w w w . t o m c z a k . p l

Najważniejsze obowiązki związane z międzyrządową umową oraz ustawą FATCAdr adwokat Karolina Kocembaaplikant radcowski Katarzyna Lamczyk

2

Konspekt

Skutki uchybienia obowiązkom sprawozdawczym

Obowiązek powołania FATCA Officer’a

Obowiązki sprawozdawcze

Obowiązki identyfikacji

Podstawowe obowiązki wynikające z Umowy i Ustawy FATCA

Regulacje prawne dotyczące FATCA

Ogólne informacje związane z regulacją FATCA

Regulacja FATCAAkty prawne i główne założenia

• W dniu 28 marca 2010 roku w Stanach Zjednoczonych przyjętoustawę o ujawnieniu informacji o rachunkach zagranicznych dlacelów podatkowych (Foreign Account Tax Compliance Act –FATCA).

• Z uwagi na fakt, iż postanowienia regulacji FATCA są bardzoogólne, ich doprecyzowanie nastąpiło RozporządzeniemDepartamentu Skarbu Zjednoczonych Stanów Ameryki Północnejz dnia 17 stycznia 2014 roku.

• Ideą przyświecającą FATCA jest ułatwienie egzekucji podatkówprzez IRS poprzez wyposażenie ich w instrumenty pozyskiwaniai gromadzenia informacji o amerykańskich rezydentachpodatkowych, których aktywa są ulokowane za granicą.

3

4

Regulacje prawne dotyczące FATCAw polskim systemie prawnym

Umowa IGA

• Umowa między Rządem Rzeczpospolitej Polskiej a Rządem StanówZjednoczonych Ameryki w sprawie poprawy wypełniania międzynarodowychobowiązków podatkowych FATCA.

Ustawa

• Ustawa o wykonywaniu Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskieja Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki w sprawie poprawy wypełnianiamiędzynarodowych obowiązków podatkowych oraz wdrożeniaustawodawstwa FATCA.

Podstawa do wymiany informacji

podatkowych

• Dwustronna umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania z 1974 roku orazwielostronna konwencja o wzajemnej pomocy administracyjnejw sprawach podatkowych z 1988 roku.

5

Umowa międzyrządowa IGAoś czasu

Podpisanie umowy

IGA

7 X 2014 r.

Podpisanie umowy

ratyfikacyjnej

4 V 2015 r.

Wejście w życie umowy

IGA

1 VII 2015 r.

6

Umowa międzyrządowa FATCA

• W celu zapewnienia realizacji tego obowiązku, rządy Polskii Stanów Zjednoczonych podpisały 7 października 2014 rokuUmowę międzyrządową IGA.

• Podpisanie porozumień przez instytucje finansowe bezpośrednioz amerykańskim urzędem skarbowym, byłoby sprzecznez polskimi regulacjami (mowa przykładowo o ochronie danychosobowych czy ochronie tajemnicy bankowej).

• W konsekwencji, przyjęto, że informacje o rachunkachprowadzonych dla rezydentów podatkowych USA w polskichinstytucjach finansowych będą przez nie zbierane i raportowanedo krajowej administracji podatkowej, a następnie zostanąautomatycznie przekazane do USA.

7

Ustawa wykonawcza FATCA

Oś czasu

• 9 X 2015 r. podpisanie Ustawy

• 1 XII 2015 r. wejście Ustawy w życie

Akty wykonawcze

• Rozporządzenie MF w sprawie szczegółowych warunków stosowaniaprocedur sprawdzających oraz przypadków,w których możliwy jest wybór określonych sposobów postępowania napodstawie umowy FATCA.

• Rozporządzenie MF w sprawie upoważnienia do przeprowadzenia kontroliwykonywania obowiązków związanych z informowaniem o amerykańskichrachunkach raportowanych.

8

Obowiązki wynikające z Ustawy i Umowy międzyrządowej IGA

Podstawowe obowiązki

Identyfikacja amerykańskich

rachunków raportowanych

Obowiązek identyfikacji

klientów

Pozyskiwanie i przekazywanie

informacji o rachunkach

raportowanych

Obowiązek rejestracji na portalu IRS

Wskazanie FATCA

ResponsibleOfficer’a

Wdrożenie procedur due

diligence

9

Obowiązek wdrożenia procedur sprawdzających

• Na potrzeby identyfikacji amerykańskich rachunkówraportowanych oraz rachunków posiadanych przez wyłączoneinstytucje finansowe, raportujące polskie instytucje finansowe:

a) stosują, procedury sprawdzające określonew załączniku I do Umowy FATCA, przewidziane dla kategoriirachunków opisanych w tym załączniku, oraz

b) żądają przedstawienia wskazanych w nim oświadczeń, wyjaśnień idokumentów.

