ปท 17 ฉบบท 70 เดอนมกราคม - มนาคม 2551 C l e a n E n e r g y f o r C l e a n W o r l d ทะเบยน

เลขท

บมจ

. 010

7544

0001

08

Pipeline Pigging New Gas Meter Prover ปตท.- กาตารฯ ลงนามบนทกขอตกลงเบองตนในการซอขาย LNG

ก า ซ ไ ล น G a s l i n e

22

เ ปด เลม ส ารบญ

จลสาร กาซไลน ทปรกษา นายนพดล ปนสภา ผจดการฝายระบบทอจดจำหนายกาซธรรมชาต, นายภาณ สทธรตน รกษาการผจดการฝายตลาดคาสงกาซธรรมชาต, นายปรชา แกวพนธ ผจดการฝายจดจำหนายผลตภณฑ กาซธรรมชาต, นายนรศ เปลยนทรงด ผจดการสวนพฒนาและขายกาซอตสาหกรรม, นางสณ อารกล ผจดการสวนบรการลกคากาซฯ, นายบญเลศ พกลนอย ผจดการสวนวศวกรรมโครงการ, นายธนรกษ วาสนะสขะ ผจดการสวนพฒนาตลาดและขายกาซพาณชย, นายพษณ สนตกล วศวกรอาวโสฝายตลาดคาสงกาซธรรมชาต บรรณาธการ นางสาวอานดดา เนาวประโคน สวนบรการลกคากาซฯ ฝายระบบทอจดจำหนายกาซธรรมชาต กองบรรณาธการจลสาร “กาซไลน” ขอเชญทานรวมแสดงความคดเหน ตชม เสนอแนะ โดยสงมาท สวนบรการลกคากาซฯ ฝายระบบทอจดจำหนายกาซธรรมชาต บรษท ปตท. จำกด (มหาชน) ชนท 17 เลขท 555 ถนนวภาวดรงสต เขตจตจกร กรงเทพฯ 10900 หรอ โทรศพท 0 2537 3235-9 โทรสาร 0 2537 3257-8 หรอ Website: www.pttplc.com

ส ว สด ค ะ

วตถประสงค จลสาร “กาซไลน” เปนสงพมพทจดทำขนโดย ฝายระบบทอจดจำหนายกาซธรรมชาต บรษท ปตท. จำกด (มหาชน) โดยมวตถประสงคเพอ

1. เปนสอกลางระหวางลกคาและกลมธรกจสำรวจ ผลตและกาซธรรมชาตในทกๆ ดาน

2. เผยแพรขาวสารเทคโนโลยใหมๆ เกยวกบกาซธรรมชาตและสาระทเปนประโยชนรวมถงขาวสารในแวดวงกาซธรรมชาตและลกคากาซฯ

3. เปนศนยกลางใหกบลกคากาซฯ และบคคลทวไปในการแลกเปลยนปญหา ความคดเหนหรอใหคำแนะนำแกกลมธรกจสำรวจ ผลตและกาซธรรมชาต

ในป 2551 นเปนปท ปตท. ไดดำเนนงานในฐานะเปนบรษท

พลงงานแหงชาตครบรอบ 30 ป ทามกลางสภาวะเศรษฐกจและการเมอง

ทเปลยนแปลงไป มหลายสงหลายอยางเกดขน โดยในชวงตนปทผานมา

มเรองสำคญในแวดวงการจดหาและจำหนายกาซธรรมชาตของประเทศ

2 เรองคอ เมอตนเดอนกมภาพนธทผานมา ปตท. ไดลงนามบนทก

ขอตกลงเบองตนในการซอขาย LNG กบ บรษท กาตารแกส โอเปอเรตง

จำกด ซงถอเปนความสำเรจระดบชาต ทสามารถสรางความมนใจให

กบลกคากาซฯ ไดวา ประเทศไทยจะมปรมาณสำรองกาซธรรมชาต

อยางพอเพยง อกเรองหนงในเดอนเดยวกนน คอ ปตท. และบางจาก ทำพธ

ลงนามสญญาโครงการผลตสาธารณปการและสญญาซอขายไฟฟา ไอนำ

และนำปราศจากแรธาต ซงการจดตงโครงการดงกลาวจะชวยเสรมสราง

ความมนคงทางพลงงานใหกบประเทศ และชวยลดมลภาวะรกษา

สงแวดลอมไดอกดวย

ตลอดระยะเวลาทผานมา ปตท. มความมงมนทจะเรยนร สรางสม

ประสบการณ แมวาจะตองเผชญกบอปสรรคตางๆ ดงเชนเหตการณลาสด

ทหลายทานไดทราบกน ในกรณทมคำสงศาลใหโอนทรพยสนบางสวนของ

ปตท. ใหกบกระทรวงการคลงและใหจายคาเชาทอกาซฯ ยอนหลงตงแต

ป 2544 ถงปจจบนนน กระทรวงการคลง กระทรวงพลงงาน และ ปตท.

ไดพจารณากำหนดอตราคาเชาทอรวมกนแลว มความเหนวาอตราแบบ

ขนบนไดเปนอตราทเหมาะสม และเปนธรรมตอผถอหนและผบรโภค

โดยทานสามารถตดตามรายละเอยดไดในทายเลม

กาซไลนฉบบนไดแนบแบบสอบถามเพอนำขอมลทไดมาปรบปรง

จลสารกาซไลนเพอใหตรงกบความตองการของผอานใหมากทสด ดงนน

จงขอความอน เคราะหจากทกทานในการตอบแบบสอบถามแลว

สงกลบมาตามทอยทจาหนา หรอสงแฟกซมาท 0-2537-3257 หรอ

0-2537-3289 และในทายนกาซไลนขอขอบคณผอานมา ณ โอกาสนดวย

2 เ ปด เลม

3 เ ร องจากปก

4 ตลาดก าซฯ

5 แนะนำลกค า ใหม

6 บรการลกค า

8 ส าระน าร

9 ตลาดค าส งก าซฯ

10 ตลาดผลตภณฑ

11 มวลชนสมพนธ

12 GAS Technology

13 ICT Tips

14 ม มสขภาพ

15 QSHE

16 ถ ามมา-ตอบไป

22

3

เ ร อ ง จ า ก ป ก

เมอวนท 25 กมภาพนธ 2551 ทผานมา พลโท หญง พนภรมย ลปตพลลภ รฐมนตรวาการกระทรวงพลงงาน เปนประธานในพธลงนามสญญาการดำเนนโครงการผลตสาธารณปการ และสญญาซอขายไฟฟา ไอนำและนำปราศจากแรธาต ระหวาง บรษท ปตท. จำกด (มหาชน) โดย นายประเสรฐ บญสมพนธ ประธานเจาหนาทบรหารและกรรมการผจดการใหญ และ บรษท บางจากปโตรเลยม จำกด (มหาชน) โดย ดร.อนสรณ แสงนมนวล กรรมการผจดการใหญ ณ โรงแรมโฟรซซนส กรงเทพฯ

นายประเสรฐ บญสมพนธ ประธานเจาหนาทบรหารและกรรมการ ผจดการใหญ ปตท. เปดเผยถงสาระสำคญของสญญาฯ วา ปตท. จะเปนผลงทนดำเนนโครงการผลตสาธารณปการ เพอผลตจำหนายไฟฟาและไอนำใหกบหนวยผลตของโรงกลนเดมและรองรบการขยายโครงการ Hydro Cracking Unit ใหมของบางจาก โดยโรงไฟฟาจะใชระบบผลตไฟฟาแบบพลงงานรวม Combine Heated and Power (CHP) ซงใชกาซธรรมชาตเปนเชอเพลง ประกอบดวยเครองกงหนกาซฯ จำนวน 2 ชด มกำลงการผลตไฟฟารวม 25 เมกะวตต เครองผลตไอนำจากไอเสย (Heat Recovery Steam Generator) มกำลงผลต 90 ตนตอชวโมง และไดเสรมสรางความมนคงของระบบ โดยทำการตดตงหมอไอนำสำรอง (Auxiliary Boiler) ขนาด 48 ตนตอชวโมง ทสามารถผลตไอนำทดแทนไดทนท ในกรณทตองหยดซอมบำรงโรงไฟฟาฯ อยางกะทนหน เพอใหสามารถผลตไฟฟาและไอนำสำหรบโรงกลนบางจากไดอยางสมำเสมอตลอดเวลา มประสทธภาพในการผลตรวมของระบบ CHP ประมาณ 80% ทงน หลงเปดดำเนนการเชงพาณชยครบ 25 ป ปตท. จะโอนกรรมสทธทรพยสนของโครงการฯ ใหบางจาก ซงคาดวาจะเรมดำเนนการเชงพาณชยไดในชวงไตรมาสท 2 ป 2552 รวมมลคาโครงการทงสนประมาณกวาพนลานบาท โดยบางจากจะรบผดชอบในการจดหาพนทให ปตท. สรางและดำเนนการโรงไฟฟาไดตลอดอายโครงการฯ

ดร.อนสรณ แสงนมนวล กรรมการผจดการใหญ บรษท บางจากฯ (มหาชน) เปดเผยวา ขณะนการกอสรางโครงการปรบปรงคณภาพนำมน (Product Quality Improvement Project) หรอ PQI มความคบหนาไปกวารอยละ 75 โดยคาดวาจะแลวเสรจตามแผนในปลายป 2551 น ซงเมอโครงการ PQI แลวเสรจ จะทำใหโรงกลนนำมนบางจากมระบบการกลนเปนแบบ Complex Refinery ดวยเทคโนโลย Hydro Cracking ททนสมยลาสด สามารถผลตนำมนเบนซนและดเซลทมมลคาสงในสดสวนทเพมขน รองรบความตองการใชภายในประเทศทเพมขนอยางตอเนอง สงผลใหบรษทฯ มรายไดมากขน ซงเมอโครงการผลตสาธารณปการดงกลาวเรมจำหนายไฟฟาและไอนำใหกบโรงกลนบางจากได นอกจากจะชวยเพมความมนคง

ของระบบไฟฟา และเปนมตรกบสงแวดลอมมากขนแลว ยงชวยเพมประสทธภาพการใชพลงงานของบรษทฯ ทำใหตนทนการผลตลดลงปละ 200 - 300 ลานบาท ทงนรวมมลคาการซอขายไฟฟาและไอนำของโครงการน ประมาณ 1,000 ลานบาทตอป

พลโทหญง พนภรมย ลปตพลลภ รฐมนตรวาการกระทรวงพลงงาน กลาววา นบเปนโอกาสอนดททง 2 หนวยงาน ภายใตสงกดกระทรวงพลงงาน ไดรวมมอกนในการดำเนนโครงการผลตสาธารณปการ ดวยการลงนามสญญาซอขายไฟฟา ไอนำและนำปราศจากแรธาต เนองจากโครงการดงกลาวจะชวยเพมเสถยรภาพใหกบการผลตของ โรงกลนนำมนในประเทศ และชวยเสรมสรางความมนคงทางดานพลงงานใหกบประเทศ จากการขยายประโยชนการใชกาซธรรมชาตในลกษณะ CHP ทสามารถใชพลงงานจากกาซธรรมชาตในการผลตไฟฟาและพลงงานรวมไดอยางมประสทธภาพสงผลใหประเทศสามารถประหยดเงนตราจากการนำเขาพลงงานไดทางหนง

ทงน รฐมนตรวาการกระทรวงพลงงานกลาวเพมเตมวา ปจจบนมความตองการใชพลงงานในลกษณะ CHP ทงในภาคอตสาหกรรม (โรงงานอตสาหกรรม / โรงกลน) และพาณชยกรรม (อาคารขนาดใหญ และสนามบน) ซงหากสามารถขยายการใชพลงงานในลกษณะ CHP ไดอยางตอเนองกจะเปนการชวยใหประเทศประหยดคาพลงงานโดยรวมในรปของการ ลดปรมาณความตองการไฟฟาสงสด, ลดการลงทนในระบบสายสงรวมทงการสญเสยพลงงานจากระบบสายสง (Transmission loss) ไดอกทางหนงดวย

พธลงนามสญญา โครงการผลตสาธารณปการ และสญญาซอขายไฟฟา ไอนำและนำปราศจากแรธาต ระหวาง ปตท. - บางจาก

ดร.อนสรณ แสงนมนวล กรรมการผจดการใหญ บรษท บางจากปโตรเลยม จำกด (มหาชน)

นายประเสรฐ บญสมพนธ ประธานเจาหนาทบรหารและ กรรมการผจดการใหญ ปตท.

