2

KUNPATROJ

KAJ KUNPATRINOJ

SEP RAKONTOJ

PRI EŜUOJ KAJ POMBOĜIROJ

ADEMIR BARBOSA JÚNIOR

(DERMES)

2019

3

Aŭtoro Barbosa Júnior, Ademir

Tradukinto Fernando Pita

Kovrilo Luiz Zonzini

Eldonejo Eldonejo Libera

Eldonjaro 2019

ISBN 978-0-244-19882-4

4

Sep

Multaj spiritaj, religiaj kaj kulturaj tradicioj konsideras

la nombron 7 kiel io sankta, spirita, kabalista. Plie, sep estas la

koloroj de la ĉielarko, de la tagoj de semajno, la "mirindaĵoj" de

la mondo (almenaŭ tiuj de la Antikva Erao), la plej gravaj ĉakroj,

ktp.

Ĉeesto de tiu numero estas tre granda en Umbando,

speciale kiam oni parolas pri la Sep Linioj kaj pri la nomoj de

Gvidantoj kaj Gvardianoj, ekzemple.

5

Al Karol, amo mia

6

Al malatentuloj

Eŝuoj, en Umbando, laboras je servo de la oriŝaoj kaj,

tiel, de la Plej Granda Leĝo, kiel elmontras kelkaj el la famegaj

kantemblemoj uzataj de la Maldekstro.

Preĝejeta sonorilo sonas blem blem blom

Preĝejeta sonorilo sonas blem blem blom

Noktomez' estas, koko kriis jam

'Njor' Tranca-rua kiu regas tiun ĝiron

Oj, Kuru ĝiron, laŭ Oguna ordon'

Estis Oŝala'

Kiu diris al mi: petu!, kiu diris al mi: preĝu

Por ke Sankt'Animoj al mi helpu

Dum Tranca je krucvoj' ridegas surgenue

Oi, vi metis ebonon je la krucvojo por stumbligi min

Ĝi tion ne trafos, ĝi tion ne trafos, ankaŭ tie vivas mi

Paĉj' estas Ogun', Paĉj' estas Ogun'

Kaj panjo Jemanĵa',

Mi alparolis 'njor' Sep, li 'stas mia kunpatro

Li min helpos ja

Kaj pagigos vin, kaj pagigos vin,

vere pagigos vin.

Evidente, oni ne komprenu la du lastajn versojn de la tria

kantita ponto ("kaj pagigos vin, kaj pagigos vin, vere pagigos

vin") kiel minacon aŭ venĝemon, sed kiel rememorigon pri kiel

funkcias la Leĝo de Ago kaj Reago.

7

8

Enhavo

Enkonduko 9

Antaŭparolo al la esperanta eldono 13

(Fernando Pita)

1. Rabatako 15

2. Sepjupa el Kabaredo 21

3. Marŝado 27

4. Orfejo 35

5. La virgulino 41

6. Eŝuo ridegas sed ne ŝercas 47

7. Fundo de l' puto 51

Glosaro 65

La aŭtoro 80

9

10

Enkonduko

Deziro verki tiun ĉi libron naskiĝis el babilado kun S-ro

Tranca-ruas do Embaré, unu el la Eŝuoj kiu laboras1 kun Panjo2

Karol de Iansã, mia edzino kaj estrino de la T. U. Iansã Matamba

kaj Caboclo Jiboia (TUIMCAJ). Dum tiu babilado, enkorpigita,

S-ro Tranca-ruas petis min ke, en unu el miaj tekstoj, mi enmetu

certan informon koncerne al tio pri kio li prelegis. Tiam venis al

mi la ideo pri la libro, kaj la informo estas tie ĉi enmetita. La

leciono apartenas al S-ro Tranca-ruas kaj estas al Panjo Karol

rivelota nur post eldono de la libro.

Tiu libro ne estas verkita solece. Kvankam ĝi ne estis

psikografiita aŭ diktita, intuicio, pli ol iam ajn bone agordata,

kaptis instruojn, situaciojn, rakontajn fadenojn, ktp. Ĝi ja estas

fikcia verko, por kiu mi manipulis lecionojn kaj trajtojn de la

eŝuoj, pomboĝiroj kaj aliaj konatuloj de mi kaj de Panjo Karol.

Alivorte, neniu eŝuo, neniu pomboĝiro estas tie ĉi por rakonti al

ni pri iu el iliaj enkarniĝoj. Almenaŭ ne eksplicite. Rememoraĵoj

pri enkarniĝoj de unu aŭ alia estaĵo povos aperi en la libro, tiel

kiel realaj okazintaĵoj en terreiros, en mia spirita vojo, en tiu de

Panjo Karol kaj de aliaj fratoj.

En ĉiuj miaj skribaĵoj, per diversaj eldonejoj, en

intervjuoj, babiladoj, filmoj kaj aliaj, mi ĉiam cedas spacon al la

Maldekstra Flanko, la plej malnobligita spirita segmento, kiam

oni parolas pri nia amata Umbando. Kelkfoje, la umbandistoj

1 Tio estas, enkorpiĝas. 2 "Panjo" kaj "Paĉjo" estas manieroj laŭ kiuj ĝenerale umbandistoj mencias

siajn spiritajn gvidistojn. Ili estas mallongigo de la esprimoj "mãe de santo"

kaj "pai de santo", kiuj, siavice, estas portugaligoj de jorubaj vokabloj

"jialoriŝa' " kaj babaloriŝa'" (Noto de la tradukinto).

11

mem mistifikas aŭ malpligrandigas la gravecon de la laboro de

la Maldekstra Flanko. Por tiuj kialoj naskiĝis, speciale, la libro

“Saravá Exu” kaj la kolekto Laroiê (11 volumoj), eldonitaj dum

2014, tiel kiel la libro “Por que nascem os Erês e gargalham os

Exus”, eldonita en 2015, ĉiuj per Eldonejo Anúbis. Mi ankaŭ

sufiĉe disvastigas la volontulan prelegon de “Exus e Pombogiras

– agentes de luz nas trevas”, kiu estis, krome, disvolvita dum la

1-a Reta Simpozio pri Umbando (2015), en kiu ankaŭ mi

partoprenis kiel preleganto. “Agantoj de lumo inter ombroj”

estas termino kiun Panjo Karol kaj mi multe kaj de jaroj uzas en

niaj skribaĵoj, tiel kiel faris aliaj aŭtoroj. Ĝi estas profunda kaj

proksima difino de la laborado farita de nia amata Maldekstra

Flanko. Krom la blogoj, grupoj en sociaj retumoj kaj aliaj, Panjo

Karol ankaŭ preparas eldonadon de libroj specife pri eŝuoj kaj

pomboĝiroj. Estas multe da amema laboro por malkonstrui la

malamon kun kiuj eŝuoj kaj pomboĝiroj estas traktataj.

La tradiciaj kortaj religioj (aŭ afrikobrazilaj, aŭ de afrika

deveno) rifuzas konsideri kiel religia sinkretismo ĉian asocion

inter eŝuo kaj la tielnomita kristana diablo, aŭ alia simila estaĵo.

Laŭ asertas eŝuo Veluro, kiu estas sufiĉe humila kaj pacienca,

ĉar li laboras kun tiu nun skribanta mediumo: "Tiu, kiu diras, ke

eŝuo estas la diablo, jam vivas en la infero."

Verki tiun ĉi libron donis al mi multan ĝojon kaj multan

plezuron. Plejparto de ĝia redaktado okazis antaŭ la altaro de la

T. U. Iansã Matamba e Caboclo Jiboia (TUIMCAJ), gvidita de

Panjo Karol, kaj en kiu mi estos Malgranda Paĉjo ĝis aŭgusto

2016, kiam mi estos levigita al Granda Paĉjo. Surŝarĝoj

ampleksiĝas, kaj la laboro samas: servi. Kiel mi kutimas ĉiam

ripeti, ni ĉiuj estas kambonoj. La tuta Spiriteco, sed speciale la

Maldekstra Flanko, iras kien ajn por savi iun filon. Tiel okazis

12

al mi, tiel okazis al ĉiu el ni, eĉ se oni ne plu memoras. Caboclo

das Sete Encruzilhadas, per sia mediumo Zélio Fernandino de

Moraes instruis al ni: "El la plej evoluintaj spiritoj ni lernos. Al

tiuj malplej evoluintaj ni instruos, kaj neniun ni forsendos".

Dekstra kaj Maldekstra Flankoj tiel agas. Kaj mi kaj vi, mia

frato, mia fratino?

Mia speciala dankemo al la tuta Maldekstraro, kiu ĉiam tre

bone ricevis min, en ĉiuj temploj. Tiom da ili protektas min,

gvidas min, instruas min, eĉ kiam mi pri tio ne konscias. Sen-

egala dankemo al S-ro Velureŝuo. Je same karesa maniero, pli ol

speciala dankemo al S-ino Maria Padilha das Sete Catacumbas,

kiu laboras kun Panjo Karol de Iansã, kaj al S-ro Zé Pelintra das

Almas, mia advokato. Ambaŭ, certe kun helpo de multaj, estas

la plej gravaj respondeculoj pro tio ke ni kunas. Ili do estas ja

niaj nupto-atestantoj. Kaj se iu konsideru tion herezaĵo, bonvolu,

eniru en la vicordon de tiuj kiuj volas ĵeti lignon sur la ĉiutagajn

fajrojn kiu provas bruligi nin kaj nia TUIMCAJ.

Laroje'!

Moĵuba'!

La Aŭtoro

13

14

Antaŭparolo al la esperanta eldono

Esperantigi verkon kun umbanda temaro, aŭ pri

Umbando mem, estis granda defio por mi. Unue, pro la

respondeco mem: krom la komunaj respondecoj de ĉiu

tradukanto (fideli la originalon, respekti la aŭtoran stilon, ktp),

mi prenis sur min la aldonan devon prezenti al esperantistaj

legantoj temon sur kiu ĉiam estis vualo de mistero: ion pri

religio, naskiĝinta en Brazilo kiel rezulto de miksiĝo de indianaj,

afrikaj kaj eŭropaj kredoj. Tio estas ĉar tiu ĉi estas la unua

esperantigo de verko pri tiu religio kiu, dum jardekoj, estis – kaj

ankoraŭ estas! - persekutata de brazilaj registaroj kaj suferas

multajn antaŭjuĝojn fare de alireligiaj homoj.

Dua defio venis el la fakto ke multaj terminoj kaj

konceptoj de Umbando ĝis nun ne estis esperantigitaj. Rilate al

tio, mi ĉiam preferis uzi jam konatajn esperantajn vortojn,

tamen, ne ĉiam tio eblis, tial mi mem devis esperantigi kelkajn

el tiuj vortoj, alportante novan terminaron al nia lingvo. Signifo

de tiuj terminoj ofte estas klarigitaj de la teksto mem, tamen,

kiam tio ne okazis, mi enmetis notojn en la teksto, por ke leganto

– ĉefe nebrazilano – rapide komprenu pri kio temas.

Aldone al tio, dum la tuta libro la aŭtoro uzas vortojn

kiuj, kvankam rilatajn al Umbando, estas jam tiel vaste uzataj en

la brazila varianto de la portugala ke li ne taksis necese inkludi

iliajn signifojn en la glosaro fine de la libro. Tamen, ĉar mi

kredas ke homoj de aliaj kulturoj ilin ne komprenus, mi mem

inkludis ilin en tiu ĝenerala glosaro (Ili distingiĝas de tiuj,

verkitaj de la aŭtoro, pro la uzado de kursivaj litertipoj).

Laste sed ne balaste, pri la nomoj de la estaĵoj prezentitaj

en la libro, mi agis tiel: nomoj, ĉu personaj, ĉu de oriŝaoj, estas

15

esperantigitaj, ĉu laŭ jam konata esperanta formo, ĉu laŭsone –

ĉi-kaze, kiam la vorto havas akcenton je la lasta silabo, mi uzis

apostrofon (') por signali tion. Rilate al la nomo de eŝuoj kaj

pomboĝiroj, ili estas esperantigitaj nur kiam esperantigo eblis,

koncize kaj precize, por doni klaran, mallongan kaj trafan,

komprenon kaj identigon de la estaĵo. Tiel mi uzis, ekzemple,

Velureŝuo por Exu Veludo, sed prezervis Zé Pelintra-n, ĉar

"Jozefo la Dando" sufiĉe bone reprezentis la elegantecon kutima

al tiu eŝuo, sed tute ne lian ruzecon.

Fine, mi fidas ke la esperanta leganto taksos miaj la

eblajn mankojn kaj maltrafojn de la tradukita teksto, kaj ne tiujn

de la aŭtoro mem.

Fernando Pita

16

RABATAKO

Roberson estis gajninta statueton de Zé Pelintra el Paĉjo

Semo.

- Vidu, junulo, li ne estas vere eŝuo, sed li ja estas ruzulo, kaj

el la bonaj! Se vi intencas alsalti iun, petu de li protekton.

Bruligu ruĝan kandeleton, glason da brando kaj tranoktigu vian

armilon ĉe la piedoj de Zé Pelintra. Jes, via revolvero estos

benita, des pli ke ĝi estas antikva armilo, ĝi bezonas helpon por

funkcii. Vi metos vian fidon en S-ro Zé, kaj poste vi al mi po

partoj pagos la R$ 3.500,00 kiujn al mi vi ŝuldas pro tiu informo,

tiu statueto kaj pro laboro kiun vi faros kun koko.

Roberson restis gapanta, konservis la statueton kaj dankis.

Paĉjo Semo estis fama, li apartigis parojn, mildigis perfiditajn

edzojn, mortigis tro rigidajn ĉefojn. Li estis enprizonigita nur

dum dek el la trideko da jaroj al kiuj oni kondamnis lin, io kio

rilatas al la edzino de prizonestro, kiu subite mortis kaj pro kio

li povis edziĝi al multe pli juna blondulino.

Hejme jam, Roberson metis la statueton de S-ro Zé en la

kuirejo, sur soklon kie antaŭe estis akvofiltrilo. Li metis la

kandelon sur duonrompitan subtason, flanke metis glason

plenigita da brandon, kaj petis helpon al tiu statueton de nigra

viro kun blanka kompleto, aŭ al spirito kiun ĝi reprezentis. Li ne

bone sciis, sed tio ja ne gravis. Por faciligi la alsalton, tio ja estis

en bona mezuro.

La rabatakon… Roberson planadis de monatoj. Demisiita de

la domo de S-ro Feltrini, kie li laboris kiel ŝoforo, li ricevis la

demisian asekuron, sed nenian novan laboron. Li malamis

Feltrini-n, oldulaĉon ĉirkaŭitan de libroj, emeritulon kiu helpis

en infanvartejo. Li povus esti bona persono, sed li demisiigis

17

Roberson. Estas vere ke li malfruiĝis kelkfoje en la laboro, pro

la brando kaj pro la marihuano, sed li estis bona ŝoforo. Nun, li

fariĝos bona ŝtelisto. La oldulo havis kelkajn valoraĵojn en la

kofro, sub la domo, ie ajn, li sciis. Li ne povus vivteni sin per

libroj kaj la edzinaj karesoj. Li tre malmulte vidis, pro tio li

kontraktis ŝoforon. Onidire li estis profesoro en universitato.

La revolveron Roberson aĉetis de amiko de glaso kaj bilardo

de kiu li ĉiam perdadis. Bonpreze. Estis same li kiu indikis

Paĉjon Semon.

- Mi timas tiajn aĵojn. Konfesis Roberson, sentime.

- Tiaj aĵoj helpos vin, stultulo. Paĉjo Semo ne maltrafas. Kaj

vi povas pagi poparte. Vi ne bezonas mortigi la oldulon,

kvankam mi mortigus. Nur prenu kelkajn objektojn kaj fine, vi

havos monon por kelkaj monatoj. Kaj vi ĉiam povos pagi

frandaĵojn kaj biereton por tiu via amiko ĉi. Gardu la nomon:

Paĉjo Semo. Alvoku antaŭ ol aperi tie.

Roberson alvokis. Kaj aperis. Diskreta domo. Ĉambreto ĉe

la korto, kie Paĉjo Semo donis konsultojn. La moknomo, Semo,

venis el glanda surfrunta inflamo, granda kaj simila al semo, kiel

li klarigis al Roberson. En la ĉambreto, ĉiaj specoj de statuetoj.

Surplanke, kelkaj diabletoj, kelkaj tridentoj, Roberson ne sciis

bone kio tio signifis. Kaj tio ja ne interesis. Se la diabletoj helpus

la atakon, malbonan sorton por la oldulo, kaj bonan por li mem.

La atako estis okazonta lunde, tago dediĉita al Eŝuo, kiel

konsilite de Paĉjo Semo. Roberson estis fidema. Novaj alsaltoj

venos. Kandeloj kaj brando estis en la buĝeto, kaj la nigruleto en

la statuo aspektis de bona gento.

Kandelo lumigintan kaj brando verŝintan en la glason,

Roberson preĝis.

18

- S-ro Zé Pelintra, vi, kiu mem jam estis bandito, helpu min.

Mi ne volas morti en tiu ŝtelado, mi ne volas esti enprizonigita.

Mi jam donis al vi kandelon kaj brandon. Se vi volas, petu ion

ajn, kaj mi donos al vi. Mi nur petas ke vi helpu min.

Li kaŝis la revolveron sub la zono kaj ekmarŝis al la domo de

la oldulo Feltrini. Post dekkvin minutoj li alvenis en la avenuon,

vidis la domon. Silento. La plano estis facile realigebla: salti sur

la muron, rompi la fenestron aŭ la kortan pordon. En la domo

vivis nur la olduloj, neniu hundo, neniu aŭdos tion.

Roberson ekis pli rapide marŝi sur la strato. Alproksimiĝinte

al skinarbo, li sentis kvazaŭ oni per bato prenus lin per la

maleolo. Li tuj malstreĉigis kaj batis sian kapon sur arbotrunkon.

Antaŭ tio, li povis vidi sian revolveron eskapi el la zono kaj fali

en proksiman kloakfaŭkon. Li svenis. Kaj tiam li vidis Zé

Pelintra-n, kiu ridetis kaj fumadis.

- Bonan vesperon, junulo! Vi petis mian helpon, kaj jen mi

tie ĉi. Tamen, unue: mi neniam estis bandito. Se mi trompis

kelkajn dum kartludado, tio okazis por ke mi povu preni el

fieregaj riĉuloj kaj disdoni inter miaj kamaradoj, kaj inter la

edzinoj kiujn ili mem ekspluatadis. Se mi ĉeestis en la litoj de

edziniĝintaj virinoj, tamen mi neniam perfortis virgulinojn. Mi

multe eraris ĉar mi ne komprenis la tuton, ambaŭ flankojn de

sama situacio, bandito mi neniam estis, ĉu?

