¯= ™ê÷~ÚÖ’ ≥|ƒu#flk. #∂ºÜ«∂~°∞¯ [O@ tY~åÅ(\˜fi<£@=~üû) ÃÑÂ ^•_ç <å\˜H˜ J"≥∞iHÍ JÑ¨CÅ∞ ^•x l_çÑ≤ Ö’ãQÍxH KÕ~°ÖË Œ∞ W~åH± Œ∞~å„Hõ=∞ HÍÖÏxH (2003) J"≥∞iHÍ~°∞ ÉèÏ~°O 6.4 „\eÜ«∞<£ _®Å~°¡H ÃÑiyOk. JÑÊ\ l_çÑ≤Ö’70 âß «O •\˜ áÈ~ÚOk. D ~ÀA (2.8.2011H˜ =ÚO Œ∞)Jk 14.3 „\˜eÜ«∞<£ _®Å~°¡H˜ ÃÑiy l_çÑ≤Ö’ 98âß`åxflKÕiOk XHõ W~åH± Ü«Ú Œú =ºÜ«∞"Õ∞ =¸_»∞ „\eÜ«∞<£ _®Å~°¡#∞q∞Oz áÈ~ÚO Œx <ÀÉˇÖò |Ç¨ï=∞u „QÆÇ‘Ï « *’ÃãÑ¶π ã≤ìy¡\ò˚J#∞ PiúHõ âß„ãÎ "Õ «Î ™êH∆Í^•~åÅ`À x~°∂Ñ≤OKå_»∞. ^•x=Å¡<Õ 2008 PiúHõ ãOH∆ÀÉèíO =zÛO Œx J<ÕHõ =∞Ok J"≥∞iHõ<£PiúHõ"Õ «ÎÅ∞ „Ñ¨Hõ\ÕKå~°∞. <å\˜ ãÖH∆ÀÉèí x"å~°ÔHÂ KÕÑ¨\ì#LnúÑ# Ñ äŒHÍÅ`À ãÇ „Ñ «ºHõ∆, Ñ~ÀHõ∆ K«~°ºÅxflO\H© <åÅ∞QÆ∞„\˜eÜ«∞<£ _®Å~°¡#∞ Y~°∞Û KÕã≤Ok. D <ÕÑ¨ äŒºOÖ’ J"≥∞iHÍ~°∞ ÉèÏ~°O «ÅH˜ q∞Oz áÈ=_»O QÆ=∞<å~°›O.


U`å"å « ÕÖË Õ=∞O>Ë, „Ñ¨ÑÖK«OÖ’x U XHõ Õâ◊O HõO>Ë„ Œ=º ÃÑ@∞ì|_ç J «ºO « â◊HÎ=O «"≥∞ÿO Œx ãÊ+ì"≥∞ÿOk. J"≥∞iHÍ‰õÄ_® WO Œ∞‰õΩ q∞#Ç¨~ÚOÑ¨Ù HÍ Œ∞. J„QÆ~å[º=∞x ZO «QÍ[|ƒÅ∞ K«~°∞K«∞‰õΩ#flÑ¨Ê\ ˜H© „^Œ=º ÃÑ@∞ì|_ç =ÚO^Œ∞ Jk^•™ÈÇÏO J#Hõ «ÑÊ_»O ÖË Œ∞. <Õ_»∞ „ÑÑOK«O Z Œ∞~˘¯O@∞#flJxfl ã¨=∞ã¨ºÅHõO>Ë „ Œ=º ÃÑ@∞ì|_ç J «ºO « „Ñ è•# ã=∞ãºQÍÑiq∞OzOk. "≥Ú «ÎO „ÑÑOKåxfl âßã≤OK«QÆÅ å~å™ê÷~ÚHJk KÕ~°∞‰õΩOk. nx „Ñ¨ÉèÏ=O U XHõ „áêO`åxHÀ, ÕâßxHÀÑïq∞`«O HÍ‰õΩO_® "≥Ú`«ÎO „Ñ¨ÑÖKåxH˜ qã¨ÎiOzOk.JO «~å˚fÜ«∞ ÃÑ¶·<å<£û HÍºÑ≤@Öò ™ê÷~ÚH˜ Z ŒQÆ_»O`À ^•x„áê è•#º « =∞iO « ÃÑiyOk. ÃÑ¶·<å<£û z «Î KåÑÖÏºxH „ÑÑOK«^ ÕâßÅhfl r Ç ¨ïE~ü J<åeû# ™ê ÷~Úx JkãÖáêkOK«∞‰õΩOk. J~Ú`Õ nxH˜ J"≥∞iHÍ H˘O`«HÍÅOq∞#Ç¨~ÚOÑ¨ÙQÍ xezOk. J"≥∞iHÍ#∞ JO_»QÍ fã¨∞H˘xÃÑ¶·<å<£û HÍºÑ≤@Öò «# PkèÑ¨ åºxfl „Ñ¨ Œi≈OK«~°OaèOzOk."≥Ú «ÎO ÃÑ@∞ì|_ç •s „ÑÑOK«OÃÑ· PkèÑ «ºO „Ñ Œi≈OKÕ ÃÑ¶·<å<£ûHÍºÑ ≤@Ö ò ã ¨∂K «#Å‰ õ Ω J#∞Q Æ ∞OQÍ J" ≥ ∞iHÍ=º=Ç¨ÏiOK«™êyOk. ÃÑ¶·<å<£û qâ◊fiã¨hÜ«∞ «#∞ Ñï~°H∆OK«_»O^•x «Hõ∆ Hõ~°Î=ºOQÍ =∂iOk. J"≥∞iHÍ J èŒºHõ∆ Ñ¨ ŒqH˜áÈ\© KÕ¿ã"å~°∞ Ãã· «O "åÖò„ã‘ì\ò „áêÑ¨HõO á⁄O Œ_»O J=ã¨~°O.JO Œ∞=Å¡ ã≤ •úO`åÅ∞ U"≥∞ÿ<å, ÃÑ·H˜ Uq∞ „Ñ¨=zOz<å, áêsìU ≥·<å ÃÑ¶·<å<£û HÍºÑ≤@Öò P ÕâßÅ‰õΩ «ÖÁQÍæeûO Õ. HÍ~ÀÊˆ~\òãÖã÷Å =∞ ŒÌ «∞, Jq JOkOKÕ x èŒ∞Å∞ J=ã¨~°O „Ñü XHõ iH©LOk. ~å[H©Ü«∞ Jã≤÷~° « À W «~° ÕâßÅ g∞ Œ P è•~°Ñ¨_Õ^ ÕâßÅ∞ ‰ õÄ_® ÃÑ@∞ ì|_ç^•~ °∞Å ^ŒÜ«∂^•H ˜ ∆ÏºÅ#∞xÅÉˇ@∞ìHÀ=_®xH˜ P~å@Ñ¨_»∞ «∞<åfl~Ú. ÃÑ¶·<å<£û HÍºÑ≤@Öò«# HÀ~°Å#∞ <Õ_»∞ =∞iO «QÍ Kåz J"≥∞iHÍ#∞ ‰õÄ_® «#

QÆ∞Ñ≤Ê\’¡H˜ fã¨∞HÀQÆÅ ™ê÷~ÚH˜ qãÎiOzOk.PQÆ+¨µì 2, 2011= Õk Ö’Ñ¨Ù ~°∞ Ñ¨~°Ñü Ñïq∞ux

ÃÑOÑ¨Ù^ŒÅ KÕã¨∂Î J"≥∞iHÍ HÍO„ÔQã¨∞ (áê~°¡"≥∞O@∞) qkèQÍP"≥∞kOz f~åeû# Œ∞ã≤÷u U~°Ê_çOk. xs‚ « QÆ_»∞=ÙÖ’Ñ¨ÅP"≥∞kOK«Hõ áÈ Õ, qkèQÍ K≥e¡Oz f~åeû# K≥e¡OÑ¨ÙÅã¨=∞ã¨ºPiúHõ ã÷OÉèí#H •i fã∞ÎOk. "≥∞K«∂ºi\© fi# ~°∞ÏÅ, =_ô¤ÅK≥e¡OÑÙÅ ã=∞ãº =ÚO Œ∞H˘zÛOk L^ÀºQÆ∞Å, ÃãÂx‰õΩÅ r`åÖK≥e¡OÑÙÅÖ’ ‰õÄ_® ãOHÀ¬Éèí Ñiã≤÷ «∞Å#∞ Z Œ∞~˘¯#flk. JÑÊ\˜HKÕã≤# 14.3 „\˜eÜ«∞<£ Å~°¡ JÑ¨CÅ Ñïq∞ux áê~°¡"≥∞O@∞=∞~À 2.4 „\eÜ«∞<£ _®Å~°∞¡ ÃÑOK«∞ «∂ P"≥∞kOKåeû =zÛOk.ÖËxKÀ ~å*ÏºOQÆ ãOHÀ¬ÉèíO U~°Ê_»=K«∞Û. JO Œ∞H PQÆ"Õ∞Ñ¶∂Åg∞ Œ LÉèíÜ«∞ ã¨ÉèíÅ∞ =∞iÜ«Ú LÉèíÜ«∞ ~å[H©Ü«∞ Ñ¨H∆ÍÅ =∞ èŒº~å[H©Ü«∞ Hõã¨~°`«∞Î [iyOk. Jk JO`«~° æ`«, |Ç≤Ï~° æ`«‰õΩ=Ú‡ÖÏ@Å∞ =∞iÜ«Ú ‰õΩ=∞‡‰õΩ¯Å`À ‰õÄ_ç# ã∞n~°… „Ñ„HÜ«∞QÍ[iyOk. « •fi~° U@ìHÅ‰õΩ xs‚ « QÆ_»∞=ÙÖ’Ñ¨Å XÑ¨ÊO ŒO

‰õΩkiOk. nx`À ~°∞ Ñ¨~°Ñü ^Œâ◊Å "åiQÍ =∞~À 2.4„\eÜ«∞<£ _®Å~°∞¡ ÃÑ~°∞QÆ∞ «∞Ok. JO>Ë <Õ_»∞#fl 14.3 „\eÜ«∞#¡JÑ¨C Œâ◊Å"åsQÍ 16.7 „\˜eÜ«∞<£ _®Å~°¡H˜ ÃÑ~°QÆ#∞#flk.^•x „Ñ¨HÍ~°O =KÕÛ Ñ¨ Õà◊§Ö’ „Ñ¨Éèí∞ «fi =ºÜ«∂xfl Ô~O_»∞#fl~°~°Hõ∆Å HÀ@¡ _®Å~°∞¡ «yæOK«∞HÀ"åe. Ñ¨#∞flÅ∞ ÃÑOK«‰õÄ_» Œ∞.„Ñ¨ÑÖK«OÖ’ U ÕâßxH˜ ÖË#O « JÑ¨C J"≥∞iHÍ‰õΩ LOk.nxfl fiÛ Õ J"≥∞iHÍ Pi÷Hõ =º=ã÷ ‰õÄeáÈ «∞Ok. JÑ¨Cf~°ÛHõáÈ Õ _®Å~°∞ qÅ∞= Ñ¨_çáÈ «∞Ok.

JÑ¨CÅ Ñïq∞ux ÃÑOK«_»O`À áê@∞ |_≥\ò Ö’@∞‰õΩ HÀ «ÃÑ>Ëì JOâ◊O ‰õÄ_® ÃÑÂ XÑ¨ÊO ŒOÖ’ JO «~åƒQÆ"Õ∞! JÑ¨CÅ∞á⁄O Œ_»O HõO>Ë, J^• KÕÜ«∞_»O J"≥∞iHÍH˜ Z Œ∞~°∞ HÍ#∞#fl„Ñ è•# ã=∞ãºQÍ =ÚO Œ∞‰õΩ ~åÉ’ «∞#flk. Œâ◊Å"åsQÍ ~å#∞#flÑ ÕO_»¡Ö’ 2.1 „\eÜ«∞<£ _®Å~°¡#∞ |_≥@¡Ö’ HÀ « ÃÑ\˜ì, á⁄ Œ∞ÑÙKÕÜ«∂eû LO@∞Ok. „Ñ¨[Å∞ <Õ_»∞ J#∞Éèíqã¨∞Î#fl ãäû_ôÅ∞,ãÖˆH∆=∞ Ñ¶ÖÏÅ‰õΩ HÀ «Å∞ ÃÑ@ìHõ «Ñ¨Ê Œ∞. JO Œ∞‰õΩ J"≥∞iHÍáœ~° ã¨=∂[O JO « ÕeQÍæ JOwHõiOK« Œ∞. J"≥∞iHÍ l_çÑ≤15 „\eÜ«∞<£ _®Å~°∞¡. ~°∞ Ñiq∞u ÃÑOÑÙ, „ÑÉèí∞ «fi =ºÜ«∞OÖ’HÀ « x~°∞^ÀºQÍxfl «yæOK«HõáÈQÍ ÃÑOK«∞ «∞Ok. 2.1 ÅHõ∆ÅHÀ@¡ _®Å~°¡ HÀ « ZO «=∞Ok Láêkèx HÍ*Ëã∞ÎO^À, ZO «=∞Ok¿Ñ Œefl x~°∞¿Ñ Œefl KÕã¨∞ÎO^À, ZO Œi =∞ èŒº «~°QÆu "åixk"åÖÏ JOK«∞Å‰õΩ <≥_»∞ «∞O^À, Wn Jã¨Å∞ ã¨=∞ã¨º HÍQÍ,„Ñ¨ÑÖK«OÖ’<Õ J «ºkèHõ =ã¨∞Î qx=∞Ü«∞ ã¨=∂[OQÍ QÆ∞iÎOÑ¨Ùá⁄Ok# J"≥∞iHÍÖ’ WÑ¨C_»∞ J#∞Éèíqã¨∞Î#fl U XHõ ™œHõ~åºxfl‰õÄ_® JHõ _ç „Ñ¨[Å∞ = Œ∞Å∞HÀÖË~°∞. JO «~°æ « ãÖH∆ÀÉèíO~åHõ=∂#^Œ∞.

|_≥@∞ Ö’@∞ ÉèísÎ HÀãO HÍ~ÀÊ~@∞ HõOÃÑhÅ g∞ Œ J Œ#ÑÙÑ¨#∞flÅ∞ "Õ¿ã Ñïã≤÷u ‰õÄ_® ÖË Œ∞. W~åH±, JÑ…x™êÎ<£ÅÖ’xP~ÚÅ∞, x~å‡~°OQÆ, W «~° =ã∞Î ¿ã=Å ~°OQÍÅ HÍO„\Ï‰õΩìÅ∞«=∞ˆH =™êÎÜ«∞x PtOz# J<ÕHõ J"≥∞iHõ<£ |_® HÍ~ÀÊˆ~\ò

H õOÃÑhÅ∞ Éè íOQ ÆÑ ¨_® ¤~Ú. W~åH ±, PÑ¨ …< £ *ÏfÜ«∞q"≥∂K«<À Œº=∂Å∞ J#∂Ç¨Ïº ™ê÷~ÚÖ’ H˘#™êQÆ_»O =Å¡ «=∞ãÖH©~°‚ ÉèÏQÆ™êfi=∞º ~å*ÏºÅH˜ Z‰õΩ¯= J=HÍâßÅ∞ HõeÊOKåeû=zÛOk. ^•x=Å¡ JHõ _ç HÍO„\Ï‰õΩìÅ#∞ W.Ü«Ú., ~°ëêº,K≥·<å «k «~° ~å*ÏºÅH˜ K≥Ok# HÍ~ÀÊˆ~@∞ HõOÃÑhÅH˜ KåÖÏ"Õ∞~°H JÑÊyOK«Hõ «ÑÊÖË Œ∞. JO Œ∞=Å¡ f„= JãO «$Ñ≤ÎH QÆ∞Ô~·#J"≥∞iHõ<£ HÍ~ÀÊ~@∞ =º=ã÷ g∞ Œ J Œ#ÑÙ Ñ#∞flÅ∞ "ÕÜ«∞_®xHJ"≥∞iHÍ „Ñ¨Éèí∞`åfiÅ∞ „Ñ¨Ü«∞`åflÅ#∞ ‰õÄ_® KÕÜ«∞ÖË=Ù.

JO Œ∞ˆH =Ú#∞‡O Œ∞ 2.1 „\˜eÜ«∞<£ _®Å~°¡ Ö’@∞ «yæOÑ¨Ù„Ñ¨„H˜Ü«∞ '=ÚO Œ∞ #∞~Úº – "≥#∞Hõ Q˘~Úº— =O\˜ Õ ! WÑ¨Ê\˜HJ"≥∞iHÍÖ’ x~°∞^ÀºQÆ âß «O ˘q∞‡k#fl~° âß «O KÕiOk. q^•º"≥·^Œº ~°OQÍÅÖ’ Y~°∞Û#∞ `«yæOKÕO^Œ∞‰õΩ „Ñ¨Ü«∞uflã¨∞Î<åfl~°∞.\©K«~°¡#∞ Z‰õΩ¯=QÍ L^ÀºQÍÅ #∞O_ç `˘Åyã¨∞Î<åfl~°∞. =ã¨∞Î


¿ã=Å qx=∞Ü«∞O «QÆ∞æ «∞#flk. QÆ « Pi÷Hõ ãÖH∆ÀÉèí HÍÅOÖ’HõO>Ë x~°∞^ÀºQÆO Z‰õΩ¯= =ÙOk. 2008 #=O|~°∞Ö’ 6.7âß «OQÍ =Ù#fl x~°∞^ÀºQÆ ~@∞ WÑ¨Ê\˜H˜ 9.6 âß`åxH˜ KÕiOk.2008 _çÃãO|~°∞Ö’ Ñ¨xÖ’ L#fl 154.6 q∞eÜ«∞<£ =∞Ok„âßq∞‰õΩÅÖ’ <Õ_»∞ 10.3 q∞eÜ«∞#¡ =∞Ok Ñ¨x HÀÖ’ÊÜ«∂~°∞.2011 EÖ· <å\˜H˜ "≥Ú «ÎO „âßq∞‰õΩÅ∞ 15.3 HÀ@∞¡ HÍQÍx~°∞^ÀºQÆ∞Å∞ 1 HÀ\˜ 39 ÅHõ∆Å∞. \©<Õ[~°¡ x~°∞^ÀºQÆO 25âß «O. n~°…HÍÅ x~°∞^ÀºQÆ∞Å∞ 62 ÅHõ∆Å =∞Ok. XHõ "å+≤OQÆì<£#QÆ~°OÖ’<Õ \©<Õ[~°¡ x~°∞^ÀºQÆO 49 âß «O. J"≥∞iHÍÖ’ DU_®k "≥Ú Œ\˜ „ ≥·=∂ã≤HõO ([#=i–=∂iÛ) l_çÑ≤ =$kú~@∞0.4 âß`åxH Ñ_çáÈ~ÚOk. WOHÍ «yæ Õ x~°∞^ÀºQÆO =∞iO «ÃÑ~°QÆHõ «Ñ¨Ê Œ∞. D Ñïã≤÷ «∞Ö’¡ Ö’@∞ «yæOÑ¨ÙÔH· „Ñ¨[Å g∞ ŒÑ¨#∞flÅ∞ "Õ¿ãÎ J"≥∞iHÍÖ’ JO «~°æ « ãÖH∆ÀÉèíO «Öˇ «ÎHõ «Ñ¨Ê Œ∞.

J"≥∞iHÍ «# «O\ÏÅ∞ U^À `å#∞ Ñ¨_»∞ «∞O Œx „Ñ¨ÑÖK«^ÕâßÅ∞ q∞#fl‰õΩO_»\ÏxH˜ gÅ∞ÖËx Ñïã≤÷u <≥ÅH˘Ok.ZO Œ∞=Å¡#O>Ë J"≥∞iHÍ „ÑÑOK«OÖ’<Õ JuÃÑ ŒÌ Pi÷Hõ =º=ã÷.^•xH˜ J`«ºkèHõ „Ñ¨ÑÖK« ^ÕâßÅ`À ÖÏ"å^ÕgÅ∞ L<åfl~Ú.J"≥∞iHÍÖ’ Pi÷Hõ Ñïã≤÷u „Ñ¨ÉèÏ=O D ^ÕâßÅxflO\˜ÃÑ·<åÑ¨_»∞`«∞Ok. g@xflO\˜x q∞Oz J"≥∞iHÍ HõÔ~hû _®Å~°∞„ÑÑOK« ÕâßÅ‰õΩ „Ñ è•# i[~°∞fi HõÔ~hûQÍ ‰õÄ_® ÑxKÕã∞Î#flk.PÜ«∂ ^ÕâßÅ∞ `«# q^Õj =∂~°Hõ„^Œ"åºxfl _®Å~° ¡Ö’xÅfiKÕã∞‰õΩO\Ï~Ú. J"≥∞iHÍ Pi÷Hõ Ñiã≤÷u =¸ÅOQÍ _®Å~°∞qÅ∞= kQÆ*Ïi`Õ Jk PÜ«∂ ^ÕâßÅ q^Õj Pi÷H õÖÏ"å ÕgÅÃÑ·<å „ÑÉèÏ=O K«∂ÑÙ «∞Ok. ÃÑ·QÍ W\©=Å ™êìO_»~ü¤JO_£ Ñ¨Ó~ü J<Õ ãÖã÷ J"≥∞iHÍ Ñ¨~°Ñü ˆ~@∞#∞ J «∞º#fl «™ê÷#O #∞O_ç XHõ "≥∞@∞ì «yæOzOk. J"≥∞iHÍ „Ñu+ì‰õΩ =∂„ «Onx=Å¡ ≥|ƒ «yeO Œ#flk "åãÎ=O. =∞~À"≥·Ñ¨Ù SZOZÑ¶πq_»∞ ŒÅ KÕ¿ã Zãπ_çP~ü (ÃãÊ+¨Öò „_®~ÚOQ∑ Ô~·\òû)#∞ „Ñ¨ÑÖK«HõÔ~hû KÕÜ«∂Å#fl „Ñüáê^Œ#Å∞ ‰õÄ_® W\©=e HÍÅOÖ’q#=ã¨∞Î<åfl~Ú.

J"≥∞iHÍ HO„ ŒOQÍ U~°Ê_ç# Pi÷Hõ ãÖH∆ÀÉèíO #∞Oz ZÖÏQÆ>ìHÍ¯Å#fl ^•xÃÑ· l–7, l–20 ÕâßÅ Pi÷Hõ =∞O„ «∞Å∞,ˆHO„nÜ«∞ ÉÏºOHõ~°∞¡ "Õ∞^À=∞^èŒ#O ™êyã¨∞Î<åfl~°∞. =KÕÛÔ~O_Õà◊§Ö’ „Ñ¨Éèí∞ «fi =ºÜ«∞O J Œ∞Ñ¨ÙÖ’H˜ ~å‰õΩ<åfl, =_ô¤~@∞¡ÃÑiy<å ~°∞ ãÖH∆ÀÉèíO q+¨q∞Oz J"≥∞iHÍ Ñ¨~°Ñü =∞iO «‰õΩOyáÈ «∞O Œ#fl x~åÌ~°‰õΩ =KåÛ~Ú. ~°∞ Ñïq∞u ÃÑiQÍHõÃÑ@∞ì|_»∞Å∞ =™êÎÜ«∞x, L^ÀºQÍÅ∞ =™êÎÜ«∞x XÉÏ=∂JO@∞<åfl~°∞. HÍh P^•Ü«∂Å∞ «yæ# [#O, JÑCÖ’¡ z‰õΩ¯‰õΩ#fl[#O =ã¨∞Î=ÙÅ∞ H˘#ÖË~°∞. ã¨~°∞‰õΩÅ _ç=∂O_£ ÃÑiy Õ<Õ L «ÊuÎÃÑiˆQk, L^ÀºQÍÅ∞ =KÕÛk. Pi÷Hõ =º=ã¨÷ =∂O^ŒºO`ÀL#flÑ¨C_»∞ „Ñ¨Éèí∞ «fi Y~°∞Û «yæ¿ãÎ Jk |_≥\ò‰õΩ `À_»Ê_»HõáÈQÍ=∞iO « kQÆ*Ï~°∞ã∞ÎO Œx, n~°…HÍÅ ~°∞ ã=∞ãº Pi÷Hõ =º=ã÷#∞

=∞iO « kQÆ*Ïi˚, z=iH˜ Õâßxfl |<å<å iÑä¡H±Å ™ê÷~ÚH˜fã∞ÔHo¡<å Pâ◊Û~°ºáÈ#Hõ ~¡ ŒO\Ï~°∞ Pi÷Hõ"Õ «Î áêÖò „‰õÄQ∑=∞<£.QÆ`«OÖ’ J"≥∞iHÍ „Ñ¨Éèí∞`«fi aÅ∞¡Å∞ PÅã¨º"≥∞ÿ<å ZHõ¯_çH˜áÈ`å~ÚÖ Ë J" Õ |~À™ê LO_ Õk. WÑ ¨C_ » ∞ JkÇÏiOK«∞‰õΩáÈ~ÚO Œx SZOZÑ¶π #∂ «# JkÑu „Hã‘ì<£ ÖÏQÍ~¤"åMÏºxOKå~°∞. U Õ"≥∞ÿ<å J"≥∞iHÍ, Ü« ~°Ñ¶π Ñïã≤÷ «∞Å∞=∞~À™êi „Ñ¨ÑÖKåxfl =∂O ŒºO kâ◊QÍ #_çÑ≤™êÎÜ«∞#fl ÉèÏ=#ã¨~°fi„ « U~°Ê_»∞`ÀOk.

*Ï<£ "Õ∞<å~üì H©<£û ^•~°≈xHõ «‰õΩ „ Œ=ºÃÑ@∞ì|_ç Ñ¨ÓiÎQÍaè#fl"≥∞ÿOk. Pã¨∞ÎÅ =∂Ô~¯\òÖ’ ÃãÊ‰õΩºÖË+¨<£ ÅHõ∆ÖÏk „Ñ¨[År=<Àáêkèx ^≥|ƒfã¨∞ ÎO^Œx, „^Œ=º ÃÑ@∞ì|_ç^•~°∞Å∞ÃãÊ‰ õ Ω ºÖ Ë@~ ° ¡ KåÑ ¨ÅºOÃÑ · P^è•~ °Ñ ¨_®eû# Ñ ïã ≤ ÷u<≥ÅH˘O@∞O Œx „ Œ=º ÃÑ@∞ì|_ç „ÑÉèÏ"åxfl xÜ«∞O„uOKÕO Œ∞‰õΩ~å[H©Ü«∞ *’HõºO Jx"å~°º=∞x H©<£û ¿Ñ~˘¯<åfl_»∞. „ Œ=º ÃÑ@∞ì|_çJO «~åfÜ«∞ â◊HÎQÍ Z ŒQÆ_®xH Z#fl_»∂ J#∞=∞uOK«‰õÄ_» ŒxPÜ«∞# ã∂zOKå_»∞. „É@ì<£ =Ù_£û ãOã÷Ö·# SZOZÑ¶π, „ÑÑOK«ÉÏºO‰õΩÅ∞ H©<£û Jaè„áêÜ«∂Å#∞ 1944Ö’ |ÅÑiKå~Ú. <Õ_»∞WO Œ∞‰õΩ ÑÓiÎ aè#fl"≥∞ÿ# Ñiã≤÷ «∞Å#∞ =∞#O K«∂ã∞Î<åflO. „ Œ=ºÃÑ@∞ì|_ç q+H“ye #∞O_ç |Ü«∞@Ñ_Õ =∂~åæÅ#∞ J<Õfi+≤OKåeûLOk. <Õ_»∞ =∞# =º=ã÷Ö’ ™ê=∂lHõ ¿ÇÏ «∞| ŒÌ «‰õΩ ™ê÷#O=∞$QÆº"≥∞ÿOk. ã¨~°fi„`å ÃÑ¶·<å<£û PkèÑ¨`«ºO „Ñ¨^Œi≈™ÈÎOk.™ê=∂lHõ JâßOu „Ñ[fiiÅ∞¡ «∞#fl «~°∞OÖ’ ‰õÄ_® ™ê=∂lHõâßOux Ñ¨Ù#~°∞ ŒÌiOKÕO Œ∞‰õΩ ZÖÏO\˜ JO «~°æ « =º=ã÷ÖË Œ∞.L Œºq∞ã¨∞Î#fl „Ñ¨[Å#∞ Jz"ÕÜ«∞_»O [~°∞QÆ∞`ÀOk.

„ Œ=º ÃÑ@∞ì|_ç q[Ü«∞O JOu=∞OQÍ =∞# ™ê=∂lHõ,Pi÷Hõ =º=ã÷Ö’ „Ñü+ìOÉèí# <≥ÅH˘#_®xH˜ ÀÇ¨Ï ŒO KÕã¨∞ÎOk.J"≥∞iHÍÖ’ =∂„ «"Õ∞ HÍ‰õΩO_® ÃÑ@∞ì|_ç •s „ÑÑOK«O JO «\Ï=∂O ŒºO =∞iO « f„= «~°=∞ÜÕ∞º J=HÍâ◊O LOk. 'á⁄ Œ∞Ñ¨Ù—¿Ñi@ „Ñ¨Éèí∞`åfiÅ∞ fã¨∞‰õΩO@∞#fl K«~°ºÅÃÑ· „Ñ¨[Ö’¡ P„QÆÇ¨ÏOHõ@ìÅ∞ `≥OK«∞‰õΩx XH˘¯Hõ¯™êi q∞e>ˇO\ò áÈ~å\ÏÅ‰õΩ^•ifã¨∞Î<åfl~Ú. Ñ¨tÛ=∂ã≤Ü«∂Ö’, L «Î~å„Ñ¶≤HÍÖ’, ÃãÊ~Ú<£,„wãπÖ’ W^Õ [iyOk. „a@<£Ö’#∂ ™ê=∂lHõ =º=ã¨÷‰õΩÑ¨Ê‰õÄeáÈ~ÚOk. W^Õ Ñïã≤÷u "≥Ú`«ÎO ÃÑ@∞ì|_ç^•s„Ñ¨ÑÖK«OÖ’ HÍ#=™ÈÎOk. „Ñ¨ÑÖKåkèÑ¨ «º"Õ∞ UÔH·Hõ ÅHõ∆ ºOQÍJ_»¤QÀÅ∞ ~å[H©Ü«∞ Pi÷Hõ q è•<åÅÖ’ «# ÑÙ\˜ì =ÚxQ Ñiã≤÷u≥K«∞Û‰õΩ#fl J"≥∞iHÍ J Õ TÑ¨ÙÖ’ „Ñ¨ÑÖK« ÕâßÅ#∞ ‰õÄ_®

=ÚOK«_®xH˜ ã≤ ŒÌOQÍ LO Œx QÆ=∞#OÖ’ LOK«∞HÀ"åe. nxH˜„Ñ¨ åº=∂flÜ«∞O ™È+ë["Õ∞. JO Œ∞‰õΩ áÈ~å_Õ „Ñ¨[Å∞ qâßÅSHõº « ™êkèOz, #Ü«∂ L^•~°"å Œ Pi÷Hõ q è•<åÅ#∞, ^•xH˜JO_»QÍ L#fl ™ê„=∂[º"å Œ =ºuˆ~Hõ áÈ~å\ÏxH˜ Ñ¨Ó#∞‰õΩO>Ë^ÀÑ≤_ç Ñ‘_»#Å#∞ JO «O KÕÜ«∞=K«∞Û.

T


K«~°Û

Éè∫QÀoHõ, ™ê=∂lHõ, „Ñ¨*Ï™êfi=∞º `≥ÅOQÍÅ K«~°ÛÖ’

=ÚO^Œ∞H˘ã¨∞Î#fl H˘xfl JáÈÇ¨ÏÅ∞–"åã¨Î"åÅ∞–P‰õΩÅ Éèí∂=∞Ü«∞º

''Éè∫QÀoHõ, ™ê=∂lHõ `≥ÅOQÍ—— ji¬Hõ# ™ê=∂lHõPO„^è Œ `≥ÅOQÍ ã¨=∞#fiÜ«∞ Hõq∞\ © K≥ ·~°‡<£ L.™ê.PO„ èŒ*’ºuÖ’ 19.8.2011= Õn# XHõ "åºãÖ ~åâß_»∞.JO^ Œ ∞Ö’ 16.8.2011 ` Õn# PO„^ è Œ*’ºuÖ’< Õ„Ñ¨K«∞iOK«|_ç# z‰õΩ¯_»∞ „Ñ¨ÉèÏHõ~ü "åº™êxfl L@OH˜ã¨∂Î DHÕk q èŒOQÍ "åºYºÅ∞ KÕâß_»∞. ''QÆ «OÖ’ „Ñ¨*Ï™êfiq∞Hõ`≥ÅOQÍ "å^•xfl `«Ñ¨Ê Éè∫QÀoHõ `≥ÅOQÍ "å^•xfl|ÅÑ¨~Ûk ÖË Œx q «O_»"å ŒO KÕã≤# „Ñ¨ÉèÏHõ~ü ÖÏO\˜"å~°∞WÑÙ_»∞ Éè∫QÀoHõ ≥ÅOQÍ q «O_»"å^•xfl P„â◊~ÚOK«_®xH|Ç¨ïâß PÜ«∞<Õ J#fl@∞¡ Éè∫QÀoHõ `≥ÅOQÍ "å^ŒO=Úã∞QÆ∞Ö’ •QÆ∞‰õΩ#fl ≥ÅOQÍ ˘~°Å ™ê~° èŒºOÖ’ U~°Ê_ç#≥ÅOQÍ á⁄e\˜HõÖò *ËUã‘ À PÔ~flÅ∞¡ K≥\ÏìÑ¨\ÏìÖËã¨∞H˘x

u~°y# ™ê"åã¨ ^À+¨"Õ∞ HÍ~°"Õ∞"≥∂! PÔ~flÅ∞¡ ™ê"åãÖKÕ¿ãÎ g~°∞ "å~°=Ù`å~°#fl@∞¡ „Ñ¨*Ï™êfi=∞º ≥ÅOQÍ"å ŒOÉè∫QÀoHõ ≥ÅOQÍ "å ŒOQÍ ~°∂áêO «~°O K≥OkO Œ#fl=∂@.D "≥·Yi H=ÅO z‰õΩ¯_»∞ „Ñ¨ÉèÏHõ~üH Ñïq∞ «"≥∞ÿOk HÍ Œ∞.PÜ«∞# „áêux èŒºO =Ç≤Ïã¨∞Î#fl ≥ÅOQÍ SHõºHÍ~åºK«~°Hõq∞\©ÖÏQ W «~°∞Å ™ê~° äŒºOÖ’ ÑxKÕ¿ã '' ≥ÅOQÍ [#ãÉèí——≥ÅOQÍ SHõº"ÕkHõ, ''#∂º _≥"≥∂„Hõã‘—— ÖÏO\˜ „Ñ¨*Ï™êfi=∞º≥ÅOQÍ "ÕkHõÅhfl Hõ@ìQÆ@∞ìH˘x Éè∫QÀoHõ ≥ÅOQÍË UÔH·Hõ

ÅHõ∆ ºOQÍ QÆÅ ≥~åã¨ *ËUã‘Ö’ ÉèÏQÆ™êfi=ÚÖ· «=∞ ã¨fi «O„ «Jã≤÷ åfixfl HÀÖ’Ê~Ú z=~°‰õΩ "åi =∞#∞QÆ_Õ ≥|ƒu<Õ Ñiã≤÷uU~°Ê_çOk. D #ëêìxfl „QÆÇ≤ÏOz# H˘xfl ãÖã÷Å∞ ≥~åã¨*ËUã‘ #∞Oz "≥· ˘Åy ≥ÅOQÍ „Ñ¨*Ï„Ñ¶O\ò, ≥ÅOQÍÜ«Ú<≥·>ˇ_£ „Ñ¶O\ò ÖÏO\˜ „Ñ¨*Ï L Œº=∞ ãÖã÷efl U~°Ê~°z,«=∞ ã¨fi «O„ « «#∞ <≥ÅH˘Å∞Ê‰õΩ<åfl ã¨fi «O„ « „Ñ¨ åº=∂flÜ«∞

~å[H©Ü«∞ â◊H˜ÎQÍ Z^ŒQÆ_»OÖ’ qÑ¶¨Å"≥∞ÿ `≥~åã¨`À áê@∞HÍO„ÔQãπ, ≥Å∞QÆ∞ Õâ◊O ÖÏO\˜ J„QÆ‰õΩÅ áêÅHõ=~°æ áêsìÅ`ÀqâßÅ ‰õÄ@q∞x U~°Êiz JO^Œ∞Ö’ XkyáÈ"åÅxK«∂ã ¨ ∞ Î<å fl~Ú. JO^ Œ ∞HÀã Ö Zxfl " ≥ ∞@ ¡~Ú<åkQÆ∞`å=∞O@∞<åfl~Ú.—— Jx L.™ê. ~åâß_»∞.

D ¿Ñ~åÖ’ L™ê ~åã≤# JOâßÅ∞ K«∂¿ãÎ ≥ÅOQÍ[#ã¨Éèí ÖÏO\˜ ãÖã¨÷Å∞ `«=∞ „Ñ¨*Ï™êfiq∞Hõ `≥ÅOQÍ"å^•xfl Ñ¨Hõ¯#ÃÑ\ÏìÜ«∞x, ^˘~°Å <åÜ«∞Hõ`«fiOÖ’ ™êˆQ

Éè∫QÀoHõ ≥ÅOQÍ‰õΩ *· H˘_»∞Î<åflÜ«∞x JáÈÇÏ Ñ_»∞ «∞<åfl_»∞.D q+¨Ü«∂xfl H˘O`« q=~°OQÍ<Õ ÑïjeOK«_»O =Å#JáÈÇ¨ÏÅ∞ `˘ÅyáÈ~Ú „Ñ¨`ÕºHõ `≥ÅOQÍ L^Œº=∞OÖ’áêÖÁæ<Õ â◊‰õΩÎÅ =∞ èŒº x["≥∞ÿ# SHõº «, L Œº=∂xfl U kâ◊QÍ#_»áêÅ<Õ ã¨Ê+ì å =™êÎ~Ú.

L.™ê<Õ `«# 19.8.2011 "åºãÖÖ’ ~åã≤#@∞¡QÍ<Õ''1997 _çâ◊O|~ü 28, 29 `ÕnÖ’¡ ''„Ñ¨`ÕºHõ `≥ÅOQÍ„Ñ*Ï™êfiq∞Hõ PHÍOHõ∆Å∞—— J#fl JOâ◊OÃÑ· =~°OQÆÖòÖ’ [iy#USÑ≤P~üZÑ¶π ã¨ Œã¨∞ûÖ’ f~å‡xOz# =~°OQÆÖò _çHõ¡~+¨<£=∞iÜ«Ú ^•xH˜ H˘#™êyOÑ¨ÙQÍ EÖ· 5,6 1998 ÕnÖ’¡P" ≥∂kOÑ ¨|_ ç# [#ã ¨É è í J=QÍÇ ¨ Ï# Ñ ¨ „` «OÖ’á⁄O Œ∞ÑïÛ#@∞¡QÍ ''„Ñ¨ ÕºHõ ≥ÅOQÍ ~å¢+ì ™ê èŒ# HÀãÖ™êQÆ∞ «∞#fl (Éè∫QÀoHõ) ≥ÅOQÍ áÈ~å@O •xHõ Õ «=∞ÃÑ·^ÀÑ≤_ôx Ñ¨ÓiÎQÍ `˘ÅyOK«ÖË Œx, HÀ™êÎO„ èŒ áêÅHõ=~åæÅ^ÀÑ≤_çH˜ =ºuˆ~HõOQÍ „Ñ¨`ÕºHõ `≥ÅOQÍ ~å¢+¨ìO HÀãÖáÈ~å_»∞ «∂<Õ ≥ÅOQÍÖ’x Éèí∂™êfi=∞º =~åæÅ#∞, "åiU*O@¡#∞, Õâ◊"åºÑÎOQÍ |_® |∂~°∞"å, Éèí∂™êfi=∞º â◊‰õΩÎÅ#∞‰õÄ_® F_çOz „Ñ¨*Ï™êfiq∞Hõ â◊‰õΩÎÅ q[Ü«∂xH˜ À_»Ê_»x Õ^ÀÑ≤_ôx Ñ¨ÓiÎQÍ ~°∂Ñ¨Ù=∂Ñ¨ÖË=∞x „QÆÇ≤ÏOz# K≥·`«#º=O «"≥∞ÿ# ≥ÅOQÍ „Ñ¨[Å∞ <Õ_»∞(Éè∫QÀoHõ ≥ÅOQÍ`Àáê@∞) „Ñ ¨*Ï™êfi=∞º ` ≥ÅOQÍ HÀã Ö ‰ õÄ_®áÈ~å_»∞ «∞<åfl~°∞. Hõ#∞Hõ D áÈ~å@O HÀ™êÎO„ èŒ áêÅHõ=~°æ‰õÄ@q∞H˜ =∂„ «"Õ∞ =ºuˆ~Hõ"≥∞ÿOk HÍ Œ∞. ≥ÅOQÍÖ’xÉèí∂™êfi=∞º =~åæÅ‰õΩ ‰õÄ_® =ºuˆ~Hõ"≥∞ÿO^Œ#fl q+¨Ü«∞Oã¨∞ã¨Ê+ìOQÍ ÕeÛK≥áêÊ~°∞.—— Jx LOk. ÃÑ· q è•<åxH˜ "Õ∞OWÑ¨Ê\ ˜H© Hõ@∞ì|_ç L<åflO. P q^è•#OÖ’ ÉèÏQÆOQÍ<Õ`≥ÅOQÍ ™ê^èŒ# HÀãÖ áÈ~å_Õ â◊‰õΩÎÅhfl\ ˜x SHõºOKÕÜ«∂Å#∞‰õΩO@∞<åflO. `≥ÅOQÍ L^Œº=∞O =∞e^Œâ◊„áê~°OÉèíO #∞O_ç, JO>Ë •^•ÑÙ 15 ãO= «û~åÅ∞QÍ J<ÕHõ`åºQÍÅHÀiÛ, ™êÇ¨ÏãÖ`À áÈ~å_»∞ «∂ ãïÜ≥ÿ∞# Kåi„ «Hõáê„ « áÈ+≤ã∞Î<åfl=Ú. L Œº=∞O ÑHõ ^•i Ñ\˜ì#ÑÙ_»∞ ãiÜ≥ÿ∞#=∂~°æO K«∂Ñ≤ã¨∂Î, q∞e>ˇO@∞QÍ L Œº=∞OÖ’ áêÖÁæO@∂,`«QÆ∞ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ `«y# suÖ’ SHõº ãÖÑ¶¨∞@#Å∞,SHõºHÍ~åºK«~°Å∞, ã¨=∞#fiÜ«∞ „Ñ¶Ö\òÅ∞ U~°Ê~°∞K«∞`«∂


„Ñ*Ï„Ñ¶O\ò x~å‡O KÕã≤ áêÅHõ=~åæÅ∞ U Hõ∆Ï# ≥ÅOQÍL Œº=∂xfl "≥#∞fláÈ@∞ á⁄_çz<å ≥ÅOQÍ „Ñ[Å∞ =∞~À™êi"≥∂ãáÈ‰õΩO_® „Ñ*Ï „Ñ`åº=∂flÜ«∂xfl x~å‡O KÕã∞Î<åfl=Ú."Õ∞O „Ñ¨*Ï™êfiq∞Hõ „Ñ¨ ÕºHõ ≥ÅOQÍ ~å¢+ì ™ê èŒ# HÀãÖáÈ~å_»∞`«∂<Õ áêÅHõ=~åæÅ =∞^èŒº ‰õΩkˆ~ XÑ¨ÊO^•ÅHÍ~°OQÍ Éè∫QÀoHõ ≥ÅOQÍ ~å¢+ìO U~°Ê_ç Õ PÇfix™êÎO.™êfiQÆu™êÎO. JO «\˜ À PQÆ‰õΩO_® „Ñ¨*Ï™êfi=∞º ≥ÅOQÍx~å‡ÏxH˜ „Ñ¨[Å#∞ #_çÑ≤™êÎO. `≥ÅOQÍ HÀãÖáÈ~å_»∞ «∂<Õ g∞~°#∞‰õΩO@∞#fl@∞¡QÍ x=∞fl ‰õΩÖÏÅ qq èŒ™ê=∂lHõ =~åæÅ P èŒfi~°ºOÖ’ ~å¢+ìOÖ’, Õâ◊OÖ’ ™ê=∂lHõ=º=ã¨÷Ö’ =∂~°∞ÊÅ∞ [iy ™ê=∂lHõ PO„^èŒ, ™ê=∂lHõ`≥ÅOQÍ ~å„ëêìÅ∞ U~°Ê_ç<å PÇ¨fix™êÎO. ™êfiQÆu™êÎO.JÖÏˆQ „Ñ¨*Ï™êfi=∞ºO "≥·Ñ¨ÙQÍ #_çÑ≤™êÎ=Ú. HÍx =∂ ÅHõ∆ ºO=∂„ «O „Ñ¨*Ï™êfiq∞Hõ ≥ÅOQÍÜÕ∞.