พลโท หญง พนภรมย ลปตพลลภ รฐมนตรวาการกระทรวงพลงงาน

• Proportional use of gas cooling, by application

Absorption type + GHP (FY 2005)

Companies and offices24%

Stores, department storesand supermarkets16%

Industrial13%

Schools12%

Medical facilities10%

Entertainment facilities,meeting halls and

exhibition galleries8%

DHCs 7%

Hotels 4%

Lodgings, dormitories andhouseholds

3%

Others 3%

180

160

140

120

100

80

60

40

20

• Spread of gas air conditioning (installed units)

Cooling capacity (thousand kW) Numberof units(thousand)(Numbers in parentheses are thousand RT*)

23,272(6,619)

24,921(7,088)

26,757(7,610)

28,947(8,233)

33,020(9,391)31,183

(8,869)

35,251(10,026)

37,210(10,583)

39,031(11,101)

40,840(11,616)

82.673.2

89.799.0

108.5116.4

122.7130.1

136.4142.6

Cooling capacity45,000

40,000

35,000

30,000

25,000

20,000

15,000

10,000

5,000

Number of units

* RT (refrigeration ton): 1RT is the amount of heat that has to be removed to convert 2,000 pounds (907kg) of water at 0°C (32°F) to 2,000 pounds of ice at 0°C (32°F) in 24 hours.

FY 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005

• Power use of ordinary electrical cooling system (when used in summer)

Demand forelectricity

Electricity usedfor cooling

Electricity used forlights, motive power, etc.

Peak electricity

0 6 12 18 24 hours

• Electricity use of gas cooling system (when used in summer)

Demand forelectricity

Electricity used for cooling

Electricity used forlights, motive power, etc.

Decreasein the peak

Peak electricity

0 6 12 18 24 hours

ก า ซ ไ ล น G a s l i n e

44

ต ล า ด ก า ซ ฯ

กาซไลนฉบบทแลว ไดลงบทความเกยวกบ City Gas in Japan ไปแลว

ในฉบบนขอกลาวถงการใชกาซธรรมชาตในระบบทำความเยนในชมชน

เมองของประเทศญปน

ชมพชาน คหรญ

สวนพฒนาตลาดและขายกาซพาณชย

Gas Cooling System in Japan

ระบบทำความเยนดวยกาซธรรมชาต เปนระบบทประหยดทงทางดานการเงน และพลงงาน รวมทงยงงายตอการจดการอกดวย การเลงเหนความสำคญของพลงงานสะอาดในประเทศญปนชวยกระตนใหมการใชกาซธรรมชาตในระบบทำความเยนอยางกวางขวาง ในทกกลมธรกจ เชน อาคารสำนกงาน ศนยการคา โรงแรม โรงเรยน และ โรงพยาบาล รวมทงในภาคครวเรอน

รปแสดงสดสวนการใชกาซธรรมชาตในระบบทำความเยนแบงตามกลมธรกจ จะเหนไดวามการใชกาซฯ ในระบบทำความเยนหลายกลมธรกจดวยกน โดยการใชกาซฯ เพอทำความเยนในอาคารสำนกงานมากเปนอนดบหนงถง 24% รองลงมาคอ หางสรรพสนคาตางๆ 16%

สำหรบการตดตงระบบทำความรอนและความเยนดวยกาซธรรมชาต (Gas District Heating and Cooling Systems : DHCs) ในญปนไดรบความสนใจเพมมากขน และยงเปนการนำระบบทอสงกาซฯ ในเมองมาใชใหเกดประโยชนอยางสงสดอกดวย ดงกราฟดงตอไปนจะเหนไดวา ในประเทศญปน ไดมการตดตงระบบปรบอากาศดวยกาซธรรมชาตมากขนอยางตอเนอง โดยในป 2005 สถตของ Cooling Capacity สงถง 41 ลานกโลวตต หรอ ประมาณ 12 ลานตนความเยน

นอกจากนนนโยบายท า ง ด า นพล ง ง า นขอ งปร ะ เทศญ ป น ย งม ส วน ชวยในการสนบสนนการใชก าซธรรมชาต ในระบบทำความเยน เหตผลหนงกคอสามารถชวยลดความตองการใชไฟฟาไดมากโดยเฉพาะในชวงฤดรอน โดยในชวงความตองการใชไฟฟาสงสดจะลดลง ซงในชวง Peak hour (เวลาตงแต 6.00-18.00 น.) ของวนคาไฟฟาตอหนวยจะแพงกวาในชวงเวลากลางคน สงผล

ใหคาไฟฟาลดลงมากเมอเปลยนจากระบบทำความเยนดวยไฟฟามาเปนระบบการทำความเยนดวยกาซธรรมชาต และเมอชวงความตองการใชไฟฟาสงสดลดลงจะทำใหจำนวนการใชไฟฟาไมผนผวนมาก ซงจะงายตอการบรหารจดการความตองการใชไฟฟาอกดวย

ทงน ระบบทำความเยนดวยกาซธรรมชาตท ใช ใน City Gas ของประเทศญปน นนสามารถนำมาประยกตใชกบ City Gas ทกำลงจะเกดขนในกรงเทพมหานครได ซงจะนบวา มประโยชนอยางยงเนองจากประเทศไทยเปนเมองรอน มความตองการความเยนจากเครองปรบอากาศตลอดทงป ซงจะเปนชองทางการลดตนทนคาไฟฟาแกภาคพาณชย และภาค ครวเรอนไดในอนาคต

DHC (shinjuku high-rise complex)

Commercial complex

44

5

แ น ะ น ำ ล ก ค า ใ ห ม

นศากานต เกลยวปยะ

สวนพฒนาตลาดและขายกาซอตสาหกรรม

แนะนำลกคากาซฯ (อตสาหกรรม) ในชวงป 2550 ทผานมา มลกคากาซฯ กลมอตสาหกรรมและผลตไฟฟาใชเองรายใหมทนำกาซธรรมชาตมาใชในกระบวนการผลต

อยหลายรายดวยกน โดยในฉบบนขอแนะนำลกคาใหม 6 ราย ทเรมใชกาซฯ เมอประมาณปลายป 2550

บรษท โตโยองค โคทตง (ประเทศไทย) จำกด

ทตงโรงงาน : เลขท 34 หม 14 นคมอตสาหกรรมบางชน ซอยเสรไทย 58 ถนนเสรไทย แขวงมนบร เขตมนบร กรงเทพมหานคร 10510 โทรศพท 0-2906-8490 โทรสาร 0-2906-8338 ผลตภณฑ : เปนผผลตและจำหนายผลตภณฑสารเคลอบภาชนะบรรจภณฑทกประเภท และผลตภณฑการพมพอนๆ ของกลมบรษทโตโยองค - สารเคลอบขาว (White Coating) - หมกพมพสำหรบโลหะ (MDK, New MDK, CPA, CPAS, CP UVOL) - สารเคลอบเงา (Finishing Varnish) - ผลตภณฑทเกยวของกบการพมพ - สารเคลอบภายในและภายนอก (Internal&External Lacquer)

บรษท ไทยอาซาฮเคมภณฑ จำกด ทตงโรงงาน : 202 หม 1 ถ.สขสวสด ต.ปากคลองบางปลากด อ.พระสมทรเจดย จ.สมทรปราการ 10290 โทร. 0-2463-6346-8 : 4 ซอย จ 12 ถ.ปกรณสงเคราะหราษฎร นคมอตสาหกรรมเหมราชตะวนออก (มาบตาพด) ต.มาบตาพด อ.เมองระยอง จ.ระยอง 21150 โทร. 0-3868-3573-5 ผลตภณฑ : Liquid sodium hydroxide (NaOH 32% and 50%) Micropeals sodium hydroxide (Micropearls NaOH 99%) Flake sodium hydroxide (Flake NaOH 98%) Potassium hydroxide (KOH 48%) Hydrochloric acid (HCI 35%) Liquid chlorine (CI

2 99%)

Pure chlorine gas (Pure CI2 gas)

Ultra-pure chlorine gas (Ultra-pure CI2 gas)

Potassium carbonate (K2CO

3 99%)

Sodium hypochlorite (Hi-Chlor) (available Chlorine 10%) Hydrogen gas (H

2 99.9%)

บรษท เหลาธงสงห จำกด ทตงโรงงาน : 349 หม 1 ถ.สขสวสด ต.ปากคลองบางปลากด อ.พระสมทรเจดย จ.สมทรปราการ 10290 โทร. 0-2815-5711 โทรสาร 0-2425-0499 ผลตภณฑ : นำมนปาลมและนำมนมะพราว

บรษท อารต อตสาหกรรม จำกด ทอย : เลขท 52, 56 หมท 14 ถนนเสรไทย นคมอตสาหกรรมบางชน แขวงมนบร เขตมนบร กทม. 10510 เรมใชกาซฯ : 14 พฤศจกายน 2550 ผลตภณฑ : กระเบองยาง พวซปพนชนดแผน “HOCK” และ “HIPAC” และชนดมวน “FLOORMASTER” เสอนำมน พวซปพน, ยางปบอนำ, ยางปพน, ยางปโตะ, พลาสตกเปาลม, พลาสตกปโตะ, พวซชททกชนด, ผากำมะหย และผลต พวซชท ตามคำสงซอลกคาทกชนด ผาคนลอนสำหรบ ทำปายโฆษณา, ผายามาโมโตะ, ไวนล เวบไซต: www.artindustry.co.th

