ndotja e ajrit remitencat pretendent për ndotur, pimë ...zgjidhjen e problemit. hulumtime të...

Kërkesa edeputetëveshqiptarë drejtuarAndovit

www.koha.mk

E PËRDITSHME INFORMATIVE

Koha

Shkup, 1 shkurt - Me gjithë rezultatet e dobëtaqë kanë treguar në vazhdimësi nxënësit tanënëpër testimet ndërkombëtare të matjes sënjohurive, në Maqedoni nuk është bërë endediçka konkrete për të gjetur shkaqet kryesoredhe për të rekomanduar propozimet përzgjidhjen e problemit. Hulumtime të mirëfill-ta shkencore, të ndërmarra nga institucioneshtetërore, konkretisht nga Ministria e Arsimit

dhe Shkencës (MASH) mungojnë sot e kësajdite, pa çka se dy herë radhazi, PISA 2013 dhePISA 2015 e radhiti Maqedoninë në mesin e tre-katër vendeve të fundit në botë. Kështu, ngatestimet e fundit për nivelin e diturive përshkencë, lexim dhe matematikë në mesin e 70vendeve në botë, Maqedonia u rangua në ven-din e 67 për shkencë dhe lexim dhe në vendin66 për matematikë...

Shqiptarët para atyre maqedonasve dhe turqve

15 DEN

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Broçkulla“ekspertësh”

Në kohën kur Maqedonia po ne-gocion me Greqinë për ndryshi-min e emrit, ndërsa me Bullga-rinë po ratifikon një marrëveshjetë vështirë, që gjithashtu ka tëbëjë me identitetin e këtij popul-li të kontestuar nga të gjithëfqinjët, çuditërisht po në tënjëjtën kohë, në mediat e venditlajm kryesor është Ligji për për-dorimin e gjuhës shqipe dhe rre-ziku që vjen për shtetin nga leji-mi i zgjerimit të përdorimit të sajnë institucionet e vendit. Kjomënyrë paradoksale e të men-duarit politik mbi rrezikun ngashqiptarët, të cilët për dallim ngagrekët dhe...

-10c |130c

Skllevër tēmediavesociale

Me ajrin e ndotur, pimë

nga tre cigare

Ndotja e ajrit REMITENCATNGA JASHTË

� Fq.4 Fq.6 � Fq.22

Diaspora shpëton shtetin

�

Të dyja vendet kane vullnet dhe janë duke përparuar në drejtim të zgjidhjes së çështjes së emrit,tha Nimic dhe siguroi qytetarët e Maqedonisë se në asnjë rast nuk bisedohet për ndryshim tëidentitetit, por siç potencoi ai, bisedohet për emrin e shtetit. Në ndërkohë, gazeta KOHA merr veshse më shumë gjasa ka termi “Maqedoniaepërme”, d.m.th si nocion i vetëm pa ndarje të emrit

NIMIC OPTIMIST PËR EMRIN, TAKON KREUN E SHTETIT

Fq.12

Fq.7

Fq.3

Fq.17

Fq.2

Viti XII • Numri 3282 • e premte 2 shkurt, 2018

EDITORIAL

DOSSIER

STUDIME

"Maqedoniaepërme",çështje javësh

� Fq.15

Murinjo

Mançesteripretendentpër gjithçka

Berluskonipo kthehet

2 AKTUALEKoha, e premte 2 shkurt, 2018

2

Vakëfi ka qenë pasuri e institucioneve fetaremyslimane që përfshinte toka, shtëpi, dyqane,të holla etj., e krijuar në Shqipëri që ngashek.XV e më vonë nga dhurimet e sulltanitdhe të besimtarëve të tjerë, sipas rregullave tëcaktuara të vakufimit. Çdo mysliman kishte tëdrejtë të kthente në vakëf çdo lloj prone private,duke caktuar si do të përdoreshin të ardhurat e

saj. Kusht themelor ishte që një pjesë e këtyretë ardhurave të shkonte në dobi të njëinstitucioni fetar, një pjesë tjetër mund tëshkonte për ndërtime publike, rrugë, çezma,ndërtesa. Vakëfi ishte i paprekshëm nga shteti.Pjesën më të madhe të të ardhuravevakuflënësi shpesh e destinonte për vete e përtrashëgimtarët e tij brez pas brezi. I tillë qevakëfi i madh me shumë fshatra në krahinën eKorçës, që e la feudali i madh Iljaz Bej Mirahorinë fund të shek.XV.

SI TË KTHEHEMI NË VENDLINDJE..."Po flas për periudhën para 30 vitesh, sheshi paraKonfederatës helvetike në Bernë ishte i stërmbushurme shqiptarë, kishte nga çdo lloj profili, ngakriminelët me kalibër më të madh, deri teintelektuali me famë ndërkombëtare. Një varg irestoranteve para sheshit, gjithnjë rrinin tëstërmbushur me shqiptarë, nga Kosova, Maqedonia,Mali Zi, Presheva, të Shqipërisë nuk kishte shumë nëatë kohë. Hapësira prej rreth 5-6 metrash katrore, nëtë cilën ishte vendosur një fushe shahu me figura tëmëdha që arrijnë deri tek gjuri, rregullisht ishte ezënë me lojtarë shqiptarë. Zakonisht, i pushtonimedhe restorantet nëpër stacionet e trenave, tënjohura në popull si banhofi (në Bernë ishteKristofelli i famshëm). Sot, të merr malli të shohëshndonjë shqiptar në kryeqendrën zvicerane. Të gjithëjanë integruar në mënyrë të shkëlqyeshme nëshoqërinë zvicerane. Të gjithë i kushtojnë vëmendjetë jashtëzakonshme arsimimit të fëmijëve, pagesësme kohë të detyrimeve të përditshme, shfrytëzimit tëfundjavës në mënyrë sa më racionale, duke shëtiturnëpër qendra të ndryshme turistike. Vërtetmungojnë shumë aktivitetet edukative-kulturoreshqiptare (me përjashtim të Ostermundigenit,LAPSH-it dhe ekipeve sportive që po na e zbardhinfytyrën), ama kemi bre mundësi edhe për shumëgjëra të tjera. Duhet të pajtohemi që ti shuajmëëndrrat për t'u kthyer në vendlindje, pasi fëmijët janëmartuar këtu, ata nuk i kanë ato ndjenja sikur që ikishim ne, të fitojmë pak të holla e të kthehemi nëvendlindje. Ata tani mendojnë në mënyrë zvicerane,ndërsa ne nuk mundemi pa ta. Si të kthehemi nëvendlindje kur fëmija as që do të dëgjojë për një"vend të huaj". Kemi ra në hall, është krijuar njëvakum i llojit të veçantë, as të kthehemi nëvendlindje, por as edhe të organizojmë jetën sikur nëvendlindje me lloj-lloj aktivitetesh edukative-kulturore. Veç po them se edhe nuk kam as ide e asmundësi për të ndryshuar gjerat", shkruan në profiline tij në Facebook, gjuhëtari Enver Gashi, njëherështhemelues i portalit "shtegu.com" me zyre në Zvicër.

VMRO-DPMNE E DJEG TË ARDHMEN POLITIKE"Është absurde që në këtë kohë të globalizimit gjuhae tjetrit të shndërrohet në problem. Aq më tepër kurtë arriturat teknike dhe teknologjike kanë bërë që tëtejkalohet çdo barrierë gjuhësore për çdokënd nërruzullin tokësor. Tani më gjuha është shndërruar nënjë formë komunikimi, e shkarkuar nga fobitë eekspansioneve kulturore apo e mbisundimevegjuhësore. Gjuha në fakt gjithnjë e më shumëkuptohet vetëm si një formë komunikimi, me ç’rastpërmbajtja shpërfaqet si elementi i vetëm nëprocesin e komunikimit. Për dalllim nga më parë, kurvende me ndikim në botë përpiqeshin të përhapingjuhën e tyre si parakusht i ekspansionit kulturor, meparaqitjen e Internetit dhe veglave të përkthimit,lufta për dominim gjuhësor bëhet gjithnjë më epakuptimtë. Në fakt, po ndodh një trend i kundërt:institucione dhe media të një qytetërimi përçojnëpërmbajtjen në gjuhën e qytetërimit tjetër të cilindëshirojnë ta influencojnë. Institucionet amerikaneqë kanë të bëjnë me politikën e jashtme kanë web-faqet e tyre edhe në gjuhën ruse apo arabe, ato rusejapin mundësi që qasje të kenë edhe ata që njohingjuhën angleze apo kineze. Të dy vendet kushtimishtthënë armiqësore flasin gjuhën e njëri-tjetrit meqëllim të ndikimit në opinionin publik...", shkruangazetari Xhelal Neziri.

Presidenti i Kosovës, HashimThaçi, në konferencën përdhjetëvjetorin e Pavarësisë sëKosovës, Hashim Thaçi, kathënë se në vitin 2015zgjodhën më të mirën emundshme nga dy më tëkëqijat për Gjykatën Speciale.Ai ka thënë se kjo gjykatë kamundur të krijohej në dymënyra, atë nga OKB-ja, kuRusia ka të drejtën e vetos dhepërkrahjen e shteteve tjera qënuk e kanë njohur Kosovën,ose nga institucionet eKosovës, duke u bazuar mekushtetutën e vendit. “Kemizgjedhur më të keqen tëmundshme”, ka thënë Thaçi,derisa ka bërë thirrje përpublikimin e bisedave mepërfaqësuesit ndërkombëtarëpër Gjykatën Speciale. Nëinteresimin e gazetarëve rrethGjykatës Speciales dheiniciativës së deputetëve përzhbërjen e saj, presidenti iKosovës, Hashim Thaçi tha:“Gjykata Speciale nuk do tëshfuqizohet. Ky është qëndrimi shtetit të Kosovës, nuk ështëopinion”. “Unë uroj që atobiseda me SHBA-në dhevendet tjera të publikohendhe të shihni pozicionin tim tëpozicionit tim si kryeministër.

(KOHA Ditore, 1 shkurt)

Vendimi më i rëndësishëm qëdo duhej të merrte Kuvendiditën e djeshme, ishte ai përmiratimin ose jo të listës sëanëtarëve për Këshillin e Lartëtë Prokurorisë dhe Këshillin eLartë të Gjyqësorit. Mestensioneve dhe bllokimit tëfoltores nge deputetët eopozitës, lista me emra të rinj,që u propozua për votim ështërrëzuar për të dytën herë, pasiprojektligji nuk ka marrë 2/3 evotave që përcaktonKushtetuta për të. Megjithatë,mes thirrjeve të opozitës“hajdutë, kriminelë”, kudeputetët kishin rrethuarfoltoren e Kuvendit dhepërplasin duart në tavolinë,Parlamenti miratoiprojektligjet e parashikuaranë rendin e ditës. Kryetari iKuvendit Gramoz Ruçi tha seprocedura do të kthehet sërishnë nënkomisionin Ad-hoc, kudo të zgjidhen emra të tjerë.Ndërkohë një tjetërprojektligj i rëndësishëm, përtë cilin u votua sot ishte ai që ihap rrugën negociatave mekosnsorciumin turk përndërtimin e Aeroportit tëVlorës. Ky projektligj umiratua me 74 vota pro tëmazhorancës, ndërsa foltorjae Kuvendit ishte e bllokuarnga deputetët e opozitës.

(Gazeta Shqip, 1 shkurt)

MEDIACitate

NËS

E N

UK

E

KEN

I D

ITU

R...

Në kohën kur Maqedonia po negocion me Greqinë për ndryshimine emrit, ndërsa me Bullgarinë po ratifikon një marrëveshje të vësh-tirë, që gjithashtu ka të bëjë me identitetin e këtij populli të konte-stuar nga të gjithë fqinjët, çuditërisht po në të njëjtën kohë, në me-diat e vendit lajm kryesor është Ligji për përdorimin e gjuhës shqipedhe rreziku që vjen për shtetin nga lejimi i zgjerimit të përdorimittë saj në institucionet e vendit.

Kjo mënyrë paradoksale e të menduarit politik mbi rrezikun nga sh-qiptarët, të cilët për dallim nga grekët dhe bullgarët, nuk po konte-stojnë asgjë, është duke u promovuar nga ekspertë të ashtuquajturtë drejtës kushtetuese, të llojit të profesoreshës Gordana Siljanov-ska dhe disa të tjerë si ajo, të cilët në argumentimin e kushtetue-shmërisë së këtij propozim-ligji, si ekspertë të mëdhenj që janë, shër-behen bile edhe me memoaret e disa pjesëmarrësve në bisedimetnë Ohër të vitit 2001.

Kur i dëgjon se si flasin për drejtësinë, e sidomos atë që buron ngakushtetuta, të krijohet përshtypjen se kushtetuta është një materie,që është hartuar për ta kuptuar vetëm qeniet jashtëtokësore, apo njëprogram sekret i NASA-s për pushtimin e planetëve tjera të gjithë-sisë. Ose, sipas tyre, kushtetuta mund të jetë një plastelinë që merrformë varësisht se në dorën e kujt modelohet.

Të lexosh Kushtetutën me syzat e huazuara nëpër muzetë e harrua-ra të mesjetës, patjetër që do të prodhojë errësirë në kokën e atyreqë ushqehen me këtë mendësi mesjetare. Përpos një pjese raciona-le të publikut, përfshi edhe shqiptarët, të cilët ndodhen në situatë pa-radoksale, duke e pyetur veten mos vallë ata nuk e kuptojnë drejt Ku-shtetutën,sidomos amendamentin 5 , i cili në mënyrë të qartëpërcakton që përskaj gjuhës maqedone, gjuhë tjetër zyrtare në Ma-qedoni është edhe gjuha që e flasin mbi 20 për qind e popullatës.Dhe në vend se këtu të përfundojë debati mbi këtë çështje dhe, si pa-triotë dhe ekspertë të mëdhenj që janë, ta mbrojnë veten dhe kom-bin që i takojnë nga çështjet e hapura me Bullgarinë , Greqinë edheSerbinë, këta kujdestarë të çështjes shqiptare, gjithnjë duke u nisurnga ndjenja antishqiptare, e kalitur ndër vite, shërbehen me çkamunden për të mohuar shtimin e përdorimit zyrtar të gjuhës shqi-pe.

Fakt tjetër shqetësues janë edhe prirjet e disa mediave që këtyre per-sonave u japin luksin të debatojnë në këtë temë, duke mos ftuar ngaana tjetër asnjë përfaqësues që mund të ketë mendim krejt të ndry-shëm. Pyetja më e logjikshme që duhet shtruar këtyre mender-methënë ekspertëve do të ishte A jeni ju për përdorim më të gjerëtë gjuhës shqipe në këtë shtet, apo nuk jeni? Ndonëse, shpeshherëqëndrimet e tyre mohuese kundër shqipes ata i prezantojnë edhepa u pyetur, habit fakti se në të njëjtat vale ndodhen edhe disa ko-legë tanë maqedonas, të cilët pa kurrfarë sensi professional e qyte-tar Siljanovskës mundohen t’ia japin epitetin e personit që ka li-cencën mbi interpretimin e drejtë të kushtetutës. Por në këtë vendtë absurdeve që moti epitetin e ekspertit e mbajnë ata të cilët filli-misht janë antishqiptarë. Fundja, po të mos ishte antishqiptare,Siljanovska që moti do të kishte mbrojtur çështjen maqedonase atyku mohohet dhe përbuzet më së tepërmi. Ka të ngjarë që antishqip-tarizmi i kësaj kategorie ekspertësh po vazhdon të shërbejë si kar-burant i vjedhur kontrabandë për të djegur kauzat e tyre kombëta-re që asnjëherë nuk guxuan ti shpalosin, sidomos atje ku më sëtepërmi u mohohet origjina, gjuha, kisha etj.

Përfundimisht, gjithë ata që nuk ngurrojnë të promovojnë dhe paj-tohen me qëndrimet si ato të Siljanovskës dhe të ngjashmëve, duhetta dinë se këto broçkulla “ekspertësh”nuk mund t’i plasojnë përtej pa-zarit lokal të mendësisë së çoroditur politike maqedonase.

Broçkulla“ekspertësh”

EDITORIAL|||| |||||||||||||||||||||||

Lirim DULLOVI

Çfarë ka qenë vakëfi?

3AKTUALEKoha, e premte 2 shkurt, 2018

Cipras luanpoker në lidhjeme MaqedoninëLondër, 1 shkurt - Aleksis Cipraspo përballet me rezistencë tëmadhe popullore dhe politikedrejt çfarëdo lloj përdorimi tëtermit "Maqedonia" në emrin evendit. Nga ana tjetër, sërish,shpërblimi diplomatik përzgjidhjen e kontestit të emrit qëmund ta marrë është e rëndësi-shme për të dhe mund tashndërrojë në Oto fon Bizmarktë Ballkanit, shkruan "Fajnen-shëll Tajms" në artikullin nën ti-tullin "Cipras luan poker nëlidhje me Maqedoninë". Gazetaprestigjioze britanike duke bërëkthim historik në kontestin mestë dy vendeve deri më sot, thek-son se rreth 60 për qind e grekë-ve e kundërshtojnë emrin epërbërë i cili do ta përmbantetermin "Maqedonia" ndërsa tre-gon edhe për mijëra qytetarë tëcilët morën pjesë në protestatnë Selanik muajin e kaluar, sidhe për protestën e ardhshmeqë është caktuar për të dielënnë Athinë. FT shkruan se opozi-ta greke Demokracia e Re e kasulmuar Ciprasin që nuk i kapërfshirë në bisedimet për em-rin dhe shton se Kisha greke, ecila në fillim ka dhënë mbësh-tetje për Ciprasin, tani ështëkundër tij. Në gjithë këtë rrë-mujë, e cila sipas gazetës ngjannë kaos, është edhe qëndrimi iultranacionalistëve të cilët janëpjesë e koalicionit në Qeverinëe Ciprasit, ndërsa të cilët çë-shtjen e emrit për Maqedoninëe vendosin në qendër të poli-tikës së tyre irrendentiste. "Përliderin e SYRIZA-s edhe vetë sh-qyrtimi i emrit është strategjime rrezik të madh në vitin kurvendi duhet ta kremtojë daljene saj nga kriza debitoretetëvjeçare. Ndërkaq, çmimi imundur diplomatik është irëndësishëm për të. Nën presio-nin e Uashingtonit, i cili sivjetdëshiron që Maqedonia tëinkuadrohet në NATO, dhe nëBashkimin Evropian, e cila endemendon për lehtësimin eborxheve greke, kompromisinqë do ta arrinte Ciprasi do tashndërronte në Oto fon Biz-markun e Ballkanit", thekson"Fajneshëll tajms" në analizën esaj. Nga ana tjetër, ndërkaq, sh-tohet në analizë, gazeta përfun-don se për grekët emocional, tëcilët janë nën fuqinë e kredi-torëve të huaj pothuajse për njëdekadë, kjo mund të jetë pika eujit që do të derdhej nga gota.

Fatos RUSHITI

Shkup, 1 shkurt - Ndërmjetësuesi iOKB-së për zgjidhjen e kontestit tëemrit, Methju Nimic pas takimit qëpati me ministrin e Punëve të Ja-shtme, Nikolla Dimitrov, bëri të di-tur se zgjidhja e kontestit për emrinështë afër dhe është çështje ditëshdhe javësh kur mund të jetë për-fundimtare. Këtë optimizëm Nimice shprehu duke u mbështetur nëfaktin se, siç tha ai, të dyja vendetkane vullnet dhe janë duke përpa-ruar në drejtim të zgjidhjes së çë-shtjes së emrit. Nimic siguroi qyte-tarët e Maqedonisë se në asnjë rastnuk bisedohet për ndryshim tëidentitetit por siç potencoi ai bise-dohet për emrin e shtetit.

“Zgjidhja është shumë afër dheflitet për javë, e muaj për tazgjidhur çështjen, e jo vite. Në tëardhmen nuk do të ketë situatë mëtë lehtë, prandaj duhet të zgjidhetçështja tani, pra duhet të ecet për-para”, tha Nimic gjatë konferencëssë përbashkët për shtyp me mini-strin Dimitrov. “Ne po negociojmëpër emrin e shtetit dhe jo përgjuhën dhe identitetin e maqedo-nasve. Tani është koha për zgjidhje,tani është momenti dhe ne duhetta kapim atë. E di që nuk është lehtëpor më tutje do të bëhet më vësh-tirë prandaj këto muajt që vijnëjanë kyçe dhe deciziv për njëzgjidhje për të dyja vende. Do tëishte tragjedi e vërtetë nëse kjo çë-shtje nuk zgjidhjet tani dhe zgjatetedhe 20 vite më tutje”, theksoi Ni-mic. Siç shtoi ai, procesi i negociata-ve në përgjithësi shkon mirë ndër-sa pranoi që ende ka dallime, por

që mund të tejkalohen. Ai tha senë përgjithësi procesi po shkon për-para në të dyja vendet për të arriturnjë zgjidhje të problemit. Ka dalli-me në qëndrime, por sipas tij, atomund të tejkalohen sepse siç përsë-riti sërish, tani është koha e duhurpër t’i lënë këto çështje pas dhe tëdyja vendet të përparojnë.

Nga ana tjetër, ministri i Punë-ve të Jashtme, Nikolla Dimitrov, thase Qeveria ka shumë kujdes në këtëproces dhe se ka vullnet përzgjidhjen e kësaj çështje. "Çështja eemrit është e shenjtë për popullinmaqedonas dhe andaj ndiqet meshumë vëmendje dhe brengosje.Qeveria ka shumë kujdes dhe dë-shiron të zgjidh këtë çështje nëmënyrë që edhe në Maqedoni edhenë Greqi të mos ketë pakënaqësi.Në shekullin 21 askush nuk ka tëdrejtë të më mohojë të drejtëntime për të qenë maqedonas dhe tëpër të folur maqedonisht. Është merëndësi se si sillemi në publik dheçfarë flasim, posaçërisht kur flasimpër linja të kuqe, sepse kjo e dëm-ton gjithë procesin që e udhëheqNimici. Ne kemi vullnet dhe shpre-sojmë që edhe pala tjetër të ketëvullnet të njëjtë për të gjeturzgjidhje”, tha Dimitrov. Ai ishte ka-tegorik se me palën greke nuk ponegociohet për identitetin e ven-dit, por shtoi se nga propozimet eNimicit, përveç ideve të mira - kaedhe ide që nuk janë dhe aq tëmira. “Në asnjë mënyrë nuk nego-ciohet për identitetin e vendit dhese për këtë as që do të negociohetndonjëherë sepse Qeveria absolu-tisht nuk do të kishte negociuar përkëtë dhe nuk do të kishte zgjidhje.

Kemi folur shumë detajisht dhe se-riozisht për idetë që i ka sjellë Nimi-ci. I thash që në propozimet e tij kadhe ide që nuk janë të këqija, pordhe ide që nuk janë dhe aq të mira”,tha Dimitrov. Ndryshe, Methju Ni-mic të enjten para dite u takua mepresidentin Gjorge Ivanov dhe mekryeministrin Zoran Zaev, para se tëtakohen me ministrin e Jashtëm,Nikolla Dimitrov. Pas tij, Nimic katakuar liderin e VMRO-së, HristijanMickosvki dhe atë të BDI-së, Ali Ah-meti. Në takimin midis presidentitGjorge Ivanov dhe ambasadorit tëKombeve të Bashkuara (KB), MetjuNimic, është diskutuar gjendja ak-tuale rreth çështjes së emrit që pozhvillohet me ndërmjetësim tëOKB-së. Në këtë takim janëshkëmbyer informacione dhe men-dime lidhur me idetë dhe propozi-met e ambasadorit Nimic, si dheështë folur për vizitën e tij nëAthinë, njoftuan nga kabineti i Pre-sidentit Ivanov. Nga kabineti i pre-sidentit Ivanov theksojnë se Maqe-donia do të vazhdojë të marrëpjesë në këtë proces në mënyrëkonstruktive, në mënyrë që të gjen-det një zgjidhje për mosmarrëve-shjen e imponuar nga Greqia, e cilanuk do të ndikojë në identitetin epopullit maqedonas dhe nuk do tëshkel dinjitetin e qytetarëve të Ma-qedonisë.

Kur jemi tek bisedimet për em-rin nga burimet e saja anonime ga-zeta KOHA merr vesh se më shumëgjasa ka termi “Maqedoniaepër-me”, d.m.th si nocion i vetëm pandarje të emrit “Maqedoni" dhe ter-mit “e epërme”, e jo sintagmë. Kjothuhet të jetë propozimi që do të

kënaqte Greqinë. Ky emër është fo-lur këto ditë edhe nga mediatgreke. Sipas mediave greke, Maqe-donia e Epërme (Republic of UpperMacedonia), por pa u specifikuarndarja mes termeve është propozi-mi i ri për emrin, siç ka përcjell kor-respodenti i "eMagazin" në Selanik.Mediat greke thirren në informa-cione ekskluzive të Ministrisë së ja-shtme. Nga ana tjetër, sipas media-ve greke që thirren në burime nëShkup, pala maqedonase ka qenëpër propozimin Maqedonia e Re(Republic of New Macedonia).Grekëve u ka pëlqyer edhe propozi-mi Republika Maqedonia e Varda-rit (Republic of Macedonia of Var-dar). Propozimi për RepublikaMaqedonia e Epërme (Upper Ma-cedonia) megjithatë ka qenë i pra-nueshëm për dyja palët, shkruajnëmediat greke.

Ndërkaq, propozimi Republikae Maqedonisë (Shkupi) nuk ështënë lojë. Zgjidhja e çështjes së em-rit qoftë dhe jo definitive por qëpalët paraprakisht të merren veshpër emrin e shtetit, edhe atë paraSamitit të NATOS që do të mbahetne Strasburg në korrik të këtij viti,do të bëjë që Maqedonia me gja-së do të merr ftesë për anëtarësimnë këtë organizatë. Një ditë parase të vjen në Shkup ndërmjetësiMethju Nimic ishte sekretari ipërgjithshëm i NATO-së Jens Stol-tenberg që dha optimizëm për tëdyja palët kur tha se Maqedoniado të merre ftesë nga kjo organi-zatë pas vendimit të dakorduarnga të dyja palët për kontestinrreth emrit të shtetit në kuadër tëOKB-së.

NIMIC OPTIMIST PËR EMRIN

Të dyja vendet kane vullnet dhe janë duke përparuar në drejtim të zgjidhjes së çështjes së emrit, thaNimic dhe siguroi qytetarët e Maqedonisë se në asnjë rast nuk bisedohet për ndryshim të identitetit,por siç potencoi ai, bisedohet për emrin e shtetit. Në ndërkohë, gazeta KOHA merr vesh se më shumëgjasa ka termi “Maqedoniaepërme”, d.m.th si nocion i vetëm pa ndarje të emrit

“Maqedoniaepërme”,çështje ditësh dhe javësh

Koha


Fisnik PASHOLLI

Shkup, 1 shkurt - Ndotja e madhe eajrit në Shkup dhe tërë Maqedo-ninë shkakton dëme të mëdha përshëndetin e njeriut. Ajri me pranitë madhe të grimcave të ndrysh-me të rrezikshme për njeriun aqshumë rrezikon shëndetin enjerëzve sa që shkakton vdekjen e2000 të sëmurëve kronikë në vend,tregojnë analizat e fundit të Insti-tutit për Shëndet Publik të Maqe-donisë. Nga qytetet, më i goditurështë Shkupi, ku në një vit e pë-sojnë 1000 deri 1100 persona. Ana-lizat tregojnë se mortaliteti shkak-tohet tek tre grupet e pacientëveme gjendje më të dobët shëndetë-sore - ata që vuajnë nga sëmundjetishemike të zemrës, goditjet e tru-rit dhe kanceri i mushkërive tëbardha. Edhe hulumtimet e tjerabotërore tregojnë dëmin e madhqë shkakton ajri i ndotur jo vetëmpër të sëmurët kronik, por për tëgjithë popullatën prej dy milionëbanorë në Maqedoni. Analizat endryshme tregojnë se çdo qytetarqë jeton në Maqedoni, dukethithur ajër të ndotur - në mesata-re konsumon nga disa cigare nëditë, përkundër faktit se nuk ështëduhanxhinj. Hulumtimet e profe-sorit amerikan Riçard Miler, që vë-shtron raportin e grimcave të dëm-shme PM në ajër të barazuara menumrin e cigareve, tregojnë se ba-norët e qyteteve më të ndoturaevropiane në mesatare marrinfrymë me grimca të ndotura sikurtë pinë nga 1.6 cigare në ditë. Në ra-stin e Maqedonisë, nëse marrim siparametër se një cigare i përgjigjetkoncentrimit të grimcave PM 2.3nga 22 mikrogramë në një kubmetër - del se çdo banor i Maqedo-nisë konsumon nga 3.2 cigare nëditë. Ky rezultat fitohet kur kraha-sojmë nivelin mesatar të grimcavetë rrezikshme prej 70 mikrogramënë metër kub të bazuara tek anali-

zat e Institutit Finlandez të Shën-deti Publik. Për çdo vit, në Maqe-doni me ardhjen e sezonit të dim-rit, ndotja e madhe e ajrit shihet jovetëm në Shkup, por edhe në gatitë gjitha qytetet më të mëdha nështet. Stacionet matëse në Shkupdhe disa qytete të tjera më tëmëdha me javë të tëra tregojnëkoncentrime të mëdha të materie-ve helmuese në ajër. Grimcat edëmshme PM që rrezikojnë shën-detin e qytetarëve jo vetëm nëShkup, por edhe Tetovë dhe Ma-nastir vitet e kaluara ishin rrituredhe për tetë herë më shumë sekufijtë e lejueshëm. Komunikacio-ni i dendur, ngrohja me dru dhemateriale tjera, pluhuri nga ndër-timet e ndryshme, oxhaqet e ka-paciteteve prodhuese së bashku

me veturat që vozisin me dizel,renditen ndër faktorët kryesorë qëndikojnë në rritjen e ndotjes , an-daj edhe zgjidhja e problemitduhet të jetë gjithëpërfshirësethonë njohësit e kësaj problema-tike. Ekspertët shëndetësor thonëse problemi me ndotjen e ajrit nëMaqedoni, nuk zgjidhet me reko-mandime, por me masa seriozeparandaluese dhe koordinimin mëtë madh e të gjithë faktorëve meqëllim të zbutjes së problemit tëndotjes. Ekspertët shëndetësorvlerësojnë se ulja e ndotjes së ajritdo të shpëtojë jetën e më shumëpacientëve. “Nëse arrijmë qëndotjen ta zvogëlojmë në nivelevropian, në këtë rast do të shpë-tojmë gjysmën e të sëmurëve kro-nik, shëndeti i të cilëve kërcënohet

nga ndotja. Nëse arrijmë që edhemë tej të zvogëlojmë ndotjen nëpërputhje me normat e Organi-zatës Botërore të Shëndetësisë , dotë shpëtojmë 80 për qind të tyre”,thotë profesori universitar DraganGjorgjiev. Nga ana tjetër, analizattregojnë se nevojiten 50 denarëpër çdo amvisëri në shtatë vitet eardhshme apo 380 milionë europër tejkalimin e problemit tëndotjes në Shkup. Këto mjete ne-vojitet për përgjysmimin e ndotjessë ajrit në kryeqytetin e Maqedoni-së siç janë izolimi efikas i amvisëri-ve, ndryshimi apo modernizimi iaparateve për ngrohje dhe shfrytë-zimin e rrjetit të gazifikimit tre-gojnë analizat e Akademisë sëShkencave të Maqedonisë. Anali-zat tregojnë se mbi 90 për qind tëemisionit të PM grimcave vijnë ngametalurgjia, prodhimi i energjisëelektrike dhe ngrohjes, ngrohjesme dru në amvisëri dhe përzierja easfaltit në rrugë. Nga Banka Botë-rore rekomandojnë se ulja endotjes së ajrit është e mundsh-me me përdorimin e teknologjivetë disponueshme në industri dhesektorin e rrugëve, gazifikimin eshtetit, si dhe me ndihmën e pro-grameve shtetërore për përdori-min e aparateve moderne efikasepër gatim në amvisëri.