1996 =∞e Œâ◊ ≥ÅOQÍ L Œº=∞O „áê~°OÉèí"≥∞ÿ#Ñ¨Ù_»∞P L Œº=∂xfl "Õ∞O ã¨=∞i÷OKå=Ú. =∞ ŒÌ «∞ „Ñ¨Hõ\ÕKåO.WO„^•Ô~_ç¤, „ÑÉèÏHõ~üÔ~_ç¤ ÖÏO\"åà◊√§, ≥ÅOQÍ L Œº=∂xfl#_»ÑÖË~°<Õ J=QÍÇÏ#H˘zÛ =~°OQÆÖò ãÉèí, P «~åfi « [#ãÉèíãÖã÷<Õ~°Êiz L Œº=∂xH˜ <åÜ«∞Hõ «fiO =Ç≤ÏOz L èŒ$ «OKÕâß=Ú. „Ñ¨`ÕºHõ „Ñ¨*Ï™êfiq∞Hõ `≥ÅOQÍ x<å^•xflWKåÛ=Ú. g~°#fl P èŒfi~°ºOÖ’ U~°Ê_ç# ≥ÅOQÍ =∞Ç¨ã¨Éèí^Œo`« |Ç¨ï[# `≥ÅOQÍ x<å^Œq∞zÛOk. ˆHâ◊=~å=Ù*Ï^Œ"£, [Ü«∞â◊OHõ~ü, `«k`«~° "Õ∞^è•=ÙÅ`À `≥ÅOQÍ=∞Ç¨ã¨Éèí `≥ÅOQÍ SHõº"ÕkHõ <Õ~°ÊizOk. SHõº"ÕkHõU~åÊ@∞`À<Õ `≥ÅOQÍ =∞Ç¨ã¨Éèí `«# ^Œo`« |Ç¨ï[#≥ÅOQÍ "å^•xfl "≥#H˜ <≥\ì Éè∫QÀoHõ ≥ÅOQÍ "å ŒO`À

SHõº ãÖÑ¶∞@# x<å ŒOQÍ =ÚO Œ∞‰õΩ ≥zÛOk. ≥ÅOQÍSHõº"ÕkHõ À Hõeã≤ Ñ¨xKÕÜ«∂Åx, L=∞‡_ç ÅHõ∆ ºO J~Ú#≥ÅOQÍ ™ê èŒ# HÀãÖ Hõ$+≤ KÕÜ«∂Åx [#ã¨Éèí HÀi<å

<å\˜ SHõº"ÕkHõ, =∞Ç¨ã¨Éèí <åÜ«∞‰õΩÅ∞ «=∞ PkèÑ¨ åºxH˜ZHõ¯_» ^≥|ƒ `«QÆ∞Å∞`«∞O^À#x Ñ¨_»hÜ«∞ÖË^Œ∞. "Õ∞=Úã¨fi`«O„`«OQÍ<Õ Ñ¨xKÕâß=Ú. `≥ÅOQÍ Ñ¨k lÖÏ¡ÅÖ’¡|Å"≥∞ÿ# x~å‡ÏxH ÑÙ<å Œ∞Å∞ "Õâß=Ú. <å\ ≥Å∞QÆ∞ Õâ◊O„ÑÉèí∞ «fiO f„= Jz"Õ « „ÑÜ≥∂yOzOk. Ée¡Åe « ÖÏO\˜HõàÏHÍi˜x =ÚHõ Å∞QÍ #iH˜ Ç¨Ï «ºKÕ~ÚOzOk. SÅ#fl#∞Z<£H“O@~ü KÕã≤Ok. ~°gO Œ~üÔ~_ç¤x ã¨r= ŒÇ¨Ï#O KÕã≤Ok.K«O„ Œ=∞øo z„ «Ç≤ÏOã¨Å‰õΩ QÆ∞Ô~· Hõ#∞fl=¸âß~°∞. [#ã¨ÉèíÃÑ·J„ÑHõ\˜ « x¿+ ŒO qkèOz<å "≥ÚHõ "Àx è≥·~°ºO`À áÈ~å\ÏÅ∞KÕâß=Ú. P=∞#QÆÅ∞¡ K«∞@∞ìÑ¨Hõ¯Å „áêO`åÅ Ô~·`«∞Å‰õΩQÆ∞O@∂~°∞ ÑüÎq «Î# "åºáê~°∞Å #∞Oz #H˜b q «Î<åÅ‰õΩ

ÑïÇ¨~°O WÑ≤ÊOKåO. ã¨∞#flÑ¨ÙH˘O_®Ô~_ç¤x «iq∞H˘\Ïì=Ú.`«∞~°¯Ñë¡Ö’ ã‘=∂O„^èŒ∞Å∞ H˘#flÉèí∂q∞x J_®fi#∞ûÅ∞=keáÈÜÕ∞ÖÏ `«i=∂=Ú. HõÅfiÅ „áê*ˇ‰õΩì ™êkèOK«∞‰õΩ<åfl=Ú. „Ñ¨*Ï™êfiq∞Hõ „Ñ¨`ÕºHõ `≥ÅOQÍ L^Œº=∂xflxi‡OKÕ „Hõ=∞OÖ’ ZO`À=∞Ok HÍ~°ºHõ~°ÎÅ∞ J„Hõ=∞ˆHã¨∞ÅáêÅÜ«∂º~°∞.

2001Ö’ \ ˜P~üZãπ U~°Ê_ç# ãÖ^Œ~°ƒ ùOQÍ <å\ ˜`≥ÅOQÍ =∞Ç¨ã¨Éèí <åÜ«∞Hõ`«fiO `«=∞ ^Œo`« |Ç¨ï[#≥ÅOQÍ#∞ =ke Éè∫QÀoHõ ≥ÅOQÍË â◊~°ºO JO@∂

`≥~åã¨Ö’ KÕ~°_®xH˜ „áê^è•#ºq∞zÛO^Õ `«Ñ¨Ê L=∞‡_çPHÍOHõ∆QÍ#∞#fl ≥ÅOQÍ HÀãO áÈ~å@O KÕÜ«∞_®xH SHõºãÖÑ¶∞@# HÀãÖ WzÛ# Ñ≤Å∞Ñ¨Ù‰õΩ ã¨ÊOkOK«ÖË Œ∞. D<å_»∞JO Œ~°∂ K«iÛã∞Î#fl q èŒOQÍ ≥ÅOQÍ =KÕÛ^•HÍ ZxflHõÅ‰õΩáÈ= Œ∞Ì J<Õ x<å^•xfl [#ãÉèí 1999Ö’<Õ W=fiQÍ ≥ÅOQÍ=∞Ç¨ã¨Éèí [Ü«∞â◊OHõ~ü#∞ =~°OQÆÖò‰õΩ L=∞‡_ç JÉèíºi÷QÍxÅÉˇ>Ëì „Ñ¨Ü«∞ «flO KÕã≤ ‰õÄ_® qÑ¶Å=∞~ÚOk. =∞iH˘O «=∞Ok JÉèíº~°∞÷Å#∞ xÅÉ\˜ì<å „Ñ[Å#∞ J"≥·ÑÙ<≥·<å HõkeOK«ÖËHõáÈ~ÚOk.

2004Ö’ HÍO„ÔQãπ, ≥~åã¨Å∞ á⁄ «∞ÎÃÑ@∞ìH˘x JkèHÍ~°OKÕÑ\˜ì#ÑC_»∞ ≥ÅOQÍ U~åÊ@∞#∞ ÑHõ #ÃÑ\˜ì =∞O„u=~åæÖ’¡KÕi#Ñ¨C_»∞ P áêsìÅ Ñ¨@¡, ZxflHõÅ Ñ¨@¡ „Éèí=∞Å∞ `˘Åy#"å~°O^Œsfl KÕ~°nã≤, SHõºOKÕã≤ „Ñ¨`åº=∂flÜ«∞ "ÕkHõQÍ≥ÅOQÍ SHõº HÍ~åºK«~° Hõq∞\©x "Õ∞"Õ∞ U~åÊ@∞ KÕâß=Ú.

L^Œº=∂Å ^•fi~å<Õ `≥ÅOQÍ ™ê^èŒºO J<Õ x<å^Œq∞zÛx["≥∞ÿ# L Œº=∞ â◊‰õΩÎÅxfl\˜x XHõ `å\˜ÃÑ·H˜ ≥KåÛ=Ú. SHõºãÖÑ¶¨∞@#Å∞ xi‡OKÕ@Ñ¨Ù_»∞ =∞# ã¨fiO`« x<å^•Å∞,q^è•<åÅ∞ ~°∞^ŒÌÖË=Ú. Jk „Ñ¨*Ï™êfiq∞Hõ Ñ¨^Œúu HÍ^Œ∞.L^Œº=∂xfl \˜P~üZãπ ZxflHõÅ∞, LÑ¨ ZxflHõÅ∞ K«∞@∂ìuÑ¨C «∞#flÑ¨C_»∞ SHõº HÍ~åºK«~° Hõq∞\© „Ñ¨[Å‰õΩ L Œº=∞=∂~°æO K«∂Ñ≤Ok. Ñ¨ÙezO`«Å, áÈÅ=~°O, FÃÑ<£HÍãπì,áÈÖËÑë¡ ÖÏO\˜ Ãã*òÅ∞, ÉÏc¡ ÖÏO\ ˜ „áê*ˇ‰õΩ ìÅ#∞J_»∞¤HÀ=_®xH˜ áÈ~å@ HÍ~°º„Hõ=∂Å∞ KÕÑ¨\ ˜ì =#~°∞ÅÑï~°Hõ∆ HÀãÖ Ñ≤Å∞Ñ¨Ù xzÛOk.

2009 ZxflHõÅ ãÖ Œ~°ƒùOQÍ Jxfl áêsìÅ∞ ≥ÅOQÍ‰õΩJ#∞‰õÄÅ=∞<åfl~Ú. ZxflHõÖ’¡ F@¡ HÀãÖ JO^Œ~°∂≥ÅOQÍ J#_»O =Å¡ ≥ÅOQÍ F@∞ peáÈ~Ú z=~°‰õΩ

`≥ÅOQÍ "å^ŒO ÖË^ŒO\Ï~°<Õ q+¨Ü«∂xfl =ÚO^ÕÃÇÏK«ÛiOK«∞`«∂ ZxflHõÅ Ñ¶ë`åÅ∞ `≥ÅOQÍ "å^•xfl„ÑuaOaOK«ÖË=Ù. ZxflHõÅ «~åfi « JO Œ~°∂ "≥∂ãOKÕ¿ã"åàı¡.HÍ|\ì „Ñ¨[Å∞ J„Ñ¨=∞ «ÎOQÍ LO_®Åx „Ñ¨Kå~°O KÕâß=Ú.


2009 _çâ◊O|~°∞ 9 `≥ÅOQÍ U~åÊ@∞ „Ñ¨„H ˜Ü«∞„áê~°OÉèí=∞=Ù`«∞O^ŒO@∂ z^ŒO|~°O „Ñ¨Hõ\ ÕK«_»O`À,_çÃãO|~ü 10# ã‘=∂O„ èŒ∞Å∞ =¸‰õΩ=∞‡_çQÍ ~år<å=∂Å∞KÕã≤ =ÚO Œ∞‰õΩ ≥zÛ# ã"≥∞ÿHÍºO„ èŒ Hõ$„u=∞ L Œº=∂xfl nè@∞QÍZ Œ∞~À¯=_®xH ≥ÅOQÍ „Ñ*Ï „Ñux èŒ∞ÅO`å ≥ÅOQÍ‰õΩ=∞^ŒÌ`«∞QÍ ~år<å=∂Å∞ KÕÜ«∂Åx x<å^ŒO WKåÛO._ ç ÃãO|~ ü 23 z^ ŒO|~ °O ` ≥ÅOQÍ =ºu ˆ~H õ„Ñ¨Hõ@###∞ãïOz ~å[H©Ü«∞ áêsìÅhfl XHõ¯ `å\˜ÃÑ·H˜=KåÛ~Ú. *ˇO_®Å∞ Z*ˇO_®Å∞ Ñ¨Hõ¯#ÃÑ\ ˜ì JO^Œ~°∂~år<å=∂Å∞ ã¨=∞iÊOKå~°∞. `≥ÅOQÍ „Ñ¨H õ@#™êHÍ~°=∞ÜÕ∞º^•HÍ =∞m¡ ZxflHõÅ‰õΩ áÈ=∞#_»O JÖÏ U~°Ê_ç#~å[H©Ü«∞ *ËUã‘ÅÖ’ ÉèÏQÆ™êfi=∞ºO fã¨∞H˘x JO^ŒsflL^Œº"≥∂#∞‡YOQÍ #_»áêÅ#∞HÀ=_»O L™ê‰õΩ `«Ñ≤Ê^Œ=∞xÑ≤OK«_»O QÆ=∞x¿ãÎ PÜ«∞# `≥ÅOQÍ J#∞‰õÄÅ"å^•xflâ◊OHOK«=eû =ã∞ÎOk. â◊√+¯"å^•Å∞ "åºã~°K«#ÖË L Œº=∞OJ#∞‰õΩO>Ë Jk "Õ~°∞QÍh, x[OQÍ ≥ÅOQÍ HÀ~°∞H˘<Õ"å~°∞,4 HÀ@¡ ≥ÅOQÍ „Ñ[Å∞ XHõ @ÜÕ∞º ãO Œ~°ƒùOÖ’ ãfi «O„ « «¿Ñi@ XO@iQÍ LO_»QÆÅ~å? XO@iQÍ LO_»_»OL^Œº=∂xH˜ LÑ¨Hõiã¨∞ÎO^•? J~Ú`Õ JO^Œ∞Ö’ (SHõºãÖÑ¶∞@#) KÕi#O « =∂„`å# ã¨fi «O„ « « HÀÖ’Ê~Ú#@∞¡ZÖÏ ÉèÏq™êÎ~°∞. WÑÙ_»∞ ≥ÅOQÍ =∞ÇãÉèí „Ñ*Ï „Ñ¶O\òÖ’ÉèÏQÆ™êfiq∞QÍ KÕi#O`« =∂„`å# ^•x ã¨fi`«O„`«OHÀÖ’Ê~Ú#>Ë¡<å? ZO « =∂„ «O HÍ Œ∞. L=∞‡_ç ÅHõ∆ ºO HÀãO™êˆQ áÈ~å@OÖ’ ã¨fiO`« Z*ˇO_®Ö’x H˘xfl JOâßÅ∞kfifÜ«∞ ™ê÷#OÖ’H˜ "≥o§áÈ`å~Ú ã¨Ç¨Ï[OQÍ<Õ. P =∂„ «OL™ê‰õΩ `≥eÜ«∞^Œ#∞HÀ"åÖÏ? á⁄e\˜HõÖò *ËUã‘Ö’ KÕi#`«~°∞"å`« [#=i '5— K«~°ÛÅ∞ =ºuˆ~HÕKå=Ú. `«^•fi~åU~°Ê_»É’ÜÕ∞ NHõ$ëê‚ Hõq∞\©x =ºuˆ~HÕK«_»"Õ∞ HÍ‰õΩO_®''QÀ ÉÏºH±—— Jx Ñ≤Å∞Ñ¨ÙxKåÛO. z=~°‰õΩ q∞QÆ å áêsìÅZ"≥∞‡ÖËºÅ∞ ~år<å=∂e=fiHõ \˜P~üZãπ =∂„ «"Õ∞ ~år<å=∂KÕã≤ uiy LÑ ZxflHõÅ‰õΩ áÈ=_®xfl =ºu~HOz, Ñ¶≤„|=i20,2010# q^•º~°∞÷Å L Œº=∂xH =∞ ŒÌ «∞ ≥Å∞Ñ_®xH ‰õÄ_®ã≤^ŒúO HÍHõáÈ=_»O`À JO^Œ∞Ö’ LO_ç ãïÜ≥ÿ∞# áê„`«áÈ+≤OK«ÖËx ã≤÷uÖ’ |Ü«∞@‰õΩ =zÛ \© *ËUã‘Å ã¨=∞#fiÜ«∞„Ñ¶O@∞#∞ =∂iÛ 18, 2010<Õ U~°Ê~°Kå=Ú. LÑ¨ZxflHõÅ^•fi~å `≥ÅOQÍ ~å^Œ∞. JO^Œ~°∂ ~år<å=∂Å∞ KÕã≤≥ÅOQÍ =KÕÛ^•HÍ Z=~°∂ áÈ\© KÕÜ«∞‰õΩO_®, Z=~°∂

F>ËÜ«∞‰õΩO_® ~å*ÏºOQÆ ãÖH∆ÀÉèíO ã¨$+≤ìOKåÅ<åfl=Ú.≥ÅOQÍ L Œº=∂xH˜ #+ìO HõeˆQ Ñïã≤÷u «ÖˇuÎ#Ñ¨Ù_»ÖÏ¡

„Ñ¨`åº=∂flÜ«∞ "ÕkHõÅ#∞ U~°Ê~°K«_»"Õ∞HÍHõ ãïÜ≥ÿ∞#x<å^•Å#∞ JOkOKå=Ú. NH õ $+ ¨ ‚ H õq∞\ ©x

|Ç≤Ï+¨¯iOKå=Ú. P \ ©*ËUã‘Å ã¨=∞#fiÜ«∞ „Ñ¶Ö@∞<Õ„Ñ¨*Ï„Ñ¶O@∞QÍ xi‡OKå=Ú. ã¨fi «O„ «OQÍ#∂, W «~°∞Å`ÀHõeã≤ =#~°∞Å Ñi~°Hõ∆, ≥ÅOQÍ ~å¢+ì ™ê èŒ# L Œº=∞OÖ’=ÚO Œ∞O@∞<åflO. \P~üZãπ, á⁄e\HõÖò *Zã≤Å∞ L Œº=∂xfl"å~Ú^• "ÕÜ«∂Å#∞‰õΩ#flÑ¨Ù_»ÖÏ¡ W`«~° ãÖã¨÷Å`À Hõeã≤L^Œº=∞ Ñ≤Å∞Ñ¨Ùxã¨∞Î<åfl=Ú. áê~å q∞Å@s |ÅQÍÅ#∞"ÕÖÏkQÍ kOz q^•ºi÷ L Œº=∂Å#∞, ≥ÅOQÍ L Œº=∂xfl~°H õ ÎÑ ¨ Ù>Ë~ °∞Ö’ ¡ =ÚOKåÅx K«∂ã¨∂Î 8= KåÑ¨ ì~ ü#∞J=∞Å∞KÕã¨∞Î#fl H˜~°ü‰õΩ=∂~üÔ~_ç¤ „Ñ¨Éèí∞`åfixH˜ =ºuˆ~HõOQÍHõeã≤=KÕÛ â◊‰õΩ ÎÅxflO\ ˜h HõÅ∞Ñ¨Ù‰õΩ~å=_»O ã≤ã¨Öˇ ·#L^Œº=∞HÍ~°∞Å∞QÍ =∂ Hõ~°Î=ºO, ÉÏ^èŒº`«. ~å[ºÇ≤ÏOã¨‰õΩ=ºuˆ~HõOQÍ, áê~°¡"≥∞O@∞Ö’ ≥ÅOQÍ aÅ∞¡ÃÑ\ÏìÅx HÀˆ~Jxfl áêsìÅ∞, ãÖã÷Å`À Hõeã≤ Ñ¨xKÕÜ«∂Å#∞HÀ=_»O ^•xHÀãÖ SHõº ãÖÑ¶∞@# x~å‡OÖ’ ÉèÏQÆOQÍ J=ã¨~°"≥∞ÿ ÕH˘xfl "≥∞@∞¡ kQÍÅ#∞HÀ=_»O á⁄~°áê@∞ HÍ Œ∞. ~å[H©Ü«∞áêsìÅ∞ XHõifl XHõ~°∞ #=∞‡ÖËx ã≤÷uÖ’ ~år<å=∂Å∞KÕÜ«∞‰õΩO_®, SHõº L Œº=∂xfl xi‡OKÕO Œ∞‰õΩ U JkèHÍ~°~å[H©Ü«∞ „ÑÜ≥∂[#O PtOK«x „Ñ*Ï„Ñ¶O@∞ Jxfl áêsìÅ`À~år<å=∂ K Õ~ÚOK«_®xH ˜ , qâßÅ SH õ º" ÕkH õ#∞xi‡OK«_®xH˜ L.™ê.<Õ „Ñ¨=zOz#@∞¡QÍ „Ñ¨ è•# „ã¨=OuáÈ~å\ÏxH˜ <åÜ«∞Hõ`«fiO =Ç≤ÏOKÕ „Ñ¨Ü«∞`«flO KÕÜ«∞_»O,JÖÏO\˜ qâßÅ "ÕkHõÅ x~å‡O HÀãÖ „Ñ¨*Ï™êfi=∞º≥ÅOQÍ ÖÏO\˜ x<å^•xH˜ kfifÜ«∞ ™ê÷<åxfl W=fi_»"Õ∞

P "≥∞@∞¡ kQÆ_»OÖ’ ™ê~åOâ◊O `«Ñ¨Ê =∞øoHõ ÅH∆Íºxfl= Œ∞Å∞HÀ=_»O HÍ Œ∞.

<å ™ê÷#OÖ’ <Õ<Õ LO\Ï#∞ J#∞HÀ=_»O XO@∞ «∞ÎáÈHõ_»J=Ù «∞O Õ «Ñ¨Ê SHõº «‰õΩ Ñ¨xH˜~å Œ∞. L™ê‰õΩ U "≥∞@∞ìkQÍeû# Ñ¨xÖË Œ∞. ZO Œ∞HõO>Ë PÜ«∞#‰õΩ „Ñ¨ ÕºHÍO„ èŒQÍx,„Ñ ÕºHõ ≥ÅOQÍ QÍh «Hõ∆ J=ã~°O HÍ Œ∞. ™ê=∂lHÍO„ èŒ,™ê=∂lHõ ≥ÅOQÍ "å^•Å∞ KÕ¿ãÎ KåÅ∞. HÍ~åºK«~°Ö’LO_Õ "åà◊§‰õΩ SHõº ãÖÑ¶ ¨∞@#Å∞, SHõºáÈ~å\ÏÅ∞J=ã¨~°=∞=Ù`å~Ú. „Ñ¨`ÕºHõ `≥ÅOQÍ L^Œº=∞ áÈ~å@,HÍ~åºK«~°Ö’¡ áêÖÁæ#_»=∞O>Ë ã¨fi «O„ «O = Œ∞Å∞HÀ=_»OHÍ Œ∞. „Ñ¨*Ï™êfi=∞º ≥ÅOQÍ"å^•xfl Ñ¨Hõ #ÃÑ@ì_»O HÍ Œ∞.L™ê J#fl@∞¡QÍ<Õ XH˘¯Hõ¯™êi H˘xfl x<å^•Å∞ „Ñ¨^äŒ=∞,kfifÜ«∞ ™ê÷<åÖÏ„Hõq∞OK«∞`å~Ú. Z`«∞ÎQÆ_»Å s`åº WkJ «ºO « ™êfiÉèÏqHõ"≥∞ÿ# Õ.

WHõ L™ê ~åã≤# "åºãÖÖ’<Õ ''P<å_»∞ 'qâßÖÏO„ èŒÖ’„Ñ¨*Ï~å[ºO— J#fl@∞¡ „Ñ¨ ÕºHõ ≥ÅOQÍÖ’ „Ñ¨*Ï~å[ºO Jx«Hõ∆, n~°…HÍeHõ L=∞‡_ç ÅH∆ÍºÅ#∞ UHõHÍÅOÖ’ Hõey LO>Ë


=~°æ"å Œ∞ÖÏ¡QÍ "Õ∞=Ú =~°æ‰õΩÅ "å ŒO`À ''„Ñ ÕºHõ ≥ÅOQÍÖ’™ê=∂lHõ „Ñ¨*Ï~å[ºO—— JO@∞<åflO. Jx ~åâß_»∞. JÖÏJ#_»O g∞ W+ìO, Jk g∞ Ç¨Ï‰õΩ¯. Z=~°∂ HÍ Œ#_»O ÖË Œ∞.J~Ú Õ JO Œ∞Ö’ ‰õÄ_® „Ñ¨ ÕºHõ ≥ÅOQÍÖ’ ™ê=∂lHõ„Ñ¨*Ï~å[ºO—— JO@∞<åfl~°O>Ë g∞~°∞ ™ê=∂lHõ „Ñ¨*Ï~å[ºOxi‡OK«_®xH˜ XHõ „Ñ¨ ÕºHõ ≥ÅOQÍ ~å¢+ìO HÍ"åÅ<ÕQÍJ~°÷O. P „Ñ¨ ÕºHõ ≥ÅOQÍ ~å¢+ìO Éè∫QÀoHõ=∂ HÍ^•?K≥Ñ¨ÊO_ç L.™ê.QÍ~°∞? JO>Ë g∞‰õΩ `≥eÜ«∞‰õΩO_®<Õg∞~°Å∞¡‰õΩ#fl LK«∞ÛÖ’ g∞ˆ~ Ñ¨_»ÖË^•? z‰õΩ¯_»∞ „Ñ¨ÉèÏHõ~ü`˘eÅHõ∆ ºO Éè∫QÀoHõ ≥ÅOQÍ J#_®xfl «Ñ¨CÑ¨_»∞ «∞#flg∞~°∞ ™ê=∂lHõ „Ñ¨*Ï~å[ºO xi‡OK«_®xH˜ =ÚO Œ∞ „Ñ¨ ÕºHõ`≥ÅOQÍ HÍ"åÅ#_®xH˜ ™ê~åOâ◊=ÚÖ’ U"≥∞ÿ<å `Õ_®LO^•? g∞ =∂@Ö’¡ ‰õÄ_® ^Œâ◊Å ã≤^•úO`«O g∞‰õΩ` ≥eÜ«∞‰ õΩO_®<Õ =KÕÛã≤Ok. nxfl â◊√^Œ ú ` «~ ° ¯=∞xH˘>ËìÜ«∞‰õΩO_® Ö’ «∞QÍ PÖ’z¿ãÎ J~°÷=∞=Ù «∞Ok.

L™ê «# "åºãOÖ’ ~åã≤# q èŒOQÍ ''Éè∫QÀoHõ ≥ÅOQÍáÈ~å@O „Ñ¨ è•# „ã¨=Ou áÈ~å@OQÍ L<åfl ™ê=∂lHõ,„Ñ¨*Ï™êfiq∞Hõ áÈ~å@O Ãã· «O D Œâ◊Ö’<Õ kfifÜ«∂Oâ◊OQÍ<≥·<å UHõ HÍÅOÖ’ LxH˜Ö’ LO_®e. W@∞=O\˜ Éè∫QÀoHõ,™ê=∂lHõ L=∞‡_ç ÅHõ∆ ºO`À ã¨fi «O„ «OQÍ Ñ¨xKÕÜ«∂eû#„Ñ¨*Ï™êfiq∞Hõ ≥ÅOQÍ"å Œ∞Å∞ P ÉÏ èŒº «#∞ qã¨‡iOK«@OHõ∆O`«=ºO HÍ^Œ∞—— Éè∫QÀoHõ `≥ÅOQÍ áÈ~å@O „Ñ¨^è•#„ã¨=Ou áÈ~å@OQÍ L#flÑ¨Ù_»∞ ã≤ã¨Ö·# ≥ÅOQÍ"åk PáÈ~å@OÖ’ áêÖÁæ<åeÊO Õ. ãfi «O„ « « xÅ∞ÑÙ‰õΩO@∂<Õ SHõºáÈ~å\ÏÅ∞ xi‡OK«_»O [~°∞QÆ∞ «∞Ok. J„QÆ‰õΩÅ áêÅHõ =~°æ‰õÄ@q∞H˜ L=∞‡_ç ÅHõ∆ ºO LO_®Åx HÀ~°∞HÀ=_»O J`åºâıJ=Ù «∞Ok. =∞#O ™ê~° èŒºO =Ç≤ÏOKåeû# Œo «, |Ç¨ï[#„âßq∞Hõ=~°æ ‰õΩÅ Ñ‘_ç`« „Ñ¨[Å∞ ‰õÄ_® „Ñ¨*Ï™êfi=∞º≥ÅOQÍ`À áê@∞ Éè∫QÀoHõ ≥ÅOQÍ HÀ~°∞‰õΩO@∞<åfl~°∞.

P L Œº=∞OÖ’ „HÜ«∂jÅOQÍ q∞e>O\òQÍ áÈ~å_»∞ «∞<åfl~°∞.P Ô~O_çO\˜H˜ áÈ\© ÃÑ\ÏìÅ#∞HÀ=_»O ÖË^Œ∞. q∞eÜ«∞<£=∂~üÛ#∞ q[Ü«∞=O «O KÕÜ«∂_»OQÍh, „Ñã∞Î «O [~°∞QÆ∞ «∞#flã¨HõÅ[#∞Å ã¨"≥∞‡Ö’ áêÖÁæ#_»O QÍh nxH˜ =∞OzL^•Ç¨Ï~°Å∞. <Õ_»∞ ã¨HõÅ [#∞Å ã¨"≥∞‡Ö’ áêÖÁæ<Õ Œo «|Ç¨ï[# „âßq∞Hõ =~°æ ‰õΩÅ Ñ‘_ç`« „Ñ¨[Å#∞ =∞iO`«L èŒ$ «OQÍ ã"≥∞‡Ö’ áêÖÁæO@∂ D ã"≥∞‡##∞ãiOz ~åÉ’ÜÕ∞™ê~°fi„uHõ u~°∞QÆ∞ÉÏ@∞ ÖÏO\˜ kQÆƒO^èŒ<åxH˜ `«Ü«∂~°∞KÕÜ«∂ÖÏfl ÖËHõ ã¨fi`«O„`«`« ¿Ñ~° "Õˆ~ HÍ~°º„Hõ=∞O WzÛL^Œº=∂xfl xsfi~°ºO KÕÜ«∂ÖÏ? áÈ~å\Ïxfl L^èŒ$`«OKÕÜ«∞_»"Õ∞, SHõº áÈ~å\Ïefl =ÚO^Œ∞‰õΩ #_»Ñ¨_»"Õ∞ <Õ\˜Hõ~°Î=ºO.

L™ê<Õ =∞m§ 15.9.2011# PO„ èŒ*’ºuÖ’<Õ ~åã≤#@∞¡Wk XHõ J~°÷=O «"≥∞ÿ# K«~°ÛQÍ =Úy¿ãÎ ÉÏQÆ∞O_»∞#<åfl~°∞.WO^Œ∞Ö’ JO`«QÍ Jã¨Ê+¨ì"≥∞ÿ# q+¨Ü«∂Å∞ Ug∞ÖË=Ù.≥ÅOQÍ „áêO «OÖ’x 4 HÀ@¡ =∞Ok ã¨|ƒO_» =~å‚Å,

‰õΩÖÏÅ, =~åæÅ „Ñ[Å∞ ≥ÅOQÍ HÀ~°∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. J «ºO «"≥∞*Ïi\© HÀ~°∞‰õΩ<Õk „Ñ ÕºHõ ≥ÅOQÍ. Éè∫QÀoHõ ≥ÅOQÍL^Œº=∞O ''^•xHõ^Õ F „áêOfÜ«∞ „Ñ¨*Ï™êfi=∞º „Ñ¨*ÏL Œº=∞O——QÍ QÆ∞iÎOz#Ñ¨Ù_»∞ WOHÍ Jã¨Ê+ì « ZO Œ∞‰õΩ •xflã=∞i÷Oz, =∞ ŒÌ «∞ ≥eÑ≤ JO Œ∞Ö’ K«∞~°∞‰õΩQÍ áêÖÁæ#_®xH=∞#‰õΩ J_»¤OH˜ Uq∞\˜? WOHÍ ã¨Ê+ì « ~åxk Z=iH˜?áÈ~å_Õ „Ñ¨[Å‰õΩ ã¨Ê+ì « LOk. ã¨Ê+ì « ~å"åeûOk ÑÖ_ç «K«~°ÛÅH˜ JÅ"å@∞ Ñ¨_»¤"åà◊§ˆH. g∞~°∞, =∂~ÀA g~°#fl Hõeã≤U~åÊ@∞ KÕã≤# ãÖã÷Å∞, <åÜ«∞‰õΩÅ∞, áêsì ŒàÏÅ∞ Jxflã¨Ê+ìOQÍ<Õ Ñ¨xKÕã¨∞Î<åfl~Ú. ≥ÅOQÍ =∞Ç¨ã¨ÉèíÖ’ =ÚYº<åÜ«∞‰õΩÅ∞QÍ Ñ¨xKÕã≤# q.„Ñ¨HÍâò, K≥~°∞‰õΩ ã¨∞ è•Hõ~ü ÖÏO\˜"åà◊√§ J„QÆ‰õΩÅ, Éèí∂™êfi=ÚÅ, ˘~°Å <åÜ«∞Hõ «fiOÖ’ ÑxKÕ¿ã\ ˜P~üZãπÖ’ ZÑ¨Ù_À KÕi Ñ¨xKÕã¨∞ÎO_»QÍ g∞ˆ~~åÊ@∞KÕã ≤#(^ŒàÏÅ∞) áês ì =∂"À~Úã¨∞ ì áês ì`À H õeã≤áÈ~å_»∞`«∞<åfl~°∞. ã¨Ê+¨ ì`« =zÛ#"åà◊√§ P q^è ŒOQÍÑ¨xKÕã¨∞Î<åfl~°∞. WOHÍ ã¨Ê+ì «~åxk g∞ˆH<Õ"≥∂.

<Õ_»∞ [~°∞QÆ∞ «∞#fl ãHõÅ [#∞Å ã"≥∞‡Ö’ g∞ ãOã÷ „HÜ«∂jÅOQÍ áêÖÁæ<åe. D ã¨"≥∞‡#Ω ™ê~°fi„uHõ u~°∞QÆ∞ÉÏ@∞QÍ,XHõ kQÆƒO èŒ#OQÍ =∂iÛ ~å¢+ì, HO„ Œ „Ñ¨Éèí∞`åfiÅÃÑ· XuÎ_çK Õã ≤ ` ≥ÅOQÍ ™êk èOK « ∞HÀ=_ »OÖ’ =ÚYºáê„` «x~°fiÇ≤ÏOKåe. g∞~°∞ ≥ÅOQÍ „áêO «OÖ’ „Ñ¨ è•# „ã¨=OuáÈ~å@OÖ’ K«∞~°∞‰õΩQÍ áêÖÁæO@∂ PO„^èŒ „áêO`«=ÚÖ’≥ÅOQÍ L Œº=∂xH ãOÑ¶‘∞ÉèÏ"åxfl ‰õÄ_»QÆ\˜ì JÖÏQ JHõ _»

‰õÄ_® *· ™ê=∂lHÍO„ èŒ L Œº=∂xfl xi‡OK«_®xH˜ Hõ$+≤KÕÜ«∞O_ç. g∞ˆ~ J#fl@∞¡ Éè∫QÀoHõ, ™ê=∂lHõ, „Ñ¨*Ï™êfi=∞º≥ÅOQÍ "å Œ∞Å#∞ XHõ •xH˘Hõ\˜ Z Œ~°∞QÍ ÃÑ\ì, U^À

XHõ •xfl =ÚO Œ∞ÃÑ\˜ì =∞~˘Hõ •xfl "≥#H¯<≥>Ëì ÇÏ‰õΩ¯ Z=iH©ÖË Œ∞. J Õ q èŒOQÍ UHõHÍÅOÖ’ Jxfl JOâßÅ‰õΩ XH q èŒ"≥∞ÿ#„áê è•#º « W=fi_»O ‰õÄ_® ™ê èŒºO HÍ Œ∞. U ãO Œ~°ƒùOÖ’<≥·<åJxfl =ÚYº JOâßÖ’¡ U^À XHõ\ =∂„ «"Õ∞ „Ñ è•# JOâ◊OQÍ=ÚO^Œ∞‰õΩ =ã¨∞ÎOk. JxflO\˜x ã¨=∂# „áê^è•#ºq∞KÕÛZH¡Hìã≤*ÏxH QÆ∞iHÍ‰õΩO_® „Ñ è•# "≥·~°∞ èŒºO JO Œ∞Ö’ „Ñ è•#JOâßxH˜ „áê è•#º «xzÛ ^•xfl Jaè=$kú KÕã≤, Ñï+¨ iOKÕkâ◊QÍ =ÚO^Œ_»∞QÆ∞ "Õ^•ÌO. „Ñ¨*Ï™êfi=∞º `≥ÅOQÍ,„Ñ¨*Ï™êfiq∞HÍO„ èŒÅ#∞ ™êkèOK«∞‰õΩO^•O.

T


2003= ãÖ= «û~°O "≥Ú Œ\˜ ÉèÏQÆOÖ’ Õâ◊OÖ’x qq èŒ~å„ëêìÅ Jaè=$kú f~°∞ ≥#∞flÅÃÑ· WO_çÜ«∂ @∞_Õ XHõ ã¨~fi#∞x~°fiÇ≤ÏOzOk. 1991–2001(10 ãÖ=`«û~åÅ) =∞^èŒº[iy# Jaè=$kúx ˆHO„ Œ, ~å¢+ì „Ñ¨Éèí∞`åfiÅ∞ á⁄O Œ∞ÑïÛ#QÆÏOHÍÅ ^•fi~å<Õ qq^èŒ ~å„ëêìÅ =∞^èŒº JO`«~åÅ#∞,Jaè=$kúx ÉËsA "Õã≤Ok. nxÔH· Zxq∞k ~°OQÍÅ#∞(áê~åg∞@~üû), „Ñü ~°OQÆOÖ’ Zxq∞k #∞Oz Ñ¨kHÍ~°ÏÅ#∞(á¶êºHõì~üû) á⁄O Œ∞ÑïÛOk.

ÑïjeOz# JOâßÅ∞:

1.ãÖÑ¨^Œ–|_≥˚\ò, 2.âßOu Éèí„^Œ`«Å∞, 3.„áê^äŒq∞HõP~ÀQÆºO 4.„áê^äŒq∞Hõ q^Œº, 5.qx=∞Ü«∞O–=∂Ô~¯@∞¡,6.=º=™êÜ«∞ ~°OQÆO, 7.=∞øeHõ =#~°∞Å∞, 8.ÃÑ@∞ì|_»∞Å∞,Ñiã≤÷u D q èŒOQÍ ZOÑ≤Hõ KÕã≤# ~°OQÍxHÑk áê~ÚO@¡#∞ˆH\Ï~ÚOz, =zÛ# áê~ÚO@¡ P è•~°OQÍ PÜ«∂ ~å„ëêìÅ‰õΩ~åºO‰õΩÅ#∞ „Ñ¨Hõ\Õz J «∞º «Î=∞, J^•fi#fl ~å„ëêìÅ∞ JxÔ~O_»∞ =~åæÅ∞QÍ qÉèílOzOk. JO Œ∞ÉÏ@∞Ö’ L#fl qq èŒã~fi Ñ Œú «∞Ö’¡ D Ñ Œúu XHO « âß¢ã‘ÎÜ«∞"≥∞ÿ# Œx, WO_çÜ«∂@∞_Õ P Õâ◊O "Õ∞~°‰õΩ ã¨~fi KÕÑ¨\ì# „Ñ¨=ÚY Pi÷Hõ"Õ «ÎÖ·#q"ÕH± Õ"£~åÜü∞, Åg+π |O_®sÅ∞ ≥eáê~°∞. WÖÏO\ ã~fi#∞"≥Ú@ì"≥Ú Œ\˜™êiQÍ KÕÑ¨@ì_»O =¸ÅOQÍ H˘ «ÎQÍ U~°Ê_ç#~å„ëêìÖ·# L «Î~åYO_£, *Ï~°öO_£, K«fÎãπQÆ_è£Å QÆÏOHÍÅ#∞,"å\ =∂ «$ ~å„ëêìÖ·# L «Î~ü„Ñ Õâò, cÇ~ü, =∞ èŒº„Ñ ÕâòÅ`À<ÕHõeÑ≤ K«∂_»_»O [iyOk. J™êûO q∞#Ç¨ q∞QÆ å Dâß#º~å„ëêìÅ, L «Î~å# QÆÅ ã≤H¯O, ŒH∆Ï# QÆÅ ÑÙ Œ∞KÕÛi ~å„ëêìÅQÆÏOHÍÅ∞ JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’ ÖËHõáÈ=_»O`À D ã¨ˆ~fiÖ’KÕ~°ÛÖË^Œx x~åfiÇ¨Ï‰õΩÅ∞ `≥eáê~°∞. D q∞#Ç¨~ÚOÑ¨Ù~å„ëêìÅ∞ áÈQÍ q∞ye# ÑÖ^˘q∞‡k ~å„ëêìÅ Jaè=$kúxqâı¡+≤Oz Pâ◊Û~°ºHõ~°"≥∞ÿ# q+Ü«∂Å#∞ QÆ∞iÎOK«_»O [iyOk.

D ã¨ˆ~fi ^•fi~å Ju z#fl ~å„ëêìÖË „Ñ¨QÆuH˜ KÀ^ŒHõâ◊‰õΩÎÅ∞QÍ LO@∞<åflÜ«∞x QÆ∞iÎOK«_»O QÆ=∞<å~°›O. D q èŒOQÍ"≥Ú Œ\ S Œ∞ ™ê÷<åÖ’¡ =~°∞ãQÍ QÀ"å, _èçb¡, ÑO*ÏÉò, H~°à◊,Ç≤Ï=∂K«Öò „Ñ ÕâòÅ∞ ãfiO «O KÕã∞HÀ=_»O [iyOk. WO Œ∞Ö’PO„ èŒ„Ñ Õâò 12= ™ê÷<åxfl P„Hõq∞OK«QÍ, cÇ~ü z=i 19=

z#fl ~å„ëêìÅ∞–„Ñ¨QÆuH˜ KÀ^ŒHõ â◊‰õΩÎÅ∞–_®IIl.ÅK«ÛÜ«∞º

K«~°Û

~å¢+ìOQÍ<Õ xezOk. [<åÉèÏÑ¨~°OQÍ, "≥·âßÅºÑ¨~°OQÍ L#flÑ¨k ÃÑ ŒÌ ~å„ëêìÅ∞ q∞QÆ å z#fl ~å„ëêìÅHõ<åfl "≥#∞Hõ|_çL#fl@∞¡ ÕeOk. D Ñ¨k ÃÑ ŒÌ ~å„ëêìÖ’¡ ‰õÄ_® PO„ èŒ„Ñ¨ Õâò5= ™ê÷<åxfl, «q∞à◊<å_»∞ "≥Ú Œ\˜ ™ê÷#OÖ’, cÇ¨~°∞ 10=™ê÷#OÖ’ LOk.

qq èŒ ~°OQÍÅ "åiQÍ K«∂ã≤#Ñ¨C_»∞, ãÖÑ¨ Œ–|_≥\ò~°OQÆOÖ’ "≥Ú Œ\˜ =¸_»∞ ™ê÷<åefl 1991, 2001ÅÖ’#∞=~°∞ãQÍ _èçb¡, QÀ"å, ÑO*ÏÉòÅ∞ P„Hõq∞OK«QÍ, PO„ èŒ „Ñ Õâò1991Ö’ 7= ™ê÷#OÖ’ LO_»QÍ, 2001Ö’ 10= ™ê÷<åxH˜kQÆ*ÏiOk. „áê^äŒq∞Hõ q^•º~°OQÆOÖ’ 2001Ö’ QÀ"å,Ç≤Ï=∂K«Öò„Ñ¨ Õâò, H~°à◊, _èçb¡Å∞ =ÚO Œ∞ =~°∞ã¨Ö’ LO_»QÍ1991Ö’ ‰õÄ_® W"Õ ~å„ëêìÅ∞ "≥Ú Œ\˜ <åÅ∞QÆ∞ ™ê÷<åÖ’¡L<åfl~Ú. PO„ èŒ„Ñ¨ Õâò 1991Ö’ 15= ™ê÷#OÖ’ #∞Oz12= ™ê÷<åxH ZkyOk. =∞øeHõ =ã «∞Å HõÅÊ#Ö’ 1991,2001ÖÖ’ =~°∞ã¨QÍ QÀ"å, _èçb¡, Ç≤Ï=∂K«Öò„Ñ¨^Õâò,ÑÖ*ÏÉòÅ∞O_»QÍ, PO„^èŒ„Ñ¨^Õâò 12= ™ê÷#OÖ’ LOk.ÃÑ@∞ì|_»∞Å q+¨Ü«∞OQÍ, 2001Ö’ =~°∞ã¨QÍ QÀ"å, _èçb¡,Ç¨Ï~åº<åÅ∞O_»QÍ, PO„^èŒ„Ñ¨^Õâò 10= ™ê÷#OÖ’ LOk.qx=∞Ü«∞ =∂Ô~¯@¡ q+Ü«∞OQÍ 1991, 2001ÅÖ’ =~°∞ãQÍ"≥Ú Œ\˜ <åÅ∞QÆ∞ ™ê÷<åefl _èçb¡, QÀ"å, ÑÖ*ÏÉò, Ç¨Ï~åº<åÅ∞P„Hõq∞OK«QÍ, PO„ èŒ„Ñ¨ Õâò 1991Ö’x 17= ™ê÷#O #∞Oz2001Ö’ 12= ™ê÷<åxH˜ ZkyOk. P~ÀQÆº q+¨Ü«∞OQÍ1991, 2001ÅÖ’ "≥Ú^Œ\ ˜ Ô~O_»∞ ™ê÷<åÖ’¡ QÀ"å,_èçb¡Å∞O_»QÍ PO„^èŒ„Ñ¨^Õâò 12=, 11= ™ê÷<åÖ’¡ LOk.=º=™êÜ«∞ ~°OQÆO 2001Ö’ "≥Ú^Œ\ ˜ Ô~O_»∞ ™ê÷<åÖ’¡ÑÖ*ÏÉò, Ç¨Ï~åº<åÅ∞O_»QÍ, PO„ èŒ„Ñ¨ Õâò 8= ™ê÷#O #∞Oz4= ™ê÷<åxH Zky "≥Ú Œ\ 5 ™ê÷<åÖ’¡ ™ê÷<åxfl ™êkèOzOk.(P è•~°O. WO_çÜ«∂@∞_Õ "Õ∞ 20, 2003)

D ã¨~fiÖ’ JxflO\Ï =ÚO Œ∞QÍ xez# S Œ∞ z#fl~å„ëêìÅ [<åÉèÏ JO`å Hõeã≤ ÉèÏ~°`«^Õâ◊ [<åÉèÏÖ’ 8âß`åxH˜ q∞OK« Œ∞. (2001 „Ñ¨HÍ~°O 7.73 HÀ@∞¡–cÇ¨~°∞[<åÉèÏ Hõ<åfl 3.3 HÀ@∞¡ «‰õΩ¯=) ~å[H©Ü«∞ Jã≤÷~° «Å∞,ãOH©~°‚ „ÑÉèí∞`åfiÅ∞ Jaè=$kú x~À èŒHÍÅ<Õ ‰õΩÇ<å ~å[H©Ü«∞


"å Œ∞Å "å Œ#x D z#fl ~å„ëêìÅ∞ ==Ú‡KÕ™ê~Ú. HÍO„ÔQãπ1970 ^•HÍ UHõ Kè«„`åkèÑ¨ «ºO`À Õâßxfl Ue# HÍÅOÖ’Õâ◊ r_çÑ≤ 4 âß «O Hõ<åfl «‰õΩ¯"Õ! Z=∞Ô~˚hû «~åfi « =zÛ#

ãOH©~°‚ „ÑÉèí∞`åfiÅ([#`å, [#`å Œàò, Z<£_çZ) HÍÅO #∞OKÕr_çÑ≤ 5.8 âß`åxH˜ ÃÑiy 1996–97 <å\˜H˜ 8 âß`åxH˜KÕ~°∞‰õΩ#flk. 1987Ö’ ~å¢+¨ìOQÍ J=`«iOz# QÀ"å FŒâß|ú HÍÅOÖ’ 12 =∞Ok =ÚYº=∞O„ «∞Å∞ =∂i<å, Jxfl

~°OQÍÅÖ’ QÀ"å =ÚO^Œ∞O_»_»O`À, ~å[H©Ü«∞ Jã≤÷~°`«,Jaè=$kúH˜ P@OHõO HÍ^Œ<Õ ã¨`åºxfl Pq+¨¯iOzOk.1991–2001 =∞ èŒº HÍÅOÖ’ «Åãï P^•Ü«∞O 32,000~°∂áêÜ«∞Å`À *ÏfÜ«∞ ã¨~åãï Hõ<åfl Ô~O_»∞#fl~° Ô~@∞¡Z‰õΩ¯=QÍ LOk. JHõ∆~åãº «Ö’ H~°à◊ «~åfi « Õâ◊OÖ’ Ô~O_À™ê÷#OÖ’ LOk. ~å[H©Ü«∞ `«QÆ=ÙÅ∞ JkèHõOQÍ LO_ÕÇ≤Ï=∂K«Öò „Ñ¨ Õâò ‰õÄ_® JHõ∆~åã¨º «Ö’ QÆhÜ«∞ Jaè=$kúx™êkèOzOk. (1991–63%, 2001–77%) 1993–94Ö’29 âß «O „Ñ[Å∞ •i„ Œº~Y HO Œ LO_»QÍ, 1999–2000<å\˜H˜ 8 âß`åxH˜ Ñ¨_çáÈ=_»O JHõ _ç ~å[H©Ü«∞ <åÜ«∞‰õΩÅã¨=∞+≤ì Hõ$+≤H˜ x Œ~°≈#O. 150Ö’ WHõ _ç áê~î°âßÅÅ ãÖYºˆH=ÅO 300ÅO>Ë #=∞‡â◊HõºO HÍ Œ∞. HÍx 2001 <å\˜H˜65 ÅHõ∆Å∞ KÕ~°∞‰õΩ#fl [<åÉèÏ‰õΩ 17,000 q^•ºãOã÷Å∞(JhflHõeÑ≤) U~åÊ@∞ KÕã¨∞‰õΩ<åfl~°O>Ë =∂#= =#~°∞Å#∞ JHõ _ç~å[H©Ü«∞ <åÜ«∞‰õΩÅ∞ ZÖÏ qxÜ≥∂yOK«∞ ‰õΩO@∞<åfl~À≥Å∞ã¨∞Î#flk.