- Ĉu estas vi mem? Ĉu vi ŝatis la kandelon kaj ĝuis la

brandon? Kie ni estas? Mi bezonas tuj fari la alsalton...

- Junulo, la kandelo kaj la brando ne estis por S-ro Zé

Pelintra, sed por iu kiumbo kiun oni povas nomi Zé Friponon.

Mi ne favoras ŝteladojn. Mi ne protektas malbonefikajn agojn.

Fakte, mi helpis vin. La junulo petis kaj mi helpis. Ĉu vi ne sentis

la baton sur la maleolo? Estis mi stumbligante vin.

19

- Sed, kio okazis? Kie mi estas?

- Rigardu flanken kaj vi vidos vian fizikan korpon. La junulo

estas en apartiĝo. Ni estas en hospitalo kaj S-ro Zé estas la nura

kiu povas fumi ĉi tie, en tiu ĉi ĉambro. Vi batis la kapon kaj via

revolvero falis en kloakfaŭkon. Vi estis savita de la polico. Jes,

de la polico, kiu kunportis vin, senkonscie, al tiu hospitalo. S-ro

Zé ankaŭ zorgis por ke ili ne trovu la armilon.

- Mi petas vian helpon kaj vi stumbligas min?

- Stumbligi estis la plej bona maniero helpi vin, ĉar vi estis

proksima al la domo de tiu sinjoro. Vi farus grandan stultaĵon.

Eĉ sen hundo, homa gvardiano aŭ elektronikaj iloj, vi farus

grandan stultaĵon. Vi petis mian helpon, kaj mi helpis vin.

- Mi ankoraŭ ne komprenas…

- La junulo havas siajn meritojn, vi ĉiam laboris, estis ĝentila

kun la amatinoj kiujn vi havis. Krome, vi solas ĉar vi volas.

Krom tio, via patrino, jam elkarniĝinta, ankaŭ petegis pro vi

apud Dio, al la tuta Spiriteco, kaj, kompreneble, al S-ro Zé. Tre

afabla kaj edukita, via patrino…

- Kaj kio okazos nun?

- La junulo restos tie ĉi dum reakiras la sanon. Vi ja memoros

pri tiu ĉi babilado. S-ro Zé, kiel bona ruzulo, sugestas: trovu

dignan laboron, kiel ŝoforo, en butiko, ie ajn. Vi bonas en

konstruado, eble vi eĉ fariĝos entreprenisto. Vi ludu por amuzi

vin, ne por malvirto. Drinku vian biereton plezure, ne por ebriigi

vin. Sed la decidoj ja estas viaj. Nenio estas izolita, junulo. Oni

ĉiam respektas la liberan elekton, la Dian Leĝon, ni same laboras

por evoluiĝi kaj ripari erarojn.

- Mi komprenas… mi pensas ke mi komprenas… Kaj mi

dankas. Sed ne estis por tio ke Paĉjo Semo parolis pri vi.

20

- Junulo, kun ĉia respekto kaj ne diskriminaciante iun ajn…

Paĉjo Semo? Tiu estas semo, sed de granda problemo. Tiu ulo

neniam estis ies paĉjo. Li uzas mediumecon por sarki monon el

stultuloj, kaj li laboras kun kiumboj, spiritoj kiuj estas

malproksimaj de la lumo, ne kun oriŝaoj, kabokloj aŭ eŝuoj.

Finfine, lia tempo jam finiĝis. Morgaŭ li estos arestita pro

fraŭdo, vi tion scios per la televidĵurnaloj. La "amiko" kiu vendis

al vi la armilon ankaŭ. Ambaŭ estas ligitaj al kelkaj murdoj, inter

la plej gravaj krimoj. Via amiko… li tiom ŝtelas de vi, en la

bilarda ludo. Vi ne estas tiel malbona kiel vi pensas… li ŝtelas…

- Tamen kial vi drinkas brandon?

- Alkoholo kaj fumo, en la Spiriteco, agadas sur la surteraj

aferoj, purigante kaj energiigante ilin. S-ro Zé ne bezonas

alkoholon aŭ fumon tie, kie li estas. La junulo vidas min kun

plasmita cigaredo, fumigante la lokon. Mi fumas, sed mi ne

englutas la fumon. El la brando ĉe la altaro, kiun la junulo

preparis, ni elprenas la energion, la eteran kontraŭparton.

Kompreneble kiumboj provis preni la brandon por si mem, sed

mi kaj kelkaj kamaradoj forkurigis ilin. S-ro Zé ne estas eŝuo,

sed li ankaŭ laboras en la Maldekstro. La junulo ankoraŭ lernos

multe pri Dekstro kaj Maldekstro, kaj sekvos la mezan vojon,

tiun de la ekvilibro.

- Do al mi nur mankas danki pro la krurfalĉo.

- Estas S-ro Zé kiu dankas la ŝancon. Nun dormu iom pli.

Laboro ja ne mankos, por la karno kaj por la spirito.

La spirito de Roberson, tiel kiel la korpo, same endormiĝis.

S-ro Zé ridetis kaj fumadis. Tiu junulo estos bonega ĉevalo. Li

havis specialan allogon por li. De alia enkarniĝo, S-ro Zé sciis,

tuj kiam li envenis la Astralon, ke li estis estinta sia karna filo,

edukita kaj zorgita de la edzo de la amatino de S-ro Zé,

21

kakaolaboristo de la malantaŭa lando de Bahio. La edzo neniam

suspektis, sed la edzino ja rekonis en la bebo la trajtojn de sia

amata amato. La knabo estis bone prizorgita, sed tio ne liberigis

la biologian patron de siaj respondecoj. La Dia Leĝo ne eraras.

Ruzulo farita, S-ro Zé pagas hodiaŭ sian ŝuldon, kun Roberson,

orfo ekde la infanaĝo. La patro (alivive, la kakaolaboristo)

mortis tre frue. La patrino (la sama kiu en alia enkarniĝo amis la

homon kiu nun prezentiĝas kiel Zé Pelintra), mortis dum lia

adoleskeco. Roberson ankoraŭ suferos multajn krurfalĉojn de la

vivo, sed li lernos fali kaj releviĝi. Tiel kiel la kapoejristo Zé

Pelintra.

22

SEPJUPA EL KABAREDO

Se mi vestas sep jupojn, junulo, tio ne estas por ke mi kaŝu

mian korpon aŭ ĉar mi hontas pri kio mi estis iam, aŭ estas nun.

Sepjupa el Kabaredo estas mia nomo, junulo, kaj se mi, en

antaŭa vivo, estis el kabaredo, en tiu ĉi plano mi daŭras en ĝi,

kvankam kun malsamaj funkcioj, ne seniluziigu vin.

Iam venis junulo inter la ĉeestantaro de tiu ĉi domo, kaj li

komencis rigardi min strange. Mi alvokis lin kaj tuj demandis

kial li prijuĝadis min, se lia patrino estis kuŝinta kun la ŝoforo,

kiu estis lia laŭkarna patro, kaj ne ŝia edzo. Ĉu vi pensas, ke li

foriris? Ne, li ekrespektis min, kaj ligiĝis al la ĉeno. Mi lernis,

dum mia lasta enkarniĝo, ke kelkajn oni gajnas per ungofrapoj,

ne per ridetoj.

Mi estis de la "vivo", junulo, kaj, kiel pli malpli diras

kunpatro Veluro, rezonante pri la ĉeestantaraj inoj, se

pomboĝiro estis ino de l' vivo, kio estas tiuj virinoj? Ĉu inoj de

l' morto? Ne, ni ĉiuj estas de la vivo, ĉiam, eĉ post la elkarniĝo.

La distingo estas, ke kelkaj faris el la korpo sian vivrimedon, kaj

oni tion ne povas juĝi. Tamen sciu, junulo, tio povas okazi en

kabaredo, kiel en mia kazo, aŭ en edziĝo farita laŭ interesoj,

familia nomo aŭ mono.

Ĉu vi scias kie mi plej ofte agas hodiaŭ, junulo? Mi helpas

virinojn kiuj perdas la seksan deziron, precipe post akuŝo. Mi

multe helpas virgulinojn lerni ne timi la propran korpon. Mi

konsolas, orientas kaj survojigas virinojn kiuj suferas ĉiajn

formojn de perforto: tiuj kiuj estas batataj, kiuj estas

seksperfortitaj, tiuj forlasitaj kiam ankoraŭ gravedaj. Kiel vi

vidas, junulo, mia kabaredo estas de virinoj de la vivo mem, ĉar

ĉiu virino estas vivo. Laroje', kunpatro Veluro!

23

Je la Astralo, mi helpas en hospitalo kien iras virinoj kiuj

elkarniĝas pro bruligo, seksperforto aŭ vundoj. Ĉu vi scias,

junulo, ke plejparto el ili sentas sin kulpaj, ili pensas ke ili mem

eraris, ke la homoj estas senkulpaj kaj ke ili provokis la perfortan

agon? Ĉu ne estas malĝojige vidi tiujn virinojn tiele, duoble

perfortitaj? Tie ĉi, en via urbo mem, elkarniĝis junulino kiu estis

bruligita per acidoj kaj poste ponardita, vi devas koni ŝin. Ŝi

estas rekonstruita, belega, plasmata spirito kiel la linda virino

kiu surtere ŝi estis. La fianĉo pensadis, ke ŝi havis diversajn

amantojn, sed ŝi estis tute fidela. Sed eĉ se ŝi havus, junulo, tio

ne rajtigus al li fari tion kion li faris al ŝi. Nenio en tiu ĉi mondo

donas al li tiun rajton. Kaj la plej grava afero estas ke li, ja, havis

diversajn amatinojn. Ne hazarde li estis murdita de malkontenta

bordelisto, kiu kredis lin tre aroganta. Ĉu vi scias kiu ricevis lin,

ĉi-flanke? La fianĉino kiun li murdis. Linda, kuracita, plena el

tiuj mizerikordo kaj kompato kiujn li, enkarniĝinta, neniam

havigis al ŝi.

Mi ne nur estis el kabaredo. Mi estis la kabaredestrino. Mi

estis forlasita de mia granda amo, viro kiun mi fidis, sed kiu

mokis min ĉar mi estis malriĉa. Tiam, kiu ne plu estis virgulino,

ne plu povis havi esperon. Mi liveris min al li pro amo, kaj mi

neniam pentis pri tio, eĉ ne post kiam mi estis forlasita. Mi

provis eniri en monaĥinejon, sed, en la unua nokto tie, mi vekiĝis

dum la ĉefmonaĥino lekadis min. Mi tute ne ŝatis tion, junulo.

Mi ŝotis ŝian vizaĝon kaj malaperis.

Nu, la senanimulo kiun mi amis estis doninta al mi iom da

mono, por ke mi foriru el la urbo - ĉar, finfine, li timis ke mi

denoncos lin – tiel, mi luis ĉambron en duetaĝa domo kaj

ekofertis min al ĉiuj, kiuj aperis. Mi ne ŝatis tion, junulo, ĉar mi

neniam trovis varmecon aŭ kareson en la brakoj de la klientoj.

24

Kvankam estas iuj, kiuj diras la malon, ĉar ili ne scias kiom mi

kamuflis, kiom mi kaŝe ploradis. Mi ĵuris neniam plu ami iun

ajn.

Laŭ la tempopaso, aliaj knabinoj al mi alvenis, inkluzive du

kiuj estis forlasitaj de la sama viro kiun mi amis. Mi helpis ilin

kiel mi povis, tio estas, mi malfermis mian domon kaj kundividis

kontojn, supon, vinon, konversacion. Ni havis protektantojn, sed

nenian amikon. Amiko ja helpas, kaj ne ĉar oni malfermas al li

la krurojn, junulo.

La viro kiun mi amis havis apartan trajton. Kontraŭe al la

plejmulto de tiutempaj viroj, li ne iris al kabaredoj. Lia deziro

estis konkeri, delogi. Virgulinojn, ne edziniĝintajn, monaĥinojn.

Li estis tre specifa en sia prefero. Tiom oni parolis al li pri mia

domo, ke iam li tie aperis. Li estis bonvenigita de mi mem.

Tamen li ne havis tempon rekoni min. Mi kondukis lin al ĉambro

flanke de la ĉefa salono, prenis ponardon por malfermi

kovertojn, klientan donacon, kaj enmetis rekte en lian koron.

Ridetante, kaj fermante la okulojn, mi flustris en lian orelon:

- Mi verŝis sangon sur via lito, nun vi verŝas ĝin en mia

domo.

Mi malfermis la pordon, kaj kun la manoj plenaj je sango,

liveris min al policestro, kiu estis kun unu el la knabinoj sidanta

sur liaj kruroj. La viro kiun mi murdis estis nobelulo. En tri tagoj,

mi estis juĝita, kondamnita kaj pendumita. La knabinoj daŭre

tenis la domon.

Mi multe penis ĉi-flanke, junulo. Fakte, infero estas farita de

ni mem, en la karno, en la spirito, en la pensado. Tie aŭ tie ĉi.

Dekomence, mi suferis ĉian tipon de agresemo kaj ofendo. Sed

mi ne subigas min, junulo. Ĉu mi ne ŝotis la monaĥinan vizaĝon?

25

Mi kunigis aron da virinoj kaj ni ekdefendis nin. Ni estis

solidaraj.

Sukurista savbrigado portis nin al belega hospitalo, kie, krom

traktitaj, ni multe studis. La malamo en mia koro elĉerpiĝis, ne

nur tiu pri mia amo, sed ankaŭ pri la klientoj, pri la vivo, pri ĉio

ajn. Sed, sciu, junulo, mi neniam plu sciis pri li, mi petis por ne

scii, mi ne pretas lin retrovi. Jes, mi jam multe evoluis, sed mi

ne pretas, mi bezonas iom pli perfektiĝi, por ke mi povu rigardi

en liaj okuloj kaj ne riski plasmigi novan ponardon kaj enmeti

en lian spiriton.

De malproksime, mi akompanas la monaĥinon. Ŝi ankoraŭ

estas enkarniĝinta, ŝi diras ke ŝi estas mediumo de iu Sepjupa,

faras ankradojn kaj dormas kun klientoj, faras ŝi veran festenon,

je la nomo de la Spiriteco. Mi ŝin akompanas, junulo, ĉar tre

baldaŭ ŝi elkarniĝos; la obsedantoj tion petas, kaj mia tasko

estas, tuj kiam ŝi elkarniĝos, ne permesi ke ili troigu en iliaj

planoj por ŝi, kaj, tuj kiam eble, alporti ŝin por traktado. Mi ne

plu ŝotos ŝian vizaĝon, junulo, mi nur trankviligos ŝin kun kelkaj

emanaĵoj, antaŭ ol kunporti ŝin al la sama hospitalo kie mi mem

resaniĝis.

Ĉu vi scias, kio estas ankrado, junulo? Estas per magio

kunigi personojn, ne zorgante pri tio ĉu ili volas aŭ ne resti

kunaj. Ankaŭ estas tiuj, kiuj apartigas parojn. Ĉio tio kontraŭas

la liberan elekton, kontraŭas la Leĝon. Ĉe la randoj de miaj jupoj

ne estas loko por tiaj aferoj, tute ne.

Mi dankas la ruĝan rozon kiun vi kunportis, kaj la parfumon.

Mi feliĉas sciante ke vi havas vian amon kaj batalas pro ĝi. Ne

facilas, junulo, uloj tro parolas kaj tro prijuĝas, neniu prizorgas

la propran vivon. Kia estas problemo, se vi junulo amas alian

26

junulon? Ĉu vi ne estas feliĉaj kune, en la vivo, en la lito, en ĉio?

Eble pro tio vi tiom ĝenas kelkajn…

Vi havas en vi junulinon tre belan. Se iam vi disvolvos vian

mediumecon, eble vi en ŝin enkorpiĝos aŭ ne, tio ne gravas. Ĉu

vi scias ŝian nomon? Ŝi nomiĝas Ruĝa Rozo, junulo. Ĉu vi

vidas? Anstataŭ unu, vi kunportis al mi du, tiun kiun mi havas

enmane kaj la kunpatrinon kiu, ene de vi, ridetas por mi kaj estas

tre bonvena.

Bonan nokton, junulo, ĉar oni kantas por ke mi foriru.

27

28

MARŜADO

Kiel vi, ankaŭ mi estas piediranto kaj same vivis multajn

vivojn. En kelkajn mi estis nobelulo, en aliaj vilaĝano,

honestulo, krimulo, duonhonesta kaj duonkrimema: tio ne plu

gravas, mi estas tie ĉi kaj ankoraŭ pasanta, ĉar eŝuoj ne sin

detenas, eĉ ne la Oriŝao Eŝuo, movado en si mem, nek ni,

gvardianoj.

Tamen, kion finfine ni gvardias? Personojn, lokojn,

situaciojn. Oni ankaŭ altrudas la Leĝon, perfektan, kiun vi ne

ĉiam komprenas. Kun ĉiu tasko ni ion plu lernas kaj pagas iom

pro eraroj faritaj. Multaj el ni jam faris gravegajn krimojn. Mi

ne parolas pri levado de voĉo kontraŭ iu, sed de murdoj,

genocidoj, situacioj kiuj al vi aspektas absurdaj, sed de kiuj ni

diversfoje partoprenis ne kiel viktimoj, sed kiel turmentantoj.

Dum mia lasta enkarniĝo, mi mortigis kaj mi mortigis ne

malmultajn. Mi ne tion faris por sindefendo, sed defende de mia

socia pozicio. Kuracisto, mi venenigis multajn, nome de tiuj kiuj

volis akceli la ricevon de siaj heredaĵoj. Mi gajnis elcentaĵon

interŝanĝe de la laboro, diskreteco kaj silento. Tio ne valoris la

penon, nek en la momento kiam mi ekpensis ĝui tiun monon

konkeritan per agonio kaj morto. La turmentita konscio ne al mi

permesis ĝui, nek tiujn momentojn, nek dormemon. Dumreve,

mi estis certa pri tio ke miaj viktimoj ĉiumomente fariĝos siavice

ekzekutistoj. Kelkaj ja estas hodiaŭ kunpatroj kaj kunpatrinoj,

kaj ni laboras kune. Kelkaj ankoraŭ nutras sentojn de malamo

kaj venĝemo, kiuj ne atingas min sed nur al ili mem damaĝas.

Kvankam la Leĝo ne ŝarĝas min pri iliaj savoj, mi plendus por

labori favore al ili. Mi rompis, mi riparos.

