1

Nieuwsbrief FAMILIERAAD, oktober 2013

Familie, partner in zorg De Familieraad wil graag communiceren met familie en naastbetrokkenen van cliënten van GGZ Oost

Brabant, maar ook met alle medewerkers. Vandaar deze digitale nieuwsbrief. In deze uitgave wordt

speciale aandacht gegeven aan het minisymposium van de Familieraad dat afgelopen zomer werd

georganiseerd op zorglandgoed Huize Padua.

Symbolische ondertekening familiebeleid

Donderdag 10 oktober 2013, de landelijke dag van de

psychische gezondheid, staat dit jaar in het teken van

'familie van mensen met psychische problemen'.

Op deze dag wordt tijdens de opening van de nieuwe

balie van informatiecentrum Grip Oss, het familiebeleid

onderstreept door een symbolische ondertekening.

Met deze ondertekening door Fred Pijls, lid Raad van

Bestuur en Albert Verberne, voorzitter van onze

Familieraad, maken we het statement dat GGZ Oost

Brabant en familie samen staan voor de uitvoering en

ontwikkeling van het huidige familiebeleid.

U bent van harte uitgenodigd om hierbij aanwezig te

zijn:

- Ontvangst met koffie, thee en broodjes is om 17.00 uur

- Locatie: restaurant van het gebouw Arsis in Oss (Joannes

Zwijsenlaan 123)

De ondertekening vindt plaats tijdens de

openingsceremonie van de nieuwe infobalie van Grip.

Meer informatie over deze opening is binnenkort te

vinden op http://www.ggzoostbrabant.nl/nieuws

INHOUD De inhoud van deze nieuwsbrief op een rijtje:

1. Symbolische ondertekening familiebeleid

Ben er op 10 oktober bij in Oss!

2. Familie, partner in zorg

Een verslag van het symposium

2.1 Familiebetrokkenheid

(Fred Pijls, bestuurder van GGZ Oost Brabant, aan

het woord)

2.2 Samenwerken met familie

(Ingeborg Siteur, als psychiater-systeemtherapeut

werkzaam bij Altrecht GGZ, aan het woord)

2.3 Familie als bondgenoot

(Henk Fox, Klinisch psycholoog GGZ Eindhoven, aan

het woord)

2.4 Familievertrouwenspersonen in de GGZ

(Rob Jongejans, directeur Landelijke Stichting

Familievertrouwenspersonen (LSFVP), aan het woord)

2.5 Familieraad GGZ Oost Brabant: 5 jaar onderweg

(Albert Verberne, voorzitter Familieraad, aan het

woord)

3. Hans Weijmans bedankt!

Afscheid van ondersteunend adviseur Familieraad en

familievertrouwenspersoon

4. Afscheid leden Familieraad en nieuwe gezichten

5. Nieuwe leden Familieraad gezocht!

6. De na-zomerse koers van de Familieraad

2

2. Familie, partner in zorg!

Dit was de titel van het symposium dat ter gelegenheid van het

afscheid van Hans Weijmans, ondersteunend adviseur

Familieraad en familievertrouwenspersoon, werd georganiseerd.

Tijdens het symposium werden diverse familiegerelateerde

thema's gepresenteerd door professionals uit de geestelijke

gezondheidszorg. In deze nieuwsbrief leest u over deze thema's

en vindt u meer achtergrondinformatie.

2.1 Familiebetrokkenheid

Fred Pijls, bestuurder van GGZ Oost Brabant, zette uiteen hoe

GGZ Oost Brabant tegen het familiebeleid aankijkt. Dit beleid

staat in relatie met het meerjarenbeleid van de organisatie: de

meerjarenstrategie 'Bevlogen realiseren'

(http://www.ggzoostbrabant.nl/media/124320/ggz_bevlogen_r

ealiseren_bladerbaar.pdf > ). Het zijn woelige tijden voor de

zorg, in het bijzonder voor de GGZ. Het is hierbij belangrijk om

goed koers te houden. GGZ Oost Brabant heeft haar

meerjarenstrategie als kompas. De strategie is mede tot stand

gekomen door de Familieraad, want als organisatie moet je

familie en naasten kunnen uitleggen waar je op afkoerst en

waar je voor staat.