D q^èŒOQÍ ~å„ëêìÅ Jaè=$kúx „Ñü ãÖ=`«û~°OWO_çÜ«∂ @∞_Õ ãg∞H∆ã∂Î =ã∞Î#flk. 2007Ö’ [iÑ≤# ã~fiÑ¶ë`åÅ∞ ‰õÄ_® z#fl ~å„ëêìÖË „Ñ¨QÆuH˜ KÀ^ŒHÍÅ∞ Jxx~°∂Ñ≤OKå~Ú. 2003Ö’ QÆ∞iÎOz<å Zxq∞k ~°OQÍÖ’¡<Õ,J^Õ Ñ¨^ŒúuÖ’ QÆÏOHÍÅ#∞ ¿ãHõiOz qq^èŒ ~å„ëêìÅJaè=$kúx ÉËsA "ÕÜ«∞_»O [iyOk. J~Ú Õ 2003<å_»∞19 ~å„ëêìÅˆH(3 H˘`«Î ~å„ëêìÅ#∞ HõeÑ≤) Ñïq∞`«OHÍQÍD™êi "≥Ú`«ÎO ~å„ëêìÅ#∞, ˆHO„^Œ áêe`« „áêO`åÅ#∞ÑïQÆÖ’H˜ fã¨∞HÀ=_»O [iyOk. U ~å„ëêìÅ „Ñ¨QÆuxQÆOÑ¨QÆ∞ «ÎQÍ K«∂_»‰õΩO_®, [<åÉèÏ, "≥·âßÅº „áêuÑ¨kHõ#qÉèílOz qâı¡+≤OKå~°∞. 5 q∞eÜ«∞#¡‰õΩ q∞Oz# [<åÉèÏ#∞,35,000 K« Œ~°Ñ¨Ù H˜Ö’g∞@~°¡ "≥·âßÅºO‰õΩ ÃÑ·#QÆÅ "å\˜xÃÑ^ŒÌ ~å„ëêìÅ∞QÍ, q∞QÆ`å "å\ ˜x z#fl ~å„ëêìÅ∞QÍQÆ∞iÎOKå~°∞. D q^èŒOQÍ 20 ÃÑ^ŒÌ ~å„ëêìÅ∞, 10 z#fl

~å„ëêìÅ∞QÍ QÆ∞iÎOK«_»O [iyOk. HO„ Œ áêe « „áêO`åÖ·#K«O_ôQÆ_è£, JO_»=∂<£ xHÀÉÏ~ü, ÅHõ∆n=ÙÅ∞, _®=∞<£ _»Ü«Úº,^•„^•#QÆ~ü Ç¨Ï"ÕeÅ#∞ XHõ „QÆ∂Ñ¨Ù HÕ Œ KÕ~°Û_»O [iyOk.Ñ¨k z#fl ~å„ëêìÅ∞QÍ q∞*’~°O, QÀ"å, ã≤H˜ O, Ñ¨ÙkKÕÛi,<åQÍÖÏO_£, =∞ÑÓ~ü, _èçb¡, "Õ∞Ñ¶∂ÅÜ«∞, „uÑÙ~°, J~°∞ÏK«Öò„Ñ¨ ÕâòÅ#∞ QÆ∞iÎOK«_»O [iyOk.

D ã¨~fiÖ’ ‰õÄ_® QÆ∞iÎOz# Zxq∞k ~°OQÍÅ ã¨~åãïJaè=$kúÖ’ ÃÑ ŒÌ ~å„ëêìÅ *Ïa`åÖ’([<åÉèÏ, "≥·âßÅºO`À)ÑO*ÏÉò, H~°à◊, Ç≤Ï=∂K«Öò „Ñ ÕâòÅ∞ =~°∞ãQÍ 2003 #∞Oz,2007 •HÍ =~°∞ã¨QÍ J~Ú Œ∞ ãÖ= «û~åÅ∞ =ÚO ŒO[Ö’LO_»QÍ, z#fl ~å„ëêìÅ *Ïa`åÖ’ KÕi# Ñ¨Ù Œ∞KÕÛi, QÀ"å,_èçb¡Å∞ xeKå~Ú. PO„^èŒ„Ñ¨^Õâò 10= ~å¢+¨ìOQÍ LO_çáÈ~ÚOk. qz„`«"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞"Õ∞q∞@O>Ë 2003 #∞Oz‰õÄ_® cÇ~°∞ z=i =~°∞ãÖ’<Õ LO_»_»O QÆ=∞<å~°›O. H˘ «ÎQÍU~°Ê_ç# L «Î~åYO_£, L «Î~ü „Ñ Õâò À áÈ\©Ñ_»_»"Õ∞ HÍ‰õΩO_®,ÃÑ@∞ì|_»∞ÅÖ’, „áê^äŒq∞Hõ q^ŒºÖ’, =∞øeHõ ã¨^Œ∞áêÜ«∞HõÅÊ#Ö’ "≥Ú Œ\˜ J~Ú Œ∞ ™ê÷<åÖ’¡ LO_»_»O [iyOk.W^Õ HÍÅOÖ’ J@∞ K«O„^ŒÉÏ|∞, W@∞ ~å[âıY~üÔ~_ç¤Å∞™êÑ¶πì"Õ~ü ~°OQÍxH, ÃÑ@∞ì|_»∞ÅÔH· ÃÑ ŒÌÑ‘~î°O "Õ™ê=∞x K≥Ñ≤Ê<åŒH∆Ïk 7 ~å„ëêìÅ *Ïa`åÖ’(z#fl ~å„ëêìÅ`À HõeÑ≤) XHõ

=º=™êÜ«∞ ~°OQÆOÖ’ «ÑÊ q^•º~°OQÆOÖ’, P~ÀQÆº ~°OQÆOÖ’,=∞øeHõ ã Œ∞áêÜ«∂Ö’¡ 7= ™ê÷#OÖ’<Õ LO_»_»O QÆ=∞<å~°›O.(WO_çÜ«∂ @∞_Õ ÃãÃÑìO|~ü 24, 2007)

D ã~fiÅ#∞ ‰õÄ_® Õ"£~åÜü∞, ÉèíO_®sÖË x~°fiÇ≤ÏOK«_»O[iyOk. D ãO Œ~°ƒùOQÍ WO_çÜ«∂@∞_Õ Z_ç@~ü „ÑÉèí∞Kå"å¡ãÊOkã∂Î, ã∞ã≤÷~° « JO>Ë UHõáêsì ÃÑ «Î#=∞<Õ „Éèí=∞‰õΩ HÍÅOK≥e¡áÈ~ÚO Œx, |Ç¨ïà◊ áêsìÅ(ãÖH©~°‚) UÅ∞|_çÖ’ ‰õÄ_®~å[H©Ü«∞ ã¨∞ã≤÷~°`«, Pi÷Hõ „Ñ¨QÆu ™ê^èŒº=∞x Ñ¶ë`åÅ∞K«∂Ñ¨Ù`«∞<åflÜ«∞x, JÖÏˆQ „áêOfÜ«∞ PHÍOHõ∆Å∞ Ñ¨ÓiÎQÍ<≥~°"Õ~åÅO>Ë K«fÎãπQÆ_è£, L «Î~åYO_£, *Ï~°öO_£ ÖÏO\˜ z#fl~å„ëêìÅ∞ =∞ixfl U~°Ê_®Åx, =ÚO^Œ∞QÍ L`«Î~°„Ñ¨^Õâò,=∞ èŒº„Ñ¨ Õâò, Ñ¨tÛ=∞ ÉˇOQÍÖò, ~å[™ê÷<£Å#∞ qÉèílOz z#fl~å„ëêìÅ∞ U~åÊ@∞ KÕÜ«∂Å<Õ PâßÉèÏ"åxfl =ºHõÎÑ¨~°Û_»OQÆ=∞<å~°›O.

W^Õ ãÖ^Œ~°ƒùOQÍ <Õ\˜ ˆHO„^Œ „QÍg∞Ïaè=$kú âßMÏ=∂ «∞ºÅ∞, <å\˜ HÍO„ÔQãπ áêsì Pi÷Hõ =º=Ç¨~åÅ qÉèÏQÆOHÍ~°º Œi≈QÍ ÑxKÕã≤# *·~å"£∞ ~°"Õ∞âò, W Õ Ñ„uHõ‰õΩ ÔQãπìHÍÅ"£∞


HÕ Œ «# Jaè„áêÜ«∂xfl ≥Å∞Ñ¨Ù «∂, c=∂~°∞ ~å„ëêìÖÏ¡QÍ<Õ(cÇ¨~°∞, =∞^èŒº„Ñ¨^Õâò, ~å[™ê÷<£, L`«Î~°„Ñ¨^Õâò) "≥∞~°∞ÔQ·#~å„ëêìÅ∞QÍ ÉèÏqã∞Î#fl PO„ èŒ„Ñ Õâò, Hõ~å‚@Hõ, =∞Ç~å„ëêìÅÖ’‰õÄ_® H˘xfl „áêO`åÅ∞ "≥#∞Hõ|_ç L<åflÜ«∞x, DJO «~åÅ‰õΩ Jã¨=∂# «Å‰õΩ z#fl ~å„ëêìÅ∞ Ñïëê¯~°=∞<ÕãÖˆH`åxfl D ã¨ˆ~fi `≥Å∞Ñ¨Ù`«∞#fl^Œx, Ç≤Ï=∂K«Öò„Ñ¨^ÕâòÑ¨Ù~ÀQÆ=∞<åxfl K«∂¿ãÎ z#fl ~å„ëêìÖË „Ñ¨QÆu ™ê^èŒ#‰õΩ™Èáê<åÅ<Õ "å^ŒOÖ’ Ñ¨ã¨ L#fl@∞ì JxÑ≤ã¨∞ ÎO^ŒxL «Î~åYO_£, K«fÎãπQÆ_è£Å∞ ‰õÄ_® ~°∂áêO «~°O K≥O Œ_®xH˜ã≤ ŒúOQÍ L<åflÜ«∞x "åºMÏºxOK«_»O [iyOk.

2003Ö’ [iÑ≤# "≥Ú Œ\˜ ã¨~fi Ñ¶e`åÅ <ÕÑ¨ äŒºOÖ’WO_çÜ«∂@∞_Õ ~å„ëêìÅ =ÚYº=∞O„`«∞Å`À, ˆHO„^Œ™ê÷~Ú=∞O„ «∞Å`À XHõ ã¨ Œã¨∞û#∞ x~°fiÇ≤ÏOzOk. D ã¨ Œã¨∞û‰õΩK«O„^ŒÉÏ|∞, ~°„c^Õg, #ˆ~O„^Œ "≥∂_ôÅ`À ã¨Ç¨ QÀ"å=ÚYº=∞O„u =∞<ÀÇÏ~ü áê~° ~ü, =∞Ç~å¢+ì LÑ =ÚYº=∞O„uKåQÆ<£ Éèí∞*ò|Öò, ˆH~°à◊ Ñï„â◊=∞ =∞O„u Ñ≤.ÔH.‰õΩ#fie‰õΩ\˜ì,=∂r Pi÷Hõ =∞O„u Ç¨ÏŸ^•Ö’ „Ñ¨ã¨∞ Î`« Ç¨ÏŸO=∞O„uÑ≤.z ŒO|~°O, ã=∂*ò"ån áêsì ZO.Ñ≤. J=∞~üã≤OQ∑, a*Ñ≤#∞Oz LÑ¨„Ñ¨ è•x Ç¨ÏŸ^•Ö’ ZÖò.ÔH.J^•fih, |Öòc~ü ÑÖ*ò,ãÖw`å ã≤OQ∑ Õ"£, n<å"å £, „uáêsî, a.Zãπ.Ñ≤. #∞Oz~°+‘ £ Jbfi, t=¿ã= #∞Oz ãO[Üü∞ x~°∞Ñ=∞Å∞, „ÑÏoHÍãÖÑ¶ ¨∞ ã¨Éè í∞ºÅ∞ Z<£.ÔH.ã≤OQ∑, ™ÈOáêÖò, ÔH."≥OHõ\ã¨∞„|=∞ºOÅ∞ Ç¨[~°∞HÍQÍ, ~°„c^Õq`À P~ü*ˇ_ç <Õ`«QÍÖÏÅ∂ „Ñ¨™ê £ Ü«∂ Œ"£, ˆHO„ Œ=∞O„u #QÆ~åaè=$kú =∞O„uJ#O ü ‰õΩ=∂~ü, ~°ÇÏ^•~°∞Å =∞O„u a.ã≤.YO_»∂sÅ∞ ‰õÄ_®D ã¨ Œã¨∞û‰õΩ Ç¨[~°∞HÍ=_»O [iyOk. J~Ú Õ cÇ¨~°∞JxflO\Ï z=i Œâ◊Ö’ LO_»_®xfl ri‚OK«∞HÀÖËx ÅÅ∂„Ñ¨™ê £ Ü«∂ Œ"£ ÉèÏ~°º`À Hõeã≤ ã¨=∂"Õâßxfl |Ç≤Ï+¨ iOz,uiy H˘O «¿ãÑ¨\˜H˜ ~å=_»O QÆ=∞<å~°›O. ˆHO„ ŒOÖ’ „ÑüÑ¨Hõ∆OQÍ L#fl HÍO„ÔQãπ «# ~å„ëêìÅ =ÚYº=∞O„ «∞efl Dã¨ Œã¨∞û‰õΩ Ç¨[~°∞HÍ= ŒÌx ÃÇÏK«ÛiOz<å, P áêsì ZOÑ‘Å∞=∂Ô~æ~\ò PÖÏfi, Ñ=<£ a<åûÖò, ã «º„= « K« «∞~fik, Ãã·Ñ¶ÙnÌ<£™È*òÅ∞ Ç[~°∞ HÍ=_»O [iyOk. J~Ú<å qq èŒ ~°OQÍÅÖ’Ñx «<åxH ãO|OkèOz# 19 J"å~°∞¤ÅÖ’ 11 J"å~°∞¤Å#∞HÍO„ÔQãπ áêe « ~å„ëêìÅˆH ÅaèOKå~Ú.

D ãÖ Œ~°ƒùOQÍ J"å~°∞¤Å∞ ~åx =ÚYº=∞O„ «∞Å∞ H˘xflx*Ïefl QÆ∞iÎOz<å H˘O « W|ƒOk Ñ_»QÍ, z ŒO|~°O =∂„ «O

#∂~°∞ ~å„ëêìÅ∞ qHõã≤OK«h, z#fl ~å„ëêìÅ∞ U~°Ê_»h— JO@∂áêÅ#‰õΩ ÉÏQÍ J#∞=ÜÕ∞º z#fl ~å„ëêìÖË =∞Oz=x"åºMÏºxOK«_»O QÆ=∞<å~°›O.(HÍx ≥ÅOQÍ q+¨Ü«∞OQÍ 9,_çÃãO|~ü 2009 „ÑHõ@#‰õΩ PÜ«∞# Zxfl ÉèÏëêºÅ∞ K≥áêÊ_À!JkèHÍ~°OÖ’ LO>Ë XHõ\˜, ÖËHõáÈ Õ =∞~˘Hõ\˜!!) =∞Ç¨~å¢+ìLÑ¨ =ÚYº=∞O„u =∂„`«O z#fl ~å„ëêìÅ "å^Œ#`ÀUH©ÉèíqOK«Hõ, =ºuˆ~H˜ã¨∂Î, H˘O^Œ~°∞ ^Õâ◊"Õ∞ z#flkQÍLO_®Åx ãÅÇ W™êÎ~°x =ºOQÀº‰õΩÎÅ∞ qã≤~å~°∞. (WO_çÜ«∂@∞_Õ 27 "Õ∞, 2003)

Jaè=$kú–HÍ~°ÏÅ∞:

ã¨*ÏfÜ«∞`«, W|ƒO^Œ∞Å∞ ÖË‰õΩO_® ÃÑ@∞ì|_»∞Å"å`å=~°O =∞øeHõ ã¨ Œ∞áêÜ«∂Å HõÅÊ#, K«∞~°∞ÔH·# Pi÷Hõ|∂º~À„Hõã≤ =º=ã÷ ÖÏO\˜ «k «~° ~å[H©ÜÕ∞ «~° HÍ~°ÏÖËD z#fl ~å„ëêìÅ „Ñ¨QÆuH˜ HÍ~°=∞x D ã¨ ˆ~fiÅ∞`≥Å∞Ñ¨Ù`«∞<åfl~Ú. =ÚYºOQÍ Éè∫uHõ, ™ê=∂lHõ, =∞øeHõã¨ Œ∞áêÜ«∂ÅÃÑ· JO «QÍ „Ñ¨ÉèÏ=O Ñ¨_»HõáÈ=_»O`À K«Hõ x™ê=∂lHõ "å`å=~°O U~°Ê_Õ J=HÍâßÅ∞O\ÏÜ«∞x Dã¨~fiÅ∞ „Ñ¨ è•#OQÍ QÆ∞iÎOKå~Ú.

#=O|~ü 1, 2000Ö’ U~åÊ>ÿ# L «Î~åYO_£, *Ï~°öO_£,K«fÎãπQÆ_è£Å∞ ZÖÏ „ÑQÆux ™êkèã∞Î<åflÜ≥∂ D=∞ èŒº# [iy#qq^èŒ ã¨ ˆ~fiÖ’¡ `Õ@`≥Å¡=∞=Ù`«∞#flk. ÃÑ·QÍ *Ï~° öO_£,K«fÎãπQÆ_è£Å∞ c=∂~°∞ ~å„ëêìÖ·# cÇ~ü, =∞ èŒº„Ñ ÕâòÅ #∞OKÕq_çáÈ=_»O [iyOk. *Ï~°öO_£, =∞ èŒ∞HÀ_®Å#∞ «Ü«∂~°∞‰õÄ_® KÕã≤Ok. D ãÖ Œ~°ƒùOQÍ WO_çHõãπ Z<£Ö·\˜HõÖò ã¨~fi„ÑHÍ~°O 2009, 2019 ãO= «û~åÅ =∞ èŒº Ñk ãO= «û~åÅHÍÅOÖ’ D ~å„ëêìÅ „Ñ¨[Å H˘#∞QÀÅ∞ â◊H˜ Î ZÖÏÃÑ~°∞QÆ∞ «∞O^À D HÕk QÆÏOHÍÅ∞ ≥Å∞Ñ¨Ù «∞<åfl~Ú.

~å¢+¨ìO 2009 2019

cÇ¨~ü ~°∂.1,041 ~°∂.1.955

*Ï~°öO_£ ~°∂.1,937 ~°∂.4,205 (Ô~O_çO «Å∞)

=∞ èŒº„Ñ¨ Õâò ~°∂.1,631 ~°∂.2,666(65%)

K«fÎãπQÆ_è£ ~°∂.2,187 ~°∂.4,816(Ô~O_çO «Å∞)

L`«Î~ü„Ñ¨^Õâò ~°∂.1,410 ~°∂.2,262(50% ÃÑ·QÍ)

L`«Î~åYO_£ ~°∂.2,940 ~°∂.6,590(Ô~O_çO «Å∞)


(J"≥∞iHÍ _®Å~üH˜ 9.8 ~°∂áêÜ«∞Å∞)

W Õ q èŒOQÍ áêi„âßq∞HõOQÍ *Ï~°öO_£, K«fÎãπÑ¶∞_£Å∞"≥Ú Œ\˜ Ñ¨k ~å„ëêìÖ’¡ =ÚO Œ∞O_»QÍ, «Åãï P^•Ü«∞OÖ’"å\ =∂ «$~å„ëêìÅ∞(L «Î~åYO_£–~°∂.34,000† L.„Ñ.–18"ÕÅ∞† K«fÎãπÑ¶∞_£–~°∂.29,629† =∞ èŒº„Ñ Õâò–18,051) Hõ<åfl=ÚO Œ∞ =~°∞ã¨Ö’ L<åfl~Ú. â◊OHõ~ü PKå~°º J<Õ Pi÷Hõ"Õ «Î„ÑHÍ~°"Õ∞ 2000–01, 2008–09 =∞ èŒºHÍÅOÖ’ =º=™êÜ«∞~°OQÆOÖ’ Õâ◊OÖ’<Õ Ô~O_»= ~å¢+ìOQÍ Jaè=$kú K≥OkO Œx,*ÏfÜ«∞ ã¨~åãï =º=™êÜ«∂aè=$kú Hõ<åfl =¸_çO`«Å∞(9.4%) Z‰õΩ¯=QÍ LO Œx, „Ñu ãO= «û~°O 15% K˘ÑC#áêi„âßq∞Hõ Jaè=$kú *Ï~°öO_£, K«fÎãπÑ¶¨∞_£ÅÖ’ [~°∞QÆ∞«∞#fl Œx ≥ÅÑ¨_»O [iyOk.

„áêOfÜ«∞ ÉèÏ=#Å∞–z#fl ~å„ëêìÅ∞–Kåi„ «Hõ <ÕÑ¨ äŒºO

1947‰õΩ =ÚO Œ∞ 600 ãÖ™ê÷<åÅ`À L#fl Õâ◊OÖ’aè#fl «fiOÖ’ UHõ «fiO ™êkèOKåÅ<Õ ÉèÏ=# H˘O «=∞OkÖ’L<åfl, H˘xfl ãÖ™ê÷<åÅ‰õΩ, =ÚYºOQÍ HÍj‡~ü, A<åQÆ_è£,ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£ ~åAÅ‰õΩ ã¨fi`«O„`«OQÍ LO_®Å<Õ `«Ñ¨#LO_Õk. HÍx D ~å„ëêìÖ’¡ L#fl <å\˜ HÍO„ÔQãπ "å Œ∞Å‰õΩWO_çÜ«∞<£ Ü«¸xÜ«∞<£Ö’ HõÅ"åÅ<Õ PÖ’K«# |ÅOQÍLO_»_»O`À ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ £ ÖÏO\˜ ~å¢+ìOÃÑ· áÈbãπ K«~°º`À,q∞QÆ å ãO™ê÷<åÅ#∞ K«~°ÛÅ`À ÉèÏ~° « Õâ◊OÖ’ HõÅ∞ÑÙHÀ=_»O[iyOk. nO`À áê@∞QÍ PÜ«∂ ~å„ëêìÖ’¡, ˆHO„^ŒOÖ’JkèHÍ~° Ñ¨QÍæÅ∞ KÕÑ¨\ÏìÅ<Õ HÀiHõ ‰õÄ_® |ÅOQÍ LO_Õk.D HÀiHõÅ∞ <≥~°"Õ~°_®xH˜, ÖË^• „áêOfÜ«∂aè=∂<åxflÃÑOá⁄OkOK«∞ HÀ=_®xÔH·, <å\˜ ~å[H©Ü«∞ "å`å=~°ÏxflHõ#∞=∞~°∞QÆ∞ KÕÜ«∞_®xH˜ „áêOfÜ«∞ „áÈqxûÜ«∞Öò Hõq∞\©Å,~å„ëêìÅ, „áêO`åÅ Pq~åƒùxH˜ HÍO„ÔQãπ‰õΩ J#∞‰õÄÅ"≥∞ÿ#x<å^•efl, L Œº=∂efl ÖË=n™ê~°∞.

D q èŒOQÍ "≥Ú@ì"≥Ú Œ@ 1908Ö’ cÇ~°∞ „áÈqxûÜ«∞ÖòHõq∞\©, 1917Ö’ PO„ è•, ã≤O è£ „á⁄qxûÜ«∞Öò Hõq∞\©Å∞U~°Ê_®¤~Ú. 1920Ö’ [iy# <åQÆÑ¨Ó~ü Ãã+¨<£ HÍO„ÔQãπã¨^Œã¨∞ûÖ’ ÉèÏëêÑ¨~°"≥∞ÿ# „á⁄qxûÜ«∞Öòû#∞ XÑ¨CHÀ"åÅ<Õf~å‡#O =ÚO^Œ∞‰õΩ =zÛOk. JÑ¨Ê\’¡ D"å~åxflã=∞i÷Oz# <≥„Ç˙, 1947 «~åfi « 27, #=O|~ü# [iy#HÍxì û@∞ºÜ≥∞O\ò JÃãOc¡ ã=∂"Õâ◊OÖ’ =∂\Ï¡_»∞ «∂, ÉèÏëê~å„ëêìÅ‰õΩ HÍ‰õΩO_® =ÚO Œ∞ Õâ◊~°Hõ∆‰õΩ „áê è•#º « W"åfiÅx

ã¨∂„fHõiOKå~°∞. J~Ú<å HÍO„ÔQãπ =~åæÅÖ’ ~ÀA~ÀA‰õΩ„áêOfÜ«∞ ÉèÏ=#Å∞ ÃÑ~°QÆO`À áê@∞QÍ PO„^è•, ˆH~°à◊,=∞Ç¨~å¢+¨ìÅ _ç=∂O_£ "Õ∞~°‰õΩ Zãπ.ÔH.^•~ü Hõq∞\©x DHÍxûì@∂º\ò JÃãOc¡ U~åÊ@∞ KÕã≤Ok. 1948 _çÃãO|~üÖ’D Hõq∞\ © `«# x"ÕkHõ#∞ ã¨=∞iÊã¨∂Î ÉèÏëêÑ¨~°"≥∞ÿ#„á⁄qxûÜ«∞Öòû#∞ U~åÊ@∞ KÕÜ«∞_»O *ÏfÜ«∞ Œ$HõÊ ä•xH˜=ºuˆ~Hõ=∞x ≥eÑ≤Ok. uiy [Ü«∞Ñ¨Ó~üÖ’ [iy# HÍO„ÔQãπÃã+¨<£Ö’ <≥„Ç¨ , Ñ¨>ËÖò, Ñ¨\Ïìaè ã‘ å~å=∞Ü«∞º(SqÑ≤)Å`ÀF Hõq∞\©x "Õã≤Ok. D Hõq∞\ © ‰õÄ_® ÉèÏëêÑ¨~°"≥∞ÿ#„áêqxûÜ«∞Öòû „áêOfÜ«∞ qÉèË •Å‰õΩ •i f™êÎÜ«∞x ÉOQÍÖòqÉèí[# `«~åfi`« [iy# JÅ¡~°¡#∞ ^Œ$+≤ìÖ’ LOK«∞H˘x„Ñ™êÎqã∂Î z~°HÍÅ _ç=∂O_£QÍ L#fl PO„ èŒ ~å¢+ì U~åÊ@∞‰õΩJOwHÍ~°O ≥eÑ≤Ok. J~Ú<å JHÀì|~ü 31, 1953 ^•HÍPO„ èŒ ~å¢+ìO =∞„^•ã¨∞ #∞Oz |Ü«∞@ Ñ¨_»ÖË Œ∞.

W Õ ãÖ Œ~°ƒùOQÍ H~°à◊ „áêO « Hõ=¸ºxã¨∞ìÅ∞ =∞ÅÉÏ~ü„áêO «OÖ’, „Ñ≤xûe ¿ãì\òû J~Ú# H˘zÛ<£, „\Ï"≥<£HÀ~üÅÖ’=∞à◊Ü«∂ÅO =∂\Ï¡_Õ"åiH „Ñ ÕºHõ ~å¢+ìO HÍ"åÅ<Õ HÍO„ÔQãπ=ºuˆ~Hõ L^Œº=∂xfl ÖË=n™ê~°∞. WÖÏO\˜^Õ ÉÁOÉÏ~Ú~å¢+¨ ìOÖ’ XHõ"≥ ·Ñ¨Ù =∞Ç¨~å¢+¨ ì HÍ"åÅx, =∞~À"≥ ·Ñ¨ÙQÆ∞[~åfÜ«ÚÅ∞ QÆ∞[~å ü HÍ"åÅ<Õ L Œº=∂Å∞ ÖË=<≥ åÎ~°∞.g@xflO\x Œ$+≤ìÖ’ LOK«∞H˘x _çÃãO|~ü 1953Ö’ "≥Ú Œ\˜~å„ëêìÅ Ñ¨Ù#~°fi º=ã‘÷Hõ~° Hõq∞\© Ñ¶[Öò Jb <Õ «$ «fiOÖ’<å\˜ <≥„Ç¨ „Ñ¨Éèí∞ «fiO U~åÊ@∞ KÕã≤Ok. D Hõq∞\© «#iáÈ~°∞ì#∞ ÃãÃÑìO|~ü 1955Ö’ ã¨=∞iÊOzOk. D Hõq∞\©J<ÕHõ ã¨∂K«#Å`À áê@∞QÍ ÉèÏëê „Ñ¨Ü«ÚHõÎ ~å„ëêìÅ#∞Ñ¨~ÀHõ∆OQÍ =ºuˆ~HÕzOk. qkèÖËx Ñïã≤÷uÖ’<Õ PO„^èŒ,`≥ÅOQÍefl HõÅÑ¨_®xH˜ XÑ¨C‰õΩOk. nxH˜ aè#flOQÍÉÁOÉÏ~Ú ~å[ è•xQÍ =∞~åsîÜ«ÚÅ‰õΩ, QÆ∞[~åfÜ«ÚÅ‰õΩHõeÑ≤ XHõ ~å„ëêìxfl U~åÊ@∞KÕã≤Ok. P q èŒOQÍ Ñ¶[ÖòJbHõq∞\© qq èŒ Ñiã≤÷ «∞Å#∞ Œ$+≤ìÖ’ ÃÑ@∞ìH˘x x"ÕkHõ#∞ W¿ãÎ,P Hõq∞\© ÉèÏëê „áêuÑ¨kHõ# ~å„ëêìÅ U~åÊ@∞‰õΩ ã≤á¶ê~°ã¨∞KÕã≤O^Œ<Õ `«Ñ¨C_»∞ ÉèÏ=##∞ Hõeyã¨∂Î QÀÉˇÖòû „Ñ¨Kå~°O"≥Ú^ŒÖˇ·Ok. ÃÑ· „a\©+¨µ "åi ™ê„=∂[º"å^Œ qã¨Î~°`ÀÉèÏ~° « Õâ◊O XˆH *Ïu J<Õ ÉèÏ=# U~°Ê_çO Œx, D ÉèÏ=#<Õ*ÏfÜ«∞ áÈ~å\ÏxH ˜ ã ¨∂Êi Îx H õeyOzO^ Œx,ÉèÏëêaè=∂#O`À ~å„ëêìÅ Ñ¨Ù#ifiÉèí[# D ÉèÏ=#‰õΩP@∞¤Hõ@ì#∞ "Õã¨∞ÎO Œx D Hõq∞\© ã¨Ê+ìOQÍ ≥eÑ≤Ok. D


ãÖ^Œ~°ƒùOQÍ Ç≤ÏO^Œ∞ Ñ¨„uHõ Z_ç\’iÜ«∞Öòû#∞ ‰õÄ_®~åã≤Ok.(_çÃãO|~ü 15, 1948)

D Hõq∞\© ÉèÏëê~å„ëêìefl =ºu~HOz<å, HÍO„ÔQãπ „âı∞ÅXuÎ_çH˜ `«ÖÁyæ PO„^èŒ„Ñ¨^Õâò, Hõ~å‚@Hõ, ˆH~°à◊ ~å„ëêìÅ`Àáê@∞QÍ q Œ~°ƒù#∞ ‰õÄ_® U~åÊ@∞KÕÜ«∂Åx ã¨∂zOzOk.HÍx D<å\ ˜H˜ q^Œ~°ƒ ù HõÅ<≥~°"Õ~°ÖË^Œ∞. P `«~åfi`«ÉèÏëêaè=∂#O`À 1960Ö’ QÆ∞[~å ü =∞Ç¨~å¢+ì #∞Ozq_çáÈ~ÚOk. 1966Ö’ ÑÖ*ÏÉò #∞Oz Ç¨Ï~åº<å,Ç≤Ï=∂K«Öò „Ñ¨^ÕâòÅ∞ U~°Ê_®¤~Ú. W=hfl WÑ¨C_»∞ „Ñ¨QÆu=∂~°æOÖ’ L<åfl~Ú. J™êûO #∞Oz P~°∞ H˘ «Î ~å„ëêìÅ∞U~°Ê_®¤~Ú. 1947Ö’ 14 ~å„ëêìÅ∞QÍ L#fl Õâ◊OÖ’ „Ñã∞Î «O30 ~å„ëêìÅ∞, 5 HO„ Œ áêe « „áêO`åÅ`À LO_Õ, ≥ÅOQÍU~åÊ@∞‰õΩ HÍO„ÔQ¿ã J_»¤OH˜QÍ =∂~°_»O QÆ=∞<å~°›O.

≥ÅOQÍ U~åÊ@∞–J_»¤O‰õΩÅ∞

ã‘ÊHõ~ü <å ≥O_»¡ =∞<ÀÇ¨Ï~ü ≥ÅOQÍ U~°Ê_»∞ Õ #HõûÖ·@∞¡~å[ºO KÕ™êÎ~°x J"≥∞iHÍ‰õΩ K≥Ñ≤Ê#@∞¡ Hõ äŒ<åÅ∞ WÖÏO\˜Hõ äŒ<åefl QÆ « 10 ãO= «û~åÅ∞QÍ qO@∞<åfl=Ú. ≥ÅOQÍU~°Ê_ç, x*Ï~Úf`À ‰õÄ_ç# áêÅ# [iy#>Â¡ Õ #HõûÖ·@∞¡HÀ~°∞‰õΩ<Õ Jaè=$kú =∂„`«O `≥ÅOQÍÖ’ [~°∞QÆ∞`«∞Ok.JÖÏO\˜ K«Hõ x "å`å=~°O Yx[, J@q ãÖÑ¨ ŒÅ`Àáê@∞QÍ Ñ¨Ù+¨¯Å"≥∞ÿ# [Å=#~°∞Å∞#fl(Ô~O_»∞ ÃÑ^ŒÌ#^Œ∞Å∞,=∞ èŒº# ≥ÅOQÍ) ~å¢+ìOQÍ ≥ÅOQÍ U~°Ê_»∞ «∞Ok. L «Î~°,ŒH∆ ÉèÏ~° « ÕâßxH =ÚY^•fi~°OQÍ LO_»_»O`À ÑHõ ~å„ëêìÅ

Jaè=$kú`À áêÅ∞ÑÖK«∞HÀ=_»"Õ∞ HÍ‰õΩO_® áÈ\© ‰õÄ_®Ñ¨_»∞`«∞Ok. Jáê~°"≥∞ÿ# ÉÁQÆ∞æ xÅfiÅ`À áê@∞QÍ h\˜™œÅÉèíºO LO_»_»O`À Õâßxfl q Œ∞º ü ~°OQÆOÖ’ âßtOK«QÆÅ∞QÆ∞ «∞Ok. nxH˜ `À_»∞QÍ „â◊=∞ KÕ¿ã „Ñ¨[Å∞ „Ñ¨tflOzáÈ~å_Õ =∞#ãÎ «fiO`À QÆÅ [#∞Å∞#fl „áêO «O ≥ÅOQÍ.*ÏfÜ≥∂^Œº=∞ HÍÅOÖ’<Õ Éèí∂™êfi=∞º, ÃÑ@∞ì|_ç^•sq è•<åxH˜ =ºuˆ~HõOQÍ áÈ~å@O KÕã≤# 60 ãÖ= «û~åÅK«i„ « LOk. JO Œ∞ˆH ≥ÅOQÍ ~å¢+ì U~åÊ@∞‰õΩ Jxflâ◊‰õΩ ÎÅ∞ J_»∞ ¤‰õΩO@∞<åfl~Ú. áÈ~å\ÏÅ ã¨fi~°∂áêxflg∞_çÜ«∂Ö’ Hõ äŒ<åÅ∞ =ã∞Î<åfl~Ú. =ÚYºOQÍ *ÏfÜ«∞ ™ê÷~ÚPOQ Æ ¡ k#Ñ ¨ „uH õÅ`À ` ≥ÅOQÍ‰ õ Ω =ºu ˆ~H õOQÍãÖáê ŒH©Ü«∂Å#∞, Hõ äŒ<åÅ#∞ „Ñ¨K«∞iã¨∞Î<åfl~Ú.

ZHõ#q∞H± >ÿ"£∞û ÖÏO\˜ Ñ¨„uHõÅ∞ '>ÿ"£∞ Ñ¶~ü ≥ÅOQÍ—

J<Õ ji¬Hõ# Z_ç\’iÜ«∞Öò#∞ E<£ 11, 2011# „ÑK«∞iã∂Î2000 ãÖ=`«û~°OÖ’ U~°Ê_ç# =¸_»∞ H˘`«Î ~å„ëêìÅÖ’„Ñ¨[Å∞ ÉÏQÆ∞<åfl~°x (cÇ¨~ü Hõ<åfl *Ï~°öO_£Ö’ 50%†=∞^èŒº„Ñ¨^ÕâòHõ<åfl K«fÎãπQÆ_è£Ö’ 54%† L`«Î~°„Ñ¨^Õâò Hõ<åflL «Î~åYO_£Ö’ 95% „Ñ¨[Å∞) ≥Å∞Ñ¨Ù «∂, D <ÕÑ¨ äŒºOÖ’<Õ`≥ÅOQÍ ‰õÄ_® PO„^è Œ „Ñ¨^Õâò Hõ<åfl =ÚO^ŒO[Ö’LO@∞O^Œx "åºMÏºxOzOk. J~Ú`Õ nx =∂`«$ãÖã¨÷J~Ú# >ÿ"£∞û PÑ¶π WO_çÜ«∂ =∂„ «O Pk #∞Oz ≥ÅOQÍ=ºuˆ~Hõ ÉèÏ=*ÏÖÏ<Õfl „Ñ¨ Œi≈ã¨∂Î =ã¨∞Î#flk. _çÃãO|~ü 9,2009 „ÑHõ@# «~åfi « _çÃãO|~ü 13# «# Z_ç\’iÜ«∞ÖòÖ’'ã=∞ãºÅ∞ ã~QÍh, q_çáÈ=_»O ã=∂ è•#O HÍ Œ∞— JO@∂,gÖˇ·#Ñ¨C_»ÖÏ¡ `«# JHõ¯ã¨∞#∞ `≥ÅOQÍ‰õΩ =ºuˆ~HõOQÍ"≥e|∞K«∞Û`«∂<Õ LOk. WOHÍ =∞i H˘O`« =ÚO^Œ∞ÔHo§,H˘O «=∞Ok ‰õΩÇ¨Ï<å "Õ∞ è•=ÙÅ`À «"£∞„|Ç¨‡„Ñ¨ Õâò ¿Ñ~°∞#L`«Î~° `«q∞à◊<å_»∞Ö’x, ^ŒH˜∆ PO„^èŒ„Ñ¨^ÕâòÖ’x, `«∂~°∞ÊHõ~å‚@HõÖ’x JÜ«∞º~ü(=_»=∞‰õΩÖÏ) =~åæxH˜ XHõ L Œº=∂xfl[O «~ü =∞O «~ü ŒQÆæ~° „Ñ¨Éèí∞ «fi J#∞=∞u L<åfl ÖË‰õΩ<åflPQÆã∞ì1, 2011 #∞Oz KÕÜ«∂Å<Õ =ºOQÀºHÎ À XHõ Hõ äŒ<åxflEÖ· 17, 2011 ãÖzHõÖ’ N"åãÎ= „H˜+‚ J<Õ SZZãπJkèHÍi`À ~å~ÚOK«_»O [iyOk. WO Œ∞Ö’ PÜ«∞# H˘ «ÎQÍU~åÊ>ˇÿ# L`«Î~åYO_£, *Ï~°öO_£, K«fÎãπÑ¶¨∞_£Å∞ JxflO\Ï"≥#Hõ|_ç L<åflÜ«∞<Õ «ÑC_»∞ QÆÏOHÍefl K«∂Ñ_»O [iyOk.^•xH PÜ«∞# ZÖÏO\ P è•~åefl K«∂ÑÖËHõáÈÜ«∂~°∞. ÃÑ·QÍD Hõ äŒ<åÅ∞ PÜ«∂ ~°K«~Ú «Å =ºHÎQÆ « Jaè„áêÜ«∂ÅxXHõ =∂@ z=~°QÍ ~åÜ«∞_»O H˘ã"≥∞~°∞ÑÙ. uiy W Õ Ñ„uHõ«# EÖ· 24, 2011 ãOzHõÖ’ ™êfiq∞<å äŒ<£ JdÖËâ◊fi~åÜ«∞

JÜ«∞º~ü À =∞~À Hõ äŒ<åxfl „ÑK«∞iOz K«fÎãπQÆ_è£ Jxfl~°OQÍÖ’¡Jaè=$kú [iyO Œx XÑ¨C‰õΩO@∂<Õ (WO_çHõãπ J<åÅã≤ãπ„Ñ¨HÍ~°O) =∂"À~Úã¨∞ì L Œº=∂xfl „Ñ¨tflOK«_»O [iyOk.D q èŒOQÍ D Ñ¨„uHõ Ñ¨~°ã¨Ê~° q~°∞ Œú Hõ äŒ<åefl „Ñ¨K«∞iã¨∂ÎL Œº=∂efl ÑHõ ^•i Ñ\˜ìOK«_»O J#kQÍ [~°∞QÆ∞ «∂<Õ LOk.

HÍ|\ì, UkU"≥∞ÿ<å z#fl ~å„ëêìÖË Jaè=$kú KÀ ŒHÍÖËJ<Õk HÍ Œ#ÖËx ã¨ «ºO!

(D Jaè=$kú QÆÏOHÍÅ∞ "≥Ú «ÎO „Ñ¨[Å rq`åÅ‰õΩJ ŒÌO Ñ¨@ì=Ù)

T


W~°∞ „áêO`åÅ‰õΩ P"≥∂^ŒÜ≥∂QÆº" ≥∞ ÿ# ã¨∂K«#Å∞KÕã¨∞Î<åfl#O@∂ KÕQ˘O_ç Ç¨Ïi~å=∞*’QÆÜ«∞ºQÍ~°∞ PQÆã¨∞ì 13=Õn 'PO„ èŒ*’ºu—Ö’ WzÛ# ãÅÇÅ∞ NHõ$+‚ Hõq∞\© „Ñuáê Œ#Å

HõO>Ë Ç¨™êºã¨Ê ŒOQÍ J~°÷~°Ç≤Ï «OQÍ L<åfl~Ú.1. (J) 2014 #∞Oz 15 ãÖ= «û~åÅ =~°‰õΩ ≥ÅOQÍ

#∞Oz =∂„ «"Õ∞ =ÚYº=∞O„ux xÜ«∞q∞OKåÅx JO@∞<åfl~°∞.QÆ «OÖ’ ≥ÅOQÍ #∞Oz =ÚYº=∞O„ «∞Å∞ áêeOz# <å\˜Ñïã≤÷ «∞Å∞ ≥eã≤ ‰õÄ_® D „Ñüáê Œ# ZÖÏ KÕã¨∞Î<åfl~À J~°÷OHÍÖË Œ∞. ¿Ñ~°∞‰õΩ =ÚYº=∞O„ux KÕã≤ P «~åfi « ‰õΩsÛ kOKÕ •HÍZxfl ‰õΩ\˜Å „Ñ¨Ü«∞`åflÅ∞, ‰õΩuû`« Ñ¨<åflQÍÅ∞ KÕÜ«∞ÖË^Œ∞?=ÚYº=∞O„u ≥ÅOQÍ „áêO «O "å_Õ J~Ú##∂ ˆHa<Õ\ò,|∂º~À„HÍ@∞¡ JO Œ~°∂ ã‘=∂O„ èŒ "åˆ~ J~Ú#Ñ¨Ù_»∞ WHõ Jk≥ÅOQÍ‰õΩ UO "Õ∞Å∞ KÕã¨∞ÎOk?(P) É’~°∞¤Å q+¨Ü«∂xH˜ =¿ãÎ ≥ÅOQÍ „áêOfÜ«∞ É’~°∞¤

Wk=~°‰õΩ =∂„ «O ÖË •? P É’~°∞¤#∞ ZO « •~°∞OQÍ xsfi~°ºÑïKå~À, x èŒ∞Å∞ ˆH\Ï~ÚOK«‰õΩO_® ZO «QÍ J=¿ÇÏà◊#‰õΩQÆ∞iKÕâß~À QÆ « K«i„ « K≥Ñ¨ÓÎ<Õ LOk. WÑ¨C_»∞ U #=∞‡HÍÅ∞HõeyOKå~°x =∞m¡ É’~°∞¤Å U~åÊ@∞#∞ „Ñüáêkã¨∞Î<åfl~À≥eÜ«∞_»O ÖË Œ∞.(W) 610 r"À J=∞Å∞ KÕÜ«∂Åx 1985 #∞Oz áÈ~å\ÏÅ∞,

L^Œº=∂Å∞ KÕã¨∞Î#fl#∂ WÑ¨Ê\ ˜ =~°‰õΩ ‰õÄ_® HõhãÖQÍJ=∞Å∞ÑïKÕ „Ñ¨Ü«∞`åflÅ∞ [~°QÆ#Ñ¨C_»∞ 610 r"À#∞ JHõ∆~åÅJ=∞Å∞ [~°áêÅ<Õ ã¨∂K«##∞ ZÖÏ KÕã¨∞Î<åfl~°∞?

(D) WHõ P~°∞ã∂„`åÅ Ñ äŒHÍxfl ≥ÅOQÍ „Ñ[Å∞ 'q„^ÀÇÏÑ¨ äŒHõO— Jx Ñ≤Å∞ã¨∞ÎO\Ï~°∞. D Ñ¨ äŒHõO J=∞Å∞Ö’x "≥∂™êÅ=Å¡ `≥ÅOQÍ ãÖ=`«û~åÅ `«~°|_ç HÀÅ∞HÀÖË#O`«QÍ#+ìáÈ~ÚOk. =Úb¯ x|O èŒ#Å ~° Œ∞Ì, ≥ÅOQÍ „áêOfÜ«∞Hõq∞\© ~° Œ∞Ì, ~å„ëêìxfl *’<£Å∞QÍ qÉèílOz ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ £#∞ q_»nã≤„Ñ ÕºHõ *’<£QÍ KÕÜ«∞@O, Ö’HõÖò HÍÅÑiq∞ux 15 ãO= «û~åÅ#∞Oz 4 ãÖ=`«û~åÅ‰õΩ `«yæOK«@O, `≥ÅOQÍ P^•Ü«∞=ºÜ«∂Å#∞ K«∂Ñ¨HõáÈ=_»O... XHõ>Ëq∞\˜? Z<Àfl "≥∂™êÅ∞.~å¢+ì™ê÷~Ú áê¡xOQ∑É’~°∞¤, "≥#Hõ|_ç# „áêO`åÅ LÑ¨ãÖÑ¶∂Å∞H˘O`«HÍÅO <å=∞=∂„`«OQÍ ™êy<å, ZhìP~ü =ÚYº=∞O„uHÍQÍ<Õ XHõ¯ r"À HÍy`«O`À "å\˜x ‰õÄ_® ~°^Œ∞ÌKÕâß_»∞.P~°∞ã¨∂„`åÅ Ñ¨ äŒHõO HÍ~°OQÍ<Õ ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ £Ö’ [iˆQ UJaè=$kú Ñ¶e «=¸ ≥ÅOQÍ „áêO «OÖ’H˜ JO Œ∞ÉÏ@∞ Ö’H˜~åÖË Œ∞. XHõ~°HõOQÍ ≥ÅOQÍ‰õΩ, ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ £‰õΩ =∞ èŒº J=kèÃÑOz# P~°∞ã¨∂„`åÅ Ñ¨ äŒHÍxfl ≥ÅOQÍ „Ñ¨[Å‰õΩ "Õ∞Å∞KÕ¿ãÑ¨ äŒHõOQÍ ÉèÏqOz ZÖÏ J=∞Å∞ KÕÜ«∞=∞<åfl~°∞?

