ngrohja globale

14
NJË NGA PROBLEMET MË SHQETËSUESHME TË DITËVE TË SOTME NGROHJA GLOBALE

Upload: roi-qurku

Post on 22-Oct-2014

343 views

Category:

Documents


6 download

TRANSCRIPT

NJË NGA PROBLEMET MË SHQETËSUESHME

TË DITËVE TË SOTME

NGROHJA GLOBALE

Ndryshimet më të rëndësisme gjatë shekullit te XX-të

Në fillim të shekullit te 20'te temperatura e sipërfaqes kryesore të tokës është rritur rreth 0,6 °C.Gjate 40 viteve të fundit temperatura është rritur rreth 0,2-0,3 °C.Ngrohja në shekullin e 20'te është më e madhe nga të gjitha kohërat e 400-600 vitet e fundit.7 nga 10 vitet më të ngrohta të shekullit te 20'te janë ato të 90'tes.Malet e akullta të poleve janë në levizje.Akujt në polin e veriut kanë humbur rreth 40 % te trashësisë së tyre gjate 4 dekadave të fundit.Niveli global i detarëve është rritur pothuajse 3 herë më shpejt në krahasim me 3000 vitet e fundit.Studimet e shumta tregojnë se bimët dhe kafshët ndryshojnë numrin dhe sjelljen e tyre në bazë të ndryshimeve klimatike.Ashtu siç Bota vazhdon të ngrohet, rritet dhe rreziku që klima do ndryshoje në mënyre të tillë saqë mund të dëmtoje në mënyre serioze jetën tone. Ndërkohe që një pjesë mesatare e vendeve të globit do bëhet më e ngrohtë disa zona individuale do përjetojnë tjetër lloj ndryshimesh të klimës, me rrjedhoja të ndryshme për ambientin lokal.

Pasojat e ngrohjes globale-Rritje e shpejte e nivelit te detit

-Me teper vale te ngrohta dhe thatesire qe rezulton ne shume e me shumekonflikte ne burimet e ujrave.

>> -Me teper mote ekstreme qe krijojne permbytje dhe shkaterrime banesash

-Nje potencial te madh ne semundjet dhe vdekjet qe kane te bejne me nxehtesine,gjithashtu nje shtrirje me te gjere te infeksioneve dhe semundjeve qe transmetohet nga insekte dhe mikrobe ne zona ne te cilat me pare nuk kane egzistuar.-Nese ndotja kimike vazhdon pa u marre masa kunder saj,ngrohja globale do kercenoje shendetin,qytetet,bregdetet,dhe te gjithat bukurite natyrore apo krijimet e njeriut.

Efekti SerrëNe pranverën e hershme temperaturat e ajrit, veçanërisht natën janë te ulëta. Nëse e masim temperaturën e ajrit ne brendësi te serrës do te shohim se ajo është shume me e larte se jashtë serrës. Kjo dukuri ngjan për arsye se serra funksionon si një ventil njëkrahesh. Mbulesa e serrës gjate ditës lejon depërtimin e rrezeve te diellit, mirëpo nxehtësinë e krijuar brenda serrës e ruan dhe kështu nuk e lejon te dale jashtë. Një proces i ngjashëm zhvillohet edhe ne planet dhe ne atmosferën e tokës. Siç dihet dielli bën ngrohjen e sipërfaqes se tokës dhe vazhdimisht nxehtësia rrezaton ne drejtim te atmosferës duke dashur ta lëshoje atë.

Efekti Serrë

Ne saje te pranisë se disa gazrave ne atmosfere siç janë dioksidi i karbonit, avulli i ujit dhe metani pengohet shpërndarja e tërësishme e nxehtësisë prej tokës ne gjithësi. Ky proces i ngrohjes se atmosferës është i njohur si efekt i serrës. Sikur te mos ishte ky proces,toka do te ishte shume me e ftohte.

Ne te kaluarën organizmat bimore dhe shtazore vazhdimisht kane akumuluar sasi të madhe të energjisë diellore, e cila tani ne shtresat tokësore gjendet në forme të fosileve. Në kohën e sotme me procesin e djegies së thëngjillit, naftës, gazit natyror etj., kjo energji shfrytëzohet dhe lirohet. Kështu për shembull nëpërmes termocentraleve,automjeteve, ne amvisëri vazhdimisht fosilet e përmendura lirojnë ne ajër dioksid karboni. Ne këtë mënyre prej vitit ne vitit sasia e CO2 ne atmosfere rritet. Meqenëse CO2 është me efekt te veçante ne serra, shkencëtaret mendojnë se toka vazhdimisht do te ngrohet krahas me rritjen e përqendrimit te dioksidit te karbonit. Nëse ngjan kjo dukuri, do te rritet niveli i ujit te detit për shkak te shkrirjes se akullnajave, kurse ne mjediset jetësore do te ngjajnë ndryshime meteorologjike te ç'favorshme për qeniat e gjalla.