29

Kelkaj bruligas kandelojn ĉe vojkruciĝoj, ĉe kalungo, ĉe

domo, kaj pensas ke ni tien iras pro la flamo. Ne estas la flamo

kiu venigas nin, sed la elpensado. Kaj kelkaj elpensadoj, mia

kunpatro aŭ kunpatrino, eĉ allogas nin, tamen, laŭ la Leĝo, por

ke ni povu rezignigi vin de viaj teruraj intencoj, aŭ simple por

ke ni vidu vian kontakto kun kiumboj, dum ni melankolie

ridetas. Kiom da stultaĵoj oni faras nome de Eŝuo! Vi subskribas

kontraktojn el sango, laŭlitere vendas viajn animojn (ĝi ja ne

estas disvendebla, sed vi mem fariĝas laŭvolaj sklavoj) ŝanĝe de

kelkaj groŝoj, de ĝuoj malpli ol efemeraj. Ĉu ne estas efemera

ĉiu plezuro? Ne, la laŭleĝa plezuro, la vera plezuro daŭras kiel

memoraĵo, kiel rememorado, kiel plena satigo. Amo, profesia

konkero, realigita projekto, bongusta vino drinkata je la ĝusta

momento, la ĝojo de la amo kaj de la lito, la bono kiun oni faras

al si mem kaj al la alia: ĉio estas ĝojo!

Ne de hodiaŭ mi akompanas mian ĉevalon. Dum sia

antaŭa enkarniĝo, en Portugalio, li kutime alvokis min, ne per

tiu nomo kiun mi hodiaŭ uzas en Umbando, sed li iris al la

vojkruciĝo, bruligis nigran kandelon kaj petis protekton. Li ne

sciis al kiu spirita cirklo mi apartenis, li eĉ ne pensis pri tio.

Tamen mi jam protektis lin, kvankam li ne sciis kiu mi estis. Li

pensis ke li alvokadis arbaran spiriton, protektanto de la vojoj,

kiu povus fari bonon kaj malbonon. Mi jam estis farinta multe

da malbono, eĉ al li mem, kiu estis mia patro dum la enkarniĝo

en kiu mi estis kurac-murdisto. Ankaŭ lin mi mortigis por ion

heredi: se mi tion povus fari favore al aliuloj, kial ne favore al

mi mem?

Dum tiu portugala enkarniĝo, mia ĉevalo estis gaja

vilaĝano, komercisto de ĉiuj ŝatata. Li elkarniĝis en 1914 kaj

meritis ne vidi la du Mondmilitojn. Li reenkarniĝis en 1960, en

30

Brazilo, ene de umbandisma familio. La detaloj pri kiel mi

enlistiĝis en la umbandajn liniojn kaj kial mi jam estis

protektinta mian ĉevalon en aliaj landoj, preparinte lin por tiu

brazila enkarniĝo estas rakonto kiun mi gardos nur por ni du.

Estas sekreto inter doktoro kaj paciento, vi pardonu la kuracistan

esprimon.

Mia ĉevalo daŭre laboras en la sama Umbanda Tendo en

kiu li estis baptita kaj disvolviĝinta. Li estas unu el la plej

antikvaj mediumoj, ĉar tiuj el la generacio de liaj patroj jam estas

en mia flanko de la vivo. Li estas tre bone disciplinita kaj unu el

la dekstraj brakoj de la spirita estrino, vere maljunulineto,

helpata de la Malgranda Panjo. Kelkaj kredas ke mia ĉevalo

estus bonega spirita estro. Kaj li ja estus! Sed tio ne estas en lia

krono, en lia misio. Li, kiu nur deziras servi, kun la pezoj kaj

premioj, zorgas nur pri tio, esti bona mediumo laŭ la linio en kiu

li estas. Tio, hodiaŭ, sonas kiel ekzotaĵo, post tiom da uloj avide

serĉas malfermi propran templon tuj post kiam ili trapasas nur

mallongdaŭran kurson. Domaĝe, neniu ŝanĝas sian mision. Se

elpago de iu estas fariĝi spirita estro, tre bone. Se ne, tre bone

ankaŭ. Tiel kiel neniu el vi ŝanĝas vian korpon dum enkarniĝo,

oni ne ŝanĝas propran mision. Tiu misio povas aŭ ne esti

plenumita, ĝi povas malfruiĝi, ĝi povas sekvi tra malrektaj linioj,

tamen, bonvolu, ne falu en la tentemon pensi, ke sacerdoteco

estas beleco, estas memdistingo. Mi estis kuracisto kaj fariĝis

murdisto. Hodiaŭ mi estas eŝuo. Mi povus esti enkarniĝinto, kiel

vi. Finfine, tio ne multe gravus: ĉio estus elpago, ĉio estos ŝanco.

Kiel eŝuo, mi havas pli da respondecoj, mi ne pli bona ol iu ajn.

Nek pli malbona. Mi, kiel vi, estas filo de Dio. La nura distingo

estas, ke mi pri tio memoras ĉiumomente, dum vi strebas por

tion forgesi.

31

Kompreneble, neniu estas sola en tiu ĉi flanko. Ni havas

hierarkion, organizadon, amon, amikeco. Sed oni ankaŭ havas

individuecon, eĉ se oni portas komunan nomon, kiu nin

protektas kaj identigas: Tiriri, Caveira, Veluro, Ĉifono, Ruĝa

Rozo. Kelkfoje mi sentas min kvazaŭ soleca nomado, kiu

trakuras dezertojn serĉante akvon, kun haŭto kaj vestoj

makulitaj de la polvo. Kiam mi trovas akvon, mi ĝin trinkas, mi

en ĝi plonĝas kaj lavas min. Dum mi ĝin ne trovas, mi ne haltigas

mian marŝadon.

Mi laboras kun sennombraj rimedoj, ĉiam laŭ planado,

disciplino kaj permeso. Ekzemple, kompletan materialiĝon mi

faris nur unufoje, en la 80-aj jaroj, kaj tio ja ne estis facila. Oni

bezonas ke diversaj mediumoj cedu al ni sian ektoplasmon,

kolektitan dum laborado de la Maldekstro, krom evidente tiun,

kiu rekte venas el mia ĉevalo, kune kun la kontribuo de la

alkoholo kaj kelkaj manĝaĵoj. Estis gratifika eksperto, pro la

naturo, la digneco kaj la meritoj de la helpito.

La jaro estis 1980 kaj la franciskana monaĥo Coriolano

vivis turmentita de kulpo. En 1970, post brutalaj torturoj, li

finfine konfesis ke franciskana monaĥejo, interne de San-Paŭlo,

kelkfoje ŝirmadis persekutitojn de la Militista Diktaturo

(Inkvizicio ŝanĝas nomon kaj statuson ĉiutempe, ĉu religia, ĉu

civila, ĉu militista kaj ĝenerale kun ĉiuj tiuj aspektoj). La armeo

vizitis la monaĥejon kaj, ĉar ĝi trovis nenion, serĝento

kolbobatis kapon de maljuna frato, kiu poste mortis. Sciinta pri

tio, frato Coriolano sentis sin kulpa. Kun kuraca kaj psikologia

apogo de siaj fidofratoj, li tenis sin plej eble firma, kaj daŭrigis

sian laboron.

Je la teologia kampo, per libroj kaj prelegoj, frato

Coriolano proponis realproksimigon de Katolikismo kun la

32

evangeliaj idealoj de Jesuo, la komuneca vivo, reevaluado de

valoroj, dogmoj kaj konceptoj. Je sociala kampo, li laboris kun

la surstrata popolo. Pro tiuj kialoj, kiel ne konkeri la simpation

de la Strata Popolo?

La episkopo de la diocezo kie li vivis sisteme

persekutadis fraton Coriolanon. Aliaj episkopoj skribis

publikajn leterojn kontraŭ lia laboro. Vatikano minacis

ekskomuniigi lin. Coriolano, eĉ senkonscie, riskis eĉ sian vivon.

La episkopo asociiĝis kun amiko, entreprenisto, por plani la

morton de la frato kaj tute malfari sian laboron. Coriolano estus

mortigita per strangolado, fare de sikario de la entreprenisto,

poste sia korpo estus portita al hotela ĉambro de iu amiko de la

entreprenisto. La skandalo estus enorma. Ne estis facile abortigi

tiun planon.

Pli malfacile estis trakti la emocian staton de frato

Coriolano. La epizodo de 1970 ĉiam revenadis pli forte.

Kvankam la spirito de la frato aperadis al li en sonĝoj kaj ĉiam

diradis ke li ne kulpis, Coriolano profunde deprimiĝis. Kun

permeso de siaj superuloj, li pasigis tempon en apartamento de

iu kuzino, en la san-paŭla ĉefurbo. Li ripozus kaj samtempe

iomete helpus la paroĥestron de preĝejo de Consolação,

celebrante mesojn, sed distancigite de la pastreca laboro. Laŭ

petoj de liaj kuracistoj, li ververe devus ripozi.

Malgraŭ sia ververa fido kiu varmigadis lian koron,

Coriolano pensadis pri sinmortigo. Tiam komenciĝis la

materialiĝa procezo kaj, sub ordono de miaj komandantoj, laŭ

determino de la Oriŝaoj, mi ekagis. Oni ne povus perdi

Coriolanon. Pro diversaj kialoj. Multaj, fakte. Personaj, spiritaj,

laŭ plano kiun ĝis hodiaŭ eble vi ne komprenis. Frato Coriolano

pensis pri la dominikano frato Tito, kiu sinmortigis en Francio,

33

je al 10-a de Aŭgusto 1974, tago de la festo de la Oriŝao Tempo,

ĉar li sentis sin respondeca pri la morto de Carlos Marighella, en

1969. Post multaj torturoj, Frato Tito donis informojn kiuj

rezultis je la murdo de unu el la estroj de la rezisto al la Militista

Diktaturo, Marighella. Li neniam resaniĝis. Coriolano, pli ol

neniam, sentis similan doloron.

Kun peza animo, en nuba posttagmezo, li iris promeni en

la Tombejo de Consolação. Li haltis antaŭ la tombo de Monteiro

Lobato. Li admiradis lian verkaron kaj scivolis pri la paperetoj

kun petoj por infanoj. “Sankta Lobato”, li sukcesis rideti. “La

popolo saĝas, kaj scias fari siajn sanktulojn.”

Ĉio estis jam akordita kun la Kalunga Popolo (el la

Dekstro kaj el la Maldekstro), al kiu, ankoraŭfoje, mi petis

permeson kaj antaŭdankis. Mi alproksimiĝis, komplete

materialigita – oni eĉ povis tuŝi min! - kun pezo, denseco, ktp.

Kun fluida sutano aspektanta tiun de dioceza pastro, mi

alproksimiĝis al frato Coriolano:

- Bonan tagon, frato!

- Bonan tagon, pastro! Mi promenas, sed laŭvide mi

venis ĉi tien por mendi ion: kazublon, violan stolon, aspergilon,

funebran libron…

- Jes. La korpo iris teren. La spirito, liberigita, pretas por

novaj marŝadoj.

- Neniam facilas. Oni ĉiam prepariĝas por tio, sed tia

vojaĝo ankoraŭ terurigas nin.

- Vi pravas, vi pravas. Ne facilas por ni, dum individuoj,

sed ankaŭ kiel pastroj kiuj prizorgas kaj sendas la spiriton,

preĝojn, ktp, antaŭ la funebrigitaj familioj.

- Mi estas frato Coriolano. Kiu estas via nomo, pastro?

34

- Pastro Trancoso. Mi rekonis vin. Mi konas vian

pastrecan laboron, mi legis viajn librojn kaj ili multe influis min.

Mi estas du jardekojn pli aĝa ol vi, tamen tiel mi mem, kiel mia

fido rejuniĝis per via laboro. Estas ĝojige povi persone danki.

- Imagu, frato. Estas nur malgranda kontribuo.

- Ĉiu malgranda kontribuo faras diferencon. Ĉu Jesuo ne

multobligis panojn kaj fiŝojn ekde la malmulto al li prezentita?

Ĉu en simbola nivelo, ĉu en tiu de la "magia" miraklo, kiel kelkaj

komprenas, aŭ ĉu kiel materiiga fenomeno, la beleco de la

instruado daŭras.

Frato Coriolano ridetis kaj aldonis:

- Estas tre bone konversacii kun pastro kiu parolas de

Jesuo, kaj ne pri kariero, protokoloj, ktp.

- Ni estas ĉiuj lernantoj, ni estas ĉiuj fratoj. Tamen, frato

Coriolano, ĉar ni jam estas en tombejo, ĉu mi povas peti de vi

etan aferon?

- Kompreneble, pastro Trancoso. Se mi iel povas helpi...

Mi forte manprenis liajn ŝultrojn kaj fiksis miajn okulojn

ene de la liaj, kaj tiam mi petis:

- Bonvolu, mortu je la ĝusta tempo.

Dum li malfermadis la okulojn, mi ridetis kaj foriris. Li

palpebrumis kaj ne plu vidis min.

Frato Koriolano ankoraŭ estas enkarniĝinta. Kvar jarojn

post tiu fakto, li petis forpermeson al la Franciskana Ordeno kaj

al la Eklezio, edziĝis, nun li havas du filojn, malfermis

preĝejeton en la garaĝo de la luita domo kie li kundividas la

panon, disdonas sakramentojn kaj, kun tre bona humoro, diras

ke li ludas "La majstro ordonis". La majstro de tia ŝerco,

kompreneble, estas Jesuo, kaj mia ĉevalo kaj Coriolano estas tre

proksimaj amikoj.

35

Eŝuo ne sin detenas. Eŝuo ne ripozas. Eŝuo marŝas, kaj

tra multaj vojoj. La tridento estas mia kompaso. Kaj, por tiuj kiuj

diras ke tiu eŝuo ĉi estas tro serioza, mi lasas mian ridegon.

Ha! Ha! Ha!

36

ORFEJO

Bonan vesperon!

Unue, tiu manio diri ke Infaneŝuoj estis infanoj kiuj vivis

surstrate estas tute erara. Tio estas kvazaŭ diri, ke ĉiu junulino

estis amoristino. Plie, kio se ili ja estis? Ĉu tio estus problemo

por vi, kiuj petas kaj ricevas helpon? Vi tro ŝatas prijuĝi. Vi

plendas ĉar mi estas knabo kiu fumas kaj petas brandon.

Due, mi kreskis en orfejo. Hodiaŭ oni nomas tion

"akceptodomo". La nomo pli belas, sed kelkaj aferoj ankoraŭ

samas. Ĉu vi tien iras, por scii? Mi iras, kaj mi helpas liberigi

tiujn infanojn el lavango da malbonaĵoj. Mi ne faras tion, kiel mi

volas. Mi tion faras laŭ la maniero kiun oni al mi permesas kaj

kiu povas esti farita por ĉiu infano, por ĉiu knabino. Mi regas

nek min mem, ĉu mi regu enkarniĝintojn? Mi diras

"enkarniĝintojn" ĉar "vivantoj" estas ĉiuj ni, ĉu ne? Kaj mi estas

pli vivanta ol multaj el vi, en ĉiuj sencoj.

Kiel dirite, mi kreskis en orfejo, sed povus esti en via familio.

Mi ne konis miajn gepatrojn. Post mia elkarniĝo, mi sciis, ke mi

estis prizorgita de tre inteligenta onkla paro, kiuj simple rezignis

pri mi kaj liveris min al orfejo je la tago kiam mi fariĝis 4-jara.

Mi estis batita multe, ĝis kiam mi fariĝis 10-jara. La aliaj kaŭzis

problemojn kaj, ĉar mi estis timema, mi ricevis la kulpon, tamen

mi neniam denuncis. Mi timadis la aliajn knabojn, la

administrantojn, la teruran Dion kiujn ili priskribis al mi en la

kateĥismaj klasoj. Finfine, mi ĉion timis, eĉ mian propran

forton.

Kiam mi estis 12-jara, la kuiristo de la orfejo vokis min al la

provizejo. Mi pensis ke mi devus helpi movi kasavsakojn. Li

volis seksperforti min. Li kalkulis je mia diskreteco, mia silento,

37

kaj, precipe mia timemo. Io kreskis en mi, inter bona kaj

perforta, kaj faris mian sindefendon. Mi ekhavis kuraĝon kaj

prenis tranĉilon. La kuiristo ridis kaj diris:

- Lasu tion, tranĉiloj ne estas ludiloj por knabinoj kiel vi.

Mi boris lin sepfoje, kaj mi eĉ ne pensis pri la Sep Linioj.

Ha! Ha! Ha! Li ĝemis kvazaŭ porkon, kaj tio okazigis internan

priesploradon. Neniu malfermis la buŝon. La pli grandaj

ekrespektis min kaj komencis oferti al mi kelkajn donacojn.

Neniu el la knaboj plu batis min. Mi ne plu permesis ke iu ajn

batu min.

La administrantoj kaj la ĵurnaloj sin aranĝis por diri, ke la

kuiristo estis mortigita de ŝtelisto. Tiel, oni ekkonstruis pli altajn

murojn kaj multe da mono estis destinita al la orfejo, tiom el

donacoj de simplaj homoj kiom de la registaro. Nenio kompreble

pliboniĝis por ni, kiuj daŭre matenmanĝadis diluitan kafon kun

panaĉo pli nigra ol la kafo mem, kaj, dufoje potage, supon kiu

estis kvazaŭ malpura akvo.

Enmense, mi murdigadis ĉiujn adoltojn, por protekti min kaj

aliajn knabojn. Se mi murdis la kuiriston, mi tre bone povus

mortigi la administrantojn kaj la aliajn funkciulojn. Eble ie ajn

estus reĝo aŭ reĝino kiu nin liberigus. Mi nenion sciis, mi konis

nur tiujn murojn kaj kelkajn vortojn. Mi estis la reĝo de tiuj

knaboj. Kaj mi decidis liberigi nin ĉiujn.

Dum du monatoj ni preparis ribeladon kaj fuĝadon. En la

kalkulita nokto, sen ajna bruo, la pajloj jam estis metitaj en

strategiaj punktoj. Tiun pajlon ni iom post iom ŝtelis el la

ĉevalejo. Iu prenis la kandelingon kaj liveris ĝin al mi. Mi

ekbruligis la tutan orfejon. Kaj jen surprizo: ĉiuj pordoj kaj

fenestroj estis sigelitaj. Kvardek kvin el ni mortis sufokitaj kaj

bruligitaj. Al nur unu nenio okazis: al tiu, kiu nin denuncis.