UHõÑ¨Hõ∆ ã¨∂K«#Å∞–Ö’ÔH ~å*òÑ¨=<£

(L) áÈÅ=~°O q+¨Ü«∂xH˜ =¿ãÎ ^•x =Å¡ `≥ÅOQÍ„áêO`åxH˜ ZÖÏO\˜ ÖÏÉèíO [~°QÆHõáÈQÍ f„="≥∞ÿ# #+¨ìO[~°∞QÆ∞ «∞Ok. Y=∞‡O lÖÏ¡Ö’x 206 „QÍ=∂Å∞ =ÚOÑÙ‰õΩ QÆ∞Ô~·^•^•Ñ¨Ù =ÚÃÑÂÊ "ÕÅ =∞Ok Pk"åã‘Å∞ x~åfiã≤ «∞ Å=Ù`å~°∞.Y=∞‡O U*ˇhû „áêO`«OÖ’x Pk"åã¨∞Å á⁄@ìxO¿Ñ J@g„áêO`åÅ∞, "å\˜Ö’x J<ÕHõ =#º „áê∞Å∞, =#=¸eHõÅ∞áÈÅ=~°O Ñ¨Ùº=∂ Jx J^Œ$â◊ºO J=Ù`å~Ú. JÖÏO\˜„áê*‰õΩì#∞ *ÏfÜ«∞ „áê*‰õΩìQÍ QÆ∞iÎOK«=∞x J_»QÆ@O ZO «=~°‰õΩã¨¿ÇÏ «∞HõO? KÕQ˘O_ç ã¨∂zOz# <åÅ∞QÆ∞ ã¨∂Ñ¨~ü ÃãÊëêe\©Pã∞Ñ„ «∞ÅÖ’ H=ÅO XHõ\ =∂„ «"Õ∞ ≥ÅOQÍHÍ? ã∂K«#ÅÖ’‰õÄ_® q=ˆH∆<å?

2. (J) KÕQ˘O_çQÍ~°∞ „ÑüáêkOz# =∞~˘Hõ qz„ «"≥∞ÿ#ã¨∂K«# Uq∞@O>Ë „ˆQ@~ü ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£#∞ ˆHO„^Œáêe`«„áêO «O(Ü« \©)QÍ ÖË • „Ñ ÕºHõ ~å¢+ìOQÍ KÕÜ«∞@O, Éèí„^•K«ÅOÔ~"≥#∂º _çq[<£#∞ 1956‰õΩ =ÚO Œ∞ L#fl@∞¡ QÍ<Õ =∞~°ÅHÀ™êÎO„ èŒ‰õΩ JÑÊyOK«@O. JãÅ∞ „Q@~ü ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ £#∞ U~åÊ@∞KÕÜ«∞_»"Õ∞ ≥ÅOQÍ‰õΩ f~°x #+ìO. ≥ÅOQÍÖ’x S Œ∞ lÖÏ¡Å∞zè„ Œ"≥∞ÿ U~°Ê_ç# „Q@~ü =Å¡ ≥ÅOQÍ Ü«∂= «∞Î ÉÏ èŒÑ_»∞ «∞O>ËWÑ¨C_»∞ •xfl Ü« \© KÕÜ«∂ÖÏ? JÖÏ J_çQ Ç¨Ï‰õΩ¯ ã‘=∂O„ èŒ"åi‰õΩO^•? ˆH=ÅO H˘O`«=∞Ok ã‘=∂O„^è Œ [<åÉèÏx=ã≤ã∞Î#flO « =∂„`å# •xfl Ü« \© KÕÜ«∞_»"Õ∞<å? JÖÏ KÕã∂ÎáÈ Õ Õâ◊OÖ’x Zxfl „áêO`åÅ#∞ Ü« \©Å∞ KÕÜ«∂eû =ã∞ÎOk?1952‰õΩ =ÚO Œ∞#fl ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ £ ¿ãì\òÖ’x „Ñ¨ã¨∞Î « ÉèÏQÍxfl~å¢+ìOQÍ W=fi=∞x Ü«∂Éèˇ· ãO= «û~åÅ∞QÍ L Œºq∞ã∞Î<åfl Ñ\˜ìOK«∞HÀ=_»O ÖË Œ∞ QÍh 1956‰õΩ =ÚO Œ∞#fl@∞¡QÍ Éèí„^•K«ÅO Ô~"≥#∂º_çq[<£#∞ =∂„ «O HÀ™êÎO„ èŒ‰õΩ JÑ¨ÊyOKåÅx ã¨∂zã¨∞Î<åfl~°∞.ZO « J<åºÜ«∞"≥∞ÿ# ã∂K«#eq? Éèí„^•K«ÅO#∞ Hõ|oOz JHõ _»` «=∞ ÃÑ@∞ ì |_»∞Å#∞ qã¨ ÎiOK«∞H˘x =∞~°Å ^ÀÑ≤_ ô„áê~ °Oa èOKåÅx K «∂ã ¨ ∞ Î#fl H˘k Ì=∞Ok HÀ™ê ÎO „^ è ŒÃÑ@∞ì|_ç •~°∞Å‰õΩ =`åÎã¨∞ ÑëˆH ã¨∂K«# HÍ^• Wk?

(P) H˘`« Î ~å[^è•x JÜÕ∞º=~°‰õΩ Ñ¨^Õà◊§(=∞~ÀKÀ@Ñ¨k¿ÇÏ<Õà◊√§ J<åfl~°∞) =~°‰õÄ áêÅ# ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£ #∞OKÕx~°fiÇ≤ÏOKåÅx KÕQ˘O_çQÍ~°∞ ã∂zã∞Î<åfl~°∞. P èŒ∞xHõ, ™êOHuHõ,=∂#= =#~°∞Å Ñï*Ï˝#O ÃÑiQÍHõ XHõ ~å[^è•x #QÆ~°Oxi‡OK«∞HÀ=_®xH˜ JÜÕ∞º QÆi+¨ì HÍÅÑïq∞u 4 ÖË^• 5ãÖ=`«û~åÅ∞. JÖÏO\˜k WO‰õ#∂ Ñ¨^Õà◊√§, Ñ¨k¿ÇÏ<Õà◊√§ã‘=∂O„ èŒ ÃÑ@∞ì|_ç •~°∞Å#∞, "åi ÀÑ≤_ôx ≥ÅOQÍ „Ñ¨[Å∞J#∞ÉèíqOKåÖÏ? Wk ≥ÅOQÍ „Ñ[Å‰õΩ "Õ∞Å∞KÕ¿ã ã∂K«<Õ<å?

3. =∞~˘Hõ Ç¨™êºã¨Ê Œ"≥∞ÿ# ã¨∂K«# Uq∞@O>Ë ~å„ëêìxflHõ$ëê‚#k Ñi"åÇÏHõ „áêO «O, QÀ^•=i Ñi"åÇÏHõ „áêO «OQÍ

K«~°Û


Ô~O_»∞ ~å„ëêìÅ∞QÍ q_»Q˘@ì_»O. JO>Ë `≥ÅOQÍ lÖÏ¡Öˇ·#=∞Ç¨Ï|∂Éò#QÆ~ü, #ÖÁæO_», ~°OQÍÔ~_ç¤Å∞ ~åÜ«∞Åã‘=∞`À#∞,HõsO#QÆ~ü, =~°OQÆÖò, Y=∞‡O, "≥∞ ŒH±, x*Ï=∂ÉÏ £Å∞ LÉèíÜ«∞QÀ^•=i, L`«Î~åO„^èŒÅ`À Hõeã≤ Ô~O_»∞ „Ñ¨`ÕºHõ ~å„ëêìÅ∞QÍU~°Ê_®e. JO>Ë `≥ÅOQÍ Ñ¨klÖÏ¡Å∞ x@ìxÅ∞=Ù<å pe~åÜ«∞Åã‘=∞, HÀ™êÎO„ èŒÅ ÑOK«# KÕ~åe. Wn ã∂K«# ™ê~åOâ◊O.WO «Hõ<åfl ≥ÅOQÍ P «‡Q“~°"åxfl JQ“~°= ÑïKÕ ã¨∂K«#=∞~˘Hõ\ ˜ LO^•? Jã¨Å∞ ≥ÅOQÍ „áêO «O "ÕÔ~=i`À<ÀZO Œ∞‰õΩ HõÅ"åe? =∂ ãfiÜ«∞O áêÅ# =∂H=fiO_ç Jx Ü«∂Éè·Uà◊√§QÍ Q˘O «∞ zOK«∞H˘x, "ÕÖÏk „áêÏÅ∞ áÈQ˘@∞ì ‰õΩO@∂J_»∞QÆ∞ «∞O>Ë =∞m§ áê «áê>Ë áê_»∞`å~å? J@∞ HõÅ=O_ç,W@∞ HõÅ=O_ç, =∞ èŒº‰õΩ peáÈO_ç Jx J=¿ÇÏà◊# KÕ™êÎ~å?≥ÅOQÍ JO>Ë JO « K«∞ÅHõ<å? «=∞ P «‡Q“~°=O HÀãÖ,

P`å‡aè=∂#O HÀãÖ „áêÏÅ∞ è•~°"À¿ã =ºHÎ åfiÅ#∞, "åiPâ◊Ü«∂Å#∞ J~°÷O KÕã∞HÀ=_»O KåÖÏ =∞Ok ã‘=∂O„ èŒ "Õ∞ è•=ÙÅ=Öˇ<Õ KÕQ˘O_ç QÍiH˜ ‰õÄ_® ™ê èŒºO HÍ Œx J~°÷"≥∞ÿáÈ~ÚOk.

4. „ˆQ@~ü ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ £#∞ ÕâßxH˜ Ô~O_À ~å[ è•xQÍ KÕã≤^•x PO`«~°OyHõ Éè í„^Œ`«#∞ ˆHO„^ŒO x~°fiÇ≤ÏOKåÅ<Õk=∞~Àã¨∂K«#. JO>Ë D ã¨∂K«# Ö’`«∞Ö’¡ PÜ«∞# K≥Ñ¨ÙÎ#flÕq∞@O>Ë „ˆQ@~ü ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ £Ö’H˜ q∞e@s, áê~åq∞e@s,

aZãπZÑ¶π =O\˜ HO„ Œ |ÅQÍÅ#∞ kOÑ≤ P ~°Hõ∆Ö’ ã‘=∂O„ èŒÃÑ@∞ì|_ç •~°∞Å ÀÑ≤_ôx x~åÑ¶∂@OQÍ H˘#™êyOÑ KÕÜ«∂Åx,Wn PÜ«∞# K Õã ¨ ∞ Î#fl ã ¨∂K «# JO` «~å~ ° ÷O. H˘` « Î~å[ è•#∞Å∞(~å„ëêìxfl q_»Q˘_ç Õ) U~°Ê_Õ •HÍ "å\ x~å‡ÏxHJÜÕ∞º Y~°∞ÛÅ∞ ≥ÅOQÍ ~å¢+ì x èŒ∞Å #∞Oz JOkOKåÅ@!Jã¨Å∞ W"Õg ≥ÅOQÍ‰õΩ Ñ¨ÓiÎ =ºuˆ~Hõ"≥∞ÿ# ã¨∂K«#Å∞QÍJxÑ≤OK« ÖË^•? ÖËHõ JÖÏ JxÑ≤Oz<å `≥ÅOQÍ‰õΩ=ºuˆ~HõOQÍ<Õ ã¨∂K«#Å∞ KÕÜ«∞_»"Õ∞ L Õúâ◊º=∂?

5. ã¨"≥∞ÿHõº"å Œ∞Å∞ U=∞#∞‰õΩO@∞<åfl~À KÕQ˘O_çQÍ~°∞ «#=∂@Ö’¡ K≥áêÊ~°∞.

(J) ''XH ÉèÏ+ Hõey# ã"≥∞ÿHõº ~å„ëêìxfl q_»Q˘@ì_»O «ÑC——nxH ≥ÅOQÍ"å Œ∞Å∞ KåÖÏ™ê~°∞¡ ["åaKåÛ~°∞. QÆ «OÖ’ XHÉèÏ+ L#fl ~å„ëêìxfl z#fl ~å„ëêìÅ∞QÍ q_»Q˘\˜ì# L^•ÇÏ~°Å#∞‰õÄ_® =ÚO Œ∞OKå~°∞. ÉèÏëê „áêuÑ¨kHõ# ~å„ëêìÅ U~åÊ@∞J<Õk ˆH=ÅO ™œÅÉèíºO HÀã¨"Õ∞ HÍh J^ÕO xÜ«∞=∞=¸,âßã¨#=¸ HÍ Œ∞. Jk J~°÷O KÕã¨∞HÀ‰õΩO_® ÉèÏëê „áêuÑ¨kHõJ<Õ JiyáÈ~Ú# "å^Œ#<Õ =ÚO^Œ∞‰ õΩ `≥ ¿ã Î ^•xH˜J~°÷=ÚO@∞O^•?

(P) q_»Q˘_ç Õ LÉèíÜ«∞ „áêO`åÅ‰õΩ #n ã¨=∞ã¨ºÅ∞ U~°Ê_çH˘@∞ì‰õΩK«™êÎ~°∞. x*ÏxH˜ #n[ÖÏÅ ÑÖÑ≤˜H˜ <åºÜ«∞Ñ¨~°"≥∞ÿ#„\ ˜|∞º#à◊√§O\Ï~Ú. JO^Œ∞Ö’ U"≥∞ÿ<å `«Ñ≤Ê^•Å∞ [iy`ÕHÀ~°∞ìÅ∞O\Ï~Ú. ˆHO„^Œ „Ñ¨Éèí∞`«fi *’HõºO LO@∞Ok. JO`«ã¨∞ÅÉèíOQÍ H˘@∞ì‰õΩK«KÕÛ Ñïã≤÷u LO_» Œ∞.

(W) ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ £ #QÆ~åxfl uiÛk ŒÌ_»OÖ’ "Õ∞O(ã‘=∂O„ èŒ"å~°∞) ÉèÏQÆ™êfi=ÚÅO. Wk Ñ¨ÓiÎQÍ ã¨ «º Œ∂~°O. HÍh XHõ\˜=∂„`«O x[O! ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£ #QÆ~åxfl <åâ◊#O KÕÜ«∞_»OÖ’=∂„ «O ã‘=∂O„ èŒ ÃÑ@∞ì|_ç •~°∞ÖË ÉèÏQÆ™êfi=ÚÅ∞.

(D) =∞„^•ã¨∞ #∞Oz Hõ~°∂flÅ∞ =KåÛO, Hõ~°∂flÅ∞ #∞OzÃÇ·Ï Œ~åÉÏ £ =KåÛO, WÑ¨C_»∞ =∞~À KÀ\˜H˜ áÈ"åÅO>Ë ZÖÏ?=∞„^•ã∞ #∞Oz Hõ~°∂flÖò ZO Œ∞‰õΩ =KåÛ~°∞? PO„ èŒ "åix JHõ _»x~°¡Hõ∆ ºÑï¿ãÎ, #+ìÑï¿ãÎ q_çáÈ~Ú =KåÛ~°∞. Hõ~°∂flÅ∞ #∞OzÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£ ZO^Œ∞‰õΩ =KåÛ~°∞? `«=∞ ÃÑ@∞ì|_»∞Å∞ =$kúKÕã¨∞HÀ=_®xH˜, ã¨∞Y=∞Ü«∞"≥∞ÿ# r=#O ™êyOK«_®xH˜,r=<ÀáêkèH˜ =KåÛ~°∞. JO>Ë Hõ+¨ì"≥∞ÿ`Õ q_çáÈ~Ú =™êÎ~°∞.ãÖ`À+¨"≥∞ÿ Õ Ñ¨@∞ì‰õΩx "ÕÖÏ_»∞`å~°∞. =∞i JÖÏO\˜"Õ W «~°„áêO`åÅ∞ HÍ^•? "åiH˜ ‰õÄ_® WëêìÅ∞, HõëêìÅ∞ LO_»"å?"åi HõëêìÅ‰õΩ q=ÚHÎ „Ñ¨ ÕºHõ ~å¢+ì=∞x, "åi WëêìÅ‰õΩ ~°∂ÑÖ‰õÄ_® „Ñ¨ ÕºHõ ~å¢+ì"Õ∞#x ZÅ∞ÔQuÎ Kå@∞ «∞#fl#∂ H=ÅO «=∞™œYºO HÀãO ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ £#∞ =ke "≥à◊§É’=∞x J#_»O ãÔ~·OkHÍ Œx QÆ=∞xOKåe. ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ £ =Ú=∂‡\H© ≥ÅOQÍ „Ñ[Å Õ.

(L) U „áêO «O "å~°∞ =ÚYº=∞O„uQÍ L#fl#∂ ≥ÅOQÍ"åi Õ ÃÑ·KÕ~Ú– K«i„ «#∞ ‰õÄ_® ã¨"≥∞ÿHõº"å Œ∞Å∞ KåÖÏ K«Hõ QÍ=„H©Hõi™êÎ~°x K≥Ñ¨Ê_®xH˜ WO «‰õΩ q∞Oz# x Œ~°≈#O =∞~˘Hõ\˜LO_»^Œ∞. ãÖ=`«û~åÅ `«~°|_ç `«=∞‰õΩ [iy# #ëêìÅ#∞q=iã∞Î#fl „Hõ=∞OÖ’ z=iH ≥ÅOQÍ „áêO « =ÚYº=∞O„ «∞ÅHÍÅOÖ’ ‰õÄ_® ≥ÅOQÍ Zxfl Hõ+ì#ëêìÅ#∞ K«qK«∂ã≤O^ÀÖHõ ‰õΩ q∞Oz# L^•ÇÏ~°Å∞ ZÑÊ\˜HõÑ¨C_»∞ K≥Ñ¨ÓÎ<Õ L#fl#∂,J^Õg∞ Ñ¨@ì#@∞¡ Ñ¨ÓiÎ =„H©Hõ~°Å`À WÖÏO\˜ „Ñ¨Hõ@#Å∞KÕÜ«∞_»O KåÖÏ Œ∞~å‡~°æO.

HÍh W~°∞ „áêO`åÅ‰õΩ P"≥∂^ŒOQÍ LO_Õ ã¨∂K«#Å∞KÕã∞Î<åfl#x K≥ÑÊ@O =Å¡ H˘O Œ~°∞ áê~î°‰õΩÖ·<å Jq ≥ÅOQÍ‰õΩ‰õÄ_® P"≥∂ ŒOQÍ LO_»=K«∞Û#x ÉèÏq™êÎ~°∞ Hõ#∞Hõ KÕQ˘O_çã∂K«#Å∞ ãÔ~·#q HÍ=x x~°∂Ñ≤OKåeû# ãO Œ~°ƒùO U~°Ê_çOk.NHõ$+‚ Hõq∞\© „Ñuáê Œ#ÅÖ’ ZO «\ JãO| Œú « LO^À JO «‰õΩq∞OzO Õ KÕQ˘O_çQÍi ã¨∂K«#ÅÖ’ Hõ#|_»∞ «∞Ok. ã‘=∂O„ èŒ"åi ãÖQÆu `≥eÜ«∞^Œ∞ QÍh `≥ÅOQÍ „Ñ¨[Öˇ·`Õ "å~°∞HÀ~°∞‰õΩO@∞#fl@∞¡ 'J_»∞QÆ∞ky— =KÕÛ Ñïã≤÷uÖ’ ÖË~°∞. q_çáÈ ÕHÀ™êÎO„^èŒ „áêO`« h\˜ ã¨=∞ã¨º HÀãÖ „\ ˜|∞º#Öò U~åÊ@∞KÕÜ«∂Åx, Éèí„^•K«ÅO#∞ HÀ™êÎO„ èŒ‰õΩ JÑ¨ÊyOKåÅx "åºãÖá⁄_»∞QÆ∞<å =¸_Õã≤™ê~°∞¡ =e¡Oz# PÜ«∞# HõhãÖ XHõ ™êÔ~·<å`≥ÅOQÍ „áêO`«OÖ’x =O^ŒÅ ã¨=∞ã¨ºÅÖ’ XHõ¯>ˇ ÿ<å„Ñ¨™êÎqOK«ÖË Œ∞. „Ñ¨ ÕºHõ ~å¢+ìOQÍ U~°Ê~°K«@O <åºÜ«∞| Œú"Õ∞Jx =∂@=∂„`«OQÍ<≥·<å J#ÖË^Œ∞. ''W~°∞ „áêO`åÅ‰õΩP"≥∂^ŒÜ≥∂QÆº"≥∞ÿ# ã¨∂K«#Å∞—— KÕã¨∞Î<åfl#x K≥Ñ≤Ê ã‘=∂O„^èŒÃÑ@∞ì|_ç •~°∞Å‰õΩ P"≥∂ Œ Ü≥∂QÆº"≥∞ÿ# „Ñüáê Œ#ÖË KÕâß~°∞.z=~°‰õΩ PÜ«∞# "åi „Ñ¨â◊Oã¨ÖË JO Œ∞HÀ É’ «∞<åfl~°∞.

T


„Ñ¨`ÕºHõ `≥ÅOQÍ ~åRO-^Œo`« |Ç¨ï[# ^Œ$HõÊ^äŒO- l.K«O„ ŒÜ«∞º(sã¨~üÛ ™ê¯Å~ü, ÃÇÏKüã≤Ü«Ú)

Q˘O «∞

ÉèÏ~°`«^ÕâßxH˜ ™êfi`«O„`«ºO =zÛ# `«~åfi`« J<ÕHõ„áêOfÜ«∞ L Œº=∂Å∞ =KåÛ~Ú. WO Œ∞Ö’ H˘xfl ÉèÏ+¨, Pi÷Hõ^ÀÑ≤_ç, ãOã$¯u, ~å[H©Ü«∞ ãfiÜ«∞OáêÅ#‰õΩ ãO|OkèOz#q.g\˜Ö’ H˘xfl Ñïëê¯~°O J~Ú#Ñ¨Ê\˜H˜, KåÖÏ=~°‰õΩ <Õ_»∞Õâ◊O #Å∞=¸ÅÅ „áêOfÜ«∞ L Œº=∂Å∞ L"≥fi «∞Î# =ã¨∞Î

=∂‰õΩ XHõ ~åRO HÍ"åÅx _ç=∂O_£ KÕã¨∞Î<åfl~°∞. J~Ú Õ#_»∞ã∞Î#fl „Ñ ÕºHõ ≥ÅOQÍ L Œº=∂xH XHõ Kåi„ «Hõ <ÕÑ äŒºO=Ù#flk. „Ñ¨ è•#OQÍ ≥ÅOQÍ L Œº=∂xfl <åÅ∞QÆ∞ Œâ◊Å∞QÍK≥Ñ¨Ê=K«∞Û. Jq

1.1946 #∞O_ç 1951 =~°‰õΩ [iy# ≥ÅOQÍ Ô~· åOQÆ™êÜ«Ú èŒ áÈ~å@O

2.1956Ö’ PkèÑ¨ «º „áêO «Ñ¨Ù PO„ èŒ~åÜ«∞Åã‘=∞ Hõ=∞‡,HÍÑÙ, Ô~_ç¤, Hõ=¸ºxã∞ì J„QÆ‰õΩÅ ÀÑ≤_ç ‰õΩ„@ ''qâßÖÏO„ èŒÖ’„Ñ¨*Ï~å[ºO— J<Õ x<å^•xH˜ =ºuˆ~HõOQÍ

3.1969Ö’ PO„ èŒ-~åÜ«∞Åã‘=∞- ≥ÅOQÍ =∞ èŒº [iy#qq èŒ XÑ¨ÊO^•Å LÅ¡OÑ¶∞#Å‰õΩ =ºuˆ~HõOQÍ

4.1994 „áêO`«OÖ’ `≥ÅOQÍ „áêO`«Ñ¨Ù =#~°∞Å^ÀÑ≤_çH˜, ~å[H©Ü«∞ PkèÑ¨`åºxH˜ =∞iÜ«Ú `≥ÅOQÍL Œº=∞OÃÑ· ~å[ºO Ü≥ÚHõ J˜z"Õ « èÀ~°˜H˜ x~°ã¨#QÍ

5.2000 ãÖ= «û~°O #∞O_ç ≥ÅOQÍ ãÖã¨ $u, ÉèÏ+¨,Ü«∂ã¨ÃÑ· [~°∞QÆ∞ «∞#fl •_çH˜ x~°ã¨#QÍ x «ºO J#∞Éèíqã¨∞Î#flJ==∂<åÅ#∞, J=¿ÇÏà◊#Å#∞ YO_çã¨∂Î, z=~°QÍ 2010ãÖ= «û~°OÖ’ XHõ P «‡Q“~°= L Œº=∞OQÍ ≥ÅOQÍ Ñ¨klÖÏ¡Ö’ Ñ¨Ö¡ÃÑÅ¡# =∂~°∞„"≥∂QÆ∞ «∞#flk.

J~Ú Õ D P «‡Q“~°= L Œº=∂xH˜ ~å[H©Ü«∞ áêsìÅ∞"å\˜ <åÜ«∞‰õΩÅ∞ KÕ¿ã "åQÍú<åÖ·# „Ñ¨Éèí∞ «fi Ñ¨ äŒHÍÅ∞, „Ñ¨ ÕºHõáêºˆHrÅ∞, „áê*ˇ‰õΩì x~å‡ÏÅ∞, ~å[H©Ü«∞ Ñ¨^Œ=ÙÅ∞ Uqã=∂ è•#O HÍÖË=x ≥ÅOQÍ ~åR ãfiÜ«∞O x~°‚Ü«∂kèHÍ~°O=∂„ «"Õ∞. D ã¨=∞ã¨º‰õΩ Ñïëê¯~° =∂~°æ=∞x =ÚHõÎHõO~î°O`ÀK≥ÑÙÎ<åfl~°∞. P kâ◊QÍ L Œº=∞O KÕÜ«∞_®xH ‰õΩÖÏÅ∞, =∞`åÅ∞,ãÖÑ¶ ¨∂Å∞, ã≤^• úO`åÅ∞, áêsìÅ∞ Uq ‰õÄ_® `«=∞ÅHõ∆ º™ê èŒ#Ö’ J_»∞¤~å=x L Œº=∂xfl *ˇ.Z.ã≤. (*Ï~ÚO\òÜ«∂Hõ∆<£ Hõq∞\˜) Å •fi~å Ñ¨Ö¡Ñ¨Ö¡# L=∞‡_ç *ˇO_®, Z*ˇO_®„Ñ¨`ÕºHõ `≥ÅOQÍ ~å„ëêìxfl ™êkèOK«∞HÀ=_»"Õ∞#x ZeÔQuÎKå@∞ «∞<åfl~°∞. ã¨∞=∂~°∞ 60 ãÖ= «û~åÅ L Œº=∞ K«i„ «Ö’„Ñü ™ê=∂lHõ =~°æO `«=∞=O`«∞ ÉèÏ^Œº`«QÍ L^Œº=∂xH˜

TÑ≤i áÈã¨∞Î<åfl~°∞. JO>Ë ≥ÅOQÍÖ’ =Ù#fl „Ñü XHõ ~°∞J#QÍ q^•º~°∞úÅ∞, L^ÀºQÆã∞ÎÅ∞, ÖÏÜ«∞~°∞¡, HÍi‡‰õΩÅ∞, Ô~· «∞Å∞,Hõ=ÙÅ∞, HõàÏHÍ~°∞Å∞, ~årH©Ü«∞ <åÜ«∞‰õΩÅ∞ U^À XHõãÖ Œ~°ƒùOÖ’ U^À XHõ~°HõOQÍ HÀ™êÎ ~åÜ«∞Åã‘=∞ J„QÆ‰õΩÅPkèÑ¨ «º ÀÑ≤_ç ™ê„=∂[º"å^•xH˜ QÆ∞Ô~·#"å~°∞ HÍ=_»O =Å¡JO^Œix Wk HõkeOzOk. =∞iÜ«Ú L^Œº=∞O "≥·Ñ¨Ù#_çÑ≤ã¨∞Î#flk. WÑ¨C_»∞ „Ñ¨ã¨∞Î «O [~°∞QÆ∞ «∞#fl L Œº=∞OÖ’D ^ÀÑ≤_çx, Jã¨=∂#`«Å#∞, J<åºÜ«∂Å#∞ J~° úOKÕã¨∞HÀ=_»OÖ’ ≥ÅOQÍ‰õΩ =∞ ŒÌ «∞ ≥ÅÊ_»OÖ’ =∞iÜ«Ú„Ñ¨`ÕºHõ ~å„ëêìxH˜ ™êkèOK«∞‰õΩ<Õ =∂~°æOÖ’ H˘O`«"Õ∞~°‰õΩaè#fl"≥∞ÿ# Jaè„áêÜ«∂Å∞ =ºHõÎO HÍ=_»O •fi~å KåÖÏ JOâßÅ∞K«~°ÛÖ’H =KåÛ~Ú. HÍ|>Ëì H˘O Œ~°∞ g~° ≥ÅOQÍ, ™ê=∂lHõ≥ÅOQÍ, |Ç¨ï[# ≥ÅOQÍ, Éè∫QÀoHõ ≥ÅOQÍ J<Õ

x<å^•Å∞ „Ñ¨Kå~°OÖ’ L<åfl~Ú. HÍ|\˜ì WÖÏO\˜ H©ÅHõãO Œ~°ƒùOÖ’ ‰õΩÅ=º=ã÷Ö’ J<ÕHõ Jã=∂# «Å‰õΩ, Jz"Õ «,^ÀÑ¨_çx, J==∂<åÅ#∞ J#∞Éèíqã¨∞Î#fl Œo « |Ç¨ï[#∞Å∞(Zãπ.ã≤./ Zãπ.\˜./F.a.ã≤. =∞iÜ«Ú iblÜ«∞ãπ "≥∞ÿ<åsìÅ∞)`≥ÅOQÍÃÑ· `«=∞ ^Œ$HõÊ^ä•xH˜ ã¨Ê+¨ìOQÍ K«iÛOK«=Åã≤#J=ã¨~°O LO^Œx <Õ#∞ D "åºãÖÖ’ g∞`À H˘xflJaè„áêÜ«∂Å∞ ÑÖK«∞‰õΩ<Õ „Ñ¨Ü«∞ «flO KÕã¨∞Î<åfl#∞.

≥ÅOQÍ ~åRO-JOÉË Œ ~ü Jaè+ìO‰õΩÅ=º=ã¨÷‰õΩ =ºuˆ~HõOQÍ áÈ~å\ÏÅ#∞ xi‡Oz, D

=∞#∞"å Œ „ÉÏÇ¨Ï‡ PkèÑ¨ «º K«i„ «#∞ u~°∞QÆ~åã≤ D ÕâßxH˜XHõ „Ñ¨ åº=∂flÜ«∞ ™ê=∂lHõ, Pi÷Hõ, ~å[H©Ü«∞ ã≤ •ÌO`åxflJOkOz# =∞Ç¨hÜ«ÚÅ∞ =∞Ç¨ «‡ *’ºu~å=Ù Ñ¨ÓÖË, ~å*ÏºOQÆx~å‡`« _®IIa.P~ü.JOÉË^Œ¯~ü =ÚYºOQÍ JOÉË^Œ¯~ü 1950^Œâ◊HõOÖ’ ^Õâ◊OÖ’ =Ù#fl J<ÕHõ ã¨=∞ã¨ºÅÃÑ· ã¨ÊOkOKå~°∞.„Ñ è•#OQÍ ÉèÏ+ ~å„ëêìÅÃÑ· ãÊ+ìOQÍ ZO`À Ö’ «∞QÍ ÉèÏ~° « Õâ◊Éè∫QÀoHõ, ™ê=∂lHõ, "≥·~°∞^•ºÅ#∞ J~°úO KÕã∞‰õΩ#fl "Õ∞ è•q Hõ#∞Hõ60 ãÖ= «û~åÅ =ÚO Õ Õâ◊OÖ’ ''z#fl ~å„ëêì——Å‰õΩ =∞ ŒÌ «∞`≥eÑ≤ "å\ ˜ P=â◊ºHõ`«#∞ <˘H˜¯ K≥áêÊ~°∞. JOÉË^Œ¯~ü `«#Thoughts on linguisitic states J<Õ "åºãÖÖ’=¸_»∞ =ÚYº"≥∞ÿ# JOâßÅÃÑ· Jaè„áêÜ«∂Å∞ ÑÖK«∞‰õΩ<åfl~°∞.Jq.

1.z#fl ~å„ëêìÅ∞ ZO Œ∞‰õΩ J=ã¨~°O2.z#fl ~å„ëêìÖ’¡ "≥∞*Ïsì, "≥∞ÿ<åsì ã¨=∞ã¨º


3. Õâ◊ Ô~O_»= ~å[ è•x QÆ∂iÛJOÉË Œ ~ü z#fl ~å„ëêìÅ∞ U~°Ê_»_®xH˜ å#∞ „ÑüáêkOz#

ã¨∂„fHõ~° ''XHõ ~åRO, XHõ ÉèÏ+¨—— JO>Ë XˆH ÉèÏ+¨ =∂@¡_Õ„Ñ¨[Å∞ XHõ\˜ HõO>Ë Z‰õΩ¯= ~å„ëêìÅÖ’ LO_»=K«Ûx K≥áêÊ~°∞.XHõ"Õà◊ |Å=O «OQÍ XˆH ÉèÏ+¨ =∂\Ï¡_Õ „Ñ¨[Å =∞ èŒº =Ù#flãOã¯ $u, ™êO„Ñ^•Ü«∂Å∞, Jã=∂# «Å∞, Éè∫QÀoHõ Ñiã≤÷ «∞Å∞ÑïQÆÖ’H˜ fã¨∞HÀ‰õΩO_® "å~°O Œix XˆH ~åROÖ’ LOK«_»O^•fi~å â◊„ «∞ «fiO ÃÑiy JO «~°∞º ŒúO ãOÉèíqOKÕ J=HÍâ◊O LO ŒxÃÇÏK«ÛiOKå~°∞. ãiQÍ <Õ_»∞ „Ñ ÕºHõ ≥ÅOQÍ ~åRO W=fiHõáÈ Õ~åROÖ’ W Õ Ñiã≤÷u =KÕÛ J=HÍâ◊O =ÙOk. ZO Œ∞HõO>Ë 1990^Œâ◊HõO `«~åfi`« =zÛ# `≥ÅOQÍ ™êÇ≤Ï`«ºO `≥ÅOQÍJã≤ ÷~ °`åfixfl ™ê=∂lHõOQÍ, Pi÷HõOQÍ, ~å[H©Ü«∞OQÍPq+¯iOzOk. ≥ÅOQÍ ÉèÏ+, Ü«∂ã, Ñ Œ*ÏÅO, ãOã¯ $uHPO„ èŒ ~åÜ«∞Åã‘=∞‰õΩ ZÖÏO\ ãO|O èŒO ÖË Œx «=∞‰õΩ „Ñ ÕºHõJã≤÷ «fi=ÚO Œx x~°∂Ñ≤OKå~°∞. JÖÏO\˜ "åix ≥Å∞QÆ∞ ÉèÏ+¨¿Ñ~°∞<À, Jaè=$kèú ¿Ñ~°∞<À, L=∞‡_ç K«i„ « ¿Ñ~°∞<À, J#fl Œ=Ú‡Å„¿Ñ=∞ ¿Ñ~°∞<À Hõeã≤ LO^•=∞x PO^Àà◊#Å∞ KÕÜ«∞_»OJ„Ñ¨*Ï™êfi=∞ºO, W~°∞ „áêO`åÅ‰õΩ n~°…HÍeHõOQÍ „Ñ¨=∂ ŒO‰õÄ_®. J~Ú<å q_çáÈ=_®xH˜ L^Œº=∂Å∞ [iy#q QÍx|Å=O «OQÍ Hõeã≤ LO_»_®xH˜ L Œº=∂Å∞ [iy# K«i„ « Uã¨=∂[OÖ’ ÖË Œ∞. WOHÍ JOÉË Œ ~ü ¿Ñ~˘¯#fl XHõ „áêO «O XHõ~åROQÍ U~°Ê_»_®xH˜ HÍ=Åã≤# Jxfl J~°› «Å∞ ≥ÅOQÍ‰õΩ=Ù<åfl~Ú. Ñ¨Ù+¨ ÅOQÍ =#~°∞Å∞, [<åÉèÏ Ñ¨~°OQÍ ã¨∞=∂~°∞ 3HÀ@∞¡ qã‘Î~°‚O Œ$ëêìº ÃÑ ŒÌk, ~åR U~åÊ@∞ HÍ"åeû# =∞øeHõã Œ∞áêÜ«∂Å∞ Jxfl =Ù<åfl~Ú. JO ÕHÍ‰õΩO_® ≥ÅOQÍ „Ñ[Å∞=∂#ã≤HõOQÍ, ™êOã¨ $uHõOQÍ, „Ñ¨*Ïaè+ìOQÍ ZÑ¨C_»∞ PO„ èŒ,~åÜ«∞Åã‘=∞ "åi`À Hõeã≤ ÖË~°∞. ^ÀÑ≤_ç =~åæÅ‰õΩ =ºuˆ~HõOQÍáÈ~å_ç# ã¨∞=∂~°∞ 60 ãÖ= «û~åÅ K«i„ « L#flk.

JOÉË Œ ~ü K≥Ñ≤Ê# Ô~O_»= JOâ◊O z#fl ~åROÖ’ "≥∞*Ïsì,"≥∞ÿ<åsìÅ „Ñ¨[Å ÉèíÜ«∂O^Àà◊#Å QÆ∂iÛ, ~åRO qã‘Î~°‚O ÃÑiˆQH˘Åk "≥∞*Ïsì, "≥∞ ÿ<åsì x+¨ÊuÎ ^≥|ƒux H© ∆ ^Œâ◊‰õΩKÕ~°∞‰õΩO@∞O Œx "≥∞ÿ<åsì Ñiã≤÷u WOHÍ â◊¥#ºOQÍ =∂~°∞ «∞O Œx,"≥∞ÿ<åsìÅÃÑ· "≥∞*ÏsìÅ∞ Ò~°<åºÅ∞ KÕ¿ã J=HÍâ◊O ÃÑ~°∞QÆ∞ «∞O ŒxJO Œ∞=Å¡ ~å„ëêìÅ∞ z#flQÍ LO_®Åx „ÑüáêkOKå~°∞. WOHÍ~åRO U~°Ê_ç# «~åfi « "≥∞*Ïsì ^Ò~°<åºÅ#∞ x~ÀkèOK«_®xH˜"≥∞ÿ<åsì "åiH ~å*ÏºOQÆÑ~°"≥∞ÿ# ~°Hõ∆ „áêux ŒºO HõeÊOK«=eûLO Œx Jaè„áêÜ«∞Ñ¨_®¤~°∞. J~Ú Õ Wk ≥ÅOQÍ "≥∞ÿ<åsìÅq+¨Ü«∞OÖ’ J#fi~ÚOz#Ñ¨C_»∞, "≥∞ÿ<åsìÅÃÑ· K«~°Û =zÛ J<ÕHõJ"åã¨Î"åÅ#∞ HÀ™êÎ ~åÜ«∞Åã‘=∞ ã¨"≥∞ÿHõº"å^Œ∞Å∞ „Ñ¨Kå~°OKÕã∞Î<åfl~°∞. L^•: ≥ÅOQÍ =¿ãÎ =∞`À<å‡ ŒO ÃÑiy =Úã‘¡OÅÃÑ·^•_ç [~°∞QÆ∞ «∞O Œx, >ˇ„~°i[O, #Hõûe[O ÃÑiˆQ J=HÍâ◊O

LO Œx J| ŒÌÑÙ „ÑKå~åÅ∞ KÕã∞Î<åfl~°∞. HÍx ≥ÅOQÍÖ’ =Ù#fl=∞ «™ê=∞~°™êºxH˜ ã¨∞=∂~°∞ 200 ãÖ= «û~åÅ K«i„ « LOknxH˜ ÃÇ·Ï„^•ÉÏ^Õ x^Œ~°≈#O. ÃÇ·Ï„^•ÉÏ^£Ö’ aè#fl"≥∞ ÿ#*Ï`«∞Å"å~°∞, =∞Ç¨~å„+‘ìÜ«∞<£û, Hõ#fl_çÜ«∞<£û, ÑÖ*Ïcãπ,«q∞oÜ«∞<£û =Úã‘¡OÅ∞, Ç≤ÏO Œ∞=ÙÅ∞, „H˜ã≤ìÜ«∞<£û Hõeã≤"≥∞Åã≤

L<åfl~°∞. XHõ\˜ Ô~O_»∞ ~å[H©Ü«∞ „¿Ñˆ~Ñ≤ « Q˘_»=Å∞ «Ñ¨Ê KåÖÏ™È Œ~° ÉèÏ=O`À ZO`À Q˘Ñ¨Ê Ö∫H˜Hõ qÅ∞=Å‰õΩ x Œ~°≈#OQÍL<åfl~°∞. JO Œ~°∞ Hõeã≤ D £, Ñ‘~°¡ÑÖ_»∞QÆ, É’<åÅ ÑÖ_»∞QÆ,Œ~°æ#∞ Œi≈OK«_»O XHõ ™êO„Ñ^•Ü«∞OQÍ =ã∞Î#flk. ÃÇ·Ï„^•ÉÏ £

a~åºx, W~åx KåÜü∞ JO Œ~°∞ W+ìÑ_Õ =O@HÍÅ∞, =∞Hõ =∞ã‘ Œ∞,Kåi‡<å~ü „Ñ¨[Å∞ x «ºO ãÖ Œi≈OKÕ Ñ¨~åº@Hõ HO„^•Å∞. =∞s=ÚYºOQÍ "≥∞ÿ<åsìÅ #∞O_ç Hõ=ÙÅ∞, HõàÏHÍ~°∞Å∞, L Œº=∂HÍ~°∞Å∞≥ÅOQÍ L Œº=∞OÖ’ =ÚO Œ∞O_ç #_çÑ≤ã∞Î<åfl~°∞. "åi ÅHõ∆ ºO

XHõ >Ë ≥ÅOQÍ#∞ ™êkèOK«∞HÀ=_»O. P «~åfi « ~å*ÏºOQÆ~°Hõ∆ÅHÀãÖ áÈ~å_»_»O.

JOÉË Œ ~ü K≥Ñ≤Ê# =¸_À JOâ◊O Õâ◊ Ô~O_»= ~å[^•x,JOÉË Œ ~ü Jaè„áêÜ«∞OÖ’ „a\©+π"åi HÍÅOÖ’ ÕâßxH˜ Ô~O_»∞~å[ è•#∞Å∞ L#fl>Ëì ÉèÏ~° « ÕâßxH ~°Hõ∆, ÑiáêÅ#, "å`å=~°™œÅÉèíºO ^Œ$ëêì º ÃÇ·Ï„^•ÉÏ^£ Ô~O_À ~å[^è•xQÍ LO>ËÉÏQÆ∞O@∞O Œx Jaè„áêÜ«∞Ñ¨_®¤~°∞. D JOâ◊OÃÑ· ‰õÄ_® HÀ™êÎ~åÜ«∞Åã‘=∞ J„QÆ‰õΩÅ ^ÀÑ≤_ç^•~°∞Å∞ `«=∞ ™êfi~°÷Ñ¨Ói`«"åºáê~åÅ#∞, ÃÑ@∞ì|_»∞Å#∞, Pã¨∞ÎÅ#∞ HÍáê_»∞HÀ=_®xH˜ÃÇ·Ï„^•ÉÏ £#∞ L=∞‡_ç ~å[^•xQÍ KÕÜ«∂Åx „ÑKå~°O KÕã∞Î<åfl~°∞.HÍx ≥ÅOQÍ‰õΩ ÃÇ·Ï„^•ÉÏ £ QÆ∞O_≥HÍÜ«∞. nxH ã∞=∂~°∞ 200ãÖ= «û~åÅ K«i„ « LOk. ÉèÏ+¨, Ü«∂ã¨, ãÖã¨ $u Ñ¨~°OQÍ=Ú=∂‡\ ˜H˜ ÃÇ·Ï„^•ÉÏ^£ `≥ÅOQÍÖ’<Õ ÉèÏQÆO. 2010ãÖ=`«û~°OÖ’ ÃÇ·Ï>ˇH±ã≤\ ˜QÍ =∞#O K«∂ã¨∞Î#fl ÃÇ·Ï„^•ÉÏ^£x~å‡ÏxH ≥ÅOQÍ Ñk lÖÏ¡Å „Ñ[Å∞ =∞s =ÚYºOQÍ Œo «|Ç¨ï[#∞Å∞ K≥=∞@ K«∞Hõ¯Å#∞ ^è•~°áÈ™ê~°∞. ÃÇ·Ï„^•ÉÏ^£Ñi"åÇÏHõ „áêO «OÖ’ =Ù#fl Éèí∂=ÚÅ∞, iÜ«∞Öò Z¿ãì\òû ¿Ñ~°∞`ÀHÀ™êÎ ~åÜ«∞Åã‘=∞ ^ÀÑ¨_ç =~åæÅ∞ HõÉÏ˚ KÕ™ê~°∞. J„Hõ=∞OQÍPã¨∞ÎÅ∞ ÃÑOK«∞H˘x ÃÑ ŒÌÃÑ ŒÌ Éèí=<åÅ∞ xi‡OKå~°∞. JO Œ∞Ö’≥ÅOQÍ „Ñ¨[Å∞ J ≥Ì WO\˜ •~°∞Å∞QÍ =∂iáÈÜ«∂~°∞. "åi

"åºáê~åÅ "åºÑ≤ÎH˘~°‰õΩ ÃÑ¶·¡F=~üû xi‡OKå~°∞. HõOÃÑhÅ∞ ÃÑ\˜ìÖÏÉèÏÅ#∞ QÆ_çOKå~°∞. ≥ÅOQÍ „Ñ[Å#∞ J_»¤‰õÄbÅ∞QÍ =∂iÛ,=∂ =Å¡<Õ ÃÇ·Ï„^•ÉÏ £ Jaè=$kú K≥OkO Œx q„~°gQÆ∞ «∞<åfl~°∞.WÖÏO\˜ Jã¨ «ºÑ¨Ù „Ñ¨Kå~åxfl ≥ÅOQÍ Hõ=ÙÅ∞, HõàÏHÍ~°∞Å∞,L Œº=∞HÍ~°∞Å∞ uÑ≤ÊH˘_»∞ «∞<åfl~°∞. "≥Ú «ÎOÃÑ·# PO„ èŒ~åÜ«∞Åã‘=∞J„QÆ‰õΩÅ ÃÑ@∞ì|_ç •~°∞Å ™êOã¨ $uHõ, Pi÷Hõ ~å[H©Ü«∞ ÀÑ≤_çPkèÑ «ºO #∞O_ç q=ÚHÎH K«~°=∞w «O áê_»_®xH «=∞ Jã≤÷ åfixflHÍáê_»∞HÀ=_®xH „Ñ ÕºHõ ≥ÅOQÍ ~åRO ™êkèOK«∞HÀ=_®xH


x~°O «~°O Œo « |Çï[#∞Å∞ ã≤OÇÏÉèÏQÆO L Œº=∞O`À x=∞QÆfl"≥∞ÿJO Œi`À Hõeã≤ Ñ¨xKÕÜ«∞_»O XHõ Kåi„ «Hõ ãÖ Œ~°ƒùO.