10

Procedury weryfikacji dotyczące klientów

• FFI są zobowiązane do stosowania procedurach należytej starannościw celu identyfikacji rachunków sprawozdawcze amerykańskich.

• FFI weryfikują dokonują przeglądu elektronicznej bazy danych, w celuustalenia następujących przesłanek:

a) identyfikacji posiadacza rachunku jako obywatela lub rezydenta USA;

b) jednoznaczne wskazania miejsca urodzenia na terenie USA;

c) bieżącego adresu korespondencyjnego lub aktualnego adresuzamieszkania na terenie USA;

d) aktualnego amerykańskiego numeru telefonicznego;

e) istniejącego stałego zlecenia przelewu środków na rachunek prowadzonyw USA;

f) aktualnego, ważnego pełnomocnictwa lub upoważnienia do podpisuudzielonego osobie mającej adres zamieszkania w USA; oraz

g) adresu do doręczeń lub adresu skrzynki pocztowej, który jest jedynymadresem, jaki FFI posiada w bazie danych dla posiadacza rachunku.

11

Procedury weryfikacji dotyczące klientów

• Jeżeli żadna z wymienionych przesłanek nie została zidentyfikowanaw procedurze przeszukiwania elektronicznej bazy danych, wówczas niejest wymagane żadne dalsze działania.

• Jeżeli którakolwiek z wyżej wymienionych przesłanek została odkryta,wtedy taki rachunek powinien być uznany za amerykański rachunekraportowany.

• Rachunki, których wartość nie przekracza $ 50.000 na dzień 30 czerwca2014 roku nie podlegają wymogowi weryfikacji, identyfikacji orazzgłaszania jako amerykańskie rachunki raportowane.

• Powyższą procedurę stosuje się do istniejących rachunków.

• Tożsame zasady i procedury odnoszą się do celów identyfikacjirachunków finansowych posiadanych przez osoby fizyczne i otwartychw dniu 1 lipca 2014 roku lub po tej dacie.

• W odniesieniu do nowych rachunków indywidualnych, przy otwarciurachunku FFI są zobowiązane do uzyskania oświadczenia posiadacza.

12

Procedury weryfikacji dotyczące rachunków

• Obowiązek wdrożenia procedur sprawdzających,wyrażony w załączniku I do Umowy FATCA, dotyczyczterech różnych rodzajów rachunków:

1) istniejących rachunków indywidualnych;2) nowych rachunków indywidualnych;3) istniejących rachunków podmiotów; oraz4) nowych rachunków podmiotów.

• Za rachunki istniejące uważa się rachunki istniejącena dzień 30 czerwca 2014 r.

13

Implementacja procedur due diligence

• Weryfikacja stanu obecnego.

• Opracowanie procedur wewnętrznych z uwzględnieniem przepisówwewnętrznych regulacji prawa polskiegoi postanowień Umowy Międzyrządowej.

• Weryfikacja wewnętrznych regulacji prawnych instytucji, w tymregulaminów świadczenia usług, stosowanych wzorców umownych,itp. pod kątem uwzględnienia wymogów FATCA.

• Wdrożenie tych zmian w relacji z klientami; polityka informacyjnawobec klientów.

• Szkolenie pracowników/ agentów/ pośredników co do nałożonychna nich obowiązków.

14

Obowiązek rejestracji na portalu IRSuzyskanie numeru GIIN

• Zgodnie z postanowieniami art. 14 pkt 1c) Umowy IGA każdapolska raportująca instytucja finansowa jest zobowiązany doprzestrzegania obowiązujących wymogów rejestracji na portaluIRS FATCA.

• Zgodnie art. 4 ust. 6 Ustawy raportująca polska instytucjafinansowa jest obowiązana do uzyskania Globalnego NumeruIdentyfikującego Pośrednika,o którym mowa w pkt 3 Uzgodnień Końcowych towarzyszącychUmowie FATCA, przed pierwszym przekazaniem informacji,poprzez rejestrację w IRS, oraz do jego wskazywaniaw informacjach przekazywanych.

15

Obowiązek rejestracji na portalu IRSuzyskanie numeru GIIN

• Każda FFI musi być zarejestrowany na stronie internetowej IRSFATCA i musi uzyskać numer GIIN.

• Rejestracja na portalu IRS FATCA nie zmienia statusu instytucjifinansowej na mocy postanowień umowy międzyrządowej FATCA.Tak więc, rejestracja na portalu nie ma wpływu na zakresobowiązków sprawozdawczych.

• Istnieje możliwość wyrejestrowania się z portalu poprzez wybranieopcji „skasować umowę FATCA" na swoim profilu. Taka opcja jestdostępna na stronie głównej profilu każdego podmiotu.

• Derejestracja z portalu spowoduje, że instytucja finansowa niebędzie opublikowana na portalu IRS FATCA. Ponadto, instytucjafinansowa nie będzie miał dostępu do swojego konta, a jej numerGIIN nie będzie już ważny.