Doris Pakpërshëndetthemelimin e MASEEShkup, 1 shkurt - Presidentja eGrave të Partisë Popullore Evro-piane dhe ish-deputetja e Par-lamentit Evropian, Doris Pak,ka përshëndetur themelimin eAsociacionit të Mediave tëEvropës Juglindore (Media Aso-siation of South East Europe),asociacion ky që ka gjashtë me-dia kryesore në Evropën Juglin-dore. Doris Pak në profilin e sajnë Twitter ka përgëzuar ga-zetën "Vijesti" (Podgoricë),KOHA (Shkup) "Oslobodjenje"(Sarajevë), "AMG" (Beograd),"Koha Ditore" (Prishtinë), si dhe"Sloboden peçat" (Shkup). "Qy-tetarët dhe demokracitë e vër-teta kanë nevojë për informa-cion të paanshëm. Urime",shkroi Pak. Ndryshe, objektivatkryesore të Asociacionit të Me-diave të Evropës Juglindore dotë jenë bashkëpunimi dhembështetja e ndërsjellë, trajni-mi i përbashkët i punonjësve,shkëmbimi i përmbajtjes, qa-sje të koordinuar për organiz-mat dhe organizatat shtetëroredhe ndërkombëtare për të për-mirësuar cilësinë e gazetarisëdhe për të përmirësuar kushtetdhe pozicionin e mediave nëtreg. Në këtë drejtim, në një tëardhme të afërm është plani-fikuar organizimi i një trajnimitë përbashkët për anëtarët eAsociacionit në segmentet ecaktuara të biznesit (shitjes,marketingut, video produksio-nit, e-paper, etj..), dhe organizi-mi i një konference të madhevjetore tematike në një prejqendrave rajonale, në të cilëndo të ftohen të gjitha mediatrelevante të rajonit, BE, ek-spertët e kësaj fushe, liderë po-litik, përfaqësues të shoqataveprofesionale nga rajoni dhe BE-ja. Kryetari i parë i Kuvendit tëAsociacionit është zgjedhurZheljko Ivanoviç nga" Vijesti".Ndryshe, Misioni i Organizatëspër Siguri dhe Bashkëpunim nëPodgoricë ka mbështetur këtëide duke njohur rëndësinë e sajpër bashkësinë e mediave tërajonit të Evropës Juglindore,ndërsa së shpejti në të gjithamediat themeluese të Asocia-cionit, OSBE do të shpallë edhekonkurs shpërblyes, në të cilinstudentët e dizajnit do tëftohen të parashtrojnë zgjidhjepër logon e Asociacionit

DËM PËR DY MILIONË BANORË

Me ajrin e ndotur, pimë nga tre cigare!Analizat e ndryshme tregojnë se çdoqytetar që jeton në Maqedoni, dukethithur ajër të ndotur - në mesatarekonsumon gati nga 3.2 cigare në ditë

HIQET TRANSPORTI PUBLIK FALAS NË SHKUP Qyteti i Shkupit njoftoi se prej mbrëmë në orën20 hiqet transporti publik falas në Shkup, ndërsamenjëherë hiqen masat dhe rekomandimet ejashtëzakonshme për uljen e ndotjes së ajrit, pasmarrjes së informacioneve nga Ministria eMjedisit të Jetesës dhe Planifikimit Hapësinor sepërqendrimet mesatare ditore të PM10 grimcanë ajër janë nën pragun e definuar të alarmimitnga 200 �г/ m 3 d h e e p is o d it m e n d o t-jen e rritur gjatë dy ditëve radhazi është hequr."Me këtë, masat dhe rekomandimet për uljen endotjes së ajrit hiqen menjëherë. Por, Qyteti iShkupit t'u mundësojë qytetarëve të cilët në

vendin e tyre të punës kanë mbërritur me auto-bus, falas të kthehen në shtëpi, prej sonte nëorën 20 hiqet transporti publik falas", kumtojnënga Qyteti i Shkupit. Theksojnë se këto masa dherekomandime për uljen e ndotjes së ajrit do tëvendosen sërish nëse përsëritet episodi me ndot-jen e ajrit, për çfarë qytetarët do të informohenme kohë. Edhe krahas pastrimit të ajrit, Qyteti iShkupit u bën apel qytetarëve të mos i përdorinpa nevojë automjetet, më shumë persona tëvoziten në[ një makinë, të shfrytëzohet trans-porti publik, për ngrohjen e shtëpive të mos për-doren materiale të mbeturinave.

PREJ SOT NDRYSHIM I MOTIT, SHI DHE ERË

Reshje të përkohshme të shiut dhe erë e përforcuar jugoreparalajmërojnë meteorologët për sot, ndërsa të shtunën meintensitet më të madh. Sot, vranësirat do të fillojnë nga perëndimi,ndërsa në lindje dhe diku në pjesët qendrore do të ketë reshje tëdobëta. Reshjet do të vazhdojnë edhe të shtunën ku do të jenë mëintensive dhe do të përcillen me erë të përforcuar jugperëndimorembi 80 kilometra në orë. Lokalisht do të ketë kushte për paraqitjen eshiut të rrëmbyeshëm dhe bubullimave të rralla, veçanërisht nërajonet perëndimore, ndërsa në viset më të larta malore do të ketëreshje dëbore. Reshjet e përkohshme janë të mundshme edhe tëdielën paradite kur në viset më të larta të verilindje do të kalojnë medëborë të dobët. Të hënën do të ketë stabilizim të motit.

Koha


Policia kërkon maniakune parkun të qytetitNjë burrë dyzetvjeçar dje pasdite në Parkun e qyte-tit te diskotekat seksualisht ka ngacmuar dy vajza.Rastin e ka paraqitur në polici S.M.(19) nga Shkupi nëorën 18 e 15 minuta, ndërsa ka ndodhur në orën 16derisa ka qenë duke u shëtitur së bashku me shoqene saj nëpër Parkun e qytetit, në afërsi të diskotekave.Në kumtesën citohet se në një moment ajo ka vërej-tur një burrë, të moshës rreth 40 vjeç, i cili së pari uështë afruar dhe i ka pyetur nëse duan të njoftohen.Pasi e kanë refuzuar është afruar pas stolit ku kanëqenë të ulura, pas së cilës denoncuesja dhe shoqja esaj e kanë vërejtur se si vetëkënaqet. S.M. dhe shoqjae saj janë ngritur dhe kanë shkuar drejt diskotekave,por personi ka shkuar pas tyre, pas çka menjëherëjanë paraqitur në numrin e telefonit 192, ndërsa pasnjë kohe të shkurtër personi ka shkuar. Po ndërmer-ren masa për zbardhjen e rastit dhe gjetjen e auto-rit.

15 të lënduar në RadovishPesëmbëdhjetë persona janë lënduar mbrëmë nënjë aksident që ka ndodh në rrugën Strumicë-Rado-vish. Aksidenti ka ndodhur rreth orës 19 dhe në tëkanë marrë pjesë shtatë automjete - gjashtë auto-mobila dhe një kamion. Ngjarjen e kanë konfirmuaredhe nga SPB Strumicë, prej ku informuan se ka pa-sur shumë të lënduar, por vetëm dy janë dërguar nëspitalin e Strumicës. Sipas doktor Goshko Goshev,shef i Repartit kirurgjikal pranë spitalit, tek ata janësjellë dy udhëtarë. Njëri është ndaluar në egzaminimtë mëtutjeshëm dhe përcjellje të gjendjes së tij shën-detësore, ndërsa i dyti pas ndihmës së dhënë ështëlëshuar në shtëpi. Nga policia e Strumicës më shumëhollësi për aksidentin paralajmërojnë për më vonë.

Ka ikur nga shtëpia, e kanë paraqitur pas dy javëshNë stacionin policor Bit Pazar në Shkup, të mërkurënnë orën 15:00 shkupjani R.M. (62) ka paraqitur semë 16 janar rreth orës 17:00 nga shtëpia e tij, në drej-tim të panjohur, është larguar djali i tij I.M. (30). Po-licia ndërmerr masa për gjetjen e personit, zhdukjae të cilit është paraqitur madje pas dy javësh.

I plagosuri me armë zjarri ishte sulmuar nga dy personaShkupjani A.T, i cili pasditen e djeshme në orën 15:15ishte plagosur me armë zjarri në Çair është sulmuarnga dy persona. Ministria e Punëve të Brendshme sotkumtoi se njëri ndër sulmuesit me një objekt të fortëe ka goditur 41 vjeçarin në shpinë, ndërsa sulmuesitjetër me armë zjarri ka gjuajtur disa plumba nëpjesën e poshtme të trupit të tij. Menjëherë pastajpersonat e kanë braktisur vendin e ngjarjes që kandodhur në udhëkryqin e rrugëve "Nikolla Male-shevski" dhe "Bllagoja Paroviq", në afërsi të drejtpër-drejtë të objektit në ndërtim. A.T. me automjet ështëtransferuar në Klinikën për Sëmundje Kirurgjikale"Shën Naumi i Ohrit" ku i janë konstatuar këndimetë rënda trupore. "Për shkak të seriozitetit të lëndime-ve, A.T. me automjet të Ndihmës së Shpejtë ështëtransferuar në Qendrën Klinike "Nënë Tereza". Ekipihetimor nga SPB Shkup ka kryer ekspertizë dhe pu-nohet në ndriçimin e plotë të rastit", informon MPB.

KRONIKË

Omer XHAFERI

Shkup, 1 shkurt - Qytetarët, të cilët në tëardhmen dëshirojnë të pajisen me pa-tentë shoferi, duhet t’i kenë mbushurminimum 17 vite. Ndryshimet e fundittë Ligjit për siguri në komunikacioninrrugor, janë bërë në drejtim të rritjessë moshës minimale nga 16 në 17 vite.Plotësim shtesë që i është bërë këtijligjit, është shfuqizimi i kriterit për suk-sesin e kandidatit në shkollë, i cili derimë tani ishte indikator kyç për marrjene lejes për vozitje të kategorisë “B”.Gjithashtu kandidatët e ri për marrjene patentë shoferit në Qendrën për pro-

vimet të patentë shoferit, nuk duhet tëdorëzojnë vërtetim nga psikologu apopedagogu i shkollës ku janë të regji-struar. Nga ana tjetër kushtet themelorqë duhet përmbushur mbesin të njëjta,gjegjësisht nxënësi i shkollës së me-sme i cili ka mbushur 17 vite duhet të di-sponon me letër njoftim, të jetë i aftë fi-zikisht dhe psikikisht, të ketë pajtim edy prindërve i cili duhet nostrifikuar nënoter. Shoferët- fëmijë, siç i kategori-zojnë nga Këshilli Republikan për Si-guri në Komunikacion, që posedojnëlejen e vozitjes të kategorisë “B”, nukguxojnë të drejtojnë veturë mes orës20:00 deri 05:00. Ose, të njëjtit gjatëkësaj periudhe mund të vozisin veturë,vetëm nën shoqërimin e njërit prejprindërve, i cili po ashtu ka patentë sho-ferin, gjegjësisht ndaj tij mos të jetë ishqiptuar ndonjë sanksion për kundër-vajtje, në këtë rast ndalesë për drejtimtë automjetit. Shpejtësia maksimale tëcilët “shoferët-fëmijë”, mund ta ngasinnjë veturë, nuk i tejkalon 60 kilometratnë orë në rrugët publike, apo nga 80deri në 100 kilometra në orë në auto-stradë. Fuqia e motorit të veturës, mestjerash theksohet në Ligji për siguri nëkomunikacionin, rrugor nuk duhet tëjetë më tepër se 77 kuaj fuqi, gjegjësishtkësaj kategorie të shoferëve ju ndalohetdrejtimi i automjeteve jashtë territorittë Maqedonisë.

”Një numër shumë i madh i fëmijë-ve që kapen për timonin e veturave,janë të moshës 15, 16 apo 17 vjeç. Ar-syeja për shfaqjen e kësaj dukurie ështëdëshira e madhe për tu eksponuar para

të tjerëve, me theks të posaçëm parashoqërisë. Kjo ndodhë përkundër faktitse ato nuk i kanë aftësi elementare përtë drejtuar një veturë, dhe aq më pakkanë njohuri për kushtet ligjor që duhett’i plotësojnë për drejtim të automjetit.Shpesh herë ndodhë që fëmija të drej-ton veturë, ndërkohë prindi i tij është iulur në karrigen tjetër dhe në këtëmënyrë mburret me fëmijën e tij, dukemos pasur parasysh gabimin e madhqë e bën”, theksojnë nga KRSK-ja.

Raportet e këtij institucioni shtetë-ror i cili kryesisht merret me edukimindhe ngritjen e vetëdijes qytetarë për si-gurinë në komunikacion, kanë konsta-tuar se pjesa dërmuese e aksidentevenë komunikacion ndodhin në mjediseturbane.

Ndryshe, Sektori i Punëve të Brend-shme në Tetovë, javë më parë bëri tëditur se gjatë vitit 2017 ka zbuluar 1908raste të vozitjes së automjeteve të ndry-shme, pa patentë shoferi. Mesatarishtsipas tyre janë hasur nga 150 shoferë”ilegalë”, respektivisht nga pesë në ditë.Ata kanë vozitur vetura, por edhe furgo-na, kamionë e minibusë. Disa nga këtoshofer “ilegal” kanë qenë edhe pjesë etransportit publik. Shqiptimi i gjobavedhe sanksioneve, ka vërtetuar se bëhetfjalë për shofer të të moshave 15, 16 poredhe 35 e deri 40 vjeçare. Pjesë e të evi-dentuarve, njëherit kanë qenë edhepersona të cilët i kanë përsëritur shkeljeligjore, thënë ndryshe mbi 1500 rastejanë hasur kur vetura nuk ka qenë eregjistruar, me çka janë shqiptuar gjo-ba nga 100 deri më 500 euro.

NDRYSHOHET LIGJI PËR SIGURI NË KOMUNIKACION

Shoferët- fëmijë, siç ikategorizojnë ngaKëshilli Republikan përSiguri nëKomunikacion, qëposedojnë lejen evozitjes të kategorisë“B”, nuk guxojnë tëdrejtojnë veturë ngaora 20:00 deri 05:00.Shfuqizohet kriteri përsuksesin e kandidatitnë shkollë

Shoferët, 17 vite minimum

Koha

||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||

Aida XHONI

Shkup, 1 shkurt - Remitencat ngadiaspora që marrin qytetarët evendit luajnë rol të rëndësishëmnë gjendjen ekonomike dhe so-ciale të qytetarëve. Madje, nëshumë familje remitencat janë

burimi i vetëm i të ardhurave tëtyre dhe ndikojnë dukshëm nëstandardin e jetesës. Të hyrat ngajashtë, që zyrtarisht janë mbi 400milionë euro në vit dhe jozyrtari-sht ndonjëherë arrijnë shifrënprej 1 miliard euro, sipas ministritpër Diasporën, Edmond Ademi,janë injeksion i fuqishëm për eko-nominë e vendit.

“Të dhënat formale nga remi-tencat që vijnë nga diaspora lëvi-

zin nga viti në vit, mirëpo shifrat efundit janë diku 460 milionë euronë nivel vjetor. Bëhet fjalë për re-mitenca që kanë hyrë në Repu-blikën e Maqedonisë nëpërmjetsistemit të bankave apo 'moneytransfere'. Mirëpo, jozyrtarishtmeqë kemi edhe kesh që hyn nëMaqedoni - janë diku 800 mi-lionë, madje disa vite edhe në 1miliardë euro kanë arritur... që dotë thotë që është një injeksion

shumë i madh financiar dhe që endihmon ekonominë e Maqedo-nisë dhe mu për këtë shkak, men-dojmë dhe vlerësojmë se ështëme rëndësi që diaspora të kyçetnë gjithë proceset e shtetit, sepsenë njëfarë mënyre përkrah eko-nominë e vendit çdo vit me remi-tencat që i dërgojnë në Maqedo-ni”, tha për gazetën KOHA,ministri Ademi. Jozyrtarisht, mbi500 mijë qytetarë të Maqedonisëjetojnë jashtë - në vende të ndry-shme të botës, tha më tej Ademi."Për fat të keq, nuk e dimë sa dia-sporë kemi… kalkulojmë me num-ra të ndryshëm, mirëpo informa-tat janë se midis 500 mijë apo600 mijë janë jashtë vendit. Sido-qoftë, sot në një kohë kur botaështë globale, lëvizjet janë të për-ditshme në vende të ndryshmedhe nuk është aq lehtë të defi-nohet ku saktë sa janë. Është njëçështje që duhet ne si shtet dheQeveri të dimë, dhe mendojmë seështë proces që duhet të reali-zohet, mirëpo është proces qëzgjat, pra nuk mundet brendagjashtë muajve apo një viti tinumërosh. Sepse, ke persona qëshkojnë për 1, 2, 3 muaj dhekthehen, ka persona që shkojnëpër 6 muaj e kthehen, ka katego-ri të ndryshme që duhet shikuarnë gjitha aspektet”, u shpreh Ade-mi për KOHA.

Ministri përDiasporën, EdmondAdemi, thotë se shifrate fundit tregojnë përrreth 460 milionë euronë nivel vjetor, mjetekëto që vijnë ngaremitencat ediasporës. "Këto janëmjete që hyjnënëpërmjet sistemit tëbankave apo 'moneytransfere'. Mirëpo,jozyrtarisht - meqëkemi edhe kesh, janëdiku 800 milionë,madje disa vite edhenë 1 miliardë eurokanë arritur...", thotëAdemi

Koha


Shkup, 1 shkurt - Gjatë javës së ka-luar (nga 22 janari deri më 28 ja-nar), në Maqedoni janë regjistruar1085 të sëmurë nga gripi, që ështërritje për 70 për qind krahasuarme javën para saj kur ishin regji-struar 637 persona të sëmurë, ci-tohet në raportin që në ueb faqene saj e publikoi Instituti për shën-det publik. Në krahasim me sezo-nin e kaluar kur ishin regjistruar1.919 raste, ekziston zvogëlim përnëntë për qind nga numri i të së-murëve në javën e katërt të vitit.Incidenca e regjistruar këtë javëpër herë të parë këtë sezon ështëmbi kufirin javor të aktivitetit se-zonal të virusit të gripit, përkatësi-

sht është arritur pragu i hyrjes sësezonit të gripit. Në javën e katërttë vitit numri më i madh i të së-murëve - 699 janë paraqitur tegrupi më i madh i të rriturve prej15-64 vite, ndërsa incidencë më elartë prej 71,7 në 100.000 banorë uregjistrua te fëmijët e moshës prej5-14 vjet. Këtë javë numri më imadh i personave të sëmurë - 292dhe incidenca më e lartë 243,8 në100.000 banorë është paraqiturnga rajoni i Njësisë rajonale Gosti-var. Prej gjithsej 31 njësive rajona-le në vend, në rajonin e njësiverajonale Gostivar dhe Dibër regji-strohet aktivitet i mesëm, i rajonittë nëntë qendrave për shëndet pu-

blik/njësi rajonale regjistrohetaktivitet i ulët (sezonal) në 11 një-si rajonale regjistrohet aktivitetshumë i ulët i virusit të gripit,ndërsa nëntë njësitë rajonale tëtjera këtë javë nuk kanë paraqiturtë sëmurë nga gripi/ sëmundje tëngjashme me gripin. Deri tani nësezonin 2017/2018 numri i tërësi-shëm i rasteve të paraqitura mesëmundje të ngjashme të gripitarrin 3.478. Numri i regjistruar irasteve është shumë më i vogël nëkrahasim me periudhën e njëjtëtë sezonit të kaluar kur ka pasur32.934 të sëmurë. Gjithsej në këtësezon, janë paraqitur persona tësëmurë nga 25 qendra për shëndet

publik/njësi rajonale. Deri tani,numri më i madh i personave tësëmurë - 887 janë regjistruar nëNJR Gostivar dhe 413 në QSHP Te-

tovë, ndërsa incidencë më emadhe prej 1.091,7 në 100.000 ba-norë është regjistruar në rajonin eNJR Dibër.

Deri më 15 marstë paraqiten tëardhurat shtesëShkup, 1 shkurt - Drejtoria për tëArdhura Publike ju bën thirrjeqytetarëve deri më 15 mars të pa-raqesin të ardhurat vjetore tati-more nëse në vitin 2017 kanë rea-lizuar të ardhura shtesë në venddhe jashtë vendit. Siç informojnë,duhet të paraqiten të ardhurat erealizuara në bazë të çmimeve,bonuseve dhe kompensimevetjera nga marrëdhënia e punës,qirave (dhënia e pronës - qira), tëdrejta autoriale dhe të drejta ngapronësia industriale, dividendët,pjesëmarrje në përfitime dhe in-teresa nga huat të dhëna perso-nave fizikë dhe juridikë, përfiti-me kapitale nga shitja epjesëmarrjes në kapital dhepronë të patundshme, përfitimenga lojërat e fatit, lojërat elektro-nike të fatit, lojëra shpërblyesedhe lojëra interaktive të fatit nëvlerë më të lartë se 5.000 denarësipas fitimit individual, të ardhu-rave nga lojërat e fatit përmes fa-qeve të huaja të specializuara nëinternet, të ardhura nga interne-ti për shembull e-tregti, shërbi-me të kryera përmes faqeve tëspecializuara, parashikime - re-zultate të ekipeve për ndeshjesportive, të ardhura personalenga jashtë vendit për aktivitetelidhur me punën në Maqedoni,angazhimi i punës në ambasadë,në organizata ndërkombëtare...dhe lloje tjera shtesë të të ardhu-rave, të realizuara jashtë pagësose pensionit të rregullt. Para-qitja e të ardhurave vjetore tati-more mund të merret nga uebfaqja e DAP-it dhe të dorëzohetnë sportelet tatimore, përmespostës ose në mënyrë elektro-nike. Nga Drejtoria përkujtojnëse me qëllim të përshtatjes nëkohë të mënyrës së re të para-qitjes, llogaritja dhe pagesa e ta-timit personal mbi të ardhuratqë çdo qytetar të regjistrohet nësistemin e-Tatimi personal.

Shkup, 1 shkurt - Vendimi i Prokuro-risë Publike në lidhje me rastin elehonës në një institucion shën-detësor privat, konkretisht në spi-talin private "Sante Plus" në Shkupdo të sillet pas grumbullimit tëdokumentacionit të nevojshëm

dhe pas marrjes së protokollit tëautopsisë prej Institutit përMjekësi Ligjore. "Gjatë ditës së dje-shme në Prokurorinë Publike The-melore Shkup erdhi njoftim prejSPB Shkup lidhur me vdekjen elehonës në një institucion privat

shëndetësor në Shkup. Prokuroripublik kompetent nga ProkuroriaPublike Themelore solli urdhrapër grumbullimin e dokumenta-cionit të nevojshëm dhe të dhë-nave", kumtoi Prokuroria Publike.Pas shqyrtimit dhe analizës së ma-

terialit të mbërritur dhe pasmarrjes së protokollit të obduk-sionit nga Instituti për MjekësiLigjore, deontologji kriminalistedhe mjekësor, siç është theksuarnë kumtesë, do të sillet vendim iprokurorial.

RRITET NUMRI I TË INFEKTUARVE

1085 të sëmurë nga gripi|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||

Prokuroria do ta zbardh rastin e vdekjes së lehonës

DERI NJË MILIARDË EURO NË VIT VIJNË NGA JASHTË MAQEDONISË

Diaspora shpëton shtetin

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


Laura PAPRANIKU

Shkup, 1 shkurt - Me gjithë rezultatete dobëta që kanë treguar në vazh-dimësi nxënësit tanë nëpër testi-met ndërkombëtare të matjes sënjohurive, në Maqedoni nuk ështëbërë ende diçka konkrete për të gje-tur shkaqet kryesore dhe për tërekomanduar propozimet përzgjidhjen e problemit. Hulumtimetë mirëfillta shkencore, të ndërmar-ra nga institucione shtetërore, konk-retisht nga Ministria e Arsimit dheShkencës (MASH) mungojnë sot ekësaj dite, pa çka se dy herë radha-zi, PISA 2013 dhe PISA 2015 e radhi-ti Maqedoninë në mesin e tre-katërvendeve të fundit në botë. Kështu,nga testimet e fundit për nivelin editurive për shkencë, lexim dhe ma-tematikë në mesin e 70 vendeve nëbotë, Maqedonia u rangua në ven-din e 67 për shkencë dhe lexim dhenë vendin 66 për matematikë.

Organizata Qytetare “FinanceThink”, duke vlerësuar rezultatet nëfjalë konsideronte se dominimi imetodave tradicionale me të cilatmësimdhënësit janë përcjellës tëdijeve kurse nxënësit pranues pa-siv, janë një prej arsyeve që i kanëlënë kaq prapa nxënësit e Maqedo-nisë. Testimet me nxënësit e mo-shës 15 vjeçare, kishin treguar sevetëm 1 për qind e tyre kanë arritjetë shkëlqyeshme në të paktën njëlëndë, ndërsa mbi 52 për qind kanërezultatet të dobëta në të gjithalëndët.

Këtë gjetje janë krejtësisht tëkundërta me suksesin që kanënxënësit tanë nëpër dëftesat e tyre,gjë që tregon edhe për cilësinë ja-

shtëzakonisht të dobët të vlerësi-mit të nxënësve në Maqedoni. Mirë-po, pavarësisht kësaj, shkollat kanëngecur në vend sa i takon transfor-mimit dhe krijimit të kushteve përmësim cilësor. Për më tepër mun-gojnë edhe hulumtime gjithëpërf-shirëse të iniciuara nga MASH-i.Gati se çdo herë analizat kufizohennë hulumtime të organizatave joqeveritare. Kështu, një hulumtim iFondacionit për Iniciativa Arsimoredhe Kulturore në Maqedoni, ka sjel-lë gjetje interesante që flasin nëmënyrë të drejtpërdrejtë për perfor-mansat e leximit të nxënësve sipasgjuhës në të cilën e zhvillojnë mësi-min. Hulumtimin në nivel nacional,i realizuar në vitit 2016 dhe ku ishin

të përfshirë 8 mijë nxënës të 336shkollave fillore (në klasë të dytë, tëtretë dhe të katërt), edhe pse shumëlarg standardit ndërkombëtar, tre-gon se nxënësi shqiptarë janë më tëshkathët në lexim se nxënësit ma-qedonas dhe turq. Matjet për saktë-sinë e leximit tregojnë se te nxënë-sit që mësojnë në gjuhënmaqedonase, në klasë të dytë, tëtretë dhe të katërt tregojnë se mesa-tarja e shkronjave të lexuara saktënë një minutë është 78, 88 dhe 104.Ndërkaq, te nxënësit që mësojnënë gjuhën shqipe e njëjta mesatareështë 84, 96 dhe 106 shkronja, kur-se te nxënësit turq 77, 95 dhe 103. Nënivel nacional, nxënësit shqiptarëqëndrojnë më mirë edhe në fjalë të

lexuara saktë në leximin e tregime-ve edhe atë me 47, 70 dhe 89 përdalim prej maqedonasve të cilëtkanë mesatare prej 44, 68 dhe 94apo të turqve të cilët janë ende mëposhtë me 27 dhe 47 fjalë. Por pa-varësisht kësaj, si shqiptarët ashtuedhe maqedonasit dhe turqit janëshumë larg standardevendërkombëtare. Fjalët e lexuarasaktë në tregim, në Shtete e Ba-shkuara të Amerikës, sipas këtij hu-lumtimi janë nga 47 deri 53 fjalë nëklasë të dytë, nga 72 deri 89 në kla-së të tretë dhe nga 92 deri në 107 nëklasë të katërt.