38

Ni ĉiam konis nur parton el la tuta vero. Neniu sciis, sed unu

el la knaboj seksperfortitaj de la kuiristo ekpasiiĝis al li. Li tiam

havis 14-jarojn kaj ploris kaŝite la murdon de tiu, kiun li vidis

kiel sian pasporton por eliri el tiu infero. Li neniam pardonis al

mi, kaj ĵuris ke li venĝus la kuiriston. Kiam ni komencis

organizadi bruligon kaj fuĝon, li denuncis nin. Li kompreneble

estis "premiita" kun la vivo kaj kun laboro en la sekretariejo de

nova orfejo kiu estos konstruita per novaj donacoj por plenigi la

poŝojn de administrantoj, perantoj, ktp.

Je astrala kampo, mi vekiĝis kun teruraj doloroj, bruligita,

deformita. Miaj kunuloj ĉiutage plendis al mi, kaj ili komencis

bati min. Mi petis pardonon. Mi ne sukcesis klarigi kio okazis,

mi eĉ ne sciis kie ni estis. Adoltoj provis alproksimiĝi al ni kaj

ni frontis ilin. Kiam mi komprenis, ke ni estis perfiditaj, mi

trovis la denuncinton kaj kunordigis mian grupon por obsedi lin.

Li faris multajn frenezaĵojn, li eĉ murdis unu el la direktoroj de

la orfejo, kaj poste li mortigis sin. Je la Astralo, li kiel sklavo

servis al ni ĉiuj.

Dum la tempopaso, kelkaj knaboj de la grupo simple

malaperadis. Tio iom ĝenis min, tamen se iu deziris forlasi nin,

tiu sekvu sian vojon. Mi gapis kiam mi malkovris, ke eĉ nia

sklaveto estis malaperinta, kvankam li estis bone gardita de la

niaj. Mi malfidis neniun. Ni estis bone kunligitaj kaj ĉiuj timis

min.

Mi sidis sur roko kaj vere eleganta sinjoro venis al mi. Li

diris ke mi ne povus teni tiun vivon por ĉiam, kaj ke li ofertis

novan eblon al mi kaj al miaj kunuloj. Li promesis ke ni ne plu

sentos dolorojn nek havos la aspekton de bruligitoj, kaj ke ni

relernos vivi, en mondo kiu serĉas organizi sin kun pli da amo

kaj komprenemo, malgraŭ perforto kaj malbono. Mi ne bone

39

sciis kial, sed mi fidis je li. Li diris ke li nomiĝas Noktomezo,

kaj ke li laboras por homo nomata Ŝangoo, respondeculo pri la

fajro. Nur tion mi komprenis tiam.

Mi ricevis intensan trejnadon kaj mi multe studis. Mi retrovis

malaperintajn kunulojn. Ĉiuj aliaj akompanis min. Ĉiuj el ni

ricevis kromnomon, personon por helpi (kelkfoje, agante kaj

parolante kunligite al ties korpo) kaj apogi dum belaj taskoj. La

nomon, kiun oni elektis por mi estis Braĝeto.

Neniam, dum mia ĉeesto en la Umbralo, mi havis novaĵojn

pri la kuiristo. Iam, revene de kunveno kun Sinjoro Ŝangoo, mi

demandis al Sinjoro Noktomezo kie estus tiu spirito. Li

respondis:

- Enkarniĝinta. Kiel umbandista mediumo. Li estas Vicente,

la mediumo kun kiu vi laboros.

Mi ploris emociite. Mi retrovus tiun kiu volis fari al mi

malbonon kaj kiun mi murdis. Oni laborus kune por pli granda

bono kaj oni ambaŭ pagos niajn ŝuldojn. Tro da laboro, ne facila,

sed certe amuza.

Kiam mi vidas erarajn aferojn kiuj okazas en la kortoj, mi ja

denuncas ilin! Kompreneble, kun permeso de la grandaj, kaj

Vicente, kiu fariĝis spirita estro, laboras kun iu Tremtero kaj unu

Molambo. Antaŭ kelkaj tagoj ni vizitis korton en kiuj la Infanoj

aspektis sub efiko de forta medikamento, ili simulis ludi ŝtonojn,

uzis absurdajn ilojn, vera frenezaĵo. Mi petis permeson al la eŝuo

kiu regadis la domon kaj tuj riproĉegis ĉiujn. Kiu estis

sendoktrina Infano revenis al Umbralo, kiu estis kiumbo revenis

al la loko el kie ili venis. Tamen, kial la reganta eŝuo ankoraŭ ne

estis solvinta tion? S-ro Tremtero kaj S-ino Maria Molambo

klarigis:

40

- Braĝeto, iu el ekstere, kiel vi, influis la mediumojn kaj la

ĉeestantojn. Krome, la spirita estro falas en granda eraro, tiun de

la preterlaso, do ne preni sur vin la propran aŭtoritaton, timante

ne plu esti la bonega paĉjo kaj fariĝi aŭtoritatema. Tiu eŝuo kiu

regas la domon, delonge lia gvardiano, ne estis kontenta, kaj

volis doni al li finan lecionon.

- En aliaj tempoj, mi estus bruliginta la tutan korton…

S-ro Tremtero kaj S-ino Molambo ridegadis.

41

42

LA VIRGULINO

Mia nomo estis Mirela kaj mi devenis el nobela kaj katolika

familio. Fakte, "nobela kaj katolika" estas pleonasmo. Neniu

povus esti nobelo se tiu ne estus same katoliko, en miatempa

Italio. Mi havis du fratojn, unu estis pastro, kaj la alia, militisto.

La nura virino de la familio estis mi. Ĉar mi ne heredus mian

patran nomon, se mi edziĝus, la plej taŭga solvo estis sendi min

al monaĥinejo. Ŝanĝe de kampo en kiu oni plantadis vinarbojn,

el kiuj evidente oni produktis vinon, mi estis reverence

akceptita. Mi tiam estis 18-jara.

Pro la influo de mia patro, oni permesis ke mi restu laŭvole,

en la biblioteko. Tamen, mi sentis la neceson partopreni en la

monaĥineja vivo, kaj, tiel, mi servis al fratino Domícia, kiu

prizorgis la mizerulojn kiuj al ŝi alkuris, tra ligna pordeto, serĉe

de ungventoj, kuraciloj, teoj la plej diversajn. Pro siaj konoj,

fratino Domícia eĉ estis akuzita pri sorĉado fare de la Inkvizicio,

sed ŝi estis savita de episkopo kiu ŝiafavore intervenis. Ŝi ja ne

suferis en la karcero, tamen, alvokita de la episkopo kiu estis ŝia

advokato, ŝi estis perfortita en la kapitula halo de la monaĥinejo.

Dudek jarojn poste, ŝi vivis, forgesita de la Inkvizicio, de la

episkopo kaj eĉ de la ĉefmonaĥino mem, kiel mi, krome, kaj pro

tio ŝi povis sindediĉi, kun sia tuta koro, al la servo por la plej

malriĉaj.

- Novicino, novicino, ĉu vi scias ke sorĉistinoj ja ekzistas?,

demandis iam fratino Domícia. Ili estas tiuj virinoj kiuj konas la

sekretojn de la naturo, de plantoj, de vivo kaj de morto. Ili ne

faras malbonon. Estas vere ke unu aŭ alia tion faras, sed tiuj ne

estas veraj sorĉistinoj. La pastroj timas ilin ĉar ili vestas jupojn,

kaj ili, nur sutanon.

43

Mi ridis pro la ŝercoj de fratino Domícia. Kaj mi neniam

komentis kun ŝi pri la akuzoj kaj perforto de ŝi suferitaj, pri kiuj

ĉiuj en la monaĥinejo ja sciis.

Mi konis la palpitaciojn de la korpo, sed ne tiujn de la amo.

Mi sciis ke en la monaĥinejo estis amrilatoj inter virinoj kaj eĉ

inter monaĥinoj kaj vilaĝanoj. Ĉiuj fermis la okulojn pri tio. Laŭ

tio kion mi aŭdadis, kelkaj rilatoj estis pure karnaj, aliaj estis

gravuritaj de amo. Por mi, ĉiu amrilato estis permesita, se

konsentita kaj se oni ne trompas la partneron, aŭ partnerinon. Mi

ne cerbumis pri mia situacio. Mi estis en la monaĥinejo ĉar mia

patro tion ordonis, kaj mi ne estis ŝanĝinta mian sinjoran domon

por la monaĥinejo, same sinjora, grandega, malvarma kaj frosta,

se ne estus la kandeloj kaj fratino Domícia.

Iam ni ricevis viziton de iu mia onklo, episkopo kaj membro

de la Sankta Ofico, kiu, laŭdire, havis filon en ĉiu itala diocezo;

krom unu, protektato de la papo kaj tiel vivanta en la Vatikano.

Tiam, pro la okazo, oni ofertis festenan tagmanĝon al la loĝantoj

ĉirkaŭaj al la monaĥinejo. Kelkaj vilaĝanoj neniam estis vidintaj

tiom da manĝaĵoj. Inter ili mi vidis la junan Mateon, 25-jaran.

En tiu tago, mia koro por la unua fojo dum mia vivo vere batis.

Mi havis tiam 22-jarojn kaj mi ankoraŭ ne sciis, kio estis vivo.

Mi rimarkis, ke same en mi Mateo estis enamiĝinta.

Li komencis, sub la preteksto serĉi kuracilojn, renkonti

fratinon Domícia, kaj do kun mi, ŝia helpantino, almenaŭ trifoje

dum la semajno. Ŝi ĉion komprenis, sed nenio komentis. Nur

amema koro komprenus kio okazis inter mi kaj Mateo.

Ankaŭ la de mia familia nomo enviantinoj rimarkis la

reciprokan senton kaj tion denuncis al la Ĉefmonaĥino. Se mi

forlasus la monaĥinejon, la kongregacio povus perdi la terenon

donacitan de mia patro. Tiel, en iu dimanĉo, antaŭ la meso,

44

precize je la monaĥineja pordo, kiu estis ĉiumatene malfermita

je la sesa far la fratino komisiita pri tio, pendis la korpo de

Mateo, pendumita kvazaŭ sinmortiginto. Certe neniu en la

monaĥinejo kredis je tio, sed ĉiuj bone ŝajnigis tiun kredadon,

tiel kiel mi mem ŝajnigis nur gapadon, sed nenion personan. Ĉar

li sinmortigis, Mateo ne havis enterigon laŭ katolika rito. Lia

korpo estis ĵetita de sur roko, en nealirebla loko, kie ĝi komencus

putriĝi kaj estus manĝita de la vulturoj, kiuj lasus nur liajn

ostojn.

Mi neniam pardonis la ĉefmonaĥinon, ĉar mi sciis, ke de ŝi

venis la ordono. Mi kunligis min ankoraŭ pli strikte al la

laborado kun fratino Domícia, ĉiam pli afabla kun mi, kaj jam

malsaneta. La laboro, tamen, ĉiutage memorigis min pri Mateo.

Fratino Domícia elkarniĝis du monatojn poste, en sia ĉambro,

tenante mian manon kaj vizitita de neniu. Post ŝia enterigo, mi

daŭrigis mian laboradon helpe al la vilaĝanoj.

Dum la sekvanta vintro, la ĉefmonaĥino mem malsaniĝis kaj

ordonis, ke oni alvoku min. Ĉagreniĝinta, mi obeis. Kun

kreskanta malamo, anstataŭ la kuracilo, mi preparis por ŝi

mortigan venenon, malfacile malkovrebla. Ŝi elkarniĝis,

senmova, aŭdante tion, kion mi diris, ĉe sia orelo, pri kiel kaj

kial mi mortigis ŝin.

Rapide mi fariĝis la plej juna ĉefmonaĥino de tuta Italio.

Kelkajn monatojn post kiam mi estis enoficigita, mi sendis al la

Inkvizicio tiujn enviemulinojn pri kiuj mi sciis, ke ili havis

lesbajn amrilatojn. Mia onklo, apartenanta al la Sankta Ofico,

amadis brullignarojn, kaj gratuligis sin pro la monaĥeja

administrado farita de lia nepino.

Duonjaron poste, kiam mi eksciis kiuj estis la amatoj de la

aliaj monaĥinoj, mi dungis murdiston, kiu ekstermis ĉiujn, unu

45

post la alia kaj, tre sadisme, detranĉis iliajn seksorganojn, pakis

ilin en ledaj saketoj, adresis tiujn al ĉiu eksamatino, kiu ricevis

la sendaĵojn tuj antaŭ la ofico de Laudes (dummatene) kaj, dum

la ofico mem, streĉis sin por reteni aŭ kaŝi siajn larmojn. Kun

seksemaj promesoj, je vesperiĝo, mi mem renkontis la

murdiston, malantaŭ la ĉevalejo kaj, tiam, mi lin mortigis per

sabrovundo en la nuko. Mi mem enterigis lin, tiel ke oni neniam

trovos lian kadavron.

La monaĥejo fariĝis ĉiutage pli ombra. Mi sukcesis ke kelkaj

estu kondamnitaj pro sorĉistado. Mi ne plu akceptis novajn

monaĥinojn. La fratinoj maljuniĝis silentemaj, malĝojaj,

frustritaj. Mi fidis neniun, kaj preparadis mian propran

manĝaĵon. Mi neniam plu malfermis mian koron, nek al alia

viro, kiel Mateo, nek al alia fratino, kiel Domicia.

Kun la paso de la tempo, mi eĉ ne dediĉis la minimuman

atenton al la higieno postulita de tiamaj monaĥinoj, kaj, kion oni

ne dirus pri tiu postulita de ilia ĉefino? Mi ne plu ŝanĝis la

monaĥajn vestojn, kiuj fariĝis malpuraj kaj ĉifitaj. Neniu aŭdacis

ion ajn komenti, sed mi suspektadis ke oni kaŝe ridis pri mi.

Mi elkarniĝis dum somera, varma, tre varma nokto. Mi

kuŝigis min kaj vekiĝis en kotejo pli varma ol la kelo de mi

okupita. Kiam mi finfine komprenis ke mi estis elkarniĝinta, mi

ploris kaj pensis ke mi estis en infero. Kiom da jaroj estis

pasintaj? Multaj. Mi retrovis personojn kiujn mi mortigis aŭ kies

mortigojn mi ordonis, kaj aliajn, kiuj atendadis de mi la

kompaton kiun mi malpermesis al mi mem oferti, ĉu en formo

de kuraciloj, ĉu kun mia amarigita koro.

Post bedaŭrad, suferi kaj plori dum jarcentoj, finfine mi estis

preta por ne plu porti la ĉifitajn monaĥajn vestojn tra l' Umbralo.

Tiam unu sinjoro kun vere skeleta vizaĝo kunportis min al la

46

ĉeesto de la Reĝo de Kalungo, S-ro Omolu'. Mi estis tre

ŝanĝiĝita, mi malplenigis min de multaj malbonaj sentoj kaj estis

multe preĝinta, petante pardonon kaj envojigon. Nenia preĝo

restis senresponda.

Mi tre dankema estas al S-ro Tata Caveira, kiu helpis min kaj

kunportis min al S-ro Omolu'. Pro mia tuta historio, mia laboro

kun la vilaĝanoj kaj pro mia aspekto, mi estis aniĝinta al la Linio

de la Molamboj. Mi estus do unu plia el tiuj Mariaj Molamboj

kiuj sennome laboras en kortoj, hospitaloj, kun personoj

proksimaj al elkarniĝo, kun virinoj ĉagrenitaj pro la amo, kun

viroj kiuj ne plu esperas travivi sanan amrilaton, ktp.

Mi estas pomboĝiro, ja. Mi estas Maria Molambo. Dum mia

lasta enkarniĝo, mi estis nek amoristino nek amatino de reĝoj kaj

sinjoroj, kiel kelkaj el miaj kunpatrinoj. Mi estis amara

virgulino, kiel aliaj, inkluzive tiuj kiuj regas orfejojn, batante

infanojn. Mi ne malplenigis mian amon nek en la korpo, nek en

la koro. Mi vivis la pli grandan parton de mia surtera tempo en

senameco, tamen memoro pri tio, kion mi sentis por Mateo, kaj

la kompatemo por tiuj, kiuj estis helpitaj de la monaĥejo, igis

min memori, ke mi estas forta, kapabla je pardono kaj

pardonpetado, kaj je laboro por kompensi la terurajn misfarojn.

Mi ridegas, ĉar mi estas feliĉa pro la ŝanco, sed ankaŭ por

disrompi malbonajn energiojn kaj ridi pri la supozata homa

ruzeco. Mi ne plu portas ĉifitan vestaĉon sed belegan ruĝonigran

vestaĵon, mi havas la harojn liberajn, grandajn mamojn, mi estas

linda kaj plene plasma virino. Mi amas danci, ĉar tio bonas, kaj

ĉar, tiel, mi transformas detruigajn energiojn, miasmojn,

ankradojn, malbenojn kaj tiom da aliaj makuloj. Mi estas Maria

Molambo kaj ĉiu ama gesto, ĉia ŝanco labori estas nuptonokto

kiun mi kun Mateo ne havis, kiam li estis enkarniĝinta. Ha! Vi

47

volas scii ĉu mi lin rerenkontis? Kiun vi pensas ke estas tiu Tata

Caveira kiu prezentis min al S-ro Omulu', krom li mem?

48

EŜUO RIDEGAS SED NE ŜERCAS

Estas tiuj, kiuj pensas, ke eŝuo estas stulta, ĉar li ridas. Sed

S-ro Sep Krucvojoj ĉiam klarigadis:

- En la kantemblemo vi kantas “Oni diras ke eŝuo nur trinkas

kaj ridadas/ Sed estas li eŝuo/ reĝo de la sep vojkruciĝoj.” Kaj

tiel estas: mi regas la vojkruciĝojn, mi reĝas sur la vojoj. Krome,

mi ne nur trinkas kaj ridadas: mi parolas, konsilas kaj mi ankaŭ,

per mia fundanga, bruligas tion kio devas esti bruligata. Ha! Ha!

Ha!

Dum rondiro, iu malatentulo ne rekonis la signon strekitan

far S-ro Sep Krucvojoj, kiu alvokis la kambonon kaj diris:

- Junulo, se mia ĉevalo, kiu regas tiun ĉi domon, permesas

agadon tiutipan, mi ne plu venos al vi. Mi ne toleras mankon da

disciplino. Se tiu mediumo tordiĝas, ke mia ĉevalo estu rekta!

La mediumo, sendisciplina, faligis la tamburojn, ne akceptis

ke oni doktrinigu la estaĵojn, kaj, kompreneble, li ne restis en la

domo multe da tempo, kaj finfine li foriris, klaĉante pri ĉio kaj

ĉiuj, eĉ de S-ro Sep Krucvojoj.