„Ñ¨ ÕºHõ ≥ÅOQÍ ~åR L Œº=∞OÖ’Œo «|Ç¨ï[#∞Å∞

‰õΩÅ=º=ã÷‰õΩ =ºu~HõOQÍ J<ÕHõ áÈ~å\ÏÅ#∞ ÑÓÖË JOÉË Œ ~üã≤ •ÌO`åÅ ÅHõ∆ º™ê èŒ#ÔH· x~°O «~°O „Ñ¨[Ö’¡ Ñ¨xKÕã¨∞Î#fl Œo «|Ç¨ï[#∞Å∞ 60 ãÖ= «û~åÅ ≥ÅOQÍ L Œº=∞OÖ’ Hõ=ÙÅ∞,HõàÏHÍ~°∞Å∞, ~°K«~Ú «Å∞, L Œº=∞HÍ~°∞Å∞, ™ê=∂#º HÍ~°ºHõ~°ÎÅ∞QÍZ<Àfl x~°ƒO è•Å#∞, ã¨=∞ã¨ºÅ#∞ Z Œ∞~˘¯O@∞ z=~°QÍ «=∞„áêÏÅ#∞ Ãã· «O `åºQÆO KÕ™ê~°∞. WOHÍ KÕã¨∞Î<åfl~°∞. ^•^•Ñ¨ÙS Œ∞ «~åÅ Œo « |Ç¨ï[#∞Å áê„ « ≥ÅOQÍ L Œº=∞OÖ’,≥ÅOQÍ "å ŒOÖ’, ≥ÅOQÍ Jã≤÷ «fi x~å‡OÖ’ •y =Ù#flk.

J~Ú`Õ L^Œº=∞O [~°∞QÆ∞`«∞#fl „Hõ=∞OÖ’ JO^Œi`À Hõeã≤ÑxKÕã∞Î#fl ã=∞Ü«∞OÖ’<Õ, L Œº=∞OÖ’ LO@∂<Õ «=∞ K«i„ «#∞edOK«=eû# XHõ Kåi„ «Hõ J=ã¨~°O ZO ≥·# LOk.

1946 #∞O_ç 1957 =~°‰õΩ [iy# ≥ÅOQÍ Ô~· åOQÆ™êÜ«Ú^èŒ áÈ~å@OÖ’ <≥·*ÏO, ^Õâò=ÚMòÅ ^Œ∞~å‡~åæÅ‰õΩ=ºuˆ~HõOQÍ áÈ~å_ç „áêÏÅ∞ JiÊOz ≥ÅOQÍ P «‡Q“~°=áÈ~å\ÏxH˜ Ñ¨Ù<åk~åÅ∞¡QÍ K«i„ «ÔHH˜ # KåHõe SÅ=∞‡, ^˘_ç¤H˘=Ú~°Ü«∞º, |O Œy, |O_ç Ü«∂ Œyi, H˘=Ú~°OcèO, =ÚY∞ÌO"≥ÚÇ≤Ï#∞nÌ<£, 'ÅOÉÏ_Àà◊§ ~åO^•ãπ—QÍ yi[#∞Å QÆ∞O_≥Ö’¡K≥~°QÆx =Ú„ Œ"Õã∞‰õΩ#fl '~°[Éò Jb——, x*ÏO Œ=∞# huH, =∞ «Œ∞~°O`åÅ‰õΩ HõÅO`À áÈ~å_ç# ™ÈÜ«∞|∞ÖÏ¡MÏ<£, áê@Å`À <≥·*ÏO

x~°O‰õΩâ◊ áêÅ#ÃÑ· ~°ÉèËi "≥∂yOz# 'ã¨∞^•ÌÅ Ç¨Ï#∞=∞O «∞—≥ÅOQÍ `˘e «~°O L Œº=∞ ~°∂Ñ¨Hõ~°ÎÅ∞.`≥ÅOQÍ L^Œº=∞OÖ’ "≥Ú^Œ\˜ #∞O_ç áê@‰õΩ ZO`À

„áê è•#º « =ÙOk. JÖÏO\˜ áê@Å#∞ ~åã≤ ≥ÅOQÍ „QÍ=∞„QÍ=∂# áê_ç qxÑ≤Oz „Ñ¨[Å#∞ L Œº=∞O"≥·Ñ¨Ù #_çÑ≤Oz#WÑ¨C_»∞ #_çÑ≤ã¨∞Î#fl ã¨∞=∂~°∞ 200 =∞Ok ^Œo`«|Ç¨ï[#HõàÏHÍ~°∞Å∞ <Õ_»∞ L^Œº=∞OÖ’ =Ù<åfl~°∞. „Ñ¨*ÏáÈ~å\ÏÅÜ«Ú Œú<ÒHõ „Ñ¨*Ï "åˆQæÜ«∞HÍ~°∞_»∞ QÆ ŒÌ~ü ~åã≤# J<ÕHõ ≥ÅOQÍJã≤÷ åfixfl ≥eÜ«∞*Ë™êÎ~Ú. J=∞~°∞_»∞ |O_ç Ü«∂ Œyi ~åã≤#''|O_≥#Hõ |O_çQÆ\˜ì—— Jx <≥·*ÏO x~°O‰õΩâ◊ áêÅ#‰õΩ K«~°=∞w «Oáê_ç# áê@ „Ñ[Å∞ <Õ\H áê_»∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. J Õq èŒOQÍ QÀ~°\˜"≥OHõ#fl „"åã≤# ''Ñ¨Ö¡ Hõhfl~°∞ ÃÑ_»∞ «∞O^À HõxÑ≤OK«x ‰õΩ„@Å<å Ñ¨Ö¡ |On J~ÚáÈ~ÚO^À HõxÑ≤OK«x ‰õΩ„@Å—— J<Õ áê@QÀ¡|Ö·*Ë+¨<£ „Ñ¨ÉèÏ=O`À ≥ÅOQÍÖ’ èŒfiOã¨"≥∞ÿ# =$uÎÑ¨#∞Å∞,=º=™êÜ«∞O, „Ñ[Å Hõhfl\ QÍ èŒÅ#∞ Hõà◊§‰õΩ Hõ\˜ì#@∞ì K«∂Ñ≤™êÎ_»∞.JO` ÕHÍ‰ õ ΩO_® 'W^ Œ Ì~ °O q_ çáÈ` Õ É è í∂q∞| ŒÌÅ=Ù «∞O^•——''WO_çÜ«∂ áêH™ê÷<ÀÖË W#∞ÑHõOK« Ñ_»∞ «∞O^•——

Jx PO„ èŒ~åÜ«∞Åã‘=∞ <åÜ«∞‰õΩÅ#∞ ~å[H©Ü«∞OQÍ „ÑtflOK«_»OW~°∞ „áêO`åÅÖ’ ZO`À =∞Okx PÖ’zOÑ¨KÕã≤Ok. QÆ∂_»JO[Ü«∞º ~åã≤# ''Z#∞Hõ =ÚO Œ∞ K«∂ã∞_ÕOk ~å[#fl F ~å[#fl——''Z «∞Î~° ≥ÅOQÍ *O_® ~å[#fl F ~å[#fl—— J<Õ áê@ ≥ÅOQÍ™ê èŒ#Ö’ PÅãºO KÕ¿ãÎ „Ñ=∂ ŒO [iyáÈÜÕ∞ J=HÍâ◊=ÚO Œx≥eÜ«∞*Ëã¨∞ÎOk.JO ÕN ~åã≤# J<ÕHõ áê@Ö’¡ XHõ >ÿ# ''[Ü«∞ [Ü«∞¿ÇÏ

`≥ÅOQÍ [#h [Ü«∞ ˆH`«#O—— =ÚHÀ¯\ ˜ Q˘O`«∞HõÅ∞XHõ >ÿ#ˆH «#O J<Õ áê@ <Õ_»∞ ≥ÅOQÍ *ÏfÜ«∞w «OQÍ,≥ÅOQÍ Jã≤÷ åfixfl K«ÖÏ Ö’ «∞QÍ qã¨$Î «OQÍ Pq+¨ iOz#

áê@QÍ K«i„ «ÔHH¯Ok. JÖÏQ q∞„ «, q=∞Å, ~°ã=∞~Ú ÉÏÅH+<£~åã≤# áê@Å∞ „Ñü ^èŒ∂O..^è•OÖ’ ÅHõ∆Å=∞Okx K≥·`«#ºOKÕã¨∞Î<åfl~Ú. ≥ÅOQÍ L Œº=∞OÖ’ Jã¨=ÙÅ∞ ÉÏã≤# q^•ºiúJ=∞~°g~°∞ÅÃÑ· ^Œ~°∞=Ù ZÅ¡#fl ~åã≤# ''g~°∞ÖÏ~å =O^Œ#Oq^•ºiú—— ''J=∞~°∞ÖÏ~å =O Œ#O áê^•Å‰õΩ—— J<Õ áê@ ≥ÅOQÍJ=∞~°g~°∞Å áê@QÍ ZO`À=∞Ok Ü«Ú= «~åxfl L Œº=∞O"≥·Ñ¨Ù#_çÑ≤ã∞Î#flk. ÃÇ·Ï„^•ÉÏ £ÃÑ· QÆ∞_çÑe¡~°q ~åã≤# '' ÕHÀ ÕHÀ ÉÏ~Ú"Õ∞~å ÃÇ·Ï„^•ÉÏ £~À~Ú—— ''*~° ÕHÀ ã∞<ÀÉÏ~Ú- «∞"£∞ ÃÇ·Ï„^•ÉÏ £~À~Ú—— ''ÉÏQÆ=∞u ¿Ñ~°∞# Hõ\˜ì# ÉèÏQÆº#QÆ~°O—— J<Õ áê@ÃÇ·Ï„^•ÉÏ £ ã¨∞=∂~°∞ 200 ãÖ= «û~åÅ K«i„ «#∞ K≥Ñ≤Ê JkU~°HõOQÍ PO„^è Œ~åÜ«∞Åã‘=∞ ^ÀÑ¨_ç =~åæÅKÕ ^è ŒfiOãÖKÕÜ«∞|_»∞ «∞#fl^À ≥eÜ«∞*ËÜ«∞_»O ^•fi~å ÃÇ·Ï„^•ÉÏ £ÃÑ· =Ù#flJáÈÇÏÅ#∞ |@ì|Ü«∞Å∞ KÕÜ«∞QÆeæO_»∞. 1996 „áêO «OÖ’ ‰õΩÅ-=~°æ ã≤^•úO`åxfl „ÑüáêkOz# HÍ„"Õ∞_£ =∂~ÀA g~°#fl≥ÅOQÍ =∞Ç¨ã¨Éèí , ≥ÅOQÍ [#ã¨Éèí •fi~å ≥ÅOQÍ Ñ¨Ö¡

Ñ¨Öˇ¡# „Ñ¨[Å#∞ K≥·`«#ºO KÕã≤#O^Œ∞‰õΩ ~å[ºOKÕ |∂@HõÑ¨ÙZ<£H“O@~üÖ’ J=∞~°∞_≥·<å_»∞. ≥ÅOQÍ áê@ áê_ç#O Œ∞ˆH''Éˇe¡ Åe`«——#∞ ~å[ºO á⁄@ì# ÃÑ@∞ì‰õΩ#flk. D q^èŒOQÍZO`À=∞Ok Ü«Ú= Œo « |Ç¨ï[# HõàÏHÍ~°∞Å∞ L Œº=∂xfl=ÚO Œ∞‰õΩ fã¨∞‰õΩáÈ «∞<åfl~°∞.

KåÖÏ=∞Ok Œo « |Ç¨ï[# ~°K«~Ú «Å∞, Hõ=ÙÖ·# AÅ∂iQ“iâ◊OHõ~ü, JÅ¡O~å[Ü«∞º, "Õ=ÚÅ ZÅ¡Ü«∞º, ãOyâ‹\˜ì Nx"åãπ,HÍjO, EáêHõ ã¨∞Éèí„ Œ, J#fi~ü, Ãã· ÉÏ|∞, a.Ü«∞ãπ.~å=ÚÅ∞,ã≤ ŒÌOH Ü«∂ Œyi, ëê[Ç<å, ~°gO Œ~ü, QÀQÆ∞âßº=∞Å, Jxâ‹\˜ì~°l`«, H˘„=∞#fl, =∞`«Î_ç, á⁄Hõ¯e, Å_®~Ú, *ÏQÀ..*QÍ"Àá⁄Å=∂i# áêÅ=¸~°∞, ≥ÅOQÍ ˘=fi, ≥ÅOQÍ =ÚK«Û@∞¡,=Úe¯, ≥ÅOQÍ «e¡ Z~°∞Hõ, | «∞‰õΩáÈ~°∞, ≥ÅOQÍ L Œº=∞Hõq «fiO ¿Ñ~°∞`À J<ÕHõ n~°… Hõq «Å∞, Hõq « ãOHõÅ<åÅ∞ ≥ÅOQÍJã≤÷ åfixfl Jxfl HÀÏÖ’¡ Pq+¯iã∞Î<åfl~Ú. ≥ÅOQÍ Ü«∂ã#∞,ÉèÏ+#∞ ãOã¯ $ux KåÖÏ Ö’ «∞QÍ ≥eÜ«∞*Ëã∞Î<åfl~Ú. ≥ÅOQÍz„`«HÍ~°∞Å∞QÍ JHõƒ~ü, UÖˇ ÅHõ∆ ‡ü, ÅHõ∆ ‡üQ“_£, #iûO,


Q˘<≥eOQÆ~åA «=∞ ÃÑ~ÚO\ÕQ∑ûÖ’¡ ≥ÅOQÍ Ñ¨Ö¡ rq`åxfl„ÑüaOaOKÕÖÏ "Õã¨∞Î<åfl~°∞. [~°fleã¨∞ìÅ∞QÍ áêâ◊O Ü«∂ Œyi,JO|\˜ ã¨∞ˆ~O„ Œ~åA =∞Ö¡Ñë¡ ÅHõ∆ ‡Ü«∞º ≥ÅOQÍÖ’ =Ù#flJ<ÕHõ "åº™êÅ∞ ~åã¨∞Î<åfl~°∞. ≥ÅOQÍ Ñ¨Ö¡ Ñ¨Ö¡# "å~°ÎÅ#∞g∞_çÜ«∂ Œ$+≤ìH˜ Õ=_®xH˜ „Ñ¨Ü«∞ «flO KÕã¨∞Î<åfl~°∞.

`≥ÅOQÍ ^Œo`« |Ç¨ï[# "Õ∞^•=ÙÅ∞QÍ HÍÖËlÖ’¡,qâ◊fiq^•ºÅÜ«∂Ö’¡ q^•º~°∞úÅ∞, Láê^è•ºÜ«ÚÅ∞, `≥ÅOQÍJOâßÅÃÑ· Ñïâ’ èŒ# KÕã≤, Ñ¨„`åÅ#∞ ã¨=∞iÊã¨∞Î<åfl~°∞. Fo-

rum for peoples Telangana organisation P èŒfi~°ºOÖ’HõOK≥ SÅÜ«∞º, K≥#fl |ã¨=Ü«∞º, JdÖËâ◊fii, ã≤OÇ¨„k, Ñ≤.ZÖò.qâıfiâ◊fi~°~å=Ù, [Ü«∞â◊OHõ~ü, |∞„~°~å=ÚÅ∞, eO„ÉÏk, W#flÜ«∞º,„á⁄.H˘„=∞#fl, „á⁄.=Ú~°m=∞<ÀÇÏ~ü, „á⁄. ŒO_≥É’~Ú# ~°gO Œ~ü,W#∞H˘O_» u~°∞=∞e, ÉÏOQÍº<åÜ«∞H±, Z<Àfl Ñiâ’ èŒ# Ñ„`åÅ#∞„Ñ[ÅÖ’H ≥KåÛ~°∞. qq èŒ HÀÏÖ’¡ WOHÍ Ñiâ’ èŒ#, Ããq∞<å~üûx~°fiÇ≤Ïã∞Î<åfl~°∞.

qâ◊fiq^•ºÅÜ«∂Ö’¡ HÍÖËlÖ’¡, U~°Ê_ç# q^•ºiú *Ï~ÚO\òÜ«∂Hõ∆<£ Hõq∞\©Å‰õΩ KåÖÏ=∞Ok Œo « |Ç¨ï[# q^•º~°∞úÅ∞<åÜ«∞Hõ «fiO =Ç≤ÏOz Zxfl x~°ƒO è•Å∞ =zÛ<å, Hã¨∞Å∞ ÃÑ\˜ì#Zxfl ÖÏsîÅ ≥|ƒÅ∞ u#fl, «∂\ÏÅ∞ ¿Ñe# L Œº=∂xH˜ PkJO «O Ô~O_»∞ "åÔ~· Éèíq+º ü ≥ÅOQÍ#∞ "åQÍÌ#O KÕã∞Î<åfl~°∞.J~Ú Õ 2010 ãÖ= «û~°OÖ’ =zÛ# L Œº=∞O J<ÕHõ HÍ~°ÏÅ=Å¡ „Ñ¨[Å KÕuÖ’H˜ "≥o§Ok. ^•xfl HÍáê_»∞HÀ=eû# ÉÏ èŒº «„Ñ¨*Ï L Œº=∞HÍ~°∞ÅÃÑ· =ÙOk. ~å[H©Ü«∞ áêsìÅ∞, <åÜ«∞‰õΩÅ∞Hõq∞\©Å`À HÍÖÜ«∂Ñ¨# KÕ¿ãÎ T~°∞HÀ=∞x ≥ÅOQÍ „Ñ¨ ÕºHõ~åRO =KÕÛ=~°‰õΩ x„ ŒáÈ=∞x Œo « |Ç¨ï[#∞Å∞ "åQÍú#OKÕã¨∞Î<åfl~°∞. J~Ú Õ WO « |ÅOQÍ 60 ãÖ= «û~åÅ #∞O_ç^ Œo` « |Ç¨ï[#∞Å∞ ` ≥ÅOQÍ "å^•xfl =ÚO^Œ∞‰ õ Ωfã¨∞HõáÈ=_®xH˜ ã¨∂÷ÅOQÍ <åÅ∞QÆ∞ HÍ~°ÏÅ∞ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#x<å Jaè„áêÜ«∞O.

1. `≥ÅOQÍ Ñ¨k lÖÏ¡Ö’¡ =Ù#fl ã¨=∞ã¨ºÅ∞ L^•:áêÅ=¸~üÖ’ =ÅãÅ∞ áÈ «∞#fl"å~°∞, ™êQÆ∞ h~°∞ÖËHõ ‰õÄbÅ∞QÍ=∂i#"å~°∞, HõsO#QÆ~ü #∞O_ç Õâ◊OQÍx ÕâßxH QÆÖòÊù‰õΩ =Åã"≥à◊√Î#fl "å~°∞, ã≤iã≤Å¡ =~°OQÆÖò, Y=∞‡OÖ’ «=∞ =$uÎÑ¨#∞Å∞^ è Œ fiOã Ö HÍ|_ ç JÑ ¨CÅ∞ ÃÑiy P` « ‡Ç ¨ Ï` « ºÅ‰ õ Ω<≥\ ì"ÕÜ«∞|_ç#"å~°∞, JkÖÏÉÏ £Ö’ J<ÕHõ ~ÀQÍÅ ÉÏi#Ñ¨_ç„áêÏÅ#∞ HÀÖ’Ê «∞#fl"å~°∞, #ÖÁæO_»Ö’ HõhãÖ „`åQÆ_®xH˜hà◊√§ ^˘~°HõHõ âßâ◊fi`« JOQÆ"≥·HõÖÏºxH˜ |Öˇ· áÈ`«∞#fl"å~°∞" ≥Ú`« ÎO ÃÑ ·# ¿Ñ^Œ"åiQÍ, ‰ õÄbÅ∞QÍ, J<åºÜ«∂xH˜,Jã=∂# «Å‰õΩ J=¿ÇÏà◊#Å‰õΩ QÆ∞Ô~· HÀ™êÎ ~åÜ«∞Åã‘=∞ ÀÑ≤_çHZ‰õΩ¯=QÍ |Ö· «∞#fl "≥∞*Ïsì „Ñ¨[Å∞ Œo « |Ç¨ï[#∞ÖË. HÍ|\˜ì

„Ñ¨ ÕºHõ ~åRO ^•fi~å ÖÏÉèíO [~°∞QÆHõ áÈ~Ú# D [~°∞QÆ∞ «∞#fl^ÀÑ≤_ç #∞O_ç |Ü«∞\Ñ¨_»_®xH˜ „Ñ¨`ÕºHõ `≥ÅOQÍ ~åROJx"å~°º=∞x, XHõ Kåi„ «Hõ J=ã¨~°=∞x ÉèÏqã¨∞Î<åfl~°∞.

2. ≥ÅOQÍÖ’ =Ù#fl ÃÑ@∞ì|_ç •~°∞Å`À HÀ™êÎ ~åÜ«∞Åã‘=∞J„QÆ‰õΩÅ <åÜ«∞‰õΩÅ∞ ‰õΩ=∞‡ÔH· ~å*ÏºkèHÍ~åxfl KÕlH˜ OK«∞H˘xPi÷Hõ ^ÀÑ≤_ç, ~å[H©Ü«∞ PkèÑ¨ åºxH˜ ã¨"åÅ∞ KÕ¿ã J=HÍâ◊O,â◊„`«∞=Ù#∞ ~å[H©Ü«∞OQÍ |ÅÇ‘Ï#ÑïKÕ ãÖ^Œ~°ƒùO „Ñ¨`ÕºHõ≥ÅOQÍ ~åRO ^•fi~å "≥∞~°∞QÆ∞QÍ LO_Õ J=HÍâ◊O =ÙOk.« •fi~å J„Hõ=∞OQÍ, J<åº„HÍO «O, HõÉÏ˚ KÕã¨∞‰õΩ#fl Éèí∂q∞x

Éèí∂q∞ÖËx Œo « |Ç¨ï[#∞Å‰õΩ ÑÖKÕ JkèHÍ~°O, J=HÍâ◊OÅaèã∞ÎOk.

3. „Ñ¨ ÕºHõ ≥ÅOQÍ ~åRO ~å=_»O •fi~å D „áêO «OÖ’J<ÕHõ ™ê=∂lHõ (Hõ=¸ºxã∞ì, #HõûÖ·\ò, Œo «, „ã‘Î"å Œ) L Œº=∂ÅÑ¶e «OQÍ „Ñ¨[Ö’¡ =ÚYºOQÍ Ü«Ú= «Ö’ =zÛ# K≥· «<åºxfl''„Ñ¨ ÕºHõ ≥ÅOQÍ ~åROÖ’ Œo « |Ç¨ï[# ~å*ÏºkèHÍ~°O——J<Õ x<å ŒO`À Œo « |Çï[#∞Å‰õΩ J#∞‰õÄÅOQÍ =∂~°∞ÛH˘xJ„QÆ‰õΩÅ, ^ÀÑ≤_ç =~åæÅ, áêsìÅ, <åÜ«∞‰õΩÅ ‰õΩ„@Å#∞ZO_»QÆ@ì_»O ^•fi~å ~å[H©Ü«∂Ö’¡ `«=∞ „áêux^è•ºxflÃÑOK«∞HÀ=_®xH˜, „H˘`«Î <åÜ«∞Hõ`«fiO ~å=_®xH˜ =∞iÜ«Ú„Ñ¨`åº=∂flÜ«∞ ~å[H©Ü«∂Å#∞ xi‡OK«∞HÀ_®xH˜ J=HÍâßÅ∞Ñ¨Ù+¨ ÅOQÍ LO\Ï~Ú.

4. „Ñ¨ ÕºHõ ≥ÅOQÍ ~åRO ~å=_»O ^•fi~å WÑ¨Ê\˜=~°‰õΩHÀ™êÎ ~åÜ«∞Åã‘=∞ <åÜ«∞Hõ «fiOÖ’ #_»∞ã¨∞Î#fl „Ñ¨*ÏL Œº=∂Ö’¡=ÚYºOQÍ Œo «, Hõ=¸ºxã¨∞ì, #HõûÖ·\ò <åÜ«∞Hõ åfiÅ∞ =∂i≥ÅOQÍ Pi÷Hõ, ™ê=∂lHõ, ~å[H©Ü«∂Å#∞ J=QÍÇÏ# KÕã∞‰õΩ<Õ

<åÜ«∞Hõ «fiO =KÕÛ J=HÍâ◊O LOk. « •fi~å H˘O «"Õ∞~°ÔH·<åJ<ÕHõ ™ê=∂lHõ, Pi÷Hõ ã¨=∞ã¨ºÅÃÑ· L=∞‡_ç HÍ~åºK«~°`ÀL Œº=∂Å∞ KÕ¿ã ™ÈÖÏ˚i\˜ ÃÑOá⁄O Õ J=HÍâ◊O LO@∞Ok.z=~°QÍ J~Ú Õ XHõ\˜ =∂„ «O "åãÎ=O. „Ñ¨ ÕºHõ ≥ÅOQÍ~åRO ™êkèOK«_»O`À ≥ÅOQÍÏÖ’¡ =Ù#fl Œo « |Ç¨ï[#∞Åã¨=∞ã¨ºÅxfl fã≤áÈ`åÜ«∞<Õ „Éèí=∞Ö’¡ LO_»HõáÈ=_»O KåÖÏJ=ã~°O. J~Ú Õ ‰õΩÅ=º=ã÷Ö’ J<ÕHõ ™ê÷~ÚÖ’¡ qq èŒ ~°∂áêÖ’¡^ÀÑ≤_ç, Jã¨=∂# «Å∂, J˜z"Õ «Å∞ [~°∞QÆ∞`å~Ú Hõ#∞Hõ XHõ„Ñ¨ è•#"≥∞ÿ# PO„ èŒ ~åÜ«∞Åã‘=∞ J„QÆ‰õΩÅ ^ÀÑ≤_ç •~°∞Å #∞O_ç|Ü«∞@Ñ¨_»_»O XHõ Kåi„ «Hõ J=ã¨~°OQÍ ÉèÏqOz P kâ◊QÍJ_»∞QÆ∞Å∞ "ÕÜ«∂e. "≥Ú`«ÎOÃÑ·# `≥ÅOQÍ ~åR ™ê^èŒ#Ö’~å[H©Ü«∞ <åÜ«∞‰õΩÅ#∞, áêsìÅ#∞ #=∞‡_»OHõO>Ë Ñ¨\˜+¨ì"≥∞ÿ#„Ñ¨*ÏL Œº=∂Å ^•fi~å =zÛ# „Ñ¨*ÏK≥· «<åºxfl ~å[H©Ü«∞OQÍ=∞ÅK«_»O <Õ\˜ «Hõ∆ J=ã¨~°O. JO Œ∞‰õΩ Œo « |Ç¨ï[#∞Å∞<åÜ«∞Hõ «fiO =Ç≤ÏOK«=eû# J=ã¨~°O ZO ≥·<å LOk. T


≥ÅOQÍ L Œº=∞O–¢ã‘ÎÅ∞–nÑ≤Hõ

Q˘O «∞

15.06.1947 ÉèÏ~° « ÕâßxH˜ ™êfi «O„ «ºO =zÛ JO Œ~°∞ãO|~åÅ∞ KÕã∞‰õΩO@∞O>Ë x*ÏO áêÅ# HO Œ L#fl ≥ÅOQÍ„áêO «O pHõ\’¡ xâ◊≈|úOQÍ LOk. «∞áê#∞ =KÕÛ =ÚO Œ∞LO_Õ xâ◊≈|úOÖÏ... JO`«=~°‰õΩ `«=∞‰õΩ [~°∞QÆ∞`«∞#flJ<åºÜ«∂efl F~°∞Û‰õΩO@∞#fl "å~°∞ XHõ¯™êiQÍ L^Œº=∂Å∞J<Õ Ü«Ú^•úxfl „Ñ¨Hõ\ÕKå~°∞. „Ñ¨ÑÖK« K«i„ «Ö’ qÜ«∞`åflO„Ñ¨[Å áÈ~å\Ïxfl JO Œ∞Ö’ ¢ã‘ÎÅ K≥· «#ºO`À áÈÅÛ ŒyOk.`≥ÅOQÍ L^Œº=∞OÖ’ áêÖÁæ#fl ¢ã‘ÎÅ áê„`«. Ñ¨Ù~°∞+¨µÅ`Àã¨=∂#OQÍ ¢ã‘ÎÅ∞ L^Œº=∞OÖ’ ã¨q∞^èŒÖˇ·áÈÜ«∂~°∞. ¢ã‘ÎÅ∞L Œº=∞OÖ’ ÉèÏQÆOQÍ Éèí∂q∞HÀãÖ, ‰õÄb ÃÑOÑ¨Ù ŒÅ HÀãÖ,x*ÏO áêÅHõ Ãã·x‰õΩÅ Œ∞~åQÍ`åÅ‰õΩ <≥„Ç¨ Ü« xÜ«∞<£Ãã·<åºÅ J~åK«HÍÅ#∞ Z^Œ∞~˘¯<åfl~°∞. ¢ã‘ÎÅ∞ `«=∞ Ç¨Ï‰õΩ¯ÅHÀãÖ áÈ~å@O ™êyOKå~°∞. L Œº=∞OÖ’ KåÖÏ =∞Ok ¢ã‘ÎÅ∞«=∞ =∂#, „áêÏÅ#∞ ÑÖQÍÃÑ\Ïì~°∞.

<å\˜ ¢ã‘ÎÅ áÈ~å@ Ñïî=∞, "åi ŒÜ«∞hÜ«∞ ã≤÷uQÆ «∞Å∞:x*ÏO HÍÅOÖ’x Éèí∂™êfi=∞º ãÖã¨ $u =Å¡ Ñ¨Ù~°∞+¨µÅ

Hõ#fl Ñ¶¨∞’~°OQÍ ¢ã‘ÎÅ r=#ã≤÷u LO_Õk. D ãÖã¨¯ $uÖ’JxflO\˜HõO>Ë ¿ÇÏÜ«∞"≥∞ÿOk P_»ÉÏÑ¨Å ^Œ∞+¨ì ãÖã¨¯ $u.x~°∞¿Ñ ŒÅ∞ uO_çyO[Å HÀãO P_»Ñ≤Å¡efl ˘~°‰õΩ J"Õ∞‡"å~°∞.WÖÏO\ Ñiã≤÷ «∞Ö’¡ ‰õÄ_® =∞Ç≤Ïà◊Ö’¡ KåÖÏ=∞Ok L Œº=∂xflH˘#™êyOKå~°∞. ^è≥ ·~°ºOQÍ áêÖÁæ<åfl~°∞. H˘O^Œ~°∞ ¢ã‘ÎÅ∞L Œº=∂xfl =ã¨∞Î=ÙQÍ fã¨∞H˘x |∞„~°Hõ äŒÅ∞ áê_ç „Ñ¨[Å#∞L ÕÎ[ÑïKå~°∞. <å\˜ ≥ÅOQÍ áÈ~å\ÏxH˜ Hõ=¸ºxãπì áêsì=∞ ŒÌ «∞ LO_Õk. P áêsìÖ’ =∞Ç≤Ïà◊Å∞ KÕi =∞Ç≤ÏàÏ =∞O_»à◊§#∞Ñ¨@ìÏÖ’¡ U~åÊ@∞KÕã≤ WOHÍ =∞Ç≤Ïà◊Ö#∞ KÕiÊOKÕ"å~°∞. g\˜^•fi~å L Œº=∂xfl L èŒ$ «OQÍ KÕÜ«∞™êQÍ~°∞. JÖÏQ áêsì •fi~åJxflO\ ˜Ö’¡ tHõ∆ á⁄Ok „Ñ¨`«ºHõ ∆OQÍ#∞, Ñ¨~ÀHõ∆OQÍ#∞L^Œº=∞OÖ’ Ñ¨Ù~°∞+¨µÅ Hõ<åfl "≥∞~°∞QÍæ ^è≥ ·~°º ™êÇ¨Ï™êefl„Ñ¨ Œi≈OKå~°∞.≥ÅOQÍ q"≥∂K«<À Œº=∞OÖ’ ¢ã‘Î áê„ «:x*ÏO áêÅ# Ü≥ÚHõ¯ ^Œ∞~å‡~°æO, ^ÀÑ≤_ô, Jz"Õ`«

Ñïã≤÷`«∞Å∞ ™êOã¨¯ $uHõ L^Œº=∂xH˜ ^•if™ê~Ú. 'PO„^èŒ=∞Ç¨ã¨Éèí— U~°Ê_»\ÏxH˜ HÍ~°"≥∞ÿOk. D ã¨ÉèíÅÖ’ QÆ «OÖ’x¢ã‘ÎÅ B#fl`«ºO, x*ÏO ÑïáêÅ<å HÍÅO <å\˜ n#ã≤÷u,q «O «∞=ÙÅ ^Ò~åƒùQÆºO, q «O «∞ q"åÇ¨Å∞, Ñ¶∞’ëê Ñ¨ ŒúuYO_»#, ÉÏÅº q"åÇ¨Ï x¿+ èŒO "≥Ú ŒÖ·# JOâßÅÃÑ· K«~°Û[iyOk.

Hõ=¸ºxã¨∞ì áêsì HÍ~°ºHõ~°ÎÖ·# PO„ èŒ „áêO`åxH˜ K≥Ok#'H˘=∞„~åA JK«Û=∂O|— áê@Å ^•fi~å, Hõ~°Ñ¨„`åÅ ^•fi~å„Ñ¨ã¨∂u, tâ◊√ãÖ~°Hõ∆, P`«‡~°Hõ∆ =O\˜q. <ÕiÊOKÕk.H˘O_»Ñë¡ HÀ>Ëâ◊fi~°=∞‡, <å@HÍÅ∞ ~åã¨∂Î L^Œº=∞ã¨∂ÊùiÎx~°yeOzOk. 'L ŒÜ«∞O— J<Õ ¢ã‘Î |∞„~°Hõ äŒÅ∞ áê_ç ≥ÅOQÍáÈ~å@O =ã¨∞Î=ÙQÍ KÕã¨∞H˘x ¢ã‘ÎÅ#∞ PHõi¬Oz ZO`ÀL ÕÎ[ÑïzOk. '|∞Ö¡=∞‡— J<Õ ¢ã‘Î ≥ÅOQÍÏ „áêO «O #∞O_ç=zÛ# "å~°O ŒiH˜ =O_çÃÑ>Ëìk. D =ÚQÆ∞æ~°∞ ‰õÄ_® JÑ¨Ê\˜áÈbã¨∞Å KÕuÖ’ z„`«Ç≤ÏOã¨Å‰õΩ QÆ∞~°Ü«∂º~°∞. JÖÏˆQÑ¨@ìÏÅÖ’ L#fl ¢ã‘ÎÅ∞ WO\˜H Ñïq∞ «O HÍ‰õΩO_® =∞Ç≤ÏàÏ=∞O_»e U~åÊ@∞KÕã≤ JO Œ∞Ö’ q∞QÆ å "åix ‰õÄ_® KÕiÊOz¢ã‘ÎÅÖ’ ™ê=∂lHõ J=QÍÇ¨Ï##∞ HõeæOKå~°∞. „Ñ¨q∞ÖÏ`å~Ú,„a*ò ~å˜Q“~ü, Ü«∞â’^•Éˇ<£ ÖÏO\˜ "åà◊√§ Hõ~°Ñ¨„`åÅ∞, Ñ¨„uHõ^•fi~å áêsì ™êÇ≤Ï`åºxfl „Ñ¨Kå~°O KÕ¿ã"å~°∞. =∞Ç≤ÏàÏ=∞O_»eÖ’ ãO„Ñ^•Ü«∞ áê@Å ™ê÷#OÖ’ ™ê=∂lHõ J=QÍÇÏ#Hõeæ# áê@Å#∞ áê_çOz "åiÖ’ J=QÍÇ¨Ï# ÃÑOá⁄OkOKÕk.WÖÏ „Ñ¨Kå~°O KÕã¨∞Î#flO Œ∞‰õΩ áÈbã¨∞Å∞ gix *·Å∞Ö’ ÃÑ\˜ìz„ «Ç≤ÏOã¨Å∞ ÃÑ\Ïì~°∞. z=iH˜ J*Ï˝ «OÖ’H˜ "≥o§áÈÜ«∂~°∞.x*ÏO áêÅ#Ö’ =Úã≤ ¡OÅ Ñ¨~åúÑ¨^Œ úu Ç≤ÏO^Œ∞=ÙÅ‰õΩãÖ„Hõq∞OzOk. P Ñ¨^Œúu =Úã≤¡OÅ∞ KåÖÏ HõzÛ`«OQÍáê\™êÎ~°x K≥ÑÊ@OÖ’ Pâ◊Û~°ºO ÖË Œ∞. lg∞Å∞hfl™êc, ~°lÜ«∂ÉËQ ÆOÅ∞ l"åfi^£ ~ °rfi áêsì "åix `«Ñ≤ÊOK«_®xH˜„Ñg∞ÖÏ`å~ÚH ãÇÏHõiOKå~°∞. L ŒÜ«∞O HÀ>Ëâ◊fi~°=∞‡, |∞Ö¡=∞‡"≥Ú^ŒÖˇ·#"å~°∞ PO„^èŒ „áêO`«OÖ’x áêsì ã¨Éèí∞ºÅ∞HÍQÍ„Ñ¨g∞ÖÏ`åO „a*ò~å˜Q“~ü "≥Ú ŒÖ·#"å~°∞ ≥ÅOQÍÖ’ áêsìHÍ~°ºHõ~°ÎÅ∞. g~°O`å =~°æãfiÉèÏ=O`À ™ê=∂lHõ =∂~°∞Ê#∞ HÀiáÈ~å\ÏxH ÑÓ#∞‰õΩ<åfl~°∞. WHõ ÑÖ¡Ö’¡ ≥ÅOQÍ L Œº=∞OÖ’ÉèÏQÆOQÍ KåÖÏ=∞Ok ¢ã‘ÎÅ∞ «=∞ Éèí∂=ÚÅ#∞ HÍáê_»∞H˘<Õ„Hõ=∞OÖ’ áÈ~å\ÏÅ∞ KÕâß~°∞. ÉË «"ÀÅ∞, H˘Å#∞áêHõ, Ñi\ÏÅ,=Ú#QÍÅ, =Ú#∞QÀ_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# „áêO`åÖ’¡ H“Å∞^•~°¡áÈ~å@O, QÀO_»∞Å u~°∞QÆ∞ÉÏ@∞¡ [iQÍ~Ú. JO Œ∞Ö’ ÉèÏQÆOQÍKåHõe 'SÅ=∞‡— J<Õ ¢ã‘Î á⁄ÅO HÀãÖ Éèí~°Î#∞ JÔ~ã¨∞ìKÕã≤Éèí∂™êfiq∞ ÉèíÜ«∞ÃÑ\ÏìÅx K«∂ã≤# ÉèíÜ«∞Ñ¨_»‰õΩO_® ãÖQÆOHÍ~°ºHõ~°ÎÅ ã¨Ç¨Ü«∞O`À Éèí∂™êfiq∞x ZkiOzOk. JÖÏˆQ‰õΩ=∞‡i =∞@ìÜ«∞º ÉèÏ~°º, "å_»Ñë¡ ÅOÉÏ_ôÅ ÉèÏ~°ºÅ∞ Éèí~°ÎÅ#∞áÈQ˘@∞ì‰õΩ<åfl~°∞. "≥Ú Œ∞ÌÅ‰õΩO@ ÅOÉÏ_ô ‰õΩ@∞O|O T~°∞=keáÈÜ«∂~°∞. =∞@ìÜ«∞º ÉèÏ~°º J Œ#OQÍ Ö·OyHõ "ÕkèOÑÙÅ‰õΩQÆ∞Ô~·Ok. J~Ú<å "å~°∞ «=∞ Éèí∂q∞x HÍáê_»∞‰õΩ<ÕO Œ∞‰õΩ


f„=OQÍ „Ñ¨Ü«∞uflOKå~°∞. Éè í∂q∞ xÅÉˇ@∞ì‰õΩ<åfl~°∞.Éèí∂q∞HÀã¨"Õ∞ HÍ^Œ∞. ^˘~°‰õΩ "≥\ ˜ì ¿Ñi@ `«~°`«~åÅ∞QÍ¿ã=KÕã¨∞‰õΩO@∂ áÈÜÕ∞"åiH˜ „â◊=∞‰õΩ «y# Ñ¶e «O ÖË Œ∞.ZÑ¨C_À XHõÑ¨C_»∞ <å=∞=∂„`«Ñ¨Ù ‰õÄbÅ#∞ á⁄O^Õ"å~°∞.JO Œ∞Ö’ ‰õÄ_» ¢ã‘Î, Ñ¨Ù~°∞+¨µÅ ‰õÄb q+¨Ü«∞OÖ’ ÉË èŒO LOk.¢ã‘ ÎÅ∞ ‰õÄb ÃÑOÑ¨Ù q+¨Ü«∞OÖ’, Ñ¨xQÆO@Å∞ `«yæOKÕq+Ü«∞OÖ’, Ñ≤Å¡ «Å∞¡Å∞ «=∞ Ñ≤Å¡Å‰õΩ áêe=fi_®xH ã=∞Ü«∞OˆH\Ï~ÚOKÕO^ Œ ∞‰ õ Ω áÈ~å@O ™êyOKå~ ° ∞ . "å\ ˜x™êkèOK«∞‰õΩ<åfl~°∞. Ü«Ú^Œú ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Ü«Ú^ŒúxkèH˜QÍ#∞„Ñ¨Éèí∞ «fiO Ô~· «∞Å = ŒÌ #∞O_ç qkèQÍ H˘O « è•#ºO =ã¨∂Å∞KÕã≤Ok. nxfl ''Öˇg è•#ºO =ã¨∂à◊√§—— J<Õ"å~°∞. J~Ú Õ Dè•<åºxH˜ „Ñ¨Éèí∞ «fiO =∂Ô~¯\ò Hõ#fl «‰õΩ¯= èŒ~° K≥e¡OKÕk.

