new raport mbi dialogun ndërmjet organizatave të shoqërisë civile … · 2016. 6. 21. ·...
TRANSCRIPT
Working Towards a
Stable Multi-Ethnic Kosovo Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Raport mbi dialogun ndeumlrmjet
Organizatave teuml Shoqeumlriseuml Civile nga
minoritetet dhe qeveriseuml
Dhjetor 2014
Working Towards a
Stable Multi-Ethnic Kosovo
Kontribuues
Autoreuml Jessica Templeman Adrian Zeqiri Jeta Bakija
Autoreuml kontribuues Nicola Brassil Arben Osmani
ECMI Kosova wwwecmikosovoorg
ECMI Kosova eumlshteuml organizata kryesore joqeveritare e angazhuar me ccedileumlshtje teuml komuniteteve
minoritare neuml Kosoveuml me qeumlllim teuml zhvillimit teuml institucioneve peumlrfshireumlse peumlrfaqeumlsuese dhe teuml
ndjeshme ndaj komuniteteve institucione keumlto qeuml mbeumlshtesin njeuml Kosoveuml teuml qeumlndrueshme shumeuml-
etnike
ECMI Kosova kontribuon neuml zhvillimin forcimin dhe zbatimin e legjislacionit peumlrkateumls dhe peumlrkrah
institucionalizimin e mekanizmave qeveritareuml teuml ndeumlrlidhur me ccedileumlshtje teuml komuniteteve dhe ngrit
kapacitetet e aktereumlve teuml shoqeumlriseuml civile dhe teuml qeveriseuml peumlr tu angazhuar me njeumlri-tjetrin dhe
bashkeumlvepruar neuml meumlnyreuml konstruktive dhe teuml qeumlndrueshme
Rr Neumlna Terezeuml Nr 41 Apt 29 10000 Prishtineuml Kosoveuml Tel +381 (0) 38 224 473
Rr Cika Jovina Nr 3 Kati 1 38220 Mitroviceuml e Veriut Kosove
Tel +381 (0) 64 00 55 488
E drejta e autorit
copy Qendra Evropiane peumlr Ccedileumlshtje teuml Minoriteteve (ECMI) neuml Kosoveuml dhjetor 2014 Teuml gjitha teuml drejtat
e rezervuara Asnjeuml pjeseuml e keumltij botimi nuk mund teuml riprodhohet teuml ruhet neuml sisteme ripeumlrteumlriteumlse
ose teuml transmetohet neuml ccedilfareumldo forme apo me ccedilfareumldolloj mjeti elektronik mekanik foto-kopjimi
regjistrimi apo ccedilfareumldo mjetiformeuml tjeteumlr pa lejen paraprake teuml ECMI Kosoveumls
Working Towards a
Stable Multi-Ethnic Kosovo
Peumlrmbajtja
LISTA E AKRONIMEVE DHE SHKURTESAVE 5
I HYRJE 6
Gjendja neuml Kosoveuml 6
Gjendja e organizatave teuml shoqeumlriseuml civile nga minoritetet neuml Kosoveuml 7
II ORGANIZATAT E SHOQEumlRISEuml CIVILE NGA MINORITET PARA ZBATIMIT TEuml PROJEKTIT 10
Niveli i peumlrfshirje seuml OShC-ve 10
III BASHKEumlPUNIMI I ORGANIZATAVE TEuml SHOQEumlRISEuml CIVILE NGA MINORITET ME INSTITUCIONET
QEVERITARE 12
Bashkeumlpunimi ndeumlrmjet OShC-ve nga minoritetet dhe institucioneve qeveriseumlse qendrore 12
Aktivitetet peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin ndeumlrmjet OShC-ve dhe institucioneve qendrore 13
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit serb 14
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komuniteteve romeuml ashkali
dhe egjiptas 14
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit boshnjak dhe atij
goran 15
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit turk 16
Rezultatet e keumltyre aktiviteteve 16
Bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe institucioneve lokale 17
Aktivitetet peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve komunale 18
Gatishmeumlria peumlr teuml bashkeumlpunuar 18
Kuptimi i proceseve 18
Rezultatet e keumltyre aktiviteteve 19
IV TRAJNIMET PEumlR NGRITJEN E KAPACITETEVE DHE AVOKIM PEumlR OSHC-TEuml NGA KOMUNITETET
MINORITARE 20
Ngritja e kapaciteteve peumlr OShC-teuml nga komunitetet
minoritare 22
Viziteuml studimore peumlr OShC teuml peumlrzgjedhura nga
komunitetet 23
Zhvillimi dhe zbatimi i fushatave teuml avokimit 24
Rezultatet nga planet e avokimit 26
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
V KRIJIMI I RRJETEVE NDEumlRETNIKE TEuml OSHC-VE NGA MINORITETET 29
VI REKOMANDIME DHE PEumlRFUNDIME 33
Dialogu i strukturuar neuml mes teuml OShC-ve teuml minoriteteve dhe qeveriseuml 33
Rritja e ndeumlrveprimit neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe donatoreumlt ndeumlrkombeumltareuml 34
Sigurimi i qasjes seuml teuml gjitha OShC-ve neuml shoqeumlrineuml civile meuml gjereuml 34
Pag
e5
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
LISTA E AKRONIMEVE DHE SHKURTESAVE
CSDKZhSh Komunikimi peumlr Zhvillim Shoqeumlror (ang Communication for Social Development)
ECMI Qendra Evropiane peumlr Ccedileumlshtje teuml Minoriteteve KCSF Fondacioni Kosovar peumlr Shoqeumlri Civile KE Komisioni Evropian KDIKK Komisioni peumlr teuml Drejtat dhe Interesat e Komuniteteve dhe peumlr Kthim KKK Keumlshilli Konsultativ peumlr Komunitete OShC Organizata teuml Shoqeumlriseuml Civile RrOGRAEK Rrjeti i Organizatave teuml Grave Rome Ashkali dhe Egjiptase teuml Kosoveumls TACSOATOShC Asistenca Teknike peumlr Organizata teuml Shoeumlriseuml Civile ZKGj Zyra e Komisionerit peumlr Gjuheumlt Zyra e Kryeministrit
Pag
e6
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
I HYRJE
Ky raport paraqet njeuml pasqyreuml gjitheumlpeumlrfshireumlse teuml gjendjes seuml organizatave teuml shoqeumlriseuml civile (OShC-
ve) nga komunitetet minoritare teuml cileumlt veprojneuml brenda Kosoveumls Ky del si raport peumlrfundimtar i
projektit dyvjeccedilar Fuqizimi i shoqeumlriseuml civile peumlr pjeseumlmarrje efektive neuml proceset e beumlrjes seuml
politikave dhe vendimmarrjes peumlrmes dialogut me institucionet qeveritare financuar nga BE dhe i
menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml dhe i zbatuar nga Qendra Evropiane peumlr
Ccedileumlshtje teuml Minoriteteve neuml Kosoveuml (ECMI Kosova) neuml partneritet me organizatat Komunikimi peumlr
Zhvillim Shoqeumlror (ang Communication for Social Development CSD) dhe Rrjeti i Organizatave teuml
Grave Rome Ashkali dhe Egjiptase teuml Kosoveumls (RrOGRAEK) Peumlrmes keumltij projekti ECMI Kosova dhe
organizatat e saj partnere ka synuar teuml kontribuojeuml neuml krijimin e kushteve teuml nevojshme peumlr dialog
dhe partneritet konstruktiv sistematik dhe efektiv ndeumlrmjet shoqeumlriseuml civile dhe institucioneve
qeveritare neuml Kosoveuml
Njeuml shoqeumlri civile e forteuml eumlshteuml e domosdoshme peumlr zhvillimin e funksionimin e demokraciseuml qeveria
duhet teuml keteuml partnereuml teuml afteuml dhe profesionaleuml teuml cileumlt do trsquoi ndihmojneuml neuml zhvillimin e politikave
dhe legjislacionit efektiv dhe do teuml luajneuml rol teuml ndeumlrmjeteumlsve efektiveuml ndeumlrmjet individeumlve dhe
qeveriseuml ky eumlshteuml roli qeuml OShC-teuml duhet teuml marrin peumlrsipeumlr Kjo eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme peumlr
ato OShC-teuml qeuml punojneuml me komunitetet minoritare pasi qeuml komunitetet qeuml ato peumlrfaqeumlsojneuml
shpesh peumlrballen me peumlrpjekje meuml teuml meumldha e teuml veumlshtira peumlr teuml siguruar qeuml zeumlri i tyre teuml deumlgjohet neuml
institucionet qeveritare lokale e qendrore
Shoqeumlria civile paraqet ldquoteumlreumlsi e gjereuml organizatash joqeveritare dhe jofitimprureumlse teuml pranishme neuml
jeteumln publike e teuml cilat shprehin vlerat dhe interesat e aneumltareumlve teuml tyre ose teuml teuml tjereumlve
mbeumlshtetur neuml konsiderata etike kulturore politike shkencore fetare ose filantropikerdquo1 Keumlshtu
OShC-teuml mund teuml peumlrkufizohen si ldquoteumlreumlsi e gjereuml organizatash grupe neuml komunitet organizata
joqeveritare (OJQ) sindikata puneumltoreumlsh grupe autoktone organizata bamireumlsie organizata me
baza fetare shoqata profesionale dhe fondacionerdquo teuml cilat punojneuml neuml promovimin e brengave teuml
komuniteteve teuml tyre2
Gjendja neuml Kosoveuml
Shoqeumlria civile neuml Kosoveuml peumlrballet me mungeseuml kapacitetesh peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive
neuml politikat dhe proceset e vendimmarrjes gjeuml qeuml neumlnkupton se akoma nuk eumlshteuml vendosur dialog i
njeumlmendteuml dhe sistematik mes qeveriseuml dhe shoqeumlriseuml civile qofteuml neuml nivelin qendror ose ateuml lokal
Kjo ka ccediluar neuml siccedil ka identifikuar edhe ECMI Kosova peumlrmes hulumtimeve teuml gjera neuml tri sfida kyccedile
1 Banka Boteumlrore Defining Civil Society (shqip Peumlrkufizimi i shoqeumlriseuml civile) neuml dispozicion neuml
httpwebworldbankorgWBSITEEXTERNALTOPICSOSHC0contentMDK20101499~menuPK244752~pagePK220503~piPK220476~theSitePK22871700html 2 Ibid
Pag
e7
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Shkalleuml teuml uleumlt teuml teuml kuptuarit teuml rolit teuml shoqeumlriseuml civile dhe mungeseuml teuml besimit mes
shoqeumlriseuml civile dhe institucioneve qeveritare
Kapacitete teuml pabarabarteuml dhe shpesh teuml dobeumlta teuml OShC-ve
Mungeseuml teuml bashkeumlpunimit teuml mjaftuesheumlm mes OShC-ve
Shoqeumlria civile eumlshteuml gjithashtu e fragmentuar kryesisht peumlrgjateuml vijave etnike por gjithashtu ka
mungeseuml teuml komunikimit dhe bashkeumlpunimit neuml mes teuml OShC-ve brenda teuml njeumljtave komunitete dhe
institucioneeve qeveritare Nevoja peumlr ndeumlrveprim meuml teuml madh ndeumlrmjet organizatave teuml shoqeumlriseuml
civile dhe institucioneve qeveritare eumlshteuml pranuar si dicka qeuml mungon neuml maseuml teuml madhe nga teuml dy
sektoreumlt Strategjia peumlr Dialog mes Qeveriseuml dhe Shoqeumlriseuml Civile neuml Kosoveuml peumlrmban holleumlsi rreth
peumlrkushtimit teuml qeveriseuml peumlr teuml shtuar bashkeumlveprimin me shoqeumlrineuml civile peumlrmes krijimit teuml njeuml
mjedisi meuml teuml qassheumlm seuml bashku me struktura meuml formale peumlr dialog3 ldquoMe hartimin e keumlsaj
Strategjie Qeveria e Kosoveumls konfirmon angazhimin dhe vullnetin politik peumlr teuml peumlrfshireuml qytetareumlt
neuml politikat dhe proceset e vendimmarrjes peumlr teuml peumlrmireumlsuar sheumlrbimet ndaj qytetareumlve peumlrmes
bashkeumlpunimit me shoqeumlrineuml civile dhe peumlr teuml ofruar mbeumlshtetje financiare dhe jofinanciare peumlr
zhvillimin e sektorit teuml shoqeumlriseuml civile dhe projekteve teuml propozuara nga ky sektorrdquo4
Bashkeumlpunimi i shtuar me shoqeumlrineuml civile peumlrbeumln njeuml fazeuml teuml domosdoshme neuml rrugeumln drejt
aneumltareumlsimit teuml Kosoveumls neuml BE ekzistimi i strukturave dhe mekanizmave adekuate peumlr bashkeumlpunim
teuml shoqeumlriseuml civile eumlshteuml kriter i domosdosheumlm peumlr vendet para se teuml mund trsquoi beumlhen pjeseuml e BE-seuml5
Gjendja e organizatave teuml shoqeumlriseuml civile nga minoritetet neuml Kosoveuml
Neuml veccedilanti komunitetet minoritare peumlrballen me pengesa shteseuml peumlr pjeseumlmarrje peumlr shkak teuml
margjinalizimit teuml tyre teuml vazhduesheumlm si dhe mungeseumls seuml integrimit teuml tyre teuml ploteuml neuml shoqeumlrineuml
dhe institucionet e Kosoveumls Peumlr shembull mungesa e zbatimit teuml kornizeumls ligjore teuml Ligjit peumlr
Peumlrdorimin e Gjuheumlve ka ndikuar negativisht neuml pjeseumlmarrjen e komuniteteve minoritare neuml jeteumln
publike gjeuml qeuml ka ndikuar fuqisheumlm neuml integrimin e komuniteteve dhe perspektiveumln e tyre
ekonomike e sociale Ndoneumlse janeuml sheumlnuar peumlrparime teuml dukshme Kosova ende nuk ka vendosur
dialog teuml rregullt sistematik dhe efektiv neuml mes teuml OShC-ve teuml minoriteteve dhe institucioneve
qeveritare Ccedilfareumldo bashkeumlveprim qeuml ndodh priret teuml zhvillohet neuml baza ad hoc dhe kjo gjendje
eumlshteuml neuml veccedilanti sa u peumlrket OShC-ve teuml komuniteteve minoritare teuml cilat nuk kaneuml lidhje ose qasje
peumlr teuml vendosur dialog me institucionet lokale e qendrore Peumlr meuml tepeumlr ka njeuml numeumlr teuml kufizuar teuml
OShC-ve teuml komuniteteve minoritare teuml cilat peumlrfshihen neuml keumlteuml dialog neuml ato raste kur kjo mund teuml
3 Zyra peumlr Qeverisje teuml Mireuml Zyra e Kryeministrit teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Strategia e Qeveriseuml peumlr
Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile 2013-2017 (tetor 2013) 4 Zyra peumlr Qeverisje teuml Mireuml Zyra e Kryeministrit teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Strategia e Qeveriseuml peumlr
Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile 2013-2017 (tetor 2013) fq 2 5 TACSO DP peumlr Zgjerim Udheumlzues peumlr mbeumlshtetje nga BE peumlr shoqeumlrineuml civile neuml vendet neuml kuadeumlr teuml procesit
teuml zgjerimit 2014-2020 (origj DG Enlargement Guidelines for EU support for civil society in enlargement countries 2014-2020) (2013) fq 2
Pag
e8
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
ndodheuml pasi qeuml peumlrfshihen veteumlm disa nga OShC-teuml e meumldha ndeumlrsa OShC-ve meuml teuml vogla qeuml
veprojneuml neuml bazeuml nuk u jepet mundeumlsia
Neumlse shqyrtojmeuml OShC-teuml e komuniteteve minoritare ndash ato OShC-teuml teuml cilat neuml meumlnyreuml specifike
merren me njeuml ose meuml shumeuml komunitete minoritare neuml Kosoveuml ndash ato peumlrballen me efektet e
margjinalizimit si dhe me probleme qeuml kaneuml teuml beumljneuml me mungeseumln e qasjes neuml financa dhe resurse
teuml dobeumlta njereumlzore mes tjerash Kjo eumlshteuml theksuar nga ana e organizateumls Asistenca Teknike peumlr
Organizatat e Shoqeumlriseuml Civile (TACSOATOShC) e cila punon neuml teumlreuml Ballkanin Pereumlndimor dhe neuml
Turqi Neuml raportin e tyre teuml vitit 2010 mbi kapacitetet e OShC-ve TACSO ka theksuar se ldquoNeuml
peumlrgjitheumlsi OShC-teuml qeuml peumlrfaqeumlsojneuml komunitetet minoritare janeuml meuml pak teuml zhvilluara dhe qasja e
tyre e kufizuar te donatoreumlt dhe qeveriteuml neumlnkupton se ato ushtrojneuml meuml pak ndikim si te autoritetet
komunale ashtu edhe te ato qendrorerdquo6
Me qeumlllimin qeuml teuml ndihmojneuml neuml adresimin e keumlsaj gjendjeje dhe peumlr teuml shtuar ndeumlrveprimin dhe
besimin neuml mes teuml keumltyre dy sektoreumlve ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml zbatuar projektin
Fuqizimi i shoqeumlriseuml civile peumlr pjeseumlmarrje efektive neuml proceset e beumlrjes seuml politikave dhe
vendimmarrjes peumlrmes dialogut me institucionet qeveritare projekt i financuar nga BE dhe i
menaxhuar nga Zyra e BE-seuml neuml Kosoveuml Gjateuml zbatimit teuml keumltij projekti ECMI Kosova ka punuar peumlr
seuml afeumlrmi me organizateumln Komunikimi peumlr Zhvillim Shoqeumlror (CSD) organizateuml joqeveritare (OJQ) nga
komuniteti serb e cila e ka selineuml neuml Graccedilaniceuml dhe me Rrjetin e Organizatave teuml Grave Rome
Ashkali dhe Egjiptase neuml Kosoveuml njeuml rrjet ky prej trembeumldhjeteuml (13) OJQ-ve dhe dhjeteuml (10)
aktivisteve qeuml punojneuml seuml bashku peumlr fuqizimin e grave nga keumlto komunitete
Me qeumlllim teuml krijimit teuml kushteve teuml nevojshme peumlr dialog dhe partneritetit konstruktiv sistematik
dhe efektiv ky projekt ka peumlrdorur njeuml qasje teuml trefishteuml
1 Aktivitete teuml veteumldijesimit dhe peumlr rritjen e besimit
2 Ngritje teuml kapaciteteve dhe mbeumlshtetje neuml puneuml teuml avokimit neuml fusha teuml peumlrzgjedhura teuml
politikave
3 Mbeumlshtetje peumlr koalicione dhe rrjete teuml shoqeumlriseuml civile
Kjo eumlshteuml beumlreuml peumlrmes njeuml seumlreuml aktivitetesh teuml ndryshme qeuml kaneuml pasur peumlr qeumlllim forcimin e OShC-
nga komunitetet minoritare Keumlto janeuml sjelleuml nga zhvillimi i njeuml ueb-faqeje teuml projektit
(httpwwwecmikosovo-empoweringOShCorg) dhe njeuml baze teuml dheumlnash online teuml OShC-ve nga
minoritetet (wwwecmikosovo-empoweringOShCorg) teuml cilat funksionojneuml neuml shqip serbisht dhe
anglisht Ueb-faqja e projektit peumlrmban raporte teuml aktiviteteve publikime dhe teuml gjitha informatat
relevante mbi projektin dhe aktivitetet neuml kuadeumlr teuml tij Baza e teuml dheumlnave e OShC-ve eumlshteuml peumlrpiluar
nga teuml dheumlnat e mbledhura peumlrmes pyeteumlsoreumlve teuml zhvilluar nga ECMI Kosova dhe shpeumlrndareuml mbi
100 OShC-ve aktive neuml komunat e zgjedhura neuml teuml peseuml (5) rajonet Gjilan Mitroviceuml Pejeuml Prishtineuml
dhe Prizren Aktivitete teuml tjera teuml kryera peumlrfshijneuml njeuml numeumlr seancash teuml dialogut dhe ndeumlrtimit teuml
6 TACSO Kapacitetet e organizatave teuml shoqeumlriseuml civile neuml Ballkanin Pereumlndimor dhe neuml Turqi studim krahasues
teuml nevojave teuml OShC-ve neuml teteuml vende (origj Civil Society Organisationsrsquo Capacities in the Western Balkans and Turkey A comparative study of the eight country OSHC needs assessments) tetor 2010 fq 10
Pag
e9
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
besimit ndeumlrmjet OShC-ve nga minoritetet dhe peumlrfaqeumlsuesve qeveritareuml teuml nivelit qendrore dhe atij
komunal teuml menduara peumlr teuml peumlrmireumlsuar kanalet e komunikimit dhe bashkeumlpunimit dhe peumlr teuml
krijuar mekanizma peumlr keumlteuml qeumlllim peumlrfshireuml zhvillimin e njeuml Udheumlzuesi peumlr pjeseumlmarrjen e shoqeumlriseuml
civile neuml proceset e beumlrjes seuml politikave dhe vendimmarrjes programe trajnimi dhe mbeumlshtetje neuml
zhvillimin dhe zbatimin e propozimeve teuml avokimit peumlrfshireuml ndarjen e granteve neuml ciklin shkalleuml teuml
dyteuml teuml cilat kaneuml pasur peumlr qeumlllim peumlrmireumlsimin e kapaciteteve teuml OShC-ve nga minoritetet peumlr
advokim si neuml nivelin lokal ashtu edhe ateuml qendror neuml Kosoveuml krijimin rrjeteve teuml OShC-ve nga
minoritetet me qeumlllimin peumlrfundimtar peumlr trsquou mundeumlsuar atyre qeuml teuml avokojneuml me njeuml zeuml peumlr nevojat
dhe interesat e tyre teuml veccedilanta peumlr shembull neuml fushat e arsimit dhe teuml gjuheumlve7 dhe video
promovuese mbi ccedileumlshtjet e minoriteteve dhe dialogun shoqeumlri civile-qeveriseuml me qeumlllim teuml ngritjes
seuml veteumldijes dhe teuml kuptuarit nga ana e publikut teuml gjereuml teuml rolit teuml shoqeumlriseuml civile dhe teuml reumlndeumlsiseuml e
vlereumls seuml njeuml dialogu efektiv civil shoqeumlri-qeveri Videot promovuese kaneuml adresuar ccedileumlshtjet specifike
qeuml kaneuml reumlndeumlsi peumlr minoritetet dhe kaneuml theksuar sukseset konkrete teuml arritura nga shoqeumlria civile
gjateuml teumlreuml koheumlzgjatjes seuml keumltij projekti
Ky raport do bazohet neuml peumlrvojat e mbledhura gjateuml zbatimit teuml projektit Ai nxjerr neuml pah praktikat e
mira dhe sfidat kryesore teuml hasura dhe del me njeuml seumlreuml rekomandimesh mbi ateuml se si teuml
peumlrmireumlsohen meuml tej marreumldheumlniet ndeumlrmjet shoqeumlriseuml civile nga minoritetet dhe qeveria
7 Aktualisht veteumlm OShC-teuml e komunitetit serb janeuml teuml organizuara neuml njeuml rrjet neuml Kosoveuml (KPAN ndash Kosovo
Policy-Action Network shq Rrjeti i Veprimit peumlr Politika neuml Kosoveuml)
Pag
e10
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
II ORGANIZATAT E SHOQEumlRISEuml CIVILE NGA MINORITET PARA ZBATIMIT TEuml
PROJEKTIT
Shoqeumlria civile neuml Kosoveumls akoma nuk ka teuml krijojeuml lidhje teuml forta me strukturat qeveritare dhe ato
institucionale Kjo ka ccediluar neuml njeuml mungeseuml teuml dialogut neuml mes teuml keumltyre dy sektoreumlve dhe
rrjedhimisht neuml mungeseuml teuml shkeumlmbimit teuml ideve dhe praktikave teuml mira neuml mes teuml keumltyre
institucioneve Kjo ccedileumlshtje eumlshteuml adresuar peumlrmes Strategjiseuml seuml Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim me
Shoqeumlrineuml Civile8 e cila parasheh veprime qeuml janeuml teuml nevojshme peumlr teuml krijuar njeuml dialog konstruktiv
teuml mireumlfillteuml dhe sistematik neuml mes teuml shoqeumlriseuml civile dhe institucioneve
Peumlr meuml tepeumlr komunitetet minoritare neuml Kosoveuml ende peumlrballen me pengesa meuml teuml meumldha teuml cilat
duhet trsquoi tejkalojneuml neuml meumlnyreuml qeuml teuml marrin pjeseuml ploteumlsisht neuml jeteumln publike Prandaj ECMI Kosova
dhe organizatat partnere peumlrmes keumltij projekti janeuml fokusuar neuml meumlnyreuml teuml veccedilanteuml neuml problemet
me teuml cilat peumlrballen komunitetet minoritare neuml puneumln e tyre dhe neuml ngritjen e kapaciteteve teuml tyre
peumlr teuml bashkeumlvepruar
Megjithateuml ka mekanizma brenda institucioneve qeveritare si neuml nivelin qendror ashtu edhe neuml ateuml
komunal teuml cilat duhet trsquou mundeumlsojneuml organizatave teuml shoqeumlriseuml civile teuml marrin pjeseuml neuml meumlnyreuml
efektive neuml proceset e beumlrjes seuml politikave dhe teuml vendimmarrjes
Niveli i peumlrfshirje seuml OShC-ve
OShC-teuml veprojneuml si shumeumlzues peumlr angazhimin e civileumlve neuml proceset vendimmarreumlse Demokracia
peumlrfaqeumlsuese neuml formeumln qeuml ka marreuml neuml Kosoveuml bazohet neuml parimin sipas teuml cilit krahas
peumlrfaqeumlsuesve teuml zgjedhur nga populli gjithashtu duhet teuml keteuml pjeseumlmarrje meuml teuml madhe teuml
publikut peumlrveccedil teuml votuarit neuml vetvete pasi qeuml ata gjithashtu duhet teuml keneuml ndeumlrveprim dhe
peumlrfshirje neuml puneumln e qeveriseuml dhe bashkeumlpunim me teuml Peumlrmes pjeseumlmarrjes aktive qytetareumlt mund
ta shtyjneuml qeverineuml drejt njeuml qeverisjeje peumlrmes proceseve teuml drejtimit me cak meuml teuml qarteuml dhe meuml
llogaridheumlneumls si dhe konsolidimit teuml autoritetit teuml qytetareumlve gjeuml qeuml eumlshteuml e dobishme si peumlr
qeverineuml ashtu edhe peumlr qytetareumlt e saj9
Kjo mund teuml arrihet neuml meumlnyreumln meuml efektive peumlrmes OShC-ve ato ofrojneuml njeuml meumlnyreuml teuml
peumlrmbushjes seuml keumltyre nevojave dhe ofrimit teuml mundeumlsiseuml peumlr njeuml zeuml meuml teuml forteuml e meuml teuml fokusuar
peumlr komunitetet dhe interesat e tyre10 Kjo eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme peumlr komunitetet
minoritare neuml Kosoveuml pasi qeuml OShC-teuml efektive do teuml kontribuojneuml suksessheumlm neuml hartimin e
rregulloreve dokumenteve teuml politikave e ligjeve duke siguruar keumlshtu mbrojtjen dhe promovimin e
teuml drejtave teuml minoriteteve
8 Zyra peumlr Qeverisje teuml Mireuml-Zyra e Kryeministrit Strategjia e Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile
2013-2017 (2013) 9 Doracaku i TACSO-s peumlr pjeseumlmarrjen e qytetareumlve fq 22
10 Ibid fq 24
Pag
e11
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Aktualisht neuml Kosoveuml mungon dialogu sistematik ndeumlrmjet OShC-ve dhe institucioneve qeveriseumlse
ndoneumlse janeuml vendosur mekanizma teuml ndrysheumlm ligjoreuml dhe institucionaleuml peumlr keumlteuml Teuml gjitha format
ekzistuese teuml bashkeumlpunimit ndeumlrmjet qeveriseuml dhe OShC-ve janeuml zhvilluar neuml baza ad hoc11 Peumlr meuml
tepeumlr neuml ato raste kur zhvillohen konsultime OShC-teuml kaneuml deklaruar se proceset pasuese teuml
peumlrcjelljes pas veteuml konsultimeve me qeverineuml nuk janeuml teuml keumlnaqshme12 Sipas njeuml raporti teuml
porositur nga TACSO teuml tetorit 2013 veteumlm 31 e OShC-ve janeuml peumlrgjigjur pozitivisht kur janeuml
pyeteumln neumlse janeuml konsultuar neuml hartimin e ligjeve dhe dokumenteve teuml tjera dhe 63 e tyre kaneuml
deklaruar se njeuml pjeseuml e kontributit teuml tyre eumlshteuml marreuml parasysh ndeumlrsa 5909 kaneuml theumlneuml se nuk
kaneuml marreuml ndonjeuml informateuml kthyese mbi rezultatet e konsultimeve13
Qeveria e Kosoveumls njeh reumlndeumlsineuml e njeuml shoqeumlrie civile teuml forteuml peumlr ndeumlrtimin e demokraciseuml neuml vend
dhe prandaj gjithashtu njeh reumlndeumlsineuml e OShC-ve Meuml 2013
Qeveria neuml bashkeumlpunim me CiviKos ka publikuar Strategjineuml e
Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile e cila ka vendosur
njeuml plan neuml formeuml udheumlrreumlfyesi peumlr peumlrmireumlsimin e bashkeumlpunimit
nga viti 2013 deri meuml 2017 Megjithateuml sipas vlereumlsimeve ka
pasur peumlrkushtim faktik teuml kufizuar nga qeveria gjeuml qeuml dobeumlson
efektivitetin e ccedilfareumldo peumlrpjekjeje peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin14
Neuml meumlnyreuml qeuml OShC-teuml teuml jeneuml efektive dhe teuml beumljneuml ndryshime reale e teuml keneuml ndikim real neuml
shoqeumlrineuml kosovare neuml peumlrgjitheumlsi ato duhet teuml keneuml ndeumlrveprim meuml teuml fuqisheumlm jo veteumlm me teuml
gjitha nivelet e qeveriseuml por edhe me njeumlra-tjetreumln si peumlrbrenda komuniteteve etnike ashtu edhe
mes tyre Megjithateuml OShC-teuml veccedilaneumlrisht ato qeuml punojneuml me komunitetet minoritare neuml Kosoveuml
shpesh janeuml teuml fragmentuara dhe kaneuml ndeumlrveprim shumeuml teuml kufizuar si mes vete ashtu edhe me
institucionet e qeveriseuml Megjithateuml eumlshteuml e veumlshtireuml teuml matet efektiviteti i OShC-ve ndoneumlse
reumlndeumlsia e tyre po njihet meuml gjereumlsisht ka mungeseuml teuml teuml dheumlnave peumlr trsquou peumlrgjigjur neuml pyetjet rreth
numrit ideal teuml OShC-ve neuml njeuml shoqeumlri metodave meuml teuml mira peumlr bashkeumlpunim etj15
ECMI Kosova dhe organizatat e saj partnere peumlrmes zbatimit teuml keumltij projekti qeuml ka pasur peumlr qeumlllim
ngritjen e veteumldijes mbi rolin e shoqeumlriseuml civile dhe mbi reumlndeumlsineuml e pjeseumlmarrjes seuml saj neuml proceset
e politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes dhe rritjen e besimit neuml mes teuml shoqeumlriseuml civile dhe
institucioneve qeveritare ngritjen e kapaciteteve teuml shoqeumlriseuml civile peumlr trsquou peumlrfshireuml neuml meumlnyreuml
efektive neuml proceset e politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes me institucionet lokale e qendrore dhe
nxitjen e bashkeumlpunimit brenda komuniteteve dhe atij ndeumlretnik neuml mesin e organizatave teuml
shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml
11
Komisioni Evropian Raporti i Progresit i vitit 2014 peumlr Kosoveumln (2014) fq 12 (httpeceuropaeuenlargementpdfkey_documents201420141008-kosovo-progress-report_enpdf) 12
Ibid fq12 13
Raporti peumlr vlereumlsimin e nevojave neuml Kosoveuml (janar 2014) fq 16 14
Komisioni Evropian Raporti i Progresit i vitit 2013 peumlr Kosoveumln fq 10 15
OKB dhjetor 2004 ldquoRole of OSHCs in Governancerdquo (shq Roli i OShC-ve neuml qeverisje) Dr Aisha Ghaus-Pasha fq 3
Veteumlm 31 peumlr qind e OShC-
ve janeuml peumlrgjigjur
pozitivisht neuml pyetjen neumlse
janeuml konsultuar neuml hartimin
e ligjeve ndash TACSO janar
2014
Pag
e12
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
III BASHKEumlPUNIMI I ORGANIZATAVE TEuml SHOQEumlRISEuml CIVILE NGA MINORITET
ME INSTITUCIONET QEVERITARE
Shoqeumlria civile neuml Kosoveuml akoma nuk ka arritur teuml krijoeuml lidhje teuml
forta me strukturat qeveritare dhe institucionale Kjo ka ccediluar neuml
mungeseumln e dialogut neuml mes teuml keumltyre dy sektoreumlve dhe neuml keumlteuml
meumlnyreuml neuml mungeseumln e shkeumlmbimit teuml ideve dhe praktikave teuml
mira neuml mes teuml keumltyre institucioneve Ekzistojneuml mekanizma
brenda institucioneve qeveritare si neuml nivelin qendror ashtu
edhe ateuml komunal teuml cilat duhet trsquou mundeumlsojneuml organizatave teuml
shoqeumlriseuml civile qeuml teuml marrin pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml
vendimet e qeveriseuml Megjithateuml keumlto mekanizma peumlrballen me
problemin e zbatueshmeumlriseuml seuml ploteuml qofteuml peumlr shkak teuml
mungeseumls seuml veteumldijesimit apo mungeseumls seuml fondeve
Ky problem synohet teuml trajtohet neuml kuadeumlr teuml Strategjiseuml seuml
Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile e cila parasheh veprimet e nevojshme peumlr teuml
vendosur dialog konstruktiv teuml njeumlmendteuml dhe sistematik neuml mes teuml shoqeumlriseuml civile dhe
institucioneve qeveritare
Peumlr meuml tepeumlr komunitetet minoritare neuml Kosoveuml peumlrballen me pengesa meuml teuml meumldha qeuml duhet
kapeumlrcyer neuml meumlnyreuml qeuml teuml marrin pjeseuml ploteumlsisht neuml jeteumln publike Prandaj ECMI Kosova dhe
partnereumlt e saj peumlrmes keumltij projekti janeuml fokusuar neuml veccedilanti neuml problemet me teuml cilat peumlrballen
komunitetet minoritare neuml kuadeumlr teuml puneumls seuml keumltyre organizatave dhe neuml ngritjen e kapaciteteve teuml
tyre peumlr teuml bashkeumlvepruar me institucionet qendrore e komunale si dhe ndeumlrmjet vete
Bashkeumlpunimi ndeumlrmjet OShC-ve nga minoritetet dhe institucioneve qeveriseumlse qendrore
Hulumtimet mbi pjeseumlmarrjen e OShC-ve nga minoritetet neuml puneumln e institucioneve qendrore para
se ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj teuml fillonin aktivitetet e keumltij projektit kaneuml treguar se nuk ka
qeneuml neuml nivel teuml keumlnaqsheumlm dhe nuk eumlshteuml i strukturuar Ndoneumlse
ka pasur disa histori suksesi qeuml ia vlen teuml peumlrmenden sa i peumlrket
hartimit teuml ligjeve si teuml Ligjit peumlr Qasje neuml Dokumente Publike Ligjit
peumlr Organizatat Joqeveritare dhe Ligjit peumlr Nismat Legjislative16
akoma ka shumeuml probleme neuml lidhje me keumlto mekanizma Peumlr
shembull meuml 2011 eumlshteuml vlereumlsuar se 90 e ligjeve dhe
16
TACSO Growing Together Civil Society Involvement in the Legislative Process ndash Good and Bad Practices (shq Rritja e peumlrbashkeumlt peumlrfshira e shoqeumlriseuml civile neuml procesin ligjveumlnies ndash praktikat e mira dheuml teuml keumlqija) qershor 2011 fq 13
Neuml vitin 2013 Qeveria neuml
bashkeumlpunim me CiviKos-in
ka publikuar Strategjineuml e
Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim
me Shoqeumlrineuml Civile e cila ka
peumlrcaktuar njeuml plan neuml
formeuml udheumlrreumlfyesi peumlr
peumlrmireumlsimin e
bashkeumlpunimit teuml qeveriseuml
me shoqeumlrineuml civile nga viti
2013 deri meuml 2017
Neuml vitin 2013 eumlshteuml
vlereumlsuar se 90 e ligjeve
ishin hartuar pa
konsultime me shoqeumlrineuml
civile ndash TACSO 2011
Pag
e13
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dokumenteve teuml politikave teuml nxjerra nga Qeveria e Kosoveumls nuk janeuml beumlreuml peumlrmes me ndonjeuml
konsultimi me shoqeumlrineuml civile17 Teuml gjitha bashkeumlveprimet aktuale neuml mes teuml qeveriseuml dhe OShC-ve
neuml nivelin qendror kryhen neuml baza ad hoc18 Peumlr meuml tepeumlr neuml ato raste kur ka pasur konsultime
OShC-teuml janeuml shprehur se proceset e peumlrcjelljes meuml tej teuml keumltyre konsultimeve nga ana e qeveriseuml
nuk kaneuml qeneuml teuml keumlnaqshme19
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj gjithashtu kaneuml veumlneuml ne dukje se neuml ato raste kur ka pasur
bashkeumlpunim ndeumlrmjet OShC-ve nga komunitetit minoritare dhe institucionet qeveritare kjo ka
ndodhur kryesisht neuml nivelin komunal e jo neuml ateuml qendror Kjo gjendje mbreteumlron peumlrkundeumlr
ekzistimit teuml disa mekanizmave teuml nivelit qendror peumlr peumlrfaqeumlsimin e komuniteteve si Keumlshilli
Konsultativ peumlr Komunitete (KKK) dhe Komisioni peumlr teuml Drejtat dhe Interesat e Komuniteteve (KDIK)
Gjithashtu ka dispozita ligjore peumlr pjeseumlmarrjen e OShC-ve neuml procesin legjislativ neuml Kuvendin e
Kosoveumls ndeumlr teuml tjera peumlrmes deumlgjimeve publike20 Peumlr meuml tepeumlr ekziston Zyra e Avokatit teuml Popullit
teuml Kosoveumls i cili eumlshteuml organ i pavarur peumlrgjegjeumls peumlr teuml hetuar ankesat peumlr shkelje teuml teuml drejtave teuml
njeriut21
Kjo neumlnkupton se OShC-teuml nuk janeuml pjeseuml integrale e propozimeve kryesore pasi qeuml nuk ka njeuml
struktureuml formale peumlr pjeseumlmarrje neuml proceset e politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes Kjo eumlshteuml
veccedilaneumlrisht e deumlmshme peumlr komunitetet minoritare pasi qeuml OShC-teuml efektive kontribuojneuml
suksessheumlm neuml hartimin e rregulloreve dokumenteve teuml politikave dhe ligjeve dhe sigurojneuml qeuml
komunitetet qeuml peumlrfaqeumlsojneuml ato teuml jeneuml meuml mireuml teuml peumlrfaqeumlsuar
Aktivitetet peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin ndeumlrmjet OShC-ve dhe institucioneve qendrore
Peumlr teuml adresuar keumlteuml problem ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml organizuar disa aktivitete teuml
ndryshme gjateuml dy viteve teuml keumltij projekti peumlr teuml trajtuar ccedileumlshtjen e mungeseumls seuml bashkeumlpunimit dhe
teuml strukturave joformale Keumlto aktivitete peumlrfshijneuml seanca dialogu neuml mes teuml OShC-ve dhe
deputeteumlve teuml Kuvendit trajnime peumlr rritjen e bashkeumlpunimit neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve
teuml nivelit qendror si dhe takime me peumlrfaqeumlsues teuml institucioneve qendrore si me KKK-neuml KDIK-neuml
Zyreumln e Komisionerit peumlr Gjuheumlt Zyreumln peumlr Komunitete dhe Kthim dhe Avokatin e Popullit peumlrfshireuml
me deputeteumlt e Kuvendit qeuml peumlrfaqeumlsojneuml komunitetet minoritare
17
TACSO (Technical Assistance for Civil Society Organisations) Growing Together Civil Society Involvement in the Legislative Process ndash Good and Bad Practices (shq Rritja e peumlrbashkeumlt peumlrfshira e shoqeumlriseuml civile neuml procesin ligjveumlnies ndash praktikat e mira dheuml teuml keumlqija) qershor 2011 fq 13 18
Komisioni Evropian Raporti i Progresit i vitit 2014 peumlr Kosoveumln (2014) fq 12 (httpeceuropaeuenlargementpdfkey_documents201420141008-kosovo-progress-report_enpdf) 19
Ibid fq 12 20
Shihni psh KCSF (Fondacioni Kosovar peumlr Shoqeumlri Civile) ldquoNe dhe atardquo ndash pjeseumlmarrja e qytetareumlve neuml Kosoveuml tetor 2011 fq 9-13 21
Peumlr informata specifike mbi mandatin e Avokatit teuml Popullit teuml Kosoveumls shihni Ligjin peumlr Avokatin e Popullit (nr 03L-195) Neuml dispozicion neuml httpwwwkuvendikosovesorgcommondocsligjet2010-195-albpdf
Pag
e14
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Gjateuml vitit teuml pareuml teuml zbatimit teuml projektit ECMI Kosova ka organizuar njeuml numeumlr takimesh
trajnimesh dhe seancash dialogu neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve qendrore me qeumlllim rritjen e
nivelit teuml bashkeumlpunimit neuml mes tyre krijimin e mekanizmave peumlr teuml peumlrmireumlsuar komunikimin dhe
bashkeumlpunimin neuml mes tyre dhe adresimin e ccedileumlshtjeve teuml reumlndeumlsishme peumlr komunitetet minoritare
ashtu siccedil janeuml propozuar nga peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve
Raundi i dyteuml i aktiviteteve gjateuml vitit teuml dyteuml teuml zbatimit teuml projektit kishte peumlr qeumlllim ofrimin e
mundeumlsive peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve dhe atyre teuml institucionet qendrore peumlr teuml peumlrcjelleuml neuml
vazhdimeumlsi ccedileumlshtjet e ngritura neuml teuml gjitha trajnimet dhe seancat e dialogut teuml mbajtura
paraprakisht
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit serb
Deputeteumlt serbeuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls kaneuml argumentuar se OShC-teuml e komunitetit serbe nuk kaneuml
qeneuml proaktive peumlr teuml bashkeumlpunuar me qeverineuml dhe se aneumltareumlt
e Komisionit peumlr teuml Drejtat dhe Interesat e Komuniteteve asnjeumlhereuml
nuk janeuml monitoruar nga OShC-teuml ndoneumlse ka pasur shumeuml ccedileumlshtje
teuml ngritura nga ana e KDIK-seuml e qeuml ndikojneuml neuml maseuml teuml madhe te
komuniteti serb Neuml keumlteuml aspekt mungon komunikimi dhe
bashkeumlpunimi dhe sipas peumlrfaqeumlsuesve teuml organizatave teuml
shoqeumlriseuml civile deputeteumlve teuml Kuvendit dhe peumlrfaqeumlsuesve serbeuml
qeuml punojneuml neuml institucionet qeveritare lokale e qendrore u mungon
vullneti
Megjithateuml aktivitetet e zhvilluara gjateuml vitit teuml dyteuml kaneuml veumlneuml neuml
pah problemet e ndryshme teuml ngritura gjateuml vitit paraprak me
ccedilrsquorast fokusi eumlshteuml zhvendosur nga OShC-teuml te mungesa e peumlrkushtimit neuml mesin e politikaneumlve teuml
komunitetit serb Asnjeuml nga deputeteumlt serbeuml kaneuml qeneuml veteuml teuml pranisheumlm por kaneuml deumlrguar
peumlrfaqeumlsues teuml tyre Ndoneumlse OShC kaneuml theumlneuml se ata faktikisht janeuml beumlrreuml meuml aktiveuml ato kaneuml
pretenduar se politikaneumlt e komunitetit serbeuml kaneuml qeneuml apatikeuml ndaj ccedilfareumldo dialogu dhe nuk kaneuml
mbrojtur mjaftuesheumlm sigurineuml e komunitetit teuml tyre
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe
egjiptas
OShC-teuml nga komunitetet minoritare romeuml ashkali dhe egjiptas
gjithashtu kaneuml argumentuar se nuk ka pasur bashkeumlpunim neuml mes
teuml qeveriseuml dhe OShC-ve pretendim ky qeuml eumlshteuml kontestuar nga ana e
peumlrfaqeumlsuesve politikeuml qeuml kaneuml qeneuml teuml pranisheumlm neuml disa takime
Peumlr meuml tepeumlr peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve nga komunitetet romeuml
ashkali dhe egjiptas kaneuml theksuar brengeumln e tyre se Strategjia peumlr
Disa peumlrfaqeumlsues teuml
komuniteteve kaneuml pasur
mundeumlsineuml teuml takohen peumlr
hereuml teuml pareuml me
peumlrfaqeumlsues teuml tyre neuml
nivelin qendror peumlr teuml
diskutuar ccedileumlshtjet kyccedile
peumlr komunitetet e tyre
Pag
e15
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Integrimin e Komuniteteve Romeuml Ashkali dhe Egjiptas neuml Kosoveuml nuk po zbatohej nga qeveria peumlr
shkak teuml mungeseumls seuml vullnetit programeve konkrete dhe buxhetit
Edhe neuml raport me keumlto komunitete viti i dyteuml i aktiviteteve eumlhteuml fokusuar neuml ccedileumlshtjen e puneumlsimit
teuml komuniteteve minoritare romeuml ashkali dhe egjiptas neuml zbatimin e Strategjiseuml seuml nivelit qendror Si
OShC-teuml ashtu edhe politikaneumlt kaneuml reumlneuml dakord se duhet teuml jeneuml proaktiveuml neuml promovimin e
puneumlsimit teuml komuniteteve minoritare rom ashkali dhe atij egjiptas peumlrmes krijimit teuml njeuml forumi
apo fokus-grupi neuml meumlnyreuml qeuml politikaneumlt dhe OShC-teuml teuml mund teuml shkeumlmbejneuml rregullisht teuml dheumlna
dhe teuml diskutojneuml mbi ccedileumlshtjet qeuml i prekin ata Neuml fund teuml dy paleumlt kaneuml trajtuar ccedileumlshtjet e ngritura
seuml fundmi teuml migrimit teuml seumlrisheumlm pasi qeuml ka eumlshteuml raportuar shumeuml mbi largimin nga Kosova gjateuml
disa muajve teuml fundit teuml pjeseumltareumlve teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe egjiptas peumlr teuml jetuar neuml
vende teuml tjera Kjo ccedileumlshtje duhet teuml adresohet urgjentisht si nga OShC-teuml ashtu edhe politikaneumlt neuml
teuml dyja nivelet peumlr teuml siguruar qeuml teuml krijohen kushtet qeuml keumlto komunitete teuml qeumlndrojneuml neuml Kosoveuml
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit boshnjak dhe atij goran
Shumeuml nga OShC-teuml boshnjake teuml regjistruara janeuml
politikisht teuml lidhura gjeuml qeuml mund teuml ccedilojeuml neuml fraksione
gjateuml procesit teuml pjeseumlmarrjes seuml OShC-ve pasi qeuml ato
mund teuml shihen si opoziteuml neuml aspektin politik Gjithashtu
ka pasur disa shembuj qeuml ia vlen teuml peumlrmenden teuml
bashkeumlveprimit teuml suksessheumlm neuml mes teuml OShC-ve
boshnjake si neuml ccedileumlshtjen e heqjes seuml pengesave peumlr
fermat e pjeseumltareumlve teuml komunitetit boshnjak qeuml teuml
marrin subvencione nga Ministria e Bujqeumlsiseuml Pylltariseuml
dhe Zhvillimit Rural Megjithateuml neuml teuml njeumljtin takim
pjeseumltareuml teuml komunitetit goran kaneuml deklaruar se nuk ka kurrfareuml bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve
nga komuniteti goran dhe politikaneumlt goraneuml teuml nivelit qendror
Aktivitetet gjateuml vitit teuml dyteuml janeuml ndjekur nga peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve nga teuml gjitha zonat e Kosoveumls
peumlrfshireuml Mitroviceumln dhe Pejeumln si dhe peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit goran dhe atij boshnjak neuml nivelin
qendror dhe ateuml komunal Teuml dy keumlto komunitete kaneuml ngritur shqeteumlsimin e mungeseumls seuml puneumlsimit
teuml pjeseumltareumlve teuml tyre neuml institucionet publike ndeumlrsa boshnjakeumlt kaneuml ngritur shqeteumlsimin se Ligji
peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve nuk po zbatohej neuml Prizren Peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit boshnjak
gjithashtu kaneuml theksuar se mungesa e mundeumlsive ekonomike neumlnkupton se shumeuml prej tyre po
shqyrtojneuml mundeumlsineuml e largimit gjeuml qeuml eumlshteuml shqeteumlsuese peumlr teuml dyja paleumlt neuml keumlteuml lloj dialogu
Peumlrfaqeumlsuesit e komunitetit goran gjithashtu kaneuml theksuar shqeteumlsimet e tyre peumlr mungeseumln e
kontrollit policor nga niveli qendror neuml kufirin me Shqipeumlrineuml neuml zoneumln e Dragashit dhe problemet e
siguriseuml qeuml po krijon kjo
Pag
e16
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit turk
Takimi me OShC-teuml nga komuniteti turk dhe me peumlrfaqeumlsuesit e nivelit qendror nga ky komunitet
ishte pozitiv gjateuml teuml cilit peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve kaneuml deklaruar se kaneuml njeuml nivel teuml mireuml teuml
bashkeumlpunimit me deputeteumlt turq Peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve nuk kaneuml shprehur kurrfareuml kritikash sa
u peumlrket marreumldheumlnieve teuml tyre me institucionet qendrore Megjithateuml ccedileumlshtja e vetme qeuml eumlshteuml
ngritur nga teuml gjitheuml peumlrfaqeumlsuesit e keumltij komuniteti ka qeneuml se ekziston njeuml problem i vazhduesheumlm
me Komuneumln e Prizrenit sa i peumlrket zbatimit teuml Ligjit peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve peumlrkateumlsisht rreth
peumlrdorimit teuml gjuheumls turke
Neuml aktivitetet e organizuara gjateuml vitit teuml dyteuml ka pasur vijim teuml mireuml si nga OShC-teuml ashtu edhe
peumlrfaqeumlsuesit e nivelit qendror Edhe me keumlteuml rast OShC-teuml kaneuml theksuar se kaneuml bashkeumlpunim teuml
mireuml me peumlrfaqeumlsuesit e tyre neuml Kuvend Megjithateuml ata gjithashtu kaneuml shprehur shqeteumlsimin se ka
ende ccedileumlshtje teuml hapura neuml lidhje me zbatimin e Ligjit peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve kur eumlshteuml fjala peumlr
komunitetin turk dhe se vitin e kaluar nuk ka pasur aq peumlrparime lidhur me keumlteuml ccedileumlshtjeje
Rezultatet e keumltyre aktiviteteve
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut teuml moderuara nga ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj teuml
cilat kaneuml mbledhur seuml bashku peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve nga minoritetet dhe peumlrfaqeumlsues teuml
institucioneve qendrore peumlrfshireuml deputeteuml teuml Kuvendit janeuml treguar teuml jeneuml teuml frytshme
Peumlrfaqeumlsues teuml qeveriseuml qendrore dhe deputeteuml teuml Kuvendit kaneuml paraqitur rolin dhe peumlrgjegjeumlsiteuml e
institucioneve qeuml peumlrfaqeumlsojneuml kaneuml ndareuml kontaktet e tyre u kaneuml dheumlneuml atyre mundeumlsi peumlr teuml
ngritur ccedileumlshtje qeuml ishin specifike peumlr komunitetet e tyre dhe kaneuml treguar gatishmeumlri peumlr teuml krijuar
mekanizma teuml cilat do teuml peumlrmireumlsojneuml komunikimin dhe bashkeumlpunimin me peumlrfaqeumlsuesit e OShC-
ve qeuml punojneuml peumlr mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml minoriteteve
Takimi neuml mes teuml KKK-seuml dhe peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve teuml
komuniteteve minoritare kaneuml rezultuar teuml jeneuml teuml
suksesshme Peumlrfaqeumlsuesit e KKK-seuml kaneuml prezantuar rolin
dhe mandatin e KKK-seuml dhe u kaneuml ofruar mundeumlsineuml teuml
gjitha OShC-ve teuml interesuara nga minoritetet qeuml teuml aplikojneuml
peumlr akreditim nga Presidenti i Kosoveumls dhe teuml emeumlrojneuml
peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve teuml tyre neuml pozita teuml aneumltareumlve teuml
KKK-seuml Dhjeteuml (10) OShC janeuml teuml akredituara nga Presidenti i
Kosoveumls Si rezultat i keumlsaj dy (2) nga peseuml (5) aneumltareuml serbeuml teuml KKK-seuml janeuml aneumltareuml teuml Rrjetit teuml
OShC-ve serbe e cila eumlshteuml themeluar nga ECMI Kosova dy (2) peumlrfaqeumlsues teuml goraneumlve si dhe tre
(3) peumlrfaqeumlsues teuml romeumlve ashkalive dhe egjiptasve janeuml emeumlruar neuml pozita teuml aneumltareumlve teuml KKK-seuml
peumlr njeuml mandat prej dy (2) vjeteumlsh
Keumlto rezultate kaneuml treguar se neumlse iniciohen kontakte mes tyre teuml dyja paleumlt janeuml teuml gatsheumlm teuml
angazhohen neuml diskutime dhe teuml fillojneuml teuml formalizojneuml proceset e dialogut Neuml takimet trajnimet
Shtateuml (7) OShC teuml cilat janeuml
aneumltare teuml Rrjetit Goran dhe atij
Serb si dhe tri (3) OShC nga
komunitetet romeuml ashkali dhe
egjiptas janeuml akredituar nga
Zyra e Presidentit teuml Republikeumls
seuml Kosoveumls
Pag
e17
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dhe seancat e dialogut qeuml janeuml mbajtur peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve teuml komunitetit minoritare teuml
institucioneve lokale e qendrore dhe nga deputeteuml teuml Kuvendit eumlshteuml sugjeruar fuqimisht krijimi i njeuml
platforme ose forumi me synim ofrimin e mundeumlsive keumltyre peumlrfaqeumlsuesve qeuml meuml lehteuml teuml
shkeumlmbejneuml informata teuml ngreneuml ccedileumlshtje specifike peumlr komunitetet e tyre dhe teuml punojneuml
bashkeumlrisht neuml mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml minoriteteve
Bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe institucioneve lokale
Angazhimi me qeveriteuml komunale eumlshteuml gjithashtu kyccedil peumlr
rritjen e efektivitetit teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare
Shumeuml prej keumltyre OShC-ve neuml Kosoveuml janeuml organizata jo teuml
meumldha dhe punojneuml brenda zonave teuml kufizuara dhe
prandaj eumlshteuml me reumlndeumlsi qendrore peumlr to qeuml teuml krijojneuml
lidhje teuml forta me zyrtareumlt komunaleuml teuml zonave teuml tyre
Teuml gjitha Komunat obligohen me ligj qeuml teuml krijojneuml Komitetin
peumlr Komunitete ku peumlrfaqeumlsohen teuml gjitha komunitetet dhe
i cili eumlshteuml peumlrgjegjeumls peumlr shqyrtimin e respektimit nga ana e autoriteteve komunale teuml ligjeve neuml fuqi
dhe referimit ndaj teuml drejtave teuml komuniteteve22 Secila Komuneuml gjithashtu duhet teuml keteuml nga njeuml
Zeumlvendeumls-Kryesues teuml Kuvendit Komunal peumlrgjegjeumls peumlr komunitete dhe nga njeuml Neumlnkryetar teuml
Komuneumls peumlrgjegjeumls peumlr komunitete Megjithateuml duket se neuml nivelin komunal peumlrfaqeumlsuesit e OShC-
ve konsultohen edhe neuml baza ad hoc dhe se kjo ndodh meuml rralleuml se neuml nivelin qendror23 Neuml nivelin
lokal ashtu si edhe neuml ateuml qendror duhet teuml mbahen takime publike peumlr teuml informuar qytetareumlt mbi
vendimet e marra dhe peumlr teuml marreuml reagimet e tyre
Bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve teuml nivelit komunal gjithashtu peumlrballet me
veumlshtireumlsi pasi qeuml nuk ka njeuml sistem uniform peumlr bashkeumlpunim gjeuml qeuml bvn qeuml secila Komuneuml teuml krijojeuml
praktikat e veta24 Kjo eumlshteuml diccedilka qeuml duhet teuml adresohet si nga Qeveria e Kosoveumls ashtu edhe
donatoreumlt dhe pjeseumltareuml teuml shoqeumlriseuml civile neuml meumlnyreuml qeuml teuml sigurohet qeuml neuml teuml ardhmen teuml krijohet
njeuml sistem koherent
22
Ligji mbi veteumlqeverisjen lokale neni 51 Neuml dispozicion neuml httpwwwkuvendikosovesorgcommondocsligjet2008_03-L040_alpdf 23
TACSO Beyond Zero Institutional Arrangements for Cooperation with Civil Society (shq Peumlrtej zeros aranzhimet institucionale peumlr bashkeumlpunim me shoqeumlrineuml civile) gusht 2011 fq 19 24
TACSO Cooperation between Local-Self Governments and OSHCs in the Western Balkans and Turkey Progress Report since the Bečidi Conference February 2011 (shq Bashkeumlpunimi neuml mes teuml njeumlsive teuml veteumlqeverisjes lokale dhe OShC-ve neuml Ballkanin Pereumlndimor dhe neuml Turqi raport progresi nga Konferenca e Beccediliqit e shkurtit 2011) (2013) fq 27
Pag
e18
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Aktivitetet peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve komunale
Me qeumlllimin peumlr teuml trajtuar mungeseumln e bashkeumlpunimit dhe komunikimit neuml mes teuml OShC-ve nga
komunitetet minoritare dhe institucionet lokale ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml mbajtur disa
aktivitete peumlr teuml rritur ndeumlrveprimin dhe ndeumlrtuar besimin ndeumlrmjet zyrtareumlve komunaleuml dhe OShC-
ve nga komunitetet minoritare Keumlto peumlrfshijneuml puneumltori peumlr ndeumlrtimin e besimit nxjerrjen e
analizave teuml shkurtra teuml politikave mbi ccedileumlshtjet kyccedile lokale si dhe krijimin e strukturave teuml
formalizuara neumlpeumlr komuna peumlr diskutime me komunitetet minoritetare
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml organizuar gjithsej teteumlmbeumldhjeteuml (18) puneumltori qeuml kaneuml
mbuluar teuml gjitha komunat e Kosoveumls Mesatarisht ka pasur rreth 25 pjeseumlmarreumls peumlr ccedildo trajnim
peumlrfshireuml keumltu peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve dhe zyrtareuml komunaleuml Keumlto puneumltori kaneuml treguar se neuml
shumeuml komuna OShC-teuml nga komunitetet minoritare dhe zyrtareumlt komunaleuml janeuml treguar teuml gatsheumlm
peumlr bashkeumlpunim por strukturat dhe formalitetet e nevojshme peumlr marreumldheumlnie teuml suksesshme nuk
janeuml vendosur neuml meumlnyreuml koherente
Gatishmeumlria peumlr teuml bashkeumlpunuar
Secila komuneuml ka treguar gatishmeumlri peumlr teuml bashkeumlpunuar me peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civile nga
minoritetet por ka pasur shumeuml nivele teuml dallueshme ndeumlrmjet komunave neumlpeumlr Kosoveuml Peumlr
shembull neuml takimin neuml Graccedilaniceuml eumlshteuml ardhur neuml peumlrfundim se niveli i bashkeumlpunimit eumlshteuml rritur
vazhdimisht qeuml nga viti 2012 pasi qeuml peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civile dhe zyrtareumlt komunaleuml kaneuml
punuar seuml bashku peumlr teuml organizuar aktivitetet kulturore dhe argeumltuese gjateuml vereumls Organizimi i
aktiviteteve teuml tilla gjithashtu i ka dheumlneuml Komuneumls dhe OShC-ve qasje meuml teuml hapur dhe teuml
drejtpeumlrdrejteuml ndaj njeumlri-tjetrit gjeuml qeuml ka rritur besimin e tyre dhe fusheumlveprimin peumlr bashkeumlpunim
Neuml puneumltorineuml neuml Ranillug kaneuml marreuml pjeseuml shumeuml pak zyrtareuml komunaleuml kurse neuml Kameniceuml dhe
Novobeumlrdeuml kaneuml marreuml pjeseuml veteumlm peseuml (5) zyrtareuml nga teuml dyja Komunat neuml njeuml puneumltori ku kaneuml
marreuml pjeseuml mbi njeumlzet (20) persona Pjeseumlmarreumlsit neuml keumlteuml puneumltori kaneuml pranuar se nuk ka dialog
teuml mireuml neuml mes teuml OShC-ve dhe Komunave gjeuml qeuml i eumlshteuml atribuuar mundeumlsiseuml qeuml OShC-teuml kryesisht i
shohin Komunat neuml aspektin e mbeumlshtetjes financiare pra si donatoreuml e jo si partnereuml teuml cileumlt
punojneuml drejt arritjes seuml teuml njeumljtave objektiva Pjeseumlmarreumlsit kaneuml deklaruar se shpresojneuml se peumlrmes
puneumltorive teuml organizuara nga ECMI Kosova kjo ccedileumlshtje do teuml mund teuml fillojeuml teuml trajtohet dhe se ata
do teuml mund teuml fillojneuml teuml diskutojneuml peumlr njeuml lloj marreumldheumlnieje me fokus neuml nevojeumln e bashkeumlpunimit
neuml teuml gjitha fushat
Kuptimi i proceseve
Gjateuml keumltij procesi gjithashtu janeuml veumlneuml re nivele teuml dallueshme teuml teuml kuptuarit teuml ndeumlrveprimit neuml
mes teuml qeverive komunale dhe OShC-ve nga minoritetet me ccedilrsquorast Graccedilanica dhe Prizreni kaneuml
treguar nivelin meuml teuml larteuml Neuml dy keumlto komuna eumlshteuml ardhur neuml peumlrfundim se krahasuar me rajonet
Pag
e19
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e tjera ato kaneuml nivel arsyesheumlm teuml larteuml teuml bashkeumlpunimit neuml mes teuml komunave dhe OShC-ve nga
minoritetet ndoneumlse ka vend peumlr rritje teuml bashkeumlpunimit Peumlr teuml trajtuar keumlteuml ECMI Kosova seuml
bashku me partnereumlt e saj CSD dhe RrOGRAEK neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml peumlrkrahur zhvillimin
dhe zbatimin e planeve teuml avokimit peumlr OShC-teuml lokale nga komunitetet minoritare jashteuml qendrave
kryesore teuml shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml Ajo cfareuml ka veumlneuml neuml dukje edhe ECMI Kosova gjateuml keumltyre
aktiviteteve eumlshteuml niveli i dalluesheumlm i peumlrfshirjes nga njeuml komuneuml neuml tjetreumln dhe ndeumlrmjet grupeve
teuml ndryshme teuml komuniteteve minoritare Peumlr shembull gjateuml puneumltorive me komunitetin boshnjak
dhe ateuml goran neuml Prizren eumlshteuml theksuar se OShC-teuml neuml keumlteuml rajon mendojneuml se nuk shihen si
bashkeumlpuneumltoreuml neuml ndeumlrtimin e shoqeumlriseuml por neuml aspektin e lidhjeve politike qeuml mund teuml shihen si
konkurrenceuml
Peumlr teuml trajtuar keumlteuml mungeseuml teuml teuml kuptuarit teuml proceseve ECMI Kosova ka hartuar publikuar dhe
shpeumlrndareuml njeuml libeumlrth teuml titulluar Pjeseumlmarrja e shoqeumlriseuml civile neuml proceset e vendimmarrjes25 Ky
libeumlrth i ofron shoqeumlriseuml civile si njeuml e teumlreuml njeuml referenceuml teuml definitive teuml teuml drejtave qeuml kaneuml OShC-teuml
neuml bazeuml teuml ligjit dhe se si duhet teuml eceuml ndeumlrveprimi i tyre me qeverineuml neuml nivelin qendror dhe ateuml
lokal
Rezultatet e keumltyre aktiviteteve
Keumlto aktivitete janeuml treguar teuml suksesshme neuml aspektin e fillimit teuml ofrimit institucioneve lokale dhe
OShC-ve teuml njeuml struktureuml formale peumlr teuml rritur dialogun mes tyre Neuml meumlnyreuml dometheumlneumlse neuml teuml
gjitha komunat institucionet lokale dhe OShC-teuml janeuml treguar shumeuml teuml gatsheumlm peumlr teuml
bashkeumlpunuar dhe peumlr teuml formalizuar strukturat peumlr dialog Eumlshteuml gjithashtu premtuese se neuml keumlto
diskutime eumlshteuml adresuar ccedileumlshtja se OShC-teuml shihen si konkurrente ndaj institucioneve neuml vend qeuml
teuml shihen si institucione me teuml cileumlt duhet bashkeumlpunuar
25
Neuml dispozicion neuml httpwwwecmikosovoorgwp-contentPublicationsHand_book_and_manuals2013-04_ECMI_Kosovo_Guidebook_-_Civil_Society_Participation_in_Decision-Making_Processesalbpdf
Pag
e20
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
IV TRAJNIMET PEumlR NGRITJEN E KAPACITETEVE DHE AVOKIM PEumlR OSHC-TEuml
NGA KOMUNITETET MINORITARE
Peumlrmes hulumtimeve teuml gjera me OShC neuml teumlreuml Kosoveumln ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml
identifikuara se OShC-teuml neuml veccedilanti ato qeuml punojneuml peumlr komunitetet minoritare peumlrballen me
kapacitete teuml dobeumlta pra nuk mund teuml avokojneuml peumlr ccedileumlshtjet e tyre ose teuml marrin pjeseuml neuml meumlnyreuml
efektive neuml jeteumln publike Ndeumlr ccedileumlshtjet e tjera atyre shpesh u mungon teuml kuptuarit e ploteuml teuml
funksionimit teuml institucioneve teuml qeveriseuml dhe proceseve peumlrkateumlse e mekanizmave teuml
pjeseumlmarrjes26 Atyre gjithashtu shpesh u mungojneuml shkathteumlsiteuml e duhura neuml fusha teuml ndryshme si
avokimi lobimi dhe hulumtimet shkrimi e analiza ligjore27
Neumlpeumlrmjet njeuml qasje teuml ngritjes seuml kapaciteteve dhe mbeumlshtetjes seuml vazhdueshme dhe me objektiv teuml
qarteuml neuml keumlteuml aspekt ECMI Kosova dhe organizatat e saj partnere kaneuml synuar teuml ndeumlrtojneuml dhe
peumlrmireumlsojneuml afteumlsiteuml dhe kapacitetet e OShC-ve peumlr trsquou peumlrfshireuml neuml meumlnyreuml efektive neuml proceset e
politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes neuml nivelin lokal dhe ateuml qendror duke u bazuar neuml dhe zhvilluar
meuml tej efektivitetin e seancave teuml dialogut teuml diskutuara neuml kapitullin paraprak
Qeumlllimi i ECMI Kosoveumls dhe organizatave teuml saj partnere ishte forcimi i OShC-ve neuml meumlnyreuml teuml
teumlreumlsishme dhe trajtimi i kapaciteteve teuml OShC-ve peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml politikeuml-
beumlrje dhe vendimmarrje peumlr teuml siguruar qeuml ato teuml zhvillohen neuml meumlnyreuml teuml qeumlndrueshme ashtu qeuml
neuml teuml ardhmen teuml mund teuml veprojneuml neuml meumlnyreuml teuml pavarur dhe ateuml peumlrmes trajnimeve dhe
mbeumlshtetjes seuml vazhdueshme Si rrezultat i keumlsaj ECMI Kosova neuml kuadeumlr teuml dy projekteve lsquoFuqizimi i
shoqeumlriseuml civile peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml proceset e politikave dhe teuml vendimmarrjes
peumlrmes dialogut me institucionet qeveritarersquo i financuar nga BE-ja dhe i menaxhuar nga Zyra e
Bashkimit Europian neuml Kosoveuml dhe projektit lsquoPeumlrkrahja e qeverisjes efektive peumlr komunitetet
minoritare neuml Kosoveumlrsquo financuar nga Departamenti Federal Zviceran i Puneumlve teuml Jashtme (DFPJ) ka dizajnuar
njeuml program peumlrkraheumls gjitheumlpeumlrfshireumls peumlr organizata teuml shoqeumlriseuml civile (OSHC)
26
TACSO Beyond Zero Institutional Arrangements for Cooperation with Civil Society Society (shq Peumlrtej zeros
aranzhimet institucionale peumlr bashkeumlpunim me shoqeumlrineuml civile) gusht 2011 fq 21 KCSF ldquoNe dhe atardquo ndash pjeseumlmarrja e qytetareumlve neuml Kosoveuml tetor 2011 fq 28 27
TACSO Growing Together Civil Society Involvement in the Legislative Process ndash Good and Bad Practices Practices (shq Rritja e peumlrbashkeumlt peumlrfshira e shoqeumlriseuml civile neuml procesin ligjveumlnies ndash praktikat e mira dheuml teuml keumlqija) qershor 2011 qershor 2011 fq 21
Pag
e21
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Gjateuml njeuml periudhe 15-vjeccedilare (nga qershori 2013 deri neuml tetor 2014) OSHC-teuml dhe koalicionet e
OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml peumlrfituar nga njeuml program peumlrkraheumls gjitheumlpeumlrfshireumls i cili ka
kombinuar teorineuml dhe praktikeumln me fokus neuml keumlteuml teuml fundit
Ngritja e kapaciteteve
Pjeseumlmarreumlsve u janeuml ofruar trajnime teuml strukturuara
teuml orientuar praktikisht peumlr teuml ngritur kapacitetet dhe
ateumlsiteuml e tyre praktike peumlr teuml avokuar neuml meumlnyreuml
efektive peumlr interesat dhe teuml drejtat e tyre dhe jane
pajisur me certifikata pas peumlrfundimit me sukses teuml
programit
Trajnimi mbi shkathteumlsiteuml avokim dhe teuml drejtat
e minoriteteve nga qershori 2013 deri neuml tetor
2014 pjeseumlmarreumlsit kaneuml marreuml pjeseuml neuml njeuml
trajnim gjitheumlpeumlrfshireumls interaktiv dhe teuml peumlrshtatur sipas nevojave teuml tyre teuml peumlrbeumlreuml nga
peumlrafeumlrsisht 15 seanca
Viziteuml studimore neuml rajon neuml vitin 2014 pjeseumlmarreumlsit gjithashtu kaneuml marreuml pjeseuml njeuml viziteuml
studimore neuml FYROM neuml meumlnyreuml qeuml teuml promovojneuml bashkeumlpunimin rajonal teuml krijojneuml lidhje teuml
dobishme dhe teuml sigurojneuml njeuml shkeumlmbim konstruktiv teuml praktikave teuml mira dhe ekspertizeumls
teknike (know-how) neuml rajon
Zbatimi i aktiviteteve teuml avokimit
Paralelisht me programin e trajnimit OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml
zhvilluar dhe zbatuar Plane specifike Avokimi peumlr adresimin e ccedileumlshtjeve me interes peumlr ta me
mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj
Zhvillim i Planeve peumlr Avokim nga teuml gjitha OSHC-teuml konkurruese u eumlshteuml keumlrkuar qeuml teuml
prezantojneuml Propozimet peumlr Avokim me ide paraprake fillestare mbi aktivitetet e avokimit qeuml do
teuml ndeumlrmarrin peumlr teuml adresuar problemet apo ccedileumlshtje konkrete OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-
ve teuml peumlrzgjedhur janeuml peumlrkrahur neuml zhvillimin Planeve njeumlvjeccedilare teuml Avokimit teuml holleumlsisheumlm
dhe me objektiva teuml qarteuml duke zhvilluar meuml tej propozimet e tyre teuml paraqitura Keumlto Plane
Avokimi kaneuml peumlrfshireuml objektiva dhe aktivitete qeuml janeuml kryer me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls
dhe partnereumlve teuml projektit
Neumln-grante peumlr avokim OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml marreuml edhe
mbeumlshtetje financiar peumlr zbatimin e aktiviteteve teuml parapara neuml Planet e tyre peumlr Avokim (meuml seuml
shumti deri neuml 2000 Euro peumlr njeuml Plan Avokimi)
Mbeumlshtetje e vazhdueshme Peumlrveccedil keumlsaj OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur
kaneuml marreuml mbeumlshtetje teuml vazhdueshme peumlrfshireuml mbeumlshtetje teknike dhe ligjore ndihmeuml neuml
organizimin e aktiviteteve mediale (incizimi i nje video promoviese njeuml minuteumlsheuml peumlr secileumln
Pag
e22
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve ) lehteumlsim teuml dialogut me institucionet relevante qeveritare
dhe ndihmeuml me hulumtime dhe redaktimin e materialeve (psh fleteumlpalosjeve)
Keumlto aktivitete kaneuml synuar forcimin e kapaciteteve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare peumlr teuml
bashkeumlvepruar me qeverineuml dhe ushtruar ndikim mbi teuml si neuml nivelin komunal ashtu edhe ateuml
qendror peumlr teuml siguruar qeuml interesat e tyre teuml merren parasysh gjateuml proceseve teuml qeverisjes
Ngritja e kapaciteteve peumlr OShC-teuml nga komunitetet minoritare
Peumlr teuml adresuar ccedileumlshtjet e veumlna neuml pah meuml sipeumlr ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml dizajnuar njeuml
Program teuml Shkathteumlsive teuml Avokimit dhe teuml Drejta teuml Komuniteteve peumlr Organizatat e Shoqeumlriseuml
Civile neuml Kosoveuml i cili konsistonte neuml organizimin e peseumlmbeumldhjeteuml (15) seancave teuml trajnimit gjateuml
vitit 2013 dhe 2014 mbi ccedileumlshtjet e meumlposhtme
Pjeseumlmarrja e OShC-ve neuml Kosoveuml
Teuml drejtat e minoriteteve veumlshtrim i peumlrgjithsheumlm dhe konceptet kryesore
Legjislacioni dhe institucionet vendore neuml Kosoveuml neuml lidhje me OShC-teuml
Peumlrmbledhje e mekanizmave teuml kompensimit ndaj shkeljes seuml teuml drejtave mekanizmat e
drejtpeumlrdrejteuml (e drejta peumlr peticion e drejta peumlr iniciativa qytetare e drejta e referendumit
dhe e ankesave teuml qytetareumlve) + mekanizmat e teumlrthorteuml + mekanizmat e bazuar neuml ccedileumlshtje
(ZKGj MASHT-it dhe Komisioni teuml Pavarur Keumlshilli i Pavarur Mbikeumlqyreumls i Sheumlrbimit Civil teuml
Kosoveumls KPM)
Avokimi
Mediat dhe rrjetet sociale (si teuml plasohet mesazhi)
Zhvillimi i projekteve
Shkathteumlsiteuml e teuml shkruarit dhe prezantimit + rrjeteumlzimi
Mjete praktike peumlr mbajtjen e teuml dheumlnave dhe doreumlzimin e ankesave
Adresimi institucioneve dhe teuml kuptuarit e puneumls seuml tyre (KKK-seuml KDIK-seuml ZCcedilK-seuml)
Keumlto trajnime janeuml organizuar neuml bashkeumlpunim
me projektin ldquoMbeumlshtetje qeverisjes efektive peumlr
komunitetet minoritare neuml Kosoveumlrdquo teuml financuar
nga Departamenti Federal Zviceran i Puneumlve teuml
Jashtme (DFPJ) Trajnimet kaneuml sjelleuml seuml bashku
aneumltareuml teuml OShC-ve nga komunitetet e ndryshme
minoritare neuml teumlreuml Kosoveumln duke u dheumlneuml atyre
mundeumlsineuml peumlr teuml ndareuml peumlrvojat e tyre dhe
diskutuar sfidat me teuml cilat peumlrballen neuml
komunikimin me institucionet peumlrkateumlse lokale e
qendrore peumlr teuml ngritur ccedileumlshtjet qeuml lidhen me
komunitetet minoritare dhe janeuml mbajtur nga eksperteuml teuml nivelit teuml larteuml teuml ccedileumlshtjeve teuml zgjedhura
nga Kosova dhe rajoni OShC-teuml dhe koalicionet e OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur kaneuml qeneuml grupet
Pag
e23
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
kryesore teuml synuara megjithateuml OShC-teuml e peumlrfshira neuml Bazeumln e teuml dheumlnave teuml OShC-ve gjithashtu
janeuml ftuar qeuml teuml marrin pjeseuml neuml trajnime
Pjeseumlmarreumlsit i kaneuml vlereumlsuar teuml gjitha keumlto trajnime si
shumeuml teuml dobishme dhe kaneuml vneuml neuml dukje se ato ishin
mundeumlsi e madhe qeuml teuml nxirrnin neuml pah ccedileumlshtjet kryesore
dhe problemet qeuml lidhen me komunitetet e tyre dhe u kaneuml
ndihmuar teuml identifikojneuml kanale peumlr teuml trajtuar keumlto
ccedileumlshtje Neuml keumlto takime janeuml adresuar njeuml varg ccedileumlshtjesh teuml
shumeumlllojshme si mundeumlsiteuml socio-ekonomike peumlr
komunitetet minoritare peumlrdorimi i gjuheumlve segregacioni
neuml arsim veccedilaneumlrisht neuml Shkolleumln lsquoMustafa Bakijarsquo neuml
Gjakoveuml liria e leumlvizjes veccedilaneumlrisht neuml lidhje me Lagjen e
Boshnjakeumlve dhe Mitroviceumln e Veriut teuml drejtat e grave dhe
barazia gjinore marreumldheumlniet me qeverineuml dhe strategjiteuml
peumlr pjeseumlmarrjen meuml teuml gjereuml teuml shoqeumlriseuml civile Si pjeseuml e
programit teuml peumlrkrahjes OShC-teuml dhe koalicionet e OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur kaneuml incizuar dhe
transmetuar video promovuese me qeumlllim promovimin e organizatave teuml tyre mandatit teuml tyre dhe
puneumln qeuml ato beumljneuml peumlr teuml mbrojtur dhe promovuar teuml drejtat e komuniteteve Video promovuese teuml
organizatave BRIGA PIRAMIDA CDKD-SP ICEC CZRC-OPA dhe OSG janeuml postuar neuml kanalin e ECMI
Kosoveumls dhe neuml ueb-faqen e saj dhe faqen e saj neuml Facebook si dhe neuml ueb-faqen e CSD-seuml dhe
RrOGRAEK-ut
Viziteuml studimore peumlr OShC teuml peumlrzgjedhura nga komunitetet
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj gjithashtu kaneuml
organizuar njeuml viziteuml studimore neuml ish-Republikeumln
Jugosllave teuml Maqedoniseuml (IRJM) peumlr peumlrfaqeumlsues
teuml zgjedhur teuml OShC-ve nga minoritetet Kjo viziteuml
eumlshteuml zhvilluar neuml tremujorin e fundit teuml projektit
dhe ishte e hapur peumlr teuml gjitha OShC-teuml e
regjistruara neuml bazeumln e teuml dheumlnave
Peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova u eumlshteuml dheumlneuml
mundeumlsia peumlr dialog me homologeumlt e tyre nga
IRJM neuml ccedileumlshtje teuml tilla si arsimimi i komuniteteve
minoritare zbatimi i legjislacionit peumlr gjuheumlt dhe
puneumlsimi neuml institucionet publike dhe neuml ndeumlrmarrjet publike Peumlr meuml tepeumlr ECMI Kosova dhe
partnereumlt e saj u kaneuml mundeumlsuar peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova qeuml teuml zhvillojneuml takime me Komisionin
e Kuvendit peumlr Marreumldheumlnie Ndeumlretnike dhe Sekretariatin Shteteumlror peumlr Zbatimin e Marreumlveshjes
Kornizeuml teuml Ohrit Me keumlteuml atyre iu dhaneuml meuml tepeumlr njohuri mbi meumlnyreumln se si IRJM mbron teuml drejtat e
Njeuml tregim u suksessheumlm qeuml ia
vlen teuml peumlrmendet eumlshteuml ai peumlrmes
Programit teuml Trajnimit peumlr Avokim
ku OShC-teuml nga komuniteti
boshnjak kaneuml mundur teuml
avokojneuml me sukses neuml Prizren
duke arritur qeuml neuml Komisionin
Komunal peumlr Komunitete teuml
peumlrfaqeumlsohen teuml gjitha
komunitetet ashtu siccedil keumlrkohet
me ligj por nuk kishte ndodhur meuml
hereumlt
Pag
e24
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
minoriteteve dhe ccedilfareuml meumlsimesh mund teuml nxjerreuml Kosova nga
ajo Ata u kaneuml beumlreuml pyetje si psh rreth asaj neumlse puna me
minoritetet neuml IRJM fokusohet veteumlm neuml minoritetin shqiptar
apo neumlse punohet edhe me komunitete teuml tjera
Zhvillimi dhe zbatimi i fushatave teuml avokimit
Njeuml nga ccedileumlshtjet qendrore qeuml mund teuml shihet nga mungesa neuml strukturat e shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml
eumlshteuml se OShC-teuml nga komunitetit minoritare nuk janeuml efektive kur eumlshteuml fjala peumlr evokim peumlr
ndryshime Neuml kuadeumlr teuml projektit ishte publikuar njeuml shpallje e hapur peumlr aplikime me ccedilrsquorast janeuml
shpeumlrndareuml rreth 500 fleteumlpalosje neuml shqip serbisht dhe anglisht teuml titulluara ldquoSi teuml aplikonirdquo Pas
keumlsaj ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj formuan njeuml Bord teuml pavarur Peumlrzgjedheumls peumlr teuml shqyrtuar teuml
gjitheuml aplikacionet nga OShC-teuml e komuniteteve minoritare bazuar neuml kriteret e peumlrcaktuara
Propozimet e doreumlzuara janeuml vlereumlsuar neuml bazeuml teuml cileumlsiseuml seuml ideve dhe peumlrfshirjes me bazeumln fokusit
teuml qarteuml dhe njeuml metode teuml qarteuml teuml peumlrfaqeumlsimit teuml komuniteteve minoritare Bordi Peumlrzgjedheumls neuml
meumlnyreuml specifike peumlrzgjodhi OShC me bazeuml neuml komunitet teuml cilat nuk kaneuml seliteuml neuml qytete e as kaneuml
lidhje teuml ngushta me donatoreuml Si pjeseuml e keumlsaj u peumlrzgjodheumln gjashteuml (6) OShC nga teuml cilat kateumlr (4)
ishin OShC neuml vete ndeumlrsa dy (2) ishin koalicionet teuml peumlrbeumlra nga dy (2) OShC secili teuml cileumlt kishin
vendosur teuml avokonin seuml bashku peumlr njeuml ccedileumlshtje Ccedileumlshtjet e zgjedhura nga ana e OShC-ve dhe
koalicioneve teuml OShC-ve teuml cileumlt ishin peumlrzgjedhur janeuml prezantuar neuml gjashteuml (6) Fushata teuml Avokimit
Pas peumlrzgjedhjes se kateumlr (4) OShC-ve dhe dy (2) koalicioneve teuml OShC-ve dhe zhvillimit teuml Fushatave
teuml Avokimit ECMI Kosova CSD dhe RROGRAEK gjateuml vitit 2013 dhe 2014 kaneuml zhvilluar njeuml Program
Trajnimit dhe Avokimi teuml peumlrshtatur me objektiv teuml qarteuml dhe teuml bazuar neuml rezultate i cili
konsistonte neuml peseumlmbeumldhjeteuml seanca (15) trajnimi ku kaneuml marreuml pjeseuml si trajnues peumlrfaqeumlsues teuml
shoqeumlriseuml civile nga vendet e tjera teuml rajonit teuml Ballkanit Si pjeseuml e programit teuml ECMI Kosoveumls
OShC-ve dhe koalicioneve teuml OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur u eumlshteuml ofruar mbeumlshtetje teknike dhe
ligjore peumlr zbatimin e fushatave teuml advokimit ndihmeuml neuml organizimin e aktiviteteve mediale (6
videove promovuese peumlr OShC-teuml dhe koalicionet e peumlrzgjedhur) lehteumlsimin e dialogut me
institucionet relevante qeveritare dhe ndihmeuml neuml hulumtime dhe redaktimin e materialeve si dhe
nga njeuml neumln-grant me vlereuml prej euro2000 peumlr secileumln OShC dhe koalicion teuml peumlrzgjedhur peumlr zbatimin e
Fushatave teuml Avokimit
OShC-teuml nga Kosova kaneuml
shkeumlmbyer kontaktet dhe
kaneuml bashkeumlvepruar
fuqisheumlm me
institucionet e IRJM-seuml
me potencial peumlr
bashkeumlpunim neuml teuml
ardhmen
Pag
e25
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
BRIGA
Peumlrfaqeumlson komunitetin serb neuml Gorazhdec neuml rajonin e Pejeumls
Aktivitetet
Trajnime teuml peumlrgjithshme peumlr evokim veccedilaneumlrisht peumlr gra
Rritja e pjeseumlmarrjes seuml grave neuml proceset vendimmarreumlse neuml nivelin komunal
Mungesa e publikimit teuml vendeve teuml lira teuml puneumls neuml gjuheumln serbe
PIRAMIDA
Peumlrfaqeumlson komunitetin egjiptas neuml rajonin
e Pejeumls dhe ateuml teuml Istogut
Aktivitetet
Trajtimi i braktisjes seuml shkolleumls nga
nxeumlneumlsit egjiptas neuml shkolleumln fillore dhe
teuml mesme
Rritja e edukimit mbi ccedileumlshtjet e
sheumlndetit
Ngritja e veteumldijes rreth puneumlsimit
duke synuar veccedilaneumlrisht grateuml
Qendra peumlr Integrimin e Komuniteteve Minoritare (ICECQEKM)
Peumlrfaqeumlson komunitetin boshnjak serb turk dhe ateuml rom neuml rajonin e Prizrenit
Aktivitetet
Komisioni Komunal peumlr Komunitete
duhet teuml peumlrfshijeuml komunitetin ashkali
egjiptas dhe ateuml goran
Peumlrdorimi publik nga ana e Komuneumls i
teuml gjitha gjuheumlve zyrtare
Beumlrja e boshnjakishtes gjuheuml zyrtare neuml
nivel komunal
Omladinski Savez Gore ndash OSG (shq
Keumlshilli Rinor i Goreumls ndash KRG)
Peumlrfaqeumlson komunitetin minoritar goran neuml
rajonin e Goreumls
Aktivitetet
Peumlrfaqeumlsimi i barabarteuml i teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim
Shtypja e materialeve edukative
relevante peumlr keumlteuml ccedileumlshtje
Koalicioni CDKD dhe Slobodna Produkcija (shq Produksioni i Lireuml)
Dy OShC teuml cilat peumlrfaqeumlsojneuml serbeumlt romeumlt boshnjakeumlt dhe malaziasit dhe teuml cilat punojneuml neuml rajonin e Gjilanit teuml Kameniceumls dhe ateuml teuml Novobeumlrdeumls
Aktivitetet
Zbatimi i Ligjit peumlr Qasje neuml Dokumente Publike
Shfryteumlzimi proporcional i objekteve sportive dhe kulturore
Ndarja proporcionale e buxhetit
Koalicioni CZRZ dhe OPA
Dy OShC nga komuniteti serb teuml cilat punojneuml neuml pjeseumln jugore teuml Kosoveumls kryesisht neuml Partesh dhe Kllokot
Aktivitetet
Avokim neuml Ministrineuml e Bujqeumlsiseuml Ministrineuml e Riniseuml dhe Sportit dhe neuml Ministrineuml e Mjedisit peumlr mbeumlshtetje neuml Partesh
Ulja e papuneumlsiseuml neuml keumlto rajone
Pag
e26
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rezultatet nga planet e avokimit
OShC-teuml e angazhuara me keumlto Planeve teuml Avokimit kaneuml arritur njeuml numeumlr suksesesh teuml dukshme si
rezultat i aktiviteteve teuml ndeumlrmarra neuml kuadeumlr teuml keumltyre propozimeve
ICECQEKM Ka evokuar me sukses te Komuna e Prizrenit peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha komunitetet teuml
peumlrfaqeumlsohen neuml Komisionin Komunal peumlr Komunitete peumlrfshireuml komunitetin goran ateuml rom ashkali
dhe egjiptas Ata gjithashtu i kaneuml beumlreuml presion Komuneumls peumlr teuml drejteumln e barabarteuml peumlr trsquou arsimuar
neuml gjuheumln boshnjake peumlrfshireuml edhe organizimin e tryezave teuml rrumbullakeumlta rreth keumlsaj ccedileumlshtjeje
gjeuml qeuml kishte sukses deri diku ndoneumlse ka ende shumeuml progres peumlr trsquou beumlreuml neuml meumlnyreuml qeuml komuna
trsquou peumlrmbahet obligimeve teuml saj ligjore E fundit ata kaneuml mbajtur disa tryeza teuml rrumbullakeumlta peumlr
ccedileumlshtjen e respektimit teuml kuoteumls prej 10 teuml puneumlsimit teuml komuniteteve neuml institucionet publike
Komuna eumlshteuml treguar e hapur neuml keumlto takime dhe ICECQEKM do teuml vazhdojeuml teuml avokojeuml peumlr keumlto
ccedileumlshtje peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml kaneuml krijuar neuml keumlto institucione
OSGKRG Pjesa meuml e madhe e puneumls seuml
OSGKRG ishte pjeseuml e Rrjetit teuml Goraneumlve teuml
themeluar si pjeseuml e keumltij projekti Ata kaneuml
organizuar disa tryeza teuml rrumbullakeumlta mbi
ccedileumlshtjet e peumlrfaqeumlsimit teuml barabarteuml teuml teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim publik dhe kaneuml
krijuar lidhje teuml mira me Komuneumln gjeuml qeuml do teuml
shfryteumlzohet peumlr teuml zhvilluar avokim gjateuml muajve
teuml ardhsheumlm
PIRAMIDA Neuml Pejeuml PIRAMIDA eumlshteuml treguar e suksesshme neuml puneumln e saj me Komuneumln neuml trajtimin
e ccedileumlshtjes seuml braktisjes seuml shkolleumls nga pjeseumltareumlt e komuniteteve minoritare Ata kaneuml punuar me
zyrtareumlt komunaleuml peumlr teuml avokuar peumlr
identifikimin e feumlmijeumlve jashteuml shkollave dhe
trajtimin e ccedileumlshtjeve teuml ri-integrimit Megjithateuml
marreuml parasysh trendin e fundit teuml emigrimit teuml
pjeseumltareumlve teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe
egjiptas ata po peumlrballen prapeuml me ccedileumlshtje teuml
integrimit teuml cilat duhet teuml adresohen nga
Komuna28 PIRAMIDA gjithashtu ka qeneuml e
suksesshme neuml qeumlllimin e saj peumlr teuml rritur
arsimimin e grave qeuml u peumlrkasin komuniteteve
minoritare veccedilaneumlrisht neuml lidhje me ccedileumlshtjet e sheumlndetit pasi qeuml kaneuml organizuar disa tryeza teuml
rrumbullakeumlta dhe trajnime mbi keumlteuml ccedileumlshtje si dhe ka filluar teuml bashkeumlpunojeuml me komunitetin lokal
28
Peumlr me tepeumlr informata mbi keumlteuml temeuml ju lutemi shihni Buletinin Informues teuml ECMI Kosoveumls rreth keumlsaj teme me titullin Sfidat neuml procesin e integrimit neuml Kosoveuml migrimi neuml rritje e romeumlve ashkalive dhe egjiptasve Neuml dispozicion neuml httpwwwecmikosovoorgp=5847
Pag
e27
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
neuml keumlto zona rreth keumltyre ccedileumlshtjeve dhe trsquou japeuml atyre meuml shumeuml informata mbi ccedileumlshtje teuml tilla si
sheumlndeti riprodhues dhe ccedileumlshtjet e sheumlndetit teuml feumlmijeumlve
Koalicioni CRDZ-OPA Ky koalicion eumlshteuml treguar i suksessheumlm neuml vendosjen e kontakteve brenda
Ministrive relevante peumlr trsquou marreuml me avokim Megjithateuml ndoneumlse nuk eumlshteuml marreuml ndonjeuml vendim
peumlrfundimtar nga keumlto ministri ata janeuml angazhuar me keumlteuml ccedileumlshtje dhe janeuml neuml procesin e
formulimit teuml planeve peumlr teuml trajtuar problemet e ngritura nga CRDZ-OPA Ata gjithashtu kaneuml arritur
teuml vendosin kontakte teuml mira me peumlrfaqeumlsuesit e Komuneumls seuml Parteshit peumlrgjegjeumls peumlr bujqeumlsi rini e
mjedis Seuml bashku me Komuneumln ata kaneuml ndeumlrmarreuml aktivitete neuml Partesh Budrigeuml e Poshtme dhe
Pasjan me fokus neuml ccedileumlshtjet e riniseuml dhe kultureumls Seuml fundmi kaneuml filluar organizimin e njeuml unioni
fermereumlsh i cili do teuml peumlrfaqeumlsojeuml njeuml pjeseuml teuml madhe teuml fermereumlve teuml Parteshit
BRIGA Gjateuml zbatimit teuml Planit teuml Avokimit kjo
OShC ka mbajtur njeuml seumlreuml trajnimesh peumlr grateuml
nga komuniteti serb mbi metodat meuml teuml mira
peumlr puneumlsim peumlrfshireuml shqyrtimin e
aplikacioneve dhe procedurat pasuese Peumlr meuml
tepeumlr ata janeuml takuar me autoritetet
peumlrkateumlse peumlr teuml shprehur shqeteumlsimin e tyre
se shpalljet zakonisht nuk dalin neuml serbisht
dhe institucionet peumlrgjegjeumlse peumlr keumlteuml kaneuml
reumlneuml dakord qeuml teuml adresojneuml keumlteuml ccedileumlshtje dhe
teuml beumljneuml meuml teuml mireumln peumlr teuml siguruar qeuml neuml teuml ardhmen shpalljet peumlr vende teuml lira teuml puneumls teuml
shpeumlrndahen peumlrmes kanaleve neuml gjuheumln serbe
Koalicioni CDKD-SP Ky koalicion ka mbajtur takime teuml shumta me autoritetet peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi
qendrore neuml kuadeumlr teuml planeve teuml tyre teuml avokimit por vonesa neuml krijimin e njeuml qeverie komunale neuml
Kameniceuml ka penguar qeuml keumlto takime teuml jeneuml
efektive Megjithateuml ka pasur ndeumlrveprim teuml
mireuml neuml ccedileumlshtjen e qasjes seuml barabarteuml neuml
objektet sportive dhe kjo eumlshteuml ccedileumlshtje qeuml do teuml
peumlrcillet edhe meuml tej Lidhur me ccedileumlshtjen e
qasjes neuml dokumente publike ky koalicion
gjithashtu ka zhvilluar disa takime dhe ka
avokuar rregullisht peumlr qasje teuml barabarteuml dhe
teuml lehteuml dhe kjo ka beumlreuml qeuml Komuna teuml beumljeuml ca
leumlvizje dhe suksese nga ana e Komuneumls e cila
eumlshteuml beumlreuml meuml e hapur neuml ofrimin e sheumlrbimeve
teuml peumlrkthimit dhe qasjes seuml hapur neuml teuml gjitha dokumentet Ata gjithashtu kaneuml monitoruar
shpeumlrndarjen e investimeve kapitale neuml komuneuml por nuk kaneuml mundur teuml marrin peumlrgjigje definitive
rreth asaj se sa eumlshteuml shpenzuar peumlr secilin komunitet Megjithateuml duke ngritur ccedileumlshtjen e
Pag
e28
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
monitorimit teuml keumlsaj Koalicioni CDKD-PS i ka beumlreuml presion komuneumls qeuml trsquoi beumljeuml publike keumlto holleumlsi
dhe teuml jeteuml meuml e hapur
Pag
e29
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
V KRIJIMI I RRJETEVE NDEumlRETNIKE TEuml OSHC-VE NGA MINORITETET
Shoqeumlria civile neuml Kosoveuml eumlshteuml e fragmentuar neuml maseuml teuml madhe ajo jo veteumlm qeuml shpesh eumlshteuml e
ndareuml neuml vija etnike por shpesh ka mungeseuml teuml komunikimit dhe bashkeumlpunimit ndeumlrmjet
Organizatave teuml Shoqeumlriseuml Civile (OShC-ve) brenda teuml njeumljtit komunitet Marreuml parasysh nevojat e
veccedilanta dhe fragmentimin e brendsheumlm teuml shumiceumls seuml komuniteteve minoritare neuml Kosoveuml ECMI
Kosova dhe organizatat e saj partnere neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml synuar teuml nxisin komunikimin
dhe bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml veccedilanta etnike dhe mes tyre me
qeumlllimin peumlrfundimtar qeuml trsquou mundeumlsojneuml atyre teuml avokojneuml peumlr nevojat dhe interesat e tyre teuml
veccedilanta duke qeneuml neuml teuml njeumljteumln koheuml teuml bashkuara dhe me njeuml zeuml
Peumlrmes puneumls seuml gjereuml neuml terren teuml kryer nga ECMI Kosova komunitetet kaneuml shprehur deumlshireumln e
tyre peumlr teuml zhvilluar kanale peumlr dialog dhe mjete peumlr teuml organizuar meuml mireuml aktivitetet e tyre
Komunitetet kaneuml theksuar nevojeumln peumlr peumlrmireumlsimin e politikave si dhe peumlr rritjen e peumlrkushtimit
dhe programeve teuml Institucioneve teuml Qeveriseuml teuml Republikeumls seuml
Kosoveumls neuml lidhje me integrimin e komuniteteve jo-shumiceuml neuml
Kosoveuml dhe peumlr teuml siguruar respektimin e ploteuml teuml teuml drejtave teuml
komuniteteve jo-shumiceuml neuml vend Keumlshtu meuml 2014 ka filluar njeuml
nismeuml pilot me qeumlllim inicimin e procesit teuml dialogut ndeumlretnik mes
OShC-ve neumlpeumlrmjet krijimit teuml rrjeteve teuml OShC-ve brenda teuml njeumljtave
komunitete etnike respektivisht komunitetit serb dhe atij goran
ndeumlrsa marreuml parasysh kontekstin veccediloriteuml dhe peumlrvojat e
dallueshme teuml Kosoveumls si dhe praktikat e mira nga vendet e tjera teuml
Ballkanit Pereumlndimor Kjo nismeuml eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme
pasi qeuml peumlrfaqeumlsimi nga partiteuml politike brenda keumltyre komuniteteve eumlshteuml shumeuml i polarizuar dhe
shpesh karakterizohet nga sjellje antagoniste e armiqeumlsore Krijimi i keumltyre rrjeteve ka peumlr aspirateuml
krijimin e njeuml mjedisi qeuml nxit dialogun dhe hap njeuml formeuml teuml drejtpeumlrdrejteuml teuml komunikimit brenda
rrjeteve
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom) Ky rajon shtrihet neuml pjeseumln jugore
dhe juglindore teuml Kosoveumls dhe peumlrgjitheumlsisht eumlshteuml karakterizuar nga marreumldheumlnie teuml qeumlndrueshme
ndeumlretnike Megjithateuml pjeseumltareumlt e komunitetit serb qeuml jetojneuml neuml keumlteuml zoneuml ballafaqohen me
probleme teuml ngjashme me pjeseumltareuml teuml keumltij komuniteti qeuml jetojneuml gjetkeuml neuml vend veccedilaneumlrisht teuml
rinjteuml Krijimi i njeuml rrjeti nxit njeuml lidhje ndeumlrmjet OShC-ve teuml ndryshme nga ky rajon dhe avokim meuml teuml
mireuml te strukturat peumlrkateumlse teuml qeverisjes lokale Pasi qeuml shumeuml prej keumltyre komunave janeuml krijuar
rishtas peumlrmes procesit teuml decentralizimit rrjeti eumlshteuml thelbeumlsor peumlr teuml siguruar njeuml kanal teuml sigurt
peumlr teuml punuar seuml bashku Peumlr meuml tepeumlr shumeuml banoreuml serbeuml nga kjo zoneuml mendojneuml se janeuml teuml neumln-
peumlrfaqeumlsuar neuml krahasim me rajonet e tjera neuml Kosoveuml gjeuml qeuml tregon domosdoshmeumlrineuml e rrjetit neuml
meumlnyreuml qeuml zeumlri i tyre teuml deumlgjohet neuml nivelin qendror dhe tek peumlrfaqeumlsuesit brenda komunitetit serb
qeuml veprojneuml neuml Anamoroveuml
Trendi neuml rritje e super i
shtimit teuml numrit teuml
rrjeteve ka filluar teuml keteuml
ndikim pozitiv tek teuml
gjitha komunitetet neuml
Kosoveuml duke rritur keumlshtu
mundeumlsineuml e tyre peumlr teuml
ndikuar dhe avokuar peumlr
ndryshime
Pag
e30
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom) eumlshteuml struktura e pareuml e
tilleuml qeuml sjelleuml seuml bashku teuml gjitha OShC-teuml nga komuniteti goran Marreuml parasysh se komuniteti goran
eumlshteuml njeumlri nga komunitetet meuml teuml margjinalizuar minoritare neuml Kosoveuml kjo peumlrbeumln njeuml zhvillim kyccedil
peumlr sa i peumlrket afteumlsiseuml seuml tyre peumlr teuml lobuar dhe avokuar peumlr ccedileumlshtjet e tyre
Rrjeti i komuniteti serb dhe ai i komunitetit goran janeuml duke kaluar neuml procesin e regjistrimit Ato
synojneuml teuml punojneuml seuml bashku neuml mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml njeriut teuml komuniteteve
teuml tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml Qeumlllimet e Rrjeteve peumlrfshijneuml
Identifikimin e problemeve me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Avokim lidhur me problemet me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Ngritjen e veteumldijes seuml institucioneve neuml lidhje me problemet serioze qeuml ndikojneuml neuml
mireumlqenien e komuniteteve peumlrkateumlse
Nxjerrjen e deklaratave teuml peumlrbashkeumlta publike neuml media rreth ccedileumlshtjeve me interes peumlr
komunitetet peumlrkateumlse
Ngritjen e problemeve teuml ndryshme me teuml cilat peumlrballen komunitetet peumlrkateumlse te
institucionet relevante qendrore dhe lokale
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit serb trembeumldhjeteuml (13) OShC janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
tij Ato punojneuml neuml komunat e fshatrat Kameniceuml Shilloveuml Gjilan Partesh Novobeumlrdeuml dhe Kllokot
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit goran marreumlveshjen Platformeuml peumlr trsquoiu bashkuar Rrjetit e kaneuml
neumlnshkruar shtateuml (7) OShC dhe teuml gjitheuml punojneuml neuml Prizren dhe Dragash
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom)
Neuml kuadeumlr teuml komunitetit goran ka pasur disa OShC me seli neuml rajonin e Prizrenit teuml cilat kaneuml
treguar interesim aktiv neuml promovimin e ccedileumlshtjeve teuml teuml drejtave teuml njeriut teuml komunitetit teuml tyre
dhe teuml cilat kaneuml njohur nevojeumln e njeuml rrjeti teuml organizatave peumlr teuml ndihmuar neuml ngritjen e
problemeve me teuml cilat peumlrballen goraneumlt teuml cilat
ishte e veumlshtireuml teuml ngriheshin meuml pareuml neuml nivel teuml
Kosoveumls Prandaj ata kaneuml njohur nevojeumln peumlr
njeuml rrjet peumlr teuml promovuar keumlto pasi meuml hereumlt
ka pasur bashkeumlpunim shumeuml teuml kufizuar neuml mes
teuml OShC-ve teuml komunitetit goran gjeuml qeuml ka
kufizuar ndikimin e tyre Janeuml dhjeteuml (10) OShC
teuml cilat janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
Platformeumls e teuml cilat punojneuml neuml rajonin e
Dragashit
Keumlto rrjete kaneuml punuar neuml ccedileumlshtje tematike teuml
cilat i kaneuml veumlneuml neuml theks si ccedileumlshtje qeuml ndikojneuml neuml komunitetet e tyre neuml teumlreuml Kosoveumln Komuniteti
goran ka veumlneuml neuml pah tri ccedileumlshtje problemet e kthimit teuml nxeumlneumlsve neuml shkolla propozimin peumlr
decentralizim qeuml do teuml shpinte neuml krijimin e njeuml komune me shumiceuml gorane dhe problemet e
puneumlsimit dhe mundeumlsive ekonomike peumlr goraneumlt Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova
Pag
e31
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dhe organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur rrjetin e
komunitetit goran neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve dhe kryerjen
e njeuml hulumtimi Pjeseuml e keumltij hulumtimi kaneuml qeneuml rreth 300
peumlrfaqeumlsues goraneuml teuml cileumlt kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas
nxjerrjes seuml rezultateve janeuml hartuar tri (3) analiza teuml shkurtra teuml
politikave teuml cilat gjithashtu janeuml publikuar neuml ueb-faqen e ECMI
Kosoveumls teuml CSD-seuml teuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml keumltij
projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml
veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml
punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr
ccedileumlshtjet e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet
kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml
Kosoveuml
Reagimi i shpejteuml nga Gjilani dhe disa komuna teuml tjera ndaj ccedileumlshtjeve teuml ngritura neuml analizat e
shkurtra teuml politikave veccedilaneumlrisht rreth analizeumls seuml fokusuar neuml rini dhe kultureuml ka treguar se
publikimi i materialeve teuml tilla mund ta beumljeuml Komuneumln teuml aktivizohet neuml trajtimin e ccedileumlshtjeve qeuml janeuml
me reumlndeumlsi qendrore peumlr komunitetet minoritare
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Goran
(httpwwwgoranicommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom)
Pjeseumltareumlt e komunitetit serb gjithashtu kaneuml veumlneuml
neuml pah ccedileumlshtjen e puneumlsimit dhe mundeumlsive
ekonomike si dhe ccedileumlshtjet e transparenceumls dhe
llogaridheumlnies seuml pushtetit lokal dhe aktivitetet
rinore neuml dispozicion peumlr pjeseumltareumlt e komunitetit
serb Teuml tri (3) analizat e shkurtra teuml politikave
gjenden online neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls ateuml
teuml keumltij projekti dhe neuml ueb-faqen e Rrjetit teuml
Komunitetit Serb neuml anglisht dhe serbisht
Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova dhe
organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur Rrjetin e Komunitetit serb neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve
dhe kryerjen e njeuml hulumtimi Neuml keumlteuml hulumtim janeuml peumlrfshireuml 600 pjeseumltareuml teuml komunitetit serb teuml
cileumlt e kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas nxjerrjes seuml rezultateve tre (3) analiza teuml shkurtra teuml politikave
janeuml hartuar dhe publikuar neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls teuml CSD-seuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml
keumltij projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-
ve brenda komuniteteve teuml punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr ccedileumlshtjet
Rrjeti Goran ka arritur teuml
integrohet me sukses neuml
komunitetin e shoqeumlriseuml civile
neuml Kosoveuml Me mbeumlshtetjen
nga ECMI ata kaneuml krijuar
lidhje me donatoreuml kaneuml
fituar fonde e donacione si
dhe kaneuml peumlrmireumlsuar
shkathteumlsiteuml e tyre peumlr
hulumtime dhe avokim
Pag
e32
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje
me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml Kosoveuml
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Serb
(httpwwwserbcommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Pag
e33
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
VI REKOMANDIME DHE PEumlRFUNDIME
Neuml fund teuml keumltij raporti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml prezantojneuml peumlrfundimet dhe
rekomandimet teuml e dala nga zbatimi i keumltij projekti gjateuml dy viteve teuml fundit Keumlto rekomandime
bazohen si neuml qeumlllimet fillestare teuml projektit ashtu edhe neuml peumlrvojat gjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml tij
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml paraqesin rekomandimet e meumlposhtme si OShC-ve teuml
komuniteteve minoritare ashtu edhe qeveriseuml qendrore dhe atyre lokale me qeumlllimin qeuml teuml
vazhdohet me shtimin e dialogut teuml komuniteteve minoritare me institucionet qeveritare
Dialogu i strukturuar neuml mes teuml OShC-ve teuml minoriteteve dhe qeveriseuml
Ky projekt ka filluar me qeumlllim teuml vendosjes seuml njeuml dialogu meuml teuml strukturuar neuml mes teuml zyrtareumlve teuml
nivelit qendror dhe atij komunal dhe peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare ECMI
Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml identifikuar ose mungeseumln e marreumldheumlnieve pasi qeuml OShC-teuml shihen
si antagoniste ose ka marreumldheumlnie paternaliste neuml teuml cilat raste institucionet nuk i vlereumlsojneuml OShC-
teuml dhe puneumln qeuml mund ta beumljneuml
Neumlpeumlrmjet aktiviteteve teuml tilla si seancat e dialogut neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe
peumlrfaqeumlsuesve teuml institucioneve ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml treguar se ka nevojeuml dhe
gjithashtu neuml shumeuml nivele gatishmeumlri peumlr teuml punuar me keumlteuml projekt Neuml mesin e teuml gjitha
komunitetet dialogu i vendosur neuml mes teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml shoqeumlriseuml civile dhe atyre teuml
institucioneve qendrore dhe lokale ishte i frytsheumlm dhe do teuml vazhdojmeuml teuml punojmeuml peumlr teuml krijuar
njeuml mjedis teuml strukturuar peumlr shkeumlmbimin e ideve dhe kritikave konstruktive Kjo eumlshteuml diccedilka qeuml
eumlshteuml shumeuml e nevojshme peumlr teuml dy grupet dhe ne do teuml punojmeuml peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml jo
veteumlm lidhje meuml teuml meumldha neuml mes teuml dy grupeve por edhe meuml shumeuml transparenceuml e llogaridheumlnie
Pothuajse teuml gjitha komunitetet neuml takimet e tyre me zyrtareumlt gjateuml vitit teuml dyteuml teuml zbatimit teuml keumltij
projekti kaneuml propozuar qeuml keumlto aktivitete teuml dialogut teuml formalizohen dhe teuml vijojneuml neuml vitet e
ardhshme Kjo tregon se keumlto lloje teuml diskutimeve teuml formalizuara kaneuml filluar teuml adresojneuml ccedileumlshtjet e
mungeseumls seuml dialogut strukturor dhe se janeuml me reumlndeumlsi peumlr teuml dy sektoreumlt Prandaj ECMI Kosova
dhe partnereumlt e saj rekomandojneuml qeuml neuml driteumln e keumlsaj si OShC-teuml nga komunitet minoritare ashtu
edhe peumlrfaqeumlsuesit e tyre politikeuml neuml nivelin qendror dhe ateuml lokal teuml punojneuml peumlr teuml formalizuar
dhe strukturuar dialogun me qeumlllim qeuml teuml sigurohet qeuml ai teuml konsistojeuml neuml kritika konstruktive si
dhe mbeumlshtetje peumlr ide
Peumlr meuml tepeumlr Ligji peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e peumlrbashkeumlt qeuml eumlshteuml theksuar
peumlrgjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml projektit nga pothuaj teuml gjitha komunitetet Kjo eumlshteuml diccedilka neuml teuml
cileumln duhet teuml punojneuml teuml gjitha institucionet neuml drejtim teuml zbatimit veccedilaneumlrisht neuml nivelin komunal
Peumlrvec keumlsaj KKK KDIK dhe Avokati i Popullit duhet teuml vazhdojneuml teuml angazhohen me OShC-teuml nga
komunitetet minoritare peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml dialog efektiv neuml mes teuml sektoreumlve
Pag
e34
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rritja e ndeumlrveprimit neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe donatoreumlt ndeumlrkombeumltareuml
Njeuml aspekt tjeteumlr i keumltij projekti kishte peumlr synim adresimin e problemit teuml pak OShC-ve nga
komunitetet minoritare teuml cilat mund teuml shfryteumlzojneuml lidhjet me qeverineuml dhe donatoreumlt
ndeumlrkombeumltareuml Ka shumeuml OShC teuml cilave u mungojneuml njohuriteuml e specializuara ose kapacitetet peumlr
teuml aplikuar peumlr fonde nga burime meuml teuml meumldha fondesh ndeumlrkombeumltare ose teuml cilat mund teuml hyjneuml
neuml diskutime teuml frytshme qeuml mund trsquoi beumljneuml meuml teuml reumlndeumlsishme Prandaj ECMI Kosova dhe partnereumlt
e saj kaneuml pasur peumlr objektiv neuml meumlnyreuml specifike ato OShC teuml cilat nuk kaneuml keumlto lloje teuml lidhjeve
Kjo eumlshteuml beumlreuml kryesisht peumlrmes trajnimeve peumlr avokim dhe mbeumlshtetjen neuml zhvillimin e tyre dhe
peumlrmes neumln-granteve Kjo eumlshteuml treguar teuml jeteuml e suksesshme neuml peumlrfshirjen e organizatave teuml vogla
dhe qeuml teuml tregojeuml se si keumlto OShC kur u ofrohet mbeumlshtetje mund teuml ndeumlrveprojneuml me sukses me
donatoreumlt dhe teuml punojneuml peumlr teuml avokuar peumlr teuml drejtat e komuniteteve teuml tyre Prandaj ky projekt
ka synuar stimulimin e OShC-ve meuml teuml vogla brenda komuniteteve minoritare qeuml teuml rriten dhe teuml
keneuml qasje neuml fonde nga burime teuml tjera diccedilka qeuml ka daleuml teuml jeteuml e suksesshme dhe duhet teuml
vazhdohet neuml vitet e ardhshme OShC-teuml meuml teuml vogla duhet teuml punojneuml qeuml teuml keneuml njohuri si teuml
aplikoni te donatoreumlt kurse donatoreumlt duhet teuml peumlrqendrojneuml peumlrpjekjet e tyre neuml mbeumlshtetjen e
OShC-ve meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare dhe jo teuml financojneuml vazhdimisht teuml njeumljtat OShC
Kjo gjithashtu mund teuml beumlhet duke shfryteumlzuar opsionin qeuml OShC-teuml meuml teuml meumldha teuml krijojneuml
partneritet me ato meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare Mbeumlshtetja nga ana e ECMI Kosoveumls dhe
CSD-seuml peumlr OShC teuml komuniteteve peumlrmes neumln-granteve dhe trajnimeve peumlr avokim eumlshteuml treguar
frytdheumlneumlse dhe ka treguar se neumlse formohet njeuml konsorcium kjo mund teuml jeteuml shumeuml e dobishme
peumlr komunitetet lokale
Njeuml tjeteumlr metodeuml qeuml eumlshteuml treguar teuml jeteuml e frytshme peumlrmes zbatimit teuml keumltij projekti eumlshteuml krijimi i
rrjetit teuml komunitetit serb dhe atij goran Edhe kjo ka treguar se konsorciumet mund trsquou ndihmojneuml
OShC-ve meuml teuml vogla qeuml teuml keneuml qasje neuml fondet dhe trsquoi mbeumlshtesin ato neuml integrimin e tyre neuml
shoqeumlrineuml civile neuml teumlreumlsi Dy (2) aneumltareuml serbeuml teuml rrjeteve tani janeuml beumlreuml aneumltareuml teuml KKK-seuml dhe po
punojneuml neuml promovimin e komuniteteve teuml tyre brenda institucioneve qendrore dhe dialogut me to
Sigurimi i qasjes seuml teuml gjitha OShC-ve neuml shoqeumlrineuml civile meuml gjereuml
E fundit projekti ka lehteumlsuar qasjen e shumeuml komuniteteve minoritare neuml strukturat qendrore teuml
shoqeumlriseuml civile neuml veccedilanti qasjen e komunitetit goran Ky komunitet nuk bie neuml ndonjeuml kategori e
cila eumlshteuml aktualisht neuml fokus teuml komunitetit ndeumlrkombeumltar teuml donatoreumlve dhe peumlr meuml tepeumlr
peumlrballet me gjendje teuml veumlshtireuml dhe ateuml si peumlr faktin se janeuml komunitet minoritar neuml komuna me
shumiceuml shqiptare e edhe peumlr shkak teuml tensioneve qeuml ekzistojneuml me komunitetin boshnjak e cila
eumlshteuml ndarje kryesisht neuml vija politike por u ka penguar neuml aspektin e ccedileumlshtjeve teuml tilla si ajo se neuml
cilat shkolla duhet teuml shkojneuml nxeumlneumlsit e tyre Peumlrfaqeumlsues teuml keumltyre organizatave teuml shoqeumlriseuml civile
kaneuml deklaruar se veteumlm peumlrmes ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj pra peumlrpjekjeve neuml kuadeumlr teuml
keumltij projekti kaneuml mundur teuml beumlhen pjeseuml e organizatave teuml tilla si KKK
Pag
e35
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Peumlr meuml tepeumlr njeuml ccedileumlshtje meuml e gjereuml eumlshteuml ajo se disa organizata teuml shoqeumlriseuml civile anashkalohen
brenda komuniteteve teuml tyre pasi qeuml mund teuml jeneuml shumeuml teuml vogla ose punojneuml neuml zona neuml teuml cilat
nuk janeuml teuml fokusuar donatoreumlt dhe komuniteti ndeumlrkombeumltar Peumlr shembull kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr
OShC-teuml nga komuniteti serb qeuml punojneuml neuml rajonin e Anamoraveumls teuml cilat shpesh neglizhohen pasi
qeuml ky eumlshteuml njeuml rajon relativisht i qeumlndruesheumlm Rrjeti i krijuar nga ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj
neuml keumlteuml rajon ka treguar se kur ccedileumlshtjet brenda keumltyre rajoneve vihen neuml pah neuml meumlnyreuml efektive si
neumlpeumlrmjet nxjerrjes seuml analizave teuml shkurtra teuml politikave mbi keumlto ccedileumlshtje mund teuml keteuml diskutime
reale dhe potencial peumlr ndryshime teuml veumlrteta neuml keumlteuml rajon
Kjo ecuri duhet teuml vazhdojeuml neuml teumlreuml Kosoveumln me qeumlllimin qeuml teuml sigurohet qeuml teuml keteuml kohezion efektiv
ndeumlrmjet pjeseumltareumlve teuml shoqeumlriseuml civile nga minoritetet dhe shumica dhe gjithashtu kohezion
brenda pjeseumltareumlve teuml ndrysheumlm teuml njeuml komuniteti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj peumlrmes puneumls
qeuml eumlshteuml beumlreuml neuml keumlteuml projekt shpresojmeuml se njeuml klimeuml e tilleuml mund teuml krijohet neuml teumlreuml Kosoveumln kjo
edhe meuml tepeumlr pasi qeuml keumlshtu duan edhe pjeseumltareumlt e shoqeumlriseuml civile Kjo mund teuml arrihet peumlrmes
peumlrpjekjeve proaktive teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve e gjithashtu teuml atyre teuml institucioneve e
donatoreumlve
Pag
e36
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Pag
e37
ECMI Kosova
Rr Neumlna Terezeuml Nr 41 Apt 29 10000 Prishtineuml Kosoveuml Tel +381 (0) 38 224 473
Rr Cika Jovina Nr 3 Kati 1 38220 Mitroviceuml e Veriut Kosoveuml Tel +381 (0) 64 00 55 488
Email infoecmikosovoorg
Ueb-faqja wwwecmikosovoorg
Working Towards a
Stable Multi-Ethnic Kosovo
Kontribuues
Autoreuml Jessica Templeman Adrian Zeqiri Jeta Bakija
Autoreuml kontribuues Nicola Brassil Arben Osmani
ECMI Kosova wwwecmikosovoorg
ECMI Kosova eumlshteuml organizata kryesore joqeveritare e angazhuar me ccedileumlshtje teuml komuniteteve
minoritare neuml Kosoveuml me qeumlllim teuml zhvillimit teuml institucioneve peumlrfshireumlse peumlrfaqeumlsuese dhe teuml
ndjeshme ndaj komuniteteve institucione keumlto qeuml mbeumlshtesin njeuml Kosoveuml teuml qeumlndrueshme shumeuml-
etnike
ECMI Kosova kontribuon neuml zhvillimin forcimin dhe zbatimin e legjislacionit peumlrkateumls dhe peumlrkrah
institucionalizimin e mekanizmave qeveritareuml teuml ndeumlrlidhur me ccedileumlshtje teuml komuniteteve dhe ngrit
kapacitetet e aktereumlve teuml shoqeumlriseuml civile dhe teuml qeveriseuml peumlr tu angazhuar me njeumlri-tjetrin dhe
bashkeumlvepruar neuml meumlnyreuml konstruktive dhe teuml qeumlndrueshme
Rr Neumlna Terezeuml Nr 41 Apt 29 10000 Prishtineuml Kosoveuml Tel +381 (0) 38 224 473
Rr Cika Jovina Nr 3 Kati 1 38220 Mitroviceuml e Veriut Kosove
Tel +381 (0) 64 00 55 488
E drejta e autorit
copy Qendra Evropiane peumlr Ccedileumlshtje teuml Minoriteteve (ECMI) neuml Kosoveuml dhjetor 2014 Teuml gjitha teuml drejtat
e rezervuara Asnjeuml pjeseuml e keumltij botimi nuk mund teuml riprodhohet teuml ruhet neuml sisteme ripeumlrteumlriteumlse
ose teuml transmetohet neuml ccedilfareumldo forme apo me ccedilfareumldolloj mjeti elektronik mekanik foto-kopjimi
regjistrimi apo ccedilfareumldo mjetiformeuml tjeteumlr pa lejen paraprake teuml ECMI Kosoveumls
Working Towards a
Stable Multi-Ethnic Kosovo
Peumlrmbajtja
LISTA E AKRONIMEVE DHE SHKURTESAVE 5
I HYRJE 6
Gjendja neuml Kosoveuml 6
Gjendja e organizatave teuml shoqeumlriseuml civile nga minoritetet neuml Kosoveuml 7
II ORGANIZATAT E SHOQEumlRISEuml CIVILE NGA MINORITET PARA ZBATIMIT TEuml PROJEKTIT 10
Niveli i peumlrfshirje seuml OShC-ve 10
III BASHKEumlPUNIMI I ORGANIZATAVE TEuml SHOQEumlRISEuml CIVILE NGA MINORITET ME INSTITUCIONET
QEVERITARE 12
Bashkeumlpunimi ndeumlrmjet OShC-ve nga minoritetet dhe institucioneve qeveriseumlse qendrore 12
Aktivitetet peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin ndeumlrmjet OShC-ve dhe institucioneve qendrore 13
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit serb 14
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komuniteteve romeuml ashkali
dhe egjiptas 14
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit boshnjak dhe atij
goran 15
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit turk 16
Rezultatet e keumltyre aktiviteteve 16
Bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe institucioneve lokale 17
Aktivitetet peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve komunale 18
Gatishmeumlria peumlr teuml bashkeumlpunuar 18
Kuptimi i proceseve 18
Rezultatet e keumltyre aktiviteteve 19
IV TRAJNIMET PEumlR NGRITJEN E KAPACITETEVE DHE AVOKIM PEumlR OSHC-TEuml NGA KOMUNITETET
MINORITARE 20
Ngritja e kapaciteteve peumlr OShC-teuml nga komunitetet
minoritare 22
Viziteuml studimore peumlr OShC teuml peumlrzgjedhura nga
komunitetet 23
Zhvillimi dhe zbatimi i fushatave teuml avokimit 24
Rezultatet nga planet e avokimit 26
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
V KRIJIMI I RRJETEVE NDEumlRETNIKE TEuml OSHC-VE NGA MINORITETET 29
VI REKOMANDIME DHE PEumlRFUNDIME 33
Dialogu i strukturuar neuml mes teuml OShC-ve teuml minoriteteve dhe qeveriseuml 33
Rritja e ndeumlrveprimit neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe donatoreumlt ndeumlrkombeumltareuml 34
Sigurimi i qasjes seuml teuml gjitha OShC-ve neuml shoqeumlrineuml civile meuml gjereuml 34
Pag
e5
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
LISTA E AKRONIMEVE DHE SHKURTESAVE
CSDKZhSh Komunikimi peumlr Zhvillim Shoqeumlror (ang Communication for Social Development)
ECMI Qendra Evropiane peumlr Ccedileumlshtje teuml Minoriteteve KCSF Fondacioni Kosovar peumlr Shoqeumlri Civile KE Komisioni Evropian KDIKK Komisioni peumlr teuml Drejtat dhe Interesat e Komuniteteve dhe peumlr Kthim KKK Keumlshilli Konsultativ peumlr Komunitete OShC Organizata teuml Shoqeumlriseuml Civile RrOGRAEK Rrjeti i Organizatave teuml Grave Rome Ashkali dhe Egjiptase teuml Kosoveumls TACSOATOShC Asistenca Teknike peumlr Organizata teuml Shoeumlriseuml Civile ZKGj Zyra e Komisionerit peumlr Gjuheumlt Zyra e Kryeministrit
Pag
e6
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
I HYRJE
Ky raport paraqet njeuml pasqyreuml gjitheumlpeumlrfshireumlse teuml gjendjes seuml organizatave teuml shoqeumlriseuml civile (OShC-
ve) nga komunitetet minoritare teuml cileumlt veprojneuml brenda Kosoveumls Ky del si raport peumlrfundimtar i
projektit dyvjeccedilar Fuqizimi i shoqeumlriseuml civile peumlr pjeseumlmarrje efektive neuml proceset e beumlrjes seuml
politikave dhe vendimmarrjes peumlrmes dialogut me institucionet qeveritare financuar nga BE dhe i
menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml dhe i zbatuar nga Qendra Evropiane peumlr
Ccedileumlshtje teuml Minoriteteve neuml Kosoveuml (ECMI Kosova) neuml partneritet me organizatat Komunikimi peumlr
Zhvillim Shoqeumlror (ang Communication for Social Development CSD) dhe Rrjeti i Organizatave teuml
Grave Rome Ashkali dhe Egjiptase teuml Kosoveumls (RrOGRAEK) Peumlrmes keumltij projekti ECMI Kosova dhe
organizatat e saj partnere ka synuar teuml kontribuojeuml neuml krijimin e kushteve teuml nevojshme peumlr dialog
dhe partneritet konstruktiv sistematik dhe efektiv ndeumlrmjet shoqeumlriseuml civile dhe institucioneve
qeveritare neuml Kosoveuml
Njeuml shoqeumlri civile e forteuml eumlshteuml e domosdoshme peumlr zhvillimin e funksionimin e demokraciseuml qeveria
duhet teuml keteuml partnereuml teuml afteuml dhe profesionaleuml teuml cileumlt do trsquoi ndihmojneuml neuml zhvillimin e politikave
dhe legjislacionit efektiv dhe do teuml luajneuml rol teuml ndeumlrmjeteumlsve efektiveuml ndeumlrmjet individeumlve dhe
qeveriseuml ky eumlshteuml roli qeuml OShC-teuml duhet teuml marrin peumlrsipeumlr Kjo eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme peumlr
ato OShC-teuml qeuml punojneuml me komunitetet minoritare pasi qeuml komunitetet qeuml ato peumlrfaqeumlsojneuml
shpesh peumlrballen me peumlrpjekje meuml teuml meumldha e teuml veumlshtira peumlr teuml siguruar qeuml zeumlri i tyre teuml deumlgjohet neuml
institucionet qeveritare lokale e qendrore
Shoqeumlria civile paraqet ldquoteumlreumlsi e gjereuml organizatash joqeveritare dhe jofitimprureumlse teuml pranishme neuml
jeteumln publike e teuml cilat shprehin vlerat dhe interesat e aneumltareumlve teuml tyre ose teuml teuml tjereumlve
mbeumlshtetur neuml konsiderata etike kulturore politike shkencore fetare ose filantropikerdquo1 Keumlshtu
OShC-teuml mund teuml peumlrkufizohen si ldquoteumlreumlsi e gjereuml organizatash grupe neuml komunitet organizata
joqeveritare (OJQ) sindikata puneumltoreumlsh grupe autoktone organizata bamireumlsie organizata me
baza fetare shoqata profesionale dhe fondacionerdquo teuml cilat punojneuml neuml promovimin e brengave teuml
komuniteteve teuml tyre2
Gjendja neuml Kosoveuml
Shoqeumlria civile neuml Kosoveuml peumlrballet me mungeseuml kapacitetesh peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive
neuml politikat dhe proceset e vendimmarrjes gjeuml qeuml neumlnkupton se akoma nuk eumlshteuml vendosur dialog i
njeumlmendteuml dhe sistematik mes qeveriseuml dhe shoqeumlriseuml civile qofteuml neuml nivelin qendror ose ateuml lokal
Kjo ka ccediluar neuml siccedil ka identifikuar edhe ECMI Kosova peumlrmes hulumtimeve teuml gjera neuml tri sfida kyccedile
1 Banka Boteumlrore Defining Civil Society (shqip Peumlrkufizimi i shoqeumlriseuml civile) neuml dispozicion neuml
httpwebworldbankorgWBSITEEXTERNALTOPICSOSHC0contentMDK20101499~menuPK244752~pagePK220503~piPK220476~theSitePK22871700html 2 Ibid
Pag
e7
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Shkalleuml teuml uleumlt teuml teuml kuptuarit teuml rolit teuml shoqeumlriseuml civile dhe mungeseuml teuml besimit mes
shoqeumlriseuml civile dhe institucioneve qeveritare
Kapacitete teuml pabarabarteuml dhe shpesh teuml dobeumlta teuml OShC-ve
Mungeseuml teuml bashkeumlpunimit teuml mjaftuesheumlm mes OShC-ve
Shoqeumlria civile eumlshteuml gjithashtu e fragmentuar kryesisht peumlrgjateuml vijave etnike por gjithashtu ka
mungeseuml teuml komunikimit dhe bashkeumlpunimit neuml mes teuml OShC-ve brenda teuml njeumljtave komunitete dhe
institucioneeve qeveritare Nevoja peumlr ndeumlrveprim meuml teuml madh ndeumlrmjet organizatave teuml shoqeumlriseuml
civile dhe institucioneve qeveritare eumlshteuml pranuar si dicka qeuml mungon neuml maseuml teuml madhe nga teuml dy
sektoreumlt Strategjia peumlr Dialog mes Qeveriseuml dhe Shoqeumlriseuml Civile neuml Kosoveuml peumlrmban holleumlsi rreth
peumlrkushtimit teuml qeveriseuml peumlr teuml shtuar bashkeumlveprimin me shoqeumlrineuml civile peumlrmes krijimit teuml njeuml
mjedisi meuml teuml qassheumlm seuml bashku me struktura meuml formale peumlr dialog3 ldquoMe hartimin e keumlsaj
Strategjie Qeveria e Kosoveumls konfirmon angazhimin dhe vullnetin politik peumlr teuml peumlrfshireuml qytetareumlt
neuml politikat dhe proceset e vendimmarrjes peumlr teuml peumlrmireumlsuar sheumlrbimet ndaj qytetareumlve peumlrmes
bashkeumlpunimit me shoqeumlrineuml civile dhe peumlr teuml ofruar mbeumlshtetje financiare dhe jofinanciare peumlr
zhvillimin e sektorit teuml shoqeumlriseuml civile dhe projekteve teuml propozuara nga ky sektorrdquo4
Bashkeumlpunimi i shtuar me shoqeumlrineuml civile peumlrbeumln njeuml fazeuml teuml domosdoshme neuml rrugeumln drejt
aneumltareumlsimit teuml Kosoveumls neuml BE ekzistimi i strukturave dhe mekanizmave adekuate peumlr bashkeumlpunim
teuml shoqeumlriseuml civile eumlshteuml kriter i domosdosheumlm peumlr vendet para se teuml mund trsquoi beumlhen pjeseuml e BE-seuml5
Gjendja e organizatave teuml shoqeumlriseuml civile nga minoritetet neuml Kosoveuml
Neuml veccedilanti komunitetet minoritare peumlrballen me pengesa shteseuml peumlr pjeseumlmarrje peumlr shkak teuml
margjinalizimit teuml tyre teuml vazhduesheumlm si dhe mungeseumls seuml integrimit teuml tyre teuml ploteuml neuml shoqeumlrineuml
dhe institucionet e Kosoveumls Peumlr shembull mungesa e zbatimit teuml kornizeumls ligjore teuml Ligjit peumlr
Peumlrdorimin e Gjuheumlve ka ndikuar negativisht neuml pjeseumlmarrjen e komuniteteve minoritare neuml jeteumln
publike gjeuml qeuml ka ndikuar fuqisheumlm neuml integrimin e komuniteteve dhe perspektiveumln e tyre
ekonomike e sociale Ndoneumlse janeuml sheumlnuar peumlrparime teuml dukshme Kosova ende nuk ka vendosur
dialog teuml rregullt sistematik dhe efektiv neuml mes teuml OShC-ve teuml minoriteteve dhe institucioneve
qeveritare Ccedilfareumldo bashkeumlveprim qeuml ndodh priret teuml zhvillohet neuml baza ad hoc dhe kjo gjendje
eumlshteuml neuml veccedilanti sa u peumlrket OShC-ve teuml komuniteteve minoritare teuml cilat nuk kaneuml lidhje ose qasje
peumlr teuml vendosur dialog me institucionet lokale e qendrore Peumlr meuml tepeumlr ka njeuml numeumlr teuml kufizuar teuml
OShC-ve teuml komuniteteve minoritare teuml cilat peumlrfshihen neuml keumlteuml dialog neuml ato raste kur kjo mund teuml
3 Zyra peumlr Qeverisje teuml Mireuml Zyra e Kryeministrit teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Strategia e Qeveriseuml peumlr
Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile 2013-2017 (tetor 2013) 4 Zyra peumlr Qeverisje teuml Mireuml Zyra e Kryeministrit teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Strategia e Qeveriseuml peumlr
Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile 2013-2017 (tetor 2013) fq 2 5 TACSO DP peumlr Zgjerim Udheumlzues peumlr mbeumlshtetje nga BE peumlr shoqeumlrineuml civile neuml vendet neuml kuadeumlr teuml procesit
teuml zgjerimit 2014-2020 (origj DG Enlargement Guidelines for EU support for civil society in enlargement countries 2014-2020) (2013) fq 2
Pag
e8
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
ndodheuml pasi qeuml peumlrfshihen veteumlm disa nga OShC-teuml e meumldha ndeumlrsa OShC-ve meuml teuml vogla qeuml
veprojneuml neuml bazeuml nuk u jepet mundeumlsia
Neumlse shqyrtojmeuml OShC-teuml e komuniteteve minoritare ndash ato OShC-teuml teuml cilat neuml meumlnyreuml specifike
merren me njeuml ose meuml shumeuml komunitete minoritare neuml Kosoveuml ndash ato peumlrballen me efektet e
margjinalizimit si dhe me probleme qeuml kaneuml teuml beumljneuml me mungeseumln e qasjes neuml financa dhe resurse
teuml dobeumlta njereumlzore mes tjerash Kjo eumlshteuml theksuar nga ana e organizateumls Asistenca Teknike peumlr
Organizatat e Shoqeumlriseuml Civile (TACSOATOShC) e cila punon neuml teumlreuml Ballkanin Pereumlndimor dhe neuml
Turqi Neuml raportin e tyre teuml vitit 2010 mbi kapacitetet e OShC-ve TACSO ka theksuar se ldquoNeuml
peumlrgjitheumlsi OShC-teuml qeuml peumlrfaqeumlsojneuml komunitetet minoritare janeuml meuml pak teuml zhvilluara dhe qasja e
tyre e kufizuar te donatoreumlt dhe qeveriteuml neumlnkupton se ato ushtrojneuml meuml pak ndikim si te autoritetet
komunale ashtu edhe te ato qendrorerdquo6
Me qeumlllimin qeuml teuml ndihmojneuml neuml adresimin e keumlsaj gjendjeje dhe peumlr teuml shtuar ndeumlrveprimin dhe
besimin neuml mes teuml keumltyre dy sektoreumlve ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml zbatuar projektin
Fuqizimi i shoqeumlriseuml civile peumlr pjeseumlmarrje efektive neuml proceset e beumlrjes seuml politikave dhe
vendimmarrjes peumlrmes dialogut me institucionet qeveritare projekt i financuar nga BE dhe i
menaxhuar nga Zyra e BE-seuml neuml Kosoveuml Gjateuml zbatimit teuml keumltij projekti ECMI Kosova ka punuar peumlr
seuml afeumlrmi me organizateumln Komunikimi peumlr Zhvillim Shoqeumlror (CSD) organizateuml joqeveritare (OJQ) nga
komuniteti serb e cila e ka selineuml neuml Graccedilaniceuml dhe me Rrjetin e Organizatave teuml Grave Rome
Ashkali dhe Egjiptase neuml Kosoveuml njeuml rrjet ky prej trembeumldhjeteuml (13) OJQ-ve dhe dhjeteuml (10)
aktivisteve qeuml punojneuml seuml bashku peumlr fuqizimin e grave nga keumlto komunitete
Me qeumlllim teuml krijimit teuml kushteve teuml nevojshme peumlr dialog dhe partneritetit konstruktiv sistematik
dhe efektiv ky projekt ka peumlrdorur njeuml qasje teuml trefishteuml
1 Aktivitete teuml veteumldijesimit dhe peumlr rritjen e besimit
2 Ngritje teuml kapaciteteve dhe mbeumlshtetje neuml puneuml teuml avokimit neuml fusha teuml peumlrzgjedhura teuml
politikave
3 Mbeumlshtetje peumlr koalicione dhe rrjete teuml shoqeumlriseuml civile
Kjo eumlshteuml beumlreuml peumlrmes njeuml seumlreuml aktivitetesh teuml ndryshme qeuml kaneuml pasur peumlr qeumlllim forcimin e OShC-
nga komunitetet minoritare Keumlto janeuml sjelleuml nga zhvillimi i njeuml ueb-faqeje teuml projektit
(httpwwwecmikosovo-empoweringOShCorg) dhe njeuml baze teuml dheumlnash online teuml OShC-ve nga
minoritetet (wwwecmikosovo-empoweringOShCorg) teuml cilat funksionojneuml neuml shqip serbisht dhe
anglisht Ueb-faqja e projektit peumlrmban raporte teuml aktiviteteve publikime dhe teuml gjitha informatat
relevante mbi projektin dhe aktivitetet neuml kuadeumlr teuml tij Baza e teuml dheumlnave e OShC-ve eumlshteuml peumlrpiluar
nga teuml dheumlnat e mbledhura peumlrmes pyeteumlsoreumlve teuml zhvilluar nga ECMI Kosova dhe shpeumlrndareuml mbi
100 OShC-ve aktive neuml komunat e zgjedhura neuml teuml peseuml (5) rajonet Gjilan Mitroviceuml Pejeuml Prishtineuml
dhe Prizren Aktivitete teuml tjera teuml kryera peumlrfshijneuml njeuml numeumlr seancash teuml dialogut dhe ndeumlrtimit teuml
6 TACSO Kapacitetet e organizatave teuml shoqeumlriseuml civile neuml Ballkanin Pereumlndimor dhe neuml Turqi studim krahasues
teuml nevojave teuml OShC-ve neuml teteuml vende (origj Civil Society Organisationsrsquo Capacities in the Western Balkans and Turkey A comparative study of the eight country OSHC needs assessments) tetor 2010 fq 10
Pag
e9
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
besimit ndeumlrmjet OShC-ve nga minoritetet dhe peumlrfaqeumlsuesve qeveritareuml teuml nivelit qendrore dhe atij
komunal teuml menduara peumlr teuml peumlrmireumlsuar kanalet e komunikimit dhe bashkeumlpunimit dhe peumlr teuml
krijuar mekanizma peumlr keumlteuml qeumlllim peumlrfshireuml zhvillimin e njeuml Udheumlzuesi peumlr pjeseumlmarrjen e shoqeumlriseuml
civile neuml proceset e beumlrjes seuml politikave dhe vendimmarrjes programe trajnimi dhe mbeumlshtetje neuml
zhvillimin dhe zbatimin e propozimeve teuml avokimit peumlrfshireuml ndarjen e granteve neuml ciklin shkalleuml teuml
dyteuml teuml cilat kaneuml pasur peumlr qeumlllim peumlrmireumlsimin e kapaciteteve teuml OShC-ve nga minoritetet peumlr
advokim si neuml nivelin lokal ashtu edhe ateuml qendror neuml Kosoveuml krijimin rrjeteve teuml OShC-ve nga
minoritetet me qeumlllimin peumlrfundimtar peumlr trsquou mundeumlsuar atyre qeuml teuml avokojneuml me njeuml zeuml peumlr nevojat
dhe interesat e tyre teuml veccedilanta peumlr shembull neuml fushat e arsimit dhe teuml gjuheumlve7 dhe video
promovuese mbi ccedileumlshtjet e minoriteteve dhe dialogun shoqeumlri civile-qeveriseuml me qeumlllim teuml ngritjes
seuml veteumldijes dhe teuml kuptuarit nga ana e publikut teuml gjereuml teuml rolit teuml shoqeumlriseuml civile dhe teuml reumlndeumlsiseuml e
vlereumls seuml njeuml dialogu efektiv civil shoqeumlri-qeveri Videot promovuese kaneuml adresuar ccedileumlshtjet specifike
qeuml kaneuml reumlndeumlsi peumlr minoritetet dhe kaneuml theksuar sukseset konkrete teuml arritura nga shoqeumlria civile
gjateuml teumlreuml koheumlzgjatjes seuml keumltij projekti
Ky raport do bazohet neuml peumlrvojat e mbledhura gjateuml zbatimit teuml projektit Ai nxjerr neuml pah praktikat e
mira dhe sfidat kryesore teuml hasura dhe del me njeuml seumlreuml rekomandimesh mbi ateuml se si teuml
peumlrmireumlsohen meuml tej marreumldheumlniet ndeumlrmjet shoqeumlriseuml civile nga minoritetet dhe qeveria
7 Aktualisht veteumlm OShC-teuml e komunitetit serb janeuml teuml organizuara neuml njeuml rrjet neuml Kosoveuml (KPAN ndash Kosovo
Policy-Action Network shq Rrjeti i Veprimit peumlr Politika neuml Kosoveuml)
Pag
e10
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
II ORGANIZATAT E SHOQEumlRISEuml CIVILE NGA MINORITET PARA ZBATIMIT TEuml
PROJEKTIT
Shoqeumlria civile neuml Kosoveumls akoma nuk ka teuml krijojeuml lidhje teuml forta me strukturat qeveritare dhe ato
institucionale Kjo ka ccediluar neuml njeuml mungeseuml teuml dialogut neuml mes teuml keumltyre dy sektoreumlve dhe
rrjedhimisht neuml mungeseuml teuml shkeumlmbimit teuml ideve dhe praktikave teuml mira neuml mes teuml keumltyre
institucioneve Kjo ccedileumlshtje eumlshteuml adresuar peumlrmes Strategjiseuml seuml Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim me
Shoqeumlrineuml Civile8 e cila parasheh veprime qeuml janeuml teuml nevojshme peumlr teuml krijuar njeuml dialog konstruktiv
teuml mireumlfillteuml dhe sistematik neuml mes teuml shoqeumlriseuml civile dhe institucioneve
Peumlr meuml tepeumlr komunitetet minoritare neuml Kosoveuml ende peumlrballen me pengesa meuml teuml meumldha teuml cilat
duhet trsquoi tejkalojneuml neuml meumlnyreuml qeuml teuml marrin pjeseuml ploteumlsisht neuml jeteumln publike Prandaj ECMI Kosova
dhe organizatat partnere peumlrmes keumltij projekti janeuml fokusuar neuml meumlnyreuml teuml veccedilanteuml neuml problemet
me teuml cilat peumlrballen komunitetet minoritare neuml puneumln e tyre dhe neuml ngritjen e kapaciteteve teuml tyre
peumlr teuml bashkeumlvepruar
Megjithateuml ka mekanizma brenda institucioneve qeveritare si neuml nivelin qendror ashtu edhe neuml ateuml
komunal teuml cilat duhet trsquou mundeumlsojneuml organizatave teuml shoqeumlriseuml civile teuml marrin pjeseuml neuml meumlnyreuml
efektive neuml proceset e beumlrjes seuml politikave dhe teuml vendimmarrjes
Niveli i peumlrfshirje seuml OShC-ve
OShC-teuml veprojneuml si shumeumlzues peumlr angazhimin e civileumlve neuml proceset vendimmarreumlse Demokracia
peumlrfaqeumlsuese neuml formeumln qeuml ka marreuml neuml Kosoveuml bazohet neuml parimin sipas teuml cilit krahas
peumlrfaqeumlsuesve teuml zgjedhur nga populli gjithashtu duhet teuml keteuml pjeseumlmarrje meuml teuml madhe teuml
publikut peumlrveccedil teuml votuarit neuml vetvete pasi qeuml ata gjithashtu duhet teuml keneuml ndeumlrveprim dhe
peumlrfshirje neuml puneumln e qeveriseuml dhe bashkeumlpunim me teuml Peumlrmes pjeseumlmarrjes aktive qytetareumlt mund
ta shtyjneuml qeverineuml drejt njeuml qeverisjeje peumlrmes proceseve teuml drejtimit me cak meuml teuml qarteuml dhe meuml
llogaridheumlneumls si dhe konsolidimit teuml autoritetit teuml qytetareumlve gjeuml qeuml eumlshteuml e dobishme si peumlr
qeverineuml ashtu edhe peumlr qytetareumlt e saj9
Kjo mund teuml arrihet neuml meumlnyreumln meuml efektive peumlrmes OShC-ve ato ofrojneuml njeuml meumlnyreuml teuml
peumlrmbushjes seuml keumltyre nevojave dhe ofrimit teuml mundeumlsiseuml peumlr njeuml zeuml meuml teuml forteuml e meuml teuml fokusuar
peumlr komunitetet dhe interesat e tyre10 Kjo eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme peumlr komunitetet
minoritare neuml Kosoveuml pasi qeuml OShC-teuml efektive do teuml kontribuojneuml suksessheumlm neuml hartimin e
rregulloreve dokumenteve teuml politikave e ligjeve duke siguruar keumlshtu mbrojtjen dhe promovimin e
teuml drejtave teuml minoriteteve
8 Zyra peumlr Qeverisje teuml Mireuml-Zyra e Kryeministrit Strategjia e Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile
2013-2017 (2013) 9 Doracaku i TACSO-s peumlr pjeseumlmarrjen e qytetareumlve fq 22
10 Ibid fq 24
Pag
e11
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Aktualisht neuml Kosoveuml mungon dialogu sistematik ndeumlrmjet OShC-ve dhe institucioneve qeveriseumlse
ndoneumlse janeuml vendosur mekanizma teuml ndrysheumlm ligjoreuml dhe institucionaleuml peumlr keumlteuml Teuml gjitha format
ekzistuese teuml bashkeumlpunimit ndeumlrmjet qeveriseuml dhe OShC-ve janeuml zhvilluar neuml baza ad hoc11 Peumlr meuml
tepeumlr neuml ato raste kur zhvillohen konsultime OShC-teuml kaneuml deklaruar se proceset pasuese teuml
peumlrcjelljes pas veteuml konsultimeve me qeverineuml nuk janeuml teuml keumlnaqshme12 Sipas njeuml raporti teuml
porositur nga TACSO teuml tetorit 2013 veteumlm 31 e OShC-ve janeuml peumlrgjigjur pozitivisht kur janeuml
pyeteumln neumlse janeuml konsultuar neuml hartimin e ligjeve dhe dokumenteve teuml tjera dhe 63 e tyre kaneuml
deklaruar se njeuml pjeseuml e kontributit teuml tyre eumlshteuml marreuml parasysh ndeumlrsa 5909 kaneuml theumlneuml se nuk
kaneuml marreuml ndonjeuml informateuml kthyese mbi rezultatet e konsultimeve13
Qeveria e Kosoveumls njeh reumlndeumlsineuml e njeuml shoqeumlrie civile teuml forteuml peumlr ndeumlrtimin e demokraciseuml neuml vend
dhe prandaj gjithashtu njeh reumlndeumlsineuml e OShC-ve Meuml 2013
Qeveria neuml bashkeumlpunim me CiviKos ka publikuar Strategjineuml e
Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile e cila ka vendosur
njeuml plan neuml formeuml udheumlrreumlfyesi peumlr peumlrmireumlsimin e bashkeumlpunimit
nga viti 2013 deri meuml 2017 Megjithateuml sipas vlereumlsimeve ka
pasur peumlrkushtim faktik teuml kufizuar nga qeveria gjeuml qeuml dobeumlson
efektivitetin e ccedilfareumldo peumlrpjekjeje peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin14
Neuml meumlnyreuml qeuml OShC-teuml teuml jeneuml efektive dhe teuml beumljneuml ndryshime reale e teuml keneuml ndikim real neuml
shoqeumlrineuml kosovare neuml peumlrgjitheumlsi ato duhet teuml keneuml ndeumlrveprim meuml teuml fuqisheumlm jo veteumlm me teuml
gjitha nivelet e qeveriseuml por edhe me njeumlra-tjetreumln si peumlrbrenda komuniteteve etnike ashtu edhe
mes tyre Megjithateuml OShC-teuml veccedilaneumlrisht ato qeuml punojneuml me komunitetet minoritare neuml Kosoveuml
shpesh janeuml teuml fragmentuara dhe kaneuml ndeumlrveprim shumeuml teuml kufizuar si mes vete ashtu edhe me
institucionet e qeveriseuml Megjithateuml eumlshteuml e veumlshtireuml teuml matet efektiviteti i OShC-ve ndoneumlse
reumlndeumlsia e tyre po njihet meuml gjereumlsisht ka mungeseuml teuml teuml dheumlnave peumlr trsquou peumlrgjigjur neuml pyetjet rreth
numrit ideal teuml OShC-ve neuml njeuml shoqeumlri metodave meuml teuml mira peumlr bashkeumlpunim etj15
ECMI Kosova dhe organizatat e saj partnere peumlrmes zbatimit teuml keumltij projekti qeuml ka pasur peumlr qeumlllim
ngritjen e veteumldijes mbi rolin e shoqeumlriseuml civile dhe mbi reumlndeumlsineuml e pjeseumlmarrjes seuml saj neuml proceset
e politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes dhe rritjen e besimit neuml mes teuml shoqeumlriseuml civile dhe
institucioneve qeveritare ngritjen e kapaciteteve teuml shoqeumlriseuml civile peumlr trsquou peumlrfshireuml neuml meumlnyreuml
efektive neuml proceset e politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes me institucionet lokale e qendrore dhe
nxitjen e bashkeumlpunimit brenda komuniteteve dhe atij ndeumlretnik neuml mesin e organizatave teuml
shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml
11
Komisioni Evropian Raporti i Progresit i vitit 2014 peumlr Kosoveumln (2014) fq 12 (httpeceuropaeuenlargementpdfkey_documents201420141008-kosovo-progress-report_enpdf) 12
Ibid fq12 13
Raporti peumlr vlereumlsimin e nevojave neuml Kosoveuml (janar 2014) fq 16 14
Komisioni Evropian Raporti i Progresit i vitit 2013 peumlr Kosoveumln fq 10 15
OKB dhjetor 2004 ldquoRole of OSHCs in Governancerdquo (shq Roli i OShC-ve neuml qeverisje) Dr Aisha Ghaus-Pasha fq 3
Veteumlm 31 peumlr qind e OShC-
ve janeuml peumlrgjigjur
pozitivisht neuml pyetjen neumlse
janeuml konsultuar neuml hartimin
e ligjeve ndash TACSO janar
2014
Pag
e12
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
III BASHKEumlPUNIMI I ORGANIZATAVE TEuml SHOQEumlRISEuml CIVILE NGA MINORITET
ME INSTITUCIONET QEVERITARE
Shoqeumlria civile neuml Kosoveuml akoma nuk ka arritur teuml krijoeuml lidhje teuml
forta me strukturat qeveritare dhe institucionale Kjo ka ccediluar neuml
mungeseumln e dialogut neuml mes teuml keumltyre dy sektoreumlve dhe neuml keumlteuml
meumlnyreuml neuml mungeseumln e shkeumlmbimit teuml ideve dhe praktikave teuml
mira neuml mes teuml keumltyre institucioneve Ekzistojneuml mekanizma
brenda institucioneve qeveritare si neuml nivelin qendror ashtu
edhe ateuml komunal teuml cilat duhet trsquou mundeumlsojneuml organizatave teuml
shoqeumlriseuml civile qeuml teuml marrin pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml
vendimet e qeveriseuml Megjithateuml keumlto mekanizma peumlrballen me
problemin e zbatueshmeumlriseuml seuml ploteuml qofteuml peumlr shkak teuml
mungeseumls seuml veteumldijesimit apo mungeseumls seuml fondeve
Ky problem synohet teuml trajtohet neuml kuadeumlr teuml Strategjiseuml seuml
Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile e cila parasheh veprimet e nevojshme peumlr teuml
vendosur dialog konstruktiv teuml njeumlmendteuml dhe sistematik neuml mes teuml shoqeumlriseuml civile dhe
institucioneve qeveritare
Peumlr meuml tepeumlr komunitetet minoritare neuml Kosoveuml peumlrballen me pengesa meuml teuml meumldha qeuml duhet
kapeumlrcyer neuml meumlnyreuml qeuml teuml marrin pjeseuml ploteumlsisht neuml jeteumln publike Prandaj ECMI Kosova dhe
partnereumlt e saj peumlrmes keumltij projekti janeuml fokusuar neuml veccedilanti neuml problemet me teuml cilat peumlrballen
komunitetet minoritare neuml kuadeumlr teuml puneumls seuml keumltyre organizatave dhe neuml ngritjen e kapaciteteve teuml
tyre peumlr teuml bashkeumlvepruar me institucionet qendrore e komunale si dhe ndeumlrmjet vete
Bashkeumlpunimi ndeumlrmjet OShC-ve nga minoritetet dhe institucioneve qeveriseumlse qendrore
Hulumtimet mbi pjeseumlmarrjen e OShC-ve nga minoritetet neuml puneumln e institucioneve qendrore para
se ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj teuml fillonin aktivitetet e keumltij projektit kaneuml treguar se nuk ka
qeneuml neuml nivel teuml keumlnaqsheumlm dhe nuk eumlshteuml i strukturuar Ndoneumlse
ka pasur disa histori suksesi qeuml ia vlen teuml peumlrmenden sa i peumlrket
hartimit teuml ligjeve si teuml Ligjit peumlr Qasje neuml Dokumente Publike Ligjit
peumlr Organizatat Joqeveritare dhe Ligjit peumlr Nismat Legjislative16
akoma ka shumeuml probleme neuml lidhje me keumlto mekanizma Peumlr
shembull meuml 2011 eumlshteuml vlereumlsuar se 90 e ligjeve dhe
16
TACSO Growing Together Civil Society Involvement in the Legislative Process ndash Good and Bad Practices (shq Rritja e peumlrbashkeumlt peumlrfshira e shoqeumlriseuml civile neuml procesin ligjveumlnies ndash praktikat e mira dheuml teuml keumlqija) qershor 2011 fq 13
Neuml vitin 2013 Qeveria neuml
bashkeumlpunim me CiviKos-in
ka publikuar Strategjineuml e
Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim
me Shoqeumlrineuml Civile e cila ka
peumlrcaktuar njeuml plan neuml
formeuml udheumlrreumlfyesi peumlr
peumlrmireumlsimin e
bashkeumlpunimit teuml qeveriseuml
me shoqeumlrineuml civile nga viti
2013 deri meuml 2017
Neuml vitin 2013 eumlshteuml
vlereumlsuar se 90 e ligjeve
ishin hartuar pa
konsultime me shoqeumlrineuml
civile ndash TACSO 2011
Pag
e13
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dokumenteve teuml politikave teuml nxjerra nga Qeveria e Kosoveumls nuk janeuml beumlreuml peumlrmes me ndonjeuml
konsultimi me shoqeumlrineuml civile17 Teuml gjitha bashkeumlveprimet aktuale neuml mes teuml qeveriseuml dhe OShC-ve
neuml nivelin qendror kryhen neuml baza ad hoc18 Peumlr meuml tepeumlr neuml ato raste kur ka pasur konsultime
OShC-teuml janeuml shprehur se proceset e peumlrcjelljes meuml tej teuml keumltyre konsultimeve nga ana e qeveriseuml
nuk kaneuml qeneuml teuml keumlnaqshme19
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj gjithashtu kaneuml veumlneuml ne dukje se neuml ato raste kur ka pasur
bashkeumlpunim ndeumlrmjet OShC-ve nga komunitetit minoritare dhe institucionet qeveritare kjo ka
ndodhur kryesisht neuml nivelin komunal e jo neuml ateuml qendror Kjo gjendje mbreteumlron peumlrkundeumlr
ekzistimit teuml disa mekanizmave teuml nivelit qendror peumlr peumlrfaqeumlsimin e komuniteteve si Keumlshilli
Konsultativ peumlr Komunitete (KKK) dhe Komisioni peumlr teuml Drejtat dhe Interesat e Komuniteteve (KDIK)
Gjithashtu ka dispozita ligjore peumlr pjeseumlmarrjen e OShC-ve neuml procesin legjislativ neuml Kuvendin e
Kosoveumls ndeumlr teuml tjera peumlrmes deumlgjimeve publike20 Peumlr meuml tepeumlr ekziston Zyra e Avokatit teuml Popullit
teuml Kosoveumls i cili eumlshteuml organ i pavarur peumlrgjegjeumls peumlr teuml hetuar ankesat peumlr shkelje teuml teuml drejtave teuml
njeriut21
Kjo neumlnkupton se OShC-teuml nuk janeuml pjeseuml integrale e propozimeve kryesore pasi qeuml nuk ka njeuml
struktureuml formale peumlr pjeseumlmarrje neuml proceset e politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes Kjo eumlshteuml
veccedilaneumlrisht e deumlmshme peumlr komunitetet minoritare pasi qeuml OShC-teuml efektive kontribuojneuml
suksessheumlm neuml hartimin e rregulloreve dokumenteve teuml politikave dhe ligjeve dhe sigurojneuml qeuml
komunitetet qeuml peumlrfaqeumlsojneuml ato teuml jeneuml meuml mireuml teuml peumlrfaqeumlsuar
Aktivitetet peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin ndeumlrmjet OShC-ve dhe institucioneve qendrore
Peumlr teuml adresuar keumlteuml problem ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml organizuar disa aktivitete teuml
ndryshme gjateuml dy viteve teuml keumltij projekti peumlr teuml trajtuar ccedileumlshtjen e mungeseumls seuml bashkeumlpunimit dhe
teuml strukturave joformale Keumlto aktivitete peumlrfshijneuml seanca dialogu neuml mes teuml OShC-ve dhe
deputeteumlve teuml Kuvendit trajnime peumlr rritjen e bashkeumlpunimit neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve
teuml nivelit qendror si dhe takime me peumlrfaqeumlsues teuml institucioneve qendrore si me KKK-neuml KDIK-neuml
Zyreumln e Komisionerit peumlr Gjuheumlt Zyreumln peumlr Komunitete dhe Kthim dhe Avokatin e Popullit peumlrfshireuml
me deputeteumlt e Kuvendit qeuml peumlrfaqeumlsojneuml komunitetet minoritare
17
TACSO (Technical Assistance for Civil Society Organisations) Growing Together Civil Society Involvement in the Legislative Process ndash Good and Bad Practices (shq Rritja e peumlrbashkeumlt peumlrfshira e shoqeumlriseuml civile neuml procesin ligjveumlnies ndash praktikat e mira dheuml teuml keumlqija) qershor 2011 fq 13 18
Komisioni Evropian Raporti i Progresit i vitit 2014 peumlr Kosoveumln (2014) fq 12 (httpeceuropaeuenlargementpdfkey_documents201420141008-kosovo-progress-report_enpdf) 19
Ibid fq 12 20
Shihni psh KCSF (Fondacioni Kosovar peumlr Shoqeumlri Civile) ldquoNe dhe atardquo ndash pjeseumlmarrja e qytetareumlve neuml Kosoveuml tetor 2011 fq 9-13 21
Peumlr informata specifike mbi mandatin e Avokatit teuml Popullit teuml Kosoveumls shihni Ligjin peumlr Avokatin e Popullit (nr 03L-195) Neuml dispozicion neuml httpwwwkuvendikosovesorgcommondocsligjet2010-195-albpdf
Pag
e14
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Gjateuml vitit teuml pareuml teuml zbatimit teuml projektit ECMI Kosova ka organizuar njeuml numeumlr takimesh
trajnimesh dhe seancash dialogu neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve qendrore me qeumlllim rritjen e
nivelit teuml bashkeumlpunimit neuml mes tyre krijimin e mekanizmave peumlr teuml peumlrmireumlsuar komunikimin dhe
bashkeumlpunimin neuml mes tyre dhe adresimin e ccedileumlshtjeve teuml reumlndeumlsishme peumlr komunitetet minoritare
ashtu siccedil janeuml propozuar nga peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve
Raundi i dyteuml i aktiviteteve gjateuml vitit teuml dyteuml teuml zbatimit teuml projektit kishte peumlr qeumlllim ofrimin e
mundeumlsive peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve dhe atyre teuml institucionet qendrore peumlr teuml peumlrcjelleuml neuml
vazhdimeumlsi ccedileumlshtjet e ngritura neuml teuml gjitha trajnimet dhe seancat e dialogut teuml mbajtura
paraprakisht
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit serb
Deputeteumlt serbeuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls kaneuml argumentuar se OShC-teuml e komunitetit serbe nuk kaneuml
qeneuml proaktive peumlr teuml bashkeumlpunuar me qeverineuml dhe se aneumltareumlt
e Komisionit peumlr teuml Drejtat dhe Interesat e Komuniteteve asnjeumlhereuml
nuk janeuml monitoruar nga OShC-teuml ndoneumlse ka pasur shumeuml ccedileumlshtje
teuml ngritura nga ana e KDIK-seuml e qeuml ndikojneuml neuml maseuml teuml madhe te
komuniteti serb Neuml keumlteuml aspekt mungon komunikimi dhe
bashkeumlpunimi dhe sipas peumlrfaqeumlsuesve teuml organizatave teuml
shoqeumlriseuml civile deputeteumlve teuml Kuvendit dhe peumlrfaqeumlsuesve serbeuml
qeuml punojneuml neuml institucionet qeveritare lokale e qendrore u mungon
vullneti
Megjithateuml aktivitetet e zhvilluara gjateuml vitit teuml dyteuml kaneuml veumlneuml neuml
pah problemet e ndryshme teuml ngritura gjateuml vitit paraprak me
ccedilrsquorast fokusi eumlshteuml zhvendosur nga OShC-teuml te mungesa e peumlrkushtimit neuml mesin e politikaneumlve teuml
komunitetit serb Asnjeuml nga deputeteumlt serbeuml kaneuml qeneuml veteuml teuml pranisheumlm por kaneuml deumlrguar
peumlrfaqeumlsues teuml tyre Ndoneumlse OShC kaneuml theumlneuml se ata faktikisht janeuml beumlrreuml meuml aktiveuml ato kaneuml
pretenduar se politikaneumlt e komunitetit serbeuml kaneuml qeneuml apatikeuml ndaj ccedilfareumldo dialogu dhe nuk kaneuml
mbrojtur mjaftuesheumlm sigurineuml e komunitetit teuml tyre
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe
egjiptas
OShC-teuml nga komunitetet minoritare romeuml ashkali dhe egjiptas
gjithashtu kaneuml argumentuar se nuk ka pasur bashkeumlpunim neuml mes
teuml qeveriseuml dhe OShC-ve pretendim ky qeuml eumlshteuml kontestuar nga ana e
peumlrfaqeumlsuesve politikeuml qeuml kaneuml qeneuml teuml pranisheumlm neuml disa takime
Peumlr meuml tepeumlr peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve nga komunitetet romeuml
ashkali dhe egjiptas kaneuml theksuar brengeumln e tyre se Strategjia peumlr
Disa peumlrfaqeumlsues teuml
komuniteteve kaneuml pasur
mundeumlsineuml teuml takohen peumlr
hereuml teuml pareuml me
peumlrfaqeumlsues teuml tyre neuml
nivelin qendror peumlr teuml
diskutuar ccedileumlshtjet kyccedile
peumlr komunitetet e tyre
Pag
e15
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Integrimin e Komuniteteve Romeuml Ashkali dhe Egjiptas neuml Kosoveuml nuk po zbatohej nga qeveria peumlr
shkak teuml mungeseumls seuml vullnetit programeve konkrete dhe buxhetit
Edhe neuml raport me keumlto komunitete viti i dyteuml i aktiviteteve eumlhteuml fokusuar neuml ccedileumlshtjen e puneumlsimit
teuml komuniteteve minoritare romeuml ashkali dhe egjiptas neuml zbatimin e Strategjiseuml seuml nivelit qendror Si
OShC-teuml ashtu edhe politikaneumlt kaneuml reumlneuml dakord se duhet teuml jeneuml proaktiveuml neuml promovimin e
puneumlsimit teuml komuniteteve minoritare rom ashkali dhe atij egjiptas peumlrmes krijimit teuml njeuml forumi
apo fokus-grupi neuml meumlnyreuml qeuml politikaneumlt dhe OShC-teuml teuml mund teuml shkeumlmbejneuml rregullisht teuml dheumlna
dhe teuml diskutojneuml mbi ccedileumlshtjet qeuml i prekin ata Neuml fund teuml dy paleumlt kaneuml trajtuar ccedileumlshtjet e ngritura
seuml fundmi teuml migrimit teuml seumlrisheumlm pasi qeuml ka eumlshteuml raportuar shumeuml mbi largimin nga Kosova gjateuml
disa muajve teuml fundit teuml pjeseumltareumlve teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe egjiptas peumlr teuml jetuar neuml
vende teuml tjera Kjo ccedileumlshtje duhet teuml adresohet urgjentisht si nga OShC-teuml ashtu edhe politikaneumlt neuml
teuml dyja nivelet peumlr teuml siguruar qeuml teuml krijohen kushtet qeuml keumlto komunitete teuml qeumlndrojneuml neuml Kosoveuml
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit boshnjak dhe atij goran
Shumeuml nga OShC-teuml boshnjake teuml regjistruara janeuml
politikisht teuml lidhura gjeuml qeuml mund teuml ccedilojeuml neuml fraksione
gjateuml procesit teuml pjeseumlmarrjes seuml OShC-ve pasi qeuml ato
mund teuml shihen si opoziteuml neuml aspektin politik Gjithashtu
ka pasur disa shembuj qeuml ia vlen teuml peumlrmenden teuml
bashkeumlveprimit teuml suksessheumlm neuml mes teuml OShC-ve
boshnjake si neuml ccedileumlshtjen e heqjes seuml pengesave peumlr
fermat e pjeseumltareumlve teuml komunitetit boshnjak qeuml teuml
marrin subvencione nga Ministria e Bujqeumlsiseuml Pylltariseuml
dhe Zhvillimit Rural Megjithateuml neuml teuml njeumljtin takim
pjeseumltareuml teuml komunitetit goran kaneuml deklaruar se nuk ka kurrfareuml bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve
nga komuniteti goran dhe politikaneumlt goraneuml teuml nivelit qendror
Aktivitetet gjateuml vitit teuml dyteuml janeuml ndjekur nga peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve nga teuml gjitha zonat e Kosoveumls
peumlrfshireuml Mitroviceumln dhe Pejeumln si dhe peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit goran dhe atij boshnjak neuml nivelin
qendror dhe ateuml komunal Teuml dy keumlto komunitete kaneuml ngritur shqeteumlsimin e mungeseumls seuml puneumlsimit
teuml pjeseumltareumlve teuml tyre neuml institucionet publike ndeumlrsa boshnjakeumlt kaneuml ngritur shqeteumlsimin se Ligji
peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve nuk po zbatohej neuml Prizren Peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit boshnjak
gjithashtu kaneuml theksuar se mungesa e mundeumlsive ekonomike neumlnkupton se shumeuml prej tyre po
shqyrtojneuml mundeumlsineuml e largimit gjeuml qeuml eumlshteuml shqeteumlsuese peumlr teuml dyja paleumlt neuml keumlteuml lloj dialogu
Peumlrfaqeumlsuesit e komunitetit goran gjithashtu kaneuml theksuar shqeteumlsimet e tyre peumlr mungeseumln e
kontrollit policor nga niveli qendror neuml kufirin me Shqipeumlrineuml neuml zoneumln e Dragashit dhe problemet e
siguriseuml qeuml po krijon kjo
Pag
e16
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit turk
Takimi me OShC-teuml nga komuniteti turk dhe me peumlrfaqeumlsuesit e nivelit qendror nga ky komunitet
ishte pozitiv gjateuml teuml cilit peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve kaneuml deklaruar se kaneuml njeuml nivel teuml mireuml teuml
bashkeumlpunimit me deputeteumlt turq Peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve nuk kaneuml shprehur kurrfareuml kritikash sa
u peumlrket marreumldheumlnieve teuml tyre me institucionet qendrore Megjithateuml ccedileumlshtja e vetme qeuml eumlshteuml
ngritur nga teuml gjitheuml peumlrfaqeumlsuesit e keumltij komuniteti ka qeneuml se ekziston njeuml problem i vazhduesheumlm
me Komuneumln e Prizrenit sa i peumlrket zbatimit teuml Ligjit peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve peumlrkateumlsisht rreth
peumlrdorimit teuml gjuheumls turke
Neuml aktivitetet e organizuara gjateuml vitit teuml dyteuml ka pasur vijim teuml mireuml si nga OShC-teuml ashtu edhe
peumlrfaqeumlsuesit e nivelit qendror Edhe me keumlteuml rast OShC-teuml kaneuml theksuar se kaneuml bashkeumlpunim teuml
mireuml me peumlrfaqeumlsuesit e tyre neuml Kuvend Megjithateuml ata gjithashtu kaneuml shprehur shqeteumlsimin se ka
ende ccedileumlshtje teuml hapura neuml lidhje me zbatimin e Ligjit peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve kur eumlshteuml fjala peumlr
komunitetin turk dhe se vitin e kaluar nuk ka pasur aq peumlrparime lidhur me keumlteuml ccedileumlshtjeje
Rezultatet e keumltyre aktiviteteve
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut teuml moderuara nga ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj teuml
cilat kaneuml mbledhur seuml bashku peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve nga minoritetet dhe peumlrfaqeumlsues teuml
institucioneve qendrore peumlrfshireuml deputeteuml teuml Kuvendit janeuml treguar teuml jeneuml teuml frytshme
Peumlrfaqeumlsues teuml qeveriseuml qendrore dhe deputeteuml teuml Kuvendit kaneuml paraqitur rolin dhe peumlrgjegjeumlsiteuml e
institucioneve qeuml peumlrfaqeumlsojneuml kaneuml ndareuml kontaktet e tyre u kaneuml dheumlneuml atyre mundeumlsi peumlr teuml
ngritur ccedileumlshtje qeuml ishin specifike peumlr komunitetet e tyre dhe kaneuml treguar gatishmeumlri peumlr teuml krijuar
mekanizma teuml cilat do teuml peumlrmireumlsojneuml komunikimin dhe bashkeumlpunimin me peumlrfaqeumlsuesit e OShC-
ve qeuml punojneuml peumlr mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml minoriteteve
Takimi neuml mes teuml KKK-seuml dhe peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve teuml
komuniteteve minoritare kaneuml rezultuar teuml jeneuml teuml
suksesshme Peumlrfaqeumlsuesit e KKK-seuml kaneuml prezantuar rolin
dhe mandatin e KKK-seuml dhe u kaneuml ofruar mundeumlsineuml teuml
gjitha OShC-ve teuml interesuara nga minoritetet qeuml teuml aplikojneuml
peumlr akreditim nga Presidenti i Kosoveumls dhe teuml emeumlrojneuml
peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve teuml tyre neuml pozita teuml aneumltareumlve teuml
KKK-seuml Dhjeteuml (10) OShC janeuml teuml akredituara nga Presidenti i
Kosoveumls Si rezultat i keumlsaj dy (2) nga peseuml (5) aneumltareuml serbeuml teuml KKK-seuml janeuml aneumltareuml teuml Rrjetit teuml
OShC-ve serbe e cila eumlshteuml themeluar nga ECMI Kosova dy (2) peumlrfaqeumlsues teuml goraneumlve si dhe tre
(3) peumlrfaqeumlsues teuml romeumlve ashkalive dhe egjiptasve janeuml emeumlruar neuml pozita teuml aneumltareumlve teuml KKK-seuml
peumlr njeuml mandat prej dy (2) vjeteumlsh
Keumlto rezultate kaneuml treguar se neumlse iniciohen kontakte mes tyre teuml dyja paleumlt janeuml teuml gatsheumlm teuml
angazhohen neuml diskutime dhe teuml fillojneuml teuml formalizojneuml proceset e dialogut Neuml takimet trajnimet
Shtateuml (7) OShC teuml cilat janeuml
aneumltare teuml Rrjetit Goran dhe atij
Serb si dhe tri (3) OShC nga
komunitetet romeuml ashkali dhe
egjiptas janeuml akredituar nga
Zyra e Presidentit teuml Republikeumls
seuml Kosoveumls
Pag
e17
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dhe seancat e dialogut qeuml janeuml mbajtur peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve teuml komunitetit minoritare teuml
institucioneve lokale e qendrore dhe nga deputeteuml teuml Kuvendit eumlshteuml sugjeruar fuqimisht krijimi i njeuml
platforme ose forumi me synim ofrimin e mundeumlsive keumltyre peumlrfaqeumlsuesve qeuml meuml lehteuml teuml
shkeumlmbejneuml informata teuml ngreneuml ccedileumlshtje specifike peumlr komunitetet e tyre dhe teuml punojneuml
bashkeumlrisht neuml mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml minoriteteve
Bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe institucioneve lokale
Angazhimi me qeveriteuml komunale eumlshteuml gjithashtu kyccedil peumlr
rritjen e efektivitetit teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare
Shumeuml prej keumltyre OShC-ve neuml Kosoveuml janeuml organizata jo teuml
meumldha dhe punojneuml brenda zonave teuml kufizuara dhe
prandaj eumlshteuml me reumlndeumlsi qendrore peumlr to qeuml teuml krijojneuml
lidhje teuml forta me zyrtareumlt komunaleuml teuml zonave teuml tyre
Teuml gjitha Komunat obligohen me ligj qeuml teuml krijojneuml Komitetin
peumlr Komunitete ku peumlrfaqeumlsohen teuml gjitha komunitetet dhe
i cili eumlshteuml peumlrgjegjeumls peumlr shqyrtimin e respektimit nga ana e autoriteteve komunale teuml ligjeve neuml fuqi
dhe referimit ndaj teuml drejtave teuml komuniteteve22 Secila Komuneuml gjithashtu duhet teuml keteuml nga njeuml
Zeumlvendeumls-Kryesues teuml Kuvendit Komunal peumlrgjegjeumls peumlr komunitete dhe nga njeuml Neumlnkryetar teuml
Komuneumls peumlrgjegjeumls peumlr komunitete Megjithateuml duket se neuml nivelin komunal peumlrfaqeumlsuesit e OShC-
ve konsultohen edhe neuml baza ad hoc dhe se kjo ndodh meuml rralleuml se neuml nivelin qendror23 Neuml nivelin
lokal ashtu si edhe neuml ateuml qendror duhet teuml mbahen takime publike peumlr teuml informuar qytetareumlt mbi
vendimet e marra dhe peumlr teuml marreuml reagimet e tyre
Bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve teuml nivelit komunal gjithashtu peumlrballet me
veumlshtireumlsi pasi qeuml nuk ka njeuml sistem uniform peumlr bashkeumlpunim gjeuml qeuml bvn qeuml secila Komuneuml teuml krijojeuml
praktikat e veta24 Kjo eumlshteuml diccedilka qeuml duhet teuml adresohet si nga Qeveria e Kosoveumls ashtu edhe
donatoreumlt dhe pjeseumltareuml teuml shoqeumlriseuml civile neuml meumlnyreuml qeuml teuml sigurohet qeuml neuml teuml ardhmen teuml krijohet
njeuml sistem koherent
22
Ligji mbi veteumlqeverisjen lokale neni 51 Neuml dispozicion neuml httpwwwkuvendikosovesorgcommondocsligjet2008_03-L040_alpdf 23
TACSO Beyond Zero Institutional Arrangements for Cooperation with Civil Society (shq Peumlrtej zeros aranzhimet institucionale peumlr bashkeumlpunim me shoqeumlrineuml civile) gusht 2011 fq 19 24
TACSO Cooperation between Local-Self Governments and OSHCs in the Western Balkans and Turkey Progress Report since the Bečidi Conference February 2011 (shq Bashkeumlpunimi neuml mes teuml njeumlsive teuml veteumlqeverisjes lokale dhe OShC-ve neuml Ballkanin Pereumlndimor dhe neuml Turqi raport progresi nga Konferenca e Beccediliqit e shkurtit 2011) (2013) fq 27
Pag
e18
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Aktivitetet peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve komunale
Me qeumlllimin peumlr teuml trajtuar mungeseumln e bashkeumlpunimit dhe komunikimit neuml mes teuml OShC-ve nga
komunitetet minoritare dhe institucionet lokale ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml mbajtur disa
aktivitete peumlr teuml rritur ndeumlrveprimin dhe ndeumlrtuar besimin ndeumlrmjet zyrtareumlve komunaleuml dhe OShC-
ve nga komunitetet minoritare Keumlto peumlrfshijneuml puneumltori peumlr ndeumlrtimin e besimit nxjerrjen e
analizave teuml shkurtra teuml politikave mbi ccedileumlshtjet kyccedile lokale si dhe krijimin e strukturave teuml
formalizuara neumlpeumlr komuna peumlr diskutime me komunitetet minoritetare
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml organizuar gjithsej teteumlmbeumldhjeteuml (18) puneumltori qeuml kaneuml
mbuluar teuml gjitha komunat e Kosoveumls Mesatarisht ka pasur rreth 25 pjeseumlmarreumls peumlr ccedildo trajnim
peumlrfshireuml keumltu peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve dhe zyrtareuml komunaleuml Keumlto puneumltori kaneuml treguar se neuml
shumeuml komuna OShC-teuml nga komunitetet minoritare dhe zyrtareumlt komunaleuml janeuml treguar teuml gatsheumlm
peumlr bashkeumlpunim por strukturat dhe formalitetet e nevojshme peumlr marreumldheumlnie teuml suksesshme nuk
janeuml vendosur neuml meumlnyreuml koherente
Gatishmeumlria peumlr teuml bashkeumlpunuar
Secila komuneuml ka treguar gatishmeumlri peumlr teuml bashkeumlpunuar me peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civile nga
minoritetet por ka pasur shumeuml nivele teuml dallueshme ndeumlrmjet komunave neumlpeumlr Kosoveuml Peumlr
shembull neuml takimin neuml Graccedilaniceuml eumlshteuml ardhur neuml peumlrfundim se niveli i bashkeumlpunimit eumlshteuml rritur
vazhdimisht qeuml nga viti 2012 pasi qeuml peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civile dhe zyrtareumlt komunaleuml kaneuml
punuar seuml bashku peumlr teuml organizuar aktivitetet kulturore dhe argeumltuese gjateuml vereumls Organizimi i
aktiviteteve teuml tilla gjithashtu i ka dheumlneuml Komuneumls dhe OShC-ve qasje meuml teuml hapur dhe teuml
drejtpeumlrdrejteuml ndaj njeumlri-tjetrit gjeuml qeuml ka rritur besimin e tyre dhe fusheumlveprimin peumlr bashkeumlpunim
Neuml puneumltorineuml neuml Ranillug kaneuml marreuml pjeseuml shumeuml pak zyrtareuml komunaleuml kurse neuml Kameniceuml dhe
Novobeumlrdeuml kaneuml marreuml pjeseuml veteumlm peseuml (5) zyrtareuml nga teuml dyja Komunat neuml njeuml puneumltori ku kaneuml
marreuml pjeseuml mbi njeumlzet (20) persona Pjeseumlmarreumlsit neuml keumlteuml puneumltori kaneuml pranuar se nuk ka dialog
teuml mireuml neuml mes teuml OShC-ve dhe Komunave gjeuml qeuml i eumlshteuml atribuuar mundeumlsiseuml qeuml OShC-teuml kryesisht i
shohin Komunat neuml aspektin e mbeumlshtetjes financiare pra si donatoreuml e jo si partnereuml teuml cileumlt
punojneuml drejt arritjes seuml teuml njeumljtave objektiva Pjeseumlmarreumlsit kaneuml deklaruar se shpresojneuml se peumlrmes
puneumltorive teuml organizuara nga ECMI Kosova kjo ccedileumlshtje do teuml mund teuml fillojeuml teuml trajtohet dhe se ata
do teuml mund teuml fillojneuml teuml diskutojneuml peumlr njeuml lloj marreumldheumlnieje me fokus neuml nevojeumln e bashkeumlpunimit
neuml teuml gjitha fushat
Kuptimi i proceseve
Gjateuml keumltij procesi gjithashtu janeuml veumlneuml re nivele teuml dallueshme teuml teuml kuptuarit teuml ndeumlrveprimit neuml
mes teuml qeverive komunale dhe OShC-ve nga minoritetet me ccedilrsquorast Graccedilanica dhe Prizreni kaneuml
treguar nivelin meuml teuml larteuml Neuml dy keumlto komuna eumlshteuml ardhur neuml peumlrfundim se krahasuar me rajonet
Pag
e19
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e tjera ato kaneuml nivel arsyesheumlm teuml larteuml teuml bashkeumlpunimit neuml mes teuml komunave dhe OShC-ve nga
minoritetet ndoneumlse ka vend peumlr rritje teuml bashkeumlpunimit Peumlr teuml trajtuar keumlteuml ECMI Kosova seuml
bashku me partnereumlt e saj CSD dhe RrOGRAEK neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml peumlrkrahur zhvillimin
dhe zbatimin e planeve teuml avokimit peumlr OShC-teuml lokale nga komunitetet minoritare jashteuml qendrave
kryesore teuml shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml Ajo cfareuml ka veumlneuml neuml dukje edhe ECMI Kosova gjateuml keumltyre
aktiviteteve eumlshteuml niveli i dalluesheumlm i peumlrfshirjes nga njeuml komuneuml neuml tjetreumln dhe ndeumlrmjet grupeve
teuml ndryshme teuml komuniteteve minoritare Peumlr shembull gjateuml puneumltorive me komunitetin boshnjak
dhe ateuml goran neuml Prizren eumlshteuml theksuar se OShC-teuml neuml keumlteuml rajon mendojneuml se nuk shihen si
bashkeumlpuneumltoreuml neuml ndeumlrtimin e shoqeumlriseuml por neuml aspektin e lidhjeve politike qeuml mund teuml shihen si
konkurrenceuml
Peumlr teuml trajtuar keumlteuml mungeseuml teuml teuml kuptuarit teuml proceseve ECMI Kosova ka hartuar publikuar dhe
shpeumlrndareuml njeuml libeumlrth teuml titulluar Pjeseumlmarrja e shoqeumlriseuml civile neuml proceset e vendimmarrjes25 Ky
libeumlrth i ofron shoqeumlriseuml civile si njeuml e teumlreuml njeuml referenceuml teuml definitive teuml teuml drejtave qeuml kaneuml OShC-teuml
neuml bazeuml teuml ligjit dhe se si duhet teuml eceuml ndeumlrveprimi i tyre me qeverineuml neuml nivelin qendror dhe ateuml
lokal
Rezultatet e keumltyre aktiviteteve
Keumlto aktivitete janeuml treguar teuml suksesshme neuml aspektin e fillimit teuml ofrimit institucioneve lokale dhe
OShC-ve teuml njeuml struktureuml formale peumlr teuml rritur dialogun mes tyre Neuml meumlnyreuml dometheumlneumlse neuml teuml
gjitha komunat institucionet lokale dhe OShC-teuml janeuml treguar shumeuml teuml gatsheumlm peumlr teuml
bashkeumlpunuar dhe peumlr teuml formalizuar strukturat peumlr dialog Eumlshteuml gjithashtu premtuese se neuml keumlto
diskutime eumlshteuml adresuar ccedileumlshtja se OShC-teuml shihen si konkurrente ndaj institucioneve neuml vend qeuml
teuml shihen si institucione me teuml cileumlt duhet bashkeumlpunuar
25
Neuml dispozicion neuml httpwwwecmikosovoorgwp-contentPublicationsHand_book_and_manuals2013-04_ECMI_Kosovo_Guidebook_-_Civil_Society_Participation_in_Decision-Making_Processesalbpdf
Pag
e20
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
IV TRAJNIMET PEumlR NGRITJEN E KAPACITETEVE DHE AVOKIM PEumlR OSHC-TEuml
NGA KOMUNITETET MINORITARE
Peumlrmes hulumtimeve teuml gjera me OShC neuml teumlreuml Kosoveumln ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml
identifikuara se OShC-teuml neuml veccedilanti ato qeuml punojneuml peumlr komunitetet minoritare peumlrballen me
kapacitete teuml dobeumlta pra nuk mund teuml avokojneuml peumlr ccedileumlshtjet e tyre ose teuml marrin pjeseuml neuml meumlnyreuml
efektive neuml jeteumln publike Ndeumlr ccedileumlshtjet e tjera atyre shpesh u mungon teuml kuptuarit e ploteuml teuml
funksionimit teuml institucioneve teuml qeveriseuml dhe proceseve peumlrkateumlse e mekanizmave teuml
pjeseumlmarrjes26 Atyre gjithashtu shpesh u mungojneuml shkathteumlsiteuml e duhura neuml fusha teuml ndryshme si
avokimi lobimi dhe hulumtimet shkrimi e analiza ligjore27
Neumlpeumlrmjet njeuml qasje teuml ngritjes seuml kapaciteteve dhe mbeumlshtetjes seuml vazhdueshme dhe me objektiv teuml
qarteuml neuml keumlteuml aspekt ECMI Kosova dhe organizatat e saj partnere kaneuml synuar teuml ndeumlrtojneuml dhe
peumlrmireumlsojneuml afteumlsiteuml dhe kapacitetet e OShC-ve peumlr trsquou peumlrfshireuml neuml meumlnyreuml efektive neuml proceset e
politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes neuml nivelin lokal dhe ateuml qendror duke u bazuar neuml dhe zhvilluar
meuml tej efektivitetin e seancave teuml dialogut teuml diskutuara neuml kapitullin paraprak
Qeumlllimi i ECMI Kosoveumls dhe organizatave teuml saj partnere ishte forcimi i OShC-ve neuml meumlnyreuml teuml
teumlreumlsishme dhe trajtimi i kapaciteteve teuml OShC-ve peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml politikeuml-
beumlrje dhe vendimmarrje peumlr teuml siguruar qeuml ato teuml zhvillohen neuml meumlnyreuml teuml qeumlndrueshme ashtu qeuml
neuml teuml ardhmen teuml mund teuml veprojneuml neuml meumlnyreuml teuml pavarur dhe ateuml peumlrmes trajnimeve dhe
mbeumlshtetjes seuml vazhdueshme Si rrezultat i keumlsaj ECMI Kosova neuml kuadeumlr teuml dy projekteve lsquoFuqizimi i
shoqeumlriseuml civile peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml proceset e politikave dhe teuml vendimmarrjes
peumlrmes dialogut me institucionet qeveritarersquo i financuar nga BE-ja dhe i menaxhuar nga Zyra e
Bashkimit Europian neuml Kosoveuml dhe projektit lsquoPeumlrkrahja e qeverisjes efektive peumlr komunitetet
minoritare neuml Kosoveumlrsquo financuar nga Departamenti Federal Zviceran i Puneumlve teuml Jashtme (DFPJ) ka dizajnuar
njeuml program peumlrkraheumls gjitheumlpeumlrfshireumls peumlr organizata teuml shoqeumlriseuml civile (OSHC)
26
TACSO Beyond Zero Institutional Arrangements for Cooperation with Civil Society Society (shq Peumlrtej zeros
aranzhimet institucionale peumlr bashkeumlpunim me shoqeumlrineuml civile) gusht 2011 fq 21 KCSF ldquoNe dhe atardquo ndash pjeseumlmarrja e qytetareumlve neuml Kosoveuml tetor 2011 fq 28 27
TACSO Growing Together Civil Society Involvement in the Legislative Process ndash Good and Bad Practices Practices (shq Rritja e peumlrbashkeumlt peumlrfshira e shoqeumlriseuml civile neuml procesin ligjveumlnies ndash praktikat e mira dheuml teuml keumlqija) qershor 2011 qershor 2011 fq 21
Pag
e21
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Gjateuml njeuml periudhe 15-vjeccedilare (nga qershori 2013 deri neuml tetor 2014) OSHC-teuml dhe koalicionet e
OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml peumlrfituar nga njeuml program peumlrkraheumls gjitheumlpeumlrfshireumls i cili ka
kombinuar teorineuml dhe praktikeumln me fokus neuml keumlteuml teuml fundit
Ngritja e kapaciteteve
Pjeseumlmarreumlsve u janeuml ofruar trajnime teuml strukturuara
teuml orientuar praktikisht peumlr teuml ngritur kapacitetet dhe
ateumlsiteuml e tyre praktike peumlr teuml avokuar neuml meumlnyreuml
efektive peumlr interesat dhe teuml drejtat e tyre dhe jane
pajisur me certifikata pas peumlrfundimit me sukses teuml
programit
Trajnimi mbi shkathteumlsiteuml avokim dhe teuml drejtat
e minoriteteve nga qershori 2013 deri neuml tetor
2014 pjeseumlmarreumlsit kaneuml marreuml pjeseuml neuml njeuml
trajnim gjitheumlpeumlrfshireumls interaktiv dhe teuml peumlrshtatur sipas nevojave teuml tyre teuml peumlrbeumlreuml nga
peumlrafeumlrsisht 15 seanca
Viziteuml studimore neuml rajon neuml vitin 2014 pjeseumlmarreumlsit gjithashtu kaneuml marreuml pjeseuml njeuml viziteuml
studimore neuml FYROM neuml meumlnyreuml qeuml teuml promovojneuml bashkeumlpunimin rajonal teuml krijojneuml lidhje teuml
dobishme dhe teuml sigurojneuml njeuml shkeumlmbim konstruktiv teuml praktikave teuml mira dhe ekspertizeumls
teknike (know-how) neuml rajon
Zbatimi i aktiviteteve teuml avokimit
Paralelisht me programin e trajnimit OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml
zhvilluar dhe zbatuar Plane specifike Avokimi peumlr adresimin e ccedileumlshtjeve me interes peumlr ta me
mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj
Zhvillim i Planeve peumlr Avokim nga teuml gjitha OSHC-teuml konkurruese u eumlshteuml keumlrkuar qeuml teuml
prezantojneuml Propozimet peumlr Avokim me ide paraprake fillestare mbi aktivitetet e avokimit qeuml do
teuml ndeumlrmarrin peumlr teuml adresuar problemet apo ccedileumlshtje konkrete OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-
ve teuml peumlrzgjedhur janeuml peumlrkrahur neuml zhvillimin Planeve njeumlvjeccedilare teuml Avokimit teuml holleumlsisheumlm
dhe me objektiva teuml qarteuml duke zhvilluar meuml tej propozimet e tyre teuml paraqitura Keumlto Plane
Avokimi kaneuml peumlrfshireuml objektiva dhe aktivitete qeuml janeuml kryer me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls
dhe partnereumlve teuml projektit
Neumln-grante peumlr avokim OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml marreuml edhe
mbeumlshtetje financiar peumlr zbatimin e aktiviteteve teuml parapara neuml Planet e tyre peumlr Avokim (meuml seuml
shumti deri neuml 2000 Euro peumlr njeuml Plan Avokimi)
Mbeumlshtetje e vazhdueshme Peumlrveccedil keumlsaj OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur
kaneuml marreuml mbeumlshtetje teuml vazhdueshme peumlrfshireuml mbeumlshtetje teknike dhe ligjore ndihmeuml neuml
organizimin e aktiviteteve mediale (incizimi i nje video promoviese njeuml minuteumlsheuml peumlr secileumln
Pag
e22
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve ) lehteumlsim teuml dialogut me institucionet relevante qeveritare
dhe ndihmeuml me hulumtime dhe redaktimin e materialeve (psh fleteumlpalosjeve)
Keumlto aktivitete kaneuml synuar forcimin e kapaciteteve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare peumlr teuml
bashkeumlvepruar me qeverineuml dhe ushtruar ndikim mbi teuml si neuml nivelin komunal ashtu edhe ateuml
qendror peumlr teuml siguruar qeuml interesat e tyre teuml merren parasysh gjateuml proceseve teuml qeverisjes
Ngritja e kapaciteteve peumlr OShC-teuml nga komunitetet minoritare
Peumlr teuml adresuar ccedileumlshtjet e veumlna neuml pah meuml sipeumlr ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml dizajnuar njeuml
Program teuml Shkathteumlsive teuml Avokimit dhe teuml Drejta teuml Komuniteteve peumlr Organizatat e Shoqeumlriseuml
Civile neuml Kosoveuml i cili konsistonte neuml organizimin e peseumlmbeumldhjeteuml (15) seancave teuml trajnimit gjateuml
vitit 2013 dhe 2014 mbi ccedileumlshtjet e meumlposhtme
Pjeseumlmarrja e OShC-ve neuml Kosoveuml
Teuml drejtat e minoriteteve veumlshtrim i peumlrgjithsheumlm dhe konceptet kryesore
Legjislacioni dhe institucionet vendore neuml Kosoveuml neuml lidhje me OShC-teuml
Peumlrmbledhje e mekanizmave teuml kompensimit ndaj shkeljes seuml teuml drejtave mekanizmat e
drejtpeumlrdrejteuml (e drejta peumlr peticion e drejta peumlr iniciativa qytetare e drejta e referendumit
dhe e ankesave teuml qytetareumlve) + mekanizmat e teumlrthorteuml + mekanizmat e bazuar neuml ccedileumlshtje
(ZKGj MASHT-it dhe Komisioni teuml Pavarur Keumlshilli i Pavarur Mbikeumlqyreumls i Sheumlrbimit Civil teuml
Kosoveumls KPM)
Avokimi
Mediat dhe rrjetet sociale (si teuml plasohet mesazhi)
Zhvillimi i projekteve
Shkathteumlsiteuml e teuml shkruarit dhe prezantimit + rrjeteumlzimi
Mjete praktike peumlr mbajtjen e teuml dheumlnave dhe doreumlzimin e ankesave
Adresimi institucioneve dhe teuml kuptuarit e puneumls seuml tyre (KKK-seuml KDIK-seuml ZCcedilK-seuml)
Keumlto trajnime janeuml organizuar neuml bashkeumlpunim
me projektin ldquoMbeumlshtetje qeverisjes efektive peumlr
komunitetet minoritare neuml Kosoveumlrdquo teuml financuar
nga Departamenti Federal Zviceran i Puneumlve teuml
Jashtme (DFPJ) Trajnimet kaneuml sjelleuml seuml bashku
aneumltareuml teuml OShC-ve nga komunitetet e ndryshme
minoritare neuml teumlreuml Kosoveumln duke u dheumlneuml atyre
mundeumlsineuml peumlr teuml ndareuml peumlrvojat e tyre dhe
diskutuar sfidat me teuml cilat peumlrballen neuml
komunikimin me institucionet peumlrkateumlse lokale e
qendrore peumlr teuml ngritur ccedileumlshtjet qeuml lidhen me
komunitetet minoritare dhe janeuml mbajtur nga eksperteuml teuml nivelit teuml larteuml teuml ccedileumlshtjeve teuml zgjedhura
nga Kosova dhe rajoni OShC-teuml dhe koalicionet e OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur kaneuml qeneuml grupet
Pag
e23
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
kryesore teuml synuara megjithateuml OShC-teuml e peumlrfshira neuml Bazeumln e teuml dheumlnave teuml OShC-ve gjithashtu
janeuml ftuar qeuml teuml marrin pjeseuml neuml trajnime
Pjeseumlmarreumlsit i kaneuml vlereumlsuar teuml gjitha keumlto trajnime si
shumeuml teuml dobishme dhe kaneuml vneuml neuml dukje se ato ishin
mundeumlsi e madhe qeuml teuml nxirrnin neuml pah ccedileumlshtjet kryesore
dhe problemet qeuml lidhen me komunitetet e tyre dhe u kaneuml
ndihmuar teuml identifikojneuml kanale peumlr teuml trajtuar keumlto
ccedileumlshtje Neuml keumlto takime janeuml adresuar njeuml varg ccedileumlshtjesh teuml
shumeumlllojshme si mundeumlsiteuml socio-ekonomike peumlr
komunitetet minoritare peumlrdorimi i gjuheumlve segregacioni
neuml arsim veccedilaneumlrisht neuml Shkolleumln lsquoMustafa Bakijarsquo neuml
Gjakoveuml liria e leumlvizjes veccedilaneumlrisht neuml lidhje me Lagjen e
Boshnjakeumlve dhe Mitroviceumln e Veriut teuml drejtat e grave dhe
barazia gjinore marreumldheumlniet me qeverineuml dhe strategjiteuml
peumlr pjeseumlmarrjen meuml teuml gjereuml teuml shoqeumlriseuml civile Si pjeseuml e
programit teuml peumlrkrahjes OShC-teuml dhe koalicionet e OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur kaneuml incizuar dhe
transmetuar video promovuese me qeumlllim promovimin e organizatave teuml tyre mandatit teuml tyre dhe
puneumln qeuml ato beumljneuml peumlr teuml mbrojtur dhe promovuar teuml drejtat e komuniteteve Video promovuese teuml
organizatave BRIGA PIRAMIDA CDKD-SP ICEC CZRC-OPA dhe OSG janeuml postuar neuml kanalin e ECMI
Kosoveumls dhe neuml ueb-faqen e saj dhe faqen e saj neuml Facebook si dhe neuml ueb-faqen e CSD-seuml dhe
RrOGRAEK-ut
Viziteuml studimore peumlr OShC teuml peumlrzgjedhura nga komunitetet
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj gjithashtu kaneuml
organizuar njeuml viziteuml studimore neuml ish-Republikeumln
Jugosllave teuml Maqedoniseuml (IRJM) peumlr peumlrfaqeumlsues
teuml zgjedhur teuml OShC-ve nga minoritetet Kjo viziteuml
eumlshteuml zhvilluar neuml tremujorin e fundit teuml projektit
dhe ishte e hapur peumlr teuml gjitha OShC-teuml e
regjistruara neuml bazeumln e teuml dheumlnave
Peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova u eumlshteuml dheumlneuml
mundeumlsia peumlr dialog me homologeumlt e tyre nga
IRJM neuml ccedileumlshtje teuml tilla si arsimimi i komuniteteve
minoritare zbatimi i legjislacionit peumlr gjuheumlt dhe
puneumlsimi neuml institucionet publike dhe neuml ndeumlrmarrjet publike Peumlr meuml tepeumlr ECMI Kosova dhe
partnereumlt e saj u kaneuml mundeumlsuar peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova qeuml teuml zhvillojneuml takime me Komisionin
e Kuvendit peumlr Marreumldheumlnie Ndeumlretnike dhe Sekretariatin Shteteumlror peumlr Zbatimin e Marreumlveshjes
Kornizeuml teuml Ohrit Me keumlteuml atyre iu dhaneuml meuml tepeumlr njohuri mbi meumlnyreumln se si IRJM mbron teuml drejtat e
Njeuml tregim u suksessheumlm qeuml ia
vlen teuml peumlrmendet eumlshteuml ai peumlrmes
Programit teuml Trajnimit peumlr Avokim
ku OShC-teuml nga komuniteti
boshnjak kaneuml mundur teuml
avokojneuml me sukses neuml Prizren
duke arritur qeuml neuml Komisionin
Komunal peumlr Komunitete teuml
peumlrfaqeumlsohen teuml gjitha
komunitetet ashtu siccedil keumlrkohet
me ligj por nuk kishte ndodhur meuml
hereumlt
Pag
e24
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
minoriteteve dhe ccedilfareuml meumlsimesh mund teuml nxjerreuml Kosova nga
ajo Ata u kaneuml beumlreuml pyetje si psh rreth asaj neumlse puna me
minoritetet neuml IRJM fokusohet veteumlm neuml minoritetin shqiptar
apo neumlse punohet edhe me komunitete teuml tjera
Zhvillimi dhe zbatimi i fushatave teuml avokimit
Njeuml nga ccedileumlshtjet qendrore qeuml mund teuml shihet nga mungesa neuml strukturat e shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml
eumlshteuml se OShC-teuml nga komunitetit minoritare nuk janeuml efektive kur eumlshteuml fjala peumlr evokim peumlr
ndryshime Neuml kuadeumlr teuml projektit ishte publikuar njeuml shpallje e hapur peumlr aplikime me ccedilrsquorast janeuml
shpeumlrndareuml rreth 500 fleteumlpalosje neuml shqip serbisht dhe anglisht teuml titulluara ldquoSi teuml aplikonirdquo Pas
keumlsaj ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj formuan njeuml Bord teuml pavarur Peumlrzgjedheumls peumlr teuml shqyrtuar teuml
gjitheuml aplikacionet nga OShC-teuml e komuniteteve minoritare bazuar neuml kriteret e peumlrcaktuara
Propozimet e doreumlzuara janeuml vlereumlsuar neuml bazeuml teuml cileumlsiseuml seuml ideve dhe peumlrfshirjes me bazeumln fokusit
teuml qarteuml dhe njeuml metode teuml qarteuml teuml peumlrfaqeumlsimit teuml komuniteteve minoritare Bordi Peumlrzgjedheumls neuml
meumlnyreuml specifike peumlrzgjodhi OShC me bazeuml neuml komunitet teuml cilat nuk kaneuml seliteuml neuml qytete e as kaneuml
lidhje teuml ngushta me donatoreuml Si pjeseuml e keumlsaj u peumlrzgjodheumln gjashteuml (6) OShC nga teuml cilat kateumlr (4)
ishin OShC neuml vete ndeumlrsa dy (2) ishin koalicionet teuml peumlrbeumlra nga dy (2) OShC secili teuml cileumlt kishin
vendosur teuml avokonin seuml bashku peumlr njeuml ccedileumlshtje Ccedileumlshtjet e zgjedhura nga ana e OShC-ve dhe
koalicioneve teuml OShC-ve teuml cileumlt ishin peumlrzgjedhur janeuml prezantuar neuml gjashteuml (6) Fushata teuml Avokimit
Pas peumlrzgjedhjes se kateumlr (4) OShC-ve dhe dy (2) koalicioneve teuml OShC-ve dhe zhvillimit teuml Fushatave
teuml Avokimit ECMI Kosova CSD dhe RROGRAEK gjateuml vitit 2013 dhe 2014 kaneuml zhvilluar njeuml Program
Trajnimit dhe Avokimi teuml peumlrshtatur me objektiv teuml qarteuml dhe teuml bazuar neuml rezultate i cili
konsistonte neuml peseumlmbeumldhjeteuml seanca (15) trajnimi ku kaneuml marreuml pjeseuml si trajnues peumlrfaqeumlsues teuml
shoqeumlriseuml civile nga vendet e tjera teuml rajonit teuml Ballkanit Si pjeseuml e programit teuml ECMI Kosoveumls
OShC-ve dhe koalicioneve teuml OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur u eumlshteuml ofruar mbeumlshtetje teknike dhe
ligjore peumlr zbatimin e fushatave teuml advokimit ndihmeuml neuml organizimin e aktiviteteve mediale (6
videove promovuese peumlr OShC-teuml dhe koalicionet e peumlrzgjedhur) lehteumlsimin e dialogut me
institucionet relevante qeveritare dhe ndihmeuml neuml hulumtime dhe redaktimin e materialeve si dhe
nga njeuml neumln-grant me vlereuml prej euro2000 peumlr secileumln OShC dhe koalicion teuml peumlrzgjedhur peumlr zbatimin e
Fushatave teuml Avokimit
OShC-teuml nga Kosova kaneuml
shkeumlmbyer kontaktet dhe
kaneuml bashkeumlvepruar
fuqisheumlm me
institucionet e IRJM-seuml
me potencial peumlr
bashkeumlpunim neuml teuml
ardhmen
Pag
e25
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
BRIGA
Peumlrfaqeumlson komunitetin serb neuml Gorazhdec neuml rajonin e Pejeumls
Aktivitetet
Trajnime teuml peumlrgjithshme peumlr evokim veccedilaneumlrisht peumlr gra
Rritja e pjeseumlmarrjes seuml grave neuml proceset vendimmarreumlse neuml nivelin komunal
Mungesa e publikimit teuml vendeve teuml lira teuml puneumls neuml gjuheumln serbe
PIRAMIDA
Peumlrfaqeumlson komunitetin egjiptas neuml rajonin
e Pejeumls dhe ateuml teuml Istogut
Aktivitetet
Trajtimi i braktisjes seuml shkolleumls nga
nxeumlneumlsit egjiptas neuml shkolleumln fillore dhe
teuml mesme
Rritja e edukimit mbi ccedileumlshtjet e
sheumlndetit
Ngritja e veteumldijes rreth puneumlsimit
duke synuar veccedilaneumlrisht grateuml
Qendra peumlr Integrimin e Komuniteteve Minoritare (ICECQEKM)
Peumlrfaqeumlson komunitetin boshnjak serb turk dhe ateuml rom neuml rajonin e Prizrenit
Aktivitetet
Komisioni Komunal peumlr Komunitete
duhet teuml peumlrfshijeuml komunitetin ashkali
egjiptas dhe ateuml goran
Peumlrdorimi publik nga ana e Komuneumls i
teuml gjitha gjuheumlve zyrtare
Beumlrja e boshnjakishtes gjuheuml zyrtare neuml
nivel komunal
Omladinski Savez Gore ndash OSG (shq
Keumlshilli Rinor i Goreumls ndash KRG)
Peumlrfaqeumlson komunitetin minoritar goran neuml
rajonin e Goreumls
Aktivitetet
Peumlrfaqeumlsimi i barabarteuml i teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim
Shtypja e materialeve edukative
relevante peumlr keumlteuml ccedileumlshtje
Koalicioni CDKD dhe Slobodna Produkcija (shq Produksioni i Lireuml)
Dy OShC teuml cilat peumlrfaqeumlsojneuml serbeumlt romeumlt boshnjakeumlt dhe malaziasit dhe teuml cilat punojneuml neuml rajonin e Gjilanit teuml Kameniceumls dhe ateuml teuml Novobeumlrdeumls
Aktivitetet
Zbatimi i Ligjit peumlr Qasje neuml Dokumente Publike
Shfryteumlzimi proporcional i objekteve sportive dhe kulturore
Ndarja proporcionale e buxhetit
Koalicioni CZRZ dhe OPA
Dy OShC nga komuniteti serb teuml cilat punojneuml neuml pjeseumln jugore teuml Kosoveumls kryesisht neuml Partesh dhe Kllokot
Aktivitetet
Avokim neuml Ministrineuml e Bujqeumlsiseuml Ministrineuml e Riniseuml dhe Sportit dhe neuml Ministrineuml e Mjedisit peumlr mbeumlshtetje neuml Partesh
Ulja e papuneumlsiseuml neuml keumlto rajone
Pag
e26
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rezultatet nga planet e avokimit
OShC-teuml e angazhuara me keumlto Planeve teuml Avokimit kaneuml arritur njeuml numeumlr suksesesh teuml dukshme si
rezultat i aktiviteteve teuml ndeumlrmarra neuml kuadeumlr teuml keumltyre propozimeve
ICECQEKM Ka evokuar me sukses te Komuna e Prizrenit peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha komunitetet teuml
peumlrfaqeumlsohen neuml Komisionin Komunal peumlr Komunitete peumlrfshireuml komunitetin goran ateuml rom ashkali
dhe egjiptas Ata gjithashtu i kaneuml beumlreuml presion Komuneumls peumlr teuml drejteumln e barabarteuml peumlr trsquou arsimuar
neuml gjuheumln boshnjake peumlrfshireuml edhe organizimin e tryezave teuml rrumbullakeumlta rreth keumlsaj ccedileumlshtjeje
gjeuml qeuml kishte sukses deri diku ndoneumlse ka ende shumeuml progres peumlr trsquou beumlreuml neuml meumlnyreuml qeuml komuna
trsquou peumlrmbahet obligimeve teuml saj ligjore E fundit ata kaneuml mbajtur disa tryeza teuml rrumbullakeumlta peumlr
ccedileumlshtjen e respektimit teuml kuoteumls prej 10 teuml puneumlsimit teuml komuniteteve neuml institucionet publike
Komuna eumlshteuml treguar e hapur neuml keumlto takime dhe ICECQEKM do teuml vazhdojeuml teuml avokojeuml peumlr keumlto
ccedileumlshtje peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml kaneuml krijuar neuml keumlto institucione
OSGKRG Pjesa meuml e madhe e puneumls seuml
OSGKRG ishte pjeseuml e Rrjetit teuml Goraneumlve teuml
themeluar si pjeseuml e keumltij projekti Ata kaneuml
organizuar disa tryeza teuml rrumbullakeumlta mbi
ccedileumlshtjet e peumlrfaqeumlsimit teuml barabarteuml teuml teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim publik dhe kaneuml
krijuar lidhje teuml mira me Komuneumln gjeuml qeuml do teuml
shfryteumlzohet peumlr teuml zhvilluar avokim gjateuml muajve
teuml ardhsheumlm
PIRAMIDA Neuml Pejeuml PIRAMIDA eumlshteuml treguar e suksesshme neuml puneumln e saj me Komuneumln neuml trajtimin
e ccedileumlshtjes seuml braktisjes seuml shkolleumls nga pjeseumltareumlt e komuniteteve minoritare Ata kaneuml punuar me
zyrtareumlt komunaleuml peumlr teuml avokuar peumlr
identifikimin e feumlmijeumlve jashteuml shkollave dhe
trajtimin e ccedileumlshtjeve teuml ri-integrimit Megjithateuml
marreuml parasysh trendin e fundit teuml emigrimit teuml
pjeseumltareumlve teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe
egjiptas ata po peumlrballen prapeuml me ccedileumlshtje teuml
integrimit teuml cilat duhet teuml adresohen nga
Komuna28 PIRAMIDA gjithashtu ka qeneuml e
suksesshme neuml qeumlllimin e saj peumlr teuml rritur
arsimimin e grave qeuml u peumlrkasin komuniteteve
minoritare veccedilaneumlrisht neuml lidhje me ccedileumlshtjet e sheumlndetit pasi qeuml kaneuml organizuar disa tryeza teuml
rrumbullakeumlta dhe trajnime mbi keumlteuml ccedileumlshtje si dhe ka filluar teuml bashkeumlpunojeuml me komunitetin lokal
28
Peumlr me tepeumlr informata mbi keumlteuml temeuml ju lutemi shihni Buletinin Informues teuml ECMI Kosoveumls rreth keumlsaj teme me titullin Sfidat neuml procesin e integrimit neuml Kosoveuml migrimi neuml rritje e romeumlve ashkalive dhe egjiptasve Neuml dispozicion neuml httpwwwecmikosovoorgp=5847
Pag
e27
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
neuml keumlto zona rreth keumltyre ccedileumlshtjeve dhe trsquou japeuml atyre meuml shumeuml informata mbi ccedileumlshtje teuml tilla si
sheumlndeti riprodhues dhe ccedileumlshtjet e sheumlndetit teuml feumlmijeumlve
Koalicioni CRDZ-OPA Ky koalicion eumlshteuml treguar i suksessheumlm neuml vendosjen e kontakteve brenda
Ministrive relevante peumlr trsquou marreuml me avokim Megjithateuml ndoneumlse nuk eumlshteuml marreuml ndonjeuml vendim
peumlrfundimtar nga keumlto ministri ata janeuml angazhuar me keumlteuml ccedileumlshtje dhe janeuml neuml procesin e
formulimit teuml planeve peumlr teuml trajtuar problemet e ngritura nga CRDZ-OPA Ata gjithashtu kaneuml arritur
teuml vendosin kontakte teuml mira me peumlrfaqeumlsuesit e Komuneumls seuml Parteshit peumlrgjegjeumls peumlr bujqeumlsi rini e
mjedis Seuml bashku me Komuneumln ata kaneuml ndeumlrmarreuml aktivitete neuml Partesh Budrigeuml e Poshtme dhe
Pasjan me fokus neuml ccedileumlshtjet e riniseuml dhe kultureumls Seuml fundmi kaneuml filluar organizimin e njeuml unioni
fermereumlsh i cili do teuml peumlrfaqeumlsojeuml njeuml pjeseuml teuml madhe teuml fermereumlve teuml Parteshit
BRIGA Gjateuml zbatimit teuml Planit teuml Avokimit kjo
OShC ka mbajtur njeuml seumlreuml trajnimesh peumlr grateuml
nga komuniteti serb mbi metodat meuml teuml mira
peumlr puneumlsim peumlrfshireuml shqyrtimin e
aplikacioneve dhe procedurat pasuese Peumlr meuml
tepeumlr ata janeuml takuar me autoritetet
peumlrkateumlse peumlr teuml shprehur shqeteumlsimin e tyre
se shpalljet zakonisht nuk dalin neuml serbisht
dhe institucionet peumlrgjegjeumlse peumlr keumlteuml kaneuml
reumlneuml dakord qeuml teuml adresojneuml keumlteuml ccedileumlshtje dhe
teuml beumljneuml meuml teuml mireumln peumlr teuml siguruar qeuml neuml teuml ardhmen shpalljet peumlr vende teuml lira teuml puneumls teuml
shpeumlrndahen peumlrmes kanaleve neuml gjuheumln serbe
Koalicioni CDKD-SP Ky koalicion ka mbajtur takime teuml shumta me autoritetet peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi
qendrore neuml kuadeumlr teuml planeve teuml tyre teuml avokimit por vonesa neuml krijimin e njeuml qeverie komunale neuml
Kameniceuml ka penguar qeuml keumlto takime teuml jeneuml
efektive Megjithateuml ka pasur ndeumlrveprim teuml
mireuml neuml ccedileumlshtjen e qasjes seuml barabarteuml neuml
objektet sportive dhe kjo eumlshteuml ccedileumlshtje qeuml do teuml
peumlrcillet edhe meuml tej Lidhur me ccedileumlshtjen e
qasjes neuml dokumente publike ky koalicion
gjithashtu ka zhvilluar disa takime dhe ka
avokuar rregullisht peumlr qasje teuml barabarteuml dhe
teuml lehteuml dhe kjo ka beumlreuml qeuml Komuna teuml beumljeuml ca
leumlvizje dhe suksese nga ana e Komuneumls e cila
eumlshteuml beumlreuml meuml e hapur neuml ofrimin e sheumlrbimeve
teuml peumlrkthimit dhe qasjes seuml hapur neuml teuml gjitha dokumentet Ata gjithashtu kaneuml monitoruar
shpeumlrndarjen e investimeve kapitale neuml komuneuml por nuk kaneuml mundur teuml marrin peumlrgjigje definitive
rreth asaj se sa eumlshteuml shpenzuar peumlr secilin komunitet Megjithateuml duke ngritur ccedileumlshtjen e
Pag
e28
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
monitorimit teuml keumlsaj Koalicioni CDKD-PS i ka beumlreuml presion komuneumls qeuml trsquoi beumljeuml publike keumlto holleumlsi
dhe teuml jeteuml meuml e hapur
Pag
e29
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
V KRIJIMI I RRJETEVE NDEumlRETNIKE TEuml OSHC-VE NGA MINORITETET
Shoqeumlria civile neuml Kosoveuml eumlshteuml e fragmentuar neuml maseuml teuml madhe ajo jo veteumlm qeuml shpesh eumlshteuml e
ndareuml neuml vija etnike por shpesh ka mungeseuml teuml komunikimit dhe bashkeumlpunimit ndeumlrmjet
Organizatave teuml Shoqeumlriseuml Civile (OShC-ve) brenda teuml njeumljtit komunitet Marreuml parasysh nevojat e
veccedilanta dhe fragmentimin e brendsheumlm teuml shumiceumls seuml komuniteteve minoritare neuml Kosoveuml ECMI
Kosova dhe organizatat e saj partnere neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml synuar teuml nxisin komunikimin
dhe bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml veccedilanta etnike dhe mes tyre me
qeumlllimin peumlrfundimtar qeuml trsquou mundeumlsojneuml atyre teuml avokojneuml peumlr nevojat dhe interesat e tyre teuml
veccedilanta duke qeneuml neuml teuml njeumljteumln koheuml teuml bashkuara dhe me njeuml zeuml
Peumlrmes puneumls seuml gjereuml neuml terren teuml kryer nga ECMI Kosova komunitetet kaneuml shprehur deumlshireumln e
tyre peumlr teuml zhvilluar kanale peumlr dialog dhe mjete peumlr teuml organizuar meuml mireuml aktivitetet e tyre
Komunitetet kaneuml theksuar nevojeumln peumlr peumlrmireumlsimin e politikave si dhe peumlr rritjen e peumlrkushtimit
dhe programeve teuml Institucioneve teuml Qeveriseuml teuml Republikeumls seuml
Kosoveumls neuml lidhje me integrimin e komuniteteve jo-shumiceuml neuml
Kosoveuml dhe peumlr teuml siguruar respektimin e ploteuml teuml teuml drejtave teuml
komuniteteve jo-shumiceuml neuml vend Keumlshtu meuml 2014 ka filluar njeuml
nismeuml pilot me qeumlllim inicimin e procesit teuml dialogut ndeumlretnik mes
OShC-ve neumlpeumlrmjet krijimit teuml rrjeteve teuml OShC-ve brenda teuml njeumljtave
komunitete etnike respektivisht komunitetit serb dhe atij goran
ndeumlrsa marreuml parasysh kontekstin veccediloriteuml dhe peumlrvojat e
dallueshme teuml Kosoveumls si dhe praktikat e mira nga vendet e tjera teuml
Ballkanit Pereumlndimor Kjo nismeuml eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme
pasi qeuml peumlrfaqeumlsimi nga partiteuml politike brenda keumltyre komuniteteve eumlshteuml shumeuml i polarizuar dhe
shpesh karakterizohet nga sjellje antagoniste e armiqeumlsore Krijimi i keumltyre rrjeteve ka peumlr aspirateuml
krijimin e njeuml mjedisi qeuml nxit dialogun dhe hap njeuml formeuml teuml drejtpeumlrdrejteuml teuml komunikimit brenda
rrjeteve
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom) Ky rajon shtrihet neuml pjeseumln jugore
dhe juglindore teuml Kosoveumls dhe peumlrgjitheumlsisht eumlshteuml karakterizuar nga marreumldheumlnie teuml qeumlndrueshme
ndeumlretnike Megjithateuml pjeseumltareumlt e komunitetit serb qeuml jetojneuml neuml keumlteuml zoneuml ballafaqohen me
probleme teuml ngjashme me pjeseumltareuml teuml keumltij komuniteti qeuml jetojneuml gjetkeuml neuml vend veccedilaneumlrisht teuml
rinjteuml Krijimi i njeuml rrjeti nxit njeuml lidhje ndeumlrmjet OShC-ve teuml ndryshme nga ky rajon dhe avokim meuml teuml
mireuml te strukturat peumlrkateumlse teuml qeverisjes lokale Pasi qeuml shumeuml prej keumltyre komunave janeuml krijuar
rishtas peumlrmes procesit teuml decentralizimit rrjeti eumlshteuml thelbeumlsor peumlr teuml siguruar njeuml kanal teuml sigurt
peumlr teuml punuar seuml bashku Peumlr meuml tepeumlr shumeuml banoreuml serbeuml nga kjo zoneuml mendojneuml se janeuml teuml neumln-
peumlrfaqeumlsuar neuml krahasim me rajonet e tjera neuml Kosoveuml gjeuml qeuml tregon domosdoshmeumlrineuml e rrjetit neuml
meumlnyreuml qeuml zeumlri i tyre teuml deumlgjohet neuml nivelin qendror dhe tek peumlrfaqeumlsuesit brenda komunitetit serb
qeuml veprojneuml neuml Anamoroveuml
Trendi neuml rritje e super i
shtimit teuml numrit teuml
rrjeteve ka filluar teuml keteuml
ndikim pozitiv tek teuml
gjitha komunitetet neuml
Kosoveuml duke rritur keumlshtu
mundeumlsineuml e tyre peumlr teuml
ndikuar dhe avokuar peumlr
ndryshime
Pag
e30
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom) eumlshteuml struktura e pareuml e
tilleuml qeuml sjelleuml seuml bashku teuml gjitha OShC-teuml nga komuniteti goran Marreuml parasysh se komuniteti goran
eumlshteuml njeumlri nga komunitetet meuml teuml margjinalizuar minoritare neuml Kosoveuml kjo peumlrbeumln njeuml zhvillim kyccedil
peumlr sa i peumlrket afteumlsiseuml seuml tyre peumlr teuml lobuar dhe avokuar peumlr ccedileumlshtjet e tyre
Rrjeti i komuniteti serb dhe ai i komunitetit goran janeuml duke kaluar neuml procesin e regjistrimit Ato
synojneuml teuml punojneuml seuml bashku neuml mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml njeriut teuml komuniteteve
teuml tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml Qeumlllimet e Rrjeteve peumlrfshijneuml
Identifikimin e problemeve me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Avokim lidhur me problemet me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Ngritjen e veteumldijes seuml institucioneve neuml lidhje me problemet serioze qeuml ndikojneuml neuml
mireumlqenien e komuniteteve peumlrkateumlse
Nxjerrjen e deklaratave teuml peumlrbashkeumlta publike neuml media rreth ccedileumlshtjeve me interes peumlr
komunitetet peumlrkateumlse
Ngritjen e problemeve teuml ndryshme me teuml cilat peumlrballen komunitetet peumlrkateumlse te
institucionet relevante qendrore dhe lokale
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit serb trembeumldhjeteuml (13) OShC janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
tij Ato punojneuml neuml komunat e fshatrat Kameniceuml Shilloveuml Gjilan Partesh Novobeumlrdeuml dhe Kllokot
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit goran marreumlveshjen Platformeuml peumlr trsquoiu bashkuar Rrjetit e kaneuml
neumlnshkruar shtateuml (7) OShC dhe teuml gjitheuml punojneuml neuml Prizren dhe Dragash
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom)
Neuml kuadeumlr teuml komunitetit goran ka pasur disa OShC me seli neuml rajonin e Prizrenit teuml cilat kaneuml
treguar interesim aktiv neuml promovimin e ccedileumlshtjeve teuml teuml drejtave teuml njeriut teuml komunitetit teuml tyre
dhe teuml cilat kaneuml njohur nevojeumln e njeuml rrjeti teuml organizatave peumlr teuml ndihmuar neuml ngritjen e
problemeve me teuml cilat peumlrballen goraneumlt teuml cilat
ishte e veumlshtireuml teuml ngriheshin meuml pareuml neuml nivel teuml
Kosoveumls Prandaj ata kaneuml njohur nevojeumln peumlr
njeuml rrjet peumlr teuml promovuar keumlto pasi meuml hereumlt
ka pasur bashkeumlpunim shumeuml teuml kufizuar neuml mes
teuml OShC-ve teuml komunitetit goran gjeuml qeuml ka
kufizuar ndikimin e tyre Janeuml dhjeteuml (10) OShC
teuml cilat janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
Platformeumls e teuml cilat punojneuml neuml rajonin e
Dragashit
Keumlto rrjete kaneuml punuar neuml ccedileumlshtje tematike teuml
cilat i kaneuml veumlneuml neuml theks si ccedileumlshtje qeuml ndikojneuml neuml komunitetet e tyre neuml teumlreuml Kosoveumln Komuniteti
goran ka veumlneuml neuml pah tri ccedileumlshtje problemet e kthimit teuml nxeumlneumlsve neuml shkolla propozimin peumlr
decentralizim qeuml do teuml shpinte neuml krijimin e njeuml komune me shumiceuml gorane dhe problemet e
puneumlsimit dhe mundeumlsive ekonomike peumlr goraneumlt Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova
Pag
e31
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dhe organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur rrjetin e
komunitetit goran neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve dhe kryerjen
e njeuml hulumtimi Pjeseuml e keumltij hulumtimi kaneuml qeneuml rreth 300
peumlrfaqeumlsues goraneuml teuml cileumlt kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas
nxjerrjes seuml rezultateve janeuml hartuar tri (3) analiza teuml shkurtra teuml
politikave teuml cilat gjithashtu janeuml publikuar neuml ueb-faqen e ECMI
Kosoveumls teuml CSD-seuml teuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml keumltij
projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml
veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml
punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr
ccedileumlshtjet e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet
kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml
Kosoveuml
Reagimi i shpejteuml nga Gjilani dhe disa komuna teuml tjera ndaj ccedileumlshtjeve teuml ngritura neuml analizat e
shkurtra teuml politikave veccedilaneumlrisht rreth analizeumls seuml fokusuar neuml rini dhe kultureuml ka treguar se
publikimi i materialeve teuml tilla mund ta beumljeuml Komuneumln teuml aktivizohet neuml trajtimin e ccedileumlshtjeve qeuml janeuml
me reumlndeumlsi qendrore peumlr komunitetet minoritare
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Goran
(httpwwwgoranicommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom)
Pjeseumltareumlt e komunitetit serb gjithashtu kaneuml veumlneuml
neuml pah ccedileumlshtjen e puneumlsimit dhe mundeumlsive
ekonomike si dhe ccedileumlshtjet e transparenceumls dhe
llogaridheumlnies seuml pushtetit lokal dhe aktivitetet
rinore neuml dispozicion peumlr pjeseumltareumlt e komunitetit
serb Teuml tri (3) analizat e shkurtra teuml politikave
gjenden online neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls ateuml
teuml keumltij projekti dhe neuml ueb-faqen e Rrjetit teuml
Komunitetit Serb neuml anglisht dhe serbisht
Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova dhe
organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur Rrjetin e Komunitetit serb neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve
dhe kryerjen e njeuml hulumtimi Neuml keumlteuml hulumtim janeuml peumlrfshireuml 600 pjeseumltareuml teuml komunitetit serb teuml
cileumlt e kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas nxjerrjes seuml rezultateve tre (3) analiza teuml shkurtra teuml politikave
janeuml hartuar dhe publikuar neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls teuml CSD-seuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml
keumltij projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-
ve brenda komuniteteve teuml punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr ccedileumlshtjet
Rrjeti Goran ka arritur teuml
integrohet me sukses neuml
komunitetin e shoqeumlriseuml civile
neuml Kosoveuml Me mbeumlshtetjen
nga ECMI ata kaneuml krijuar
lidhje me donatoreuml kaneuml
fituar fonde e donacione si
dhe kaneuml peumlrmireumlsuar
shkathteumlsiteuml e tyre peumlr
hulumtime dhe avokim
Pag
e32
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje
me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml Kosoveuml
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Serb
(httpwwwserbcommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Pag
e33
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
VI REKOMANDIME DHE PEumlRFUNDIME
Neuml fund teuml keumltij raporti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml prezantojneuml peumlrfundimet dhe
rekomandimet teuml e dala nga zbatimi i keumltij projekti gjateuml dy viteve teuml fundit Keumlto rekomandime
bazohen si neuml qeumlllimet fillestare teuml projektit ashtu edhe neuml peumlrvojat gjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml tij
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml paraqesin rekomandimet e meumlposhtme si OShC-ve teuml
komuniteteve minoritare ashtu edhe qeveriseuml qendrore dhe atyre lokale me qeumlllimin qeuml teuml
vazhdohet me shtimin e dialogut teuml komuniteteve minoritare me institucionet qeveritare
Dialogu i strukturuar neuml mes teuml OShC-ve teuml minoriteteve dhe qeveriseuml
Ky projekt ka filluar me qeumlllim teuml vendosjes seuml njeuml dialogu meuml teuml strukturuar neuml mes teuml zyrtareumlve teuml
nivelit qendror dhe atij komunal dhe peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare ECMI
Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml identifikuar ose mungeseumln e marreumldheumlnieve pasi qeuml OShC-teuml shihen
si antagoniste ose ka marreumldheumlnie paternaliste neuml teuml cilat raste institucionet nuk i vlereumlsojneuml OShC-
teuml dhe puneumln qeuml mund ta beumljneuml
Neumlpeumlrmjet aktiviteteve teuml tilla si seancat e dialogut neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe
peumlrfaqeumlsuesve teuml institucioneve ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml treguar se ka nevojeuml dhe
gjithashtu neuml shumeuml nivele gatishmeumlri peumlr teuml punuar me keumlteuml projekt Neuml mesin e teuml gjitha
komunitetet dialogu i vendosur neuml mes teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml shoqeumlriseuml civile dhe atyre teuml
institucioneve qendrore dhe lokale ishte i frytsheumlm dhe do teuml vazhdojmeuml teuml punojmeuml peumlr teuml krijuar
njeuml mjedis teuml strukturuar peumlr shkeumlmbimin e ideve dhe kritikave konstruktive Kjo eumlshteuml diccedilka qeuml
eumlshteuml shumeuml e nevojshme peumlr teuml dy grupet dhe ne do teuml punojmeuml peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml jo
veteumlm lidhje meuml teuml meumldha neuml mes teuml dy grupeve por edhe meuml shumeuml transparenceuml e llogaridheumlnie
Pothuajse teuml gjitha komunitetet neuml takimet e tyre me zyrtareumlt gjateuml vitit teuml dyteuml teuml zbatimit teuml keumltij
projekti kaneuml propozuar qeuml keumlto aktivitete teuml dialogut teuml formalizohen dhe teuml vijojneuml neuml vitet e
ardhshme Kjo tregon se keumlto lloje teuml diskutimeve teuml formalizuara kaneuml filluar teuml adresojneuml ccedileumlshtjet e
mungeseumls seuml dialogut strukturor dhe se janeuml me reumlndeumlsi peumlr teuml dy sektoreumlt Prandaj ECMI Kosova
dhe partnereumlt e saj rekomandojneuml qeuml neuml driteumln e keumlsaj si OShC-teuml nga komunitet minoritare ashtu
edhe peumlrfaqeumlsuesit e tyre politikeuml neuml nivelin qendror dhe ateuml lokal teuml punojneuml peumlr teuml formalizuar
dhe strukturuar dialogun me qeumlllim qeuml teuml sigurohet qeuml ai teuml konsistojeuml neuml kritika konstruktive si
dhe mbeumlshtetje peumlr ide
Peumlr meuml tepeumlr Ligji peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e peumlrbashkeumlt qeuml eumlshteuml theksuar
peumlrgjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml projektit nga pothuaj teuml gjitha komunitetet Kjo eumlshteuml diccedilka neuml teuml
cileumln duhet teuml punojneuml teuml gjitha institucionet neuml drejtim teuml zbatimit veccedilaneumlrisht neuml nivelin komunal
Peumlrvec keumlsaj KKK KDIK dhe Avokati i Popullit duhet teuml vazhdojneuml teuml angazhohen me OShC-teuml nga
komunitetet minoritare peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml dialog efektiv neuml mes teuml sektoreumlve
Pag
e34
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rritja e ndeumlrveprimit neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe donatoreumlt ndeumlrkombeumltareuml
Njeuml aspekt tjeteumlr i keumltij projekti kishte peumlr synim adresimin e problemit teuml pak OShC-ve nga
komunitetet minoritare teuml cilat mund teuml shfryteumlzojneuml lidhjet me qeverineuml dhe donatoreumlt
ndeumlrkombeumltareuml Ka shumeuml OShC teuml cilave u mungojneuml njohuriteuml e specializuara ose kapacitetet peumlr
teuml aplikuar peumlr fonde nga burime meuml teuml meumldha fondesh ndeumlrkombeumltare ose teuml cilat mund teuml hyjneuml
neuml diskutime teuml frytshme qeuml mund trsquoi beumljneuml meuml teuml reumlndeumlsishme Prandaj ECMI Kosova dhe partnereumlt
e saj kaneuml pasur peumlr objektiv neuml meumlnyreuml specifike ato OShC teuml cilat nuk kaneuml keumlto lloje teuml lidhjeve
Kjo eumlshteuml beumlreuml kryesisht peumlrmes trajnimeve peumlr avokim dhe mbeumlshtetjen neuml zhvillimin e tyre dhe
peumlrmes neumln-granteve Kjo eumlshteuml treguar teuml jeteuml e suksesshme neuml peumlrfshirjen e organizatave teuml vogla
dhe qeuml teuml tregojeuml se si keumlto OShC kur u ofrohet mbeumlshtetje mund teuml ndeumlrveprojneuml me sukses me
donatoreumlt dhe teuml punojneuml peumlr teuml avokuar peumlr teuml drejtat e komuniteteve teuml tyre Prandaj ky projekt
ka synuar stimulimin e OShC-ve meuml teuml vogla brenda komuniteteve minoritare qeuml teuml rriten dhe teuml
keneuml qasje neuml fonde nga burime teuml tjera diccedilka qeuml ka daleuml teuml jeteuml e suksesshme dhe duhet teuml
vazhdohet neuml vitet e ardhshme OShC-teuml meuml teuml vogla duhet teuml punojneuml qeuml teuml keneuml njohuri si teuml
aplikoni te donatoreumlt kurse donatoreumlt duhet teuml peumlrqendrojneuml peumlrpjekjet e tyre neuml mbeumlshtetjen e
OShC-ve meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare dhe jo teuml financojneuml vazhdimisht teuml njeumljtat OShC
Kjo gjithashtu mund teuml beumlhet duke shfryteumlzuar opsionin qeuml OShC-teuml meuml teuml meumldha teuml krijojneuml
partneritet me ato meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare Mbeumlshtetja nga ana e ECMI Kosoveumls dhe
CSD-seuml peumlr OShC teuml komuniteteve peumlrmes neumln-granteve dhe trajnimeve peumlr avokim eumlshteuml treguar
frytdheumlneumlse dhe ka treguar se neumlse formohet njeuml konsorcium kjo mund teuml jeteuml shumeuml e dobishme
peumlr komunitetet lokale
Njeuml tjeteumlr metodeuml qeuml eumlshteuml treguar teuml jeteuml e frytshme peumlrmes zbatimit teuml keumltij projekti eumlshteuml krijimi i
rrjetit teuml komunitetit serb dhe atij goran Edhe kjo ka treguar se konsorciumet mund trsquou ndihmojneuml
OShC-ve meuml teuml vogla qeuml teuml keneuml qasje neuml fondet dhe trsquoi mbeumlshtesin ato neuml integrimin e tyre neuml
shoqeumlrineuml civile neuml teumlreumlsi Dy (2) aneumltareuml serbeuml teuml rrjeteve tani janeuml beumlreuml aneumltareuml teuml KKK-seuml dhe po
punojneuml neuml promovimin e komuniteteve teuml tyre brenda institucioneve qendrore dhe dialogut me to
Sigurimi i qasjes seuml teuml gjitha OShC-ve neuml shoqeumlrineuml civile meuml gjereuml
E fundit projekti ka lehteumlsuar qasjen e shumeuml komuniteteve minoritare neuml strukturat qendrore teuml
shoqeumlriseuml civile neuml veccedilanti qasjen e komunitetit goran Ky komunitet nuk bie neuml ndonjeuml kategori e
cila eumlshteuml aktualisht neuml fokus teuml komunitetit ndeumlrkombeumltar teuml donatoreumlve dhe peumlr meuml tepeumlr
peumlrballet me gjendje teuml veumlshtireuml dhe ateuml si peumlr faktin se janeuml komunitet minoritar neuml komuna me
shumiceuml shqiptare e edhe peumlr shkak teuml tensioneve qeuml ekzistojneuml me komunitetin boshnjak e cila
eumlshteuml ndarje kryesisht neuml vija politike por u ka penguar neuml aspektin e ccedileumlshtjeve teuml tilla si ajo se neuml
cilat shkolla duhet teuml shkojneuml nxeumlneumlsit e tyre Peumlrfaqeumlsues teuml keumltyre organizatave teuml shoqeumlriseuml civile
kaneuml deklaruar se veteumlm peumlrmes ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj pra peumlrpjekjeve neuml kuadeumlr teuml
keumltij projekti kaneuml mundur teuml beumlhen pjeseuml e organizatave teuml tilla si KKK
Pag
e35
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Peumlr meuml tepeumlr njeuml ccedileumlshtje meuml e gjereuml eumlshteuml ajo se disa organizata teuml shoqeumlriseuml civile anashkalohen
brenda komuniteteve teuml tyre pasi qeuml mund teuml jeneuml shumeuml teuml vogla ose punojneuml neuml zona neuml teuml cilat
nuk janeuml teuml fokusuar donatoreumlt dhe komuniteti ndeumlrkombeumltar Peumlr shembull kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr
OShC-teuml nga komuniteti serb qeuml punojneuml neuml rajonin e Anamoraveumls teuml cilat shpesh neglizhohen pasi
qeuml ky eumlshteuml njeuml rajon relativisht i qeumlndruesheumlm Rrjeti i krijuar nga ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj
neuml keumlteuml rajon ka treguar se kur ccedileumlshtjet brenda keumltyre rajoneve vihen neuml pah neuml meumlnyreuml efektive si
neumlpeumlrmjet nxjerrjes seuml analizave teuml shkurtra teuml politikave mbi keumlto ccedileumlshtje mund teuml keteuml diskutime
reale dhe potencial peumlr ndryshime teuml veumlrteta neuml keumlteuml rajon
Kjo ecuri duhet teuml vazhdojeuml neuml teumlreuml Kosoveumln me qeumlllimin qeuml teuml sigurohet qeuml teuml keteuml kohezion efektiv
ndeumlrmjet pjeseumltareumlve teuml shoqeumlriseuml civile nga minoritetet dhe shumica dhe gjithashtu kohezion
brenda pjeseumltareumlve teuml ndrysheumlm teuml njeuml komuniteti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj peumlrmes puneumls
qeuml eumlshteuml beumlreuml neuml keumlteuml projekt shpresojmeuml se njeuml klimeuml e tilleuml mund teuml krijohet neuml teumlreuml Kosoveumln kjo
edhe meuml tepeumlr pasi qeuml keumlshtu duan edhe pjeseumltareumlt e shoqeumlriseuml civile Kjo mund teuml arrihet peumlrmes
peumlrpjekjeve proaktive teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve e gjithashtu teuml atyre teuml institucioneve e
donatoreumlve
Pag
e36
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Pag
e37
ECMI Kosova
Rr Neumlna Terezeuml Nr 41 Apt 29 10000 Prishtineuml Kosoveuml Tel +381 (0) 38 224 473
Rr Cika Jovina Nr 3 Kati 1 38220 Mitroviceuml e Veriut Kosoveuml Tel +381 (0) 64 00 55 488
Email infoecmikosovoorg
Ueb-faqja wwwecmikosovoorg
Working Towards a
Stable Multi-Ethnic Kosovo
Peumlrmbajtja
LISTA E AKRONIMEVE DHE SHKURTESAVE 5
I HYRJE 6
Gjendja neuml Kosoveuml 6
Gjendja e organizatave teuml shoqeumlriseuml civile nga minoritetet neuml Kosoveuml 7
II ORGANIZATAT E SHOQEumlRISEuml CIVILE NGA MINORITET PARA ZBATIMIT TEuml PROJEKTIT 10
Niveli i peumlrfshirje seuml OShC-ve 10
III BASHKEumlPUNIMI I ORGANIZATAVE TEuml SHOQEumlRISEuml CIVILE NGA MINORITET ME INSTITUCIONET
QEVERITARE 12
Bashkeumlpunimi ndeumlrmjet OShC-ve nga minoritetet dhe institucioneve qeveriseumlse qendrore 12
Aktivitetet peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin ndeumlrmjet OShC-ve dhe institucioneve qendrore 13
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit serb 14
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komuniteteve romeuml ashkali
dhe egjiptas 14
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit boshnjak dhe atij
goran 15
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit turk 16
Rezultatet e keumltyre aktiviteteve 16
Bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe institucioneve lokale 17
Aktivitetet peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve komunale 18
Gatishmeumlria peumlr teuml bashkeumlpunuar 18
Kuptimi i proceseve 18
Rezultatet e keumltyre aktiviteteve 19
IV TRAJNIMET PEumlR NGRITJEN E KAPACITETEVE DHE AVOKIM PEumlR OSHC-TEuml NGA KOMUNITETET
MINORITARE 20
Ngritja e kapaciteteve peumlr OShC-teuml nga komunitetet
minoritare 22
Viziteuml studimore peumlr OShC teuml peumlrzgjedhura nga
komunitetet 23
Zhvillimi dhe zbatimi i fushatave teuml avokimit 24
Rezultatet nga planet e avokimit 26
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
V KRIJIMI I RRJETEVE NDEumlRETNIKE TEuml OSHC-VE NGA MINORITETET 29
VI REKOMANDIME DHE PEumlRFUNDIME 33
Dialogu i strukturuar neuml mes teuml OShC-ve teuml minoriteteve dhe qeveriseuml 33
Rritja e ndeumlrveprimit neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe donatoreumlt ndeumlrkombeumltareuml 34
Sigurimi i qasjes seuml teuml gjitha OShC-ve neuml shoqeumlrineuml civile meuml gjereuml 34
Pag
e5
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
LISTA E AKRONIMEVE DHE SHKURTESAVE
CSDKZhSh Komunikimi peumlr Zhvillim Shoqeumlror (ang Communication for Social Development)
ECMI Qendra Evropiane peumlr Ccedileumlshtje teuml Minoriteteve KCSF Fondacioni Kosovar peumlr Shoqeumlri Civile KE Komisioni Evropian KDIKK Komisioni peumlr teuml Drejtat dhe Interesat e Komuniteteve dhe peumlr Kthim KKK Keumlshilli Konsultativ peumlr Komunitete OShC Organizata teuml Shoqeumlriseuml Civile RrOGRAEK Rrjeti i Organizatave teuml Grave Rome Ashkali dhe Egjiptase teuml Kosoveumls TACSOATOShC Asistenca Teknike peumlr Organizata teuml Shoeumlriseuml Civile ZKGj Zyra e Komisionerit peumlr Gjuheumlt Zyra e Kryeministrit
Pag
e6
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
I HYRJE
Ky raport paraqet njeuml pasqyreuml gjitheumlpeumlrfshireumlse teuml gjendjes seuml organizatave teuml shoqeumlriseuml civile (OShC-
ve) nga komunitetet minoritare teuml cileumlt veprojneuml brenda Kosoveumls Ky del si raport peumlrfundimtar i
projektit dyvjeccedilar Fuqizimi i shoqeumlriseuml civile peumlr pjeseumlmarrje efektive neuml proceset e beumlrjes seuml
politikave dhe vendimmarrjes peumlrmes dialogut me institucionet qeveritare financuar nga BE dhe i
menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml dhe i zbatuar nga Qendra Evropiane peumlr
Ccedileumlshtje teuml Minoriteteve neuml Kosoveuml (ECMI Kosova) neuml partneritet me organizatat Komunikimi peumlr
Zhvillim Shoqeumlror (ang Communication for Social Development CSD) dhe Rrjeti i Organizatave teuml
Grave Rome Ashkali dhe Egjiptase teuml Kosoveumls (RrOGRAEK) Peumlrmes keumltij projekti ECMI Kosova dhe
organizatat e saj partnere ka synuar teuml kontribuojeuml neuml krijimin e kushteve teuml nevojshme peumlr dialog
dhe partneritet konstruktiv sistematik dhe efektiv ndeumlrmjet shoqeumlriseuml civile dhe institucioneve
qeveritare neuml Kosoveuml
Njeuml shoqeumlri civile e forteuml eumlshteuml e domosdoshme peumlr zhvillimin e funksionimin e demokraciseuml qeveria
duhet teuml keteuml partnereuml teuml afteuml dhe profesionaleuml teuml cileumlt do trsquoi ndihmojneuml neuml zhvillimin e politikave
dhe legjislacionit efektiv dhe do teuml luajneuml rol teuml ndeumlrmjeteumlsve efektiveuml ndeumlrmjet individeumlve dhe
qeveriseuml ky eumlshteuml roli qeuml OShC-teuml duhet teuml marrin peumlrsipeumlr Kjo eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme peumlr
ato OShC-teuml qeuml punojneuml me komunitetet minoritare pasi qeuml komunitetet qeuml ato peumlrfaqeumlsojneuml
shpesh peumlrballen me peumlrpjekje meuml teuml meumldha e teuml veumlshtira peumlr teuml siguruar qeuml zeumlri i tyre teuml deumlgjohet neuml
institucionet qeveritare lokale e qendrore
Shoqeumlria civile paraqet ldquoteumlreumlsi e gjereuml organizatash joqeveritare dhe jofitimprureumlse teuml pranishme neuml
jeteumln publike e teuml cilat shprehin vlerat dhe interesat e aneumltareumlve teuml tyre ose teuml teuml tjereumlve
mbeumlshtetur neuml konsiderata etike kulturore politike shkencore fetare ose filantropikerdquo1 Keumlshtu
OShC-teuml mund teuml peumlrkufizohen si ldquoteumlreumlsi e gjereuml organizatash grupe neuml komunitet organizata
joqeveritare (OJQ) sindikata puneumltoreumlsh grupe autoktone organizata bamireumlsie organizata me
baza fetare shoqata profesionale dhe fondacionerdquo teuml cilat punojneuml neuml promovimin e brengave teuml
komuniteteve teuml tyre2
Gjendja neuml Kosoveuml
Shoqeumlria civile neuml Kosoveuml peumlrballet me mungeseuml kapacitetesh peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive
neuml politikat dhe proceset e vendimmarrjes gjeuml qeuml neumlnkupton se akoma nuk eumlshteuml vendosur dialog i
njeumlmendteuml dhe sistematik mes qeveriseuml dhe shoqeumlriseuml civile qofteuml neuml nivelin qendror ose ateuml lokal
Kjo ka ccediluar neuml siccedil ka identifikuar edhe ECMI Kosova peumlrmes hulumtimeve teuml gjera neuml tri sfida kyccedile
1 Banka Boteumlrore Defining Civil Society (shqip Peumlrkufizimi i shoqeumlriseuml civile) neuml dispozicion neuml
httpwebworldbankorgWBSITEEXTERNALTOPICSOSHC0contentMDK20101499~menuPK244752~pagePK220503~piPK220476~theSitePK22871700html 2 Ibid
Pag
e7
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Shkalleuml teuml uleumlt teuml teuml kuptuarit teuml rolit teuml shoqeumlriseuml civile dhe mungeseuml teuml besimit mes
shoqeumlriseuml civile dhe institucioneve qeveritare
Kapacitete teuml pabarabarteuml dhe shpesh teuml dobeumlta teuml OShC-ve
Mungeseuml teuml bashkeumlpunimit teuml mjaftuesheumlm mes OShC-ve
Shoqeumlria civile eumlshteuml gjithashtu e fragmentuar kryesisht peumlrgjateuml vijave etnike por gjithashtu ka
mungeseuml teuml komunikimit dhe bashkeumlpunimit neuml mes teuml OShC-ve brenda teuml njeumljtave komunitete dhe
institucioneeve qeveritare Nevoja peumlr ndeumlrveprim meuml teuml madh ndeumlrmjet organizatave teuml shoqeumlriseuml
civile dhe institucioneve qeveritare eumlshteuml pranuar si dicka qeuml mungon neuml maseuml teuml madhe nga teuml dy
sektoreumlt Strategjia peumlr Dialog mes Qeveriseuml dhe Shoqeumlriseuml Civile neuml Kosoveuml peumlrmban holleumlsi rreth
peumlrkushtimit teuml qeveriseuml peumlr teuml shtuar bashkeumlveprimin me shoqeumlrineuml civile peumlrmes krijimit teuml njeuml
mjedisi meuml teuml qassheumlm seuml bashku me struktura meuml formale peumlr dialog3 ldquoMe hartimin e keumlsaj
Strategjie Qeveria e Kosoveumls konfirmon angazhimin dhe vullnetin politik peumlr teuml peumlrfshireuml qytetareumlt
neuml politikat dhe proceset e vendimmarrjes peumlr teuml peumlrmireumlsuar sheumlrbimet ndaj qytetareumlve peumlrmes
bashkeumlpunimit me shoqeumlrineuml civile dhe peumlr teuml ofruar mbeumlshtetje financiare dhe jofinanciare peumlr
zhvillimin e sektorit teuml shoqeumlriseuml civile dhe projekteve teuml propozuara nga ky sektorrdquo4
Bashkeumlpunimi i shtuar me shoqeumlrineuml civile peumlrbeumln njeuml fazeuml teuml domosdoshme neuml rrugeumln drejt
aneumltareumlsimit teuml Kosoveumls neuml BE ekzistimi i strukturave dhe mekanizmave adekuate peumlr bashkeumlpunim
teuml shoqeumlriseuml civile eumlshteuml kriter i domosdosheumlm peumlr vendet para se teuml mund trsquoi beumlhen pjeseuml e BE-seuml5
Gjendja e organizatave teuml shoqeumlriseuml civile nga minoritetet neuml Kosoveuml
Neuml veccedilanti komunitetet minoritare peumlrballen me pengesa shteseuml peumlr pjeseumlmarrje peumlr shkak teuml
margjinalizimit teuml tyre teuml vazhduesheumlm si dhe mungeseumls seuml integrimit teuml tyre teuml ploteuml neuml shoqeumlrineuml
dhe institucionet e Kosoveumls Peumlr shembull mungesa e zbatimit teuml kornizeumls ligjore teuml Ligjit peumlr
Peumlrdorimin e Gjuheumlve ka ndikuar negativisht neuml pjeseumlmarrjen e komuniteteve minoritare neuml jeteumln
publike gjeuml qeuml ka ndikuar fuqisheumlm neuml integrimin e komuniteteve dhe perspektiveumln e tyre
ekonomike e sociale Ndoneumlse janeuml sheumlnuar peumlrparime teuml dukshme Kosova ende nuk ka vendosur
dialog teuml rregullt sistematik dhe efektiv neuml mes teuml OShC-ve teuml minoriteteve dhe institucioneve
qeveritare Ccedilfareumldo bashkeumlveprim qeuml ndodh priret teuml zhvillohet neuml baza ad hoc dhe kjo gjendje
eumlshteuml neuml veccedilanti sa u peumlrket OShC-ve teuml komuniteteve minoritare teuml cilat nuk kaneuml lidhje ose qasje
peumlr teuml vendosur dialog me institucionet lokale e qendrore Peumlr meuml tepeumlr ka njeuml numeumlr teuml kufizuar teuml
OShC-ve teuml komuniteteve minoritare teuml cilat peumlrfshihen neuml keumlteuml dialog neuml ato raste kur kjo mund teuml
3 Zyra peumlr Qeverisje teuml Mireuml Zyra e Kryeministrit teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Strategia e Qeveriseuml peumlr
Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile 2013-2017 (tetor 2013) 4 Zyra peumlr Qeverisje teuml Mireuml Zyra e Kryeministrit teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Strategia e Qeveriseuml peumlr
Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile 2013-2017 (tetor 2013) fq 2 5 TACSO DP peumlr Zgjerim Udheumlzues peumlr mbeumlshtetje nga BE peumlr shoqeumlrineuml civile neuml vendet neuml kuadeumlr teuml procesit
teuml zgjerimit 2014-2020 (origj DG Enlargement Guidelines for EU support for civil society in enlargement countries 2014-2020) (2013) fq 2
Pag
e8
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
ndodheuml pasi qeuml peumlrfshihen veteumlm disa nga OShC-teuml e meumldha ndeumlrsa OShC-ve meuml teuml vogla qeuml
veprojneuml neuml bazeuml nuk u jepet mundeumlsia
Neumlse shqyrtojmeuml OShC-teuml e komuniteteve minoritare ndash ato OShC-teuml teuml cilat neuml meumlnyreuml specifike
merren me njeuml ose meuml shumeuml komunitete minoritare neuml Kosoveuml ndash ato peumlrballen me efektet e
margjinalizimit si dhe me probleme qeuml kaneuml teuml beumljneuml me mungeseumln e qasjes neuml financa dhe resurse
teuml dobeumlta njereumlzore mes tjerash Kjo eumlshteuml theksuar nga ana e organizateumls Asistenca Teknike peumlr
Organizatat e Shoqeumlriseuml Civile (TACSOATOShC) e cila punon neuml teumlreuml Ballkanin Pereumlndimor dhe neuml
Turqi Neuml raportin e tyre teuml vitit 2010 mbi kapacitetet e OShC-ve TACSO ka theksuar se ldquoNeuml
peumlrgjitheumlsi OShC-teuml qeuml peumlrfaqeumlsojneuml komunitetet minoritare janeuml meuml pak teuml zhvilluara dhe qasja e
tyre e kufizuar te donatoreumlt dhe qeveriteuml neumlnkupton se ato ushtrojneuml meuml pak ndikim si te autoritetet
komunale ashtu edhe te ato qendrorerdquo6
Me qeumlllimin qeuml teuml ndihmojneuml neuml adresimin e keumlsaj gjendjeje dhe peumlr teuml shtuar ndeumlrveprimin dhe
besimin neuml mes teuml keumltyre dy sektoreumlve ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml zbatuar projektin
Fuqizimi i shoqeumlriseuml civile peumlr pjeseumlmarrje efektive neuml proceset e beumlrjes seuml politikave dhe
vendimmarrjes peumlrmes dialogut me institucionet qeveritare projekt i financuar nga BE dhe i
menaxhuar nga Zyra e BE-seuml neuml Kosoveuml Gjateuml zbatimit teuml keumltij projekti ECMI Kosova ka punuar peumlr
seuml afeumlrmi me organizateumln Komunikimi peumlr Zhvillim Shoqeumlror (CSD) organizateuml joqeveritare (OJQ) nga
komuniteti serb e cila e ka selineuml neuml Graccedilaniceuml dhe me Rrjetin e Organizatave teuml Grave Rome
Ashkali dhe Egjiptase neuml Kosoveuml njeuml rrjet ky prej trembeumldhjeteuml (13) OJQ-ve dhe dhjeteuml (10)
aktivisteve qeuml punojneuml seuml bashku peumlr fuqizimin e grave nga keumlto komunitete
Me qeumlllim teuml krijimit teuml kushteve teuml nevojshme peumlr dialog dhe partneritetit konstruktiv sistematik
dhe efektiv ky projekt ka peumlrdorur njeuml qasje teuml trefishteuml
1 Aktivitete teuml veteumldijesimit dhe peumlr rritjen e besimit
2 Ngritje teuml kapaciteteve dhe mbeumlshtetje neuml puneuml teuml avokimit neuml fusha teuml peumlrzgjedhura teuml
politikave
3 Mbeumlshtetje peumlr koalicione dhe rrjete teuml shoqeumlriseuml civile
Kjo eumlshteuml beumlreuml peumlrmes njeuml seumlreuml aktivitetesh teuml ndryshme qeuml kaneuml pasur peumlr qeumlllim forcimin e OShC-
nga komunitetet minoritare Keumlto janeuml sjelleuml nga zhvillimi i njeuml ueb-faqeje teuml projektit
(httpwwwecmikosovo-empoweringOShCorg) dhe njeuml baze teuml dheumlnash online teuml OShC-ve nga
minoritetet (wwwecmikosovo-empoweringOShCorg) teuml cilat funksionojneuml neuml shqip serbisht dhe
anglisht Ueb-faqja e projektit peumlrmban raporte teuml aktiviteteve publikime dhe teuml gjitha informatat
relevante mbi projektin dhe aktivitetet neuml kuadeumlr teuml tij Baza e teuml dheumlnave e OShC-ve eumlshteuml peumlrpiluar
nga teuml dheumlnat e mbledhura peumlrmes pyeteumlsoreumlve teuml zhvilluar nga ECMI Kosova dhe shpeumlrndareuml mbi
100 OShC-ve aktive neuml komunat e zgjedhura neuml teuml peseuml (5) rajonet Gjilan Mitroviceuml Pejeuml Prishtineuml
dhe Prizren Aktivitete teuml tjera teuml kryera peumlrfshijneuml njeuml numeumlr seancash teuml dialogut dhe ndeumlrtimit teuml
6 TACSO Kapacitetet e organizatave teuml shoqeumlriseuml civile neuml Ballkanin Pereumlndimor dhe neuml Turqi studim krahasues
teuml nevojave teuml OShC-ve neuml teteuml vende (origj Civil Society Organisationsrsquo Capacities in the Western Balkans and Turkey A comparative study of the eight country OSHC needs assessments) tetor 2010 fq 10
Pag
e9
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
besimit ndeumlrmjet OShC-ve nga minoritetet dhe peumlrfaqeumlsuesve qeveritareuml teuml nivelit qendrore dhe atij
komunal teuml menduara peumlr teuml peumlrmireumlsuar kanalet e komunikimit dhe bashkeumlpunimit dhe peumlr teuml
krijuar mekanizma peumlr keumlteuml qeumlllim peumlrfshireuml zhvillimin e njeuml Udheumlzuesi peumlr pjeseumlmarrjen e shoqeumlriseuml
civile neuml proceset e beumlrjes seuml politikave dhe vendimmarrjes programe trajnimi dhe mbeumlshtetje neuml
zhvillimin dhe zbatimin e propozimeve teuml avokimit peumlrfshireuml ndarjen e granteve neuml ciklin shkalleuml teuml
dyteuml teuml cilat kaneuml pasur peumlr qeumlllim peumlrmireumlsimin e kapaciteteve teuml OShC-ve nga minoritetet peumlr
advokim si neuml nivelin lokal ashtu edhe ateuml qendror neuml Kosoveuml krijimin rrjeteve teuml OShC-ve nga
minoritetet me qeumlllimin peumlrfundimtar peumlr trsquou mundeumlsuar atyre qeuml teuml avokojneuml me njeuml zeuml peumlr nevojat
dhe interesat e tyre teuml veccedilanta peumlr shembull neuml fushat e arsimit dhe teuml gjuheumlve7 dhe video
promovuese mbi ccedileumlshtjet e minoriteteve dhe dialogun shoqeumlri civile-qeveriseuml me qeumlllim teuml ngritjes
seuml veteumldijes dhe teuml kuptuarit nga ana e publikut teuml gjereuml teuml rolit teuml shoqeumlriseuml civile dhe teuml reumlndeumlsiseuml e
vlereumls seuml njeuml dialogu efektiv civil shoqeumlri-qeveri Videot promovuese kaneuml adresuar ccedileumlshtjet specifike
qeuml kaneuml reumlndeumlsi peumlr minoritetet dhe kaneuml theksuar sukseset konkrete teuml arritura nga shoqeumlria civile
gjateuml teumlreuml koheumlzgjatjes seuml keumltij projekti
Ky raport do bazohet neuml peumlrvojat e mbledhura gjateuml zbatimit teuml projektit Ai nxjerr neuml pah praktikat e
mira dhe sfidat kryesore teuml hasura dhe del me njeuml seumlreuml rekomandimesh mbi ateuml se si teuml
peumlrmireumlsohen meuml tej marreumldheumlniet ndeumlrmjet shoqeumlriseuml civile nga minoritetet dhe qeveria
7 Aktualisht veteumlm OShC-teuml e komunitetit serb janeuml teuml organizuara neuml njeuml rrjet neuml Kosoveuml (KPAN ndash Kosovo
Policy-Action Network shq Rrjeti i Veprimit peumlr Politika neuml Kosoveuml)
Pag
e10
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
II ORGANIZATAT E SHOQEumlRISEuml CIVILE NGA MINORITET PARA ZBATIMIT TEuml
PROJEKTIT
Shoqeumlria civile neuml Kosoveumls akoma nuk ka teuml krijojeuml lidhje teuml forta me strukturat qeveritare dhe ato
institucionale Kjo ka ccediluar neuml njeuml mungeseuml teuml dialogut neuml mes teuml keumltyre dy sektoreumlve dhe
rrjedhimisht neuml mungeseuml teuml shkeumlmbimit teuml ideve dhe praktikave teuml mira neuml mes teuml keumltyre
institucioneve Kjo ccedileumlshtje eumlshteuml adresuar peumlrmes Strategjiseuml seuml Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim me
Shoqeumlrineuml Civile8 e cila parasheh veprime qeuml janeuml teuml nevojshme peumlr teuml krijuar njeuml dialog konstruktiv
teuml mireumlfillteuml dhe sistematik neuml mes teuml shoqeumlriseuml civile dhe institucioneve
Peumlr meuml tepeumlr komunitetet minoritare neuml Kosoveuml ende peumlrballen me pengesa meuml teuml meumldha teuml cilat
duhet trsquoi tejkalojneuml neuml meumlnyreuml qeuml teuml marrin pjeseuml ploteumlsisht neuml jeteumln publike Prandaj ECMI Kosova
dhe organizatat partnere peumlrmes keumltij projekti janeuml fokusuar neuml meumlnyreuml teuml veccedilanteuml neuml problemet
me teuml cilat peumlrballen komunitetet minoritare neuml puneumln e tyre dhe neuml ngritjen e kapaciteteve teuml tyre
peumlr teuml bashkeumlvepruar
Megjithateuml ka mekanizma brenda institucioneve qeveritare si neuml nivelin qendror ashtu edhe neuml ateuml
komunal teuml cilat duhet trsquou mundeumlsojneuml organizatave teuml shoqeumlriseuml civile teuml marrin pjeseuml neuml meumlnyreuml
efektive neuml proceset e beumlrjes seuml politikave dhe teuml vendimmarrjes
Niveli i peumlrfshirje seuml OShC-ve
OShC-teuml veprojneuml si shumeumlzues peumlr angazhimin e civileumlve neuml proceset vendimmarreumlse Demokracia
peumlrfaqeumlsuese neuml formeumln qeuml ka marreuml neuml Kosoveuml bazohet neuml parimin sipas teuml cilit krahas
peumlrfaqeumlsuesve teuml zgjedhur nga populli gjithashtu duhet teuml keteuml pjeseumlmarrje meuml teuml madhe teuml
publikut peumlrveccedil teuml votuarit neuml vetvete pasi qeuml ata gjithashtu duhet teuml keneuml ndeumlrveprim dhe
peumlrfshirje neuml puneumln e qeveriseuml dhe bashkeumlpunim me teuml Peumlrmes pjeseumlmarrjes aktive qytetareumlt mund
ta shtyjneuml qeverineuml drejt njeuml qeverisjeje peumlrmes proceseve teuml drejtimit me cak meuml teuml qarteuml dhe meuml
llogaridheumlneumls si dhe konsolidimit teuml autoritetit teuml qytetareumlve gjeuml qeuml eumlshteuml e dobishme si peumlr
qeverineuml ashtu edhe peumlr qytetareumlt e saj9
Kjo mund teuml arrihet neuml meumlnyreumln meuml efektive peumlrmes OShC-ve ato ofrojneuml njeuml meumlnyreuml teuml
peumlrmbushjes seuml keumltyre nevojave dhe ofrimit teuml mundeumlsiseuml peumlr njeuml zeuml meuml teuml forteuml e meuml teuml fokusuar
peumlr komunitetet dhe interesat e tyre10 Kjo eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme peumlr komunitetet
minoritare neuml Kosoveuml pasi qeuml OShC-teuml efektive do teuml kontribuojneuml suksessheumlm neuml hartimin e
rregulloreve dokumenteve teuml politikave e ligjeve duke siguruar keumlshtu mbrojtjen dhe promovimin e
teuml drejtave teuml minoriteteve
8 Zyra peumlr Qeverisje teuml Mireuml-Zyra e Kryeministrit Strategjia e Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile
2013-2017 (2013) 9 Doracaku i TACSO-s peumlr pjeseumlmarrjen e qytetareumlve fq 22
10 Ibid fq 24
Pag
e11
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Aktualisht neuml Kosoveuml mungon dialogu sistematik ndeumlrmjet OShC-ve dhe institucioneve qeveriseumlse
ndoneumlse janeuml vendosur mekanizma teuml ndrysheumlm ligjoreuml dhe institucionaleuml peumlr keumlteuml Teuml gjitha format
ekzistuese teuml bashkeumlpunimit ndeumlrmjet qeveriseuml dhe OShC-ve janeuml zhvilluar neuml baza ad hoc11 Peumlr meuml
tepeumlr neuml ato raste kur zhvillohen konsultime OShC-teuml kaneuml deklaruar se proceset pasuese teuml
peumlrcjelljes pas veteuml konsultimeve me qeverineuml nuk janeuml teuml keumlnaqshme12 Sipas njeuml raporti teuml
porositur nga TACSO teuml tetorit 2013 veteumlm 31 e OShC-ve janeuml peumlrgjigjur pozitivisht kur janeuml
pyeteumln neumlse janeuml konsultuar neuml hartimin e ligjeve dhe dokumenteve teuml tjera dhe 63 e tyre kaneuml
deklaruar se njeuml pjeseuml e kontributit teuml tyre eumlshteuml marreuml parasysh ndeumlrsa 5909 kaneuml theumlneuml se nuk
kaneuml marreuml ndonjeuml informateuml kthyese mbi rezultatet e konsultimeve13
Qeveria e Kosoveumls njeh reumlndeumlsineuml e njeuml shoqeumlrie civile teuml forteuml peumlr ndeumlrtimin e demokraciseuml neuml vend
dhe prandaj gjithashtu njeh reumlndeumlsineuml e OShC-ve Meuml 2013
Qeveria neuml bashkeumlpunim me CiviKos ka publikuar Strategjineuml e
Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile e cila ka vendosur
njeuml plan neuml formeuml udheumlrreumlfyesi peumlr peumlrmireumlsimin e bashkeumlpunimit
nga viti 2013 deri meuml 2017 Megjithateuml sipas vlereumlsimeve ka
pasur peumlrkushtim faktik teuml kufizuar nga qeveria gjeuml qeuml dobeumlson
efektivitetin e ccedilfareumldo peumlrpjekjeje peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin14
Neuml meumlnyreuml qeuml OShC-teuml teuml jeneuml efektive dhe teuml beumljneuml ndryshime reale e teuml keneuml ndikim real neuml
shoqeumlrineuml kosovare neuml peumlrgjitheumlsi ato duhet teuml keneuml ndeumlrveprim meuml teuml fuqisheumlm jo veteumlm me teuml
gjitha nivelet e qeveriseuml por edhe me njeumlra-tjetreumln si peumlrbrenda komuniteteve etnike ashtu edhe
mes tyre Megjithateuml OShC-teuml veccedilaneumlrisht ato qeuml punojneuml me komunitetet minoritare neuml Kosoveuml
shpesh janeuml teuml fragmentuara dhe kaneuml ndeumlrveprim shumeuml teuml kufizuar si mes vete ashtu edhe me
institucionet e qeveriseuml Megjithateuml eumlshteuml e veumlshtireuml teuml matet efektiviteti i OShC-ve ndoneumlse
reumlndeumlsia e tyre po njihet meuml gjereumlsisht ka mungeseuml teuml teuml dheumlnave peumlr trsquou peumlrgjigjur neuml pyetjet rreth
numrit ideal teuml OShC-ve neuml njeuml shoqeumlri metodave meuml teuml mira peumlr bashkeumlpunim etj15
ECMI Kosova dhe organizatat e saj partnere peumlrmes zbatimit teuml keumltij projekti qeuml ka pasur peumlr qeumlllim