Alifoje, du aliaj nespertuloj vizitis la domon kaj enkorpigis

supozeblajn eŝuojn, kiuj neniel foriris. Alifoje, du aliaj

malatentuloj vizitis nian domon kaj enkorpigis supozeblajn

eŝuojn. Tiuj neniel iris for, kaj sarkasme tenis sin antaŭ S-ro Sep,

kiu tuj petis Ogun-an glavon. Kaj kvazaŭfulme la du "eŝuoj"

ekiris. La mediumoj aŭdis karesan sed firman atentigon, antaŭ la

propran spiritan dirigenton, kiu ankaŭ vizitadis la domon. S-ro

Sep senrespondecigis la dirigenton, ĉar, laŭ li, patro devas instrui

sed ne respondeci pri la misagoj de fuŝaj filoj. Ĝis hodiaŭ la

endomaj mediumoj (kaj certe tiuj vizitintoj, kiuj preskaŭ estis

batitaj de S-ro Sep sindemandas, ĉu la petita "oguna glavo" estis

49

la folio de la planto aŭ la metala glavo de S-ro Ogun', kiu restas

sur la altaro.

Ĉiam preta helpi ĉiujn, iam S-ro Sep alvokis junulon el la

ĉeestantaro kaj mallaŭte alparolis lin:

- Knabo, neniel taŭgos paroli kun Molambo, kun Padilha aŭ

kun aliaj eŝuoj. Mi jam diris, ke vi iru al viro en blankaj vestaĵoj,

por fari la energiigan riton kiun mi al vi receptis.

- Sed vi, sinjoro, al mi receptis nenion...

- Knabo, se mia ĉevalo havas memorproblemojn, mi ne

havas. Mi ja receptis al vi, sed vi eble ne ĝin plenumis ĉar vi eble

pensis ke ĝi estis tro simpla, ĉu ne veras? Se vi malzorgas la

propran erekton, kiu laŭvide tiom priokupas vin pro via

maskleco, kion oni ne parolus pri aliaj aspektoj de via vivo. Tiu

eŝuo estas tie ĉi por helpi, sed la elekto ĝin plenumi estas via.

Ankaŭ estas via elekto kiun vi alportas al via lito, sed vi, knabo,

perdiĝas provante alporti ĉiujn, kiujn vi povas. Ha! Ha! Ha!

La junulo dankis pro la sincereco de S-ro Sep, plenumis

precize liajn preskribojn kaj ekvivis laŭ pli ekvilibra kaj plena

maniero la korpo, la menso kaj la spirito.

Dum la festo omaĝe al ĉiuj eŝuoj kaj pomboĝiroj, S-ro Sep

Krucvojoj, antaŭ multaj spiritaj estraranoj ĉeestantaj, diris:

- Mi havas du mesaĝojn kaj mi scias, ke ili taŭgas almenaŭ

por du vizitoj, kaj eble por la sama. Unua: en tiu ĉi religio oni ne

praktikas ankradon, ĉar tio vundas la liberan elekteblecon.

Religio ne povas fari malbonon, ĉar se ĝi tion faras, ĝi ne estas

religio. Dua: estu ĉiuj ĉiam bonvenaj tie ĉi, kaj vizitu ĉiujn

domojn kun la koro, sed haltu viziti ilin nur por konstati, kiu

50

kaboklo3 krias pli laŭte, aŭ kiu eŝuo pli laŭte ridegas. Ĉu vi

komprenis min? Ha! Ha! Ha!

Fine de la festo, li dankis ĉiujn, kaj deklaris:

- Tiuj, kiuj ne komprenas la dancadon de la Junulinoj; tiuj,

kiuj ne komprenas la laboron de tiu Sepjupa kiu laboras kun la

edzino de la ĉevalo, pensu iomete: ĉu la Sepjupa logos al

mediumo? Kaj kia mediumo? Kun ĉia respekto, (eĉ ĉar tio ne

estas problemo mia) krom mia ĉevalo kaj kvar mediumoj de tiu

ĉi domo, ĉiuj aliaj viroj estas adeoj, ili ĝuas la samon, kion ĝuas

la junulinoj. Do, se vi ne komprenas la belecon de la danco de

Sepjupa, almenaŭ respektu la Junulinon kaj la plankon de tiu ĉi

domo, sur kiu vi manĝis kaj trinkis. Alia demando: mi scias, ke

la majstrino el Ĵuremo de unu el vi, sinjoroj, provis starigi

kvereligan punkton kontraŭ tiu ĉi domo. Ŝi provis, tamen ne

sukcesis. Ŝi provis kaj mi ĝin frakasis. Sed tiu demando ankoraŭ

ne finiĝis. Tiu Pelintra, kiu laboras ĉe mi kaj enkorpigas mian

ĉevalon, havos etan babiladon kun ŝi, en la Astra Kampo. Kaj

tiu mediumo prepariĝu, ĉar tio okazos dumreve, do la dormo

povos fariĝi peza, okazigi lakson, volon ĉiumomente pisi. Vera

tanado! Ha! Ha! Ha! Mi ne ŝatus esti en la haŭto de tiu, kiu tion

faris. Tamen, ĉiu pagu la sekvojn de siaj agoj. Tiu Pelintra, kiu

venas el Ĵurema, el la Katimboo, ja postulas tiun babiladon. Kaj

mi havas pliajn farendaĵojn ĉe la vojkruciĝo. Bonan nokton!

La spirita estrarano kiu laboras kune kun la majstrino el

Ĵuremo simple paliĝis kaj eĉ ne volis resti por la kunfratiĝo

okazinta post la omaĝo al S-ro Sep Krucvojoj. Li iris hejmen,

sed certe ne iris liten.

3 Kaboklo estas la portugallingva nomo por mestizoj, do rasmiksitoj el indianoj kaj eŭropanoj.

51

Tiu, kiu ĉiam ridas, kaj certe ne nur laste, certe pli amuziĝas

kaj restas kun la plej bona parto.

“Oni diras ke eŝuo nur trinkas kaj ridadas / Sed estas li eŝu' /

reĝo de la sep vojkruciĝoj.”

Laroje'!

52

FUNDO DE L' PUTO

Milena, 19-jara, ne anoncis en ĵurnaloj sed ricevis je la

funda parto de la restoracio Cometa, apud la rapidvojo BR 470,

flanke de deponejo kiu funkciis kiel pneŭ-riparejo. La masonita

ĉambreto havis humidan odoraĉon, en ĝi estis malalta lito el

ligno, seĝo kaj lavo-vazo akompanata de necesujo kiu iam estis

blanka. Milena atendadis la klientojn kuŝita surventre. Ili nur

alvenis, surmetis kondomon, enpenetris ŝin kaj ĉuris. Tio

ĝenerale ne daŭris pli ol ses, maksimume sep minutojn. Milena

eĉ ne moviĝis, la klientoj eĉ ne vidis ŝian vizaĝon. Tio estis kio

eblis, kontraŭ nur R$ 25,00, inter la dekkvina kaj noktomezo,

nura horaro en kiu Milena ricevis, laŭ Kleber, restoraciestro kaj

ŝia bordelisto. La klientoj, kamionistoj, eĉ ne plendis: pro la

kosto de la pasimpostoj kaj la malmulta tempo por liveri

mendojn, Milena estis la plej bona elekteblo, kaj ŝi jam sufiĉis

al ili.

Solenaskita filino, Milena laboradis ekde 15-jara, en

komerco. Kiam 18-jara, ŝi sukcesis postenon en la restoracio. Ĝi

estis malproksime de ŝia domo, sed tio estis kompensa, ĉar ŝi

povus labori dum la posttagmezo kaj nokte, kaj Kleber ŝin

kunportos, ŝi havus de li veturigon. Ŝi revis pri studi en fakultato

dummatene. Ŝi loĝis kun sia patrino kaj la vicpatro.

Ian nokton, kiam ŝia patrino estis en la preĝejo, ŝia

vicpatro eniris ŝian ĉambron, silentigis ŝin kun unu el la manoj

kaj perfortis ŝin. Milena provis reagi, sensukcese. Ŝi forlasis la

domon kaj pagis por pasigi unu nokton en tre malmultekosta

hotelo. Ŝi telefonis al la patrino kaj rakontis ĉion al ŝi.

- Hundino, ekkris la patrino. Vi seduktis mian viron kaj

nun vi pozas kvazaŭ viktimo. Nek pura vi estis, mi scias… Tiu

53

via eksamatineto de la papervendejo… Vi ne povas vidi viron.

Ne revenu tien ĉi! Vi ne pensu ke vi ruinigu mian edziĝon.

Malesperinta, Milena pensis pri sinmortigo, sed ŝi

memoris Kleber-on, bonan ĉefon. Li ne vere estis amiko, sed li

estis ĝentila kun siaj funkciuloj. Ŝi tiam telefonis al li kaj

demandis ĉu ŝi povus loĝi en la laborloko, ĉar ŝi havis

problemojn en sia domo. Kleber do menciis la ĉambreton.

Milena, meze de granda doloro, sentis homan varmemon, iom

da konsolo. Ŝi povus rekomenci.

Dum tri semajnoj, Milena koncentriĝis je la laboro. Ŝi

sciis, ke nek la patrino nek la vicpatro serĉus ŝin. Kleber neniam

demandis pri kio okazis. Iam, antaŭ ol ili malfermis la

restoracion, Milena petis por paroli kun li. Ili trinkis kafon kaj

Kleber aŭdis ĉion, kun senmova vizaĝo. Milena iris al sia

ĉambreto. Kleber ankoraŭ iom restis en la restoracio (li vivis sola

en la interetaĝo). Je la kvina matene, Milena estis vekita per

malfortaj frapoj sur la pordo. Ŝi vekiĝis frue, prizorgis siajn

vestaĵojn kaj purigis la domon de Kleber, kiel dankema gesto.

Sed ŝi neniam estis vekita, ŝi ĉiam preparis sian vekhorloĝon por

sonori je la sepa.

- Milena, mi bezonas ke vi ŝanĝu vian horaron, ke vi

laboru ekde la sesa ĝis la tagmezo. Tonjo ne venos plu kaj mi

estas sola dum la mateno.

- Do ni restu ambaŭ ĝis la fino. Tio al mi gravas, sed mi

ja ne scias ĉu mi eltenos. Kaj estas ankaŭ via domo, mi ŝatas

prizorgi ĝin…

- Ne priokupiĝu pri tio. Posttagmeze kaj vespere mi

restos sola.

- Sed mi ja povas helpi... Ne estis tio, kion mi volis diri...

54

- Milena, tagmeze mi parolos kun vi. Nun mi bezonas ke

vi hastu. Kuru...

Milena miris pri tio. La voĉtono de Kleber estis inter

amikema kaj imperativa. Eble la aferoj ne bone marŝas. Multaj

klientoj paroladas pri krizo.

La mateno estis labordona, laciga. Je la tagmezo Kleber

alvokis Milenan al la kuirejo:

- Milena, iru ripozi. Je la dekkvina vi havos rendevuon.

Mi havas klientojn por vi.

- Klientojn por mi? Sed se mi ne devos reveni al la

restoracio...

- Tiujn klientojn vi ricevos en via ĉambro.

Milena ne sukcesis kompreni, ŝi ne kaptadis la vortojn de

Kleber.

- Rigardu bone, Milena. Ĉiuj devas vivi, mi etendis al vi

la manon, nun vi al mi ŝuldas, tielas la vivo. Eĉ ne pensu foriri.

Kun via salajro vi ne pagos eĉ nokton en duonstela hotelo. Ne

pretendu esti sanktulino, vi jam estis malvirgigita kaj jam scias

kion fari. Estas io tre simpla, karulino. Sufiĉas nur ke vi restu

surventre kuŝita. Kamionistoj hastas, ili mem faru la servon, ili

"ŝanĝas sian oleon" kaj foriras. Oni gajnas moneton, vi por vi

aĉetos kelkajn aĵetojn kaj kreskigos la restoracion. Estas kvazaŭ

societo. Ni estos partneroj.

- Vi freneziĝis!!! Nur povas esti tio. Mi pardonas vin ĉar

eble vi ebriiĝis...

- Milena, respondis Kleber, mordante la lipojn kaj

premante la brakojn de sia funkciulino, mi havas la adreson de

via patrino, ĉu vi memoras? Se vi ne faros tion, mi mortigos la

oldulinon. Ne, eĉ ne pensu iri al policejo… se vi denuncas min,

la maljunulino mem depozicios kontraŭ vi, kaj ŝi diros ke vi

55

nenion valoras, ke vi seduktis vian vicpatron, ktp. Krome, vi

estas pli ol 18-jara. Tiel, restu silenta, eble vi, eĉ kun la pugo

supren, amuzu la klientojn, kaj tiel la maljunulino vivos, vi

vivos, kaj ĉiuj gajnas. Ne estu moralisto. Kiam vi lavas la vazojn,

ĉu vi ne uzas vian korpon? Kaj, kiam vi servas iun klienton, ĉu

li petas kafon ĉar li soifas, aŭ ĉu li nur volas ion pli rigardi la

kelneristinon? Milena, estu preta je la dekkvina.

Milena neniam malamis la patrinon. Ŝi ne konis tiun

flankon de Kleber, sed ĉu li blufis aŭ ĉu li vere estus preta por

mortigi panjon? Krome, ŝi jam estis perfortita mem, ŝi sciis, ke

sia korpo povus elteni tion, ŝi havis nenion por perdi. Ĉio estis

tre doloriga, tre malsimile ol ŝia rilato kun la unua amato, Dario.

Ili restis kune dum kelkaj monatoj kaj ili estis feliĉaj. Ambaŭ

lernis multon, kaj ili rompiĝis kiam ili pensis ke jam estis

momento, kiam ili pretis por novaj rilatoj, kun pli da profundeco

kaj sindevigo, kvankam tio ne mankis al ili. Ili restis amikoj kaj

eĉ interparolis kelkfoje.

En sia ĉambro, Milena ne trovis la poŝtelefonon, nek la

personajn identigilojn. Certe ili estis ĉe Kleber. Je la dekkvina,

nuda, kuŝita surventre kaj tute silenta, ŝi ricevis la unuan

klienton. La agendo ripetiĝis dek- aŭ dekdu-foje tage, dum tuta

jaro. Kleber neniam tuŝis ŝin. “Kie oni manĝas sian panon, tie

oni ne manĝu la viandon”, pensis la junulo, aldonante por si

mem, fiereca, “Mi neniam bezonis fiki apudvojan putinon.”

*

Brazilo. 19-a jarcento. San-paŭla kafoplantejo.

Amanda estas la juna edzino de Kolonelo Belisário, kiu

ĉiam kovras ŝin per juveloj. Dandino, ŝi edziniĝis pli pro

interesiĝo ol pro devigo de la familio. Ŝi nenion allogan sentis

56

rilate al la edzo, eĉ ne la minimuman karesemon. Ŝi ĉiam

konsideris lin idioto kiu, maksimume, ion sciis pri kafoplantado.

Amanda ripozis sur la hamako, posttagmeze, cerbumante pri

kiom da kafosakoj valorus ĉiu juvelo. Ŝi servigis sin de enhejmaj

sklavinoj, unu el ili estis Jovita, 22-jara.

Iam, Amanda vidis, ke Jovita ricevis kukurbojn kaj aliajn

verdaĵojn el la manoj de Tiano, juna sklavo. Ŝi rimarkis la

rigardŝanĝojn kaj scivolemis: Ĉu tiuj demonoj kapablas ami?

Dum antaŭvesperaj promenadoj, ŝi kelkfoje vidis Jovitan kaj

Tianon, inter arboj kaj riveretoj, kune. Tuŝoj kaj gestoj ĉiam

ŝarĝitaj de tenereco kaj deziro. Tiam Amanda cerbumis ke, se

Tiano estis ŝia propraĵo, ŝi povus havi lin surlite sen perfidi la

edzon. Tio estus kvazaŭ havi sur la brakoj iun hejmbesteton kaj

krome iun kiu parolas kaj koitas.

Dum ia posttagmezo, kiam la edzo estis en la urbo,

Amanda ordonis al Tiano, ke li preparu la ĉareton, ĉar ŝi deziris

iri al la bieneto de la Koncipiĝaj Fratinoj, por vidi la konstruadon

de la nova preĝejeto. Ĉar la distanco ne estis longa kaj la ĉareto

estis sekura, Amanda estus reveninta antaŭ la sunsubiro. Post

duonhoro survoje, Amanda ordonis, ke Tiano konduku la

ĉareton enen de maldensa arbaro, malantaŭ altan muron da

arbetoj.

- Tiano, mi volas, ke vi servu al mi kaj restu silenta.

- Sed, 'njorin', mi ne povas tion fari…

- Vi timas la sinjoron, ĉu ne?

- Kun mia tuta respekto, 'njorin', sed ne estas nur tio.

- Vi amas tiun nigrulin', ĉu ne, vi kastrita? Eble ŝi faris

sorĉon por ke vi ne volu inon kaj blankan kaj ĵusbanitan, kiel mi.

Neniu viro rezistus. Ĉu vi scias, ke antaŭ mia edziniĝo, mi kuŝis

kun multaj, eĉ kun la mortinta pastro Antenor? Jes, trompas sin

57

tiu, kiu pensas ke olda viro ne plu funkcias. Nun, faru vi tion,

kion mi volas, tamen haltu antaŭ ol vi finiĝu, ĉar mi ne povas

gravediĝi de nigrulo nek trinkos teetojn por elveki

suspektemojn. Se ne, mia sklaveto, mi simple malaperigos vian

amatinon. Ĉu vi komprenis? Aŭ vi faru al mi tion, kion vi faras

al ŝi, aŭ mi simple mortigos ŝin.

Tiano obeis. Kaj ne nur en la arbaro, sed ankaŭ, kiam la

kolonelo vojaĝadis, sur la 'njorina lito. Ili ĉion faradis diskrete,

tamen la junulo sentis sin kulpa, ĉar lia korpo respondis al la

deziro. Li aspektis trista kaj ŝanĝis la temon ĉiam, kiam Jovita al

li demandadis kio okazas.

- Mi sopiras panjon, kiu iris renkonti Oŝunon, je

Orumo…

Premita, ne plu rezistante al la karesoj de Jovita, Tiano

ploris kaj rakontis al ŝi ĉion, pardonpetante. Nenio pardonendis.

Jovita amis lin kaj komprenis lian sklavan situacion. Ĉu ŝia

panjo ne estis amatino de la patro de kolonelo Belisário? Ĉu en

la noktoj kiam ŝi estis devigita dormi en la granda domo, ŝia

paĉjo ne ploradis ĉiam, en la sklavejo? Jovita brakumis Tianon

kvazaŭ bebo, filo, kaj ŝi decidis alparoli la 'njorinon.