16

Obowiązek sprawozdawczości

• Art. 4 ust. 1. Ustawy

• Raportujące polskie instytucje finansowe są obowiązane do:

• 1) identyfikowania amerykańskich rachunków raportowanych orazrachunków posiadanych przez wyłączone instytucje finansowe;

• 2) pozyskiwania i przekazywania ministrowi właściwemu do sprawfinansów publicznych lub organowi upoważnionemu:

• a) informacji o amerykańskich rachunkach raportowanych,o których mowa w art. 2 ust. 2 lit. a Umowy FATCA,

• b) informacji o niewystępowaniu w stosunku do prowadzonegorachunku finansowego okoliczności skutkujących powstaniemobowiązku, o którym mowa w lit. a.

17

Obowiązek sprawozdawczości

• Obowiązki raportujących polskich instytucji finansowychokreślonego zostały w rozdziale 2 ustawy wykonawczej doUmowy międzyrządowej FATCA. Zakres obowiązkówwskazanych w art. 4 Ustawy wykonawczej korespondujez postanowieniami Umowy międzyrządowej FATCA,określającymi szczególnych zakres informacji podlegającychujawnieniu.

• Przy czym, zgodnie z treścią przepisów intertemporalnych,zakres informacji podlegających obowiązkowi przekazania

będzie czasowo zmodyfikowany.

18

Obowiązek sprawozdawczościWłaściwy organ w celu wymiany informacji na poziomie krajowym

• Zgodnie z art. 2 ust. 1 Ustawy organem właściwymw sprawach dotyczących wypełniania obowiązku wymianyinformacji jest minister właściwy do spraw finansów publicznych.

• Natomiast organem właściwym w zakresie kontroli wykonywaniaprzez raportującą polską instytucję finansową obowiązkówzwiązanych z informowaniem o amerykańskich rachunkachraportowanych jest Naczelnik Pierwszego Mazowieckiego UrzęduSkarbowego w Warszawie.

19

Obowiązek sprawozdawczościCzas i sposób wymiany informacji

• Informacje objęte obowiązkiem raportowania powinny byćwymieniane co roku, w sposób automatyczny.

• Zgodnie z postanowieniami Umowy międzyrządowej FATCAzakres obowiązku sprawozdawczego jest różny, w zależności odroku sprawozdawczego. Informacja ma być uzyskanai wymieniane w stosunku do roku 2014i w kolejnych latach.

• Informacje te powinny być wymieniane w terminie dziewięciumiesięcy od zakończenia roku kalendarzowego, którego dotyczyinformacja, czyli do dnia 30 września każdego kolejnego roku.

• Powyższy termin odnosi się do obowiązku nałożonego na krajoweorgany podatkowe do przekazania informacji bezpośrednio doIRS.

20

Obowiązek sprawozdawczościZakres informacji podlegających raportowaniu

• Na gruncie postanowień Umowy FATCA zakres informacji różnisię w zależności od roku, w którym dana informacja zostałapozyskana.

• Umowa międzyrządowa FATCA reguluje obowiązkisprawozdawcze w zakresie automatycznej wymiany informacji,obejmujących:

a) dane identyfikujące podatnika;

b) wartość lub saldo rachunków posiadanych przez podatnika;

c) dochody z tytułu inwestycyjnej umowy ubezpieczenia; oraz

d) dane o zyskach kapitałowych.

21

Terminy związane z obowiązkiem przekazywania informacji

• Zanim został skierowany do Sejmu, ministerialny projekt UstawyFATCA dwukrotnie zmieniany był w zakresie początkowej datygranicznej przekazywania informacji o amerykańskichrachunkach raportowanych.

• W ostatecznej wersji projektu, która została przekazana do Sejmu,finalnie zrezygnowano ze wskazania daty granicznejprzekazywania informacji w stosunku do wszystkich rodzajówrachunków raportowanych.

22

Terminy związane z obowiązkiem przekazywania informacji

Istniejące rachunku o wysokiej wartości

Powyżej 1.000.000 USD na dzień 30 czerwca 2014 roku lub 31 grudnia 2015 roku lub każdego kolejnego roku.

Do dnia 31 marca 2016 roku.

Rachunki przejściowe – otwarte pomiędzy 1 lipca 2014 roku -a 1 grudnia 2015 roku

Procedura identyfikacji rachunków finansowych w terminie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie Ustawy, tj. do dnia 1 grudnia 2016 roku.

W przypadku zamknięcia rachunku przejściowego przed upływem 12 miesięcy od dnia wejścia w życie Ustawy wykonawczej – procedura identyfikacji takiego rachunku powinna być zakończona w terminie 15 miesięcy od dnia wejścia w życie Ustawy.