ngritjen e veteumldijes mbi rolin e shoqeumlriseuml civile dhe mbi reumlndeumlsineuml e pjeseumlmarrjes seuml saj neuml proceset
e politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes dhe rritjen e besimit neuml mes teuml shoqeumlriseuml civile dhe
institucioneve qeveritare ngritjen e kapaciteteve teuml shoqeumlriseuml civile peumlr trsquou peumlrfshireuml neuml meumlnyreuml
efektive neuml proceset e politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes me institucionet lokale e qendrore dhe
nxitjen e bashkeumlpunimit brenda komuniteteve dhe atij ndeumlretnik neuml mesin e organizatave teuml
shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml
11
Komisioni Evropian Raporti i Progresit i vitit 2014 peumlr Kosoveumln (2014) fq 12 (httpeceuropaeuenlargementpdfkey_documents201420141008-kosovo-progress-report_enpdf) 12
Ibid fq12 13
Raporti peumlr vlereumlsimin e nevojave neuml Kosoveuml (janar 2014) fq 16 14
Komisioni Evropian Raporti i Progresit i vitit 2013 peumlr Kosoveumln fq 10 15
OKB dhjetor 2004 ldquoRole of OSHCs in Governancerdquo (shq Roli i OShC-ve neuml qeverisje) Dr Aisha Ghaus-Pasha fq 3
Veteumlm 31 peumlr qind e OShC-
ve janeuml peumlrgjigjur
pozitivisht neuml pyetjen neumlse
janeuml konsultuar neuml hartimin
e ligjeve ndash TACSO janar
2014
Pag
e12
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
III BASHKEumlPUNIMI I ORGANIZATAVE TEuml SHOQEumlRISEuml CIVILE NGA MINORITET
ME INSTITUCIONET QEVERITARE
Shoqeumlria civile neuml Kosoveuml akoma nuk ka arritur teuml krijoeuml lidhje teuml
forta me strukturat qeveritare dhe institucionale Kjo ka ccediluar neuml
mungeseumln e dialogut neuml mes teuml keumltyre dy sektoreumlve dhe neuml keumlteuml
meumlnyreuml neuml mungeseumln e shkeumlmbimit teuml ideve dhe praktikave teuml
mira neuml mes teuml keumltyre institucioneve Ekzistojneuml mekanizma
brenda institucioneve qeveritare si neuml nivelin qendror ashtu
edhe ateuml komunal teuml cilat duhet trsquou mundeumlsojneuml organizatave teuml
shoqeumlriseuml civile qeuml teuml marrin pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml
vendimet e qeveriseuml Megjithateuml keumlto mekanizma peumlrballen me
problemin e zbatueshmeumlriseuml seuml ploteuml qofteuml peumlr shkak teuml
mungeseumls seuml veteumldijesimit apo mungeseumls seuml fondeve
Ky problem synohet teuml trajtohet neuml kuadeumlr teuml Strategjiseuml seuml
Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile e cila parasheh veprimet e nevojshme peumlr teuml
vendosur dialog konstruktiv teuml njeumlmendteuml dhe sistematik neuml mes teuml shoqeumlriseuml civile dhe
institucioneve qeveritare
Peumlr meuml tepeumlr komunitetet minoritare neuml Kosoveuml peumlrballen me pengesa meuml teuml meumldha qeuml duhet
kapeumlrcyer neuml meumlnyreuml qeuml teuml marrin pjeseuml ploteumlsisht neuml jeteumln publike Prandaj ECMI Kosova dhe
partnereumlt e saj peumlrmes keumltij projekti janeuml fokusuar neuml veccedilanti neuml problemet me teuml cilat peumlrballen
komunitetet minoritare neuml kuadeumlr teuml puneumls seuml keumltyre organizatave dhe neuml ngritjen e kapaciteteve teuml
tyre peumlr teuml bashkeumlvepruar me institucionet qendrore e komunale si dhe ndeumlrmjet vete
Bashkeumlpunimi ndeumlrmjet OShC-ve nga minoritetet dhe institucioneve qeveriseumlse qendrore
Hulumtimet mbi pjeseumlmarrjen e OShC-ve nga minoritetet neuml puneumln e institucioneve qendrore para
se ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj teuml fillonin aktivitetet e keumltij projektit kaneuml treguar se nuk ka
qeneuml neuml nivel teuml keumlnaqsheumlm dhe nuk eumlshteuml i strukturuar Ndoneumlse
ka pasur disa histori suksesi qeuml ia vlen teuml peumlrmenden sa i peumlrket
hartimit teuml ligjeve si teuml Ligjit peumlr Qasje neuml Dokumente Publike Ligjit
peumlr Organizatat Joqeveritare dhe Ligjit peumlr Nismat Legjislative16
akoma ka shumeuml probleme neuml lidhje me keumlto mekanizma Peumlr
shembull meuml 2011 eumlshteuml vlereumlsuar se 90 e ligjeve dhe
16
TACSO Growing Together Civil Society Involvement in the Legislative Process ndash Good and Bad Practices (shq Rritja e peumlrbashkeumlt peumlrfshira e shoqeumlriseuml civile neuml procesin ligjveumlnies ndash praktikat e mira dheuml teuml keumlqija) qershor 2011 fq 13
Neuml vitin 2013 Qeveria neuml
bashkeumlpunim me CiviKos-in
ka publikuar Strategjineuml e
Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim
me Shoqeumlrineuml Civile e cila ka
peumlrcaktuar njeuml plan neuml
formeuml udheumlrreumlfyesi peumlr
peumlrmireumlsimin e
bashkeumlpunimit teuml qeveriseuml
me shoqeumlrineuml civile nga viti
2013 deri meuml 2017
Neuml vitin 2013 eumlshteuml
vlereumlsuar se 90 e ligjeve
ishin hartuar pa
konsultime me shoqeumlrineuml
civile ndash TACSO 2011
Pag
e13
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dokumenteve teuml politikave teuml nxjerra nga Qeveria e Kosoveumls nuk janeuml beumlreuml peumlrmes me ndonjeuml
konsultimi me shoqeumlrineuml civile17 Teuml gjitha bashkeumlveprimet aktuale neuml mes teuml qeveriseuml dhe OShC-ve
neuml nivelin qendror kryhen neuml baza ad hoc18 Peumlr meuml tepeumlr neuml ato raste kur ka pasur konsultime
OShC-teuml janeuml shprehur se proceset e peumlrcjelljes meuml tej teuml keumltyre konsultimeve nga ana e qeveriseuml
nuk kaneuml qeneuml teuml keumlnaqshme19
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj gjithashtu kaneuml veumlneuml ne dukje se neuml ato raste kur ka pasur
bashkeumlpunim ndeumlrmjet OShC-ve nga komunitetit minoritare dhe institucionet qeveritare kjo ka
ndodhur kryesisht neuml nivelin komunal e jo neuml ateuml qendror Kjo gjendje mbreteumlron peumlrkundeumlr
ekzistimit teuml disa mekanizmave teuml nivelit qendror peumlr peumlrfaqeumlsimin e komuniteteve si Keumlshilli
Konsultativ peumlr Komunitete (KKK) dhe Komisioni peumlr teuml Drejtat dhe Interesat e Komuniteteve (KDIK)
Gjithashtu ka dispozita ligjore peumlr pjeseumlmarrjen e OShC-ve neuml procesin legjislativ neuml Kuvendin e
Kosoveumls ndeumlr teuml tjera peumlrmes deumlgjimeve publike20 Peumlr meuml tepeumlr ekziston Zyra e Avokatit teuml Popullit
teuml Kosoveumls i cili eumlshteuml organ i pavarur peumlrgjegjeumls peumlr teuml hetuar ankesat peumlr shkelje teuml teuml drejtave teuml
njeriut21
Kjo neumlnkupton se OShC-teuml nuk janeuml pjeseuml integrale e propozimeve kryesore pasi qeuml nuk ka njeuml
struktureuml formale peumlr pjeseumlmarrje neuml proceset e politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes Kjo eumlshteuml
veccedilaneumlrisht e deumlmshme peumlr komunitetet minoritare pasi qeuml OShC-teuml efektive kontribuojneuml
suksessheumlm neuml hartimin e rregulloreve dokumenteve teuml politikave dhe ligjeve dhe sigurojneuml qeuml
komunitetet qeuml peumlrfaqeumlsojneuml ato teuml jeneuml meuml mireuml teuml peumlrfaqeumlsuar
Aktivitetet peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin ndeumlrmjet OShC-ve dhe institucioneve qendrore
Peumlr teuml adresuar keumlteuml problem ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml organizuar disa aktivitete teuml
ndryshme gjateuml dy viteve teuml keumltij projekti peumlr teuml trajtuar ccedileumlshtjen e mungeseumls seuml bashkeumlpunimit dhe
teuml strukturave joformale Keumlto aktivitete peumlrfshijneuml seanca dialogu neuml mes teuml OShC-ve dhe
deputeteumlve teuml Kuvendit trajnime peumlr rritjen e bashkeumlpunimit neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve
teuml nivelit qendror si dhe takime me peumlrfaqeumlsues teuml institucioneve qendrore si me KKK-neuml KDIK-neuml
Zyreumln e Komisionerit peumlr Gjuheumlt Zyreumln peumlr Komunitete dhe Kthim dhe Avokatin e Popullit peumlrfshireuml
me deputeteumlt e Kuvendit qeuml peumlrfaqeumlsojneuml komunitetet minoritare
17
TACSO (Technical Assistance for Civil Society Organisations) Growing Together Civil Society Involvement in the Legislative Process ndash Good and Bad Practices (shq Rritja e peumlrbashkeumlt peumlrfshira e shoqeumlriseuml civile neuml procesin ligjveumlnies ndash praktikat e mira dheuml teuml keumlqija) qershor 2011 fq 13 18
Komisioni Evropian Raporti i Progresit i vitit 2014 peumlr Kosoveumln (2014) fq 12 (httpeceuropaeuenlargementpdfkey_documents201420141008-kosovo-progress-report_enpdf) 19
Ibid fq 12 20
Shihni psh KCSF (Fondacioni Kosovar peumlr Shoqeumlri Civile) ldquoNe dhe atardquo ndash pjeseumlmarrja e qytetareumlve neuml Kosoveuml tetor 2011 fq 9-13 21
Peumlr informata specifike mbi mandatin e Avokatit teuml Popullit teuml Kosoveumls shihni Ligjin peumlr Avokatin e Popullit (nr 03L-195) Neuml dispozicion neuml httpwwwkuvendikosovesorgcommondocsligjet2010-195-albpdf
Pag
e14
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Gjateuml vitit teuml pareuml teuml zbatimit teuml projektit ECMI Kosova ka organizuar njeuml numeumlr takimesh
trajnimesh dhe seancash dialogu neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve qendrore me qeumlllim rritjen e
nivelit teuml bashkeumlpunimit neuml mes tyre krijimin e mekanizmave peumlr teuml peumlrmireumlsuar komunikimin dhe
bashkeumlpunimin neuml mes tyre dhe adresimin e ccedileumlshtjeve teuml reumlndeumlsishme peumlr komunitetet minoritare
ashtu siccedil janeuml propozuar nga peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve
Raundi i dyteuml i aktiviteteve gjateuml vitit teuml dyteuml teuml zbatimit teuml projektit kishte peumlr qeumlllim ofrimin e
mundeumlsive peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve dhe atyre teuml institucionet qendrore peumlr teuml peumlrcjelleuml neuml
vazhdimeumlsi ccedileumlshtjet e ngritura neuml teuml gjitha trajnimet dhe seancat e dialogut teuml mbajtura
paraprakisht
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit serb
Deputeteumlt serbeuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls kaneuml argumentuar se OShC-teuml e komunitetit serbe nuk kaneuml
qeneuml proaktive peumlr teuml bashkeumlpunuar me qeverineuml dhe se aneumltareumlt
e Komisionit peumlr teuml Drejtat dhe Interesat e Komuniteteve asnjeumlhereuml
nuk janeuml monitoruar nga OShC-teuml ndoneumlse ka pasur shumeuml ccedileumlshtje
teuml ngritura nga ana e KDIK-seuml e qeuml ndikojneuml neuml maseuml teuml madhe te
komuniteti serb Neuml keumlteuml aspekt mungon komunikimi dhe
bashkeumlpunimi dhe sipas peumlrfaqeumlsuesve teuml organizatave teuml
shoqeumlriseuml civile deputeteumlve teuml Kuvendit dhe peumlrfaqeumlsuesve serbeuml
qeuml punojneuml neuml institucionet qeveritare lokale e qendrore u mungon
vullneti
Megjithateuml aktivitetet e zhvilluara gjateuml vitit teuml dyteuml kaneuml veumlneuml neuml
pah problemet e ndryshme teuml ngritura gjateuml vitit paraprak me
ccedilrsquorast fokusi eumlshteuml zhvendosur nga OShC-teuml te mungesa e peumlrkushtimit neuml mesin e politikaneumlve teuml
komunitetit serb Asnjeuml nga deputeteumlt serbeuml kaneuml qeneuml veteuml teuml pranisheumlm por kaneuml deumlrguar
peumlrfaqeumlsues teuml tyre Ndoneumlse OShC kaneuml theumlneuml se ata faktikisht janeuml beumlrreuml meuml aktiveuml ato kaneuml
pretenduar se politikaneumlt e komunitetit serbeuml kaneuml qeneuml apatikeuml ndaj ccedilfareumldo dialogu dhe nuk kaneuml
mbrojtur mjaftuesheumlm sigurineuml e komunitetit teuml tyre
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe
egjiptas
OShC-teuml nga komunitetet minoritare romeuml ashkali dhe egjiptas
gjithashtu kaneuml argumentuar se nuk ka pasur bashkeumlpunim neuml mes
teuml qeveriseuml dhe OShC-ve pretendim ky qeuml eumlshteuml kontestuar nga ana e
peumlrfaqeumlsuesve politikeuml qeuml kaneuml qeneuml teuml pranisheumlm neuml disa takime
Peumlr meuml tepeumlr peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve nga komunitetet romeuml
ashkali dhe egjiptas kaneuml theksuar brengeumln e tyre se Strategjia peumlr
Disa peumlrfaqeumlsues teuml
komuniteteve kaneuml pasur
mundeumlsineuml teuml takohen peumlr
hereuml teuml pareuml me
peumlrfaqeumlsues teuml tyre neuml
nivelin qendror peumlr teuml
diskutuar ccedileumlshtjet kyccedile
peumlr komunitetet e tyre
Pag
e15
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Integrimin e Komuniteteve Romeuml Ashkali dhe Egjiptas neuml Kosoveuml nuk po zbatohej nga qeveria peumlr
shkak teuml mungeseumls seuml vullnetit programeve konkrete dhe buxhetit
Edhe neuml raport me keumlto komunitete viti i dyteuml i aktiviteteve eumlhteuml fokusuar neuml ccedileumlshtjen e puneumlsimit
teuml komuniteteve minoritare romeuml ashkali dhe egjiptas neuml zbatimin e Strategjiseuml seuml nivelit qendror Si
OShC-teuml ashtu edhe politikaneumlt kaneuml reumlneuml dakord se duhet teuml jeneuml proaktiveuml neuml promovimin e
puneumlsimit teuml komuniteteve minoritare rom ashkali dhe atij egjiptas peumlrmes krijimit teuml njeuml forumi
apo fokus-grupi neuml meumlnyreuml qeuml politikaneumlt dhe OShC-teuml teuml mund teuml shkeumlmbejneuml rregullisht teuml dheumlna
dhe teuml diskutojneuml mbi ccedileumlshtjet qeuml i prekin ata Neuml fund teuml dy paleumlt kaneuml trajtuar ccedileumlshtjet e ngritura
seuml fundmi teuml migrimit teuml seumlrisheumlm pasi qeuml ka eumlshteuml raportuar shumeuml mbi largimin nga Kosova gjateuml
disa muajve teuml fundit teuml pjeseumltareumlve teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe egjiptas peumlr teuml jetuar neuml
vende teuml tjera Kjo ccedileumlshtje duhet teuml adresohet urgjentisht si nga OShC-teuml ashtu edhe politikaneumlt neuml
teuml dyja nivelet peumlr teuml siguruar qeuml teuml krijohen kushtet qeuml keumlto komunitete teuml qeumlndrojneuml neuml Kosoveuml
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit boshnjak dhe atij goran
Shumeuml nga OShC-teuml boshnjake teuml regjistruara janeuml
politikisht teuml lidhura gjeuml qeuml mund teuml ccedilojeuml neuml fraksione
gjateuml procesit teuml pjeseumlmarrjes seuml OShC-ve pasi qeuml ato
mund teuml shihen si opoziteuml neuml aspektin politik Gjithashtu
ka pasur disa shembuj qeuml ia vlen teuml peumlrmenden teuml
bashkeumlveprimit teuml suksessheumlm neuml mes teuml OShC-ve
boshnjake si neuml ccedileumlshtjen e heqjes seuml pengesave peumlr
fermat e pjeseumltareumlve teuml komunitetit boshnjak qeuml teuml
marrin subvencione nga Ministria e Bujqeumlsiseuml Pylltariseuml
dhe Zhvillimit Rural Megjithateuml neuml teuml njeumljtin takim
pjeseumltareuml teuml komunitetit goran kaneuml deklaruar se nuk ka kurrfareuml bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve
nga komuniteti goran dhe politikaneumlt goraneuml teuml nivelit qendror
Aktivitetet gjateuml vitit teuml dyteuml janeuml ndjekur nga peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve nga teuml gjitha zonat e Kosoveumls
peumlrfshireuml Mitroviceumln dhe Pejeumln si dhe peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit goran dhe atij boshnjak neuml nivelin
qendror dhe ateuml komunal Teuml dy keumlto komunitete kaneuml ngritur shqeteumlsimin e mungeseumls seuml puneumlsimit
teuml pjeseumltareumlve teuml tyre neuml institucionet publike ndeumlrsa boshnjakeumlt kaneuml ngritur shqeteumlsimin se Ligji
peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve nuk po zbatohej neuml Prizren Peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit boshnjak
gjithashtu kaneuml theksuar se mungesa e mundeumlsive ekonomike neumlnkupton se shumeuml prej tyre po
shqyrtojneuml mundeumlsineuml e largimit gjeuml qeuml eumlshteuml shqeteumlsuese peumlr teuml dyja paleumlt neuml keumlteuml lloj dialogu
Peumlrfaqeumlsuesit e komunitetit goran gjithashtu kaneuml theksuar shqeteumlsimet e tyre peumlr mungeseumln e
kontrollit policor nga niveli qendror neuml kufirin me Shqipeumlrineuml neuml zoneumln e Dragashit dhe problemet e
siguriseuml qeuml po krijon kjo
Pag
e16
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit turk
Takimi me OShC-teuml nga komuniteti turk dhe me peumlrfaqeumlsuesit e nivelit qendror nga ky komunitet
ishte pozitiv gjateuml teuml cilit peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve kaneuml deklaruar se kaneuml njeuml nivel teuml mireuml teuml
bashkeumlpunimit me deputeteumlt turq Peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve nuk kaneuml shprehur kurrfareuml kritikash sa
u peumlrket marreumldheumlnieve teuml tyre me institucionet qendrore Megjithateuml ccedileumlshtja e vetme qeuml eumlshteuml
ngritur nga teuml gjitheuml peumlrfaqeumlsuesit e keumltij komuniteti ka qeneuml se ekziston njeuml problem i vazhduesheumlm
me Komuneumln e Prizrenit sa i peumlrket zbatimit teuml Ligjit peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve peumlrkateumlsisht rreth
peumlrdorimit teuml gjuheumls turke
Neuml aktivitetet e organizuara gjateuml vitit teuml dyteuml ka pasur vijim teuml mireuml si nga OShC-teuml ashtu edhe
peumlrfaqeumlsuesit e nivelit qendror Edhe me keumlteuml rast OShC-teuml kaneuml theksuar se kaneuml bashkeumlpunim teuml
mireuml me peumlrfaqeumlsuesit e tyre neuml Kuvend Megjithateuml ata gjithashtu kaneuml shprehur shqeteumlsimin se ka
ende ccedileumlshtje teuml hapura neuml lidhje me zbatimin e Ligjit peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve kur eumlshteuml fjala peumlr
komunitetin turk dhe se vitin e kaluar nuk ka pasur aq peumlrparime lidhur me keumlteuml ccedileumlshtjeje
Rezultatet e keumltyre aktiviteteve
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut teuml moderuara nga ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj teuml
cilat kaneuml mbledhur seuml bashku peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve nga minoritetet dhe peumlrfaqeumlsues teuml
institucioneve qendrore peumlrfshireuml deputeteuml teuml Kuvendit janeuml treguar teuml jeneuml teuml frytshme
Peumlrfaqeumlsues teuml qeveriseuml qendrore dhe deputeteuml teuml Kuvendit kaneuml paraqitur rolin dhe peumlrgjegjeumlsiteuml e
institucioneve qeuml peumlrfaqeumlsojneuml kaneuml ndareuml kontaktet e tyre u kaneuml dheumlneuml atyre mundeumlsi peumlr teuml
ngritur ccedileumlshtje qeuml ishin specifike peumlr komunitetet e tyre dhe kaneuml treguar gatishmeumlri peumlr teuml krijuar
mekanizma teuml cilat do teuml peumlrmireumlsojneuml komunikimin dhe bashkeumlpunimin me peumlrfaqeumlsuesit e OShC-
ve qeuml punojneuml peumlr mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml minoriteteve
Takimi neuml mes teuml KKK-seuml dhe peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve teuml
komuniteteve minoritare kaneuml rezultuar teuml jeneuml teuml
suksesshme Peumlrfaqeumlsuesit e KKK-seuml kaneuml prezantuar rolin
dhe mandatin e KKK-seuml dhe u kaneuml ofruar mundeumlsineuml teuml
gjitha OShC-ve teuml interesuara nga minoritetet qeuml teuml aplikojneuml
peumlr akreditim nga Presidenti i Kosoveumls dhe teuml emeumlrojneuml
peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve teuml tyre neuml pozita teuml aneumltareumlve teuml
KKK-seuml Dhjeteuml (10) OShC janeuml teuml akredituara nga Presidenti i
Kosoveumls Si rezultat i keumlsaj dy (2) nga peseuml (5) aneumltareuml serbeuml teuml KKK-seuml janeuml aneumltareuml teuml Rrjetit teuml
OShC-ve serbe e cila eumlshteuml themeluar nga ECMI Kosova dy (2) peumlrfaqeumlsues teuml goraneumlve si dhe tre
(3) peumlrfaqeumlsues teuml romeumlve ashkalive dhe egjiptasve janeuml emeumlruar neuml pozita teuml aneumltareumlve teuml KKK-seuml
peumlr njeuml mandat prej dy (2) vjeteumlsh
Keumlto rezultate kaneuml treguar se neumlse iniciohen kontakte mes tyre teuml dyja paleumlt janeuml teuml gatsheumlm teuml
angazhohen neuml diskutime dhe teuml fillojneuml teuml formalizojneuml proceset e dialogut Neuml takimet trajnimet
Shtateuml (7) OShC teuml cilat janeuml
aneumltare teuml Rrjetit Goran dhe atij
Serb si dhe tri (3) OShC nga
komunitetet romeuml ashkali dhe
egjiptas janeuml akredituar nga
Zyra e Presidentit teuml Republikeumls
seuml Kosoveumls
Pag
e17
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dhe seancat e dialogut qeuml janeuml mbajtur peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve teuml komunitetit minoritare teuml
institucioneve lokale e qendrore dhe nga deputeteuml teuml Kuvendit eumlshteuml sugjeruar fuqimisht krijimi i njeuml
platforme ose forumi me synim ofrimin e mundeumlsive keumltyre peumlrfaqeumlsuesve qeuml meuml lehteuml teuml
shkeumlmbejneuml informata teuml ngreneuml ccedileumlshtje specifike peumlr komunitetet e tyre dhe teuml punojneuml
bashkeumlrisht neuml mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml minoriteteve
Bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe institucioneve lokale
Angazhimi me qeveriteuml komunale eumlshteuml gjithashtu kyccedil peumlr
rritjen e efektivitetit teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare
Shumeuml prej keumltyre OShC-ve neuml Kosoveuml janeuml organizata jo teuml
meumldha dhe punojneuml brenda zonave teuml kufizuara dhe
prandaj eumlshteuml me reumlndeumlsi qendrore peumlr to qeuml teuml krijojneuml
lidhje teuml forta me zyrtareumlt komunaleuml teuml zonave teuml tyre
Teuml gjitha Komunat obligohen me ligj qeuml teuml krijojneuml Komitetin
peumlr Komunitete ku peumlrfaqeumlsohen teuml gjitha komunitetet dhe
i cili eumlshteuml peumlrgjegjeumls peumlr shqyrtimin e respektimit nga ana e autoriteteve komunale teuml ligjeve neuml fuqi
dhe referimit ndaj teuml drejtave teuml komuniteteve22 Secila Komuneuml gjithashtu duhet teuml keteuml nga njeuml
Zeumlvendeumls-Kryesues teuml Kuvendit Komunal peumlrgjegjeumls peumlr komunitete dhe nga njeuml Neumlnkryetar teuml
Komuneumls peumlrgjegjeumls peumlr komunitete Megjithateuml duket se neuml nivelin komunal peumlrfaqeumlsuesit e OShC-
ve konsultohen edhe neuml baza ad hoc dhe se kjo ndodh meuml rralleuml se neuml nivelin qendror23 Neuml nivelin
lokal ashtu si edhe neuml ateuml qendror duhet teuml mbahen takime publike peumlr teuml informuar qytetareumlt mbi
vendimet e marra dhe peumlr teuml marreuml reagimet e tyre
Bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve teuml nivelit komunal gjithashtu peumlrballet me
veumlshtireumlsi pasi qeuml nuk ka njeuml sistem uniform peumlr bashkeumlpunim gjeuml qeuml bvn qeuml secila Komuneuml teuml krijojeuml
praktikat e veta24 Kjo eumlshteuml diccedilka qeuml duhet teuml adresohet si nga Qeveria e Kosoveumls ashtu edhe
donatoreumlt dhe pjeseumltareuml teuml shoqeumlriseuml civile neuml meumlnyreuml qeuml teuml sigurohet qeuml neuml teuml ardhmen teuml krijohet
njeuml sistem koherent
22
Ligji mbi veteumlqeverisjen lokale neni 51 Neuml dispozicion neuml httpwwwkuvendikosovesorgcommondocsligjet2008_03-L040_alpdf 23
TACSO Beyond Zero Institutional Arrangements for Cooperation with Civil Society (shq Peumlrtej zeros aranzhimet institucionale peumlr bashkeumlpunim me shoqeumlrineuml civile) gusht 2011 fq 19 24
TACSO Cooperation between Local-Self Governments and OSHCs in the Western Balkans and Turkey Progress Report since the Bečidi Conference February 2011 (shq Bashkeumlpunimi neuml mes teuml njeumlsive teuml veteumlqeverisjes lokale dhe OShC-ve neuml Ballkanin Pereumlndimor dhe neuml Turqi raport progresi nga Konferenca e Beccediliqit e shkurtit 2011) (2013) fq 27
Pag
e18
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Aktivitetet peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve komunale
Me qeumlllimin peumlr teuml trajtuar mungeseumln e bashkeumlpunimit dhe komunikimit neuml mes teuml OShC-ve nga
komunitetet minoritare dhe institucionet lokale ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml mbajtur disa
aktivitete peumlr teuml rritur ndeumlrveprimin dhe ndeumlrtuar besimin ndeumlrmjet zyrtareumlve komunaleuml dhe OShC-
ve nga komunitetet minoritare Keumlto peumlrfshijneuml puneumltori peumlr ndeumlrtimin e besimit nxjerrjen e
analizave teuml shkurtra teuml politikave mbi ccedileumlshtjet kyccedile lokale si dhe krijimin e strukturave teuml
formalizuara neumlpeumlr komuna peumlr diskutime me komunitetet minoritetare
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml organizuar gjithsej teteumlmbeumldhjeteuml (18) puneumltori qeuml kaneuml
mbuluar teuml gjitha komunat e Kosoveumls Mesatarisht ka pasur rreth 25 pjeseumlmarreumls peumlr ccedildo trajnim
peumlrfshireuml keumltu peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve dhe zyrtareuml komunaleuml Keumlto puneumltori kaneuml treguar se neuml
shumeuml komuna OShC-teuml nga komunitetet minoritare dhe zyrtareumlt komunaleuml janeuml treguar teuml gatsheumlm
peumlr bashkeumlpunim por strukturat dhe formalitetet e nevojshme peumlr marreumldheumlnie teuml suksesshme nuk
janeuml vendosur neuml meumlnyreuml koherente
Gatishmeumlria peumlr teuml bashkeumlpunuar
Secila komuneuml ka treguar gatishmeumlri peumlr teuml bashkeumlpunuar me peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civile nga
minoritetet por ka pasur shumeuml nivele teuml dallueshme ndeumlrmjet komunave neumlpeumlr Kosoveuml Peumlr
shembull neuml takimin neuml Graccedilaniceuml eumlshteuml ardhur neuml peumlrfundim se niveli i bashkeumlpunimit eumlshteuml rritur
vazhdimisht qeuml nga viti 2012 pasi qeuml peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civile dhe zyrtareumlt komunaleuml kaneuml
punuar seuml bashku peumlr teuml organizuar aktivitetet kulturore dhe argeumltuese gjateuml vereumls Organizimi i
aktiviteteve teuml tilla gjithashtu i ka dheumlneuml Komuneumls dhe OShC-ve qasje meuml teuml hapur dhe teuml
drejtpeumlrdrejteuml ndaj njeumlri-tjetrit gjeuml qeuml ka rritur besimin e tyre dhe fusheumlveprimin peumlr bashkeumlpunim
Neuml puneumltorineuml neuml Ranillug kaneuml marreuml pjeseuml shumeuml pak zyrtareuml komunaleuml kurse neuml Kameniceuml dhe
Novobeumlrdeuml kaneuml marreuml pjeseuml veteumlm peseuml (5) zyrtareuml nga teuml dyja Komunat neuml njeuml puneumltori ku kaneuml
marreuml pjeseuml mbi njeumlzet (20) persona Pjeseumlmarreumlsit neuml keumlteuml puneumltori kaneuml pranuar se nuk ka dialog
teuml mireuml neuml mes teuml OShC-ve dhe Komunave gjeuml qeuml i eumlshteuml atribuuar mundeumlsiseuml qeuml OShC-teuml kryesisht i
shohin Komunat neuml aspektin e mbeumlshtetjes financiare pra si donatoreuml e jo si partnereuml teuml cileumlt
punojneuml drejt arritjes seuml teuml njeumljtave objektiva Pjeseumlmarreumlsit kaneuml deklaruar se shpresojneuml se peumlrmes
puneumltorive teuml organizuara nga ECMI Kosova kjo ccedileumlshtje do teuml mund teuml fillojeuml teuml trajtohet dhe se ata
do teuml mund teuml fillojneuml teuml diskutojneuml peumlr njeuml lloj marreumldheumlnieje me fokus neuml nevojeumln e bashkeumlpunimit
neuml teuml gjitha fushat
Kuptimi i proceseve
Gjateuml keumltij procesi gjithashtu janeuml veumlneuml re nivele teuml dallueshme teuml teuml kuptuarit teuml ndeumlrveprimit neuml
mes teuml qeverive komunale dhe OShC-ve nga minoritetet me ccedilrsquorast Graccedilanica dhe Prizreni kaneuml
treguar nivelin meuml teuml larteuml Neuml dy keumlto komuna eumlshteuml ardhur neuml peumlrfundim se krahasuar me rajonet
Pag
e19
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e tjera ato kaneuml nivel arsyesheumlm teuml larteuml teuml bashkeumlpunimit neuml mes teuml komunave dhe OShC-ve nga
minoritetet ndoneumlse ka vend peumlr rritje teuml bashkeumlpunimit Peumlr teuml trajtuar keumlteuml ECMI Kosova seuml
bashku me partnereumlt e saj CSD dhe RrOGRAEK neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml peumlrkrahur zhvillimin
dhe zbatimin e planeve teuml avokimit peumlr OShC-teuml lokale nga komunitetet minoritare jashteuml qendrave
kryesore teuml shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml Ajo cfareuml ka veumlneuml neuml dukje edhe ECMI Kosova gjateuml keumltyre
aktiviteteve eumlshteuml niveli i dalluesheumlm i peumlrfshirjes nga njeuml komuneuml neuml tjetreumln dhe ndeumlrmjet grupeve
teuml ndryshme teuml komuniteteve minoritare Peumlr shembull gjateuml puneumltorive me komunitetin boshnjak
dhe ateuml goran neuml Prizren eumlshteuml theksuar se OShC-teuml neuml keumlteuml rajon mendojneuml se nuk shihen si
bashkeumlpuneumltoreuml neuml ndeumlrtimin e shoqeumlriseuml por neuml aspektin e lidhjeve politike qeuml mund teuml shihen si
konkurrenceuml
Peumlr teuml trajtuar keumlteuml mungeseuml teuml teuml kuptuarit teuml proceseve ECMI Kosova ka hartuar publikuar dhe
shpeumlrndareuml njeuml libeumlrth teuml titulluar Pjeseumlmarrja e shoqeumlriseuml civile neuml proceset e vendimmarrjes25 Ky
libeumlrth i ofron shoqeumlriseuml civile si njeuml e teumlreuml njeuml referenceuml teuml definitive teuml teuml drejtave qeuml kaneuml OShC-teuml
neuml bazeuml teuml ligjit dhe se si duhet teuml eceuml ndeumlrveprimi i tyre me qeverineuml neuml nivelin qendror dhe ateuml
lokal
Rezultatet e keumltyre aktiviteteve
Keumlto aktivitete janeuml treguar teuml suksesshme neuml aspektin e fillimit teuml ofrimit institucioneve lokale dhe
OShC-ve teuml njeuml struktureuml formale peumlr teuml rritur dialogun mes tyre Neuml meumlnyreuml dometheumlneumlse neuml teuml
gjitha komunat institucionet lokale dhe OShC-teuml janeuml treguar shumeuml teuml gatsheumlm peumlr teuml
bashkeumlpunuar dhe peumlr teuml formalizuar strukturat peumlr dialog Eumlshteuml gjithashtu premtuese se neuml keumlto
diskutime eumlshteuml adresuar ccedileumlshtja se OShC-teuml shihen si konkurrente ndaj institucioneve neuml vend qeuml
teuml shihen si institucione me teuml cileumlt duhet bashkeumlpunuar
25
Neuml dispozicion neuml httpwwwecmikosovoorgwp-contentPublicationsHand_book_and_manuals2013-04_ECMI_Kosovo_Guidebook_-_Civil_Society_Participation_in_Decision-Making_Processesalbpdf
Pag
e20
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
IV TRAJNIMET PEumlR NGRITJEN E KAPACITETEVE DHE AVOKIM PEumlR OSHC-TEuml
NGA KOMUNITETET MINORITARE
Peumlrmes hulumtimeve teuml gjera me OShC neuml teumlreuml Kosoveumln ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml
identifikuara se OShC-teuml neuml veccedilanti ato qeuml punojneuml peumlr komunitetet minoritare peumlrballen me
kapacitete teuml dobeumlta pra nuk mund teuml avokojneuml peumlr ccedileumlshtjet e tyre ose teuml marrin pjeseuml neuml meumlnyreuml
efektive neuml jeteumln publike Ndeumlr ccedileumlshtjet e tjera atyre shpesh u mungon teuml kuptuarit e ploteuml teuml
funksionimit teuml institucioneve teuml qeveriseuml dhe proceseve peumlrkateumlse e mekanizmave teuml
pjeseumlmarrjes26 Atyre gjithashtu shpesh u mungojneuml shkathteumlsiteuml e duhura neuml fusha teuml ndryshme si
avokimi lobimi dhe hulumtimet shkrimi e analiza ligjore27
Neumlpeumlrmjet njeuml qasje teuml ngritjes seuml kapaciteteve dhe mbeumlshtetjes seuml vazhdueshme dhe me objektiv teuml
qarteuml neuml keumlteuml aspekt ECMI Kosova dhe organizatat e saj partnere kaneuml synuar teuml ndeumlrtojneuml dhe
peumlrmireumlsojneuml afteumlsiteuml dhe kapacitetet e OShC-ve peumlr trsquou peumlrfshireuml neuml meumlnyreuml efektive neuml proceset e
politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes neuml nivelin lokal dhe ateuml qendror duke u bazuar neuml dhe zhvilluar
meuml tej efektivitetin e seancave teuml dialogut teuml diskutuara neuml kapitullin paraprak
Qeumlllimi i ECMI Kosoveumls dhe organizatave teuml saj partnere ishte forcimi i OShC-ve neuml meumlnyreuml teuml
teumlreumlsishme dhe trajtimi i kapaciteteve teuml OShC-ve peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml politikeuml-
beumlrje dhe vendimmarrje peumlr teuml siguruar qeuml ato teuml zhvillohen neuml meumlnyreuml teuml qeumlndrueshme ashtu qeuml
neuml teuml ardhmen teuml mund teuml veprojneuml neuml meumlnyreuml teuml pavarur dhe ateuml peumlrmes trajnimeve dhe
mbeumlshtetjes seuml vazhdueshme Si rrezultat i keumlsaj ECMI Kosova neuml kuadeumlr teuml dy projekteve lsquoFuqizimi i
shoqeumlriseuml civile peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml proceset e politikave dhe teuml vendimmarrjes
peumlrmes dialogut me institucionet qeveritarersquo i financuar nga BE-ja dhe i menaxhuar nga Zyra e
Bashkimit Europian neuml Kosoveuml dhe projektit lsquoPeumlrkrahja e qeverisjes efektive peumlr komunitetet
minoritare neuml Kosoveumlrsquo financuar nga Departamenti Federal Zviceran i Puneumlve teuml Jashtme (DFPJ) ka dizajnuar
njeuml program peumlrkraheumls gjitheumlpeumlrfshireumls peumlr organizata teuml shoqeumlriseuml civile (OSHC)
26
TACSO Beyond Zero Institutional Arrangements for Cooperation with Civil Society Society (shq Peumlrtej zeros
aranzhimet institucionale peumlr bashkeumlpunim me shoqeumlrineuml civile) gusht 2011 fq 21 KCSF ldquoNe dhe atardquo ndash pjeseumlmarrja e qytetareumlve neuml Kosoveuml tetor 2011 fq 28 27
TACSO Growing Together Civil Society Involvement in the Legislative Process ndash Good and Bad Practices Practices (shq Rritja e peumlrbashkeumlt peumlrfshira e shoqeumlriseuml civile neuml procesin ligjveumlnies ndash praktikat e mira dheuml teuml keumlqija) qershor 2011 qershor 2011 fq 21
Pag
e21
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Gjateuml njeuml periudhe 15-vjeccedilare (nga qershori 2013 deri neuml tetor 2014) OSHC-teuml dhe koalicionet e
OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml peumlrfituar nga njeuml program peumlrkraheumls gjitheumlpeumlrfshireumls i cili ka
kombinuar teorineuml dhe praktikeumln me fokus neuml keumlteuml teuml fundit
Ngritja e kapaciteteve
Pjeseumlmarreumlsve u janeuml ofruar trajnime teuml strukturuara
teuml orientuar praktikisht peumlr teuml ngritur kapacitetet dhe
ateumlsiteuml e tyre praktike peumlr teuml avokuar neuml meumlnyreuml
efektive peumlr interesat dhe teuml drejtat e tyre dhe jane
pajisur me certifikata pas peumlrfundimit me sukses teuml
programit
Trajnimi mbi shkathteumlsiteuml avokim dhe teuml drejtat
e minoriteteve nga qershori 2013 deri neuml tetor
2014 pjeseumlmarreumlsit kaneuml marreuml pjeseuml neuml njeuml
trajnim gjitheumlpeumlrfshireumls interaktiv dhe teuml peumlrshtatur sipas nevojave teuml tyre teuml peumlrbeumlreuml nga
peumlrafeumlrsisht 15 seanca
Viziteuml studimore neuml rajon neuml vitin 2014 pjeseumlmarreumlsit gjithashtu kaneuml marreuml pjeseuml njeuml viziteuml
studimore neuml FYROM neuml meumlnyreuml qeuml teuml promovojneuml bashkeumlpunimin rajonal teuml krijojneuml lidhje teuml
dobishme dhe teuml sigurojneuml njeuml shkeumlmbim konstruktiv teuml praktikave teuml mira dhe ekspertizeumls
teknike (know-how) neuml rajon
Zbatimi i aktiviteteve teuml avokimit
Paralelisht me programin e trajnimit OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml
zhvilluar dhe zbatuar Plane specifike Avokimi peumlr adresimin e ccedileumlshtjeve me interes peumlr ta me
mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj
Zhvillim i Planeve peumlr Avokim nga teuml gjitha OSHC-teuml konkurruese u eumlshteuml keumlrkuar qeuml teuml
prezantojneuml Propozimet peumlr Avokim me ide paraprake fillestare mbi aktivitetet e avokimit qeuml do
teuml ndeumlrmarrin peumlr teuml adresuar problemet apo ccedileumlshtje konkrete OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-
ve teuml peumlrzgjedhur janeuml peumlrkrahur neuml zhvillimin Planeve njeumlvjeccedilare teuml Avokimit teuml holleumlsisheumlm
dhe me objektiva teuml qarteuml duke zhvilluar meuml tej propozimet e tyre teuml paraqitura Keumlto Plane
Avokimi kaneuml peumlrfshireuml objektiva dhe aktivitete qeuml janeuml kryer me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls
dhe partnereumlve teuml projektit
Neumln-grante peumlr avokim OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml marreuml edhe
mbeumlshtetje financiar peumlr zbatimin e aktiviteteve teuml parapara neuml Planet e tyre peumlr Avokim (meuml seuml
shumti deri neuml 2000 Euro peumlr njeuml Plan Avokimi)
Mbeumlshtetje e vazhdueshme Peumlrveccedil keumlsaj OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur
kaneuml marreuml mbeumlshtetje teuml vazhdueshme peumlrfshireuml mbeumlshtetje teknike dhe ligjore ndihmeuml neuml
organizimin e aktiviteteve mediale (incizimi i nje video promoviese njeuml minuteumlsheuml peumlr secileumln
Pag
e22
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve ) lehteumlsim teuml dialogut me institucionet relevante qeveritare
dhe ndihmeuml me hulumtime dhe redaktimin e materialeve (psh fleteumlpalosjeve)
Keumlto aktivitete kaneuml synuar forcimin e kapaciteteve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare peumlr teuml
bashkeumlvepruar me qeverineuml dhe ushtruar ndikim mbi teuml si neuml nivelin komunal ashtu edhe ateuml
qendror peumlr teuml siguruar qeuml interesat e tyre teuml merren parasysh gjateuml proceseve teuml qeverisjes
Ngritja e kapaciteteve peumlr OShC-teuml nga komunitetet minoritare
Peumlr teuml adresuar ccedileumlshtjet e veumlna neuml pah meuml sipeumlr ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml dizajnuar njeuml
Program teuml Shkathteumlsive teuml Avokimit dhe teuml Drejta teuml Komuniteteve peumlr Organizatat e Shoqeumlriseuml
Civile neuml Kosoveuml i cili konsistonte neuml organizimin e peseumlmbeumldhjeteuml (15) seancave teuml trajnimit gjateuml
vitit 2013 dhe 2014 mbi ccedileumlshtjet e meumlposhtme
Pjeseumlmarrja e OShC-ve neuml Kosoveuml
Teuml drejtat e minoriteteve veumlshtrim i peumlrgjithsheumlm dhe konceptet kryesore
Legjislacioni dhe institucionet vendore neuml Kosoveuml neuml lidhje me OShC-teuml
Peumlrmbledhje e mekanizmave teuml kompensimit ndaj shkeljes seuml teuml drejtave mekanizmat e
drejtpeumlrdrejteuml (e drejta peumlr peticion e drejta peumlr iniciativa qytetare e drejta e referendumit
dhe e ankesave teuml qytetareumlve) + mekanizmat e teumlrthorteuml + mekanizmat e bazuar neuml ccedileumlshtje
(ZKGj MASHT-it dhe Komisioni teuml Pavarur Keumlshilli i Pavarur Mbikeumlqyreumls i Sheumlrbimit Civil teuml
Kosoveumls KPM)
Avokimi
Mediat dhe rrjetet sociale (si teuml plasohet mesazhi)
Zhvillimi i projekteve
Shkathteumlsiteuml e teuml shkruarit dhe prezantimit + rrjeteumlzimi
Mjete praktike peumlr mbajtjen e teuml dheumlnave dhe doreumlzimin e ankesave
Adresimi institucioneve dhe teuml kuptuarit e puneumls seuml tyre (KKK-seuml KDIK-seuml ZCcedilK-seuml)
Keumlto trajnime janeuml organizuar neuml bashkeumlpunim
me projektin ldquoMbeumlshtetje qeverisjes efektive peumlr
komunitetet minoritare neuml Kosoveumlrdquo teuml financuar
nga Departamenti Federal Zviceran i Puneumlve teuml
Jashtme (DFPJ) Trajnimet kaneuml sjelleuml seuml bashku
aneumltareuml teuml OShC-ve nga komunitetet e ndryshme
minoritare neuml teumlreuml Kosoveumln duke u dheumlneuml atyre
mundeumlsineuml peumlr teuml ndareuml peumlrvojat e tyre dhe
diskutuar sfidat me teuml cilat peumlrballen neuml
komunikimin me institucionet peumlrkateumlse lokale e
qendrore peumlr teuml ngritur ccedileumlshtjet qeuml lidhen me
komunitetet minoritare dhe janeuml mbajtur nga eksperteuml teuml nivelit teuml larteuml teuml ccedileumlshtjeve teuml zgjedhura
nga Kosova dhe rajoni OShC-teuml dhe koalicionet e OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur kaneuml qeneuml grupet
Pag
e23
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
kryesore teuml synuara megjithateuml OShC-teuml e peumlrfshira neuml Bazeumln e teuml dheumlnave teuml OShC-ve gjithashtu
janeuml ftuar qeuml teuml marrin pjeseuml neuml trajnime
Pjeseumlmarreumlsit i kaneuml vlereumlsuar teuml gjitha keumlto trajnime si
shumeuml teuml dobishme dhe kaneuml vneuml neuml dukje se ato ishin
mundeumlsi e madhe qeuml teuml nxirrnin neuml pah ccedileumlshtjet kryesore
dhe problemet qeuml lidhen me komunitetet e tyre dhe u kaneuml
ndihmuar teuml identifikojneuml kanale peumlr teuml trajtuar keumlto
ccedileumlshtje Neuml keumlto takime janeuml adresuar njeuml varg ccedileumlshtjesh teuml
shumeumlllojshme si mundeumlsiteuml socio-ekonomike peumlr
komunitetet minoritare peumlrdorimi i gjuheumlve segregacioni
neuml arsim veccedilaneumlrisht neuml Shkolleumln lsquoMustafa Bakijarsquo neuml
Gjakoveuml liria e leumlvizjes veccedilaneumlrisht neuml lidhje me Lagjen e
Boshnjakeumlve dhe Mitroviceumln e Veriut teuml drejtat e grave dhe
barazia gjinore marreumldheumlniet me qeverineuml dhe strategjiteuml
peumlr pjeseumlmarrjen meuml teuml gjereuml teuml shoqeumlriseuml civile Si pjeseuml e
programit teuml peumlrkrahjes OShC-teuml dhe koalicionet e OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur kaneuml incizuar dhe
transmetuar video promovuese me qeumlllim promovimin e organizatave teuml tyre mandatit teuml tyre dhe
puneumln qeuml ato beumljneuml peumlr teuml mbrojtur dhe promovuar teuml drejtat e komuniteteve Video promovuese teuml
organizatave BRIGA PIRAMIDA CDKD-SP ICEC CZRC-OPA dhe OSG janeuml postuar neuml kanalin e ECMI
Kosoveumls dhe neuml ueb-faqen e saj dhe faqen e saj neuml Facebook si dhe neuml ueb-faqen e CSD-seuml dhe
RrOGRAEK-ut
Viziteuml studimore peumlr OShC teuml peumlrzgjedhura nga komunitetet
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj gjithashtu kaneuml
organizuar njeuml viziteuml studimore neuml ish-Republikeumln
Jugosllave teuml Maqedoniseuml (IRJM) peumlr peumlrfaqeumlsues
teuml zgjedhur teuml OShC-ve nga minoritetet Kjo viziteuml
eumlshteuml zhvilluar neuml tremujorin e fundit teuml projektit
dhe ishte e hapur peumlr teuml gjitha OShC-teuml e
regjistruara neuml bazeumln e teuml dheumlnave
Peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova u eumlshteuml dheumlneuml
mundeumlsia peumlr dialog me homologeumlt e tyre nga
IRJM neuml ccedileumlshtje teuml tilla si arsimimi i komuniteteve
minoritare zbatimi i legjislacionit peumlr gjuheumlt dhe
puneumlsimi neuml institucionet publike dhe neuml ndeumlrmarrjet publike Peumlr meuml tepeumlr ECMI Kosova dhe
partnereumlt e saj u kaneuml mundeumlsuar peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova qeuml teuml zhvillojneuml takime me Komisionin
e Kuvendit peumlr Marreumldheumlnie Ndeumlretnike dhe Sekretariatin Shteteumlror peumlr Zbatimin e Marreumlveshjes
Kornizeuml teuml Ohrit Me keumlteuml atyre iu dhaneuml meuml tepeumlr njohuri mbi meumlnyreumln se si IRJM mbron teuml drejtat e
Njeuml tregim u suksessheumlm qeuml ia
vlen teuml peumlrmendet eumlshteuml ai peumlrmes
Programit teuml Trajnimit peumlr Avokim
ku OShC-teuml nga komuniteti
boshnjak kaneuml mundur teuml
avokojneuml me sukses neuml Prizren
duke arritur qeuml neuml Komisionin
Komunal peumlr Komunitete teuml
peumlrfaqeumlsohen teuml gjitha
komunitetet ashtu siccedil keumlrkohet
me ligj por nuk kishte ndodhur meuml
hereumlt
Pag
e24
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
minoriteteve dhe ccedilfareuml meumlsimesh mund teuml nxjerreuml Kosova nga
ajo Ata u kaneuml beumlreuml pyetje si psh rreth asaj neumlse puna me
minoritetet neuml IRJM fokusohet veteumlm neuml minoritetin shqiptar
apo neumlse punohet edhe me komunitete teuml tjera
Zhvillimi dhe zbatimi i fushatave teuml avokimit
Njeuml nga ccedileumlshtjet qendrore qeuml mund teuml shihet nga mungesa neuml strukturat e shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml
eumlshteuml se OShC-teuml nga komunitetit minoritare nuk janeuml efektive kur eumlshteuml fjala peumlr evokim peumlr
ndryshime Neuml kuadeumlr teuml projektit ishte publikuar njeuml shpallje e hapur peumlr aplikime me ccedilrsquorast janeuml
shpeumlrndareuml rreth 500 fleteumlpalosje neuml shqip serbisht dhe anglisht teuml titulluara ldquoSi teuml aplikonirdquo Pas
keumlsaj ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj formuan njeuml Bord teuml pavarur Peumlrzgjedheumls peumlr teuml shqyrtuar teuml
gjitheuml aplikacionet nga OShC-teuml e komuniteteve minoritare bazuar neuml kriteret e peumlrcaktuara
Propozimet e doreumlzuara janeuml vlereumlsuar neuml bazeuml teuml cileumlsiseuml seuml ideve dhe peumlrfshirjes me bazeumln fokusit
teuml qarteuml dhe njeuml metode teuml qarteuml teuml peumlrfaqeumlsimit teuml komuniteteve minoritare Bordi Peumlrzgjedheumls neuml
meumlnyreuml specifike peumlrzgjodhi OShC me bazeuml neuml komunitet teuml cilat nuk kaneuml seliteuml neuml qytete e as kaneuml
lidhje teuml ngushta me donatoreuml Si pjeseuml e keumlsaj u peumlrzgjodheumln gjashteuml (6) OShC nga teuml cilat kateumlr (4)
ishin OShC neuml vete ndeumlrsa dy (2) ishin koalicionet teuml peumlrbeumlra nga dy (2) OShC secili teuml cileumlt kishin
vendosur teuml avokonin seuml bashku peumlr njeuml ccedileumlshtje Ccedileumlshtjet e zgjedhura nga ana e OShC-ve dhe
koalicioneve teuml OShC-ve teuml cileumlt ishin peumlrzgjedhur janeuml prezantuar neuml gjashteuml (6) Fushata teuml Avokimit
Pas peumlrzgjedhjes se kateumlr (4) OShC-ve dhe dy (2) koalicioneve teuml OShC-ve dhe zhvillimit teuml Fushatave
teuml Avokimit ECMI Kosova CSD dhe RROGRAEK gjateuml vitit 2013 dhe 2014 kaneuml zhvilluar njeuml Program
Trajnimit dhe Avokimi teuml peumlrshtatur me objektiv teuml qarteuml dhe teuml bazuar neuml rezultate i cili
konsistonte neuml peseumlmbeumldhjeteuml seanca (15) trajnimi ku kaneuml marreuml pjeseuml si trajnues peumlrfaqeumlsues teuml
shoqeumlriseuml civile nga vendet e tjera teuml rajonit teuml Ballkanit Si pjeseuml e programit teuml ECMI Kosoveumls
OShC-ve dhe koalicioneve teuml OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur u eumlshteuml ofruar mbeumlshtetje teknike dhe
ligjore peumlr zbatimin e fushatave teuml advokimit ndihmeuml neuml organizimin e aktiviteteve mediale (6
videove promovuese peumlr OShC-teuml dhe koalicionet e peumlrzgjedhur) lehteumlsimin e dialogut me
institucionet relevante qeveritare dhe ndihmeuml neuml hulumtime dhe redaktimin e materialeve si dhe
nga njeuml neumln-grant me vlereuml prej euro2000 peumlr secileumln OShC dhe koalicion teuml peumlrzgjedhur peumlr zbatimin e
Fushatave teuml Avokimit
OShC-teuml nga Kosova kaneuml
shkeumlmbyer kontaktet dhe
kaneuml bashkeumlvepruar
fuqisheumlm me
institucionet e IRJM-seuml
me potencial peumlr
bashkeumlpunim neuml teuml
ardhmen
Pag
e25
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
BRIGA
Peumlrfaqeumlson komunitetin serb neuml Gorazhdec neuml rajonin e Pejeumls
Aktivitetet
Trajnime teuml peumlrgjithshme peumlr evokim veccedilaneumlrisht peumlr gra
Rritja e pjeseumlmarrjes seuml grave neuml proceset vendimmarreumlse neuml nivelin komunal
Mungesa e publikimit teuml vendeve teuml lira teuml puneumls neuml gjuheumln serbe
PIRAMIDA
Peumlrfaqeumlson komunitetin egjiptas neuml rajonin
e Pejeumls dhe ateuml teuml Istogut
Aktivitetet
Trajtimi i braktisjes seuml shkolleumls nga
nxeumlneumlsit egjiptas neuml shkolleumln fillore dhe
teuml mesme
Rritja e edukimit mbi ccedileumlshtjet e
sheumlndetit
Ngritja e veteumldijes rreth puneumlsimit
duke synuar veccedilaneumlrisht grateuml
Qendra peumlr Integrimin e Komuniteteve Minoritare (ICECQEKM)
Peumlrfaqeumlson komunitetin boshnjak serb turk dhe ateuml rom neuml rajonin e Prizrenit
Aktivitetet
Komisioni Komunal peumlr Komunitete
duhet teuml peumlrfshijeuml komunitetin ashkali
egjiptas dhe ateuml goran
Peumlrdorimi publik nga ana e Komuneumls i
teuml gjitha gjuheumlve zyrtare
Beumlrja e boshnjakishtes gjuheuml zyrtare neuml
nivel komunal
Omladinski Savez Gore ndash OSG (shq
Keumlshilli Rinor i Goreumls ndash KRG)
Peumlrfaqeumlson komunitetin minoritar goran neuml
rajonin e Goreumls
Aktivitetet
Peumlrfaqeumlsimi i barabarteuml i teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim
Shtypja e materialeve edukative
relevante peumlr keumlteuml ccedileumlshtje
Koalicioni CDKD dhe Slobodna Produkcija (shq Produksioni i Lireuml)
Dy OShC teuml cilat peumlrfaqeumlsojneuml serbeumlt romeumlt boshnjakeumlt dhe malaziasit dhe teuml cilat punojneuml neuml rajonin e Gjilanit teuml Kameniceumls dhe ateuml teuml Novobeumlrdeumls
Aktivitetet
Zbatimi i Ligjit peumlr Qasje neuml Dokumente Publike
Shfryteumlzimi proporcional i objekteve sportive dhe kulturore
Ndarja proporcionale e buxhetit
Koalicioni CZRZ dhe OPA
Dy OShC nga komuniteti serb teuml cilat punojneuml neuml pjeseumln jugore teuml Kosoveumls kryesisht neuml Partesh dhe Kllokot
Aktivitetet
Avokim neuml Ministrineuml e Bujqeumlsiseuml Ministrineuml e Riniseuml dhe Sportit dhe neuml Ministrineuml e Mjedisit peumlr mbeumlshtetje neuml Partesh
Ulja e papuneumlsiseuml neuml keumlto rajone
Pag
e26
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rezultatet nga planet e avokimit
OShC-teuml e angazhuara me keumlto Planeve teuml Avokimit kaneuml arritur njeuml numeumlr suksesesh teuml dukshme si
rezultat i aktiviteteve teuml ndeumlrmarra neuml kuadeumlr teuml keumltyre propozimeve
ICECQEKM Ka evokuar me sukses te Komuna e Prizrenit peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha komunitetet teuml
peumlrfaqeumlsohen neuml Komisionin Komunal peumlr Komunitete peumlrfshireuml komunitetin goran ateuml rom ashkali
dhe egjiptas Ata gjithashtu i kaneuml beumlreuml presion Komuneumls peumlr teuml drejteumln e barabarteuml peumlr trsquou arsimuar
neuml gjuheumln boshnjake peumlrfshireuml edhe organizimin e tryezave teuml rrumbullakeumlta rreth keumlsaj ccedileumlshtjeje
gjeuml qeuml kishte sukses deri diku ndoneumlse ka ende shumeuml progres peumlr trsquou beumlreuml neuml meumlnyreuml qeuml komuna
trsquou peumlrmbahet obligimeve teuml saj ligjore E fundit ata kaneuml mbajtur disa tryeza teuml rrumbullakeumlta peumlr
ccedileumlshtjen e respektimit teuml kuoteumls prej 10 teuml puneumlsimit teuml komuniteteve neuml institucionet publike
Komuna eumlshteuml treguar e hapur neuml keumlto takime dhe ICECQEKM do teuml vazhdojeuml teuml avokojeuml peumlr keumlto
ccedileumlshtje peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml kaneuml krijuar neuml keumlto institucione
OSGKRG Pjesa meuml e madhe e puneumls seuml
OSGKRG ishte pjeseuml e Rrjetit teuml Goraneumlve teuml
themeluar si pjeseuml e keumltij projekti Ata kaneuml
organizuar disa tryeza teuml rrumbullakeumlta mbi
ccedileumlshtjet e peumlrfaqeumlsimit teuml barabarteuml teuml teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim publik dhe kaneuml
krijuar lidhje teuml mira me Komuneumln gjeuml qeuml do teuml
shfryteumlzohet peumlr teuml zhvilluar avokim gjateuml muajve
teuml ardhsheumlm
PIRAMIDA Neuml Pejeuml PIRAMIDA eumlshteuml treguar e suksesshme neuml puneumln e saj me Komuneumln neuml trajtimin
e ccedileumlshtjes seuml braktisjes seuml shkolleumls nga pjeseumltareumlt e komuniteteve minoritare Ata kaneuml punuar me
zyrtareumlt komunaleuml peumlr teuml avokuar peumlr
identifikimin e feumlmijeumlve jashteuml shkollave dhe
trajtimin e ccedileumlshtjeve teuml ri-integrimit Megjithateuml
marreuml parasysh trendin e fundit teuml emigrimit teuml
pjeseumltareumlve teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe
egjiptas ata po peumlrballen prapeuml me ccedileumlshtje teuml
integrimit teuml cilat duhet teuml adresohen nga
Komuna28 PIRAMIDA gjithashtu ka qeneuml e
suksesshme neuml qeumlllimin e saj peumlr teuml rritur
arsimimin e grave qeuml u peumlrkasin komuniteteve
minoritare veccedilaneumlrisht neuml lidhje me ccedileumlshtjet e sheumlndetit pasi qeuml kaneuml organizuar disa tryeza teuml
rrumbullakeumlta dhe trajnime mbi keumlteuml ccedileumlshtje si dhe ka filluar teuml bashkeumlpunojeuml me komunitetin lokal
28
Peumlr me tepeumlr informata mbi keumlteuml temeuml ju lutemi shihni Buletinin Informues teuml ECMI Kosoveumls rreth keumlsaj teme me titullin Sfidat neuml procesin e integrimit neuml Kosoveuml migrimi neuml rritje e romeumlve ashkalive dhe egjiptasve Neuml dispozicion neuml httpwwwecmikosovoorgp=5847
Pag
e27
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
neuml keumlto zona rreth keumltyre ccedileumlshtjeve dhe trsquou japeuml atyre meuml shumeuml informata mbi ccedileumlshtje teuml tilla si
sheumlndeti riprodhues dhe ccedileumlshtjet e sheumlndetit teuml feumlmijeumlve
Koalicioni CRDZ-OPA Ky koalicion eumlshteuml treguar i suksessheumlm neuml vendosjen e kontakteve brenda
Ministrive relevante peumlr trsquou marreuml me avokim Megjithateuml ndoneumlse nuk eumlshteuml marreuml ndonjeuml vendim
peumlrfundimtar nga keumlto ministri ata janeuml angazhuar me keumlteuml ccedileumlshtje dhe janeuml neuml procesin e
formulimit teuml planeve peumlr teuml trajtuar problemet e ngritura nga CRDZ-OPA Ata gjithashtu kaneuml arritur
teuml vendosin kontakte teuml mira me peumlrfaqeumlsuesit e Komuneumls seuml Parteshit peumlrgjegjeumls peumlr bujqeumlsi rini e
mjedis Seuml bashku me Komuneumln ata kaneuml ndeumlrmarreuml aktivitete neuml Partesh Budrigeuml e Poshtme dhe
Pasjan me fokus neuml ccedileumlshtjet e riniseuml dhe kultureumls Seuml fundmi kaneuml filluar organizimin e njeuml unioni
fermereumlsh i cili do teuml peumlrfaqeumlsojeuml njeuml pjeseuml teuml madhe teuml fermereumlve teuml Parteshit
BRIGA Gjateuml zbatimit teuml Planit teuml Avokimit kjo
OShC ka mbajtur njeuml seumlreuml trajnimesh peumlr grateuml
nga komuniteti serb mbi metodat meuml teuml mira
peumlr puneumlsim peumlrfshireuml shqyrtimin e
aplikacioneve dhe procedurat pasuese Peumlr meuml
tepeumlr ata janeuml takuar me autoritetet
peumlrkateumlse peumlr teuml shprehur shqeteumlsimin e tyre
se shpalljet zakonisht nuk dalin neuml serbisht
dhe institucionet peumlrgjegjeumlse peumlr keumlteuml kaneuml
reumlneuml dakord qeuml teuml adresojneuml keumlteuml ccedileumlshtje dhe
teuml beumljneuml meuml teuml mireumln peumlr teuml siguruar qeuml neuml teuml ardhmen shpalljet peumlr vende teuml lira teuml puneumls teuml
shpeumlrndahen peumlrmes kanaleve neuml gjuheumln serbe
Koalicioni CDKD-SP Ky koalicion ka mbajtur takime teuml shumta me autoritetet peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi
qendrore neuml kuadeumlr teuml planeve teuml tyre teuml avokimit por vonesa neuml krijimin e njeuml qeverie komunale neuml
Kameniceuml ka penguar qeuml keumlto takime teuml jeneuml
efektive Megjithateuml ka pasur ndeumlrveprim teuml
mireuml neuml ccedileumlshtjen e qasjes seuml barabarteuml neuml
objektet sportive dhe kjo eumlshteuml ccedileumlshtje qeuml do teuml
peumlrcillet edhe meuml tej Lidhur me ccedileumlshtjen e
qasjes neuml dokumente publike ky koalicion
gjithashtu ka zhvilluar disa takime dhe ka
avokuar rregullisht peumlr qasje teuml barabarteuml dhe
teuml lehteuml dhe kjo ka beumlreuml qeuml Komuna teuml beumljeuml ca
leumlvizje dhe suksese nga ana e Komuneumls e cila
eumlshteuml beumlreuml meuml e hapur neuml ofrimin e sheumlrbimeve
teuml peumlrkthimit dhe qasjes seuml hapur neuml teuml gjitha dokumentet Ata gjithashtu kaneuml monitoruar
shpeumlrndarjen e investimeve kapitale neuml komuneuml por nuk kaneuml mundur teuml marrin peumlrgjigje definitive
rreth asaj se sa eumlshteuml shpenzuar peumlr secilin komunitet Megjithateuml duke ngritur ccedileumlshtjen e
Pag
e28
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
monitorimit teuml keumlsaj Koalicioni CDKD-PS i ka beumlreuml presion komuneumls qeuml trsquoi beumljeuml publike keumlto holleumlsi
dhe teuml jeteuml meuml e hapur
Pag
e29
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
V KRIJIMI I RRJETEVE NDEumlRETNIKE TEuml OSHC-VE NGA MINORITETET
Shoqeumlria civile neuml Kosoveuml eumlshteuml e fragmentuar neuml maseuml teuml madhe ajo jo veteumlm qeuml shpesh eumlshteuml e
ndareuml neuml vija etnike por shpesh ka mungeseuml teuml komunikimit dhe bashkeumlpunimit ndeumlrmjet
Organizatave teuml Shoqeumlriseuml Civile (OShC-ve) brenda teuml njeumljtit komunitet Marreuml parasysh nevojat e
veccedilanta dhe fragmentimin e brendsheumlm teuml shumiceumls seuml komuniteteve minoritare neuml Kosoveuml ECMI
Kosova dhe organizatat e saj partnere neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml synuar teuml nxisin komunikimin
dhe bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml veccedilanta etnike dhe mes tyre me
qeumlllimin peumlrfundimtar qeuml trsquou mundeumlsojneuml atyre teuml avokojneuml peumlr nevojat dhe interesat e tyre teuml
veccedilanta duke qeneuml neuml teuml njeumljteumln koheuml teuml bashkuara dhe me njeuml zeuml
Peumlrmes puneumls seuml gjereuml neuml terren teuml kryer nga ECMI Kosova komunitetet kaneuml shprehur deumlshireumln e
tyre peumlr teuml zhvilluar kanale peumlr dialog dhe mjete peumlr teuml organizuar meuml mireuml aktivitetet e tyre
Komunitetet kaneuml theksuar nevojeumln peumlr peumlrmireumlsimin e politikave si dhe peumlr rritjen e peumlrkushtimit
dhe programeve teuml Institucioneve teuml Qeveriseuml teuml Republikeumls seuml
Kosoveumls neuml lidhje me integrimin e komuniteteve jo-shumiceuml neuml
Kosoveuml dhe peumlr teuml siguruar respektimin e ploteuml teuml teuml drejtave teuml
komuniteteve jo-shumiceuml neuml vend Keumlshtu meuml 2014 ka filluar njeuml
nismeuml pilot me qeumlllim inicimin e procesit teuml dialogut ndeumlretnik mes
OShC-ve neumlpeumlrmjet krijimit teuml rrjeteve teuml OShC-ve brenda teuml njeumljtave
komunitete etnike respektivisht komunitetit serb dhe atij goran
ndeumlrsa marreuml parasysh kontekstin veccediloriteuml dhe peumlrvojat e
dallueshme teuml Kosoveumls si dhe praktikat e mira nga vendet e tjera teuml
Ballkanit Pereumlndimor Kjo nismeuml eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme
pasi qeuml peumlrfaqeumlsimi nga partiteuml politike brenda keumltyre komuniteteve eumlshteuml shumeuml i polarizuar dhe
shpesh karakterizohet nga sjellje antagoniste e armiqeumlsore Krijimi i keumltyre rrjeteve ka peumlr aspirateuml
krijimin e njeuml mjedisi qeuml nxit dialogun dhe hap njeuml formeuml teuml drejtpeumlrdrejteuml teuml komunikimit brenda
rrjeteve
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom) Ky rajon shtrihet neuml pjeseumln jugore
dhe juglindore teuml Kosoveumls dhe peumlrgjitheumlsisht eumlshteuml karakterizuar nga marreumldheumlnie teuml qeumlndrueshme
ndeumlretnike Megjithateuml pjeseumltareumlt e komunitetit serb qeuml jetojneuml neuml keumlteuml zoneuml ballafaqohen me
probleme teuml ngjashme me pjeseumltareuml teuml keumltij komuniteti qeuml jetojneuml gjetkeuml neuml vend veccedilaneumlrisht teuml
rinjteuml Krijimi i njeuml rrjeti nxit njeuml lidhje ndeumlrmjet OShC-ve teuml ndryshme nga ky rajon dhe avokim meuml teuml
mireuml te strukturat peumlrkateumlse teuml qeverisjes lokale Pasi qeuml shumeuml prej keumltyre komunave janeuml krijuar
rishtas peumlrmes procesit teuml decentralizimit rrjeti eumlshteuml thelbeumlsor peumlr teuml siguruar njeuml kanal teuml sigurt
peumlr teuml punuar seuml bashku Peumlr meuml tepeumlr shumeuml banoreuml serbeuml nga kjo zoneuml mendojneuml se janeuml teuml neumln-
peumlrfaqeumlsuar neuml krahasim me rajonet e tjera neuml Kosoveuml gjeuml qeuml tregon domosdoshmeumlrineuml e rrjetit neuml
meumlnyreuml qeuml zeumlri i tyre teuml deumlgjohet neuml nivelin qendror dhe tek peumlrfaqeumlsuesit brenda komunitetit serb
qeuml veprojneuml neuml Anamoroveuml
Trendi neuml rritje e super i
shtimit teuml numrit teuml
rrjeteve ka filluar teuml keteuml
ndikim pozitiv tek teuml
gjitha komunitetet neuml
Kosoveuml duke rritur keumlshtu
mundeumlsineuml e tyre peumlr teuml
ndikuar dhe avokuar peumlr
ndryshime
Pag
e30
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom) eumlshteuml struktura e pareuml e
tilleuml qeuml sjelleuml seuml bashku teuml gjitha OShC-teuml nga komuniteti goran Marreuml parasysh se komuniteti goran
eumlshteuml njeumlri nga komunitetet meuml teuml margjinalizuar minoritare neuml Kosoveuml kjo peumlrbeumln njeuml zhvillim kyccedil
peumlr sa i peumlrket afteumlsiseuml seuml tyre peumlr teuml lobuar dhe avokuar peumlr ccedileumlshtjet e tyre
Rrjeti i komuniteti serb dhe ai i komunitetit goran janeuml duke kaluar neuml procesin e regjistrimit Ato
synojneuml teuml punojneuml seuml bashku neuml mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml njeriut teuml komuniteteve
teuml tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml Qeumlllimet e Rrjeteve peumlrfshijneuml
Identifikimin e problemeve me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Avokim lidhur me problemet me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Ngritjen e veteumldijes seuml institucioneve neuml lidhje me problemet serioze qeuml ndikojneuml neuml
mireumlqenien e komuniteteve peumlrkateumlse
Nxjerrjen e deklaratave teuml peumlrbashkeumlta publike neuml media rreth ccedileumlshtjeve me interes peumlr
komunitetet peumlrkateumlse
Ngritjen e problemeve teuml ndryshme me teuml cilat peumlrballen komunitetet peumlrkateumlse te
institucionet relevante qendrore dhe lokale
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit serb trembeumldhjeteuml (13) OShC janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
tij Ato punojneuml neuml komunat e fshatrat Kameniceuml Shilloveuml Gjilan Partesh Novobeumlrdeuml dhe Kllokot
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit goran marreumlveshjen Platformeuml peumlr trsquoiu bashkuar Rrjetit e kaneuml
neumlnshkruar shtateuml (7) OShC dhe teuml gjitheuml punojneuml neuml Prizren dhe Dragash
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom)
Neuml kuadeumlr teuml komunitetit goran ka pasur disa OShC me seli neuml rajonin e Prizrenit teuml cilat kaneuml
treguar interesim aktiv neuml promovimin e ccedileumlshtjeve teuml teuml drejtave teuml njeriut teuml komunitetit teuml tyre
dhe teuml cilat kaneuml njohur nevojeumln e njeuml rrjeti teuml organizatave peumlr teuml ndihmuar neuml ngritjen e
problemeve me teuml cilat peumlrballen goraneumlt teuml cilat
ishte e veumlshtireuml teuml ngriheshin meuml pareuml neuml nivel teuml
Kosoveumls Prandaj ata kaneuml njohur nevojeumln peumlr
njeuml rrjet peumlr teuml promovuar keumlto pasi meuml hereumlt
ka pasur bashkeumlpunim shumeuml teuml kufizuar neuml mes
teuml OShC-ve teuml komunitetit goran gjeuml qeuml ka
kufizuar ndikimin e tyre Janeuml dhjeteuml (10) OShC
teuml cilat janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
Platformeumls e teuml cilat punojneuml neuml rajonin e
Dragashit
Keumlto rrjete kaneuml punuar neuml ccedileumlshtje tematike teuml
cilat i kaneuml veumlneuml neuml theks si ccedileumlshtje qeuml ndikojneuml neuml komunitetet e tyre neuml teumlreuml Kosoveumln Komuniteti
goran ka veumlneuml neuml pah tri ccedileumlshtje problemet e kthimit teuml nxeumlneumlsve neuml shkolla propozimin peumlr
decentralizim qeuml do teuml shpinte neuml krijimin e njeuml komune me shumiceuml gorane dhe problemet e
puneumlsimit dhe mundeumlsive ekonomike peumlr goraneumlt Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova
Pag
e31
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dhe organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur rrjetin e
komunitetit goran neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve dhe kryerjen
e njeuml hulumtimi Pjeseuml e keumltij hulumtimi kaneuml qeneuml rreth 300
peumlrfaqeumlsues goraneuml teuml cileumlt kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas
nxjerrjes seuml rezultateve janeuml hartuar tri (3) analiza teuml shkurtra teuml
politikave teuml cilat gjithashtu janeuml publikuar neuml ueb-faqen e ECMI
Kosoveumls teuml CSD-seuml teuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml keumltij
projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml
veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml
punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr
ccedileumlshtjet e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet
kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml
Kosoveuml
Reagimi i shpejteuml nga Gjilani dhe disa komuna teuml tjera ndaj ccedileumlshtjeve teuml ngritura neuml analizat e
shkurtra teuml politikave veccedilaneumlrisht rreth analizeumls seuml fokusuar neuml rini dhe kultureuml ka treguar se
publikimi i materialeve teuml tilla mund ta beumljeuml Komuneumln teuml aktivizohet neuml trajtimin e ccedileumlshtjeve qeuml janeuml
me reumlndeumlsi qendrore peumlr komunitetet minoritare
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Goran
(httpwwwgoranicommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom)
Pjeseumltareumlt e komunitetit serb gjithashtu kaneuml veumlneuml
neuml pah ccedileumlshtjen e puneumlsimit dhe mundeumlsive
ekonomike si dhe ccedileumlshtjet e transparenceumls dhe
llogaridheumlnies seuml pushtetit lokal dhe aktivitetet
rinore neuml dispozicion peumlr pjeseumltareumlt e komunitetit
serb Teuml tri (3) analizat e shkurtra teuml politikave
gjenden online neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls ateuml
teuml keumltij projekti dhe neuml ueb-faqen e Rrjetit teuml
Komunitetit Serb neuml anglisht dhe serbisht
Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova dhe
organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur Rrjetin e Komunitetit serb neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve
dhe kryerjen e njeuml hulumtimi Neuml keumlteuml hulumtim janeuml peumlrfshireuml 600 pjeseumltareuml teuml komunitetit serb teuml
cileumlt e kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas nxjerrjes seuml rezultateve tre (3) analiza teuml shkurtra teuml politikave
janeuml hartuar dhe publikuar neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls teuml CSD-seuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml
keumltij projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-
ve brenda komuniteteve teuml punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr ccedileumlshtjet
Rrjeti Goran ka arritur teuml
integrohet me sukses neuml
komunitetin e shoqeumlriseuml civile
neuml Kosoveuml Me mbeumlshtetjen
nga ECMI ata kaneuml krijuar
lidhje me donatoreuml kaneuml
fituar fonde e donacione si
dhe kaneuml peumlrmireumlsuar
shkathteumlsiteuml e tyre peumlr
hulumtime dhe avokim
Pag
e32
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje
me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml Kosoveuml
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Serb
(httpwwwserbcommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Pag
e33
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
VI REKOMANDIME DHE PEumlRFUNDIME
Neuml fund teuml keumltij raporti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml prezantojneuml peumlrfundimet dhe
rekomandimet teuml e dala nga zbatimi i keumltij projekti gjateuml dy viteve teuml fundit Keumlto rekomandime
bazohen si neuml qeumlllimet fillestare teuml projektit ashtu edhe neuml peumlrvojat gjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml tij
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml paraqesin rekomandimet e meumlposhtme si OShC-ve teuml
komuniteteve minoritare ashtu edhe qeveriseuml qendrore dhe atyre lokale me qeumlllimin qeuml teuml
vazhdohet me shtimin e dialogut teuml komuniteteve minoritare me institucionet qeveritare
Dialogu i strukturuar neuml mes teuml OShC-ve teuml minoriteteve dhe qeveriseuml
Ky projekt ka filluar me qeumlllim teuml vendosjes seuml njeuml dialogu meuml teuml strukturuar neuml mes teuml zyrtareumlve teuml
nivelit qendror dhe atij komunal dhe peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare ECMI
Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml identifikuar ose mungeseumln e marreumldheumlnieve pasi qeuml OShC-teuml shihen
si antagoniste ose ka marreumldheumlnie paternaliste neuml teuml cilat raste institucionet nuk i vlereumlsojneuml OShC-
teuml dhe puneumln qeuml mund ta beumljneuml
Neumlpeumlrmjet aktiviteteve teuml tilla si seancat e dialogut neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe
peumlrfaqeumlsuesve teuml institucioneve ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml treguar se ka nevojeuml dhe
gjithashtu neuml shumeuml nivele gatishmeumlri peumlr teuml punuar me keumlteuml projekt Neuml mesin e teuml gjitha
komunitetet dialogu i vendosur neuml mes teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml shoqeumlriseuml civile dhe atyre teuml
institucioneve qendrore dhe lokale ishte i frytsheumlm dhe do teuml vazhdojmeuml teuml punojmeuml peumlr teuml krijuar
njeuml mjedis teuml strukturuar peumlr shkeumlmbimin e ideve dhe kritikave konstruktive Kjo eumlshteuml diccedilka qeuml
eumlshteuml shumeuml e nevojshme peumlr teuml dy grupet dhe ne do teuml punojmeuml peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml jo
veteumlm lidhje meuml teuml meumldha neuml mes teuml dy grupeve por edhe meuml shumeuml transparenceuml e llogaridheumlnie
Pothuajse teuml gjitha komunitetet neuml takimet e tyre me zyrtareumlt gjateuml vitit teuml dyteuml teuml zbatimit teuml keumltij
projekti kaneuml propozuar qeuml keumlto aktivitete teuml dialogut teuml formalizohen dhe teuml vijojneuml neuml vitet e
ardhshme Kjo tregon se keumlto lloje teuml diskutimeve teuml formalizuara kaneuml filluar teuml adresojneuml ccedileumlshtjet e
mungeseumls seuml dialogut strukturor dhe se janeuml me reumlndeumlsi peumlr teuml dy sektoreumlt Prandaj ECMI Kosova
dhe partnereumlt e saj rekomandojneuml qeuml neuml driteumln e keumlsaj si OShC-teuml nga komunitet minoritare ashtu
edhe peumlrfaqeumlsuesit e tyre politikeuml neuml nivelin qendror dhe ateuml lokal teuml punojneuml peumlr teuml formalizuar
dhe strukturuar dialogun me qeumlllim qeuml teuml sigurohet qeuml ai teuml konsistojeuml neuml kritika konstruktive si
dhe mbeumlshtetje peumlr ide
Peumlr meuml tepeumlr Ligji peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e peumlrbashkeumlt qeuml eumlshteuml theksuar
peumlrgjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml projektit nga pothuaj teuml gjitha komunitetet Kjo eumlshteuml diccedilka neuml teuml
cileumln duhet teuml punojneuml teuml gjitha institucionet neuml drejtim teuml zbatimit veccedilaneumlrisht neuml nivelin komunal
Peumlrvec keumlsaj KKK KDIK dhe Avokati i Popullit duhet teuml vazhdojneuml teuml angazhohen me OShC-teuml nga
komunitetet minoritare peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml dialog efektiv neuml mes teuml sektoreumlve
Pag
e34
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rritja e ndeumlrveprimit neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe donatoreumlt ndeumlrkombeumltareuml
Njeuml aspekt tjeteumlr i keumltij projekti kishte peumlr synim adresimin e problemit teuml pak OShC-ve nga
komunitetet minoritare teuml cilat mund teuml shfryteumlzojneuml lidhjet me qeverineuml dhe donatoreumlt
ndeumlrkombeumltareuml Ka shumeuml OShC teuml cilave u mungojneuml njohuriteuml e specializuara ose kapacitetet peumlr
teuml aplikuar peumlr fonde nga burime meuml teuml meumldha fondesh ndeumlrkombeumltare ose teuml cilat mund teuml hyjneuml
neuml diskutime teuml frytshme qeuml mund trsquoi beumljneuml meuml teuml reumlndeumlsishme Prandaj ECMI Kosova dhe partnereumlt
e saj kaneuml pasur peumlr objektiv neuml meumlnyreuml specifike ato OShC teuml cilat nuk kaneuml keumlto lloje teuml lidhjeve
Kjo eumlshteuml beumlreuml kryesisht peumlrmes trajnimeve peumlr avokim dhe mbeumlshtetjen neuml zhvillimin e tyre dhe
peumlrmes neumln-granteve Kjo eumlshteuml treguar teuml jeteuml e suksesshme neuml peumlrfshirjen e organizatave teuml vogla
dhe qeuml teuml tregojeuml se si keumlto OShC kur u ofrohet mbeumlshtetje mund teuml ndeumlrveprojneuml me sukses me
donatoreumlt dhe teuml punojneuml peumlr teuml avokuar peumlr teuml drejtat e komuniteteve teuml tyre Prandaj ky projekt
ka synuar stimulimin e OShC-ve meuml teuml vogla brenda komuniteteve minoritare qeuml teuml rriten dhe teuml
keneuml qasje neuml fonde nga burime teuml tjera diccedilka qeuml ka daleuml teuml jeteuml e suksesshme dhe duhet teuml
vazhdohet neuml vitet e ardhshme OShC-teuml meuml teuml vogla duhet teuml punojneuml qeuml teuml keneuml njohuri si teuml
aplikoni te donatoreumlt kurse donatoreumlt duhet teuml peumlrqendrojneuml peumlrpjekjet e tyre neuml mbeumlshtetjen e
OShC-ve meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare dhe jo teuml financojneuml vazhdimisht teuml njeumljtat OShC
Kjo gjithashtu mund teuml beumlhet duke shfryteumlzuar opsionin qeuml OShC-teuml meuml teuml meumldha teuml krijojneuml
partneritet me ato meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare Mbeumlshtetja nga ana e ECMI Kosoveumls dhe
CSD-seuml peumlr OShC teuml komuniteteve peumlrmes neumln-granteve dhe trajnimeve peumlr avokim eumlshteuml treguar
frytdheumlneumlse dhe ka treguar se neumlse formohet njeuml konsorcium kjo mund teuml jeteuml shumeuml e dobishme
peumlr komunitetet lokale
Njeuml tjeteumlr metodeuml qeuml eumlshteuml treguar teuml jeteuml e frytshme peumlrmes zbatimit teuml keumltij projekti eumlshteuml krijimi i
rrjetit teuml komunitetit serb dhe atij goran Edhe kjo ka treguar se konsorciumet mund trsquou ndihmojneuml
OShC-ve meuml teuml vogla qeuml teuml keneuml qasje neuml fondet dhe trsquoi mbeumlshtesin ato neuml integrimin e tyre neuml
shoqeumlrineuml civile neuml teumlreumlsi Dy (2) aneumltareuml serbeuml teuml rrjeteve tani janeuml beumlreuml aneumltareuml teuml KKK-seuml dhe po
punojneuml neuml promovimin e komuniteteve teuml tyre brenda institucioneve qendrore dhe dialogut me to
Sigurimi i qasjes seuml teuml gjitha OShC-ve neuml shoqeumlrineuml civile meuml gjereuml
E fundit projekti ka lehteumlsuar qasjen e shumeuml komuniteteve minoritare neuml strukturat qendrore teuml
shoqeumlriseuml civile neuml veccedilanti qasjen e komunitetit goran Ky komunitet nuk bie neuml ndonjeuml kategori e
cila eumlshteuml aktualisht neuml fokus teuml komunitetit ndeumlrkombeumltar teuml donatoreumlve dhe peumlr meuml tepeumlr
peumlrballet me gjendje teuml veumlshtireuml dhe ateuml si peumlr faktin se janeuml komunitet minoritar neuml komuna me
shumiceuml shqiptare e edhe peumlr shkak teuml tensioneve qeuml ekzistojneuml me komunitetin boshnjak e cila
eumlshteuml ndarje kryesisht neuml vija politike por u ka penguar neuml aspektin e ccedileumlshtjeve teuml tilla si ajo se neuml
cilat shkolla duhet teuml shkojneuml nxeumlneumlsit e tyre Peumlrfaqeumlsues teuml keumltyre organizatave teuml shoqeumlriseuml civile
kaneuml deklaruar se veteumlm peumlrmes ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj pra peumlrpjekjeve neuml kuadeumlr teuml
keumltij projekti kaneuml mundur teuml beumlhen pjeseuml e organizatave teuml tilla si KKK
Pag
e35
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Peumlr meuml tepeumlr njeuml ccedileumlshtje meuml e gjereuml eumlshteuml ajo se disa organizata teuml shoqeumlriseuml civile anashkalohen
brenda komuniteteve teuml tyre pasi qeuml mund teuml jeneuml shumeuml teuml vogla ose punojneuml neuml zona neuml teuml cilat
nuk janeuml teuml fokusuar donatoreumlt dhe komuniteti ndeumlrkombeumltar Peumlr shembull kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr
OShC-teuml nga komuniteti serb qeuml punojneuml neuml rajonin e Anamoraveumls teuml cilat shpesh neglizhohen pasi
qeuml ky eumlshteuml njeuml rajon relativisht i qeumlndruesheumlm Rrjeti i krijuar nga ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj
neuml keumlteuml rajon ka treguar se kur ccedileumlshtjet brenda keumltyre rajoneve vihen neuml pah neuml meumlnyreuml efektive si
neumlpeumlrmjet nxjerrjes seuml analizave teuml shkurtra teuml politikave mbi keumlto ccedileumlshtje mund teuml keteuml diskutime
reale dhe potencial peumlr ndryshime teuml veumlrteta neuml keumlteuml rajon
Kjo ecuri duhet teuml vazhdojeuml neuml teumlreuml Kosoveumln me qeumlllimin qeuml teuml sigurohet qeuml teuml keteuml kohezion efektiv
ndeumlrmjet pjeseumltareumlve teuml shoqeumlriseuml civile nga minoritetet dhe shumica dhe gjithashtu kohezion
brenda pjeseumltareumlve teuml ndrysheumlm teuml njeuml komuniteti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj peumlrmes puneumls
qeuml eumlshteuml beumlreuml neuml keumlteuml projekt shpresojmeuml se njeuml klimeuml e tilleuml mund teuml krijohet neuml teumlreuml Kosoveumln kjo
edhe meuml tepeumlr pasi qeuml keumlshtu duan edhe pjeseumltareumlt e shoqeumlriseuml civile Kjo mund teuml arrihet peumlrmes
peumlrpjekjeve proaktive teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve e gjithashtu teuml atyre teuml institucioneve e
donatoreumlve
Pag
e36
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Pag
e37
ECMI Kosova
Rr Neumlna Terezeuml Nr 41 Apt 29 10000 Prishtineuml Kosoveuml Tel +381 (0) 38 224 473
Rr Cika Jovina Nr 3 Kati 1 38220 Mitroviceuml e Veriut Kosoveuml Tel +381 (0) 64 00 55 488
Email infoecmikosovoorg
Ueb-faqja wwwecmikosovoorg
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
V KRIJIMI I RRJETEVE NDEumlRETNIKE TEuml OSHC-VE NGA MINORITETET 29
VI REKOMANDIME DHE PEumlRFUNDIME 33
Dialogu i strukturuar neuml mes teuml OShC-ve teuml minoriteteve dhe qeveriseuml 33
Rritja e ndeumlrveprimit neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe donatoreumlt ndeumlrkombeumltareuml 34
Sigurimi i qasjes seuml teuml gjitha OShC-ve neuml shoqeumlrineuml civile meuml gjereuml 34
Pag
e5
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
LISTA E AKRONIMEVE DHE SHKURTESAVE
CSDKZhSh Komunikimi peumlr Zhvillim Shoqeumlror (ang Communication for Social Development)
ECMI Qendra Evropiane peumlr Ccedileumlshtje teuml Minoriteteve KCSF Fondacioni Kosovar peumlr Shoqeumlri Civile KE Komisioni Evropian KDIKK Komisioni peumlr teuml Drejtat dhe Interesat e Komuniteteve dhe peumlr Kthim KKK Keumlshilli Konsultativ peumlr Komunitete OShC Organizata teuml Shoqeumlriseuml Civile RrOGRAEK Rrjeti i Organizatave teuml Grave Rome Ashkali dhe Egjiptase teuml Kosoveumls TACSOATOShC Asistenca Teknike peumlr Organizata teuml Shoeumlriseuml Civile ZKGj Zyra e Komisionerit peumlr Gjuheumlt Zyra e Kryeministrit
Pag
e6
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
I HYRJE
Ky raport paraqet njeuml pasqyreuml gjitheumlpeumlrfshireumlse teuml gjendjes seuml organizatave teuml shoqeumlriseuml civile (OShC-
ve) nga komunitetet minoritare teuml cileumlt veprojneuml brenda Kosoveumls Ky del si raport peumlrfundimtar i
projektit dyvjeccedilar Fuqizimi i shoqeumlriseuml civile peumlr pjeseumlmarrje efektive neuml proceset e beumlrjes seuml
politikave dhe vendimmarrjes peumlrmes dialogut me institucionet qeveritare financuar nga BE dhe i
menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml dhe i zbatuar nga Qendra Evropiane peumlr
Ccedileumlshtje teuml Minoriteteve neuml Kosoveuml (ECMI Kosova) neuml partneritet me organizatat Komunikimi peumlr
Zhvillim Shoqeumlror (ang Communication for Social Development CSD) dhe Rrjeti i Organizatave teuml
Grave Rome Ashkali dhe Egjiptase teuml Kosoveumls (RrOGRAEK) Peumlrmes keumltij projekti ECMI Kosova dhe
organizatat e saj partnere ka synuar teuml kontribuojeuml neuml krijimin e kushteve teuml nevojshme peumlr dialog
dhe partneritet konstruktiv sistematik dhe efektiv ndeumlrmjet shoqeumlriseuml civile dhe institucioneve
qeveritare neuml Kosoveuml
Njeuml shoqeumlri civile e forteuml eumlshteuml e domosdoshme peumlr zhvillimin e funksionimin e demokraciseuml qeveria
duhet teuml keteuml partnereuml teuml afteuml dhe profesionaleuml teuml cileumlt do trsquoi ndihmojneuml neuml zhvillimin e politikave
dhe legjislacionit efektiv dhe do teuml luajneuml rol teuml ndeumlrmjeteumlsve efektiveuml ndeumlrmjet individeumlve dhe
qeveriseuml ky eumlshteuml roli qeuml OShC-teuml duhet teuml marrin peumlrsipeumlr Kjo eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme peumlr
ato OShC-teuml qeuml punojneuml me komunitetet minoritare pasi qeuml komunitetet qeuml ato peumlrfaqeumlsojneuml
shpesh peumlrballen me peumlrpjekje meuml teuml meumldha e teuml veumlshtira peumlr teuml siguruar qeuml zeumlri i tyre teuml deumlgjohet neuml
institucionet qeveritare lokale e qendrore
Shoqeumlria civile paraqet ldquoteumlreumlsi e gjereuml organizatash joqeveritare dhe jofitimprureumlse teuml pranishme neuml
jeteumln publike e teuml cilat shprehin vlerat dhe interesat e aneumltareumlve teuml tyre ose teuml teuml tjereumlve
mbeumlshtetur neuml konsiderata etike kulturore politike shkencore fetare ose filantropikerdquo1 Keumlshtu
OShC-teuml mund teuml peumlrkufizohen si ldquoteumlreumlsi e gjereuml organizatash grupe neuml komunitet organizata
joqeveritare (OJQ) sindikata puneumltoreumlsh grupe autoktone organizata bamireumlsie organizata me
baza fetare shoqata profesionale dhe fondacionerdquo teuml cilat punojneuml neuml promovimin e brengave teuml
komuniteteve teuml tyre2
Gjendja neuml Kosoveuml
Shoqeumlria civile neuml Kosoveuml peumlrballet me mungeseuml kapacitetesh peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive
neuml politikat dhe proceset e vendimmarrjes gjeuml qeuml neumlnkupton se akoma nuk eumlshteuml vendosur dialog i
njeumlmendteuml dhe sistematik mes qeveriseuml dhe shoqeumlriseuml civile qofteuml neuml nivelin qendror ose ateuml lokal
Kjo ka ccediluar neuml siccedil ka identifikuar edhe ECMI Kosova peumlrmes hulumtimeve teuml gjera neuml tri sfida kyccedile
1 Banka Boteumlrore Defining Civil Society (shqip Peumlrkufizimi i shoqeumlriseuml civile) neuml dispozicion neuml
httpwebworldbankorgWBSITEEXTERNALTOPICSOSHC0contentMDK20101499~menuPK244752~pagePK220503~piPK220476~theSitePK22871700html 2 Ibid
Pag
e7
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Shkalleuml teuml uleumlt teuml teuml kuptuarit teuml rolit teuml shoqeumlriseuml civile dhe mungeseuml teuml besimit mes
shoqeumlriseuml civile dhe institucioneve qeveritare
Kapacitete teuml pabarabarteuml dhe shpesh teuml dobeumlta teuml OShC-ve
Mungeseuml teuml bashkeumlpunimit teuml mjaftuesheumlm mes OShC-ve
Shoqeumlria civile eumlshteuml gjithashtu e fragmentuar kryesisht peumlrgjateuml vijave etnike por gjithashtu ka
mungeseuml teuml komunikimit dhe bashkeumlpunimit neuml mes teuml OShC-ve brenda teuml njeumljtave komunitete dhe
institucioneeve qeveritare Nevoja peumlr ndeumlrveprim meuml teuml madh ndeumlrmjet organizatave teuml shoqeumlriseuml
civile dhe institucioneve qeveritare eumlshteuml pranuar si dicka qeuml mungon neuml maseuml teuml madhe nga teuml dy
sektoreumlt Strategjia peumlr Dialog mes Qeveriseuml dhe Shoqeumlriseuml Civile neuml Kosoveuml peumlrmban holleumlsi rreth
peumlrkushtimit teuml qeveriseuml peumlr teuml shtuar bashkeumlveprimin me shoqeumlrineuml civile peumlrmes krijimit teuml njeuml
mjedisi meuml teuml qassheumlm seuml bashku me struktura meuml formale peumlr dialog3 ldquoMe hartimin e keumlsaj
Strategjie Qeveria e Kosoveumls konfirmon angazhimin dhe vullnetin politik peumlr teuml peumlrfshireuml qytetareumlt
neuml politikat dhe proceset e vendimmarrjes peumlr teuml peumlrmireumlsuar sheumlrbimet ndaj qytetareumlve peumlrmes
bashkeumlpunimit me shoqeumlrineuml civile dhe peumlr teuml ofruar mbeumlshtetje financiare dhe jofinanciare peumlr
zhvillimin e sektorit teuml shoqeumlriseuml civile dhe projekteve teuml propozuara nga ky sektorrdquo4
Bashkeumlpunimi i shtuar me shoqeumlrineuml civile peumlrbeumln njeuml fazeuml teuml domosdoshme neuml rrugeumln drejt
aneumltareumlsimit teuml Kosoveumls neuml BE ekzistimi i strukturave dhe mekanizmave adekuate peumlr bashkeumlpunim
teuml shoqeumlriseuml civile eumlshteuml kriter i domosdosheumlm peumlr vendet para se teuml mund trsquoi beumlhen pjeseuml e BE-seuml5
Gjendja e organizatave teuml shoqeumlriseuml civile nga minoritetet neuml Kosoveuml
Neuml veccedilanti komunitetet minoritare peumlrballen me pengesa shteseuml peumlr pjeseumlmarrje peumlr shkak teuml
margjinalizimit teuml tyre teuml vazhduesheumlm si dhe mungeseumls seuml integrimit teuml tyre teuml ploteuml neuml shoqeumlrineuml
dhe institucionet e Kosoveumls Peumlr shembull mungesa e zbatimit teuml kornizeumls ligjore teuml Ligjit peumlr
Peumlrdorimin e Gjuheumlve ka ndikuar negativisht neuml pjeseumlmarrjen e komuniteteve minoritare neuml jeteumln
publike gjeuml qeuml ka ndikuar fuqisheumlm neuml integrimin e komuniteteve dhe perspektiveumln e tyre
ekonomike e sociale Ndoneumlse janeuml sheumlnuar peumlrparime teuml dukshme Kosova ende nuk ka vendosur
dialog teuml rregullt sistematik dhe efektiv neuml mes teuml OShC-ve teuml minoriteteve dhe institucioneve
qeveritare Ccedilfareumldo bashkeumlveprim qeuml ndodh priret teuml zhvillohet neuml baza ad hoc dhe kjo gjendje
eumlshteuml neuml veccedilanti sa u peumlrket OShC-ve teuml komuniteteve minoritare teuml cilat nuk kaneuml lidhje ose qasje
peumlr teuml vendosur dialog me institucionet lokale e qendrore Peumlr meuml tepeumlr ka njeuml numeumlr teuml kufizuar teuml
OShC-ve teuml komuniteteve minoritare teuml cilat peumlrfshihen neuml keumlteuml dialog neuml ato raste kur kjo mund teuml
3 Zyra peumlr Qeverisje teuml Mireuml Zyra e Kryeministrit teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Strategia e Qeveriseuml peumlr
Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile 2013-2017 (tetor 2013) 4 Zyra peumlr Qeverisje teuml Mireuml Zyra e Kryeministrit teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Strategia e Qeveriseuml peumlr
Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile 2013-2017 (tetor 2013) fq 2 5 TACSO DP peumlr Zgjerim Udheumlzues peumlr mbeumlshtetje nga BE peumlr shoqeumlrineuml civile neuml vendet neuml kuadeumlr teuml procesit
teuml zgjerimit 2014-2020 (origj DG Enlargement Guidelines for EU support for civil society in enlargement countries 2014-2020) (2013) fq 2
Pag
e8
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
ndodheuml pasi qeuml peumlrfshihen veteumlm disa nga OShC-teuml e meumldha ndeumlrsa OShC-ve meuml teuml vogla qeuml
veprojneuml neuml bazeuml nuk u jepet mundeumlsia
Neumlse shqyrtojmeuml OShC-teuml e komuniteteve minoritare ndash ato OShC-teuml teuml cilat neuml meumlnyreuml specifike
merren me njeuml ose meuml shumeuml komunitete minoritare neuml Kosoveuml ndash ato peumlrballen me efektet e
margjinalizimit si dhe me probleme qeuml kaneuml teuml beumljneuml me mungeseumln e qasjes neuml financa dhe resurse
teuml dobeumlta njereumlzore mes tjerash Kjo eumlshteuml theksuar nga ana e organizateumls Asistenca Teknike peumlr
Organizatat e Shoqeumlriseuml Civile (TACSOATOShC) e cila punon neuml teumlreuml Ballkanin Pereumlndimor dhe neuml
Turqi Neuml raportin e tyre teuml vitit 2010 mbi kapacitetet e OShC-ve TACSO ka theksuar se ldquoNeuml
peumlrgjitheumlsi OShC-teuml qeuml peumlrfaqeumlsojneuml komunitetet minoritare janeuml meuml pak teuml zhvilluara dhe qasja e
tyre e kufizuar te donatoreumlt dhe qeveriteuml neumlnkupton se ato ushtrojneuml meuml pak ndikim si te autoritetet
komunale ashtu edhe te ato qendrorerdquo6
Me qeumlllimin qeuml teuml ndihmojneuml neuml adresimin e keumlsaj gjendjeje dhe peumlr teuml shtuar ndeumlrveprimin dhe
besimin neuml mes teuml keumltyre dy sektoreumlve ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml zbatuar projektin
Fuqizimi i shoqeumlriseuml civile peumlr pjeseumlmarrje efektive neuml proceset e beumlrjes seuml politikave dhe
vendimmarrjes peumlrmes dialogut me institucionet qeveritare projekt i financuar nga BE dhe i
menaxhuar nga Zyra e BE-seuml neuml Kosoveuml Gjateuml zbatimit teuml keumltij projekti ECMI Kosova ka punuar peumlr
seuml afeumlrmi me organizateumln Komunikimi peumlr Zhvillim Shoqeumlror (CSD) organizateuml joqeveritare (OJQ) nga
komuniteti serb e cila e ka selineuml neuml Graccedilaniceuml dhe me Rrjetin e Organizatave teuml Grave Rome
Ashkali dhe Egjiptase neuml Kosoveuml njeuml rrjet ky prej trembeumldhjeteuml (13) OJQ-ve dhe dhjeteuml (10)
aktivisteve qeuml punojneuml seuml bashku peumlr fuqizimin e grave nga keumlto komunitete
Me qeumlllim teuml krijimit teuml kushteve teuml nevojshme peumlr dialog dhe partneritetit konstruktiv sistematik
dhe efektiv ky projekt ka peumlrdorur njeuml qasje teuml trefishteuml
1 Aktivitete teuml veteumldijesimit dhe peumlr rritjen e besimit
2 Ngritje teuml kapaciteteve dhe mbeumlshtetje neuml puneuml teuml avokimit neuml fusha teuml peumlrzgjedhura teuml
politikave
3 Mbeumlshtetje peumlr koalicione dhe rrjete teuml shoqeumlriseuml civile
Kjo eumlshteuml beumlreuml peumlrmes njeuml seumlreuml aktivitetesh teuml ndryshme qeuml kaneuml pasur peumlr qeumlllim forcimin e OShC-
nga komunitetet minoritare Keumlto janeuml sjelleuml nga zhvillimi i njeuml ueb-faqeje teuml projektit
(httpwwwecmikosovo-empoweringOShCorg) dhe njeuml baze teuml dheumlnash online teuml OShC-ve nga
minoritetet (wwwecmikosovo-empoweringOShCorg) teuml cilat funksionojneuml neuml shqip serbisht dhe
anglisht Ueb-faqja e projektit peumlrmban raporte teuml aktiviteteve publikime dhe teuml gjitha informatat
relevante mbi projektin dhe aktivitetet neuml kuadeumlr teuml tij Baza e teuml dheumlnave e OShC-ve eumlshteuml peumlrpiluar
nga teuml dheumlnat e mbledhura peumlrmes pyeteumlsoreumlve teuml zhvilluar nga ECMI Kosova dhe shpeumlrndareuml mbi
100 OShC-ve aktive neuml komunat e zgjedhura neuml teuml peseuml (5) rajonet Gjilan Mitroviceuml Pejeuml Prishtineuml
dhe Prizren Aktivitete teuml tjera teuml kryera peumlrfshijneuml njeuml numeumlr seancash teuml dialogut dhe ndeumlrtimit teuml
6 TACSO Kapacitetet e organizatave teuml shoqeumlriseuml civile neuml Ballkanin Pereumlndimor dhe neuml Turqi studim krahasues
teuml nevojave teuml OShC-ve neuml teteuml vende (origj Civil Society Organisationsrsquo Capacities in the Western Balkans and Turkey A comparative study of the eight country OSHC needs assessments) tetor 2010 fq 10
Pag
e9
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
besimit ndeumlrmjet OShC-ve nga minoritetet dhe peumlrfaqeumlsuesve qeveritareuml teuml nivelit qendrore dhe atij
komunal teuml menduara peumlr teuml peumlrmireumlsuar kanalet e komunikimit dhe bashkeumlpunimit dhe peumlr teuml
krijuar mekanizma peumlr keumlteuml qeumlllim peumlrfshireuml zhvillimin e njeuml Udheumlzuesi peumlr pjeseumlmarrjen e shoqeumlriseuml
civile neuml proceset e beumlrjes seuml politikave dhe vendimmarrjes programe trajnimi dhe mbeumlshtetje neuml
zhvillimin dhe zbatimin e propozimeve teuml avokimit peumlrfshireuml ndarjen e granteve neuml ciklin shkalleuml teuml
dyteuml teuml cilat kaneuml pasur peumlr qeumlllim peumlrmireumlsimin e kapaciteteve teuml OShC-ve nga minoritetet peumlr
advokim si neuml nivelin lokal ashtu edhe ateuml qendror neuml Kosoveuml krijimin rrjeteve teuml OShC-ve nga
minoritetet me qeumlllimin peumlrfundimtar peumlr trsquou mundeumlsuar atyre qeuml teuml avokojneuml me njeuml zeuml peumlr nevojat
dhe interesat e tyre teuml veccedilanta peumlr shembull neuml fushat e arsimit dhe teuml gjuheumlve7 dhe video
promovuese mbi ccedileumlshtjet e minoriteteve dhe dialogun shoqeumlri civile-qeveriseuml me qeumlllim teuml ngritjes
seuml veteumldijes dhe teuml kuptuarit nga ana e publikut teuml gjereuml teuml rolit teuml shoqeumlriseuml civile dhe teuml reumlndeumlsiseuml e
vlereumls seuml njeuml dialogu efektiv civil shoqeumlri-qeveri Videot promovuese kaneuml adresuar ccedileumlshtjet specifike
qeuml kaneuml reumlndeumlsi peumlr minoritetet dhe kaneuml theksuar sukseset konkrete teuml arritura nga shoqeumlria civile
gjateuml teumlreuml koheumlzgjatjes seuml keumltij projekti
Ky raport do bazohet neuml peumlrvojat e mbledhura gjateuml zbatimit teuml projektit Ai nxjerr neuml pah praktikat e
mira dhe sfidat kryesore teuml hasura dhe del me njeuml seumlreuml rekomandimesh mbi ateuml se si teuml
peumlrmireumlsohen meuml tej marreumldheumlniet ndeumlrmjet shoqeumlriseuml civile nga minoritetet dhe qeveria
7 Aktualisht veteumlm OShC-teuml e komunitetit serb janeuml teuml organizuara neuml njeuml rrjet neuml Kosoveuml (KPAN ndash Kosovo
Policy-Action Network shq Rrjeti i Veprimit peumlr Politika neuml Kosoveuml)
Pag
e10
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
II ORGANIZATAT E SHOQEumlRISEuml CIVILE NGA MINORITET PARA ZBATIMIT TEuml
PROJEKTIT
Shoqeumlria civile neuml Kosoveumls akoma nuk ka teuml krijojeuml lidhje teuml forta me strukturat qeveritare dhe ato
institucionale Kjo ka ccediluar neuml njeuml mungeseuml teuml dialogut neuml mes teuml keumltyre dy sektoreumlve dhe
rrjedhimisht neuml mungeseuml teuml shkeumlmbimit teuml ideve dhe praktikave teuml mira neuml mes teuml keumltyre
institucioneve Kjo ccedileumlshtje eumlshteuml adresuar peumlrmes Strategjiseuml seuml Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim me
Shoqeumlrineuml Civile8 e cila parasheh veprime qeuml janeuml teuml nevojshme peumlr teuml krijuar njeuml dialog konstruktiv
teuml mireumlfillteuml dhe sistematik neuml mes teuml shoqeumlriseuml civile dhe institucioneve
Peumlr meuml tepeumlr komunitetet minoritare neuml Kosoveuml ende peumlrballen me pengesa meuml teuml meumldha teuml cilat
duhet trsquoi tejkalojneuml neuml meumlnyreuml qeuml teuml marrin pjeseuml ploteumlsisht neuml jeteumln publike Prandaj ECMI Kosova
dhe organizatat partnere peumlrmes keumltij projekti janeuml fokusuar neuml meumlnyreuml teuml veccedilanteuml neuml problemet
me teuml cilat peumlrballen komunitetet minoritare neuml puneumln e tyre dhe neuml ngritjen e kapaciteteve teuml tyre
peumlr teuml bashkeumlvepruar
Megjithateuml ka mekanizma brenda institucioneve qeveritare si neuml nivelin qendror ashtu edhe neuml ateuml
komunal teuml cilat duhet trsquou mundeumlsojneuml organizatave teuml shoqeumlriseuml civile teuml marrin pjeseuml neuml meumlnyreuml
efektive neuml proceset e beumlrjes seuml politikave dhe teuml vendimmarrjes
Niveli i peumlrfshirje seuml OShC-ve
OShC-teuml veprojneuml si shumeumlzues peumlr angazhimin e civileumlve neuml proceset vendimmarreumlse Demokracia
peumlrfaqeumlsuese neuml formeumln qeuml ka marreuml neuml Kosoveuml bazohet neuml parimin sipas teuml cilit krahas
peumlrfaqeumlsuesve teuml zgjedhur nga populli gjithashtu duhet teuml keteuml pjeseumlmarrje meuml teuml madhe teuml
publikut peumlrveccedil teuml votuarit neuml vetvete pasi qeuml ata gjithashtu duhet teuml keneuml ndeumlrveprim dhe
peumlrfshirje neuml puneumln e qeveriseuml dhe bashkeumlpunim me teuml Peumlrmes pjeseumlmarrjes aktive qytetareumlt mund
ta shtyjneuml qeverineuml drejt njeuml qeverisjeje peumlrmes proceseve teuml drejtimit me cak meuml teuml qarteuml dhe meuml
llogaridheumlneumls si dhe konsolidimit teuml autoritetit teuml qytetareumlve gjeuml qeuml eumlshteuml e dobishme si peumlr
qeverineuml ashtu edhe peumlr qytetareumlt e saj9
Kjo mund teuml arrihet neuml meumlnyreumln meuml efektive peumlrmes OShC-ve ato ofrojneuml njeuml meumlnyreuml teuml
peumlrmbushjes seuml keumltyre nevojave dhe ofrimit teuml mundeumlsiseuml peumlr njeuml zeuml meuml teuml forteuml e meuml teuml fokusuar
peumlr komunitetet dhe interesat e tyre10 Kjo eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme peumlr komunitetet
minoritare neuml Kosoveuml pasi qeuml OShC-teuml efektive do teuml kontribuojneuml suksessheumlm neuml hartimin e
rregulloreve dokumenteve teuml politikave e ligjeve duke siguruar keumlshtu mbrojtjen dhe promovimin e
teuml drejtave teuml minoriteteve
8 Zyra peumlr Qeverisje teuml Mireuml-Zyra e Kryeministrit Strategjia e Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile
2013-2017 (2013) 9 Doracaku i TACSO-s peumlr pjeseumlmarrjen e qytetareumlve fq 22
10 Ibid fq 24
Pag
e11
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Aktualisht neuml Kosoveuml mungon dialogu sistematik ndeumlrmjet OShC-ve dhe institucioneve qeveriseumlse
ndoneumlse janeuml vendosur mekanizma teuml ndrysheumlm ligjoreuml dhe institucionaleuml peumlr keumlteuml Teuml gjitha format
ekzistuese teuml bashkeumlpunimit ndeumlrmjet qeveriseuml dhe OShC-ve janeuml zhvilluar neuml baza ad hoc11 Peumlr meuml
tepeumlr neuml ato raste kur zhvillohen konsultime OShC-teuml kaneuml deklaruar se proceset pasuese teuml
peumlrcjelljes pas veteuml konsultimeve me qeverineuml nuk janeuml teuml keumlnaqshme12 Sipas njeuml raporti teuml
porositur nga TACSO teuml tetorit 2013 veteumlm 31 e OShC-ve janeuml peumlrgjigjur pozitivisht kur janeuml
pyeteumln neumlse janeuml konsultuar neuml hartimin e ligjeve dhe dokumenteve teuml tjera dhe 63 e tyre kaneuml
deklaruar se njeuml pjeseuml e kontributit teuml tyre eumlshteuml marreuml parasysh ndeumlrsa 5909 kaneuml theumlneuml se nuk
kaneuml marreuml ndonjeuml informateuml kthyese mbi rezultatet e konsultimeve13
Qeveria e Kosoveumls njeh reumlndeumlsineuml e njeuml shoqeumlrie civile teuml forteuml peumlr ndeumlrtimin e demokraciseuml neuml vend
dhe prandaj gjithashtu njeh reumlndeumlsineuml e OShC-ve Meuml 2013
Qeveria neuml bashkeumlpunim me CiviKos ka publikuar Strategjineuml e
Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile e cila ka vendosur
njeuml plan neuml formeuml udheumlrreumlfyesi peumlr peumlrmireumlsimin e bashkeumlpunimit
nga viti 2013 deri meuml 2017 Megjithateuml sipas vlereumlsimeve ka
pasur peumlrkushtim faktik teuml kufizuar nga qeveria gjeuml qeuml dobeumlson
efektivitetin e ccedilfareumldo peumlrpjekjeje peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin14
Neuml meumlnyreuml qeuml OShC-teuml teuml jeneuml efektive dhe teuml beumljneuml ndryshime reale e teuml keneuml ndikim real neuml
shoqeumlrineuml kosovare neuml peumlrgjitheumlsi ato duhet teuml keneuml ndeumlrveprim meuml teuml fuqisheumlm jo veteumlm me teuml
gjitha nivelet e qeveriseuml por edhe me njeumlra-tjetreumln si peumlrbrenda komuniteteve etnike ashtu edhe
mes tyre Megjithateuml OShC-teuml veccedilaneumlrisht ato qeuml punojneuml me komunitetet minoritare neuml Kosoveuml
shpesh janeuml teuml fragmentuara dhe kaneuml ndeumlrveprim shumeuml teuml kufizuar si mes vete ashtu edhe me
institucionet e qeveriseuml Megjithateuml eumlshteuml e veumlshtireuml teuml matet efektiviteti i OShC-ve ndoneumlse
reumlndeumlsia e tyre po njihet meuml gjereumlsisht ka mungeseuml teuml teuml dheumlnave peumlr trsquou peumlrgjigjur neuml pyetjet rreth
numrit ideal teuml OShC-ve neuml njeuml shoqeumlri metodave meuml teuml mira peumlr bashkeumlpunim etj15
ECMI Kosova dhe organizatat e saj partnere peumlrmes zbatimit teuml keumltij projekti qeuml ka pasur peumlr qeumlllim
ngritjen e veteumldijes mbi rolin e shoqeumlriseuml civile dhe mbi reumlndeumlsineuml e pjeseumlmarrjes seuml saj neuml proceset
e politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes dhe rritjen e besimit neuml mes teuml shoqeumlriseuml civile dhe
institucioneve qeveritare ngritjen e kapaciteteve teuml shoqeumlriseuml civile peumlr trsquou peumlrfshireuml neuml meumlnyreuml
efektive neuml proceset e politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes me institucionet lokale e qendrore dhe
nxitjen e bashkeumlpunimit brenda komuniteteve dhe atij ndeumlretnik neuml mesin e organizatave teuml
shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml
11
Komisioni Evropian Raporti i Progresit i vitit 2014 peumlr Kosoveumln (2014) fq 12 (httpeceuropaeuenlargementpdfkey_documents201420141008-kosovo-progress-report_enpdf) 12
Ibid fq12 13
Raporti peumlr vlereumlsimin e nevojave neuml Kosoveuml (janar 2014) fq 16 14
Komisioni Evropian Raporti i Progresit i vitit 2013 peumlr Kosoveumln fq 10 15
OKB dhjetor 2004 ldquoRole of OSHCs in Governancerdquo (shq Roli i OShC-ve neuml qeverisje) Dr Aisha Ghaus-Pasha fq 3
Veteumlm 31 peumlr qind e OShC-
ve janeuml peumlrgjigjur
pozitivisht neuml pyetjen neumlse
janeuml konsultuar neuml hartimin
e ligjeve ndash TACSO janar
2014
Pag
e12
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
III BASHKEumlPUNIMI I ORGANIZATAVE TEuml SHOQEumlRISEuml CIVILE NGA MINORITET
ME INSTITUCIONET QEVERITARE
Shoqeumlria civile neuml Kosoveuml akoma nuk ka arritur teuml krijoeuml lidhje teuml
forta me strukturat qeveritare dhe institucionale Kjo ka ccediluar neuml
mungeseumln e dialogut neuml mes teuml keumltyre dy sektoreumlve dhe neuml keumlteuml
meumlnyreuml neuml mungeseumln e shkeumlmbimit teuml ideve dhe praktikave teuml
mira neuml mes teuml keumltyre institucioneve Ekzistojneuml mekanizma
brenda institucioneve qeveritare si neuml nivelin qendror ashtu
edhe ateuml komunal teuml cilat duhet trsquou mundeumlsojneuml organizatave teuml
shoqeumlriseuml civile qeuml teuml marrin pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml
vendimet e qeveriseuml Megjithateuml keumlto mekanizma peumlrballen me
problemin e zbatueshmeumlriseuml seuml ploteuml qofteuml peumlr shkak teuml
mungeseumls seuml veteumldijesimit apo mungeseumls seuml fondeve
Ky problem synohet teuml trajtohet neuml kuadeumlr teuml Strategjiseuml seuml
Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile e cila parasheh veprimet e nevojshme peumlr teuml
vendosur dialog konstruktiv teuml njeumlmendteuml dhe sistematik neuml mes teuml shoqeumlriseuml civile dhe
institucioneve qeveritare
Peumlr meuml tepeumlr komunitetet minoritare neuml Kosoveuml peumlrballen me pengesa meuml teuml meumldha qeuml duhet
kapeumlrcyer neuml meumlnyreuml qeuml teuml marrin pjeseuml ploteumlsisht neuml jeteumln publike Prandaj ECMI Kosova dhe
partnereumlt e saj peumlrmes keumltij projekti janeuml fokusuar neuml veccedilanti neuml problemet me teuml cilat peumlrballen
komunitetet minoritare neuml kuadeumlr teuml puneumls seuml keumltyre organizatave dhe neuml ngritjen e kapaciteteve teuml
tyre peumlr teuml bashkeumlvepruar me institucionet qendrore e komunale si dhe ndeumlrmjet vete
Bashkeumlpunimi ndeumlrmjet OShC-ve nga minoritetet dhe institucioneve qeveriseumlse qendrore
Hulumtimet mbi pjeseumlmarrjen e OShC-ve nga minoritetet neuml puneumln e institucioneve qendrore para
se ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj teuml fillonin aktivitetet e keumltij projektit kaneuml treguar se nuk ka
qeneuml neuml nivel teuml keumlnaqsheumlm dhe nuk eumlshteuml i strukturuar Ndoneumlse
ka pasur disa histori suksesi qeuml ia vlen teuml peumlrmenden sa i peumlrket
hartimit teuml ligjeve si teuml Ligjit peumlr Qasje neuml Dokumente Publike Ligjit
peumlr Organizatat Joqeveritare dhe Ligjit peumlr Nismat Legjislative16
akoma ka shumeuml probleme neuml lidhje me keumlto mekanizma Peumlr
shembull meuml 2011 eumlshteuml vlereumlsuar se 90 e ligjeve dhe
16
TACSO Growing Together Civil Society Involvement in the Legislative Process ndash Good and Bad Practices (shq Rritja e peumlrbashkeumlt peumlrfshira e shoqeumlriseuml civile neuml procesin ligjveumlnies ndash praktikat e mira dheuml teuml keumlqija) qershor 2011 fq 13
Neuml vitin 2013 Qeveria neuml
bashkeumlpunim me CiviKos-in
ka publikuar Strategjineuml e
Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim
me Shoqeumlrineuml Civile e cila ka
peumlrcaktuar njeuml plan neuml
formeuml udheumlrreumlfyesi peumlr
peumlrmireumlsimin e
bashkeumlpunimit teuml qeveriseuml
me shoqeumlrineuml civile nga viti
2013 deri meuml 2017
Neuml vitin 2013 eumlshteuml
vlereumlsuar se 90 e ligjeve
ishin hartuar pa
konsultime me shoqeumlrineuml
civile ndash TACSO 2011
Pag
e13
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dokumenteve teuml politikave teuml nxjerra nga Qeveria e Kosoveumls nuk janeuml beumlreuml peumlrmes me ndonjeuml
konsultimi me shoqeumlrineuml civile17 Teuml gjitha bashkeumlveprimet aktuale neuml mes teuml qeveriseuml dhe OShC-ve
neuml nivelin qendror kryhen neuml baza ad hoc18 Peumlr meuml tepeumlr neuml ato raste kur ka pasur konsultime
OShC-teuml janeuml shprehur se proceset e peumlrcjelljes meuml tej teuml keumltyre konsultimeve nga ana e qeveriseuml
nuk kaneuml qeneuml teuml keumlnaqshme19
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj gjithashtu kaneuml veumlneuml ne dukje se neuml ato raste kur ka pasur
bashkeumlpunim ndeumlrmjet OShC-ve nga komunitetit minoritare dhe institucionet qeveritare kjo ka
ndodhur kryesisht neuml nivelin komunal e jo neuml ateuml qendror Kjo gjendje mbreteumlron peumlrkundeumlr
ekzistimit teuml disa mekanizmave teuml nivelit qendror peumlr peumlrfaqeumlsimin e komuniteteve si Keumlshilli
Konsultativ peumlr Komunitete (KKK) dhe Komisioni peumlr teuml Drejtat dhe Interesat e Komuniteteve (KDIK)
Gjithashtu ka dispozita ligjore peumlr pjeseumlmarrjen e OShC-ve neuml procesin legjislativ neuml Kuvendin e
Kosoveumls ndeumlr teuml tjera peumlrmes deumlgjimeve publike20 Peumlr meuml tepeumlr ekziston Zyra e Avokatit teuml Popullit
teuml Kosoveumls i cili eumlshteuml organ i pavarur peumlrgjegjeumls peumlr teuml hetuar ankesat peumlr shkelje teuml teuml drejtave teuml
njeriut21
Kjo neumlnkupton se OShC-teuml nuk janeuml pjeseuml integrale e propozimeve kryesore pasi qeuml nuk ka njeuml
struktureuml formale peumlr pjeseumlmarrje neuml proceset e politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes Kjo eumlshteuml
veccedilaneumlrisht e deumlmshme peumlr komunitetet minoritare pasi qeuml OShC-teuml efektive kontribuojneuml
suksessheumlm neuml hartimin e rregulloreve dokumenteve teuml politikave dhe ligjeve dhe sigurojneuml qeuml
komunitetet qeuml peumlrfaqeumlsojneuml ato teuml jeneuml meuml mireuml teuml peumlrfaqeumlsuar
Aktivitetet peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin ndeumlrmjet OShC-ve dhe institucioneve qendrore
Peumlr teuml adresuar keumlteuml problem ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml organizuar disa aktivitete teuml
ndryshme gjateuml dy viteve teuml keumltij projekti peumlr teuml trajtuar ccedileumlshtjen e mungeseumls seuml bashkeumlpunimit dhe
teuml strukturave joformale Keumlto aktivitete peumlrfshijneuml seanca dialogu neuml mes teuml OShC-ve dhe
deputeteumlve teuml Kuvendit trajnime peumlr rritjen e bashkeumlpunimit neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve
teuml nivelit qendror si dhe takime me peumlrfaqeumlsues teuml institucioneve qendrore si me KKK-neuml KDIK-neuml
Zyreumln e Komisionerit peumlr Gjuheumlt Zyreumln peumlr Komunitete dhe Kthim dhe Avokatin e Popullit peumlrfshireuml
me deputeteumlt e Kuvendit qeuml peumlrfaqeumlsojneuml komunitetet minoritare
17
TACSO (Technical Assistance for Civil Society Organisations) Growing Together Civil Society Involvement in the Legislative Process ndash Good and Bad Practices (shq Rritja e peumlrbashkeumlt peumlrfshira e shoqeumlriseuml civile neuml procesin ligjveumlnies ndash praktikat e mira dheuml teuml keumlqija) qershor 2011 fq 13 18
Komisioni Evropian Raporti i Progresit i vitit 2014 peumlr Kosoveumln (2014) fq 12 (httpeceuropaeuenlargementpdfkey_documents201420141008-kosovo-progress-report_enpdf) 19
Ibid fq 12 20
Shihni psh KCSF (Fondacioni Kosovar peumlr Shoqeumlri Civile) ldquoNe dhe atardquo ndash pjeseumlmarrja e qytetareumlve neuml Kosoveuml tetor 2011 fq 9-13 21
Peumlr informata specifike mbi mandatin e Avokatit teuml Popullit teuml Kosoveumls shihni Ligjin peumlr Avokatin e Popullit (nr 03L-195) Neuml dispozicion neuml httpwwwkuvendikosovesorgcommondocsligjet2010-195-albpdf
Pag
e14
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Gjateuml vitit teuml pareuml teuml zbatimit teuml projektit ECMI Kosova ka organizuar njeuml numeumlr takimesh
trajnimesh dhe seancash dialogu neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve qendrore me qeumlllim rritjen e
nivelit teuml bashkeumlpunimit neuml mes tyre krijimin e mekanizmave peumlr teuml peumlrmireumlsuar komunikimin dhe
bashkeumlpunimin neuml mes tyre dhe adresimin e ccedileumlshtjeve teuml reumlndeumlsishme peumlr komunitetet minoritare
ashtu siccedil janeuml propozuar nga peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve
Raundi i dyteuml i aktiviteteve gjateuml vitit teuml dyteuml teuml zbatimit teuml projektit kishte peumlr qeumlllim ofrimin e
mundeumlsive peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve dhe atyre teuml institucionet qendrore peumlr teuml peumlrcjelleuml neuml
vazhdimeumlsi ccedileumlshtjet e ngritura neuml teuml gjitha trajnimet dhe seancat e dialogut teuml mbajtura
paraprakisht
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit serb
Deputeteumlt serbeuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls kaneuml argumentuar se OShC-teuml e komunitetit serbe nuk kaneuml
qeneuml proaktive peumlr teuml bashkeumlpunuar me qeverineuml dhe se aneumltareumlt
e Komisionit peumlr teuml Drejtat dhe Interesat e Komuniteteve asnjeumlhereuml
nuk janeuml monitoruar nga OShC-teuml ndoneumlse ka pasur shumeuml ccedileumlshtje
teuml ngritura nga ana e KDIK-seuml e qeuml ndikojneuml neuml maseuml teuml madhe te
komuniteti serb Neuml keumlteuml aspekt mungon komunikimi dhe
bashkeumlpunimi dhe sipas peumlrfaqeumlsuesve teuml organizatave teuml
shoqeumlriseuml civile deputeteumlve teuml Kuvendit dhe peumlrfaqeumlsuesve serbeuml
qeuml punojneuml neuml institucionet qeveritare lokale e qendrore u mungon
vullneti
Megjithateuml aktivitetet e zhvilluara gjateuml vitit teuml dyteuml kaneuml veumlneuml neuml
pah problemet e ndryshme teuml ngritura gjateuml vitit paraprak me
ccedilrsquorast fokusi eumlshteuml zhvendosur nga OShC-teuml te mungesa e peumlrkushtimit neuml mesin e politikaneumlve teuml
komunitetit serb Asnjeuml nga deputeteumlt serbeuml kaneuml qeneuml veteuml teuml pranisheumlm por kaneuml deumlrguar
peumlrfaqeumlsues teuml tyre Ndoneumlse OShC kaneuml theumlneuml se ata faktikisht janeuml beumlrreuml meuml aktiveuml ato kaneuml
pretenduar se politikaneumlt e komunitetit serbeuml kaneuml qeneuml apatikeuml ndaj ccedilfareumldo dialogu dhe nuk kaneuml
mbrojtur mjaftuesheumlm sigurineuml e komunitetit teuml tyre
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe
egjiptas
OShC-teuml nga komunitetet minoritare romeuml ashkali dhe egjiptas
gjithashtu kaneuml argumentuar se nuk ka pasur bashkeumlpunim neuml mes
teuml qeveriseuml dhe OShC-ve pretendim ky qeuml eumlshteuml kontestuar nga ana e
peumlrfaqeumlsuesve politikeuml qeuml kaneuml qeneuml teuml pranisheumlm neuml disa takime
Peumlr meuml tepeumlr peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve nga komunitetet romeuml
ashkali dhe egjiptas kaneuml theksuar brengeumln e tyre se Strategjia peumlr
Disa peumlrfaqeumlsues teuml
komuniteteve kaneuml pasur
mundeumlsineuml teuml takohen peumlr
hereuml teuml pareuml me
peumlrfaqeumlsues teuml tyre neuml
nivelin qendror peumlr teuml
diskutuar ccedileumlshtjet kyccedile
peumlr komunitetet e tyre
Pag
e15
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Integrimin e Komuniteteve Romeuml Ashkali dhe Egjiptas neuml Kosoveuml nuk po zbatohej nga qeveria peumlr
shkak teuml mungeseumls seuml vullnetit programeve konkrete dhe buxhetit
Edhe neuml raport me keumlto komunitete viti i dyteuml i aktiviteteve eumlhteuml fokusuar neuml ccedileumlshtjen e puneumlsimit
teuml komuniteteve minoritare romeuml ashkali dhe egjiptas neuml zbatimin e Strategjiseuml seuml nivelit qendror Si
OShC-teuml ashtu edhe politikaneumlt kaneuml reumlneuml dakord se duhet teuml jeneuml proaktiveuml neuml promovimin e
puneumlsimit teuml komuniteteve minoritare rom ashkali dhe atij egjiptas peumlrmes krijimit teuml njeuml forumi
apo fokus-grupi neuml meumlnyreuml qeuml politikaneumlt dhe OShC-teuml teuml mund teuml shkeumlmbejneuml rregullisht teuml dheumlna
dhe teuml diskutojneuml mbi ccedileumlshtjet qeuml i prekin ata Neuml fund teuml dy paleumlt kaneuml trajtuar ccedileumlshtjet e ngritura
seuml fundmi teuml migrimit teuml seumlrisheumlm pasi qeuml ka eumlshteuml raportuar shumeuml mbi largimin nga Kosova gjateuml
disa muajve teuml fundit teuml pjeseumltareumlve teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe egjiptas peumlr teuml jetuar neuml
vende teuml tjera Kjo ccedileumlshtje duhet teuml adresohet urgjentisht si nga OShC-teuml ashtu edhe politikaneumlt neuml
teuml dyja nivelet peumlr teuml siguruar qeuml teuml krijohen kushtet qeuml keumlto komunitete teuml qeumlndrojneuml neuml Kosoveuml
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit boshnjak dhe atij goran
Shumeuml nga OShC-teuml boshnjake teuml regjistruara janeuml
politikisht teuml lidhura gjeuml qeuml mund teuml ccedilojeuml neuml fraksione
gjateuml procesit teuml pjeseumlmarrjes seuml OShC-ve pasi qeuml ato
mund teuml shihen si opoziteuml neuml aspektin politik Gjithashtu
ka pasur disa shembuj qeuml ia vlen teuml peumlrmenden teuml
bashkeumlveprimit teuml suksessheumlm neuml mes teuml OShC-ve
boshnjake si neuml ccedileumlshtjen e heqjes seuml pengesave peumlr
fermat e pjeseumltareumlve teuml komunitetit boshnjak qeuml teuml
marrin subvencione nga Ministria e Bujqeumlsiseuml Pylltariseuml
dhe Zhvillimit Rural Megjithateuml neuml teuml njeumljtin takim
pjeseumltareuml teuml komunitetit goran kaneuml deklaruar se nuk ka kurrfareuml bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve
nga komuniteti goran dhe politikaneumlt goraneuml teuml nivelit qendror
Aktivitetet gjateuml vitit teuml dyteuml janeuml ndjekur nga peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve nga teuml gjitha zonat e Kosoveumls
peumlrfshireuml Mitroviceumln dhe Pejeumln si dhe peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit goran dhe atij boshnjak neuml nivelin
qendror dhe ateuml komunal Teuml dy keumlto komunitete kaneuml ngritur shqeteumlsimin e mungeseumls seuml puneumlsimit
teuml pjeseumltareumlve teuml tyre neuml institucionet publike ndeumlrsa boshnjakeumlt kaneuml ngritur shqeteumlsimin se Ligji
peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve nuk po zbatohej neuml Prizren Peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit boshnjak
gjithashtu kaneuml theksuar se mungesa e mundeumlsive ekonomike neumlnkupton se shumeuml prej tyre po
shqyrtojneuml mundeumlsineuml e largimit gjeuml qeuml eumlshteuml shqeteumlsuese peumlr teuml dyja paleumlt neuml keumlteuml lloj dialogu
Peumlrfaqeumlsuesit e komunitetit goran gjithashtu kaneuml theksuar shqeteumlsimet e tyre peumlr mungeseumln e
kontrollit policor nga niveli qendror neuml kufirin me Shqipeumlrineuml neuml zoneumln e Dragashit dhe problemet e
siguriseuml qeuml po krijon kjo
Pag
e16
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit turk
Takimi me OShC-teuml nga komuniteti turk dhe me peumlrfaqeumlsuesit e nivelit qendror nga ky komunitet
ishte pozitiv gjateuml teuml cilit peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve kaneuml deklaruar se kaneuml njeuml nivel teuml mireuml teuml
bashkeumlpunimit me deputeteumlt turq Peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve nuk kaneuml shprehur kurrfareuml kritikash sa
u peumlrket marreumldheumlnieve teuml tyre me institucionet qendrore Megjithateuml ccedileumlshtja e vetme qeuml eumlshteuml
ngritur nga teuml gjitheuml peumlrfaqeumlsuesit e keumltij komuniteti ka qeneuml se ekziston njeuml problem i vazhduesheumlm
me Komuneumln e Prizrenit sa i peumlrket zbatimit teuml Ligjit peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve peumlrkateumlsisht rreth
peumlrdorimit teuml gjuheumls turke
Neuml aktivitetet e organizuara gjateuml vitit teuml dyteuml ka pasur vijim teuml mireuml si nga OShC-teuml ashtu edhe
peumlrfaqeumlsuesit e nivelit qendror Edhe me keumlteuml rast OShC-teuml kaneuml theksuar se kaneuml bashkeumlpunim teuml
mireuml me peumlrfaqeumlsuesit e tyre neuml Kuvend Megjithateuml ata gjithashtu kaneuml shprehur shqeteumlsimin se ka
ende ccedileumlshtje teuml hapura neuml lidhje me zbatimin e Ligjit peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve kur eumlshteuml fjala peumlr
komunitetin turk dhe se vitin e kaluar nuk ka pasur aq peumlrparime lidhur me keumlteuml ccedileumlshtjeje
Rezultatet e keumltyre aktiviteteve
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut teuml moderuara nga ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj teuml
cilat kaneuml mbledhur seuml bashku peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve nga minoritetet dhe peumlrfaqeumlsues teuml
institucioneve qendrore peumlrfshireuml deputeteuml teuml Kuvendit janeuml treguar teuml jeneuml teuml frytshme
Peumlrfaqeumlsues teuml qeveriseuml qendrore dhe deputeteuml teuml Kuvendit kaneuml paraqitur rolin dhe peumlrgjegjeumlsiteuml e
institucioneve qeuml peumlrfaqeumlsojneuml kaneuml ndareuml kontaktet e tyre u kaneuml dheumlneuml atyre mundeumlsi peumlr teuml
ngritur ccedileumlshtje qeuml ishin specifike peumlr komunitetet e tyre dhe kaneuml treguar gatishmeumlri peumlr teuml krijuar
mekanizma teuml cilat do teuml peumlrmireumlsojneuml komunikimin dhe bashkeumlpunimin me peumlrfaqeumlsuesit e OShC-
ve qeuml punojneuml peumlr mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml minoriteteve
Takimi neuml mes teuml KKK-seuml dhe peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve teuml
komuniteteve minoritare kaneuml rezultuar teuml jeneuml teuml
suksesshme Peumlrfaqeumlsuesit e KKK-seuml kaneuml prezantuar rolin
dhe mandatin e KKK-seuml dhe u kaneuml ofruar mundeumlsineuml teuml
gjitha OShC-ve teuml interesuara nga minoritetet qeuml teuml aplikojneuml
peumlr akreditim nga Presidenti i Kosoveumls dhe teuml emeumlrojneuml
peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve teuml tyre neuml pozita teuml aneumltareumlve teuml
KKK-seuml Dhjeteuml (10) OShC janeuml teuml akredituara nga Presidenti i
Kosoveumls Si rezultat i keumlsaj dy (2) nga peseuml (5) aneumltareuml serbeuml teuml KKK-seuml janeuml aneumltareuml teuml Rrjetit teuml
OShC-ve serbe e cila eumlshteuml themeluar nga ECMI Kosova dy (2) peumlrfaqeumlsues teuml goraneumlve si dhe tre
(3) peumlrfaqeumlsues teuml romeumlve ashkalive dhe egjiptasve janeuml emeumlruar neuml pozita teuml aneumltareumlve teuml KKK-seuml
peumlr njeuml mandat prej dy (2) vjeteumlsh
Keumlto rezultate kaneuml treguar se neumlse iniciohen kontakte mes tyre teuml dyja paleumlt janeuml teuml gatsheumlm teuml
angazhohen neuml diskutime dhe teuml fillojneuml teuml formalizojneuml proceset e dialogut Neuml takimet trajnimet
Shtateuml (7) OShC teuml cilat janeuml
aneumltare teuml Rrjetit Goran dhe atij
Serb si dhe tri (3) OShC nga
komunitetet romeuml ashkali dhe
egjiptas janeuml akredituar nga
Zyra e Presidentit teuml Republikeumls
seuml Kosoveumls
Pag
e17
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dhe seancat e dialogut qeuml janeuml mbajtur peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve teuml komunitetit minoritare teuml
institucioneve lokale e qendrore dhe nga deputeteuml teuml Kuvendit eumlshteuml sugjeruar fuqimisht krijimi i njeuml
platforme ose forumi me synim ofrimin e mundeumlsive keumltyre peumlrfaqeumlsuesve qeuml meuml lehteuml teuml
shkeumlmbejneuml informata teuml ngreneuml ccedileumlshtje specifike peumlr komunitetet e tyre dhe teuml punojneuml
bashkeumlrisht neuml mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml minoriteteve
Bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe institucioneve lokale
Angazhimi me qeveriteuml komunale eumlshteuml gjithashtu kyccedil peumlr
rritjen e efektivitetit teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare
Shumeuml prej keumltyre OShC-ve neuml Kosoveuml janeuml organizata jo teuml
meumldha dhe punojneuml brenda zonave teuml kufizuara dhe
prandaj eumlshteuml me reumlndeumlsi qendrore peumlr to qeuml teuml krijojneuml
lidhje teuml forta me zyrtareumlt komunaleuml teuml zonave teuml tyre
Teuml gjitha Komunat obligohen me ligj qeuml teuml krijojneuml Komitetin
peumlr Komunitete ku peumlrfaqeumlsohen teuml gjitha komunitetet dhe
i cili eumlshteuml peumlrgjegjeumls peumlr shqyrtimin e respektimit nga ana e autoriteteve komunale teuml ligjeve neuml fuqi
dhe referimit ndaj teuml drejtave teuml komuniteteve22 Secila Komuneuml gjithashtu duhet teuml keteuml nga njeuml
Zeumlvendeumls-Kryesues teuml Kuvendit Komunal peumlrgjegjeumls peumlr komunitete dhe nga njeuml Neumlnkryetar teuml
Komuneumls peumlrgjegjeumls peumlr komunitete Megjithateuml duket se neuml nivelin komunal peumlrfaqeumlsuesit e OShC-
ve konsultohen edhe neuml baza ad hoc dhe se kjo ndodh meuml rralleuml se neuml nivelin qendror23 Neuml nivelin
lokal ashtu si edhe neuml ateuml qendror duhet teuml mbahen takime publike peumlr teuml informuar qytetareumlt mbi
vendimet e marra dhe peumlr teuml marreuml reagimet e tyre
Bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve teuml nivelit komunal gjithashtu peumlrballet me
veumlshtireumlsi pasi qeuml nuk ka njeuml sistem uniform peumlr bashkeumlpunim gjeuml qeuml bvn qeuml secila Komuneuml teuml krijojeuml
praktikat e veta24 Kjo eumlshteuml diccedilka qeuml duhet teuml adresohet si nga Qeveria e Kosoveumls ashtu edhe
donatoreumlt dhe pjeseumltareuml teuml shoqeumlriseuml civile neuml meumlnyreuml qeuml teuml sigurohet qeuml neuml teuml ardhmen teuml krijohet
njeuml sistem koherent
22
Ligji mbi veteumlqeverisjen lokale neni 51 Neuml dispozicion neuml httpwwwkuvendikosovesorgcommondocsligjet2008_03-L040_alpdf 23
TACSO Beyond Zero Institutional Arrangements for Cooperation with Civil Society (shq Peumlrtej zeros aranzhimet institucionale peumlr bashkeumlpunim me shoqeumlrineuml civile) gusht 2011 fq 19 24
TACSO Cooperation between Local-Self Governments and OSHCs in the Western Balkans and Turkey Progress Report since the Bečidi Conference February 2011 (shq Bashkeumlpunimi neuml mes teuml njeumlsive teuml veteumlqeverisjes lokale dhe OShC-ve neuml Ballkanin Pereumlndimor dhe neuml Turqi raport progresi nga Konferenca e Beccediliqit e shkurtit 2011) (2013) fq 27
Pag
e18
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Aktivitetet peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve komunale
Me qeumlllimin peumlr teuml trajtuar mungeseumln e bashkeumlpunimit dhe komunikimit neuml mes teuml OShC-ve nga
komunitetet minoritare dhe institucionet lokale ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml mbajtur disa
aktivitete peumlr teuml rritur ndeumlrveprimin dhe ndeumlrtuar besimin ndeumlrmjet zyrtareumlve komunaleuml dhe OShC-
ve nga komunitetet minoritare Keumlto peumlrfshijneuml puneumltori peumlr ndeumlrtimin e besimit nxjerrjen e
analizave teuml shkurtra teuml politikave mbi ccedileumlshtjet kyccedile lokale si dhe krijimin e strukturave teuml
formalizuara neumlpeumlr komuna peumlr diskutime me komunitetet minoritetare
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml organizuar gjithsej teteumlmbeumldhjeteuml (18) puneumltori qeuml kaneuml
mbuluar teuml gjitha komunat e Kosoveumls Mesatarisht ka pasur rreth 25 pjeseumlmarreumls peumlr ccedildo trajnim
peumlrfshireuml keumltu peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve dhe zyrtareuml komunaleuml Keumlto puneumltori kaneuml treguar se neuml
shumeuml komuna OShC-teuml nga komunitetet minoritare dhe zyrtareumlt komunaleuml janeuml treguar teuml gatsheumlm
peumlr bashkeumlpunim por strukturat dhe formalitetet e nevojshme peumlr marreumldheumlnie teuml suksesshme nuk
janeuml vendosur neuml meumlnyreuml koherente
Gatishmeumlria peumlr teuml bashkeumlpunuar
Secila komuneuml ka treguar gatishmeumlri peumlr teuml bashkeumlpunuar me peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civile nga
minoritetet por ka pasur shumeuml nivele teuml dallueshme ndeumlrmjet komunave neumlpeumlr Kosoveuml Peumlr
shembull neuml takimin neuml Graccedilaniceuml eumlshteuml ardhur neuml peumlrfundim se niveli i bashkeumlpunimit eumlshteuml rritur
vazhdimisht qeuml nga viti 2012 pasi qeuml peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civile dhe zyrtareumlt komunaleuml kaneuml
punuar seuml bashku peumlr teuml organizuar aktivitetet kulturore dhe argeumltuese gjateuml vereumls Organizimi i
aktiviteteve teuml tilla gjithashtu i ka dheumlneuml Komuneumls dhe OShC-ve qasje meuml teuml hapur dhe teuml
drejtpeumlrdrejteuml ndaj njeumlri-tjetrit gjeuml qeuml ka rritur besimin e tyre dhe fusheumlveprimin peumlr bashkeumlpunim
Neuml puneumltorineuml neuml Ranillug kaneuml marreuml pjeseuml shumeuml pak zyrtareuml komunaleuml kurse neuml Kameniceuml dhe
Novobeumlrdeuml kaneuml marreuml pjeseuml veteumlm peseuml (5) zyrtareuml nga teuml dyja Komunat neuml njeuml puneumltori ku kaneuml
marreuml pjeseuml mbi njeumlzet (20) persona Pjeseumlmarreumlsit neuml keumlteuml puneumltori kaneuml pranuar se nuk ka dialog
teuml mireuml neuml mes teuml OShC-ve dhe Komunave gjeuml qeuml i eumlshteuml atribuuar mundeumlsiseuml qeuml OShC-teuml kryesisht i
shohin Komunat neuml aspektin e mbeumlshtetjes financiare pra si donatoreuml e jo si partnereuml teuml cileumlt
punojneuml drejt arritjes seuml teuml njeumljtave objektiva Pjeseumlmarreumlsit kaneuml deklaruar se shpresojneuml se peumlrmes
puneumltorive teuml organizuara nga ECMI Kosova kjo ccedileumlshtje do teuml mund teuml fillojeuml teuml trajtohet dhe se ata
do teuml mund teuml fillojneuml teuml diskutojneuml peumlr njeuml lloj marreumldheumlnieje me fokus neuml nevojeumln e bashkeumlpunimit
neuml teuml gjitha fushat
Kuptimi i proceseve
Gjateuml keumltij procesi gjithashtu janeuml veumlneuml re nivele teuml dallueshme teuml teuml kuptuarit teuml ndeumlrveprimit neuml
mes teuml qeverive komunale dhe OShC-ve nga minoritetet me ccedilrsquorast Graccedilanica dhe Prizreni kaneuml
treguar nivelin meuml teuml larteuml Neuml dy keumlto komuna eumlshteuml ardhur neuml peumlrfundim se krahasuar me rajonet
Pag
e19
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e tjera ato kaneuml nivel arsyesheumlm teuml larteuml teuml bashkeumlpunimit neuml mes teuml komunave dhe OShC-ve nga
minoritetet ndoneumlse ka vend peumlr rritje teuml bashkeumlpunimit Peumlr teuml trajtuar keumlteuml ECMI Kosova seuml
bashku me partnereumlt e saj CSD dhe RrOGRAEK neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml peumlrkrahur zhvillimin
dhe zbatimin e planeve teuml avokimit peumlr OShC-teuml lokale nga komunitetet minoritare jashteuml qendrave
kryesore teuml shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml Ajo cfareuml ka veumlneuml neuml dukje edhe ECMI Kosova gjateuml keumltyre
aktiviteteve eumlshteuml niveli i dalluesheumlm i peumlrfshirjes nga njeuml komuneuml neuml tjetreumln dhe ndeumlrmjet grupeve
teuml ndryshme teuml komuniteteve minoritare Peumlr shembull gjateuml puneumltorive me komunitetin boshnjak
dhe ateuml goran neuml Prizren eumlshteuml theksuar se OShC-teuml neuml keumlteuml rajon mendojneuml se nuk shihen si
bashkeumlpuneumltoreuml neuml ndeumlrtimin e shoqeumlriseuml por neuml aspektin e lidhjeve politike qeuml mund teuml shihen si
konkurrenceuml
Peumlr teuml trajtuar keumlteuml mungeseuml teuml teuml kuptuarit teuml proceseve ECMI Kosova ka hartuar publikuar dhe
shpeumlrndareuml njeuml libeumlrth teuml titulluar Pjeseumlmarrja e shoqeumlriseuml civile neuml proceset e vendimmarrjes25 Ky
libeumlrth i ofron shoqeumlriseuml civile si njeuml e teumlreuml njeuml referenceuml teuml definitive teuml teuml drejtave qeuml kaneuml OShC-teuml
neuml bazeuml teuml ligjit dhe se si duhet teuml eceuml ndeumlrveprimi i tyre me qeverineuml neuml nivelin qendror dhe ateuml
lokal
Rezultatet e keumltyre aktiviteteve
Keumlto aktivitete janeuml treguar teuml suksesshme neuml aspektin e fillimit teuml ofrimit institucioneve lokale dhe
OShC-ve teuml njeuml struktureuml formale peumlr teuml rritur dialogun mes tyre Neuml meumlnyreuml dometheumlneumlse neuml teuml
gjitha komunat institucionet lokale dhe OShC-teuml janeuml treguar shumeuml teuml gatsheumlm peumlr teuml
bashkeumlpunuar dhe peumlr teuml formalizuar strukturat peumlr dialog Eumlshteuml gjithashtu premtuese se neuml keumlto
diskutime eumlshteuml adresuar ccedileumlshtja se OShC-teuml shihen si konkurrente ndaj institucioneve neuml vend qeuml
teuml shihen si institucione me teuml cileumlt duhet bashkeumlpunuar
25
Neuml dispozicion neuml httpwwwecmikosovoorgwp-contentPublicationsHand_book_and_manuals2013-04_ECMI_Kosovo_Guidebook_-_Civil_Society_Participation_in_Decision-Making_Processesalbpdf
Pag
e20
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
IV TRAJNIMET PEumlR NGRITJEN E KAPACITETEVE DHE AVOKIM PEumlR OSHC-TEuml
NGA KOMUNITETET MINORITARE
Peumlrmes hulumtimeve teuml gjera me OShC neuml teumlreuml Kosoveumln ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml
identifikuara se OShC-teuml neuml veccedilanti ato qeuml punojneuml peumlr komunitetet minoritare peumlrballen me
kapacitete teuml dobeumlta pra nuk mund teuml avokojneuml peumlr ccedileumlshtjet e tyre ose teuml marrin pjeseuml neuml meumlnyreuml
efektive neuml jeteumln publike Ndeumlr ccedileumlshtjet e tjera atyre shpesh u mungon teuml kuptuarit e ploteuml teuml
funksionimit teuml institucioneve teuml qeveriseuml dhe proceseve peumlrkateumlse e mekanizmave teuml
pjeseumlmarrjes26 Atyre gjithashtu shpesh u mungojneuml shkathteumlsiteuml e duhura neuml fusha teuml ndryshme si
avokimi lobimi dhe hulumtimet shkrimi e analiza ligjore27
Neumlpeumlrmjet njeuml qasje teuml ngritjes seuml kapaciteteve dhe mbeumlshtetjes seuml vazhdueshme dhe me objektiv teuml
qarteuml neuml keumlteuml aspekt ECMI Kosova dhe organizatat e saj partnere kaneuml synuar teuml ndeumlrtojneuml dhe
peumlrmireumlsojneuml afteumlsiteuml dhe kapacitetet e OShC-ve peumlr trsquou peumlrfshireuml neuml meumlnyreuml efektive neuml proceset e
politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes neuml nivelin lokal dhe ateuml qendror duke u bazuar neuml dhe zhvilluar
meuml tej efektivitetin e seancave teuml dialogut teuml diskutuara neuml kapitullin paraprak
Qeumlllimi i ECMI Kosoveumls dhe organizatave teuml saj partnere ishte forcimi i OShC-ve neuml meumlnyreuml teuml
teumlreumlsishme dhe trajtimi i kapaciteteve teuml OShC-ve peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml politikeuml-
beumlrje dhe vendimmarrje peumlr teuml siguruar qeuml ato teuml zhvillohen neuml meumlnyreuml teuml qeumlndrueshme ashtu qeuml
neuml teuml ardhmen teuml mund teuml veprojneuml neuml meumlnyreuml teuml pavarur dhe ateuml peumlrmes trajnimeve dhe
mbeumlshtetjes seuml vazhdueshme Si rrezultat i keumlsaj ECMI Kosova neuml kuadeumlr teuml dy projekteve lsquoFuqizimi i
shoqeumlriseuml civile peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml proceset e politikave dhe teuml vendimmarrjes
peumlrmes dialogut me institucionet qeveritarersquo i financuar nga BE-ja dhe i menaxhuar nga Zyra e
Bashkimit Europian neuml Kosoveuml dhe projektit lsquoPeumlrkrahja e qeverisjes efektive peumlr komunitetet
minoritare neuml Kosoveumlrsquo financuar nga Departamenti Federal Zviceran i Puneumlve teuml Jashtme (DFPJ) ka dizajnuar
njeuml program peumlrkraheumls gjitheumlpeumlrfshireumls peumlr organizata teuml shoqeumlriseuml civile (OSHC)
26
TACSO Beyond Zero Institutional Arrangements for Cooperation with Civil Society Society (shq Peumlrtej zeros
aranzhimet institucionale peumlr bashkeumlpunim me shoqeumlrineuml civile) gusht 2011 fq 21 KCSF ldquoNe dhe atardquo ndash pjeseumlmarrja e qytetareumlve neuml Kosoveuml tetor 2011 fq 28 27
TACSO Growing Together Civil Society Involvement in the Legislative Process ndash Good and Bad Practices Practices (shq Rritja e peumlrbashkeumlt peumlrfshira e shoqeumlriseuml civile neuml procesin ligjveumlnies ndash praktikat e mira dheuml teuml keumlqija) qershor 2011 qershor 2011 fq 21
Pag
e21
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Gjateuml njeuml periudhe 15-vjeccedilare (nga qershori 2013 deri neuml tetor 2014) OSHC-teuml dhe koalicionet e
OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml peumlrfituar nga njeuml program peumlrkraheumls gjitheumlpeumlrfshireumls i cili ka
kombinuar teorineuml dhe praktikeumln me fokus neuml keumlteuml teuml fundit
Ngritja e kapaciteteve
Pjeseumlmarreumlsve u janeuml ofruar trajnime teuml strukturuara
teuml orientuar praktikisht peumlr teuml ngritur kapacitetet dhe
ateumlsiteuml e tyre praktike peumlr teuml avokuar neuml meumlnyreuml
efektive peumlr interesat dhe teuml drejtat e tyre dhe jane
pajisur me certifikata pas peumlrfundimit me sukses teuml
programit
Trajnimi mbi shkathteumlsiteuml avokim dhe teuml drejtat
e minoriteteve nga qershori 2013 deri neuml tetor
2014 pjeseumlmarreumlsit kaneuml marreuml pjeseuml neuml njeuml
trajnim gjitheumlpeumlrfshireumls interaktiv dhe teuml peumlrshtatur sipas nevojave teuml tyre teuml peumlrbeumlreuml nga
peumlrafeumlrsisht 15 seanca
Viziteuml studimore neuml rajon neuml vitin 2014 pjeseumlmarreumlsit gjithashtu kaneuml marreuml pjeseuml njeuml viziteuml
studimore neuml FYROM neuml meumlnyreuml qeuml teuml promovojneuml bashkeumlpunimin rajonal teuml krijojneuml lidhje teuml
dobishme dhe teuml sigurojneuml njeuml shkeumlmbim konstruktiv teuml praktikave teuml mira dhe ekspertizeumls
teknike (know-how) neuml rajon
Zbatimi i aktiviteteve teuml avokimit
Paralelisht me programin e trajnimit OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml
zhvilluar dhe zbatuar Plane specifike Avokimi peumlr adresimin e ccedileumlshtjeve me interes peumlr ta me
mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj
Zhvillim i Planeve peumlr Avokim nga teuml gjitha OSHC-teuml konkurruese u eumlshteuml keumlrkuar qeuml teuml
prezantojneuml Propozimet peumlr Avokim me ide paraprake fillestare mbi aktivitetet e avokimit qeuml do
teuml ndeumlrmarrin peumlr teuml adresuar problemet apo ccedileumlshtje konkrete OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-
ve teuml peumlrzgjedhur janeuml peumlrkrahur neuml zhvillimin Planeve njeumlvjeccedilare teuml Avokimit teuml holleumlsisheumlm
dhe me objektiva teuml qarteuml duke zhvilluar meuml tej propozimet e tyre teuml paraqitura Keumlto Plane
Avokimi kaneuml peumlrfshireuml objektiva dhe aktivitete qeuml janeuml kryer me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls
dhe partnereumlve teuml projektit
Neumln-grante peumlr avokim OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml marreuml edhe
mbeumlshtetje financiar peumlr zbatimin e aktiviteteve teuml parapara neuml Planet e tyre peumlr Avokim (meuml seuml
shumti deri neuml 2000 Euro peumlr njeuml Plan Avokimi)
Mbeumlshtetje e vazhdueshme Peumlrveccedil keumlsaj OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur
kaneuml marreuml mbeumlshtetje teuml vazhdueshme peumlrfshireuml mbeumlshtetje teknike dhe ligjore ndihmeuml neuml
organizimin e aktiviteteve mediale (incizimi i nje video promoviese njeuml minuteumlsheuml peumlr secileumln
Pag
e22
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve ) lehteumlsim teuml dialogut me institucionet relevante qeveritare
dhe ndihmeuml me hulumtime dhe redaktimin e materialeve (psh fleteumlpalosjeve)
Keumlto aktivitete kaneuml synuar forcimin e kapaciteteve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare peumlr teuml
bashkeumlvepruar me qeverineuml dhe ushtruar ndikim mbi teuml si neuml nivelin komunal ashtu edhe ateuml
qendror peumlr teuml siguruar qeuml interesat e tyre teuml merren parasysh gjateuml proceseve teuml qeverisjes
Ngritja e kapaciteteve peumlr OShC-teuml nga komunitetet minoritare
Peumlr teuml adresuar ccedileumlshtjet e veumlna neuml pah meuml sipeumlr ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml dizajnuar njeuml
Program teuml Shkathteumlsive teuml Avokimit dhe teuml Drejta teuml Komuniteteve peumlr Organizatat e Shoqeumlriseuml
Civile neuml Kosoveuml i cili konsistonte neuml organizimin e peseumlmbeumldhjeteuml (15) seancave teuml trajnimit gjateuml
vitit 2013 dhe 2014 mbi ccedileumlshtjet e meumlposhtme
Pjeseumlmarrja e OShC-ve neuml Kosoveuml
Teuml drejtat e minoriteteve veumlshtrim i peumlrgjithsheumlm dhe konceptet kryesore
Legjislacioni dhe institucionet vendore neuml Kosoveuml neuml lidhje me OShC-teuml
Peumlrmbledhje e mekanizmave teuml kompensimit ndaj shkeljes seuml teuml drejtave mekanizmat e
drejtpeumlrdrejteuml (e drejta peumlr peticion e drejta peumlr iniciativa qytetare e drejta e referendumit
dhe e ankesave teuml qytetareumlve) + mekanizmat e teumlrthorteuml + mekanizmat e bazuar neuml ccedileumlshtje
(ZKGj MASHT-it dhe Komisioni teuml Pavarur Keumlshilli i Pavarur Mbikeumlqyreumls i Sheumlrbimit Civil teuml
Kosoveumls KPM)
Avokimi
Mediat dhe rrjetet sociale (si teuml plasohet mesazhi)
Zhvillimi i projekteve
Shkathteumlsiteuml e teuml shkruarit dhe prezantimit + rrjeteumlzimi
Mjete praktike peumlr mbajtjen e teuml dheumlnave dhe doreumlzimin e ankesave
Adresimi institucioneve dhe teuml kuptuarit e puneumls seuml tyre (KKK-seuml KDIK-seuml ZCcedilK-seuml)
Keumlto trajnime janeuml organizuar neuml bashkeumlpunim
me projektin ldquoMbeumlshtetje qeverisjes efektive peumlr
komunitetet minoritare neuml Kosoveumlrdquo teuml financuar
nga Departamenti Federal Zviceran i Puneumlve teuml
Jashtme (DFPJ) Trajnimet kaneuml sjelleuml seuml bashku
aneumltareuml teuml OShC-ve nga komunitetet e ndryshme
minoritare neuml teumlreuml Kosoveumln duke u dheumlneuml atyre
mundeumlsineuml peumlr teuml ndareuml peumlrvojat e tyre dhe
diskutuar sfidat me teuml cilat peumlrballen neuml
komunikimin me institucionet peumlrkateumlse lokale e
qendrore peumlr teuml ngritur ccedileumlshtjet qeuml lidhen me
komunitetet minoritare dhe janeuml mbajtur nga eksperteuml teuml nivelit teuml larteuml teuml ccedileumlshtjeve teuml zgjedhura
nga Kosova dhe rajoni OShC-teuml dhe koalicionet e OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur kaneuml qeneuml grupet
Pag
e23
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
kryesore teuml synuara megjithateuml OShC-teuml e peumlrfshira neuml Bazeumln e teuml dheumlnave teuml OShC-ve gjithashtu
janeuml ftuar qeuml teuml marrin pjeseuml neuml trajnime
Pjeseumlmarreumlsit i kaneuml vlereumlsuar teuml gjitha keumlto trajnime si
shumeuml teuml dobishme dhe kaneuml vneuml neuml dukje se ato ishin
mundeumlsi e madhe qeuml teuml nxirrnin neuml pah ccedileumlshtjet kryesore
dhe problemet qeuml lidhen me komunitetet e tyre dhe u kaneuml
ndihmuar teuml identifikojneuml kanale peumlr teuml trajtuar keumlto
ccedileumlshtje Neuml keumlto takime janeuml adresuar njeuml varg ccedileumlshtjesh teuml
shumeumlllojshme si mundeumlsiteuml socio-ekonomike peumlr
komunitetet minoritare peumlrdorimi i gjuheumlve segregacioni
neuml arsim veccedilaneumlrisht neuml Shkolleumln lsquoMustafa Bakijarsquo neuml
Gjakoveuml liria e leumlvizjes veccedilaneumlrisht neuml lidhje me Lagjen e
Boshnjakeumlve dhe Mitroviceumln e Veriut teuml drejtat e grave dhe
barazia gjinore marreumldheumlniet me qeverineuml dhe strategjiteuml
peumlr pjeseumlmarrjen meuml teuml gjereuml teuml shoqeumlriseuml civile Si pjeseuml e
programit teuml peumlrkrahjes OShC-teuml dhe koalicionet e OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur kaneuml incizuar dhe
transmetuar video promovuese me qeumlllim promovimin e organizatave teuml tyre mandatit teuml tyre dhe
puneumln qeuml ato beumljneuml peumlr teuml mbrojtur dhe promovuar teuml drejtat e komuniteteve Video promovuese teuml
organizatave BRIGA PIRAMIDA CDKD-SP ICEC CZRC-OPA dhe OSG janeuml postuar neuml kanalin e ECMI
Kosoveumls dhe neuml ueb-faqen e saj dhe faqen e saj neuml Facebook si dhe neuml ueb-faqen e CSD-seuml dhe
RrOGRAEK-ut
Viziteuml studimore peumlr OShC teuml peumlrzgjedhura nga komunitetet
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj gjithashtu kaneuml
organizuar njeuml viziteuml studimore neuml ish-Republikeumln
Jugosllave teuml Maqedoniseuml (IRJM) peumlr peumlrfaqeumlsues
teuml zgjedhur teuml OShC-ve nga minoritetet Kjo viziteuml
eumlshteuml zhvilluar neuml tremujorin e fundit teuml projektit
dhe ishte e hapur peumlr teuml gjitha OShC-teuml e
regjistruara neuml bazeumln e teuml dheumlnave
Peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova u eumlshteuml dheumlneuml
mundeumlsia peumlr dialog me homologeumlt e tyre nga
IRJM neuml ccedileumlshtje teuml tilla si arsimimi i komuniteteve
minoritare zbatimi i legjislacionit peumlr gjuheumlt dhe
puneumlsimi neuml institucionet publike dhe neuml ndeumlrmarrjet publike Peumlr meuml tepeumlr ECMI Kosova dhe
partnereumlt e saj u kaneuml mundeumlsuar peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova qeuml teuml zhvillojneuml takime me Komisionin
e Kuvendit peumlr Marreumldheumlnie Ndeumlretnike dhe Sekretariatin Shteteumlror peumlr Zbatimin e Marreumlveshjes
Kornizeuml teuml Ohrit Me keumlteuml atyre iu dhaneuml meuml tepeumlr njohuri mbi meumlnyreumln se si IRJM mbron teuml drejtat e
Njeuml tregim u suksessheumlm qeuml ia
vlen teuml peumlrmendet eumlshteuml ai peumlrmes
Programit teuml Trajnimit peumlr Avokim
ku OShC-teuml nga komuniteti
boshnjak kaneuml mundur teuml
avokojneuml me sukses neuml Prizren
duke arritur qeuml neuml Komisionin
Komunal peumlr Komunitete teuml
peumlrfaqeumlsohen teuml gjitha
komunitetet ashtu siccedil keumlrkohet
me ligj por nuk kishte ndodhur meuml
hereumlt
Pag
e24
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
minoriteteve dhe ccedilfareuml meumlsimesh mund teuml nxjerreuml Kosova nga
ajo Ata u kaneuml beumlreuml pyetje si psh rreth asaj neumlse puna me
minoritetet neuml IRJM fokusohet veteumlm neuml minoritetin shqiptar
apo neumlse punohet edhe me komunitete teuml tjera
Zhvillimi dhe zbatimi i fushatave teuml avokimit
Njeuml nga ccedileumlshtjet qendrore qeuml mund teuml shihet nga mungesa neuml strukturat e shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml
eumlshteuml se OShC-teuml nga komunitetit minoritare nuk janeuml efektive kur eumlshteuml fjala peumlr evokim peumlr
ndryshime Neuml kuadeumlr teuml projektit ishte publikuar njeuml shpallje e hapur peumlr aplikime me ccedilrsquorast janeuml
shpeumlrndareuml rreth 500 fleteumlpalosje neuml shqip serbisht dhe anglisht teuml titulluara ldquoSi teuml aplikonirdquo Pas
keumlsaj ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj formuan njeuml Bord teuml pavarur Peumlrzgjedheumls peumlr teuml shqyrtuar teuml
gjitheuml aplikacionet nga OShC-teuml e komuniteteve minoritare bazuar neuml kriteret e peumlrcaktuara
Propozimet e doreumlzuara janeuml vlereumlsuar neuml bazeuml teuml cileumlsiseuml seuml ideve dhe peumlrfshirjes me bazeumln fokusit
teuml qarteuml dhe njeuml metode teuml qarteuml teuml peumlrfaqeumlsimit teuml komuniteteve minoritare Bordi Peumlrzgjedheumls neuml
meumlnyreuml specifike peumlrzgjodhi OShC me bazeuml neuml komunitet teuml cilat nuk kaneuml seliteuml neuml qytete e as kaneuml
lidhje teuml ngushta me donatoreuml Si pjeseuml e keumlsaj u peumlrzgjodheumln gjashteuml (6) OShC nga teuml cilat kateumlr (4)
ishin OShC neuml vete ndeumlrsa dy (2) ishin koalicionet teuml peumlrbeumlra nga dy (2) OShC secili teuml cileumlt kishin
vendosur teuml avokonin seuml bashku peumlr njeuml ccedileumlshtje Ccedileumlshtjet e zgjedhura nga ana e OShC-ve dhe
koalicioneve teuml OShC-ve teuml cileumlt ishin peumlrzgjedhur janeuml prezantuar neuml gjashteuml (6) Fushata teuml Avokimit
Pas peumlrzgjedhjes se kateumlr (4) OShC-ve dhe dy (2) koalicioneve teuml OShC-ve dhe zhvillimit teuml Fushatave
teuml Avokimit ECMI Kosova CSD dhe RROGRAEK gjateuml vitit 2013 dhe 2014 kaneuml zhvilluar njeuml Program
Trajnimit dhe Avokimi teuml peumlrshtatur me objektiv teuml qarteuml dhe teuml bazuar neuml rezultate i cili
konsistonte neuml peseumlmbeumldhjeteuml seanca (15) trajnimi ku kaneuml marreuml pjeseuml si trajnues peumlrfaqeumlsues teuml
shoqeumlriseuml civile nga vendet e tjera teuml rajonit teuml Ballkanit Si pjeseuml e programit teuml ECMI Kosoveumls
OShC-ve dhe koalicioneve teuml OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur u eumlshteuml ofruar mbeumlshtetje teknike dhe
ligjore peumlr zbatimin e fushatave teuml advokimit ndihmeuml neuml organizimin e aktiviteteve mediale (6
videove promovuese peumlr OShC-teuml dhe koalicionet e peumlrzgjedhur) lehteumlsimin e dialogut me
institucionet relevante qeveritare dhe ndihmeuml neuml hulumtime dhe redaktimin e materialeve si dhe
nga njeuml neumln-grant me vlereuml prej euro2000 peumlr secileumln OShC dhe koalicion teuml peumlrzgjedhur peumlr zbatimin e
Fushatave teuml Avokimit
OShC-teuml nga Kosova kaneuml
shkeumlmbyer kontaktet dhe
kaneuml bashkeumlvepruar
fuqisheumlm me
institucionet e IRJM-seuml
me potencial peumlr
bashkeumlpunim neuml teuml
ardhmen
Pag
e25
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
BRIGA
Peumlrfaqeumlson komunitetin serb neuml Gorazhdec neuml rajonin e Pejeumls
Aktivitetet
Trajnime teuml peumlrgjithshme peumlr evokim veccedilaneumlrisht peumlr gra
Rritja e pjeseumlmarrjes seuml grave neuml proceset vendimmarreumlse neuml nivelin komunal
Mungesa e publikimit teuml vendeve teuml lira teuml puneumls neuml gjuheumln serbe
PIRAMIDA
Peumlrfaqeumlson komunitetin egjiptas neuml rajonin
e Pejeumls dhe ateuml teuml Istogut
Aktivitetet
Trajtimi i braktisjes seuml shkolleumls nga
nxeumlneumlsit egjiptas neuml shkolleumln fillore dhe
teuml mesme
Rritja e edukimit mbi ccedileumlshtjet e
sheumlndetit
Ngritja e veteumldijes rreth puneumlsimit
duke synuar veccedilaneumlrisht grateuml
Qendra peumlr Integrimin e Komuniteteve Minoritare (ICECQEKM)
Peumlrfaqeumlson komunitetin boshnjak serb turk dhe ateuml rom neuml rajonin e Prizrenit
Aktivitetet
Komisioni Komunal peumlr Komunitete
duhet teuml peumlrfshijeuml komunitetin ashkali
egjiptas dhe ateuml goran
Peumlrdorimi publik nga ana e Komuneumls i
teuml gjitha gjuheumlve zyrtare
Beumlrja e boshnjakishtes gjuheuml zyrtare neuml
nivel komunal
Omladinski Savez Gore ndash OSG (shq
Keumlshilli Rinor i Goreumls ndash KRG)
Peumlrfaqeumlson komunitetin minoritar goran neuml
rajonin e Goreumls
Aktivitetet
Peumlrfaqeumlsimi i barabarteuml i teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim
Shtypja e materialeve edukative
relevante peumlr keumlteuml ccedileumlshtje
Koalicioni CDKD dhe Slobodna Produkcija (shq Produksioni i Lireuml)
Dy OShC teuml cilat peumlrfaqeumlsojneuml serbeumlt romeumlt boshnjakeumlt dhe malaziasit dhe teuml cilat punojneuml neuml rajonin e Gjilanit teuml Kameniceumls dhe ateuml teuml Novobeumlrdeumls
Aktivitetet
Zbatimi i Ligjit peumlr Qasje neuml Dokumente Publike
Shfryteumlzimi proporcional i objekteve sportive dhe kulturore
Ndarja proporcionale e buxhetit
Koalicioni CZRZ dhe OPA
Dy OShC nga komuniteti serb teuml cilat punojneuml neuml pjeseumln jugore teuml Kosoveumls kryesisht neuml Partesh dhe Kllokot
Aktivitetet
Avokim neuml Ministrineuml e Bujqeumlsiseuml Ministrineuml e Riniseuml dhe Sportit dhe neuml Ministrineuml e Mjedisit peumlr mbeumlshtetje neuml Partesh
Ulja e papuneumlsiseuml neuml keumlto rajone
Pag
e26
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rezultatet nga planet e avokimit
OShC-teuml e angazhuara me keumlto Planeve teuml Avokimit kaneuml arritur njeuml numeumlr suksesesh teuml dukshme si
rezultat i aktiviteteve teuml ndeumlrmarra neuml kuadeumlr teuml keumltyre propozimeve
ICECQEKM Ka evokuar me sukses te Komuna e Prizrenit peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha komunitetet teuml
peumlrfaqeumlsohen neuml Komisionin Komunal peumlr Komunitete peumlrfshireuml komunitetin goran ateuml rom ashkali
dhe egjiptas Ata gjithashtu i kaneuml beumlreuml presion Komuneumls peumlr teuml drejteumln e barabarteuml peumlr trsquou arsimuar
neuml gjuheumln boshnjake peumlrfshireuml edhe organizimin e tryezave teuml rrumbullakeumlta rreth keumlsaj ccedileumlshtjeje
gjeuml qeuml kishte sukses deri diku ndoneumlse ka ende shumeuml progres peumlr trsquou beumlreuml neuml meumlnyreuml qeuml komuna
trsquou peumlrmbahet obligimeve teuml saj ligjore E fundit ata kaneuml mbajtur disa tryeza teuml rrumbullakeumlta peumlr
ccedileumlshtjen e respektimit teuml kuoteumls prej 10 teuml puneumlsimit teuml komuniteteve neuml institucionet publike
Komuna eumlshteuml treguar e hapur neuml keumlto takime dhe ICECQEKM do teuml vazhdojeuml teuml avokojeuml peumlr keumlto
ccedileumlshtje peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml kaneuml krijuar neuml keumlto institucione
OSGKRG Pjesa meuml e madhe e puneumls seuml
OSGKRG ishte pjeseuml e Rrjetit teuml Goraneumlve teuml
themeluar si pjeseuml e keumltij projekti Ata kaneuml
organizuar disa tryeza teuml rrumbullakeumlta mbi
ccedileumlshtjet e peumlrfaqeumlsimit teuml barabarteuml teuml teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim publik dhe kaneuml
krijuar lidhje teuml mira me Komuneumln gjeuml qeuml do teuml
shfryteumlzohet peumlr teuml zhvilluar avokim gjateuml muajve
teuml ardhsheumlm
PIRAMIDA Neuml Pejeuml PIRAMIDA eumlshteuml treguar e suksesshme neuml puneumln e saj me Komuneumln neuml trajtimin
e ccedileumlshtjes seuml braktisjes seuml shkolleumls nga pjeseumltareumlt e komuniteteve minoritare Ata kaneuml punuar me
zyrtareumlt komunaleuml peumlr teuml avokuar peumlr
identifikimin e feumlmijeumlve jashteuml shkollave dhe
trajtimin e ccedileumlshtjeve teuml ri-integrimit Megjithateuml
marreuml parasysh trendin e fundit teuml emigrimit teuml
pjeseumltareumlve teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe
egjiptas ata po peumlrballen prapeuml me ccedileumlshtje teuml
integrimit teuml cilat duhet teuml adresohen nga
Komuna28 PIRAMIDA gjithashtu ka qeneuml e
suksesshme neuml qeumlllimin e saj peumlr teuml rritur
arsimimin e grave qeuml u peumlrkasin komuniteteve
minoritare veccedilaneumlrisht neuml lidhje me ccedileumlshtjet e sheumlndetit pasi qeuml kaneuml organizuar disa tryeza teuml
rrumbullakeumlta dhe trajnime mbi keumlteuml ccedileumlshtje si dhe ka filluar teuml bashkeumlpunojeuml me komunitetin lokal
28
Peumlr me tepeumlr informata mbi keumlteuml temeuml ju lutemi shihni Buletinin Informues teuml ECMI Kosoveumls rreth keumlsaj teme me titullin Sfidat neuml procesin e integrimit neuml Kosoveuml migrimi neuml rritje e romeumlve ashkalive dhe egjiptasve Neuml dispozicion neuml httpwwwecmikosovoorgp=5847
Pag
e27
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
neuml keumlto zona rreth keumltyre ccedileumlshtjeve dhe trsquou japeuml atyre meuml shumeuml informata mbi ccedileumlshtje teuml tilla si
sheumlndeti riprodhues dhe ccedileumlshtjet e sheumlndetit teuml feumlmijeumlve
Koalicioni CRDZ-OPA Ky koalicion eumlshteuml treguar i suksessheumlm neuml vendosjen e kontakteve brenda
Ministrive relevante peumlr trsquou marreuml me avokim Megjithateuml ndoneumlse nuk eumlshteuml marreuml ndonjeuml vendim
peumlrfundimtar nga keumlto ministri ata janeuml angazhuar me keumlteuml ccedileumlshtje dhe janeuml neuml procesin e
formulimit teuml planeve peumlr teuml trajtuar problemet e ngritura nga CRDZ-OPA Ata gjithashtu kaneuml arritur
teuml vendosin kontakte teuml mira me peumlrfaqeumlsuesit e Komuneumls seuml Parteshit peumlrgjegjeumls peumlr bujqeumlsi rini e
mjedis Seuml bashku me Komuneumln ata kaneuml ndeumlrmarreuml aktivitete neuml Partesh Budrigeuml e Poshtme dhe
Pasjan me fokus neuml ccedileumlshtjet e riniseuml dhe kultureumls Seuml fundmi kaneuml filluar organizimin e njeuml unioni
fermereumlsh i cili do teuml peumlrfaqeumlsojeuml njeuml pjeseuml teuml madhe teuml fermereumlve teuml Parteshit
BRIGA Gjateuml zbatimit teuml Planit teuml Avokimit kjo
OShC ka mbajtur njeuml seumlreuml trajnimesh peumlr grateuml
nga komuniteti serb mbi metodat meuml teuml mira
peumlr puneumlsim peumlrfshireuml shqyrtimin e
aplikacioneve dhe procedurat pasuese Peumlr meuml
tepeumlr ata janeuml takuar me autoritetet
peumlrkateumlse peumlr teuml shprehur shqeteumlsimin e tyre
se shpalljet zakonisht nuk dalin neuml serbisht
dhe institucionet peumlrgjegjeumlse peumlr keumlteuml kaneuml
reumlneuml dakord qeuml teuml adresojneuml keumlteuml ccedileumlshtje dhe
teuml beumljneuml meuml teuml mireumln peumlr teuml siguruar qeuml neuml teuml ardhmen shpalljet peumlr vende teuml lira teuml puneumls teuml
shpeumlrndahen peumlrmes kanaleve neuml gjuheumln serbe
Koalicioni CDKD-SP Ky koalicion ka mbajtur takime teuml shumta me autoritetet peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi
qendrore neuml kuadeumlr teuml planeve teuml tyre teuml avokimit por vonesa neuml krijimin e njeuml qeverie komunale neuml
Kameniceuml ka penguar qeuml keumlto takime teuml jeneuml
efektive Megjithateuml ka pasur ndeumlrveprim teuml
mireuml neuml ccedileumlshtjen e qasjes seuml barabarteuml neuml
objektet sportive dhe kjo eumlshteuml ccedileumlshtje qeuml do teuml
peumlrcillet edhe meuml tej Lidhur me ccedileumlshtjen e
qasjes neuml dokumente publike ky koalicion
gjithashtu ka zhvilluar disa takime dhe ka
avokuar rregullisht peumlr qasje teuml barabarteuml dhe
teuml lehteuml dhe kjo ka beumlreuml qeuml Komuna teuml beumljeuml ca
leumlvizje dhe suksese nga ana e Komuneumls e cila
eumlshteuml beumlreuml meuml e hapur neuml ofrimin e sheumlrbimeve
teuml peumlrkthimit dhe qasjes seuml hapur neuml teuml gjitha dokumentet Ata gjithashtu kaneuml monitoruar
shpeumlrndarjen e investimeve kapitale neuml komuneuml por nuk kaneuml mundur teuml marrin peumlrgjigje definitive
rreth asaj se sa eumlshteuml shpenzuar peumlr secilin komunitet Megjithateuml duke ngritur ccedileumlshtjen e
Pag
e28
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
monitorimit teuml keumlsaj Koalicioni CDKD-PS i ka beumlreuml presion komuneumls qeuml trsquoi beumljeuml publike keumlto holleumlsi
dhe teuml jeteuml meuml e hapur
Pag
e29
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
V KRIJIMI I RRJETEVE NDEumlRETNIKE TEuml OSHC-VE NGA MINORITETET
Shoqeumlria civile neuml Kosoveuml eumlshteuml e fragmentuar neuml maseuml teuml madhe ajo jo veteumlm qeuml shpesh eumlshteuml e
ndareuml neuml vija etnike por shpesh ka mungeseuml teuml komunikimit dhe bashkeumlpunimit ndeumlrmjet
Organizatave teuml Shoqeumlriseuml Civile (OShC-ve) brenda teuml njeumljtit komunitet Marreuml parasysh nevojat e
veccedilanta dhe fragmentimin e brendsheumlm teuml shumiceumls seuml komuniteteve minoritare neuml Kosoveuml ECMI
Kosova dhe organizatat e saj partnere neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml synuar teuml nxisin komunikimin
dhe bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml veccedilanta etnike dhe mes tyre me
qeumlllimin peumlrfundimtar qeuml trsquou mundeumlsojneuml atyre teuml avokojneuml peumlr nevojat dhe interesat e tyre teuml
veccedilanta duke qeneuml neuml teuml njeumljteumln koheuml teuml bashkuara dhe me njeuml zeuml
Peumlrmes puneumls seuml gjereuml neuml terren teuml kryer nga ECMI Kosova komunitetet kaneuml shprehur deumlshireumln e
tyre peumlr teuml zhvilluar kanale peumlr dialog dhe mjete peumlr teuml organizuar meuml mireuml aktivitetet e tyre
Komunitetet kaneuml theksuar nevojeumln peumlr peumlrmireumlsimin e politikave si dhe peumlr rritjen e peumlrkushtimit
dhe programeve teuml Institucioneve teuml Qeveriseuml teuml Republikeumls seuml
Kosoveumls neuml lidhje me integrimin e komuniteteve jo-shumiceuml neuml
Kosoveuml dhe peumlr teuml siguruar respektimin e ploteuml teuml teuml drejtave teuml
komuniteteve jo-shumiceuml neuml vend Keumlshtu meuml 2014 ka filluar njeuml
nismeuml pilot me qeumlllim inicimin e procesit teuml dialogut ndeumlretnik mes
OShC-ve neumlpeumlrmjet krijimit teuml rrjeteve teuml OShC-ve brenda teuml njeumljtave
komunitete etnike respektivisht komunitetit serb dhe atij goran
ndeumlrsa marreuml parasysh kontekstin veccediloriteuml dhe peumlrvojat e
dallueshme teuml Kosoveumls si dhe praktikat e mira nga vendet e tjera teuml
Ballkanit Pereumlndimor Kjo nismeuml eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme
pasi qeuml peumlrfaqeumlsimi nga partiteuml politike brenda keumltyre komuniteteve eumlshteuml shumeuml i polarizuar dhe
shpesh karakterizohet nga sjellje antagoniste e armiqeumlsore Krijimi i keumltyre rrjeteve ka peumlr aspirateuml
krijimin e njeuml mjedisi qeuml nxit dialogun dhe hap njeuml formeuml teuml drejtpeumlrdrejteuml teuml komunikimit brenda
rrjeteve
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom) Ky rajon shtrihet neuml pjeseumln jugore
dhe juglindore teuml Kosoveumls dhe peumlrgjitheumlsisht eumlshteuml karakterizuar nga marreumldheumlnie teuml qeumlndrueshme
ndeumlretnike Megjithateuml pjeseumltareumlt e komunitetit serb qeuml jetojneuml neuml keumlteuml zoneuml ballafaqohen me
probleme teuml ngjashme me pjeseumltareuml teuml keumltij komuniteti qeuml jetojneuml gjetkeuml neuml vend veccedilaneumlrisht teuml
rinjteuml Krijimi i njeuml rrjeti nxit njeuml lidhje ndeumlrmjet OShC-ve teuml ndryshme nga ky rajon dhe avokim meuml teuml
mireuml te strukturat peumlrkateumlse teuml qeverisjes lokale Pasi qeuml shumeuml prej keumltyre komunave janeuml krijuar
rishtas peumlrmes procesit teuml decentralizimit rrjeti eumlshteuml thelbeumlsor peumlr teuml siguruar njeuml kanal teuml sigurt
peumlr teuml punuar seuml bashku Peumlr meuml tepeumlr shumeuml banoreuml serbeuml nga kjo zoneuml mendojneuml se janeuml teuml neumln-
peumlrfaqeumlsuar neuml krahasim me rajonet e tjera neuml Kosoveuml gjeuml qeuml tregon domosdoshmeumlrineuml e rrjetit neuml
meumlnyreuml qeuml zeumlri i tyre teuml deumlgjohet neuml nivelin qendror dhe tek peumlrfaqeumlsuesit brenda komunitetit serb
qeuml veprojneuml neuml Anamoroveuml
Trendi neuml rritje e super i
shtimit teuml numrit teuml
rrjeteve ka filluar teuml keteuml
ndikim pozitiv tek teuml
gjitha komunitetet neuml
Kosoveuml duke rritur keumlshtu
mundeumlsineuml e tyre peumlr teuml
ndikuar dhe avokuar peumlr
ndryshime
Pag
e30
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom) eumlshteuml struktura e pareuml e
tilleuml qeuml sjelleuml seuml bashku teuml gjitha OShC-teuml nga komuniteti goran Marreuml parasysh se komuniteti goran
eumlshteuml njeumlri nga komunitetet meuml teuml margjinalizuar minoritare neuml Kosoveuml kjo peumlrbeumln njeuml zhvillim kyccedil
peumlr sa i peumlrket afteumlsiseuml seuml tyre peumlr teuml lobuar dhe avokuar peumlr ccedileumlshtjet e tyre
Rrjeti i komuniteti serb dhe ai i komunitetit goran janeuml duke kaluar neuml procesin e regjistrimit Ato
synojneuml teuml punojneuml seuml bashku neuml mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml njeriut teuml komuniteteve
teuml tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml Qeumlllimet e Rrjeteve peumlrfshijneuml
Identifikimin e problemeve me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Avokim lidhur me problemet me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Ngritjen e veteumldijes seuml institucioneve neuml lidhje me problemet serioze qeuml ndikojneuml neuml
mireumlqenien e komuniteteve peumlrkateumlse
Nxjerrjen e deklaratave teuml peumlrbashkeumlta publike neuml media rreth ccedileumlshtjeve me interes peumlr
komunitetet peumlrkateumlse
Ngritjen e problemeve teuml ndryshme me teuml cilat peumlrballen komunitetet peumlrkateumlse te
institucionet relevante qendrore dhe lokale
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit serb trembeumldhjeteuml (13) OShC janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
tij Ato punojneuml neuml komunat e fshatrat Kameniceuml Shilloveuml Gjilan Partesh Novobeumlrdeuml dhe Kllokot
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit goran marreumlveshjen Platformeuml peumlr trsquoiu bashkuar Rrjetit e kaneuml
neumlnshkruar shtateuml (7) OShC dhe teuml gjitheuml punojneuml neuml Prizren dhe Dragash
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom)
Neuml kuadeumlr teuml komunitetit goran ka pasur disa OShC me seli neuml rajonin e Prizrenit teuml cilat kaneuml
treguar interesim aktiv neuml promovimin e ccedileumlshtjeve teuml teuml drejtave teuml njeriut teuml komunitetit teuml tyre
dhe teuml cilat kaneuml njohur nevojeumln e njeuml rrjeti teuml organizatave peumlr teuml ndihmuar neuml ngritjen e
problemeve me teuml cilat peumlrballen goraneumlt teuml cilat
ishte e veumlshtireuml teuml ngriheshin meuml pareuml neuml nivel teuml
Kosoveumls Prandaj ata kaneuml njohur nevojeumln peumlr
njeuml rrjet peumlr teuml promovuar keumlto pasi meuml hereumlt
ka pasur bashkeumlpunim shumeuml teuml kufizuar neuml mes
teuml OShC-ve teuml komunitetit goran gjeuml qeuml ka
kufizuar ndikimin e tyre Janeuml dhjeteuml (10) OShC
teuml cilat janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
Platformeumls e teuml cilat punojneuml neuml rajonin e
Dragashit
Keumlto rrjete kaneuml punuar neuml ccedileumlshtje tematike teuml
cilat i kaneuml veumlneuml neuml theks si ccedileumlshtje qeuml ndikojneuml neuml komunitetet e tyre neuml teumlreuml Kosoveumln Komuniteti
goran ka veumlneuml neuml pah tri ccedileumlshtje problemet e kthimit teuml nxeumlneumlsve neuml shkolla propozimin peumlr
decentralizim qeuml do teuml shpinte neuml krijimin e njeuml komune me shumiceuml gorane dhe problemet e
puneumlsimit dhe mundeumlsive ekonomike peumlr goraneumlt Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova
Pag
e31
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dhe organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur rrjetin e
komunitetit goran neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve dhe kryerjen
e njeuml hulumtimi Pjeseuml e keumltij hulumtimi kaneuml qeneuml rreth 300
peumlrfaqeumlsues goraneuml teuml cileumlt kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas
nxjerrjes seuml rezultateve janeuml hartuar tri (3) analiza teuml shkurtra teuml
politikave teuml cilat gjithashtu janeuml publikuar neuml ueb-faqen e ECMI
Kosoveumls teuml CSD-seuml teuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml keumltij
projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml
veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml
punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr
ccedileumlshtjet e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet
kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml
Kosoveuml
Reagimi i shpejteuml nga Gjilani dhe disa komuna teuml tjera ndaj ccedileumlshtjeve teuml ngritura neuml analizat e
shkurtra teuml politikave veccedilaneumlrisht rreth analizeumls seuml fokusuar neuml rini dhe kultureuml ka treguar se
publikimi i materialeve teuml tilla mund ta beumljeuml Komuneumln teuml aktivizohet neuml trajtimin e ccedileumlshtjeve qeuml janeuml
me reumlndeumlsi qendrore peumlr komunitetet minoritare
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Goran
(httpwwwgoranicommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom)
Pjeseumltareumlt e komunitetit serb gjithashtu kaneuml veumlneuml
neuml pah ccedileumlshtjen e puneumlsimit dhe mundeumlsive
ekonomike si dhe ccedileumlshtjet e transparenceumls dhe
llogaridheumlnies seuml pushtetit lokal dhe aktivitetet
rinore neuml dispozicion peumlr pjeseumltareumlt e komunitetit
serb Teuml tri (3) analizat e shkurtra teuml politikave
gjenden online neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls ateuml
teuml keumltij projekti dhe neuml ueb-faqen e Rrjetit teuml
Komunitetit Serb neuml anglisht dhe serbisht
Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova dhe
organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur Rrjetin e Komunitetit serb neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve
dhe kryerjen e njeuml hulumtimi Neuml keumlteuml hulumtim janeuml peumlrfshireuml 600 pjeseumltareuml teuml komunitetit serb teuml
cileumlt e kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas nxjerrjes seuml rezultateve tre (3) analiza teuml shkurtra teuml politikave
janeuml hartuar dhe publikuar neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls teuml CSD-seuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml
keumltij projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-
ve brenda komuniteteve teuml punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr ccedileumlshtjet
Rrjeti Goran ka arritur teuml
integrohet me sukses neuml
komunitetin e shoqeumlriseuml civile
neuml Kosoveuml Me mbeumlshtetjen
nga ECMI ata kaneuml krijuar
lidhje me donatoreuml kaneuml
fituar fonde e donacione si
dhe kaneuml peumlrmireumlsuar
shkathteumlsiteuml e tyre peumlr
hulumtime dhe avokim
Pag
e32
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje
me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml Kosoveuml
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Serb
(httpwwwserbcommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Pag
e33
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
VI REKOMANDIME DHE PEumlRFUNDIME
Neuml fund teuml keumltij raporti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml prezantojneuml peumlrfundimet dhe
rekomandimet teuml e dala nga zbatimi i keumltij projekti gjateuml dy viteve teuml fundit Keumlto rekomandime
bazohen si neuml qeumlllimet fillestare teuml projektit ashtu edhe neuml peumlrvojat gjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml tij
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml paraqesin rekomandimet e meumlposhtme si OShC-ve teuml
komuniteteve minoritare ashtu edhe qeveriseuml qendrore dhe atyre lokale me qeumlllimin qeuml teuml
vazhdohet me shtimin e dialogut teuml komuniteteve minoritare me institucionet qeveritare
Dialogu i strukturuar neuml mes teuml OShC-ve teuml minoriteteve dhe qeveriseuml
Ky projekt ka filluar me qeumlllim teuml vendosjes seuml njeuml dialogu meuml teuml strukturuar neuml mes teuml zyrtareumlve teuml
nivelit qendror dhe atij komunal dhe peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare ECMI
Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml identifikuar ose mungeseumln e marreumldheumlnieve pasi qeuml OShC-teuml shihen
si antagoniste ose ka marreumldheumlnie paternaliste neuml teuml cilat raste institucionet nuk i vlereumlsojneuml OShC-
teuml dhe puneumln qeuml mund ta beumljneuml
Neumlpeumlrmjet aktiviteteve teuml tilla si seancat e dialogut neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe
peumlrfaqeumlsuesve teuml institucioneve ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml treguar se ka nevojeuml dhe
gjithashtu neuml shumeuml nivele gatishmeumlri peumlr teuml punuar me keumlteuml projekt Neuml mesin e teuml gjitha
komunitetet dialogu i vendosur neuml mes teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml shoqeumlriseuml civile dhe atyre teuml
institucioneve qendrore dhe lokale ishte i frytsheumlm dhe do teuml vazhdojmeuml teuml punojmeuml peumlr teuml krijuar
njeuml mjedis teuml strukturuar peumlr shkeumlmbimin e ideve dhe kritikave konstruktive Kjo eumlshteuml diccedilka qeuml
eumlshteuml shumeuml e nevojshme peumlr teuml dy grupet dhe ne do teuml punojmeuml peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml jo
veteumlm lidhje meuml teuml meumldha neuml mes teuml dy grupeve por edhe meuml shumeuml transparenceuml e llogaridheumlnie
Pothuajse teuml gjitha komunitetet neuml takimet e tyre me zyrtareumlt gjateuml vitit teuml dyteuml teuml zbatimit teuml keumltij
projekti kaneuml propozuar qeuml keumlto aktivitete teuml dialogut teuml formalizohen dhe teuml vijojneuml neuml vitet e
ardhshme Kjo tregon se keumlto lloje teuml diskutimeve teuml formalizuara kaneuml filluar teuml adresojneuml ccedileumlshtjet e
mungeseumls seuml dialogut strukturor dhe se janeuml me reumlndeumlsi peumlr teuml dy sektoreumlt Prandaj ECMI Kosova
dhe partnereumlt e saj rekomandojneuml qeuml neuml driteumln e keumlsaj si OShC-teuml nga komunitet minoritare ashtu
edhe peumlrfaqeumlsuesit e tyre politikeuml neuml nivelin qendror dhe ateuml lokal teuml punojneuml peumlr teuml formalizuar
dhe strukturuar dialogun me qeumlllim qeuml teuml sigurohet qeuml ai teuml konsistojeuml neuml kritika konstruktive si
dhe mbeumlshtetje peumlr ide
Peumlr meuml tepeumlr Ligji peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e peumlrbashkeumlt qeuml eumlshteuml theksuar
peumlrgjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml projektit nga pothuaj teuml gjitha komunitetet Kjo eumlshteuml diccedilka neuml teuml
cileumln duhet teuml punojneuml teuml gjitha institucionet neuml drejtim teuml zbatimit veccedilaneumlrisht neuml nivelin komunal
Peumlrvec keumlsaj KKK KDIK dhe Avokati i Popullit duhet teuml vazhdojneuml teuml angazhohen me OShC-teuml nga
komunitetet minoritare peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml dialog efektiv neuml mes teuml sektoreumlve
Pag
e34
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rritja e ndeumlrveprimit neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe donatoreumlt ndeumlrkombeumltareuml
Njeuml aspekt tjeteumlr i keumltij projekti kishte peumlr synim adresimin e problemit teuml pak OShC-ve nga
komunitetet minoritare teuml cilat mund teuml shfryteumlzojneuml lidhjet me qeverineuml dhe donatoreumlt
ndeumlrkombeumltareuml Ka shumeuml OShC teuml cilave u mungojneuml njohuriteuml e specializuara ose kapacitetet peumlr
teuml aplikuar peumlr fonde nga burime meuml teuml meumldha fondesh ndeumlrkombeumltare ose teuml cilat mund teuml hyjneuml
neuml diskutime teuml frytshme qeuml mund trsquoi beumljneuml meuml teuml reumlndeumlsishme Prandaj ECMI Kosova dhe partnereumlt
e saj kaneuml pasur peumlr objektiv neuml meumlnyreuml specifike ato OShC teuml cilat nuk kaneuml keumlto lloje teuml lidhjeve
Kjo eumlshteuml beumlreuml kryesisht peumlrmes trajnimeve peumlr avokim dhe mbeumlshtetjen neuml zhvillimin e tyre dhe
peumlrmes neumln-granteve Kjo eumlshteuml treguar teuml jeteuml e suksesshme neuml peumlrfshirjen e organizatave teuml vogla
dhe qeuml teuml tregojeuml se si keumlto OShC kur u ofrohet mbeumlshtetje mund teuml ndeumlrveprojneuml me sukses me
donatoreumlt dhe teuml punojneuml peumlr teuml avokuar peumlr teuml drejtat e komuniteteve teuml tyre Prandaj ky projekt
ka synuar stimulimin e OShC-ve meuml teuml vogla brenda komuniteteve minoritare qeuml teuml rriten dhe teuml
keneuml qasje neuml fonde nga burime teuml tjera diccedilka qeuml ka daleuml teuml jeteuml e suksesshme dhe duhet teuml
vazhdohet neuml vitet e ardhshme OShC-teuml meuml teuml vogla duhet teuml punojneuml qeuml teuml keneuml njohuri si teuml
aplikoni te donatoreumlt kurse donatoreumlt duhet teuml peumlrqendrojneuml peumlrpjekjet e tyre neuml mbeumlshtetjen e
OShC-ve meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare dhe jo teuml financojneuml vazhdimisht teuml njeumljtat OShC
Kjo gjithashtu mund teuml beumlhet duke shfryteumlzuar opsionin qeuml OShC-teuml meuml teuml meumldha teuml krijojneuml
partneritet me ato meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare Mbeumlshtetja nga ana e ECMI Kosoveumls dhe
CSD-seuml peumlr OShC teuml komuniteteve peumlrmes neumln-granteve dhe trajnimeve peumlr avokim eumlshteuml treguar
frytdheumlneumlse dhe ka treguar se neumlse formohet njeuml konsorcium kjo mund teuml jeteuml shumeuml e dobishme
peumlr komunitetet lokale
Njeuml tjeteumlr metodeuml qeuml eumlshteuml treguar teuml jeteuml e frytshme peumlrmes zbatimit teuml keumltij projekti eumlshteuml krijimi i
rrjetit teuml komunitetit serb dhe atij goran Edhe kjo ka treguar se konsorciumet mund trsquou ndihmojneuml
OShC-ve meuml teuml vogla qeuml teuml keneuml qasje neuml fondet dhe trsquoi mbeumlshtesin ato neuml integrimin e tyre neuml
shoqeumlrineuml civile neuml teumlreumlsi Dy (2) aneumltareuml serbeuml teuml rrjeteve tani janeuml beumlreuml aneumltareuml teuml KKK-seuml dhe po
punojneuml neuml promovimin e komuniteteve teuml tyre brenda institucioneve qendrore dhe dialogut me to
Sigurimi i qasjes seuml teuml gjitha OShC-ve neuml shoqeumlrineuml civile meuml gjereuml
E fundit projekti ka lehteumlsuar qasjen e shumeuml komuniteteve minoritare neuml strukturat qendrore teuml
shoqeumlriseuml civile neuml veccedilanti qasjen e komunitetit goran Ky komunitet nuk bie neuml ndonjeuml kategori e
cila eumlshteuml aktualisht neuml fokus teuml komunitetit ndeumlrkombeumltar teuml donatoreumlve dhe peumlr meuml tepeumlr
peumlrballet me gjendje teuml veumlshtireuml dhe ateuml si peumlr faktin se janeuml komunitet minoritar neuml komuna me
shumiceuml shqiptare e edhe peumlr shkak teuml tensioneve qeuml ekzistojneuml me komunitetin boshnjak e cila
eumlshteuml ndarje kryesisht neuml vija politike por u ka penguar neuml aspektin e ccedileumlshtjeve teuml tilla si ajo se neuml
cilat shkolla duhet teuml shkojneuml nxeumlneumlsit e tyre Peumlrfaqeumlsues teuml keumltyre organizatave teuml shoqeumlriseuml civile
kaneuml deklaruar se veteumlm peumlrmes ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj pra peumlrpjekjeve neuml kuadeumlr teuml
keumltij projekti kaneuml mundur teuml beumlhen pjeseuml e organizatave teuml tilla si KKK
Pag
e35
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Peumlr meuml tepeumlr njeuml ccedileumlshtje meuml e gjereuml eumlshteuml ajo se disa organizata teuml shoqeumlriseuml civile anashkalohen
brenda komuniteteve teuml tyre pasi qeuml mund teuml jeneuml shumeuml teuml vogla ose punojneuml neuml zona neuml teuml cilat
nuk janeuml teuml fokusuar donatoreumlt dhe komuniteti ndeumlrkombeumltar Peumlr shembull kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr
OShC-teuml nga komuniteti serb qeuml punojneuml neuml rajonin e Anamoraveumls teuml cilat shpesh neglizhohen pasi
qeuml ky eumlshteuml njeuml rajon relativisht i qeumlndruesheumlm Rrjeti i krijuar nga ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj
neuml keumlteuml rajon ka treguar se kur ccedileumlshtjet brenda keumltyre rajoneve vihen neuml pah neuml meumlnyreuml efektive si
neumlpeumlrmjet nxjerrjes seuml analizave teuml shkurtra teuml politikave mbi keumlto ccedileumlshtje mund teuml keteuml diskutime
reale dhe potencial peumlr ndryshime teuml veumlrteta neuml keumlteuml rajon
Kjo ecuri duhet teuml vazhdojeuml neuml teumlreuml Kosoveumln me qeumlllimin qeuml teuml sigurohet qeuml teuml keteuml kohezion efektiv
ndeumlrmjet pjeseumltareumlve teuml shoqeumlriseuml civile nga minoritetet dhe shumica dhe gjithashtu kohezion
brenda pjeseumltareumlve teuml ndrysheumlm teuml njeuml komuniteti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj peumlrmes puneumls
qeuml eumlshteuml beumlreuml neuml keumlteuml projekt shpresojmeuml se njeuml klimeuml e tilleuml mund teuml krijohet neuml teumlreuml Kosoveumln kjo
edhe meuml tepeumlr pasi qeuml keumlshtu duan edhe pjeseumltareumlt e shoqeumlriseuml civile Kjo mund teuml arrihet peumlrmes
peumlrpjekjeve proaktive teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve e gjithashtu teuml atyre teuml institucioneve e
donatoreumlve
Pag
e36
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Pag
e37
ECMI Kosova
Rr Neumlna Terezeuml Nr 41 Apt 29 10000 Prishtineuml Kosoveuml Tel +381 (0) 38 224 473
Rr Cika Jovina Nr 3 Kati 1 38220 Mitroviceuml e Veriut Kosoveuml Tel +381 (0) 64 00 55 488
Email infoecmikosovoorg
Ueb-faqja wwwecmikosovoorg
Pag
e5
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
LISTA E AKRONIMEVE DHE SHKURTESAVE
CSDKZhSh Komunikimi peumlr Zhvillim Shoqeumlror (ang Communication for Social Development)
ECMI Qendra Evropiane peumlr Ccedileumlshtje teuml Minoriteteve KCSF Fondacioni Kosovar peumlr Shoqeumlri Civile KE Komisioni Evropian KDIKK Komisioni peumlr teuml Drejtat dhe Interesat e Komuniteteve dhe peumlr Kthim KKK Keumlshilli Konsultativ peumlr Komunitete OShC Organizata teuml Shoqeumlriseuml Civile RrOGRAEK Rrjeti i Organizatave teuml Grave Rome Ashkali dhe Egjiptase teuml Kosoveumls TACSOATOShC Asistenca Teknike peumlr Organizata teuml Shoeumlriseuml Civile ZKGj Zyra e Komisionerit peumlr Gjuheumlt Zyra e Kryeministrit
Pag
e6
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
I HYRJE
Ky raport paraqet njeuml pasqyreuml gjitheumlpeumlrfshireumlse teuml gjendjes seuml organizatave teuml shoqeumlriseuml civile (OShC-
ve) nga komunitetet minoritare teuml cileumlt veprojneuml brenda Kosoveumls Ky del si raport peumlrfundimtar i
projektit dyvjeccedilar Fuqizimi i shoqeumlriseuml civile peumlr pjeseumlmarrje efektive neuml proceset e beumlrjes seuml
politikave dhe vendimmarrjes peumlrmes dialogut me institucionet qeveritare financuar nga BE dhe i
menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml dhe i zbatuar nga Qendra Evropiane peumlr
Ccedileumlshtje teuml Minoriteteve neuml Kosoveuml (ECMI Kosova) neuml partneritet me organizatat Komunikimi peumlr
Zhvillim Shoqeumlror (ang Communication for Social Development CSD) dhe Rrjeti i Organizatave teuml
Grave Rome Ashkali dhe Egjiptase teuml Kosoveumls (RrOGRAEK) Peumlrmes keumltij projekti ECMI Kosova dhe
organizatat e saj partnere ka synuar teuml kontribuojeuml neuml krijimin e kushteve teuml nevojshme peumlr dialog
dhe partneritet konstruktiv sistematik dhe efektiv ndeumlrmjet shoqeumlriseuml civile dhe institucioneve
qeveritare neuml Kosoveuml
Njeuml shoqeumlri civile e forteuml eumlshteuml e domosdoshme peumlr zhvillimin e funksionimin e demokraciseuml qeveria
duhet teuml keteuml partnereuml teuml afteuml dhe profesionaleuml teuml cileumlt do trsquoi ndihmojneuml neuml zhvillimin e politikave
dhe legjislacionit efektiv dhe do teuml luajneuml rol teuml ndeumlrmjeteumlsve efektiveuml ndeumlrmjet individeumlve dhe
qeveriseuml ky eumlshteuml roli qeuml OShC-teuml duhet teuml marrin peumlrsipeumlr Kjo eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme peumlr
ato OShC-teuml qeuml punojneuml me komunitetet minoritare pasi qeuml komunitetet qeuml ato peumlrfaqeumlsojneuml
shpesh peumlrballen me peumlrpjekje meuml teuml meumldha e teuml veumlshtira peumlr teuml siguruar qeuml zeumlri i tyre teuml deumlgjohet neuml
institucionet qeveritare lokale e qendrore
Shoqeumlria civile paraqet ldquoteumlreumlsi e gjereuml organizatash joqeveritare dhe jofitimprureumlse teuml pranishme neuml
jeteumln publike e teuml cilat shprehin vlerat dhe interesat e aneumltareumlve teuml tyre ose teuml teuml tjereumlve
mbeumlshtetur neuml konsiderata etike kulturore politike shkencore fetare ose filantropikerdquo1 Keumlshtu
OShC-teuml mund teuml peumlrkufizohen si ldquoteumlreumlsi e gjereuml organizatash grupe neuml komunitet organizata
joqeveritare (OJQ) sindikata puneumltoreumlsh grupe autoktone organizata bamireumlsie organizata me
baza fetare shoqata profesionale dhe fondacionerdquo teuml cilat punojneuml neuml promovimin e brengave teuml
komuniteteve teuml tyre2
Gjendja neuml Kosoveuml
Shoqeumlria civile neuml Kosoveuml peumlrballet me mungeseuml kapacitetesh peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive
neuml politikat dhe proceset e vendimmarrjes gjeuml qeuml neumlnkupton se akoma nuk eumlshteuml vendosur dialog i
njeumlmendteuml dhe sistematik mes qeveriseuml dhe shoqeumlriseuml civile qofteuml neuml nivelin qendror ose ateuml lokal
Kjo ka ccediluar neuml siccedil ka identifikuar edhe ECMI Kosova peumlrmes hulumtimeve teuml gjera neuml tri sfida kyccedile
1 Banka Boteumlrore Defining Civil Society (shqip Peumlrkufizimi i shoqeumlriseuml civile) neuml dispozicion neuml
httpwebworldbankorgWBSITEEXTERNALTOPICSOSHC0contentMDK20101499~menuPK244752~pagePK220503~piPK220476~theSitePK22871700html 2 Ibid
Pag
e7
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Shkalleuml teuml uleumlt teuml teuml kuptuarit teuml rolit teuml shoqeumlriseuml civile dhe mungeseuml teuml besimit mes
shoqeumlriseuml civile dhe institucioneve qeveritare
Kapacitete teuml pabarabarteuml dhe shpesh teuml dobeumlta teuml OShC-ve
Mungeseuml teuml bashkeumlpunimit teuml mjaftuesheumlm mes OShC-ve
Shoqeumlria civile eumlshteuml gjithashtu e fragmentuar kryesisht peumlrgjateuml vijave etnike por gjithashtu ka
mungeseuml teuml komunikimit dhe bashkeumlpunimit neuml mes teuml OShC-ve brenda teuml njeumljtave komunitete dhe
institucioneeve qeveritare Nevoja peumlr ndeumlrveprim meuml teuml madh ndeumlrmjet organizatave teuml shoqeumlriseuml
civile dhe institucioneve qeveritare eumlshteuml pranuar si dicka qeuml mungon neuml maseuml teuml madhe nga teuml dy
sektoreumlt Strategjia peumlr Dialog mes Qeveriseuml dhe Shoqeumlriseuml Civile neuml Kosoveuml peumlrmban holleumlsi rreth
peumlrkushtimit teuml qeveriseuml peumlr teuml shtuar bashkeumlveprimin me shoqeumlrineuml civile peumlrmes krijimit teuml njeuml
mjedisi meuml teuml qassheumlm seuml bashku me struktura meuml formale peumlr dialog3 ldquoMe hartimin e keumlsaj
Strategjie Qeveria e Kosoveumls konfirmon angazhimin dhe vullnetin politik peumlr teuml peumlrfshireuml qytetareumlt
neuml politikat dhe proceset e vendimmarrjes peumlr teuml peumlrmireumlsuar sheumlrbimet ndaj qytetareumlve peumlrmes
bashkeumlpunimit me shoqeumlrineuml civile dhe peumlr teuml ofruar mbeumlshtetje financiare dhe jofinanciare peumlr
zhvillimin e sektorit teuml shoqeumlriseuml civile dhe projekteve teuml propozuara nga ky sektorrdquo4
Bashkeumlpunimi i shtuar me shoqeumlrineuml civile peumlrbeumln njeuml fazeuml teuml domosdoshme neuml rrugeumln drejt
aneumltareumlsimit teuml Kosoveumls neuml BE ekzistimi i strukturave dhe mekanizmave adekuate peumlr bashkeumlpunim
teuml shoqeumlriseuml civile eumlshteuml kriter i domosdosheumlm peumlr vendet para se teuml mund trsquoi beumlhen pjeseuml e BE-seuml5
Gjendja e organizatave teuml shoqeumlriseuml civile nga minoritetet neuml Kosoveuml
Neuml veccedilanti komunitetet minoritare peumlrballen me pengesa shteseuml peumlr pjeseumlmarrje peumlr shkak teuml
margjinalizimit teuml tyre teuml vazhduesheumlm si dhe mungeseumls seuml integrimit teuml tyre teuml ploteuml neuml shoqeumlrineuml
dhe institucionet e Kosoveumls Peumlr shembull mungesa e zbatimit teuml kornizeumls ligjore teuml Ligjit peumlr
Peumlrdorimin e Gjuheumlve ka ndikuar negativisht neuml pjeseumlmarrjen e komuniteteve minoritare neuml jeteumln
publike gjeuml qeuml ka ndikuar fuqisheumlm neuml integrimin e komuniteteve dhe perspektiveumln e tyre
ekonomike e sociale Ndoneumlse janeuml sheumlnuar peumlrparime teuml dukshme Kosova ende nuk ka vendosur
dialog teuml rregullt sistematik dhe efektiv neuml mes teuml OShC-ve teuml minoriteteve dhe institucioneve
qeveritare Ccedilfareumldo bashkeumlveprim qeuml ndodh priret teuml zhvillohet neuml baza ad hoc dhe kjo gjendje
eumlshteuml neuml veccedilanti sa u peumlrket OShC-ve teuml komuniteteve minoritare teuml cilat nuk kaneuml lidhje ose qasje
peumlr teuml vendosur dialog me institucionet lokale e qendrore Peumlr meuml tepeumlr ka njeuml numeumlr teuml kufizuar teuml
OShC-ve teuml komuniteteve minoritare teuml cilat peumlrfshihen neuml keumlteuml dialog neuml ato raste kur kjo mund teuml
3 Zyra peumlr Qeverisje teuml Mireuml Zyra e Kryeministrit teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Strategia e Qeveriseuml peumlr
Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile 2013-2017 (tetor 2013) 4 Zyra peumlr Qeverisje teuml Mireuml Zyra e Kryeministrit teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Strategia e Qeveriseuml peumlr
Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile 2013-2017 (tetor 2013) fq 2 5 TACSO DP peumlr Zgjerim Udheumlzues peumlr mbeumlshtetje nga BE peumlr shoqeumlrineuml civile neuml vendet neuml kuadeumlr teuml procesit
teuml zgjerimit 2014-2020 (origj DG Enlargement Guidelines for EU support for civil society in enlargement countries 2014-2020) (2013) fq 2
Pag
e8
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
ndodheuml pasi qeuml peumlrfshihen veteumlm disa nga OShC-teuml e meumldha ndeumlrsa OShC-ve meuml teuml vogla qeuml
veprojneuml neuml bazeuml nuk u jepet mundeumlsia
Neumlse shqyrtojmeuml OShC-teuml e komuniteteve minoritare ndash ato OShC-teuml teuml cilat neuml meumlnyreuml specifike
merren me njeuml ose meuml shumeuml komunitete minoritare neuml Kosoveuml ndash ato peumlrballen me efektet e
margjinalizimit si dhe me probleme qeuml kaneuml teuml beumljneuml me mungeseumln e qasjes neuml financa dhe resurse
teuml dobeumlta njereumlzore mes tjerash Kjo eumlshteuml theksuar nga ana e organizateumls Asistenca Teknike peumlr
Organizatat e Shoqeumlriseuml Civile (TACSOATOShC) e cila punon neuml teumlreuml Ballkanin Pereumlndimor dhe neuml
Turqi Neuml raportin e tyre teuml vitit 2010 mbi kapacitetet e OShC-ve TACSO ka theksuar se ldquoNeuml
peumlrgjitheumlsi OShC-teuml qeuml peumlrfaqeumlsojneuml komunitetet minoritare janeuml meuml pak teuml zhvilluara dhe qasja e
tyre e kufizuar te donatoreumlt dhe qeveriteuml neumlnkupton se ato ushtrojneuml meuml pak ndikim si te autoritetet
komunale ashtu edhe te ato qendrorerdquo6
Me qeumlllimin qeuml teuml ndihmojneuml neuml adresimin e keumlsaj gjendjeje dhe peumlr teuml shtuar ndeumlrveprimin dhe
besimin neuml mes teuml keumltyre dy sektoreumlve ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml zbatuar projektin
Fuqizimi i shoqeumlriseuml civile peumlr pjeseumlmarrje efektive neuml proceset e beumlrjes seuml politikave dhe
vendimmarrjes peumlrmes dialogut me institucionet qeveritare projekt i financuar nga BE dhe i
menaxhuar nga Zyra e BE-seuml neuml Kosoveuml Gjateuml zbatimit teuml keumltij projekti ECMI Kosova ka punuar peumlr
seuml afeumlrmi me organizateumln Komunikimi peumlr Zhvillim Shoqeumlror (CSD) organizateuml joqeveritare (OJQ) nga
komuniteti serb e cila e ka selineuml neuml Graccedilaniceuml dhe me Rrjetin e Organizatave teuml Grave Rome
Ashkali dhe Egjiptase neuml Kosoveuml njeuml rrjet ky prej trembeumldhjeteuml (13) OJQ-ve dhe dhjeteuml (10)
aktivisteve qeuml punojneuml seuml bashku peumlr fuqizimin e grave nga keumlto komunitete
Me qeumlllim teuml krijimit teuml kushteve teuml nevojshme peumlr dialog dhe partneritetit konstruktiv sistematik
dhe efektiv ky projekt ka peumlrdorur njeuml qasje teuml trefishteuml
1 Aktivitete teuml veteumldijesimit dhe peumlr rritjen e besimit
2 Ngritje teuml kapaciteteve dhe mbeumlshtetje neuml puneuml teuml avokimit neuml fusha teuml peumlrzgjedhura teuml
politikave
3 Mbeumlshtetje peumlr koalicione dhe rrjete teuml shoqeumlriseuml civile
Kjo eumlshteuml beumlreuml peumlrmes njeuml seumlreuml aktivitetesh teuml ndryshme qeuml kaneuml pasur peumlr qeumlllim forcimin e OShC-
nga komunitetet minoritare Keumlto janeuml sjelleuml nga zhvillimi i njeuml ueb-faqeje teuml projektit
(httpwwwecmikosovo-empoweringOShCorg) dhe njeuml baze teuml dheumlnash online teuml OShC-ve nga
minoritetet (wwwecmikosovo-empoweringOShCorg) teuml cilat funksionojneuml neuml shqip serbisht dhe
anglisht Ueb-faqja e projektit peumlrmban raporte teuml aktiviteteve publikime dhe teuml gjitha informatat
relevante mbi projektin dhe aktivitetet neuml kuadeumlr teuml tij Baza e teuml dheumlnave e OShC-ve eumlshteuml peumlrpiluar
nga teuml dheumlnat e mbledhura peumlrmes pyeteumlsoreumlve teuml zhvilluar nga ECMI Kosova dhe shpeumlrndareuml mbi
100 OShC-ve aktive neuml komunat e zgjedhura neuml teuml peseuml (5) rajonet Gjilan Mitroviceuml Pejeuml Prishtineuml
dhe Prizren Aktivitete teuml tjera teuml kryera peumlrfshijneuml njeuml numeumlr seancash teuml dialogut dhe ndeumlrtimit teuml
6 TACSO Kapacitetet e organizatave teuml shoqeumlriseuml civile neuml Ballkanin Pereumlndimor dhe neuml Turqi studim krahasues
teuml nevojave teuml OShC-ve neuml teteuml vende (origj Civil Society Organisationsrsquo Capacities in the Western Balkans and Turkey A comparative study of the eight country OSHC needs assessments) tetor 2010 fq 10
Pag
e9
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
besimit ndeumlrmjet OShC-ve nga minoritetet dhe peumlrfaqeumlsuesve qeveritareuml teuml nivelit qendrore dhe atij
komunal teuml menduara peumlr teuml peumlrmireumlsuar kanalet e komunikimit dhe bashkeumlpunimit dhe peumlr teuml
krijuar mekanizma peumlr keumlteuml qeumlllim peumlrfshireuml zhvillimin e njeuml Udheumlzuesi peumlr pjeseumlmarrjen e shoqeumlriseuml
civile neuml proceset e beumlrjes seuml politikave dhe vendimmarrjes programe trajnimi dhe mbeumlshtetje neuml
zhvillimin dhe zbatimin e propozimeve teuml avokimit peumlrfshireuml ndarjen e granteve neuml ciklin shkalleuml teuml
dyteuml teuml cilat kaneuml pasur peumlr qeumlllim peumlrmireumlsimin e kapaciteteve teuml OShC-ve nga minoritetet peumlr
advokim si neuml nivelin lokal ashtu edhe ateuml qendror neuml Kosoveuml krijimin rrjeteve teuml OShC-ve nga
minoritetet me qeumlllimin peumlrfundimtar peumlr trsquou mundeumlsuar atyre qeuml teuml avokojneuml me njeuml zeuml peumlr nevojat
dhe interesat e tyre teuml veccedilanta peumlr shembull neuml fushat e arsimit dhe teuml gjuheumlve7 dhe video
promovuese mbi ccedileumlshtjet e minoriteteve dhe dialogun shoqeumlri civile-qeveriseuml me qeumlllim teuml ngritjes
seuml veteumldijes dhe teuml kuptuarit nga ana e publikut teuml gjereuml teuml rolit teuml shoqeumlriseuml civile dhe teuml reumlndeumlsiseuml e
vlereumls seuml njeuml dialogu efektiv civil shoqeumlri-qeveri Videot promovuese kaneuml adresuar ccedileumlshtjet specifike
qeuml kaneuml reumlndeumlsi peumlr minoritetet dhe kaneuml theksuar sukseset konkrete teuml arritura nga shoqeumlria civile
gjateuml teumlreuml koheumlzgjatjes seuml keumltij projekti
Ky raport do bazohet neuml peumlrvojat e mbledhura gjateuml zbatimit teuml projektit Ai nxjerr neuml pah praktikat e
mira dhe sfidat kryesore teuml hasura dhe del me njeuml seumlreuml rekomandimesh mbi ateuml se si teuml
peumlrmireumlsohen meuml tej marreumldheumlniet ndeumlrmjet shoqeumlriseuml civile nga minoritetet dhe qeveria
7 Aktualisht veteumlm OShC-teuml e komunitetit serb janeuml teuml organizuara neuml njeuml rrjet neuml Kosoveuml (KPAN ndash Kosovo
Policy-Action Network shq Rrjeti i Veprimit peumlr Politika neuml Kosoveuml)
Pag
e10
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
II ORGANIZATAT E SHOQEumlRISEuml CIVILE NGA MINORITET PARA ZBATIMIT TEuml
PROJEKTIT
Shoqeumlria civile neuml Kosoveumls akoma nuk ka teuml krijojeuml lidhje teuml forta me strukturat qeveritare dhe ato
institucionale Kjo ka ccediluar neuml njeuml mungeseuml teuml dialogut neuml mes teuml keumltyre dy sektoreumlve dhe
rrjedhimisht neuml mungeseuml teuml shkeumlmbimit teuml ideve dhe praktikave teuml mira neuml mes teuml keumltyre
institucioneve Kjo ccedileumlshtje eumlshteuml adresuar peumlrmes Strategjiseuml seuml Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim me
Shoqeumlrineuml Civile8 e cila parasheh veprime qeuml janeuml teuml nevojshme peumlr teuml krijuar njeuml dialog konstruktiv
teuml mireumlfillteuml dhe sistematik neuml mes teuml shoqeumlriseuml civile dhe institucioneve
Peumlr meuml tepeumlr komunitetet minoritare neuml Kosoveuml ende peumlrballen me pengesa meuml teuml meumldha teuml cilat
duhet trsquoi tejkalojneuml neuml meumlnyreuml qeuml teuml marrin pjeseuml ploteumlsisht neuml jeteumln publike Prandaj ECMI Kosova
dhe organizatat partnere peumlrmes keumltij projekti janeuml fokusuar neuml meumlnyreuml teuml veccedilanteuml neuml problemet
me teuml cilat peumlrballen komunitetet minoritare neuml puneumln e tyre dhe neuml ngritjen e kapaciteteve teuml tyre
peumlr teuml bashkeumlvepruar
Megjithateuml ka mekanizma brenda institucioneve qeveritare si neuml nivelin qendror ashtu edhe neuml ateuml
komunal teuml cilat duhet trsquou mundeumlsojneuml organizatave teuml shoqeumlriseuml civile teuml marrin pjeseuml neuml meumlnyreuml
efektive neuml proceset e beumlrjes seuml politikave dhe teuml vendimmarrjes
Niveli i peumlrfshirje seuml OShC-ve
OShC-teuml veprojneuml si shumeumlzues peumlr angazhimin e civileumlve neuml proceset vendimmarreumlse Demokracia
peumlrfaqeumlsuese neuml formeumln qeuml ka marreuml neuml Kosoveuml bazohet neuml parimin sipas teuml cilit krahas
peumlrfaqeumlsuesve teuml zgjedhur nga populli gjithashtu duhet teuml keteuml pjeseumlmarrje meuml teuml madhe teuml
publikut peumlrveccedil teuml votuarit neuml vetvete pasi qeuml ata gjithashtu duhet teuml keneuml ndeumlrveprim dhe
peumlrfshirje neuml puneumln e qeveriseuml dhe bashkeumlpunim me teuml Peumlrmes pjeseumlmarrjes aktive qytetareumlt mund
ta shtyjneuml qeverineuml drejt njeuml qeverisjeje peumlrmes proceseve teuml drejtimit me cak meuml teuml qarteuml dhe meuml
llogaridheumlneumls si dhe konsolidimit teuml autoritetit teuml qytetareumlve gjeuml qeuml eumlshteuml e dobishme si peumlr
qeverineuml ashtu edhe peumlr qytetareumlt e saj9
Kjo mund teuml arrihet neuml meumlnyreumln meuml efektive peumlrmes OShC-ve ato ofrojneuml njeuml meumlnyreuml teuml
peumlrmbushjes seuml keumltyre nevojave dhe ofrimit teuml mundeumlsiseuml peumlr njeuml zeuml meuml teuml forteuml e meuml teuml fokusuar
peumlr komunitetet dhe interesat e tyre10 Kjo eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme peumlr komunitetet
minoritare neuml Kosoveuml pasi qeuml OShC-teuml efektive do teuml kontribuojneuml suksessheumlm neuml hartimin e
rregulloreve dokumenteve teuml politikave e ligjeve duke siguruar keumlshtu mbrojtjen dhe promovimin e
teuml drejtave teuml minoriteteve
8 Zyra peumlr Qeverisje teuml Mireuml-Zyra e Kryeministrit Strategjia e Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile
2013-2017 (2013) 9 Doracaku i TACSO-s peumlr pjeseumlmarrjen e qytetareumlve fq 22
10 Ibid fq 24
Pag
e11
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Aktualisht neuml Kosoveuml mungon dialogu sistematik ndeumlrmjet OShC-ve dhe institucioneve qeveriseumlse
ndoneumlse janeuml vendosur mekanizma teuml ndrysheumlm ligjoreuml dhe institucionaleuml peumlr keumlteuml Teuml gjitha format
ekzistuese teuml bashkeumlpunimit ndeumlrmjet qeveriseuml dhe OShC-ve janeuml zhvilluar neuml baza ad hoc11 Peumlr meuml
tepeumlr neuml ato raste kur zhvillohen konsultime OShC-teuml kaneuml deklaruar se proceset pasuese teuml
peumlrcjelljes pas veteuml konsultimeve me qeverineuml nuk janeuml teuml keumlnaqshme12 Sipas njeuml raporti teuml
porositur nga TACSO teuml tetorit 2013 veteumlm 31 e OShC-ve janeuml peumlrgjigjur pozitivisht kur janeuml
pyeteumln neumlse janeuml konsultuar neuml hartimin e ligjeve dhe dokumenteve teuml tjera dhe 63 e tyre kaneuml
deklaruar se njeuml pjeseuml e kontributit teuml tyre eumlshteuml marreuml parasysh ndeumlrsa 5909 kaneuml theumlneuml se nuk
kaneuml marreuml ndonjeuml informateuml kthyese mbi rezultatet e konsultimeve13
Qeveria e Kosoveumls njeh reumlndeumlsineuml e njeuml shoqeumlrie civile teuml forteuml peumlr ndeumlrtimin e demokraciseuml neuml vend
dhe prandaj gjithashtu njeh reumlndeumlsineuml e OShC-ve Meuml 2013
Qeveria neuml bashkeumlpunim me CiviKos ka publikuar Strategjineuml e
Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile e cila ka vendosur
njeuml plan neuml formeuml udheumlrreumlfyesi peumlr peumlrmireumlsimin e bashkeumlpunimit
nga viti 2013 deri meuml 2017 Megjithateuml sipas vlereumlsimeve ka
pasur peumlrkushtim faktik teuml kufizuar nga qeveria gjeuml qeuml dobeumlson
efektivitetin e ccedilfareumldo peumlrpjekjeje peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin14
Neuml meumlnyreuml qeuml OShC-teuml teuml jeneuml efektive dhe teuml beumljneuml ndryshime reale e teuml keneuml ndikim real neuml
shoqeumlrineuml kosovare neuml peumlrgjitheumlsi ato duhet teuml keneuml ndeumlrveprim meuml teuml fuqisheumlm jo veteumlm me teuml
gjitha nivelet e qeveriseuml por edhe me njeumlra-tjetreumln si peumlrbrenda komuniteteve etnike ashtu edhe
mes tyre Megjithateuml OShC-teuml veccedilaneumlrisht ato qeuml punojneuml me komunitetet minoritare neuml Kosoveuml
shpesh janeuml teuml fragmentuara dhe kaneuml ndeumlrveprim shumeuml teuml kufizuar si mes vete ashtu edhe me
institucionet e qeveriseuml Megjithateuml eumlshteuml e veumlshtireuml teuml matet efektiviteti i OShC-ve ndoneumlse
reumlndeumlsia e tyre po njihet meuml gjereumlsisht ka mungeseuml teuml teuml dheumlnave peumlr trsquou peumlrgjigjur neuml pyetjet rreth
numrit ideal teuml OShC-ve neuml njeuml shoqeumlri metodave meuml teuml mira peumlr bashkeumlpunim etj15
ECMI Kosova dhe organizatat e saj partnere peumlrmes zbatimit teuml keumltij projekti qeuml ka pasur peumlr qeumlllim
ngritjen e veteumldijes mbi rolin e shoqeumlriseuml civile dhe mbi reumlndeumlsineuml e pjeseumlmarrjes seuml saj neuml proceset
e politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes dhe rritjen e besimit neuml mes teuml shoqeumlriseuml civile dhe
institucioneve qeveritare ngritjen e kapaciteteve teuml shoqeumlriseuml civile peumlr trsquou peumlrfshireuml neuml meumlnyreuml
efektive neuml proceset e politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes me institucionet lokale e qendrore dhe
nxitjen e bashkeumlpunimit brenda komuniteteve dhe atij ndeumlretnik neuml mesin e organizatave teuml
shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml
11
Komisioni Evropian Raporti i Progresit i vitit 2014 peumlr Kosoveumln (2014) fq 12 (httpeceuropaeuenlargementpdfkey_documents201420141008-kosovo-progress-report_enpdf) 12
Ibid fq12 13
Raporti peumlr vlereumlsimin e nevojave neuml Kosoveuml (janar 2014) fq 16 14
Komisioni Evropian Raporti i Progresit i vitit 2013 peumlr Kosoveumln fq 10 15
OKB dhjetor 2004 ldquoRole of OSHCs in Governancerdquo (shq Roli i OShC-ve neuml qeverisje) Dr Aisha Ghaus-Pasha fq 3
Veteumlm 31 peumlr qind e OShC-
ve janeuml peumlrgjigjur
pozitivisht neuml pyetjen neumlse
janeuml konsultuar neuml hartimin
e ligjeve ndash TACSO janar
2014
Pag
e12
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
III BASHKEumlPUNIMI I ORGANIZATAVE TEuml SHOQEumlRISEuml CIVILE NGA MINORITET
ME INSTITUCIONET QEVERITARE
Shoqeumlria civile neuml Kosoveuml akoma nuk ka arritur teuml krijoeuml lidhje teuml
forta me strukturat qeveritare dhe institucionale Kjo ka ccediluar neuml
mungeseumln e dialogut neuml mes teuml keumltyre dy sektoreumlve dhe neuml keumlteuml
meumlnyreuml neuml mungeseumln e shkeumlmbimit teuml ideve dhe praktikave teuml
mira neuml mes teuml keumltyre institucioneve Ekzistojneuml mekanizma
brenda institucioneve qeveritare si neuml nivelin qendror ashtu
edhe ateuml komunal teuml cilat duhet trsquou mundeumlsojneuml organizatave teuml
shoqeumlriseuml civile qeuml teuml marrin pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml
vendimet e qeveriseuml Megjithateuml keumlto mekanizma peumlrballen me
problemin e zbatueshmeumlriseuml seuml ploteuml qofteuml peumlr shkak teuml
mungeseumls seuml veteumldijesimit apo mungeseumls seuml fondeve
Ky problem synohet teuml trajtohet neuml kuadeumlr teuml Strategjiseuml seuml
Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile e cila parasheh veprimet e nevojshme peumlr teuml
vendosur dialog konstruktiv teuml njeumlmendteuml dhe sistematik neuml mes teuml shoqeumlriseuml civile dhe
institucioneve qeveritare
Peumlr meuml tepeumlr komunitetet minoritare neuml Kosoveuml peumlrballen me pengesa meuml teuml meumldha qeuml duhet
kapeumlrcyer neuml meumlnyreuml qeuml teuml marrin pjeseuml ploteumlsisht neuml jeteumln publike Prandaj ECMI Kosova dhe
partnereumlt e saj peumlrmes keumltij projekti janeuml fokusuar neuml veccedilanti neuml problemet me teuml cilat peumlrballen
komunitetet minoritare neuml kuadeumlr teuml puneumls seuml keumltyre organizatave dhe neuml ngritjen e kapaciteteve teuml
tyre peumlr teuml bashkeumlvepruar me institucionet qendrore e komunale si dhe ndeumlrmjet vete
Bashkeumlpunimi ndeumlrmjet OShC-ve nga minoritetet dhe institucioneve qeveriseumlse qendrore
Hulumtimet mbi pjeseumlmarrjen e OShC-ve nga minoritetet neuml puneumln e institucioneve qendrore para
se ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj teuml fillonin aktivitetet e keumltij projektit kaneuml treguar se nuk ka
qeneuml neuml nivel teuml keumlnaqsheumlm dhe nuk eumlshteuml i strukturuar Ndoneumlse
ka pasur disa histori suksesi qeuml ia vlen teuml peumlrmenden sa i peumlrket
hartimit teuml ligjeve si teuml Ligjit peumlr Qasje neuml Dokumente Publike Ligjit
peumlr Organizatat Joqeveritare dhe Ligjit peumlr Nismat Legjislative16
akoma ka shumeuml probleme neuml lidhje me keumlto mekanizma Peumlr
shembull meuml 2011 eumlshteuml vlereumlsuar se 90 e ligjeve dhe
16
TACSO Growing Together Civil Society Involvement in the Legislative Process ndash Good and Bad Practices (shq Rritja e peumlrbashkeumlt peumlrfshira e shoqeumlriseuml civile neuml procesin ligjveumlnies ndash praktikat e mira dheuml teuml keumlqija) qershor 2011 fq 13
Neuml vitin 2013 Qeveria neuml
bashkeumlpunim me CiviKos-in
ka publikuar Strategjineuml e
Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim
me Shoqeumlrineuml Civile e cila ka
peumlrcaktuar njeuml plan neuml
formeuml udheumlrreumlfyesi peumlr
peumlrmireumlsimin e
bashkeumlpunimit teuml qeveriseuml
me shoqeumlrineuml civile nga viti
2013 deri meuml 2017
Neuml vitin 2013 eumlshteuml
vlereumlsuar se 90 e ligjeve
ishin hartuar pa
konsultime me shoqeumlrineuml
civile ndash TACSO 2011
Pag
e13
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dokumenteve teuml politikave teuml nxjerra nga Qeveria e Kosoveumls nuk janeuml beumlreuml peumlrmes me ndonjeuml
konsultimi me shoqeumlrineuml civile17 Teuml gjitha bashkeumlveprimet aktuale neuml mes teuml qeveriseuml dhe OShC-ve
neuml nivelin qendror kryhen neuml baza ad hoc18 Peumlr meuml tepeumlr neuml ato raste kur ka pasur konsultime
OShC-teuml janeuml shprehur se proceset e peumlrcjelljes meuml tej teuml keumltyre konsultimeve nga ana e qeveriseuml
nuk kaneuml qeneuml teuml keumlnaqshme19
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj gjithashtu kaneuml veumlneuml ne dukje se neuml ato raste kur ka pasur
bashkeumlpunim ndeumlrmjet OShC-ve nga komunitetit minoritare dhe institucionet qeveritare kjo ka
ndodhur kryesisht neuml nivelin komunal e jo neuml ateuml qendror Kjo gjendje mbreteumlron peumlrkundeumlr
ekzistimit teuml disa mekanizmave teuml nivelit qendror peumlr peumlrfaqeumlsimin e komuniteteve si Keumlshilli
Konsultativ peumlr Komunitete (KKK) dhe Komisioni peumlr teuml Drejtat dhe Interesat e Komuniteteve (KDIK)
Gjithashtu ka dispozita ligjore peumlr pjeseumlmarrjen e OShC-ve neuml procesin legjislativ neuml Kuvendin e
Kosoveumls ndeumlr teuml tjera peumlrmes deumlgjimeve publike20 Peumlr meuml tepeumlr ekziston Zyra e Avokatit teuml Popullit
teuml Kosoveumls i cili eumlshteuml organ i pavarur peumlrgjegjeumls peumlr teuml hetuar ankesat peumlr shkelje teuml teuml drejtave teuml
njeriut21
Kjo neumlnkupton se OShC-teuml nuk janeuml pjeseuml integrale e propozimeve kryesore pasi qeuml nuk ka njeuml
struktureuml formale peumlr pjeseumlmarrje neuml proceset e politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes Kjo eumlshteuml
veccedilaneumlrisht e deumlmshme peumlr komunitetet minoritare pasi qeuml OShC-teuml efektive kontribuojneuml
suksessheumlm neuml hartimin e rregulloreve dokumenteve teuml politikave dhe ligjeve dhe sigurojneuml qeuml
komunitetet qeuml peumlrfaqeumlsojneuml ato teuml jeneuml meuml mireuml teuml peumlrfaqeumlsuar
Aktivitetet peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin ndeumlrmjet OShC-ve dhe institucioneve qendrore
Peumlr teuml adresuar keumlteuml problem ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml organizuar disa aktivitete teuml
ndryshme gjateuml dy viteve teuml keumltij projekti peumlr teuml trajtuar ccedileumlshtjen e mungeseumls seuml bashkeumlpunimit dhe
teuml strukturave joformale Keumlto aktivitete peumlrfshijneuml seanca dialogu neuml mes teuml OShC-ve dhe
deputeteumlve teuml Kuvendit trajnime peumlr rritjen e bashkeumlpunimit neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve
teuml nivelit qendror si dhe takime me peumlrfaqeumlsues teuml institucioneve qendrore si me KKK-neuml KDIK-neuml
Zyreumln e Komisionerit peumlr Gjuheumlt Zyreumln peumlr Komunitete dhe Kthim dhe Avokatin e Popullit peumlrfshireuml
me deputeteumlt e Kuvendit qeuml peumlrfaqeumlsojneuml komunitetet minoritare
17
TACSO (Technical Assistance for Civil Society Organisations) Growing Together Civil Society Involvement in the Legislative Process ndash Good and Bad Practices (shq Rritja e peumlrbashkeumlt peumlrfshira e shoqeumlriseuml civile neuml procesin ligjveumlnies ndash praktikat e mira dheuml teuml keumlqija) qershor 2011 fq 13 18
Komisioni Evropian Raporti i Progresit i vitit 2014 peumlr Kosoveumln (2014) fq 12 (httpeceuropaeuenlargementpdfkey_documents201420141008-kosovo-progress-report_enpdf) 19
Ibid fq 12 20
Shihni psh KCSF (Fondacioni Kosovar peumlr Shoqeumlri Civile) ldquoNe dhe atardquo ndash pjeseumlmarrja e qytetareumlve neuml Kosoveuml tetor 2011 fq 9-13 21
Peumlr informata specifike mbi mandatin e Avokatit teuml Popullit teuml Kosoveumls shihni Ligjin peumlr Avokatin e Popullit (nr 03L-195) Neuml dispozicion neuml httpwwwkuvendikosovesorgcommondocsligjet2010-195-albpdf
Pag
e14
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Gjateuml vitit teuml pareuml teuml zbatimit teuml projektit ECMI Kosova ka organizuar njeuml numeumlr takimesh
trajnimesh dhe seancash dialogu neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve qendrore me qeumlllim rritjen e
nivelit teuml bashkeumlpunimit neuml mes tyre krijimin e mekanizmave peumlr teuml peumlrmireumlsuar komunikimin dhe
bashkeumlpunimin neuml mes tyre dhe adresimin e ccedileumlshtjeve teuml reumlndeumlsishme peumlr komunitetet minoritare
ashtu siccedil janeuml propozuar nga peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve
Raundi i dyteuml i aktiviteteve gjateuml vitit teuml dyteuml teuml zbatimit teuml projektit kishte peumlr qeumlllim ofrimin e
mundeumlsive peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve dhe atyre teuml institucionet qendrore peumlr teuml peumlrcjelleuml neuml
vazhdimeumlsi ccedileumlshtjet e ngritura neuml teuml gjitha trajnimet dhe seancat e dialogut teuml mbajtura
paraprakisht
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit serb
Deputeteumlt serbeuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls kaneuml argumentuar se OShC-teuml e komunitetit serbe nuk kaneuml
qeneuml proaktive peumlr teuml bashkeumlpunuar me qeverineuml dhe se aneumltareumlt
e Komisionit peumlr teuml Drejtat dhe Interesat e Komuniteteve asnjeumlhereuml
nuk janeuml monitoruar nga OShC-teuml ndoneumlse ka pasur shumeuml ccedileumlshtje
teuml ngritura nga ana e KDIK-seuml e qeuml ndikojneuml neuml maseuml teuml madhe te
komuniteti serb Neuml keumlteuml aspekt mungon komunikimi dhe
bashkeumlpunimi dhe sipas peumlrfaqeumlsuesve teuml organizatave teuml
shoqeumlriseuml civile deputeteumlve teuml Kuvendit dhe peumlrfaqeumlsuesve serbeuml
qeuml punojneuml neuml institucionet qeveritare lokale e qendrore u mungon
vullneti
Megjithateuml aktivitetet e zhvilluara gjateuml vitit teuml dyteuml kaneuml veumlneuml neuml
pah problemet e ndryshme teuml ngritura gjateuml vitit paraprak me
ccedilrsquorast fokusi eumlshteuml zhvendosur nga OShC-teuml te mungesa e peumlrkushtimit neuml mesin e politikaneumlve teuml
komunitetit serb Asnjeuml nga deputeteumlt serbeuml kaneuml qeneuml veteuml teuml pranisheumlm por kaneuml deumlrguar
peumlrfaqeumlsues teuml tyre Ndoneumlse OShC kaneuml theumlneuml se ata faktikisht janeuml beumlrreuml meuml aktiveuml ato kaneuml
pretenduar se politikaneumlt e komunitetit serbeuml kaneuml qeneuml apatikeuml ndaj ccedilfareumldo dialogu dhe nuk kaneuml
mbrojtur mjaftuesheumlm sigurineuml e komunitetit teuml tyre
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe
egjiptas
OShC-teuml nga komunitetet minoritare romeuml ashkali dhe egjiptas
gjithashtu kaneuml argumentuar se nuk ka pasur bashkeumlpunim neuml mes
teuml qeveriseuml dhe OShC-ve pretendim ky qeuml eumlshteuml kontestuar nga ana e
peumlrfaqeumlsuesve politikeuml qeuml kaneuml qeneuml teuml pranisheumlm neuml disa takime
Peumlr meuml tepeumlr peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve nga komunitetet romeuml
ashkali dhe egjiptas kaneuml theksuar brengeumln e tyre se Strategjia peumlr
Disa peumlrfaqeumlsues teuml
komuniteteve kaneuml pasur
mundeumlsineuml teuml takohen peumlr
hereuml teuml pareuml me
peumlrfaqeumlsues teuml tyre neuml
nivelin qendror peumlr teuml
diskutuar ccedileumlshtjet kyccedile
peumlr komunitetet e tyre
Pag
e15
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Integrimin e Komuniteteve Romeuml Ashkali dhe Egjiptas neuml Kosoveuml nuk po zbatohej nga qeveria peumlr
shkak teuml mungeseumls seuml vullnetit programeve konkrete dhe buxhetit
Edhe neuml raport me keumlto komunitete viti i dyteuml i aktiviteteve eumlhteuml fokusuar neuml ccedileumlshtjen e puneumlsimit
teuml komuniteteve minoritare romeuml ashkali dhe egjiptas neuml zbatimin e Strategjiseuml seuml nivelit qendror Si
OShC-teuml ashtu edhe politikaneumlt kaneuml reumlneuml dakord se duhet teuml jeneuml proaktiveuml neuml promovimin e
puneumlsimit teuml komuniteteve minoritare rom ashkali dhe atij egjiptas peumlrmes krijimit teuml njeuml forumi
apo fokus-grupi neuml meumlnyreuml qeuml politikaneumlt dhe OShC-teuml teuml mund teuml shkeumlmbejneuml rregullisht teuml dheumlna
dhe teuml diskutojneuml mbi ccedileumlshtjet qeuml i prekin ata Neuml fund teuml dy paleumlt kaneuml trajtuar ccedileumlshtjet e ngritura
seuml fundmi teuml migrimit teuml seumlrisheumlm pasi qeuml ka eumlshteuml raportuar shumeuml mbi largimin nga Kosova gjateuml
disa muajve teuml fundit teuml pjeseumltareumlve teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe egjiptas peumlr teuml jetuar neuml
vende teuml tjera Kjo ccedileumlshtje duhet teuml adresohet urgjentisht si nga OShC-teuml ashtu edhe politikaneumlt neuml
teuml dyja nivelet peumlr teuml siguruar qeuml teuml krijohen kushtet qeuml keumlto komunitete teuml qeumlndrojneuml neuml Kosoveuml
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit boshnjak dhe atij goran
Shumeuml nga OShC-teuml boshnjake teuml regjistruara janeuml
politikisht teuml lidhura gjeuml qeuml mund teuml ccedilojeuml neuml fraksione
gjateuml procesit teuml pjeseumlmarrjes seuml OShC-ve pasi qeuml ato
mund teuml shihen si opoziteuml neuml aspektin politik Gjithashtu
ka pasur disa shembuj qeuml ia vlen teuml peumlrmenden teuml
bashkeumlveprimit teuml suksessheumlm neuml mes teuml OShC-ve
boshnjake si neuml ccedileumlshtjen e heqjes seuml pengesave peumlr
fermat e pjeseumltareumlve teuml komunitetit boshnjak qeuml teuml
marrin subvencione nga Ministria e Bujqeumlsiseuml Pylltariseuml
dhe Zhvillimit Rural Megjithateuml neuml teuml njeumljtin takim
pjeseumltareuml teuml komunitetit goran kaneuml deklaruar se nuk ka kurrfareuml bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve
nga komuniteti goran dhe politikaneumlt goraneuml teuml nivelit qendror
Aktivitetet gjateuml vitit teuml dyteuml janeuml ndjekur nga peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve nga teuml gjitha zonat e Kosoveumls
peumlrfshireuml Mitroviceumln dhe Pejeumln si dhe peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit goran dhe atij boshnjak neuml nivelin
qendror dhe ateuml komunal Teuml dy keumlto komunitete kaneuml ngritur shqeteumlsimin e mungeseumls seuml puneumlsimit
teuml pjeseumltareumlve teuml tyre neuml institucionet publike ndeumlrsa boshnjakeumlt kaneuml ngritur shqeteumlsimin se Ligji
peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve nuk po zbatohej neuml Prizren Peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit boshnjak
gjithashtu kaneuml theksuar se mungesa e mundeumlsive ekonomike neumlnkupton se shumeuml prej tyre po
shqyrtojneuml mundeumlsineuml e largimit gjeuml qeuml eumlshteuml shqeteumlsuese peumlr teuml dyja paleumlt neuml keumlteuml lloj dialogu
Peumlrfaqeumlsuesit e komunitetit goran gjithashtu kaneuml theksuar shqeteumlsimet e tyre peumlr mungeseumln e
kontrollit policor nga niveli qendror neuml kufirin me Shqipeumlrineuml neuml zoneumln e Dragashit dhe problemet e
siguriseuml qeuml po krijon kjo
Pag
e16
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit turk
Takimi me OShC-teuml nga komuniteti turk dhe me peumlrfaqeumlsuesit e nivelit qendror nga ky komunitet
ishte pozitiv gjateuml teuml cilit peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve kaneuml deklaruar se kaneuml njeuml nivel teuml mireuml teuml
bashkeumlpunimit me deputeteumlt turq Peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve nuk kaneuml shprehur kurrfareuml kritikash sa
u peumlrket marreumldheumlnieve teuml tyre me institucionet qendrore Megjithateuml ccedileumlshtja e vetme qeuml eumlshteuml
ngritur nga teuml gjitheuml peumlrfaqeumlsuesit e keumltij komuniteti ka qeneuml se ekziston njeuml problem i vazhduesheumlm
me Komuneumln e Prizrenit sa i peumlrket zbatimit teuml Ligjit peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve peumlrkateumlsisht rreth
peumlrdorimit teuml gjuheumls turke
Neuml aktivitetet e organizuara gjateuml vitit teuml dyteuml ka pasur vijim teuml mireuml si nga OShC-teuml ashtu edhe
peumlrfaqeumlsuesit e nivelit qendror Edhe me keumlteuml rast OShC-teuml kaneuml theksuar se kaneuml bashkeumlpunim teuml
mireuml me peumlrfaqeumlsuesit e tyre neuml Kuvend Megjithateuml ata gjithashtu kaneuml shprehur shqeteumlsimin se ka
ende ccedileumlshtje teuml hapura neuml lidhje me zbatimin e Ligjit peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve kur eumlshteuml fjala peumlr
komunitetin turk dhe se vitin e kaluar nuk ka pasur aq peumlrparime lidhur me keumlteuml ccedileumlshtjeje
Rezultatet e keumltyre aktiviteteve
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut teuml moderuara nga ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj teuml
cilat kaneuml mbledhur seuml bashku peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve nga minoritetet dhe peumlrfaqeumlsues teuml
institucioneve qendrore peumlrfshireuml deputeteuml teuml Kuvendit janeuml treguar teuml jeneuml teuml frytshme
Peumlrfaqeumlsues teuml qeveriseuml qendrore dhe deputeteuml teuml Kuvendit kaneuml paraqitur rolin dhe peumlrgjegjeumlsiteuml e
institucioneve qeuml peumlrfaqeumlsojneuml kaneuml ndareuml kontaktet e tyre u kaneuml dheumlneuml atyre mundeumlsi peumlr teuml
ngritur ccedileumlshtje qeuml ishin specifike peumlr komunitetet e tyre dhe kaneuml treguar gatishmeumlri peumlr teuml krijuar
mekanizma teuml cilat do teuml peumlrmireumlsojneuml komunikimin dhe bashkeumlpunimin me peumlrfaqeumlsuesit e OShC-
ve qeuml punojneuml peumlr mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml minoriteteve
Takimi neuml mes teuml KKK-seuml dhe peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve teuml
komuniteteve minoritare kaneuml rezultuar teuml jeneuml teuml
suksesshme Peumlrfaqeumlsuesit e KKK-seuml kaneuml prezantuar rolin
dhe mandatin e KKK-seuml dhe u kaneuml ofruar mundeumlsineuml teuml
gjitha OShC-ve teuml interesuara nga minoritetet qeuml teuml aplikojneuml
peumlr akreditim nga Presidenti i Kosoveumls dhe teuml emeumlrojneuml
peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve teuml tyre neuml pozita teuml aneumltareumlve teuml
KKK-seuml Dhjeteuml (10) OShC janeuml teuml akredituara nga Presidenti i
Kosoveumls Si rezultat i keumlsaj dy (2) nga peseuml (5) aneumltareuml serbeuml teuml KKK-seuml janeuml aneumltareuml teuml Rrjetit teuml
OShC-ve serbe e cila eumlshteuml themeluar nga ECMI Kosova dy (2) peumlrfaqeumlsues teuml goraneumlve si dhe tre
(3) peumlrfaqeumlsues teuml romeumlve ashkalive dhe egjiptasve janeuml emeumlruar neuml pozita teuml aneumltareumlve teuml KKK-seuml
peumlr njeuml mandat prej dy (2) vjeteumlsh
Keumlto rezultate kaneuml treguar se neumlse iniciohen kontakte mes tyre teuml dyja paleumlt janeuml teuml gatsheumlm teuml
angazhohen neuml diskutime dhe teuml fillojneuml teuml formalizojneuml proceset e dialogut Neuml takimet trajnimet
Shtateuml (7) OShC teuml cilat janeuml
aneumltare teuml Rrjetit Goran dhe atij
Serb si dhe tri (3) OShC nga
komunitetet romeuml ashkali dhe
egjiptas janeuml akredituar nga
Zyra e Presidentit teuml Republikeumls
seuml Kosoveumls
Pag
e17
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dhe seancat e dialogut qeuml janeuml mbajtur peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve teuml komunitetit minoritare teuml
institucioneve lokale e qendrore dhe nga deputeteuml teuml Kuvendit eumlshteuml sugjeruar fuqimisht krijimi i njeuml
platforme ose forumi me synim ofrimin e mundeumlsive keumltyre peumlrfaqeumlsuesve qeuml meuml lehteuml teuml
shkeumlmbejneuml informata teuml ngreneuml ccedileumlshtje specifike peumlr komunitetet e tyre dhe teuml punojneuml
bashkeumlrisht neuml mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml minoriteteve
Bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe institucioneve lokale
Angazhimi me qeveriteuml komunale eumlshteuml gjithashtu kyccedil peumlr
rritjen e efektivitetit teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare
Shumeuml prej keumltyre OShC-ve neuml Kosoveuml janeuml organizata jo teuml
meumldha dhe punojneuml brenda zonave teuml kufizuara dhe
prandaj eumlshteuml me reumlndeumlsi qendrore peumlr to qeuml teuml krijojneuml
lidhje teuml forta me zyrtareumlt komunaleuml teuml zonave teuml tyre
Teuml gjitha Komunat obligohen me ligj qeuml teuml krijojneuml Komitetin
peumlr Komunitete ku peumlrfaqeumlsohen teuml gjitha komunitetet dhe
i cili eumlshteuml peumlrgjegjeumls peumlr shqyrtimin e respektimit nga ana e autoriteteve komunale teuml ligjeve neuml fuqi
dhe referimit ndaj teuml drejtave teuml komuniteteve22 Secila Komuneuml gjithashtu duhet teuml keteuml nga njeuml
Zeumlvendeumls-Kryesues teuml Kuvendit Komunal peumlrgjegjeumls peumlr komunitete dhe nga njeuml Neumlnkryetar teuml
Komuneumls peumlrgjegjeumls peumlr komunitete Megjithateuml duket se neuml nivelin komunal peumlrfaqeumlsuesit e OShC-
ve konsultohen edhe neuml baza ad hoc dhe se kjo ndodh meuml rralleuml se neuml nivelin qendror23 Neuml nivelin
lokal ashtu si edhe neuml ateuml qendror duhet teuml mbahen takime publike peumlr teuml informuar qytetareumlt mbi
vendimet e marra dhe peumlr teuml marreuml reagimet e tyre
Bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve teuml nivelit komunal gjithashtu peumlrballet me
veumlshtireumlsi pasi qeuml nuk ka njeuml sistem uniform peumlr bashkeumlpunim gjeuml qeuml bvn qeuml secila Komuneuml teuml krijojeuml
praktikat e veta24 Kjo eumlshteuml diccedilka qeuml duhet teuml adresohet si nga Qeveria e Kosoveumls ashtu edhe
donatoreumlt dhe pjeseumltareuml teuml shoqeumlriseuml civile neuml meumlnyreuml qeuml teuml sigurohet qeuml neuml teuml ardhmen teuml krijohet
njeuml sistem koherent
22
Ligji mbi veteumlqeverisjen lokale neni 51 Neuml dispozicion neuml httpwwwkuvendikosovesorgcommondocsligjet2008_03-L040_alpdf 23
TACSO Beyond Zero Institutional Arrangements for Cooperation with Civil Society (shq Peumlrtej zeros aranzhimet institucionale peumlr bashkeumlpunim me shoqeumlrineuml civile) gusht 2011 fq 19 24
TACSO Cooperation between Local-Self Governments and OSHCs in the Western Balkans and Turkey Progress Report since the Bečidi Conference February 2011 (shq Bashkeumlpunimi neuml mes teuml njeumlsive teuml veteumlqeverisjes lokale dhe OShC-ve neuml Ballkanin Pereumlndimor dhe neuml Turqi raport progresi nga Konferenca e Beccediliqit e shkurtit 2011) (2013) fq 27
Pag
e18
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Aktivitetet peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve komunale
Me qeumlllimin peumlr teuml trajtuar mungeseumln e bashkeumlpunimit dhe komunikimit neuml mes teuml OShC-ve nga
komunitetet minoritare dhe institucionet lokale ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml mbajtur disa
aktivitete peumlr teuml rritur ndeumlrveprimin dhe ndeumlrtuar besimin ndeumlrmjet zyrtareumlve komunaleuml dhe OShC-
ve nga komunitetet minoritare Keumlto peumlrfshijneuml puneumltori peumlr ndeumlrtimin e besimit nxjerrjen e
analizave teuml shkurtra teuml politikave mbi ccedileumlshtjet kyccedile lokale si dhe krijimin e strukturave teuml
formalizuara neumlpeumlr komuna peumlr diskutime me komunitetet minoritetare
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml organizuar gjithsej teteumlmbeumldhjeteuml (18) puneumltori qeuml kaneuml
mbuluar teuml gjitha komunat e Kosoveumls Mesatarisht ka pasur rreth 25 pjeseumlmarreumls peumlr ccedildo trajnim
peumlrfshireuml keumltu peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve dhe zyrtareuml komunaleuml Keumlto puneumltori kaneuml treguar se neuml
shumeuml komuna OShC-teuml nga komunitetet minoritare dhe zyrtareumlt komunaleuml janeuml treguar teuml gatsheumlm
peumlr bashkeumlpunim por strukturat dhe formalitetet e nevojshme peumlr marreumldheumlnie teuml suksesshme nuk
janeuml vendosur neuml meumlnyreuml koherente
Gatishmeumlria peumlr teuml bashkeumlpunuar
Secila komuneuml ka treguar gatishmeumlri peumlr teuml bashkeumlpunuar me peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civile nga
minoritetet por ka pasur shumeuml nivele teuml dallueshme ndeumlrmjet komunave neumlpeumlr Kosoveuml Peumlr
shembull neuml takimin neuml Graccedilaniceuml eumlshteuml ardhur neuml peumlrfundim se niveli i bashkeumlpunimit eumlshteuml rritur
vazhdimisht qeuml nga viti 2012 pasi qeuml peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civile dhe zyrtareumlt komunaleuml kaneuml
punuar seuml bashku peumlr teuml organizuar aktivitetet kulturore dhe argeumltuese gjateuml vereumls Organizimi i
aktiviteteve teuml tilla gjithashtu i ka dheumlneuml Komuneumls dhe OShC-ve qasje meuml teuml hapur dhe teuml
drejtpeumlrdrejteuml ndaj njeumlri-tjetrit gjeuml qeuml ka rritur besimin e tyre dhe fusheumlveprimin peumlr bashkeumlpunim
Neuml puneumltorineuml neuml Ranillug kaneuml marreuml pjeseuml shumeuml pak zyrtareuml komunaleuml kurse neuml Kameniceuml dhe
Novobeumlrdeuml kaneuml marreuml pjeseuml veteumlm peseuml (5) zyrtareuml nga teuml dyja Komunat neuml njeuml puneumltori ku kaneuml
marreuml pjeseuml mbi njeumlzet (20) persona Pjeseumlmarreumlsit neuml keumlteuml puneumltori kaneuml pranuar se nuk ka dialog
teuml mireuml neuml mes teuml OShC-ve dhe Komunave gjeuml qeuml i eumlshteuml atribuuar mundeumlsiseuml qeuml OShC-teuml kryesisht i
shohin Komunat neuml aspektin e mbeumlshtetjes financiare pra si donatoreuml e jo si partnereuml teuml cileumlt
punojneuml drejt arritjes seuml teuml njeumljtave objektiva Pjeseumlmarreumlsit kaneuml deklaruar se shpresojneuml se peumlrmes
puneumltorive teuml organizuara nga ECMI Kosova kjo ccedileumlshtje do teuml mund teuml fillojeuml teuml trajtohet dhe se ata
do teuml mund teuml fillojneuml teuml diskutojneuml peumlr njeuml lloj marreumldheumlnieje me fokus neuml nevojeumln e bashkeumlpunimit
neuml teuml gjitha fushat
Kuptimi i proceseve
Gjateuml keumltij procesi gjithashtu janeuml veumlneuml re nivele teuml dallueshme teuml teuml kuptuarit teuml ndeumlrveprimit neuml
mes teuml qeverive komunale dhe OShC-ve nga minoritetet me ccedilrsquorast Graccedilanica dhe Prizreni kaneuml
treguar nivelin meuml teuml larteuml Neuml dy keumlto komuna eumlshteuml ardhur neuml peumlrfundim se krahasuar me rajonet
Pag
e19
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e tjera ato kaneuml nivel arsyesheumlm teuml larteuml teuml bashkeumlpunimit neuml mes teuml komunave dhe OShC-ve nga
minoritetet ndoneumlse ka vend peumlr rritje teuml bashkeumlpunimit Peumlr teuml trajtuar keumlteuml ECMI Kosova seuml
bashku me partnereumlt e saj CSD dhe RrOGRAEK neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml peumlrkrahur zhvillimin
dhe zbatimin e planeve teuml avokimit peumlr OShC-teuml lokale nga komunitetet minoritare jashteuml qendrave
kryesore teuml shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml Ajo cfareuml ka veumlneuml neuml dukje edhe ECMI Kosova gjateuml keumltyre
aktiviteteve eumlshteuml niveli i dalluesheumlm i peumlrfshirjes nga njeuml komuneuml neuml tjetreumln dhe ndeumlrmjet grupeve
teuml ndryshme teuml komuniteteve minoritare Peumlr shembull gjateuml puneumltorive me komunitetin boshnjak
dhe ateuml goran neuml Prizren eumlshteuml theksuar se OShC-teuml neuml keumlteuml rajon mendojneuml se nuk shihen si
bashkeumlpuneumltoreuml neuml ndeumlrtimin e shoqeumlriseuml por neuml aspektin e lidhjeve politike qeuml mund teuml shihen si
konkurrenceuml
Peumlr teuml trajtuar keumlteuml mungeseuml teuml teuml kuptuarit teuml proceseve ECMI Kosova ka hartuar publikuar dhe
shpeumlrndareuml njeuml libeumlrth teuml titulluar Pjeseumlmarrja e shoqeumlriseuml civile neuml proceset e vendimmarrjes25 Ky
libeumlrth i ofron shoqeumlriseuml civile si njeuml e teumlreuml njeuml referenceuml teuml definitive teuml teuml drejtave qeuml kaneuml OShC-teuml
neuml bazeuml teuml ligjit dhe se si duhet teuml eceuml ndeumlrveprimi i tyre me qeverineuml neuml nivelin qendror dhe ateuml
lokal
Rezultatet e keumltyre aktiviteteve
Keumlto aktivitete janeuml treguar teuml suksesshme neuml aspektin e fillimit teuml ofrimit institucioneve lokale dhe
OShC-ve teuml njeuml struktureuml formale peumlr teuml rritur dialogun mes tyre Neuml meumlnyreuml dometheumlneumlse neuml teuml
gjitha komunat institucionet lokale dhe OShC-teuml janeuml treguar shumeuml teuml gatsheumlm peumlr teuml
bashkeumlpunuar dhe peumlr teuml formalizuar strukturat peumlr dialog Eumlshteuml gjithashtu premtuese se neuml keumlto
diskutime eumlshteuml adresuar ccedileumlshtja se OShC-teuml shihen si konkurrente ndaj institucioneve neuml vend qeuml
teuml shihen si institucione me teuml cileumlt duhet bashkeumlpunuar
25
Neuml dispozicion neuml httpwwwecmikosovoorgwp-contentPublicationsHand_book_and_manuals2013-04_ECMI_Kosovo_Guidebook_-_Civil_Society_Participation_in_Decision-Making_Processesalbpdf
Pag
e20
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
IV TRAJNIMET PEumlR NGRITJEN E KAPACITETEVE DHE AVOKIM PEumlR OSHC-TEuml
NGA KOMUNITETET MINORITARE
Peumlrmes hulumtimeve teuml gjera me OShC neuml teumlreuml Kosoveumln ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml
identifikuara se OShC-teuml neuml veccedilanti ato qeuml punojneuml peumlr komunitetet minoritare peumlrballen me
kapacitete teuml dobeumlta pra nuk mund teuml avokojneuml peumlr ccedileumlshtjet e tyre ose teuml marrin pjeseuml neuml meumlnyreuml
efektive neuml jeteumln publike Ndeumlr ccedileumlshtjet e tjera atyre shpesh u mungon teuml kuptuarit e ploteuml teuml
funksionimit teuml institucioneve teuml qeveriseuml dhe proceseve peumlrkateumlse e mekanizmave teuml
pjeseumlmarrjes26 Atyre gjithashtu shpesh u mungojneuml shkathteumlsiteuml e duhura neuml fusha teuml ndryshme si
avokimi lobimi dhe hulumtimet shkrimi e analiza ligjore27