Ñ¨>Ëà◊√§, Ñ¨\ÏfisÅ∞, „Ñ¨Éèí∞`åfikèHÍ~°∞Å∞ J<åºÜ«∞OQÍ Ô~· «∞Å#∞O_ç =ã¨∂Å∞ KÕ¿ã"å~°∞. =∂KåÔ~_ç¤ Ñ¨Öˇ¡Ö’ ÖËg^è•#ºO=ã∂à◊§‰õΩ «ÇÏã‘ÖÏÌ~°∞, Ô~"≥#∂º W<£ÃãÊHõì~°∞ =∞On =∂~°ƒÅO`À=zÛ#Ñ¨C_»∞ Öˇg è•#ºO W=fi_®xH˜ Ô~· «∞Å∞ x~åHõiOKå~°∞.JkèHÍ~°∞Å∞ áÈbã∞Å∞ fã∞H˘x~åQÍ =∞QÆ"åà◊§O`å áêiáÈ Õ,P Wà◊§Ö’ L#fl P_»"å~°∞ «=∞‰õΩ JO Œ∞ÉÏ@∞Ö’ L#fl ~ÀHõO_»∞¡,Kå@Å∞, pÑ¨Ù~°¡ À "åix H˘\˜ì Hõà◊§Ö’ HÍ~°O K«e¡ ^è•#ºOÃÑ·K≥~Úº "≥Ü«∞º‰õΩO_® KÕâß~°∞. nxH˜ „Ñ¨fHÍ~°OQÍ „Ñ¨Éèí∞ «fiO™êÜ«Ú^è Œ áÈbã¨∞Å#∞ ~°OQÆOÖ’H˜ kOÑ≤ P_»"åà◊§ÃÑ·J`åºKå~åÅ∞ KÕ~ÚOKå~°∞. `≥ÅOQÍ áÈ~å@O KÕã¨∞Î#fláêsì"å~°∞ „QÍ=∞„QÍ=∂# ãÖÑ¶¨∞O U~åÊ@∞ KÕã≤ K≥·`«#ºÑ¨~°∞ã¨∞ÎO>Ë "åiH˜ ã¨Ç¨Ü«∞O JOkOKÕ kâ◊Ö’ ¢ã‘ÎÅ∞ ÔQiàÏ§ŒàÏÅH˜ J<åflÅ#∞ KÕiÛ=KÕÛ"å~°∞. J#flO ÃÑ\ì# <Õ~åxH˜

áÈbã¨∞Å∞ P ¢ã‘ÎÅ#∞ „‰õÄ~°OQÍ z„ «Ç≤ÏOã¨Å∞ ÃÑ\Ïì~°∞. P" Õk èOÑ ¨ ÙÅxflO\ ˜x É è íiOKå ˆ~ ` «Ñ ¨ Ê ~ °Ç ¨ Ï™êºÅ#∞|Ü«∞@ÃÑ\ìÖË Œ∞. JO Œ∞HÀãÖ „áêÏÅ∞ ‰õÄ_® HÀÖ’ÊÜ«∂~°∞.XHõ™êi ÅOÉÏ_ô ŒOÑ¨ «∞Å∞, ~å[=∞‡, ÅK«∞Û=∞=∞‡, ÉË<åc,Ñ_çQÆáê\ <åQÆ=∞‡ ÖÏO\ "åà◊√§ q∞Å@s Œà◊ãÉèí∞ºÅ PK«∂HHÀãÖ áÈbã¨∞Å∞ gix H˘@ì_»O, HÍÅÛ_»O, J`åºKå~°OKÕÜ«∞_»O, K≥@¡‰õΩ "ÕÖÏ_»nÜ«∞_»O, q=¢ã¨ÎÅ#∞ KÕã≤ K≥@¡‰õΩ"ÕÖÏ_»n™ê~°∞. J~Ú<å "å~°∞ ^Œà◊ã¨Éèí∞ºÅ PK«∂H© K≥Ñ¨ÊÖË^Œ∞.áÈ~å\ÏxH "≥<≥fl=ÚHõQÍ ãÇÏHõiOz# ¢ã‘ÎÅ ãÊO Œ#, ™ê=∂lHõã¨Ê $Ç¨Ï ˆH=ÅO ã¨Ç¨ÏHõiOK«_»O`À<Õ PyáÈÖË^Œ∞. "å~°∞PÜ«Ú^è•Å`À áÈ~å_»\ÏxH˜ ‰õÄ_® =ÚO^Œ∞‰õΩ =KåÛ~°∞.~°OQÆ=∞‡, HÀÜ«∞ÅK«ÛHõ¯, Ñ¨Ù\ÏflÅ ~å=∞Hõ¯, ^èŒ~å‡Ñ¨Ù~°OÅOÉÏ_ôÅ∞, Q˘Å¡=∞Å¡=∞‡, g~°<åi Ñ¨ÙÅ¡=∞‡ g~°O Œ~°∞ ‰õÄ_®â◊„ «∞=ÙÅ#∞ ≥|ƒfÜ«∞_®xH˜ ~åà◊√§, =_çÃãÅ∞, HÍ~°Oá⁄_ç,Ñ¨zÛÑ¨ÙÅ∞ã¨∞Å∞, «∞áê‰õΩÅ∞ LÑ¨Ü≥∂yOKå~°∞. gˆ~ HÍ‰õΩO_®=∞Å∞¡ ãfi~å[ºO, ÃÑã~° ã ≥Î=∞‡, Åe «=∞‡, Z„~°=∞‡, „Ñ≤Ü«∞O= Œ,^Œ∂_» ™êÅ=∞‡ ÖÏO\ ˜ "åiÖ’ XHõ~°∞ L^Œº=∞O HÀãÖ

Hõ#fla_»¤efl =kÖË¿ãÎ, WOH˘Hõ~°∞ ÃÑ^ŒÌ ‰õΩ@∞O|OÖ’ Ñ¨Ù\ ˜ìL Œº=∞O HÀãO "åi#O Œix = Œ∞Å∞‰õΩOk. WOH˘Hõ~°∞ Éèí~°Î Àáê@∞ áêsìÖ’H˜ "≥o§ <åÜ«∞‰õΩ~åeQÍ ZkQÍ~°∞. D q èŒOQÍ≥ÅOQÍÖ’ [iy# L Œº=∞OÖ’ ¢ã‘ÎÅ∞ L#fl «"≥∞ÿ# Éèí∂q∞Hõ

áÈ+≤OKå~°∞.JÖÏQ 1996 «~åfi « „áê~°OÉèí"≥∞ÿ# ≥ÅOQÍ L Œº=∞OÖ’

q=∞ÅHõ¯, Éˇe¡ Åe`«Hõ¯ ¿ã= =∞izáÈÖËxk. `≥ÅOQÍL Œº=∞O HÀãÖ «# áê@Å`À ZO`À =∞Okx K≥· «#ºÑïz#Åe «Hõ x 1999Ö’ K«O¿Ñ™ê~°∞. ZO`À=∞Ok ~°K«~Ú„ «∞Å∞«=∞ HõÖÏÅ ^•fi~å ≥ÅOQÍ L Œº=∞ áÈ~å@OÖ’ ÉèÏQÆO

J=Ù «∞<åfl~°∞. #=O|~ü 29, 2010 XHõ "≥∞ÿÅ∞~å~Ú ÖÏO\k.~å¢+ì „Ñ¨[Å Œ$+ìO`å ÔHã≤P~ü g∞ Œ LO>Ë ^•xfl q^•º~°∞÷Å∞«=∞ KÕ «∞Ö’¡H fã∞‰õΩ<åfl~°∞. Ñ¶e «OQÍ ÖÏsîKåsÅ∞ [iQÍ~Ú.≥|ƒÅ∞ u<åfl~°∞. WÖÏ XHõ™êi HÍ Œ∞. L™ê‡xÜ«∂Ö’ J<ÕHõ

Ñ¨~åºÜ«∂Å∞ [iy# ÖÏsîKås˚Ö’¡ KåÖÏ™ê~°∞¡ ÖË_ôãπ Ç¨ãìÖòÖ’J<≥·uHõOQÍ áÈbã¨∞Å∞ KÕã≤# PHõ$`åºÅ∞ [iQÍ~Ú. WHõJO^Œ~°∞ ¢ã‘ ÎÅ∞ L^Œº=∞OÖ’ áêÖÁæ#@O ÖË^Œ∞. "åixL Œº=∂Å"≥·ÑÙ =∞~°ÅÛ_»O J<Õk KåÖÏ Hõ+ìO. =∞s =ÚYºOQÍW_çÜ«∞\ò ÉÏH±û(\˜.q.) ãÖã¨¯ $u`À =zÛ# ã‘iÜ«∞à◊√§, ™êì~ü=∞Ç≤Ïà◊ ÖÏO\˜ iÜ«∂bì ëÈÅ∞ =∞Ç≤Ïà◊Å∞ «=∞ ã¨=∞ºefl J~°÷OKÕã¨∞HÀ‰õΩO_® KÕã¨∞Î<åfl~Ú. L^ÀºQÍÅ∞, ‰õΩ@∞O| ÉèÏ~°O`À¢ã‘ÎÅ∞ ã¨QÆO =∞OkH˜ ÃÑ·QÍ ã¨ «=∞ «"≥∞ÿáÈ «∞<åfl~°∞. J~Ú<åKåÖÏ=∞Ok ã¨∞xfl «O, J=ã¨~°O J~Ú# ≥ÅOQÍ L Œº=∞O"≥·Ñ¨Ù ~å=_®xH˜ W+ìÑ¨_»∞ «∞<åfl~°∞. ≥ÅOQÍ ãÖã¨ $uÖ’ÉèÏQÆO J~Ú# | «∞Hõ=∞‡, ÉÁ_≥¤=∞‡, É’<åÅ`À L Œº=∞ã¨∂ÊùiÎáê@Å`À =ÚO Œ∞‰õΩ ~å=_»O QÆifiOK« ŒQÆæ q+Ü«∞O. ≥ÅOQÍL Œº=∞OÖ’ ¢ã‘Î, P èŒ∞xHõ ¢ã‘Î >HÍflÅrx qxÜ≥∂yOK«∞‰õΩO@∂=ÚO Œ∞‰õΩ "≥à◊√ÎOk. ÑÙ~°∞+µÅ`À ã=∂#OQÍ 14ZÑ¶π x|O èŒ#"≥#H¯ fã∞‰õΩ<Õ q+Ü«∞OÖ’, =O@"å~°∞ÊÖ’, x~åÇ~° nHõ∆ÅÖ’¢ã‘ÎÅ∞, ÑÙ~°∞+µÅ‰õΩ JxflO\Ö’ KÕ À_»∞ "å^À_»∞QÍ LO@∞<åfl~°∞.<å\˜ #∞Oz <Õ\˜ =~°‰õΩ ¢ã‘Î Jxfl ~°HÍÅ∞QÍ WO\Ï, |Ü«∞\ÏÉÏ^ è Œ º` «Å∞ x~ ° fii Îã ¨∂ Î ` ≥ÅOQÍ „áêO` «O HÀã ÖL^Œºq∞ã¨∞Î<åfl~°∞. =∞Ç≤Ïà◊Å∞ K≥·`«#ºO á⁄Ok, JÉèí∞º^ŒÜ«∞ÉèÏ"åÅ`À L^Œº=∞ã¨∂ÊùiÎ`À áÈ~å@O KÕã¨∞ÎO>Ë "åixJz"ÕÜ«∞_®xH˜ <å_»∞ <Õ_»∞ Z#∞fl‰õΩ#fl XˆH XHõ =∂~°æOÖˇ ·OyHõ "ÕkèOÑ¨ÙÅ∞. JÖÏˆQ Wq Jhfl ‰õÄ_® Éè íiOzxÅ^˘‰õΩ¯‰õΩ#fl ~å[H©Ü«∞ <åÜ«∞‰õΩÅ Ô~O_»∞ <åÅ¯Å èÀ~°˜xK«∂ã≤ xã¨Ê $Ç¨Ï K≥Ok ZO`À =∞Ok JHõ¯Å∞, K≥Öˇ¡à◊√§|e^•<åÅ∞ KÕã∞Î<åfl~°∞. "åi P «‡ åºQÍxH âßOu HõeyOKÕkXHõ >Ë x*Ï~ÚfQÍ ~å[H©Ü«∞ <åÜ«∞‰õΩÅ∞ L Œº=∞OÖ’ áêÖÁæx≥ÅOQÍ „áêO «O ≥zÛ#Ñ¨C_Õ...

T


a~åû=ÚO_® ˆHO„ Œ HÍ~åQÍ~°O, ~åOp #∞Oz

™êOã¨¯$uHõ HõàÏHÍ~°∞_»∞ r`«<£ =∞~åO_ô q[˝Ñ≤Î

Q˘O «∞

„ÑQÆu jÅ ~°K«~Ú «Å∞, HõàÏHÍ~°∞Å∞, |∞kúr=ÙÅ∞, ™êOã¯ $uHõ, ™ê=∂lHõ HÍ~°ºHõ~°ÎÅ∞ =∂#=ÇÏ‰õΩ¯Å ãOÑ¶∂Å∞,„Ñ*ÏãOÑ¶∂Å∞, ~å[H©Ü«∞ K≥· «#ºO QÆÅ áœ~°∞Å∞, HÍi‡‰õΩÅ∞, Ô~· «∞Å∞, q^•ºi÷ Ü«Ú=[#∞Å∞, „âıÜ≥∂aèÖÏ+µÅO ŒiH©...

q∞„`«∞ÖÏ~å,

<Õ#∞ 1980ÅÖ’ XHõ ¿Ñ Œ Ô~· «∞ ‰õΩ@∞O|OÖ’ Ñ¨Ù\Ïì#∞. =∂ T~°∞ ã¨∞ Œ∂~ü J<Õ XHõ =∂~°∞=¸Å „QÍ=∞O.~°≠Ï~°öO_£ ~å¢+ìO yikè lÖÏ¡ Ñ≤~åìO_£ áÈbãπ ¿ãì+¨<£ ÑïkèÖ’ LO@∞Ok. =∂ „QÍ=∞OÖ’ „Ñ¨Éèí∞ «fiO HõeÊOz#ãÖˆH∆=∞O JO@∂ Ug∞ ÖË Œ∞. <å‰õΩ ÉÏÅºOÖ’ K≥Ñ¨C‰õΩ<Õ Ñ¶∞\ÏìÖËg∞ ÖË=Ù. =∂ ‰õΩ@∞O|OÖ’ Z=iH© K« Œ∞=Ù~å Œ∞. ¿Ñ ŒiHõO =Å¡ ‰õΩ@∞O| áÈ+¨ ÉèÏ~°O JO Œ~°O Éèí∞*ÏÅ g∞ Œ "≥∂Ü«∂eû =KÕÛk. Ñ¨â◊√=ÙÅ#∞ "Õ∞ «‰õΩfã¨∞HõáÈ=_»O ÉÏÅ∞xQÍ <å ÉÏ èŒº «. JO Œ∞=Å¡ ÉÏÅºOÖ’ HõÅ"≥∂, Ñ¨ÙãÎHõ"≥∂ HÍHõ <å KÕuÖ’ Hõ„~° LO_Õk.Ñâ◊√=ÙÅ#∞ ÖHõ ÃÑ@ì_®xH ‰õÄ_® <Õ#∞ QÆ∞ÅHõ~åà◊§ ãÇÜ«∞O fã∞‰õΩ<Õ "åfl. „Ñu~ÀE '~Ñ\— HÀãO xsHõ∆Ö’<ÕQÆ_çKÕk. Hõ+ìO g∞ Œ =¸_À «~°QÆu •HÍ K«k"å#xÑ≤OKå#∞. Wk <å q*Ï˝# ã¨~°fiã¨fi ãÖÑ¨ Œ. JO>Ë(~å*ÏºOQÆOP ÕtHõ ã¨∂„`åÖ’¡ Ç¨g∞ Ñ¨_ç# x~°ƒO èŒ „áê äŒq∞Hõ q Œº) |_çK« Œ∞=Ù.

HÍÅO QÆ_çz# H˘nÌ <å Œ$+≤ì 'qÑ¨ÙÖÏK« Ñ¨$näfi— "≥·Ñ¨Ù „Ñ¨ãïOzOk. D ã¨=∂[Ñ¨Ù Ö’ «∞Å∞ «~°z K«∂_®Åx<å‰õΩ PHÍOHõ∆ HõeyOk. <Õ#∞ <å Hõà◊§ =ÚO Œ∞ D ™ê=∂lHõ =º=ã÷ tkäÅ"≥∞ÿáÈ=_»O Ñã≤QÆ@ìQÆeQÍ#∞. W «~°∞Å`ÀHõeã≤ nxx =∂~åÛÅx <å‰õΩ HÀiHõ |bÜ«∞"≥∞ÿOk. "≥Ú Œ\’¡ „Ñ=HõÎÅ =Ö P Œ~°≈"å Œ ãOã¯~°"å ŒO ZOK«∞‰õΩ<åfl#∞.K≥_»∞ q#‰õΩ, K≥_»∞ =∂\Ï¡_»‰õΩ, K≥_»∞ KÕÜ«∞‰õΩ. K≥_»∞ QÆ∞iÎOz =∞OzQÍ =∂~°∞Û. XHõ JO Œ"≥∞ÿ#, ã¨=∂# «fiO QÆÅã¨=∂*Ïxfl xi‡OK«∞ W\Ï¡...

D K≥· «<åºxfl HõeyOK«_®xH˜ "Õ∞=Ú áê@Å∞, *Ï#Ñ¨ Œ w`åÅ∞, <å@HÍÅ∞ ZOK«∞‰õΩ<åflO. =∂ „QÍ=∞ „Ñ¨[Å™ê=∂lHõ K≥· «#ºO ÃÑiyOk. =∂‰õΩ „Ñ¨*Ï Œ~° ÃÑiyOk. P P Œ~°‰õΩ HÍ~°O „Ñ¨[Ö’¡ ÃÑiy# K≥· «#º"Õ∞."Õ∞=Ú Pk"åã‘ ãÖ„Ñ¨ •Ü«∂Å#∞, ãÖã¨ $ux Ñï~°H∆Oz ÃÑOá⁄OkOK«_®xH˜ áê@∞ Ñ¨_ç<åO.

"Õ∞O „QÍ=∞O #∞Oz Ñ¨@ìÏÅ‰õΩ |Ü«∞ÖËÌ~åO. W «~° „Ñ¨QÆujÅ „Ñ¨[Å`À, |$O^•Å`À HõÅ∞ã¨∞‰õΩx =∂ ÉèÏ"åÅ∞ÑÖK«∞‰õΩ<åflO. =∂q, "åà◊§q PÖ’K«#Å∞, ÉèÏ"À ÕfiQÍÅ∞ =∂ÅÖ’ Ñ¨ÓÅ=Öˇ JÅ∞¡HõáÈÜ«∂~Ú. "≥·q èŒºO QÆÅÅH∆ÍºÅ∞, =∂~åæÅ Ñ¶∞~°¬ #∞Oz =∂ „áêÑÖzHõ Œ$HõÊ äŒO x~å‡=∞~ÚOk. HÍÅO „Ñ¨=Ç≤ÏOz =∂ J#∞Éèí=OÃÑiy# „Hõ=∞OÖ’ =∂ `åufiHõ «ÜÕ∞ =∂ *Ï˝<åxH˜ P è•~°"≥∞ÿOk. D q èŒOQÍ "Õ∞=Ú "ÕÖÏk =∞Ok „Ñ¨[Å„¿Ñ=∞#∞, =∞ ŒÌ «∞#∞ á⁄O ŒQÆeQÍ=Ú. <Õ#∞ ~°K«~Ú «Å∞, HõàÏHÍ~°∞Å∞, ™êÇ≤Ï «º"Õ «ÎÅ∞, ™ê=∂lHõ HÍ~°ºHõ~°ÎÅ#∞Oz ‰õÄ_® „áÈ`åûÇ¨xfl, =∂~°æ Œ~°≈Hõ åfixfl á⁄O^•#∞. <ÕxÑ¨Ê\˜ ^•HÍ Hõeã≤# P „âıÜ≥∂aèÖÏ+¨µÅO ŒiH© <Õ#∞Hõ$`«A˝˜fl.

<Õ#∞ JO ŒiH˜ „Ñ¨[Å K≥· «<åºxfl "Õ∞ÖÁ¯eÊ# „Ñ¨*Ï HõàÏHÍ~°∞xQÍ, „Ñ¨QÆu ÉèÏ"åÅ∞ QÆÅ ™ê=∂lHõ HÍ~°ºHõ~°ÎQÍ≥Å∞ã¨∞. ##∞fl K«∂ã≤# Z=Ô~·<å PÜ«Ú è•Å`À, PÜ«Ú èŒ ™ê=∂„y`À K«∂_»ÖË Œx «Ñ¨ÊHõ K≥Ñ¨ÊQÆÅ~°∞. ZÅ¡Ñ¨C_»∞


#QÍ~å, èÀÅH±, Ç¨~À‡xÜ«∞"£∞ =O\˜ ãÖw « Ñ¨x=Ú@¡ À =∂„ «"Õ∞ K«∂™ê=∞x K≥Ñ¨ÊQÆÅ~°∞. "åà◊√§ ##∞fl ÑÖK≥,QÍOr, Ñ¶ÚO„Ñ¶Ú(HÍeQÆ*ˇÅ∞) =O\˜ *Ï#Ñ¨ Œ HõàÏHÍ~°∞x "Õ+ÖÖ’ «Ñ¨Ê =∞~À PÇ¨~°ºOÖ’ ZÑ¨C_»∂ K«∂_»ÖË Œ∞.<å ã¨fi~°=¸, <å ãÖã¨ $uÜÕ∞ <å PÜ«Ú è•Å∞. "åà◊√§ #<≥flÑ¨C_»∂ <å ™êOã¨ $uHõ |$O ŒO =∞ èŒºÖ’, ÉÏÅHõàÏHÍ~°∞Å`À áê@∞ ÉèíÜ«∞ ãÖHÀKåÅ∞ ÖË‰õΩO_® „QÍ=∂Å #∞Oz Ñ¨@ìÏÅ ^•HÍ „Ñ¨*Ï ãÖã¨ $ux „Ñ¨Kå~°OKÕã¨∞ÎO_»QÍ<Õ K«∂™ê~°∞. <Õ<≥Ñ¨C_»∂ XHõ =∂~°∞¿Ñ~°∞QÍh, =∞~À ¿Ñ~°∞(JeÜ«∂ãπ)QÍh ÃÑ@∞ìHÀÖË Œ∞. JO ŒiH© <Õ#∞r «<£ =∞~åO_ôQÍ<Õ ≥Å∞ã¨∞. M’`åÎ, ãÖ`åb, <åQ∑Ñ¨Ó~ü, Ç≤ÏOn áê@Å∞ <å ã¨fi~°O`À P_çÜ≥∂ HÍºÃã@∞¡QÍ r «<£=∞~åO_ô ¿Ñ~°∞`À<Õ iHÍ~°¤Ü«∂º~Ú. D áê@Ö’¡ |∂ «∞QÍh, Jã¨Éèíº «QÍh, J#~°÷OQÍh ZHõ _® HõxÑ≤OK« Œ∞."å\Ö’¡ L#fl ŒO`å ™ê=∂lHõ K≥· «#ºO, #QÆ~åÖ’¡, ÑÖ¡Ö’¡ J=∞‡Hõ"≥∞ÿ Jq „Ñ*Ï ÉÏÇïà◊ºOÖ’ „ÑKå~åxfl á⁄O^•~Ú.Jq q<À ŒO Hõ<åfl L ÕÎ*ÏxH˜ „¿Ñ~°HÍÅÜ«∂º~Ú. <Õ#∞ ~å*ÏºOQÆ K«„\ÏxH˜ "≥Å∞Ñ¨Å Ug∞ PK«iOK«#Ñ¨Ê\˜H©,JÇ≤ÏO™ê=∂~åæxfl ÉèíQÆflO KÕÜ«∞#Ñ¨Ê\˜H© #xfl"åfià◊ HÍ~åQÍ~°OÖ’ |OkèOKå~°∞.

r «<£ =∞~åO_ô KÕã≤# <Õ~°"Õ∞q∞\˜?

<Õ<˘Hõ ‰õΩ„@‰õΩ QÆ∞i JÜ«∂º#∞, ##∞fl XHõ U_®kH˜ ÃÑ·QÍ yikèÖ’x XHõ *·Ö’¡ |OkèOKå~°∞. <å g∞ Œ KÕã≤#<Õ~å~ÀÑ¨Åhfl KåÖÏ f„="≥∞ÿ#q. H˘ «Î H˘ «Î ãÖÑ¶∞@#Å∞ [~°∞QÆ∞ «∞<åfl~Ú. <å g∞ Œ yikè áÈbã¨∞ Ñ¨#∞fl «∞#fl‰õΩ„@ Ñ¨ äŒHõO „Hõ=∞OQÍ |Ü«∞@Ñ¨_»∞ «∞#flk. <Õ<˘Hõ q+¨Ü«∞O =ÚO Œ∞QÍ<Õ ã¨Ê+ìO KÕÜ«∞ ŒÅ∞Û‰õΩ<åfl#∞. <Õ<≥=~À,<Õ<Õq∞\’ áÈbã∞Å‰õΩ, JkèHÍ~° Ü«∞O„`åQÍxH ≥Å∞ã∞. HÍx "åà◊√§ ##∞fl «=∞ ‰õΩ„@‰õΩ QÆ∞i KÕÜ«∞ ŒÅ∞K«∞‰õΩ<åfl~°∞.„Ñ¨`ÕºHÕz =∂r =ÚYº=∞O„u ÉÏ|∂ÖÏÖò =∞~åO_ô *ˇqZO.(~°≠Ï~°öO_£ qHÍãπ "≥∂~åÛ)‰õΩ áÈbã¨∞‰õΩ L#flJÑ¨q„ « |O èŒO <å D Œ∞ã≤÷uH˜ HÍ~°O. XHõ"≥·¿Ñ"≥∂ ÉÏ|∂ÖÏÖò =∞~åO_ô ÅOK«Q˘O_ç «#O ÖËx, ÉèíÜ«∞OÖËx~å[ºáêÅ##∞ <≥ÅH˘ÖÏÊ#x „Ñ¨QÆÖÏƒùÅ∞ ÑëHÍ_»∞. =∞~˘Hõ"≥·¿Ñ"≥∂ áÈbã¨∞Å q∞ÖÏY «∞`À <å =O\˜ J=∂Ü«∞‰õΩÅg∞ Œ f„="≥∞ÿ# Jz"Õ «#∞ „Ñ¨Ü≥∂yOKå_»∞. nxH˜ XHõ x Œ~°≈<åxfl HÕ Œ q=iã¨∞Î<åfl#∞.

D "åãÎ"åÅ#∞ QÆ=∞xOK«O_ç: zÖÏös Ç¨Ï «ºÅ(ÉÏ|∂ÖÏÖò =∞~åO_ô H˘_»∞‰õΩ, *ˇqZO <åÜ«∞‰õΩ_»∞ J#∞Ñπ=∞~åO_ô =∞i Ñ¨ ≥Ìxq∞k =∞Ok XHõ |Ç≤Ï~°OQÆ „Ñ¨ Õâ◊OÖ’ HÍÅ∞ÊÖ’¡ =∞~°ÕKå~°∞. =∂"À~Úã¨∞ìÅ K«~°ºQÍÉèÏqã¨∞Î<åfl~°∞.) «~åfi « Õ„g áÈbã¨∞ ¿ãì+¨<£Ö’ 167–07 <≥O|~ü À XHõ „áê äŒq∞Hõ Œ~åºÑ¨ÙÎ x"ÕkHõ #"≥∂ Œ~ÚOk.<Õ~° tH∆Íã¨‡ $u ÃãHõ∆<£ 164 HÕ Œ A_ç+≤Ü«∞Öò "Õ∞l¢¿ãì\ò =ÚO Œ∞ XHõ "åE‡ÅO ‰õÄ_® #"≥∂ Œ~ÚOk. JO Œ∞Ö’¿Ñ~˘¯#fl KåÖÏ=∞Ok =Ú^•Ì~ÚÅ ¿Ñ~°¡Ö’ XHõ ¿Ñ~°∞ r «<£.

D r «<£ Z=~°∞? J «x Õ T~°∞? JO Œ∞Ö’ D q=~åÖËg∞ ÖË=Ù.

Pâ◊Û~°ºHõ~°OQÍ Ñ¨„uHõÖ’¡(„Ñ¨ÉèÏ ü Y|~ü) <å á¶⁄\’, <å q=~åÅ∞ XHõ ÃÑ ŒÌ "å~åÎ Hõ äŒ#OQÍ JK«ÛÜ«∂º~Ú. D"å~åÎ Hõ äŒ#OÖ’ D Ç¨Ï`åºHÍO_»Ö’ ##∞fl „Ñ¨ è•# =Ú^•Ì~ÚQÍ z„uOKå~°∞. Wk K«∂ã≤# «~åfi « <Õ#∞ nxxf„=OQÍ YO_çOKå#∞. <å D x~°ã¨# Ñ¨„uHõÖ’¡ „Ñ¨K«∞iOK«|_çOk. ãÖáê Œ‰õΩÅ∞ D "å~åÎ Hõ äŒ#O „Ñ¨K«∞~°`å=Ú KÕã≤# «Ñ¨Êx JOwHõiOKå~°∞. áÈbã¨∞ Ü«∞O„`åOQÆOÖ’ L#fl « ™ê÷~ÚÖ’ L#fl"åà◊√§ ‰õÄ_® D r «<£=∞~åO_ô HÍ Œx „QÆÇ≤ÏOKå~°∞. D "åãÎ"åÅ∞ "≥Å∞QÆ∞ K«∂_»_»O`À <å g∞Oz ÃÑ ŒÌ |~°∞=Ù kyáÈ~Ú#@¡~ÚOk.

Ç¨Ï~îå «∞ÎQÍ, S Œ∞ <≥ÅÅ «~åfi « 2008 U„Ñ≤Öò 5# =∞Ñ¶‘ì Œ∞ã¨∞ÎÖ’¡ L#fl áÈbã¨∞Å∞ ##∞fl ~åOp–~å@∞ ~À_»¡ÃÑ·JÔ~ã¨∞ì KÕ™ê~°∞. #<˘flHõ ~°Ç¨Ïã¨º ã÷ÅOÖ’ „Ñ¨tflOKå~°∞. ##∞fl zÖÏöi ãÖÑ¶∞@#Ö’ WiHÕKÕ P è•~åÖËg <å = ŒÌ


"åà◊§‰õΩ ^˘~°HõÖË Œ∞. P «~åfi « "åà◊√§ <å g∞ Œ XHõ „áê äŒq∞Hõ Œ~åºÑ¨ÙÎ x"ÕkHõ #"≥∂ Œ∞ KÕã≤#@∞¡ K≥áêÊ~°∞.J~Ú Õ JO Œ∞Ö’ =ÚYº=∞O„u x"åãÖ =ÚO Œ∞(Pk"åã‘ „Ñ¨[Å q™ê÷Ñ¨#‰õΩ =ºuˆ~HõOQÍ) XHõ\˜ JHÀì|~ü2007# '~å™êÎ~ÀHÀ— ãÖ Œ~°ƒùOQÍ <Õ#∞ KÕã≤#@∞¡ K≥Ñ¨ÙÎ#fl '¿ÑÅ∞_»∞ ã¨fiÉèÏ=O— QÆÅ „Ñ¨ãÖQÍxH˜ ãÖ|OkèOz#<Õ~å~ÀÑ¨ =∂„ «"Õ∞ L#fl Œ<åfl~°∞. P «~åfi « ##∞fl ~åOp, Ç¨Ï`åfi~ÚÖ’ L#fl a~åû=ÚO_® HO„ Œ HÍ~åQÍ~åxH˜ÑÖÑ≤OKå~°∞. <Õ#∞ áÈbã¨∞Å J„Hõ=∞ Pnè#OÖ’ L#fl Ñ¨k~ÀAÅ∞ ‰õÄ_® ##∞fl „Ñ¨tflOz# áÈbã¨∞Å‰õΩ <Õ#∞ r «<£=∞~åO_ô<Õ HÍh P Ç¨Ï`åºHÍO_»Ö’ áêÖÁæ<åfl_»x K≥Ñ¨ÙÎ#fl r «<£ =∞~åO_ôx =∂„ «O HÍ Œx K≥Ñ¨ÓÎ<Õ L<åfl#∞.L#fl «™ê÷~Ú áÈbã∞ JkèHÍ~°∞Å∞ ‰õÄ_® <å =∂@Å∞ qâ◊fiã≤Oz#>Ë¡ HõxÑ≤OKå~°∞. áÈbã∞Å J„Hõ=∞ x~°ƒO èŒHÍÅOÖ’<å g∞ Œ, <å Ñ¨@¡ [iy# KåÖÏ q+¨Ü«∂Å∞ <ÕxHõ _» K≥Ñ¨ÊÉ’=_»O ÖË Œ∞. U=∞~Ú Õ<ÕO <Õ#∞ K≥Ñ≤Ê# U q+¨Ü«∂Å∂áÈbã¨∞ _≥·sÖ’ #"≥∂ Œ∞HÍÖË Œ∞. D _≥·sÖ’ =∞~À =ÚQÆ∞æ~°∞ ™ê‰õ∆ΩÅ "åE‡ÖÏÅ∞ #"≥∂ ŒÜ«∂º~Ú. D ™êH∆ÍºÅ„Ñ¨HÍ~°O D Ç¨Ï`åºHÍO_»Ö’ W ŒÌ~°∞ r «<£ =∞~åO_ôÅ∞ áêÖÁæ<åfl~°∞. q=~åÖ’¡ XHõ r «<£ =∞~åO_ôk xq∞Ü«∂Ñ¶∂\ò áÈbã¨∞ ä•<å HÕk èÕ™êÑ¨Ùe¡ „QÍ=∞O. =∞~ÀHõ r «<£ =∞~åO_ôk Ñ≤~åÎO_£ HÕk Hõ~åO_»<£ „QÍ=∞O. W «_Õ~°≠Ï~°öO_£ ZÉÏ<£ (<å ™êOã¨¯ $uHõ |$O^ŒO)#∞ #_»∞Ñ¨Ù`«∞<åfl_»∞. =∞~˘Hõ =ÚYº"≥∞ÿ# JOâ◊O Uq∞@O>ËÇ¨Ï «ºKÕÜ«∞|_ç# "åi ‰õΩ@∞O| ã¨Éèí∞ºÅ "åE‡ÖÏÅ∞ XHõ\˜ ‰õÄ_® #"≥∂ Œ∞ KÕã¨∞HÀÖË Œ∞. zÖÏös– Õ„g #∞Oz‰õÄ_® XHõ ™êHõ∆ º=¸ ÖË Œ∞. W ŒO`å ZO « Pâ◊Û~°ºOQÍ LO ŒO>Ë <å Hõ<åfl =ÚO Œ∞ JÔ~ãì~Ú# U XHõ ~°∂ <å¿Ñ~°∞ K≥Ñ¨ÊÖË Œ∞. JO ÕHÍ Œ∞, <å JÔ~ã¨∞ì «~åfi «, #=O|~üÖ’ XHõ „Ñ¨Hõ@# =zÛOk. xq∞Ü«∂Ñ¶∂\ò ä•<å HÕkäÕ™êÑ¶Ùe¡ „QÍ=∂xH˜ K≥Ok# r «<£ =∞~åO_ô L~°Ñ¶π âßºOÖÏÖò#∞ Ñ¨\ìzÛ# "åà◊§‰õΩ ÅHõ∆Å ~°∂áêÜ«∞Å áêi`À+¨HõO

W™êÎ=∞x. <å JÔ~ã¨∞ì «~åfi « =zÛ# D „Ñ¨Hõ@#, <å ¿Ñ~°∞ r «<£ =∞~åO_ô J~Ú#O Œ∞‰õΩ =∂„ «"Õ∞ ##∞flQÆ∞iKÕ™ê~°x ã¨Ê+ìOQÍ ã¨∂zã¨∞Î#flk. D q èŒOQÍ <å g∞ Œ KåÖÏ «Ñ¨C_»∞ Hã¨∞Å∞ |<å~ÚOKå~°∞. H˘xfl Hã¨∞Ö’¡P <Õ~åÅ∞ <Õ#∞ *·Ö’¡ L#fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’ [iy#q. H˘xfl ˆHã¨∞Ö’¡ W «~° =Ú^•Ì~ÚÅ∞ JÑ¨Ê\˜H x~Àú+¨µÅx~°∞A=~Ú q_»∞ ŒÅÜ«∂º~°∞. XHõ Hã¨∞Ö’(f¿ãs áÈbã¨∞ ¿ãì+¨<£ Hã¨∞ <≥.O9/2004) P~ÀÑ¨ KÕã≤# ã¨=∞Ü«∞OÖ’<Õ#∞ =∞ èŒ∞XxÖ’ JO «~å˚fÜ«∞ =∞Ç≤ÏàÏ k<À «û=OÖ’ áêÖÁæO@∞<åfl#∞. PÜ«∂ ã÷ÖÏÖ’¡K« ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ <Õ#∞LO_Õ J=HÍâ◊"Õ∞ ÖËx ãÖ Œ~åƒùÖ’¡ [iy#@∞¡ K≥Ñ¨ÙÎ#fl <Õ~åÖ’¡ <Õ<≥\Ï¡ =Ú^•Ì~Ú#=Ù`å<À TÇ¨ÏHõO Œx q+¨Ü«∞O.

D ‰õΩ„@ "≥#∞Hõ ^•KÕ¿ãÎ ^•QÆx ã¨ «ºO:

2009 =∂~üÛ 24# ¢ÔH·O.<≥O. 167/07 ˆHã¨∞Ö’ L#fl "Õ∞=∞O Œ~°=¸ HÀ~°∞ì‰õΩ "≥o§#Ñ¨C_»∞ D ‰õΩ„@ "≥#∞HõL#fl *ˇqZO yikè áÈbã¨∞Å q∞ÖÏY ü "≥·Yi |@ì|Ü«∞Ö·Ok. xOk «∞ÅO Œ~°∂ Ãã+¨<£û HÀ~°∞ìÖ’ xsH∆ã¨∞Î<åfl~°∞.yikè áÈbã¨∞ ¿ãì+¨<£ W<£Kåi˚ ##∞fl Ñ¨Hõ ‰õΩ Ñ≤eKå_»∞. `å#∞ Ñ¨@ì(\∫<£) ä•<å W<£Kåi˚#x K≥áêÊ_»∞. HÍxPÜ«∞# ™ê è•~° Œ∞ã¨∞ÎÖ’¡ L<åfl_»∞. ¿Ñ~°∞, Ñ¨ Œq ã¨∂zOKÕ zÇ¨flÖËg∞ ÖË=Ù. ZO Œ∞HÀ =∞i, [_ç =ÚO Œ∞ Ç¨[~°∞Ñ¨~°K«_®xH˜ xOk «∞Ö’¡Oz #<˘flHõ Ëfl fã¨∞‰õΩ"≥àÏ§~°∞. W\Ï¡ ZO Œ∞‰õΩ KÕã¨∞Î<åfl~°x <Õ#∞ „Ñ¨tfl¿ãÎ, <å Z™ê¯~°∞ìáÈbã¨∞Å∞ ##∞fl áÈbã¨∞Å∞ ##∞fl „Ñ¨â◊flÅ∞ "ÕÜ≥Ú ŒÌx ŒÉÏ~ÚOKå~°∞. "Õ∞O xsH∆ã¨∞Î#fl KÀ@∞ #∞Oz ##∞flfã∞ÔHo§#ÑC_»∞, \∫<£– ä•<å W<£Kåi H˘O «=∞OkH ##∞fl K«∂Ñ≤ 'W «_Õ r «<£ =∞~åO_ô, W «fl g∞~°∞ QÆ∞iÎOKåeûLO@∞Ok— Jx K≥ÑÊ_»O <Õ#∞ K≥=ÙÖÏ~å q<åfl#∞. <å ãO «HõO fã∞HÀ‰õΩO_®<Õ ##∞fl =∞m§ "≥#H¯ fã∞HõáÈ «∞#flÑC_»∞'#<≥flO Œ∞‰õΩ fã¨∞Hõ=KåÛ~°∞?— Jx aQÆæ~°QÍ J_çQÍ#∞. Q“~°=hÜ«∞ <åºÜ«∞=¸iÎ ##∞fl ÃÇÏK«ÛiOKå_»∞. <Õ#∞Hõ∆=∂Ñ¨Å∞ HÀ~å#∞. Wk [iy# «~åfi « q∞QÆ å =Ú^•Ì~ÚÅ#∞ ‰õÄ_® Q“~°=hÜ«∞ <åºÜ«∞=¸iÎ HÍã‘O J<åûsHÀ~°∞ì Ç¨Ö’¡H˜ fã¨∞Hõ=KåÛ~°∞. ãÖ «HÍÅ∞ KÕã≤# «~åfi «, "Õ∞=∞Ñ¨Ê\˜ ^•HÍ xsH∆ã¨∞Î#fl ã÷ÖÏxH˜ fã¨∞HõáÈÜ«∂~°∞.


=∞m§ JHõ _» xsH∆ã¨∞Î#flÑ¨C_»∞ "Õ~ =Ú^•Ì~ÚÅ∞ <å`À K≥áêÊ~°∞. áÈbã¨∞ ä•<å W<£Kåi˚ ##∞fl K«∂Ñ≤ =∂\Ï¡_ç#=º‰õΩÎÅ∞ 170/08 ˆHã¨∞Ö’ ™ê‰õ∆ΩÅ∞ Jx. "åà◊§Ö’ H˘O Œ~°∞ <å ã¨Ç¨Ï =Ú^•Ì~ÚÅ W~°∞QÆ∞ á⁄~°∞QÆ∞ Wà◊§ "åà◊√§QÆ#∞Hõ "åà◊√¡ "åà◊§#∞ QÆ∞~°∞ÎÑ\Ïì~°∞. Wk ZO « J<åºÜ«∞O! áÈbã∞ JkèHÍi =Ú^•Ì~Ú ™ê‰õ∆ΩÅ‰õΩ K«∂Ñ≤ QÆ∞~°∞ÎÃÑ@∞ìH˘xQÆ∞~°∞Î Ñ¨@ì=∞x K≥Ñ¨Ê_»∞. <Õ#∞ D J<åºÜ«∂xfl ZuÎ K«∂Ñ¨Ù «∂ HÀ~°∞ì‰õΩ, ãÖ|Okè « ÑïáêÅ<å âßYÅ‰õΩ ed «Ñ¨Ó~°fiHõOQÍ Œ~°MÏã¨∞ÎÅ∞ ÑÖáê#∞.

D ‰õΩ„@ Ñ¶e «"Õ∞q∞@O>Ë:

2009 U„Ñ≤Öò 1# HÀ~°∞ìÖ’ D <Õ~åxH˜ ãÖ|OkèOz# ™ê‰õ∆ΩÅ "åE‡ÖÏÅ∞ ÑïjeOÑ¨|_®eû L#flk. W ŒÌ~°∞™ê‰õ∆ΩÅ∞–"≥∂f ™ê=Ó, ã∞Éè’ è£ ™ê=Ó Ç[~°Ü«∂º~°∞. "≥∂f å#∞ HÍÅ∞ÊÅ∞ [iÑ≤# r «<£ =∞~åO_ôx QÆ∞~°∞ÎÑ_» å#xK≥Ñ≤Ê <å "≥·Ñ¨Ù K«∂Ñ≤OKå_»∞. zÖÏ¯s Ç¨Ï`åºHÍO_»Ö’ áêÖÁæ#fl r «<£ =∞~åO_ô W «_Õ#x K≥áêÊ_»∞. <Õ#∞ K«~°ºÖ’áêÖÁæ#‰õΩO_®, <Õ<≥#fl_»∂ JãÅ∞ Õ„= „áêO`åxHQÍh, f„¿ã „QÍ=∂xH QÍh "≥à◊§‰õΩO_® Wk Z\Ï¡ x[=∞=Ù «∞Ok?<å <åºÜ«∞"åk ãïÜ≥ÿ∞# "åãÎ"åÅ#xfl\˜h K«∞~°∞ÔH·# "å Œ#Å`À ZO`À ã¨=∞~°÷OQÍ HÀ~°∞ì =ÚO Œ∞OKå_»∞.

<Õ#∞ "≥Ú Œ\ ˜ #∞Op ‰õÄ_® <å‰õΩ =ºuˆ~HõOQÍ [~°∞QÆ∞ «∞#fl D ‰õΩ„@ QÆ∞iOz, D J„Hõ=∞ Hã¨∞Å QÆ∞iOp, D«Ñ¨C_»∞ qKå~°Ï Ñ¨ Œú «∞Å QÆ∞iOz *·Å∞ ã¨∂ÑïO>ˇO_≥O\ò ^•fi~å yikèÖ’x pÑ¶π A_ç+≤Ü«∞Öò "≥∞l¢¿ãì\ò, lÖÏ¡

[_ç, *·à◊¡ Sl "≥Ú ŒÅ∞H˘x #∂º_èçb¡Ö’x *ÏfÜ«∞ =∂#=Ç¨Ï‰õΩ¯Å Hõg∞+¨<£ =~°‰õΩ Œ~°MÏã¨∞ÎÅ ^•fi~å Œ$+≤ìH˜≥ã¨∂Î<Õ L<åfl#∞. HÍx J «ºO « qëê Œ"Õ∞q∞@O>Ë giÖ’ U XHõ ~°∂ Lz «"≥∞ÿ# K«~°ºÅ∞ fã¨∞HÀÖË Œ∞. ˆH=ÅO

HÀ~°∞ì „á⁄ã‘_çOQ∑ À<Õ <å ˆHã¨∞Å∞ [~°∞QÆ∞ «∞<åfl~Ú. WO Œ∞‰õΩ KåÖÏ _»|∞ƒ HÍ"åe. WÑ¨Ù_»∞#fl Ñïã≤÷ «∞Ö’¡ <å‰õΩ@∞O|O D ÉèÏ~°O "≥∂Ü«∞*ÏÅ Œ∞. <å‰õΩ Éˇ~ÚÖò ~å=_»O ÖË Œ∞. <åÔHO`À ã¨Ç¨Ü«∞O HÍ"åe. <å‰õΩ HÀ~°∞ì g∞ ŒÑÓiÎ qâßfiãO LOk. <å g∞ Œ KÕã≤# <Õ~å~ÀÑÅ#∞ xt «OQÍ ÑijeOz, xëêÊH∆HõOQÍ qâı¡+≤Oz <åºÜ«∞Ç≤Ï «OQÍf~°∞Ê K≥Ñ¨ÙÎO Œ<Õ #=∞‡HõO <å‰õΩOk.

„Ñ¨QÆujÅ "Õ∞ è•=ÙÅ‰õΩ, ~°K«~Ú «Å‰õΩ, „H˜Ü«∂jÅ HÍ~°ºHõ~°ÎÅ‰õΩ–=ÚO Œ∞‰õΩ =zÛ# ##∞fl «Ñ¨C_»∞ P~ÀÑ¨Å#∞Oz x~Àú+≤QÍ „Ñ¨Hõ\ÕKÕ f~°∞Ê =KÕÛÖÏ ã¨Ç¨ÏHõiOz, ##∞fl *·Å∞ #∞Oz q=ÚHõÎO KÕÜ«∂Åx q[˝Ñ≤Î KÕã¨∞Î<åfl#∞.ZO Œ∞HõO>Ë <Õ#∞ „Ñ¨*Ï ãÖã¨ $ux, Pk"åã‘ ãÖ„Ñ¨ •Ü«∂Å#∞ ãÖ~°H∆OKÕ „H˜Ü«∞Ö’ =∞m§ x=∞QÆflO HÍQÆÅQÍe.

~°≠Ï~°öO_ô *’Ç¨~°¡ À

r «<£ =∞~åO_ô

(r «<£ =∞~åO_ô «#HÕHÍ HÀ~°∞ì =∞~°tHõ∆ qkèOK«Hõ =ÚO Œ∞ <åºÜ«∞OÃÑ· Jáê~° qâßfiãÖ`À H=ÅO Éˇ~ÚÅ∞PtOz ~åã≤# q[˝Ñ≤Î Wk. =∞~À Ô~O_Õà◊√§ QÆ_çzáÈ~Ú#q. PÜ«∞# «# =ÚQÆ∞æi ã¨Ç¨ÏK«~°∞Å`À áê@∞ LiHõO|OÃÑ·xez =∞#efl Ñ≤Å∞ã¨∞Î<åfl_»∞. P"åÇ¨Ï# KÕã¨∞‰õΩO^•O Hõ Œe~°O_ç)


`≥ÅOQÍ L^Œº=∂xH˜ ™ê=∂lHõ <åºÜ«∞O W~°∞ã¨∞ÖÏO\˜k-K«ÅHÍx "≥OHõ@ Ü«∂ Œ"£

Q˘O «∞

`≥ÅOQÍ „Ñ¨[Å∞ `«=∞ÃÑ· ™êQÆ∞`«∞#fl ^ÀÑ≤_ô^Ò~°<åºÅ‰õΩ, Ñ‘_»#, ÃÑ «ÎO^•s «<åxH˜ ^˘~°Å QÆ_ôÅ‰õΩ=ºu~HõOQÍ «~° «~åÅ∞QÍ áÈ~å_»∞ «∞#fl K«i„ « =∞#O ŒiH©≥Å∞ã¨∞. H˘=∞~°O cèO, ã¨=∞‡Hõ ™ê~°Hõ , ˘_ç¤ H˘=Ú~°Ü«∞º,

KåHõe SÅ=∞‡, |O ŒwÅ "≥Ú ŒÅ∞ 1969 #∞Oz Ñ‘_»#Å∞ÖËx ã¨=∞ã¨=∂[ x~å‡OHÀãÖ áÈ~å_ç# "å~°ã¨`«fiO`≥ÅOQÍ „Ñ¨[Åk. `≥ÅOQÍÖ’x ^˘~°Å, Ñ¨>ËÖò,Ñ¨\ÏfisÅ, ^ÀÑ≤_ô ÃÑ «Î#O`À áê@∞QÍ HÀ™êÎO„ èŒ J„QÆ‰õΩÅÃÑ@∞ì|_ç •~°∞Å HÍO„\ÏHõì~°¡ "åºáê~° =~åæÅ =Åã ÀÑ≤_ôH=ºuˆ~HõOQÍ ™êyOz# g~Àz`« áÈ~å@ K«i„`«≥ÅOQÍÖ’x Œo «, |Çï[#∞Å, Pk"åã‘ „Ñ*Ï™êfiq∞Hõ

â◊‰õΩÎÅk. J Õ "å~°ã¨ åfixfl H˘#™êyã¨∂Î <Õ_»∞ ™êQÆ∞ «∞#fl≥ÅOQÍ ~å„+ì U~åÊ@∞ L Œº=∞OÖ’ Zãπ.ã≤, Zãπ.\,

a.ã≤, "≥∞ÿ<åi\©Å∞ ™ê=∂lHõ <åºÜ«∞ ™ê èŒ# kâ◊QÍ Hõ$+≤KÕã¨∞Î<åfl~°∞.