Në shumë shtete me anë të ligji është arritur të reduktohet deri në minimum lirimi i këtyre gazrave te dëmshme në atmosferë.

Ndikimet më shqetësuese që do ketë Ngrohja

Globale në të ardhmen

1) Gazet serë mund të qëndrojnë në atmosferë për një shumë vjet duke filluar nga dekada përqindra dhe mijëra vjet. Pa marrë parasysh se çfarë të bëjmë, ngrohja globale do të ketë disa efekte në Tokë

2) Përhapja e sëmundjesSi vende veriore të ngrohtë, insektet patogjenë të migrojnë në veri, duke sjellë plaga dhe sëmundjeme ta. Në të vërtetë disa shkencëtarë besojnë se në disa vende, në sajë të ngrohjes globale,malaria nuk është zhdukur plotësisht.

3)Ujërat e ngrohta dhe uragane më shumëSi temperatura e oqeaneve rritet, kështu do të probabilitetin e uragane më të shpeshta dhe më të fortë. Ne pamë në këtë në vitin 2004 dhe 2005.

4)Rritja e mundësisë dhe e intensitetit e thatësirave dhe valëve e të nxehtaEdhe pse disa fusha të Tokës do të bëhet me lagështirë për shkak të ngrohjes globale, fusha të tjera do të vuajnë thatësira serioze dhe valët e të nxehtit. Afrika do të marrin të keqen e tij, methatësira më të rënda pritet gjithashtu në Evropë. Uji është tashmë një mall i rrallë rrezikshëm në Afrikë, dhe sipas Panelit Ndërqeveritar për Ndryshimet Klimatike, ngrohja globale do tëpërkeqësojnë kushtet dhe mund të çojë në konflikte dhe luftë.

5)Pasojat ekonomikeShumica e efekteve të ngrohjes globale antropogjene nuk do të jetë e mirë. Dhe këto efekte tëshkruhet një gjë për vendet e botës: pasojat ekonomike. Uragane të shkaktojë miliarda dollarë nëdëme, sëmundjet të kushtojë të holla për të trajtuar dhe të kontrollit dhe të përkeqësojnë konflikte të gjitha këto.

5)Shkrirja e akujve polar  Shkrirja kapele akull është një mandat katër-dhëmbë rrezik.Së pari, ai do të rrisë nivelin e detit. Nuk janë 5.773.000 kilometra kub ujë në kapele akull,akullnajat, dhe borë të përhershme. Sipas Kombëtare dëborë dhe akull Qendra e të dhënave,nëse të gjitha akullnajat shkrirë sot e deteve do të rritet rreth 230 metra. Fatmirësisht, kjo nuk do të ndodhë të gjitha në një të shkojnë! Por, nivelet e detit do të rritet.Së dyti, shkrirja akullnajave do të hedh ekosistemit globale jashtë bilancit.Kapele akull janë ujë të freskët, dhe kur ata shkrihen ato do të shkripëzoj oqeanit, ose në anglisht plain - e bëjnë atë më pak të kripura.Desalinization i tanishëm Gjirit do të "vidhos deri në" rrymat e oqeanit, të cilat rregullojnë temperaturat.Mbyllje lumë apo parregullsi do të ftohtë zonën rreth veriut Amerikën dhe Evropën Perëndimore. Për fat të mirë, që do të ngadalësojë disa prej efekteve të tjera të ngrohjes globale në atë zonë!Së treti, rritet temperatura dhe peizazheve ndryshimin në Rrethi Artic do të rrezikojë disa lloje të kafshëve. Vetëm më të adaptueshëm do të mbijetojë.Së katërti, ngrohja globale mund të arrijë me kapele akull shkuar. Kapele akull janë të bardhë, dhe të reflektojnë rrezet e diellit, shumë prej të cilave është reflektuar mbrapa në hapësirë , Toka tejftohjes. Nëse kapele akull shkrihet, reflektor i vetëm është oqean. Ngjyrat e errët thithin rrezet e diellit, më tej ngrohja e Tokës.

REALIZOI : VASIL KRISTO