Dum la sekvanta tago, kiam 'njorin' iris al la kuirejo por

vidi ĉion kaj ordoni, Jovita, kun subigitaj okuloj, petis por

alparoli al ŝi kaj balbutis, malproksime de la aliaj enhejmaj

sklavinoj:

- 'Njorin' mortigas mian viron pro malĝojo. Estas aliaj

kiuj donus ĉion por dormi kun 'njorin', eĉ en la sklavejo mem,

nigruloj kiuj volas bonodoran blankulinon. Liberigu mian

nigrulon, 'njorin', bonvolu.

- Ĉu mortas Tiano? Tamen, laŭ mi, li estas tre vivanta,

Amanda ridis intergrimace. Tamen, ŝia sekreto estis rivelita kaj,

58

tre rapide, la edzo scius pri ĝi. Ne estas problemo, Jovita, ne

estas problemo. Vi restu silenta kaj mi permesos ke vi vivu vian

sklavan vivaĉon. Mi ne algluas min al sklavoj. Vi petu ke li venu

tien ĉi, kaj mi alparolos lin.

Jovita faris reverencon, tre malfideme, kaj rakontis ĉion

al Tiano, kiu venis alparoli la 'njorin'.

- Stupida nigrulo! Ĉu vi ne povis resti kun via beko

fermita? Do atentu bone, ĉar mi estas via posedantino. Ĉi nokte

la sinjoro estos hejme, sed mi donos al li trankviligan teon kaj li

ekdormos. Mi volas lastan nokton kun vi, nigrulo. Je la

noktomezo vi puŝu la fenestron, kiu estos malfermita.

Dum la deserta horo, Amanda estis tute ĉarmema kun sia

edzo.

- Mi scias ke mia edzo multe vagadis tra la bieno hodiaŭ

matene, ke vizitis vin aĉetanto el la ĉefurbo, kaj ke vi meritas

trankvile drinki vian likvoron, sed mi ŝatus paroli kun vi pri io

kio ĝenas min.

- Parolu, virin'. Ĉu vi parolas pri ia juvelo, robo aŭ franca

romano? Ĉu io mankas al vi?

- Ne, ne, mia edzo estas ĉiam ĝentila kaj sindonema…

Estas alia afero, mi eĉ hontas ke vi pensu ke tio estos

superstiĉo…

- Mi nenion scias pri tiaj aferoj, sed tuj parolu, virino…

- Bone, ĉi nokte mi havis timigan revon. Ĉi-matene mi

bruligis multajn kandelojn por Nia Sinjorino, petante helpon kaj

protekton. Sed mi kredas grave rakonti al mia edzo. Mi revis, ke

ĉi-nokte, je la noktomezo, nigrulo Tiano, tiu, kiu kondukas la

ĉareton kaj estas preskaŭ endoma sklavo, ke li invadis nian

ĉambron tra la fenestro, por mortigi vin, mian edzon, kaj perforti

min. Mi ne scias kial, la fenestro estis malfermita, ĉar oni ne

59

fermis ĝin. Mi ja scias – kaj dum revoj eblas havi tiajn sentojn –

ke Tiano tion faris pro sorĉaĵoj lanĉitaj de Jovita. Mi sentis ĉion

tion tre stranga afero, kaj mi do vekiĝis timegigita, aldonis

Amanda, kun malsekaj larmiĝantaj okuloj.

- Mi kredas ke estas neeble ke tio okazu, sed mi ne volas

vidi larmojn sur la vango de mia edzino. Kion povas mi fari por

vin trankviligi?

- Mi ne scias. Kial ne restu ni en la ĉambro, maldormaj,

je noktomezo, vi kun via armilo ŝarĝita? Mi lasos bruligantan

kandelon, kaj preĝos la rozarieton. Pro singardemo, edzo mia,

nur pro singardemo. Se ĝis la noktomezo kaj duono okazos

nenio, kion ni esperas, mi plenumos miajn edzinajn devojn kaj

ni ekdormu. Mi bezonas ordoni celebradon de kelkaj mesoj, kaj

bapti la sklavetojn, oni ne plu povas prokrasti tion.

- Vi pravas, edzino mia. Vi neniam petis al mi ion ajn.

Mi ne kredas je sonĝoj, sed mi ne volas malprizorgi nian

sekurecon.

Noktomeze, en sia ĉambro, enlitiĝinta, Amanda simulis

reciti la rozarieton. La kolonelo, dormetema, sidiĝis sur fotelo,

apud la lito, kun ŝarĝita pistolo ripozanta sur siaj kruroj. Kaj jen

li aŭdis, ke iu puŝadis la fenestron de la ĉambro. Tiano puŝis la

fenestron, kiun li esperis trovi malfermita. Eble 'njorin'

forgesiĝis. Kun timo esti punita, aŭ, plej malbone, ke oni punu

Jovitan, kaj pensante, ke la kolonelo dormis sian plej pezan

dormon, danke al la trankviliga teo, li puŝis pli forte la fenestron.

Li pensis alvoki la 'njorinon, sed li hontis. Siavice, Belisário

malfermis la fenestron kaj, vidante la terurigitan vangon de

Tiano, pafis kuglon inter liajn okulojn. Amanda ekkriis,

ŝajnigante teruron, kaj brakumis sian edzon. La pafado vekis la

administranton kaj la sklavojn. Belisário ordonis ke oni

60

kunportu Jovitan al la trunko kaj ke oni batu kaj vipu ŝin

ĝismorte.

De tiam Amanda montriĝis kiel virino la plej dediĉita al

sia edzo. Laŭlonge de la jaroj, ŝi havis diskretajn amantojn,

tamen neniu el ili sklavo. Kun la tempo, ŝi ne plu eltenis vidi la

kolonelon kaj, helpe de juna kuracisto, ŝi komencis venenigi lin,

je malgrandaj dozoj. Neniu perceptis tion, kaj la mortatestilo

estis subskribita de la kuracisto mem, kiu, du jarojn poste,

edziĝis kun Amanda. Tamen elkarniĝo ankaŭ alvenis por

Amanda kaj por la kuracisto. Ĉiuj estis do en la spirita kampo,

ĉiuj trapasis intensajn dolorojn kaj suferojn, kaj tiam havis

oportunon por reenkarniĝo. Al ĉiu el ili estis la momento decidi,

laŭ la libera elektado, ĉu profiti, pagi siajn ŝuldojn kaj kuraci

siajn vundojn, aŭ enŝuldiĝi ankoraŭfoje per malamo, venĝemo

kaj orgojlo.

Amanda estis renaskiĝinta kiel Milena. Jovita, kiel ŝia

patrino. Tiano, kiel ŝia vicpatro. La kolonelo Belisário, kiel

Kleber. Kaj la juna kuracisto, kiel Dario.

*

- Kunpatro Veluro, jen nia knabino veninta al la fundo de

la puto.

- Unu jaro en tia vivo, post la perforto, Padilha. Tamen

oni nenion povus fari, eĉ se tio estis pli doloriga. Tiu fripono

permesis ke la venĝema deziro bruligu lin, flamigite de la spiritoj

de l' eksaj sklavoj de tiu bieno, li enmiksis al tio la seksan

deziron kaj jen ĝi, ĉion damaĝante. Kaj ŝi, ŝi rifuĝis ĝuste en kies

domo? Alia kiu povus eviti tion, tamen venĝemo…. Ah,

venĝemo estas plado kiun oni varme manĝas, ĉu ne?, kaj la

61

homoj manĝas, manĝas, manĝas… ĝis kiam ili mortas pro

misdigestado… Ha ha ha!

- Tamen nun ni povas agi, kunpatro, Leĝo estas ĉe ni. Kaj

la knabino malfermas fendetojn je sia koreto, ŝi eĉ aŭdas nin, kio

neniam okazis dum la lasta jaro, tiom grandaj estis ŝia doloro kaj

ribelemo. Por la enkarniĝintoj, unu surtera jaro estas tro, sed tiu

malfermiĝo en la koro estis eĉ rapida, tiu fendo por ke lumo

eniru…

- La lumo, la fumoj de mia cigaro kaj de via cigareto, kaj

alkoholo, kiu ardas sed purigas. Estas pli facile purigi lokon,

domon, korton, ol koron… Ha ha ha! Sed ne gravas kia estas la

misio. Pro tio ne estas tie ĉi kaj la knabino meritas nian apogon.

- Kunpatro, ĉi-nokte ni aperos en sonĝo. Estos la unua

paŝo, ĉu vi konsentas?

- Kien iras la damo, mi iros kune. Ha ha ha!

Maria Padilha kaj Velureŝuo faras belegan paron. Ne en

la tera senco - kvankam ne mankas deziro al eŝuoj, tute

kontraŭe! -, sed partnereco kiu jam helpis multajn en- kaj

elkarniĝintojn. Ili ankaŭ pretas por agi pli rekte kiel gvardianoj

de Milena, kiam alvenos la plej taŭga momento por disvolviĝo

de la mediumeco kiun ŝi tiel neas havi. Padilha kaj Veluro

neniam distanciĝis de ŝi, ili ĉiam agadis kiel veraj gepatroj, sub

la ordonoj de la Oriŝaoj. Belega paro. Eĉ sub spirita formo, kiel

plasmoj, deziro alvenas kaj povas esti plenumita. Ne estus erare

vivigi deziron, kunigi sin (kompreneble, ne laŭ karno), sed por

supreniro de ĉiu el ili estas necese adekvatiĝi al ĉiu situacio4.

4 Koncepto traktita de Sinjoro Tranca-ruas do Embaré, kiu

laboras kun Panjo Karol de Jansan'. Laŭ estis al mi petite kaj

klarigite en la enkonduko de tiu ĉi verko, li petis al mi ke, en

62

Kiel ĉiam asertas al ambaŭ tiu Zé Pelintra kiu laboras je la spirita

kabalo de Dario, la plej granda defio por evoluigo de la spirito

estas forlasi la karnon kaj siajn dezirojn. Evidente, la triopo ĉiam

ridegas kune.

Maria Padilha estas belega brunulino kun buklita hararo,

kun longa nigra robo kaj lipoj ĉiam pentrataj de lipruĝo. Veluro

estas alta, gracia, havas brunan haŭton pli klaran ol tiu de S-ino

Padilha. Li prezentiĝas kun nigra pantalono, blanka ĉemizo,

same nigra veŝto kaj mantelo, nigra ekstere kaj ruĝa interne.

Vidantaj mediumoj (ĉar ĉiuj tio estas, kvankam multaj ne tion

deziras), kiu timas disvolviĝi aŭ kredas ke mediumeco estas

"verko de la malbono", kiam vidas ambaŭ, pensas, je la unua

momento, ke ili estas vampira paro.

Lacega, Milena endormiĝis je la unua matene. Baldaŭ ŝi

eksonĝis. Tiam ŝi vidis Marian Padilhan kaj Velureŝuon, kaj ŝi

ektimis.

- Kiuj vi estas?

- Bonan vesperon, junulino! Ni estas amikoj kaj ni, mia

kunpatrino kaj mi, venis tien ĉi por helpi vin.

- Helpi min? Ĉu vi estas anĝeloj? Sed nigre vestitaj?

- Ha ha ha! Nek anĝeloj nek demonoj, knabino! Mia

nomo estas Veluro, kaj mia belega kunpatrino nomiĝas Maria

Padilha: ŝi pli bone klarigos al vi nian mision.

- Fraŭlino, ni estas tie ĉi por helpi vin. Vi tion petis, kaj

por tio vi pretas. Via historio rajtigas al ni tiun helpon.

- Historio? Pri kio vi parolas?

miaj tekstoj, mi disvastigu konceptojn kaj informadon, kion mi

provis fari laŭ plej bona maniero, en tiu ĉi rakonto.

63

- Fraŭlino, ĉiuj perfortoj kiujn vi nun suferas havas siajn

radikojn en antaŭa vivo. Vere, en kelkaj antaŭaj vivoj. Ne,

bonvolu, permesu ke mi finu, ĉar neniu akuzas vin. Pro kialoj,

kiujn mi nun ne devas klarigi, via vicpatro kaj la restoraciestro

kredis sin rajtigitaj fari ĉion tion kio nun vundas la fraŭlinon. Ĉu

ili ja havis tiun rajton? Ne. Ili havis rajton je elekto, kaj ili povus

rezigni ĉian deziron je venĝemo pro pasintaj agadoj pri kiuj, en

la karno, ili eĉ ne plu memoras, kaj ili estis edukitaj kaj instruitaj

pri pardono, antaŭ ol enkarniĝi. Mi ja scias ke mi estas nun tre

direkta kaj samtempe ne tre klarigema, sed, resume, ni estas tie

ĉi por helpi la fraŭlinon.

- Do tiu infero ĉi havos finon?

- Ĉiu infero havas ja finon. Tiu ĉi ĵus komencis forfali.

Milena brakumis ŝin kvazaŭ oni brakumas panjon.

Padilha karesis ŝian hararon kaj tiam aldonis:

- Aŭdu bone, knabino. Vi ne plu memoros tiun

renkontiĝon, sed vi aŭdos vian intuicion kaj trovos elirrimedon.

Vi leviĝos kaj fuĝos tra la arbaro. Estu atenta al ĉiuj signaloj. La

Arbara Popolo gvidos vin, vi eliros gratvundita, laca, sed viva.

Kiam vi forlasos la arbaron, vi trovos bieneton. Petu tie akvon.

La tiea paro donos al vi ian manĝaĵon. Menciu la nomon de la

urbo al kie vi celas iri. Ili ofertos kunpreni vin, ĉar ilia filino tie

vivas. Kiam vi tie alvenos, serĉu Iolandan, Panjon Iolandan, vi

aŭdis pri ŝi, ĉu vi memoras? Ŝi estas onklino de Dario, kaj regas

umbandan korton. Ŝi gastigos la fraŭlinon sen pliaj demandoj,

ĉar ŝi jam estos avertita de ni. Ĉu vi komprenis?

- Jes, Milena respondis.

- Tre bone, junulino, Velureŝuo daŭrigis. Oni scias, ke ne

eblas denunci tiun friponon de la restoracio, ĉar multaj el liaj

klientoj estas policanoj, kaj tiel vi trakurus pli da riskoj. Same

64

ne eblas pruvi tion, kion al vi faris via vicpatro, tamen la edzo

de Iolanda laboras en la Polica Ĉefjuĝejo, kaj li scios agi, por ke

ankaŭ la tera justeco estu plenumita. Plie, li estas filo de Ŝangoo.

Ha ha ha! Ni estos kun vi junulino dum la tuta tempo.

- Nun vekiĝu, karulino. Kaj fidu, fidu, petis Padilha, inter

karesoj.

Milena vekiĝis en unu salto kaj mirigis sin pro la ideo

kiun ŝi ĵus havis: "Kial mi ne estis pensinta tion antaŭe? Kuraĝo

al mi ne mankas…" Silente ŝi moviĝis kaj forfuĝis. Ĉio okazis

precize laŭ tio, kion Maria Padilha kaj Velureŝuo diris al ŝi,

kvankam ŝi ne plu memoradis tiun interparoladon.

Kleber estis arestita, la vicpatro de Milena akuzita. Ŝia

patrino eble iam parolos kun ŝi denove. Dario, avertita de la

onklino, baldaŭ vizitos ŝin. En la domo de Panjo Iolanda, Milena

komencis partopreni la ĝiradojn kaj ĉiam pli intime rilatis kun

Umbando. Dumtage ŝi laboris en horloĝbutiko, nokte ŝi studis

psikologion, kaj ĉiusabate ŝi iris al la ĝiradoj. Ŝi komencis sian

mediuman disvolviĝon nesciante ke, 26-jara, ŝi fariĝos

Malgranda Panjo kaj, 28, ŝi ekhavos sian propran tendon de

Umbando, malgraŭ tio ke ŝi mem preferos resti en la domo

estrata de Panjo Iolanda, kiun ŝi vizitis ĉiam kiam eblis por siaj

devontigoj.

La doloroj cikatriĝis, sed ne estis forgesitaj. En ĉiu

cikatro kuŝis la certeco de la fortoj de Milena kaj de la Spiriteco.

Kvankam al ŝi necesos tempo por pardoni siajn turmentantojn,

neniu poreterne rezistas al la Leĝo de l' Amo. Iam tiu renkontiĝo

estos frateca, en tiu ĉi, aŭ en alia kampo.

65

66

Glosaro

Adeo

Vidu Adefantoo.

Adefantoo Kutima formo (kelkfoje pejorativa) nomi samseksemulojn en la

terreiros. Mallongigita formo: adeo.

Ankrado

Sorĉa laboro farita por "ankrigi" alies vivon, tio estas,

malpermesi ian – aŭ ĉian – personan disvolviĝon aŭ progreson. Tiuj

proceduroj estas ĝenerale malpermesataj en granda parto de la

umbandaj kortoj.

Ciganoj La ciganoj formas tre antikvan Linion de laborado en la

Umbando, kiu kelkfoje sin prezentas en la Linio de Oriento kaj kun ĝi

miksiĝas. Ili agadas en diversaj kampoj, precipe en tiuj kiuj rilatas al

sano, al amo kaj al scio, kun traktado kaj trajtoj malsamaj ol tiuj de

aliaj ĉenoj, falangoj kaj linioj. Tiel kiel la Cigana Popolo, kiam

enkarniĝinta, ili posedis antikvan devenon, tamen, pro la nomadismo,

frakciita en diasporoj. La Cigana Astrala Popolo sidiĝas en la plej

diversaj umbandaj kortoj, kiuj povas labori kaj progresi kun ili.

En la Spiriteco la ciganoj ne plu estas ligitaj al fermitaj kaj patropovaj

tradicioj (en kiuj, ekzemple ili nur edziĝas inter si) de la tero (en kiu

la virino sen biologiaj filoj perdas ĉian valoron antaŭ la edzo, la

familio kaj la komunumo), tiel, ili povas agi kun pli da libereco, kaj

pro tio ili agordiĝas al Umbando, fame konata pro la sinkretismo kaj

pro tio ke ĝi malfermas siajn pordojn al diversaj spiritaj linioj.

Gajaj kaj ekspertaj, ili laboras per uzado de siaj magiaj scioj, kaj

en la Dekstra, kaj en la Maldekstra Flankoj. Se ekzistas eŝuoj kaj

pomboĝiroj ciganaj, same estas ciganoj kiuj, pro proksimeco kaj/aŭ

pro tio ke ili ne trovas aliajn vojojn en unu domo, ili laboras en la

Maldekstra Linio.

Apogataj de la elorienta vibrado, ili surhavas tipajn vestaĵojn kaj

ornamaĵojn, kaj uzas kartludojn, runojn, kristalojn, numerologion kaj

67

aliajn strategiojn kiuj estas al ili familiaraj. Ili ankaŭ valorigas labori

kun la koloroj (ĉar ĉiu cigano havas sian propran vibradan koloron,

kaj kun kandeloj, kvankam ili ankaŭ povas manipuli diversajn

kolorojn, danke al siaj grandaj scioj) kaj kun incenso. Ili ankaŭ uzas

ŝtonojn, drinkaĵojn, ponardojn, tukojn kaj aliajn elementojn por

Blanka Magio.