Megjithatë ngecjet më tëmëdha vërehen tek të lexuarit mekuptim. Nëse me standardin

ndërkombëtar një nxënës llogari-tet se lexon me logjikë në rastet kurështë në gjendje t’iu përgjigjet 80për qind të pyetjeve të parashtrua-ra, këto përqindje në Maqedonijanë shumë më të ulëta. Hulumtimii Fondacionit për Iniciativa Arsimo-re dhe Kulturore, tregon se tenxënësit e klasave të dyta saktësia epërgjigjeve të dhëna nuk kalon 40përqindëshin për maqedonasit, 35për shqiptarët dhe 20 për turqit. Nëklasë të tretë kemi 60 për qind përmaqedonasit, 55 për shqiptarët dhe40 për turqit. Ky hulumtim, edhepse me fëmijë të moshës nga 7 derinë 10 vjet, konfirmon rezultat e te-stimeve PISA që bëhen me nxënëstë moshës 15 vjeçare.

Evis HALILI

Shkup, 1 shkurt - Emërimet në postetdrejtuese në institucionet e kulturësdo të shtyhen sërish. Shumë ush-trues detyre do të vazhdojnë tëmbajnë po ato pozicione deri nëndryshimin e statusit të institucio-nit, që duhet të harmonizohet mendryshimet ligjore të miratuara njëjavë më parë nga Parlamenti. Po ash-tu, partnerët e koalicionit ende nuk ekanë vendosur se cilat drejtori do tëudhëhiqen nga kuadro shqiptarë. NëMinistrinë e Kulturës nuk kanëndonjë informacion për numrin edrejtorive tek të cilat synohet të emë-rohen kuadro shqiptarë. Si institu-cione më kryesore që aktualisht drej-tohen nga kuadro shqiptarë janëQendra Nacionale e Konservimit, Ga-

leria Nacionale, Galeria e Tetovës,Qendra e Konservimit në Gostivar, etë tjera. Kësaj liste mund t’i shtohetMuzeu Arkeologjik, ndërsa për drej-tori të tjera, si Qendra memoriale eNënë Terezës, Teatri i fëmijëve dhe tërriturve që është pretenduar në vitese do të drejtohen nga shqiptarëduket se kanë dalë nga lista. Në Mi-nistrinë e Kulturës vonesat në shpal-ljen e konkurseve i arsyetojnë mendryshimet e kritereve të konkurri-mit. Sipas tyre, pjesa më e madhe einstitucioneve, mbi 60, do të vazh-dojnë të funksionojnë me drejtorëtaktualë, ose me të tjerë, në rastin eskadimit të mandateve.

“Konkurset do të shpallenatëherë kur edhe çdo institucion dotë ndryshojë statusin, i cili duhet tëjetë në përputhje me ndryshimet e

bëra në Ligjin për Kulturë dhe krite-ret e reja për emërimet. Deri sa tëbëhet ky proces drejtorët aktualë dotë vazhdojnë të jenë në ato poste, nërast se skadojnë mandatet, do tëemërohen të rinj, ose atyre aktualëdo t’i zgjaten mandatet”, thotë kë-shilltari i ministrit të kulturës, PetritSaraçini. Një prej institucioneve që ika adaptuar ndryshimet ligjore ështëDrejtoria e Mbrojtjes së Trashëgimi-së Kulturore, e cila ka shpallurkonkurs për emërimin e një drejtoritë ri (drejtohet nga ushtrues detyre).Shumë institucione kryesore të kul-turës që prej shkarkimeve të disakohëve më parë prej më shumë segjashtë muaj udhëhiqen nga ush-trues detyre, mes të cilëve ka edhenga ato që kanë dhënë dorëheqje,siç ishte rasti i drejtorit (ushtrues

detyre) i Teatrit Nacional, DraganSpasov, dorëheqja e të cilit një ditëmë parë u miratua nga Ministria eKulturës. Sa i takon drejtorëve shqip-tarë në institucione si Galeria Nacio-nale, Qendra Nacionale e Konservi-mit, Teatri Shqiptar, Galeria e Tetovësnuk janë paralajmëruar ndryshimedhe gjasat janë që këto poste tëvazhdojnë t’i mbajnë kuadrot enjëjtë. Fillimisht konkurset për emë-rimin e drejtuesve të rinj u shtynëpër shkak të ciklit të zgjedhjeve loka-le. Ndërsa shkarkimet nga postet edrejtorëve nisën në muajin korrik, tëparët u shkarkuan drejtorët e Teatrittë Komedisë, Teatrit të fëmijëve, Mu-zeut të Maqedonisë, e të tjerë. Poashtu, emërime të reja priten edhenë drejtori të tjera, si Mbrëmjet epoetike të Strugës, Vera e Ohrit.

SHTYHEN EMËRIMET NË INSTITUCIONET E KULTURËS

S’ka drejtorë pa u ndryshuar statuset Shumë ushtruesdetyre do tëvazhdojnë tëmbajnë po atopozicione deri nëndryshimin estatusit tëinstitucionit, qëduhet tëharmonizohet mendryshimet emiratuara një javëmë parë në Ligjin eKulturës. Po ashtu,partnerët ekoalicionit ende nuke kanë vendosur secilat drejtori do tëudhëhiqen ngakuadro shqiptarë

||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||

SHKATHTËSIA E LEXIMIT

Nxënësit shqiptarë paraatyre maqedonas dhe turq

Një hulumtim i kryer nga fondacioni për Iniciativa Arsimore dhe Kulturore në Maqedoni, irealizuar më 8 mijë nxënës të 336 shkollave fillore, tregon se nxënësit shqiptarë janë më tëshkathët në lexim krahasuar me nxënësit maqedonas dhe turq. Pra, shqiptarët lexojnë mëshumë shkronja të sakta dhe me tepër fjalë pa gabime se sa nxënësit e tjerë. Por,pavarësisht kësaj, të gjithë janë shumë larg standardeve ndërkombëtare të leximit tërrjedhshëm dhe me logjikë, gjë e cila vërtetohet edhe me testimet ndërkombëtare PISA

Koha

Koha

8 MARKETINGKoha, e premte 2 shkurt, 2018

Në bazë të nenit 24 në lidhje me nenin 37 të Ligjit për shfrytëzim dhe posedim të mjeteve në pronësi të shtetit dhe të mjeteve në pronësi të komunave (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” nr. 78/15, 106/15, 153/15 dhe 190/16), ndërsa në pajtim me Raportin për vlerësimin e realizuar të Byrosë për ekspertiza gjyqësore SV V 134/17, të datës 15.12.2017, Shërbimi për punë të përgjithshme dhe të përbashkëta të Qeverisë së Republikës së Maqedonisë, publikon

SHPALLJE nr. 01/2018

Të shpalljes për dhënie me qira të pronës së patundshme në Shkup – 16 (gjashtëmbëdhjetë) bife në pronësi të Republikës së Maqedonisë për mes ANKANDIT PUBLIK ELEKTRONIK

I. LËNDË E ANKANDIT PUBLIK ELEKTRONIK Lëndë e ankandit publik elektronik është dhënie me qira e pronës së

patundshme me qëllim për ofrim të shërbimeve hotelerike – 16 (gjashtëmbëdhjetë) bife, të cilat gjenden në objektet e ministrive dhe organeve të administratës shtetërore, për periudhë prej dy vjet.

II. TË DHËNAT PËR OBJEKTET E PATUNDSHME TË CILAT JEPEN

ME QIRA 1) Bife numër 1, në Ministrinë për shoqëri informatike, në rr. “Sv. Kiril

i Metodij” nr. 54, Shkup, ndërtesa 1, hyrja 1, PK nr. 11613, KK Qendër 1, LP nr. 53637, në përdhese, me sipërfaqe prej 9 m2;

2) Bife numër 2, në Agjencinë për barëra dhe mjete mjekësore, në rr. “Sv. Kiril i Metodij” nr. 54, Shkup, ndërtesa 1, hyrja 1, PK nr. 11613, KK Qendër 1, LP nr. 53637, në katin 1, me sipërfaqe prej 24 m2;

3) Bife numër 3, në Ministrinë e vetëqeverisjes lokale, në rr. “Sv. Kiril i Metodij” nr. 54, Shkup, ndërtesa 1, hyrja 1, PK nr. 11613, KK Qendër 1, LP nr. 53637, në katin 2, me sipërfaqe prej 10,50 m2;

4) Bife numër 4, në Komisionin shtetëror të zgjedhjeve, në rr. “Sv. Kiril i Metodij” nr. 54, Shkup, ndërtesa 1, hyrja 1, PK nr. 11613, KK Qendër 1, LP nr. 53637, në katin 4, me sipërfaqe prej 4,80 m2;

5) Bife numër 5, në Entin shtetëror të statistikave, në rr. “Dame Gruev” nr. 4, Shkup ndërtesa 1, hyrja 1, PK nr. 13478, KK Qendër 1, LP nr. 103028, në katin1, , me sipërfaqe prej 16,14 m2;

6) Bife numër 6, në Ministrinë e transportit, në rr. “Dame Gruev” nr. 6, Shkup, ndërtesa 1, hyrja 1, PK nr. 13478, KK Qendër 1, LP nr. 103028, në katin 7, me sipërfaqe prej 54,52 m2;

7) Bife numër 7, në Ministrinë e punës, në rr. “Dame Gruev” nr. 14- , Shkup, ndërtesa 1, hyrja 1, PK nr. 11943/1, KK Qendër 1, LP nr. 101656, bodrum, me sipërfaqe prej 94,76 m2;

8) Bife numër 8, në Ministrinë e punëve të jashtme, në rr. “Filipi i dytë i Maqedonisë” nr. 7, Shkup, ndërtesa 1, hyrja 1, PK nr. 13829/8, KK Qendër 1, LP nr. 55711, në katin 1, me sipërfaqe prej 339,10 m2;

9) Bife numër 9, në Ministrinë e kulturës, në rr. “Gjuro Gjakoviq” nr. 61, Shkup, ndërtesa 1, hyrja 1, PK nr. 9819, KK Qendër 1, LP nr. 53461, bodrum, me sipërfaqe prej 90,29 m2;

10) Bife numër 10, në Ministrinë e bujqësisë, në rr. “Aminta Treti” nr. 2, Shkup, ndërtesa 1, hyrja 1, PK nr. 5340/1 KK Qendër 1, LP nr. 106777, në përdhese, me sipërfaqe prej 69,140 m2;

11) Bife numër 11, në Ministrinë e drejtësisë, rr. “Dimitrie Çupovski” nr. 9, Shkup, ndërtesa 1, hyrja 1, PK nr. 11952, KK Qendër 1, LP nr. 10092, në përdhese, me sipërfaqe prej 54,58 m2;

12) Bife numër 12, në Ministrinë e ekonomisë, në rr. “Jurij Gagarin” nr. 15, Shkup, ndërtesa 1, hyrja 1, PK nr. 3, KK Qendër 2, LP nr. 5210, në katin 2, me sipërfaqe prej 11,10 m2;

13) Bife numër 13, në Qendrën për menaxhim me kriza, rr. “Dimçe Mirçev” nr. 9, Shkup, ndërtesa 1, hyrja 1, PK nr. 2499 , KK Qendër 2, LP nr. 57255, në katin 4, me sipërfaqe prej 7 m2;

14) Bife numër 14, në Sekretariatin për çështje evropiane, në rr. “Kej Dimitar Vllahov” nr. 4, Shkup, ndërtesa 2, hyrja 1, PK nr. 9521, KK Qendër 1, LP nr. 9099, në katin4, me sipërfaqe prej 8 m2;

15) Bife numër 15, në Ministrinë e mjedisit jetësor dhe planifikimit hapësinor, në rr. “Kej Dimitar Vllahov” pn (objekti i RTVM), Shkup, ndërtesa 3, hyrja 1, PK nr. 12231, KK Qendër 1, LP nr. 9157, në katin 10, me sipërfaqe prej 13,65 m2;

16) Bife numër 16, në Shërbimin për punë të përgjithshme dhe të përbashkëta të Qeverisë së Republikës së Maqedonisë, në Bul. “Kuzman Josifovski Pitu” nr. 17 (objekti QT Skopjanka), Shkup, PK nr. 315 , KK Kisella Vodë 2, LP nr. 49418, në katin 2, me sipërfaqe prej 12 m2;

III. TË DREJTË PËR PJESËMARRJE Të drejtë për pjesëmarrje në ankandin publik elektronik kanë të gjitha

palët e vendit dhe të huaja që përmbushin kushtet në vijim: 1) Të jetë i regjistruar në Regjistrin qendror të Republikës së

Maqedonisë për kryerje të veprimtarisë që ka të bëjë me lëndën ankandit publik elektronik;

2) Në pesë vitet e fundit të mos u jetë shqiptuar vendim i plotfuqishëm për pjesëmarrje në organizatë kriminale, korrupsion, mashtrim ose larje parash;

3) Të mos u jetë shqiptuar dënim dytësor ndalesë për pjesëmarrje në procedura të thirrjes publike, ndarje të marrëveshjeve për furnizime publike dhe marrëveshje për partneritet publik-privat;

4) Të mos u jetë shqiptuar dënim dytësor ndalim i përkohshëm ose përhershëm për kryerje të veprimtarisë së veçantë;

5) Të mos jetë në procedurë të falimentimit dhe në procedurë për likuidim;

6) Të mos ketë të papaguara tatime, kontribute ose pagesa të tjera publike;

7) Të mos u jetë shqiptuar sanksion kundërvajtjeje – ndalesë për kryerje të profesionit, veprimtarisë ose detyrës, ose ndalesë të përkohshme për kryerje të veprimtarisë së veçantë dhe të kenë së paku pesë të punësuar në momentin e parashtrimit të fletëparaqitjes;

8) Të ketë së paku 5 (pesë) të punësuar në momentin e parashtrimit të fletëparaqitjes;

Nëse ofertuesi – subjekti i huaj juridik, në pajtim me dispozitat pozitive ligjore të vendit ku ka seli, nuk mund të parashtrojë ndonjë dokument për dëshmi të kushteve të kërkuara, mund të parashtrojë deklaratë të vërtetuar në organin kompetent.

IV. KUSHTET PËR PJESËMARRJE NË ANKANDIN PUBLIK

ELEKTRONIK: Subjektet e interesuara juridike parashtrojnë Fletëparaqitje

elektronike për pjesëmarrje në ankandin publik, në pajtim me kushtet e Shpalljes, që duhet të përmbajë të gjitha të dhënat dhe dëshmitë, që janë përcaktuar në shpallje për ankand publik elektronik, në internet faqen në vijim: http//e-aukcii.finance.gov.mk

Ofertuesit e interesuar, krahas fletëparaqitjes elektronike, parashtrojnë dhe fletëparaqitje në formë të shkruar në zarf të mbyllur me shënim “mos hap” dhe me shenjë “për shpallje për dhënie me qira të pronave të patundshme numër 01/2018”, të adresuar deri tek Shërbimi për punë të përgjithshme dhe të përbashkëta të Qeverisë së Republikës së Maqedonisë, në bul. “Kuzman Josifovski Pitu” nr. 17, Shkup.

Fletëparaqitja duhet të jetë e plotësuar dhe nënshkruar me dorë nga personi përgjegjës ose i autorizuar nga ai (e bashkëngjitur të

parashtrohet edhe autorizimi), me të dhënat e përgjithshme të ofertuesit, personi për kontakt me numër telefoni edhe e-mail adresë në të cilin do të parashtrohet emri përdorues dhe shifra për pjesëmarrje në ankandin publik elektronik.

Informacione shtesë për shumën e çmimeve të shërbimeve hotelerike, të përcaktuara nga ana e Shërbimit, ofertuesit e interesuar mund të marrin në Arkivin e Shërbimit, përmes personit përgjegjës ose i autorizuar prej tyre (në shtojcë të parashtrohet edhe autorizimi) i ofertuesit.

Së bashku me fletëparaqitjen parashtrohen shtojcat në vijim: 1) Vërtetim për veprimtari të regjistruar, të dhënë nga Regjistri

qendror i Republikës së Maqedonisë; 2) Deklaratë se në 5 vitet e fundit ofertuesit nuk i është shqiptuar

vendim i plotfuqishëm për pjesëmarrje në organizatë kriminale, korrupsion, mashtrim ose larje parash, të dhënë edhe nënshkruar me dorë nga vet personi përgjegjës i ofertuesit, jo më të vjetër se nga omenti i publikimit të shpalljes;

3) Vërtetim nga Regjistri i dënimeve për vepra të kryera penale të subjekteve juridike se nuk i është shqiptuar dënim dytësor ndalesë për pjesëmarrje në procedura për thirrje publike, ndarje të marrëveshjeve për furnizim publik dhe marrëveshje për partneritet publik-privat, të dhënë nga organi kompetent në vendin ku është regjistruar operatori ekonomik, ndërsa në Republikën e Maqedonisë organi kompetent për dhënie të këtij vërtetimi është Regjistri qendror i Republikës së Maqedonisë, jo më të vjetër se 6 muaj nga dita e publikimit të shpalljes;

4) Vërtetim të Regjistrit të dënimeve për vepra të kryera penale të subjekteve juridike se nuk i është shqiptuar dënim dytësor ndalesë e përkohshme ose e përhershme për kryerje të veprimtarisë së veçantë, të dhënë nga organi kompetent në vend ku është regjistruar operatori ekonomik, ndërsa në Republikën e Maqedonisë organ kompetent për dhënie të këtij vërtetimi është Regjistri qendror i Republikës së Maqedonisë, jo më të vjetër se 6 muaj nga dita e publikimit të shpalljes;

5) Vërtetime se nuk është hapur procedurë për falimentim dhe se nuk është hapur procedurë për likuidim, të dhënë nga organi kompetent në vendin ku është regjistruar operatori ekonomik, ndërsa në Republikën e Maqedonisë organ kompetent për dhënie të këtij vërtetimi është Regjistri qendror i Republikës së Maqedonisë, jo më të vjetër se 6 muaj nga dita e publikimit të shpalljes;

6) Vërtetim për tatime, kontribute dhe pagesa tjera publike të paguara nga organi kompetent i vendit ku është regjistruar operatori ekonomik, ndërsa në Republikën e Maqedonisë, organi kompetent për dhënien e këtij vërtetimi është Drejtoria për të hyra publike, jo më të vjetër se 6 muaj nga dita e publikimit të shpalljes;

7) Vërtetim se me vendim të plotfuqishëm gjyqësor nuk i është shqiptuar sanksion kundërvajtjeje ndalesë për kryerje të profesionit, veprimtarisë ose detyrës, gjegjësisht ndalesë të përkohshme për kryerje të veprimtarisë së veçantë, të dhënë nga organi kompetent në vendin ku është regjistruar operatori ekonomik, ndërsa në Republikën e Maqedonisë organ kompetent për dhënie të këtij vërtetimi është Regjistri qendror i Republikës së Maqedonisë, jo më të vjetër se 6 muaj nga dita e publikimit të shpalljes;

8) Pasqyrë të regjistrimeve/çregjistrimeve si dëshmi se ka së paku 5 persona të punësuar, jo më të vjetër se nga dita e publikimit të shpalljes (02.02.2018), të dhënë nga Agjencia për punësim e Republikës së Maqedonisë ose nëse bëhet fjalë për ofertues – person i huaj, nga organi kompetent nga vendi ku ka seli;

9) Gjendja aktuale e ofertuesit, të dhënë nga Regjistri qendror i Republikës së Maqedonisë;

10) Ofertë e cila do të përmbajë të dhëna të sakta për të cilën patundshmëri ofertuesi do të licitojë;

11) Garanci bankare për seriozitet të ofertës në shumë prej 2% të vlerës së përgjithshme të vlerësuar për pronën e patundshme për të cilën liciton, me kohëzgjatje të së njëjtës prej 30 ditë nga dita e publikuar si afat përfundimtar për parashtrim të fletëparaqitjeve (12.02.2018);

Shpallja zgjatë 10 (dhjetë) ditë kalendarike, duke filluar nga 02.02.2018 (e premte), deri më 12.02.2018 (e hënë).

Ankandi publik do të mbahet në mënyrë elektronike, në internet adresën në vijim: http//e-aukcii.finance.gov.mk

Ankandi publik do të realizohet më datë 14.02.2018 (e mërkurë).

V. ÇMIMI FILLESTAR I QIRASË, SHUMA E GARANCISË BANKARE

DHE TERMINI I ANKANDIT PUBLIK Çmimi fillestar i qirasë mujore pa TVSH të përfshirë është:

1) Bife nr. 1 - Shuma e qirasë mujore është 2.511,00 denarë; - Çmimi i përgjithshëm i vlerësuar i objektit është 502.200,00 denarë; - Garancia bankare prej 2% është 10.044,00 denarë; - Ankandi publik do të fillojë në ora 09:00 dhe zgjatë deri në ora

09:15; 2) Bife nr. 2 - Shuma e qirasë mujore është 6.336,00 denarë; - Çmimi i përgjithshëm i vlerësuar i objektit është 1.267.200,00 denarë; - 2% 25.344,00 denarë; - Ankandi publik do të fillojë në ora 09:30 dhe zgjatë deri në ora

09:45; 3) Bife nr. 3 - Shuma e qirasë mujore është 2.940,00 denarë; - Çmimi i përgjithshëm i vlerësuar i objektit është 588.000,00 denarë; - Garancia bankare prej 2% është 11.760,00 denarë; - Ankandi publik do të fillojë në ora 10:00 dhe zgjatë deri në ora

10:15; 4) Bife nr. 4 - Shuma e qirasë mujore është 1.544,00 denarë; - Çmimi i përgjithshëm i vlerësuar i objektit është 308.800,00,00

denarë; - Garancia bankare prej 2% është 6.176,00 denarë; - Ankandi publik do të fillojë në ora 10:30 dhe zgjatë deri në ora

10:45; 5) Bife nr. 5 - Shuma e qirasë mujore është 4.229,00 denarë; - Çmimi i përgjithshëm i vlerësuar i objektit është 845.800,00,00

denarë; - Garancia bankare prej 2% është 16.916,00 denarë;

- Ankandi publik do të fillojë në ora 11:00 dhe zgjatë deri në ora 11:15;

6) Bife nr. 6 - Shuma e qirasë mujore është 14.860,00 denarë; - Çmimi i përgjithshëm i vlerësuar i objektit është 2.972.000,00 denarë; - Garancia bankare prej 2% është 59.440,00 denarë; - Ankandi publik do të fillojë në ora 11:30 dhe zgjatë deri në ora

11:45; 7) Bife nr. 7 - Shuma e qirasë mujore është 23.134,00 denarë; - Çmimi i përgjithshëm i vlerësuar i objektit është 4.626.800,00 denarë; - Garancia bankare prej 2% është 92.536,00 denarë; - Ankandi publik do të fillojë në ora 12:00 dhe zgjatë deri në ora

12:15; 8) Bife nr. 8 - Shuma e qirasë mujore është 95.965,00 denarë; - Çmimi i përgjithshëm i vlerësuar i objektit është 19.193.000,00

denarë; - Garancia bankare prej 2% është 383.860,00 denarë; - Ankandi publik do të fillojë në ora 12:30 dhe zgjatë deri në ora


13:15; 10) Bife nr. 10 - Shuma e qirasë mujore është 20.327,00 denarë; - Çmimi i përgjithshëm i vlerësuar i objektit është 4.065.400,00 denarë; - Garancia bankare prej 2% është 81.308 ,00 denarë; - Ankandi publik do të fillojë në ora 13:30 dhe zgjatë deri në ora



14:45; 13) Bife nr. 13 - Shuma e qirasë mujore është 1.960,00 denarë; - Çmimi i përgjithshëm i vlerësuar i objektit është 392.000 ,00 denarë; - Garancia bankare prej 2% është 7.840,00 denarë; - Ankandi publik do të fillojë në ora 15:00 dhe zgjatë deri në ora




16:45; VI. AFATI PËR PARASHTRIMIN E FLETËPARAQITJEVE Fletëparaqitjet elektronike për pjesëmarrje në ankandin publik mund të

parashtrohen deri më 12.02.2018 deri në mesnatë. Fletëparaqitjet e shtypura me tërë dokumentacionin e bashkëngjitur

parashtrohen në Arkivin e Shërbimit, në adresën: Shërbimi për punë të përgjithshme dhe të përbashkëta të Qeverisë së Republikës së Maqedonisë, bul. “Kuzman Josofovski Pitu” nr. 17, Shkup, deri më 12.02.2018, më së voni deri në ora 16.30.

VII. PROCEDURA Komision i kryen evaluimin e fletëparaqitjeve të arritura, më së voni

deri më 13.02.2018; Fletëparaqitjet të cilat nuk janë të kompletuara me të gjitha dëshmitë të

theksuara në fletëparaqitje, do të refuzohen dhe nuk do të marrin pjesë në ankandin publik elektronik për çka do të informohen në mënyrë elektronike.

Ofertuesve me fletëparaqitje të kompletuara me dëshmitë e nevojshme për përmbushje të kushteve të kërkuara, u dërgohet emër përdorues dhe shifër për pjesëmarrje në ankandin publik elektronik, në e-mail adresë të cilën janë të obliguar ta shënojnë në fletëparaqitje.

Ankandi publik fillon me publikimin e çmimit fillestar të qirasë mujore për secilën Bife veç e veç dhe realizohet përmes licitacionit nga ana e pjesëmarrësve.

Komisioni pas përfundimit të ankandit publik përpilon procesverbal për ankandin e realizuar publik.

Pjesëmarrësit kanë të drejtë për Ankesë vetëm përmes procedurës për ankand publik deri tek Komisioni pranë Shërbimit në afat prej 24 (njëzetekatër) orë nga mbajtja e ankandit publik.

Për ofertues më të volitshëm konsiderohet pjesëmarrësi i cili ka ofruar çmimin më të lartë të qirasë dhe me atë lidhet Marrëveshje për qira për shërbimet hotelerike.

Shpenzimet për solemnizim të marrëveshjes bien mbi qiramarrësin.


Urim HASIPI

Tetovë, 1 shkurt - Sektori për Punë tëBrendëshme në Tetovë në koordi-nim me Stacionin për siguri në ko-munikacionin rrugor në Tetovëdhe me pushtetin lokal dhe ndër-marrjen publike Rrugët e Maqe-donisë, pas analizave paraprake -ka larguar dhjetëra pengesa nërrugë të cilët në mënyrë vullnetarejanë vendosur në disa rrugë. “Këtopengesa kryesisht prej betoni nërrugë janë larguar në fshatrat Si-niçan, Tenovë dhe Pirok, ndërsa kjodo të bëhet edhe në shumë vendeku të njejtat janë vendosur paasnjë procedurë dhe dakordimine nevojshëm të Ministrisë së Punë-ve të Brendëshme në bazë të ligjitpër siguri në komunikacionin rru-gor”, njoftuan nga Policia. Nga anatjetër, të njejtat ishin vendosur ngaana e banorëve për shkak të siguri-së në rrugët regjionale në rajonin ePollogut, ku dukshëm ishin shtuaredhe aksidentet. “I kemi vendosurpara disa viteve për shkak të sigu-

risë së këmbësorëve, sepse në këtorrugë ka frekuentim të madh të au-tomjeteve dhe shpeshherë kanëpësuar edhe fëmijët, të cilëtshkojnë në shkollë përgjatë këtyrerrugëve. Me vendosjen e këtyrendoshta edhe pa ndonjë rregull,por është ulur numri i aksidenteveme këmbësorë”, thonë banorët qëjetojnë në këtë zonë. Krahas kësaj,rruga Tetovë-Pirok është kthyer nënjë rrugë mjaft të rrezikshmekohëve të fundit. Kësisoj, rrugaregjionale Tetovë-Pirok është bërëtmerr i vërtetë për vozitësit dhekëmbësorët. Kjo rrugë, e cila kalonpërmes fshatrave të Tetovës dheKomunës së Bogovinës gjatë këtijviti është shndërruar në arenë ak-sidentesh të cilët në shumë rastejanë edhe të pazakonshme. Muretë thyera të shtëpive, shtylla elek-trike të goditura, dëmtime të mu-reve të varrezave, shkelje tëkëmbësorëve, hyrje me veturë nëburektore, dëmtim të reklamave

të pompës së benzinës... janëvetëm disa nga aksidentet që kanëndodhur kohëve të fundit në këtërrugë.