WÖÏO\ ˜ J=QÍÇ¨Ï#`À<Õ W\ ©=Å ÃÇ·ÏHÀ~°∞ ìÖ’<åºÜ«∞=º=ã÷Ö’ ≥ÅOQÍ „áêO`åxH˜, Zãπ.ã≤, Zãπ.\,a.ã≤, "≥∞ÿ<åsìÅ‰õΩ `«y#O`« "å\Ï ˆH\Ï~ÚOÑ¨Ù HÀãÖL^Œºq∞Oz# q+¨Ü«∞O JO^ŒiH© `≥eã≤O^Õ. WÑ¨Ê\˜H©~å„+¨ìOÖ’#∞, ÃÇ·ÏHÀ~°∞ìÖ’#∞ <åºÜ«∞ qÉèÏQÆOÖ’ H˘xflPkèÑ «º ‰õΩÖÏÅ∞ QÆ∞`åÎkèÑ`åºxfl H˘#™êyã∞Î#fl q+Ü«∂xflKåÖÏHÍÅO „H˜`«"Õ∞ ™ê=∂lHõ L^Œº=∞<åÜ«∞‰õΩÅ∞(™ê=∂lHõ <åºÜ«∞ L^Œº=∞ ~°^äŒ™ê~°kä [ã≤ìãπ aZ<£U™êfiq∞QÍ~°∞ |Ç≤Ï~°OQÆOQÍ ÑÙãÎHõ~°∂ÑOÖ’ „ÑHõ\OKå~°∞).J<åºÜ«∂Å QÆ∞@∞ì ~°@∞ì KÕâß~°∞. J~Ú<å ^˘OQÆ‰õΩ ÕÅ∞‰õΩ\ ˜ ì#@∞¡QÍ HÀ™êÎO„^è Œ PkèÑ¨`«º ‰õΩÖÏÅ∞ x=∞‡‰õΩhÔ~uÎ#@∞¡QÍ LO_çáÈÜ«∂~°∞. WÖÏO\˜ PkèÑ¨`åºxflJO`«"≥ÚOkOz ã¨=∞<åºÜ«∂xfl, ™ê=∂lHõ <åºÜ«∂xfl„áêO`åÅ =∞^è Œº, ‰õΩÖÏÅ =∞^è Œº, =∞`åÅ =∞^è Œºáê\ ÕKÕO^Œ∞ˆH `≥ÅOQÍ <åºÜ«∞"å^Œ∞Å∞ áÈ~å@O™êyOKå~°∞. áêH˜∆HõOQÍ#~Ú<å q[Ü«∞O ™êkèOKå~°∞.XÑ ¨ ÊO^•Å∞ K Õã ¨ ∞HÀQ ÆeQÍ~ ° ∞ . g\ ˜x J=∞Å∞KÕ~ÚOK«∞HÀ=eû# J=ã¨~°O, P=â◊ºHõ`«, ÉÏ^è Œº`«

≥ÅOQÍÖ’x L Œº=∞ â◊‰õΩÎÅÃÑ· L#flk. D ãÖ Œ~°ƒùOQÍ^ÀÑ≤_ô KÕ¿ã J„QÆ‰õΩÅ â◊‰õΩÎÅ#∞ "åi ‰õΩ„@Å#∞ | ŒÌÅ∞KÕã∂ÎHÀ™êÎO„^èŒ „áêO`«OÖ’x ^Œo`«, |Ç¨ï[#, Pk"åã≤<åºÜ«∞"å^Œ∞Å∞ `≥ÅOQÍ <åºÜ«∞"å^Œ∞Å áÈ~å\Ïxfl|ÅÑiz "åi qâßÅ Œ$HõÊ ä•xfl Kå@∞‰õΩ<åfl~°∞. JO Œ∞‰õΩ"åiH˜ L^Œº=∂aè=O^Œ<åÅ∞ `≥eÜ«∞*Ëã ¨∞ Î<åfl=Ú.™êfi`«O„`«º=∞<Õ =∞O„`«^ŒO_»O, ^ÀÑ≤_ô áêÅHõ =~åæÅxJO`«O KÕÜ«∞QÆÅ^•? ''ã¨fi~å[º ÉèÏ~°`«OÖ’ ^Œo`«∞ÅÇ¨Ï‰õΩ¯Å‰õΩ Ç¨g∞ Åaèã¨∞ÎO^•——

*ÏfÜ≥∂^Œº=∞ ãÖ^Œ~°ƒùOÖ’ _®IIa.P~ü. JOÉË^Œ¯~üL Œº=∞ <åÜ«∞Hõ åfixH ãOkèOz# „Ñâ◊flÅ∞ Wq. D „Ñâ◊flÅ∞„Ñ¨ã¨∞Î «O ≥ÅOQÍ ~å„+ì U~åÊ@∞ =Å# ''ÉÏOK≥<£ hHÍÖÁ‡HõÎ ^˘~°—— J<Õ ^˘~°Å ÃÑ «Î<åxfl, ^ÀÑ≤_ôx JO «OKÕã¨∞ÎO^•? `≥ÅOQÍ ~å„+¨ ìOÖ’ ^Œo`«, |Ç¨ï[#,Pk"åã‘Å P «‡Q“~°"åxH˜, ™ê=∂lHõ <åºÜ«∂xH˜ Ç¨g∞LO@∞O^•? J<Õ „Ñâ◊flÅ‰õΩ âß„ã‘ÎÜ«∞ Ñiëê¯~° =∂~åæÅ#∞,Ç¨g∞Å#∞ ≥ÅOQÍ L Œº=∞O, <åÜ«∞Hõ «fiO Z=Ô~O «,"åiÔHO «, [<åÉèÏ „áêuÑkHõ# ™ê=∂lHõ <åºÜ«∞ã∂„`åxflJ=∞Å∞KÕÜ«∂Å#fl Œ$HõÊ äŒO`À =ÚO Œ∞‰õΩ ™êQÍÅx Zãπ.ã≤,Zãπ.\˜, a.ã≤, "≥∞ÿ<åsìÅ∞ HÀ~°∞‰õΩO@∞<åfl~°∞.

W\ ©=Å ÃÇ·ÏHÀ~°∞ ì ˆHO„^ŒOQÍ <åºÜ«∞=º=ã¨ ÷Ö’xxÜ«∂=∞HÍÅ q+¨Ü«∞OÖ’ `≥ÅOQÍ <åºÜ«∞"å^Œ∞Å∞™êyOz# èŒ~°‡áÈ~å@O „ÑÑOKåxHõO`å ≥eã≤O Õ. èŒ~°‡O=ÚO Œ∞ J èŒ~°‡O "≥∂Hõie¡Ok. ≥ÅOQÍ <åºÜ«∞"å Œ∞ÅHÀÔ~¯Å#∞ „Ñ¨Éèí∞`«fiO P"≥∂kOK«=Åã≤# Jx"å~°º"≥∞ÿ#Ñ ïã≤ ÷u < ≥ÅH˘Ok. Ñ¶ ë` «OQÍ XHõ JOwHÍ~ °OP"≥∂^ ŒÑ ¨ „` «O`À „Ñ ¨É è í ∞` « fiO ` ≥ÅOQÍ „áêO` «<åºÜ«∞"å Œ∞Å‰õΩ aã≤, Zã‘û, Zã‘ì, "≥∞ÿ<åi\© <åºÜ«∞"å Œ∞Å‰õΩã¨=Úz`« ™ê÷#O HõeÊ™êÎ=∞x Ç¨g∞ WzÛOk. Wk`≥ÅOQÍ <åºÜ«∞"å^Œ∞Å, `≥ÅOQÍ „Ñ¨[Å "≥Ú^Œ\ ˜q[Ü«∞O. „Ñ¨`ÕºHõ ~å„+¨ì ™ê^èŒ#`À áê@∞QÍ ™ê=∂lHõ<åºÜ«∞ã∂„`åxfl P"≥∂kOÑKÕã≤#O Œ∞‰õΩ ™ê=∂lHõ <åºÜ«∞


L^Œº=∞â◊‰ õΩ ÎÅ‰õΩ ™ê=∂lHõ L^Œº=∂aè=O^Œ<åÅ∞≥eÜ«∞*Ëã¨∞Î<åflO.D ã¨∂ÊùiÎx Jxfl ~°OQÍÅÖ’, J=∞Å∞ HÀãÖ

L^Œºq∞OKåeû# J=ã¨~åxfl, `≥ÅOQÍ <åºÜ«∞"å^Œ∞ÅL^Œº=∞O =∞~˘Hõ¯™êi <˘H˜¯ =HÍ¯ÕzOk. ^ÀK«∞H˘<Õ^˘OQÆÅ∞, „áêOfÜ«∞ Œ∞~°aè=∂<åxfl Ô~K«ÛQ˘\˜ì «=∞ ÀÑ≤_ô,Ñ‘_»##∞ x~åÑ¶¨∂@OQÆ H˘#™êyOKåÅx K«∂ã¨∞Î<åfl~°∞.^ÀÑ≤_çH˜ QÆ∞~°=Ù`«∞#fl „Ñ¨[Å∞, Ñ‘_ç`«∞Å∞, ^Œo`«∞Å∞,|Ç¨ï[#∞Å∞, Pk"åã‘Å∞ ^ÀÑ≤_ ôH ˜ =ºuˆ~HõOQÍxÅ|_»∞ «∞<åfl~°∞. ãHõÅ Õâ◊ „âßq∞‰õΩÅO, Ñ‘_ç «∞ÅO UHõ"≥∞ÿf~°∞`å=∞#fl „âßq∞Hõ=~°æ x<å ŒO <åºÜ«∞"å Œ∞Å áÈ~å@OãÖ^Œ~°ƒùOQÍ PO„^èŒ, ~åÜ«∞Åã‘=∞ „áêO`åÖ’¡x ^Œo`«,|Ç¨ï[#, Pk"åã‘ <åºÜ«∞"å Œ∞Å∞ ÉÏã¨@QÍ xeKå~°∞.™ê=∂lHõ <åºÜ«∞ x<å^•xfl QÆ∞O_≥ÅHõ «∞ÎH˘x ÀÑ≤_ô ‰õΩÖÏÅQÆ∞O_≥Ö’¡ QÆ∞#áêÅ#∞ kOKå~°∞. nO`À áÈ\© ÀÑ≤_ô •~°∞ÅÃÑ «ÎO^•~°¡, PkèÑ¨ «º "å Œ∞Å =∞ èŒº<Õ LO@∞Ok. «Ñ¨ÊÑ‘_ç «∞Å =∞ èŒº HÍ Œ#fl q+¨Ü«∞O =∞~À™êi ã¨Ê+ì"≥∞ÿOk.

D áÈ~å\Ïxfl QÆ=∞#OÖ’ LOK«∞H˘x ≥ÅOQÍ „Ñ ÕºHõ~å„+ì ™ê èŒ#Ö’ ™ê=∂lHõ <åºÜ«∞™ê èŒ# J<Õ JOâßxfl"Õ∞à◊qOKåÅx ≥ÅOQÍÖ’x Zã‘û, Zã‘ì, aã≤, "≥∞ÿ<åi\©„Ñ[Å∞ PHÍOHõ∆ã∞Î<åfl~°∞. D J=QÍÇÏ##∞ ≥ÅOQÍ ~å„+ì™ê èŒ#‰õΩ áÈ\©QÍ, ™ê=∂lHõ <åºÜ«∞™ê^èŒ# JOâßxfl=ÚO^ Œ ∞‰ õ Ω` ≥zÛ H˘O^ Œ~ ° ∞ HÀ™ê ÎO „^ è Œ J„Q Æ‰ õ ΩÅqã¨Î~°"å^Œ∞Å∞, `≥ÅOQÍ =ºuˆ~‰õΩÅ∞ HõÑ¨@ „¿Ñ=∞#\ ˜ã¨∂ Î, L^Œº=∂xfl qzÛù<åflxH˜ QÆ∞iKÕÜ«∂Åx„ÑÜ«∞uflã∞Î<åfl~°∞. J Õ q èŒOQÍ ™ê=∂lHõ <åºÜ«∞ JOâßxfl≥ÅOQÍ L Œº=∞ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ K«iÛOK«@O ãïHÍ Œx≥ÅOQÍ ÀÑ≤_ô=~åæÅ "å^•xfl "åkã∂Î Zã‘û, Zã‘ì, aã≤,

"≥∞ÿ<åi\©Å‰õΩ "≥ÚO_çKÕ~Ú K«∂áêÅx „Ñ¨Ü«∞uflã¨∞Î<åfl~°∞.JO^Œ∞=Å# =∞#O D Ô~O_»∞ `«Ñ¨ÙÊ_»∞ ^èÀ~°∞Å‰õΩ=ºu~HõOQÍ ÑÓÖË, JOÉË Œ ~ü ã∂ÊùiÎ À =ÚO Œ∞‰õΩ ™êQÍe.

=∞Ç¨Ï`«Î~° `≥ÅOQÍ ™êÜ«Ú^èŒ Ô~·`åOQÆ áÈ~å@O"≥Ú ŒÅ∞ 70= Œâ◊HõOÖ’ =ÚO Œ∞H˘zÛ# L «Î~° ≥ÅOQÍÔ~· åOQÆ áÈ~å@O`À ÀÑ≤_ô, Ñ‘_»# "≥\ìKåHi #∞Oz aã≤,Zã‘û, Zã‘ìÅ‰õΩ q=ÚHÎ HõeyOk. Ñ‘_ç «, `å_ç « ‰õΩÖÏÅ∞,

P «‡Q“~°"åxfl, Pk"åã∞Å∞ J_»qÃÑ· ÇÏ‰õΩ¯#∞ á⁄O Õ ã∂ÊùiÎá⁄O^•~°∞. P`«‡Q“~°=O, ã¨fiÜ«∞O áêÅ# H˘~°‰õΩáÈ~å_»∞`«∞O>Ë L`«Î~° `≥ÅOQÍ lÖÏ¡Å#∞ HõÖ’¡e`«„áêO`åÅ∞QÍ „Ñ ¨H õ\ Õz "ÕÅ =∞Ok `≥ÅOQÍ=Ú Œ∞Ìa_»¤Å#∞, =∞\ìa_»¤Å#∞ |efã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. „Ñü Ñ¨Ö¡áÈbã¨∞ HÍºOÑ¨ÙQÍ =∂iOk. Wk Z=i HÀãÖ? Z=~°∞KÕâß~°∞. ZÅ~ÚºOk Z=~°∞? |e fã¨∞‰õΩOk Z=~°∞?U~°∞Öÿ áêi# <≥ «∞Î~°∞ Z=ik? „Ñ¨ã¨∞Î «O ≥ÅOQÍ ~å„+ìL Œº=∞OÖ’ Ñ‘_ç « `å_ç « ‰õΩÖÏÅ „Ñ¨[Å∞ ZHõ _»∞<åfl~ÀPÖ’zOKåe.

K«i„ «#∞ qã¨‡iOz# "å~°∞ K«i„ «#∞ xi‡OK«ÖË~°#flkKåi„ «Hõ ã¨ «ºO. JO Œ∞=Å# QÆ_çz# 70 ãÖ= «û~åÅg~Àz`« `≥ÅOQÍ áÈ~å@ K«i„`«#∞, ^•x QÆ=∞ºO,QÆ=∞#O, ÅH∆ÍºÅ#∞ Ñ¶e`åÅ#∞ qã‡iOz ≥ÅOQÍ ~å„+ì™ê^èŒ# L^Œº=∂xfl ÑïÑ¨Ù+¨ìO KÕÜ«∞_»O Jã¨=∞„QÆOQÍLO@∞Ok. JO^Œ∞=Å# `≥ÅOQÍ L^Œº=∞ K«i„`«Ö’xáê~îåÅ#∞, „Ñ¨ã¨∞Î « ≥ÅOQÍ L Œº=∂xH˜ J#∞ãÖ è•#OKÕÜ«∂e. ≥ÅOQÍ ~å„+ìOÖ’ ÀÑ≤_ô ˘~°Å ÃÑ «Î#O = ŒÌxJz"Õ «Å∞, Jã¨=∂# «Å∞, q=Hõ∆Å∞ H˘#™êQÆ=x Œo «,|Ç¨ï[#, Pk"åã‘, "≥∞ÿ<åi\ ©Å‰õΩ Ç¨g∞ W"åfie.≥ÅOQÍ ~å„+ìOÖ’ ™ê=∂lHõ <åºÜ«∞ã∂„`åÅ#∞ J=∞Å∞

KÕ™êÎ=∞x „Ñ¨Hõ\ÕKåe. Jxfl ~°OQÍÅÖ’, JOQÍÅÖ’ Dã¨∂„`åÅ#∞ „áêuÑ¨kHõ#∞ J=∞Å∞ KÕ~ÚOK«∞HÀ=Åã≤#ÉÏ èŒº « D<å\˜ ≥ÅOQÍÖ’x ™ê=∂lHõ <åºÜ«∞â◊‰õΩÎÅÃÑ·LOk.

JO Œ∞=Å# D L Œº=∂xfl =∞#"Õ∞ #_»∞ÑÙ^•O. =∞#OXHõix Ü«∂zOK«_»O J==∂#Hõ~°O. HÀÖ’Ê~Ú#Ç¨Ï‰õΩ¯Å#∞, HÍÅ~åÜ«∞|_ç# J=HÍâßÅ#∞ x~°O`«~°áÈ~å\ÏÅ •fi~å ™êkèOK«∞H˘<ÕO Œ∞‰õΩ ã≤ Œú=∞=Ù^•O. =∞#O„Ñ¨[ÅÖ’ Hõeã≤, „Ñ¨*Ï L Œº=∂Ö’¡ J„QÆÉèÏQÍ# xÅ|_çáÈ~å_»∞^•O.

JOu=∞OQÍ ™ê=∂lHõ <åºÜ«∞O W~°∞ã¨∞QÍ LO_Õ`≥ÅOQÍ L^Œº=∞O ^•fi~å `≥ÅOQÍ ~å„ëê ìxfl™êkèOK«∞H˘x, ^ÀÑ≤_ô, Ñ‘_»# ÖËx Jã¨=∂# «Å∞ ÖËx #=≥ÅOQÍ ~å„ëêìxfl xi‡OK«∞‰õΩO^•O.

T


*Ï~°öO_£ „Ñ¨*ÏHõàÏHÍ~°∞Å∞ l`Õ<£ =∞~åO_ô, JxÖò ~å"£∞, =∞<À*ò

~å[fi~ü, Kè«„`«Ñü =∞O_»Öò LitHõ∆Å‰õΩ =ºuˆ~HõOQÍ áÈ~å_»∞^•O

D =º=ã÷ g∞ Œ ~årÖËx áÈ~å@O KÕ¿ã "åi „áêÏÅ∞ Ç¨ÏiOK«_»O ~å*ÏºxH˜ H˘ ÕÎg∞ HÍ Œ∞. "≥Ú Œ\˜ #∞Op Pk"åã¨∞Å∞`«Å Z`«∞ÎH˘x |`«∞‰õΩ`«∞<åfl~°∞ Hõ#∞Hõ<Õ"≥∂ `«ÖÏi =º=ã¨÷ ZÑ¨C_»∂ "åix LiHõOÉÏÅ‰õΩ ZH˜¯ã¨∂Î LO@∞Ok. HÍ#∂ã≤ Œ∂úÅ∞, Y∞n~åOÉ’ã∞, a~åû =ÚO_® "≥Ú ŒÅ∞ H˘=Ú~°O cèO =~°‰õΩ Pk"åã‘ u~°∞QÆ∞ÉÏ@∞ g~°∞Å#∞ =Åã áêÅ‰õΩÅ~Ú Õ<Õg∞,<≥·*ÏO ã¨~å Ô~· Õ<Õg∞ LiHõOÉÏÖˇH˜ OKå~°∞. K«OÑ≤ K≥@¡‰õΩ "ÕàÏ¡_»n™ê~°∞. *’_≥<£Ñ¶∂\òÖ’ 1940Ö’ H˘=Ú~°OcèO#∞, PÜ«∞#ãÇÏK«~° g~°∞Å#∞ Ñk=∞Okx J\Ï¡ '=∂ „QÍ=∂Ö’¡ =∂ ~å[ºO— Jx «~åfiu «~åÅ∞ ãfi~åÅ∞ qxÑ≤OK«‰õΩO_® ÉèíÜ«∞ÃÑ@ì_®xHJ#fl@∞¡ K«OÑ≤ K≥@¡‰õΩ "ÕàÏ¡_»n™ê~°∞. ™êÊ~°ìHõãπ#∞, "ÕÖÏk PÜ«∞# ÉÏxã¨Å u~°∞QÆ∞ÉÏ@∞ ã¨Ç¨ÏK«~°∞Å#∞ K«OÑ≤ nÑ¨ãÎOÉèÏÅ‰õΩ"ÕàÏ¡_»nã≤ 'Éèíq+¨º «∞ÎÖ’ WOÔHÑ¨C_»∂ ÉÏxã¨Å∞ u~°∞QÆ∞ÉÏ@∞ KÕÜ«∞‰õΩO_® LO_»_®xH˜ QÆ∞áê~î°O— J<åfl_»∞ xÜ«∞O «. PÉÏxã¨Å∞ zOkOz# <≥`«∞Î~°∞ #∞OKÕ ÉÏxã¨ =º=ã¨÷#∞ ~°^Œ∞Ì KÕ¿ã `«~°O Ñ¨Ù@∞ìH˘ã¨∞ÎO^Œ#flk ™êÊ~°ìHõãπ ÉèÏ~°º. xÜ«∞O`«K≥Ñ≤Ê#=∂@ J| Œú=∞~ÚOk. Z Œ∞~°∞ uiy#"åà◊√¡ K≥Ñ≤Ê# =∂@ x[=∞~ÚOk. J~Ú<å ™êfi~°÷ „ÑÜ≥∂[<åÅ∞#fl áêÅHõ=~åæÅ∞K«i„ « #∞Oz <Õ~°∞ÛHÀ=_®xH˜ x~åHõiã¨∂Î<Õ L<åfl~°∞.

*Ï~°öO_£Ö’x yikè Ãã+¨<£û HÀ~°∞ì Pk"åã‘ Œo « ™êOã¨ $uHõ HÍ~°ºHõ~°ÎÖ·# l Õ<£ =∞~åO_ôç, JxÖò~å"£∞, =∞<À*ò ~å[fi~ü,Kè«„ «Ñü =∞O_»ÖòÅ‰õΩ LitHõ∆Å∞ qkèOzOk. l Õ<£, J «x ã¨Ç¨ÏK«~°∞Å∞ *Ï~°öO_£ P"å<£, [#"åk „HÍOuHÍs "≥∂~åÛ =O\˜HõàÏ ™êOã¨ $uHõ ãÖã÷Å∞ U~åÊ@∞ KÕã≤ *Ï~°öO_£Ö’ Œâß|ÌOÃÑ·QÍ MÁ`åÎ, ãÖ`åb, <åQ∑Ñ¨Ós, Ç≤ÏOn ÉèÏ+¨Ö’¡ áê@Å∞,„â◊=º, Œ$â◊º HõàÏ~°∂áêÅ∞ ã¨$lOz „Ñ¨ Œi≈ã¨∞Î<åfl~°∞. l Õ<£ JdÅ ÉèÏ~° « q™ê÷Ñ¨# q~Àkè Hõq∞\© *ÏfÜ«∞ Hõq∞\© ã¨Éèí∞º_»∞.*Ï~°öO_£Ö’ qãÎ $ «"≥∞ÿ# [<å Œ~° L#fl HõàÏHÍ~°∞_»∞. JHõ _ç HõàÏ ™êOã¨ $uHÍaè=∂#∞Å∞ PÜ«∞##∞ zb Õâ◊Ñ¨Ù qHõì~üÜ«∂~å`À, P"å<£ <å@º=∞OKü qÖÏãπ Ñ¶∞’„ˆQ`À, ≥Å∞QÆ∞ <ÕÅ g∞ Œ QÆ ŒÌ~ü À áÈÅ∞ÛH˘x QÆ~°fiÑ¨_» å~°∞. PÜ«∞# „Ñ¨ãÖQÍÅ∞,"åº™êÅ∞ ‰õÄ_® Pk"åã¨∞Å rq`åÅ#∞, r=# q è•<åÅ#∞, ãÖã¨ $ux, áÈ~å\ÏÅ#∞ ZuÎÑ¨_»∞ «∂ LO\Ï~Ú. *Ï~°öO_£Ö’xqÅ∞=~Ú# =#~°¡ HÀãÖ, =ÚYºOQÍ Yx[ =#~°∞Å#∞ ^ÀK«∞H˘x, L‰õΩ¯ Hõ~å‡QÍ~åÅ∞ xi‡OK«_®xH˜ =ã¨∞Î#fl ÅH©∆ ‡ q∞@ìÖò=O\˜ |Ç¨ïà◊*Ïu HõOÃÑhÅ‰õΩ, |_® HõOÃÑhÅ‰õΩ ÉÏxã¨Å∞QÍ =º=Ç¨Ïiã¨∞Î#fl ˆHO„ Œ, ~å¢+ì „Ñ¨Éèí∞`åfiÅ ™ê„=∂[º"å Œ„Ñ¨ÑÖpHõ~°#∞ „ÑüÑ¶∞\˜ã¨∂Î l Õ<£ <åÜ«∞Hõ «fiOÖ’ Pk"åã‘ ™êOã¨ $uHõ HÍ~°ºHõ~°ÎÅ∞ „Ñ¨Kå~°O KÕã¨∞Î<åfl~°∞. áÈ~å_»∞ «∞#fl„Ñ¨[Å =∞ èŒº L<åfl~°∞. J Õ „Ñ¨Éèí∞`åfiÅ‰õΩ HÀÑ¨HÍ~°O. PÜ«∞#, PÜ«∞# ™êOã¨ $uHõ ã¨Ç¨ÏK«~°∞Å∞ |Ç≤Ï~°OQÆ rq «OÖ’L<åfl~°∞. „Ñ*ÏãOÑ¶∂Ö’¡ Ñx KÕã∞Î<åfl~°∞. HÍx "åà◊√¡ „ÑÉèí∞ «fi ™ê„=∂[º"å Œ J#∞‰õÄÅ q è•<åÅ#∞, Éèí∂™êfi=∞º, ÃÑ@∞ì|_ç •s™êfi~°÷ „Ñ¨Ü≥∂[<åÅ#∞ |ÅÑïKÕ q^è•<åÅ#∞ q=∞i≈ã¨∂Î áê_»∞`«∞<åfl~°∞, =∂\Ï¡_»∞`«∞<åfl~°∞ QÆ#∞Hõ "åà◊¡#∞ „Ñ¨Éèí∞`«fiO=∂"À~Úã¨∞ìÅ∞QÍ z„uã¨∞Î#flk. =∂"À~Úã¨∞ì áêsì =Ú„ Œ"Õ¿ãÎ x¿+ èŒO =iÎã¨∞ÎOk. x¿+kè « áêsì ã¨Éèí∞ºÅx P~ÀÑ≤Oz K«@ì=ºuˆ~Hõ HÍ~°ºHõÖÏáêÅ x~À èŒHõ K«@ìO (Ü«Ú.Z.Ñ≤.Z.) HÕ Œ <Õ~å~ÀÑ¨ KÕã≤ x~°ƒOkèOK«_®xH˜ gÅ=Ù «∞Ok. =∂"À~Úã¨∞ìáêsì ZHõ _»~Ú<å, U Œ~Ú<å K«~°º‰õΩ Ñ¨Ó#∞‰õΩO>Ë JO Œ∞Ö’ WiHÕK«_®xH˜ gÅ=Ù «∞Ok. =∂"À~Úã¨∞ì áêsì J„QÆ <åÜ«∞‰õΩ_»∞<å~åÜ«∞ ã¨<åºÖò`À ÑïK«Ü«∞O L#flO Œ∞ˆH, *·Ö’¡ PÜ«∞##∞ Ñ≤Ü«Úã≤ZÖò J èŒº‰õ∆Ω_»∞QÍ#∂, _®Hõì~üQÍ#∂ Hõeã≤#O Œ∞ˆH_®Hõì~ü a<åÜ«∞H±¿ã<£ ZO « KÕ Œ∞ rq`å#∞Éèí=O ~°∞z K«∂_®eû =zÛO^À WOHÍ *Ï˝Ñ¨HÍÖ’¡ Ñ¨zÛQÍ<Õ L#fl „Ñ¨[Å‰õΩWO «Hõ#fl q=iOz K≥Ñ¨Ê#Hõ ˆ~¡ Œ∞.

27 JHÀì|~ü 2007# *Ï~°öO_£Ö’ aMÏˆ~ J<Õ KÀ@ XHõ |Ç≤Ï~°OQÆ ã¨Éèí „Ñ¨ Õâ◊OÖ’ =∂"À~Úã¨∞ìÅ∞ J#∂Ñπ =∞~åO_ôx,=∞~À 19 =∞Okx K«Oáê~°∞. J#∂Ñπ =∞~åO_ô =∂r =ÚYº=∞O„u ÉÏ|∂ÖÏÖò =∞~åO_ô H˘_»∞‰õΩ. gà◊¡O`å PÜ«∞#ãÖÑ¶∞\˜ «O KÕã≤# <åQÆiHõ ã¨∞~°H∆Í ã¨q∞u ã¨Éèí∞ºÅ∞. *Ï~°öO_£Ö’ <åQÆiHõ ã¨∞~°H∆Í ã¨q∞u JO>Ë, ÉˇOQÍÖòÖ’ "å=∞Ñ¨Hõ∆„Ñ¨Éèí∞ «fiO HÍÅOÖ’ Ç¨Ï~°‡ £ "åÇ≤Ïx, Kè«fÎãπQÆ_è£Ö’ ™êÖÏfiA_»∞O =O\˜ K«\ÏìxH˜ Jf «=∞~Ú# ¢ÃÑ·"Õ\ò Ãã·xHõ |ÅQÆO.=∂"À~Úã¨∞ìÅ#∞ Z Œ∞~À¯=_®xH˜ L ÕÌtOzOk. U"≥∞ÿ<å, P HÍÅ∞ÊÅ∞ [iÑ≤# =∂"À~Úã¨∞ìÅÖ’ l Õ<£ =∞~åO_ô J<Õ Œà◊<åÜ«∞‰õΩfl JHõ _» K«∂ã≤#"å~°∞ áÈÅ∞Û‰õΩ<åfl~°∞. J «_Õ"≥∂ J*Ï «OÖ’ L<åfl_»∞. ˘iH#<å_»∞ Z\Ï¡QÆ∂ Z<£H“O@~ü J=Ù`å_»∞.

Hõ~°Ñ¨„ « ™êÇ≤Ï «ºO


Hõ#∞Hõ áÈbã¨∞Å∞ JÑ¨Ê\˜H "Õ~°∞ "Õ~°∞ ˆHã¨∞Ö’¡ =¸_»∞ <åÅ∞ˆQà◊√¡QÍ *·à◊¡‰õΩ áÈ «∂ =ã¨∂Î L#fl ™êOã¨ $uHõ HÍ~°ºHõ~°Î l Õ<£=∞~åO_ôx WiHÕz =∞àÏ¡ JÔ~ã¨∞ì KÕ™ê~°∞. «Ñ¨C_»∞ ™êH∆ÍºÅ∞ K≥Ñ≤ÊOz LitHõ∆ "Õ~ÚOKå~°∞.

~åOpÖ’ 5 U„Ñ≤Öò 2008# l Õ<£ =∞~åO_ôx ~å «∂ ~À_£Ö’ JÔ~ã¨∞ì KÕã≤#Ñ¨Ù_»∞ PÜ«∞# q™ê÷Ñ¨# q~Àkè [# qHÍãπPO^Àà◊<£ Hõq∞\© g∞\ÕQ∑‰õΩ "≥o¡ =ã¨∞Î<åfl_»∞. QÆ#∞Å «=fiHÍÅ =Å¡, ¢ÃÑ·"Õ\ò HõOÃÑhÅ, L‰õΩ¯ á¶êºHõìsÅ x~å‡O =Å¡ÅHõ∆ÖÏkQÍ x~åfiã≤ «∞Å=Ù «∞#fl Pk"åã¨∞Å ã¨=∞ã¨ºÅ QÆ∞iOz, Ñ¨Ù#~å"åãÖ QÆ∞iOz, HÀÖ’Ê «∞#fl LxH˜, ãÖã¨ $u QÆ∞iOz,áÈ~å\ÏÅ QÆ∞iOz ~åã¨∂Î D HÍ~°ÏÅhfl *Ï~°öO_£Ö’ #HõûÖ·@∞ L Œº=∞O "åºÑ≤OK«_®xH˜ ^ÀÇ¨Ï ŒO KÕã¨∞Î<åflÜ«∞x PÜ«∞#~åOp #∞Oz "≥Å∞=_»∞`«∞#fl ã¨∞„Ñ¨ã≤^Œú Ç≤ÏOn k#Ñ¨„uHõ '„Ñ¨ÉèÏ`ü Y|~ü—Ö’ ~åã≤# "åºãÖ =¸_À ÉèÏQÆO P ~À*Ë„Ñ¨K«∞iOÑ¨|_çOk. ~å[º"Õ∞ ™ê„=∂[º"å Œ „Ñ¨ÑÖpHõ~° – "≥∞ÿxOQ∑ áêÅã‘ =Å¡ =∂"À~Ú[O Ñ¨Ù\ ì ÃÑ~°QÆ_®xH˜ ^ÀÇ¨Ï ŒOKÕã¨∞Î#fl Œx, WÑ¨Ù_»k Jxfl\˜Hõ<åfl „Ñ¨=∂ ŒHõ~°"≥∞ÿ# JO «~°æ « â◊„ «∞=ÙQÍ „Ñ¨Hõ\Õz „Ñ¨Éèí∞ «fiO „w<£Ç¨ÏO\ò PÑ¨~+¨<£ ¿Ñ~°∞`À«# „Ñ¨[ÅÃÑ· Ü«Ú ŒúO x~°fiÇ≤Ïã¨∞Î#fl Œx PÜ«∞# P "åº™êxfl =ÚHÍÎ~ÚOÑ¨Ù KÕ™ê_»∞. âßOu HÀ~°∞ «∞#fl „Ñ¨*Ï™êfi=∞º"å Œ∞Å∞

D J<åºÜ«∞"≥∞ÿ# „Ñ¨Éèí∞ «fi ^•_çx xÅ=iOKåÅx q[˝Ñ≤Î KÕ™ê_»∞.=∂"À~Úã¨∞ì áêsì ã¨Éèí∞ºÅ<≥·<å K«~°ÛÅ HÀãÖ HÍ‰õΩO_® qâßfi™êÅ HÀãÖ x~°ƒOkèOK«_®xH˜ gÅ∞ÖË Œx, =∂"À~Úã¨∞ì

áêsì ™ê#∞Éèí∂u Ñ¨~°∞Å#∞, ÉèÏ=*ÏÖÏxfl „Ñ¨Kå~°O KÕ¿ã"åix, =∂"À~Úã¨∞ì ™êÇ≤Ï`«ºO Hõey L#fl"åix <Õ~å~ÀÑ¨KÕÜ«∞_®xH˜ gÅ~Ú# JÑ¨~å èŒ∞Å∞QÍ ÉèÏqOK«~å Œx WÑ¨Ê\˜H˜ Z<Àfl ãÖ Œ~åƒùÖ’¡ ã¨∞„Ñ‘O HÀ~°∞ì K≥Ñ≤Ê L#flk. HÍh Kè«fÎãπQÆ_è£,*Ï~°öO_£ÅÖ’ „Ñ¨Éèí∞`åfiÅ∞ HÍ Œ∞ QÆ • HÀ~°∞ìÅ∞ ‰õÄ_® D q+¨Ü«∞OÖ’ qâßfiã¨"Õ∞ ÖË • ™ê„=∂[º"å Œ =ºuˆ~Hõ «ÜÕ∞ ÖË •Pk"åã¨∞Å Ñ¨@¡ ™ê#∞Éèí∂uÜÕ∞ rq « M· Œ∞ "ÕÜ«∞ Œy#O « <Õ~°OQÍ ÉèÏqã¨∞Î<åfl~Ú. WOHõ Pk"åã¨∞Å QÆ∞iOz Q˘O ≥uÎ#"åà◊√¡ Pk"åã‘ ™êOã¨ $uHõ HÍ~°ºHõ~°ÎÖË J~Ú Õ K≥¿ÑÊ Õ=Ú#flk.

=∞# Õâ◊OÖ’ |Ç≤Ï~°OQÆ rq «OÖ’, „Ñ¨*Ï ãÖÑ¶∂Ö’¡ Ñ¨x KÕã¨∞Î#fl ™êOã¨ $uHõ HÍ~°ºHõ~°ÎÅ‰õΩ LitHõ∆ Ñ¨_»_»O W Õ"≥Ú^Œ\˜™êi J#∞‰õΩO\Ï#∞. =∞# ã¨=∂[OÖ’, =º=ã÷ÅÖ’ kèHÍ¯~° ã¨fi~åxfl ã¨Ç≤ÏOK«x ãÖã¨ $u WO «QÍ kQÆ*ÏiOk.

J*Ï˝ « rq «OÖ’H˜ "≥o¡ Ñ‘Ñ¨ÙÖòû "å~ü lÖÏ¡ <åÜ«∞‰õΩ_≥·#, Z<£H“O@~ü J~Ú# [# <å@º =∞O_»e k"åHõ~ü =O\˜ "åà◊¡L^•Ç¨Ï~°Å∞ LO_»=K«∞Û. Ñ¨~ÀHõ∆OQÍ ~å[ºO K«OÑ≤Oz# ≥ÅOQÍ HÀ~ÚÅ Éˇe¡ Åe «, 'Z<£H“O@~ü— J~Ú# SÅ#flÅL^•Ç¨Ï~°Å∞ LO_»=K«∞Û. HÍx XHõ J| ŒúÑ¨Ù <Õ~å~ÀÑ¨Ö’ <åºÜ«∞™ê÷#O qKå~° x~°fiÇ≤ÏOz, J| ŒúÑ¨Ù ™êH∆ÍºÅ∞ #q∞‡™êOã¨ $uHõ HÍ~°ºHõ~°ÎÅ‰õΩ LitHõ∆Å∞ "ÕÜ«∞_»O =∂„ «O W Õ "≥Ú Œ\˜™êi.

ŒH∆Ï„Ñ¶≤HÍ‰õΩ WOHÍ ™êfi «O„ «ºO ã≤kúOK«Hõ =ÚO Œ∞ 1985Ö’ ÉˇO[q∞<£ "≥ÚÖ·¿ã J<Õ HõqH˜ XHõ ã¨Éò W<£ÃãÊHõì~ü#∞K«Oáê_»<Õ «Ñ¨C_»∞ P~ÀÑ¨`À LitHõ∆ qkèOKå~°∞. Jk J=∞Å~ÚOk ‰õÄ_». JO «Hõ<åfl QÆQÆ∞~åÊ@∞ HõeyOKÕ L ŒO «OÔH<£™ê~Àq"åk.

ÔH<£™ê~Àq"å <≥·riÜ«∂ XQÀx *ÏuH˜ K≥Ok# ã¨∞„Ñ¨ã≤ Œú Hõq. <å@HõHõ~°Î. XQÀx „áêO «OÖ’ <≥·riÜ«∂ #∞Oz ZQÆ∞=∞uJÜÕ∞º K«=Ú~°∞ xˆH∆áêÅ∞ ã¨=∞$kúQÍ L<åfl~Ú. P K«=Ú~°∞#∞, P K«=Ú~°∞ÃÑ· =KÕÛ Jáê~°"≥∞ÿ# ÖÏÉèÏÅ#∞ „a\˜+π K«=Ú~°∞HõOÃÑhÖË «~°eOK«∞Hõ áÈ «∞<åfl~Ú. XQÀh ≥QÆ „Ñ¨[Å‰õΩ q∞yeOk =∂„ «O HÍÅ∞+¨ºO, q èŒfiOãÖ, Jã¨Ç¨Ï[ =∞~°ÏÅ∞,XQÀh „áêO «Ñ¨Ù K«=Ú~°∞ÃÑ· Ç¨Ï‰õΩ¯ XQÀh „Ñ¨[ÅˆH K≥O^•Åx ÔH<≥™ê~Àx"å <åÜ«∞Hõ «fiOÖ’ 1995 <å\˜H˜ Q˘Ñ¨Ê áÈ~å@Ox~å‡"≥∞ÿOk. P áÈ~å\ÏxH˜ <≥·riÜ«∂Ö’x „Ñ¨*Ï™êfi=∞º "å Œ∞Å∞, |Ü«∞@ „Ñ¨"åãÖÖ’ L#fl ~°K«~Ú «Å∞ ‰õÄ_» =∞ ŒÌ «∞≥eáê~°∞. =ÚYºOQÍ „á¶ê<£ûÖ’ „Ñ"åãOÖ’ L#fl <ÀÉÖò ™êÇ≤Ï «º |Çï=∞u „QÆÇ‘Ï «, <≥·riÜ«∂ Hõq, <å@HõHõ~°Î, FÖ™ÈÜ≥∞OHÍ

D L^Œº=∂xH˜ ~°Ç¨Ïã¨º <åÜ«∞Hõ`åfixfl JOkOKå_»∞. „Ñ¨"åãÖ #∞Oz ~°Ç¨Ïã¨ºOQÍ <≥·riÜ«∂‰õΩ =zÛ D áÈ~å\Ïxfl~°yeOz áÈ «∞<åfl_»x <≥·riÜ«∂ xÜ«∞O «‰õΩ J#∞=∂#O. JÑÊ\˜H JÔ~ãì~Ú *·Ö’¡ L#fl ÔH<£™ê~Àq"å#∞ «ÑC_»∞ ÇÏ «ºHã∞Ö’WiHÕz „Ñ¨Éèí∞ «fiO LitHõ∆ Ñ¨_ÕÖÏ KÕã≤Ok. „Ñ¨ÑÖK« "åºÑÎOQÍ x~°ã¨# ÃÑÅ∞¡aHÕk. FÖˇ™ÈÜ≥∞OHÍ <≥·riÜ«∂‰õΩ, =ÚYºOQÍXQÀh „áêO`åxH˜ =zÛ áÈ «∞#fl *Ï_» K≥¿ÑÎ Hõ∆=∂aèHõ∆ ÃÑ_» å=∞x „Ñ¨Éèí∞ «fiO ÔH<£™ê~Àq"å#∞ „Ñ¨Ö’Éèí ÃÑ\ì K«∂ã≤Ok. 'Wk<å áÈ~å@O. =∂ áÈ~å@O. =∂ Éèí∂q∞, =∂ =#~°∞¡, =∂ K«=Ú~°∞, =∂ ¿ãfiK«Ûù HÀãÖ =∂ XQÀh *ÏuáÈ~å@O,WO Œ∞ÔH=~°~Ú<å ãÖÑ¶‘∞ ÉèÏ=O „Ñ¨Hõ\˜¿ãÎ "åà◊¡#∂ =∂ *ÏuQÍ<Õ ÉèÏq™êÎO. WOÔH=i<À K≥Ñ≤Ê Kå=Ù «Ñ≤ÊOK«∞HÀ=_»"≥∞O Œ∞‰õΩ?™ê~°fiÉè∫=∞ «fiO HÀãÖ áÈ~å@O LifÜ«∞ Œy#O « <Õ~°"≥∞ÿ Õ P <Õ~åxH˜ LiHõO|O ZHõ _®xH˜ ã≤ ŒúOQÍ L<åfl#x ÔH<£™ê~Àq"å„Ñ¨Hõ\ÕKå_»∞.


LitHõ∆ „Ñ¨Hõ\ÕK«QÍ<Õ yikè HÀ~°∞ì |Ü«∞\˜H˜ =zÛ HÀ~°∞ì P=~°Ö’ l Õ<£ =∞~åO_ô, PÜ«∞# ™êOã¨ $uHõ ã¨Ç¨ÏK«~°∞Å∞‰õÄ_® J Õ kèHÍ¯~° ã¨fi~åxfl „Ñ¨Hõ\ÕKå~°∞. '=ÇπÏ ã¨∞ÉèÏ Hõcè `À PÜÕ∞w— J<Õ áê@ áê_®~°∞. ZO Œ∞HÀ ≥Å∞™ê? Dã¨∞„Ñ¨ã≤ Œú"≥∞ÿ# áê@ J Õ ¿Ñ~°∞`À ~å*òHõÑ¨Ó~ü #\Õz# ã≤x=∂Ö’k. P ã≤x=∂ _®ãì=ã‘ ~åã≤# ã¨∞„Ñ¨ã≤ Œú #=Å '<Õ~°=¸– tHõ∆—ÃÑ· P è•~°Ñ¨_ç fã≤#k. _®ãì=ã‘ H˜ ‰õÄ_® *Ï~ü K«„Hõ=iÎ „Ñ¨Éèí∞ «fiO XHõ Ç¨Ï`åº <Õ~°OÖ’ LitHõ∆ "Õã≤, PYi Hõ∆OÖ’PÜ«∞# ~°K«~Ú « Jx =ke "Õã≤O Œx =∞#‰õΩ NN Éèí∂=∞Ü«∞º H˜ëêìQ“_£Å LitHõ∆Å ãÖ Œ~°ƒùOQÍ ã¨fiÜ«∞OQÍ Hõ~°Ñ¨„ «O ~åã≤ã¨ÉèíÖ’ K≥Ñ≤Ê L<åfl_»∞. WOk~åQÍOnèx *Ï~üK«„Hõ=iÎ Hõ<åfl ^Œ∞~å‡~°∞æ~åÅx JxÑ≤OK«∞HÀ=^ŒÌx Ç≤Ï`«=Ù K≥Ñ≤Ê L<åfl_»∞.≥ÅOQÍÖ’ Ñ¨ ŒH˘O_»∞ =∞Ok Ô~· åOQÆ ™êÜ«Ú èŒ áÈ~å@ g~°∞Å‰õΩ Ñ¨_ç# LitHõ∆ HÍy`åÅÃÑ· Y∞~å<£ÃÑ· ÉèíÜ«∞Éèí‰õΩÎÅ`À

ãÖ «HõO KÕÜ«∞x L™ê‡#bMÏ<£ Hõ<åfl Œ∞~å‡~°∞æ~åÅx JxÑ≤OK«∞HÀ= ŒÌx Ç≤Ï «=Ù K≥Ñ≤Ê L<åfl_»∞ – JÑ¨Ê\˜H˜ WOk~åQÍOnèÃãÊ~Ú<£Ö’ LitHõ∆ Ñ¨_ç# S^Œ∞QÆ∞~°∞ Ü«Ú=‰õΩÅ‰õΩ Hõ∆=∂aèHõ∆ ÃÑ@ì=Åã≤O^Œx xÜ«∞O`« „á¶êOHÀ‰õΩ q[˝Ñ≤Î KÕã≤ L#flk.Z=∞Ô~˚hû pHõ\˜ ~ÀAÖ’¡ Éèí∂=∞Ü«∞º H˜ëêìQ“_£Å#∞ 1 _çÃãO|~ü 1975# Li f™ê~°∞.

WÑ¨C_»∞ =∞#O P"≥∞ HÀ_»Å∞ áêÅ#Ö’ L<åfl=∂? =∞#∞=∞x áêÅ#Ö’<å? =∞<À‡Ç¨Ï<£ ã≤OQ∑ áêÅ#Ö’<å? „Ñ¨ÑÖK«ÉÏºOH± áêÅ#Ö’<å? Z=i áêÅ# J~Ú<å áêH˜™ê÷<£ *ˇ·Ö’¡ L#fl ÉèÏ~°fÜ«∞ Mˇ·nÅ q_»∞^ŒÅ HÀãÖ J_»∞QÆ∞`«∞<åflO.LitHõ∆Å ~° Œ∞Ì HÀãÖ J_»∞QÆ∞ «∞<åflO. =∞#"Õ∞HÍ Œ∞, ÉèÏ~° « „Ñ¨Éèí∞ «fiO J_»∞QÆ∞ «∞#flk.

HÍx ÉèÏ~°`« „Ñ¨Éèí∞`«fiO *ˇ~Úà◊¡Ö’ =∂„`«O JÑ¶¨˚ÖòQÆ∞~°∞ "≥Ú^ŒÅ∞ ZO^Œ~À J=∂Ü«∞‰õΩÅ∞ ~å¢+¨ìÑü Hõ∆=∂aèHõ∆ HÀãÖ=∞$ «∞º^•fi~°O ŒQÆæ~° xÅ|_ç Hõ∆Hõ∆O xsH∆ã¨∞Î<åfl~°∞. Wk =∞~°tHõ∆ HõO>Ë Ñ¶∞’~°"≥∞ÿ# xsHõ∆. =∞~˘Hõ"≥·Ñ¨Ù Õâ◊ÉèíHÎ g∞ Œ"≥Ú<åÑ¨b „Ñ¨Hõ\Õz#"åà◊√¡ J<åQÆiHõOQÍ JÑ¶˚ÖòQÆ∞~°∞#∞ WOÔHÑ¨C_»∞ Lif™êÎ~°x J_»∞QÆ∞ «∞<åfl~°∞. J<åQÆiHõOQÍ J<Õ™êÇ¨Ïã¨"≥∞O Œ∞HõO>Ë „Ñ¨ÑÖK«OÖ’ #∂@ =ÚÃÑ·Ê ÕâßÅ∞ =∞~° tHõ∆Å#∞ ~° Œ∞Ì KÕã≤#q.