Malgraŭ tio ke estas ciganaj preĝoj, simpatioj, kaj sorĉoj lernitaj

el libroj, revuoj, retpaĝoj kaj aliaj lokoj, estas utile rememorigi, ke

Umbando, ĉu en la Dekstra, ĉu en la Maldekstra, neniam ellaboras

elementon kiu damaĝu ies ajn liberan elekton.

Em multaj domoj, Orienta kaj Cigana linioj unuiĝas; en aliaj, ili

laboras aparte (estas domoj en kiu nur la Cigana Linio montriĝas);

estas ankoraŭ interpreto laŭ kiu la Cigana Linio estas nura

subkategorio/falango de la Orienta Linio.

Ĉakroj

Ĉakroj estas laŭ hinduismaj pensaj fluoj energiaj centroj en la

korpo, priskribataj kiel kirlo aŭ rondo.

Ĉevalo Mediumo, "aparato". Krom la paralelismo kun la termino

“azeno”, ankoraŭ uzata en kelkaj regionoj, oni trovas, en la kimbunda,

la vorton “kavalu”, sinonimon de “amiko”.

Devigo Ĉiufoje pli oni konsideras devigojn ne simple kiel ŝuldo, sed

laŭlitere ĝi estas maniero danki.

Ĝenerale, devigoj estas oferoj faritaj por, interalie, danki, peti, pacigi,

tio estas, reekvilibri sian propran energion kun tiu de la oriŝaoj. La

oferataĵoj, sintonizitaj kun la energioj de ĉiu oriŝao, estas uzotaj de ili

kiel fuelo aŭ energiaj renovigiloj por magiaj agoj, tiel kiel alkoholo,

manĝaĵo kaj tabako uzitaj kiam la mediumo estas enkorpigita. El tio

klaras la graveco kiun oni devas doni al la fakto ke ĉiu elemento devas

esti elektita kun amo, sindonemo kaj taŭga pensado.

Ekzistas grandaj kaj malgrandaj devigoj, kiuj varias de korto al korto,

periodaj aŭ petitaj pro la cirkonstancoj, laŭ la tempo de mediuma

disvolviĝo kaj respondeco de ĉiu rilate al sia propra oriŝao, kun ties

krono, kiel dum eliro, kiam la mediumo forlasas sian kolektejon, kaj,

68

post la prepariĝa tempo, solene prezentas sian oriŝaon, aŭ estas,

ekzemple, prezentita kiel ogana sacerdoto, aŭ en alia funkcio.

Malgraŭ tio ke ĉiu loko sekvas komunan nukleon de fiksitaj devigoj

kaj nepraj elementoj por ĉiu el ili, depende de la ricevonto estas granda

variebleco de koloroj, objektoj, trajtoj. Tiel, por ke oni evitu uzi

elementojn nekongruajn al la Oriŝaoj, oni devas dialogi kun la

Spiriteco kaj kun la spiritaj regantoj, cele al tio ke ĉio estu ĝuste

manipulita aŭ, laŭ la cirkonstancoj, oni anstataŭigu ion.

Diablo Per influo de Katolikismo, diversfoje Diablo, kiel falinta anĝelo

kaj fonto de la malbono - laŭ laŭlitera interpretado de la biblia

teksto - estas komuna kredo de kelkaj umbandaj segmentoj. Aliflanke,

ankaŭ estas forta, per influo de Spiritismo (laŭ Kardec), la simbola

interpretado de la Diablo kiel reprezento kaj sintezo de spiritoj kiuj

ankoraŭ vibras laŭ ĝenerale maniero, kaj kiuj povas kaŭzi malbonon

al aliulo, sed kiuj, laŭ tempopaso kaj ekspertoj, ankaŭ ili evoluos.

Multfoje diablo estas antaŭjuĝe asociita al Eŝuo, eĉ por kelkaj

umbandistoj, speciale tiuj kiuj ankoraŭ timas disvolviĝi kaj labori kun

la Maldekstra Flanko.

Eboo

Vidu Devigo.

Eŝuo Konata de la popolo Fon' kiel Legba' aŭ Legbara', la joruba Eŝu'

estas kontroversa kaj malfacile komprenebla oriŝao, kio, certe, faris ke

li estu identigita al la kristana demono. Respondeculo pri la

transportado de la oferoj al ceteraj oriŝaoj, kaj same por ilia

komunikado, Eŝuo estas do ilia peranto. Kiel diras antikva proverbo:

"sen Eŝuo oni nenion faras".

Lia arketipo estas tiu de kiu pridemandas la regulojn, por kiu ne

ĉiam la ĝusta estas ja justa, aŭ la maljusta, malĝusta. Li tre similas al

la Trickster de la nordamerikaj indianoj. Liaj altaroj kaj simboloj estas

falusaj, ĉar li reprezentas la kreivan energion kaj la fortecon de la

seksemo.

Respondeculo pri kontrolo kaj protekto de la transirejoj, li estas

tiu kiu fermas kaj malfermas la vojojn, kiu helpas ke oni trovu

69

rimedojn por progreso kaj la hejma sekureco kaj gvardias kontraŭ la

plej diversaj danĝeroj kaj malamikoj.

Ĝenerale la oriŝao Eŝuo ne estas kultigita en Umbando, sed ja la

gvardianoj (ankaŭ nomigitaj eŝuoj) kaj la gvardianinoj (pomboĝiroj).

Trajtoj

Bestoj: hundo, nigra kokino.

Drinkaĵo: sukerbrando.

Ĉakro: baza (ĉakro).

Koloroj: ruĝa kaj nigra.

Festado: la 13-a de junio.

Manĝaĵo: padeo.

Bidoj: nigraj kaj ruĝaj.

Homa korpo kaj sano: kapdoloroj rilataj al hepataj problemoj.

Tago de la semajno: lundo.

Elemento: fajro.

Elementoj nekongruemaj: blankaj manĝaĵoj, lakto, salo.

Herbaĵoj: ruto, ronda cipero, mento, pipro, petroselo, urtiko.

Floroj: kariofil-diantoj.

Metalo: fero.

Ŝtonoj: grenato, onikso, nigra turmalino, rubeno.

Planedo: Merkuro.

Punktoj de forto en la naturo: vojkruciĝoj, transirejoj.

Salutado: Laroje', Eŝu', Eŝu' Moĵuba'!

Simboloj: bastono (ogoo), tridento.

Sinkretismo: Sankta Antono, aŭ, la diablo.

Eŝumirino Eŝumirinoj partoprenas je la Maldekstra Linio, kaj prezentas sin

kiel infanoj aŭ adoleskantoj. Ili estas amuzaj kaj petolemaj, kaj ili

laboras kun funkcioj tre similaj al tiuj de eŝuoj kaj pomboĝiroj. Ili uzas

la elementojn kiuj estas komunaj al la tuta Maldekstra Linio (koloroj,

tabako, alkoholaĵoj, ktp.).

Laŭ kelkaj umbandistoj, ili neniam enkarniĝis. Tamen, aliaj

defendas ke, tiel kiel eŝuoj kaj pomboĝiroj, ili havis tre malfacilan

enkarniĝintan vivadon, kaj hodiaŭ ili uzas siajn sciojn por promocii

sekurecon, protektadon kaj bonfarton.

70

Eŝuoj Kiam enkarniĝintaj, ili ĝenerale vivis multajn malfacilaĵojn,

estinte bohemiuloj, prostituitinoj kaj/aŭ kabaredaj dancistinoj (kazo de

diversaj pomboĝiroj), kun eksperto pri perforto, agresado, malamo kaj

venĝemo. Laŭ tio, kion oni jam diris, ili estas agantoj de Lumo en

Ombro. Ili praktikas la karitaton, plenumas Leĝon laŭ ordonite, sub

regado de siaj ĉefoj kaj je la nomo de la oriŝaoj. Ili devas esti traktataj

kun respekto kaj karesemo, kaj ne kun timo, tiel kiel oni pritraktas la

amikojn.

Gvardianoj ne nur dum ĝiroj, konsultoj kaj konsiloj, kiujn ili

disdonas dum la ĝiradoj de la Maldekstro, eŝuoj estras la negativan

kampon (tie ĉi, "negativa" ne enhavas ian moralan aŭ senvalorigan

sencon), kaj respondecas pri la falintaj spiritoj. Ili estas, ankoraŭ, tiuj

kiuj postulas la pagon de siaj karmoj. Ili militas kontraŭ la malbono

kaj stabiligas la astralon je la mallumo. Ili detruas kverelojn, malfaras

laboraĵojn el nigra magio, helpas je malŝarĝigoj kaj malobsedoj,

survojigas spiritojn kun detruaj vibradoj rekte al la Lumo, aŭ al

specifaj lokoj de la Malsupra Astralo, celante ke ili estu kuracitaj kaj

sekvu la evoluigan vojon.

Iliaj vestaĵoj estas ĝenerale ruĝaj kaj nigraj, kaj ili povas uzi

mantelojn, bastonojn, ĉapelojn kaj ilojn kiel ponardojn. Agante kiel

soldatoj kaj policanoj de la Astralo, ili surhavas vestaĵojn taŭgajn por

bataloj, pugnobatoj kaj aliaj. Iliaj elfluadoj, kiam necese, estas pezaj

kaj timigaj. Alivorte, ilia fluida vestaĵo dependas de diversaj faktoroj,

kiel evoluado, funkcio, misio, loko, ktp. Ili ankoraŭ povas preni bestan

aŭ groteskan aspekton, ĉar ili havas grandan kapablon ŝanĝi sian

aspekton.

Eŝuoj estas gajaj kaj ŝercemaj, sed samtempe ili donas kaj

postulas respekton. Ili honoras sian vorton kaj konstante serĉas sian

evoluon. Gvardianoj, ili eksponas sin al energiaj ŝokoj. Karitatulaj

spiritoj, ili laboras precipe pri kazoj ligitaj al pli ĉiutagaj temoj. Se ili

elmontras durecon, brutalecon kaj malmulte da emocio, en aliaj

momentoj, laŭ la cirkonstancoj, ili montriĝas amemaj kaj

kunpasiemaj, sed ili rapide distancigas sin de tiuj, kiuj celas deteni sian

evoluon. Iliaj kontaĝaj ridegoj ne estas nur manifestiĝoj de ĝojo, sed

ankaŭ potencaj mantroj, kiuj dispecigas malbonajn energiojn, kaj

ekvilibras precipe homojn kaj lokojn.

71

Estas tre grave, ke la konsultanto bone konu la domon kiun li

frekventas, por ke li ne konfuzu eŝuojn kaj pomboĝirojn kun kiumboj.

Pro la leĝo de ago kaj reago, petoj kaj kompromisoj kiuj celas

malbonon kaj malrespektas la liberan elektadon estas repagotaj. Rilate

al la domoj, por ke oni evitu malatentajn konsultantojn, kelkaj elektas

realigi la ĝiradojn de Maldekstro fermitaj; dum aliaj realigas ilin

malfermitaj, sed preskaŭ ĉiam kun mallonga prelego rilate al la

pozicio de la Maldekstro.

Eŝuoj kaj kelkaj Vibrolokoj

Tombejo Ĝenerale ili laboras por Obaluae'. Kelkaj el ili agas

en laboroj, devigoj, malŝarĝoj, sed ne estas

konsulteblaj. Kiam ili konsultatas, ili malŝarĝas la

konsultanton, serioze kaj diskrete.

Vojkruciĝo Krom realigi laborojn, devigojn kaj malŝarĝojn, ili

ŝatas konsili. Ili estas nek tiom seriozaj kiom la

tombejaj eŝuoj, nek tiom petolemaj kiom la vojaj

eŝuoj. Ili laboras por diversaj oriŝaoj.

Vojo Ili sufiĉe moviĝas kaj konsilas, ili estas ŝercemaj

kaj aprezas bonajn ridegojn. Tamen tio ne signifas

malordon; ilia petolemo ne estas malzorgemo.

Enkorpigi Popola esprimo kiu referas al la mediuma fenomeno laŭ kiu estaĵo

el la spirita (infera aŭ supera) kampo ekkomandas la movojn de la

mediumo (sinteno, gestoj, vortoj, ktp.). Por tion fari, en skizaj linioj,

la spirito de la mediumo malproksimiĝas (sen totale malligiĝi de la

korpo, ĉar tio okazigus la morton) por ke la spirita estaĵo povu

plasmiĝi kaj kunordigi tiajn movojn.

Laŭ la situacio de la mediumo rilate al la fenomeno, enkorpigo povas

esti konscia, duon- aŭ senkonscia. Estas do mediumoj kiuj travivas

tiujn situaciojn dum la enkorpiĝo. La mediuma disvolviĝo devas esti

orientita kaj sekura, por ke ne estu duboj aŭ mistifikaĵoj.

Fundango Pulvoro. Plej grava uzado por pulvoro estas dispecigi detruigajn

energiojn, kiuj povas diversmaniere prezentiĝi. Pro tio ĝi estas dum

72

malŝarĝoj, eksplodoj kaj aliaj purigaj ritoj, por (sin)defendo kaj

protektado.

Ĝiro

La umbanda kulto. La nomo venas de la fakto ke, ĝenerale, ĝi

komencas per ronda kantado kaj ĝirado de la mediumoj kaj

ĉeestantoj.

Ĵurema

Indiĝendevena religia praktiko pli konata en Nordorienta parto

de Brazilo, kutime oni konfuzas Ĵureman al Katimboo (vidu); kvankam

estas malsimilaĵoj inter ambaŭ. Ĵurema karakterizas sin per konsumo

de trinkaĵoj kiuj ligas homon al la spirita mondo. Ĝenerale, Ĵurema

havas inajn sacerdotojn, nomatajn "mastrinoj".

Kalungo (Granda) La maro.

Kalungo (Malgranda) Tombejo.

Kambono Kambono estas la firmiga mediumo ŝarĝita por, inter aliaj

funkcioj, helpi mediumojn kaj enkorpigitan Spiritecon, tiel kiel preni

notojn, zorgi pri detaloj de la organizado de la korto, klarigi kaj helpi

la konsultantojn. Tiu povas enkorpigi spiritojn aŭ ne. Kelkaj kambonoj

estas disvolvigaj mediumoj kiuj helpas kun la farendaĵoj dum la

ĝirado. Ĝenerale estas unu ĉefkambono en ĉiu korto.

La vorto devenas de Tata Kambono, la organo kiu respondecas,

en bantaj/angolaj kortoj, pri gvidado de la muzikistaro kaj konduko de

la kantoj.

Kantemblemo Unu el la respondecaj elementoj por la tenado de la vibradoj dum

ĝiroj kaj aliaj laboroj. Veraj mantroj, la kantemblemoj movas fortojn

de la naturo, alportas specifajn vibradojn, Oriŝaojn, Gvidantojn kaj

Gvardianojn.

73

Kun diverseco, la kantemblemo plenigas la medion kun

determinitaj energioj. Dum ili liberigas ĝin por aliaj celoj, ili ankaŭ

reprezentas bildojn kaj tradukas sentojn ligitajn al ĉiu vibrado, kiuj

certe varias inter la Oriŝaoj, Linioj, cirkonstancoj, ktp. Kunligita al la

tamburludo kaj al manfrapoj, la kantemblemo estas tre grava

fundamento en Umbando kaj ĝiaj ritualoj.

Skizmaniere, ili dividas sin inter kantemblemoj "el radikoj",

alportitaj de la Spiriteco, kaj "el tero", ellaborataj de enkarniĝantoj kaj

prezentitaj al Spiriteco, kiuj ilin konfirmas.

Estas kantemblemoj kiuj migris al la Brazila Popola Muziko

(MPB, laŭ la brazila mallongigo) kaj MPB-aj kanzonoj kiuj estas

uzataj kiel kantemblemoj en diversaj temploj.

Katimboo

Se en Umbando la afrikdevenaj trajtoj estas pli fortaj ol la

indiĝenaj kaj eŭropaj, en Katimboo la indiĝenoj regas kvazaŭ sole.

Kvankam tiu religia praktiko estas tre komuna en norda kaj

nordorienta partoj de la lando, ĝi riskas malaperon, kune kun la

tradiciaj indianaj komunumoj.

Kiumbo Obsedanta spirito, petolema, kun malalta energia vibrado, kiu

serĉas kaŭzi konfuzon, militemon, venĝojn, ktp; kaj kiu bezonas

envojigon kaj/aŭ doktrinadon. Vorto el la kikonga "kiniumba", kiu

signifas "spiriton".

Kiumbando Malbonfara praktiko, asociita al kiumboj. Dum la ĉiutaga vivo, la

termino estas konfuzita kun Kimbando/Maldekstro, kio konfuzas

multajn personojn.

Kverelo Diskutoj, disputoj, miskomprenoj, malfacilaĵoj, malbonfarto,

ktp., provokataj fare de alies agado. Kverelo povas esti kontraŭ iu, io,

institucio aŭ religia domo. La energia ekvilibro (pensado, vortoj, agoj)

kaj laboradoj specife por sindefendo kaj protektado helpas por eviti la

nedezirindajn efikojn de la kvereloj.

74

Korto

Ĉar, dekomence, umbandaj kultoj okazadis ĉe la kortoj de la

mediumoj, la nomo korto (portugale "terreiro") fariĝis komuna nomo

por tiu kultoloko. Poste, kvankam la lokoj mem kreskis kaj fariĝis pli

similaj al katolikaj preĝejoj, ili konservis la antikvan nomon.

Laroje'! Saluto donata al eŝuoj kaj pomboĝiroj. Ĝi signifas “Saluton,

Kuriero!”.

Libera Elekto Principo amplekse respektata en Umbando, ĉu en la personaj, ĉu

en la intencoj de laboroj, oferoj kaj aliaj; tio estas, oni respektas ne nur

la propran, sed ankaŭ alies liberan elekton.

Maldekstro Ĉe Umbando, anstataŭ rekte kulti la oriŝaon Eŝuon, estas pli

komune ke oni kultas la eŝuojn kaj la pomboĝirojn, laboristojn de la

tiel nomata Maldekstra Flanko, komplementa kontraŭo de la Dekstro.

Laŭlonge de la Historio, la koncepto de maldekstro/maldekstra flanko

estis ekskludige elpensita kaj, pro tio, nekomprenita. Kelkaj

ekzemploj: personoj kiuj skribas per la maldekstra mano estis

suspektataj de la pastraro kaj popolamaso dum Mezepoko; en la

franca, maldekstra estas “gauche”, kiu ankaŭ signifas "mallerta,

malagorda"; en la itala, tiu vorto estas “sinistro/sinistra”, kiu

memorigas nin pri io “obskura, ombra”.