Neumlpeumlrmjet njeuml qasje teuml ngritjes seuml kapaciteteve dhe mbeumlshtetjes seuml vazhdueshme dhe me objektiv teuml
qarteuml neuml keumlteuml aspekt ECMI Kosova dhe organizatat e saj partnere kaneuml synuar teuml ndeumlrtojneuml dhe
peumlrmireumlsojneuml afteumlsiteuml dhe kapacitetet e OShC-ve peumlr trsquou peumlrfshireuml neuml meumlnyreuml efektive neuml proceset e
politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes neuml nivelin lokal dhe ateuml qendror duke u bazuar neuml dhe zhvilluar
meuml tej efektivitetin e seancave teuml dialogut teuml diskutuara neuml kapitullin paraprak
Qeumlllimi i ECMI Kosoveumls dhe organizatave teuml saj partnere ishte forcimi i OShC-ve neuml meumlnyreuml teuml
teumlreumlsishme dhe trajtimi i kapaciteteve teuml OShC-ve peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml politikeuml-
beumlrje dhe vendimmarrje peumlr teuml siguruar qeuml ato teuml zhvillohen neuml meumlnyreuml teuml qeumlndrueshme ashtu qeuml
neuml teuml ardhmen teuml mund teuml veprojneuml neuml meumlnyreuml teuml pavarur dhe ateuml peumlrmes trajnimeve dhe
mbeumlshtetjes seuml vazhdueshme Si rrezultat i keumlsaj ECMI Kosova neuml kuadeumlr teuml dy projekteve lsquoFuqizimi i
shoqeumlriseuml civile peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml proceset e politikave dhe teuml vendimmarrjes
peumlrmes dialogut me institucionet qeveritarersquo i financuar nga BE-ja dhe i menaxhuar nga Zyra e
Bashkimit Europian neuml Kosoveuml dhe projektit lsquoPeumlrkrahja e qeverisjes efektive peumlr komunitetet
minoritare neuml Kosoveumlrsquo financuar nga Departamenti Federal Zviceran i Puneumlve teuml Jashtme (DFPJ) ka dizajnuar
njeuml program peumlrkraheumls gjitheumlpeumlrfshireumls peumlr organizata teuml shoqeumlriseuml civile (OSHC)
26
TACSO Beyond Zero Institutional Arrangements for Cooperation with Civil Society Society (shq Peumlrtej zeros
aranzhimet institucionale peumlr bashkeumlpunim me shoqeumlrineuml civile) gusht 2011 fq 21 KCSF ldquoNe dhe atardquo ndash pjeseumlmarrja e qytetareumlve neuml Kosoveuml tetor 2011 fq 28 27
TACSO Growing Together Civil Society Involvement in the Legislative Process ndash Good and Bad Practices Practices (shq Rritja e peumlrbashkeumlt peumlrfshira e shoqeumlriseuml civile neuml procesin ligjveumlnies ndash praktikat e mira dheuml teuml keumlqija) qershor 2011 qershor 2011 fq 21
Pag
e21
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Gjateuml njeuml periudhe 15-vjeccedilare (nga qershori 2013 deri neuml tetor 2014) OSHC-teuml dhe koalicionet e
OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml peumlrfituar nga njeuml program peumlrkraheumls gjitheumlpeumlrfshireumls i cili ka
kombinuar teorineuml dhe praktikeumln me fokus neuml keumlteuml teuml fundit
Ngritja e kapaciteteve
Pjeseumlmarreumlsve u janeuml ofruar trajnime teuml strukturuara
teuml orientuar praktikisht peumlr teuml ngritur kapacitetet dhe
ateumlsiteuml e tyre praktike peumlr teuml avokuar neuml meumlnyreuml
efektive peumlr interesat dhe teuml drejtat e tyre dhe jane
pajisur me certifikata pas peumlrfundimit me sukses teuml
programit
Trajnimi mbi shkathteumlsiteuml avokim dhe teuml drejtat
e minoriteteve nga qershori 2013 deri neuml tetor
2014 pjeseumlmarreumlsit kaneuml marreuml pjeseuml neuml njeuml
trajnim gjitheumlpeumlrfshireumls interaktiv dhe teuml peumlrshtatur sipas nevojave teuml tyre teuml peumlrbeumlreuml nga
peumlrafeumlrsisht 15 seanca
Viziteuml studimore neuml rajon neuml vitin 2014 pjeseumlmarreumlsit gjithashtu kaneuml marreuml pjeseuml njeuml viziteuml
studimore neuml FYROM neuml meumlnyreuml qeuml teuml promovojneuml bashkeumlpunimin rajonal teuml krijojneuml lidhje teuml
dobishme dhe teuml sigurojneuml njeuml shkeumlmbim konstruktiv teuml praktikave teuml mira dhe ekspertizeumls
teknike (know-how) neuml rajon
Zbatimi i aktiviteteve teuml avokimit
Paralelisht me programin e trajnimit OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml
zhvilluar dhe zbatuar Plane specifike Avokimi peumlr adresimin e ccedileumlshtjeve me interes peumlr ta me
mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj
Zhvillim i Planeve peumlr Avokim nga teuml gjitha OSHC-teuml konkurruese u eumlshteuml keumlrkuar qeuml teuml
prezantojneuml Propozimet peumlr Avokim me ide paraprake fillestare mbi aktivitetet e avokimit qeuml do
teuml ndeumlrmarrin peumlr teuml adresuar problemet apo ccedileumlshtje konkrete OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-
ve teuml peumlrzgjedhur janeuml peumlrkrahur neuml zhvillimin Planeve njeumlvjeccedilare teuml Avokimit teuml holleumlsisheumlm
dhe me objektiva teuml qarteuml duke zhvilluar meuml tej propozimet e tyre teuml paraqitura Keumlto Plane
Avokimi kaneuml peumlrfshireuml objektiva dhe aktivitete qeuml janeuml kryer me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls
dhe partnereumlve teuml projektit
Neumln-grante peumlr avokim OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml marreuml edhe
mbeumlshtetje financiar peumlr zbatimin e aktiviteteve teuml parapara neuml Planet e tyre peumlr Avokim (meuml seuml
shumti deri neuml 2000 Euro peumlr njeuml Plan Avokimi)
Mbeumlshtetje e vazhdueshme Peumlrveccedil keumlsaj OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur
kaneuml marreuml mbeumlshtetje teuml vazhdueshme peumlrfshireuml mbeumlshtetje teknike dhe ligjore ndihmeuml neuml
organizimin e aktiviteteve mediale (incizimi i nje video promoviese njeuml minuteumlsheuml peumlr secileumln
Pag
e22
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve ) lehteumlsim teuml dialogut me institucionet relevante qeveritare
dhe ndihmeuml me hulumtime dhe redaktimin e materialeve (psh fleteumlpalosjeve)
Keumlto aktivitete kaneuml synuar forcimin e kapaciteteve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare peumlr teuml
bashkeumlvepruar me qeverineuml dhe ushtruar ndikim mbi teuml si neuml nivelin komunal ashtu edhe ateuml
qendror peumlr teuml siguruar qeuml interesat e tyre teuml merren parasysh gjateuml proceseve teuml qeverisjes
Ngritja e kapaciteteve peumlr OShC-teuml nga komunitetet minoritare
Peumlr teuml adresuar ccedileumlshtjet e veumlna neuml pah meuml sipeumlr ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml dizajnuar njeuml
Program teuml Shkathteumlsive teuml Avokimit dhe teuml Drejta teuml Komuniteteve peumlr Organizatat e Shoqeumlriseuml
Civile neuml Kosoveuml i cili konsistonte neuml organizimin e peseumlmbeumldhjeteuml (15) seancave teuml trajnimit gjateuml
vitit 2013 dhe 2014 mbi ccedileumlshtjet e meumlposhtme
Pjeseumlmarrja e OShC-ve neuml Kosoveuml
Teuml drejtat e minoriteteve veumlshtrim i peumlrgjithsheumlm dhe konceptet kryesore
Legjislacioni dhe institucionet vendore neuml Kosoveuml neuml lidhje me OShC-teuml
Peumlrmbledhje e mekanizmave teuml kompensimit ndaj shkeljes seuml teuml drejtave mekanizmat e
drejtpeumlrdrejteuml (e drejta peumlr peticion e drejta peumlr iniciativa qytetare e drejta e referendumit
dhe e ankesave teuml qytetareumlve) + mekanizmat e teumlrthorteuml + mekanizmat e bazuar neuml ccedileumlshtje
(ZKGj MASHT-it dhe Komisioni teuml Pavarur Keumlshilli i Pavarur Mbikeumlqyreumls i Sheumlrbimit Civil teuml
Kosoveumls KPM)
Avokimi
Mediat dhe rrjetet sociale (si teuml plasohet mesazhi)
Zhvillimi i projekteve
Shkathteumlsiteuml e teuml shkruarit dhe prezantimit + rrjeteumlzimi
Mjete praktike peumlr mbajtjen e teuml dheumlnave dhe doreumlzimin e ankesave
Adresimi institucioneve dhe teuml kuptuarit e puneumls seuml tyre (KKK-seuml KDIK-seuml ZCcedilK-seuml)
Keumlto trajnime janeuml organizuar neuml bashkeumlpunim
me projektin ldquoMbeumlshtetje qeverisjes efektive peumlr
komunitetet minoritare neuml Kosoveumlrdquo teuml financuar
nga Departamenti Federal Zviceran i Puneumlve teuml
Jashtme (DFPJ) Trajnimet kaneuml sjelleuml seuml bashku
aneumltareuml teuml OShC-ve nga komunitetet e ndryshme
minoritare neuml teumlreuml Kosoveumln duke u dheumlneuml atyre
mundeumlsineuml peumlr teuml ndareuml peumlrvojat e tyre dhe
diskutuar sfidat me teuml cilat peumlrballen neuml
komunikimin me institucionet peumlrkateumlse lokale e
qendrore peumlr teuml ngritur ccedileumlshtjet qeuml lidhen me
komunitetet minoritare dhe janeuml mbajtur nga eksperteuml teuml nivelit teuml larteuml teuml ccedileumlshtjeve teuml zgjedhura
nga Kosova dhe rajoni OShC-teuml dhe koalicionet e OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur kaneuml qeneuml grupet
Pag
e23
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
kryesore teuml synuara megjithateuml OShC-teuml e peumlrfshira neuml Bazeumln e teuml dheumlnave teuml OShC-ve gjithashtu
janeuml ftuar qeuml teuml marrin pjeseuml neuml trajnime
Pjeseumlmarreumlsit i kaneuml vlereumlsuar teuml gjitha keumlto trajnime si
shumeuml teuml dobishme dhe kaneuml vneuml neuml dukje se ato ishin
mundeumlsi e madhe qeuml teuml nxirrnin neuml pah ccedileumlshtjet kryesore
dhe problemet qeuml lidhen me komunitetet e tyre dhe u kaneuml
ndihmuar teuml identifikojneuml kanale peumlr teuml trajtuar keumlto
ccedileumlshtje Neuml keumlto takime janeuml adresuar njeuml varg ccedileumlshtjesh teuml
shumeumlllojshme si mundeumlsiteuml socio-ekonomike peumlr
komunitetet minoritare peumlrdorimi i gjuheumlve segregacioni
neuml arsim veccedilaneumlrisht neuml Shkolleumln lsquoMustafa Bakijarsquo neuml
Gjakoveuml liria e leumlvizjes veccedilaneumlrisht neuml lidhje me Lagjen e
Boshnjakeumlve dhe Mitroviceumln e Veriut teuml drejtat e grave dhe
barazia gjinore marreumldheumlniet me qeverineuml dhe strategjiteuml
peumlr pjeseumlmarrjen meuml teuml gjereuml teuml shoqeumlriseuml civile Si pjeseuml e
programit teuml peumlrkrahjes OShC-teuml dhe koalicionet e OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur kaneuml incizuar dhe
transmetuar video promovuese me qeumlllim promovimin e organizatave teuml tyre mandatit teuml tyre dhe
puneumln qeuml ato beumljneuml peumlr teuml mbrojtur dhe promovuar teuml drejtat e komuniteteve Video promovuese teuml
organizatave BRIGA PIRAMIDA CDKD-SP ICEC CZRC-OPA dhe OSG janeuml postuar neuml kanalin e ECMI
Kosoveumls dhe neuml ueb-faqen e saj dhe faqen e saj neuml Facebook si dhe neuml ueb-faqen e CSD-seuml dhe
RrOGRAEK-ut
Viziteuml studimore peumlr OShC teuml peumlrzgjedhura nga komunitetet
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj gjithashtu kaneuml
organizuar njeuml viziteuml studimore neuml ish-Republikeumln
Jugosllave teuml Maqedoniseuml (IRJM) peumlr peumlrfaqeumlsues
teuml zgjedhur teuml OShC-ve nga minoritetet Kjo viziteuml
eumlshteuml zhvilluar neuml tremujorin e fundit teuml projektit
dhe ishte e hapur peumlr teuml gjitha OShC-teuml e
regjistruara neuml bazeumln e teuml dheumlnave
Peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova u eumlshteuml dheumlneuml
mundeumlsia peumlr dialog me homologeumlt e tyre nga
IRJM neuml ccedileumlshtje teuml tilla si arsimimi i komuniteteve
minoritare zbatimi i legjislacionit peumlr gjuheumlt dhe
puneumlsimi neuml institucionet publike dhe neuml ndeumlrmarrjet publike Peumlr meuml tepeumlr ECMI Kosova dhe
partnereumlt e saj u kaneuml mundeumlsuar peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova qeuml teuml zhvillojneuml takime me Komisionin
e Kuvendit peumlr Marreumldheumlnie Ndeumlretnike dhe Sekretariatin Shteteumlror peumlr Zbatimin e Marreumlveshjes
Kornizeuml teuml Ohrit Me keumlteuml atyre iu dhaneuml meuml tepeumlr njohuri mbi meumlnyreumln se si IRJM mbron teuml drejtat e
Njeuml tregim u suksessheumlm qeuml ia
vlen teuml peumlrmendet eumlshteuml ai peumlrmes
Programit teuml Trajnimit peumlr Avokim
ku OShC-teuml nga komuniteti
boshnjak kaneuml mundur teuml
avokojneuml me sukses neuml Prizren
duke arritur qeuml neuml Komisionin
Komunal peumlr Komunitete teuml
peumlrfaqeumlsohen teuml gjitha
komunitetet ashtu siccedil keumlrkohet
me ligj por nuk kishte ndodhur meuml
hereumlt
Pag
e24
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
minoriteteve dhe ccedilfareuml meumlsimesh mund teuml nxjerreuml Kosova nga
ajo Ata u kaneuml beumlreuml pyetje si psh rreth asaj neumlse puna me
minoritetet neuml IRJM fokusohet veteumlm neuml minoritetin shqiptar
apo neumlse punohet edhe me komunitete teuml tjera
Zhvillimi dhe zbatimi i fushatave teuml avokimit
Njeuml nga ccedileumlshtjet qendrore qeuml mund teuml shihet nga mungesa neuml strukturat e shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml
eumlshteuml se OShC-teuml nga komunitetit minoritare nuk janeuml efektive kur eumlshteuml fjala peumlr evokim peumlr
ndryshime Neuml kuadeumlr teuml projektit ishte publikuar njeuml shpallje e hapur peumlr aplikime me ccedilrsquorast janeuml
shpeumlrndareuml rreth 500 fleteumlpalosje neuml shqip serbisht dhe anglisht teuml titulluara ldquoSi teuml aplikonirdquo Pas
keumlsaj ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj formuan njeuml Bord teuml pavarur Peumlrzgjedheumls peumlr teuml shqyrtuar teuml
gjitheuml aplikacionet nga OShC-teuml e komuniteteve minoritare bazuar neuml kriteret e peumlrcaktuara
Propozimet e doreumlzuara janeuml vlereumlsuar neuml bazeuml teuml cileumlsiseuml seuml ideve dhe peumlrfshirjes me bazeumln fokusit
teuml qarteuml dhe njeuml metode teuml qarteuml teuml peumlrfaqeumlsimit teuml komuniteteve minoritare Bordi Peumlrzgjedheumls neuml
meumlnyreuml specifike peumlrzgjodhi OShC me bazeuml neuml komunitet teuml cilat nuk kaneuml seliteuml neuml qytete e as kaneuml
lidhje teuml ngushta me donatoreuml Si pjeseuml e keumlsaj u peumlrzgjodheumln gjashteuml (6) OShC nga teuml cilat kateumlr (4)
ishin OShC neuml vete ndeumlrsa dy (2) ishin koalicionet teuml peumlrbeumlra nga dy (2) OShC secili teuml cileumlt kishin
vendosur teuml avokonin seuml bashku peumlr njeuml ccedileumlshtje Ccedileumlshtjet e zgjedhura nga ana e OShC-ve dhe
koalicioneve teuml OShC-ve teuml cileumlt ishin peumlrzgjedhur janeuml prezantuar neuml gjashteuml (6) Fushata teuml Avokimit
Pas peumlrzgjedhjes se kateumlr (4) OShC-ve dhe dy (2) koalicioneve teuml OShC-ve dhe zhvillimit teuml Fushatave
teuml Avokimit ECMI Kosova CSD dhe RROGRAEK gjateuml vitit 2013 dhe 2014 kaneuml zhvilluar njeuml Program
Trajnimit dhe Avokimi teuml peumlrshtatur me objektiv teuml qarteuml dhe teuml bazuar neuml rezultate i cili
konsistonte neuml peseumlmbeumldhjeteuml seanca (15) trajnimi ku kaneuml marreuml pjeseuml si trajnues peumlrfaqeumlsues teuml
shoqeumlriseuml civile nga vendet e tjera teuml rajonit teuml Ballkanit Si pjeseuml e programit teuml ECMI Kosoveumls
OShC-ve dhe koalicioneve teuml OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur u eumlshteuml ofruar mbeumlshtetje teknike dhe
ligjore peumlr zbatimin e fushatave teuml advokimit ndihmeuml neuml organizimin e aktiviteteve mediale (6
videove promovuese peumlr OShC-teuml dhe koalicionet e peumlrzgjedhur) lehteumlsimin e dialogut me
institucionet relevante qeveritare dhe ndihmeuml neuml hulumtime dhe redaktimin e materialeve si dhe
nga njeuml neumln-grant me vlereuml prej euro2000 peumlr secileumln OShC dhe koalicion teuml peumlrzgjedhur peumlr zbatimin e
Fushatave teuml Avokimit
OShC-teuml nga Kosova kaneuml
shkeumlmbyer kontaktet dhe
kaneuml bashkeumlvepruar
fuqisheumlm me
institucionet e IRJM-seuml
me potencial peumlr
bashkeumlpunim neuml teuml
ardhmen
Pag
e25
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
BRIGA
Peumlrfaqeumlson komunitetin serb neuml Gorazhdec neuml rajonin e Pejeumls
Aktivitetet
Trajnime teuml peumlrgjithshme peumlr evokim veccedilaneumlrisht peumlr gra
Rritja e pjeseumlmarrjes seuml grave neuml proceset vendimmarreumlse neuml nivelin komunal
Mungesa e publikimit teuml vendeve teuml lira teuml puneumls neuml gjuheumln serbe
PIRAMIDA
Peumlrfaqeumlson komunitetin egjiptas neuml rajonin
e Pejeumls dhe ateuml teuml Istogut
Aktivitetet
Trajtimi i braktisjes seuml shkolleumls nga
nxeumlneumlsit egjiptas neuml shkolleumln fillore dhe
teuml mesme
Rritja e edukimit mbi ccedileumlshtjet e
sheumlndetit
Ngritja e veteumldijes rreth puneumlsimit
duke synuar veccedilaneumlrisht grateuml
Qendra peumlr Integrimin e Komuniteteve Minoritare (ICECQEKM)
Peumlrfaqeumlson komunitetin boshnjak serb turk dhe ateuml rom neuml rajonin e Prizrenit
Aktivitetet
Komisioni Komunal peumlr Komunitete
duhet teuml peumlrfshijeuml komunitetin ashkali
egjiptas dhe ateuml goran
Peumlrdorimi publik nga ana e Komuneumls i
teuml gjitha gjuheumlve zyrtare
Beumlrja e boshnjakishtes gjuheuml zyrtare neuml
nivel komunal
Omladinski Savez Gore ndash OSG (shq
Keumlshilli Rinor i Goreumls ndash KRG)
Peumlrfaqeumlson komunitetin minoritar goran neuml
rajonin e Goreumls
Aktivitetet
Peumlrfaqeumlsimi i barabarteuml i teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim
Shtypja e materialeve edukative
relevante peumlr keumlteuml ccedileumlshtje
Koalicioni CDKD dhe Slobodna Produkcija (shq Produksioni i Lireuml)
Dy OShC teuml cilat peumlrfaqeumlsojneuml serbeumlt romeumlt boshnjakeumlt dhe malaziasit dhe teuml cilat punojneuml neuml rajonin e Gjilanit teuml Kameniceumls dhe ateuml teuml Novobeumlrdeumls
Aktivitetet
Zbatimi i Ligjit peumlr Qasje neuml Dokumente Publike
Shfryteumlzimi proporcional i objekteve sportive dhe kulturore
Ndarja proporcionale e buxhetit
Koalicioni CZRZ dhe OPA
Dy OShC nga komuniteti serb teuml cilat punojneuml neuml pjeseumln jugore teuml Kosoveumls kryesisht neuml Partesh dhe Kllokot
Aktivitetet
Avokim neuml Ministrineuml e Bujqeumlsiseuml Ministrineuml e Riniseuml dhe Sportit dhe neuml Ministrineuml e Mjedisit peumlr mbeumlshtetje neuml Partesh
Ulja e papuneumlsiseuml neuml keumlto rajone
Pag
e26
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rezultatet nga planet e avokimit
OShC-teuml e angazhuara me keumlto Planeve teuml Avokimit kaneuml arritur njeuml numeumlr suksesesh teuml dukshme si
rezultat i aktiviteteve teuml ndeumlrmarra neuml kuadeumlr teuml keumltyre propozimeve
ICECQEKM Ka evokuar me sukses te Komuna e Prizrenit peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha komunitetet teuml
peumlrfaqeumlsohen neuml Komisionin Komunal peumlr Komunitete peumlrfshireuml komunitetin goran ateuml rom ashkali
dhe egjiptas Ata gjithashtu i kaneuml beumlreuml presion Komuneumls peumlr teuml drejteumln e barabarteuml peumlr trsquou arsimuar
neuml gjuheumln boshnjake peumlrfshireuml edhe organizimin e tryezave teuml rrumbullakeumlta rreth keumlsaj ccedileumlshtjeje
gjeuml qeuml kishte sukses deri diku ndoneumlse ka ende shumeuml progres peumlr trsquou beumlreuml neuml meumlnyreuml qeuml komuna
trsquou peumlrmbahet obligimeve teuml saj ligjore E fundit ata kaneuml mbajtur disa tryeza teuml rrumbullakeumlta peumlr
ccedileumlshtjen e respektimit teuml kuoteumls prej 10 teuml puneumlsimit teuml komuniteteve neuml institucionet publike
Komuna eumlshteuml treguar e hapur neuml keumlto takime dhe ICECQEKM do teuml vazhdojeuml teuml avokojeuml peumlr keumlto
ccedileumlshtje peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml kaneuml krijuar neuml keumlto institucione
OSGKRG Pjesa meuml e madhe e puneumls seuml
OSGKRG ishte pjeseuml e Rrjetit teuml Goraneumlve teuml
themeluar si pjeseuml e keumltij projekti Ata kaneuml
organizuar disa tryeza teuml rrumbullakeumlta mbi
ccedileumlshtjet e peumlrfaqeumlsimit teuml barabarteuml teuml teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim publik dhe kaneuml
krijuar lidhje teuml mira me Komuneumln gjeuml qeuml do teuml
shfryteumlzohet peumlr teuml zhvilluar avokim gjateuml muajve
teuml ardhsheumlm
PIRAMIDA Neuml Pejeuml PIRAMIDA eumlshteuml treguar e suksesshme neuml puneumln e saj me Komuneumln neuml trajtimin
e ccedileumlshtjes seuml braktisjes seuml shkolleumls nga pjeseumltareumlt e komuniteteve minoritare Ata kaneuml punuar me
zyrtareumlt komunaleuml peumlr teuml avokuar peumlr
identifikimin e feumlmijeumlve jashteuml shkollave dhe
trajtimin e ccedileumlshtjeve teuml ri-integrimit Megjithateuml
marreuml parasysh trendin e fundit teuml emigrimit teuml
pjeseumltareumlve teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe
egjiptas ata po peumlrballen prapeuml me ccedileumlshtje teuml
integrimit teuml cilat duhet teuml adresohen nga
Komuna28 PIRAMIDA gjithashtu ka qeneuml e
suksesshme neuml qeumlllimin e saj peumlr teuml rritur
arsimimin e grave qeuml u peumlrkasin komuniteteve
minoritare veccedilaneumlrisht neuml lidhje me ccedileumlshtjet e sheumlndetit pasi qeuml kaneuml organizuar disa tryeza teuml
rrumbullakeumlta dhe trajnime mbi keumlteuml ccedileumlshtje si dhe ka filluar teuml bashkeumlpunojeuml me komunitetin lokal
28
Peumlr me tepeumlr informata mbi keumlteuml temeuml ju lutemi shihni Buletinin Informues teuml ECMI Kosoveumls rreth keumlsaj teme me titullin Sfidat neuml procesin e integrimit neuml Kosoveuml migrimi neuml rritje e romeumlve ashkalive dhe egjiptasve Neuml dispozicion neuml httpwwwecmikosovoorgp=5847
Pag
e27
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
neuml keumlto zona rreth keumltyre ccedileumlshtjeve dhe trsquou japeuml atyre meuml shumeuml informata mbi ccedileumlshtje teuml tilla si
sheumlndeti riprodhues dhe ccedileumlshtjet e sheumlndetit teuml feumlmijeumlve
Koalicioni CRDZ-OPA Ky koalicion eumlshteuml treguar i suksessheumlm neuml vendosjen e kontakteve brenda
Ministrive relevante peumlr trsquou marreuml me avokim Megjithateuml ndoneumlse nuk eumlshteuml marreuml ndonjeuml vendim
peumlrfundimtar nga keumlto ministri ata janeuml angazhuar me keumlteuml ccedileumlshtje dhe janeuml neuml procesin e
formulimit teuml planeve peumlr teuml trajtuar problemet e ngritura nga CRDZ-OPA Ata gjithashtu kaneuml arritur
teuml vendosin kontakte teuml mira me peumlrfaqeumlsuesit e Komuneumls seuml Parteshit peumlrgjegjeumls peumlr bujqeumlsi rini e
mjedis Seuml bashku me Komuneumln ata kaneuml ndeumlrmarreuml aktivitete neuml Partesh Budrigeuml e Poshtme dhe
Pasjan me fokus neuml ccedileumlshtjet e riniseuml dhe kultureumls Seuml fundmi kaneuml filluar organizimin e njeuml unioni
fermereumlsh i cili do teuml peumlrfaqeumlsojeuml njeuml pjeseuml teuml madhe teuml fermereumlve teuml Parteshit
BRIGA Gjateuml zbatimit teuml Planit teuml Avokimit kjo
OShC ka mbajtur njeuml seumlreuml trajnimesh peumlr grateuml
nga komuniteti serb mbi metodat meuml teuml mira
peumlr puneumlsim peumlrfshireuml shqyrtimin e
aplikacioneve dhe procedurat pasuese Peumlr meuml
tepeumlr ata janeuml takuar me autoritetet
peumlrkateumlse peumlr teuml shprehur shqeteumlsimin e tyre
se shpalljet zakonisht nuk dalin neuml serbisht
dhe institucionet peumlrgjegjeumlse peumlr keumlteuml kaneuml
reumlneuml dakord qeuml teuml adresojneuml keumlteuml ccedileumlshtje dhe
teuml beumljneuml meuml teuml mireumln peumlr teuml siguruar qeuml neuml teuml ardhmen shpalljet peumlr vende teuml lira teuml puneumls teuml
shpeumlrndahen peumlrmes kanaleve neuml gjuheumln serbe
Koalicioni CDKD-SP Ky koalicion ka mbajtur takime teuml shumta me autoritetet peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi
qendrore neuml kuadeumlr teuml planeve teuml tyre teuml avokimit por vonesa neuml krijimin e njeuml qeverie komunale neuml
Kameniceuml ka penguar qeuml keumlto takime teuml jeneuml
efektive Megjithateuml ka pasur ndeumlrveprim teuml
mireuml neuml ccedileumlshtjen e qasjes seuml barabarteuml neuml
objektet sportive dhe kjo eumlshteuml ccedileumlshtje qeuml do teuml
peumlrcillet edhe meuml tej Lidhur me ccedileumlshtjen e
qasjes neuml dokumente publike ky koalicion
gjithashtu ka zhvilluar disa takime dhe ka
avokuar rregullisht peumlr qasje teuml barabarteuml dhe
teuml lehteuml dhe kjo ka beumlreuml qeuml Komuna teuml beumljeuml ca
leumlvizje dhe suksese nga ana e Komuneumls e cila
eumlshteuml beumlreuml meuml e hapur neuml ofrimin e sheumlrbimeve
teuml peumlrkthimit dhe qasjes seuml hapur neuml teuml gjitha dokumentet Ata gjithashtu kaneuml monitoruar
shpeumlrndarjen e investimeve kapitale neuml komuneuml por nuk kaneuml mundur teuml marrin peumlrgjigje definitive
rreth asaj se sa eumlshteuml shpenzuar peumlr secilin komunitet Megjithateuml duke ngritur ccedileumlshtjen e
Pag
e28
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
monitorimit teuml keumlsaj Koalicioni CDKD-PS i ka beumlreuml presion komuneumls qeuml trsquoi beumljeuml publike keumlto holleumlsi
dhe teuml jeteuml meuml e hapur
Pag
e29
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
V KRIJIMI I RRJETEVE NDEumlRETNIKE TEuml OSHC-VE NGA MINORITETET
Shoqeumlria civile neuml Kosoveuml eumlshteuml e fragmentuar neuml maseuml teuml madhe ajo jo veteumlm qeuml shpesh eumlshteuml e
ndareuml neuml vija etnike por shpesh ka mungeseuml teuml komunikimit dhe bashkeumlpunimit ndeumlrmjet
Organizatave teuml Shoqeumlriseuml Civile (OShC-ve) brenda teuml njeumljtit komunitet Marreuml parasysh nevojat e
veccedilanta dhe fragmentimin e brendsheumlm teuml shumiceumls seuml komuniteteve minoritare neuml Kosoveuml ECMI
Kosova dhe organizatat e saj partnere neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml synuar teuml nxisin komunikimin
dhe bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml veccedilanta etnike dhe mes tyre me
qeumlllimin peumlrfundimtar qeuml trsquou mundeumlsojneuml atyre teuml avokojneuml peumlr nevojat dhe interesat e tyre teuml
veccedilanta duke qeneuml neuml teuml njeumljteumln koheuml teuml bashkuara dhe me njeuml zeuml
Peumlrmes puneumls seuml gjereuml neuml terren teuml kryer nga ECMI Kosova komunitetet kaneuml shprehur deumlshireumln e
tyre peumlr teuml zhvilluar kanale peumlr dialog dhe mjete peumlr teuml organizuar meuml mireuml aktivitetet e tyre
Komunitetet kaneuml theksuar nevojeumln peumlr peumlrmireumlsimin e politikave si dhe peumlr rritjen e peumlrkushtimit
dhe programeve teuml Institucioneve teuml Qeveriseuml teuml Republikeumls seuml
Kosoveumls neuml lidhje me integrimin e komuniteteve jo-shumiceuml neuml
Kosoveuml dhe peumlr teuml siguruar respektimin e ploteuml teuml teuml drejtave teuml
komuniteteve jo-shumiceuml neuml vend Keumlshtu meuml 2014 ka filluar njeuml
nismeuml pilot me qeumlllim inicimin e procesit teuml dialogut ndeumlretnik mes
OShC-ve neumlpeumlrmjet krijimit teuml rrjeteve teuml OShC-ve brenda teuml njeumljtave
komunitete etnike respektivisht komunitetit serb dhe atij goran
ndeumlrsa marreuml parasysh kontekstin veccediloriteuml dhe peumlrvojat e
dallueshme teuml Kosoveumls si dhe praktikat e mira nga vendet e tjera teuml
Ballkanit Pereumlndimor Kjo nismeuml eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme
pasi qeuml peumlrfaqeumlsimi nga partiteuml politike brenda keumltyre komuniteteve eumlshteuml shumeuml i polarizuar dhe
shpesh karakterizohet nga sjellje antagoniste e armiqeumlsore Krijimi i keumltyre rrjeteve ka peumlr aspirateuml
krijimin e njeuml mjedisi qeuml nxit dialogun dhe hap njeuml formeuml teuml drejtpeumlrdrejteuml teuml komunikimit brenda
rrjeteve
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom) Ky rajon shtrihet neuml pjeseumln jugore
dhe juglindore teuml Kosoveumls dhe peumlrgjitheumlsisht eumlshteuml karakterizuar nga marreumldheumlnie teuml qeumlndrueshme
ndeumlretnike Megjithateuml pjeseumltareumlt e komunitetit serb qeuml jetojneuml neuml keumlteuml zoneuml ballafaqohen me
probleme teuml ngjashme me pjeseumltareuml teuml keumltij komuniteti qeuml jetojneuml gjetkeuml neuml vend veccedilaneumlrisht teuml
rinjteuml Krijimi i njeuml rrjeti nxit njeuml lidhje ndeumlrmjet OShC-ve teuml ndryshme nga ky rajon dhe avokim meuml teuml
mireuml te strukturat peumlrkateumlse teuml qeverisjes lokale Pasi qeuml shumeuml prej keumltyre komunave janeuml krijuar
rishtas peumlrmes procesit teuml decentralizimit rrjeti eumlshteuml thelbeumlsor peumlr teuml siguruar njeuml kanal teuml sigurt
peumlr teuml punuar seuml bashku Peumlr meuml tepeumlr shumeuml banoreuml serbeuml nga kjo zoneuml mendojneuml se janeuml teuml neumln-
peumlrfaqeumlsuar neuml krahasim me rajonet e tjera neuml Kosoveuml gjeuml qeuml tregon domosdoshmeumlrineuml e rrjetit neuml
meumlnyreuml qeuml zeumlri i tyre teuml deumlgjohet neuml nivelin qendror dhe tek peumlrfaqeumlsuesit brenda komunitetit serb
qeuml veprojneuml neuml Anamoroveuml
Trendi neuml rritje e super i
shtimit teuml numrit teuml
rrjeteve ka filluar teuml keteuml
ndikim pozitiv tek teuml
gjitha komunitetet neuml
Kosoveuml duke rritur keumlshtu
mundeumlsineuml e tyre peumlr teuml
ndikuar dhe avokuar peumlr
ndryshime
Pag
e30
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom) eumlshteuml struktura e pareuml e
tilleuml qeuml sjelleuml seuml bashku teuml gjitha OShC-teuml nga komuniteti goran Marreuml parasysh se komuniteti goran
eumlshteuml njeumlri nga komunitetet meuml teuml margjinalizuar minoritare neuml Kosoveuml kjo peumlrbeumln njeuml zhvillim kyccedil
peumlr sa i peumlrket afteumlsiseuml seuml tyre peumlr teuml lobuar dhe avokuar peumlr ccedileumlshtjet e tyre
Rrjeti i komuniteti serb dhe ai i komunitetit goran janeuml duke kaluar neuml procesin e regjistrimit Ato
synojneuml teuml punojneuml seuml bashku neuml mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml njeriut teuml komuniteteve
teuml tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml Qeumlllimet e Rrjeteve peumlrfshijneuml
Identifikimin e problemeve me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Avokim lidhur me problemet me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Ngritjen e veteumldijes seuml institucioneve neuml lidhje me problemet serioze qeuml ndikojneuml neuml
mireumlqenien e komuniteteve peumlrkateumlse
Nxjerrjen e deklaratave teuml peumlrbashkeumlta publike neuml media rreth ccedileumlshtjeve me interes peumlr
komunitetet peumlrkateumlse
Ngritjen e problemeve teuml ndryshme me teuml cilat peumlrballen komunitetet peumlrkateumlse te
institucionet relevante qendrore dhe lokale
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit serb trembeumldhjeteuml (13) OShC janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
tij Ato punojneuml neuml komunat e fshatrat Kameniceuml Shilloveuml Gjilan Partesh Novobeumlrdeuml dhe Kllokot
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit goran marreumlveshjen Platformeuml peumlr trsquoiu bashkuar Rrjetit e kaneuml
neumlnshkruar shtateuml (7) OShC dhe teuml gjitheuml punojneuml neuml Prizren dhe Dragash
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom)
Neuml kuadeumlr teuml komunitetit goran ka pasur disa OShC me seli neuml rajonin e Prizrenit teuml cilat kaneuml
treguar interesim aktiv neuml promovimin e ccedileumlshtjeve teuml teuml drejtave teuml njeriut teuml komunitetit teuml tyre
dhe teuml cilat kaneuml njohur nevojeumln e njeuml rrjeti teuml organizatave peumlr teuml ndihmuar neuml ngritjen e
problemeve me teuml cilat peumlrballen goraneumlt teuml cilat
ishte e veumlshtireuml teuml ngriheshin meuml pareuml neuml nivel teuml
Kosoveumls Prandaj ata kaneuml njohur nevojeumln peumlr
njeuml rrjet peumlr teuml promovuar keumlto pasi meuml hereumlt
ka pasur bashkeumlpunim shumeuml teuml kufizuar neuml mes
teuml OShC-ve teuml komunitetit goran gjeuml qeuml ka
kufizuar ndikimin e tyre Janeuml dhjeteuml (10) OShC
teuml cilat janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
Platformeumls e teuml cilat punojneuml neuml rajonin e
Dragashit
Keumlto rrjete kaneuml punuar neuml ccedileumlshtje tematike teuml
cilat i kaneuml veumlneuml neuml theks si ccedileumlshtje qeuml ndikojneuml neuml komunitetet e tyre neuml teumlreuml Kosoveumln Komuniteti
goran ka veumlneuml neuml pah tri ccedileumlshtje problemet e kthimit teuml nxeumlneumlsve neuml shkolla propozimin peumlr
decentralizim qeuml do teuml shpinte neuml krijimin e njeuml komune me shumiceuml gorane dhe problemet e
puneumlsimit dhe mundeumlsive ekonomike peumlr goraneumlt Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova
Pag
e31
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dhe organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur rrjetin e
komunitetit goran neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve dhe kryerjen
e njeuml hulumtimi Pjeseuml e keumltij hulumtimi kaneuml qeneuml rreth 300
peumlrfaqeumlsues goraneuml teuml cileumlt kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas
nxjerrjes seuml rezultateve janeuml hartuar tri (3) analiza teuml shkurtra teuml
politikave teuml cilat gjithashtu janeuml publikuar neuml ueb-faqen e ECMI
Kosoveumls teuml CSD-seuml teuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml keumltij
projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml
veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml
punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr
ccedileumlshtjet e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet
kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml
Kosoveuml
Reagimi i shpejteuml nga Gjilani dhe disa komuna teuml tjera ndaj ccedileumlshtjeve teuml ngritura neuml analizat e
shkurtra teuml politikave veccedilaneumlrisht rreth analizeumls seuml fokusuar neuml rini dhe kultureuml ka treguar se
publikimi i materialeve teuml tilla mund ta beumljeuml Komuneumln teuml aktivizohet neuml trajtimin e ccedileumlshtjeve qeuml janeuml
me reumlndeumlsi qendrore peumlr komunitetet minoritare
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Goran
(httpwwwgoranicommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom)
Pjeseumltareumlt e komunitetit serb gjithashtu kaneuml veumlneuml
neuml pah ccedileumlshtjen e puneumlsimit dhe mundeumlsive
ekonomike si dhe ccedileumlshtjet e transparenceumls dhe
llogaridheumlnies seuml pushtetit lokal dhe aktivitetet
rinore neuml dispozicion peumlr pjeseumltareumlt e komunitetit
serb Teuml tri (3) analizat e shkurtra teuml politikave
gjenden online neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls ateuml
teuml keumltij projekti dhe neuml ueb-faqen e Rrjetit teuml
Komunitetit Serb neuml anglisht dhe serbisht
Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova dhe
organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur Rrjetin e Komunitetit serb neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve
dhe kryerjen e njeuml hulumtimi Neuml keumlteuml hulumtim janeuml peumlrfshireuml 600 pjeseumltareuml teuml komunitetit serb teuml
cileumlt e kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas nxjerrjes seuml rezultateve tre (3) analiza teuml shkurtra teuml politikave
janeuml hartuar dhe publikuar neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls teuml CSD-seuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml
keumltij projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-
ve brenda komuniteteve teuml punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr ccedileumlshtjet
Rrjeti Goran ka arritur teuml
integrohet me sukses neuml
komunitetin e shoqeumlriseuml civile
neuml Kosoveuml Me mbeumlshtetjen
nga ECMI ata kaneuml krijuar
lidhje me donatoreuml kaneuml
fituar fonde e donacione si
dhe kaneuml peumlrmireumlsuar
shkathteumlsiteuml e tyre peumlr
hulumtime dhe avokim
Pag
e32
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje
me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml Kosoveuml
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Serb
(httpwwwserbcommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Pag
e33
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
VI REKOMANDIME DHE PEumlRFUNDIME
Neuml fund teuml keumltij raporti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml prezantojneuml peumlrfundimet dhe
rekomandimet teuml e dala nga zbatimi i keumltij projekti gjateuml dy viteve teuml fundit Keumlto rekomandime
bazohen si neuml qeumlllimet fillestare teuml projektit ashtu edhe neuml peumlrvojat gjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml tij
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml paraqesin rekomandimet e meumlposhtme si OShC-ve teuml
komuniteteve minoritare ashtu edhe qeveriseuml qendrore dhe atyre lokale me qeumlllimin qeuml teuml
vazhdohet me shtimin e dialogut teuml komuniteteve minoritare me institucionet qeveritare
Dialogu i strukturuar neuml mes teuml OShC-ve teuml minoriteteve dhe qeveriseuml
Ky projekt ka filluar me qeumlllim teuml vendosjes seuml njeuml dialogu meuml teuml strukturuar neuml mes teuml zyrtareumlve teuml
nivelit qendror dhe atij komunal dhe peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare ECMI
Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml identifikuar ose mungeseumln e marreumldheumlnieve pasi qeuml OShC-teuml shihen
si antagoniste ose ka marreumldheumlnie paternaliste neuml teuml cilat raste institucionet nuk i vlereumlsojneuml OShC-
teuml dhe puneumln qeuml mund ta beumljneuml
Neumlpeumlrmjet aktiviteteve teuml tilla si seancat e dialogut neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe
peumlrfaqeumlsuesve teuml institucioneve ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml treguar se ka nevojeuml dhe
gjithashtu neuml shumeuml nivele gatishmeumlri peumlr teuml punuar me keumlteuml projekt Neuml mesin e teuml gjitha
komunitetet dialogu i vendosur neuml mes teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml shoqeumlriseuml civile dhe atyre teuml
institucioneve qendrore dhe lokale ishte i frytsheumlm dhe do teuml vazhdojmeuml teuml punojmeuml peumlr teuml krijuar
njeuml mjedis teuml strukturuar peumlr shkeumlmbimin e ideve dhe kritikave konstruktive Kjo eumlshteuml diccedilka qeuml
eumlshteuml shumeuml e nevojshme peumlr teuml dy grupet dhe ne do teuml punojmeuml peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml jo
veteumlm lidhje meuml teuml meumldha neuml mes teuml dy grupeve por edhe meuml shumeuml transparenceuml e llogaridheumlnie
Pothuajse teuml gjitha komunitetet neuml takimet e tyre me zyrtareumlt gjateuml vitit teuml dyteuml teuml zbatimit teuml keumltij
projekti kaneuml propozuar qeuml keumlto aktivitete teuml dialogut teuml formalizohen dhe teuml vijojneuml neuml vitet e
ardhshme Kjo tregon se keumlto lloje teuml diskutimeve teuml formalizuara kaneuml filluar teuml adresojneuml ccedileumlshtjet e
mungeseumls seuml dialogut strukturor dhe se janeuml me reumlndeumlsi peumlr teuml dy sektoreumlt Prandaj ECMI Kosova
dhe partnereumlt e saj rekomandojneuml qeuml neuml driteumln e keumlsaj si OShC-teuml nga komunitet minoritare ashtu
edhe peumlrfaqeumlsuesit e tyre politikeuml neuml nivelin qendror dhe ateuml lokal teuml punojneuml peumlr teuml formalizuar
dhe strukturuar dialogun me qeumlllim qeuml teuml sigurohet qeuml ai teuml konsistojeuml neuml kritika konstruktive si
dhe mbeumlshtetje peumlr ide
Peumlr meuml tepeumlr Ligji peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e peumlrbashkeumlt qeuml eumlshteuml theksuar
peumlrgjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml projektit nga pothuaj teuml gjitha komunitetet Kjo eumlshteuml diccedilka neuml teuml
cileumln duhet teuml punojneuml teuml gjitha institucionet neuml drejtim teuml zbatimit veccedilaneumlrisht neuml nivelin komunal
Peumlrvec keumlsaj KKK KDIK dhe Avokati i Popullit duhet teuml vazhdojneuml teuml angazhohen me OShC-teuml nga
komunitetet minoritare peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml dialog efektiv neuml mes teuml sektoreumlve
Pag
e34
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rritja e ndeumlrveprimit neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe donatoreumlt ndeumlrkombeumltareuml
Njeuml aspekt tjeteumlr i keumltij projekti kishte peumlr synim adresimin e problemit teuml pak OShC-ve nga
komunitetet minoritare teuml cilat mund teuml shfryteumlzojneuml lidhjet me qeverineuml dhe donatoreumlt
ndeumlrkombeumltareuml Ka shumeuml OShC teuml cilave u mungojneuml njohuriteuml e specializuara ose kapacitetet peumlr
teuml aplikuar peumlr fonde nga burime meuml teuml meumldha fondesh ndeumlrkombeumltare ose teuml cilat mund teuml hyjneuml
neuml diskutime teuml frytshme qeuml mund trsquoi beumljneuml meuml teuml reumlndeumlsishme Prandaj ECMI Kosova dhe partnereumlt
e saj kaneuml pasur peumlr objektiv neuml meumlnyreuml specifike ato OShC teuml cilat nuk kaneuml keumlto lloje teuml lidhjeve
Kjo eumlshteuml beumlreuml kryesisht peumlrmes trajnimeve peumlr avokim dhe mbeumlshtetjen neuml zhvillimin e tyre dhe
peumlrmes neumln-granteve Kjo eumlshteuml treguar teuml jeteuml e suksesshme neuml peumlrfshirjen e organizatave teuml vogla
dhe qeuml teuml tregojeuml se si keumlto OShC kur u ofrohet mbeumlshtetje mund teuml ndeumlrveprojneuml me sukses me
donatoreumlt dhe teuml punojneuml peumlr teuml avokuar peumlr teuml drejtat e komuniteteve teuml tyre Prandaj ky projekt
ka synuar stimulimin e OShC-ve meuml teuml vogla brenda komuniteteve minoritare qeuml teuml rriten dhe teuml
keneuml qasje neuml fonde nga burime teuml tjera diccedilka qeuml ka daleuml teuml jeteuml e suksesshme dhe duhet teuml
vazhdohet neuml vitet e ardhshme OShC-teuml meuml teuml vogla duhet teuml punojneuml qeuml teuml keneuml njohuri si teuml
aplikoni te donatoreumlt kurse donatoreumlt duhet teuml peumlrqendrojneuml peumlrpjekjet e tyre neuml mbeumlshtetjen e
OShC-ve meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare dhe jo teuml financojneuml vazhdimisht teuml njeumljtat OShC
Kjo gjithashtu mund teuml beumlhet duke shfryteumlzuar opsionin qeuml OShC-teuml meuml teuml meumldha teuml krijojneuml
partneritet me ato meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare Mbeumlshtetja nga ana e ECMI Kosoveumls dhe
CSD-seuml peumlr OShC teuml komuniteteve peumlrmes neumln-granteve dhe trajnimeve peumlr avokim eumlshteuml treguar
frytdheumlneumlse dhe ka treguar se neumlse formohet njeuml konsorcium kjo mund teuml jeteuml shumeuml e dobishme
peumlr komunitetet lokale
Njeuml tjeteumlr metodeuml qeuml eumlshteuml treguar teuml jeteuml e frytshme peumlrmes zbatimit teuml keumltij projekti eumlshteuml krijimi i
rrjetit teuml komunitetit serb dhe atij goran Edhe kjo ka treguar se konsorciumet mund trsquou ndihmojneuml
OShC-ve meuml teuml vogla qeuml teuml keneuml qasje neuml fondet dhe trsquoi mbeumlshtesin ato neuml integrimin e tyre neuml
shoqeumlrineuml civile neuml teumlreumlsi Dy (2) aneumltareuml serbeuml teuml rrjeteve tani janeuml beumlreuml aneumltareuml teuml KKK-seuml dhe po
punojneuml neuml promovimin e komuniteteve teuml tyre brenda institucioneve qendrore dhe dialogut me to
Sigurimi i qasjes seuml teuml gjitha OShC-ve neuml shoqeumlrineuml civile meuml gjereuml
E fundit projekti ka lehteumlsuar qasjen e shumeuml komuniteteve minoritare neuml strukturat qendrore teuml
shoqeumlriseuml civile neuml veccedilanti qasjen e komunitetit goran Ky komunitet nuk bie neuml ndonjeuml kategori e
cila eumlshteuml aktualisht neuml fokus teuml komunitetit ndeumlrkombeumltar teuml donatoreumlve dhe peumlr meuml tepeumlr
peumlrballet me gjendje teuml veumlshtireuml dhe ateuml si peumlr faktin se janeuml komunitet minoritar neuml komuna me
shumiceuml shqiptare e edhe peumlr shkak teuml tensioneve qeuml ekzistojneuml me komunitetin boshnjak e cila
eumlshteuml ndarje kryesisht neuml vija politike por u ka penguar neuml aspektin e ccedileumlshtjeve teuml tilla si ajo se neuml
cilat shkolla duhet teuml shkojneuml nxeumlneumlsit e tyre Peumlrfaqeumlsues teuml keumltyre organizatave teuml shoqeumlriseuml civile
kaneuml deklaruar se veteumlm peumlrmes ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj pra peumlrpjekjeve neuml kuadeumlr teuml
keumltij projekti kaneuml mundur teuml beumlhen pjeseuml e organizatave teuml tilla si KKK
Pag
e35
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Peumlr meuml tepeumlr njeuml ccedileumlshtje meuml e gjereuml eumlshteuml ajo se disa organizata teuml shoqeumlriseuml civile anashkalohen
brenda komuniteteve teuml tyre pasi qeuml mund teuml jeneuml shumeuml teuml vogla ose punojneuml neuml zona neuml teuml cilat
nuk janeuml teuml fokusuar donatoreumlt dhe komuniteti ndeumlrkombeumltar Peumlr shembull kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr
OShC-teuml nga komuniteti serb qeuml punojneuml neuml rajonin e Anamoraveumls teuml cilat shpesh neglizhohen pasi
qeuml ky eumlshteuml njeuml rajon relativisht i qeumlndruesheumlm Rrjeti i krijuar nga ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj
neuml keumlteuml rajon ka treguar se kur ccedileumlshtjet brenda keumltyre rajoneve vihen neuml pah neuml meumlnyreuml efektive si
neumlpeumlrmjet nxjerrjes seuml analizave teuml shkurtra teuml politikave mbi keumlto ccedileumlshtje mund teuml keteuml diskutime
reale dhe potencial peumlr ndryshime teuml veumlrteta neuml keumlteuml rajon
Kjo ecuri duhet teuml vazhdojeuml neuml teumlreuml Kosoveumln me qeumlllimin qeuml teuml sigurohet qeuml teuml keteuml kohezion efektiv
ndeumlrmjet pjeseumltareumlve teuml shoqeumlriseuml civile nga minoritetet dhe shumica dhe gjithashtu kohezion
brenda pjeseumltareumlve teuml ndrysheumlm teuml njeuml komuniteti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj peumlrmes puneumls
qeuml eumlshteuml beumlreuml neuml keumlteuml projekt shpresojmeuml se njeuml klimeuml e tilleuml mund teuml krijohet neuml teumlreuml Kosoveumln kjo
edhe meuml tepeumlr pasi qeuml keumlshtu duan edhe pjeseumltareumlt e shoqeumlriseuml civile Kjo mund teuml arrihet peumlrmes
peumlrpjekjeve proaktive teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve e gjithashtu teuml atyre teuml institucioneve e
donatoreumlve
Pag
e36
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Pag
e37
ECMI Kosova
Rr Neumlna Terezeuml Nr 41 Apt 29 10000 Prishtineuml Kosoveuml Tel +381 (0) 38 224 473
Rr Cika Jovina Nr 3 Kati 1 38220 Mitroviceuml e Veriut Kosoveuml Tel +381 (0) 64 00 55 488
Email infoecmikosovoorg
Ueb-faqja wwwecmikosovoorg
Pag
e6
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
I HYRJE
Ky raport paraqet njeuml pasqyreuml gjitheumlpeumlrfshireumlse teuml gjendjes seuml organizatave teuml shoqeumlriseuml civile (OShC-
ve) nga komunitetet minoritare teuml cileumlt veprojneuml brenda Kosoveumls Ky del si raport peumlrfundimtar i
projektit dyvjeccedilar Fuqizimi i shoqeumlriseuml civile peumlr pjeseumlmarrje efektive neuml proceset e beumlrjes seuml
politikave dhe vendimmarrjes peumlrmes dialogut me institucionet qeveritare financuar nga BE dhe i
menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml dhe i zbatuar nga Qendra Evropiane peumlr
Ccedileumlshtje teuml Minoriteteve neuml Kosoveuml (ECMI Kosova) neuml partneritet me organizatat Komunikimi peumlr
Zhvillim Shoqeumlror (ang Communication for Social Development CSD) dhe Rrjeti i Organizatave teuml
Grave Rome Ashkali dhe Egjiptase teuml Kosoveumls (RrOGRAEK) Peumlrmes keumltij projekti ECMI Kosova dhe
organizatat e saj partnere ka synuar teuml kontribuojeuml neuml krijimin e kushteve teuml nevojshme peumlr dialog
dhe partneritet konstruktiv sistematik dhe efektiv ndeumlrmjet shoqeumlriseuml civile dhe institucioneve
qeveritare neuml Kosoveuml
Njeuml shoqeumlri civile e forteuml eumlshteuml e domosdoshme peumlr zhvillimin e funksionimin e demokraciseuml qeveria
duhet teuml keteuml partnereuml teuml afteuml dhe profesionaleuml teuml cileumlt do trsquoi ndihmojneuml neuml zhvillimin e politikave
dhe legjislacionit efektiv dhe do teuml luajneuml rol teuml ndeumlrmjeteumlsve efektiveuml ndeumlrmjet individeumlve dhe
qeveriseuml ky eumlshteuml roli qeuml OShC-teuml duhet teuml marrin peumlrsipeumlr Kjo eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme peumlr
ato OShC-teuml qeuml punojneuml me komunitetet minoritare pasi qeuml komunitetet qeuml ato peumlrfaqeumlsojneuml
shpesh peumlrballen me peumlrpjekje meuml teuml meumldha e teuml veumlshtira peumlr teuml siguruar qeuml zeumlri i tyre teuml deumlgjohet neuml
institucionet qeveritare lokale e qendrore
Shoqeumlria civile paraqet ldquoteumlreumlsi e gjereuml organizatash joqeveritare dhe jofitimprureumlse teuml pranishme neuml
jeteumln publike e teuml cilat shprehin vlerat dhe interesat e aneumltareumlve teuml tyre ose teuml teuml tjereumlve
mbeumlshtetur neuml konsiderata etike kulturore politike shkencore fetare ose filantropikerdquo1 Keumlshtu
OShC-teuml mund teuml peumlrkufizohen si ldquoteumlreumlsi e gjereuml organizatash grupe neuml komunitet organizata
joqeveritare (OJQ) sindikata puneumltoreumlsh grupe autoktone organizata bamireumlsie organizata me
baza fetare shoqata profesionale dhe fondacionerdquo teuml cilat punojneuml neuml promovimin e brengave teuml
komuniteteve teuml tyre2
Gjendja neuml Kosoveuml
Shoqeumlria civile neuml Kosoveuml peumlrballet me mungeseuml kapacitetesh peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive
neuml politikat dhe proceset e vendimmarrjes gjeuml qeuml neumlnkupton se akoma nuk eumlshteuml vendosur dialog i
njeumlmendteuml dhe sistematik mes qeveriseuml dhe shoqeumlriseuml civile qofteuml neuml nivelin qendror ose ateuml lokal
Kjo ka ccediluar neuml siccedil ka identifikuar edhe ECMI Kosova peumlrmes hulumtimeve teuml gjera neuml tri sfida kyccedile
1 Banka Boteumlrore Defining Civil Society (shqip Peumlrkufizimi i shoqeumlriseuml civile) neuml dispozicion neuml
httpwebworldbankorgWBSITEEXTERNALTOPICSOSHC0contentMDK20101499~menuPK244752~pagePK220503~piPK220476~theSitePK22871700html 2 Ibid
Pag
e7
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Shkalleuml teuml uleumlt teuml teuml kuptuarit teuml rolit teuml shoqeumlriseuml civile dhe mungeseuml teuml besimit mes
shoqeumlriseuml civile dhe institucioneve qeveritare
Kapacitete teuml pabarabarteuml dhe shpesh teuml dobeumlta teuml OShC-ve
Mungeseuml teuml bashkeumlpunimit teuml mjaftuesheumlm mes OShC-ve
Shoqeumlria civile eumlshteuml gjithashtu e fragmentuar kryesisht peumlrgjateuml vijave etnike por gjithashtu ka
mungeseuml teuml komunikimit dhe bashkeumlpunimit neuml mes teuml OShC-ve brenda teuml njeumljtave komunitete dhe
institucioneeve qeveritare Nevoja peumlr ndeumlrveprim meuml teuml madh ndeumlrmjet organizatave teuml shoqeumlriseuml
civile dhe institucioneve qeveritare eumlshteuml pranuar si dicka qeuml mungon neuml maseuml teuml madhe nga teuml dy
sektoreumlt Strategjia peumlr Dialog mes Qeveriseuml dhe Shoqeumlriseuml Civile neuml Kosoveuml peumlrmban holleumlsi rreth
peumlrkushtimit teuml qeveriseuml peumlr teuml shtuar bashkeumlveprimin me shoqeumlrineuml civile peumlrmes krijimit teuml njeuml
mjedisi meuml teuml qassheumlm seuml bashku me struktura meuml formale peumlr dialog3 ldquoMe hartimin e keumlsaj
Strategjie Qeveria e Kosoveumls konfirmon angazhimin dhe vullnetin politik peumlr teuml peumlrfshireuml qytetareumlt
neuml politikat dhe proceset e vendimmarrjes peumlr teuml peumlrmireumlsuar sheumlrbimet ndaj qytetareumlve peumlrmes
bashkeumlpunimit me shoqeumlrineuml civile dhe peumlr teuml ofruar mbeumlshtetje financiare dhe jofinanciare peumlr
zhvillimin e sektorit teuml shoqeumlriseuml civile dhe projekteve teuml propozuara nga ky sektorrdquo4
Bashkeumlpunimi i shtuar me shoqeumlrineuml civile peumlrbeumln njeuml fazeuml teuml domosdoshme neuml rrugeumln drejt
aneumltareumlsimit teuml Kosoveumls neuml BE ekzistimi i strukturave dhe mekanizmave adekuate peumlr bashkeumlpunim
teuml shoqeumlriseuml civile eumlshteuml kriter i domosdosheumlm peumlr vendet para se teuml mund trsquoi beumlhen pjeseuml e BE-seuml5
Gjendja e organizatave teuml shoqeumlriseuml civile nga minoritetet neuml Kosoveuml
Neuml veccedilanti komunitetet minoritare peumlrballen me pengesa shteseuml peumlr pjeseumlmarrje peumlr shkak teuml
margjinalizimit teuml tyre teuml vazhduesheumlm si dhe mungeseumls seuml integrimit teuml tyre teuml ploteuml neuml shoqeumlrineuml
dhe institucionet e Kosoveumls Peumlr shembull mungesa e zbatimit teuml kornizeumls ligjore teuml Ligjit peumlr
Peumlrdorimin e Gjuheumlve ka ndikuar negativisht neuml pjeseumlmarrjen e komuniteteve minoritare neuml jeteumln
publike gjeuml qeuml ka ndikuar fuqisheumlm neuml integrimin e komuniteteve dhe perspektiveumln e tyre
ekonomike e sociale Ndoneumlse janeuml sheumlnuar peumlrparime teuml dukshme Kosova ende nuk ka vendosur
dialog teuml rregullt sistematik dhe efektiv neuml mes teuml OShC-ve teuml minoriteteve dhe institucioneve
qeveritare Ccedilfareumldo bashkeumlveprim qeuml ndodh priret teuml zhvillohet neuml baza ad hoc dhe kjo gjendje
eumlshteuml neuml veccedilanti sa u peumlrket OShC-ve teuml komuniteteve minoritare teuml cilat nuk kaneuml lidhje ose qasje
peumlr teuml vendosur dialog me institucionet lokale e qendrore Peumlr meuml tepeumlr ka njeuml numeumlr teuml kufizuar teuml
OShC-ve teuml komuniteteve minoritare teuml cilat peumlrfshihen neuml keumlteuml dialog neuml ato raste kur kjo mund teuml
3 Zyra peumlr Qeverisje teuml Mireuml Zyra e Kryeministrit teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Strategia e Qeveriseuml peumlr
Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile 2013-2017 (tetor 2013) 4 Zyra peumlr Qeverisje teuml Mireuml Zyra e Kryeministrit teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Strategia e Qeveriseuml peumlr
Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile 2013-2017 (tetor 2013) fq 2 5 TACSO DP peumlr Zgjerim Udheumlzues peumlr mbeumlshtetje nga BE peumlr shoqeumlrineuml civile neuml vendet neuml kuadeumlr teuml procesit
teuml zgjerimit 2014-2020 (origj DG Enlargement Guidelines for EU support for civil society in enlargement countries 2014-2020) (2013) fq 2
Pag
e8
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
ndodheuml pasi qeuml peumlrfshihen veteumlm disa nga OShC-teuml e meumldha ndeumlrsa OShC-ve meuml teuml vogla qeuml
veprojneuml neuml bazeuml nuk u jepet mundeumlsia
Neumlse shqyrtojmeuml OShC-teuml e komuniteteve minoritare ndash ato OShC-teuml teuml cilat neuml meumlnyreuml specifike
merren me njeuml ose meuml shumeuml komunitete minoritare neuml Kosoveuml ndash ato peumlrballen me efektet e
margjinalizimit si dhe me probleme qeuml kaneuml teuml beumljneuml me mungeseumln e qasjes neuml financa dhe resurse
teuml dobeumlta njereumlzore mes tjerash Kjo eumlshteuml theksuar nga ana e organizateumls Asistenca Teknike peumlr
Organizatat e Shoqeumlriseuml Civile (TACSOATOShC) e cila punon neuml teumlreuml Ballkanin Pereumlndimor dhe neuml
Turqi Neuml raportin e tyre teuml vitit 2010 mbi kapacitetet e OShC-ve TACSO ka theksuar se ldquoNeuml
peumlrgjitheumlsi OShC-teuml qeuml peumlrfaqeumlsojneuml komunitetet minoritare janeuml meuml pak teuml zhvilluara dhe qasja e
tyre e kufizuar te donatoreumlt dhe qeveriteuml neumlnkupton se ato ushtrojneuml meuml pak ndikim si te autoritetet
komunale ashtu edhe te ato qendrorerdquo6
Me qeumlllimin qeuml teuml ndihmojneuml neuml adresimin e keumlsaj gjendjeje dhe peumlr teuml shtuar ndeumlrveprimin dhe
besimin neuml mes teuml keumltyre dy sektoreumlve ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml zbatuar projektin
Fuqizimi i shoqeumlriseuml civile peumlr pjeseumlmarrje efektive neuml proceset e beumlrjes seuml politikave dhe
vendimmarrjes peumlrmes dialogut me institucionet qeveritare projekt i financuar nga BE dhe i
menaxhuar nga Zyra e BE-seuml neuml Kosoveuml Gjateuml zbatimit teuml keumltij projekti ECMI Kosova ka punuar peumlr
seuml afeumlrmi me organizateumln Komunikimi peumlr Zhvillim Shoqeumlror (CSD) organizateuml joqeveritare (OJQ) nga
komuniteti serb e cila e ka selineuml neuml Graccedilaniceuml dhe me Rrjetin e Organizatave teuml Grave Rome
Ashkali dhe Egjiptase neuml Kosoveuml njeuml rrjet ky prej trembeumldhjeteuml (13) OJQ-ve dhe dhjeteuml (10)
aktivisteve qeuml punojneuml seuml bashku peumlr fuqizimin e grave nga keumlto komunitete
Me qeumlllim teuml krijimit teuml kushteve teuml nevojshme peumlr dialog dhe partneritetit konstruktiv sistematik
dhe efektiv ky projekt ka peumlrdorur njeuml qasje teuml trefishteuml
1 Aktivitete teuml veteumldijesimit dhe peumlr rritjen e besimit
2 Ngritje teuml kapaciteteve dhe mbeumlshtetje neuml puneuml teuml avokimit neuml fusha teuml peumlrzgjedhura teuml
politikave
3 Mbeumlshtetje peumlr koalicione dhe rrjete teuml shoqeumlriseuml civile
Kjo eumlshteuml beumlreuml peumlrmes njeuml seumlreuml aktivitetesh teuml ndryshme qeuml kaneuml pasur peumlr qeumlllim forcimin e OShC-
nga komunitetet minoritare Keumlto janeuml sjelleuml nga zhvillimi i njeuml ueb-faqeje teuml projektit
(httpwwwecmikosovo-empoweringOShCorg) dhe njeuml baze teuml dheumlnash online teuml OShC-ve nga
minoritetet (wwwecmikosovo-empoweringOShCorg) teuml cilat funksionojneuml neuml shqip serbisht dhe
anglisht Ueb-faqja e projektit peumlrmban raporte teuml aktiviteteve publikime dhe teuml gjitha informatat
relevante mbi projektin dhe aktivitetet neuml kuadeumlr teuml tij Baza e teuml dheumlnave e OShC-ve eumlshteuml peumlrpiluar
nga teuml dheumlnat e mbledhura peumlrmes pyeteumlsoreumlve teuml zhvilluar nga ECMI Kosova dhe shpeumlrndareuml mbi
100 OShC-ve aktive neuml komunat e zgjedhura neuml teuml peseuml (5) rajonet Gjilan Mitroviceuml Pejeuml Prishtineuml
dhe Prizren Aktivitete teuml tjera teuml kryera peumlrfshijneuml njeuml numeumlr seancash teuml dialogut dhe ndeumlrtimit teuml
6 TACSO Kapacitetet e organizatave teuml shoqeumlriseuml civile neuml Ballkanin Pereumlndimor dhe neuml Turqi studim krahasues
teuml nevojave teuml OShC-ve neuml teteuml vende (origj Civil Society Organisationsrsquo Capacities in the Western Balkans and Turkey A comparative study of the eight country OSHC needs assessments) tetor 2010 fq 10
Pag
e9
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
besimit ndeumlrmjet OShC-ve nga minoritetet dhe peumlrfaqeumlsuesve qeveritareuml teuml nivelit qendrore dhe atij
komunal teuml menduara peumlr teuml peumlrmireumlsuar kanalet e komunikimit dhe bashkeumlpunimit dhe peumlr teuml
krijuar mekanizma peumlr keumlteuml qeumlllim peumlrfshireuml zhvillimin e njeuml Udheumlzuesi peumlr pjeseumlmarrjen e shoqeumlriseuml
civile neuml proceset e beumlrjes seuml politikave dhe vendimmarrjes programe trajnimi dhe mbeumlshtetje neuml
zhvillimin dhe zbatimin e propozimeve teuml avokimit peumlrfshireuml ndarjen e granteve neuml ciklin shkalleuml teuml
dyteuml teuml cilat kaneuml pasur peumlr qeumlllim peumlrmireumlsimin e kapaciteteve teuml OShC-ve nga minoritetet peumlr
advokim si neuml nivelin lokal ashtu edhe ateuml qendror neuml Kosoveuml krijimin rrjeteve teuml OShC-ve nga
minoritetet me qeumlllimin peumlrfundimtar peumlr trsquou mundeumlsuar atyre qeuml teuml avokojneuml me njeuml zeuml peumlr nevojat
dhe interesat e tyre teuml veccedilanta peumlr shembull neuml fushat e arsimit dhe teuml gjuheumlve7 dhe video
promovuese mbi ccedileumlshtjet e minoriteteve dhe dialogun shoqeumlri civile-qeveriseuml me qeumlllim teuml ngritjes
seuml veteumldijes dhe teuml kuptuarit nga ana e publikut teuml gjereuml teuml rolit teuml shoqeumlriseuml civile dhe teuml reumlndeumlsiseuml e
vlereumls seuml njeuml dialogu efektiv civil shoqeumlri-qeveri Videot promovuese kaneuml adresuar ccedileumlshtjet specifike
qeuml kaneuml reumlndeumlsi peumlr minoritetet dhe kaneuml theksuar sukseset konkrete teuml arritura nga shoqeumlria civile
gjateuml teumlreuml koheumlzgjatjes seuml keumltij projekti
Ky raport do bazohet neuml peumlrvojat e mbledhura gjateuml zbatimit teuml projektit Ai nxjerr neuml pah praktikat e
mira dhe sfidat kryesore teuml hasura dhe del me njeuml seumlreuml rekomandimesh mbi ateuml se si teuml
peumlrmireumlsohen meuml tej marreumldheumlniet ndeumlrmjet shoqeumlriseuml civile nga minoritetet dhe qeveria
7 Aktualisht veteumlm OShC-teuml e komunitetit serb janeuml teuml organizuara neuml njeuml rrjet neuml Kosoveuml (KPAN ndash Kosovo
Policy-Action Network shq Rrjeti i Veprimit peumlr Politika neuml Kosoveuml)
Pag
e10
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
II ORGANIZATAT E SHOQEumlRISEuml CIVILE NGA MINORITET PARA ZBATIMIT TEuml
PROJEKTIT
Shoqeumlria civile neuml Kosoveumls akoma nuk ka teuml krijojeuml lidhje teuml forta me strukturat qeveritare dhe ato
institucionale Kjo ka ccediluar neuml njeuml mungeseuml teuml dialogut neuml mes teuml keumltyre dy sektoreumlve dhe
rrjedhimisht neuml mungeseuml teuml shkeumlmbimit teuml ideve dhe praktikave teuml mira neuml mes teuml keumltyre
institucioneve Kjo ccedileumlshtje eumlshteuml adresuar peumlrmes Strategjiseuml seuml Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim me
Shoqeumlrineuml Civile8 e cila parasheh veprime qeuml janeuml teuml nevojshme peumlr teuml krijuar njeuml dialog konstruktiv
teuml mireumlfillteuml dhe sistematik neuml mes teuml shoqeumlriseuml civile dhe institucioneve
Peumlr meuml tepeumlr komunitetet minoritare neuml Kosoveuml ende peumlrballen me pengesa meuml teuml meumldha teuml cilat
duhet trsquoi tejkalojneuml neuml meumlnyreuml qeuml teuml marrin pjeseuml ploteumlsisht neuml jeteumln publike Prandaj ECMI Kosova
dhe organizatat partnere peumlrmes keumltij projekti janeuml fokusuar neuml meumlnyreuml teuml veccedilanteuml neuml problemet
me teuml cilat peumlrballen komunitetet minoritare neuml puneumln e tyre dhe neuml ngritjen e kapaciteteve teuml tyre
peumlr teuml bashkeumlvepruar
Megjithateuml ka mekanizma brenda institucioneve qeveritare si neuml nivelin qendror ashtu edhe neuml ateuml
komunal teuml cilat duhet trsquou mundeumlsojneuml organizatave teuml shoqeumlriseuml civile teuml marrin pjeseuml neuml meumlnyreuml
efektive neuml proceset e beumlrjes seuml politikave dhe teuml vendimmarrjes
Niveli i peumlrfshirje seuml OShC-ve
OShC-teuml veprojneuml si shumeumlzues peumlr angazhimin e civileumlve neuml proceset vendimmarreumlse Demokracia
peumlrfaqeumlsuese neuml formeumln qeuml ka marreuml neuml Kosoveuml bazohet neuml parimin sipas teuml cilit krahas
peumlrfaqeumlsuesve teuml zgjedhur nga populli gjithashtu duhet teuml keteuml pjeseumlmarrje meuml teuml madhe teuml
publikut peumlrveccedil teuml votuarit neuml vetvete pasi qeuml ata gjithashtu duhet teuml keneuml ndeumlrveprim dhe
peumlrfshirje neuml puneumln e qeveriseuml dhe bashkeumlpunim me teuml Peumlrmes pjeseumlmarrjes aktive qytetareumlt mund
ta shtyjneuml qeverineuml drejt njeuml qeverisjeje peumlrmes proceseve teuml drejtimit me cak meuml teuml qarteuml dhe meuml
llogaridheumlneumls si dhe konsolidimit teuml autoritetit teuml qytetareumlve gjeuml qeuml eumlshteuml e dobishme si peumlr
qeverineuml ashtu edhe peumlr qytetareumlt e saj9
Kjo mund teuml arrihet neuml meumlnyreumln meuml efektive peumlrmes OShC-ve ato ofrojneuml njeuml meumlnyreuml teuml
peumlrmbushjes seuml keumltyre nevojave dhe ofrimit teuml mundeumlsiseuml peumlr njeuml zeuml meuml teuml forteuml e meuml teuml fokusuar
peumlr komunitetet dhe interesat e tyre10 Kjo eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme peumlr komunitetet
minoritare neuml Kosoveuml pasi qeuml OShC-teuml efektive do teuml kontribuojneuml suksessheumlm neuml hartimin e
rregulloreve dokumenteve teuml politikave e ligjeve duke siguruar keumlshtu mbrojtjen dhe promovimin e
teuml drejtave teuml minoriteteve
8 Zyra peumlr Qeverisje teuml Mireuml-Zyra e Kryeministrit Strategjia e Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile
2013-2017 (2013) 9 Doracaku i TACSO-s peumlr pjeseumlmarrjen e qytetareumlve fq 22
10 Ibid fq 24
Pag
e11
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Aktualisht neuml Kosoveuml mungon dialogu sistematik ndeumlrmjet OShC-ve dhe institucioneve qeveriseumlse
ndoneumlse janeuml vendosur mekanizma teuml ndrysheumlm ligjoreuml dhe institucionaleuml peumlr keumlteuml Teuml gjitha format
ekzistuese teuml bashkeumlpunimit ndeumlrmjet qeveriseuml dhe OShC-ve janeuml zhvilluar neuml baza ad hoc11 Peumlr meuml
tepeumlr neuml ato raste kur zhvillohen konsultime OShC-teuml kaneuml deklaruar se proceset pasuese teuml
peumlrcjelljes pas veteuml konsultimeve me qeverineuml nuk janeuml teuml keumlnaqshme12 Sipas njeuml raporti teuml
porositur nga TACSO teuml tetorit 2013 veteumlm 31 e OShC-ve janeuml peumlrgjigjur pozitivisht kur janeuml
pyeteumln neumlse janeuml konsultuar neuml hartimin e ligjeve dhe dokumenteve teuml tjera dhe 63 e tyre kaneuml
deklaruar se njeuml pjeseuml e kontributit teuml tyre eumlshteuml marreuml parasysh ndeumlrsa 5909 kaneuml theumlneuml se nuk
kaneuml marreuml ndonjeuml informateuml kthyese mbi rezultatet e konsultimeve13
Qeveria e Kosoveumls njeh reumlndeumlsineuml e njeuml shoqeumlrie civile teuml forteuml peumlr ndeumlrtimin e demokraciseuml neuml vend
dhe prandaj gjithashtu njeh reumlndeumlsineuml e OShC-ve Meuml 2013
Qeveria neuml bashkeumlpunim me CiviKos ka publikuar Strategjineuml e
Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile e cila ka vendosur
njeuml plan neuml formeuml udheumlrreumlfyesi peumlr peumlrmireumlsimin e bashkeumlpunimit
nga viti 2013 deri meuml 2017 Megjithateuml sipas vlereumlsimeve ka
pasur peumlrkushtim faktik teuml kufizuar nga qeveria gjeuml qeuml dobeumlson
efektivitetin e ccedilfareumldo peumlrpjekjeje peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin14
Neuml meumlnyreuml qeuml OShC-teuml teuml jeneuml efektive dhe teuml beumljneuml ndryshime reale e teuml keneuml ndikim real neuml
shoqeumlrineuml kosovare neuml peumlrgjitheumlsi ato duhet teuml keneuml ndeumlrveprim meuml teuml fuqisheumlm jo veteumlm me teuml
gjitha nivelet e qeveriseuml por edhe me njeumlra-tjetreumln si peumlrbrenda komuniteteve etnike ashtu edhe
mes tyre Megjithateuml OShC-teuml veccedilaneumlrisht ato qeuml punojneuml me komunitetet minoritare neuml Kosoveuml
shpesh janeuml teuml fragmentuara dhe kaneuml ndeumlrveprim shumeuml teuml kufizuar si mes vete ashtu edhe me
institucionet e qeveriseuml Megjithateuml eumlshteuml e veumlshtireuml teuml matet efektiviteti i OShC-ve ndoneumlse
reumlndeumlsia e tyre po njihet meuml gjereumlsisht ka mungeseuml teuml teuml dheumlnave peumlr trsquou peumlrgjigjur neuml pyetjet rreth
numrit ideal teuml OShC-ve neuml njeuml shoqeumlri metodave meuml teuml mira peumlr bashkeumlpunim etj15
ECMI Kosova dhe organizatat e saj partnere peumlrmes zbatimit teuml keumltij projekti qeuml ka pasur peumlr qeumlllim
ngritjen e veteumldijes mbi rolin e shoqeumlriseuml civile dhe mbi reumlndeumlsineuml e pjeseumlmarrjes seuml saj neuml proceset
e politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes dhe rritjen e besimit neuml mes teuml shoqeumlriseuml civile dhe
institucioneve qeveritare ngritjen e kapaciteteve teuml shoqeumlriseuml civile peumlr trsquou peumlrfshireuml neuml meumlnyreuml
efektive neuml proceset e politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes me institucionet lokale e qendrore dhe
nxitjen e bashkeumlpunimit brenda komuniteteve dhe atij ndeumlretnik neuml mesin e organizatave teuml
shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml
11
Komisioni Evropian Raporti i Progresit i vitit 2014 peumlr Kosoveumln (2014) fq 12 (httpeceuropaeuenlargementpdfkey_documents201420141008-kosovo-progress-report_enpdf) 12
Ibid fq12 13
Raporti peumlr vlereumlsimin e nevojave neuml Kosoveuml (janar 2014) fq 16 14
Komisioni Evropian Raporti i Progresit i vitit 2013 peumlr Kosoveumln fq 10 15
OKB dhjetor 2004 ldquoRole of OSHCs in Governancerdquo (shq Roli i OShC-ve neuml qeverisje) Dr Aisha Ghaus-Pasha fq 3
Veteumlm 31 peumlr qind e OShC-
ve janeuml peumlrgjigjur
pozitivisht neuml pyetjen neumlse
janeuml konsultuar neuml hartimin
e ligjeve ndash TACSO janar
2014
Pag
e12
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
III BASHKEumlPUNIMI I ORGANIZATAVE TEuml SHOQEumlRISEuml CIVILE NGA MINORITET
ME INSTITUCIONET QEVERITARE
Shoqeumlria civile neuml Kosoveuml akoma nuk ka arritur teuml krijoeuml lidhje teuml
forta me strukturat qeveritare dhe institucionale Kjo ka ccediluar neuml
mungeseumln e dialogut neuml mes teuml keumltyre dy sektoreumlve dhe neuml keumlteuml
meumlnyreuml neuml mungeseumln e shkeumlmbimit teuml ideve dhe praktikave teuml
mira neuml mes teuml keumltyre institucioneve Ekzistojneuml mekanizma
brenda institucioneve qeveritare si neuml nivelin qendror ashtu
edhe ateuml komunal teuml cilat duhet trsquou mundeumlsojneuml organizatave teuml
shoqeumlriseuml civile qeuml teuml marrin pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml
vendimet e qeveriseuml Megjithateuml keumlto mekanizma peumlrballen me
problemin e zbatueshmeumlriseuml seuml ploteuml qofteuml peumlr shkak teuml
mungeseumls seuml veteumldijesimit apo mungeseumls seuml fondeve
Ky problem synohet teuml trajtohet neuml kuadeumlr teuml Strategjiseuml seuml
Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile e cila parasheh veprimet e nevojshme peumlr teuml
vendosur dialog konstruktiv teuml njeumlmendteuml dhe sistematik neuml mes teuml shoqeumlriseuml civile dhe
institucioneve qeveritare
Peumlr meuml tepeumlr komunitetet minoritare neuml Kosoveuml peumlrballen me pengesa meuml teuml meumldha qeuml duhet
kapeumlrcyer neuml meumlnyreuml qeuml teuml marrin pjeseuml ploteumlsisht neuml jeteumln publike Prandaj ECMI Kosova dhe
partnereumlt e saj peumlrmes keumltij projekti janeuml fokusuar neuml veccedilanti neuml problemet me teuml cilat peumlrballen
komunitetet minoritare neuml kuadeumlr teuml puneumls seuml keumltyre organizatave dhe neuml ngritjen e kapaciteteve teuml
tyre peumlr teuml bashkeumlvepruar me institucionet qendrore e komunale si dhe ndeumlrmjet vete
Bashkeumlpunimi ndeumlrmjet OShC-ve nga minoritetet dhe institucioneve qeveriseumlse qendrore
Hulumtimet mbi pjeseumlmarrjen e OShC-ve nga minoritetet neuml puneumln e institucioneve qendrore para
se ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj teuml fillonin aktivitetet e keumltij projektit kaneuml treguar se nuk ka
qeneuml neuml nivel teuml keumlnaqsheumlm dhe nuk eumlshteuml i strukturuar Ndoneumlse
ka pasur disa histori suksesi qeuml ia vlen teuml peumlrmenden sa i peumlrket
hartimit teuml ligjeve si teuml Ligjit peumlr Qasje neuml Dokumente Publike Ligjit
peumlr Organizatat Joqeveritare dhe Ligjit peumlr Nismat Legjislative16
akoma ka shumeuml probleme neuml lidhje me keumlto mekanizma Peumlr
shembull meuml 2011 eumlshteuml vlereumlsuar se 90 e ligjeve dhe
16
TACSO Growing Together Civil Society Involvement in the Legislative Process ndash Good and Bad Practices (shq Rritja e peumlrbashkeumlt peumlrfshira e shoqeumlriseuml civile neuml procesin ligjveumlnies ndash praktikat e mira dheuml teuml keumlqija) qershor 2011 fq 13
Neuml vitin 2013 Qeveria neuml
bashkeumlpunim me CiviKos-in
ka publikuar Strategjineuml e
Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim
me Shoqeumlrineuml Civile e cila ka
peumlrcaktuar njeuml plan neuml
formeuml udheumlrreumlfyesi peumlr
peumlrmireumlsimin e
bashkeumlpunimit teuml qeveriseuml
me shoqeumlrineuml civile nga viti
2013 deri meuml 2017
Neuml vitin 2013 eumlshteuml
vlereumlsuar se 90 e ligjeve
ishin hartuar pa
konsultime me shoqeumlrineuml
civile ndash TACSO 2011
Pag
e13
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dokumenteve teuml politikave teuml nxjerra nga Qeveria e Kosoveumls nuk janeuml beumlreuml peumlrmes me ndonjeuml
konsultimi me shoqeumlrineuml civile17 Teuml gjitha bashkeumlveprimet aktuale neuml mes teuml qeveriseuml dhe OShC-ve
neuml nivelin qendror kryhen neuml baza ad hoc18 Peumlr meuml tepeumlr neuml ato raste kur ka pasur konsultime
OShC-teuml janeuml shprehur se proceset e peumlrcjelljes meuml tej teuml keumltyre konsultimeve nga ana e qeveriseuml
nuk kaneuml qeneuml teuml keumlnaqshme19
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj gjithashtu kaneuml veumlneuml ne dukje se neuml ato raste kur ka pasur
bashkeumlpunim ndeumlrmjet OShC-ve nga komunitetit minoritare dhe institucionet qeveritare kjo ka
ndodhur kryesisht neuml nivelin komunal e jo neuml ateuml qendror Kjo gjendje mbreteumlron peumlrkundeumlr
ekzistimit teuml disa mekanizmave teuml nivelit qendror peumlr peumlrfaqeumlsimin e komuniteteve si Keumlshilli
Konsultativ peumlr Komunitete (KKK) dhe Komisioni peumlr teuml Drejtat dhe Interesat e Komuniteteve (KDIK)
Gjithashtu ka dispozita ligjore peumlr pjeseumlmarrjen e OShC-ve neuml procesin legjislativ neuml Kuvendin e
Kosoveumls ndeumlr teuml tjera peumlrmes deumlgjimeve publike20 Peumlr meuml tepeumlr ekziston Zyra e Avokatit teuml Popullit
teuml Kosoveumls i cili eumlshteuml organ i pavarur peumlrgjegjeumls peumlr teuml hetuar ankesat peumlr shkelje teuml teuml drejtave teuml
njeriut21
Kjo neumlnkupton se OShC-teuml nuk janeuml pjeseuml integrale e propozimeve kryesore pasi qeuml nuk ka njeuml
struktureuml formale peumlr pjeseumlmarrje neuml proceset e politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes Kjo eumlshteuml
veccedilaneumlrisht e deumlmshme peumlr komunitetet minoritare pasi qeuml OShC-teuml efektive kontribuojneuml
suksessheumlm neuml hartimin e rregulloreve dokumenteve teuml politikave dhe ligjeve dhe sigurojneuml qeuml
komunitetet qeuml peumlrfaqeumlsojneuml ato teuml jeneuml meuml mireuml teuml peumlrfaqeumlsuar
Aktivitetet peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin ndeumlrmjet OShC-ve dhe institucioneve qendrore
Peumlr teuml adresuar keumlteuml problem ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml organizuar disa aktivitete teuml
ndryshme gjateuml dy viteve teuml keumltij projekti peumlr teuml trajtuar ccedileumlshtjen e mungeseumls seuml bashkeumlpunimit dhe
teuml strukturave joformale Keumlto aktivitete peumlrfshijneuml seanca dialogu neuml mes teuml OShC-ve dhe
deputeteumlve teuml Kuvendit trajnime peumlr rritjen e bashkeumlpunimit neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve
teuml nivelit qendror si dhe takime me peumlrfaqeumlsues teuml institucioneve qendrore si me KKK-neuml KDIK-neuml
Zyreumln e Komisionerit peumlr Gjuheumlt Zyreumln peumlr Komunitete dhe Kthim dhe Avokatin e Popullit peumlrfshireuml
me deputeteumlt e Kuvendit qeuml peumlrfaqeumlsojneuml komunitetet minoritare
17
TACSO (Technical Assistance for Civil Society Organisations) Growing Together Civil Society Involvement in the Legislative Process ndash Good and Bad Practices (shq Rritja e peumlrbashkeumlt peumlrfshira e shoqeumlriseuml civile neuml procesin ligjveumlnies ndash praktikat e mira dheuml teuml keumlqija) qershor 2011 fq 13 18
Komisioni Evropian Raporti i Progresit i vitit 2014 peumlr Kosoveumln (2014) fq 12 (httpeceuropaeuenlargementpdfkey_documents201420141008-kosovo-progress-report_enpdf) 19
Ibid fq 12 20
Shihni psh KCSF (Fondacioni Kosovar peumlr Shoqeumlri Civile) ldquoNe dhe atardquo ndash pjeseumlmarrja e qytetareumlve neuml Kosoveuml tetor 2011 fq 9-13 21
Peumlr informata specifike mbi mandatin e Avokatit teuml Popullit teuml Kosoveumls shihni Ligjin peumlr Avokatin e Popullit (nr 03L-195) Neuml dispozicion neuml httpwwwkuvendikosovesorgcommondocsligjet2010-195-albpdf
Pag
e14
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Gjateuml vitit teuml pareuml teuml zbatimit teuml projektit ECMI Kosova ka organizuar njeuml numeumlr takimesh
trajnimesh dhe seancash dialogu neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve qendrore me qeumlllim rritjen e
nivelit teuml bashkeumlpunimit neuml mes tyre krijimin e mekanizmave peumlr teuml peumlrmireumlsuar komunikimin dhe
bashkeumlpunimin neuml mes tyre dhe adresimin e ccedileumlshtjeve teuml reumlndeumlsishme peumlr komunitetet minoritare
ashtu siccedil janeuml propozuar nga peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve
Raundi i dyteuml i aktiviteteve gjateuml vitit teuml dyteuml teuml zbatimit teuml projektit kishte peumlr qeumlllim ofrimin e
mundeumlsive peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve dhe atyre teuml institucionet qendrore peumlr teuml peumlrcjelleuml neuml
vazhdimeumlsi ccedileumlshtjet e ngritura neuml teuml gjitha trajnimet dhe seancat e dialogut teuml mbajtura
paraprakisht
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit serb
Deputeteumlt serbeuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls kaneuml argumentuar se OShC-teuml e komunitetit serbe nuk kaneuml
qeneuml proaktive peumlr teuml bashkeumlpunuar me qeverineuml dhe se aneumltareumlt
e Komisionit peumlr teuml Drejtat dhe Interesat e Komuniteteve asnjeumlhereuml
nuk janeuml monitoruar nga OShC-teuml ndoneumlse ka pasur shumeuml ccedileumlshtje
teuml ngritura nga ana e KDIK-seuml e qeuml ndikojneuml neuml maseuml teuml madhe te
komuniteti serb Neuml keumlteuml aspekt mungon komunikimi dhe
bashkeumlpunimi dhe sipas peumlrfaqeumlsuesve teuml organizatave teuml
shoqeumlriseuml civile deputeteumlve teuml Kuvendit dhe peumlrfaqeumlsuesve serbeuml
qeuml punojneuml neuml institucionet qeveritare lokale e qendrore u mungon
vullneti
Megjithateuml aktivitetet e zhvilluara gjateuml vitit teuml dyteuml kaneuml veumlneuml neuml
pah problemet e ndryshme teuml ngritura gjateuml vitit paraprak me
ccedilrsquorast fokusi eumlshteuml zhvendosur nga OShC-teuml te mungesa e peumlrkushtimit neuml mesin e politikaneumlve teuml
komunitetit serb Asnjeuml nga deputeteumlt serbeuml kaneuml qeneuml veteuml teuml pranisheumlm por kaneuml deumlrguar
peumlrfaqeumlsues teuml tyre Ndoneumlse OShC kaneuml theumlneuml se ata faktikisht janeuml beumlrreuml meuml aktiveuml ato kaneuml
pretenduar se politikaneumlt e komunitetit serbeuml kaneuml qeneuml apatikeuml ndaj ccedilfareumldo dialogu dhe nuk kaneuml
mbrojtur mjaftuesheumlm sigurineuml e komunitetit teuml tyre
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe
egjiptas
OShC-teuml nga komunitetet minoritare romeuml ashkali dhe egjiptas
gjithashtu kaneuml argumentuar se nuk ka pasur bashkeumlpunim neuml mes
teuml qeveriseuml dhe OShC-ve pretendim ky qeuml eumlshteuml kontestuar nga ana e
peumlrfaqeumlsuesve politikeuml qeuml kaneuml qeneuml teuml pranisheumlm neuml disa takime
Peumlr meuml tepeumlr peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve nga komunitetet romeuml
ashkali dhe egjiptas kaneuml theksuar brengeumln e tyre se Strategjia peumlr
Disa peumlrfaqeumlsues teuml
komuniteteve kaneuml pasur
mundeumlsineuml teuml takohen peumlr
hereuml teuml pareuml me
peumlrfaqeumlsues teuml tyre neuml
nivelin qendror peumlr teuml
diskutuar ccedileumlshtjet kyccedile
peumlr komunitetet e tyre
Pag
e15
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Integrimin e Komuniteteve Romeuml Ashkali dhe Egjiptas neuml Kosoveuml nuk po zbatohej nga qeveria peumlr
shkak teuml mungeseumls seuml vullnetit programeve konkrete dhe buxhetit
Edhe neuml raport me keumlto komunitete viti i dyteuml i aktiviteteve eumlhteuml fokusuar neuml ccedileumlshtjen e puneumlsimit
teuml komuniteteve minoritare romeuml ashkali dhe egjiptas neuml zbatimin e Strategjiseuml seuml nivelit qendror Si
OShC-teuml ashtu edhe politikaneumlt kaneuml reumlneuml dakord se duhet teuml jeneuml proaktiveuml neuml promovimin e
puneumlsimit teuml komuniteteve minoritare rom ashkali dhe atij egjiptas peumlrmes krijimit teuml njeuml forumi
apo fokus-grupi neuml meumlnyreuml qeuml politikaneumlt dhe OShC-teuml teuml mund teuml shkeumlmbejneuml rregullisht teuml dheumlna
dhe teuml diskutojneuml mbi ccedileumlshtjet qeuml i prekin ata Neuml fund teuml dy paleumlt kaneuml trajtuar ccedileumlshtjet e ngritura
seuml fundmi teuml migrimit teuml seumlrisheumlm pasi qeuml ka eumlshteuml raportuar shumeuml mbi largimin nga Kosova gjateuml
disa muajve teuml fundit teuml pjeseumltareumlve teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe egjiptas peumlr teuml jetuar neuml
vende teuml tjera Kjo ccedileumlshtje duhet teuml adresohet urgjentisht si nga OShC-teuml ashtu edhe politikaneumlt neuml
teuml dyja nivelet peumlr teuml siguruar qeuml teuml krijohen kushtet qeuml keumlto komunitete teuml qeumlndrojneuml neuml Kosoveuml
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit boshnjak dhe atij goran
Shumeuml nga OShC-teuml boshnjake teuml regjistruara janeuml
politikisht teuml lidhura gjeuml qeuml mund teuml ccedilojeuml neuml fraksione
gjateuml procesit teuml pjeseumlmarrjes seuml OShC-ve pasi qeuml ato
mund teuml shihen si opoziteuml neuml aspektin politik Gjithashtu
ka pasur disa shembuj qeuml ia vlen teuml peumlrmenden teuml
bashkeumlveprimit teuml suksessheumlm neuml mes teuml OShC-ve
boshnjake si neuml ccedileumlshtjen e heqjes seuml pengesave peumlr
fermat e pjeseumltareumlve teuml komunitetit boshnjak qeuml teuml
marrin subvencione nga Ministria e Bujqeumlsiseuml Pylltariseuml
dhe Zhvillimit Rural Megjithateuml neuml teuml njeumljtin takim
pjeseumltareuml teuml komunitetit goran kaneuml deklaruar se nuk ka kurrfareuml bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve
nga komuniteti goran dhe politikaneumlt goraneuml teuml nivelit qendror
Aktivitetet gjateuml vitit teuml dyteuml janeuml ndjekur nga peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve nga teuml gjitha zonat e Kosoveumls
peumlrfshireuml Mitroviceumln dhe Pejeumln si dhe peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit goran dhe atij boshnjak neuml nivelin
qendror dhe ateuml komunal Teuml dy keumlto komunitete kaneuml ngritur shqeteumlsimin e mungeseumls seuml puneumlsimit
teuml pjeseumltareumlve teuml tyre neuml institucionet publike ndeumlrsa boshnjakeumlt kaneuml ngritur shqeteumlsimin se Ligji
peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve nuk po zbatohej neuml Prizren Peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit boshnjak
gjithashtu kaneuml theksuar se mungesa e mundeumlsive ekonomike neumlnkupton se shumeuml prej tyre po
shqyrtojneuml mundeumlsineuml e largimit gjeuml qeuml eumlshteuml shqeteumlsuese peumlr teuml dyja paleumlt neuml keumlteuml lloj dialogu
Peumlrfaqeumlsuesit e komunitetit goran gjithashtu kaneuml theksuar shqeteumlsimet e tyre peumlr mungeseumln e
kontrollit policor nga niveli qendror neuml kufirin me Shqipeumlrineuml neuml zoneumln e Dragashit dhe problemet e
siguriseuml qeuml po krijon kjo
Pag
e16
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit turk
Takimi me OShC-teuml nga komuniteti turk dhe me peumlrfaqeumlsuesit e nivelit qendror nga ky komunitet
ishte pozitiv gjateuml teuml cilit peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve kaneuml deklaruar se kaneuml njeuml nivel teuml mireuml teuml
bashkeumlpunimit me deputeteumlt turq Peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve nuk kaneuml shprehur kurrfareuml kritikash sa
u peumlrket marreumldheumlnieve teuml tyre me institucionet qendrore Megjithateuml ccedileumlshtja e vetme qeuml eumlshteuml
ngritur nga teuml gjitheuml peumlrfaqeumlsuesit e keumltij komuniteti ka qeneuml se ekziston njeuml problem i vazhduesheumlm
me Komuneumln e Prizrenit sa i peumlrket zbatimit teuml Ligjit peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve peumlrkateumlsisht rreth
peumlrdorimit teuml gjuheumls turke
Neuml aktivitetet e organizuara gjateuml vitit teuml dyteuml ka pasur vijim teuml mireuml si nga OShC-teuml ashtu edhe
peumlrfaqeumlsuesit e nivelit qendror Edhe me keumlteuml rast OShC-teuml kaneuml theksuar se kaneuml bashkeumlpunim teuml
mireuml me peumlrfaqeumlsuesit e tyre neuml Kuvend Megjithateuml ata gjithashtu kaneuml shprehur shqeteumlsimin se ka
ende ccedileumlshtje teuml hapura neuml lidhje me zbatimin e Ligjit peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve kur eumlshteuml fjala peumlr
komunitetin turk dhe se vitin e kaluar nuk ka pasur aq peumlrparime lidhur me keumlteuml ccedileumlshtjeje
Rezultatet e keumltyre aktiviteteve
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut teuml moderuara nga ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj teuml
cilat kaneuml mbledhur seuml bashku peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve nga minoritetet dhe peumlrfaqeumlsues teuml
institucioneve qendrore peumlrfshireuml deputeteuml teuml Kuvendit janeuml treguar teuml jeneuml teuml frytshme
Peumlrfaqeumlsues teuml qeveriseuml qendrore dhe deputeteuml teuml Kuvendit kaneuml paraqitur rolin dhe peumlrgjegjeumlsiteuml e
institucioneve qeuml peumlrfaqeumlsojneuml kaneuml ndareuml kontaktet e tyre u kaneuml dheumlneuml atyre mundeumlsi peumlr teuml
ngritur ccedileumlshtje qeuml ishin specifike peumlr komunitetet e tyre dhe kaneuml treguar gatishmeumlri peumlr teuml krijuar
mekanizma teuml cilat do teuml peumlrmireumlsojneuml komunikimin dhe bashkeumlpunimin me peumlrfaqeumlsuesit e OShC-
ve qeuml punojneuml peumlr mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml minoriteteve
Takimi neuml mes teuml KKK-seuml dhe peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve teuml
komuniteteve minoritare kaneuml rezultuar teuml jeneuml teuml
suksesshme Peumlrfaqeumlsuesit e KKK-seuml kaneuml prezantuar rolin
dhe mandatin e KKK-seuml dhe u kaneuml ofruar mundeumlsineuml teuml
gjitha OShC-ve teuml interesuara nga minoritetet qeuml teuml aplikojneuml
peumlr akreditim nga Presidenti i Kosoveumls dhe teuml emeumlrojneuml
peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve teuml tyre neuml pozita teuml aneumltareumlve teuml
KKK-seuml Dhjeteuml (10) OShC janeuml teuml akredituara nga Presidenti i
Kosoveumls Si rezultat i keumlsaj dy (2) nga peseuml (5) aneumltareuml serbeuml teuml KKK-seuml janeuml aneumltareuml teuml Rrjetit teuml
OShC-ve serbe e cila eumlshteuml themeluar nga ECMI Kosova dy (2) peumlrfaqeumlsues teuml goraneumlve si dhe tre
(3) peumlrfaqeumlsues teuml romeumlve ashkalive dhe egjiptasve janeuml emeumlruar neuml pozita teuml aneumltareumlve teuml KKK-seuml
peumlr njeuml mandat prej dy (2) vjeteumlsh
Keumlto rezultate kaneuml treguar se neumlse iniciohen kontakte mes tyre teuml dyja paleumlt janeuml teuml gatsheumlm teuml
angazhohen neuml diskutime dhe teuml fillojneuml teuml formalizojneuml proceset e dialogut Neuml takimet trajnimet
Shtateuml (7) OShC teuml cilat janeuml
aneumltare teuml Rrjetit Goran dhe atij
Serb si dhe tri (3) OShC nga
komunitetet romeuml ashkali dhe
egjiptas janeuml akredituar nga
Zyra e Presidentit teuml Republikeumls
seuml Kosoveumls
Pag
e17
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dhe seancat e dialogut qeuml janeuml mbajtur peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve teuml komunitetit minoritare teuml
institucioneve lokale e qendrore dhe nga deputeteuml teuml Kuvendit eumlshteuml sugjeruar fuqimisht krijimi i njeuml
platforme ose forumi me synim ofrimin e mundeumlsive keumltyre peumlrfaqeumlsuesve qeuml meuml lehteuml teuml
shkeumlmbejneuml informata teuml ngreneuml ccedileumlshtje specifike peumlr komunitetet e tyre dhe teuml punojneuml
bashkeumlrisht neuml mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml minoriteteve
Bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe institucioneve lokale
Angazhimi me qeveriteuml komunale eumlshteuml gjithashtu kyccedil peumlr
rritjen e efektivitetit teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare
Shumeuml prej keumltyre OShC-ve neuml Kosoveuml janeuml organizata jo teuml
meumldha dhe punojneuml brenda zonave teuml kufizuara dhe
prandaj eumlshteuml me reumlndeumlsi qendrore peumlr to qeuml teuml krijojneuml
lidhje teuml forta me zyrtareumlt komunaleuml teuml zonave teuml tyre
Teuml gjitha Komunat obligohen me ligj qeuml teuml krijojneuml Komitetin
peumlr Komunitete ku peumlrfaqeumlsohen teuml gjitha komunitetet dhe
i cili eumlshteuml peumlrgjegjeumls peumlr shqyrtimin e respektimit nga ana e autoriteteve komunale teuml ligjeve neuml fuqi
dhe referimit ndaj teuml drejtave teuml komuniteteve22 Secila Komuneuml gjithashtu duhet teuml keteuml nga njeuml
Zeumlvendeumls-Kryesues teuml Kuvendit Komunal peumlrgjegjeumls peumlr komunitete dhe nga njeuml Neumlnkryetar teuml
Komuneumls peumlrgjegjeumls peumlr komunitete Megjithateuml duket se neuml nivelin komunal peumlrfaqeumlsuesit e OShC-
ve konsultohen edhe neuml baza ad hoc dhe se kjo ndodh meuml rralleuml se neuml nivelin qendror23 Neuml nivelin
lokal ashtu si edhe neuml ateuml qendror duhet teuml mbahen takime publike peumlr teuml informuar qytetareumlt mbi
vendimet e marra dhe peumlr teuml marreuml reagimet e tyre
Bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve teuml nivelit komunal gjithashtu peumlrballet me
veumlshtireumlsi pasi qeuml nuk ka njeuml sistem uniform peumlr bashkeumlpunim gjeuml qeuml bvn qeuml secila Komuneuml teuml krijojeuml
praktikat e veta24 Kjo eumlshteuml diccedilka qeuml duhet teuml adresohet si nga Qeveria e Kosoveumls ashtu edhe
donatoreumlt dhe pjeseumltareuml teuml shoqeumlriseuml civile neuml meumlnyreuml qeuml teuml sigurohet qeuml neuml teuml ardhmen teuml krijohet
njeuml sistem koherent
22
Ligji mbi veteumlqeverisjen lokale neni 51 Neuml dispozicion neuml httpwwwkuvendikosovesorgcommondocsligjet2008_03-L040_alpdf 23
TACSO Beyond Zero Institutional Arrangements for Cooperation with Civil Society (shq Peumlrtej zeros aranzhimet institucionale peumlr bashkeumlpunim me shoqeumlrineuml civile) gusht 2011 fq 19 24
TACSO Cooperation between Local-Self Governments and OSHCs in the Western Balkans and Turkey Progress Report since the Bečidi Conference February 2011 (shq Bashkeumlpunimi neuml mes teuml njeumlsive teuml veteumlqeverisjes lokale dhe OShC-ve neuml Ballkanin Pereumlndimor dhe neuml Turqi raport progresi nga Konferenca e Beccediliqit e shkurtit 2011) (2013) fq 27
Pag
e18
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Aktivitetet peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve komunale
Me qeumlllimin peumlr teuml trajtuar mungeseumln e bashkeumlpunimit dhe komunikimit neuml mes teuml OShC-ve nga
komunitetet minoritare dhe institucionet lokale ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml mbajtur disa
aktivitete peumlr teuml rritur ndeumlrveprimin dhe ndeumlrtuar besimin ndeumlrmjet zyrtareumlve komunaleuml dhe OShC-
ve nga komunitetet minoritare Keumlto peumlrfshijneuml puneumltori peumlr ndeumlrtimin e besimit nxjerrjen e
analizave teuml shkurtra teuml politikave mbi ccedileumlshtjet kyccedile lokale si dhe krijimin e strukturave teuml
formalizuara neumlpeumlr komuna peumlr diskutime me komunitetet minoritetare
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml organizuar gjithsej teteumlmbeumldhjeteuml (18) puneumltori qeuml kaneuml
mbuluar teuml gjitha komunat e Kosoveumls Mesatarisht ka pasur rreth 25 pjeseumlmarreumls peumlr ccedildo trajnim
peumlrfshireuml keumltu peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve dhe zyrtareuml komunaleuml Keumlto puneumltori kaneuml treguar se neuml
shumeuml komuna OShC-teuml nga komunitetet minoritare dhe zyrtareumlt komunaleuml janeuml treguar teuml gatsheumlm
peumlr bashkeumlpunim por strukturat dhe formalitetet e nevojshme peumlr marreumldheumlnie teuml suksesshme nuk
janeuml vendosur neuml meumlnyreuml koherente
Gatishmeumlria peumlr teuml bashkeumlpunuar
Secila komuneuml ka treguar gatishmeumlri peumlr teuml bashkeumlpunuar me peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civile nga
minoritetet por ka pasur shumeuml nivele teuml dallueshme ndeumlrmjet komunave neumlpeumlr Kosoveuml Peumlr
shembull neuml takimin neuml Graccedilaniceuml eumlshteuml ardhur neuml peumlrfundim se niveli i bashkeumlpunimit eumlshteuml rritur
vazhdimisht qeuml nga viti 2012 pasi qeuml peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civile dhe zyrtareumlt komunaleuml kaneuml
punuar seuml bashku peumlr teuml organizuar aktivitetet kulturore dhe argeumltuese gjateuml vereumls Organizimi i
aktiviteteve teuml tilla gjithashtu i ka dheumlneuml Komuneumls dhe OShC-ve qasje meuml teuml hapur dhe teuml
drejtpeumlrdrejteuml ndaj njeumlri-tjetrit gjeuml qeuml ka rritur besimin e tyre dhe fusheumlveprimin peumlr bashkeumlpunim
Neuml puneumltorineuml neuml Ranillug kaneuml marreuml pjeseuml shumeuml pak zyrtareuml komunaleuml kurse neuml Kameniceuml dhe
Novobeumlrdeuml kaneuml marreuml pjeseuml veteumlm peseuml (5) zyrtareuml nga teuml dyja Komunat neuml njeuml puneumltori ku kaneuml
marreuml pjeseuml mbi njeumlzet (20) persona Pjeseumlmarreumlsit neuml keumlteuml puneumltori kaneuml pranuar se nuk ka dialog
teuml mireuml neuml mes teuml OShC-ve dhe Komunave gjeuml qeuml i eumlshteuml atribuuar mundeumlsiseuml qeuml OShC-teuml kryesisht i
shohin Komunat neuml aspektin e mbeumlshtetjes financiare pra si donatoreuml e jo si partnereuml teuml cileumlt
punojneuml drejt arritjes seuml teuml njeumljtave objektiva Pjeseumlmarreumlsit kaneuml deklaruar se shpresojneuml se peumlrmes
puneumltorive teuml organizuara nga ECMI Kosova kjo ccedileumlshtje do teuml mund teuml fillojeuml teuml trajtohet dhe se ata
do teuml mund teuml fillojneuml teuml diskutojneuml peumlr njeuml lloj marreumldheumlnieje me fokus neuml nevojeumln e bashkeumlpunimit
neuml teuml gjitha fushat
Kuptimi i proceseve
Gjateuml keumltij procesi gjithashtu janeuml veumlneuml re nivele teuml dallueshme teuml teuml kuptuarit teuml ndeumlrveprimit neuml
mes teuml qeverive komunale dhe OShC-ve nga minoritetet me ccedilrsquorast Graccedilanica dhe Prizreni kaneuml
treguar nivelin meuml teuml larteuml Neuml dy keumlto komuna eumlshteuml ardhur neuml peumlrfundim se krahasuar me rajonet
Pag
e19
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e tjera ato kaneuml nivel arsyesheumlm teuml larteuml teuml bashkeumlpunimit neuml mes teuml komunave dhe OShC-ve nga
minoritetet ndoneumlse ka vend peumlr rritje teuml bashkeumlpunimit Peumlr teuml trajtuar keumlteuml ECMI Kosova seuml
bashku me partnereumlt e saj CSD dhe RrOGRAEK neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml peumlrkrahur zhvillimin
dhe zbatimin e planeve teuml avokimit peumlr OShC-teuml lokale nga komunitetet minoritare jashteuml qendrave
kryesore teuml shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml Ajo cfareuml ka veumlneuml neuml dukje edhe ECMI Kosova gjateuml keumltyre
aktiviteteve eumlshteuml niveli i dalluesheumlm i peumlrfshirjes nga njeuml komuneuml neuml tjetreumln dhe ndeumlrmjet grupeve
teuml ndryshme teuml komuniteteve minoritare Peumlr shembull gjateuml puneumltorive me komunitetin boshnjak
dhe ateuml goran neuml Prizren eumlshteuml theksuar se OShC-teuml neuml keumlteuml rajon mendojneuml se nuk shihen si
bashkeumlpuneumltoreuml neuml ndeumlrtimin e shoqeumlriseuml por neuml aspektin e lidhjeve politike qeuml mund teuml shihen si
konkurrenceuml
Peumlr teuml trajtuar keumlteuml mungeseuml teuml teuml kuptuarit teuml proceseve ECMI Kosova ka hartuar publikuar dhe
shpeumlrndareuml njeuml libeumlrth teuml titulluar Pjeseumlmarrja e shoqeumlriseuml civile neuml proceset e vendimmarrjes25 Ky
libeumlrth i ofron shoqeumlriseuml civile si njeuml e teumlreuml njeuml referenceuml teuml definitive teuml teuml drejtave qeuml kaneuml OShC-teuml
neuml bazeuml teuml ligjit dhe se si duhet teuml eceuml ndeumlrveprimi i tyre me qeverineuml neuml nivelin qendror dhe ateuml
lokal
Rezultatet e keumltyre aktiviteteve
Keumlto aktivitete janeuml treguar teuml suksesshme neuml aspektin e fillimit teuml ofrimit institucioneve lokale dhe
OShC-ve teuml njeuml struktureuml formale peumlr teuml rritur dialogun mes tyre Neuml meumlnyreuml dometheumlneumlse neuml teuml
gjitha komunat institucionet lokale dhe OShC-teuml janeuml treguar shumeuml teuml gatsheumlm peumlr teuml
bashkeumlpunuar dhe peumlr teuml formalizuar strukturat peumlr dialog Eumlshteuml gjithashtu premtuese se neuml keumlto
diskutime eumlshteuml adresuar ccedileumlshtja se OShC-teuml shihen si konkurrente ndaj institucioneve neuml vend qeuml
teuml shihen si institucione me teuml cileumlt duhet bashkeumlpunuar
25
Neuml dispozicion neuml httpwwwecmikosovoorgwp-contentPublicationsHand_book_and_manuals2013-04_ECMI_Kosovo_Guidebook_-_Civil_Society_Participation_in_Decision-Making_Processesalbpdf
Pag
e20
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
IV TRAJNIMET PEumlR NGRITJEN E KAPACITETEVE DHE AVOKIM PEumlR OSHC-TEuml
NGA KOMUNITETET MINORITARE
Peumlrmes hulumtimeve teuml gjera me OShC neuml teumlreuml Kosoveumln ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml
identifikuara se OShC-teuml neuml veccedilanti ato qeuml punojneuml peumlr komunitetet minoritare peumlrballen me
kapacitete teuml dobeumlta pra nuk mund teuml avokojneuml peumlr ccedileumlshtjet e tyre ose teuml marrin pjeseuml neuml meumlnyreuml
efektive neuml jeteumln publike Ndeumlr ccedileumlshtjet e tjera atyre shpesh u mungon teuml kuptuarit e ploteuml teuml
funksionimit teuml institucioneve teuml qeveriseuml dhe proceseve peumlrkateumlse e mekanizmave teuml
pjeseumlmarrjes26 Atyre gjithashtu shpesh u mungojneuml shkathteumlsiteuml e duhura neuml fusha teuml ndryshme si
avokimi lobimi dhe hulumtimet shkrimi e analiza ligjore27
Neumlpeumlrmjet njeuml qasje teuml ngritjes seuml kapaciteteve dhe mbeumlshtetjes seuml vazhdueshme dhe me objektiv teuml
qarteuml neuml keumlteuml aspekt ECMI Kosova dhe organizatat e saj partnere kaneuml synuar teuml ndeumlrtojneuml dhe
peumlrmireumlsojneuml afteumlsiteuml dhe kapacitetet e OShC-ve peumlr trsquou peumlrfshireuml neuml meumlnyreuml efektive neuml proceset e
politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes neuml nivelin lokal dhe ateuml qendror duke u bazuar neuml dhe zhvilluar
meuml tej efektivitetin e seancave teuml dialogut teuml diskutuara neuml kapitullin paraprak
Qeumlllimi i ECMI Kosoveumls dhe organizatave teuml saj partnere ishte forcimi i OShC-ve neuml meumlnyreuml teuml
teumlreumlsishme dhe trajtimi i kapaciteteve teuml OShC-ve peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml politikeuml-
beumlrje dhe vendimmarrje peumlr teuml siguruar qeuml ato teuml zhvillohen neuml meumlnyreuml teuml qeumlndrueshme ashtu qeuml
neuml teuml ardhmen teuml mund teuml veprojneuml neuml meumlnyreuml teuml pavarur dhe ateuml peumlrmes trajnimeve dhe
mbeumlshtetjes seuml vazhdueshme Si rrezultat i keumlsaj ECMI Kosova neuml kuadeumlr teuml dy projekteve lsquoFuqizimi i
shoqeumlriseuml civile peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml proceset e politikave dhe teuml vendimmarrjes
peumlrmes dialogut me institucionet qeveritarersquo i financuar nga BE-ja dhe i menaxhuar nga Zyra e
Bashkimit Europian neuml Kosoveuml dhe projektit lsquoPeumlrkrahja e qeverisjes efektive peumlr komunitetet
minoritare neuml Kosoveumlrsquo financuar nga Departamenti Federal Zviceran i Puneumlve teuml Jashtme (DFPJ) ka dizajnuar
njeuml program peumlrkraheumls gjitheumlpeumlrfshireumls peumlr organizata teuml shoqeumlriseuml civile (OSHC)
26
TACSO Beyond Zero Institutional Arrangements for Cooperation with Civil Society Society (shq Peumlrtej zeros
aranzhimet institucionale peumlr bashkeumlpunim me shoqeumlrineuml civile) gusht 2011 fq 21 KCSF ldquoNe dhe atardquo ndash pjeseumlmarrja e qytetareumlve neuml Kosoveuml tetor 2011 fq 28 27
TACSO Growing Together Civil Society Involvement in the Legislative Process ndash Good and Bad Practices Practices (shq Rritja e peumlrbashkeumlt peumlrfshira e shoqeumlriseuml civile neuml procesin ligjveumlnies ndash praktikat e mira dheuml teuml keumlqija) qershor 2011 qershor 2011 fq 21
Pag
e21
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Gjateuml njeuml periudhe 15-vjeccedilare (nga qershori 2013 deri neuml tetor 2014) OSHC-teuml dhe koalicionet e
OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml peumlrfituar nga njeuml program peumlrkraheumls gjitheumlpeumlrfshireumls i cili ka
kombinuar teorineuml dhe praktikeumln me fokus neuml keumlteuml teuml fundit
Ngritja e kapaciteteve
Pjeseumlmarreumlsve u janeuml ofruar trajnime teuml strukturuara
teuml orientuar praktikisht peumlr teuml ngritur kapacitetet dhe
ateumlsiteuml e tyre praktike peumlr teuml avokuar neuml meumlnyreuml
efektive peumlr interesat dhe teuml drejtat e tyre dhe jane
pajisur me certifikata pas peumlrfundimit me sukses teuml
programit
Trajnimi mbi shkathteumlsiteuml avokim dhe teuml drejtat
e minoriteteve nga qershori 2013 deri neuml tetor
2014 pjeseumlmarreumlsit kaneuml marreuml pjeseuml neuml njeuml
trajnim gjitheumlpeumlrfshireumls interaktiv dhe teuml peumlrshtatur sipas nevojave teuml tyre teuml peumlrbeumlreuml nga
peumlrafeumlrsisht 15 seanca
Viziteuml studimore neuml rajon neuml vitin 2014 pjeseumlmarreumlsit gjithashtu kaneuml marreuml pjeseuml njeuml viziteuml
studimore neuml FYROM neuml meumlnyreuml qeuml teuml promovojneuml bashkeumlpunimin rajonal teuml krijojneuml lidhje teuml
dobishme dhe teuml sigurojneuml njeuml shkeumlmbim konstruktiv teuml praktikave teuml mira dhe ekspertizeumls
teknike (know-how) neuml rajon
Zbatimi i aktiviteteve teuml avokimit
Paralelisht me programin e trajnimit OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml
zhvilluar dhe zbatuar Plane specifike Avokimi peumlr adresimin e ccedileumlshtjeve me interes peumlr ta me
mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj
Zhvillim i Planeve peumlr Avokim nga teuml gjitha OSHC-teuml konkurruese u eumlshteuml keumlrkuar qeuml teuml
prezantojneuml Propozimet peumlr Avokim me ide paraprake fillestare mbi aktivitetet e avokimit qeuml do
teuml ndeumlrmarrin peumlr teuml adresuar problemet apo ccedileumlshtje konkrete OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-
ve teuml peumlrzgjedhur janeuml peumlrkrahur neuml zhvillimin Planeve njeumlvjeccedilare teuml Avokimit teuml holleumlsisheumlm
dhe me objektiva teuml qarteuml duke zhvilluar meuml tej propozimet e tyre teuml paraqitura Keumlto Plane
Avokimi kaneuml peumlrfshireuml objektiva dhe aktivitete qeuml janeuml kryer me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls
dhe partnereumlve teuml projektit
Neumln-grante peumlr avokim OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml marreuml edhe
mbeumlshtetje financiar peumlr zbatimin e aktiviteteve teuml parapara neuml Planet e tyre peumlr Avokim (meuml seuml
shumti deri neuml 2000 Euro peumlr njeuml Plan Avokimi)
Mbeumlshtetje e vazhdueshme Peumlrveccedil keumlsaj OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur
kaneuml marreuml mbeumlshtetje teuml vazhdueshme peumlrfshireuml mbeumlshtetje teknike dhe ligjore ndihmeuml neuml
organizimin e aktiviteteve mediale (incizimi i nje video promoviese njeuml minuteumlsheuml peumlr secileumln
Pag
e22
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve ) lehteumlsim teuml dialogut me institucionet relevante qeveritare
dhe ndihmeuml me hulumtime dhe redaktimin e materialeve (psh fleteumlpalosjeve)
Keumlto aktivitete kaneuml synuar forcimin e kapaciteteve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare peumlr teuml
bashkeumlvepruar me qeverineuml dhe ushtruar ndikim mbi teuml si neuml nivelin komunal ashtu edhe ateuml
qendror peumlr teuml siguruar qeuml interesat e tyre teuml merren parasysh gjateuml proceseve teuml qeverisjes
Ngritja e kapaciteteve peumlr OShC-teuml nga komunitetet minoritare
Peumlr teuml adresuar ccedileumlshtjet e veumlna neuml pah meuml sipeumlr ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml dizajnuar njeuml
Program teuml Shkathteumlsive teuml Avokimit dhe teuml Drejta teuml Komuniteteve peumlr Organizatat e Shoqeumlriseuml
Civile neuml Kosoveuml i cili konsistonte neuml organizimin e peseumlmbeumldhjeteuml (15) seancave teuml trajnimit gjateuml
vitit 2013 dhe 2014 mbi ccedileumlshtjet e meumlposhtme
Pjeseumlmarrja e OShC-ve neuml Kosoveuml
Teuml drejtat e minoriteteve veumlshtrim i peumlrgjithsheumlm dhe konceptet kryesore
Legjislacioni dhe institucionet vendore neuml Kosoveuml neuml lidhje me OShC-teuml
Peumlrmbledhje e mekanizmave teuml kompensimit ndaj shkeljes seuml teuml drejtave mekanizmat e
drejtpeumlrdrejteuml (e drejta peumlr peticion e drejta peumlr iniciativa qytetare e drejta e referendumit
dhe e ankesave teuml qytetareumlve) + mekanizmat e teumlrthorteuml + mekanizmat e bazuar neuml ccedileumlshtje
(ZKGj MASHT-it dhe Komisioni teuml Pavarur Keumlshilli i Pavarur Mbikeumlqyreumls i Sheumlrbimit Civil teuml
Kosoveumls KPM)
Avokimi
Mediat dhe rrjetet sociale (si teuml plasohet mesazhi)
Zhvillimi i projekteve
Shkathteumlsiteuml e teuml shkruarit dhe prezantimit + rrjeteumlzimi
Mjete praktike peumlr mbajtjen e teuml dheumlnave dhe doreumlzimin e ankesave
Adresimi institucioneve dhe teuml kuptuarit e puneumls seuml tyre (KKK-seuml KDIK-seuml ZCcedilK-seuml)
Keumlto trajnime janeuml organizuar neuml bashkeumlpunim
me projektin ldquoMbeumlshtetje qeverisjes efektive peumlr
komunitetet minoritare neuml Kosoveumlrdquo teuml financuar
nga Departamenti Federal Zviceran i Puneumlve teuml
Jashtme (DFPJ) Trajnimet kaneuml sjelleuml seuml bashku
aneumltareuml teuml OShC-ve nga komunitetet e ndryshme
minoritare neuml teumlreuml Kosoveumln duke u dheumlneuml atyre
mundeumlsineuml peumlr teuml ndareuml peumlrvojat e tyre dhe
diskutuar sfidat me teuml cilat peumlrballen neuml
komunikimin me institucionet peumlrkateumlse lokale e
qendrore peumlr teuml ngritur ccedileumlshtjet qeuml lidhen me
komunitetet minoritare dhe janeuml mbajtur nga eksperteuml teuml nivelit teuml larteuml teuml ccedileumlshtjeve teuml zgjedhura
nga Kosova dhe rajoni OShC-teuml dhe koalicionet e OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur kaneuml qeneuml grupet
Pag
e23
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
kryesore teuml synuara megjithateuml OShC-teuml e peumlrfshira neuml Bazeumln e teuml dheumlnave teuml OShC-ve gjithashtu
janeuml ftuar qeuml teuml marrin pjeseuml neuml trajnime
Pjeseumlmarreumlsit i kaneuml vlereumlsuar teuml gjitha keumlto trajnime si
shumeuml teuml dobishme dhe kaneuml vneuml neuml dukje se ato ishin
mundeumlsi e madhe qeuml teuml nxirrnin neuml pah ccedileumlshtjet kryesore
dhe problemet qeuml lidhen me komunitetet e tyre dhe u kaneuml
ndihmuar teuml identifikojneuml kanale peumlr teuml trajtuar keumlto
ccedileumlshtje Neuml keumlto takime janeuml adresuar njeuml varg ccedileumlshtjesh teuml
shumeumlllojshme si mundeumlsiteuml socio-ekonomike peumlr
komunitetet minoritare peumlrdorimi i gjuheumlve segregacioni
neuml arsim veccedilaneumlrisht neuml Shkolleumln lsquoMustafa Bakijarsquo neuml
Gjakoveuml liria e leumlvizjes veccedilaneumlrisht neuml lidhje me Lagjen e
Boshnjakeumlve dhe Mitroviceumln e Veriut teuml drejtat e grave dhe
barazia gjinore marreumldheumlniet me qeverineuml dhe strategjiteuml
peumlr pjeseumlmarrjen meuml teuml gjereuml teuml shoqeumlriseuml civile Si pjeseuml e
programit teuml peumlrkrahjes OShC-teuml dhe koalicionet e OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur kaneuml incizuar dhe
transmetuar video promovuese me qeumlllim promovimin e organizatave teuml tyre mandatit teuml tyre dhe
puneumln qeuml ato beumljneuml peumlr teuml mbrojtur dhe promovuar teuml drejtat e komuniteteve Video promovuese teuml
organizatave BRIGA PIRAMIDA CDKD-SP ICEC CZRC-OPA dhe OSG janeuml postuar neuml kanalin e ECMI
Kosoveumls dhe neuml ueb-faqen e saj dhe faqen e saj neuml Facebook si dhe neuml ueb-faqen e CSD-seuml dhe
RrOGRAEK-ut
Viziteuml studimore peumlr OShC teuml peumlrzgjedhura nga komunitetet
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj gjithashtu kaneuml
organizuar njeuml viziteuml studimore neuml ish-Republikeumln
Jugosllave teuml Maqedoniseuml (IRJM) peumlr peumlrfaqeumlsues
teuml zgjedhur teuml OShC-ve nga minoritetet Kjo viziteuml
eumlshteuml zhvilluar neuml tremujorin e fundit teuml projektit
dhe ishte e hapur peumlr teuml gjitha OShC-teuml e
regjistruara neuml bazeumln e teuml dheumlnave
Peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova u eumlshteuml dheumlneuml
mundeumlsia peumlr dialog me homologeumlt e tyre nga
IRJM neuml ccedileumlshtje teuml tilla si arsimimi i komuniteteve
minoritare zbatimi i legjislacionit peumlr gjuheumlt dhe
puneumlsimi neuml institucionet publike dhe neuml ndeumlrmarrjet publike Peumlr meuml tepeumlr ECMI Kosova dhe
partnereumlt e saj u kaneuml mundeumlsuar peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova qeuml teuml zhvillojneuml takime me Komisionin
e Kuvendit peumlr Marreumldheumlnie Ndeumlretnike dhe Sekretariatin Shteteumlror peumlr Zbatimin e Marreumlveshjes
Kornizeuml teuml Ohrit Me keumlteuml atyre iu dhaneuml meuml tepeumlr njohuri mbi meumlnyreumln se si IRJM mbron teuml drejtat e
Njeuml tregim u suksessheumlm qeuml ia
vlen teuml peumlrmendet eumlshteuml ai peumlrmes
Programit teuml Trajnimit peumlr Avokim
ku OShC-teuml nga komuniteti
boshnjak kaneuml mundur teuml
avokojneuml me sukses neuml Prizren
duke arritur qeuml neuml Komisionin
Komunal peumlr Komunitete teuml
peumlrfaqeumlsohen teuml gjitha
komunitetet ashtu siccedil keumlrkohet
me ligj por nuk kishte ndodhur meuml
hereumlt
Pag
e24
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
minoriteteve dhe ccedilfareuml meumlsimesh mund teuml nxjerreuml Kosova nga
ajo Ata u kaneuml beumlreuml pyetje si psh rreth asaj neumlse puna me
minoritetet neuml IRJM fokusohet veteumlm neuml minoritetin shqiptar
apo neumlse punohet edhe me komunitete teuml tjera
Zhvillimi dhe zbatimi i fushatave teuml avokimit
Njeuml nga ccedileumlshtjet qendrore qeuml mund teuml shihet nga mungesa neuml strukturat e shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml
eumlshteuml se OShC-teuml nga komunitetit minoritare nuk janeuml efektive kur eumlshteuml fjala peumlr evokim peumlr
ndryshime Neuml kuadeumlr teuml projektit ishte publikuar njeuml shpallje e hapur peumlr aplikime me ccedilrsquorast janeuml
shpeumlrndareuml rreth 500 fleteumlpalosje neuml shqip serbisht dhe anglisht teuml titulluara ldquoSi teuml aplikonirdquo Pas
keumlsaj ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj formuan njeuml Bord teuml pavarur Peumlrzgjedheumls peumlr teuml shqyrtuar teuml
gjitheuml aplikacionet nga OShC-teuml e komuniteteve minoritare bazuar neuml kriteret e peumlrcaktuara
Propozimet e doreumlzuara janeuml vlereumlsuar neuml bazeuml teuml cileumlsiseuml seuml ideve dhe peumlrfshirjes me bazeumln fokusit
teuml qarteuml dhe njeuml metode teuml qarteuml teuml peumlrfaqeumlsimit teuml komuniteteve minoritare Bordi Peumlrzgjedheumls neuml
meumlnyreuml specifike peumlrzgjodhi OShC me bazeuml neuml komunitet teuml cilat nuk kaneuml seliteuml neuml qytete e as kaneuml
lidhje teuml ngushta me donatoreuml Si pjeseuml e keumlsaj u peumlrzgjodheumln gjashteuml (6) OShC nga teuml cilat kateumlr (4)
ishin OShC neuml vete ndeumlrsa dy (2) ishin koalicionet teuml peumlrbeumlra nga dy (2) OShC secili teuml cileumlt kishin
vendosur teuml avokonin seuml bashku peumlr njeuml ccedileumlshtje Ccedileumlshtjet e zgjedhura nga ana e OShC-ve dhe
koalicioneve teuml OShC-ve teuml cileumlt ishin peumlrzgjedhur janeuml prezantuar neuml gjashteuml (6) Fushata teuml Avokimit
Pas peumlrzgjedhjes se kateumlr (4) OShC-ve dhe dy (2) koalicioneve teuml OShC-ve dhe zhvillimit teuml Fushatave
teuml Avokimit ECMI Kosova CSD dhe RROGRAEK gjateuml vitit 2013 dhe 2014 kaneuml zhvilluar njeuml Program
Trajnimit dhe Avokimi teuml peumlrshtatur me objektiv teuml qarteuml dhe teuml bazuar neuml rezultate i cili
konsistonte neuml peseumlmbeumldhjeteuml seanca (15) trajnimi ku kaneuml marreuml pjeseuml si trajnues peumlrfaqeumlsues teuml
shoqeumlriseuml civile nga vendet e tjera teuml rajonit teuml Ballkanit Si pjeseuml e programit teuml ECMI Kosoveumls
OShC-ve dhe koalicioneve teuml OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur u eumlshteuml ofruar mbeumlshtetje teknike dhe
ligjore peumlr zbatimin e fushatave teuml advokimit ndihmeuml neuml organizimin e aktiviteteve mediale (6
videove promovuese peumlr OShC-teuml dhe koalicionet e peumlrzgjedhur) lehteumlsimin e dialogut me
institucionet relevante qeveritare dhe ndihmeuml neuml hulumtime dhe redaktimin e materialeve si dhe
nga njeuml neumln-grant me vlereuml prej euro2000 peumlr secileumln OShC dhe koalicion teuml peumlrzgjedhur peumlr zbatimin e
Fushatave teuml Avokimit
OShC-teuml nga Kosova kaneuml
shkeumlmbyer kontaktet dhe
kaneuml bashkeumlvepruar
fuqisheumlm me
institucionet e IRJM-seuml
me potencial peumlr
bashkeumlpunim neuml teuml
ardhmen
Pag
e25
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
BRIGA
Peumlrfaqeumlson komunitetin serb neuml Gorazhdec neuml rajonin e Pejeumls
Aktivitetet
Trajnime teuml peumlrgjithshme peumlr evokim veccedilaneumlrisht peumlr gra
Rritja e pjeseumlmarrjes seuml grave neuml proceset vendimmarreumlse neuml nivelin komunal
Mungesa e publikimit teuml vendeve teuml lira teuml puneumls neuml gjuheumln serbe
PIRAMIDA
Peumlrfaqeumlson komunitetin egjiptas neuml rajonin
e Pejeumls dhe ateuml teuml Istogut
Aktivitetet
Trajtimi i braktisjes seuml shkolleumls nga
nxeumlneumlsit egjiptas neuml shkolleumln fillore dhe
teuml mesme
Rritja e edukimit mbi ccedileumlshtjet e
sheumlndetit
Ngritja e veteumldijes rreth puneumlsimit
duke synuar veccedilaneumlrisht grateuml
Qendra peumlr Integrimin e Komuniteteve Minoritare (ICECQEKM)
Peumlrfaqeumlson komunitetin boshnjak serb turk dhe ateuml rom neuml rajonin e Prizrenit
Aktivitetet
Komisioni Komunal peumlr Komunitete
duhet teuml peumlrfshijeuml komunitetin ashkali
egjiptas dhe ateuml goran
Peumlrdorimi publik nga ana e Komuneumls i
teuml gjitha gjuheumlve zyrtare
Beumlrja e boshnjakishtes gjuheuml zyrtare neuml
nivel komunal
Omladinski Savez Gore ndash OSG (shq
Keumlshilli Rinor i Goreumls ndash KRG)
Peumlrfaqeumlson komunitetin minoritar goran neuml
rajonin e Goreumls
Aktivitetet
Peumlrfaqeumlsimi i barabarteuml i teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim
Shtypja e materialeve edukative
relevante peumlr keumlteuml ccedileumlshtje
Koalicioni CDKD dhe Slobodna Produkcija (shq Produksioni i Lireuml)
Dy OShC teuml cilat peumlrfaqeumlsojneuml serbeumlt romeumlt boshnjakeumlt dhe malaziasit dhe teuml cilat punojneuml neuml rajonin e Gjilanit teuml Kameniceumls dhe ateuml teuml Novobeumlrdeumls
Aktivitetet
Zbatimi i Ligjit peumlr Qasje neuml Dokumente Publike
Shfryteumlzimi proporcional i objekteve sportive dhe kulturore
Ndarja proporcionale e buxhetit
Koalicioni CZRZ dhe OPA
Dy OShC nga komuniteti serb teuml cilat punojneuml neuml pjeseumln jugore teuml Kosoveumls kryesisht neuml Partesh dhe Kllokot
Aktivitetet
Avokim neuml Ministrineuml e Bujqeumlsiseuml Ministrineuml e Riniseuml dhe Sportit dhe neuml Ministrineuml e Mjedisit peumlr mbeumlshtetje neuml Partesh
Ulja e papuneumlsiseuml neuml keumlto rajone
Pag
e26
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rezultatet nga planet e avokimit
OShC-teuml e angazhuara me keumlto Planeve teuml Avokimit kaneuml arritur njeuml numeumlr suksesesh teuml dukshme si
rezultat i aktiviteteve teuml ndeumlrmarra neuml kuadeumlr teuml keumltyre propozimeve
ICECQEKM Ka evokuar me sukses te Komuna e Prizrenit peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha komunitetet teuml
peumlrfaqeumlsohen neuml Komisionin Komunal peumlr Komunitete peumlrfshireuml komunitetin goran ateuml rom ashkali
dhe egjiptas Ata gjithashtu i kaneuml beumlreuml presion Komuneumls peumlr teuml drejteumln e barabarteuml peumlr trsquou arsimuar
neuml gjuheumln boshnjake peumlrfshireuml edhe organizimin e tryezave teuml rrumbullakeumlta rreth keumlsaj ccedileumlshtjeje
gjeuml qeuml kishte sukses deri diku ndoneumlse ka ende shumeuml progres peumlr trsquou beumlreuml neuml meumlnyreuml qeuml komuna
trsquou peumlrmbahet obligimeve teuml saj ligjore E fundit ata kaneuml mbajtur disa tryeza teuml rrumbullakeumlta peumlr
ccedileumlshtjen e respektimit teuml kuoteumls prej 10 teuml puneumlsimit teuml komuniteteve neuml institucionet publike
Komuna eumlshteuml treguar e hapur neuml keumlto takime dhe ICECQEKM do teuml vazhdojeuml teuml avokojeuml peumlr keumlto
ccedileumlshtje peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml kaneuml krijuar neuml keumlto institucione
OSGKRG Pjesa meuml e madhe e puneumls seuml
OSGKRG ishte pjeseuml e Rrjetit teuml Goraneumlve teuml
themeluar si pjeseuml e keumltij projekti Ata kaneuml
organizuar disa tryeza teuml rrumbullakeumlta mbi
ccedileumlshtjet e peumlrfaqeumlsimit teuml barabarteuml teuml teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim publik dhe kaneuml
krijuar lidhje teuml mira me Komuneumln gjeuml qeuml do teuml
shfryteumlzohet peumlr teuml zhvilluar avokim gjateuml muajve
teuml ardhsheumlm
PIRAMIDA Neuml Pejeuml PIRAMIDA eumlshteuml treguar e suksesshme neuml puneumln e saj me Komuneumln neuml trajtimin
e ccedileumlshtjes seuml braktisjes seuml shkolleumls nga pjeseumltareumlt e komuniteteve minoritare Ata kaneuml punuar me
zyrtareumlt komunaleuml peumlr teuml avokuar peumlr
identifikimin e feumlmijeumlve jashteuml shkollave dhe
trajtimin e ccedileumlshtjeve teuml ri-integrimit Megjithateuml
marreuml parasysh trendin e fundit teuml emigrimit teuml
pjeseumltareumlve teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe
egjiptas ata po peumlrballen prapeuml me ccedileumlshtje teuml
integrimit teuml cilat duhet teuml adresohen nga
Komuna28 PIRAMIDA gjithashtu ka qeneuml e
suksesshme neuml qeumlllimin e saj peumlr teuml rritur
arsimimin e grave qeuml u peumlrkasin komuniteteve
minoritare veccedilaneumlrisht neuml lidhje me ccedileumlshtjet e sheumlndetit pasi qeuml kaneuml organizuar disa tryeza teuml
rrumbullakeumlta dhe trajnime mbi keumlteuml ccedileumlshtje si dhe ka filluar teuml bashkeumlpunojeuml me komunitetin lokal
28
Peumlr me tepeumlr informata mbi keumlteuml temeuml ju lutemi shihni Buletinin Informues teuml ECMI Kosoveumls rreth keumlsaj teme me titullin Sfidat neuml procesin e integrimit neuml Kosoveuml migrimi neuml rritje e romeumlve ashkalive dhe egjiptasve Neuml dispozicion neuml httpwwwecmikosovoorgp=5847
Pag
e27
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
neuml keumlto zona rreth keumltyre ccedileumlshtjeve dhe trsquou japeuml atyre meuml shumeuml informata mbi ccedileumlshtje teuml tilla si
sheumlndeti riprodhues dhe ccedileumlshtjet e sheumlndetit teuml feumlmijeumlve
Koalicioni CRDZ-OPA Ky koalicion eumlshteuml treguar i suksessheumlm neuml vendosjen e kontakteve brenda
Ministrive relevante peumlr trsquou marreuml me avokim Megjithateuml ndoneumlse nuk eumlshteuml marreuml ndonjeuml vendim
peumlrfundimtar nga keumlto ministri ata janeuml angazhuar me keumlteuml ccedileumlshtje dhe janeuml neuml procesin e
formulimit teuml planeve peumlr teuml trajtuar problemet e ngritura nga CRDZ-OPA Ata gjithashtu kaneuml arritur
teuml vendosin kontakte teuml mira me peumlrfaqeumlsuesit e Komuneumls seuml Parteshit peumlrgjegjeumls peumlr bujqeumlsi rini e
mjedis Seuml bashku me Komuneumln ata kaneuml ndeumlrmarreuml aktivitete neuml Partesh Budrigeuml e Poshtme dhe
Pasjan me fokus neuml ccedileumlshtjet e riniseuml dhe kultureumls Seuml fundmi kaneuml filluar organizimin e njeuml unioni
fermereumlsh i cili do teuml peumlrfaqeumlsojeuml njeuml pjeseuml teuml madhe teuml fermereumlve teuml Parteshit
BRIGA Gjateuml zbatimit teuml Planit teuml Avokimit kjo
OShC ka mbajtur njeuml seumlreuml trajnimesh peumlr grateuml
nga komuniteti serb mbi metodat meuml teuml mira
peumlr puneumlsim peumlrfshireuml shqyrtimin e
aplikacioneve dhe procedurat pasuese Peumlr meuml
tepeumlr ata janeuml takuar me autoritetet
peumlrkateumlse peumlr teuml shprehur shqeteumlsimin e tyre
se shpalljet zakonisht nuk dalin neuml serbisht
dhe institucionet peumlrgjegjeumlse peumlr keumlteuml kaneuml
reumlneuml dakord qeuml teuml adresojneuml keumlteuml ccedileumlshtje dhe
teuml beumljneuml meuml teuml mireumln peumlr teuml siguruar qeuml neuml teuml ardhmen shpalljet peumlr vende teuml lira teuml puneumls teuml
shpeumlrndahen peumlrmes kanaleve neuml gjuheumln serbe
Koalicioni CDKD-SP Ky koalicion ka mbajtur takime teuml shumta me autoritetet peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi
qendrore neuml kuadeumlr teuml planeve teuml tyre teuml avokimit por vonesa neuml krijimin e njeuml qeverie komunale neuml
Kameniceuml ka penguar qeuml keumlto takime teuml jeneuml
efektive Megjithateuml ka pasur ndeumlrveprim teuml
mireuml neuml ccedileumlshtjen e qasjes seuml barabarteuml neuml
objektet sportive dhe kjo eumlshteuml ccedileumlshtje qeuml do teuml
peumlrcillet edhe meuml tej Lidhur me ccedileumlshtjen e
qasjes neuml dokumente publike ky koalicion
gjithashtu ka zhvilluar disa takime dhe ka
avokuar rregullisht peumlr qasje teuml barabarteuml dhe
teuml lehteuml dhe kjo ka beumlreuml qeuml Komuna teuml beumljeuml ca
leumlvizje dhe suksese nga ana e Komuneumls e cila
eumlshteuml beumlreuml meuml e hapur neuml ofrimin e sheumlrbimeve
teuml peumlrkthimit dhe qasjes seuml hapur neuml teuml gjitha dokumentet Ata gjithashtu kaneuml monitoruar
shpeumlrndarjen e investimeve kapitale neuml komuneuml por nuk kaneuml mundur teuml marrin peumlrgjigje definitive
rreth asaj se sa eumlshteuml shpenzuar peumlr secilin komunitet Megjithateuml duke ngritur ccedileumlshtjen e
Pag
e28
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
monitorimit teuml keumlsaj Koalicioni CDKD-PS i ka beumlreuml presion komuneumls qeuml trsquoi beumljeuml publike keumlto holleumlsi
dhe teuml jeteuml meuml e hapur
Pag
e29
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
V KRIJIMI I RRJETEVE NDEumlRETNIKE TEuml OSHC-VE NGA MINORITETET
Shoqeumlria civile neuml Kosoveuml eumlshteuml e fragmentuar neuml maseuml teuml madhe ajo jo veteumlm qeuml shpesh eumlshteuml e
ndareuml neuml vija etnike por shpesh ka mungeseuml teuml komunikimit dhe bashkeumlpunimit ndeumlrmjet
Organizatave teuml Shoqeumlriseuml Civile (OShC-ve) brenda teuml njeumljtit komunitet Marreuml parasysh nevojat e
veccedilanta dhe fragmentimin e brendsheumlm teuml shumiceumls seuml komuniteteve minoritare neuml Kosoveuml ECMI
Kosova dhe organizatat e saj partnere neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml synuar teuml nxisin komunikimin
dhe bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml veccedilanta etnike dhe mes tyre me
qeumlllimin peumlrfundimtar qeuml trsquou mundeumlsojneuml atyre teuml avokojneuml peumlr nevojat dhe interesat e tyre teuml
veccedilanta duke qeneuml neuml teuml njeumljteumln koheuml teuml bashkuara dhe me njeuml zeuml
Peumlrmes puneumls seuml gjereuml neuml terren teuml kryer nga ECMI Kosova komunitetet kaneuml shprehur deumlshireumln e
tyre peumlr teuml zhvilluar kanale peumlr dialog dhe mjete peumlr teuml organizuar meuml mireuml aktivitetet e tyre
Komunitetet kaneuml theksuar nevojeumln peumlr peumlrmireumlsimin e politikave si dhe peumlr rritjen e peumlrkushtimit
dhe programeve teuml Institucioneve teuml Qeveriseuml teuml Republikeumls seuml
Kosoveumls neuml lidhje me integrimin e komuniteteve jo-shumiceuml neuml
Kosoveuml dhe peumlr teuml siguruar respektimin e ploteuml teuml teuml drejtave teuml
komuniteteve jo-shumiceuml neuml vend Keumlshtu meuml 2014 ka filluar njeuml
nismeuml pilot me qeumlllim inicimin e procesit teuml dialogut ndeumlretnik mes
OShC-ve neumlpeumlrmjet krijimit teuml rrjeteve teuml OShC-ve brenda teuml njeumljtave
komunitete etnike respektivisht komunitetit serb dhe atij goran
ndeumlrsa marreuml parasysh kontekstin veccediloriteuml dhe peumlrvojat e
dallueshme teuml Kosoveumls si dhe praktikat e mira nga vendet e tjera teuml
Ballkanit Pereumlndimor Kjo nismeuml eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme
pasi qeuml peumlrfaqeumlsimi nga partiteuml politike brenda keumltyre komuniteteve eumlshteuml shumeuml i polarizuar dhe
shpesh karakterizohet nga sjellje antagoniste e armiqeumlsore Krijimi i keumltyre rrjeteve ka peumlr aspirateuml
krijimin e njeuml mjedisi qeuml nxit dialogun dhe hap njeuml formeuml teuml drejtpeumlrdrejteuml teuml komunikimit brenda
rrjeteve
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom) Ky rajon shtrihet neuml pjeseumln jugore
dhe juglindore teuml Kosoveumls dhe peumlrgjitheumlsisht eumlshteuml karakterizuar nga marreumldheumlnie teuml qeumlndrueshme
ndeumlretnike Megjithateuml pjeseumltareumlt e komunitetit serb qeuml jetojneuml neuml keumlteuml zoneuml ballafaqohen me
probleme teuml ngjashme me pjeseumltareuml teuml keumltij komuniteti qeuml jetojneuml gjetkeuml neuml vend veccedilaneumlrisht teuml
rinjteuml Krijimi i njeuml rrjeti nxit njeuml lidhje ndeumlrmjet OShC-ve teuml ndryshme nga ky rajon dhe avokim meuml teuml
mireuml te strukturat peumlrkateumlse teuml qeverisjes lokale Pasi qeuml shumeuml prej keumltyre komunave janeuml krijuar
rishtas peumlrmes procesit teuml decentralizimit rrjeti eumlshteuml thelbeumlsor peumlr teuml siguruar njeuml kanal teuml sigurt
peumlr teuml punuar seuml bashku Peumlr meuml tepeumlr shumeuml banoreuml serbeuml nga kjo zoneuml mendojneuml se janeuml teuml neumln-
peumlrfaqeumlsuar neuml krahasim me rajonet e tjera neuml Kosoveuml gjeuml qeuml tregon domosdoshmeumlrineuml e rrjetit neuml
meumlnyreuml qeuml zeumlri i tyre teuml deumlgjohet neuml nivelin qendror dhe tek peumlrfaqeumlsuesit brenda komunitetit serb
qeuml veprojneuml neuml Anamoroveuml
Trendi neuml rritje e super i
shtimit teuml numrit teuml
rrjeteve ka filluar teuml keteuml
ndikim pozitiv tek teuml
gjitha komunitetet neuml
Kosoveuml duke rritur keumlshtu
mundeumlsineuml e tyre peumlr teuml
ndikuar dhe avokuar peumlr
ndryshime
Pag
e30
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom) eumlshteuml struktura e pareuml e
tilleuml qeuml sjelleuml seuml bashku teuml gjitha OShC-teuml nga komuniteti goran Marreuml parasysh se komuniteti goran
eumlshteuml njeumlri nga komunitetet meuml teuml margjinalizuar minoritare neuml Kosoveuml kjo peumlrbeumln njeuml zhvillim kyccedil
peumlr sa i peumlrket afteumlsiseuml seuml tyre peumlr teuml lobuar dhe avokuar peumlr ccedileumlshtjet e tyre
Rrjeti i komuniteti serb dhe ai i komunitetit goran janeuml duke kaluar neuml procesin e regjistrimit Ato
synojneuml teuml punojneuml seuml bashku neuml mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml njeriut teuml komuniteteve
teuml tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml Qeumlllimet e Rrjeteve peumlrfshijneuml
Identifikimin e problemeve me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Avokim lidhur me problemet me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Ngritjen e veteumldijes seuml institucioneve neuml lidhje me problemet serioze qeuml ndikojneuml neuml
mireumlqenien e komuniteteve peumlrkateumlse
Nxjerrjen e deklaratave teuml peumlrbashkeumlta publike neuml media rreth ccedileumlshtjeve me interes peumlr
komunitetet peumlrkateumlse
Ngritjen e problemeve teuml ndryshme me teuml cilat peumlrballen komunitetet peumlrkateumlse te
institucionet relevante qendrore dhe lokale
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit serb trembeumldhjeteuml (13) OShC janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
tij Ato punojneuml neuml komunat e fshatrat Kameniceuml Shilloveuml Gjilan Partesh Novobeumlrdeuml dhe Kllokot
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit goran marreumlveshjen Platformeuml peumlr trsquoiu bashkuar Rrjetit e kaneuml
neumlnshkruar shtateuml (7) OShC dhe teuml gjitheuml punojneuml neuml Prizren dhe Dragash
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom)
Neuml kuadeumlr teuml komunitetit goran ka pasur disa OShC me seli neuml rajonin e Prizrenit teuml cilat kaneuml
treguar interesim aktiv neuml promovimin e ccedileumlshtjeve teuml teuml drejtave teuml njeriut teuml komunitetit teuml tyre
dhe teuml cilat kaneuml njohur nevojeumln e njeuml rrjeti teuml organizatave peumlr teuml ndihmuar neuml ngritjen e
problemeve me teuml cilat peumlrballen goraneumlt teuml cilat
ishte e veumlshtireuml teuml ngriheshin meuml pareuml neuml nivel teuml
Kosoveumls Prandaj ata kaneuml njohur nevojeumln peumlr
njeuml rrjet peumlr teuml promovuar keumlto pasi meuml hereumlt
ka pasur bashkeumlpunim shumeuml teuml kufizuar neuml mes
teuml OShC-ve teuml komunitetit goran gjeuml qeuml ka
kufizuar ndikimin e tyre Janeuml dhjeteuml (10) OShC
teuml cilat janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
Platformeumls e teuml cilat punojneuml neuml rajonin e
Dragashit
Keumlto rrjete kaneuml punuar neuml ccedileumlshtje tematike teuml
cilat i kaneuml veumlneuml neuml theks si ccedileumlshtje qeuml ndikojneuml neuml komunitetet e tyre neuml teumlreuml Kosoveumln Komuniteti
goran ka veumlneuml neuml pah tri ccedileumlshtje problemet e kthimit teuml nxeumlneumlsve neuml shkolla propozimin peumlr
decentralizim qeuml do teuml shpinte neuml krijimin e njeuml komune me shumiceuml gorane dhe problemet e
puneumlsimit dhe mundeumlsive ekonomike peumlr goraneumlt Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova
Pag
e31
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dhe organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur rrjetin e
komunitetit goran neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve dhe kryerjen
e njeuml hulumtimi Pjeseuml e keumltij hulumtimi kaneuml qeneuml rreth 300
peumlrfaqeumlsues goraneuml teuml cileumlt kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas
nxjerrjes seuml rezultateve janeuml hartuar tri (3) analiza teuml shkurtra teuml
politikave teuml cilat gjithashtu janeuml publikuar neuml ueb-faqen e ECMI
Kosoveumls teuml CSD-seuml teuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml keumltij
projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml
veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml
punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr
ccedileumlshtjet e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet
kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml
Kosoveuml
Reagimi i shpejteuml nga Gjilani dhe disa komuna teuml tjera ndaj ccedileumlshtjeve teuml ngritura neuml analizat e
shkurtra teuml politikave veccedilaneumlrisht rreth analizeumls seuml fokusuar neuml rini dhe kultureuml ka treguar se
publikimi i materialeve teuml tilla mund ta beumljeuml Komuneumln teuml aktivizohet neuml trajtimin e ccedileumlshtjeve qeuml janeuml
me reumlndeumlsi qendrore peumlr komunitetet minoritare
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Goran
(httpwwwgoranicommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom)
Pjeseumltareumlt e komunitetit serb gjithashtu kaneuml veumlneuml
neuml pah ccedileumlshtjen e puneumlsimit dhe mundeumlsive
ekonomike si dhe ccedileumlshtjet e transparenceumls dhe
llogaridheumlnies seuml pushtetit lokal dhe aktivitetet
rinore neuml dispozicion peumlr pjeseumltareumlt e komunitetit
serb Teuml tri (3) analizat e shkurtra teuml politikave
gjenden online neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls ateuml
teuml keumltij projekti dhe neuml ueb-faqen e Rrjetit teuml
Komunitetit Serb neuml anglisht dhe serbisht
Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova dhe
organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur Rrjetin e Komunitetit serb neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve
dhe kryerjen e njeuml hulumtimi Neuml keumlteuml hulumtim janeuml peumlrfshireuml 600 pjeseumltareuml teuml komunitetit serb teuml
cileumlt e kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas nxjerrjes seuml rezultateve tre (3) analiza teuml shkurtra teuml politikave
janeuml hartuar dhe publikuar neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls teuml CSD-seuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml
keumltij projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-
ve brenda komuniteteve teuml punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr ccedileumlshtjet
Rrjeti Goran ka arritur teuml
integrohet me sukses neuml
komunitetin e shoqeumlriseuml civile
neuml Kosoveuml Me mbeumlshtetjen
nga ECMI ata kaneuml krijuar
lidhje me donatoreuml kaneuml
fituar fonde e donacione si
dhe kaneuml peumlrmireumlsuar
shkathteumlsiteuml e tyre peumlr
hulumtime dhe avokim
Pag
e32
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje
me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml Kosoveuml
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Serb
(httpwwwserbcommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Pag
e33
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
VI REKOMANDIME DHE PEumlRFUNDIME
Neuml fund teuml keumltij raporti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml prezantojneuml peumlrfundimet dhe
rekomandimet teuml e dala nga zbatimi i keumltij projekti gjateuml dy viteve teuml fundit Keumlto rekomandime
bazohen si neuml qeumlllimet fillestare teuml projektit ashtu edhe neuml peumlrvojat gjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml tij
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml paraqesin rekomandimet e meumlposhtme si OShC-ve teuml
komuniteteve minoritare ashtu edhe qeveriseuml qendrore dhe atyre lokale me qeumlllimin qeuml teuml
vazhdohet me shtimin e dialogut teuml komuniteteve minoritare me institucionet qeveritare
Dialogu i strukturuar neuml mes teuml OShC-ve teuml minoriteteve dhe qeveriseuml
Ky projekt ka filluar me qeumlllim teuml vendosjes seuml njeuml dialogu meuml teuml strukturuar neuml mes teuml zyrtareumlve teuml
nivelit qendror dhe atij komunal dhe peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare ECMI
Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml identifikuar ose mungeseumln e marreumldheumlnieve pasi qeuml OShC-teuml shihen
si antagoniste ose ka marreumldheumlnie paternaliste neuml teuml cilat raste institucionet nuk i vlereumlsojneuml OShC-
teuml dhe puneumln qeuml mund ta beumljneuml
Neumlpeumlrmjet aktiviteteve teuml tilla si seancat e dialogut neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe
peumlrfaqeumlsuesve teuml institucioneve ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml treguar se ka nevojeuml dhe
gjithashtu neuml shumeuml nivele gatishmeumlri peumlr teuml punuar me keumlteuml projekt Neuml mesin e teuml gjitha
komunitetet dialogu i vendosur neuml mes teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml shoqeumlriseuml civile dhe atyre teuml
institucioneve qendrore dhe lokale ishte i frytsheumlm dhe do teuml vazhdojmeuml teuml punojmeuml peumlr teuml krijuar
njeuml mjedis teuml strukturuar peumlr shkeumlmbimin e ideve dhe kritikave konstruktive Kjo eumlshteuml diccedilka qeuml
eumlshteuml shumeuml e nevojshme peumlr teuml dy grupet dhe ne do teuml punojmeuml peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml jo
veteumlm lidhje meuml teuml meumldha neuml mes teuml dy grupeve por edhe meuml shumeuml transparenceuml e llogaridheumlnie
Pothuajse teuml gjitha komunitetet neuml takimet e tyre me zyrtareumlt gjateuml vitit teuml dyteuml teuml zbatimit teuml keumltij
projekti kaneuml propozuar qeuml keumlto aktivitete teuml dialogut teuml formalizohen dhe teuml vijojneuml neuml vitet e
ardhshme Kjo tregon se keumlto lloje teuml diskutimeve teuml formalizuara kaneuml filluar teuml adresojneuml ccedileumlshtjet e
mungeseumls seuml dialogut strukturor dhe se janeuml me reumlndeumlsi peumlr teuml dy sektoreumlt Prandaj ECMI Kosova
dhe partnereumlt e saj rekomandojneuml qeuml neuml driteumln e keumlsaj si OShC-teuml nga komunitet minoritare ashtu
edhe peumlrfaqeumlsuesit e tyre politikeuml neuml nivelin qendror dhe ateuml lokal teuml punojneuml peumlr teuml formalizuar
dhe strukturuar dialogun me qeumlllim qeuml teuml sigurohet qeuml ai teuml konsistojeuml neuml kritika konstruktive si
dhe mbeumlshtetje peumlr ide
Peumlr meuml tepeumlr Ligji peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e peumlrbashkeumlt qeuml eumlshteuml theksuar
peumlrgjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml projektit nga pothuaj teuml gjitha komunitetet Kjo eumlshteuml diccedilka neuml teuml
cileumln duhet teuml punojneuml teuml gjitha institucionet neuml drejtim teuml zbatimit veccedilaneumlrisht neuml nivelin komunal
Peumlrvec keumlsaj KKK KDIK dhe Avokati i Popullit duhet teuml vazhdojneuml teuml angazhohen me OShC-teuml nga
komunitetet minoritare peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml dialog efektiv neuml mes teuml sektoreumlve
Pag
e34
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rritja e ndeumlrveprimit neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe donatoreumlt ndeumlrkombeumltareuml
Njeuml aspekt tjeteumlr i keumltij projekti kishte peumlr synim adresimin e problemit teuml pak OShC-ve nga
komunitetet minoritare teuml cilat mund teuml shfryteumlzojneuml lidhjet me qeverineuml dhe donatoreumlt
ndeumlrkombeumltareuml Ka shumeuml OShC teuml cilave u mungojneuml njohuriteuml e specializuara ose kapacitetet peumlr
teuml aplikuar peumlr fonde nga burime meuml teuml meumldha fondesh ndeumlrkombeumltare ose teuml cilat mund teuml hyjneuml
neuml diskutime teuml frytshme qeuml mund trsquoi beumljneuml meuml teuml reumlndeumlsishme Prandaj ECMI Kosova dhe partnereumlt
e saj kaneuml pasur peumlr objektiv neuml meumlnyreuml specifike ato OShC teuml cilat nuk kaneuml keumlto lloje teuml lidhjeve
Kjo eumlshteuml beumlreuml kryesisht peumlrmes trajnimeve peumlr avokim dhe mbeumlshtetjen neuml zhvillimin e tyre dhe
peumlrmes neumln-granteve Kjo eumlshteuml treguar teuml jeteuml e suksesshme neuml peumlrfshirjen e organizatave teuml vogla
dhe qeuml teuml tregojeuml se si keumlto OShC kur u ofrohet mbeumlshtetje mund teuml ndeumlrveprojneuml me sukses me
donatoreumlt dhe teuml punojneuml peumlr teuml avokuar peumlr teuml drejtat e komuniteteve teuml tyre Prandaj ky projekt
ka synuar stimulimin e OShC-ve meuml teuml vogla brenda komuniteteve minoritare qeuml teuml rriten dhe teuml
keneuml qasje neuml fonde nga burime teuml tjera diccedilka qeuml ka daleuml teuml jeteuml e suksesshme dhe duhet teuml
vazhdohet neuml vitet e ardhshme OShC-teuml meuml teuml vogla duhet teuml punojneuml qeuml teuml keneuml njohuri si teuml
aplikoni te donatoreumlt kurse donatoreumlt duhet teuml peumlrqendrojneuml peumlrpjekjet e tyre neuml mbeumlshtetjen e
OShC-ve meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare dhe jo teuml financojneuml vazhdimisht teuml njeumljtat OShC
Kjo gjithashtu mund teuml beumlhet duke shfryteumlzuar opsionin qeuml OShC-teuml meuml teuml meumldha teuml krijojneuml
partneritet me ato meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare Mbeumlshtetja nga ana e ECMI Kosoveumls dhe
CSD-seuml peumlr OShC teuml komuniteteve peumlrmes neumln-granteve dhe trajnimeve peumlr avokim eumlshteuml treguar
frytdheumlneumlse dhe ka treguar se neumlse formohet njeuml konsorcium kjo mund teuml jeteuml shumeuml e dobishme
peumlr komunitetet lokale
Njeuml tjeteumlr metodeuml qeuml eumlshteuml treguar teuml jeteuml e frytshme peumlrmes zbatimit teuml keumltij projekti eumlshteuml krijimi i
rrjetit teuml komunitetit serb dhe atij goran Edhe kjo ka treguar se konsorciumet mund trsquou ndihmojneuml
OShC-ve meuml teuml vogla qeuml teuml keneuml qasje neuml fondet dhe trsquoi mbeumlshtesin ato neuml integrimin e tyre neuml
shoqeumlrineuml civile neuml teumlreumlsi Dy (2) aneumltareuml serbeuml teuml rrjeteve tani janeuml beumlreuml aneumltareuml teuml KKK-seuml dhe po
punojneuml neuml promovimin e komuniteteve teuml tyre brenda institucioneve qendrore dhe dialogut me to
Sigurimi i qasjes seuml teuml gjitha OShC-ve neuml shoqeumlrineuml civile meuml gjereuml
E fundit projekti ka lehteumlsuar qasjen e shumeuml komuniteteve minoritare neuml strukturat qendrore teuml
shoqeumlriseuml civile neuml veccedilanti qasjen e komunitetit goran Ky komunitet nuk bie neuml ndonjeuml kategori e
cila eumlshteuml aktualisht neuml fokus teuml komunitetit ndeumlrkombeumltar teuml donatoreumlve dhe peumlr meuml tepeumlr
peumlrballet me gjendje teuml veumlshtireuml dhe ateuml si peumlr faktin se janeuml komunitet minoritar neuml komuna me
shumiceuml shqiptare e edhe peumlr shkak teuml tensioneve qeuml ekzistojneuml me komunitetin boshnjak e cila
eumlshteuml ndarje kryesisht neuml vija politike por u ka penguar neuml aspektin e ccedileumlshtjeve teuml tilla si ajo se neuml
cilat shkolla duhet teuml shkojneuml nxeumlneumlsit e tyre Peumlrfaqeumlsues teuml keumltyre organizatave teuml shoqeumlriseuml civile
kaneuml deklaruar se veteumlm peumlrmes ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj pra peumlrpjekjeve neuml kuadeumlr teuml
keumltij projekti kaneuml mundur teuml beumlhen pjeseuml e organizatave teuml tilla si KKK
Pag
e35
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Peumlr meuml tepeumlr njeuml ccedileumlshtje meuml e gjereuml eumlshteuml ajo se disa organizata teuml shoqeumlriseuml civile anashkalohen
brenda komuniteteve teuml tyre pasi qeuml mund teuml jeneuml shumeuml teuml vogla ose punojneuml neuml zona neuml teuml cilat
nuk janeuml teuml fokusuar donatoreumlt dhe komuniteti ndeumlrkombeumltar Peumlr shembull kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr
OShC-teuml nga komuniteti serb qeuml punojneuml neuml rajonin e Anamoraveumls teuml cilat shpesh neglizhohen pasi
qeuml ky eumlshteuml njeuml rajon relativisht i qeumlndruesheumlm Rrjeti i krijuar nga ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj
neuml keumlteuml rajon ka treguar se kur ccedileumlshtjet brenda keumltyre rajoneve vihen neuml pah neuml meumlnyreuml efektive si
neumlpeumlrmjet nxjerrjes seuml analizave teuml shkurtra teuml politikave mbi keumlto ccedileumlshtje mund teuml keteuml diskutime
reale dhe potencial peumlr ndryshime teuml veumlrteta neuml keumlteuml rajon
Kjo ecuri duhet teuml vazhdojeuml neuml teumlreuml Kosoveumln me qeumlllimin qeuml teuml sigurohet qeuml teuml keteuml kohezion efektiv
ndeumlrmjet pjeseumltareumlve teuml shoqeumlriseuml civile nga minoritetet dhe shumica dhe gjithashtu kohezion
brenda pjeseumltareumlve teuml ndrysheumlm teuml njeuml komuniteti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj peumlrmes puneumls
qeuml eumlshteuml beumlreuml neuml keumlteuml projekt shpresojmeuml se njeuml klimeuml e tilleuml mund teuml krijohet neuml teumlreuml Kosoveumln kjo
edhe meuml tepeumlr pasi qeuml keumlshtu duan edhe pjeseumltareumlt e shoqeumlriseuml civile Kjo mund teuml arrihet peumlrmes
peumlrpjekjeve proaktive teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve e gjithashtu teuml atyre teuml institucioneve e
donatoreumlve
Pag
e36
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Pag
e37
ECMI Kosova
Rr Neumlna Terezeuml Nr 41 Apt 29 10000 Prishtineuml Kosoveuml Tel +381 (0) 38 224 473
Rr Cika Jovina Nr 3 Kati 1 38220 Mitroviceuml e Veriut Kosoveuml Tel +381 (0) 64 00 55 488
Email infoecmikosovoorg
Ueb-faqja wwwecmikosovoorg
Pag
e7
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Shkalleuml teuml uleumlt teuml teuml kuptuarit teuml rolit teuml shoqeumlriseuml civile dhe mungeseuml teuml besimit mes
shoqeumlriseuml civile dhe institucioneve qeveritare
Kapacitete teuml pabarabarteuml dhe shpesh teuml dobeumlta teuml OShC-ve
Mungeseuml teuml bashkeumlpunimit teuml mjaftuesheumlm mes OShC-ve
Shoqeumlria civile eumlshteuml gjithashtu e fragmentuar kryesisht peumlrgjateuml vijave etnike por gjithashtu ka
mungeseuml teuml komunikimit dhe bashkeumlpunimit neuml mes teuml OShC-ve brenda teuml njeumljtave komunitete dhe
institucioneeve qeveritare Nevoja peumlr ndeumlrveprim meuml teuml madh ndeumlrmjet organizatave teuml shoqeumlriseuml
civile dhe institucioneve qeveritare eumlshteuml pranuar si dicka qeuml mungon neuml maseuml teuml madhe nga teuml dy
sektoreumlt Strategjia peumlr Dialog mes Qeveriseuml dhe Shoqeumlriseuml Civile neuml Kosoveuml peumlrmban holleumlsi rreth
peumlrkushtimit teuml qeveriseuml peumlr teuml shtuar bashkeumlveprimin me shoqeumlrineuml civile peumlrmes krijimit teuml njeuml
mjedisi meuml teuml qassheumlm seuml bashku me struktura meuml formale peumlr dialog3 ldquoMe hartimin e keumlsaj
Strategjie Qeveria e Kosoveumls konfirmon angazhimin dhe vullnetin politik peumlr teuml peumlrfshireuml qytetareumlt
neuml politikat dhe proceset e vendimmarrjes peumlr teuml peumlrmireumlsuar sheumlrbimet ndaj qytetareumlve peumlrmes
bashkeumlpunimit me shoqeumlrineuml civile dhe peumlr teuml ofruar mbeumlshtetje financiare dhe jofinanciare peumlr
zhvillimin e sektorit teuml shoqeumlriseuml civile dhe projekteve teuml propozuara nga ky sektorrdquo4
Bashkeumlpunimi i shtuar me shoqeumlrineuml civile peumlrbeumln njeuml fazeuml teuml domosdoshme neuml rrugeumln drejt
aneumltareumlsimit teuml Kosoveumls neuml BE ekzistimi i strukturave dhe mekanizmave adekuate peumlr bashkeumlpunim
teuml shoqeumlriseuml civile eumlshteuml kriter i domosdosheumlm peumlr vendet para se teuml mund trsquoi beumlhen pjeseuml e BE-seuml5
Gjendja e organizatave teuml shoqeumlriseuml civile nga minoritetet neuml Kosoveuml
Neuml veccedilanti komunitetet minoritare peumlrballen me pengesa shteseuml peumlr pjeseumlmarrje peumlr shkak teuml
margjinalizimit teuml tyre teuml vazhduesheumlm si dhe mungeseumls seuml integrimit teuml tyre teuml ploteuml neuml shoqeumlrineuml
dhe institucionet e Kosoveumls Peumlr shembull mungesa e zbatimit teuml kornizeumls ligjore teuml Ligjit peumlr
Peumlrdorimin e Gjuheumlve ka ndikuar negativisht neuml pjeseumlmarrjen e komuniteteve minoritare neuml jeteumln
publike gjeuml qeuml ka ndikuar fuqisheumlm neuml integrimin e komuniteteve dhe perspektiveumln e tyre
ekonomike e sociale Ndoneumlse janeuml sheumlnuar peumlrparime teuml dukshme Kosova ende nuk ka vendosur
dialog teuml rregullt sistematik dhe efektiv neuml mes teuml OShC-ve teuml minoriteteve dhe institucioneve
qeveritare Ccedilfareumldo bashkeumlveprim qeuml ndodh priret teuml zhvillohet neuml baza ad hoc dhe kjo gjendje
eumlshteuml neuml veccedilanti sa u peumlrket OShC-ve teuml komuniteteve minoritare teuml cilat nuk kaneuml lidhje ose qasje
peumlr teuml vendosur dialog me institucionet lokale e qendrore Peumlr meuml tepeumlr ka njeuml numeumlr teuml kufizuar teuml
OShC-ve teuml komuniteteve minoritare teuml cilat peumlrfshihen neuml keumlteuml dialog neuml ato raste kur kjo mund teuml
3 Zyra peumlr Qeverisje teuml Mireuml Zyra e Kryeministrit teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Strategia e Qeveriseuml peumlr
Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile 2013-2017 (tetor 2013) 4 Zyra peumlr Qeverisje teuml Mireuml Zyra e Kryeministrit teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Strategia e Qeveriseuml peumlr
Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile 2013-2017 (tetor 2013) fq 2 5 TACSO DP peumlr Zgjerim Udheumlzues peumlr mbeumlshtetje nga BE peumlr shoqeumlrineuml civile neuml vendet neuml kuadeumlr teuml procesit
teuml zgjerimit 2014-2020 (origj DG Enlargement Guidelines for EU support for civil society in enlargement countries 2014-2020) (2013) fq 2
Pag
e8
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
ndodheuml pasi qeuml peumlrfshihen veteumlm disa nga OShC-teuml e meumldha ndeumlrsa OShC-ve meuml teuml vogla qeuml
veprojneuml neuml bazeuml nuk u jepet mundeumlsia
Neumlse shqyrtojmeuml OShC-teuml e komuniteteve minoritare ndash ato OShC-teuml teuml cilat neuml meumlnyreuml specifike
merren me njeuml ose meuml shumeuml komunitete minoritare neuml Kosoveuml ndash ato peumlrballen me efektet e
margjinalizimit si dhe me probleme qeuml kaneuml teuml beumljneuml me mungeseumln e qasjes neuml financa dhe resurse
teuml dobeumlta njereumlzore mes tjerash Kjo eumlshteuml theksuar nga ana e organizateumls Asistenca Teknike peumlr
Organizatat e Shoqeumlriseuml Civile (TACSOATOShC) e cila punon neuml teumlreuml Ballkanin Pereumlndimor dhe neuml
Turqi Neuml raportin e tyre teuml vitit 2010 mbi kapacitetet e OShC-ve TACSO ka theksuar se ldquoNeuml
peumlrgjitheumlsi OShC-teuml qeuml peumlrfaqeumlsojneuml komunitetet minoritare janeuml meuml pak teuml zhvilluara dhe qasja e
tyre e kufizuar te donatoreumlt dhe qeveriteuml neumlnkupton se ato ushtrojneuml meuml pak ndikim si te autoritetet
komunale ashtu edhe te ato qendrorerdquo6
Me qeumlllimin qeuml teuml ndihmojneuml neuml adresimin e keumlsaj gjendjeje dhe peumlr teuml shtuar ndeumlrveprimin dhe
besimin neuml mes teuml keumltyre dy sektoreumlve ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml zbatuar projektin
Fuqizimi i shoqeumlriseuml civile peumlr pjeseumlmarrje efektive neuml proceset e beumlrjes seuml politikave dhe
vendimmarrjes peumlrmes dialogut me institucionet qeveritare projekt i financuar nga BE dhe i
menaxhuar nga Zyra e BE-seuml neuml Kosoveuml Gjateuml zbatimit teuml keumltij projekti ECMI Kosova ka punuar peumlr
seuml afeumlrmi me organizateumln Komunikimi peumlr Zhvillim Shoqeumlror (CSD) organizateuml joqeveritare (OJQ) nga
komuniteti serb e cila e ka selineuml neuml Graccedilaniceuml dhe me Rrjetin e Organizatave teuml Grave Rome
Ashkali dhe Egjiptase neuml Kosoveuml njeuml rrjet ky prej trembeumldhjeteuml (13) OJQ-ve dhe dhjeteuml (10)
aktivisteve qeuml punojneuml seuml bashku peumlr fuqizimin e grave nga keumlto komunitete
Me qeumlllim teuml krijimit teuml kushteve teuml nevojshme peumlr dialog dhe partneritetit konstruktiv sistematik
dhe efektiv ky projekt ka peumlrdorur njeuml qasje teuml trefishteuml
1 Aktivitete teuml veteumldijesimit dhe peumlr rritjen e besimit
2 Ngritje teuml kapaciteteve dhe mbeumlshtetje neuml puneuml teuml avokimit neuml fusha teuml peumlrzgjedhura teuml
politikave
3 Mbeumlshtetje peumlr koalicione dhe rrjete teuml shoqeumlriseuml civile
Kjo eumlshteuml beumlreuml peumlrmes njeuml seumlreuml aktivitetesh teuml ndryshme qeuml kaneuml pasur peumlr qeumlllim forcimin e OShC-
nga komunitetet minoritare Keumlto janeuml sjelleuml nga zhvillimi i njeuml ueb-faqeje teuml projektit
(httpwwwecmikosovo-empoweringOShCorg) dhe njeuml baze teuml dheumlnash online teuml OShC-ve nga
minoritetet (wwwecmikosovo-empoweringOShCorg) teuml cilat funksionojneuml neuml shqip serbisht dhe
anglisht Ueb-faqja e projektit peumlrmban raporte teuml aktiviteteve publikime dhe teuml gjitha informatat
relevante mbi projektin dhe aktivitetet neuml kuadeumlr teuml tij Baza e teuml dheumlnave e OShC-ve eumlshteuml peumlrpiluar
nga teuml dheumlnat e mbledhura peumlrmes pyeteumlsoreumlve teuml zhvilluar nga ECMI Kosova dhe shpeumlrndareuml mbi
100 OShC-ve aktive neuml komunat e zgjedhura neuml teuml peseuml (5) rajonet Gjilan Mitroviceuml Pejeuml Prishtineuml
dhe Prizren Aktivitete teuml tjera teuml kryera peumlrfshijneuml njeuml numeumlr seancash teuml dialogut dhe ndeumlrtimit teuml
6 TACSO Kapacitetet e organizatave teuml shoqeumlriseuml civile neuml Ballkanin Pereumlndimor dhe neuml Turqi studim krahasues
teuml nevojave teuml OShC-ve neuml teteuml vende (origj Civil Society Organisationsrsquo Capacities in the Western Balkans and Turkey A comparative study of the eight country OSHC needs assessments) tetor 2010 fq 10
Pag
e9
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
besimit ndeumlrmjet OShC-ve nga minoritetet dhe peumlrfaqeumlsuesve qeveritareuml teuml nivelit qendrore dhe atij
komunal teuml menduara peumlr teuml peumlrmireumlsuar kanalet e komunikimit dhe bashkeumlpunimit dhe peumlr teuml
krijuar mekanizma peumlr keumlteuml qeumlllim peumlrfshireuml zhvillimin e njeuml Udheumlzuesi peumlr pjeseumlmarrjen e shoqeumlriseuml
civile neuml proceset e beumlrjes seuml politikave dhe vendimmarrjes programe trajnimi dhe mbeumlshtetje neuml
zhvillimin dhe zbatimin e propozimeve teuml avokimit peumlrfshireuml ndarjen e granteve neuml ciklin shkalleuml teuml
dyteuml teuml cilat kaneuml pasur peumlr qeumlllim peumlrmireumlsimin e kapaciteteve teuml OShC-ve nga minoritetet peumlr
advokim si neuml nivelin lokal ashtu edhe ateuml qendror neuml Kosoveuml krijimin rrjeteve teuml OShC-ve nga
minoritetet me qeumlllimin peumlrfundimtar peumlr trsquou mundeumlsuar atyre qeuml teuml avokojneuml me njeuml zeuml peumlr nevojat
dhe interesat e tyre teuml veccedilanta peumlr shembull neuml fushat e arsimit dhe teuml gjuheumlve7 dhe video
promovuese mbi ccedileumlshtjet e minoriteteve dhe dialogun shoqeumlri civile-qeveriseuml me qeumlllim teuml ngritjes
seuml veteumldijes dhe teuml kuptuarit nga ana e publikut teuml gjereuml teuml rolit teuml shoqeumlriseuml civile dhe teuml reumlndeumlsiseuml e
vlereumls seuml njeuml dialogu efektiv civil shoqeumlri-qeveri Videot promovuese kaneuml adresuar ccedileumlshtjet specifike
qeuml kaneuml reumlndeumlsi peumlr minoritetet dhe kaneuml theksuar sukseset konkrete teuml arritura nga shoqeumlria civile
gjateuml teumlreuml koheumlzgjatjes seuml keumltij projekti
Ky raport do bazohet neuml peumlrvojat e mbledhura gjateuml zbatimit teuml projektit Ai nxjerr neuml pah praktikat e
mira dhe sfidat kryesore teuml hasura dhe del me njeuml seumlreuml rekomandimesh mbi ateuml se si teuml
peumlrmireumlsohen meuml tej marreumldheumlniet ndeumlrmjet shoqeumlriseuml civile nga minoritetet dhe qeveria
7 Aktualisht veteumlm OShC-teuml e komunitetit serb janeuml teuml organizuara neuml njeuml rrjet neuml Kosoveuml (KPAN ndash Kosovo
Policy-Action Network shq Rrjeti i Veprimit peumlr Politika neuml Kosoveuml)
Pag
e10
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
II ORGANIZATAT E SHOQEumlRISEuml CIVILE NGA MINORITET PARA ZBATIMIT TEuml
PROJEKTIT
Shoqeumlria civile neuml Kosoveumls akoma nuk ka teuml krijojeuml lidhje teuml forta me strukturat qeveritare dhe ato
institucionale Kjo ka ccediluar neuml njeuml mungeseuml teuml dialogut neuml mes teuml keumltyre dy sektoreumlve dhe
rrjedhimisht neuml mungeseuml teuml shkeumlmbimit teuml ideve dhe praktikave teuml mira neuml mes teuml keumltyre
institucioneve Kjo ccedileumlshtje eumlshteuml adresuar peumlrmes Strategjiseuml seuml Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim me
Shoqeumlrineuml Civile8 e cila parasheh veprime qeuml janeuml teuml nevojshme peumlr teuml krijuar njeuml dialog konstruktiv
teuml mireumlfillteuml dhe sistematik neuml mes teuml shoqeumlriseuml civile dhe institucioneve
Peumlr meuml tepeumlr komunitetet minoritare neuml Kosoveuml ende peumlrballen me pengesa meuml teuml meumldha teuml cilat
duhet trsquoi tejkalojneuml neuml meumlnyreuml qeuml teuml marrin pjeseuml ploteumlsisht neuml jeteumln publike Prandaj ECMI Kosova
dhe organizatat partnere peumlrmes keumltij projekti janeuml fokusuar neuml meumlnyreuml teuml veccedilanteuml neuml problemet
me teuml cilat peumlrballen komunitetet minoritare neuml puneumln e tyre dhe neuml ngritjen e kapaciteteve teuml tyre
peumlr teuml bashkeumlvepruar
Megjithateuml ka mekanizma brenda institucioneve qeveritare si neuml nivelin qendror ashtu edhe neuml ateuml
komunal teuml cilat duhet trsquou mundeumlsojneuml organizatave teuml shoqeumlriseuml civile teuml marrin pjeseuml neuml meumlnyreuml
efektive neuml proceset e beumlrjes seuml politikave dhe teuml vendimmarrjes
Niveli i peumlrfshirje seuml OShC-ve
OShC-teuml veprojneuml si shumeumlzues peumlr angazhimin e civileumlve neuml proceset vendimmarreumlse Demokracia
peumlrfaqeumlsuese neuml formeumln qeuml ka marreuml neuml Kosoveuml bazohet neuml parimin sipas teuml cilit krahas
peumlrfaqeumlsuesve teuml zgjedhur nga populli gjithashtu duhet teuml keteuml pjeseumlmarrje meuml teuml madhe teuml
publikut peumlrveccedil teuml votuarit neuml vetvete pasi qeuml ata gjithashtu duhet teuml keneuml ndeumlrveprim dhe
peumlrfshirje neuml puneumln e qeveriseuml dhe bashkeumlpunim me teuml Peumlrmes pjeseumlmarrjes aktive qytetareumlt mund
ta shtyjneuml qeverineuml drejt njeuml qeverisjeje peumlrmes proceseve teuml drejtimit me cak meuml teuml qarteuml dhe meuml
llogaridheumlneumls si dhe konsolidimit teuml autoritetit teuml qytetareumlve gjeuml qeuml eumlshteuml e dobishme si peumlr
qeverineuml ashtu edhe peumlr qytetareumlt e saj9
Kjo mund teuml arrihet neuml meumlnyreumln meuml efektive peumlrmes OShC-ve ato ofrojneuml njeuml meumlnyreuml teuml
peumlrmbushjes seuml keumltyre nevojave dhe ofrimit teuml mundeumlsiseuml peumlr njeuml zeuml meuml teuml forteuml e meuml teuml fokusuar
peumlr komunitetet dhe interesat e tyre10 Kjo eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme peumlr komunitetet
minoritare neuml Kosoveuml pasi qeuml OShC-teuml efektive do teuml kontribuojneuml suksessheumlm neuml hartimin e
rregulloreve dokumenteve teuml politikave e ligjeve duke siguruar keumlshtu mbrojtjen dhe promovimin e
teuml drejtave teuml minoriteteve
8 Zyra peumlr Qeverisje teuml Mireuml-Zyra e Kryeministrit Strategjia e Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile
2013-2017 (2013) 9 Doracaku i TACSO-s peumlr pjeseumlmarrjen e qytetareumlve fq 22
10 Ibid fq 24
Pag
e11
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Aktualisht neuml Kosoveuml mungon dialogu sistematik ndeumlrmjet OShC-ve dhe institucioneve qeveriseumlse
ndoneumlse janeuml vendosur mekanizma teuml ndrysheumlm ligjoreuml dhe institucionaleuml peumlr keumlteuml Teuml gjitha format
ekzistuese teuml bashkeumlpunimit ndeumlrmjet qeveriseuml dhe OShC-ve janeuml zhvilluar neuml baza ad hoc11 Peumlr meuml
tepeumlr neuml ato raste kur zhvillohen konsultime OShC-teuml kaneuml deklaruar se proceset pasuese teuml
peumlrcjelljes pas veteuml konsultimeve me qeverineuml nuk janeuml teuml keumlnaqshme12 Sipas njeuml raporti teuml
porositur nga TACSO teuml tetorit 2013 veteumlm 31 e OShC-ve janeuml peumlrgjigjur pozitivisht kur janeuml
pyeteumln neumlse janeuml konsultuar neuml hartimin e ligjeve dhe dokumenteve teuml tjera dhe 63 e tyre kaneuml
deklaruar se njeuml pjeseuml e kontributit teuml tyre eumlshteuml marreuml parasysh ndeumlrsa 5909 kaneuml theumlneuml se nuk
kaneuml marreuml ndonjeuml informateuml kthyese mbi rezultatet e konsultimeve13
Qeveria e Kosoveumls njeh reumlndeumlsineuml e njeuml shoqeumlrie civile teuml forteuml peumlr ndeumlrtimin e demokraciseuml neuml vend
dhe prandaj gjithashtu njeh reumlndeumlsineuml e OShC-ve Meuml 2013
Qeveria neuml bashkeumlpunim me CiviKos ka publikuar Strategjineuml e
Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile e cila ka vendosur
njeuml plan neuml formeuml udheumlrreumlfyesi peumlr peumlrmireumlsimin e bashkeumlpunimit
nga viti 2013 deri meuml 2017 Megjithateuml sipas vlereumlsimeve ka
pasur peumlrkushtim faktik teuml kufizuar nga qeveria gjeuml qeuml dobeumlson
efektivitetin e ccedilfareumldo peumlrpjekjeje peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin14
Neuml meumlnyreuml qeuml OShC-teuml teuml jeneuml efektive dhe teuml beumljneuml ndryshime reale e teuml keneuml ndikim real neuml
shoqeumlrineuml kosovare neuml peumlrgjitheumlsi ato duhet teuml keneuml ndeumlrveprim meuml teuml fuqisheumlm jo veteumlm me teuml
gjitha nivelet e qeveriseuml por edhe me njeumlra-tjetreumln si peumlrbrenda komuniteteve etnike ashtu edhe
mes tyre Megjithateuml OShC-teuml veccedilaneumlrisht ato qeuml punojneuml me komunitetet minoritare neuml Kosoveuml
shpesh janeuml teuml fragmentuara dhe kaneuml ndeumlrveprim shumeuml teuml kufizuar si mes vete ashtu edhe me
institucionet e qeveriseuml Megjithateuml eumlshteuml e veumlshtireuml teuml matet efektiviteti i OShC-ve ndoneumlse
reumlndeumlsia e tyre po njihet meuml gjereumlsisht ka mungeseuml teuml teuml dheumlnave peumlr trsquou peumlrgjigjur neuml pyetjet rreth
numrit ideal teuml OShC-ve neuml njeuml shoqeumlri metodave meuml teuml mira peumlr bashkeumlpunim etj15
ECMI Kosova dhe organizatat e saj partnere peumlrmes zbatimit teuml keumltij projekti qeuml ka pasur peumlr qeumlllim
ngritjen e veteumldijes mbi rolin e shoqeumlriseuml civile dhe mbi reumlndeumlsineuml e pjeseumlmarrjes seuml saj neuml proceset
e politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes dhe rritjen e besimit neuml mes teuml shoqeumlriseuml civile dhe
institucioneve qeveritare ngritjen e kapaciteteve teuml shoqeumlriseuml civile peumlr trsquou peumlrfshireuml neuml meumlnyreuml
efektive neuml proceset e politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes me institucionet lokale e qendrore dhe
nxitjen e bashkeumlpunimit brenda komuniteteve dhe atij ndeumlretnik neuml mesin e organizatave teuml
shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml
11
Komisioni Evropian Raporti i Progresit i vitit 2014 peumlr Kosoveumln (2014) fq 12 (httpeceuropaeuenlargementpdfkey_documents201420141008-kosovo-progress-report_enpdf) 12
Ibid fq12 13
Raporti peumlr vlereumlsimin e nevojave neuml Kosoveuml (janar 2014) fq 16 14
Komisioni Evropian Raporti i Progresit i vitit 2013 peumlr Kosoveumln fq 10 15
OKB dhjetor 2004 ldquoRole of OSHCs in Governancerdquo (shq Roli i OShC-ve neuml qeverisje) Dr Aisha Ghaus-Pasha fq 3
Veteumlm 31 peumlr qind e OShC-
ve janeuml peumlrgjigjur
pozitivisht neuml pyetjen neumlse
janeuml konsultuar neuml hartimin
e ligjeve ndash TACSO janar
2014
Pag
e12
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
III BASHKEumlPUNIMI I ORGANIZATAVE TEuml SHOQEumlRISEuml CIVILE NGA MINORITET
ME INSTITUCIONET QEVERITARE
Shoqeumlria civile neuml Kosoveuml akoma nuk ka arritur teuml krijoeuml lidhje teuml
forta me strukturat qeveritare dhe institucionale Kjo ka ccediluar neuml
mungeseumln e dialogut neuml mes teuml keumltyre dy sektoreumlve dhe neuml keumlteuml
meumlnyreuml neuml mungeseumln e shkeumlmbimit teuml ideve dhe praktikave teuml
mira neuml mes teuml keumltyre institucioneve Ekzistojneuml mekanizma
brenda institucioneve qeveritare si neuml nivelin qendror ashtu
edhe ateuml komunal teuml cilat duhet trsquou mundeumlsojneuml organizatave teuml
shoqeumlriseuml civile qeuml teuml marrin pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml
vendimet e qeveriseuml Megjithateuml keumlto mekanizma peumlrballen me
problemin e zbatueshmeumlriseuml seuml ploteuml qofteuml peumlr shkak teuml
mungeseumls seuml veteumldijesimit apo mungeseumls seuml fondeve
Ky problem synohet teuml trajtohet neuml kuadeumlr teuml Strategjiseuml seuml
Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile e cila parasheh veprimet e nevojshme peumlr teuml
vendosur dialog konstruktiv teuml njeumlmendteuml dhe sistematik neuml mes teuml shoqeumlriseuml civile dhe
institucioneve qeveritare
Peumlr meuml tepeumlr komunitetet minoritare neuml Kosoveuml peumlrballen me pengesa meuml teuml meumldha qeuml duhet
kapeumlrcyer neuml meumlnyreuml qeuml teuml marrin pjeseuml ploteumlsisht neuml jeteumln publike Prandaj ECMI Kosova dhe
partnereumlt e saj peumlrmes keumltij projekti janeuml fokusuar neuml veccedilanti neuml problemet me teuml cilat peumlrballen
komunitetet minoritare neuml kuadeumlr teuml puneumls seuml keumltyre organizatave dhe neuml ngritjen e kapaciteteve teuml
tyre peumlr teuml bashkeumlvepruar me institucionet qendrore e komunale si dhe ndeumlrmjet vete
Bashkeumlpunimi ndeumlrmjet OShC-ve nga minoritetet dhe institucioneve qeveriseumlse qendrore
Hulumtimet mbi pjeseumlmarrjen e OShC-ve nga minoritetet neuml puneumln e institucioneve qendrore para
se ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj teuml fillonin aktivitetet e keumltij projektit kaneuml treguar se nuk ka
qeneuml neuml nivel teuml keumlnaqsheumlm dhe nuk eumlshteuml i strukturuar Ndoneumlse
ka pasur disa histori suksesi qeuml ia vlen teuml peumlrmenden sa i peumlrket
hartimit teuml ligjeve si teuml Ligjit peumlr Qasje neuml Dokumente Publike Ligjit
peumlr Organizatat Joqeveritare dhe Ligjit peumlr Nismat Legjislative16
akoma ka shumeuml probleme neuml lidhje me keumlto mekanizma Peumlr
shembull meuml 2011 eumlshteuml vlereumlsuar se 90 e ligjeve dhe
16
TACSO Growing Together Civil Society Involvement in the Legislative Process ndash Good and Bad Practices (shq Rritja e peumlrbashkeumlt peumlrfshira e shoqeumlriseuml civile neuml procesin ligjveumlnies ndash praktikat e mira dheuml teuml keumlqija) qershor 2011 fq 13
Neuml vitin 2013 Qeveria neuml
bashkeumlpunim me CiviKos-in
ka publikuar Strategjineuml e
Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim
me Shoqeumlrineuml Civile e cila ka
peumlrcaktuar njeuml plan neuml
formeuml udheumlrreumlfyesi peumlr
peumlrmireumlsimin e
bashkeumlpunimit teuml qeveriseuml
me shoqeumlrineuml civile nga viti
2013 deri meuml 2017
Neuml vitin 2013 eumlshteuml
vlereumlsuar se 90 e ligjeve
ishin hartuar pa
konsultime me shoqeumlrineuml
civile ndash TACSO 2011
Pag
e13
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dokumenteve teuml politikave teuml nxjerra nga Qeveria e Kosoveumls nuk janeuml beumlreuml peumlrmes me ndonjeuml
konsultimi me shoqeumlrineuml civile17 Teuml gjitha bashkeumlveprimet aktuale neuml mes teuml qeveriseuml dhe OShC-ve
neuml nivelin qendror kryhen neuml baza ad hoc18 Peumlr meuml tepeumlr neuml ato raste kur ka pasur konsultime
OShC-teuml janeuml shprehur se proceset e peumlrcjelljes meuml tej teuml keumltyre konsultimeve nga ana e qeveriseuml
nuk kaneuml qeneuml teuml keumlnaqshme19
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj gjithashtu kaneuml veumlneuml ne dukje se neuml ato raste kur ka pasur
bashkeumlpunim ndeumlrmjet OShC-ve nga komunitetit minoritare dhe institucionet qeveritare kjo ka
ndodhur kryesisht neuml nivelin komunal e jo neuml ateuml qendror Kjo gjendje mbreteumlron peumlrkundeumlr
ekzistimit teuml disa mekanizmave teuml nivelit qendror peumlr peumlrfaqeumlsimin e komuniteteve si Keumlshilli
Konsultativ peumlr Komunitete (KKK) dhe Komisioni peumlr teuml Drejtat dhe Interesat e Komuniteteve (KDIK)
Gjithashtu ka dispozita ligjore peumlr pjeseumlmarrjen e OShC-ve neuml procesin legjislativ neuml Kuvendin e
Kosoveumls ndeumlr teuml tjera peumlrmes deumlgjimeve publike20 Peumlr meuml tepeumlr ekziston Zyra e Avokatit teuml Popullit
teuml Kosoveumls i cili eumlshteuml organ i pavarur peumlrgjegjeumls peumlr teuml hetuar ankesat peumlr shkelje teuml teuml drejtave teuml
njeriut21
Kjo neumlnkupton se OShC-teuml nuk janeuml pjeseuml integrale e propozimeve kryesore pasi qeuml nuk ka njeuml
struktureuml formale peumlr pjeseumlmarrje neuml proceset e politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes Kjo eumlshteuml
veccedilaneumlrisht e deumlmshme peumlr komunitetet minoritare pasi qeuml OShC-teuml efektive kontribuojneuml
suksessheumlm neuml hartimin e rregulloreve dokumenteve teuml politikave dhe ligjeve dhe sigurojneuml qeuml
komunitetet qeuml peumlrfaqeumlsojneuml ato teuml jeneuml meuml mireuml teuml peumlrfaqeumlsuar
Aktivitetet peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin ndeumlrmjet OShC-ve dhe institucioneve qendrore
Peumlr teuml adresuar keumlteuml problem ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml organizuar disa aktivitete teuml
ndryshme gjateuml dy viteve teuml keumltij projekti peumlr teuml trajtuar ccedileumlshtjen e mungeseumls seuml bashkeumlpunimit dhe
teuml strukturave joformale Keumlto aktivitete peumlrfshijneuml seanca dialogu neuml mes teuml OShC-ve dhe
deputeteumlve teuml Kuvendit trajnime peumlr rritjen e bashkeumlpunimit neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve
teuml nivelit qendror si dhe takime me peumlrfaqeumlsues teuml institucioneve qendrore si me KKK-neuml KDIK-neuml
Zyreumln e Komisionerit peumlr Gjuheumlt Zyreumln peumlr Komunitete dhe Kthim dhe Avokatin e Popullit peumlrfshireuml
me deputeteumlt e Kuvendit qeuml peumlrfaqeumlsojneuml komunitetet minoritare
17
TACSO (Technical Assistance for Civil Society Organisations) Growing Together Civil Society Involvement in the Legislative Process ndash Good and Bad Practices (shq Rritja e peumlrbashkeumlt peumlrfshira e shoqeumlriseuml civile neuml procesin ligjveumlnies ndash praktikat e mira dheuml teuml keumlqija) qershor 2011 fq 13 18
Komisioni Evropian Raporti i Progresit i vitit 2014 peumlr Kosoveumln (2014) fq 12 (httpeceuropaeuenlargementpdfkey_documents201420141008-kosovo-progress-report_enpdf) 19
Ibid fq 12 20
Shihni psh KCSF (Fondacioni Kosovar peumlr Shoqeumlri Civile) ldquoNe dhe atardquo ndash pjeseumlmarrja e qytetareumlve neuml Kosoveuml tetor 2011 fq 9-13 21
Peumlr informata specifike mbi mandatin e Avokatit teuml Popullit teuml Kosoveumls shihni Ligjin peumlr Avokatin e Popullit (nr 03L-195) Neuml dispozicion neuml httpwwwkuvendikosovesorgcommondocsligjet2010-195-albpdf
Pag
e14
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Gjateuml vitit teuml pareuml teuml zbatimit teuml projektit ECMI Kosova ka organizuar njeuml numeumlr takimesh
trajnimesh dhe seancash dialogu neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve qendrore me qeumlllim rritjen e
nivelit teuml bashkeumlpunimit neuml mes tyre krijimin e mekanizmave peumlr teuml peumlrmireumlsuar komunikimin dhe
bashkeumlpunimin neuml mes tyre dhe adresimin e ccedileumlshtjeve teuml reumlndeumlsishme peumlr komunitetet minoritare
ashtu siccedil janeuml propozuar nga peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve
Raundi i dyteuml i aktiviteteve gjateuml vitit teuml dyteuml teuml zbatimit teuml projektit kishte peumlr qeumlllim ofrimin e
mundeumlsive peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve dhe atyre teuml institucionet qendrore peumlr teuml peumlrcjelleuml neuml
vazhdimeumlsi ccedileumlshtjet e ngritura neuml teuml gjitha trajnimet dhe seancat e dialogut teuml mbajtura
paraprakisht
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit serb
Deputeteumlt serbeuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls kaneuml argumentuar se OShC-teuml e komunitetit serbe nuk kaneuml
qeneuml proaktive peumlr teuml bashkeumlpunuar me qeverineuml dhe se aneumltareumlt
e Komisionit peumlr teuml Drejtat dhe Interesat e Komuniteteve asnjeumlhereuml
nuk janeuml monitoruar nga OShC-teuml ndoneumlse ka pasur shumeuml ccedileumlshtje
teuml ngritura nga ana e KDIK-seuml e qeuml ndikojneuml neuml maseuml teuml madhe te
komuniteti serb Neuml keumlteuml aspekt mungon komunikimi dhe
bashkeumlpunimi dhe sipas peumlrfaqeumlsuesve teuml organizatave teuml
shoqeumlriseuml civile deputeteumlve teuml Kuvendit dhe peumlrfaqeumlsuesve serbeuml
qeuml punojneuml neuml institucionet qeveritare lokale e qendrore u mungon
vullneti
Megjithateuml aktivitetet e zhvilluara gjateuml vitit teuml dyteuml kaneuml veumlneuml neuml
pah problemet e ndryshme teuml ngritura gjateuml vitit paraprak me
ccedilrsquorast fokusi eumlshteuml zhvendosur nga OShC-teuml te mungesa e peumlrkushtimit neuml mesin e politikaneumlve teuml
komunitetit serb Asnjeuml nga deputeteumlt serbeuml kaneuml qeneuml veteuml teuml pranisheumlm por kaneuml deumlrguar
peumlrfaqeumlsues teuml tyre Ndoneumlse OShC kaneuml theumlneuml se ata faktikisht janeuml beumlrreuml meuml aktiveuml ato kaneuml
pretenduar se politikaneumlt e komunitetit serbeuml kaneuml qeneuml apatikeuml ndaj ccedilfareumldo dialogu dhe nuk kaneuml
mbrojtur mjaftuesheumlm sigurineuml e komunitetit teuml tyre
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe
egjiptas
OShC-teuml nga komunitetet minoritare romeuml ashkali dhe egjiptas
gjithashtu kaneuml argumentuar se nuk ka pasur bashkeumlpunim neuml mes
teuml qeveriseuml dhe OShC-ve pretendim ky qeuml eumlshteuml kontestuar nga ana e
peumlrfaqeumlsuesve politikeuml qeuml kaneuml qeneuml teuml pranisheumlm neuml disa takime
Peumlr meuml tepeumlr peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve nga komunitetet romeuml
ashkali dhe egjiptas kaneuml theksuar brengeumln e tyre se Strategjia peumlr
Disa peumlrfaqeumlsues teuml
komuniteteve kaneuml pasur
mundeumlsineuml teuml takohen peumlr
hereuml teuml pareuml me
peumlrfaqeumlsues teuml tyre neuml
nivelin qendror peumlr teuml
diskutuar ccedileumlshtjet kyccedile
peumlr komunitetet e tyre
Pag
e15
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Integrimin e Komuniteteve Romeuml Ashkali dhe Egjiptas neuml Kosoveuml nuk po zbatohej nga qeveria peumlr
shkak teuml mungeseumls seuml vullnetit programeve konkrete dhe buxhetit
Edhe neuml raport me keumlto komunitete viti i dyteuml i aktiviteteve eumlhteuml fokusuar neuml ccedileumlshtjen e puneumlsimit
teuml komuniteteve minoritare romeuml ashkali dhe egjiptas neuml zbatimin e Strategjiseuml seuml nivelit qendror Si
OShC-teuml ashtu edhe politikaneumlt kaneuml reumlneuml dakord se duhet teuml jeneuml proaktiveuml neuml promovimin e
puneumlsimit teuml komuniteteve minoritare rom ashkali dhe atij egjiptas peumlrmes krijimit teuml njeuml forumi
apo fokus-grupi neuml meumlnyreuml qeuml politikaneumlt dhe OShC-teuml teuml mund teuml shkeumlmbejneuml rregullisht teuml dheumlna
dhe teuml diskutojneuml mbi ccedileumlshtjet qeuml i prekin ata Neuml fund teuml dy paleumlt kaneuml trajtuar ccedileumlshtjet e ngritura
seuml fundmi teuml migrimit teuml seumlrisheumlm pasi qeuml ka eumlshteuml raportuar shumeuml mbi largimin nga Kosova gjateuml
disa muajve teuml fundit teuml pjeseumltareumlve teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe egjiptas peumlr teuml jetuar neuml
vende teuml tjera Kjo ccedileumlshtje duhet teuml adresohet urgjentisht si nga OShC-teuml ashtu edhe politikaneumlt neuml
teuml dyja nivelet peumlr teuml siguruar qeuml teuml krijohen kushtet qeuml keumlto komunitete teuml qeumlndrojneuml neuml Kosoveuml
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit boshnjak dhe atij goran
Shumeuml nga OShC-teuml boshnjake teuml regjistruara janeuml
politikisht teuml lidhura gjeuml qeuml mund teuml ccedilojeuml neuml fraksione
gjateuml procesit teuml pjeseumlmarrjes seuml OShC-ve pasi qeuml ato
mund teuml shihen si opoziteuml neuml aspektin politik Gjithashtu
ka pasur disa shembuj qeuml ia vlen teuml peumlrmenden teuml
bashkeumlveprimit teuml suksessheumlm neuml mes teuml OShC-ve
boshnjake si neuml ccedileumlshtjen e heqjes seuml pengesave peumlr
fermat e pjeseumltareumlve teuml komunitetit boshnjak qeuml teuml
marrin subvencione nga Ministria e Bujqeumlsiseuml Pylltariseuml
dhe Zhvillimit Rural Megjithateuml neuml teuml njeumljtin takim
pjeseumltareuml teuml komunitetit goran kaneuml deklaruar se nuk ka kurrfareuml bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve
nga komuniteti goran dhe politikaneumlt goraneuml teuml nivelit qendror
Aktivitetet gjateuml vitit teuml dyteuml janeuml ndjekur nga peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve nga teuml gjitha zonat e Kosoveumls
peumlrfshireuml Mitroviceumln dhe Pejeumln si dhe peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit goran dhe atij boshnjak neuml nivelin
qendror dhe ateuml komunal Teuml dy keumlto komunitete kaneuml ngritur shqeteumlsimin e mungeseumls seuml puneumlsimit
teuml pjeseumltareumlve teuml tyre neuml institucionet publike ndeumlrsa boshnjakeumlt kaneuml ngritur shqeteumlsimin se Ligji
peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve nuk po zbatohej neuml Prizren Peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit boshnjak
gjithashtu kaneuml theksuar se mungesa e mundeumlsive ekonomike neumlnkupton se shumeuml prej tyre po
shqyrtojneuml mundeumlsineuml e largimit gjeuml qeuml eumlshteuml shqeteumlsuese peumlr teuml dyja paleumlt neuml keumlteuml lloj dialogu
Peumlrfaqeumlsuesit e komunitetit goran gjithashtu kaneuml theksuar shqeteumlsimet e tyre peumlr mungeseumln e
kontrollit policor nga niveli qendror neuml kufirin me Shqipeumlrineuml neuml zoneumln e Dragashit dhe problemet e
siguriseuml qeuml po krijon kjo
Pag
e16
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit turk
Takimi me OShC-teuml nga komuniteti turk dhe me peumlrfaqeumlsuesit e nivelit qendror nga ky komunitet
ishte pozitiv gjateuml teuml cilit peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve kaneuml deklaruar se kaneuml njeuml nivel teuml mireuml teuml
bashkeumlpunimit me deputeteumlt turq Peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve nuk kaneuml shprehur kurrfareuml kritikash sa
u peumlrket marreumldheumlnieve teuml tyre me institucionet qendrore Megjithateuml ccedileumlshtja e vetme qeuml eumlshteuml
ngritur nga teuml gjitheuml peumlrfaqeumlsuesit e keumltij komuniteti ka qeneuml se ekziston njeuml problem i vazhduesheumlm
me Komuneumln e Prizrenit sa i peumlrket zbatimit teuml Ligjit peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve peumlrkateumlsisht rreth
peumlrdorimit teuml gjuheumls turke
Neuml aktivitetet e organizuara gjateuml vitit teuml dyteuml ka pasur vijim teuml mireuml si nga OShC-teuml ashtu edhe
peumlrfaqeumlsuesit e nivelit qendror Edhe me keumlteuml rast OShC-teuml kaneuml theksuar se kaneuml bashkeumlpunim teuml
mireuml me peumlrfaqeumlsuesit e tyre neuml Kuvend Megjithateuml ata gjithashtu kaneuml shprehur shqeteumlsimin se ka
ende ccedileumlshtje teuml hapura neuml lidhje me zbatimin e Ligjit peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve kur eumlshteuml fjala peumlr
komunitetin turk dhe se vitin e kaluar nuk ka pasur aq peumlrparime lidhur me keumlteuml ccedileumlshtjeje
Rezultatet e keumltyre aktiviteteve
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut teuml moderuara nga ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj teuml
cilat kaneuml mbledhur seuml bashku peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve nga minoritetet dhe peumlrfaqeumlsues teuml
institucioneve qendrore peumlrfshireuml deputeteuml teuml Kuvendit janeuml treguar teuml jeneuml teuml frytshme
Peumlrfaqeumlsues teuml qeveriseuml qendrore dhe deputeteuml teuml Kuvendit kaneuml paraqitur rolin dhe peumlrgjegjeumlsiteuml e
institucioneve qeuml peumlrfaqeumlsojneuml kaneuml ndareuml kontaktet e tyre u kaneuml dheumlneuml atyre mundeumlsi peumlr teuml
ngritur ccedileumlshtje qeuml ishin specifike peumlr komunitetet e tyre dhe kaneuml treguar gatishmeumlri peumlr teuml krijuar
mekanizma teuml cilat do teuml peumlrmireumlsojneuml komunikimin dhe bashkeumlpunimin me peumlrfaqeumlsuesit e OShC-
ve qeuml punojneuml peumlr mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml minoriteteve
Takimi neuml mes teuml KKK-seuml dhe peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve teuml
komuniteteve minoritare kaneuml rezultuar teuml jeneuml teuml
suksesshme Peumlrfaqeumlsuesit e KKK-seuml kaneuml prezantuar rolin
dhe mandatin e KKK-seuml dhe u kaneuml ofruar mundeumlsineuml teuml
gjitha OShC-ve teuml interesuara nga minoritetet qeuml teuml aplikojneuml
peumlr akreditim nga Presidenti i Kosoveumls dhe teuml emeumlrojneuml
peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve teuml tyre neuml pozita teuml aneumltareumlve teuml
KKK-seuml Dhjeteuml (10) OShC janeuml teuml akredituara nga Presidenti i
Kosoveumls Si rezultat i keumlsaj dy (2) nga peseuml (5) aneumltareuml serbeuml teuml KKK-seuml janeuml aneumltareuml teuml Rrjetit teuml
OShC-ve serbe e cila eumlshteuml themeluar nga ECMI Kosova dy (2) peumlrfaqeumlsues teuml goraneumlve si dhe tre
(3) peumlrfaqeumlsues teuml romeumlve ashkalive dhe egjiptasve janeuml emeumlruar neuml pozita teuml aneumltareumlve teuml KKK-seuml
peumlr njeuml mandat prej dy (2) vjeteumlsh
Keumlto rezultate kaneuml treguar se neumlse iniciohen kontakte mes tyre teuml dyja paleumlt janeuml teuml gatsheumlm teuml
angazhohen neuml diskutime dhe teuml fillojneuml teuml formalizojneuml proceset e dialogut Neuml takimet trajnimet
Shtateuml (7) OShC teuml cilat janeuml
aneumltare teuml Rrjetit Goran dhe atij
Serb si dhe tri (3) OShC nga
komunitetet romeuml ashkali dhe
egjiptas janeuml akredituar nga
Zyra e Presidentit teuml Republikeumls
seuml Kosoveumls
Pag
e17
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dhe seancat e dialogut qeuml janeuml mbajtur peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve teuml komunitetit minoritare teuml
institucioneve lokale e qendrore dhe nga deputeteuml teuml Kuvendit eumlshteuml sugjeruar fuqimisht krijimi i njeuml
platforme ose forumi me synim ofrimin e mundeumlsive keumltyre peumlrfaqeumlsuesve qeuml meuml lehteuml teuml
shkeumlmbejneuml informata teuml ngreneuml ccedileumlshtje specifike peumlr komunitetet e tyre dhe teuml punojneuml
bashkeumlrisht neuml mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml minoriteteve
Bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe institucioneve lokale
Angazhimi me qeveriteuml komunale eumlshteuml gjithashtu kyccedil peumlr
rritjen e efektivitetit teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare
Shumeuml prej keumltyre OShC-ve neuml Kosoveuml janeuml organizata jo teuml
meumldha dhe punojneuml brenda zonave teuml kufizuara dhe
prandaj eumlshteuml me reumlndeumlsi qendrore peumlr to qeuml teuml krijojneuml
lidhje teuml forta me zyrtareumlt komunaleuml teuml zonave teuml tyre
Teuml gjitha Komunat obligohen me ligj qeuml teuml krijojneuml Komitetin
peumlr Komunitete ku peumlrfaqeumlsohen teuml gjitha komunitetet dhe
i cili eumlshteuml peumlrgjegjeumls peumlr shqyrtimin e respektimit nga ana e autoriteteve komunale teuml ligjeve neuml fuqi
dhe referimit ndaj teuml drejtave teuml komuniteteve22 Secila Komuneuml gjithashtu duhet teuml keteuml nga njeuml
Zeumlvendeumls-Kryesues teuml Kuvendit Komunal peumlrgjegjeumls peumlr komunitete dhe nga njeuml Neumlnkryetar teuml
Komuneumls peumlrgjegjeumls peumlr komunitete Megjithateuml duket se neuml nivelin komunal peumlrfaqeumlsuesit e OShC-
ve konsultohen edhe neuml baza ad hoc dhe se kjo ndodh meuml rralleuml se neuml nivelin qendror23 Neuml nivelin
lokal ashtu si edhe neuml ateuml qendror duhet teuml mbahen takime publike peumlr teuml informuar qytetareumlt mbi
vendimet e marra dhe peumlr teuml marreuml reagimet e tyre
Bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve teuml nivelit komunal gjithashtu peumlrballet me
veumlshtireumlsi pasi qeuml nuk ka njeuml sistem uniform peumlr bashkeumlpunim gjeuml qeuml bvn qeuml secila Komuneuml teuml krijojeuml
praktikat e veta24 Kjo eumlshteuml diccedilka qeuml duhet teuml adresohet si nga Qeveria e Kosoveumls ashtu edhe
donatoreumlt dhe pjeseumltareuml teuml shoqeumlriseuml civile neuml meumlnyreuml qeuml teuml sigurohet qeuml neuml teuml ardhmen teuml krijohet
njeuml sistem koherent
22
Ligji mbi veteumlqeverisjen lokale neni 51 Neuml dispozicion neuml httpwwwkuvendikosovesorgcommondocsligjet2008_03-L040_alpdf 23
TACSO Beyond Zero Institutional Arrangements for Cooperation with Civil Society (shq Peumlrtej zeros aranzhimet institucionale peumlr bashkeumlpunim me shoqeumlrineuml civile) gusht 2011 fq 19 24
TACSO Cooperation between Local-Self Governments and OSHCs in the Western Balkans and Turkey Progress Report since the Bečidi Conference February 2011 (shq Bashkeumlpunimi neuml mes teuml njeumlsive teuml veteumlqeverisjes lokale dhe OShC-ve neuml Ballkanin Pereumlndimor dhe neuml Turqi raport progresi nga Konferenca e Beccediliqit e shkurtit 2011) (2013) fq 27
Pag
e18
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Aktivitetet peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve komunale
Me qeumlllimin peumlr teuml trajtuar mungeseumln e bashkeumlpunimit dhe komunikimit neuml mes teuml OShC-ve nga
komunitetet minoritare dhe institucionet lokale ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml mbajtur disa
aktivitete peumlr teuml rritur ndeumlrveprimin dhe ndeumlrtuar besimin ndeumlrmjet zyrtareumlve komunaleuml dhe OShC-
ve nga komunitetet minoritare Keumlto peumlrfshijneuml puneumltori peumlr ndeumlrtimin e besimit nxjerrjen e
analizave teuml shkurtra teuml politikave mbi ccedileumlshtjet kyccedile lokale si dhe krijimin e strukturave teuml
formalizuara neumlpeumlr komuna peumlr diskutime me komunitetet minoritetare
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml organizuar gjithsej teteumlmbeumldhjeteuml (18) puneumltori qeuml kaneuml
mbuluar teuml gjitha komunat e Kosoveumls Mesatarisht ka pasur rreth 25 pjeseumlmarreumls peumlr ccedildo trajnim
peumlrfshireuml keumltu peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve dhe zyrtareuml komunaleuml Keumlto puneumltori kaneuml treguar se neuml
shumeuml komuna OShC-teuml nga komunitetet minoritare dhe zyrtareumlt komunaleuml janeuml treguar teuml gatsheumlm
peumlr bashkeumlpunim por strukturat dhe formalitetet e nevojshme peumlr marreumldheumlnie teuml suksesshme nuk
janeuml vendosur neuml meumlnyreuml koherente
Gatishmeumlria peumlr teuml bashkeumlpunuar
Secila komuneuml ka treguar gatishmeumlri peumlr teuml bashkeumlpunuar me peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civile nga
minoritetet por ka pasur shumeuml nivele teuml dallueshme ndeumlrmjet komunave neumlpeumlr Kosoveuml Peumlr
shembull neuml takimin neuml Graccedilaniceuml eumlshteuml ardhur neuml peumlrfundim se niveli i bashkeumlpunimit eumlshteuml rritur
vazhdimisht qeuml nga viti 2012 pasi qeuml peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civile dhe zyrtareumlt komunaleuml kaneuml
punuar seuml bashku peumlr teuml organizuar aktivitetet kulturore dhe argeumltuese gjateuml vereumls Organizimi i
aktiviteteve teuml tilla gjithashtu i ka dheumlneuml Komuneumls dhe OShC-ve qasje meuml teuml hapur dhe teuml
drejtpeumlrdrejteuml ndaj njeumlri-tjetrit gjeuml qeuml ka rritur besimin e tyre dhe fusheumlveprimin peumlr bashkeumlpunim
Neuml puneumltorineuml neuml Ranillug kaneuml marreuml pjeseuml shumeuml pak zyrtareuml komunaleuml kurse neuml Kameniceuml dhe
Novobeumlrdeuml kaneuml marreuml pjeseuml veteumlm peseuml (5) zyrtareuml nga teuml dyja Komunat neuml njeuml puneumltori ku kaneuml
marreuml pjeseuml mbi njeumlzet (20) persona Pjeseumlmarreumlsit neuml keumlteuml puneumltori kaneuml pranuar se nuk ka dialog
teuml mireuml neuml mes teuml OShC-ve dhe Komunave gjeuml qeuml i eumlshteuml atribuuar mundeumlsiseuml qeuml OShC-teuml kryesisht i
shohin Komunat neuml aspektin e mbeumlshtetjes financiare pra si donatoreuml e jo si partnereuml teuml cileumlt
punojneuml drejt arritjes seuml teuml njeumljtave objektiva Pjeseumlmarreumlsit kaneuml deklaruar se shpresojneuml se peumlrmes
puneumltorive teuml organizuara nga ECMI Kosova kjo ccedileumlshtje do teuml mund teuml fillojeuml teuml trajtohet dhe se ata
do teuml mund teuml fillojneuml teuml diskutojneuml peumlr njeuml lloj marreumldheumlnieje me fokus neuml nevojeumln e bashkeumlpunimit
neuml teuml gjitha fushat
Kuptimi i proceseve
Gjateuml keumltij procesi gjithashtu janeuml veumlneuml re nivele teuml dallueshme teuml teuml kuptuarit teuml ndeumlrveprimit neuml
mes teuml qeverive komunale dhe OShC-ve nga minoritetet me ccedilrsquorast Graccedilanica dhe Prizreni kaneuml
treguar nivelin meuml teuml larteuml Neuml dy keumlto komuna eumlshteuml ardhur neuml peumlrfundim se krahasuar me rajonet
Pag
e19
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e tjera ato kaneuml nivel arsyesheumlm teuml larteuml teuml bashkeumlpunimit neuml mes teuml komunave dhe OShC-ve nga
minoritetet ndoneumlse ka vend peumlr rritje teuml bashkeumlpunimit Peumlr teuml trajtuar keumlteuml ECMI Kosova seuml
bashku me partnereumlt e saj CSD dhe RrOGRAEK neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml peumlrkrahur zhvillimin
dhe zbatimin e planeve teuml avokimit peumlr OShC-teuml lokale nga komunitetet minoritare jashteuml qendrave
kryesore teuml shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml Ajo cfareuml ka veumlneuml neuml dukje edhe ECMI Kosova gjateuml keumltyre
aktiviteteve eumlshteuml niveli i dalluesheumlm i peumlrfshirjes nga njeuml komuneuml neuml tjetreumln dhe ndeumlrmjet grupeve
teuml ndryshme teuml komuniteteve minoritare Peumlr shembull gjateuml puneumltorive me komunitetin boshnjak
dhe ateuml goran neuml Prizren eumlshteuml theksuar se OShC-teuml neuml keumlteuml rajon mendojneuml se nuk shihen si
bashkeumlpuneumltoreuml neuml ndeumlrtimin e shoqeumlriseuml por neuml aspektin e lidhjeve politike qeuml mund teuml shihen si
konkurrenceuml
Peumlr teuml trajtuar keumlteuml mungeseuml teuml teuml kuptuarit teuml proceseve ECMI Kosova ka hartuar publikuar dhe
shpeumlrndareuml njeuml libeumlrth teuml titulluar Pjeseumlmarrja e shoqeumlriseuml civile neuml proceset e vendimmarrjes25 Ky
libeumlrth i ofron shoqeumlriseuml civile si njeuml e teumlreuml njeuml referenceuml teuml definitive teuml teuml drejtave qeuml kaneuml OShC-teuml
neuml bazeuml teuml ligjit dhe se si duhet teuml eceuml ndeumlrveprimi i tyre me qeverineuml neuml nivelin qendror dhe ateuml
lokal
Rezultatet e keumltyre aktiviteteve
Keumlto aktivitete janeuml treguar teuml suksesshme neuml aspektin e fillimit teuml ofrimit institucioneve lokale dhe
OShC-ve teuml njeuml struktureuml formale peumlr teuml rritur dialogun mes tyre Neuml meumlnyreuml dometheumlneumlse neuml teuml
gjitha komunat institucionet lokale dhe OShC-teuml janeuml treguar shumeuml teuml gatsheumlm peumlr teuml
bashkeumlpunuar dhe peumlr teuml formalizuar strukturat peumlr dialog Eumlshteuml gjithashtu premtuese se neuml keumlto
diskutime eumlshteuml adresuar ccedileumlshtja se OShC-teuml shihen si konkurrente ndaj institucioneve neuml vend qeuml
teuml shihen si institucione me teuml cileumlt duhet bashkeumlpunuar
25
Neuml dispozicion neuml httpwwwecmikosovoorgwp-contentPublicationsHand_book_and_manuals2013-04_ECMI_Kosovo_Guidebook_-_Civil_Society_Participation_in_Decision-Making_Processesalbpdf
Pag
e20
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
IV TRAJNIMET PEumlR NGRITJEN E KAPACITETEVE DHE AVOKIM PEumlR OSHC-TEuml
NGA KOMUNITETET MINORITARE
Peumlrmes hulumtimeve teuml gjera me OShC neuml teumlreuml Kosoveumln ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml
identifikuara se OShC-teuml neuml veccedilanti ato qeuml punojneuml peumlr komunitetet minoritare peumlrballen me
kapacitete teuml dobeumlta pra nuk mund teuml avokojneuml peumlr ccedileumlshtjet e tyre ose teuml marrin pjeseuml neuml meumlnyreuml
efektive neuml jeteumln publike Ndeumlr ccedileumlshtjet e tjera atyre shpesh u mungon teuml kuptuarit e ploteuml teuml
funksionimit teuml institucioneve teuml qeveriseuml dhe proceseve peumlrkateumlse e mekanizmave teuml
pjeseumlmarrjes26 Atyre gjithashtu shpesh u mungojneuml shkathteumlsiteuml e duhura neuml fusha teuml ndryshme si
avokimi lobimi dhe hulumtimet shkrimi e analiza ligjore27
Neumlpeumlrmjet njeuml qasje teuml ngritjes seuml kapaciteteve dhe mbeumlshtetjes seuml vazhdueshme dhe me objektiv teuml
qarteuml neuml keumlteuml aspekt ECMI Kosova dhe organizatat e saj partnere kaneuml synuar teuml ndeumlrtojneuml dhe
peumlrmireumlsojneuml afteumlsiteuml dhe kapacitetet e OShC-ve peumlr trsquou peumlrfshireuml neuml meumlnyreuml efektive neuml proceset e
politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes neuml nivelin lokal dhe ateuml qendror duke u bazuar neuml dhe zhvilluar
meuml tej efektivitetin e seancave teuml dialogut teuml diskutuara neuml kapitullin paraprak
Qeumlllimi i ECMI Kosoveumls dhe organizatave teuml saj partnere ishte forcimi i OShC-ve neuml meumlnyreuml teuml
teumlreumlsishme dhe trajtimi i kapaciteteve teuml OShC-ve peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml politikeuml-
beumlrje dhe vendimmarrje peumlr teuml siguruar qeuml ato teuml zhvillohen neuml meumlnyreuml teuml qeumlndrueshme ashtu qeuml
neuml teuml ardhmen teuml mund teuml veprojneuml neuml meumlnyreuml teuml pavarur dhe ateuml peumlrmes trajnimeve dhe
mbeumlshtetjes seuml vazhdueshme Si rrezultat i keumlsaj ECMI Kosova neuml kuadeumlr teuml dy projekteve lsquoFuqizimi i
shoqeumlriseuml civile peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml proceset e politikave dhe teuml vendimmarrjes
peumlrmes dialogut me institucionet qeveritarersquo i financuar nga BE-ja dhe i menaxhuar nga Zyra e
Bashkimit Europian neuml Kosoveuml dhe projektit lsquoPeumlrkrahja e qeverisjes efektive peumlr komunitetet
minoritare neuml Kosoveumlrsquo financuar nga Departamenti Federal Zviceran i Puneumlve teuml Jashtme (DFPJ) ka dizajnuar
njeuml program peumlrkraheumls gjitheumlpeumlrfshireumls peumlr organizata teuml shoqeumlriseuml civile (OSHC)
26
TACSO Beyond Zero Institutional Arrangements for Cooperation with Civil Society Society (shq Peumlrtej zeros
aranzhimet institucionale peumlr bashkeumlpunim me shoqeumlrineuml civile) gusht 2011 fq 21 KCSF ldquoNe dhe atardquo ndash pjeseumlmarrja e qytetareumlve neuml Kosoveuml tetor 2011 fq 28 27
TACSO Growing Together Civil Society Involvement in the Legislative Process ndash Good and Bad Practices Practices (shq Rritja e peumlrbashkeumlt peumlrfshira e shoqeumlriseuml civile neuml procesin ligjveumlnies ndash praktikat e mira dheuml teuml keumlqija) qershor 2011 qershor 2011 fq 21
Pag
e21
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Gjateuml njeuml periudhe 15-vjeccedilare (nga qershori 2013 deri neuml tetor 2014) OSHC-teuml dhe koalicionet e
OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml peumlrfituar nga njeuml program peumlrkraheumls gjitheumlpeumlrfshireumls i cili ka
kombinuar teorineuml dhe praktikeumln me fokus neuml keumlteuml teuml fundit
Ngritja e kapaciteteve
Pjeseumlmarreumlsve u janeuml ofruar trajnime teuml strukturuara
teuml orientuar praktikisht peumlr teuml ngritur kapacitetet dhe
ateumlsiteuml e tyre praktike peumlr teuml avokuar neuml meumlnyreuml
efektive peumlr interesat dhe teuml drejtat e tyre dhe jane
pajisur me certifikata pas peumlrfundimit me sukses teuml
programit
Trajnimi mbi shkathteumlsiteuml avokim dhe teuml drejtat
e minoriteteve nga qershori 2013 deri neuml tetor
2014 pjeseumlmarreumlsit kaneuml marreuml pjeseuml neuml njeuml
trajnim gjitheumlpeumlrfshireumls interaktiv dhe teuml peumlrshtatur sipas nevojave teuml tyre teuml peumlrbeumlreuml nga
peumlrafeumlrsisht 15 seanca
Viziteuml studimore neuml rajon neuml vitin 2014 pjeseumlmarreumlsit gjithashtu kaneuml marreuml pjeseuml njeuml viziteuml
studimore neuml FYROM neuml meumlnyreuml qeuml teuml promovojneuml bashkeumlpunimin rajonal teuml krijojneuml lidhje teuml
dobishme dhe teuml sigurojneuml njeuml shkeumlmbim konstruktiv teuml praktikave teuml mira dhe ekspertizeumls
teknike (know-how) neuml rajon
Zbatimi i aktiviteteve teuml avokimit
Paralelisht me programin e trajnimit OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml
zhvilluar dhe zbatuar Plane specifike Avokimi peumlr adresimin e ccedileumlshtjeve me interes peumlr ta me
mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj
Zhvillim i Planeve peumlr Avokim nga teuml gjitha OSHC-teuml konkurruese u eumlshteuml keumlrkuar qeuml teuml
prezantojneuml Propozimet peumlr Avokim me ide paraprake fillestare mbi aktivitetet e avokimit qeuml do
teuml ndeumlrmarrin peumlr teuml adresuar problemet apo ccedileumlshtje konkrete OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-
ve teuml peumlrzgjedhur janeuml peumlrkrahur neuml zhvillimin Planeve njeumlvjeccedilare teuml Avokimit teuml holleumlsisheumlm
dhe me objektiva teuml qarteuml duke zhvilluar meuml tej propozimet e tyre teuml paraqitura Keumlto Plane
Avokimi kaneuml peumlrfshireuml objektiva dhe aktivitete qeuml janeuml kryer me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls
dhe partnereumlve teuml projektit
Neumln-grante peumlr avokim OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml marreuml edhe
mbeumlshtetje financiar peumlr zbatimin e aktiviteteve teuml parapara neuml Planet e tyre peumlr Avokim (meuml seuml
shumti deri neuml 2000 Euro peumlr njeuml Plan Avokimi)
Mbeumlshtetje e vazhdueshme Peumlrveccedil keumlsaj OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur
kaneuml marreuml mbeumlshtetje teuml vazhdueshme peumlrfshireuml mbeumlshtetje teknike dhe ligjore ndihmeuml neuml
organizimin e aktiviteteve mediale (incizimi i nje video promoviese njeuml minuteumlsheuml peumlr secileumln
Pag
e22
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve ) lehteumlsim teuml dialogut me institucionet relevante qeveritare
dhe ndihmeuml me hulumtime dhe redaktimin e materialeve (psh fleteumlpalosjeve)
Keumlto aktivitete kaneuml synuar forcimin e kapaciteteve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare peumlr teuml
bashkeumlvepruar me qeverineuml dhe ushtruar ndikim mbi teuml si neuml nivelin komunal ashtu edhe ateuml
qendror peumlr teuml siguruar qeuml interesat e tyre teuml merren parasysh gjateuml proceseve teuml qeverisjes
Ngritja e kapaciteteve peumlr OShC-teuml nga komunitetet minoritare
Peumlr teuml adresuar ccedileumlshtjet e veumlna neuml pah meuml sipeumlr ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml dizajnuar njeuml
Program teuml Shkathteumlsive teuml Avokimit dhe teuml Drejta teuml Komuniteteve peumlr Organizatat e Shoqeumlriseuml
Civile neuml Kosoveuml i cili konsistonte neuml organizimin e peseumlmbeumldhjeteuml (15) seancave teuml trajnimit gjateuml
vitit 2013 dhe 2014 mbi ccedileumlshtjet e meumlposhtme
Pjeseumlmarrja e OShC-ve neuml Kosoveuml
Teuml drejtat e minoriteteve veumlshtrim i peumlrgjithsheumlm dhe konceptet kryesore
Legjislacioni dhe institucionet vendore neuml Kosoveuml neuml lidhje me OShC-teuml
Peumlrmbledhje e mekanizmave teuml kompensimit ndaj shkeljes seuml teuml drejtave mekanizmat e
drejtpeumlrdrejteuml (e drejta peumlr peticion e drejta peumlr iniciativa qytetare e drejta e referendumit
dhe e ankesave teuml qytetareumlve) + mekanizmat e teumlrthorteuml + mekanizmat e bazuar neuml ccedileumlshtje
(ZKGj MASHT-it dhe Komisioni teuml Pavarur Keumlshilli i Pavarur Mbikeumlqyreumls i Sheumlrbimit Civil teuml
Kosoveumls KPM)
Avokimi
Mediat dhe rrjetet sociale (si teuml plasohet mesazhi)
Zhvillimi i projekteve
Shkathteumlsiteuml e teuml shkruarit dhe prezantimit + rrjeteumlzimi
Mjete praktike peumlr mbajtjen e teuml dheumlnave dhe doreumlzimin e ankesave
Adresimi institucioneve dhe teuml kuptuarit e puneumls seuml tyre (KKK-seuml KDIK-seuml ZCcedilK-seuml)
Keumlto trajnime janeuml organizuar neuml bashkeumlpunim
me projektin ldquoMbeumlshtetje qeverisjes efektive peumlr
komunitetet minoritare neuml Kosoveumlrdquo teuml financuar
nga Departamenti Federal Zviceran i Puneumlve teuml
Jashtme (DFPJ) Trajnimet kaneuml sjelleuml seuml bashku
aneumltareuml teuml OShC-ve nga komunitetet e ndryshme
minoritare neuml teumlreuml Kosoveumln duke u dheumlneuml atyre
mundeumlsineuml peumlr teuml ndareuml peumlrvojat e tyre dhe
diskutuar sfidat me teuml cilat peumlrballen neuml
komunikimin me institucionet peumlrkateumlse lokale e
qendrore peumlr teuml ngritur ccedileumlshtjet qeuml lidhen me
komunitetet minoritare dhe janeuml mbajtur nga eksperteuml teuml nivelit teuml larteuml teuml ccedileumlshtjeve teuml zgjedhura
nga Kosova dhe rajoni OShC-teuml dhe koalicionet e OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur kaneuml qeneuml grupet
Pag
e23
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
kryesore teuml synuara megjithateuml OShC-teuml e peumlrfshira neuml Bazeumln e teuml dheumlnave teuml OShC-ve gjithashtu
janeuml ftuar qeuml teuml marrin pjeseuml neuml trajnime
Pjeseumlmarreumlsit i kaneuml vlereumlsuar teuml gjitha keumlto trajnime si
shumeuml teuml dobishme dhe kaneuml vneuml neuml dukje se ato ishin
mundeumlsi e madhe qeuml teuml nxirrnin neuml pah ccedileumlshtjet kryesore
dhe problemet qeuml lidhen me komunitetet e tyre dhe u kaneuml
ndihmuar teuml identifikojneuml kanale peumlr teuml trajtuar keumlto
ccedileumlshtje Neuml keumlto takime janeuml adresuar njeuml varg ccedileumlshtjesh teuml
shumeumlllojshme si mundeumlsiteuml socio-ekonomike peumlr
komunitetet minoritare peumlrdorimi i gjuheumlve segregacioni
neuml arsim veccedilaneumlrisht neuml Shkolleumln lsquoMustafa Bakijarsquo neuml
Gjakoveuml liria e leumlvizjes veccedilaneumlrisht neuml lidhje me Lagjen e
Boshnjakeumlve dhe Mitroviceumln e Veriut teuml drejtat e grave dhe
barazia gjinore marreumldheumlniet me qeverineuml dhe strategjiteuml
peumlr pjeseumlmarrjen meuml teuml gjereuml teuml shoqeumlriseuml civile Si pjeseuml e
programit teuml peumlrkrahjes OShC-teuml dhe koalicionet e OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur kaneuml incizuar dhe
transmetuar video promovuese me qeumlllim promovimin e organizatave teuml tyre mandatit teuml tyre dhe
puneumln qeuml ato beumljneuml peumlr teuml mbrojtur dhe promovuar teuml drejtat e komuniteteve Video promovuese teuml
organizatave BRIGA PIRAMIDA CDKD-SP ICEC CZRC-OPA dhe OSG janeuml postuar neuml kanalin e ECMI
Kosoveumls dhe neuml ueb-faqen e saj dhe faqen e saj neuml Facebook si dhe neuml ueb-faqen e CSD-seuml dhe
RrOGRAEK-ut
Viziteuml studimore peumlr OShC teuml peumlrzgjedhura nga komunitetet
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj gjithashtu kaneuml
organizuar njeuml viziteuml studimore neuml ish-Republikeumln
Jugosllave teuml Maqedoniseuml (IRJM) peumlr peumlrfaqeumlsues
teuml zgjedhur teuml OShC-ve nga minoritetet Kjo viziteuml
eumlshteuml zhvilluar neuml tremujorin e fundit teuml projektit
dhe ishte e hapur peumlr teuml gjitha OShC-teuml e
regjistruara neuml bazeumln e teuml dheumlnave
Peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova u eumlshteuml dheumlneuml
mundeumlsia peumlr dialog me homologeumlt e tyre nga
IRJM neuml ccedileumlshtje teuml tilla si arsimimi i komuniteteve
minoritare zbatimi i legjislacionit peumlr gjuheumlt dhe
puneumlsimi neuml institucionet publike dhe neuml ndeumlrmarrjet publike Peumlr meuml tepeumlr ECMI Kosova dhe
partnereumlt e saj u kaneuml mundeumlsuar peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova qeuml teuml zhvillojneuml takime me Komisionin
e Kuvendit peumlr Marreumldheumlnie Ndeumlretnike dhe Sekretariatin Shteteumlror peumlr Zbatimin e Marreumlveshjes
Kornizeuml teuml Ohrit Me keumlteuml atyre iu dhaneuml meuml tepeumlr njohuri mbi meumlnyreumln se si IRJM mbron teuml drejtat e
Njeuml tregim u suksessheumlm qeuml ia
vlen teuml peumlrmendet eumlshteuml ai peumlrmes
Programit teuml Trajnimit peumlr Avokim
ku OShC-teuml nga komuniteti
boshnjak kaneuml mundur teuml
avokojneuml me sukses neuml Prizren
duke arritur qeuml neuml Komisionin
Komunal peumlr Komunitete teuml
peumlrfaqeumlsohen teuml gjitha
komunitetet ashtu siccedil keumlrkohet
me ligj por nuk kishte ndodhur meuml
hereumlt
Pag
e24
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
minoriteteve dhe ccedilfareuml meumlsimesh mund teuml nxjerreuml Kosova nga
ajo Ata u kaneuml beumlreuml pyetje si psh rreth asaj neumlse puna me
minoritetet neuml IRJM fokusohet veteumlm neuml minoritetin shqiptar
apo neumlse punohet edhe me komunitete teuml tjera
Zhvillimi dhe zbatimi i fushatave teuml avokimit
Njeuml nga ccedileumlshtjet qendrore qeuml mund teuml shihet nga mungesa neuml strukturat e shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml
eumlshteuml se OShC-teuml nga komunitetit minoritare nuk janeuml efektive kur eumlshteuml fjala peumlr evokim peumlr
ndryshime Neuml kuadeumlr teuml projektit ishte publikuar njeuml shpallje e hapur peumlr aplikime me ccedilrsquorast janeuml
shpeumlrndareuml rreth 500 fleteumlpalosje neuml shqip serbisht dhe anglisht teuml titulluara ldquoSi teuml aplikonirdquo Pas
keumlsaj ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj formuan njeuml Bord teuml pavarur Peumlrzgjedheumls peumlr teuml shqyrtuar teuml
gjitheuml aplikacionet nga OShC-teuml e komuniteteve minoritare bazuar neuml kriteret e peumlrcaktuara
Propozimet e doreumlzuara janeuml vlereumlsuar neuml bazeuml teuml cileumlsiseuml seuml ideve dhe peumlrfshirjes me bazeumln fokusit
teuml qarteuml dhe njeuml metode teuml qarteuml teuml peumlrfaqeumlsimit teuml komuniteteve minoritare Bordi Peumlrzgjedheumls neuml
meumlnyreuml specifike peumlrzgjodhi OShC me bazeuml neuml komunitet teuml cilat nuk kaneuml seliteuml neuml qytete e as kaneuml
lidhje teuml ngushta me donatoreuml Si pjeseuml e keumlsaj u peumlrzgjodheumln gjashteuml (6) OShC nga teuml cilat kateumlr (4)
ishin OShC neuml vete ndeumlrsa dy (2) ishin koalicionet teuml peumlrbeumlra nga dy (2) OShC secili teuml cileumlt kishin
vendosur teuml avokonin seuml bashku peumlr njeuml ccedileumlshtje Ccedileumlshtjet e zgjedhura nga ana e OShC-ve dhe
koalicioneve teuml OShC-ve teuml cileumlt ishin peumlrzgjedhur janeuml prezantuar neuml gjashteuml (6) Fushata teuml Avokimit
Pas peumlrzgjedhjes se kateumlr (4) OShC-ve dhe dy (2) koalicioneve teuml OShC-ve dhe zhvillimit teuml Fushatave
teuml Avokimit ECMI Kosova CSD dhe RROGRAEK gjateuml vitit 2013 dhe 2014 kaneuml zhvilluar njeuml Program
Trajnimit dhe Avokimi teuml peumlrshtatur me objektiv teuml qarteuml dhe teuml bazuar neuml rezultate i cili
konsistonte neuml peseumlmbeumldhjeteuml seanca (15) trajnimi ku kaneuml marreuml pjeseuml si trajnues peumlrfaqeumlsues teuml
shoqeumlriseuml civile nga vendet e tjera teuml rajonit teuml Ballkanit Si pjeseuml e programit teuml ECMI Kosoveumls
OShC-ve dhe koalicioneve teuml OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur u eumlshteuml ofruar mbeumlshtetje teknike dhe
ligjore peumlr zbatimin e fushatave teuml advokimit ndihmeuml neuml organizimin e aktiviteteve mediale (6
videove promovuese peumlr OShC-teuml dhe koalicionet e peumlrzgjedhur) lehteumlsimin e dialogut me
institucionet relevante qeveritare dhe ndihmeuml neuml hulumtime dhe redaktimin e materialeve si dhe
nga njeuml neumln-grant me vlereuml prej euro2000 peumlr secileumln OShC dhe koalicion teuml peumlrzgjedhur peumlr zbatimin e
Fushatave teuml Avokimit
OShC-teuml nga Kosova kaneuml
shkeumlmbyer kontaktet dhe
kaneuml bashkeumlvepruar
fuqisheumlm me
institucionet e IRJM-seuml
me potencial peumlr
bashkeumlpunim neuml teuml
ardhmen
Pag
e25
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
BRIGA
Peumlrfaqeumlson komunitetin serb neuml Gorazhdec neuml rajonin e Pejeumls
Aktivitetet
Trajnime teuml peumlrgjithshme peumlr evokim veccedilaneumlrisht peumlr gra
Rritja e pjeseumlmarrjes seuml grave neuml proceset vendimmarreumlse neuml nivelin komunal
Mungesa e publikimit teuml vendeve teuml lira teuml puneumls neuml gjuheumln serbe
PIRAMIDA
Peumlrfaqeumlson komunitetin egjiptas neuml rajonin
e Pejeumls dhe ateuml teuml Istogut
Aktivitetet
Trajtimi i braktisjes seuml shkolleumls nga
nxeumlneumlsit egjiptas neuml shkolleumln fillore dhe
teuml mesme
Rritja e edukimit mbi ccedileumlshtjet e
sheumlndetit
Ngritja e veteumldijes rreth puneumlsimit
duke synuar veccedilaneumlrisht grateuml
Qendra peumlr Integrimin e Komuniteteve Minoritare (ICECQEKM)
Peumlrfaqeumlson komunitetin boshnjak serb turk dhe ateuml rom neuml rajonin e Prizrenit
Aktivitetet
Komisioni Komunal peumlr Komunitete
duhet teuml peumlrfshijeuml komunitetin ashkali
egjiptas dhe ateuml goran
Peumlrdorimi publik nga ana e Komuneumls i
teuml gjitha gjuheumlve zyrtare
Beumlrja e boshnjakishtes gjuheuml zyrtare neuml
nivel komunal
Omladinski Savez Gore ndash OSG (shq
Keumlshilli Rinor i Goreumls ndash KRG)
Peumlrfaqeumlson komunitetin minoritar goran neuml
rajonin e Goreumls
Aktivitetet
Peumlrfaqeumlsimi i barabarteuml i teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim
Shtypja e materialeve edukative
relevante peumlr keumlteuml ccedileumlshtje
Koalicioni CDKD dhe Slobodna Produkcija (shq Produksioni i Lireuml)
Dy OShC teuml cilat peumlrfaqeumlsojneuml serbeumlt romeumlt boshnjakeumlt dhe malaziasit dhe teuml cilat punojneuml neuml rajonin e Gjilanit teuml Kameniceumls dhe ateuml teuml Novobeumlrdeumls
Aktivitetet
Zbatimi i Ligjit peumlr Qasje neuml Dokumente Publike
Shfryteumlzimi proporcional i objekteve sportive dhe kulturore
Ndarja proporcionale e buxhetit
Koalicioni CZRZ dhe OPA
Dy OShC nga komuniteti serb teuml cilat punojneuml neuml pjeseumln jugore teuml Kosoveumls kryesisht neuml Partesh dhe Kllokot
Aktivitetet
Avokim neuml Ministrineuml e Bujqeumlsiseuml Ministrineuml e Riniseuml dhe Sportit dhe neuml Ministrineuml e Mjedisit peumlr mbeumlshtetje neuml Partesh
Ulja e papuneumlsiseuml neuml keumlto rajone
Pag
e26
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rezultatet nga planet e avokimit
OShC-teuml e angazhuara me keumlto Planeve teuml Avokimit kaneuml arritur njeuml numeumlr suksesesh teuml dukshme si
rezultat i aktiviteteve teuml ndeumlrmarra neuml kuadeumlr teuml keumltyre propozimeve
ICECQEKM Ka evokuar me sukses te Komuna e Prizrenit peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha komunitetet teuml
peumlrfaqeumlsohen neuml Komisionin Komunal peumlr Komunitete peumlrfshireuml komunitetin goran ateuml rom ashkali
dhe egjiptas Ata gjithashtu i kaneuml beumlreuml presion Komuneumls peumlr teuml drejteumln e barabarteuml peumlr trsquou arsimuar
neuml gjuheumln boshnjake peumlrfshireuml edhe organizimin e tryezave teuml rrumbullakeumlta rreth keumlsaj ccedileumlshtjeje
gjeuml qeuml kishte sukses deri diku ndoneumlse ka ende shumeuml progres peumlr trsquou beumlreuml neuml meumlnyreuml qeuml komuna
trsquou peumlrmbahet obligimeve teuml saj ligjore E fundit ata kaneuml mbajtur disa tryeza teuml rrumbullakeumlta peumlr
ccedileumlshtjen e respektimit teuml kuoteumls prej 10 teuml puneumlsimit teuml komuniteteve neuml institucionet publike
Komuna eumlshteuml treguar e hapur neuml keumlto takime dhe ICECQEKM do teuml vazhdojeuml teuml avokojeuml peumlr keumlto
ccedileumlshtje peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml kaneuml krijuar neuml keumlto institucione
OSGKRG Pjesa meuml e madhe e puneumls seuml
OSGKRG ishte pjeseuml e Rrjetit teuml Goraneumlve teuml
themeluar si pjeseuml e keumltij projekti Ata kaneuml
organizuar disa tryeza teuml rrumbullakeumlta mbi
ccedileumlshtjet e peumlrfaqeumlsimit teuml barabarteuml teuml teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim publik dhe kaneuml
krijuar lidhje teuml mira me Komuneumln gjeuml qeuml do teuml
shfryteumlzohet peumlr teuml zhvilluar avokim gjateuml muajve
teuml ardhsheumlm
PIRAMIDA Neuml Pejeuml PIRAMIDA eumlshteuml treguar e suksesshme neuml puneumln e saj me Komuneumln neuml trajtimin
e ccedileumlshtjes seuml braktisjes seuml shkolleumls nga pjeseumltareumlt e komuniteteve minoritare Ata kaneuml punuar me
zyrtareumlt komunaleuml peumlr teuml avokuar peumlr
identifikimin e feumlmijeumlve jashteuml shkollave dhe
trajtimin e ccedileumlshtjeve teuml ri-integrimit Megjithateuml
marreuml parasysh trendin e fundit teuml emigrimit teuml
pjeseumltareumlve teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe
egjiptas ata po peumlrballen prapeuml me ccedileumlshtje teuml
integrimit teuml cilat duhet teuml adresohen nga
Komuna28 PIRAMIDA gjithashtu ka qeneuml e
suksesshme neuml qeumlllimin e saj peumlr teuml rritur
arsimimin e grave qeuml u peumlrkasin komuniteteve
minoritare veccedilaneumlrisht neuml lidhje me ccedileumlshtjet e sheumlndetit pasi qeuml kaneuml organizuar disa tryeza teuml
rrumbullakeumlta dhe trajnime mbi keumlteuml ccedileumlshtje si dhe ka filluar teuml bashkeumlpunojeuml me komunitetin lokal
28
Peumlr me tepeumlr informata mbi keumlteuml temeuml ju lutemi shihni Buletinin Informues teuml ECMI Kosoveumls rreth keumlsaj teme me titullin Sfidat neuml procesin e integrimit neuml Kosoveuml migrimi neuml rritje e romeumlve ashkalive dhe egjiptasve Neuml dispozicion neuml httpwwwecmikosovoorgp=5847
Pag
e27
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
neuml keumlto zona rreth keumltyre ccedileumlshtjeve dhe trsquou japeuml atyre meuml shumeuml informata mbi ccedileumlshtje teuml tilla si
sheumlndeti riprodhues dhe ccedileumlshtjet e sheumlndetit teuml feumlmijeumlve
Koalicioni CRDZ-OPA Ky koalicion eumlshteuml treguar i suksessheumlm neuml vendosjen e kontakteve brenda
Ministrive relevante peumlr trsquou marreuml me avokim Megjithateuml ndoneumlse nuk eumlshteuml marreuml ndonjeuml vendim
peumlrfundimtar nga keumlto ministri ata janeuml angazhuar me keumlteuml ccedileumlshtje dhe janeuml neuml procesin e
formulimit teuml planeve peumlr teuml trajtuar problemet e ngritura nga CRDZ-OPA Ata gjithashtu kaneuml arritur
teuml vendosin kontakte teuml mira me peumlrfaqeumlsuesit e Komuneumls seuml Parteshit peumlrgjegjeumls peumlr bujqeumlsi rini e
mjedis Seuml bashku me Komuneumln ata kaneuml ndeumlrmarreuml aktivitete neuml Partesh Budrigeuml e Poshtme dhe
Pasjan me fokus neuml ccedileumlshtjet e riniseuml dhe kultureumls Seuml fundmi kaneuml filluar organizimin e njeuml unioni
fermereumlsh i cili do teuml peumlrfaqeumlsojeuml njeuml pjeseuml teuml madhe teuml fermereumlve teuml Parteshit
BRIGA Gjateuml zbatimit teuml Planit teuml Avokimit kjo
OShC ka mbajtur njeuml seumlreuml trajnimesh peumlr grateuml
nga komuniteti serb mbi metodat meuml teuml mira
peumlr puneumlsim peumlrfshireuml shqyrtimin e
aplikacioneve dhe procedurat pasuese Peumlr meuml
tepeumlr ata janeuml takuar me autoritetet
peumlrkateumlse peumlr teuml shprehur shqeteumlsimin e tyre
se shpalljet zakonisht nuk dalin neuml serbisht
dhe institucionet peumlrgjegjeumlse peumlr keumlteuml kaneuml
reumlneuml dakord qeuml teuml adresojneuml keumlteuml ccedileumlshtje dhe
teuml beumljneuml meuml teuml mireumln peumlr teuml siguruar qeuml neuml teuml ardhmen shpalljet peumlr vende teuml lira teuml puneumls teuml
shpeumlrndahen peumlrmes kanaleve neuml gjuheumln serbe
Koalicioni CDKD-SP Ky koalicion ka mbajtur takime teuml shumta me autoritetet peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi
qendrore neuml kuadeumlr teuml planeve teuml tyre teuml avokimit por vonesa neuml krijimin e njeuml qeverie komunale neuml
Kameniceuml ka penguar qeuml keumlto takime teuml jeneuml
efektive Megjithateuml ka pasur ndeumlrveprim teuml
mireuml neuml ccedileumlshtjen e qasjes seuml barabarteuml neuml
objektet sportive dhe kjo eumlshteuml ccedileumlshtje qeuml do teuml
peumlrcillet edhe meuml tej Lidhur me ccedileumlshtjen e
qasjes neuml dokumente publike ky koalicion
gjithashtu ka zhvilluar disa takime dhe ka
avokuar rregullisht peumlr qasje teuml barabarteuml dhe
teuml lehteuml dhe kjo ka beumlreuml qeuml Komuna teuml beumljeuml ca
leumlvizje dhe suksese nga ana e Komuneumls e cila
eumlshteuml beumlreuml meuml e hapur neuml ofrimin e sheumlrbimeve
teuml peumlrkthimit dhe qasjes seuml hapur neuml teuml gjitha dokumentet Ata gjithashtu kaneuml monitoruar
shpeumlrndarjen e investimeve kapitale neuml komuneuml por nuk kaneuml mundur teuml marrin peumlrgjigje definitive
rreth asaj se sa eumlshteuml shpenzuar peumlr secilin komunitet Megjithateuml duke ngritur ccedileumlshtjen e
Pag
e28
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
monitorimit teuml keumlsaj Koalicioni CDKD-PS i ka beumlreuml presion komuneumls qeuml trsquoi beumljeuml publike keumlto holleumlsi
dhe teuml jeteuml meuml e hapur
Pag
e29
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
V KRIJIMI I RRJETEVE NDEumlRETNIKE TEuml OSHC-VE NGA MINORITETET
Shoqeumlria civile neuml Kosoveuml eumlshteuml e fragmentuar neuml maseuml teuml madhe ajo jo veteumlm qeuml shpesh eumlshteuml e
ndareuml neuml vija etnike por shpesh ka mungeseuml teuml komunikimit dhe bashkeumlpunimit ndeumlrmjet
Organizatave teuml Shoqeumlriseuml Civile (OShC-ve) brenda teuml njeumljtit komunitet Marreuml parasysh nevojat e
veccedilanta dhe fragmentimin e brendsheumlm teuml shumiceumls seuml komuniteteve minoritare neuml Kosoveuml ECMI
Kosova dhe organizatat e saj partnere neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml synuar teuml nxisin komunikimin
dhe bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml veccedilanta etnike dhe mes tyre me
qeumlllimin peumlrfundimtar qeuml trsquou mundeumlsojneuml atyre teuml avokojneuml peumlr nevojat dhe interesat e tyre teuml
veccedilanta duke qeneuml neuml teuml njeumljteumln koheuml teuml bashkuara dhe me njeuml zeuml
Peumlrmes puneumls seuml gjereuml neuml terren teuml kryer nga ECMI Kosova komunitetet kaneuml shprehur deumlshireumln e
tyre peumlr teuml zhvilluar kanale peumlr dialog dhe mjete peumlr teuml organizuar meuml mireuml aktivitetet e tyre
Komunitetet kaneuml theksuar nevojeumln peumlr peumlrmireumlsimin e politikave si dhe peumlr rritjen e peumlrkushtimit
dhe programeve teuml Institucioneve teuml Qeveriseuml teuml Republikeumls seuml
Kosoveumls neuml lidhje me integrimin e komuniteteve jo-shumiceuml neuml
Kosoveuml dhe peumlr teuml siguruar respektimin e ploteuml teuml teuml drejtave teuml
komuniteteve jo-shumiceuml neuml vend Keumlshtu meuml 2014 ka filluar njeuml
nismeuml pilot me qeumlllim inicimin e procesit teuml dialogut ndeumlretnik mes
OShC-ve neumlpeumlrmjet krijimit teuml rrjeteve teuml OShC-ve brenda teuml njeumljtave
komunitete etnike respektivisht komunitetit serb dhe atij goran
ndeumlrsa marreuml parasysh kontekstin veccediloriteuml dhe peumlrvojat e
dallueshme teuml Kosoveumls si dhe praktikat e mira nga vendet e tjera teuml
Ballkanit Pereumlndimor Kjo nismeuml eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme
pasi qeuml peumlrfaqeumlsimi nga partiteuml politike brenda keumltyre komuniteteve eumlshteuml shumeuml i polarizuar dhe
shpesh karakterizohet nga sjellje antagoniste e armiqeumlsore Krijimi i keumltyre rrjeteve ka peumlr aspirateuml
krijimin e njeuml mjedisi qeuml nxit dialogun dhe hap njeuml formeuml teuml drejtpeumlrdrejteuml teuml komunikimit brenda
rrjeteve
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom) Ky rajon shtrihet neuml pjeseumln jugore
dhe juglindore teuml Kosoveumls dhe peumlrgjitheumlsisht eumlshteuml karakterizuar nga marreumldheumlnie teuml qeumlndrueshme
ndeumlretnike Megjithateuml pjeseumltareumlt e komunitetit serb qeuml jetojneuml neuml keumlteuml zoneuml ballafaqohen me
probleme teuml ngjashme me pjeseumltareuml teuml keumltij komuniteti qeuml jetojneuml gjetkeuml neuml vend veccedilaneumlrisht teuml
rinjteuml Krijimi i njeuml rrjeti nxit njeuml lidhje ndeumlrmjet OShC-ve teuml ndryshme nga ky rajon dhe avokim meuml teuml
mireuml te strukturat peumlrkateumlse teuml qeverisjes lokale Pasi qeuml shumeuml prej keumltyre komunave janeuml krijuar
rishtas peumlrmes procesit teuml decentralizimit rrjeti eumlshteuml thelbeumlsor peumlr teuml siguruar njeuml kanal teuml sigurt
peumlr teuml punuar seuml bashku Peumlr meuml tepeumlr shumeuml banoreuml serbeuml nga kjo zoneuml mendojneuml se janeuml teuml neumln-
peumlrfaqeumlsuar neuml krahasim me rajonet e tjera neuml Kosoveuml gjeuml qeuml tregon domosdoshmeumlrineuml e rrjetit neuml
meumlnyreuml qeuml zeumlri i tyre teuml deumlgjohet neuml nivelin qendror dhe tek peumlrfaqeumlsuesit brenda komunitetit serb
qeuml veprojneuml neuml Anamoroveuml
Trendi neuml rritje e super i
shtimit teuml numrit teuml
rrjeteve ka filluar teuml keteuml
ndikim pozitiv tek teuml
gjitha komunitetet neuml
Kosoveuml duke rritur keumlshtu
mundeumlsineuml e tyre peumlr teuml
ndikuar dhe avokuar peumlr
ndryshime
Pag
e30
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom) eumlshteuml struktura e pareuml e
tilleuml qeuml sjelleuml seuml bashku teuml gjitha OShC-teuml nga komuniteti goran Marreuml parasysh se komuniteti goran
eumlshteuml njeumlri nga komunitetet meuml teuml margjinalizuar minoritare neuml Kosoveuml kjo peumlrbeumln njeuml zhvillim kyccedil
peumlr sa i peumlrket afteumlsiseuml seuml tyre peumlr teuml lobuar dhe avokuar peumlr ccedileumlshtjet e tyre
Rrjeti i komuniteti serb dhe ai i komunitetit goran janeuml duke kaluar neuml procesin e regjistrimit Ato
synojneuml teuml punojneuml seuml bashku neuml mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml njeriut teuml komuniteteve
teuml tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml Qeumlllimet e Rrjeteve peumlrfshijneuml
Identifikimin e problemeve me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Avokim lidhur me problemet me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Ngritjen e veteumldijes seuml institucioneve neuml lidhje me problemet serioze qeuml ndikojneuml neuml
mireumlqenien e komuniteteve peumlrkateumlse
Nxjerrjen e deklaratave teuml peumlrbashkeumlta publike neuml media rreth ccedileumlshtjeve me interes peumlr
komunitetet peumlrkateumlse
Ngritjen e problemeve teuml ndryshme me teuml cilat peumlrballen komunitetet peumlrkateumlse te
institucionet relevante qendrore dhe lokale
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit serb trembeumldhjeteuml (13) OShC janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
tij Ato punojneuml neuml komunat e fshatrat Kameniceuml Shilloveuml Gjilan Partesh Novobeumlrdeuml dhe Kllokot
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit goran marreumlveshjen Platformeuml peumlr trsquoiu bashkuar Rrjetit e kaneuml
neumlnshkruar shtateuml (7) OShC dhe teuml gjitheuml punojneuml neuml Prizren dhe Dragash
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom)
Neuml kuadeumlr teuml komunitetit goran ka pasur disa OShC me seli neuml rajonin e Prizrenit teuml cilat kaneuml
treguar interesim aktiv neuml promovimin e ccedileumlshtjeve teuml teuml drejtave teuml njeriut teuml komunitetit teuml tyre
dhe teuml cilat kaneuml njohur nevojeumln e njeuml rrjeti teuml organizatave peumlr teuml ndihmuar neuml ngritjen e
problemeve me teuml cilat peumlrballen goraneumlt teuml cilat
ishte e veumlshtireuml teuml ngriheshin meuml pareuml neuml nivel teuml
Kosoveumls Prandaj ata kaneuml njohur nevojeumln peumlr
njeuml rrjet peumlr teuml promovuar keumlto pasi meuml hereumlt
ka pasur bashkeumlpunim shumeuml teuml kufizuar neuml mes
teuml OShC-ve teuml komunitetit goran gjeuml qeuml ka
kufizuar ndikimin e tyre Janeuml dhjeteuml (10) OShC
teuml cilat janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
Platformeumls e teuml cilat punojneuml neuml rajonin e
Dragashit
Keumlto rrjete kaneuml punuar neuml ccedileumlshtje tematike teuml
cilat i kaneuml veumlneuml neuml theks si ccedileumlshtje qeuml ndikojneuml neuml komunitetet e tyre neuml teumlreuml Kosoveumln Komuniteti
goran ka veumlneuml neuml pah tri ccedileumlshtje problemet e kthimit teuml nxeumlneumlsve neuml shkolla propozimin peumlr
decentralizim qeuml do teuml shpinte neuml krijimin e njeuml komune me shumiceuml gorane dhe problemet e
puneumlsimit dhe mundeumlsive ekonomike peumlr goraneumlt Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova
Pag
e31
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dhe organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur rrjetin e
komunitetit goran neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve dhe kryerjen
e njeuml hulumtimi Pjeseuml e keumltij hulumtimi kaneuml qeneuml rreth 300
peumlrfaqeumlsues goraneuml teuml cileumlt kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas
nxjerrjes seuml rezultateve janeuml hartuar tri (3) analiza teuml shkurtra teuml
politikave teuml cilat gjithashtu janeuml publikuar neuml ueb-faqen e ECMI
Kosoveumls teuml CSD-seuml teuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml keumltij
projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml
veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml
punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr
ccedileumlshtjet e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet
kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml
Kosoveuml
Reagimi i shpejteuml nga Gjilani dhe disa komuna teuml tjera ndaj ccedileumlshtjeve teuml ngritura neuml analizat e
shkurtra teuml politikave veccedilaneumlrisht rreth analizeumls seuml fokusuar neuml rini dhe kultureuml ka treguar se
publikimi i materialeve teuml tilla mund ta beumljeuml Komuneumln teuml aktivizohet neuml trajtimin e ccedileumlshtjeve qeuml janeuml
me reumlndeumlsi qendrore peumlr komunitetet minoritare
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Goran
(httpwwwgoranicommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom)
Pjeseumltareumlt e komunitetit serb gjithashtu kaneuml veumlneuml
neuml pah ccedileumlshtjen e puneumlsimit dhe mundeumlsive
ekonomike si dhe ccedileumlshtjet e transparenceumls dhe
llogaridheumlnies seuml pushtetit lokal dhe aktivitetet
rinore neuml dispozicion peumlr pjeseumltareumlt e komunitetit
serb Teuml tri (3) analizat e shkurtra teuml politikave
gjenden online neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls ateuml
teuml keumltij projekti dhe neuml ueb-faqen e Rrjetit teuml
Komunitetit Serb neuml anglisht dhe serbisht
Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova dhe
organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur Rrjetin e Komunitetit serb neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve
dhe kryerjen e njeuml hulumtimi Neuml keumlteuml hulumtim janeuml peumlrfshireuml 600 pjeseumltareuml teuml komunitetit serb teuml
cileumlt e kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas nxjerrjes seuml rezultateve tre (3) analiza teuml shkurtra teuml politikave
janeuml hartuar dhe publikuar neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls teuml CSD-seuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml
keumltij projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-
ve brenda komuniteteve teuml punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr ccedileumlshtjet
Rrjeti Goran ka arritur teuml
integrohet me sukses neuml
komunitetin e shoqeumlriseuml civile
neuml Kosoveuml Me mbeumlshtetjen
nga ECMI ata kaneuml krijuar
lidhje me donatoreuml kaneuml
fituar fonde e donacione si
dhe kaneuml peumlrmireumlsuar
shkathteumlsiteuml e tyre peumlr
hulumtime dhe avokim
Pag
e32
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje
me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml Kosoveuml
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Serb
(httpwwwserbcommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Pag
e33
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
VI REKOMANDIME DHE PEumlRFUNDIME
Neuml fund teuml keumltij raporti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml prezantojneuml peumlrfundimet dhe
rekomandimet teuml e dala nga zbatimi i keumltij projekti gjateuml dy viteve teuml fundit Keumlto rekomandime
bazohen si neuml qeumlllimet fillestare teuml projektit ashtu edhe neuml peumlrvojat gjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml tij
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml paraqesin rekomandimet e meumlposhtme si OShC-ve teuml
komuniteteve minoritare ashtu edhe qeveriseuml qendrore dhe atyre lokale me qeumlllimin qeuml teuml