บรษท อายโนะโมะโตะ (ประเทศไทย) จำกด

สำนกงานใหญ : 487/1 ถนนศรอยธยา แขวงถนนพญาไท เขตราชเทว กรงเทพฯ 10400 โทรศพท 0-2245-1614-7, 0-2247-7000-4 โรงงานพระประแดง : เลขท 6 หม 2 ซ.สขสวสด 43 ต.บางคร อ.พระประแดง จ.สมทรปราการ 10130 โทรศพท 0-2462-6331-4, 0-2462-7471-3 เรมใชกาซฯ : 8 ธนวาคม 2550 ผลตภณฑ : ผงชรส “อายโนะโมะโตะ”, ผงชรสชนดเขมขน “Aji Plus”, กาแฟปรงสำเรจ “Birdy 3 in 1” และ นำตาลแคลลอรตำ “Lite Sugar”

บรษท ไทยเซนทรลเคม จำกด (มหาชน)

สำนกงานใหญ : 180-184 อาคารศรกรงวฒนา ถนนราชวงศ แขวงจกรวรรด เขตสมพนธวงศ กรงเทพฯ 10100 โทร. 0-2225-0135 โทรสาร 0-2226-1263 โรงงาน : 284 ถ.สขสวสด ต.ปากคลองบางปลากด อ.พระสมทรเจดย จ.สมทรปราการ 10290 โทร. 0-2462-5904, 0-2463-5572 โทรสาร 0-2816-1276 ผลตภณฑ : ปยเคมอะโกรเฟต ตราหวววคนไถ

ก า ซ ไ ล น G a s l i n e

66

ปารฉตร ชวปรชา

สวนความปลอดภยและสงแวดลอม

สวนความปลอดภยและสงแวดลอม เมอฉบบทแลวกาซไลนไดแนะนำหนวยงาน Gas Control ซง

เปนหนวยงานททำหนาท ในการควบคมปรมาณการจายกาซฯ

ในฉบบนขอแนะนำหนวยงาน สวนความปลอดภยและสงแวดลอม

หรอทมกจะเรยกวา หนวยงาน Safety สายงานระบบทอสงกาซ

ธรรมชาต ใหไดรจกกน

สถานทตงสวนความปลอดภย และสงแวดลอม ตงอยภายในศนยปฏบตการชลบร จ.ชลบร

ภารกจ ถากลาวถงระบบทอสงกาซธรรมชาตของ ปตท. ทมโครงขายทงระบบทอในทะเล และระบบทอบนบก รวมความยาวของทอกวา 3,000 กโลเมตร การทำงานจะมการขนสงกาซฯ ตลอด 24 ชวโมง การปฏบตงานบนกฎขอบงคบดานความปลอดภยตามมาตรฐานสากล และมผลกระทบตอสงแวดลอมนอยทสด จงเปนสงท ปตท. ใหความสำคญสงสด โดย ปตท. ไดกำหนดพนฐานความปลอดภยในทกขนตอน เรมตงแตการวางแผน ออกแบบ กอสราง การปฏบตการ รวมถงการบำรงรกษาตลอดทกแนวเสนทอสงกาซฯ เพอใหลกคา ชมชน และสงคม มความมนใจในความปลอดภยสงสด

สวนความปลอดภยและสงแวดลอม สายงานระบบทอสงกาซธรรมชาต มหนาทและความรบผดชอบหลกดงน

• รบผดชอบการวางแนวทางสงเสรมการบรหารความปลอดภย อาชวอนามยและสงแวดลอม รวมกบทกหนวยงานในระบบทอสงกาซฯ รวมถงควบคม ตรวจสอบ ตลอดจนประเมนผลการดำเนนงานใหเปนไปตามมาตรฐาน ขอบงคบและกฎหมาย จากนนจงนำผลการดำเนนงานมาวเคราะห เพอเสนอแนะ แนวทางเพอใหเกดการปรบปรงงานบนพนฐานความปลอดภย และลดผลกระทบตอสงแวดลอมอยางตอเนองเพอการดำเนนงานดานความปลอดภยและอาชวอนามยอยางจรงจง และมการพฒนาอยางตอเนอง

• การซอมแผนระงบและปองกนเหตฉกเฉน เปนสงท ปตท. ใหความสำคญเชนกน โดยสวนความปลอดภย และสงแวดลอมดำเนนการตงแตการจดทำแผนปองกนกอนเกดเหต แผนปฏบตการขณะเกดเหต และแผนฟนฟหลงเกดเหต โดยมการกำหนดหนาทความรบผดชอบในดานตางๆ ตลอดจนเตรยมการฝกซอมฯ ในทกๆ ศนยปฏบตการในเรองการควบคม ระงบเหตฉกเฉนและฟนฟระบบทอสงกาซฯ และชมชนเปนประจำทกป เพอเตรยมพรอมรองรบสถานการณฉกเฉนและดำเนนการปองกนอยางตอเนอง

• เปนศนยกลางของสายงานระบบทอสงกาซธรรมชาตในการสนบสนน ประสานงาน ผลกดนการดำเนนงานดานความมนคงปลอดภยใหเปนไปตามนโยบาย และแผนงานของ ปตท.

• การดำเนนการเชงรก โดยการประเมนความเสยงในทกๆ ขนตอนการปฏบตงาน และกำหนดกจกรรม มาตรการในการควบคมความเสยงในงานท รบผดชอบ รวมถงตดตามผลอยางตอเนอง

• ปฏบตตามมาตรการ และวเคราะหผลกระทบดานสงแวดลอมตามขอกำหนดของสำนกงานนโยบายและแผนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม พรอมเขาไปมสวนรวมในการพฒนาชมชน เพอใหเกดการพฒนาอยางยงยน ตลอดจนเผยแพรความร ความเขาใจเกยวกบกาซธรรมชาต และทอสงกาซธรรมชาต อนจะนำมาซงความรวมมอของชมชน

• การคนหาและประเมนลกษณะปญหาดานสงแวดลอม ทนำมาสการปรบปรงอยางตอเนอง ซงผบรหาร และพนกงานทกพนทตางมสวนรวมในการคนหา และทบทวนผลเปนประจำทกป เพอใหสอดคลองกบกระบวนการทำงาน และพฒนาระบบการจดการสงแวดลอมอยางยงยน

ทงหมดน เพอสะทอนใหเหนถงการดำเนนงานทงหมด ทอยบนพนฐานของความตระหนกถงการทำงานใหเกดความปลอดภยสงสด และมผลกระทบ ตอสงแวดลอมนอยทสด เพอใหเปนทยอมรบของลกคา ชมชน และสงคม

66

7

บ ร ก า ร ล ก ค า

เรมไตรมาสแรกของป 2551 ฝายระบบทอจดจำหนายกาซธรรมชาต บรษท ปตท. จำกด (มหาชน) มลกคากลมอตสาหกรรมและผลตไฟฟาใชเองทนำกาซธรรมชาตมาใชในกระบวนการผลตกวา 260 ราย และดวยภารกจของสวนบรการลกคากาซฯ ทมงเนนในการ

ใหบรการเพอสรางความพงพอใจสงสดใหกบลกคา โดยทม Inplant Service ซงประกอบดวยทมงานวศวกรทมความร ความเชยวชาญในดานเทคนค วศวกรรมกาซธรรมชาต ทหนาทดและใหบรการแกลกคาทงกอนและหลงการใชกาซธรรมชาต ในเรองตางๆ ดงน

+ เตรยมความพรอมกอนการรบกาซธรรมชาต ตรวจสอบความปลอดภย และประเมนความพรอมของระบบทอสงกาซฯ ภายในโรงงานกอนการจายกาซฯ เขาระบบ M/R Station

+ ตรวจวดประสทธภาพการเผาไหมของเครองจกรทใชกาซธรรมชาต และใหคำแนะนำในการปรบจนเครองจกร เพอใหมการเผาไหมทสมบรณและไดประสทธภาพสงสด ซงโดยสวนมากโรงงานทมการสนเปลองของพลงงานมากเกนกวาทควรจะเปนนนมสาเหตมากจากมการ เผาไหมทไมด

+ ใหคำแนะนำและตรวจสอบระบบทออปกรณภายในโรงงาน เพอใหสามารถทำงานไดอยางถกตองและปลอดภย

+ ใหความชวยเหลอและแนะนำลกคาทตองการขยายระบบการใชกาซฯ เชน การเพมปรมาณการผลตหรอตดตงเครองจกรใหม

+ จดอบรม (In-House Training) เกยวกบกาซธรรมชาตเพอใหความรแกพนกงานในโรงงาน เพอเปนการเตรยมความพรอมกอนการใชกาซฯ ใหกบลกคาใหมและทบทวนความรเกยวกบกาซธรรมชาตใหกบลกคาเกา

นอกจากทม Inplant Service แลว สวนบรการลกคากาซฯ ยงมทมงานทคอยใหความชวยเหลอลกคาในดานตางๆ อาทเชน ทม Billing ดแลในเรองการคดเงนคากาซฯ ในแตละเดอน (ใบแจงหนคากาซฯ) ซงกอนการใชกาซฯ ทางทม Billing จะมการออกไปใหความรกบลกคาในเรองการชำระเงนคากาซฯ หรอทเรยกกนวา Billing Talk และอกหนงทมคอพนกงานสงเสรมการขายทมหนาทคอยประสานงานใหลกคาในเรองตางๆ ซงหากลกคากลมอตสาหกรรมและผลตไฟฟาใชเอง สนใจใชบรการดงทกลาวมาในขนตนสามารถแจงความจำนงขอรบบรการไดท

สวนบรการลกคากาซฯ ฝายระบบทอจดจำหนายกาซธรรมชาต

โทรศพท 0-2537-3235-9

โทรสาร 0-2537-3257, 0-2537-3289

Inplant Service

Pipeline pig

Cleaning Pig

Foam Pig Gauging Pig

Geo Caliper Pig

Geo Magnetic Flux Laekage (MFL) Pig

Cup Pig

Etc. Etc.