GGZ Oost Brabant heeft in haar meerjarenstrategie nadrukkelijk

uitgesproken ervan overtuigd te zijn dat familie en naasten een

cruciale rol spelen bij het herstel van onze cliënten. In de

afgelopen jaren is hieraan invulling gegeven en de komende

jaren is nog veel te doen met elkaar.

Ga naar http://www.ggzoostbrabant.nl/3490.aspx (zie

'Familiebetrokkenheid') en lees meer over de presentatie

van Fred Pijls, met hierin:

- De missie en ambities van GGZ Oost Brabant

- De aanpak

- Menslievende zorg, samen met familie en naasten als

partner in zorg

- Just do it! (mijlpalen van ons familiebeleid)

2.2 Samenwerken met familie

Waarom moet je nou met familie samenwerken en waar

moet je rekening mee houden? Ingeborg Siteur, als

psychiater-systeemtherapeut werkzaam bij Altrecht GGZ,

ging in op deze vraag.

Soorten hulpverleners

De familie heeft meerdere rollen. Wanneer je als

hulpverlener in gesprek gaat met familie, dan is het

belangrijk om hiervan bewust te zijn. Ook zijn er

verschillende soorten hulpverleners te onderscheiden als

je kijkt naar de mate waarin zij met familie binnen de

triade willen samenwerken:

(lees verder op de volgende pagina)

3

(Vervolg vorige pagina:)

1. De hulpverlener die wil samenwerken met familie,

omdat familie kan helpen om een diagnose helder te

krijgen

2. De hulpverlener die wil samenwerken, maar het ook

belangrijk vindt om de familie te betrekken bij het

effect van de behandeling

3. De 'meest compleet kijkende hulpverlener', die wil

samen werken met de familie, die de familie wil

betrekken bij het effect van de behandeling én die oog

heeft voor de eigen hulpvraag van en de dynamiek

rondom de familie.

Als GGZ is het belangrijk om bewust te zijn van het

bestaan van deze groepen hulpverleners, voordat je

hen traint in hun benadering en samenwerking met

familie/mantelzorgers. Ingeborg Siteur trekt de

conclusie: iedereen moet met familie samenwerken.

Ga naar http://www.ggzoostbrabant.nl/3490.aspx (zie

'Samenwerken met familie') voor een verslag van de

presentatie van Ingeborg Siteur en lees meer over:

- Dynamiek rondom familie/mantelzorgers

- Het aanpassen van de zorg: de ziekte wordt de baas

- Familie als mantelzorger

- Impact op mantelzorgers: winst of verlies

- Samenwerking is win-winsituatie

2.3 Familie als bondgenoot

Een presentatie van Henk Fox, Klinisch psycholoog bij GGZ

Eindhoven:

Wat heb je nou te vertellen?

In plaats van familie kan ook gepraat worden over

'naastbetrokkenen', want naast familieleden is er ook nog die

goede buur, die goede vriend en kennis. Als je aan veel

familieleden vraagt: ‘Wat heb je nou te vertellen over datgene

dat je hebt meegemaakt? Dan heeft familie vaak niets te

vertellen. Dit komt doordat wat zich afspeelt rondom

psychiatrische problemen, doorgaans binnenshuis wordt

gehouden. Men is niet trots op wat men meemaakt. Toch hebben

familieleden een schat aan ervaringen, die zeker verteld mogen

worden: ze hebben dus zeker wel iets te vertellen. De betekenis,

die de oorspronkelijke ervaringen voor je hebben, wordt

duidelijker door verdieping. Verdieping die doorgaans wordt

bereikt door samen met 'lotgenoten' te praten en ervaringen uit

wisselen. Binnen lotgenotengroepen wordt veel uitgewisseld

Ervaringsdeskundigheid delen met hulpverleners

Zoals je een vak leert, zo kun je ook leren om ervaringen te uiten

en deze te verdiepen tot ervaringskennis en tot

ervaringsdeskundigheid

Hebben familieleden nou ook iets aan hulpverleners te vertellen?