vazhdohet me shtimin e dialogut teuml komuniteteve minoritare me institucionet qeveritare
Dialogu i strukturuar neuml mes teuml OShC-ve teuml minoriteteve dhe qeveriseuml
Ky projekt ka filluar me qeumlllim teuml vendosjes seuml njeuml dialogu meuml teuml strukturuar neuml mes teuml zyrtareumlve teuml
nivelit qendror dhe atij komunal dhe peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare ECMI
Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml identifikuar ose mungeseumln e marreumldheumlnieve pasi qeuml OShC-teuml shihen
si antagoniste ose ka marreumldheumlnie paternaliste neuml teuml cilat raste institucionet nuk i vlereumlsojneuml OShC-
teuml dhe puneumln qeuml mund ta beumljneuml
Neumlpeumlrmjet aktiviteteve teuml tilla si seancat e dialogut neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe
peumlrfaqeumlsuesve teuml institucioneve ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml treguar se ka nevojeuml dhe
gjithashtu neuml shumeuml nivele gatishmeumlri peumlr teuml punuar me keumlteuml projekt Neuml mesin e teuml gjitha
komunitetet dialogu i vendosur neuml mes teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml shoqeumlriseuml civile dhe atyre teuml
institucioneve qendrore dhe lokale ishte i frytsheumlm dhe do teuml vazhdojmeuml teuml punojmeuml peumlr teuml krijuar
njeuml mjedis teuml strukturuar peumlr shkeumlmbimin e ideve dhe kritikave konstruktive Kjo eumlshteuml diccedilka qeuml
eumlshteuml shumeuml e nevojshme peumlr teuml dy grupet dhe ne do teuml punojmeuml peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml jo
veteumlm lidhje meuml teuml meumldha neuml mes teuml dy grupeve por edhe meuml shumeuml transparenceuml e llogaridheumlnie
Pothuajse teuml gjitha komunitetet neuml takimet e tyre me zyrtareumlt gjateuml vitit teuml dyteuml teuml zbatimit teuml keumltij
projekti kaneuml propozuar qeuml keumlto aktivitete teuml dialogut teuml formalizohen dhe teuml vijojneuml neuml vitet e
ardhshme Kjo tregon se keumlto lloje teuml diskutimeve teuml formalizuara kaneuml filluar teuml adresojneuml ccedileumlshtjet e
mungeseumls seuml dialogut strukturor dhe se janeuml me reumlndeumlsi peumlr teuml dy sektoreumlt Prandaj ECMI Kosova
dhe partnereumlt e saj rekomandojneuml qeuml neuml driteumln e keumlsaj si OShC-teuml nga komunitet minoritare ashtu
edhe peumlrfaqeumlsuesit e tyre politikeuml neuml nivelin qendror dhe ateuml lokal teuml punojneuml peumlr teuml formalizuar
dhe strukturuar dialogun me qeumlllim qeuml teuml sigurohet qeuml ai teuml konsistojeuml neuml kritika konstruktive si
dhe mbeumlshtetje peumlr ide
Peumlr meuml tepeumlr Ligji peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e peumlrbashkeumlt qeuml eumlshteuml theksuar
peumlrgjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml projektit nga pothuaj teuml gjitha komunitetet Kjo eumlshteuml diccedilka neuml teuml
cileumln duhet teuml punojneuml teuml gjitha institucionet neuml drejtim teuml zbatimit veccedilaneumlrisht neuml nivelin komunal
Peumlrvec keumlsaj KKK KDIK dhe Avokati i Popullit duhet teuml vazhdojneuml teuml angazhohen me OShC-teuml nga
komunitetet minoritare peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml dialog efektiv neuml mes teuml sektoreumlve
Pag
e34
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rritja e ndeumlrveprimit neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe donatoreumlt ndeumlrkombeumltareuml
Njeuml aspekt tjeteumlr i keumltij projekti kishte peumlr synim adresimin e problemit teuml pak OShC-ve nga
komunitetet minoritare teuml cilat mund teuml shfryteumlzojneuml lidhjet me qeverineuml dhe donatoreumlt
ndeumlrkombeumltareuml Ka shumeuml OShC teuml cilave u mungojneuml njohuriteuml e specializuara ose kapacitetet peumlr
teuml aplikuar peumlr fonde nga burime meuml teuml meumldha fondesh ndeumlrkombeumltare ose teuml cilat mund teuml hyjneuml
neuml diskutime teuml frytshme qeuml mund trsquoi beumljneuml meuml teuml reumlndeumlsishme Prandaj ECMI Kosova dhe partnereumlt
e saj kaneuml pasur peumlr objektiv neuml meumlnyreuml specifike ato OShC teuml cilat nuk kaneuml keumlto lloje teuml lidhjeve
Kjo eumlshteuml beumlreuml kryesisht peumlrmes trajnimeve peumlr avokim dhe mbeumlshtetjen neuml zhvillimin e tyre dhe
peumlrmes neumln-granteve Kjo eumlshteuml treguar teuml jeteuml e suksesshme neuml peumlrfshirjen e organizatave teuml vogla
dhe qeuml teuml tregojeuml se si keumlto OShC kur u ofrohet mbeumlshtetje mund teuml ndeumlrveprojneuml me sukses me
donatoreumlt dhe teuml punojneuml peumlr teuml avokuar peumlr teuml drejtat e komuniteteve teuml tyre Prandaj ky projekt
ka synuar stimulimin e OShC-ve meuml teuml vogla brenda komuniteteve minoritare qeuml teuml rriten dhe teuml
keneuml qasje neuml fonde nga burime teuml tjera diccedilka qeuml ka daleuml teuml jeteuml e suksesshme dhe duhet teuml
vazhdohet neuml vitet e ardhshme OShC-teuml meuml teuml vogla duhet teuml punojneuml qeuml teuml keneuml njohuri si teuml
aplikoni te donatoreumlt kurse donatoreumlt duhet teuml peumlrqendrojneuml peumlrpjekjet e tyre neuml mbeumlshtetjen e
OShC-ve meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare dhe jo teuml financojneuml vazhdimisht teuml njeumljtat OShC
Kjo gjithashtu mund teuml beumlhet duke shfryteumlzuar opsionin qeuml OShC-teuml meuml teuml meumldha teuml krijojneuml
partneritet me ato meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare Mbeumlshtetja nga ana e ECMI Kosoveumls dhe
CSD-seuml peumlr OShC teuml komuniteteve peumlrmes neumln-granteve dhe trajnimeve peumlr avokim eumlshteuml treguar
frytdheumlneumlse dhe ka treguar se neumlse formohet njeuml konsorcium kjo mund teuml jeteuml shumeuml e dobishme
peumlr komunitetet lokale
Njeuml tjeteumlr metodeuml qeuml eumlshteuml treguar teuml jeteuml e frytshme peumlrmes zbatimit teuml keumltij projekti eumlshteuml krijimi i
rrjetit teuml komunitetit serb dhe atij goran Edhe kjo ka treguar se konsorciumet mund trsquou ndihmojneuml
OShC-ve meuml teuml vogla qeuml teuml keneuml qasje neuml fondet dhe trsquoi mbeumlshtesin ato neuml integrimin e tyre neuml
shoqeumlrineuml civile neuml teumlreumlsi Dy (2) aneumltareuml serbeuml teuml rrjeteve tani janeuml beumlreuml aneumltareuml teuml KKK-seuml dhe po
punojneuml neuml promovimin e komuniteteve teuml tyre brenda institucioneve qendrore dhe dialogut me to
Sigurimi i qasjes seuml teuml gjitha OShC-ve neuml shoqeumlrineuml civile meuml gjereuml
E fundit projekti ka lehteumlsuar qasjen e shumeuml komuniteteve minoritare neuml strukturat qendrore teuml
shoqeumlriseuml civile neuml veccedilanti qasjen e komunitetit goran Ky komunitet nuk bie neuml ndonjeuml kategori e
cila eumlshteuml aktualisht neuml fokus teuml komunitetit ndeumlrkombeumltar teuml donatoreumlve dhe peumlr meuml tepeumlr
peumlrballet me gjendje teuml veumlshtireuml dhe ateuml si peumlr faktin se janeuml komunitet minoritar neuml komuna me
shumiceuml shqiptare e edhe peumlr shkak teuml tensioneve qeuml ekzistojneuml me komunitetin boshnjak e cila
eumlshteuml ndarje kryesisht neuml vija politike por u ka penguar neuml aspektin e ccedileumlshtjeve teuml tilla si ajo se neuml
cilat shkolla duhet teuml shkojneuml nxeumlneumlsit e tyre Peumlrfaqeumlsues teuml keumltyre organizatave teuml shoqeumlriseuml civile
kaneuml deklaruar se veteumlm peumlrmes ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj pra peumlrpjekjeve neuml kuadeumlr teuml
keumltij projekti kaneuml mundur teuml beumlhen pjeseuml e organizatave teuml tilla si KKK
Pag
e35
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Peumlr meuml tepeumlr njeuml ccedileumlshtje meuml e gjereuml eumlshteuml ajo se disa organizata teuml shoqeumlriseuml civile anashkalohen
brenda komuniteteve teuml tyre pasi qeuml mund teuml jeneuml shumeuml teuml vogla ose punojneuml neuml zona neuml teuml cilat
nuk janeuml teuml fokusuar donatoreumlt dhe komuniteti ndeumlrkombeumltar Peumlr shembull kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr
OShC-teuml nga komuniteti serb qeuml punojneuml neuml rajonin e Anamoraveumls teuml cilat shpesh neglizhohen pasi
qeuml ky eumlshteuml njeuml rajon relativisht i qeumlndruesheumlm Rrjeti i krijuar nga ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj
neuml keumlteuml rajon ka treguar se kur ccedileumlshtjet brenda keumltyre rajoneve vihen neuml pah neuml meumlnyreuml efektive si
neumlpeumlrmjet nxjerrjes seuml analizave teuml shkurtra teuml politikave mbi keumlto ccedileumlshtje mund teuml keteuml diskutime
reale dhe potencial peumlr ndryshime teuml veumlrteta neuml keumlteuml rajon
Kjo ecuri duhet teuml vazhdojeuml neuml teumlreuml Kosoveumln me qeumlllimin qeuml teuml sigurohet qeuml teuml keteuml kohezion efektiv
ndeumlrmjet pjeseumltareumlve teuml shoqeumlriseuml civile nga minoritetet dhe shumica dhe gjithashtu kohezion
brenda pjeseumltareumlve teuml ndrysheumlm teuml njeuml komuniteti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj peumlrmes puneumls
qeuml eumlshteuml beumlreuml neuml keumlteuml projekt shpresojmeuml se njeuml klimeuml e tilleuml mund teuml krijohet neuml teumlreuml Kosoveumln kjo
edhe meuml tepeumlr pasi qeuml keumlshtu duan edhe pjeseumltareumlt e shoqeumlriseuml civile Kjo mund teuml arrihet peumlrmes
peumlrpjekjeve proaktive teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve e gjithashtu teuml atyre teuml institucioneve e
donatoreumlve
Pag
e36
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Pag
e37
ECMI Kosova
Rr Neumlna Terezeuml Nr 41 Apt 29 10000 Prishtineuml Kosoveuml Tel +381 (0) 38 224 473
Rr Cika Jovina Nr 3 Kati 1 38220 Mitroviceuml e Veriut Kosoveuml Tel +381 (0) 64 00 55 488
Email infoecmikosovoorg
Ueb-faqja wwwecmikosovoorg
Pag
e8
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
ndodheuml pasi qeuml peumlrfshihen veteumlm disa nga OShC-teuml e meumldha ndeumlrsa OShC-ve meuml teuml vogla qeuml
veprojneuml neuml bazeuml nuk u jepet mundeumlsia
Neumlse shqyrtojmeuml OShC-teuml e komuniteteve minoritare ndash ato OShC-teuml teuml cilat neuml meumlnyreuml specifike
merren me njeuml ose meuml shumeuml komunitete minoritare neuml Kosoveuml ndash ato peumlrballen me efektet e
margjinalizimit si dhe me probleme qeuml kaneuml teuml beumljneuml me mungeseumln e qasjes neuml financa dhe resurse
teuml dobeumlta njereumlzore mes tjerash Kjo eumlshteuml theksuar nga ana e organizateumls Asistenca Teknike peumlr
Organizatat e Shoqeumlriseuml Civile (TACSOATOShC) e cila punon neuml teumlreuml Ballkanin Pereumlndimor dhe neuml
Turqi Neuml raportin e tyre teuml vitit 2010 mbi kapacitetet e OShC-ve TACSO ka theksuar se ldquoNeuml
peumlrgjitheumlsi OShC-teuml qeuml peumlrfaqeumlsojneuml komunitetet minoritare janeuml meuml pak teuml zhvilluara dhe qasja e
tyre e kufizuar te donatoreumlt dhe qeveriteuml neumlnkupton se ato ushtrojneuml meuml pak ndikim si te autoritetet
komunale ashtu edhe te ato qendrorerdquo6
Me qeumlllimin qeuml teuml ndihmojneuml neuml adresimin e keumlsaj gjendjeje dhe peumlr teuml shtuar ndeumlrveprimin dhe
besimin neuml mes teuml keumltyre dy sektoreumlve ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml zbatuar projektin
Fuqizimi i shoqeumlriseuml civile peumlr pjeseumlmarrje efektive neuml proceset e beumlrjes seuml politikave dhe
vendimmarrjes peumlrmes dialogut me institucionet qeveritare projekt i financuar nga BE dhe i
menaxhuar nga Zyra e BE-seuml neuml Kosoveuml Gjateuml zbatimit teuml keumltij projekti ECMI Kosova ka punuar peumlr
seuml afeumlrmi me organizateumln Komunikimi peumlr Zhvillim Shoqeumlror (CSD) organizateuml joqeveritare (OJQ) nga
komuniteti serb e cila e ka selineuml neuml Graccedilaniceuml dhe me Rrjetin e Organizatave teuml Grave Rome
Ashkali dhe Egjiptase neuml Kosoveuml njeuml rrjet ky prej trembeumldhjeteuml (13) OJQ-ve dhe dhjeteuml (10)
aktivisteve qeuml punojneuml seuml bashku peumlr fuqizimin e grave nga keumlto komunitete
Me qeumlllim teuml krijimit teuml kushteve teuml nevojshme peumlr dialog dhe partneritetit konstruktiv sistematik
dhe efektiv ky projekt ka peumlrdorur njeuml qasje teuml trefishteuml
1 Aktivitete teuml veteumldijesimit dhe peumlr rritjen e besimit
2 Ngritje teuml kapaciteteve dhe mbeumlshtetje neuml puneuml teuml avokimit neuml fusha teuml peumlrzgjedhura teuml
politikave
3 Mbeumlshtetje peumlr koalicione dhe rrjete teuml shoqeumlriseuml civile
Kjo eumlshteuml beumlreuml peumlrmes njeuml seumlreuml aktivitetesh teuml ndryshme qeuml kaneuml pasur peumlr qeumlllim forcimin e OShC-
nga komunitetet minoritare Keumlto janeuml sjelleuml nga zhvillimi i njeuml ueb-faqeje teuml projektit
(httpwwwecmikosovo-empoweringOShCorg) dhe njeuml baze teuml dheumlnash online teuml OShC-ve nga
minoritetet (wwwecmikosovo-empoweringOShCorg) teuml cilat funksionojneuml neuml shqip serbisht dhe
anglisht Ueb-faqja e projektit peumlrmban raporte teuml aktiviteteve publikime dhe teuml gjitha informatat
relevante mbi projektin dhe aktivitetet neuml kuadeumlr teuml tij Baza e teuml dheumlnave e OShC-ve eumlshteuml peumlrpiluar
nga teuml dheumlnat e mbledhura peumlrmes pyeteumlsoreumlve teuml zhvilluar nga ECMI Kosova dhe shpeumlrndareuml mbi
100 OShC-ve aktive neuml komunat e zgjedhura neuml teuml peseuml (5) rajonet Gjilan Mitroviceuml Pejeuml Prishtineuml
dhe Prizren Aktivitete teuml tjera teuml kryera peumlrfshijneuml njeuml numeumlr seancash teuml dialogut dhe ndeumlrtimit teuml
6 TACSO Kapacitetet e organizatave teuml shoqeumlriseuml civile neuml Ballkanin Pereumlndimor dhe neuml Turqi studim krahasues
teuml nevojave teuml OShC-ve neuml teteuml vende (origj Civil Society Organisationsrsquo Capacities in the Western Balkans and Turkey A comparative study of the eight country OSHC needs assessments) tetor 2010 fq 10
Pag
e9
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
besimit ndeumlrmjet OShC-ve nga minoritetet dhe peumlrfaqeumlsuesve qeveritareuml teuml nivelit qendrore dhe atij
komunal teuml menduara peumlr teuml peumlrmireumlsuar kanalet e komunikimit dhe bashkeumlpunimit dhe peumlr teuml
krijuar mekanizma peumlr keumlteuml qeumlllim peumlrfshireuml zhvillimin e njeuml Udheumlzuesi peumlr pjeseumlmarrjen e shoqeumlriseuml
civile neuml proceset e beumlrjes seuml politikave dhe vendimmarrjes programe trajnimi dhe mbeumlshtetje neuml
zhvillimin dhe zbatimin e propozimeve teuml avokimit peumlrfshireuml ndarjen e granteve neuml ciklin shkalleuml teuml
dyteuml teuml cilat kaneuml pasur peumlr qeumlllim peumlrmireumlsimin e kapaciteteve teuml OShC-ve nga minoritetet peumlr
advokim si neuml nivelin lokal ashtu edhe ateuml qendror neuml Kosoveuml krijimin rrjeteve teuml OShC-ve nga
minoritetet me qeumlllimin peumlrfundimtar peumlr trsquou mundeumlsuar atyre qeuml teuml avokojneuml me njeuml zeuml peumlr nevojat
dhe interesat e tyre teuml veccedilanta peumlr shembull neuml fushat e arsimit dhe teuml gjuheumlve7 dhe video
promovuese mbi ccedileumlshtjet e minoriteteve dhe dialogun shoqeumlri civile-qeveriseuml me qeumlllim teuml ngritjes
seuml veteumldijes dhe teuml kuptuarit nga ana e publikut teuml gjereuml teuml rolit teuml shoqeumlriseuml civile dhe teuml reumlndeumlsiseuml e
vlereumls seuml njeuml dialogu efektiv civil shoqeumlri-qeveri Videot promovuese kaneuml adresuar ccedileumlshtjet specifike
qeuml kaneuml reumlndeumlsi peumlr minoritetet dhe kaneuml theksuar sukseset konkrete teuml arritura nga shoqeumlria civile
gjateuml teumlreuml koheumlzgjatjes seuml keumltij projekti
Ky raport do bazohet neuml peumlrvojat e mbledhura gjateuml zbatimit teuml projektit Ai nxjerr neuml pah praktikat e
mira dhe sfidat kryesore teuml hasura dhe del me njeuml seumlreuml rekomandimesh mbi ateuml se si teuml
peumlrmireumlsohen meuml tej marreumldheumlniet ndeumlrmjet shoqeumlriseuml civile nga minoritetet dhe qeveria
7 Aktualisht veteumlm OShC-teuml e komunitetit serb janeuml teuml organizuara neuml njeuml rrjet neuml Kosoveuml (KPAN ndash Kosovo
Policy-Action Network shq Rrjeti i Veprimit peumlr Politika neuml Kosoveuml)
Pag
e10
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
II ORGANIZATAT E SHOQEumlRISEuml CIVILE NGA MINORITET PARA ZBATIMIT TEuml
PROJEKTIT
Shoqeumlria civile neuml Kosoveumls akoma nuk ka teuml krijojeuml lidhje teuml forta me strukturat qeveritare dhe ato
institucionale Kjo ka ccediluar neuml njeuml mungeseuml teuml dialogut neuml mes teuml keumltyre dy sektoreumlve dhe
rrjedhimisht neuml mungeseuml teuml shkeumlmbimit teuml ideve dhe praktikave teuml mira neuml mes teuml keumltyre
institucioneve Kjo ccedileumlshtje eumlshteuml adresuar peumlrmes Strategjiseuml seuml Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim me
Shoqeumlrineuml Civile8 e cila parasheh veprime qeuml janeuml teuml nevojshme peumlr teuml krijuar njeuml dialog konstruktiv
teuml mireumlfillteuml dhe sistematik neuml mes teuml shoqeumlriseuml civile dhe institucioneve
Peumlr meuml tepeumlr komunitetet minoritare neuml Kosoveuml ende peumlrballen me pengesa meuml teuml meumldha teuml cilat
duhet trsquoi tejkalojneuml neuml meumlnyreuml qeuml teuml marrin pjeseuml ploteumlsisht neuml jeteumln publike Prandaj ECMI Kosova
dhe organizatat partnere peumlrmes keumltij projekti janeuml fokusuar neuml meumlnyreuml teuml veccedilanteuml neuml problemet
me teuml cilat peumlrballen komunitetet minoritare neuml puneumln e tyre dhe neuml ngritjen e kapaciteteve teuml tyre
peumlr teuml bashkeumlvepruar
Megjithateuml ka mekanizma brenda institucioneve qeveritare si neuml nivelin qendror ashtu edhe neuml ateuml
komunal teuml cilat duhet trsquou mundeumlsojneuml organizatave teuml shoqeumlriseuml civile teuml marrin pjeseuml neuml meumlnyreuml
efektive neuml proceset e beumlrjes seuml politikave dhe teuml vendimmarrjes
Niveli i peumlrfshirje seuml OShC-ve
OShC-teuml veprojneuml si shumeumlzues peumlr angazhimin e civileumlve neuml proceset vendimmarreumlse Demokracia
peumlrfaqeumlsuese neuml formeumln qeuml ka marreuml neuml Kosoveuml bazohet neuml parimin sipas teuml cilit krahas
peumlrfaqeumlsuesve teuml zgjedhur nga populli gjithashtu duhet teuml keteuml pjeseumlmarrje meuml teuml madhe teuml
publikut peumlrveccedil teuml votuarit neuml vetvete pasi qeuml ata gjithashtu duhet teuml keneuml ndeumlrveprim dhe
peumlrfshirje neuml puneumln e qeveriseuml dhe bashkeumlpunim me teuml Peumlrmes pjeseumlmarrjes aktive qytetareumlt mund
ta shtyjneuml qeverineuml drejt njeuml qeverisjeje peumlrmes proceseve teuml drejtimit me cak meuml teuml qarteuml dhe meuml
llogaridheumlneumls si dhe konsolidimit teuml autoritetit teuml qytetareumlve gjeuml qeuml eumlshteuml e dobishme si peumlr
qeverineuml ashtu edhe peumlr qytetareumlt e saj9
Kjo mund teuml arrihet neuml meumlnyreumln meuml efektive peumlrmes OShC-ve ato ofrojneuml njeuml meumlnyreuml teuml
peumlrmbushjes seuml keumltyre nevojave dhe ofrimit teuml mundeumlsiseuml peumlr njeuml zeuml meuml teuml forteuml e meuml teuml fokusuar
peumlr komunitetet dhe interesat e tyre10 Kjo eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme peumlr komunitetet
minoritare neuml Kosoveuml pasi qeuml OShC-teuml efektive do teuml kontribuojneuml suksessheumlm neuml hartimin e
rregulloreve dokumenteve teuml politikave e ligjeve duke siguruar keumlshtu mbrojtjen dhe promovimin e
teuml drejtave teuml minoriteteve
8 Zyra peumlr Qeverisje teuml Mireuml-Zyra e Kryeministrit Strategjia e Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile
2013-2017 (2013) 9 Doracaku i TACSO-s peumlr pjeseumlmarrjen e qytetareumlve fq 22
10 Ibid fq 24
Pag
e11
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Aktualisht neuml Kosoveuml mungon dialogu sistematik ndeumlrmjet OShC-ve dhe institucioneve qeveriseumlse
ndoneumlse janeuml vendosur mekanizma teuml ndrysheumlm ligjoreuml dhe institucionaleuml peumlr keumlteuml Teuml gjitha format
ekzistuese teuml bashkeumlpunimit ndeumlrmjet qeveriseuml dhe OShC-ve janeuml zhvilluar neuml baza ad hoc11 Peumlr meuml
tepeumlr neuml ato raste kur zhvillohen konsultime OShC-teuml kaneuml deklaruar se proceset pasuese teuml
peumlrcjelljes pas veteuml konsultimeve me qeverineuml nuk janeuml teuml keumlnaqshme12 Sipas njeuml raporti teuml
porositur nga TACSO teuml tetorit 2013 veteumlm 31 e OShC-ve janeuml peumlrgjigjur pozitivisht kur janeuml
pyeteumln neumlse janeuml konsultuar neuml hartimin e ligjeve dhe dokumenteve teuml tjera dhe 63 e tyre kaneuml
deklaruar se njeuml pjeseuml e kontributit teuml tyre eumlshteuml marreuml parasysh ndeumlrsa 5909 kaneuml theumlneuml se nuk
kaneuml marreuml ndonjeuml informateuml kthyese mbi rezultatet e konsultimeve13
Qeveria e Kosoveumls njeh reumlndeumlsineuml e njeuml shoqeumlrie civile teuml forteuml peumlr ndeumlrtimin e demokraciseuml neuml vend
dhe prandaj gjithashtu njeh reumlndeumlsineuml e OShC-ve Meuml 2013
Qeveria neuml bashkeumlpunim me CiviKos ka publikuar Strategjineuml e
Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile e cila ka vendosur
njeuml plan neuml formeuml udheumlrreumlfyesi peumlr peumlrmireumlsimin e bashkeumlpunimit
nga viti 2013 deri meuml 2017 Megjithateuml sipas vlereumlsimeve ka
pasur peumlrkushtim faktik teuml kufizuar nga qeveria gjeuml qeuml dobeumlson
efektivitetin e ccedilfareumldo peumlrpjekjeje peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin14
Neuml meumlnyreuml qeuml OShC-teuml teuml jeneuml efektive dhe teuml beumljneuml ndryshime reale e teuml keneuml ndikim real neuml
shoqeumlrineuml kosovare neuml peumlrgjitheumlsi ato duhet teuml keneuml ndeumlrveprim meuml teuml fuqisheumlm jo veteumlm me teuml
gjitha nivelet e qeveriseuml por edhe me njeumlra-tjetreumln si peumlrbrenda komuniteteve etnike ashtu edhe
mes tyre Megjithateuml OShC-teuml veccedilaneumlrisht ato qeuml punojneuml me komunitetet minoritare neuml Kosoveuml
shpesh janeuml teuml fragmentuara dhe kaneuml ndeumlrveprim shumeuml teuml kufizuar si mes vete ashtu edhe me
institucionet e qeveriseuml Megjithateuml eumlshteuml e veumlshtireuml teuml matet efektiviteti i OShC-ve ndoneumlse
reumlndeumlsia e tyre po njihet meuml gjereumlsisht ka mungeseuml teuml teuml dheumlnave peumlr trsquou peumlrgjigjur neuml pyetjet rreth
numrit ideal teuml OShC-ve neuml njeuml shoqeumlri metodave meuml teuml mira peumlr bashkeumlpunim etj15
ECMI Kosova dhe organizatat e saj partnere peumlrmes zbatimit teuml keumltij projekti qeuml ka pasur peumlr qeumlllim
ngritjen e veteumldijes mbi rolin e shoqeumlriseuml civile dhe mbi reumlndeumlsineuml e pjeseumlmarrjes seuml saj neuml proceset
e politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes dhe rritjen e besimit neuml mes teuml shoqeumlriseuml civile dhe
institucioneve qeveritare ngritjen e kapaciteteve teuml shoqeumlriseuml civile peumlr trsquou peumlrfshireuml neuml meumlnyreuml
efektive neuml proceset e politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes me institucionet lokale e qendrore dhe
nxitjen e bashkeumlpunimit brenda komuniteteve dhe atij ndeumlretnik neuml mesin e organizatave teuml
shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml
11
Komisioni Evropian Raporti i Progresit i vitit 2014 peumlr Kosoveumln (2014) fq 12 (httpeceuropaeuenlargementpdfkey_documents201420141008-kosovo-progress-report_enpdf) 12
Ibid fq12 13
Raporti peumlr vlereumlsimin e nevojave neuml Kosoveuml (janar 2014) fq 16 14
Komisioni Evropian Raporti i Progresit i vitit 2013 peumlr Kosoveumln fq 10 15
OKB dhjetor 2004 ldquoRole of OSHCs in Governancerdquo (shq Roli i OShC-ve neuml qeverisje) Dr Aisha Ghaus-Pasha fq 3
Veteumlm 31 peumlr qind e OShC-
ve janeuml peumlrgjigjur
pozitivisht neuml pyetjen neumlse
janeuml konsultuar neuml hartimin
e ligjeve ndash TACSO janar
2014
Pag
e12
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
III BASHKEumlPUNIMI I ORGANIZATAVE TEuml SHOQEumlRISEuml CIVILE NGA MINORITET
ME INSTITUCIONET QEVERITARE
Shoqeumlria civile neuml Kosoveuml akoma nuk ka arritur teuml krijoeuml lidhje teuml
forta me strukturat qeveritare dhe institucionale Kjo ka ccediluar neuml
mungeseumln e dialogut neuml mes teuml keumltyre dy sektoreumlve dhe neuml keumlteuml
meumlnyreuml neuml mungeseumln e shkeumlmbimit teuml ideve dhe praktikave teuml
mira neuml mes teuml keumltyre institucioneve Ekzistojneuml mekanizma
brenda institucioneve qeveritare si neuml nivelin qendror ashtu
edhe ateuml komunal teuml cilat duhet trsquou mundeumlsojneuml organizatave teuml
shoqeumlriseuml civile qeuml teuml marrin pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml
vendimet e qeveriseuml Megjithateuml keumlto mekanizma peumlrballen me
problemin e zbatueshmeumlriseuml seuml ploteuml qofteuml peumlr shkak teuml
mungeseumls seuml veteumldijesimit apo mungeseumls seuml fondeve
Ky problem synohet teuml trajtohet neuml kuadeumlr teuml Strategjiseuml seuml
Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile e cila parasheh veprimet e nevojshme peumlr teuml
vendosur dialog konstruktiv teuml njeumlmendteuml dhe sistematik neuml mes teuml shoqeumlriseuml civile dhe
institucioneve qeveritare
Peumlr meuml tepeumlr komunitetet minoritare neuml Kosoveuml peumlrballen me pengesa meuml teuml meumldha qeuml duhet
kapeumlrcyer neuml meumlnyreuml qeuml teuml marrin pjeseuml ploteumlsisht neuml jeteumln publike Prandaj ECMI Kosova dhe
partnereumlt e saj peumlrmes keumltij projekti janeuml fokusuar neuml veccedilanti neuml problemet me teuml cilat peumlrballen
komunitetet minoritare neuml kuadeumlr teuml puneumls seuml keumltyre organizatave dhe neuml ngritjen e kapaciteteve teuml
tyre peumlr teuml bashkeumlvepruar me institucionet qendrore e komunale si dhe ndeumlrmjet vete
Bashkeumlpunimi ndeumlrmjet OShC-ve nga minoritetet dhe institucioneve qeveriseumlse qendrore
Hulumtimet mbi pjeseumlmarrjen e OShC-ve nga minoritetet neuml puneumln e institucioneve qendrore para
se ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj teuml fillonin aktivitetet e keumltij projektit kaneuml treguar se nuk ka
qeneuml neuml nivel teuml keumlnaqsheumlm dhe nuk eumlshteuml i strukturuar Ndoneumlse
ka pasur disa histori suksesi qeuml ia vlen teuml peumlrmenden sa i peumlrket
hartimit teuml ligjeve si teuml Ligjit peumlr Qasje neuml Dokumente Publike Ligjit
peumlr Organizatat Joqeveritare dhe Ligjit peumlr Nismat Legjislative16
akoma ka shumeuml probleme neuml lidhje me keumlto mekanizma Peumlr
shembull meuml 2011 eumlshteuml vlereumlsuar se 90 e ligjeve dhe
16
TACSO Growing Together Civil Society Involvement in the Legislative Process ndash Good and Bad Practices (shq Rritja e peumlrbashkeumlt peumlrfshira e shoqeumlriseuml civile neuml procesin ligjveumlnies ndash praktikat e mira dheuml teuml keumlqija) qershor 2011 fq 13
Neuml vitin 2013 Qeveria neuml
bashkeumlpunim me CiviKos-in
ka publikuar Strategjineuml e
Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim
me Shoqeumlrineuml Civile e cila ka
peumlrcaktuar njeuml plan neuml
formeuml udheumlrreumlfyesi peumlr
peumlrmireumlsimin e
bashkeumlpunimit teuml qeveriseuml
me shoqeumlrineuml civile nga viti
2013 deri meuml 2017
Neuml vitin 2013 eumlshteuml
vlereumlsuar se 90 e ligjeve
ishin hartuar pa
konsultime me shoqeumlrineuml
civile ndash TACSO 2011
Pag
e13
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dokumenteve teuml politikave teuml nxjerra nga Qeveria e Kosoveumls nuk janeuml beumlreuml peumlrmes me ndonjeuml
konsultimi me shoqeumlrineuml civile17 Teuml gjitha bashkeumlveprimet aktuale neuml mes teuml qeveriseuml dhe OShC-ve
neuml nivelin qendror kryhen neuml baza ad hoc18 Peumlr meuml tepeumlr neuml ato raste kur ka pasur konsultime
OShC-teuml janeuml shprehur se proceset e peumlrcjelljes meuml tej teuml keumltyre konsultimeve nga ana e qeveriseuml
nuk kaneuml qeneuml teuml keumlnaqshme19
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj gjithashtu kaneuml veumlneuml ne dukje se neuml ato raste kur ka pasur
bashkeumlpunim ndeumlrmjet OShC-ve nga komunitetit minoritare dhe institucionet qeveritare kjo ka
ndodhur kryesisht neuml nivelin komunal e jo neuml ateuml qendror Kjo gjendje mbreteumlron peumlrkundeumlr
ekzistimit teuml disa mekanizmave teuml nivelit qendror peumlr peumlrfaqeumlsimin e komuniteteve si Keumlshilli
Konsultativ peumlr Komunitete (KKK) dhe Komisioni peumlr teuml Drejtat dhe Interesat e Komuniteteve (KDIK)
Gjithashtu ka dispozita ligjore peumlr pjeseumlmarrjen e OShC-ve neuml procesin legjislativ neuml Kuvendin e
Kosoveumls ndeumlr teuml tjera peumlrmes deumlgjimeve publike20 Peumlr meuml tepeumlr ekziston Zyra e Avokatit teuml Popullit
teuml Kosoveumls i cili eumlshteuml organ i pavarur peumlrgjegjeumls peumlr teuml hetuar ankesat peumlr shkelje teuml teuml drejtave teuml
njeriut21
Kjo neumlnkupton se OShC-teuml nuk janeuml pjeseuml integrale e propozimeve kryesore pasi qeuml nuk ka njeuml
struktureuml formale peumlr pjeseumlmarrje neuml proceset e politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes Kjo eumlshteuml
veccedilaneumlrisht e deumlmshme peumlr komunitetet minoritare pasi qeuml OShC-teuml efektive kontribuojneuml
suksessheumlm neuml hartimin e rregulloreve dokumenteve teuml politikave dhe ligjeve dhe sigurojneuml qeuml
komunitetet qeuml peumlrfaqeumlsojneuml ato teuml jeneuml meuml mireuml teuml peumlrfaqeumlsuar
Aktivitetet peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin ndeumlrmjet OShC-ve dhe institucioneve qendrore
Peumlr teuml adresuar keumlteuml problem ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml organizuar disa aktivitete teuml
ndryshme gjateuml dy viteve teuml keumltij projekti peumlr teuml trajtuar ccedileumlshtjen e mungeseumls seuml bashkeumlpunimit dhe
teuml strukturave joformale Keumlto aktivitete peumlrfshijneuml seanca dialogu neuml mes teuml OShC-ve dhe
deputeteumlve teuml Kuvendit trajnime peumlr rritjen e bashkeumlpunimit neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve
teuml nivelit qendror si dhe takime me peumlrfaqeumlsues teuml institucioneve qendrore si me KKK-neuml KDIK-neuml
Zyreumln e Komisionerit peumlr Gjuheumlt Zyreumln peumlr Komunitete dhe Kthim dhe Avokatin e Popullit peumlrfshireuml
me deputeteumlt e Kuvendit qeuml peumlrfaqeumlsojneuml komunitetet minoritare
17
TACSO (Technical Assistance for Civil Society Organisations) Growing Together Civil Society Involvement in the Legislative Process ndash Good and Bad Practices (shq Rritja e peumlrbashkeumlt peumlrfshira e shoqeumlriseuml civile neuml procesin ligjveumlnies ndash praktikat e mira dheuml teuml keumlqija) qershor 2011 fq 13 18
Komisioni Evropian Raporti i Progresit i vitit 2014 peumlr Kosoveumln (2014) fq 12 (httpeceuropaeuenlargementpdfkey_documents201420141008-kosovo-progress-report_enpdf) 19
Ibid fq 12 20
Shihni psh KCSF (Fondacioni Kosovar peumlr Shoqeumlri Civile) ldquoNe dhe atardquo ndash pjeseumlmarrja e qytetareumlve neuml Kosoveuml tetor 2011 fq 9-13 21
Peumlr informata specifike mbi mandatin e Avokatit teuml Popullit teuml Kosoveumls shihni Ligjin peumlr Avokatin e Popullit (nr 03L-195) Neuml dispozicion neuml httpwwwkuvendikosovesorgcommondocsligjet2010-195-albpdf
Pag
e14
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Gjateuml vitit teuml pareuml teuml zbatimit teuml projektit ECMI Kosova ka organizuar njeuml numeumlr takimesh
trajnimesh dhe seancash dialogu neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve qendrore me qeumlllim rritjen e
nivelit teuml bashkeumlpunimit neuml mes tyre krijimin e mekanizmave peumlr teuml peumlrmireumlsuar komunikimin dhe
bashkeumlpunimin neuml mes tyre dhe adresimin e ccedileumlshtjeve teuml reumlndeumlsishme peumlr komunitetet minoritare
ashtu siccedil janeuml propozuar nga peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve
Raundi i dyteuml i aktiviteteve gjateuml vitit teuml dyteuml teuml zbatimit teuml projektit kishte peumlr qeumlllim ofrimin e
mundeumlsive peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve dhe atyre teuml institucionet qendrore peumlr teuml peumlrcjelleuml neuml
vazhdimeumlsi ccedileumlshtjet e ngritura neuml teuml gjitha trajnimet dhe seancat e dialogut teuml mbajtura
paraprakisht
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit serb
Deputeteumlt serbeuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls kaneuml argumentuar se OShC-teuml e komunitetit serbe nuk kaneuml
qeneuml proaktive peumlr teuml bashkeumlpunuar me qeverineuml dhe se aneumltareumlt
e Komisionit peumlr teuml Drejtat dhe Interesat e Komuniteteve asnjeumlhereuml
nuk janeuml monitoruar nga OShC-teuml ndoneumlse ka pasur shumeuml ccedileumlshtje
teuml ngritura nga ana e KDIK-seuml e qeuml ndikojneuml neuml maseuml teuml madhe te
komuniteti serb Neuml keumlteuml aspekt mungon komunikimi dhe
bashkeumlpunimi dhe sipas peumlrfaqeumlsuesve teuml organizatave teuml
shoqeumlriseuml civile deputeteumlve teuml Kuvendit dhe peumlrfaqeumlsuesve serbeuml
qeuml punojneuml neuml institucionet qeveritare lokale e qendrore u mungon
vullneti
Megjithateuml aktivitetet e zhvilluara gjateuml vitit teuml dyteuml kaneuml veumlneuml neuml
pah problemet e ndryshme teuml ngritura gjateuml vitit paraprak me
ccedilrsquorast fokusi eumlshteuml zhvendosur nga OShC-teuml te mungesa e peumlrkushtimit neuml mesin e politikaneumlve teuml
komunitetit serb Asnjeuml nga deputeteumlt serbeuml kaneuml qeneuml veteuml teuml pranisheumlm por kaneuml deumlrguar
peumlrfaqeumlsues teuml tyre Ndoneumlse OShC kaneuml theumlneuml se ata faktikisht janeuml beumlrreuml meuml aktiveuml ato kaneuml
pretenduar se politikaneumlt e komunitetit serbeuml kaneuml qeneuml apatikeuml ndaj ccedilfareumldo dialogu dhe nuk kaneuml
mbrojtur mjaftuesheumlm sigurineuml e komunitetit teuml tyre
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe
egjiptas
OShC-teuml nga komunitetet minoritare romeuml ashkali dhe egjiptas
gjithashtu kaneuml argumentuar se nuk ka pasur bashkeumlpunim neuml mes
teuml qeveriseuml dhe OShC-ve pretendim ky qeuml eumlshteuml kontestuar nga ana e
peumlrfaqeumlsuesve politikeuml qeuml kaneuml qeneuml teuml pranisheumlm neuml disa takime
Peumlr meuml tepeumlr peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve nga komunitetet romeuml
ashkali dhe egjiptas kaneuml theksuar brengeumln e tyre se Strategjia peumlr
Disa peumlrfaqeumlsues teuml
komuniteteve kaneuml pasur
mundeumlsineuml teuml takohen peumlr
hereuml teuml pareuml me
peumlrfaqeumlsues teuml tyre neuml
nivelin qendror peumlr teuml
diskutuar ccedileumlshtjet kyccedile
peumlr komunitetet e tyre
Pag
e15
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Integrimin e Komuniteteve Romeuml Ashkali dhe Egjiptas neuml Kosoveuml nuk po zbatohej nga qeveria peumlr
shkak teuml mungeseumls seuml vullnetit programeve konkrete dhe buxhetit
Edhe neuml raport me keumlto komunitete viti i dyteuml i aktiviteteve eumlhteuml fokusuar neuml ccedileumlshtjen e puneumlsimit
teuml komuniteteve minoritare romeuml ashkali dhe egjiptas neuml zbatimin e Strategjiseuml seuml nivelit qendror Si
OShC-teuml ashtu edhe politikaneumlt kaneuml reumlneuml dakord se duhet teuml jeneuml proaktiveuml neuml promovimin e
puneumlsimit teuml komuniteteve minoritare rom ashkali dhe atij egjiptas peumlrmes krijimit teuml njeuml forumi
apo fokus-grupi neuml meumlnyreuml qeuml politikaneumlt dhe OShC-teuml teuml mund teuml shkeumlmbejneuml rregullisht teuml dheumlna
dhe teuml diskutojneuml mbi ccedileumlshtjet qeuml i prekin ata Neuml fund teuml dy paleumlt kaneuml trajtuar ccedileumlshtjet e ngritura
seuml fundmi teuml migrimit teuml seumlrisheumlm pasi qeuml ka eumlshteuml raportuar shumeuml mbi largimin nga Kosova gjateuml
disa muajve teuml fundit teuml pjeseumltareumlve teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe egjiptas peumlr teuml jetuar neuml
vende teuml tjera Kjo ccedileumlshtje duhet teuml adresohet urgjentisht si nga OShC-teuml ashtu edhe politikaneumlt neuml
teuml dyja nivelet peumlr teuml siguruar qeuml teuml krijohen kushtet qeuml keumlto komunitete teuml qeumlndrojneuml neuml Kosoveuml
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit boshnjak dhe atij goran
Shumeuml nga OShC-teuml boshnjake teuml regjistruara janeuml
politikisht teuml lidhura gjeuml qeuml mund teuml ccedilojeuml neuml fraksione
gjateuml procesit teuml pjeseumlmarrjes seuml OShC-ve pasi qeuml ato
mund teuml shihen si opoziteuml neuml aspektin politik Gjithashtu
ka pasur disa shembuj qeuml ia vlen teuml peumlrmenden teuml
bashkeumlveprimit teuml suksessheumlm neuml mes teuml OShC-ve
boshnjake si neuml ccedileumlshtjen e heqjes seuml pengesave peumlr
fermat e pjeseumltareumlve teuml komunitetit boshnjak qeuml teuml
marrin subvencione nga Ministria e Bujqeumlsiseuml Pylltariseuml
dhe Zhvillimit Rural Megjithateuml neuml teuml njeumljtin takim
pjeseumltareuml teuml komunitetit goran kaneuml deklaruar se nuk ka kurrfareuml bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve
nga komuniteti goran dhe politikaneumlt goraneuml teuml nivelit qendror
Aktivitetet gjateuml vitit teuml dyteuml janeuml ndjekur nga peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve nga teuml gjitha zonat e Kosoveumls
peumlrfshireuml Mitroviceumln dhe Pejeumln si dhe peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit goran dhe atij boshnjak neuml nivelin
qendror dhe ateuml komunal Teuml dy keumlto komunitete kaneuml ngritur shqeteumlsimin e mungeseumls seuml puneumlsimit
teuml pjeseumltareumlve teuml tyre neuml institucionet publike ndeumlrsa boshnjakeumlt kaneuml ngritur shqeteumlsimin se Ligji
peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve nuk po zbatohej neuml Prizren Peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit boshnjak
gjithashtu kaneuml theksuar se mungesa e mundeumlsive ekonomike neumlnkupton se shumeuml prej tyre po
shqyrtojneuml mundeumlsineuml e largimit gjeuml qeuml eumlshteuml shqeteumlsuese peumlr teuml dyja paleumlt neuml keumlteuml lloj dialogu
Peumlrfaqeumlsuesit e komunitetit goran gjithashtu kaneuml theksuar shqeteumlsimet e tyre peumlr mungeseumln e
kontrollit policor nga niveli qendror neuml kufirin me Shqipeumlrineuml neuml zoneumln e Dragashit dhe problemet e
siguriseuml qeuml po krijon kjo
Pag
e16
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit turk
Takimi me OShC-teuml nga komuniteti turk dhe me peumlrfaqeumlsuesit e nivelit qendror nga ky komunitet
ishte pozitiv gjateuml teuml cilit peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve kaneuml deklaruar se kaneuml njeuml nivel teuml mireuml teuml
bashkeumlpunimit me deputeteumlt turq Peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve nuk kaneuml shprehur kurrfareuml kritikash sa
u peumlrket marreumldheumlnieve teuml tyre me institucionet qendrore Megjithateuml ccedileumlshtja e vetme qeuml eumlshteuml
ngritur nga teuml gjitheuml peumlrfaqeumlsuesit e keumltij komuniteti ka qeneuml se ekziston njeuml problem i vazhduesheumlm
me Komuneumln e Prizrenit sa i peumlrket zbatimit teuml Ligjit peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve peumlrkateumlsisht rreth
peumlrdorimit teuml gjuheumls turke
Neuml aktivitetet e organizuara gjateuml vitit teuml dyteuml ka pasur vijim teuml mireuml si nga OShC-teuml ashtu edhe
peumlrfaqeumlsuesit e nivelit qendror Edhe me keumlteuml rast OShC-teuml kaneuml theksuar se kaneuml bashkeumlpunim teuml
mireuml me peumlrfaqeumlsuesit e tyre neuml Kuvend Megjithateuml ata gjithashtu kaneuml shprehur shqeteumlsimin se ka
ende ccedileumlshtje teuml hapura neuml lidhje me zbatimin e Ligjit peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve kur eumlshteuml fjala peumlr
komunitetin turk dhe se vitin e kaluar nuk ka pasur aq peumlrparime lidhur me keumlteuml ccedileumlshtjeje
Rezultatet e keumltyre aktiviteteve
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut teuml moderuara nga ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj teuml
cilat kaneuml mbledhur seuml bashku peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve nga minoritetet dhe peumlrfaqeumlsues teuml
institucioneve qendrore peumlrfshireuml deputeteuml teuml Kuvendit janeuml treguar teuml jeneuml teuml frytshme
Peumlrfaqeumlsues teuml qeveriseuml qendrore dhe deputeteuml teuml Kuvendit kaneuml paraqitur rolin dhe peumlrgjegjeumlsiteuml e
institucioneve qeuml peumlrfaqeumlsojneuml kaneuml ndareuml kontaktet e tyre u kaneuml dheumlneuml atyre mundeumlsi peumlr teuml
ngritur ccedileumlshtje qeuml ishin specifike peumlr komunitetet e tyre dhe kaneuml treguar gatishmeumlri peumlr teuml krijuar
mekanizma teuml cilat do teuml peumlrmireumlsojneuml komunikimin dhe bashkeumlpunimin me peumlrfaqeumlsuesit e OShC-
ve qeuml punojneuml peumlr mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml minoriteteve
Takimi neuml mes teuml KKK-seuml dhe peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve teuml
komuniteteve minoritare kaneuml rezultuar teuml jeneuml teuml
suksesshme Peumlrfaqeumlsuesit e KKK-seuml kaneuml prezantuar rolin
dhe mandatin e KKK-seuml dhe u kaneuml ofruar mundeumlsineuml teuml
gjitha OShC-ve teuml interesuara nga minoritetet qeuml teuml aplikojneuml
peumlr akreditim nga Presidenti i Kosoveumls dhe teuml emeumlrojneuml
peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve teuml tyre neuml pozita teuml aneumltareumlve teuml
KKK-seuml Dhjeteuml (10) OShC janeuml teuml akredituara nga Presidenti i
Kosoveumls Si rezultat i keumlsaj dy (2) nga peseuml (5) aneumltareuml serbeuml teuml KKK-seuml janeuml aneumltareuml teuml Rrjetit teuml
OShC-ve serbe e cila eumlshteuml themeluar nga ECMI Kosova dy (2) peumlrfaqeumlsues teuml goraneumlve si dhe tre
(3) peumlrfaqeumlsues teuml romeumlve ashkalive dhe egjiptasve janeuml emeumlruar neuml pozita teuml aneumltareumlve teuml KKK-seuml
peumlr njeuml mandat prej dy (2) vjeteumlsh
Keumlto rezultate kaneuml treguar se neumlse iniciohen kontakte mes tyre teuml dyja paleumlt janeuml teuml gatsheumlm teuml
angazhohen neuml diskutime dhe teuml fillojneuml teuml formalizojneuml proceset e dialogut Neuml takimet trajnimet
Shtateuml (7) OShC teuml cilat janeuml
aneumltare teuml Rrjetit Goran dhe atij
Serb si dhe tri (3) OShC nga
komunitetet romeuml ashkali dhe
egjiptas janeuml akredituar nga
Zyra e Presidentit teuml Republikeumls
seuml Kosoveumls
Pag
e17
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dhe seancat e dialogut qeuml janeuml mbajtur peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve teuml komunitetit minoritare teuml
institucioneve lokale e qendrore dhe nga deputeteuml teuml Kuvendit eumlshteuml sugjeruar fuqimisht krijimi i njeuml
platforme ose forumi me synim ofrimin e mundeumlsive keumltyre peumlrfaqeumlsuesve qeuml meuml lehteuml teuml
shkeumlmbejneuml informata teuml ngreneuml ccedileumlshtje specifike peumlr komunitetet e tyre dhe teuml punojneuml
bashkeumlrisht neuml mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml minoriteteve
Bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe institucioneve lokale
Angazhimi me qeveriteuml komunale eumlshteuml gjithashtu kyccedil peumlr
rritjen e efektivitetit teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare
Shumeuml prej keumltyre OShC-ve neuml Kosoveuml janeuml organizata jo teuml
meumldha dhe punojneuml brenda zonave teuml kufizuara dhe
prandaj eumlshteuml me reumlndeumlsi qendrore peumlr to qeuml teuml krijojneuml
lidhje teuml forta me zyrtareumlt komunaleuml teuml zonave teuml tyre
Teuml gjitha Komunat obligohen me ligj qeuml teuml krijojneuml Komitetin
peumlr Komunitete ku peumlrfaqeumlsohen teuml gjitha komunitetet dhe
i cili eumlshteuml peumlrgjegjeumls peumlr shqyrtimin e respektimit nga ana e autoriteteve komunale teuml ligjeve neuml fuqi
dhe referimit ndaj teuml drejtave teuml komuniteteve22 Secila Komuneuml gjithashtu duhet teuml keteuml nga njeuml
Zeumlvendeumls-Kryesues teuml Kuvendit Komunal peumlrgjegjeumls peumlr komunitete dhe nga njeuml Neumlnkryetar teuml
Komuneumls peumlrgjegjeumls peumlr komunitete Megjithateuml duket se neuml nivelin komunal peumlrfaqeumlsuesit e OShC-
ve konsultohen edhe neuml baza ad hoc dhe se kjo ndodh meuml rralleuml se neuml nivelin qendror23 Neuml nivelin
lokal ashtu si edhe neuml ateuml qendror duhet teuml mbahen takime publike peumlr teuml informuar qytetareumlt mbi
vendimet e marra dhe peumlr teuml marreuml reagimet e tyre
Bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve teuml nivelit komunal gjithashtu peumlrballet me
veumlshtireumlsi pasi qeuml nuk ka njeuml sistem uniform peumlr bashkeumlpunim gjeuml qeuml bvn qeuml secila Komuneuml teuml krijojeuml
praktikat e veta24 Kjo eumlshteuml diccedilka qeuml duhet teuml adresohet si nga Qeveria e Kosoveumls ashtu edhe
donatoreumlt dhe pjeseumltareuml teuml shoqeumlriseuml civile neuml meumlnyreuml qeuml teuml sigurohet qeuml neuml teuml ardhmen teuml krijohet
njeuml sistem koherent
22
Ligji mbi veteumlqeverisjen lokale neni 51 Neuml dispozicion neuml httpwwwkuvendikosovesorgcommondocsligjet2008_03-L040_alpdf 23
TACSO Beyond Zero Institutional Arrangements for Cooperation with Civil Society (shq Peumlrtej zeros aranzhimet institucionale peumlr bashkeumlpunim me shoqeumlrineuml civile) gusht 2011 fq 19 24
TACSO Cooperation between Local-Self Governments and OSHCs in the Western Balkans and Turkey Progress Report since the Bečidi Conference February 2011 (shq Bashkeumlpunimi neuml mes teuml njeumlsive teuml veteumlqeverisjes lokale dhe OShC-ve neuml Ballkanin Pereumlndimor dhe neuml Turqi raport progresi nga Konferenca e Beccediliqit e shkurtit 2011) (2013) fq 27
Pag
e18
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Aktivitetet peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve komunale
Me qeumlllimin peumlr teuml trajtuar mungeseumln e bashkeumlpunimit dhe komunikimit neuml mes teuml OShC-ve nga
komunitetet minoritare dhe institucionet lokale ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml mbajtur disa
aktivitete peumlr teuml rritur ndeumlrveprimin dhe ndeumlrtuar besimin ndeumlrmjet zyrtareumlve komunaleuml dhe OShC-
ve nga komunitetet minoritare Keumlto peumlrfshijneuml puneumltori peumlr ndeumlrtimin e besimit nxjerrjen e
analizave teuml shkurtra teuml politikave mbi ccedileumlshtjet kyccedile lokale si dhe krijimin e strukturave teuml
formalizuara neumlpeumlr komuna peumlr diskutime me komunitetet minoritetare
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml organizuar gjithsej teteumlmbeumldhjeteuml (18) puneumltori qeuml kaneuml
mbuluar teuml gjitha komunat e Kosoveumls Mesatarisht ka pasur rreth 25 pjeseumlmarreumls peumlr ccedildo trajnim
peumlrfshireuml keumltu peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve dhe zyrtareuml komunaleuml Keumlto puneumltori kaneuml treguar se neuml
shumeuml komuna OShC-teuml nga komunitetet minoritare dhe zyrtareumlt komunaleuml janeuml treguar teuml gatsheumlm
peumlr bashkeumlpunim por strukturat dhe formalitetet e nevojshme peumlr marreumldheumlnie teuml suksesshme nuk
janeuml vendosur neuml meumlnyreuml koherente
Gatishmeumlria peumlr teuml bashkeumlpunuar
Secila komuneuml ka treguar gatishmeumlri peumlr teuml bashkeumlpunuar me peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civile nga
minoritetet por ka pasur shumeuml nivele teuml dallueshme ndeumlrmjet komunave neumlpeumlr Kosoveuml Peumlr
shembull neuml takimin neuml Graccedilaniceuml eumlshteuml ardhur neuml peumlrfundim se niveli i bashkeumlpunimit eumlshteuml rritur
vazhdimisht qeuml nga viti 2012 pasi qeuml peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civile dhe zyrtareumlt komunaleuml kaneuml
punuar seuml bashku peumlr teuml organizuar aktivitetet kulturore dhe argeumltuese gjateuml vereumls Organizimi i
aktiviteteve teuml tilla gjithashtu i ka dheumlneuml Komuneumls dhe OShC-ve qasje meuml teuml hapur dhe teuml
drejtpeumlrdrejteuml ndaj njeumlri-tjetrit gjeuml qeuml ka rritur besimin e tyre dhe fusheumlveprimin peumlr bashkeumlpunim
Neuml puneumltorineuml neuml Ranillug kaneuml marreuml pjeseuml shumeuml pak zyrtareuml komunaleuml kurse neuml Kameniceuml dhe
Novobeumlrdeuml kaneuml marreuml pjeseuml veteumlm peseuml (5) zyrtareuml nga teuml dyja Komunat neuml njeuml puneumltori ku kaneuml
marreuml pjeseuml mbi njeumlzet (20) persona Pjeseumlmarreumlsit neuml keumlteuml puneumltori kaneuml pranuar se nuk ka dialog
teuml mireuml neuml mes teuml OShC-ve dhe Komunave gjeuml qeuml i eumlshteuml atribuuar mundeumlsiseuml qeuml OShC-teuml kryesisht i
shohin Komunat neuml aspektin e mbeumlshtetjes financiare pra si donatoreuml e jo si partnereuml teuml cileumlt
punojneuml drejt arritjes seuml teuml njeumljtave objektiva Pjeseumlmarreumlsit kaneuml deklaruar se shpresojneuml se peumlrmes
puneumltorive teuml organizuara nga ECMI Kosova kjo ccedileumlshtje do teuml mund teuml fillojeuml teuml trajtohet dhe se ata
do teuml mund teuml fillojneuml teuml diskutojneuml peumlr njeuml lloj marreumldheumlnieje me fokus neuml nevojeumln e bashkeumlpunimit
neuml teuml gjitha fushat
Kuptimi i proceseve
Gjateuml keumltij procesi gjithashtu janeuml veumlneuml re nivele teuml dallueshme teuml teuml kuptuarit teuml ndeumlrveprimit neuml
mes teuml qeverive komunale dhe OShC-ve nga minoritetet me ccedilrsquorast Graccedilanica dhe Prizreni kaneuml
treguar nivelin meuml teuml larteuml Neuml dy keumlto komuna eumlshteuml ardhur neuml peumlrfundim se krahasuar me rajonet
Pag
e19
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e tjera ato kaneuml nivel arsyesheumlm teuml larteuml teuml bashkeumlpunimit neuml mes teuml komunave dhe OShC-ve nga
minoritetet ndoneumlse ka vend peumlr rritje teuml bashkeumlpunimit Peumlr teuml trajtuar keumlteuml ECMI Kosova seuml
bashku me partnereumlt e saj CSD dhe RrOGRAEK neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml peumlrkrahur zhvillimin
dhe zbatimin e planeve teuml avokimit peumlr OShC-teuml lokale nga komunitetet minoritare jashteuml qendrave
kryesore teuml shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml Ajo cfareuml ka veumlneuml neuml dukje edhe ECMI Kosova gjateuml keumltyre
aktiviteteve eumlshteuml niveli i dalluesheumlm i peumlrfshirjes nga njeuml komuneuml neuml tjetreumln dhe ndeumlrmjet grupeve
teuml ndryshme teuml komuniteteve minoritare Peumlr shembull gjateuml puneumltorive me komunitetin boshnjak
dhe ateuml goran neuml Prizren eumlshteuml theksuar se OShC-teuml neuml keumlteuml rajon mendojneuml se nuk shihen si
bashkeumlpuneumltoreuml neuml ndeumlrtimin e shoqeumlriseuml por neuml aspektin e lidhjeve politike qeuml mund teuml shihen si
konkurrenceuml
Peumlr teuml trajtuar keumlteuml mungeseuml teuml teuml kuptuarit teuml proceseve ECMI Kosova ka hartuar publikuar dhe
shpeumlrndareuml njeuml libeumlrth teuml titulluar Pjeseumlmarrja e shoqeumlriseuml civile neuml proceset e vendimmarrjes25 Ky
libeumlrth i ofron shoqeumlriseuml civile si njeuml e teumlreuml njeuml referenceuml teuml definitive teuml teuml drejtave qeuml kaneuml OShC-teuml
neuml bazeuml teuml ligjit dhe se si duhet teuml eceuml ndeumlrveprimi i tyre me qeverineuml neuml nivelin qendror dhe ateuml
lokal
Rezultatet e keumltyre aktiviteteve
Keumlto aktivitete janeuml treguar teuml suksesshme neuml aspektin e fillimit teuml ofrimit institucioneve lokale dhe
OShC-ve teuml njeuml struktureuml formale peumlr teuml rritur dialogun mes tyre Neuml meumlnyreuml dometheumlneumlse neuml teuml
gjitha komunat institucionet lokale dhe OShC-teuml janeuml treguar shumeuml teuml gatsheumlm peumlr teuml
bashkeumlpunuar dhe peumlr teuml formalizuar strukturat peumlr dialog Eumlshteuml gjithashtu premtuese se neuml keumlto
diskutime eumlshteuml adresuar ccedileumlshtja se OShC-teuml shihen si konkurrente ndaj institucioneve neuml vend qeuml
teuml shihen si institucione me teuml cileumlt duhet bashkeumlpunuar
25
Neuml dispozicion neuml httpwwwecmikosovoorgwp-contentPublicationsHand_book_and_manuals2013-04_ECMI_Kosovo_Guidebook_-_Civil_Society_Participation_in_Decision-Making_Processesalbpdf
Pag
e20
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
IV TRAJNIMET PEumlR NGRITJEN E KAPACITETEVE DHE AVOKIM PEumlR OSHC-TEuml
NGA KOMUNITETET MINORITARE
Peumlrmes hulumtimeve teuml gjera me OShC neuml teumlreuml Kosoveumln ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml
identifikuara se OShC-teuml neuml veccedilanti ato qeuml punojneuml peumlr komunitetet minoritare peumlrballen me
kapacitete teuml dobeumlta pra nuk mund teuml avokojneuml peumlr ccedileumlshtjet e tyre ose teuml marrin pjeseuml neuml meumlnyreuml
efektive neuml jeteumln publike Ndeumlr ccedileumlshtjet e tjera atyre shpesh u mungon teuml kuptuarit e ploteuml teuml
funksionimit teuml institucioneve teuml qeveriseuml dhe proceseve peumlrkateumlse e mekanizmave teuml
pjeseumlmarrjes26 Atyre gjithashtu shpesh u mungojneuml shkathteumlsiteuml e duhura neuml fusha teuml ndryshme si
avokimi lobimi dhe hulumtimet shkrimi e analiza ligjore27
Neumlpeumlrmjet njeuml qasje teuml ngritjes seuml kapaciteteve dhe mbeumlshtetjes seuml vazhdueshme dhe me objektiv teuml
qarteuml neuml keumlteuml aspekt ECMI Kosova dhe organizatat e saj partnere kaneuml synuar teuml ndeumlrtojneuml dhe
peumlrmireumlsojneuml afteumlsiteuml dhe kapacitetet e OShC-ve peumlr trsquou peumlrfshireuml neuml meumlnyreuml efektive neuml proceset e
politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes neuml nivelin lokal dhe ateuml qendror duke u bazuar neuml dhe zhvilluar
meuml tej efektivitetin e seancave teuml dialogut teuml diskutuara neuml kapitullin paraprak
Qeumlllimi i ECMI Kosoveumls dhe organizatave teuml saj partnere ishte forcimi i OShC-ve neuml meumlnyreuml teuml
teumlreumlsishme dhe trajtimi i kapaciteteve teuml OShC-ve peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml politikeuml-
beumlrje dhe vendimmarrje peumlr teuml siguruar qeuml ato teuml zhvillohen neuml meumlnyreuml teuml qeumlndrueshme ashtu qeuml
neuml teuml ardhmen teuml mund teuml veprojneuml neuml meumlnyreuml teuml pavarur dhe ateuml peumlrmes trajnimeve dhe
mbeumlshtetjes seuml vazhdueshme Si rrezultat i keumlsaj ECMI Kosova neuml kuadeumlr teuml dy projekteve lsquoFuqizimi i
shoqeumlriseuml civile peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml proceset e politikave dhe teuml vendimmarrjes
peumlrmes dialogut me institucionet qeveritarersquo i financuar nga BE-ja dhe i menaxhuar nga Zyra e
Bashkimit Europian neuml Kosoveuml dhe projektit lsquoPeumlrkrahja e qeverisjes efektive peumlr komunitetet
minoritare neuml Kosoveumlrsquo financuar nga Departamenti Federal Zviceran i Puneumlve teuml Jashtme (DFPJ) ka dizajnuar
njeuml program peumlrkraheumls gjitheumlpeumlrfshireumls peumlr organizata teuml shoqeumlriseuml civile (OSHC)
26
TACSO Beyond Zero Institutional Arrangements for Cooperation with Civil Society Society (shq Peumlrtej zeros
aranzhimet institucionale peumlr bashkeumlpunim me shoqeumlrineuml civile) gusht 2011 fq 21 KCSF ldquoNe dhe atardquo ndash pjeseumlmarrja e qytetareumlve neuml Kosoveuml tetor 2011 fq 28 27
TACSO Growing Together Civil Society Involvement in the Legislative Process ndash Good and Bad Practices Practices (shq Rritja e peumlrbashkeumlt peumlrfshira e shoqeumlriseuml civile neuml procesin ligjveumlnies ndash praktikat e mira dheuml teuml keumlqija) qershor 2011 qershor 2011 fq 21
Pag
e21
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Gjateuml njeuml periudhe 15-vjeccedilare (nga qershori 2013 deri neuml tetor 2014) OSHC-teuml dhe koalicionet e
OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml peumlrfituar nga njeuml program peumlrkraheumls gjitheumlpeumlrfshireumls i cili ka
kombinuar teorineuml dhe praktikeumln me fokus neuml keumlteuml teuml fundit
Ngritja e kapaciteteve
Pjeseumlmarreumlsve u janeuml ofruar trajnime teuml strukturuara
teuml orientuar praktikisht peumlr teuml ngritur kapacitetet dhe
ateumlsiteuml e tyre praktike peumlr teuml avokuar neuml meumlnyreuml
efektive peumlr interesat dhe teuml drejtat e tyre dhe jane
pajisur me certifikata pas peumlrfundimit me sukses teuml
programit
Trajnimi mbi shkathteumlsiteuml avokim dhe teuml drejtat
e minoriteteve nga qershori 2013 deri neuml tetor
2014 pjeseumlmarreumlsit kaneuml marreuml pjeseuml neuml njeuml
trajnim gjitheumlpeumlrfshireumls interaktiv dhe teuml peumlrshtatur sipas nevojave teuml tyre teuml peumlrbeumlreuml nga
peumlrafeumlrsisht 15 seanca
Viziteuml studimore neuml rajon neuml vitin 2014 pjeseumlmarreumlsit gjithashtu kaneuml marreuml pjeseuml njeuml viziteuml
studimore neuml FYROM neuml meumlnyreuml qeuml teuml promovojneuml bashkeumlpunimin rajonal teuml krijojneuml lidhje teuml
dobishme dhe teuml sigurojneuml njeuml shkeumlmbim konstruktiv teuml praktikave teuml mira dhe ekspertizeumls
teknike (know-how) neuml rajon
Zbatimi i aktiviteteve teuml avokimit
Paralelisht me programin e trajnimit OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml
zhvilluar dhe zbatuar Plane specifike Avokimi peumlr adresimin e ccedileumlshtjeve me interes peumlr ta me
mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj
Zhvillim i Planeve peumlr Avokim nga teuml gjitha OSHC-teuml konkurruese u eumlshteuml keumlrkuar qeuml teuml
prezantojneuml Propozimet peumlr Avokim me ide paraprake fillestare mbi aktivitetet e avokimit qeuml do
teuml ndeumlrmarrin peumlr teuml adresuar problemet apo ccedileumlshtje konkrete OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-
ve teuml peumlrzgjedhur janeuml peumlrkrahur neuml zhvillimin Planeve njeumlvjeccedilare teuml Avokimit teuml holleumlsisheumlm
dhe me objektiva teuml qarteuml duke zhvilluar meuml tej propozimet e tyre teuml paraqitura Keumlto Plane
Avokimi kaneuml peumlrfshireuml objektiva dhe aktivitete qeuml janeuml kryer me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls
dhe partnereumlve teuml projektit
Neumln-grante peumlr avokim OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml marreuml edhe
mbeumlshtetje financiar peumlr zbatimin e aktiviteteve teuml parapara neuml Planet e tyre peumlr Avokim (meuml seuml
shumti deri neuml 2000 Euro peumlr njeuml Plan Avokimi)
Mbeumlshtetje e vazhdueshme Peumlrveccedil keumlsaj OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur
kaneuml marreuml mbeumlshtetje teuml vazhdueshme peumlrfshireuml mbeumlshtetje teknike dhe ligjore ndihmeuml neuml
organizimin e aktiviteteve mediale (incizimi i nje video promoviese njeuml minuteumlsheuml peumlr secileumln
Pag
e22
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve ) lehteumlsim teuml dialogut me institucionet relevante qeveritare
dhe ndihmeuml me hulumtime dhe redaktimin e materialeve (psh fleteumlpalosjeve)
Keumlto aktivitete kaneuml synuar forcimin e kapaciteteve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare peumlr teuml
bashkeumlvepruar me qeverineuml dhe ushtruar ndikim mbi teuml si neuml nivelin komunal ashtu edhe ateuml
qendror peumlr teuml siguruar qeuml interesat e tyre teuml merren parasysh gjateuml proceseve teuml qeverisjes
Ngritja e kapaciteteve peumlr OShC-teuml nga komunitetet minoritare
Peumlr teuml adresuar ccedileumlshtjet e veumlna neuml pah meuml sipeumlr ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml dizajnuar njeuml
Program teuml Shkathteumlsive teuml Avokimit dhe teuml Drejta teuml Komuniteteve peumlr Organizatat e Shoqeumlriseuml
Civile neuml Kosoveuml i cili konsistonte neuml organizimin e peseumlmbeumldhjeteuml (15) seancave teuml trajnimit gjateuml
vitit 2013 dhe 2014 mbi ccedileumlshtjet e meumlposhtme
Pjeseumlmarrja e OShC-ve neuml Kosoveuml
Teuml drejtat e minoriteteve veumlshtrim i peumlrgjithsheumlm dhe konceptet kryesore
Legjislacioni dhe institucionet vendore neuml Kosoveuml neuml lidhje me OShC-teuml
Peumlrmbledhje e mekanizmave teuml kompensimit ndaj shkeljes seuml teuml drejtave mekanizmat e
drejtpeumlrdrejteuml (e drejta peumlr peticion e drejta peumlr iniciativa qytetare e drejta e referendumit
dhe e ankesave teuml qytetareumlve) + mekanizmat e teumlrthorteuml + mekanizmat e bazuar neuml ccedileumlshtje
(ZKGj MASHT-it dhe Komisioni teuml Pavarur Keumlshilli i Pavarur Mbikeumlqyreumls i Sheumlrbimit Civil teuml
Kosoveumls KPM)
Avokimi
Mediat dhe rrjetet sociale (si teuml plasohet mesazhi)
Zhvillimi i projekteve
Shkathteumlsiteuml e teuml shkruarit dhe prezantimit + rrjeteumlzimi
Mjete praktike peumlr mbajtjen e teuml dheumlnave dhe doreumlzimin e ankesave
Adresimi institucioneve dhe teuml kuptuarit e puneumls seuml tyre (KKK-seuml KDIK-seuml ZCcedilK-seuml)
Keumlto trajnime janeuml organizuar neuml bashkeumlpunim
me projektin ldquoMbeumlshtetje qeverisjes efektive peumlr
komunitetet minoritare neuml Kosoveumlrdquo teuml financuar
nga Departamenti Federal Zviceran i Puneumlve teuml
Jashtme (DFPJ) Trajnimet kaneuml sjelleuml seuml bashku
aneumltareuml teuml OShC-ve nga komunitetet e ndryshme
minoritare neuml teumlreuml Kosoveumln duke u dheumlneuml atyre
mundeumlsineuml peumlr teuml ndareuml peumlrvojat e tyre dhe
diskutuar sfidat me teuml cilat peumlrballen neuml
komunikimin me institucionet peumlrkateumlse lokale e
qendrore peumlr teuml ngritur ccedileumlshtjet qeuml lidhen me
komunitetet minoritare dhe janeuml mbajtur nga eksperteuml teuml nivelit teuml larteuml teuml ccedileumlshtjeve teuml zgjedhura
nga Kosova dhe rajoni OShC-teuml dhe koalicionet e OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur kaneuml qeneuml grupet
Pag
e23
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
kryesore teuml synuara megjithateuml OShC-teuml e peumlrfshira neuml Bazeumln e teuml dheumlnave teuml OShC-ve gjithashtu
janeuml ftuar qeuml teuml marrin pjeseuml neuml trajnime
Pjeseumlmarreumlsit i kaneuml vlereumlsuar teuml gjitha keumlto trajnime si
shumeuml teuml dobishme dhe kaneuml vneuml neuml dukje se ato ishin
mundeumlsi e madhe qeuml teuml nxirrnin neuml pah ccedileumlshtjet kryesore
dhe problemet qeuml lidhen me komunitetet e tyre dhe u kaneuml
ndihmuar teuml identifikojneuml kanale peumlr teuml trajtuar keumlto
ccedileumlshtje Neuml keumlto takime janeuml adresuar njeuml varg ccedileumlshtjesh teuml
shumeumlllojshme si mundeumlsiteuml socio-ekonomike peumlr
komunitetet minoritare peumlrdorimi i gjuheumlve segregacioni
neuml arsim veccedilaneumlrisht neuml Shkolleumln lsquoMustafa Bakijarsquo neuml
Gjakoveuml liria e leumlvizjes veccedilaneumlrisht neuml lidhje me Lagjen e
Boshnjakeumlve dhe Mitroviceumln e Veriut teuml drejtat e grave dhe
barazia gjinore marreumldheumlniet me qeverineuml dhe strategjiteuml
peumlr pjeseumlmarrjen meuml teuml gjereuml teuml shoqeumlriseuml civile Si pjeseuml e
programit teuml peumlrkrahjes OShC-teuml dhe koalicionet e OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur kaneuml incizuar dhe
transmetuar video promovuese me qeumlllim promovimin e organizatave teuml tyre mandatit teuml tyre dhe
puneumln qeuml ato beumljneuml peumlr teuml mbrojtur dhe promovuar teuml drejtat e komuniteteve Video promovuese teuml
organizatave BRIGA PIRAMIDA CDKD-SP ICEC CZRC-OPA dhe OSG janeuml postuar neuml kanalin e ECMI
Kosoveumls dhe neuml ueb-faqen e saj dhe faqen e saj neuml Facebook si dhe neuml ueb-faqen e CSD-seuml dhe
RrOGRAEK-ut
Viziteuml studimore peumlr OShC teuml peumlrzgjedhura nga komunitetet
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj gjithashtu kaneuml
organizuar njeuml viziteuml studimore neuml ish-Republikeumln
Jugosllave teuml Maqedoniseuml (IRJM) peumlr peumlrfaqeumlsues
teuml zgjedhur teuml OShC-ve nga minoritetet Kjo viziteuml
eumlshteuml zhvilluar neuml tremujorin e fundit teuml projektit
dhe ishte e hapur peumlr teuml gjitha OShC-teuml e
regjistruara neuml bazeumln e teuml dheumlnave
Peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova u eumlshteuml dheumlneuml
mundeumlsia peumlr dialog me homologeumlt e tyre nga
IRJM neuml ccedileumlshtje teuml tilla si arsimimi i komuniteteve
minoritare zbatimi i legjislacionit peumlr gjuheumlt dhe
puneumlsimi neuml institucionet publike dhe neuml ndeumlrmarrjet publike Peumlr meuml tepeumlr ECMI Kosova dhe
partnereumlt e saj u kaneuml mundeumlsuar peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova qeuml teuml zhvillojneuml takime me Komisionin
e Kuvendit peumlr Marreumldheumlnie Ndeumlretnike dhe Sekretariatin Shteteumlror peumlr Zbatimin e Marreumlveshjes
Kornizeuml teuml Ohrit Me keumlteuml atyre iu dhaneuml meuml tepeumlr njohuri mbi meumlnyreumln se si IRJM mbron teuml drejtat e
Njeuml tregim u suksessheumlm qeuml ia
vlen teuml peumlrmendet eumlshteuml ai peumlrmes
Programit teuml Trajnimit peumlr Avokim
ku OShC-teuml nga komuniteti
boshnjak kaneuml mundur teuml
avokojneuml me sukses neuml Prizren
duke arritur qeuml neuml Komisionin
Komunal peumlr Komunitete teuml
peumlrfaqeumlsohen teuml gjitha
komunitetet ashtu siccedil keumlrkohet
me ligj por nuk kishte ndodhur meuml
hereumlt
Pag
e24
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
minoriteteve dhe ccedilfareuml meumlsimesh mund teuml nxjerreuml Kosova nga
ajo Ata u kaneuml beumlreuml pyetje si psh rreth asaj neumlse puna me
minoritetet neuml IRJM fokusohet veteumlm neuml minoritetin shqiptar
apo neumlse punohet edhe me komunitete teuml tjera
Zhvillimi dhe zbatimi i fushatave teuml avokimit
Njeuml nga ccedileumlshtjet qendrore qeuml mund teuml shihet nga mungesa neuml strukturat e shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml
eumlshteuml se OShC-teuml nga komunitetit minoritare nuk janeuml efektive kur eumlshteuml fjala peumlr evokim peumlr
ndryshime Neuml kuadeumlr teuml projektit ishte publikuar njeuml shpallje e hapur peumlr aplikime me ccedilrsquorast janeuml
shpeumlrndareuml rreth 500 fleteumlpalosje neuml shqip serbisht dhe anglisht teuml titulluara ldquoSi teuml aplikonirdquo Pas
keumlsaj ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj formuan njeuml Bord teuml pavarur Peumlrzgjedheumls peumlr teuml shqyrtuar teuml
gjitheuml aplikacionet nga OShC-teuml e komuniteteve minoritare bazuar neuml kriteret e peumlrcaktuara
Propozimet e doreumlzuara janeuml vlereumlsuar neuml bazeuml teuml cileumlsiseuml seuml ideve dhe peumlrfshirjes me bazeumln fokusit
teuml qarteuml dhe njeuml metode teuml qarteuml teuml peumlrfaqeumlsimit teuml komuniteteve minoritare Bordi Peumlrzgjedheumls neuml
meumlnyreuml specifike peumlrzgjodhi OShC me bazeuml neuml komunitet teuml cilat nuk kaneuml seliteuml neuml qytete e as kaneuml
lidhje teuml ngushta me donatoreuml Si pjeseuml e keumlsaj u peumlrzgjodheumln gjashteuml (6) OShC nga teuml cilat kateumlr (4)
ishin OShC neuml vete ndeumlrsa dy (2) ishin koalicionet teuml peumlrbeumlra nga dy (2) OShC secili teuml cileumlt kishin
vendosur teuml avokonin seuml bashku peumlr njeuml ccedileumlshtje Ccedileumlshtjet e zgjedhura nga ana e OShC-ve dhe
koalicioneve teuml OShC-ve teuml cileumlt ishin peumlrzgjedhur janeuml prezantuar neuml gjashteuml (6) Fushata teuml Avokimit
Pas peumlrzgjedhjes se kateumlr (4) OShC-ve dhe dy (2) koalicioneve teuml OShC-ve dhe zhvillimit teuml Fushatave
teuml Avokimit ECMI Kosova CSD dhe RROGRAEK gjateuml vitit 2013 dhe 2014 kaneuml zhvilluar njeuml Program
Trajnimit dhe Avokimi teuml peumlrshtatur me objektiv teuml qarteuml dhe teuml bazuar neuml rezultate i cili
konsistonte neuml peseumlmbeumldhjeteuml seanca (15) trajnimi ku kaneuml marreuml pjeseuml si trajnues peumlrfaqeumlsues teuml
shoqeumlriseuml civile nga vendet e tjera teuml rajonit teuml Ballkanit Si pjeseuml e programit teuml ECMI Kosoveumls
OShC-ve dhe koalicioneve teuml OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur u eumlshteuml ofruar mbeumlshtetje teknike dhe
ligjore peumlr zbatimin e fushatave teuml advokimit ndihmeuml neuml organizimin e aktiviteteve mediale (6
videove promovuese peumlr OShC-teuml dhe koalicionet e peumlrzgjedhur) lehteumlsimin e dialogut me
institucionet relevante qeveritare dhe ndihmeuml neuml hulumtime dhe redaktimin e materialeve si dhe
nga njeuml neumln-grant me vlereuml prej euro2000 peumlr secileumln OShC dhe koalicion teuml peumlrzgjedhur peumlr zbatimin e
Fushatave teuml Avokimit
OShC-teuml nga Kosova kaneuml
shkeumlmbyer kontaktet dhe
kaneuml bashkeumlvepruar
fuqisheumlm me
institucionet e IRJM-seuml
me potencial peumlr
bashkeumlpunim neuml teuml
ardhmen
Pag
e25
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
BRIGA
Peumlrfaqeumlson komunitetin serb neuml Gorazhdec neuml rajonin e Pejeumls
Aktivitetet
Trajnime teuml peumlrgjithshme peumlr evokim veccedilaneumlrisht peumlr gra
Rritja e pjeseumlmarrjes seuml grave neuml proceset vendimmarreumlse neuml nivelin komunal
Mungesa e publikimit teuml vendeve teuml lira teuml puneumls neuml gjuheumln serbe
PIRAMIDA
Peumlrfaqeumlson komunitetin egjiptas neuml rajonin
e Pejeumls dhe ateuml teuml Istogut
Aktivitetet
Trajtimi i braktisjes seuml shkolleumls nga
nxeumlneumlsit egjiptas neuml shkolleumln fillore dhe
teuml mesme
Rritja e edukimit mbi ccedileumlshtjet e
sheumlndetit
Ngritja e veteumldijes rreth puneumlsimit
duke synuar veccedilaneumlrisht grateuml
Qendra peumlr Integrimin e Komuniteteve Minoritare (ICECQEKM)
Peumlrfaqeumlson komunitetin boshnjak serb turk dhe ateuml rom neuml rajonin e Prizrenit
Aktivitetet
Komisioni Komunal peumlr Komunitete
duhet teuml peumlrfshijeuml komunitetin ashkali
egjiptas dhe ateuml goran
Peumlrdorimi publik nga ana e Komuneumls i
teuml gjitha gjuheumlve zyrtare
Beumlrja e boshnjakishtes gjuheuml zyrtare neuml
nivel komunal
Omladinski Savez Gore ndash OSG (shq
Keumlshilli Rinor i Goreumls ndash KRG)
Peumlrfaqeumlson komunitetin minoritar goran neuml
rajonin e Goreumls
Aktivitetet
Peumlrfaqeumlsimi i barabarteuml i teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim
Shtypja e materialeve edukative
relevante peumlr keumlteuml ccedileumlshtje
Koalicioni CDKD dhe Slobodna Produkcija (shq Produksioni i Lireuml)
Dy OShC teuml cilat peumlrfaqeumlsojneuml serbeumlt romeumlt boshnjakeumlt dhe malaziasit dhe teuml cilat punojneuml neuml rajonin e Gjilanit teuml Kameniceumls dhe ateuml teuml Novobeumlrdeumls
Aktivitetet
Zbatimi i Ligjit peumlr Qasje neuml Dokumente Publike
Shfryteumlzimi proporcional i objekteve sportive dhe kulturore
Ndarja proporcionale e buxhetit
Koalicioni CZRZ dhe OPA
Dy OShC nga komuniteti serb teuml cilat punojneuml neuml pjeseumln jugore teuml Kosoveumls kryesisht neuml Partesh dhe Kllokot
Aktivitetet
Avokim neuml Ministrineuml e Bujqeumlsiseuml Ministrineuml e Riniseuml dhe Sportit dhe neuml Ministrineuml e Mjedisit peumlr mbeumlshtetje neuml Partesh
Ulja e papuneumlsiseuml neuml keumlto rajone
Pag
e26
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rezultatet nga planet e avokimit
OShC-teuml e angazhuara me keumlto Planeve teuml Avokimit kaneuml arritur njeuml numeumlr suksesesh teuml dukshme si
rezultat i aktiviteteve teuml ndeumlrmarra neuml kuadeumlr teuml keumltyre propozimeve
ICECQEKM Ka evokuar me sukses te Komuna e Prizrenit peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha komunitetet teuml
peumlrfaqeumlsohen neuml Komisionin Komunal peumlr Komunitete peumlrfshireuml komunitetin goran ateuml rom ashkali
dhe egjiptas Ata gjithashtu i kaneuml beumlreuml presion Komuneumls peumlr teuml drejteumln e barabarteuml peumlr trsquou arsimuar
neuml gjuheumln boshnjake peumlrfshireuml edhe organizimin e tryezave teuml rrumbullakeumlta rreth keumlsaj ccedileumlshtjeje
gjeuml qeuml kishte sukses deri diku ndoneumlse ka ende shumeuml progres peumlr trsquou beumlreuml neuml meumlnyreuml qeuml komuna
trsquou peumlrmbahet obligimeve teuml saj ligjore E fundit ata kaneuml mbajtur disa tryeza teuml rrumbullakeumlta peumlr
ccedileumlshtjen e respektimit teuml kuoteumls prej 10 teuml puneumlsimit teuml komuniteteve neuml institucionet publike
Komuna eumlshteuml treguar e hapur neuml keumlto takime dhe ICECQEKM do teuml vazhdojeuml teuml avokojeuml peumlr keumlto
ccedileumlshtje peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml kaneuml krijuar neuml keumlto institucione
OSGKRG Pjesa meuml e madhe e puneumls seuml
OSGKRG ishte pjeseuml e Rrjetit teuml Goraneumlve teuml
themeluar si pjeseuml e keumltij projekti Ata kaneuml
organizuar disa tryeza teuml rrumbullakeumlta mbi
ccedileumlshtjet e peumlrfaqeumlsimit teuml barabarteuml teuml teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim publik dhe kaneuml
krijuar lidhje teuml mira me Komuneumln gjeuml qeuml do teuml
shfryteumlzohet peumlr teuml zhvilluar avokim gjateuml muajve
teuml ardhsheumlm
PIRAMIDA Neuml Pejeuml PIRAMIDA eumlshteuml treguar e suksesshme neuml puneumln e saj me Komuneumln neuml trajtimin
e ccedileumlshtjes seuml braktisjes seuml shkolleumls nga pjeseumltareumlt e komuniteteve minoritare Ata kaneuml punuar me
zyrtareumlt komunaleuml peumlr teuml avokuar peumlr
identifikimin e feumlmijeumlve jashteuml shkollave dhe
trajtimin e ccedileumlshtjeve teuml ri-integrimit Megjithateuml
marreuml parasysh trendin e fundit teuml emigrimit teuml
pjeseumltareumlve teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe
egjiptas ata po peumlrballen prapeuml me ccedileumlshtje teuml
integrimit teuml cilat duhet teuml adresohen nga
Komuna28 PIRAMIDA gjithashtu ka qeneuml e
suksesshme neuml qeumlllimin e saj peumlr teuml rritur
arsimimin e grave qeuml u peumlrkasin komuniteteve
minoritare veccedilaneumlrisht neuml lidhje me ccedileumlshtjet e sheumlndetit pasi qeuml kaneuml organizuar disa tryeza teuml
rrumbullakeumlta dhe trajnime mbi keumlteuml ccedileumlshtje si dhe ka filluar teuml bashkeumlpunojeuml me komunitetin lokal
28
Peumlr me tepeumlr informata mbi keumlteuml temeuml ju lutemi shihni Buletinin Informues teuml ECMI Kosoveumls rreth keumlsaj teme me titullin Sfidat neuml procesin e integrimit neuml Kosoveuml migrimi neuml rritje e romeumlve ashkalive dhe egjiptasve Neuml dispozicion neuml httpwwwecmikosovoorgp=5847
Pag
e27
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
neuml keumlto zona rreth keumltyre ccedileumlshtjeve dhe trsquou japeuml atyre meuml shumeuml informata mbi ccedileumlshtje teuml tilla si
sheumlndeti riprodhues dhe ccedileumlshtjet e sheumlndetit teuml feumlmijeumlve
Koalicioni CRDZ-OPA Ky koalicion eumlshteuml treguar i suksessheumlm neuml vendosjen e kontakteve brenda
Ministrive relevante peumlr trsquou marreuml me avokim Megjithateuml ndoneumlse nuk eumlshteuml marreuml ndonjeuml vendim
peumlrfundimtar nga keumlto ministri ata janeuml angazhuar me keumlteuml ccedileumlshtje dhe janeuml neuml procesin e
formulimit teuml planeve peumlr teuml trajtuar problemet e ngritura nga CRDZ-OPA Ata gjithashtu kaneuml arritur
teuml vendosin kontakte teuml mira me peumlrfaqeumlsuesit e Komuneumls seuml Parteshit peumlrgjegjeumls peumlr bujqeumlsi rini e
mjedis Seuml bashku me Komuneumln ata kaneuml ndeumlrmarreuml aktivitete neuml Partesh Budrigeuml e Poshtme dhe
Pasjan me fokus neuml ccedileumlshtjet e riniseuml dhe kultureumls Seuml fundmi kaneuml filluar organizimin e njeuml unioni
fermereumlsh i cili do teuml peumlrfaqeumlsojeuml njeuml pjeseuml teuml madhe teuml fermereumlve teuml Parteshit
BRIGA Gjateuml zbatimit teuml Planit teuml Avokimit kjo
OShC ka mbajtur njeuml seumlreuml trajnimesh peumlr grateuml
nga komuniteti serb mbi metodat meuml teuml mira
peumlr puneumlsim peumlrfshireuml shqyrtimin e
aplikacioneve dhe procedurat pasuese Peumlr meuml
tepeumlr ata janeuml takuar me autoritetet
peumlrkateumlse peumlr teuml shprehur shqeteumlsimin e tyre
se shpalljet zakonisht nuk dalin neuml serbisht
dhe institucionet peumlrgjegjeumlse peumlr keumlteuml kaneuml
reumlneuml dakord qeuml teuml adresojneuml keumlteuml ccedileumlshtje dhe
teuml beumljneuml meuml teuml mireumln peumlr teuml siguruar qeuml neuml teuml ardhmen shpalljet peumlr vende teuml lira teuml puneumls teuml
shpeumlrndahen peumlrmes kanaleve neuml gjuheumln serbe
Koalicioni CDKD-SP Ky koalicion ka mbajtur takime teuml shumta me autoritetet peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi
qendrore neuml kuadeumlr teuml planeve teuml tyre teuml avokimit por vonesa neuml krijimin e njeuml qeverie komunale neuml
Kameniceuml ka penguar qeuml keumlto takime teuml jeneuml
efektive Megjithateuml ka pasur ndeumlrveprim teuml
mireuml neuml ccedileumlshtjen e qasjes seuml barabarteuml neuml
objektet sportive dhe kjo eumlshteuml ccedileumlshtje qeuml do teuml
peumlrcillet edhe meuml tej Lidhur me ccedileumlshtjen e
qasjes neuml dokumente publike ky koalicion
gjithashtu ka zhvilluar disa takime dhe ka
avokuar rregullisht peumlr qasje teuml barabarteuml dhe
teuml lehteuml dhe kjo ka beumlreuml qeuml Komuna teuml beumljeuml ca
leumlvizje dhe suksese nga ana e Komuneumls e cila
eumlshteuml beumlreuml meuml e hapur neuml ofrimin e sheumlrbimeve
teuml peumlrkthimit dhe qasjes seuml hapur neuml teuml gjitha dokumentet Ata gjithashtu kaneuml monitoruar
shpeumlrndarjen e investimeve kapitale neuml komuneuml por nuk kaneuml mundur teuml marrin peumlrgjigje definitive
rreth asaj se sa eumlshteuml shpenzuar peumlr secilin komunitet Megjithateuml duke ngritur ccedileumlshtjen e
Pag
e28
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
monitorimit teuml keumlsaj Koalicioni CDKD-PS i ka beumlreuml presion komuneumls qeuml trsquoi beumljeuml publike keumlto holleumlsi
dhe teuml jeteuml meuml e hapur
Pag
e29
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
V KRIJIMI I RRJETEVE NDEumlRETNIKE TEuml OSHC-VE NGA MINORITETET
Shoqeumlria civile neuml Kosoveuml eumlshteuml e fragmentuar neuml maseuml teuml madhe ajo jo veteumlm qeuml shpesh eumlshteuml e
ndareuml neuml vija etnike por shpesh ka mungeseuml teuml komunikimit dhe bashkeumlpunimit ndeumlrmjet
Organizatave teuml Shoqeumlriseuml Civile (OShC-ve) brenda teuml njeumljtit komunitet Marreuml parasysh nevojat e
veccedilanta dhe fragmentimin e brendsheumlm teuml shumiceumls seuml komuniteteve minoritare neuml Kosoveuml ECMI
Kosova dhe organizatat e saj partnere neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml synuar teuml nxisin komunikimin
dhe bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml veccedilanta etnike dhe mes tyre me
qeumlllimin peumlrfundimtar qeuml trsquou mundeumlsojneuml atyre teuml avokojneuml peumlr nevojat dhe interesat e tyre teuml
veccedilanta duke qeneuml neuml teuml njeumljteumln koheuml teuml bashkuara dhe me njeuml zeuml
Peumlrmes puneumls seuml gjereuml neuml terren teuml kryer nga ECMI Kosova komunitetet kaneuml shprehur deumlshireumln e
tyre peumlr teuml zhvilluar kanale peumlr dialog dhe mjete peumlr teuml organizuar meuml mireuml aktivitetet e tyre
Komunitetet kaneuml theksuar nevojeumln peumlr peumlrmireumlsimin e politikave si dhe peumlr rritjen e peumlrkushtimit
dhe programeve teuml Institucioneve teuml Qeveriseuml teuml Republikeumls seuml
Kosoveumls neuml lidhje me integrimin e komuniteteve jo-shumiceuml neuml
Kosoveuml dhe peumlr teuml siguruar respektimin e ploteuml teuml teuml drejtave teuml
komuniteteve jo-shumiceuml neuml vend Keumlshtu meuml 2014 ka filluar njeuml
nismeuml pilot me qeumlllim inicimin e procesit teuml dialogut ndeumlretnik mes
OShC-ve neumlpeumlrmjet krijimit teuml rrjeteve teuml OShC-ve brenda teuml njeumljtave
komunitete etnike respektivisht komunitetit serb dhe atij goran
ndeumlrsa marreuml parasysh kontekstin veccediloriteuml dhe peumlrvojat e
dallueshme teuml Kosoveumls si dhe praktikat e mira nga vendet e tjera teuml
Ballkanit Pereumlndimor Kjo nismeuml eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme
pasi qeuml peumlrfaqeumlsimi nga partiteuml politike brenda keumltyre komuniteteve eumlshteuml shumeuml i polarizuar dhe
shpesh karakterizohet nga sjellje antagoniste e armiqeumlsore Krijimi i keumltyre rrjeteve ka peumlr aspirateuml
krijimin e njeuml mjedisi qeuml nxit dialogun dhe hap njeuml formeuml teuml drejtpeumlrdrejteuml teuml komunikimit brenda
rrjeteve
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom) Ky rajon shtrihet neuml pjeseumln jugore
dhe juglindore teuml Kosoveumls dhe peumlrgjitheumlsisht eumlshteuml karakterizuar nga marreumldheumlnie teuml qeumlndrueshme
ndeumlretnike Megjithateuml pjeseumltareumlt e komunitetit serb qeuml jetojneuml neuml keumlteuml zoneuml ballafaqohen me
probleme teuml ngjashme me pjeseumltareuml teuml keumltij komuniteti qeuml jetojneuml gjetkeuml neuml vend veccedilaneumlrisht teuml
rinjteuml Krijimi i njeuml rrjeti nxit njeuml lidhje ndeumlrmjet OShC-ve teuml ndryshme nga ky rajon dhe avokim meuml teuml
mireuml te strukturat peumlrkateumlse teuml qeverisjes lokale Pasi qeuml shumeuml prej keumltyre komunave janeuml krijuar
rishtas peumlrmes procesit teuml decentralizimit rrjeti eumlshteuml thelbeumlsor peumlr teuml siguruar njeuml kanal teuml sigurt
peumlr teuml punuar seuml bashku Peumlr meuml tepeumlr shumeuml banoreuml serbeuml nga kjo zoneuml mendojneuml se janeuml teuml neumln-
peumlrfaqeumlsuar neuml krahasim me rajonet e tjera neuml Kosoveuml gjeuml qeuml tregon domosdoshmeumlrineuml e rrjetit neuml
meumlnyreuml qeuml zeumlri i tyre teuml deumlgjohet neuml nivelin qendror dhe tek peumlrfaqeumlsuesit brenda komunitetit serb
qeuml veprojneuml neuml Anamoroveuml
Trendi neuml rritje e super i
shtimit teuml numrit teuml
rrjeteve ka filluar teuml keteuml
ndikim pozitiv tek teuml
gjitha komunitetet neuml
Kosoveuml duke rritur keumlshtu
mundeumlsineuml e tyre peumlr teuml
ndikuar dhe avokuar peumlr
ndryshime
Pag
e30
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom) eumlshteuml struktura e pareuml e
tilleuml qeuml sjelleuml seuml bashku teuml gjitha OShC-teuml nga komuniteti goran Marreuml parasysh se komuniteti goran
eumlshteuml njeumlri nga komunitetet meuml teuml margjinalizuar minoritare neuml Kosoveuml kjo peumlrbeumln njeuml zhvillim kyccedil
peumlr sa i peumlrket afteumlsiseuml seuml tyre peumlr teuml lobuar dhe avokuar peumlr ccedileumlshtjet e tyre
Rrjeti i komuniteti serb dhe ai i komunitetit goran janeuml duke kaluar neuml procesin e regjistrimit Ato
synojneuml teuml punojneuml seuml bashku neuml mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml njeriut teuml komuniteteve
teuml tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml Qeumlllimet e Rrjeteve peumlrfshijneuml
Identifikimin e problemeve me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Avokim lidhur me problemet me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Ngritjen e veteumldijes seuml institucioneve neuml lidhje me problemet serioze qeuml ndikojneuml neuml
mireumlqenien e komuniteteve peumlrkateumlse
Nxjerrjen e deklaratave teuml peumlrbashkeumlta publike neuml media rreth ccedileumlshtjeve me interes peumlr
komunitetet peumlrkateumlse
Ngritjen e problemeve teuml ndryshme me teuml cilat peumlrballen komunitetet peumlrkateumlse te
institucionet relevante qendrore dhe lokale
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit serb trembeumldhjeteuml (13) OShC janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
tij Ato punojneuml neuml komunat e fshatrat Kameniceuml Shilloveuml Gjilan Partesh Novobeumlrdeuml dhe Kllokot
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit goran marreumlveshjen Platformeuml peumlr trsquoiu bashkuar Rrjetit e kaneuml
neumlnshkruar shtateuml (7) OShC dhe teuml gjitheuml punojneuml neuml Prizren dhe Dragash
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom)
Neuml kuadeumlr teuml komunitetit goran ka pasur disa OShC me seli neuml rajonin e Prizrenit teuml cilat kaneuml
treguar interesim aktiv neuml promovimin e ccedileumlshtjeve teuml teuml drejtave teuml njeriut teuml komunitetit teuml tyre
dhe teuml cilat kaneuml njohur nevojeumln e njeuml rrjeti teuml organizatave peumlr teuml ndihmuar neuml ngritjen e
problemeve me teuml cilat peumlrballen goraneumlt teuml cilat
ishte e veumlshtireuml teuml ngriheshin meuml pareuml neuml nivel teuml
Kosoveumls Prandaj ata kaneuml njohur nevojeumln peumlr
njeuml rrjet peumlr teuml promovuar keumlto pasi meuml hereumlt
ka pasur bashkeumlpunim shumeuml teuml kufizuar neuml mes
teuml OShC-ve teuml komunitetit goran gjeuml qeuml ka
kufizuar ndikimin e tyre Janeuml dhjeteuml (10) OShC
teuml cilat janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
Platformeumls e teuml cilat punojneuml neuml rajonin e
Dragashit
Keumlto rrjete kaneuml punuar neuml ccedileumlshtje tematike teuml
cilat i kaneuml veumlneuml neuml theks si ccedileumlshtje qeuml ndikojneuml neuml komunitetet e tyre neuml teumlreuml Kosoveumln Komuniteti
goran ka veumlneuml neuml pah tri ccedileumlshtje problemet e kthimit teuml nxeumlneumlsve neuml shkolla propozimin peumlr
decentralizim qeuml do teuml shpinte neuml krijimin e njeuml komune me shumiceuml gorane dhe problemet e
puneumlsimit dhe mundeumlsive ekonomike peumlr goraneumlt Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova
Pag
e31
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dhe organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur rrjetin e
komunitetit goran neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve dhe kryerjen
e njeuml hulumtimi Pjeseuml e keumltij hulumtimi kaneuml qeneuml rreth 300
peumlrfaqeumlsues goraneuml teuml cileumlt kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas
nxjerrjes seuml rezultateve janeuml hartuar tri (3) analiza teuml shkurtra teuml
politikave teuml cilat gjithashtu janeuml publikuar neuml ueb-faqen e ECMI
Kosoveumls teuml CSD-seuml teuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml keumltij
projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml
veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml
punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr
ccedileumlshtjet e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet
kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml
Kosoveuml
Reagimi i shpejteuml nga Gjilani dhe disa komuna teuml tjera ndaj ccedileumlshtjeve teuml ngritura neuml analizat e
shkurtra teuml politikave veccedilaneumlrisht rreth analizeumls seuml fokusuar neuml rini dhe kultureuml ka treguar se
publikimi i materialeve teuml tilla mund ta beumljeuml Komuneumln teuml aktivizohet neuml trajtimin e ccedileumlshtjeve qeuml janeuml
me reumlndeumlsi qendrore peumlr komunitetet minoritare
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Goran
(httpwwwgoranicommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom)
Pjeseumltareumlt e komunitetit serb gjithashtu kaneuml veumlneuml
neuml pah ccedileumlshtjen e puneumlsimit dhe mundeumlsive
ekonomike si dhe ccedileumlshtjet e transparenceumls dhe
llogaridheumlnies seuml pushtetit lokal dhe aktivitetet
rinore neuml dispozicion peumlr pjeseumltareumlt e komunitetit
serb Teuml tri (3) analizat e shkurtra teuml politikave
gjenden online neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls ateuml
teuml keumltij projekti dhe neuml ueb-faqen e Rrjetit teuml
Komunitetit Serb neuml anglisht dhe serbisht
Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova dhe
organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur Rrjetin e Komunitetit serb neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve
dhe kryerjen e njeuml hulumtimi Neuml keumlteuml hulumtim janeuml peumlrfshireuml 600 pjeseumltareuml teuml komunitetit serb teuml
cileumlt e kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas nxjerrjes seuml rezultateve tre (3) analiza teuml shkurtra teuml politikave
janeuml hartuar dhe publikuar neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls teuml CSD-seuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml
keumltij projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-
ve brenda komuniteteve teuml punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr ccedileumlshtjet
Rrjeti Goran ka arritur teuml
integrohet me sukses neuml
komunitetin e shoqeumlriseuml civile
neuml Kosoveuml Me mbeumlshtetjen
nga ECMI ata kaneuml krijuar
lidhje me donatoreuml kaneuml
fituar fonde e donacione si
dhe kaneuml peumlrmireumlsuar
shkathteumlsiteuml e tyre peumlr
hulumtime dhe avokim
Pag
e32
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje
me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml Kosoveuml
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Serb
(httpwwwserbcommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Pag
e33
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
VI REKOMANDIME DHE PEumlRFUNDIME
Neuml fund teuml keumltij raporti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml prezantojneuml peumlrfundimet dhe
rekomandimet teuml e dala nga zbatimi i keumltij projekti gjateuml dy viteve teuml fundit Keumlto rekomandime
bazohen si neuml qeumlllimet fillestare teuml projektit ashtu edhe neuml peumlrvojat gjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml tij
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml paraqesin rekomandimet e meumlposhtme si OShC-ve teuml
komuniteteve minoritare ashtu edhe qeveriseuml qendrore dhe atyre lokale me qeumlllimin qeuml teuml
vazhdohet me shtimin e dialogut teuml komuniteteve minoritare me institucionet qeveritare
Dialogu i strukturuar neuml mes teuml OShC-ve teuml minoriteteve dhe qeveriseuml
Ky projekt ka filluar me qeumlllim teuml vendosjes seuml njeuml dialogu meuml teuml strukturuar neuml mes teuml zyrtareumlve teuml
nivelit qendror dhe atij komunal dhe peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare ECMI
Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml identifikuar ose mungeseumln e marreumldheumlnieve pasi qeuml OShC-teuml shihen
si antagoniste ose ka marreumldheumlnie paternaliste neuml teuml cilat raste institucionet nuk i vlereumlsojneuml OShC-
teuml dhe puneumln qeuml mund ta beumljneuml
Neumlpeumlrmjet aktiviteteve teuml tilla si seancat e dialogut neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe
peumlrfaqeumlsuesve teuml institucioneve ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml treguar se ka nevojeuml dhe
gjithashtu neuml shumeuml nivele gatishmeumlri peumlr teuml punuar me keumlteuml projekt Neuml mesin e teuml gjitha
komunitetet dialogu i vendosur neuml mes teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml shoqeumlriseuml civile dhe atyre teuml
institucioneve qendrore dhe lokale ishte i frytsheumlm dhe do teuml vazhdojmeuml teuml punojmeuml peumlr teuml krijuar
njeuml mjedis teuml strukturuar peumlr shkeumlmbimin e ideve dhe kritikave konstruktive Kjo eumlshteuml diccedilka qeuml
eumlshteuml shumeuml e nevojshme peumlr teuml dy grupet dhe ne do teuml punojmeuml peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml jo
veteumlm lidhje meuml teuml meumldha neuml mes teuml dy grupeve por edhe meuml shumeuml transparenceuml e llogaridheumlnie
Pothuajse teuml gjitha komunitetet neuml takimet e tyre me zyrtareumlt gjateuml vitit teuml dyteuml teuml zbatimit teuml keumltij
projekti kaneuml propozuar qeuml keumlto aktivitete teuml dialogut teuml formalizohen dhe teuml vijojneuml neuml vitet e
ardhshme Kjo tregon se keumlto lloje teuml diskutimeve teuml formalizuara kaneuml filluar teuml adresojneuml ccedileumlshtjet e
mungeseumls seuml dialogut strukturor dhe se janeuml me reumlndeumlsi peumlr teuml dy sektoreumlt Prandaj ECMI Kosova
dhe partnereumlt e saj rekomandojneuml qeuml neuml driteumln e keumlsaj si OShC-teuml nga komunitet minoritare ashtu
edhe peumlrfaqeumlsuesit e tyre politikeuml neuml nivelin qendror dhe ateuml lokal teuml punojneuml peumlr teuml formalizuar
dhe strukturuar dialogun me qeumlllim qeuml teuml sigurohet qeuml ai teuml konsistojeuml neuml kritika konstruktive si
dhe mbeumlshtetje peumlr ide
Peumlr meuml tepeumlr Ligji peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e peumlrbashkeumlt qeuml eumlshteuml theksuar
peumlrgjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml projektit nga pothuaj teuml gjitha komunitetet Kjo eumlshteuml diccedilka neuml teuml
cileumln duhet teuml punojneuml teuml gjitha institucionet neuml drejtim teuml zbatimit veccedilaneumlrisht neuml nivelin komunal
Peumlrvec keumlsaj KKK KDIK dhe Avokati i Popullit duhet teuml vazhdojneuml teuml angazhohen me OShC-teuml nga
komunitetet minoritare peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml dialog efektiv neuml mes teuml sektoreumlve
Pag
e34
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rritja e ndeumlrveprimit neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe donatoreumlt ndeumlrkombeumltareuml
Njeuml aspekt tjeteumlr i keumltij projekti kishte peumlr synim adresimin e problemit teuml pak OShC-ve nga
komunitetet minoritare teuml cilat mund teuml shfryteumlzojneuml lidhjet me qeverineuml dhe donatoreumlt
ndeumlrkombeumltareuml Ka shumeuml OShC teuml cilave u mungojneuml njohuriteuml e specializuara ose kapacitetet peumlr
teuml aplikuar peumlr fonde nga burime meuml teuml meumldha fondesh ndeumlrkombeumltare ose teuml cilat mund teuml hyjneuml
neuml diskutime teuml frytshme qeuml mund trsquoi beumljneuml meuml teuml reumlndeumlsishme Prandaj ECMI Kosova dhe partnereumlt
e saj kaneuml pasur peumlr objektiv neuml meumlnyreuml specifike ato OShC teuml cilat nuk kaneuml keumlto lloje teuml lidhjeve
Kjo eumlshteuml beumlreuml kryesisht peumlrmes trajnimeve peumlr avokim dhe mbeumlshtetjen neuml zhvillimin e tyre dhe
peumlrmes neumln-granteve Kjo eumlshteuml treguar teuml jeteuml e suksesshme neuml peumlrfshirjen e organizatave teuml vogla
dhe qeuml teuml tregojeuml se si keumlto OShC kur u ofrohet mbeumlshtetje mund teuml ndeumlrveprojneuml me sukses me
donatoreumlt dhe teuml punojneuml peumlr teuml avokuar peumlr teuml drejtat e komuniteteve teuml tyre Prandaj ky projekt
ka synuar stimulimin e OShC-ve meuml teuml vogla brenda komuniteteve minoritare qeuml teuml rriten dhe teuml
keneuml qasje neuml fonde nga burime teuml tjera diccedilka qeuml ka daleuml teuml jeteuml e suksesshme dhe duhet teuml
vazhdohet neuml vitet e ardhshme OShC-teuml meuml teuml vogla duhet teuml punojneuml qeuml teuml keneuml njohuri si teuml
aplikoni te donatoreumlt kurse donatoreumlt duhet teuml peumlrqendrojneuml peumlrpjekjet e tyre neuml mbeumlshtetjen e
OShC-ve meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare dhe jo teuml financojneuml vazhdimisht teuml njeumljtat OShC
Kjo gjithashtu mund teuml beumlhet duke shfryteumlzuar opsionin qeuml OShC-teuml meuml teuml meumldha teuml krijojneuml
partneritet me ato meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare Mbeumlshtetja nga ana e ECMI Kosoveumls dhe
CSD-seuml peumlr OShC teuml komuniteteve peumlrmes neumln-granteve dhe trajnimeve peumlr avokim eumlshteuml treguar
frytdheumlneumlse dhe ka treguar se neumlse formohet njeuml konsorcium kjo mund teuml jeteuml shumeuml e dobishme
peumlr komunitetet lokale
Njeuml tjeteumlr metodeuml qeuml eumlshteuml treguar teuml jeteuml e frytshme peumlrmes zbatimit teuml keumltij projekti eumlshteuml krijimi i
rrjetit teuml komunitetit serb dhe atij goran Edhe kjo ka treguar se konsorciumet mund trsquou ndihmojneuml
OShC-ve meuml teuml vogla qeuml teuml keneuml qasje neuml fondet dhe trsquoi mbeumlshtesin ato neuml integrimin e tyre neuml
shoqeumlrineuml civile neuml teumlreumlsi Dy (2) aneumltareuml serbeuml teuml rrjeteve tani janeuml beumlreuml aneumltareuml teuml KKK-seuml dhe po
punojneuml neuml promovimin e komuniteteve teuml tyre brenda institucioneve qendrore dhe dialogut me to
Sigurimi i qasjes seuml teuml gjitha OShC-ve neuml shoqeumlrineuml civile meuml gjereuml
E fundit projekti ka lehteumlsuar qasjen e shumeuml komuniteteve minoritare neuml strukturat qendrore teuml
shoqeumlriseuml civile neuml veccedilanti qasjen e komunitetit goran Ky komunitet nuk bie neuml ndonjeuml kategori e
cila eumlshteuml aktualisht neuml fokus teuml komunitetit ndeumlrkombeumltar teuml donatoreumlve dhe peumlr meuml tepeumlr
peumlrballet me gjendje teuml veumlshtireuml dhe ateuml si peumlr faktin se janeuml komunitet minoritar neuml komuna me
shumiceuml shqiptare e edhe peumlr shkak teuml tensioneve qeuml ekzistojneuml me komunitetin boshnjak e cila
eumlshteuml ndarje kryesisht neuml vija politike por u ka penguar neuml aspektin e ccedileumlshtjeve teuml tilla si ajo se neuml
cilat shkolla duhet teuml shkojneuml nxeumlneumlsit e tyre Peumlrfaqeumlsues teuml keumltyre organizatave teuml shoqeumlriseuml civile
kaneuml deklaruar se veteumlm peumlrmes ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj pra peumlrpjekjeve neuml kuadeumlr teuml
keumltij projekti kaneuml mundur teuml beumlhen pjeseuml e organizatave teuml tilla si KKK
Pag
e35
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Peumlr meuml tepeumlr njeuml ccedileumlshtje meuml e gjereuml eumlshteuml ajo se disa organizata teuml shoqeumlriseuml civile anashkalohen
brenda komuniteteve teuml tyre pasi qeuml mund teuml jeneuml shumeuml teuml vogla ose punojneuml neuml zona neuml teuml cilat
nuk janeuml teuml fokusuar donatoreumlt dhe komuniteti ndeumlrkombeumltar Peumlr shembull kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr
OShC-teuml nga komuniteti serb qeuml punojneuml neuml rajonin e Anamoraveumls teuml cilat shpesh neglizhohen pasi
qeuml ky eumlshteuml njeuml rajon relativisht i qeumlndruesheumlm Rrjeti i krijuar nga ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj
neuml keumlteuml rajon ka treguar se kur ccedileumlshtjet brenda keumltyre rajoneve vihen neuml pah neuml meumlnyreuml efektive si
neumlpeumlrmjet nxjerrjes seuml analizave teuml shkurtra teuml politikave mbi keumlto ccedileumlshtje mund teuml keteuml diskutime
reale dhe potencial peumlr ndryshime teuml veumlrteta neuml keumlteuml rajon
Kjo ecuri duhet teuml vazhdojeuml neuml teumlreuml Kosoveumln me qeumlllimin qeuml teuml sigurohet qeuml teuml keteuml kohezion efektiv
ndeumlrmjet pjeseumltareumlve teuml shoqeumlriseuml civile nga minoritetet dhe shumica dhe gjithashtu kohezion
brenda pjeseumltareumlve teuml ndrysheumlm teuml njeuml komuniteti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj peumlrmes puneumls
qeuml eumlshteuml beumlreuml neuml keumlteuml projekt shpresojmeuml se njeuml klimeuml e tilleuml mund teuml krijohet neuml teumlreuml Kosoveumln kjo
edhe meuml tepeumlr pasi qeuml keumlshtu duan edhe pjeseumltareumlt e shoqeumlriseuml civile Kjo mund teuml arrihet peumlrmes
peumlrpjekjeve proaktive teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve e gjithashtu teuml atyre teuml institucioneve e
donatoreumlve
Pag
e36
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Pag
e37
ECMI Kosova
Rr Neumlna Terezeuml Nr 41 Apt 29 10000 Prishtineuml Kosoveuml Tel +381 (0) 38 224 473
Rr Cika Jovina Nr 3 Kati 1 38220 Mitroviceuml e Veriut Kosoveuml Tel +381 (0) 64 00 55 488
Email infoecmikosovoorg
Ueb-faqja wwwecmikosovoorg
Pag
e9
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
besimit ndeumlrmjet OShC-ve nga minoritetet dhe peumlrfaqeumlsuesve qeveritareuml teuml nivelit qendrore dhe atij
komunal teuml menduara peumlr teuml peumlrmireumlsuar kanalet e komunikimit dhe bashkeumlpunimit dhe peumlr teuml
krijuar mekanizma peumlr keumlteuml qeumlllim peumlrfshireuml zhvillimin e njeuml Udheumlzuesi peumlr pjeseumlmarrjen e shoqeumlriseuml
civile neuml proceset e beumlrjes seuml politikave dhe vendimmarrjes programe trajnimi dhe mbeumlshtetje neuml
zhvillimin dhe zbatimin e propozimeve teuml avokimit peumlrfshireuml ndarjen e granteve neuml ciklin shkalleuml teuml
dyteuml teuml cilat kaneuml pasur peumlr qeumlllim peumlrmireumlsimin e kapaciteteve teuml OShC-ve nga minoritetet peumlr
advokim si neuml nivelin lokal ashtu edhe ateuml qendror neuml Kosoveuml krijimin rrjeteve teuml OShC-ve nga
minoritetet me qeumlllimin peumlrfundimtar peumlr trsquou mundeumlsuar atyre qeuml teuml avokojneuml me njeuml zeuml peumlr nevojat
dhe interesat e tyre teuml veccedilanta peumlr shembull neuml fushat e arsimit dhe teuml gjuheumlve7 dhe video
promovuese mbi ccedileumlshtjet e minoriteteve dhe dialogun shoqeumlri civile-qeveriseuml me qeumlllim teuml ngritjes
seuml veteumldijes dhe teuml kuptuarit nga ana e publikut teuml gjereuml teuml rolit teuml shoqeumlriseuml civile dhe teuml reumlndeumlsiseuml e
vlereumls seuml njeuml dialogu efektiv civil shoqeumlri-qeveri Videot promovuese kaneuml adresuar ccedileumlshtjet specifike
qeuml kaneuml reumlndeumlsi peumlr minoritetet dhe kaneuml theksuar sukseset konkrete teuml arritura nga shoqeumlria civile
gjateuml teumlreuml koheumlzgjatjes seuml keumltij projekti
Ky raport do bazohet neuml peumlrvojat e mbledhura gjateuml zbatimit teuml projektit Ai nxjerr neuml pah praktikat e
mira dhe sfidat kryesore teuml hasura dhe del me njeuml seumlreuml rekomandimesh mbi ateuml se si teuml
peumlrmireumlsohen meuml tej marreumldheumlniet ndeumlrmjet shoqeumlriseuml civile nga minoritetet dhe qeveria
7 Aktualisht veteumlm OShC-teuml e komunitetit serb janeuml teuml organizuara neuml njeuml rrjet neuml Kosoveuml (KPAN ndash Kosovo
Policy-Action Network shq Rrjeti i Veprimit peumlr Politika neuml Kosoveuml)
Pag
e10
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
II ORGANIZATAT E SHOQEumlRISEuml CIVILE NGA MINORITET PARA ZBATIMIT TEuml
PROJEKTIT
Shoqeumlria civile neuml Kosoveumls akoma nuk ka teuml krijojeuml lidhje teuml forta me strukturat qeveritare dhe ato
institucionale Kjo ka ccediluar neuml njeuml mungeseuml teuml dialogut neuml mes teuml keumltyre dy sektoreumlve dhe
rrjedhimisht neuml mungeseuml teuml shkeumlmbimit teuml ideve dhe praktikave teuml mira neuml mes teuml keumltyre
institucioneve Kjo ccedileumlshtje eumlshteuml adresuar peumlrmes Strategjiseuml seuml Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim me
Shoqeumlrineuml Civile8 e cila parasheh veprime qeuml janeuml teuml nevojshme peumlr teuml krijuar njeuml dialog konstruktiv
teuml mireumlfillteuml dhe sistematik neuml mes teuml shoqeumlriseuml civile dhe institucioneve
Peumlr meuml tepeumlr komunitetet minoritare neuml Kosoveuml ende peumlrballen me pengesa meuml teuml meumldha teuml cilat
duhet trsquoi tejkalojneuml neuml meumlnyreuml qeuml teuml marrin pjeseuml ploteumlsisht neuml jeteumln publike Prandaj ECMI Kosova
dhe organizatat partnere peumlrmes keumltij projekti janeuml fokusuar neuml meumlnyreuml teuml veccedilanteuml neuml problemet
me teuml cilat peumlrballen komunitetet minoritare neuml puneumln e tyre dhe neuml ngritjen e kapaciteteve teuml tyre
peumlr teuml bashkeumlvepruar
Megjithateuml ka mekanizma brenda institucioneve qeveritare si neuml nivelin qendror ashtu edhe neuml ateuml
komunal teuml cilat duhet trsquou mundeumlsojneuml organizatave teuml shoqeumlriseuml civile teuml marrin pjeseuml neuml meumlnyreuml
efektive neuml proceset e beumlrjes seuml politikave dhe teuml vendimmarrjes
Niveli i peumlrfshirje seuml OShC-ve
OShC-teuml veprojneuml si shumeumlzues peumlr angazhimin e civileumlve neuml proceset vendimmarreumlse Demokracia
peumlrfaqeumlsuese neuml formeumln qeuml ka marreuml neuml Kosoveuml bazohet neuml parimin sipas teuml cilit krahas
peumlrfaqeumlsuesve teuml zgjedhur nga populli gjithashtu duhet teuml keteuml pjeseumlmarrje meuml teuml madhe teuml
publikut peumlrveccedil teuml votuarit neuml vetvete pasi qeuml ata gjithashtu duhet teuml keneuml ndeumlrveprim dhe
peumlrfshirje neuml puneumln e qeveriseuml dhe bashkeumlpunim me teuml Peumlrmes pjeseumlmarrjes aktive qytetareumlt mund
ta shtyjneuml qeverineuml drejt njeuml qeverisjeje peumlrmes proceseve teuml drejtimit me cak meuml teuml qarteuml dhe meuml
llogaridheumlneumls si dhe konsolidimit teuml autoritetit teuml qytetareumlve gjeuml qeuml eumlshteuml e dobishme si peumlr
qeverineuml ashtu edhe peumlr qytetareumlt e saj9
Kjo mund teuml arrihet neuml meumlnyreumln meuml efektive peumlrmes OShC-ve ato ofrojneuml njeuml meumlnyreuml teuml
peumlrmbushjes seuml keumltyre nevojave dhe ofrimit teuml mundeumlsiseuml peumlr njeuml zeuml meuml teuml forteuml e meuml teuml fokusuar
peumlr komunitetet dhe interesat e tyre10 Kjo eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme peumlr komunitetet
minoritare neuml Kosoveuml pasi qeuml OShC-teuml efektive do teuml kontribuojneuml suksessheumlm neuml hartimin e
rregulloreve dokumenteve teuml politikave e ligjeve duke siguruar keumlshtu mbrojtjen dhe promovimin e
teuml drejtave teuml minoriteteve
8 Zyra peumlr Qeverisje teuml Mireuml-Zyra e Kryeministrit Strategjia e Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile
2013-2017 (2013) 9 Doracaku i TACSO-s peumlr pjeseumlmarrjen e qytetareumlve fq 22
10 Ibid fq 24
Pag
e11
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Aktualisht neuml Kosoveuml mungon dialogu sistematik ndeumlrmjet OShC-ve dhe institucioneve qeveriseumlse
ndoneumlse janeuml vendosur mekanizma teuml ndrysheumlm ligjoreuml dhe institucionaleuml peumlr keumlteuml Teuml gjitha format
ekzistuese teuml bashkeumlpunimit ndeumlrmjet qeveriseuml dhe OShC-ve janeuml zhvilluar neuml baza ad hoc11 Peumlr meuml
tepeumlr neuml ato raste kur zhvillohen konsultime OShC-teuml kaneuml deklaruar se proceset pasuese teuml
peumlrcjelljes pas veteuml konsultimeve me qeverineuml nuk janeuml teuml keumlnaqshme12 Sipas njeuml raporti teuml
porositur nga TACSO teuml tetorit 2013 veteumlm 31 e OShC-ve janeuml peumlrgjigjur pozitivisht kur janeuml
pyeteumln neumlse janeuml konsultuar neuml hartimin e ligjeve dhe dokumenteve teuml tjera dhe 63 e tyre kaneuml
deklaruar se njeuml pjeseuml e kontributit teuml tyre eumlshteuml marreuml parasysh ndeumlrsa 5909 kaneuml theumlneuml se nuk
kaneuml marreuml ndonjeuml informateuml kthyese mbi rezultatet e konsultimeve13
Qeveria e Kosoveumls njeh reumlndeumlsineuml e njeuml shoqeumlrie civile teuml forteuml peumlr ndeumlrtimin e demokraciseuml neuml vend
dhe prandaj gjithashtu njeh reumlndeumlsineuml e OShC-ve Meuml 2013
Qeveria neuml bashkeumlpunim me CiviKos ka publikuar Strategjineuml e
Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile e cila ka vendosur
njeuml plan neuml formeuml udheumlrreumlfyesi peumlr peumlrmireumlsimin e bashkeumlpunimit
nga viti 2013 deri meuml 2017 Megjithateuml sipas vlereumlsimeve ka
pasur peumlrkushtim faktik teuml kufizuar nga qeveria gjeuml qeuml dobeumlson
efektivitetin e ccedilfareumldo peumlrpjekjeje peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin14
Neuml meumlnyreuml qeuml OShC-teuml teuml jeneuml efektive dhe teuml beumljneuml ndryshime reale e teuml keneuml ndikim real neuml
shoqeumlrineuml kosovare neuml peumlrgjitheumlsi ato duhet teuml keneuml ndeumlrveprim meuml teuml fuqisheumlm jo veteumlm me teuml
gjitha nivelet e qeveriseuml por edhe me njeumlra-tjetreumln si peumlrbrenda komuniteteve etnike ashtu edhe
mes tyre Megjithateuml OShC-teuml veccedilaneumlrisht ato qeuml punojneuml me komunitetet minoritare neuml Kosoveuml
shpesh janeuml teuml fragmentuara dhe kaneuml ndeumlrveprim shumeuml teuml kufizuar si mes vete ashtu edhe me
institucionet e qeveriseuml Megjithateuml eumlshteuml e veumlshtireuml teuml matet efektiviteti i OShC-ve ndoneumlse
reumlndeumlsia e tyre po njihet meuml gjereumlsisht ka mungeseuml teuml teuml dheumlnave peumlr trsquou peumlrgjigjur neuml pyetjet rreth
numrit ideal teuml OShC-ve neuml njeuml shoqeumlri metodave meuml teuml mira peumlr bashkeumlpunim etj15
ECMI Kosova dhe organizatat e saj partnere peumlrmes zbatimit teuml keumltij projekti qeuml ka pasur peumlr qeumlllim
ngritjen e veteumldijes mbi rolin e shoqeumlriseuml civile dhe mbi reumlndeumlsineuml e pjeseumlmarrjes seuml saj neuml proceset
e politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes dhe rritjen e besimit neuml mes teuml shoqeumlriseuml civile dhe
institucioneve qeveritare ngritjen e kapaciteteve teuml shoqeumlriseuml civile peumlr trsquou peumlrfshireuml neuml meumlnyreuml
efektive neuml proceset e politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes me institucionet lokale e qendrore dhe
nxitjen e bashkeumlpunimit brenda komuniteteve dhe atij ndeumlretnik neuml mesin e organizatave teuml
shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml
11
Komisioni Evropian Raporti i Progresit i vitit 2014 peumlr Kosoveumln (2014) fq 12 (httpeceuropaeuenlargementpdfkey_documents201420141008-kosovo-progress-report_enpdf) 12
Ibid fq12 13
Raporti peumlr vlereumlsimin e nevojave neuml Kosoveuml (janar 2014) fq 16 14
Komisioni Evropian Raporti i Progresit i vitit 2013 peumlr Kosoveumln fq 10 15
OKB dhjetor 2004 ldquoRole of OSHCs in Governancerdquo (shq Roli i OShC-ve neuml qeverisje) Dr Aisha Ghaus-Pasha fq 3
Veteumlm 31 peumlr qind e OShC-
ve janeuml peumlrgjigjur
pozitivisht neuml pyetjen neumlse
janeuml konsultuar neuml hartimin
e ligjeve ndash TACSO janar
2014
Pag
e12
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
III BASHKEumlPUNIMI I ORGANIZATAVE TEuml SHOQEumlRISEuml CIVILE NGA MINORITET
ME INSTITUCIONET QEVERITARE
Shoqeumlria civile neuml Kosoveuml akoma nuk ka arritur teuml krijoeuml lidhje teuml
forta me strukturat qeveritare dhe institucionale Kjo ka ccediluar neuml
mungeseumln e dialogut neuml mes teuml keumltyre dy sektoreumlve dhe neuml keumlteuml
meumlnyreuml neuml mungeseumln e shkeumlmbimit teuml ideve dhe praktikave teuml
mira neuml mes teuml keumltyre institucioneve Ekzistojneuml mekanizma
brenda institucioneve qeveritare si neuml nivelin qendror ashtu
edhe ateuml komunal teuml cilat duhet trsquou mundeumlsojneuml organizatave teuml
shoqeumlriseuml civile qeuml teuml marrin pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml
vendimet e qeveriseuml Megjithateuml keumlto mekanizma peumlrballen me
problemin e zbatueshmeumlriseuml seuml ploteuml qofteuml peumlr shkak teuml
mungeseumls seuml veteumldijesimit apo mungeseumls seuml fondeve
Ky problem synohet teuml trajtohet neuml kuadeumlr teuml Strategjiseuml seuml
Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile e cila parasheh veprimet e nevojshme peumlr teuml
vendosur dialog konstruktiv teuml njeumlmendteuml dhe sistematik neuml mes teuml shoqeumlriseuml civile dhe
institucioneve qeveritare
Peumlr meuml tepeumlr komunitetet minoritare neuml Kosoveuml peumlrballen me pengesa meuml teuml meumldha qeuml duhet
kapeumlrcyer neuml meumlnyreuml qeuml teuml marrin pjeseuml ploteumlsisht neuml jeteumln publike Prandaj ECMI Kosova dhe
partnereumlt e saj peumlrmes keumltij projekti janeuml fokusuar neuml veccedilanti neuml problemet me teuml cilat peumlrballen
komunitetet minoritare neuml kuadeumlr teuml puneumls seuml keumltyre organizatave dhe neuml ngritjen e kapaciteteve teuml
tyre peumlr teuml bashkeumlvepruar me institucionet qendrore e komunale si dhe ndeumlrmjet vete
Bashkeumlpunimi ndeumlrmjet OShC-ve nga minoritetet dhe institucioneve qeveriseumlse qendrore
Hulumtimet mbi pjeseumlmarrjen e OShC-ve nga minoritetet neuml puneumln e institucioneve qendrore para
se ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj teuml fillonin aktivitetet e keumltij projektit kaneuml treguar se nuk ka
qeneuml neuml nivel teuml keumlnaqsheumlm dhe nuk eumlshteuml i strukturuar Ndoneumlse
ka pasur disa histori suksesi qeuml ia vlen teuml peumlrmenden sa i peumlrket
hartimit teuml ligjeve si teuml Ligjit peumlr Qasje neuml Dokumente Publike Ligjit
peumlr Organizatat Joqeveritare dhe Ligjit peumlr Nismat Legjislative16
akoma ka shumeuml probleme neuml lidhje me keumlto mekanizma Peumlr
shembull meuml 2011 eumlshteuml vlereumlsuar se 90 e ligjeve dhe
16
TACSO Growing Together Civil Society Involvement in the Legislative Process ndash Good and Bad Practices (shq Rritja e peumlrbashkeumlt peumlrfshira e shoqeumlriseuml civile neuml procesin ligjveumlnies ndash praktikat e mira dheuml teuml keumlqija) qershor 2011 fq 13
Neuml vitin 2013 Qeveria neuml
bashkeumlpunim me CiviKos-in
ka publikuar Strategjineuml e
Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim
me Shoqeumlrineuml Civile e cila ka
peumlrcaktuar njeuml plan neuml
formeuml udheumlrreumlfyesi peumlr
peumlrmireumlsimin e
bashkeumlpunimit teuml qeveriseuml
me shoqeumlrineuml civile nga viti
2013 deri meuml 2017
Neuml vitin 2013 eumlshteuml
vlereumlsuar se 90 e ligjeve
ishin hartuar pa
konsultime me shoqeumlrineuml
civile ndash TACSO 2011
Pag
e13
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dokumenteve teuml politikave teuml nxjerra nga Qeveria e Kosoveumls nuk janeuml beumlreuml peumlrmes me ndonjeuml
konsultimi me shoqeumlrineuml civile17 Teuml gjitha bashkeumlveprimet aktuale neuml mes teuml qeveriseuml dhe OShC-ve
neuml nivelin qendror kryhen neuml baza ad hoc18 Peumlr meuml tepeumlr neuml ato raste kur ka pasur konsultime
OShC-teuml janeuml shprehur se proceset e peumlrcjelljes meuml tej teuml keumltyre konsultimeve nga ana e qeveriseuml
nuk kaneuml qeneuml teuml keumlnaqshme19
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj gjithashtu kaneuml veumlneuml ne dukje se neuml ato raste kur ka pasur
bashkeumlpunim ndeumlrmjet OShC-ve nga komunitetit minoritare dhe institucionet qeveritare kjo ka
ndodhur kryesisht neuml nivelin komunal e jo neuml ateuml qendror Kjo gjendje mbreteumlron peumlrkundeumlr
ekzistimit teuml disa mekanizmave teuml nivelit qendror peumlr peumlrfaqeumlsimin e komuniteteve si Keumlshilli
Konsultativ peumlr Komunitete (KKK) dhe Komisioni peumlr teuml Drejtat dhe Interesat e Komuniteteve (KDIK)
Gjithashtu ka dispozita ligjore peumlr pjeseumlmarrjen e OShC-ve neuml procesin legjislativ neuml Kuvendin e
Kosoveumls ndeumlr teuml tjera peumlrmes deumlgjimeve publike20 Peumlr meuml tepeumlr ekziston Zyra e Avokatit teuml Popullit
teuml Kosoveumls i cili eumlshteuml organ i pavarur peumlrgjegjeumls peumlr teuml hetuar ankesat peumlr shkelje teuml teuml drejtave teuml
njeriut21
Kjo neumlnkupton se OShC-teuml nuk janeuml pjeseuml integrale e propozimeve kryesore pasi qeuml nuk ka njeuml
struktureuml formale peumlr pjeseumlmarrje neuml proceset e politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes Kjo eumlshteuml
veccedilaneumlrisht e deumlmshme peumlr komunitetet minoritare pasi qeuml OShC-teuml efektive kontribuojneuml
suksessheumlm neuml hartimin e rregulloreve dokumenteve teuml politikave dhe ligjeve dhe sigurojneuml qeuml
komunitetet qeuml peumlrfaqeumlsojneuml ato teuml jeneuml meuml mireuml teuml peumlrfaqeumlsuar
Aktivitetet peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin ndeumlrmjet OShC-ve dhe institucioneve qendrore
Peumlr teuml adresuar keumlteuml problem ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml organizuar disa aktivitete teuml
ndryshme gjateuml dy viteve teuml keumltij projekti peumlr teuml trajtuar ccedileumlshtjen e mungeseumls seuml bashkeumlpunimit dhe
teuml strukturave joformale Keumlto aktivitete peumlrfshijneuml seanca dialogu neuml mes teuml OShC-ve dhe
deputeteumlve teuml Kuvendit trajnime peumlr rritjen e bashkeumlpunimit neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve
teuml nivelit qendror si dhe takime me peumlrfaqeumlsues teuml institucioneve qendrore si me KKK-neuml KDIK-neuml
Zyreumln e Komisionerit peumlr Gjuheumlt Zyreumln peumlr Komunitete dhe Kthim dhe Avokatin e Popullit peumlrfshireuml
me deputeteumlt e Kuvendit qeuml peumlrfaqeumlsojneuml komunitetet minoritare
17
TACSO (Technical Assistance for Civil Society Organisations) Growing Together Civil Society Involvement in the Legislative Process ndash Good and Bad Practices (shq Rritja e peumlrbashkeumlt peumlrfshira e shoqeumlriseuml civile neuml procesin ligjveumlnies ndash praktikat e mira dheuml teuml keumlqija) qershor 2011 fq 13 18
Komisioni Evropian Raporti i Progresit i vitit 2014 peumlr Kosoveumln (2014) fq 12 (httpeceuropaeuenlargementpdfkey_documents201420141008-kosovo-progress-report_enpdf) 19
Ibid fq 12 20
Shihni psh KCSF (Fondacioni Kosovar peumlr Shoqeumlri Civile) ldquoNe dhe atardquo ndash pjeseumlmarrja e qytetareumlve neuml Kosoveuml tetor 2011 fq 9-13 21
Peumlr informata specifike mbi mandatin e Avokatit teuml Popullit teuml Kosoveumls shihni Ligjin peumlr Avokatin e Popullit (nr 03L-195) Neuml dispozicion neuml httpwwwkuvendikosovesorgcommondocsligjet2010-195-albpdf
Pag
e14
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Gjateuml vitit teuml pareuml teuml zbatimit teuml projektit ECMI Kosova ka organizuar njeuml numeumlr takimesh
trajnimesh dhe seancash dialogu neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve qendrore me qeumlllim rritjen e
nivelit teuml bashkeumlpunimit neuml mes tyre krijimin e mekanizmave peumlr teuml peumlrmireumlsuar komunikimin dhe
bashkeumlpunimin neuml mes tyre dhe adresimin e ccedileumlshtjeve teuml reumlndeumlsishme peumlr komunitetet minoritare
ashtu siccedil janeuml propozuar nga peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve
Raundi i dyteuml i aktiviteteve gjateuml vitit teuml dyteuml teuml zbatimit teuml projektit kishte peumlr qeumlllim ofrimin e
mundeumlsive peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve dhe atyre teuml institucionet qendrore peumlr teuml peumlrcjelleuml neuml
vazhdimeumlsi ccedileumlshtjet e ngritura neuml teuml gjitha trajnimet dhe seancat e dialogut teuml mbajtura
paraprakisht
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit serb
Deputeteumlt serbeuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls kaneuml argumentuar se OShC-teuml e komunitetit serbe nuk kaneuml
qeneuml proaktive peumlr teuml bashkeumlpunuar me qeverineuml dhe se aneumltareumlt
e Komisionit peumlr teuml Drejtat dhe Interesat e Komuniteteve asnjeumlhereuml
nuk janeuml monitoruar nga OShC-teuml ndoneumlse ka pasur shumeuml ccedileumlshtje
teuml ngritura nga ana e KDIK-seuml e qeuml ndikojneuml neuml maseuml teuml madhe te
komuniteti serb Neuml keumlteuml aspekt mungon komunikimi dhe
bashkeumlpunimi dhe sipas peumlrfaqeumlsuesve teuml organizatave teuml
shoqeumlriseuml civile deputeteumlve teuml Kuvendit dhe peumlrfaqeumlsuesve serbeuml
qeuml punojneuml neuml institucionet qeveritare lokale e qendrore u mungon
vullneti
Megjithateuml aktivitetet e zhvilluara gjateuml vitit teuml dyteuml kaneuml veumlneuml neuml
pah problemet e ndryshme teuml ngritura gjateuml vitit paraprak me
ccedilrsquorast fokusi eumlshteuml zhvendosur nga OShC-teuml te mungesa e peumlrkushtimit neuml mesin e politikaneumlve teuml
komunitetit serb Asnjeuml nga deputeteumlt serbeuml kaneuml qeneuml veteuml teuml pranisheumlm por kaneuml deumlrguar
peumlrfaqeumlsues teuml tyre Ndoneumlse OShC kaneuml theumlneuml se ata faktikisht janeuml beumlrreuml meuml aktiveuml ato kaneuml
pretenduar se politikaneumlt e komunitetit serbeuml kaneuml qeneuml apatikeuml ndaj ccedilfareumldo dialogu dhe nuk kaneuml
mbrojtur mjaftuesheumlm sigurineuml e komunitetit teuml tyre
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe
egjiptas
OShC-teuml nga komunitetet minoritare romeuml ashkali dhe egjiptas
gjithashtu kaneuml argumentuar se nuk ka pasur bashkeumlpunim neuml mes
teuml qeveriseuml dhe OShC-ve pretendim ky qeuml eumlshteuml kontestuar nga ana e
peumlrfaqeumlsuesve politikeuml qeuml kaneuml qeneuml teuml pranisheumlm neuml disa takime
Peumlr meuml tepeumlr peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve nga komunitetet romeuml
ashkali dhe egjiptas kaneuml theksuar brengeumln e tyre se Strategjia peumlr
Disa peumlrfaqeumlsues teuml
komuniteteve kaneuml pasur
mundeumlsineuml teuml takohen peumlr
hereuml teuml pareuml me
peumlrfaqeumlsues teuml tyre neuml
nivelin qendror peumlr teuml
diskutuar ccedileumlshtjet kyccedile
peumlr komunitetet e tyre
Pag
e15
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Integrimin e Komuniteteve Romeuml Ashkali dhe Egjiptas neuml Kosoveuml nuk po zbatohej nga qeveria peumlr
shkak teuml mungeseumls seuml vullnetit programeve konkrete dhe buxhetit
Edhe neuml raport me keumlto komunitete viti i dyteuml i aktiviteteve eumlhteuml fokusuar neuml ccedileumlshtjen e puneumlsimit
teuml komuniteteve minoritare romeuml ashkali dhe egjiptas neuml zbatimin e Strategjiseuml seuml nivelit qendror Si
OShC-teuml ashtu edhe politikaneumlt kaneuml reumlneuml dakord se duhet teuml jeneuml proaktiveuml neuml promovimin e
puneumlsimit teuml komuniteteve minoritare rom ashkali dhe atij egjiptas peumlrmes krijimit teuml njeuml forumi
apo fokus-grupi neuml meumlnyreuml qeuml politikaneumlt dhe OShC-teuml teuml mund teuml shkeumlmbejneuml rregullisht teuml dheumlna
dhe teuml diskutojneuml mbi ccedileumlshtjet qeuml i prekin ata Neuml fund teuml dy paleumlt kaneuml trajtuar ccedileumlshtjet e ngritura
seuml fundmi teuml migrimit teuml seumlrisheumlm pasi qeuml ka eumlshteuml raportuar shumeuml mbi largimin nga Kosova gjateuml
disa muajve teuml fundit teuml pjeseumltareumlve teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe egjiptas peumlr teuml jetuar neuml
vende teuml tjera Kjo ccedileumlshtje duhet teuml adresohet urgjentisht si nga OShC-teuml ashtu edhe politikaneumlt neuml
teuml dyja nivelet peumlr teuml siguruar qeuml teuml krijohen kushtet qeuml keumlto komunitete teuml qeumlndrojneuml neuml Kosoveuml
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit boshnjak dhe atij goran
Shumeuml nga OShC-teuml boshnjake teuml regjistruara janeuml
politikisht teuml lidhura gjeuml qeuml mund teuml ccedilojeuml neuml fraksione
gjateuml procesit teuml pjeseumlmarrjes seuml OShC-ve pasi qeuml ato
mund teuml shihen si opoziteuml neuml aspektin politik Gjithashtu
ka pasur disa shembuj qeuml ia vlen teuml peumlrmenden teuml
bashkeumlveprimit teuml suksessheumlm neuml mes teuml OShC-ve
boshnjake si neuml ccedileumlshtjen e heqjes seuml pengesave peumlr
fermat e pjeseumltareumlve teuml komunitetit boshnjak qeuml teuml
marrin subvencione nga Ministria e Bujqeumlsiseuml Pylltariseuml
dhe Zhvillimit Rural Megjithateuml neuml teuml njeumljtin takim
pjeseumltareuml teuml komunitetit goran kaneuml deklaruar se nuk ka kurrfareuml bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve
nga komuniteti goran dhe politikaneumlt goraneuml teuml nivelit qendror
Aktivitetet gjateuml vitit teuml dyteuml janeuml ndjekur nga peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve nga teuml gjitha zonat e Kosoveumls
peumlrfshireuml Mitroviceumln dhe Pejeumln si dhe peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit goran dhe atij boshnjak neuml nivelin
qendror dhe ateuml komunal Teuml dy keumlto komunitete kaneuml ngritur shqeteumlsimin e mungeseumls seuml puneumlsimit
teuml pjeseumltareumlve teuml tyre neuml institucionet publike ndeumlrsa boshnjakeumlt kaneuml ngritur shqeteumlsimin se Ligji
peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve nuk po zbatohej neuml Prizren Peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit boshnjak
gjithashtu kaneuml theksuar se mungesa e mundeumlsive ekonomike neumlnkupton se shumeuml prej tyre po
shqyrtojneuml mundeumlsineuml e largimit gjeuml qeuml eumlshteuml shqeteumlsuese peumlr teuml dyja paleumlt neuml keumlteuml lloj dialogu
Peumlrfaqeumlsuesit e komunitetit goran gjithashtu kaneuml theksuar shqeteumlsimet e tyre peumlr mungeseumln e
kontrollit policor nga niveli qendror neuml kufirin me Shqipeumlrineuml neuml zoneumln e Dragashit dhe problemet e
siguriseuml qeuml po krijon kjo
Pag
e16
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit turk
Takimi me OShC-teuml nga komuniteti turk dhe me peumlrfaqeumlsuesit e nivelit qendror nga ky komunitet
ishte pozitiv gjateuml teuml cilit peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve kaneuml deklaruar se kaneuml njeuml nivel teuml mireuml teuml
bashkeumlpunimit me deputeteumlt turq Peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve nuk kaneuml shprehur kurrfareuml kritikash sa
u peumlrket marreumldheumlnieve teuml tyre me institucionet qendrore Megjithateuml ccedileumlshtja e vetme qeuml eumlshteuml
ngritur nga teuml gjitheuml peumlrfaqeumlsuesit e keumltij komuniteti ka qeneuml se ekziston njeuml problem i vazhduesheumlm
me Komuneumln e Prizrenit sa i peumlrket zbatimit teuml Ligjit peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve peumlrkateumlsisht rreth
peumlrdorimit teuml gjuheumls turke
Neuml aktivitetet e organizuara gjateuml vitit teuml dyteuml ka pasur vijim teuml mireuml si nga OShC-teuml ashtu edhe
peumlrfaqeumlsuesit e nivelit qendror Edhe me keumlteuml rast OShC-teuml kaneuml theksuar se kaneuml bashkeumlpunim teuml
mireuml me peumlrfaqeumlsuesit e tyre neuml Kuvend Megjithateuml ata gjithashtu kaneuml shprehur shqeteumlsimin se ka
ende ccedileumlshtje teuml hapura neuml lidhje me zbatimin e Ligjit peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve kur eumlshteuml fjala peumlr
komunitetin turk dhe se vitin e kaluar nuk ka pasur aq peumlrparime lidhur me keumlteuml ccedileumlshtjeje
Rezultatet e keumltyre aktiviteteve
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut teuml moderuara nga ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj teuml
cilat kaneuml mbledhur seuml bashku peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve nga minoritetet dhe peumlrfaqeumlsues teuml
institucioneve qendrore peumlrfshireuml deputeteuml teuml Kuvendit janeuml treguar teuml jeneuml teuml frytshme
Peumlrfaqeumlsues teuml qeveriseuml qendrore dhe deputeteuml teuml Kuvendit kaneuml paraqitur rolin dhe peumlrgjegjeumlsiteuml e
institucioneve qeuml peumlrfaqeumlsojneuml kaneuml ndareuml kontaktet e tyre u kaneuml dheumlneuml atyre mundeumlsi peumlr teuml
ngritur ccedileumlshtje qeuml ishin specifike peumlr komunitetet e tyre dhe kaneuml treguar gatishmeumlri peumlr teuml krijuar
mekanizma teuml cilat do teuml peumlrmireumlsojneuml komunikimin dhe bashkeumlpunimin me peumlrfaqeumlsuesit e OShC-
ve qeuml punojneuml peumlr mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml minoriteteve
Takimi neuml mes teuml KKK-seuml dhe peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve teuml
komuniteteve minoritare kaneuml rezultuar teuml jeneuml teuml
suksesshme Peumlrfaqeumlsuesit e KKK-seuml kaneuml prezantuar rolin
dhe mandatin e KKK-seuml dhe u kaneuml ofruar mundeumlsineuml teuml
gjitha OShC-ve teuml interesuara nga minoritetet qeuml teuml aplikojneuml
peumlr akreditim nga Presidenti i Kosoveumls dhe teuml emeumlrojneuml
peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve teuml tyre neuml pozita teuml aneumltareumlve teuml
KKK-seuml Dhjeteuml (10) OShC janeuml teuml akredituara nga Presidenti i
Kosoveumls Si rezultat i keumlsaj dy (2) nga peseuml (5) aneumltareuml serbeuml teuml KKK-seuml janeuml aneumltareuml teuml Rrjetit teuml
OShC-ve serbe e cila eumlshteuml themeluar nga ECMI Kosova dy (2) peumlrfaqeumlsues teuml goraneumlve si dhe tre
(3) peumlrfaqeumlsues teuml romeumlve ashkalive dhe egjiptasve janeuml emeumlruar neuml pozita teuml aneumltareumlve teuml KKK-seuml
peumlr njeuml mandat prej dy (2) vjeteumlsh
Keumlto rezultate kaneuml treguar se neumlse iniciohen kontakte mes tyre teuml dyja paleumlt janeuml teuml gatsheumlm teuml
angazhohen neuml diskutime dhe teuml fillojneuml teuml formalizojneuml proceset e dialogut Neuml takimet trajnimet
Shtateuml (7) OShC teuml cilat janeuml
aneumltare teuml Rrjetit Goran dhe atij
Serb si dhe tri (3) OShC nga
komunitetet romeuml ashkali dhe
egjiptas janeuml akredituar nga
Zyra e Presidentit teuml Republikeumls
seuml Kosoveumls
Pag
e17
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dhe seancat e dialogut qeuml janeuml mbajtur peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve teuml komunitetit minoritare teuml
institucioneve lokale e qendrore dhe nga deputeteuml teuml Kuvendit eumlshteuml sugjeruar fuqimisht krijimi i njeuml
platforme ose forumi me synim ofrimin e mundeumlsive keumltyre peumlrfaqeumlsuesve qeuml meuml lehteuml teuml
shkeumlmbejneuml informata teuml ngreneuml ccedileumlshtje specifike peumlr komunitetet e tyre dhe teuml punojneuml
bashkeumlrisht neuml mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml minoriteteve
Bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe institucioneve lokale
Angazhimi me qeveriteuml komunale eumlshteuml gjithashtu kyccedil peumlr
rritjen e efektivitetit teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare
Shumeuml prej keumltyre OShC-ve neuml Kosoveuml janeuml organizata jo teuml
meumldha dhe punojneuml brenda zonave teuml kufizuara dhe
prandaj eumlshteuml me reumlndeumlsi qendrore peumlr to qeuml teuml krijojneuml
lidhje teuml forta me zyrtareumlt komunaleuml teuml zonave teuml tyre
Teuml gjitha Komunat obligohen me ligj qeuml teuml krijojneuml Komitetin
peumlr Komunitete ku peumlrfaqeumlsohen teuml gjitha komunitetet dhe
i cili eumlshteuml peumlrgjegjeumls peumlr shqyrtimin e respektimit nga ana e autoriteteve komunale teuml ligjeve neuml fuqi
dhe referimit ndaj teuml drejtave teuml komuniteteve22 Secila Komuneuml gjithashtu duhet teuml keteuml nga njeuml
Zeumlvendeumls-Kryesues teuml Kuvendit Komunal peumlrgjegjeumls peumlr komunitete dhe nga njeuml Neumlnkryetar teuml
Komuneumls peumlrgjegjeumls peumlr komunitete Megjithateuml duket se neuml nivelin komunal peumlrfaqeumlsuesit e OShC-
ve konsultohen edhe neuml baza ad hoc dhe se kjo ndodh meuml rralleuml se neuml nivelin qendror23 Neuml nivelin
lokal ashtu si edhe neuml ateuml qendror duhet teuml mbahen takime publike peumlr teuml informuar qytetareumlt mbi
vendimet e marra dhe peumlr teuml marreuml reagimet e tyre
Bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve teuml nivelit komunal gjithashtu peumlrballet me
veumlshtireumlsi pasi qeuml nuk ka njeuml sistem uniform peumlr bashkeumlpunim gjeuml qeuml bvn qeuml secila Komuneuml teuml krijojeuml
praktikat e veta24 Kjo eumlshteuml diccedilka qeuml duhet teuml adresohet si nga Qeveria e Kosoveumls ashtu edhe
donatoreumlt dhe pjeseumltareuml teuml shoqeumlriseuml civile neuml meumlnyreuml qeuml teuml sigurohet qeuml neuml teuml ardhmen teuml krijohet
njeuml sistem koherent
22
Ligji mbi veteumlqeverisjen lokale neni 51 Neuml dispozicion neuml httpwwwkuvendikosovesorgcommondocsligjet2008_03-L040_alpdf 23
TACSO Beyond Zero Institutional Arrangements for Cooperation with Civil Society (shq Peumlrtej zeros aranzhimet institucionale peumlr bashkeumlpunim me shoqeumlrineuml civile) gusht 2011 fq 19 24
TACSO Cooperation between Local-Self Governments and OSHCs in the Western Balkans and Turkey Progress Report since the Bečidi Conference February 2011 (shq Bashkeumlpunimi neuml mes teuml njeumlsive teuml veteumlqeverisjes lokale dhe OShC-ve neuml Ballkanin Pereumlndimor dhe neuml Turqi raport progresi nga Konferenca e Beccediliqit e shkurtit 2011) (2013) fq 27
Pag
e18
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Aktivitetet peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve komunale
Me qeumlllimin peumlr teuml trajtuar mungeseumln e bashkeumlpunimit dhe komunikimit neuml mes teuml OShC-ve nga
komunitetet minoritare dhe institucionet lokale ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml mbajtur disa
aktivitete peumlr teuml rritur ndeumlrveprimin dhe ndeumlrtuar besimin ndeumlrmjet zyrtareumlve komunaleuml dhe OShC-
ve nga komunitetet minoritare Keumlto peumlrfshijneuml puneumltori peumlr ndeumlrtimin e besimit nxjerrjen e
analizave teuml shkurtra teuml politikave mbi ccedileumlshtjet kyccedile lokale si dhe krijimin e strukturave teuml
formalizuara neumlpeumlr komuna peumlr diskutime me komunitetet minoritetare
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml organizuar gjithsej teteumlmbeumldhjeteuml (18) puneumltori qeuml kaneuml
mbuluar teuml gjitha komunat e Kosoveumls Mesatarisht ka pasur rreth 25 pjeseumlmarreumls peumlr ccedildo trajnim
peumlrfshireuml keumltu peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve dhe zyrtareuml komunaleuml Keumlto puneumltori kaneuml treguar se neuml
shumeuml komuna OShC-teuml nga komunitetet minoritare dhe zyrtareumlt komunaleuml janeuml treguar teuml gatsheumlm
peumlr bashkeumlpunim por strukturat dhe formalitetet e nevojshme peumlr marreumldheumlnie teuml suksesshme nuk
janeuml vendosur neuml meumlnyreuml koherente
Gatishmeumlria peumlr teuml bashkeumlpunuar
Secila komuneuml ka treguar gatishmeumlri peumlr teuml bashkeumlpunuar me peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civile nga
minoritetet por ka pasur shumeuml nivele teuml dallueshme ndeumlrmjet komunave neumlpeumlr Kosoveuml Peumlr
shembull neuml takimin neuml Graccedilaniceuml eumlshteuml ardhur neuml peumlrfundim se niveli i bashkeumlpunimit eumlshteuml rritur
vazhdimisht qeuml nga viti 2012 pasi qeuml peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civile dhe zyrtareumlt komunaleuml kaneuml
punuar seuml bashku peumlr teuml organizuar aktivitetet kulturore dhe argeumltuese gjateuml vereumls Organizimi i
aktiviteteve teuml tilla gjithashtu i ka dheumlneuml Komuneumls dhe OShC-ve qasje meuml teuml hapur dhe teuml
drejtpeumlrdrejteuml ndaj njeumlri-tjetrit gjeuml qeuml ka rritur besimin e tyre dhe fusheumlveprimin peumlr bashkeumlpunim
Neuml puneumltorineuml neuml Ranillug kaneuml marreuml pjeseuml shumeuml pak zyrtareuml komunaleuml kurse neuml Kameniceuml dhe
Novobeumlrdeuml kaneuml marreuml pjeseuml veteumlm peseuml (5) zyrtareuml nga teuml dyja Komunat neuml njeuml puneumltori ku kaneuml
marreuml pjeseuml mbi njeumlzet (20) persona Pjeseumlmarreumlsit neuml keumlteuml puneumltori kaneuml pranuar se nuk ka dialog
teuml mireuml neuml mes teuml OShC-ve dhe Komunave gjeuml qeuml i eumlshteuml atribuuar mundeumlsiseuml qeuml OShC-teuml kryesisht i
shohin Komunat neuml aspektin e mbeumlshtetjes financiare pra si donatoreuml e jo si partnereuml teuml cileumlt
punojneuml drejt arritjes seuml teuml njeumljtave objektiva Pjeseumlmarreumlsit kaneuml deklaruar se shpresojneuml se peumlrmes
puneumltorive teuml organizuara nga ECMI Kosova kjo ccedileumlshtje do teuml mund teuml fillojeuml teuml trajtohet dhe se ata
do teuml mund teuml fillojneuml teuml diskutojneuml peumlr njeuml lloj marreumldheumlnieje me fokus neuml nevojeumln e bashkeumlpunimit
neuml teuml gjitha fushat
Kuptimi i proceseve
Gjateuml keumltij procesi gjithashtu janeuml veumlneuml re nivele teuml dallueshme teuml teuml kuptuarit teuml ndeumlrveprimit neuml
mes teuml qeverive komunale dhe OShC-ve nga minoritetet me ccedilrsquorast Graccedilanica dhe Prizreni kaneuml
treguar nivelin meuml teuml larteuml Neuml dy keumlto komuna eumlshteuml ardhur neuml peumlrfundim se krahasuar me rajonet
Pag
e19
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e tjera ato kaneuml nivel arsyesheumlm teuml larteuml teuml bashkeumlpunimit neuml mes teuml komunave dhe OShC-ve nga
minoritetet ndoneumlse ka vend peumlr rritje teuml bashkeumlpunimit Peumlr teuml trajtuar keumlteuml ECMI Kosova seuml
bashku me partnereumlt e saj CSD dhe RrOGRAEK neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml peumlrkrahur zhvillimin
dhe zbatimin e planeve teuml avokimit peumlr OShC-teuml lokale nga komunitetet minoritare jashteuml qendrave
kryesore teuml shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml Ajo cfareuml ka veumlneuml neuml dukje edhe ECMI Kosova gjateuml keumltyre
aktiviteteve eumlshteuml niveli i dalluesheumlm i peumlrfshirjes nga njeuml komuneuml neuml tjetreumln dhe ndeumlrmjet grupeve
teuml ndryshme teuml komuniteteve minoritare Peumlr shembull gjateuml puneumltorive me komunitetin boshnjak
dhe ateuml goran neuml Prizren eumlshteuml theksuar se OShC-teuml neuml keumlteuml rajon mendojneuml se nuk shihen si
bashkeumlpuneumltoreuml neuml ndeumlrtimin e shoqeumlriseuml por neuml aspektin e lidhjeve politike qeuml mund teuml shihen si
konkurrenceuml
Peumlr teuml trajtuar keumlteuml mungeseuml teuml teuml kuptuarit teuml proceseve ECMI Kosova ka hartuar publikuar dhe
shpeumlrndareuml njeuml libeumlrth teuml titulluar Pjeseumlmarrja e shoqeumlriseuml civile neuml proceset e vendimmarrjes25 Ky
libeumlrth i ofron shoqeumlriseuml civile si njeuml e teumlreuml njeuml referenceuml teuml definitive teuml teuml drejtave qeuml kaneuml OShC-teuml
neuml bazeuml teuml ligjit dhe se si duhet teuml eceuml ndeumlrveprimi i tyre me qeverineuml neuml nivelin qendror dhe ateuml
lokal
Rezultatet e keumltyre aktiviteteve
Keumlto aktivitete janeuml treguar teuml suksesshme neuml aspektin e fillimit teuml ofrimit institucioneve lokale dhe
OShC-ve teuml njeuml struktureuml formale peumlr teuml rritur dialogun mes tyre Neuml meumlnyreuml dometheumlneumlse neuml teuml
gjitha komunat institucionet lokale dhe OShC-teuml janeuml treguar shumeuml teuml gatsheumlm peumlr teuml
bashkeumlpunuar dhe peumlr teuml formalizuar strukturat peumlr dialog Eumlshteuml gjithashtu premtuese se neuml keumlto
diskutime eumlshteuml adresuar ccedileumlshtja se OShC-teuml shihen si konkurrente ndaj institucioneve neuml vend qeuml
teuml shihen si institucione me teuml cileumlt duhet bashkeumlpunuar
25
Neuml dispozicion neuml httpwwwecmikosovoorgwp-contentPublicationsHand_book_and_manuals2013-04_ECMI_Kosovo_Guidebook_-_Civil_Society_Participation_in_Decision-Making_Processesalbpdf
Pag
e20
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
IV TRAJNIMET PEumlR NGRITJEN E KAPACITETEVE DHE AVOKIM PEumlR OSHC-TEuml
NGA KOMUNITETET MINORITARE
Peumlrmes hulumtimeve teuml gjera me OShC neuml teumlreuml Kosoveumln ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml
identifikuara se OShC-teuml neuml veccedilanti ato qeuml punojneuml peumlr komunitetet minoritare peumlrballen me
kapacitete teuml dobeumlta pra nuk mund teuml avokojneuml peumlr ccedileumlshtjet e tyre ose teuml marrin pjeseuml neuml meumlnyreuml
efektive neuml jeteumln publike Ndeumlr ccedileumlshtjet e tjera atyre shpesh u mungon teuml kuptuarit e ploteuml teuml
funksionimit teuml institucioneve teuml qeveriseuml dhe proceseve peumlrkateumlse e mekanizmave teuml
pjeseumlmarrjes26 Atyre gjithashtu shpesh u mungojneuml shkathteumlsiteuml e duhura neuml fusha teuml ndryshme si
avokimi lobimi dhe hulumtimet shkrimi e analiza ligjore27
Neumlpeumlrmjet njeuml qasje teuml ngritjes seuml kapaciteteve dhe mbeumlshtetjes seuml vazhdueshme dhe me objektiv teuml
qarteuml neuml keumlteuml aspekt ECMI Kosova dhe organizatat e saj partnere kaneuml synuar teuml ndeumlrtojneuml dhe
peumlrmireumlsojneuml afteumlsiteuml dhe kapacitetet e OShC-ve peumlr trsquou peumlrfshireuml neuml meumlnyreuml efektive neuml proceset e
politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes neuml nivelin lokal dhe ateuml qendror duke u bazuar neuml dhe zhvilluar
meuml tej efektivitetin e seancave teuml dialogut teuml diskutuara neuml kapitullin paraprak
Qeumlllimi i ECMI Kosoveumls dhe organizatave teuml saj partnere ishte forcimi i OShC-ve neuml meumlnyreuml teuml
teumlreumlsishme dhe trajtimi i kapaciteteve teuml OShC-ve peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml politikeuml-
beumlrje dhe vendimmarrje peumlr teuml siguruar qeuml ato teuml zhvillohen neuml meumlnyreuml teuml qeumlndrueshme ashtu qeuml
neuml teuml ardhmen teuml mund teuml veprojneuml neuml meumlnyreuml teuml pavarur dhe ateuml peumlrmes trajnimeve dhe
mbeumlshtetjes seuml vazhdueshme Si rrezultat i keumlsaj ECMI Kosova neuml kuadeumlr teuml dy projekteve lsquoFuqizimi i
shoqeumlriseuml civile peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml proceset e politikave dhe teuml vendimmarrjes
peumlrmes dialogut me institucionet qeveritarersquo i financuar nga BE-ja dhe i menaxhuar nga Zyra e
Bashkimit Europian neuml Kosoveuml dhe projektit lsquoPeumlrkrahja e qeverisjes efektive peumlr komunitetet
minoritare neuml Kosoveumlrsquo financuar nga Departamenti Federal Zviceran i Puneumlve teuml Jashtme (DFPJ) ka dizajnuar
njeuml program peumlrkraheumls gjitheumlpeumlrfshireumls peumlr organizata teuml shoqeumlriseuml civile (OSHC)
26
TACSO Beyond Zero Institutional Arrangements for Cooperation with Civil Society Society (shq Peumlrtej zeros
aranzhimet institucionale peumlr bashkeumlpunim me shoqeumlrineuml civile) gusht 2011 fq 21 KCSF ldquoNe dhe atardquo ndash pjeseumlmarrja e qytetareumlve neuml Kosoveuml tetor 2011 fq 28 27
TACSO Growing Together Civil Society Involvement in the Legislative Process ndash Good and Bad Practices Practices (shq Rritja e peumlrbashkeumlt peumlrfshira e shoqeumlriseuml civile neuml procesin ligjveumlnies ndash praktikat e mira dheuml teuml keumlqija) qershor 2011 qershor 2011 fq 21
Pag
e21
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Gjateuml njeuml periudhe 15-vjeccedilare (nga qershori 2013 deri neuml tetor 2014) OSHC-teuml dhe koalicionet e
OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml peumlrfituar nga njeuml program peumlrkraheumls gjitheumlpeumlrfshireumls i cili ka
kombinuar teorineuml dhe praktikeumln me fokus neuml keumlteuml teuml fundit
Ngritja e kapaciteteve
Pjeseumlmarreumlsve u janeuml ofruar trajnime teuml strukturuara
teuml orientuar praktikisht peumlr teuml ngritur kapacitetet dhe
ateumlsiteuml e tyre praktike peumlr teuml avokuar neuml meumlnyreuml
efektive peumlr interesat dhe teuml drejtat e tyre dhe jane
pajisur me certifikata pas peumlrfundimit me sukses teuml
programit
Trajnimi mbi shkathteumlsiteuml avokim dhe teuml drejtat
e minoriteteve nga qershori 2013 deri neuml tetor
2014 pjeseumlmarreumlsit kaneuml marreuml pjeseuml neuml njeuml
trajnim gjitheumlpeumlrfshireumls interaktiv dhe teuml peumlrshtatur sipas nevojave teuml tyre teuml peumlrbeumlreuml nga
peumlrafeumlrsisht 15 seanca
Viziteuml studimore neuml rajon neuml vitin 2014 pjeseumlmarreumlsit gjithashtu kaneuml marreuml pjeseuml njeuml viziteuml
studimore neuml FYROM neuml meumlnyreuml qeuml teuml promovojneuml bashkeumlpunimin rajonal teuml krijojneuml lidhje teuml
dobishme dhe teuml sigurojneuml njeuml shkeumlmbim konstruktiv teuml praktikave teuml mira dhe ekspertizeumls
teknike (know-how) neuml rajon
Zbatimi i aktiviteteve teuml avokimit
Paralelisht me programin e trajnimit OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml
zhvilluar dhe zbatuar Plane specifike Avokimi peumlr adresimin e ccedileumlshtjeve me interes peumlr ta me
mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj
Zhvillim i Planeve peumlr Avokim nga teuml gjitha OSHC-teuml konkurruese u eumlshteuml keumlrkuar qeuml teuml
prezantojneuml Propozimet peumlr Avokim me ide paraprake fillestare mbi aktivitetet e avokimit qeuml do
teuml ndeumlrmarrin peumlr teuml adresuar problemet apo ccedileumlshtje konkrete OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-
ve teuml peumlrzgjedhur janeuml peumlrkrahur neuml zhvillimin Planeve njeumlvjeccedilare teuml Avokimit teuml holleumlsisheumlm
dhe me objektiva teuml qarteuml duke zhvilluar meuml tej propozimet e tyre teuml paraqitura Keumlto Plane
Avokimi kaneuml peumlrfshireuml objektiva dhe aktivitete qeuml janeuml kryer me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls
dhe partnereumlve teuml projektit
Neumln-grante peumlr avokim OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml marreuml edhe
mbeumlshtetje financiar peumlr zbatimin e aktiviteteve teuml parapara neuml Planet e tyre peumlr Avokim (meuml seuml
shumti deri neuml 2000 Euro peumlr njeuml Plan Avokimi)
Mbeumlshtetje e vazhdueshme Peumlrveccedil keumlsaj OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur
kaneuml marreuml mbeumlshtetje teuml vazhdueshme peumlrfshireuml mbeumlshtetje teknike dhe ligjore ndihmeuml neuml
organizimin e aktiviteteve mediale (incizimi i nje video promoviese njeuml minuteumlsheuml peumlr secileumln
Pag
e22
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve ) lehteumlsim teuml dialogut me institucionet relevante qeveritare
dhe ndihmeuml me hulumtime dhe redaktimin e materialeve (psh fleteumlpalosjeve)
Keumlto aktivitete kaneuml synuar forcimin e kapaciteteve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare peumlr teuml
bashkeumlvepruar me qeverineuml dhe ushtruar ndikim mbi teuml si neuml nivelin komunal ashtu edhe ateuml
qendror peumlr teuml siguruar qeuml interesat e tyre teuml merren parasysh gjateuml proceseve teuml qeverisjes
Ngritja e kapaciteteve peumlr OShC-teuml nga komunitetet minoritare
Peumlr teuml adresuar ccedileumlshtjet e veumlna neuml pah meuml sipeumlr ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml dizajnuar njeuml
Program teuml Shkathteumlsive teuml Avokimit dhe teuml Drejta teuml Komuniteteve peumlr Organizatat e Shoqeumlriseuml
Civile neuml Kosoveuml i cili konsistonte neuml organizimin e peseumlmbeumldhjeteuml (15) seancave teuml trajnimit gjateuml
vitit 2013 dhe 2014 mbi ccedileumlshtjet e meumlposhtme
Pjeseumlmarrja e OShC-ve neuml Kosoveuml
Teuml drejtat e minoriteteve veumlshtrim i peumlrgjithsheumlm dhe konceptet kryesore
Legjislacioni dhe institucionet vendore neuml Kosoveuml neuml lidhje me OShC-teuml
Peumlrmbledhje e mekanizmave teuml kompensimit ndaj shkeljes seuml teuml drejtave mekanizmat e
drejtpeumlrdrejteuml (e drejta peumlr peticion e drejta peumlr iniciativa qytetare e drejta e referendumit
dhe e ankesave teuml qytetareumlve) + mekanizmat e teumlrthorteuml + mekanizmat e bazuar neuml ccedileumlshtje
(ZKGj MASHT-it dhe Komisioni teuml Pavarur Keumlshilli i Pavarur Mbikeumlqyreumls i Sheumlrbimit Civil teuml
Kosoveumls KPM)
Avokimi
Mediat dhe rrjetet sociale (si teuml plasohet mesazhi)
Zhvillimi i projekteve
Shkathteumlsiteuml e teuml shkruarit dhe prezantimit + rrjeteumlzimi
Mjete praktike peumlr mbajtjen e teuml dheumlnave dhe doreumlzimin e ankesave
Adresimi institucioneve dhe teuml kuptuarit e puneumls seuml tyre (KKK-seuml KDIK-seuml ZCcedilK-seuml)
Keumlto trajnime janeuml organizuar neuml bashkeumlpunim
me projektin ldquoMbeumlshtetje qeverisjes efektive peumlr
komunitetet minoritare neuml Kosoveumlrdquo teuml financuar
nga Departamenti Federal Zviceran i Puneumlve teuml
Jashtme (DFPJ) Trajnimet kaneuml sjelleuml seuml bashku
aneumltareuml teuml OShC-ve nga komunitetet e ndryshme
minoritare neuml teumlreuml Kosoveumln duke u dheumlneuml atyre
mundeumlsineuml peumlr teuml ndareuml peumlrvojat e tyre dhe
diskutuar sfidat me teuml cilat peumlrballen neuml
komunikimin me institucionet peumlrkateumlse lokale e
qendrore peumlr teuml ngritur ccedileumlshtjet qeuml lidhen me
komunitetet minoritare dhe janeuml mbajtur nga eksperteuml teuml nivelit teuml larteuml teuml ccedileumlshtjeve teuml zgjedhura
nga Kosova dhe rajoni OShC-teuml dhe koalicionet e OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur kaneuml qeneuml grupet
Pag
e23
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
kryesore teuml synuara megjithateuml OShC-teuml e peumlrfshira neuml Bazeumln e teuml dheumlnave teuml OShC-ve gjithashtu
janeuml ftuar qeuml teuml marrin pjeseuml neuml trajnime
Pjeseumlmarreumlsit i kaneuml vlereumlsuar teuml gjitha keumlto trajnime si
shumeuml teuml dobishme dhe kaneuml vneuml neuml dukje se ato ishin
mundeumlsi e madhe qeuml teuml nxirrnin neuml pah ccedileumlshtjet kryesore
dhe problemet qeuml lidhen me komunitetet e tyre dhe u kaneuml
ndihmuar teuml identifikojneuml kanale peumlr teuml trajtuar keumlto
ccedileumlshtje Neuml keumlto takime janeuml adresuar njeuml varg ccedileumlshtjesh teuml
shumeumlllojshme si mundeumlsiteuml socio-ekonomike peumlr
komunitetet minoritare peumlrdorimi i gjuheumlve segregacioni
neuml arsim veccedilaneumlrisht neuml Shkolleumln lsquoMustafa Bakijarsquo neuml
Gjakoveuml liria e leumlvizjes veccedilaneumlrisht neuml lidhje me Lagjen e
Boshnjakeumlve dhe Mitroviceumln e Veriut teuml drejtat e grave dhe
barazia gjinore marreumldheumlniet me qeverineuml dhe strategjiteuml
peumlr pjeseumlmarrjen meuml teuml gjereuml teuml shoqeumlriseuml civile Si pjeseuml e
programit teuml peumlrkrahjes OShC-teuml dhe koalicionet e OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur kaneuml incizuar dhe
transmetuar video promovuese me qeumlllim promovimin e organizatave teuml tyre mandatit teuml tyre dhe
puneumln qeuml ato beumljneuml peumlr teuml mbrojtur dhe promovuar teuml drejtat e komuniteteve Video promovuese teuml
organizatave BRIGA PIRAMIDA CDKD-SP ICEC CZRC-OPA dhe OSG janeuml postuar neuml kanalin e ECMI
Kosoveumls dhe neuml ueb-faqen e saj dhe faqen e saj neuml Facebook si dhe neuml ueb-faqen e CSD-seuml dhe
RrOGRAEK-ut
Viziteuml studimore peumlr OShC teuml peumlrzgjedhura nga komunitetet
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj gjithashtu kaneuml
organizuar njeuml viziteuml studimore neuml ish-Republikeumln
Jugosllave teuml Maqedoniseuml (IRJM) peumlr peumlrfaqeumlsues
teuml zgjedhur teuml OShC-ve nga minoritetet Kjo viziteuml
eumlshteuml zhvilluar neuml tremujorin e fundit teuml projektit
dhe ishte e hapur peumlr teuml gjitha OShC-teuml e
regjistruara neuml bazeumln e teuml dheumlnave
Peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova u eumlshteuml dheumlneuml
mundeumlsia peumlr dialog me homologeumlt e tyre nga
IRJM neuml ccedileumlshtje teuml tilla si arsimimi i komuniteteve
minoritare zbatimi i legjislacionit peumlr gjuheumlt dhe
puneumlsimi neuml institucionet publike dhe neuml ndeumlrmarrjet publike Peumlr meuml tepeumlr ECMI Kosova dhe
partnereumlt e saj u kaneuml mundeumlsuar peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova qeuml teuml zhvillojneuml takime me Komisionin
e Kuvendit peumlr Marreumldheumlnie Ndeumlretnike dhe Sekretariatin Shteteumlror peumlr Zbatimin e Marreumlveshjes
Kornizeuml teuml Ohrit Me keumlteuml atyre iu dhaneuml meuml tepeumlr njohuri mbi meumlnyreumln se si IRJM mbron teuml drejtat e
Njeuml tregim u suksessheumlm qeuml ia
vlen teuml peumlrmendet eumlshteuml ai peumlrmes
Programit teuml Trajnimit peumlr Avokim
ku OShC-teuml nga komuniteti
boshnjak kaneuml mundur teuml
avokojneuml me sukses neuml Prizren
duke arritur qeuml neuml Komisionin
Komunal peumlr Komunitete teuml
peumlrfaqeumlsohen teuml gjitha
komunitetet ashtu siccedil keumlrkohet
me ligj por nuk kishte ndodhur meuml
hereumlt
Pag
e24
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
minoriteteve dhe ccedilfareuml meumlsimesh mund teuml nxjerreuml Kosova nga
ajo Ata u kaneuml beumlreuml pyetje si psh rreth asaj neumlse puna me
minoritetet neuml IRJM fokusohet veteumlm neuml minoritetin shqiptar
apo neumlse punohet edhe me komunitete teuml tjera
Zhvillimi dhe zbatimi i fushatave teuml avokimit
Njeuml nga ccedileumlshtjet qendrore qeuml mund teuml shihet nga mungesa neuml strukturat e shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml
eumlshteuml se OShC-teuml nga komunitetit minoritare nuk janeuml efektive kur eumlshteuml fjala peumlr evokim peumlr
ndryshime Neuml kuadeumlr teuml projektit ishte publikuar njeuml shpallje e hapur peumlr aplikime me ccedilrsquorast janeuml
shpeumlrndareuml rreth 500 fleteumlpalosje neuml shqip serbisht dhe anglisht teuml titulluara ldquoSi teuml aplikonirdquo Pas
keumlsaj ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj formuan njeuml Bord teuml pavarur Peumlrzgjedheumls peumlr teuml shqyrtuar teuml
gjitheuml aplikacionet nga OShC-teuml e komuniteteve minoritare bazuar neuml kriteret e peumlrcaktuara
Propozimet e doreumlzuara janeuml vlereumlsuar neuml bazeuml teuml cileumlsiseuml seuml ideve dhe peumlrfshirjes me bazeumln fokusit
teuml qarteuml dhe njeuml metode teuml qarteuml teuml peumlrfaqeumlsimit teuml komuniteteve minoritare Bordi Peumlrzgjedheumls neuml
meumlnyreuml specifike peumlrzgjodhi OShC me bazeuml neuml komunitet teuml cilat nuk kaneuml seliteuml neuml qytete e as kaneuml
lidhje teuml ngushta me donatoreuml Si pjeseuml e keumlsaj u peumlrzgjodheumln gjashteuml (6) OShC nga teuml cilat kateumlr (4)
ishin OShC neuml vete ndeumlrsa dy (2) ishin koalicionet teuml peumlrbeumlra nga dy (2) OShC secili teuml cileumlt kishin
vendosur teuml avokonin seuml bashku peumlr njeuml ccedileumlshtje Ccedileumlshtjet e zgjedhura nga ana e OShC-ve dhe
koalicioneve teuml OShC-ve teuml cileumlt ishin peumlrzgjedhur janeuml prezantuar neuml gjashteuml (6) Fushata teuml Avokimit
Pas peumlrzgjedhjes se kateumlr (4) OShC-ve dhe dy (2) koalicioneve teuml OShC-ve dhe zhvillimit teuml Fushatave
teuml Avokimit ECMI Kosova CSD dhe RROGRAEK gjateuml vitit 2013 dhe 2014 kaneuml zhvilluar njeuml Program
Trajnimit dhe Avokimi teuml peumlrshtatur me objektiv teuml qarteuml dhe teuml bazuar neuml rezultate i cili
konsistonte neuml peseumlmbeumldhjeteuml seanca (15) trajnimi ku kaneuml marreuml pjeseuml si trajnues peumlrfaqeumlsues teuml
shoqeumlriseuml civile nga vendet e tjera teuml rajonit teuml Ballkanit Si pjeseuml e programit teuml ECMI Kosoveumls
OShC-ve dhe koalicioneve teuml OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur u eumlshteuml ofruar mbeumlshtetje teknike dhe
ligjore peumlr zbatimin e fushatave teuml advokimit ndihmeuml neuml organizimin e aktiviteteve mediale (6
videove promovuese peumlr OShC-teuml dhe koalicionet e peumlrzgjedhur) lehteumlsimin e dialogut me
institucionet relevante qeveritare dhe ndihmeuml neuml hulumtime dhe redaktimin e materialeve si dhe
nga njeuml neumln-grant me vlereuml prej euro2000 peumlr secileumln OShC dhe koalicion teuml peumlrzgjedhur peumlr zbatimin e
Fushatave teuml Avokimit
OShC-teuml nga Kosova kaneuml
shkeumlmbyer kontaktet dhe
kaneuml bashkeumlvepruar
fuqisheumlm me
institucionet e IRJM-seuml
me potencial peumlr
bashkeumlpunim neuml teuml
ardhmen
Pag
e25
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
BRIGA
Peumlrfaqeumlson komunitetin serb neuml Gorazhdec neuml rajonin e Pejeumls
Aktivitetet
Trajnime teuml peumlrgjithshme peumlr evokim veccedilaneumlrisht peumlr gra
Rritja e pjeseumlmarrjes seuml grave neuml proceset vendimmarreumlse neuml nivelin komunal
Mungesa e publikimit teuml vendeve teuml lira teuml puneumls neuml gjuheumln serbe
PIRAMIDA
Peumlrfaqeumlson komunitetin egjiptas neuml rajonin
e Pejeumls dhe ateuml teuml Istogut
Aktivitetet
Trajtimi i braktisjes seuml shkolleumls nga
nxeumlneumlsit egjiptas neuml shkolleumln fillore dhe
teuml mesme
Rritja e edukimit mbi ccedileumlshtjet e
sheumlndetit
Ngritja e veteumldijes rreth puneumlsimit
duke synuar veccedilaneumlrisht grateuml
Qendra peumlr Integrimin e Komuniteteve Minoritare (ICECQEKM)
Peumlrfaqeumlson komunitetin boshnjak serb turk dhe ateuml rom neuml rajonin e Prizrenit
Aktivitetet
Komisioni Komunal peumlr Komunitete
duhet teuml peumlrfshijeuml komunitetin ashkali
egjiptas dhe ateuml goran
Peumlrdorimi publik nga ana e Komuneumls i
teuml gjitha gjuheumlve zyrtare
Beumlrja e boshnjakishtes gjuheuml zyrtare neuml
nivel komunal
Omladinski Savez Gore ndash OSG (shq
Keumlshilli Rinor i Goreumls ndash KRG)
Peumlrfaqeumlson komunitetin minoritar goran neuml
rajonin e Goreumls
Aktivitetet
Peumlrfaqeumlsimi i barabarteuml i teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim
Shtypja e materialeve edukative
relevante peumlr keumlteuml ccedileumlshtje
Koalicioni CDKD dhe Slobodna Produkcija (shq Produksioni i Lireuml)
Dy OShC teuml cilat peumlrfaqeumlsojneuml serbeumlt romeumlt boshnjakeumlt dhe malaziasit dhe teuml cilat punojneuml neuml rajonin e Gjilanit teuml Kameniceumls dhe ateuml teuml Novobeumlrdeumls
Aktivitetet
Zbatimi i Ligjit peumlr Qasje neuml Dokumente Publike
Shfryteumlzimi proporcional i objekteve sportive dhe kulturore
Ndarja proporcionale e buxhetit
Koalicioni CZRZ dhe OPA
Dy OShC nga komuniteti serb teuml cilat punojneuml neuml pjeseumln jugore teuml Kosoveumls kryesisht neuml Partesh dhe Kllokot
Aktivitetet
Avokim neuml Ministrineuml e Bujqeumlsiseuml Ministrineuml e Riniseuml dhe Sportit dhe neuml Ministrineuml e Mjedisit peumlr mbeumlshtetje neuml Partesh
Ulja e papuneumlsiseuml neuml keumlto rajone
Pag
e26
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rezultatet nga planet e avokimit
OShC-teuml e angazhuara me keumlto Planeve teuml Avokimit kaneuml arritur njeuml numeumlr suksesesh teuml dukshme si
rezultat i aktiviteteve teuml ndeumlrmarra neuml kuadeumlr teuml keumltyre propozimeve
ICECQEKM Ka evokuar me sukses te Komuna e Prizrenit peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha komunitetet teuml
peumlrfaqeumlsohen neuml Komisionin Komunal peumlr Komunitete peumlrfshireuml komunitetin goran ateuml rom ashkali
dhe egjiptas Ata gjithashtu i kaneuml beumlreuml presion Komuneumls peumlr teuml drejteumln e barabarteuml peumlr trsquou arsimuar
neuml gjuheumln boshnjake peumlrfshireuml edhe organizimin e tryezave teuml rrumbullakeumlta rreth keumlsaj ccedileumlshtjeje
gjeuml qeuml kishte sukses deri diku ndoneumlse ka ende shumeuml progres peumlr trsquou beumlreuml neuml meumlnyreuml qeuml komuna
trsquou peumlrmbahet obligimeve teuml saj ligjore E fundit ata kaneuml mbajtur disa tryeza teuml rrumbullakeumlta peumlr
ccedileumlshtjen e respektimit teuml kuoteumls prej 10 teuml puneumlsimit teuml komuniteteve neuml institucionet publike
Komuna eumlshteuml treguar e hapur neuml keumlto takime dhe ICECQEKM do teuml vazhdojeuml teuml avokojeuml peumlr keumlto
ccedileumlshtje peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml kaneuml krijuar neuml keumlto institucione
OSGKRG Pjesa meuml e madhe e puneumls seuml
OSGKRG ishte pjeseuml e Rrjetit teuml Goraneumlve teuml
themeluar si pjeseuml e keumltij projekti Ata kaneuml
organizuar disa tryeza teuml rrumbullakeumlta mbi
ccedileumlshtjet e peumlrfaqeumlsimit teuml barabarteuml teuml teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim publik dhe kaneuml
krijuar lidhje teuml mira me Komuneumln gjeuml qeuml do teuml
shfryteumlzohet peumlr teuml zhvilluar avokim gjateuml muajve
teuml ardhsheumlm
PIRAMIDA Neuml Pejeuml PIRAMIDA eumlshteuml treguar e suksesshme neuml puneumln e saj me Komuneumln neuml trajtimin
e ccedileumlshtjes seuml braktisjes seuml shkolleumls nga pjeseumltareumlt e komuniteteve minoritare Ata kaneuml punuar me
zyrtareumlt komunaleuml peumlr teuml avokuar peumlr
identifikimin e feumlmijeumlve jashteuml shkollave dhe
trajtimin e ccedileumlshtjeve teuml ri-integrimit Megjithateuml
marreuml parasysh trendin e fundit teuml emigrimit teuml
pjeseumltareumlve teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe
egjiptas ata po peumlrballen prapeuml me ccedileumlshtje teuml
integrimit teuml cilat duhet teuml adresohen nga
Komuna28 PIRAMIDA gjithashtu ka qeneuml e
suksesshme neuml qeumlllimin e saj peumlr teuml rritur
arsimimin e grave qeuml u peumlrkasin komuniteteve
minoritare veccedilaneumlrisht neuml lidhje me ccedileumlshtjet e sheumlndetit pasi qeuml kaneuml organizuar disa tryeza teuml
rrumbullakeumlta dhe trajnime mbi keumlteuml ccedileumlshtje si dhe ka filluar teuml bashkeumlpunojeuml me komunitetin lokal
28
Peumlr me tepeumlr informata mbi keumlteuml temeuml ju lutemi shihni Buletinin Informues teuml ECMI Kosoveumls rreth keumlsaj teme me titullin Sfidat neuml procesin e integrimit neuml Kosoveuml migrimi neuml rritje e romeumlve ashkalive dhe egjiptasve Neuml dispozicion neuml httpwwwecmikosovoorgp=5847
Pag
e27
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
neuml keumlto zona rreth keumltyre ccedileumlshtjeve dhe trsquou japeuml atyre meuml shumeuml informata mbi ccedileumlshtje teuml tilla si
sheumlndeti riprodhues dhe ccedileumlshtjet e sheumlndetit teuml feumlmijeumlve
Koalicioni CRDZ-OPA Ky koalicion eumlshteuml treguar i suksessheumlm neuml vendosjen e kontakteve brenda
Ministrive relevante peumlr trsquou marreuml me avokim Megjithateuml ndoneumlse nuk eumlshteuml marreuml ndonjeuml vendim
peumlrfundimtar nga keumlto ministri ata janeuml angazhuar me keumlteuml ccedileumlshtje dhe janeuml neuml procesin e
formulimit teuml planeve peumlr teuml trajtuar problemet e ngritura nga CRDZ-OPA Ata gjithashtu kaneuml arritur
teuml vendosin kontakte teuml mira me peumlrfaqeumlsuesit e Komuneumls seuml Parteshit peumlrgjegjeumls peumlr bujqeumlsi rini e
mjedis Seuml bashku me Komuneumln ata kaneuml ndeumlrmarreuml aktivitete neuml Partesh Budrigeuml e Poshtme dhe
Pasjan me fokus neuml ccedileumlshtjet e riniseuml dhe kultureumls Seuml fundmi kaneuml filluar organizimin e njeuml unioni
fermereumlsh i cili do teuml peumlrfaqeumlsojeuml njeuml pjeseuml teuml madhe teuml fermereumlve teuml Parteshit
BRIGA Gjateuml zbatimit teuml Planit teuml Avokimit kjo
OShC ka mbajtur njeuml seumlreuml trajnimesh peumlr grateuml
nga komuniteti serb mbi metodat meuml teuml mira
peumlr puneumlsim peumlrfshireuml shqyrtimin e
aplikacioneve dhe procedurat pasuese Peumlr meuml
tepeumlr ata janeuml takuar me autoritetet
peumlrkateumlse peumlr teuml shprehur shqeteumlsimin e tyre
se shpalljet zakonisht nuk dalin neuml serbisht
dhe institucionet peumlrgjegjeumlse peumlr keumlteuml kaneuml
reumlneuml dakord qeuml teuml adresojneuml keumlteuml ccedileumlshtje dhe
teuml beumljneuml meuml teuml mireumln peumlr teuml siguruar qeuml neuml teuml ardhmen shpalljet peumlr vende teuml lira teuml puneumls teuml
shpeumlrndahen peumlrmes kanaleve neuml gjuheumln serbe
Koalicioni CDKD-SP Ky koalicion ka mbajtur takime teuml shumta me autoritetet peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi
qendrore neuml kuadeumlr teuml planeve teuml tyre teuml avokimit por vonesa neuml krijimin e njeuml qeverie komunale neuml
Kameniceuml ka penguar qeuml keumlto takime teuml jeneuml
efektive Megjithateuml ka pasur ndeumlrveprim teuml
mireuml neuml ccedileumlshtjen e qasjes seuml barabarteuml neuml
objektet sportive dhe kjo eumlshteuml ccedileumlshtje qeuml do teuml
peumlrcillet edhe meuml tej Lidhur me ccedileumlshtjen e
qasjes neuml dokumente publike ky koalicion
gjithashtu ka zhvilluar disa takime dhe ka
avokuar rregullisht peumlr qasje teuml barabarteuml dhe
teuml lehteuml dhe kjo ka beumlreuml qeuml Komuna teuml beumljeuml ca
leumlvizje dhe suksese nga ana e Komuneumls e cila
eumlshteuml beumlreuml meuml e hapur neuml ofrimin e sheumlrbimeve
teuml peumlrkthimit dhe qasjes seuml hapur neuml teuml gjitha dokumentet Ata gjithashtu kaneuml monitoruar
shpeumlrndarjen e investimeve kapitale neuml komuneuml por nuk kaneuml mundur teuml marrin peumlrgjigje definitive
rreth asaj se sa eumlshteuml shpenzuar peumlr secilin komunitet Megjithateuml duke ngritur ccedileumlshtjen e
Pag
e28
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
monitorimit teuml keumlsaj Koalicioni CDKD-PS i ka beumlreuml presion komuneumls qeuml trsquoi beumljeuml publike keumlto holleumlsi
dhe teuml jeteuml meuml e hapur
Pag
e29
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
V KRIJIMI I RRJETEVE NDEumlRETNIKE TEuml OSHC-VE NGA MINORITETET
Shoqeumlria civile neuml Kosoveuml eumlshteuml e fragmentuar neuml maseuml teuml madhe ajo jo veteumlm qeuml shpesh eumlshteuml e
ndareuml neuml vija etnike por shpesh ka mungeseuml teuml komunikimit dhe bashkeumlpunimit ndeumlrmjet
Organizatave teuml Shoqeumlriseuml Civile (OShC-ve) brenda teuml njeumljtit komunitet Marreuml parasysh nevojat e
veccedilanta dhe fragmentimin e brendsheumlm teuml shumiceumls seuml komuniteteve minoritare neuml Kosoveuml ECMI
Kosova dhe organizatat e saj partnere neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml synuar teuml nxisin komunikimin
dhe bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml veccedilanta etnike dhe mes tyre me
qeumlllimin peumlrfundimtar qeuml trsquou mundeumlsojneuml atyre teuml avokojneuml peumlr nevojat dhe interesat e tyre teuml
veccedilanta duke qeneuml neuml teuml njeumljteumln koheuml teuml bashkuara dhe me njeuml zeuml
Peumlrmes puneumls seuml gjereuml neuml terren teuml kryer nga ECMI Kosova komunitetet kaneuml shprehur deumlshireumln e
tyre peumlr teuml zhvilluar kanale peumlr dialog dhe mjete peumlr teuml organizuar meuml mireuml aktivitetet e tyre
Komunitetet kaneuml theksuar nevojeumln peumlr peumlrmireumlsimin e politikave si dhe peumlr rritjen e peumlrkushtimit
dhe programeve teuml Institucioneve teuml Qeveriseuml teuml Republikeumls seuml
Kosoveumls neuml lidhje me integrimin e komuniteteve jo-shumiceuml neuml
Kosoveuml dhe peumlr teuml siguruar respektimin e ploteuml teuml teuml drejtave teuml
komuniteteve jo-shumiceuml neuml vend Keumlshtu meuml 2014 ka filluar njeuml
nismeuml pilot me qeumlllim inicimin e procesit teuml dialogut ndeumlretnik mes
OShC-ve neumlpeumlrmjet krijimit teuml rrjeteve teuml OShC-ve brenda teuml njeumljtave
komunitete etnike respektivisht komunitetit serb dhe atij goran
ndeumlrsa marreuml parasysh kontekstin veccediloriteuml dhe peumlrvojat e
dallueshme teuml Kosoveumls si dhe praktikat e mira nga vendet e tjera teuml
Ballkanit Pereumlndimor Kjo nismeuml eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme
pasi qeuml peumlrfaqeumlsimi nga partiteuml politike brenda keumltyre komuniteteve eumlshteuml shumeuml i polarizuar dhe
shpesh karakterizohet nga sjellje antagoniste e armiqeumlsore Krijimi i keumltyre rrjeteve ka peumlr aspirateuml
krijimin e njeuml mjedisi qeuml nxit dialogun dhe hap njeuml formeuml teuml drejtpeumlrdrejteuml teuml komunikimit brenda
rrjeteve
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom) Ky rajon shtrihet neuml pjeseumln jugore
dhe juglindore teuml Kosoveumls dhe peumlrgjitheumlsisht eumlshteuml karakterizuar nga marreumldheumlnie teuml qeumlndrueshme
ndeumlretnike Megjithateuml pjeseumltareumlt e komunitetit serb qeuml jetojneuml neuml keumlteuml zoneuml ballafaqohen me
probleme teuml ngjashme me pjeseumltareuml teuml keumltij komuniteti qeuml jetojneuml gjetkeuml neuml vend veccedilaneumlrisht teuml
rinjteuml Krijimi i njeuml rrjeti nxit njeuml lidhje ndeumlrmjet OShC-ve teuml ndryshme nga ky rajon dhe avokim meuml teuml
mireuml te strukturat peumlrkateumlse teuml qeverisjes lokale Pasi qeuml shumeuml prej keumltyre komunave janeuml krijuar
rishtas peumlrmes procesit teuml decentralizimit rrjeti eumlshteuml thelbeumlsor peumlr teuml siguruar njeuml kanal teuml sigurt
peumlr teuml punuar seuml bashku Peumlr meuml tepeumlr shumeuml banoreuml serbeuml nga kjo zoneuml mendojneuml se janeuml teuml neumln-
peumlrfaqeumlsuar neuml krahasim me rajonet e tjera neuml Kosoveuml gjeuml qeuml tregon domosdoshmeumlrineuml e rrjetit neuml
meumlnyreuml qeuml zeumlri i tyre teuml deumlgjohet neuml nivelin qendror dhe tek peumlrfaqeumlsuesit brenda komunitetit serb
qeuml veprojneuml neuml Anamoroveuml
Trendi neuml rritje e super i
shtimit teuml numrit teuml
rrjeteve ka filluar teuml keteuml
ndikim pozitiv tek teuml
gjitha komunitetet neuml
Kosoveuml duke rritur keumlshtu
mundeumlsineuml e tyre peumlr teuml
ndikuar dhe avokuar peumlr
ndryshime
Pag
e30
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom) eumlshteuml struktura e pareuml e
tilleuml qeuml sjelleuml seuml bashku teuml gjitha OShC-teuml nga komuniteti goran Marreuml parasysh se komuniteti goran
eumlshteuml njeumlri nga komunitetet meuml teuml margjinalizuar minoritare neuml Kosoveuml kjo peumlrbeumln njeuml zhvillim kyccedil
peumlr sa i peumlrket afteumlsiseuml seuml tyre peumlr teuml lobuar dhe avokuar peumlr ccedileumlshtjet e tyre
Rrjeti i komuniteti serb dhe ai i komunitetit goran janeuml duke kaluar neuml procesin e regjistrimit Ato
synojneuml teuml punojneuml seuml bashku neuml mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml njeriut teuml komuniteteve
teuml tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml Qeumlllimet e Rrjeteve peumlrfshijneuml
Identifikimin e problemeve me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Avokim lidhur me problemet me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Ngritjen e veteumldijes seuml institucioneve neuml lidhje me problemet serioze qeuml ndikojneuml neuml
mireumlqenien e komuniteteve peumlrkateumlse
Nxjerrjen e deklaratave teuml peumlrbashkeumlta publike neuml media rreth ccedileumlshtjeve me interes peumlr
komunitetet peumlrkateumlse
Ngritjen e problemeve teuml ndryshme me teuml cilat peumlrballen komunitetet peumlrkateumlse te
institucionet relevante qendrore dhe lokale
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit serb trembeumldhjeteuml (13) OShC janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
tij Ato punojneuml neuml komunat e fshatrat Kameniceuml Shilloveuml Gjilan Partesh Novobeumlrdeuml dhe Kllokot
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit goran marreumlveshjen Platformeuml peumlr trsquoiu bashkuar Rrjetit e kaneuml
neumlnshkruar shtateuml (7) OShC dhe teuml gjitheuml punojneuml neuml Prizren dhe Dragash
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom)
Neuml kuadeumlr teuml komunitetit goran ka pasur disa OShC me seli neuml rajonin e Prizrenit teuml cilat kaneuml
treguar interesim aktiv neuml promovimin e ccedileumlshtjeve teuml teuml drejtave teuml njeriut teuml komunitetit teuml tyre
dhe teuml cilat kaneuml njohur nevojeumln e njeuml rrjeti teuml organizatave peumlr teuml ndihmuar neuml ngritjen e
problemeve me teuml cilat peumlrballen goraneumlt teuml cilat
ishte e veumlshtireuml teuml ngriheshin meuml pareuml neuml nivel teuml
Kosoveumls Prandaj ata kaneuml njohur nevojeumln peumlr
njeuml rrjet peumlr teuml promovuar keumlto pasi meuml hereumlt
ka pasur bashkeumlpunim shumeuml teuml kufizuar neuml mes
teuml OShC-ve teuml komunitetit goran gjeuml qeuml ka
kufizuar ndikimin e tyre Janeuml dhjeteuml (10) OShC
teuml cilat janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
Platformeumls e teuml cilat punojneuml neuml rajonin e
Dragashit
Keumlto rrjete kaneuml punuar neuml ccedileumlshtje tematike teuml
cilat i kaneuml veumlneuml neuml theks si ccedileumlshtje qeuml ndikojneuml neuml komunitetet e tyre neuml teumlreuml Kosoveumln Komuniteti
goran ka veumlneuml neuml pah tri ccedileumlshtje problemet e kthimit teuml nxeumlneumlsve neuml shkolla propozimin peumlr
decentralizim qeuml do teuml shpinte neuml krijimin e njeuml komune me shumiceuml gorane dhe problemet e
puneumlsimit dhe mundeumlsive ekonomike peumlr goraneumlt Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova
Pag
e31
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dhe organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur rrjetin e
komunitetit goran neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve dhe kryerjen
e njeuml hulumtimi Pjeseuml e keumltij hulumtimi kaneuml qeneuml rreth 300
peumlrfaqeumlsues goraneuml teuml cileumlt kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas
nxjerrjes seuml rezultateve janeuml hartuar tri (3) analiza teuml shkurtra teuml
politikave teuml cilat gjithashtu janeuml publikuar neuml ueb-faqen e ECMI
Kosoveumls teuml CSD-seuml teuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml keumltij
projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml
veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml
punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr
ccedileumlshtjet e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet
kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml
Kosoveuml
Reagimi i shpejteuml nga Gjilani dhe disa komuna teuml tjera ndaj ccedileumlshtjeve teuml ngritura neuml analizat e
shkurtra teuml politikave veccedilaneumlrisht rreth analizeumls seuml fokusuar neuml rini dhe kultureuml ka treguar se
publikimi i materialeve teuml tilla mund ta beumljeuml Komuneumln teuml aktivizohet neuml trajtimin e ccedileumlshtjeve qeuml janeuml
me reumlndeumlsi qendrore peumlr komunitetet minoritare
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Goran
(httpwwwgoranicommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom)
Pjeseumltareumlt e komunitetit serb gjithashtu kaneuml veumlneuml
neuml pah ccedileumlshtjen e puneumlsimit dhe mundeumlsive
ekonomike si dhe ccedileumlshtjet e transparenceumls dhe
llogaridheumlnies seuml pushtetit lokal dhe aktivitetet
rinore neuml dispozicion peumlr pjeseumltareumlt e komunitetit
serb Teuml tri (3) analizat e shkurtra teuml politikave
gjenden online neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls ateuml
teuml keumltij projekti dhe neuml ueb-faqen e Rrjetit teuml
Komunitetit Serb neuml anglisht dhe serbisht
Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova dhe
organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur Rrjetin e Komunitetit serb neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve
dhe kryerjen e njeuml hulumtimi Neuml keumlteuml hulumtim janeuml peumlrfshireuml 600 pjeseumltareuml teuml komunitetit serb teuml
cileumlt e kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas nxjerrjes seuml rezultateve tre (3) analiza teuml shkurtra teuml politikave
janeuml hartuar dhe publikuar neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls teuml CSD-seuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml
keumltij projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-
ve brenda komuniteteve teuml punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr ccedileumlshtjet
Rrjeti Goran ka arritur teuml
integrohet me sukses neuml
komunitetin e shoqeumlriseuml civile
neuml Kosoveuml Me mbeumlshtetjen
nga ECMI ata kaneuml krijuar
lidhje me donatoreuml kaneuml
fituar fonde e donacione si
dhe kaneuml peumlrmireumlsuar
shkathteumlsiteuml e tyre peumlr
hulumtime dhe avokim
Pag
e32
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje
me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml Kosoveuml
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Serb
(httpwwwserbcommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Pag
e33
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
VI REKOMANDIME DHE PEumlRFUNDIME
Neuml fund teuml keumltij raporti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml prezantojneuml peumlrfundimet dhe
rekomandimet teuml e dala nga zbatimi i keumltij projekti gjateuml dy viteve teuml fundit Keumlto rekomandime
bazohen si neuml qeumlllimet fillestare teuml projektit ashtu edhe neuml peumlrvojat gjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml tij
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml paraqesin rekomandimet e meumlposhtme si OShC-ve teuml
komuniteteve minoritare ashtu edhe qeveriseuml qendrore dhe atyre lokale me qeumlllimin qeuml teuml
vazhdohet me shtimin e dialogut teuml komuniteteve minoritare me institucionet qeveritare
Dialogu i strukturuar neuml mes teuml OShC-ve teuml minoriteteve dhe qeveriseuml
Ky projekt ka filluar me qeumlllim teuml vendosjes seuml njeuml dialogu meuml teuml strukturuar neuml mes teuml zyrtareumlve teuml
nivelit qendror dhe atij komunal dhe peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare ECMI
Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml identifikuar ose mungeseumln e marreumldheumlnieve pasi qeuml OShC-teuml shihen
si antagoniste ose ka marreumldheumlnie paternaliste neuml teuml cilat raste institucionet nuk i vlereumlsojneuml OShC-
teuml dhe puneumln qeuml mund ta beumljneuml
Neumlpeumlrmjet aktiviteteve teuml tilla si seancat e dialogut neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe
peumlrfaqeumlsuesve teuml institucioneve ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml treguar se ka nevojeuml dhe
gjithashtu neuml shumeuml nivele gatishmeumlri peumlr teuml punuar me keumlteuml projekt Neuml mesin e teuml gjitha
komunitetet dialogu i vendosur neuml mes teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml shoqeumlriseuml civile dhe atyre teuml
institucioneve qendrore dhe lokale ishte i frytsheumlm dhe do teuml vazhdojmeuml teuml punojmeuml peumlr teuml krijuar
njeuml mjedis teuml strukturuar peumlr shkeumlmbimin e ideve dhe kritikave konstruktive Kjo eumlshteuml diccedilka qeuml
eumlshteuml shumeuml e nevojshme peumlr teuml dy grupet dhe ne do teuml punojmeuml peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml jo
veteumlm lidhje meuml teuml meumldha neuml mes teuml dy grupeve por edhe meuml shumeuml transparenceuml e llogaridheumlnie
Pothuajse teuml gjitha komunitetet neuml takimet e tyre me zyrtareumlt gjateuml vitit teuml dyteuml teuml zbatimit teuml keumltij
projekti kaneuml propozuar qeuml keumlto aktivitete teuml dialogut teuml formalizohen dhe teuml vijojneuml neuml vitet e
ardhshme Kjo tregon se keumlto lloje teuml diskutimeve teuml formalizuara kaneuml filluar teuml adresojneuml ccedileumlshtjet e
mungeseumls seuml dialogut strukturor dhe se janeuml me reumlndeumlsi peumlr teuml dy sektoreumlt Prandaj ECMI Kosova
dhe partnereumlt e saj rekomandojneuml qeuml neuml driteumln e keumlsaj si OShC-teuml nga komunitet minoritare ashtu
edhe peumlrfaqeumlsuesit e tyre politikeuml neuml nivelin qendror dhe ateuml lokal teuml punojneuml peumlr teuml formalizuar
dhe strukturuar dialogun me qeumlllim qeuml teuml sigurohet qeuml ai teuml konsistojeuml neuml kritika konstruktive si
dhe mbeumlshtetje peumlr ide
Peumlr meuml tepeumlr Ligji peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e peumlrbashkeumlt qeuml eumlshteuml theksuar
peumlrgjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml projektit nga pothuaj teuml gjitha komunitetet Kjo eumlshteuml diccedilka neuml teuml
cileumln duhet teuml punojneuml teuml gjitha institucionet neuml drejtim teuml zbatimit veccedilaneumlrisht neuml nivelin komunal
Peumlrvec keumlsaj KKK KDIK dhe Avokati i Popullit duhet teuml vazhdojneuml teuml angazhohen me OShC-teuml nga
komunitetet minoritare peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml dialog efektiv neuml mes teuml sektoreumlve
Pag
e34
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rritja e ndeumlrveprimit neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe donatoreumlt ndeumlrkombeumltareuml
Njeuml aspekt tjeteumlr i keumltij projekti kishte peumlr synim adresimin e problemit teuml pak OShC-ve nga
komunitetet minoritare teuml cilat mund teuml shfryteumlzojneuml lidhjet me qeverineuml dhe donatoreumlt
ndeumlrkombeumltareuml Ka shumeuml OShC teuml cilave u mungojneuml njohuriteuml e specializuara ose kapacitetet peumlr
teuml aplikuar peumlr fonde nga burime meuml teuml meumldha fondesh ndeumlrkombeumltare ose teuml cilat mund teuml hyjneuml
neuml diskutime teuml frytshme qeuml mund trsquoi beumljneuml meuml teuml reumlndeumlsishme Prandaj ECMI Kosova dhe partnereumlt
e saj kaneuml pasur peumlr objektiv neuml meumlnyreuml specifike ato OShC teuml cilat nuk kaneuml keumlto lloje teuml lidhjeve
Kjo eumlshteuml beumlreuml kryesisht peumlrmes trajnimeve peumlr avokim dhe mbeumlshtetjen neuml zhvillimin e tyre dhe
peumlrmes neumln-granteve Kjo eumlshteuml treguar teuml jeteuml e suksesshme neuml peumlrfshirjen e organizatave teuml vogla
dhe qeuml teuml tregojeuml se si keumlto OShC kur u ofrohet mbeumlshtetje mund teuml ndeumlrveprojneuml me sukses me
donatoreumlt dhe teuml punojneuml peumlr teuml avokuar peumlr teuml drejtat e komuniteteve teuml tyre Prandaj ky projekt
ka synuar stimulimin e OShC-ve meuml teuml vogla brenda komuniteteve minoritare qeuml teuml rriten dhe teuml
keneuml qasje neuml fonde nga burime teuml tjera diccedilka qeuml ka daleuml teuml jeteuml e suksesshme dhe duhet teuml
vazhdohet neuml vitet e ardhshme OShC-teuml meuml teuml vogla duhet teuml punojneuml qeuml teuml keneuml njohuri si teuml
aplikoni te donatoreumlt kurse donatoreumlt duhet teuml peumlrqendrojneuml peumlrpjekjet e tyre neuml mbeumlshtetjen e
OShC-ve meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare dhe jo teuml financojneuml vazhdimisht teuml njeumljtat OShC
Kjo gjithashtu mund teuml beumlhet duke shfryteumlzuar opsionin qeuml OShC-teuml meuml teuml meumldha teuml krijojneuml
partneritet me ato meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare Mbeumlshtetja nga ana e ECMI Kosoveumls dhe
CSD-seuml peumlr OShC teuml komuniteteve peumlrmes neumln-granteve dhe trajnimeve peumlr avokim eumlshteuml treguar
frytdheumlneumlse dhe ka treguar se neumlse formohet njeuml konsorcium kjo mund teuml jeteuml shumeuml e dobishme
peumlr komunitetet lokale
Njeuml tjeteumlr metodeuml qeuml eumlshteuml treguar teuml jeteuml e frytshme peumlrmes zbatimit teuml keumltij projekti eumlshteuml krijimi i
rrjetit teuml komunitetit serb dhe atij goran Edhe kjo ka treguar se konsorciumet mund trsquou ndihmojneuml
OShC-ve meuml teuml vogla qeuml teuml keneuml qasje neuml fondet dhe trsquoi mbeumlshtesin ato neuml integrimin e tyre neuml
shoqeumlrineuml civile neuml teumlreumlsi Dy (2) aneumltareuml serbeuml teuml rrjeteve tani janeuml beumlreuml aneumltareuml teuml KKK-seuml dhe po
punojneuml neuml promovimin e komuniteteve teuml tyre brenda institucioneve qendrore dhe dialogut me to
Sigurimi i qasjes seuml teuml gjitha OShC-ve neuml shoqeumlrineuml civile meuml gjereuml
E fundit projekti ka lehteumlsuar qasjen e shumeuml komuniteteve minoritare neuml strukturat qendrore teuml
shoqeumlriseuml civile neuml veccedilanti qasjen e komunitetit goran Ky komunitet nuk bie neuml ndonjeuml kategori e
cila eumlshteuml aktualisht neuml fokus teuml komunitetit ndeumlrkombeumltar teuml donatoreumlve dhe peumlr meuml tepeumlr
peumlrballet me gjendje teuml veumlshtireuml dhe ateuml si peumlr faktin se janeuml komunitet minoritar neuml komuna me
shumiceuml shqiptare e edhe peumlr shkak teuml tensioneve qeuml ekzistojneuml me komunitetin boshnjak e cila
eumlshteuml ndarje kryesisht neuml vija politike por u ka penguar neuml aspektin e ccedileumlshtjeve teuml tilla si ajo se neuml
cilat shkolla duhet teuml shkojneuml nxeumlneumlsit e tyre Peumlrfaqeumlsues teuml keumltyre organizatave teuml shoqeumlriseuml civile
kaneuml deklaruar se veteumlm peumlrmes ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj pra peumlrpjekjeve neuml kuadeumlr teuml
keumltij projekti kaneuml mundur teuml beumlhen pjeseuml e organizatave teuml tilla si KKK
Pag
e35
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Peumlr meuml tepeumlr njeuml ccedileumlshtje meuml e gjereuml eumlshteuml ajo se disa organizata teuml shoqeumlriseuml civile anashkalohen
brenda komuniteteve teuml tyre pasi qeuml mund teuml jeneuml shumeuml teuml vogla ose punojneuml neuml zona neuml teuml cilat
nuk janeuml teuml fokusuar donatoreumlt dhe komuniteti ndeumlrkombeumltar Peumlr shembull kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr
OShC-teuml nga komuniteti serb qeuml punojneuml neuml rajonin e Anamoraveumls teuml cilat shpesh neglizhohen pasi
qeuml ky eumlshteuml njeuml rajon relativisht i qeumlndruesheumlm Rrjeti i krijuar nga ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj
neuml keumlteuml rajon ka treguar se kur ccedileumlshtjet brenda keumltyre rajoneve vihen neuml pah neuml meumlnyreuml efektive si
neumlpeumlrmjet nxjerrjes seuml analizave teuml shkurtra teuml politikave mbi keumlto ccedileumlshtje mund teuml keteuml diskutime
reale dhe potencial peumlr ndryshime teuml veumlrteta neuml keumlteuml rajon
Kjo ecuri duhet teuml vazhdojeuml neuml teumlreuml Kosoveumln me qeumlllimin qeuml teuml sigurohet qeuml teuml keteuml kohezion efektiv
ndeumlrmjet pjeseumltareumlve teuml shoqeumlriseuml civile nga minoritetet dhe shumica dhe gjithashtu kohezion
brenda pjeseumltareumlve teuml ndrysheumlm teuml njeuml komuniteti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj peumlrmes puneumls
qeuml eumlshteuml beumlreuml neuml keumlteuml projekt shpresojmeuml se njeuml klimeuml e tilleuml mund teuml krijohet neuml teumlreuml Kosoveumln kjo
edhe meuml tepeumlr pasi qeuml keumlshtu duan edhe pjeseumltareumlt e shoqeumlriseuml civile Kjo mund teuml arrihet peumlrmes
peumlrpjekjeve proaktive teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve e gjithashtu teuml atyre teuml institucioneve e
donatoreumlve
Pag
e36
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Pag
e37
ECMI Kosova
Rr Neumlna Terezeuml Nr 41 Apt 29 10000 Prishtineuml Kosoveuml Tel +381 (0) 38 224 473
Rr Cika Jovina Nr 3 Kati 1 38220 Mitroviceuml e Veriut Kosoveuml Tel +381 (0) 64 00 55 488
Email infoecmikosovoorg
Ueb-faqja wwwecmikosovoorg
Pag
e10
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
II ORGANIZATAT E SHOQEumlRISEuml CIVILE NGA MINORITET PARA ZBATIMIT TEuml
PROJEKTIT
Shoqeumlria civile neuml Kosoveumls akoma nuk ka teuml krijojeuml lidhje teuml forta me strukturat qeveritare dhe ato
institucionale Kjo ka ccediluar neuml njeuml mungeseuml teuml dialogut neuml mes teuml keumltyre dy sektoreumlve dhe
rrjedhimisht neuml mungeseuml teuml shkeumlmbimit teuml ideve dhe praktikave teuml mira neuml mes teuml keumltyre
institucioneve Kjo ccedileumlshtje eumlshteuml adresuar peumlrmes Strategjiseuml seuml Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim me
Shoqeumlrineuml Civile8 e cila parasheh veprime qeuml janeuml teuml nevojshme peumlr teuml krijuar njeuml dialog konstruktiv
teuml mireumlfillteuml dhe sistematik neuml mes teuml shoqeumlriseuml civile dhe institucioneve
Peumlr meuml tepeumlr komunitetet minoritare neuml Kosoveuml ende peumlrballen me pengesa meuml teuml meumldha teuml cilat
duhet trsquoi tejkalojneuml neuml meumlnyreuml qeuml teuml marrin pjeseuml ploteumlsisht neuml jeteumln publike Prandaj ECMI Kosova
dhe organizatat partnere peumlrmes keumltij projekti janeuml fokusuar neuml meumlnyreuml teuml veccedilanteuml neuml problemet
me teuml cilat peumlrballen komunitetet minoritare neuml puneumln e tyre dhe neuml ngritjen e kapaciteteve teuml tyre
peumlr teuml bashkeumlvepruar
Megjithateuml ka mekanizma brenda institucioneve qeveritare si neuml nivelin qendror ashtu edhe neuml ateuml
komunal teuml cilat duhet trsquou mundeumlsojneuml organizatave teuml shoqeumlriseuml civile teuml marrin pjeseuml neuml meumlnyreuml
efektive neuml proceset e beumlrjes seuml politikave dhe teuml vendimmarrjes
Niveli i peumlrfshirje seuml OShC-ve
OShC-teuml veprojneuml si shumeumlzues peumlr angazhimin e civileumlve neuml proceset vendimmarreumlse Demokracia
peumlrfaqeumlsuese neuml formeumln qeuml ka marreuml neuml Kosoveuml bazohet neuml parimin sipas teuml cilit krahas
peumlrfaqeumlsuesve teuml zgjedhur nga populli gjithashtu duhet teuml keteuml pjeseumlmarrje meuml teuml madhe teuml
publikut peumlrveccedil teuml votuarit neuml vetvete pasi qeuml ata gjithashtu duhet teuml keneuml ndeumlrveprim dhe
peumlrfshirje neuml puneumln e qeveriseuml dhe bashkeumlpunim me teuml Peumlrmes pjeseumlmarrjes aktive qytetareumlt mund
ta shtyjneuml qeverineuml drejt njeuml qeverisjeje peumlrmes proceseve teuml drejtimit me cak meuml teuml qarteuml dhe meuml
llogaridheumlneumls si dhe konsolidimit teuml autoritetit teuml qytetareumlve gjeuml qeuml eumlshteuml e dobishme si peumlr
qeverineuml ashtu edhe peumlr qytetareumlt e saj9
Kjo mund teuml arrihet neuml meumlnyreumln meuml efektive peumlrmes OShC-ve ato ofrojneuml njeuml meumlnyreuml teuml
peumlrmbushjes seuml keumltyre nevojave dhe ofrimit teuml mundeumlsiseuml peumlr njeuml zeuml meuml teuml forteuml e meuml teuml fokusuar
peumlr komunitetet dhe interesat e tyre10 Kjo eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme peumlr komunitetet
minoritare neuml Kosoveuml pasi qeuml OShC-teuml efektive do teuml kontribuojneuml suksessheumlm neuml hartimin e
rregulloreve dokumenteve teuml politikave e ligjeve duke siguruar keumlshtu mbrojtjen dhe promovimin e
teuml drejtave teuml minoriteteve
8 Zyra peumlr Qeverisje teuml Mireuml-Zyra e Kryeministrit Strategjia e Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile
2013-2017 (2013) 9 Doracaku i TACSO-s peumlr pjeseumlmarrjen e qytetareumlve fq 22
10 Ibid fq 24
Pag
e11
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Aktualisht neuml Kosoveuml mungon dialogu sistematik ndeumlrmjet OShC-ve dhe institucioneve qeveriseumlse
ndoneumlse janeuml vendosur mekanizma teuml ndrysheumlm ligjoreuml dhe institucionaleuml peumlr keumlteuml Teuml gjitha format
ekzistuese teuml bashkeumlpunimit ndeumlrmjet qeveriseuml dhe OShC-ve janeuml zhvilluar neuml baza ad hoc11 Peumlr meuml
tepeumlr neuml ato raste kur zhvillohen konsultime OShC-teuml kaneuml deklaruar se proceset pasuese teuml
peumlrcjelljes pas veteuml konsultimeve me qeverineuml nuk janeuml teuml keumlnaqshme12 Sipas njeuml raporti teuml
porositur nga TACSO teuml tetorit 2013 veteumlm 31 e OShC-ve janeuml peumlrgjigjur pozitivisht kur janeuml
pyeteumln neumlse janeuml konsultuar neuml hartimin e ligjeve dhe dokumenteve teuml tjera dhe 63 e tyre kaneuml
deklaruar se njeuml pjeseuml e kontributit teuml tyre eumlshteuml marreuml parasysh ndeumlrsa 5909 kaneuml theumlneuml se nuk
kaneuml marreuml ndonjeuml informateuml kthyese mbi rezultatet e konsultimeve13
Qeveria e Kosoveumls njeh reumlndeumlsineuml e njeuml shoqeumlrie civile teuml forteuml peumlr ndeumlrtimin e demokraciseuml neuml vend
dhe prandaj gjithashtu njeh reumlndeumlsineuml e OShC-ve Meuml 2013
Qeveria neuml bashkeumlpunim me CiviKos ka publikuar Strategjineuml e
Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile e cila ka vendosur
njeuml plan neuml formeuml udheumlrreumlfyesi peumlr peumlrmireumlsimin e bashkeumlpunimit
nga viti 2013 deri meuml 2017 Megjithateuml sipas vlereumlsimeve ka
pasur peumlrkushtim faktik teuml kufizuar nga qeveria gjeuml qeuml dobeumlson
efektivitetin e ccedilfareumldo peumlrpjekjeje peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin14
Neuml meumlnyreuml qeuml OShC-teuml teuml jeneuml efektive dhe teuml beumljneuml ndryshime reale e teuml keneuml ndikim real neuml
shoqeumlrineuml kosovare neuml peumlrgjitheumlsi ato duhet teuml keneuml ndeumlrveprim meuml teuml fuqisheumlm jo veteumlm me teuml
gjitha nivelet e qeveriseuml por edhe me njeumlra-tjetreumln si peumlrbrenda komuniteteve etnike ashtu edhe
mes tyre Megjithateuml OShC-teuml veccedilaneumlrisht ato qeuml punojneuml me komunitetet minoritare neuml Kosoveuml
shpesh janeuml teuml fragmentuara dhe kaneuml ndeumlrveprim shumeuml teuml kufizuar si mes vete ashtu edhe me
institucionet e qeveriseuml Megjithateuml eumlshteuml e veumlshtireuml teuml matet efektiviteti i OShC-ve ndoneumlse
reumlndeumlsia e tyre po njihet meuml gjereumlsisht ka mungeseuml teuml teuml dheumlnave peumlr trsquou peumlrgjigjur neuml pyetjet rreth
numrit ideal teuml OShC-ve neuml njeuml shoqeumlri metodave meuml teuml mira peumlr bashkeumlpunim etj15
ECMI Kosova dhe organizatat e saj partnere peumlrmes zbatimit teuml keumltij projekti qeuml ka pasur peumlr qeumlllim
ngritjen e veteumldijes mbi rolin e shoqeumlriseuml civile dhe mbi reumlndeumlsineuml e pjeseumlmarrjes seuml saj neuml proceset
e politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes dhe rritjen e besimit neuml mes teuml shoqeumlriseuml civile dhe
institucioneve qeveritare ngritjen e kapaciteteve teuml shoqeumlriseuml civile peumlr trsquou peumlrfshireuml neuml meumlnyreuml
efektive neuml proceset e politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes me institucionet lokale e qendrore dhe
nxitjen e bashkeumlpunimit brenda komuniteteve dhe atij ndeumlretnik neuml mesin e organizatave teuml
shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml
11
Komisioni Evropian Raporti i Progresit i vitit 2014 peumlr Kosoveumln (2014) fq 12 (httpeceuropaeuenlargementpdfkey_documents201420141008-kosovo-progress-report_enpdf) 12
Ibid fq12 13
Raporti peumlr vlereumlsimin e nevojave neuml Kosoveuml (janar 2014) fq 16 14
Komisioni Evropian Raporti i Progresit i vitit 2013 peumlr Kosoveumln fq 10 15
OKB dhjetor 2004 ldquoRole of OSHCs in Governancerdquo (shq Roli i OShC-ve neuml qeverisje) Dr Aisha Ghaus-Pasha fq 3
Veteumlm 31 peumlr qind e OShC-
ve janeuml peumlrgjigjur
pozitivisht neuml pyetjen neumlse
janeuml konsultuar neuml hartimin
e ligjeve ndash TACSO janar
2014
Pag
e12
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
III BASHKEumlPUNIMI I ORGANIZATAVE TEuml SHOQEumlRISEuml CIVILE NGA MINORITET
ME INSTITUCIONET QEVERITARE
Shoqeumlria civile neuml Kosoveuml akoma nuk ka arritur teuml krijoeuml lidhje teuml
forta me strukturat qeveritare dhe institucionale Kjo ka ccediluar neuml
mungeseumln e dialogut neuml mes teuml keumltyre dy sektoreumlve dhe neuml keumlteuml
meumlnyreuml neuml mungeseumln e shkeumlmbimit teuml ideve dhe praktikave teuml
mira neuml mes teuml keumltyre institucioneve Ekzistojneuml mekanizma
brenda institucioneve qeveritare si neuml nivelin qendror ashtu
edhe ateuml komunal teuml cilat duhet trsquou mundeumlsojneuml organizatave teuml
shoqeumlriseuml civile qeuml teuml marrin pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml
vendimet e qeveriseuml Megjithateuml keumlto mekanizma peumlrballen me
problemin e zbatueshmeumlriseuml seuml ploteuml qofteuml peumlr shkak teuml
mungeseumls seuml veteumldijesimit apo mungeseumls seuml fondeve
Ky problem synohet teuml trajtohet neuml kuadeumlr teuml Strategjiseuml seuml
Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile e cila parasheh veprimet e nevojshme peumlr teuml
vendosur dialog konstruktiv teuml njeumlmendteuml dhe sistematik neuml mes teuml shoqeumlriseuml civile dhe
institucioneve qeveritare
Peumlr meuml tepeumlr komunitetet minoritare neuml Kosoveuml peumlrballen me pengesa meuml teuml meumldha qeuml duhet
kapeumlrcyer neuml meumlnyreuml qeuml teuml marrin pjeseuml ploteumlsisht neuml jeteumln publike Prandaj ECMI Kosova dhe
partnereumlt e saj peumlrmes keumltij projekti janeuml fokusuar neuml veccedilanti neuml problemet me teuml cilat peumlrballen
komunitetet minoritare neuml kuadeumlr teuml puneumls seuml keumltyre organizatave dhe neuml ngritjen e kapaciteteve teuml
tyre peumlr teuml bashkeumlvepruar me institucionet qendrore e komunale si dhe ndeumlrmjet vete
Bashkeumlpunimi ndeumlrmjet OShC-ve nga minoritetet dhe institucioneve qeveriseumlse qendrore
Hulumtimet mbi pjeseumlmarrjen e OShC-ve nga minoritetet neuml puneumln e institucioneve qendrore para
se ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj teuml fillonin aktivitetet e keumltij projektit kaneuml treguar se nuk ka
qeneuml neuml nivel teuml keumlnaqsheumlm dhe nuk eumlshteuml i strukturuar Ndoneumlse
ka pasur disa histori suksesi qeuml ia vlen teuml peumlrmenden sa i peumlrket
hartimit teuml ligjeve si teuml Ligjit peumlr Qasje neuml Dokumente Publike Ligjit
peumlr Organizatat Joqeveritare dhe Ligjit peumlr Nismat Legjislative16
akoma ka shumeuml probleme neuml lidhje me keumlto mekanizma Peumlr
shembull meuml 2011 eumlshteuml vlereumlsuar se 90 e ligjeve dhe
16
TACSO Growing Together Civil Society Involvement in the Legislative Process ndash Good and Bad Practices (shq Rritja e peumlrbashkeumlt peumlrfshira e shoqeumlriseuml civile neuml procesin ligjveumlnies ndash praktikat e mira dheuml teuml keumlqija) qershor 2011 fq 13
Neuml vitin 2013 Qeveria neuml
bashkeumlpunim me CiviKos-in
ka publikuar Strategjineuml e
Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim
me Shoqeumlrineuml Civile e cila ka
peumlrcaktuar njeuml plan neuml
formeuml udheumlrreumlfyesi peumlr
peumlrmireumlsimin e
bashkeumlpunimit teuml qeveriseuml
me shoqeumlrineuml civile nga viti
2013 deri meuml 2017
Neuml vitin 2013 eumlshteuml
vlereumlsuar se 90 e ligjeve
ishin hartuar pa
konsultime me shoqeumlrineuml
civile ndash TACSO 2011
Pag
e13
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dokumenteve teuml politikave teuml nxjerra nga Qeveria e Kosoveumls nuk janeuml beumlreuml peumlrmes me ndonjeuml
konsultimi me shoqeumlrineuml civile17 Teuml gjitha bashkeumlveprimet aktuale neuml mes teuml qeveriseuml dhe OShC-ve
neuml nivelin qendror kryhen neuml baza ad hoc18 Peumlr meuml tepeumlr neuml ato raste kur ka pasur konsultime
OShC-teuml janeuml shprehur se proceset e peumlrcjelljes meuml tej teuml keumltyre konsultimeve nga ana e qeveriseuml
nuk kaneuml qeneuml teuml keumlnaqshme19
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj gjithashtu kaneuml veumlneuml ne dukje se neuml ato raste kur ka pasur
bashkeumlpunim ndeumlrmjet OShC-ve nga komunitetit minoritare dhe institucionet qeveritare kjo ka
ndodhur kryesisht neuml nivelin komunal e jo neuml ateuml qendror Kjo gjendje mbreteumlron peumlrkundeumlr
ekzistimit teuml disa mekanizmave teuml nivelit qendror peumlr peumlrfaqeumlsimin e komuniteteve si Keumlshilli
Konsultativ peumlr Komunitete (KKK) dhe Komisioni peumlr teuml Drejtat dhe Interesat e Komuniteteve (KDIK)
Gjithashtu ka dispozita ligjore peumlr pjeseumlmarrjen e OShC-ve neuml procesin legjislativ neuml Kuvendin e
Kosoveumls ndeumlr teuml tjera peumlrmes deumlgjimeve publike20 Peumlr meuml tepeumlr ekziston Zyra e Avokatit teuml Popullit
teuml Kosoveumls i cili eumlshteuml organ i pavarur peumlrgjegjeumls peumlr teuml hetuar ankesat peumlr shkelje teuml teuml drejtave teuml
njeriut21
Kjo neumlnkupton se OShC-teuml nuk janeuml pjeseuml integrale e propozimeve kryesore pasi qeuml nuk ka njeuml
struktureuml formale peumlr pjeseumlmarrje neuml proceset e politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes Kjo eumlshteuml
veccedilaneumlrisht e deumlmshme peumlr komunitetet minoritare pasi qeuml OShC-teuml efektive kontribuojneuml
suksessheumlm neuml hartimin e rregulloreve dokumenteve teuml politikave dhe ligjeve dhe sigurojneuml qeuml
komunitetet qeuml peumlrfaqeumlsojneuml ato teuml jeneuml meuml mireuml teuml peumlrfaqeumlsuar
Aktivitetet peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin ndeumlrmjet OShC-ve dhe institucioneve qendrore
Peumlr teuml adresuar keumlteuml problem ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml organizuar disa aktivitete teuml
ndryshme gjateuml dy viteve teuml keumltij projekti peumlr teuml trajtuar ccedileumlshtjen e mungeseumls seuml bashkeumlpunimit dhe
teuml strukturave joformale Keumlto aktivitete peumlrfshijneuml seanca dialogu neuml mes teuml OShC-ve dhe
deputeteumlve teuml Kuvendit trajnime peumlr rritjen e bashkeumlpunimit neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve
teuml nivelit qendror si dhe takime me peumlrfaqeumlsues teuml institucioneve qendrore si me KKK-neuml KDIK-neuml
Zyreumln e Komisionerit peumlr Gjuheumlt Zyreumln peumlr Komunitete dhe Kthim dhe Avokatin e Popullit peumlrfshireuml
me deputeteumlt e Kuvendit qeuml peumlrfaqeumlsojneuml komunitetet minoritare
17
TACSO (Technical Assistance for Civil Society Organisations) Growing Together Civil Society Involvement in the Legislative Process ndash Good and Bad Practices (shq Rritja e peumlrbashkeumlt peumlrfshira e shoqeumlriseuml civile neuml procesin ligjveumlnies ndash praktikat e mira dheuml teuml keumlqija) qershor 2011 fq 13 18
Komisioni Evropian Raporti i Progresit i vitit 2014 peumlr Kosoveumln (2014) fq 12 (httpeceuropaeuenlargementpdfkey_documents201420141008-kosovo-progress-report_enpdf) 19
Ibid fq 12 20
Shihni psh KCSF (Fondacioni Kosovar peumlr Shoqeumlri Civile) ldquoNe dhe atardquo ndash pjeseumlmarrja e qytetareumlve neuml Kosoveuml tetor 2011 fq 9-13 21
Peumlr informata specifike mbi mandatin e Avokatit teuml Popullit teuml Kosoveumls shihni Ligjin peumlr Avokatin e Popullit (nr 03L-195) Neuml dispozicion neuml httpwwwkuvendikosovesorgcommondocsligjet2010-195-albpdf
Pag
e14
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Gjateuml vitit teuml pareuml teuml zbatimit teuml projektit ECMI Kosova ka organizuar njeuml numeumlr takimesh
trajnimesh dhe seancash dialogu neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve qendrore me qeumlllim rritjen e
nivelit teuml bashkeumlpunimit neuml mes tyre krijimin e mekanizmave peumlr teuml peumlrmireumlsuar komunikimin dhe
bashkeumlpunimin neuml mes tyre dhe adresimin e ccedileumlshtjeve teuml reumlndeumlsishme peumlr komunitetet minoritare
ashtu siccedil janeuml propozuar nga peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve
Raundi i dyteuml i aktiviteteve gjateuml vitit teuml dyteuml teuml zbatimit teuml projektit kishte peumlr qeumlllim ofrimin e
mundeumlsive peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve dhe atyre teuml institucionet qendrore peumlr teuml peumlrcjelleuml neuml
vazhdimeumlsi ccedileumlshtjet e ngritura neuml teuml gjitha trajnimet dhe seancat e dialogut teuml mbajtura
paraprakisht
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit serb
Deputeteumlt serbeuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls kaneuml argumentuar se OShC-teuml e komunitetit serbe nuk kaneuml
qeneuml proaktive peumlr teuml bashkeumlpunuar me qeverineuml dhe se aneumltareumlt
e Komisionit peumlr teuml Drejtat dhe Interesat e Komuniteteve asnjeumlhereuml
nuk janeuml monitoruar nga OShC-teuml ndoneumlse ka pasur shumeuml ccedileumlshtje
teuml ngritura nga ana e KDIK-seuml e qeuml ndikojneuml neuml maseuml teuml madhe te
komuniteti serb Neuml keumlteuml aspekt mungon komunikimi dhe
bashkeumlpunimi dhe sipas peumlrfaqeumlsuesve teuml organizatave teuml
shoqeumlriseuml civile deputeteumlve teuml Kuvendit dhe peumlrfaqeumlsuesve serbeuml
qeuml punojneuml neuml institucionet qeveritare lokale e qendrore u mungon
vullneti
Megjithateuml aktivitetet e zhvilluara gjateuml vitit teuml dyteuml kaneuml veumlneuml neuml
pah problemet e ndryshme teuml ngritura gjateuml vitit paraprak me
ccedilrsquorast fokusi eumlshteuml zhvendosur nga OShC-teuml te mungesa e peumlrkushtimit neuml mesin e politikaneumlve teuml
komunitetit serb Asnjeuml nga deputeteumlt serbeuml kaneuml qeneuml veteuml teuml pranisheumlm por kaneuml deumlrguar
peumlrfaqeumlsues teuml tyre Ndoneumlse OShC kaneuml theumlneuml se ata faktikisht janeuml beumlrreuml meuml aktiveuml ato kaneuml
pretenduar se politikaneumlt e komunitetit serbeuml kaneuml qeneuml apatikeuml ndaj ccedilfareumldo dialogu dhe nuk kaneuml
mbrojtur mjaftuesheumlm sigurineuml e komunitetit teuml tyre
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe
egjiptas
OShC-teuml nga komunitetet minoritare romeuml ashkali dhe egjiptas
gjithashtu kaneuml argumentuar se nuk ka pasur bashkeumlpunim neuml mes
teuml qeveriseuml dhe OShC-ve pretendim ky qeuml eumlshteuml kontestuar nga ana e
peumlrfaqeumlsuesve politikeuml qeuml kaneuml qeneuml teuml pranisheumlm neuml disa takime
Peumlr meuml tepeumlr peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve nga komunitetet romeuml
ashkali dhe egjiptas kaneuml theksuar brengeumln e tyre se Strategjia peumlr
Disa peumlrfaqeumlsues teuml
komuniteteve kaneuml pasur
mundeumlsineuml teuml takohen peumlr
hereuml teuml pareuml me
peumlrfaqeumlsues teuml tyre neuml
nivelin qendror peumlr teuml
diskutuar ccedileumlshtjet kyccedile
peumlr komunitetet e tyre
Pag
e15
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Integrimin e Komuniteteve Romeuml Ashkali dhe Egjiptas neuml Kosoveuml nuk po zbatohej nga qeveria peumlr
shkak teuml mungeseumls seuml vullnetit programeve konkrete dhe buxhetit
Edhe neuml raport me keumlto komunitete viti i dyteuml i aktiviteteve eumlhteuml fokusuar neuml ccedileumlshtjen e puneumlsimit
teuml komuniteteve minoritare romeuml ashkali dhe egjiptas neuml zbatimin e Strategjiseuml seuml nivelit qendror Si
OShC-teuml ashtu edhe politikaneumlt kaneuml reumlneuml dakord se duhet teuml jeneuml proaktiveuml neuml promovimin e
puneumlsimit teuml komuniteteve minoritare rom ashkali dhe atij egjiptas peumlrmes krijimit teuml njeuml forumi
apo fokus-grupi neuml meumlnyreuml qeuml politikaneumlt dhe OShC-teuml teuml mund teuml shkeumlmbejneuml rregullisht teuml dheumlna
dhe teuml diskutojneuml mbi ccedileumlshtjet qeuml i prekin ata Neuml fund teuml dy paleumlt kaneuml trajtuar ccedileumlshtjet e ngritura
seuml fundmi teuml migrimit teuml seumlrisheumlm pasi qeuml ka eumlshteuml raportuar shumeuml mbi largimin nga Kosova gjateuml
disa muajve teuml fundit teuml pjeseumltareumlve teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe egjiptas peumlr teuml jetuar neuml
vende teuml tjera Kjo ccedileumlshtje duhet teuml adresohet urgjentisht si nga OShC-teuml ashtu edhe politikaneumlt neuml
teuml dyja nivelet peumlr teuml siguruar qeuml teuml krijohen kushtet qeuml keumlto komunitete teuml qeumlndrojneuml neuml Kosoveuml
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit boshnjak dhe atij goran
Shumeuml nga OShC-teuml boshnjake teuml regjistruara janeuml
politikisht teuml lidhura gjeuml qeuml mund teuml ccedilojeuml neuml fraksione
gjateuml procesit teuml pjeseumlmarrjes seuml OShC-ve pasi qeuml ato
mund teuml shihen si opoziteuml neuml aspektin politik Gjithashtu
ka pasur disa shembuj qeuml ia vlen teuml peumlrmenden teuml
bashkeumlveprimit teuml suksessheumlm neuml mes teuml OShC-ve
boshnjake si neuml ccedileumlshtjen e heqjes seuml pengesave peumlr
fermat e pjeseumltareumlve teuml komunitetit boshnjak qeuml teuml
marrin subvencione nga Ministria e Bujqeumlsiseuml Pylltariseuml
dhe Zhvillimit Rural Megjithateuml neuml teuml njeumljtin takim
pjeseumltareuml teuml komunitetit goran kaneuml deklaruar se nuk ka kurrfareuml bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve
nga komuniteti goran dhe politikaneumlt goraneuml teuml nivelit qendror
Aktivitetet gjateuml vitit teuml dyteuml janeuml ndjekur nga peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve nga teuml gjitha zonat e Kosoveumls
peumlrfshireuml Mitroviceumln dhe Pejeumln si dhe peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit goran dhe atij boshnjak neuml nivelin
qendror dhe ateuml komunal Teuml dy keumlto komunitete kaneuml ngritur shqeteumlsimin e mungeseumls seuml puneumlsimit
teuml pjeseumltareumlve teuml tyre neuml institucionet publike ndeumlrsa boshnjakeumlt kaneuml ngritur shqeteumlsimin se Ligji
peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve nuk po zbatohej neuml Prizren Peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit boshnjak
gjithashtu kaneuml theksuar se mungesa e mundeumlsive ekonomike neumlnkupton se shumeuml prej tyre po
shqyrtojneuml mundeumlsineuml e largimit gjeuml qeuml eumlshteuml shqeteumlsuese peumlr teuml dyja paleumlt neuml keumlteuml lloj dialogu
Peumlrfaqeumlsuesit e komunitetit goran gjithashtu kaneuml theksuar shqeteumlsimet e tyre peumlr mungeseumln e
kontrollit policor nga niveli qendror neuml kufirin me Shqipeumlrineuml neuml zoneumln e Dragashit dhe problemet e
siguriseuml qeuml po krijon kjo
Pag
e16
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit turk
Takimi me OShC-teuml nga komuniteti turk dhe me peumlrfaqeumlsuesit e nivelit qendror nga ky komunitet
ishte pozitiv gjateuml teuml cilit peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve kaneuml deklaruar se kaneuml njeuml nivel teuml mireuml teuml
bashkeumlpunimit me deputeteumlt turq Peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve nuk kaneuml shprehur kurrfareuml kritikash sa
u peumlrket marreumldheumlnieve teuml tyre me institucionet qendrore Megjithateuml ccedileumlshtja e vetme qeuml eumlshteuml
ngritur nga teuml gjitheuml peumlrfaqeumlsuesit e keumltij komuniteti ka qeneuml se ekziston njeuml problem i vazhduesheumlm
me Komuneumln e Prizrenit sa i peumlrket zbatimit teuml Ligjit peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve peumlrkateumlsisht rreth
peumlrdorimit teuml gjuheumls turke
Neuml aktivitetet e organizuara gjateuml vitit teuml dyteuml ka pasur vijim teuml mireuml si nga OShC-teuml ashtu edhe
peumlrfaqeumlsuesit e nivelit qendror Edhe me keumlteuml rast OShC-teuml kaneuml theksuar se kaneuml bashkeumlpunim teuml
mireuml me peumlrfaqeumlsuesit e tyre neuml Kuvend Megjithateuml ata gjithashtu kaneuml shprehur shqeteumlsimin se ka
ende ccedileumlshtje teuml hapura neuml lidhje me zbatimin e Ligjit peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve kur eumlshteuml fjala peumlr
komunitetin turk dhe se vitin e kaluar nuk ka pasur aq peumlrparime lidhur me keumlteuml ccedileumlshtjeje
Rezultatet e keumltyre aktiviteteve
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut teuml moderuara nga ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj teuml
cilat kaneuml mbledhur seuml bashku peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve nga minoritetet dhe peumlrfaqeumlsues teuml
institucioneve qendrore peumlrfshireuml deputeteuml teuml Kuvendit janeuml treguar teuml jeneuml teuml frytshme
Peumlrfaqeumlsues teuml qeveriseuml qendrore dhe deputeteuml teuml Kuvendit kaneuml paraqitur rolin dhe peumlrgjegjeumlsiteuml e
institucioneve qeuml peumlrfaqeumlsojneuml kaneuml ndareuml kontaktet e tyre u kaneuml dheumlneuml atyre mundeumlsi peumlr teuml
ngritur ccedileumlshtje qeuml ishin specifike peumlr komunitetet e tyre dhe kaneuml treguar gatishmeumlri peumlr teuml krijuar
mekanizma teuml cilat do teuml peumlrmireumlsojneuml komunikimin dhe bashkeumlpunimin me peumlrfaqeumlsuesit e OShC-
ve qeuml punojneuml peumlr mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml minoriteteve
Takimi neuml mes teuml KKK-seuml dhe peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve teuml
komuniteteve minoritare kaneuml rezultuar teuml jeneuml teuml
suksesshme Peumlrfaqeumlsuesit e KKK-seuml kaneuml prezantuar rolin
dhe mandatin e KKK-seuml dhe u kaneuml ofruar mundeumlsineuml teuml
gjitha OShC-ve teuml interesuara nga minoritetet qeuml teuml aplikojneuml
peumlr akreditim nga Presidenti i Kosoveumls dhe teuml emeumlrojneuml
peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve teuml tyre neuml pozita teuml aneumltareumlve teuml
KKK-seuml Dhjeteuml (10) OShC janeuml teuml akredituara nga Presidenti i
Kosoveumls Si rezultat i keumlsaj dy (2) nga peseuml (5) aneumltareuml serbeuml teuml KKK-seuml janeuml aneumltareuml teuml Rrjetit teuml
OShC-ve serbe e cila eumlshteuml themeluar nga ECMI Kosova dy (2) peumlrfaqeumlsues teuml goraneumlve si dhe tre
(3) peumlrfaqeumlsues teuml romeumlve ashkalive dhe egjiptasve janeuml emeumlruar neuml pozita teuml aneumltareumlve teuml KKK-seuml
peumlr njeuml mandat prej dy (2) vjeteumlsh
Keumlto rezultate kaneuml treguar se neumlse iniciohen kontakte mes tyre teuml dyja paleumlt janeuml teuml gatsheumlm teuml
angazhohen neuml diskutime dhe teuml fillojneuml teuml formalizojneuml proceset e dialogut Neuml takimet trajnimet
Shtateuml (7) OShC teuml cilat janeuml
aneumltare teuml Rrjetit Goran dhe atij
Serb si dhe tri (3) OShC nga
komunitetet romeuml ashkali dhe
egjiptas janeuml akredituar nga
Zyra e Presidentit teuml Republikeumls
seuml Kosoveumls
Pag
e17
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dhe seancat e dialogut qeuml janeuml mbajtur peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve teuml komunitetit minoritare teuml
institucioneve lokale e qendrore dhe nga deputeteuml teuml Kuvendit eumlshteuml sugjeruar fuqimisht krijimi i njeuml
platforme ose forumi me synim ofrimin e mundeumlsive keumltyre peumlrfaqeumlsuesve qeuml meuml lehteuml teuml
shkeumlmbejneuml informata teuml ngreneuml ccedileumlshtje specifike peumlr komunitetet e tyre dhe teuml punojneuml
bashkeumlrisht neuml mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml minoriteteve
Bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe institucioneve lokale
Angazhimi me qeveriteuml komunale eumlshteuml gjithashtu kyccedil peumlr
rritjen e efektivitetit teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare
Shumeuml prej keumltyre OShC-ve neuml Kosoveuml janeuml organizata jo teuml
meumldha dhe punojneuml brenda zonave teuml kufizuara dhe
prandaj eumlshteuml me reumlndeumlsi qendrore peumlr to qeuml teuml krijojneuml
lidhje teuml forta me zyrtareumlt komunaleuml teuml zonave teuml tyre
Teuml gjitha Komunat obligohen me ligj qeuml teuml krijojneuml Komitetin
peumlr Komunitete ku peumlrfaqeumlsohen teuml gjitha komunitetet dhe
i cili eumlshteuml peumlrgjegjeumls peumlr shqyrtimin e respektimit nga ana e autoriteteve komunale teuml ligjeve neuml fuqi
dhe referimit ndaj teuml drejtave teuml komuniteteve22 Secila Komuneuml gjithashtu duhet teuml keteuml nga njeuml
Zeumlvendeumls-Kryesues teuml Kuvendit Komunal peumlrgjegjeumls peumlr komunitete dhe nga njeuml Neumlnkryetar teuml
Komuneumls peumlrgjegjeumls peumlr komunitete Megjithateuml duket se neuml nivelin komunal peumlrfaqeumlsuesit e OShC-
ve konsultohen edhe neuml baza ad hoc dhe se kjo ndodh meuml rralleuml se neuml nivelin qendror23 Neuml nivelin
lokal ashtu si edhe neuml ateuml qendror duhet teuml mbahen takime publike peumlr teuml informuar qytetareumlt mbi
vendimet e marra dhe peumlr teuml marreuml reagimet e tyre
Bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve teuml nivelit komunal gjithashtu peumlrballet me
veumlshtireumlsi pasi qeuml nuk ka njeuml sistem uniform peumlr bashkeumlpunim gjeuml qeuml bvn qeuml secila Komuneuml teuml krijojeuml
praktikat e veta24 Kjo eumlshteuml diccedilka qeuml duhet teuml adresohet si nga Qeveria e Kosoveumls ashtu edhe
donatoreumlt dhe pjeseumltareuml teuml shoqeumlriseuml civile neuml meumlnyreuml qeuml teuml sigurohet qeuml neuml teuml ardhmen teuml krijohet
njeuml sistem koherent
22
Ligji mbi veteumlqeverisjen lokale neni 51 Neuml dispozicion neuml httpwwwkuvendikosovesorgcommondocsligjet2008_03-L040_alpdf 23
TACSO Beyond Zero Institutional Arrangements for Cooperation with Civil Society (shq Peumlrtej zeros aranzhimet institucionale peumlr bashkeumlpunim me shoqeumlrineuml civile) gusht 2011 fq 19 24
TACSO Cooperation between Local-Self Governments and OSHCs in the Western Balkans and Turkey Progress Report since the Bečidi Conference February 2011 (shq Bashkeumlpunimi neuml mes teuml njeumlsive teuml veteumlqeverisjes lokale dhe OShC-ve neuml Ballkanin Pereumlndimor dhe neuml Turqi raport progresi nga Konferenca e Beccediliqit e shkurtit 2011) (2013) fq 27
Pag
e18
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Aktivitetet peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve komunale
Me qeumlllimin peumlr teuml trajtuar mungeseumln e bashkeumlpunimit dhe komunikimit neuml mes teuml OShC-ve nga
komunitetet minoritare dhe institucionet lokale ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml mbajtur disa
aktivitete peumlr teuml rritur ndeumlrveprimin dhe ndeumlrtuar besimin ndeumlrmjet zyrtareumlve komunaleuml dhe OShC-
ve nga komunitetet minoritare Keumlto peumlrfshijneuml puneumltori peumlr ndeumlrtimin e besimit nxjerrjen e
analizave teuml shkurtra teuml politikave mbi ccedileumlshtjet kyccedile lokale si dhe krijimin e strukturave teuml
formalizuara neumlpeumlr komuna peumlr diskutime me komunitetet minoritetare
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml organizuar gjithsej teteumlmbeumldhjeteuml (18) puneumltori qeuml kaneuml
mbuluar teuml gjitha komunat e Kosoveumls Mesatarisht ka pasur rreth 25 pjeseumlmarreumls peumlr ccedildo trajnim
peumlrfshireuml keumltu peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve dhe zyrtareuml komunaleuml Keumlto puneumltori kaneuml treguar se neuml
shumeuml komuna OShC-teuml nga komunitetet minoritare dhe zyrtareumlt komunaleuml janeuml treguar teuml gatsheumlm
peumlr bashkeumlpunim por strukturat dhe formalitetet e nevojshme peumlr marreumldheumlnie teuml suksesshme nuk
janeuml vendosur neuml meumlnyreuml koherente
Gatishmeumlria peumlr teuml bashkeumlpunuar
Secila komuneuml ka treguar gatishmeumlri peumlr teuml bashkeumlpunuar me peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civile nga
minoritetet por ka pasur shumeuml nivele teuml dallueshme ndeumlrmjet komunave neumlpeumlr Kosoveuml Peumlr
shembull neuml takimin neuml Graccedilaniceuml eumlshteuml ardhur neuml peumlrfundim se niveli i bashkeumlpunimit eumlshteuml rritur
vazhdimisht qeuml nga viti 2012 pasi qeuml peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civile dhe zyrtareumlt komunaleuml kaneuml
punuar seuml bashku peumlr teuml organizuar aktivitetet kulturore dhe argeumltuese gjateuml vereumls Organizimi i
aktiviteteve teuml tilla gjithashtu i ka dheumlneuml Komuneumls dhe OShC-ve qasje meuml teuml hapur dhe teuml
drejtpeumlrdrejteuml ndaj njeumlri-tjetrit gjeuml qeuml ka rritur besimin e tyre dhe fusheumlveprimin peumlr bashkeumlpunim
Neuml puneumltorineuml neuml Ranillug kaneuml marreuml pjeseuml shumeuml pak zyrtareuml komunaleuml kurse neuml Kameniceuml dhe
Novobeumlrdeuml kaneuml marreuml pjeseuml veteumlm peseuml (5) zyrtareuml nga teuml dyja Komunat neuml njeuml puneumltori ku kaneuml
marreuml pjeseuml mbi njeumlzet (20) persona Pjeseumlmarreumlsit neuml keumlteuml puneumltori kaneuml pranuar se nuk ka dialog
teuml mireuml neuml mes teuml OShC-ve dhe Komunave gjeuml qeuml i eumlshteuml atribuuar mundeumlsiseuml qeuml OShC-teuml kryesisht i
shohin Komunat neuml aspektin e mbeumlshtetjes financiare pra si donatoreuml e jo si partnereuml teuml cileumlt
punojneuml drejt arritjes seuml teuml njeumljtave objektiva Pjeseumlmarreumlsit kaneuml deklaruar se shpresojneuml se peumlrmes
puneumltorive teuml organizuara nga ECMI Kosova kjo ccedileumlshtje do teuml mund teuml fillojeuml teuml trajtohet dhe se ata
do teuml mund teuml fillojneuml teuml diskutojneuml peumlr njeuml lloj marreumldheumlnieje me fokus neuml nevojeumln e bashkeumlpunimit
neuml teuml gjitha fushat
Kuptimi i proceseve
Gjateuml keumltij procesi gjithashtu janeuml veumlneuml re nivele teuml dallueshme teuml teuml kuptuarit teuml ndeumlrveprimit neuml
mes teuml qeverive komunale dhe OShC-ve nga minoritetet me ccedilrsquorast Graccedilanica dhe Prizreni kaneuml
treguar nivelin meuml teuml larteuml Neuml dy keumlto komuna eumlshteuml ardhur neuml peumlrfundim se krahasuar me rajonet
Pag
e19
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e tjera ato kaneuml nivel arsyesheumlm teuml larteuml teuml bashkeumlpunimit neuml mes teuml komunave dhe OShC-ve nga
minoritetet ndoneumlse ka vend peumlr rritje teuml bashkeumlpunimit Peumlr teuml trajtuar keumlteuml ECMI Kosova seuml
bashku me partnereumlt e saj CSD dhe RrOGRAEK neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml peumlrkrahur zhvillimin
dhe zbatimin e planeve teuml avokimit peumlr OShC-teuml lokale nga komunitetet minoritare jashteuml qendrave
kryesore teuml shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml Ajo cfareuml ka veumlneuml neuml dukje edhe ECMI Kosova gjateuml keumltyre
aktiviteteve eumlshteuml niveli i dalluesheumlm i peumlrfshirjes nga njeuml komuneuml neuml tjetreumln dhe ndeumlrmjet grupeve
teuml ndryshme teuml komuniteteve minoritare Peumlr shembull gjateuml puneumltorive me komunitetin boshnjak
dhe ateuml goran neuml Prizren eumlshteuml theksuar se OShC-teuml neuml keumlteuml rajon mendojneuml se nuk shihen si
bashkeumlpuneumltoreuml neuml ndeumlrtimin e shoqeumlriseuml por neuml aspektin e lidhjeve politike qeuml mund teuml shihen si
konkurrenceuml
Peumlr teuml trajtuar keumlteuml mungeseuml teuml teuml kuptuarit teuml proceseve ECMI Kosova ka hartuar publikuar dhe
shpeumlrndareuml njeuml libeumlrth teuml titulluar Pjeseumlmarrja e shoqeumlriseuml civile neuml proceset e vendimmarrjes25 Ky
libeumlrth i ofron shoqeumlriseuml civile si njeuml e teumlreuml njeuml referenceuml teuml definitive teuml teuml drejtave qeuml kaneuml OShC-teuml
neuml bazeuml teuml ligjit dhe se si duhet teuml eceuml ndeumlrveprimi i tyre me qeverineuml neuml nivelin qendror dhe ateuml
lokal
Rezultatet e keumltyre aktiviteteve
Keumlto aktivitete janeuml treguar teuml suksesshme neuml aspektin e fillimit teuml ofrimit institucioneve lokale dhe
OShC-ve teuml njeuml struktureuml formale peumlr teuml rritur dialogun mes tyre Neuml meumlnyreuml dometheumlneumlse neuml teuml
gjitha komunat institucionet lokale dhe OShC-teuml janeuml treguar shumeuml teuml gatsheumlm peumlr teuml
bashkeumlpunuar dhe peumlr teuml formalizuar strukturat peumlr dialog Eumlshteuml gjithashtu premtuese se neuml keumlto
diskutime eumlshteuml adresuar ccedileumlshtja se OShC-teuml shihen si konkurrente ndaj institucioneve neuml vend qeuml
teuml shihen si institucione me teuml cileumlt duhet bashkeumlpunuar
25
Neuml dispozicion neuml httpwwwecmikosovoorgwp-contentPublicationsHand_book_and_manuals2013-04_ECMI_Kosovo_Guidebook_-_Civil_Society_Participation_in_Decision-Making_Processesalbpdf
Pag
e20
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
IV TRAJNIMET PEumlR NGRITJEN E KAPACITETEVE DHE AVOKIM PEumlR OSHC-TEuml
NGA KOMUNITETET MINORITARE
Peumlrmes hulumtimeve teuml gjera me OShC neuml teumlreuml Kosoveumln ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml
identifikuara se OShC-teuml neuml veccedilanti ato qeuml punojneuml peumlr komunitetet minoritare peumlrballen me
kapacitete teuml dobeumlta pra nuk mund teuml avokojneuml peumlr ccedileumlshtjet e tyre ose teuml marrin pjeseuml neuml meumlnyreuml
efektive neuml jeteumln publike Ndeumlr ccedileumlshtjet e tjera atyre shpesh u mungon teuml kuptuarit e ploteuml teuml
funksionimit teuml institucioneve teuml qeveriseuml dhe proceseve peumlrkateumlse e mekanizmave teuml
pjeseumlmarrjes26 Atyre gjithashtu shpesh u mungojneuml shkathteumlsiteuml e duhura neuml fusha teuml ndryshme si
avokimi lobimi dhe hulumtimet shkrimi e analiza ligjore27
Neumlpeumlrmjet njeuml qasje teuml ngritjes seuml kapaciteteve dhe mbeumlshtetjes seuml vazhdueshme dhe me objektiv teuml
qarteuml neuml keumlteuml aspekt ECMI Kosova dhe organizatat e saj partnere kaneuml synuar teuml ndeumlrtojneuml dhe
peumlrmireumlsojneuml afteumlsiteuml dhe kapacitetet e OShC-ve peumlr trsquou peumlrfshireuml neuml meumlnyreuml efektive neuml proceset e
politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes neuml nivelin lokal dhe ateuml qendror duke u bazuar neuml dhe zhvilluar
meuml tej efektivitetin e seancave teuml dialogut teuml diskutuara neuml kapitullin paraprak
Qeumlllimi i ECMI Kosoveumls dhe organizatave teuml saj partnere ishte forcimi i OShC-ve neuml meumlnyreuml teuml
teumlreumlsishme dhe trajtimi i kapaciteteve teuml OShC-ve peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml politikeuml-
beumlrje dhe vendimmarrje peumlr teuml siguruar qeuml ato teuml zhvillohen neuml meumlnyreuml teuml qeumlndrueshme ashtu qeuml
neuml teuml ardhmen teuml mund teuml veprojneuml neuml meumlnyreuml teuml pavarur dhe ateuml peumlrmes trajnimeve dhe
mbeumlshtetjes seuml vazhdueshme Si rrezultat i keumlsaj ECMI Kosova neuml kuadeumlr teuml dy projekteve lsquoFuqizimi i
shoqeumlriseuml civile peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml proceset e politikave dhe teuml vendimmarrjes
peumlrmes dialogut me institucionet qeveritarersquo i financuar nga BE-ja dhe i menaxhuar nga Zyra e
Bashkimit Europian neuml Kosoveuml dhe projektit lsquoPeumlrkrahja e qeverisjes efektive peumlr komunitetet
minoritare neuml Kosoveumlrsquo financuar nga Departamenti Federal Zviceran i Puneumlve teuml Jashtme (DFPJ) ka dizajnuar
njeuml program peumlrkraheumls gjitheumlpeumlrfshireumls peumlr organizata teuml shoqeumlriseuml civile (OSHC)
26
TACSO Beyond Zero Institutional Arrangements for Cooperation with Civil Society Society (shq Peumlrtej zeros
aranzhimet institucionale peumlr bashkeumlpunim me shoqeumlrineuml civile) gusht 2011 fq 21 KCSF ldquoNe dhe atardquo ndash pjeseumlmarrja e qytetareumlve neuml Kosoveuml tetor 2011 fq 28 27
TACSO Growing Together Civil Society Involvement in the Legislative Process ndash Good and Bad Practices Practices (shq Rritja e peumlrbashkeumlt peumlrfshira e shoqeumlriseuml civile neuml procesin ligjveumlnies ndash praktikat e mira dheuml teuml keumlqija) qershor 2011 qershor 2011 fq 21
Pag
e21
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Gjateuml njeuml periudhe 15-vjeccedilare (nga qershori 2013 deri neuml tetor 2014) OSHC-teuml dhe koalicionet e
OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml peumlrfituar nga njeuml program peumlrkraheumls gjitheumlpeumlrfshireumls i cili ka
kombinuar teorineuml dhe praktikeumln me fokus neuml keumlteuml teuml fundit
Ngritja e kapaciteteve
Pjeseumlmarreumlsve u janeuml ofruar trajnime teuml strukturuara
teuml orientuar praktikisht peumlr teuml ngritur kapacitetet dhe
ateumlsiteuml e tyre praktike peumlr teuml avokuar neuml meumlnyreuml
efektive peumlr interesat dhe teuml drejtat e tyre dhe jane
pajisur me certifikata pas peumlrfundimit me sukses teuml
programit
Trajnimi mbi shkathteumlsiteuml avokim dhe teuml drejtat
e minoriteteve nga qershori 2013 deri neuml tetor
2014 pjeseumlmarreumlsit kaneuml marreuml pjeseuml neuml njeuml
trajnim gjitheumlpeumlrfshireumls interaktiv dhe teuml peumlrshtatur sipas nevojave teuml tyre teuml peumlrbeumlreuml nga
peumlrafeumlrsisht 15 seanca
Viziteuml studimore neuml rajon neuml vitin 2014 pjeseumlmarreumlsit gjithashtu kaneuml marreuml pjeseuml njeuml viziteuml
studimore neuml FYROM neuml meumlnyreuml qeuml teuml promovojneuml bashkeumlpunimin rajonal teuml krijojneuml lidhje teuml
dobishme dhe teuml sigurojneuml njeuml shkeumlmbim konstruktiv teuml praktikave teuml mira dhe ekspertizeumls
teknike (know-how) neuml rajon
Zbatimi i aktiviteteve teuml avokimit
Paralelisht me programin e trajnimit OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml
zhvilluar dhe zbatuar Plane specifike Avokimi peumlr adresimin e ccedileumlshtjeve me interes peumlr ta me
mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj
Zhvillim i Planeve peumlr Avokim nga teuml gjitha OSHC-teuml konkurruese u eumlshteuml keumlrkuar qeuml teuml
prezantojneuml Propozimet peumlr Avokim me ide paraprake fillestare mbi aktivitetet e avokimit qeuml do
teuml ndeumlrmarrin peumlr teuml adresuar problemet apo ccedileumlshtje konkrete OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-
ve teuml peumlrzgjedhur janeuml peumlrkrahur neuml zhvillimin Planeve njeumlvjeccedilare teuml Avokimit teuml holleumlsisheumlm
dhe me objektiva teuml qarteuml duke zhvilluar meuml tej propozimet e tyre teuml paraqitura Keumlto Plane
Avokimi kaneuml peumlrfshireuml objektiva dhe aktivitete qeuml janeuml kryer me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls
dhe partnereumlve teuml projektit
Neumln-grante peumlr avokim OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml marreuml edhe
mbeumlshtetje financiar peumlr zbatimin e aktiviteteve teuml parapara neuml Planet e tyre peumlr Avokim (meuml seuml
shumti deri neuml 2000 Euro peumlr njeuml Plan Avokimi)