Bi-directional Pig

Inline Inspection Pig (Instrument Pig)

ก า ซ ไ ล น G a s l i n e

88

ส า ร ะ น า ร

ทมา : สวนวศวกรรมซอมบำรงระบบทอสงกาซ

หลายทานคงเคยสงสยวาระบบทอสงกาซธรรมชาตมระยะทางการวางทอกวา 3,000 กโลเมตร ทงยงมการวางทอกาซฯ ทงในนำและใตดน จะมการดแลรกษา ซอมแซมหรอตรวจสอบไดอยางไรวาทอยงอยในสภาพทใชการไดอย ในฉบบนกาซไลนขอแนะนำวธการทำความสะอาด และตรวจสอบทอกาซฯ ดวยวธการทำ Pipeline Pigging

PIG คออะไร ? PIG เปนเครองมอท ใสเขาไปในทอโดยมวตถประสงคเพอทำความสะอาดทอ, ตรวจสอบ เสนผาศนยกลาง, ตรวจสอบทอ, แบงแยกผลตภณฑ หรอนำสงสกปรกออกจากระบบทอ โดยสามารถ แยกตามประเภทการใชงานไดดงน

Pipeline Pigging part 1

เราไดทราบถงชนดและการใชงานของ Cleaning Pig ไปแลว ในฉบบตอไป เราจะมาทำความรจกกบ Inline Inspection Pig กนตอ ตดตามในฉบบหนาครบ

ชนดและการใชงาน Cleaning Pig

Cup Pig มกใชเปนตวแบงแยกผลตภณฑภายในทอ หรอใชในการกวาดพาเอาของเหลว เชน Condensate ออกจากระบบในบางครงจะใช Cup Pig เพอการตรวจวดขนาดเสนผาศนยกลางของทอโดยการตดตง Gauge เขาไปดวย Gauge จะสามารถตรวจวดการบบ และรศมความโคงของทอไดเนองจาก Cup จะเปนตวชวยพยงแกนกลางของ Pig และยดหยนกวา 30% ใหสามารถผานรอยบบไปได

Foam Pig เปน Pig ทใชในการกวาดพาเอาของเหลวหรอฝนผงทตกคางภายในทอออกจากระบบ ซงในระหวางการสรางทอมกถกใชในการขบเอานำจากการทำ Hydrostatic Test ออกจากทอ โดยทวไปแลว Foam Pig จะมประสทธภาพดในการดดซบของเหลวหรอนำทตกคางอยภายใน

Bi-directional Pig ซงแกนกลางเปนทอกลม สามารถประกอบรวมกบอปกรณอนๆ ไดอยางหลากหลายเพอใชตามความประสงคตางๆ เชน การตดแปรงลวดเพอขดเอาฝนผงออกจากผนงทอ ซง Pig ชนดนจะมประสทธภาพในการทำความสะอาดมากเปนพเศษ

88

9

ต ลาดค า ส ง ก า ซฯ

พรมรตา พงษศรแสง ฝายตลาดคาสงกาซธรรมชาต

เมอเดอนกมภาพนธ 2551 ท กรงโดฮา ประเทศกาตาร ดร.จตรพงษ กวางสขสถตย ประธานเจาหนาทปฏบตการ กลมธรกจปโตรเลยมขนตนและกาซธรรมชาต (Chief Operation Officer, Upstream Petroleum and Gas Business Group) บรษท ปตท. จำกด (มหาชน) ลงนามในบนทกขอตกลงเบองตนในการซอขายกาซธรรมชาตเหลว (LNG) กบ มร.ฟาอซาล เอม อาล สวาอด ประธานเจาหนาทบรหาร บรษท กาตารแกส โอเปอเรตง จำกด (Mr.Faisal M Al Suwaidi, Chairman and Chief Executive Officer) เพอเสรมสรางความมนคงทางดานพลงงาน รวมถงรองรบการขยายตวของความตองการใชทงภาคการผลตกระแสไฟฟา ภาคอตสาหกรรม และ ภาคคมนาคมขนสง

ดร.จตรพงษ กวางสขสถตย ประธานเจาหนาทปฏบตการ กลมธรกจปโตรเลยมขนตนและกาซธรรมชาต ปตท. เปดเผยถงสาระสำคญในบนทกขอตกลงฯ วา ปตท. จะรบกาซธรรมชาตเหลว (LNG) จากบรษท กาตารแกส โอเปอเรตง จำกด ในปรมาณ 1 ลานตนตอป ผานสถานรบจาย LNG ของ ปตท. ซงจะกอสรางแลวเสรจในป 2554

สถานรบจาย LNG แหงนตงอยท ตำบลมาบตาพด อำเภอเมอง จงหวดระยอง โดยมศกยภาพในการรองรบเรอบรรทกกาซฯ ประเภท ควเฟลกซ (QFlex - ขนาดบรรทก 215,000 ลกบาศกเมตร) และประเภท ควแมกซ (Q-Max - ขนาดบรรทก 265,000 ลกบาศกเมตร)

ดร.จตรพงษ กวางสขสถตย กลาวเพมเตมวา การลงนามบนทกขอตกลงเบองตนในการซอขายกาซธรรมชาตเหลว (LNG) ในครงน นบวามความสำคญอยางยงตอความมนคงทางดานพลงงานของประเทศ เพราะจะทำใหมนใจไดวาประเทศมปรมาณสำรองกาซธรรมชาตอยางเพยงพอและมนคงโดย ปตท. สามารถจดหากาซธรรมชาตเขามาเพมเตมเพอรองรบความตองการใชกาซฯ ของประเทศ ทงในภาคการผลตไฟฟา อตสาหกรรม และ การขนสงไดตลอดเวลา ซงนอกจากกาซธรรมชาตจะเปนพลงงานทสะอาด เปนมตรตอสง

แวดลอม และมราคาทสามารถแขงขนไดดเมอเปรยบเทยบกบเชอเพลงทดแทนชนดอนแลว ยงชวยใหประเทศประหยดเงนตราจากการนำเขานำมนทปจจบนปรบตวสงขนและมความผนผวนตามสถานการณนำมนโลก

มร.ฟาอซาล เอม อาล สวาอด ประธาน เจาหนาทบรหาร กาตารแกส เปดเผยวา รสกยนดในความรวมมอทางดานพลงงานระหวางประเทศไทยกบประเทศกาตาร ทงนประเทศไทยนบไดวาเปนตลาดใหมสำหรบกาตารในการ สงออก LNG การลงนามบนทกขอตกลงเบองตนในการซอขายกาซธรรมชาตกบ ปตท. ในครงน จงนบเปนนมตหมายอนดในการใชประโยชนจากพลงงานของทงสองประเทศ

ปตท. - กาตารฯ ลงนามบนทกขอตกลง

เบองตนในการซอขาย LNG

Inhouse Training ฝายตลาดคาสงกาซธรรมชาต บรษท ปตท. จำกด (มหาชน) จดอบรม Inhouse Training จำนวน 2 รน ในหวขอเรอง “ความรความเขาใจเกยวกบกาซธรรมชาต” ใหกบบรษท โรจนะ พาวเวอร จำกด ณ หองประชมของบรษทฯ จ.พระนครศรอยธยา การจดอบรมในลกษณะดงกลาวนหากลกคากลมโรงไฟฟา SPP และ IPP รายใดสนใจทจะให ปตท. ดำเนนการในลกษณะน กรณาตดตอสอบถามไดท คณพษณ สนตกล บรษท ปตท. จำกด (มหาชน) E - mail: pisanu.s@pttplc.com

ก า ซ ไ ล น G a s l i n e

1010

ตลาดผลตภณฑ

เวบไซตประชาสมพนธธรกจปโตรเคมและการกลน

โอเลฟนส - อะโรเมตกส ตางกนยงไง?? กจวตรประจำวนตงแตตนเชาจนเขานอน เราตองเกยวของกบของใชทมาจากพลาสตก และวสดสงเคราะห ซงเปนผลตภณฑปโตรเคมแทบทงสน หากดแตภายนอกวสดพลาสตก ยางสงเคราะห เสนใยสงเคราะห หรอเคมภณฑอนๆ อาจดไมแตกตางกน แตจรงๆ แลว ผลตภณฑปโตรเคมแบงออกไดเปน 2 สายหลก ไดแก สายอะโรเมตกส และสายโอเลฟนส ซงหลายๆ คนกคงจะคนหกบ 2 คำนมากอน แตอาจยงไมรถงความแตกตางระหวางกน

หลกในการแยกกลมของผลตภณฑปโตรเคม เราแบงตาม “โครงสรางทางเคม” ของสารแตละกลม ไดแก

1. โอเลฟนส เปนสารทม โครงสรางลกษณะเปนเสนทไมอมตว ประกอบดวย เอทลน และ โพรพลน โดยมอเทน โพรเพน LPG (ลกษณะเปนกาซ) รวมถง แนฟทา และ NGL (ลกษณะเปนของเหลว) อนเปนสารประกอบในกาซธรรมชาต เปนวตถดบตงตนในการผลตเอทลน และโพรพลน

เอทลนและโพรพลน เปนวตถดบพนฐานสำคญในการผลตเมดพลาสตก

ประเภทตางๆ โดยเฉพาะพลาสตกประเภทโพลเอทลน (PE) และโพลโพรพลน (PP) ทนยมนำไปผลตเปนถงพลาสตกและแผนฟลมประเภทตางๆ รวมถงสงของทตองการความคงทน อาท บรรจภณฑอาหาร/เครองสำอาง ถงซปลอค พลาสตกกนกระแทก (Bubble Sheet) ถงรอน - ถงเยน พนรองเทา ฝาขวดนำดม กนชนรถฯ

2. อะโรเมตกส เปนกลมของสารประกอบไฮโดรคารบอนทม โครงสรางลกษณะเปนวงแหวน ของคารบอน ตงแต 6 - 8 อะตอม ประกอบดวย เบนซน โทลอน พาราไซลน ออรโธไซลน และ มกซไซลนส ซงมลกษณะเปนของเหลว โดยม คอนเดนเสท ฟลเรนจแนฟทา ไพโรไลซส กาซโซลน และรฟอรเมท ซงเปนสารประกอบใน นำมนดบ และ กาซธรรมชาต เปนวตถดบตงตน

ผลตภณฑสายอะโรเมตกส มกใชเปนวตถดบในการผลตพลาสตกประเภทตางๆ

อาท โพลเอสเตอร (PET) โพลสไตรน (PS) โพลคารบอเนต (PC) ฯ สวนตวอยางสงของททำมาจากสารอะโรเมตกส เชน เสนใยสงเคราะห ขวดพลาสตกใสใสนำดม (ขวด PET) ชนสวนรถยนต ชนสวนคอมพวเตอร แผน CD/DVD ถงมอ ตวทำละลายของสและหมก กาว ฯ

นำขวดพลาสตก มาใสนำดมอกครง เปนอนตรายจรงหรอ??