Pikërisht këto kishin qenë ar-syet që ishin vendosur edhe pen-gesa rrugore për të ngadalësuarshpejtësinë e qarkullimit të au-tomjeteve. “Fëmijët kanë vetëmnjë trotuar në njërën anë të rrugëspër të lëvizur, por ata duhet që tëkalojnë rrugën dhe janë në rrezik.Kërkojmë që organet policore dhepushtetet lokale të marrin masaqë të krijojnë siguri në këtë rrugëpasi që bëhet fjalë për një gjatësiprej 2 kilometrave që përfshinëfshatin tonë”, thotë Shuip Kadriu,kryetar i Bashkësisë Lokale të fsha-tit Pallçisht. Sipas policisë, mos re-spektimi i procedurës adekuate nëkuadër të masave të veçanta përsiguri në komunikacion sanksio-nohet me procedurë adekuate dhedënimet janë nga 300 deri në4000 euro. "Si shkaktarë të këtyre

aksidenteve janë mospërshtatja eshpejtësisë me kushtet në rrugë.Si rrugë më kritike, shikuar nëaspektin e sigurisë, janë nga fsha-ti Poroj deri në Tearcë dhe në rajo-nin Bërvenicë-Çellopek. Sa i përketgjendjes së rrugëve Tetovë-Pirokdhe Tetovë-Jazhincë, ajo vlerë-sohet e mirë, ndërsa rruga Tetovë-Vollkovijë, e krahasuar me këta tëtjerat - dukshëm është më e vësh-tirë, në një gjendje të palakmuesh-me, që poashtu ndikon negativi-sht në sigurinë dhe kontribuon nëshkaktimin e aksidenteve”, tha Ma-rijan Josifovski, zëdhënës i Sektoritpër Punë të Brendshme në Tetovë.Krahas kësaj, në fillim të këtij vitijanë duke u realizuar edhe aksionetë përforcuara në komunikacionnga ana e pjesëtarëve të policisë,ku janë duke u kontrolluar sh-pejtësia, rregullshmëria teknike,parkimi dhe drejtimi i automjetitnën ndikim të alkoolit si dhe skadi-mi i regjistrimit.

Shkup, 1 shkurt - Në dy muajt e fundit, 40të pastrehë janë përkujdesur në vendine pranimit në Momin Potok të hapurpër shkak të temperaturave të ulëta, kukanë kaluar 692 net. "Në periudhën nga6 dhjetori i vitit të kaluar deri më 31 ja-nar të këtij viti për shkak të temperatu-rave ekstreme të ulëta është hapur Ven-di i pranimit për bujtje, i cili ka strehuartë pastrehë nga ora 20:00 në mbrëmjederi në orën 08:00 të mëngjesit. Në këtëperiudhë gjithsej janë realizuar 692bujtje nga ana e 40 të pastrehëve tëcilët njëherit kanë marrë edhe vakte meçaj të ngrohtë", kumtoi Kryqi i Kuq i Qy-tetit të Shkupit.

Nga gjithsej 692 bujtje, 610 bujtjejanë realizuar nga ana e burrave dhe 28bujtje nga ana e grave. Nga 40 personate pastrehë të përkujdesur, 34 janë bur-ra, ndërsa gjashtë janë gra. Prej tyre 11persona për herë parë kanë ardhur nëkëtë pikë për t'i marrë gjërat e nevojsh-me të cilat iu mungojnë. Janë an-gazhuar ekipe të cilat ishin 24 orë të

gatshëm për të reaguar në terren pasinformacionit për persona të gjetur nërrugë në gjendje të rëndë shëndetëso-re nga ana e qytetarëve, policisë,ndihmës së parë mjekësore, qendrësklinike dhe të ngjashme. Në terren janërealizuar nëntë intervenime. "Gjatëvalës së ftohtë Kryqi i Kuq ka angazhuar42 vullnetarë nga Ekipi për përgjigjegjatë katastrofave, si dhe shtatë perso-na nga shërbimi profesional pranëpikës për të pastrehë në Momin Potok.Gjatë temperaturave ekstreme të ulëtanë pikën për të pastrehë, katër resto-rante të Shkupit kanë dhuruar supë tëngrohtë për këtë grup personash, ndër-sa numër i madh i personave privatëkanë ndihmuar me veshje të ngrohtëdhe ushqim për këtë kategori të cenue-shme", thonë nga Kryqi i Kuq. Ata nëpunë kanë angazhuar tre të pastrehëtë cilëve njëherit u është ndihmuaredhe me pagesën e qirave mujore përstrehim deri në rregullimin e statusittë tyre si të punësuar.

Në Momin Potok për dy muajjanë përkujdesur 40 të pastrehë

Shilegovisiguron: Uji nuk do tështrenjtohetShkup, 1 shkurt - Kryetari i Qytetittë Shkupit, Petre Shilegov, mbe-tet në qëndrimin se derisa ështënë funksion nuk do të lejojë përshkaqe politike uji në Shkup të sh-trenjtohet, si dhe se vendimi i Ko-misionit Rregullator është jopari-mor dhe i motivuar për arsye tëtjera, e jo për nevoja reale. Thotëse derisa e udhëheq Qytetin nukdo ta zbatojë. Kërkesa për shtrenj-timin e ujit deri te Rregullatorja, eka parashtruar udhëheqësia pa-raprake NP "Ujësjellësi". Ai tha seanalizat që i kanë bërë kanë tre-guar se me shkurtimin e shpen-zimeve joproduktive edhe pa sh-trenjtimin e ujit mund tëmirëmbahen sistemet, posaçëri-sht ato filtruese. "Realisht nëShkup nuk ka nevojë për rritje tëçmimit, edhe pse ka ujë më të lirë",tha Shilegov duke u përgjigjur nëpyetjet e gazetarëve pas nënshkri-mit të Memorandumit për ndërti-min e filtruesve pranë Vardarit nërajonin qendror të qytetit. Krye-tari i Shkupit thotë se kërkesënderi te Komisioni Rregullator përshtrenjtime më të mëdha nga aiqë ky komision e ka miratuar sivendim, e ka parashtruar edheekipi menaxhues i udhëheqësisëparaprake dhe jo ekipi i ri.

Shkup, 1 shkurt - Ministri i Vetëqeverisje Lokale,Suhejl Fazliu, është takuar me përfaqësuesen epërhershme të UNDP-së në Republikën e Maqe-doni, Luisa Vinton. Në takim, Vinton shprehuinteresimin e UNDP-së për të vazhduar bashkë-punimin me Ministrinë për Vetëqeverisje Loka-le në avancimin e reformës në sistemin e vetë-qeverisjes lokale dhe decentralizimit, si dhe nëforcimin e kapaciteteve të Ministrisë për siguri-min e rolit koordinues në nivel horizontal dheatë vertikal. Ministri Fazliu theksoi se e vlerësonlartë interesin e UNDP-së për vazhdimin e ba-shkëpunimit. UNDP është partner i përher-

shëm i Ministrisë në zbatimin e procesit të de-centralizimit që nga fillimi dhe kuptohet se sfi-dat e kësaj fushe do të vazhdojmë t'i zgjidhimbashkërisht, tha ministri Fazliu. Në takim u bi-sedua edhe për zbatimin e dy projekteve ak-tuale përmes së cilëve Ministria për Vetëqeve-risje Lokale në bashkëpunim me UNDP ështëduke punuar për forcimin e kapaciteteve të ko-munave për përmirësimin dhe ofrimin e shërbi-meve si dhe përmirësimin e sistemit të qeveri-sjes vendore, përmes vendosjes së sistemit përmonitorimin e funksionimit të komunave, njof-ton Ministria e Vetëqeverisjes Lokale.

RRUGËT RAJONALE ENDE TË RREZIKSHMEQë nga fillimi i vititjanë duke u realizuaredhe aksione tëpërforcuara nëkomunikacion nga anae pjesëtarëve tëpolicisë, kukontrollohetshpejtësia,rregullshmëriateknike, parkimi dhedrejtimi i automjetitnën ndikim të alkoolit,si dhe skadimi iregjistrimit

UNDP, partner i rëndësishëm i MVL-së///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Koha

Policia mënjanon“pengesat”rrugore

10 FORUMKoha, e premte 2 shkurt, 2018

Themelues: Arben Ratkoceri dhe Lirim Dullovi

E p

ërd

itsh

me

in

form

ati

ve

ww

w.k

oh

a.m

k

Botues: Koha Production SHPK | Adresa e botuesit dhe redaksisë: Bul. Goce Delçev nr.11, | Q.T. Mavrovasja lok.14 - përdhesë, Shkup | Gazetë ditore - botohet çdo ditë përveç të dielës | Shtypi dhe distribuimi:“Adria Media Ballkan” - rr. 852 nr.62, Shkup, 5000 kopje | Data e shtypjes e enjte 1 shkurt | Numri i parë i gazetës doli më 22 Nëntor 2006Drejtor: Lirim DULLOVI | Kryeredaktor: Vedat MEMEDALIU | Redaktor përgjegjës: Emin AZEMI | Ndihmëskryeredaktor: Evis HALILI | Redaktor teknik: Halil BERISHA

E-mail: [email protected] | Tel: 02 3179 - 904; Tel: 02 3179 - 905; Tel: 02 3179 - 906; Fax: 02 3118 - 060; | MARKETING: Bekim SHAQIRI • [email protected]; Tel: 02 3179-904; Mob: 071 372 222 | Përgjegjës për distribuim: Afrim DULLOVI - Tel: 071 372 221Përfaqësues ligjor: Shtëpia e avokatëve Inter Partes - Shkup

Koh

a

NPK "Koha Production" Num. i xhirollogarisë: 210063340670177; Tutunska Banka -Shkup; Numri tatimor 4030008022772

Goditja e fortë e Fejsbukutkundër mediave të pavaruraerdhi vjeshtën e kaluar në Sl-lovaki, Kamboxhia, Guate-

malë dhe tre vende të tjera. Gjigandisocial hoqi lajmet e këtyre botuesvenga News Feeds i përdoruesve, duke ifshehur në një burim të ri, të vështirëpër t’u gjetur. Botuesit e pavarur ra-portuan se humbën deri 80 për qindtë audiencës gjatë këtij eksperimenti.Fejsbukut nuk i bëhet vonë. Të paktën,zakonisht kështu duket.

Pavarësisht reagimit të zemëruarnë gjashtë vendet që u prekën prejlojës së Fejsbukut me algoritmin, tanikompania po vazhdon me ndryshimetë ngjashme në News Feed-in e vet,globalisht. Këto ndryshime me gjasëdo të ulin prioritetin e lajmeve ngabotues profesionistë, dhe në vend tëkësaj do të favorizojnë postimet ngamiqtë dhe familja e një përdoruesi.Shumë prej organizatave të mediasdo të shohin rënie të fortë të trafikut -nëse nuk e paguajnë Fejsbukun për t’ipërfshirë lajmet e tyre në News Feed-et e përdoruesve. Në thelb të këtijndryshimi qëndron përpjekja e Fej-sbukut për të mos u parë si një botueslajmesh, por si një platformë neutra-le për ndërveprimet mes miqve. Igjendur përballë kritikave të forta përrolin e tij në përhapjen e disinformi-mit, dhe ndoshta në ndikimin nëzgjedhjet e SHBA dhe Mbretërisë sëBashkuar, Fejsbuku po përpiqet të ku-fizojë ekspozimin duke kufizuar roline vet. Kështu ka ndodhur prej një kohetë gjatë. Ky riekuilibrim nënkuptongjëra të ndryshme për aktorë të ndry-shëm - për botuesit, do të thotë qëpothuaj me siguri do të ndëshkohenpër faktin që u mbështetën tek njëplatformë, e cila kurrë nuk ka qenënjë partner tërësisht i besueshëm. Fej-sbuku nuk foli fare me botuesit në Sl-lovaki, sepse botuesit janë më pak tërëndësishëm se sa palët e tjera në këtërimishërim të ri të Fejsbukut. Por mënë përgjithësi, Fejsbuku nuk flet mety, sepse Fejsbuku e di se çfarë do ti.

Fejsbuku mbledh informacionembi ndërveprimet e çdo njeriu me fa-qen - dhe shumë veprime të tjera on-line - kështu që Fejsbuku di shumëgjëra se ku është e orientuar vë-mendja jonë. Njerëzit thonë se janë tëinteresuar për një gamë të gjerë laj-mesh nga preferenca të ndryshme po-litike, por Fejsbuku e di që ata në tëvërtetë duan artikuj të zemëruar, qëkonfirmojnë anshmërinë politike. Bo-tuesit në Sllovaki dhe në SHBA mundtë paralajmërojnë për dëm ndaj de-mokracisë, nëse lexuesit e Fejsbukutmarrin më pak lajme, por Fejsbuku e

di se njerëzit do të jenë shumë të lum-tur - shumë të angazhuar - me mëshumë postime nga miqtë dhe fa-miljarët. Për Fejsbukun, preferencattona - të zbuluara nga analizimi i sjel-ljes sonë - flasin shumë. Fjalët që the-mi, nga ana tjetër, shpesh herë thjeshtinjorohen. (Mbajeni parasysh kur t’ipërgjigjeni pyetjes së Fejsbukut se ci-lave media u besoni).

Tristan Harris, një kritik i fortë i in-ternetit të mbështetur tek reklamat,kohët e fundit më ofroi një analogjipër të shpjeguar një problem me pre-ferencat e zbuluara. Unë premtoj tëshkoj në palestër më shpesh në vitin2018, por çdo mëngjes kur zgjohem,partnerja më jep një pjatë me petul-la dhe më kërkon të rri në shtrat dhe t’iha. Preferencat e mia të zbuluara tre-gojnë se jam më shumë i interesuar tëha petulla se sa të ushtrohem. Porështë shumë perverse që partneri mëjep ato që dëshiroj aq shumë të ha,duke injoruar atë që kam shpallur seaspiroj. Ndryshimi i ardhshëm i Fej-sbukut në News Feed nuk do të eli-minojë lajmet e rreme… të paktën kjonuk ndodhi në Sllovaki. Njerëzitndajnë lajme sensacionale aposhokuese, ndërkohë që lajmet më tëbesueshme kanë prirjen të mos bëhenvirale. Kur njerëzit zgjedhin të abo-nohen në burime të besueshme infor-macioni, ata po kërkojnë të shkojnënë palestër. Me këto ndryshime nëNews Feed, Fejsbuku ju hodhi nga dri-

tarja atletet e stërvitjes dhe ju regji-stroi në një shërbim që jua sjell pe-tullat në shtëpi. Përse 2 miliardënjerëz pranojnë një shërbim, i cili ukujton se është projektuar për mirë-qenien e tyre, ndërkohë që vazhdimi-sht injoron preferencat e tyre të sh-pallura? Shumë njerëz ndihen sikurnuk kanë zgjedhje. Fejsbuku është ivetmi rrjet social, për shembull, kuunë takohem përkohësisht me disaprej miqve të mi, sidomos ata të fë-mijërisë dhe shkollës së mesme. Unënuk dua që Fejsbuku të ikë - dua tëpërmirësohet. Por gjithnjë e mëshumë, mendoj se e vetmja mënyrëqë Fejsbuku të dëgjojë preferencat eshprehura të njerëzve, është nësenjerëzit nisin të ndërtojnë alternativate tyre. Në këtë moment, Fejsbukuzgjedh se cilat lajme do të dalin nëkrye të News Feed-it tënd, duke opti-mizuar “angazhimin” dhe “kohën cilë-sore”. Nuk ju pëlqejnë zgjedhjet e Fej-sbukut? Shumë keq. Mund ta bëniFejsbukun që përkohësisht t’ju japëushqimin me lajme në mënyrë kro-nologjike, por kur mbyll dritaren e in-ternetit, do të rikthehesh tek algoritmipaternalist i Fejsbukut. Këtë vjeshtë,unë dhe kolegët e mi nxorëmgobo.social, një mbledhës lajmesh qëmund të përshtatet. Gobo paraqet po-stime nga miqtë, por edhe ju ofrondisa “sliders” që menaxhojnë se çfarëlajmesh shihni dhe çfarë ju fshihen.Doni më shumë lajme serioze, më pak

humor? Lëvizni një prej tyre. Doni tëdëgjoni më shumë zëra femërore?Përshtasni slider-in e gjinisë, ose kliko-ni në “hesht të gjithë burrat”. Aktuali-sht Gobo ka një duzinë mënyrash përtë përshtatur prurjen e lajmeve, dhemë shumë do të vijnë. Gobo është pro-vokim, jo produkt. Ndërkohë që ështënjë mjet i mirë për të lexuar Tuiterin,Fejsbuku na lejon vetëm t'ju tregojmëFejsbuk Pejxhis (faqet që po u hiqetprioriteti në News Feed) dhe jo posti-met nga miqtë, duke e gjymtuar kësh-tu funksionimin e tij si një mbledhësrrjetesh sociale. Qëllimi ynë nuk ështët’ju bindim që të lexoni mediat tuajasociale përmes Gobos (edhe pse jenitë mirëpritur ta bëni!), por të inku-rajojmë platforma si Fejsbuku që t’ujapin lexuesve më shumë kontrollmbi atë që shohin. Nëse doni që tapërdorni Fejsbukun për të ndjekur laj-met, duhet të jeni në gjendje ta bëni,edhe nëse algoritmi i Fejsbukut e di seçfarë e tërheq vëmendjen tuaj. Ka njëdebat të fortë mbi mënyrën se si Fej-sbuku duhet t’ua paraqesë lajmetlexuesve. A duhet të filtrojë dhe lërëjashtë lajmet e rreme? Të prioritizojëlajmet me cilësi të lartë? Të fokusohettek miqtë e familja në vend të poli-tikës? Vendimi i Fejsbukut për t’u ikurlajmeve është një përpjekje për t’iushmangur këtij debati sfidues. Dhendoshta e kishim gabim që e ftuamFejsbukun në këtë debat, që në krye tëherës. (The Atlantic)

Çfarëdo që MarkZuckerbergthotë përkomunitetinnjerëzor apotrashëgiminë etij, kompania etij po vepron përinteresat e veta -dhe kundër tëmirës publike.Dhe, vendimi iFejsbukut përt’u ikur lajmeveështë njëpërpjekje përt’iu shmangurkëtij debatisfidues. Dhendoshta ekishim gabim qëe ftuamFejsbukun nëkëtë debat, qënë krye të herës

KOHA PËR KARIKATURËN E DITËS

Fejsbukut i bëhet vonë vetëm për Fejsbukun Nga

Ethan ZUCKERMAN

Rubrika "Forum" është krijuar si hapësirë për të botuar letrat, opinionet, reflektimet dhe reagimet e lexuesve dhe qytetarëve.

Redaksia mban të drejtën për të redaktuar e shkurtuar, si dhe mos botuar ato shkrime që nuk i përmbahen etikës.

11FORUMKoha, e premte 2 shkurt, 2018

Ministri i Jashtëm i Gre-qisë, Nikos Kotzias nënjë intervistë për me-diat greke citohet se ka

deklaruar që “… Ligji i luftës duhethequr, pasi është i pakuptimtë…”Një deklaratë kjo e paparë dhe qëduhet përshëndetur për një push-tetar grek. I cilësuar budallallëknga vetë pala greke, ligji atavik iluftës po “bezdis” me sa duket edheata vetë ndonëse si ligj “shejtan-budalla” mori peng me dekadapronat e shqiptarëve në Greqi. Njëligj ky që fshehu gjërat gjatë nënrrogoz por që sot ekspozon jo përmirë Greqinë dhe është pengesëpër bashkëpunimin e duhur mesnesh në rajon. Ai vërtet është hall imadh, por jo vetëm për ne por dhepër vetë Greqinë e marrë peng ngae shkuara e saj. Pa lënë mënjanëbudallallëqet, kot që ulesh nëtryezë pastaj.

Greqia nuk humbet por fitondinjitet e respekt më tej në rajonnëse rishikon të shkuarën e saj. Sendërsa minoriteti grek tek ne gë-zon të njëjtat të drejta, në mos mëshumë se popullsia shqiptare, sh-qiptarët autoktonë apo të shkuarnë Greqi mbeten ende anonim dhekjo nuk i shkon vendit që e prezan-toi botën me demokracinë. Tryezae bisedimeve është e vetmja rrugëpërpara dhe që kjo tryezë të jetë“fair” (korrekte) duhet të aplikohetparimi i reciprocitetit dhe ekuiva-lencës mes nesh për gjëra reale.

Nuk ka rëndësi kush e ka listën ekërkesave më të gjatë (ndonëse hi-storia i ka hyrë në hise më shumëshqiptarëve). Boll të jenë të vërte-ta historike dhe jo pretendime tëpaqena. Të drejta, për të cilat edhemund të lëshohet pe, pa kompro-mentuar thelbin e saj, sa kohë palatjetër nuk lan duart me lëshimepër budallallëqe! E vërteta e bu-dallallëku nuk kanë vend në një“thes”.

Për palën greke kërkesa realeqë duhet të vlerësohen janë psh.konsolidimi i mëtejshëm i statu-sit të minoritetit grek, kufiri kor-rekt detar, menaxhimi efektiv ikufirit për të kontrolluar emigra-cionin ilegal, kontrabandën e tra-fikun kriminal, gjetja e trupave tëtë rënëve të luftës etj. Sa përkërkesat e tjera (nga vendprehja e

ushtarëve, nënshtetësia e krye-priftit, zbatimi ligjit urbanistik nëHimarë etj) ato nuk burojnë ngatë drejta historike por janëndërhyrje e pretendime qëkrijojnë tensione artificiale qëmund të qorrollepsin çdo tryezëdialogu mes nesh dhe lëshimetnë këto raste prej nesh janë realedhe jo lëshime për budallallëqe.Mbi bazën e respektit reciprok eekuivalencës, një memorialpërkujtimor i të rënëve të luftësitalo-greke tek ne do të mund tëmirëkuptohet nga shqiptarët sakohë respektohen viktimat dhemartirët e gjenocidit grek nëÇamëri. Ku ne lëshojmë mëshumë sepse popullsia çame ish-te në tokën e të parëve.

Mbi bazën e respektit reciproke ekuivalencës, tapia e minoritarë-

ve sipas 7501 duhet të shoqërohetme njohjen dhe rikthimin e pro-nave historike shqiptare në Greqi.Ku ne lëshojmë më shumë sepse7501 u mori tokën pronarëve sh-qiptarë. Mbi bazën e reciprocitetitdhe ekuivalencës, kërkesat legjiti-me greke ndaj mirëqenies së mi-noritetit grek në jug të vendit,duhet të shoqërohen me njohjen erespektimin e të drejtave të emi-grantëve shqiptarë, minoritetit ar-vanitas e atij autokton shqiptarçam epirot që u kategorizua si mi-noritet jo se i çoi rruga atje por se1913 i la jashtë shtetit amë. Ku nelëshojmë më shumë se një pjesë etanëve janë minoritet në tokën e tëparëve. Deklarata e ministrit ështënjë ogur i mirë. Stabiliteti, harmo-nia dhe mirëqenia afatgjatë nërajon është përgjegjësia e dy kom-beve më të vjetra në të. Lëshimetreciproke që respektojnë historinë,janë “kurbani” për të ardhmen epërbashkët. Dhe nëse duhen bërë,duhen bërë në emër të saj dhe jo tëargumentit “se zhbllokuam vendi-met e qeverisë së mëparshme”. Sei bie që dhe kufiri detar të zbatohetndonëse antikushtetues. Reflekti-mi grek ndaj historisë, veç e lartë-son imazhin e këtij vendi. Rajonivetëm fiton nga një Greqi e Shqipë-ri e fortë që bëhen bashkë për sfi-dat e së ardhmes. Fundja, jemi po-puj binjak. Arvanitasit, epirotët…plus, mijëra vjet që ushqehemi ngae njëjta tokë!

Binjak në Ballkan Nga Artan XH. DUKA

Pas votimit tonë në OKB përJerusalemin, shqiptarët epolitikës janë ndarë sakaqnë dy tabore. Njëri që sh-

prehte pikëllimin e madh sesi nuki mbështetëm amerikanët në këtomomente të vështira, kurse tjetramë patetike se ky veprim duhejpasi ne jemi pjesë e familjes sëmadhe të shteteve evropiane. Nëato ditë, siç ndodh në këto raste, upërmendën të gjitha ato që nakish bërë Amerika dhe që na ga-rantonte, por që ne njiheshim kë-shtu… si të pabesë. Të tjerët, qëjanë të lidhur me qeverinë, u për-shtatën më pranueshëm dukerrëfyer listën e vendeve që votuanpro-Amerikës. Pak orë më parë,Ambasada amerikane në Tiranë, i

është dashur t’i përgjigjet me-sazhit të një interviste të kryetaressë njërës prej partive opozitareMonika Kryemadhi, në të cilën ajoshprehej se opinioni ligjor përndryshimin e kryeprokurorit ishtevetëm i misionit të BE, EURALIUS,kurse misioni i SHBA, OPDAT, nukishte shprehur. Përgjigjja që erdhiishte e thjeshtë: “Kushtetuta dheligji për Prokurorinë janë të qarta.Ambasada e SHBA mbështet opi-nionin ligjor që OPDAT dhe EU-RALIUS i kanë dhënë Parlamen-tit”, thuhej në deklaratën eambasadorit Lu. Ky lloj komuniki-mi është bërë i shpeshtë sepsemesazhet e Amerikës tek nelexohen si palë, por asesi si një llojarbitri. Kaq mjaftoi edhe këtë

herë që shqiptarët ta përdorinimazhin e SHBA-së, sikur të jetënjë gjë fare e zakonshme, njësojme miqësitë që kanë prishur dherregulluar në këto njëqind vitet efundit.

Të shkojmë në një vend tjetër!Shqiptarët kur flasin për luftëndhe mbrojtjen e Kosovës, ia de-dikonin mbrojtjen dhe garanti-min e pavarësisë Amerikës. Veçsenë vitet e fundit ia shpërblyen megati një kontingjent të tërë nëpërbërje të ISIS, kurse pak orë mëparë ambasadorit Delawie në Pri-shtinë, kryetari i UÇK-së iu drej-tua me fjalën palaço!!! Po jovetëm kaq. Në të gjitha këto ditë:Ambasadorit të SHBA në Prish-tinë i është dashur të luftojë

shumë që deputetët kosovarë t’ithërrisnin mendjes dhe të mostentonin ta shpërbënin GjykatënSpeciale, ashtu si në kohët e fun-dit i është dashur t’u kujtojë in-vestimin e madh amerikan, qëështë edhe një dukje identiteti.

Ndërsa analisti amerikan përrajonin Daniel Serwer ka thënëmë shumë atë që në hapësirat sh-qiptare është kaluar thatë…“Mund të supozojmë se nuk do tëjemi gjithmonë të mirëpritur nëKosovë. Kosovarët e rinj shqiptarënuk e kuptojnë pse vendi i tyrenuk ka një armatë. NATO poshihet si një barrierë për ta pasuratë. Disa ndërkombëtare men-dojnë se Kosovës nuk i duhet njëarmatë sepse e ka praninë e

NATO-s aty. Por, kjo nuk do t’u shi-tet gjatë qytetarëve të Kosovës.Më mirë të zgjidhet problemi sesa t’i presim të protestojnë”, kashkruar ai. se Fjala ishte përbazën, e cila mund të zhvendosejprej alternativave të tjera më tëpranueshme por edhe qëndriminnë përgjithësi.

A janë të ndara këto shembuj?Në dukje po. Por të gjitha i ba-shkon një fill, që shqiptarët gjatëtë gjithë historisë kanë dashur tëluajnë me shumë porta, thjeshtnga individë për të ruajtur benefi-ce personale por assesi interesat emëdha të vendit, që për fatin emadh në këto dekadat e fundit nakanë përkuar me palën amerika-ne. (Javanews)

Ta përdorësh Amerikën Nga Ben Andoni

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Reflektimi grek ndajhistorisë, veç e lartësonimazhin e këtij vendi.Rajoni vetëm fiton nganjë Greqi e Shqipëri efortë që bëhen bashkëpër sfidat e së ardhmes.Fundja, jemi popujbinjak. Arvanitasit,epirotët… plus, mijëravjet që ushqehemi ngae njëjta tokë!

TË VARUR NGA MEDIAT SO-CIALE. Disa njerëz përkufizohen tëtillë dhe e shkruajnë në profilin etyre në LinkedIn. Çfarë do të thotëme të vërtetë të kesh varësi ngamedia sociale? A ka një diagnozëpër këtë gjendje dhe si e kuptojmëqë kemi arritur në kufi? Për këtëduhen shumë vite kërkim dhe kri-tere të sakta përkufizimi. Studimetmbi këtë fushë janë të reja dhe asOBSh-ja nuk e parashikon si një çr-regullim.

SHENJA TË DALLUESHME.Për Mark Griffiths-in, psikolog nëNottingham Trent University, me-dia sociale mund të shkaktojëvarësi dhe ata që bien pre e saj sh-faqin të njëjta simptoma sjelljejetë lidhura me ato kimike si alkooliapo e nikotina: ndryshim humori,izolim social, konflikt dhe rënie.Karakteristika kryesore e varësisëështë të ketë një ndikim shkatër-rues mbi jetën e një personi. Meqënjë dëfrim nuk ndikon negativishtmbi jetën e punës ose mbimarrëdhëniet nuk duhet shqetë-suar.

FAKTORI KOHË. Edhe vendo-

sja e një limiti kohor për orët qëqëndrojmë në linjë sipas të cilit“jemi të sëmurë” për Griffiths ështëpak çorientuese. Pjesa më emadhe e përdoruesve në rrjet ka-lon më shumë se dy orë në ditë emegjithatë pjesa më e madhe epopullatës nuk ka probleme mevarësinë nga kjo media. Pra nukështë vetëm faktori kohë për tëpërcaktuar këtë çrregullim psiko-logjik. Atëherë cila është? Griffithszbuloi se ekstrovertët e përdorinrrjetin për vetëpërmirësim socialdhe introvertët si formë kompensi-mi. Meqë e ushqejnë trurin merikompensim mund ta përdorin singushëllim për luhatjet e humorite të arrijnë kështu në një varësipsikologjike.