Mbeumlshtetje e vazhdueshme Peumlrveccedil keumlsaj OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur
kaneuml marreuml mbeumlshtetje teuml vazhdueshme peumlrfshireuml mbeumlshtetje teknike dhe ligjore ndihmeuml neuml
organizimin e aktiviteteve mediale (incizimi i nje video promoviese njeuml minuteumlsheuml peumlr secileumln
Pag
e22
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve ) lehteumlsim teuml dialogut me institucionet relevante qeveritare
dhe ndihmeuml me hulumtime dhe redaktimin e materialeve (psh fleteumlpalosjeve)
Keumlto aktivitete kaneuml synuar forcimin e kapaciteteve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare peumlr teuml
bashkeumlvepruar me qeverineuml dhe ushtruar ndikim mbi teuml si neuml nivelin komunal ashtu edhe ateuml
qendror peumlr teuml siguruar qeuml interesat e tyre teuml merren parasysh gjateuml proceseve teuml qeverisjes
Ngritja e kapaciteteve peumlr OShC-teuml nga komunitetet minoritare
Peumlr teuml adresuar ccedileumlshtjet e veumlna neuml pah meuml sipeumlr ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml dizajnuar njeuml
Program teuml Shkathteumlsive teuml Avokimit dhe teuml Drejta teuml Komuniteteve peumlr Organizatat e Shoqeumlriseuml
Civile neuml Kosoveuml i cili konsistonte neuml organizimin e peseumlmbeumldhjeteuml (15) seancave teuml trajnimit gjateuml
vitit 2013 dhe 2014 mbi ccedileumlshtjet e meumlposhtme
Pjeseumlmarrja e OShC-ve neuml Kosoveuml
Teuml drejtat e minoriteteve veumlshtrim i peumlrgjithsheumlm dhe konceptet kryesore
Legjislacioni dhe institucionet vendore neuml Kosoveuml neuml lidhje me OShC-teuml
Peumlrmbledhje e mekanizmave teuml kompensimit ndaj shkeljes seuml teuml drejtave mekanizmat e
drejtpeumlrdrejteuml (e drejta peumlr peticion e drejta peumlr iniciativa qytetare e drejta e referendumit
dhe e ankesave teuml qytetareumlve) + mekanizmat e teumlrthorteuml + mekanizmat e bazuar neuml ccedileumlshtje
(ZKGj MASHT-it dhe Komisioni teuml Pavarur Keumlshilli i Pavarur Mbikeumlqyreumls i Sheumlrbimit Civil teuml
Kosoveumls KPM)
Avokimi
Mediat dhe rrjetet sociale (si teuml plasohet mesazhi)
Zhvillimi i projekteve
Shkathteumlsiteuml e teuml shkruarit dhe prezantimit + rrjeteumlzimi
Mjete praktike peumlr mbajtjen e teuml dheumlnave dhe doreumlzimin e ankesave
Adresimi institucioneve dhe teuml kuptuarit e puneumls seuml tyre (KKK-seuml KDIK-seuml ZCcedilK-seuml)
Keumlto trajnime janeuml organizuar neuml bashkeumlpunim
me projektin ldquoMbeumlshtetje qeverisjes efektive peumlr
komunitetet minoritare neuml Kosoveumlrdquo teuml financuar
nga Departamenti Federal Zviceran i Puneumlve teuml
Jashtme (DFPJ) Trajnimet kaneuml sjelleuml seuml bashku
aneumltareuml teuml OShC-ve nga komunitetet e ndryshme
minoritare neuml teumlreuml Kosoveumln duke u dheumlneuml atyre
mundeumlsineuml peumlr teuml ndareuml peumlrvojat e tyre dhe
diskutuar sfidat me teuml cilat peumlrballen neuml
komunikimin me institucionet peumlrkateumlse lokale e
qendrore peumlr teuml ngritur ccedileumlshtjet qeuml lidhen me
komunitetet minoritare dhe janeuml mbajtur nga eksperteuml teuml nivelit teuml larteuml teuml ccedileumlshtjeve teuml zgjedhura
nga Kosova dhe rajoni OShC-teuml dhe koalicionet e OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur kaneuml qeneuml grupet
Pag
e23
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
kryesore teuml synuara megjithateuml OShC-teuml e peumlrfshira neuml Bazeumln e teuml dheumlnave teuml OShC-ve gjithashtu
janeuml ftuar qeuml teuml marrin pjeseuml neuml trajnime
Pjeseumlmarreumlsit i kaneuml vlereumlsuar teuml gjitha keumlto trajnime si
shumeuml teuml dobishme dhe kaneuml vneuml neuml dukje se ato ishin
mundeumlsi e madhe qeuml teuml nxirrnin neuml pah ccedileumlshtjet kryesore
dhe problemet qeuml lidhen me komunitetet e tyre dhe u kaneuml
ndihmuar teuml identifikojneuml kanale peumlr teuml trajtuar keumlto
ccedileumlshtje Neuml keumlto takime janeuml adresuar njeuml varg ccedileumlshtjesh teuml
shumeumlllojshme si mundeumlsiteuml socio-ekonomike peumlr
komunitetet minoritare peumlrdorimi i gjuheumlve segregacioni
neuml arsim veccedilaneumlrisht neuml Shkolleumln lsquoMustafa Bakijarsquo neuml
Gjakoveuml liria e leumlvizjes veccedilaneumlrisht neuml lidhje me Lagjen e
Boshnjakeumlve dhe Mitroviceumln e Veriut teuml drejtat e grave dhe
barazia gjinore marreumldheumlniet me qeverineuml dhe strategjiteuml
peumlr pjeseumlmarrjen meuml teuml gjereuml teuml shoqeumlriseuml civile Si pjeseuml e
programit teuml peumlrkrahjes OShC-teuml dhe koalicionet e OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur kaneuml incizuar dhe
transmetuar video promovuese me qeumlllim promovimin e organizatave teuml tyre mandatit teuml tyre dhe
puneumln qeuml ato beumljneuml peumlr teuml mbrojtur dhe promovuar teuml drejtat e komuniteteve Video promovuese teuml
organizatave BRIGA PIRAMIDA CDKD-SP ICEC CZRC-OPA dhe OSG janeuml postuar neuml kanalin e ECMI
Kosoveumls dhe neuml ueb-faqen e saj dhe faqen e saj neuml Facebook si dhe neuml ueb-faqen e CSD-seuml dhe
RrOGRAEK-ut
Viziteuml studimore peumlr OShC teuml peumlrzgjedhura nga komunitetet
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj gjithashtu kaneuml
organizuar njeuml viziteuml studimore neuml ish-Republikeumln
Jugosllave teuml Maqedoniseuml (IRJM) peumlr peumlrfaqeumlsues
teuml zgjedhur teuml OShC-ve nga minoritetet Kjo viziteuml
eumlshteuml zhvilluar neuml tremujorin e fundit teuml projektit
dhe ishte e hapur peumlr teuml gjitha OShC-teuml e
regjistruara neuml bazeumln e teuml dheumlnave
Peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova u eumlshteuml dheumlneuml
mundeumlsia peumlr dialog me homologeumlt e tyre nga
IRJM neuml ccedileumlshtje teuml tilla si arsimimi i komuniteteve
minoritare zbatimi i legjislacionit peumlr gjuheumlt dhe
puneumlsimi neuml institucionet publike dhe neuml ndeumlrmarrjet publike Peumlr meuml tepeumlr ECMI Kosova dhe
partnereumlt e saj u kaneuml mundeumlsuar peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova qeuml teuml zhvillojneuml takime me Komisionin
e Kuvendit peumlr Marreumldheumlnie Ndeumlretnike dhe Sekretariatin Shteteumlror peumlr Zbatimin e Marreumlveshjes
Kornizeuml teuml Ohrit Me keumlteuml atyre iu dhaneuml meuml tepeumlr njohuri mbi meumlnyreumln se si IRJM mbron teuml drejtat e
Njeuml tregim u suksessheumlm qeuml ia
vlen teuml peumlrmendet eumlshteuml ai peumlrmes
Programit teuml Trajnimit peumlr Avokim
ku OShC-teuml nga komuniteti
boshnjak kaneuml mundur teuml
avokojneuml me sukses neuml Prizren
duke arritur qeuml neuml Komisionin
Komunal peumlr Komunitete teuml
peumlrfaqeumlsohen teuml gjitha
komunitetet ashtu siccedil keumlrkohet
me ligj por nuk kishte ndodhur meuml
hereumlt
Pag
e24
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
minoriteteve dhe ccedilfareuml meumlsimesh mund teuml nxjerreuml Kosova nga
ajo Ata u kaneuml beumlreuml pyetje si psh rreth asaj neumlse puna me
minoritetet neuml IRJM fokusohet veteumlm neuml minoritetin shqiptar
apo neumlse punohet edhe me komunitete teuml tjera
Zhvillimi dhe zbatimi i fushatave teuml avokimit
Njeuml nga ccedileumlshtjet qendrore qeuml mund teuml shihet nga mungesa neuml strukturat e shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml
eumlshteuml se OShC-teuml nga komunitetit minoritare nuk janeuml efektive kur eumlshteuml fjala peumlr evokim peumlr
ndryshime Neuml kuadeumlr teuml projektit ishte publikuar njeuml shpallje e hapur peumlr aplikime me ccedilrsquorast janeuml
shpeumlrndareuml rreth 500 fleteumlpalosje neuml shqip serbisht dhe anglisht teuml titulluara ldquoSi teuml aplikonirdquo Pas
keumlsaj ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj formuan njeuml Bord teuml pavarur Peumlrzgjedheumls peumlr teuml shqyrtuar teuml
gjitheuml aplikacionet nga OShC-teuml e komuniteteve minoritare bazuar neuml kriteret e peumlrcaktuara
Propozimet e doreumlzuara janeuml vlereumlsuar neuml bazeuml teuml cileumlsiseuml seuml ideve dhe peumlrfshirjes me bazeumln fokusit
teuml qarteuml dhe njeuml metode teuml qarteuml teuml peumlrfaqeumlsimit teuml komuniteteve minoritare Bordi Peumlrzgjedheumls neuml
meumlnyreuml specifike peumlrzgjodhi OShC me bazeuml neuml komunitet teuml cilat nuk kaneuml seliteuml neuml qytete e as kaneuml
lidhje teuml ngushta me donatoreuml Si pjeseuml e keumlsaj u peumlrzgjodheumln gjashteuml (6) OShC nga teuml cilat kateumlr (4)
ishin OShC neuml vete ndeumlrsa dy (2) ishin koalicionet teuml peumlrbeumlra nga dy (2) OShC secili teuml cileumlt kishin
vendosur teuml avokonin seuml bashku peumlr njeuml ccedileumlshtje Ccedileumlshtjet e zgjedhura nga ana e OShC-ve dhe
koalicioneve teuml OShC-ve teuml cileumlt ishin peumlrzgjedhur janeuml prezantuar neuml gjashteuml (6) Fushata teuml Avokimit
Pas peumlrzgjedhjes se kateumlr (4) OShC-ve dhe dy (2) koalicioneve teuml OShC-ve dhe zhvillimit teuml Fushatave
teuml Avokimit ECMI Kosova CSD dhe RROGRAEK gjateuml vitit 2013 dhe 2014 kaneuml zhvilluar njeuml Program
Trajnimit dhe Avokimi teuml peumlrshtatur me objektiv teuml qarteuml dhe teuml bazuar neuml rezultate i cili
konsistonte neuml peseumlmbeumldhjeteuml seanca (15) trajnimi ku kaneuml marreuml pjeseuml si trajnues peumlrfaqeumlsues teuml
shoqeumlriseuml civile nga vendet e tjera teuml rajonit teuml Ballkanit Si pjeseuml e programit teuml ECMI Kosoveumls
OShC-ve dhe koalicioneve teuml OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur u eumlshteuml ofruar mbeumlshtetje teknike dhe
ligjore peumlr zbatimin e fushatave teuml advokimit ndihmeuml neuml organizimin e aktiviteteve mediale (6
videove promovuese peumlr OShC-teuml dhe koalicionet e peumlrzgjedhur) lehteumlsimin e dialogut me
institucionet relevante qeveritare dhe ndihmeuml neuml hulumtime dhe redaktimin e materialeve si dhe
nga njeuml neumln-grant me vlereuml prej euro2000 peumlr secileumln OShC dhe koalicion teuml peumlrzgjedhur peumlr zbatimin e
Fushatave teuml Avokimit
OShC-teuml nga Kosova kaneuml
shkeumlmbyer kontaktet dhe
kaneuml bashkeumlvepruar
fuqisheumlm me
institucionet e IRJM-seuml
me potencial peumlr
bashkeumlpunim neuml teuml
ardhmen
Pag
e25
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
BRIGA
Peumlrfaqeumlson komunitetin serb neuml Gorazhdec neuml rajonin e Pejeumls
Aktivitetet
Trajnime teuml peumlrgjithshme peumlr evokim veccedilaneumlrisht peumlr gra
Rritja e pjeseumlmarrjes seuml grave neuml proceset vendimmarreumlse neuml nivelin komunal
Mungesa e publikimit teuml vendeve teuml lira teuml puneumls neuml gjuheumln serbe
PIRAMIDA
Peumlrfaqeumlson komunitetin egjiptas neuml rajonin
e Pejeumls dhe ateuml teuml Istogut
Aktivitetet
Trajtimi i braktisjes seuml shkolleumls nga
nxeumlneumlsit egjiptas neuml shkolleumln fillore dhe
teuml mesme
Rritja e edukimit mbi ccedileumlshtjet e
sheumlndetit
Ngritja e veteumldijes rreth puneumlsimit
duke synuar veccedilaneumlrisht grateuml
Qendra peumlr Integrimin e Komuniteteve Minoritare (ICECQEKM)
Peumlrfaqeumlson komunitetin boshnjak serb turk dhe ateuml rom neuml rajonin e Prizrenit
Aktivitetet
Komisioni Komunal peumlr Komunitete
duhet teuml peumlrfshijeuml komunitetin ashkali
egjiptas dhe ateuml goran
Peumlrdorimi publik nga ana e Komuneumls i
teuml gjitha gjuheumlve zyrtare
Beumlrja e boshnjakishtes gjuheuml zyrtare neuml
nivel komunal
Omladinski Savez Gore ndash OSG (shq
Keumlshilli Rinor i Goreumls ndash KRG)
Peumlrfaqeumlson komunitetin minoritar goran neuml
rajonin e Goreumls
Aktivitetet
Peumlrfaqeumlsimi i barabarteuml i teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim
Shtypja e materialeve edukative
relevante peumlr keumlteuml ccedileumlshtje
Koalicioni CDKD dhe Slobodna Produkcija (shq Produksioni i Lireuml)
Dy OShC teuml cilat peumlrfaqeumlsojneuml serbeumlt romeumlt boshnjakeumlt dhe malaziasit dhe teuml cilat punojneuml neuml rajonin e Gjilanit teuml Kameniceumls dhe ateuml teuml Novobeumlrdeumls
Aktivitetet
Zbatimi i Ligjit peumlr Qasje neuml Dokumente Publike
Shfryteumlzimi proporcional i objekteve sportive dhe kulturore
Ndarja proporcionale e buxhetit
Koalicioni CZRZ dhe OPA
Dy OShC nga komuniteti serb teuml cilat punojneuml neuml pjeseumln jugore teuml Kosoveumls kryesisht neuml Partesh dhe Kllokot
Aktivitetet
Avokim neuml Ministrineuml e Bujqeumlsiseuml Ministrineuml e Riniseuml dhe Sportit dhe neuml Ministrineuml e Mjedisit peumlr mbeumlshtetje neuml Partesh
Ulja e papuneumlsiseuml neuml keumlto rajone
Pag
e26
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rezultatet nga planet e avokimit
OShC-teuml e angazhuara me keumlto Planeve teuml Avokimit kaneuml arritur njeuml numeumlr suksesesh teuml dukshme si
rezultat i aktiviteteve teuml ndeumlrmarra neuml kuadeumlr teuml keumltyre propozimeve
ICECQEKM Ka evokuar me sukses te Komuna e Prizrenit peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha komunitetet teuml
peumlrfaqeumlsohen neuml Komisionin Komunal peumlr Komunitete peumlrfshireuml komunitetin goran ateuml rom ashkali
dhe egjiptas Ata gjithashtu i kaneuml beumlreuml presion Komuneumls peumlr teuml drejteumln e barabarteuml peumlr trsquou arsimuar
neuml gjuheumln boshnjake peumlrfshireuml edhe organizimin e tryezave teuml rrumbullakeumlta rreth keumlsaj ccedileumlshtjeje
gjeuml qeuml kishte sukses deri diku ndoneumlse ka ende shumeuml progres peumlr trsquou beumlreuml neuml meumlnyreuml qeuml komuna
trsquou peumlrmbahet obligimeve teuml saj ligjore E fundit ata kaneuml mbajtur disa tryeza teuml rrumbullakeumlta peumlr
ccedileumlshtjen e respektimit teuml kuoteumls prej 10 teuml puneumlsimit teuml komuniteteve neuml institucionet publike
Komuna eumlshteuml treguar e hapur neuml keumlto takime dhe ICECQEKM do teuml vazhdojeuml teuml avokojeuml peumlr keumlto
ccedileumlshtje peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml kaneuml krijuar neuml keumlto institucione
OSGKRG Pjesa meuml e madhe e puneumls seuml
OSGKRG ishte pjeseuml e Rrjetit teuml Goraneumlve teuml
themeluar si pjeseuml e keumltij projekti Ata kaneuml
organizuar disa tryeza teuml rrumbullakeumlta mbi
ccedileumlshtjet e peumlrfaqeumlsimit teuml barabarteuml teuml teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim publik dhe kaneuml
krijuar lidhje teuml mira me Komuneumln gjeuml qeuml do teuml
shfryteumlzohet peumlr teuml zhvilluar avokim gjateuml muajve
teuml ardhsheumlm
PIRAMIDA Neuml Pejeuml PIRAMIDA eumlshteuml treguar e suksesshme neuml puneumln e saj me Komuneumln neuml trajtimin
e ccedileumlshtjes seuml braktisjes seuml shkolleumls nga pjeseumltareumlt e komuniteteve minoritare Ata kaneuml punuar me
zyrtareumlt komunaleuml peumlr teuml avokuar peumlr
identifikimin e feumlmijeumlve jashteuml shkollave dhe
trajtimin e ccedileumlshtjeve teuml ri-integrimit Megjithateuml
marreuml parasysh trendin e fundit teuml emigrimit teuml
pjeseumltareumlve teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe
egjiptas ata po peumlrballen prapeuml me ccedileumlshtje teuml
integrimit teuml cilat duhet teuml adresohen nga
Komuna28 PIRAMIDA gjithashtu ka qeneuml e
suksesshme neuml qeumlllimin e saj peumlr teuml rritur
arsimimin e grave qeuml u peumlrkasin komuniteteve
minoritare veccedilaneumlrisht neuml lidhje me ccedileumlshtjet e sheumlndetit pasi qeuml kaneuml organizuar disa tryeza teuml
rrumbullakeumlta dhe trajnime mbi keumlteuml ccedileumlshtje si dhe ka filluar teuml bashkeumlpunojeuml me komunitetin lokal
28
Peumlr me tepeumlr informata mbi keumlteuml temeuml ju lutemi shihni Buletinin Informues teuml ECMI Kosoveumls rreth keumlsaj teme me titullin Sfidat neuml procesin e integrimit neuml Kosoveuml migrimi neuml rritje e romeumlve ashkalive dhe egjiptasve Neuml dispozicion neuml httpwwwecmikosovoorgp=5847
Pag
e27
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
neuml keumlto zona rreth keumltyre ccedileumlshtjeve dhe trsquou japeuml atyre meuml shumeuml informata mbi ccedileumlshtje teuml tilla si
sheumlndeti riprodhues dhe ccedileumlshtjet e sheumlndetit teuml feumlmijeumlve
Koalicioni CRDZ-OPA Ky koalicion eumlshteuml treguar i suksessheumlm neuml vendosjen e kontakteve brenda
Ministrive relevante peumlr trsquou marreuml me avokim Megjithateuml ndoneumlse nuk eumlshteuml marreuml ndonjeuml vendim
peumlrfundimtar nga keumlto ministri ata janeuml angazhuar me keumlteuml ccedileumlshtje dhe janeuml neuml procesin e
formulimit teuml planeve peumlr teuml trajtuar problemet e ngritura nga CRDZ-OPA Ata gjithashtu kaneuml arritur
teuml vendosin kontakte teuml mira me peumlrfaqeumlsuesit e Komuneumls seuml Parteshit peumlrgjegjeumls peumlr bujqeumlsi rini e
mjedis Seuml bashku me Komuneumln ata kaneuml ndeumlrmarreuml aktivitete neuml Partesh Budrigeuml e Poshtme dhe
Pasjan me fokus neuml ccedileumlshtjet e riniseuml dhe kultureumls Seuml fundmi kaneuml filluar organizimin e njeuml unioni
fermereumlsh i cili do teuml peumlrfaqeumlsojeuml njeuml pjeseuml teuml madhe teuml fermereumlve teuml Parteshit
BRIGA Gjateuml zbatimit teuml Planit teuml Avokimit kjo
OShC ka mbajtur njeuml seumlreuml trajnimesh peumlr grateuml
nga komuniteti serb mbi metodat meuml teuml mira
peumlr puneumlsim peumlrfshireuml shqyrtimin e
aplikacioneve dhe procedurat pasuese Peumlr meuml
tepeumlr ata janeuml takuar me autoritetet
peumlrkateumlse peumlr teuml shprehur shqeteumlsimin e tyre
se shpalljet zakonisht nuk dalin neuml serbisht
dhe institucionet peumlrgjegjeumlse peumlr keumlteuml kaneuml
reumlneuml dakord qeuml teuml adresojneuml keumlteuml ccedileumlshtje dhe
teuml beumljneuml meuml teuml mireumln peumlr teuml siguruar qeuml neuml teuml ardhmen shpalljet peumlr vende teuml lira teuml puneumls teuml
shpeumlrndahen peumlrmes kanaleve neuml gjuheumln serbe
Koalicioni CDKD-SP Ky koalicion ka mbajtur takime teuml shumta me autoritetet peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi
qendrore neuml kuadeumlr teuml planeve teuml tyre teuml avokimit por vonesa neuml krijimin e njeuml qeverie komunale neuml
Kameniceuml ka penguar qeuml keumlto takime teuml jeneuml
efektive Megjithateuml ka pasur ndeumlrveprim teuml
mireuml neuml ccedileumlshtjen e qasjes seuml barabarteuml neuml
objektet sportive dhe kjo eumlshteuml ccedileumlshtje qeuml do teuml
peumlrcillet edhe meuml tej Lidhur me ccedileumlshtjen e
qasjes neuml dokumente publike ky koalicion
gjithashtu ka zhvilluar disa takime dhe ka
avokuar rregullisht peumlr qasje teuml barabarteuml dhe
teuml lehteuml dhe kjo ka beumlreuml qeuml Komuna teuml beumljeuml ca
leumlvizje dhe suksese nga ana e Komuneumls e cila
eumlshteuml beumlreuml meuml e hapur neuml ofrimin e sheumlrbimeve
teuml peumlrkthimit dhe qasjes seuml hapur neuml teuml gjitha dokumentet Ata gjithashtu kaneuml monitoruar
shpeumlrndarjen e investimeve kapitale neuml komuneuml por nuk kaneuml mundur teuml marrin peumlrgjigje definitive
rreth asaj se sa eumlshteuml shpenzuar peumlr secilin komunitet Megjithateuml duke ngritur ccedileumlshtjen e
Pag
e28
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
monitorimit teuml keumlsaj Koalicioni CDKD-PS i ka beumlreuml presion komuneumls qeuml trsquoi beumljeuml publike keumlto holleumlsi
dhe teuml jeteuml meuml e hapur
Pag
e29
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
V KRIJIMI I RRJETEVE NDEumlRETNIKE TEuml OSHC-VE NGA MINORITETET
Shoqeumlria civile neuml Kosoveuml eumlshteuml e fragmentuar neuml maseuml teuml madhe ajo jo veteumlm qeuml shpesh eumlshteuml e
ndareuml neuml vija etnike por shpesh ka mungeseuml teuml komunikimit dhe bashkeumlpunimit ndeumlrmjet
Organizatave teuml Shoqeumlriseuml Civile (OShC-ve) brenda teuml njeumljtit komunitet Marreuml parasysh nevojat e
veccedilanta dhe fragmentimin e brendsheumlm teuml shumiceumls seuml komuniteteve minoritare neuml Kosoveuml ECMI
Kosova dhe organizatat e saj partnere neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml synuar teuml nxisin komunikimin
dhe bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml veccedilanta etnike dhe mes tyre me
qeumlllimin peumlrfundimtar qeuml trsquou mundeumlsojneuml atyre teuml avokojneuml peumlr nevojat dhe interesat e tyre teuml
veccedilanta duke qeneuml neuml teuml njeumljteumln koheuml teuml bashkuara dhe me njeuml zeuml
Peumlrmes puneumls seuml gjereuml neuml terren teuml kryer nga ECMI Kosova komunitetet kaneuml shprehur deumlshireumln e
tyre peumlr teuml zhvilluar kanale peumlr dialog dhe mjete peumlr teuml organizuar meuml mireuml aktivitetet e tyre
Komunitetet kaneuml theksuar nevojeumln peumlr peumlrmireumlsimin e politikave si dhe peumlr rritjen e peumlrkushtimit
dhe programeve teuml Institucioneve teuml Qeveriseuml teuml Republikeumls seuml
Kosoveumls neuml lidhje me integrimin e komuniteteve jo-shumiceuml neuml
Kosoveuml dhe peumlr teuml siguruar respektimin e ploteuml teuml teuml drejtave teuml
komuniteteve jo-shumiceuml neuml vend Keumlshtu meuml 2014 ka filluar njeuml
nismeuml pilot me qeumlllim inicimin e procesit teuml dialogut ndeumlretnik mes
OShC-ve neumlpeumlrmjet krijimit teuml rrjeteve teuml OShC-ve brenda teuml njeumljtave
komunitete etnike respektivisht komunitetit serb dhe atij goran
ndeumlrsa marreuml parasysh kontekstin veccediloriteuml dhe peumlrvojat e
dallueshme teuml Kosoveumls si dhe praktikat e mira nga vendet e tjera teuml
Ballkanit Pereumlndimor Kjo nismeuml eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme
pasi qeuml peumlrfaqeumlsimi nga partiteuml politike brenda keumltyre komuniteteve eumlshteuml shumeuml i polarizuar dhe
shpesh karakterizohet nga sjellje antagoniste e armiqeumlsore Krijimi i keumltyre rrjeteve ka peumlr aspirateuml
krijimin e njeuml mjedisi qeuml nxit dialogun dhe hap njeuml formeuml teuml drejtpeumlrdrejteuml teuml komunikimit brenda
rrjeteve
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom) Ky rajon shtrihet neuml pjeseumln jugore
dhe juglindore teuml Kosoveumls dhe peumlrgjitheumlsisht eumlshteuml karakterizuar nga marreumldheumlnie teuml qeumlndrueshme
ndeumlretnike Megjithateuml pjeseumltareumlt e komunitetit serb qeuml jetojneuml neuml keumlteuml zoneuml ballafaqohen me
probleme teuml ngjashme me pjeseumltareuml teuml keumltij komuniteti qeuml jetojneuml gjetkeuml neuml vend veccedilaneumlrisht teuml
rinjteuml Krijimi i njeuml rrjeti nxit njeuml lidhje ndeumlrmjet OShC-ve teuml ndryshme nga ky rajon dhe avokim meuml teuml
mireuml te strukturat peumlrkateumlse teuml qeverisjes lokale Pasi qeuml shumeuml prej keumltyre komunave janeuml krijuar
rishtas peumlrmes procesit teuml decentralizimit rrjeti eumlshteuml thelbeumlsor peumlr teuml siguruar njeuml kanal teuml sigurt
peumlr teuml punuar seuml bashku Peumlr meuml tepeumlr shumeuml banoreuml serbeuml nga kjo zoneuml mendojneuml se janeuml teuml neumln-
peumlrfaqeumlsuar neuml krahasim me rajonet e tjera neuml Kosoveuml gjeuml qeuml tregon domosdoshmeumlrineuml e rrjetit neuml
meumlnyreuml qeuml zeumlri i tyre teuml deumlgjohet neuml nivelin qendror dhe tek peumlrfaqeumlsuesit brenda komunitetit serb
qeuml veprojneuml neuml Anamoroveuml
Trendi neuml rritje e super i
shtimit teuml numrit teuml
rrjeteve ka filluar teuml keteuml
ndikim pozitiv tek teuml
gjitha komunitetet neuml
Kosoveuml duke rritur keumlshtu
mundeumlsineuml e tyre peumlr teuml
ndikuar dhe avokuar peumlr
ndryshime
Pag
e30
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom) eumlshteuml struktura e pareuml e
tilleuml qeuml sjelleuml seuml bashku teuml gjitha OShC-teuml nga komuniteti goran Marreuml parasysh se komuniteti goran
eumlshteuml njeumlri nga komunitetet meuml teuml margjinalizuar minoritare neuml Kosoveuml kjo peumlrbeumln njeuml zhvillim kyccedil
peumlr sa i peumlrket afteumlsiseuml seuml tyre peumlr teuml lobuar dhe avokuar peumlr ccedileumlshtjet e tyre
Rrjeti i komuniteti serb dhe ai i komunitetit goran janeuml duke kaluar neuml procesin e regjistrimit Ato
synojneuml teuml punojneuml seuml bashku neuml mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml njeriut teuml komuniteteve
teuml tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml Qeumlllimet e Rrjeteve peumlrfshijneuml
Identifikimin e problemeve me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Avokim lidhur me problemet me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Ngritjen e veteumldijes seuml institucioneve neuml lidhje me problemet serioze qeuml ndikojneuml neuml
mireumlqenien e komuniteteve peumlrkateumlse
Nxjerrjen e deklaratave teuml peumlrbashkeumlta publike neuml media rreth ccedileumlshtjeve me interes peumlr
komunitetet peumlrkateumlse
Ngritjen e problemeve teuml ndryshme me teuml cilat peumlrballen komunitetet peumlrkateumlse te
institucionet relevante qendrore dhe lokale
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit serb trembeumldhjeteuml (13) OShC janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
tij Ato punojneuml neuml komunat e fshatrat Kameniceuml Shilloveuml Gjilan Partesh Novobeumlrdeuml dhe Kllokot
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit goran marreumlveshjen Platformeuml peumlr trsquoiu bashkuar Rrjetit e kaneuml
neumlnshkruar shtateuml (7) OShC dhe teuml gjitheuml punojneuml neuml Prizren dhe Dragash
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom)
Neuml kuadeumlr teuml komunitetit goran ka pasur disa OShC me seli neuml rajonin e Prizrenit teuml cilat kaneuml
treguar interesim aktiv neuml promovimin e ccedileumlshtjeve teuml teuml drejtave teuml njeriut teuml komunitetit teuml tyre
dhe teuml cilat kaneuml njohur nevojeumln e njeuml rrjeti teuml organizatave peumlr teuml ndihmuar neuml ngritjen e
problemeve me teuml cilat peumlrballen goraneumlt teuml cilat
ishte e veumlshtireuml teuml ngriheshin meuml pareuml neuml nivel teuml
Kosoveumls Prandaj ata kaneuml njohur nevojeumln peumlr
njeuml rrjet peumlr teuml promovuar keumlto pasi meuml hereumlt
ka pasur bashkeumlpunim shumeuml teuml kufizuar neuml mes
teuml OShC-ve teuml komunitetit goran gjeuml qeuml ka
kufizuar ndikimin e tyre Janeuml dhjeteuml (10) OShC
teuml cilat janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
Platformeumls e teuml cilat punojneuml neuml rajonin e
Dragashit
Keumlto rrjete kaneuml punuar neuml ccedileumlshtje tematike teuml
cilat i kaneuml veumlneuml neuml theks si ccedileumlshtje qeuml ndikojneuml neuml komunitetet e tyre neuml teumlreuml Kosoveumln Komuniteti
goran ka veumlneuml neuml pah tri ccedileumlshtje problemet e kthimit teuml nxeumlneumlsve neuml shkolla propozimin peumlr
decentralizim qeuml do teuml shpinte neuml krijimin e njeuml komune me shumiceuml gorane dhe problemet e
puneumlsimit dhe mundeumlsive ekonomike peumlr goraneumlt Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova
Pag
e31
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dhe organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur rrjetin e
komunitetit goran neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve dhe kryerjen
e njeuml hulumtimi Pjeseuml e keumltij hulumtimi kaneuml qeneuml rreth 300
peumlrfaqeumlsues goraneuml teuml cileumlt kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas
nxjerrjes seuml rezultateve janeuml hartuar tri (3) analiza teuml shkurtra teuml
politikave teuml cilat gjithashtu janeuml publikuar neuml ueb-faqen e ECMI
Kosoveumls teuml CSD-seuml teuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml keumltij
projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml
veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml
punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr
ccedileumlshtjet e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet
kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml
Kosoveuml
Reagimi i shpejteuml nga Gjilani dhe disa komuna teuml tjera ndaj ccedileumlshtjeve teuml ngritura neuml analizat e
shkurtra teuml politikave veccedilaneumlrisht rreth analizeumls seuml fokusuar neuml rini dhe kultureuml ka treguar se
publikimi i materialeve teuml tilla mund ta beumljeuml Komuneumln teuml aktivizohet neuml trajtimin e ccedileumlshtjeve qeuml janeuml
me reumlndeumlsi qendrore peumlr komunitetet minoritare
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Goran
(httpwwwgoranicommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom)
Pjeseumltareumlt e komunitetit serb gjithashtu kaneuml veumlneuml
neuml pah ccedileumlshtjen e puneumlsimit dhe mundeumlsive
ekonomike si dhe ccedileumlshtjet e transparenceumls dhe
llogaridheumlnies seuml pushtetit lokal dhe aktivitetet
rinore neuml dispozicion peumlr pjeseumltareumlt e komunitetit
serb Teuml tri (3) analizat e shkurtra teuml politikave
gjenden online neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls ateuml
teuml keumltij projekti dhe neuml ueb-faqen e Rrjetit teuml
Komunitetit Serb neuml anglisht dhe serbisht
Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova dhe
organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur Rrjetin e Komunitetit serb neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve
dhe kryerjen e njeuml hulumtimi Neuml keumlteuml hulumtim janeuml peumlrfshireuml 600 pjeseumltareuml teuml komunitetit serb teuml
cileumlt e kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas nxjerrjes seuml rezultateve tre (3) analiza teuml shkurtra teuml politikave
janeuml hartuar dhe publikuar neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls teuml CSD-seuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml
keumltij projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-
ve brenda komuniteteve teuml punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr ccedileumlshtjet
Rrjeti Goran ka arritur teuml
integrohet me sukses neuml
komunitetin e shoqeumlriseuml civile
neuml Kosoveuml Me mbeumlshtetjen
nga ECMI ata kaneuml krijuar
lidhje me donatoreuml kaneuml
fituar fonde e donacione si
dhe kaneuml peumlrmireumlsuar
shkathteumlsiteuml e tyre peumlr
hulumtime dhe avokim
Pag
e32
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje
me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml Kosoveuml
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Serb
(httpwwwserbcommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Pag
e33
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
VI REKOMANDIME DHE PEumlRFUNDIME
Neuml fund teuml keumltij raporti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml prezantojneuml peumlrfundimet dhe
rekomandimet teuml e dala nga zbatimi i keumltij projekti gjateuml dy viteve teuml fundit Keumlto rekomandime
bazohen si neuml qeumlllimet fillestare teuml projektit ashtu edhe neuml peumlrvojat gjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml tij
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml paraqesin rekomandimet e meumlposhtme si OShC-ve teuml
komuniteteve minoritare ashtu edhe qeveriseuml qendrore dhe atyre lokale me qeumlllimin qeuml teuml
vazhdohet me shtimin e dialogut teuml komuniteteve minoritare me institucionet qeveritare
Dialogu i strukturuar neuml mes teuml OShC-ve teuml minoriteteve dhe qeveriseuml
Ky projekt ka filluar me qeumlllim teuml vendosjes seuml njeuml dialogu meuml teuml strukturuar neuml mes teuml zyrtareumlve teuml
nivelit qendror dhe atij komunal dhe peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare ECMI
Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml identifikuar ose mungeseumln e marreumldheumlnieve pasi qeuml OShC-teuml shihen
si antagoniste ose ka marreumldheumlnie paternaliste neuml teuml cilat raste institucionet nuk i vlereumlsojneuml OShC-
teuml dhe puneumln qeuml mund ta beumljneuml
Neumlpeumlrmjet aktiviteteve teuml tilla si seancat e dialogut neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe
peumlrfaqeumlsuesve teuml institucioneve ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml treguar se ka nevojeuml dhe
gjithashtu neuml shumeuml nivele gatishmeumlri peumlr teuml punuar me keumlteuml projekt Neuml mesin e teuml gjitha
komunitetet dialogu i vendosur neuml mes teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml shoqeumlriseuml civile dhe atyre teuml
institucioneve qendrore dhe lokale ishte i frytsheumlm dhe do teuml vazhdojmeuml teuml punojmeuml peumlr teuml krijuar
njeuml mjedis teuml strukturuar peumlr shkeumlmbimin e ideve dhe kritikave konstruktive Kjo eumlshteuml diccedilka qeuml
eumlshteuml shumeuml e nevojshme peumlr teuml dy grupet dhe ne do teuml punojmeuml peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml jo
veteumlm lidhje meuml teuml meumldha neuml mes teuml dy grupeve por edhe meuml shumeuml transparenceuml e llogaridheumlnie
Pothuajse teuml gjitha komunitetet neuml takimet e tyre me zyrtareumlt gjateuml vitit teuml dyteuml teuml zbatimit teuml keumltij
projekti kaneuml propozuar qeuml keumlto aktivitete teuml dialogut teuml formalizohen dhe teuml vijojneuml neuml vitet e
ardhshme Kjo tregon se keumlto lloje teuml diskutimeve teuml formalizuara kaneuml filluar teuml adresojneuml ccedileumlshtjet e
mungeseumls seuml dialogut strukturor dhe se janeuml me reumlndeumlsi peumlr teuml dy sektoreumlt Prandaj ECMI Kosova
dhe partnereumlt e saj rekomandojneuml qeuml neuml driteumln e keumlsaj si OShC-teuml nga komunitet minoritare ashtu
edhe peumlrfaqeumlsuesit e tyre politikeuml neuml nivelin qendror dhe ateuml lokal teuml punojneuml peumlr teuml formalizuar
dhe strukturuar dialogun me qeumlllim qeuml teuml sigurohet qeuml ai teuml konsistojeuml neuml kritika konstruktive si
dhe mbeumlshtetje peumlr ide
Peumlr meuml tepeumlr Ligji peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e peumlrbashkeumlt qeuml eumlshteuml theksuar
peumlrgjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml projektit nga pothuaj teuml gjitha komunitetet Kjo eumlshteuml diccedilka neuml teuml
cileumln duhet teuml punojneuml teuml gjitha institucionet neuml drejtim teuml zbatimit veccedilaneumlrisht neuml nivelin komunal
Peumlrvec keumlsaj KKK KDIK dhe Avokati i Popullit duhet teuml vazhdojneuml teuml angazhohen me OShC-teuml nga
komunitetet minoritare peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml dialog efektiv neuml mes teuml sektoreumlve
Pag
e34
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rritja e ndeumlrveprimit neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe donatoreumlt ndeumlrkombeumltareuml
Njeuml aspekt tjeteumlr i keumltij projekti kishte peumlr synim adresimin e problemit teuml pak OShC-ve nga
komunitetet minoritare teuml cilat mund teuml shfryteumlzojneuml lidhjet me qeverineuml dhe donatoreumlt
ndeumlrkombeumltareuml Ka shumeuml OShC teuml cilave u mungojneuml njohuriteuml e specializuara ose kapacitetet peumlr
teuml aplikuar peumlr fonde nga burime meuml teuml meumldha fondesh ndeumlrkombeumltare ose teuml cilat mund teuml hyjneuml
neuml diskutime teuml frytshme qeuml mund trsquoi beumljneuml meuml teuml reumlndeumlsishme Prandaj ECMI Kosova dhe partnereumlt
e saj kaneuml pasur peumlr objektiv neuml meumlnyreuml specifike ato OShC teuml cilat nuk kaneuml keumlto lloje teuml lidhjeve
Kjo eumlshteuml beumlreuml kryesisht peumlrmes trajnimeve peumlr avokim dhe mbeumlshtetjen neuml zhvillimin e tyre dhe
peumlrmes neumln-granteve Kjo eumlshteuml treguar teuml jeteuml e suksesshme neuml peumlrfshirjen e organizatave teuml vogla
dhe qeuml teuml tregojeuml se si keumlto OShC kur u ofrohet mbeumlshtetje mund teuml ndeumlrveprojneuml me sukses me
donatoreumlt dhe teuml punojneuml peumlr teuml avokuar peumlr teuml drejtat e komuniteteve teuml tyre Prandaj ky projekt
ka synuar stimulimin e OShC-ve meuml teuml vogla brenda komuniteteve minoritare qeuml teuml rriten dhe teuml
keneuml qasje neuml fonde nga burime teuml tjera diccedilka qeuml ka daleuml teuml jeteuml e suksesshme dhe duhet teuml
vazhdohet neuml vitet e ardhshme OShC-teuml meuml teuml vogla duhet teuml punojneuml qeuml teuml keneuml njohuri si teuml
aplikoni te donatoreumlt kurse donatoreumlt duhet teuml peumlrqendrojneuml peumlrpjekjet e tyre neuml mbeumlshtetjen e
OShC-ve meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare dhe jo teuml financojneuml vazhdimisht teuml njeumljtat OShC
Kjo gjithashtu mund teuml beumlhet duke shfryteumlzuar opsionin qeuml OShC-teuml meuml teuml meumldha teuml krijojneuml
partneritet me ato meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare Mbeumlshtetja nga ana e ECMI Kosoveumls dhe
CSD-seuml peumlr OShC teuml komuniteteve peumlrmes neumln-granteve dhe trajnimeve peumlr avokim eumlshteuml treguar
frytdheumlneumlse dhe ka treguar se neumlse formohet njeuml konsorcium kjo mund teuml jeteuml shumeuml e dobishme
peumlr komunitetet lokale
Njeuml tjeteumlr metodeuml qeuml eumlshteuml treguar teuml jeteuml e frytshme peumlrmes zbatimit teuml keumltij projekti eumlshteuml krijimi i
rrjetit teuml komunitetit serb dhe atij goran Edhe kjo ka treguar se konsorciumet mund trsquou ndihmojneuml
OShC-ve meuml teuml vogla qeuml teuml keneuml qasje neuml fondet dhe trsquoi mbeumlshtesin ato neuml integrimin e tyre neuml
shoqeumlrineuml civile neuml teumlreumlsi Dy (2) aneumltareuml serbeuml teuml rrjeteve tani janeuml beumlreuml aneumltareuml teuml KKK-seuml dhe po
punojneuml neuml promovimin e komuniteteve teuml tyre brenda institucioneve qendrore dhe dialogut me to
Sigurimi i qasjes seuml teuml gjitha OShC-ve neuml shoqeumlrineuml civile meuml gjereuml
E fundit projekti ka lehteumlsuar qasjen e shumeuml komuniteteve minoritare neuml strukturat qendrore teuml
shoqeumlriseuml civile neuml veccedilanti qasjen e komunitetit goran Ky komunitet nuk bie neuml ndonjeuml kategori e
cila eumlshteuml aktualisht neuml fokus teuml komunitetit ndeumlrkombeumltar teuml donatoreumlve dhe peumlr meuml tepeumlr
peumlrballet me gjendje teuml veumlshtireuml dhe ateuml si peumlr faktin se janeuml komunitet minoritar neuml komuna me
shumiceuml shqiptare e edhe peumlr shkak teuml tensioneve qeuml ekzistojneuml me komunitetin boshnjak e cila
eumlshteuml ndarje kryesisht neuml vija politike por u ka penguar neuml aspektin e ccedileumlshtjeve teuml tilla si ajo se neuml
cilat shkolla duhet teuml shkojneuml nxeumlneumlsit e tyre Peumlrfaqeumlsues teuml keumltyre organizatave teuml shoqeumlriseuml civile
kaneuml deklaruar se veteumlm peumlrmes ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj pra peumlrpjekjeve neuml kuadeumlr teuml
keumltij projekti kaneuml mundur teuml beumlhen pjeseuml e organizatave teuml tilla si KKK
Pag
e35
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Peumlr meuml tepeumlr njeuml ccedileumlshtje meuml e gjereuml eumlshteuml ajo se disa organizata teuml shoqeumlriseuml civile anashkalohen
brenda komuniteteve teuml tyre pasi qeuml mund teuml jeneuml shumeuml teuml vogla ose punojneuml neuml zona neuml teuml cilat
nuk janeuml teuml fokusuar donatoreumlt dhe komuniteti ndeumlrkombeumltar Peumlr shembull kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr
OShC-teuml nga komuniteti serb qeuml punojneuml neuml rajonin e Anamoraveumls teuml cilat shpesh neglizhohen pasi
qeuml ky eumlshteuml njeuml rajon relativisht i qeumlndruesheumlm Rrjeti i krijuar nga ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj
neuml keumlteuml rajon ka treguar se kur ccedileumlshtjet brenda keumltyre rajoneve vihen neuml pah neuml meumlnyreuml efektive si
neumlpeumlrmjet nxjerrjes seuml analizave teuml shkurtra teuml politikave mbi keumlto ccedileumlshtje mund teuml keteuml diskutime
reale dhe potencial peumlr ndryshime teuml veumlrteta neuml keumlteuml rajon
Kjo ecuri duhet teuml vazhdojeuml neuml teumlreuml Kosoveumln me qeumlllimin qeuml teuml sigurohet qeuml teuml keteuml kohezion efektiv
ndeumlrmjet pjeseumltareumlve teuml shoqeumlriseuml civile nga minoritetet dhe shumica dhe gjithashtu kohezion
brenda pjeseumltareumlve teuml ndrysheumlm teuml njeuml komuniteti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj peumlrmes puneumls
qeuml eumlshteuml beumlreuml neuml keumlteuml projekt shpresojmeuml se njeuml klimeuml e tilleuml mund teuml krijohet neuml teumlreuml Kosoveumln kjo
edhe meuml tepeumlr pasi qeuml keumlshtu duan edhe pjeseumltareumlt e shoqeumlriseuml civile Kjo mund teuml arrihet peumlrmes
peumlrpjekjeve proaktive teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve e gjithashtu teuml atyre teuml institucioneve e
donatoreumlve
Pag
e36
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Pag
e37
ECMI Kosova
Rr Neumlna Terezeuml Nr 41 Apt 29 10000 Prishtineuml Kosoveuml Tel +381 (0) 38 224 473
Rr Cika Jovina Nr 3 Kati 1 38220 Mitroviceuml e Veriut Kosoveuml Tel +381 (0) 64 00 55 488
Email infoecmikosovoorg
Ueb-faqja wwwecmikosovoorg
Pag
e11
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Aktualisht neuml Kosoveuml mungon dialogu sistematik ndeumlrmjet OShC-ve dhe institucioneve qeveriseumlse
ndoneumlse janeuml vendosur mekanizma teuml ndrysheumlm ligjoreuml dhe institucionaleuml peumlr keumlteuml Teuml gjitha format
ekzistuese teuml bashkeumlpunimit ndeumlrmjet qeveriseuml dhe OShC-ve janeuml zhvilluar neuml baza ad hoc11 Peumlr meuml
tepeumlr neuml ato raste kur zhvillohen konsultime OShC-teuml kaneuml deklaruar se proceset pasuese teuml
peumlrcjelljes pas veteuml konsultimeve me qeverineuml nuk janeuml teuml keumlnaqshme12 Sipas njeuml raporti teuml
porositur nga TACSO teuml tetorit 2013 veteumlm 31 e OShC-ve janeuml peumlrgjigjur pozitivisht kur janeuml
pyeteumln neumlse janeuml konsultuar neuml hartimin e ligjeve dhe dokumenteve teuml tjera dhe 63 e tyre kaneuml
deklaruar se njeuml pjeseuml e kontributit teuml tyre eumlshteuml marreuml parasysh ndeumlrsa 5909 kaneuml theumlneuml se nuk
kaneuml marreuml ndonjeuml informateuml kthyese mbi rezultatet e konsultimeve13
Qeveria e Kosoveumls njeh reumlndeumlsineuml e njeuml shoqeumlrie civile teuml forteuml peumlr ndeumlrtimin e demokraciseuml neuml vend
dhe prandaj gjithashtu njeh reumlndeumlsineuml e OShC-ve Meuml 2013
Qeveria neuml bashkeumlpunim me CiviKos ka publikuar Strategjineuml e
Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile e cila ka vendosur
njeuml plan neuml formeuml udheumlrreumlfyesi peumlr peumlrmireumlsimin e bashkeumlpunimit
nga viti 2013 deri meuml 2017 Megjithateuml sipas vlereumlsimeve ka
pasur peumlrkushtim faktik teuml kufizuar nga qeveria gjeuml qeuml dobeumlson
efektivitetin e ccedilfareumldo peumlrpjekjeje peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin14
Neuml meumlnyreuml qeuml OShC-teuml teuml jeneuml efektive dhe teuml beumljneuml ndryshime reale e teuml keneuml ndikim real neuml
shoqeumlrineuml kosovare neuml peumlrgjitheumlsi ato duhet teuml keneuml ndeumlrveprim meuml teuml fuqisheumlm jo veteumlm me teuml
gjitha nivelet e qeveriseuml por edhe me njeumlra-tjetreumln si peumlrbrenda komuniteteve etnike ashtu edhe
mes tyre Megjithateuml OShC-teuml veccedilaneumlrisht ato qeuml punojneuml me komunitetet minoritare neuml Kosoveuml
shpesh janeuml teuml fragmentuara dhe kaneuml ndeumlrveprim shumeuml teuml kufizuar si mes vete ashtu edhe me
institucionet e qeveriseuml Megjithateuml eumlshteuml e veumlshtireuml teuml matet efektiviteti i OShC-ve ndoneumlse
reumlndeumlsia e tyre po njihet meuml gjereumlsisht ka mungeseuml teuml teuml dheumlnave peumlr trsquou peumlrgjigjur neuml pyetjet rreth
numrit ideal teuml OShC-ve neuml njeuml shoqeumlri metodave meuml teuml mira peumlr bashkeumlpunim etj15
ECMI Kosova dhe organizatat e saj partnere peumlrmes zbatimit teuml keumltij projekti qeuml ka pasur peumlr qeumlllim
ngritjen e veteumldijes mbi rolin e shoqeumlriseuml civile dhe mbi reumlndeumlsineuml e pjeseumlmarrjes seuml saj neuml proceset
e politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes dhe rritjen e besimit neuml mes teuml shoqeumlriseuml civile dhe
institucioneve qeveritare ngritjen e kapaciteteve teuml shoqeumlriseuml civile peumlr trsquou peumlrfshireuml neuml meumlnyreuml
efektive neuml proceset e politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes me institucionet lokale e qendrore dhe
nxitjen e bashkeumlpunimit brenda komuniteteve dhe atij ndeumlretnik neuml mesin e organizatave teuml
shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml
11
Komisioni Evropian Raporti i Progresit i vitit 2014 peumlr Kosoveumln (2014) fq 12 (httpeceuropaeuenlargementpdfkey_documents201420141008-kosovo-progress-report_enpdf) 12
Ibid fq12 13
Raporti peumlr vlereumlsimin e nevojave neuml Kosoveuml (janar 2014) fq 16 14
Komisioni Evropian Raporti i Progresit i vitit 2013 peumlr Kosoveumln fq 10 15
OKB dhjetor 2004 ldquoRole of OSHCs in Governancerdquo (shq Roli i OShC-ve neuml qeverisje) Dr Aisha Ghaus-Pasha fq 3
Veteumlm 31 peumlr qind e OShC-
ve janeuml peumlrgjigjur
pozitivisht neuml pyetjen neumlse
janeuml konsultuar neuml hartimin
e ligjeve ndash TACSO janar
2014
Pag
e12
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
III BASHKEumlPUNIMI I ORGANIZATAVE TEuml SHOQEumlRISEuml CIVILE NGA MINORITET
ME INSTITUCIONET QEVERITARE
Shoqeumlria civile neuml Kosoveuml akoma nuk ka arritur teuml krijoeuml lidhje teuml
forta me strukturat qeveritare dhe institucionale Kjo ka ccediluar neuml
mungeseumln e dialogut neuml mes teuml keumltyre dy sektoreumlve dhe neuml keumlteuml
meumlnyreuml neuml mungeseumln e shkeumlmbimit teuml ideve dhe praktikave teuml
mira neuml mes teuml keumltyre institucioneve Ekzistojneuml mekanizma
brenda institucioneve qeveritare si neuml nivelin qendror ashtu
edhe ateuml komunal teuml cilat duhet trsquou mundeumlsojneuml organizatave teuml
shoqeumlriseuml civile qeuml teuml marrin pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml
vendimet e qeveriseuml Megjithateuml keumlto mekanizma peumlrballen me
problemin e zbatueshmeumlriseuml seuml ploteuml qofteuml peumlr shkak teuml
mungeseumls seuml veteumldijesimit apo mungeseumls seuml fondeve
Ky problem synohet teuml trajtohet neuml kuadeumlr teuml Strategjiseuml seuml
Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile e cila parasheh veprimet e nevojshme peumlr teuml
vendosur dialog konstruktiv teuml njeumlmendteuml dhe sistematik neuml mes teuml shoqeumlriseuml civile dhe
institucioneve qeveritare
Peumlr meuml tepeumlr komunitetet minoritare neuml Kosoveuml peumlrballen me pengesa meuml teuml meumldha qeuml duhet
kapeumlrcyer neuml meumlnyreuml qeuml teuml marrin pjeseuml ploteumlsisht neuml jeteumln publike Prandaj ECMI Kosova dhe
partnereumlt e saj peumlrmes keumltij projekti janeuml fokusuar neuml veccedilanti neuml problemet me teuml cilat peumlrballen
komunitetet minoritare neuml kuadeumlr teuml puneumls seuml keumltyre organizatave dhe neuml ngritjen e kapaciteteve teuml
tyre peumlr teuml bashkeumlvepruar me institucionet qendrore e komunale si dhe ndeumlrmjet vete
Bashkeumlpunimi ndeumlrmjet OShC-ve nga minoritetet dhe institucioneve qeveriseumlse qendrore
Hulumtimet mbi pjeseumlmarrjen e OShC-ve nga minoritetet neuml puneumln e institucioneve qendrore para
se ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj teuml fillonin aktivitetet e keumltij projektit kaneuml treguar se nuk ka
qeneuml neuml nivel teuml keumlnaqsheumlm dhe nuk eumlshteuml i strukturuar Ndoneumlse
ka pasur disa histori suksesi qeuml ia vlen teuml peumlrmenden sa i peumlrket
hartimit teuml ligjeve si teuml Ligjit peumlr Qasje neuml Dokumente Publike Ligjit
peumlr Organizatat Joqeveritare dhe Ligjit peumlr Nismat Legjislative16
akoma ka shumeuml probleme neuml lidhje me keumlto mekanizma Peumlr
shembull meuml 2011 eumlshteuml vlereumlsuar se 90 e ligjeve dhe
16
TACSO Growing Together Civil Society Involvement in the Legislative Process ndash Good and Bad Practices (shq Rritja e peumlrbashkeumlt peumlrfshira e shoqeumlriseuml civile neuml procesin ligjveumlnies ndash praktikat e mira dheuml teuml keumlqija) qershor 2011 fq 13
Neuml vitin 2013 Qeveria neuml
bashkeumlpunim me CiviKos-in
ka publikuar Strategjineuml e
Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim
me Shoqeumlrineuml Civile e cila ka
peumlrcaktuar njeuml plan neuml
formeuml udheumlrreumlfyesi peumlr
peumlrmireumlsimin e
bashkeumlpunimit teuml qeveriseuml
me shoqeumlrineuml civile nga viti
2013 deri meuml 2017
Neuml vitin 2013 eumlshteuml
vlereumlsuar se 90 e ligjeve
ishin hartuar pa
konsultime me shoqeumlrineuml
civile ndash TACSO 2011
Pag
e13
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dokumenteve teuml politikave teuml nxjerra nga Qeveria e Kosoveumls nuk janeuml beumlreuml peumlrmes me ndonjeuml
konsultimi me shoqeumlrineuml civile17 Teuml gjitha bashkeumlveprimet aktuale neuml mes teuml qeveriseuml dhe OShC-ve
neuml nivelin qendror kryhen neuml baza ad hoc18 Peumlr meuml tepeumlr neuml ato raste kur ka pasur konsultime
OShC-teuml janeuml shprehur se proceset e peumlrcjelljes meuml tej teuml keumltyre konsultimeve nga ana e qeveriseuml
nuk kaneuml qeneuml teuml keumlnaqshme19
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj gjithashtu kaneuml veumlneuml ne dukje se neuml ato raste kur ka pasur
bashkeumlpunim ndeumlrmjet OShC-ve nga komunitetit minoritare dhe institucionet qeveritare kjo ka
ndodhur kryesisht neuml nivelin komunal e jo neuml ateuml qendror Kjo gjendje mbreteumlron peumlrkundeumlr
ekzistimit teuml disa mekanizmave teuml nivelit qendror peumlr peumlrfaqeumlsimin e komuniteteve si Keumlshilli
Konsultativ peumlr Komunitete (KKK) dhe Komisioni peumlr teuml Drejtat dhe Interesat e Komuniteteve (KDIK)
Gjithashtu ka dispozita ligjore peumlr pjeseumlmarrjen e OShC-ve neuml procesin legjislativ neuml Kuvendin e
Kosoveumls ndeumlr teuml tjera peumlrmes deumlgjimeve publike20 Peumlr meuml tepeumlr ekziston Zyra e Avokatit teuml Popullit
teuml Kosoveumls i cili eumlshteuml organ i pavarur peumlrgjegjeumls peumlr teuml hetuar ankesat peumlr shkelje teuml teuml drejtave teuml
njeriut21
Kjo neumlnkupton se OShC-teuml nuk janeuml pjeseuml integrale e propozimeve kryesore pasi qeuml nuk ka njeuml
struktureuml formale peumlr pjeseumlmarrje neuml proceset e politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes Kjo eumlshteuml
veccedilaneumlrisht e deumlmshme peumlr komunitetet minoritare pasi qeuml OShC-teuml efektive kontribuojneuml
suksessheumlm neuml hartimin e rregulloreve dokumenteve teuml politikave dhe ligjeve dhe sigurojneuml qeuml
komunitetet qeuml peumlrfaqeumlsojneuml ato teuml jeneuml meuml mireuml teuml peumlrfaqeumlsuar
Aktivitetet peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin ndeumlrmjet OShC-ve dhe institucioneve qendrore
Peumlr teuml adresuar keumlteuml problem ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml organizuar disa aktivitete teuml
ndryshme gjateuml dy viteve teuml keumltij projekti peumlr teuml trajtuar ccedileumlshtjen e mungeseumls seuml bashkeumlpunimit dhe
teuml strukturave joformale Keumlto aktivitete peumlrfshijneuml seanca dialogu neuml mes teuml OShC-ve dhe
deputeteumlve teuml Kuvendit trajnime peumlr rritjen e bashkeumlpunimit neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve
teuml nivelit qendror si dhe takime me peumlrfaqeumlsues teuml institucioneve qendrore si me KKK-neuml KDIK-neuml
Zyreumln e Komisionerit peumlr Gjuheumlt Zyreumln peumlr Komunitete dhe Kthim dhe Avokatin e Popullit peumlrfshireuml
me deputeteumlt e Kuvendit qeuml peumlrfaqeumlsojneuml komunitetet minoritare
17
TACSO (Technical Assistance for Civil Society Organisations) Growing Together Civil Society Involvement in the Legislative Process ndash Good and Bad Practices (shq Rritja e peumlrbashkeumlt peumlrfshira e shoqeumlriseuml civile neuml procesin ligjveumlnies ndash praktikat e mira dheuml teuml keumlqija) qershor 2011 fq 13 18
Komisioni Evropian Raporti i Progresit i vitit 2014 peumlr Kosoveumln (2014) fq 12 (httpeceuropaeuenlargementpdfkey_documents201420141008-kosovo-progress-report_enpdf) 19
Ibid fq 12 20
Shihni psh KCSF (Fondacioni Kosovar peumlr Shoqeumlri Civile) ldquoNe dhe atardquo ndash pjeseumlmarrja e qytetareumlve neuml Kosoveuml tetor 2011 fq 9-13 21
Peumlr informata specifike mbi mandatin e Avokatit teuml Popullit teuml Kosoveumls shihni Ligjin peumlr Avokatin e Popullit (nr 03L-195) Neuml dispozicion neuml httpwwwkuvendikosovesorgcommondocsligjet2010-195-albpdf
Pag
e14
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Gjateuml vitit teuml pareuml teuml zbatimit teuml projektit ECMI Kosova ka organizuar njeuml numeumlr takimesh
trajnimesh dhe seancash dialogu neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve qendrore me qeumlllim rritjen e
nivelit teuml bashkeumlpunimit neuml mes tyre krijimin e mekanizmave peumlr teuml peumlrmireumlsuar komunikimin dhe
bashkeumlpunimin neuml mes tyre dhe adresimin e ccedileumlshtjeve teuml reumlndeumlsishme peumlr komunitetet minoritare
ashtu siccedil janeuml propozuar nga peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve
Raundi i dyteuml i aktiviteteve gjateuml vitit teuml dyteuml teuml zbatimit teuml projektit kishte peumlr qeumlllim ofrimin e
mundeumlsive peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve dhe atyre teuml institucionet qendrore peumlr teuml peumlrcjelleuml neuml
vazhdimeumlsi ccedileumlshtjet e ngritura neuml teuml gjitha trajnimet dhe seancat e dialogut teuml mbajtura
paraprakisht
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit serb
Deputeteumlt serbeuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls kaneuml argumentuar se OShC-teuml e komunitetit serbe nuk kaneuml
qeneuml proaktive peumlr teuml bashkeumlpunuar me qeverineuml dhe se aneumltareumlt
e Komisionit peumlr teuml Drejtat dhe Interesat e Komuniteteve asnjeumlhereuml
nuk janeuml monitoruar nga OShC-teuml ndoneumlse ka pasur shumeuml ccedileumlshtje
teuml ngritura nga ana e KDIK-seuml e qeuml ndikojneuml neuml maseuml teuml madhe te
komuniteti serb Neuml keumlteuml aspekt mungon komunikimi dhe
bashkeumlpunimi dhe sipas peumlrfaqeumlsuesve teuml organizatave teuml
shoqeumlriseuml civile deputeteumlve teuml Kuvendit dhe peumlrfaqeumlsuesve serbeuml
qeuml punojneuml neuml institucionet qeveritare lokale e qendrore u mungon
vullneti
Megjithateuml aktivitetet e zhvilluara gjateuml vitit teuml dyteuml kaneuml veumlneuml neuml
pah problemet e ndryshme teuml ngritura gjateuml vitit paraprak me
ccedilrsquorast fokusi eumlshteuml zhvendosur nga OShC-teuml te mungesa e peumlrkushtimit neuml mesin e politikaneumlve teuml
komunitetit serb Asnjeuml nga deputeteumlt serbeuml kaneuml qeneuml veteuml teuml pranisheumlm por kaneuml deumlrguar
peumlrfaqeumlsues teuml tyre Ndoneumlse OShC kaneuml theumlneuml se ata faktikisht janeuml beumlrreuml meuml aktiveuml ato kaneuml
pretenduar se politikaneumlt e komunitetit serbeuml kaneuml qeneuml apatikeuml ndaj ccedilfareumldo dialogu dhe nuk kaneuml
mbrojtur mjaftuesheumlm sigurineuml e komunitetit teuml tyre
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe
egjiptas
OShC-teuml nga komunitetet minoritare romeuml ashkali dhe egjiptas
gjithashtu kaneuml argumentuar se nuk ka pasur bashkeumlpunim neuml mes
teuml qeveriseuml dhe OShC-ve pretendim ky qeuml eumlshteuml kontestuar nga ana e
peumlrfaqeumlsuesve politikeuml qeuml kaneuml qeneuml teuml pranisheumlm neuml disa takime
Peumlr meuml tepeumlr peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve nga komunitetet romeuml
ashkali dhe egjiptas kaneuml theksuar brengeumln e tyre se Strategjia peumlr
Disa peumlrfaqeumlsues teuml
komuniteteve kaneuml pasur
mundeumlsineuml teuml takohen peumlr
hereuml teuml pareuml me
peumlrfaqeumlsues teuml tyre neuml
nivelin qendror peumlr teuml
diskutuar ccedileumlshtjet kyccedile
peumlr komunitetet e tyre
Pag
e15
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Integrimin e Komuniteteve Romeuml Ashkali dhe Egjiptas neuml Kosoveuml nuk po zbatohej nga qeveria peumlr
shkak teuml mungeseumls seuml vullnetit programeve konkrete dhe buxhetit
Edhe neuml raport me keumlto komunitete viti i dyteuml i aktiviteteve eumlhteuml fokusuar neuml ccedileumlshtjen e puneumlsimit
teuml komuniteteve minoritare romeuml ashkali dhe egjiptas neuml zbatimin e Strategjiseuml seuml nivelit qendror Si
OShC-teuml ashtu edhe politikaneumlt kaneuml reumlneuml dakord se duhet teuml jeneuml proaktiveuml neuml promovimin e
puneumlsimit teuml komuniteteve minoritare rom ashkali dhe atij egjiptas peumlrmes krijimit teuml njeuml forumi
apo fokus-grupi neuml meumlnyreuml qeuml politikaneumlt dhe OShC-teuml teuml mund teuml shkeumlmbejneuml rregullisht teuml dheumlna
dhe teuml diskutojneuml mbi ccedileumlshtjet qeuml i prekin ata Neuml fund teuml dy paleumlt kaneuml trajtuar ccedileumlshtjet e ngritura
seuml fundmi teuml migrimit teuml seumlrisheumlm pasi qeuml ka eumlshteuml raportuar shumeuml mbi largimin nga Kosova gjateuml
disa muajve teuml fundit teuml pjeseumltareumlve teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe egjiptas peumlr teuml jetuar neuml
vende teuml tjera Kjo ccedileumlshtje duhet teuml adresohet urgjentisht si nga OShC-teuml ashtu edhe politikaneumlt neuml
teuml dyja nivelet peumlr teuml siguruar qeuml teuml krijohen kushtet qeuml keumlto komunitete teuml qeumlndrojneuml neuml Kosoveuml
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit boshnjak dhe atij goran
Shumeuml nga OShC-teuml boshnjake teuml regjistruara janeuml
politikisht teuml lidhura gjeuml qeuml mund teuml ccedilojeuml neuml fraksione
gjateuml procesit teuml pjeseumlmarrjes seuml OShC-ve pasi qeuml ato
mund teuml shihen si opoziteuml neuml aspektin politik Gjithashtu
ka pasur disa shembuj qeuml ia vlen teuml peumlrmenden teuml
bashkeumlveprimit teuml suksessheumlm neuml mes teuml OShC-ve
boshnjake si neuml ccedileumlshtjen e heqjes seuml pengesave peumlr
fermat e pjeseumltareumlve teuml komunitetit boshnjak qeuml teuml
marrin subvencione nga Ministria e Bujqeumlsiseuml Pylltariseuml
dhe Zhvillimit Rural Megjithateuml neuml teuml njeumljtin takim
pjeseumltareuml teuml komunitetit goran kaneuml deklaruar se nuk ka kurrfareuml bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve
nga komuniteti goran dhe politikaneumlt goraneuml teuml nivelit qendror
Aktivitetet gjateuml vitit teuml dyteuml janeuml ndjekur nga peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve nga teuml gjitha zonat e Kosoveumls
peumlrfshireuml Mitroviceumln dhe Pejeumln si dhe peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit goran dhe atij boshnjak neuml nivelin
qendror dhe ateuml komunal Teuml dy keumlto komunitete kaneuml ngritur shqeteumlsimin e mungeseumls seuml puneumlsimit
teuml pjeseumltareumlve teuml tyre neuml institucionet publike ndeumlrsa boshnjakeumlt kaneuml ngritur shqeteumlsimin se Ligji
peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve nuk po zbatohej neuml Prizren Peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit boshnjak
gjithashtu kaneuml theksuar se mungesa e mundeumlsive ekonomike neumlnkupton se shumeuml prej tyre po
shqyrtojneuml mundeumlsineuml e largimit gjeuml qeuml eumlshteuml shqeteumlsuese peumlr teuml dyja paleumlt neuml keumlteuml lloj dialogu
Peumlrfaqeumlsuesit e komunitetit goran gjithashtu kaneuml theksuar shqeteumlsimet e tyre peumlr mungeseumln e
kontrollit policor nga niveli qendror neuml kufirin me Shqipeumlrineuml neuml zoneumln e Dragashit dhe problemet e
siguriseuml qeuml po krijon kjo
Pag
e16
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit turk
Takimi me OShC-teuml nga komuniteti turk dhe me peumlrfaqeumlsuesit e nivelit qendror nga ky komunitet
ishte pozitiv gjateuml teuml cilit peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve kaneuml deklaruar se kaneuml njeuml nivel teuml mireuml teuml
bashkeumlpunimit me deputeteumlt turq Peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve nuk kaneuml shprehur kurrfareuml kritikash sa
u peumlrket marreumldheumlnieve teuml tyre me institucionet qendrore Megjithateuml ccedileumlshtja e vetme qeuml eumlshteuml
ngritur nga teuml gjitheuml peumlrfaqeumlsuesit e keumltij komuniteti ka qeneuml se ekziston njeuml problem i vazhduesheumlm
me Komuneumln e Prizrenit sa i peumlrket zbatimit teuml Ligjit peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve peumlrkateumlsisht rreth
peumlrdorimit teuml gjuheumls turke
Neuml aktivitetet e organizuara gjateuml vitit teuml dyteuml ka pasur vijim teuml mireuml si nga OShC-teuml ashtu edhe
peumlrfaqeumlsuesit e nivelit qendror Edhe me keumlteuml rast OShC-teuml kaneuml theksuar se kaneuml bashkeumlpunim teuml
mireuml me peumlrfaqeumlsuesit e tyre neuml Kuvend Megjithateuml ata gjithashtu kaneuml shprehur shqeteumlsimin se ka
ende ccedileumlshtje teuml hapura neuml lidhje me zbatimin e Ligjit peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve kur eumlshteuml fjala peumlr
komunitetin turk dhe se vitin e kaluar nuk ka pasur aq peumlrparime lidhur me keumlteuml ccedileumlshtjeje
Rezultatet e keumltyre aktiviteteve
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut teuml moderuara nga ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj teuml
cilat kaneuml mbledhur seuml bashku peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve nga minoritetet dhe peumlrfaqeumlsues teuml
institucioneve qendrore peumlrfshireuml deputeteuml teuml Kuvendit janeuml treguar teuml jeneuml teuml frytshme
Peumlrfaqeumlsues teuml qeveriseuml qendrore dhe deputeteuml teuml Kuvendit kaneuml paraqitur rolin dhe peumlrgjegjeumlsiteuml e
institucioneve qeuml peumlrfaqeumlsojneuml kaneuml ndareuml kontaktet e tyre u kaneuml dheumlneuml atyre mundeumlsi peumlr teuml
ngritur ccedileumlshtje qeuml ishin specifike peumlr komunitetet e tyre dhe kaneuml treguar gatishmeumlri peumlr teuml krijuar
mekanizma teuml cilat do teuml peumlrmireumlsojneuml komunikimin dhe bashkeumlpunimin me peumlrfaqeumlsuesit e OShC-
ve qeuml punojneuml peumlr mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml minoriteteve
Takimi neuml mes teuml KKK-seuml dhe peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve teuml
komuniteteve minoritare kaneuml rezultuar teuml jeneuml teuml
suksesshme Peumlrfaqeumlsuesit e KKK-seuml kaneuml prezantuar rolin
dhe mandatin e KKK-seuml dhe u kaneuml ofruar mundeumlsineuml teuml
gjitha OShC-ve teuml interesuara nga minoritetet qeuml teuml aplikojneuml
peumlr akreditim nga Presidenti i Kosoveumls dhe teuml emeumlrojneuml
peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve teuml tyre neuml pozita teuml aneumltareumlve teuml
KKK-seuml Dhjeteuml (10) OShC janeuml teuml akredituara nga Presidenti i
Kosoveumls Si rezultat i keumlsaj dy (2) nga peseuml (5) aneumltareuml serbeuml teuml KKK-seuml janeuml aneumltareuml teuml Rrjetit teuml
OShC-ve serbe e cila eumlshteuml themeluar nga ECMI Kosova dy (2) peumlrfaqeumlsues teuml goraneumlve si dhe tre
(3) peumlrfaqeumlsues teuml romeumlve ashkalive dhe egjiptasve janeuml emeumlruar neuml pozita teuml aneumltareumlve teuml KKK-seuml
peumlr njeuml mandat prej dy (2) vjeteumlsh
Keumlto rezultate kaneuml treguar se neumlse iniciohen kontakte mes tyre teuml dyja paleumlt janeuml teuml gatsheumlm teuml
angazhohen neuml diskutime dhe teuml fillojneuml teuml formalizojneuml proceset e dialogut Neuml takimet trajnimet
Shtateuml (7) OShC teuml cilat janeuml
aneumltare teuml Rrjetit Goran dhe atij
Serb si dhe tri (3) OShC nga
komunitetet romeuml ashkali dhe
egjiptas janeuml akredituar nga
Zyra e Presidentit teuml Republikeumls
seuml Kosoveumls
Pag
e17
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dhe seancat e dialogut qeuml janeuml mbajtur peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve teuml komunitetit minoritare teuml
institucioneve lokale e qendrore dhe nga deputeteuml teuml Kuvendit eumlshteuml sugjeruar fuqimisht krijimi i njeuml
platforme ose forumi me synim ofrimin e mundeumlsive keumltyre peumlrfaqeumlsuesve qeuml meuml lehteuml teuml
shkeumlmbejneuml informata teuml ngreneuml ccedileumlshtje specifike peumlr komunitetet e tyre dhe teuml punojneuml
bashkeumlrisht neuml mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml minoriteteve
Bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe institucioneve lokale
Angazhimi me qeveriteuml komunale eumlshteuml gjithashtu kyccedil peumlr
rritjen e efektivitetit teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare
Shumeuml prej keumltyre OShC-ve neuml Kosoveuml janeuml organizata jo teuml
meumldha dhe punojneuml brenda zonave teuml kufizuara dhe
prandaj eumlshteuml me reumlndeumlsi qendrore peumlr to qeuml teuml krijojneuml
lidhje teuml forta me zyrtareumlt komunaleuml teuml zonave teuml tyre
Teuml gjitha Komunat obligohen me ligj qeuml teuml krijojneuml Komitetin
peumlr Komunitete ku peumlrfaqeumlsohen teuml gjitha komunitetet dhe
i cili eumlshteuml peumlrgjegjeumls peumlr shqyrtimin e respektimit nga ana e autoriteteve komunale teuml ligjeve neuml fuqi
dhe referimit ndaj teuml drejtave teuml komuniteteve22 Secila Komuneuml gjithashtu duhet teuml keteuml nga njeuml
Zeumlvendeumls-Kryesues teuml Kuvendit Komunal peumlrgjegjeumls peumlr komunitete dhe nga njeuml Neumlnkryetar teuml
Komuneumls peumlrgjegjeumls peumlr komunitete Megjithateuml duket se neuml nivelin komunal peumlrfaqeumlsuesit e OShC-
ve konsultohen edhe neuml baza ad hoc dhe se kjo ndodh meuml rralleuml se neuml nivelin qendror23 Neuml nivelin
lokal ashtu si edhe neuml ateuml qendror duhet teuml mbahen takime publike peumlr teuml informuar qytetareumlt mbi
vendimet e marra dhe peumlr teuml marreuml reagimet e tyre
Bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve teuml nivelit komunal gjithashtu peumlrballet me
veumlshtireumlsi pasi qeuml nuk ka njeuml sistem uniform peumlr bashkeumlpunim gjeuml qeuml bvn qeuml secila Komuneuml teuml krijojeuml
praktikat e veta24 Kjo eumlshteuml diccedilka qeuml duhet teuml adresohet si nga Qeveria e Kosoveumls ashtu edhe
donatoreumlt dhe pjeseumltareuml teuml shoqeumlriseuml civile neuml meumlnyreuml qeuml teuml sigurohet qeuml neuml teuml ardhmen teuml krijohet
njeuml sistem koherent
22
Ligji mbi veteumlqeverisjen lokale neni 51 Neuml dispozicion neuml httpwwwkuvendikosovesorgcommondocsligjet2008_03-L040_alpdf 23
TACSO Beyond Zero Institutional Arrangements for Cooperation with Civil Society (shq Peumlrtej zeros aranzhimet institucionale peumlr bashkeumlpunim me shoqeumlrineuml civile) gusht 2011 fq 19 24
TACSO Cooperation between Local-Self Governments and OSHCs in the Western Balkans and Turkey Progress Report since the Bečidi Conference February 2011 (shq Bashkeumlpunimi neuml mes teuml njeumlsive teuml veteumlqeverisjes lokale dhe OShC-ve neuml Ballkanin Pereumlndimor dhe neuml Turqi raport progresi nga Konferenca e Beccediliqit e shkurtit 2011) (2013) fq 27
Pag
e18
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Aktivitetet peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve komunale
Me qeumlllimin peumlr teuml trajtuar mungeseumln e bashkeumlpunimit dhe komunikimit neuml mes teuml OShC-ve nga
komunitetet minoritare dhe institucionet lokale ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml mbajtur disa
aktivitete peumlr teuml rritur ndeumlrveprimin dhe ndeumlrtuar besimin ndeumlrmjet zyrtareumlve komunaleuml dhe OShC-
ve nga komunitetet minoritare Keumlto peumlrfshijneuml puneumltori peumlr ndeumlrtimin e besimit nxjerrjen e
analizave teuml shkurtra teuml politikave mbi ccedileumlshtjet kyccedile lokale si dhe krijimin e strukturave teuml
formalizuara neumlpeumlr komuna peumlr diskutime me komunitetet minoritetare
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml organizuar gjithsej teteumlmbeumldhjeteuml (18) puneumltori qeuml kaneuml
mbuluar teuml gjitha komunat e Kosoveumls Mesatarisht ka pasur rreth 25 pjeseumlmarreumls peumlr ccedildo trajnim
peumlrfshireuml keumltu peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve dhe zyrtareuml komunaleuml Keumlto puneumltori kaneuml treguar se neuml
shumeuml komuna OShC-teuml nga komunitetet minoritare dhe zyrtareumlt komunaleuml janeuml treguar teuml gatsheumlm
peumlr bashkeumlpunim por strukturat dhe formalitetet e nevojshme peumlr marreumldheumlnie teuml suksesshme nuk
janeuml vendosur neuml meumlnyreuml koherente
Gatishmeumlria peumlr teuml bashkeumlpunuar
Secila komuneuml ka treguar gatishmeumlri peumlr teuml bashkeumlpunuar me peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civile nga
minoritetet por ka pasur shumeuml nivele teuml dallueshme ndeumlrmjet komunave neumlpeumlr Kosoveuml Peumlr
shembull neuml takimin neuml Graccedilaniceuml eumlshteuml ardhur neuml peumlrfundim se niveli i bashkeumlpunimit eumlshteuml rritur
vazhdimisht qeuml nga viti 2012 pasi qeuml peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civile dhe zyrtareumlt komunaleuml kaneuml
punuar seuml bashku peumlr teuml organizuar aktivitetet kulturore dhe argeumltuese gjateuml vereumls Organizimi i
aktiviteteve teuml tilla gjithashtu i ka dheumlneuml Komuneumls dhe OShC-ve qasje meuml teuml hapur dhe teuml
drejtpeumlrdrejteuml ndaj njeumlri-tjetrit gjeuml qeuml ka rritur besimin e tyre dhe fusheumlveprimin peumlr bashkeumlpunim
Neuml puneumltorineuml neuml Ranillug kaneuml marreuml pjeseuml shumeuml pak zyrtareuml komunaleuml kurse neuml Kameniceuml dhe
Novobeumlrdeuml kaneuml marreuml pjeseuml veteumlm peseuml (5) zyrtareuml nga teuml dyja Komunat neuml njeuml puneumltori ku kaneuml
marreuml pjeseuml mbi njeumlzet (20) persona Pjeseumlmarreumlsit neuml keumlteuml puneumltori kaneuml pranuar se nuk ka dialog
teuml mireuml neuml mes teuml OShC-ve dhe Komunave gjeuml qeuml i eumlshteuml atribuuar mundeumlsiseuml qeuml OShC-teuml kryesisht i
shohin Komunat neuml aspektin e mbeumlshtetjes financiare pra si donatoreuml e jo si partnereuml teuml cileumlt
punojneuml drejt arritjes seuml teuml njeumljtave objektiva Pjeseumlmarreumlsit kaneuml deklaruar se shpresojneuml se peumlrmes
puneumltorive teuml organizuara nga ECMI Kosova kjo ccedileumlshtje do teuml mund teuml fillojeuml teuml trajtohet dhe se ata
do teuml mund teuml fillojneuml teuml diskutojneuml peumlr njeuml lloj marreumldheumlnieje me fokus neuml nevojeumln e bashkeumlpunimit
neuml teuml gjitha fushat
Kuptimi i proceseve
Gjateuml keumltij procesi gjithashtu janeuml veumlneuml re nivele teuml dallueshme teuml teuml kuptuarit teuml ndeumlrveprimit neuml
mes teuml qeverive komunale dhe OShC-ve nga minoritetet me ccedilrsquorast Graccedilanica dhe Prizreni kaneuml
treguar nivelin meuml teuml larteuml Neuml dy keumlto komuna eumlshteuml ardhur neuml peumlrfundim se krahasuar me rajonet
Pag
e19
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e tjera ato kaneuml nivel arsyesheumlm teuml larteuml teuml bashkeumlpunimit neuml mes teuml komunave dhe OShC-ve nga
minoritetet ndoneumlse ka vend peumlr rritje teuml bashkeumlpunimit Peumlr teuml trajtuar keumlteuml ECMI Kosova seuml
bashku me partnereumlt e saj CSD dhe RrOGRAEK neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml peumlrkrahur zhvillimin
dhe zbatimin e planeve teuml avokimit peumlr OShC-teuml lokale nga komunitetet minoritare jashteuml qendrave
kryesore teuml shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml Ajo cfareuml ka veumlneuml neuml dukje edhe ECMI Kosova gjateuml keumltyre
aktiviteteve eumlshteuml niveli i dalluesheumlm i peumlrfshirjes nga njeuml komuneuml neuml tjetreumln dhe ndeumlrmjet grupeve
teuml ndryshme teuml komuniteteve minoritare Peumlr shembull gjateuml puneumltorive me komunitetin boshnjak
dhe ateuml goran neuml Prizren eumlshteuml theksuar se OShC-teuml neuml keumlteuml rajon mendojneuml se nuk shihen si
bashkeumlpuneumltoreuml neuml ndeumlrtimin e shoqeumlriseuml por neuml aspektin e lidhjeve politike qeuml mund teuml shihen si
konkurrenceuml
Peumlr teuml trajtuar keumlteuml mungeseuml teuml teuml kuptuarit teuml proceseve ECMI Kosova ka hartuar publikuar dhe
shpeumlrndareuml njeuml libeumlrth teuml titulluar Pjeseumlmarrja e shoqeumlriseuml civile neuml proceset e vendimmarrjes25 Ky
libeumlrth i ofron shoqeumlriseuml civile si njeuml e teumlreuml njeuml referenceuml teuml definitive teuml teuml drejtave qeuml kaneuml OShC-teuml
neuml bazeuml teuml ligjit dhe se si duhet teuml eceuml ndeumlrveprimi i tyre me qeverineuml neuml nivelin qendror dhe ateuml
lokal
Rezultatet e keumltyre aktiviteteve
Keumlto aktivitete janeuml treguar teuml suksesshme neuml aspektin e fillimit teuml ofrimit institucioneve lokale dhe
OShC-ve teuml njeuml struktureuml formale peumlr teuml rritur dialogun mes tyre Neuml meumlnyreuml dometheumlneumlse neuml teuml
gjitha komunat institucionet lokale dhe OShC-teuml janeuml treguar shumeuml teuml gatsheumlm peumlr teuml
bashkeumlpunuar dhe peumlr teuml formalizuar strukturat peumlr dialog Eumlshteuml gjithashtu premtuese se neuml keumlto
diskutime eumlshteuml adresuar ccedileumlshtja se OShC-teuml shihen si konkurrente ndaj institucioneve neuml vend qeuml
teuml shihen si institucione me teuml cileumlt duhet bashkeumlpunuar
25
Neuml dispozicion neuml httpwwwecmikosovoorgwp-contentPublicationsHand_book_and_manuals2013-04_ECMI_Kosovo_Guidebook_-_Civil_Society_Participation_in_Decision-Making_Processesalbpdf
Pag
e20
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
IV TRAJNIMET PEumlR NGRITJEN E KAPACITETEVE DHE AVOKIM PEumlR OSHC-TEuml
NGA KOMUNITETET MINORITARE
Peumlrmes hulumtimeve teuml gjera me OShC neuml teumlreuml Kosoveumln ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml
identifikuara se OShC-teuml neuml veccedilanti ato qeuml punojneuml peumlr komunitetet minoritare peumlrballen me
kapacitete teuml dobeumlta pra nuk mund teuml avokojneuml peumlr ccedileumlshtjet e tyre ose teuml marrin pjeseuml neuml meumlnyreuml
efektive neuml jeteumln publike Ndeumlr ccedileumlshtjet e tjera atyre shpesh u mungon teuml kuptuarit e ploteuml teuml
funksionimit teuml institucioneve teuml qeveriseuml dhe proceseve peumlrkateumlse e mekanizmave teuml
pjeseumlmarrjes26 Atyre gjithashtu shpesh u mungojneuml shkathteumlsiteuml e duhura neuml fusha teuml ndryshme si
avokimi lobimi dhe hulumtimet shkrimi e analiza ligjore27
Neumlpeumlrmjet njeuml qasje teuml ngritjes seuml kapaciteteve dhe mbeumlshtetjes seuml vazhdueshme dhe me objektiv teuml
qarteuml neuml keumlteuml aspekt ECMI Kosova dhe organizatat e saj partnere kaneuml synuar teuml ndeumlrtojneuml dhe
peumlrmireumlsojneuml afteumlsiteuml dhe kapacitetet e OShC-ve peumlr trsquou peumlrfshireuml neuml meumlnyreuml efektive neuml proceset e
politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes neuml nivelin lokal dhe ateuml qendror duke u bazuar neuml dhe zhvilluar
meuml tej efektivitetin e seancave teuml dialogut teuml diskutuara neuml kapitullin paraprak
Qeumlllimi i ECMI Kosoveumls dhe organizatave teuml saj partnere ishte forcimi i OShC-ve neuml meumlnyreuml teuml
teumlreumlsishme dhe trajtimi i kapaciteteve teuml OShC-ve peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml politikeuml-
beumlrje dhe vendimmarrje peumlr teuml siguruar qeuml ato teuml zhvillohen neuml meumlnyreuml teuml qeumlndrueshme ashtu qeuml
neuml teuml ardhmen teuml mund teuml veprojneuml neuml meumlnyreuml teuml pavarur dhe ateuml peumlrmes trajnimeve dhe
mbeumlshtetjes seuml vazhdueshme Si rrezultat i keumlsaj ECMI Kosova neuml kuadeumlr teuml dy projekteve lsquoFuqizimi i
shoqeumlriseuml civile peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml proceset e politikave dhe teuml vendimmarrjes
peumlrmes dialogut me institucionet qeveritarersquo i financuar nga BE-ja dhe i menaxhuar nga Zyra e
Bashkimit Europian neuml Kosoveuml dhe projektit lsquoPeumlrkrahja e qeverisjes efektive peumlr komunitetet
minoritare neuml Kosoveumlrsquo financuar nga Departamenti Federal Zviceran i Puneumlve teuml Jashtme (DFPJ) ka dizajnuar
njeuml program peumlrkraheumls gjitheumlpeumlrfshireumls peumlr organizata teuml shoqeumlriseuml civile (OSHC)
26
TACSO Beyond Zero Institutional Arrangements for Cooperation with Civil Society Society (shq Peumlrtej zeros
aranzhimet institucionale peumlr bashkeumlpunim me shoqeumlrineuml civile) gusht 2011 fq 21 KCSF ldquoNe dhe atardquo ndash pjeseumlmarrja e qytetareumlve neuml Kosoveuml tetor 2011 fq 28 27
TACSO Growing Together Civil Society Involvement in the Legislative Process ndash Good and Bad Practices Practices (shq Rritja e peumlrbashkeumlt peumlrfshira e shoqeumlriseuml civile neuml procesin ligjveumlnies ndash praktikat e mira dheuml teuml keumlqija) qershor 2011 qershor 2011 fq 21
Pag
e21
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Gjateuml njeuml periudhe 15-vjeccedilare (nga qershori 2013 deri neuml tetor 2014) OSHC-teuml dhe koalicionet e
OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml peumlrfituar nga njeuml program peumlrkraheumls gjitheumlpeumlrfshireumls i cili ka
kombinuar teorineuml dhe praktikeumln me fokus neuml keumlteuml teuml fundit
Ngritja e kapaciteteve
Pjeseumlmarreumlsve u janeuml ofruar trajnime teuml strukturuara
teuml orientuar praktikisht peumlr teuml ngritur kapacitetet dhe
ateumlsiteuml e tyre praktike peumlr teuml avokuar neuml meumlnyreuml
efektive peumlr interesat dhe teuml drejtat e tyre dhe jane
pajisur me certifikata pas peumlrfundimit me sukses teuml
programit
Trajnimi mbi shkathteumlsiteuml avokim dhe teuml drejtat
e minoriteteve nga qershori 2013 deri neuml tetor
2014 pjeseumlmarreumlsit kaneuml marreuml pjeseuml neuml njeuml
trajnim gjitheumlpeumlrfshireumls interaktiv dhe teuml peumlrshtatur sipas nevojave teuml tyre teuml peumlrbeumlreuml nga
peumlrafeumlrsisht 15 seanca
Viziteuml studimore neuml rajon neuml vitin 2014 pjeseumlmarreumlsit gjithashtu kaneuml marreuml pjeseuml njeuml viziteuml
studimore neuml FYROM neuml meumlnyreuml qeuml teuml promovojneuml bashkeumlpunimin rajonal teuml krijojneuml lidhje teuml
dobishme dhe teuml sigurojneuml njeuml shkeumlmbim konstruktiv teuml praktikave teuml mira dhe ekspertizeumls
teknike (know-how) neuml rajon
Zbatimi i aktiviteteve teuml avokimit
Paralelisht me programin e trajnimit OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml
zhvilluar dhe zbatuar Plane specifike Avokimi peumlr adresimin e ccedileumlshtjeve me interes peumlr ta me
mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj
Zhvillim i Planeve peumlr Avokim nga teuml gjitha OSHC-teuml konkurruese u eumlshteuml keumlrkuar qeuml teuml
prezantojneuml Propozimet peumlr Avokim me ide paraprake fillestare mbi aktivitetet e avokimit qeuml do
teuml ndeumlrmarrin peumlr teuml adresuar problemet apo ccedileumlshtje konkrete OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-
ve teuml peumlrzgjedhur janeuml peumlrkrahur neuml zhvillimin Planeve njeumlvjeccedilare teuml Avokimit teuml holleumlsisheumlm
dhe me objektiva teuml qarteuml duke zhvilluar meuml tej propozimet e tyre teuml paraqitura Keumlto Plane
Avokimi kaneuml peumlrfshireuml objektiva dhe aktivitete qeuml janeuml kryer me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls
dhe partnereumlve teuml projektit
Neumln-grante peumlr avokim OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml marreuml edhe
mbeumlshtetje financiar peumlr zbatimin e aktiviteteve teuml parapara neuml Planet e tyre peumlr Avokim (meuml seuml
shumti deri neuml 2000 Euro peumlr njeuml Plan Avokimi)
Mbeumlshtetje e vazhdueshme Peumlrveccedil keumlsaj OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur
kaneuml marreuml mbeumlshtetje teuml vazhdueshme peumlrfshireuml mbeumlshtetje teknike dhe ligjore ndihmeuml neuml
organizimin e aktiviteteve mediale (incizimi i nje video promoviese njeuml minuteumlsheuml peumlr secileumln
Pag
e22
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve ) lehteumlsim teuml dialogut me institucionet relevante qeveritare
dhe ndihmeuml me hulumtime dhe redaktimin e materialeve (psh fleteumlpalosjeve)
Keumlto aktivitete kaneuml synuar forcimin e kapaciteteve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare peumlr teuml
bashkeumlvepruar me qeverineuml dhe ushtruar ndikim mbi teuml si neuml nivelin komunal ashtu edhe ateuml
qendror peumlr teuml siguruar qeuml interesat e tyre teuml merren parasysh gjateuml proceseve teuml qeverisjes
Ngritja e kapaciteteve peumlr OShC-teuml nga komunitetet minoritare
Peumlr teuml adresuar ccedileumlshtjet e veumlna neuml pah meuml sipeumlr ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml dizajnuar njeuml
Program teuml Shkathteumlsive teuml Avokimit dhe teuml Drejta teuml Komuniteteve peumlr Organizatat e Shoqeumlriseuml
Civile neuml Kosoveuml i cili konsistonte neuml organizimin e peseumlmbeumldhjeteuml (15) seancave teuml trajnimit gjateuml
vitit 2013 dhe 2014 mbi ccedileumlshtjet e meumlposhtme
Pjeseumlmarrja e OShC-ve neuml Kosoveuml
Teuml drejtat e minoriteteve veumlshtrim i peumlrgjithsheumlm dhe konceptet kryesore
Legjislacioni dhe institucionet vendore neuml Kosoveuml neuml lidhje me OShC-teuml
Peumlrmbledhje e mekanizmave teuml kompensimit ndaj shkeljes seuml teuml drejtave mekanizmat e
drejtpeumlrdrejteuml (e drejta peumlr peticion e drejta peumlr iniciativa qytetare e drejta e referendumit
dhe e ankesave teuml qytetareumlve) + mekanizmat e teumlrthorteuml + mekanizmat e bazuar neuml ccedileumlshtje
(ZKGj MASHT-it dhe Komisioni teuml Pavarur Keumlshilli i Pavarur Mbikeumlqyreumls i Sheumlrbimit Civil teuml
Kosoveumls KPM)
Avokimi
Mediat dhe rrjetet sociale (si teuml plasohet mesazhi)
Zhvillimi i projekteve
Shkathteumlsiteuml e teuml shkruarit dhe prezantimit + rrjeteumlzimi
Mjete praktike peumlr mbajtjen e teuml dheumlnave dhe doreumlzimin e ankesave
Adresimi institucioneve dhe teuml kuptuarit e puneumls seuml tyre (KKK-seuml KDIK-seuml ZCcedilK-seuml)
Keumlto trajnime janeuml organizuar neuml bashkeumlpunim
me projektin ldquoMbeumlshtetje qeverisjes efektive peumlr
komunitetet minoritare neuml Kosoveumlrdquo teuml financuar
nga Departamenti Federal Zviceran i Puneumlve teuml
Jashtme (DFPJ) Trajnimet kaneuml sjelleuml seuml bashku
aneumltareuml teuml OShC-ve nga komunitetet e ndryshme
minoritare neuml teumlreuml Kosoveumln duke u dheumlneuml atyre
mundeumlsineuml peumlr teuml ndareuml peumlrvojat e tyre dhe
diskutuar sfidat me teuml cilat peumlrballen neuml
komunikimin me institucionet peumlrkateumlse lokale e
qendrore peumlr teuml ngritur ccedileumlshtjet qeuml lidhen me
komunitetet minoritare dhe janeuml mbajtur nga eksperteuml teuml nivelit teuml larteuml teuml ccedileumlshtjeve teuml zgjedhura
nga Kosova dhe rajoni OShC-teuml dhe koalicionet e OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur kaneuml qeneuml grupet
Pag
e23
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
kryesore teuml synuara megjithateuml OShC-teuml e peumlrfshira neuml Bazeumln e teuml dheumlnave teuml OShC-ve gjithashtu
janeuml ftuar qeuml teuml marrin pjeseuml neuml trajnime
Pjeseumlmarreumlsit i kaneuml vlereumlsuar teuml gjitha keumlto trajnime si
shumeuml teuml dobishme dhe kaneuml vneuml neuml dukje se ato ishin
mundeumlsi e madhe qeuml teuml nxirrnin neuml pah ccedileumlshtjet kryesore
dhe problemet qeuml lidhen me komunitetet e tyre dhe u kaneuml
ndihmuar teuml identifikojneuml kanale peumlr teuml trajtuar keumlto
ccedileumlshtje Neuml keumlto takime janeuml adresuar njeuml varg ccedileumlshtjesh teuml
shumeumlllojshme si mundeumlsiteuml socio-ekonomike peumlr
komunitetet minoritare peumlrdorimi i gjuheumlve segregacioni
neuml arsim veccedilaneumlrisht neuml Shkolleumln lsquoMustafa Bakijarsquo neuml
Gjakoveuml liria e leumlvizjes veccedilaneumlrisht neuml lidhje me Lagjen e
Boshnjakeumlve dhe Mitroviceumln e Veriut teuml drejtat e grave dhe
barazia gjinore marreumldheumlniet me qeverineuml dhe strategjiteuml
peumlr pjeseumlmarrjen meuml teuml gjereuml teuml shoqeumlriseuml civile Si pjeseuml e
programit teuml peumlrkrahjes OShC-teuml dhe koalicionet e OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur kaneuml incizuar dhe
transmetuar video promovuese me qeumlllim promovimin e organizatave teuml tyre mandatit teuml tyre dhe
puneumln qeuml ato beumljneuml peumlr teuml mbrojtur dhe promovuar teuml drejtat e komuniteteve Video promovuese teuml
organizatave BRIGA PIRAMIDA CDKD-SP ICEC CZRC-OPA dhe OSG janeuml postuar neuml kanalin e ECMI
Kosoveumls dhe neuml ueb-faqen e saj dhe faqen e saj neuml Facebook si dhe neuml ueb-faqen e CSD-seuml dhe
RrOGRAEK-ut
Viziteuml studimore peumlr OShC teuml peumlrzgjedhura nga komunitetet
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj gjithashtu kaneuml
organizuar njeuml viziteuml studimore neuml ish-Republikeumln
Jugosllave teuml Maqedoniseuml (IRJM) peumlr peumlrfaqeumlsues
teuml zgjedhur teuml OShC-ve nga minoritetet Kjo viziteuml
eumlshteuml zhvilluar neuml tremujorin e fundit teuml projektit
dhe ishte e hapur peumlr teuml gjitha OShC-teuml e
regjistruara neuml bazeumln e teuml dheumlnave
Peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova u eumlshteuml dheumlneuml
mundeumlsia peumlr dialog me homologeumlt e tyre nga
IRJM neuml ccedileumlshtje teuml tilla si arsimimi i komuniteteve
minoritare zbatimi i legjislacionit peumlr gjuheumlt dhe
puneumlsimi neuml institucionet publike dhe neuml ndeumlrmarrjet publike Peumlr meuml tepeumlr ECMI Kosova dhe
partnereumlt e saj u kaneuml mundeumlsuar peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova qeuml teuml zhvillojneuml takime me Komisionin
e Kuvendit peumlr Marreumldheumlnie Ndeumlretnike dhe Sekretariatin Shteteumlror peumlr Zbatimin e Marreumlveshjes
Kornizeuml teuml Ohrit Me keumlteuml atyre iu dhaneuml meuml tepeumlr njohuri mbi meumlnyreumln se si IRJM mbron teuml drejtat e
Njeuml tregim u suksessheumlm qeuml ia
vlen teuml peumlrmendet eumlshteuml ai peumlrmes
Programit teuml Trajnimit peumlr Avokim
ku OShC-teuml nga komuniteti
boshnjak kaneuml mundur teuml
avokojneuml me sukses neuml Prizren
duke arritur qeuml neuml Komisionin
Komunal peumlr Komunitete teuml
peumlrfaqeumlsohen teuml gjitha
komunitetet ashtu siccedil keumlrkohet
me ligj por nuk kishte ndodhur meuml
hereumlt
Pag
e24
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
minoriteteve dhe ccedilfareuml meumlsimesh mund teuml nxjerreuml Kosova nga
ajo Ata u kaneuml beumlreuml pyetje si psh rreth asaj neumlse puna me
minoritetet neuml IRJM fokusohet veteumlm neuml minoritetin shqiptar
apo neumlse punohet edhe me komunitete teuml tjera
Zhvillimi dhe zbatimi i fushatave teuml avokimit
Njeuml nga ccedileumlshtjet qendrore qeuml mund teuml shihet nga mungesa neuml strukturat e shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml
eumlshteuml se OShC-teuml nga komunitetit minoritare nuk janeuml efektive kur eumlshteuml fjala peumlr evokim peumlr
ndryshime Neuml kuadeumlr teuml projektit ishte publikuar njeuml shpallje e hapur peumlr aplikime me ccedilrsquorast janeuml
shpeumlrndareuml rreth 500 fleteumlpalosje neuml shqip serbisht dhe anglisht teuml titulluara ldquoSi teuml aplikonirdquo Pas
keumlsaj ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj formuan njeuml Bord teuml pavarur Peumlrzgjedheumls peumlr teuml shqyrtuar teuml
gjitheuml aplikacionet nga OShC-teuml e komuniteteve minoritare bazuar neuml kriteret e peumlrcaktuara
Propozimet e doreumlzuara janeuml vlereumlsuar neuml bazeuml teuml cileumlsiseuml seuml ideve dhe peumlrfshirjes me bazeumln fokusit
teuml qarteuml dhe njeuml metode teuml qarteuml teuml peumlrfaqeumlsimit teuml komuniteteve minoritare Bordi Peumlrzgjedheumls neuml
meumlnyreuml specifike peumlrzgjodhi OShC me bazeuml neuml komunitet teuml cilat nuk kaneuml seliteuml neuml qytete e as kaneuml
lidhje teuml ngushta me donatoreuml Si pjeseuml e keumlsaj u peumlrzgjodheumln gjashteuml (6) OShC nga teuml cilat kateumlr (4)
ishin OShC neuml vete ndeumlrsa dy (2) ishin koalicionet teuml peumlrbeumlra nga dy (2) OShC secili teuml cileumlt kishin
vendosur teuml avokonin seuml bashku peumlr njeuml ccedileumlshtje Ccedileumlshtjet e zgjedhura nga ana e OShC-ve dhe
koalicioneve teuml OShC-ve teuml cileumlt ishin peumlrzgjedhur janeuml prezantuar neuml gjashteuml (6) Fushata teuml Avokimit
Pas peumlrzgjedhjes se kateumlr (4) OShC-ve dhe dy (2) koalicioneve teuml OShC-ve dhe zhvillimit teuml Fushatave
teuml Avokimit ECMI Kosova CSD dhe RROGRAEK gjateuml vitit 2013 dhe 2014 kaneuml zhvilluar njeuml Program
Trajnimit dhe Avokimi teuml peumlrshtatur me objektiv teuml qarteuml dhe teuml bazuar neuml rezultate i cili
konsistonte neuml peseumlmbeumldhjeteuml seanca (15) trajnimi ku kaneuml marreuml pjeseuml si trajnues peumlrfaqeumlsues teuml
shoqeumlriseuml civile nga vendet e tjera teuml rajonit teuml Ballkanit Si pjeseuml e programit teuml ECMI Kosoveumls
OShC-ve dhe koalicioneve teuml OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur u eumlshteuml ofruar mbeumlshtetje teknike dhe
ligjore peumlr zbatimin e fushatave teuml advokimit ndihmeuml neuml organizimin e aktiviteteve mediale (6
videove promovuese peumlr OShC-teuml dhe koalicionet e peumlrzgjedhur) lehteumlsimin e dialogut me
institucionet relevante qeveritare dhe ndihmeuml neuml hulumtime dhe redaktimin e materialeve si dhe
nga njeuml neumln-grant me vlereuml prej euro2000 peumlr secileumln OShC dhe koalicion teuml peumlrzgjedhur peumlr zbatimin e
Fushatave teuml Avokimit
OShC-teuml nga Kosova kaneuml
shkeumlmbyer kontaktet dhe
kaneuml bashkeumlvepruar
fuqisheumlm me
institucionet e IRJM-seuml
me potencial peumlr
bashkeumlpunim neuml teuml
ardhmen
Pag
e25
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
BRIGA
Peumlrfaqeumlson komunitetin serb neuml Gorazhdec neuml rajonin e Pejeumls
Aktivitetet
Trajnime teuml peumlrgjithshme peumlr evokim veccedilaneumlrisht peumlr gra
Rritja e pjeseumlmarrjes seuml grave neuml proceset vendimmarreumlse neuml nivelin komunal
Mungesa e publikimit teuml vendeve teuml lira teuml puneumls neuml gjuheumln serbe
PIRAMIDA
Peumlrfaqeumlson komunitetin egjiptas neuml rajonin
e Pejeumls dhe ateuml teuml Istogut
Aktivitetet
Trajtimi i braktisjes seuml shkolleumls nga
nxeumlneumlsit egjiptas neuml shkolleumln fillore dhe
teuml mesme
Rritja e edukimit mbi ccedileumlshtjet e
sheumlndetit
Ngritja e veteumldijes rreth puneumlsimit
duke synuar veccedilaneumlrisht grateuml
Qendra peumlr Integrimin e Komuniteteve Minoritare (ICECQEKM)
Peumlrfaqeumlson komunitetin boshnjak serb turk dhe ateuml rom neuml rajonin e Prizrenit
Aktivitetet
Komisioni Komunal peumlr Komunitete
duhet teuml peumlrfshijeuml komunitetin ashkali
egjiptas dhe ateuml goran
Peumlrdorimi publik nga ana e Komuneumls i
teuml gjitha gjuheumlve zyrtare
Beumlrja e boshnjakishtes gjuheuml zyrtare neuml
nivel komunal
Omladinski Savez Gore ndash OSG (shq
Keumlshilli Rinor i Goreumls ndash KRG)
Peumlrfaqeumlson komunitetin minoritar goran neuml
rajonin e Goreumls
Aktivitetet
Peumlrfaqeumlsimi i barabarteuml i teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim
Shtypja e materialeve edukative
relevante peumlr keumlteuml ccedileumlshtje
Koalicioni CDKD dhe Slobodna Produkcija (shq Produksioni i Lireuml)
Dy OShC teuml cilat peumlrfaqeumlsojneuml serbeumlt romeumlt boshnjakeumlt dhe malaziasit dhe teuml cilat punojneuml neuml rajonin e Gjilanit teuml Kameniceumls dhe ateuml teuml Novobeumlrdeumls
Aktivitetet
Zbatimi i Ligjit peumlr Qasje neuml Dokumente Publike
Shfryteumlzimi proporcional i objekteve sportive dhe kulturore
Ndarja proporcionale e buxhetit
Koalicioni CZRZ dhe OPA
Dy OShC nga komuniteti serb teuml cilat punojneuml neuml pjeseumln jugore teuml Kosoveumls kryesisht neuml Partesh dhe Kllokot
Aktivitetet
Avokim neuml Ministrineuml e Bujqeumlsiseuml Ministrineuml e Riniseuml dhe Sportit dhe neuml Ministrineuml e Mjedisit peumlr mbeumlshtetje neuml Partesh
Ulja e papuneumlsiseuml neuml keumlto rajone
Pag
e26
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rezultatet nga planet e avokimit
OShC-teuml e angazhuara me keumlto Planeve teuml Avokimit kaneuml arritur njeuml numeumlr suksesesh teuml dukshme si
rezultat i aktiviteteve teuml ndeumlrmarra neuml kuadeumlr teuml keumltyre propozimeve
ICECQEKM Ka evokuar me sukses te Komuna e Prizrenit peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha komunitetet teuml
peumlrfaqeumlsohen neuml Komisionin Komunal peumlr Komunitete peumlrfshireuml komunitetin goran ateuml rom ashkali
dhe egjiptas Ata gjithashtu i kaneuml beumlreuml presion Komuneumls peumlr teuml drejteumln e barabarteuml peumlr trsquou arsimuar
neuml gjuheumln boshnjake peumlrfshireuml edhe organizimin e tryezave teuml rrumbullakeumlta rreth keumlsaj ccedileumlshtjeje
gjeuml qeuml kishte sukses deri diku ndoneumlse ka ende shumeuml progres peumlr trsquou beumlreuml neuml meumlnyreuml qeuml komuna
trsquou peumlrmbahet obligimeve teuml saj ligjore E fundit ata kaneuml mbajtur disa tryeza teuml rrumbullakeumlta peumlr
ccedileumlshtjen e respektimit teuml kuoteumls prej 10 teuml puneumlsimit teuml komuniteteve neuml institucionet publike
Komuna eumlshteuml treguar e hapur neuml keumlto takime dhe ICECQEKM do teuml vazhdojeuml teuml avokojeuml peumlr keumlto
ccedileumlshtje peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml kaneuml krijuar neuml keumlto institucione
OSGKRG Pjesa meuml e madhe e puneumls seuml
OSGKRG ishte pjeseuml e Rrjetit teuml Goraneumlve teuml
themeluar si pjeseuml e keumltij projekti Ata kaneuml
organizuar disa tryeza teuml rrumbullakeumlta mbi
ccedileumlshtjet e peumlrfaqeumlsimit teuml barabarteuml teuml teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim publik dhe kaneuml
krijuar lidhje teuml mira me Komuneumln gjeuml qeuml do teuml
shfryteumlzohet peumlr teuml zhvilluar avokim gjateuml muajve
teuml ardhsheumlm
PIRAMIDA Neuml Pejeuml PIRAMIDA eumlshteuml treguar e suksesshme neuml puneumln e saj me Komuneumln neuml trajtimin
e ccedileumlshtjes seuml braktisjes seuml shkolleumls nga pjeseumltareumlt e komuniteteve minoritare Ata kaneuml punuar me
zyrtareumlt komunaleuml peumlr teuml avokuar peumlr
identifikimin e feumlmijeumlve jashteuml shkollave dhe
trajtimin e ccedileumlshtjeve teuml ri-integrimit Megjithateuml
marreuml parasysh trendin e fundit teuml emigrimit teuml
pjeseumltareumlve teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe
egjiptas ata po peumlrballen prapeuml me ccedileumlshtje teuml
integrimit teuml cilat duhet teuml adresohen nga
Komuna28 PIRAMIDA gjithashtu ka qeneuml e
suksesshme neuml qeumlllimin e saj peumlr teuml rritur
arsimimin e grave qeuml u peumlrkasin komuniteteve
minoritare veccedilaneumlrisht neuml lidhje me ccedileumlshtjet e sheumlndetit pasi qeuml kaneuml organizuar disa tryeza teuml
rrumbullakeumlta dhe trajnime mbi keumlteuml ccedileumlshtje si dhe ka filluar teuml bashkeumlpunojeuml me komunitetin lokal
28
Peumlr me tepeumlr informata mbi keumlteuml temeuml ju lutemi shihni Buletinin Informues teuml ECMI Kosoveumls rreth keumlsaj teme me titullin Sfidat neuml procesin e integrimit neuml Kosoveuml migrimi neuml rritje e romeumlve ashkalive dhe egjiptasve Neuml dispozicion neuml httpwwwecmikosovoorgp=5847
Pag
e27
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
neuml keumlto zona rreth keumltyre ccedileumlshtjeve dhe trsquou japeuml atyre meuml shumeuml informata mbi ccedileumlshtje teuml tilla si
sheumlndeti riprodhues dhe ccedileumlshtjet e sheumlndetit teuml feumlmijeumlve
Koalicioni CRDZ-OPA Ky koalicion eumlshteuml treguar i suksessheumlm neuml vendosjen e kontakteve brenda
Ministrive relevante peumlr trsquou marreuml me avokim Megjithateuml ndoneumlse nuk eumlshteuml marreuml ndonjeuml vendim
peumlrfundimtar nga keumlto ministri ata janeuml angazhuar me keumlteuml ccedileumlshtje dhe janeuml neuml procesin e
formulimit teuml planeve peumlr teuml trajtuar problemet e ngritura nga CRDZ-OPA Ata gjithashtu kaneuml arritur
teuml vendosin kontakte teuml mira me peumlrfaqeumlsuesit e Komuneumls seuml Parteshit peumlrgjegjeumls peumlr bujqeumlsi rini e
mjedis Seuml bashku me Komuneumln ata kaneuml ndeumlrmarreuml aktivitete neuml Partesh Budrigeuml e Poshtme dhe
Pasjan me fokus neuml ccedileumlshtjet e riniseuml dhe kultureumls Seuml fundmi kaneuml filluar organizimin e njeuml unioni
fermereumlsh i cili do teuml peumlrfaqeumlsojeuml njeuml pjeseuml teuml madhe teuml fermereumlve teuml Parteshit
BRIGA Gjateuml zbatimit teuml Planit teuml Avokimit kjo
OShC ka mbajtur njeuml seumlreuml trajnimesh peumlr grateuml
nga komuniteti serb mbi metodat meuml teuml mira
peumlr puneumlsim peumlrfshireuml shqyrtimin e
aplikacioneve dhe procedurat pasuese Peumlr meuml
tepeumlr ata janeuml takuar me autoritetet
peumlrkateumlse peumlr teuml shprehur shqeteumlsimin e tyre
se shpalljet zakonisht nuk dalin neuml serbisht
dhe institucionet peumlrgjegjeumlse peumlr keumlteuml kaneuml
reumlneuml dakord qeuml teuml adresojneuml keumlteuml ccedileumlshtje dhe
teuml beumljneuml meuml teuml mireumln peumlr teuml siguruar qeuml neuml teuml ardhmen shpalljet peumlr vende teuml lira teuml puneumls teuml
shpeumlrndahen peumlrmes kanaleve neuml gjuheumln serbe
Koalicioni CDKD-SP Ky koalicion ka mbajtur takime teuml shumta me autoritetet peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi
qendrore neuml kuadeumlr teuml planeve teuml tyre teuml avokimit por vonesa neuml krijimin e njeuml qeverie komunale neuml
Kameniceuml ka penguar qeuml keumlto takime teuml jeneuml
efektive Megjithateuml ka pasur ndeumlrveprim teuml
mireuml neuml ccedileumlshtjen e qasjes seuml barabarteuml neuml
objektet sportive dhe kjo eumlshteuml ccedileumlshtje qeuml do teuml
peumlrcillet edhe meuml tej Lidhur me ccedileumlshtjen e
qasjes neuml dokumente publike ky koalicion
gjithashtu ka zhvilluar disa takime dhe ka
avokuar rregullisht peumlr qasje teuml barabarteuml dhe
teuml lehteuml dhe kjo ka beumlreuml qeuml Komuna teuml beumljeuml ca
leumlvizje dhe suksese nga ana e Komuneumls e cila
eumlshteuml beumlreuml meuml e hapur neuml ofrimin e sheumlrbimeve
teuml peumlrkthimit dhe qasjes seuml hapur neuml teuml gjitha dokumentet Ata gjithashtu kaneuml monitoruar
shpeumlrndarjen e investimeve kapitale neuml komuneuml por nuk kaneuml mundur teuml marrin peumlrgjigje definitive
rreth asaj se sa eumlshteuml shpenzuar peumlr secilin komunitet Megjithateuml duke ngritur ccedileumlshtjen e
Pag
e28
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
monitorimit teuml keumlsaj Koalicioni CDKD-PS i ka beumlreuml presion komuneumls qeuml trsquoi beumljeuml publike keumlto holleumlsi
dhe teuml jeteuml meuml e hapur
Pag
e29
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
V KRIJIMI I RRJETEVE NDEumlRETNIKE TEuml OSHC-VE NGA MINORITETET
Shoqeumlria civile neuml Kosoveuml eumlshteuml e fragmentuar neuml maseuml teuml madhe ajo jo veteumlm qeuml shpesh eumlshteuml e
ndareuml neuml vija etnike por shpesh ka mungeseuml teuml komunikimit dhe bashkeumlpunimit ndeumlrmjet
Organizatave teuml Shoqeumlriseuml Civile (OShC-ve) brenda teuml njeumljtit komunitet Marreuml parasysh nevojat e
veccedilanta dhe fragmentimin e brendsheumlm teuml shumiceumls seuml komuniteteve minoritare neuml Kosoveuml ECMI
Kosova dhe organizatat e saj partnere neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml synuar teuml nxisin komunikimin
dhe bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml veccedilanta etnike dhe mes tyre me
qeumlllimin peumlrfundimtar qeuml trsquou mundeumlsojneuml atyre teuml avokojneuml peumlr nevojat dhe interesat e tyre teuml
veccedilanta duke qeneuml neuml teuml njeumljteumln koheuml teuml bashkuara dhe me njeuml zeuml
Peumlrmes puneumls seuml gjereuml neuml terren teuml kryer nga ECMI Kosova komunitetet kaneuml shprehur deumlshireumln e
tyre peumlr teuml zhvilluar kanale peumlr dialog dhe mjete peumlr teuml organizuar meuml mireuml aktivitetet e tyre
Komunitetet kaneuml theksuar nevojeumln peumlr peumlrmireumlsimin e politikave si dhe peumlr rritjen e peumlrkushtimit
dhe programeve teuml Institucioneve teuml Qeveriseuml teuml Republikeumls seuml
Kosoveumls neuml lidhje me integrimin e komuniteteve jo-shumiceuml neuml
Kosoveuml dhe peumlr teuml siguruar respektimin e ploteuml teuml teuml drejtave teuml
komuniteteve jo-shumiceuml neuml vend Keumlshtu meuml 2014 ka filluar njeuml
nismeuml pilot me qeumlllim inicimin e procesit teuml dialogut ndeumlretnik mes
OShC-ve neumlpeumlrmjet krijimit teuml rrjeteve teuml OShC-ve brenda teuml njeumljtave
komunitete etnike respektivisht komunitetit serb dhe atij goran
ndeumlrsa marreuml parasysh kontekstin veccediloriteuml dhe peumlrvojat e
dallueshme teuml Kosoveumls si dhe praktikat e mira nga vendet e tjera teuml
Ballkanit Pereumlndimor Kjo nismeuml eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme
pasi qeuml peumlrfaqeumlsimi nga partiteuml politike brenda keumltyre komuniteteve eumlshteuml shumeuml i polarizuar dhe
shpesh karakterizohet nga sjellje antagoniste e armiqeumlsore Krijimi i keumltyre rrjeteve ka peumlr aspirateuml
krijimin e njeuml mjedisi qeuml nxit dialogun dhe hap njeuml formeuml teuml drejtpeumlrdrejteuml teuml komunikimit brenda
rrjeteve
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom) Ky rajon shtrihet neuml pjeseumln jugore
dhe juglindore teuml Kosoveumls dhe peumlrgjitheumlsisht eumlshteuml karakterizuar nga marreumldheumlnie teuml qeumlndrueshme
ndeumlretnike Megjithateuml pjeseumltareumlt e komunitetit serb qeuml jetojneuml neuml keumlteuml zoneuml ballafaqohen me
probleme teuml ngjashme me pjeseumltareuml teuml keumltij komuniteti qeuml jetojneuml gjetkeuml neuml vend veccedilaneumlrisht teuml
rinjteuml Krijimi i njeuml rrjeti nxit njeuml lidhje ndeumlrmjet OShC-ve teuml ndryshme nga ky rajon dhe avokim meuml teuml
mireuml te strukturat peumlrkateumlse teuml qeverisjes lokale Pasi qeuml shumeuml prej keumltyre komunave janeuml krijuar
rishtas peumlrmes procesit teuml decentralizimit rrjeti eumlshteuml thelbeumlsor peumlr teuml siguruar njeuml kanal teuml sigurt
peumlr teuml punuar seuml bashku Peumlr meuml tepeumlr shumeuml banoreuml serbeuml nga kjo zoneuml mendojneuml se janeuml teuml neumln-
peumlrfaqeumlsuar neuml krahasim me rajonet e tjera neuml Kosoveuml gjeuml qeuml tregon domosdoshmeumlrineuml e rrjetit neuml
meumlnyreuml qeuml zeumlri i tyre teuml deumlgjohet neuml nivelin qendror dhe tek peumlrfaqeumlsuesit brenda komunitetit serb
qeuml veprojneuml neuml Anamoroveuml
Trendi neuml rritje e super i
shtimit teuml numrit teuml
rrjeteve ka filluar teuml keteuml
ndikim pozitiv tek teuml
gjitha komunitetet neuml
Kosoveuml duke rritur keumlshtu
mundeumlsineuml e tyre peumlr teuml
ndikuar dhe avokuar peumlr
ndryshime
Pag
e30
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom) eumlshteuml struktura e pareuml e
tilleuml qeuml sjelleuml seuml bashku teuml gjitha OShC-teuml nga komuniteti goran Marreuml parasysh se komuniteti goran
eumlshteuml njeumlri nga komunitetet meuml teuml margjinalizuar minoritare neuml Kosoveuml kjo peumlrbeumln njeuml zhvillim kyccedil
peumlr sa i peumlrket afteumlsiseuml seuml tyre peumlr teuml lobuar dhe avokuar peumlr ccedileumlshtjet e tyre
Rrjeti i komuniteti serb dhe ai i komunitetit goran janeuml duke kaluar neuml procesin e regjistrimit Ato
synojneuml teuml punojneuml seuml bashku neuml mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml njeriut teuml komuniteteve
teuml tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml Qeumlllimet e Rrjeteve peumlrfshijneuml
Identifikimin e problemeve me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Avokim lidhur me problemet me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Ngritjen e veteumldijes seuml institucioneve neuml lidhje me problemet serioze qeuml ndikojneuml neuml
mireumlqenien e komuniteteve peumlrkateumlse
Nxjerrjen e deklaratave teuml peumlrbashkeumlta publike neuml media rreth ccedileumlshtjeve me interes peumlr
komunitetet peumlrkateumlse
Ngritjen e problemeve teuml ndryshme me teuml cilat peumlrballen komunitetet peumlrkateumlse te
institucionet relevante qendrore dhe lokale
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit serb trembeumldhjeteuml (13) OShC janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
tij Ato punojneuml neuml komunat e fshatrat Kameniceuml Shilloveuml Gjilan Partesh Novobeumlrdeuml dhe Kllokot
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit goran marreumlveshjen Platformeuml peumlr trsquoiu bashkuar Rrjetit e kaneuml
neumlnshkruar shtateuml (7) OShC dhe teuml gjitheuml punojneuml neuml Prizren dhe Dragash
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom)
Neuml kuadeumlr teuml komunitetit goran ka pasur disa OShC me seli neuml rajonin e Prizrenit teuml cilat kaneuml
treguar interesim aktiv neuml promovimin e ccedileumlshtjeve teuml teuml drejtave teuml njeriut teuml komunitetit teuml tyre
dhe teuml cilat kaneuml njohur nevojeumln e njeuml rrjeti teuml organizatave peumlr teuml ndihmuar neuml ngritjen e
problemeve me teuml cilat peumlrballen goraneumlt teuml cilat
ishte e veumlshtireuml teuml ngriheshin meuml pareuml neuml nivel teuml
Kosoveumls Prandaj ata kaneuml njohur nevojeumln peumlr
njeuml rrjet peumlr teuml promovuar keumlto pasi meuml hereumlt
ka pasur bashkeumlpunim shumeuml teuml kufizuar neuml mes
teuml OShC-ve teuml komunitetit goran gjeuml qeuml ka
kufizuar ndikimin e tyre Janeuml dhjeteuml (10) OShC
teuml cilat janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
Platformeumls e teuml cilat punojneuml neuml rajonin e
Dragashit
Keumlto rrjete kaneuml punuar neuml ccedileumlshtje tematike teuml
cilat i kaneuml veumlneuml neuml theks si ccedileumlshtje qeuml ndikojneuml neuml komunitetet e tyre neuml teumlreuml Kosoveumln Komuniteti
goran ka veumlneuml neuml pah tri ccedileumlshtje problemet e kthimit teuml nxeumlneumlsve neuml shkolla propozimin peumlr
decentralizim qeuml do teuml shpinte neuml krijimin e njeuml komune me shumiceuml gorane dhe problemet e
puneumlsimit dhe mundeumlsive ekonomike peumlr goraneumlt Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova
Pag
e31
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dhe organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur rrjetin e
komunitetit goran neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve dhe kryerjen
e njeuml hulumtimi Pjeseuml e keumltij hulumtimi kaneuml qeneuml rreth 300
peumlrfaqeumlsues goraneuml teuml cileumlt kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas
nxjerrjes seuml rezultateve janeuml hartuar tri (3) analiza teuml shkurtra teuml
politikave teuml cilat gjithashtu janeuml publikuar neuml ueb-faqen e ECMI
Kosoveumls teuml CSD-seuml teuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml keumltij
projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml
veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml
punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr
ccedileumlshtjet e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet
kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml
Kosoveuml
Reagimi i shpejteuml nga Gjilani dhe disa komuna teuml tjera ndaj ccedileumlshtjeve teuml ngritura neuml analizat e
shkurtra teuml politikave veccedilaneumlrisht rreth analizeumls seuml fokusuar neuml rini dhe kultureuml ka treguar se
publikimi i materialeve teuml tilla mund ta beumljeuml Komuneumln teuml aktivizohet neuml trajtimin e ccedileumlshtjeve qeuml janeuml
me reumlndeumlsi qendrore peumlr komunitetet minoritare
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Goran
(httpwwwgoranicommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom)
Pjeseumltareumlt e komunitetit serb gjithashtu kaneuml veumlneuml
neuml pah ccedileumlshtjen e puneumlsimit dhe mundeumlsive
ekonomike si dhe ccedileumlshtjet e transparenceumls dhe
llogaridheumlnies seuml pushtetit lokal dhe aktivitetet
rinore neuml dispozicion peumlr pjeseumltareumlt e komunitetit
serb Teuml tri (3) analizat e shkurtra teuml politikave
gjenden online neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls ateuml
teuml keumltij projekti dhe neuml ueb-faqen e Rrjetit teuml
Komunitetit Serb neuml anglisht dhe serbisht
Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova dhe
organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur Rrjetin e Komunitetit serb neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve
dhe kryerjen e njeuml hulumtimi Neuml keumlteuml hulumtim janeuml peumlrfshireuml 600 pjeseumltareuml teuml komunitetit serb teuml
cileumlt e kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas nxjerrjes seuml rezultateve tre (3) analiza teuml shkurtra teuml politikave
janeuml hartuar dhe publikuar neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls teuml CSD-seuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml
keumltij projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-
ve brenda komuniteteve teuml punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr ccedileumlshtjet
Rrjeti Goran ka arritur teuml
integrohet me sukses neuml
komunitetin e shoqeumlriseuml civile
neuml Kosoveuml Me mbeumlshtetjen
nga ECMI ata kaneuml krijuar
lidhje me donatoreuml kaneuml
fituar fonde e donacione si
dhe kaneuml peumlrmireumlsuar
shkathteumlsiteuml e tyre peumlr
hulumtime dhe avokim
Pag
e32
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje
me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml Kosoveuml
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Serb
(httpwwwserbcommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Pag
e33
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
VI REKOMANDIME DHE PEumlRFUNDIME
Neuml fund teuml keumltij raporti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml prezantojneuml peumlrfundimet dhe
rekomandimet teuml e dala nga zbatimi i keumltij projekti gjateuml dy viteve teuml fundit Keumlto rekomandime
bazohen si neuml qeumlllimet fillestare teuml projektit ashtu edhe neuml peumlrvojat gjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml tij
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml paraqesin rekomandimet e meumlposhtme si OShC-ve teuml
komuniteteve minoritare ashtu edhe qeveriseuml qendrore dhe atyre lokale me qeumlllimin qeuml teuml
vazhdohet me shtimin e dialogut teuml komuniteteve minoritare me institucionet qeveritare
Dialogu i strukturuar neuml mes teuml OShC-ve teuml minoriteteve dhe qeveriseuml
Ky projekt ka filluar me qeumlllim teuml vendosjes seuml njeuml dialogu meuml teuml strukturuar neuml mes teuml zyrtareumlve teuml
nivelit qendror dhe atij komunal dhe peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare ECMI
Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml identifikuar ose mungeseumln e marreumldheumlnieve pasi qeuml OShC-teuml shihen
si antagoniste ose ka marreumldheumlnie paternaliste neuml teuml cilat raste institucionet nuk i vlereumlsojneuml OShC-
teuml dhe puneumln qeuml mund ta beumljneuml
Neumlpeumlrmjet aktiviteteve teuml tilla si seancat e dialogut neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe
peumlrfaqeumlsuesve teuml institucioneve ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml treguar se ka nevojeuml dhe
gjithashtu neuml shumeuml nivele gatishmeumlri peumlr teuml punuar me keumlteuml projekt Neuml mesin e teuml gjitha
komunitetet dialogu i vendosur neuml mes teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml shoqeumlriseuml civile dhe atyre teuml
institucioneve qendrore dhe lokale ishte i frytsheumlm dhe do teuml vazhdojmeuml teuml punojmeuml peumlr teuml krijuar
njeuml mjedis teuml strukturuar peumlr shkeumlmbimin e ideve dhe kritikave konstruktive Kjo eumlshteuml diccedilka qeuml
eumlshteuml shumeuml e nevojshme peumlr teuml dy grupet dhe ne do teuml punojmeuml peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml jo
veteumlm lidhje meuml teuml meumldha neuml mes teuml dy grupeve por edhe meuml shumeuml transparenceuml e llogaridheumlnie
Pothuajse teuml gjitha komunitetet neuml takimet e tyre me zyrtareumlt gjateuml vitit teuml dyteuml teuml zbatimit teuml keumltij
projekti kaneuml propozuar qeuml keumlto aktivitete teuml dialogut teuml formalizohen dhe teuml vijojneuml neuml vitet e
ardhshme Kjo tregon se keumlto lloje teuml diskutimeve teuml formalizuara kaneuml filluar teuml adresojneuml ccedileumlshtjet e
mungeseumls seuml dialogut strukturor dhe se janeuml me reumlndeumlsi peumlr teuml dy sektoreumlt Prandaj ECMI Kosova
dhe partnereumlt e saj rekomandojneuml qeuml neuml driteumln e keumlsaj si OShC-teuml nga komunitet minoritare ashtu
edhe peumlrfaqeumlsuesit e tyre politikeuml neuml nivelin qendror dhe ateuml lokal teuml punojneuml peumlr teuml formalizuar
dhe strukturuar dialogun me qeumlllim qeuml teuml sigurohet qeuml ai teuml konsistojeuml neuml kritika konstruktive si
dhe mbeumlshtetje peumlr ide
Peumlr meuml tepeumlr Ligji peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e peumlrbashkeumlt qeuml eumlshteuml theksuar
peumlrgjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml projektit nga pothuaj teuml gjitha komunitetet Kjo eumlshteuml diccedilka neuml teuml
cileumln duhet teuml punojneuml teuml gjitha institucionet neuml drejtim teuml zbatimit veccedilaneumlrisht neuml nivelin komunal
Peumlrvec keumlsaj KKK KDIK dhe Avokati i Popullit duhet teuml vazhdojneuml teuml angazhohen me OShC-teuml nga
komunitetet minoritare peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml dialog efektiv neuml mes teuml sektoreumlve
Pag
e34
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rritja e ndeumlrveprimit neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe donatoreumlt ndeumlrkombeumltareuml
Njeuml aspekt tjeteumlr i keumltij projekti kishte peumlr synim adresimin e problemit teuml pak OShC-ve nga
komunitetet minoritare teuml cilat mund teuml shfryteumlzojneuml lidhjet me qeverineuml dhe donatoreumlt
ndeumlrkombeumltareuml Ka shumeuml OShC teuml cilave u mungojneuml njohuriteuml e specializuara ose kapacitetet peumlr
teuml aplikuar peumlr fonde nga burime meuml teuml meumldha fondesh ndeumlrkombeumltare ose teuml cilat mund teuml hyjneuml
neuml diskutime teuml frytshme qeuml mund trsquoi beumljneuml meuml teuml reumlndeumlsishme Prandaj ECMI Kosova dhe partnereumlt
e saj kaneuml pasur peumlr objektiv neuml meumlnyreuml specifike ato OShC teuml cilat nuk kaneuml keumlto lloje teuml lidhjeve
Kjo eumlshteuml beumlreuml kryesisht peumlrmes trajnimeve peumlr avokim dhe mbeumlshtetjen neuml zhvillimin e tyre dhe
peumlrmes neumln-granteve Kjo eumlshteuml treguar teuml jeteuml e suksesshme neuml peumlrfshirjen e organizatave teuml vogla
dhe qeuml teuml tregojeuml se si keumlto OShC kur u ofrohet mbeumlshtetje mund teuml ndeumlrveprojneuml me sukses me
donatoreumlt dhe teuml punojneuml peumlr teuml avokuar peumlr teuml drejtat e komuniteteve teuml tyre Prandaj ky projekt
ka synuar stimulimin e OShC-ve meuml teuml vogla brenda komuniteteve minoritare qeuml teuml rriten dhe teuml
keneuml qasje neuml fonde nga burime teuml tjera diccedilka qeuml ka daleuml teuml jeteuml e suksesshme dhe duhet teuml
vazhdohet neuml vitet e ardhshme OShC-teuml meuml teuml vogla duhet teuml punojneuml qeuml teuml keneuml njohuri si teuml
aplikoni te donatoreumlt kurse donatoreumlt duhet teuml peumlrqendrojneuml peumlrpjekjet e tyre neuml mbeumlshtetjen e
OShC-ve meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare dhe jo teuml financojneuml vazhdimisht teuml njeumljtat OShC
Kjo gjithashtu mund teuml beumlhet duke shfryteumlzuar opsionin qeuml OShC-teuml meuml teuml meumldha teuml krijojneuml
partneritet me ato meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare Mbeumlshtetja nga ana e ECMI Kosoveumls dhe
CSD-seuml peumlr OShC teuml komuniteteve peumlrmes neumln-granteve dhe trajnimeve peumlr avokim eumlshteuml treguar
frytdheumlneumlse dhe ka treguar se neumlse formohet njeuml konsorcium kjo mund teuml jeteuml shumeuml e dobishme
peumlr komunitetet lokale
Njeuml tjeteumlr metodeuml qeuml eumlshteuml treguar teuml jeteuml e frytshme peumlrmes zbatimit teuml keumltij projekti eumlshteuml krijimi i
rrjetit teuml komunitetit serb dhe atij goran Edhe kjo ka treguar se konsorciumet mund trsquou ndihmojneuml
OShC-ve meuml teuml vogla qeuml teuml keneuml qasje neuml fondet dhe trsquoi mbeumlshtesin ato neuml integrimin e tyre neuml
shoqeumlrineuml civile neuml teumlreumlsi Dy (2) aneumltareuml serbeuml teuml rrjeteve tani janeuml beumlreuml aneumltareuml teuml KKK-seuml dhe po
punojneuml neuml promovimin e komuniteteve teuml tyre brenda institucioneve qendrore dhe dialogut me to
Sigurimi i qasjes seuml teuml gjitha OShC-ve neuml shoqeumlrineuml civile meuml gjereuml
E fundit projekti ka lehteumlsuar qasjen e shumeuml komuniteteve minoritare neuml strukturat qendrore teuml
shoqeumlriseuml civile neuml veccedilanti qasjen e komunitetit goran Ky komunitet nuk bie neuml ndonjeuml kategori e
cila eumlshteuml aktualisht neuml fokus teuml komunitetit ndeumlrkombeumltar teuml donatoreumlve dhe peumlr meuml tepeumlr
peumlrballet me gjendje teuml veumlshtireuml dhe ateuml si peumlr faktin se janeuml komunitet minoritar neuml komuna me
shumiceuml shqiptare e edhe peumlr shkak teuml tensioneve qeuml ekzistojneuml me komunitetin boshnjak e cila
eumlshteuml ndarje kryesisht neuml vija politike por u ka penguar neuml aspektin e ccedileumlshtjeve teuml tilla si ajo se neuml
cilat shkolla duhet teuml shkojneuml nxeumlneumlsit e tyre Peumlrfaqeumlsues teuml keumltyre organizatave teuml shoqeumlriseuml civile
kaneuml deklaruar se veteumlm peumlrmes ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj pra peumlrpjekjeve neuml kuadeumlr teuml
keumltij projekti kaneuml mundur teuml beumlhen pjeseuml e organizatave teuml tilla si KKK
Pag
e35
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Peumlr meuml tepeumlr njeuml ccedileumlshtje meuml e gjereuml eumlshteuml ajo se disa organizata teuml shoqeumlriseuml civile anashkalohen
brenda komuniteteve teuml tyre pasi qeuml mund teuml jeneuml shumeuml teuml vogla ose punojneuml neuml zona neuml teuml cilat
nuk janeuml teuml fokusuar donatoreumlt dhe komuniteti ndeumlrkombeumltar Peumlr shembull kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr
OShC-teuml nga komuniteti serb qeuml punojneuml neuml rajonin e Anamoraveumls teuml cilat shpesh neglizhohen pasi
qeuml ky eumlshteuml njeuml rajon relativisht i qeumlndruesheumlm Rrjeti i krijuar nga ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj
neuml keumlteuml rajon ka treguar se kur ccedileumlshtjet brenda keumltyre rajoneve vihen neuml pah neuml meumlnyreuml efektive si
neumlpeumlrmjet nxjerrjes seuml analizave teuml shkurtra teuml politikave mbi keumlto ccedileumlshtje mund teuml keteuml diskutime
reale dhe potencial peumlr ndryshime teuml veumlrteta neuml keumlteuml rajon
Kjo ecuri duhet teuml vazhdojeuml neuml teumlreuml Kosoveumln me qeumlllimin qeuml teuml sigurohet qeuml teuml keteuml kohezion efektiv
ndeumlrmjet pjeseumltareumlve teuml shoqeumlriseuml civile nga minoritetet dhe shumica dhe gjithashtu kohezion
brenda pjeseumltareumlve teuml ndrysheumlm teuml njeuml komuniteti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj peumlrmes puneumls
qeuml eumlshteuml beumlreuml neuml keumlteuml projekt shpresojmeuml se njeuml klimeuml e tilleuml mund teuml krijohet neuml teumlreuml Kosoveumln kjo
edhe meuml tepeumlr pasi qeuml keumlshtu duan edhe pjeseumltareumlt e shoqeumlriseuml civile Kjo mund teuml arrihet peumlrmes
peumlrpjekjeve proaktive teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve e gjithashtu teuml atyre teuml institucioneve e
donatoreumlve
Pag
e36
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Pag
e37
ECMI Kosova
Rr Neumlna Terezeuml Nr 41 Apt 29 10000 Prishtineuml Kosoveuml Tel +381 (0) 38 224 473
Rr Cika Jovina Nr 3 Kati 1 38220 Mitroviceuml e Veriut Kosoveuml Tel +381 (0) 64 00 55 488
Email infoecmikosovoorg
Ueb-faqja wwwecmikosovoorg
Pag
e12
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
III BASHKEumlPUNIMI I ORGANIZATAVE TEuml SHOQEumlRISEuml CIVILE NGA MINORITET
ME INSTITUCIONET QEVERITARE
Shoqeumlria civile neuml Kosoveuml akoma nuk ka arritur teuml krijoeuml lidhje teuml
forta me strukturat qeveritare dhe institucionale Kjo ka ccediluar neuml
mungeseumln e dialogut neuml mes teuml keumltyre dy sektoreumlve dhe neuml keumlteuml
meumlnyreuml neuml mungeseumln e shkeumlmbimit teuml ideve dhe praktikave teuml
mira neuml mes teuml keumltyre institucioneve Ekzistojneuml mekanizma
brenda institucioneve qeveritare si neuml nivelin qendror ashtu
edhe ateuml komunal teuml cilat duhet trsquou mundeumlsojneuml organizatave teuml
shoqeumlriseuml civile qeuml teuml marrin pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml
vendimet e qeveriseuml Megjithateuml keumlto mekanizma peumlrballen me
problemin e zbatueshmeumlriseuml seuml ploteuml qofteuml peumlr shkak teuml
mungeseumls seuml veteumldijesimit apo mungeseumls seuml fondeve
Ky problem synohet teuml trajtohet neuml kuadeumlr teuml Strategjiseuml seuml
Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim me Shoqeumlrineuml Civile e cila parasheh veprimet e nevojshme peumlr teuml
vendosur dialog konstruktiv teuml njeumlmendteuml dhe sistematik neuml mes teuml shoqeumlriseuml civile dhe
institucioneve qeveritare
Peumlr meuml tepeumlr komunitetet minoritare neuml Kosoveuml peumlrballen me pengesa meuml teuml meumldha qeuml duhet
kapeumlrcyer neuml meumlnyreuml qeuml teuml marrin pjeseuml ploteumlsisht neuml jeteumln publike Prandaj ECMI Kosova dhe
partnereumlt e saj peumlrmes keumltij projekti janeuml fokusuar neuml veccedilanti neuml problemet me teuml cilat peumlrballen
komunitetet minoritare neuml kuadeumlr teuml puneumls seuml keumltyre organizatave dhe neuml ngritjen e kapaciteteve teuml
tyre peumlr teuml bashkeumlvepruar me institucionet qendrore e komunale si dhe ndeumlrmjet vete
Bashkeumlpunimi ndeumlrmjet OShC-ve nga minoritetet dhe institucioneve qeveriseumlse qendrore
Hulumtimet mbi pjeseumlmarrjen e OShC-ve nga minoritetet neuml puneumln e institucioneve qendrore para
se ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj teuml fillonin aktivitetet e keumltij projektit kaneuml treguar se nuk ka
qeneuml neuml nivel teuml keumlnaqsheumlm dhe nuk eumlshteuml i strukturuar Ndoneumlse
ka pasur disa histori suksesi qeuml ia vlen teuml peumlrmenden sa i peumlrket
hartimit teuml ligjeve si teuml Ligjit peumlr Qasje neuml Dokumente Publike Ligjit
peumlr Organizatat Joqeveritare dhe Ligjit peumlr Nismat Legjislative16
akoma ka shumeuml probleme neuml lidhje me keumlto mekanizma Peumlr
shembull meuml 2011 eumlshteuml vlereumlsuar se 90 e ligjeve dhe
16
TACSO Growing Together Civil Society Involvement in the Legislative Process ndash Good and Bad Practices (shq Rritja e peumlrbashkeumlt peumlrfshira e shoqeumlriseuml civile neuml procesin ligjveumlnies ndash praktikat e mira dheuml teuml keumlqija) qershor 2011 fq 13
Neuml vitin 2013 Qeveria neuml
bashkeumlpunim me CiviKos-in
ka publikuar Strategjineuml e
Qeveriseuml peumlr Bashkeumlpunim
me Shoqeumlrineuml Civile e cila ka
peumlrcaktuar njeuml plan neuml
formeuml udheumlrreumlfyesi peumlr
peumlrmireumlsimin e
bashkeumlpunimit teuml qeveriseuml
me shoqeumlrineuml civile nga viti
2013 deri meuml 2017
Neuml vitin 2013 eumlshteuml
vlereumlsuar se 90 e ligjeve
ishin hartuar pa
konsultime me shoqeumlrineuml
civile ndash TACSO 2011
Pag
e13
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dokumenteve teuml politikave teuml nxjerra nga Qeveria e Kosoveumls nuk janeuml beumlreuml peumlrmes me ndonjeuml
konsultimi me shoqeumlrineuml civile17 Teuml gjitha bashkeumlveprimet aktuale neuml mes teuml qeveriseuml dhe OShC-ve
neuml nivelin qendror kryhen neuml baza ad hoc18 Peumlr meuml tepeumlr neuml ato raste kur ka pasur konsultime
OShC-teuml janeuml shprehur se proceset e peumlrcjelljes meuml tej teuml keumltyre konsultimeve nga ana e qeveriseuml
nuk kaneuml qeneuml teuml keumlnaqshme19
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj gjithashtu kaneuml veumlneuml ne dukje se neuml ato raste kur ka pasur
bashkeumlpunim ndeumlrmjet OShC-ve nga komunitetit minoritare dhe institucionet qeveritare kjo ka
ndodhur kryesisht neuml nivelin komunal e jo neuml ateuml qendror Kjo gjendje mbreteumlron peumlrkundeumlr
ekzistimit teuml disa mekanizmave teuml nivelit qendror peumlr peumlrfaqeumlsimin e komuniteteve si Keumlshilli
Konsultativ peumlr Komunitete (KKK) dhe Komisioni peumlr teuml Drejtat dhe Interesat e Komuniteteve (KDIK)
Gjithashtu ka dispozita ligjore peumlr pjeseumlmarrjen e OShC-ve neuml procesin legjislativ neuml Kuvendin e
Kosoveumls ndeumlr teuml tjera peumlrmes deumlgjimeve publike20 Peumlr meuml tepeumlr ekziston Zyra e Avokatit teuml Popullit
teuml Kosoveumls i cili eumlshteuml organ i pavarur peumlrgjegjeumls peumlr teuml hetuar ankesat peumlr shkelje teuml teuml drejtave teuml
njeriut21
Kjo neumlnkupton se OShC-teuml nuk janeuml pjeseuml integrale e propozimeve kryesore pasi qeuml nuk ka njeuml
struktureuml formale peumlr pjeseumlmarrje neuml proceset e politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes Kjo eumlshteuml
veccedilaneumlrisht e deumlmshme peumlr komunitetet minoritare pasi qeuml OShC-teuml efektive kontribuojneuml
suksessheumlm neuml hartimin e rregulloreve dokumenteve teuml politikave dhe ligjeve dhe sigurojneuml qeuml
komunitetet qeuml peumlrfaqeumlsojneuml ato teuml jeneuml meuml mireuml teuml peumlrfaqeumlsuar
Aktivitetet peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin ndeumlrmjet OShC-ve dhe institucioneve qendrore
Peumlr teuml adresuar keumlteuml problem ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml organizuar disa aktivitete teuml
ndryshme gjateuml dy viteve teuml keumltij projekti peumlr teuml trajtuar ccedileumlshtjen e mungeseumls seuml bashkeumlpunimit dhe
teuml strukturave joformale Keumlto aktivitete peumlrfshijneuml seanca dialogu neuml mes teuml OShC-ve dhe
deputeteumlve teuml Kuvendit trajnime peumlr rritjen e bashkeumlpunimit neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve
teuml nivelit qendror si dhe takime me peumlrfaqeumlsues teuml institucioneve qendrore si me KKK-neuml KDIK-neuml
Zyreumln e Komisionerit peumlr Gjuheumlt Zyreumln peumlr Komunitete dhe Kthim dhe Avokatin e Popullit peumlrfshireuml
me deputeteumlt e Kuvendit qeuml peumlrfaqeumlsojneuml komunitetet minoritare
17
TACSO (Technical Assistance for Civil Society Organisations) Growing Together Civil Society Involvement in the Legislative Process ndash Good and Bad Practices (shq Rritja e peumlrbashkeumlt peumlrfshira e shoqeumlriseuml civile neuml procesin ligjveumlnies ndash praktikat e mira dheuml teuml keumlqija) qershor 2011 fq 13 18
Komisioni Evropian Raporti i Progresit i vitit 2014 peumlr Kosoveumln (2014) fq 12 (httpeceuropaeuenlargementpdfkey_documents201420141008-kosovo-progress-report_enpdf) 19
Ibid fq 12 20
Shihni psh KCSF (Fondacioni Kosovar peumlr Shoqeumlri Civile) ldquoNe dhe atardquo ndash pjeseumlmarrja e qytetareumlve neuml Kosoveuml tetor 2011 fq 9-13 21
Peumlr informata specifike mbi mandatin e Avokatit teuml Popullit teuml Kosoveumls shihni Ligjin peumlr Avokatin e Popullit (nr 03L-195) Neuml dispozicion neuml httpwwwkuvendikosovesorgcommondocsligjet2010-195-albpdf
Pag
e14
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Gjateuml vitit teuml pareuml teuml zbatimit teuml projektit ECMI Kosova ka organizuar njeuml numeumlr takimesh
trajnimesh dhe seancash dialogu neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve qendrore me qeumlllim rritjen e
nivelit teuml bashkeumlpunimit neuml mes tyre krijimin e mekanizmave peumlr teuml peumlrmireumlsuar komunikimin dhe
bashkeumlpunimin neuml mes tyre dhe adresimin e ccedileumlshtjeve teuml reumlndeumlsishme peumlr komunitetet minoritare
ashtu siccedil janeuml propozuar nga peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve
Raundi i dyteuml i aktiviteteve gjateuml vitit teuml dyteuml teuml zbatimit teuml projektit kishte peumlr qeumlllim ofrimin e
mundeumlsive peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve dhe atyre teuml institucionet qendrore peumlr teuml peumlrcjelleuml neuml
vazhdimeumlsi ccedileumlshtjet e ngritura neuml teuml gjitha trajnimet dhe seancat e dialogut teuml mbajtura
paraprakisht
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit serb
Deputeteumlt serbeuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls kaneuml argumentuar se OShC-teuml e komunitetit serbe nuk kaneuml
qeneuml proaktive peumlr teuml bashkeumlpunuar me qeverineuml dhe se aneumltareumlt
e Komisionit peumlr teuml Drejtat dhe Interesat e Komuniteteve asnjeumlhereuml
nuk janeuml monitoruar nga OShC-teuml ndoneumlse ka pasur shumeuml ccedileumlshtje
teuml ngritura nga ana e KDIK-seuml e qeuml ndikojneuml neuml maseuml teuml madhe te
komuniteti serb Neuml keumlteuml aspekt mungon komunikimi dhe
bashkeumlpunimi dhe sipas peumlrfaqeumlsuesve teuml organizatave teuml
shoqeumlriseuml civile deputeteumlve teuml Kuvendit dhe peumlrfaqeumlsuesve serbeuml
qeuml punojneuml neuml institucionet qeveritare lokale e qendrore u mungon
vullneti
Megjithateuml aktivitetet e zhvilluara gjateuml vitit teuml dyteuml kaneuml veumlneuml neuml
pah problemet e ndryshme teuml ngritura gjateuml vitit paraprak me
ccedilrsquorast fokusi eumlshteuml zhvendosur nga OShC-teuml te mungesa e peumlrkushtimit neuml mesin e politikaneumlve teuml
komunitetit serb Asnjeuml nga deputeteumlt serbeuml kaneuml qeneuml veteuml teuml pranisheumlm por kaneuml deumlrguar
peumlrfaqeumlsues teuml tyre Ndoneumlse OShC kaneuml theumlneuml se ata faktikisht janeuml beumlrreuml meuml aktiveuml ato kaneuml
pretenduar se politikaneumlt e komunitetit serbeuml kaneuml qeneuml apatikeuml ndaj ccedilfareumldo dialogu dhe nuk kaneuml
mbrojtur mjaftuesheumlm sigurineuml e komunitetit teuml tyre
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe
egjiptas
OShC-teuml nga komunitetet minoritare romeuml ashkali dhe egjiptas
gjithashtu kaneuml argumentuar se nuk ka pasur bashkeumlpunim neuml mes
teuml qeveriseuml dhe OShC-ve pretendim ky qeuml eumlshteuml kontestuar nga ana e
peumlrfaqeumlsuesve politikeuml qeuml kaneuml qeneuml teuml pranisheumlm neuml disa takime
Peumlr meuml tepeumlr peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve nga komunitetet romeuml
ashkali dhe egjiptas kaneuml theksuar brengeumln e tyre se Strategjia peumlr
Disa peumlrfaqeumlsues teuml
komuniteteve kaneuml pasur
mundeumlsineuml teuml takohen peumlr
hereuml teuml pareuml me
peumlrfaqeumlsues teuml tyre neuml
nivelin qendror peumlr teuml
diskutuar ccedileumlshtjet kyccedile
peumlr komunitetet e tyre
Pag
e15
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Integrimin e Komuniteteve Romeuml Ashkali dhe Egjiptas neuml Kosoveuml nuk po zbatohej nga qeveria peumlr
shkak teuml mungeseumls seuml vullnetit programeve konkrete dhe buxhetit
Edhe neuml raport me keumlto komunitete viti i dyteuml i aktiviteteve eumlhteuml fokusuar neuml ccedileumlshtjen e puneumlsimit
teuml komuniteteve minoritare romeuml ashkali dhe egjiptas neuml zbatimin e Strategjiseuml seuml nivelit qendror Si
OShC-teuml ashtu edhe politikaneumlt kaneuml reumlneuml dakord se duhet teuml jeneuml proaktiveuml neuml promovimin e
puneumlsimit teuml komuniteteve minoritare rom ashkali dhe atij egjiptas peumlrmes krijimit teuml njeuml forumi
apo fokus-grupi neuml meumlnyreuml qeuml politikaneumlt dhe OShC-teuml teuml mund teuml shkeumlmbejneuml rregullisht teuml dheumlna
dhe teuml diskutojneuml mbi ccedileumlshtjet qeuml i prekin ata Neuml fund teuml dy paleumlt kaneuml trajtuar ccedileumlshtjet e ngritura
seuml fundmi teuml migrimit teuml seumlrisheumlm pasi qeuml ka eumlshteuml raportuar shumeuml mbi largimin nga Kosova gjateuml
disa muajve teuml fundit teuml pjeseumltareumlve teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe egjiptas peumlr teuml jetuar neuml
vende teuml tjera Kjo ccedileumlshtje duhet teuml adresohet urgjentisht si nga OShC-teuml ashtu edhe politikaneumlt neuml
teuml dyja nivelet peumlr teuml siguruar qeuml teuml krijohen kushtet qeuml keumlto komunitete teuml qeumlndrojneuml neuml Kosoveuml
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit boshnjak dhe atij goran
Shumeuml nga OShC-teuml boshnjake teuml regjistruara janeuml
politikisht teuml lidhura gjeuml qeuml mund teuml ccedilojeuml neuml fraksione
gjateuml procesit teuml pjeseumlmarrjes seuml OShC-ve pasi qeuml ato
mund teuml shihen si opoziteuml neuml aspektin politik Gjithashtu
ka pasur disa shembuj qeuml ia vlen teuml peumlrmenden teuml
bashkeumlveprimit teuml suksessheumlm neuml mes teuml OShC-ve
boshnjake si neuml ccedileumlshtjen e heqjes seuml pengesave peumlr
fermat e pjeseumltareumlve teuml komunitetit boshnjak qeuml teuml
marrin subvencione nga Ministria e Bujqeumlsiseuml Pylltariseuml
dhe Zhvillimit Rural Megjithateuml neuml teuml njeumljtin takim
pjeseumltareuml teuml komunitetit goran kaneuml deklaruar se nuk ka kurrfareuml bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve
nga komuniteti goran dhe politikaneumlt goraneuml teuml nivelit qendror
Aktivitetet gjateuml vitit teuml dyteuml janeuml ndjekur nga peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve nga teuml gjitha zonat e Kosoveumls
peumlrfshireuml Mitroviceumln dhe Pejeumln si dhe peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit goran dhe atij boshnjak neuml nivelin
qendror dhe ateuml komunal Teuml dy keumlto komunitete kaneuml ngritur shqeteumlsimin e mungeseumls seuml puneumlsimit
teuml pjeseumltareumlve teuml tyre neuml institucionet publike ndeumlrsa boshnjakeumlt kaneuml ngritur shqeteumlsimin se Ligji
peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve nuk po zbatohej neuml Prizren Peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit boshnjak
gjithashtu kaneuml theksuar se mungesa e mundeumlsive ekonomike neumlnkupton se shumeuml prej tyre po
shqyrtojneuml mundeumlsineuml e largimit gjeuml qeuml eumlshteuml shqeteumlsuese peumlr teuml dyja paleumlt neuml keumlteuml lloj dialogu
Peumlrfaqeumlsuesit e komunitetit goran gjithashtu kaneuml theksuar shqeteumlsimet e tyre peumlr mungeseumln e
kontrollit policor nga niveli qendror neuml kufirin me Shqipeumlrineuml neuml zoneumln e Dragashit dhe problemet e
siguriseuml qeuml po krijon kjo
Pag
e16
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit turk
Takimi me OShC-teuml nga komuniteti turk dhe me peumlrfaqeumlsuesit e nivelit qendror nga ky komunitet
ishte pozitiv gjateuml teuml cilit peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve kaneuml deklaruar se kaneuml njeuml nivel teuml mireuml teuml
bashkeumlpunimit me deputeteumlt turq Peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve nuk kaneuml shprehur kurrfareuml kritikash sa
u peumlrket marreumldheumlnieve teuml tyre me institucionet qendrore Megjithateuml ccedileumlshtja e vetme qeuml eumlshteuml
ngritur nga teuml gjitheuml peumlrfaqeumlsuesit e keumltij komuniteti ka qeneuml se ekziston njeuml problem i vazhduesheumlm
me Komuneumln e Prizrenit sa i peumlrket zbatimit teuml Ligjit peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve peumlrkateumlsisht rreth
peumlrdorimit teuml gjuheumls turke
Neuml aktivitetet e organizuara gjateuml vitit teuml dyteuml ka pasur vijim teuml mireuml si nga OShC-teuml ashtu edhe
peumlrfaqeumlsuesit e nivelit qendror Edhe me keumlteuml rast OShC-teuml kaneuml theksuar se kaneuml bashkeumlpunim teuml
mireuml me peumlrfaqeumlsuesit e tyre neuml Kuvend Megjithateuml ata gjithashtu kaneuml shprehur shqeteumlsimin se ka
ende ccedileumlshtje teuml hapura neuml lidhje me zbatimin e Ligjit peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve kur eumlshteuml fjala peumlr
komunitetin turk dhe se vitin e kaluar nuk ka pasur aq peumlrparime lidhur me keumlteuml ccedileumlshtjeje
Rezultatet e keumltyre aktiviteteve
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut teuml moderuara nga ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj teuml
cilat kaneuml mbledhur seuml bashku peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve nga minoritetet dhe peumlrfaqeumlsues teuml
institucioneve qendrore peumlrfshireuml deputeteuml teuml Kuvendit janeuml treguar teuml jeneuml teuml frytshme
Peumlrfaqeumlsues teuml qeveriseuml qendrore dhe deputeteuml teuml Kuvendit kaneuml paraqitur rolin dhe peumlrgjegjeumlsiteuml e
institucioneve qeuml peumlrfaqeumlsojneuml kaneuml ndareuml kontaktet e tyre u kaneuml dheumlneuml atyre mundeumlsi peumlr teuml
ngritur ccedileumlshtje qeuml ishin specifike peumlr komunitetet e tyre dhe kaneuml treguar gatishmeumlri peumlr teuml krijuar
mekanizma teuml cilat do teuml peumlrmireumlsojneuml komunikimin dhe bashkeumlpunimin me peumlrfaqeumlsuesit e OShC-
ve qeuml punojneuml peumlr mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml minoriteteve
Takimi neuml mes teuml KKK-seuml dhe peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve teuml
komuniteteve minoritare kaneuml rezultuar teuml jeneuml teuml
suksesshme Peumlrfaqeumlsuesit e KKK-seuml kaneuml prezantuar rolin
dhe mandatin e KKK-seuml dhe u kaneuml ofruar mundeumlsineuml teuml
gjitha OShC-ve teuml interesuara nga minoritetet qeuml teuml aplikojneuml
peumlr akreditim nga Presidenti i Kosoveumls dhe teuml emeumlrojneuml
peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve teuml tyre neuml pozita teuml aneumltareumlve teuml
KKK-seuml Dhjeteuml (10) OShC janeuml teuml akredituara nga Presidenti i
Kosoveumls Si rezultat i keumlsaj dy (2) nga peseuml (5) aneumltareuml serbeuml teuml KKK-seuml janeuml aneumltareuml teuml Rrjetit teuml
OShC-ve serbe e cila eumlshteuml themeluar nga ECMI Kosova dy (2) peumlrfaqeumlsues teuml goraneumlve si dhe tre
(3) peumlrfaqeumlsues teuml romeumlve ashkalive dhe egjiptasve janeuml emeumlruar neuml pozita teuml aneumltareumlve teuml KKK-seuml
peumlr njeuml mandat prej dy (2) vjeteumlsh
Keumlto rezultate kaneuml treguar se neumlse iniciohen kontakte mes tyre teuml dyja paleumlt janeuml teuml gatsheumlm teuml
angazhohen neuml diskutime dhe teuml fillojneuml teuml formalizojneuml proceset e dialogut Neuml takimet trajnimet
Shtateuml (7) OShC teuml cilat janeuml
aneumltare teuml Rrjetit Goran dhe atij
Serb si dhe tri (3) OShC nga
komunitetet romeuml ashkali dhe
egjiptas janeuml akredituar nga
Zyra e Presidentit teuml Republikeumls
seuml Kosoveumls
Pag
e17
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dhe seancat e dialogut qeuml janeuml mbajtur peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve teuml komunitetit minoritare teuml
institucioneve lokale e qendrore dhe nga deputeteuml teuml Kuvendit eumlshteuml sugjeruar fuqimisht krijimi i njeuml
platforme ose forumi me synim ofrimin e mundeumlsive keumltyre peumlrfaqeumlsuesve qeuml meuml lehteuml teuml
shkeumlmbejneuml informata teuml ngreneuml ccedileumlshtje specifike peumlr komunitetet e tyre dhe teuml punojneuml
bashkeumlrisht neuml mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml minoriteteve
Bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe institucioneve lokale
Angazhimi me qeveriteuml komunale eumlshteuml gjithashtu kyccedil peumlr
rritjen e efektivitetit teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare
Shumeuml prej keumltyre OShC-ve neuml Kosoveuml janeuml organizata jo teuml
meumldha dhe punojneuml brenda zonave teuml kufizuara dhe
prandaj eumlshteuml me reumlndeumlsi qendrore peumlr to qeuml teuml krijojneuml
lidhje teuml forta me zyrtareumlt komunaleuml teuml zonave teuml tyre
Teuml gjitha Komunat obligohen me ligj qeuml teuml krijojneuml Komitetin
peumlr Komunitete ku peumlrfaqeumlsohen teuml gjitha komunitetet dhe
i cili eumlshteuml peumlrgjegjeumls peumlr shqyrtimin e respektimit nga ana e autoriteteve komunale teuml ligjeve neuml fuqi
dhe referimit ndaj teuml drejtave teuml komuniteteve22 Secila Komuneuml gjithashtu duhet teuml keteuml nga njeuml
Zeumlvendeumls-Kryesues teuml Kuvendit Komunal peumlrgjegjeumls peumlr komunitete dhe nga njeuml Neumlnkryetar teuml
Komuneumls peumlrgjegjeumls peumlr komunitete Megjithateuml duket se neuml nivelin komunal peumlrfaqeumlsuesit e OShC-
ve konsultohen edhe neuml baza ad hoc dhe se kjo ndodh meuml rralleuml se neuml nivelin qendror23 Neuml nivelin
lokal ashtu si edhe neuml ateuml qendror duhet teuml mbahen takime publike peumlr teuml informuar qytetareumlt mbi
vendimet e marra dhe peumlr teuml marreuml reagimet e tyre
Bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve teuml nivelit komunal gjithashtu peumlrballet me
veumlshtireumlsi pasi qeuml nuk ka njeuml sistem uniform peumlr bashkeumlpunim gjeuml qeuml bvn qeuml secila Komuneuml teuml krijojeuml
praktikat e veta24 Kjo eumlshteuml diccedilka qeuml duhet teuml adresohet si nga Qeveria e Kosoveumls ashtu edhe
donatoreumlt dhe pjeseumltareuml teuml shoqeumlriseuml civile neuml meumlnyreuml qeuml teuml sigurohet qeuml neuml teuml ardhmen teuml krijohet
njeuml sistem koherent
22
Ligji mbi veteumlqeverisjen lokale neni 51 Neuml dispozicion neuml httpwwwkuvendikosovesorgcommondocsligjet2008_03-L040_alpdf 23
TACSO Beyond Zero Institutional Arrangements for Cooperation with Civil Society (shq Peumlrtej zeros aranzhimet institucionale peumlr bashkeumlpunim me shoqeumlrineuml civile) gusht 2011 fq 19 24
TACSO Cooperation between Local-Self Governments and OSHCs in the Western Balkans and Turkey Progress Report since the Bečidi Conference February 2011 (shq Bashkeumlpunimi neuml mes teuml njeumlsive teuml veteumlqeverisjes lokale dhe OShC-ve neuml Ballkanin Pereumlndimor dhe neuml Turqi raport progresi nga Konferenca e Beccediliqit e shkurtit 2011) (2013) fq 27
Pag
e18
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Aktivitetet peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve komunale
Me qeumlllimin peumlr teuml trajtuar mungeseumln e bashkeumlpunimit dhe komunikimit neuml mes teuml OShC-ve nga
komunitetet minoritare dhe institucionet lokale ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml mbajtur disa
aktivitete peumlr teuml rritur ndeumlrveprimin dhe ndeumlrtuar besimin ndeumlrmjet zyrtareumlve komunaleuml dhe OShC-
ve nga komunitetet minoritare Keumlto peumlrfshijneuml puneumltori peumlr ndeumlrtimin e besimit nxjerrjen e
analizave teuml shkurtra teuml politikave mbi ccedileumlshtjet kyccedile lokale si dhe krijimin e strukturave teuml
formalizuara neumlpeumlr komuna peumlr diskutime me komunitetet minoritetare
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml organizuar gjithsej teteumlmbeumldhjeteuml (18) puneumltori qeuml kaneuml
mbuluar teuml gjitha komunat e Kosoveumls Mesatarisht ka pasur rreth 25 pjeseumlmarreumls peumlr ccedildo trajnim
peumlrfshireuml keumltu peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve dhe zyrtareuml komunaleuml Keumlto puneumltori kaneuml treguar se neuml
shumeuml komuna OShC-teuml nga komunitetet minoritare dhe zyrtareumlt komunaleuml janeuml treguar teuml gatsheumlm
peumlr bashkeumlpunim por strukturat dhe formalitetet e nevojshme peumlr marreumldheumlnie teuml suksesshme nuk
janeuml vendosur neuml meumlnyreuml koherente
Gatishmeumlria peumlr teuml bashkeumlpunuar
Secila komuneuml ka treguar gatishmeumlri peumlr teuml bashkeumlpunuar me peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civile nga
minoritetet por ka pasur shumeuml nivele teuml dallueshme ndeumlrmjet komunave neumlpeumlr Kosoveuml Peumlr
shembull neuml takimin neuml Graccedilaniceuml eumlshteuml ardhur neuml peumlrfundim se niveli i bashkeumlpunimit eumlshteuml rritur
vazhdimisht qeuml nga viti 2012 pasi qeuml peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civile dhe zyrtareumlt komunaleuml kaneuml
punuar seuml bashku peumlr teuml organizuar aktivitetet kulturore dhe argeumltuese gjateuml vereumls Organizimi i
aktiviteteve teuml tilla gjithashtu i ka dheumlneuml Komuneumls dhe OShC-ve qasje meuml teuml hapur dhe teuml
drejtpeumlrdrejteuml ndaj njeumlri-tjetrit gjeuml qeuml ka rritur besimin e tyre dhe fusheumlveprimin peumlr bashkeumlpunim
Neuml puneumltorineuml neuml Ranillug kaneuml marreuml pjeseuml shumeuml pak zyrtareuml komunaleuml kurse neuml Kameniceuml dhe
Novobeumlrdeuml kaneuml marreuml pjeseuml veteumlm peseuml (5) zyrtareuml nga teuml dyja Komunat neuml njeuml puneumltori ku kaneuml
marreuml pjeseuml mbi njeumlzet (20) persona Pjeseumlmarreumlsit neuml keumlteuml puneumltori kaneuml pranuar se nuk ka dialog
teuml mireuml neuml mes teuml OShC-ve dhe Komunave gjeuml qeuml i eumlshteuml atribuuar mundeumlsiseuml qeuml OShC-teuml kryesisht i
shohin Komunat neuml aspektin e mbeumlshtetjes financiare pra si donatoreuml e jo si partnereuml teuml cileumlt
punojneuml drejt arritjes seuml teuml njeumljtave objektiva Pjeseumlmarreumlsit kaneuml deklaruar se shpresojneuml se peumlrmes
puneumltorive teuml organizuara nga ECMI Kosova kjo ccedileumlshtje do teuml mund teuml fillojeuml teuml trajtohet dhe se ata
do teuml mund teuml fillojneuml teuml diskutojneuml peumlr njeuml lloj marreumldheumlnieje me fokus neuml nevojeumln e bashkeumlpunimit
neuml teuml gjitha fushat
Kuptimi i proceseve
Gjateuml keumltij procesi gjithashtu janeuml veumlneuml re nivele teuml dallueshme teuml teuml kuptuarit teuml ndeumlrveprimit neuml
mes teuml qeverive komunale dhe OShC-ve nga minoritetet me ccedilrsquorast Graccedilanica dhe Prizreni kaneuml
treguar nivelin meuml teuml larteuml Neuml dy keumlto komuna eumlshteuml ardhur neuml peumlrfundim se krahasuar me rajonet
Pag
e19
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e tjera ato kaneuml nivel arsyesheumlm teuml larteuml teuml bashkeumlpunimit neuml mes teuml komunave dhe OShC-ve nga
minoritetet ndoneumlse ka vend peumlr rritje teuml bashkeumlpunimit Peumlr teuml trajtuar keumlteuml ECMI Kosova seuml
bashku me partnereumlt e saj CSD dhe RrOGRAEK neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml peumlrkrahur zhvillimin
dhe zbatimin e planeve teuml avokimit peumlr OShC-teuml lokale nga komunitetet minoritare jashteuml qendrave
kryesore teuml shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml Ajo cfareuml ka veumlneuml neuml dukje edhe ECMI Kosova gjateuml keumltyre
aktiviteteve eumlshteuml niveli i dalluesheumlm i peumlrfshirjes nga njeuml komuneuml neuml tjetreumln dhe ndeumlrmjet grupeve
teuml ndryshme teuml komuniteteve minoritare Peumlr shembull gjateuml puneumltorive me komunitetin boshnjak
dhe ateuml goran neuml Prizren eumlshteuml theksuar se OShC-teuml neuml keumlteuml rajon mendojneuml se nuk shihen si
bashkeumlpuneumltoreuml neuml ndeumlrtimin e shoqeumlriseuml por neuml aspektin e lidhjeve politike qeuml mund teuml shihen si
konkurrenceuml
Peumlr teuml trajtuar keumlteuml mungeseuml teuml teuml kuptuarit teuml proceseve ECMI Kosova ka hartuar publikuar dhe
shpeumlrndareuml njeuml libeumlrth teuml titulluar Pjeseumlmarrja e shoqeumlriseuml civile neuml proceset e vendimmarrjes25 Ky
libeumlrth i ofron shoqeumlriseuml civile si njeuml e teumlreuml njeuml referenceuml teuml definitive teuml teuml drejtave qeuml kaneuml OShC-teuml
neuml bazeuml teuml ligjit dhe se si duhet teuml eceuml ndeumlrveprimi i tyre me qeverineuml neuml nivelin qendror dhe ateuml
lokal
Rezultatet e keumltyre aktiviteteve
Keumlto aktivitete janeuml treguar teuml suksesshme neuml aspektin e fillimit teuml ofrimit institucioneve lokale dhe
OShC-ve teuml njeuml struktureuml formale peumlr teuml rritur dialogun mes tyre Neuml meumlnyreuml dometheumlneumlse neuml teuml
gjitha komunat institucionet lokale dhe OShC-teuml janeuml treguar shumeuml teuml gatsheumlm peumlr teuml
bashkeumlpunuar dhe peumlr teuml formalizuar strukturat peumlr dialog Eumlshteuml gjithashtu premtuese se neuml keumlto
diskutime eumlshteuml adresuar ccedileumlshtja se OShC-teuml shihen si konkurrente ndaj institucioneve neuml vend qeuml
teuml shihen si institucione me teuml cileumlt duhet bashkeumlpunuar
25
Neuml dispozicion neuml httpwwwecmikosovoorgwp-contentPublicationsHand_book_and_manuals2013-04_ECMI_Kosovo_Guidebook_-_Civil_Society_Participation_in_Decision-Making_Processesalbpdf
Pag
e20
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
IV TRAJNIMET PEumlR NGRITJEN E KAPACITETEVE DHE AVOKIM PEumlR OSHC-TEuml
NGA KOMUNITETET MINORITARE
Peumlrmes hulumtimeve teuml gjera me OShC neuml teumlreuml Kosoveumln ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml
identifikuara se OShC-teuml neuml veccedilanti ato qeuml punojneuml peumlr komunitetet minoritare peumlrballen me
kapacitete teuml dobeumlta pra nuk mund teuml avokojneuml peumlr ccedileumlshtjet e tyre ose teuml marrin pjeseuml neuml meumlnyreuml
efektive neuml jeteumln publike Ndeumlr ccedileumlshtjet e tjera atyre shpesh u mungon teuml kuptuarit e ploteuml teuml
funksionimit teuml institucioneve teuml qeveriseuml dhe proceseve peumlrkateumlse e mekanizmave teuml
pjeseumlmarrjes26 Atyre gjithashtu shpesh u mungojneuml shkathteumlsiteuml e duhura neuml fusha teuml ndryshme si
avokimi lobimi dhe hulumtimet shkrimi e analiza ligjore27
Neumlpeumlrmjet njeuml qasje teuml ngritjes seuml kapaciteteve dhe mbeumlshtetjes seuml vazhdueshme dhe me objektiv teuml
qarteuml neuml keumlteuml aspekt ECMI Kosova dhe organizatat e saj partnere kaneuml synuar teuml ndeumlrtojneuml dhe
peumlrmireumlsojneuml afteumlsiteuml dhe kapacitetet e OShC-ve peumlr trsquou peumlrfshireuml neuml meumlnyreuml efektive neuml proceset e
politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes neuml nivelin lokal dhe ateuml qendror duke u bazuar neuml dhe zhvilluar
meuml tej efektivitetin e seancave teuml dialogut teuml diskutuara neuml kapitullin paraprak
Qeumlllimi i ECMI Kosoveumls dhe organizatave teuml saj partnere ishte forcimi i OShC-ve neuml meumlnyreuml teuml
teumlreumlsishme dhe trajtimi i kapaciteteve teuml OShC-ve peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml politikeuml-
beumlrje dhe vendimmarrje peumlr teuml siguruar qeuml ato teuml zhvillohen neuml meumlnyreuml teuml qeumlndrueshme ashtu qeuml
neuml teuml ardhmen teuml mund teuml veprojneuml neuml meumlnyreuml teuml pavarur dhe ateuml peumlrmes trajnimeve dhe
mbeumlshtetjes seuml vazhdueshme Si rrezultat i keumlsaj ECMI Kosova neuml kuadeumlr teuml dy projekteve lsquoFuqizimi i
shoqeumlriseuml civile peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml proceset e politikave dhe teuml vendimmarrjes
peumlrmes dialogut me institucionet qeveritarersquo i financuar nga BE-ja dhe i menaxhuar nga Zyra e
Bashkimit Europian neuml Kosoveuml dhe projektit lsquoPeumlrkrahja e qeverisjes efektive peumlr komunitetet
minoritare neuml Kosoveumlrsquo financuar nga Departamenti Federal Zviceran i Puneumlve teuml Jashtme (DFPJ) ka dizajnuar
njeuml program peumlrkraheumls gjitheumlpeumlrfshireumls peumlr organizata teuml shoqeumlriseuml civile (OSHC)
26
TACSO Beyond Zero Institutional Arrangements for Cooperation with Civil Society Society (shq Peumlrtej zeros
aranzhimet institucionale peumlr bashkeumlpunim me shoqeumlrineuml civile) gusht 2011 fq 21 KCSF ldquoNe dhe atardquo ndash pjeseumlmarrja e qytetareumlve neuml Kosoveuml tetor 2011 fq 28 27
TACSO Growing Together Civil Society Involvement in the Legislative Process ndash Good and Bad Practices Practices (shq Rritja e peumlrbashkeumlt peumlrfshira e shoqeumlriseuml civile neuml procesin ligjveumlnies ndash praktikat e mira dheuml teuml keumlqija) qershor 2011 qershor 2011 fq 21
Pag
e21
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Gjateuml njeuml periudhe 15-vjeccedilare (nga qershori 2013 deri neuml tetor 2014) OSHC-teuml dhe koalicionet e
OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml peumlrfituar nga njeuml program peumlrkraheumls gjitheumlpeumlrfshireumls i cili ka
kombinuar teorineuml dhe praktikeumln me fokus neuml keumlteuml teuml fundit
Ngritja e kapaciteteve
Pjeseumlmarreumlsve u janeuml ofruar trajnime teuml strukturuara
teuml orientuar praktikisht peumlr teuml ngritur kapacitetet dhe
ateumlsiteuml e tyre praktike peumlr teuml avokuar neuml meumlnyreuml
efektive peumlr interesat dhe teuml drejtat e tyre dhe jane
pajisur me certifikata pas peumlrfundimit me sukses teuml
programit
Trajnimi mbi shkathteumlsiteuml avokim dhe teuml drejtat
e minoriteteve nga qershori 2013 deri neuml tetor
2014 pjeseumlmarreumlsit kaneuml marreuml pjeseuml neuml njeuml
trajnim gjitheumlpeumlrfshireumls interaktiv dhe teuml peumlrshtatur sipas nevojave teuml tyre teuml peumlrbeumlreuml nga
peumlrafeumlrsisht 15 seanca
Viziteuml studimore neuml rajon neuml vitin 2014 pjeseumlmarreumlsit gjithashtu kaneuml marreuml pjeseuml njeuml viziteuml
studimore neuml FYROM neuml meumlnyreuml qeuml teuml promovojneuml bashkeumlpunimin rajonal teuml krijojneuml lidhje teuml
dobishme dhe teuml sigurojneuml njeuml shkeumlmbim konstruktiv teuml praktikave teuml mira dhe ekspertizeumls
teknike (know-how) neuml rajon
Zbatimi i aktiviteteve teuml avokimit
Paralelisht me programin e trajnimit OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml
zhvilluar dhe zbatuar Plane specifike Avokimi peumlr adresimin e ccedileumlshtjeve me interes peumlr ta me
mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj
Zhvillim i Planeve peumlr Avokim nga teuml gjitha OSHC-teuml konkurruese u eumlshteuml keumlrkuar qeuml teuml
prezantojneuml Propozimet peumlr Avokim me ide paraprake fillestare mbi aktivitetet e avokimit qeuml do
teuml ndeumlrmarrin peumlr teuml adresuar problemet apo ccedileumlshtje konkrete OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-
ve teuml peumlrzgjedhur janeuml peumlrkrahur neuml zhvillimin Planeve njeumlvjeccedilare teuml Avokimit teuml holleumlsisheumlm
dhe me objektiva teuml qarteuml duke zhvilluar meuml tej propozimet e tyre teuml paraqitura Keumlto Plane
Avokimi kaneuml peumlrfshireuml objektiva dhe aktivitete qeuml janeuml kryer me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls
dhe partnereumlve teuml projektit
Neumln-grante peumlr avokim OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml marreuml edhe
mbeumlshtetje financiar peumlr zbatimin e aktiviteteve teuml parapara neuml Planet e tyre peumlr Avokim (meuml seuml
shumti deri neuml 2000 Euro peumlr njeuml Plan Avokimi)
Mbeumlshtetje e vazhdueshme Peumlrveccedil keumlsaj OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur
kaneuml marreuml mbeumlshtetje teuml vazhdueshme peumlrfshireuml mbeumlshtetje teknike dhe ligjore ndihmeuml neuml
organizimin e aktiviteteve mediale (incizimi i nje video promoviese njeuml minuteumlsheuml peumlr secileumln
Pag
e22
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve ) lehteumlsim teuml dialogut me institucionet relevante qeveritare
dhe ndihmeuml me hulumtime dhe redaktimin e materialeve (psh fleteumlpalosjeve)
Keumlto aktivitete kaneuml synuar forcimin e kapaciteteve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare peumlr teuml
bashkeumlvepruar me qeverineuml dhe ushtruar ndikim mbi teuml si neuml nivelin komunal ashtu edhe ateuml
qendror peumlr teuml siguruar qeuml interesat e tyre teuml merren parasysh gjateuml proceseve teuml qeverisjes
Ngritja e kapaciteteve peumlr OShC-teuml nga komunitetet minoritare
Peumlr teuml adresuar ccedileumlshtjet e veumlna neuml pah meuml sipeumlr ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml dizajnuar njeuml
Program teuml Shkathteumlsive teuml Avokimit dhe teuml Drejta teuml Komuniteteve peumlr Organizatat e Shoqeumlriseuml
Civile neuml Kosoveuml i cili konsistonte neuml organizimin e peseumlmbeumldhjeteuml (15) seancave teuml trajnimit gjateuml
vitit 2013 dhe 2014 mbi ccedileumlshtjet e meumlposhtme
Pjeseumlmarrja e OShC-ve neuml Kosoveuml
Teuml drejtat e minoriteteve veumlshtrim i peumlrgjithsheumlm dhe konceptet kryesore
Legjislacioni dhe institucionet vendore neuml Kosoveuml neuml lidhje me OShC-teuml
Peumlrmbledhje e mekanizmave teuml kompensimit ndaj shkeljes seuml teuml drejtave mekanizmat e
drejtpeumlrdrejteuml (e drejta peumlr peticion e drejta peumlr iniciativa qytetare e drejta e referendumit
dhe e ankesave teuml qytetareumlve) + mekanizmat e teumlrthorteuml + mekanizmat e bazuar neuml ccedileumlshtje
(ZKGj MASHT-it dhe Komisioni teuml Pavarur Keumlshilli i Pavarur Mbikeumlqyreumls i Sheumlrbimit Civil teuml
Kosoveumls KPM)
Avokimi
Mediat dhe rrjetet sociale (si teuml plasohet mesazhi)
Zhvillimi i projekteve
Shkathteumlsiteuml e teuml shkruarit dhe prezantimit + rrjeteumlzimi
Mjete praktike peumlr mbajtjen e teuml dheumlnave dhe doreumlzimin e ankesave
Adresimi institucioneve dhe teuml kuptuarit e puneumls seuml tyre (KKK-seuml KDIK-seuml ZCcedilK-seuml)
Keumlto trajnime janeuml organizuar neuml bashkeumlpunim
me projektin ldquoMbeumlshtetje qeverisjes efektive peumlr
komunitetet minoritare neuml Kosoveumlrdquo teuml financuar
nga Departamenti Federal Zviceran i Puneumlve teuml
Jashtme (DFPJ) Trajnimet kaneuml sjelleuml seuml bashku
aneumltareuml teuml OShC-ve nga komunitetet e ndryshme
minoritare neuml teumlreuml Kosoveumln duke u dheumlneuml atyre
mundeumlsineuml peumlr teuml ndareuml peumlrvojat e tyre dhe
diskutuar sfidat me teuml cilat peumlrballen neuml
komunikimin me institucionet peumlrkateumlse lokale e
qendrore peumlr teuml ngritur ccedileumlshtjet qeuml lidhen me
komunitetet minoritare dhe janeuml mbajtur nga eksperteuml teuml nivelit teuml larteuml teuml ccedileumlshtjeve teuml zgjedhura
nga Kosova dhe rajoni OShC-teuml dhe koalicionet e OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur kaneuml qeneuml grupet
Pag
e23
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
kryesore teuml synuara megjithateuml OShC-teuml e peumlrfshira neuml Bazeumln e teuml dheumlnave teuml OShC-ve gjithashtu
janeuml ftuar qeuml teuml marrin pjeseuml neuml trajnime
Pjeseumlmarreumlsit i kaneuml vlereumlsuar teuml gjitha keumlto trajnime si
shumeuml teuml dobishme dhe kaneuml vneuml neuml dukje se ato ishin
mundeumlsi e madhe qeuml teuml nxirrnin neuml pah ccedileumlshtjet kryesore
dhe problemet qeuml lidhen me komunitetet e tyre dhe u kaneuml
ndihmuar teuml identifikojneuml kanale peumlr teuml trajtuar keumlto
ccedileumlshtje Neuml keumlto takime janeuml adresuar njeuml varg ccedileumlshtjesh teuml
shumeumlllojshme si mundeumlsiteuml socio-ekonomike peumlr
komunitetet minoritare peumlrdorimi i gjuheumlve segregacioni
neuml arsim veccedilaneumlrisht neuml Shkolleumln lsquoMustafa Bakijarsquo neuml
Gjakoveuml liria e leumlvizjes veccedilaneumlrisht neuml lidhje me Lagjen e
Boshnjakeumlve dhe Mitroviceumln e Veriut teuml drejtat e grave dhe
barazia gjinore marreumldheumlniet me qeverineuml dhe strategjiteuml
peumlr pjeseumlmarrjen meuml teuml gjereuml teuml shoqeumlriseuml civile Si pjeseuml e
programit teuml peumlrkrahjes OShC-teuml dhe koalicionet e OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur kaneuml incizuar dhe
transmetuar video promovuese me qeumlllim promovimin e organizatave teuml tyre mandatit teuml tyre dhe
puneumln qeuml ato beumljneuml peumlr teuml mbrojtur dhe promovuar teuml drejtat e komuniteteve Video promovuese teuml
organizatave BRIGA PIRAMIDA CDKD-SP ICEC CZRC-OPA dhe OSG janeuml postuar neuml kanalin e ECMI
Kosoveumls dhe neuml ueb-faqen e saj dhe faqen e saj neuml Facebook si dhe neuml ueb-faqen e CSD-seuml dhe
RrOGRAEK-ut
Viziteuml studimore peumlr OShC teuml peumlrzgjedhura nga komunitetet
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj gjithashtu kaneuml
organizuar njeuml viziteuml studimore neuml ish-Republikeumln
Jugosllave teuml Maqedoniseuml (IRJM) peumlr peumlrfaqeumlsues
teuml zgjedhur teuml OShC-ve nga minoritetet Kjo viziteuml
eumlshteuml zhvilluar neuml tremujorin e fundit teuml projektit
dhe ishte e hapur peumlr teuml gjitha OShC-teuml e
regjistruara neuml bazeumln e teuml dheumlnave
Peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova u eumlshteuml dheumlneuml
mundeumlsia peumlr dialog me homologeumlt e tyre nga
IRJM neuml ccedileumlshtje teuml tilla si arsimimi i komuniteteve
minoritare zbatimi i legjislacionit peumlr gjuheumlt dhe
puneumlsimi neuml institucionet publike dhe neuml ndeumlrmarrjet publike Peumlr meuml tepeumlr ECMI Kosova dhe
partnereumlt e saj u kaneuml mundeumlsuar peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova qeuml teuml zhvillojneuml takime me Komisionin
e Kuvendit peumlr Marreumldheumlnie Ndeumlretnike dhe Sekretariatin Shteteumlror peumlr Zbatimin e Marreumlveshjes
Kornizeuml teuml Ohrit Me keumlteuml atyre iu dhaneuml meuml tepeumlr njohuri mbi meumlnyreumln se si IRJM mbron teuml drejtat e
Njeuml tregim u suksessheumlm qeuml ia
vlen teuml peumlrmendet eumlshteuml ai peumlrmes
Programit teuml Trajnimit peumlr Avokim
ku OShC-teuml nga komuniteti
boshnjak kaneuml mundur teuml
avokojneuml me sukses neuml Prizren
duke arritur qeuml neuml Komisionin
Komunal peumlr Komunitete teuml
peumlrfaqeumlsohen teuml gjitha
komunitetet ashtu siccedil keumlrkohet
me ligj por nuk kishte ndodhur meuml
hereumlt
Pag
e24
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
minoriteteve dhe ccedilfareuml meumlsimesh mund teuml nxjerreuml Kosova nga
ajo Ata u kaneuml beumlreuml pyetje si psh rreth asaj neumlse puna me
minoritetet neuml IRJM fokusohet veteumlm neuml minoritetin shqiptar
apo neumlse punohet edhe me komunitete teuml tjera
Zhvillimi dhe zbatimi i fushatave teuml avokimit
Njeuml nga ccedileumlshtjet qendrore qeuml mund teuml shihet nga mungesa neuml strukturat e shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml
eumlshteuml se OShC-teuml nga komunitetit minoritare nuk janeuml efektive kur eumlshteuml fjala peumlr evokim peumlr
ndryshime Neuml kuadeumlr teuml projektit ishte publikuar njeuml shpallje e hapur peumlr aplikime me ccedilrsquorast janeuml
shpeumlrndareuml rreth 500 fleteumlpalosje neuml shqip serbisht dhe anglisht teuml titulluara ldquoSi teuml aplikonirdquo Pas
keumlsaj ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj formuan njeuml Bord teuml pavarur Peumlrzgjedheumls peumlr teuml shqyrtuar teuml
gjitheuml aplikacionet nga OShC-teuml e komuniteteve minoritare bazuar neuml kriteret e peumlrcaktuara
Propozimet e doreumlzuara janeuml vlereumlsuar neuml bazeuml teuml cileumlsiseuml seuml ideve dhe peumlrfshirjes me bazeumln fokusit
teuml qarteuml dhe njeuml metode teuml qarteuml teuml peumlrfaqeumlsimit teuml komuniteteve minoritare Bordi Peumlrzgjedheumls neuml
meumlnyreuml specifike peumlrzgjodhi OShC me bazeuml neuml komunitet teuml cilat nuk kaneuml seliteuml neuml qytete e as kaneuml
lidhje teuml ngushta me donatoreuml Si pjeseuml e keumlsaj u peumlrzgjodheumln gjashteuml (6) OShC nga teuml cilat kateumlr (4)
ishin OShC neuml vete ndeumlrsa dy (2) ishin koalicionet teuml peumlrbeumlra nga dy (2) OShC secili teuml cileumlt kishin
vendosur teuml avokonin seuml bashku peumlr njeuml ccedileumlshtje Ccedileumlshtjet e zgjedhura nga ana e OShC-ve dhe
koalicioneve teuml OShC-ve teuml cileumlt ishin peumlrzgjedhur janeuml prezantuar neuml gjashteuml (6) Fushata teuml Avokimit
Pas peumlrzgjedhjes se kateumlr (4) OShC-ve dhe dy (2) koalicioneve teuml OShC-ve dhe zhvillimit teuml Fushatave
teuml Avokimit ECMI Kosova CSD dhe RROGRAEK gjateuml vitit 2013 dhe 2014 kaneuml zhvilluar njeuml Program
Trajnimit dhe Avokimi teuml peumlrshtatur me objektiv teuml qarteuml dhe teuml bazuar neuml rezultate i cili
konsistonte neuml peseumlmbeumldhjeteuml seanca (15) trajnimi ku kaneuml marreuml pjeseuml si trajnues peumlrfaqeumlsues teuml
shoqeumlriseuml civile nga vendet e tjera teuml rajonit teuml Ballkanit Si pjeseuml e programit teuml ECMI Kosoveumls
OShC-ve dhe koalicioneve teuml OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur u eumlshteuml ofruar mbeumlshtetje teknike dhe
ligjore peumlr zbatimin e fushatave teuml advokimit ndihmeuml neuml organizimin e aktiviteteve mediale (6
videove promovuese peumlr OShC-teuml dhe koalicionet e peumlrzgjedhur) lehteumlsimin e dialogut me
institucionet relevante qeveritare dhe ndihmeuml neuml hulumtime dhe redaktimin e materialeve si dhe
nga njeuml neumln-grant me vlereuml prej euro2000 peumlr secileumln OShC dhe koalicion teuml peumlrzgjedhur peumlr zbatimin e
Fushatave teuml Avokimit
OShC-teuml nga Kosova kaneuml
shkeumlmbyer kontaktet dhe
kaneuml bashkeumlvepruar
fuqisheumlm me
institucionet e IRJM-seuml
me potencial peumlr
bashkeumlpunim neuml teuml
ardhmen
Pag
e25
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
BRIGA
Peumlrfaqeumlson komunitetin serb neuml Gorazhdec neuml rajonin e Pejeumls
Aktivitetet
Trajnime teuml peumlrgjithshme peumlr evokim veccedilaneumlrisht peumlr gra
Rritja e pjeseumlmarrjes seuml grave neuml proceset vendimmarreumlse neuml nivelin komunal
Mungesa e publikimit teuml vendeve teuml lira teuml puneumls neuml gjuheumln serbe
PIRAMIDA
Peumlrfaqeumlson komunitetin egjiptas neuml rajonin
e Pejeumls dhe ateuml teuml Istogut
Aktivitetet
Trajtimi i braktisjes seuml shkolleumls nga
nxeumlneumlsit egjiptas neuml shkolleumln fillore dhe
teuml mesme
Rritja e edukimit mbi ccedileumlshtjet e
sheumlndetit
Ngritja e veteumldijes rreth puneumlsimit
duke synuar veccedilaneumlrisht grateuml
Qendra peumlr Integrimin e Komuniteteve Minoritare (ICECQEKM)
Peumlrfaqeumlson komunitetin boshnjak serb turk dhe ateuml rom neuml rajonin e Prizrenit
Aktivitetet
Komisioni Komunal peumlr Komunitete
duhet teuml peumlrfshijeuml komunitetin ashkali
egjiptas dhe ateuml goran
Peumlrdorimi publik nga ana e Komuneumls i
teuml gjitha gjuheumlve zyrtare
Beumlrja e boshnjakishtes gjuheuml zyrtare neuml
nivel komunal
Omladinski Savez Gore ndash OSG (shq
Keumlshilli Rinor i Goreumls ndash KRG)
Peumlrfaqeumlson komunitetin minoritar goran neuml
rajonin e Goreumls
Aktivitetet
Peumlrfaqeumlsimi i barabarteuml i teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim
Shtypja e materialeve edukative
relevante peumlr keumlteuml ccedileumlshtje
Koalicioni CDKD dhe Slobodna Produkcija (shq Produksioni i Lireuml)
Dy OShC teuml cilat peumlrfaqeumlsojneuml serbeumlt romeumlt boshnjakeumlt dhe malaziasit dhe teuml cilat punojneuml neuml rajonin e Gjilanit teuml Kameniceumls dhe ateuml teuml Novobeumlrdeumls
Aktivitetet
Zbatimi i Ligjit peumlr Qasje neuml Dokumente Publike
Shfryteumlzimi proporcional i objekteve sportive dhe kulturore
Ndarja proporcionale e buxhetit
Koalicioni CZRZ dhe OPA
Dy OShC nga komuniteti serb teuml cilat punojneuml neuml pjeseumln jugore teuml Kosoveumls kryesisht neuml Partesh dhe Kllokot
Aktivitetet
Avokim neuml Ministrineuml e Bujqeumlsiseuml Ministrineuml e Riniseuml dhe Sportit dhe neuml Ministrineuml e Mjedisit peumlr mbeumlshtetje neuml Partesh
Ulja e papuneumlsiseuml neuml keumlto rajone
Pag
e26
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rezultatet nga planet e avokimit
OShC-teuml e angazhuara me keumlto Planeve teuml Avokimit kaneuml arritur njeuml numeumlr suksesesh teuml dukshme si
rezultat i aktiviteteve teuml ndeumlrmarra neuml kuadeumlr teuml keumltyre propozimeve
ICECQEKM Ka evokuar me sukses te Komuna e Prizrenit peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha komunitetet teuml
peumlrfaqeumlsohen neuml Komisionin Komunal peumlr Komunitete peumlrfshireuml komunitetin goran ateuml rom ashkali
dhe egjiptas Ata gjithashtu i kaneuml beumlreuml presion Komuneumls peumlr teuml drejteumln e barabarteuml peumlr trsquou arsimuar
neuml gjuheumln boshnjake peumlrfshireuml edhe organizimin e tryezave teuml rrumbullakeumlta rreth keumlsaj ccedileumlshtjeje
gjeuml qeuml kishte sukses deri diku ndoneumlse ka ende shumeuml progres peumlr trsquou beumlreuml neuml meumlnyreuml qeuml komuna
trsquou peumlrmbahet obligimeve teuml saj ligjore E fundit ata kaneuml mbajtur disa tryeza teuml rrumbullakeumlta peumlr
ccedileumlshtjen e respektimit teuml kuoteumls prej 10 teuml puneumlsimit teuml komuniteteve neuml institucionet publike
Komuna eumlshteuml treguar e hapur neuml keumlto takime dhe ICECQEKM do teuml vazhdojeuml teuml avokojeuml peumlr keumlto
ccedileumlshtje peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml kaneuml krijuar neuml keumlto institucione
OSGKRG Pjesa meuml e madhe e puneumls seuml
OSGKRG ishte pjeseuml e Rrjetit teuml Goraneumlve teuml
themeluar si pjeseuml e keumltij projekti Ata kaneuml
organizuar disa tryeza teuml rrumbullakeumlta mbi
ccedileumlshtjet e peumlrfaqeumlsimit teuml barabarteuml teuml teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim publik dhe kaneuml
krijuar lidhje teuml mira me Komuneumln gjeuml qeuml do teuml
shfryteumlzohet peumlr teuml zhvilluar avokim gjateuml muajve
teuml ardhsheumlm
PIRAMIDA Neuml Pejeuml PIRAMIDA eumlshteuml treguar e suksesshme neuml puneumln e saj me Komuneumln neuml trajtimin
e ccedileumlshtjes seuml braktisjes seuml shkolleumls nga pjeseumltareumlt e komuniteteve minoritare Ata kaneuml punuar me
zyrtareumlt komunaleuml peumlr teuml avokuar peumlr
identifikimin e feumlmijeumlve jashteuml shkollave dhe
trajtimin e ccedileumlshtjeve teuml ri-integrimit Megjithateuml
marreuml parasysh trendin e fundit teuml emigrimit teuml
pjeseumltareumlve teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe
egjiptas ata po peumlrballen prapeuml me ccedileumlshtje teuml
integrimit teuml cilat duhet teuml adresohen nga
Komuna28 PIRAMIDA gjithashtu ka qeneuml e
suksesshme neuml qeumlllimin e saj peumlr teuml rritur
arsimimin e grave qeuml u peumlrkasin komuniteteve
minoritare veccedilaneumlrisht neuml lidhje me ccedileumlshtjet e sheumlndetit pasi qeuml kaneuml organizuar disa tryeza teuml
rrumbullakeumlta dhe trajnime mbi keumlteuml ccedileumlshtje si dhe ka filluar teuml bashkeumlpunojeuml me komunitetin lokal
28
Peumlr me tepeumlr informata mbi keumlteuml temeuml ju lutemi shihni Buletinin Informues teuml ECMI Kosoveumls rreth keumlsaj teme me titullin Sfidat neuml procesin e integrimit neuml Kosoveuml migrimi neuml rritje e romeumlve ashkalive dhe egjiptasve Neuml dispozicion neuml httpwwwecmikosovoorgp=5847
Pag
e27
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
neuml keumlto zona rreth keumltyre ccedileumlshtjeve dhe trsquou japeuml atyre meuml shumeuml informata mbi ccedileumlshtje teuml tilla si
sheumlndeti riprodhues dhe ccedileumlshtjet e sheumlndetit teuml feumlmijeumlve
Koalicioni CRDZ-OPA Ky koalicion eumlshteuml treguar i suksessheumlm neuml vendosjen e kontakteve brenda
Ministrive relevante peumlr trsquou marreuml me avokim Megjithateuml ndoneumlse nuk eumlshteuml marreuml ndonjeuml vendim
peumlrfundimtar nga keumlto ministri ata janeuml angazhuar me keumlteuml ccedileumlshtje dhe janeuml neuml procesin e
formulimit teuml planeve peumlr teuml trajtuar problemet e ngritura nga CRDZ-OPA Ata gjithashtu kaneuml arritur
teuml vendosin kontakte teuml mira me peumlrfaqeumlsuesit e Komuneumls seuml Parteshit peumlrgjegjeumls peumlr bujqeumlsi rini e
mjedis Seuml bashku me Komuneumln ata kaneuml ndeumlrmarreuml aktivitete neuml Partesh Budrigeuml e Poshtme dhe
Pasjan me fokus neuml ccedileumlshtjet e riniseuml dhe kultureumls Seuml fundmi kaneuml filluar organizimin e njeuml unioni
fermereumlsh i cili do teuml peumlrfaqeumlsojeuml njeuml pjeseuml teuml madhe teuml fermereumlve teuml Parteshit
BRIGA Gjateuml zbatimit teuml Planit teuml Avokimit kjo
OShC ka mbajtur njeuml seumlreuml trajnimesh peumlr grateuml
nga komuniteti serb mbi metodat meuml teuml mira
peumlr puneumlsim peumlrfshireuml shqyrtimin e
aplikacioneve dhe procedurat pasuese Peumlr meuml
tepeumlr ata janeuml takuar me autoritetet
peumlrkateumlse peumlr teuml shprehur shqeteumlsimin e tyre
se shpalljet zakonisht nuk dalin neuml serbisht
dhe institucionet peumlrgjegjeumlse peumlr keumlteuml kaneuml
reumlneuml dakord qeuml teuml adresojneuml keumlteuml ccedileumlshtje dhe
teuml beumljneuml meuml teuml mireumln peumlr teuml siguruar qeuml neuml teuml ardhmen shpalljet peumlr vende teuml lira teuml puneumls teuml
shpeumlrndahen peumlrmes kanaleve neuml gjuheumln serbe
Koalicioni CDKD-SP Ky koalicion ka mbajtur takime teuml shumta me autoritetet peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi
qendrore neuml kuadeumlr teuml planeve teuml tyre teuml avokimit por vonesa neuml krijimin e njeuml qeverie komunale neuml
Kameniceuml ka penguar qeuml keumlto takime teuml jeneuml
efektive Megjithateuml ka pasur ndeumlrveprim teuml
mireuml neuml ccedileumlshtjen e qasjes seuml barabarteuml neuml
objektet sportive dhe kjo eumlshteuml ccedileumlshtje qeuml do teuml
peumlrcillet edhe meuml tej Lidhur me ccedileumlshtjen e
qasjes neuml dokumente publike ky koalicion
gjithashtu ka zhvilluar disa takime dhe ka
avokuar rregullisht peumlr qasje teuml barabarteuml dhe
teuml lehteuml dhe kjo ka beumlreuml qeuml Komuna teuml beumljeuml ca
leumlvizje dhe suksese nga ana e Komuneumls e cila
eumlshteuml beumlreuml meuml e hapur neuml ofrimin e sheumlrbimeve
teuml peumlrkthimit dhe qasjes seuml hapur neuml teuml gjitha dokumentet Ata gjithashtu kaneuml monitoruar
shpeumlrndarjen e investimeve kapitale neuml komuneuml por nuk kaneuml mundur teuml marrin peumlrgjigje definitive
rreth asaj se sa eumlshteuml shpenzuar peumlr secilin komunitet Megjithateuml duke ngritur ccedileumlshtjen e
Pag
e28
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
monitorimit teuml keumlsaj Koalicioni CDKD-PS i ka beumlreuml presion komuneumls qeuml trsquoi beumljeuml publike keumlto holleumlsi
dhe teuml jeteuml meuml e hapur
Pag
e29
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
V KRIJIMI I RRJETEVE NDEumlRETNIKE TEuml OSHC-VE NGA MINORITETET
Shoqeumlria civile neuml Kosoveuml eumlshteuml e fragmentuar neuml maseuml teuml madhe ajo jo veteumlm qeuml shpesh eumlshteuml e
ndareuml neuml vija etnike por shpesh ka mungeseuml teuml komunikimit dhe bashkeumlpunimit ndeumlrmjet
Organizatave teuml Shoqeumlriseuml Civile (OShC-ve) brenda teuml njeumljtit komunitet Marreuml parasysh nevojat e
veccedilanta dhe fragmentimin e brendsheumlm teuml shumiceumls seuml komuniteteve minoritare neuml Kosoveuml ECMI
Kosova dhe organizatat e saj partnere neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml synuar teuml nxisin komunikimin
dhe bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml veccedilanta etnike dhe mes tyre me
qeumlllimin peumlrfundimtar qeuml trsquou mundeumlsojneuml atyre teuml avokojneuml peumlr nevojat dhe interesat e tyre teuml
veccedilanta duke qeneuml neuml teuml njeumljteumln koheuml teuml bashkuara dhe me njeuml zeuml
Peumlrmes puneumls seuml gjereuml neuml terren teuml kryer nga ECMI Kosova komunitetet kaneuml shprehur deumlshireumln e
tyre peumlr teuml zhvilluar kanale peumlr dialog dhe mjete peumlr teuml organizuar meuml mireuml aktivitetet e tyre
Komunitetet kaneuml theksuar nevojeumln peumlr peumlrmireumlsimin e politikave si dhe peumlr rritjen e peumlrkushtimit
dhe programeve teuml Institucioneve teuml Qeveriseuml teuml Republikeumls seuml
Kosoveumls neuml lidhje me integrimin e komuniteteve jo-shumiceuml neuml
Kosoveuml dhe peumlr teuml siguruar respektimin e ploteuml teuml teuml drejtave teuml
komuniteteve jo-shumiceuml neuml vend Keumlshtu meuml 2014 ka filluar njeuml
nismeuml pilot me qeumlllim inicimin e procesit teuml dialogut ndeumlretnik mes
OShC-ve neumlpeumlrmjet krijimit teuml rrjeteve teuml OShC-ve brenda teuml njeumljtave
komunitete etnike respektivisht komunitetit serb dhe atij goran
ndeumlrsa marreuml parasysh kontekstin veccediloriteuml dhe peumlrvojat e
dallueshme teuml Kosoveumls si dhe praktikat e mira nga vendet e tjera teuml
Ballkanit Pereumlndimor Kjo nismeuml eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme
pasi qeuml peumlrfaqeumlsimi nga partiteuml politike brenda keumltyre komuniteteve eumlshteuml shumeuml i polarizuar dhe
shpesh karakterizohet nga sjellje antagoniste e armiqeumlsore Krijimi i keumltyre rrjeteve ka peumlr aspirateuml
krijimin e njeuml mjedisi qeuml nxit dialogun dhe hap njeuml formeuml teuml drejtpeumlrdrejteuml teuml komunikimit brenda
rrjeteve
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom) Ky rajon shtrihet neuml pjeseumln jugore
dhe juglindore teuml Kosoveumls dhe peumlrgjitheumlsisht eumlshteuml karakterizuar nga marreumldheumlnie teuml qeumlndrueshme
ndeumlretnike Megjithateuml pjeseumltareumlt e komunitetit serb qeuml jetojneuml neuml keumlteuml zoneuml ballafaqohen me
probleme teuml ngjashme me pjeseumltareuml teuml keumltij komuniteti qeuml jetojneuml gjetkeuml neuml vend veccedilaneumlrisht teuml
rinjteuml Krijimi i njeuml rrjeti nxit njeuml lidhje ndeumlrmjet OShC-ve teuml ndryshme nga ky rajon dhe avokim meuml teuml
mireuml te strukturat peumlrkateumlse teuml qeverisjes lokale Pasi qeuml shumeuml prej keumltyre komunave janeuml krijuar
rishtas peumlrmes procesit teuml decentralizimit rrjeti eumlshteuml thelbeumlsor peumlr teuml siguruar njeuml kanal teuml sigurt
peumlr teuml punuar seuml bashku Peumlr meuml tepeumlr shumeuml banoreuml serbeuml nga kjo zoneuml mendojneuml se janeuml teuml neumln-
peumlrfaqeumlsuar neuml krahasim me rajonet e tjera neuml Kosoveuml gjeuml qeuml tregon domosdoshmeumlrineuml e rrjetit neuml
meumlnyreuml qeuml zeumlri i tyre teuml deumlgjohet neuml nivelin qendror dhe tek peumlrfaqeumlsuesit brenda komunitetit serb
qeuml veprojneuml neuml Anamoroveuml
Trendi neuml rritje e super i
shtimit teuml numrit teuml
rrjeteve ka filluar teuml keteuml
ndikim pozitiv tek teuml
gjitha komunitetet neuml
Kosoveuml duke rritur keumlshtu
mundeumlsineuml e tyre peumlr teuml
ndikuar dhe avokuar peumlr
ndryshime
Pag
e30
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom) eumlshteuml struktura e pareuml e
tilleuml qeuml sjelleuml seuml bashku teuml gjitha OShC-teuml nga komuniteti goran Marreuml parasysh se komuniteti goran
eumlshteuml njeumlri nga komunitetet meuml teuml margjinalizuar minoritare neuml Kosoveuml kjo peumlrbeumln njeuml zhvillim kyccedil
peumlr sa i peumlrket afteumlsiseuml seuml tyre peumlr teuml lobuar dhe avokuar peumlr ccedileumlshtjet e tyre
Rrjeti i komuniteti serb dhe ai i komunitetit goran janeuml duke kaluar neuml procesin e regjistrimit Ato
synojneuml teuml punojneuml seuml bashku neuml mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml njeriut teuml komuniteteve
teuml tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml Qeumlllimet e Rrjeteve peumlrfshijneuml
Identifikimin e problemeve me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Avokim lidhur me problemet me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Ngritjen e veteumldijes seuml institucioneve neuml lidhje me problemet serioze qeuml ndikojneuml neuml
mireumlqenien e komuniteteve peumlrkateumlse
Nxjerrjen e deklaratave teuml peumlrbashkeumlta publike neuml media rreth ccedileumlshtjeve me interes peumlr
komunitetet peumlrkateumlse
Ngritjen e problemeve teuml ndryshme me teuml cilat peumlrballen komunitetet peumlrkateumlse te
institucionet relevante qendrore dhe lokale
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit serb trembeumldhjeteuml (13) OShC janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
tij Ato punojneuml neuml komunat e fshatrat Kameniceuml Shilloveuml Gjilan Partesh Novobeumlrdeuml dhe Kllokot
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit goran marreumlveshjen Platformeuml peumlr trsquoiu bashkuar Rrjetit e kaneuml
neumlnshkruar shtateuml (7) OShC dhe teuml gjitheuml punojneuml neuml Prizren dhe Dragash
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom)
Neuml kuadeumlr teuml komunitetit goran ka pasur disa OShC me seli neuml rajonin e Prizrenit teuml cilat kaneuml
treguar interesim aktiv neuml promovimin e ccedileumlshtjeve teuml teuml drejtave teuml njeriut teuml komunitetit teuml tyre
dhe teuml cilat kaneuml njohur nevojeumln e njeuml rrjeti teuml organizatave peumlr teuml ndihmuar neuml ngritjen e
problemeve me teuml cilat peumlrballen goraneumlt teuml cilat
ishte e veumlshtireuml teuml ngriheshin meuml pareuml neuml nivel teuml
Kosoveumls Prandaj ata kaneuml njohur nevojeumln peumlr
njeuml rrjet peumlr teuml promovuar keumlto pasi meuml hereumlt
ka pasur bashkeumlpunim shumeuml teuml kufizuar neuml mes
teuml OShC-ve teuml komunitetit goran gjeuml qeuml ka
kufizuar ndikimin e tyre Janeuml dhjeteuml (10) OShC
teuml cilat janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
Platformeumls e teuml cilat punojneuml neuml rajonin e
Dragashit
Keumlto rrjete kaneuml punuar neuml ccedileumlshtje tematike teuml
cilat i kaneuml veumlneuml neuml theks si ccedileumlshtje qeuml ndikojneuml neuml komunitetet e tyre neuml teumlreuml Kosoveumln Komuniteti
goran ka veumlneuml neuml pah tri ccedileumlshtje problemet e kthimit teuml nxeumlneumlsve neuml shkolla propozimin peumlr
decentralizim qeuml do teuml shpinte neuml krijimin e njeuml komune me shumiceuml gorane dhe problemet e
puneumlsimit dhe mundeumlsive ekonomike peumlr goraneumlt Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova
Pag
e31
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dhe organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur rrjetin e
komunitetit goran neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve dhe kryerjen
e njeuml hulumtimi Pjeseuml e keumltij hulumtimi kaneuml qeneuml rreth 300
peumlrfaqeumlsues goraneuml teuml cileumlt kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas
nxjerrjes seuml rezultateve janeuml hartuar tri (3) analiza teuml shkurtra teuml
politikave teuml cilat gjithashtu janeuml publikuar neuml ueb-faqen e ECMI
Kosoveumls teuml CSD-seuml teuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml keumltij
projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml
veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml
punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr
ccedileumlshtjet e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet
kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml
Kosoveuml
Reagimi i shpejteuml nga Gjilani dhe disa komuna teuml tjera ndaj ccedileumlshtjeve teuml ngritura neuml analizat e
shkurtra teuml politikave veccedilaneumlrisht rreth analizeumls seuml fokusuar neuml rini dhe kultureuml ka treguar se
publikimi i materialeve teuml tilla mund ta beumljeuml Komuneumln teuml aktivizohet neuml trajtimin e ccedileumlshtjeve qeuml janeuml
me reumlndeumlsi qendrore peumlr komunitetet minoritare
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Goran
(httpwwwgoranicommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom)
Pjeseumltareumlt e komunitetit serb gjithashtu kaneuml veumlneuml
neuml pah ccedileumlshtjen e puneumlsimit dhe mundeumlsive
ekonomike si dhe ccedileumlshtjet e transparenceumls dhe
llogaridheumlnies seuml pushtetit lokal dhe aktivitetet
rinore neuml dispozicion peumlr pjeseumltareumlt e komunitetit
serb Teuml tri (3) analizat e shkurtra teuml politikave
gjenden online neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls ateuml
teuml keumltij projekti dhe neuml ueb-faqen e Rrjetit teuml
Komunitetit Serb neuml anglisht dhe serbisht
Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova dhe
organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur Rrjetin e Komunitetit serb neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve
dhe kryerjen e njeuml hulumtimi Neuml keumlteuml hulumtim janeuml peumlrfshireuml 600 pjeseumltareuml teuml komunitetit serb teuml
cileumlt e kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas nxjerrjes seuml rezultateve tre (3) analiza teuml shkurtra teuml politikave
janeuml hartuar dhe publikuar neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls teuml CSD-seuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml
keumltij projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-
ve brenda komuniteteve teuml punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr ccedileumlshtjet
Rrjeti Goran ka arritur teuml
integrohet me sukses neuml
komunitetin e shoqeumlriseuml civile
neuml Kosoveuml Me mbeumlshtetjen
nga ECMI ata kaneuml krijuar
lidhje me donatoreuml kaneuml
fituar fonde e donacione si
dhe kaneuml peumlrmireumlsuar
shkathteumlsiteuml e tyre peumlr
hulumtime dhe avokim
Pag
e32
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje
me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml Kosoveuml
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Serb
(httpwwwserbcommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Pag
e33
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
VI REKOMANDIME DHE PEumlRFUNDIME
Neuml fund teuml keumltij raporti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml prezantojneuml peumlrfundimet dhe
rekomandimet teuml e dala nga zbatimi i keumltij projekti gjateuml dy viteve teuml fundit Keumlto rekomandime
bazohen si neuml qeumlllimet fillestare teuml projektit ashtu edhe neuml peumlrvojat gjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml tij
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml paraqesin rekomandimet e meumlposhtme si OShC-ve teuml
komuniteteve minoritare ashtu edhe qeveriseuml qendrore dhe atyre lokale me qeumlllimin qeuml teuml
vazhdohet me shtimin e dialogut teuml komuniteteve minoritare me institucionet qeveritare
Dialogu i strukturuar neuml mes teuml OShC-ve teuml minoriteteve dhe qeveriseuml
Ky projekt ka filluar me qeumlllim teuml vendosjes seuml njeuml dialogu meuml teuml strukturuar neuml mes teuml zyrtareumlve teuml
nivelit qendror dhe atij komunal dhe peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare ECMI
Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml identifikuar ose mungeseumln e marreumldheumlnieve pasi qeuml OShC-teuml shihen
si antagoniste ose ka marreumldheumlnie paternaliste neuml teuml cilat raste institucionet nuk i vlereumlsojneuml OShC-
teuml dhe puneumln qeuml mund ta beumljneuml
Neumlpeumlrmjet aktiviteteve teuml tilla si seancat e dialogut neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe
peumlrfaqeumlsuesve teuml institucioneve ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml treguar se ka nevojeuml dhe
gjithashtu neuml shumeuml nivele gatishmeumlri peumlr teuml punuar me keumlteuml projekt Neuml mesin e teuml gjitha
komunitetet dialogu i vendosur neuml mes teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml shoqeumlriseuml civile dhe atyre teuml
institucioneve qendrore dhe lokale ishte i frytsheumlm dhe do teuml vazhdojmeuml teuml punojmeuml peumlr teuml krijuar
njeuml mjedis teuml strukturuar peumlr shkeumlmbimin e ideve dhe kritikave konstruktive Kjo eumlshteuml diccedilka qeuml
eumlshteuml shumeuml e nevojshme peumlr teuml dy grupet dhe ne do teuml punojmeuml peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml jo
veteumlm lidhje meuml teuml meumldha neuml mes teuml dy grupeve por edhe meuml shumeuml transparenceuml e llogaridheumlnie
Pothuajse teuml gjitha komunitetet neuml takimet e tyre me zyrtareumlt gjateuml vitit teuml dyteuml teuml zbatimit teuml keumltij
projekti kaneuml propozuar qeuml keumlto aktivitete teuml dialogut teuml formalizohen dhe teuml vijojneuml neuml vitet e
ardhshme Kjo tregon se keumlto lloje teuml diskutimeve teuml formalizuara kaneuml filluar teuml adresojneuml ccedileumlshtjet e
mungeseumls seuml dialogut strukturor dhe se janeuml me reumlndeumlsi peumlr teuml dy sektoreumlt Prandaj ECMI Kosova
dhe partnereumlt e saj rekomandojneuml qeuml neuml driteumln e keumlsaj si OShC-teuml nga komunitet minoritare ashtu
edhe peumlrfaqeumlsuesit e tyre politikeuml neuml nivelin qendror dhe ateuml lokal teuml punojneuml peumlr teuml formalizuar
dhe strukturuar dialogun me qeumlllim qeuml teuml sigurohet qeuml ai teuml konsistojeuml neuml kritika konstruktive si
dhe mbeumlshtetje peumlr ide
Peumlr meuml tepeumlr Ligji peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e peumlrbashkeumlt qeuml eumlshteuml theksuar
peumlrgjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml projektit nga pothuaj teuml gjitha komunitetet Kjo eumlshteuml diccedilka neuml teuml
cileumln duhet teuml punojneuml teuml gjitha institucionet neuml drejtim teuml zbatimit veccedilaneumlrisht neuml nivelin komunal
Peumlrvec keumlsaj KKK KDIK dhe Avokati i Popullit duhet teuml vazhdojneuml teuml angazhohen me OShC-teuml nga
komunitetet minoritare peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml dialog efektiv neuml mes teuml sektoreumlve
Pag
e34
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rritja e ndeumlrveprimit neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe donatoreumlt ndeumlrkombeumltareuml
Njeuml aspekt tjeteumlr i keumltij projekti kishte peumlr synim adresimin e problemit teuml pak OShC-ve nga
komunitetet minoritare teuml cilat mund teuml shfryteumlzojneuml lidhjet me qeverineuml dhe donatoreumlt
ndeumlrkombeumltareuml Ka shumeuml OShC teuml cilave u mungojneuml njohuriteuml e specializuara ose kapacitetet peumlr
teuml aplikuar peumlr fonde nga burime meuml teuml meumldha fondesh ndeumlrkombeumltare ose teuml cilat mund teuml hyjneuml
neuml diskutime teuml frytshme qeuml mund trsquoi beumljneuml meuml teuml reumlndeumlsishme Prandaj ECMI Kosova dhe partnereumlt
e saj kaneuml pasur peumlr objektiv neuml meumlnyreuml specifike ato OShC teuml cilat nuk kaneuml keumlto lloje teuml lidhjeve
Kjo eumlshteuml beumlreuml kryesisht peumlrmes trajnimeve peumlr avokim dhe mbeumlshtetjen neuml zhvillimin e tyre dhe
peumlrmes neumln-granteve Kjo eumlshteuml treguar teuml jeteuml e suksesshme neuml peumlrfshirjen e organizatave teuml vogla
dhe qeuml teuml tregojeuml se si keumlto OShC kur u ofrohet mbeumlshtetje mund teuml ndeumlrveprojneuml me sukses me
donatoreumlt dhe teuml punojneuml peumlr teuml avokuar peumlr teuml drejtat e komuniteteve teuml tyre Prandaj ky projekt
ka synuar stimulimin e OShC-ve meuml teuml vogla brenda komuniteteve minoritare qeuml teuml rriten dhe teuml
keneuml qasje neuml fonde nga burime teuml tjera diccedilka qeuml ka daleuml teuml jeteuml e suksesshme dhe duhet teuml
vazhdohet neuml vitet e ardhshme OShC-teuml meuml teuml vogla duhet teuml punojneuml qeuml teuml keneuml njohuri si teuml
aplikoni te donatoreumlt kurse donatoreumlt duhet teuml peumlrqendrojneuml peumlrpjekjet e tyre neuml mbeumlshtetjen e
OShC-ve meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare dhe jo teuml financojneuml vazhdimisht teuml njeumljtat OShC
Kjo gjithashtu mund teuml beumlhet duke shfryteumlzuar opsionin qeuml OShC-teuml meuml teuml meumldha teuml krijojneuml
partneritet me ato meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare Mbeumlshtetja nga ana e ECMI Kosoveumls dhe
CSD-seuml peumlr OShC teuml komuniteteve peumlrmes neumln-granteve dhe trajnimeve peumlr avokim eumlshteuml treguar
frytdheumlneumlse dhe ka treguar se neumlse formohet njeuml konsorcium kjo mund teuml jeteuml shumeuml e dobishme
peumlr komunitetet lokale
Njeuml tjeteumlr metodeuml qeuml eumlshteuml treguar teuml jeteuml e frytshme peumlrmes zbatimit teuml keumltij projekti eumlshteuml krijimi i
rrjetit teuml komunitetit serb dhe atij goran Edhe kjo ka treguar se konsorciumet mund trsquou ndihmojneuml
OShC-ve meuml teuml vogla qeuml teuml keneuml qasje neuml fondet dhe trsquoi mbeumlshtesin ato neuml integrimin e tyre neuml
shoqeumlrineuml civile neuml teumlreumlsi Dy (2) aneumltareuml serbeuml teuml rrjeteve tani janeuml beumlreuml aneumltareuml teuml KKK-seuml dhe po
punojneuml neuml promovimin e komuniteteve teuml tyre brenda institucioneve qendrore dhe dialogut me to
Sigurimi i qasjes seuml teuml gjitha OShC-ve neuml shoqeumlrineuml civile meuml gjereuml
E fundit projekti ka lehteumlsuar qasjen e shumeuml komuniteteve minoritare neuml strukturat qendrore teuml
shoqeumlriseuml civile neuml veccedilanti qasjen e komunitetit goran Ky komunitet nuk bie neuml ndonjeuml kategori e
cila eumlshteuml aktualisht neuml fokus teuml komunitetit ndeumlrkombeumltar teuml donatoreumlve dhe peumlr meuml tepeumlr
peumlrballet me gjendje teuml veumlshtireuml dhe ateuml si peumlr faktin se janeuml komunitet minoritar neuml komuna me
shumiceuml shqiptare e edhe peumlr shkak teuml tensioneve qeuml ekzistojneuml me komunitetin boshnjak e cila
eumlshteuml ndarje kryesisht neuml vija politike por u ka penguar neuml aspektin e ccedileumlshtjeve teuml tilla si ajo se neuml
cilat shkolla duhet teuml shkojneuml nxeumlneumlsit e tyre Peumlrfaqeumlsues teuml keumltyre organizatave teuml shoqeumlriseuml civile
kaneuml deklaruar se veteumlm peumlrmes ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj pra peumlrpjekjeve neuml kuadeumlr teuml
keumltij projekti kaneuml mundur teuml beumlhen pjeseuml e organizatave teuml tilla si KKK
Pag
e35
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Peumlr meuml tepeumlr njeuml ccedileumlshtje meuml e gjereuml eumlshteuml ajo se disa organizata teuml shoqeumlriseuml civile anashkalohen
brenda komuniteteve teuml tyre pasi qeuml mund teuml jeneuml shumeuml teuml vogla ose punojneuml neuml zona neuml teuml cilat
nuk janeuml teuml fokusuar donatoreumlt dhe komuniteti ndeumlrkombeumltar Peumlr shembull kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr
OShC-teuml nga komuniteti serb qeuml punojneuml neuml rajonin e Anamoraveumls teuml cilat shpesh neglizhohen pasi
qeuml ky eumlshteuml njeuml rajon relativisht i qeumlndruesheumlm Rrjeti i krijuar nga ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj
neuml keumlteuml rajon ka treguar se kur ccedileumlshtjet brenda keumltyre rajoneve vihen neuml pah neuml meumlnyreuml efektive si
neumlpeumlrmjet nxjerrjes seuml analizave teuml shkurtra teuml politikave mbi keumlto ccedileumlshtje mund teuml keteuml diskutime
reale dhe potencial peumlr ndryshime teuml veumlrteta neuml keumlteuml rajon
Kjo ecuri duhet teuml vazhdojeuml neuml teumlreuml Kosoveumln me qeumlllimin qeuml teuml sigurohet qeuml teuml keteuml kohezion efektiv
ndeumlrmjet pjeseumltareumlve teuml shoqeumlriseuml civile nga minoritetet dhe shumica dhe gjithashtu kohezion
brenda pjeseumltareumlve teuml ndrysheumlm teuml njeuml komuniteti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj peumlrmes puneumls
qeuml eumlshteuml beumlreuml neuml keumlteuml projekt shpresojmeuml se njeuml klimeuml e tilleuml mund teuml krijohet neuml teumlreuml Kosoveumln kjo
edhe meuml tepeumlr pasi qeuml keumlshtu duan edhe pjeseumltareumlt e shoqeumlriseuml civile Kjo mund teuml arrihet peumlrmes
peumlrpjekjeve proaktive teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve e gjithashtu teuml atyre teuml institucioneve e
donatoreumlve
Pag
e36
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Pag
e37
ECMI Kosova
Rr Neumlna Terezeuml Nr 41 Apt 29 10000 Prishtineuml Kosoveuml Tel +381 (0) 38 224 473
Rr Cika Jovina Nr 3 Kati 1 38220 Mitroviceuml e Veriut Kosoveuml Tel +381 (0) 64 00 55 488
Email infoecmikosovoorg
Ueb-faqja wwwecmikosovoorg
Pag
e13
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dokumenteve teuml politikave teuml nxjerra nga Qeveria e Kosoveumls nuk janeuml beumlreuml peumlrmes me ndonjeuml
konsultimi me shoqeumlrineuml civile17 Teuml gjitha bashkeumlveprimet aktuale neuml mes teuml qeveriseuml dhe OShC-ve
neuml nivelin qendror kryhen neuml baza ad hoc18 Peumlr meuml tepeumlr neuml ato raste kur ka pasur konsultime
OShC-teuml janeuml shprehur se proceset e peumlrcjelljes meuml tej teuml keumltyre konsultimeve nga ana e qeveriseuml
nuk kaneuml qeneuml teuml keumlnaqshme19
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj gjithashtu kaneuml veumlneuml ne dukje se neuml ato raste kur ka pasur
bashkeumlpunim ndeumlrmjet OShC-ve nga komunitetit minoritare dhe institucionet qeveritare kjo ka
ndodhur kryesisht neuml nivelin komunal e jo neuml ateuml qendror Kjo gjendje mbreteumlron peumlrkundeumlr
ekzistimit teuml disa mekanizmave teuml nivelit qendror peumlr peumlrfaqeumlsimin e komuniteteve si Keumlshilli
Konsultativ peumlr Komunitete (KKK) dhe Komisioni peumlr teuml Drejtat dhe Interesat e Komuniteteve (KDIK)
Gjithashtu ka dispozita ligjore peumlr pjeseumlmarrjen e OShC-ve neuml procesin legjislativ neuml Kuvendin e
Kosoveumls ndeumlr teuml tjera peumlrmes deumlgjimeve publike20 Peumlr meuml tepeumlr ekziston Zyra e Avokatit teuml Popullit
teuml Kosoveumls i cili eumlshteuml organ i pavarur peumlrgjegjeumls peumlr teuml hetuar ankesat peumlr shkelje teuml teuml drejtave teuml
njeriut21
Kjo neumlnkupton se OShC-teuml nuk janeuml pjeseuml integrale e propozimeve kryesore pasi qeuml nuk ka njeuml
struktureuml formale peumlr pjeseumlmarrje neuml proceset e politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes Kjo eumlshteuml
veccedilaneumlrisht e deumlmshme peumlr komunitetet minoritare pasi qeuml OShC-teuml efektive kontribuojneuml
suksessheumlm neuml hartimin e rregulloreve dokumenteve teuml politikave dhe ligjeve dhe sigurojneuml qeuml
komunitetet qeuml peumlrfaqeumlsojneuml ato teuml jeneuml meuml mireuml teuml peumlrfaqeumlsuar
Aktivitetet peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin ndeumlrmjet OShC-ve dhe institucioneve qendrore
Peumlr teuml adresuar keumlteuml problem ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml organizuar disa aktivitete teuml
ndryshme gjateuml dy viteve teuml keumltij projekti peumlr teuml trajtuar ccedileumlshtjen e mungeseumls seuml bashkeumlpunimit dhe
teuml strukturave joformale Keumlto aktivitete peumlrfshijneuml seanca dialogu neuml mes teuml OShC-ve dhe
deputeteumlve teuml Kuvendit trajnime peumlr rritjen e bashkeumlpunimit neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve
teuml nivelit qendror si dhe takime me peumlrfaqeumlsues teuml institucioneve qendrore si me KKK-neuml KDIK-neuml
Zyreumln e Komisionerit peumlr Gjuheumlt Zyreumln peumlr Komunitete dhe Kthim dhe Avokatin e Popullit peumlrfshireuml
me deputeteumlt e Kuvendit qeuml peumlrfaqeumlsojneuml komunitetet minoritare
17
TACSO (Technical Assistance for Civil Society Organisations) Growing Together Civil Society Involvement in the Legislative Process ndash Good and Bad Practices (shq Rritja e peumlrbashkeumlt peumlrfshira e shoqeumlriseuml civile neuml procesin ligjveumlnies ndash praktikat e mira dheuml teuml keumlqija) qershor 2011 fq 13 18
Komisioni Evropian Raporti i Progresit i vitit 2014 peumlr Kosoveumln (2014) fq 12 (httpeceuropaeuenlargementpdfkey_documents201420141008-kosovo-progress-report_enpdf) 19
Ibid fq 12 20
Shihni psh KCSF (Fondacioni Kosovar peumlr Shoqeumlri Civile) ldquoNe dhe atardquo ndash pjeseumlmarrja e qytetareumlve neuml Kosoveuml tetor 2011 fq 9-13 21
Peumlr informata specifike mbi mandatin e Avokatit teuml Popullit teuml Kosoveumls shihni Ligjin peumlr Avokatin e Popullit (nr 03L-195) Neuml dispozicion neuml httpwwwkuvendikosovesorgcommondocsligjet2010-195-albpdf
Pag
e14
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Gjateuml vitit teuml pareuml teuml zbatimit teuml projektit ECMI Kosova ka organizuar njeuml numeumlr takimesh
trajnimesh dhe seancash dialogu neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve qendrore me qeumlllim rritjen e
nivelit teuml bashkeumlpunimit neuml mes tyre krijimin e mekanizmave peumlr teuml peumlrmireumlsuar komunikimin dhe
bashkeumlpunimin neuml mes tyre dhe adresimin e ccedileumlshtjeve teuml reumlndeumlsishme peumlr komunitetet minoritare
ashtu siccedil janeuml propozuar nga peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve
Raundi i dyteuml i aktiviteteve gjateuml vitit teuml dyteuml teuml zbatimit teuml projektit kishte peumlr qeumlllim ofrimin e
mundeumlsive peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve dhe atyre teuml institucionet qendrore peumlr teuml peumlrcjelleuml neuml
vazhdimeumlsi ccedileumlshtjet e ngritura neuml teuml gjitha trajnimet dhe seancat e dialogut teuml mbajtura
paraprakisht
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit serb
Deputeteumlt serbeuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls kaneuml argumentuar se OShC-teuml e komunitetit serbe nuk kaneuml
qeneuml proaktive peumlr teuml bashkeumlpunuar me qeverineuml dhe se aneumltareumlt
e Komisionit peumlr teuml Drejtat dhe Interesat e Komuniteteve asnjeumlhereuml
nuk janeuml monitoruar nga OShC-teuml ndoneumlse ka pasur shumeuml ccedileumlshtje
teuml ngritura nga ana e KDIK-seuml e qeuml ndikojneuml neuml maseuml teuml madhe te
komuniteti serb Neuml keumlteuml aspekt mungon komunikimi dhe
bashkeumlpunimi dhe sipas peumlrfaqeumlsuesve teuml organizatave teuml
shoqeumlriseuml civile deputeteumlve teuml Kuvendit dhe peumlrfaqeumlsuesve serbeuml
qeuml punojneuml neuml institucionet qeveritare lokale e qendrore u mungon
vullneti
Megjithateuml aktivitetet e zhvilluara gjateuml vitit teuml dyteuml kaneuml veumlneuml neuml
pah problemet e ndryshme teuml ngritura gjateuml vitit paraprak me
ccedilrsquorast fokusi eumlshteuml zhvendosur nga OShC-teuml te mungesa e peumlrkushtimit neuml mesin e politikaneumlve teuml
komunitetit serb Asnjeuml nga deputeteumlt serbeuml kaneuml qeneuml veteuml teuml pranisheumlm por kaneuml deumlrguar
peumlrfaqeumlsues teuml tyre Ndoneumlse OShC kaneuml theumlneuml se ata faktikisht janeuml beumlrreuml meuml aktiveuml ato kaneuml
pretenduar se politikaneumlt e komunitetit serbeuml kaneuml qeneuml apatikeuml ndaj ccedilfareumldo dialogu dhe nuk kaneuml
mbrojtur mjaftuesheumlm sigurineuml e komunitetit teuml tyre
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe
egjiptas
OShC-teuml nga komunitetet minoritare romeuml ashkali dhe egjiptas
gjithashtu kaneuml argumentuar se nuk ka pasur bashkeumlpunim neuml mes
teuml qeveriseuml dhe OShC-ve pretendim ky qeuml eumlshteuml kontestuar nga ana e
peumlrfaqeumlsuesve politikeuml qeuml kaneuml qeneuml teuml pranisheumlm neuml disa takime
Peumlr meuml tepeumlr peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve nga komunitetet romeuml
ashkali dhe egjiptas kaneuml theksuar brengeumln e tyre se Strategjia peumlr
Disa peumlrfaqeumlsues teuml
komuniteteve kaneuml pasur
mundeumlsineuml teuml takohen peumlr
hereuml teuml pareuml me
peumlrfaqeumlsues teuml tyre neuml
nivelin qendror peumlr teuml
diskutuar ccedileumlshtjet kyccedile
peumlr komunitetet e tyre
Pag
e15
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Integrimin e Komuniteteve Romeuml Ashkali dhe Egjiptas neuml Kosoveuml nuk po zbatohej nga qeveria peumlr
shkak teuml mungeseumls seuml vullnetit programeve konkrete dhe buxhetit
Edhe neuml raport me keumlto komunitete viti i dyteuml i aktiviteteve eumlhteuml fokusuar neuml ccedileumlshtjen e puneumlsimit
teuml komuniteteve minoritare romeuml ashkali dhe egjiptas neuml zbatimin e Strategjiseuml seuml nivelit qendror Si
OShC-teuml ashtu edhe politikaneumlt kaneuml reumlneuml dakord se duhet teuml jeneuml proaktiveuml neuml promovimin e
puneumlsimit teuml komuniteteve minoritare rom ashkali dhe atij egjiptas peumlrmes krijimit teuml njeuml forumi
apo fokus-grupi neuml meumlnyreuml qeuml politikaneumlt dhe OShC-teuml teuml mund teuml shkeumlmbejneuml rregullisht teuml dheumlna
dhe teuml diskutojneuml mbi ccedileumlshtjet qeuml i prekin ata Neuml fund teuml dy paleumlt kaneuml trajtuar ccedileumlshtjet e ngritura
seuml fundmi teuml migrimit teuml seumlrisheumlm pasi qeuml ka eumlshteuml raportuar shumeuml mbi largimin nga Kosova gjateuml
disa muajve teuml fundit teuml pjeseumltareumlve teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe egjiptas peumlr teuml jetuar neuml
vende teuml tjera Kjo ccedileumlshtje duhet teuml adresohet urgjentisht si nga OShC-teuml ashtu edhe politikaneumlt neuml
teuml dyja nivelet peumlr teuml siguruar qeuml teuml krijohen kushtet qeuml keumlto komunitete teuml qeumlndrojneuml neuml Kosoveuml
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit boshnjak dhe atij goran
Shumeuml nga OShC-teuml boshnjake teuml regjistruara janeuml
politikisht teuml lidhura gjeuml qeuml mund teuml ccedilojeuml neuml fraksione
gjateuml procesit teuml pjeseumlmarrjes seuml OShC-ve pasi qeuml ato
mund teuml shihen si opoziteuml neuml aspektin politik Gjithashtu
ka pasur disa shembuj qeuml ia vlen teuml peumlrmenden teuml
bashkeumlveprimit teuml suksessheumlm neuml mes teuml OShC-ve
boshnjake si neuml ccedileumlshtjen e heqjes seuml pengesave peumlr
fermat e pjeseumltareumlve teuml komunitetit boshnjak qeuml teuml
marrin subvencione nga Ministria e Bujqeumlsiseuml Pylltariseuml
dhe Zhvillimit Rural Megjithateuml neuml teuml njeumljtin takim
pjeseumltareuml teuml komunitetit goran kaneuml deklaruar se nuk ka kurrfareuml bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve
nga komuniteti goran dhe politikaneumlt goraneuml teuml nivelit qendror
Aktivitetet gjateuml vitit teuml dyteuml janeuml ndjekur nga peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve nga teuml gjitha zonat e Kosoveumls
peumlrfshireuml Mitroviceumln dhe Pejeumln si dhe peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit goran dhe atij boshnjak neuml nivelin
qendror dhe ateuml komunal Teuml dy keumlto komunitete kaneuml ngritur shqeteumlsimin e mungeseumls seuml puneumlsimit
teuml pjeseumltareumlve teuml tyre neuml institucionet publike ndeumlrsa boshnjakeumlt kaneuml ngritur shqeteumlsimin se Ligji
peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve nuk po zbatohej neuml Prizren Peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit boshnjak
gjithashtu kaneuml theksuar se mungesa e mundeumlsive ekonomike neumlnkupton se shumeuml prej tyre po
shqyrtojneuml mundeumlsineuml e largimit gjeuml qeuml eumlshteuml shqeteumlsuese peumlr teuml dyja paleumlt neuml keumlteuml lloj dialogu
Peumlrfaqeumlsuesit e komunitetit goran gjithashtu kaneuml theksuar shqeteumlsimet e tyre peumlr mungeseumln e
kontrollit policor nga niveli qendror neuml kufirin me Shqipeumlrineuml neuml zoneumln e Dragashit dhe problemet e
siguriseuml qeuml po krijon kjo
Pag
e16
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit turk
Takimi me OShC-teuml nga komuniteti turk dhe me peumlrfaqeumlsuesit e nivelit qendror nga ky komunitet
ishte pozitiv gjateuml teuml cilit peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve kaneuml deklaruar se kaneuml njeuml nivel teuml mireuml teuml
bashkeumlpunimit me deputeteumlt turq Peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve nuk kaneuml shprehur kurrfareuml kritikash sa
u peumlrket marreumldheumlnieve teuml tyre me institucionet qendrore Megjithateuml ccedileumlshtja e vetme qeuml eumlshteuml
ngritur nga teuml gjitheuml peumlrfaqeumlsuesit e keumltij komuniteti ka qeneuml se ekziston njeuml problem i vazhduesheumlm
me Komuneumln e Prizrenit sa i peumlrket zbatimit teuml Ligjit peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve peumlrkateumlsisht rreth
peumlrdorimit teuml gjuheumls turke
Neuml aktivitetet e organizuara gjateuml vitit teuml dyteuml ka pasur vijim teuml mireuml si nga OShC-teuml ashtu edhe
peumlrfaqeumlsuesit e nivelit qendror Edhe me keumlteuml rast OShC-teuml kaneuml theksuar se kaneuml bashkeumlpunim teuml
mireuml me peumlrfaqeumlsuesit e tyre neuml Kuvend Megjithateuml ata gjithashtu kaneuml shprehur shqeteumlsimin se ka
ende ccedileumlshtje teuml hapura neuml lidhje me zbatimin e Ligjit peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve kur eumlshteuml fjala peumlr
komunitetin turk dhe se vitin e kaluar nuk ka pasur aq peumlrparime lidhur me keumlteuml ccedileumlshtjeje
Rezultatet e keumltyre aktiviteteve
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut teuml moderuara nga ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj teuml
cilat kaneuml mbledhur seuml bashku peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve nga minoritetet dhe peumlrfaqeumlsues teuml
institucioneve qendrore peumlrfshireuml deputeteuml teuml Kuvendit janeuml treguar teuml jeneuml teuml frytshme
Peumlrfaqeumlsues teuml qeveriseuml qendrore dhe deputeteuml teuml Kuvendit kaneuml paraqitur rolin dhe peumlrgjegjeumlsiteuml e
institucioneve qeuml peumlrfaqeumlsojneuml kaneuml ndareuml kontaktet e tyre u kaneuml dheumlneuml atyre mundeumlsi peumlr teuml
ngritur ccedileumlshtje qeuml ishin specifike peumlr komunitetet e tyre dhe kaneuml treguar gatishmeumlri peumlr teuml krijuar
mekanizma teuml cilat do teuml peumlrmireumlsojneuml komunikimin dhe bashkeumlpunimin me peumlrfaqeumlsuesit e OShC-
ve qeuml punojneuml peumlr mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml minoriteteve
Takimi neuml mes teuml KKK-seuml dhe peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve teuml
komuniteteve minoritare kaneuml rezultuar teuml jeneuml teuml
suksesshme Peumlrfaqeumlsuesit e KKK-seuml kaneuml prezantuar rolin
dhe mandatin e KKK-seuml dhe u kaneuml ofruar mundeumlsineuml teuml
gjitha OShC-ve teuml interesuara nga minoritetet qeuml teuml aplikojneuml
peumlr akreditim nga Presidenti i Kosoveumls dhe teuml emeumlrojneuml
peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve teuml tyre neuml pozita teuml aneumltareumlve teuml
KKK-seuml Dhjeteuml (10) OShC janeuml teuml akredituara nga Presidenti i
Kosoveumls Si rezultat i keumlsaj dy (2) nga peseuml (5) aneumltareuml serbeuml teuml KKK-seuml janeuml aneumltareuml teuml Rrjetit teuml
OShC-ve serbe e cila eumlshteuml themeluar nga ECMI Kosova dy (2) peumlrfaqeumlsues teuml goraneumlve si dhe tre
(3) peumlrfaqeumlsues teuml romeumlve ashkalive dhe egjiptasve janeuml emeumlruar neuml pozita teuml aneumltareumlve teuml KKK-seuml
peumlr njeuml mandat prej dy (2) vjeteumlsh
Keumlto rezultate kaneuml treguar se neumlse iniciohen kontakte mes tyre teuml dyja paleumlt janeuml teuml gatsheumlm teuml
angazhohen neuml diskutime dhe teuml fillojneuml teuml formalizojneuml proceset e dialogut Neuml takimet trajnimet
Shtateuml (7) OShC teuml cilat janeuml
aneumltare teuml Rrjetit Goran dhe atij
Serb si dhe tri (3) OShC nga
komunitetet romeuml ashkali dhe
egjiptas janeuml akredituar nga
Zyra e Presidentit teuml Republikeumls
seuml Kosoveumls
Pag
e17
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dhe seancat e dialogut qeuml janeuml mbajtur peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve teuml komunitetit minoritare teuml
institucioneve lokale e qendrore dhe nga deputeteuml teuml Kuvendit eumlshteuml sugjeruar fuqimisht krijimi i njeuml
platforme ose forumi me synim ofrimin e mundeumlsive keumltyre peumlrfaqeumlsuesve qeuml meuml lehteuml teuml
shkeumlmbejneuml informata teuml ngreneuml ccedileumlshtje specifike peumlr komunitetet e tyre dhe teuml punojneuml
bashkeumlrisht neuml mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml minoriteteve
Bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe institucioneve lokale
Angazhimi me qeveriteuml komunale eumlshteuml gjithashtu kyccedil peumlr
rritjen e efektivitetit teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare
Shumeuml prej keumltyre OShC-ve neuml Kosoveuml janeuml organizata jo teuml
meumldha dhe punojneuml brenda zonave teuml kufizuara dhe
prandaj eumlshteuml me reumlndeumlsi qendrore peumlr to qeuml teuml krijojneuml
lidhje teuml forta me zyrtareumlt komunaleuml teuml zonave teuml tyre
Teuml gjitha Komunat obligohen me ligj qeuml teuml krijojneuml Komitetin
peumlr Komunitete ku peumlrfaqeumlsohen teuml gjitha komunitetet dhe
i cili eumlshteuml peumlrgjegjeumls peumlr shqyrtimin e respektimit nga ana e autoriteteve komunale teuml ligjeve neuml fuqi
dhe referimit ndaj teuml drejtave teuml komuniteteve22 Secila Komuneuml gjithashtu duhet teuml keteuml nga njeuml
Zeumlvendeumls-Kryesues teuml Kuvendit Komunal peumlrgjegjeumls peumlr komunitete dhe nga njeuml Neumlnkryetar teuml
Komuneumls peumlrgjegjeumls peumlr komunitete Megjithateuml duket se neuml nivelin komunal peumlrfaqeumlsuesit e OShC-
ve konsultohen edhe neuml baza ad hoc dhe se kjo ndodh meuml rralleuml se neuml nivelin qendror23 Neuml nivelin
lokal ashtu si edhe neuml ateuml qendror duhet teuml mbahen takime publike peumlr teuml informuar qytetareumlt mbi
vendimet e marra dhe peumlr teuml marreuml reagimet e tyre
Bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve teuml nivelit komunal gjithashtu peumlrballet me
veumlshtireumlsi pasi qeuml nuk ka njeuml sistem uniform peumlr bashkeumlpunim gjeuml qeuml bvn qeuml secila Komuneuml teuml krijojeuml
praktikat e veta24 Kjo eumlshteuml diccedilka qeuml duhet teuml adresohet si nga Qeveria e Kosoveumls ashtu edhe
donatoreumlt dhe pjeseumltareuml teuml shoqeumlriseuml civile neuml meumlnyreuml qeuml teuml sigurohet qeuml neuml teuml ardhmen teuml krijohet
njeuml sistem koherent
22
Ligji mbi veteumlqeverisjen lokale neni 51 Neuml dispozicion neuml httpwwwkuvendikosovesorgcommondocsligjet2008_03-L040_alpdf 23
TACSO Beyond Zero Institutional Arrangements for Cooperation with Civil Society (shq Peumlrtej zeros aranzhimet institucionale peumlr bashkeumlpunim me shoqeumlrineuml civile) gusht 2011 fq 19 24
TACSO Cooperation between Local-Self Governments and OSHCs in the Western Balkans and Turkey Progress Report since the Bečidi Conference February 2011 (shq Bashkeumlpunimi neuml mes teuml njeumlsive teuml veteumlqeverisjes lokale dhe OShC-ve neuml Ballkanin Pereumlndimor dhe neuml Turqi raport progresi nga Konferenca e Beccediliqit e shkurtit 2011) (2013) fq 27
Pag
e18
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Aktivitetet peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve komunale
Me qeumlllimin peumlr teuml trajtuar mungeseumln e bashkeumlpunimit dhe komunikimit neuml mes teuml OShC-ve nga
komunitetet minoritare dhe institucionet lokale ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml mbajtur disa
aktivitete peumlr teuml rritur ndeumlrveprimin dhe ndeumlrtuar besimin ndeumlrmjet zyrtareumlve komunaleuml dhe OShC-
ve nga komunitetet minoritare Keumlto peumlrfshijneuml puneumltori peumlr ndeumlrtimin e besimit nxjerrjen e
analizave teuml shkurtra teuml politikave mbi ccedileumlshtjet kyccedile lokale si dhe krijimin e strukturave teuml
formalizuara neumlpeumlr komuna peumlr diskutime me komunitetet minoritetare
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml organizuar gjithsej teteumlmbeumldhjeteuml (18) puneumltori qeuml kaneuml
mbuluar teuml gjitha komunat e Kosoveumls Mesatarisht ka pasur rreth 25 pjeseumlmarreumls peumlr ccedildo trajnim
peumlrfshireuml keumltu peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve dhe zyrtareuml komunaleuml Keumlto puneumltori kaneuml treguar se neuml
shumeuml komuna OShC-teuml nga komunitetet minoritare dhe zyrtareumlt komunaleuml janeuml treguar teuml gatsheumlm
peumlr bashkeumlpunim por strukturat dhe formalitetet e nevojshme peumlr marreumldheumlnie teuml suksesshme nuk
janeuml vendosur neuml meumlnyreuml koherente
Gatishmeumlria peumlr teuml bashkeumlpunuar
Secila komuneuml ka treguar gatishmeumlri peumlr teuml bashkeumlpunuar me peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civile nga
minoritetet por ka pasur shumeuml nivele teuml dallueshme ndeumlrmjet komunave neumlpeumlr Kosoveuml Peumlr
shembull neuml takimin neuml Graccedilaniceuml eumlshteuml ardhur neuml peumlrfundim se niveli i bashkeumlpunimit eumlshteuml rritur
vazhdimisht qeuml nga viti 2012 pasi qeuml peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civile dhe zyrtareumlt komunaleuml kaneuml
punuar seuml bashku peumlr teuml organizuar aktivitetet kulturore dhe argeumltuese gjateuml vereumls Organizimi i
aktiviteteve teuml tilla gjithashtu i ka dheumlneuml Komuneumls dhe OShC-ve qasje meuml teuml hapur dhe teuml
drejtpeumlrdrejteuml ndaj njeumlri-tjetrit gjeuml qeuml ka rritur besimin e tyre dhe fusheumlveprimin peumlr bashkeumlpunim
Neuml puneumltorineuml neuml Ranillug kaneuml marreuml pjeseuml shumeuml pak zyrtareuml komunaleuml kurse neuml Kameniceuml dhe
Novobeumlrdeuml kaneuml marreuml pjeseuml veteumlm peseuml (5) zyrtareuml nga teuml dyja Komunat neuml njeuml puneumltori ku kaneuml
marreuml pjeseuml mbi njeumlzet (20) persona Pjeseumlmarreumlsit neuml keumlteuml puneumltori kaneuml pranuar se nuk ka dialog
teuml mireuml neuml mes teuml OShC-ve dhe Komunave gjeuml qeuml i eumlshteuml atribuuar mundeumlsiseuml qeuml OShC-teuml kryesisht i
shohin Komunat neuml aspektin e mbeumlshtetjes financiare pra si donatoreuml e jo si partnereuml teuml cileumlt
punojneuml drejt arritjes seuml teuml njeumljtave objektiva Pjeseumlmarreumlsit kaneuml deklaruar se shpresojneuml se peumlrmes
puneumltorive teuml organizuara nga ECMI Kosova kjo ccedileumlshtje do teuml mund teuml fillojeuml teuml trajtohet dhe se ata
do teuml mund teuml fillojneuml teuml diskutojneuml peumlr njeuml lloj marreumldheumlnieje me fokus neuml nevojeumln e bashkeumlpunimit
neuml teuml gjitha fushat
Kuptimi i proceseve
Gjateuml keumltij procesi gjithashtu janeuml veumlneuml re nivele teuml dallueshme teuml teuml kuptuarit teuml ndeumlrveprimit neuml
mes teuml qeverive komunale dhe OShC-ve nga minoritetet me ccedilrsquorast Graccedilanica dhe Prizreni kaneuml
treguar nivelin meuml teuml larteuml Neuml dy keumlto komuna eumlshteuml ardhur neuml peumlrfundim se krahasuar me rajonet
Pag
e19
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e tjera ato kaneuml nivel arsyesheumlm teuml larteuml teuml bashkeumlpunimit neuml mes teuml komunave dhe OShC-ve nga
minoritetet ndoneumlse ka vend peumlr rritje teuml bashkeumlpunimit Peumlr teuml trajtuar keumlteuml ECMI Kosova seuml
bashku me partnereumlt e saj CSD dhe RrOGRAEK neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml peumlrkrahur zhvillimin
dhe zbatimin e planeve teuml avokimit peumlr OShC-teuml lokale nga komunitetet minoritare jashteuml qendrave
kryesore teuml shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml Ajo cfareuml ka veumlneuml neuml dukje edhe ECMI Kosova gjateuml keumltyre
aktiviteteve eumlshteuml niveli i dalluesheumlm i peumlrfshirjes nga njeuml komuneuml neuml tjetreumln dhe ndeumlrmjet grupeve
teuml ndryshme teuml komuniteteve minoritare Peumlr shembull gjateuml puneumltorive me komunitetin boshnjak
dhe ateuml goran neuml Prizren eumlshteuml theksuar se OShC-teuml neuml keumlteuml rajon mendojneuml se nuk shihen si
bashkeumlpuneumltoreuml neuml ndeumlrtimin e shoqeumlriseuml por neuml aspektin e lidhjeve politike qeuml mund teuml shihen si
konkurrenceuml
Peumlr teuml trajtuar keumlteuml mungeseuml teuml teuml kuptuarit teuml proceseve ECMI Kosova ka hartuar publikuar dhe
shpeumlrndareuml njeuml libeumlrth teuml titulluar Pjeseumlmarrja e shoqeumlriseuml civile neuml proceset e vendimmarrjes25 Ky
libeumlrth i ofron shoqeumlriseuml civile si njeuml e teumlreuml njeuml referenceuml teuml definitive teuml teuml drejtave qeuml kaneuml OShC-teuml
neuml bazeuml teuml ligjit dhe se si duhet teuml eceuml ndeumlrveprimi i tyre me qeverineuml neuml nivelin qendror dhe ateuml
lokal
Rezultatet e keumltyre aktiviteteve
Keumlto aktivitete janeuml treguar teuml suksesshme neuml aspektin e fillimit teuml ofrimit institucioneve lokale dhe
OShC-ve teuml njeuml struktureuml formale peumlr teuml rritur dialogun mes tyre Neuml meumlnyreuml dometheumlneumlse neuml teuml
gjitha komunat institucionet lokale dhe OShC-teuml janeuml treguar shumeuml teuml gatsheumlm peumlr teuml
bashkeumlpunuar dhe peumlr teuml formalizuar strukturat peumlr dialog Eumlshteuml gjithashtu premtuese se neuml keumlto
diskutime eumlshteuml adresuar ccedileumlshtja se OShC-teuml shihen si konkurrente ndaj institucioneve neuml vend qeuml
teuml shihen si institucione me teuml cileumlt duhet bashkeumlpunuar
25
Neuml dispozicion neuml httpwwwecmikosovoorgwp-contentPublicationsHand_book_and_manuals2013-04_ECMI_Kosovo_Guidebook_-_Civil_Society_Participation_in_Decision-Making_Processesalbpdf
Pag
e20
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
IV TRAJNIMET PEumlR NGRITJEN E KAPACITETEVE DHE AVOKIM PEumlR OSHC-TEuml
NGA KOMUNITETET MINORITARE
Peumlrmes hulumtimeve teuml gjera me OShC neuml teumlreuml Kosoveumln ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml
identifikuara se OShC-teuml neuml veccedilanti ato qeuml punojneuml peumlr komunitetet minoritare peumlrballen me
kapacitete teuml dobeumlta pra nuk mund teuml avokojneuml peumlr ccedileumlshtjet e tyre ose teuml marrin pjeseuml neuml meumlnyreuml
efektive neuml jeteumln publike Ndeumlr ccedileumlshtjet e tjera atyre shpesh u mungon teuml kuptuarit e ploteuml teuml
funksionimit teuml institucioneve teuml qeveriseuml dhe proceseve peumlrkateumlse e mekanizmave teuml
pjeseumlmarrjes26 Atyre gjithashtu shpesh u mungojneuml shkathteumlsiteuml e duhura neuml fusha teuml ndryshme si
avokimi lobimi dhe hulumtimet shkrimi e analiza ligjore27
Neumlpeumlrmjet njeuml qasje teuml ngritjes seuml kapaciteteve dhe mbeumlshtetjes seuml vazhdueshme dhe me objektiv teuml
qarteuml neuml keumlteuml aspekt ECMI Kosova dhe organizatat e saj partnere kaneuml synuar teuml ndeumlrtojneuml dhe
peumlrmireumlsojneuml afteumlsiteuml dhe kapacitetet e OShC-ve peumlr trsquou peumlrfshireuml neuml meumlnyreuml efektive neuml proceset e
politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes neuml nivelin lokal dhe ateuml qendror duke u bazuar neuml dhe zhvilluar
meuml tej efektivitetin e seancave teuml dialogut teuml diskutuara neuml kapitullin paraprak
Qeumlllimi i ECMI Kosoveumls dhe organizatave teuml saj partnere ishte forcimi i OShC-ve neuml meumlnyreuml teuml
teumlreumlsishme dhe trajtimi i kapaciteteve teuml OShC-ve peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml politikeuml-
beumlrje dhe vendimmarrje peumlr teuml siguruar qeuml ato teuml zhvillohen neuml meumlnyreuml teuml qeumlndrueshme ashtu qeuml
neuml teuml ardhmen teuml mund teuml veprojneuml neuml meumlnyreuml teuml pavarur dhe ateuml peumlrmes trajnimeve dhe
mbeumlshtetjes seuml vazhdueshme Si rrezultat i keumlsaj ECMI Kosova neuml kuadeumlr teuml dy projekteve lsquoFuqizimi i
shoqeumlriseuml civile peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml proceset e politikave dhe teuml vendimmarrjes
peumlrmes dialogut me institucionet qeveritarersquo i financuar nga BE-ja dhe i menaxhuar nga Zyra e
Bashkimit Europian neuml Kosoveuml dhe projektit lsquoPeumlrkrahja e qeverisjes efektive peumlr komunitetet
minoritare neuml Kosoveumlrsquo financuar nga Departamenti Federal Zviceran i Puneumlve teuml Jashtme (DFPJ) ka dizajnuar
njeuml program peumlrkraheumls gjitheumlpeumlrfshireumls peumlr organizata teuml shoqeumlriseuml civile (OSHC)
26
TACSO Beyond Zero Institutional Arrangements for Cooperation with Civil Society Society (shq Peumlrtej zeros
aranzhimet institucionale peumlr bashkeumlpunim me shoqeumlrineuml civile) gusht 2011 fq 21 KCSF ldquoNe dhe atardquo ndash pjeseumlmarrja e qytetareumlve neuml Kosoveuml tetor 2011 fq 28 27
TACSO Growing Together Civil Society Involvement in the Legislative Process ndash Good and Bad Practices Practices (shq Rritja e peumlrbashkeumlt peumlrfshira e shoqeumlriseuml civile neuml procesin ligjveumlnies ndash praktikat e mira dheuml teuml keumlqija) qershor 2011 qershor 2011 fq 21
Pag
e21
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Gjateuml njeuml periudhe 15-vjeccedilare (nga qershori 2013 deri neuml tetor 2014) OSHC-teuml dhe koalicionet e
OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml peumlrfituar nga njeuml program peumlrkraheumls gjitheumlpeumlrfshireumls i cili ka
kombinuar teorineuml dhe praktikeumln me fokus neuml keumlteuml teuml fundit
Ngritja e kapaciteteve
Pjeseumlmarreumlsve u janeuml ofruar trajnime teuml strukturuara
teuml orientuar praktikisht peumlr teuml ngritur kapacitetet dhe
ateumlsiteuml e tyre praktike peumlr teuml avokuar neuml meumlnyreuml
efektive peumlr interesat dhe teuml drejtat e tyre dhe jane
pajisur me certifikata pas peumlrfundimit me sukses teuml
programit
Trajnimi mbi shkathteumlsiteuml avokim dhe teuml drejtat
e minoriteteve nga qershori 2013 deri neuml tetor
2014 pjeseumlmarreumlsit kaneuml marreuml pjeseuml neuml njeuml
trajnim gjitheumlpeumlrfshireumls interaktiv dhe teuml peumlrshtatur sipas nevojave teuml tyre teuml peumlrbeumlreuml nga
peumlrafeumlrsisht 15 seanca
Viziteuml studimore neuml rajon neuml vitin 2014 pjeseumlmarreumlsit gjithashtu kaneuml marreuml pjeseuml njeuml viziteuml
studimore neuml FYROM neuml meumlnyreuml qeuml teuml promovojneuml bashkeumlpunimin rajonal teuml krijojneuml lidhje teuml
dobishme dhe teuml sigurojneuml njeuml shkeumlmbim konstruktiv teuml praktikave teuml mira dhe ekspertizeumls
teknike (know-how) neuml rajon
Zbatimi i aktiviteteve teuml avokimit
Paralelisht me programin e trajnimit OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml
zhvilluar dhe zbatuar Plane specifike Avokimi peumlr adresimin e ccedileumlshtjeve me interes peumlr ta me
mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj
Zhvillim i Planeve peumlr Avokim nga teuml gjitha OSHC-teuml konkurruese u eumlshteuml keumlrkuar qeuml teuml
prezantojneuml Propozimet peumlr Avokim me ide paraprake fillestare mbi aktivitetet e avokimit qeuml do
teuml ndeumlrmarrin peumlr teuml adresuar problemet apo ccedileumlshtje konkrete OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-
ve teuml peumlrzgjedhur janeuml peumlrkrahur neuml zhvillimin Planeve njeumlvjeccedilare teuml Avokimit teuml holleumlsisheumlm
dhe me objektiva teuml qarteuml duke zhvilluar meuml tej propozimet e tyre teuml paraqitura Keumlto Plane
Avokimi kaneuml peumlrfshireuml objektiva dhe aktivitete qeuml janeuml kryer me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls
dhe partnereumlve teuml projektit
Neumln-grante peumlr avokim OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml marreuml edhe
mbeumlshtetje financiar peumlr zbatimin e aktiviteteve teuml parapara neuml Planet e tyre peumlr Avokim (meuml seuml
shumti deri neuml 2000 Euro peumlr njeuml Plan Avokimi)