Familieleden en hulpverleners hebben elkaar veel te vertellen,

maar de aard van de relatie bepaalt of familieleden gevoelens en

informatie ‘op tafel’ leggen. Informatie wordt niet gedeeld als de

hulpverlener de houding heeft dat ‘de familie de oorzaak van de

problemen zijn’. Deze hulpverlener treft een familielid die de

hakken in het zand zet en zal zwijgen. Ook zal er geen informatie

worden gedeeld al familieleden de houden aannemen van ‘de

deskundige hulpverlener weet het allemaal wel'. Deze

familieleden zullen afwachten en zwijgen. Kortom, de aard van

de relatie bepaalt de samenwerking

Ga naar http://www.ggzoostbrabant.nl/3490.aspx (zie 'Familie

als bondgenoot') en lees meer over:

- Rouwproces van familieleden

- Krachtig uit eigen herstelproces

- Partner in zorg worden met familie

- De hedendaagse praktijk

- Meer over familie-ervaringen en over familie-

ervaringsdeskundigheid

4

2.4 Familievertrouwenspersonen in de GGZ

Een presentatie van Rob Jongejans, directeur

Landelijke Stichting Familievertrouwenspersonen

(LSFVP):

Hebt u een familielid of naaste in behandeling bij

een instelling voor geestelijke gezondheidszorg?

Dan kunt u informatie, advies en ondersteuning

krijgen van een familievertrouwenspersoon (FVP).

De FVP luistert naar uw verhaal en geeft antwoord

op uw vragen. Hij ondersteunt u in het contact

met de hulpverlener, de behandelaar of de

instelling. En helpt u zoeken naar oplossingen als u

een klacht hebt.

De Landelijke Stichting

Familievertrouwenspersonen (LSFVP) plaatst

FVP’en bij instellingen door het hele land.

Daarnaast verzorgt de LSFVP een landelijke advies-

en hulplijn. De LSFVP is ontstaan vanuit de wens

dat alle GGZ-instellingen in het land worden

voorzien van een FVP, ter ondersteuning van

familie/naasten die in een kwetsbare positie

verkeren. De stichting is in 2010 opgericht.

Inmiddels zijn 54 GGZ instellingen aangesloten.

Ga naar http://www.ggzoostbrabant.nl/3490.aspx

(zie 'Familievertrouwenspersoon') en lees meer

over:

- Wat doet een Familievertrouwenspersoon?

- Familievertrouwenspersoon GGZ Oost Brabant

2.5 Familieraad GGZ Oost Brabant: 5 jaar onderweg

Door Albert Verberne, voorzitter Familieraad:

Hans Weijmans stopt niet alleen met zijn werkzaamheden als

familievertrouwenspersoon, maar nam ook afscheid als ondersteunend

adviseur van de familieraad van GGZ Oost Brabant. Voorzitter van de

Familieraad, Albert Verberne, zette de werkzaamheden van deze raad

uiteen, ging in op de mijlpalen die in de afgelopen vijf jaar zijn bereikt

en dankte Hans voor zijn jarenlange ondersteuning en samenwerking:

De Familieraad is in november 2008 officieel geïnstalleerd. Een raad die

opkomt voor de belangen van familie en naasten, maar ook een raad die

als adviesorgaan fungeert voor de Raad van Bestuur van GGZ Oost

Brabant. De familieraad bestaat uit 9 personen. Een familielid of naaste

heeft een belangrijke rol in het leven van zijn/haar naaste met een

psychiatrische aandoening: je bent co-diagnosticus, zorgverlener,

crisismanager en belangenbehartiger.