CILËT JANË MË TË RRE-ZIKUARIT. Meqë nuk është kohaqë përcakton këtë rrezik atëherëcilët janë ata që janë më të rrezikua-rit? Femër, beqare dhe në moshë tëre me nivele bazë të arsimimit, tëardhurash dhe vetëvlerësim të ulur.

Origjina e kësaj nevoje kompulsivepër të postuar dhe lexuar të tjerëtvjen nga frika e të mbeturit jashtëose mund të lidhet me varësinë ngatelefoni celular. Megjithatë të dhë-nat janë të pakta dhe jo të ekuli-bruara në Facebook. Disa kërkimetë kohëve të fundit tregojnë Insta-gramin si rrjetin social më të rrezik-shëm për shëndetin mendor sido-mos për adoleshentët. Në pritje qëekspertët të prononcohen mbi ekzi-stencën ose jo të varësisë sociale,shkenca ndahet në dysh për pasojate kohës së kaluar në këto komunite-te virtuale. Disa kërkime kanë për-caktuar se të rinjtë që kalojnë mëshumë se dy orë në rrjetet socialenë ditë kanë risk për të patur çrre-gullime mendore. Realiteti që pro-pozohet në këto rrjete nuk reflek-ton atë që ndodh në të vërtetë dhekëta përdorues besojnë se kanë njëjetë më të keqe se të tjerët. Studi-me të tjera kanë përcaktuar se kanjë lidhje të drejtë mes kësaj me-dia dhe depresionit.

DOZA TË VOGLA NUK PRI-SHIN PUNË. Disa studime të tjerathonë se deri në një farë mase fa-vorizojnë një mirëqenie psiko-logjike sepse na bëjnë të lidhemi,të mos mbetemi jashtë. Sipas An-drew Przybylski-it nga universitetii Oksfordit përdorimi i mediave so-ciale deri në një farë mase bën pje-së në rininë dhe nuk bëhet shkatër-rimtare, derisa kur fillon qëndrimipër 6, 7 ose 8 orë.

Por, si t’ua bësh të ditur përdo-ruesve që media sociale po bëhet etepërt? Një mundësi është dërgimii një mesazhi në ekranin e një te-lefoni ose kompjuteri me të cilinpërballesh me atë të një përdorue-si mesatar pa e paragjykuar apodhënë gjykim negativ. Për shem-bull, një adoleshent që në orën 3 tëmëngjesit përdor Instagraminmund të njoftohet në atë orë sevetëm 3% e bashkëmoshatarëveështë në linjë. Këto sinjalizimekanë dhënë rezultat për lojërat efatit.

Skllevër tē mediave socialeMedia sociale mund tëshkaktojë varësi dhe ata qëbien pre e saj shfaqin tënjëjta simptoma sjelljeje tëlidhura me ato kimike sialkooli apo e nikotina:ndryshim humori, izolimsocial, konflikt dhe rënie.Karakteristika kryesore evarësisë është të ketë njëndikim shkatërrues mbijetën e një personi

12 STUDIMEKoha, e premte 2 shkurt, 2018

Dhurimi i gjakut është mëny-ra e vetme e përftimit të tij, pasiende nuk është siguruar një rrugëe prodhimit të gjakut në mënyrë

laboratorike. Qelizat e gjakut nukjanë mundur të krijohen në labo-rator, ndaj kjo gjë e bën dhuri-min e gjakut, mënyrën e vetme

të përftimit të tij për sigurimin enevojave për gjak. Transfuzioni igjakut ka një vlerë shumë tëmadhe në pacientët me patologji

malinje, në pacientët që i nënsh-trohen kirurgjive të ndryshmedhe, mbi të gjitha, në ata qëvuajnë nga talasemia. Talase-

mikët kanë nevojë të vazhduesh-me për gjak, nevojë që mbulohetnga bankat e gjakut në gjithëvendet e botës. Duke parë rënien

Të dhëna mbi dhurimin e gjakut. Pse na bën heronj?Në momentin e dhurimit të gjakut - nga nemerren edhe mostra gjaku për kryerjen eanalizave, të cilat tregojnë të dhëna bazë mbiinfektimin me HIV, hepatit etj. Pra, ne marrimedhe të dhëna të rëndësishme për shëndetintonë falas. Rëndësia më e madhe mbetetshpëtimi i jetës së dikujt. Kur dhurojmë gjak, nei japim më shumë mundësi jete një personi nënevojë për transfuzion gjaku

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Disa kërkime kanëpërcaktuar se të rinjtë qëkalojnë më shumë se dyorë në rrjetet sociale nëditë kanë risk për të paturçrregullime mendore.Realiteti që propozohet nëkëto rrjete nuk reflektonatë që ndodh në të vërtetëdhe këta përdoruesbesojnë se kanë një jetëmë të keqe se të tjerët

13STUDIMEKoha, e premte 2 shkurt, 2018

në vite të dhuruesve vullnetarëtë gjakut, politikat e vendeve tëndryshme kanë ndërmarrë masapër zëvendësimin e rezervave tështeruara të gjakut në spitalet evendeve. Tashmë edhe në vendintonë nuk mund të kryhet asnjëlloj nërhyrjeje kirurgjikale pa pa-sur 3-4 familjarë që të dhurojnëfillimisht gjak (nuk ka rëndësigrupi i gjakut) dhe më pas kryhetoperacioni. Kjo është një metodëpër t’i ndërgjegjësuar njerëzit seduhet të dhurojnë gjak, për aqkohë sa me të shpëtojnë jetë.

Grupet e gjakut janë A, B, ABdhe 0. Nevojat janë për secilingrup, por më tepër për grupin 0,pasi është i vetmi dhurues uni-versal që mund të përdoret përtransfuzione në çdo individ.Ndërkohë, grupi AB është njëmarrës universal, pasi mund të

marrë gjak nga të gjithë grupet etjera të gjakut. Kjo bëhet në sajëtë pranisë së antigjenëve në gjak,të cilat i kanë përcaktuar edhekëto “rregulla” bazë të tranfuzio-nit të gjakut.

Në momentin që ne dhu-rojmë gjak, nuk duhet të jemi tësëmurë, qoftë edhe me grip, pasiimuniteti ynë është shumë idobët dhe gjaku ynë do t’i dhu-rohet një personi tjetër. Nukduhet të kemi bërë tatuazhe në 6muajt e fundit, nuk duhet të kemimarrë antibiotikë, nuk duhet tëkonsumojmë drogëra, alkool, tëmos vuajmë nga tensioni, ngaanemia etj. Të gjitha këto rregul-la janë të shënuara në çdo mjedistë dhurimit të gjakut.

Përveç faktit që ne shpëtojmëjetë me gjakun tonë, ne gjitha-shtu mësojmë edhe mbi

gjendjen tonë shëndetësore. Nëmomentin e dhurimit të gjakut -

nga ne merren edhe mostragjaku për kryerjen e analizave, tëcilat tregojnë të dhëna bazë mbiinfektimin me HIV, hepatit etj.Pra, ne marrim edhe të dhëna tërëndësishme për shëndetin tonë

falas. Rëndësia më e madhe mbe-tet shpëtimi i jetës së dikujt. Kurdhurojmë gjak, ne i japim mëshumë mundësi jete një personinë nevojë për transfuzion gjaku.Nuk ka gjë më humane se tëshpëtosh jetë, kur ke mundësi,ndaj nëse dëshiron të shpëtosh

edhe ti jetë, shko të dhurosh gjak.Asgjë e keqe nuk do të ndodhë.Plazma jote do të zëvendësohetpas maksimalisht 1 dite, kurse qe-lizat e gjakut për një javë. Ti do tëjesh i gatshëm t’i rikthehesh akti-vitetit të zakonshëm disa minutapas dhurimit dhe do të jesh nëgjendje të dhurosh sërish (nësedëshiron) vullnetarisht pas gja-shtë muajsh, pasi thuhet se njëperson mund të kryejë rreth dydhurime në vit. Në rastet kurkemi të afërm të shtruar për ope-racione, mund të dhurojmë gjaktre muaj pas dhurimit të funditvullnetar. Ndaj, mos ngurro tëdhurosh edhe ti gjak. Kur e kemundësinë të shpëtosh një jetë,shko dhe shpëtoje. Është detyrëmorale e secilit nga ne për t’u kuj-desur për njerëzit në nevojë dhetë sëmurë.

Një herë një psikolog eksperi-mental u përpoq të numërojë tëgjitha llojet ekzistuese të kujtesës,duke arritur një shifër të mrekul-lueshme 256. Edhe nëse ky numërnuk duhet të merret shumë serio-zisht, mbetet fakti se kujtesa kaforma të shumëfishta dhe ndosh-ta ka shumë mënyra për të harruar.Duke mos qenë në gjendje të mba-ni mend emrin e një personi tëfamshëm është ndryshe nga har-resa e asaj që quhet djalë qesharaki cili na fut në shtëpinë e një shoku,vetëm për të dhënë një shembull.Ajo përfshin të gjitha llojet e kujte-sës, pra, është një ndërmarrje sfi-duese për neuro-shkencën. Ele-mentin e fundit të enigmës e kaorganizuar një grup anglez, dukebotuar një studim mbi "CortexinCerebral". Titulli i shpalljes së Uni-versitetit të Mançesterit nuk kashkuar pa u vënë re: "A nuk ju kuj-tohet emri i Princeshës Diana? Fajiqëndron në anën e majtë të trurit". Por çfarë saktësisht zbuluan stu-diuesit?

TESTET PSIKOLOGJIKEGrace Rice dhe kolegët lloga-

ritën me ndihmën e 41 pacientëveepileptikë, të cilët janë operuar përt’iu jetës normale. Kirurgëtndërhynë në një pjesë të indeve të

përfshira në kujtesë, për të hequrepiqendrën e krizave. Në rreth gjy-smën e pacientëve operacioni ka tëbëjë me lobin e përkohshëm ante-rior të majtë, në gjysmën tjetër tëdjathtë. Kur këta njerëz u janë nën-shtruar një sërë testeve psikologjikepër të vlerësuar efektet, u konfir-mua se të dy hemisferat e trurit janë

të rëndësishme për kujtesën. Pordoli gjithashtu se ata që ishin ope-ruar në të majtë e kishin më të vësh-tirë se të tjerët të shprehnin verba-lisht njohuritë e tyre për faktet enjohura. Në mënyrë të veçantë,duke parë fotot e njerëzve të fam-shëm duke përfshirë edhe Prince-shë Dianën, të përjetshmen Eliza-

beth II dhe një hollivudian të bukursi Brad Pitt, ndoshta ju kujtohetdiçka nga identiteti i tyre, por jo em-rat. Në praktikë, shprehja verbale e"kujtesës semantike" u dëmtua.

AMNEZIARastësisht, kujtesa semantike

apo konceptuale është ajo që

lejon një konkurrente tëpërgjigjet edhe kur prezantuesi injë kuiz televiziv pyet: "Sa "Oscar"për aktorin më të mirë fitoi BradPitt?". Por i njëjti emër dhe e njëj-ta fytyrë do të aktivizojë një tjetërlloj të kujtesës quajtur episodike,nëse kërkesa do të ishte drejtuarpër Angelina Jolie që ka kujtimepersonale në lidhje me të. Lexue-sit e Umberto Eco kanë një dallimshumë të qartë, sepse protagoni-st i "Flaka misterioze e mbretëre-shës Loana" humbet kujtimet au-tobiografike duke i mbajtur tëpaprekur njohuritë ruajtur në kuj-tesën e tij enciklopedike. Ështëngushëlluese të mendojmë semund të jetë faji i diferencës mi-dis kujtesës episodike dhe seman-tike nëse një koleg herë pas herevjedh një nga idetë tona panjohur meritën: kur e ka dëgjuarmund ta ketë ruajtur atë mirë dheka harruar rrethanat. Megjithatë,në jetën e përditshme, mekaniz-ma të tjerë me siguri marrin për-sipër kur njohim fytyrën e dikujt,por nuk e kujtojmë emrin. Fytyrapërmban një informacion shumëtë rëndësishëm, sepse ajo përcjellemocionet, kështu që truri ynëështë veçanërisht i aftë në identi-fikimin e tipareve të fytyrës.Ndërkohë emrat thonë pak, janësekuenca vetëm arbitrare të sim-boleve, kështu që për t’i mbajturmend duan më shumë përpjekjedhe është më e lehtë për t’i har-ruar. Përveç nëse personit në fjalënuk i pëlqen aq shumë që tëshkaktojë goditje rrufe. Në këtërast, sigurohuni, mbani mend em-rin tuaj dhe madje mbani numrintuaj të telefonit.

Nuk ka gjë më humane se të shpëtosh jetë, kur kemundësi, ndaj nëse dëshiron të shpëtosh edhe ti jetë,shko të dhurosh gjak. Asgjë e keqe nuk do të ndodhë.Plazma jote do të zëvendësohet pas maksimalisht 1 dite,kurse qelizat e gjakut për një javë. Ti do të jesh i gatshëmt’i rikthehesh aktivitetit të zakonshëm disa minuta pasdhurimit dhe do të jesh në gjendje të dhurosh sërish(nëse dëshiron) vullnetarisht pas gjashtë muajsh

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Nuk iu kujtohet emri i Lady Diana?Fajin e ka ana e majtë e trurit!Studimi i një grupianglez botuar në"Cerebral Cortex".Sfida e hartës së 256llojeve të kujtesës

OPTIMISTËT KANË ZEMËR TË SHËNDETSHME

Optimistët kanë shanse dy herë më tëmira për shëndetin idealkardiovaskular, shkruanEurekAlert. Njerëzit me njëqëndrim pozitiv ndaj jetës kanëshëndet në mënyrë tëkonsiderueshme më të mirëkardiovaskular, thotë një studim i riqë ekzaminuar lidhjen mesoptimizmit dhe shëndetin e zemrës në mëshumë se 5.100 të rriturit. "Njerëzit me nivelin mëtë lartë të optimizmit kanë dy herë më shumë

gjasa që të ketë shëndet idealkardiovaskulare në krahasim me

njerëzit pesimistë, '' thotë autorikryesor Rosalba Hernandez,profesor i punës sociale nëUniversitetin e Illinois. "Kjo lidhje

mbetet e fortë edhe pas auditimitrezulton në lidhje me karakteristikat

socio-demografike dhe shëndetin edobët mendor ", shton ai. Optimistët kanë

nivel të ulët të sheqerit dhe kolesterinës në gjak,thuhet në studimin amerikan.

14 RAJONKoha, e premte 2 shkurt, 2018

Publikimi i strategjisë është njënga zhvillimet e rëndësishme përrajonin gjatë këtij viti. Në muajinprill, Komisioni Evropian do të pu-blikojë raportin e përparimit tëkëtyre vendeve, ndërsa në muajinmaj në Sofje pritet të mbahet taki-mi i lartë i vendeve të BallkanitPerëndimorë. Strategjia e zgjeri-mit do të diskutohet më pas nëqershor në takimin e lartë të Ba-shkimit Evropian, ndërsa në kor-rik në Londër do të mbahet takimii radhës i vendeve të BallkanitPerëndimorë, raporton VOA.

Këto zhvillime shihen si një

përpjekje e ripërtërirë e BashkimitEvropian për një qasje ndryshendaj rajonit të trazuar për shkaktë rritjes së ndikimit rus, krizës sëemigracionit, rrëshqitjes së Turqi-së drejt autoritarizmit dhe synimitpër të forcuar integrimin evropianpas largimit të Britanisë në vitin2019.

Hapi i parë është publikimi iraportit të Komisionit më 6 shkurtnë Strasburg.

Projekt dokumenti që ështëende duke u diskutuar, me gjithëpërfshirjen e të gjashtë vendeve tërajonit, parasheh që Serbia dhe

Mali i Zi të hyjnë më parë se vendete tjera në Bashkimin Evropian,ndoshta para vitit 2025.

Për katër vendet tjera, Shqipë-rinë, Maqedoninë, Bosnjën dheKosovën thuhet se deri atëherëduhet të jenë thellë në procesin eanëtarësimit. Por, derisa për Sh-qipërinë e Maqedoninë paralajmë-rohet që shpejt të hapin negociatatpër anëtarësim, Bosnja mund tëmarr vitin që vjen statusin e venditkandidat. Kosova përmendet nëkuadër të bisedimeve për normali-zimin e marrëdhënieve me Ser-binë, që është kushti kryesor për

Beogradin në përparimin e tij drejtBashkimit Evropian. Viti që vjenparashihet si periudhë e përmbyl-ljes së procesit të këtij normalizi-mi.

Kosova ndërkaq përfitoi marrë-veshjen e stabilizim asocimit meBashkimin Evropian, por mbetet efundit në proceset integruese nërajon. Ajo ka dështuar deri tash tëpërmbushë edhe një nga kriteretkryesore për përfshirjen në regji-min e udhëtimit pa viza, duke mose ratifikuar një marrëveshje përshënimin e kufirit me Malin e Zi,transmeton VOA.

NATO, stabilitetii Kosovës nukështë shqetësuesKomandanti i Forcave të përba-shkëta të NATO-s, admirali Ja-mes G. Foggo, nuk është i sh-qetësuar për stabilitetin nëKosovë dhe thotë se “NATO re-spekton neutralitetin e Serbisëdhe lidhjet e saj politike dheushtarake me Rusinë”. Ai i thaRadio Televizionit Serbisë se“NATO e shpreh qartë dëshirënpër zgjerim në rajon, por që nukka konflikt interesi”.“Ne jemi në Partneritetin përPaqe, dhe kjo është e shkëlqyer.Në Statutin e Aleancës shkruanse një sulm ndaj njërit prej anë-tarëve është sulm mbi të gjithë.Megjithatë, misioni i NATO-sështë, para së gjithash, mbrojtjadhe parandalimi i konflikteve.Pranimi i Malit të Zi i ka kontri-buar sigurisë së kufijve të rajo-nit”, tha Foggo.I pyetur nëse NATO do ta kryejëmirë punën e saj kur bëhet fjalëpër sigurinë në Kosovë dherajon, Foggo tha se më shumëse 4,000 ushtarë të KFOR-it “po ikryejnë shumë mirë detyrat përgarantuar sigurinë”.“Për këtë siguri, në radhë të parëështë kompetente Polica e Ko-sovës, pastaj EULEX-i dhe KFOR-i. Detyra e tyre është të paran-dalojnë destabilizimin dhedhunën”, tha Foggo.Në konstatimin se Departa-menti i Shtetit paralajmëroiamerikanët për sigurinë në Ko-sovë dhe në Bosnjë e Hercego-vinë, i cili u pasua nga vrasja eOliver Ivanoviqit, Foggo vuri nëdukje se bëhet fjalë për një krimqë duhet të dënohet, por që nukështë i shqetësuar për stabilite-tin në Kosovë.

Shqipëria renditet e 68-a nga122 shtete, në Indeksin e Sundimittë Ligjit 2017-2018, të publikuar nga“World Justice Project”, një institutkërkimor ndërkombëtar meqendër në Shtetet e Bashkuara tëAmerikës. Shqipëria merr 0.51 pikë,e pandryshuar në raport me një vitmë parë, por është përmirësuar me4 pozicione për shkak të përkeqësi-mit të shteteve të tjera (zero ështëvlerësimi më i ulët dhe 1 është mëi lartë). Më këtë vlerësim, Shqipëriapërfshihet në zonën e verdhë, mezbatim të dobët të ligjeve, në tënjëjtën nivel me disa vende të tje-

ra të Ballkanit, Azisë jugore dheAmerikës së Jugut. Shqipëria katreguesin e përgjithshëm të zbati-mit të ligjit pak më mirë sesa Serbia(që është në vend të 76). Qeverisje

më të fortë ka Maqedonia (në vendtë 57), Bosnja po në vend të 47. Sh-qipëria ka një renditje tepër nega-tive në treguesin e korrupsionit, kuështë në vendin e 93 nga 113 shtete

që janë në renditje. Ajo percep-tohet që ka korrupsionin më tëlartë në rajon. Bosnja është në vendtë 73, Maqedonia në vend të 60,Serbia në vend të 74. Tre shtetet meecurinë më të mirë në raportin e2017-2018 ishin Danimarka (1),Norvegjia (2), dhe Finlanda (3); tretë fundit janë Afganistan (111),Kamboxhia (112), dhe Venezuela(113). vropa Perëndimore dhe Ame-rika e Veriut përbëjnë 8 nga 10 ven-det e para në renditjen globale,ndërsa Danimarka mbetet vendimë i lartë i 113 shteteve të indek-suara, pasuar nga Norvegjia.

Po bie PBB në SerbiNë raportin e Perspektivave të Ekono-misë Globale të nxjerrë në janar të kë-tij viti, Banka Botërore parashikon qërritja e PBB-së së Serbisë në 2018 do tëjetë 3%. Ndërsa nëse do t’i referohe-shin raportit të qershorit 2017, ky para-shikim arrinte në shifrën 3.5%. Ndërsapër vitin 2019 dhe 2020, BB-ja shprehetse Serbia do të ketë rritje të PBB-së prej3.5 dhe 4%.Gjatë vitit që lamë pas, eko-nomia e Serbisë u rrit me 2%.

Seanca plenare e ditës së enj-te ka shënuar tensione mesmazhorancës dhe opozitës kukëta të fundit kanë bllokuar fol-toren e kuvendit, duke detyruarkryetarin Gramoz Ruçi, që tëndërpres seancën për 5 minuta.Shkak I ndërprerjes së seancësplenare ishte marrja e fjalës ngadeputeti Edmon Spaho, i cili nisitë diskutojë për çështje jashtërendit të ditës, çka nuk u lejuanga kryetari Ruçi i cili I mbyllimikrofonin deputetit. Kjo sollireagimin e kreut të partisë De-mokratike Lulzim Basha dhe de-putetëve të kësaj force politike, të

cilët ju drejtuan foltores se ku-vendit, duke e bllokuar atë. Paszaptimit të foltores kreu i kuven-dit bëri apel për qetësi por thirrja

nuk u morë parasysh nga depu-tetët e opozitës, çka detyrojëkryetarin e kuvendit që të përja-shtoi nga seanca plenare dhe nga

komisionet parlamentare, krye-tarin e grupit të PD, EdmondSpaho, pasi ky i fundit bllokojëfoltoren për më shumë se 2 mi-nuta.

Pavarësisht kësaj dhe disandërprerjeve të shkurtra, opozi-ta ka qendruar në sallë dhe kaprotestuar me thirrjet "Hajdut-kriminel" drejtuar Ruçit. Depu-tetët e PD kanë vazhduar methirrjet e tyre "hajdut-kriminel"përreth foltores, ndërkohë qëRuçi ka tentuar të vazhdojë meqetësi seancën duke hedhur nëvotim projektligjet sipas rendittë ditës.

Tensione në Kuvendin e Shqipërisë

Shqipëria ka korrupsionin më të lartë në rajon

Të martën e ardhshme, më 6 shkurt,Komisioni Evropian pritet të publikojëstrategjinë për Ballkanin Perëndimorë dheafatet e mundshme të anëtarësimit tëkëtyre vendeve në BE

Strategjia e zgjerimit të BE-së

Ylli hollivudian Angelina Jolienjëherësh aktiviste e fuqishme nëmbrojtje të grave, i ka bërë apelAleancës së Atlantikut të Veriut, tëmarrë masa dhe të ndërhyjë në pa-randalimin e dhunës ndaj grave nëvendet e konflikteve të armatosu-ra. Përmes një konference të për-bashkët mes Jolie-s dhe Sekreta-

rit të Përgjithshëm të NATO-s, unjoftuan përpjekjet që do të bëjëAleanca në mbrojtje të dhunësndaj grave dhe në zbardhjen e kri-meve të luftës. Aktorja e famsh-me, njëherësh e dërguara e posaç-me e agjencisë së refugjatëve,Angelina Jolie, i bëri thirrje NATO-s që të ndërhyjë në ndalimin e

dhunës seksuale ndaj grave, si njëarmë lufte.

Ylli i hollivudit amerikan për-mes një konference të përbashkëtme sekretarin përgjithshëm tëNATO-s, Jens Stoltenberg, bëri tëqarta përpjekjet e saj ndërkombë-tare për të mbrojtur të drejtat egrave.

Jolie i kërkon NATO-s të ndihmojë gratë e dhunuara

15GLOBIKoha, e premte 2 shkurt, 2018

Turqi, lirohet pas 8 muajshpresidenti i AmnestyInternationalNjë gjykatë në Stamboll, ka urdhëruar liriminme kusht të presidentit të organizatës “Amne-sty International” në Turqi, Taner Kiliç. Ai qën-droi në paraburgim për 8 muaj. Konfirmimi përlirimin e Kiliç është bërë nga vetë organizatandërkombëtare. Zyrtari i saj akuzohej për ter-rorizëm dhe për lidhje të dyshuar me rrjetin eimamit Fetullah Gylen. Ky i fundit akuzohetnga qeveria e Ankarasë, si urdhëruesi i grushtittë dështuar të shtetit, verën e vitit 2016.

SHBA shpall"terrorist" liderin e HamasitDepartamenti amerikan i Shtetit ka njoftuarse ka shpallur terrorist, Ismail Haniyeh, liderine grupit islamist palestinez, Hamas, transme-ton Reuters. Në deklaratën e këtij departamen-ti thuhet se Haniyeh, së bashku me dy grupe tëtjera islamike që janë aktive në Egjipt dhe njëtjetër në territorin e Autoritetit Palestinez, janëlistuar si terroristë globalë. Aty është cituar Sek-retari amerikan i Shtetit, Rex Tillerson dukethënë se emërimet “kanë cak grupet terroristedhe liderët”, duke përfshirë dy të sponsoruaradhe drejtuara nga Irani, e cila konsiderohetkërcënuese e stabilitetit në Lindjen e Mesme,shkatërruese e procesit të paqes dhe sulmuesee aletatëve tanë, Egjiptit dhe Izraelit”. Në Gaza,zyrtari i Hamasit, Abu Zuhri i ka thënë agjenci-së së lajmeve Reuters, se “ne kundërshtojmëdhe dënojmë vendimin dhe e shohim atë si re-flektim të dominimit të bandës së zoistëve nëvendimin amerikan”.

Revista amerikane Foreign Policy i kakushtuar një artikull të gjatë atij që duketse do të jetë rikthimi i radhës i Silvio Ber-lusconit në politikën italiane. “Karriera po-litike e Silvio Berlusconit është shenjuargjithmonë nga surrealja”, shkruan JohnFoot. “Por kurrë kjo gjë nuk ka qenë më evërtetë se sa sot”.

81-vjeçari që pak a shumë shpiku po-pulizmin modern në PErëndim, tashmëpo shfaqet si një i moderuar. Berlusconinuk është transformuar vetëm në një an-tipopulist, por është bërë edhe një proEu-ropian me zë të fortë; jo vetëm një liberali vetëdijshëm, por edhe një njeri që i dofort kafshët dhe që përqafon qingjat. Dhembi të gjitha, Silvio nuk ka marrë fund: aitani shihet si favorit për të fituar nëzgjedhjet e ardhshme në Itali. “E gjithëkjo mund të tingëllojë absurde për cilindoqë ka studiuar karrierën politike dhe atë tëbiznesit të këtij njeriu në 25 vitet e fundit.A nuk është ai që praktikisht shkroi librine rregullave të anti-establishmentit, atëlibër që tani po e ndjek presidenti i SHBA,Donald Trump? Silvio Berlusconi krijoi njëparti nga hiçi në vitin 1994, dhe ai bazoi njëseri fushatash zgjedhore, mbi një mesazh

që sfidonte normat, postpolitik, antiparti.E gjitha e lidhur me suksesin e tij personalsi biznesmen dhe sipërmarrës në futboll,si dhe gjenialitetin e tij si personalitet te-leviziv. Ai predikonte një dietë taksash tëulëta dhe më pak ndërhyrje të shtetit, poredhe karizmë personale dhe pushtet”.

Sipas Foreign Policy, transformimi iBerlusconit është ndoshta pjesërisht njëshenjë pjekurie politike në moshë të vonë.Por është edhe shprehja më e fundit emprehtësisë së tij strategjike. Dikur ai për-fitoi duke qortuar establishmentin e BE,ndërsa tani është avantazh që të shihet sinjeri që përkëdhel eurokratët në Bruksel.Berlusconi po paraqitet si një forcë mo-deruese, sepse ka pranuar që vetë politikaitaliane ka ndryshuar. Në vitet 1990, Berlu-sconi dhe Lega Nord ishin “të vetmit popu-listë në qytet”. Tani, populistë ka plot, sido-mos Pesë Yjet e Bepe Grillos. Dhe çfarë pobën Berlusconi? Po vetëofrohet si një ledh

mbrojtës përballë tyre. Edhe gazetari vete-ran Eugenio Scalfari - ai vetë një kundërsh-tar i fortë i Berlusconit - ka deklaruar se dotë preferonte Kavalierin, më mirë se saPesë Yjet. Por Berlusconi mund të ofrohetedhe si një forcë moderuese brenda vetëkoalicionit të djathtë. Kjo për shkak tëjetëgjatësisë së tij në politikë, por edhesepse, për shumëkënd, ai shihet si më imoderuar se partnerët e tjerë të koalicio-nit. “Fakti që Berlusconi po përfiton tani nëkrahasim me rritjen e neofashistëve ështëironik, duke qenë se ishte i pari udhëheqësi pasluftës që i rehabilitoi në vitet 1990.Por ish kryeministri duket se ka përlloga-ritur saktësisht se publiku italian do tëharronte (ose të paktën falte) pozicionet etij të mëparshme - që nga tensionet meudhëheqësit evropianë, tek flirtimet meksenofobinë - nëse do i ofrohej një vëllimi mjaftueshëm imazhesh të reja në televi-zorët e tyre, që sugjerojnë një përkush-tim ndaj qëndrimeve të kundërta. Si zako-nisht, ai ka refuzuar masa gjysmake: Nësedo të kandidojë si paragon i virtytit dhepërgjegjshmërisë, përse të mos përqafojëkafshë përpara kamerave televizive?”, për-fundon artikulli i Foreign Policy.