หลายคนอาจเคยไดยนไดฟง

ขาวเกยวกบการนำขวดพลาสตก

ใสบรรจนำดม หรอทเรยกกน

ทวไปวา ขวด PET นนวา หากเรา

นำกลบมาใชซำเพอใสนำดม หรอ

ทงขวดตากแดดไวนานๆ สาร

DEHA (diethyl hydroxylamine)

ซงเปนสารกอมะเรงทผสมอยใน

เนอขวดพลาสตกนน สามารถออกมาปนเปอนกบนำในขวดได

จนทำใหใครตอใคร ไมแนใจในความปลอดภยและพากนใชแลว

ทงขวดนำเหลานนไปอยางนาเสยดาย

ขวด PET ทเราใชกนมากมายทกวนน ทำจาก พลาสตกโพลเอทลน

เทอเรพทาเลท (Polyethylene Terephthalate) หรอ PET ซงเปนพลาสตก

มความโปรงใส แขงแรงทนทาน เหนยว ไมแตกงาย สามารถปองกนการ

ซมผานของกาซ (Gas) ไดด และทนตออณหภมไดไมเกน 70 ถง 100

องศาเซลเซยส ปจจบน เรามกนำไปใชเปนขวดบรรจนำอดลม นำดม

นำมน นำมนพช นำปลา นำยาบวนปาก กลองขนม ฯลฯ เนองจากมความ

คงทนตอสภาพตางๆ ไดด เชนความเคมของนำปลา อกทงยงมความใส

ทใกลเคยงกบขวดแกวแตมนำหนกเบาและมราคาทถกกวาแกว พลาสตก

ชนดนจงไดรบความนยมอยางกวางขวาง

วนน หลายสถาบนไดออกประกาศยนยนความปลอดภยในการใชงาน

ขวด PET อาท สมาคมพลาสตกสหรฐอเมรกา (The America Plastics

Council) ยนยนวา “วตถดบทใชในการผลตขวด PET ไมมสาร DEHA

เปนสารประกอบ” สวนองคการอาหารและยาของสหรฐอเมรกา (The US

Food and Drug Administration) และองคกรดานความปลอดภยทาง

อาหาร (Food Safety Authority) แหงประเทศนวซแลนด กออกมายนยน

แลววา “ขวด PET ผานมาตรฐานความปลอดภยของภาชนะบรรจอาหาร”

เชนกน ซงสอดคลองกบ การศกษาของสถาบนวทยาศาสตรธรรมชาตแหง

สหรฐอเมรกา (Institutional Life Sciences Institute) ทกลาววา “ระดบ

ความเปนไปไดทสารปนเปอนจะแพรออกจากขวด PET ตำกวามาตรฐาน

ดานความปลอดภยทกำหนดไว และปรมาณของสารปนเปอนกตำกวาระดบ

ทจะกอใหเกดผลทางพษวทยา”

จากคำยนยนทกลาวมา คงชวยเพมความมนใจใหผบรโภคอยางเราๆ

ทานๆ ถงความปลอดภยในการใชซำขวด PET กนไดมากขน ซงนอกจาก

จะชวยประหยดเงนในกระเปาตงคกนไดโขแลว ถอวาเรายงจะเปนอกแรงท

ไดชวยรกษาทรพยากรและสภาพแวดลอมทดใหกบโลกของเราใบนอกดวย

1010

11

ม วลชนส มพ นธ

เทวญ พงผล

สวนปฏบตการมวลชนสมพนธ

ปจจบน คงปฏเสธไมไดวา “พลงงาน” เปนสวนหนงทมความสำคญในการดำรงชวตของมนษยทกคนอยางหลกเลยงไมได และนบวนกยงจะมมลคามากขน ทงนมาจาก 2 ปจจยหลกๆ ดวยกนคอ 1. นำมนซงเปนแหลงพลงงานหลกของมนษย เรมมนอยลง และมการจำกดการผลตมากขน 2. ปรมาณการใชนำมนมมากขนทกวน ดงนนในการทจะหาแหลงพลงงานอนๆทสามารถนำมาทดแทนการใชพลงงานภายในประเทศทมคณสมบตเทยบเคยงกบ กาซธรรมชาต นนไมใชเรองงาย ทำใหในหลายๆ ประเทศทวโลกมการสงเสรมและสนบสนนใหมการใชกาซธรรมชาตทงในภาคอตสาหกรรม การผลตกระแสไฟฟา และยงขยายไปยงภาคคมนาคมขนสง โดยเฉพาะประเทศทมการนำกาซธรรมชาตมาใชกบยานยนต กมแนวโนมทจะขยายการใชมากขน ไดแก ออสเตรเลย ญปน อนโดนเซย เกาหล เปนตน สวนประเทศทยงไมเรมใช รฐบาลกกำลงสงเสรมใหมการใชในอนาคต ไดแก ฮองกง และสงคโปร

ระบบโครงขาย โครงการวางทอสงกาซธรรมชาต

ไปยงสถานบรการ NGV

ในเขตกรงเทพมหานคร และ

ปรมณฑล (1) สำหรบประเทศไทยนน บรษท ปตท.จำกด (มหาชน) ไดดำเนนธรกจกาซธรรมชาตทงในภาคการผลตกระแสไฟฟา และภาคอตสาหกรรมมาตงแตป 2524 สำหรบในภาคการคมนาคมขนสงนน ปตท.ไดนำกาซธรรมชาตมาใชในรปแบบทเรยกวา NGV (Natural Gas for Vehicles) ซงกาซฯ NGV สวนใหญจะเปนกาซมเทน เมอขนสงกาซธรรมชาตมาทางทอ จะสงเขาสถานบรการโดย ผานเครองลดความดนกาซฯ ณ สถานบรการ และจะรบกาซฯทมความดนตำจากระบบทอมาอดเพมความดนประมาณ 3,000 - 3,600 ปอนดตอตารางนว จากนนกจะสามารถเตมใสถงกาซฯ ของรถยนตตอไป บางครงจงเรยกกาซฯ นวา CNG (Compressed Natural Gas) โดยในป พ.ศ. 2536 ประเทศไทยไดนำรถโดยสารประจำทางปรบอากาศของ ขสมก. ทตดตง NGV มาใหบรการแกประชาชน จำนวน 82 คน แตดวยวกฤตการณทางดานพลงงานทเกดขนทวโลก ในป 2545 สงผลใหราคานำมนเชอเพลงเพมสงขนประชาชนตางกไดรบผลกระทบเปนจำนวนมาก ทำใหรฐบาลในยคนนมมตใหสงเสรมและสนบสนนการนำกาซธรรมชาตมาใชเปนเชอเพลงในภาคการขนสงในชวงป พ.ศ. 2546 - 2551 โดยกำหนดยทธศาสตรการแกไขปญหาดานพลงงานของประเทศ โดยมสาระสำคญ คอ ขยายทอสงกาซธรรมชาตใหครอบคลมรอบเขตกรงเทพฯ และ ปรมณฑล เพอขยายการใชกาซธรรมชาตในภาคอตสาหกรรมและคมนาคมขนสง, เรงขยายจำนวนสถานบรการกาซธรรมชาต (NGV) ในเขตกรงเทพฯ และตามแนวทอกาซฯทมอยในปจจบน และเรงดำเนนโครงการทอกาซฯ ไทรนอย - โรงไฟฟาพระนครเหนอ/ใตใหเสรจสนภายในสนป 2547 และเรงขยายสถาน NGV ตามแนวทอควบคไปดวยกน แตเนองจากปจจยทสำคญในการสงเสรมการใช NGV คอ การมระบบทอสงกาซฯ และสถานเตมกาซฯ โดยเฉพาะโครงสราง พนฐานในการตงสถานเตมกาซฯซงมคาใชจายในการลงทนสง ดงนนโดยทวไป ในการจดตงสถานเตมกาซฯ จงมกคำนงถงการอยใกลแหลงทจดหากาซธรรมชาต หรอมเครอขายระบบทอสงกาซธรรมชาตอยแลว สำหรบตนทนในการสรางสถานเตมกาซฯ มคาใชจายตงแต 250,000 - 3,000,000 เหรยญสหรฐฯ ทงน ขนอยกบทำเลทตง ราคาทดน และปจจยอนๆ ประกอบกน

ปตท. ไดกำหนดแนวทาง (ROADMAP) เพอสงเสรมและผลกดนการใช NGV อยางแพรหลายในชวง ป 2549 - 2554 คอ • แนวทางการขยายสถานบรการ NGV ทมอยในปจจบนใหเพมขนเปน 270

สถาน ภายในป 2550 (ปจจบนขยายได 166 สถาน) • ขยายสถานบรการ NGV ใหได 480 สถาน ภายในป 2553 • ดำเนนการโครงการวางทอสงกาซธรรมชาตไปยงสถานบรการกาซธรรมชาต

ตามแผนงานระยะเรงดวน ป 2550 จำนวน 21 โครงการ

จากแนวทางดงกลาวจงเปนทมาของโครงการวางทอสงกาซธรรมชาตไปยงสถานบรการกาซธรรมชาต ในเขตกรงเทพมหานครและปรมณฑล ซงเปนโครงการทตองจดทำรายงานวเคราะหผลกระทบสงแวดลอม (EIA : Environment Impact Assessment) เนองจากเปนโครงการทอาจสงผลกระทบตอชมชน สงแวดลอมในขณะทดำเนนงานกอสรางแนวทอสงกาซธรรมชาตไปยงสถานบรการตางๆ ทงนโครงการดงกลาวมแนวคดการแบงพนทโครงการเปนกลม คอ

• การตอเชอมกบทอสายประธานหรอสายหลกไปยงสถานบรการกาซธรรมชาตเปาหมาย • ความสามารถดานการใหบรการ/ศนยรวม/ศนยกลางดานคมนาคมของสถาน

บรการกาซธรรมชาตเปาหมาย • ความสอดคลองกนของสภาพการใชประโยชนทดน/ผงเมองรวม • สภาพความสอดคลองทางดานสงคมและสงแวดลอม • ความสอดคลองดานแผนพฒนาในปจจบนและอนาคต

ซงจากแนวคดดงกลาวจงเกดการแบงโซนระบบทอโครงขายในเขต กทม.และปรมณฑล เพอใหสะดวกในการดำเนนงานโครงการ โดยแบงกลมเปน 5 กลม คอ

กลมท 1 ระบบทอสงกาซธรรมชาตบรเวณกรงเทพมหานครชนใน ครอบคลมพนท : เขตจตจกร เขตพญาไท เขตบางซอ เขตหลกส และเขตดสต

กลมท 2 ระบบทอสงกาซธรรมชาตฝงตะวนตกของกรงเทพฯ และปรมณฑล ครอบคลมพนท : เขตตลงชน เขตจอมทอง เขตภาษเจรญ เขตบางบอน และเขตบางแค

กลมท 3 ระบบทอสงกาซธรรมชาตฝงทศใตของกรงเทพฯ และจงหวดสมทรปราการ ครอบคลมพนท: อำเภอเมองสมทรปราการ จงหวดสมทรปราการ

กลมท 4 ระบบทอสงกาซธรรมชาตฝงตะวนออกของกรงเทพฯ และปรมณฑล ครอบคลมพนท : เขตหวยขวาง เขตวฒนา เขตบางกะป เขตสวนหลวง เขตประเวศ เขตสะพานสง และเขตลาดกระบง

กลมท 5 ระบบทอสงกาซธรรมชาตฝงทศเหนอของกรงเทพฯ และปรมณฑล ครอบคลมพนท : เขตคลองสามวา กรงเทพฯ และอำเภอลำลกกา จงหวดปทมธาน

โดยในฉบบหนาเราจะมาเจาะลกโครงการวางทอสงกาซธรรมชาตไปยงสถานบรการกาซธรรมชาต ในเขตกรงเทพมหานครและปรมณฑล ในแตละกลมในแงมมของการดำเนนงานมวลชนสมพนธกนนะครบ