De Familieraad onderhoudt contact met de diverse zorggroepen van GGZ

Oost Brabant. Duo's gaan bij afdelingen op bezoek en afdelingen

overleggen bij de familieraad wanneer nodig.

Prioriteiten

Toen de Familieraad van start ging heeft de raad een vijftal activiteiten

als prioriteit aangewezen:

1. Het opstellen van de richtlijnen voor het familiebeleid. Deze

richtlijnen zijn voor hulpverleners en dienen als hulpmiddel in het

bejegen en informeren van familie en naasten.

2. Het werken met de triadekaart: een optimale samenwerking creëren

tussen cliënt, hulpverlener en familie.

3. De training 'Familie als bondgenoot'. Een training waarmee

medewerkers worden geschoold in het betrekken en samenwerken met

familieleden

4. Het introduceren van spiegelgesprekken als instrument bij het

bevorderen van de kwaliteit van de hulpverlening

5. Het meten van familietevredenheid

Ga naar http://www.ggzoostbrabant.nl/3490.aspx (zie 'Familieraad 5

jaar onderweg') en lees meer over:

- Wat de Familieraad in 5 jaar heeft bereikt

- De toekomst van de Familieraad

- Meer informatie en contactgegevens van de Familieraad

5

Hans Weijmans bedankt

Dankwoord Hans Weijmans:

"Het is geweldig om na veertig jaar werken binnen GGZ Oost Brabant met zo’n mooi symposium afscheid te mogen nemen.

Ik ben 5 jaar geleden ‘gezwicht’ voor het familiebeleid en de familieraad en ik had geen betere keuze kunnen maken. Met

veel plezier kijk ik terug op mijn werk als ondersteuner van de familieraad en ook op mijn functie van

familievertrouwenspersoon. Alle lof voor de leden van de familieraad en in het bijzonder van de kartrekker van het eerste

uur: voorzitter Albert Verberne. Ik heb veel respect voor de wijze waarop de familieraad een plek verworven heeft binnen

GGZ Oost Brabant en het familiebeleid werkelijk op de kaart heeft gezet: een grote prestatie.

Ik wil iedereen bedanken met wie ik in al die jaren heb samengewerkt en vind het erg prettig dat er in Chris de Haas een

betrokken en bevlogen opvolger is gevonden. Ik ben de laatste jaren betrokken geraakt bij GGZ-museum De Kluis op het

terrein van Huize Padua, waarvan de heropening gepland is begin 2014. Daar hoop ik u dan ook tegen te komen.

Verder kijk ik met veel plezier terug op mijn werk, aanvankelijk bij Huize Padua en via het IPZ, later bij GGZ Oost

Brabant."

Carrière Hans Weijmans

Werkte 40 jaar bij GGZ Oost Brabant. Vanaf 1973 als praktijkopleider/docent en later stafdocent bij de B-opleiding van

Huize Padua. Van 1975 tot 1985 was hij hoofd B-opleiding (ruim 120 leerlingen in opleiding tot psychiatrisch

verpleegkundige). Daarna hoofd opleidingen en staffunctionaris directie met als hoofdtaak de nascholing van zittende

medewerkers en kwaliteitsprojecten. Hij was daarnaast 15 jaar werkzaam bij RINO ZUID als coördinator/adviseur (tot

2002).Van 2000 tot 2008 directeur van Instituut De Loofaert BV, een opleidingsbureau, gelieerd aan GGZ Oost Brabant en

onderdeel van Het Koude Water (een holding van de Stichting OLIM, de steunstichting van GGZ Oost Brabant).

Familiebeleid kwam medio 2008 in beeld en tot 26 juni 2013 was Hans Weijmans stafmedewerker/ondersteuner van de

familieraad, coördinator familiebeleid en de eerste familievertrouwenspersoon van GGZ Oost Brabant. Als

familievertrouwenspersoon werd hij gedetacheerd vanuit de Landelijke Stichting Familievertrouwenspersonen. Hans

Weijmans blijft voorlopig werkzaam bij de LSFVP en bij Museum de Kluis.