Mbeumlshtetje e vazhdueshme Peumlrveccedil keumlsaj OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur
kaneuml marreuml mbeumlshtetje teuml vazhdueshme peumlrfshireuml mbeumlshtetje teknike dhe ligjore ndihmeuml neuml
organizimin e aktiviteteve mediale (incizimi i nje video promoviese njeuml minuteumlsheuml peumlr secileumln
Pag
e22
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve ) lehteumlsim teuml dialogut me institucionet relevante qeveritare
dhe ndihmeuml me hulumtime dhe redaktimin e materialeve (psh fleteumlpalosjeve)
Keumlto aktivitete kaneuml synuar forcimin e kapaciteteve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare peumlr teuml
bashkeumlvepruar me qeverineuml dhe ushtruar ndikim mbi teuml si neuml nivelin komunal ashtu edhe ateuml
qendror peumlr teuml siguruar qeuml interesat e tyre teuml merren parasysh gjateuml proceseve teuml qeverisjes
Ngritja e kapaciteteve peumlr OShC-teuml nga komunitetet minoritare
Peumlr teuml adresuar ccedileumlshtjet e veumlna neuml pah meuml sipeumlr ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml dizajnuar njeuml
Program teuml Shkathteumlsive teuml Avokimit dhe teuml Drejta teuml Komuniteteve peumlr Organizatat e Shoqeumlriseuml
Civile neuml Kosoveuml i cili konsistonte neuml organizimin e peseumlmbeumldhjeteuml (15) seancave teuml trajnimit gjateuml
vitit 2013 dhe 2014 mbi ccedileumlshtjet e meumlposhtme
Pjeseumlmarrja e OShC-ve neuml Kosoveuml
Teuml drejtat e minoriteteve veumlshtrim i peumlrgjithsheumlm dhe konceptet kryesore
Legjislacioni dhe institucionet vendore neuml Kosoveuml neuml lidhje me OShC-teuml
Peumlrmbledhje e mekanizmave teuml kompensimit ndaj shkeljes seuml teuml drejtave mekanizmat e
drejtpeumlrdrejteuml (e drejta peumlr peticion e drejta peumlr iniciativa qytetare e drejta e referendumit
dhe e ankesave teuml qytetareumlve) + mekanizmat e teumlrthorteuml + mekanizmat e bazuar neuml ccedileumlshtje
(ZKGj MASHT-it dhe Komisioni teuml Pavarur Keumlshilli i Pavarur Mbikeumlqyreumls i Sheumlrbimit Civil teuml
Kosoveumls KPM)
Avokimi
Mediat dhe rrjetet sociale (si teuml plasohet mesazhi)
Zhvillimi i projekteve
Shkathteumlsiteuml e teuml shkruarit dhe prezantimit + rrjeteumlzimi
Mjete praktike peumlr mbajtjen e teuml dheumlnave dhe doreumlzimin e ankesave
Adresimi institucioneve dhe teuml kuptuarit e puneumls seuml tyre (KKK-seuml KDIK-seuml ZCcedilK-seuml)
Keumlto trajnime janeuml organizuar neuml bashkeumlpunim
me projektin ldquoMbeumlshtetje qeverisjes efektive peumlr
komunitetet minoritare neuml Kosoveumlrdquo teuml financuar
nga Departamenti Federal Zviceran i Puneumlve teuml
Jashtme (DFPJ) Trajnimet kaneuml sjelleuml seuml bashku
aneumltareuml teuml OShC-ve nga komunitetet e ndryshme
minoritare neuml teumlreuml Kosoveumln duke u dheumlneuml atyre
mundeumlsineuml peumlr teuml ndareuml peumlrvojat e tyre dhe
diskutuar sfidat me teuml cilat peumlrballen neuml
komunikimin me institucionet peumlrkateumlse lokale e
qendrore peumlr teuml ngritur ccedileumlshtjet qeuml lidhen me
komunitetet minoritare dhe janeuml mbajtur nga eksperteuml teuml nivelit teuml larteuml teuml ccedileumlshtjeve teuml zgjedhura
nga Kosova dhe rajoni OShC-teuml dhe koalicionet e OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur kaneuml qeneuml grupet
Pag
e23
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
kryesore teuml synuara megjithateuml OShC-teuml e peumlrfshira neuml Bazeumln e teuml dheumlnave teuml OShC-ve gjithashtu
janeuml ftuar qeuml teuml marrin pjeseuml neuml trajnime
Pjeseumlmarreumlsit i kaneuml vlereumlsuar teuml gjitha keumlto trajnime si
shumeuml teuml dobishme dhe kaneuml vneuml neuml dukje se ato ishin
mundeumlsi e madhe qeuml teuml nxirrnin neuml pah ccedileumlshtjet kryesore
dhe problemet qeuml lidhen me komunitetet e tyre dhe u kaneuml
ndihmuar teuml identifikojneuml kanale peumlr teuml trajtuar keumlto
ccedileumlshtje Neuml keumlto takime janeuml adresuar njeuml varg ccedileumlshtjesh teuml
shumeumlllojshme si mundeumlsiteuml socio-ekonomike peumlr
komunitetet minoritare peumlrdorimi i gjuheumlve segregacioni
neuml arsim veccedilaneumlrisht neuml Shkolleumln lsquoMustafa Bakijarsquo neuml
Gjakoveuml liria e leumlvizjes veccedilaneumlrisht neuml lidhje me Lagjen e
Boshnjakeumlve dhe Mitroviceumln e Veriut teuml drejtat e grave dhe
barazia gjinore marreumldheumlniet me qeverineuml dhe strategjiteuml
peumlr pjeseumlmarrjen meuml teuml gjereuml teuml shoqeumlriseuml civile Si pjeseuml e
programit teuml peumlrkrahjes OShC-teuml dhe koalicionet e OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur kaneuml incizuar dhe
transmetuar video promovuese me qeumlllim promovimin e organizatave teuml tyre mandatit teuml tyre dhe
puneumln qeuml ato beumljneuml peumlr teuml mbrojtur dhe promovuar teuml drejtat e komuniteteve Video promovuese teuml
organizatave BRIGA PIRAMIDA CDKD-SP ICEC CZRC-OPA dhe OSG janeuml postuar neuml kanalin e ECMI
Kosoveumls dhe neuml ueb-faqen e saj dhe faqen e saj neuml Facebook si dhe neuml ueb-faqen e CSD-seuml dhe
RrOGRAEK-ut
Viziteuml studimore peumlr OShC teuml peumlrzgjedhura nga komunitetet
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj gjithashtu kaneuml
organizuar njeuml viziteuml studimore neuml ish-Republikeumln
Jugosllave teuml Maqedoniseuml (IRJM) peumlr peumlrfaqeumlsues
teuml zgjedhur teuml OShC-ve nga minoritetet Kjo viziteuml
eumlshteuml zhvilluar neuml tremujorin e fundit teuml projektit
dhe ishte e hapur peumlr teuml gjitha OShC-teuml e
regjistruara neuml bazeumln e teuml dheumlnave
Peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova u eumlshteuml dheumlneuml
mundeumlsia peumlr dialog me homologeumlt e tyre nga
IRJM neuml ccedileumlshtje teuml tilla si arsimimi i komuniteteve
minoritare zbatimi i legjislacionit peumlr gjuheumlt dhe
puneumlsimi neuml institucionet publike dhe neuml ndeumlrmarrjet publike Peumlr meuml tepeumlr ECMI Kosova dhe
partnereumlt e saj u kaneuml mundeumlsuar peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova qeuml teuml zhvillojneuml takime me Komisionin
e Kuvendit peumlr Marreumldheumlnie Ndeumlretnike dhe Sekretariatin Shteteumlror peumlr Zbatimin e Marreumlveshjes
Kornizeuml teuml Ohrit Me keumlteuml atyre iu dhaneuml meuml tepeumlr njohuri mbi meumlnyreumln se si IRJM mbron teuml drejtat e
Njeuml tregim u suksessheumlm qeuml ia
vlen teuml peumlrmendet eumlshteuml ai peumlrmes
Programit teuml Trajnimit peumlr Avokim
ku OShC-teuml nga komuniteti
boshnjak kaneuml mundur teuml
avokojneuml me sukses neuml Prizren
duke arritur qeuml neuml Komisionin
Komunal peumlr Komunitete teuml
peumlrfaqeumlsohen teuml gjitha
komunitetet ashtu siccedil keumlrkohet
me ligj por nuk kishte ndodhur meuml
hereumlt
Pag
e24
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
minoriteteve dhe ccedilfareuml meumlsimesh mund teuml nxjerreuml Kosova nga
ajo Ata u kaneuml beumlreuml pyetje si psh rreth asaj neumlse puna me
minoritetet neuml IRJM fokusohet veteumlm neuml minoritetin shqiptar
apo neumlse punohet edhe me komunitete teuml tjera
Zhvillimi dhe zbatimi i fushatave teuml avokimit
Njeuml nga ccedileumlshtjet qendrore qeuml mund teuml shihet nga mungesa neuml strukturat e shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml
eumlshteuml se OShC-teuml nga komunitetit minoritare nuk janeuml efektive kur eumlshteuml fjala peumlr evokim peumlr
ndryshime Neuml kuadeumlr teuml projektit ishte publikuar njeuml shpallje e hapur peumlr aplikime me ccedilrsquorast janeuml
shpeumlrndareuml rreth 500 fleteumlpalosje neuml shqip serbisht dhe anglisht teuml titulluara ldquoSi teuml aplikonirdquo Pas
keumlsaj ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj formuan njeuml Bord teuml pavarur Peumlrzgjedheumls peumlr teuml shqyrtuar teuml
gjitheuml aplikacionet nga OShC-teuml e komuniteteve minoritare bazuar neuml kriteret e peumlrcaktuara
Propozimet e doreumlzuara janeuml vlereumlsuar neuml bazeuml teuml cileumlsiseuml seuml ideve dhe peumlrfshirjes me bazeumln fokusit
teuml qarteuml dhe njeuml metode teuml qarteuml teuml peumlrfaqeumlsimit teuml komuniteteve minoritare Bordi Peumlrzgjedheumls neuml
meumlnyreuml specifike peumlrzgjodhi OShC me bazeuml neuml komunitet teuml cilat nuk kaneuml seliteuml neuml qytete e as kaneuml
lidhje teuml ngushta me donatoreuml Si pjeseuml e keumlsaj u peumlrzgjodheumln gjashteuml (6) OShC nga teuml cilat kateumlr (4)
ishin OShC neuml vete ndeumlrsa dy (2) ishin koalicionet teuml peumlrbeumlra nga dy (2) OShC secili teuml cileumlt kishin
vendosur teuml avokonin seuml bashku peumlr njeuml ccedileumlshtje Ccedileumlshtjet e zgjedhura nga ana e OShC-ve dhe
koalicioneve teuml OShC-ve teuml cileumlt ishin peumlrzgjedhur janeuml prezantuar neuml gjashteuml (6) Fushata teuml Avokimit
Pas peumlrzgjedhjes se kateumlr (4) OShC-ve dhe dy (2) koalicioneve teuml OShC-ve dhe zhvillimit teuml Fushatave
teuml Avokimit ECMI Kosova CSD dhe RROGRAEK gjateuml vitit 2013 dhe 2014 kaneuml zhvilluar njeuml Program
Trajnimit dhe Avokimi teuml peumlrshtatur me objektiv teuml qarteuml dhe teuml bazuar neuml rezultate i cili
konsistonte neuml peseumlmbeumldhjeteuml seanca (15) trajnimi ku kaneuml marreuml pjeseuml si trajnues peumlrfaqeumlsues teuml
shoqeumlriseuml civile nga vendet e tjera teuml rajonit teuml Ballkanit Si pjeseuml e programit teuml ECMI Kosoveumls
OShC-ve dhe koalicioneve teuml OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur u eumlshteuml ofruar mbeumlshtetje teknike dhe
ligjore peumlr zbatimin e fushatave teuml advokimit ndihmeuml neuml organizimin e aktiviteteve mediale (6
videove promovuese peumlr OShC-teuml dhe koalicionet e peumlrzgjedhur) lehteumlsimin e dialogut me
institucionet relevante qeveritare dhe ndihmeuml neuml hulumtime dhe redaktimin e materialeve si dhe
nga njeuml neumln-grant me vlereuml prej euro2000 peumlr secileumln OShC dhe koalicion teuml peumlrzgjedhur peumlr zbatimin e
Fushatave teuml Avokimit
OShC-teuml nga Kosova kaneuml
shkeumlmbyer kontaktet dhe
kaneuml bashkeumlvepruar
fuqisheumlm me
institucionet e IRJM-seuml
me potencial peumlr
bashkeumlpunim neuml teuml
ardhmen
Pag
e25
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
BRIGA
Peumlrfaqeumlson komunitetin serb neuml Gorazhdec neuml rajonin e Pejeumls
Aktivitetet
Trajnime teuml peumlrgjithshme peumlr evokim veccedilaneumlrisht peumlr gra
Rritja e pjeseumlmarrjes seuml grave neuml proceset vendimmarreumlse neuml nivelin komunal
Mungesa e publikimit teuml vendeve teuml lira teuml puneumls neuml gjuheumln serbe
PIRAMIDA
Peumlrfaqeumlson komunitetin egjiptas neuml rajonin
e Pejeumls dhe ateuml teuml Istogut
Aktivitetet
Trajtimi i braktisjes seuml shkolleumls nga
nxeumlneumlsit egjiptas neuml shkolleumln fillore dhe
teuml mesme
Rritja e edukimit mbi ccedileumlshtjet e
sheumlndetit
Ngritja e veteumldijes rreth puneumlsimit
duke synuar veccedilaneumlrisht grateuml
Qendra peumlr Integrimin e Komuniteteve Minoritare (ICECQEKM)
Peumlrfaqeumlson komunitetin boshnjak serb turk dhe ateuml rom neuml rajonin e Prizrenit
Aktivitetet
Komisioni Komunal peumlr Komunitete
duhet teuml peumlrfshijeuml komunitetin ashkali
egjiptas dhe ateuml goran
Peumlrdorimi publik nga ana e Komuneumls i
teuml gjitha gjuheumlve zyrtare
Beumlrja e boshnjakishtes gjuheuml zyrtare neuml
nivel komunal
Omladinski Savez Gore ndash OSG (shq
Keumlshilli Rinor i Goreumls ndash KRG)
Peumlrfaqeumlson komunitetin minoritar goran neuml
rajonin e Goreumls
Aktivitetet
Peumlrfaqeumlsimi i barabarteuml i teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim
Shtypja e materialeve edukative
relevante peumlr keumlteuml ccedileumlshtje
Koalicioni CDKD dhe Slobodna Produkcija (shq Produksioni i Lireuml)
Dy OShC teuml cilat peumlrfaqeumlsojneuml serbeumlt romeumlt boshnjakeumlt dhe malaziasit dhe teuml cilat punojneuml neuml rajonin e Gjilanit teuml Kameniceumls dhe ateuml teuml Novobeumlrdeumls
Aktivitetet
Zbatimi i Ligjit peumlr Qasje neuml Dokumente Publike
Shfryteumlzimi proporcional i objekteve sportive dhe kulturore
Ndarja proporcionale e buxhetit
Koalicioni CZRZ dhe OPA
Dy OShC nga komuniteti serb teuml cilat punojneuml neuml pjeseumln jugore teuml Kosoveumls kryesisht neuml Partesh dhe Kllokot
Aktivitetet
Avokim neuml Ministrineuml e Bujqeumlsiseuml Ministrineuml e Riniseuml dhe Sportit dhe neuml Ministrineuml e Mjedisit peumlr mbeumlshtetje neuml Partesh
Ulja e papuneumlsiseuml neuml keumlto rajone
Pag
e26
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rezultatet nga planet e avokimit
OShC-teuml e angazhuara me keumlto Planeve teuml Avokimit kaneuml arritur njeuml numeumlr suksesesh teuml dukshme si
rezultat i aktiviteteve teuml ndeumlrmarra neuml kuadeumlr teuml keumltyre propozimeve
ICECQEKM Ka evokuar me sukses te Komuna e Prizrenit peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha komunitetet teuml
peumlrfaqeumlsohen neuml Komisionin Komunal peumlr Komunitete peumlrfshireuml komunitetin goran ateuml rom ashkali
dhe egjiptas Ata gjithashtu i kaneuml beumlreuml presion Komuneumls peumlr teuml drejteumln e barabarteuml peumlr trsquou arsimuar
neuml gjuheumln boshnjake peumlrfshireuml edhe organizimin e tryezave teuml rrumbullakeumlta rreth keumlsaj ccedileumlshtjeje
gjeuml qeuml kishte sukses deri diku ndoneumlse ka ende shumeuml progres peumlr trsquou beumlreuml neuml meumlnyreuml qeuml komuna
trsquou peumlrmbahet obligimeve teuml saj ligjore E fundit ata kaneuml mbajtur disa tryeza teuml rrumbullakeumlta peumlr
ccedileumlshtjen e respektimit teuml kuoteumls prej 10 teuml puneumlsimit teuml komuniteteve neuml institucionet publike
Komuna eumlshteuml treguar e hapur neuml keumlto takime dhe ICECQEKM do teuml vazhdojeuml teuml avokojeuml peumlr keumlto
ccedileumlshtje peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml kaneuml krijuar neuml keumlto institucione
OSGKRG Pjesa meuml e madhe e puneumls seuml
OSGKRG ishte pjeseuml e Rrjetit teuml Goraneumlve teuml
themeluar si pjeseuml e keumltij projekti Ata kaneuml
organizuar disa tryeza teuml rrumbullakeumlta mbi
ccedileumlshtjet e peumlrfaqeumlsimit teuml barabarteuml teuml teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim publik dhe kaneuml
krijuar lidhje teuml mira me Komuneumln gjeuml qeuml do teuml
shfryteumlzohet peumlr teuml zhvilluar avokim gjateuml muajve
teuml ardhsheumlm
PIRAMIDA Neuml Pejeuml PIRAMIDA eumlshteuml treguar e suksesshme neuml puneumln e saj me Komuneumln neuml trajtimin
e ccedileumlshtjes seuml braktisjes seuml shkolleumls nga pjeseumltareumlt e komuniteteve minoritare Ata kaneuml punuar me
zyrtareumlt komunaleuml peumlr teuml avokuar peumlr
identifikimin e feumlmijeumlve jashteuml shkollave dhe
trajtimin e ccedileumlshtjeve teuml ri-integrimit Megjithateuml
marreuml parasysh trendin e fundit teuml emigrimit teuml
pjeseumltareumlve teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe
egjiptas ata po peumlrballen prapeuml me ccedileumlshtje teuml
integrimit teuml cilat duhet teuml adresohen nga
Komuna28 PIRAMIDA gjithashtu ka qeneuml e
suksesshme neuml qeumlllimin e saj peumlr teuml rritur
arsimimin e grave qeuml u peumlrkasin komuniteteve
minoritare veccedilaneumlrisht neuml lidhje me ccedileumlshtjet e sheumlndetit pasi qeuml kaneuml organizuar disa tryeza teuml
rrumbullakeumlta dhe trajnime mbi keumlteuml ccedileumlshtje si dhe ka filluar teuml bashkeumlpunojeuml me komunitetin lokal
28
Peumlr me tepeumlr informata mbi keumlteuml temeuml ju lutemi shihni Buletinin Informues teuml ECMI Kosoveumls rreth keumlsaj teme me titullin Sfidat neuml procesin e integrimit neuml Kosoveuml migrimi neuml rritje e romeumlve ashkalive dhe egjiptasve Neuml dispozicion neuml httpwwwecmikosovoorgp=5847
Pag
e27
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
neuml keumlto zona rreth keumltyre ccedileumlshtjeve dhe trsquou japeuml atyre meuml shumeuml informata mbi ccedileumlshtje teuml tilla si
sheumlndeti riprodhues dhe ccedileumlshtjet e sheumlndetit teuml feumlmijeumlve
Koalicioni CRDZ-OPA Ky koalicion eumlshteuml treguar i suksessheumlm neuml vendosjen e kontakteve brenda
Ministrive relevante peumlr trsquou marreuml me avokim Megjithateuml ndoneumlse nuk eumlshteuml marreuml ndonjeuml vendim
peumlrfundimtar nga keumlto ministri ata janeuml angazhuar me keumlteuml ccedileumlshtje dhe janeuml neuml procesin e
formulimit teuml planeve peumlr teuml trajtuar problemet e ngritura nga CRDZ-OPA Ata gjithashtu kaneuml arritur
teuml vendosin kontakte teuml mira me peumlrfaqeumlsuesit e Komuneumls seuml Parteshit peumlrgjegjeumls peumlr bujqeumlsi rini e
mjedis Seuml bashku me Komuneumln ata kaneuml ndeumlrmarreuml aktivitete neuml Partesh Budrigeuml e Poshtme dhe
Pasjan me fokus neuml ccedileumlshtjet e riniseuml dhe kultureumls Seuml fundmi kaneuml filluar organizimin e njeuml unioni
fermereumlsh i cili do teuml peumlrfaqeumlsojeuml njeuml pjeseuml teuml madhe teuml fermereumlve teuml Parteshit
BRIGA Gjateuml zbatimit teuml Planit teuml Avokimit kjo
OShC ka mbajtur njeuml seumlreuml trajnimesh peumlr grateuml
nga komuniteti serb mbi metodat meuml teuml mira
peumlr puneumlsim peumlrfshireuml shqyrtimin e
aplikacioneve dhe procedurat pasuese Peumlr meuml
tepeumlr ata janeuml takuar me autoritetet
peumlrkateumlse peumlr teuml shprehur shqeteumlsimin e tyre
se shpalljet zakonisht nuk dalin neuml serbisht
dhe institucionet peumlrgjegjeumlse peumlr keumlteuml kaneuml
reumlneuml dakord qeuml teuml adresojneuml keumlteuml ccedileumlshtje dhe
teuml beumljneuml meuml teuml mireumln peumlr teuml siguruar qeuml neuml teuml ardhmen shpalljet peumlr vende teuml lira teuml puneumls teuml
shpeumlrndahen peumlrmes kanaleve neuml gjuheumln serbe
Koalicioni CDKD-SP Ky koalicion ka mbajtur takime teuml shumta me autoritetet peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi
qendrore neuml kuadeumlr teuml planeve teuml tyre teuml avokimit por vonesa neuml krijimin e njeuml qeverie komunale neuml
Kameniceuml ka penguar qeuml keumlto takime teuml jeneuml
efektive Megjithateuml ka pasur ndeumlrveprim teuml
mireuml neuml ccedileumlshtjen e qasjes seuml barabarteuml neuml
objektet sportive dhe kjo eumlshteuml ccedileumlshtje qeuml do teuml
peumlrcillet edhe meuml tej Lidhur me ccedileumlshtjen e
qasjes neuml dokumente publike ky koalicion
gjithashtu ka zhvilluar disa takime dhe ka
avokuar rregullisht peumlr qasje teuml barabarteuml dhe
teuml lehteuml dhe kjo ka beumlreuml qeuml Komuna teuml beumljeuml ca
leumlvizje dhe suksese nga ana e Komuneumls e cila
eumlshteuml beumlreuml meuml e hapur neuml ofrimin e sheumlrbimeve
teuml peumlrkthimit dhe qasjes seuml hapur neuml teuml gjitha dokumentet Ata gjithashtu kaneuml monitoruar
shpeumlrndarjen e investimeve kapitale neuml komuneuml por nuk kaneuml mundur teuml marrin peumlrgjigje definitive
rreth asaj se sa eumlshteuml shpenzuar peumlr secilin komunitet Megjithateuml duke ngritur ccedileumlshtjen e
Pag
e28
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
monitorimit teuml keumlsaj Koalicioni CDKD-PS i ka beumlreuml presion komuneumls qeuml trsquoi beumljeuml publike keumlto holleumlsi
dhe teuml jeteuml meuml e hapur
Pag
e29
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
V KRIJIMI I RRJETEVE NDEumlRETNIKE TEuml OSHC-VE NGA MINORITETET
Shoqeumlria civile neuml Kosoveuml eumlshteuml e fragmentuar neuml maseuml teuml madhe ajo jo veteumlm qeuml shpesh eumlshteuml e
ndareuml neuml vija etnike por shpesh ka mungeseuml teuml komunikimit dhe bashkeumlpunimit ndeumlrmjet
Organizatave teuml Shoqeumlriseuml Civile (OShC-ve) brenda teuml njeumljtit komunitet Marreuml parasysh nevojat e
veccedilanta dhe fragmentimin e brendsheumlm teuml shumiceumls seuml komuniteteve minoritare neuml Kosoveuml ECMI
Kosova dhe organizatat e saj partnere neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml synuar teuml nxisin komunikimin
dhe bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml veccedilanta etnike dhe mes tyre me
qeumlllimin peumlrfundimtar qeuml trsquou mundeumlsojneuml atyre teuml avokojneuml peumlr nevojat dhe interesat e tyre teuml
veccedilanta duke qeneuml neuml teuml njeumljteumln koheuml teuml bashkuara dhe me njeuml zeuml
Peumlrmes puneumls seuml gjereuml neuml terren teuml kryer nga ECMI Kosova komunitetet kaneuml shprehur deumlshireumln e
tyre peumlr teuml zhvilluar kanale peumlr dialog dhe mjete peumlr teuml organizuar meuml mireuml aktivitetet e tyre
Komunitetet kaneuml theksuar nevojeumln peumlr peumlrmireumlsimin e politikave si dhe peumlr rritjen e peumlrkushtimit
dhe programeve teuml Institucioneve teuml Qeveriseuml teuml Republikeumls seuml
Kosoveumls neuml lidhje me integrimin e komuniteteve jo-shumiceuml neuml
Kosoveuml dhe peumlr teuml siguruar respektimin e ploteuml teuml teuml drejtave teuml
komuniteteve jo-shumiceuml neuml vend Keumlshtu meuml 2014 ka filluar njeuml
nismeuml pilot me qeumlllim inicimin e procesit teuml dialogut ndeumlretnik mes
OShC-ve neumlpeumlrmjet krijimit teuml rrjeteve teuml OShC-ve brenda teuml njeumljtave
komunitete etnike respektivisht komunitetit serb dhe atij goran
ndeumlrsa marreuml parasysh kontekstin veccediloriteuml dhe peumlrvojat e
dallueshme teuml Kosoveumls si dhe praktikat e mira nga vendet e tjera teuml
Ballkanit Pereumlndimor Kjo nismeuml eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme
pasi qeuml peumlrfaqeumlsimi nga partiteuml politike brenda keumltyre komuniteteve eumlshteuml shumeuml i polarizuar dhe
shpesh karakterizohet nga sjellje antagoniste e armiqeumlsore Krijimi i keumltyre rrjeteve ka peumlr aspirateuml
krijimin e njeuml mjedisi qeuml nxit dialogun dhe hap njeuml formeuml teuml drejtpeumlrdrejteuml teuml komunikimit brenda
rrjeteve
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom) Ky rajon shtrihet neuml pjeseumln jugore
dhe juglindore teuml Kosoveumls dhe peumlrgjitheumlsisht eumlshteuml karakterizuar nga marreumldheumlnie teuml qeumlndrueshme
ndeumlretnike Megjithateuml pjeseumltareumlt e komunitetit serb qeuml jetojneuml neuml keumlteuml zoneuml ballafaqohen me
probleme teuml ngjashme me pjeseumltareuml teuml keumltij komuniteti qeuml jetojneuml gjetkeuml neuml vend veccedilaneumlrisht teuml
rinjteuml Krijimi i njeuml rrjeti nxit njeuml lidhje ndeumlrmjet OShC-ve teuml ndryshme nga ky rajon dhe avokim meuml teuml
mireuml te strukturat peumlrkateumlse teuml qeverisjes lokale Pasi qeuml shumeuml prej keumltyre komunave janeuml krijuar
rishtas peumlrmes procesit teuml decentralizimit rrjeti eumlshteuml thelbeumlsor peumlr teuml siguruar njeuml kanal teuml sigurt
peumlr teuml punuar seuml bashku Peumlr meuml tepeumlr shumeuml banoreuml serbeuml nga kjo zoneuml mendojneuml se janeuml teuml neumln-
peumlrfaqeumlsuar neuml krahasim me rajonet e tjera neuml Kosoveuml gjeuml qeuml tregon domosdoshmeumlrineuml e rrjetit neuml
meumlnyreuml qeuml zeumlri i tyre teuml deumlgjohet neuml nivelin qendror dhe tek peumlrfaqeumlsuesit brenda komunitetit serb
qeuml veprojneuml neuml Anamoroveuml
Trendi neuml rritje e super i
shtimit teuml numrit teuml
rrjeteve ka filluar teuml keteuml
ndikim pozitiv tek teuml
gjitha komunitetet neuml
Kosoveuml duke rritur keumlshtu
mundeumlsineuml e tyre peumlr teuml
ndikuar dhe avokuar peumlr
ndryshime
Pag
e30
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom) eumlshteuml struktura e pareuml e
tilleuml qeuml sjelleuml seuml bashku teuml gjitha OShC-teuml nga komuniteti goran Marreuml parasysh se komuniteti goran
eumlshteuml njeumlri nga komunitetet meuml teuml margjinalizuar minoritare neuml Kosoveuml kjo peumlrbeumln njeuml zhvillim kyccedil
peumlr sa i peumlrket afteumlsiseuml seuml tyre peumlr teuml lobuar dhe avokuar peumlr ccedileumlshtjet e tyre
Rrjeti i komuniteti serb dhe ai i komunitetit goran janeuml duke kaluar neuml procesin e regjistrimit Ato
synojneuml teuml punojneuml seuml bashku neuml mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml njeriut teuml komuniteteve
teuml tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml Qeumlllimet e Rrjeteve peumlrfshijneuml
Identifikimin e problemeve me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Avokim lidhur me problemet me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Ngritjen e veteumldijes seuml institucioneve neuml lidhje me problemet serioze qeuml ndikojneuml neuml
mireumlqenien e komuniteteve peumlrkateumlse
Nxjerrjen e deklaratave teuml peumlrbashkeumlta publike neuml media rreth ccedileumlshtjeve me interes peumlr
komunitetet peumlrkateumlse
Ngritjen e problemeve teuml ndryshme me teuml cilat peumlrballen komunitetet peumlrkateumlse te
institucionet relevante qendrore dhe lokale
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit serb trembeumldhjeteuml (13) OShC janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
tij Ato punojneuml neuml komunat e fshatrat Kameniceuml Shilloveuml Gjilan Partesh Novobeumlrdeuml dhe Kllokot
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit goran marreumlveshjen Platformeuml peumlr trsquoiu bashkuar Rrjetit e kaneuml
neumlnshkruar shtateuml (7) OShC dhe teuml gjitheuml punojneuml neuml Prizren dhe Dragash
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom)
Neuml kuadeumlr teuml komunitetit goran ka pasur disa OShC me seli neuml rajonin e Prizrenit teuml cilat kaneuml
treguar interesim aktiv neuml promovimin e ccedileumlshtjeve teuml teuml drejtave teuml njeriut teuml komunitetit teuml tyre
dhe teuml cilat kaneuml njohur nevojeumln e njeuml rrjeti teuml organizatave peumlr teuml ndihmuar neuml ngritjen e
problemeve me teuml cilat peumlrballen goraneumlt teuml cilat
ishte e veumlshtireuml teuml ngriheshin meuml pareuml neuml nivel teuml
Kosoveumls Prandaj ata kaneuml njohur nevojeumln peumlr
njeuml rrjet peumlr teuml promovuar keumlto pasi meuml hereumlt
ka pasur bashkeumlpunim shumeuml teuml kufizuar neuml mes
teuml OShC-ve teuml komunitetit goran gjeuml qeuml ka
kufizuar ndikimin e tyre Janeuml dhjeteuml (10) OShC
teuml cilat janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
Platformeumls e teuml cilat punojneuml neuml rajonin e
Dragashit
Keumlto rrjete kaneuml punuar neuml ccedileumlshtje tematike teuml
cilat i kaneuml veumlneuml neuml theks si ccedileumlshtje qeuml ndikojneuml neuml komunitetet e tyre neuml teumlreuml Kosoveumln Komuniteti
goran ka veumlneuml neuml pah tri ccedileumlshtje problemet e kthimit teuml nxeumlneumlsve neuml shkolla propozimin peumlr
decentralizim qeuml do teuml shpinte neuml krijimin e njeuml komune me shumiceuml gorane dhe problemet e
puneumlsimit dhe mundeumlsive ekonomike peumlr goraneumlt Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova
Pag
e31
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dhe organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur rrjetin e
komunitetit goran neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve dhe kryerjen
e njeuml hulumtimi Pjeseuml e keumltij hulumtimi kaneuml qeneuml rreth 300
peumlrfaqeumlsues goraneuml teuml cileumlt kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas
nxjerrjes seuml rezultateve janeuml hartuar tri (3) analiza teuml shkurtra teuml
politikave teuml cilat gjithashtu janeuml publikuar neuml ueb-faqen e ECMI
Kosoveumls teuml CSD-seuml teuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml keumltij
projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml
veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml
punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr
ccedileumlshtjet e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet
kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml
Kosoveuml
Reagimi i shpejteuml nga Gjilani dhe disa komuna teuml tjera ndaj ccedileumlshtjeve teuml ngritura neuml analizat e
shkurtra teuml politikave veccedilaneumlrisht rreth analizeumls seuml fokusuar neuml rini dhe kultureuml ka treguar se
publikimi i materialeve teuml tilla mund ta beumljeuml Komuneumln teuml aktivizohet neuml trajtimin e ccedileumlshtjeve qeuml janeuml
me reumlndeumlsi qendrore peumlr komunitetet minoritare
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Goran
(httpwwwgoranicommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom)
Pjeseumltareumlt e komunitetit serb gjithashtu kaneuml veumlneuml
neuml pah ccedileumlshtjen e puneumlsimit dhe mundeumlsive
ekonomike si dhe ccedileumlshtjet e transparenceumls dhe
llogaridheumlnies seuml pushtetit lokal dhe aktivitetet
rinore neuml dispozicion peumlr pjeseumltareumlt e komunitetit
serb Teuml tri (3) analizat e shkurtra teuml politikave
gjenden online neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls ateuml
teuml keumltij projekti dhe neuml ueb-faqen e Rrjetit teuml
Komunitetit Serb neuml anglisht dhe serbisht
Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova dhe
organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur Rrjetin e Komunitetit serb neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve
dhe kryerjen e njeuml hulumtimi Neuml keumlteuml hulumtim janeuml peumlrfshireuml 600 pjeseumltareuml teuml komunitetit serb teuml
cileumlt e kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas nxjerrjes seuml rezultateve tre (3) analiza teuml shkurtra teuml politikave
janeuml hartuar dhe publikuar neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls teuml CSD-seuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml
keumltij projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-
ve brenda komuniteteve teuml punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr ccedileumlshtjet
Rrjeti Goran ka arritur teuml
integrohet me sukses neuml
komunitetin e shoqeumlriseuml civile
neuml Kosoveuml Me mbeumlshtetjen
nga ECMI ata kaneuml krijuar
lidhje me donatoreuml kaneuml
fituar fonde e donacione si
dhe kaneuml peumlrmireumlsuar
shkathteumlsiteuml e tyre peumlr
hulumtime dhe avokim
Pag
e32
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje
me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml Kosoveuml
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Serb
(httpwwwserbcommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Pag
e33
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
VI REKOMANDIME DHE PEumlRFUNDIME
Neuml fund teuml keumltij raporti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml prezantojneuml peumlrfundimet dhe
rekomandimet teuml e dala nga zbatimi i keumltij projekti gjateuml dy viteve teuml fundit Keumlto rekomandime
bazohen si neuml qeumlllimet fillestare teuml projektit ashtu edhe neuml peumlrvojat gjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml tij
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml paraqesin rekomandimet e meumlposhtme si OShC-ve teuml
komuniteteve minoritare ashtu edhe qeveriseuml qendrore dhe atyre lokale me qeumlllimin qeuml teuml
vazhdohet me shtimin e dialogut teuml komuniteteve minoritare me institucionet qeveritare
Dialogu i strukturuar neuml mes teuml OShC-ve teuml minoriteteve dhe qeveriseuml
Ky projekt ka filluar me qeumlllim teuml vendosjes seuml njeuml dialogu meuml teuml strukturuar neuml mes teuml zyrtareumlve teuml
nivelit qendror dhe atij komunal dhe peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare ECMI
Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml identifikuar ose mungeseumln e marreumldheumlnieve pasi qeuml OShC-teuml shihen
si antagoniste ose ka marreumldheumlnie paternaliste neuml teuml cilat raste institucionet nuk i vlereumlsojneuml OShC-
teuml dhe puneumln qeuml mund ta beumljneuml
Neumlpeumlrmjet aktiviteteve teuml tilla si seancat e dialogut neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe
peumlrfaqeumlsuesve teuml institucioneve ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml treguar se ka nevojeuml dhe
gjithashtu neuml shumeuml nivele gatishmeumlri peumlr teuml punuar me keumlteuml projekt Neuml mesin e teuml gjitha
komunitetet dialogu i vendosur neuml mes teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml shoqeumlriseuml civile dhe atyre teuml
institucioneve qendrore dhe lokale ishte i frytsheumlm dhe do teuml vazhdojmeuml teuml punojmeuml peumlr teuml krijuar
njeuml mjedis teuml strukturuar peumlr shkeumlmbimin e ideve dhe kritikave konstruktive Kjo eumlshteuml diccedilka qeuml
eumlshteuml shumeuml e nevojshme peumlr teuml dy grupet dhe ne do teuml punojmeuml peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml jo
veteumlm lidhje meuml teuml meumldha neuml mes teuml dy grupeve por edhe meuml shumeuml transparenceuml e llogaridheumlnie
Pothuajse teuml gjitha komunitetet neuml takimet e tyre me zyrtareumlt gjateuml vitit teuml dyteuml teuml zbatimit teuml keumltij
projekti kaneuml propozuar qeuml keumlto aktivitete teuml dialogut teuml formalizohen dhe teuml vijojneuml neuml vitet e
ardhshme Kjo tregon se keumlto lloje teuml diskutimeve teuml formalizuara kaneuml filluar teuml adresojneuml ccedileumlshtjet e
mungeseumls seuml dialogut strukturor dhe se janeuml me reumlndeumlsi peumlr teuml dy sektoreumlt Prandaj ECMI Kosova
dhe partnereumlt e saj rekomandojneuml qeuml neuml driteumln e keumlsaj si OShC-teuml nga komunitet minoritare ashtu
edhe peumlrfaqeumlsuesit e tyre politikeuml neuml nivelin qendror dhe ateuml lokal teuml punojneuml peumlr teuml formalizuar
dhe strukturuar dialogun me qeumlllim qeuml teuml sigurohet qeuml ai teuml konsistojeuml neuml kritika konstruktive si
dhe mbeumlshtetje peumlr ide
Peumlr meuml tepeumlr Ligji peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e peumlrbashkeumlt qeuml eumlshteuml theksuar
peumlrgjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml projektit nga pothuaj teuml gjitha komunitetet Kjo eumlshteuml diccedilka neuml teuml
cileumln duhet teuml punojneuml teuml gjitha institucionet neuml drejtim teuml zbatimit veccedilaneumlrisht neuml nivelin komunal
Peumlrvec keumlsaj KKK KDIK dhe Avokati i Popullit duhet teuml vazhdojneuml teuml angazhohen me OShC-teuml nga
komunitetet minoritare peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml dialog efektiv neuml mes teuml sektoreumlve
Pag
e34
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rritja e ndeumlrveprimit neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe donatoreumlt ndeumlrkombeumltareuml
Njeuml aspekt tjeteumlr i keumltij projekti kishte peumlr synim adresimin e problemit teuml pak OShC-ve nga
komunitetet minoritare teuml cilat mund teuml shfryteumlzojneuml lidhjet me qeverineuml dhe donatoreumlt
ndeumlrkombeumltareuml Ka shumeuml OShC teuml cilave u mungojneuml njohuriteuml e specializuara ose kapacitetet peumlr
teuml aplikuar peumlr fonde nga burime meuml teuml meumldha fondesh ndeumlrkombeumltare ose teuml cilat mund teuml hyjneuml
neuml diskutime teuml frytshme qeuml mund trsquoi beumljneuml meuml teuml reumlndeumlsishme Prandaj ECMI Kosova dhe partnereumlt
e saj kaneuml pasur peumlr objektiv neuml meumlnyreuml specifike ato OShC teuml cilat nuk kaneuml keumlto lloje teuml lidhjeve
Kjo eumlshteuml beumlreuml kryesisht peumlrmes trajnimeve peumlr avokim dhe mbeumlshtetjen neuml zhvillimin e tyre dhe
peumlrmes neumln-granteve Kjo eumlshteuml treguar teuml jeteuml e suksesshme neuml peumlrfshirjen e organizatave teuml vogla
dhe qeuml teuml tregojeuml se si keumlto OShC kur u ofrohet mbeumlshtetje mund teuml ndeumlrveprojneuml me sukses me
donatoreumlt dhe teuml punojneuml peumlr teuml avokuar peumlr teuml drejtat e komuniteteve teuml tyre Prandaj ky projekt
ka synuar stimulimin e OShC-ve meuml teuml vogla brenda komuniteteve minoritare qeuml teuml rriten dhe teuml
keneuml qasje neuml fonde nga burime teuml tjera diccedilka qeuml ka daleuml teuml jeteuml e suksesshme dhe duhet teuml
vazhdohet neuml vitet e ardhshme OShC-teuml meuml teuml vogla duhet teuml punojneuml qeuml teuml keneuml njohuri si teuml
aplikoni te donatoreumlt kurse donatoreumlt duhet teuml peumlrqendrojneuml peumlrpjekjet e tyre neuml mbeumlshtetjen e
OShC-ve meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare dhe jo teuml financojneuml vazhdimisht teuml njeumljtat OShC
Kjo gjithashtu mund teuml beumlhet duke shfryteumlzuar opsionin qeuml OShC-teuml meuml teuml meumldha teuml krijojneuml
partneritet me ato meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare Mbeumlshtetja nga ana e ECMI Kosoveumls dhe
CSD-seuml peumlr OShC teuml komuniteteve peumlrmes neumln-granteve dhe trajnimeve peumlr avokim eumlshteuml treguar
frytdheumlneumlse dhe ka treguar se neumlse formohet njeuml konsorcium kjo mund teuml jeteuml shumeuml e dobishme
peumlr komunitetet lokale
Njeuml tjeteumlr metodeuml qeuml eumlshteuml treguar teuml jeteuml e frytshme peumlrmes zbatimit teuml keumltij projekti eumlshteuml krijimi i
rrjetit teuml komunitetit serb dhe atij goran Edhe kjo ka treguar se konsorciumet mund trsquou ndihmojneuml
OShC-ve meuml teuml vogla qeuml teuml keneuml qasje neuml fondet dhe trsquoi mbeumlshtesin ato neuml integrimin e tyre neuml
shoqeumlrineuml civile neuml teumlreumlsi Dy (2) aneumltareuml serbeuml teuml rrjeteve tani janeuml beumlreuml aneumltareuml teuml KKK-seuml dhe po
punojneuml neuml promovimin e komuniteteve teuml tyre brenda institucioneve qendrore dhe dialogut me to
Sigurimi i qasjes seuml teuml gjitha OShC-ve neuml shoqeumlrineuml civile meuml gjereuml
E fundit projekti ka lehteumlsuar qasjen e shumeuml komuniteteve minoritare neuml strukturat qendrore teuml
shoqeumlriseuml civile neuml veccedilanti qasjen e komunitetit goran Ky komunitet nuk bie neuml ndonjeuml kategori e
cila eumlshteuml aktualisht neuml fokus teuml komunitetit ndeumlrkombeumltar teuml donatoreumlve dhe peumlr meuml tepeumlr
peumlrballet me gjendje teuml veumlshtireuml dhe ateuml si peumlr faktin se janeuml komunitet minoritar neuml komuna me
shumiceuml shqiptare e edhe peumlr shkak teuml tensioneve qeuml ekzistojneuml me komunitetin boshnjak e cila
eumlshteuml ndarje kryesisht neuml vija politike por u ka penguar neuml aspektin e ccedileumlshtjeve teuml tilla si ajo se neuml
cilat shkolla duhet teuml shkojneuml nxeumlneumlsit e tyre Peumlrfaqeumlsues teuml keumltyre organizatave teuml shoqeumlriseuml civile
kaneuml deklaruar se veteumlm peumlrmes ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj pra peumlrpjekjeve neuml kuadeumlr teuml
keumltij projekti kaneuml mundur teuml beumlhen pjeseuml e organizatave teuml tilla si KKK
Pag
e35
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Peumlr meuml tepeumlr njeuml ccedileumlshtje meuml e gjereuml eumlshteuml ajo se disa organizata teuml shoqeumlriseuml civile anashkalohen
brenda komuniteteve teuml tyre pasi qeuml mund teuml jeneuml shumeuml teuml vogla ose punojneuml neuml zona neuml teuml cilat
nuk janeuml teuml fokusuar donatoreumlt dhe komuniteti ndeumlrkombeumltar Peumlr shembull kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr
OShC-teuml nga komuniteti serb qeuml punojneuml neuml rajonin e Anamoraveumls teuml cilat shpesh neglizhohen pasi
qeuml ky eumlshteuml njeuml rajon relativisht i qeumlndruesheumlm Rrjeti i krijuar nga ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj
neuml keumlteuml rajon ka treguar se kur ccedileumlshtjet brenda keumltyre rajoneve vihen neuml pah neuml meumlnyreuml efektive si
neumlpeumlrmjet nxjerrjes seuml analizave teuml shkurtra teuml politikave mbi keumlto ccedileumlshtje mund teuml keteuml diskutime
reale dhe potencial peumlr ndryshime teuml veumlrteta neuml keumlteuml rajon
Kjo ecuri duhet teuml vazhdojeuml neuml teumlreuml Kosoveumln me qeumlllimin qeuml teuml sigurohet qeuml teuml keteuml kohezion efektiv
ndeumlrmjet pjeseumltareumlve teuml shoqeumlriseuml civile nga minoritetet dhe shumica dhe gjithashtu kohezion
brenda pjeseumltareumlve teuml ndrysheumlm teuml njeuml komuniteti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj peumlrmes puneumls
qeuml eumlshteuml beumlreuml neuml keumlteuml projekt shpresojmeuml se njeuml klimeuml e tilleuml mund teuml krijohet neuml teumlreuml Kosoveumln kjo
edhe meuml tepeumlr pasi qeuml keumlshtu duan edhe pjeseumltareumlt e shoqeumlriseuml civile Kjo mund teuml arrihet peumlrmes
peumlrpjekjeve proaktive teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve e gjithashtu teuml atyre teuml institucioneve e
donatoreumlve
Pag
e36
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Pag
e37
ECMI Kosova
Rr Neumlna Terezeuml Nr 41 Apt 29 10000 Prishtineuml Kosoveuml Tel +381 (0) 38 224 473
Rr Cika Jovina Nr 3 Kati 1 38220 Mitroviceuml e Veriut Kosoveuml Tel +381 (0) 64 00 55 488
Email infoecmikosovoorg
Ueb-faqja wwwecmikosovoorg
Pag
e14
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Gjateuml vitit teuml pareuml teuml zbatimit teuml projektit ECMI Kosova ka organizuar njeuml numeumlr takimesh
trajnimesh dhe seancash dialogu neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve qendrore me qeumlllim rritjen e
nivelit teuml bashkeumlpunimit neuml mes tyre krijimin e mekanizmave peumlr teuml peumlrmireumlsuar komunikimin dhe
bashkeumlpunimin neuml mes tyre dhe adresimin e ccedileumlshtjeve teuml reumlndeumlsishme peumlr komunitetet minoritare
ashtu siccedil janeuml propozuar nga peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve
Raundi i dyteuml i aktiviteteve gjateuml vitit teuml dyteuml teuml zbatimit teuml projektit kishte peumlr qeumlllim ofrimin e
mundeumlsive peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve dhe atyre teuml institucionet qendrore peumlr teuml peumlrcjelleuml neuml
vazhdimeumlsi ccedileumlshtjet e ngritura neuml teuml gjitha trajnimet dhe seancat e dialogut teuml mbajtura
paraprakisht
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit serb
Deputeteumlt serbeuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls kaneuml argumentuar se OShC-teuml e komunitetit serbe nuk kaneuml
qeneuml proaktive peumlr teuml bashkeumlpunuar me qeverineuml dhe se aneumltareumlt
e Komisionit peumlr teuml Drejtat dhe Interesat e Komuniteteve asnjeumlhereuml
nuk janeuml monitoruar nga OShC-teuml ndoneumlse ka pasur shumeuml ccedileumlshtje
teuml ngritura nga ana e KDIK-seuml e qeuml ndikojneuml neuml maseuml teuml madhe te
komuniteti serb Neuml keumlteuml aspekt mungon komunikimi dhe
bashkeumlpunimi dhe sipas peumlrfaqeumlsuesve teuml organizatave teuml
shoqeumlriseuml civile deputeteumlve teuml Kuvendit dhe peumlrfaqeumlsuesve serbeuml
qeuml punojneuml neuml institucionet qeveritare lokale e qendrore u mungon
vullneti
Megjithateuml aktivitetet e zhvilluara gjateuml vitit teuml dyteuml kaneuml veumlneuml neuml
pah problemet e ndryshme teuml ngritura gjateuml vitit paraprak me
ccedilrsquorast fokusi eumlshteuml zhvendosur nga OShC-teuml te mungesa e peumlrkushtimit neuml mesin e politikaneumlve teuml
komunitetit serb Asnjeuml nga deputeteumlt serbeuml kaneuml qeneuml veteuml teuml pranisheumlm por kaneuml deumlrguar
peumlrfaqeumlsues teuml tyre Ndoneumlse OShC kaneuml theumlneuml se ata faktikisht janeuml beumlrreuml meuml aktiveuml ato kaneuml
pretenduar se politikaneumlt e komunitetit serbeuml kaneuml qeneuml apatikeuml ndaj ccedilfareumldo dialogu dhe nuk kaneuml
mbrojtur mjaftuesheumlm sigurineuml e komunitetit teuml tyre
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe
egjiptas
OShC-teuml nga komunitetet minoritare romeuml ashkali dhe egjiptas
gjithashtu kaneuml argumentuar se nuk ka pasur bashkeumlpunim neuml mes
teuml qeveriseuml dhe OShC-ve pretendim ky qeuml eumlshteuml kontestuar nga ana e
peumlrfaqeumlsuesve politikeuml qeuml kaneuml qeneuml teuml pranisheumlm neuml disa takime
Peumlr meuml tepeumlr peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve nga komunitetet romeuml
ashkali dhe egjiptas kaneuml theksuar brengeumln e tyre se Strategjia peumlr
Disa peumlrfaqeumlsues teuml
komuniteteve kaneuml pasur
mundeumlsineuml teuml takohen peumlr
hereuml teuml pareuml me
peumlrfaqeumlsues teuml tyre neuml
nivelin qendror peumlr teuml
diskutuar ccedileumlshtjet kyccedile
peumlr komunitetet e tyre
Pag
e15
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Integrimin e Komuniteteve Romeuml Ashkali dhe Egjiptas neuml Kosoveuml nuk po zbatohej nga qeveria peumlr
shkak teuml mungeseumls seuml vullnetit programeve konkrete dhe buxhetit
Edhe neuml raport me keumlto komunitete viti i dyteuml i aktiviteteve eumlhteuml fokusuar neuml ccedileumlshtjen e puneumlsimit
teuml komuniteteve minoritare romeuml ashkali dhe egjiptas neuml zbatimin e Strategjiseuml seuml nivelit qendror Si
OShC-teuml ashtu edhe politikaneumlt kaneuml reumlneuml dakord se duhet teuml jeneuml proaktiveuml neuml promovimin e
puneumlsimit teuml komuniteteve minoritare rom ashkali dhe atij egjiptas peumlrmes krijimit teuml njeuml forumi
apo fokus-grupi neuml meumlnyreuml qeuml politikaneumlt dhe OShC-teuml teuml mund teuml shkeumlmbejneuml rregullisht teuml dheumlna
dhe teuml diskutojneuml mbi ccedileumlshtjet qeuml i prekin ata Neuml fund teuml dy paleumlt kaneuml trajtuar ccedileumlshtjet e ngritura
seuml fundmi teuml migrimit teuml seumlrisheumlm pasi qeuml ka eumlshteuml raportuar shumeuml mbi largimin nga Kosova gjateuml
disa muajve teuml fundit teuml pjeseumltareumlve teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe egjiptas peumlr teuml jetuar neuml
vende teuml tjera Kjo ccedileumlshtje duhet teuml adresohet urgjentisht si nga OShC-teuml ashtu edhe politikaneumlt neuml
teuml dyja nivelet peumlr teuml siguruar qeuml teuml krijohen kushtet qeuml keumlto komunitete teuml qeumlndrojneuml neuml Kosoveuml
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit boshnjak dhe atij goran
Shumeuml nga OShC-teuml boshnjake teuml regjistruara janeuml
politikisht teuml lidhura gjeuml qeuml mund teuml ccedilojeuml neuml fraksione
gjateuml procesit teuml pjeseumlmarrjes seuml OShC-ve pasi qeuml ato
mund teuml shihen si opoziteuml neuml aspektin politik Gjithashtu
ka pasur disa shembuj qeuml ia vlen teuml peumlrmenden teuml
bashkeumlveprimit teuml suksessheumlm neuml mes teuml OShC-ve
boshnjake si neuml ccedileumlshtjen e heqjes seuml pengesave peumlr
fermat e pjeseumltareumlve teuml komunitetit boshnjak qeuml teuml
marrin subvencione nga Ministria e Bujqeumlsiseuml Pylltariseuml
dhe Zhvillimit Rural Megjithateuml neuml teuml njeumljtin takim
pjeseumltareuml teuml komunitetit goran kaneuml deklaruar se nuk ka kurrfareuml bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve
nga komuniteti goran dhe politikaneumlt goraneuml teuml nivelit qendror
Aktivitetet gjateuml vitit teuml dyteuml janeuml ndjekur nga peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve nga teuml gjitha zonat e Kosoveumls
peumlrfshireuml Mitroviceumln dhe Pejeumln si dhe peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit goran dhe atij boshnjak neuml nivelin
qendror dhe ateuml komunal Teuml dy keumlto komunitete kaneuml ngritur shqeteumlsimin e mungeseumls seuml puneumlsimit
teuml pjeseumltareumlve teuml tyre neuml institucionet publike ndeumlrsa boshnjakeumlt kaneuml ngritur shqeteumlsimin se Ligji
peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve nuk po zbatohej neuml Prizren Peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit boshnjak
gjithashtu kaneuml theksuar se mungesa e mundeumlsive ekonomike neumlnkupton se shumeuml prej tyre po
shqyrtojneuml mundeumlsineuml e largimit gjeuml qeuml eumlshteuml shqeteumlsuese peumlr teuml dyja paleumlt neuml keumlteuml lloj dialogu
Peumlrfaqeumlsuesit e komunitetit goran gjithashtu kaneuml theksuar shqeteumlsimet e tyre peumlr mungeseumln e
kontrollit policor nga niveli qendror neuml kufirin me Shqipeumlrineuml neuml zoneumln e Dragashit dhe problemet e
siguriseuml qeuml po krijon kjo
Pag
e16
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit turk
Takimi me OShC-teuml nga komuniteti turk dhe me peumlrfaqeumlsuesit e nivelit qendror nga ky komunitet
ishte pozitiv gjateuml teuml cilit peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve kaneuml deklaruar se kaneuml njeuml nivel teuml mireuml teuml
bashkeumlpunimit me deputeteumlt turq Peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve nuk kaneuml shprehur kurrfareuml kritikash sa
u peumlrket marreumldheumlnieve teuml tyre me institucionet qendrore Megjithateuml ccedileumlshtja e vetme qeuml eumlshteuml
ngritur nga teuml gjitheuml peumlrfaqeumlsuesit e keumltij komuniteti ka qeneuml se ekziston njeuml problem i vazhduesheumlm
me Komuneumln e Prizrenit sa i peumlrket zbatimit teuml Ligjit peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve peumlrkateumlsisht rreth
peumlrdorimit teuml gjuheumls turke
Neuml aktivitetet e organizuara gjateuml vitit teuml dyteuml ka pasur vijim teuml mireuml si nga OShC-teuml ashtu edhe
peumlrfaqeumlsuesit e nivelit qendror Edhe me keumlteuml rast OShC-teuml kaneuml theksuar se kaneuml bashkeumlpunim teuml
mireuml me peumlrfaqeumlsuesit e tyre neuml Kuvend Megjithateuml ata gjithashtu kaneuml shprehur shqeteumlsimin se ka
ende ccedileumlshtje teuml hapura neuml lidhje me zbatimin e Ligjit peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve kur eumlshteuml fjala peumlr
komunitetin turk dhe se vitin e kaluar nuk ka pasur aq peumlrparime lidhur me keumlteuml ccedileumlshtjeje
Rezultatet e keumltyre aktiviteteve
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut teuml moderuara nga ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj teuml
cilat kaneuml mbledhur seuml bashku peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve nga minoritetet dhe peumlrfaqeumlsues teuml
institucioneve qendrore peumlrfshireuml deputeteuml teuml Kuvendit janeuml treguar teuml jeneuml teuml frytshme
Peumlrfaqeumlsues teuml qeveriseuml qendrore dhe deputeteuml teuml Kuvendit kaneuml paraqitur rolin dhe peumlrgjegjeumlsiteuml e
institucioneve qeuml peumlrfaqeumlsojneuml kaneuml ndareuml kontaktet e tyre u kaneuml dheumlneuml atyre mundeumlsi peumlr teuml
ngritur ccedileumlshtje qeuml ishin specifike peumlr komunitetet e tyre dhe kaneuml treguar gatishmeumlri peumlr teuml krijuar
mekanizma teuml cilat do teuml peumlrmireumlsojneuml komunikimin dhe bashkeumlpunimin me peumlrfaqeumlsuesit e OShC-
ve qeuml punojneuml peumlr mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml minoriteteve
Takimi neuml mes teuml KKK-seuml dhe peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve teuml
komuniteteve minoritare kaneuml rezultuar teuml jeneuml teuml
suksesshme Peumlrfaqeumlsuesit e KKK-seuml kaneuml prezantuar rolin
dhe mandatin e KKK-seuml dhe u kaneuml ofruar mundeumlsineuml teuml
gjitha OShC-ve teuml interesuara nga minoritetet qeuml teuml aplikojneuml
peumlr akreditim nga Presidenti i Kosoveumls dhe teuml emeumlrojneuml
peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve teuml tyre neuml pozita teuml aneumltareumlve teuml
KKK-seuml Dhjeteuml (10) OShC janeuml teuml akredituara nga Presidenti i
Kosoveumls Si rezultat i keumlsaj dy (2) nga peseuml (5) aneumltareuml serbeuml teuml KKK-seuml janeuml aneumltareuml teuml Rrjetit teuml
OShC-ve serbe e cila eumlshteuml themeluar nga ECMI Kosova dy (2) peumlrfaqeumlsues teuml goraneumlve si dhe tre
(3) peumlrfaqeumlsues teuml romeumlve ashkalive dhe egjiptasve janeuml emeumlruar neuml pozita teuml aneumltareumlve teuml KKK-seuml
peumlr njeuml mandat prej dy (2) vjeteumlsh
Keumlto rezultate kaneuml treguar se neumlse iniciohen kontakte mes tyre teuml dyja paleumlt janeuml teuml gatsheumlm teuml
angazhohen neuml diskutime dhe teuml fillojneuml teuml formalizojneuml proceset e dialogut Neuml takimet trajnimet
Shtateuml (7) OShC teuml cilat janeuml
aneumltare teuml Rrjetit Goran dhe atij
Serb si dhe tri (3) OShC nga
komunitetet romeuml ashkali dhe
egjiptas janeuml akredituar nga
Zyra e Presidentit teuml Republikeumls
seuml Kosoveumls
Pag
e17
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dhe seancat e dialogut qeuml janeuml mbajtur peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve teuml komunitetit minoritare teuml
institucioneve lokale e qendrore dhe nga deputeteuml teuml Kuvendit eumlshteuml sugjeruar fuqimisht krijimi i njeuml
platforme ose forumi me synim ofrimin e mundeumlsive keumltyre peumlrfaqeumlsuesve qeuml meuml lehteuml teuml
shkeumlmbejneuml informata teuml ngreneuml ccedileumlshtje specifike peumlr komunitetet e tyre dhe teuml punojneuml
bashkeumlrisht neuml mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml minoriteteve
Bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe institucioneve lokale
Angazhimi me qeveriteuml komunale eumlshteuml gjithashtu kyccedil peumlr
rritjen e efektivitetit teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare
Shumeuml prej keumltyre OShC-ve neuml Kosoveuml janeuml organizata jo teuml
meumldha dhe punojneuml brenda zonave teuml kufizuara dhe
prandaj eumlshteuml me reumlndeumlsi qendrore peumlr to qeuml teuml krijojneuml
lidhje teuml forta me zyrtareumlt komunaleuml teuml zonave teuml tyre
Teuml gjitha Komunat obligohen me ligj qeuml teuml krijojneuml Komitetin
peumlr Komunitete ku peumlrfaqeumlsohen teuml gjitha komunitetet dhe
i cili eumlshteuml peumlrgjegjeumls peumlr shqyrtimin e respektimit nga ana e autoriteteve komunale teuml ligjeve neuml fuqi
dhe referimit ndaj teuml drejtave teuml komuniteteve22 Secila Komuneuml gjithashtu duhet teuml keteuml nga njeuml
Zeumlvendeumls-Kryesues teuml Kuvendit Komunal peumlrgjegjeumls peumlr komunitete dhe nga njeuml Neumlnkryetar teuml
Komuneumls peumlrgjegjeumls peumlr komunitete Megjithateuml duket se neuml nivelin komunal peumlrfaqeumlsuesit e OShC-
ve konsultohen edhe neuml baza ad hoc dhe se kjo ndodh meuml rralleuml se neuml nivelin qendror23 Neuml nivelin
lokal ashtu si edhe neuml ateuml qendror duhet teuml mbahen takime publike peumlr teuml informuar qytetareumlt mbi
vendimet e marra dhe peumlr teuml marreuml reagimet e tyre
Bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve teuml nivelit komunal gjithashtu peumlrballet me
veumlshtireumlsi pasi qeuml nuk ka njeuml sistem uniform peumlr bashkeumlpunim gjeuml qeuml bvn qeuml secila Komuneuml teuml krijojeuml
praktikat e veta24 Kjo eumlshteuml diccedilka qeuml duhet teuml adresohet si nga Qeveria e Kosoveumls ashtu edhe
donatoreumlt dhe pjeseumltareuml teuml shoqeumlriseuml civile neuml meumlnyreuml qeuml teuml sigurohet qeuml neuml teuml ardhmen teuml krijohet
njeuml sistem koherent
22
Ligji mbi veteumlqeverisjen lokale neni 51 Neuml dispozicion neuml httpwwwkuvendikosovesorgcommondocsligjet2008_03-L040_alpdf 23
TACSO Beyond Zero Institutional Arrangements for Cooperation with Civil Society (shq Peumlrtej zeros aranzhimet institucionale peumlr bashkeumlpunim me shoqeumlrineuml civile) gusht 2011 fq 19 24
TACSO Cooperation between Local-Self Governments and OSHCs in the Western Balkans and Turkey Progress Report since the Bečidi Conference February 2011 (shq Bashkeumlpunimi neuml mes teuml njeumlsive teuml veteumlqeverisjes lokale dhe OShC-ve neuml Ballkanin Pereumlndimor dhe neuml Turqi raport progresi nga Konferenca e Beccediliqit e shkurtit 2011) (2013) fq 27
Pag
e18
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Aktivitetet peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve komunale
Me qeumlllimin peumlr teuml trajtuar mungeseumln e bashkeumlpunimit dhe komunikimit neuml mes teuml OShC-ve nga
komunitetet minoritare dhe institucionet lokale ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml mbajtur disa
aktivitete peumlr teuml rritur ndeumlrveprimin dhe ndeumlrtuar besimin ndeumlrmjet zyrtareumlve komunaleuml dhe OShC-
ve nga komunitetet minoritare Keumlto peumlrfshijneuml puneumltori peumlr ndeumlrtimin e besimit nxjerrjen e
analizave teuml shkurtra teuml politikave mbi ccedileumlshtjet kyccedile lokale si dhe krijimin e strukturave teuml
formalizuara neumlpeumlr komuna peumlr diskutime me komunitetet minoritetare
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml organizuar gjithsej teteumlmbeumldhjeteuml (18) puneumltori qeuml kaneuml
mbuluar teuml gjitha komunat e Kosoveumls Mesatarisht ka pasur rreth 25 pjeseumlmarreumls peumlr ccedildo trajnim
peumlrfshireuml keumltu peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve dhe zyrtareuml komunaleuml Keumlto puneumltori kaneuml treguar se neuml
shumeuml komuna OShC-teuml nga komunitetet minoritare dhe zyrtareumlt komunaleuml janeuml treguar teuml gatsheumlm
peumlr bashkeumlpunim por strukturat dhe formalitetet e nevojshme peumlr marreumldheumlnie teuml suksesshme nuk
janeuml vendosur neuml meumlnyreuml koherente
Gatishmeumlria peumlr teuml bashkeumlpunuar
Secila komuneuml ka treguar gatishmeumlri peumlr teuml bashkeumlpunuar me peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civile nga
minoritetet por ka pasur shumeuml nivele teuml dallueshme ndeumlrmjet komunave neumlpeumlr Kosoveuml Peumlr
shembull neuml takimin neuml Graccedilaniceuml eumlshteuml ardhur neuml peumlrfundim se niveli i bashkeumlpunimit eumlshteuml rritur
vazhdimisht qeuml nga viti 2012 pasi qeuml peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civile dhe zyrtareumlt komunaleuml kaneuml
punuar seuml bashku peumlr teuml organizuar aktivitetet kulturore dhe argeumltuese gjateuml vereumls Organizimi i
aktiviteteve teuml tilla gjithashtu i ka dheumlneuml Komuneumls dhe OShC-ve qasje meuml teuml hapur dhe teuml
drejtpeumlrdrejteuml ndaj njeumlri-tjetrit gjeuml qeuml ka rritur besimin e tyre dhe fusheumlveprimin peumlr bashkeumlpunim
Neuml puneumltorineuml neuml Ranillug kaneuml marreuml pjeseuml shumeuml pak zyrtareuml komunaleuml kurse neuml Kameniceuml dhe
Novobeumlrdeuml kaneuml marreuml pjeseuml veteumlm peseuml (5) zyrtareuml nga teuml dyja Komunat neuml njeuml puneumltori ku kaneuml
marreuml pjeseuml mbi njeumlzet (20) persona Pjeseumlmarreumlsit neuml keumlteuml puneumltori kaneuml pranuar se nuk ka dialog
teuml mireuml neuml mes teuml OShC-ve dhe Komunave gjeuml qeuml i eumlshteuml atribuuar mundeumlsiseuml qeuml OShC-teuml kryesisht i
shohin Komunat neuml aspektin e mbeumlshtetjes financiare pra si donatoreuml e jo si partnereuml teuml cileumlt
punojneuml drejt arritjes seuml teuml njeumljtave objektiva Pjeseumlmarreumlsit kaneuml deklaruar se shpresojneuml se peumlrmes
puneumltorive teuml organizuara nga ECMI Kosova kjo ccedileumlshtje do teuml mund teuml fillojeuml teuml trajtohet dhe se ata
do teuml mund teuml fillojneuml teuml diskutojneuml peumlr njeuml lloj marreumldheumlnieje me fokus neuml nevojeumln e bashkeumlpunimit
neuml teuml gjitha fushat
Kuptimi i proceseve
Gjateuml keumltij procesi gjithashtu janeuml veumlneuml re nivele teuml dallueshme teuml teuml kuptuarit teuml ndeumlrveprimit neuml
mes teuml qeverive komunale dhe OShC-ve nga minoritetet me ccedilrsquorast Graccedilanica dhe Prizreni kaneuml
treguar nivelin meuml teuml larteuml Neuml dy keumlto komuna eumlshteuml ardhur neuml peumlrfundim se krahasuar me rajonet
Pag
e19
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e tjera ato kaneuml nivel arsyesheumlm teuml larteuml teuml bashkeumlpunimit neuml mes teuml komunave dhe OShC-ve nga
minoritetet ndoneumlse ka vend peumlr rritje teuml bashkeumlpunimit Peumlr teuml trajtuar keumlteuml ECMI Kosova seuml
bashku me partnereumlt e saj CSD dhe RrOGRAEK neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml peumlrkrahur zhvillimin
dhe zbatimin e planeve teuml avokimit peumlr OShC-teuml lokale nga komunitetet minoritare jashteuml qendrave
kryesore teuml shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml Ajo cfareuml ka veumlneuml neuml dukje edhe ECMI Kosova gjateuml keumltyre
aktiviteteve eumlshteuml niveli i dalluesheumlm i peumlrfshirjes nga njeuml komuneuml neuml tjetreumln dhe ndeumlrmjet grupeve
teuml ndryshme teuml komuniteteve minoritare Peumlr shembull gjateuml puneumltorive me komunitetin boshnjak
dhe ateuml goran neuml Prizren eumlshteuml theksuar se OShC-teuml neuml keumlteuml rajon mendojneuml se nuk shihen si
bashkeumlpuneumltoreuml neuml ndeumlrtimin e shoqeumlriseuml por neuml aspektin e lidhjeve politike qeuml mund teuml shihen si
konkurrenceuml
Peumlr teuml trajtuar keumlteuml mungeseuml teuml teuml kuptuarit teuml proceseve ECMI Kosova ka hartuar publikuar dhe
shpeumlrndareuml njeuml libeumlrth teuml titulluar Pjeseumlmarrja e shoqeumlriseuml civile neuml proceset e vendimmarrjes25 Ky
libeumlrth i ofron shoqeumlriseuml civile si njeuml e teumlreuml njeuml referenceuml teuml definitive teuml teuml drejtave qeuml kaneuml OShC-teuml
neuml bazeuml teuml ligjit dhe se si duhet teuml eceuml ndeumlrveprimi i tyre me qeverineuml neuml nivelin qendror dhe ateuml
lokal
Rezultatet e keumltyre aktiviteteve
Keumlto aktivitete janeuml treguar teuml suksesshme neuml aspektin e fillimit teuml ofrimit institucioneve lokale dhe
OShC-ve teuml njeuml struktureuml formale peumlr teuml rritur dialogun mes tyre Neuml meumlnyreuml dometheumlneumlse neuml teuml
gjitha komunat institucionet lokale dhe OShC-teuml janeuml treguar shumeuml teuml gatsheumlm peumlr teuml
bashkeumlpunuar dhe peumlr teuml formalizuar strukturat peumlr dialog Eumlshteuml gjithashtu premtuese se neuml keumlto
diskutime eumlshteuml adresuar ccedileumlshtja se OShC-teuml shihen si konkurrente ndaj institucioneve neuml vend qeuml
teuml shihen si institucione me teuml cileumlt duhet bashkeumlpunuar
25
Neuml dispozicion neuml httpwwwecmikosovoorgwp-contentPublicationsHand_book_and_manuals2013-04_ECMI_Kosovo_Guidebook_-_Civil_Society_Participation_in_Decision-Making_Processesalbpdf
Pag
e20
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
IV TRAJNIMET PEumlR NGRITJEN E KAPACITETEVE DHE AVOKIM PEumlR OSHC-TEuml
NGA KOMUNITETET MINORITARE
Peumlrmes hulumtimeve teuml gjera me OShC neuml teumlreuml Kosoveumln ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml
identifikuara se OShC-teuml neuml veccedilanti ato qeuml punojneuml peumlr komunitetet minoritare peumlrballen me
kapacitete teuml dobeumlta pra nuk mund teuml avokojneuml peumlr ccedileumlshtjet e tyre ose teuml marrin pjeseuml neuml meumlnyreuml
efektive neuml jeteumln publike Ndeumlr ccedileumlshtjet e tjera atyre shpesh u mungon teuml kuptuarit e ploteuml teuml
funksionimit teuml institucioneve teuml qeveriseuml dhe proceseve peumlrkateumlse e mekanizmave teuml
pjeseumlmarrjes26 Atyre gjithashtu shpesh u mungojneuml shkathteumlsiteuml e duhura neuml fusha teuml ndryshme si
avokimi lobimi dhe hulumtimet shkrimi e analiza ligjore27
Neumlpeumlrmjet njeuml qasje teuml ngritjes seuml kapaciteteve dhe mbeumlshtetjes seuml vazhdueshme dhe me objektiv teuml
qarteuml neuml keumlteuml aspekt ECMI Kosova dhe organizatat e saj partnere kaneuml synuar teuml ndeumlrtojneuml dhe
peumlrmireumlsojneuml afteumlsiteuml dhe kapacitetet e OShC-ve peumlr trsquou peumlrfshireuml neuml meumlnyreuml efektive neuml proceset e
politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes neuml nivelin lokal dhe ateuml qendror duke u bazuar neuml dhe zhvilluar
meuml tej efektivitetin e seancave teuml dialogut teuml diskutuara neuml kapitullin paraprak
Qeumlllimi i ECMI Kosoveumls dhe organizatave teuml saj partnere ishte forcimi i OShC-ve neuml meumlnyreuml teuml
teumlreumlsishme dhe trajtimi i kapaciteteve teuml OShC-ve peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml politikeuml-
beumlrje dhe vendimmarrje peumlr teuml siguruar qeuml ato teuml zhvillohen neuml meumlnyreuml teuml qeumlndrueshme ashtu qeuml
neuml teuml ardhmen teuml mund teuml veprojneuml neuml meumlnyreuml teuml pavarur dhe ateuml peumlrmes trajnimeve dhe
mbeumlshtetjes seuml vazhdueshme Si rrezultat i keumlsaj ECMI Kosova neuml kuadeumlr teuml dy projekteve lsquoFuqizimi i
shoqeumlriseuml civile peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml proceset e politikave dhe teuml vendimmarrjes
peumlrmes dialogut me institucionet qeveritarersquo i financuar nga BE-ja dhe i menaxhuar nga Zyra e
Bashkimit Europian neuml Kosoveuml dhe projektit lsquoPeumlrkrahja e qeverisjes efektive peumlr komunitetet
minoritare neuml Kosoveumlrsquo financuar nga Departamenti Federal Zviceran i Puneumlve teuml Jashtme (DFPJ) ka dizajnuar
njeuml program peumlrkraheumls gjitheumlpeumlrfshireumls peumlr organizata teuml shoqeumlriseuml civile (OSHC)
26
TACSO Beyond Zero Institutional Arrangements for Cooperation with Civil Society Society (shq Peumlrtej zeros
aranzhimet institucionale peumlr bashkeumlpunim me shoqeumlrineuml civile) gusht 2011 fq 21 KCSF ldquoNe dhe atardquo ndash pjeseumlmarrja e qytetareumlve neuml Kosoveuml tetor 2011 fq 28 27
TACSO Growing Together Civil Society Involvement in the Legislative Process ndash Good and Bad Practices Practices (shq Rritja e peumlrbashkeumlt peumlrfshira e shoqeumlriseuml civile neuml procesin ligjveumlnies ndash praktikat e mira dheuml teuml keumlqija) qershor 2011 qershor 2011 fq 21
Pag
e21
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Gjateuml njeuml periudhe 15-vjeccedilare (nga qershori 2013 deri neuml tetor 2014) OSHC-teuml dhe koalicionet e
OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml peumlrfituar nga njeuml program peumlrkraheumls gjitheumlpeumlrfshireumls i cili ka
kombinuar teorineuml dhe praktikeumln me fokus neuml keumlteuml teuml fundit
Ngritja e kapaciteteve
Pjeseumlmarreumlsve u janeuml ofruar trajnime teuml strukturuara
teuml orientuar praktikisht peumlr teuml ngritur kapacitetet dhe
ateumlsiteuml e tyre praktike peumlr teuml avokuar neuml meumlnyreuml
efektive peumlr interesat dhe teuml drejtat e tyre dhe jane
pajisur me certifikata pas peumlrfundimit me sukses teuml
programit
Trajnimi mbi shkathteumlsiteuml avokim dhe teuml drejtat
e minoriteteve nga qershori 2013 deri neuml tetor
2014 pjeseumlmarreumlsit kaneuml marreuml pjeseuml neuml njeuml
trajnim gjitheumlpeumlrfshireumls interaktiv dhe teuml peumlrshtatur sipas nevojave teuml tyre teuml peumlrbeumlreuml nga
peumlrafeumlrsisht 15 seanca
Viziteuml studimore neuml rajon neuml vitin 2014 pjeseumlmarreumlsit gjithashtu kaneuml marreuml pjeseuml njeuml viziteuml
studimore neuml FYROM neuml meumlnyreuml qeuml teuml promovojneuml bashkeumlpunimin rajonal teuml krijojneuml lidhje teuml
dobishme dhe teuml sigurojneuml njeuml shkeumlmbim konstruktiv teuml praktikave teuml mira dhe ekspertizeumls
teknike (know-how) neuml rajon
Zbatimi i aktiviteteve teuml avokimit
Paralelisht me programin e trajnimit OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml
zhvilluar dhe zbatuar Plane specifike Avokimi peumlr adresimin e ccedileumlshtjeve me interes peumlr ta me
mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj
Zhvillim i Planeve peumlr Avokim nga teuml gjitha OSHC-teuml konkurruese u eumlshteuml keumlrkuar qeuml teuml
prezantojneuml Propozimet peumlr Avokim me ide paraprake fillestare mbi aktivitetet e avokimit qeuml do
teuml ndeumlrmarrin peumlr teuml adresuar problemet apo ccedileumlshtje konkrete OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-
ve teuml peumlrzgjedhur janeuml peumlrkrahur neuml zhvillimin Planeve njeumlvjeccedilare teuml Avokimit teuml holleumlsisheumlm
dhe me objektiva teuml qarteuml duke zhvilluar meuml tej propozimet e tyre teuml paraqitura Keumlto Plane
Avokimi kaneuml peumlrfshireuml objektiva dhe aktivitete qeuml janeuml kryer me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls
dhe partnereumlve teuml projektit
Neumln-grante peumlr avokim OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml marreuml edhe
mbeumlshtetje financiar peumlr zbatimin e aktiviteteve teuml parapara neuml Planet e tyre peumlr Avokim (meuml seuml
shumti deri neuml 2000 Euro peumlr njeuml Plan Avokimi)
Mbeumlshtetje e vazhdueshme Peumlrveccedil keumlsaj OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur
kaneuml marreuml mbeumlshtetje teuml vazhdueshme peumlrfshireuml mbeumlshtetje teknike dhe ligjore ndihmeuml neuml
organizimin e aktiviteteve mediale (incizimi i nje video promoviese njeuml minuteumlsheuml peumlr secileumln
Pag
e22
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve ) lehteumlsim teuml dialogut me institucionet relevante qeveritare
dhe ndihmeuml me hulumtime dhe redaktimin e materialeve (psh fleteumlpalosjeve)
Keumlto aktivitete kaneuml synuar forcimin e kapaciteteve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare peumlr teuml
bashkeumlvepruar me qeverineuml dhe ushtruar ndikim mbi teuml si neuml nivelin komunal ashtu edhe ateuml
qendror peumlr teuml siguruar qeuml interesat e tyre teuml merren parasysh gjateuml proceseve teuml qeverisjes
Ngritja e kapaciteteve peumlr OShC-teuml nga komunitetet minoritare
Peumlr teuml adresuar ccedileumlshtjet e veumlna neuml pah meuml sipeumlr ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml dizajnuar njeuml
Program teuml Shkathteumlsive teuml Avokimit dhe teuml Drejta teuml Komuniteteve peumlr Organizatat e Shoqeumlriseuml
Civile neuml Kosoveuml i cili konsistonte neuml organizimin e peseumlmbeumldhjeteuml (15) seancave teuml trajnimit gjateuml
vitit 2013 dhe 2014 mbi ccedileumlshtjet e meumlposhtme
Pjeseumlmarrja e OShC-ve neuml Kosoveuml
Teuml drejtat e minoriteteve veumlshtrim i peumlrgjithsheumlm dhe konceptet kryesore
Legjislacioni dhe institucionet vendore neuml Kosoveuml neuml lidhje me OShC-teuml
Peumlrmbledhje e mekanizmave teuml kompensimit ndaj shkeljes seuml teuml drejtave mekanizmat e
drejtpeumlrdrejteuml (e drejta peumlr peticion e drejta peumlr iniciativa qytetare e drejta e referendumit
dhe e ankesave teuml qytetareumlve) + mekanizmat e teumlrthorteuml + mekanizmat e bazuar neuml ccedileumlshtje
(ZKGj MASHT-it dhe Komisioni teuml Pavarur Keumlshilli i Pavarur Mbikeumlqyreumls i Sheumlrbimit Civil teuml
Kosoveumls KPM)
Avokimi
Mediat dhe rrjetet sociale (si teuml plasohet mesazhi)
Zhvillimi i projekteve
Shkathteumlsiteuml e teuml shkruarit dhe prezantimit + rrjeteumlzimi
Mjete praktike peumlr mbajtjen e teuml dheumlnave dhe doreumlzimin e ankesave
Adresimi institucioneve dhe teuml kuptuarit e puneumls seuml tyre (KKK-seuml KDIK-seuml ZCcedilK-seuml)
Keumlto trajnime janeuml organizuar neuml bashkeumlpunim
me projektin ldquoMbeumlshtetje qeverisjes efektive peumlr
komunitetet minoritare neuml Kosoveumlrdquo teuml financuar
nga Departamenti Federal Zviceran i Puneumlve teuml
Jashtme (DFPJ) Trajnimet kaneuml sjelleuml seuml bashku
aneumltareuml teuml OShC-ve nga komunitetet e ndryshme
minoritare neuml teumlreuml Kosoveumln duke u dheumlneuml atyre
mundeumlsineuml peumlr teuml ndareuml peumlrvojat e tyre dhe
diskutuar sfidat me teuml cilat peumlrballen neuml
komunikimin me institucionet peumlrkateumlse lokale e
qendrore peumlr teuml ngritur ccedileumlshtjet qeuml lidhen me
komunitetet minoritare dhe janeuml mbajtur nga eksperteuml teuml nivelit teuml larteuml teuml ccedileumlshtjeve teuml zgjedhura
nga Kosova dhe rajoni OShC-teuml dhe koalicionet e OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur kaneuml qeneuml grupet
Pag
e23
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
kryesore teuml synuara megjithateuml OShC-teuml e peumlrfshira neuml Bazeumln e teuml dheumlnave teuml OShC-ve gjithashtu
janeuml ftuar qeuml teuml marrin pjeseuml neuml trajnime
Pjeseumlmarreumlsit i kaneuml vlereumlsuar teuml gjitha keumlto trajnime si
shumeuml teuml dobishme dhe kaneuml vneuml neuml dukje se ato ishin
mundeumlsi e madhe qeuml teuml nxirrnin neuml pah ccedileumlshtjet kryesore
dhe problemet qeuml lidhen me komunitetet e tyre dhe u kaneuml
ndihmuar teuml identifikojneuml kanale peumlr teuml trajtuar keumlto
ccedileumlshtje Neuml keumlto takime janeuml adresuar njeuml varg ccedileumlshtjesh teuml
shumeumlllojshme si mundeumlsiteuml socio-ekonomike peumlr
komunitetet minoritare peumlrdorimi i gjuheumlve segregacioni
neuml arsim veccedilaneumlrisht neuml Shkolleumln lsquoMustafa Bakijarsquo neuml
Gjakoveuml liria e leumlvizjes veccedilaneumlrisht neuml lidhje me Lagjen e
Boshnjakeumlve dhe Mitroviceumln e Veriut teuml drejtat e grave dhe
barazia gjinore marreumldheumlniet me qeverineuml dhe strategjiteuml
peumlr pjeseumlmarrjen meuml teuml gjereuml teuml shoqeumlriseuml civile Si pjeseuml e
programit teuml peumlrkrahjes OShC-teuml dhe koalicionet e OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur kaneuml incizuar dhe
transmetuar video promovuese me qeumlllim promovimin e organizatave teuml tyre mandatit teuml tyre dhe
puneumln qeuml ato beumljneuml peumlr teuml mbrojtur dhe promovuar teuml drejtat e komuniteteve Video promovuese teuml
organizatave BRIGA PIRAMIDA CDKD-SP ICEC CZRC-OPA dhe OSG janeuml postuar neuml kanalin e ECMI
Kosoveumls dhe neuml ueb-faqen e saj dhe faqen e saj neuml Facebook si dhe neuml ueb-faqen e CSD-seuml dhe
RrOGRAEK-ut
Viziteuml studimore peumlr OShC teuml peumlrzgjedhura nga komunitetet
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj gjithashtu kaneuml
organizuar njeuml viziteuml studimore neuml ish-Republikeumln
Jugosllave teuml Maqedoniseuml (IRJM) peumlr peumlrfaqeumlsues
teuml zgjedhur teuml OShC-ve nga minoritetet Kjo viziteuml
eumlshteuml zhvilluar neuml tremujorin e fundit teuml projektit
dhe ishte e hapur peumlr teuml gjitha OShC-teuml e
regjistruara neuml bazeumln e teuml dheumlnave
Peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova u eumlshteuml dheumlneuml
mundeumlsia peumlr dialog me homologeumlt e tyre nga
IRJM neuml ccedileumlshtje teuml tilla si arsimimi i komuniteteve
minoritare zbatimi i legjislacionit peumlr gjuheumlt dhe
puneumlsimi neuml institucionet publike dhe neuml ndeumlrmarrjet publike Peumlr meuml tepeumlr ECMI Kosova dhe
partnereumlt e saj u kaneuml mundeumlsuar peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova qeuml teuml zhvillojneuml takime me Komisionin
e Kuvendit peumlr Marreumldheumlnie Ndeumlretnike dhe Sekretariatin Shteteumlror peumlr Zbatimin e Marreumlveshjes
Kornizeuml teuml Ohrit Me keumlteuml atyre iu dhaneuml meuml tepeumlr njohuri mbi meumlnyreumln se si IRJM mbron teuml drejtat e
Njeuml tregim u suksessheumlm qeuml ia
vlen teuml peumlrmendet eumlshteuml ai peumlrmes
Programit teuml Trajnimit peumlr Avokim
ku OShC-teuml nga komuniteti
boshnjak kaneuml mundur teuml
avokojneuml me sukses neuml Prizren
duke arritur qeuml neuml Komisionin
Komunal peumlr Komunitete teuml
peumlrfaqeumlsohen teuml gjitha
komunitetet ashtu siccedil keumlrkohet
me ligj por nuk kishte ndodhur meuml
hereumlt
Pag
e24
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
minoriteteve dhe ccedilfareuml meumlsimesh mund teuml nxjerreuml Kosova nga
ajo Ata u kaneuml beumlreuml pyetje si psh rreth asaj neumlse puna me
minoritetet neuml IRJM fokusohet veteumlm neuml minoritetin shqiptar
apo neumlse punohet edhe me komunitete teuml tjera
Zhvillimi dhe zbatimi i fushatave teuml avokimit
Njeuml nga ccedileumlshtjet qendrore qeuml mund teuml shihet nga mungesa neuml strukturat e shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml
eumlshteuml se OShC-teuml nga komunitetit minoritare nuk janeuml efektive kur eumlshteuml fjala peumlr evokim peumlr
ndryshime Neuml kuadeumlr teuml projektit ishte publikuar njeuml shpallje e hapur peumlr aplikime me ccedilrsquorast janeuml
shpeumlrndareuml rreth 500 fleteumlpalosje neuml shqip serbisht dhe anglisht teuml titulluara ldquoSi teuml aplikonirdquo Pas
keumlsaj ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj formuan njeuml Bord teuml pavarur Peumlrzgjedheumls peumlr teuml shqyrtuar teuml
gjitheuml aplikacionet nga OShC-teuml e komuniteteve minoritare bazuar neuml kriteret e peumlrcaktuara
Propozimet e doreumlzuara janeuml vlereumlsuar neuml bazeuml teuml cileumlsiseuml seuml ideve dhe peumlrfshirjes me bazeumln fokusit
teuml qarteuml dhe njeuml metode teuml qarteuml teuml peumlrfaqeumlsimit teuml komuniteteve minoritare Bordi Peumlrzgjedheumls neuml
meumlnyreuml specifike peumlrzgjodhi OShC me bazeuml neuml komunitet teuml cilat nuk kaneuml seliteuml neuml qytete e as kaneuml
lidhje teuml ngushta me donatoreuml Si pjeseuml e keumlsaj u peumlrzgjodheumln gjashteuml (6) OShC nga teuml cilat kateumlr (4)
ishin OShC neuml vete ndeumlrsa dy (2) ishin koalicionet teuml peumlrbeumlra nga dy (2) OShC secili teuml cileumlt kishin
vendosur teuml avokonin seuml bashku peumlr njeuml ccedileumlshtje Ccedileumlshtjet e zgjedhura nga ana e OShC-ve dhe
koalicioneve teuml OShC-ve teuml cileumlt ishin peumlrzgjedhur janeuml prezantuar neuml gjashteuml (6) Fushata teuml Avokimit
Pas peumlrzgjedhjes se kateumlr (4) OShC-ve dhe dy (2) koalicioneve teuml OShC-ve dhe zhvillimit teuml Fushatave
teuml Avokimit ECMI Kosova CSD dhe RROGRAEK gjateuml vitit 2013 dhe 2014 kaneuml zhvilluar njeuml Program
Trajnimit dhe Avokimi teuml peumlrshtatur me objektiv teuml qarteuml dhe teuml bazuar neuml rezultate i cili
konsistonte neuml peseumlmbeumldhjeteuml seanca (15) trajnimi ku kaneuml marreuml pjeseuml si trajnues peumlrfaqeumlsues teuml
shoqeumlriseuml civile nga vendet e tjera teuml rajonit teuml Ballkanit Si pjeseuml e programit teuml ECMI Kosoveumls
OShC-ve dhe koalicioneve teuml OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur u eumlshteuml ofruar mbeumlshtetje teknike dhe
ligjore peumlr zbatimin e fushatave teuml advokimit ndihmeuml neuml organizimin e aktiviteteve mediale (6
videove promovuese peumlr OShC-teuml dhe koalicionet e peumlrzgjedhur) lehteumlsimin e dialogut me
institucionet relevante qeveritare dhe ndihmeuml neuml hulumtime dhe redaktimin e materialeve si dhe
nga njeuml neumln-grant me vlereuml prej euro2000 peumlr secileumln OShC dhe koalicion teuml peumlrzgjedhur peumlr zbatimin e
Fushatave teuml Avokimit
OShC-teuml nga Kosova kaneuml
shkeumlmbyer kontaktet dhe
kaneuml bashkeumlvepruar
fuqisheumlm me
institucionet e IRJM-seuml
me potencial peumlr
bashkeumlpunim neuml teuml
ardhmen
Pag
e25
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
BRIGA
Peumlrfaqeumlson komunitetin serb neuml Gorazhdec neuml rajonin e Pejeumls
Aktivitetet
Trajnime teuml peumlrgjithshme peumlr evokim veccedilaneumlrisht peumlr gra
Rritja e pjeseumlmarrjes seuml grave neuml proceset vendimmarreumlse neuml nivelin komunal
Mungesa e publikimit teuml vendeve teuml lira teuml puneumls neuml gjuheumln serbe
PIRAMIDA
Peumlrfaqeumlson komunitetin egjiptas neuml rajonin
e Pejeumls dhe ateuml teuml Istogut
Aktivitetet
Trajtimi i braktisjes seuml shkolleumls nga
nxeumlneumlsit egjiptas neuml shkolleumln fillore dhe
teuml mesme
Rritja e edukimit mbi ccedileumlshtjet e
sheumlndetit
Ngritja e veteumldijes rreth puneumlsimit
duke synuar veccedilaneumlrisht grateuml
Qendra peumlr Integrimin e Komuniteteve Minoritare (ICECQEKM)
Peumlrfaqeumlson komunitetin boshnjak serb turk dhe ateuml rom neuml rajonin e Prizrenit
Aktivitetet
Komisioni Komunal peumlr Komunitete
duhet teuml peumlrfshijeuml komunitetin ashkali
egjiptas dhe ateuml goran
Peumlrdorimi publik nga ana e Komuneumls i
teuml gjitha gjuheumlve zyrtare
Beumlrja e boshnjakishtes gjuheuml zyrtare neuml
nivel komunal
Omladinski Savez Gore ndash OSG (shq
Keumlshilli Rinor i Goreumls ndash KRG)
Peumlrfaqeumlson komunitetin minoritar goran neuml
rajonin e Goreumls
Aktivitetet
Peumlrfaqeumlsimi i barabarteuml i teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim
Shtypja e materialeve edukative
relevante peumlr keumlteuml ccedileumlshtje
Koalicioni CDKD dhe Slobodna Produkcija (shq Produksioni i Lireuml)
Dy OShC teuml cilat peumlrfaqeumlsojneuml serbeumlt romeumlt boshnjakeumlt dhe malaziasit dhe teuml cilat punojneuml neuml rajonin e Gjilanit teuml Kameniceumls dhe ateuml teuml Novobeumlrdeumls
Aktivitetet
Zbatimi i Ligjit peumlr Qasje neuml Dokumente Publike
Shfryteumlzimi proporcional i objekteve sportive dhe kulturore
Ndarja proporcionale e buxhetit
Koalicioni CZRZ dhe OPA
Dy OShC nga komuniteti serb teuml cilat punojneuml neuml pjeseumln jugore teuml Kosoveumls kryesisht neuml Partesh dhe Kllokot
Aktivitetet
Avokim neuml Ministrineuml e Bujqeumlsiseuml Ministrineuml e Riniseuml dhe Sportit dhe neuml Ministrineuml e Mjedisit peumlr mbeumlshtetje neuml Partesh
Ulja e papuneumlsiseuml neuml keumlto rajone
Pag
e26
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rezultatet nga planet e avokimit
OShC-teuml e angazhuara me keumlto Planeve teuml Avokimit kaneuml arritur njeuml numeumlr suksesesh teuml dukshme si
rezultat i aktiviteteve teuml ndeumlrmarra neuml kuadeumlr teuml keumltyre propozimeve
ICECQEKM Ka evokuar me sukses te Komuna e Prizrenit peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha komunitetet teuml
peumlrfaqeumlsohen neuml Komisionin Komunal peumlr Komunitete peumlrfshireuml komunitetin goran ateuml rom ashkali
dhe egjiptas Ata gjithashtu i kaneuml beumlreuml presion Komuneumls peumlr teuml drejteumln e barabarteuml peumlr trsquou arsimuar
neuml gjuheumln boshnjake peumlrfshireuml edhe organizimin e tryezave teuml rrumbullakeumlta rreth keumlsaj ccedileumlshtjeje
gjeuml qeuml kishte sukses deri diku ndoneumlse ka ende shumeuml progres peumlr trsquou beumlreuml neuml meumlnyreuml qeuml komuna
trsquou peumlrmbahet obligimeve teuml saj ligjore E fundit ata kaneuml mbajtur disa tryeza teuml rrumbullakeumlta peumlr
ccedileumlshtjen e respektimit teuml kuoteumls prej 10 teuml puneumlsimit teuml komuniteteve neuml institucionet publike
Komuna eumlshteuml treguar e hapur neuml keumlto takime dhe ICECQEKM do teuml vazhdojeuml teuml avokojeuml peumlr keumlto
ccedileumlshtje peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml kaneuml krijuar neuml keumlto institucione
OSGKRG Pjesa meuml e madhe e puneumls seuml
OSGKRG ishte pjeseuml e Rrjetit teuml Goraneumlve teuml
themeluar si pjeseuml e keumltij projekti Ata kaneuml
organizuar disa tryeza teuml rrumbullakeumlta mbi
ccedileumlshtjet e peumlrfaqeumlsimit teuml barabarteuml teuml teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim publik dhe kaneuml
krijuar lidhje teuml mira me Komuneumln gjeuml qeuml do teuml
shfryteumlzohet peumlr teuml zhvilluar avokim gjateuml muajve
teuml ardhsheumlm
PIRAMIDA Neuml Pejeuml PIRAMIDA eumlshteuml treguar e suksesshme neuml puneumln e saj me Komuneumln neuml trajtimin
e ccedileumlshtjes seuml braktisjes seuml shkolleumls nga pjeseumltareumlt e komuniteteve minoritare Ata kaneuml punuar me
zyrtareumlt komunaleuml peumlr teuml avokuar peumlr
identifikimin e feumlmijeumlve jashteuml shkollave dhe
trajtimin e ccedileumlshtjeve teuml ri-integrimit Megjithateuml
marreuml parasysh trendin e fundit teuml emigrimit teuml
pjeseumltareumlve teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe
egjiptas ata po peumlrballen prapeuml me ccedileumlshtje teuml
integrimit teuml cilat duhet teuml adresohen nga
Komuna28 PIRAMIDA gjithashtu ka qeneuml e
suksesshme neuml qeumlllimin e saj peumlr teuml rritur
arsimimin e grave qeuml u peumlrkasin komuniteteve
minoritare veccedilaneumlrisht neuml lidhje me ccedileumlshtjet e sheumlndetit pasi qeuml kaneuml organizuar disa tryeza teuml
rrumbullakeumlta dhe trajnime mbi keumlteuml ccedileumlshtje si dhe ka filluar teuml bashkeumlpunojeuml me komunitetin lokal
28
Peumlr me tepeumlr informata mbi keumlteuml temeuml ju lutemi shihni Buletinin Informues teuml ECMI Kosoveumls rreth keumlsaj teme me titullin Sfidat neuml procesin e integrimit neuml Kosoveuml migrimi neuml rritje e romeumlve ashkalive dhe egjiptasve Neuml dispozicion neuml httpwwwecmikosovoorgp=5847
Pag
e27
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
neuml keumlto zona rreth keumltyre ccedileumlshtjeve dhe trsquou japeuml atyre meuml shumeuml informata mbi ccedileumlshtje teuml tilla si
sheumlndeti riprodhues dhe ccedileumlshtjet e sheumlndetit teuml feumlmijeumlve
Koalicioni CRDZ-OPA Ky koalicion eumlshteuml treguar i suksessheumlm neuml vendosjen e kontakteve brenda
Ministrive relevante peumlr trsquou marreuml me avokim Megjithateuml ndoneumlse nuk eumlshteuml marreuml ndonjeuml vendim
peumlrfundimtar nga keumlto ministri ata janeuml angazhuar me keumlteuml ccedileumlshtje dhe janeuml neuml procesin e
formulimit teuml planeve peumlr teuml trajtuar problemet e ngritura nga CRDZ-OPA Ata gjithashtu kaneuml arritur
teuml vendosin kontakte teuml mira me peumlrfaqeumlsuesit e Komuneumls seuml Parteshit peumlrgjegjeumls peumlr bujqeumlsi rini e
mjedis Seuml bashku me Komuneumln ata kaneuml ndeumlrmarreuml aktivitete neuml Partesh Budrigeuml e Poshtme dhe
Pasjan me fokus neuml ccedileumlshtjet e riniseuml dhe kultureumls Seuml fundmi kaneuml filluar organizimin e njeuml unioni
fermereumlsh i cili do teuml peumlrfaqeumlsojeuml njeuml pjeseuml teuml madhe teuml fermereumlve teuml Parteshit
BRIGA Gjateuml zbatimit teuml Planit teuml Avokimit kjo
OShC ka mbajtur njeuml seumlreuml trajnimesh peumlr grateuml
nga komuniteti serb mbi metodat meuml teuml mira
peumlr puneumlsim peumlrfshireuml shqyrtimin e
aplikacioneve dhe procedurat pasuese Peumlr meuml
tepeumlr ata janeuml takuar me autoritetet
peumlrkateumlse peumlr teuml shprehur shqeteumlsimin e tyre
se shpalljet zakonisht nuk dalin neuml serbisht
dhe institucionet peumlrgjegjeumlse peumlr keumlteuml kaneuml
reumlneuml dakord qeuml teuml adresojneuml keumlteuml ccedileumlshtje dhe
teuml beumljneuml meuml teuml mireumln peumlr teuml siguruar qeuml neuml teuml ardhmen shpalljet peumlr vende teuml lira teuml puneumls teuml
shpeumlrndahen peumlrmes kanaleve neuml gjuheumln serbe
Koalicioni CDKD-SP Ky koalicion ka mbajtur takime teuml shumta me autoritetet peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi
qendrore neuml kuadeumlr teuml planeve teuml tyre teuml avokimit por vonesa neuml krijimin e njeuml qeverie komunale neuml
Kameniceuml ka penguar qeuml keumlto takime teuml jeneuml
efektive Megjithateuml ka pasur ndeumlrveprim teuml
mireuml neuml ccedileumlshtjen e qasjes seuml barabarteuml neuml
objektet sportive dhe kjo eumlshteuml ccedileumlshtje qeuml do teuml
peumlrcillet edhe meuml tej Lidhur me ccedileumlshtjen e
qasjes neuml dokumente publike ky koalicion
gjithashtu ka zhvilluar disa takime dhe ka
avokuar rregullisht peumlr qasje teuml barabarteuml dhe
teuml lehteuml dhe kjo ka beumlreuml qeuml Komuna teuml beumljeuml ca
leumlvizje dhe suksese nga ana e Komuneumls e cila
eumlshteuml beumlreuml meuml e hapur neuml ofrimin e sheumlrbimeve
teuml peumlrkthimit dhe qasjes seuml hapur neuml teuml gjitha dokumentet Ata gjithashtu kaneuml monitoruar
shpeumlrndarjen e investimeve kapitale neuml komuneuml por nuk kaneuml mundur teuml marrin peumlrgjigje definitive
rreth asaj se sa eumlshteuml shpenzuar peumlr secilin komunitet Megjithateuml duke ngritur ccedileumlshtjen e
Pag
e28
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
monitorimit teuml keumlsaj Koalicioni CDKD-PS i ka beumlreuml presion komuneumls qeuml trsquoi beumljeuml publike keumlto holleumlsi
dhe teuml jeteuml meuml e hapur
Pag
e29
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
V KRIJIMI I RRJETEVE NDEumlRETNIKE TEuml OSHC-VE NGA MINORITETET
Shoqeumlria civile neuml Kosoveuml eumlshteuml e fragmentuar neuml maseuml teuml madhe ajo jo veteumlm qeuml shpesh eumlshteuml e
ndareuml neuml vija etnike por shpesh ka mungeseuml teuml komunikimit dhe bashkeumlpunimit ndeumlrmjet
Organizatave teuml Shoqeumlriseuml Civile (OShC-ve) brenda teuml njeumljtit komunitet Marreuml parasysh nevojat e
veccedilanta dhe fragmentimin e brendsheumlm teuml shumiceumls seuml komuniteteve minoritare neuml Kosoveuml ECMI
Kosova dhe organizatat e saj partnere neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml synuar teuml nxisin komunikimin
dhe bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml veccedilanta etnike dhe mes tyre me
qeumlllimin peumlrfundimtar qeuml trsquou mundeumlsojneuml atyre teuml avokojneuml peumlr nevojat dhe interesat e tyre teuml
veccedilanta duke qeneuml neuml teuml njeumljteumln koheuml teuml bashkuara dhe me njeuml zeuml
Peumlrmes puneumls seuml gjereuml neuml terren teuml kryer nga ECMI Kosova komunitetet kaneuml shprehur deumlshireumln e
tyre peumlr teuml zhvilluar kanale peumlr dialog dhe mjete peumlr teuml organizuar meuml mireuml aktivitetet e tyre
Komunitetet kaneuml theksuar nevojeumln peumlr peumlrmireumlsimin e politikave si dhe peumlr rritjen e peumlrkushtimit
dhe programeve teuml Institucioneve teuml Qeveriseuml teuml Republikeumls seuml
Kosoveumls neuml lidhje me integrimin e komuniteteve jo-shumiceuml neuml
Kosoveuml dhe peumlr teuml siguruar respektimin e ploteuml teuml teuml drejtave teuml
komuniteteve jo-shumiceuml neuml vend Keumlshtu meuml 2014 ka filluar njeuml
nismeuml pilot me qeumlllim inicimin e procesit teuml dialogut ndeumlretnik mes
OShC-ve neumlpeumlrmjet krijimit teuml rrjeteve teuml OShC-ve brenda teuml njeumljtave
komunitete etnike respektivisht komunitetit serb dhe atij goran
ndeumlrsa marreuml parasysh kontekstin veccediloriteuml dhe peumlrvojat e
dallueshme teuml Kosoveumls si dhe praktikat e mira nga vendet e tjera teuml
Ballkanit Pereumlndimor Kjo nismeuml eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme
pasi qeuml peumlrfaqeumlsimi nga partiteuml politike brenda keumltyre komuniteteve eumlshteuml shumeuml i polarizuar dhe
shpesh karakterizohet nga sjellje antagoniste e armiqeumlsore Krijimi i keumltyre rrjeteve ka peumlr aspirateuml
krijimin e njeuml mjedisi qeuml nxit dialogun dhe hap njeuml formeuml teuml drejtpeumlrdrejteuml teuml komunikimit brenda
rrjeteve
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom) Ky rajon shtrihet neuml pjeseumln jugore
dhe juglindore teuml Kosoveumls dhe peumlrgjitheumlsisht eumlshteuml karakterizuar nga marreumldheumlnie teuml qeumlndrueshme
ndeumlretnike Megjithateuml pjeseumltareumlt e komunitetit serb qeuml jetojneuml neuml keumlteuml zoneuml ballafaqohen me
probleme teuml ngjashme me pjeseumltareuml teuml keumltij komuniteti qeuml jetojneuml gjetkeuml neuml vend veccedilaneumlrisht teuml
rinjteuml Krijimi i njeuml rrjeti nxit njeuml lidhje ndeumlrmjet OShC-ve teuml ndryshme nga ky rajon dhe avokim meuml teuml
mireuml te strukturat peumlrkateumlse teuml qeverisjes lokale Pasi qeuml shumeuml prej keumltyre komunave janeuml krijuar
rishtas peumlrmes procesit teuml decentralizimit rrjeti eumlshteuml thelbeumlsor peumlr teuml siguruar njeuml kanal teuml sigurt
peumlr teuml punuar seuml bashku Peumlr meuml tepeumlr shumeuml banoreuml serbeuml nga kjo zoneuml mendojneuml se janeuml teuml neumln-
peumlrfaqeumlsuar neuml krahasim me rajonet e tjera neuml Kosoveuml gjeuml qeuml tregon domosdoshmeumlrineuml e rrjetit neuml
meumlnyreuml qeuml zeumlri i tyre teuml deumlgjohet neuml nivelin qendror dhe tek peumlrfaqeumlsuesit brenda komunitetit serb
qeuml veprojneuml neuml Anamoroveuml
Trendi neuml rritje e super i
shtimit teuml numrit teuml
rrjeteve ka filluar teuml keteuml
ndikim pozitiv tek teuml
gjitha komunitetet neuml
Kosoveuml duke rritur keumlshtu
mundeumlsineuml e tyre peumlr teuml
ndikuar dhe avokuar peumlr
ndryshime
Pag
e30
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom) eumlshteuml struktura e pareuml e
tilleuml qeuml sjelleuml seuml bashku teuml gjitha OShC-teuml nga komuniteti goran Marreuml parasysh se komuniteti goran
eumlshteuml njeumlri nga komunitetet meuml teuml margjinalizuar minoritare neuml Kosoveuml kjo peumlrbeumln njeuml zhvillim kyccedil
peumlr sa i peumlrket afteumlsiseuml seuml tyre peumlr teuml lobuar dhe avokuar peumlr ccedileumlshtjet e tyre
Rrjeti i komuniteti serb dhe ai i komunitetit goran janeuml duke kaluar neuml procesin e regjistrimit Ato
synojneuml teuml punojneuml seuml bashku neuml mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml njeriut teuml komuniteteve
teuml tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml Qeumlllimet e Rrjeteve peumlrfshijneuml
Identifikimin e problemeve me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Avokim lidhur me problemet me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Ngritjen e veteumldijes seuml institucioneve neuml lidhje me problemet serioze qeuml ndikojneuml neuml
mireumlqenien e komuniteteve peumlrkateumlse
Nxjerrjen e deklaratave teuml peumlrbashkeumlta publike neuml media rreth ccedileumlshtjeve me interes peumlr
komunitetet peumlrkateumlse
Ngritjen e problemeve teuml ndryshme me teuml cilat peumlrballen komunitetet peumlrkateumlse te
institucionet relevante qendrore dhe lokale
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit serb trembeumldhjeteuml (13) OShC janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
tij Ato punojneuml neuml komunat e fshatrat Kameniceuml Shilloveuml Gjilan Partesh Novobeumlrdeuml dhe Kllokot
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit goran marreumlveshjen Platformeuml peumlr trsquoiu bashkuar Rrjetit e kaneuml
neumlnshkruar shtateuml (7) OShC dhe teuml gjitheuml punojneuml neuml Prizren dhe Dragash
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom)
Neuml kuadeumlr teuml komunitetit goran ka pasur disa OShC me seli neuml rajonin e Prizrenit teuml cilat kaneuml
treguar interesim aktiv neuml promovimin e ccedileumlshtjeve teuml teuml drejtave teuml njeriut teuml komunitetit teuml tyre
dhe teuml cilat kaneuml njohur nevojeumln e njeuml rrjeti teuml organizatave peumlr teuml ndihmuar neuml ngritjen e
problemeve me teuml cilat peumlrballen goraneumlt teuml cilat
ishte e veumlshtireuml teuml ngriheshin meuml pareuml neuml nivel teuml
Kosoveumls Prandaj ata kaneuml njohur nevojeumln peumlr
njeuml rrjet peumlr teuml promovuar keumlto pasi meuml hereumlt
ka pasur bashkeumlpunim shumeuml teuml kufizuar neuml mes
teuml OShC-ve teuml komunitetit goran gjeuml qeuml ka
kufizuar ndikimin e tyre Janeuml dhjeteuml (10) OShC
teuml cilat janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
Platformeumls e teuml cilat punojneuml neuml rajonin e
Dragashit
Keumlto rrjete kaneuml punuar neuml ccedileumlshtje tematike teuml
cilat i kaneuml veumlneuml neuml theks si ccedileumlshtje qeuml ndikojneuml neuml komunitetet e tyre neuml teumlreuml Kosoveumln Komuniteti
goran ka veumlneuml neuml pah tri ccedileumlshtje problemet e kthimit teuml nxeumlneumlsve neuml shkolla propozimin peumlr
decentralizim qeuml do teuml shpinte neuml krijimin e njeuml komune me shumiceuml gorane dhe problemet e
puneumlsimit dhe mundeumlsive ekonomike peumlr goraneumlt Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova
Pag
e31
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dhe organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur rrjetin e
komunitetit goran neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve dhe kryerjen
e njeuml hulumtimi Pjeseuml e keumltij hulumtimi kaneuml qeneuml rreth 300
peumlrfaqeumlsues goraneuml teuml cileumlt kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas
nxjerrjes seuml rezultateve janeuml hartuar tri (3) analiza teuml shkurtra teuml
politikave teuml cilat gjithashtu janeuml publikuar neuml ueb-faqen e ECMI
Kosoveumls teuml CSD-seuml teuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml keumltij
projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml
veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml
punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr
ccedileumlshtjet e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet
kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml
Kosoveuml
Reagimi i shpejteuml nga Gjilani dhe disa komuna teuml tjera ndaj ccedileumlshtjeve teuml ngritura neuml analizat e
shkurtra teuml politikave veccedilaneumlrisht rreth analizeumls seuml fokusuar neuml rini dhe kultureuml ka treguar se
publikimi i materialeve teuml tilla mund ta beumljeuml Komuneumln teuml aktivizohet neuml trajtimin e ccedileumlshtjeve qeuml janeuml
me reumlndeumlsi qendrore peumlr komunitetet minoritare
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Goran
(httpwwwgoranicommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom)
Pjeseumltareumlt e komunitetit serb gjithashtu kaneuml veumlneuml
neuml pah ccedileumlshtjen e puneumlsimit dhe mundeumlsive
ekonomike si dhe ccedileumlshtjet e transparenceumls dhe
llogaridheumlnies seuml pushtetit lokal dhe aktivitetet
rinore neuml dispozicion peumlr pjeseumltareumlt e komunitetit
serb Teuml tri (3) analizat e shkurtra teuml politikave
gjenden online neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls ateuml
teuml keumltij projekti dhe neuml ueb-faqen e Rrjetit teuml
Komunitetit Serb neuml anglisht dhe serbisht
Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova dhe
organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur Rrjetin e Komunitetit serb neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve
dhe kryerjen e njeuml hulumtimi Neuml keumlteuml hulumtim janeuml peumlrfshireuml 600 pjeseumltareuml teuml komunitetit serb teuml
cileumlt e kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas nxjerrjes seuml rezultateve tre (3) analiza teuml shkurtra teuml politikave
janeuml hartuar dhe publikuar neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls teuml CSD-seuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml
keumltij projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-
ve brenda komuniteteve teuml punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr ccedileumlshtjet
Rrjeti Goran ka arritur teuml
integrohet me sukses neuml
komunitetin e shoqeumlriseuml civile
neuml Kosoveuml Me mbeumlshtetjen
nga ECMI ata kaneuml krijuar
lidhje me donatoreuml kaneuml
fituar fonde e donacione si
dhe kaneuml peumlrmireumlsuar
shkathteumlsiteuml e tyre peumlr
hulumtime dhe avokim
Pag
e32
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje
me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml Kosoveuml
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Serb
(httpwwwserbcommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Pag
e33
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
VI REKOMANDIME DHE PEumlRFUNDIME
Neuml fund teuml keumltij raporti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml prezantojneuml peumlrfundimet dhe
rekomandimet teuml e dala nga zbatimi i keumltij projekti gjateuml dy viteve teuml fundit Keumlto rekomandime
bazohen si neuml qeumlllimet fillestare teuml projektit ashtu edhe neuml peumlrvojat gjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml tij
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml paraqesin rekomandimet e meumlposhtme si OShC-ve teuml
komuniteteve minoritare ashtu edhe qeveriseuml qendrore dhe atyre lokale me qeumlllimin qeuml teuml
vazhdohet me shtimin e dialogut teuml komuniteteve minoritare me institucionet qeveritare
Dialogu i strukturuar neuml mes teuml OShC-ve teuml minoriteteve dhe qeveriseuml
Ky projekt ka filluar me qeumlllim teuml vendosjes seuml njeuml dialogu meuml teuml strukturuar neuml mes teuml zyrtareumlve teuml
nivelit qendror dhe atij komunal dhe peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare ECMI
Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml identifikuar ose mungeseumln e marreumldheumlnieve pasi qeuml OShC-teuml shihen
si antagoniste ose ka marreumldheumlnie paternaliste neuml teuml cilat raste institucionet nuk i vlereumlsojneuml OShC-
teuml dhe puneumln qeuml mund ta beumljneuml
Neumlpeumlrmjet aktiviteteve teuml tilla si seancat e dialogut neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe
peumlrfaqeumlsuesve teuml institucioneve ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml treguar se ka nevojeuml dhe
gjithashtu neuml shumeuml nivele gatishmeumlri peumlr teuml punuar me keumlteuml projekt Neuml mesin e teuml gjitha
komunitetet dialogu i vendosur neuml mes teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml shoqeumlriseuml civile dhe atyre teuml
institucioneve qendrore dhe lokale ishte i frytsheumlm dhe do teuml vazhdojmeuml teuml punojmeuml peumlr teuml krijuar
njeuml mjedis teuml strukturuar peumlr shkeumlmbimin e ideve dhe kritikave konstruktive Kjo eumlshteuml diccedilka qeuml
eumlshteuml shumeuml e nevojshme peumlr teuml dy grupet dhe ne do teuml punojmeuml peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml jo
veteumlm lidhje meuml teuml meumldha neuml mes teuml dy grupeve por edhe meuml shumeuml transparenceuml e llogaridheumlnie
Pothuajse teuml gjitha komunitetet neuml takimet e tyre me zyrtareumlt gjateuml vitit teuml dyteuml teuml zbatimit teuml keumltij
projekti kaneuml propozuar qeuml keumlto aktivitete teuml dialogut teuml formalizohen dhe teuml vijojneuml neuml vitet e
ardhshme Kjo tregon se keumlto lloje teuml diskutimeve teuml formalizuara kaneuml filluar teuml adresojneuml ccedileumlshtjet e
mungeseumls seuml dialogut strukturor dhe se janeuml me reumlndeumlsi peumlr teuml dy sektoreumlt Prandaj ECMI Kosova
dhe partnereumlt e saj rekomandojneuml qeuml neuml driteumln e keumlsaj si OShC-teuml nga komunitet minoritare ashtu
edhe peumlrfaqeumlsuesit e tyre politikeuml neuml nivelin qendror dhe ateuml lokal teuml punojneuml peumlr teuml formalizuar
dhe strukturuar dialogun me qeumlllim qeuml teuml sigurohet qeuml ai teuml konsistojeuml neuml kritika konstruktive si
dhe mbeumlshtetje peumlr ide
Peumlr meuml tepeumlr Ligji peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e peumlrbashkeumlt qeuml eumlshteuml theksuar
peumlrgjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml projektit nga pothuaj teuml gjitha komunitetet Kjo eumlshteuml diccedilka neuml teuml
cileumln duhet teuml punojneuml teuml gjitha institucionet neuml drejtim teuml zbatimit veccedilaneumlrisht neuml nivelin komunal
Peumlrvec keumlsaj KKK KDIK dhe Avokati i Popullit duhet teuml vazhdojneuml teuml angazhohen me OShC-teuml nga
komunitetet minoritare peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml dialog efektiv neuml mes teuml sektoreumlve
Pag
e34
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rritja e ndeumlrveprimit neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe donatoreumlt ndeumlrkombeumltareuml
Njeuml aspekt tjeteumlr i keumltij projekti kishte peumlr synim adresimin e problemit teuml pak OShC-ve nga
komunitetet minoritare teuml cilat mund teuml shfryteumlzojneuml lidhjet me qeverineuml dhe donatoreumlt
ndeumlrkombeumltareuml Ka shumeuml OShC teuml cilave u mungojneuml njohuriteuml e specializuara ose kapacitetet peumlr
teuml aplikuar peumlr fonde nga burime meuml teuml meumldha fondesh ndeumlrkombeumltare ose teuml cilat mund teuml hyjneuml
neuml diskutime teuml frytshme qeuml mund trsquoi beumljneuml meuml teuml reumlndeumlsishme Prandaj ECMI Kosova dhe partnereumlt
e saj kaneuml pasur peumlr objektiv neuml meumlnyreuml specifike ato OShC teuml cilat nuk kaneuml keumlto lloje teuml lidhjeve
Kjo eumlshteuml beumlreuml kryesisht peumlrmes trajnimeve peumlr avokim dhe mbeumlshtetjen neuml zhvillimin e tyre dhe
peumlrmes neumln-granteve Kjo eumlshteuml treguar teuml jeteuml e suksesshme neuml peumlrfshirjen e organizatave teuml vogla
dhe qeuml teuml tregojeuml se si keumlto OShC kur u ofrohet mbeumlshtetje mund teuml ndeumlrveprojneuml me sukses me
donatoreumlt dhe teuml punojneuml peumlr teuml avokuar peumlr teuml drejtat e komuniteteve teuml tyre Prandaj ky projekt
ka synuar stimulimin e OShC-ve meuml teuml vogla brenda komuniteteve minoritare qeuml teuml rriten dhe teuml
keneuml qasje neuml fonde nga burime teuml tjera diccedilka qeuml ka daleuml teuml jeteuml e suksesshme dhe duhet teuml
vazhdohet neuml vitet e ardhshme OShC-teuml meuml teuml vogla duhet teuml punojneuml qeuml teuml keneuml njohuri si teuml
aplikoni te donatoreumlt kurse donatoreumlt duhet teuml peumlrqendrojneuml peumlrpjekjet e tyre neuml mbeumlshtetjen e
OShC-ve meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare dhe jo teuml financojneuml vazhdimisht teuml njeumljtat OShC
Kjo gjithashtu mund teuml beumlhet duke shfryteumlzuar opsionin qeuml OShC-teuml meuml teuml meumldha teuml krijojneuml
partneritet me ato meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare Mbeumlshtetja nga ana e ECMI Kosoveumls dhe
CSD-seuml peumlr OShC teuml komuniteteve peumlrmes neumln-granteve dhe trajnimeve peumlr avokim eumlshteuml treguar
frytdheumlneumlse dhe ka treguar se neumlse formohet njeuml konsorcium kjo mund teuml jeteuml shumeuml e dobishme
peumlr komunitetet lokale
Njeuml tjeteumlr metodeuml qeuml eumlshteuml treguar teuml jeteuml e frytshme peumlrmes zbatimit teuml keumltij projekti eumlshteuml krijimi i
rrjetit teuml komunitetit serb dhe atij goran Edhe kjo ka treguar se konsorciumet mund trsquou ndihmojneuml
OShC-ve meuml teuml vogla qeuml teuml keneuml qasje neuml fondet dhe trsquoi mbeumlshtesin ato neuml integrimin e tyre neuml
shoqeumlrineuml civile neuml teumlreumlsi Dy (2) aneumltareuml serbeuml teuml rrjeteve tani janeuml beumlreuml aneumltareuml teuml KKK-seuml dhe po
punojneuml neuml promovimin e komuniteteve teuml tyre brenda institucioneve qendrore dhe dialogut me to
Sigurimi i qasjes seuml teuml gjitha OShC-ve neuml shoqeumlrineuml civile meuml gjereuml
E fundit projekti ka lehteumlsuar qasjen e shumeuml komuniteteve minoritare neuml strukturat qendrore teuml
shoqeumlriseuml civile neuml veccedilanti qasjen e komunitetit goran Ky komunitet nuk bie neuml ndonjeuml kategori e
cila eumlshteuml aktualisht neuml fokus teuml komunitetit ndeumlrkombeumltar teuml donatoreumlve dhe peumlr meuml tepeumlr
peumlrballet me gjendje teuml veumlshtireuml dhe ateuml si peumlr faktin se janeuml komunitet minoritar neuml komuna me
shumiceuml shqiptare e edhe peumlr shkak teuml tensioneve qeuml ekzistojneuml me komunitetin boshnjak e cila
eumlshteuml ndarje kryesisht neuml vija politike por u ka penguar neuml aspektin e ccedileumlshtjeve teuml tilla si ajo se neuml
cilat shkolla duhet teuml shkojneuml nxeumlneumlsit e tyre Peumlrfaqeumlsues teuml keumltyre organizatave teuml shoqeumlriseuml civile
kaneuml deklaruar se veteumlm peumlrmes ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj pra peumlrpjekjeve neuml kuadeumlr teuml
keumltij projekti kaneuml mundur teuml beumlhen pjeseuml e organizatave teuml tilla si KKK
Pag
e35
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Peumlr meuml tepeumlr njeuml ccedileumlshtje meuml e gjereuml eumlshteuml ajo se disa organizata teuml shoqeumlriseuml civile anashkalohen
brenda komuniteteve teuml tyre pasi qeuml mund teuml jeneuml shumeuml teuml vogla ose punojneuml neuml zona neuml teuml cilat
nuk janeuml teuml fokusuar donatoreumlt dhe komuniteti ndeumlrkombeumltar Peumlr shembull kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr
OShC-teuml nga komuniteti serb qeuml punojneuml neuml rajonin e Anamoraveumls teuml cilat shpesh neglizhohen pasi
qeuml ky eumlshteuml njeuml rajon relativisht i qeumlndruesheumlm Rrjeti i krijuar nga ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj
neuml keumlteuml rajon ka treguar se kur ccedileumlshtjet brenda keumltyre rajoneve vihen neuml pah neuml meumlnyreuml efektive si
neumlpeumlrmjet nxjerrjes seuml analizave teuml shkurtra teuml politikave mbi keumlto ccedileumlshtje mund teuml keteuml diskutime
reale dhe potencial peumlr ndryshime teuml veumlrteta neuml keumlteuml rajon
Kjo ecuri duhet teuml vazhdojeuml neuml teumlreuml Kosoveumln me qeumlllimin qeuml teuml sigurohet qeuml teuml keteuml kohezion efektiv
ndeumlrmjet pjeseumltareumlve teuml shoqeumlriseuml civile nga minoritetet dhe shumica dhe gjithashtu kohezion
brenda pjeseumltareumlve teuml ndrysheumlm teuml njeuml komuniteti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj peumlrmes puneumls
qeuml eumlshteuml beumlreuml neuml keumlteuml projekt shpresojmeuml se njeuml klimeuml e tilleuml mund teuml krijohet neuml teumlreuml Kosoveumln kjo
edhe meuml tepeumlr pasi qeuml keumlshtu duan edhe pjeseumltareumlt e shoqeumlriseuml civile Kjo mund teuml arrihet peumlrmes
peumlrpjekjeve proaktive teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve e gjithashtu teuml atyre teuml institucioneve e
donatoreumlve
Pag
e36
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Pag
e37
ECMI Kosova
Rr Neumlna Terezeuml Nr 41 Apt 29 10000 Prishtineuml Kosoveuml Tel +381 (0) 38 224 473
Rr Cika Jovina Nr 3 Kati 1 38220 Mitroviceuml e Veriut Kosoveuml Tel +381 (0) 64 00 55 488
Email infoecmikosovoorg
Ueb-faqja wwwecmikosovoorg
Pag
e15
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Integrimin e Komuniteteve Romeuml Ashkali dhe Egjiptas neuml Kosoveuml nuk po zbatohej nga qeveria peumlr
shkak teuml mungeseumls seuml vullnetit programeve konkrete dhe buxhetit
Edhe neuml raport me keumlto komunitete viti i dyteuml i aktiviteteve eumlhteuml fokusuar neuml ccedileumlshtjen e puneumlsimit
teuml komuniteteve minoritare romeuml ashkali dhe egjiptas neuml zbatimin e Strategjiseuml seuml nivelit qendror Si
OShC-teuml ashtu edhe politikaneumlt kaneuml reumlneuml dakord se duhet teuml jeneuml proaktiveuml neuml promovimin e
puneumlsimit teuml komuniteteve minoritare rom ashkali dhe atij egjiptas peumlrmes krijimit teuml njeuml forumi
apo fokus-grupi neuml meumlnyreuml qeuml politikaneumlt dhe OShC-teuml teuml mund teuml shkeumlmbejneuml rregullisht teuml dheumlna
dhe teuml diskutojneuml mbi ccedileumlshtjet qeuml i prekin ata Neuml fund teuml dy paleumlt kaneuml trajtuar ccedileumlshtjet e ngritura
seuml fundmi teuml migrimit teuml seumlrisheumlm pasi qeuml ka eumlshteuml raportuar shumeuml mbi largimin nga Kosova gjateuml
disa muajve teuml fundit teuml pjeseumltareumlve teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe egjiptas peumlr teuml jetuar neuml
vende teuml tjera Kjo ccedileumlshtje duhet teuml adresohet urgjentisht si nga OShC-teuml ashtu edhe politikaneumlt neuml
teuml dyja nivelet peumlr teuml siguruar qeuml teuml krijohen kushtet qeuml keumlto komunitete teuml qeumlndrojneuml neuml Kosoveuml
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit boshnjak dhe atij goran
Shumeuml nga OShC-teuml boshnjake teuml regjistruara janeuml
politikisht teuml lidhura gjeuml qeuml mund teuml ccedilojeuml neuml fraksione
gjateuml procesit teuml pjeseumlmarrjes seuml OShC-ve pasi qeuml ato
mund teuml shihen si opoziteuml neuml aspektin politik Gjithashtu
ka pasur disa shembuj qeuml ia vlen teuml peumlrmenden teuml
bashkeumlveprimit teuml suksessheumlm neuml mes teuml OShC-ve
boshnjake si neuml ccedileumlshtjen e heqjes seuml pengesave peumlr
fermat e pjeseumltareumlve teuml komunitetit boshnjak qeuml teuml
marrin subvencione nga Ministria e Bujqeumlsiseuml Pylltariseuml
dhe Zhvillimit Rural Megjithateuml neuml teuml njeumljtin takim
pjeseumltareuml teuml komunitetit goran kaneuml deklaruar se nuk ka kurrfareuml bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve
nga komuniteti goran dhe politikaneumlt goraneuml teuml nivelit qendror
Aktivitetet gjateuml vitit teuml dyteuml janeuml ndjekur nga peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve nga teuml gjitha zonat e Kosoveumls
peumlrfshireuml Mitroviceumln dhe Pejeumln si dhe peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit goran dhe atij boshnjak neuml nivelin
qendror dhe ateuml komunal Teuml dy keumlto komunitete kaneuml ngritur shqeteumlsimin e mungeseumls seuml puneumlsimit
teuml pjeseumltareumlve teuml tyre neuml institucionet publike ndeumlrsa boshnjakeumlt kaneuml ngritur shqeteumlsimin se Ligji
peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve nuk po zbatohej neuml Prizren Peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit boshnjak
gjithashtu kaneuml theksuar se mungesa e mundeumlsive ekonomike neumlnkupton se shumeuml prej tyre po
shqyrtojneuml mundeumlsineuml e largimit gjeuml qeuml eumlshteuml shqeteumlsuese peumlr teuml dyja paleumlt neuml keumlteuml lloj dialogu
Peumlrfaqeumlsuesit e komunitetit goran gjithashtu kaneuml theksuar shqeteumlsimet e tyre peumlr mungeseumln e
kontrollit policor nga niveli qendror neuml kufirin me Shqipeumlrineuml neuml zoneumln e Dragashit dhe problemet e
siguriseuml qeuml po krijon kjo
Pag
e16
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit turk
Takimi me OShC-teuml nga komuniteti turk dhe me peumlrfaqeumlsuesit e nivelit qendror nga ky komunitet
ishte pozitiv gjateuml teuml cilit peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve kaneuml deklaruar se kaneuml njeuml nivel teuml mireuml teuml
bashkeumlpunimit me deputeteumlt turq Peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve nuk kaneuml shprehur kurrfareuml kritikash sa
u peumlrket marreumldheumlnieve teuml tyre me institucionet qendrore Megjithateuml ccedileumlshtja e vetme qeuml eumlshteuml
ngritur nga teuml gjitheuml peumlrfaqeumlsuesit e keumltij komuniteti ka qeneuml se ekziston njeuml problem i vazhduesheumlm
me Komuneumln e Prizrenit sa i peumlrket zbatimit teuml Ligjit peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve peumlrkateumlsisht rreth
peumlrdorimit teuml gjuheumls turke
Neuml aktivitetet e organizuara gjateuml vitit teuml dyteuml ka pasur vijim teuml mireuml si nga OShC-teuml ashtu edhe
peumlrfaqeumlsuesit e nivelit qendror Edhe me keumlteuml rast OShC-teuml kaneuml theksuar se kaneuml bashkeumlpunim teuml
mireuml me peumlrfaqeumlsuesit e tyre neuml Kuvend Megjithateuml ata gjithashtu kaneuml shprehur shqeteumlsimin se ka
ende ccedileumlshtje teuml hapura neuml lidhje me zbatimin e Ligjit peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve kur eumlshteuml fjala peumlr
komunitetin turk dhe se vitin e kaluar nuk ka pasur aq peumlrparime lidhur me keumlteuml ccedileumlshtjeje
Rezultatet e keumltyre aktiviteteve
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut teuml moderuara nga ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj teuml
cilat kaneuml mbledhur seuml bashku peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve nga minoritetet dhe peumlrfaqeumlsues teuml
institucioneve qendrore peumlrfshireuml deputeteuml teuml Kuvendit janeuml treguar teuml jeneuml teuml frytshme
Peumlrfaqeumlsues teuml qeveriseuml qendrore dhe deputeteuml teuml Kuvendit kaneuml paraqitur rolin dhe peumlrgjegjeumlsiteuml e
institucioneve qeuml peumlrfaqeumlsojneuml kaneuml ndareuml kontaktet e tyre u kaneuml dheumlneuml atyre mundeumlsi peumlr teuml
ngritur ccedileumlshtje qeuml ishin specifike peumlr komunitetet e tyre dhe kaneuml treguar gatishmeumlri peumlr teuml krijuar
mekanizma teuml cilat do teuml peumlrmireumlsojneuml komunikimin dhe bashkeumlpunimin me peumlrfaqeumlsuesit e OShC-
ve qeuml punojneuml peumlr mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml minoriteteve
Takimi neuml mes teuml KKK-seuml dhe peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve teuml
komuniteteve minoritare kaneuml rezultuar teuml jeneuml teuml
suksesshme Peumlrfaqeumlsuesit e KKK-seuml kaneuml prezantuar rolin
dhe mandatin e KKK-seuml dhe u kaneuml ofruar mundeumlsineuml teuml
gjitha OShC-ve teuml interesuara nga minoritetet qeuml teuml aplikojneuml
peumlr akreditim nga Presidenti i Kosoveumls dhe teuml emeumlrojneuml
peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve teuml tyre neuml pozita teuml aneumltareumlve teuml
KKK-seuml Dhjeteuml (10) OShC janeuml teuml akredituara nga Presidenti i
Kosoveumls Si rezultat i keumlsaj dy (2) nga peseuml (5) aneumltareuml serbeuml teuml KKK-seuml janeuml aneumltareuml teuml Rrjetit teuml
OShC-ve serbe e cila eumlshteuml themeluar nga ECMI Kosova dy (2) peumlrfaqeumlsues teuml goraneumlve si dhe tre
(3) peumlrfaqeumlsues teuml romeumlve ashkalive dhe egjiptasve janeuml emeumlruar neuml pozita teuml aneumltareumlve teuml KKK-seuml
peumlr njeuml mandat prej dy (2) vjeteumlsh
Keumlto rezultate kaneuml treguar se neumlse iniciohen kontakte mes tyre teuml dyja paleumlt janeuml teuml gatsheumlm teuml
angazhohen neuml diskutime dhe teuml fillojneuml teuml formalizojneuml proceset e dialogut Neuml takimet trajnimet
Shtateuml (7) OShC teuml cilat janeuml
aneumltare teuml Rrjetit Goran dhe atij
Serb si dhe tri (3) OShC nga
komunitetet romeuml ashkali dhe
egjiptas janeuml akredituar nga
Zyra e Presidentit teuml Republikeumls
seuml Kosoveumls
Pag
e17
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dhe seancat e dialogut qeuml janeuml mbajtur peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve teuml komunitetit minoritare teuml
institucioneve lokale e qendrore dhe nga deputeteuml teuml Kuvendit eumlshteuml sugjeruar fuqimisht krijimi i njeuml
platforme ose forumi me synim ofrimin e mundeumlsive keumltyre peumlrfaqeumlsuesve qeuml meuml lehteuml teuml
shkeumlmbejneuml informata teuml ngreneuml ccedileumlshtje specifike peumlr komunitetet e tyre dhe teuml punojneuml
bashkeumlrisht neuml mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml minoriteteve
Bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe institucioneve lokale
Angazhimi me qeveriteuml komunale eumlshteuml gjithashtu kyccedil peumlr
rritjen e efektivitetit teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare
Shumeuml prej keumltyre OShC-ve neuml Kosoveuml janeuml organizata jo teuml
meumldha dhe punojneuml brenda zonave teuml kufizuara dhe
prandaj eumlshteuml me reumlndeumlsi qendrore peumlr to qeuml teuml krijojneuml
lidhje teuml forta me zyrtareumlt komunaleuml teuml zonave teuml tyre
Teuml gjitha Komunat obligohen me ligj qeuml teuml krijojneuml Komitetin
peumlr Komunitete ku peumlrfaqeumlsohen teuml gjitha komunitetet dhe
i cili eumlshteuml peumlrgjegjeumls peumlr shqyrtimin e respektimit nga ana e autoriteteve komunale teuml ligjeve neuml fuqi
dhe referimit ndaj teuml drejtave teuml komuniteteve22 Secila Komuneuml gjithashtu duhet teuml keteuml nga njeuml
Zeumlvendeumls-Kryesues teuml Kuvendit Komunal peumlrgjegjeumls peumlr komunitete dhe nga njeuml Neumlnkryetar teuml
Komuneumls peumlrgjegjeumls peumlr komunitete Megjithateuml duket se neuml nivelin komunal peumlrfaqeumlsuesit e OShC-
ve konsultohen edhe neuml baza ad hoc dhe se kjo ndodh meuml rralleuml se neuml nivelin qendror23 Neuml nivelin
lokal ashtu si edhe neuml ateuml qendror duhet teuml mbahen takime publike peumlr teuml informuar qytetareumlt mbi
vendimet e marra dhe peumlr teuml marreuml reagimet e tyre
Bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve teuml nivelit komunal gjithashtu peumlrballet me
veumlshtireumlsi pasi qeuml nuk ka njeuml sistem uniform peumlr bashkeumlpunim gjeuml qeuml bvn qeuml secila Komuneuml teuml krijojeuml
praktikat e veta24 Kjo eumlshteuml diccedilka qeuml duhet teuml adresohet si nga Qeveria e Kosoveumls ashtu edhe
donatoreumlt dhe pjeseumltareuml teuml shoqeumlriseuml civile neuml meumlnyreuml qeuml teuml sigurohet qeuml neuml teuml ardhmen teuml krijohet
njeuml sistem koherent
22
Ligji mbi veteumlqeverisjen lokale neni 51 Neuml dispozicion neuml httpwwwkuvendikosovesorgcommondocsligjet2008_03-L040_alpdf 23
TACSO Beyond Zero Institutional Arrangements for Cooperation with Civil Society (shq Peumlrtej zeros aranzhimet institucionale peumlr bashkeumlpunim me shoqeumlrineuml civile) gusht 2011 fq 19 24
TACSO Cooperation between Local-Self Governments and OSHCs in the Western Balkans and Turkey Progress Report since the Bečidi Conference February 2011 (shq Bashkeumlpunimi neuml mes teuml njeumlsive teuml veteumlqeverisjes lokale dhe OShC-ve neuml Ballkanin Pereumlndimor dhe neuml Turqi raport progresi nga Konferenca e Beccediliqit e shkurtit 2011) (2013) fq 27
Pag
e18
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Aktivitetet peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve komunale
Me qeumlllimin peumlr teuml trajtuar mungeseumln e bashkeumlpunimit dhe komunikimit neuml mes teuml OShC-ve nga
komunitetet minoritare dhe institucionet lokale ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml mbajtur disa
aktivitete peumlr teuml rritur ndeumlrveprimin dhe ndeumlrtuar besimin ndeumlrmjet zyrtareumlve komunaleuml dhe OShC-
ve nga komunitetet minoritare Keumlto peumlrfshijneuml puneumltori peumlr ndeumlrtimin e besimit nxjerrjen e
analizave teuml shkurtra teuml politikave mbi ccedileumlshtjet kyccedile lokale si dhe krijimin e strukturave teuml
formalizuara neumlpeumlr komuna peumlr diskutime me komunitetet minoritetare
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml organizuar gjithsej teteumlmbeumldhjeteuml (18) puneumltori qeuml kaneuml
mbuluar teuml gjitha komunat e Kosoveumls Mesatarisht ka pasur rreth 25 pjeseumlmarreumls peumlr ccedildo trajnim
peumlrfshireuml keumltu peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve dhe zyrtareuml komunaleuml Keumlto puneumltori kaneuml treguar se neuml
shumeuml komuna OShC-teuml nga komunitetet minoritare dhe zyrtareumlt komunaleuml janeuml treguar teuml gatsheumlm
peumlr bashkeumlpunim por strukturat dhe formalitetet e nevojshme peumlr marreumldheumlnie teuml suksesshme nuk
janeuml vendosur neuml meumlnyreuml koherente
Gatishmeumlria peumlr teuml bashkeumlpunuar
Secila komuneuml ka treguar gatishmeumlri peumlr teuml bashkeumlpunuar me peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civile nga
minoritetet por ka pasur shumeuml nivele teuml dallueshme ndeumlrmjet komunave neumlpeumlr Kosoveuml Peumlr
shembull neuml takimin neuml Graccedilaniceuml eumlshteuml ardhur neuml peumlrfundim se niveli i bashkeumlpunimit eumlshteuml rritur
vazhdimisht qeuml nga viti 2012 pasi qeuml peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civile dhe zyrtareumlt komunaleuml kaneuml
punuar seuml bashku peumlr teuml organizuar aktivitetet kulturore dhe argeumltuese gjateuml vereumls Organizimi i
aktiviteteve teuml tilla gjithashtu i ka dheumlneuml Komuneumls dhe OShC-ve qasje meuml teuml hapur dhe teuml
drejtpeumlrdrejteuml ndaj njeumlri-tjetrit gjeuml qeuml ka rritur besimin e tyre dhe fusheumlveprimin peumlr bashkeumlpunim
Neuml puneumltorineuml neuml Ranillug kaneuml marreuml pjeseuml shumeuml pak zyrtareuml komunaleuml kurse neuml Kameniceuml dhe
Novobeumlrdeuml kaneuml marreuml pjeseuml veteumlm peseuml (5) zyrtareuml nga teuml dyja Komunat neuml njeuml puneumltori ku kaneuml
marreuml pjeseuml mbi njeumlzet (20) persona Pjeseumlmarreumlsit neuml keumlteuml puneumltori kaneuml pranuar se nuk ka dialog
teuml mireuml neuml mes teuml OShC-ve dhe Komunave gjeuml qeuml i eumlshteuml atribuuar mundeumlsiseuml qeuml OShC-teuml kryesisht i
shohin Komunat neuml aspektin e mbeumlshtetjes financiare pra si donatoreuml e jo si partnereuml teuml cileumlt
punojneuml drejt arritjes seuml teuml njeumljtave objektiva Pjeseumlmarreumlsit kaneuml deklaruar se shpresojneuml se peumlrmes
puneumltorive teuml organizuara nga ECMI Kosova kjo ccedileumlshtje do teuml mund teuml fillojeuml teuml trajtohet dhe se ata
do teuml mund teuml fillojneuml teuml diskutojneuml peumlr njeuml lloj marreumldheumlnieje me fokus neuml nevojeumln e bashkeumlpunimit
neuml teuml gjitha fushat
Kuptimi i proceseve
Gjateuml keumltij procesi gjithashtu janeuml veumlneuml re nivele teuml dallueshme teuml teuml kuptuarit teuml ndeumlrveprimit neuml
mes teuml qeverive komunale dhe OShC-ve nga minoritetet me ccedilrsquorast Graccedilanica dhe Prizreni kaneuml
treguar nivelin meuml teuml larteuml Neuml dy keumlto komuna eumlshteuml ardhur neuml peumlrfundim se krahasuar me rajonet
Pag
e19
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e tjera ato kaneuml nivel arsyesheumlm teuml larteuml teuml bashkeumlpunimit neuml mes teuml komunave dhe OShC-ve nga
minoritetet ndoneumlse ka vend peumlr rritje teuml bashkeumlpunimit Peumlr teuml trajtuar keumlteuml ECMI Kosova seuml
bashku me partnereumlt e saj CSD dhe RrOGRAEK neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml peumlrkrahur zhvillimin
dhe zbatimin e planeve teuml avokimit peumlr OShC-teuml lokale nga komunitetet minoritare jashteuml qendrave
kryesore teuml shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml Ajo cfareuml ka veumlneuml neuml dukje edhe ECMI Kosova gjateuml keumltyre
aktiviteteve eumlshteuml niveli i dalluesheumlm i peumlrfshirjes nga njeuml komuneuml neuml tjetreumln dhe ndeumlrmjet grupeve
teuml ndryshme teuml komuniteteve minoritare Peumlr shembull gjateuml puneumltorive me komunitetin boshnjak
dhe ateuml goran neuml Prizren eumlshteuml theksuar se OShC-teuml neuml keumlteuml rajon mendojneuml se nuk shihen si
bashkeumlpuneumltoreuml neuml ndeumlrtimin e shoqeumlriseuml por neuml aspektin e lidhjeve politike qeuml mund teuml shihen si
konkurrenceuml
Peumlr teuml trajtuar keumlteuml mungeseuml teuml teuml kuptuarit teuml proceseve ECMI Kosova ka hartuar publikuar dhe
shpeumlrndareuml njeuml libeumlrth teuml titulluar Pjeseumlmarrja e shoqeumlriseuml civile neuml proceset e vendimmarrjes25 Ky
libeumlrth i ofron shoqeumlriseuml civile si njeuml e teumlreuml njeuml referenceuml teuml definitive teuml teuml drejtave qeuml kaneuml OShC-teuml
neuml bazeuml teuml ligjit dhe se si duhet teuml eceuml ndeumlrveprimi i tyre me qeverineuml neuml nivelin qendror dhe ateuml
lokal
Rezultatet e keumltyre aktiviteteve
Keumlto aktivitete janeuml treguar teuml suksesshme neuml aspektin e fillimit teuml ofrimit institucioneve lokale dhe
OShC-ve teuml njeuml struktureuml formale peumlr teuml rritur dialogun mes tyre Neuml meumlnyreuml dometheumlneumlse neuml teuml
gjitha komunat institucionet lokale dhe OShC-teuml janeuml treguar shumeuml teuml gatsheumlm peumlr teuml
bashkeumlpunuar dhe peumlr teuml formalizuar strukturat peumlr dialog Eumlshteuml gjithashtu premtuese se neuml keumlto
diskutime eumlshteuml adresuar ccedileumlshtja se OShC-teuml shihen si konkurrente ndaj institucioneve neuml vend qeuml
teuml shihen si institucione me teuml cileumlt duhet bashkeumlpunuar
25
Neuml dispozicion neuml httpwwwecmikosovoorgwp-contentPublicationsHand_book_and_manuals2013-04_ECMI_Kosovo_Guidebook_-_Civil_Society_Participation_in_Decision-Making_Processesalbpdf
Pag
e20
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
IV TRAJNIMET PEumlR NGRITJEN E KAPACITETEVE DHE AVOKIM PEumlR OSHC-TEuml
NGA KOMUNITETET MINORITARE
Peumlrmes hulumtimeve teuml gjera me OShC neuml teumlreuml Kosoveumln ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml
identifikuara se OShC-teuml neuml veccedilanti ato qeuml punojneuml peumlr komunitetet minoritare peumlrballen me
kapacitete teuml dobeumlta pra nuk mund teuml avokojneuml peumlr ccedileumlshtjet e tyre ose teuml marrin pjeseuml neuml meumlnyreuml
efektive neuml jeteumln publike Ndeumlr ccedileumlshtjet e tjera atyre shpesh u mungon teuml kuptuarit e ploteuml teuml
funksionimit teuml institucioneve teuml qeveriseuml dhe proceseve peumlrkateumlse e mekanizmave teuml
pjeseumlmarrjes26 Atyre gjithashtu shpesh u mungojneuml shkathteumlsiteuml e duhura neuml fusha teuml ndryshme si
avokimi lobimi dhe hulumtimet shkrimi e analiza ligjore27
Neumlpeumlrmjet njeuml qasje teuml ngritjes seuml kapaciteteve dhe mbeumlshtetjes seuml vazhdueshme dhe me objektiv teuml
qarteuml neuml keumlteuml aspekt ECMI Kosova dhe organizatat e saj partnere kaneuml synuar teuml ndeumlrtojneuml dhe
peumlrmireumlsojneuml afteumlsiteuml dhe kapacitetet e OShC-ve peumlr trsquou peumlrfshireuml neuml meumlnyreuml efektive neuml proceset e
politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes neuml nivelin lokal dhe ateuml qendror duke u bazuar neuml dhe zhvilluar
meuml tej efektivitetin e seancave teuml dialogut teuml diskutuara neuml kapitullin paraprak
Qeumlllimi i ECMI Kosoveumls dhe organizatave teuml saj partnere ishte forcimi i OShC-ve neuml meumlnyreuml teuml
teumlreumlsishme dhe trajtimi i kapaciteteve teuml OShC-ve peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml politikeuml-
beumlrje dhe vendimmarrje peumlr teuml siguruar qeuml ato teuml zhvillohen neuml meumlnyreuml teuml qeumlndrueshme ashtu qeuml
neuml teuml ardhmen teuml mund teuml veprojneuml neuml meumlnyreuml teuml pavarur dhe ateuml peumlrmes trajnimeve dhe
mbeumlshtetjes seuml vazhdueshme Si rrezultat i keumlsaj ECMI Kosova neuml kuadeumlr teuml dy projekteve lsquoFuqizimi i
shoqeumlriseuml civile peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml proceset e politikave dhe teuml vendimmarrjes
peumlrmes dialogut me institucionet qeveritarersquo i financuar nga BE-ja dhe i menaxhuar nga Zyra e
Bashkimit Europian neuml Kosoveuml dhe projektit lsquoPeumlrkrahja e qeverisjes efektive peumlr komunitetet
minoritare neuml Kosoveumlrsquo financuar nga Departamenti Federal Zviceran i Puneumlve teuml Jashtme (DFPJ) ka dizajnuar
njeuml program peumlrkraheumls gjitheumlpeumlrfshireumls peumlr organizata teuml shoqeumlriseuml civile (OSHC)
26
TACSO Beyond Zero Institutional Arrangements for Cooperation with Civil Society Society (shq Peumlrtej zeros
aranzhimet institucionale peumlr bashkeumlpunim me shoqeumlrineuml civile) gusht 2011 fq 21 KCSF ldquoNe dhe atardquo ndash pjeseumlmarrja e qytetareumlve neuml Kosoveuml tetor 2011 fq 28 27
TACSO Growing Together Civil Society Involvement in the Legislative Process ndash Good and Bad Practices Practices (shq Rritja e peumlrbashkeumlt peumlrfshira e shoqeumlriseuml civile neuml procesin ligjveumlnies ndash praktikat e mira dheuml teuml keumlqija) qershor 2011 qershor 2011 fq 21
Pag
e21
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Gjateuml njeuml periudhe 15-vjeccedilare (nga qershori 2013 deri neuml tetor 2014) OSHC-teuml dhe koalicionet e
OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml peumlrfituar nga njeuml program peumlrkraheumls gjitheumlpeumlrfshireumls i cili ka
kombinuar teorineuml dhe praktikeumln me fokus neuml keumlteuml teuml fundit
Ngritja e kapaciteteve
Pjeseumlmarreumlsve u janeuml ofruar trajnime teuml strukturuara
teuml orientuar praktikisht peumlr teuml ngritur kapacitetet dhe
ateumlsiteuml e tyre praktike peumlr teuml avokuar neuml meumlnyreuml
efektive peumlr interesat dhe teuml drejtat e tyre dhe jane
pajisur me certifikata pas peumlrfundimit me sukses teuml
programit
Trajnimi mbi shkathteumlsiteuml avokim dhe teuml drejtat
e minoriteteve nga qershori 2013 deri neuml tetor
2014 pjeseumlmarreumlsit kaneuml marreuml pjeseuml neuml njeuml
trajnim gjitheumlpeumlrfshireumls interaktiv dhe teuml peumlrshtatur sipas nevojave teuml tyre teuml peumlrbeumlreuml nga
peumlrafeumlrsisht 15 seanca
Viziteuml studimore neuml rajon neuml vitin 2014 pjeseumlmarreumlsit gjithashtu kaneuml marreuml pjeseuml njeuml viziteuml
studimore neuml FYROM neuml meumlnyreuml qeuml teuml promovojneuml bashkeumlpunimin rajonal teuml krijojneuml lidhje teuml
dobishme dhe teuml sigurojneuml njeuml shkeumlmbim konstruktiv teuml praktikave teuml mira dhe ekspertizeumls
teknike (know-how) neuml rajon
Zbatimi i aktiviteteve teuml avokimit
Paralelisht me programin e trajnimit OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml
zhvilluar dhe zbatuar Plane specifike Avokimi peumlr adresimin e ccedileumlshtjeve me interes peumlr ta me
mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj
Zhvillim i Planeve peumlr Avokim nga teuml gjitha OSHC-teuml konkurruese u eumlshteuml keumlrkuar qeuml teuml
prezantojneuml Propozimet peumlr Avokim me ide paraprake fillestare mbi aktivitetet e avokimit qeuml do
teuml ndeumlrmarrin peumlr teuml adresuar problemet apo ccedileumlshtje konkrete OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-
ve teuml peumlrzgjedhur janeuml peumlrkrahur neuml zhvillimin Planeve njeumlvjeccedilare teuml Avokimit teuml holleumlsisheumlm
dhe me objektiva teuml qarteuml duke zhvilluar meuml tej propozimet e tyre teuml paraqitura Keumlto Plane
Avokimi kaneuml peumlrfshireuml objektiva dhe aktivitete qeuml janeuml kryer me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls
dhe partnereumlve teuml projektit
Neumln-grante peumlr avokim OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml marreuml edhe
mbeumlshtetje financiar peumlr zbatimin e aktiviteteve teuml parapara neuml Planet e tyre peumlr Avokim (meuml seuml
shumti deri neuml 2000 Euro peumlr njeuml Plan Avokimi)
Mbeumlshtetje e vazhdueshme Peumlrveccedil keumlsaj OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur
kaneuml marreuml mbeumlshtetje teuml vazhdueshme peumlrfshireuml mbeumlshtetje teknike dhe ligjore ndihmeuml neuml
organizimin e aktiviteteve mediale (incizimi i nje video promoviese njeuml minuteumlsheuml peumlr secileumln
Pag
e22
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve ) lehteumlsim teuml dialogut me institucionet relevante qeveritare
dhe ndihmeuml me hulumtime dhe redaktimin e materialeve (psh fleteumlpalosjeve)
Keumlto aktivitete kaneuml synuar forcimin e kapaciteteve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare peumlr teuml
bashkeumlvepruar me qeverineuml dhe ushtruar ndikim mbi teuml si neuml nivelin komunal ashtu edhe ateuml
qendror peumlr teuml siguruar qeuml interesat e tyre teuml merren parasysh gjateuml proceseve teuml qeverisjes
Ngritja e kapaciteteve peumlr OShC-teuml nga komunitetet minoritare
Peumlr teuml adresuar ccedileumlshtjet e veumlna neuml pah meuml sipeumlr ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml dizajnuar njeuml
Program teuml Shkathteumlsive teuml Avokimit dhe teuml Drejta teuml Komuniteteve peumlr Organizatat e Shoqeumlriseuml
Civile neuml Kosoveuml i cili konsistonte neuml organizimin e peseumlmbeumldhjeteuml (15) seancave teuml trajnimit gjateuml
vitit 2013 dhe 2014 mbi ccedileumlshtjet e meumlposhtme
Pjeseumlmarrja e OShC-ve neuml Kosoveuml
Teuml drejtat e minoriteteve veumlshtrim i peumlrgjithsheumlm dhe konceptet kryesore
Legjislacioni dhe institucionet vendore neuml Kosoveuml neuml lidhje me OShC-teuml
Peumlrmbledhje e mekanizmave teuml kompensimit ndaj shkeljes seuml teuml drejtave mekanizmat e
drejtpeumlrdrejteuml (e drejta peumlr peticion e drejta peumlr iniciativa qytetare e drejta e referendumit
dhe e ankesave teuml qytetareumlve) + mekanizmat e teumlrthorteuml + mekanizmat e bazuar neuml ccedileumlshtje
(ZKGj MASHT-it dhe Komisioni teuml Pavarur Keumlshilli i Pavarur Mbikeumlqyreumls i Sheumlrbimit Civil teuml
Kosoveumls KPM)
Avokimi
Mediat dhe rrjetet sociale (si teuml plasohet mesazhi)
Zhvillimi i projekteve
Shkathteumlsiteuml e teuml shkruarit dhe prezantimit + rrjeteumlzimi
Mjete praktike peumlr mbajtjen e teuml dheumlnave dhe doreumlzimin e ankesave
Adresimi institucioneve dhe teuml kuptuarit e puneumls seuml tyre (KKK-seuml KDIK-seuml ZCcedilK-seuml)
Keumlto trajnime janeuml organizuar neuml bashkeumlpunim
me projektin ldquoMbeumlshtetje qeverisjes efektive peumlr
komunitetet minoritare neuml Kosoveumlrdquo teuml financuar
nga Departamenti Federal Zviceran i Puneumlve teuml
Jashtme (DFPJ) Trajnimet kaneuml sjelleuml seuml bashku
aneumltareuml teuml OShC-ve nga komunitetet e ndryshme
minoritare neuml teumlreuml Kosoveumln duke u dheumlneuml atyre
mundeumlsineuml peumlr teuml ndareuml peumlrvojat e tyre dhe
diskutuar sfidat me teuml cilat peumlrballen neuml
komunikimin me institucionet peumlrkateumlse lokale e
qendrore peumlr teuml ngritur ccedileumlshtjet qeuml lidhen me
komunitetet minoritare dhe janeuml mbajtur nga eksperteuml teuml nivelit teuml larteuml teuml ccedileumlshtjeve teuml zgjedhura
nga Kosova dhe rajoni OShC-teuml dhe koalicionet e OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur kaneuml qeneuml grupet
Pag
e23
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
kryesore teuml synuara megjithateuml OShC-teuml e peumlrfshira neuml Bazeumln e teuml dheumlnave teuml OShC-ve gjithashtu
janeuml ftuar qeuml teuml marrin pjeseuml neuml trajnime
Pjeseumlmarreumlsit i kaneuml vlereumlsuar teuml gjitha keumlto trajnime si
shumeuml teuml dobishme dhe kaneuml vneuml neuml dukje se ato ishin
mundeumlsi e madhe qeuml teuml nxirrnin neuml pah ccedileumlshtjet kryesore
dhe problemet qeuml lidhen me komunitetet e tyre dhe u kaneuml
ndihmuar teuml identifikojneuml kanale peumlr teuml trajtuar keumlto
ccedileumlshtje Neuml keumlto takime janeuml adresuar njeuml varg ccedileumlshtjesh teuml
shumeumlllojshme si mundeumlsiteuml socio-ekonomike peumlr
komunitetet minoritare peumlrdorimi i gjuheumlve segregacioni
neuml arsim veccedilaneumlrisht neuml Shkolleumln lsquoMustafa Bakijarsquo neuml
Gjakoveuml liria e leumlvizjes veccedilaneumlrisht neuml lidhje me Lagjen e
Boshnjakeumlve dhe Mitroviceumln e Veriut teuml drejtat e grave dhe
barazia gjinore marreumldheumlniet me qeverineuml dhe strategjiteuml
peumlr pjeseumlmarrjen meuml teuml gjereuml teuml shoqeumlriseuml civile Si pjeseuml e
programit teuml peumlrkrahjes OShC-teuml dhe koalicionet e OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur kaneuml incizuar dhe
transmetuar video promovuese me qeumlllim promovimin e organizatave teuml tyre mandatit teuml tyre dhe
puneumln qeuml ato beumljneuml peumlr teuml mbrojtur dhe promovuar teuml drejtat e komuniteteve Video promovuese teuml
organizatave BRIGA PIRAMIDA CDKD-SP ICEC CZRC-OPA dhe OSG janeuml postuar neuml kanalin e ECMI
Kosoveumls dhe neuml ueb-faqen e saj dhe faqen e saj neuml Facebook si dhe neuml ueb-faqen e CSD-seuml dhe
RrOGRAEK-ut
Viziteuml studimore peumlr OShC teuml peumlrzgjedhura nga komunitetet
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj gjithashtu kaneuml
organizuar njeuml viziteuml studimore neuml ish-Republikeumln
Jugosllave teuml Maqedoniseuml (IRJM) peumlr peumlrfaqeumlsues
teuml zgjedhur teuml OShC-ve nga minoritetet Kjo viziteuml
eumlshteuml zhvilluar neuml tremujorin e fundit teuml projektit
dhe ishte e hapur peumlr teuml gjitha OShC-teuml e
regjistruara neuml bazeumln e teuml dheumlnave
Peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova u eumlshteuml dheumlneuml
mundeumlsia peumlr dialog me homologeumlt e tyre nga
IRJM neuml ccedileumlshtje teuml tilla si arsimimi i komuniteteve
minoritare zbatimi i legjislacionit peumlr gjuheumlt dhe
puneumlsimi neuml institucionet publike dhe neuml ndeumlrmarrjet publike Peumlr meuml tepeumlr ECMI Kosova dhe
partnereumlt e saj u kaneuml mundeumlsuar peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova qeuml teuml zhvillojneuml takime me Komisionin
e Kuvendit peumlr Marreumldheumlnie Ndeumlretnike dhe Sekretariatin Shteteumlror peumlr Zbatimin e Marreumlveshjes
Kornizeuml teuml Ohrit Me keumlteuml atyre iu dhaneuml meuml tepeumlr njohuri mbi meumlnyreumln se si IRJM mbron teuml drejtat e
Njeuml tregim u suksessheumlm qeuml ia
vlen teuml peumlrmendet eumlshteuml ai peumlrmes
Programit teuml Trajnimit peumlr Avokim
ku OShC-teuml nga komuniteti
boshnjak kaneuml mundur teuml
avokojneuml me sukses neuml Prizren
duke arritur qeuml neuml Komisionin
Komunal peumlr Komunitete teuml
peumlrfaqeumlsohen teuml gjitha
komunitetet ashtu siccedil keumlrkohet
me ligj por nuk kishte ndodhur meuml
hereumlt
Pag
e24
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
minoriteteve dhe ccedilfareuml meumlsimesh mund teuml nxjerreuml Kosova nga
ajo Ata u kaneuml beumlreuml pyetje si psh rreth asaj neumlse puna me
minoritetet neuml IRJM fokusohet veteumlm neuml minoritetin shqiptar
apo neumlse punohet edhe me komunitete teuml tjera
Zhvillimi dhe zbatimi i fushatave teuml avokimit
Njeuml nga ccedileumlshtjet qendrore qeuml mund teuml shihet nga mungesa neuml strukturat e shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml
eumlshteuml se OShC-teuml nga komunitetit minoritare nuk janeuml efektive kur eumlshteuml fjala peumlr evokim peumlr
ndryshime Neuml kuadeumlr teuml projektit ishte publikuar njeuml shpallje e hapur peumlr aplikime me ccedilrsquorast janeuml
shpeumlrndareuml rreth 500 fleteumlpalosje neuml shqip serbisht dhe anglisht teuml titulluara ldquoSi teuml aplikonirdquo Pas
keumlsaj ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj formuan njeuml Bord teuml pavarur Peumlrzgjedheumls peumlr teuml shqyrtuar teuml
gjitheuml aplikacionet nga OShC-teuml e komuniteteve minoritare bazuar neuml kriteret e peumlrcaktuara
Propozimet e doreumlzuara janeuml vlereumlsuar neuml bazeuml teuml cileumlsiseuml seuml ideve dhe peumlrfshirjes me bazeumln fokusit
teuml qarteuml dhe njeuml metode teuml qarteuml teuml peumlrfaqeumlsimit teuml komuniteteve minoritare Bordi Peumlrzgjedheumls neuml
meumlnyreuml specifike peumlrzgjodhi OShC me bazeuml neuml komunitet teuml cilat nuk kaneuml seliteuml neuml qytete e as kaneuml
lidhje teuml ngushta me donatoreuml Si pjeseuml e keumlsaj u peumlrzgjodheumln gjashteuml (6) OShC nga teuml cilat kateumlr (4)
ishin OShC neuml vete ndeumlrsa dy (2) ishin koalicionet teuml peumlrbeumlra nga dy (2) OShC secili teuml cileumlt kishin
vendosur teuml avokonin seuml bashku peumlr njeuml ccedileumlshtje Ccedileumlshtjet e zgjedhura nga ana e OShC-ve dhe
koalicioneve teuml OShC-ve teuml cileumlt ishin peumlrzgjedhur janeuml prezantuar neuml gjashteuml (6) Fushata teuml Avokimit
Pas peumlrzgjedhjes se kateumlr (4) OShC-ve dhe dy (2) koalicioneve teuml OShC-ve dhe zhvillimit teuml Fushatave
teuml Avokimit ECMI Kosova CSD dhe RROGRAEK gjateuml vitit 2013 dhe 2014 kaneuml zhvilluar njeuml Program
Trajnimit dhe Avokimi teuml peumlrshtatur me objektiv teuml qarteuml dhe teuml bazuar neuml rezultate i cili
konsistonte neuml peseumlmbeumldhjeteuml seanca (15) trajnimi ku kaneuml marreuml pjeseuml si trajnues peumlrfaqeumlsues teuml
shoqeumlriseuml civile nga vendet e tjera teuml rajonit teuml Ballkanit Si pjeseuml e programit teuml ECMI Kosoveumls
OShC-ve dhe koalicioneve teuml OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur u eumlshteuml ofruar mbeumlshtetje teknike dhe
ligjore peumlr zbatimin e fushatave teuml advokimit ndihmeuml neuml organizimin e aktiviteteve mediale (6
videove promovuese peumlr OShC-teuml dhe koalicionet e peumlrzgjedhur) lehteumlsimin e dialogut me
institucionet relevante qeveritare dhe ndihmeuml neuml hulumtime dhe redaktimin e materialeve si dhe
nga njeuml neumln-grant me vlereuml prej euro2000 peumlr secileumln OShC dhe koalicion teuml peumlrzgjedhur peumlr zbatimin e
Fushatave teuml Avokimit
OShC-teuml nga Kosova kaneuml
shkeumlmbyer kontaktet dhe
kaneuml bashkeumlvepruar
fuqisheumlm me
institucionet e IRJM-seuml
me potencial peumlr
bashkeumlpunim neuml teuml
ardhmen
Pag
e25
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
BRIGA
Peumlrfaqeumlson komunitetin serb neuml Gorazhdec neuml rajonin e Pejeumls
Aktivitetet
Trajnime teuml peumlrgjithshme peumlr evokim veccedilaneumlrisht peumlr gra
Rritja e pjeseumlmarrjes seuml grave neuml proceset vendimmarreumlse neuml nivelin komunal
Mungesa e publikimit teuml vendeve teuml lira teuml puneumls neuml gjuheumln serbe
PIRAMIDA
Peumlrfaqeumlson komunitetin egjiptas neuml rajonin
e Pejeumls dhe ateuml teuml Istogut
Aktivitetet
Trajtimi i braktisjes seuml shkolleumls nga
nxeumlneumlsit egjiptas neuml shkolleumln fillore dhe
teuml mesme
Rritja e edukimit mbi ccedileumlshtjet e
sheumlndetit
Ngritja e veteumldijes rreth puneumlsimit
duke synuar veccedilaneumlrisht grateuml
Qendra peumlr Integrimin e Komuniteteve Minoritare (ICECQEKM)
Peumlrfaqeumlson komunitetin boshnjak serb turk dhe ateuml rom neuml rajonin e Prizrenit
Aktivitetet
Komisioni Komunal peumlr Komunitete
duhet teuml peumlrfshijeuml komunitetin ashkali
egjiptas dhe ateuml goran
Peumlrdorimi publik nga ana e Komuneumls i
teuml gjitha gjuheumlve zyrtare
Beumlrja e boshnjakishtes gjuheuml zyrtare neuml
nivel komunal
Omladinski Savez Gore ndash OSG (shq
Keumlshilli Rinor i Goreumls ndash KRG)
Peumlrfaqeumlson komunitetin minoritar goran neuml
rajonin e Goreumls
Aktivitetet
Peumlrfaqeumlsimi i barabarteuml i teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim
Shtypja e materialeve edukative
relevante peumlr keumlteuml ccedileumlshtje
Koalicioni CDKD dhe Slobodna Produkcija (shq Produksioni i Lireuml)
Dy OShC teuml cilat peumlrfaqeumlsojneuml serbeumlt romeumlt boshnjakeumlt dhe malaziasit dhe teuml cilat punojneuml neuml rajonin e Gjilanit teuml Kameniceumls dhe ateuml teuml Novobeumlrdeumls
Aktivitetet
Zbatimi i Ligjit peumlr Qasje neuml Dokumente Publike
Shfryteumlzimi proporcional i objekteve sportive dhe kulturore
Ndarja proporcionale e buxhetit
Koalicioni CZRZ dhe OPA
Dy OShC nga komuniteti serb teuml cilat punojneuml neuml pjeseumln jugore teuml Kosoveumls kryesisht neuml Partesh dhe Kllokot
Aktivitetet
Avokim neuml Ministrineuml e Bujqeumlsiseuml Ministrineuml e Riniseuml dhe Sportit dhe neuml Ministrineuml e Mjedisit peumlr mbeumlshtetje neuml Partesh
Ulja e papuneumlsiseuml neuml keumlto rajone
Pag
e26
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rezultatet nga planet e avokimit
OShC-teuml e angazhuara me keumlto Planeve teuml Avokimit kaneuml arritur njeuml numeumlr suksesesh teuml dukshme si
rezultat i aktiviteteve teuml ndeumlrmarra neuml kuadeumlr teuml keumltyre propozimeve
ICECQEKM Ka evokuar me sukses te Komuna e Prizrenit peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha komunitetet teuml
peumlrfaqeumlsohen neuml Komisionin Komunal peumlr Komunitete peumlrfshireuml komunitetin goran ateuml rom ashkali
dhe egjiptas Ata gjithashtu i kaneuml beumlreuml presion Komuneumls peumlr teuml drejteumln e barabarteuml peumlr trsquou arsimuar
neuml gjuheumln boshnjake peumlrfshireuml edhe organizimin e tryezave teuml rrumbullakeumlta rreth keumlsaj ccedileumlshtjeje
gjeuml qeuml kishte sukses deri diku ndoneumlse ka ende shumeuml progres peumlr trsquou beumlreuml neuml meumlnyreuml qeuml komuna
trsquou peumlrmbahet obligimeve teuml saj ligjore E fundit ata kaneuml mbajtur disa tryeza teuml rrumbullakeumlta peumlr
ccedileumlshtjen e respektimit teuml kuoteumls prej 10 teuml puneumlsimit teuml komuniteteve neuml institucionet publike
Komuna eumlshteuml treguar e hapur neuml keumlto takime dhe ICECQEKM do teuml vazhdojeuml teuml avokojeuml peumlr keumlto
ccedileumlshtje peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml kaneuml krijuar neuml keumlto institucione
OSGKRG Pjesa meuml e madhe e puneumls seuml
OSGKRG ishte pjeseuml e Rrjetit teuml Goraneumlve teuml
themeluar si pjeseuml e keumltij projekti Ata kaneuml
organizuar disa tryeza teuml rrumbullakeumlta mbi
ccedileumlshtjet e peumlrfaqeumlsimit teuml barabarteuml teuml teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim publik dhe kaneuml
krijuar lidhje teuml mira me Komuneumln gjeuml qeuml do teuml
shfryteumlzohet peumlr teuml zhvilluar avokim gjateuml muajve
teuml ardhsheumlm
PIRAMIDA Neuml Pejeuml PIRAMIDA eumlshteuml treguar e suksesshme neuml puneumln e saj me Komuneumln neuml trajtimin
e ccedileumlshtjes seuml braktisjes seuml shkolleumls nga pjeseumltareumlt e komuniteteve minoritare Ata kaneuml punuar me
zyrtareumlt komunaleuml peumlr teuml avokuar peumlr
identifikimin e feumlmijeumlve jashteuml shkollave dhe
trajtimin e ccedileumlshtjeve teuml ri-integrimit Megjithateuml
marreuml parasysh trendin e fundit teuml emigrimit teuml
pjeseumltareumlve teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe
egjiptas ata po peumlrballen prapeuml me ccedileumlshtje teuml
integrimit teuml cilat duhet teuml adresohen nga
Komuna28 PIRAMIDA gjithashtu ka qeneuml e
suksesshme neuml qeumlllimin e saj peumlr teuml rritur
arsimimin e grave qeuml u peumlrkasin komuniteteve
minoritare veccedilaneumlrisht neuml lidhje me ccedileumlshtjet e sheumlndetit pasi qeuml kaneuml organizuar disa tryeza teuml
rrumbullakeumlta dhe trajnime mbi keumlteuml ccedileumlshtje si dhe ka filluar teuml bashkeumlpunojeuml me komunitetin lokal
28
Peumlr me tepeumlr informata mbi keumlteuml temeuml ju lutemi shihni Buletinin Informues teuml ECMI Kosoveumls rreth keumlsaj teme me titullin Sfidat neuml procesin e integrimit neuml Kosoveuml migrimi neuml rritje e romeumlve ashkalive dhe egjiptasve Neuml dispozicion neuml httpwwwecmikosovoorgp=5847
Pag
e27
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
neuml keumlto zona rreth keumltyre ccedileumlshtjeve dhe trsquou japeuml atyre meuml shumeuml informata mbi ccedileumlshtje teuml tilla si
sheumlndeti riprodhues dhe ccedileumlshtjet e sheumlndetit teuml feumlmijeumlve
Koalicioni CRDZ-OPA Ky koalicion eumlshteuml treguar i suksessheumlm neuml vendosjen e kontakteve brenda
Ministrive relevante peumlr trsquou marreuml me avokim Megjithateuml ndoneumlse nuk eumlshteuml marreuml ndonjeuml vendim
peumlrfundimtar nga keumlto ministri ata janeuml angazhuar me keumlteuml ccedileumlshtje dhe janeuml neuml procesin e
formulimit teuml planeve peumlr teuml trajtuar problemet e ngritura nga CRDZ-OPA Ata gjithashtu kaneuml arritur
teuml vendosin kontakte teuml mira me peumlrfaqeumlsuesit e Komuneumls seuml Parteshit peumlrgjegjeumls peumlr bujqeumlsi rini e
mjedis Seuml bashku me Komuneumln ata kaneuml ndeumlrmarreuml aktivitete neuml Partesh Budrigeuml e Poshtme dhe
Pasjan me fokus neuml ccedileumlshtjet e riniseuml dhe kultureumls Seuml fundmi kaneuml filluar organizimin e njeuml unioni
fermereumlsh i cili do teuml peumlrfaqeumlsojeuml njeuml pjeseuml teuml madhe teuml fermereumlve teuml Parteshit
BRIGA Gjateuml zbatimit teuml Planit teuml Avokimit kjo
OShC ka mbajtur njeuml seumlreuml trajnimesh peumlr grateuml
nga komuniteti serb mbi metodat meuml teuml mira
peumlr puneumlsim peumlrfshireuml shqyrtimin e
aplikacioneve dhe procedurat pasuese Peumlr meuml
tepeumlr ata janeuml takuar me autoritetet
peumlrkateumlse peumlr teuml shprehur shqeteumlsimin e tyre
se shpalljet zakonisht nuk dalin neuml serbisht
dhe institucionet peumlrgjegjeumlse peumlr keumlteuml kaneuml
reumlneuml dakord qeuml teuml adresojneuml keumlteuml ccedileumlshtje dhe
teuml beumljneuml meuml teuml mireumln peumlr teuml siguruar qeuml neuml teuml ardhmen shpalljet peumlr vende teuml lira teuml puneumls teuml
shpeumlrndahen peumlrmes kanaleve neuml gjuheumln serbe
Koalicioni CDKD-SP Ky koalicion ka mbajtur takime teuml shumta me autoritetet peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi
qendrore neuml kuadeumlr teuml planeve teuml tyre teuml avokimit por vonesa neuml krijimin e njeuml qeverie komunale neuml
Kameniceuml ka penguar qeuml keumlto takime teuml jeneuml
efektive Megjithateuml ka pasur ndeumlrveprim teuml
mireuml neuml ccedileumlshtjen e qasjes seuml barabarteuml neuml
objektet sportive dhe kjo eumlshteuml ccedileumlshtje qeuml do teuml
peumlrcillet edhe meuml tej Lidhur me ccedileumlshtjen e
qasjes neuml dokumente publike ky koalicion
gjithashtu ka zhvilluar disa takime dhe ka
avokuar rregullisht peumlr qasje teuml barabarteuml dhe
teuml lehteuml dhe kjo ka beumlreuml qeuml Komuna teuml beumljeuml ca
leumlvizje dhe suksese nga ana e Komuneumls e cila
eumlshteuml beumlreuml meuml e hapur neuml ofrimin e sheumlrbimeve
teuml peumlrkthimit dhe qasjes seuml hapur neuml teuml gjitha dokumentet Ata gjithashtu kaneuml monitoruar
shpeumlrndarjen e investimeve kapitale neuml komuneuml por nuk kaneuml mundur teuml marrin peumlrgjigje definitive
rreth asaj se sa eumlshteuml shpenzuar peumlr secilin komunitet Megjithateuml duke ngritur ccedileumlshtjen e
Pag
e28
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
monitorimit teuml keumlsaj Koalicioni CDKD-PS i ka beumlreuml presion komuneumls qeuml trsquoi beumljeuml publike keumlto holleumlsi
dhe teuml jeteuml meuml e hapur
Pag
e29
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
V KRIJIMI I RRJETEVE NDEumlRETNIKE TEuml OSHC-VE NGA MINORITETET
Shoqeumlria civile neuml Kosoveuml eumlshteuml e fragmentuar neuml maseuml teuml madhe ajo jo veteumlm qeuml shpesh eumlshteuml e
ndareuml neuml vija etnike por shpesh ka mungeseuml teuml komunikimit dhe bashkeumlpunimit ndeumlrmjet
Organizatave teuml Shoqeumlriseuml Civile (OShC-ve) brenda teuml njeumljtit komunitet Marreuml parasysh nevojat e
veccedilanta dhe fragmentimin e brendsheumlm teuml shumiceumls seuml komuniteteve minoritare neuml Kosoveuml ECMI
Kosova dhe organizatat e saj partnere neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml synuar teuml nxisin komunikimin
dhe bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml veccedilanta etnike dhe mes tyre me
qeumlllimin peumlrfundimtar qeuml trsquou mundeumlsojneuml atyre teuml avokojneuml peumlr nevojat dhe interesat e tyre teuml
veccedilanta duke qeneuml neuml teuml njeumljteumln koheuml teuml bashkuara dhe me njeuml zeuml
Peumlrmes puneumls seuml gjereuml neuml terren teuml kryer nga ECMI Kosova komunitetet kaneuml shprehur deumlshireumln e
tyre peumlr teuml zhvilluar kanale peumlr dialog dhe mjete peumlr teuml organizuar meuml mireuml aktivitetet e tyre
Komunitetet kaneuml theksuar nevojeumln peumlr peumlrmireumlsimin e politikave si dhe peumlr rritjen e peumlrkushtimit
dhe programeve teuml Institucioneve teuml Qeveriseuml teuml Republikeumls seuml
Kosoveumls neuml lidhje me integrimin e komuniteteve jo-shumiceuml neuml
Kosoveuml dhe peumlr teuml siguruar respektimin e ploteuml teuml teuml drejtave teuml
komuniteteve jo-shumiceuml neuml vend Keumlshtu meuml 2014 ka filluar njeuml
nismeuml pilot me qeumlllim inicimin e procesit teuml dialogut ndeumlretnik mes
OShC-ve neumlpeumlrmjet krijimit teuml rrjeteve teuml OShC-ve brenda teuml njeumljtave
komunitete etnike respektivisht komunitetit serb dhe atij goran
ndeumlrsa marreuml parasysh kontekstin veccediloriteuml dhe peumlrvojat e
dallueshme teuml Kosoveumls si dhe praktikat e mira nga vendet e tjera teuml
Ballkanit Pereumlndimor Kjo nismeuml eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme
pasi qeuml peumlrfaqeumlsimi nga partiteuml politike brenda keumltyre komuniteteve eumlshteuml shumeuml i polarizuar dhe
shpesh karakterizohet nga sjellje antagoniste e armiqeumlsore Krijimi i keumltyre rrjeteve ka peumlr aspirateuml
krijimin e njeuml mjedisi qeuml nxit dialogun dhe hap njeuml formeuml teuml drejtpeumlrdrejteuml teuml komunikimit brenda
rrjeteve
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom) Ky rajon shtrihet neuml pjeseumln jugore
dhe juglindore teuml Kosoveumls dhe peumlrgjitheumlsisht eumlshteuml karakterizuar nga marreumldheumlnie teuml qeumlndrueshme
ndeumlretnike Megjithateuml pjeseumltareumlt e komunitetit serb qeuml jetojneuml neuml keumlteuml zoneuml ballafaqohen me
probleme teuml ngjashme me pjeseumltareuml teuml keumltij komuniteti qeuml jetojneuml gjetkeuml neuml vend veccedilaneumlrisht teuml
rinjteuml Krijimi i njeuml rrjeti nxit njeuml lidhje ndeumlrmjet OShC-ve teuml ndryshme nga ky rajon dhe avokim meuml teuml
mireuml te strukturat peumlrkateumlse teuml qeverisjes lokale Pasi qeuml shumeuml prej keumltyre komunave janeuml krijuar
rishtas peumlrmes procesit teuml decentralizimit rrjeti eumlshteuml thelbeumlsor peumlr teuml siguruar njeuml kanal teuml sigurt
peumlr teuml punuar seuml bashku Peumlr meuml tepeumlr shumeuml banoreuml serbeuml nga kjo zoneuml mendojneuml se janeuml teuml neumln-
peumlrfaqeumlsuar neuml krahasim me rajonet e tjera neuml Kosoveuml gjeuml qeuml tregon domosdoshmeumlrineuml e rrjetit neuml
meumlnyreuml qeuml zeumlri i tyre teuml deumlgjohet neuml nivelin qendror dhe tek peumlrfaqeumlsuesit brenda komunitetit serb
qeuml veprojneuml neuml Anamoroveuml
Trendi neuml rritje e super i
shtimit teuml numrit teuml
rrjeteve ka filluar teuml keteuml
ndikim pozitiv tek teuml
gjitha komunitetet neuml
Kosoveuml duke rritur keumlshtu
mundeumlsineuml e tyre peumlr teuml
ndikuar dhe avokuar peumlr
ndryshime
Pag
e30
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom) eumlshteuml struktura e pareuml e
tilleuml qeuml sjelleuml seuml bashku teuml gjitha OShC-teuml nga komuniteti goran Marreuml parasysh se komuniteti goran
eumlshteuml njeumlri nga komunitetet meuml teuml margjinalizuar minoritare neuml Kosoveuml kjo peumlrbeumln njeuml zhvillim kyccedil
peumlr sa i peumlrket afteumlsiseuml seuml tyre peumlr teuml lobuar dhe avokuar peumlr ccedileumlshtjet e tyre
Rrjeti i komuniteti serb dhe ai i komunitetit goran janeuml duke kaluar neuml procesin e regjistrimit Ato
synojneuml teuml punojneuml seuml bashku neuml mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml njeriut teuml komuniteteve
teuml tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml Qeumlllimet e Rrjeteve peumlrfshijneuml
Identifikimin e problemeve me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Avokim lidhur me problemet me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Ngritjen e veteumldijes seuml institucioneve neuml lidhje me problemet serioze qeuml ndikojneuml neuml
mireumlqenien e komuniteteve peumlrkateumlse
Nxjerrjen e deklaratave teuml peumlrbashkeumlta publike neuml media rreth ccedileumlshtjeve me interes peumlr
komunitetet peumlrkateumlse
Ngritjen e problemeve teuml ndryshme me teuml cilat peumlrballen komunitetet peumlrkateumlse te
institucionet relevante qendrore dhe lokale
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit serb trembeumldhjeteuml (13) OShC janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
tij Ato punojneuml neuml komunat e fshatrat Kameniceuml Shilloveuml Gjilan Partesh Novobeumlrdeuml dhe Kllokot
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit goran marreumlveshjen Platformeuml peumlr trsquoiu bashkuar Rrjetit e kaneuml
neumlnshkruar shtateuml (7) OShC dhe teuml gjitheuml punojneuml neuml Prizren dhe Dragash
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom)
Neuml kuadeumlr teuml komunitetit goran ka pasur disa OShC me seli neuml rajonin e Prizrenit teuml cilat kaneuml
treguar interesim aktiv neuml promovimin e ccedileumlshtjeve teuml teuml drejtave teuml njeriut teuml komunitetit teuml tyre
dhe teuml cilat kaneuml njohur nevojeumln e njeuml rrjeti teuml organizatave peumlr teuml ndihmuar neuml ngritjen e
problemeve me teuml cilat peumlrballen goraneumlt teuml cilat
ishte e veumlshtireuml teuml ngriheshin meuml pareuml neuml nivel teuml
Kosoveumls Prandaj ata kaneuml njohur nevojeumln peumlr
njeuml rrjet peumlr teuml promovuar keumlto pasi meuml hereumlt
ka pasur bashkeumlpunim shumeuml teuml kufizuar neuml mes
teuml OShC-ve teuml komunitetit goran gjeuml qeuml ka
kufizuar ndikimin e tyre Janeuml dhjeteuml (10) OShC
teuml cilat janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
Platformeumls e teuml cilat punojneuml neuml rajonin e
Dragashit
Keumlto rrjete kaneuml punuar neuml ccedileumlshtje tematike teuml
cilat i kaneuml veumlneuml neuml theks si ccedileumlshtje qeuml ndikojneuml neuml komunitetet e tyre neuml teumlreuml Kosoveumln Komuniteti
goran ka veumlneuml neuml pah tri ccedileumlshtje problemet e kthimit teuml nxeumlneumlsve neuml shkolla propozimin peumlr
decentralizim qeuml do teuml shpinte neuml krijimin e njeuml komune me shumiceuml gorane dhe problemet e
puneumlsimit dhe mundeumlsive ekonomike peumlr goraneumlt Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova
Pag
e31
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dhe organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur rrjetin e
komunitetit goran neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve dhe kryerjen
e njeuml hulumtimi Pjeseuml e keumltij hulumtimi kaneuml qeneuml rreth 300
peumlrfaqeumlsues goraneuml teuml cileumlt kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas
nxjerrjes seuml rezultateve janeuml hartuar tri (3) analiza teuml shkurtra teuml
politikave teuml cilat gjithashtu janeuml publikuar neuml ueb-faqen e ECMI
Kosoveumls teuml CSD-seuml teuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml keumltij
projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml
veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml
punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr
ccedileumlshtjet e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet
kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml
Kosoveuml
Reagimi i shpejteuml nga Gjilani dhe disa komuna teuml tjera ndaj ccedileumlshtjeve teuml ngritura neuml analizat e
shkurtra teuml politikave veccedilaneumlrisht rreth analizeumls seuml fokusuar neuml rini dhe kultureuml ka treguar se
publikimi i materialeve teuml tilla mund ta beumljeuml Komuneumln teuml aktivizohet neuml trajtimin e ccedileumlshtjeve qeuml janeuml
me reumlndeumlsi qendrore peumlr komunitetet minoritare
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Goran
(httpwwwgoranicommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom)
Pjeseumltareumlt e komunitetit serb gjithashtu kaneuml veumlneuml
neuml pah ccedileumlshtjen e puneumlsimit dhe mundeumlsive
ekonomike si dhe ccedileumlshtjet e transparenceumls dhe
llogaridheumlnies seuml pushtetit lokal dhe aktivitetet
rinore neuml dispozicion peumlr pjeseumltareumlt e komunitetit
serb Teuml tri (3) analizat e shkurtra teuml politikave
gjenden online neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls ateuml
teuml keumltij projekti dhe neuml ueb-faqen e Rrjetit teuml
Komunitetit Serb neuml anglisht dhe serbisht
Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova dhe
organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur Rrjetin e Komunitetit serb neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve
dhe kryerjen e njeuml hulumtimi Neuml keumlteuml hulumtim janeuml peumlrfshireuml 600 pjeseumltareuml teuml komunitetit serb teuml
cileumlt e kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas nxjerrjes seuml rezultateve tre (3) analiza teuml shkurtra teuml politikave
janeuml hartuar dhe publikuar neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls teuml CSD-seuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml
keumltij projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-
ve brenda komuniteteve teuml punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr ccedileumlshtjet
Rrjeti Goran ka arritur teuml
integrohet me sukses neuml
komunitetin e shoqeumlriseuml civile
neuml Kosoveuml Me mbeumlshtetjen
nga ECMI ata kaneuml krijuar
lidhje me donatoreuml kaneuml
fituar fonde e donacione si
dhe kaneuml peumlrmireumlsuar
shkathteumlsiteuml e tyre peumlr
hulumtime dhe avokim
Pag
e32
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje
me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml Kosoveuml
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Serb
(httpwwwserbcommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Pag
e33
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
VI REKOMANDIME DHE PEumlRFUNDIME
Neuml fund teuml keumltij raporti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml prezantojneuml peumlrfundimet dhe
rekomandimet teuml e dala nga zbatimi i keumltij projekti gjateuml dy viteve teuml fundit Keumlto rekomandime
bazohen si neuml qeumlllimet fillestare teuml projektit ashtu edhe neuml peumlrvojat gjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml tij
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml paraqesin rekomandimet e meumlposhtme si OShC-ve teuml
komuniteteve minoritare ashtu edhe qeveriseuml qendrore dhe atyre lokale me qeumlllimin qeuml teuml
vazhdohet me shtimin e dialogut teuml komuniteteve minoritare me institucionet qeveritare
Dialogu i strukturuar neuml mes teuml OShC-ve teuml minoriteteve dhe qeveriseuml
Ky projekt ka filluar me qeumlllim teuml vendosjes seuml njeuml dialogu meuml teuml strukturuar neuml mes teuml zyrtareumlve teuml
nivelit qendror dhe atij komunal dhe peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare ECMI
Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml identifikuar ose mungeseumln e marreumldheumlnieve pasi qeuml OShC-teuml shihen
si antagoniste ose ka marreumldheumlnie paternaliste neuml teuml cilat raste institucionet nuk i vlereumlsojneuml OShC-
teuml dhe puneumln qeuml mund ta beumljneuml
Neumlpeumlrmjet aktiviteteve teuml tilla si seancat e dialogut neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe
peumlrfaqeumlsuesve teuml institucioneve ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml treguar se ka nevojeuml dhe
gjithashtu neuml shumeuml nivele gatishmeumlri peumlr teuml punuar me keumlteuml projekt Neuml mesin e teuml gjitha
komunitetet dialogu i vendosur neuml mes teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml shoqeumlriseuml civile dhe atyre teuml
institucioneve qendrore dhe lokale ishte i frytsheumlm dhe do teuml vazhdojmeuml teuml punojmeuml peumlr teuml krijuar
njeuml mjedis teuml strukturuar peumlr shkeumlmbimin e ideve dhe kritikave konstruktive Kjo eumlshteuml diccedilka qeuml
eumlshteuml shumeuml e nevojshme peumlr teuml dy grupet dhe ne do teuml punojmeuml peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml jo
veteumlm lidhje meuml teuml meumldha neuml mes teuml dy grupeve por edhe meuml shumeuml transparenceuml e llogaridheumlnie
Pothuajse teuml gjitha komunitetet neuml takimet e tyre me zyrtareumlt gjateuml vitit teuml dyteuml teuml zbatimit teuml keumltij
projekti kaneuml propozuar qeuml keumlto aktivitete teuml dialogut teuml formalizohen dhe teuml vijojneuml neuml vitet e
ardhshme Kjo tregon se keumlto lloje teuml diskutimeve teuml formalizuara kaneuml filluar teuml adresojneuml ccedileumlshtjet e
mungeseumls seuml dialogut strukturor dhe se janeuml me reumlndeumlsi peumlr teuml dy sektoreumlt Prandaj ECMI Kosova
dhe partnereumlt e saj rekomandojneuml qeuml neuml driteumln e keumlsaj si OShC-teuml nga komunitet minoritare ashtu
edhe peumlrfaqeumlsuesit e tyre politikeuml neuml nivelin qendror dhe ateuml lokal teuml punojneuml peumlr teuml formalizuar
dhe strukturuar dialogun me qeumlllim qeuml teuml sigurohet qeuml ai teuml konsistojeuml neuml kritika konstruktive si
dhe mbeumlshtetje peumlr ide
Peumlr meuml tepeumlr Ligji peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e peumlrbashkeumlt qeuml eumlshteuml theksuar
peumlrgjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml projektit nga pothuaj teuml gjitha komunitetet Kjo eumlshteuml diccedilka neuml teuml
cileumln duhet teuml punojneuml teuml gjitha institucionet neuml drejtim teuml zbatimit veccedilaneumlrisht neuml nivelin komunal
Peumlrvec keumlsaj KKK KDIK dhe Avokati i Popullit duhet teuml vazhdojneuml teuml angazhohen me OShC-teuml nga
komunitetet minoritare peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml dialog efektiv neuml mes teuml sektoreumlve
Pag
e34
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rritja e ndeumlrveprimit neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe donatoreumlt ndeumlrkombeumltareuml
Njeuml aspekt tjeteumlr i keumltij projekti kishte peumlr synim adresimin e problemit teuml pak OShC-ve nga
komunitetet minoritare teuml cilat mund teuml shfryteumlzojneuml lidhjet me qeverineuml dhe donatoreumlt
ndeumlrkombeumltareuml Ka shumeuml OShC teuml cilave u mungojneuml njohuriteuml e specializuara ose kapacitetet peumlr
teuml aplikuar peumlr fonde nga burime meuml teuml meumldha fondesh ndeumlrkombeumltare ose teuml cilat mund teuml hyjneuml
neuml diskutime teuml frytshme qeuml mund trsquoi beumljneuml meuml teuml reumlndeumlsishme Prandaj ECMI Kosova dhe partnereumlt
e saj kaneuml pasur peumlr objektiv neuml meumlnyreuml specifike ato OShC teuml cilat nuk kaneuml keumlto lloje teuml lidhjeve
Kjo eumlshteuml beumlreuml kryesisht peumlrmes trajnimeve peumlr avokim dhe mbeumlshtetjen neuml zhvillimin e tyre dhe
peumlrmes neumln-granteve Kjo eumlshteuml treguar teuml jeteuml e suksesshme neuml peumlrfshirjen e organizatave teuml vogla
dhe qeuml teuml tregojeuml se si keumlto OShC kur u ofrohet mbeumlshtetje mund teuml ndeumlrveprojneuml me sukses me
donatoreumlt dhe teuml punojneuml peumlr teuml avokuar peumlr teuml drejtat e komuniteteve teuml tyre Prandaj ky projekt
ka synuar stimulimin e OShC-ve meuml teuml vogla brenda komuniteteve minoritare qeuml teuml rriten dhe teuml
keneuml qasje neuml fonde nga burime teuml tjera diccedilka qeuml ka daleuml teuml jeteuml e suksesshme dhe duhet teuml
vazhdohet neuml vitet e ardhshme OShC-teuml meuml teuml vogla duhet teuml punojneuml qeuml teuml keneuml njohuri si teuml
aplikoni te donatoreumlt kurse donatoreumlt duhet teuml peumlrqendrojneuml peumlrpjekjet e tyre neuml mbeumlshtetjen e
OShC-ve meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare dhe jo teuml financojneuml vazhdimisht teuml njeumljtat OShC
Kjo gjithashtu mund teuml beumlhet duke shfryteumlzuar opsionin qeuml OShC-teuml meuml teuml meumldha teuml krijojneuml
partneritet me ato meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare Mbeumlshtetja nga ana e ECMI Kosoveumls dhe
CSD-seuml peumlr OShC teuml komuniteteve peumlrmes neumln-granteve dhe trajnimeve peumlr avokim eumlshteuml treguar
frytdheumlneumlse dhe ka treguar se neumlse formohet njeuml konsorcium kjo mund teuml jeteuml shumeuml e dobishme
peumlr komunitetet lokale
Njeuml tjeteumlr metodeuml qeuml eumlshteuml treguar teuml jeteuml e frytshme peumlrmes zbatimit teuml keumltij projekti eumlshteuml krijimi i
rrjetit teuml komunitetit serb dhe atij goran Edhe kjo ka treguar se konsorciumet mund trsquou ndihmojneuml
OShC-ve meuml teuml vogla qeuml teuml keneuml qasje neuml fondet dhe trsquoi mbeumlshtesin ato neuml integrimin e tyre neuml
shoqeumlrineuml civile neuml teumlreumlsi Dy (2) aneumltareuml serbeuml teuml rrjeteve tani janeuml beumlreuml aneumltareuml teuml KKK-seuml dhe po
punojneuml neuml promovimin e komuniteteve teuml tyre brenda institucioneve qendrore dhe dialogut me to
Sigurimi i qasjes seuml teuml gjitha OShC-ve neuml shoqeumlrineuml civile meuml gjereuml
E fundit projekti ka lehteumlsuar qasjen e shumeuml komuniteteve minoritare neuml strukturat qendrore teuml
shoqeumlriseuml civile neuml veccedilanti qasjen e komunitetit goran Ky komunitet nuk bie neuml ndonjeuml kategori e
cila eumlshteuml aktualisht neuml fokus teuml komunitetit ndeumlrkombeumltar teuml donatoreumlve dhe peumlr meuml tepeumlr
peumlrballet me gjendje teuml veumlshtireuml dhe ateuml si peumlr faktin se janeuml komunitet minoritar neuml komuna me
shumiceuml shqiptare e edhe peumlr shkak teuml tensioneve qeuml ekzistojneuml me komunitetin boshnjak e cila
eumlshteuml ndarje kryesisht neuml vija politike por u ka penguar neuml aspektin e ccedileumlshtjeve teuml tilla si ajo se neuml
cilat shkolla duhet teuml shkojneuml nxeumlneumlsit e tyre Peumlrfaqeumlsues teuml keumltyre organizatave teuml shoqeumlriseuml civile
kaneuml deklaruar se veteumlm peumlrmes ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj pra peumlrpjekjeve neuml kuadeumlr teuml
keumltij projekti kaneuml mundur teuml beumlhen pjeseuml e organizatave teuml tilla si KKK
Pag
e35
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Peumlr meuml tepeumlr njeuml ccedileumlshtje meuml e gjereuml eumlshteuml ajo se disa organizata teuml shoqeumlriseuml civile anashkalohen
brenda komuniteteve teuml tyre pasi qeuml mund teuml jeneuml shumeuml teuml vogla ose punojneuml neuml zona neuml teuml cilat
nuk janeuml teuml fokusuar donatoreumlt dhe komuniteti ndeumlrkombeumltar Peumlr shembull kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr
OShC-teuml nga komuniteti serb qeuml punojneuml neuml rajonin e Anamoraveumls teuml cilat shpesh neglizhohen pasi
qeuml ky eumlshteuml njeuml rajon relativisht i qeumlndruesheumlm Rrjeti i krijuar nga ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj
neuml keumlteuml rajon ka treguar se kur ccedileumlshtjet brenda keumltyre rajoneve vihen neuml pah neuml meumlnyreuml efektive si
neumlpeumlrmjet nxjerrjes seuml analizave teuml shkurtra teuml politikave mbi keumlto ccedileumlshtje mund teuml keteuml diskutime
reale dhe potencial peumlr ndryshime teuml veumlrteta neuml keumlteuml rajon
Kjo ecuri duhet teuml vazhdojeuml neuml teumlreuml Kosoveumln me qeumlllimin qeuml teuml sigurohet qeuml teuml keteuml kohezion efektiv
ndeumlrmjet pjeseumltareumlve teuml shoqeumlriseuml civile nga minoritetet dhe shumica dhe gjithashtu kohezion
brenda pjeseumltareumlve teuml ndrysheumlm teuml njeuml komuniteti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj peumlrmes puneumls
qeuml eumlshteuml beumlreuml neuml keumlteuml projekt shpresojmeuml se njeuml klimeuml e tilleuml mund teuml krijohet neuml teumlreuml Kosoveumln kjo
edhe meuml tepeumlr pasi qeuml keumlshtu duan edhe pjeseumltareumlt e shoqeumlriseuml civile Kjo mund teuml arrihet peumlrmes
peumlrpjekjeve proaktive teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve e gjithashtu teuml atyre teuml institucioneve e
donatoreumlve
Pag
e36
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Pag
e37
ECMI Kosova
Rr Neumlna Terezeuml Nr 41 Apt 29 10000 Prishtineuml Kosoveuml Tel +381 (0) 38 224 473
Rr Cika Jovina Nr 3 Kati 1 38220 Mitroviceuml e Veriut Kosoveuml Tel +381 (0) 64 00 55 488
Email infoecmikosovoorg
Ueb-faqja wwwecmikosovoorg
Pag
e16
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut me peumlrfaqeumlsues teuml komunitetit turk
Takimi me OShC-teuml nga komuniteti turk dhe me peumlrfaqeumlsuesit e nivelit qendror nga ky komunitet
ishte pozitiv gjateuml teuml cilit peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve kaneuml deklaruar se kaneuml njeuml nivel teuml mireuml teuml
bashkeumlpunimit me deputeteumlt turq Peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve nuk kaneuml shprehur kurrfareuml kritikash sa
u peumlrket marreumldheumlnieve teuml tyre me institucionet qendrore Megjithateuml ccedileumlshtja e vetme qeuml eumlshteuml
ngritur nga teuml gjitheuml peumlrfaqeumlsuesit e keumltij komuniteti ka qeneuml se ekziston njeuml problem i vazhduesheumlm
me Komuneumln e Prizrenit sa i peumlrket zbatimit teuml Ligjit peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve peumlrkateumlsisht rreth
peumlrdorimit teuml gjuheumls turke
Neuml aktivitetet e organizuara gjateuml vitit teuml dyteuml ka pasur vijim teuml mireuml si nga OShC-teuml ashtu edhe
peumlrfaqeumlsuesit e nivelit qendror Edhe me keumlteuml rast OShC-teuml kaneuml theksuar se kaneuml bashkeumlpunim teuml
mireuml me peumlrfaqeumlsuesit e tyre neuml Kuvend Megjithateuml ata gjithashtu kaneuml shprehur shqeteumlsimin se ka
ende ccedileumlshtje teuml hapura neuml lidhje me zbatimin e Ligjit peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve kur eumlshteuml fjala peumlr
komunitetin turk dhe se vitin e kaluar nuk ka pasur aq peumlrparime lidhur me keumlteuml ccedileumlshtjeje
Rezultatet e keumltyre aktiviteteve
Takimet trajnimet dhe seancat e dialogut teuml moderuara nga ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj teuml
cilat kaneuml mbledhur seuml bashku peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve nga minoritetet dhe peumlrfaqeumlsues teuml
institucioneve qendrore peumlrfshireuml deputeteuml teuml Kuvendit janeuml treguar teuml jeneuml teuml frytshme
Peumlrfaqeumlsues teuml qeveriseuml qendrore dhe deputeteuml teuml Kuvendit kaneuml paraqitur rolin dhe peumlrgjegjeumlsiteuml e
institucioneve qeuml peumlrfaqeumlsojneuml kaneuml ndareuml kontaktet e tyre u kaneuml dheumlneuml atyre mundeumlsi peumlr teuml
ngritur ccedileumlshtje qeuml ishin specifike peumlr komunitetet e tyre dhe kaneuml treguar gatishmeumlri peumlr teuml krijuar
mekanizma teuml cilat do teuml peumlrmireumlsojneuml komunikimin dhe bashkeumlpunimin me peumlrfaqeumlsuesit e OShC-
ve qeuml punojneuml peumlr mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml minoriteteve
Takimi neuml mes teuml KKK-seuml dhe peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve teuml
komuniteteve minoritare kaneuml rezultuar teuml jeneuml teuml
suksesshme Peumlrfaqeumlsuesit e KKK-seuml kaneuml prezantuar rolin
dhe mandatin e KKK-seuml dhe u kaneuml ofruar mundeumlsineuml teuml
gjitha OShC-ve teuml interesuara nga minoritetet qeuml teuml aplikojneuml
peumlr akreditim nga Presidenti i Kosoveumls dhe teuml emeumlrojneuml
peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve teuml tyre neuml pozita teuml aneumltareumlve teuml
KKK-seuml Dhjeteuml (10) OShC janeuml teuml akredituara nga Presidenti i
Kosoveumls Si rezultat i keumlsaj dy (2) nga peseuml (5) aneumltareuml serbeuml teuml KKK-seuml janeuml aneumltareuml teuml Rrjetit teuml
OShC-ve serbe e cila eumlshteuml themeluar nga ECMI Kosova dy (2) peumlrfaqeumlsues teuml goraneumlve si dhe tre
(3) peumlrfaqeumlsues teuml romeumlve ashkalive dhe egjiptasve janeuml emeumlruar neuml pozita teuml aneumltareumlve teuml KKK-seuml
peumlr njeuml mandat prej dy (2) vjeteumlsh
Keumlto rezultate kaneuml treguar se neumlse iniciohen kontakte mes tyre teuml dyja paleumlt janeuml teuml gatsheumlm teuml
angazhohen neuml diskutime dhe teuml fillojneuml teuml formalizojneuml proceset e dialogut Neuml takimet trajnimet
Shtateuml (7) OShC teuml cilat janeuml
aneumltare teuml Rrjetit Goran dhe atij
Serb si dhe tri (3) OShC nga
komunitetet romeuml ashkali dhe
egjiptas janeuml akredituar nga
Zyra e Presidentit teuml Republikeumls
seuml Kosoveumls
Pag
e17
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dhe seancat e dialogut qeuml janeuml mbajtur peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve teuml komunitetit minoritare teuml
institucioneve lokale e qendrore dhe nga deputeteuml teuml Kuvendit eumlshteuml sugjeruar fuqimisht krijimi i njeuml
platforme ose forumi me synim ofrimin e mundeumlsive keumltyre peumlrfaqeumlsuesve qeuml meuml lehteuml teuml
shkeumlmbejneuml informata teuml ngreneuml ccedileumlshtje specifike peumlr komunitetet e tyre dhe teuml punojneuml
bashkeumlrisht neuml mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml minoriteteve
Bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe institucioneve lokale
Angazhimi me qeveriteuml komunale eumlshteuml gjithashtu kyccedil peumlr
rritjen e efektivitetit teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare
Shumeuml prej keumltyre OShC-ve neuml Kosoveuml janeuml organizata jo teuml
meumldha dhe punojneuml brenda zonave teuml kufizuara dhe
prandaj eumlshteuml me reumlndeumlsi qendrore peumlr to qeuml teuml krijojneuml
lidhje teuml forta me zyrtareumlt komunaleuml teuml zonave teuml tyre
Teuml gjitha Komunat obligohen me ligj qeuml teuml krijojneuml Komitetin
peumlr Komunitete ku peumlrfaqeumlsohen teuml gjitha komunitetet dhe
i cili eumlshteuml peumlrgjegjeumls peumlr shqyrtimin e respektimit nga ana e autoriteteve komunale teuml ligjeve neuml fuqi
dhe referimit ndaj teuml drejtave teuml komuniteteve22 Secila Komuneuml gjithashtu duhet teuml keteuml nga njeuml
Zeumlvendeumls-Kryesues teuml Kuvendit Komunal peumlrgjegjeumls peumlr komunitete dhe nga njeuml Neumlnkryetar teuml
Komuneumls peumlrgjegjeumls peumlr komunitete Megjithateuml duket se neuml nivelin komunal peumlrfaqeumlsuesit e OShC-
ve konsultohen edhe neuml baza ad hoc dhe se kjo ndodh meuml rralleuml se neuml nivelin qendror23 Neuml nivelin
lokal ashtu si edhe neuml ateuml qendror duhet teuml mbahen takime publike peumlr teuml informuar qytetareumlt mbi
vendimet e marra dhe peumlr teuml marreuml reagimet e tyre
Bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve teuml nivelit komunal gjithashtu peumlrballet me
veumlshtireumlsi pasi qeuml nuk ka njeuml sistem uniform peumlr bashkeumlpunim gjeuml qeuml bvn qeuml secila Komuneuml teuml krijojeuml
praktikat e veta24 Kjo eumlshteuml diccedilka qeuml duhet teuml adresohet si nga Qeveria e Kosoveumls ashtu edhe
donatoreumlt dhe pjeseumltareuml teuml shoqeumlriseuml civile neuml meumlnyreuml qeuml teuml sigurohet qeuml neuml teuml ardhmen teuml krijohet
njeuml sistem koherent
22
Ligji mbi veteumlqeverisjen lokale neni 51 Neuml dispozicion neuml httpwwwkuvendikosovesorgcommondocsligjet2008_03-L040_alpdf 23
TACSO Beyond Zero Institutional Arrangements for Cooperation with Civil Society (shq Peumlrtej zeros aranzhimet institucionale peumlr bashkeumlpunim me shoqeumlrineuml civile) gusht 2011 fq 19 24
TACSO Cooperation between Local-Self Governments and OSHCs in the Western Balkans and Turkey Progress Report since the Bečidi Conference February 2011 (shq Bashkeumlpunimi neuml mes teuml njeumlsive teuml veteumlqeverisjes lokale dhe OShC-ve neuml Ballkanin Pereumlndimor dhe neuml Turqi raport progresi nga Konferenca e Beccediliqit e shkurtit 2011) (2013) fq 27
Pag
e18
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Aktivitetet peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve komunale
Me qeumlllimin peumlr teuml trajtuar mungeseumln e bashkeumlpunimit dhe komunikimit neuml mes teuml OShC-ve nga
komunitetet minoritare dhe institucionet lokale ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml mbajtur disa
aktivitete peumlr teuml rritur ndeumlrveprimin dhe ndeumlrtuar besimin ndeumlrmjet zyrtareumlve komunaleuml dhe OShC-
ve nga komunitetet minoritare Keumlto peumlrfshijneuml puneumltori peumlr ndeumlrtimin e besimit nxjerrjen e
analizave teuml shkurtra teuml politikave mbi ccedileumlshtjet kyccedile lokale si dhe krijimin e strukturave teuml
formalizuara neumlpeumlr komuna peumlr diskutime me komunitetet minoritetare
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml organizuar gjithsej teteumlmbeumldhjeteuml (18) puneumltori qeuml kaneuml
mbuluar teuml gjitha komunat e Kosoveumls Mesatarisht ka pasur rreth 25 pjeseumlmarreumls peumlr ccedildo trajnim
peumlrfshireuml keumltu peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve dhe zyrtareuml komunaleuml Keumlto puneumltori kaneuml treguar se neuml
shumeuml komuna OShC-teuml nga komunitetet minoritare dhe zyrtareumlt komunaleuml janeuml treguar teuml gatsheumlm
peumlr bashkeumlpunim por strukturat dhe formalitetet e nevojshme peumlr marreumldheumlnie teuml suksesshme nuk
janeuml vendosur neuml meumlnyreuml koherente
Gatishmeumlria peumlr teuml bashkeumlpunuar
Secila komuneuml ka treguar gatishmeumlri peumlr teuml bashkeumlpunuar me peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civile nga
minoritetet por ka pasur shumeuml nivele teuml dallueshme ndeumlrmjet komunave neumlpeumlr Kosoveuml Peumlr
shembull neuml takimin neuml Graccedilaniceuml eumlshteuml ardhur neuml peumlrfundim se niveli i bashkeumlpunimit eumlshteuml rritur
vazhdimisht qeuml nga viti 2012 pasi qeuml peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civile dhe zyrtareumlt komunaleuml kaneuml
punuar seuml bashku peumlr teuml organizuar aktivitetet kulturore dhe argeumltuese gjateuml vereumls Organizimi i
aktiviteteve teuml tilla gjithashtu i ka dheumlneuml Komuneumls dhe OShC-ve qasje meuml teuml hapur dhe teuml
drejtpeumlrdrejteuml ndaj njeumlri-tjetrit gjeuml qeuml ka rritur besimin e tyre dhe fusheumlveprimin peumlr bashkeumlpunim
Neuml puneumltorineuml neuml Ranillug kaneuml marreuml pjeseuml shumeuml pak zyrtareuml komunaleuml kurse neuml Kameniceuml dhe
Novobeumlrdeuml kaneuml marreuml pjeseuml veteumlm peseuml (5) zyrtareuml nga teuml dyja Komunat neuml njeuml puneumltori ku kaneuml
marreuml pjeseuml mbi njeumlzet (20) persona Pjeseumlmarreumlsit neuml keumlteuml puneumltori kaneuml pranuar se nuk ka dialog
teuml mireuml neuml mes teuml OShC-ve dhe Komunave gjeuml qeuml i eumlshteuml atribuuar mundeumlsiseuml qeuml OShC-teuml kryesisht i
shohin Komunat neuml aspektin e mbeumlshtetjes financiare pra si donatoreuml e jo si partnereuml teuml cileumlt
punojneuml drejt arritjes seuml teuml njeumljtave objektiva Pjeseumlmarreumlsit kaneuml deklaruar se shpresojneuml se peumlrmes
puneumltorive teuml organizuara nga ECMI Kosova kjo ccedileumlshtje do teuml mund teuml fillojeuml teuml trajtohet dhe se ata
do teuml mund teuml fillojneuml teuml diskutojneuml peumlr njeuml lloj marreumldheumlnieje me fokus neuml nevojeumln e bashkeumlpunimit
neuml teuml gjitha fushat
Kuptimi i proceseve
Gjateuml keumltij procesi gjithashtu janeuml veumlneuml re nivele teuml dallueshme teuml teuml kuptuarit teuml ndeumlrveprimit neuml
mes teuml qeverive komunale dhe OShC-ve nga minoritetet me ccedilrsquorast Graccedilanica dhe Prizreni kaneuml
treguar nivelin meuml teuml larteuml Neuml dy keumlto komuna eumlshteuml ardhur neuml peumlrfundim se krahasuar me rajonet
Pag
e19
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e tjera ato kaneuml nivel arsyesheumlm teuml larteuml teuml bashkeumlpunimit neuml mes teuml komunave dhe OShC-ve nga
minoritetet ndoneumlse ka vend peumlr rritje teuml bashkeumlpunimit Peumlr teuml trajtuar keumlteuml ECMI Kosova seuml
bashku me partnereumlt e saj CSD dhe RrOGRAEK neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml peumlrkrahur zhvillimin
dhe zbatimin e planeve teuml avokimit peumlr OShC-teuml lokale nga komunitetet minoritare jashteuml qendrave
kryesore teuml shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml Ajo cfareuml ka veumlneuml neuml dukje edhe ECMI Kosova gjateuml keumltyre
aktiviteteve eumlshteuml niveli i dalluesheumlm i peumlrfshirjes nga njeuml komuneuml neuml tjetreumln dhe ndeumlrmjet grupeve
teuml ndryshme teuml komuniteteve minoritare Peumlr shembull gjateuml puneumltorive me komunitetin boshnjak
dhe ateuml goran neuml Prizren eumlshteuml theksuar se OShC-teuml neuml keumlteuml rajon mendojneuml se nuk shihen si
bashkeumlpuneumltoreuml neuml ndeumlrtimin e shoqeumlriseuml por neuml aspektin e lidhjeve politike qeuml mund teuml shihen si
konkurrenceuml
Peumlr teuml trajtuar keumlteuml mungeseuml teuml teuml kuptuarit teuml proceseve ECMI Kosova ka hartuar publikuar dhe
shpeumlrndareuml njeuml libeumlrth teuml titulluar Pjeseumlmarrja e shoqeumlriseuml civile neuml proceset e vendimmarrjes25 Ky
libeumlrth i ofron shoqeumlriseuml civile si njeuml e teumlreuml njeuml referenceuml teuml definitive teuml teuml drejtave qeuml kaneuml OShC-teuml
neuml bazeuml teuml ligjit dhe se si duhet teuml eceuml ndeumlrveprimi i tyre me qeverineuml neuml nivelin qendror dhe ateuml
lokal
Rezultatet e keumltyre aktiviteteve
Keumlto aktivitete janeuml treguar teuml suksesshme neuml aspektin e fillimit teuml ofrimit institucioneve lokale dhe
OShC-ve teuml njeuml struktureuml formale peumlr teuml rritur dialogun mes tyre Neuml meumlnyreuml dometheumlneumlse neuml teuml
gjitha komunat institucionet lokale dhe OShC-teuml janeuml treguar shumeuml teuml gatsheumlm peumlr teuml
bashkeumlpunuar dhe peumlr teuml formalizuar strukturat peumlr dialog Eumlshteuml gjithashtu premtuese se neuml keumlto
diskutime eumlshteuml adresuar ccedileumlshtja se OShC-teuml shihen si konkurrente ndaj institucioneve neuml vend qeuml
teuml shihen si institucione me teuml cileumlt duhet bashkeumlpunuar
25
Neuml dispozicion neuml httpwwwecmikosovoorgwp-contentPublicationsHand_book_and_manuals2013-04_ECMI_Kosovo_Guidebook_-_Civil_Society_Participation_in_Decision-Making_Processesalbpdf
Pag
e20
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
IV TRAJNIMET PEumlR NGRITJEN E KAPACITETEVE DHE AVOKIM PEumlR OSHC-TEuml
NGA KOMUNITETET MINORITARE
Peumlrmes hulumtimeve teuml gjera me OShC neuml teumlreuml Kosoveumln ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml
identifikuara se OShC-teuml neuml veccedilanti ato qeuml punojneuml peumlr komunitetet minoritare peumlrballen me
kapacitete teuml dobeumlta pra nuk mund teuml avokojneuml peumlr ccedileumlshtjet e tyre ose teuml marrin pjeseuml neuml meumlnyreuml
efektive neuml jeteumln publike Ndeumlr ccedileumlshtjet e tjera atyre shpesh u mungon teuml kuptuarit e ploteuml teuml
funksionimit teuml institucioneve teuml qeveriseuml dhe proceseve peumlrkateumlse e mekanizmave teuml
pjeseumlmarrjes26 Atyre gjithashtu shpesh u mungojneuml shkathteumlsiteuml e duhura neuml fusha teuml ndryshme si
avokimi lobimi dhe hulumtimet shkrimi e analiza ligjore27
Neumlpeumlrmjet njeuml qasje teuml ngritjes seuml kapaciteteve dhe mbeumlshtetjes seuml vazhdueshme dhe me objektiv teuml
qarteuml neuml keumlteuml aspekt ECMI Kosova dhe organizatat e saj partnere kaneuml synuar teuml ndeumlrtojneuml dhe
peumlrmireumlsojneuml afteumlsiteuml dhe kapacitetet e OShC-ve peumlr trsquou peumlrfshireuml neuml meumlnyreuml efektive neuml proceset e
politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes neuml nivelin lokal dhe ateuml qendror duke u bazuar neuml dhe zhvilluar
meuml tej efektivitetin e seancave teuml dialogut teuml diskutuara neuml kapitullin paraprak
Qeumlllimi i ECMI Kosoveumls dhe organizatave teuml saj partnere ishte forcimi i OShC-ve neuml meumlnyreuml teuml
teumlreumlsishme dhe trajtimi i kapaciteteve teuml OShC-ve peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml politikeuml-
beumlrje dhe vendimmarrje peumlr teuml siguruar qeuml ato teuml zhvillohen neuml meumlnyreuml teuml qeumlndrueshme ashtu qeuml
neuml teuml ardhmen teuml mund teuml veprojneuml neuml meumlnyreuml teuml pavarur dhe ateuml peumlrmes trajnimeve dhe
mbeumlshtetjes seuml vazhdueshme Si rrezultat i keumlsaj ECMI Kosova neuml kuadeumlr teuml dy projekteve lsquoFuqizimi i
shoqeumlriseuml civile peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml proceset e politikave dhe teuml vendimmarrjes
peumlrmes dialogut me institucionet qeveritarersquo i financuar nga BE-ja dhe i menaxhuar nga Zyra e
Bashkimit Europian neuml Kosoveuml dhe projektit lsquoPeumlrkrahja e qeverisjes efektive peumlr komunitetet
minoritare neuml Kosoveumlrsquo financuar nga Departamenti Federal Zviceran i Puneumlve teuml Jashtme (DFPJ) ka dizajnuar
njeuml program peumlrkraheumls gjitheumlpeumlrfshireumls peumlr organizata teuml shoqeumlriseuml civile (OSHC)
26
TACSO Beyond Zero Institutional Arrangements for Cooperation with Civil Society Society (shq Peumlrtej zeros
aranzhimet institucionale peumlr bashkeumlpunim me shoqeumlrineuml civile) gusht 2011 fq 21 KCSF ldquoNe dhe atardquo ndash pjeseumlmarrja e qytetareumlve neuml Kosoveuml tetor 2011 fq 28 27
TACSO Growing Together Civil Society Involvement in the Legislative Process ndash Good and Bad Practices Practices (shq Rritja e peumlrbashkeumlt peumlrfshira e shoqeumlriseuml civile neuml procesin ligjveumlnies ndash praktikat e mira dheuml teuml keumlqija) qershor 2011 qershor 2011 fq 21
Pag
e21
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Gjateuml njeuml periudhe 15-vjeccedilare (nga qershori 2013 deri neuml tetor 2014) OSHC-teuml dhe koalicionet e
OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml peumlrfituar nga njeuml program peumlrkraheumls gjitheumlpeumlrfshireumls i cili ka
kombinuar teorineuml dhe praktikeumln me fokus neuml keumlteuml teuml fundit
Ngritja e kapaciteteve
Pjeseumlmarreumlsve u janeuml ofruar trajnime teuml strukturuara
teuml orientuar praktikisht peumlr teuml ngritur kapacitetet dhe
ateumlsiteuml e tyre praktike peumlr teuml avokuar neuml meumlnyreuml
efektive peumlr interesat dhe teuml drejtat e tyre dhe jane
pajisur me certifikata pas peumlrfundimit me sukses teuml
programit
Trajnimi mbi shkathteumlsiteuml avokim dhe teuml drejtat
e minoriteteve nga qershori 2013 deri neuml tetor
2014 pjeseumlmarreumlsit kaneuml marreuml pjeseuml neuml njeuml
trajnim gjitheumlpeumlrfshireumls interaktiv dhe teuml peumlrshtatur sipas nevojave teuml tyre teuml peumlrbeumlreuml nga
peumlrafeumlrsisht 15 seanca
Viziteuml studimore neuml rajon neuml vitin 2014 pjeseumlmarreumlsit gjithashtu kaneuml marreuml pjeseuml njeuml viziteuml
studimore neuml FYROM neuml meumlnyreuml qeuml teuml promovojneuml bashkeumlpunimin rajonal teuml krijojneuml lidhje teuml
dobishme dhe teuml sigurojneuml njeuml shkeumlmbim konstruktiv teuml praktikave teuml mira dhe ekspertizeumls
teknike (know-how) neuml rajon
Zbatimi i aktiviteteve teuml avokimit
Paralelisht me programin e trajnimit OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml
zhvilluar dhe zbatuar Plane specifike Avokimi peumlr adresimin e ccedileumlshtjeve me interes peumlr ta me
mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj
Zhvillim i Planeve peumlr Avokim nga teuml gjitha OSHC-teuml konkurruese u eumlshteuml keumlrkuar qeuml teuml
prezantojneuml Propozimet peumlr Avokim me ide paraprake fillestare mbi aktivitetet e avokimit qeuml do
teuml ndeumlrmarrin peumlr teuml adresuar problemet apo ccedileumlshtje konkrete OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-
ve teuml peumlrzgjedhur janeuml peumlrkrahur neuml zhvillimin Planeve njeumlvjeccedilare teuml Avokimit teuml holleumlsisheumlm
dhe me objektiva teuml qarteuml duke zhvilluar meuml tej propozimet e tyre teuml paraqitura Keumlto Plane
Avokimi kaneuml peumlrfshireuml objektiva dhe aktivitete qeuml janeuml kryer me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls
dhe partnereumlve teuml projektit
Neumln-grante peumlr avokim OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml marreuml edhe
mbeumlshtetje financiar peumlr zbatimin e aktiviteteve teuml parapara neuml Planet e tyre peumlr Avokim (meuml seuml
shumti deri neuml 2000 Euro peumlr njeuml Plan Avokimi)
Mbeumlshtetje e vazhdueshme Peumlrveccedil keumlsaj OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur
kaneuml marreuml mbeumlshtetje teuml vazhdueshme peumlrfshireuml mbeumlshtetje teknike dhe ligjore ndihmeuml neuml
organizimin e aktiviteteve mediale (incizimi i nje video promoviese njeuml minuteumlsheuml peumlr secileumln
Pag
e22
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve ) lehteumlsim teuml dialogut me institucionet relevante qeveritare
dhe ndihmeuml me hulumtime dhe redaktimin e materialeve (psh fleteumlpalosjeve)
Keumlto aktivitete kaneuml synuar forcimin e kapaciteteve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare peumlr teuml
bashkeumlvepruar me qeverineuml dhe ushtruar ndikim mbi teuml si neuml nivelin komunal ashtu edhe ateuml
qendror peumlr teuml siguruar qeuml interesat e tyre teuml merren parasysh gjateuml proceseve teuml qeverisjes
Ngritja e kapaciteteve peumlr OShC-teuml nga komunitetet minoritare
Peumlr teuml adresuar ccedileumlshtjet e veumlna neuml pah meuml sipeumlr ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml dizajnuar njeuml
Program teuml Shkathteumlsive teuml Avokimit dhe teuml Drejta teuml Komuniteteve peumlr Organizatat e Shoqeumlriseuml
Civile neuml Kosoveuml i cili konsistonte neuml organizimin e peseumlmbeumldhjeteuml (15) seancave teuml trajnimit gjateuml
vitit 2013 dhe 2014 mbi ccedileumlshtjet e meumlposhtme
Pjeseumlmarrja e OShC-ve neuml Kosoveuml
Teuml drejtat e minoriteteve veumlshtrim i peumlrgjithsheumlm dhe konceptet kryesore
Legjislacioni dhe institucionet vendore neuml Kosoveuml neuml lidhje me OShC-teuml
Peumlrmbledhje e mekanizmave teuml kompensimit ndaj shkeljes seuml teuml drejtave mekanizmat e
drejtpeumlrdrejteuml (e drejta peumlr peticion e drejta peumlr iniciativa qytetare e drejta e referendumit
dhe e ankesave teuml qytetareumlve) + mekanizmat e teumlrthorteuml + mekanizmat e bazuar neuml ccedileumlshtje
(ZKGj MASHT-it dhe Komisioni teuml Pavarur Keumlshilli i Pavarur Mbikeumlqyreumls i Sheumlrbimit Civil teuml
Kosoveumls KPM)
Avokimi
Mediat dhe rrjetet sociale (si teuml plasohet mesazhi)
Zhvillimi i projekteve
Shkathteumlsiteuml e teuml shkruarit dhe prezantimit + rrjeteumlzimi
Mjete praktike peumlr mbajtjen e teuml dheumlnave dhe doreumlzimin e ankesave
Adresimi institucioneve dhe teuml kuptuarit e puneumls seuml tyre (KKK-seuml KDIK-seuml ZCcedilK-seuml)
Keumlto trajnime janeuml organizuar neuml bashkeumlpunim
me projektin ldquoMbeumlshtetje qeverisjes efektive peumlr
komunitetet minoritare neuml Kosoveumlrdquo teuml financuar
nga Departamenti Federal Zviceran i Puneumlve teuml
Jashtme (DFPJ) Trajnimet kaneuml sjelleuml seuml bashku
aneumltareuml teuml OShC-ve nga komunitetet e ndryshme
minoritare neuml teumlreuml Kosoveumln duke u dheumlneuml atyre
mundeumlsineuml peumlr teuml ndareuml peumlrvojat e tyre dhe
diskutuar sfidat me teuml cilat peumlrballen neuml
komunikimin me institucionet peumlrkateumlse lokale e
qendrore peumlr teuml ngritur ccedileumlshtjet qeuml lidhen me
komunitetet minoritare dhe janeuml mbajtur nga eksperteuml teuml nivelit teuml larteuml teuml ccedileumlshtjeve teuml zgjedhura
nga Kosova dhe rajoni OShC-teuml dhe koalicionet e OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur kaneuml qeneuml grupet
Pag
e23
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
kryesore teuml synuara megjithateuml OShC-teuml e peumlrfshira neuml Bazeumln e teuml dheumlnave teuml OShC-ve gjithashtu
janeuml ftuar qeuml teuml marrin pjeseuml neuml trajnime
Pjeseumlmarreumlsit i kaneuml vlereumlsuar teuml gjitha keumlto trajnime si
shumeuml teuml dobishme dhe kaneuml vneuml neuml dukje se ato ishin
mundeumlsi e madhe qeuml teuml nxirrnin neuml pah ccedileumlshtjet kryesore
dhe problemet qeuml lidhen me komunitetet e tyre dhe u kaneuml
ndihmuar teuml identifikojneuml kanale peumlr teuml trajtuar keumlto
ccedileumlshtje Neuml keumlto takime janeuml adresuar njeuml varg ccedileumlshtjesh teuml
shumeumlllojshme si mundeumlsiteuml socio-ekonomike peumlr
komunitetet minoritare peumlrdorimi i gjuheumlve segregacioni
neuml arsim veccedilaneumlrisht neuml Shkolleumln lsquoMustafa Bakijarsquo neuml
Gjakoveuml liria e leumlvizjes veccedilaneumlrisht neuml lidhje me Lagjen e
Boshnjakeumlve dhe Mitroviceumln e Veriut teuml drejtat e grave dhe
barazia gjinore marreumldheumlniet me qeverineuml dhe strategjiteuml
peumlr pjeseumlmarrjen meuml teuml gjereuml teuml shoqeumlriseuml civile Si pjeseuml e
programit teuml peumlrkrahjes OShC-teuml dhe koalicionet e OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur kaneuml incizuar dhe
transmetuar video promovuese me qeumlllim promovimin e organizatave teuml tyre mandatit teuml tyre dhe
puneumln qeuml ato beumljneuml peumlr teuml mbrojtur dhe promovuar teuml drejtat e komuniteteve Video promovuese teuml
organizatave BRIGA PIRAMIDA CDKD-SP ICEC CZRC-OPA dhe OSG janeuml postuar neuml kanalin e ECMI
Kosoveumls dhe neuml ueb-faqen e saj dhe faqen e saj neuml Facebook si dhe neuml ueb-faqen e CSD-seuml dhe
RrOGRAEK-ut
Viziteuml studimore peumlr OShC teuml peumlrzgjedhura nga komunitetet
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj gjithashtu kaneuml
organizuar njeuml viziteuml studimore neuml ish-Republikeumln
Jugosllave teuml Maqedoniseuml (IRJM) peumlr peumlrfaqeumlsues
teuml zgjedhur teuml OShC-ve nga minoritetet Kjo viziteuml
eumlshteuml zhvilluar neuml tremujorin e fundit teuml projektit
dhe ishte e hapur peumlr teuml gjitha OShC-teuml e
regjistruara neuml bazeumln e teuml dheumlnave
Peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova u eumlshteuml dheumlneuml
mundeumlsia peumlr dialog me homologeumlt e tyre nga
IRJM neuml ccedileumlshtje teuml tilla si arsimimi i komuniteteve
minoritare zbatimi i legjislacionit peumlr gjuheumlt dhe
puneumlsimi neuml institucionet publike dhe neuml ndeumlrmarrjet publike Peumlr meuml tepeumlr ECMI Kosova dhe
partnereumlt e saj u kaneuml mundeumlsuar peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova qeuml teuml zhvillojneuml takime me Komisionin
e Kuvendit peumlr Marreumldheumlnie Ndeumlretnike dhe Sekretariatin Shteteumlror peumlr Zbatimin e Marreumlveshjes
Kornizeuml teuml Ohrit Me keumlteuml atyre iu dhaneuml meuml tepeumlr njohuri mbi meumlnyreumln se si IRJM mbron teuml drejtat e
Njeuml tregim u suksessheumlm qeuml ia
vlen teuml peumlrmendet eumlshteuml ai peumlrmes
Programit teuml Trajnimit peumlr Avokim
ku OShC-teuml nga komuniteti
boshnjak kaneuml mundur teuml
avokojneuml me sukses neuml Prizren
duke arritur qeuml neuml Komisionin
Komunal peumlr Komunitete teuml
peumlrfaqeumlsohen teuml gjitha
komunitetet ashtu siccedil keumlrkohet
me ligj por nuk kishte ndodhur meuml
hereumlt
Pag
e24
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
minoriteteve dhe ccedilfareuml meumlsimesh mund teuml nxjerreuml Kosova nga
ajo Ata u kaneuml beumlreuml pyetje si psh rreth asaj neumlse puna me
minoritetet neuml IRJM fokusohet veteumlm neuml minoritetin shqiptar
apo neumlse punohet edhe me komunitete teuml tjera
Zhvillimi dhe zbatimi i fushatave teuml avokimit
Njeuml nga ccedileumlshtjet qendrore qeuml mund teuml shihet nga mungesa neuml strukturat e shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml
eumlshteuml se OShC-teuml nga komunitetit minoritare nuk janeuml efektive kur eumlshteuml fjala peumlr evokim peumlr
ndryshime Neuml kuadeumlr teuml projektit ishte publikuar njeuml shpallje e hapur peumlr aplikime me ccedilrsquorast janeuml
shpeumlrndareuml rreth 500 fleteumlpalosje neuml shqip serbisht dhe anglisht teuml titulluara ldquoSi teuml aplikonirdquo Pas
keumlsaj ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj formuan njeuml Bord teuml pavarur Peumlrzgjedheumls peumlr teuml shqyrtuar teuml
gjitheuml aplikacionet nga OShC-teuml e komuniteteve minoritare bazuar neuml kriteret e peumlrcaktuara
Propozimet e doreumlzuara janeuml vlereumlsuar neuml bazeuml teuml cileumlsiseuml seuml ideve dhe peumlrfshirjes me bazeumln fokusit
teuml qarteuml dhe njeuml metode teuml qarteuml teuml peumlrfaqeumlsimit teuml komuniteteve minoritare Bordi Peumlrzgjedheumls neuml
meumlnyreuml specifike peumlrzgjodhi OShC me bazeuml neuml komunitet teuml cilat nuk kaneuml seliteuml neuml qytete e as kaneuml
lidhje teuml ngushta me donatoreuml Si pjeseuml e keumlsaj u peumlrzgjodheumln gjashteuml (6) OShC nga teuml cilat kateumlr (4)
ishin OShC neuml vete ndeumlrsa dy (2) ishin koalicionet teuml peumlrbeumlra nga dy (2) OShC secili teuml cileumlt kishin
vendosur teuml avokonin seuml bashku peumlr njeuml ccedileumlshtje Ccedileumlshtjet e zgjedhura nga ana e OShC-ve dhe
koalicioneve teuml OShC-ve teuml cileumlt ishin peumlrzgjedhur janeuml prezantuar neuml gjashteuml (6) Fushata teuml Avokimit
Pas peumlrzgjedhjes se kateumlr (4) OShC-ve dhe dy (2) koalicioneve teuml OShC-ve dhe zhvillimit teuml Fushatave
teuml Avokimit ECMI Kosova CSD dhe RROGRAEK gjateuml vitit 2013 dhe 2014 kaneuml zhvilluar njeuml Program
Trajnimit dhe Avokimi teuml peumlrshtatur me objektiv teuml qarteuml dhe teuml bazuar neuml rezultate i cili
konsistonte neuml peseumlmbeumldhjeteuml seanca (15) trajnimi ku kaneuml marreuml pjeseuml si trajnues peumlrfaqeumlsues teuml
shoqeumlriseuml civile nga vendet e tjera teuml rajonit teuml Ballkanit Si pjeseuml e programit teuml ECMI Kosoveumls
OShC-ve dhe koalicioneve teuml OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur u eumlshteuml ofruar mbeumlshtetje teknike dhe
ligjore peumlr zbatimin e fushatave teuml advokimit ndihmeuml neuml organizimin e aktiviteteve mediale (6
videove promovuese peumlr OShC-teuml dhe koalicionet e peumlrzgjedhur) lehteumlsimin e dialogut me
institucionet relevante qeveritare dhe ndihmeuml neuml hulumtime dhe redaktimin e materialeve si dhe
nga njeuml neumln-grant me vlereuml prej euro2000 peumlr secileumln OShC dhe koalicion teuml peumlrzgjedhur peumlr zbatimin e
Fushatave teuml Avokimit
OShC-teuml nga Kosova kaneuml
shkeumlmbyer kontaktet dhe
kaneuml bashkeumlvepruar
fuqisheumlm me
institucionet e IRJM-seuml
me potencial peumlr
bashkeumlpunim neuml teuml
ardhmen
Pag
e25
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
BRIGA
Peumlrfaqeumlson komunitetin serb neuml Gorazhdec neuml rajonin e Pejeumls
Aktivitetet
Trajnime teuml peumlrgjithshme peumlr evokim veccedilaneumlrisht peumlr gra
Rritja e pjeseumlmarrjes seuml grave neuml proceset vendimmarreumlse neuml nivelin komunal
Mungesa e publikimit teuml vendeve teuml lira teuml puneumls neuml gjuheumln serbe
PIRAMIDA
Peumlrfaqeumlson komunitetin egjiptas neuml rajonin
e Pejeumls dhe ateuml teuml Istogut
Aktivitetet
Trajtimi i braktisjes seuml shkolleumls nga
nxeumlneumlsit egjiptas neuml shkolleumln fillore dhe
teuml mesme
Rritja e edukimit mbi ccedileumlshtjet e
sheumlndetit
Ngritja e veteumldijes rreth puneumlsimit
duke synuar veccedilaneumlrisht grateuml
Qendra peumlr Integrimin e Komuniteteve Minoritare (ICECQEKM)
Peumlrfaqeumlson komunitetin boshnjak serb turk dhe ateuml rom neuml rajonin e Prizrenit
Aktivitetet
Komisioni Komunal peumlr Komunitete
duhet teuml peumlrfshijeuml komunitetin ashkali
egjiptas dhe ateuml goran
Peumlrdorimi publik nga ana e Komuneumls i
teuml gjitha gjuheumlve zyrtare
Beumlrja e boshnjakishtes gjuheuml zyrtare neuml
nivel komunal
Omladinski Savez Gore ndash OSG (shq
Keumlshilli Rinor i Goreumls ndash KRG)
Peumlrfaqeumlson komunitetin minoritar goran neuml
rajonin e Goreumls
Aktivitetet
Peumlrfaqeumlsimi i barabarteuml i teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim
Shtypja e materialeve edukative
relevante peumlr keumlteuml ccedileumlshtje
Koalicioni CDKD dhe Slobodna Produkcija (shq Produksioni i Lireuml)
Dy OShC teuml cilat peumlrfaqeumlsojneuml serbeumlt romeumlt boshnjakeumlt dhe malaziasit dhe teuml cilat punojneuml neuml rajonin e Gjilanit teuml Kameniceumls dhe ateuml teuml Novobeumlrdeumls
Aktivitetet
Zbatimi i Ligjit peumlr Qasje neuml Dokumente Publike
Shfryteumlzimi proporcional i objekteve sportive dhe kulturore
Ndarja proporcionale e buxhetit
Koalicioni CZRZ dhe OPA
Dy OShC nga komuniteti serb teuml cilat punojneuml neuml pjeseumln jugore teuml Kosoveumls kryesisht neuml Partesh dhe Kllokot
Aktivitetet
Avokim neuml Ministrineuml e Bujqeumlsiseuml Ministrineuml e Riniseuml dhe Sportit dhe neuml Ministrineuml e Mjedisit peumlr mbeumlshtetje neuml Partesh
Ulja e papuneumlsiseuml neuml keumlto rajone
Pag
e26
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rezultatet nga planet e avokimit
OShC-teuml e angazhuara me keumlto Planeve teuml Avokimit kaneuml arritur njeuml numeumlr suksesesh teuml dukshme si
rezultat i aktiviteteve teuml ndeumlrmarra neuml kuadeumlr teuml keumltyre propozimeve
ICECQEKM Ka evokuar me sukses te Komuna e Prizrenit peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha komunitetet teuml
peumlrfaqeumlsohen neuml Komisionin Komunal peumlr Komunitete peumlrfshireuml komunitetin goran ateuml rom ashkali
dhe egjiptas Ata gjithashtu i kaneuml beumlreuml presion Komuneumls peumlr teuml drejteumln e barabarteuml peumlr trsquou arsimuar
neuml gjuheumln boshnjake peumlrfshireuml edhe organizimin e tryezave teuml rrumbullakeumlta rreth keumlsaj ccedileumlshtjeje
gjeuml qeuml kishte sukses deri diku ndoneumlse ka ende shumeuml progres peumlr trsquou beumlreuml neuml meumlnyreuml qeuml komuna
trsquou peumlrmbahet obligimeve teuml saj ligjore E fundit ata kaneuml mbajtur disa tryeza teuml rrumbullakeumlta peumlr
ccedileumlshtjen e respektimit teuml kuoteumls prej 10 teuml puneumlsimit teuml komuniteteve neuml institucionet publike
Komuna eumlshteuml treguar e hapur neuml keumlto takime dhe ICECQEKM do teuml vazhdojeuml teuml avokojeuml peumlr keumlto
ccedileumlshtje peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml kaneuml krijuar neuml keumlto institucione
OSGKRG Pjesa meuml e madhe e puneumls seuml
OSGKRG ishte pjeseuml e Rrjetit teuml Goraneumlve teuml
themeluar si pjeseuml e keumltij projekti Ata kaneuml
organizuar disa tryeza teuml rrumbullakeumlta mbi
ccedileumlshtjet e peumlrfaqeumlsimit teuml barabarteuml teuml teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim publik dhe kaneuml
krijuar lidhje teuml mira me Komuneumln gjeuml qeuml do teuml
shfryteumlzohet peumlr teuml zhvilluar avokim gjateuml muajve
teuml ardhsheumlm
PIRAMIDA Neuml Pejeuml PIRAMIDA eumlshteuml treguar e suksesshme neuml puneumln e saj me Komuneumln neuml trajtimin
e ccedileumlshtjes seuml braktisjes seuml shkolleumls nga pjeseumltareumlt e komuniteteve minoritare Ata kaneuml punuar me
zyrtareumlt komunaleuml peumlr teuml avokuar peumlr
identifikimin e feumlmijeumlve jashteuml shkollave dhe
trajtimin e ccedileumlshtjeve teuml ri-integrimit Megjithateuml
marreuml parasysh trendin e fundit teuml emigrimit teuml
pjeseumltareumlve teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe
egjiptas ata po peumlrballen prapeuml me ccedileumlshtje teuml
integrimit teuml cilat duhet teuml adresohen nga
Komuna28 PIRAMIDA gjithashtu ka qeneuml e
suksesshme neuml qeumlllimin e saj peumlr teuml rritur
arsimimin e grave qeuml u peumlrkasin komuniteteve
minoritare veccedilaneumlrisht neuml lidhje me ccedileumlshtjet e sheumlndetit pasi qeuml kaneuml organizuar disa tryeza teuml
rrumbullakeumlta dhe trajnime mbi keumlteuml ccedileumlshtje si dhe ka filluar teuml bashkeumlpunojeuml me komunitetin lokal
28
Peumlr me tepeumlr informata mbi keumlteuml temeuml ju lutemi shihni Buletinin Informues teuml ECMI Kosoveumls rreth keumlsaj teme me titullin Sfidat neuml procesin e integrimit neuml Kosoveuml migrimi neuml rritje e romeumlve ashkalive dhe egjiptasve Neuml dispozicion neuml httpwwwecmikosovoorgp=5847
Pag
e27
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
neuml keumlto zona rreth keumltyre ccedileumlshtjeve dhe trsquou japeuml atyre meuml shumeuml informata mbi ccedileumlshtje teuml tilla si
sheumlndeti riprodhues dhe ccedileumlshtjet e sheumlndetit teuml feumlmijeumlve
Koalicioni CRDZ-OPA Ky koalicion eumlshteuml treguar i suksessheumlm neuml vendosjen e kontakteve brenda
Ministrive relevante peumlr trsquou marreuml me avokim Megjithateuml ndoneumlse nuk eumlshteuml marreuml ndonjeuml vendim
peumlrfundimtar nga keumlto ministri ata janeuml angazhuar me keumlteuml ccedileumlshtje dhe janeuml neuml procesin e
formulimit teuml planeve peumlr teuml trajtuar problemet e ngritura nga CRDZ-OPA Ata gjithashtu kaneuml arritur
teuml vendosin kontakte teuml mira me peumlrfaqeumlsuesit e Komuneumls seuml Parteshit peumlrgjegjeumls peumlr bujqeumlsi rini e
mjedis Seuml bashku me Komuneumln ata kaneuml ndeumlrmarreuml aktivitete neuml Partesh Budrigeuml e Poshtme dhe
Pasjan me fokus neuml ccedileumlshtjet e riniseuml dhe kultureumls Seuml fundmi kaneuml filluar organizimin e njeuml unioni
fermereumlsh i cili do teuml peumlrfaqeumlsojeuml njeuml pjeseuml teuml madhe teuml fermereumlve teuml Parteshit
BRIGA Gjateuml zbatimit teuml Planit teuml Avokimit kjo
OShC ka mbajtur njeuml seumlreuml trajnimesh peumlr grateuml
nga komuniteti serb mbi metodat meuml teuml mira
peumlr puneumlsim peumlrfshireuml shqyrtimin e
aplikacioneve dhe procedurat pasuese Peumlr meuml
tepeumlr ata janeuml takuar me autoritetet
peumlrkateumlse peumlr teuml shprehur shqeteumlsimin e tyre
se shpalljet zakonisht nuk dalin neuml serbisht
dhe institucionet peumlrgjegjeumlse peumlr keumlteuml kaneuml
reumlneuml dakord qeuml teuml adresojneuml keumlteuml ccedileumlshtje dhe
teuml beumljneuml meuml teuml mireumln peumlr teuml siguruar qeuml neuml teuml ardhmen shpalljet peumlr vende teuml lira teuml puneumls teuml
shpeumlrndahen peumlrmes kanaleve neuml gjuheumln serbe
Koalicioni CDKD-SP Ky koalicion ka mbajtur takime teuml shumta me autoritetet peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi
qendrore neuml kuadeumlr teuml planeve teuml tyre teuml avokimit por vonesa neuml krijimin e njeuml qeverie komunale neuml
Kameniceuml ka penguar qeuml keumlto takime teuml jeneuml
efektive Megjithateuml ka pasur ndeumlrveprim teuml
mireuml neuml ccedileumlshtjen e qasjes seuml barabarteuml neuml
objektet sportive dhe kjo eumlshteuml ccedileumlshtje qeuml do teuml
peumlrcillet edhe meuml tej Lidhur me ccedileumlshtjen e
qasjes neuml dokumente publike ky koalicion
gjithashtu ka zhvilluar disa takime dhe ka
avokuar rregullisht peumlr qasje teuml barabarteuml dhe
teuml lehteuml dhe kjo ka beumlreuml qeuml Komuna teuml beumljeuml ca
leumlvizje dhe suksese nga ana e Komuneumls e cila
eumlshteuml beumlreuml meuml e hapur neuml ofrimin e sheumlrbimeve
teuml peumlrkthimit dhe qasjes seuml hapur neuml teuml gjitha dokumentet Ata gjithashtu kaneuml monitoruar
shpeumlrndarjen e investimeve kapitale neuml komuneuml por nuk kaneuml mundur teuml marrin peumlrgjigje definitive
rreth asaj se sa eumlshteuml shpenzuar peumlr secilin komunitet Megjithateuml duke ngritur ccedileumlshtjen e
Pag
e28
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
monitorimit teuml keumlsaj Koalicioni CDKD-PS i ka beumlreuml presion komuneumls qeuml trsquoi beumljeuml publike keumlto holleumlsi
dhe teuml jeteuml meuml e hapur
Pag
e29
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
V KRIJIMI I RRJETEVE NDEumlRETNIKE TEuml OSHC-VE NGA MINORITETET
Shoqeumlria civile neuml Kosoveuml eumlshteuml e fragmentuar neuml maseuml teuml madhe ajo jo veteumlm qeuml shpesh eumlshteuml e
ndareuml neuml vija etnike por shpesh ka mungeseuml teuml komunikimit dhe bashkeumlpunimit ndeumlrmjet
Organizatave teuml Shoqeumlriseuml Civile (OShC-ve) brenda teuml njeumljtit komunitet Marreuml parasysh nevojat e
veccedilanta dhe fragmentimin e brendsheumlm teuml shumiceumls seuml komuniteteve minoritare neuml Kosoveuml ECMI
Kosova dhe organizatat e saj partnere neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml synuar teuml nxisin komunikimin
dhe bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml veccedilanta etnike dhe mes tyre me
qeumlllimin peumlrfundimtar qeuml trsquou mundeumlsojneuml atyre teuml avokojneuml peumlr nevojat dhe interesat e tyre teuml
veccedilanta duke qeneuml neuml teuml njeumljteumln koheuml teuml bashkuara dhe me njeuml zeuml
Peumlrmes puneumls seuml gjereuml neuml terren teuml kryer nga ECMI Kosova komunitetet kaneuml shprehur deumlshireumln e
tyre peumlr teuml zhvilluar kanale peumlr dialog dhe mjete peumlr teuml organizuar meuml mireuml aktivitetet e tyre
Komunitetet kaneuml theksuar nevojeumln peumlr peumlrmireumlsimin e politikave si dhe peumlr rritjen e peumlrkushtimit
dhe programeve teuml Institucioneve teuml Qeveriseuml teuml Republikeumls seuml
Kosoveumls neuml lidhje me integrimin e komuniteteve jo-shumiceuml neuml
Kosoveuml dhe peumlr teuml siguruar respektimin e ploteuml teuml teuml drejtave teuml
komuniteteve jo-shumiceuml neuml vend Keumlshtu meuml 2014 ka filluar njeuml
nismeuml pilot me qeumlllim inicimin e procesit teuml dialogut ndeumlretnik mes
OShC-ve neumlpeumlrmjet krijimit teuml rrjeteve teuml OShC-ve brenda teuml njeumljtave
komunitete etnike respektivisht komunitetit serb dhe atij goran
ndeumlrsa marreuml parasysh kontekstin veccediloriteuml dhe peumlrvojat e
dallueshme teuml Kosoveumls si dhe praktikat e mira nga vendet e tjera teuml
Ballkanit Pereumlndimor Kjo nismeuml eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme
pasi qeuml peumlrfaqeumlsimi nga partiteuml politike brenda keumltyre komuniteteve eumlshteuml shumeuml i polarizuar dhe
shpesh karakterizohet nga sjellje antagoniste e armiqeumlsore Krijimi i keumltyre rrjeteve ka peumlr aspirateuml
krijimin e njeuml mjedisi qeuml nxit dialogun dhe hap njeuml formeuml teuml drejtpeumlrdrejteuml teuml komunikimit brenda
rrjeteve
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom) Ky rajon shtrihet neuml pjeseumln jugore
dhe juglindore teuml Kosoveumls dhe peumlrgjitheumlsisht eumlshteuml karakterizuar nga marreumldheumlnie teuml qeumlndrueshme
ndeumlretnike Megjithateuml pjeseumltareumlt e komunitetit serb qeuml jetojneuml neuml keumlteuml zoneuml ballafaqohen me
probleme teuml ngjashme me pjeseumltareuml teuml keumltij komuniteti qeuml jetojneuml gjetkeuml neuml vend veccedilaneumlrisht teuml
rinjteuml Krijimi i njeuml rrjeti nxit njeuml lidhje ndeumlrmjet OShC-ve teuml ndryshme nga ky rajon dhe avokim meuml teuml
mireuml te strukturat peumlrkateumlse teuml qeverisjes lokale Pasi qeuml shumeuml prej keumltyre komunave janeuml krijuar
rishtas peumlrmes procesit teuml decentralizimit rrjeti eumlshteuml thelbeumlsor peumlr teuml siguruar njeuml kanal teuml sigurt
peumlr teuml punuar seuml bashku Peumlr meuml tepeumlr shumeuml banoreuml serbeuml nga kjo zoneuml mendojneuml se janeuml teuml neumln-
peumlrfaqeumlsuar neuml krahasim me rajonet e tjera neuml Kosoveuml gjeuml qeuml tregon domosdoshmeumlrineuml e rrjetit neuml
meumlnyreuml qeuml zeumlri i tyre teuml deumlgjohet neuml nivelin qendror dhe tek peumlrfaqeumlsuesit brenda komunitetit serb
qeuml veprojneuml neuml Anamoroveuml
Trendi neuml rritje e super i
shtimit teuml numrit teuml
rrjeteve ka filluar teuml keteuml
ndikim pozitiv tek teuml
gjitha komunitetet neuml
Kosoveuml duke rritur keumlshtu
mundeumlsineuml e tyre peumlr teuml
ndikuar dhe avokuar peumlr
ndryshime
Pag
e30
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom) eumlshteuml struktura e pareuml e
tilleuml qeuml sjelleuml seuml bashku teuml gjitha OShC-teuml nga komuniteti goran Marreuml parasysh se komuniteti goran
eumlshteuml njeumlri nga komunitetet meuml teuml margjinalizuar minoritare neuml Kosoveuml kjo peumlrbeumln njeuml zhvillim kyccedil
peumlr sa i peumlrket afteumlsiseuml seuml tyre peumlr teuml lobuar dhe avokuar peumlr ccedileumlshtjet e tyre
Rrjeti i komuniteti serb dhe ai i komunitetit goran janeuml duke kaluar neuml procesin e regjistrimit Ato
synojneuml teuml punojneuml seuml bashku neuml mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml njeriut teuml komuniteteve
teuml tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml Qeumlllimet e Rrjeteve peumlrfshijneuml
Identifikimin e problemeve me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Avokim lidhur me problemet me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Ngritjen e veteumldijes seuml institucioneve neuml lidhje me problemet serioze qeuml ndikojneuml neuml
mireumlqenien e komuniteteve peumlrkateumlse
Nxjerrjen e deklaratave teuml peumlrbashkeumlta publike neuml media rreth ccedileumlshtjeve me interes peumlr
komunitetet peumlrkateumlse
Ngritjen e problemeve teuml ndryshme me teuml cilat peumlrballen komunitetet peumlrkateumlse te
institucionet relevante qendrore dhe lokale
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit serb trembeumldhjeteuml (13) OShC janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
tij Ato punojneuml neuml komunat e fshatrat Kameniceuml Shilloveuml Gjilan Partesh Novobeumlrdeuml dhe Kllokot
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit goran marreumlveshjen Platformeuml peumlr trsquoiu bashkuar Rrjetit e kaneuml
neumlnshkruar shtateuml (7) OShC dhe teuml gjitheuml punojneuml neuml Prizren dhe Dragash
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom)
Neuml kuadeumlr teuml komunitetit goran ka pasur disa OShC me seli neuml rajonin e Prizrenit teuml cilat kaneuml
treguar interesim aktiv neuml promovimin e ccedileumlshtjeve teuml teuml drejtave teuml njeriut teuml komunitetit teuml tyre
dhe teuml cilat kaneuml njohur nevojeumln e njeuml rrjeti teuml organizatave peumlr teuml ndihmuar neuml ngritjen e
problemeve me teuml cilat peumlrballen goraneumlt teuml cilat
ishte e veumlshtireuml teuml ngriheshin meuml pareuml neuml nivel teuml
Kosoveumls Prandaj ata kaneuml njohur nevojeumln peumlr
njeuml rrjet peumlr teuml promovuar keumlto pasi meuml hereumlt
ka pasur bashkeumlpunim shumeuml teuml kufizuar neuml mes
teuml OShC-ve teuml komunitetit goran gjeuml qeuml ka
kufizuar ndikimin e tyre Janeuml dhjeteuml (10) OShC
teuml cilat janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
Platformeumls e teuml cilat punojneuml neuml rajonin e
Dragashit
Keumlto rrjete kaneuml punuar neuml ccedileumlshtje tematike teuml
cilat i kaneuml veumlneuml neuml theks si ccedileumlshtje qeuml ndikojneuml neuml komunitetet e tyre neuml teumlreuml Kosoveumln Komuniteti
goran ka veumlneuml neuml pah tri ccedileumlshtje problemet e kthimit teuml nxeumlneumlsve neuml shkolla propozimin peumlr
decentralizim qeuml do teuml shpinte neuml krijimin e njeuml komune me shumiceuml gorane dhe problemet e
puneumlsimit dhe mundeumlsive ekonomike peumlr goraneumlt Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova
Pag
e31
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dhe organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur rrjetin e
komunitetit goran neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve dhe kryerjen
e njeuml hulumtimi Pjeseuml e keumltij hulumtimi kaneuml qeneuml rreth 300
peumlrfaqeumlsues goraneuml teuml cileumlt kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas
nxjerrjes seuml rezultateve janeuml hartuar tri (3) analiza teuml shkurtra teuml
politikave teuml cilat gjithashtu janeuml publikuar neuml ueb-faqen e ECMI
Kosoveumls teuml CSD-seuml teuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml keumltij
projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml
veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml
punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr
ccedileumlshtjet e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet
kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml
Kosoveuml
Reagimi i shpejteuml nga Gjilani dhe disa komuna teuml tjera ndaj ccedileumlshtjeve teuml ngritura neuml analizat e
shkurtra teuml politikave veccedilaneumlrisht rreth analizeumls seuml fokusuar neuml rini dhe kultureuml ka treguar se
publikimi i materialeve teuml tilla mund ta beumljeuml Komuneumln teuml aktivizohet neuml trajtimin e ccedileumlshtjeve qeuml janeuml
me reumlndeumlsi qendrore peumlr komunitetet minoritare
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Goran
(httpwwwgoranicommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom)
Pjeseumltareumlt e komunitetit serb gjithashtu kaneuml veumlneuml
neuml pah ccedileumlshtjen e puneumlsimit dhe mundeumlsive
ekonomike si dhe ccedileumlshtjet e transparenceumls dhe
llogaridheumlnies seuml pushtetit lokal dhe aktivitetet
rinore neuml dispozicion peumlr pjeseumltareumlt e komunitetit
serb Teuml tri (3) analizat e shkurtra teuml politikave
gjenden online neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls ateuml
teuml keumltij projekti dhe neuml ueb-faqen e Rrjetit teuml
Komunitetit Serb neuml anglisht dhe serbisht
Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova dhe
organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur Rrjetin e Komunitetit serb neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve
dhe kryerjen e njeuml hulumtimi Neuml keumlteuml hulumtim janeuml peumlrfshireuml 600 pjeseumltareuml teuml komunitetit serb teuml
cileumlt e kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas nxjerrjes seuml rezultateve tre (3) analiza teuml shkurtra teuml politikave
janeuml hartuar dhe publikuar neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls teuml CSD-seuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml
keumltij projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-
ve brenda komuniteteve teuml punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr ccedileumlshtjet
Rrjeti Goran ka arritur teuml
integrohet me sukses neuml
komunitetin e shoqeumlriseuml civile
neuml Kosoveuml Me mbeumlshtetjen
nga ECMI ata kaneuml krijuar
lidhje me donatoreuml kaneuml
fituar fonde e donacione si
dhe kaneuml peumlrmireumlsuar
shkathteumlsiteuml e tyre peumlr
hulumtime dhe avokim
Pag
e32
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje
me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml Kosoveuml
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Serb
(httpwwwserbcommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Pag
e33
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
VI REKOMANDIME DHE PEumlRFUNDIME
Neuml fund teuml keumltij raporti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml prezantojneuml peumlrfundimet dhe
rekomandimet teuml e dala nga zbatimi i keumltij projekti gjateuml dy viteve teuml fundit Keumlto rekomandime
bazohen si neuml qeumlllimet fillestare teuml projektit ashtu edhe neuml peumlrvojat gjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml tij
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml paraqesin rekomandimet e meumlposhtme si OShC-ve teuml
komuniteteve minoritare ashtu edhe qeveriseuml qendrore dhe atyre lokale me qeumlllimin qeuml teuml
vazhdohet me shtimin e dialogut teuml komuniteteve minoritare me institucionet qeveritare
Dialogu i strukturuar neuml mes teuml OShC-ve teuml minoriteteve dhe qeveriseuml
Ky projekt ka filluar me qeumlllim teuml vendosjes seuml njeuml dialogu meuml teuml strukturuar neuml mes teuml zyrtareumlve teuml
nivelit qendror dhe atij komunal dhe peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare ECMI
Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml identifikuar ose mungeseumln e marreumldheumlnieve pasi qeuml OShC-teuml shihen
si antagoniste ose ka marreumldheumlnie paternaliste neuml teuml cilat raste institucionet nuk i vlereumlsojneuml OShC-
teuml dhe puneumln qeuml mund ta beumljneuml
Neumlpeumlrmjet aktiviteteve teuml tilla si seancat e dialogut neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe
peumlrfaqeumlsuesve teuml institucioneve ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml treguar se ka nevojeuml dhe
gjithashtu neuml shumeuml nivele gatishmeumlri peumlr teuml punuar me keumlteuml projekt Neuml mesin e teuml gjitha
komunitetet dialogu i vendosur neuml mes teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml shoqeumlriseuml civile dhe atyre teuml
institucioneve qendrore dhe lokale ishte i frytsheumlm dhe do teuml vazhdojmeuml teuml punojmeuml peumlr teuml krijuar
njeuml mjedis teuml strukturuar peumlr shkeumlmbimin e ideve dhe kritikave konstruktive Kjo eumlshteuml diccedilka qeuml
eumlshteuml shumeuml e nevojshme peumlr teuml dy grupet dhe ne do teuml punojmeuml peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml jo
veteumlm lidhje meuml teuml meumldha neuml mes teuml dy grupeve por edhe meuml shumeuml transparenceuml e llogaridheumlnie
Pothuajse teuml gjitha komunitetet neuml takimet e tyre me zyrtareumlt gjateuml vitit teuml dyteuml teuml zbatimit teuml keumltij
projekti kaneuml propozuar qeuml keumlto aktivitete teuml dialogut teuml formalizohen dhe teuml vijojneuml neuml vitet e
ardhshme Kjo tregon se keumlto lloje teuml diskutimeve teuml formalizuara kaneuml filluar teuml adresojneuml ccedileumlshtjet e
mungeseumls seuml dialogut strukturor dhe se janeuml me reumlndeumlsi peumlr teuml dy sektoreumlt Prandaj ECMI Kosova
dhe partnereumlt e saj rekomandojneuml qeuml neuml driteumln e keumlsaj si OShC-teuml nga komunitet minoritare ashtu
edhe peumlrfaqeumlsuesit e tyre politikeuml neuml nivelin qendror dhe ateuml lokal teuml punojneuml peumlr teuml formalizuar
dhe strukturuar dialogun me qeumlllim qeuml teuml sigurohet qeuml ai teuml konsistojeuml neuml kritika konstruktive si