Sipas Interpol-it, 50 persona të dy-shuar si luftëtarë të ISIS-it, të gjithë mekombësi tuniziane, kanë mbërritur sëfundmi në Itali përmes detit. Lajmiështë publikuar në gazetën britanike“The Guardian” në versionin e saj ‘online’,sipas të cilës, organizata ndërkombë-tarë e policisë, i ka dërguar në 29 nëntorministrit të Brendshëm, listën me emrat

e të dyshuarve. Ministria nga ana e saj,e ka qarkulluar listën në agjencitë evro-piane të anti-terrorit.

Sipas një funksionari të anti-terrori-simit evropian i pyetur nga “Guardian”,militantët e dyshuar të Shtetit Islamikkanë mbërritur në Itali mes korrikut dhetetorit të shkuar në bordin e varkave tëvogla që janë braktisur më pas në zonat

e plazhit. Disa nga luftëtarët, shpjegongazeta britanike, ishin identifikuar ngaautoritetet italiane sapo kanë zbarkuarnë brigjet siciliane.

Katër prej tyre ishin të njohur përagjencitë e inteligjencës evropiane dhenjëri nga këta mund të ketë kaluar kufi-rin italo-francez për të mbërritur nëGard, në jug të Francës.

INTERPOL-i në alarm: 50 luftëtarë të ISIS-it kanë zbarkuar në Itali

Pa shih,kush pokthehet!

Njeriu që shpikupopulizmin bunga-bunga po rikthehet si njëi moderuar, shkruanForeign Policy

16 MARKETINGKoha, e premte 2 shkurt, 2018

Në bazë të Vendimit për shitje të materialit bartës dhe nenit 2 të Rregullores për kushtet, mënyrën dhe procedurën për shitje të materialit të nxjerrë shkarkues – rërë, zhavorr dhe gurë nga shtrati i lumit të Shoqërisë aksionare Ekonomia e ujërave të Republikës së Maqedonisë në pronësi të shtetit, Shkup përmes ankandit publik me gojë nr. 0202-3572 të datës 30.09.2016, publikohet:

THIRRJE PUBLIKE Për shitje të materialit shkarkues – rërë, zhavorr dhe gurë nga shtretërit e lumit

Shoqëria aksionare Ekonomia e ujërave të Republikës së Maqedonisë në pronësi të shtetit, Shkup bën shitjen e

materialit tepricë shkarkues – rërë, zhavorr dhe gurë nga shtretërit dhe brigjet e trupave sipërfaqësor ujor të Lumit Vardar, në aksin Mrzenci – Gjevgjeli, KK Bogdanci PK 3732/5, KK Gjevgjeli PK 2045/2, KK Mrzenci PK 16666, KK Stojkovë PK 8137 dhe KK Bogorodica PK 768 në rajonin e rrjedhës së Lumit Vardar për shkak të rregullimit të regjimit të ujërave në pajtim me Lejen për nxjerrje të rërës dhe gurëve gurë nga shtretërit dhe brigjet e trupave sipërfaqësor ujor të Lumit Vardar, në aksin Mrzenci – Gjevgjeli, KK Bogdanci PK 3732/5, KK Gjevgjeli PK 2045/2, KK Mrzenci PK 16666, KK Stojkovë PK 8137 dhe KK Bogorodica PK 768 në rajonin e rrjedhës së Lumit Vardar për shkak të rregullimit të regjimit të ujërave nr. UP1 -11/5-1548/17 të datës 26.01.2018 të dhënë nga Ministria e Mjedisit Jetësor dhe Planifikimit Hapësinor.

Çmimi fillestar i materialit tepricë shkarkues – rërë, zhavorr dhe gurë nga shtrati i lumit është 85, denarë plus 7 % kompensim për ujërat plus 18 % TVSH, ndërsa sasia nuk guxon të kalojë më shumë se 168.928,7 m3.

Ngarkimi i materialit të lumit bie në barrë të blerësit. Shpallja zgjatë 3 (tri) ditë nga dita e publikimit. Ofertat duhet të jenë në zarf të mbyllur me shenjë “OFERTË – MOS HAP”, për Komisionin për realizim të

procedurës së ankandit publik, pa adresë, vulë dhe shenja të tjera në të. Oferta duhet të përmbajë: emrin dhe selinë e firmës, numër tatimor, personi përgjegjës, kontakt telefon, llogari dhe bankë

deponuse, me theksim të saktë shumës së ofruar në ofertë të mbyllur. Së bashku me ofertën parashtrohen dokumentet në vijim për dëshmim të:

1. Gjendjes personale: - Deklaratë të operatorit ekonomik se në pesë vitet e fundit nuk i është shqiptuar vendim i plotfuqishëm për pjesëmarrje

në organizatë kriminale, korrupsion, mashtrim ose larje parash, - Vërtetim se nuk i është hapur procedurë për falimentim nga organi kompetent, - Vërtetim se nuk i është hapur procedurë për likuidim nga organi kompetent, - Vërtetim nga Regjistri i dënimeve për vepra të realizuara penale të subjekteve juridike se nuk i është shqiptuar dënim

i rendit të dytë ndalesë për pjesëmarrje në procedurë për thirrje publike, ndarje të marrëveshjes për furnizim publik dhe marrëveshje për partneritet publik privat,

- Vërtetim nga Regjistri i dënimeve për vepra të realizuara penale të subjekteve juridike se nuk i është shqiptuar dënim i rendit të dytë ndalesë e përkohshme ose e përhershme për kryerje të veprimtarive të veçanta,

- Vërtetim se me vendim të plotfuqishëm nuk i është shqiptuar sanksion për kundërvajtje ndalesë për kryerje të profesionit, veprimtarisë ose detyrës, gjegjësisht ndalesë të përkohshme për kryerje të veprimtarisë së veçantë

- Vërtetim për tatime të paguara. 2. Aftësi për kryerje të veprimtarisë profesionale: - Dokument për veprimtari të regjistruar – si dëshmi se është i regjistruar si subjekt fizik ose juridik,

Dokumentet e kërkuara nuk guxojnë të jenë më të vjetra se 6 (gjashtë) muaj, ndërsa parashtrohen në origjinal ose kopje të vërtetuar nga ofertuesi.

Së bashku me ofertën duhet të parashtrohet dëshmi për depozitë të paguar në shumë prej 400.000, denarë. Ofertuesve që nuk janë të zgjedhur u kthehet depozita e paguar, në afat prej 15 ditëve nga dita e mbajtjes së ankandit.

Depozita duhet të paguhet në llogarinë me numër 200002947890520 deponent Stopanska Banka SHA Shkup. Hapjen e ofertave do ta realizojë Komisioni për realizim të procedurës për ankand publik, emëruar nga Drejtori i

përgjithshëm ekzekutiv i Shoqërisë aksionare Ekonomia e ujërave të Republikës së Maqedonisë, në pronësi të shtetit, Shkup më datë 05.02.2018 në ora 11.00 në lokalet e SHA Ekonomia e ujërave të Republikës së Maqedonisë, në pronësi të shtetit, Shkup në rr. “3-ta Makedonska Brigada” nr. 10a Shkup.

Shitja e materialit shkarkues bëhet përmes ankandit publik me gojë. Procedura për ankandin publik realizohet në tri faza: Faza e parë – përcaktimi i kandidatëve që përmbushin kushtet për pjesëmarrje në ankand Faza e dytë – identifikim të regjistrimit të pjesëmarrësve Faza e tretë – ankandi publik Në ankandin publik mund të merr pjesë vetëm personi përgjegjës i ofertuesit ose personi i autorizuar nga ai.

Pas zgjedhjes së realizuar, SHA Ekonomia e ujërave të Republikës së Maqedonisë, në pronësi të shtetit, Shkup do të lidhë marrëveshje me ofertuesin më të volitshëm të zgjedhur për rregullim të të drejtave dhe obligimeve të ndërsjella, që është i obliguar që të parashtrojë garanci bankare në shumë prej 10% të vlerës së përgjithshme të marrëveshjes.

Informacione më të detajuara mund të merren në numrin e telefonit 078-440-515 – Andrea Najdenovski. .




materialit tepricë shkarkues – rërë, zhavorr dhe gurë nga shtrati i Lumit Pçinja, aksi v.q Breg KK Konjare e Epërme, përmes ujit në v.q Kornalti KK Konjare e Mesme në gjatësi prej 2114.09 m në rajonin e rrjedhës së Lumit Pçinja ne pajtim me Lejen për nxjerrje të rërës, zhavorrit dhe gurit nga shtretërit dhe brigjet e trupave sipërfaqësor ujor te shtrati i Lumit Pçinja, aksi v.q Breg KK Konjare e Epërme, përmes ujit në v.q Kornalti KK Konjare e Mesme në gjatësi prej 2114.09 m në rajonin e rrjedhës së Lumit Pçinja, për shkak të rregullimit të regjimit të ujërave nr. UP1 11/5-97/18 të datës 31.01.2018 të dhënë nga Ministria e Mjedisit Jetësor dhe Planifikimit Hapësinor.










- Vërtetim për tatime të paguara. 2. Aftësi për kryerje të veprimtarisë profesionale: - Dokument për veprimtari të regjistruar – si dëshmi se është i regjistruar si subjekt fizik ose juridik, Materiali i tepërt ngarkues do të mënjanohet nga parcelat katastrale të theksuara në Projektin themelor dhe lejen. Dokumentacioni projektues do të mund të shqyrtohet më së voni deri në hapjen e ofertave.


Së bashku me ofertën duhet të parashtrohet dëshmi për depozitë të paguar në shumë prej 2.400.000, denarë. Ofertuesve që nuk janë të zgjedhur u kthehet depozita e paguar, në afat prej 15 ditëve nga dita e mbajtjes së ankandit.





Informacione më të detajuara mund të merren në numrin e telefonit 078-440-515 – Andrea Najdenovski. .




materialit tepricë shkarkues – rërë, zhavorr dhe gurë për shkak të mbrojtjes dhe përmirësimit të regjimit të ujërave nga shtrati i Lumit Vardar, aksi para f. Bistrica, Komuna e Demir Kapisë, rajoni i rrjedhës së Vardarit në pajtim me Lejen për nxjerrje të rërës, zhavorrit dhe gurit për shkak të mbrojtjes dhe përmirësimit të regjimit të ujërave nga shtrati i Lumit Vardar, aksi para f. Bistrica, Komuna e Demir Kapisë, rajoni i rrjedhës së Vardarit nr. UP1-11/5-1585/2017 të datës 07.12.2017 të dhënë nga Ministria e Mjedisit Jetësor dhe Planifikimit Hapësinor.

















Informacione më të detajuara mund të merren në numrin e telefonit 078-440-512 – Kosta Malzarkov. .

Në bazë të nenit 28 të Statutit të Shoqërisë aksionare Ekonomia e ujërave të Republikës së Maqedonisë, në pronësi të shtetit (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” nr. 187/2015, 94/16 dhe 158/16) dhe nenit 2 të Rregullores për kushtet, mënyrën dhe procedurën për shitje të materialit të nxjerrë shkarkues – rërë, zhavorr dhe gurë nga shtrati i lumit të Shoqërisë aksionare Ekonomia e ujërave të Republikës së Maqedonisë në pronësi të shtetit, Shkup përmes ankandit publik me gojë nr. 0202-3572 të datës 30.09.2016, me autorizim të Drejtori i përgjithshëm ekzekutiv i Shoqërisë aksionare Ekonomia e ujërave të Republikës së Maqedonisë në pronësi të shtetit, Shkup nr. 0204-3308 të datës 10.11.2017 publikon:



materialit tepricë shkarkues – rërë, zhavorr dhe gurë nga shtretërit dhe brigjet e trupave sipërfaqësor të Lumit Vardar, në aksin Krivollak KK Pepelishtë, PK 2249/1 dhe PK 4210 në rajonin e rrjedhës së Lumit Vardar, për shkak të rregullimit të regjimit të ujërave, në pajtim me Lejen për nxjerrje të rërës, zhavorrit dhe gurit nga shtretërit dhe brigjet e trupave sipërfaqësor të Lumit Vardar, në aksin Krivollak KK Pepelishtë, PK 2249/1 dhe PK 4210 në rajonin e rrjedhës së Lumit Vardar, për shkak të rregullimit të regjimit të ujërave nr. UP1 11/5-1753/17 të datës 15.01.2018 të dhënë nga Ministria e Mjedisit Jetësor dhe Planifikimit Hapësinor.

















Informacione më të detajuara mund të merren në numrin e telefonit 078-440-512 – Kosta Malzarkov. .

Nga Qerim LITA

Të premten e kaluar e publikuam letrën eKëshillit të prindërve dhe të shoqatave joqe-veritare shqiptare nga Shkupi, drejtuar orga-neve më të larta shtetëror, përmes së cilës ataprotestonin kundër politikës diskriminuesendaj shqiptarëve, i cili diskriminim asaj kohemë së shumti shprehej ndaj arsimit dhe kul-turës shqiptare. Si rrjedhojë e mospërmbu-shjes së kërkesave të pareshtura të shqiptarë-ve për hapjen e paraleleve në gjuhën shqipenë të gjitha shkollat mesme, në disa qytete, sinë Shkup, Kumanovë, Kërçovë, Strugë etj, menismën e disa profesorëve shqiptarë u hapëndisa paralele të gjimnazit të cilat funksiono-nin jashtë sistemit shkollor. Në këto rrethana,deputetët të grupit parlamentar të PPD-PDP-së: Muhamet Halili, Ismet Ramadani, AvdiMurtezani, Agim Fazliu dhe Hysni Shaqiri,më 3 tetor të vitit 1991 përmes një parashtre-se, i drejtohen kryetarit të Kuvendit, StojanAndov, nga i cili kërkuan që në mbledhjen eradhës të Parlamentit, në rend dite të përf-shihet kjo pikë:"Arsimi i mesëm me mësim në gjuhën shqi-pe - situatat dhe problemet". Ky problem, siçvënë në dukje deputetët shqiptarë, ishte tepërurgjente, për arsye se arsim të mesëm memësim në gjuhën shqipe, nga viti 1983 thuaj-se ishte ndërprerë në tërësi "me qëndrimetpartiake të ish KQ të PKM-së në kundërshtimme dispozitat e Kushtetutës së Republikës sëMaqedonisë dhe dispozitave të Ligjit për ar-sim të mesëm të orientuar...". Më pas në tëthuhej se përkundër "mirëkuptimit të lartë" tëshprehur nga ana e Qeverisë dhe nga struktu-rat e larta të republikës, për hapjen e serishmetë paraleleve me mësim në gjuhën shqipe"tërë kjo nuk u arrit, për shkak siç shprehen ata"bllokadave të mëdha të cilat vijnë nga tëgjitha strukturat më të ulta, duke filluar ngaMinistria e Arsimit dhe Kulturës Fizike, e derite drejtorët me orientim burokratik të shkol-lave të mesme në Republikë...". Një konsta-tim i tillë i grupit parlamentar të PPD-PDP-së,fare nuk korrespondonte me realitetin, përarsye se tërë kjo koordinohej nga lartë,përkatësisht nga kryetari i Republikës, KiroGligorov, kryetari i Kuvendit, Stojan Andovdhe kryeministri Nikolla Klusev si dhe tre par-titë e atëhershme më të mëdha Maqedonase:VMRO DPMNE, LKM-PTD-ë dhe Lidhja e For-cave Reformuese. Pa dashur të futemi në njëanalizë më thelluar rreth problemeve tëshumta që asaj kohe pati arsimi shqip në këtërepublikë, në vazhdim po e paraqesim të plotëparashtresën e lartëpërmendur që deputetëtshqiptarë ia dorëzuan Stojan Andovit:

"KRYETARIT TË KUVENDIT TË REPUBLIKËSSË MAQEDONISË, SHKUP

Në bazë të nenit 32 nga rregullorja përpunën e Kuvendit të Republikës së Maqedo-nisë kërkojmë që në mbledhjen e 24 të Kuven-dit të Maqedonisë në rendit dite të jetë pika:ARSIMI I MESËM NË GJUHËN MËSIMORESHQIPE - SITUATAT DHE PROBLEMETArsyetimi për urgjencën e debatit për këtëpikë ju është dhënë si shtojcë të kësaj kërkese.

Deputetët e PPD-PDP:Muhamet HaliliIsmet RamadaniAvdi MurtezaniAgim FazliuIsni Shaqiri

ARSYETIMArsimi i mesëm në gjuhën mësimore

shqipe në Republikë thuajse është ndër-prerë me qëndrimet partiake të ish KQ tëPKM-së në kundërshtim me dispozitat eKushtetutës së Republikës së Maqedonisëdhe dispozitave të Ligjit për arsim të me-sëm të orientuar. Deri në vitin shkollor1990-91 mësim në gjuhën mësimore shqi-pe ekzistonte në qytetet si vijon: Shkup, Te-tovë, Gostivar e Dibër me përfshirrjen epërgjithshme të nxënësve prej rreth 3%.Për këtë vit shkollor u bënë përpjekje tëshumta të hapen sërish paralelet në tëgjitha ato shkolla të mesme ku mësimi zh-villohej në gjuhën mësimore shqipe derinë vitin 1983.

Mirëpo, edhe përkundër mirëkuptimittë lartë të Qeverisë së Republikës së Maqe-donisë dhe të strukturave më të larta poli-tike në Republikë, megjithatë ekziston njëobstruksion i madh në realizimin e këtyrepërcaktimeve. Bllokada të mëdha të cilatvijnë nga të gjitha strukturat më të ulta,duke filluar nga Ministria e Arsimit dheKulturës Fizike, e deri te drejtorët me orien-tim burokratik të shkollave të mesme nëRepublikë. Duke e pas parasysh këto ob-struksione e bllokada, në këtë vit shkollorpërfundimisht me datë 18 shtator 1991

edhe përkundër përpjekjeve të mëdhathuajse nuk u bë asgjë në hapjen e serish-me të paraleleve në gjuhën mësimore shqi-pe në shkollat e mesme.

Për sa më sipër shihet se në qytetet Ku-manovë, Kërçovë dhe Strugë nuk është ha-pur asnjë paralele me mësim në gjuhënshqipe, edhe pse ekzistonte pajtueshmëriqë në Kumanovë të hapen 3 paralele memësim në gjuhën shqipe nga orientimi igjimnazit. Grupi parlamentar i PPD-sëdisa herë ka vërë në pah për situatën alar-mante në arsimit të mesëm me mësim nëgjuhën shqipe, mirëpo përpjekje konkre-te deri më tash për përballimin e këtyrevështirësive nuk dhanë rezultatin eduhur. Për arsye se në disa qytete revoltae popullatës është në rritje e sipër përshkak moshapjes së paraleleve me më-sim në gjuhën shqipe, e cila revoltë, siçështë paralajmëruar, do të shprehet për-mes demonstratave më të ndryshme,propozojmë që në Kuvendin e Repu-blikës së Maqedonisë të hapet debatpër këtë problematikë, krejt me qëllimqë përmes dialogut të tejkalohen pro-blemet e theksuara më lartë. Shpre-sojmë se pohimi ynë do të hasë nëmirëkuptim të madh te të gjithë depu-tetët e Kuvendit".

Si rrjedhojë e mospërmbushjes së kërkesave të pareshtura tëshqiptarëve për hapjen e paraleleve në gjuhën shqipe në të gjithashkollat mesme, në disa qytete, si në Shkup, Kumanovë, Kërçovë,Strugë etj, me nismën e disa profesorëve shqiptarë u hapën disaparalele të gjimnazit të cilat funksiononin jashtë sistemit shkollor

17DOSSIERKoha, e premte 2 shkurt, 2018

Kërkesa e deputetëve shqiptarëdrejtuar Stojan Andovit

18 KULTURËKoha, e premte 2 shkurt, 2018

Një dramë e re lufte e titulluar“Mëshirë për djallin”, bazuar nëkujtimet e Paul Marchandit – ga-zetar francez që raportoi nga Sa-rajeva e rrethuar – fillon xhirimetmuajin që vjen.

“Marchand raportonte nga Sa-rajeva e rrethuar gjatë viteve 1992-1993 dhe botoi një libër me të njëj-tin titull si filmi që do të fillojë tëxhirohet”, tha për BIRN, AmraBaksiq Camo, producente e filmitnë kompaninë e filmit dhe televi-zionit boshnjak Pro.ba.

Raportimet nga fillimi i viteve1990 e përshkruajnë Marchandin– i cili ka kreu vetëvrasje në vitin2009 në moshën 47-vjeçare – sinjë rebel që pinte puro dhe prefe-ronte kapele kashte e jo helmetëmbrojtëse.

“Mos qëlloni! Harxhoni kotplumbat. Unë jam i pavdekshëm”,thuhej në mesazhin paralajmëruesqë ai vendosi në makinën e tij, shk-roi New York Times në vitin 1992.

“Marchand po rrezikonte jetëne tij, duke ngarë makinën, duke u

përpjekur t’i shmangej sulmit tësnajperëve në Sarajevë, ndërkohëqë luhej kënga e famshme ‘Më-shirë për djallin’”, tha BaksiqCamo.

Rrethimi 1,425-ditor i Sa-rajevës nga 5 prilli 1992 deri më 29shkurt 1996, ishte më i gjati i njëkryeqyteti në historinë e kohëvetë fundit. Filmi është bashkë-prodhim franko-kanadezo-belg,me pjesëmarrjen e Bosnje dhe

Hercegovinës, ndërsa do të xhi-rohet në Sarajevë.

“Do të xhirojmë në të gjithëSarajevën në vende të ndryshme,por autentike, edhe pse Sarajevatani është ndryshe nga ajo që ish-te gjatë kohës së luftës,” tha BaksiçCamo.

Niels Schneider, i cili fitoi njëçmim Cesar në Francë si aktori mëpremtues në vitin 2016 për rolin etij në “Dark Inclusion”, do të luajë

rolin e Marchandit.“Zyrtarët e Sarajevës do t’i

mbështesin xhirimet duke sigu-ruar qasje pa pagesë”, tha BaksiçCamo.

Buxheti i kulturës i Bosnjësështë i vogël, kështu që shumica eproducentëve kinematografik nëvend fokusohen në projekte membështetje të huaj dhe grantenga organizata ndërkombëtare./BIRN/

Agron Tufavlerësohet përpoezinë më tëmirë në vitin2017Më 26 janar, Akademia Euro-piane e Shkencave, Arteve dheLetërsisë në Paris ka vlerësuarpër poezinë më të mirë në vitin2017 shkrimtarin shqiptar,Agron Tufa. Kjo është një garëpër poezinë më të mirë tëpërkthyer në gjuhën frënge.Shkrimtarit shqiptar, Tufës iudha çmimi “Taras Shevchenko”,poeti kombëtar i Ukrainës.Kjo është një garë për poezinëmë të mirë të përkthyer nëgjuhën frënge, me disa fituesme çmime të ndryshme (japo-neze, amerikane, ruse) sipas fi-gurave poetike emblematikepër Europën, kryesisht poetëkombëtarë. Shkrimtarit shqip-tar, Tufës, iu dha çmimi “TarasShevchenko”, poeti kombëtar iUkrainës. Në një kohë që flitetpër krizë leximi, e për poezinësidomos ka një tërheqje dy-shuese, Tufa ndan vlerësimin,por dhe qëndrimin e tij, në njëgjuhë që shpesh konsiderohete papërfillshme, dhe autorët esaj me mure të pakapërcyesh-me kufijsh. Tufa ka treguar se mori pjesënë këtë konkurrim me 20 poezime përkthime të Ardian Mara-shait dhe Edmond Tupjes, që siduket kanë marrë vlerësimenga Akademia franceze, dukeshkuar në nominim dhe bërëfitues për çmimin letrar përpoezinë 2017, që jepet çdo vit.Veprat më të njohura të Tufësjanë romanet “Dueli” (Tiranë2002), “Fabula Rasa” (Tiranë2004), “Mërkuna e zezë”,“Tenxherja”, “Gurit të varrit iarrëfej”, por njëkohësisht ështëvlerësuar edhe për poezinë etij. Institucioni që e nderoi shk-rimtarin shqiptar De L’Acade-mie e Europënne des Sciences,des Arts et lettres është njëprojekt ambicioz që pati idenëfillestare të themelimi, në vitin1973, për të sjellë së bashkukrijuesit më të shquar të Eu-ropës, studiues, por edhe shk-rimtarë, artistë. Por themelimi isaj u vendos në vitin 1980, meseli në Paris, një institucion ipranuar dhe me mjaft in-fluencë në UNESCO.

Ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sportit, KujtimGashi, qëndroi në Tiranë për të realizuar vizitëne tij të parë zyrtare, me ç’rast ka takuar homolo-gen e tij, ministren e Kulturës, Mirela KumbaroFurxhi.

Ministri Gashi gjatë takimit me ministrenKumabaro ka diskutuar për mundësitë e thelli-mit të bashkëpunimit midis dy ministrivepërkatëse në fushën e kulturës, trashëgimisëkulturore dhe atë të së drejtës së autorit, dukekrijuar edhe hapësira dhe mundësi për intensi-fikim e bashkëpunimit edhe ndërmjet skenës sëpavarur kulturore të të dyja vendeve.

Ndër temat konkrete të bashkëpunimit tëdy ministrive të kulturës asaj të Kosovës dheasaj të Shqipërisë për vitin 2018 u nënvizua nën-shkrimi i kalendarit të përbashkët kulturor, sinjë traditë e mirë dhe shumë domethënëse përkulturën në të dyja vendet, gjë e cila do tëndodhë brenda muajit shkurt. Marrë parasyshqë viti 2018 është shpallur edhe Vitimbarëkombëtar i Gjergj Kastriotit – Skender-beut, dy ministrat u pajtuan që të ketë mëshumë aktivitete për të shënuar këtë përvjetorme rëndësi për shqiptarët.

Gashi, me këtë rast, ka kërkuar nga ministrja

shqiptare “huazimin” e disa eksponateve që ipërkisnin heroit kombëtar Isa Boletinit, për tëqenë pjesë e ekspozitës së përhershme në Mu-zeun e Kosovës, që do të hapet më 17 Shkurt –Përvjetorin e Dhjetë të Pavarësisë së Kosovës,duke theksuar se ekspozimi i gjërave që i përka-sin Isa Boletinit në Muzeun e Kosovës është njëngjarje me rëndësi për kulturën dhe historinëtonë, meqë kjo është një dëshmi që personalite-tet nga Kosova kanë dhën shumë për cështjenkombëtare.

Në hapësirat e Bibliotekës “FanS. Noli” në Gjilan ishin dy veprimta-ri letrare, Ora e Madhe Letrare, kupoetët e përzgjedhur paraprakishtkonkurruan për Çmimin e poezisëmë të mirë të Manifestimit, “Pena eFlakës”, si dhe shpallja e rezultatevetë Konkursit anonim letrar për poe-zi e tregim të shkurtër.

Për dallim nga herët e tjera,vlerësues të poezisë më të mirë, në“Pena e Flakës” 2018, kësaj here ish-te paraparë të jenë vetë poetëtkonkurrues, të cilët me votën e tyredo të përcaktonin poezinë fituese,

por pas votimit doli që dy poete ki-shin numër të njëjtë votash (EntelaKasi dhe Rakela Yzeiri), andaj sërishështë dashtë përcaktimi të bëhetnga juria e grupit punues (XhevatLatifi, Fatushe Haliti dhe Sabit Rru-

stemi), që kishte bërë edhepërzgjedhjen e të gjitha poezive përt’u lexuar në këtë orë letrare. Vota etyre përcaktoi fituesen EntelaKasi.Kur jemi te rezultatet e konkur-sit anonim letrar, juria në përbërje

të Ramadan Musliut, Donikë Dabi-shevci tdhe Bardh Frangut, dha këtovlerësime: Në poezi shpërblimi iparë i jepet poezisë “Në sheshin eShkupit”, Shifra “Gracka”; shpërblimii dytë poezisë, “Buka, toka, njeriu”,shifra “Hija e shtetit”; shpërblimi itretë poezisë, “Shtëpia e puthjeve,shifra “20-9”. Në prozë shpërblimi iparë i jepet tregimit “Figura sh-tatëmbëdhjetë”, shifra “Shahu ipërgjakur”, shpërblimi i dytë, “Natëlutjesh”, shifra “Najazum”; shpërbli-mi i tretë, “Mjaltë e hidhur”, shifra“Unë dhe vetvetja”.

Ermonela Jaho nominohetpër “International OperaAwards”Sopranoja e mirënjohur shqiptare Ermo-nela Jaho ka gjasë që për herë të dytë të fi-toi një nga çmimet më të rëndësishëm qëjepen për artistet e operës. Kjo pasi që mepublikimin e listës së të nominuarve sivjetpër çmimin prestigjioz “International Ope-ra Awards” që njihet edhe si “Oscar ioperës”, merret vesh se Jaho është sërishnë garë.Ajo është e nominuar në katego-rinë për këngëtaren më të mirë, kurse përErmonela Jahon këto ethe nuk janë tëpanjohura pasi që artistja shqiptare ta-shmë ka një trofe nga ky instiucion, atë të“Reader’s Award”, për të cilin Ermonela nëvitin 2016 ishte shpallur fituese.