6

4. Afscheid leden Familieraad en nieuwe gezichten

De volgende leden (zie foto hierboven) namen onlangs afscheid van de Familieraad. De Familieraad en GGZ Oost Brabant

danken hen voor hun inzet:

1. Ellen van Berlo

"Ik heb mijn werk voor de Familieraad vijf jaar lang met enthousiasme en goede inzet gedaan. Het vergde veel inzet, maar we

hebben samen veel bereikt. We hebben het familiebeleid en de triade op de kaart gezet. Hopelijk heb ik de GGZ met mijn

inzet een stukje beter kunnen maken"

2. Gerard Vissers

"We hebben hard gewerkt om de zorg te verbeteren. Zorg die ook mijn dochter ontvangt. Ik wens de Familieraad veel succes

in de toekomst met het verder invoeren van het familiebeleid."

3. Maria Naus

"Het werk van de Familieraad waardeer ik enorm, ik bewonder hun inzet en bevlogenheid."

De Familieraad verwelkomt drie medewerkers die de familieraad gaan ondersteunen, secretarieel en inhoudelijk, en

wensen hen veel succes en bevlogenheid:

1. Bert Ernest, lid Familieraad (zie foto linksonder)

"GGZ Oost Brabant is op de goede weg. In het meerjarenbeleidsplan wordt nadrukkelijk gesproken van familiebeleid. Ik wil

graag mijn steentje bijdragen aan de uitvoering van dit familiebeleid."

2. Marielle Orsouw, secretaresse (zie foto rechtsonder)

"Ik heb heel er heel veel zin in om de familieraad te ondersteunen."

3. Chris de Haas, ondersteunend adviseur (zie foto rechtsonder)

"Ik vind het belangrijk om als ondersteuner mee te kunnen werken aan de participatie van naasten, in de medezeggenschap

én in de zorg. Zeker met het oog op de toekomst komt er nog veel af op cliënten en naastbetrokkenen. Als ondersteuner

van de familieraad wil ik bereiken dat de stem van naasten doorklinkt in goede en verantwoorde zorg.

Daarnaast ben ik drie dagen per week werkzaam als familievertrouwenspersoon. Naastbetrokkenen van cliënten kunnen bij

mij terecht, voor ondersteuning, begeleiding, advies en informatie. Ik doe dit werk onafhankelijk, vanuit de landelijke

Stichting familievertrouwenspersonen. Daarmee heb ik ook de mogelijkheid om de zorg te toetsen aan het beleid voor

naastbetrokkenen."

7

6. Nazomerse koers van de Familieraad

De toenemende mondigheid van cliënten en hun naasten, de regie die zij nemen voor herstel en de opeenstapeling

van overheidsmaatregelen die hen treft, brengen een verandering teweeg in de hulpvraag. Cliënten en hun naasten

wensen meer kwaliteit en duidelijkheid over de verwachte resultaten van een behandeling. Ze willen meer invloed

op de manier van behandelen en begeleiden. Ze willen mede bepalen in welke omgeving ze zorg ontvangen.

Na 5 jaar medezeggenschap is een goede basis gelegd voor beleid voor familieleden en andere naast betrokkenen.

Het familiebeleid is nog niet geheel uitgerold. Er is nog veel te doen.

Bij ambulantisering hoort dat het sociaal systeem meer gezien en gehoord moet gaan worden. De Herstelvisie

vraagt om dialoog en uitwisseling. Dat komt tot uiting in de triadekaart, het inzetten van familie-

ervaringsdeskundigheid en het meten van tevredenheid bij familieleden. Dit zijn ook de speerpunten van de

familieraad, waarmee wij de komende tijd aan de slag gaan.

Samen zorgen we voor een betrokken omgeving.

MEER INFORMATIE

Ga naar http://www.ggzoostbrabant.nl/over-ons/medezeggenschap/familieraad/