Istniejące rachunki o niskiej wartości

Których saldo na dzień 30 czerwca 2014 roku przekracza 50.000,00 dolarów, ale nie przekracza 1.000.000,00 dolarów.

Weryfikacja istniejących rachunków indywidualnych, które są rachunkami o niższej wartości, musi zostać zakończona do dnia 30 czerwca 2016 roku.

23

FATCA Responsible OfficerObowiązek powołania

• Na gruncie modelu I umowy IGA pojęcie FRO nie zostało wprostwspomniane w treści umowy.

• Konieczność wskazania FRO pojawia się już przy rejestracji FFI naportalu amerykańskich organów podatkowych (IRS), celemuzyskania przez instytucję finansową numeru GIIN.

• Obowiązek wyznaczenia obciąża zatem każdą FFI, zarówno objętąmodelem I, już na etapie wypełniania formalności rejestracyjnych.

24

FATCA Responsible OfficerObowiązek powołania

• Osoba pełniąca funkcję FRO musi być upoważniona do

odpowiedzi na wszelkie pytania IRS skierowane do instytucji

finansowej oraz pozostawać z IRS w stałym kontakcie.

• FRO jest niczym innym jak pracującym na etacie,

niezależnym funkcjonariuszem instytucji finansowej,

zajmującym się opracowaniem programu zgodności

z wymogami FATCA i ich egzekwowaniem.

• FRO wykonując swoje obowiązki, na gruncie modelu I

umowy IGA, podlega wyłącznie regulacjom prawa krajowego.

25

Sankcje za uchybienia w obowiązkach sprawozdawczych

Na gruncie regulacji FATCA

Na gruncie krajowych przepisów

26

Skutki opóźnienia w przekazaniu informacji regulacja FATCA

• Art. 4 ust. 1 lit. c Umowy FATCA wskazuje, że każdaraportująca polska instytucja finansowa będzietraktowana jako działająca w zgodzie i niepodlegającaopodatkowaniu na podstawie części 1471 KodeksuSkarbowego Stanów między innymi wtedy, jeżeliwypełnia obowiązki związane z zarejestrowanie się nastronie internetowej IRS FATCA oraz przekazujewymagane informacje w terminie.

• Wobec każdej instytucji występuje domniemanie, żedziała ona zgodnie z prawem.

27

Skutki opóźnienia w przekazaniu informacji regulacja FATCA

• Zgodnie z Umową, raportująca instytucja finansowanie będzie podlegała obowiązkowi podatkowemuu źródła, chyba że instytucja ta zostaniezidentyfikowana przez IRS jako wyłączona instytucjafinansowa, zgodnie z art. 5 ust. 2 lit. b niniejszejUmowy.

• Polska raportująca instytucja finansowa, niezarejestruje się w terminie na stronie IRS bądź nieprzekaże informacji w terminie, to nie będzie onanarażona na sankcje podatkowe dopóki IRS niezidentyfikuje takiej instytucji jako wyłączonej.

28

Skutki opóźnienia w przekazaniu informacji Ustawa FATCA

• Umowa FATCA przewiduje możliwośćzastosowania prawa krajowego w przypadkunaruszenia obowiązków sprawozdawczych.

• Podstawa do wprowadzenia do Ustawy przepisówdotyczących odpowiedzialności karno-skarbowej.

• Nieprzekazanie przez raportującą polskąinstytucję finansową informacji w terminie będzieskutkowało odpowiedzialnością na gruncieKodeksu karnego skarbowego.

29

Skutki opóźnienia w przekazaniu informacji Ustawa FATCA

• Z uwagi na to, że rejestracja na stronie internetowej IRSpowinna poprzedzać przekazanie informacji, rejestracjapowinna zostać dokonana w pierwszej kolejności.

• Brak rejestracji w IRS uniemożliwi zaś prawidłoweprzekazanie informacji.

• Z tego względu, celem uniknięcia odpowiedzialności karno-skarbowej, raportujące polskie instytucje finansowe powinnypamiętać o terminach pierwszego przekazania informacjioraz o konieczności rejestracji.

30

Zespół FATCA

Dr Karolina Kocemba Aplikant radcowski Katarzyna Lamczyk

Radca prawny Karolina Lisicka Adwokat Michał Tomczak

Tomczak i Partnerzy

Poszukujesz informacji na temat FACTA?

Skontaktuj się z nami:

kancelaria@tomczak.pl

T: 22 33 96 500

F: 22 33 96 501

www.fatca.tomczak.pl

T o m c z a k i P a r t n e r z y S p ó ł k a A d w o k a c k aP o d w a l e 3 / 9

0 0 - 2 5 2 W a r s z a w a

w w w . t o m c z a k . p l

T : 2 2 3 3 9 6 5 0 0

F : 2 2 3 3 9 6 5 0 1

k a n c e l a r i a @ t o m c z a k . p l