ã∞„Ñ‘OHÀ~°∞ì 'J~°∞ Œ~Ú# ãO Œ~åƒùÖ’¡ J «ºO « J~°∞ ≥·# •~°∞"≥∞ÿ# <Õ~åÅ∞ ~°∞A=~Ú#ÑÙ_»∞ «ÑÊ =∞~°tHõ∆ qkèOK«~å Œx—K≥Ñ≤ÊOk. 'áÈbã¨∞Å∞ Z<Àfl =∂~°∞¡ «=∞ P~ÀÑ¨Å#∞ ã≤÷~°Ñ¨~°K«_®xH˜ ™êH∆ÍºÅ#∞ ã¨$+≤ìã¨∂Î LO\Ï~°—x ã¨∞„Ñ‘OHÀ~°∞ì „Ñ¨ è•#<åºÜ«∞=¸iÎQÍ Ñ¨ Œg q~°=∞ KÕã≤# [ã≤ìãπ ÉèíQÆ=u K≥Ñ≤Ê L<åfl_»∞. PÜ«∞# JO «~å˚fÜ«∞ <åºÜ«∞™ê÷#OÖ’ ‰õÄ_® Ñ¨x KÕã≤L<åfl_»∞.

W"åfià◊ yikè HÀ~°∞ì LitHõ∆ qkèOzOk ˆH=ÅO #Å∞QÆ∞~°∞ ™êOã¨ $uHõ HÍ~°ºHõ~°ÎÅ‰õΩ HÍ Œ∞. =∞# „Ñ¨*Ï ™êOã¨ $uHõqâßfi™êÅÃÑ· Jk f~°∞Ê „Ñ¨Hõ\ÕzOk. <åºÜ«∞=¸iÎ f~°∞Ê „Ñ¨Hõ\Õz ÉˇOz kyáÈQÍ<Õ áÈbã¨∞Å∞ |Ü«∞\˜H˜ ≥zÛ# l Õ<£=∞~åO_ô, PÜ«∞# ã¨Ç¨ÏK«~°∞Å∞ ZÑ¨Ê\˜=Öˇ<Õ áê@Å∞ áê_®~°∞ – x<å^•Å∞ WKåÛ~°∞ – Jq ZÑ¨Ê\˜ =Öˇ<Õ „Ñ¨[Ö’¡ Ñ¨xKÕ¿ãHõàÏHÍ~°∞Å ã¨fi~åÅ∞. „ÑüÑ¶∞@##∞, ~Ñ¨\˜ÃÑ· qâßfi™êxfl „Ñ¨Hõ\ÕKÕ áê@Å∞ – Hõ+ìO KÕ¿ã =∞#∞+¨µÅ PHÍOHõ∆Å∞ „ÑüÑ¶eOKÕáê@Å∞. rq`À «û"åxfl, =∂#= «fi =∞#∞QÆ_»#∞ Kå\˜K≥¿ÑÊ áê@Å∞. *Ï~°öO_£ Œo « Pk"åã‘ „Ñ¨[Å, ã¨Ç¨Ï„ã¨ =$ «∞ÎÅã¨|ƒO_»~åâ◊√Å SHõº «Ö’ L#fl JO^•xfl QÍ#O KÕ¿ã áê@Å∞. ãÖ`åÖò „Ñ¨[Å â◊ åÉÏÌÅ L[fiÅ áÈ~å@ áê@Å∞.

"åà◊¡ Àáê@∞ l Õ<£ ã¨Ç¨ÏK«i JÑ¨~°‚, "åà◊¡ Ô~O_»∞#flˆ~à◊¡ tâ◊√=Ù P ™êÜ«∞OHÍÅO Lif¿ã "Õ‰õΩ= "Õà◊H L Œ~ÚOKÕã¨∂~°∞ºx HÀãÖ Hõà◊¡Ö’ =∞# „Ñ¨[Å „Ñ¨*Ï™êfi=∞º ãÖã¨ $uÃÑ· JK«OK«Å qâßfiãÖ`À Z Œ∞~°∞ K«∂ã¨∞Î<åfl~°∞.

W<åflà◊¡~Ú<å q_çÑ≤OK«∞HÀÖËHõáÈ~Ú<å, q[Ü«∞=~°ú#~å=Ù, K«ÅÑüÅ =∞~°tHõ∆Å∞ ~° Œ∞Ì KÕ~ÚOK«QÆey# „Ñ¨*Ï™êfiq∞HõL Œº=∂ÅÃÑ· Éèí~À™ê`À xsH∆ã¨∞Î<åfl~°∞.

Hõ#∞Hõ W"åfià◊ =º=ã¨÷ É’#∞Ö’ L#flk. ~°K«~Ú`«Å, HõàÏHÍ~°∞Å, ™êOã¨¯ $uHõ HÍ~°ºHõ~°ÎÅ „Ñ¨*Ï™êfiq∞Hõ qâßfi™êÅ∞Ñ¨sHõ∆‰õΩ xÅ"åeû L#flk. „Ñ¨*Ï<åºÜ«∞ qKå~° x~°fiÇ≤ÏOKåeû L#flk.

Õâ◊OÖ’<Õ "≥Ú Œ\˜™êiQÍ =∞~°tHõ∆ Ñ¨_ç# l Õ<£ =∞~åO_ô, J «x =ÚQÆ∞æ~°∞ ™êOã¨ $uHõ ã¨Ç¨ÏK«~°∞Å LitHõ∆Å∞ ~° Œ∞ÌKÕã≤ ÉË+¨~° «∞QÍ q_»∞ ŒÅ KÕÜ«∂Åx L Œºq∞OKåeû L#flk.

qÑ¨¡= ~°K«~Ú`«Å ãÖÑ¶¨∞O

28 EÖ· 2011


Jqhu =ºuˆ~Hõ J<åflÇ¨Ï*Ïˆ~ [#Ö’H±áêÖò

™ê„=∂[º"å^Œ Jaè=$kú #=¸<å ‰õΩ„@=∞~°ÖÏ XHõ™êi 'Jqhu— ˆHO„ ŒOQÍ Õâ◊"åºÑÎ K«~°Û [~°∞QÆ∞ «∞Ok. Jk „QÍg∞ áê~î°âßÅÖ’¡ =∞ è•ºÇ¨Ïfl Éè’[#

Ñ¨ äŒHõO HÍ=K«∞Û, ~°Hõ∆âßY XÑ¨ÊO^•Å∞ HÍ=K«∞Û. 2l ÃãÊ¢HõìO ‰õΩOÉèíHÀO HÍ=K«∞Û. _èçb¡Ö’x [O «~ü =∞O «~ü = ŒÌ#g#QÍOnè J<åflÇ¨Ï*Ïˆ~ <åÅ∞QÆ∞ ~ÀAÅ ã¨ åº„QÆÇ¨ÏO =∞#=∞O`å K«∂™êO. =∞ èŒº «~°QÆu, W «~° áœ# ã¨=∂[O`Àáê@∞ Jxfl~°HÍÅ áê~°¡"≥∞O@s ~å[H©Ü«∞ áêsìÅ∞ D ã¨ åº„QÆÇ¨xfl ™êfiQÆuOKå~Ú. Z<£_ç\ ˜q ÖÏO\˜ "å~åÎKå#à◊√§[O «~ü =∞O «~ü#∞ ÉèÏ~° « Õâ◊ ≥„Ç‘Ï~ü ¿ã¯ fi~üQÍ Jaè=i‚OK«_®xH˜ U =∂„ «O "≥#∞Hõ_»ÖË Œ∞. H˘O «=∞Ok J<åflÇ¨Ï*Ïˆ~KèåÜ«∂ z„`åÅ#∞ «=∞ Wà◊§Ö’ ÉèÏ~° «=∂ «, =∞Ç¨ «‡QÍOnèÅ Ñ¨Hõ # ÃÑ@∞ì‰õΩ<åfl~°∞. =∞~ÀÑ¨Hõ z#fl z#fl Ñ¨@ìÏÅÖ’„Ñ¨[Å∞ D JqhuH˜ =ºuˆ~HõOQÍ [#Ö’H±áêÖò aÅ∞¡ J=ã¨~°=∞x x#kã¨∞Î<åfl~°∞. áÈbã¨∞, „H˜Ü«∂jÅ <åºÜ«∞=º=ã÷,âßã¨#=º=ã÷ D =¸_»∞ Hõeã≤# [#Ö’H±áêÖò Jqhu HõÅ∞Ñ¨Ù "≥ÚHõ Å#∞ Ñ‘H˜"Õã¨∞ÎO Œx JO@∞<åfl~°∞. <åÅ∞QÆ∞~ÀAÅ ã¨ åº„QÆÇ¨ÏO «~åfi « áœ~° ã¨=∂[O „Ñüx èŒ∞Å Jaè„áêÜ«∂Å∞ fã¨∞H˘x âßã¨#O KÕÜ«∞_®xH˜ HO„ Œ „Ñ¨Éèí∞ «fiOJOwHõiOzOk. D « «OQÆO J#O «~°O "åi x*Ï~ÚfH˜ x Œ~°≈#OQÍ D "≥Ú «ÎO HÍ~°º„Hõ=∂xH˜ ~°∂.82 ÅHõ∆ÅY~°∞Û#∞ g∞_çÜ«∂ =ÚO Œ∞ „Ñ¨Hõ\ÕKå~°∞. nxH˜ „Ñ¨=ÚY HÍ~ÀÊˆ~\ò ãÖã÷Ö·# \Ï\Ï, W<ÀÊùã≤ãπ HõOÃÑhÅ∞ x èŒ∞Å∞ã¨=∞‰õÄ~åÛ~Ú. D Y~°∞Û "≥#∞Hõ HõO\˜H˜ HõxÑ≤OK«xk KåÖÏ Z‰õΩ¯"Õ LOk. D ã¨ åº„QÆÇ¨Ï L Œº=∞OÖ’ ã¨=∞Ü«∞O=zÛ#Ñ¨Ù_»∞ HõÅ=O_»<Õ ãÖ ÕâßÅ∞ "≥ÚÉ·Öò ~°OQÆOÖ’x <åÅ∞QÆ∞ HõOÃÑhÅ ÅHõ∆ÖÏk qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å‰õΩ ÑÖÑ≤OK«_»OHÀãÖ J^Œ#OQÍ ~°∂.20 ÅHõ∆Å`À XÑ¨ÊO^ŒO ‰õΩ^Œ∞~°∞Û‰õΩ<åfl~°∞. D x^èŒ∞Å∞ "≥zÛOz# f~°∞ D ã¨`åº„QÆÇ¨ÏOã¨fiÉèÏ"åxfl ≥eÜ«∞*Ëã¨∞ÎOk.

QÆ «O„ «~å[º Jqhu K«i„ «: 1947 «~åfi « <≥„Ç¨ «~°Ç¨ ™È+ëã¨∞ì Pi÷Hõ q è•#Å #∞O_ç „Ñ¨ã¨∞Î « ã¨~°mHõ~°,¢ÃÑ·"Õ\©Hõ~°, „ÑÑOpHõ~° q^•<åÅ =~°‰õΩ „Ñ[Å J#∞Éèí=OÖ’ L<åfl~Ú. áê~°¡"≥∞O@s áêsìÅ <åÜ«∞‰õΩÅ∞ „Ñ*Ï èŒ<åxfl«=∞ *Ë|∞Ö’¡ xOÑ¨ÙHÀ=_»O, q Õj |∞∞ã¨Ç¨Ü«∞O#∞ ^•i=∞o¡Oz ™⁄O « KÕã¨∞HÀ=_»O ÉèÏ~° « „Ñ¨[Å‰õΩ H˘ ÕÎg∞

HÍ Œ∞. S Õ „Ñ¨ÑÖpHõ~° J=∞Å∞ [~°∞QÆ∞ «∞#fl D ~ÀAÖ’¡ Jqhu J<ÕHõ Ô~@∞¡ ÃÑiyáÈ~ÚOk. Wk D Õâ◊OÖ’J «ºkèHõOQÍ L#fl Ñ‘_ç « „Ñ*ÏhHõO, =∞ èŒº «~°QÆuH, J «ºÅÊOQÍ L#fl ãOÑ#fl =~åæÅ‰õΩ =∞ èŒº JO «~åÅ#∞ J=∂O «OÃÑOKÕã≤Ok. ã¨=∂[OÖ’ Ñ¶∞~°¬Å ÃÑ~°∞QÆ∞ ŒÅ‰õΩ •ifã≤Ok. WÑ¨C_»∞ D Jqhu =ºuˆ~Hõ áÈ~å@O Jqhu [|∞ƒÅHõ∆ÏÅ‰õΩ "≥· ŒºO KÕã¨∞ÎOk QÍx [|∞ƒx #Ü«∞O KÕÜ«∞ Œ∞.

D Jqhux ^•x Ñ¨~°º=™êÅ#∞ 1947 #∞O_ç ÉèÏ~° « „Ñ¨Éèí∞ «fiO J=∞Å∞KÕã¨∂Î =zÛ# Jaè=$kú #=¸<å #∞O_çHÍ‰õΩO_® K«∂_»_»O Ç¨™êºã¨Ê ŒO. <≥„Ç¨ «~°Ç¨ ™È+ë[OÖ’ J~Ú<å „Ñ¨ã¨∞Î « L^•~°"å Œ „Ñ¨ÑÖpHõ~° q è•<åÅÖ’J~Ú<å ÉèÏ~° « áêÅHõ=~åæÅ‰õΩ P è•~°"≥∞ÿ#k ÃÑ@∞ì|_ç J#_»OÖ’ Pâ◊º~°ºOÖË Œ∞. Jk ™ê„=∂[º"å Œ∞Åk HÍ=K«∞Û,ŒàÏs ÃÑ@∞ì|_ç •~°∞Åk HÍ=K«∞Û, ™ê÷xHõ Éèí∂™êfi=∞º =~åæxk HÍ=K«∞Û. D ÃÑ@∞ì|_ç =Å¡<Õ #QÆ~° HO„^•Å∞ Jaè=$kú

#=¸<å‰õΩ ëÈˆHã¨∞Å∞QÍ «Ü«∂~°=Ù «∞<åfl~Ú. ÃÑ ŒÌ ÃÑ ŒÌ Œ∞HÍÏÅ∞, ÃÑÂ¡F=~°∞¡, ZH±û„ÃÑãπ ~À_»∞¡, kQÆ∞=∞u KÕã¨∞‰õΩ#flHÍ~°∞¡, Ñ¨QÆÅ∞ ~å„u „HÔH\ò P@Å HÀãÖ Ñ¶¡_£Ö·@¡ À xi‡Oz# ¿ãì_çÜ«∞OÅ∞, J`åº èŒ∞xHõ ™êOˆHuHõ Ñï*Ï˝#O`Àxi‡Oz# q=∂<å„â◊Ü«∂Å∞, ÃÑ ŒÌ ÃÑ ŒÌ Éèí=<åÅ`À ‰õÄ_ç# HÍ~ÀÊˆ~\ò ãÖã÷Å HÍ~åºÅÜ«∂Å∞, ãÖÑ¨#∞flÅ HÀãÖ ÃÑ ŒÌÃÑ ŒÌ QÆ$Ç¨Ï ã¨=Ú^•Ü«∂Å∞ D Jaè=$kú #=¸<åÖ’ ÉèÏQÆOQÍ<Õ =ã¨∞Î<åfl~Ú.

Hõ~°Ñ¨„ « ™êÇ≤Ï «ºO


WkÖÏ LO>Ë ãÖ„Ñ¨ •Ü«∞ *Ï˝#O „QÍg∞ „áêO`åÅˆH Ñïq∞ «O J=Ù «∞Ok. JHõ _» ÃÑ@∞ì|_ç Juã¨fiÅÊOQÍL#flO Œ∞ =Å¡ Jaè=$kú ‰õÄ_® ã¨fiÅÊOQÍ<Õ LOk. D „QÍg∞ Pi÷Hõ =º=ã÷Ö’x J «ºkèHõ „â◊=∞, J Œ#Ñ¨Ù qÅ∞==∂„ «O |Å=O «OQÍ J#∞`åÊ ŒHõ ~°OQÍÅ‰õΩ „Ñ=Ç≤Ïã∞ÎOk. Ju ãfiÅÊOQÍ =∂„ «"Õ∞ =º=™êÜ«∞ ~°OQÍxH =∞à◊√§ «∞Ok.JÖÏˆQ ÃÑ@∞ì|_ç Jaè=$kú Ô~O_»∂ «@ã÷"≥∞ÿáÈ~Ú#O Œ∞ =Å¡ XHõ ‰õΩÅOQÍx, =~°æOQÍx, „áêO «OQÍx PHÍOHõ∆Å∞<≥~°"Õ~°ÖË Œ∞.

D ~ÀA =~°‰õΩ "≥eyáÈ «∞#fl ÉèÏ~° « Õâ◊O J «ºkèHõOQÍ Ñ¨tÛ=∞ ™ê„=∂[º"å Œ ÕâßÅ ™êOˆHuHõ ã¨Ç¨Ü«∞O g∞ ŒP è•~°Ñ¨_»∞ «∂ LOk. =∂Ô~¯@∞ì, ã¨Ç¨Ï[ =#~°∞Å g∞ Œ ŒàÏs |∂~°∞˚"å=~°æO QÆ∞`åÎkèÑ¨ «ºO Hõey LO@∞ LOk. DŒàÏs |∂~°∞˚"å =~°æO „Ñ¨Éèí∞`åfiÅ∞ Wã¨∞Î#fl ãäû_ôÅ∞ uO@∂ Ñ¨~å#fl Éèí∞‰õΩ¯Å∞QÍ L<åfl~Ú. D ŒàÏs x~°O‰õΩâ◊

ÃÑ@∞ì|_ç Éèí∂™êfi=∞º ÃÑ@∞ì|_ç À Hõeã≤ ™ê„=∂[º"å Œ ÕâßÅ =∂Ô~¯\ò J=ã¨~åÅ∞ fˆ~ÛkQÍ LOk. ÉèÏ~° « Õâ◊J`«ºkèHõ Ñ‘_ç`« „Ñ¨*ÏhHõO Ü≥ÚHõ¯ Jaè=$kú x~À^èŒHõOQÍ LOk. „Ñü ™ê=∂lHõ ãÖ|O^èŒO, L`«ÊuÎ q^è•#OnxHõ#∞QÆ∞OQÍ<Õ LO\Ï~Ú. Wq èŒxHõ ¿Ñ Œ =~åæÅ =∞ èŒº ãÖÑ¨ Œ ÑÖÑ≤©, Jã¨=∂# «Å‰õΩ ^•ifã≤ JqhuÑ¨Ù@∞ìHõ‰õΩ HÍ~°=∞=Ù «∞<åfl~Ú. „QÍg∞ =º=™êÜ«∞ ~°OQÆO #∞O_ç =ã¨∞Î#fl J Œ#Ñ¨Ù qÅ∞= #QÆ~åÅÅÖ’x "Õ «#=∞ èŒº «~°QÆu, L#fl « =∞ èŒº «~°QÆu =~åæÅ H˘#∞QÀÅ∞ â◊HÎ ÃÑ~°∞QÆ∞ ŒÅ‰õΩ HÍ~°=∞=Ù «∞Ok. Jk ™ê è•~° „ÑÉèí∞`Àfi^ÀºyHÍ=K«∞Û, ã≤eHÍ<£"ÕeÖ’x HÍ~°ºx~°fiÇÏÀ^Àºy HÍ=K«∞Û. JO ÕHÍHõ „QÍ=∞™ê÷~ÚÖ’ Jqhu åÅ∂HÍ ãiH˘ «Î qÅ∞=Å#∞D „Ñ¨Éèí∞`åfiÅ∞ ÃÑOz áÈ+≤ã¨∞Î<åfl~Ú. „QÍ=∂ÅÖ’ J<ÕHõ~°HÍÅ Ñ¨ äŒHÍÅ#∞ J<ÕHõ~°HÍÅ ¿Ñ~°¡ À ≥ã¨∞Î#fl q+¨Ü«∞O≥eã≤O Õ. L^•Ç¨Ï~°‰õΩ *ÏfÜ«∞ „QÍg∞ Láêkè Ç¨g∞ Ñ¨ äŒHõO(NREGA) ^•i„ Œºˆ~Y‰õΩ kQÆ∞=#(BPL) L#fl

"åà◊§‰õΩ ~+¨<£ HÍ~°∞¤Å∞ ÖÏO\˜ Ñ¨ èŒHÍÅ∞ ≥ã¨∞Î<åfl~Ú. Wq JO ŒiH© JO Œ∞ÉÏ@∞Ö’ ÖËHõáÈQÍ „Ñ¨[Å =∞ èŒº JO ŒiH©JO Œ∞ÉÏ@∞Ö’ ÖËHõáÈQÍ „Ñ¨[Å =∞ èŒº JO «~åÅ ^˘O «~°Å#∞ ÃÑOz"Õ™ê~Ú. JqhuH˜ JÅ"åÅ=∞=Ù «∞<åfl~Ú.|ãÎ~ü „áêO «OÖ’x =ÚiÜ«∂ Pk"åã¨∞Å‰õΩ Jq~å=∞OQÍ ÃÑiˆQ Ñ¨K«Ûx =∞Ç¨ï"å K≥@∞¡ "åi ãÖ`ÀëêxH˜ QÆ∞~°∞ÎQÍLO>Ë Jqhu JkèHÍ~°∞Å∞, HÍO„\ÏHõì~°∞¡ ^ÀÑ≤_ôH˜, JqhuH˜ „Ñü~°∂ÑÖQÍ L<åfl~°∞.

J<åfl Ç¨Ï*Ïˆ~ #=¸<å: LÑŸO_»OÖ’ ™ê„=∂[º"å Œ „Ñü~°∂ÑÖ: D Jaè=$kú #=¸<å „Éˇ@ì<£L_£ ãÖã÷ÅPj~åfi ŒO Hõey ™ê„=∂[º"å Œ ÕâßÅ J=ã¨~åÅ∞ f~°ÛQÆÅ ÉèÏ=*ÏÅO Hõey LOk. Jaè=$kú K≥O Œ∞ «∞#fl ÕâßÅÖ’„Ñ¨ «ºHõ∆ =Åã¨áêÅ# ™ê÷#OÖ’ Ñ¨~ÀHõ∆ =Åã¨ áêÅ##∞ "Õy~°O KÕÜ«∞_»O nx ÅHõ∆ ºO. ÉèÏ~° ü ÖÏO\˜ J~°÷=Åã¨ ÕâßÖ’¡Ñ¨~ÀHõ∆ ÃÑ «Î#O HÀãÖ Jaè=$kú «~° "Õ∞ ã¨~°fi~ÀQÆ x"åi˜QÍ Pi÷Hõ q è•<åÅ∞ ~°∂á⁄OkOKå~°∞. <≥„Ç¨ «~°Ç¨™È+ë[O #_»∞ã¨∞Î#fl ~ÀAÖ’¡ ÉèÏ~° « LÑŸO_»OÖ’ „Ñ¨Éèí∞ «fiO QÆ∞iOz „Ñ¨Éèí∞ «fi ã¨Ç¨Ü«∞O HÀãÖ D q è•<åÅ∞=∂\Ï¡_®~Ú. J~Ú Õ W Õ «~° O`À Jaè=$kúÖ’ „Ñ¨Éèí∞`åfiÅ *’HõºO QÆ∞iOz Œ∂+≤ã¨∂Î =KåÛ~Ú. JO Œ∞ˆH 70ÅÖ’HÍO„ÔQãπ áêÅ##∞ Ö·Ãã<£û~å*ò J<Õ"åà◊√§. q+ÑÓi «"≥∞ÿ# ÃÑ@∞ì|_ç „ÑÑOK« =∂Ô~¯\òÖ’H „Ñ=Ç≤ÏOz „Ñ[Å Jaè=$kúÖ’#∞O_ç ~å*Ïºxfl "≥#H˜ fã¨∞H˘ã¨∞ÎOk. J~Ú#Ñ¨Ê\˜H© #Ü«∂ L^•~°"å Œ Pi÷Hõ q è•#Å‰õΩ U =∂„ «O K≥_»∞KÕÜ«∞ Œ∞.P„Ñ¶≤HÍ, ÖÏ\˜<£, J"≥∞iHÍ ÕâßÖ’¡ ‰õÄ_® D «O «∂ «=∂ëê qÑ¨s «OQÍ H˘#™êQÍ~Ú. D Ñïã≤÷ «∞Ö’¡ JqhuH˜=ºuˆ~HõOQÍ J<åflÇ¨Ï*Ïˆ~ ã¨ åº„QÆÇ¨ÏO ‰õÄ_® `ÀÅ∞ÉÁ=∞‡ ÖÏ@QÍ P_»∞ «∞Ok.

Jaè=$kú ¿Ñ~°∞`À HÀ\Ï¡k ~°∂áêÜ«∞Å∞ ÀK«∞‰õΩ#flO Œ∞=Å¡ „Ñ[Ö’¡ JãO «$Ñ≤Î ÃÑÅ∞¡aHOk. ÃÑÅ∞¡aH# D JãO «$Ñ≤ÎxK«∂ã≤ áêÅHõ=~åæÅ∞ ÉèíÜ«∞Ñ_»∞ «∞<åfl~Ú. ÉèÏ~° « „Ñ[Å∞ Ô~O_»∞ ŒâßÉÏúÅ∞QÍ ã~°mHõ~°, ¢ÃÑ·"Õ\©Hõ~°, „ÑÑOpHõ~°Å#∞K«∂ã¨∞Î<åfl~°∞. W ŒO`å ‰õΩOÉèíHÀÏÅ=∞Ü«∞O «Ñ¨Ê =∞~À\˜ HÍ Œ<Õ q+¨Ü«∞O ‰õÄ_® ÉèÏ~° « „Ñ¨[Å‰õΩ ÉÏQÍ<Õ ≥Å∞ã¨∞.Z„<å<£– ŒÉè’Öò Ñ¨=~ü HõOÃÑh, É’á¶È~üû, Ç¨ïq@˚~ü ÖÏ@s, ™êìOÑ¨Ù ¿ÑÑ¨~°¡ ‰õΩOÉèíHÀO, „Ñ¨*Ï ÑÖÑ≤© =º=ã÷‰õΩOÉèíHÀ, „QÍ=∞ ™ê÷~Ú #∞O_ç _èçb¡ =~°‰õΩ *ÏfÜ«∞ „QÍg∞ Láêkè Ç¨g∞ Ñ¨ äŒHõO(NREGA), ã¨ «ºO™ê¯O, P Œ~°≈Ç¨Ï∫ã≤OQ∑, ã¨ åfl, H˘Ñ¶≤<£, J_®Q∑/™êfi<£, SÑ≤ZÖò, Z~ÚiO_çÜ«∂, ~å_çÜ«∂ >ËÑπû, 2l ÃãÊ¢HõìO "≥Ú ŒÖ·#q H˘xfl =∂„ «"Õ∞.


WqHÍHõ HO„ Œ ~å¢+ì „ÑÉèí∞`åfiÅ∞, |Çïà◊ *Ïu ãOã÷Å∞, Œos ÃÑ@∞ì|_ç •~°∞Å`À ‰õΩ Œ∞~°∞Û‰õΩ#fl =O ŒÖÏk J=QÍÇÏ#XÑÊO^•Å Hõ äŒÅ∞ KåÖÏ L<åfl~Ú. "≥Ú «ÎOQÍ HO„ ŒOÖ’ Ü«ÚÑ≤Z „ÑÉèí∞ «fiO, „ÑuÑHõ∆ Z<£_çZÅ∞ L=∞‡_ç J=QÍÇÏ#`À"ÕÅ HÀ@¡ ~°∂áêÜ«∞Å∞ ã≤fiãπ ÉÏºO‰õΩÖ’¡ ^•zÃÑ\Ïì~°∞. JO «∂ á⁄O «∂ ÖË‰õΩO_® HÍ~˘Êˆ~\ò ãÖã÷Å∞, ~å[H©Ü«∞<åÜ«∞‰õΩÅ∞, |∂º~À„HÍ\òÅ∞ JO Œ~°∂ Hõeã≤ ÅHõ∆Å HÀ@¡ ~°∂áêÜ«∞Å∞ „Ñ¨*Ï èŒ#O ^ÀK«∞‰õΩ<åfl~°∞.

WÑ¨Ù_»∞ D HÍ~ÀÊˆ~\ò ãÖã÷Ö·# \Ï\Ï, W<ÀÊùã≤ãπ, Z™êû~ü HõOÃÑhÅ èŒ#O`À [O «~ü =∞O «~ü = ŒÌ J<åflÇ¨Ï*Ïˆ~ã¨ åº„QÆÇ¨ÏO KÕâß~°∞. nx "≥#∞Hõ L#fl PO «~åºxfl =∞#O ã¨∞ÅÉèíOQÍ<Õ J~°÷O KÕã¨∞HÀ=K«∞Û. JÖÏˆQ D HÍ~ÀÊˆ~\òãÖã÷Å∞ Ñ¶≤H˜ ÖÏO\˜ ãÖã÷Å`À „Ñ¨Éèí∞`åfiÅ‰õΩ ã¨ÅÇëÑ≤Êã¨∞ÎO\Ï~Ú. K«fÎãπQÆ_è£Ö’ Pk"åã¨∞ÅÃÑ· Ü«Ú ŒúO, ¢ÃÑ·"Õ\ò™êÜ«Ú^èŒ =Ú~îå ã¨ÖÏfiA_»∞O U~åÊ@∞ WO^Œ∞Ö’ ÉèÏQÆ"Õ∞. \Ï\Ï, Z™êû~ü HõOÃÑhÅ∞ ã¨ÖÏfiA_»∞OH˜ x^èŒ∞Å∞ã¨=∞‰õÄ~°∞Û «∞#fl ãÖQÆu JO ŒiH© ≥eã≤O Õ. JO ÕHÍHõ WÑ¨C_»∞ D HÍ~ÀÊˆ~\ò ãÖã÷Å∞ J<åflÇ¨Ï*Ïˆ~ ã¨ åº„QÆÇ¨xH˜x èŒ∞Å∞ ã¨=∞‰õÄ~°Û_»O ^•fi~å „Ñ¨*ÏhHõO ÃãO\˜"≥∞O@¡#∞ «=∞Hõ#∞‰õÄÅOQÍ =∞ÅK«∞HÀEã¨∞Î<åfl~°∞.

"≥∞ÿ<åi\© „Ñ¨[Å ™ê=¸Ç≤ÏHõ Ç¨ÏO «‰õΩ_»∞ #ˆ~O„ Œ"≥∂_ç ŒàÏs ÃÑ@∞ì|_ç •~°∞Å‰õΩ „Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ# q∞„ «∞_çQÍ L<åfl_»∞.HÍ~ÀÊˆ~\ò =~åæÅ „áÈ ŒƒùÅO`À ™êy# J<åflÇ¨Ï*Ïˆ~ ã¨ åº„QÆÇ¨xH˜ #ˆ~O„ Œ"≥∂_ç P"≥∂ ŒO LO_»_»O`À Pâ◊Û~°ºOÖË Œ∞. WOHÍ W «~° Ç≤ÏO Œ∂ =∞ «"åºÑ≤Î HÀãÖ qâ◊fiÇ≤ÏO Œ∂ Ñï+¨ ü <Õ «$ «fiOÖ’, J^•fih ™ê~° èŒºOÖ’ ~° äŒÜ«∂„ «[iy# q+Ü«∞O ≥eã≤O Õ. •xH J`åº èŒ∞xHõ ™êOHuHõ ã Œ∞áêÜ«∂Å∞, "åÇÏ# ã Œ∞áêÜ«∂Å#∞ HÍ~ÀÊ~\ò ãOã÷Ü≥ÿ∞#a~å¡ „QÆ∂Ñπ ã¨=∞‰õÄiÛ# q+¨Ü«∞O =∞#‰õΩ ã¨∞Ê~°‰õΩ =ã¨∞ÎOk.

WOHÍ J<åflÇÏ*Ï~ P Œ~°≈ „QÍ=∞"≥∞ÿ# =∞Ç~å¢+ìÖ’x ~åÖËQÍO ã≤kú „QÍ=∞O "≥o Õ JHõ _» Ç≤ÏO Œ∂ =∞ « ~å=∞~å[º„ÉÏÇ¨Ï‡ ÉèÏ=*ÏÅO, ‰õΩÖÏkèÑ¨ «º ÉèÏ=*ÏÅO ÃÑ~°∞QÆ∞ ŒÅ#∞ =∞#O K«∂_»=K«∞Û. =∞Ç≤Ïà◊Å∞, =Úã≤¡OÅ∞, Œo «∞ÅP «‡Q“~°=O WHõ _» „Ñ¨âßfl~°÷HõO. "≥Ú «ÎO D ‰õÄ_»eÖ’ HÍ~ÀÊˆ~\ò ãÖã÷Å „Ñü+ì „Ñ¨[Å Œ$+≤ìÖ’ J èÀQÆuÖ’ LOk.[#Ö’H±áêÖò „Ñ¨^è•# L^Õúâ◊ºO Uq∞@O>Ë „Ñ¨ÑÖpHõ~° q^è•<åÅ#∞ ~å[ºO =∞~°∞=‰õΩO_® ã¨=∂[OÖ’qãÎiOÑKÕÜ«∞_»"Õ∞. [#Ö’H±áêÖò aÅ∞¡Ö’x HÍ~°º„Hõ=∞O U=∞O>Ë =ÚO Œ∞ =ÚO Œ∞ H˘kÌ=∞Ok PkèÑ`åºxfl xÅÉ@ì_»"Õ∞.„Ñ¨ÑÖpHõ~° =Å¡ Åaúá⁄Ok# =∞ èŒº «~°QÆu =~°æO Jaè=$kú ÔQO «∞Å∞ "Õã¨∞ÎOk. D =∞ èŒº «~°QÆu =~°æO x*Ï~ÚfHõey#, ≥e"≥·#, â◊HÎ=O «∞_≥·# xÜ«∞O « Z=~À XHõ~°∞ D Jxfl ã¨=∞ã¨ºÅx Ñï+¨ iOK«QÆÅ_»∞ J<Õ ÉèÏ=#`À LOk.Hõ#∞Hõ<Õ ÉèÏ~° « ~å[H©Ü«∂Å∞ á¶êã≤[O ÃÑ~°∞QÆ∞ ŒÅ "≥·Ñ¨ÙQÍ J_»∞QÆ∞Å∞ "Õã¨∞Î<åfl~Ú. nxx J_»∞¤HÀ=Åã≤# J=ã¨~°OLOk. D Jqhux ^•xH˜ =¸Å"≥∞ÿ# Jaè=$kú #=¸<å#∞ x~ÀkèOKÕ x["≥∞ÿ# XˆH XHõ „Ñ¨*Ï „Ñ¨ åº=∂flÜ«∞OÉèÏ~° « LÑŸO_» „Ñ¨[Å =ÚO Œ∞ LOk. Jk =∂"À~Úã¨∞ì L Œº=∞O =∂„ «"Õ∞. ÉèÏ~° « áêÅHõ=~åæÅ x*Ï~Úf ÖËq∞H˜W Õ ãÔ~·# „Ñ¨ åº=∂flÜ«∞O. WOHÍ ‰õΩÅO, =~°æO, Ñ≤ «$™êfi=∞ºO, =∞`À<å‡ Œ∞Å‰õΩ „Ñ¨[ÅO`å ~årÖËx áÈ~å@O •fi~å=ÚyOÑ¨Ù Ñ¨ÅHÍe.

qÑ¨¡= „Ñ¨*Ï™êfiq∞Hõ ãÖÑ¶¨∞@#(RDF)„Ñ¨K«∞~°Hõ~°Î: JdÅ ÉèÏ~° « Hõq∞\©

`Õn: 25.05.2011


U„Ñ≤Öò 20 #∞O_ç "Õ∞ 5 =~°‰õΩ ã≤OQÆ~˜ HÍi‡Hõ ãÖÑ¶∂ÅP èŒfi~°ºOÖ’ QÆ ŒÌ~ü [iÑ≤# „Ñ¨Kå~° *Ï « q[Ü«∞=O «"≥∞ÿOk.áê~°¡"≥∞O\òÖ’ „Ñ¨ ÕºHõ ≥ÅOQÍ aÅ∞¡ ÃÑ\ÏìÅx, ã≤OQÆ~˜ÉÁO ŒÅQÆ_»¤QÍ =∂~°∞ã¨∞Î#fl FÃÑ<£HÍãπìx ~° Œ∞ÌKÕÜ«∂Åx =∞#ãÖÑ¨^Œ, =∞# L^ÀºQÍÅ∞ =∞#ˆH ^ŒHÍ¯Å<Õ x<å^•Å`ÀPkÖÏÉÏ^£ lÖÏ¡ QÀÖË\ ˜ "≥∞ÿ<£ #∞Oz "≥Ú^ŒÖˇ· "Õ∞ _Õ|Ç≤Ï~°OQÆã¨Éèí À Ñ¨Ó~°Î~ÚOk.

–U„Ñ≤Öò 21# ˆHˆH 1 ˆQ\ò g∞\ÕQ∑Ö’ 300 =∞OkHÍi‡‰õΩÅ∞ Ç¨[Ô~· q[Ü«∞=O`«O KÕâß~°∞. ˆHˆH 5 "≥∞ÿ<£Ö’200 =∞Ok`À ã¨Éèí [iyOk. ™êÜ«∞O„`«O =∞O^Œ=∞„iã≤OQÆ~˜ ÃÇ·Ïã¨∂¯Öò „Q“O_£Ö’ |Ç≤Ï~°OQÆã¨Éèí [iyOk. Dã¨ÉèíÖ’ ã¨∞=∂~°∞ 20 "ÕÅ =∞Ok áêÖÁæ<åfl~°∞. _»Ñ¨C, _ÀÅ∞K«Ñ¨Cà◊§`À, É’<åÅ ÖÏO\˜ qq èŒ HõàÏ~°∂áêÅ`À „Ñ¨[Å∞D ã¨Éèí‰õΩ Ç¨[Ô~·<å~°∞.

–U„Ñ≤Öò 22# P~üH5 Q\ò g∞\OQ∑ [iyOk. 15 =O ŒÅ=∞Ok HÍi‡‰õΩÅ∞ D g∞\ÕQ∑Ö’ áêÖÁæ<åfl~°∞. nx «~åfi «™êÜ«∞O„ «O P~°∞QÆO@Å‰õΩ ~å=∞Hõ$ëê‚Ñ¨Ó~ü ã¨∂Ñ¨~ü|*Ï~üÖ’|Ç≤Ï~°OQÆã¨Éè í [iyOk. D ã¨Éè í‰õΩ 10 "ÕÅ =∞OkÇ¨[~°Ü«∂º~°∞.

– U„Ñ≤Öò 23# P~üÔH7 ˆQ\ò g∞\ÕQ∑ [iyOk. QÆ ŒÌ~üáêÖÁ æ#fl D g∞\ ÕQ∑Ö’ 2000 =∞Ok HÍi‡‰ õΩÅ∞Ç[~°Ü«∂º~°∞. D g∞\OQ∑ J#O «~°O =∞Oz~åºÅ =ÚxûÑÖòHÍO„\ÏH±ì =~° ~ü KÕã¨∞Î#fl x~åÇ¨~° nHõ∆Ö’ QÆ ŒÌ~ü «# P@,áê@Å`À =∞ ŒÌ «∞ ≥ÖÏÊ~°∞.

– U„Ñ≤Öò 24# #ã¨∂Ê~ü HÍÅhÖ’ ™êÜ«∞O„ «O [iy#ã¨ÉèíÖ’ QÆ ŒÌ~ü, JO «_»∞Ñ¨ÙÅ <åQÆ~åA «=∞ P@, áê@Å`À„Ñ[efl K≥· «#ºO KÕâß~°∞. D ã=∂"Õâ◊OÖ’ ã≤Ñ≤S áêsì Z"≥∞‡ÖËºQÆ∞O_® =∞ÖË¡âò, Ñ¨Ó#=∞<Õq∞ ™êO|t=~å=Ù áêÖÁæ<åfl~°∞.

– U„Ñ≤Öò 25# Fã≤1Ö’ ˆQ\ò g∞\ÕQ∑ [iyOk. 500=∞Ok HÍi‡‰õΩÅ∞ áêÖÁæ<åfl~°∞. ™êÜ«∞O„ «O QÀ^•=iYxÖ’[iy# |Ç≤Ï~°OQÆã¨Éè íÖ’ 15 =O^ŒÅ =∞Ok „Ñ¨[Å∞áêÖÁæ<åfl~°∞. Hõ «∞ÎÅÉ’#∞ HõsO#QÆ~ü lÖÏ¡Ö’ [iy# D ã¨Éèíq[Ü«∞=O`«"≥∞ÿOk.

– U„Ñ≤Öò 26# ÃãO@#s HÍÅh #∞O_ç Éèí∂áêÅÑë¡H˜*Ï « "≥o§Ok. WHõ _» ‰õÄ_® KåÖÏ KÀ@¡ ˆQ\ò g∞\ÕQ∑Å∞

ã≤OQÆˆ~˜Ö’ q[Ü«∞=O`«"≥∞ÿ# QÆ^ŒÌ~ü „Ñ¨Kå~°*Ï`«–ã¨=Ú‡ ~å[Ü«∞º

L Œº=∞ ãÖQÆ «∞Å∞

[iQÍ~Ú. "≥~Úº =∞Ok HÍi‡‰õΩÅ∞ áêÖÁæ<åfl~°∞. =∞ è•ºÇ¨ÏflOÔH\˜ÔH <≥O.5 =^ŒÌ [iy# ˆQ\ò g∞\ÕQ∑Ö’ 600 =∞OkHÍi‡‰õΩÅ∞ áêÖÁæ<åfl~°∞. ≥ÅOQÍ „Ñ¨*Ï„Ñ¶O\ò, ≥ÅOQÍã≤OQÆ~˜ L^ÀºQÆ∞Å ãÖÑ¶∞O L=∞‡_ç HÍ~åºÅÜ«∂xfl QÆ ŒÌ~ü„áê~°OaèOKå~°∞. J#O`«~°O [iy# |Ç≤Ï~°OQÆã¨ÉèíÖ’ 20"ÕÅ =∞Ok [#O áêÖÁæ<åfl~°∞.

– U„Ñ≤Öò 27# ÔH\˜ÔH <≥O.8 ˆQ\ò =ÚO^Œ∞ g∞\ÕQ∑[iyOk. 500 =∞Ok HÍi‡‰õΩÅ∞ áêÖÁæ<åfl~°∞. D g∞\ÕQ∑«~åfi « *Ï « Y=∞‡O lÖÏ¡‰õΩ áÈ~ÚOk.– U„Ñ≤Öò 28# Y=∞‡O lÖÏ¡ WÅ¡O Œ∞Ö’ ™êì~üì Ñ¶≤\ò g∞ Œ

ˆQ\ò g∞\ÕQ∑ [iyOk. WO Œ∞Ö’ "≥~Úº =∞Ok HÍi‡‰õΩÅ∞áêÖÁæ<åfl~°∞. "≥~Úº =∞Ok HÍi‡‰õΩÅ`À ~åºb ‰õÄ_® [iyOk.ã≤Ñ≤S Z"≥∞‡ÖËº ÑÓ#=∞<Õx ™êO|t=~å=Ù, q∞~åºÅ ~°OQÆÜ«∞º‰õÄ_® áêÖÁæ<åfl~°∞. ™êÜ«∞O„ «O WÖ¡O Œ∞ |™êìO_»∞Ö’ ã¨Éèí[iyOk. 15 "ÕÅ =∞Ok „Ñ¨[Å∞ áêÖÁæ<åfl~°∞. H˘=Ú~°OcèO q„QÆÇ¨xH˜ Ñ¨ÓÅ =∂Å "Õã≤ QÆ^Œ Ì~ü D ã¨Éè í#∞„áê~°OaèOKå_»∞.

– U„Ñ≤Öò 29# L ŒÜ«∞O P~°∞QÆO@Å‰õΩ H˘ «ÎQÆ∂_≥O lÔHFã≤ g∞ Œ g∞\OQ∑ [iyOk. WO Œ∞Ö’ 300 =∞Ok HÍi‡‰õΩÅ∞áêÖÁæ<åfl~°∞. ~å=∞=~°O = ŒÌ =$ Œ∞úÅ∞ KÕã¨∞Î#fl x~åÇ¨~°nHõ∆ta~åxfl ãÖ^Œi≈Oz QÆ^ŒÌ~ü ãÖÑ¶‘∞ÉèÏ=O „Ñ¨Hõ\ ÕKå_»∞.<ÕÅH˘O_»Ñë¡Ö’ [iy# |Ç≤Ï~°OQÆã¨ÉèíÖ’ áêÖÁæ<åfl~°∞.

– U„Ñ≤Öò 30 ™êÜ«∞O„ «O =∞∞QÆ∂~ü‰õΩ *Ï « "≥o¡Ok.™êÜ«∞O„ «O ã¨∂¯Öò „Q“O_£Ö’ [iy# |Ç≤Ï~°OQÆã¨ÉèíÖ’ 20"ÕÅ =∞Ok „Ñ¨[Å∞ Ç¨[~°Ü«∂º~°∞.

– "Õ∞ 1# áÈ™êìÑ¶‘ãπ ÃãO@~ü H˘ «ÎQÆ∂_≥OÖ’ "Õ∞_Õ ã¨Éèí[iyOk. WO Œ∞Ö’ 20 "ÕÅ =∞Ok HÍi‡‰õΩÅ∞ áêÖÁæ<åfl~°∞.QÆ^ŒÌ~ü P@áê@Å`À „Ñ¨[efl K≥·`«#ºÑïKå~°∞. Ñ¨Ù"åfi_»<åˆQâ◊fi~°~å=Ù, QÆ@ìÜ«∞º, ã‘`å~å=∞Ü«∞º, Ñ¨Ó#=∞<Õx™êO|t=~å=Ù, ~°`«fl=∂Å, ZO."Õ^Œ‰õΩ=∂~ü, z‰õΩ¯_»∞„Ñ¨ÉèÏHõ~üÅ∞ D ã¨ÉèíÖ’ áêÖÁæx „Ñ¨ãÖyOKå~°∞. D ã¨Éèí ÀHÍi‡Hõ ãÖÑ¶∂Å „Ñ¨Kå~° *Ï « =Úyã≤Ok.

D „ÑKå~° *Ï «Ö’ US\Ü«Úã≤ ã‘ å~å=∞Ü«∞º, ≥ÅOQÍã≤OQÆ~˜ L^ÀºQÆ∞Å ãÖÑ¶∞O h~°\˜ ~å[#flÅ∞ "≥Ú Œ\˜ #∞Ozz=i =~°‰õΩ áêÖÁæ<åfl~°∞. T

nad aug-sep-11

Documents