Entela Kasi, fituese e “Penës së Flakës”

Film për gazetarin francez të luftës

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

/////////////////////////////////////////////////////////////////////////// ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Ekponatet e Isa Boletinit do të sillen në Kosovë

19SPORTKoha, e premte 2 shkurt, 2018

Që nga dita e martë ai po qën-dron në shtëpinë e tij të re, në Bre-men të Gjermanisë. Milot Rashicakompletoi transferimin e tij te Ver-der Bremeni për një shumë prej7.5 milionë eurosh, kurse vet fut-bollisti nga Kosova menjëherëshkoi të vizitonte stadiumin e ri.Transferimi i ri i Verderit i gëzohetshumë kalimit në Bundesliga.

Verder.de: Sa po i gëzoheshnënshkrimit tënd me Verder Bre-menin?

Rashica: Jam me fat që jam ta-shmë një lojtar i Verder Bremenit.Ditët e fundit ishin stresuese, si-domos dita e djeshme (e martë).Jam vërtet i gëzuar që tashmëkemi mundur të sqarojmëgjithçka. Verderi është klub i madhme shumë traditë, që luan në njëprej kampionateve më të mira nëbotë. Kjo është një gjë shumë emadhe për mua”.

Verder.de: Si 21 vjeç je lojtarmjaft i ri që ka tashmë rreth 100paraqitje për Vitessen si profe-sionsit. Si e cilëson karrierën tën-de të deritanishme?

Rashica: Kur jam transferuarnga Kosova në Vitesse, ishte njëhap shumë i rëndësishëm përmua. Unë kam mundur të luaj dhetë kuptoj futbollin profesional mëndryshe dhe të krijoj shumë për-vojë. Vitesse ishte përvoja ime eparë tamam profesioniste. Metransferimin te Verderi unë kambërë hapin e radhës, një hapshumë i rëndësishëm.

Verder.de: Si e ke njohur deritash Bundesligan?

Rashica: Bundesliga është njëkampionat i shkëlqyer. Shumëtifozë, stadiume të mëdha dhe at-mosferë e mirë. Edhe në vend-lindjen time e kam shikuar Bun-desligën nga televizori.

Verder.de: Cilat janë synimettua me Verderin?

Rashica: Unë besoj se synimete mia personale dhe ato të klubitpërshtaten mjaft shumë. Ne duamtë luajmë në secilën ndeshje përfitore dhe të ngjitemi sa më shpejtnë tabelë. Për mendimin tim, nekemi gjasa të mëdha që ta arrijmëkëtë. Në ndeshjet e kaluara të cilati kam ndjekur, ne kemi pasur mun-gesë të fatit. Për fatin tash ne duhet

që të punojmë.

Verder.de: Si dëshironi ta bënikëtë? Çfarë lloj futbolli do të bënipër të arritur synimet tabelore?

Rashica: Mënyra si luajmë dheguximi si ekip më pëlqen. Më për-shtatet shumë si lojtar ofensivë.Ekipi ka shumë shpejtësi në lojë.Kjo është një rrugë që duhet atndjekim dhe kështu dua që edhetë kontribuoj në këtë lloj loje.

Verder.de: Me cilat forca dë-shiron që të kontribuosh? Cilatjanë pikat tua të forta në fushë?

Rashica: Unë e shoh veten nëpozitat anësore. Në Vitesse kamluajtur më shpesh në krahun e

djathtë. Në fushë e kërkoj meshumë dëshirë duelin një me njëme kundërshtarin dhe shfrytëzojshpejtësinë time. Këtë do ta bëjedhe këtu. Shkurt dhe qartë, do tëjap gas (qesh).

Verder.de: Në fundjavë ështëmenjëherë ndeshja ndaj Shalkes,shpreson të jesh direkt pjesë e kë-saj ndeshje?

Rashica: Natyrisht, kjo do tëishte super. Ndihem i gatshëm dhemund ta paramendoj veten nëlojë, por këtë e vendos trajneri dhenëse këtë javë nuk do të jem nëlojë, atëherë do të punoj shumë qëtë jem pjesë në ndeshjen e ardhsh-me.

Memushaj mbetette BeneventoLedian Memushaj mbetet pjesë e Beneventosnë Serinë A të paktën deri në fundit të sezonit.Edhe pse u kërkuar me shumë ngulm nga Barinë Serinë B, palët nuk gjetën gjuhën e përba-shkët për kalimin e 31-vjeçarit te skuadra pulje-ze. Fillimisht u tha se Bari ofronte 500 mijëeuro për mesfushorin, të cilit i garantonte njëkontratë deri në vitin 2022, por në orët e fun-dit skuadra që drejtohet nga Fabio Grosso,këmbënguli për huazim me të drejtë blerjeje,propozim që nuk u pranua nga Benevento. Nëorët e fundit të merkatos edhe Salernitana ten-toi të siguronte shërbimet e mesfushorit, portratativat nuk patën sukses.

MILOT RASHICA JEP INTERVISTËN E PARË PAS KALIMIT TE VERDERIMilot Rashica kanënshkruar kontratë 4-vjeçare me VerderBremen, ështëprezantuar dhe ka nisurstërvitjen me skuadrëne Bundesligës. Ai ulargua nga Vitese nëHolandë pas dysezonesh mbresëlënëseatje. Futbollisti ipërfaqësueses sëKosovës ka marrëfanellën me numrin 11,ndërsa ka dhënë edheintervistën e parë silojtar i Verder Bremenit

Merr fund telenovela Ergys Kaçe. Nëditën e fundit të merkatos mesfushori ikombëtares shqiptare u transferua zyrtari-sht te Panatinaikos. Ishte vetë klubi nga Athi-na që e bëri publik transferimin e 24-vjeça-rit nga Korça në faqen zyrtare. Kaçe nëmungesë të hapësirave në formacion laPaokun për Panatianaikosin teksa te jeshilëte Athinës do të luajë në formë huazimi derinë fund të këtij sezoni ndërkohë që në

marrëveshjen mes dy klubeve është përf-shirë edhe opsioni i blerjes nga ana e Pana-tinaikos. Për Kaçen u fol edhe për një transfe-rim të mundshëm te Apoel Nikosia në ditëte fundit të merkatos, por tifozët e skuadrësqipriotë dolën kundër kalimit të shqiptarit teskuadra e tyre, me Kaçen që në fund bëri ha-pin e madh duke u transferuar te gjigandëtgrekë të Panatinaikos të cilët këmbëngulënmë shumë për të marrë shërbimet e tij.

Kaçe transferohet te Panatinaikosi

Gjithmonë janë parë bashkë por ditëve të fundit i shohim çdoditë e gati 24 orë bashkë, por duket se janë miq mjaft të mirë. Poflasim për personazhin Ceni Holivud dhe boksierin e njohur Ro-bin Krasniqi, ku ai do ta shoqërojë boksierin edhe në meqin qëka më 3 shkurt kundër Polakut ne Frankfurt. Madje mësojmë seCeni beson në fitoren e Haxhi Krasniqit, dhe e sheh se së bashkume të do të kthehen me rripin e fitores. Edhe ne urojmë dhe sh-presojmë që do të jetë fitimtar boksieri i famshëm shqiptar.

Shkup, 1 shkurt - Emir Sahiti pas largimitnga Rabotniçki është bërë me skuadër të re.Sulmuesi i krahut është huazuar deri nëfund të sezonit te skuadra e njohur kroateHajduk, por në fillim ai do të luajë për eki-pin e dytë të Hajduk Split. Reprezentuesi iri i shpresave të Shqipërisë dy vite e gjy-smë është pjesë e Rabotniçkit, për të cilënka luajtur 35 ndeshje, duke shënuar një goldhe katër asistime. Cekim. vitin e kaluar fli-tej se për vëllezërit Emiri dhe Suad Sahitijanë të interesuar Hajduku dhe Dinamo,por ja që vetëm i riu Sahiti arriti të transfe-rohet te Hajduku, derisa Suadi aktualishtmbron ngjyrat e Skënderbeut. (B.K.)

Sahiti, futbollist i ri i HajdukutHolivud beson në fitoren e Krasniqit

Mezi popres ta nis këtësfidë të re

20 SPORTKoha, e premte 2 shkurt, 2018

Pas 8 sezonesh e gjysmë,Blejk Griffin divorcon me LosAnxhelos Klippers dhe ngadita e sotme ai është një loj-tar i Detroit Pistons. Një lë-vizje e papritur e merkatos,që ka befasuar të gjithë, kuçdo gjë është vendosur dhe

zyrtarizuar brenda pak orë-sh. Në këtë transferim janëpërfshirë edhe mjaft lojtarëtë tjerë që lëvizin nga njëriekip në tjetrin, por natyrishtqë gjithçka vërtitet rreth em-rit të Griffin, një prej lojtarë-ve më të mirë në NBA. Teskuadra e Detroit, bashkë

me Griffin do të vijnë edheUilli Reed dhe Brice Xhon-son, ndërsa te skuadra eKlippers do të shkojnë Bo-ban Marjanoviç, Tobias Har-ris, Avery Bradlej dhe dyzgjedhje në draft. Griffinështë zgjedhur në draft ngaskuadra e Klippers në vitin

2009, sezon në të cilin ai nukluajti për shkak të një dëm-timi. Por nga viti 2010, aiështë një nga yjet e NBA-sëdhe të skuadrës së Klippers,duke luajtur mbi 500 nde-shje me këtë fanellë. Në kar-rierën e tij, ai ka një mesa-tare prej 21,6 pikësh, 9,3kërcime dhe 4,2 asistime përndeshje. Largimi i Griffin edëmton shumë skuadrënkaliforniane, që në muajt everës humbi edhe Kris Pol,duke nisur kështu një revo-lucion. Madje përflitet semund të largohen edheDeAndre Xhordan e Lou Uil-liams, për të ndërtuar njëekip me emra të rinj për tëardhmen.

Alonso do të marrë pjesë nëgarën “24 orë të La Mansh”MekLaren ka konfirmuar sot se piloti i saj FernandoAlonso do të marrë pjesë më datat 16-17 qershor nëgarën “24 orë të La Mansh”. Spanjolli mori pjesë ditën ediel në një tjetër garë të ngjashme, atë “24 orë të Day-tona”, ku u klasifikua nëvendin e 38-të, në përvojëne tij të parë në një eveni-ment të tillë. Në La Mansh,ai do të garojë me skuadrëne Tojota Gazzo Racing. Mek-Laren bëri me dije se pa-varësisht kësaj pjesëmarrje,Alonso nuk do të heqë dorë nga asnjë garë e Botërorittë Formula 1, siç bëri vjet, ku mungoi në Montekarlo.“Jam gati. Nuk është një sekret që këtë sezon dua tërealizoj një triplet të veçantë: Të fitojë në Montekarlo,në Indy 500 dhe në 24 orët e La Mansh. Në Indi e pro-vova edhe vjet, por nuk ia dola mbanë, ndërsa këtë vitkam sërish mundësinë përmes MekLaren, për të pro-vuar fitoren në La Mansh. Do të jetë një sfidë e madhe,shumë gjëra mund të mos funksionojnë, por jam gati.Por pohoj se përparësi për mua mbetet Formula 1, përtë qenë kompetitiv në çdo garë dhe fituar titullin etretë kampion aty”, tha Alonso.

Qeveria e Republikës së Maqedonisë në vijim publikon

KORRIGJIM

Të shpalljes publike për emërim të drejtorëve dhe zëvendësdrej-

torëve në pajtim me ligjet e veçanta materiale

Qeveria e Republikës së Maqedonisë më datë 31.01.2018 ka publikuar

shpallje publike në gazetat ditore “Slloboden Peçat”, “Nova

Makedonija” dhe “Koha”, për emërim të drejtorëve dhe zëvendësdrej-

torëve në të cilën bëhet korrigjim ashtu që në:

- Shpalljen publike për emërim të drejtorit të Drejtorisë për mbro-

jtje të trashëgimisë kulturore

Në bazën “39/2016” i shtohet edhe “11/2018”, në pikën 2 alineja 5 pas

fjalëve “BULATS – së paku 60 pikë” shtohen fjalët “edhe APTIS – së

paku niveli B2”, ndërsa alineja 6 fshihet.

- Shpalljen publike për emërim të revizorit kryesor dhe zëvendës

revizorit kryesor të trupit revizor për revizion të instrumentit për

ndihmë paraqasëse

Në bazën në vend të “Ligjit për rezerva të domosdoshme të naftës”

duhet të qëndrojë “Ligjin për revizion të instrumentit për ndihmë

paraqasëse (IPA)” dhe pas “27/2016” i shtohet edhe “190/2016” dhe në

pikën 2 pas alinesë 7 shtohet alineja 8 e cila thotë “të kenë certifikatë

për njohuri të fituara nga sfera e revizionit” dhe

- Shpallje publike për emërim të drejtorit të[ Agjencisë për barëra

dhe mjete medicinale

Në pikën 2 alineja 3 në vend të “të ketë të fituara së paku 240 kredi

sipas SETK ose shkallë të VII/1 të arsimit nga sfera e farmacisë” duhet

të qëndrojë “të ketë të baruar fakultetin e farmacisë” dhe në alinenë 4

pas fjalëve “farmacia” shtohen edhe fjalët “dhe të ketë të mbaruar

studime postdiplomike” specializim ose dokrrat nga sfera e farmacisë”.

Në bazë të nenit 150 nga Ligji për sigurim shëndetësor (Gaz. zyrtare e Republikës së Maqedonisë nr. 43/12, 145/12, 87/13, 164/13, 39/14, 43/14, 132/14, 188/14, 10/15, 61/15, 154/15, 192/15, 17/16 dhe 37/16), neni 13 nga Rregullorja për specializimet dhe subspecializimet të punëtorëve shëndetësor me arsimim të lartë nga fusha e medicinës (Gaz. zyrtare e RM nr. 85/15) dhe nenit 6 nga Rregullorja për specializimet dhe subspecializimet të punëtorëve shëndetësor dhe bashkëpunëtorëve shëndetësorë me arsimim të lartë (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” nr. 137/12 dhe 121/13), Fakulteti i mjekësisë pranë Universitetit “Shën Kirili dhe Metodi” në Shkup shpall:

Plotësim të

Shpalljes publike për paraqitje të kandidatëve për regjistrim gjegjësisht lejim të specializimit dhe subspecializimit të punëtorëve shëndetësor dhe bashkëpuntorëve shëndetësor me arsim sipëror nga

sfera e medicinës për vitin 2018

Nr. rend. Subspecializim Për të punësuar shëndetësor gjegjësisht bashkëpunëtor shëndetësor të punësuar në Institucionet private, persona tjerë juridik dhe të papunësuar

1 Perinatologjia 1

2 Nefrologjia 2

Kërkesa për miratim të specializimeve së bashku me dokumentacionin e kompletuar dorëzohet nga ana e Institucionit privat shëndetësor në të cilën është i punësuar punonjësi shëndetësor, gjegjësisht nga punëtori shëndetësor i papunësuar apo bashkëpunëtori shëndetësor, në pajtim me dispozitat nga Ligji për mbrojtje shëndetësore dhe Rregullorja për specializimet dhe subspecializimet të punëtorëve shëndetësor dhe bashkëpunëtorëve shëndetësor me arsim sipëror dhe Rregullorja për specializimet dhe subspecializimet të punëtorëve shëndetësor me arsim sipëror nga sfera e medicinës më së voni në afat prej 15 ditëve nga dita e publikimit të Shpalljes, deri në arkivin e Fakulteti të mjekësisë pranë Universitetit “Shën Kirili dhe Metodi” në Shkup, rr. “50-ta Divizija” nr. 6, 1000 Shkup.

Ligji për mbrojtje shëndetësore (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” nr. 43/12, 145/12, 87/13, 164/13, 39/14, 43/14, 132/14, 188/14, 10/15, 61/15, 154/15, 192/15, 17/16 dhe 37/16) dhe Rregullorja për specializimet dhe subspecializimet të punëtorëve shëndetësor me arsim sipëror nga sfera e medicinës (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” nr. 85/15) mund të gjenden në ueb faqen e Fakultetit të mjekësisë www.medf.ukim.edu.mk.

UNIVERSITETI “SHËN KIRILI DHE METODI”

FAKULTETI I MJEKËSISË –SHKUP

Republika e Maqedonisë Komuna e Sopishtes

Tel. ++389 2 27 85 100Faks. ++389 2 27 85 109Rr. 2, nr. 2, f. Sopishte, 1054Shkup, Republika e Maqedonisë[email protected]

Nr i procedurës: 10858Nr. 28 33/17 e datës 22.01.2018

LAJMËRIMPër organizim të Anketës publike dhe prezantimit publik në lidhje me Dokumentacionin planor lokal

urbanistik për vendosje të qelive fotovoltaike, për prodhim të energjisë elektrike në pjesën nga PK 37/1, KKJabollcë, Komuna e Sopishtes.

Realizohet prezantim publik dhe anketë publike për Dokumentacionin planor lokal urbanistik për vendosjetë qelive fotovoltaike, për prodhim të energjisë elektrike në pjesën nga PK 37/1, KK Jabollcë, Komuna eSopishtes.Përfshirja planore e dokumentit Dokumentacioni planor lokal urbanistik për vendosje të qelive fotovoltaike,për prodhim të energjisë elektrike në pjesën nga PK 37/1, KK Jabollcë, Komuna e Sopishtes është mesipërfaqe prej 25.000m2.

5. Prezantimi publik dhe anketa publike do të realizohet me prezantimin e planit në lokalet e KomunësSopishte më datë 07.02.2018 në ora 11.00.

6. Anketa publike do të zgjasë deri më 14.02.2018, në bazë të nenit 51 paragrafi 10 të Ligjit përplanifikim hapësinor dhe urbanistik (Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë nr. 199/14, 44/15,193/15, 31/16 dhe 163/16).

7. Informohen të gjithë qytetarët dhe subjektet e interesuara juridike nga rajoni përkatës të përfshirënë plan në afatin e lartpërmendur të parashtrojnë vërejtje, propozime dhe mendime në listatanketuese në administratën komunale.

8. Informacione në tel. 2 785 102Kryetari i Komunës së Sopishtes

Stefçe Trpkovski

LAJMËRIM

Për anulimin e Shpalljes publike nr. 1/2018

SHMK ,,Niko Nestor,, Strugë Ju informon se në pajtim me Vendimin e Këshillit tëshkollës me nr. 02 102/7 të datës 31.01.2018,ANULOHET Shpallja publike me nr. 1/2018 përplotësimin e vendeve të punës për kohë të caktuar,më së voni deri më 31.8.2018 e publikuar nëgazetën ,,Koha,, dhe ,,Veçer,, më 10.1.2018.

SHMK ,,Niko Nestor,, StrugëU.d.Drejtor,

Besime Jonuzi

I. Nr. 324/2014

SHPALLJE PUBLIKE (në bazë të nenit 46-b, të Ligjit për ndryshime dhe plotësime të Ligjit për përmbarim, Gazeta Zyrtare nr. 8 të datës 17.01.2008)

Përmbaruesi Vanço Markovski duke vepruar me propozim të kreditorit Eshref Ajruli, përmes aut. avokatit Branko Trajkovski nga

Tetova dhe vendbanim në rr. Drenoec – Poroj nr. 8, kundër borxhliut Husein Memedi nga Tetova me NVAQ dhe vendbanim në rr. Lubo Bozhinovski Pish nr. 69, dhe borxhliut pengmarrës Imer Shaqiri nga Tetova me NVAQ dhe vendbanim në rr. Lubotenska nr. 69 në Tetovë, për shkak të realizimit në holla në shumë prej 24.600.000,00 denarë më datë 26.01.2017

FTON Borxhliun pengmarrës Imer Shaqiri nga Tetova me NVAQ dhe vendbanim në rr. Lubotenska nr. 69 në Tetovë të paraqitet në zyrën e përmbaruesit Vanço Markovski në rr. Ilindenska nr. 64 Tetovë, për parashtrim të akteve në vijim: Konkluzion për shitje publike me gojë I nr. 324/2014 të datës 15.01.2018, Konkluzion për përcaktim të vlerës nga data 15.01.2018 dhe Konkluzion për mënyrën e shitjes së patundshmërisë I nr. 324/2014 të datës 15.01.2018, NË AFAT PREJ 1 (NJË) DITE, duke llogaritur nga dita e publikimit të fundit të kësaj thirrje publike në shtypin ditor.

PARALAJMËROHET borxhliu pengmarrës Imer Shaqiri se mënyra e këtillë e dorëzimit llogaritet si dorëzim në rregull dhe se për pasojat negative që mund të dalin i bartë vet pala.

Kjo shpallje paraqet PUBLIKIMIN E PESTË të thirrjes publike

PËRMBARUES Vanço Markovski

Publicitet

Griffin lë Klippers,transferohet te Detroiti

Në këtë transferim janëpërfshirë edhe mjaftlojtarë të tjerë që lëvizinnga njëri ekip në tjetrin,por natyrisht që gjithçkavërtitet rreth emrit tëGriffin, një prej lojtarëvemë të mirë në NBA. Teskuadra e Detroit,bashkë me Griffin do tëvijnë edhe Uilli Reeddhe Brice Xhonson,ndërsa te skuadra eKlippers do të shkojnëBoban Marjanoviç,Tobias Harris, AveryBradlej dhe dy zgjedhjenë draft

21SPORTKoha, e premte 2 shkurt, 2018

Me afatin kalimtar dimëror ta-shmë të mbyllur, është koha që tëhedhim një shikim se kush ishinfituesit dhe humbësit në tregtitëe lojtarëve muajin e fundit

1. FITUES: ARSENALIMe disfatën shokuese te Svon-

si që rrëmbeu vëmendjen e tëgjithëve, Arsenali u duk se ka endeprobleme të mëdha për të zgjidhurnë mbrojtje dhe ndoshta edhe nëportë. Është e vërtetë se asnjë por-tier në top pesë ligat evropiane nukka bërë më shumë gabime që çuante goli se sa Petr Çeh (katër gola).Sidoqoftë, afati kalimtar i janaritka shkuar më mirë se sa tifozët mëoptimistë të Arsenalit kanë mun-dur të paramendojnë. Topçinjtë efilluan muajin duke u përballur meidenë e humbjes së dy prej yjevemë të mëdha, Aleksis Sançez dheMesut Ozil – gjatë kësaj vere në pa-rametra zero. Sançez tashmë ështëparaqitur në fanellën e MançesterJunajtedit, por kjo është pozitivenëse marrim parasysh ndikiminnegativ që ai ka sjellë në zhveshto-ren e Arsenalit. Për më shumë,Topçinjtë kanë marrë në shkëm-bim një lojtar të shkëlqyer si Hen-rikh Mikitarian që duhet të shkël-qej nën një trajner që ja lejon atijliri më të madhe sulmuese, sido-mos pasi pritet që të luajë bashkëme ish-shokun e tij të vjetër teDortmundi, Pierre – Emerik Auba-mejang. Vendimi i befasishëm, pormë i mirëpritur për të rinovuarkontratën po ashtu ka ndikuar nëvendin e atij që quhet pasardhësi iHanri, Aubamejang. Natyrisht, 56milionë funtet e paguara te Dort-mundi për shërbimet e sulmuesitkonfirmojnë një rekord të ri tran-sferues, por kur merren parasyshlargimet, mund të kuptohet se kytransferim është financuar nga lar-gimet e Teo Ualkott dhe FrancisKoquelin që u larguan për shumëtë kombinuar prej 37 milionë fun-tesh, e më pas është e pamundurqë të shikohet kah puna e bërë eVengerit në këtë afat kalimtar dhetë mos konstatohet se kjo pe-riudhë ishte e suksesshme për lon-dinezët. A do të përfundojë Arse-nali në top katërshe? Kjo mbetettë shihet. Por, a kanë më shumëgjasa që këtë ta arrijë? Absoluti-sht.

2. FITUES: HOZE MURINJODuke parë mënyrën në të cilën

Hoze Murinjo i bën arsyetimet dhefabrikon faktet, është e radhë qënjë njeri ta gjejë veten në pajtue-shmëri me mjeshtrin e manipuli-mit të mediave. Sidoqoftë, bosi iMançesterit ka pasur të drejtë kurka thënë se ishte mjeshtri shkëm-bimi i Mikitarian për të kërkuarinAleksis Sançez. “Ai ishte i lirë, psejo? Transfer i lirë. Ai ishte i lirë. Kë-

shtu, për këtë çmim, ai është fanta-stik. Mendoj se të gjithë mendojnënjëjtë. Të gjithë duhet të pajtohense ai është lojtar fantastik dhe eki-pi që e mori atë e ka një plus”, thaMurinjo. Nuk ka kundërshtimekëtu. Aleksis do t’i japë një dimen-sion krejt të ri vijës së sulmit që sh-pesh u duk e varfër në aspektin ekreativitetit ndaj ekipeve më tëmira. Se sulmuesi i shumë anshëmkilian ishte i kërkuar nga Guardio-la para kalimit te Junajted, e bëntransferimin e tij të shijojë mëëmbël në gjuhën e portugezit kon-travers.

3. FITUES: BARCELONAIshte vetëm gushti i muajit të

kaluar kur mbrojtësi i Barcelonës,Xherard Pike, pranoi hapur: “Nënëntë vitet e fundit që kam qenëkëtu, kjo është hera e parë që jamndjerë inferior ndaj Real Madridit”.Me fat të mbarë për katalanasinkrenar, ky sensacion depresiv nukzgjati shumë. Gjatë pjesës së parëtë sezonit, Blaugranët rigjetën ve-ten si ekipi më i mirë në La Liga,madje duke shkelur Real Madridinnë Bernabeu para festave të fund-vitit. Thënë shkurt, nëse dikush kapasur nevojë për transferime nëdimër, ishte pikërisht Real Madridi,por përderisa nuk ka pasur asnjëtransferim në kryeqytetin spanjollgjatë janarit, Barcelona ka qenëshpenzuesja më e madhe e afatitkalimtar dimëror. Blaugranët sh-penzuan një shumë të kombinuarprej 131.8 milionë euro për Filip Ku-tinjo dhe Jerry Minan, për të sh-tuar shpresat e Ernesto Valverdespër një replikim të suksesit të pa-raardhësve të tij Pep Guardiola dheLuis Enrike duke fituar tripletën nësezonin e parë në krye të detyrës.Lojtari dominues në ajër, Mina,është një biznes i shkëlqyer i bërënga Barcelona për çmim modestprej 11.8 milionë eurosh teksaardhja e Kutinjos në gjysmë sezonpër 120 milionë euro (të cilat mundtë kapin shifrën e 160 milionë euro-sh me bonuse) i ka edhe anët nega-tive, pasi që ai nuk mund të luajë

në Ligën e Kampionëve, por liderëte kampionatit spanjoll mund tëpushojnë Andres Iniestan nëmënyrë që ai të jetë i gatshëm përsfidat e LK-së. Pos kësaj, Barca kaarritur q të largojë një numër tëpërfituesve të mëdhenj nga lista epagave si Havier Maskerano dheArda Turan, teksa në të njëjtënkohë i dërgoi në huazim Rafinjandhe Deulofeun. Reali në kontratëtë plotë tash po përgatitet për njëndeshje “o jetë, o vdekje” në Ligëne Kampionëve me PSZH-në me tënjëjtën bazë të ekipit dhe grup tëlojtarëve që janë dukur qesharakmuajt e fundit. Shkurt e shqip,PiKE ndihet superior sërish.

4. HUMBËS: LIVERPOOLI“Liverpuli nuk është klub që

duhet të shesë lojtarë”, deklaroimenaxheri Jugen Klopp verës pasiBarcelona riti ofertën për Kutinjon.“Kjo është e vendosur me vulë, kë-shtu që nuk ka lidhje kush saofron”. Por, pse atëherë Liverpuli upajtua ta shesë brazilianin te Blau-granët në janar, në një kohë kur"The Reds" janë në një betejë meJunajtedin, Çellsin, Totenhemindhe me shumë mundësi edhe meArsenalin, për tri vendet e mbetu-ra nga top katërshja, ashtu sikurseka para një duel shumë të mundurpër t’u fituar me Porton në fazën eardhshme të eliminimit direkt nëLigën e Kampionëve? Të hollat nëofertë (120 milionë euro dhe po-tencialisht 40 milionë të tjera sibonuse) ishin kolosale, ndoshtapër shkak se Koutinjo mund tëkonsiderohet një prej top pesë loj-tarëve në botë, por a do të kishteqenë shumë më pak në fund të se-zonit nëse do të ndodhte transferi-mi? Vështirë të thuhet. Për mëshumë, teksa Kutinjo dëshiroi tëlargohet, a do të shfrytëzonte aimundësitë e këqija për të refuzuartë luajtur, në një vit kur zhvillohetBotërori? Ai dërgoi një kërkesëtransferuese gjatë verës, por kon-tribuoi me 12 gola dhe nëntë asisti-me gjatë pjesës së parë të sezonit2017/2018? A do të grevonte ai po

që se do t’i thuhej se ëndrra përBarcelonën do t’i përmbushejvetëm gjatë verës? Natyrisht, fru-strimi i Liverpulit që humbi Kou-tinjon u ngushëllua nga transferi-mi i Virgil van Dijk, pasi nuk kadyshime se holandezi forconmbrojtjen e klubit nga "Merseysi-de". Sidoqoftë, kur vjen puna tevlerësimet e afatit kalimtar dimë-ror, duhet të pyesim veten nëseskuadra është e fortë ose më edobët se sa që ka qenë në fillim tëmuajit? Liverpuli është më i dobët.Ata kishin në dorë të gjithë asët,por në fund kanë copa të thyera tënjë konstelacioni të mrekullue-shëm që mirë e ndërtuan në të ka-luarën e afërt. Qendra e mbrojtjesështë përmirësuar, por mbetet nëvarësi të dy prej portierëve më tëdobët në Ligën Premier. Lorius Ka-rius është promovuar si zgjedhja eparë, një vendim kontravers pasiqë ai ka përqindjen më të dobët tëintervenimit (44.44 për qind), mëpak se cili do portier tjetër në pesëkampionatet evropiane. Duke parëqë Roma dëshpërimisht pokërkonte para në janar, Liverpuliështë dashur që të shtyjë përparapër portierin e parë të Romës, Alis-son.