dhe mbeumlshtetje peumlr ide
Peumlr meuml tepeumlr Ligji peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e peumlrbashkeumlt qeuml eumlshteuml theksuar
peumlrgjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml projektit nga pothuaj teuml gjitha komunitetet Kjo eumlshteuml diccedilka neuml teuml
cileumln duhet teuml punojneuml teuml gjitha institucionet neuml drejtim teuml zbatimit veccedilaneumlrisht neuml nivelin komunal
Peumlrvec keumlsaj KKK KDIK dhe Avokati i Popullit duhet teuml vazhdojneuml teuml angazhohen me OShC-teuml nga
komunitetet minoritare peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml dialog efektiv neuml mes teuml sektoreumlve
Pag
e34
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rritja e ndeumlrveprimit neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe donatoreumlt ndeumlrkombeumltareuml
Njeuml aspekt tjeteumlr i keumltij projekti kishte peumlr synim adresimin e problemit teuml pak OShC-ve nga
komunitetet minoritare teuml cilat mund teuml shfryteumlzojneuml lidhjet me qeverineuml dhe donatoreumlt
ndeumlrkombeumltareuml Ka shumeuml OShC teuml cilave u mungojneuml njohuriteuml e specializuara ose kapacitetet peumlr
teuml aplikuar peumlr fonde nga burime meuml teuml meumldha fondesh ndeumlrkombeumltare ose teuml cilat mund teuml hyjneuml
neuml diskutime teuml frytshme qeuml mund trsquoi beumljneuml meuml teuml reumlndeumlsishme Prandaj ECMI Kosova dhe partnereumlt
e saj kaneuml pasur peumlr objektiv neuml meumlnyreuml specifike ato OShC teuml cilat nuk kaneuml keumlto lloje teuml lidhjeve
Kjo eumlshteuml beumlreuml kryesisht peumlrmes trajnimeve peumlr avokim dhe mbeumlshtetjen neuml zhvillimin e tyre dhe
peumlrmes neumln-granteve Kjo eumlshteuml treguar teuml jeteuml e suksesshme neuml peumlrfshirjen e organizatave teuml vogla
dhe qeuml teuml tregojeuml se si keumlto OShC kur u ofrohet mbeumlshtetje mund teuml ndeumlrveprojneuml me sukses me
donatoreumlt dhe teuml punojneuml peumlr teuml avokuar peumlr teuml drejtat e komuniteteve teuml tyre Prandaj ky projekt
ka synuar stimulimin e OShC-ve meuml teuml vogla brenda komuniteteve minoritare qeuml teuml rriten dhe teuml
keneuml qasje neuml fonde nga burime teuml tjera diccedilka qeuml ka daleuml teuml jeteuml e suksesshme dhe duhet teuml
vazhdohet neuml vitet e ardhshme OShC-teuml meuml teuml vogla duhet teuml punojneuml qeuml teuml keneuml njohuri si teuml
aplikoni te donatoreumlt kurse donatoreumlt duhet teuml peumlrqendrojneuml peumlrpjekjet e tyre neuml mbeumlshtetjen e
OShC-ve meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare dhe jo teuml financojneuml vazhdimisht teuml njeumljtat OShC
Kjo gjithashtu mund teuml beumlhet duke shfryteumlzuar opsionin qeuml OShC-teuml meuml teuml meumldha teuml krijojneuml
partneritet me ato meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare Mbeumlshtetja nga ana e ECMI Kosoveumls dhe
CSD-seuml peumlr OShC teuml komuniteteve peumlrmes neumln-granteve dhe trajnimeve peumlr avokim eumlshteuml treguar
frytdheumlneumlse dhe ka treguar se neumlse formohet njeuml konsorcium kjo mund teuml jeteuml shumeuml e dobishme
peumlr komunitetet lokale
Njeuml tjeteumlr metodeuml qeuml eumlshteuml treguar teuml jeteuml e frytshme peumlrmes zbatimit teuml keumltij projekti eumlshteuml krijimi i
rrjetit teuml komunitetit serb dhe atij goran Edhe kjo ka treguar se konsorciumet mund trsquou ndihmojneuml
OShC-ve meuml teuml vogla qeuml teuml keneuml qasje neuml fondet dhe trsquoi mbeumlshtesin ato neuml integrimin e tyre neuml
shoqeumlrineuml civile neuml teumlreumlsi Dy (2) aneumltareuml serbeuml teuml rrjeteve tani janeuml beumlreuml aneumltareuml teuml KKK-seuml dhe po
punojneuml neuml promovimin e komuniteteve teuml tyre brenda institucioneve qendrore dhe dialogut me to
Sigurimi i qasjes seuml teuml gjitha OShC-ve neuml shoqeumlrineuml civile meuml gjereuml
E fundit projekti ka lehteumlsuar qasjen e shumeuml komuniteteve minoritare neuml strukturat qendrore teuml
shoqeumlriseuml civile neuml veccedilanti qasjen e komunitetit goran Ky komunitet nuk bie neuml ndonjeuml kategori e
cila eumlshteuml aktualisht neuml fokus teuml komunitetit ndeumlrkombeumltar teuml donatoreumlve dhe peumlr meuml tepeumlr
peumlrballet me gjendje teuml veumlshtireuml dhe ateuml si peumlr faktin se janeuml komunitet minoritar neuml komuna me
shumiceuml shqiptare e edhe peumlr shkak teuml tensioneve qeuml ekzistojneuml me komunitetin boshnjak e cila
eumlshteuml ndarje kryesisht neuml vija politike por u ka penguar neuml aspektin e ccedileumlshtjeve teuml tilla si ajo se neuml
cilat shkolla duhet teuml shkojneuml nxeumlneumlsit e tyre Peumlrfaqeumlsues teuml keumltyre organizatave teuml shoqeumlriseuml civile
kaneuml deklaruar se veteumlm peumlrmes ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj pra peumlrpjekjeve neuml kuadeumlr teuml
keumltij projekti kaneuml mundur teuml beumlhen pjeseuml e organizatave teuml tilla si KKK
Pag
e35
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Peumlr meuml tepeumlr njeuml ccedileumlshtje meuml e gjereuml eumlshteuml ajo se disa organizata teuml shoqeumlriseuml civile anashkalohen
brenda komuniteteve teuml tyre pasi qeuml mund teuml jeneuml shumeuml teuml vogla ose punojneuml neuml zona neuml teuml cilat
nuk janeuml teuml fokusuar donatoreumlt dhe komuniteti ndeumlrkombeumltar Peumlr shembull kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr
OShC-teuml nga komuniteti serb qeuml punojneuml neuml rajonin e Anamoraveumls teuml cilat shpesh neglizhohen pasi
qeuml ky eumlshteuml njeuml rajon relativisht i qeumlndruesheumlm Rrjeti i krijuar nga ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj
neuml keumlteuml rajon ka treguar se kur ccedileumlshtjet brenda keumltyre rajoneve vihen neuml pah neuml meumlnyreuml efektive si
neumlpeumlrmjet nxjerrjes seuml analizave teuml shkurtra teuml politikave mbi keumlto ccedileumlshtje mund teuml keteuml diskutime
reale dhe potencial peumlr ndryshime teuml veumlrteta neuml keumlteuml rajon
Kjo ecuri duhet teuml vazhdojeuml neuml teumlreuml Kosoveumln me qeumlllimin qeuml teuml sigurohet qeuml teuml keteuml kohezion efektiv
ndeumlrmjet pjeseumltareumlve teuml shoqeumlriseuml civile nga minoritetet dhe shumica dhe gjithashtu kohezion
brenda pjeseumltareumlve teuml ndrysheumlm teuml njeuml komuniteti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj peumlrmes puneumls
qeuml eumlshteuml beumlreuml neuml keumlteuml projekt shpresojmeuml se njeuml klimeuml e tilleuml mund teuml krijohet neuml teumlreuml Kosoveumln kjo
edhe meuml tepeumlr pasi qeuml keumlshtu duan edhe pjeseumltareumlt e shoqeumlriseuml civile Kjo mund teuml arrihet peumlrmes
peumlrpjekjeve proaktive teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve e gjithashtu teuml atyre teuml institucioneve e
donatoreumlve
Pag
e36
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Pag
e37
ECMI Kosova
Rr Neumlna Terezeuml Nr 41 Apt 29 10000 Prishtineuml Kosoveuml Tel +381 (0) 38 224 473
Rr Cika Jovina Nr 3 Kati 1 38220 Mitroviceuml e Veriut Kosoveuml Tel +381 (0) 64 00 55 488
Email infoecmikosovoorg
Ueb-faqja wwwecmikosovoorg
Pag
e17
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dhe seancat e dialogut qeuml janeuml mbajtur peumlrfaqeumlsuesit e OShC-ve teuml komunitetit minoritare teuml
institucioneve lokale e qendrore dhe nga deputeteuml teuml Kuvendit eumlshteuml sugjeruar fuqimisht krijimi i njeuml
platforme ose forumi me synim ofrimin e mundeumlsive keumltyre peumlrfaqeumlsuesve qeuml meuml lehteuml teuml
shkeumlmbejneuml informata teuml ngreneuml ccedileumlshtje specifike peumlr komunitetet e tyre dhe teuml punojneuml
bashkeumlrisht neuml mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml minoriteteve
Bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe institucioneve lokale
Angazhimi me qeveriteuml komunale eumlshteuml gjithashtu kyccedil peumlr
rritjen e efektivitetit teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare
Shumeuml prej keumltyre OShC-ve neuml Kosoveuml janeuml organizata jo teuml
meumldha dhe punojneuml brenda zonave teuml kufizuara dhe
prandaj eumlshteuml me reumlndeumlsi qendrore peumlr to qeuml teuml krijojneuml
lidhje teuml forta me zyrtareumlt komunaleuml teuml zonave teuml tyre
Teuml gjitha Komunat obligohen me ligj qeuml teuml krijojneuml Komitetin
peumlr Komunitete ku peumlrfaqeumlsohen teuml gjitha komunitetet dhe
i cili eumlshteuml peumlrgjegjeumls peumlr shqyrtimin e respektimit nga ana e autoriteteve komunale teuml ligjeve neuml fuqi
dhe referimit ndaj teuml drejtave teuml komuniteteve22 Secila Komuneuml gjithashtu duhet teuml keteuml nga njeuml
Zeumlvendeumls-Kryesues teuml Kuvendit Komunal peumlrgjegjeumls peumlr komunitete dhe nga njeuml Neumlnkryetar teuml
Komuneumls peumlrgjegjeumls peumlr komunitete Megjithateuml duket se neuml nivelin komunal peumlrfaqeumlsuesit e OShC-
ve konsultohen edhe neuml baza ad hoc dhe se kjo ndodh meuml rralleuml se neuml nivelin qendror23 Neuml nivelin
lokal ashtu si edhe neuml ateuml qendror duhet teuml mbahen takime publike peumlr teuml informuar qytetareumlt mbi
vendimet e marra dhe peumlr teuml marreuml reagimet e tyre
Bashkeumlpunimi neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve teuml nivelit komunal gjithashtu peumlrballet me
veumlshtireumlsi pasi qeuml nuk ka njeuml sistem uniform peumlr bashkeumlpunim gjeuml qeuml bvn qeuml secila Komuneuml teuml krijojeuml
praktikat e veta24 Kjo eumlshteuml diccedilka qeuml duhet teuml adresohet si nga Qeveria e Kosoveumls ashtu edhe
donatoreumlt dhe pjeseumltareuml teuml shoqeumlriseuml civile neuml meumlnyreuml qeuml teuml sigurohet qeuml neuml teuml ardhmen teuml krijohet
njeuml sistem koherent
22
Ligji mbi veteumlqeverisjen lokale neni 51 Neuml dispozicion neuml httpwwwkuvendikosovesorgcommondocsligjet2008_03-L040_alpdf 23
TACSO Beyond Zero Institutional Arrangements for Cooperation with Civil Society (shq Peumlrtej zeros aranzhimet institucionale peumlr bashkeumlpunim me shoqeumlrineuml civile) gusht 2011 fq 19 24
TACSO Cooperation between Local-Self Governments and OSHCs in the Western Balkans and Turkey Progress Report since the Bečidi Conference February 2011 (shq Bashkeumlpunimi neuml mes teuml njeumlsive teuml veteumlqeverisjes lokale dhe OShC-ve neuml Ballkanin Pereumlndimor dhe neuml Turqi raport progresi nga Konferenca e Beccediliqit e shkurtit 2011) (2013) fq 27
Pag
e18
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Aktivitetet peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve komunale
Me qeumlllimin peumlr teuml trajtuar mungeseumln e bashkeumlpunimit dhe komunikimit neuml mes teuml OShC-ve nga
komunitetet minoritare dhe institucionet lokale ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml mbajtur disa
aktivitete peumlr teuml rritur ndeumlrveprimin dhe ndeumlrtuar besimin ndeumlrmjet zyrtareumlve komunaleuml dhe OShC-
ve nga komunitetet minoritare Keumlto peumlrfshijneuml puneumltori peumlr ndeumlrtimin e besimit nxjerrjen e
analizave teuml shkurtra teuml politikave mbi ccedileumlshtjet kyccedile lokale si dhe krijimin e strukturave teuml
formalizuara neumlpeumlr komuna peumlr diskutime me komunitetet minoritetare
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml organizuar gjithsej teteumlmbeumldhjeteuml (18) puneumltori qeuml kaneuml
mbuluar teuml gjitha komunat e Kosoveumls Mesatarisht ka pasur rreth 25 pjeseumlmarreumls peumlr ccedildo trajnim
peumlrfshireuml keumltu peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve dhe zyrtareuml komunaleuml Keumlto puneumltori kaneuml treguar se neuml
shumeuml komuna OShC-teuml nga komunitetet minoritare dhe zyrtareumlt komunaleuml janeuml treguar teuml gatsheumlm
peumlr bashkeumlpunim por strukturat dhe formalitetet e nevojshme peumlr marreumldheumlnie teuml suksesshme nuk
janeuml vendosur neuml meumlnyreuml koherente
Gatishmeumlria peumlr teuml bashkeumlpunuar
Secila komuneuml ka treguar gatishmeumlri peumlr teuml bashkeumlpunuar me peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civile nga
minoritetet por ka pasur shumeuml nivele teuml dallueshme ndeumlrmjet komunave neumlpeumlr Kosoveuml Peumlr
shembull neuml takimin neuml Graccedilaniceuml eumlshteuml ardhur neuml peumlrfundim se niveli i bashkeumlpunimit eumlshteuml rritur
vazhdimisht qeuml nga viti 2012 pasi qeuml peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civile dhe zyrtareumlt komunaleuml kaneuml
punuar seuml bashku peumlr teuml organizuar aktivitetet kulturore dhe argeumltuese gjateuml vereumls Organizimi i
aktiviteteve teuml tilla gjithashtu i ka dheumlneuml Komuneumls dhe OShC-ve qasje meuml teuml hapur dhe teuml
drejtpeumlrdrejteuml ndaj njeumlri-tjetrit gjeuml qeuml ka rritur besimin e tyre dhe fusheumlveprimin peumlr bashkeumlpunim
Neuml puneumltorineuml neuml Ranillug kaneuml marreuml pjeseuml shumeuml pak zyrtareuml komunaleuml kurse neuml Kameniceuml dhe
Novobeumlrdeuml kaneuml marreuml pjeseuml veteumlm peseuml (5) zyrtareuml nga teuml dyja Komunat neuml njeuml puneumltori ku kaneuml
marreuml pjeseuml mbi njeumlzet (20) persona Pjeseumlmarreumlsit neuml keumlteuml puneumltori kaneuml pranuar se nuk ka dialog
teuml mireuml neuml mes teuml OShC-ve dhe Komunave gjeuml qeuml i eumlshteuml atribuuar mundeumlsiseuml qeuml OShC-teuml kryesisht i
shohin Komunat neuml aspektin e mbeumlshtetjes financiare pra si donatoreuml e jo si partnereuml teuml cileumlt
punojneuml drejt arritjes seuml teuml njeumljtave objektiva Pjeseumlmarreumlsit kaneuml deklaruar se shpresojneuml se peumlrmes
puneumltorive teuml organizuara nga ECMI Kosova kjo ccedileumlshtje do teuml mund teuml fillojeuml teuml trajtohet dhe se ata
do teuml mund teuml fillojneuml teuml diskutojneuml peumlr njeuml lloj marreumldheumlnieje me fokus neuml nevojeumln e bashkeumlpunimit
neuml teuml gjitha fushat
Kuptimi i proceseve
Gjateuml keumltij procesi gjithashtu janeuml veumlneuml re nivele teuml dallueshme teuml teuml kuptuarit teuml ndeumlrveprimit neuml
mes teuml qeverive komunale dhe OShC-ve nga minoritetet me ccedilrsquorast Graccedilanica dhe Prizreni kaneuml
treguar nivelin meuml teuml larteuml Neuml dy keumlto komuna eumlshteuml ardhur neuml peumlrfundim se krahasuar me rajonet
Pag
e19
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e tjera ato kaneuml nivel arsyesheumlm teuml larteuml teuml bashkeumlpunimit neuml mes teuml komunave dhe OShC-ve nga
minoritetet ndoneumlse ka vend peumlr rritje teuml bashkeumlpunimit Peumlr teuml trajtuar keumlteuml ECMI Kosova seuml
bashku me partnereumlt e saj CSD dhe RrOGRAEK neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml peumlrkrahur zhvillimin
dhe zbatimin e planeve teuml avokimit peumlr OShC-teuml lokale nga komunitetet minoritare jashteuml qendrave
kryesore teuml shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml Ajo cfareuml ka veumlneuml neuml dukje edhe ECMI Kosova gjateuml keumltyre
aktiviteteve eumlshteuml niveli i dalluesheumlm i peumlrfshirjes nga njeuml komuneuml neuml tjetreumln dhe ndeumlrmjet grupeve
teuml ndryshme teuml komuniteteve minoritare Peumlr shembull gjateuml puneumltorive me komunitetin boshnjak
dhe ateuml goran neuml Prizren eumlshteuml theksuar se OShC-teuml neuml keumlteuml rajon mendojneuml se nuk shihen si
bashkeumlpuneumltoreuml neuml ndeumlrtimin e shoqeumlriseuml por neuml aspektin e lidhjeve politike qeuml mund teuml shihen si
konkurrenceuml
Peumlr teuml trajtuar keumlteuml mungeseuml teuml teuml kuptuarit teuml proceseve ECMI Kosova ka hartuar publikuar dhe
shpeumlrndareuml njeuml libeumlrth teuml titulluar Pjeseumlmarrja e shoqeumlriseuml civile neuml proceset e vendimmarrjes25 Ky
libeumlrth i ofron shoqeumlriseuml civile si njeuml e teumlreuml njeuml referenceuml teuml definitive teuml teuml drejtave qeuml kaneuml OShC-teuml
neuml bazeuml teuml ligjit dhe se si duhet teuml eceuml ndeumlrveprimi i tyre me qeverineuml neuml nivelin qendror dhe ateuml
lokal
Rezultatet e keumltyre aktiviteteve
Keumlto aktivitete janeuml treguar teuml suksesshme neuml aspektin e fillimit teuml ofrimit institucioneve lokale dhe
OShC-ve teuml njeuml struktureuml formale peumlr teuml rritur dialogun mes tyre Neuml meumlnyreuml dometheumlneumlse neuml teuml
gjitha komunat institucionet lokale dhe OShC-teuml janeuml treguar shumeuml teuml gatsheumlm peumlr teuml
bashkeumlpunuar dhe peumlr teuml formalizuar strukturat peumlr dialog Eumlshteuml gjithashtu premtuese se neuml keumlto
diskutime eumlshteuml adresuar ccedileumlshtja se OShC-teuml shihen si konkurrente ndaj institucioneve neuml vend qeuml
teuml shihen si institucione me teuml cileumlt duhet bashkeumlpunuar
25
Neuml dispozicion neuml httpwwwecmikosovoorgwp-contentPublicationsHand_book_and_manuals2013-04_ECMI_Kosovo_Guidebook_-_Civil_Society_Participation_in_Decision-Making_Processesalbpdf
Pag
e20
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
IV TRAJNIMET PEumlR NGRITJEN E KAPACITETEVE DHE AVOKIM PEumlR OSHC-TEuml
NGA KOMUNITETET MINORITARE
Peumlrmes hulumtimeve teuml gjera me OShC neuml teumlreuml Kosoveumln ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml
identifikuara se OShC-teuml neuml veccedilanti ato qeuml punojneuml peumlr komunitetet minoritare peumlrballen me
kapacitete teuml dobeumlta pra nuk mund teuml avokojneuml peumlr ccedileumlshtjet e tyre ose teuml marrin pjeseuml neuml meumlnyreuml
efektive neuml jeteumln publike Ndeumlr ccedileumlshtjet e tjera atyre shpesh u mungon teuml kuptuarit e ploteuml teuml
funksionimit teuml institucioneve teuml qeveriseuml dhe proceseve peumlrkateumlse e mekanizmave teuml
pjeseumlmarrjes26 Atyre gjithashtu shpesh u mungojneuml shkathteumlsiteuml e duhura neuml fusha teuml ndryshme si
avokimi lobimi dhe hulumtimet shkrimi e analiza ligjore27
Neumlpeumlrmjet njeuml qasje teuml ngritjes seuml kapaciteteve dhe mbeumlshtetjes seuml vazhdueshme dhe me objektiv teuml
qarteuml neuml keumlteuml aspekt ECMI Kosova dhe organizatat e saj partnere kaneuml synuar teuml ndeumlrtojneuml dhe
peumlrmireumlsojneuml afteumlsiteuml dhe kapacitetet e OShC-ve peumlr trsquou peumlrfshireuml neuml meumlnyreuml efektive neuml proceset e
politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes neuml nivelin lokal dhe ateuml qendror duke u bazuar neuml dhe zhvilluar
meuml tej efektivitetin e seancave teuml dialogut teuml diskutuara neuml kapitullin paraprak
Qeumlllimi i ECMI Kosoveumls dhe organizatave teuml saj partnere ishte forcimi i OShC-ve neuml meumlnyreuml teuml
teumlreumlsishme dhe trajtimi i kapaciteteve teuml OShC-ve peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml politikeuml-
beumlrje dhe vendimmarrje peumlr teuml siguruar qeuml ato teuml zhvillohen neuml meumlnyreuml teuml qeumlndrueshme ashtu qeuml
neuml teuml ardhmen teuml mund teuml veprojneuml neuml meumlnyreuml teuml pavarur dhe ateuml peumlrmes trajnimeve dhe
mbeumlshtetjes seuml vazhdueshme Si rrezultat i keumlsaj ECMI Kosova neuml kuadeumlr teuml dy projekteve lsquoFuqizimi i
shoqeumlriseuml civile peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml proceset e politikave dhe teuml vendimmarrjes
peumlrmes dialogut me institucionet qeveritarersquo i financuar nga BE-ja dhe i menaxhuar nga Zyra e
Bashkimit Europian neuml Kosoveuml dhe projektit lsquoPeumlrkrahja e qeverisjes efektive peumlr komunitetet
minoritare neuml Kosoveumlrsquo financuar nga Departamenti Federal Zviceran i Puneumlve teuml Jashtme (DFPJ) ka dizajnuar
njeuml program peumlrkraheumls gjitheumlpeumlrfshireumls peumlr organizata teuml shoqeumlriseuml civile (OSHC)
26
TACSO Beyond Zero Institutional Arrangements for Cooperation with Civil Society Society (shq Peumlrtej zeros
aranzhimet institucionale peumlr bashkeumlpunim me shoqeumlrineuml civile) gusht 2011 fq 21 KCSF ldquoNe dhe atardquo ndash pjeseumlmarrja e qytetareumlve neuml Kosoveuml tetor 2011 fq 28 27
TACSO Growing Together Civil Society Involvement in the Legislative Process ndash Good and Bad Practices Practices (shq Rritja e peumlrbashkeumlt peumlrfshira e shoqeumlriseuml civile neuml procesin ligjveumlnies ndash praktikat e mira dheuml teuml keumlqija) qershor 2011 qershor 2011 fq 21
Pag
e21
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Gjateuml njeuml periudhe 15-vjeccedilare (nga qershori 2013 deri neuml tetor 2014) OSHC-teuml dhe koalicionet e
OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml peumlrfituar nga njeuml program peumlrkraheumls gjitheumlpeumlrfshireumls i cili ka
kombinuar teorineuml dhe praktikeumln me fokus neuml keumlteuml teuml fundit
Ngritja e kapaciteteve
Pjeseumlmarreumlsve u janeuml ofruar trajnime teuml strukturuara
teuml orientuar praktikisht peumlr teuml ngritur kapacitetet dhe
ateumlsiteuml e tyre praktike peumlr teuml avokuar neuml meumlnyreuml
efektive peumlr interesat dhe teuml drejtat e tyre dhe jane
pajisur me certifikata pas peumlrfundimit me sukses teuml
programit
Trajnimi mbi shkathteumlsiteuml avokim dhe teuml drejtat
e minoriteteve nga qershori 2013 deri neuml tetor
2014 pjeseumlmarreumlsit kaneuml marreuml pjeseuml neuml njeuml
trajnim gjitheumlpeumlrfshireumls interaktiv dhe teuml peumlrshtatur sipas nevojave teuml tyre teuml peumlrbeumlreuml nga
peumlrafeumlrsisht 15 seanca
Viziteuml studimore neuml rajon neuml vitin 2014 pjeseumlmarreumlsit gjithashtu kaneuml marreuml pjeseuml njeuml viziteuml
studimore neuml FYROM neuml meumlnyreuml qeuml teuml promovojneuml bashkeumlpunimin rajonal teuml krijojneuml lidhje teuml
dobishme dhe teuml sigurojneuml njeuml shkeumlmbim konstruktiv teuml praktikave teuml mira dhe ekspertizeumls
teknike (know-how) neuml rajon
Zbatimi i aktiviteteve teuml avokimit
Paralelisht me programin e trajnimit OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml
zhvilluar dhe zbatuar Plane specifike Avokimi peumlr adresimin e ccedileumlshtjeve me interes peumlr ta me
mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj
Zhvillim i Planeve peumlr Avokim nga teuml gjitha OSHC-teuml konkurruese u eumlshteuml keumlrkuar qeuml teuml
prezantojneuml Propozimet peumlr Avokim me ide paraprake fillestare mbi aktivitetet e avokimit qeuml do
teuml ndeumlrmarrin peumlr teuml adresuar problemet apo ccedileumlshtje konkrete OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-
ve teuml peumlrzgjedhur janeuml peumlrkrahur neuml zhvillimin Planeve njeumlvjeccedilare teuml Avokimit teuml holleumlsisheumlm
dhe me objektiva teuml qarteuml duke zhvilluar meuml tej propozimet e tyre teuml paraqitura Keumlto Plane
Avokimi kaneuml peumlrfshireuml objektiva dhe aktivitete qeuml janeuml kryer me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls
dhe partnereumlve teuml projektit
Neumln-grante peumlr avokim OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml marreuml edhe
mbeumlshtetje financiar peumlr zbatimin e aktiviteteve teuml parapara neuml Planet e tyre peumlr Avokim (meuml seuml
shumti deri neuml 2000 Euro peumlr njeuml Plan Avokimi)
Mbeumlshtetje e vazhdueshme Peumlrveccedil keumlsaj OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur
kaneuml marreuml mbeumlshtetje teuml vazhdueshme peumlrfshireuml mbeumlshtetje teknike dhe ligjore ndihmeuml neuml
organizimin e aktiviteteve mediale (incizimi i nje video promoviese njeuml minuteumlsheuml peumlr secileumln
Pag
e22
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve ) lehteumlsim teuml dialogut me institucionet relevante qeveritare
dhe ndihmeuml me hulumtime dhe redaktimin e materialeve (psh fleteumlpalosjeve)
Keumlto aktivitete kaneuml synuar forcimin e kapaciteteve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare peumlr teuml
bashkeumlvepruar me qeverineuml dhe ushtruar ndikim mbi teuml si neuml nivelin komunal ashtu edhe ateuml
qendror peumlr teuml siguruar qeuml interesat e tyre teuml merren parasysh gjateuml proceseve teuml qeverisjes
Ngritja e kapaciteteve peumlr OShC-teuml nga komunitetet minoritare
Peumlr teuml adresuar ccedileumlshtjet e veumlna neuml pah meuml sipeumlr ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml dizajnuar njeuml
Program teuml Shkathteumlsive teuml Avokimit dhe teuml Drejta teuml Komuniteteve peumlr Organizatat e Shoqeumlriseuml
Civile neuml Kosoveuml i cili konsistonte neuml organizimin e peseumlmbeumldhjeteuml (15) seancave teuml trajnimit gjateuml
vitit 2013 dhe 2014 mbi ccedileumlshtjet e meumlposhtme
Pjeseumlmarrja e OShC-ve neuml Kosoveuml
Teuml drejtat e minoriteteve veumlshtrim i peumlrgjithsheumlm dhe konceptet kryesore
Legjislacioni dhe institucionet vendore neuml Kosoveuml neuml lidhje me OShC-teuml
Peumlrmbledhje e mekanizmave teuml kompensimit ndaj shkeljes seuml teuml drejtave mekanizmat e
drejtpeumlrdrejteuml (e drejta peumlr peticion e drejta peumlr iniciativa qytetare e drejta e referendumit
dhe e ankesave teuml qytetareumlve) + mekanizmat e teumlrthorteuml + mekanizmat e bazuar neuml ccedileumlshtje
(ZKGj MASHT-it dhe Komisioni teuml Pavarur Keumlshilli i Pavarur Mbikeumlqyreumls i Sheumlrbimit Civil teuml
Kosoveumls KPM)
Avokimi
Mediat dhe rrjetet sociale (si teuml plasohet mesazhi)
Zhvillimi i projekteve
Shkathteumlsiteuml e teuml shkruarit dhe prezantimit + rrjeteumlzimi
Mjete praktike peumlr mbajtjen e teuml dheumlnave dhe doreumlzimin e ankesave
Adresimi institucioneve dhe teuml kuptuarit e puneumls seuml tyre (KKK-seuml KDIK-seuml ZCcedilK-seuml)
Keumlto trajnime janeuml organizuar neuml bashkeumlpunim
me projektin ldquoMbeumlshtetje qeverisjes efektive peumlr
komunitetet minoritare neuml Kosoveumlrdquo teuml financuar
nga Departamenti Federal Zviceran i Puneumlve teuml
Jashtme (DFPJ) Trajnimet kaneuml sjelleuml seuml bashku
aneumltareuml teuml OShC-ve nga komunitetet e ndryshme
minoritare neuml teumlreuml Kosoveumln duke u dheumlneuml atyre
mundeumlsineuml peumlr teuml ndareuml peumlrvojat e tyre dhe
diskutuar sfidat me teuml cilat peumlrballen neuml
komunikimin me institucionet peumlrkateumlse lokale e
qendrore peumlr teuml ngritur ccedileumlshtjet qeuml lidhen me
komunitetet minoritare dhe janeuml mbajtur nga eksperteuml teuml nivelit teuml larteuml teuml ccedileumlshtjeve teuml zgjedhura
nga Kosova dhe rajoni OShC-teuml dhe koalicionet e OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur kaneuml qeneuml grupet
Pag
e23
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
kryesore teuml synuara megjithateuml OShC-teuml e peumlrfshira neuml Bazeumln e teuml dheumlnave teuml OShC-ve gjithashtu
janeuml ftuar qeuml teuml marrin pjeseuml neuml trajnime
Pjeseumlmarreumlsit i kaneuml vlereumlsuar teuml gjitha keumlto trajnime si
shumeuml teuml dobishme dhe kaneuml vneuml neuml dukje se ato ishin
mundeumlsi e madhe qeuml teuml nxirrnin neuml pah ccedileumlshtjet kryesore
dhe problemet qeuml lidhen me komunitetet e tyre dhe u kaneuml
ndihmuar teuml identifikojneuml kanale peumlr teuml trajtuar keumlto
ccedileumlshtje Neuml keumlto takime janeuml adresuar njeuml varg ccedileumlshtjesh teuml
shumeumlllojshme si mundeumlsiteuml socio-ekonomike peumlr
komunitetet minoritare peumlrdorimi i gjuheumlve segregacioni
neuml arsim veccedilaneumlrisht neuml Shkolleumln lsquoMustafa Bakijarsquo neuml
Gjakoveuml liria e leumlvizjes veccedilaneumlrisht neuml lidhje me Lagjen e
Boshnjakeumlve dhe Mitroviceumln e Veriut teuml drejtat e grave dhe
barazia gjinore marreumldheumlniet me qeverineuml dhe strategjiteuml
peumlr pjeseumlmarrjen meuml teuml gjereuml teuml shoqeumlriseuml civile Si pjeseuml e
programit teuml peumlrkrahjes OShC-teuml dhe koalicionet e OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur kaneuml incizuar dhe
transmetuar video promovuese me qeumlllim promovimin e organizatave teuml tyre mandatit teuml tyre dhe
puneumln qeuml ato beumljneuml peumlr teuml mbrojtur dhe promovuar teuml drejtat e komuniteteve Video promovuese teuml
organizatave BRIGA PIRAMIDA CDKD-SP ICEC CZRC-OPA dhe OSG janeuml postuar neuml kanalin e ECMI
Kosoveumls dhe neuml ueb-faqen e saj dhe faqen e saj neuml Facebook si dhe neuml ueb-faqen e CSD-seuml dhe
RrOGRAEK-ut
Viziteuml studimore peumlr OShC teuml peumlrzgjedhura nga komunitetet
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj gjithashtu kaneuml
organizuar njeuml viziteuml studimore neuml ish-Republikeumln
Jugosllave teuml Maqedoniseuml (IRJM) peumlr peumlrfaqeumlsues
teuml zgjedhur teuml OShC-ve nga minoritetet Kjo viziteuml
eumlshteuml zhvilluar neuml tremujorin e fundit teuml projektit
dhe ishte e hapur peumlr teuml gjitha OShC-teuml e
regjistruara neuml bazeumln e teuml dheumlnave
Peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova u eumlshteuml dheumlneuml
mundeumlsia peumlr dialog me homologeumlt e tyre nga
IRJM neuml ccedileumlshtje teuml tilla si arsimimi i komuniteteve
minoritare zbatimi i legjislacionit peumlr gjuheumlt dhe
puneumlsimi neuml institucionet publike dhe neuml ndeumlrmarrjet publike Peumlr meuml tepeumlr ECMI Kosova dhe
partnereumlt e saj u kaneuml mundeumlsuar peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova qeuml teuml zhvillojneuml takime me Komisionin
e Kuvendit peumlr Marreumldheumlnie Ndeumlretnike dhe Sekretariatin Shteteumlror peumlr Zbatimin e Marreumlveshjes
Kornizeuml teuml Ohrit Me keumlteuml atyre iu dhaneuml meuml tepeumlr njohuri mbi meumlnyreumln se si IRJM mbron teuml drejtat e
Njeuml tregim u suksessheumlm qeuml ia
vlen teuml peumlrmendet eumlshteuml ai peumlrmes
Programit teuml Trajnimit peumlr Avokim
ku OShC-teuml nga komuniteti
boshnjak kaneuml mundur teuml
avokojneuml me sukses neuml Prizren
duke arritur qeuml neuml Komisionin
Komunal peumlr Komunitete teuml
peumlrfaqeumlsohen teuml gjitha
komunitetet ashtu siccedil keumlrkohet
me ligj por nuk kishte ndodhur meuml
hereumlt
Pag
e24
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
minoriteteve dhe ccedilfareuml meumlsimesh mund teuml nxjerreuml Kosova nga
ajo Ata u kaneuml beumlreuml pyetje si psh rreth asaj neumlse puna me
minoritetet neuml IRJM fokusohet veteumlm neuml minoritetin shqiptar
apo neumlse punohet edhe me komunitete teuml tjera
Zhvillimi dhe zbatimi i fushatave teuml avokimit
Njeuml nga ccedileumlshtjet qendrore qeuml mund teuml shihet nga mungesa neuml strukturat e shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml
eumlshteuml se OShC-teuml nga komunitetit minoritare nuk janeuml efektive kur eumlshteuml fjala peumlr evokim peumlr
ndryshime Neuml kuadeumlr teuml projektit ishte publikuar njeuml shpallje e hapur peumlr aplikime me ccedilrsquorast janeuml
shpeumlrndareuml rreth 500 fleteumlpalosje neuml shqip serbisht dhe anglisht teuml titulluara ldquoSi teuml aplikonirdquo Pas
keumlsaj ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj formuan njeuml Bord teuml pavarur Peumlrzgjedheumls peumlr teuml shqyrtuar teuml
gjitheuml aplikacionet nga OShC-teuml e komuniteteve minoritare bazuar neuml kriteret e peumlrcaktuara
Propozimet e doreumlzuara janeuml vlereumlsuar neuml bazeuml teuml cileumlsiseuml seuml ideve dhe peumlrfshirjes me bazeumln fokusit
teuml qarteuml dhe njeuml metode teuml qarteuml teuml peumlrfaqeumlsimit teuml komuniteteve minoritare Bordi Peumlrzgjedheumls neuml
meumlnyreuml specifike peumlrzgjodhi OShC me bazeuml neuml komunitet teuml cilat nuk kaneuml seliteuml neuml qytete e as kaneuml
lidhje teuml ngushta me donatoreuml Si pjeseuml e keumlsaj u peumlrzgjodheumln gjashteuml (6) OShC nga teuml cilat kateumlr (4)
ishin OShC neuml vete ndeumlrsa dy (2) ishin koalicionet teuml peumlrbeumlra nga dy (2) OShC secili teuml cileumlt kishin
vendosur teuml avokonin seuml bashku peumlr njeuml ccedileumlshtje Ccedileumlshtjet e zgjedhura nga ana e OShC-ve dhe
koalicioneve teuml OShC-ve teuml cileumlt ishin peumlrzgjedhur janeuml prezantuar neuml gjashteuml (6) Fushata teuml Avokimit
Pas peumlrzgjedhjes se kateumlr (4) OShC-ve dhe dy (2) koalicioneve teuml OShC-ve dhe zhvillimit teuml Fushatave
teuml Avokimit ECMI Kosova CSD dhe RROGRAEK gjateuml vitit 2013 dhe 2014 kaneuml zhvilluar njeuml Program
Trajnimit dhe Avokimi teuml peumlrshtatur me objektiv teuml qarteuml dhe teuml bazuar neuml rezultate i cili
konsistonte neuml peseumlmbeumldhjeteuml seanca (15) trajnimi ku kaneuml marreuml pjeseuml si trajnues peumlrfaqeumlsues teuml
shoqeumlriseuml civile nga vendet e tjera teuml rajonit teuml Ballkanit Si pjeseuml e programit teuml ECMI Kosoveumls
OShC-ve dhe koalicioneve teuml OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur u eumlshteuml ofruar mbeumlshtetje teknike dhe
ligjore peumlr zbatimin e fushatave teuml advokimit ndihmeuml neuml organizimin e aktiviteteve mediale (6
videove promovuese peumlr OShC-teuml dhe koalicionet e peumlrzgjedhur) lehteumlsimin e dialogut me
institucionet relevante qeveritare dhe ndihmeuml neuml hulumtime dhe redaktimin e materialeve si dhe
nga njeuml neumln-grant me vlereuml prej euro2000 peumlr secileumln OShC dhe koalicion teuml peumlrzgjedhur peumlr zbatimin e
Fushatave teuml Avokimit
OShC-teuml nga Kosova kaneuml
shkeumlmbyer kontaktet dhe
kaneuml bashkeumlvepruar
fuqisheumlm me
institucionet e IRJM-seuml
me potencial peumlr
bashkeumlpunim neuml teuml
ardhmen
Pag
e25
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
BRIGA
Peumlrfaqeumlson komunitetin serb neuml Gorazhdec neuml rajonin e Pejeumls
Aktivitetet
Trajnime teuml peumlrgjithshme peumlr evokim veccedilaneumlrisht peumlr gra
Rritja e pjeseumlmarrjes seuml grave neuml proceset vendimmarreumlse neuml nivelin komunal
Mungesa e publikimit teuml vendeve teuml lira teuml puneumls neuml gjuheumln serbe
PIRAMIDA
Peumlrfaqeumlson komunitetin egjiptas neuml rajonin
e Pejeumls dhe ateuml teuml Istogut
Aktivitetet
Trajtimi i braktisjes seuml shkolleumls nga
nxeumlneumlsit egjiptas neuml shkolleumln fillore dhe
teuml mesme
Rritja e edukimit mbi ccedileumlshtjet e
sheumlndetit
Ngritja e veteumldijes rreth puneumlsimit
duke synuar veccedilaneumlrisht grateuml
Qendra peumlr Integrimin e Komuniteteve Minoritare (ICECQEKM)
Peumlrfaqeumlson komunitetin boshnjak serb turk dhe ateuml rom neuml rajonin e Prizrenit
Aktivitetet
Komisioni Komunal peumlr Komunitete
duhet teuml peumlrfshijeuml komunitetin ashkali
egjiptas dhe ateuml goran
Peumlrdorimi publik nga ana e Komuneumls i
teuml gjitha gjuheumlve zyrtare
Beumlrja e boshnjakishtes gjuheuml zyrtare neuml
nivel komunal
Omladinski Savez Gore ndash OSG (shq
Keumlshilli Rinor i Goreumls ndash KRG)
Peumlrfaqeumlson komunitetin minoritar goran neuml
rajonin e Goreumls
Aktivitetet
Peumlrfaqeumlsimi i barabarteuml i teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim
Shtypja e materialeve edukative
relevante peumlr keumlteuml ccedileumlshtje
Koalicioni CDKD dhe Slobodna Produkcija (shq Produksioni i Lireuml)
Dy OShC teuml cilat peumlrfaqeumlsojneuml serbeumlt romeumlt boshnjakeumlt dhe malaziasit dhe teuml cilat punojneuml neuml rajonin e Gjilanit teuml Kameniceumls dhe ateuml teuml Novobeumlrdeumls
Aktivitetet
Zbatimi i Ligjit peumlr Qasje neuml Dokumente Publike
Shfryteumlzimi proporcional i objekteve sportive dhe kulturore
Ndarja proporcionale e buxhetit
Koalicioni CZRZ dhe OPA
Dy OShC nga komuniteti serb teuml cilat punojneuml neuml pjeseumln jugore teuml Kosoveumls kryesisht neuml Partesh dhe Kllokot
Aktivitetet
Avokim neuml Ministrineuml e Bujqeumlsiseuml Ministrineuml e Riniseuml dhe Sportit dhe neuml Ministrineuml e Mjedisit peumlr mbeumlshtetje neuml Partesh
Ulja e papuneumlsiseuml neuml keumlto rajone
Pag
e26
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rezultatet nga planet e avokimit
OShC-teuml e angazhuara me keumlto Planeve teuml Avokimit kaneuml arritur njeuml numeumlr suksesesh teuml dukshme si
rezultat i aktiviteteve teuml ndeumlrmarra neuml kuadeumlr teuml keumltyre propozimeve
ICECQEKM Ka evokuar me sukses te Komuna e Prizrenit peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha komunitetet teuml
peumlrfaqeumlsohen neuml Komisionin Komunal peumlr Komunitete peumlrfshireuml komunitetin goran ateuml rom ashkali
dhe egjiptas Ata gjithashtu i kaneuml beumlreuml presion Komuneumls peumlr teuml drejteumln e barabarteuml peumlr trsquou arsimuar
neuml gjuheumln boshnjake peumlrfshireuml edhe organizimin e tryezave teuml rrumbullakeumlta rreth keumlsaj ccedileumlshtjeje
gjeuml qeuml kishte sukses deri diku ndoneumlse ka ende shumeuml progres peumlr trsquou beumlreuml neuml meumlnyreuml qeuml komuna
trsquou peumlrmbahet obligimeve teuml saj ligjore E fundit ata kaneuml mbajtur disa tryeza teuml rrumbullakeumlta peumlr
ccedileumlshtjen e respektimit teuml kuoteumls prej 10 teuml puneumlsimit teuml komuniteteve neuml institucionet publike
Komuna eumlshteuml treguar e hapur neuml keumlto takime dhe ICECQEKM do teuml vazhdojeuml teuml avokojeuml peumlr keumlto
ccedileumlshtje peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml kaneuml krijuar neuml keumlto institucione
OSGKRG Pjesa meuml e madhe e puneumls seuml
OSGKRG ishte pjeseuml e Rrjetit teuml Goraneumlve teuml
themeluar si pjeseuml e keumltij projekti Ata kaneuml
organizuar disa tryeza teuml rrumbullakeumlta mbi
ccedileumlshtjet e peumlrfaqeumlsimit teuml barabarteuml teuml teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim publik dhe kaneuml
krijuar lidhje teuml mira me Komuneumln gjeuml qeuml do teuml
shfryteumlzohet peumlr teuml zhvilluar avokim gjateuml muajve
teuml ardhsheumlm
PIRAMIDA Neuml Pejeuml PIRAMIDA eumlshteuml treguar e suksesshme neuml puneumln e saj me Komuneumln neuml trajtimin
e ccedileumlshtjes seuml braktisjes seuml shkolleumls nga pjeseumltareumlt e komuniteteve minoritare Ata kaneuml punuar me
zyrtareumlt komunaleuml peumlr teuml avokuar peumlr
identifikimin e feumlmijeumlve jashteuml shkollave dhe
trajtimin e ccedileumlshtjeve teuml ri-integrimit Megjithateuml
marreuml parasysh trendin e fundit teuml emigrimit teuml
pjeseumltareumlve teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe
egjiptas ata po peumlrballen prapeuml me ccedileumlshtje teuml
integrimit teuml cilat duhet teuml adresohen nga
Komuna28 PIRAMIDA gjithashtu ka qeneuml e
suksesshme neuml qeumlllimin e saj peumlr teuml rritur
arsimimin e grave qeuml u peumlrkasin komuniteteve
minoritare veccedilaneumlrisht neuml lidhje me ccedileumlshtjet e sheumlndetit pasi qeuml kaneuml organizuar disa tryeza teuml
rrumbullakeumlta dhe trajnime mbi keumlteuml ccedileumlshtje si dhe ka filluar teuml bashkeumlpunojeuml me komunitetin lokal
28
Peumlr me tepeumlr informata mbi keumlteuml temeuml ju lutemi shihni Buletinin Informues teuml ECMI Kosoveumls rreth keumlsaj teme me titullin Sfidat neuml procesin e integrimit neuml Kosoveuml migrimi neuml rritje e romeumlve ashkalive dhe egjiptasve Neuml dispozicion neuml httpwwwecmikosovoorgp=5847
Pag
e27
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
neuml keumlto zona rreth keumltyre ccedileumlshtjeve dhe trsquou japeuml atyre meuml shumeuml informata mbi ccedileumlshtje teuml tilla si
sheumlndeti riprodhues dhe ccedileumlshtjet e sheumlndetit teuml feumlmijeumlve
Koalicioni CRDZ-OPA Ky koalicion eumlshteuml treguar i suksessheumlm neuml vendosjen e kontakteve brenda
Ministrive relevante peumlr trsquou marreuml me avokim Megjithateuml ndoneumlse nuk eumlshteuml marreuml ndonjeuml vendim
peumlrfundimtar nga keumlto ministri ata janeuml angazhuar me keumlteuml ccedileumlshtje dhe janeuml neuml procesin e
formulimit teuml planeve peumlr teuml trajtuar problemet e ngritura nga CRDZ-OPA Ata gjithashtu kaneuml arritur
teuml vendosin kontakte teuml mira me peumlrfaqeumlsuesit e Komuneumls seuml Parteshit peumlrgjegjeumls peumlr bujqeumlsi rini e
mjedis Seuml bashku me Komuneumln ata kaneuml ndeumlrmarreuml aktivitete neuml Partesh Budrigeuml e Poshtme dhe
Pasjan me fokus neuml ccedileumlshtjet e riniseuml dhe kultureumls Seuml fundmi kaneuml filluar organizimin e njeuml unioni
fermereumlsh i cili do teuml peumlrfaqeumlsojeuml njeuml pjeseuml teuml madhe teuml fermereumlve teuml Parteshit
BRIGA Gjateuml zbatimit teuml Planit teuml Avokimit kjo
OShC ka mbajtur njeuml seumlreuml trajnimesh peumlr grateuml
nga komuniteti serb mbi metodat meuml teuml mira
peumlr puneumlsim peumlrfshireuml shqyrtimin e
aplikacioneve dhe procedurat pasuese Peumlr meuml
tepeumlr ata janeuml takuar me autoritetet
peumlrkateumlse peumlr teuml shprehur shqeteumlsimin e tyre
se shpalljet zakonisht nuk dalin neuml serbisht
dhe institucionet peumlrgjegjeumlse peumlr keumlteuml kaneuml
reumlneuml dakord qeuml teuml adresojneuml keumlteuml ccedileumlshtje dhe
teuml beumljneuml meuml teuml mireumln peumlr teuml siguruar qeuml neuml teuml ardhmen shpalljet peumlr vende teuml lira teuml puneumls teuml
shpeumlrndahen peumlrmes kanaleve neuml gjuheumln serbe
Koalicioni CDKD-SP Ky koalicion ka mbajtur takime teuml shumta me autoritetet peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi
qendrore neuml kuadeumlr teuml planeve teuml tyre teuml avokimit por vonesa neuml krijimin e njeuml qeverie komunale neuml
Kameniceuml ka penguar qeuml keumlto takime teuml jeneuml
efektive Megjithateuml ka pasur ndeumlrveprim teuml
mireuml neuml ccedileumlshtjen e qasjes seuml barabarteuml neuml
objektet sportive dhe kjo eumlshteuml ccedileumlshtje qeuml do teuml
peumlrcillet edhe meuml tej Lidhur me ccedileumlshtjen e
qasjes neuml dokumente publike ky koalicion
gjithashtu ka zhvilluar disa takime dhe ka
avokuar rregullisht peumlr qasje teuml barabarteuml dhe
teuml lehteuml dhe kjo ka beumlreuml qeuml Komuna teuml beumljeuml ca
leumlvizje dhe suksese nga ana e Komuneumls e cila
eumlshteuml beumlreuml meuml e hapur neuml ofrimin e sheumlrbimeve
teuml peumlrkthimit dhe qasjes seuml hapur neuml teuml gjitha dokumentet Ata gjithashtu kaneuml monitoruar
shpeumlrndarjen e investimeve kapitale neuml komuneuml por nuk kaneuml mundur teuml marrin peumlrgjigje definitive
rreth asaj se sa eumlshteuml shpenzuar peumlr secilin komunitet Megjithateuml duke ngritur ccedileumlshtjen e
Pag
e28
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
monitorimit teuml keumlsaj Koalicioni CDKD-PS i ka beumlreuml presion komuneumls qeuml trsquoi beumljeuml publike keumlto holleumlsi
dhe teuml jeteuml meuml e hapur
Pag
e29
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
V KRIJIMI I RRJETEVE NDEumlRETNIKE TEuml OSHC-VE NGA MINORITETET
Shoqeumlria civile neuml Kosoveuml eumlshteuml e fragmentuar neuml maseuml teuml madhe ajo jo veteumlm qeuml shpesh eumlshteuml e
ndareuml neuml vija etnike por shpesh ka mungeseuml teuml komunikimit dhe bashkeumlpunimit ndeumlrmjet
Organizatave teuml Shoqeumlriseuml Civile (OShC-ve) brenda teuml njeumljtit komunitet Marreuml parasysh nevojat e
veccedilanta dhe fragmentimin e brendsheumlm teuml shumiceumls seuml komuniteteve minoritare neuml Kosoveuml ECMI
Kosova dhe organizatat e saj partnere neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml synuar teuml nxisin komunikimin
dhe bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml veccedilanta etnike dhe mes tyre me
qeumlllimin peumlrfundimtar qeuml trsquou mundeumlsojneuml atyre teuml avokojneuml peumlr nevojat dhe interesat e tyre teuml
veccedilanta duke qeneuml neuml teuml njeumljteumln koheuml teuml bashkuara dhe me njeuml zeuml
Peumlrmes puneumls seuml gjereuml neuml terren teuml kryer nga ECMI Kosova komunitetet kaneuml shprehur deumlshireumln e
tyre peumlr teuml zhvilluar kanale peumlr dialog dhe mjete peumlr teuml organizuar meuml mireuml aktivitetet e tyre
Komunitetet kaneuml theksuar nevojeumln peumlr peumlrmireumlsimin e politikave si dhe peumlr rritjen e peumlrkushtimit
dhe programeve teuml Institucioneve teuml Qeveriseuml teuml Republikeumls seuml
Kosoveumls neuml lidhje me integrimin e komuniteteve jo-shumiceuml neuml
Kosoveuml dhe peumlr teuml siguruar respektimin e ploteuml teuml teuml drejtave teuml
komuniteteve jo-shumiceuml neuml vend Keumlshtu meuml 2014 ka filluar njeuml
nismeuml pilot me qeumlllim inicimin e procesit teuml dialogut ndeumlretnik mes
OShC-ve neumlpeumlrmjet krijimit teuml rrjeteve teuml OShC-ve brenda teuml njeumljtave
komunitete etnike respektivisht komunitetit serb dhe atij goran
ndeumlrsa marreuml parasysh kontekstin veccediloriteuml dhe peumlrvojat e
dallueshme teuml Kosoveumls si dhe praktikat e mira nga vendet e tjera teuml
Ballkanit Pereumlndimor Kjo nismeuml eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme
pasi qeuml peumlrfaqeumlsimi nga partiteuml politike brenda keumltyre komuniteteve eumlshteuml shumeuml i polarizuar dhe
shpesh karakterizohet nga sjellje antagoniste e armiqeumlsore Krijimi i keumltyre rrjeteve ka peumlr aspirateuml
krijimin e njeuml mjedisi qeuml nxit dialogun dhe hap njeuml formeuml teuml drejtpeumlrdrejteuml teuml komunikimit brenda
rrjeteve
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom) Ky rajon shtrihet neuml pjeseumln jugore
dhe juglindore teuml Kosoveumls dhe peumlrgjitheumlsisht eumlshteuml karakterizuar nga marreumldheumlnie teuml qeumlndrueshme
ndeumlretnike Megjithateuml pjeseumltareumlt e komunitetit serb qeuml jetojneuml neuml keumlteuml zoneuml ballafaqohen me
probleme teuml ngjashme me pjeseumltareuml teuml keumltij komuniteti qeuml jetojneuml gjetkeuml neuml vend veccedilaneumlrisht teuml
rinjteuml Krijimi i njeuml rrjeti nxit njeuml lidhje ndeumlrmjet OShC-ve teuml ndryshme nga ky rajon dhe avokim meuml teuml
mireuml te strukturat peumlrkateumlse teuml qeverisjes lokale Pasi qeuml shumeuml prej keumltyre komunave janeuml krijuar
rishtas peumlrmes procesit teuml decentralizimit rrjeti eumlshteuml thelbeumlsor peumlr teuml siguruar njeuml kanal teuml sigurt
peumlr teuml punuar seuml bashku Peumlr meuml tepeumlr shumeuml banoreuml serbeuml nga kjo zoneuml mendojneuml se janeuml teuml neumln-
peumlrfaqeumlsuar neuml krahasim me rajonet e tjera neuml Kosoveuml gjeuml qeuml tregon domosdoshmeumlrineuml e rrjetit neuml
meumlnyreuml qeuml zeumlri i tyre teuml deumlgjohet neuml nivelin qendror dhe tek peumlrfaqeumlsuesit brenda komunitetit serb
qeuml veprojneuml neuml Anamoroveuml
Trendi neuml rritje e super i
shtimit teuml numrit teuml
rrjeteve ka filluar teuml keteuml
ndikim pozitiv tek teuml
gjitha komunitetet neuml
Kosoveuml duke rritur keumlshtu
mundeumlsineuml e tyre peumlr teuml
ndikuar dhe avokuar peumlr
ndryshime
Pag
e30
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom) eumlshteuml struktura e pareuml e
tilleuml qeuml sjelleuml seuml bashku teuml gjitha OShC-teuml nga komuniteti goran Marreuml parasysh se komuniteti goran
eumlshteuml njeumlri nga komunitetet meuml teuml margjinalizuar minoritare neuml Kosoveuml kjo peumlrbeumln njeuml zhvillim kyccedil
peumlr sa i peumlrket afteumlsiseuml seuml tyre peumlr teuml lobuar dhe avokuar peumlr ccedileumlshtjet e tyre
Rrjeti i komuniteti serb dhe ai i komunitetit goran janeuml duke kaluar neuml procesin e regjistrimit Ato
synojneuml teuml punojneuml seuml bashku neuml mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml njeriut teuml komuniteteve
teuml tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml Qeumlllimet e Rrjeteve peumlrfshijneuml
Identifikimin e problemeve me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Avokim lidhur me problemet me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Ngritjen e veteumldijes seuml institucioneve neuml lidhje me problemet serioze qeuml ndikojneuml neuml
mireumlqenien e komuniteteve peumlrkateumlse
Nxjerrjen e deklaratave teuml peumlrbashkeumlta publike neuml media rreth ccedileumlshtjeve me interes peumlr
komunitetet peumlrkateumlse
Ngritjen e problemeve teuml ndryshme me teuml cilat peumlrballen komunitetet peumlrkateumlse te
institucionet relevante qendrore dhe lokale
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit serb trembeumldhjeteuml (13) OShC janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
tij Ato punojneuml neuml komunat e fshatrat Kameniceuml Shilloveuml Gjilan Partesh Novobeumlrdeuml dhe Kllokot
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit goran marreumlveshjen Platformeuml peumlr trsquoiu bashkuar Rrjetit e kaneuml
neumlnshkruar shtateuml (7) OShC dhe teuml gjitheuml punojneuml neuml Prizren dhe Dragash
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom)
Neuml kuadeumlr teuml komunitetit goran ka pasur disa OShC me seli neuml rajonin e Prizrenit teuml cilat kaneuml
treguar interesim aktiv neuml promovimin e ccedileumlshtjeve teuml teuml drejtave teuml njeriut teuml komunitetit teuml tyre
dhe teuml cilat kaneuml njohur nevojeumln e njeuml rrjeti teuml organizatave peumlr teuml ndihmuar neuml ngritjen e
problemeve me teuml cilat peumlrballen goraneumlt teuml cilat
ishte e veumlshtireuml teuml ngriheshin meuml pareuml neuml nivel teuml
Kosoveumls Prandaj ata kaneuml njohur nevojeumln peumlr
njeuml rrjet peumlr teuml promovuar keumlto pasi meuml hereumlt
ka pasur bashkeumlpunim shumeuml teuml kufizuar neuml mes
teuml OShC-ve teuml komunitetit goran gjeuml qeuml ka
kufizuar ndikimin e tyre Janeuml dhjeteuml (10) OShC
teuml cilat janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
Platformeumls e teuml cilat punojneuml neuml rajonin e
Dragashit
Keumlto rrjete kaneuml punuar neuml ccedileumlshtje tematike teuml
cilat i kaneuml veumlneuml neuml theks si ccedileumlshtje qeuml ndikojneuml neuml komunitetet e tyre neuml teumlreuml Kosoveumln Komuniteti
goran ka veumlneuml neuml pah tri ccedileumlshtje problemet e kthimit teuml nxeumlneumlsve neuml shkolla propozimin peumlr
decentralizim qeuml do teuml shpinte neuml krijimin e njeuml komune me shumiceuml gorane dhe problemet e
puneumlsimit dhe mundeumlsive ekonomike peumlr goraneumlt Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova
Pag
e31
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dhe organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur rrjetin e
komunitetit goran neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve dhe kryerjen
e njeuml hulumtimi Pjeseuml e keumltij hulumtimi kaneuml qeneuml rreth 300
peumlrfaqeumlsues goraneuml teuml cileumlt kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas
nxjerrjes seuml rezultateve janeuml hartuar tri (3) analiza teuml shkurtra teuml
politikave teuml cilat gjithashtu janeuml publikuar neuml ueb-faqen e ECMI
Kosoveumls teuml CSD-seuml teuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml keumltij
projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml
veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml
punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr
ccedileumlshtjet e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet
kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml
Kosoveuml
Reagimi i shpejteuml nga Gjilani dhe disa komuna teuml tjera ndaj ccedileumlshtjeve teuml ngritura neuml analizat e
shkurtra teuml politikave veccedilaneumlrisht rreth analizeumls seuml fokusuar neuml rini dhe kultureuml ka treguar se
publikimi i materialeve teuml tilla mund ta beumljeuml Komuneumln teuml aktivizohet neuml trajtimin e ccedileumlshtjeve qeuml janeuml
me reumlndeumlsi qendrore peumlr komunitetet minoritare
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Goran
(httpwwwgoranicommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom)
Pjeseumltareumlt e komunitetit serb gjithashtu kaneuml veumlneuml
neuml pah ccedileumlshtjen e puneumlsimit dhe mundeumlsive
ekonomike si dhe ccedileumlshtjet e transparenceumls dhe
llogaridheumlnies seuml pushtetit lokal dhe aktivitetet
rinore neuml dispozicion peumlr pjeseumltareumlt e komunitetit
serb Teuml tri (3) analizat e shkurtra teuml politikave
gjenden online neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls ateuml
teuml keumltij projekti dhe neuml ueb-faqen e Rrjetit teuml
Komunitetit Serb neuml anglisht dhe serbisht
Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova dhe
organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur Rrjetin e Komunitetit serb neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve
dhe kryerjen e njeuml hulumtimi Neuml keumlteuml hulumtim janeuml peumlrfshireuml 600 pjeseumltareuml teuml komunitetit serb teuml
cileumlt e kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas nxjerrjes seuml rezultateve tre (3) analiza teuml shkurtra teuml politikave
janeuml hartuar dhe publikuar neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls teuml CSD-seuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml
keumltij projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-
ve brenda komuniteteve teuml punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr ccedileumlshtjet
Rrjeti Goran ka arritur teuml
integrohet me sukses neuml
komunitetin e shoqeumlriseuml civile
neuml Kosoveuml Me mbeumlshtetjen
nga ECMI ata kaneuml krijuar
lidhje me donatoreuml kaneuml
fituar fonde e donacione si
dhe kaneuml peumlrmireumlsuar
shkathteumlsiteuml e tyre peumlr
hulumtime dhe avokim
Pag
e32
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje
me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml Kosoveuml
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Serb
(httpwwwserbcommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Pag
e33
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
VI REKOMANDIME DHE PEumlRFUNDIME
Neuml fund teuml keumltij raporti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml prezantojneuml peumlrfundimet dhe
rekomandimet teuml e dala nga zbatimi i keumltij projekti gjateuml dy viteve teuml fundit Keumlto rekomandime
bazohen si neuml qeumlllimet fillestare teuml projektit ashtu edhe neuml peumlrvojat gjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml tij
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml paraqesin rekomandimet e meumlposhtme si OShC-ve teuml
komuniteteve minoritare ashtu edhe qeveriseuml qendrore dhe atyre lokale me qeumlllimin qeuml teuml
vazhdohet me shtimin e dialogut teuml komuniteteve minoritare me institucionet qeveritare
Dialogu i strukturuar neuml mes teuml OShC-ve teuml minoriteteve dhe qeveriseuml
Ky projekt ka filluar me qeumlllim teuml vendosjes seuml njeuml dialogu meuml teuml strukturuar neuml mes teuml zyrtareumlve teuml
nivelit qendror dhe atij komunal dhe peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare ECMI
Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml identifikuar ose mungeseumln e marreumldheumlnieve pasi qeuml OShC-teuml shihen
si antagoniste ose ka marreumldheumlnie paternaliste neuml teuml cilat raste institucionet nuk i vlereumlsojneuml OShC-
teuml dhe puneumln qeuml mund ta beumljneuml
Neumlpeumlrmjet aktiviteteve teuml tilla si seancat e dialogut neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe
peumlrfaqeumlsuesve teuml institucioneve ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml treguar se ka nevojeuml dhe
gjithashtu neuml shumeuml nivele gatishmeumlri peumlr teuml punuar me keumlteuml projekt Neuml mesin e teuml gjitha
komunitetet dialogu i vendosur neuml mes teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml shoqeumlriseuml civile dhe atyre teuml
institucioneve qendrore dhe lokale ishte i frytsheumlm dhe do teuml vazhdojmeuml teuml punojmeuml peumlr teuml krijuar
njeuml mjedis teuml strukturuar peumlr shkeumlmbimin e ideve dhe kritikave konstruktive Kjo eumlshteuml diccedilka qeuml
eumlshteuml shumeuml e nevojshme peumlr teuml dy grupet dhe ne do teuml punojmeuml peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml jo
veteumlm lidhje meuml teuml meumldha neuml mes teuml dy grupeve por edhe meuml shumeuml transparenceuml e llogaridheumlnie
Pothuajse teuml gjitha komunitetet neuml takimet e tyre me zyrtareumlt gjateuml vitit teuml dyteuml teuml zbatimit teuml keumltij
projekti kaneuml propozuar qeuml keumlto aktivitete teuml dialogut teuml formalizohen dhe teuml vijojneuml neuml vitet e
ardhshme Kjo tregon se keumlto lloje teuml diskutimeve teuml formalizuara kaneuml filluar teuml adresojneuml ccedileumlshtjet e
mungeseumls seuml dialogut strukturor dhe se janeuml me reumlndeumlsi peumlr teuml dy sektoreumlt Prandaj ECMI Kosova
dhe partnereumlt e saj rekomandojneuml qeuml neuml driteumln e keumlsaj si OShC-teuml nga komunitet minoritare ashtu
edhe peumlrfaqeumlsuesit e tyre politikeuml neuml nivelin qendror dhe ateuml lokal teuml punojneuml peumlr teuml formalizuar
dhe strukturuar dialogun me qeumlllim qeuml teuml sigurohet qeuml ai teuml konsistojeuml neuml kritika konstruktive si
dhe mbeumlshtetje peumlr ide
Peumlr meuml tepeumlr Ligji peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e peumlrbashkeumlt qeuml eumlshteuml theksuar
peumlrgjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml projektit nga pothuaj teuml gjitha komunitetet Kjo eumlshteuml diccedilka neuml teuml
cileumln duhet teuml punojneuml teuml gjitha institucionet neuml drejtim teuml zbatimit veccedilaneumlrisht neuml nivelin komunal
Peumlrvec keumlsaj KKK KDIK dhe Avokati i Popullit duhet teuml vazhdojneuml teuml angazhohen me OShC-teuml nga
komunitetet minoritare peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml dialog efektiv neuml mes teuml sektoreumlve
Pag
e34
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rritja e ndeumlrveprimit neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe donatoreumlt ndeumlrkombeumltareuml
Njeuml aspekt tjeteumlr i keumltij projekti kishte peumlr synim adresimin e problemit teuml pak OShC-ve nga
komunitetet minoritare teuml cilat mund teuml shfryteumlzojneuml lidhjet me qeverineuml dhe donatoreumlt
ndeumlrkombeumltareuml Ka shumeuml OShC teuml cilave u mungojneuml njohuriteuml e specializuara ose kapacitetet peumlr
teuml aplikuar peumlr fonde nga burime meuml teuml meumldha fondesh ndeumlrkombeumltare ose teuml cilat mund teuml hyjneuml
neuml diskutime teuml frytshme qeuml mund trsquoi beumljneuml meuml teuml reumlndeumlsishme Prandaj ECMI Kosova dhe partnereumlt
e saj kaneuml pasur peumlr objektiv neuml meumlnyreuml specifike ato OShC teuml cilat nuk kaneuml keumlto lloje teuml lidhjeve
Kjo eumlshteuml beumlreuml kryesisht peumlrmes trajnimeve peumlr avokim dhe mbeumlshtetjen neuml zhvillimin e tyre dhe
peumlrmes neumln-granteve Kjo eumlshteuml treguar teuml jeteuml e suksesshme neuml peumlrfshirjen e organizatave teuml vogla
dhe qeuml teuml tregojeuml se si keumlto OShC kur u ofrohet mbeumlshtetje mund teuml ndeumlrveprojneuml me sukses me
donatoreumlt dhe teuml punojneuml peumlr teuml avokuar peumlr teuml drejtat e komuniteteve teuml tyre Prandaj ky projekt
ka synuar stimulimin e OShC-ve meuml teuml vogla brenda komuniteteve minoritare qeuml teuml rriten dhe teuml
keneuml qasje neuml fonde nga burime teuml tjera diccedilka qeuml ka daleuml teuml jeteuml e suksesshme dhe duhet teuml
vazhdohet neuml vitet e ardhshme OShC-teuml meuml teuml vogla duhet teuml punojneuml qeuml teuml keneuml njohuri si teuml
aplikoni te donatoreumlt kurse donatoreumlt duhet teuml peumlrqendrojneuml peumlrpjekjet e tyre neuml mbeumlshtetjen e
OShC-ve meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare dhe jo teuml financojneuml vazhdimisht teuml njeumljtat OShC
Kjo gjithashtu mund teuml beumlhet duke shfryteumlzuar opsionin qeuml OShC-teuml meuml teuml meumldha teuml krijojneuml
partneritet me ato meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare Mbeumlshtetja nga ana e ECMI Kosoveumls dhe
CSD-seuml peumlr OShC teuml komuniteteve peumlrmes neumln-granteve dhe trajnimeve peumlr avokim eumlshteuml treguar
frytdheumlneumlse dhe ka treguar se neumlse formohet njeuml konsorcium kjo mund teuml jeteuml shumeuml e dobishme
peumlr komunitetet lokale
Njeuml tjeteumlr metodeuml qeuml eumlshteuml treguar teuml jeteuml e frytshme peumlrmes zbatimit teuml keumltij projekti eumlshteuml krijimi i
rrjetit teuml komunitetit serb dhe atij goran Edhe kjo ka treguar se konsorciumet mund trsquou ndihmojneuml
OShC-ve meuml teuml vogla qeuml teuml keneuml qasje neuml fondet dhe trsquoi mbeumlshtesin ato neuml integrimin e tyre neuml
shoqeumlrineuml civile neuml teumlreumlsi Dy (2) aneumltareuml serbeuml teuml rrjeteve tani janeuml beumlreuml aneumltareuml teuml KKK-seuml dhe po
punojneuml neuml promovimin e komuniteteve teuml tyre brenda institucioneve qendrore dhe dialogut me to
Sigurimi i qasjes seuml teuml gjitha OShC-ve neuml shoqeumlrineuml civile meuml gjereuml
E fundit projekti ka lehteumlsuar qasjen e shumeuml komuniteteve minoritare neuml strukturat qendrore teuml
shoqeumlriseuml civile neuml veccedilanti qasjen e komunitetit goran Ky komunitet nuk bie neuml ndonjeuml kategori e
cila eumlshteuml aktualisht neuml fokus teuml komunitetit ndeumlrkombeumltar teuml donatoreumlve dhe peumlr meuml tepeumlr
peumlrballet me gjendje teuml veumlshtireuml dhe ateuml si peumlr faktin se janeuml komunitet minoritar neuml komuna me
shumiceuml shqiptare e edhe peumlr shkak teuml tensioneve qeuml ekzistojneuml me komunitetin boshnjak e cila
eumlshteuml ndarje kryesisht neuml vija politike por u ka penguar neuml aspektin e ccedileumlshtjeve teuml tilla si ajo se neuml
cilat shkolla duhet teuml shkojneuml nxeumlneumlsit e tyre Peumlrfaqeumlsues teuml keumltyre organizatave teuml shoqeumlriseuml civile
kaneuml deklaruar se veteumlm peumlrmes ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj pra peumlrpjekjeve neuml kuadeumlr teuml
keumltij projekti kaneuml mundur teuml beumlhen pjeseuml e organizatave teuml tilla si KKK
Pag
e35
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Peumlr meuml tepeumlr njeuml ccedileumlshtje meuml e gjereuml eumlshteuml ajo se disa organizata teuml shoqeumlriseuml civile anashkalohen
brenda komuniteteve teuml tyre pasi qeuml mund teuml jeneuml shumeuml teuml vogla ose punojneuml neuml zona neuml teuml cilat
nuk janeuml teuml fokusuar donatoreumlt dhe komuniteti ndeumlrkombeumltar Peumlr shembull kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr
OShC-teuml nga komuniteti serb qeuml punojneuml neuml rajonin e Anamoraveumls teuml cilat shpesh neglizhohen pasi
qeuml ky eumlshteuml njeuml rajon relativisht i qeumlndruesheumlm Rrjeti i krijuar nga ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj
neuml keumlteuml rajon ka treguar se kur ccedileumlshtjet brenda keumltyre rajoneve vihen neuml pah neuml meumlnyreuml efektive si
neumlpeumlrmjet nxjerrjes seuml analizave teuml shkurtra teuml politikave mbi keumlto ccedileumlshtje mund teuml keteuml diskutime
reale dhe potencial peumlr ndryshime teuml veumlrteta neuml keumlteuml rajon
Kjo ecuri duhet teuml vazhdojeuml neuml teumlreuml Kosoveumln me qeumlllimin qeuml teuml sigurohet qeuml teuml keteuml kohezion efektiv
ndeumlrmjet pjeseumltareumlve teuml shoqeumlriseuml civile nga minoritetet dhe shumica dhe gjithashtu kohezion
brenda pjeseumltareumlve teuml ndrysheumlm teuml njeuml komuniteti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj peumlrmes puneumls
qeuml eumlshteuml beumlreuml neuml keumlteuml projekt shpresojmeuml se njeuml klimeuml e tilleuml mund teuml krijohet neuml teumlreuml Kosoveumln kjo
edhe meuml tepeumlr pasi qeuml keumlshtu duan edhe pjeseumltareumlt e shoqeumlriseuml civile Kjo mund teuml arrihet peumlrmes
peumlrpjekjeve proaktive teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve e gjithashtu teuml atyre teuml institucioneve e
donatoreumlve
Pag
e36
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Pag
e37
ECMI Kosova
Rr Neumlna Terezeuml Nr 41 Apt 29 10000 Prishtineuml Kosoveuml Tel +381 (0) 38 224 473
Rr Cika Jovina Nr 3 Kati 1 38220 Mitroviceuml e Veriut Kosoveuml Tel +381 (0) 64 00 55 488
Email infoecmikosovoorg
Ueb-faqja wwwecmikosovoorg
Pag
e18
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Aktivitetet peumlr teuml rritur bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve dhe institucioneve komunale
Me qeumlllimin peumlr teuml trajtuar mungeseumln e bashkeumlpunimit dhe komunikimit neuml mes teuml OShC-ve nga
komunitetet minoritare dhe institucionet lokale ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml mbajtur disa
aktivitete peumlr teuml rritur ndeumlrveprimin dhe ndeumlrtuar besimin ndeumlrmjet zyrtareumlve komunaleuml dhe OShC-
ve nga komunitetet minoritare Keumlto peumlrfshijneuml puneumltori peumlr ndeumlrtimin e besimit nxjerrjen e
analizave teuml shkurtra teuml politikave mbi ccedileumlshtjet kyccedile lokale si dhe krijimin e strukturave teuml
formalizuara neumlpeumlr komuna peumlr diskutime me komunitetet minoritetare
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml organizuar gjithsej teteumlmbeumldhjeteuml (18) puneumltori qeuml kaneuml
mbuluar teuml gjitha komunat e Kosoveumls Mesatarisht ka pasur rreth 25 pjeseumlmarreumls peumlr ccedildo trajnim
peumlrfshireuml keumltu peumlrfaqeumlsues teuml OShC-ve dhe zyrtareuml komunaleuml Keumlto puneumltori kaneuml treguar se neuml
shumeuml komuna OShC-teuml nga komunitetet minoritare dhe zyrtareumlt komunaleuml janeuml treguar teuml gatsheumlm
peumlr bashkeumlpunim por strukturat dhe formalitetet e nevojshme peumlr marreumldheumlnie teuml suksesshme nuk
janeuml vendosur neuml meumlnyreuml koherente
Gatishmeumlria peumlr teuml bashkeumlpunuar
Secila komuneuml ka treguar gatishmeumlri peumlr teuml bashkeumlpunuar me peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civile nga
minoritetet por ka pasur shumeuml nivele teuml dallueshme ndeumlrmjet komunave neumlpeumlr Kosoveuml Peumlr
shembull neuml takimin neuml Graccedilaniceuml eumlshteuml ardhur neuml peumlrfundim se niveli i bashkeumlpunimit eumlshteuml rritur
vazhdimisht qeuml nga viti 2012 pasi qeuml peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civile dhe zyrtareumlt komunaleuml kaneuml
punuar seuml bashku peumlr teuml organizuar aktivitetet kulturore dhe argeumltuese gjateuml vereumls Organizimi i
aktiviteteve teuml tilla gjithashtu i ka dheumlneuml Komuneumls dhe OShC-ve qasje meuml teuml hapur dhe teuml
drejtpeumlrdrejteuml ndaj njeumlri-tjetrit gjeuml qeuml ka rritur besimin e tyre dhe fusheumlveprimin peumlr bashkeumlpunim
Neuml puneumltorineuml neuml Ranillug kaneuml marreuml pjeseuml shumeuml pak zyrtareuml komunaleuml kurse neuml Kameniceuml dhe
Novobeumlrdeuml kaneuml marreuml pjeseuml veteumlm peseuml (5) zyrtareuml nga teuml dyja Komunat neuml njeuml puneumltori ku kaneuml
marreuml pjeseuml mbi njeumlzet (20) persona Pjeseumlmarreumlsit neuml keumlteuml puneumltori kaneuml pranuar se nuk ka dialog
teuml mireuml neuml mes teuml OShC-ve dhe Komunave gjeuml qeuml i eumlshteuml atribuuar mundeumlsiseuml qeuml OShC-teuml kryesisht i
shohin Komunat neuml aspektin e mbeumlshtetjes financiare pra si donatoreuml e jo si partnereuml teuml cileumlt
punojneuml drejt arritjes seuml teuml njeumljtave objektiva Pjeseumlmarreumlsit kaneuml deklaruar se shpresojneuml se peumlrmes
puneumltorive teuml organizuara nga ECMI Kosova kjo ccedileumlshtje do teuml mund teuml fillojeuml teuml trajtohet dhe se ata
do teuml mund teuml fillojneuml teuml diskutojneuml peumlr njeuml lloj marreumldheumlnieje me fokus neuml nevojeumln e bashkeumlpunimit
neuml teuml gjitha fushat
Kuptimi i proceseve
Gjateuml keumltij procesi gjithashtu janeuml veumlneuml re nivele teuml dallueshme teuml teuml kuptuarit teuml ndeumlrveprimit neuml
mes teuml qeverive komunale dhe OShC-ve nga minoritetet me ccedilrsquorast Graccedilanica dhe Prizreni kaneuml
treguar nivelin meuml teuml larteuml Neuml dy keumlto komuna eumlshteuml ardhur neuml peumlrfundim se krahasuar me rajonet
Pag
e19
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e tjera ato kaneuml nivel arsyesheumlm teuml larteuml teuml bashkeumlpunimit neuml mes teuml komunave dhe OShC-ve nga
minoritetet ndoneumlse ka vend peumlr rritje teuml bashkeumlpunimit Peumlr teuml trajtuar keumlteuml ECMI Kosova seuml
bashku me partnereumlt e saj CSD dhe RrOGRAEK neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml peumlrkrahur zhvillimin
dhe zbatimin e planeve teuml avokimit peumlr OShC-teuml lokale nga komunitetet minoritare jashteuml qendrave
kryesore teuml shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml Ajo cfareuml ka veumlneuml neuml dukje edhe ECMI Kosova gjateuml keumltyre
aktiviteteve eumlshteuml niveli i dalluesheumlm i peumlrfshirjes nga njeuml komuneuml neuml tjetreumln dhe ndeumlrmjet grupeve
teuml ndryshme teuml komuniteteve minoritare Peumlr shembull gjateuml puneumltorive me komunitetin boshnjak
dhe ateuml goran neuml Prizren eumlshteuml theksuar se OShC-teuml neuml keumlteuml rajon mendojneuml se nuk shihen si
bashkeumlpuneumltoreuml neuml ndeumlrtimin e shoqeumlriseuml por neuml aspektin e lidhjeve politike qeuml mund teuml shihen si
konkurrenceuml
Peumlr teuml trajtuar keumlteuml mungeseuml teuml teuml kuptuarit teuml proceseve ECMI Kosova ka hartuar publikuar dhe
shpeumlrndareuml njeuml libeumlrth teuml titulluar Pjeseumlmarrja e shoqeumlriseuml civile neuml proceset e vendimmarrjes25 Ky
libeumlrth i ofron shoqeumlriseuml civile si njeuml e teumlreuml njeuml referenceuml teuml definitive teuml teuml drejtave qeuml kaneuml OShC-teuml
neuml bazeuml teuml ligjit dhe se si duhet teuml eceuml ndeumlrveprimi i tyre me qeverineuml neuml nivelin qendror dhe ateuml
lokal
Rezultatet e keumltyre aktiviteteve
Keumlto aktivitete janeuml treguar teuml suksesshme neuml aspektin e fillimit teuml ofrimit institucioneve lokale dhe
OShC-ve teuml njeuml struktureuml formale peumlr teuml rritur dialogun mes tyre Neuml meumlnyreuml dometheumlneumlse neuml teuml
gjitha komunat institucionet lokale dhe OShC-teuml janeuml treguar shumeuml teuml gatsheumlm peumlr teuml
bashkeumlpunuar dhe peumlr teuml formalizuar strukturat peumlr dialog Eumlshteuml gjithashtu premtuese se neuml keumlto
diskutime eumlshteuml adresuar ccedileumlshtja se OShC-teuml shihen si konkurrente ndaj institucioneve neuml vend qeuml
teuml shihen si institucione me teuml cileumlt duhet bashkeumlpunuar
25
Neuml dispozicion neuml httpwwwecmikosovoorgwp-contentPublicationsHand_book_and_manuals2013-04_ECMI_Kosovo_Guidebook_-_Civil_Society_Participation_in_Decision-Making_Processesalbpdf
Pag
e20
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
IV TRAJNIMET PEumlR NGRITJEN E KAPACITETEVE DHE AVOKIM PEumlR OSHC-TEuml
NGA KOMUNITETET MINORITARE
Peumlrmes hulumtimeve teuml gjera me OShC neuml teumlreuml Kosoveumln ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml
identifikuara se OShC-teuml neuml veccedilanti ato qeuml punojneuml peumlr komunitetet minoritare peumlrballen me
kapacitete teuml dobeumlta pra nuk mund teuml avokojneuml peumlr ccedileumlshtjet e tyre ose teuml marrin pjeseuml neuml meumlnyreuml
efektive neuml jeteumln publike Ndeumlr ccedileumlshtjet e tjera atyre shpesh u mungon teuml kuptuarit e ploteuml teuml
funksionimit teuml institucioneve teuml qeveriseuml dhe proceseve peumlrkateumlse e mekanizmave teuml
pjeseumlmarrjes26 Atyre gjithashtu shpesh u mungojneuml shkathteumlsiteuml e duhura neuml fusha teuml ndryshme si
avokimi lobimi dhe hulumtimet shkrimi e analiza ligjore27
Neumlpeumlrmjet njeuml qasje teuml ngritjes seuml kapaciteteve dhe mbeumlshtetjes seuml vazhdueshme dhe me objektiv teuml
qarteuml neuml keumlteuml aspekt ECMI Kosova dhe organizatat e saj partnere kaneuml synuar teuml ndeumlrtojneuml dhe
peumlrmireumlsojneuml afteumlsiteuml dhe kapacitetet e OShC-ve peumlr trsquou peumlrfshireuml neuml meumlnyreuml efektive neuml proceset e
politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes neuml nivelin lokal dhe ateuml qendror duke u bazuar neuml dhe zhvilluar
meuml tej efektivitetin e seancave teuml dialogut teuml diskutuara neuml kapitullin paraprak
Qeumlllimi i ECMI Kosoveumls dhe organizatave teuml saj partnere ishte forcimi i OShC-ve neuml meumlnyreuml teuml
teumlreumlsishme dhe trajtimi i kapaciteteve teuml OShC-ve peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml politikeuml-
beumlrje dhe vendimmarrje peumlr teuml siguruar qeuml ato teuml zhvillohen neuml meumlnyreuml teuml qeumlndrueshme ashtu qeuml
neuml teuml ardhmen teuml mund teuml veprojneuml neuml meumlnyreuml teuml pavarur dhe ateuml peumlrmes trajnimeve dhe
mbeumlshtetjes seuml vazhdueshme Si rrezultat i keumlsaj ECMI Kosova neuml kuadeumlr teuml dy projekteve lsquoFuqizimi i
shoqeumlriseuml civile peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml proceset e politikave dhe teuml vendimmarrjes
peumlrmes dialogut me institucionet qeveritarersquo i financuar nga BE-ja dhe i menaxhuar nga Zyra e
Bashkimit Europian neuml Kosoveuml dhe projektit lsquoPeumlrkrahja e qeverisjes efektive peumlr komunitetet
minoritare neuml Kosoveumlrsquo financuar nga Departamenti Federal Zviceran i Puneumlve teuml Jashtme (DFPJ) ka dizajnuar
njeuml program peumlrkraheumls gjitheumlpeumlrfshireumls peumlr organizata teuml shoqeumlriseuml civile (OSHC)
26
TACSO Beyond Zero Institutional Arrangements for Cooperation with Civil Society Society (shq Peumlrtej zeros
aranzhimet institucionale peumlr bashkeumlpunim me shoqeumlrineuml civile) gusht 2011 fq 21 KCSF ldquoNe dhe atardquo ndash pjeseumlmarrja e qytetareumlve neuml Kosoveuml tetor 2011 fq 28 27
TACSO Growing Together Civil Society Involvement in the Legislative Process ndash Good and Bad Practices Practices (shq Rritja e peumlrbashkeumlt peumlrfshira e shoqeumlriseuml civile neuml procesin ligjveumlnies ndash praktikat e mira dheuml teuml keumlqija) qershor 2011 qershor 2011 fq 21
Pag
e21
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Gjateuml njeuml periudhe 15-vjeccedilare (nga qershori 2013 deri neuml tetor 2014) OSHC-teuml dhe koalicionet e
OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml peumlrfituar nga njeuml program peumlrkraheumls gjitheumlpeumlrfshireumls i cili ka
kombinuar teorineuml dhe praktikeumln me fokus neuml keumlteuml teuml fundit
Ngritja e kapaciteteve
Pjeseumlmarreumlsve u janeuml ofruar trajnime teuml strukturuara
teuml orientuar praktikisht peumlr teuml ngritur kapacitetet dhe
ateumlsiteuml e tyre praktike peumlr teuml avokuar neuml meumlnyreuml
efektive peumlr interesat dhe teuml drejtat e tyre dhe jane
pajisur me certifikata pas peumlrfundimit me sukses teuml
programit
Trajnimi mbi shkathteumlsiteuml avokim dhe teuml drejtat
e minoriteteve nga qershori 2013 deri neuml tetor
2014 pjeseumlmarreumlsit kaneuml marreuml pjeseuml neuml njeuml
trajnim gjitheumlpeumlrfshireumls interaktiv dhe teuml peumlrshtatur sipas nevojave teuml tyre teuml peumlrbeumlreuml nga
peumlrafeumlrsisht 15 seanca
Viziteuml studimore neuml rajon neuml vitin 2014 pjeseumlmarreumlsit gjithashtu kaneuml marreuml pjeseuml njeuml viziteuml
studimore neuml FYROM neuml meumlnyreuml qeuml teuml promovojneuml bashkeumlpunimin rajonal teuml krijojneuml lidhje teuml
dobishme dhe teuml sigurojneuml njeuml shkeumlmbim konstruktiv teuml praktikave teuml mira dhe ekspertizeumls
teknike (know-how) neuml rajon
Zbatimi i aktiviteteve teuml avokimit
Paralelisht me programin e trajnimit OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml
zhvilluar dhe zbatuar Plane specifike Avokimi peumlr adresimin e ccedileumlshtjeve me interes peumlr ta me
mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj
Zhvillim i Planeve peumlr Avokim nga teuml gjitha OSHC-teuml konkurruese u eumlshteuml keumlrkuar qeuml teuml
prezantojneuml Propozimet peumlr Avokim me ide paraprake fillestare mbi aktivitetet e avokimit qeuml do
teuml ndeumlrmarrin peumlr teuml adresuar problemet apo ccedileumlshtje konkrete OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-
ve teuml peumlrzgjedhur janeuml peumlrkrahur neuml zhvillimin Planeve njeumlvjeccedilare teuml Avokimit teuml holleumlsisheumlm
dhe me objektiva teuml qarteuml duke zhvilluar meuml tej propozimet e tyre teuml paraqitura Keumlto Plane
Avokimi kaneuml peumlrfshireuml objektiva dhe aktivitete qeuml janeuml kryer me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls
dhe partnereumlve teuml projektit
Neumln-grante peumlr avokim OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml marreuml edhe
mbeumlshtetje financiar peumlr zbatimin e aktiviteteve teuml parapara neuml Planet e tyre peumlr Avokim (meuml seuml
shumti deri neuml 2000 Euro peumlr njeuml Plan Avokimi)
Mbeumlshtetje e vazhdueshme Peumlrveccedil keumlsaj OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur
kaneuml marreuml mbeumlshtetje teuml vazhdueshme peumlrfshireuml mbeumlshtetje teknike dhe ligjore ndihmeuml neuml
organizimin e aktiviteteve mediale (incizimi i nje video promoviese njeuml minuteumlsheuml peumlr secileumln
Pag
e22
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve ) lehteumlsim teuml dialogut me institucionet relevante qeveritare
dhe ndihmeuml me hulumtime dhe redaktimin e materialeve (psh fleteumlpalosjeve)
Keumlto aktivitete kaneuml synuar forcimin e kapaciteteve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare peumlr teuml
bashkeumlvepruar me qeverineuml dhe ushtruar ndikim mbi teuml si neuml nivelin komunal ashtu edhe ateuml
qendror peumlr teuml siguruar qeuml interesat e tyre teuml merren parasysh gjateuml proceseve teuml qeverisjes
Ngritja e kapaciteteve peumlr OShC-teuml nga komunitetet minoritare
Peumlr teuml adresuar ccedileumlshtjet e veumlna neuml pah meuml sipeumlr ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml dizajnuar njeuml
Program teuml Shkathteumlsive teuml Avokimit dhe teuml Drejta teuml Komuniteteve peumlr Organizatat e Shoqeumlriseuml
Civile neuml Kosoveuml i cili konsistonte neuml organizimin e peseumlmbeumldhjeteuml (15) seancave teuml trajnimit gjateuml
vitit 2013 dhe 2014 mbi ccedileumlshtjet e meumlposhtme
Pjeseumlmarrja e OShC-ve neuml Kosoveuml
Teuml drejtat e minoriteteve veumlshtrim i peumlrgjithsheumlm dhe konceptet kryesore
Legjislacioni dhe institucionet vendore neuml Kosoveuml neuml lidhje me OShC-teuml
Peumlrmbledhje e mekanizmave teuml kompensimit ndaj shkeljes seuml teuml drejtave mekanizmat e
drejtpeumlrdrejteuml (e drejta peumlr peticion e drejta peumlr iniciativa qytetare e drejta e referendumit
dhe e ankesave teuml qytetareumlve) + mekanizmat e teumlrthorteuml + mekanizmat e bazuar neuml ccedileumlshtje
(ZKGj MASHT-it dhe Komisioni teuml Pavarur Keumlshilli i Pavarur Mbikeumlqyreumls i Sheumlrbimit Civil teuml
Kosoveumls KPM)
Avokimi
Mediat dhe rrjetet sociale (si teuml plasohet mesazhi)
Zhvillimi i projekteve
Shkathteumlsiteuml e teuml shkruarit dhe prezantimit + rrjeteumlzimi
Mjete praktike peumlr mbajtjen e teuml dheumlnave dhe doreumlzimin e ankesave
Adresimi institucioneve dhe teuml kuptuarit e puneumls seuml tyre (KKK-seuml KDIK-seuml ZCcedilK-seuml)
Keumlto trajnime janeuml organizuar neuml bashkeumlpunim
me projektin ldquoMbeumlshtetje qeverisjes efektive peumlr
komunitetet minoritare neuml Kosoveumlrdquo teuml financuar
nga Departamenti Federal Zviceran i Puneumlve teuml
Jashtme (DFPJ) Trajnimet kaneuml sjelleuml seuml bashku
aneumltareuml teuml OShC-ve nga komunitetet e ndryshme
minoritare neuml teumlreuml Kosoveumln duke u dheumlneuml atyre
mundeumlsineuml peumlr teuml ndareuml peumlrvojat e tyre dhe
diskutuar sfidat me teuml cilat peumlrballen neuml
komunikimin me institucionet peumlrkateumlse lokale e
qendrore peumlr teuml ngritur ccedileumlshtjet qeuml lidhen me
komunitetet minoritare dhe janeuml mbajtur nga eksperteuml teuml nivelit teuml larteuml teuml ccedileumlshtjeve teuml zgjedhura
nga Kosova dhe rajoni OShC-teuml dhe koalicionet e OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur kaneuml qeneuml grupet
Pag
e23
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
kryesore teuml synuara megjithateuml OShC-teuml e peumlrfshira neuml Bazeumln e teuml dheumlnave teuml OShC-ve gjithashtu
janeuml ftuar qeuml teuml marrin pjeseuml neuml trajnime
Pjeseumlmarreumlsit i kaneuml vlereumlsuar teuml gjitha keumlto trajnime si
shumeuml teuml dobishme dhe kaneuml vneuml neuml dukje se ato ishin
mundeumlsi e madhe qeuml teuml nxirrnin neuml pah ccedileumlshtjet kryesore
dhe problemet qeuml lidhen me komunitetet e tyre dhe u kaneuml
ndihmuar teuml identifikojneuml kanale peumlr teuml trajtuar keumlto
ccedileumlshtje Neuml keumlto takime janeuml adresuar njeuml varg ccedileumlshtjesh teuml
shumeumlllojshme si mundeumlsiteuml socio-ekonomike peumlr
komunitetet minoritare peumlrdorimi i gjuheumlve segregacioni
neuml arsim veccedilaneumlrisht neuml Shkolleumln lsquoMustafa Bakijarsquo neuml
Gjakoveuml liria e leumlvizjes veccedilaneumlrisht neuml lidhje me Lagjen e
Boshnjakeumlve dhe Mitroviceumln e Veriut teuml drejtat e grave dhe
barazia gjinore marreumldheumlniet me qeverineuml dhe strategjiteuml
peumlr pjeseumlmarrjen meuml teuml gjereuml teuml shoqeumlriseuml civile Si pjeseuml e
programit teuml peumlrkrahjes OShC-teuml dhe koalicionet e OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur kaneuml incizuar dhe
transmetuar video promovuese me qeumlllim promovimin e organizatave teuml tyre mandatit teuml tyre dhe
puneumln qeuml ato beumljneuml peumlr teuml mbrojtur dhe promovuar teuml drejtat e komuniteteve Video promovuese teuml
organizatave BRIGA PIRAMIDA CDKD-SP ICEC CZRC-OPA dhe OSG janeuml postuar neuml kanalin e ECMI
Kosoveumls dhe neuml ueb-faqen e saj dhe faqen e saj neuml Facebook si dhe neuml ueb-faqen e CSD-seuml dhe
RrOGRAEK-ut
Viziteuml studimore peumlr OShC teuml peumlrzgjedhura nga komunitetet
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj gjithashtu kaneuml
organizuar njeuml viziteuml studimore neuml ish-Republikeumln
Jugosllave teuml Maqedoniseuml (IRJM) peumlr peumlrfaqeumlsues
teuml zgjedhur teuml OShC-ve nga minoritetet Kjo viziteuml
eumlshteuml zhvilluar neuml tremujorin e fundit teuml projektit
dhe ishte e hapur peumlr teuml gjitha OShC-teuml e
regjistruara neuml bazeumln e teuml dheumlnave
Peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova u eumlshteuml dheumlneuml
mundeumlsia peumlr dialog me homologeumlt e tyre nga
IRJM neuml ccedileumlshtje teuml tilla si arsimimi i komuniteteve
minoritare zbatimi i legjislacionit peumlr gjuheumlt dhe
puneumlsimi neuml institucionet publike dhe neuml ndeumlrmarrjet publike Peumlr meuml tepeumlr ECMI Kosova dhe
partnereumlt e saj u kaneuml mundeumlsuar peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova qeuml teuml zhvillojneuml takime me Komisionin
e Kuvendit peumlr Marreumldheumlnie Ndeumlretnike dhe Sekretariatin Shteteumlror peumlr Zbatimin e Marreumlveshjes
Kornizeuml teuml Ohrit Me keumlteuml atyre iu dhaneuml meuml tepeumlr njohuri mbi meumlnyreumln se si IRJM mbron teuml drejtat e
Njeuml tregim u suksessheumlm qeuml ia
vlen teuml peumlrmendet eumlshteuml ai peumlrmes
Programit teuml Trajnimit peumlr Avokim
ku OShC-teuml nga komuniteti
boshnjak kaneuml mundur teuml
avokojneuml me sukses neuml Prizren
duke arritur qeuml neuml Komisionin
Komunal peumlr Komunitete teuml
peumlrfaqeumlsohen teuml gjitha
komunitetet ashtu siccedil keumlrkohet
me ligj por nuk kishte ndodhur meuml
hereumlt
Pag
e24
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
minoriteteve dhe ccedilfareuml meumlsimesh mund teuml nxjerreuml Kosova nga
ajo Ata u kaneuml beumlreuml pyetje si psh rreth asaj neumlse puna me
minoritetet neuml IRJM fokusohet veteumlm neuml minoritetin shqiptar
apo neumlse punohet edhe me komunitete teuml tjera
Zhvillimi dhe zbatimi i fushatave teuml avokimit
Njeuml nga ccedileumlshtjet qendrore qeuml mund teuml shihet nga mungesa neuml strukturat e shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml
eumlshteuml se OShC-teuml nga komunitetit minoritare nuk janeuml efektive kur eumlshteuml fjala peumlr evokim peumlr
ndryshime Neuml kuadeumlr teuml projektit ishte publikuar njeuml shpallje e hapur peumlr aplikime me ccedilrsquorast janeuml
shpeumlrndareuml rreth 500 fleteumlpalosje neuml shqip serbisht dhe anglisht teuml titulluara ldquoSi teuml aplikonirdquo Pas
keumlsaj ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj formuan njeuml Bord teuml pavarur Peumlrzgjedheumls peumlr teuml shqyrtuar teuml
gjitheuml aplikacionet nga OShC-teuml e komuniteteve minoritare bazuar neuml kriteret e peumlrcaktuara
Propozimet e doreumlzuara janeuml vlereumlsuar neuml bazeuml teuml cileumlsiseuml seuml ideve dhe peumlrfshirjes me bazeumln fokusit
teuml qarteuml dhe njeuml metode teuml qarteuml teuml peumlrfaqeumlsimit teuml komuniteteve minoritare Bordi Peumlrzgjedheumls neuml
meumlnyreuml specifike peumlrzgjodhi OShC me bazeuml neuml komunitet teuml cilat nuk kaneuml seliteuml neuml qytete e as kaneuml
lidhje teuml ngushta me donatoreuml Si pjeseuml e keumlsaj u peumlrzgjodheumln gjashteuml (6) OShC nga teuml cilat kateumlr (4)
ishin OShC neuml vete ndeumlrsa dy (2) ishin koalicionet teuml peumlrbeumlra nga dy (2) OShC secili teuml cileumlt kishin
vendosur teuml avokonin seuml bashku peumlr njeuml ccedileumlshtje Ccedileumlshtjet e zgjedhura nga ana e OShC-ve dhe
koalicioneve teuml OShC-ve teuml cileumlt ishin peumlrzgjedhur janeuml prezantuar neuml gjashteuml (6) Fushata teuml Avokimit
Pas peumlrzgjedhjes se kateumlr (4) OShC-ve dhe dy (2) koalicioneve teuml OShC-ve dhe zhvillimit teuml Fushatave
teuml Avokimit ECMI Kosova CSD dhe RROGRAEK gjateuml vitit 2013 dhe 2014 kaneuml zhvilluar njeuml Program
Trajnimit dhe Avokimi teuml peumlrshtatur me objektiv teuml qarteuml dhe teuml bazuar neuml rezultate i cili
konsistonte neuml peseumlmbeumldhjeteuml seanca (15) trajnimi ku kaneuml marreuml pjeseuml si trajnues peumlrfaqeumlsues teuml
shoqeumlriseuml civile nga vendet e tjera teuml rajonit teuml Ballkanit Si pjeseuml e programit teuml ECMI Kosoveumls
OShC-ve dhe koalicioneve teuml OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur u eumlshteuml ofruar mbeumlshtetje teknike dhe
ligjore peumlr zbatimin e fushatave teuml advokimit ndihmeuml neuml organizimin e aktiviteteve mediale (6
videove promovuese peumlr OShC-teuml dhe koalicionet e peumlrzgjedhur) lehteumlsimin e dialogut me
institucionet relevante qeveritare dhe ndihmeuml neuml hulumtime dhe redaktimin e materialeve si dhe
nga njeuml neumln-grant me vlereuml prej euro2000 peumlr secileumln OShC dhe koalicion teuml peumlrzgjedhur peumlr zbatimin e
Fushatave teuml Avokimit
OShC-teuml nga Kosova kaneuml
shkeumlmbyer kontaktet dhe
kaneuml bashkeumlvepruar
fuqisheumlm me
institucionet e IRJM-seuml
me potencial peumlr
bashkeumlpunim neuml teuml
ardhmen
Pag
e25
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
BRIGA
Peumlrfaqeumlson komunitetin serb neuml Gorazhdec neuml rajonin e Pejeumls
Aktivitetet
Trajnime teuml peumlrgjithshme peumlr evokim veccedilaneumlrisht peumlr gra
Rritja e pjeseumlmarrjes seuml grave neuml proceset vendimmarreumlse neuml nivelin komunal
Mungesa e publikimit teuml vendeve teuml lira teuml puneumls neuml gjuheumln serbe
PIRAMIDA
Peumlrfaqeumlson komunitetin egjiptas neuml rajonin
e Pejeumls dhe ateuml teuml Istogut
Aktivitetet
Trajtimi i braktisjes seuml shkolleumls nga
nxeumlneumlsit egjiptas neuml shkolleumln fillore dhe
teuml mesme
Rritja e edukimit mbi ccedileumlshtjet e
sheumlndetit
Ngritja e veteumldijes rreth puneumlsimit
duke synuar veccedilaneumlrisht grateuml
Qendra peumlr Integrimin e Komuniteteve Minoritare (ICECQEKM)
Peumlrfaqeumlson komunitetin boshnjak serb turk dhe ateuml rom neuml rajonin e Prizrenit
Aktivitetet
Komisioni Komunal peumlr Komunitete
duhet teuml peumlrfshijeuml komunitetin ashkali
egjiptas dhe ateuml goran
Peumlrdorimi publik nga ana e Komuneumls i
teuml gjitha gjuheumlve zyrtare
Beumlrja e boshnjakishtes gjuheuml zyrtare neuml
nivel komunal
Omladinski Savez Gore ndash OSG (shq
Keumlshilli Rinor i Goreumls ndash KRG)
Peumlrfaqeumlson komunitetin minoritar goran neuml
rajonin e Goreumls
Aktivitetet
Peumlrfaqeumlsimi i barabarteuml i teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim
Shtypja e materialeve edukative
relevante peumlr keumlteuml ccedileumlshtje
Koalicioni CDKD dhe Slobodna Produkcija (shq Produksioni i Lireuml)
Dy OShC teuml cilat peumlrfaqeumlsojneuml serbeumlt romeumlt boshnjakeumlt dhe malaziasit dhe teuml cilat punojneuml neuml rajonin e Gjilanit teuml Kameniceumls dhe ateuml teuml Novobeumlrdeumls
Aktivitetet
Zbatimi i Ligjit peumlr Qasje neuml Dokumente Publike
Shfryteumlzimi proporcional i objekteve sportive dhe kulturore
Ndarja proporcionale e buxhetit
Koalicioni CZRZ dhe OPA
Dy OShC nga komuniteti serb teuml cilat punojneuml neuml pjeseumln jugore teuml Kosoveumls kryesisht neuml Partesh dhe Kllokot
Aktivitetet
Avokim neuml Ministrineuml e Bujqeumlsiseuml Ministrineuml e Riniseuml dhe Sportit dhe neuml Ministrineuml e Mjedisit peumlr mbeumlshtetje neuml Partesh
Ulja e papuneumlsiseuml neuml keumlto rajone
Pag
e26
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rezultatet nga planet e avokimit
OShC-teuml e angazhuara me keumlto Planeve teuml Avokimit kaneuml arritur njeuml numeumlr suksesesh teuml dukshme si
rezultat i aktiviteteve teuml ndeumlrmarra neuml kuadeumlr teuml keumltyre propozimeve
ICECQEKM Ka evokuar me sukses te Komuna e Prizrenit peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha komunitetet teuml
peumlrfaqeumlsohen neuml Komisionin Komunal peumlr Komunitete peumlrfshireuml komunitetin goran ateuml rom ashkali
dhe egjiptas Ata gjithashtu i kaneuml beumlreuml presion Komuneumls peumlr teuml drejteumln e barabarteuml peumlr trsquou arsimuar
neuml gjuheumln boshnjake peumlrfshireuml edhe organizimin e tryezave teuml rrumbullakeumlta rreth keumlsaj ccedileumlshtjeje
gjeuml qeuml kishte sukses deri diku ndoneumlse ka ende shumeuml progres peumlr trsquou beumlreuml neuml meumlnyreuml qeuml komuna
trsquou peumlrmbahet obligimeve teuml saj ligjore E fundit ata kaneuml mbajtur disa tryeza teuml rrumbullakeumlta peumlr
ccedileumlshtjen e respektimit teuml kuoteumls prej 10 teuml puneumlsimit teuml komuniteteve neuml institucionet publike
Komuna eumlshteuml treguar e hapur neuml keumlto takime dhe ICECQEKM do teuml vazhdojeuml teuml avokojeuml peumlr keumlto
ccedileumlshtje peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml kaneuml krijuar neuml keumlto institucione
OSGKRG Pjesa meuml e madhe e puneumls seuml
OSGKRG ishte pjeseuml e Rrjetit teuml Goraneumlve teuml
themeluar si pjeseuml e keumltij projekti Ata kaneuml
organizuar disa tryeza teuml rrumbullakeumlta mbi
ccedileumlshtjet e peumlrfaqeumlsimit teuml barabarteuml teuml teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim publik dhe kaneuml
krijuar lidhje teuml mira me Komuneumln gjeuml qeuml do teuml
shfryteumlzohet peumlr teuml zhvilluar avokim gjateuml muajve
teuml ardhsheumlm
PIRAMIDA Neuml Pejeuml PIRAMIDA eumlshteuml treguar e suksesshme neuml puneumln e saj me Komuneumln neuml trajtimin
e ccedileumlshtjes seuml braktisjes seuml shkolleumls nga pjeseumltareumlt e komuniteteve minoritare Ata kaneuml punuar me
zyrtareumlt komunaleuml peumlr teuml avokuar peumlr
identifikimin e feumlmijeumlve jashteuml shkollave dhe
trajtimin e ccedileumlshtjeve teuml ri-integrimit Megjithateuml
marreuml parasysh trendin e fundit teuml emigrimit teuml
pjeseumltareumlve teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe
egjiptas ata po peumlrballen prapeuml me ccedileumlshtje teuml
integrimit teuml cilat duhet teuml adresohen nga
Komuna28 PIRAMIDA gjithashtu ka qeneuml e
suksesshme neuml qeumlllimin e saj peumlr teuml rritur
arsimimin e grave qeuml u peumlrkasin komuniteteve
minoritare veccedilaneumlrisht neuml lidhje me ccedileumlshtjet e sheumlndetit pasi qeuml kaneuml organizuar disa tryeza teuml
rrumbullakeumlta dhe trajnime mbi keumlteuml ccedileumlshtje si dhe ka filluar teuml bashkeumlpunojeuml me komunitetin lokal
28
Peumlr me tepeumlr informata mbi keumlteuml temeuml ju lutemi shihni Buletinin Informues teuml ECMI Kosoveumls rreth keumlsaj teme me titullin Sfidat neuml procesin e integrimit neuml Kosoveuml migrimi neuml rritje e romeumlve ashkalive dhe egjiptasve Neuml dispozicion neuml httpwwwecmikosovoorgp=5847
Pag
e27
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
neuml keumlto zona rreth keumltyre ccedileumlshtjeve dhe trsquou japeuml atyre meuml shumeuml informata mbi ccedileumlshtje teuml tilla si
sheumlndeti riprodhues dhe ccedileumlshtjet e sheumlndetit teuml feumlmijeumlve
Koalicioni CRDZ-OPA Ky koalicion eumlshteuml treguar i suksessheumlm neuml vendosjen e kontakteve brenda
Ministrive relevante peumlr trsquou marreuml me avokim Megjithateuml ndoneumlse nuk eumlshteuml marreuml ndonjeuml vendim
peumlrfundimtar nga keumlto ministri ata janeuml angazhuar me keumlteuml ccedileumlshtje dhe janeuml neuml procesin e
formulimit teuml planeve peumlr teuml trajtuar problemet e ngritura nga CRDZ-OPA Ata gjithashtu kaneuml arritur
teuml vendosin kontakte teuml mira me peumlrfaqeumlsuesit e Komuneumls seuml Parteshit peumlrgjegjeumls peumlr bujqeumlsi rini e
mjedis Seuml bashku me Komuneumln ata kaneuml ndeumlrmarreuml aktivitete neuml Partesh Budrigeuml e Poshtme dhe
Pasjan me fokus neuml ccedileumlshtjet e riniseuml dhe kultureumls Seuml fundmi kaneuml filluar organizimin e njeuml unioni
fermereumlsh i cili do teuml peumlrfaqeumlsojeuml njeuml pjeseuml teuml madhe teuml fermereumlve teuml Parteshit
BRIGA Gjateuml zbatimit teuml Planit teuml Avokimit kjo
OShC ka mbajtur njeuml seumlreuml trajnimesh peumlr grateuml
nga komuniteti serb mbi metodat meuml teuml mira
peumlr puneumlsim peumlrfshireuml shqyrtimin e
aplikacioneve dhe procedurat pasuese Peumlr meuml
tepeumlr ata janeuml takuar me autoritetet
peumlrkateumlse peumlr teuml shprehur shqeteumlsimin e tyre
se shpalljet zakonisht nuk dalin neuml serbisht
dhe institucionet peumlrgjegjeumlse peumlr keumlteuml kaneuml
reumlneuml dakord qeuml teuml adresojneuml keumlteuml ccedileumlshtje dhe
teuml beumljneuml meuml teuml mireumln peumlr teuml siguruar qeuml neuml teuml ardhmen shpalljet peumlr vende teuml lira teuml puneumls teuml
shpeumlrndahen peumlrmes kanaleve neuml gjuheumln serbe
Koalicioni CDKD-SP Ky koalicion ka mbajtur takime teuml shumta me autoritetet peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi
qendrore neuml kuadeumlr teuml planeve teuml tyre teuml avokimit por vonesa neuml krijimin e njeuml qeverie komunale neuml
Kameniceuml ka penguar qeuml keumlto takime teuml jeneuml
efektive Megjithateuml ka pasur ndeumlrveprim teuml
mireuml neuml ccedileumlshtjen e qasjes seuml barabarteuml neuml
objektet sportive dhe kjo eumlshteuml ccedileumlshtje qeuml do teuml
peumlrcillet edhe meuml tej Lidhur me ccedileumlshtjen e
qasjes neuml dokumente publike ky koalicion
gjithashtu ka zhvilluar disa takime dhe ka
avokuar rregullisht peumlr qasje teuml barabarteuml dhe
teuml lehteuml dhe kjo ka beumlreuml qeuml Komuna teuml beumljeuml ca
leumlvizje dhe suksese nga ana e Komuneumls e cila
eumlshteuml beumlreuml meuml e hapur neuml ofrimin e sheumlrbimeve
teuml peumlrkthimit dhe qasjes seuml hapur neuml teuml gjitha dokumentet Ata gjithashtu kaneuml monitoruar
shpeumlrndarjen e investimeve kapitale neuml komuneuml por nuk kaneuml mundur teuml marrin peumlrgjigje definitive
rreth asaj se sa eumlshteuml shpenzuar peumlr secilin komunitet Megjithateuml duke ngritur ccedileumlshtjen e
Pag
e28
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
monitorimit teuml keumlsaj Koalicioni CDKD-PS i ka beumlreuml presion komuneumls qeuml trsquoi beumljeuml publike keumlto holleumlsi
dhe teuml jeteuml meuml e hapur
Pag
e29
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
V KRIJIMI I RRJETEVE NDEumlRETNIKE TEuml OSHC-VE NGA MINORITETET
Shoqeumlria civile neuml Kosoveuml eumlshteuml e fragmentuar neuml maseuml teuml madhe ajo jo veteumlm qeuml shpesh eumlshteuml e
ndareuml neuml vija etnike por shpesh ka mungeseuml teuml komunikimit dhe bashkeumlpunimit ndeumlrmjet
Organizatave teuml Shoqeumlriseuml Civile (OShC-ve) brenda teuml njeumljtit komunitet Marreuml parasysh nevojat e
veccedilanta dhe fragmentimin e brendsheumlm teuml shumiceumls seuml komuniteteve minoritare neuml Kosoveuml ECMI
Kosova dhe organizatat e saj partnere neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml synuar teuml nxisin komunikimin
dhe bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml veccedilanta etnike dhe mes tyre me
qeumlllimin peumlrfundimtar qeuml trsquou mundeumlsojneuml atyre teuml avokojneuml peumlr nevojat dhe interesat e tyre teuml
veccedilanta duke qeneuml neuml teuml njeumljteumln koheuml teuml bashkuara dhe me njeuml zeuml
Peumlrmes puneumls seuml gjereuml neuml terren teuml kryer nga ECMI Kosova komunitetet kaneuml shprehur deumlshireumln e
tyre peumlr teuml zhvilluar kanale peumlr dialog dhe mjete peumlr teuml organizuar meuml mireuml aktivitetet e tyre
Komunitetet kaneuml theksuar nevojeumln peumlr peumlrmireumlsimin e politikave si dhe peumlr rritjen e peumlrkushtimit
dhe programeve teuml Institucioneve teuml Qeveriseuml teuml Republikeumls seuml
Kosoveumls neuml lidhje me integrimin e komuniteteve jo-shumiceuml neuml
Kosoveuml dhe peumlr teuml siguruar respektimin e ploteuml teuml teuml drejtave teuml
komuniteteve jo-shumiceuml neuml vend Keumlshtu meuml 2014 ka filluar njeuml
nismeuml pilot me qeumlllim inicimin e procesit teuml dialogut ndeumlretnik mes
OShC-ve neumlpeumlrmjet krijimit teuml rrjeteve teuml OShC-ve brenda teuml njeumljtave
komunitete etnike respektivisht komunitetit serb dhe atij goran
ndeumlrsa marreuml parasysh kontekstin veccediloriteuml dhe peumlrvojat e
dallueshme teuml Kosoveumls si dhe praktikat e mira nga vendet e tjera teuml
Ballkanit Pereumlndimor Kjo nismeuml eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme
pasi qeuml peumlrfaqeumlsimi nga partiteuml politike brenda keumltyre komuniteteve eumlshteuml shumeuml i polarizuar dhe
shpesh karakterizohet nga sjellje antagoniste e armiqeumlsore Krijimi i keumltyre rrjeteve ka peumlr aspirateuml
krijimin e njeuml mjedisi qeuml nxit dialogun dhe hap njeuml formeuml teuml drejtpeumlrdrejteuml teuml komunikimit brenda
rrjeteve
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom) Ky rajon shtrihet neuml pjeseumln jugore
dhe juglindore teuml Kosoveumls dhe peumlrgjitheumlsisht eumlshteuml karakterizuar nga marreumldheumlnie teuml qeumlndrueshme
ndeumlretnike Megjithateuml pjeseumltareumlt e komunitetit serb qeuml jetojneuml neuml keumlteuml zoneuml ballafaqohen me
probleme teuml ngjashme me pjeseumltareuml teuml keumltij komuniteti qeuml jetojneuml gjetkeuml neuml vend veccedilaneumlrisht teuml
rinjteuml Krijimi i njeuml rrjeti nxit njeuml lidhje ndeumlrmjet OShC-ve teuml ndryshme nga ky rajon dhe avokim meuml teuml
mireuml te strukturat peumlrkateumlse teuml qeverisjes lokale Pasi qeuml shumeuml prej keumltyre komunave janeuml krijuar
rishtas peumlrmes procesit teuml decentralizimit rrjeti eumlshteuml thelbeumlsor peumlr teuml siguruar njeuml kanal teuml sigurt
peumlr teuml punuar seuml bashku Peumlr meuml tepeumlr shumeuml banoreuml serbeuml nga kjo zoneuml mendojneuml se janeuml teuml neumln-
peumlrfaqeumlsuar neuml krahasim me rajonet e tjera neuml Kosoveuml gjeuml qeuml tregon domosdoshmeumlrineuml e rrjetit neuml
meumlnyreuml qeuml zeumlri i tyre teuml deumlgjohet neuml nivelin qendror dhe tek peumlrfaqeumlsuesit brenda komunitetit serb
qeuml veprojneuml neuml Anamoroveuml
Trendi neuml rritje e super i
shtimit teuml numrit teuml
rrjeteve ka filluar teuml keteuml
ndikim pozitiv tek teuml
gjitha komunitetet neuml
Kosoveuml duke rritur keumlshtu
mundeumlsineuml e tyre peumlr teuml
ndikuar dhe avokuar peumlr
ndryshime
Pag
e30
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom) eumlshteuml struktura e pareuml e
tilleuml qeuml sjelleuml seuml bashku teuml gjitha OShC-teuml nga komuniteti goran Marreuml parasysh se komuniteti goran
eumlshteuml njeumlri nga komunitetet meuml teuml margjinalizuar minoritare neuml Kosoveuml kjo peumlrbeumln njeuml zhvillim kyccedil
peumlr sa i peumlrket afteumlsiseuml seuml tyre peumlr teuml lobuar dhe avokuar peumlr ccedileumlshtjet e tyre
Rrjeti i komuniteti serb dhe ai i komunitetit goran janeuml duke kaluar neuml procesin e regjistrimit Ato
synojneuml teuml punojneuml seuml bashku neuml mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml njeriut teuml komuniteteve
teuml tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml Qeumlllimet e Rrjeteve peumlrfshijneuml
Identifikimin e problemeve me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Avokim lidhur me problemet me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Ngritjen e veteumldijes seuml institucioneve neuml lidhje me problemet serioze qeuml ndikojneuml neuml
mireumlqenien e komuniteteve peumlrkateumlse
Nxjerrjen e deklaratave teuml peumlrbashkeumlta publike neuml media rreth ccedileumlshtjeve me interes peumlr
komunitetet peumlrkateumlse
Ngritjen e problemeve teuml ndryshme me teuml cilat peumlrballen komunitetet peumlrkateumlse te
institucionet relevante qendrore dhe lokale
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit serb trembeumldhjeteuml (13) OShC janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
tij Ato punojneuml neuml komunat e fshatrat Kameniceuml Shilloveuml Gjilan Partesh Novobeumlrdeuml dhe Kllokot
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit goran marreumlveshjen Platformeuml peumlr trsquoiu bashkuar Rrjetit e kaneuml
neumlnshkruar shtateuml (7) OShC dhe teuml gjitheuml punojneuml neuml Prizren dhe Dragash
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom)
Neuml kuadeumlr teuml komunitetit goran ka pasur disa OShC me seli neuml rajonin e Prizrenit teuml cilat kaneuml
treguar interesim aktiv neuml promovimin e ccedileumlshtjeve teuml teuml drejtave teuml njeriut teuml komunitetit teuml tyre
dhe teuml cilat kaneuml njohur nevojeumln e njeuml rrjeti teuml organizatave peumlr teuml ndihmuar neuml ngritjen e
problemeve me teuml cilat peumlrballen goraneumlt teuml cilat
ishte e veumlshtireuml teuml ngriheshin meuml pareuml neuml nivel teuml
Kosoveumls Prandaj ata kaneuml njohur nevojeumln peumlr
njeuml rrjet peumlr teuml promovuar keumlto pasi meuml hereumlt
ka pasur bashkeumlpunim shumeuml teuml kufizuar neuml mes
teuml OShC-ve teuml komunitetit goran gjeuml qeuml ka
kufizuar ndikimin e tyre Janeuml dhjeteuml (10) OShC
teuml cilat janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
Platformeumls e teuml cilat punojneuml neuml rajonin e
Dragashit
Keumlto rrjete kaneuml punuar neuml ccedileumlshtje tematike teuml
cilat i kaneuml veumlneuml neuml theks si ccedileumlshtje qeuml ndikojneuml neuml komunitetet e tyre neuml teumlreuml Kosoveumln Komuniteti
goran ka veumlneuml neuml pah tri ccedileumlshtje problemet e kthimit teuml nxeumlneumlsve neuml shkolla propozimin peumlr
decentralizim qeuml do teuml shpinte neuml krijimin e njeuml komune me shumiceuml gorane dhe problemet e
puneumlsimit dhe mundeumlsive ekonomike peumlr goraneumlt Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova
Pag
e31
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dhe organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur rrjetin e
komunitetit goran neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve dhe kryerjen
e njeuml hulumtimi Pjeseuml e keumltij hulumtimi kaneuml qeneuml rreth 300
peumlrfaqeumlsues goraneuml teuml cileumlt kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas
nxjerrjes seuml rezultateve janeuml hartuar tri (3) analiza teuml shkurtra teuml
politikave teuml cilat gjithashtu janeuml publikuar neuml ueb-faqen e ECMI
Kosoveumls teuml CSD-seuml teuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml keumltij
projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml
veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml
punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr
ccedileumlshtjet e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet
kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml
Kosoveuml
Reagimi i shpejteuml nga Gjilani dhe disa komuna teuml tjera ndaj ccedileumlshtjeve teuml ngritura neuml analizat e
shkurtra teuml politikave veccedilaneumlrisht rreth analizeumls seuml fokusuar neuml rini dhe kultureuml ka treguar se
publikimi i materialeve teuml tilla mund ta beumljeuml Komuneumln teuml aktivizohet neuml trajtimin e ccedileumlshtjeve qeuml janeuml
me reumlndeumlsi qendrore peumlr komunitetet minoritare
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Goran
(httpwwwgoranicommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom)
Pjeseumltareumlt e komunitetit serb gjithashtu kaneuml veumlneuml
neuml pah ccedileumlshtjen e puneumlsimit dhe mundeumlsive
ekonomike si dhe ccedileumlshtjet e transparenceumls dhe
llogaridheumlnies seuml pushtetit lokal dhe aktivitetet
rinore neuml dispozicion peumlr pjeseumltareumlt e komunitetit
serb Teuml tri (3) analizat e shkurtra teuml politikave
gjenden online neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls ateuml
teuml keumltij projekti dhe neuml ueb-faqen e Rrjetit teuml
Komunitetit Serb neuml anglisht dhe serbisht
Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova dhe
organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur Rrjetin e Komunitetit serb neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve
dhe kryerjen e njeuml hulumtimi Neuml keumlteuml hulumtim janeuml peumlrfshireuml 600 pjeseumltareuml teuml komunitetit serb teuml
cileumlt e kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas nxjerrjes seuml rezultateve tre (3) analiza teuml shkurtra teuml politikave
janeuml hartuar dhe publikuar neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls teuml CSD-seuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml
keumltij projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-
ve brenda komuniteteve teuml punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr ccedileumlshtjet
Rrjeti Goran ka arritur teuml
integrohet me sukses neuml
komunitetin e shoqeumlriseuml civile
neuml Kosoveuml Me mbeumlshtetjen
nga ECMI ata kaneuml krijuar
lidhje me donatoreuml kaneuml
fituar fonde e donacione si
dhe kaneuml peumlrmireumlsuar
shkathteumlsiteuml e tyre peumlr
hulumtime dhe avokim
Pag
e32
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje
me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml Kosoveuml
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Serb
(httpwwwserbcommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Pag
e33
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
VI REKOMANDIME DHE PEumlRFUNDIME
Neuml fund teuml keumltij raporti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml prezantojneuml peumlrfundimet dhe
rekomandimet teuml e dala nga zbatimi i keumltij projekti gjateuml dy viteve teuml fundit Keumlto rekomandime
bazohen si neuml qeumlllimet fillestare teuml projektit ashtu edhe neuml peumlrvojat gjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml tij
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml paraqesin rekomandimet e meumlposhtme si OShC-ve teuml
komuniteteve minoritare ashtu edhe qeveriseuml qendrore dhe atyre lokale me qeumlllimin qeuml teuml
vazhdohet me shtimin e dialogut teuml komuniteteve minoritare me institucionet qeveritare
Dialogu i strukturuar neuml mes teuml OShC-ve teuml minoriteteve dhe qeveriseuml
Ky projekt ka filluar me qeumlllim teuml vendosjes seuml njeuml dialogu meuml teuml strukturuar neuml mes teuml zyrtareumlve teuml
nivelit qendror dhe atij komunal dhe peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare ECMI
Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml identifikuar ose mungeseumln e marreumldheumlnieve pasi qeuml OShC-teuml shihen
si antagoniste ose ka marreumldheumlnie paternaliste neuml teuml cilat raste institucionet nuk i vlereumlsojneuml OShC-
teuml dhe puneumln qeuml mund ta beumljneuml
Neumlpeumlrmjet aktiviteteve teuml tilla si seancat e dialogut neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe
peumlrfaqeumlsuesve teuml institucioneve ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml treguar se ka nevojeuml dhe
gjithashtu neuml shumeuml nivele gatishmeumlri peumlr teuml punuar me keumlteuml projekt Neuml mesin e teuml gjitha
komunitetet dialogu i vendosur neuml mes teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml shoqeumlriseuml civile dhe atyre teuml
institucioneve qendrore dhe lokale ishte i frytsheumlm dhe do teuml vazhdojmeuml teuml punojmeuml peumlr teuml krijuar
njeuml mjedis teuml strukturuar peumlr shkeumlmbimin e ideve dhe kritikave konstruktive Kjo eumlshteuml diccedilka qeuml
eumlshteuml shumeuml e nevojshme peumlr teuml dy grupet dhe ne do teuml punojmeuml peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml jo
veteumlm lidhje meuml teuml meumldha neuml mes teuml dy grupeve por edhe meuml shumeuml transparenceuml e llogaridheumlnie
Pothuajse teuml gjitha komunitetet neuml takimet e tyre me zyrtareumlt gjateuml vitit teuml dyteuml teuml zbatimit teuml keumltij
projekti kaneuml propozuar qeuml keumlto aktivitete teuml dialogut teuml formalizohen dhe teuml vijojneuml neuml vitet e
ardhshme Kjo tregon se keumlto lloje teuml diskutimeve teuml formalizuara kaneuml filluar teuml adresojneuml ccedileumlshtjet e
mungeseumls seuml dialogut strukturor dhe se janeuml me reumlndeumlsi peumlr teuml dy sektoreumlt Prandaj ECMI Kosova
dhe partnereumlt e saj rekomandojneuml qeuml neuml driteumln e keumlsaj si OShC-teuml nga komunitet minoritare ashtu
edhe peumlrfaqeumlsuesit e tyre politikeuml neuml nivelin qendror dhe ateuml lokal teuml punojneuml peumlr teuml formalizuar
dhe strukturuar dialogun me qeumlllim qeuml teuml sigurohet qeuml ai teuml konsistojeuml neuml kritika konstruktive si
dhe mbeumlshtetje peumlr ide
Peumlr meuml tepeumlr Ligji peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e peumlrbashkeumlt qeuml eumlshteuml theksuar
peumlrgjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml projektit nga pothuaj teuml gjitha komunitetet Kjo eumlshteuml diccedilka neuml teuml
cileumln duhet teuml punojneuml teuml gjitha institucionet neuml drejtim teuml zbatimit veccedilaneumlrisht neuml nivelin komunal
Peumlrvec keumlsaj KKK KDIK dhe Avokati i Popullit duhet teuml vazhdojneuml teuml angazhohen me OShC-teuml nga
komunitetet minoritare peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml dialog efektiv neuml mes teuml sektoreumlve
Pag
e34
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rritja e ndeumlrveprimit neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe donatoreumlt ndeumlrkombeumltareuml
Njeuml aspekt tjeteumlr i keumltij projekti kishte peumlr synim adresimin e problemit teuml pak OShC-ve nga
komunitetet minoritare teuml cilat mund teuml shfryteumlzojneuml lidhjet me qeverineuml dhe donatoreumlt
ndeumlrkombeumltareuml Ka shumeuml OShC teuml cilave u mungojneuml njohuriteuml e specializuara ose kapacitetet peumlr
teuml aplikuar peumlr fonde nga burime meuml teuml meumldha fondesh ndeumlrkombeumltare ose teuml cilat mund teuml hyjneuml
neuml diskutime teuml frytshme qeuml mund trsquoi beumljneuml meuml teuml reumlndeumlsishme Prandaj ECMI Kosova dhe partnereumlt
e saj kaneuml pasur peumlr objektiv neuml meumlnyreuml specifike ato OShC teuml cilat nuk kaneuml keumlto lloje teuml lidhjeve
Kjo eumlshteuml beumlreuml kryesisht peumlrmes trajnimeve peumlr avokim dhe mbeumlshtetjen neuml zhvillimin e tyre dhe
peumlrmes neumln-granteve Kjo eumlshteuml treguar teuml jeteuml e suksesshme neuml peumlrfshirjen e organizatave teuml vogla
dhe qeuml teuml tregojeuml se si keumlto OShC kur u ofrohet mbeumlshtetje mund teuml ndeumlrveprojneuml me sukses me
donatoreumlt dhe teuml punojneuml peumlr teuml avokuar peumlr teuml drejtat e komuniteteve teuml tyre Prandaj ky projekt
ka synuar stimulimin e OShC-ve meuml teuml vogla brenda komuniteteve minoritare qeuml teuml rriten dhe teuml
keneuml qasje neuml fonde nga burime teuml tjera diccedilka qeuml ka daleuml teuml jeteuml e suksesshme dhe duhet teuml
vazhdohet neuml vitet e ardhshme OShC-teuml meuml teuml vogla duhet teuml punojneuml qeuml teuml keneuml njohuri si teuml
aplikoni te donatoreumlt kurse donatoreumlt duhet teuml peumlrqendrojneuml peumlrpjekjet e tyre neuml mbeumlshtetjen e
OShC-ve meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare dhe jo teuml financojneuml vazhdimisht teuml njeumljtat OShC
Kjo gjithashtu mund teuml beumlhet duke shfryteumlzuar opsionin qeuml OShC-teuml meuml teuml meumldha teuml krijojneuml
partneritet me ato meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare Mbeumlshtetja nga ana e ECMI Kosoveumls dhe
CSD-seuml peumlr OShC teuml komuniteteve peumlrmes neumln-granteve dhe trajnimeve peumlr avokim eumlshteuml treguar
frytdheumlneumlse dhe ka treguar se neumlse formohet njeuml konsorcium kjo mund teuml jeteuml shumeuml e dobishme
peumlr komunitetet lokale
Njeuml tjeteumlr metodeuml qeuml eumlshteuml treguar teuml jeteuml e frytshme peumlrmes zbatimit teuml keumltij projekti eumlshteuml krijimi i
rrjetit teuml komunitetit serb dhe atij goran Edhe kjo ka treguar se konsorciumet mund trsquou ndihmojneuml
OShC-ve meuml teuml vogla qeuml teuml keneuml qasje neuml fondet dhe trsquoi mbeumlshtesin ato neuml integrimin e tyre neuml
shoqeumlrineuml civile neuml teumlreumlsi Dy (2) aneumltareuml serbeuml teuml rrjeteve tani janeuml beumlreuml aneumltareuml teuml KKK-seuml dhe po
punojneuml neuml promovimin e komuniteteve teuml tyre brenda institucioneve qendrore dhe dialogut me to
Sigurimi i qasjes seuml teuml gjitha OShC-ve neuml shoqeumlrineuml civile meuml gjereuml
E fundit projekti ka lehteumlsuar qasjen e shumeuml komuniteteve minoritare neuml strukturat qendrore teuml
shoqeumlriseuml civile neuml veccedilanti qasjen e komunitetit goran Ky komunitet nuk bie neuml ndonjeuml kategori e
cila eumlshteuml aktualisht neuml fokus teuml komunitetit ndeumlrkombeumltar teuml donatoreumlve dhe peumlr meuml tepeumlr
peumlrballet me gjendje teuml veumlshtireuml dhe ateuml si peumlr faktin se janeuml komunitet minoritar neuml komuna me
shumiceuml shqiptare e edhe peumlr shkak teuml tensioneve qeuml ekzistojneuml me komunitetin boshnjak e cila
eumlshteuml ndarje kryesisht neuml vija politike por u ka penguar neuml aspektin e ccedileumlshtjeve teuml tilla si ajo se neuml
cilat shkolla duhet teuml shkojneuml nxeumlneumlsit e tyre Peumlrfaqeumlsues teuml keumltyre organizatave teuml shoqeumlriseuml civile
kaneuml deklaruar se veteumlm peumlrmes ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj pra peumlrpjekjeve neuml kuadeumlr teuml
keumltij projekti kaneuml mundur teuml beumlhen pjeseuml e organizatave teuml tilla si KKK
Pag
e35
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Peumlr meuml tepeumlr njeuml ccedileumlshtje meuml e gjereuml eumlshteuml ajo se disa organizata teuml shoqeumlriseuml civile anashkalohen
brenda komuniteteve teuml tyre pasi qeuml mund teuml jeneuml shumeuml teuml vogla ose punojneuml neuml zona neuml teuml cilat
nuk janeuml teuml fokusuar donatoreumlt dhe komuniteti ndeumlrkombeumltar Peumlr shembull kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr
OShC-teuml nga komuniteti serb qeuml punojneuml neuml rajonin e Anamoraveumls teuml cilat shpesh neglizhohen pasi
qeuml ky eumlshteuml njeuml rajon relativisht i qeumlndruesheumlm Rrjeti i krijuar nga ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj
neuml keumlteuml rajon ka treguar se kur ccedileumlshtjet brenda keumltyre rajoneve vihen neuml pah neuml meumlnyreuml efektive si
neumlpeumlrmjet nxjerrjes seuml analizave teuml shkurtra teuml politikave mbi keumlto ccedileumlshtje mund teuml keteuml diskutime
reale dhe potencial peumlr ndryshime teuml veumlrteta neuml keumlteuml rajon
Kjo ecuri duhet teuml vazhdojeuml neuml teumlreuml Kosoveumln me qeumlllimin qeuml teuml sigurohet qeuml teuml keteuml kohezion efektiv
ndeumlrmjet pjeseumltareumlve teuml shoqeumlriseuml civile nga minoritetet dhe shumica dhe gjithashtu kohezion
brenda pjeseumltareumlve teuml ndrysheumlm teuml njeuml komuniteti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj peumlrmes puneumls
qeuml eumlshteuml beumlreuml neuml keumlteuml projekt shpresojmeuml se njeuml klimeuml e tilleuml mund teuml krijohet neuml teumlreuml Kosoveumln kjo
edhe meuml tepeumlr pasi qeuml keumlshtu duan edhe pjeseumltareumlt e shoqeumlriseuml civile Kjo mund teuml arrihet peumlrmes
peumlrpjekjeve proaktive teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve e gjithashtu teuml atyre teuml institucioneve e
donatoreumlve
Pag
e36
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Pag
e37
ECMI Kosova
Rr Neumlna Terezeuml Nr 41 Apt 29 10000 Prishtineuml Kosoveuml Tel +381 (0) 38 224 473
Rr Cika Jovina Nr 3 Kati 1 38220 Mitroviceuml e Veriut Kosoveuml Tel +381 (0) 64 00 55 488
Email infoecmikosovoorg
Ueb-faqja wwwecmikosovoorg
Pag
e19
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e tjera ato kaneuml nivel arsyesheumlm teuml larteuml teuml bashkeumlpunimit neuml mes teuml komunave dhe OShC-ve nga
minoritetet ndoneumlse ka vend peumlr rritje teuml bashkeumlpunimit Peumlr teuml trajtuar keumlteuml ECMI Kosova seuml
bashku me partnereumlt e saj CSD dhe RrOGRAEK neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml peumlrkrahur zhvillimin
dhe zbatimin e planeve teuml avokimit peumlr OShC-teuml lokale nga komunitetet minoritare jashteuml qendrave
kryesore teuml shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml Ajo cfareuml ka veumlneuml neuml dukje edhe ECMI Kosova gjateuml keumltyre
aktiviteteve eumlshteuml niveli i dalluesheumlm i peumlrfshirjes nga njeuml komuneuml neuml tjetreumln dhe ndeumlrmjet grupeve
teuml ndryshme teuml komuniteteve minoritare Peumlr shembull gjateuml puneumltorive me komunitetin boshnjak
dhe ateuml goran neuml Prizren eumlshteuml theksuar se OShC-teuml neuml keumlteuml rajon mendojneuml se nuk shihen si
bashkeumlpuneumltoreuml neuml ndeumlrtimin e shoqeumlriseuml por neuml aspektin e lidhjeve politike qeuml mund teuml shihen si
konkurrenceuml
Peumlr teuml trajtuar keumlteuml mungeseuml teuml teuml kuptuarit teuml proceseve ECMI Kosova ka hartuar publikuar dhe
shpeumlrndareuml njeuml libeumlrth teuml titulluar Pjeseumlmarrja e shoqeumlriseuml civile neuml proceset e vendimmarrjes25 Ky
libeumlrth i ofron shoqeumlriseuml civile si njeuml e teumlreuml njeuml referenceuml teuml definitive teuml teuml drejtave qeuml kaneuml OShC-teuml
neuml bazeuml teuml ligjit dhe se si duhet teuml eceuml ndeumlrveprimi i tyre me qeverineuml neuml nivelin qendror dhe ateuml
lokal
Rezultatet e keumltyre aktiviteteve
Keumlto aktivitete janeuml treguar teuml suksesshme neuml aspektin e fillimit teuml ofrimit institucioneve lokale dhe
OShC-ve teuml njeuml struktureuml formale peumlr teuml rritur dialogun mes tyre Neuml meumlnyreuml dometheumlneumlse neuml teuml
gjitha komunat institucionet lokale dhe OShC-teuml janeuml treguar shumeuml teuml gatsheumlm peumlr teuml
bashkeumlpunuar dhe peumlr teuml formalizuar strukturat peumlr dialog Eumlshteuml gjithashtu premtuese se neuml keumlto
diskutime eumlshteuml adresuar ccedileumlshtja se OShC-teuml shihen si konkurrente ndaj institucioneve neuml vend qeuml
teuml shihen si institucione me teuml cileumlt duhet bashkeumlpunuar
25
Neuml dispozicion neuml httpwwwecmikosovoorgwp-contentPublicationsHand_book_and_manuals2013-04_ECMI_Kosovo_Guidebook_-_Civil_Society_Participation_in_Decision-Making_Processesalbpdf
Pag
e20
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
IV TRAJNIMET PEumlR NGRITJEN E KAPACITETEVE DHE AVOKIM PEumlR OSHC-TEuml
NGA KOMUNITETET MINORITARE
Peumlrmes hulumtimeve teuml gjera me OShC neuml teumlreuml Kosoveumln ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml
identifikuara se OShC-teuml neuml veccedilanti ato qeuml punojneuml peumlr komunitetet minoritare peumlrballen me
kapacitete teuml dobeumlta pra nuk mund teuml avokojneuml peumlr ccedileumlshtjet e tyre ose teuml marrin pjeseuml neuml meumlnyreuml
efektive neuml jeteumln publike Ndeumlr ccedileumlshtjet e tjera atyre shpesh u mungon teuml kuptuarit e ploteuml teuml
funksionimit teuml institucioneve teuml qeveriseuml dhe proceseve peumlrkateumlse e mekanizmave teuml
pjeseumlmarrjes26 Atyre gjithashtu shpesh u mungojneuml shkathteumlsiteuml e duhura neuml fusha teuml ndryshme si
avokimi lobimi dhe hulumtimet shkrimi e analiza ligjore27
Neumlpeumlrmjet njeuml qasje teuml ngritjes seuml kapaciteteve dhe mbeumlshtetjes seuml vazhdueshme dhe me objektiv teuml
qarteuml neuml keumlteuml aspekt ECMI Kosova dhe organizatat e saj partnere kaneuml synuar teuml ndeumlrtojneuml dhe
peumlrmireumlsojneuml afteumlsiteuml dhe kapacitetet e OShC-ve peumlr trsquou peumlrfshireuml neuml meumlnyreuml efektive neuml proceset e
politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes neuml nivelin lokal dhe ateuml qendror duke u bazuar neuml dhe zhvilluar
meuml tej efektivitetin e seancave teuml dialogut teuml diskutuara neuml kapitullin paraprak
Qeumlllimi i ECMI Kosoveumls dhe organizatave teuml saj partnere ishte forcimi i OShC-ve neuml meumlnyreuml teuml
teumlreumlsishme dhe trajtimi i kapaciteteve teuml OShC-ve peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml politikeuml-
beumlrje dhe vendimmarrje peumlr teuml siguruar qeuml ato teuml zhvillohen neuml meumlnyreuml teuml qeumlndrueshme ashtu qeuml
neuml teuml ardhmen teuml mund teuml veprojneuml neuml meumlnyreuml teuml pavarur dhe ateuml peumlrmes trajnimeve dhe
mbeumlshtetjes seuml vazhdueshme Si rrezultat i keumlsaj ECMI Kosova neuml kuadeumlr teuml dy projekteve lsquoFuqizimi i
shoqeumlriseuml civile peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml proceset e politikave dhe teuml vendimmarrjes
peumlrmes dialogut me institucionet qeveritarersquo i financuar nga BE-ja dhe i menaxhuar nga Zyra e
Bashkimit Europian neuml Kosoveuml dhe projektit lsquoPeumlrkrahja e qeverisjes efektive peumlr komunitetet
minoritare neuml Kosoveumlrsquo financuar nga Departamenti Federal Zviceran i Puneumlve teuml Jashtme (DFPJ) ka dizajnuar
njeuml program peumlrkraheumls gjitheumlpeumlrfshireumls peumlr organizata teuml shoqeumlriseuml civile (OSHC)
26
TACSO Beyond Zero Institutional Arrangements for Cooperation with Civil Society Society (shq Peumlrtej zeros
aranzhimet institucionale peumlr bashkeumlpunim me shoqeumlrineuml civile) gusht 2011 fq 21 KCSF ldquoNe dhe atardquo ndash pjeseumlmarrja e qytetareumlve neuml Kosoveuml tetor 2011 fq 28 27
TACSO Growing Together Civil Society Involvement in the Legislative Process ndash Good and Bad Practices Practices (shq Rritja e peumlrbashkeumlt peumlrfshira e shoqeumlriseuml civile neuml procesin ligjveumlnies ndash praktikat e mira dheuml teuml keumlqija) qershor 2011 qershor 2011 fq 21
Pag
e21
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Gjateuml njeuml periudhe 15-vjeccedilare (nga qershori 2013 deri neuml tetor 2014) OSHC-teuml dhe koalicionet e
OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml peumlrfituar nga njeuml program peumlrkraheumls gjitheumlpeumlrfshireumls i cili ka
kombinuar teorineuml dhe praktikeumln me fokus neuml keumlteuml teuml fundit
Ngritja e kapaciteteve
Pjeseumlmarreumlsve u janeuml ofruar trajnime teuml strukturuara
teuml orientuar praktikisht peumlr teuml ngritur kapacitetet dhe
ateumlsiteuml e tyre praktike peumlr teuml avokuar neuml meumlnyreuml
efektive peumlr interesat dhe teuml drejtat e tyre dhe jane
pajisur me certifikata pas peumlrfundimit me sukses teuml
programit
Trajnimi mbi shkathteumlsiteuml avokim dhe teuml drejtat
e minoriteteve nga qershori 2013 deri neuml tetor
2014 pjeseumlmarreumlsit kaneuml marreuml pjeseuml neuml njeuml
trajnim gjitheumlpeumlrfshireumls interaktiv dhe teuml peumlrshtatur sipas nevojave teuml tyre teuml peumlrbeumlreuml nga
peumlrafeumlrsisht 15 seanca
Viziteuml studimore neuml rajon neuml vitin 2014 pjeseumlmarreumlsit gjithashtu kaneuml marreuml pjeseuml njeuml viziteuml
studimore neuml FYROM neuml meumlnyreuml qeuml teuml promovojneuml bashkeumlpunimin rajonal teuml krijojneuml lidhje teuml
dobishme dhe teuml sigurojneuml njeuml shkeumlmbim konstruktiv teuml praktikave teuml mira dhe ekspertizeumls
teknike (know-how) neuml rajon
Zbatimi i aktiviteteve teuml avokimit
Paralelisht me programin e trajnimit OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml
zhvilluar dhe zbatuar Plane specifike Avokimi peumlr adresimin e ccedileumlshtjeve me interes peumlr ta me
mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj
Zhvillim i Planeve peumlr Avokim nga teuml gjitha OSHC-teuml konkurruese u eumlshteuml keumlrkuar qeuml teuml
prezantojneuml Propozimet peumlr Avokim me ide paraprake fillestare mbi aktivitetet e avokimit qeuml do
teuml ndeumlrmarrin peumlr teuml adresuar problemet apo ccedileumlshtje konkrete OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-
ve teuml peumlrzgjedhur janeuml peumlrkrahur neuml zhvillimin Planeve njeumlvjeccedilare teuml Avokimit teuml holleumlsisheumlm
dhe me objektiva teuml qarteuml duke zhvilluar meuml tej propozimet e tyre teuml paraqitura Keumlto Plane
Avokimi kaneuml peumlrfshireuml objektiva dhe aktivitete qeuml janeuml kryer me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls
dhe partnereumlve teuml projektit
Neumln-grante peumlr avokim OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml marreuml edhe
mbeumlshtetje financiar peumlr zbatimin e aktiviteteve teuml parapara neuml Planet e tyre peumlr Avokim (meuml seuml
shumti deri neuml 2000 Euro peumlr njeuml Plan Avokimi)
Mbeumlshtetje e vazhdueshme Peumlrveccedil keumlsaj OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur
kaneuml marreuml mbeumlshtetje teuml vazhdueshme peumlrfshireuml mbeumlshtetje teknike dhe ligjore ndihmeuml neuml
organizimin e aktiviteteve mediale (incizimi i nje video promoviese njeuml minuteumlsheuml peumlr secileumln
Pag
e22
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve ) lehteumlsim teuml dialogut me institucionet relevante qeveritare
dhe ndihmeuml me hulumtime dhe redaktimin e materialeve (psh fleteumlpalosjeve)
Keumlto aktivitete kaneuml synuar forcimin e kapaciteteve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare peumlr teuml
bashkeumlvepruar me qeverineuml dhe ushtruar ndikim mbi teuml si neuml nivelin komunal ashtu edhe ateuml
qendror peumlr teuml siguruar qeuml interesat e tyre teuml merren parasysh gjateuml proceseve teuml qeverisjes
Ngritja e kapaciteteve peumlr OShC-teuml nga komunitetet minoritare
Peumlr teuml adresuar ccedileumlshtjet e veumlna neuml pah meuml sipeumlr ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml dizajnuar njeuml
Program teuml Shkathteumlsive teuml Avokimit dhe teuml Drejta teuml Komuniteteve peumlr Organizatat e Shoqeumlriseuml
Civile neuml Kosoveuml i cili konsistonte neuml organizimin e peseumlmbeumldhjeteuml (15) seancave teuml trajnimit gjateuml
vitit 2013 dhe 2014 mbi ccedileumlshtjet e meumlposhtme
Pjeseumlmarrja e OShC-ve neuml Kosoveuml
Teuml drejtat e minoriteteve veumlshtrim i peumlrgjithsheumlm dhe konceptet kryesore
Legjislacioni dhe institucionet vendore neuml Kosoveuml neuml lidhje me OShC-teuml
Peumlrmbledhje e mekanizmave teuml kompensimit ndaj shkeljes seuml teuml drejtave mekanizmat e
drejtpeumlrdrejteuml (e drejta peumlr peticion e drejta peumlr iniciativa qytetare e drejta e referendumit
dhe e ankesave teuml qytetareumlve) + mekanizmat e teumlrthorteuml + mekanizmat e bazuar neuml ccedileumlshtje
(ZKGj MASHT-it dhe Komisioni teuml Pavarur Keumlshilli i Pavarur Mbikeumlqyreumls i Sheumlrbimit Civil teuml
Kosoveumls KPM)
Avokimi
Mediat dhe rrjetet sociale (si teuml plasohet mesazhi)
Zhvillimi i projekteve
Shkathteumlsiteuml e teuml shkruarit dhe prezantimit + rrjeteumlzimi
Mjete praktike peumlr mbajtjen e teuml dheumlnave dhe doreumlzimin e ankesave
Adresimi institucioneve dhe teuml kuptuarit e puneumls seuml tyre (KKK-seuml KDIK-seuml ZCcedilK-seuml)
Keumlto trajnime janeuml organizuar neuml bashkeumlpunim
me projektin ldquoMbeumlshtetje qeverisjes efektive peumlr
komunitetet minoritare neuml Kosoveumlrdquo teuml financuar
nga Departamenti Federal Zviceran i Puneumlve teuml
Jashtme (DFPJ) Trajnimet kaneuml sjelleuml seuml bashku
aneumltareuml teuml OShC-ve nga komunitetet e ndryshme
minoritare neuml teumlreuml Kosoveumln duke u dheumlneuml atyre
mundeumlsineuml peumlr teuml ndareuml peumlrvojat e tyre dhe
diskutuar sfidat me teuml cilat peumlrballen neuml
komunikimin me institucionet peumlrkateumlse lokale e
qendrore peumlr teuml ngritur ccedileumlshtjet qeuml lidhen me
komunitetet minoritare dhe janeuml mbajtur nga eksperteuml teuml nivelit teuml larteuml teuml ccedileumlshtjeve teuml zgjedhura
nga Kosova dhe rajoni OShC-teuml dhe koalicionet e OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur kaneuml qeneuml grupet
Pag
e23
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
kryesore teuml synuara megjithateuml OShC-teuml e peumlrfshira neuml Bazeumln e teuml dheumlnave teuml OShC-ve gjithashtu
janeuml ftuar qeuml teuml marrin pjeseuml neuml trajnime
Pjeseumlmarreumlsit i kaneuml vlereumlsuar teuml gjitha keumlto trajnime si
shumeuml teuml dobishme dhe kaneuml vneuml neuml dukje se ato ishin
mundeumlsi e madhe qeuml teuml nxirrnin neuml pah ccedileumlshtjet kryesore
dhe problemet qeuml lidhen me komunitetet e tyre dhe u kaneuml
ndihmuar teuml identifikojneuml kanale peumlr teuml trajtuar keumlto
ccedileumlshtje Neuml keumlto takime janeuml adresuar njeuml varg ccedileumlshtjesh teuml
shumeumlllojshme si mundeumlsiteuml socio-ekonomike peumlr
komunitetet minoritare peumlrdorimi i gjuheumlve segregacioni
neuml arsim veccedilaneumlrisht neuml Shkolleumln lsquoMustafa Bakijarsquo neuml
Gjakoveuml liria e leumlvizjes veccedilaneumlrisht neuml lidhje me Lagjen e
Boshnjakeumlve dhe Mitroviceumln e Veriut teuml drejtat e grave dhe
barazia gjinore marreumldheumlniet me qeverineuml dhe strategjiteuml
peumlr pjeseumlmarrjen meuml teuml gjereuml teuml shoqeumlriseuml civile Si pjeseuml e
programit teuml peumlrkrahjes OShC-teuml dhe koalicionet e OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur kaneuml incizuar dhe
transmetuar video promovuese me qeumlllim promovimin e organizatave teuml tyre mandatit teuml tyre dhe
puneumln qeuml ato beumljneuml peumlr teuml mbrojtur dhe promovuar teuml drejtat e komuniteteve Video promovuese teuml
organizatave BRIGA PIRAMIDA CDKD-SP ICEC CZRC-OPA dhe OSG janeuml postuar neuml kanalin e ECMI
Kosoveumls dhe neuml ueb-faqen e saj dhe faqen e saj neuml Facebook si dhe neuml ueb-faqen e CSD-seuml dhe
RrOGRAEK-ut
Viziteuml studimore peumlr OShC teuml peumlrzgjedhura nga komunitetet
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj gjithashtu kaneuml
organizuar njeuml viziteuml studimore neuml ish-Republikeumln
Jugosllave teuml Maqedoniseuml (IRJM) peumlr peumlrfaqeumlsues
teuml zgjedhur teuml OShC-ve nga minoritetet Kjo viziteuml
eumlshteuml zhvilluar neuml tremujorin e fundit teuml projektit
dhe ishte e hapur peumlr teuml gjitha OShC-teuml e
regjistruara neuml bazeumln e teuml dheumlnave
Peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova u eumlshteuml dheumlneuml
mundeumlsia peumlr dialog me homologeumlt e tyre nga
IRJM neuml ccedileumlshtje teuml tilla si arsimimi i komuniteteve
minoritare zbatimi i legjislacionit peumlr gjuheumlt dhe
puneumlsimi neuml institucionet publike dhe neuml ndeumlrmarrjet publike Peumlr meuml tepeumlr ECMI Kosova dhe
partnereumlt e saj u kaneuml mundeumlsuar peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova qeuml teuml zhvillojneuml takime me Komisionin
e Kuvendit peumlr Marreumldheumlnie Ndeumlretnike dhe Sekretariatin Shteteumlror peumlr Zbatimin e Marreumlveshjes
Kornizeuml teuml Ohrit Me keumlteuml atyre iu dhaneuml meuml tepeumlr njohuri mbi meumlnyreumln se si IRJM mbron teuml drejtat e
Njeuml tregim u suksessheumlm qeuml ia
vlen teuml peumlrmendet eumlshteuml ai peumlrmes
Programit teuml Trajnimit peumlr Avokim
ku OShC-teuml nga komuniteti
boshnjak kaneuml mundur teuml
avokojneuml me sukses neuml Prizren
duke arritur qeuml neuml Komisionin
Komunal peumlr Komunitete teuml
peumlrfaqeumlsohen teuml gjitha
komunitetet ashtu siccedil keumlrkohet
me ligj por nuk kishte ndodhur meuml
hereumlt
Pag
e24
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
minoriteteve dhe ccedilfareuml meumlsimesh mund teuml nxjerreuml Kosova nga
ajo Ata u kaneuml beumlreuml pyetje si psh rreth asaj neumlse puna me
minoritetet neuml IRJM fokusohet veteumlm neuml minoritetin shqiptar
apo neumlse punohet edhe me komunitete teuml tjera
Zhvillimi dhe zbatimi i fushatave teuml avokimit
Njeuml nga ccedileumlshtjet qendrore qeuml mund teuml shihet nga mungesa neuml strukturat e shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml
eumlshteuml se OShC-teuml nga komunitetit minoritare nuk janeuml efektive kur eumlshteuml fjala peumlr evokim peumlr
ndryshime Neuml kuadeumlr teuml projektit ishte publikuar njeuml shpallje e hapur peumlr aplikime me ccedilrsquorast janeuml
shpeumlrndareuml rreth 500 fleteumlpalosje neuml shqip serbisht dhe anglisht teuml titulluara ldquoSi teuml aplikonirdquo Pas
keumlsaj ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj formuan njeuml Bord teuml pavarur Peumlrzgjedheumls peumlr teuml shqyrtuar teuml
gjitheuml aplikacionet nga OShC-teuml e komuniteteve minoritare bazuar neuml kriteret e peumlrcaktuara
Propozimet e doreumlzuara janeuml vlereumlsuar neuml bazeuml teuml cileumlsiseuml seuml ideve dhe peumlrfshirjes me bazeumln fokusit
teuml qarteuml dhe njeuml metode teuml qarteuml teuml peumlrfaqeumlsimit teuml komuniteteve minoritare Bordi Peumlrzgjedheumls neuml
meumlnyreuml specifike peumlrzgjodhi OShC me bazeuml neuml komunitet teuml cilat nuk kaneuml seliteuml neuml qytete e as kaneuml
lidhje teuml ngushta me donatoreuml Si pjeseuml e keumlsaj u peumlrzgjodheumln gjashteuml (6) OShC nga teuml cilat kateumlr (4)
ishin OShC neuml vete ndeumlrsa dy (2) ishin koalicionet teuml peumlrbeumlra nga dy (2) OShC secili teuml cileumlt kishin
vendosur teuml avokonin seuml bashku peumlr njeuml ccedileumlshtje Ccedileumlshtjet e zgjedhura nga ana e OShC-ve dhe
koalicioneve teuml OShC-ve teuml cileumlt ishin peumlrzgjedhur janeuml prezantuar neuml gjashteuml (6) Fushata teuml Avokimit
Pas peumlrzgjedhjes se kateumlr (4) OShC-ve dhe dy (2) koalicioneve teuml OShC-ve dhe zhvillimit teuml Fushatave
teuml Avokimit ECMI Kosova CSD dhe RROGRAEK gjateuml vitit 2013 dhe 2014 kaneuml zhvilluar njeuml Program
Trajnimit dhe Avokimi teuml peumlrshtatur me objektiv teuml qarteuml dhe teuml bazuar neuml rezultate i cili
konsistonte neuml peseumlmbeumldhjeteuml seanca (15) trajnimi ku kaneuml marreuml pjeseuml si trajnues peumlrfaqeumlsues teuml
shoqeumlriseuml civile nga vendet e tjera teuml rajonit teuml Ballkanit Si pjeseuml e programit teuml ECMI Kosoveumls
OShC-ve dhe koalicioneve teuml OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur u eumlshteuml ofruar mbeumlshtetje teknike dhe
ligjore peumlr zbatimin e fushatave teuml advokimit ndihmeuml neuml organizimin e aktiviteteve mediale (6
videove promovuese peumlr OShC-teuml dhe koalicionet e peumlrzgjedhur) lehteumlsimin e dialogut me
institucionet relevante qeveritare dhe ndihmeuml neuml hulumtime dhe redaktimin e materialeve si dhe
nga njeuml neumln-grant me vlereuml prej euro2000 peumlr secileumln OShC dhe koalicion teuml peumlrzgjedhur peumlr zbatimin e
Fushatave teuml Avokimit
OShC-teuml nga Kosova kaneuml
shkeumlmbyer kontaktet dhe
kaneuml bashkeumlvepruar
fuqisheumlm me
institucionet e IRJM-seuml
me potencial peumlr
bashkeumlpunim neuml teuml
ardhmen
Pag
e25
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
BRIGA
Peumlrfaqeumlson komunitetin serb neuml Gorazhdec neuml rajonin e Pejeumls
Aktivitetet
Trajnime teuml peumlrgjithshme peumlr evokim veccedilaneumlrisht peumlr gra
Rritja e pjeseumlmarrjes seuml grave neuml proceset vendimmarreumlse neuml nivelin komunal
Mungesa e publikimit teuml vendeve teuml lira teuml puneumls neuml gjuheumln serbe
PIRAMIDA
Peumlrfaqeumlson komunitetin egjiptas neuml rajonin
e Pejeumls dhe ateuml teuml Istogut
Aktivitetet
Trajtimi i braktisjes seuml shkolleumls nga
nxeumlneumlsit egjiptas neuml shkolleumln fillore dhe
teuml mesme
Rritja e edukimit mbi ccedileumlshtjet e
sheumlndetit
Ngritja e veteumldijes rreth puneumlsimit
duke synuar veccedilaneumlrisht grateuml
Qendra peumlr Integrimin e Komuniteteve Minoritare (ICECQEKM)
Peumlrfaqeumlson komunitetin boshnjak serb turk dhe ateuml rom neuml rajonin e Prizrenit
Aktivitetet
Komisioni Komunal peumlr Komunitete
duhet teuml peumlrfshijeuml komunitetin ashkali
egjiptas dhe ateuml goran
Peumlrdorimi publik nga ana e Komuneumls i
teuml gjitha gjuheumlve zyrtare
Beumlrja e boshnjakishtes gjuheuml zyrtare neuml
nivel komunal
Omladinski Savez Gore ndash OSG (shq
Keumlshilli Rinor i Goreumls ndash KRG)
Peumlrfaqeumlson komunitetin minoritar goran neuml
rajonin e Goreumls
Aktivitetet
Peumlrfaqeumlsimi i barabarteuml i teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim
Shtypja e materialeve edukative
relevante peumlr keumlteuml ccedileumlshtje
Koalicioni CDKD dhe Slobodna Produkcija (shq Produksioni i Lireuml)
Dy OShC teuml cilat peumlrfaqeumlsojneuml serbeumlt romeumlt boshnjakeumlt dhe malaziasit dhe teuml cilat punojneuml neuml rajonin e Gjilanit teuml Kameniceumls dhe ateuml teuml Novobeumlrdeumls
Aktivitetet
Zbatimi i Ligjit peumlr Qasje neuml Dokumente Publike
Shfryteumlzimi proporcional i objekteve sportive dhe kulturore
Ndarja proporcionale e buxhetit
Koalicioni CZRZ dhe OPA
Dy OShC nga komuniteti serb teuml cilat punojneuml neuml pjeseumln jugore teuml Kosoveumls kryesisht neuml Partesh dhe Kllokot
Aktivitetet
Avokim neuml Ministrineuml e Bujqeumlsiseuml Ministrineuml e Riniseuml dhe Sportit dhe neuml Ministrineuml e Mjedisit peumlr mbeumlshtetje neuml Partesh
Ulja e papuneumlsiseuml neuml keumlto rajone
Pag
e26
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rezultatet nga planet e avokimit
OShC-teuml e angazhuara me keumlto Planeve teuml Avokimit kaneuml arritur njeuml numeumlr suksesesh teuml dukshme si
rezultat i aktiviteteve teuml ndeumlrmarra neuml kuadeumlr teuml keumltyre propozimeve
ICECQEKM Ka evokuar me sukses te Komuna e Prizrenit peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha komunitetet teuml
peumlrfaqeumlsohen neuml Komisionin Komunal peumlr Komunitete peumlrfshireuml komunitetin goran ateuml rom ashkali
dhe egjiptas Ata gjithashtu i kaneuml beumlreuml presion Komuneumls peumlr teuml drejteumln e barabarteuml peumlr trsquou arsimuar
neuml gjuheumln boshnjake peumlrfshireuml edhe organizimin e tryezave teuml rrumbullakeumlta rreth keumlsaj ccedileumlshtjeje
gjeuml qeuml kishte sukses deri diku ndoneumlse ka ende shumeuml progres peumlr trsquou beumlreuml neuml meumlnyreuml qeuml komuna
trsquou peumlrmbahet obligimeve teuml saj ligjore E fundit ata kaneuml mbajtur disa tryeza teuml rrumbullakeumlta peumlr
ccedileumlshtjen e respektimit teuml kuoteumls prej 10 teuml puneumlsimit teuml komuniteteve neuml institucionet publike
Komuna eumlshteuml treguar e hapur neuml keumlto takime dhe ICECQEKM do teuml vazhdojeuml teuml avokojeuml peumlr keumlto
ccedileumlshtje peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml kaneuml krijuar neuml keumlto institucione
OSGKRG Pjesa meuml e madhe e puneumls seuml
OSGKRG ishte pjeseuml e Rrjetit teuml Goraneumlve teuml
themeluar si pjeseuml e keumltij projekti Ata kaneuml
organizuar disa tryeza teuml rrumbullakeumlta mbi
ccedileumlshtjet e peumlrfaqeumlsimit teuml barabarteuml teuml teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim publik dhe kaneuml
krijuar lidhje teuml mira me Komuneumln gjeuml qeuml do teuml
shfryteumlzohet peumlr teuml zhvilluar avokim gjateuml muajve
teuml ardhsheumlm
PIRAMIDA Neuml Pejeuml PIRAMIDA eumlshteuml treguar e suksesshme neuml puneumln e saj me Komuneumln neuml trajtimin
e ccedileumlshtjes seuml braktisjes seuml shkolleumls nga pjeseumltareumlt e komuniteteve minoritare Ata kaneuml punuar me
zyrtareumlt komunaleuml peumlr teuml avokuar peumlr
identifikimin e feumlmijeumlve jashteuml shkollave dhe
trajtimin e ccedileumlshtjeve teuml ri-integrimit Megjithateuml
marreuml parasysh trendin e fundit teuml emigrimit teuml
pjeseumltareumlve teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe
egjiptas ata po peumlrballen prapeuml me ccedileumlshtje teuml
integrimit teuml cilat duhet teuml adresohen nga
Komuna28 PIRAMIDA gjithashtu ka qeneuml e
suksesshme neuml qeumlllimin e saj peumlr teuml rritur
arsimimin e grave qeuml u peumlrkasin komuniteteve
minoritare veccedilaneumlrisht neuml lidhje me ccedileumlshtjet e sheumlndetit pasi qeuml kaneuml organizuar disa tryeza teuml
rrumbullakeumlta dhe trajnime mbi keumlteuml ccedileumlshtje si dhe ka filluar teuml bashkeumlpunojeuml me komunitetin lokal
28
Peumlr me tepeumlr informata mbi keumlteuml temeuml ju lutemi shihni Buletinin Informues teuml ECMI Kosoveumls rreth keumlsaj teme me titullin Sfidat neuml procesin e integrimit neuml Kosoveuml migrimi neuml rritje e romeumlve ashkalive dhe egjiptasve Neuml dispozicion neuml httpwwwecmikosovoorgp=5847
Pag
e27
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
neuml keumlto zona rreth keumltyre ccedileumlshtjeve dhe trsquou japeuml atyre meuml shumeuml informata mbi ccedileumlshtje teuml tilla si
sheumlndeti riprodhues dhe ccedileumlshtjet e sheumlndetit teuml feumlmijeumlve
Koalicioni CRDZ-OPA Ky koalicion eumlshteuml treguar i suksessheumlm neuml vendosjen e kontakteve brenda
Ministrive relevante peumlr trsquou marreuml me avokim Megjithateuml ndoneumlse nuk eumlshteuml marreuml ndonjeuml vendim
peumlrfundimtar nga keumlto ministri ata janeuml angazhuar me keumlteuml ccedileumlshtje dhe janeuml neuml procesin e
formulimit teuml planeve peumlr teuml trajtuar problemet e ngritura nga CRDZ-OPA Ata gjithashtu kaneuml arritur
teuml vendosin kontakte teuml mira me peumlrfaqeumlsuesit e Komuneumls seuml Parteshit peumlrgjegjeumls peumlr bujqeumlsi rini e
mjedis Seuml bashku me Komuneumln ata kaneuml ndeumlrmarreuml aktivitete neuml Partesh Budrigeuml e Poshtme dhe
Pasjan me fokus neuml ccedileumlshtjet e riniseuml dhe kultureumls Seuml fundmi kaneuml filluar organizimin e njeuml unioni
fermereumlsh i cili do teuml peumlrfaqeumlsojeuml njeuml pjeseuml teuml madhe teuml fermereumlve teuml Parteshit
BRIGA Gjateuml zbatimit teuml Planit teuml Avokimit kjo
OShC ka mbajtur njeuml seumlreuml trajnimesh peumlr grateuml
nga komuniteti serb mbi metodat meuml teuml mira
peumlr puneumlsim peumlrfshireuml shqyrtimin e
aplikacioneve dhe procedurat pasuese Peumlr meuml
tepeumlr ata janeuml takuar me autoritetet
peumlrkateumlse peumlr teuml shprehur shqeteumlsimin e tyre
se shpalljet zakonisht nuk dalin neuml serbisht
dhe institucionet peumlrgjegjeumlse peumlr keumlteuml kaneuml
reumlneuml dakord qeuml teuml adresojneuml keumlteuml ccedileumlshtje dhe
teuml beumljneuml meuml teuml mireumln peumlr teuml siguruar qeuml neuml teuml ardhmen shpalljet peumlr vende teuml lira teuml puneumls teuml
shpeumlrndahen peumlrmes kanaleve neuml gjuheumln serbe
Koalicioni CDKD-SP Ky koalicion ka mbajtur takime teuml shumta me autoritetet peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi
qendrore neuml kuadeumlr teuml planeve teuml tyre teuml avokimit por vonesa neuml krijimin e njeuml qeverie komunale neuml
Kameniceuml ka penguar qeuml keumlto takime teuml jeneuml
efektive Megjithateuml ka pasur ndeumlrveprim teuml
mireuml neuml ccedileumlshtjen e qasjes seuml barabarteuml neuml
objektet sportive dhe kjo eumlshteuml ccedileumlshtje qeuml do teuml
peumlrcillet edhe meuml tej Lidhur me ccedileumlshtjen e
qasjes neuml dokumente publike ky koalicion
gjithashtu ka zhvilluar disa takime dhe ka
avokuar rregullisht peumlr qasje teuml barabarteuml dhe
teuml lehteuml dhe kjo ka beumlreuml qeuml Komuna teuml beumljeuml ca
leumlvizje dhe suksese nga ana e Komuneumls e cila
eumlshteuml beumlreuml meuml e hapur neuml ofrimin e sheumlrbimeve
teuml peumlrkthimit dhe qasjes seuml hapur neuml teuml gjitha dokumentet Ata gjithashtu kaneuml monitoruar
shpeumlrndarjen e investimeve kapitale neuml komuneuml por nuk kaneuml mundur teuml marrin peumlrgjigje definitive
rreth asaj se sa eumlshteuml shpenzuar peumlr secilin komunitet Megjithateuml duke ngritur ccedileumlshtjen e
Pag
e28
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
monitorimit teuml keumlsaj Koalicioni CDKD-PS i ka beumlreuml presion komuneumls qeuml trsquoi beumljeuml publike keumlto holleumlsi
dhe teuml jeteuml meuml e hapur
Pag
e29
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
V KRIJIMI I RRJETEVE NDEumlRETNIKE TEuml OSHC-VE NGA MINORITETET
Shoqeumlria civile neuml Kosoveuml eumlshteuml e fragmentuar neuml maseuml teuml madhe ajo jo veteumlm qeuml shpesh eumlshteuml e
ndareuml neuml vija etnike por shpesh ka mungeseuml teuml komunikimit dhe bashkeumlpunimit ndeumlrmjet
Organizatave teuml Shoqeumlriseuml Civile (OShC-ve) brenda teuml njeumljtit komunitet Marreuml parasysh nevojat e
veccedilanta dhe fragmentimin e brendsheumlm teuml shumiceumls seuml komuniteteve minoritare neuml Kosoveuml ECMI
Kosova dhe organizatat e saj partnere neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml synuar teuml nxisin komunikimin
dhe bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml veccedilanta etnike dhe mes tyre me
qeumlllimin peumlrfundimtar qeuml trsquou mundeumlsojneuml atyre teuml avokojneuml peumlr nevojat dhe interesat e tyre teuml
veccedilanta duke qeneuml neuml teuml njeumljteumln koheuml teuml bashkuara dhe me njeuml zeuml
Peumlrmes puneumls seuml gjereuml neuml terren teuml kryer nga ECMI Kosova komunitetet kaneuml shprehur deumlshireumln e
tyre peumlr teuml zhvilluar kanale peumlr dialog dhe mjete peumlr teuml organizuar meuml mireuml aktivitetet e tyre
Komunitetet kaneuml theksuar nevojeumln peumlr peumlrmireumlsimin e politikave si dhe peumlr rritjen e peumlrkushtimit
dhe programeve teuml Institucioneve teuml Qeveriseuml teuml Republikeumls seuml
Kosoveumls neuml lidhje me integrimin e komuniteteve jo-shumiceuml neuml
Kosoveuml dhe peumlr teuml siguruar respektimin e ploteuml teuml teuml drejtave teuml
komuniteteve jo-shumiceuml neuml vend Keumlshtu meuml 2014 ka filluar njeuml
nismeuml pilot me qeumlllim inicimin e procesit teuml dialogut ndeumlretnik mes
OShC-ve neumlpeumlrmjet krijimit teuml rrjeteve teuml OShC-ve brenda teuml njeumljtave
komunitete etnike respektivisht komunitetit serb dhe atij goran
ndeumlrsa marreuml parasysh kontekstin veccediloriteuml dhe peumlrvojat e
dallueshme teuml Kosoveumls si dhe praktikat e mira nga vendet e tjera teuml
Ballkanit Pereumlndimor Kjo nismeuml eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme
pasi qeuml peumlrfaqeumlsimi nga partiteuml politike brenda keumltyre komuniteteve eumlshteuml shumeuml i polarizuar dhe
shpesh karakterizohet nga sjellje antagoniste e armiqeumlsore Krijimi i keumltyre rrjeteve ka peumlr aspirateuml
krijimin e njeuml mjedisi qeuml nxit dialogun dhe hap njeuml formeuml teuml drejtpeumlrdrejteuml teuml komunikimit brenda
rrjeteve
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom) Ky rajon shtrihet neuml pjeseumln jugore
dhe juglindore teuml Kosoveumls dhe peumlrgjitheumlsisht eumlshteuml karakterizuar nga marreumldheumlnie teuml qeumlndrueshme
ndeumlretnike Megjithateuml pjeseumltareumlt e komunitetit serb qeuml jetojneuml neuml keumlteuml zoneuml ballafaqohen me
probleme teuml ngjashme me pjeseumltareuml teuml keumltij komuniteti qeuml jetojneuml gjetkeuml neuml vend veccedilaneumlrisht teuml
rinjteuml Krijimi i njeuml rrjeti nxit njeuml lidhje ndeumlrmjet OShC-ve teuml ndryshme nga ky rajon dhe avokim meuml teuml
mireuml te strukturat peumlrkateumlse teuml qeverisjes lokale Pasi qeuml shumeuml prej keumltyre komunave janeuml krijuar
rishtas peumlrmes procesit teuml decentralizimit rrjeti eumlshteuml thelbeumlsor peumlr teuml siguruar njeuml kanal teuml sigurt
peumlr teuml punuar seuml bashku Peumlr meuml tepeumlr shumeuml banoreuml serbeuml nga kjo zoneuml mendojneuml se janeuml teuml neumln-
peumlrfaqeumlsuar neuml krahasim me rajonet e tjera neuml Kosoveuml gjeuml qeuml tregon domosdoshmeumlrineuml e rrjetit neuml
meumlnyreuml qeuml zeumlri i tyre teuml deumlgjohet neuml nivelin qendror dhe tek peumlrfaqeumlsuesit brenda komunitetit serb
qeuml veprojneuml neuml Anamoroveuml
Trendi neuml rritje e super i
shtimit teuml numrit teuml
rrjeteve ka filluar teuml keteuml
ndikim pozitiv tek teuml
gjitha komunitetet neuml
Kosoveuml duke rritur keumlshtu
mundeumlsineuml e tyre peumlr teuml
ndikuar dhe avokuar peumlr
ndryshime
Pag
e30
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom) eumlshteuml struktura e pareuml e
tilleuml qeuml sjelleuml seuml bashku teuml gjitha OShC-teuml nga komuniteti goran Marreuml parasysh se komuniteti goran
eumlshteuml njeumlri nga komunitetet meuml teuml margjinalizuar minoritare neuml Kosoveuml kjo peumlrbeumln njeuml zhvillim kyccedil
peumlr sa i peumlrket afteumlsiseuml seuml tyre peumlr teuml lobuar dhe avokuar peumlr ccedileumlshtjet e tyre
Rrjeti i komuniteti serb dhe ai i komunitetit goran janeuml duke kaluar neuml procesin e regjistrimit Ato
synojneuml teuml punojneuml seuml bashku neuml mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml njeriut teuml komuniteteve
teuml tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml Qeumlllimet e Rrjeteve peumlrfshijneuml
Identifikimin e problemeve me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Avokim lidhur me problemet me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Ngritjen e veteumldijes seuml institucioneve neuml lidhje me problemet serioze qeuml ndikojneuml neuml
mireumlqenien e komuniteteve peumlrkateumlse
Nxjerrjen e deklaratave teuml peumlrbashkeumlta publike neuml media rreth ccedileumlshtjeve me interes peumlr
komunitetet peumlrkateumlse
Ngritjen e problemeve teuml ndryshme me teuml cilat peumlrballen komunitetet peumlrkateumlse te
institucionet relevante qendrore dhe lokale
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit serb trembeumldhjeteuml (13) OShC janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
tij Ato punojneuml neuml komunat e fshatrat Kameniceuml Shilloveuml Gjilan Partesh Novobeumlrdeuml dhe Kllokot
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit goran marreumlveshjen Platformeuml peumlr trsquoiu bashkuar Rrjetit e kaneuml
neumlnshkruar shtateuml (7) OShC dhe teuml gjitheuml punojneuml neuml Prizren dhe Dragash
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom)
Neuml kuadeumlr teuml komunitetit goran ka pasur disa OShC me seli neuml rajonin e Prizrenit teuml cilat kaneuml
treguar interesim aktiv neuml promovimin e ccedileumlshtjeve teuml teuml drejtave teuml njeriut teuml komunitetit teuml tyre
dhe teuml cilat kaneuml njohur nevojeumln e njeuml rrjeti teuml organizatave peumlr teuml ndihmuar neuml ngritjen e
problemeve me teuml cilat peumlrballen goraneumlt teuml cilat
ishte e veumlshtireuml teuml ngriheshin meuml pareuml neuml nivel teuml
Kosoveumls Prandaj ata kaneuml njohur nevojeumln peumlr
njeuml rrjet peumlr teuml promovuar keumlto pasi meuml hereumlt
ka pasur bashkeumlpunim shumeuml teuml kufizuar neuml mes
teuml OShC-ve teuml komunitetit goran gjeuml qeuml ka
kufizuar ndikimin e tyre Janeuml dhjeteuml (10) OShC
teuml cilat janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
Platformeumls e teuml cilat punojneuml neuml rajonin e
Dragashit
Keumlto rrjete kaneuml punuar neuml ccedileumlshtje tematike teuml
cilat i kaneuml veumlneuml neuml theks si ccedileumlshtje qeuml ndikojneuml neuml komunitetet e tyre neuml teumlreuml Kosoveumln Komuniteti
goran ka veumlneuml neuml pah tri ccedileumlshtje problemet e kthimit teuml nxeumlneumlsve neuml shkolla propozimin peumlr
decentralizim qeuml do teuml shpinte neuml krijimin e njeuml komune me shumiceuml gorane dhe problemet e
puneumlsimit dhe mundeumlsive ekonomike peumlr goraneumlt Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova
Pag
e31
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dhe organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur rrjetin e
komunitetit goran neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve dhe kryerjen
e njeuml hulumtimi Pjeseuml e keumltij hulumtimi kaneuml qeneuml rreth 300
peumlrfaqeumlsues goraneuml teuml cileumlt kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas
nxjerrjes seuml rezultateve janeuml hartuar tri (3) analiza teuml shkurtra teuml
politikave teuml cilat gjithashtu janeuml publikuar neuml ueb-faqen e ECMI
Kosoveumls teuml CSD-seuml teuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml keumltij
projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml
veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml
punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr
ccedileumlshtjet e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet
kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml
Kosoveuml
Reagimi i shpejteuml nga Gjilani dhe disa komuna teuml tjera ndaj ccedileumlshtjeve teuml ngritura neuml analizat e
shkurtra teuml politikave veccedilaneumlrisht rreth analizeumls seuml fokusuar neuml rini dhe kultureuml ka treguar se
publikimi i materialeve teuml tilla mund ta beumljeuml Komuneumln teuml aktivizohet neuml trajtimin e ccedileumlshtjeve qeuml janeuml
me reumlndeumlsi qendrore peumlr komunitetet minoritare
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Goran
(httpwwwgoranicommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom)
Pjeseumltareumlt e komunitetit serb gjithashtu kaneuml veumlneuml
neuml pah ccedileumlshtjen e puneumlsimit dhe mundeumlsive
ekonomike si dhe ccedileumlshtjet e transparenceumls dhe
llogaridheumlnies seuml pushtetit lokal dhe aktivitetet
rinore neuml dispozicion peumlr pjeseumltareumlt e komunitetit
serb Teuml tri (3) analizat e shkurtra teuml politikave
gjenden online neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls ateuml
teuml keumltij projekti dhe neuml ueb-faqen e Rrjetit teuml
Komunitetit Serb neuml anglisht dhe serbisht
Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova dhe
organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur Rrjetin e Komunitetit serb neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve
dhe kryerjen e njeuml hulumtimi Neuml keumlteuml hulumtim janeuml peumlrfshireuml 600 pjeseumltareuml teuml komunitetit serb teuml
cileumlt e kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas nxjerrjes seuml rezultateve tre (3) analiza teuml shkurtra teuml politikave
janeuml hartuar dhe publikuar neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls teuml CSD-seuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml
keumltij projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-
ve brenda komuniteteve teuml punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr ccedileumlshtjet
Rrjeti Goran ka arritur teuml
integrohet me sukses neuml
komunitetin e shoqeumlriseuml civile
neuml Kosoveuml Me mbeumlshtetjen
nga ECMI ata kaneuml krijuar
lidhje me donatoreuml kaneuml
fituar fonde e donacione si
dhe kaneuml peumlrmireumlsuar
shkathteumlsiteuml e tyre peumlr
hulumtime dhe avokim
Pag
e32
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje
me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml Kosoveuml
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Serb
(httpwwwserbcommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Pag
e33
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
VI REKOMANDIME DHE PEumlRFUNDIME
Neuml fund teuml keumltij raporti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml prezantojneuml peumlrfundimet dhe
rekomandimet teuml e dala nga zbatimi i keumltij projekti gjateuml dy viteve teuml fundit Keumlto rekomandime
bazohen si neuml qeumlllimet fillestare teuml projektit ashtu edhe neuml peumlrvojat gjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml tij
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml paraqesin rekomandimet e meumlposhtme si OShC-ve teuml
komuniteteve minoritare ashtu edhe qeveriseuml qendrore dhe atyre lokale me qeumlllimin qeuml teuml
vazhdohet me shtimin e dialogut teuml komuniteteve minoritare me institucionet qeveritare
Dialogu i strukturuar neuml mes teuml OShC-ve teuml minoriteteve dhe qeveriseuml
Ky projekt ka filluar me qeumlllim teuml vendosjes seuml njeuml dialogu meuml teuml strukturuar neuml mes teuml zyrtareumlve teuml
nivelit qendror dhe atij komunal dhe peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare ECMI
Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml identifikuar ose mungeseumln e marreumldheumlnieve pasi qeuml OShC-teuml shihen
si antagoniste ose ka marreumldheumlnie paternaliste neuml teuml cilat raste institucionet nuk i vlereumlsojneuml OShC-
teuml dhe puneumln qeuml mund ta beumljneuml
Neumlpeumlrmjet aktiviteteve teuml tilla si seancat e dialogut neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe
peumlrfaqeumlsuesve teuml institucioneve ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml treguar se ka nevojeuml dhe
gjithashtu neuml shumeuml nivele gatishmeumlri peumlr teuml punuar me keumlteuml projekt Neuml mesin e teuml gjitha
komunitetet dialogu i vendosur neuml mes teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml shoqeumlriseuml civile dhe atyre teuml
institucioneve qendrore dhe lokale ishte i frytsheumlm dhe do teuml vazhdojmeuml teuml punojmeuml peumlr teuml krijuar
njeuml mjedis teuml strukturuar peumlr shkeumlmbimin e ideve dhe kritikave konstruktive Kjo eumlshteuml diccedilka qeuml
eumlshteuml shumeuml e nevojshme peumlr teuml dy grupet dhe ne do teuml punojmeuml peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml jo
veteumlm lidhje meuml teuml meumldha neuml mes teuml dy grupeve por edhe meuml shumeuml transparenceuml e llogaridheumlnie
Pothuajse teuml gjitha komunitetet neuml takimet e tyre me zyrtareumlt gjateuml vitit teuml dyteuml teuml zbatimit teuml keumltij
projekti kaneuml propozuar qeuml keumlto aktivitete teuml dialogut teuml formalizohen dhe teuml vijojneuml neuml vitet e
ardhshme Kjo tregon se keumlto lloje teuml diskutimeve teuml formalizuara kaneuml filluar teuml adresojneuml ccedileumlshtjet e
mungeseumls seuml dialogut strukturor dhe se janeuml me reumlndeumlsi peumlr teuml dy sektoreumlt Prandaj ECMI Kosova
dhe partnereumlt e saj rekomandojneuml qeuml neuml driteumln e keumlsaj si OShC-teuml nga komunitet minoritare ashtu
edhe peumlrfaqeumlsuesit e tyre politikeuml neuml nivelin qendror dhe ateuml lokal teuml punojneuml peumlr teuml formalizuar
dhe strukturuar dialogun me qeumlllim qeuml teuml sigurohet qeuml ai teuml konsistojeuml neuml kritika konstruktive si
dhe mbeumlshtetje peumlr ide
Peumlr meuml tepeumlr Ligji peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e peumlrbashkeumlt qeuml eumlshteuml theksuar
peumlrgjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml projektit nga pothuaj teuml gjitha komunitetet Kjo eumlshteuml diccedilka neuml teuml
cileumln duhet teuml punojneuml teuml gjitha institucionet neuml drejtim teuml zbatimit veccedilaneumlrisht neuml nivelin komunal
Peumlrvec keumlsaj KKK KDIK dhe Avokati i Popullit duhet teuml vazhdojneuml teuml angazhohen me OShC-teuml nga
komunitetet minoritare peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml dialog efektiv neuml mes teuml sektoreumlve
Pag
e34
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rritja e ndeumlrveprimit neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe donatoreumlt ndeumlrkombeumltareuml
Njeuml aspekt tjeteumlr i keumltij projekti kishte peumlr synim adresimin e problemit teuml pak OShC-ve nga
komunitetet minoritare teuml cilat mund teuml shfryteumlzojneuml lidhjet me qeverineuml dhe donatoreumlt
ndeumlrkombeumltareuml Ka shumeuml OShC teuml cilave u mungojneuml njohuriteuml e specializuara ose kapacitetet peumlr
teuml aplikuar peumlr fonde nga burime meuml teuml meumldha fondesh ndeumlrkombeumltare ose teuml cilat mund teuml hyjneuml
neuml diskutime teuml frytshme qeuml mund trsquoi beumljneuml meuml teuml reumlndeumlsishme Prandaj ECMI Kosova dhe partnereumlt
e saj kaneuml pasur peumlr objektiv neuml meumlnyreuml specifike ato OShC teuml cilat nuk kaneuml keumlto lloje teuml lidhjeve
Kjo eumlshteuml beumlreuml kryesisht peumlrmes trajnimeve peumlr avokim dhe mbeumlshtetjen neuml zhvillimin e tyre dhe
peumlrmes neumln-granteve Kjo eumlshteuml treguar teuml jeteuml e suksesshme neuml peumlrfshirjen e organizatave teuml vogla
dhe qeuml teuml tregojeuml se si keumlto OShC kur u ofrohet mbeumlshtetje mund teuml ndeumlrveprojneuml me sukses me
donatoreumlt dhe teuml punojneuml peumlr teuml avokuar peumlr teuml drejtat e komuniteteve teuml tyre Prandaj ky projekt
ka synuar stimulimin e OShC-ve meuml teuml vogla brenda komuniteteve minoritare qeuml teuml rriten dhe teuml
keneuml qasje neuml fonde nga burime teuml tjera diccedilka qeuml ka daleuml teuml jeteuml e suksesshme dhe duhet teuml
vazhdohet neuml vitet e ardhshme OShC-teuml meuml teuml vogla duhet teuml punojneuml qeuml teuml keneuml njohuri si teuml
aplikoni te donatoreumlt kurse donatoreumlt duhet teuml peumlrqendrojneuml peumlrpjekjet e tyre neuml mbeumlshtetjen e
OShC-ve meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare dhe jo teuml financojneuml vazhdimisht teuml njeumljtat OShC
Kjo gjithashtu mund teuml beumlhet duke shfryteumlzuar opsionin qeuml OShC-teuml meuml teuml meumldha teuml krijojneuml
partneritet me ato meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare Mbeumlshtetja nga ana e ECMI Kosoveumls dhe
CSD-seuml peumlr OShC teuml komuniteteve peumlrmes neumln-granteve dhe trajnimeve peumlr avokim eumlshteuml treguar
frytdheumlneumlse dhe ka treguar se neumlse formohet njeuml konsorcium kjo mund teuml jeteuml shumeuml e dobishme
peumlr komunitetet lokale
Njeuml tjeteumlr metodeuml qeuml eumlshteuml treguar teuml jeteuml e frytshme peumlrmes zbatimit teuml keumltij projekti eumlshteuml krijimi i
rrjetit teuml komunitetit serb dhe atij goran Edhe kjo ka treguar se konsorciumet mund trsquou ndihmojneuml
OShC-ve meuml teuml vogla qeuml teuml keneuml qasje neuml fondet dhe trsquoi mbeumlshtesin ato neuml integrimin e tyre neuml
shoqeumlrineuml civile neuml teumlreumlsi Dy (2) aneumltareuml serbeuml teuml rrjeteve tani janeuml beumlreuml aneumltareuml teuml KKK-seuml dhe po
punojneuml neuml promovimin e komuniteteve teuml tyre brenda institucioneve qendrore dhe dialogut me to
Sigurimi i qasjes seuml teuml gjitha OShC-ve neuml shoqeumlrineuml civile meuml gjereuml
E fundit projekti ka lehteumlsuar qasjen e shumeuml komuniteteve minoritare neuml strukturat qendrore teuml
shoqeumlriseuml civile neuml veccedilanti qasjen e komunitetit goran Ky komunitet nuk bie neuml ndonjeuml kategori e
cila eumlshteuml aktualisht neuml fokus teuml komunitetit ndeumlrkombeumltar teuml donatoreumlve dhe peumlr meuml tepeumlr
peumlrballet me gjendje teuml veumlshtireuml dhe ateuml si peumlr faktin se janeuml komunitet minoritar neuml komuna me
shumiceuml shqiptare e edhe peumlr shkak teuml tensioneve qeuml ekzistojneuml me komunitetin boshnjak e cila
eumlshteuml ndarje kryesisht neuml vija politike por u ka penguar neuml aspektin e ccedileumlshtjeve teuml tilla si ajo se neuml
cilat shkolla duhet teuml shkojneuml nxeumlneumlsit e tyre Peumlrfaqeumlsues teuml keumltyre organizatave teuml shoqeumlriseuml civile
kaneuml deklaruar se veteumlm peumlrmes ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj pra peumlrpjekjeve neuml kuadeumlr teuml
keumltij projekti kaneuml mundur teuml beumlhen pjeseuml e organizatave teuml tilla si KKK
Pag
e35
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Peumlr meuml tepeumlr njeuml ccedileumlshtje meuml e gjereuml eumlshteuml ajo se disa organizata teuml shoqeumlriseuml civile anashkalohen
brenda komuniteteve teuml tyre pasi qeuml mund teuml jeneuml shumeuml teuml vogla ose punojneuml neuml zona neuml teuml cilat
nuk janeuml teuml fokusuar donatoreumlt dhe komuniteti ndeumlrkombeumltar Peumlr shembull kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr
OShC-teuml nga komuniteti serb qeuml punojneuml neuml rajonin e Anamoraveumls teuml cilat shpesh neglizhohen pasi
qeuml ky eumlshteuml njeuml rajon relativisht i qeumlndruesheumlm Rrjeti i krijuar nga ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj
neuml keumlteuml rajon ka treguar se kur ccedileumlshtjet brenda keumltyre rajoneve vihen neuml pah neuml meumlnyreuml efektive si
neumlpeumlrmjet nxjerrjes seuml analizave teuml shkurtra teuml politikave mbi keumlto ccedileumlshtje mund teuml keteuml diskutime
reale dhe potencial peumlr ndryshime teuml veumlrteta neuml keumlteuml rajon
Kjo ecuri duhet teuml vazhdojeuml neuml teumlreuml Kosoveumln me qeumlllimin qeuml teuml sigurohet qeuml teuml keteuml kohezion efektiv
ndeumlrmjet pjeseumltareumlve teuml shoqeumlriseuml civile nga minoritetet dhe shumica dhe gjithashtu kohezion
brenda pjeseumltareumlve teuml ndrysheumlm teuml njeuml komuniteti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj peumlrmes puneumls
qeuml eumlshteuml beumlreuml neuml keumlteuml projekt shpresojmeuml se njeuml klimeuml e tilleuml mund teuml krijohet neuml teumlreuml Kosoveumln kjo
edhe meuml tepeumlr pasi qeuml keumlshtu duan edhe pjeseumltareumlt e shoqeumlriseuml civile Kjo mund teuml arrihet peumlrmes
peumlrpjekjeve proaktive teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve e gjithashtu teuml atyre teuml institucioneve e
donatoreumlve
Pag
e36
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Pag
e37
ECMI Kosova
Rr Neumlna Terezeuml Nr 41 Apt 29 10000 Prishtineuml Kosoveuml Tel +381 (0) 38 224 473
Rr Cika Jovina Nr 3 Kati 1 38220 Mitroviceuml e Veriut Kosoveuml Tel +381 (0) 64 00 55 488
Email infoecmikosovoorg
Ueb-faqja wwwecmikosovoorg
Pag
e20
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
IV TRAJNIMET PEumlR NGRITJEN E KAPACITETEVE DHE AVOKIM PEumlR OSHC-TEuml
NGA KOMUNITETET MINORITARE
Peumlrmes hulumtimeve teuml gjera me OShC neuml teumlreuml Kosoveumln ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml
identifikuara se OShC-teuml neuml veccedilanti ato qeuml punojneuml peumlr komunitetet minoritare peumlrballen me
kapacitete teuml dobeumlta pra nuk mund teuml avokojneuml peumlr ccedileumlshtjet e tyre ose teuml marrin pjeseuml neuml meumlnyreuml
efektive neuml jeteumln publike Ndeumlr ccedileumlshtjet e tjera atyre shpesh u mungon teuml kuptuarit e ploteuml teuml
funksionimit teuml institucioneve teuml qeveriseuml dhe proceseve peumlrkateumlse e mekanizmave teuml
pjeseumlmarrjes26 Atyre gjithashtu shpesh u mungojneuml shkathteumlsiteuml e duhura neuml fusha teuml ndryshme si
avokimi lobimi dhe hulumtimet shkrimi e analiza ligjore27
Neumlpeumlrmjet njeuml qasje teuml ngritjes seuml kapaciteteve dhe mbeumlshtetjes seuml vazhdueshme dhe me objektiv teuml
qarteuml neuml keumlteuml aspekt ECMI Kosova dhe organizatat e saj partnere kaneuml synuar teuml ndeumlrtojneuml dhe
peumlrmireumlsojneuml afteumlsiteuml dhe kapacitetet e OShC-ve peumlr trsquou peumlrfshireuml neuml meumlnyreuml efektive neuml proceset e
politikeuml-beumlrjes dhe vendimmarrjes neuml nivelin lokal dhe ateuml qendror duke u bazuar neuml dhe zhvilluar
meuml tej efektivitetin e seancave teuml dialogut teuml diskutuara neuml kapitullin paraprak
Qeumlllimi i ECMI Kosoveumls dhe organizatave teuml saj partnere ishte forcimi i OShC-ve neuml meumlnyreuml teuml
teumlreumlsishme dhe trajtimi i kapaciteteve teuml OShC-ve peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml politikeuml-
beumlrje dhe vendimmarrje peumlr teuml siguruar qeuml ato teuml zhvillohen neuml meumlnyreuml teuml qeumlndrueshme ashtu qeuml
neuml teuml ardhmen teuml mund teuml veprojneuml neuml meumlnyreuml teuml pavarur dhe ateuml peumlrmes trajnimeve dhe
mbeumlshtetjes seuml vazhdueshme Si rrezultat i keumlsaj ECMI Kosova neuml kuadeumlr teuml dy projekteve lsquoFuqizimi i
shoqeumlriseuml civile peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml meumlnyreuml efektive neuml proceset e politikave dhe teuml vendimmarrjes
peumlrmes dialogut me institucionet qeveritarersquo i financuar nga BE-ja dhe i menaxhuar nga Zyra e
Bashkimit Europian neuml Kosoveuml dhe projektit lsquoPeumlrkrahja e qeverisjes efektive peumlr komunitetet
minoritare neuml Kosoveumlrsquo financuar nga Departamenti Federal Zviceran i Puneumlve teuml Jashtme (DFPJ) ka dizajnuar
njeuml program peumlrkraheumls gjitheumlpeumlrfshireumls peumlr organizata teuml shoqeumlriseuml civile (OSHC)
26
TACSO Beyond Zero Institutional Arrangements for Cooperation with Civil Society Society (shq Peumlrtej zeros
aranzhimet institucionale peumlr bashkeumlpunim me shoqeumlrineuml civile) gusht 2011 fq 21 KCSF ldquoNe dhe atardquo ndash pjeseumlmarrja e qytetareumlve neuml Kosoveuml tetor 2011 fq 28 27
TACSO Growing Together Civil Society Involvement in the Legislative Process ndash Good and Bad Practices Practices (shq Rritja e peumlrbashkeumlt peumlrfshira e shoqeumlriseuml civile neuml procesin ligjveumlnies ndash praktikat e mira dheuml teuml keumlqija) qershor 2011 qershor 2011 fq 21
Pag
e21
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Gjateuml njeuml periudhe 15-vjeccedilare (nga qershori 2013 deri neuml tetor 2014) OSHC-teuml dhe koalicionet e
OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml peumlrfituar nga njeuml program peumlrkraheumls gjitheumlpeumlrfshireumls i cili ka
kombinuar teorineuml dhe praktikeumln me fokus neuml keumlteuml teuml fundit
Ngritja e kapaciteteve
Pjeseumlmarreumlsve u janeuml ofruar trajnime teuml strukturuara
teuml orientuar praktikisht peumlr teuml ngritur kapacitetet dhe
ateumlsiteuml e tyre praktike peumlr teuml avokuar neuml meumlnyreuml
efektive peumlr interesat dhe teuml drejtat e tyre dhe jane
pajisur me certifikata pas peumlrfundimit me sukses teuml
programit
Trajnimi mbi shkathteumlsiteuml avokim dhe teuml drejtat
e minoriteteve nga qershori 2013 deri neuml tetor
2014 pjeseumlmarreumlsit kaneuml marreuml pjeseuml neuml njeuml
trajnim gjitheumlpeumlrfshireumls interaktiv dhe teuml peumlrshtatur sipas nevojave teuml tyre teuml peumlrbeumlreuml nga
peumlrafeumlrsisht 15 seanca
Viziteuml studimore neuml rajon neuml vitin 2014 pjeseumlmarreumlsit gjithashtu kaneuml marreuml pjeseuml njeuml viziteuml
studimore neuml FYROM neuml meumlnyreuml qeuml teuml promovojneuml bashkeumlpunimin rajonal teuml krijojneuml lidhje teuml
dobishme dhe teuml sigurojneuml njeuml shkeumlmbim konstruktiv teuml praktikave teuml mira dhe ekspertizeumls
teknike (know-how) neuml rajon
Zbatimi i aktiviteteve teuml avokimit
Paralelisht me programin e trajnimit OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml
zhvilluar dhe zbatuar Plane specifike Avokimi peumlr adresimin e ccedileumlshtjeve me interes peumlr ta me
mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj
Zhvillim i Planeve peumlr Avokim nga teuml gjitha OSHC-teuml konkurruese u eumlshteuml keumlrkuar qeuml teuml
prezantojneuml Propozimet peumlr Avokim me ide paraprake fillestare mbi aktivitetet e avokimit qeuml do
teuml ndeumlrmarrin peumlr teuml adresuar problemet apo ccedileumlshtje konkrete OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-
ve teuml peumlrzgjedhur janeuml peumlrkrahur neuml zhvillimin Planeve njeumlvjeccedilare teuml Avokimit teuml holleumlsisheumlm
dhe me objektiva teuml qarteuml duke zhvilluar meuml tej propozimet e tyre teuml paraqitura Keumlto Plane
Avokimi kaneuml peumlrfshireuml objektiva dhe aktivitete qeuml janeuml kryer me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls
dhe partnereumlve teuml projektit
Neumln-grante peumlr avokim OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml marreuml edhe
mbeumlshtetje financiar peumlr zbatimin e aktiviteteve teuml parapara neuml Planet e tyre peumlr Avokim (meuml seuml
shumti deri neuml 2000 Euro peumlr njeuml Plan Avokimi)
Mbeumlshtetje e vazhdueshme Peumlrveccedil keumlsaj OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur
kaneuml marreuml mbeumlshtetje teuml vazhdueshme peumlrfshireuml mbeumlshtetje teknike dhe ligjore ndihmeuml neuml
organizimin e aktiviteteve mediale (incizimi i nje video promoviese njeuml minuteumlsheuml peumlr secileumln
Pag
e22
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve ) lehteumlsim teuml dialogut me institucionet relevante qeveritare
dhe ndihmeuml me hulumtime dhe redaktimin e materialeve (psh fleteumlpalosjeve)
Keumlto aktivitete kaneuml synuar forcimin e kapaciteteve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare peumlr teuml
bashkeumlvepruar me qeverineuml dhe ushtruar ndikim mbi teuml si neuml nivelin komunal ashtu edhe ateuml
qendror peumlr teuml siguruar qeuml interesat e tyre teuml merren parasysh gjateuml proceseve teuml qeverisjes
Ngritja e kapaciteteve peumlr OShC-teuml nga komunitetet minoritare
Peumlr teuml adresuar ccedileumlshtjet e veumlna neuml pah meuml sipeumlr ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml dizajnuar njeuml
Program teuml Shkathteumlsive teuml Avokimit dhe teuml Drejta teuml Komuniteteve peumlr Organizatat e Shoqeumlriseuml
Civile neuml Kosoveuml i cili konsistonte neuml organizimin e peseumlmbeumldhjeteuml (15) seancave teuml trajnimit gjateuml
vitit 2013 dhe 2014 mbi ccedileumlshtjet e meumlposhtme
Pjeseumlmarrja e OShC-ve neuml Kosoveuml
Teuml drejtat e minoriteteve veumlshtrim i peumlrgjithsheumlm dhe konceptet kryesore
Legjislacioni dhe institucionet vendore neuml Kosoveuml neuml lidhje me OShC-teuml
Peumlrmbledhje e mekanizmave teuml kompensimit ndaj shkeljes seuml teuml drejtave mekanizmat e
drejtpeumlrdrejteuml (e drejta peumlr peticion e drejta peumlr iniciativa qytetare e drejta e referendumit
dhe e ankesave teuml qytetareumlve) + mekanizmat e teumlrthorteuml + mekanizmat e bazuar neuml ccedileumlshtje
(ZKGj MASHT-it dhe Komisioni teuml Pavarur Keumlshilli i Pavarur Mbikeumlqyreumls i Sheumlrbimit Civil teuml
Kosoveumls KPM)
Avokimi
Mediat dhe rrjetet sociale (si teuml plasohet mesazhi)
Zhvillimi i projekteve
Shkathteumlsiteuml e teuml shkruarit dhe prezantimit + rrjeteumlzimi
Mjete praktike peumlr mbajtjen e teuml dheumlnave dhe doreumlzimin e ankesave
Adresimi institucioneve dhe teuml kuptuarit e puneumls seuml tyre (KKK-seuml KDIK-seuml ZCcedilK-seuml)
Keumlto trajnime janeuml organizuar neuml bashkeumlpunim
me projektin ldquoMbeumlshtetje qeverisjes efektive peumlr
komunitetet minoritare neuml Kosoveumlrdquo teuml financuar
nga Departamenti Federal Zviceran i Puneumlve teuml
Jashtme (DFPJ) Trajnimet kaneuml sjelleuml seuml bashku
aneumltareuml teuml OShC-ve nga komunitetet e ndryshme
minoritare neuml teumlreuml Kosoveumln duke u dheumlneuml atyre
mundeumlsineuml peumlr teuml ndareuml peumlrvojat e tyre dhe
diskutuar sfidat me teuml cilat peumlrballen neuml
komunikimin me institucionet peumlrkateumlse lokale e
qendrore peumlr teuml ngritur ccedileumlshtjet qeuml lidhen me
komunitetet minoritare dhe janeuml mbajtur nga eksperteuml teuml nivelit teuml larteuml teuml ccedileumlshtjeve teuml zgjedhura
nga Kosova dhe rajoni OShC-teuml dhe koalicionet e OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur kaneuml qeneuml grupet
Pag
e23
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
kryesore teuml synuara megjithateuml OShC-teuml e peumlrfshira neuml Bazeumln e teuml dheumlnave teuml OShC-ve gjithashtu
janeuml ftuar qeuml teuml marrin pjeseuml neuml trajnime
Pjeseumlmarreumlsit i kaneuml vlereumlsuar teuml gjitha keumlto trajnime si
shumeuml teuml dobishme dhe kaneuml vneuml neuml dukje se ato ishin
mundeumlsi e madhe qeuml teuml nxirrnin neuml pah ccedileumlshtjet kryesore
dhe problemet qeuml lidhen me komunitetet e tyre dhe u kaneuml
ndihmuar teuml identifikojneuml kanale peumlr teuml trajtuar keumlto
ccedileumlshtje Neuml keumlto takime janeuml adresuar njeuml varg ccedileumlshtjesh teuml
shumeumlllojshme si mundeumlsiteuml socio-ekonomike peumlr
komunitetet minoritare peumlrdorimi i gjuheumlve segregacioni
neuml arsim veccedilaneumlrisht neuml Shkolleumln lsquoMustafa Bakijarsquo neuml
Gjakoveuml liria e leumlvizjes veccedilaneumlrisht neuml lidhje me Lagjen e
Boshnjakeumlve dhe Mitroviceumln e Veriut teuml drejtat e grave dhe
barazia gjinore marreumldheumlniet me qeverineuml dhe strategjiteuml
peumlr pjeseumlmarrjen meuml teuml gjereuml teuml shoqeumlriseuml civile Si pjeseuml e
programit teuml peumlrkrahjes OShC-teuml dhe koalicionet e OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur kaneuml incizuar dhe
transmetuar video promovuese me qeumlllim promovimin e organizatave teuml tyre mandatit teuml tyre dhe
puneumln qeuml ato beumljneuml peumlr teuml mbrojtur dhe promovuar teuml drejtat e komuniteteve Video promovuese teuml
organizatave BRIGA PIRAMIDA CDKD-SP ICEC CZRC-OPA dhe OSG janeuml postuar neuml kanalin e ECMI
Kosoveumls dhe neuml ueb-faqen e saj dhe faqen e saj neuml Facebook si dhe neuml ueb-faqen e CSD-seuml dhe
RrOGRAEK-ut
Viziteuml studimore peumlr OShC teuml peumlrzgjedhura nga komunitetet
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj gjithashtu kaneuml
organizuar njeuml viziteuml studimore neuml ish-Republikeumln
Jugosllave teuml Maqedoniseuml (IRJM) peumlr peumlrfaqeumlsues
teuml zgjedhur teuml OShC-ve nga minoritetet Kjo viziteuml
eumlshteuml zhvilluar neuml tremujorin e fundit teuml projektit
dhe ishte e hapur peumlr teuml gjitha OShC-teuml e
regjistruara neuml bazeumln e teuml dheumlnave
Peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova u eumlshteuml dheumlneuml
mundeumlsia peumlr dialog me homologeumlt e tyre nga
IRJM neuml ccedileumlshtje teuml tilla si arsimimi i komuniteteve
minoritare zbatimi i legjislacionit peumlr gjuheumlt dhe
puneumlsimi neuml institucionet publike dhe neuml ndeumlrmarrjet publike Peumlr meuml tepeumlr ECMI Kosova dhe
partnereumlt e saj u kaneuml mundeumlsuar peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova qeuml teuml zhvillojneuml takime me Komisionin
e Kuvendit peumlr Marreumldheumlnie Ndeumlretnike dhe Sekretariatin Shteteumlror peumlr Zbatimin e Marreumlveshjes
Kornizeuml teuml Ohrit Me keumlteuml atyre iu dhaneuml meuml tepeumlr njohuri mbi meumlnyreumln se si IRJM mbron teuml drejtat e
Njeuml tregim u suksessheumlm qeuml ia
vlen teuml peumlrmendet eumlshteuml ai peumlrmes
Programit teuml Trajnimit peumlr Avokim
ku OShC-teuml nga komuniteti
boshnjak kaneuml mundur teuml
avokojneuml me sukses neuml Prizren
duke arritur qeuml neuml Komisionin
Komunal peumlr Komunitete teuml
peumlrfaqeumlsohen teuml gjitha
komunitetet ashtu siccedil keumlrkohet
me ligj por nuk kishte ndodhur meuml
hereumlt
Pag
e24
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
minoriteteve dhe ccedilfareuml meumlsimesh mund teuml nxjerreuml Kosova nga
ajo Ata u kaneuml beumlreuml pyetje si psh rreth asaj neumlse puna me
minoritetet neuml IRJM fokusohet veteumlm neuml minoritetin shqiptar
apo neumlse punohet edhe me komunitete teuml tjera
Zhvillimi dhe zbatimi i fushatave teuml avokimit
Njeuml nga ccedileumlshtjet qendrore qeuml mund teuml shihet nga mungesa neuml strukturat e shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml
eumlshteuml se OShC-teuml nga komunitetit minoritare nuk janeuml efektive kur eumlshteuml fjala peumlr evokim peumlr
ndryshime Neuml kuadeumlr teuml projektit ishte publikuar njeuml shpallje e hapur peumlr aplikime me ccedilrsquorast janeuml
shpeumlrndareuml rreth 500 fleteumlpalosje neuml shqip serbisht dhe anglisht teuml titulluara ldquoSi teuml aplikonirdquo Pas
keumlsaj ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj formuan njeuml Bord teuml pavarur Peumlrzgjedheumls peumlr teuml shqyrtuar teuml
gjitheuml aplikacionet nga OShC-teuml e komuniteteve minoritare bazuar neuml kriteret e peumlrcaktuara
Propozimet e doreumlzuara janeuml vlereumlsuar neuml bazeuml teuml cileumlsiseuml seuml ideve dhe peumlrfshirjes me bazeumln fokusit
teuml qarteuml dhe njeuml metode teuml qarteuml teuml peumlrfaqeumlsimit teuml komuniteteve minoritare Bordi Peumlrzgjedheumls neuml
meumlnyreuml specifike peumlrzgjodhi OShC me bazeuml neuml komunitet teuml cilat nuk kaneuml seliteuml neuml qytete e as kaneuml
lidhje teuml ngushta me donatoreuml Si pjeseuml e keumlsaj u peumlrzgjodheumln gjashteuml (6) OShC nga teuml cilat kateumlr (4)
ishin OShC neuml vete ndeumlrsa dy (2) ishin koalicionet teuml peumlrbeumlra nga dy (2) OShC secili teuml cileumlt kishin
vendosur teuml avokonin seuml bashku peumlr njeuml ccedileumlshtje Ccedileumlshtjet e zgjedhura nga ana e OShC-ve dhe
koalicioneve teuml OShC-ve teuml cileumlt ishin peumlrzgjedhur janeuml prezantuar neuml gjashteuml (6) Fushata teuml Avokimit
Pas peumlrzgjedhjes se kateumlr (4) OShC-ve dhe dy (2) koalicioneve teuml OShC-ve dhe zhvillimit teuml Fushatave
teuml Avokimit ECMI Kosova CSD dhe RROGRAEK gjateuml vitit 2013 dhe 2014 kaneuml zhvilluar njeuml Program
Trajnimit dhe Avokimi teuml peumlrshtatur me objektiv teuml qarteuml dhe teuml bazuar neuml rezultate i cili
konsistonte neuml peseumlmbeumldhjeteuml seanca (15) trajnimi ku kaneuml marreuml pjeseuml si trajnues peumlrfaqeumlsues teuml
shoqeumlriseuml civile nga vendet e tjera teuml rajonit teuml Ballkanit Si pjeseuml e programit teuml ECMI Kosoveumls
OShC-ve dhe koalicioneve teuml OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur u eumlshteuml ofruar mbeumlshtetje teknike dhe
ligjore peumlr zbatimin e fushatave teuml advokimit ndihmeuml neuml organizimin e aktiviteteve mediale (6
videove promovuese peumlr OShC-teuml dhe koalicionet e peumlrzgjedhur) lehteumlsimin e dialogut me
institucionet relevante qeveritare dhe ndihmeuml neuml hulumtime dhe redaktimin e materialeve si dhe
nga njeuml neumln-grant me vlereuml prej euro2000 peumlr secileumln OShC dhe koalicion teuml peumlrzgjedhur peumlr zbatimin e
Fushatave teuml Avokimit
OShC-teuml nga Kosova kaneuml
shkeumlmbyer kontaktet dhe
kaneuml bashkeumlvepruar
fuqisheumlm me
institucionet e IRJM-seuml
me potencial peumlr
bashkeumlpunim neuml teuml
ardhmen
Pag
e25
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
BRIGA
Peumlrfaqeumlson komunitetin serb neuml Gorazhdec neuml rajonin e Pejeumls
Aktivitetet
Trajnime teuml peumlrgjithshme peumlr evokim veccedilaneumlrisht peumlr gra
Rritja e pjeseumlmarrjes seuml grave neuml proceset vendimmarreumlse neuml nivelin komunal
Mungesa e publikimit teuml vendeve teuml lira teuml puneumls neuml gjuheumln serbe
PIRAMIDA
Peumlrfaqeumlson komunitetin egjiptas neuml rajonin
e Pejeumls dhe ateuml teuml Istogut
Aktivitetet
Trajtimi i braktisjes seuml shkolleumls nga
nxeumlneumlsit egjiptas neuml shkolleumln fillore dhe
teuml mesme
Rritja e edukimit mbi ccedileumlshtjet e
sheumlndetit
Ngritja e veteumldijes rreth puneumlsimit
duke synuar veccedilaneumlrisht grateuml
Qendra peumlr Integrimin e Komuniteteve Minoritare (ICECQEKM)
Peumlrfaqeumlson komunitetin boshnjak serb turk dhe ateuml rom neuml rajonin e Prizrenit
Aktivitetet
Komisioni Komunal peumlr Komunitete
duhet teuml peumlrfshijeuml komunitetin ashkali
egjiptas dhe ateuml goran
Peumlrdorimi publik nga ana e Komuneumls i
teuml gjitha gjuheumlve zyrtare
Beumlrja e boshnjakishtes gjuheuml zyrtare neuml
nivel komunal
Omladinski Savez Gore ndash OSG (shq
Keumlshilli Rinor i Goreumls ndash KRG)
Peumlrfaqeumlson komunitetin minoritar goran neuml
rajonin e Goreumls
Aktivitetet
Peumlrfaqeumlsimi i barabarteuml i teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim
Shtypja e materialeve edukative
relevante peumlr keumlteuml ccedileumlshtje
Koalicioni CDKD dhe Slobodna Produkcija (shq Produksioni i Lireuml)
Dy OShC teuml cilat peumlrfaqeumlsojneuml serbeumlt romeumlt boshnjakeumlt dhe malaziasit dhe teuml cilat punojneuml neuml rajonin e Gjilanit teuml Kameniceumls dhe ateuml teuml Novobeumlrdeumls
Aktivitetet
Zbatimi i Ligjit peumlr Qasje neuml Dokumente Publike
Shfryteumlzimi proporcional i objekteve sportive dhe kulturore
Ndarja proporcionale e buxhetit
Koalicioni CZRZ dhe OPA
Dy OShC nga komuniteti serb teuml cilat punojneuml neuml pjeseumln jugore teuml Kosoveumls kryesisht neuml Partesh dhe Kllokot
Aktivitetet
Avokim neuml Ministrineuml e Bujqeumlsiseuml Ministrineuml e Riniseuml dhe Sportit dhe neuml Ministrineuml e Mjedisit peumlr mbeumlshtetje neuml Partesh
Ulja e papuneumlsiseuml neuml keumlto rajone
Pag
e26
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rezultatet nga planet e avokimit
OShC-teuml e angazhuara me keumlto Planeve teuml Avokimit kaneuml arritur njeuml numeumlr suksesesh teuml dukshme si
rezultat i aktiviteteve teuml ndeumlrmarra neuml kuadeumlr teuml keumltyre propozimeve
ICECQEKM Ka evokuar me sukses te Komuna e Prizrenit peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha komunitetet teuml
peumlrfaqeumlsohen neuml Komisionin Komunal peumlr Komunitete peumlrfshireuml komunitetin goran ateuml rom ashkali
dhe egjiptas Ata gjithashtu i kaneuml beumlreuml presion Komuneumls peumlr teuml drejteumln e barabarteuml peumlr trsquou arsimuar
neuml gjuheumln boshnjake peumlrfshireuml edhe organizimin e tryezave teuml rrumbullakeumlta rreth keumlsaj ccedileumlshtjeje
gjeuml qeuml kishte sukses deri diku ndoneumlse ka ende shumeuml progres peumlr trsquou beumlreuml neuml meumlnyreuml qeuml komuna
trsquou peumlrmbahet obligimeve teuml saj ligjore E fundit ata kaneuml mbajtur disa tryeza teuml rrumbullakeumlta peumlr
ccedileumlshtjen e respektimit teuml kuoteumls prej 10 teuml puneumlsimit teuml komuniteteve neuml institucionet publike
Komuna eumlshteuml treguar e hapur neuml keumlto takime dhe ICECQEKM do teuml vazhdojeuml teuml avokojeuml peumlr keumlto
ccedileumlshtje peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml kaneuml krijuar neuml keumlto institucione
OSGKRG Pjesa meuml e madhe e puneumls seuml
OSGKRG ishte pjeseuml e Rrjetit teuml Goraneumlve teuml
themeluar si pjeseuml e keumltij projekti Ata kaneuml
organizuar disa tryeza teuml rrumbullakeumlta mbi
ccedileumlshtjet e peumlrfaqeumlsimit teuml barabarteuml teuml teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim publik dhe kaneuml
krijuar lidhje teuml mira me Komuneumln gjeuml qeuml do teuml
shfryteumlzohet peumlr teuml zhvilluar avokim gjateuml muajve
teuml ardhsheumlm
PIRAMIDA Neuml Pejeuml PIRAMIDA eumlshteuml treguar e suksesshme neuml puneumln e saj me Komuneumln neuml trajtimin
e ccedileumlshtjes seuml braktisjes seuml shkolleumls nga pjeseumltareumlt e komuniteteve minoritare Ata kaneuml punuar me
zyrtareumlt komunaleuml peumlr teuml avokuar peumlr
identifikimin e feumlmijeumlve jashteuml shkollave dhe
trajtimin e ccedileumlshtjeve teuml ri-integrimit Megjithateuml
marreuml parasysh trendin e fundit teuml emigrimit teuml
pjeseumltareumlve teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe
egjiptas ata po peumlrballen prapeuml me ccedileumlshtje teuml
integrimit teuml cilat duhet teuml adresohen nga
Komuna28 PIRAMIDA gjithashtu ka qeneuml e
suksesshme neuml qeumlllimin e saj peumlr teuml rritur
arsimimin e grave qeuml u peumlrkasin komuniteteve
minoritare veccedilaneumlrisht neuml lidhje me ccedileumlshtjet e sheumlndetit pasi qeuml kaneuml organizuar disa tryeza teuml
rrumbullakeumlta dhe trajnime mbi keumlteuml ccedileumlshtje si dhe ka filluar teuml bashkeumlpunojeuml me komunitetin lokal
28
Peumlr me tepeumlr informata mbi keumlteuml temeuml ju lutemi shihni Buletinin Informues teuml ECMI Kosoveumls rreth keumlsaj teme me titullin Sfidat neuml procesin e integrimit neuml Kosoveuml migrimi neuml rritje e romeumlve ashkalive dhe egjiptasve Neuml dispozicion neuml httpwwwecmikosovoorgp=5847
Pag
e27
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
neuml keumlto zona rreth keumltyre ccedileumlshtjeve dhe trsquou japeuml atyre meuml shumeuml informata mbi ccedileumlshtje teuml tilla si
sheumlndeti riprodhues dhe ccedileumlshtjet e sheumlndetit teuml feumlmijeumlve
Koalicioni CRDZ-OPA Ky koalicion eumlshteuml treguar i suksessheumlm neuml vendosjen e kontakteve brenda
Ministrive relevante peumlr trsquou marreuml me avokim Megjithateuml ndoneumlse nuk eumlshteuml marreuml ndonjeuml vendim
peumlrfundimtar nga keumlto ministri ata janeuml angazhuar me keumlteuml ccedileumlshtje dhe janeuml neuml procesin e
formulimit teuml planeve peumlr teuml trajtuar problemet e ngritura nga CRDZ-OPA Ata gjithashtu kaneuml arritur
teuml vendosin kontakte teuml mira me peumlrfaqeumlsuesit e Komuneumls seuml Parteshit peumlrgjegjeumls peumlr bujqeumlsi rini e
mjedis Seuml bashku me Komuneumln ata kaneuml ndeumlrmarreuml aktivitete neuml Partesh Budrigeuml e Poshtme dhe
Pasjan me fokus neuml ccedileumlshtjet e riniseuml dhe kultureumls Seuml fundmi kaneuml filluar organizimin e njeuml unioni
fermereumlsh i cili do teuml peumlrfaqeumlsojeuml njeuml pjeseuml teuml madhe teuml fermereumlve teuml Parteshit
BRIGA Gjateuml zbatimit teuml Planit teuml Avokimit kjo
OShC ka mbajtur njeuml seumlreuml trajnimesh peumlr grateuml
nga komuniteti serb mbi metodat meuml teuml mira
peumlr puneumlsim peumlrfshireuml shqyrtimin e
aplikacioneve dhe procedurat pasuese Peumlr meuml
tepeumlr ata janeuml takuar me autoritetet
peumlrkateumlse peumlr teuml shprehur shqeteumlsimin e tyre
se shpalljet zakonisht nuk dalin neuml serbisht
dhe institucionet peumlrgjegjeumlse peumlr keumlteuml kaneuml
reumlneuml dakord qeuml teuml adresojneuml keumlteuml ccedileumlshtje dhe
teuml beumljneuml meuml teuml mireumln peumlr teuml siguruar qeuml neuml teuml ardhmen shpalljet peumlr vende teuml lira teuml puneumls teuml
shpeumlrndahen peumlrmes kanaleve neuml gjuheumln serbe
Koalicioni CDKD-SP Ky koalicion ka mbajtur takime teuml shumta me autoritetet peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi
qendrore neuml kuadeumlr teuml planeve teuml tyre teuml avokimit por vonesa neuml krijimin e njeuml qeverie komunale neuml
Kameniceuml ka penguar qeuml keumlto takime teuml jeneuml
efektive Megjithateuml ka pasur ndeumlrveprim teuml
mireuml neuml ccedileumlshtjen e qasjes seuml barabarteuml neuml
objektet sportive dhe kjo eumlshteuml ccedileumlshtje qeuml do teuml
peumlrcillet edhe meuml tej Lidhur me ccedileumlshtjen e
qasjes neuml dokumente publike ky koalicion
gjithashtu ka zhvilluar disa takime dhe ka
avokuar rregullisht peumlr qasje teuml barabarteuml dhe
teuml lehteuml dhe kjo ka beumlreuml qeuml Komuna teuml beumljeuml ca
leumlvizje dhe suksese nga ana e Komuneumls e cila
eumlshteuml beumlreuml meuml e hapur neuml ofrimin e sheumlrbimeve
teuml peumlrkthimit dhe qasjes seuml hapur neuml teuml gjitha dokumentet Ata gjithashtu kaneuml monitoruar
shpeumlrndarjen e investimeve kapitale neuml komuneuml por nuk kaneuml mundur teuml marrin peumlrgjigje definitive
rreth asaj se sa eumlshteuml shpenzuar peumlr secilin komunitet Megjithateuml duke ngritur ccedileumlshtjen e
Pag
e28
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
monitorimit teuml keumlsaj Koalicioni CDKD-PS i ka beumlreuml presion komuneumls qeuml trsquoi beumljeuml publike keumlto holleumlsi
dhe teuml jeteuml meuml e hapur
Pag
e29
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
V KRIJIMI I RRJETEVE NDEumlRETNIKE TEuml OSHC-VE NGA MINORITETET
Shoqeumlria civile neuml Kosoveuml eumlshteuml e fragmentuar neuml maseuml teuml madhe ajo jo veteumlm qeuml shpesh eumlshteuml e
ndareuml neuml vija etnike por shpesh ka mungeseuml teuml komunikimit dhe bashkeumlpunimit ndeumlrmjet
Organizatave teuml Shoqeumlriseuml Civile (OShC-ve) brenda teuml njeumljtit komunitet Marreuml parasysh nevojat e
veccedilanta dhe fragmentimin e brendsheumlm teuml shumiceumls seuml komuniteteve minoritare neuml Kosoveuml ECMI
Kosova dhe organizatat e saj partnere neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml synuar teuml nxisin komunikimin
dhe bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml veccedilanta etnike dhe mes tyre me
qeumlllimin peumlrfundimtar qeuml trsquou mundeumlsojneuml atyre teuml avokojneuml peumlr nevojat dhe interesat e tyre teuml
veccedilanta duke qeneuml neuml teuml njeumljteumln koheuml teuml bashkuara dhe me njeuml zeuml
Peumlrmes puneumls seuml gjereuml neuml terren teuml kryer nga ECMI Kosova komunitetet kaneuml shprehur deumlshireumln e
tyre peumlr teuml zhvilluar kanale peumlr dialog dhe mjete peumlr teuml organizuar meuml mireuml aktivitetet e tyre
Komunitetet kaneuml theksuar nevojeumln peumlr peumlrmireumlsimin e politikave si dhe peumlr rritjen e peumlrkushtimit
dhe programeve teuml Institucioneve teuml Qeveriseuml teuml Republikeumls seuml
Kosoveumls neuml lidhje me integrimin e komuniteteve jo-shumiceuml neuml
Kosoveuml dhe peumlr teuml siguruar respektimin e ploteuml teuml teuml drejtave teuml
komuniteteve jo-shumiceuml neuml vend Keumlshtu meuml 2014 ka filluar njeuml
nismeuml pilot me qeumlllim inicimin e procesit teuml dialogut ndeumlretnik mes
OShC-ve neumlpeumlrmjet krijimit teuml rrjeteve teuml OShC-ve brenda teuml njeumljtave
komunitete etnike respektivisht komunitetit serb dhe atij goran
ndeumlrsa marreuml parasysh kontekstin veccediloriteuml dhe peumlrvojat e
dallueshme teuml Kosoveumls si dhe praktikat e mira nga vendet e tjera teuml
Ballkanit Pereumlndimor Kjo nismeuml eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme
pasi qeuml peumlrfaqeumlsimi nga partiteuml politike brenda keumltyre komuniteteve eumlshteuml shumeuml i polarizuar dhe
shpesh karakterizohet nga sjellje antagoniste e armiqeumlsore Krijimi i keumltyre rrjeteve ka peumlr aspirateuml
krijimin e njeuml mjedisi qeuml nxit dialogun dhe hap njeuml formeuml teuml drejtpeumlrdrejteuml teuml komunikimit brenda
rrjeteve
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom) Ky rajon shtrihet neuml pjeseumln jugore
dhe juglindore teuml Kosoveumls dhe peumlrgjitheumlsisht eumlshteuml karakterizuar nga marreumldheumlnie teuml qeumlndrueshme
ndeumlretnike Megjithateuml pjeseumltareumlt e komunitetit serb qeuml jetojneuml neuml keumlteuml zoneuml ballafaqohen me
probleme teuml ngjashme me pjeseumltareuml teuml keumltij komuniteti qeuml jetojneuml gjetkeuml neuml vend veccedilaneumlrisht teuml
rinjteuml Krijimi i njeuml rrjeti nxit njeuml lidhje ndeumlrmjet OShC-ve teuml ndryshme nga ky rajon dhe avokim meuml teuml
mireuml te strukturat peumlrkateumlse teuml qeverisjes lokale Pasi qeuml shumeuml prej keumltyre komunave janeuml krijuar
rishtas peumlrmes procesit teuml decentralizimit rrjeti eumlshteuml thelbeumlsor peumlr teuml siguruar njeuml kanal teuml sigurt
peumlr teuml punuar seuml bashku Peumlr meuml tepeumlr shumeuml banoreuml serbeuml nga kjo zoneuml mendojneuml se janeuml teuml neumln-
peumlrfaqeumlsuar neuml krahasim me rajonet e tjera neuml Kosoveuml gjeuml qeuml tregon domosdoshmeumlrineuml e rrjetit neuml
meumlnyreuml qeuml zeumlri i tyre teuml deumlgjohet neuml nivelin qendror dhe tek peumlrfaqeumlsuesit brenda komunitetit serb
qeuml veprojneuml neuml Anamoroveuml
Trendi neuml rritje e super i
shtimit teuml numrit teuml
rrjeteve ka filluar teuml keteuml
ndikim pozitiv tek teuml
gjitha komunitetet neuml
Kosoveuml duke rritur keumlshtu
mundeumlsineuml e tyre peumlr teuml
ndikuar dhe avokuar peumlr
ndryshime
Pag
e30
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom) eumlshteuml struktura e pareuml e
tilleuml qeuml sjelleuml seuml bashku teuml gjitha OShC-teuml nga komuniteti goran Marreuml parasysh se komuniteti goran
eumlshteuml njeumlri nga komunitetet meuml teuml margjinalizuar minoritare neuml Kosoveuml kjo peumlrbeumln njeuml zhvillim kyccedil
peumlr sa i peumlrket afteumlsiseuml seuml tyre peumlr teuml lobuar dhe avokuar peumlr ccedileumlshtjet e tyre
Rrjeti i komuniteti serb dhe ai i komunitetit goran janeuml duke kaluar neuml procesin e regjistrimit Ato
synojneuml teuml punojneuml seuml bashku neuml mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml njeriut teuml komuniteteve
teuml tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml Qeumlllimet e Rrjeteve peumlrfshijneuml
Identifikimin e problemeve me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Avokim lidhur me problemet me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Ngritjen e veteumldijes seuml institucioneve neuml lidhje me problemet serioze qeuml ndikojneuml neuml
mireumlqenien e komuniteteve peumlrkateumlse
Nxjerrjen e deklaratave teuml peumlrbashkeumlta publike neuml media rreth ccedileumlshtjeve me interes peumlr
komunitetet peumlrkateumlse
Ngritjen e problemeve teuml ndryshme me teuml cilat peumlrballen komunitetet peumlrkateumlse te
institucionet relevante qendrore dhe lokale
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit serb trembeumldhjeteuml (13) OShC janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
tij Ato punojneuml neuml komunat e fshatrat Kameniceuml Shilloveuml Gjilan Partesh Novobeumlrdeuml dhe Kllokot
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit goran marreumlveshjen Platformeuml peumlr trsquoiu bashkuar Rrjetit e kaneuml
neumlnshkruar shtateuml (7) OShC dhe teuml gjitheuml punojneuml neuml Prizren dhe Dragash
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom)
Neuml kuadeumlr teuml komunitetit goran ka pasur disa OShC me seli neuml rajonin e Prizrenit teuml cilat kaneuml
treguar interesim aktiv neuml promovimin e ccedileumlshtjeve teuml teuml drejtave teuml njeriut teuml komunitetit teuml tyre
dhe teuml cilat kaneuml njohur nevojeumln e njeuml rrjeti teuml organizatave peumlr teuml ndihmuar neuml ngritjen e
problemeve me teuml cilat peumlrballen goraneumlt teuml cilat
ishte e veumlshtireuml teuml ngriheshin meuml pareuml neuml nivel teuml
Kosoveumls Prandaj ata kaneuml njohur nevojeumln peumlr
njeuml rrjet peumlr teuml promovuar keumlto pasi meuml hereumlt
ka pasur bashkeumlpunim shumeuml teuml kufizuar neuml mes
teuml OShC-ve teuml komunitetit goran gjeuml qeuml ka
kufizuar ndikimin e tyre Janeuml dhjeteuml (10) OShC
teuml cilat janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
Platformeumls e teuml cilat punojneuml neuml rajonin e
Dragashit
Keumlto rrjete kaneuml punuar neuml ccedileumlshtje tematike teuml
cilat i kaneuml veumlneuml neuml theks si ccedileumlshtje qeuml ndikojneuml neuml komunitetet e tyre neuml teumlreuml Kosoveumln Komuniteti
goran ka veumlneuml neuml pah tri ccedileumlshtje problemet e kthimit teuml nxeumlneumlsve neuml shkolla propozimin peumlr
decentralizim qeuml do teuml shpinte neuml krijimin e njeuml komune me shumiceuml gorane dhe problemet e
puneumlsimit dhe mundeumlsive ekonomike peumlr goraneumlt Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova
Pag
e31
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dhe organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur rrjetin e
komunitetit goran neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve dhe kryerjen
e njeuml hulumtimi Pjeseuml e keumltij hulumtimi kaneuml qeneuml rreth 300
peumlrfaqeumlsues goraneuml teuml cileumlt kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas
nxjerrjes seuml rezultateve janeuml hartuar tri (3) analiza teuml shkurtra teuml
politikave teuml cilat gjithashtu janeuml publikuar neuml ueb-faqen e ECMI
Kosoveumls teuml CSD-seuml teuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml keumltij
projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml
veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml
punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr
ccedileumlshtjet e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet
kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml
Kosoveuml
Reagimi i shpejteuml nga Gjilani dhe disa komuna teuml tjera ndaj ccedileumlshtjeve teuml ngritura neuml analizat e
shkurtra teuml politikave veccedilaneumlrisht rreth analizeumls seuml fokusuar neuml rini dhe kultureuml ka treguar se
publikimi i materialeve teuml tilla mund ta beumljeuml Komuneumln teuml aktivizohet neuml trajtimin e ccedileumlshtjeve qeuml janeuml
me reumlndeumlsi qendrore peumlr komunitetet minoritare
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Goran
(httpwwwgoranicommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom)
Pjeseumltareumlt e komunitetit serb gjithashtu kaneuml veumlneuml
neuml pah ccedileumlshtjen e puneumlsimit dhe mundeumlsive
ekonomike si dhe ccedileumlshtjet e transparenceumls dhe
llogaridheumlnies seuml pushtetit lokal dhe aktivitetet
rinore neuml dispozicion peumlr pjeseumltareumlt e komunitetit
serb Teuml tri (3) analizat e shkurtra teuml politikave
gjenden online neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls ateuml
teuml keumltij projekti dhe neuml ueb-faqen e Rrjetit teuml
Komunitetit Serb neuml anglisht dhe serbisht
Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova dhe
organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur Rrjetin e Komunitetit serb neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve
dhe kryerjen e njeuml hulumtimi Neuml keumlteuml hulumtim janeuml peumlrfshireuml 600 pjeseumltareuml teuml komunitetit serb teuml
cileumlt e kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas nxjerrjes seuml rezultateve tre (3) analiza teuml shkurtra teuml politikave
janeuml hartuar dhe publikuar neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls teuml CSD-seuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml
keumltij projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-
ve brenda komuniteteve teuml punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr ccedileumlshtjet
Rrjeti Goran ka arritur teuml
integrohet me sukses neuml
komunitetin e shoqeumlriseuml civile
neuml Kosoveuml Me mbeumlshtetjen
nga ECMI ata kaneuml krijuar
lidhje me donatoreuml kaneuml
fituar fonde e donacione si
dhe kaneuml peumlrmireumlsuar
shkathteumlsiteuml e tyre peumlr
hulumtime dhe avokim
Pag
e32
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje
me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml Kosoveuml
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Serb
(httpwwwserbcommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Pag
e33
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
VI REKOMANDIME DHE PEumlRFUNDIME
Neuml fund teuml keumltij raporti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml prezantojneuml peumlrfundimet dhe
rekomandimet teuml e dala nga zbatimi i keumltij projekti gjateuml dy viteve teuml fundit Keumlto rekomandime
bazohen si neuml qeumlllimet fillestare teuml projektit ashtu edhe neuml peumlrvojat gjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml tij
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml paraqesin rekomandimet e meumlposhtme si OShC-ve teuml
komuniteteve minoritare ashtu edhe qeveriseuml qendrore dhe atyre lokale me qeumlllimin qeuml teuml
vazhdohet me shtimin e dialogut teuml komuniteteve minoritare me institucionet qeveritare
Dialogu i strukturuar neuml mes teuml OShC-ve teuml minoriteteve dhe qeveriseuml
Ky projekt ka filluar me qeumlllim teuml vendosjes seuml njeuml dialogu meuml teuml strukturuar neuml mes teuml zyrtareumlve teuml
nivelit qendror dhe atij komunal dhe peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare ECMI
Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml identifikuar ose mungeseumln e marreumldheumlnieve pasi qeuml OShC-teuml shihen
si antagoniste ose ka marreumldheumlnie paternaliste neuml teuml cilat raste institucionet nuk i vlereumlsojneuml OShC-
teuml dhe puneumln qeuml mund ta beumljneuml
Neumlpeumlrmjet aktiviteteve teuml tilla si seancat e dialogut neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe
peumlrfaqeumlsuesve teuml institucioneve ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml treguar se ka nevojeuml dhe
gjithashtu neuml shumeuml nivele gatishmeumlri peumlr teuml punuar me keumlteuml projekt Neuml mesin e teuml gjitha
komunitetet dialogu i vendosur neuml mes teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml shoqeumlriseuml civile dhe atyre teuml
institucioneve qendrore dhe lokale ishte i frytsheumlm dhe do teuml vazhdojmeuml teuml punojmeuml peumlr teuml krijuar
njeuml mjedis teuml strukturuar peumlr shkeumlmbimin e ideve dhe kritikave konstruktive Kjo eumlshteuml diccedilka qeuml
eumlshteuml shumeuml e nevojshme peumlr teuml dy grupet dhe ne do teuml punojmeuml peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml jo
veteumlm lidhje meuml teuml meumldha neuml mes teuml dy grupeve por edhe meuml shumeuml transparenceuml e llogaridheumlnie
Pothuajse teuml gjitha komunitetet neuml takimet e tyre me zyrtareumlt gjateuml vitit teuml dyteuml teuml zbatimit teuml keumltij
projekti kaneuml propozuar qeuml keumlto aktivitete teuml dialogut teuml formalizohen dhe teuml vijojneuml neuml vitet e
ardhshme Kjo tregon se keumlto lloje teuml diskutimeve teuml formalizuara kaneuml filluar teuml adresojneuml ccedileumlshtjet e
mungeseumls seuml dialogut strukturor dhe se janeuml me reumlndeumlsi peumlr teuml dy sektoreumlt Prandaj ECMI Kosova
dhe partnereumlt e saj rekomandojneuml qeuml neuml driteumln e keumlsaj si OShC-teuml nga komunitet minoritare ashtu
edhe peumlrfaqeumlsuesit e tyre politikeuml neuml nivelin qendror dhe ateuml lokal teuml punojneuml peumlr teuml formalizuar
dhe strukturuar dialogun me qeumlllim qeuml teuml sigurohet qeuml ai teuml konsistojeuml neuml kritika konstruktive si
dhe mbeumlshtetje peumlr ide
Peumlr meuml tepeumlr Ligji peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e peumlrbashkeumlt qeuml eumlshteuml theksuar
peumlrgjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml projektit nga pothuaj teuml gjitha komunitetet Kjo eumlshteuml diccedilka neuml teuml
cileumln duhet teuml punojneuml teuml gjitha institucionet neuml drejtim teuml zbatimit veccedilaneumlrisht neuml nivelin komunal
Peumlrvec keumlsaj KKK KDIK dhe Avokati i Popullit duhet teuml vazhdojneuml teuml angazhohen me OShC-teuml nga
komunitetet minoritare peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml dialog efektiv neuml mes teuml sektoreumlve
Pag
e34
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rritja e ndeumlrveprimit neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe donatoreumlt ndeumlrkombeumltareuml
Njeuml aspekt tjeteumlr i keumltij projekti kishte peumlr synim adresimin e problemit teuml pak OShC-ve nga
komunitetet minoritare teuml cilat mund teuml shfryteumlzojneuml lidhjet me qeverineuml dhe donatoreumlt
ndeumlrkombeumltareuml Ka shumeuml OShC teuml cilave u mungojneuml njohuriteuml e specializuara ose kapacitetet peumlr
teuml aplikuar peumlr fonde nga burime meuml teuml meumldha fondesh ndeumlrkombeumltare ose teuml cilat mund teuml hyjneuml
neuml diskutime teuml frytshme qeuml mund trsquoi beumljneuml meuml teuml reumlndeumlsishme Prandaj ECMI Kosova dhe partnereumlt
e saj kaneuml pasur peumlr objektiv neuml meumlnyreuml specifike ato OShC teuml cilat nuk kaneuml keumlto lloje teuml lidhjeve
Kjo eumlshteuml beumlreuml kryesisht peumlrmes trajnimeve peumlr avokim dhe mbeumlshtetjen neuml zhvillimin e tyre dhe
peumlrmes neumln-granteve Kjo eumlshteuml treguar teuml jeteuml e suksesshme neuml peumlrfshirjen e organizatave teuml vogla
dhe qeuml teuml tregojeuml se si keumlto OShC kur u ofrohet mbeumlshtetje mund teuml ndeumlrveprojneuml me sukses me
donatoreumlt dhe teuml punojneuml peumlr teuml avokuar peumlr teuml drejtat e komuniteteve teuml tyre Prandaj ky projekt
ka synuar stimulimin e OShC-ve meuml teuml vogla brenda komuniteteve minoritare qeuml teuml rriten dhe teuml
keneuml qasje neuml fonde nga burime teuml tjera diccedilka qeuml ka daleuml teuml jeteuml e suksesshme dhe duhet teuml
vazhdohet neuml vitet e ardhshme OShC-teuml meuml teuml vogla duhet teuml punojneuml qeuml teuml keneuml njohuri si teuml
aplikoni te donatoreumlt kurse donatoreumlt duhet teuml peumlrqendrojneuml peumlrpjekjet e tyre neuml mbeumlshtetjen e
OShC-ve meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare dhe jo teuml financojneuml vazhdimisht teuml njeumljtat OShC
Kjo gjithashtu mund teuml beumlhet duke shfryteumlzuar opsionin qeuml OShC-teuml meuml teuml meumldha teuml krijojneuml
partneritet me ato meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare Mbeumlshtetja nga ana e ECMI Kosoveumls dhe
CSD-seuml peumlr OShC teuml komuniteteve peumlrmes neumln-granteve dhe trajnimeve peumlr avokim eumlshteuml treguar
frytdheumlneumlse dhe ka treguar se neumlse formohet njeuml konsorcium kjo mund teuml jeteuml shumeuml e dobishme
peumlr komunitetet lokale
Njeuml tjeteumlr metodeuml qeuml eumlshteuml treguar teuml jeteuml e frytshme peumlrmes zbatimit teuml keumltij projekti eumlshteuml krijimi i
rrjetit teuml komunitetit serb dhe atij goran Edhe kjo ka treguar se konsorciumet mund trsquou ndihmojneuml
OShC-ve meuml teuml vogla qeuml teuml keneuml qasje neuml fondet dhe trsquoi mbeumlshtesin ato neuml integrimin e tyre neuml
shoqeumlrineuml civile neuml teumlreumlsi Dy (2) aneumltareuml serbeuml teuml rrjeteve tani janeuml beumlreuml aneumltareuml teuml KKK-seuml dhe po
punojneuml neuml promovimin e komuniteteve teuml tyre brenda institucioneve qendrore dhe dialogut me to
Sigurimi i qasjes seuml teuml gjitha OShC-ve neuml shoqeumlrineuml civile meuml gjereuml
E fundit projekti ka lehteumlsuar qasjen e shumeuml komuniteteve minoritare neuml strukturat qendrore teuml
shoqeumlriseuml civile neuml veccedilanti qasjen e komunitetit goran Ky komunitet nuk bie neuml ndonjeuml kategori e
cila eumlshteuml aktualisht neuml fokus teuml komunitetit ndeumlrkombeumltar teuml donatoreumlve dhe peumlr meuml tepeumlr
peumlrballet me gjendje teuml veumlshtireuml dhe ateuml si peumlr faktin se janeuml komunitet minoritar neuml komuna me
shumiceuml shqiptare e edhe peumlr shkak teuml tensioneve qeuml ekzistojneuml me komunitetin boshnjak e cila
eumlshteuml ndarje kryesisht neuml vija politike por u ka penguar neuml aspektin e ccedileumlshtjeve teuml tilla si ajo se neuml
cilat shkolla duhet teuml shkojneuml nxeumlneumlsit e tyre Peumlrfaqeumlsues teuml keumltyre organizatave teuml shoqeumlriseuml civile
kaneuml deklaruar se veteumlm peumlrmes ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj pra peumlrpjekjeve neuml kuadeumlr teuml
keumltij projekti kaneuml mundur teuml beumlhen pjeseuml e organizatave teuml tilla si KKK
Pag
e35
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Peumlr meuml tepeumlr njeuml ccedileumlshtje meuml e gjereuml eumlshteuml ajo se disa organizata teuml shoqeumlriseuml civile anashkalohen
brenda komuniteteve teuml tyre pasi qeuml mund teuml jeneuml shumeuml teuml vogla ose punojneuml neuml zona neuml teuml cilat
nuk janeuml teuml fokusuar donatoreumlt dhe komuniteti ndeumlrkombeumltar Peumlr shembull kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr
OShC-teuml nga komuniteti serb qeuml punojneuml neuml rajonin e Anamoraveumls teuml cilat shpesh neglizhohen pasi
qeuml ky eumlshteuml njeuml rajon relativisht i qeumlndruesheumlm Rrjeti i krijuar nga ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj
neuml keumlteuml rajon ka treguar se kur ccedileumlshtjet brenda keumltyre rajoneve vihen neuml pah neuml meumlnyreuml efektive si
neumlpeumlrmjet nxjerrjes seuml analizave teuml shkurtra teuml politikave mbi keumlto ccedileumlshtje mund teuml keteuml diskutime
reale dhe potencial peumlr ndryshime teuml veumlrteta neuml keumlteuml rajon
Kjo ecuri duhet teuml vazhdojeuml neuml teumlreuml Kosoveumln me qeumlllimin qeuml teuml sigurohet qeuml teuml keteuml kohezion efektiv
ndeumlrmjet pjeseumltareumlve teuml shoqeumlriseuml civile nga minoritetet dhe shumica dhe gjithashtu kohezion
brenda pjeseumltareumlve teuml ndrysheumlm teuml njeuml komuniteti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj peumlrmes puneumls
qeuml eumlshteuml beumlreuml neuml keumlteuml projekt shpresojmeuml se njeuml klimeuml e tilleuml mund teuml krijohet neuml teumlreuml Kosoveumln kjo
edhe meuml tepeumlr pasi qeuml keumlshtu duan edhe pjeseumltareumlt e shoqeumlriseuml civile Kjo mund teuml arrihet peumlrmes
peumlrpjekjeve proaktive teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve e gjithashtu teuml atyre teuml institucioneve e
donatoreumlve
Pag
e36
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Pag
e37
ECMI Kosova
Rr Neumlna Terezeuml Nr 41 Apt 29 10000 Prishtineuml Kosoveuml Tel +381 (0) 38 224 473
Rr Cika Jovina Nr 3 Kati 1 38220 Mitroviceuml e Veriut Kosoveuml Tel +381 (0) 64 00 55 488
Email infoecmikosovoorg
Ueb-faqja wwwecmikosovoorg
Pag
e21
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Gjateuml njeuml periudhe 15-vjeccedilare (nga qershori 2013 deri neuml tetor 2014) OSHC-teuml dhe koalicionet e
OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml peumlrfituar nga njeuml program peumlrkraheumls gjitheumlpeumlrfshireumls i cili ka
kombinuar teorineuml dhe praktikeumln me fokus neuml keumlteuml teuml fundit
Ngritja e kapaciteteve
Pjeseumlmarreumlsve u janeuml ofruar trajnime teuml strukturuara
teuml orientuar praktikisht peumlr teuml ngritur kapacitetet dhe
ateumlsiteuml e tyre praktike peumlr teuml avokuar neuml meumlnyreuml
efektive peumlr interesat dhe teuml drejtat e tyre dhe jane
pajisur me certifikata pas peumlrfundimit me sukses teuml
programit
Trajnimi mbi shkathteumlsiteuml avokim dhe teuml drejtat
e minoriteteve nga qershori 2013 deri neuml tetor
2014 pjeseumlmarreumlsit kaneuml marreuml pjeseuml neuml njeuml
trajnim gjitheumlpeumlrfshireumls interaktiv dhe teuml peumlrshtatur sipas nevojave teuml tyre teuml peumlrbeumlreuml nga
peumlrafeumlrsisht 15 seanca
Viziteuml studimore neuml rajon neuml vitin 2014 pjeseumlmarreumlsit gjithashtu kaneuml marreuml pjeseuml njeuml viziteuml
studimore neuml FYROM neuml meumlnyreuml qeuml teuml promovojneuml bashkeumlpunimin rajonal teuml krijojneuml lidhje teuml
dobishme dhe teuml sigurojneuml njeuml shkeumlmbim konstruktiv teuml praktikave teuml mira dhe ekspertizeumls
teknike (know-how) neuml rajon
Zbatimi i aktiviteteve teuml avokimit
Paralelisht me programin e trajnimit OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml
zhvilluar dhe zbatuar Plane specifike Avokimi peumlr adresimin e ccedileumlshtjeve me interes peumlr ta me
mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj
Zhvillim i Planeve peumlr Avokim nga teuml gjitha OSHC-teuml konkurruese u eumlshteuml keumlrkuar qeuml teuml
prezantojneuml Propozimet peumlr Avokim me ide paraprake fillestare mbi aktivitetet e avokimit qeuml do
teuml ndeumlrmarrin peumlr teuml adresuar problemet apo ccedileumlshtje konkrete OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-
ve teuml peumlrzgjedhur janeuml peumlrkrahur neuml zhvillimin Planeve njeumlvjeccedilare teuml Avokimit teuml holleumlsisheumlm
dhe me objektiva teuml qarteuml duke zhvilluar meuml tej propozimet e tyre teuml paraqitura Keumlto Plane
Avokimi kaneuml peumlrfshireuml objektiva dhe aktivitete qeuml janeuml kryer me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls
dhe partnereumlve teuml projektit
Neumln-grante peumlr avokim OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur kaneuml marreuml edhe
mbeumlshtetje financiar peumlr zbatimin e aktiviteteve teuml parapara neuml Planet e tyre peumlr Avokim (meuml seuml
shumti deri neuml 2000 Euro peumlr njeuml Plan Avokimi)
Mbeumlshtetje e vazhdueshme Peumlrveccedil keumlsaj OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve teuml peumlrzgjedhur
kaneuml marreuml mbeumlshtetje teuml vazhdueshme peumlrfshireuml mbeumlshtetje teknike dhe ligjore ndihmeuml neuml
organizimin e aktiviteteve mediale (incizimi i nje video promoviese njeuml minuteumlsheuml peumlr secileumln
Pag
e22
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve ) lehteumlsim teuml dialogut me institucionet relevante qeveritare
dhe ndihmeuml me hulumtime dhe redaktimin e materialeve (psh fleteumlpalosjeve)
Keumlto aktivitete kaneuml synuar forcimin e kapaciteteve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare peumlr teuml
bashkeumlvepruar me qeverineuml dhe ushtruar ndikim mbi teuml si neuml nivelin komunal ashtu edhe ateuml
qendror peumlr teuml siguruar qeuml interesat e tyre teuml merren parasysh gjateuml proceseve teuml qeverisjes
Ngritja e kapaciteteve peumlr OShC-teuml nga komunitetet minoritare
Peumlr teuml adresuar ccedileumlshtjet e veumlna neuml pah meuml sipeumlr ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml dizajnuar njeuml
Program teuml Shkathteumlsive teuml Avokimit dhe teuml Drejta teuml Komuniteteve peumlr Organizatat e Shoqeumlriseuml
Civile neuml Kosoveuml i cili konsistonte neuml organizimin e peseumlmbeumldhjeteuml (15) seancave teuml trajnimit gjateuml
vitit 2013 dhe 2014 mbi ccedileumlshtjet e meumlposhtme
Pjeseumlmarrja e OShC-ve neuml Kosoveuml
Teuml drejtat e minoriteteve veumlshtrim i peumlrgjithsheumlm dhe konceptet kryesore
Legjislacioni dhe institucionet vendore neuml Kosoveuml neuml lidhje me OShC-teuml
Peumlrmbledhje e mekanizmave teuml kompensimit ndaj shkeljes seuml teuml drejtave mekanizmat e
drejtpeumlrdrejteuml (e drejta peumlr peticion e drejta peumlr iniciativa qytetare e drejta e referendumit
dhe e ankesave teuml qytetareumlve) + mekanizmat e teumlrthorteuml + mekanizmat e bazuar neuml ccedileumlshtje
(ZKGj MASHT-it dhe Komisioni teuml Pavarur Keumlshilli i Pavarur Mbikeumlqyreumls i Sheumlrbimit Civil teuml
Kosoveumls KPM)
Avokimi
Mediat dhe rrjetet sociale (si teuml plasohet mesazhi)
Zhvillimi i projekteve
Shkathteumlsiteuml e teuml shkruarit dhe prezantimit + rrjeteumlzimi
Mjete praktike peumlr mbajtjen e teuml dheumlnave dhe doreumlzimin e ankesave
Adresimi institucioneve dhe teuml kuptuarit e puneumls seuml tyre (KKK-seuml KDIK-seuml ZCcedilK-seuml)
Keumlto trajnime janeuml organizuar neuml bashkeumlpunim
me projektin ldquoMbeumlshtetje qeverisjes efektive peumlr
komunitetet minoritare neuml Kosoveumlrdquo teuml financuar
nga Departamenti Federal Zviceran i Puneumlve teuml
Jashtme (DFPJ) Trajnimet kaneuml sjelleuml seuml bashku
aneumltareuml teuml OShC-ve nga komunitetet e ndryshme
minoritare neuml teumlreuml Kosoveumln duke u dheumlneuml atyre
mundeumlsineuml peumlr teuml ndareuml peumlrvojat e tyre dhe
diskutuar sfidat me teuml cilat peumlrballen neuml
komunikimin me institucionet peumlrkateumlse lokale e
qendrore peumlr teuml ngritur ccedileumlshtjet qeuml lidhen me
komunitetet minoritare dhe janeuml mbajtur nga eksperteuml teuml nivelit teuml larteuml teuml ccedileumlshtjeve teuml zgjedhura
nga Kosova dhe rajoni OShC-teuml dhe koalicionet e OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur kaneuml qeneuml grupet
Pag
e23
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
kryesore teuml synuara megjithateuml OShC-teuml e peumlrfshira neuml Bazeumln e teuml dheumlnave teuml OShC-ve gjithashtu
janeuml ftuar qeuml teuml marrin pjeseuml neuml trajnime
Pjeseumlmarreumlsit i kaneuml vlereumlsuar teuml gjitha keumlto trajnime si
shumeuml teuml dobishme dhe kaneuml vneuml neuml dukje se ato ishin
mundeumlsi e madhe qeuml teuml nxirrnin neuml pah ccedileumlshtjet kryesore
dhe problemet qeuml lidhen me komunitetet e tyre dhe u kaneuml
ndihmuar teuml identifikojneuml kanale peumlr teuml trajtuar keumlto
ccedileumlshtje Neuml keumlto takime janeuml adresuar njeuml varg ccedileumlshtjesh teuml
shumeumlllojshme si mundeumlsiteuml socio-ekonomike peumlr
komunitetet minoritare peumlrdorimi i gjuheumlve segregacioni
neuml arsim veccedilaneumlrisht neuml Shkolleumln lsquoMustafa Bakijarsquo neuml
Gjakoveuml liria e leumlvizjes veccedilaneumlrisht neuml lidhje me Lagjen e
Boshnjakeumlve dhe Mitroviceumln e Veriut teuml drejtat e grave dhe
barazia gjinore marreumldheumlniet me qeverineuml dhe strategjiteuml
peumlr pjeseumlmarrjen meuml teuml gjereuml teuml shoqeumlriseuml civile Si pjeseuml e
programit teuml peumlrkrahjes OShC-teuml dhe koalicionet e OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur kaneuml incizuar dhe
transmetuar video promovuese me qeumlllim promovimin e organizatave teuml tyre mandatit teuml tyre dhe
puneumln qeuml ato beumljneuml peumlr teuml mbrojtur dhe promovuar teuml drejtat e komuniteteve Video promovuese teuml
organizatave BRIGA PIRAMIDA CDKD-SP ICEC CZRC-OPA dhe OSG janeuml postuar neuml kanalin e ECMI
Kosoveumls dhe neuml ueb-faqen e saj dhe faqen e saj neuml Facebook si dhe neuml ueb-faqen e CSD-seuml dhe
RrOGRAEK-ut
Viziteuml studimore peumlr OShC teuml peumlrzgjedhura nga komunitetet
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj gjithashtu kaneuml
organizuar njeuml viziteuml studimore neuml ish-Republikeumln
Jugosllave teuml Maqedoniseuml (IRJM) peumlr peumlrfaqeumlsues
teuml zgjedhur teuml OShC-ve nga minoritetet Kjo viziteuml
eumlshteuml zhvilluar neuml tremujorin e fundit teuml projektit
dhe ishte e hapur peumlr teuml gjitha OShC-teuml e
regjistruara neuml bazeumln e teuml dheumlnave
Peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova u eumlshteuml dheumlneuml
mundeumlsia peumlr dialog me homologeumlt e tyre nga
IRJM neuml ccedileumlshtje teuml tilla si arsimimi i komuniteteve
minoritare zbatimi i legjislacionit peumlr gjuheumlt dhe
puneumlsimi neuml institucionet publike dhe neuml ndeumlrmarrjet publike Peumlr meuml tepeumlr ECMI Kosova dhe
partnereumlt e saj u kaneuml mundeumlsuar peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova qeuml teuml zhvillojneuml takime me Komisionin
e Kuvendit peumlr Marreumldheumlnie Ndeumlretnike dhe Sekretariatin Shteteumlror peumlr Zbatimin e Marreumlveshjes
Kornizeuml teuml Ohrit Me keumlteuml atyre iu dhaneuml meuml tepeumlr njohuri mbi meumlnyreumln se si IRJM mbron teuml drejtat e
Njeuml tregim u suksessheumlm qeuml ia
vlen teuml peumlrmendet eumlshteuml ai peumlrmes
Programit teuml Trajnimit peumlr Avokim
ku OShC-teuml nga komuniteti
boshnjak kaneuml mundur teuml
avokojneuml me sukses neuml Prizren
duke arritur qeuml neuml Komisionin
Komunal peumlr Komunitete teuml
peumlrfaqeumlsohen teuml gjitha
komunitetet ashtu siccedil keumlrkohet
me ligj por nuk kishte ndodhur meuml
hereumlt
Pag
e24
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
minoriteteve dhe ccedilfareuml meumlsimesh mund teuml nxjerreuml Kosova nga
ajo Ata u kaneuml beumlreuml pyetje si psh rreth asaj neumlse puna me
minoritetet neuml IRJM fokusohet veteumlm neuml minoritetin shqiptar
apo neumlse punohet edhe me komunitete teuml tjera
Zhvillimi dhe zbatimi i fushatave teuml avokimit
Njeuml nga ccedileumlshtjet qendrore qeuml mund teuml shihet nga mungesa neuml strukturat e shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml
eumlshteuml se OShC-teuml nga komunitetit minoritare nuk janeuml efektive kur eumlshteuml fjala peumlr evokim peumlr
ndryshime Neuml kuadeumlr teuml projektit ishte publikuar njeuml shpallje e hapur peumlr aplikime me ccedilrsquorast janeuml
shpeumlrndareuml rreth 500 fleteumlpalosje neuml shqip serbisht dhe anglisht teuml titulluara ldquoSi teuml aplikonirdquo Pas
keumlsaj ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj formuan njeuml Bord teuml pavarur Peumlrzgjedheumls peumlr teuml shqyrtuar teuml
gjitheuml aplikacionet nga OShC-teuml e komuniteteve minoritare bazuar neuml kriteret e peumlrcaktuara
Propozimet e doreumlzuara janeuml vlereumlsuar neuml bazeuml teuml cileumlsiseuml seuml ideve dhe peumlrfshirjes me bazeumln fokusit
teuml qarteuml dhe njeuml metode teuml qarteuml teuml peumlrfaqeumlsimit teuml komuniteteve minoritare Bordi Peumlrzgjedheumls neuml
meumlnyreuml specifike peumlrzgjodhi OShC me bazeuml neuml komunitet teuml cilat nuk kaneuml seliteuml neuml qytete e as kaneuml
lidhje teuml ngushta me donatoreuml Si pjeseuml e keumlsaj u peumlrzgjodheumln gjashteuml (6) OShC nga teuml cilat kateumlr (4)
ishin OShC neuml vete ndeumlrsa dy (2) ishin koalicionet teuml peumlrbeumlra nga dy (2) OShC secili teuml cileumlt kishin
vendosur teuml avokonin seuml bashku peumlr njeuml ccedileumlshtje Ccedileumlshtjet e zgjedhura nga ana e OShC-ve dhe
koalicioneve teuml OShC-ve teuml cileumlt ishin peumlrzgjedhur janeuml prezantuar neuml gjashteuml (6) Fushata teuml Avokimit
Pas peumlrzgjedhjes se kateumlr (4) OShC-ve dhe dy (2) koalicioneve teuml OShC-ve dhe zhvillimit teuml Fushatave
teuml Avokimit ECMI Kosova CSD dhe RROGRAEK gjateuml vitit 2013 dhe 2014 kaneuml zhvilluar njeuml Program
Trajnimit dhe Avokimi teuml peumlrshtatur me objektiv teuml qarteuml dhe teuml bazuar neuml rezultate i cili
konsistonte neuml peseumlmbeumldhjeteuml seanca (15) trajnimi ku kaneuml marreuml pjeseuml si trajnues peumlrfaqeumlsues teuml
shoqeumlriseuml civile nga vendet e tjera teuml rajonit teuml Ballkanit Si pjeseuml e programit teuml ECMI Kosoveumls
OShC-ve dhe koalicioneve teuml OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur u eumlshteuml ofruar mbeumlshtetje teknike dhe
ligjore peumlr zbatimin e fushatave teuml advokimit ndihmeuml neuml organizimin e aktiviteteve mediale (6
videove promovuese peumlr OShC-teuml dhe koalicionet e peumlrzgjedhur) lehteumlsimin e dialogut me
institucionet relevante qeveritare dhe ndihmeuml neuml hulumtime dhe redaktimin e materialeve si dhe
nga njeuml neumln-grant me vlereuml prej euro2000 peumlr secileumln OShC dhe koalicion teuml peumlrzgjedhur peumlr zbatimin e
Fushatave teuml Avokimit
OShC-teuml nga Kosova kaneuml
shkeumlmbyer kontaktet dhe
kaneuml bashkeumlvepruar
fuqisheumlm me
institucionet e IRJM-seuml
me potencial peumlr
bashkeumlpunim neuml teuml