Nekomprenataj kaj timataj, eŝuoj kaj pomboĝiroj estas viktimoj

de sendankemo kaj de netoleremo, ne nur fare de religioj kiuj ne

dialogas kaj diskriminacias Umbandon kaj Kandombleon, sed,

malfeliĉe, ene de tiuj religioj mem: en Kandombleo, estas ankoraŭ ĉe

pliaĝuloj, personoj kiuj nomas la eŝuojn "sklavoj" aŭ "diabloj", dum

kelkaj umbandistoj asertas, ke ili "neniel volas rilati kun Eŝuo”.

Ĝenerale oni emas, ekzemple, valorigi la kuraciston, kaj ne la

balaiston. Tamen, ambaŭ profesiuloj estas gravegaj por ke oni tenu kaj

konservu sanon de ĉiu individuo kaj kolektivo. En spiritaj terminoj, la

Maldekstro plenumas la pli pezajn: malfari kverelojn, gvardi kaj

protekti templojn, ktp. Tiel, resume, ĉiu preĝdomo havas sian eŝuon,

por la energia purigo. Anonime, sub ĝeneraligaj nomoj kiuj referas al

75

sia agadlinio aŭ al la Oriŝaojn por kiuj ili laboras, eŝuoj kaj pomboĝiroj

estas kuracistoj, konsilistoj, psikologoj, protektistoj, do ili plenumas

tre diversajn taskojn, kiuj povas resumiĝi en ununura vorto:

Gvardianoj.

Se, en mediumaj pentraĵoj, eŝuoj kaj pomboĝiroj prezentas

normalajn bildojn kaj fizionomiojn, kial iliaj statuoj aspektas, al la

komuna senco, asociigi ilin, ankoraŭfoje, al la kristana Diablo? Estas

tri bazaj kialoj:

a) La eŝuaj simboloj apartenas al kulturo malsimila al tiu de la

kristana universo. En ĝi, ekzemple, seksemo ne estas asociita al peko

kaj, tiel, falusaj simboloj estas pli evidentaj, ligitaj kaj al plezuro kaj

al fekundeco, dum la tridento reprezentas la vojojn, kaj tute ne io

infera. Oni la samon povas diri, ekzemple, pri la drako ĉeesta en la

reprezentoj de Sankta Mikaelo kaj Sankta Georgo: dum en la kristana

Okcidento: ĝi reprezentas la malbonon, en diversaj orientaj kulturoj la

drako simboligas fajron kaj spiritan fajron.

b) Agadkampo de eŝuoj kaj pomboĝiroj postulas elementojn kiel

tiuj uzataj de ili (manteloj, bastonoj, ktp.) aŭ kiuj simboligas ilin

(kranioj, fajro, ktp.), kromatikaj specifaj vibradoj (ruĝa kaj nigra) kaj

aliaj.

c) El historia kaj kultura vidpunktoj, kiam la komunumoj kiuj

kultadis la oriŝaojn perceptis, krom la segregado, la timon de tiuj kiuj

ilin diskriminaciis, ili konscie prenis sur sin la rilaton inter Eŝuo kaj la

kristana demono, tiel prezentante tiun, kaj tio fariĝis mekanismon por

distancigi de siaj lokoj por renkontiĝo kaj kultado ĉiun, kiu povus

damaĝi iliajn religiajn manifestaciojn. Tiusence, multaj el la nomoj kaj

kantemblemoj kantitaj al Eŝuo estas, laŭ spirita kaj historikultura

vidpunktoj (rilate al la energioj kaj funkcioj) "inferaj".

Laŭ tre simpla maniero, oni povas difini eŝuojn kaj pomboĝirojn

kiel "Agantoj de Lumo ene de l' Ombro (de la eraro, de la kulpo, de la

krueleco, de la nesciado, ktp)".

Malobsedado Procedo en kiu kaj Spiriteco kaj mediumoj helpas forpeli spiritajn

estaĵojn kiuj vibradas laŭ detruiga energio, ne permesante ke ili agu

sur personoj, bestoj, lokoj, etosoj, ktp. Krom helpi la obseditojn,

malobsedado ankaŭ serĉas helpi la obsedantojn, ilin doktrinante kaj

survojigante al spirita kuracado, aŭ, kiam rezistemaj, al specifaj lokoj

76

en la spirita mondo, kie ili povu pripensi siajn agojn, por ke, kiam

pretaj, ili ricevu la necesan helpon.

Marafo Brando, ĝenerale sukerkana. El la kimbunda “malufo”, kiu

signifas “vino”. Same konata kiel “marafa”.

Moĵuba'! Saluto al Eŝuo. Dekomence, en Afriko kaj en la Kandombleo

Ketu – kiel verifiebla en diversaj orikioj, saluto respektema al la

oriŝaoj, kun la senco "Mi salutas vin!". El la joruba “mo ĵuba”, kie

ankaŭ havas la sencon "Mi rekonas vin kiel superulon".

Ogano

Respondeculo(j) pri kantadoj kaj muzika parto de la ĝiroj,

subigita al regantoj de la domo.

Paĉjo/Panjo

Tradicie, homoj kiuj regas la korton havis la afrikajn titolojn

babaloriŝa' aŭ ijaoriŝa', tio estas "patro (aŭ patrino) laŭ la oriŝao".

Tiuj titoloj estas unue portugaligitaj kiel "pai/mãe de santo". Tamen,

kiam uzitaj rilate al specifa persono, ili prenas la karesan formon,

uzitajn en tiu ĉi verko kiel esperanta formo.

Padeo Oferaĵo al Eŝuo, kiu varias de akvo kaj kuirita kasavo al viando,

pipro, drinkaĵoj kaj aliaj elementoj, laŭ la kunteksto. Padeon, ene de

kelkaj domoj de Umbando, oni oferas antaŭkomence de la ĝiro

(ĝenerale akvo kaj kuirita kasavo), kiam oni firmigas iun ĉefan oferon

(kandeloj, cigaredoj kaj drinkaĵoj), ekzemple, aŭ tuj poste, ne por

distancigi Eŝuon, kiel multaj ĝenerale pensas, sed por peti kaj aktivigi

lian protekton.

En Kandombleo, "ipade' " estas rito kiu antaŭas ĉiun alian, ene

de kiu la oriŝao Eŝuo estas konfirmita kiel gvardiano de l' Aŝeo, cele

al protekto de la domo kaj de la personoj. Por tio, oni uzas manĝaĵojn

tipajn de Eŝuo, kiel padeo mem kaj akvo, kun kandelo. Post kantadoj

kaj dancadoj, la bovleto kun akvo, la kandelo kaj la padeo estas metitaj

for de la domo, kaj tiam la ceteraj ritoj daŭrigas. En joruba, "pàdé"

77

signifas "kunvenon". Distingo inter ipadeo kaj padeo ne estas klara

inter ĉiuj domoj de Kandombleo.

Pomboĝiro Termino pomboĝiro estas deformigo de bomboĵira, kiu, en

bantuaj kortoj, signifas Eŝuon mem; vorto kiu, siavice, venas el la

kikunga "mpambu-a-nzila" (en la kimbunda "pambuanĵila"), kun la

signifo "vojkruciĝo".

Pomboĝiro laboras kun la deziro, speciale seksa, bremsante la seksajn

troigojn kaj devojigojn de la homoj (enkarnigataj aŭ elkarniĝintaj),

direktante ilian energion al konstruaj celoj. Kelkaj el ili, dumvive, estis

ligitaj al diversaj manieroj de seksaj malekvilibroj: nun, pro la Leĝo

de Ago kaj Reago, ili, per praktiko de karitato, evoluas kaj kunlaboras

kun evoluo de aliaj estaĵoj.

Gajaj, amuzaj, simpatiaj, ili konas la homan animon kaj ĝiajn

intencojn. Sensualaj sed ekvilibrataj, ili malŝarĝas homojn kaj lokojn

el malvirtaj energioj. Ili ŝatas danci.

Malfeliĉe, ili estas tre konfuzitaj kun kiumboj, kaj konsiderataj kiel

respondecaj pri katenado aŭ apartigo de paroj, kiam, ververe, ilia

laboro estas ekvilibrigi energiojn de la deziro. Ekzemple, kiam iu

havas manion pri seksumado (malekvilibro), ili povas krei

cirkonstancojn por ke tiu ulo havu veran superdozon de seksumo,

tiamaniere elĉerpante tiun energion por ke oni povu reellabori ĝin, cele

al ekvilibro. Tiel kiel la eŝuoj, kiuj havas masklajn trajtojn,

pomboĝiroj estas karmaj agantoj de la Leĝo, tamen eŝuoj rekte rilatas

al aplikado de la leĝo; la pomboĝiroj, al karmo mem.

Ĝenerale la komuna senco asociigas pomboĝirojn al

prostituitinoj. Se multaj el ili elaĉetas ŝuldojn rilatajn al seksemo, tio

okazas, tamen, ne pro senbremsa vivo kaj pro la energiaj konsekvencoj

el tio generitaj, sed ankaŭ pro la seksa abstino, ideologie kaj religie

trudita, kazo de multaj virinoj kiuj faris promesojn pri fraŭlineco, sed

estis grandaj agresantinoj de infanoj, amaraj personoj kiuj malbenadis

virinojn kun aktiva seksa vivo, ktp.

Iliaj koloroj estas ĝenerale la ruĝa kaj la nigra. Kelkaj el iliaj

nomoj estas: Maria Molambo, Sete-Saias, Maria Padilha, Pombogira

do Cruzeiro, Pombogira Rosa Caveira etc.

78

Ruzuloj Ili kutimas labori pri diversaj temoj, pri fordisigo de detruigaj

sorĉoj, pri malfermo de vojoj, pri kuracado. Iliaj altaj spiritaj kapabloj

kaj flekseblecoj eble estas pli bone reprezentataj fare de Zé Pelintra

(aŭ "Jozefo la Dando"), kiu sin prezentas, ekzemple, en Katimboo kaj

en Umbando, je la ĝiro de la ruzuloj, je la Linio de la Animoj, inter la

bahaianoj, kaj, kvankam li fakte ne estas eŝuo, je la Maldekstro (kiel

oni kantas en fama ponto "je la dekstro aŭ maldekstro/lia servo estas

aprobita".). Inter la Ruzulinoj, unu el la plej famaj estas Maria Navalha

(Maria Razilo).

Ŝercemaj, ili ŝatas danci kaj festeni, ili ĉiam surhavas elegantajn

vestaĵojn, speciale blankan kompleton, ŝuojn blankajn (aŭ

blankruĝajn), blanka ĉapelo kun ruĝa rubando, aŭ pajla ĉapelo, ruĝa

kravato kaj bastono. Ili fumas cigaredojn, cigarojn aŭ pajlajn

cigaredojn, drinkas brandon, konjakon, viskion, bieron kaj ceteraj.

Iliaj bidoj varias, kaj povas esti, ekzemple, ruĝaj kaj blankaj, ruĝaj kaj

nigraj, ktp. Iliaj energiaj lokoj estas montoj, tombejoj, krucvojoj kaj

aliaj. En la pordoj de la kortoj estas kelkfoje bildoj de Ruzulo, ĉar ili

kutimas gvardi enirejojn, pordojn kaj similaĵojn. Pro la Leĝo de

Evoluigo, ruzuloj povas fariĝi eŝuoj, tiel daŭrigante sian laboron de

helpado kaj protektado.

Ili ĝenerale estas spiritoj kiuj, dum vivantaj, estis intimaj al ludoj,

bohemia vivo, prostituado kaj ĉi-tipaj aferoj. Nun, laborantaj por la

Lumo, ili uzas sanan ruzecon por preterpasi negativajn situaciojn,

ĉiam respektante la liberan elektadon, instruante al ĉiuj neniam fraŭdi

iun, sed esti same ruza por ne permesi ke iu ajn lin trompu.

La historian Zé Pelintra, plej grandan arketipon de la ruzuloj, oni

identigas kun iu certa José dos Anjos, naskiĝinta en la internlando de

la provinco Pernambuko, forta nigrulo kiu amadis kartludi, drinki,

pugnadi kaj estis vera amanto de diversaj virinoj. Tamen, li ĉiam estis

speciale bona kun ĉiuj virinoj. Li tre serioze konsideris la kartludojn,

sed neniam trompis naivulojn, kiujn li eĉ forpelis el la ludrondoj.

Rilate al tiuj kiuj sin konsideris lertaj, li ja trompis kaj en la kartludo

kaj en la ĵetkuboj, kiam li ĉiam serĉis venki, dum li drinkadis kun vera

plezuro. Li havis misteran morton, kiun kelkaj atribuas al unu el liaj

amatinoj, respondeca pri lia veneniĝo.

79

Aliaj ruzuloj estas Camisa Listrada, Malandrinho, Maria do Cais,

Maria Navalha, Sete Navalhadas, Zé do Coco, Zé de Légua, Zé da

Luz, Zé Malandro, Zé Moreno, Zé Pelintra, Zé Pereira, Zé Pretinho.

Strekemblemo Multe pli ol identigilo de la oriŝaoj, gvidantoj kaj gvardianoj, la

strekemblemoj konsistigas fundamenton de Umbando, kaj estas iloj de

magiaj laboroj, strekitaj per kreto, broditaj en teksaĵoj, ktp. Ili funkcias

kiel ŝlosiloj, komunikmanieroj inter kampoj, kaj por protektado. Ili

havas ankoraŭ diversaj aliaj funkcioj, tiel en la enkarniĝinta, kiel en la

spirita kampo.

La strekemblemo de iu Caboclo Pena Branca povas, ekzemple,

esti malsama al tiu de alia Caboclo Pena Branca. Tiel, la

strekemblemoj kiujn oni vidas en la plej diversaj studmaterialoj de

Umbando utilas kiel deirpunkto por kompreno de la temo, sed ili devas

esti kopiitaj. Iel ajn, kvankam ili ankaŭ povas varii, estas elementoj

komunaj al diversaj oriŝaoj kaj, konsekvence, por la Linioj kiujn ili

regas, laŭ la suba tabelo:

Jansan' Fulmo, kaliko.

Ibeĵioj Ludiloj, pupoj, ĉaretoj, dolĉaĵoj, ktp.

Jemanĵa' Ankro, steloj, ondoj, ktp.

Nanan' Ŝlosilo, ibiri.

Obaluaje' Krucvojo de la animoj.

Ogun' Flago uzita de kavaliroj, glavo, militarmiloj.

Oŝala' Reprezentadoj de lumo.

Oŝosi Arko kaj sago.

Oŝum' Koro, luno, ktp.

Ŝangoo Hakilo.

Tridento estas elemento komuma al la strekemblemoj de eŝuoj

kaj de pomboĝiroj.

Rilate al oriŝaoj, simboloj ne estas nur simboloj. Ekzemple, simbolo

de oriŝao en strekita emblemo malfermas dimensiojn por la spirita

laboro. La samo okazas kun la iloj de la oriŝaoj: kiam Ŝangoo dancas

en korto kaj uzas sian hakilon, li samtempe distranĉas la detruigajn

energiojn kaj dissemas la aŝeon de la oriŝaoj.

80

Sankta Tanado

La de la popolo nomita "sankta tanado" estas energia batado

kaŭzata inter la energio de la oriŝao, gvidanto aŭ gvardiano, kaj ĝia

mediumo, kio povas okazigi malbonfarton kaj, ekzemple, falon de jam

eksperta kaj kronita mediumo (tio estas, tiu kiu jam plenumis kelkajn

devigojn) dum la malenkorpigo. Kelkfoje, ĝi okazigas la portempan

malproksimiĝon (precipe ĉe enkorpigo) de oriŝaoj, gvidantoj kaj

gvardianoj, pro la vibriga nekongrueco okazintaj pro diversaj sintenoj

de la mediumo. Tion oni popole nomas "dorsoturni".

Vojkruciĝo Kruciĝo inter stratoj aŭ vojoj, unu el la precipaj punktoj de forto

por la Maldekstra Flanko, kie oni realigas liveradojn kaj ceremoniojn.

Estas vojkruciĝoj masklaj (en formo de kruco mem) kaj inaj (en formo

de T). La duaj estas specifaj por pomboĝiroj. Portugale encruzilhada,

kvankam estas komuna la reduktita formo encruza.

Bibliografiaj Referencoj:

- BARBOSA JR., Ademir. Dicionário de Umbanda. São

Paulo: Anúbis, 2015

81

Pri la aŭtoro

Ademir Barbosa Júnior (Dermes) estas umbanda sacerdoto,

verkisto, esploristo kaj unu el la estraranoj de la Tenda de

Umbanda Iansã Matamba e Caboclo Jiboia, estrata de sia

edzino, verkisto kaj blogisto Mãe Karol Souza Barbosa.

Magistro pri Brazila Literaturo de la Universitato de San-Paŭlo

(USP), kie li ankaŭ bakalaŭriĝis pri Beletro. Li estas instruisto,

tradukisto, reviziisto, holisma terapiisto, kiu precipe laboras per

Rejki (pri kio li estas majstro), Marsejla Taroto, Cigana

Ludkarto kaj Numerologio. Li ankaŭ prezentas la programon

“Deixa a gira girar! Umbanda em foco” ĉe radio Sensorial FM

(www.sensorialfm.com.br). Same li jam produktis diversajn

mallongmetrajn filmojn pri la temaro de oriŝaoj, kaj ankaŭ

kunordigis forumojn, eventojn, publikajn festojn kaj aliajn

projektojn (kiuj kunvenigis Umbandon, Kandombleon kaj

Afrikan Pastrecon de la Katolika Eklezio), Brazilan

Popolmuzikon, Jogon, Ventran Dancon kaj aliajn socialajn

grupojn. Li estas prezidanto de la Associação Brasileira de

Escritores Afro-religiosos (Abeafro – Brazila Asocio de

Afrikreligiaj Verkistoj). Li naskiĝis en Piracikabo – SP, je la 2-

a de aŭgusto, 1972. Li trakuras la kortojn kaj aliajn instituciojn

kaj senpage partoprenas en forumoj, eĉ virtualaj, kun la prelegoj

“Umbando kaj Spiriteco en la Tria Jarmilo” kaj “La Teologio

de Umbando kaj ĝiaj dimensioj”, akompanate de Panjo Karol

kiu, same senpage, inter aliaj, prelegas pri “Eŝuoj kaj

Pomboĝiroj – Agentoj de Lumo en Mallumo”.

Retpoŝto: ademirbarbosajunior@yahoo.com.br.