ก า ซ ไ ล น G a s l i n e

1212

GAS Technology

มานพ สดาทพย

หนวยวศวกรรมระบบวดและควบคม

กาซไลน ไดแนะนำถง Gas Meter Prover (GMP) เครองแรกทปตท.ไดนำมาใชในการทดสอบความถกตองและเทยงตรงในการวดของ Gas Turbine Meter และ Rotary Gas Merter ไปแลวในฉบบท 63 ประจำเดอนเมษายน - มถนายน 2549 ฉบบนขอแนะนำ Gas Meter Prover เครองใหม ซงอยในความดแลและความรบผดชอบของสวนวศวกรรมซอมบำรงระบบทอสงกาซฯ บรษทปตท. จำกด (มหาชน) มการใชงานและตดตงอยทศนยสอบเทยบมาตรวดกาซฯ ศนยปฏบตการชลบร เลขท 59 หม 8 ถ.ออมเมอง ต.นาปา อ.เมอง จ.ชลบร 20000

NEW GAS METER PROVER

Master Meter ทง 3 ตวนมคา Uncertainty อยท 0.15% และ ไดรบการสอบเทยบโดย PTB (Physikalisch-Technische Bundesanstalt) เมอง Brunswick ประเทศเยอรมน ซงเปนสถาบนมาตรวดแหงชาตของประเทศเยอรมน

นอกจาก Master Meter ทง 3 ตวแลว Gas Meter Prover เครองใหมนยงประกอบไปดวยสวนประกอบตางๆ ดงน 1. Blower 2 ตว เพอทำใหเกดระบบการไหลของอากาศ ใชกบ Master Meter อยางละตว 2. Vacuum Pump 1 ตว เพอทำใหเกดระบบการไหลของอากาศใช กบ Reference Sonic Nozzle 3. ระบบ PC Computer เพอใชในการควบคมการสอบเทยบโดย อตโนมตและเปนตวประเมนผลการสอบเทยบ 4. อปกรณตรวจวดความดน และอณหภมทแตกตางระหวาง Meter ททำการสอบเทยบ และ Master Meter เพอการ Correction

ขนาดของ Gas Meter ทสามารถเขามาทำการสอบเทยบกบ Gas Meter Prover เครองใหมนมขนาดตงแต 2 นว ถง 12 นว ดวยอตราการไหลของมาตรวดกาซฯ (Flow rate) ตงแต 0.5 - 6,500 m3/h ซงมประสทธภาพดกวาเครองเกาทสามารถวดกาซฯ ไดตงแต 10 - 4,000 m3/hr และจะมการทำการสอบเทยบ 6 จด คอ ท 5%, 10%, 25%, 40%, 70% และ 100% ของ Qmax ของ Gas Meter ตวนน และทกจดททำการสอบเทยบจะทำการสอบเทยบซำกน 4 ครงเพอดคา Repeatability

คณสมบตพเศษของ Gas Meter Prover ตวใหม ประกอบดวย • มคา Uncertainty รวมทงระบบท 0.25% ซงดกวาตวเดมทมคา Uncertainty ท 0.3% • Linearity ของ Master Meter ดเทยบเทาตวเดม • มคา Repeatability ดเทยบเทาตวเดม • Master Meter ผานการสอบเทยบและไดรบการรบรองจาก PTB (Physikalisch-Technische Bundesanstalt) ซงเปนสถาบนมาตรวด แหงชาตของประเทศเยอรมน • สามารถทำการสอบเทยบโดยอตโนมต • Reference Sonic Nozzle สามารถควบคมอตราการไหลไดคงท สมำเสมอและรวดเรวกวาตวเดม • สามารถทำการตดตง Gas Meter ทนำเขามาสอบเทยบไดรวดเรว กวาตวเดมเนองจากตวเดมใช Nut และ Screw ในการตดตง สวนตวใหมใชระบบ Clamping โดยไมตองใช Nut และ Screw

ในทายนหองปฏบตการสอบเทยบมาตรวดกาซฯมความยนด เรยนเชญลกคากาซฯ ทง IPP, SPP, Cogen และลกคาอตสาหกรรม เขามารวม Witness การสอบเทยบมาตรวดกาซฯ ได โดยประสานงานกบพนกงาน ปตท. ทเขามาทำการถอดมาตรวดกาซฯ เพอเตรยม นำเขามาทำการสอบเทยบ หรอสามารถตดตอไดท คณธวชชย โตเจรญ โทรศพท 0-2537-2000 ตอ 5065

ระบบตดตงมาตรวดกาซฯ ขนาดมาตรวด 6” ถง 12”

สวนประกอบของ Gas Meter Prover (GMP) ทสำคญประกอบไปดวย Master Meter 3 ตว ดงน 1. Master Meter G4000 ขนาด 12 นว Flow rate 650 - 6,500 m3/h 2. Master Meter G650 ขนาด 6 นว Flow rate 100 - 1,000 m3/h 3. Reference Sonic Nozzle จำนวน 12 Nozzle Flow rate 0.5 - 130 m3/h

Compact reference sonic nozzle measuring unit

Signal Processing

1212

13

I CT T ips

ทมา : บรษท พทท ไอซท โซลชนส จำกด

นกวชาการชผลวจยการใชโทรศพทมอถอและแฮนดฟรขณะขบรถวาทำใหสมรรถนะลด

ลงมากกวา 3 เทา เสยงตอการเกดอบตเหต โดยเสนอใหออกกฎหมายหามใชโทรศพทมอ

ถอขณะขบรถ โดยใหใชอปกรณเสรมรวมถงแฮนดฟรไดเหมอนใน 21 ประเทศ เพราะม

ความเหนวาเหมาะกบเขตกรงเทพฯ ทจราจรตดขด ไมสามารถหาทจอดรถได

ความปลอดภยและอปกรณเสรม ทชวยในการใชโทรศพทมอถอขณะขบรถ

เรามกจะคนเคยกบคำเตอนขางบนนในเรองอนตรายจากการใชโทรศพทมอถอขณะขบรถ รฐบาลไดออกกฎหมายโดยราชกจจานเบกษาไดลงประกาศ พ.ร.บ.จราจรทางบก (ฉบบท 8) พ.ศ. 2551 เพมขอบงคบในวงเลบ (9) มาตรา 43 ตงแตวนท 8 ก.พ. 2551 ทผานมา โดยมสาระสำคญ คอ หามใชโทรศพทมอถอขณะขบรถยนต เวนแตใชอปกรณเสรม โดยผขบขตองไมถอหรอจบโทรศพทเคลอนท ผฝาฝนมโทษปรบตงแต 400 - 1,000 บาท โดยใหมผลบงคบใชภายใน 90 วน นบตงแตวนทออกประกาศ นนคอ ตงแตวนท 8 พ.ค. 2551 เปนตนไปจะเรมมผลใชบงคบ ดงนนหากจำเปนทจะตองตดตอทางโทรศพทมอถอขณะขบรถคงตองหาอปกรณทมาตอพวงกบโทรศพทมอถอเพอใหสามารถพดและฟงการสนทนาไดโดยไมตองจบโทรศพทมอถอ มอปกรณอะไรบางลองมาศกษากน

อปกรณแบบท 1 คอ Smal l Talk

เปนอปกรณทแถมมากบ โทรศพทม อถ อเกอบจะทกรน ประกอบ

ดวยหฟง ไมโครโฟน ทเสยบกบโทรศพทมอถอ ทหนบ

กบเสอและปมกดเพอรบสาย/วางสาย อปกรณนไมตองใช Battery หรอ Charge ไฟ เวลาจะใชงานกเสยบเขากบโทรศพทมอถอ เสยบหฟงเขากบหของเรากใชงานไดเลย ไมตองไปปรบอะไรทเครองโทรศพท Small Talk บางรนมทปรบเสยงดง/เบาดวย สงทไมสะดวกคอมสายสญญาณพวงกบโทรศพทมอถอ ทำใหวางโทรศพทมอถอหางจากตวไมไดหรอไมสามารถพกไวในซองได และอาจจะรสกเกะกะทมสายพนอยทคอ บางคนกอาจจะรสกวาไมคอยจะทนสมย

อปกรณแบบท 2 คอหฟงแบบไรสาย เปนอปกรณท

กำลงนยมใชกนมากกวาแบบอนๆ โดยอปกรณทกอยางรวม

อย ในชดเดยวกน ไมตองมสายพวงกบโทรศพทมอถอ แตจะใชการตดตอผานทาง Bluetooth ซงเปนคลนสญญาณวทยระหวางตวรบและตวสงจะอยหางกนไดประมาณ 10 เมตร บางรนมทคลองกบหบางรนกไมมใชเสยบหโดยตรง บางรนใชคลองคอหรอหนบตดกบเสอและมหฟงแบบสาย การใชงานครงแรกตองมการ Setup ทโทรศพทมอถอเพอใหรจกหฟงไรสาย ครงตอๆ ไปสามารถใชงานไดเลย โดยทกครงตองมการเปด Bluetooth ทเครองโทรศพทมอถอกอนใชงานซงอาจจะทำใหเปลองไฟ battery ทโทรศพท จงตอง Charge ไฟบอยกวาไมไดใช Bluetooth ซงจะขนกบเวลาทเปด Bluetooth ใชงาน หากลงจากรถแลวกควรปด Bluetooth เพอจะไดไมเปลองไฟจาก Battery สวนทหฟงเมอเปดใชงานกจะเปด Bluetooth ดวยอยแลวโดยใชไฟจาก Battery ทบรรจอยในตวหฟง ซงกจะตอง Charge ไฟเปนระยะ ๆขนกบระยะเวลาการใชงาน

อปกรณแบบท 3 คอ ลำโพงแบบไรสาย ตดตงไวในรถใกลๆ กบทนงคนขบ ประกอบดวยลำโพง ไมโครโฟน Battery ท Charge ไฟจากทจดบหร และ Bluetooth เพอใชตดตอกบโทรศพทมอถอแบบเดยวกบหฟงแบบไรสาย บางรนอาจจะมจอภาพแสดงหมายเลขทโทรเขามา หรอมหนวยความจำท ใช เกบ Phone book เหมอนในโทรศพทมอถอ บางรนทำเปนกระจกมองหลง

ให ใชแทนกระจกเดม วธการ Setup กอนการใชงานครงแรกกเหมอนกบหฟงแบบ

ไรสาย ทตางกนกคอสามารถฟงเสยงคสนทนาจากลำโพงไดเลยและยงสามารถพดผานทางไมโครโฟนได ดงนนการตดตงจงควรอยใกลกบ

ผใชงานมากทสด เชน ตดไวกบทบงแดดดานคนขบ (ตามรป)

อปกรณแบบท 4 คอ วทยตดรถยนตแบบม Bluetooth ล ก ษณ ะภ า ย น อ กเหมอนกบวทยท ใชในรถยนตท วไป ทแตกตางกนกคอจะม Bluetooth และไมโครโฟนอยในตววทยดวย โดยตองสงเกตจาก Spec. วารนไหนมหรอไมมอปกรณนเพอใหสามารถใชงานไดเหมอนกบลำโพงไรสายในแบบท 3 โดยกอนการใชงานกตองเปดวทยและเปด Bluetooth ทโทรศพทมอถอ การ Setup ครงแรกกเหมอนกบอปกรณแบบท 2 หรอ 3 เมอมโทรศพทเขามาขณะท

ฟงวทยหรอฟง CD กจะตดเสยงและมตวอกษร (เปนภาษาองกฤษ) วามโทรศพทเขามา หากกำลงฟง CD อยกจะอยใน Pause Mode ถาจะรบโทรศพทกสามารถกดปมทวทยไดเลย เสยงของคสนทนาจะ

ออกทางลำโพงทใชฟงเพลง เมอสนทนาเสรจกกดปมเดมทวทยอกครงจะเปนการวางสายและเสยงวทยหรอเสยงเพลงจาก CD กจะกลบมาไดยนเหมอนเดม ปจจบนผผลต

รถยนตหลายรายใสไวเปนอปกรณทตดตงมาจากโรงงาน โดยมปมเพอรบ/วางสายทกานพวงมาลยเพอเพมความสะดวกใหกบผขบรถ และเรยกกนใหมวา Bluetooth car

ก า ซ ไ ล น G a s l i n e

1414

ม ม ส ข ภ า พ

นพ.ปญญา อจฉรยวธ ผจดการสวนการแพทย ปตท.