5. HUMBËS: DAVID LUIZDavid Luiz mund të falet nëse

është gëzuar që lëndimi i bashkë-lojtarit, Andreas Kristensen, i kadhënë atij minutazhë për të luaj-tur. Bosi i Bluve, Antonio Konte, rre-gullisht ka insistuar se është njëlëndim në gju pse braziliani s’kastartuar nga tetori, por është eqartë se Luiz ka rënë nga preferen-cat e tij në "Stamford Bridge",përkundër faktit se ai ishte një prejnjerëzve kyç në triumfin për titull.Përkundër pohimeve të kundërta,dihet se marrëdhëniet mes të dyvejanë përkeqësuar, kështu që Luizmirëpriti spekulimet se ai mundtë jetë pjesë e marrëveshjes përZhirudin. 30 vjeçari nuk është ftuaras nga Brazili që prej qershorit dhenëse dëshiron të ketë ndonjë gjasëqë të jetë në kombëtare për kam-

pionatin Russia 2018, atëherë aiduhet të luajë në baza javore. Rea-liteti zhgënjyes është që edhe nëseai tejkalon lëndimin në gju, ka pakgjasa që ai t’u kthehet fushave tëblerta. Luiz sipas të gjitha gjasavepo e pret raportin mjekësor me mëshumë interes se sa vet danezi ilënduar. Për më shumë, huazimi iStarrigj te VBA do të thotë se Li-verpuli është një lëndim larg që tëaktivizojë Ings dhe Solanke (pa golkëtë sezon) që të udhëheqin sul-min që ka mungesë të shumëan-shmërisë me largimin e Kutinjos.Presioni mbi Salahun, Firminondhe Manen që të mbajnë mbi supekëtë ekip të madh për pjesën embetur të sezonit është bërë edhemë i madh.

6. HUMBËS: FUTBOLLIAgjenti i famshëm Erik Hall një

herë potencoi: “Gjëja më e keqepër punën time është se lojtari imerr 90 për qind të fitimeve tëmia”. Sa shumë do të dëshirontebohemi duhanxhi nga Londra tëishte pjesë e biznesit të futbollit tëditëve të sotme. Fernmando Felice-viç përfitoi 15 milionë funte ngashkëmbimi që e pa klientin e tij,Sançez, drejt Junajtedit nga Arse-nali, teksa Mikitarian shkoi në drej-tim të kundërt. Është raportuar seagjenti i këtij të fundit, Mino Raio-la, ka bllokuar marrëveshjen njëkohë të gjatë për shkak të për-qindjes së tij. Raiola, natyrisht,është njeriu që ka fituar 24 milionëfunte nga transferimi Paul Pogbasverën e vitit 2016 që vërtet i bërinjerëzit të mendojnë se sa shumëpara po largohen nga loja e futbol-lit e po përfundojnë në duart eagjentëve. Më herët gjatë muajit,Grupi Profesional për Strategji tëFutbollit pranë UEFA-s zbuloi njëstudim ku dy mijë transferimet endodhura mes viteve 2014-2017 ika parë agjentët duke operuar nëmënyrë efektive pa ndonjë penge-së në aspektin e përqindjeve tëtyre. Përqindja mesatare e fituarprej tyre ishte 12.6 për qind, mjaftneveritëse kjo, por kishte edhe tëtillë agjentë që pohonin se fitoningjysmën e shumës transferuesemes dy klubeve. Edhe më keq sekjo, studimi gjeti se sa më e vogëlmarrëveshja, aq më shumë parabënin agjentët, që do të thotë sederisa klubet e mëdha nuk e kanëproblem, janë klubet e vogla që povuajnë më së shumti nga këtaagjentë. Agjentët duhet të bëjnëpunën e tyre. Askush nuk po e kon-teston këtë. Por, lojtarët duhet qëtë mbrohen. Ata duhet të kenë kë-shilla financiare. Por, e pamohue-shme është që futbolli po humbetqindra miliona euro çdo vit te njëgrup i njerëzve që ka interes mone-tar në këtë lojë dhe asgjë mëshumë.

Fituesit dhe humbësit më të mëdhenjtë afatit kalimtar të janarit

Afati kalimtar i janaritka shkuar më mirë sesa tifozët mëoptimistë të Arsenalitkanë mundur tëparamendojnë

Kielini përgatitrinovimin Është e gjitha bardhezi e ardhmja e GjorgjoKielini. “Rinovimi i kontratës? Së shpejti do tëfinalizojmë marrëveshjen dhe nuk do të ketëasnjë problem”, tha mbrojtësi i Juventusit.Në lidhje me luftën për titullin kampion, aishtoi: “Do të vendoset në muajin maj, ështënjë sfidë mes nesh dhe Napoli. Kemi shumërespekt për Napolin. Jemi të dyja skuadra tëndryshme me njëra-tjetrën, por të dyjamund të fitojmë”. Nuk mungon as një men-dim për “shokun” Buffon, i cili sapo ka mbu-shur 40 vjeç. “Buffon është një lider dhe forcae tij më e madhe është qetësia. Ai duket se kafuqinë për të ndalur kohën”. Kielini ka folurme shumë respekt për Napolin, rivalin ebardhezinjve në garën e titullit në Serie A.“Jemi dy ekipe që ndryshojmë shumë, edhenë filozofinë e lojës. Ne jemi më të fortë fi-zikisht, ata janë më shpejtë dhe teknikë, pornuk mendoj se njëra skuadër është më efortë dhe tjera më e dobët. Duhet të shfrytë-zojmë të gjitha mundësitë që kemi në dispo-zicion”. Në fund, qendërmbrojtësi flet përsfidën e ardhshme në Çampions Ligëskundër Totenhemit. “I gjithë ambienti ynëpret me padurim sfida të tilla në arena tërëndësishme Evropiane. Ndihemi gati për t’upërballur me ekipet më të forta në Evropëdhe Totenhemin është një e tillë”, përfundoiKielini.

Dua të luaj teJunajted deri 40-vjeç!Huan Mata do të dëshironte ta rinovonteqëndrimin e tij në “Old Trafford”, duke imi-tuar të madhin Rajan Giggs, i cili luajti me“djajtë” deri në moshën 40-vjeçare. Pati disazëra se 29-vjeçari nga Spanja do të largohejnga “djajtë”, pasi drejtimin e skuadrës e moriHoze Murinjo, trajneri që e largoi nga Çellsinë janar 2014, por Mata ka luajtur rregullishtnën urdhrat e Murinjos dhe tani ekzistonmundësia e rinovimit të kontratës në “OldTrafford”, pasi marrëveshja aktuale skadonnë verën e ardhshme. I pyetur nëse e shihteveten e tij duke e mbyllur karrierën me fanel-lën e Mançester Junajtedit, Mata tha. “Unëjam 29 vjeç dhe shpresoj që mund të luajëfutboll edhe për shumë vite të tjerë. Do tëishte shumë e bukur po të luaja deri në mo-shën 40 vjeç si Rajan Giggs, por kjo është disilarg, sepse duhet edhe 11 vjet. Jam ende ilumtur këtu. Ky është një klub masiv dhembështetja që kemi pasur është e jashtë-zakonshme. Jam i lumtur dhe do të doja tëqëndroja sa më gjatë te kjo skuadër”, dekla-roi Mata.

22 SPORTKoha, e premte 2 shkurt, 2018

Hoze Murinjo ka përshkruar vizionin e tij të vi-tit 2020 për Mançester Junajtedin, pasi ka nëplan ta drejtojë klubin në një pozicion, ku tëjetë sfidues në të gjitha frontet, brenda dy vi-teve. Portugezi e mbajti ndeshjen në “Wem-bley” të mërkurën, pasi skuadra e tij u mund 2-0 ndaj Tottenhamit, i cili hapi rezultatinbrenda 11 sekondave, me Kristian Eriksen. Au-togoli i Fil Xhons, pak para gjysmë ore, e ka sh-tangur Mançesterin, që nuk ishte në gjendje takthente “baticën”. Kësisoji, Mançester Sitishkon në + 15 pikë në krye të Premier Ligë, falëfitores 3-0 ndaj Uest Brom. Kjo gjë i ka shqetë-suar tifozët e Mançester Junajted që shikojnënjë periudhë dominimi të “qytetarëve”, nëndrejtimin e Pep Guardiolës. Megjithatë, Mu-

Milani barazoi pa gola kundër Laciosnë ndeshjen e parë gjysmëfinalen tëKupës së Italisë, të luajtur në “San Siro”.Qendërmbrojtësi i kuqezinjve, LeonardoBonuçi, e sheh gotën gjysmë plot dhemendon se skuadra e drejtuar nga Xhen-naro Gattuso do ta arrijë finalen në “Olim-pico”.

Milani i kishte mposhtur bardhekaltë-rit në ndeshjen e luajtur në kampionat,tre ditë më parë, megjithatë këtë herë nukarriti të shënojë. Kjo nuk e pengoi futbol-listin e ardhur nga Juventusi gjatë merka-tos së verës që të jetë optimist për arritjene suksesit në Kupën e Italisë. “Ka qenë një

ndeshje e vështirë sepse Lacio sulmoishumë sidomos në pjesën e parë, por netreguam se dimë të mbrohemi dhe dimëtë vuajmë.

Rezultati është pozitiv dhe mund tëshkojmë në finale në ndeshjen e ardhsh-me, duhet të vazhdojmë të përmirësohe-mi ditë pas dite ashtu si po bëjmë. Tëgjithë ne, duke nisur nga unë i pari kemimë shumë për të dhënë dhe mendoj senë pjesën e dytë të sezonit mund të ar-rijmë gjëra të rëndësishme. Kryesorjaështë që kemi larguar humbjet dhe para-qitet e dobëta. Do të kualifikohemi nëRomë”, deklaroi kapiteni i Milanit.

Qeveria ruse thotë se karkalecatmund të shkatërrojnë vendin dhe fushate Kupës së Botës. Karkalecat zakonishtushqehen me të korrat në Rusinë jugoredhe Pjotr Çekmarjov, i cili kujdeset përmbrojtjen e bimëve në ministrinë eagrikulturës, thotë se ata mund të sul-mojnë edhe stadiumet. Në komentet eraportuara nga agjencia e lajmeve ven-dase, Çekmarjov thotë se “jemi mësuar tëpërballojmë pak a shumë karkalecat, porkëtë vit kam frikë se mund të gjendemimes një skandali të madh ndërkombë-tar.” Ai ka shtuar se “karkalecat parapël-qejnë vendet ku ka shumë hapësirë jeshi-le,” dhe thotë se “të mos turpërojmë vetenpërpara shoqërisë globale, sidomos kur

të kemi vizitorë nga e gjithë bota”. Çek-marjov ka theksuar se regjioni Volgo-grad, që ndodhet rreth 1000 km në jug tëMoskës, është një vend delikat. Këtë verë

finalet e Kupës së Botës do të zhvillohenmes 14 qershorit dhe 15 korrikut, me nde-shjet që do të luhen në 12 stadiume rrethe qark 11 qyteteve.

Kupa e Botës në rrezik për shkak të karkalecave shkatërrues

Do të kualifikohemi në finale në Romë

Mançesteripretendentpër gjithçka

“Më mirë se tani.Luftë për atë që poluftojmë tani, porme municione tëndryshme. Unë shohqë jemi pretendentëtë vërtetë përgjithçka, ky ështëniveli që duam tëarrijmë”, shprehetMurinjo

rinjo, kur u pyet se ku e sheh skuadrën e tij nëvitin 2020, u përgjigj në mënyrë tipike: “Mëmirë se tani. Luftë për atë që po luftojmë tani,por me municione të ndryshme. Unë shoh qëjemi pretendentë të vërtetë për gjithçka, kyështë niveli që duam të arrijmë”. Pavarësishtse arriti në Mançester në maj të vitit 2016,Murinjo ende jeton në hotelin e qytetit, nëvend që të kërkojë më shumë strehim tëpërhershëm. Portugezi lëvizi për ta larguarbisedën nga gjendja e jetesës, se ajo ka njëndikim të keq në sjelljen e tij. “Njerëzit nukndajnë me mua intimitetin e dyerve të brend-shme. Mendoj se jam një njeri i këndshëmndonjëherë, ndoshta me disa shaka pa kup-tim, apo diçka të tillë”, – deklaori ai.

/////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

/////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

VIZIONI I MURINJOSPËR VITIN 2020

23MOZAIKKoha, e premte 2 shkurt, 2018

MensurMamuti

AKTORJAAMERIKANE

NË FOTOUJDHESËNË GREQI

FILM ME AKTOREN

NË FOTONJERI

FAREFISI----------------------------

MIK, SHOK

JKOMPANI

AUDIO KASETASH

KRYEQYTETII GANËS

AKTORIAMERIKAN,

EROL

ORGANISATION INTERNATIONALE DE LA FRANCO-

PHONIE

NOTËMUZIKORE

ISH ATLETI MAROKAN, AUITA----------------------------

VENDBANIM NË KOMUNËN E MALISHEVËS

KOHA VËSHTIRËSITË SHTETNË AZI

MBANRAMAZAN

NJË NGA NËNSHKRUESIT E DEKLARATËS SË PAVARËSISË SË SHQIPËRISË,

SOJLIU

PËREMËRVETOR

----------------------------SHKRONJA

FQINJE

KOBALTI----------------------------

FILOZOFI ÇEK, HUSI

USHTRUESJAE PIANOS

AKTORIAMERIKAN,TARANTINO

SERIALME AKTOREN

NË FOTO“... E ÇARLIT”

ADMINISTRATA TATI-MORE E KOSOVËS-----------------------------

FUTBOLLISTI KAMERUNIAN,

SEMJUEL

NËN

EMRII DEKARTIT

(SHQ.)----------------------------

LLOSANXHELES.

LLOJMAJMUNI

(SH.)

VEZË----------------------------

POSTIMNË TUITER

PARASHTESË PËR

“EKOLOGJIKE”

E PASURON ME AZOT

----------------------------TOKA

E PUNUAR

AVICENA,IBNI

URANI----------------------------

ERBIUMI

UNIÓN GENERAL DE TRABAJADORES-----------------------------

TENESINI(ELEMENT KIMIK)

PARAFJALËGJERMANE

ZVARRANIKU-----------------------------

TEMPERATURA

SHTETII TATARËVE

ZGJIDHJET: FISI, JARAN, RAKS, AKRA, FLIN, OIF, SAID, AI, CO, PIANISTJA, ENGJUJT, ATK, NDËR, RENEU, GORILLAT, VE, EKO, AZOTON, SINA, U, UGT, AN, REPTILI, TATARISTAN.

Shumë i lehtë: 614539278, 583172964, 792648135, 146897523, 375261849, 829453716, 957326481, 231984657, 468715392. Mesatar: 826419573, 514237689, 937658412, 695823147, 481976235, 273541968, 349765821, 752184396, 168392754.

4 3 2

1 2

7 2 6 8 1 5

4 6 5 2

3 9

2 9 7 1

9 7 3 6 4 1

9 4

8 1 3

2 1 7

4 2 6

3 7 8 4 1

5 3 1

8 3

7 5 6

4 9 7 8 2

2 4 3

6 9 5

2 shkurt 194725 qershor 2009

Në k

ëtë d

atë

TK, NDËR, , A ENGJUJTT,. AN TTA RIS

A, TJ , PIANIS O , AI, C AID SAR TTA AAT , REPTILI, TTA , AN TT, UG

, S , OIFF, FLIN S, AKRA, RAK, U A, U , SIN ON TO , AZ O EK

: GJIDHJET Z, ARAN FISI, J, VE, TT, , GORILLAAT RENEU

4 3

1

7 2 6

4 6

2

2

8 1 5

5 2

2 1

4 2

3 7

5

1 7

6

8 4 1

3 1

4 6

3

2 9

9 7 3

9

5 2

9

7 1

6 4 1

4

5

8

7 5

4 9 7

2

3 1

3

6

8 2

4 3

261849, 829453716,89, 937658412,2754.

8 1

48135, 146897523, 3752r:6419573, 51423768 82821, 752184396, 16839

3

9278, 583172964, 7926457, 468715392.Mesatar35, 273541968, 349765

6 9

ë: Shumë i leht614539957326481, 2319846695823147, 4819762

9 5

DASHI 21. mars - 20. prillJeta ne çift do vije duke u përmirësuar dita ditës. Duke fil-

luar qe sot do ia shprehni me shume ndjenjat atij qe keni ne krah dhee ardhmja pritet te jete me e ndritur. Beqaret do kenë takime teshumta dhe ne fund te ditës do iu duhet te marrin vendime te rëndë-sishme. Ne planin financiar do jeni me te qete fale një shume qe kenimarre kohet e fundit.

DEMI 21. prill - 21. majMarrëdhënia juaj me partnerin do filloje te përmirë-

sohet gjate kësaj dite. Do flisni me lirshëm për gjithçka qe iu mun-don dhe do i zgjidhni brengat. Edhe për beqaret gjithçka do jete emundur. Bëjini sytë katër sepse mundësitë për takime do jene temrekullueshme. Me financat nuk do i keni punët shume mire, kë-shtu qe duhet te mos shpenzoni pa kufij.

BINJAKET 22. maj - 21. qershorEdhe pse marrëdhënia ne çift do jete shume e mire, nuk

duhet te merrni vendime te rëndësishme për te ardhmen. Tregohu-ni pak me te duruar nëse doni qe gjithçka te shkoje për se mbari. Be-qaret do tregohen impulsive dhe mund te bëjnë gabime te renda.Ne planin financiar ka mundësi t’iu gjeni zgjidhje te gjitha proble-meve qe keni pasur me pare.

GAFORRJA 22. qershor - 22. korrikJeta ne çift do jete me e bukur gjate kësaj dite. Do rua-

ni një komunikim te mire me partnerin dhe do kaloni momentemjaft sensuale. Për sa iu përket beqareve ata do vazhdojnë tejene ne kërkim te dashurisë se madhe, por pa ndonjë rezultatspecifik. Ne planin financiar do jeni me fat dhe do arrini te rregul-loni problemet qe iu kishin dale me herët.

LUANI 23. korrik - 22. gushtDite shume e bukur kjo e sotmja për gjithë te dashurua-

rit. Do qëndroni me shume kohe pranë atij qe dashuroni dhe do isqaroni përfundimisht te gjitha dilemat qe keni pasur. Beqaretduhet te tregohen me realiste dhe te mos ëndërrojnë gjera te paqe-na. Financat do jene te qëndrueshme kështu qe mund te bëni inve-stimet e duhura pa pasur asnjë rrezik.

VIRGJERESHA 23. gusht - 23. shtatorFlisni me takt dhe diplomaci gjate kësaj dite ne jetën tuaj

ne çift sepse përndryshe do keni debate te shumta. Tregohuni edhepak me te kuptueshëm. Beqaret do vazhdojnë edhe sot te kenë tenjëjtin status kështu qe është e kote te mundohen te gjejnë një per-son. Ne planin financiar situata do jete e qëndrueshme. Përfitoni përte lare borxhet qe keni pasur.

PESHORJA 24. shtator - 23. tetorÇështjet e zemrës do shkojnë me se miri sot. Nuk do i

mbani aspak mëri partnerit për ndonjë kritike qe do iu beje sepsedo e kuptoni qe ai ka te drejte. Beqareve nuk do iu ecin gjeratshume mire. Kujdes me personat qe do iu joshin sepse edhe mundt’iu lëndojnë. Ne planin financiar do e përmirësoni situatën falenjë shpërblimi qe do merrni nga puna.

AKREPI 24. tetor - 22. nëntorNëse kohet e fundit marrëdhënia mes jush dhe partne-

rit ishte ftohur duhet te gjeni mënyrën e duhur për ta përmirësuar.Mos i lini gjerat pas dore sepse situata edhe mund te ndërlikohet.Beqaret do kenë takime shume interesante te cilat nuk duhet t’ihumbin për asnjë lloj arsyeje. Financat do i menaxhoni me shumekujdes dhe maturi.

SHIGJETARI 23. nëntor - 21. dhjetorKa rrezik qe rutina ta pushtoje gjate gjithë kohës jetën

tuaj ne çift gjate kësaj dite. Nuk do i kushtoni rëndësinë e duhurambientit ne çift pa menduar se kjo mund te jete shkatërruese perju. Beqaret duhet ta heqin turpin dhe ti shprehin me tepërndjenjat. Me financat do keni disa probleme te vogla te cilat mundt’i zgjidhni nëse tregoheni te kujdesshëm.

BRICJAPI 22. dhjetor - 20. janarBashkëpunimi do mbizotërojë gjate gjithë kohës sot ne

jetën tuaj ne çift. Do filloni te thurni edhe projekte te rëndësishmepër një te ardhme te ndritur bashke. Beqaret do ndihen shumemire me statusin qe kane dhe nuk do kërkojnë me ngulm te fillojnënjë lidhje. Ne planin financiar nuk duhet te alarmoheni me proble-min me te vogël. Me maturi mund te zgjidhni gjithçka.

UJORI 21. janar - 19. shkurtDo jeni me humor te keq gjate kësaj dite dhe asgjë nuk

do shkoje ashti si e kishit menduar ne çift. Zënkat me partnerin dojene shume te shpeshta. Beqaret do kenë takime te rëndësishme,por nuk duhet te nguten për asgjë. Ne planin financiar tregohu-ni me realiste dhe mos shpenzoni shuma te mëdha kur e dini qesituata nuk është aq e favorshme.

PESHQIT 20. shkurt - 20. marsNëse ende jeni ne një lidhje, dita e sotme do jete e

mrekullueshme. Si ju ashtu edhe ai qe keni ne krah do i kushtonivëmendjen dhe përkushtimin e duhur njeri-tjetrit. Beqaret ka shu-me mundësi te gjejnë personin e tyre te ëndrrave. Hiqeni sa me sh-pejt turpin dhe lëreni veten te lire. Ne planin financiar do kryenitransaksione te rëndësishme qe do e përmirësojnë situatën.

69-vjeçarja e pasarelave të modësRinia nuk është gjithçka, të paktën jo për 69 vjeça-ren Maye Musk. Kjo pasi Maye Musk ndonëse nëatë moshë, vazhdon të thyej rekord duke qenë pje-së e trendeve më të reja botërore, pasi ajo shfaq ta-lentin e saj prej një modeleje në pasarelat më të

mëdha ndërkombëtare. Kolek-sioni ”Pranverë 2018″ kohëve tëfundit tregon në Nju Jork, Paris,Milano dhe Londër një numër

rekord modelesh në vitet 50dhe 60 në pasarela sipas

forumit të industrisë,Fashion Spot. “Unëkurrë nuk kam punuaraq shumë gjatë 50 vi-teve të fundit siç kambërë në 2017”, thotëmodelja 69 vjeçareMaye Musk, nënë e

sipërmarrësit miliar-der dhe themeluesi i

Tesla Elon Musk. Musk elindur në Kanada, filloi mo-delimin në Afrikën e Jugut

në moshën 15 vjeçare, porvetëm në vitet e fundit kar-

riera e saj është rritur. Ajo sëfundi nënshkroi një kontratë meIMG Models, të cilët gjithashtuparaqesin supermodele duke

përfshirë Gisele Bündchen dheGigi Hadid.

24 MOZAIKKoha, e premte 2 shkurt, 2018

1492 - Spanja rimerr Granadën ngaMurët.

1585 - Spanja dhe Franca krishterenënshkruajnë Lidhjen e shenjtë tëZhoinvillit.

1757 - Trupat angleze okupojnëKalkutën, India.

1839 - Fotografia e parë e hënës(fotografi francez Lui Dague).

1870 - Fillon ndërtimi i Urës sëBruklinit.

1905 - Elara, sateliti i Jupiterit, zbu-lohet nga Perrini.

1919 - Kryengritje anti-britanike nëIrlandë.

1919 - Lituania fiton pavarësinë.1929 - SHBA dhe Kanada pajtohen

për të bërë mbrojtjen e Ujëvarave tëNiagarës.

1933 - Trupat amerikane largohennga Niagara.

2001 - Sila Calderón bëhet femra eparë Guvernatore e Porto Rikos.

Ç'FAJ KA PULA?I dhamë 100 bursa sociale studimipër fëmijët e familjeve në nevojë,ndërsa për ne - nuk bëmë asgjë - ithotë gruaja burrit!- Çfarë do të bëjmë atëherë? - pyetburri.- Po ja, nesër e kremtojmë dhjetëvjetorin e martesës. Ta therimpulën?- E ç'faj ka ajo?! - përgjigjet burri.

Jeta nuk ka të bëjë me gjetjen e vetvetes. Jeta ka të bëjë me

krijimin e vetvetes. (George Bernard Shaw)

Optimistët kanë shanse dy herë mëtë mira për shëndetin ideal kardio-vaskular, shkruan EurekAlert. Njerë-zit me një qëndrim pozitiv ndaj jetëskanë shëndet në mënyrë të konside-rueshme më të mirë kardiovaskular,thotë një studim i ri që ekzaminuarlidhjen mes opti-mizmit dheshëndetin ezemrës në mëshumë se 5.100të rriturit."Njerëzit me nive-lin më të lartë të optimizmit kanë dyherë më shumë gjasa që të ketëshëndet ideal kardiovaskulare nëkrahasim me njerëzit pesimistë'',thotë autori kryesor Rosalba Her-nandez, profesor i punës sociale nëUniversitetin e Illinois.

KA

LE

ND

AR

I H

IST

OR

IK 2

JS

HK

UR

TT

HË

NIA

E D

ITË

SB

AR

SOL

ET

AA

E D

INI

SE

...

Një gjykatë në Bavari hodhi poshtë tëmërkurën apelin e një gjahtari gjerman,që synonte të rifitonte të drejtën për tëmbajtur armë me leje. Kjo megjithëseai kishte qenë për një kohë të gjatë kon-

sumues i marihuanës mjekësore. Sipasgjykatësit, pronarët e armëve duhet tëjenë të aftë që t'i përdorin armët dhe mu-nicionin me kujdes në të gjitha kohët.Konsumimi i kanabisit, edhe sipas re-

cetës së dhënë nga doktori, e ul aftësinëe personit për të vepruar me armën, thagjykatësi. Ky vendim krijon një rast pre-cedent. Shumë gjermanë tani do të jenëtë detyruar që të zgjedhin midis pranimittë trajtimit me kanabis mjekësor dhezotërimit të një leje për armëmbajtje.Administrata e distriktit në Miesbach, ecila ishte e para që ia hoqi lejen përarmëmbajtje dhe për gjah personit, thanë një deklaratë të posaçme se kishtendjekur mendimin e ekspertëve. Sipasekspertëve, nuk mund të garantohetshëndeti mendor i një personi që konsu-mon rregullisht kanabis. Gjahtari pohoise kishte konsumuar shumë herë kana-bis. Në mars 2017, qeveria gjermane epërjashtoi nga përndjekja penale përdo-rimin e kanabisit me recetë. U pranuapërdorimi si një formë e trajtimit ngamjeku.

Dy minuta me vonesë kanë mjaf-tuar që ta detyrojnë të japë dorëhe-qjen: shumë turp! Kështu i ka ndodhurLord Michael Bates, ministri britanik iDepartamentit Ndërkombëtar për zh-villimin, i cili mbërriti në dhomën eLordëve me pak vonesë, aq sa ka qenë emjaftueshme për të mos e pasur tëmundur t’i përgjigjet pyetjeve mbi he-timet ndaj opozitës. Kur mori fjalën, iudrejtua parlamentarit Ruth Lister për t’ikërkuar falje dhe përgatitur dorëhe-qjen. “Më vjen keq për edukatën jo të

mirë që tregova që nuk isha në vendintim për t’iu përgjigjur pyetjes tuaj. Në5 vjet, ka qenë një privilegj i imi që ujam përgjigjur pyetjeve për llogari tëqeverisë dhe gjithnjë kam besuar seduhet të kemi një nivel të lartë mirë-sjelljeje në respekt të punës. Më vjenkeq që nuk isha në vendin tim dhe nëvijimësi do t’i ofroj kryeministresdorëheqjen time të parevokueshme”.Pas këtij momenti, salla ka reaguar menjë “jo” refuzuese ndaj vendimit të par-lamentarit.

Pesë persona janë arrestuar për vjedhje të 4.4 tonë portokajve qëishin të futura në tri vetura. Vjedhja e këtyre portokajve u zbulua kur po-licia filloi të ndiqte dy vetura të cilat po udhëtonin afër njëra-tjetrës nënjë lagje të Sevillas. Pesë personave u mungonin dokumentet dëshmue-se për prejardhjen e portokajve dhe nuk kanë dhënë përgjigje bindë-se rreth tyre.

Vjen dy minuta me vonesë, jep dorëheqjen ministri britanik

Arrestohen hajnat e katër tonë portokajve

Ose armët ose marihuanën

ndotja e ajrit remitencat pretendent për ndotur, pimë ...zgjidhjen e problemit. hulumtime të...

Documents