ardhmen
Pag
e25
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
BRIGA
Peumlrfaqeumlson komunitetin serb neuml Gorazhdec neuml rajonin e Pejeumls
Aktivitetet
Trajnime teuml peumlrgjithshme peumlr evokim veccedilaneumlrisht peumlr gra
Rritja e pjeseumlmarrjes seuml grave neuml proceset vendimmarreumlse neuml nivelin komunal
Mungesa e publikimit teuml vendeve teuml lira teuml puneumls neuml gjuheumln serbe
PIRAMIDA
Peumlrfaqeumlson komunitetin egjiptas neuml rajonin
e Pejeumls dhe ateuml teuml Istogut
Aktivitetet
Trajtimi i braktisjes seuml shkolleumls nga
nxeumlneumlsit egjiptas neuml shkolleumln fillore dhe
teuml mesme
Rritja e edukimit mbi ccedileumlshtjet e
sheumlndetit
Ngritja e veteumldijes rreth puneumlsimit
duke synuar veccedilaneumlrisht grateuml
Qendra peumlr Integrimin e Komuniteteve Minoritare (ICECQEKM)
Peumlrfaqeumlson komunitetin boshnjak serb turk dhe ateuml rom neuml rajonin e Prizrenit
Aktivitetet
Komisioni Komunal peumlr Komunitete
duhet teuml peumlrfshijeuml komunitetin ashkali
egjiptas dhe ateuml goran
Peumlrdorimi publik nga ana e Komuneumls i
teuml gjitha gjuheumlve zyrtare
Beumlrja e boshnjakishtes gjuheuml zyrtare neuml
nivel komunal
Omladinski Savez Gore ndash OSG (shq
Keumlshilli Rinor i Goreumls ndash KRG)
Peumlrfaqeumlson komunitetin minoritar goran neuml
rajonin e Goreumls
Aktivitetet
Peumlrfaqeumlsimi i barabarteuml i teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim
Shtypja e materialeve edukative
relevante peumlr keumlteuml ccedileumlshtje
Koalicioni CDKD dhe Slobodna Produkcija (shq Produksioni i Lireuml)
Dy OShC teuml cilat peumlrfaqeumlsojneuml serbeumlt romeumlt boshnjakeumlt dhe malaziasit dhe teuml cilat punojneuml neuml rajonin e Gjilanit teuml Kameniceumls dhe ateuml teuml Novobeumlrdeumls
Aktivitetet
Zbatimi i Ligjit peumlr Qasje neuml Dokumente Publike
Shfryteumlzimi proporcional i objekteve sportive dhe kulturore
Ndarja proporcionale e buxhetit
Koalicioni CZRZ dhe OPA
Dy OShC nga komuniteti serb teuml cilat punojneuml neuml pjeseumln jugore teuml Kosoveumls kryesisht neuml Partesh dhe Kllokot
Aktivitetet
Avokim neuml Ministrineuml e Bujqeumlsiseuml Ministrineuml e Riniseuml dhe Sportit dhe neuml Ministrineuml e Mjedisit peumlr mbeumlshtetje neuml Partesh
Ulja e papuneumlsiseuml neuml keumlto rajone
Pag
e26
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rezultatet nga planet e avokimit
OShC-teuml e angazhuara me keumlto Planeve teuml Avokimit kaneuml arritur njeuml numeumlr suksesesh teuml dukshme si
rezultat i aktiviteteve teuml ndeumlrmarra neuml kuadeumlr teuml keumltyre propozimeve
ICECQEKM Ka evokuar me sukses te Komuna e Prizrenit peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha komunitetet teuml
peumlrfaqeumlsohen neuml Komisionin Komunal peumlr Komunitete peumlrfshireuml komunitetin goran ateuml rom ashkali
dhe egjiptas Ata gjithashtu i kaneuml beumlreuml presion Komuneumls peumlr teuml drejteumln e barabarteuml peumlr trsquou arsimuar
neuml gjuheumln boshnjake peumlrfshireuml edhe organizimin e tryezave teuml rrumbullakeumlta rreth keumlsaj ccedileumlshtjeje
gjeuml qeuml kishte sukses deri diku ndoneumlse ka ende shumeuml progres peumlr trsquou beumlreuml neuml meumlnyreuml qeuml komuna
trsquou peumlrmbahet obligimeve teuml saj ligjore E fundit ata kaneuml mbajtur disa tryeza teuml rrumbullakeumlta peumlr
ccedileumlshtjen e respektimit teuml kuoteumls prej 10 teuml puneumlsimit teuml komuniteteve neuml institucionet publike
Komuna eumlshteuml treguar e hapur neuml keumlto takime dhe ICECQEKM do teuml vazhdojeuml teuml avokojeuml peumlr keumlto
ccedileumlshtje peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml kaneuml krijuar neuml keumlto institucione
OSGKRG Pjesa meuml e madhe e puneumls seuml
OSGKRG ishte pjeseuml e Rrjetit teuml Goraneumlve teuml
themeluar si pjeseuml e keumltij projekti Ata kaneuml
organizuar disa tryeza teuml rrumbullakeumlta mbi
ccedileumlshtjet e peumlrfaqeumlsimit teuml barabarteuml teuml teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim publik dhe kaneuml
krijuar lidhje teuml mira me Komuneumln gjeuml qeuml do teuml
shfryteumlzohet peumlr teuml zhvilluar avokim gjateuml muajve
teuml ardhsheumlm
PIRAMIDA Neuml Pejeuml PIRAMIDA eumlshteuml treguar e suksesshme neuml puneumln e saj me Komuneumln neuml trajtimin
e ccedileumlshtjes seuml braktisjes seuml shkolleumls nga pjeseumltareumlt e komuniteteve minoritare Ata kaneuml punuar me
zyrtareumlt komunaleuml peumlr teuml avokuar peumlr
identifikimin e feumlmijeumlve jashteuml shkollave dhe
trajtimin e ccedileumlshtjeve teuml ri-integrimit Megjithateuml
marreuml parasysh trendin e fundit teuml emigrimit teuml
pjeseumltareumlve teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe
egjiptas ata po peumlrballen prapeuml me ccedileumlshtje teuml
integrimit teuml cilat duhet teuml adresohen nga
Komuna28 PIRAMIDA gjithashtu ka qeneuml e
suksesshme neuml qeumlllimin e saj peumlr teuml rritur
arsimimin e grave qeuml u peumlrkasin komuniteteve
minoritare veccedilaneumlrisht neuml lidhje me ccedileumlshtjet e sheumlndetit pasi qeuml kaneuml organizuar disa tryeza teuml
rrumbullakeumlta dhe trajnime mbi keumlteuml ccedileumlshtje si dhe ka filluar teuml bashkeumlpunojeuml me komunitetin lokal
28
Peumlr me tepeumlr informata mbi keumlteuml temeuml ju lutemi shihni Buletinin Informues teuml ECMI Kosoveumls rreth keumlsaj teme me titullin Sfidat neuml procesin e integrimit neuml Kosoveuml migrimi neuml rritje e romeumlve ashkalive dhe egjiptasve Neuml dispozicion neuml httpwwwecmikosovoorgp=5847
Pag
e27
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
neuml keumlto zona rreth keumltyre ccedileumlshtjeve dhe trsquou japeuml atyre meuml shumeuml informata mbi ccedileumlshtje teuml tilla si
sheumlndeti riprodhues dhe ccedileumlshtjet e sheumlndetit teuml feumlmijeumlve
Koalicioni CRDZ-OPA Ky koalicion eumlshteuml treguar i suksessheumlm neuml vendosjen e kontakteve brenda
Ministrive relevante peumlr trsquou marreuml me avokim Megjithateuml ndoneumlse nuk eumlshteuml marreuml ndonjeuml vendim
peumlrfundimtar nga keumlto ministri ata janeuml angazhuar me keumlteuml ccedileumlshtje dhe janeuml neuml procesin e
formulimit teuml planeve peumlr teuml trajtuar problemet e ngritura nga CRDZ-OPA Ata gjithashtu kaneuml arritur
teuml vendosin kontakte teuml mira me peumlrfaqeumlsuesit e Komuneumls seuml Parteshit peumlrgjegjeumls peumlr bujqeumlsi rini e
mjedis Seuml bashku me Komuneumln ata kaneuml ndeumlrmarreuml aktivitete neuml Partesh Budrigeuml e Poshtme dhe
Pasjan me fokus neuml ccedileumlshtjet e riniseuml dhe kultureumls Seuml fundmi kaneuml filluar organizimin e njeuml unioni
fermereumlsh i cili do teuml peumlrfaqeumlsojeuml njeuml pjeseuml teuml madhe teuml fermereumlve teuml Parteshit
BRIGA Gjateuml zbatimit teuml Planit teuml Avokimit kjo
OShC ka mbajtur njeuml seumlreuml trajnimesh peumlr grateuml
nga komuniteti serb mbi metodat meuml teuml mira
peumlr puneumlsim peumlrfshireuml shqyrtimin e
aplikacioneve dhe procedurat pasuese Peumlr meuml
tepeumlr ata janeuml takuar me autoritetet
peumlrkateumlse peumlr teuml shprehur shqeteumlsimin e tyre
se shpalljet zakonisht nuk dalin neuml serbisht
dhe institucionet peumlrgjegjeumlse peumlr keumlteuml kaneuml
reumlneuml dakord qeuml teuml adresojneuml keumlteuml ccedileumlshtje dhe
teuml beumljneuml meuml teuml mireumln peumlr teuml siguruar qeuml neuml teuml ardhmen shpalljet peumlr vende teuml lira teuml puneumls teuml
shpeumlrndahen peumlrmes kanaleve neuml gjuheumln serbe
Koalicioni CDKD-SP Ky koalicion ka mbajtur takime teuml shumta me autoritetet peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi
qendrore neuml kuadeumlr teuml planeve teuml tyre teuml avokimit por vonesa neuml krijimin e njeuml qeverie komunale neuml
Kameniceuml ka penguar qeuml keumlto takime teuml jeneuml
efektive Megjithateuml ka pasur ndeumlrveprim teuml
mireuml neuml ccedileumlshtjen e qasjes seuml barabarteuml neuml
objektet sportive dhe kjo eumlshteuml ccedileumlshtje qeuml do teuml
peumlrcillet edhe meuml tej Lidhur me ccedileumlshtjen e
qasjes neuml dokumente publike ky koalicion
gjithashtu ka zhvilluar disa takime dhe ka
avokuar rregullisht peumlr qasje teuml barabarteuml dhe
teuml lehteuml dhe kjo ka beumlreuml qeuml Komuna teuml beumljeuml ca
leumlvizje dhe suksese nga ana e Komuneumls e cila
eumlshteuml beumlreuml meuml e hapur neuml ofrimin e sheumlrbimeve
teuml peumlrkthimit dhe qasjes seuml hapur neuml teuml gjitha dokumentet Ata gjithashtu kaneuml monitoruar
shpeumlrndarjen e investimeve kapitale neuml komuneuml por nuk kaneuml mundur teuml marrin peumlrgjigje definitive
rreth asaj se sa eumlshteuml shpenzuar peumlr secilin komunitet Megjithateuml duke ngritur ccedileumlshtjen e
Pag
e28
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
monitorimit teuml keumlsaj Koalicioni CDKD-PS i ka beumlreuml presion komuneumls qeuml trsquoi beumljeuml publike keumlto holleumlsi
dhe teuml jeteuml meuml e hapur
Pag
e29
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
V KRIJIMI I RRJETEVE NDEumlRETNIKE TEuml OSHC-VE NGA MINORITETET
Shoqeumlria civile neuml Kosoveuml eumlshteuml e fragmentuar neuml maseuml teuml madhe ajo jo veteumlm qeuml shpesh eumlshteuml e
ndareuml neuml vija etnike por shpesh ka mungeseuml teuml komunikimit dhe bashkeumlpunimit ndeumlrmjet
Organizatave teuml Shoqeumlriseuml Civile (OShC-ve) brenda teuml njeumljtit komunitet Marreuml parasysh nevojat e
veccedilanta dhe fragmentimin e brendsheumlm teuml shumiceumls seuml komuniteteve minoritare neuml Kosoveuml ECMI
Kosova dhe organizatat e saj partnere neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml synuar teuml nxisin komunikimin
dhe bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml veccedilanta etnike dhe mes tyre me
qeumlllimin peumlrfundimtar qeuml trsquou mundeumlsojneuml atyre teuml avokojneuml peumlr nevojat dhe interesat e tyre teuml
veccedilanta duke qeneuml neuml teuml njeumljteumln koheuml teuml bashkuara dhe me njeuml zeuml
Peumlrmes puneumls seuml gjereuml neuml terren teuml kryer nga ECMI Kosova komunitetet kaneuml shprehur deumlshireumln e
tyre peumlr teuml zhvilluar kanale peumlr dialog dhe mjete peumlr teuml organizuar meuml mireuml aktivitetet e tyre
Komunitetet kaneuml theksuar nevojeumln peumlr peumlrmireumlsimin e politikave si dhe peumlr rritjen e peumlrkushtimit
dhe programeve teuml Institucioneve teuml Qeveriseuml teuml Republikeumls seuml
Kosoveumls neuml lidhje me integrimin e komuniteteve jo-shumiceuml neuml
Kosoveuml dhe peumlr teuml siguruar respektimin e ploteuml teuml teuml drejtave teuml
komuniteteve jo-shumiceuml neuml vend Keumlshtu meuml 2014 ka filluar njeuml
nismeuml pilot me qeumlllim inicimin e procesit teuml dialogut ndeumlretnik mes
OShC-ve neumlpeumlrmjet krijimit teuml rrjeteve teuml OShC-ve brenda teuml njeumljtave
komunitete etnike respektivisht komunitetit serb dhe atij goran
ndeumlrsa marreuml parasysh kontekstin veccediloriteuml dhe peumlrvojat e
dallueshme teuml Kosoveumls si dhe praktikat e mira nga vendet e tjera teuml
Ballkanit Pereumlndimor Kjo nismeuml eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme
pasi qeuml peumlrfaqeumlsimi nga partiteuml politike brenda keumltyre komuniteteve eumlshteuml shumeuml i polarizuar dhe
shpesh karakterizohet nga sjellje antagoniste e armiqeumlsore Krijimi i keumltyre rrjeteve ka peumlr aspirateuml
krijimin e njeuml mjedisi qeuml nxit dialogun dhe hap njeuml formeuml teuml drejtpeumlrdrejteuml teuml komunikimit brenda
rrjeteve
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom) Ky rajon shtrihet neuml pjeseumln jugore
dhe juglindore teuml Kosoveumls dhe peumlrgjitheumlsisht eumlshteuml karakterizuar nga marreumldheumlnie teuml qeumlndrueshme
ndeumlretnike Megjithateuml pjeseumltareumlt e komunitetit serb qeuml jetojneuml neuml keumlteuml zoneuml ballafaqohen me
probleme teuml ngjashme me pjeseumltareuml teuml keumltij komuniteti qeuml jetojneuml gjetkeuml neuml vend veccedilaneumlrisht teuml
rinjteuml Krijimi i njeuml rrjeti nxit njeuml lidhje ndeumlrmjet OShC-ve teuml ndryshme nga ky rajon dhe avokim meuml teuml
mireuml te strukturat peumlrkateumlse teuml qeverisjes lokale Pasi qeuml shumeuml prej keumltyre komunave janeuml krijuar
rishtas peumlrmes procesit teuml decentralizimit rrjeti eumlshteuml thelbeumlsor peumlr teuml siguruar njeuml kanal teuml sigurt
peumlr teuml punuar seuml bashku Peumlr meuml tepeumlr shumeuml banoreuml serbeuml nga kjo zoneuml mendojneuml se janeuml teuml neumln-
peumlrfaqeumlsuar neuml krahasim me rajonet e tjera neuml Kosoveuml gjeuml qeuml tregon domosdoshmeumlrineuml e rrjetit neuml
meumlnyreuml qeuml zeumlri i tyre teuml deumlgjohet neuml nivelin qendror dhe tek peumlrfaqeumlsuesit brenda komunitetit serb
qeuml veprojneuml neuml Anamoroveuml
Trendi neuml rritje e super i
shtimit teuml numrit teuml
rrjeteve ka filluar teuml keteuml
ndikim pozitiv tek teuml
gjitha komunitetet neuml
Kosoveuml duke rritur keumlshtu
mundeumlsineuml e tyre peumlr teuml
ndikuar dhe avokuar peumlr
ndryshime
Pag
e30
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom) eumlshteuml struktura e pareuml e
tilleuml qeuml sjelleuml seuml bashku teuml gjitha OShC-teuml nga komuniteti goran Marreuml parasysh se komuniteti goran
eumlshteuml njeumlri nga komunitetet meuml teuml margjinalizuar minoritare neuml Kosoveuml kjo peumlrbeumln njeuml zhvillim kyccedil
peumlr sa i peumlrket afteumlsiseuml seuml tyre peumlr teuml lobuar dhe avokuar peumlr ccedileumlshtjet e tyre
Rrjeti i komuniteti serb dhe ai i komunitetit goran janeuml duke kaluar neuml procesin e regjistrimit Ato
synojneuml teuml punojneuml seuml bashku neuml mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml njeriut teuml komuniteteve
teuml tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml Qeumlllimet e Rrjeteve peumlrfshijneuml
Identifikimin e problemeve me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Avokim lidhur me problemet me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Ngritjen e veteumldijes seuml institucioneve neuml lidhje me problemet serioze qeuml ndikojneuml neuml
mireumlqenien e komuniteteve peumlrkateumlse
Nxjerrjen e deklaratave teuml peumlrbashkeumlta publike neuml media rreth ccedileumlshtjeve me interes peumlr
komunitetet peumlrkateumlse
Ngritjen e problemeve teuml ndryshme me teuml cilat peumlrballen komunitetet peumlrkateumlse te
institucionet relevante qendrore dhe lokale
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit serb trembeumldhjeteuml (13) OShC janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
tij Ato punojneuml neuml komunat e fshatrat Kameniceuml Shilloveuml Gjilan Partesh Novobeumlrdeuml dhe Kllokot
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit goran marreumlveshjen Platformeuml peumlr trsquoiu bashkuar Rrjetit e kaneuml
neumlnshkruar shtateuml (7) OShC dhe teuml gjitheuml punojneuml neuml Prizren dhe Dragash
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom)
Neuml kuadeumlr teuml komunitetit goran ka pasur disa OShC me seli neuml rajonin e Prizrenit teuml cilat kaneuml
treguar interesim aktiv neuml promovimin e ccedileumlshtjeve teuml teuml drejtave teuml njeriut teuml komunitetit teuml tyre
dhe teuml cilat kaneuml njohur nevojeumln e njeuml rrjeti teuml organizatave peumlr teuml ndihmuar neuml ngritjen e
problemeve me teuml cilat peumlrballen goraneumlt teuml cilat
ishte e veumlshtireuml teuml ngriheshin meuml pareuml neuml nivel teuml
Kosoveumls Prandaj ata kaneuml njohur nevojeumln peumlr
njeuml rrjet peumlr teuml promovuar keumlto pasi meuml hereumlt
ka pasur bashkeumlpunim shumeuml teuml kufizuar neuml mes
teuml OShC-ve teuml komunitetit goran gjeuml qeuml ka
kufizuar ndikimin e tyre Janeuml dhjeteuml (10) OShC
teuml cilat janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
Platformeumls e teuml cilat punojneuml neuml rajonin e
Dragashit
Keumlto rrjete kaneuml punuar neuml ccedileumlshtje tematike teuml
cilat i kaneuml veumlneuml neuml theks si ccedileumlshtje qeuml ndikojneuml neuml komunitetet e tyre neuml teumlreuml Kosoveumln Komuniteti
goran ka veumlneuml neuml pah tri ccedileumlshtje problemet e kthimit teuml nxeumlneumlsve neuml shkolla propozimin peumlr
decentralizim qeuml do teuml shpinte neuml krijimin e njeuml komune me shumiceuml gorane dhe problemet e
puneumlsimit dhe mundeumlsive ekonomike peumlr goraneumlt Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova
Pag
e31
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dhe organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur rrjetin e
komunitetit goran neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve dhe kryerjen
e njeuml hulumtimi Pjeseuml e keumltij hulumtimi kaneuml qeneuml rreth 300
peumlrfaqeumlsues goraneuml teuml cileumlt kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas
nxjerrjes seuml rezultateve janeuml hartuar tri (3) analiza teuml shkurtra teuml
politikave teuml cilat gjithashtu janeuml publikuar neuml ueb-faqen e ECMI
Kosoveumls teuml CSD-seuml teuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml keumltij
projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml
veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml
punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr
ccedileumlshtjet e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet
kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml
Kosoveuml
Reagimi i shpejteuml nga Gjilani dhe disa komuna teuml tjera ndaj ccedileumlshtjeve teuml ngritura neuml analizat e
shkurtra teuml politikave veccedilaneumlrisht rreth analizeumls seuml fokusuar neuml rini dhe kultureuml ka treguar se
publikimi i materialeve teuml tilla mund ta beumljeuml Komuneumln teuml aktivizohet neuml trajtimin e ccedileumlshtjeve qeuml janeuml
me reumlndeumlsi qendrore peumlr komunitetet minoritare
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Goran
(httpwwwgoranicommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom)
Pjeseumltareumlt e komunitetit serb gjithashtu kaneuml veumlneuml
neuml pah ccedileumlshtjen e puneumlsimit dhe mundeumlsive
ekonomike si dhe ccedileumlshtjet e transparenceumls dhe
llogaridheumlnies seuml pushtetit lokal dhe aktivitetet
rinore neuml dispozicion peumlr pjeseumltareumlt e komunitetit
serb Teuml tri (3) analizat e shkurtra teuml politikave
gjenden online neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls ateuml
teuml keumltij projekti dhe neuml ueb-faqen e Rrjetit teuml
Komunitetit Serb neuml anglisht dhe serbisht
Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova dhe
organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur Rrjetin e Komunitetit serb neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve
dhe kryerjen e njeuml hulumtimi Neuml keumlteuml hulumtim janeuml peumlrfshireuml 600 pjeseumltareuml teuml komunitetit serb teuml
cileumlt e kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas nxjerrjes seuml rezultateve tre (3) analiza teuml shkurtra teuml politikave
janeuml hartuar dhe publikuar neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls teuml CSD-seuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml
keumltij projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-
ve brenda komuniteteve teuml punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr ccedileumlshtjet
Rrjeti Goran ka arritur teuml
integrohet me sukses neuml
komunitetin e shoqeumlriseuml civile
neuml Kosoveuml Me mbeumlshtetjen
nga ECMI ata kaneuml krijuar
lidhje me donatoreuml kaneuml
fituar fonde e donacione si
dhe kaneuml peumlrmireumlsuar
shkathteumlsiteuml e tyre peumlr
hulumtime dhe avokim
Pag
e32
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje
me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml Kosoveuml
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Serb
(httpwwwserbcommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Pag
e33
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
VI REKOMANDIME DHE PEumlRFUNDIME
Neuml fund teuml keumltij raporti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml prezantojneuml peumlrfundimet dhe
rekomandimet teuml e dala nga zbatimi i keumltij projekti gjateuml dy viteve teuml fundit Keumlto rekomandime
bazohen si neuml qeumlllimet fillestare teuml projektit ashtu edhe neuml peumlrvojat gjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml tij
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml paraqesin rekomandimet e meumlposhtme si OShC-ve teuml
komuniteteve minoritare ashtu edhe qeveriseuml qendrore dhe atyre lokale me qeumlllimin qeuml teuml
vazhdohet me shtimin e dialogut teuml komuniteteve minoritare me institucionet qeveritare
Dialogu i strukturuar neuml mes teuml OShC-ve teuml minoriteteve dhe qeveriseuml
Ky projekt ka filluar me qeumlllim teuml vendosjes seuml njeuml dialogu meuml teuml strukturuar neuml mes teuml zyrtareumlve teuml
nivelit qendror dhe atij komunal dhe peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare ECMI
Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml identifikuar ose mungeseumln e marreumldheumlnieve pasi qeuml OShC-teuml shihen
si antagoniste ose ka marreumldheumlnie paternaliste neuml teuml cilat raste institucionet nuk i vlereumlsojneuml OShC-
teuml dhe puneumln qeuml mund ta beumljneuml
Neumlpeumlrmjet aktiviteteve teuml tilla si seancat e dialogut neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe
peumlrfaqeumlsuesve teuml institucioneve ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml treguar se ka nevojeuml dhe
gjithashtu neuml shumeuml nivele gatishmeumlri peumlr teuml punuar me keumlteuml projekt Neuml mesin e teuml gjitha
komunitetet dialogu i vendosur neuml mes teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml shoqeumlriseuml civile dhe atyre teuml
institucioneve qendrore dhe lokale ishte i frytsheumlm dhe do teuml vazhdojmeuml teuml punojmeuml peumlr teuml krijuar
njeuml mjedis teuml strukturuar peumlr shkeumlmbimin e ideve dhe kritikave konstruktive Kjo eumlshteuml diccedilka qeuml
eumlshteuml shumeuml e nevojshme peumlr teuml dy grupet dhe ne do teuml punojmeuml peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml jo
veteumlm lidhje meuml teuml meumldha neuml mes teuml dy grupeve por edhe meuml shumeuml transparenceuml e llogaridheumlnie
Pothuajse teuml gjitha komunitetet neuml takimet e tyre me zyrtareumlt gjateuml vitit teuml dyteuml teuml zbatimit teuml keumltij
projekti kaneuml propozuar qeuml keumlto aktivitete teuml dialogut teuml formalizohen dhe teuml vijojneuml neuml vitet e
ardhshme Kjo tregon se keumlto lloje teuml diskutimeve teuml formalizuara kaneuml filluar teuml adresojneuml ccedileumlshtjet e
mungeseumls seuml dialogut strukturor dhe se janeuml me reumlndeumlsi peumlr teuml dy sektoreumlt Prandaj ECMI Kosova
dhe partnereumlt e saj rekomandojneuml qeuml neuml driteumln e keumlsaj si OShC-teuml nga komunitet minoritare ashtu
edhe peumlrfaqeumlsuesit e tyre politikeuml neuml nivelin qendror dhe ateuml lokal teuml punojneuml peumlr teuml formalizuar
dhe strukturuar dialogun me qeumlllim qeuml teuml sigurohet qeuml ai teuml konsistojeuml neuml kritika konstruktive si
dhe mbeumlshtetje peumlr ide
Peumlr meuml tepeumlr Ligji peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e peumlrbashkeumlt qeuml eumlshteuml theksuar
peumlrgjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml projektit nga pothuaj teuml gjitha komunitetet Kjo eumlshteuml diccedilka neuml teuml
cileumln duhet teuml punojneuml teuml gjitha institucionet neuml drejtim teuml zbatimit veccedilaneumlrisht neuml nivelin komunal
Peumlrvec keumlsaj KKK KDIK dhe Avokati i Popullit duhet teuml vazhdojneuml teuml angazhohen me OShC-teuml nga
komunitetet minoritare peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml dialog efektiv neuml mes teuml sektoreumlve
Pag
e34
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rritja e ndeumlrveprimit neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe donatoreumlt ndeumlrkombeumltareuml
Njeuml aspekt tjeteumlr i keumltij projekti kishte peumlr synim adresimin e problemit teuml pak OShC-ve nga
komunitetet minoritare teuml cilat mund teuml shfryteumlzojneuml lidhjet me qeverineuml dhe donatoreumlt
ndeumlrkombeumltareuml Ka shumeuml OShC teuml cilave u mungojneuml njohuriteuml e specializuara ose kapacitetet peumlr
teuml aplikuar peumlr fonde nga burime meuml teuml meumldha fondesh ndeumlrkombeumltare ose teuml cilat mund teuml hyjneuml
neuml diskutime teuml frytshme qeuml mund trsquoi beumljneuml meuml teuml reumlndeumlsishme Prandaj ECMI Kosova dhe partnereumlt
e saj kaneuml pasur peumlr objektiv neuml meumlnyreuml specifike ato OShC teuml cilat nuk kaneuml keumlto lloje teuml lidhjeve
Kjo eumlshteuml beumlreuml kryesisht peumlrmes trajnimeve peumlr avokim dhe mbeumlshtetjen neuml zhvillimin e tyre dhe
peumlrmes neumln-granteve Kjo eumlshteuml treguar teuml jeteuml e suksesshme neuml peumlrfshirjen e organizatave teuml vogla
dhe qeuml teuml tregojeuml se si keumlto OShC kur u ofrohet mbeumlshtetje mund teuml ndeumlrveprojneuml me sukses me
donatoreumlt dhe teuml punojneuml peumlr teuml avokuar peumlr teuml drejtat e komuniteteve teuml tyre Prandaj ky projekt
ka synuar stimulimin e OShC-ve meuml teuml vogla brenda komuniteteve minoritare qeuml teuml rriten dhe teuml
keneuml qasje neuml fonde nga burime teuml tjera diccedilka qeuml ka daleuml teuml jeteuml e suksesshme dhe duhet teuml
vazhdohet neuml vitet e ardhshme OShC-teuml meuml teuml vogla duhet teuml punojneuml qeuml teuml keneuml njohuri si teuml
aplikoni te donatoreumlt kurse donatoreumlt duhet teuml peumlrqendrojneuml peumlrpjekjet e tyre neuml mbeumlshtetjen e
OShC-ve meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare dhe jo teuml financojneuml vazhdimisht teuml njeumljtat OShC
Kjo gjithashtu mund teuml beumlhet duke shfryteumlzuar opsionin qeuml OShC-teuml meuml teuml meumldha teuml krijojneuml
partneritet me ato meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare Mbeumlshtetja nga ana e ECMI Kosoveumls dhe
CSD-seuml peumlr OShC teuml komuniteteve peumlrmes neumln-granteve dhe trajnimeve peumlr avokim eumlshteuml treguar
frytdheumlneumlse dhe ka treguar se neumlse formohet njeuml konsorcium kjo mund teuml jeteuml shumeuml e dobishme
peumlr komunitetet lokale
Njeuml tjeteumlr metodeuml qeuml eumlshteuml treguar teuml jeteuml e frytshme peumlrmes zbatimit teuml keumltij projekti eumlshteuml krijimi i
rrjetit teuml komunitetit serb dhe atij goran Edhe kjo ka treguar se konsorciumet mund trsquou ndihmojneuml
OShC-ve meuml teuml vogla qeuml teuml keneuml qasje neuml fondet dhe trsquoi mbeumlshtesin ato neuml integrimin e tyre neuml
shoqeumlrineuml civile neuml teumlreumlsi Dy (2) aneumltareuml serbeuml teuml rrjeteve tani janeuml beumlreuml aneumltareuml teuml KKK-seuml dhe po
punojneuml neuml promovimin e komuniteteve teuml tyre brenda institucioneve qendrore dhe dialogut me to
Sigurimi i qasjes seuml teuml gjitha OShC-ve neuml shoqeumlrineuml civile meuml gjereuml
E fundit projekti ka lehteumlsuar qasjen e shumeuml komuniteteve minoritare neuml strukturat qendrore teuml
shoqeumlriseuml civile neuml veccedilanti qasjen e komunitetit goran Ky komunitet nuk bie neuml ndonjeuml kategori e
cila eumlshteuml aktualisht neuml fokus teuml komunitetit ndeumlrkombeumltar teuml donatoreumlve dhe peumlr meuml tepeumlr
peumlrballet me gjendje teuml veumlshtireuml dhe ateuml si peumlr faktin se janeuml komunitet minoritar neuml komuna me
shumiceuml shqiptare e edhe peumlr shkak teuml tensioneve qeuml ekzistojneuml me komunitetin boshnjak e cila
eumlshteuml ndarje kryesisht neuml vija politike por u ka penguar neuml aspektin e ccedileumlshtjeve teuml tilla si ajo se neuml
cilat shkolla duhet teuml shkojneuml nxeumlneumlsit e tyre Peumlrfaqeumlsues teuml keumltyre organizatave teuml shoqeumlriseuml civile
kaneuml deklaruar se veteumlm peumlrmes ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj pra peumlrpjekjeve neuml kuadeumlr teuml
keumltij projekti kaneuml mundur teuml beumlhen pjeseuml e organizatave teuml tilla si KKK
Pag
e35
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Peumlr meuml tepeumlr njeuml ccedileumlshtje meuml e gjereuml eumlshteuml ajo se disa organizata teuml shoqeumlriseuml civile anashkalohen
brenda komuniteteve teuml tyre pasi qeuml mund teuml jeneuml shumeuml teuml vogla ose punojneuml neuml zona neuml teuml cilat
nuk janeuml teuml fokusuar donatoreumlt dhe komuniteti ndeumlrkombeumltar Peumlr shembull kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr
OShC-teuml nga komuniteti serb qeuml punojneuml neuml rajonin e Anamoraveumls teuml cilat shpesh neglizhohen pasi
qeuml ky eumlshteuml njeuml rajon relativisht i qeumlndruesheumlm Rrjeti i krijuar nga ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj
neuml keumlteuml rajon ka treguar se kur ccedileumlshtjet brenda keumltyre rajoneve vihen neuml pah neuml meumlnyreuml efektive si
neumlpeumlrmjet nxjerrjes seuml analizave teuml shkurtra teuml politikave mbi keumlto ccedileumlshtje mund teuml keteuml diskutime
reale dhe potencial peumlr ndryshime teuml veumlrteta neuml keumlteuml rajon
Kjo ecuri duhet teuml vazhdojeuml neuml teumlreuml Kosoveumln me qeumlllimin qeuml teuml sigurohet qeuml teuml keteuml kohezion efektiv
ndeumlrmjet pjeseumltareumlve teuml shoqeumlriseuml civile nga minoritetet dhe shumica dhe gjithashtu kohezion
brenda pjeseumltareumlve teuml ndrysheumlm teuml njeuml komuniteti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj peumlrmes puneumls
qeuml eumlshteuml beumlreuml neuml keumlteuml projekt shpresojmeuml se njeuml klimeuml e tilleuml mund teuml krijohet neuml teumlreuml Kosoveumln kjo
edhe meuml tepeumlr pasi qeuml keumlshtu duan edhe pjeseumltareumlt e shoqeumlriseuml civile Kjo mund teuml arrihet peumlrmes
peumlrpjekjeve proaktive teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve e gjithashtu teuml atyre teuml institucioneve e
donatoreumlve
Pag
e36
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Pag
e37
ECMI Kosova
Rr Neumlna Terezeuml Nr 41 Apt 29 10000 Prishtineuml Kosoveuml Tel +381 (0) 38 224 473
Rr Cika Jovina Nr 3 Kati 1 38220 Mitroviceuml e Veriut Kosoveuml Tel +381 (0) 64 00 55 488
Email infoecmikosovoorg
Ueb-faqja wwwecmikosovoorg
Pag
e22
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
OSHC-teuml dhe koalicionet e OSHC-ve ) lehteumlsim teuml dialogut me institucionet relevante qeveritare
dhe ndihmeuml me hulumtime dhe redaktimin e materialeve (psh fleteumlpalosjeve)
Keumlto aktivitete kaneuml synuar forcimin e kapaciteteve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare peumlr teuml
bashkeumlvepruar me qeverineuml dhe ushtruar ndikim mbi teuml si neuml nivelin komunal ashtu edhe ateuml
qendror peumlr teuml siguruar qeuml interesat e tyre teuml merren parasysh gjateuml proceseve teuml qeverisjes
Ngritja e kapaciteteve peumlr OShC-teuml nga komunitetet minoritare
Peumlr teuml adresuar ccedileumlshtjet e veumlna neuml pah meuml sipeumlr ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml dizajnuar njeuml
Program teuml Shkathteumlsive teuml Avokimit dhe teuml Drejta teuml Komuniteteve peumlr Organizatat e Shoqeumlriseuml
Civile neuml Kosoveuml i cili konsistonte neuml organizimin e peseumlmbeumldhjeteuml (15) seancave teuml trajnimit gjateuml
vitit 2013 dhe 2014 mbi ccedileumlshtjet e meumlposhtme
Pjeseumlmarrja e OShC-ve neuml Kosoveuml
Teuml drejtat e minoriteteve veumlshtrim i peumlrgjithsheumlm dhe konceptet kryesore
Legjislacioni dhe institucionet vendore neuml Kosoveuml neuml lidhje me OShC-teuml
Peumlrmbledhje e mekanizmave teuml kompensimit ndaj shkeljes seuml teuml drejtave mekanizmat e
drejtpeumlrdrejteuml (e drejta peumlr peticion e drejta peumlr iniciativa qytetare e drejta e referendumit
dhe e ankesave teuml qytetareumlve) + mekanizmat e teumlrthorteuml + mekanizmat e bazuar neuml ccedileumlshtje
(ZKGj MASHT-it dhe Komisioni teuml Pavarur Keumlshilli i Pavarur Mbikeumlqyreumls i Sheumlrbimit Civil teuml
Kosoveumls KPM)
Avokimi
Mediat dhe rrjetet sociale (si teuml plasohet mesazhi)
Zhvillimi i projekteve
Shkathteumlsiteuml e teuml shkruarit dhe prezantimit + rrjeteumlzimi
Mjete praktike peumlr mbajtjen e teuml dheumlnave dhe doreumlzimin e ankesave
Adresimi institucioneve dhe teuml kuptuarit e puneumls seuml tyre (KKK-seuml KDIK-seuml ZCcedilK-seuml)
Keumlto trajnime janeuml organizuar neuml bashkeumlpunim
me projektin ldquoMbeumlshtetje qeverisjes efektive peumlr
komunitetet minoritare neuml Kosoveumlrdquo teuml financuar
nga Departamenti Federal Zviceran i Puneumlve teuml
Jashtme (DFPJ) Trajnimet kaneuml sjelleuml seuml bashku
aneumltareuml teuml OShC-ve nga komunitetet e ndryshme
minoritare neuml teumlreuml Kosoveumln duke u dheumlneuml atyre
mundeumlsineuml peumlr teuml ndareuml peumlrvojat e tyre dhe
diskutuar sfidat me teuml cilat peumlrballen neuml
komunikimin me institucionet peumlrkateumlse lokale e
qendrore peumlr teuml ngritur ccedileumlshtjet qeuml lidhen me
komunitetet minoritare dhe janeuml mbajtur nga eksperteuml teuml nivelit teuml larteuml teuml ccedileumlshtjeve teuml zgjedhura
nga Kosova dhe rajoni OShC-teuml dhe koalicionet e OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur kaneuml qeneuml grupet
Pag
e23
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
kryesore teuml synuara megjithateuml OShC-teuml e peumlrfshira neuml Bazeumln e teuml dheumlnave teuml OShC-ve gjithashtu
janeuml ftuar qeuml teuml marrin pjeseuml neuml trajnime
Pjeseumlmarreumlsit i kaneuml vlereumlsuar teuml gjitha keumlto trajnime si
shumeuml teuml dobishme dhe kaneuml vneuml neuml dukje se ato ishin
mundeumlsi e madhe qeuml teuml nxirrnin neuml pah ccedileumlshtjet kryesore
dhe problemet qeuml lidhen me komunitetet e tyre dhe u kaneuml
ndihmuar teuml identifikojneuml kanale peumlr teuml trajtuar keumlto
ccedileumlshtje Neuml keumlto takime janeuml adresuar njeuml varg ccedileumlshtjesh teuml
shumeumlllojshme si mundeumlsiteuml socio-ekonomike peumlr
komunitetet minoritare peumlrdorimi i gjuheumlve segregacioni
neuml arsim veccedilaneumlrisht neuml Shkolleumln lsquoMustafa Bakijarsquo neuml
Gjakoveuml liria e leumlvizjes veccedilaneumlrisht neuml lidhje me Lagjen e
Boshnjakeumlve dhe Mitroviceumln e Veriut teuml drejtat e grave dhe
barazia gjinore marreumldheumlniet me qeverineuml dhe strategjiteuml
peumlr pjeseumlmarrjen meuml teuml gjereuml teuml shoqeumlriseuml civile Si pjeseuml e
programit teuml peumlrkrahjes OShC-teuml dhe koalicionet e OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur kaneuml incizuar dhe
transmetuar video promovuese me qeumlllim promovimin e organizatave teuml tyre mandatit teuml tyre dhe
puneumln qeuml ato beumljneuml peumlr teuml mbrojtur dhe promovuar teuml drejtat e komuniteteve Video promovuese teuml
organizatave BRIGA PIRAMIDA CDKD-SP ICEC CZRC-OPA dhe OSG janeuml postuar neuml kanalin e ECMI
Kosoveumls dhe neuml ueb-faqen e saj dhe faqen e saj neuml Facebook si dhe neuml ueb-faqen e CSD-seuml dhe
RrOGRAEK-ut
Viziteuml studimore peumlr OShC teuml peumlrzgjedhura nga komunitetet
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj gjithashtu kaneuml
organizuar njeuml viziteuml studimore neuml ish-Republikeumln
Jugosllave teuml Maqedoniseuml (IRJM) peumlr peumlrfaqeumlsues
teuml zgjedhur teuml OShC-ve nga minoritetet Kjo viziteuml
eumlshteuml zhvilluar neuml tremujorin e fundit teuml projektit
dhe ishte e hapur peumlr teuml gjitha OShC-teuml e
regjistruara neuml bazeumln e teuml dheumlnave
Peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova u eumlshteuml dheumlneuml
mundeumlsia peumlr dialog me homologeumlt e tyre nga
IRJM neuml ccedileumlshtje teuml tilla si arsimimi i komuniteteve
minoritare zbatimi i legjislacionit peumlr gjuheumlt dhe
puneumlsimi neuml institucionet publike dhe neuml ndeumlrmarrjet publike Peumlr meuml tepeumlr ECMI Kosova dhe
partnereumlt e saj u kaneuml mundeumlsuar peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova qeuml teuml zhvillojneuml takime me Komisionin
e Kuvendit peumlr Marreumldheumlnie Ndeumlretnike dhe Sekretariatin Shteteumlror peumlr Zbatimin e Marreumlveshjes
Kornizeuml teuml Ohrit Me keumlteuml atyre iu dhaneuml meuml tepeumlr njohuri mbi meumlnyreumln se si IRJM mbron teuml drejtat e
Njeuml tregim u suksessheumlm qeuml ia
vlen teuml peumlrmendet eumlshteuml ai peumlrmes
Programit teuml Trajnimit peumlr Avokim
ku OShC-teuml nga komuniteti
boshnjak kaneuml mundur teuml
avokojneuml me sukses neuml Prizren
duke arritur qeuml neuml Komisionin
Komunal peumlr Komunitete teuml
peumlrfaqeumlsohen teuml gjitha
komunitetet ashtu siccedil keumlrkohet
me ligj por nuk kishte ndodhur meuml
hereumlt
Pag
e24
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
minoriteteve dhe ccedilfareuml meumlsimesh mund teuml nxjerreuml Kosova nga
ajo Ata u kaneuml beumlreuml pyetje si psh rreth asaj neumlse puna me
minoritetet neuml IRJM fokusohet veteumlm neuml minoritetin shqiptar
apo neumlse punohet edhe me komunitete teuml tjera
Zhvillimi dhe zbatimi i fushatave teuml avokimit
Njeuml nga ccedileumlshtjet qendrore qeuml mund teuml shihet nga mungesa neuml strukturat e shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml
eumlshteuml se OShC-teuml nga komunitetit minoritare nuk janeuml efektive kur eumlshteuml fjala peumlr evokim peumlr
ndryshime Neuml kuadeumlr teuml projektit ishte publikuar njeuml shpallje e hapur peumlr aplikime me ccedilrsquorast janeuml
shpeumlrndareuml rreth 500 fleteumlpalosje neuml shqip serbisht dhe anglisht teuml titulluara ldquoSi teuml aplikonirdquo Pas
keumlsaj ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj formuan njeuml Bord teuml pavarur Peumlrzgjedheumls peumlr teuml shqyrtuar teuml
gjitheuml aplikacionet nga OShC-teuml e komuniteteve minoritare bazuar neuml kriteret e peumlrcaktuara
Propozimet e doreumlzuara janeuml vlereumlsuar neuml bazeuml teuml cileumlsiseuml seuml ideve dhe peumlrfshirjes me bazeumln fokusit
teuml qarteuml dhe njeuml metode teuml qarteuml teuml peumlrfaqeumlsimit teuml komuniteteve minoritare Bordi Peumlrzgjedheumls neuml
meumlnyreuml specifike peumlrzgjodhi OShC me bazeuml neuml komunitet teuml cilat nuk kaneuml seliteuml neuml qytete e as kaneuml
lidhje teuml ngushta me donatoreuml Si pjeseuml e keumlsaj u peumlrzgjodheumln gjashteuml (6) OShC nga teuml cilat kateumlr (4)
ishin OShC neuml vete ndeumlrsa dy (2) ishin koalicionet teuml peumlrbeumlra nga dy (2) OShC secili teuml cileumlt kishin
vendosur teuml avokonin seuml bashku peumlr njeuml ccedileumlshtje Ccedileumlshtjet e zgjedhura nga ana e OShC-ve dhe
koalicioneve teuml OShC-ve teuml cileumlt ishin peumlrzgjedhur janeuml prezantuar neuml gjashteuml (6) Fushata teuml Avokimit
Pas peumlrzgjedhjes se kateumlr (4) OShC-ve dhe dy (2) koalicioneve teuml OShC-ve dhe zhvillimit teuml Fushatave
teuml Avokimit ECMI Kosova CSD dhe RROGRAEK gjateuml vitit 2013 dhe 2014 kaneuml zhvilluar njeuml Program
Trajnimit dhe Avokimi teuml peumlrshtatur me objektiv teuml qarteuml dhe teuml bazuar neuml rezultate i cili
konsistonte neuml peseumlmbeumldhjeteuml seanca (15) trajnimi ku kaneuml marreuml pjeseuml si trajnues peumlrfaqeumlsues teuml
shoqeumlriseuml civile nga vendet e tjera teuml rajonit teuml Ballkanit Si pjeseuml e programit teuml ECMI Kosoveumls
OShC-ve dhe koalicioneve teuml OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur u eumlshteuml ofruar mbeumlshtetje teknike dhe
ligjore peumlr zbatimin e fushatave teuml advokimit ndihmeuml neuml organizimin e aktiviteteve mediale (6
videove promovuese peumlr OShC-teuml dhe koalicionet e peumlrzgjedhur) lehteumlsimin e dialogut me
institucionet relevante qeveritare dhe ndihmeuml neuml hulumtime dhe redaktimin e materialeve si dhe
nga njeuml neumln-grant me vlereuml prej euro2000 peumlr secileumln OShC dhe koalicion teuml peumlrzgjedhur peumlr zbatimin e
Fushatave teuml Avokimit
OShC-teuml nga Kosova kaneuml
shkeumlmbyer kontaktet dhe
kaneuml bashkeumlvepruar
fuqisheumlm me
institucionet e IRJM-seuml
me potencial peumlr
bashkeumlpunim neuml teuml
ardhmen
Pag
e25
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
BRIGA
Peumlrfaqeumlson komunitetin serb neuml Gorazhdec neuml rajonin e Pejeumls
Aktivitetet
Trajnime teuml peumlrgjithshme peumlr evokim veccedilaneumlrisht peumlr gra
Rritja e pjeseumlmarrjes seuml grave neuml proceset vendimmarreumlse neuml nivelin komunal
Mungesa e publikimit teuml vendeve teuml lira teuml puneumls neuml gjuheumln serbe
PIRAMIDA
Peumlrfaqeumlson komunitetin egjiptas neuml rajonin
e Pejeumls dhe ateuml teuml Istogut
Aktivitetet
Trajtimi i braktisjes seuml shkolleumls nga
nxeumlneumlsit egjiptas neuml shkolleumln fillore dhe
teuml mesme
Rritja e edukimit mbi ccedileumlshtjet e
sheumlndetit
Ngritja e veteumldijes rreth puneumlsimit
duke synuar veccedilaneumlrisht grateuml
Qendra peumlr Integrimin e Komuniteteve Minoritare (ICECQEKM)
Peumlrfaqeumlson komunitetin boshnjak serb turk dhe ateuml rom neuml rajonin e Prizrenit
Aktivitetet
Komisioni Komunal peumlr Komunitete
duhet teuml peumlrfshijeuml komunitetin ashkali
egjiptas dhe ateuml goran
Peumlrdorimi publik nga ana e Komuneumls i
teuml gjitha gjuheumlve zyrtare
Beumlrja e boshnjakishtes gjuheuml zyrtare neuml
nivel komunal
Omladinski Savez Gore ndash OSG (shq
Keumlshilli Rinor i Goreumls ndash KRG)
Peumlrfaqeumlson komunitetin minoritar goran neuml
rajonin e Goreumls
Aktivitetet
Peumlrfaqeumlsimi i barabarteuml i teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim
Shtypja e materialeve edukative
relevante peumlr keumlteuml ccedileumlshtje
Koalicioni CDKD dhe Slobodna Produkcija (shq Produksioni i Lireuml)
Dy OShC teuml cilat peumlrfaqeumlsojneuml serbeumlt romeumlt boshnjakeumlt dhe malaziasit dhe teuml cilat punojneuml neuml rajonin e Gjilanit teuml Kameniceumls dhe ateuml teuml Novobeumlrdeumls
Aktivitetet
Zbatimi i Ligjit peumlr Qasje neuml Dokumente Publike
Shfryteumlzimi proporcional i objekteve sportive dhe kulturore
Ndarja proporcionale e buxhetit
Koalicioni CZRZ dhe OPA
Dy OShC nga komuniteti serb teuml cilat punojneuml neuml pjeseumln jugore teuml Kosoveumls kryesisht neuml Partesh dhe Kllokot
Aktivitetet
Avokim neuml Ministrineuml e Bujqeumlsiseuml Ministrineuml e Riniseuml dhe Sportit dhe neuml Ministrineuml e Mjedisit peumlr mbeumlshtetje neuml Partesh
Ulja e papuneumlsiseuml neuml keumlto rajone
Pag
e26
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rezultatet nga planet e avokimit
OShC-teuml e angazhuara me keumlto Planeve teuml Avokimit kaneuml arritur njeuml numeumlr suksesesh teuml dukshme si
rezultat i aktiviteteve teuml ndeumlrmarra neuml kuadeumlr teuml keumltyre propozimeve
ICECQEKM Ka evokuar me sukses te Komuna e Prizrenit peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha komunitetet teuml
peumlrfaqeumlsohen neuml Komisionin Komunal peumlr Komunitete peumlrfshireuml komunitetin goran ateuml rom ashkali
dhe egjiptas Ata gjithashtu i kaneuml beumlreuml presion Komuneumls peumlr teuml drejteumln e barabarteuml peumlr trsquou arsimuar
neuml gjuheumln boshnjake peumlrfshireuml edhe organizimin e tryezave teuml rrumbullakeumlta rreth keumlsaj ccedileumlshtjeje
gjeuml qeuml kishte sukses deri diku ndoneumlse ka ende shumeuml progres peumlr trsquou beumlreuml neuml meumlnyreuml qeuml komuna
trsquou peumlrmbahet obligimeve teuml saj ligjore E fundit ata kaneuml mbajtur disa tryeza teuml rrumbullakeumlta peumlr
ccedileumlshtjen e respektimit teuml kuoteumls prej 10 teuml puneumlsimit teuml komuniteteve neuml institucionet publike
Komuna eumlshteuml treguar e hapur neuml keumlto takime dhe ICECQEKM do teuml vazhdojeuml teuml avokojeuml peumlr keumlto
ccedileumlshtje peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml kaneuml krijuar neuml keumlto institucione
OSGKRG Pjesa meuml e madhe e puneumls seuml
OSGKRG ishte pjeseuml e Rrjetit teuml Goraneumlve teuml
themeluar si pjeseuml e keumltij projekti Ata kaneuml
organizuar disa tryeza teuml rrumbullakeumlta mbi
ccedileumlshtjet e peumlrfaqeumlsimit teuml barabarteuml teuml teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim publik dhe kaneuml
krijuar lidhje teuml mira me Komuneumln gjeuml qeuml do teuml
shfryteumlzohet peumlr teuml zhvilluar avokim gjateuml muajve
teuml ardhsheumlm
PIRAMIDA Neuml Pejeuml PIRAMIDA eumlshteuml treguar e suksesshme neuml puneumln e saj me Komuneumln neuml trajtimin
e ccedileumlshtjes seuml braktisjes seuml shkolleumls nga pjeseumltareumlt e komuniteteve minoritare Ata kaneuml punuar me
zyrtareumlt komunaleuml peumlr teuml avokuar peumlr
identifikimin e feumlmijeumlve jashteuml shkollave dhe
trajtimin e ccedileumlshtjeve teuml ri-integrimit Megjithateuml
marreuml parasysh trendin e fundit teuml emigrimit teuml
pjeseumltareumlve teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe
egjiptas ata po peumlrballen prapeuml me ccedileumlshtje teuml
integrimit teuml cilat duhet teuml adresohen nga
Komuna28 PIRAMIDA gjithashtu ka qeneuml e
suksesshme neuml qeumlllimin e saj peumlr teuml rritur
arsimimin e grave qeuml u peumlrkasin komuniteteve
minoritare veccedilaneumlrisht neuml lidhje me ccedileumlshtjet e sheumlndetit pasi qeuml kaneuml organizuar disa tryeza teuml
rrumbullakeumlta dhe trajnime mbi keumlteuml ccedileumlshtje si dhe ka filluar teuml bashkeumlpunojeuml me komunitetin lokal
28
Peumlr me tepeumlr informata mbi keumlteuml temeuml ju lutemi shihni Buletinin Informues teuml ECMI Kosoveumls rreth keumlsaj teme me titullin Sfidat neuml procesin e integrimit neuml Kosoveuml migrimi neuml rritje e romeumlve ashkalive dhe egjiptasve Neuml dispozicion neuml httpwwwecmikosovoorgp=5847
Pag
e27
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
neuml keumlto zona rreth keumltyre ccedileumlshtjeve dhe trsquou japeuml atyre meuml shumeuml informata mbi ccedileumlshtje teuml tilla si
sheumlndeti riprodhues dhe ccedileumlshtjet e sheumlndetit teuml feumlmijeumlve
Koalicioni CRDZ-OPA Ky koalicion eumlshteuml treguar i suksessheumlm neuml vendosjen e kontakteve brenda
Ministrive relevante peumlr trsquou marreuml me avokim Megjithateuml ndoneumlse nuk eumlshteuml marreuml ndonjeuml vendim
peumlrfundimtar nga keumlto ministri ata janeuml angazhuar me keumlteuml ccedileumlshtje dhe janeuml neuml procesin e
formulimit teuml planeve peumlr teuml trajtuar problemet e ngritura nga CRDZ-OPA Ata gjithashtu kaneuml arritur
teuml vendosin kontakte teuml mira me peumlrfaqeumlsuesit e Komuneumls seuml Parteshit peumlrgjegjeumls peumlr bujqeumlsi rini e
mjedis Seuml bashku me Komuneumln ata kaneuml ndeumlrmarreuml aktivitete neuml Partesh Budrigeuml e Poshtme dhe
Pasjan me fokus neuml ccedileumlshtjet e riniseuml dhe kultureumls Seuml fundmi kaneuml filluar organizimin e njeuml unioni
fermereumlsh i cili do teuml peumlrfaqeumlsojeuml njeuml pjeseuml teuml madhe teuml fermereumlve teuml Parteshit
BRIGA Gjateuml zbatimit teuml Planit teuml Avokimit kjo
OShC ka mbajtur njeuml seumlreuml trajnimesh peumlr grateuml
nga komuniteti serb mbi metodat meuml teuml mira
peumlr puneumlsim peumlrfshireuml shqyrtimin e
aplikacioneve dhe procedurat pasuese Peumlr meuml
tepeumlr ata janeuml takuar me autoritetet
peumlrkateumlse peumlr teuml shprehur shqeteumlsimin e tyre
se shpalljet zakonisht nuk dalin neuml serbisht
dhe institucionet peumlrgjegjeumlse peumlr keumlteuml kaneuml
reumlneuml dakord qeuml teuml adresojneuml keumlteuml ccedileumlshtje dhe
teuml beumljneuml meuml teuml mireumln peumlr teuml siguruar qeuml neuml teuml ardhmen shpalljet peumlr vende teuml lira teuml puneumls teuml
shpeumlrndahen peumlrmes kanaleve neuml gjuheumln serbe
Koalicioni CDKD-SP Ky koalicion ka mbajtur takime teuml shumta me autoritetet peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi
qendrore neuml kuadeumlr teuml planeve teuml tyre teuml avokimit por vonesa neuml krijimin e njeuml qeverie komunale neuml
Kameniceuml ka penguar qeuml keumlto takime teuml jeneuml
efektive Megjithateuml ka pasur ndeumlrveprim teuml
mireuml neuml ccedileumlshtjen e qasjes seuml barabarteuml neuml
objektet sportive dhe kjo eumlshteuml ccedileumlshtje qeuml do teuml
peumlrcillet edhe meuml tej Lidhur me ccedileumlshtjen e
qasjes neuml dokumente publike ky koalicion
gjithashtu ka zhvilluar disa takime dhe ka
avokuar rregullisht peumlr qasje teuml barabarteuml dhe
teuml lehteuml dhe kjo ka beumlreuml qeuml Komuna teuml beumljeuml ca
leumlvizje dhe suksese nga ana e Komuneumls e cila
eumlshteuml beumlreuml meuml e hapur neuml ofrimin e sheumlrbimeve
teuml peumlrkthimit dhe qasjes seuml hapur neuml teuml gjitha dokumentet Ata gjithashtu kaneuml monitoruar
shpeumlrndarjen e investimeve kapitale neuml komuneuml por nuk kaneuml mundur teuml marrin peumlrgjigje definitive
rreth asaj se sa eumlshteuml shpenzuar peumlr secilin komunitet Megjithateuml duke ngritur ccedileumlshtjen e
Pag
e28
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
monitorimit teuml keumlsaj Koalicioni CDKD-PS i ka beumlreuml presion komuneumls qeuml trsquoi beumljeuml publike keumlto holleumlsi
dhe teuml jeteuml meuml e hapur
Pag
e29
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
V KRIJIMI I RRJETEVE NDEumlRETNIKE TEuml OSHC-VE NGA MINORITETET
Shoqeumlria civile neuml Kosoveuml eumlshteuml e fragmentuar neuml maseuml teuml madhe ajo jo veteumlm qeuml shpesh eumlshteuml e
ndareuml neuml vija etnike por shpesh ka mungeseuml teuml komunikimit dhe bashkeumlpunimit ndeumlrmjet
Organizatave teuml Shoqeumlriseuml Civile (OShC-ve) brenda teuml njeumljtit komunitet Marreuml parasysh nevojat e
veccedilanta dhe fragmentimin e brendsheumlm teuml shumiceumls seuml komuniteteve minoritare neuml Kosoveuml ECMI
Kosova dhe organizatat e saj partnere neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml synuar teuml nxisin komunikimin
dhe bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml veccedilanta etnike dhe mes tyre me
qeumlllimin peumlrfundimtar qeuml trsquou mundeumlsojneuml atyre teuml avokojneuml peumlr nevojat dhe interesat e tyre teuml
veccedilanta duke qeneuml neuml teuml njeumljteumln koheuml teuml bashkuara dhe me njeuml zeuml
Peumlrmes puneumls seuml gjereuml neuml terren teuml kryer nga ECMI Kosova komunitetet kaneuml shprehur deumlshireumln e
tyre peumlr teuml zhvilluar kanale peumlr dialog dhe mjete peumlr teuml organizuar meuml mireuml aktivitetet e tyre
Komunitetet kaneuml theksuar nevojeumln peumlr peumlrmireumlsimin e politikave si dhe peumlr rritjen e peumlrkushtimit
dhe programeve teuml Institucioneve teuml Qeveriseuml teuml Republikeumls seuml
Kosoveumls neuml lidhje me integrimin e komuniteteve jo-shumiceuml neuml
Kosoveuml dhe peumlr teuml siguruar respektimin e ploteuml teuml teuml drejtave teuml
komuniteteve jo-shumiceuml neuml vend Keumlshtu meuml 2014 ka filluar njeuml
nismeuml pilot me qeumlllim inicimin e procesit teuml dialogut ndeumlretnik mes
OShC-ve neumlpeumlrmjet krijimit teuml rrjeteve teuml OShC-ve brenda teuml njeumljtave
komunitete etnike respektivisht komunitetit serb dhe atij goran
ndeumlrsa marreuml parasysh kontekstin veccediloriteuml dhe peumlrvojat e
dallueshme teuml Kosoveumls si dhe praktikat e mira nga vendet e tjera teuml
Ballkanit Pereumlndimor Kjo nismeuml eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme
pasi qeuml peumlrfaqeumlsimi nga partiteuml politike brenda keumltyre komuniteteve eumlshteuml shumeuml i polarizuar dhe
shpesh karakterizohet nga sjellje antagoniste e armiqeumlsore Krijimi i keumltyre rrjeteve ka peumlr aspirateuml
krijimin e njeuml mjedisi qeuml nxit dialogun dhe hap njeuml formeuml teuml drejtpeumlrdrejteuml teuml komunikimit brenda
rrjeteve
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom) Ky rajon shtrihet neuml pjeseumln jugore
dhe juglindore teuml Kosoveumls dhe peumlrgjitheumlsisht eumlshteuml karakterizuar nga marreumldheumlnie teuml qeumlndrueshme
ndeumlretnike Megjithateuml pjeseumltareumlt e komunitetit serb qeuml jetojneuml neuml keumlteuml zoneuml ballafaqohen me
probleme teuml ngjashme me pjeseumltareuml teuml keumltij komuniteti qeuml jetojneuml gjetkeuml neuml vend veccedilaneumlrisht teuml
rinjteuml Krijimi i njeuml rrjeti nxit njeuml lidhje ndeumlrmjet OShC-ve teuml ndryshme nga ky rajon dhe avokim meuml teuml
mireuml te strukturat peumlrkateumlse teuml qeverisjes lokale Pasi qeuml shumeuml prej keumltyre komunave janeuml krijuar
rishtas peumlrmes procesit teuml decentralizimit rrjeti eumlshteuml thelbeumlsor peumlr teuml siguruar njeuml kanal teuml sigurt
peumlr teuml punuar seuml bashku Peumlr meuml tepeumlr shumeuml banoreuml serbeuml nga kjo zoneuml mendojneuml se janeuml teuml neumln-
peumlrfaqeumlsuar neuml krahasim me rajonet e tjera neuml Kosoveuml gjeuml qeuml tregon domosdoshmeumlrineuml e rrjetit neuml
meumlnyreuml qeuml zeumlri i tyre teuml deumlgjohet neuml nivelin qendror dhe tek peumlrfaqeumlsuesit brenda komunitetit serb
qeuml veprojneuml neuml Anamoroveuml
Trendi neuml rritje e super i
shtimit teuml numrit teuml
rrjeteve ka filluar teuml keteuml
ndikim pozitiv tek teuml
gjitha komunitetet neuml
Kosoveuml duke rritur keumlshtu
mundeumlsineuml e tyre peumlr teuml
ndikuar dhe avokuar peumlr
ndryshime
Pag
e30
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom) eumlshteuml struktura e pareuml e
tilleuml qeuml sjelleuml seuml bashku teuml gjitha OShC-teuml nga komuniteti goran Marreuml parasysh se komuniteti goran
eumlshteuml njeumlri nga komunitetet meuml teuml margjinalizuar minoritare neuml Kosoveuml kjo peumlrbeumln njeuml zhvillim kyccedil
peumlr sa i peumlrket afteumlsiseuml seuml tyre peumlr teuml lobuar dhe avokuar peumlr ccedileumlshtjet e tyre
Rrjeti i komuniteti serb dhe ai i komunitetit goran janeuml duke kaluar neuml procesin e regjistrimit Ato
synojneuml teuml punojneuml seuml bashku neuml mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml njeriut teuml komuniteteve
teuml tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml Qeumlllimet e Rrjeteve peumlrfshijneuml
Identifikimin e problemeve me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Avokim lidhur me problemet me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Ngritjen e veteumldijes seuml institucioneve neuml lidhje me problemet serioze qeuml ndikojneuml neuml
mireumlqenien e komuniteteve peumlrkateumlse
Nxjerrjen e deklaratave teuml peumlrbashkeumlta publike neuml media rreth ccedileumlshtjeve me interes peumlr
komunitetet peumlrkateumlse
Ngritjen e problemeve teuml ndryshme me teuml cilat peumlrballen komunitetet peumlrkateumlse te
institucionet relevante qendrore dhe lokale
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit serb trembeumldhjeteuml (13) OShC janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
tij Ato punojneuml neuml komunat e fshatrat Kameniceuml Shilloveuml Gjilan Partesh Novobeumlrdeuml dhe Kllokot
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit goran marreumlveshjen Platformeuml peumlr trsquoiu bashkuar Rrjetit e kaneuml
neumlnshkruar shtateuml (7) OShC dhe teuml gjitheuml punojneuml neuml Prizren dhe Dragash
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom)
Neuml kuadeumlr teuml komunitetit goran ka pasur disa OShC me seli neuml rajonin e Prizrenit teuml cilat kaneuml
treguar interesim aktiv neuml promovimin e ccedileumlshtjeve teuml teuml drejtave teuml njeriut teuml komunitetit teuml tyre
dhe teuml cilat kaneuml njohur nevojeumln e njeuml rrjeti teuml organizatave peumlr teuml ndihmuar neuml ngritjen e
problemeve me teuml cilat peumlrballen goraneumlt teuml cilat
ishte e veumlshtireuml teuml ngriheshin meuml pareuml neuml nivel teuml
Kosoveumls Prandaj ata kaneuml njohur nevojeumln peumlr
njeuml rrjet peumlr teuml promovuar keumlto pasi meuml hereumlt
ka pasur bashkeumlpunim shumeuml teuml kufizuar neuml mes
teuml OShC-ve teuml komunitetit goran gjeuml qeuml ka
kufizuar ndikimin e tyre Janeuml dhjeteuml (10) OShC
teuml cilat janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
Platformeumls e teuml cilat punojneuml neuml rajonin e
Dragashit
Keumlto rrjete kaneuml punuar neuml ccedileumlshtje tematike teuml
cilat i kaneuml veumlneuml neuml theks si ccedileumlshtje qeuml ndikojneuml neuml komunitetet e tyre neuml teumlreuml Kosoveumln Komuniteti
goran ka veumlneuml neuml pah tri ccedileumlshtje problemet e kthimit teuml nxeumlneumlsve neuml shkolla propozimin peumlr
decentralizim qeuml do teuml shpinte neuml krijimin e njeuml komune me shumiceuml gorane dhe problemet e
puneumlsimit dhe mundeumlsive ekonomike peumlr goraneumlt Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova
Pag
e31
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dhe organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur rrjetin e
komunitetit goran neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve dhe kryerjen
e njeuml hulumtimi Pjeseuml e keumltij hulumtimi kaneuml qeneuml rreth 300
peumlrfaqeumlsues goraneuml teuml cileumlt kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas
nxjerrjes seuml rezultateve janeuml hartuar tri (3) analiza teuml shkurtra teuml
politikave teuml cilat gjithashtu janeuml publikuar neuml ueb-faqen e ECMI
Kosoveumls teuml CSD-seuml teuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml keumltij
projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml
veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml
punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr
ccedileumlshtjet e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet
kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml
Kosoveuml
Reagimi i shpejteuml nga Gjilani dhe disa komuna teuml tjera ndaj ccedileumlshtjeve teuml ngritura neuml analizat e
shkurtra teuml politikave veccedilaneumlrisht rreth analizeumls seuml fokusuar neuml rini dhe kultureuml ka treguar se
publikimi i materialeve teuml tilla mund ta beumljeuml Komuneumln teuml aktivizohet neuml trajtimin e ccedileumlshtjeve qeuml janeuml
me reumlndeumlsi qendrore peumlr komunitetet minoritare
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Goran
(httpwwwgoranicommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom)
Pjeseumltareumlt e komunitetit serb gjithashtu kaneuml veumlneuml
neuml pah ccedileumlshtjen e puneumlsimit dhe mundeumlsive
ekonomike si dhe ccedileumlshtjet e transparenceumls dhe
llogaridheumlnies seuml pushtetit lokal dhe aktivitetet
rinore neuml dispozicion peumlr pjeseumltareumlt e komunitetit
serb Teuml tri (3) analizat e shkurtra teuml politikave
gjenden online neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls ateuml
teuml keumltij projekti dhe neuml ueb-faqen e Rrjetit teuml
Komunitetit Serb neuml anglisht dhe serbisht
Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova dhe
organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur Rrjetin e Komunitetit serb neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve
dhe kryerjen e njeuml hulumtimi Neuml keumlteuml hulumtim janeuml peumlrfshireuml 600 pjeseumltareuml teuml komunitetit serb teuml
cileumlt e kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas nxjerrjes seuml rezultateve tre (3) analiza teuml shkurtra teuml politikave
janeuml hartuar dhe publikuar neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls teuml CSD-seuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml
keumltij projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-
ve brenda komuniteteve teuml punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr ccedileumlshtjet
Rrjeti Goran ka arritur teuml
integrohet me sukses neuml
komunitetin e shoqeumlriseuml civile
neuml Kosoveuml Me mbeumlshtetjen
nga ECMI ata kaneuml krijuar
lidhje me donatoreuml kaneuml
fituar fonde e donacione si
dhe kaneuml peumlrmireumlsuar
shkathteumlsiteuml e tyre peumlr
hulumtime dhe avokim
Pag
e32
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje
me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml Kosoveuml
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Serb
(httpwwwserbcommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Pag
e33
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
VI REKOMANDIME DHE PEumlRFUNDIME
Neuml fund teuml keumltij raporti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml prezantojneuml peumlrfundimet dhe
rekomandimet teuml e dala nga zbatimi i keumltij projekti gjateuml dy viteve teuml fundit Keumlto rekomandime
bazohen si neuml qeumlllimet fillestare teuml projektit ashtu edhe neuml peumlrvojat gjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml tij
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml paraqesin rekomandimet e meumlposhtme si OShC-ve teuml
komuniteteve minoritare ashtu edhe qeveriseuml qendrore dhe atyre lokale me qeumlllimin qeuml teuml
vazhdohet me shtimin e dialogut teuml komuniteteve minoritare me institucionet qeveritare
Dialogu i strukturuar neuml mes teuml OShC-ve teuml minoriteteve dhe qeveriseuml
Ky projekt ka filluar me qeumlllim teuml vendosjes seuml njeuml dialogu meuml teuml strukturuar neuml mes teuml zyrtareumlve teuml
nivelit qendror dhe atij komunal dhe peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare ECMI
Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml identifikuar ose mungeseumln e marreumldheumlnieve pasi qeuml OShC-teuml shihen
si antagoniste ose ka marreumldheumlnie paternaliste neuml teuml cilat raste institucionet nuk i vlereumlsojneuml OShC-
teuml dhe puneumln qeuml mund ta beumljneuml
Neumlpeumlrmjet aktiviteteve teuml tilla si seancat e dialogut neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe
peumlrfaqeumlsuesve teuml institucioneve ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml treguar se ka nevojeuml dhe
gjithashtu neuml shumeuml nivele gatishmeumlri peumlr teuml punuar me keumlteuml projekt Neuml mesin e teuml gjitha
komunitetet dialogu i vendosur neuml mes teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml shoqeumlriseuml civile dhe atyre teuml
institucioneve qendrore dhe lokale ishte i frytsheumlm dhe do teuml vazhdojmeuml teuml punojmeuml peumlr teuml krijuar
njeuml mjedis teuml strukturuar peumlr shkeumlmbimin e ideve dhe kritikave konstruktive Kjo eumlshteuml diccedilka qeuml
eumlshteuml shumeuml e nevojshme peumlr teuml dy grupet dhe ne do teuml punojmeuml peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml jo
veteumlm lidhje meuml teuml meumldha neuml mes teuml dy grupeve por edhe meuml shumeuml transparenceuml e llogaridheumlnie
Pothuajse teuml gjitha komunitetet neuml takimet e tyre me zyrtareumlt gjateuml vitit teuml dyteuml teuml zbatimit teuml keumltij
projekti kaneuml propozuar qeuml keumlto aktivitete teuml dialogut teuml formalizohen dhe teuml vijojneuml neuml vitet e
ardhshme Kjo tregon se keumlto lloje teuml diskutimeve teuml formalizuara kaneuml filluar teuml adresojneuml ccedileumlshtjet e
mungeseumls seuml dialogut strukturor dhe se janeuml me reumlndeumlsi peumlr teuml dy sektoreumlt Prandaj ECMI Kosova
dhe partnereumlt e saj rekomandojneuml qeuml neuml driteumln e keumlsaj si OShC-teuml nga komunitet minoritare ashtu
edhe peumlrfaqeumlsuesit e tyre politikeuml neuml nivelin qendror dhe ateuml lokal teuml punojneuml peumlr teuml formalizuar
dhe strukturuar dialogun me qeumlllim qeuml teuml sigurohet qeuml ai teuml konsistojeuml neuml kritika konstruktive si
dhe mbeumlshtetje peumlr ide
Peumlr meuml tepeumlr Ligji peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e peumlrbashkeumlt qeuml eumlshteuml theksuar
peumlrgjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml projektit nga pothuaj teuml gjitha komunitetet Kjo eumlshteuml diccedilka neuml teuml
cileumln duhet teuml punojneuml teuml gjitha institucionet neuml drejtim teuml zbatimit veccedilaneumlrisht neuml nivelin komunal
Peumlrvec keumlsaj KKK KDIK dhe Avokati i Popullit duhet teuml vazhdojneuml teuml angazhohen me OShC-teuml nga
komunitetet minoritare peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml dialog efektiv neuml mes teuml sektoreumlve
Pag
e34
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rritja e ndeumlrveprimit neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe donatoreumlt ndeumlrkombeumltareuml
Njeuml aspekt tjeteumlr i keumltij projekti kishte peumlr synim adresimin e problemit teuml pak OShC-ve nga
komunitetet minoritare teuml cilat mund teuml shfryteumlzojneuml lidhjet me qeverineuml dhe donatoreumlt
ndeumlrkombeumltareuml Ka shumeuml OShC teuml cilave u mungojneuml njohuriteuml e specializuara ose kapacitetet peumlr
teuml aplikuar peumlr fonde nga burime meuml teuml meumldha fondesh ndeumlrkombeumltare ose teuml cilat mund teuml hyjneuml
neuml diskutime teuml frytshme qeuml mund trsquoi beumljneuml meuml teuml reumlndeumlsishme Prandaj ECMI Kosova dhe partnereumlt
e saj kaneuml pasur peumlr objektiv neuml meumlnyreuml specifike ato OShC teuml cilat nuk kaneuml keumlto lloje teuml lidhjeve
Kjo eumlshteuml beumlreuml kryesisht peumlrmes trajnimeve peumlr avokim dhe mbeumlshtetjen neuml zhvillimin e tyre dhe
peumlrmes neumln-granteve Kjo eumlshteuml treguar teuml jeteuml e suksesshme neuml peumlrfshirjen e organizatave teuml vogla
dhe qeuml teuml tregojeuml se si keumlto OShC kur u ofrohet mbeumlshtetje mund teuml ndeumlrveprojneuml me sukses me
donatoreumlt dhe teuml punojneuml peumlr teuml avokuar peumlr teuml drejtat e komuniteteve teuml tyre Prandaj ky projekt
ka synuar stimulimin e OShC-ve meuml teuml vogla brenda komuniteteve minoritare qeuml teuml rriten dhe teuml
keneuml qasje neuml fonde nga burime teuml tjera diccedilka qeuml ka daleuml teuml jeteuml e suksesshme dhe duhet teuml
vazhdohet neuml vitet e ardhshme OShC-teuml meuml teuml vogla duhet teuml punojneuml qeuml teuml keneuml njohuri si teuml
aplikoni te donatoreumlt kurse donatoreumlt duhet teuml peumlrqendrojneuml peumlrpjekjet e tyre neuml mbeumlshtetjen e
OShC-ve meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare dhe jo teuml financojneuml vazhdimisht teuml njeumljtat OShC
Kjo gjithashtu mund teuml beumlhet duke shfryteumlzuar opsionin qeuml OShC-teuml meuml teuml meumldha teuml krijojneuml
partneritet me ato meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare Mbeumlshtetja nga ana e ECMI Kosoveumls dhe
CSD-seuml peumlr OShC teuml komuniteteve peumlrmes neumln-granteve dhe trajnimeve peumlr avokim eumlshteuml treguar
frytdheumlneumlse dhe ka treguar se neumlse formohet njeuml konsorcium kjo mund teuml jeteuml shumeuml e dobishme
peumlr komunitetet lokale
Njeuml tjeteumlr metodeuml qeuml eumlshteuml treguar teuml jeteuml e frytshme peumlrmes zbatimit teuml keumltij projekti eumlshteuml krijimi i
rrjetit teuml komunitetit serb dhe atij goran Edhe kjo ka treguar se konsorciumet mund trsquou ndihmojneuml
OShC-ve meuml teuml vogla qeuml teuml keneuml qasje neuml fondet dhe trsquoi mbeumlshtesin ato neuml integrimin e tyre neuml
shoqeumlrineuml civile neuml teumlreumlsi Dy (2) aneumltareuml serbeuml teuml rrjeteve tani janeuml beumlreuml aneumltareuml teuml KKK-seuml dhe po
punojneuml neuml promovimin e komuniteteve teuml tyre brenda institucioneve qendrore dhe dialogut me to
Sigurimi i qasjes seuml teuml gjitha OShC-ve neuml shoqeumlrineuml civile meuml gjereuml
E fundit projekti ka lehteumlsuar qasjen e shumeuml komuniteteve minoritare neuml strukturat qendrore teuml
shoqeumlriseuml civile neuml veccedilanti qasjen e komunitetit goran Ky komunitet nuk bie neuml ndonjeuml kategori e
cila eumlshteuml aktualisht neuml fokus teuml komunitetit ndeumlrkombeumltar teuml donatoreumlve dhe peumlr meuml tepeumlr
peumlrballet me gjendje teuml veumlshtireuml dhe ateuml si peumlr faktin se janeuml komunitet minoritar neuml komuna me
shumiceuml shqiptare e edhe peumlr shkak teuml tensioneve qeuml ekzistojneuml me komunitetin boshnjak e cila
eumlshteuml ndarje kryesisht neuml vija politike por u ka penguar neuml aspektin e ccedileumlshtjeve teuml tilla si ajo se neuml
cilat shkolla duhet teuml shkojneuml nxeumlneumlsit e tyre Peumlrfaqeumlsues teuml keumltyre organizatave teuml shoqeumlriseuml civile
kaneuml deklaruar se veteumlm peumlrmes ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj pra peumlrpjekjeve neuml kuadeumlr teuml
keumltij projekti kaneuml mundur teuml beumlhen pjeseuml e organizatave teuml tilla si KKK
Pag
e35
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Peumlr meuml tepeumlr njeuml ccedileumlshtje meuml e gjereuml eumlshteuml ajo se disa organizata teuml shoqeumlriseuml civile anashkalohen
brenda komuniteteve teuml tyre pasi qeuml mund teuml jeneuml shumeuml teuml vogla ose punojneuml neuml zona neuml teuml cilat
nuk janeuml teuml fokusuar donatoreumlt dhe komuniteti ndeumlrkombeumltar Peumlr shembull kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr
OShC-teuml nga komuniteti serb qeuml punojneuml neuml rajonin e Anamoraveumls teuml cilat shpesh neglizhohen pasi
qeuml ky eumlshteuml njeuml rajon relativisht i qeumlndruesheumlm Rrjeti i krijuar nga ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj
neuml keumlteuml rajon ka treguar se kur ccedileumlshtjet brenda keumltyre rajoneve vihen neuml pah neuml meumlnyreuml efektive si
neumlpeumlrmjet nxjerrjes seuml analizave teuml shkurtra teuml politikave mbi keumlto ccedileumlshtje mund teuml keteuml diskutime
reale dhe potencial peumlr ndryshime teuml veumlrteta neuml keumlteuml rajon
Kjo ecuri duhet teuml vazhdojeuml neuml teumlreuml Kosoveumln me qeumlllimin qeuml teuml sigurohet qeuml teuml keteuml kohezion efektiv
ndeumlrmjet pjeseumltareumlve teuml shoqeumlriseuml civile nga minoritetet dhe shumica dhe gjithashtu kohezion
brenda pjeseumltareumlve teuml ndrysheumlm teuml njeuml komuniteti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj peumlrmes puneumls
qeuml eumlshteuml beumlreuml neuml keumlteuml projekt shpresojmeuml se njeuml klimeuml e tilleuml mund teuml krijohet neuml teumlreuml Kosoveumln kjo
edhe meuml tepeumlr pasi qeuml keumlshtu duan edhe pjeseumltareumlt e shoqeumlriseuml civile Kjo mund teuml arrihet peumlrmes
peumlrpjekjeve proaktive teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve e gjithashtu teuml atyre teuml institucioneve e
donatoreumlve
Pag
e36
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Pag
e37
ECMI Kosova
Rr Neumlna Terezeuml Nr 41 Apt 29 10000 Prishtineuml Kosoveuml Tel +381 (0) 38 224 473
Rr Cika Jovina Nr 3 Kati 1 38220 Mitroviceuml e Veriut Kosoveuml Tel +381 (0) 64 00 55 488
Email infoecmikosovoorg
Ueb-faqja wwwecmikosovoorg
Pag
e23
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
kryesore teuml synuara megjithateuml OShC-teuml e peumlrfshira neuml Bazeumln e teuml dheumlnave teuml OShC-ve gjithashtu
janeuml ftuar qeuml teuml marrin pjeseuml neuml trajnime
Pjeseumlmarreumlsit i kaneuml vlereumlsuar teuml gjitha keumlto trajnime si
shumeuml teuml dobishme dhe kaneuml vneuml neuml dukje se ato ishin
mundeumlsi e madhe qeuml teuml nxirrnin neuml pah ccedileumlshtjet kryesore
dhe problemet qeuml lidhen me komunitetet e tyre dhe u kaneuml
ndihmuar teuml identifikojneuml kanale peumlr teuml trajtuar keumlto
ccedileumlshtje Neuml keumlto takime janeuml adresuar njeuml varg ccedileumlshtjesh teuml
shumeumlllojshme si mundeumlsiteuml socio-ekonomike peumlr
komunitetet minoritare peumlrdorimi i gjuheumlve segregacioni
neuml arsim veccedilaneumlrisht neuml Shkolleumln lsquoMustafa Bakijarsquo neuml
Gjakoveuml liria e leumlvizjes veccedilaneumlrisht neuml lidhje me Lagjen e
Boshnjakeumlve dhe Mitroviceumln e Veriut teuml drejtat e grave dhe
barazia gjinore marreumldheumlniet me qeverineuml dhe strategjiteuml
peumlr pjeseumlmarrjen meuml teuml gjereuml teuml shoqeumlriseuml civile Si pjeseuml e
programit teuml peumlrkrahjes OShC-teuml dhe koalicionet e OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur kaneuml incizuar dhe
transmetuar video promovuese me qeumlllim promovimin e organizatave teuml tyre mandatit teuml tyre dhe
puneumln qeuml ato beumljneuml peumlr teuml mbrojtur dhe promovuar teuml drejtat e komuniteteve Video promovuese teuml
organizatave BRIGA PIRAMIDA CDKD-SP ICEC CZRC-OPA dhe OSG janeuml postuar neuml kanalin e ECMI
Kosoveumls dhe neuml ueb-faqen e saj dhe faqen e saj neuml Facebook si dhe neuml ueb-faqen e CSD-seuml dhe
RrOGRAEK-ut
Viziteuml studimore peumlr OShC teuml peumlrzgjedhura nga komunitetet
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj gjithashtu kaneuml
organizuar njeuml viziteuml studimore neuml ish-Republikeumln
Jugosllave teuml Maqedoniseuml (IRJM) peumlr peumlrfaqeumlsues
teuml zgjedhur teuml OShC-ve nga minoritetet Kjo viziteuml
eumlshteuml zhvilluar neuml tremujorin e fundit teuml projektit
dhe ishte e hapur peumlr teuml gjitha OShC-teuml e
regjistruara neuml bazeumln e teuml dheumlnave
Peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova u eumlshteuml dheumlneuml
mundeumlsia peumlr dialog me homologeumlt e tyre nga
IRJM neuml ccedileumlshtje teuml tilla si arsimimi i komuniteteve
minoritare zbatimi i legjislacionit peumlr gjuheumlt dhe
puneumlsimi neuml institucionet publike dhe neuml ndeumlrmarrjet publike Peumlr meuml tepeumlr ECMI Kosova dhe
partnereumlt e saj u kaneuml mundeumlsuar peumlrfaqeumlsuesve nga Kosova qeuml teuml zhvillojneuml takime me Komisionin
e Kuvendit peumlr Marreumldheumlnie Ndeumlretnike dhe Sekretariatin Shteteumlror peumlr Zbatimin e Marreumlveshjes
Kornizeuml teuml Ohrit Me keumlteuml atyre iu dhaneuml meuml tepeumlr njohuri mbi meumlnyreumln se si IRJM mbron teuml drejtat e
Njeuml tregim u suksessheumlm qeuml ia
vlen teuml peumlrmendet eumlshteuml ai peumlrmes
Programit teuml Trajnimit peumlr Avokim
ku OShC-teuml nga komuniteti
boshnjak kaneuml mundur teuml
avokojneuml me sukses neuml Prizren
duke arritur qeuml neuml Komisionin
Komunal peumlr Komunitete teuml
peumlrfaqeumlsohen teuml gjitha
komunitetet ashtu siccedil keumlrkohet
me ligj por nuk kishte ndodhur meuml
hereumlt
Pag
e24
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
minoriteteve dhe ccedilfareuml meumlsimesh mund teuml nxjerreuml Kosova nga
ajo Ata u kaneuml beumlreuml pyetje si psh rreth asaj neumlse puna me
minoritetet neuml IRJM fokusohet veteumlm neuml minoritetin shqiptar
apo neumlse punohet edhe me komunitete teuml tjera
Zhvillimi dhe zbatimi i fushatave teuml avokimit
Njeuml nga ccedileumlshtjet qendrore qeuml mund teuml shihet nga mungesa neuml strukturat e shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml
eumlshteuml se OShC-teuml nga komunitetit minoritare nuk janeuml efektive kur eumlshteuml fjala peumlr evokim peumlr
ndryshime Neuml kuadeumlr teuml projektit ishte publikuar njeuml shpallje e hapur peumlr aplikime me ccedilrsquorast janeuml
shpeumlrndareuml rreth 500 fleteumlpalosje neuml shqip serbisht dhe anglisht teuml titulluara ldquoSi teuml aplikonirdquo Pas
keumlsaj ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj formuan njeuml Bord teuml pavarur Peumlrzgjedheumls peumlr teuml shqyrtuar teuml
gjitheuml aplikacionet nga OShC-teuml e komuniteteve minoritare bazuar neuml kriteret e peumlrcaktuara
Propozimet e doreumlzuara janeuml vlereumlsuar neuml bazeuml teuml cileumlsiseuml seuml ideve dhe peumlrfshirjes me bazeumln fokusit
teuml qarteuml dhe njeuml metode teuml qarteuml teuml peumlrfaqeumlsimit teuml komuniteteve minoritare Bordi Peumlrzgjedheumls neuml
meumlnyreuml specifike peumlrzgjodhi OShC me bazeuml neuml komunitet teuml cilat nuk kaneuml seliteuml neuml qytete e as kaneuml
lidhje teuml ngushta me donatoreuml Si pjeseuml e keumlsaj u peumlrzgjodheumln gjashteuml (6) OShC nga teuml cilat kateumlr (4)
ishin OShC neuml vete ndeumlrsa dy (2) ishin koalicionet teuml peumlrbeumlra nga dy (2) OShC secili teuml cileumlt kishin
vendosur teuml avokonin seuml bashku peumlr njeuml ccedileumlshtje Ccedileumlshtjet e zgjedhura nga ana e OShC-ve dhe
koalicioneve teuml OShC-ve teuml cileumlt ishin peumlrzgjedhur janeuml prezantuar neuml gjashteuml (6) Fushata teuml Avokimit
Pas peumlrzgjedhjes se kateumlr (4) OShC-ve dhe dy (2) koalicioneve teuml OShC-ve dhe zhvillimit teuml Fushatave
teuml Avokimit ECMI Kosova CSD dhe RROGRAEK gjateuml vitit 2013 dhe 2014 kaneuml zhvilluar njeuml Program
Trajnimit dhe Avokimi teuml peumlrshtatur me objektiv teuml qarteuml dhe teuml bazuar neuml rezultate i cili
konsistonte neuml peseumlmbeumldhjeteuml seanca (15) trajnimi ku kaneuml marreuml pjeseuml si trajnues peumlrfaqeumlsues teuml
shoqeumlriseuml civile nga vendet e tjera teuml rajonit teuml Ballkanit Si pjeseuml e programit teuml ECMI Kosoveumls
OShC-ve dhe koalicioneve teuml OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur u eumlshteuml ofruar mbeumlshtetje teknike dhe
ligjore peumlr zbatimin e fushatave teuml advokimit ndihmeuml neuml organizimin e aktiviteteve mediale (6
videove promovuese peumlr OShC-teuml dhe koalicionet e peumlrzgjedhur) lehteumlsimin e dialogut me
institucionet relevante qeveritare dhe ndihmeuml neuml hulumtime dhe redaktimin e materialeve si dhe
nga njeuml neumln-grant me vlereuml prej euro2000 peumlr secileumln OShC dhe koalicion teuml peumlrzgjedhur peumlr zbatimin e
Fushatave teuml Avokimit
OShC-teuml nga Kosova kaneuml
shkeumlmbyer kontaktet dhe
kaneuml bashkeumlvepruar
fuqisheumlm me
institucionet e IRJM-seuml
me potencial peumlr
bashkeumlpunim neuml teuml
ardhmen
Pag
e25
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
BRIGA
Peumlrfaqeumlson komunitetin serb neuml Gorazhdec neuml rajonin e Pejeumls
Aktivitetet
Trajnime teuml peumlrgjithshme peumlr evokim veccedilaneumlrisht peumlr gra
Rritja e pjeseumlmarrjes seuml grave neuml proceset vendimmarreumlse neuml nivelin komunal
Mungesa e publikimit teuml vendeve teuml lira teuml puneumls neuml gjuheumln serbe
PIRAMIDA
Peumlrfaqeumlson komunitetin egjiptas neuml rajonin
e Pejeumls dhe ateuml teuml Istogut
Aktivitetet
Trajtimi i braktisjes seuml shkolleumls nga
nxeumlneumlsit egjiptas neuml shkolleumln fillore dhe
teuml mesme
Rritja e edukimit mbi ccedileumlshtjet e
sheumlndetit
Ngritja e veteumldijes rreth puneumlsimit
duke synuar veccedilaneumlrisht grateuml
Qendra peumlr Integrimin e Komuniteteve Minoritare (ICECQEKM)
Peumlrfaqeumlson komunitetin boshnjak serb turk dhe ateuml rom neuml rajonin e Prizrenit
Aktivitetet
Komisioni Komunal peumlr Komunitete
duhet teuml peumlrfshijeuml komunitetin ashkali
egjiptas dhe ateuml goran
Peumlrdorimi publik nga ana e Komuneumls i
teuml gjitha gjuheumlve zyrtare
Beumlrja e boshnjakishtes gjuheuml zyrtare neuml
nivel komunal
Omladinski Savez Gore ndash OSG (shq
Keumlshilli Rinor i Goreumls ndash KRG)
Peumlrfaqeumlson komunitetin minoritar goran neuml
rajonin e Goreumls
Aktivitetet
Peumlrfaqeumlsimi i barabarteuml i teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim
Shtypja e materialeve edukative
relevante peumlr keumlteuml ccedileumlshtje
Koalicioni CDKD dhe Slobodna Produkcija (shq Produksioni i Lireuml)
Dy OShC teuml cilat peumlrfaqeumlsojneuml serbeumlt romeumlt boshnjakeumlt dhe malaziasit dhe teuml cilat punojneuml neuml rajonin e Gjilanit teuml Kameniceumls dhe ateuml teuml Novobeumlrdeumls
Aktivitetet
Zbatimi i Ligjit peumlr Qasje neuml Dokumente Publike
Shfryteumlzimi proporcional i objekteve sportive dhe kulturore
Ndarja proporcionale e buxhetit
Koalicioni CZRZ dhe OPA
Dy OShC nga komuniteti serb teuml cilat punojneuml neuml pjeseumln jugore teuml Kosoveumls kryesisht neuml Partesh dhe Kllokot
Aktivitetet
Avokim neuml Ministrineuml e Bujqeumlsiseuml Ministrineuml e Riniseuml dhe Sportit dhe neuml Ministrineuml e Mjedisit peumlr mbeumlshtetje neuml Partesh
Ulja e papuneumlsiseuml neuml keumlto rajone
Pag
e26
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rezultatet nga planet e avokimit
OShC-teuml e angazhuara me keumlto Planeve teuml Avokimit kaneuml arritur njeuml numeumlr suksesesh teuml dukshme si
rezultat i aktiviteteve teuml ndeumlrmarra neuml kuadeumlr teuml keumltyre propozimeve
ICECQEKM Ka evokuar me sukses te Komuna e Prizrenit peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha komunitetet teuml
peumlrfaqeumlsohen neuml Komisionin Komunal peumlr Komunitete peumlrfshireuml komunitetin goran ateuml rom ashkali
dhe egjiptas Ata gjithashtu i kaneuml beumlreuml presion Komuneumls peumlr teuml drejteumln e barabarteuml peumlr trsquou arsimuar
neuml gjuheumln boshnjake peumlrfshireuml edhe organizimin e tryezave teuml rrumbullakeumlta rreth keumlsaj ccedileumlshtjeje
gjeuml qeuml kishte sukses deri diku ndoneumlse ka ende shumeuml progres peumlr trsquou beumlreuml neuml meumlnyreuml qeuml komuna
trsquou peumlrmbahet obligimeve teuml saj ligjore E fundit ata kaneuml mbajtur disa tryeza teuml rrumbullakeumlta peumlr
ccedileumlshtjen e respektimit teuml kuoteumls prej 10 teuml puneumlsimit teuml komuniteteve neuml institucionet publike
Komuna eumlshteuml treguar e hapur neuml keumlto takime dhe ICECQEKM do teuml vazhdojeuml teuml avokojeuml peumlr keumlto
ccedileumlshtje peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml kaneuml krijuar neuml keumlto institucione
OSGKRG Pjesa meuml e madhe e puneumls seuml
OSGKRG ishte pjeseuml e Rrjetit teuml Goraneumlve teuml
themeluar si pjeseuml e keumltij projekti Ata kaneuml
organizuar disa tryeza teuml rrumbullakeumlta mbi
ccedileumlshtjet e peumlrfaqeumlsimit teuml barabarteuml teuml teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim publik dhe kaneuml
krijuar lidhje teuml mira me Komuneumln gjeuml qeuml do teuml
shfryteumlzohet peumlr teuml zhvilluar avokim gjateuml muajve
teuml ardhsheumlm
PIRAMIDA Neuml Pejeuml PIRAMIDA eumlshteuml treguar e suksesshme neuml puneumln e saj me Komuneumln neuml trajtimin
e ccedileumlshtjes seuml braktisjes seuml shkolleumls nga pjeseumltareumlt e komuniteteve minoritare Ata kaneuml punuar me
zyrtareumlt komunaleuml peumlr teuml avokuar peumlr
identifikimin e feumlmijeumlve jashteuml shkollave dhe
trajtimin e ccedileumlshtjeve teuml ri-integrimit Megjithateuml
marreuml parasysh trendin e fundit teuml emigrimit teuml
pjeseumltareumlve teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe
egjiptas ata po peumlrballen prapeuml me ccedileumlshtje teuml
integrimit teuml cilat duhet teuml adresohen nga
Komuna28 PIRAMIDA gjithashtu ka qeneuml e
suksesshme neuml qeumlllimin e saj peumlr teuml rritur
arsimimin e grave qeuml u peumlrkasin komuniteteve
minoritare veccedilaneumlrisht neuml lidhje me ccedileumlshtjet e sheumlndetit pasi qeuml kaneuml organizuar disa tryeza teuml
rrumbullakeumlta dhe trajnime mbi keumlteuml ccedileumlshtje si dhe ka filluar teuml bashkeumlpunojeuml me komunitetin lokal
28
Peumlr me tepeumlr informata mbi keumlteuml temeuml ju lutemi shihni Buletinin Informues teuml ECMI Kosoveumls rreth keumlsaj teme me titullin Sfidat neuml procesin e integrimit neuml Kosoveuml migrimi neuml rritje e romeumlve ashkalive dhe egjiptasve Neuml dispozicion neuml httpwwwecmikosovoorgp=5847
Pag
e27
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
neuml keumlto zona rreth keumltyre ccedileumlshtjeve dhe trsquou japeuml atyre meuml shumeuml informata mbi ccedileumlshtje teuml tilla si
sheumlndeti riprodhues dhe ccedileumlshtjet e sheumlndetit teuml feumlmijeumlve
Koalicioni CRDZ-OPA Ky koalicion eumlshteuml treguar i suksessheumlm neuml vendosjen e kontakteve brenda
Ministrive relevante peumlr trsquou marreuml me avokim Megjithateuml ndoneumlse nuk eumlshteuml marreuml ndonjeuml vendim
peumlrfundimtar nga keumlto ministri ata janeuml angazhuar me keumlteuml ccedileumlshtje dhe janeuml neuml procesin e
formulimit teuml planeve peumlr teuml trajtuar problemet e ngritura nga CRDZ-OPA Ata gjithashtu kaneuml arritur
teuml vendosin kontakte teuml mira me peumlrfaqeumlsuesit e Komuneumls seuml Parteshit peumlrgjegjeumls peumlr bujqeumlsi rini e
mjedis Seuml bashku me Komuneumln ata kaneuml ndeumlrmarreuml aktivitete neuml Partesh Budrigeuml e Poshtme dhe
Pasjan me fokus neuml ccedileumlshtjet e riniseuml dhe kultureumls Seuml fundmi kaneuml filluar organizimin e njeuml unioni
fermereumlsh i cili do teuml peumlrfaqeumlsojeuml njeuml pjeseuml teuml madhe teuml fermereumlve teuml Parteshit
BRIGA Gjateuml zbatimit teuml Planit teuml Avokimit kjo
OShC ka mbajtur njeuml seumlreuml trajnimesh peumlr grateuml
nga komuniteti serb mbi metodat meuml teuml mira
peumlr puneumlsim peumlrfshireuml shqyrtimin e
aplikacioneve dhe procedurat pasuese Peumlr meuml
tepeumlr ata janeuml takuar me autoritetet
peumlrkateumlse peumlr teuml shprehur shqeteumlsimin e tyre
se shpalljet zakonisht nuk dalin neuml serbisht
dhe institucionet peumlrgjegjeumlse peumlr keumlteuml kaneuml
reumlneuml dakord qeuml teuml adresojneuml keumlteuml ccedileumlshtje dhe
teuml beumljneuml meuml teuml mireumln peumlr teuml siguruar qeuml neuml teuml ardhmen shpalljet peumlr vende teuml lira teuml puneumls teuml
shpeumlrndahen peumlrmes kanaleve neuml gjuheumln serbe
Koalicioni CDKD-SP Ky koalicion ka mbajtur takime teuml shumta me autoritetet peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi
qendrore neuml kuadeumlr teuml planeve teuml tyre teuml avokimit por vonesa neuml krijimin e njeuml qeverie komunale neuml
Kameniceuml ka penguar qeuml keumlto takime teuml jeneuml
efektive Megjithateuml ka pasur ndeumlrveprim teuml
mireuml neuml ccedileumlshtjen e qasjes seuml barabarteuml neuml
objektet sportive dhe kjo eumlshteuml ccedileumlshtje qeuml do teuml
peumlrcillet edhe meuml tej Lidhur me ccedileumlshtjen e
qasjes neuml dokumente publike ky koalicion
gjithashtu ka zhvilluar disa takime dhe ka
avokuar rregullisht peumlr qasje teuml barabarteuml dhe
teuml lehteuml dhe kjo ka beumlreuml qeuml Komuna teuml beumljeuml ca
leumlvizje dhe suksese nga ana e Komuneumls e cila
eumlshteuml beumlreuml meuml e hapur neuml ofrimin e sheumlrbimeve
teuml peumlrkthimit dhe qasjes seuml hapur neuml teuml gjitha dokumentet Ata gjithashtu kaneuml monitoruar
shpeumlrndarjen e investimeve kapitale neuml komuneuml por nuk kaneuml mundur teuml marrin peumlrgjigje definitive
rreth asaj se sa eumlshteuml shpenzuar peumlr secilin komunitet Megjithateuml duke ngritur ccedileumlshtjen e
Pag
e28
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
monitorimit teuml keumlsaj Koalicioni CDKD-PS i ka beumlreuml presion komuneumls qeuml trsquoi beumljeuml publike keumlto holleumlsi
dhe teuml jeteuml meuml e hapur
Pag
e29
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
V KRIJIMI I RRJETEVE NDEumlRETNIKE TEuml OSHC-VE NGA MINORITETET
Shoqeumlria civile neuml Kosoveuml eumlshteuml e fragmentuar neuml maseuml teuml madhe ajo jo veteumlm qeuml shpesh eumlshteuml e
ndareuml neuml vija etnike por shpesh ka mungeseuml teuml komunikimit dhe bashkeumlpunimit ndeumlrmjet
Organizatave teuml Shoqeumlriseuml Civile (OShC-ve) brenda teuml njeumljtit komunitet Marreuml parasysh nevojat e
veccedilanta dhe fragmentimin e brendsheumlm teuml shumiceumls seuml komuniteteve minoritare neuml Kosoveuml ECMI
Kosova dhe organizatat e saj partnere neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml synuar teuml nxisin komunikimin
dhe bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml veccedilanta etnike dhe mes tyre me
qeumlllimin peumlrfundimtar qeuml trsquou mundeumlsojneuml atyre teuml avokojneuml peumlr nevojat dhe interesat e tyre teuml
veccedilanta duke qeneuml neuml teuml njeumljteumln koheuml teuml bashkuara dhe me njeuml zeuml
Peumlrmes puneumls seuml gjereuml neuml terren teuml kryer nga ECMI Kosova komunitetet kaneuml shprehur deumlshireumln e
tyre peumlr teuml zhvilluar kanale peumlr dialog dhe mjete peumlr teuml organizuar meuml mireuml aktivitetet e tyre
Komunitetet kaneuml theksuar nevojeumln peumlr peumlrmireumlsimin e politikave si dhe peumlr rritjen e peumlrkushtimit
dhe programeve teuml Institucioneve teuml Qeveriseuml teuml Republikeumls seuml
Kosoveumls neuml lidhje me integrimin e komuniteteve jo-shumiceuml neuml
Kosoveuml dhe peumlr teuml siguruar respektimin e ploteuml teuml teuml drejtave teuml
komuniteteve jo-shumiceuml neuml vend Keumlshtu meuml 2014 ka filluar njeuml
nismeuml pilot me qeumlllim inicimin e procesit teuml dialogut ndeumlretnik mes
OShC-ve neumlpeumlrmjet krijimit teuml rrjeteve teuml OShC-ve brenda teuml njeumljtave
komunitete etnike respektivisht komunitetit serb dhe atij goran
ndeumlrsa marreuml parasysh kontekstin veccediloriteuml dhe peumlrvojat e
dallueshme teuml Kosoveumls si dhe praktikat e mira nga vendet e tjera teuml
Ballkanit Pereumlndimor Kjo nismeuml eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme
pasi qeuml peumlrfaqeumlsimi nga partiteuml politike brenda keumltyre komuniteteve eumlshteuml shumeuml i polarizuar dhe
shpesh karakterizohet nga sjellje antagoniste e armiqeumlsore Krijimi i keumltyre rrjeteve ka peumlr aspirateuml
krijimin e njeuml mjedisi qeuml nxit dialogun dhe hap njeuml formeuml teuml drejtpeumlrdrejteuml teuml komunikimit brenda
rrjeteve
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom) Ky rajon shtrihet neuml pjeseumln jugore
dhe juglindore teuml Kosoveumls dhe peumlrgjitheumlsisht eumlshteuml karakterizuar nga marreumldheumlnie teuml qeumlndrueshme
ndeumlretnike Megjithateuml pjeseumltareumlt e komunitetit serb qeuml jetojneuml neuml keumlteuml zoneuml ballafaqohen me
probleme teuml ngjashme me pjeseumltareuml teuml keumltij komuniteti qeuml jetojneuml gjetkeuml neuml vend veccedilaneumlrisht teuml
rinjteuml Krijimi i njeuml rrjeti nxit njeuml lidhje ndeumlrmjet OShC-ve teuml ndryshme nga ky rajon dhe avokim meuml teuml
mireuml te strukturat peumlrkateumlse teuml qeverisjes lokale Pasi qeuml shumeuml prej keumltyre komunave janeuml krijuar
rishtas peumlrmes procesit teuml decentralizimit rrjeti eumlshteuml thelbeumlsor peumlr teuml siguruar njeuml kanal teuml sigurt
peumlr teuml punuar seuml bashku Peumlr meuml tepeumlr shumeuml banoreuml serbeuml nga kjo zoneuml mendojneuml se janeuml teuml neumln-
peumlrfaqeumlsuar neuml krahasim me rajonet e tjera neuml Kosoveuml gjeuml qeuml tregon domosdoshmeumlrineuml e rrjetit neuml
meumlnyreuml qeuml zeumlri i tyre teuml deumlgjohet neuml nivelin qendror dhe tek peumlrfaqeumlsuesit brenda komunitetit serb
qeuml veprojneuml neuml Anamoroveuml
Trendi neuml rritje e super i
shtimit teuml numrit teuml
rrjeteve ka filluar teuml keteuml
ndikim pozitiv tek teuml
gjitha komunitetet neuml
Kosoveuml duke rritur keumlshtu
mundeumlsineuml e tyre peumlr teuml
ndikuar dhe avokuar peumlr
ndryshime
Pag
e30
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom) eumlshteuml struktura e pareuml e
tilleuml qeuml sjelleuml seuml bashku teuml gjitha OShC-teuml nga komuniteti goran Marreuml parasysh se komuniteti goran
eumlshteuml njeumlri nga komunitetet meuml teuml margjinalizuar minoritare neuml Kosoveuml kjo peumlrbeumln njeuml zhvillim kyccedil
peumlr sa i peumlrket afteumlsiseuml seuml tyre peumlr teuml lobuar dhe avokuar peumlr ccedileumlshtjet e tyre
Rrjeti i komuniteti serb dhe ai i komunitetit goran janeuml duke kaluar neuml procesin e regjistrimit Ato
synojneuml teuml punojneuml seuml bashku neuml mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml njeriut teuml komuniteteve
teuml tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml Qeumlllimet e Rrjeteve peumlrfshijneuml
Identifikimin e problemeve me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Avokim lidhur me problemet me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Ngritjen e veteumldijes seuml institucioneve neuml lidhje me problemet serioze qeuml ndikojneuml neuml
mireumlqenien e komuniteteve peumlrkateumlse
Nxjerrjen e deklaratave teuml peumlrbashkeumlta publike neuml media rreth ccedileumlshtjeve me interes peumlr
komunitetet peumlrkateumlse
Ngritjen e problemeve teuml ndryshme me teuml cilat peumlrballen komunitetet peumlrkateumlse te
institucionet relevante qendrore dhe lokale
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit serb trembeumldhjeteuml (13) OShC janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
tij Ato punojneuml neuml komunat e fshatrat Kameniceuml Shilloveuml Gjilan Partesh Novobeumlrdeuml dhe Kllokot
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit goran marreumlveshjen Platformeuml peumlr trsquoiu bashkuar Rrjetit e kaneuml
neumlnshkruar shtateuml (7) OShC dhe teuml gjitheuml punojneuml neuml Prizren dhe Dragash
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom)
Neuml kuadeumlr teuml komunitetit goran ka pasur disa OShC me seli neuml rajonin e Prizrenit teuml cilat kaneuml
treguar interesim aktiv neuml promovimin e ccedileumlshtjeve teuml teuml drejtave teuml njeriut teuml komunitetit teuml tyre
dhe teuml cilat kaneuml njohur nevojeumln e njeuml rrjeti teuml organizatave peumlr teuml ndihmuar neuml ngritjen e
problemeve me teuml cilat peumlrballen goraneumlt teuml cilat
ishte e veumlshtireuml teuml ngriheshin meuml pareuml neuml nivel teuml
Kosoveumls Prandaj ata kaneuml njohur nevojeumln peumlr
njeuml rrjet peumlr teuml promovuar keumlto pasi meuml hereumlt
ka pasur bashkeumlpunim shumeuml teuml kufizuar neuml mes
teuml OShC-ve teuml komunitetit goran gjeuml qeuml ka
kufizuar ndikimin e tyre Janeuml dhjeteuml (10) OShC
teuml cilat janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
Platformeumls e teuml cilat punojneuml neuml rajonin e
Dragashit
Keumlto rrjete kaneuml punuar neuml ccedileumlshtje tematike teuml
cilat i kaneuml veumlneuml neuml theks si ccedileumlshtje qeuml ndikojneuml neuml komunitetet e tyre neuml teumlreuml Kosoveumln Komuniteti
goran ka veumlneuml neuml pah tri ccedileumlshtje problemet e kthimit teuml nxeumlneumlsve neuml shkolla propozimin peumlr
decentralizim qeuml do teuml shpinte neuml krijimin e njeuml komune me shumiceuml gorane dhe problemet e
puneumlsimit dhe mundeumlsive ekonomike peumlr goraneumlt Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova
Pag
e31
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dhe organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur rrjetin e
komunitetit goran neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve dhe kryerjen
e njeuml hulumtimi Pjeseuml e keumltij hulumtimi kaneuml qeneuml rreth 300
peumlrfaqeumlsues goraneuml teuml cileumlt kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas
nxjerrjes seuml rezultateve janeuml hartuar tri (3) analiza teuml shkurtra teuml
politikave teuml cilat gjithashtu janeuml publikuar neuml ueb-faqen e ECMI
Kosoveumls teuml CSD-seuml teuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml keumltij
projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml
veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml
punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr
ccedileumlshtjet e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet
kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml
Kosoveuml
Reagimi i shpejteuml nga Gjilani dhe disa komuna teuml tjera ndaj ccedileumlshtjeve teuml ngritura neuml analizat e
shkurtra teuml politikave veccedilaneumlrisht rreth analizeumls seuml fokusuar neuml rini dhe kultureuml ka treguar se
publikimi i materialeve teuml tilla mund ta beumljeuml Komuneumln teuml aktivizohet neuml trajtimin e ccedileumlshtjeve qeuml janeuml
me reumlndeumlsi qendrore peumlr komunitetet minoritare
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Goran
(httpwwwgoranicommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom)
Pjeseumltareumlt e komunitetit serb gjithashtu kaneuml veumlneuml
neuml pah ccedileumlshtjen e puneumlsimit dhe mundeumlsive
ekonomike si dhe ccedileumlshtjet e transparenceumls dhe
llogaridheumlnies seuml pushtetit lokal dhe aktivitetet
rinore neuml dispozicion peumlr pjeseumltareumlt e komunitetit
serb Teuml tri (3) analizat e shkurtra teuml politikave
gjenden online neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls ateuml
teuml keumltij projekti dhe neuml ueb-faqen e Rrjetit teuml
Komunitetit Serb neuml anglisht dhe serbisht
Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova dhe
organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur Rrjetin e Komunitetit serb neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve
dhe kryerjen e njeuml hulumtimi Neuml keumlteuml hulumtim janeuml peumlrfshireuml 600 pjeseumltareuml teuml komunitetit serb teuml
cileumlt e kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas nxjerrjes seuml rezultateve tre (3) analiza teuml shkurtra teuml politikave
janeuml hartuar dhe publikuar neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls teuml CSD-seuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml
keumltij projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-
ve brenda komuniteteve teuml punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr ccedileumlshtjet
Rrjeti Goran ka arritur teuml
integrohet me sukses neuml
komunitetin e shoqeumlriseuml civile
neuml Kosoveuml Me mbeumlshtetjen
nga ECMI ata kaneuml krijuar
lidhje me donatoreuml kaneuml
fituar fonde e donacione si
dhe kaneuml peumlrmireumlsuar
shkathteumlsiteuml e tyre peumlr
hulumtime dhe avokim
Pag
e32
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje
me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml Kosoveuml
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Serb
(httpwwwserbcommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Pag
e33
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
VI REKOMANDIME DHE PEumlRFUNDIME
Neuml fund teuml keumltij raporti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml prezantojneuml peumlrfundimet dhe
rekomandimet teuml e dala nga zbatimi i keumltij projekti gjateuml dy viteve teuml fundit Keumlto rekomandime
bazohen si neuml qeumlllimet fillestare teuml projektit ashtu edhe neuml peumlrvojat gjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml tij
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml paraqesin rekomandimet e meumlposhtme si OShC-ve teuml
komuniteteve minoritare ashtu edhe qeveriseuml qendrore dhe atyre lokale me qeumlllimin qeuml teuml
vazhdohet me shtimin e dialogut teuml komuniteteve minoritare me institucionet qeveritare
Dialogu i strukturuar neuml mes teuml OShC-ve teuml minoriteteve dhe qeveriseuml
Ky projekt ka filluar me qeumlllim teuml vendosjes seuml njeuml dialogu meuml teuml strukturuar neuml mes teuml zyrtareumlve teuml
nivelit qendror dhe atij komunal dhe peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare ECMI
Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml identifikuar ose mungeseumln e marreumldheumlnieve pasi qeuml OShC-teuml shihen
si antagoniste ose ka marreumldheumlnie paternaliste neuml teuml cilat raste institucionet nuk i vlereumlsojneuml OShC-
teuml dhe puneumln qeuml mund ta beumljneuml
Neumlpeumlrmjet aktiviteteve teuml tilla si seancat e dialogut neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe
peumlrfaqeumlsuesve teuml institucioneve ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml treguar se ka nevojeuml dhe
gjithashtu neuml shumeuml nivele gatishmeumlri peumlr teuml punuar me keumlteuml projekt Neuml mesin e teuml gjitha
komunitetet dialogu i vendosur neuml mes teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml shoqeumlriseuml civile dhe atyre teuml
institucioneve qendrore dhe lokale ishte i frytsheumlm dhe do teuml vazhdojmeuml teuml punojmeuml peumlr teuml krijuar
njeuml mjedis teuml strukturuar peumlr shkeumlmbimin e ideve dhe kritikave konstruktive Kjo eumlshteuml diccedilka qeuml
eumlshteuml shumeuml e nevojshme peumlr teuml dy grupet dhe ne do teuml punojmeuml peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml jo
veteumlm lidhje meuml teuml meumldha neuml mes teuml dy grupeve por edhe meuml shumeuml transparenceuml e llogaridheumlnie
Pothuajse teuml gjitha komunitetet neuml takimet e tyre me zyrtareumlt gjateuml vitit teuml dyteuml teuml zbatimit teuml keumltij
projekti kaneuml propozuar qeuml keumlto aktivitete teuml dialogut teuml formalizohen dhe teuml vijojneuml neuml vitet e
ardhshme Kjo tregon se keumlto lloje teuml diskutimeve teuml formalizuara kaneuml filluar teuml adresojneuml ccedileumlshtjet e
mungeseumls seuml dialogut strukturor dhe se janeuml me reumlndeumlsi peumlr teuml dy sektoreumlt Prandaj ECMI Kosova
dhe partnereumlt e saj rekomandojneuml qeuml neuml driteumln e keumlsaj si OShC-teuml nga komunitet minoritare ashtu
edhe peumlrfaqeumlsuesit e tyre politikeuml neuml nivelin qendror dhe ateuml lokal teuml punojneuml peumlr teuml formalizuar
dhe strukturuar dialogun me qeumlllim qeuml teuml sigurohet qeuml ai teuml konsistojeuml neuml kritika konstruktive si
dhe mbeumlshtetje peumlr ide
Peumlr meuml tepeumlr Ligji peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e peumlrbashkeumlt qeuml eumlshteuml theksuar
peumlrgjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml projektit nga pothuaj teuml gjitha komunitetet Kjo eumlshteuml diccedilka neuml teuml
cileumln duhet teuml punojneuml teuml gjitha institucionet neuml drejtim teuml zbatimit veccedilaneumlrisht neuml nivelin komunal
Peumlrvec keumlsaj KKK KDIK dhe Avokati i Popullit duhet teuml vazhdojneuml teuml angazhohen me OShC-teuml nga
komunitetet minoritare peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml dialog efektiv neuml mes teuml sektoreumlve
Pag
e34
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rritja e ndeumlrveprimit neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe donatoreumlt ndeumlrkombeumltareuml
Njeuml aspekt tjeteumlr i keumltij projekti kishte peumlr synim adresimin e problemit teuml pak OShC-ve nga
komunitetet minoritare teuml cilat mund teuml shfryteumlzojneuml lidhjet me qeverineuml dhe donatoreumlt
ndeumlrkombeumltareuml Ka shumeuml OShC teuml cilave u mungojneuml njohuriteuml e specializuara ose kapacitetet peumlr
teuml aplikuar peumlr fonde nga burime meuml teuml meumldha fondesh ndeumlrkombeumltare ose teuml cilat mund teuml hyjneuml
neuml diskutime teuml frytshme qeuml mund trsquoi beumljneuml meuml teuml reumlndeumlsishme Prandaj ECMI Kosova dhe partnereumlt
e saj kaneuml pasur peumlr objektiv neuml meumlnyreuml specifike ato OShC teuml cilat nuk kaneuml keumlto lloje teuml lidhjeve
Kjo eumlshteuml beumlreuml kryesisht peumlrmes trajnimeve peumlr avokim dhe mbeumlshtetjen neuml zhvillimin e tyre dhe
peumlrmes neumln-granteve Kjo eumlshteuml treguar teuml jeteuml e suksesshme neuml peumlrfshirjen e organizatave teuml vogla
dhe qeuml teuml tregojeuml se si keumlto OShC kur u ofrohet mbeumlshtetje mund teuml ndeumlrveprojneuml me sukses me
donatoreumlt dhe teuml punojneuml peumlr teuml avokuar peumlr teuml drejtat e komuniteteve teuml tyre Prandaj ky projekt
ka synuar stimulimin e OShC-ve meuml teuml vogla brenda komuniteteve minoritare qeuml teuml rriten dhe teuml
keneuml qasje neuml fonde nga burime teuml tjera diccedilka qeuml ka daleuml teuml jeteuml e suksesshme dhe duhet teuml
vazhdohet neuml vitet e ardhshme OShC-teuml meuml teuml vogla duhet teuml punojneuml qeuml teuml keneuml njohuri si teuml
aplikoni te donatoreumlt kurse donatoreumlt duhet teuml peumlrqendrojneuml peumlrpjekjet e tyre neuml mbeumlshtetjen e
OShC-ve meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare dhe jo teuml financojneuml vazhdimisht teuml njeumljtat OShC
Kjo gjithashtu mund teuml beumlhet duke shfryteumlzuar opsionin qeuml OShC-teuml meuml teuml meumldha teuml krijojneuml
partneritet me ato meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare Mbeumlshtetja nga ana e ECMI Kosoveumls dhe
CSD-seuml peumlr OShC teuml komuniteteve peumlrmes neumln-granteve dhe trajnimeve peumlr avokim eumlshteuml treguar
frytdheumlneumlse dhe ka treguar se neumlse formohet njeuml konsorcium kjo mund teuml jeteuml shumeuml e dobishme
peumlr komunitetet lokale
Njeuml tjeteumlr metodeuml qeuml eumlshteuml treguar teuml jeteuml e frytshme peumlrmes zbatimit teuml keumltij projekti eumlshteuml krijimi i
rrjetit teuml komunitetit serb dhe atij goran Edhe kjo ka treguar se konsorciumet mund trsquou ndihmojneuml
OShC-ve meuml teuml vogla qeuml teuml keneuml qasje neuml fondet dhe trsquoi mbeumlshtesin ato neuml integrimin e tyre neuml
shoqeumlrineuml civile neuml teumlreumlsi Dy (2) aneumltareuml serbeuml teuml rrjeteve tani janeuml beumlreuml aneumltareuml teuml KKK-seuml dhe po
punojneuml neuml promovimin e komuniteteve teuml tyre brenda institucioneve qendrore dhe dialogut me to
Sigurimi i qasjes seuml teuml gjitha OShC-ve neuml shoqeumlrineuml civile meuml gjereuml
E fundit projekti ka lehteumlsuar qasjen e shumeuml komuniteteve minoritare neuml strukturat qendrore teuml
shoqeumlriseuml civile neuml veccedilanti qasjen e komunitetit goran Ky komunitet nuk bie neuml ndonjeuml kategori e
cila eumlshteuml aktualisht neuml fokus teuml komunitetit ndeumlrkombeumltar teuml donatoreumlve dhe peumlr meuml tepeumlr
peumlrballet me gjendje teuml veumlshtireuml dhe ateuml si peumlr faktin se janeuml komunitet minoritar neuml komuna me
shumiceuml shqiptare e edhe peumlr shkak teuml tensioneve qeuml ekzistojneuml me komunitetin boshnjak e cila
eumlshteuml ndarje kryesisht neuml vija politike por u ka penguar neuml aspektin e ccedileumlshtjeve teuml tilla si ajo se neuml
cilat shkolla duhet teuml shkojneuml nxeumlneumlsit e tyre Peumlrfaqeumlsues teuml keumltyre organizatave teuml shoqeumlriseuml civile
kaneuml deklaruar se veteumlm peumlrmes ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj pra peumlrpjekjeve neuml kuadeumlr teuml
keumltij projekti kaneuml mundur teuml beumlhen pjeseuml e organizatave teuml tilla si KKK
Pag
e35
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Peumlr meuml tepeumlr njeuml ccedileumlshtje meuml e gjereuml eumlshteuml ajo se disa organizata teuml shoqeumlriseuml civile anashkalohen
brenda komuniteteve teuml tyre pasi qeuml mund teuml jeneuml shumeuml teuml vogla ose punojneuml neuml zona neuml teuml cilat
nuk janeuml teuml fokusuar donatoreumlt dhe komuniteti ndeumlrkombeumltar Peumlr shembull kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr
OShC-teuml nga komuniteti serb qeuml punojneuml neuml rajonin e Anamoraveumls teuml cilat shpesh neglizhohen pasi
qeuml ky eumlshteuml njeuml rajon relativisht i qeumlndruesheumlm Rrjeti i krijuar nga ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj
neuml keumlteuml rajon ka treguar se kur ccedileumlshtjet brenda keumltyre rajoneve vihen neuml pah neuml meumlnyreuml efektive si
neumlpeumlrmjet nxjerrjes seuml analizave teuml shkurtra teuml politikave mbi keumlto ccedileumlshtje mund teuml keteuml diskutime
reale dhe potencial peumlr ndryshime teuml veumlrteta neuml keumlteuml rajon
Kjo ecuri duhet teuml vazhdojeuml neuml teumlreuml Kosoveumln me qeumlllimin qeuml teuml sigurohet qeuml teuml keteuml kohezion efektiv
ndeumlrmjet pjeseumltareumlve teuml shoqeumlriseuml civile nga minoritetet dhe shumica dhe gjithashtu kohezion
brenda pjeseumltareumlve teuml ndrysheumlm teuml njeuml komuniteti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj peumlrmes puneumls
qeuml eumlshteuml beumlreuml neuml keumlteuml projekt shpresojmeuml se njeuml klimeuml e tilleuml mund teuml krijohet neuml teumlreuml Kosoveumln kjo
edhe meuml tepeumlr pasi qeuml keumlshtu duan edhe pjeseumltareumlt e shoqeumlriseuml civile Kjo mund teuml arrihet peumlrmes
peumlrpjekjeve proaktive teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve e gjithashtu teuml atyre teuml institucioneve e
donatoreumlve
Pag
e36
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Pag
e37
ECMI Kosova
Rr Neumlna Terezeuml Nr 41 Apt 29 10000 Prishtineuml Kosoveuml Tel +381 (0) 38 224 473
Rr Cika Jovina Nr 3 Kati 1 38220 Mitroviceuml e Veriut Kosoveuml Tel +381 (0) 64 00 55 488
Email infoecmikosovoorg
Ueb-faqja wwwecmikosovoorg
Pag
e24
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
minoriteteve dhe ccedilfareuml meumlsimesh mund teuml nxjerreuml Kosova nga
ajo Ata u kaneuml beumlreuml pyetje si psh rreth asaj neumlse puna me
minoritetet neuml IRJM fokusohet veteumlm neuml minoritetin shqiptar
apo neumlse punohet edhe me komunitete teuml tjera
Zhvillimi dhe zbatimi i fushatave teuml avokimit
Njeuml nga ccedileumlshtjet qendrore qeuml mund teuml shihet nga mungesa neuml strukturat e shoqeumlriseuml civile neuml Kosoveuml
eumlshteuml se OShC-teuml nga komunitetit minoritare nuk janeuml efektive kur eumlshteuml fjala peumlr evokim peumlr
ndryshime Neuml kuadeumlr teuml projektit ishte publikuar njeuml shpallje e hapur peumlr aplikime me ccedilrsquorast janeuml
shpeumlrndareuml rreth 500 fleteumlpalosje neuml shqip serbisht dhe anglisht teuml titulluara ldquoSi teuml aplikonirdquo Pas
keumlsaj ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj formuan njeuml Bord teuml pavarur Peumlrzgjedheumls peumlr teuml shqyrtuar teuml
gjitheuml aplikacionet nga OShC-teuml e komuniteteve minoritare bazuar neuml kriteret e peumlrcaktuara
Propozimet e doreumlzuara janeuml vlereumlsuar neuml bazeuml teuml cileumlsiseuml seuml ideve dhe peumlrfshirjes me bazeumln fokusit
teuml qarteuml dhe njeuml metode teuml qarteuml teuml peumlrfaqeumlsimit teuml komuniteteve minoritare Bordi Peumlrzgjedheumls neuml
meumlnyreuml specifike peumlrzgjodhi OShC me bazeuml neuml komunitet teuml cilat nuk kaneuml seliteuml neuml qytete e as kaneuml
lidhje teuml ngushta me donatoreuml Si pjeseuml e keumlsaj u peumlrzgjodheumln gjashteuml (6) OShC nga teuml cilat kateumlr (4)
ishin OShC neuml vete ndeumlrsa dy (2) ishin koalicionet teuml peumlrbeumlra nga dy (2) OShC secili teuml cileumlt kishin
vendosur teuml avokonin seuml bashku peumlr njeuml ccedileumlshtje Ccedileumlshtjet e zgjedhura nga ana e OShC-ve dhe
koalicioneve teuml OShC-ve teuml cileumlt ishin peumlrzgjedhur janeuml prezantuar neuml gjashteuml (6) Fushata teuml Avokimit
Pas peumlrzgjedhjes se kateumlr (4) OShC-ve dhe dy (2) koalicioneve teuml OShC-ve dhe zhvillimit teuml Fushatave
teuml Avokimit ECMI Kosova CSD dhe RROGRAEK gjateuml vitit 2013 dhe 2014 kaneuml zhvilluar njeuml Program
Trajnimit dhe Avokimi teuml peumlrshtatur me objektiv teuml qarteuml dhe teuml bazuar neuml rezultate i cili
konsistonte neuml peseumlmbeumldhjeteuml seanca (15) trajnimi ku kaneuml marreuml pjeseuml si trajnues peumlrfaqeumlsues teuml
shoqeumlriseuml civile nga vendet e tjera teuml rajonit teuml Ballkanit Si pjeseuml e programit teuml ECMI Kosoveumls
OShC-ve dhe koalicioneve teuml OShC-ve qeuml janeuml peumlrzgjedhur u eumlshteuml ofruar mbeumlshtetje teknike dhe
ligjore peumlr zbatimin e fushatave teuml advokimit ndihmeuml neuml organizimin e aktiviteteve mediale (6
videove promovuese peumlr OShC-teuml dhe koalicionet e peumlrzgjedhur) lehteumlsimin e dialogut me
institucionet relevante qeveritare dhe ndihmeuml neuml hulumtime dhe redaktimin e materialeve si dhe
nga njeuml neumln-grant me vlereuml prej euro2000 peumlr secileumln OShC dhe koalicion teuml peumlrzgjedhur peumlr zbatimin e
Fushatave teuml Avokimit
OShC-teuml nga Kosova kaneuml
shkeumlmbyer kontaktet dhe
kaneuml bashkeumlvepruar
fuqisheumlm me
institucionet e IRJM-seuml
me potencial peumlr
bashkeumlpunim neuml teuml
ardhmen
Pag
e25
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
BRIGA
Peumlrfaqeumlson komunitetin serb neuml Gorazhdec neuml rajonin e Pejeumls
Aktivitetet
Trajnime teuml peumlrgjithshme peumlr evokim veccedilaneumlrisht peumlr gra
Rritja e pjeseumlmarrjes seuml grave neuml proceset vendimmarreumlse neuml nivelin komunal
Mungesa e publikimit teuml vendeve teuml lira teuml puneumls neuml gjuheumln serbe
PIRAMIDA
Peumlrfaqeumlson komunitetin egjiptas neuml rajonin
e Pejeumls dhe ateuml teuml Istogut
Aktivitetet
Trajtimi i braktisjes seuml shkolleumls nga
nxeumlneumlsit egjiptas neuml shkolleumln fillore dhe
teuml mesme
Rritja e edukimit mbi ccedileumlshtjet e
sheumlndetit
Ngritja e veteumldijes rreth puneumlsimit
duke synuar veccedilaneumlrisht grateuml
Qendra peumlr Integrimin e Komuniteteve Minoritare (ICECQEKM)
Peumlrfaqeumlson komunitetin boshnjak serb turk dhe ateuml rom neuml rajonin e Prizrenit
Aktivitetet
Komisioni Komunal peumlr Komunitete
duhet teuml peumlrfshijeuml komunitetin ashkali
egjiptas dhe ateuml goran
Peumlrdorimi publik nga ana e Komuneumls i
teuml gjitha gjuheumlve zyrtare
Beumlrja e boshnjakishtes gjuheuml zyrtare neuml
nivel komunal
Omladinski Savez Gore ndash OSG (shq
Keumlshilli Rinor i Goreumls ndash KRG)
Peumlrfaqeumlson komunitetin minoritar goran neuml
rajonin e Goreumls
Aktivitetet
Peumlrfaqeumlsimi i barabarteuml i teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim
Shtypja e materialeve edukative
relevante peumlr keumlteuml ccedileumlshtje
Koalicioni CDKD dhe Slobodna Produkcija (shq Produksioni i Lireuml)
Dy OShC teuml cilat peumlrfaqeumlsojneuml serbeumlt romeumlt boshnjakeumlt dhe malaziasit dhe teuml cilat punojneuml neuml rajonin e Gjilanit teuml Kameniceumls dhe ateuml teuml Novobeumlrdeumls
Aktivitetet
Zbatimi i Ligjit peumlr Qasje neuml Dokumente Publike
Shfryteumlzimi proporcional i objekteve sportive dhe kulturore
Ndarja proporcionale e buxhetit
Koalicioni CZRZ dhe OPA
Dy OShC nga komuniteti serb teuml cilat punojneuml neuml pjeseumln jugore teuml Kosoveumls kryesisht neuml Partesh dhe Kllokot
Aktivitetet
Avokim neuml Ministrineuml e Bujqeumlsiseuml Ministrineuml e Riniseuml dhe Sportit dhe neuml Ministrineuml e Mjedisit peumlr mbeumlshtetje neuml Partesh
Ulja e papuneumlsiseuml neuml keumlto rajone
Pag
e26
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rezultatet nga planet e avokimit
OShC-teuml e angazhuara me keumlto Planeve teuml Avokimit kaneuml arritur njeuml numeumlr suksesesh teuml dukshme si
rezultat i aktiviteteve teuml ndeumlrmarra neuml kuadeumlr teuml keumltyre propozimeve
ICECQEKM Ka evokuar me sukses te Komuna e Prizrenit peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha komunitetet teuml
peumlrfaqeumlsohen neuml Komisionin Komunal peumlr Komunitete peumlrfshireuml komunitetin goran ateuml rom ashkali
dhe egjiptas Ata gjithashtu i kaneuml beumlreuml presion Komuneumls peumlr teuml drejteumln e barabarteuml peumlr trsquou arsimuar
neuml gjuheumln boshnjake peumlrfshireuml edhe organizimin e tryezave teuml rrumbullakeumlta rreth keumlsaj ccedileumlshtjeje
gjeuml qeuml kishte sukses deri diku ndoneumlse ka ende shumeuml progres peumlr trsquou beumlreuml neuml meumlnyreuml qeuml komuna
trsquou peumlrmbahet obligimeve teuml saj ligjore E fundit ata kaneuml mbajtur disa tryeza teuml rrumbullakeumlta peumlr
ccedileumlshtjen e respektimit teuml kuoteumls prej 10 teuml puneumlsimit teuml komuniteteve neuml institucionet publike
Komuna eumlshteuml treguar e hapur neuml keumlto takime dhe ICECQEKM do teuml vazhdojeuml teuml avokojeuml peumlr keumlto
ccedileumlshtje peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml kaneuml krijuar neuml keumlto institucione
OSGKRG Pjesa meuml e madhe e puneumls seuml
OSGKRG ishte pjeseuml e Rrjetit teuml Goraneumlve teuml
themeluar si pjeseuml e keumltij projekti Ata kaneuml
organizuar disa tryeza teuml rrumbullakeumlta mbi
ccedileumlshtjet e peumlrfaqeumlsimit teuml barabarteuml teuml teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim publik dhe kaneuml
krijuar lidhje teuml mira me Komuneumln gjeuml qeuml do teuml
shfryteumlzohet peumlr teuml zhvilluar avokim gjateuml muajve
teuml ardhsheumlm
PIRAMIDA Neuml Pejeuml PIRAMIDA eumlshteuml treguar e suksesshme neuml puneumln e saj me Komuneumln neuml trajtimin
e ccedileumlshtjes seuml braktisjes seuml shkolleumls nga pjeseumltareumlt e komuniteteve minoritare Ata kaneuml punuar me
zyrtareumlt komunaleuml peumlr teuml avokuar peumlr
identifikimin e feumlmijeumlve jashteuml shkollave dhe
trajtimin e ccedileumlshtjeve teuml ri-integrimit Megjithateuml
marreuml parasysh trendin e fundit teuml emigrimit teuml
pjeseumltareumlve teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe
egjiptas ata po peumlrballen prapeuml me ccedileumlshtje teuml
integrimit teuml cilat duhet teuml adresohen nga
Komuna28 PIRAMIDA gjithashtu ka qeneuml e
suksesshme neuml qeumlllimin e saj peumlr teuml rritur
arsimimin e grave qeuml u peumlrkasin komuniteteve
minoritare veccedilaneumlrisht neuml lidhje me ccedileumlshtjet e sheumlndetit pasi qeuml kaneuml organizuar disa tryeza teuml
rrumbullakeumlta dhe trajnime mbi keumlteuml ccedileumlshtje si dhe ka filluar teuml bashkeumlpunojeuml me komunitetin lokal
28
Peumlr me tepeumlr informata mbi keumlteuml temeuml ju lutemi shihni Buletinin Informues teuml ECMI Kosoveumls rreth keumlsaj teme me titullin Sfidat neuml procesin e integrimit neuml Kosoveuml migrimi neuml rritje e romeumlve ashkalive dhe egjiptasve Neuml dispozicion neuml httpwwwecmikosovoorgp=5847
Pag
e27
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
neuml keumlto zona rreth keumltyre ccedileumlshtjeve dhe trsquou japeuml atyre meuml shumeuml informata mbi ccedileumlshtje teuml tilla si
sheumlndeti riprodhues dhe ccedileumlshtjet e sheumlndetit teuml feumlmijeumlve
Koalicioni CRDZ-OPA Ky koalicion eumlshteuml treguar i suksessheumlm neuml vendosjen e kontakteve brenda
Ministrive relevante peumlr trsquou marreuml me avokim Megjithateuml ndoneumlse nuk eumlshteuml marreuml ndonjeuml vendim
peumlrfundimtar nga keumlto ministri ata janeuml angazhuar me keumlteuml ccedileumlshtje dhe janeuml neuml procesin e
formulimit teuml planeve peumlr teuml trajtuar problemet e ngritura nga CRDZ-OPA Ata gjithashtu kaneuml arritur
teuml vendosin kontakte teuml mira me peumlrfaqeumlsuesit e Komuneumls seuml Parteshit peumlrgjegjeumls peumlr bujqeumlsi rini e
mjedis Seuml bashku me Komuneumln ata kaneuml ndeumlrmarreuml aktivitete neuml Partesh Budrigeuml e Poshtme dhe
Pasjan me fokus neuml ccedileumlshtjet e riniseuml dhe kultureumls Seuml fundmi kaneuml filluar organizimin e njeuml unioni
fermereumlsh i cili do teuml peumlrfaqeumlsojeuml njeuml pjeseuml teuml madhe teuml fermereumlve teuml Parteshit
BRIGA Gjateuml zbatimit teuml Planit teuml Avokimit kjo
OShC ka mbajtur njeuml seumlreuml trajnimesh peumlr grateuml
nga komuniteti serb mbi metodat meuml teuml mira
peumlr puneumlsim peumlrfshireuml shqyrtimin e
aplikacioneve dhe procedurat pasuese Peumlr meuml
tepeumlr ata janeuml takuar me autoritetet
peumlrkateumlse peumlr teuml shprehur shqeteumlsimin e tyre
se shpalljet zakonisht nuk dalin neuml serbisht
dhe institucionet peumlrgjegjeumlse peumlr keumlteuml kaneuml
reumlneuml dakord qeuml teuml adresojneuml keumlteuml ccedileumlshtje dhe
teuml beumljneuml meuml teuml mireumln peumlr teuml siguruar qeuml neuml teuml ardhmen shpalljet peumlr vende teuml lira teuml puneumls teuml
shpeumlrndahen peumlrmes kanaleve neuml gjuheumln serbe
Koalicioni CDKD-SP Ky koalicion ka mbajtur takime teuml shumta me autoritetet peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi
qendrore neuml kuadeumlr teuml planeve teuml tyre teuml avokimit por vonesa neuml krijimin e njeuml qeverie komunale neuml
Kameniceuml ka penguar qeuml keumlto takime teuml jeneuml
efektive Megjithateuml ka pasur ndeumlrveprim teuml
mireuml neuml ccedileumlshtjen e qasjes seuml barabarteuml neuml
objektet sportive dhe kjo eumlshteuml ccedileumlshtje qeuml do teuml
peumlrcillet edhe meuml tej Lidhur me ccedileumlshtjen e
qasjes neuml dokumente publike ky koalicion
gjithashtu ka zhvilluar disa takime dhe ka
avokuar rregullisht peumlr qasje teuml barabarteuml dhe
teuml lehteuml dhe kjo ka beumlreuml qeuml Komuna teuml beumljeuml ca
leumlvizje dhe suksese nga ana e Komuneumls e cila
eumlshteuml beumlreuml meuml e hapur neuml ofrimin e sheumlrbimeve
teuml peumlrkthimit dhe qasjes seuml hapur neuml teuml gjitha dokumentet Ata gjithashtu kaneuml monitoruar
shpeumlrndarjen e investimeve kapitale neuml komuneuml por nuk kaneuml mundur teuml marrin peumlrgjigje definitive
rreth asaj se sa eumlshteuml shpenzuar peumlr secilin komunitet Megjithateuml duke ngritur ccedileumlshtjen e
Pag
e28
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
monitorimit teuml keumlsaj Koalicioni CDKD-PS i ka beumlreuml presion komuneumls qeuml trsquoi beumljeuml publike keumlto holleumlsi
dhe teuml jeteuml meuml e hapur
Pag
e29
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
V KRIJIMI I RRJETEVE NDEumlRETNIKE TEuml OSHC-VE NGA MINORITETET
Shoqeumlria civile neuml Kosoveuml eumlshteuml e fragmentuar neuml maseuml teuml madhe ajo jo veteumlm qeuml shpesh eumlshteuml e
ndareuml neuml vija etnike por shpesh ka mungeseuml teuml komunikimit dhe bashkeumlpunimit ndeumlrmjet
Organizatave teuml Shoqeumlriseuml Civile (OShC-ve) brenda teuml njeumljtit komunitet Marreuml parasysh nevojat e
veccedilanta dhe fragmentimin e brendsheumlm teuml shumiceumls seuml komuniteteve minoritare neuml Kosoveuml ECMI
Kosova dhe organizatat e saj partnere neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml synuar teuml nxisin komunikimin
dhe bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml veccedilanta etnike dhe mes tyre me
qeumlllimin peumlrfundimtar qeuml trsquou mundeumlsojneuml atyre teuml avokojneuml peumlr nevojat dhe interesat e tyre teuml
veccedilanta duke qeneuml neuml teuml njeumljteumln koheuml teuml bashkuara dhe me njeuml zeuml
Peumlrmes puneumls seuml gjereuml neuml terren teuml kryer nga ECMI Kosova komunitetet kaneuml shprehur deumlshireumln e
tyre peumlr teuml zhvilluar kanale peumlr dialog dhe mjete peumlr teuml organizuar meuml mireuml aktivitetet e tyre
Komunitetet kaneuml theksuar nevojeumln peumlr peumlrmireumlsimin e politikave si dhe peumlr rritjen e peumlrkushtimit
dhe programeve teuml Institucioneve teuml Qeveriseuml teuml Republikeumls seuml
Kosoveumls neuml lidhje me integrimin e komuniteteve jo-shumiceuml neuml
Kosoveuml dhe peumlr teuml siguruar respektimin e ploteuml teuml teuml drejtave teuml
komuniteteve jo-shumiceuml neuml vend Keumlshtu meuml 2014 ka filluar njeuml
nismeuml pilot me qeumlllim inicimin e procesit teuml dialogut ndeumlretnik mes
OShC-ve neumlpeumlrmjet krijimit teuml rrjeteve teuml OShC-ve brenda teuml njeumljtave
komunitete etnike respektivisht komunitetit serb dhe atij goran
ndeumlrsa marreuml parasysh kontekstin veccediloriteuml dhe peumlrvojat e
dallueshme teuml Kosoveumls si dhe praktikat e mira nga vendet e tjera teuml
Ballkanit Pereumlndimor Kjo nismeuml eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme
pasi qeuml peumlrfaqeumlsimi nga partiteuml politike brenda keumltyre komuniteteve eumlshteuml shumeuml i polarizuar dhe
shpesh karakterizohet nga sjellje antagoniste e armiqeumlsore Krijimi i keumltyre rrjeteve ka peumlr aspirateuml
krijimin e njeuml mjedisi qeuml nxit dialogun dhe hap njeuml formeuml teuml drejtpeumlrdrejteuml teuml komunikimit brenda
rrjeteve
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom) Ky rajon shtrihet neuml pjeseumln jugore
dhe juglindore teuml Kosoveumls dhe peumlrgjitheumlsisht eumlshteuml karakterizuar nga marreumldheumlnie teuml qeumlndrueshme
ndeumlretnike Megjithateuml pjeseumltareumlt e komunitetit serb qeuml jetojneuml neuml keumlteuml zoneuml ballafaqohen me
probleme teuml ngjashme me pjeseumltareuml teuml keumltij komuniteti qeuml jetojneuml gjetkeuml neuml vend veccedilaneumlrisht teuml
rinjteuml Krijimi i njeuml rrjeti nxit njeuml lidhje ndeumlrmjet OShC-ve teuml ndryshme nga ky rajon dhe avokim meuml teuml
mireuml te strukturat peumlrkateumlse teuml qeverisjes lokale Pasi qeuml shumeuml prej keumltyre komunave janeuml krijuar
rishtas peumlrmes procesit teuml decentralizimit rrjeti eumlshteuml thelbeumlsor peumlr teuml siguruar njeuml kanal teuml sigurt
peumlr teuml punuar seuml bashku Peumlr meuml tepeumlr shumeuml banoreuml serbeuml nga kjo zoneuml mendojneuml se janeuml teuml neumln-
peumlrfaqeumlsuar neuml krahasim me rajonet e tjera neuml Kosoveuml gjeuml qeuml tregon domosdoshmeumlrineuml e rrjetit neuml
meumlnyreuml qeuml zeumlri i tyre teuml deumlgjohet neuml nivelin qendror dhe tek peumlrfaqeumlsuesit brenda komunitetit serb
qeuml veprojneuml neuml Anamoroveuml
Trendi neuml rritje e super i
shtimit teuml numrit teuml
rrjeteve ka filluar teuml keteuml
ndikim pozitiv tek teuml
gjitha komunitetet neuml
Kosoveuml duke rritur keumlshtu
mundeumlsineuml e tyre peumlr teuml
ndikuar dhe avokuar peumlr
ndryshime
Pag
e30
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom) eumlshteuml struktura e pareuml e
tilleuml qeuml sjelleuml seuml bashku teuml gjitha OShC-teuml nga komuniteti goran Marreuml parasysh se komuniteti goran
eumlshteuml njeumlri nga komunitetet meuml teuml margjinalizuar minoritare neuml Kosoveuml kjo peumlrbeumln njeuml zhvillim kyccedil
peumlr sa i peumlrket afteumlsiseuml seuml tyre peumlr teuml lobuar dhe avokuar peumlr ccedileumlshtjet e tyre
Rrjeti i komuniteti serb dhe ai i komunitetit goran janeuml duke kaluar neuml procesin e regjistrimit Ato
synojneuml teuml punojneuml seuml bashku neuml mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml njeriut teuml komuniteteve
teuml tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml Qeumlllimet e Rrjeteve peumlrfshijneuml
Identifikimin e problemeve me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Avokim lidhur me problemet me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Ngritjen e veteumldijes seuml institucioneve neuml lidhje me problemet serioze qeuml ndikojneuml neuml
mireumlqenien e komuniteteve peumlrkateumlse
Nxjerrjen e deklaratave teuml peumlrbashkeumlta publike neuml media rreth ccedileumlshtjeve me interes peumlr
komunitetet peumlrkateumlse
Ngritjen e problemeve teuml ndryshme me teuml cilat peumlrballen komunitetet peumlrkateumlse te
institucionet relevante qendrore dhe lokale
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit serb trembeumldhjeteuml (13) OShC janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
tij Ato punojneuml neuml komunat e fshatrat Kameniceuml Shilloveuml Gjilan Partesh Novobeumlrdeuml dhe Kllokot
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit goran marreumlveshjen Platformeuml peumlr trsquoiu bashkuar Rrjetit e kaneuml
neumlnshkruar shtateuml (7) OShC dhe teuml gjitheuml punojneuml neuml Prizren dhe Dragash
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom)
Neuml kuadeumlr teuml komunitetit goran ka pasur disa OShC me seli neuml rajonin e Prizrenit teuml cilat kaneuml
treguar interesim aktiv neuml promovimin e ccedileumlshtjeve teuml teuml drejtave teuml njeriut teuml komunitetit teuml tyre
dhe teuml cilat kaneuml njohur nevojeumln e njeuml rrjeti teuml organizatave peumlr teuml ndihmuar neuml ngritjen e
problemeve me teuml cilat peumlrballen goraneumlt teuml cilat
ishte e veumlshtireuml teuml ngriheshin meuml pareuml neuml nivel teuml
Kosoveumls Prandaj ata kaneuml njohur nevojeumln peumlr
njeuml rrjet peumlr teuml promovuar keumlto pasi meuml hereumlt
ka pasur bashkeumlpunim shumeuml teuml kufizuar neuml mes
teuml OShC-ve teuml komunitetit goran gjeuml qeuml ka
kufizuar ndikimin e tyre Janeuml dhjeteuml (10) OShC
teuml cilat janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
Platformeumls e teuml cilat punojneuml neuml rajonin e
Dragashit
Keumlto rrjete kaneuml punuar neuml ccedileumlshtje tematike teuml
cilat i kaneuml veumlneuml neuml theks si ccedileumlshtje qeuml ndikojneuml neuml komunitetet e tyre neuml teumlreuml Kosoveumln Komuniteti
goran ka veumlneuml neuml pah tri ccedileumlshtje problemet e kthimit teuml nxeumlneumlsve neuml shkolla propozimin peumlr
decentralizim qeuml do teuml shpinte neuml krijimin e njeuml komune me shumiceuml gorane dhe problemet e
puneumlsimit dhe mundeumlsive ekonomike peumlr goraneumlt Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova
Pag
e31
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dhe organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur rrjetin e
komunitetit goran neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve dhe kryerjen
e njeuml hulumtimi Pjeseuml e keumltij hulumtimi kaneuml qeneuml rreth 300
peumlrfaqeumlsues goraneuml teuml cileumlt kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas
nxjerrjes seuml rezultateve janeuml hartuar tri (3) analiza teuml shkurtra teuml
politikave teuml cilat gjithashtu janeuml publikuar neuml ueb-faqen e ECMI
Kosoveumls teuml CSD-seuml teuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml keumltij
projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml
veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml
punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr
ccedileumlshtjet e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet
kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml
Kosoveuml
Reagimi i shpejteuml nga Gjilani dhe disa komuna teuml tjera ndaj ccedileumlshtjeve teuml ngritura neuml analizat e
shkurtra teuml politikave veccedilaneumlrisht rreth analizeumls seuml fokusuar neuml rini dhe kultureuml ka treguar se
publikimi i materialeve teuml tilla mund ta beumljeuml Komuneumln teuml aktivizohet neuml trajtimin e ccedileumlshtjeve qeuml janeuml
me reumlndeumlsi qendrore peumlr komunitetet minoritare
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Goran
(httpwwwgoranicommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom)
Pjeseumltareumlt e komunitetit serb gjithashtu kaneuml veumlneuml
neuml pah ccedileumlshtjen e puneumlsimit dhe mundeumlsive
ekonomike si dhe ccedileumlshtjet e transparenceumls dhe
llogaridheumlnies seuml pushtetit lokal dhe aktivitetet
rinore neuml dispozicion peumlr pjeseumltareumlt e komunitetit
serb Teuml tri (3) analizat e shkurtra teuml politikave
gjenden online neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls ateuml
teuml keumltij projekti dhe neuml ueb-faqen e Rrjetit teuml
Komunitetit Serb neuml anglisht dhe serbisht
Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova dhe
organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur Rrjetin e Komunitetit serb neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve
dhe kryerjen e njeuml hulumtimi Neuml keumlteuml hulumtim janeuml peumlrfshireuml 600 pjeseumltareuml teuml komunitetit serb teuml
cileumlt e kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas nxjerrjes seuml rezultateve tre (3) analiza teuml shkurtra teuml politikave
janeuml hartuar dhe publikuar neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls teuml CSD-seuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml
keumltij projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-
ve brenda komuniteteve teuml punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr ccedileumlshtjet
Rrjeti Goran ka arritur teuml
integrohet me sukses neuml
komunitetin e shoqeumlriseuml civile
neuml Kosoveuml Me mbeumlshtetjen
nga ECMI ata kaneuml krijuar
lidhje me donatoreuml kaneuml
fituar fonde e donacione si
dhe kaneuml peumlrmireumlsuar
shkathteumlsiteuml e tyre peumlr
hulumtime dhe avokim
Pag
e32
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje
me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml Kosoveuml
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Serb
(httpwwwserbcommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Pag
e33
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
VI REKOMANDIME DHE PEumlRFUNDIME
Neuml fund teuml keumltij raporti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml prezantojneuml peumlrfundimet dhe
rekomandimet teuml e dala nga zbatimi i keumltij projekti gjateuml dy viteve teuml fundit Keumlto rekomandime
bazohen si neuml qeumlllimet fillestare teuml projektit ashtu edhe neuml peumlrvojat gjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml tij
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml paraqesin rekomandimet e meumlposhtme si OShC-ve teuml
komuniteteve minoritare ashtu edhe qeveriseuml qendrore dhe atyre lokale me qeumlllimin qeuml teuml
vazhdohet me shtimin e dialogut teuml komuniteteve minoritare me institucionet qeveritare
Dialogu i strukturuar neuml mes teuml OShC-ve teuml minoriteteve dhe qeveriseuml
Ky projekt ka filluar me qeumlllim teuml vendosjes seuml njeuml dialogu meuml teuml strukturuar neuml mes teuml zyrtareumlve teuml
nivelit qendror dhe atij komunal dhe peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare ECMI
Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml identifikuar ose mungeseumln e marreumldheumlnieve pasi qeuml OShC-teuml shihen
si antagoniste ose ka marreumldheumlnie paternaliste neuml teuml cilat raste institucionet nuk i vlereumlsojneuml OShC-
teuml dhe puneumln qeuml mund ta beumljneuml
Neumlpeumlrmjet aktiviteteve teuml tilla si seancat e dialogut neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe
peumlrfaqeumlsuesve teuml institucioneve ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml treguar se ka nevojeuml dhe
gjithashtu neuml shumeuml nivele gatishmeumlri peumlr teuml punuar me keumlteuml projekt Neuml mesin e teuml gjitha
komunitetet dialogu i vendosur neuml mes teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml shoqeumlriseuml civile dhe atyre teuml
institucioneve qendrore dhe lokale ishte i frytsheumlm dhe do teuml vazhdojmeuml teuml punojmeuml peumlr teuml krijuar
njeuml mjedis teuml strukturuar peumlr shkeumlmbimin e ideve dhe kritikave konstruktive Kjo eumlshteuml diccedilka qeuml
eumlshteuml shumeuml e nevojshme peumlr teuml dy grupet dhe ne do teuml punojmeuml peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml jo
veteumlm lidhje meuml teuml meumldha neuml mes teuml dy grupeve por edhe meuml shumeuml transparenceuml e llogaridheumlnie
Pothuajse teuml gjitha komunitetet neuml takimet e tyre me zyrtareumlt gjateuml vitit teuml dyteuml teuml zbatimit teuml keumltij
projekti kaneuml propozuar qeuml keumlto aktivitete teuml dialogut teuml formalizohen dhe teuml vijojneuml neuml vitet e
ardhshme Kjo tregon se keumlto lloje teuml diskutimeve teuml formalizuara kaneuml filluar teuml adresojneuml ccedileumlshtjet e
mungeseumls seuml dialogut strukturor dhe se janeuml me reumlndeumlsi peumlr teuml dy sektoreumlt Prandaj ECMI Kosova
dhe partnereumlt e saj rekomandojneuml qeuml neuml driteumln e keumlsaj si OShC-teuml nga komunitet minoritare ashtu
edhe peumlrfaqeumlsuesit e tyre politikeuml neuml nivelin qendror dhe ateuml lokal teuml punojneuml peumlr teuml formalizuar
dhe strukturuar dialogun me qeumlllim qeuml teuml sigurohet qeuml ai teuml konsistojeuml neuml kritika konstruktive si
dhe mbeumlshtetje peumlr ide
Peumlr meuml tepeumlr Ligji peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e peumlrbashkeumlt qeuml eumlshteuml theksuar
peumlrgjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml projektit nga pothuaj teuml gjitha komunitetet Kjo eumlshteuml diccedilka neuml teuml
cileumln duhet teuml punojneuml teuml gjitha institucionet neuml drejtim teuml zbatimit veccedilaneumlrisht neuml nivelin komunal
Peumlrvec keumlsaj KKK KDIK dhe Avokati i Popullit duhet teuml vazhdojneuml teuml angazhohen me OShC-teuml nga
komunitetet minoritare peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml dialog efektiv neuml mes teuml sektoreumlve
Pag
e34
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rritja e ndeumlrveprimit neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe donatoreumlt ndeumlrkombeumltareuml
Njeuml aspekt tjeteumlr i keumltij projekti kishte peumlr synim adresimin e problemit teuml pak OShC-ve nga
komunitetet minoritare teuml cilat mund teuml shfryteumlzojneuml lidhjet me qeverineuml dhe donatoreumlt
ndeumlrkombeumltareuml Ka shumeuml OShC teuml cilave u mungojneuml njohuriteuml e specializuara ose kapacitetet peumlr
teuml aplikuar peumlr fonde nga burime meuml teuml meumldha fondesh ndeumlrkombeumltare ose teuml cilat mund teuml hyjneuml
neuml diskutime teuml frytshme qeuml mund trsquoi beumljneuml meuml teuml reumlndeumlsishme Prandaj ECMI Kosova dhe partnereumlt
e saj kaneuml pasur peumlr objektiv neuml meumlnyreuml specifike ato OShC teuml cilat nuk kaneuml keumlto lloje teuml lidhjeve
Kjo eumlshteuml beumlreuml kryesisht peumlrmes trajnimeve peumlr avokim dhe mbeumlshtetjen neuml zhvillimin e tyre dhe
peumlrmes neumln-granteve Kjo eumlshteuml treguar teuml jeteuml e suksesshme neuml peumlrfshirjen e organizatave teuml vogla
dhe qeuml teuml tregojeuml se si keumlto OShC kur u ofrohet mbeumlshtetje mund teuml ndeumlrveprojneuml me sukses me
donatoreumlt dhe teuml punojneuml peumlr teuml avokuar peumlr teuml drejtat e komuniteteve teuml tyre Prandaj ky projekt
ka synuar stimulimin e OShC-ve meuml teuml vogla brenda komuniteteve minoritare qeuml teuml rriten dhe teuml
keneuml qasje neuml fonde nga burime teuml tjera diccedilka qeuml ka daleuml teuml jeteuml e suksesshme dhe duhet teuml
vazhdohet neuml vitet e ardhshme OShC-teuml meuml teuml vogla duhet teuml punojneuml qeuml teuml keneuml njohuri si teuml
aplikoni te donatoreumlt kurse donatoreumlt duhet teuml peumlrqendrojneuml peumlrpjekjet e tyre neuml mbeumlshtetjen e
OShC-ve meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare dhe jo teuml financojneuml vazhdimisht teuml njeumljtat OShC
Kjo gjithashtu mund teuml beumlhet duke shfryteumlzuar opsionin qeuml OShC-teuml meuml teuml meumldha teuml krijojneuml
partneritet me ato meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare Mbeumlshtetja nga ana e ECMI Kosoveumls dhe
CSD-seuml peumlr OShC teuml komuniteteve peumlrmes neumln-granteve dhe trajnimeve peumlr avokim eumlshteuml treguar
frytdheumlneumlse dhe ka treguar se neumlse formohet njeuml konsorcium kjo mund teuml jeteuml shumeuml e dobishme
peumlr komunitetet lokale
Njeuml tjeteumlr metodeuml qeuml eumlshteuml treguar teuml jeteuml e frytshme peumlrmes zbatimit teuml keumltij projekti eumlshteuml krijimi i
rrjetit teuml komunitetit serb dhe atij goran Edhe kjo ka treguar se konsorciumet mund trsquou ndihmojneuml
OShC-ve meuml teuml vogla qeuml teuml keneuml qasje neuml fondet dhe trsquoi mbeumlshtesin ato neuml integrimin e tyre neuml
shoqeumlrineuml civile neuml teumlreumlsi Dy (2) aneumltareuml serbeuml teuml rrjeteve tani janeuml beumlreuml aneumltareuml teuml KKK-seuml dhe po
punojneuml neuml promovimin e komuniteteve teuml tyre brenda institucioneve qendrore dhe dialogut me to
Sigurimi i qasjes seuml teuml gjitha OShC-ve neuml shoqeumlrineuml civile meuml gjereuml
E fundit projekti ka lehteumlsuar qasjen e shumeuml komuniteteve minoritare neuml strukturat qendrore teuml
shoqeumlriseuml civile neuml veccedilanti qasjen e komunitetit goran Ky komunitet nuk bie neuml ndonjeuml kategori e
cila eumlshteuml aktualisht neuml fokus teuml komunitetit ndeumlrkombeumltar teuml donatoreumlve dhe peumlr meuml tepeumlr
peumlrballet me gjendje teuml veumlshtireuml dhe ateuml si peumlr faktin se janeuml komunitet minoritar neuml komuna me
shumiceuml shqiptare e edhe peumlr shkak teuml tensioneve qeuml ekzistojneuml me komunitetin boshnjak e cila
eumlshteuml ndarje kryesisht neuml vija politike por u ka penguar neuml aspektin e ccedileumlshtjeve teuml tilla si ajo se neuml
cilat shkolla duhet teuml shkojneuml nxeumlneumlsit e tyre Peumlrfaqeumlsues teuml keumltyre organizatave teuml shoqeumlriseuml civile
kaneuml deklaruar se veteumlm peumlrmes ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj pra peumlrpjekjeve neuml kuadeumlr teuml
keumltij projekti kaneuml mundur teuml beumlhen pjeseuml e organizatave teuml tilla si KKK
Pag
e35
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Peumlr meuml tepeumlr njeuml ccedileumlshtje meuml e gjereuml eumlshteuml ajo se disa organizata teuml shoqeumlriseuml civile anashkalohen
brenda komuniteteve teuml tyre pasi qeuml mund teuml jeneuml shumeuml teuml vogla ose punojneuml neuml zona neuml teuml cilat
nuk janeuml teuml fokusuar donatoreumlt dhe komuniteti ndeumlrkombeumltar Peumlr shembull kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr
OShC-teuml nga komuniteti serb qeuml punojneuml neuml rajonin e Anamoraveumls teuml cilat shpesh neglizhohen pasi
qeuml ky eumlshteuml njeuml rajon relativisht i qeumlndruesheumlm Rrjeti i krijuar nga ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj
neuml keumlteuml rajon ka treguar se kur ccedileumlshtjet brenda keumltyre rajoneve vihen neuml pah neuml meumlnyreuml efektive si
neumlpeumlrmjet nxjerrjes seuml analizave teuml shkurtra teuml politikave mbi keumlto ccedileumlshtje mund teuml keteuml diskutime
reale dhe potencial peumlr ndryshime teuml veumlrteta neuml keumlteuml rajon
Kjo ecuri duhet teuml vazhdojeuml neuml teumlreuml Kosoveumln me qeumlllimin qeuml teuml sigurohet qeuml teuml keteuml kohezion efektiv
ndeumlrmjet pjeseumltareumlve teuml shoqeumlriseuml civile nga minoritetet dhe shumica dhe gjithashtu kohezion
brenda pjeseumltareumlve teuml ndrysheumlm teuml njeuml komuniteti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj peumlrmes puneumls
qeuml eumlshteuml beumlreuml neuml keumlteuml projekt shpresojmeuml se njeuml klimeuml e tilleuml mund teuml krijohet neuml teumlreuml Kosoveumln kjo
edhe meuml tepeumlr pasi qeuml keumlshtu duan edhe pjeseumltareumlt e shoqeumlriseuml civile Kjo mund teuml arrihet peumlrmes
peumlrpjekjeve proaktive teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve e gjithashtu teuml atyre teuml institucioneve e
donatoreumlve
Pag
e36
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Pag
e37
ECMI Kosova
Rr Neumlna Terezeuml Nr 41 Apt 29 10000 Prishtineuml Kosoveuml Tel +381 (0) 38 224 473
Rr Cika Jovina Nr 3 Kati 1 38220 Mitroviceuml e Veriut Kosoveuml Tel +381 (0) 64 00 55 488
Email infoecmikosovoorg
Ueb-faqja wwwecmikosovoorg
Pag
e25
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
BRIGA
Peumlrfaqeumlson komunitetin serb neuml Gorazhdec neuml rajonin e Pejeumls
Aktivitetet
Trajnime teuml peumlrgjithshme peumlr evokim veccedilaneumlrisht peumlr gra
Rritja e pjeseumlmarrjes seuml grave neuml proceset vendimmarreumlse neuml nivelin komunal
Mungesa e publikimit teuml vendeve teuml lira teuml puneumls neuml gjuheumln serbe
PIRAMIDA
Peumlrfaqeumlson komunitetin egjiptas neuml rajonin
e Pejeumls dhe ateuml teuml Istogut
Aktivitetet
Trajtimi i braktisjes seuml shkolleumls nga
nxeumlneumlsit egjiptas neuml shkolleumln fillore dhe
teuml mesme
Rritja e edukimit mbi ccedileumlshtjet e
sheumlndetit
Ngritja e veteumldijes rreth puneumlsimit
duke synuar veccedilaneumlrisht grateuml
Qendra peumlr Integrimin e Komuniteteve Minoritare (ICECQEKM)
Peumlrfaqeumlson komunitetin boshnjak serb turk dhe ateuml rom neuml rajonin e Prizrenit
Aktivitetet
Komisioni Komunal peumlr Komunitete
duhet teuml peumlrfshijeuml komunitetin ashkali
egjiptas dhe ateuml goran
Peumlrdorimi publik nga ana e Komuneumls i
teuml gjitha gjuheumlve zyrtare
Beumlrja e boshnjakishtes gjuheuml zyrtare neuml
nivel komunal
Omladinski Savez Gore ndash OSG (shq
Keumlshilli Rinor i Goreumls ndash KRG)
Peumlrfaqeumlson komunitetin minoritar goran neuml
rajonin e Goreumls
Aktivitetet
Peumlrfaqeumlsimi i barabarteuml i teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim
Shtypja e materialeve edukative
relevante peumlr keumlteuml ccedileumlshtje
Koalicioni CDKD dhe Slobodna Produkcija (shq Produksioni i Lireuml)
Dy OShC teuml cilat peumlrfaqeumlsojneuml serbeumlt romeumlt boshnjakeumlt dhe malaziasit dhe teuml cilat punojneuml neuml rajonin e Gjilanit teuml Kameniceumls dhe ateuml teuml Novobeumlrdeumls
Aktivitetet
Zbatimi i Ligjit peumlr Qasje neuml Dokumente Publike
Shfryteumlzimi proporcional i objekteve sportive dhe kulturore
Ndarja proporcionale e buxhetit
Koalicioni CZRZ dhe OPA
Dy OShC nga komuniteti serb teuml cilat punojneuml neuml pjeseumln jugore teuml Kosoveumls kryesisht neuml Partesh dhe Kllokot
Aktivitetet
Avokim neuml Ministrineuml e Bujqeumlsiseuml Ministrineuml e Riniseuml dhe Sportit dhe neuml Ministrineuml e Mjedisit peumlr mbeumlshtetje neuml Partesh
Ulja e papuneumlsiseuml neuml keumlto rajone
Pag
e26
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rezultatet nga planet e avokimit
OShC-teuml e angazhuara me keumlto Planeve teuml Avokimit kaneuml arritur njeuml numeumlr suksesesh teuml dukshme si
rezultat i aktiviteteve teuml ndeumlrmarra neuml kuadeumlr teuml keumltyre propozimeve
ICECQEKM Ka evokuar me sukses te Komuna e Prizrenit peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha komunitetet teuml
peumlrfaqeumlsohen neuml Komisionin Komunal peumlr Komunitete peumlrfshireuml komunitetin goran ateuml rom ashkali
dhe egjiptas Ata gjithashtu i kaneuml beumlreuml presion Komuneumls peumlr teuml drejteumln e barabarteuml peumlr trsquou arsimuar
neuml gjuheumln boshnjake peumlrfshireuml edhe organizimin e tryezave teuml rrumbullakeumlta rreth keumlsaj ccedileumlshtjeje
gjeuml qeuml kishte sukses deri diku ndoneumlse ka ende shumeuml progres peumlr trsquou beumlreuml neuml meumlnyreuml qeuml komuna
trsquou peumlrmbahet obligimeve teuml saj ligjore E fundit ata kaneuml mbajtur disa tryeza teuml rrumbullakeumlta peumlr
ccedileumlshtjen e respektimit teuml kuoteumls prej 10 teuml puneumlsimit teuml komuniteteve neuml institucionet publike
Komuna eumlshteuml treguar e hapur neuml keumlto takime dhe ICECQEKM do teuml vazhdojeuml teuml avokojeuml peumlr keumlto
ccedileumlshtje peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml kaneuml krijuar neuml keumlto institucione
OSGKRG Pjesa meuml e madhe e puneumls seuml
OSGKRG ishte pjeseuml e Rrjetit teuml Goraneumlve teuml
themeluar si pjeseuml e keumltij projekti Ata kaneuml
organizuar disa tryeza teuml rrumbullakeumlta mbi
ccedileumlshtjet e peumlrfaqeumlsimit teuml barabarteuml teuml teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim publik dhe kaneuml
krijuar lidhje teuml mira me Komuneumln gjeuml qeuml do teuml
shfryteumlzohet peumlr teuml zhvilluar avokim gjateuml muajve
teuml ardhsheumlm
PIRAMIDA Neuml Pejeuml PIRAMIDA eumlshteuml treguar e suksesshme neuml puneumln e saj me Komuneumln neuml trajtimin
e ccedileumlshtjes seuml braktisjes seuml shkolleumls nga pjeseumltareumlt e komuniteteve minoritare Ata kaneuml punuar me
zyrtareumlt komunaleuml peumlr teuml avokuar peumlr
identifikimin e feumlmijeumlve jashteuml shkollave dhe
trajtimin e ccedileumlshtjeve teuml ri-integrimit Megjithateuml
marreuml parasysh trendin e fundit teuml emigrimit teuml
pjeseumltareumlve teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe
egjiptas ata po peumlrballen prapeuml me ccedileumlshtje teuml
integrimit teuml cilat duhet teuml adresohen nga
Komuna28 PIRAMIDA gjithashtu ka qeneuml e
suksesshme neuml qeumlllimin e saj peumlr teuml rritur
arsimimin e grave qeuml u peumlrkasin komuniteteve
minoritare veccedilaneumlrisht neuml lidhje me ccedileumlshtjet e sheumlndetit pasi qeuml kaneuml organizuar disa tryeza teuml
rrumbullakeumlta dhe trajnime mbi keumlteuml ccedileumlshtje si dhe ka filluar teuml bashkeumlpunojeuml me komunitetin lokal
28
Peumlr me tepeumlr informata mbi keumlteuml temeuml ju lutemi shihni Buletinin Informues teuml ECMI Kosoveumls rreth keumlsaj teme me titullin Sfidat neuml procesin e integrimit neuml Kosoveuml migrimi neuml rritje e romeumlve ashkalive dhe egjiptasve Neuml dispozicion neuml httpwwwecmikosovoorgp=5847
Pag
e27
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
neuml keumlto zona rreth keumltyre ccedileumlshtjeve dhe trsquou japeuml atyre meuml shumeuml informata mbi ccedileumlshtje teuml tilla si
sheumlndeti riprodhues dhe ccedileumlshtjet e sheumlndetit teuml feumlmijeumlve
Koalicioni CRDZ-OPA Ky koalicion eumlshteuml treguar i suksessheumlm neuml vendosjen e kontakteve brenda
Ministrive relevante peumlr trsquou marreuml me avokim Megjithateuml ndoneumlse nuk eumlshteuml marreuml ndonjeuml vendim
peumlrfundimtar nga keumlto ministri ata janeuml angazhuar me keumlteuml ccedileumlshtje dhe janeuml neuml procesin e
formulimit teuml planeve peumlr teuml trajtuar problemet e ngritura nga CRDZ-OPA Ata gjithashtu kaneuml arritur
teuml vendosin kontakte teuml mira me peumlrfaqeumlsuesit e Komuneumls seuml Parteshit peumlrgjegjeumls peumlr bujqeumlsi rini e
mjedis Seuml bashku me Komuneumln ata kaneuml ndeumlrmarreuml aktivitete neuml Partesh Budrigeuml e Poshtme dhe
Pasjan me fokus neuml ccedileumlshtjet e riniseuml dhe kultureumls Seuml fundmi kaneuml filluar organizimin e njeuml unioni
fermereumlsh i cili do teuml peumlrfaqeumlsojeuml njeuml pjeseuml teuml madhe teuml fermereumlve teuml Parteshit
BRIGA Gjateuml zbatimit teuml Planit teuml Avokimit kjo
OShC ka mbajtur njeuml seumlreuml trajnimesh peumlr grateuml
nga komuniteti serb mbi metodat meuml teuml mira
peumlr puneumlsim peumlrfshireuml shqyrtimin e
aplikacioneve dhe procedurat pasuese Peumlr meuml
tepeumlr ata janeuml takuar me autoritetet
peumlrkateumlse peumlr teuml shprehur shqeteumlsimin e tyre
se shpalljet zakonisht nuk dalin neuml serbisht
dhe institucionet peumlrgjegjeumlse peumlr keumlteuml kaneuml
reumlneuml dakord qeuml teuml adresojneuml keumlteuml ccedileumlshtje dhe
teuml beumljneuml meuml teuml mireumln peumlr teuml siguruar qeuml neuml teuml ardhmen shpalljet peumlr vende teuml lira teuml puneumls teuml
shpeumlrndahen peumlrmes kanaleve neuml gjuheumln serbe
Koalicioni CDKD-SP Ky koalicion ka mbajtur takime teuml shumta me autoritetet peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi
qendrore neuml kuadeumlr teuml planeve teuml tyre teuml avokimit por vonesa neuml krijimin e njeuml qeverie komunale neuml
Kameniceuml ka penguar qeuml keumlto takime teuml jeneuml
efektive Megjithateuml ka pasur ndeumlrveprim teuml
mireuml neuml ccedileumlshtjen e qasjes seuml barabarteuml neuml
objektet sportive dhe kjo eumlshteuml ccedileumlshtje qeuml do teuml
peumlrcillet edhe meuml tej Lidhur me ccedileumlshtjen e
qasjes neuml dokumente publike ky koalicion
gjithashtu ka zhvilluar disa takime dhe ka
avokuar rregullisht peumlr qasje teuml barabarteuml dhe
teuml lehteuml dhe kjo ka beumlreuml qeuml Komuna teuml beumljeuml ca
leumlvizje dhe suksese nga ana e Komuneumls e cila
eumlshteuml beumlreuml meuml e hapur neuml ofrimin e sheumlrbimeve
teuml peumlrkthimit dhe qasjes seuml hapur neuml teuml gjitha dokumentet Ata gjithashtu kaneuml monitoruar
shpeumlrndarjen e investimeve kapitale neuml komuneuml por nuk kaneuml mundur teuml marrin peumlrgjigje definitive
rreth asaj se sa eumlshteuml shpenzuar peumlr secilin komunitet Megjithateuml duke ngritur ccedileumlshtjen e
Pag
e28
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
monitorimit teuml keumlsaj Koalicioni CDKD-PS i ka beumlreuml presion komuneumls qeuml trsquoi beumljeuml publike keumlto holleumlsi
dhe teuml jeteuml meuml e hapur
Pag
e29
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
V KRIJIMI I RRJETEVE NDEumlRETNIKE TEuml OSHC-VE NGA MINORITETET
Shoqeumlria civile neuml Kosoveuml eumlshteuml e fragmentuar neuml maseuml teuml madhe ajo jo veteumlm qeuml shpesh eumlshteuml e
ndareuml neuml vija etnike por shpesh ka mungeseuml teuml komunikimit dhe bashkeumlpunimit ndeumlrmjet
Organizatave teuml Shoqeumlriseuml Civile (OShC-ve) brenda teuml njeumljtit komunitet Marreuml parasysh nevojat e
veccedilanta dhe fragmentimin e brendsheumlm teuml shumiceumls seuml komuniteteve minoritare neuml Kosoveuml ECMI
Kosova dhe organizatat e saj partnere neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml synuar teuml nxisin komunikimin
dhe bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml veccedilanta etnike dhe mes tyre me
qeumlllimin peumlrfundimtar qeuml trsquou mundeumlsojneuml atyre teuml avokojneuml peumlr nevojat dhe interesat e tyre teuml
veccedilanta duke qeneuml neuml teuml njeumljteumln koheuml teuml bashkuara dhe me njeuml zeuml
Peumlrmes puneumls seuml gjereuml neuml terren teuml kryer nga ECMI Kosova komunitetet kaneuml shprehur deumlshireumln e
tyre peumlr teuml zhvilluar kanale peumlr dialog dhe mjete peumlr teuml organizuar meuml mireuml aktivitetet e tyre
Komunitetet kaneuml theksuar nevojeumln peumlr peumlrmireumlsimin e politikave si dhe peumlr rritjen e peumlrkushtimit
dhe programeve teuml Institucioneve teuml Qeveriseuml teuml Republikeumls seuml
Kosoveumls neuml lidhje me integrimin e komuniteteve jo-shumiceuml neuml
Kosoveuml dhe peumlr teuml siguruar respektimin e ploteuml teuml teuml drejtave teuml
komuniteteve jo-shumiceuml neuml vend Keumlshtu meuml 2014 ka filluar njeuml
nismeuml pilot me qeumlllim inicimin e procesit teuml dialogut ndeumlretnik mes
OShC-ve neumlpeumlrmjet krijimit teuml rrjeteve teuml OShC-ve brenda teuml njeumljtave
komunitete etnike respektivisht komunitetit serb dhe atij goran
ndeumlrsa marreuml parasysh kontekstin veccediloriteuml dhe peumlrvojat e
dallueshme teuml Kosoveumls si dhe praktikat e mira nga vendet e tjera teuml
Ballkanit Pereumlndimor Kjo nismeuml eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme
pasi qeuml peumlrfaqeumlsimi nga partiteuml politike brenda keumltyre komuniteteve eumlshteuml shumeuml i polarizuar dhe
shpesh karakterizohet nga sjellje antagoniste e armiqeumlsore Krijimi i keumltyre rrjeteve ka peumlr aspirateuml
krijimin e njeuml mjedisi qeuml nxit dialogun dhe hap njeuml formeuml teuml drejtpeumlrdrejteuml teuml komunikimit brenda
rrjeteve
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom) Ky rajon shtrihet neuml pjeseumln jugore
dhe juglindore teuml Kosoveumls dhe peumlrgjitheumlsisht eumlshteuml karakterizuar nga marreumldheumlnie teuml qeumlndrueshme
ndeumlretnike Megjithateuml pjeseumltareumlt e komunitetit serb qeuml jetojneuml neuml keumlteuml zoneuml ballafaqohen me
probleme teuml ngjashme me pjeseumltareuml teuml keumltij komuniteti qeuml jetojneuml gjetkeuml neuml vend veccedilaneumlrisht teuml
rinjteuml Krijimi i njeuml rrjeti nxit njeuml lidhje ndeumlrmjet OShC-ve teuml ndryshme nga ky rajon dhe avokim meuml teuml
mireuml te strukturat peumlrkateumlse teuml qeverisjes lokale Pasi qeuml shumeuml prej keumltyre komunave janeuml krijuar
rishtas peumlrmes procesit teuml decentralizimit rrjeti eumlshteuml thelbeumlsor peumlr teuml siguruar njeuml kanal teuml sigurt
peumlr teuml punuar seuml bashku Peumlr meuml tepeumlr shumeuml banoreuml serbeuml nga kjo zoneuml mendojneuml se janeuml teuml neumln-
peumlrfaqeumlsuar neuml krahasim me rajonet e tjera neuml Kosoveuml gjeuml qeuml tregon domosdoshmeumlrineuml e rrjetit neuml
meumlnyreuml qeuml zeumlri i tyre teuml deumlgjohet neuml nivelin qendror dhe tek peumlrfaqeumlsuesit brenda komunitetit serb
qeuml veprojneuml neuml Anamoroveuml
Trendi neuml rritje e super i
shtimit teuml numrit teuml
rrjeteve ka filluar teuml keteuml
ndikim pozitiv tek teuml
gjitha komunitetet neuml
Kosoveuml duke rritur keumlshtu
mundeumlsineuml e tyre peumlr teuml
ndikuar dhe avokuar peumlr
ndryshime
Pag
e30
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom) eumlshteuml struktura e pareuml e
tilleuml qeuml sjelleuml seuml bashku teuml gjitha OShC-teuml nga komuniteti goran Marreuml parasysh se komuniteti goran
eumlshteuml njeumlri nga komunitetet meuml teuml margjinalizuar minoritare neuml Kosoveuml kjo peumlrbeumln njeuml zhvillim kyccedil
peumlr sa i peumlrket afteumlsiseuml seuml tyre peumlr teuml lobuar dhe avokuar peumlr ccedileumlshtjet e tyre
Rrjeti i komuniteti serb dhe ai i komunitetit goran janeuml duke kaluar neuml procesin e regjistrimit Ato
synojneuml teuml punojneuml seuml bashku neuml mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml njeriut teuml komuniteteve
teuml tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml Qeumlllimet e Rrjeteve peumlrfshijneuml
Identifikimin e problemeve me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Avokim lidhur me problemet me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Ngritjen e veteumldijes seuml institucioneve neuml lidhje me problemet serioze qeuml ndikojneuml neuml
mireumlqenien e komuniteteve peumlrkateumlse
Nxjerrjen e deklaratave teuml peumlrbashkeumlta publike neuml media rreth ccedileumlshtjeve me interes peumlr
komunitetet peumlrkateumlse
Ngritjen e problemeve teuml ndryshme me teuml cilat peumlrballen komunitetet peumlrkateumlse te
institucionet relevante qendrore dhe lokale
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit serb trembeumldhjeteuml (13) OShC janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
tij Ato punojneuml neuml komunat e fshatrat Kameniceuml Shilloveuml Gjilan Partesh Novobeumlrdeuml dhe Kllokot
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit goran marreumlveshjen Platformeuml peumlr trsquoiu bashkuar Rrjetit e kaneuml
neumlnshkruar shtateuml (7) OShC dhe teuml gjitheuml punojneuml neuml Prizren dhe Dragash
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom)
Neuml kuadeumlr teuml komunitetit goran ka pasur disa OShC me seli neuml rajonin e Prizrenit teuml cilat kaneuml
treguar interesim aktiv neuml promovimin e ccedileumlshtjeve teuml teuml drejtave teuml njeriut teuml komunitetit teuml tyre
dhe teuml cilat kaneuml njohur nevojeumln e njeuml rrjeti teuml organizatave peumlr teuml ndihmuar neuml ngritjen e
problemeve me teuml cilat peumlrballen goraneumlt teuml cilat
ishte e veumlshtireuml teuml ngriheshin meuml pareuml neuml nivel teuml
Kosoveumls Prandaj ata kaneuml njohur nevojeumln peumlr
njeuml rrjet peumlr teuml promovuar keumlto pasi meuml hereumlt
ka pasur bashkeumlpunim shumeuml teuml kufizuar neuml mes
teuml OShC-ve teuml komunitetit goran gjeuml qeuml ka
kufizuar ndikimin e tyre Janeuml dhjeteuml (10) OShC
teuml cilat janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
Platformeumls e teuml cilat punojneuml neuml rajonin e
Dragashit
Keumlto rrjete kaneuml punuar neuml ccedileumlshtje tematike teuml
cilat i kaneuml veumlneuml neuml theks si ccedileumlshtje qeuml ndikojneuml neuml komunitetet e tyre neuml teumlreuml Kosoveumln Komuniteti
goran ka veumlneuml neuml pah tri ccedileumlshtje problemet e kthimit teuml nxeumlneumlsve neuml shkolla propozimin peumlr
decentralizim qeuml do teuml shpinte neuml krijimin e njeuml komune me shumiceuml gorane dhe problemet e
puneumlsimit dhe mundeumlsive ekonomike peumlr goraneumlt Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova
Pag
e31
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dhe organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur rrjetin e
komunitetit goran neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve dhe kryerjen
e njeuml hulumtimi Pjeseuml e keumltij hulumtimi kaneuml qeneuml rreth 300
peumlrfaqeumlsues goraneuml teuml cileumlt kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas
nxjerrjes seuml rezultateve janeuml hartuar tri (3) analiza teuml shkurtra teuml
politikave teuml cilat gjithashtu janeuml publikuar neuml ueb-faqen e ECMI
Kosoveumls teuml CSD-seuml teuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml keumltij
projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml
veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml
punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr
ccedileumlshtjet e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet
kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml
Kosoveuml
Reagimi i shpejteuml nga Gjilani dhe disa komuna teuml tjera ndaj ccedileumlshtjeve teuml ngritura neuml analizat e
shkurtra teuml politikave veccedilaneumlrisht rreth analizeumls seuml fokusuar neuml rini dhe kultureuml ka treguar se
publikimi i materialeve teuml tilla mund ta beumljeuml Komuneumln teuml aktivizohet neuml trajtimin e ccedileumlshtjeve qeuml janeuml
me reumlndeumlsi qendrore peumlr komunitetet minoritare
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Goran
(httpwwwgoranicommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom)
Pjeseumltareumlt e komunitetit serb gjithashtu kaneuml veumlneuml
neuml pah ccedileumlshtjen e puneumlsimit dhe mundeumlsive
ekonomike si dhe ccedileumlshtjet e transparenceumls dhe
llogaridheumlnies seuml pushtetit lokal dhe aktivitetet
rinore neuml dispozicion peumlr pjeseumltareumlt e komunitetit
serb Teuml tri (3) analizat e shkurtra teuml politikave
gjenden online neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls ateuml
teuml keumltij projekti dhe neuml ueb-faqen e Rrjetit teuml
Komunitetit Serb neuml anglisht dhe serbisht
Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova dhe
organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur Rrjetin e Komunitetit serb neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve
dhe kryerjen e njeuml hulumtimi Neuml keumlteuml hulumtim janeuml peumlrfshireuml 600 pjeseumltareuml teuml komunitetit serb teuml
cileumlt e kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas nxjerrjes seuml rezultateve tre (3) analiza teuml shkurtra teuml politikave
janeuml hartuar dhe publikuar neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls teuml CSD-seuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml
keumltij projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-
ve brenda komuniteteve teuml punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr ccedileumlshtjet
Rrjeti Goran ka arritur teuml
integrohet me sukses neuml
komunitetin e shoqeumlriseuml civile
neuml Kosoveuml Me mbeumlshtetjen
nga ECMI ata kaneuml krijuar
lidhje me donatoreuml kaneuml
fituar fonde e donacione si
dhe kaneuml peumlrmireumlsuar
shkathteumlsiteuml e tyre peumlr
hulumtime dhe avokim
Pag
e32
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje
me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml Kosoveuml
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Serb
(httpwwwserbcommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Pag
e33
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
VI REKOMANDIME DHE PEumlRFUNDIME
Neuml fund teuml keumltij raporti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml prezantojneuml peumlrfundimet dhe
rekomandimet teuml e dala nga zbatimi i keumltij projekti gjateuml dy viteve teuml fundit Keumlto rekomandime
bazohen si neuml qeumlllimet fillestare teuml projektit ashtu edhe neuml peumlrvojat gjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml tij
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml paraqesin rekomandimet e meumlposhtme si OShC-ve teuml
komuniteteve minoritare ashtu edhe qeveriseuml qendrore dhe atyre lokale me qeumlllimin qeuml teuml
vazhdohet me shtimin e dialogut teuml komuniteteve minoritare me institucionet qeveritare
Dialogu i strukturuar neuml mes teuml OShC-ve teuml minoriteteve dhe qeveriseuml
Ky projekt ka filluar me qeumlllim teuml vendosjes seuml njeuml dialogu meuml teuml strukturuar neuml mes teuml zyrtareumlve teuml
nivelit qendror dhe atij komunal dhe peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare ECMI
Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml identifikuar ose mungeseumln e marreumldheumlnieve pasi qeuml OShC-teuml shihen
si antagoniste ose ka marreumldheumlnie paternaliste neuml teuml cilat raste institucionet nuk i vlereumlsojneuml OShC-
teuml dhe puneumln qeuml mund ta beumljneuml
Neumlpeumlrmjet aktiviteteve teuml tilla si seancat e dialogut neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe
peumlrfaqeumlsuesve teuml institucioneve ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml treguar se ka nevojeuml dhe
gjithashtu neuml shumeuml nivele gatishmeumlri peumlr teuml punuar me keumlteuml projekt Neuml mesin e teuml gjitha
komunitetet dialogu i vendosur neuml mes teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml shoqeumlriseuml civile dhe atyre teuml
institucioneve qendrore dhe lokale ishte i frytsheumlm dhe do teuml vazhdojmeuml teuml punojmeuml peumlr teuml krijuar
njeuml mjedis teuml strukturuar peumlr shkeumlmbimin e ideve dhe kritikave konstruktive Kjo eumlshteuml diccedilka qeuml
eumlshteuml shumeuml e nevojshme peumlr teuml dy grupet dhe ne do teuml punojmeuml peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml jo
veteumlm lidhje meuml teuml meumldha neuml mes teuml dy grupeve por edhe meuml shumeuml transparenceuml e llogaridheumlnie
Pothuajse teuml gjitha komunitetet neuml takimet e tyre me zyrtareumlt gjateuml vitit teuml dyteuml teuml zbatimit teuml keumltij
projekti kaneuml propozuar qeuml keumlto aktivitete teuml dialogut teuml formalizohen dhe teuml vijojneuml neuml vitet e
ardhshme Kjo tregon se keumlto lloje teuml diskutimeve teuml formalizuara kaneuml filluar teuml adresojneuml ccedileumlshtjet e
mungeseumls seuml dialogut strukturor dhe se janeuml me reumlndeumlsi peumlr teuml dy sektoreumlt Prandaj ECMI Kosova
dhe partnereumlt e saj rekomandojneuml qeuml neuml driteumln e keumlsaj si OShC-teuml nga komunitet minoritare ashtu
edhe peumlrfaqeumlsuesit e tyre politikeuml neuml nivelin qendror dhe ateuml lokal teuml punojneuml peumlr teuml formalizuar
dhe strukturuar dialogun me qeumlllim qeuml teuml sigurohet qeuml ai teuml konsistojeuml neuml kritika konstruktive si
dhe mbeumlshtetje peumlr ide
Peumlr meuml tepeumlr Ligji peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e peumlrbashkeumlt qeuml eumlshteuml theksuar
peumlrgjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml projektit nga pothuaj teuml gjitha komunitetet Kjo eumlshteuml diccedilka neuml teuml
cileumln duhet teuml punojneuml teuml gjitha institucionet neuml drejtim teuml zbatimit veccedilaneumlrisht neuml nivelin komunal
Peumlrvec keumlsaj KKK KDIK dhe Avokati i Popullit duhet teuml vazhdojneuml teuml angazhohen me OShC-teuml nga
komunitetet minoritare peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml dialog efektiv neuml mes teuml sektoreumlve
Pag
e34
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rritja e ndeumlrveprimit neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe donatoreumlt ndeumlrkombeumltareuml
Njeuml aspekt tjeteumlr i keumltij projekti kishte peumlr synim adresimin e problemit teuml pak OShC-ve nga
komunitetet minoritare teuml cilat mund teuml shfryteumlzojneuml lidhjet me qeverineuml dhe donatoreumlt
ndeumlrkombeumltareuml Ka shumeuml OShC teuml cilave u mungojneuml njohuriteuml e specializuara ose kapacitetet peumlr
teuml aplikuar peumlr fonde nga burime meuml teuml meumldha fondesh ndeumlrkombeumltare ose teuml cilat mund teuml hyjneuml
neuml diskutime teuml frytshme qeuml mund trsquoi beumljneuml meuml teuml reumlndeumlsishme Prandaj ECMI Kosova dhe partnereumlt
e saj kaneuml pasur peumlr objektiv neuml meumlnyreuml specifike ato OShC teuml cilat nuk kaneuml keumlto lloje teuml lidhjeve
Kjo eumlshteuml beumlreuml kryesisht peumlrmes trajnimeve peumlr avokim dhe mbeumlshtetjen neuml zhvillimin e tyre dhe
peumlrmes neumln-granteve Kjo eumlshteuml treguar teuml jeteuml e suksesshme neuml peumlrfshirjen e organizatave teuml vogla
dhe qeuml teuml tregojeuml se si keumlto OShC kur u ofrohet mbeumlshtetje mund teuml ndeumlrveprojneuml me sukses me
donatoreumlt dhe teuml punojneuml peumlr teuml avokuar peumlr teuml drejtat e komuniteteve teuml tyre Prandaj ky projekt
ka synuar stimulimin e OShC-ve meuml teuml vogla brenda komuniteteve minoritare qeuml teuml rriten dhe teuml
keneuml qasje neuml fonde nga burime teuml tjera diccedilka qeuml ka daleuml teuml jeteuml e suksesshme dhe duhet teuml
vazhdohet neuml vitet e ardhshme OShC-teuml meuml teuml vogla duhet teuml punojneuml qeuml teuml keneuml njohuri si teuml
aplikoni te donatoreumlt kurse donatoreumlt duhet teuml peumlrqendrojneuml peumlrpjekjet e tyre neuml mbeumlshtetjen e
OShC-ve meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare dhe jo teuml financojneuml vazhdimisht teuml njeumljtat OShC
Kjo gjithashtu mund teuml beumlhet duke shfryteumlzuar opsionin qeuml OShC-teuml meuml teuml meumldha teuml krijojneuml
partneritet me ato meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare Mbeumlshtetja nga ana e ECMI Kosoveumls dhe
CSD-seuml peumlr OShC teuml komuniteteve peumlrmes neumln-granteve dhe trajnimeve peumlr avokim eumlshteuml treguar
frytdheumlneumlse dhe ka treguar se neumlse formohet njeuml konsorcium kjo mund teuml jeteuml shumeuml e dobishme
peumlr komunitetet lokale
Njeuml tjeteumlr metodeuml qeuml eumlshteuml treguar teuml jeteuml e frytshme peumlrmes zbatimit teuml keumltij projekti eumlshteuml krijimi i
rrjetit teuml komunitetit serb dhe atij goran Edhe kjo ka treguar se konsorciumet mund trsquou ndihmojneuml
OShC-ve meuml teuml vogla qeuml teuml keneuml qasje neuml fondet dhe trsquoi mbeumlshtesin ato neuml integrimin e tyre neuml
shoqeumlrineuml civile neuml teumlreumlsi Dy (2) aneumltareuml serbeuml teuml rrjeteve tani janeuml beumlreuml aneumltareuml teuml KKK-seuml dhe po
punojneuml neuml promovimin e komuniteteve teuml tyre brenda institucioneve qendrore dhe dialogut me to
Sigurimi i qasjes seuml teuml gjitha OShC-ve neuml shoqeumlrineuml civile meuml gjereuml
E fundit projekti ka lehteumlsuar qasjen e shumeuml komuniteteve minoritare neuml strukturat qendrore teuml
shoqeumlriseuml civile neuml veccedilanti qasjen e komunitetit goran Ky komunitet nuk bie neuml ndonjeuml kategori e
cila eumlshteuml aktualisht neuml fokus teuml komunitetit ndeumlrkombeumltar teuml donatoreumlve dhe peumlr meuml tepeumlr
peumlrballet me gjendje teuml veumlshtireuml dhe ateuml si peumlr faktin se janeuml komunitet minoritar neuml komuna me
shumiceuml shqiptare e edhe peumlr shkak teuml tensioneve qeuml ekzistojneuml me komunitetin boshnjak e cila
eumlshteuml ndarje kryesisht neuml vija politike por u ka penguar neuml aspektin e ccedileumlshtjeve teuml tilla si ajo se neuml
cilat shkolla duhet teuml shkojneuml nxeumlneumlsit e tyre Peumlrfaqeumlsues teuml keumltyre organizatave teuml shoqeumlriseuml civile
kaneuml deklaruar se veteumlm peumlrmes ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj pra peumlrpjekjeve neuml kuadeumlr teuml
keumltij projekti kaneuml mundur teuml beumlhen pjeseuml e organizatave teuml tilla si KKK
Pag
e35
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Peumlr meuml tepeumlr njeuml ccedileumlshtje meuml e gjereuml eumlshteuml ajo se disa organizata teuml shoqeumlriseuml civile anashkalohen
brenda komuniteteve teuml tyre pasi qeuml mund teuml jeneuml shumeuml teuml vogla ose punojneuml neuml zona neuml teuml cilat
nuk janeuml teuml fokusuar donatoreumlt dhe komuniteti ndeumlrkombeumltar Peumlr shembull kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr
OShC-teuml nga komuniteti serb qeuml punojneuml neuml rajonin e Anamoraveumls teuml cilat shpesh neglizhohen pasi
qeuml ky eumlshteuml njeuml rajon relativisht i qeumlndruesheumlm Rrjeti i krijuar nga ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj
neuml keumlteuml rajon ka treguar se kur ccedileumlshtjet brenda keumltyre rajoneve vihen neuml pah neuml meumlnyreuml efektive si
neumlpeumlrmjet nxjerrjes seuml analizave teuml shkurtra teuml politikave mbi keumlto ccedileumlshtje mund teuml keteuml diskutime
reale dhe potencial peumlr ndryshime teuml veumlrteta neuml keumlteuml rajon
Kjo ecuri duhet teuml vazhdojeuml neuml teumlreuml Kosoveumln me qeumlllimin qeuml teuml sigurohet qeuml teuml keteuml kohezion efektiv
ndeumlrmjet pjeseumltareumlve teuml shoqeumlriseuml civile nga minoritetet dhe shumica dhe gjithashtu kohezion
brenda pjeseumltareumlve teuml ndrysheumlm teuml njeuml komuniteti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj peumlrmes puneumls
qeuml eumlshteuml beumlreuml neuml keumlteuml projekt shpresojmeuml se njeuml klimeuml e tilleuml mund teuml krijohet neuml teumlreuml Kosoveumln kjo
edhe meuml tepeumlr pasi qeuml keumlshtu duan edhe pjeseumltareumlt e shoqeumlriseuml civile Kjo mund teuml arrihet peumlrmes
peumlrpjekjeve proaktive teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve e gjithashtu teuml atyre teuml institucioneve e
donatoreumlve
Pag
e36
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Pag
e37
ECMI Kosova
Rr Neumlna Terezeuml Nr 41 Apt 29 10000 Prishtineuml Kosoveuml Tel +381 (0) 38 224 473
Rr Cika Jovina Nr 3 Kati 1 38220 Mitroviceuml e Veriut Kosoveuml Tel +381 (0) 64 00 55 488
Email infoecmikosovoorg
Ueb-faqja wwwecmikosovoorg
Pag
e26
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rezultatet nga planet e avokimit
OShC-teuml e angazhuara me keumlto Planeve teuml Avokimit kaneuml arritur njeuml numeumlr suksesesh teuml dukshme si
rezultat i aktiviteteve teuml ndeumlrmarra neuml kuadeumlr teuml keumltyre propozimeve
ICECQEKM Ka evokuar me sukses te Komuna e Prizrenit peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha komunitetet teuml
peumlrfaqeumlsohen neuml Komisionin Komunal peumlr Komunitete peumlrfshireuml komunitetin goran ateuml rom ashkali
dhe egjiptas Ata gjithashtu i kaneuml beumlreuml presion Komuneumls peumlr teuml drejteumln e barabarteuml peumlr trsquou arsimuar
neuml gjuheumln boshnjake peumlrfshireuml edhe organizimin e tryezave teuml rrumbullakeumlta rreth keumlsaj ccedileumlshtjeje
gjeuml qeuml kishte sukses deri diku ndoneumlse ka ende shumeuml progres peumlr trsquou beumlreuml neuml meumlnyreuml qeuml komuna
trsquou peumlrmbahet obligimeve teuml saj ligjore E fundit ata kaneuml mbajtur disa tryeza teuml rrumbullakeumlta peumlr
ccedileumlshtjen e respektimit teuml kuoteumls prej 10 teuml puneumlsimit teuml komuniteteve neuml institucionet publike
Komuna eumlshteuml treguar e hapur neuml keumlto takime dhe ICECQEKM do teuml vazhdojeuml teuml avokojeuml peumlr keumlto
ccedileumlshtje peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml kaneuml krijuar neuml keumlto institucione
OSGKRG Pjesa meuml e madhe e puneumls seuml
OSGKRG ishte pjeseuml e Rrjetit teuml Goraneumlve teuml
themeluar si pjeseuml e keumltij projekti Ata kaneuml
organizuar disa tryeza teuml rrumbullakeumlta mbi
ccedileumlshtjet e peumlrfaqeumlsimit teuml barabarteuml teuml teuml gjitha
komuniteteve neuml puneumlsim publik dhe kaneuml
krijuar lidhje teuml mira me Komuneumln gjeuml qeuml do teuml
shfryteumlzohet peumlr teuml zhvilluar avokim gjateuml muajve
teuml ardhsheumlm
PIRAMIDA Neuml Pejeuml PIRAMIDA eumlshteuml treguar e suksesshme neuml puneumln e saj me Komuneumln neuml trajtimin
e ccedileumlshtjes seuml braktisjes seuml shkolleumls nga pjeseumltareumlt e komuniteteve minoritare Ata kaneuml punuar me
zyrtareumlt komunaleuml peumlr teuml avokuar peumlr
identifikimin e feumlmijeumlve jashteuml shkollave dhe
trajtimin e ccedileumlshtjeve teuml ri-integrimit Megjithateuml
marreuml parasysh trendin e fundit teuml emigrimit teuml
pjeseumltareumlve teuml komuniteteve romeuml ashkali dhe
egjiptas ata po peumlrballen prapeuml me ccedileumlshtje teuml
integrimit teuml cilat duhet teuml adresohen nga
Komuna28 PIRAMIDA gjithashtu ka qeneuml e
suksesshme neuml qeumlllimin e saj peumlr teuml rritur
arsimimin e grave qeuml u peumlrkasin komuniteteve
minoritare veccedilaneumlrisht neuml lidhje me ccedileumlshtjet e sheumlndetit pasi qeuml kaneuml organizuar disa tryeza teuml
rrumbullakeumlta dhe trajnime mbi keumlteuml ccedileumlshtje si dhe ka filluar teuml bashkeumlpunojeuml me komunitetin lokal
28
Peumlr me tepeumlr informata mbi keumlteuml temeuml ju lutemi shihni Buletinin Informues teuml ECMI Kosoveumls rreth keumlsaj teme me titullin Sfidat neuml procesin e integrimit neuml Kosoveuml migrimi neuml rritje e romeumlve ashkalive dhe egjiptasve Neuml dispozicion neuml httpwwwecmikosovoorgp=5847
Pag
e27
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
neuml keumlto zona rreth keumltyre ccedileumlshtjeve dhe trsquou japeuml atyre meuml shumeuml informata mbi ccedileumlshtje teuml tilla si
sheumlndeti riprodhues dhe ccedileumlshtjet e sheumlndetit teuml feumlmijeumlve
Koalicioni CRDZ-OPA Ky koalicion eumlshteuml treguar i suksessheumlm neuml vendosjen e kontakteve brenda
Ministrive relevante peumlr trsquou marreuml me avokim Megjithateuml ndoneumlse nuk eumlshteuml marreuml ndonjeuml vendim
peumlrfundimtar nga keumlto ministri ata janeuml angazhuar me keumlteuml ccedileumlshtje dhe janeuml neuml procesin e
formulimit teuml planeve peumlr teuml trajtuar problemet e ngritura nga CRDZ-OPA Ata gjithashtu kaneuml arritur
teuml vendosin kontakte teuml mira me peumlrfaqeumlsuesit e Komuneumls seuml Parteshit peumlrgjegjeumls peumlr bujqeumlsi rini e
mjedis Seuml bashku me Komuneumln ata kaneuml ndeumlrmarreuml aktivitete neuml Partesh Budrigeuml e Poshtme dhe
Pasjan me fokus neuml ccedileumlshtjet e riniseuml dhe kultureumls Seuml fundmi kaneuml filluar organizimin e njeuml unioni
fermereumlsh i cili do teuml peumlrfaqeumlsojeuml njeuml pjeseuml teuml madhe teuml fermereumlve teuml Parteshit
BRIGA Gjateuml zbatimit teuml Planit teuml Avokimit kjo
OShC ka mbajtur njeuml seumlreuml trajnimesh peumlr grateuml
nga komuniteti serb mbi metodat meuml teuml mira
peumlr puneumlsim peumlrfshireuml shqyrtimin e
aplikacioneve dhe procedurat pasuese Peumlr meuml
tepeumlr ata janeuml takuar me autoritetet
peumlrkateumlse peumlr teuml shprehur shqeteumlsimin e tyre
se shpalljet zakonisht nuk dalin neuml serbisht
dhe institucionet peumlrgjegjeumlse peumlr keumlteuml kaneuml
reumlneuml dakord qeuml teuml adresojneuml keumlteuml ccedileumlshtje dhe
teuml beumljneuml meuml teuml mireumln peumlr teuml siguruar qeuml neuml teuml ardhmen shpalljet peumlr vende teuml lira teuml puneumls teuml
shpeumlrndahen peumlrmes kanaleve neuml gjuheumln serbe
Koalicioni CDKD-SP Ky koalicion ka mbajtur takime teuml shumta me autoritetet peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi
qendrore neuml kuadeumlr teuml planeve teuml tyre teuml avokimit por vonesa neuml krijimin e njeuml qeverie komunale neuml
Kameniceuml ka penguar qeuml keumlto takime teuml jeneuml
efektive Megjithateuml ka pasur ndeumlrveprim teuml
mireuml neuml ccedileumlshtjen e qasjes seuml barabarteuml neuml
objektet sportive dhe kjo eumlshteuml ccedileumlshtje qeuml do teuml
peumlrcillet edhe meuml tej Lidhur me ccedileumlshtjen e
qasjes neuml dokumente publike ky koalicion
gjithashtu ka zhvilluar disa takime dhe ka
avokuar rregullisht peumlr qasje teuml barabarteuml dhe
teuml lehteuml dhe kjo ka beumlreuml qeuml Komuna teuml beumljeuml ca
leumlvizje dhe suksese nga ana e Komuneumls e cila
eumlshteuml beumlreuml meuml e hapur neuml ofrimin e sheumlrbimeve
teuml peumlrkthimit dhe qasjes seuml hapur neuml teuml gjitha dokumentet Ata gjithashtu kaneuml monitoruar
shpeumlrndarjen e investimeve kapitale neuml komuneuml por nuk kaneuml mundur teuml marrin peumlrgjigje definitive
rreth asaj se sa eumlshteuml shpenzuar peumlr secilin komunitet Megjithateuml duke ngritur ccedileumlshtjen e
Pag
e28
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
monitorimit teuml keumlsaj Koalicioni CDKD-PS i ka beumlreuml presion komuneumls qeuml trsquoi beumljeuml publike keumlto holleumlsi
dhe teuml jeteuml meuml e hapur
Pag
e29
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
V KRIJIMI I RRJETEVE NDEumlRETNIKE TEuml OSHC-VE NGA MINORITETET
Shoqeumlria civile neuml Kosoveuml eumlshteuml e fragmentuar neuml maseuml teuml madhe ajo jo veteumlm qeuml shpesh eumlshteuml e
ndareuml neuml vija etnike por shpesh ka mungeseuml teuml komunikimit dhe bashkeumlpunimit ndeumlrmjet
Organizatave teuml Shoqeumlriseuml Civile (OShC-ve) brenda teuml njeumljtit komunitet Marreuml parasysh nevojat e
veccedilanta dhe fragmentimin e brendsheumlm teuml shumiceumls seuml komuniteteve minoritare neuml Kosoveuml ECMI
Kosova dhe organizatat e saj partnere neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml synuar teuml nxisin komunikimin
dhe bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml veccedilanta etnike dhe mes tyre me
qeumlllimin peumlrfundimtar qeuml trsquou mundeumlsojneuml atyre teuml avokojneuml peumlr nevojat dhe interesat e tyre teuml
veccedilanta duke qeneuml neuml teuml njeumljteumln koheuml teuml bashkuara dhe me njeuml zeuml
Peumlrmes puneumls seuml gjereuml neuml terren teuml kryer nga ECMI Kosova komunitetet kaneuml shprehur deumlshireumln e
tyre peumlr teuml zhvilluar kanale peumlr dialog dhe mjete peumlr teuml organizuar meuml mireuml aktivitetet e tyre
Komunitetet kaneuml theksuar nevojeumln peumlr peumlrmireumlsimin e politikave si dhe peumlr rritjen e peumlrkushtimit
dhe programeve teuml Institucioneve teuml Qeveriseuml teuml Republikeumls seuml
Kosoveumls neuml lidhje me integrimin e komuniteteve jo-shumiceuml neuml
Kosoveuml dhe peumlr teuml siguruar respektimin e ploteuml teuml teuml drejtave teuml
komuniteteve jo-shumiceuml neuml vend Keumlshtu meuml 2014 ka filluar njeuml
nismeuml pilot me qeumlllim inicimin e procesit teuml dialogut ndeumlretnik mes
OShC-ve neumlpeumlrmjet krijimit teuml rrjeteve teuml OShC-ve brenda teuml njeumljtave
komunitete etnike respektivisht komunitetit serb dhe atij goran
ndeumlrsa marreuml parasysh kontekstin veccediloriteuml dhe peumlrvojat e
dallueshme teuml Kosoveumls si dhe praktikat e mira nga vendet e tjera teuml
Ballkanit Pereumlndimor Kjo nismeuml eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme
pasi qeuml peumlrfaqeumlsimi nga partiteuml politike brenda keumltyre komuniteteve eumlshteuml shumeuml i polarizuar dhe
shpesh karakterizohet nga sjellje antagoniste e armiqeumlsore Krijimi i keumltyre rrjeteve ka peumlr aspirateuml
krijimin e njeuml mjedisi qeuml nxit dialogun dhe hap njeuml formeuml teuml drejtpeumlrdrejteuml teuml komunikimit brenda
rrjeteve
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom) Ky rajon shtrihet neuml pjeseumln jugore
dhe juglindore teuml Kosoveumls dhe peumlrgjitheumlsisht eumlshteuml karakterizuar nga marreumldheumlnie teuml qeumlndrueshme
ndeumlretnike Megjithateuml pjeseumltareumlt e komunitetit serb qeuml jetojneuml neuml keumlteuml zoneuml ballafaqohen me
probleme teuml ngjashme me pjeseumltareuml teuml keumltij komuniteti qeuml jetojneuml gjetkeuml neuml vend veccedilaneumlrisht teuml
rinjteuml Krijimi i njeuml rrjeti nxit njeuml lidhje ndeumlrmjet OShC-ve teuml ndryshme nga ky rajon dhe avokim meuml teuml
mireuml te strukturat peumlrkateumlse teuml qeverisjes lokale Pasi qeuml shumeuml prej keumltyre komunave janeuml krijuar
rishtas peumlrmes procesit teuml decentralizimit rrjeti eumlshteuml thelbeumlsor peumlr teuml siguruar njeuml kanal teuml sigurt
peumlr teuml punuar seuml bashku Peumlr meuml tepeumlr shumeuml banoreuml serbeuml nga kjo zoneuml mendojneuml se janeuml teuml neumln-
peumlrfaqeumlsuar neuml krahasim me rajonet e tjera neuml Kosoveuml gjeuml qeuml tregon domosdoshmeumlrineuml e rrjetit neuml
meumlnyreuml qeuml zeumlri i tyre teuml deumlgjohet neuml nivelin qendror dhe tek peumlrfaqeumlsuesit brenda komunitetit serb
qeuml veprojneuml neuml Anamoroveuml
Trendi neuml rritje e super i
shtimit teuml numrit teuml
rrjeteve ka filluar teuml keteuml
ndikim pozitiv tek teuml
gjitha komunitetet neuml
Kosoveuml duke rritur keumlshtu
mundeumlsineuml e tyre peumlr teuml
ndikuar dhe avokuar peumlr
ndryshime
Pag
e30
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom) eumlshteuml struktura e pareuml e
tilleuml qeuml sjelleuml seuml bashku teuml gjitha OShC-teuml nga komuniteti goran Marreuml parasysh se komuniteti goran
eumlshteuml njeumlri nga komunitetet meuml teuml margjinalizuar minoritare neuml Kosoveuml kjo peumlrbeumln njeuml zhvillim kyccedil
peumlr sa i peumlrket afteumlsiseuml seuml tyre peumlr teuml lobuar dhe avokuar peumlr ccedileumlshtjet e tyre
Rrjeti i komuniteti serb dhe ai i komunitetit goran janeuml duke kaluar neuml procesin e regjistrimit Ato
synojneuml teuml punojneuml seuml bashku neuml mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml njeriut teuml komuniteteve
teuml tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml Qeumlllimet e Rrjeteve peumlrfshijneuml
Identifikimin e problemeve me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Avokim lidhur me problemet me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Ngritjen e veteumldijes seuml institucioneve neuml lidhje me problemet serioze qeuml ndikojneuml neuml
mireumlqenien e komuniteteve peumlrkateumlse
Nxjerrjen e deklaratave teuml peumlrbashkeumlta publike neuml media rreth ccedileumlshtjeve me interes peumlr
komunitetet peumlrkateumlse
Ngritjen e problemeve teuml ndryshme me teuml cilat peumlrballen komunitetet peumlrkateumlse te
institucionet relevante qendrore dhe lokale
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit serb trembeumldhjeteuml (13) OShC janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
tij Ato punojneuml neuml komunat e fshatrat Kameniceuml Shilloveuml Gjilan Partesh Novobeumlrdeuml dhe Kllokot
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit goran marreumlveshjen Platformeuml peumlr trsquoiu bashkuar Rrjetit e kaneuml
neumlnshkruar shtateuml (7) OShC dhe teuml gjitheuml punojneuml neuml Prizren dhe Dragash
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom)
Neuml kuadeumlr teuml komunitetit goran ka pasur disa OShC me seli neuml rajonin e Prizrenit teuml cilat kaneuml
treguar interesim aktiv neuml promovimin e ccedileumlshtjeve teuml teuml drejtave teuml njeriut teuml komunitetit teuml tyre
dhe teuml cilat kaneuml njohur nevojeumln e njeuml rrjeti teuml organizatave peumlr teuml ndihmuar neuml ngritjen e
problemeve me teuml cilat peumlrballen goraneumlt teuml cilat
ishte e veumlshtireuml teuml ngriheshin meuml pareuml neuml nivel teuml
Kosoveumls Prandaj ata kaneuml njohur nevojeumln peumlr
njeuml rrjet peumlr teuml promovuar keumlto pasi meuml hereumlt
ka pasur bashkeumlpunim shumeuml teuml kufizuar neuml mes
teuml OShC-ve teuml komunitetit goran gjeuml qeuml ka
kufizuar ndikimin e tyre Janeuml dhjeteuml (10) OShC
teuml cilat janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
Platformeumls e teuml cilat punojneuml neuml rajonin e
Dragashit
Keumlto rrjete kaneuml punuar neuml ccedileumlshtje tematike teuml
cilat i kaneuml veumlneuml neuml theks si ccedileumlshtje qeuml ndikojneuml neuml komunitetet e tyre neuml teumlreuml Kosoveumln Komuniteti
goran ka veumlneuml neuml pah tri ccedileumlshtje problemet e kthimit teuml nxeumlneumlsve neuml shkolla propozimin peumlr
decentralizim qeuml do teuml shpinte neuml krijimin e njeuml komune me shumiceuml gorane dhe problemet e
puneumlsimit dhe mundeumlsive ekonomike peumlr goraneumlt Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova
Pag
e31
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dhe organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur rrjetin e
komunitetit goran neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve dhe kryerjen
e njeuml hulumtimi Pjeseuml e keumltij hulumtimi kaneuml qeneuml rreth 300
peumlrfaqeumlsues goraneuml teuml cileumlt kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas
nxjerrjes seuml rezultateve janeuml hartuar tri (3) analiza teuml shkurtra teuml
politikave teuml cilat gjithashtu janeuml publikuar neuml ueb-faqen e ECMI
Kosoveumls teuml CSD-seuml teuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml keumltij
projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml
veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml
punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr
ccedileumlshtjet e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet
kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml
Kosoveuml
Reagimi i shpejteuml nga Gjilani dhe disa komuna teuml tjera ndaj ccedileumlshtjeve teuml ngritura neuml analizat e
shkurtra teuml politikave veccedilaneumlrisht rreth analizeumls seuml fokusuar neuml rini dhe kultureuml ka treguar se
publikimi i materialeve teuml tilla mund ta beumljeuml Komuneumln teuml aktivizohet neuml trajtimin e ccedileumlshtjeve qeuml janeuml
me reumlndeumlsi qendrore peumlr komunitetet minoritare
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Goran
(httpwwwgoranicommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom)
Pjeseumltareumlt e komunitetit serb gjithashtu kaneuml veumlneuml
neuml pah ccedileumlshtjen e puneumlsimit dhe mundeumlsive
ekonomike si dhe ccedileumlshtjet e transparenceumls dhe
llogaridheumlnies seuml pushtetit lokal dhe aktivitetet
rinore neuml dispozicion peumlr pjeseumltareumlt e komunitetit
serb Teuml tri (3) analizat e shkurtra teuml politikave
gjenden online neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls ateuml
teuml keumltij projekti dhe neuml ueb-faqen e Rrjetit teuml
Komunitetit Serb neuml anglisht dhe serbisht
Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova dhe
organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur Rrjetin e Komunitetit serb neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve
dhe kryerjen e njeuml hulumtimi Neuml keumlteuml hulumtim janeuml peumlrfshireuml 600 pjeseumltareuml teuml komunitetit serb teuml
cileumlt e kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas nxjerrjes seuml rezultateve tre (3) analiza teuml shkurtra teuml politikave
janeuml hartuar dhe publikuar neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls teuml CSD-seuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml
keumltij projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-
ve brenda komuniteteve teuml punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr ccedileumlshtjet
Rrjeti Goran ka arritur teuml
integrohet me sukses neuml
komunitetin e shoqeumlriseuml civile
neuml Kosoveuml Me mbeumlshtetjen
nga ECMI ata kaneuml krijuar
lidhje me donatoreuml kaneuml
fituar fonde e donacione si
dhe kaneuml peumlrmireumlsuar
shkathteumlsiteuml e tyre peumlr
hulumtime dhe avokim
Pag
e32
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje
me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml Kosoveuml
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Serb
(httpwwwserbcommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Pag
e33
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
VI REKOMANDIME DHE PEumlRFUNDIME
Neuml fund teuml keumltij raporti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml prezantojneuml peumlrfundimet dhe
rekomandimet teuml e dala nga zbatimi i keumltij projekti gjateuml dy viteve teuml fundit Keumlto rekomandime
bazohen si neuml qeumlllimet fillestare teuml projektit ashtu edhe neuml peumlrvojat gjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml tij
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml paraqesin rekomandimet e meumlposhtme si OShC-ve teuml
komuniteteve minoritare ashtu edhe qeveriseuml qendrore dhe atyre lokale me qeumlllimin qeuml teuml
vazhdohet me shtimin e dialogut teuml komuniteteve minoritare me institucionet qeveritare
Dialogu i strukturuar neuml mes teuml OShC-ve teuml minoriteteve dhe qeveriseuml
Ky projekt ka filluar me qeumlllim teuml vendosjes seuml njeuml dialogu meuml teuml strukturuar neuml mes teuml zyrtareumlve teuml
nivelit qendror dhe atij komunal dhe peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare ECMI
Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml identifikuar ose mungeseumln e marreumldheumlnieve pasi qeuml OShC-teuml shihen
si antagoniste ose ka marreumldheumlnie paternaliste neuml teuml cilat raste institucionet nuk i vlereumlsojneuml OShC-
teuml dhe puneumln qeuml mund ta beumljneuml
Neumlpeumlrmjet aktiviteteve teuml tilla si seancat e dialogut neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe
peumlrfaqeumlsuesve teuml institucioneve ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml treguar se ka nevojeuml dhe
gjithashtu neuml shumeuml nivele gatishmeumlri peumlr teuml punuar me keumlteuml projekt Neuml mesin e teuml gjitha
komunitetet dialogu i vendosur neuml mes teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml shoqeumlriseuml civile dhe atyre teuml
institucioneve qendrore dhe lokale ishte i frytsheumlm dhe do teuml vazhdojmeuml teuml punojmeuml peumlr teuml krijuar
njeuml mjedis teuml strukturuar peumlr shkeumlmbimin e ideve dhe kritikave konstruktive Kjo eumlshteuml diccedilka qeuml
eumlshteuml shumeuml e nevojshme peumlr teuml dy grupet dhe ne do teuml punojmeuml peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml jo
veteumlm lidhje meuml teuml meumldha neuml mes teuml dy grupeve por edhe meuml shumeuml transparenceuml e llogaridheumlnie
Pothuajse teuml gjitha komunitetet neuml takimet e tyre me zyrtareumlt gjateuml vitit teuml dyteuml teuml zbatimit teuml keumltij
projekti kaneuml propozuar qeuml keumlto aktivitete teuml dialogut teuml formalizohen dhe teuml vijojneuml neuml vitet e
ardhshme Kjo tregon se keumlto lloje teuml diskutimeve teuml formalizuara kaneuml filluar teuml adresojneuml ccedileumlshtjet e
mungeseumls seuml dialogut strukturor dhe se janeuml me reumlndeumlsi peumlr teuml dy sektoreumlt Prandaj ECMI Kosova
dhe partnereumlt e saj rekomandojneuml qeuml neuml driteumln e keumlsaj si OShC-teuml nga komunitet minoritare ashtu
edhe peumlrfaqeumlsuesit e tyre politikeuml neuml nivelin qendror dhe ateuml lokal teuml punojneuml peumlr teuml formalizuar
dhe strukturuar dialogun me qeumlllim qeuml teuml sigurohet qeuml ai teuml konsistojeuml neuml kritika konstruktive si
dhe mbeumlshtetje peumlr ide
Peumlr meuml tepeumlr Ligji peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e peumlrbashkeumlt qeuml eumlshteuml theksuar
peumlrgjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml projektit nga pothuaj teuml gjitha komunitetet Kjo eumlshteuml diccedilka neuml teuml
cileumln duhet teuml punojneuml teuml gjitha institucionet neuml drejtim teuml zbatimit veccedilaneumlrisht neuml nivelin komunal
Peumlrvec keumlsaj KKK KDIK dhe Avokati i Popullit duhet teuml vazhdojneuml teuml angazhohen me OShC-teuml nga
komunitetet minoritare peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml dialog efektiv neuml mes teuml sektoreumlve
Pag
e34
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rritja e ndeumlrveprimit neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe donatoreumlt ndeumlrkombeumltareuml
Njeuml aspekt tjeteumlr i keumltij projekti kishte peumlr synim adresimin e problemit teuml pak OShC-ve nga
komunitetet minoritare teuml cilat mund teuml shfryteumlzojneuml lidhjet me qeverineuml dhe donatoreumlt
ndeumlrkombeumltareuml Ka shumeuml OShC teuml cilave u mungojneuml njohuriteuml e specializuara ose kapacitetet peumlr
teuml aplikuar peumlr fonde nga burime meuml teuml meumldha fondesh ndeumlrkombeumltare ose teuml cilat mund teuml hyjneuml
neuml diskutime teuml frytshme qeuml mund trsquoi beumljneuml meuml teuml reumlndeumlsishme Prandaj ECMI Kosova dhe partnereumlt
e saj kaneuml pasur peumlr objektiv neuml meumlnyreuml specifike ato OShC teuml cilat nuk kaneuml keumlto lloje teuml lidhjeve
Kjo eumlshteuml beumlreuml kryesisht peumlrmes trajnimeve peumlr avokim dhe mbeumlshtetjen neuml zhvillimin e tyre dhe
peumlrmes neumln-granteve Kjo eumlshteuml treguar teuml jeteuml e suksesshme neuml peumlrfshirjen e organizatave teuml vogla
dhe qeuml teuml tregojeuml se si keumlto OShC kur u ofrohet mbeumlshtetje mund teuml ndeumlrveprojneuml me sukses me
donatoreumlt dhe teuml punojneuml peumlr teuml avokuar peumlr teuml drejtat e komuniteteve teuml tyre Prandaj ky projekt
ka synuar stimulimin e OShC-ve meuml teuml vogla brenda komuniteteve minoritare qeuml teuml rriten dhe teuml
keneuml qasje neuml fonde nga burime teuml tjera diccedilka qeuml ka daleuml teuml jeteuml e suksesshme dhe duhet teuml
vazhdohet neuml vitet e ardhshme OShC-teuml meuml teuml vogla duhet teuml punojneuml qeuml teuml keneuml njohuri si teuml
aplikoni te donatoreumlt kurse donatoreumlt duhet teuml peumlrqendrojneuml peumlrpjekjet e tyre neuml mbeumlshtetjen e
OShC-ve meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare dhe jo teuml financojneuml vazhdimisht teuml njeumljtat OShC
Kjo gjithashtu mund teuml beumlhet duke shfryteumlzuar opsionin qeuml OShC-teuml meuml teuml meumldha teuml krijojneuml
partneritet me ato meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare Mbeumlshtetja nga ana e ECMI Kosoveumls dhe
CSD-seuml peumlr OShC teuml komuniteteve peumlrmes neumln-granteve dhe trajnimeve peumlr avokim eumlshteuml treguar
frytdheumlneumlse dhe ka treguar se neumlse formohet njeuml konsorcium kjo mund teuml jeteuml shumeuml e dobishme
peumlr komunitetet lokale
Njeuml tjeteumlr metodeuml qeuml eumlshteuml treguar teuml jeteuml e frytshme peumlrmes zbatimit teuml keumltij projekti eumlshteuml krijimi i
rrjetit teuml komunitetit serb dhe atij goran Edhe kjo ka treguar se konsorciumet mund trsquou ndihmojneuml
OShC-ve meuml teuml vogla qeuml teuml keneuml qasje neuml fondet dhe trsquoi mbeumlshtesin ato neuml integrimin e tyre neuml
shoqeumlrineuml civile neuml teumlreumlsi Dy (2) aneumltareuml serbeuml teuml rrjeteve tani janeuml beumlreuml aneumltareuml teuml KKK-seuml dhe po
punojneuml neuml promovimin e komuniteteve teuml tyre brenda institucioneve qendrore dhe dialogut me to
Sigurimi i qasjes seuml teuml gjitha OShC-ve neuml shoqeumlrineuml civile meuml gjereuml
E fundit projekti ka lehteumlsuar qasjen e shumeuml komuniteteve minoritare neuml strukturat qendrore teuml
shoqeumlriseuml civile neuml veccedilanti qasjen e komunitetit goran Ky komunitet nuk bie neuml ndonjeuml kategori e
cila eumlshteuml aktualisht neuml fokus teuml komunitetit ndeumlrkombeumltar teuml donatoreumlve dhe peumlr meuml tepeumlr
peumlrballet me gjendje teuml veumlshtireuml dhe ateuml si peumlr faktin se janeuml komunitet minoritar neuml komuna me
shumiceuml shqiptare e edhe peumlr shkak teuml tensioneve qeuml ekzistojneuml me komunitetin boshnjak e cila
eumlshteuml ndarje kryesisht neuml vija politike por u ka penguar neuml aspektin e ccedileumlshtjeve teuml tilla si ajo se neuml
cilat shkolla duhet teuml shkojneuml nxeumlneumlsit e tyre Peumlrfaqeumlsues teuml keumltyre organizatave teuml shoqeumlriseuml civile
kaneuml deklaruar se veteumlm peumlrmes ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj pra peumlrpjekjeve neuml kuadeumlr teuml
keumltij projekti kaneuml mundur teuml beumlhen pjeseuml e organizatave teuml tilla si KKK
Pag
e35
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Peumlr meuml tepeumlr njeuml ccedileumlshtje meuml e gjereuml eumlshteuml ajo se disa organizata teuml shoqeumlriseuml civile anashkalohen
brenda komuniteteve teuml tyre pasi qeuml mund teuml jeneuml shumeuml teuml vogla ose punojneuml neuml zona neuml teuml cilat
nuk janeuml teuml fokusuar donatoreumlt dhe komuniteti ndeumlrkombeumltar Peumlr shembull kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr
OShC-teuml nga komuniteti serb qeuml punojneuml neuml rajonin e Anamoraveumls teuml cilat shpesh neglizhohen pasi
qeuml ky eumlshteuml njeuml rajon relativisht i qeumlndruesheumlm Rrjeti i krijuar nga ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj
neuml keumlteuml rajon ka treguar se kur ccedileumlshtjet brenda keumltyre rajoneve vihen neuml pah neuml meumlnyreuml efektive si
neumlpeumlrmjet nxjerrjes seuml analizave teuml shkurtra teuml politikave mbi keumlto ccedileumlshtje mund teuml keteuml diskutime
reale dhe potencial peumlr ndryshime teuml veumlrteta neuml keumlteuml rajon
Kjo ecuri duhet teuml vazhdojeuml neuml teumlreuml Kosoveumln me qeumlllimin qeuml teuml sigurohet qeuml teuml keteuml kohezion efektiv
ndeumlrmjet pjeseumltareumlve teuml shoqeumlriseuml civile nga minoritetet dhe shumica dhe gjithashtu kohezion
brenda pjeseumltareumlve teuml ndrysheumlm teuml njeuml komuniteti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj peumlrmes puneumls
qeuml eumlshteuml beumlreuml neuml keumlteuml projekt shpresojmeuml se njeuml klimeuml e tilleuml mund teuml krijohet neuml teumlreuml Kosoveumln kjo
edhe meuml tepeumlr pasi qeuml keumlshtu duan edhe pjeseumltareumlt e shoqeumlriseuml civile Kjo mund teuml arrihet peumlrmes
peumlrpjekjeve proaktive teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve e gjithashtu teuml atyre teuml institucioneve e
donatoreumlve
Pag
e36
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Pag
e37
ECMI Kosova
Rr Neumlna Terezeuml Nr 41 Apt 29 10000 Prishtineuml Kosoveuml Tel +381 (0) 38 224 473
Rr Cika Jovina Nr 3 Kati 1 38220 Mitroviceuml e Veriut Kosoveuml Tel +381 (0) 64 00 55 488
Email infoecmikosovoorg
Ueb-faqja wwwecmikosovoorg
Pag
e27
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
neuml keumlto zona rreth keumltyre ccedileumlshtjeve dhe trsquou japeuml atyre meuml shumeuml informata mbi ccedileumlshtje teuml tilla si
sheumlndeti riprodhues dhe ccedileumlshtjet e sheumlndetit teuml feumlmijeumlve
Koalicioni CRDZ-OPA Ky koalicion eumlshteuml treguar i suksessheumlm neuml vendosjen e kontakteve brenda
Ministrive relevante peumlr trsquou marreuml me avokim Megjithateuml ndoneumlse nuk eumlshteuml marreuml ndonjeuml vendim
peumlrfundimtar nga keumlto ministri ata janeuml angazhuar me keumlteuml ccedileumlshtje dhe janeuml neuml procesin e
formulimit teuml planeve peumlr teuml trajtuar problemet e ngritura nga CRDZ-OPA Ata gjithashtu kaneuml arritur
teuml vendosin kontakte teuml mira me peumlrfaqeumlsuesit e Komuneumls seuml Parteshit peumlrgjegjeumls peumlr bujqeumlsi rini e
mjedis Seuml bashku me Komuneumln ata kaneuml ndeumlrmarreuml aktivitete neuml Partesh Budrigeuml e Poshtme dhe
Pasjan me fokus neuml ccedileumlshtjet e riniseuml dhe kultureumls Seuml fundmi kaneuml filluar organizimin e njeuml unioni
fermereumlsh i cili do teuml peumlrfaqeumlsojeuml njeuml pjeseuml teuml madhe teuml fermereumlve teuml Parteshit
BRIGA Gjateuml zbatimit teuml Planit teuml Avokimit kjo
OShC ka mbajtur njeuml seumlreuml trajnimesh peumlr grateuml
nga komuniteti serb mbi metodat meuml teuml mira
peumlr puneumlsim peumlrfshireuml shqyrtimin e
aplikacioneve dhe procedurat pasuese Peumlr meuml
tepeumlr ata janeuml takuar me autoritetet
peumlrkateumlse peumlr teuml shprehur shqeteumlsimin e tyre
se shpalljet zakonisht nuk dalin neuml serbisht
dhe institucionet peumlrgjegjeumlse peumlr keumlteuml kaneuml
reumlneuml dakord qeuml teuml adresojneuml keumlteuml ccedileumlshtje dhe
teuml beumljneuml meuml teuml mireumln peumlr teuml siguruar qeuml neuml teuml ardhmen shpalljet peumlr vende teuml lira teuml puneumls teuml
shpeumlrndahen peumlrmes kanaleve neuml gjuheumln serbe
Koalicioni CDKD-SP Ky koalicion ka mbajtur takime teuml shumta me autoritetet peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi
qendrore neuml kuadeumlr teuml planeve teuml tyre teuml avokimit por vonesa neuml krijimin e njeuml qeverie komunale neuml
Kameniceuml ka penguar qeuml keumlto takime teuml jeneuml
efektive Megjithateuml ka pasur ndeumlrveprim teuml
mireuml neuml ccedileumlshtjen e qasjes seuml barabarteuml neuml
objektet sportive dhe kjo eumlshteuml ccedileumlshtje qeuml do teuml
peumlrcillet edhe meuml tej Lidhur me ccedileumlshtjen e
qasjes neuml dokumente publike ky koalicion
gjithashtu ka zhvilluar disa takime dhe ka
avokuar rregullisht peumlr qasje teuml barabarteuml dhe
teuml lehteuml dhe kjo ka beumlreuml qeuml Komuna teuml beumljeuml ca
leumlvizje dhe suksese nga ana e Komuneumls e cila
eumlshteuml beumlreuml meuml e hapur neuml ofrimin e sheumlrbimeve
teuml peumlrkthimit dhe qasjes seuml hapur neuml teuml gjitha dokumentet Ata gjithashtu kaneuml monitoruar
shpeumlrndarjen e investimeve kapitale neuml komuneuml por nuk kaneuml mundur teuml marrin peumlrgjigje definitive
rreth asaj se sa eumlshteuml shpenzuar peumlr secilin komunitet Megjithateuml duke ngritur ccedileumlshtjen e
Pag
e28
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
monitorimit teuml keumlsaj Koalicioni CDKD-PS i ka beumlreuml presion komuneumls qeuml trsquoi beumljeuml publike keumlto holleumlsi
dhe teuml jeteuml meuml e hapur
Pag
e29
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
V KRIJIMI I RRJETEVE NDEumlRETNIKE TEuml OSHC-VE NGA MINORITETET
Shoqeumlria civile neuml Kosoveuml eumlshteuml e fragmentuar neuml maseuml teuml madhe ajo jo veteumlm qeuml shpesh eumlshteuml e
ndareuml neuml vija etnike por shpesh ka mungeseuml teuml komunikimit dhe bashkeumlpunimit ndeumlrmjet
Organizatave teuml Shoqeumlriseuml Civile (OShC-ve) brenda teuml njeumljtit komunitet Marreuml parasysh nevojat e
veccedilanta dhe fragmentimin e brendsheumlm teuml shumiceumls seuml komuniteteve minoritare neuml Kosoveuml ECMI
Kosova dhe organizatat e saj partnere neuml kuadeumlr teuml keumltij projekti kaneuml synuar teuml nxisin komunikimin
dhe bashkeumlpunimin neuml mes teuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml veccedilanta etnike dhe mes tyre me
qeumlllimin peumlrfundimtar qeuml trsquou mundeumlsojneuml atyre teuml avokojneuml peumlr nevojat dhe interesat e tyre teuml
veccedilanta duke qeneuml neuml teuml njeumljteumln koheuml teuml bashkuara dhe me njeuml zeuml
Peumlrmes puneumls seuml gjereuml neuml terren teuml kryer nga ECMI Kosova komunitetet kaneuml shprehur deumlshireumln e
tyre peumlr teuml zhvilluar kanale peumlr dialog dhe mjete peumlr teuml organizuar meuml mireuml aktivitetet e tyre
Komunitetet kaneuml theksuar nevojeumln peumlr peumlrmireumlsimin e politikave si dhe peumlr rritjen e peumlrkushtimit
dhe programeve teuml Institucioneve teuml Qeveriseuml teuml Republikeumls seuml
Kosoveumls neuml lidhje me integrimin e komuniteteve jo-shumiceuml neuml
Kosoveuml dhe peumlr teuml siguruar respektimin e ploteuml teuml teuml drejtave teuml
komuniteteve jo-shumiceuml neuml vend Keumlshtu meuml 2014 ka filluar njeuml
nismeuml pilot me qeumlllim inicimin e procesit teuml dialogut ndeumlretnik mes
OShC-ve neumlpeumlrmjet krijimit teuml rrjeteve teuml OShC-ve brenda teuml njeumljtave
komunitete etnike respektivisht komunitetit serb dhe atij goran
ndeumlrsa marreuml parasysh kontekstin veccediloriteuml dhe peumlrvojat e
dallueshme teuml Kosoveumls si dhe praktikat e mira nga vendet e tjera teuml
Ballkanit Pereumlndimor Kjo nismeuml eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme
pasi qeuml peumlrfaqeumlsimi nga partiteuml politike brenda keumltyre komuniteteve eumlshteuml shumeuml i polarizuar dhe
shpesh karakterizohet nga sjellje antagoniste e armiqeumlsore Krijimi i keumltyre rrjeteve ka peumlr aspirateuml
krijimin e njeuml mjedisi qeuml nxit dialogun dhe hap njeuml formeuml teuml drejtpeumlrdrejteuml teuml komunikimit brenda
rrjeteve
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom) Ky rajon shtrihet neuml pjeseumln jugore
dhe juglindore teuml Kosoveumls dhe peumlrgjitheumlsisht eumlshteuml karakterizuar nga marreumldheumlnie teuml qeumlndrueshme
ndeumlretnike Megjithateuml pjeseumltareumlt e komunitetit serb qeuml jetojneuml neuml keumlteuml zoneuml ballafaqohen me
probleme teuml ngjashme me pjeseumltareuml teuml keumltij komuniteti qeuml jetojneuml gjetkeuml neuml vend veccedilaneumlrisht teuml
rinjteuml Krijimi i njeuml rrjeti nxit njeuml lidhje ndeumlrmjet OShC-ve teuml ndryshme nga ky rajon dhe avokim meuml teuml
mireuml te strukturat peumlrkateumlse teuml qeverisjes lokale Pasi qeuml shumeuml prej keumltyre komunave janeuml krijuar
rishtas peumlrmes procesit teuml decentralizimit rrjeti eumlshteuml thelbeumlsor peumlr teuml siguruar njeuml kanal teuml sigurt
peumlr teuml punuar seuml bashku Peumlr meuml tepeumlr shumeuml banoreuml serbeuml nga kjo zoneuml mendojneuml se janeuml teuml neumln-
peumlrfaqeumlsuar neuml krahasim me rajonet e tjera neuml Kosoveuml gjeuml qeuml tregon domosdoshmeumlrineuml e rrjetit neuml
meumlnyreuml qeuml zeumlri i tyre teuml deumlgjohet neuml nivelin qendror dhe tek peumlrfaqeumlsuesit brenda komunitetit serb
qeuml veprojneuml neuml Anamoroveuml
Trendi neuml rritje e super i
shtimit teuml numrit teuml
rrjeteve ka filluar teuml keteuml
ndikim pozitiv tek teuml
gjitha komunitetet neuml
Kosoveuml duke rritur keumlshtu
mundeumlsineuml e tyre peumlr teuml
ndikuar dhe avokuar peumlr
ndryshime
Pag
e30
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom) eumlshteuml struktura e pareuml e
tilleuml qeuml sjelleuml seuml bashku teuml gjitha OShC-teuml nga komuniteti goran Marreuml parasysh se komuniteti goran
eumlshteuml njeumlri nga komunitetet meuml teuml margjinalizuar minoritare neuml Kosoveuml kjo peumlrbeumln njeuml zhvillim kyccedil
peumlr sa i peumlrket afteumlsiseuml seuml tyre peumlr teuml lobuar dhe avokuar peumlr ccedileumlshtjet e tyre
Rrjeti i komuniteti serb dhe ai i komunitetit goran janeuml duke kaluar neuml procesin e regjistrimit Ato
synojneuml teuml punojneuml seuml bashku neuml mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml njeriut teuml komuniteteve
teuml tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml Qeumlllimet e Rrjeteve peumlrfshijneuml
Identifikimin e problemeve me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Avokim lidhur me problemet me teuml cilat peumlrballen komunitetet e tyre peumlrkateumlse neuml Kosoveuml
Ngritjen e veteumldijes seuml institucioneve neuml lidhje me problemet serioze qeuml ndikojneuml neuml
mireumlqenien e komuniteteve peumlrkateumlse
Nxjerrjen e deklaratave teuml peumlrbashkeumlta publike neuml media rreth ccedileumlshtjeve me interes peumlr
komunitetet peumlrkateumlse
Ngritjen e problemeve teuml ndryshme me teuml cilat peumlrballen komunitetet peumlrkateumlse te
institucionet relevante qendrore dhe lokale
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit serb trembeumldhjeteuml (13) OShC janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
tij Ato punojneuml neuml komunat e fshatrat Kameniceuml Shilloveuml Gjilan Partesh Novobeumlrdeuml dhe Kllokot
Sa i peumlrket rrjetit teuml komunitetit goran marreumlveshjen Platformeuml peumlr trsquoiu bashkuar Rrjetit e kaneuml
neumlnshkruar shtateuml (7) OShC dhe teuml gjitheuml punojneuml neuml Prizren dhe Dragash
Rrjeti i Komunitetit Goran (httpwwwgoranicommunitynetworkcom)
Neuml kuadeumlr teuml komunitetit goran ka pasur disa OShC me seli neuml rajonin e Prizrenit teuml cilat kaneuml
treguar interesim aktiv neuml promovimin e ccedileumlshtjeve teuml teuml drejtave teuml njeriut teuml komunitetit teuml tyre
dhe teuml cilat kaneuml njohur nevojeumln e njeuml rrjeti teuml organizatave peumlr teuml ndihmuar neuml ngritjen e
problemeve me teuml cilat peumlrballen goraneumlt teuml cilat
ishte e veumlshtireuml teuml ngriheshin meuml pareuml neuml nivel teuml
Kosoveumls Prandaj ata kaneuml njohur nevojeumln peumlr
njeuml rrjet peumlr teuml promovuar keumlto pasi meuml hereumlt
ka pasur bashkeumlpunim shumeuml teuml kufizuar neuml mes
teuml OShC-ve teuml komunitetit goran gjeuml qeuml ka
kufizuar ndikimin e tyre Janeuml dhjeteuml (10) OShC
teuml cilat janeuml peumlrzgjedhur peumlr trsquou beumlreuml pjeseuml e
Platformeumls e teuml cilat punojneuml neuml rajonin e
Dragashit
Keumlto rrjete kaneuml punuar neuml ccedileumlshtje tematike teuml
cilat i kaneuml veumlneuml neuml theks si ccedileumlshtje qeuml ndikojneuml neuml komunitetet e tyre neuml teumlreuml Kosoveumln Komuniteti
goran ka veumlneuml neuml pah tri ccedileumlshtje problemet e kthimit teuml nxeumlneumlsve neuml shkolla propozimin peumlr
decentralizim qeuml do teuml shpinte neuml krijimin e njeuml komune me shumiceuml gorane dhe problemet e
puneumlsimit dhe mundeumlsive ekonomike peumlr goraneumlt Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova
Pag
e31
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
dhe organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur rrjetin e
komunitetit goran neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve dhe kryerjen
e njeuml hulumtimi Pjeseuml e keumltij hulumtimi kaneuml qeneuml rreth 300
peumlrfaqeumlsues goraneuml teuml cileumlt kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas
nxjerrjes seuml rezultateve janeuml hartuar tri (3) analiza teuml shkurtra teuml
politikave teuml cilat gjithashtu janeuml publikuar neuml ueb-faqen e ECMI
Kosoveumls teuml CSD-seuml teuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml keumltij
projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml
veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-ve brenda komuniteteve teuml
punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr
ccedileumlshtjet e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet
kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml
Kosoveuml
Reagimi i shpejteuml nga Gjilani dhe disa komuna teuml tjera ndaj ccedileumlshtjeve teuml ngritura neuml analizat e
shkurtra teuml politikave veccedilaneumlrisht rreth analizeumls seuml fokusuar neuml rini dhe kultureuml ka treguar se
publikimi i materialeve teuml tilla mund ta beumljeuml Komuneumln teuml aktivizohet neuml trajtimin e ccedileumlshtjeve qeuml janeuml
me reumlndeumlsi qendrore peumlr komunitetet minoritare
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Goran
(httpwwwgoranicommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Rrjeti i Anamoraveumls (httpwwwserbcommunitynetworkcom)
Pjeseumltareumlt e komunitetit serb gjithashtu kaneuml veumlneuml
neuml pah ccedileumlshtjen e puneumlsimit dhe mundeumlsive
ekonomike si dhe ccedileumlshtjet e transparenceumls dhe
llogaridheumlnies seuml pushtetit lokal dhe aktivitetet
rinore neuml dispozicion peumlr pjeseumltareumlt e komunitetit
serb Teuml tri (3) analizat e shkurtra teuml politikave
gjenden online neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls ateuml
teuml keumltij projekti dhe neuml ueb-faqen e Rrjetit teuml
Komunitetit Serb neuml anglisht dhe serbisht
Bazuar neuml ccedileumlshtjet e peumlrzgjedhura ECMI Kosova dhe
organizata e saj partnere kaneuml peumlrkrahur Rrjetin e Komunitetit serb neuml hartimin e tre (3) pyeteumlsoreumlve
dhe kryerjen e njeuml hulumtimi Neuml keumlteuml hulumtim janeuml peumlrfshireuml 600 pjeseumltareuml teuml komunitetit serb teuml
cileumlt e kaneuml ploteumlsuar pyeteumlsorin Pas nxjerrjes seuml rezultateve tre (3) analiza teuml shkurtra teuml politikave
janeuml hartuar dhe publikuar neuml ueb-faqen e ECMI Kosoveumls teuml CSD-seuml RROGRAEK-ut si dhe neuml ateuml teuml
keumltij projekti dhe teuml Rrjetit Keumlto analiza teuml shkurtra teuml politikave kaneuml veumlneuml neuml pah nevojeumln qeuml OShC-
ve brenda komuniteteve teuml punojneuml seuml bashku peumlr teuml siguruar qeuml teuml avokojneuml me sukses peumlr ccedileumlshtjet
Rrjeti Goran ka arritur teuml
integrohet me sukses neuml
komunitetin e shoqeumlriseuml civile
neuml Kosoveuml Me mbeumlshtetjen
nga ECMI ata kaneuml krijuar
lidhje me donatoreuml kaneuml
fituar fonde e donacione si
dhe kaneuml peumlrmireumlsuar
shkathteumlsiteuml e tyre peumlr
hulumtime dhe avokim
Pag
e32
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
e ngritura Ato gjithashtu do teuml shfryteumlzohen nga Rrjetet kur teuml ecin peumlrpara me avokimin peumlr ccedileumlshtje
me reumlndeumlsiseuml qendrore peumlr komunitetin e tyre neuml Kosoveuml
Me mbeumlshtetjen e ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj ata kaneuml zhvilluar njeuml ueb-faqe neuml teuml cileumln
kaneuml dokumentuar puneumln dhe aktivitetet e tyre brenda rrjetit Rrjeti i Komunitetit Serb
(httpwwwserbcommunitynetworkcom) ofron holleumlsi rreth puneumls seuml tij tryezave teuml
rrumbullakeumlta hulumtimeve si dhe informatat kontaktuese teuml Sekretariatit
Pag
e33
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
VI REKOMANDIME DHE PEumlRFUNDIME
Neuml fund teuml keumltij raporti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml prezantojneuml peumlrfundimet dhe
rekomandimet teuml e dala nga zbatimi i keumltij projekti gjateuml dy viteve teuml fundit Keumlto rekomandime
bazohen si neuml qeumlllimet fillestare teuml projektit ashtu edhe neuml peumlrvojat gjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml tij
ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj duan teuml paraqesin rekomandimet e meumlposhtme si OShC-ve teuml
komuniteteve minoritare ashtu edhe qeveriseuml qendrore dhe atyre lokale me qeumlllimin qeuml teuml
vazhdohet me shtimin e dialogut teuml komuniteteve minoritare me institucionet qeveritare
Dialogu i strukturuar neuml mes teuml OShC-ve teuml minoriteteve dhe qeveriseuml
Ky projekt ka filluar me qeumlllim teuml vendosjes seuml njeuml dialogu meuml teuml strukturuar neuml mes teuml zyrtareumlve teuml
nivelit qendror dhe atij komunal dhe peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve nga komunitetet minoritare ECMI
Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml identifikuar ose mungeseumln e marreumldheumlnieve pasi qeuml OShC-teuml shihen
si antagoniste ose ka marreumldheumlnie paternaliste neuml teuml cilat raste institucionet nuk i vlereumlsojneuml OShC-
teuml dhe puneumln qeuml mund ta beumljneuml
Neumlpeumlrmjet aktiviteteve teuml tilla si seancat e dialogut neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe
peumlrfaqeumlsuesve teuml institucioneve ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj kaneuml treguar se ka nevojeuml dhe
gjithashtu neuml shumeuml nivele gatishmeumlri peumlr teuml punuar me keumlteuml projekt Neuml mesin e teuml gjitha
komunitetet dialogu i vendosur neuml mes teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml shoqeumlriseuml civile dhe atyre teuml
institucioneve qendrore dhe lokale ishte i frytsheumlm dhe do teuml vazhdojmeuml teuml punojmeuml peumlr teuml krijuar
njeuml mjedis teuml strukturuar peumlr shkeumlmbimin e ideve dhe kritikave konstruktive Kjo eumlshteuml diccedilka qeuml
eumlshteuml shumeuml e nevojshme peumlr teuml dy grupet dhe ne do teuml punojmeuml peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml jo
veteumlm lidhje meuml teuml meumldha neuml mes teuml dy grupeve por edhe meuml shumeuml transparenceuml e llogaridheumlnie
Pothuajse teuml gjitha komunitetet neuml takimet e tyre me zyrtareumlt gjateuml vitit teuml dyteuml teuml zbatimit teuml keumltij
projekti kaneuml propozuar qeuml keumlto aktivitete teuml dialogut teuml formalizohen dhe teuml vijojneuml neuml vitet e
ardhshme Kjo tregon se keumlto lloje teuml diskutimeve teuml formalizuara kaneuml filluar teuml adresojneuml ccedileumlshtjet e
mungeseumls seuml dialogut strukturor dhe se janeuml me reumlndeumlsi peumlr teuml dy sektoreumlt Prandaj ECMI Kosova
dhe partnereumlt e saj rekomandojneuml qeuml neuml driteumln e keumlsaj si OShC-teuml nga komunitet minoritare ashtu
edhe peumlrfaqeumlsuesit e tyre politikeuml neuml nivelin qendror dhe ateuml lokal teuml punojneuml peumlr teuml formalizuar
dhe strukturuar dialogun me qeumlllim qeuml teuml sigurohet qeuml ai teuml konsistojeuml neuml kritika konstruktive si
dhe mbeumlshtetje peumlr ide
Peumlr meuml tepeumlr Ligji peumlr Peumlrdorimin e Gjuheumlve eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e peumlrbashkeumlt qeuml eumlshteuml theksuar
peumlrgjateuml dy viteve teuml zbatimit teuml projektit nga pothuaj teuml gjitha komunitetet Kjo eumlshteuml diccedilka neuml teuml
cileumln duhet teuml punojneuml teuml gjitha institucionet neuml drejtim teuml zbatimit veccedilaneumlrisht neuml nivelin komunal
Peumlrvec keumlsaj KKK KDIK dhe Avokati i Popullit duhet teuml vazhdojneuml teuml angazhohen me OShC-teuml nga
komunitetet minoritare peumlr teuml siguruar qeuml teuml keteuml dialog efektiv neuml mes teuml sektoreumlve
Pag
e34
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Rritja e ndeumlrveprimit neuml mes teuml OShC-ve nga minoritetet dhe donatoreumlt ndeumlrkombeumltareuml
Njeuml aspekt tjeteumlr i keumltij projekti kishte peumlr synim adresimin e problemit teuml pak OShC-ve nga
komunitetet minoritare teuml cilat mund teuml shfryteumlzojneuml lidhjet me qeverineuml dhe donatoreumlt
ndeumlrkombeumltareuml Ka shumeuml OShC teuml cilave u mungojneuml njohuriteuml e specializuara ose kapacitetet peumlr
teuml aplikuar peumlr fonde nga burime meuml teuml meumldha fondesh ndeumlrkombeumltare ose teuml cilat mund teuml hyjneuml
neuml diskutime teuml frytshme qeuml mund trsquoi beumljneuml meuml teuml reumlndeumlsishme Prandaj ECMI Kosova dhe partnereumlt
e saj kaneuml pasur peumlr objektiv neuml meumlnyreuml specifike ato OShC teuml cilat nuk kaneuml keumlto lloje teuml lidhjeve
Kjo eumlshteuml beumlreuml kryesisht peumlrmes trajnimeve peumlr avokim dhe mbeumlshtetjen neuml zhvillimin e tyre dhe
peumlrmes neumln-granteve Kjo eumlshteuml treguar teuml jeteuml e suksesshme neuml peumlrfshirjen e organizatave teuml vogla
dhe qeuml teuml tregojeuml se si keumlto OShC kur u ofrohet mbeumlshtetje mund teuml ndeumlrveprojneuml me sukses me
donatoreumlt dhe teuml punojneuml peumlr teuml avokuar peumlr teuml drejtat e komuniteteve teuml tyre Prandaj ky projekt
ka synuar stimulimin e OShC-ve meuml teuml vogla brenda komuniteteve minoritare qeuml teuml rriten dhe teuml
keneuml qasje neuml fonde nga burime teuml tjera diccedilka qeuml ka daleuml teuml jeteuml e suksesshme dhe duhet teuml
vazhdohet neuml vitet e ardhshme OShC-teuml meuml teuml vogla duhet teuml punojneuml qeuml teuml keneuml njohuri si teuml
aplikoni te donatoreumlt kurse donatoreumlt duhet teuml peumlrqendrojneuml peumlrpjekjet e tyre neuml mbeumlshtetjen e
OShC-ve meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare dhe jo teuml financojneuml vazhdimisht teuml njeumljtat OShC
Kjo gjithashtu mund teuml beumlhet duke shfryteumlzuar opsionin qeuml OShC-teuml meuml teuml meumldha teuml krijojneuml
partneritet me ato meuml teuml vogla nga komunitetet minoritare Mbeumlshtetja nga ana e ECMI Kosoveumls dhe
CSD-seuml peumlr OShC teuml komuniteteve peumlrmes neumln-granteve dhe trajnimeve peumlr avokim eumlshteuml treguar
frytdheumlneumlse dhe ka treguar se neumlse formohet njeuml konsorcium kjo mund teuml jeteuml shumeuml e dobishme
peumlr komunitetet lokale
Njeuml tjeteumlr metodeuml qeuml eumlshteuml treguar teuml jeteuml e frytshme peumlrmes zbatimit teuml keumltij projekti eumlshteuml krijimi i
rrjetit teuml komunitetit serb dhe atij goran Edhe kjo ka treguar se konsorciumet mund trsquou ndihmojneuml
OShC-ve meuml teuml vogla qeuml teuml keneuml qasje neuml fondet dhe trsquoi mbeumlshtesin ato neuml integrimin e tyre neuml
shoqeumlrineuml civile neuml teumlreumlsi Dy (2) aneumltareuml serbeuml teuml rrjeteve tani janeuml beumlreuml aneumltareuml teuml KKK-seuml dhe po
punojneuml neuml promovimin e komuniteteve teuml tyre brenda institucioneve qendrore dhe dialogut me to
Sigurimi i qasjes seuml teuml gjitha OShC-ve neuml shoqeumlrineuml civile meuml gjereuml
E fundit projekti ka lehteumlsuar qasjen e shumeuml komuniteteve minoritare neuml strukturat qendrore teuml
shoqeumlriseuml civile neuml veccedilanti qasjen e komunitetit goran Ky komunitet nuk bie neuml ndonjeuml kategori e
cila eumlshteuml aktualisht neuml fokus teuml komunitetit ndeumlrkombeumltar teuml donatoreumlve dhe peumlr meuml tepeumlr
peumlrballet me gjendje teuml veumlshtireuml dhe ateuml si peumlr faktin se janeuml komunitet minoritar neuml komuna me
shumiceuml shqiptare e edhe peumlr shkak teuml tensioneve qeuml ekzistojneuml me komunitetin boshnjak e cila
eumlshteuml ndarje kryesisht neuml vija politike por u ka penguar neuml aspektin e ccedileumlshtjeve teuml tilla si ajo se neuml
cilat shkolla duhet teuml shkojneuml nxeumlneumlsit e tyre Peumlrfaqeumlsues teuml keumltyre organizatave teuml shoqeumlriseuml civile
kaneuml deklaruar se veteumlm peumlrmes ECMI Kosoveumls dhe partnereumlve teuml saj pra peumlrpjekjeve neuml kuadeumlr teuml
keumltij projekti kaneuml mundur teuml beumlhen pjeseuml e organizatave teuml tilla si KKK
Pag
e35
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Peumlr meuml tepeumlr njeuml ccedileumlshtje meuml e gjereuml eumlshteuml ajo se disa organizata teuml shoqeumlriseuml civile anashkalohen
brenda komuniteteve teuml tyre pasi qeuml mund teuml jeneuml shumeuml teuml vogla ose punojneuml neuml zona neuml teuml cilat
nuk janeuml teuml fokusuar donatoreumlt dhe komuniteti ndeumlrkombeumltar Peumlr shembull kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr
OShC-teuml nga komuniteti serb qeuml punojneuml neuml rajonin e Anamoraveumls teuml cilat shpesh neglizhohen pasi
qeuml ky eumlshteuml njeuml rajon relativisht i qeumlndruesheumlm Rrjeti i krijuar nga ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj
neuml keumlteuml rajon ka treguar se kur ccedileumlshtjet brenda keumltyre rajoneve vihen neuml pah neuml meumlnyreuml efektive si
neumlpeumlrmjet nxjerrjes seuml analizave teuml shkurtra teuml politikave mbi keumlto ccedileumlshtje mund teuml keteuml diskutime
reale dhe potencial peumlr ndryshime teuml veumlrteta neuml keumlteuml rajon
Kjo ecuri duhet teuml vazhdojeuml neuml teumlreuml Kosoveumln me qeumlllimin qeuml teuml sigurohet qeuml teuml keteuml kohezion efektiv
ndeumlrmjet pjeseumltareumlve teuml shoqeumlriseuml civile nga minoritetet dhe shumica dhe gjithashtu kohezion
brenda pjeseumltareumlve teuml ndrysheumlm teuml njeuml komuniteti ECMI Kosova dhe partnereumlt e saj peumlrmes puneumls
qeuml eumlshteuml beumlreuml neuml keumlteuml projekt shpresojmeuml se njeuml klimeuml e tilleuml mund teuml krijohet neuml teumlreuml Kosoveumln kjo
edhe meuml tepeumlr pasi qeuml keumlshtu duan edhe pjeseumltareumlt e shoqeumlriseuml civile Kjo mund teuml arrihet peumlrmes
peumlrpjekjeve proaktive teuml peumlrfaqeumlsuesve teuml OShC-ve e gjithashtu teuml atyre teuml institucioneve e
donatoreumlve
Pag
e36
Projekt i financuar nga BE dhe i menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
Zbatuar nga
Neuml partneritet me
Pag
e37
ECMI Kosova
Rr Neumlna Terezeuml Nr 41 Apt 29 10000 Prishtineuml Kosoveuml Tel +381 (0) 38 224 473
Rr Cika Jovina Nr 3 Kati 1 38220 Mitroviceuml e Veriut Kosoveuml Tel +381 (0) 64 00 55 488
Email infoecmikosovoorg
Ueb-faqja wwwecmikosovoorg