ตะครว คออาการทกลามเนอสวนใดสวนหนงหดเกรงเอง ซงจะเกดขนอยางรวดเรว และคางอยเปน

ระยะเวลาเพยงไมกนาท โดยทเราไมไดสงใหเกรงหรอหดตว และไมสามารถควบคมใหกลามเนอมด

นนๆ คลายตวหรอหยอนตวลงได

กลามเนอทเปนตะครวจะมอาการแขงตวและปวดมาก หากคลำดจะรสกวาแขงเปนกอน ถาพยายามขยบเขยอนกลามเนอสวนนนกจะทำใหยงแขงตวและปวดมากขน หากปลอยไวสกพก กลามเนอทเปนตะครวหรอหดเกรงจะ

คอยๆ คลายตวไปไดเองทละนอย และไมมความผดปกตอนๆ รวมดวย เมอหายแลว ผปวยจะรสกเปนปกตทกอยาง

ตะครวเปนภาวะทพบไดบอยมาก ซงจะพบไดเปนครงคราวในคนเกอบทกคน สามารถเกดขนไดกบกลามเนอทกสวน แตทมกพบวาเปนตะครวไดบอย คอ กลามเนอนอง เทา รองลงมา ไดแก กลามเนอตนขาทงดานหนาและดานหลง

และกลามเนอหลง

ตะครว...!

สาเหตของตะครว 1. การขาดนำ จากการศกษาพบวา การขาดนำจะทำใหเกดตะครวและ

เปนรนแรง 2. ภาวะเกลอแรในรางกายไมสมดล โดยเฉพาะโซเดยมและโพแทสเซยม

ภาวะททำใหเกลอแรเสยสมดล ไดแก ทองเดน อาเจยน เสยเหงอมาก หรอรบประทานอาหารทไมสมดล ซงอาจทำใหเปนตะครวรนแรง คอเกดกบกลามเนอหลายสวนของรางกาย และมกจะเปนอยนาน

3. ผทมภาวะแคลเซยมในเลอดตำ กอาจเปนตะครวไดบอย 4. หญงตงครรภอาจเปนตะครวไดบอยขน เนองจากระดบของแคลเซยม

ในเลอดตำ หรออาจเกดจากการไหลเวยนของเลอดไปทขาไมสะดวก 5. กลามเนอออนลา หรอกลามเนอทออนแรง จากการใชงานตดตอกน

เปนเวลานาน หรอการทำงานหนก จะทำใหเกดตะครวไดบอย 6. การไดรบบาดเจบทกลามเนอ อาจเกดจากการกระแทก ทำใหเกดการ

ฟกชำทกลามเนอ 7. กลามเนอขาดการยดหยน กลามเนอทตงจะเกดตะครวไดบอย 8. กลามเนอขาดเลอด หากออกกำลงกายอยางหนกโดยทไมไดวอรมอพ

จะทำใหเลอดไปเลยงกลามเนอไมพอ และอาจทำใหเกดตะครวได 9. การนอน นง หรอยน ในทาทไมสะดวกนานๆ กทำใหการไหลเวยน

ของเลอดไมสะดวก และเกดตะครวไดเชนกน 10. ผทมภาวะหลอดเลอดแดงแขงหรอหลอดเลอดตบตน เชน ผสงอายก

มโอกาสเปนตะครวไดบอยขน อาจเปนขณะทเดนนานๆ เนองจากการไหลเวยนของเลอดไปทขาไมด

อยางไรกตามผทเปนตะครวสวนมากจะไมมสาเหตรายแรง บางคนอาจเปนตะครวขณะนอนหลบโดยไมทราบสาเหตแนชด

หลกการปฐมพยาบาลเบองตน ซงจะชวยใหตะครวหายเรวขน คอ คอยๆ ยดกลามเนอบรเวณทเปนตะครว จนกระทงหายปวด อาจใชเวลาประมาณ 1 - 2 นาท แลวลองปลอยมอดวากลามเนอนนๆ ยงเกรงอยหรอไม ถายงเกรงอย ใหทำซำอก จนกระทงปลอยมอแลวไมมอาการเกรงตว

ยกตวอยางเชน หากเกดตะครวทนอง ใหเหยยดเขาใหตรง และกระดกปลายเทาขน อาจเออมมอไปดงปลายเทาเขาหาตวคางไวประมาณ 1 - 2 นาท จะชวยใหปวดนอยลง ถาเปนตะครวทตนขาใหเหยยดเทาตรงยกเทาขนใหพนจากพนเลกนอย และกดปลายเทาลงลาง ไมควรบบนวดแรงๆ ขณะทกลามเนอกำลงเกรงตว แตถาหากกลามเนอคลายตวแลว อาจบบนวด โดยใชมอบบนวดไลจากเอนรอยหวายขนมาจนถงขอเขา จะชวยใหการไหลเวยนของเลอดกลบไปสหวใจดขน

อาหารทควรรบประทาน 1. ถาเปนตะครวจากการสญเสยเกลอแร เชน เกดจาก

ทองเดน อาเจยน เหงอออกมาก ควรดมนำเกลอผสมเอง หรอนำเกลอแร

2. อาหารทมโพแทสเซยมสง เชน กลวย สม 3. อาหารทอดมไปดวยแคลเซยม ไดแก นม และ

ผลตภณฑนม ปลาเลกปลานอยทรบประทานกางได 4. อาหารทมวตามนอ ไดแก นำมนพช ถว อาจ

ทำใหเลอดไหลเวยนดขน 5. ผสงอายหรอหญงตงครรภทมก

เปนตะครวเวลานอน อาจแกไขดวยการรบประทานอาหารประเภท ปลา ไข ในมอเยน หรอดมนมกอนนอน

ทงน ตองเลอกรบประทานอาหารใหเหมาะสมกบสภาพรางกายของแตละคนดวย

การปองกนตะครว 1. ดมนำสะอาดอยางเพยงพอ อยางนอยวนละ 6 - 8

แกว หรอมากกวานนเพอปองกนภาวะการขาดนำ 2. ปรบกลามเนอ โดยการบรหารกลามเนอให

แขงแรง และใหมความยดหยนสง 3. ออกกำลงกายอยางสมำเสมอ จะทำให

กลามเนอและรางกายแขงแรง โดยกอนออกกำลงกายใหวอรมอพทกครง

4. ถาเปนตะครวขณะเขานอนตอนกลางคนบอยๆ ใหนอนยกขาสงโดยใชหมอนรอง

5. ถาเปนๆ หายๆ บอยๆ โดยเฉพาะอยางยงเปนขณะเดนนานๆ ควรปรกษาแพทยเพอตรวจหาสาเหต อาจมความผดปกตเกยวกบการไหลเวยนของเลอดทขา หรอมภาวะหลอดเลอดแขงจากเบาหวาน ความดนโลหตสง หรอโรคอนๆ

1414

15

Q S H E ปารฉตร ศภชลสถ

สวนคณภาพความปลอดภย อาชวอนามยฯ

5 ส. ถกเขาใจผด หรอถกนำไปใชผดวตถประสงค สงผลใหองคกร

ไมไดรบประโยชนอะไรเพมขน และอาจตองสญเสยสงตาง ๆไปโดย

ไมจำเปน ดงนน จงตองทำความเขาใจเปาหมายและความเปนจรงของ

กจกรรม 5 ส. ใหถองแท

ความเขาใจทคลาดเคลอนเกยวกบ 5 ส. ประการแรก พบวาพนกงานในองคกรสวนใหญ เมอทราบวาตองทำ 5 ส. กมกจะบนวาเปนเรองจกจกบาง เสยเวลาทำงานบาง มาใหยายใหเปลยน เวลาจะหยบใชเลยหาไมเจอ ซงบรรดาพนกงานทบนอยางนนแสดงวา ยงเขาใจ 5 ส. อยางเผนๆ เขาใจวา 5 ส. คอการจด “โตะทำงาน” เทานน

ทถกตอง 5 ส. คอการสราง “นสย” คอ นสยของความมระเบยบ รบผดชอบตอตนเอง และเออใหการทำงานเกดประสทธภาพสงสด และทสำคญการนำ 5 ส. มาใชพฒนาการทำงาน มงปลกฝงความเขมแขงใหแกจดเลกๆ เพอไปเกอหนนจดใหญ หรอเสรมสรางคนใหมคณภาพเพอไปเกอหนนองคกร

ถาจะถามวาทำ 5 ส. เสยเวลาไหม ตอบตรงๆ คงตอบไดวาเสย แตเสยไปนอยกวาทจะไดกลบมา เชนเรมสะสางของทกองรวมกนอย ไมวาจะเปนททำงานหรอทบาน อาจใชเวลาสก 1 อาทตย คอยๆ จดไป แตเมอเรยบรอยแลว หากตองการจะหยบใชอะไร ไมวาจะเปนของทใชเปนประจำหรอไมคอยไดใช จะสามารถหยบไดภายในเวลาไมถงนาท ซงตางจากปลอยทงไวโดยไมมการจดระเบยบ จะหยบของสกอยางมาใชไดเรวเพราะคนวาวางไวทไหน แตบางอยางเพราะไมคอยไดใช จะหาเทาไรกหาไมเจอ

พดงายๆ วา การทำ 5 ส. คอเปลยนจาก “คน วาเกบไวตรงน” เปน “แนใจวาเกบไวตรงน” เปลยนจากคนททำอะไรโดยอาศยความเคยชน แตเพยงอยางเดยว เปนคนททำสงตางๆ ดวยความมนใจ เพราะมพนฐานความชดเจนรองรบอย

ความเขาใจคลาดเคลอนตอมา คอแมพนกงานเตมใจหรอพรอมทจะทำ 5 ส. แตกลบลงมอทำกนอยางผดทาง กลาวคอ การทำ 5 ส. ทถกตองนนจะไมเกยวของกบเรองคาใชจายใดๆ การทหนวยงานอางวาทำ 5 ส. ไมได

เพราะไมมงบประมาณนน แสดงใหเหนวายงไมเขาใจ สาเหตนกเนองมาจากบางหนวยงานคดวาการทำ 5 ส. จะตองดแลวสวยงาม จงเปลยนของทใชอยเปนของใหม หรอลงทนทาสหองทำงาน ทำใหเสยงบประมาณ เปนความเขาใจทไมถกตองอยางยง เพราะหลกของ 5 ส. คอตองใชของเกาใหเกดประโยชนมากทสด

ดงนนเพอแกปญหาในจดน หนวยงานใดทจะเรมทำ 5 ส. ตองชแจงใหคนเขาใจตรงกนวา “การทำ 5 ส. ไมไดมจดมงหมายอยทความใหม แตอยท

ความเรยบรอย ประโยชนใชสอยและความประหยด”

นอกจากน เพอใหการทำ 5 ส. เปนไปอยางมประสทธภาพ องคกร ตองกำหนดมาตรฐานในการทำ 5 ส. ใหชดเจนเพอไมใหเกดความสบสน แนวทางทมาจากสวนกลางนน แตละหนวยงานตองนำไปประยกตใชกบลกษณะของหนวยงานของตวเอง อาท จะแบงพนทกนอยางไร จะวางอะไรไวทไหนบาง จำนวนเทาไร จดเรยงแบบไหน ฯลฯ โดยเฉพาะตองกำหนดแนวทางการทำ 3 ส. แรกใหเหนรปธรรมมากทสด ตงแตกำหนดวาบนโตะควรจะมอะไรอยบาง มากนอยแคไหน ซงตองไมเกน 25% ของพนทโตะ ในลนชกตองมดนสอหรอปากกาจำนวนกแทง ซงแลวแตความจำเปนของลกษณะงาน

อกประการทตองระวงและตองสรางความเขาใจ คอพวกพนกงานท “ขเกยจ” ไมอยากมานงสะสาง พวกนจะใชวธทงหมดทกอยาง เพอใหเสรจเรว ของทใชหรอของทจำเปนจะถกโยนลงถงโดยไมรตว ตรงนจงตองกำชบวา การทำ 5 ส. คอการคดการแยกหาของทจำเปนกบไมจำเปน ถาคณทงโดยไมคดผลเสยจะตามมาภายหลง

หากทกคนเขาใจการทำ 5 ส. ไปในทศทางเดยวกนแลว การทจะให 5 ส. เปนแนวทางพนฐานในการพฒนาองคกรกไมใชเรองยาก และจะเกดผลดตามมาอยางมากมาย 5 ส. จงไมใชการพฒนาโตะหรอหองทำงานของพนกงาน แตเปนการพฒนาตวพนกงาน ดงนนจงไมแปลกทจะกลาววา การทำ 5 ส คอแนวทางในการพฒนาทรพยากรบคคลแนวทางหนง และนำไปสแนวทางในการพฒนาทรพยากรอนๆ ขององคกรดวยเชนกน

ไมใชแคการ จดโตะทำงาน 5 ส .

ก า ซ ไ ล น G a s l i n e ถ ามมา - ตอบไป

วาสนา ศรเจรญ สวนบรหารกจการระบบทอสงกาซ โทร.08-1174-5668 หรอ 0-2537-2000 ตอ 5770 Wassana.s@pttplc.com

Question & Answer กอนทจะเรมเนอหาใน Gas Line ฉบบน ขอแกไขขอมลทพมพผดจากฉบบท 68 (กรกฎาคม - กนยายน 2550) กอนดงน หมายเลขโทรศพท 1800 5566 แกไขเปน 1800-555-666 (โทรจากโทรศพทพนฐาน และมอถอ) และ 1401-555-666 (โทรจากโทรศพทมอถอ) ซงทงสองหมายเลขผโทร ไมตองเสยคาใชจายใดๆ ทงสน และเปนหมายเลขทมผรบสายตลอด 24 ชวโมง อยทหนวยงาน Gas Control ศนยปฏบตการชลบร นอกจากนหากลกคามขอรองเรยน สามารถแจงผาน Gas Control ไดตลอดเวลา

Q ตองการตดตอเพอเยยมชม ศนยควบคมการสงกาซ (Gas Control) ตดตอไดทไหน และสำนกงานตงอยทไหน

A สามารถแจงความจำนงมาท คณพทกษ จรรยพงษ ผจดการฝายควบคมกจการและบรการเทคนค ระบบทอสงกาซธรรมชาต สำนกงานตงอยท 59 หม 8 ถนนบายพาส ตำบลนาปา อำเภอเมอง จงหวดชลบร 20000 หรอโทร 0-2537-2000, 0-3827-4390 ตอ 5073 หรอ 5094 หรอตดตอผาน Email ท pitak.j@pttplc.com และ surapol.k@pttplc.com

คำถามตอไปนเปนคำถามทางเทคนค และบางคำถามไดมาจากผลการสำรวจความพงพอใจของลกคาในป 2007

Q ทำไมฝนผงทพบในทอสงกาซฯ ยงไมหมดซกท ทงๆ ทใชทอมานานหลายสบปแลว

A กอนอนขอทำความเขาใจกอนวา ฝนผงทพบสวนใหญจะเปนสนมเหลก Fe

2O

3 ทเกดขนตงแตชวงวางทอสงกาซฯ โดยปฏกรยาระหวางเหลก

ความชน และอากาศในชวงระหวางการกอสราง ซงเรยกวาเกดการกดกรอน (corrosion) โดยนยามหมายถงการทโลหะทำปฏกรยากบบรรยากาศแวดลอมทำใหสญเสยเนอของโลหะไปเปนบางสวน เนอโลหะทสญเสยไปอาจเกดเปนสารประกอบใหมทเรยกรวมๆ วา corrosion product ซงมเสถยรภาพดกวาโลหะในบรรยากาศนน

Q แลวปรมาณของสนมเหลกจะมปรมาณมากเทาไร

A เนองจากความหนาของสนมเหลก มความหนานอยมาก เรามกจะใชหนวยความหนาของสนมเหลกเปน mil เชน ความหนา 0.1 mil = 0.1/1000 นว เปนตน ตวอยางการคำนวณปรมาณสนมเหลก คำนวณดงน (รศมของทอ, r = 6 นว, ความยาวทอ. l=100 กม., ความหนาสนมเหลก, h = 0.01 mil, ความหนาแนนสนมเหลก, d = 5.12 ตน/ลบ.ม.)

จากสตร ปรมาตรสนมเหลก = 2¶rhl = 2 x 3.14 x (6 x .0254) x ((0.01/1000) x .0254) x (100x1000) = 0.0243 ลบ.ม. นำหนกสนมเหลก = ความหนาแนนของสนมเหลก x ปรมาตรสนมเหลก = (5.12 ตน/ลบ.ม. ) x 0.0243 ลบ.ม. = 0.124 ตน = 124 กโลกรม

Q แลว ปตท. มวธการกำจดฝนผงดงกลาวอยางไร

A วธการกำจดฝนผงไมใหไปถงลกคา ปตท. ไดตดตง Filter เพอดก Solid Particle ในกาซฯ ออกไป กอนทจะสงใหกบลกคา

ปตท. รบคาเชาทอเหมาะสมและเปนธรรม ทงตอผถอหนและผบรโภค

นายประเสรฐ บญสมพนธ ประธานเจาหนาท

บรหารและกรรมการผจดการใหญ บรษท ปตท.

จำกด (มหาชน) เปดเผยถงการกำหนดคาเชาทอสงกาซฯ ในสวนท ปตท.

โอนใหกระทรวงการคลงตามคำพพากษาของศาลปกครองสงสด ซง

กระทรวงพลงงาน กระทรวงการคลง และ ปตท. ไดพจารณาสรปรวมกนใน

อตราขนบนไดทเรมตงแต 5 - 36% หรอ 180 - 550 ลานบาทตอป วาเปน

สดสวนทเหมาะสมและเปนธรรม ทงสำหรบกระทรวงการคลง ปตท. ผถอหน

และผบรโภค เนองจาก ปตท.จะโอนเฉพาะทรพยสนซงรวมถงทอสงกาซฯ

ใหกบกระทรวงการคลงตามคำพพากษา โดยภาระหนสนคงคางทเกดจากการ

สรางทอดงกลาวยงคงอยท ปตท. นอกจากน ในสวนของคาเชาทอสงกาซฯ

ท ปตท.ตองจายใหกบกระทรวงการคลงนน ปตท.กจะเปนผรบภาระคาใชจาย

ดงกลาว โดยไมไดผลกภาระไปใหกบประชาชน ทงน อตราคาเชาทอกาซฯ

ดงกลาวจะใชคำนวณคาเชายอนหลงนบจากวนแปลงสภาพ ปตท. เมอ 1

ตลาคม 2544 จนถงปจจบน ซงจากตวเลขเบองตนของ ปตท. จะไดคาเชา

รวมดอกเบยยอนหลง 7.5% คดเปนเงนประมาณ 1,520 ลานบาท โดยการ

จายเงนงวดแรกจะทำไดหลงจากทกระทรวงพลงงาน กระทรวงการคลง และ

ปตท. ไดลงนามในสญญารวมกนและสำนกงานการตรวจเงนแผนดนได

ตรวจสอบขอมลเรยบรอยแลว สำหรบมลคารวมสญญาเชา 30 ป จะอยระหวาง

5,400 - 16,500 ลานบาท ขนอยกบรายไดรวมทเกดขนจรงในแตละป

ซง ปตท. จะหารอกบตลาดหลกทรพยฯ อกครงวาจะตองขออนมตจากทประชม

ผถอหนหรอไม

สำหรบรายละเอยดอตราคาเชาในลกษณะขนบนไดจะเปนดงน

ชวงรายได (ลานบาท) อตราคาเชา

0 - 3,600 5%

รายไดสวนเพมในชวง 3,601 - 3,700 10%

รายไดสวนเพมในชวง 3,701 - 3,900 15%

รายไดสวนเพมในชวง 3,901 - 4,100 20%

รายไดสวนเพมในชวง 4,101 - 4,300 25%

รายไดสวนเพมในชวง 4,301 - 4,500 30%

รายไดสวนเพมในชวง 4,501 - 5,000 36%

ทงน คดเปนคาเชาตอปตำสด 180 ลานบาท และสงสดไมเกน 550 ลานบาท