Page No.1

{nkfrð ‘nku{h’Lkk ‘Er÷Þz’

îkhk MkkrníÞLkku «Úk{ MÃkþo

ËuðuLÿ Ãkxu÷Lkku sL{ íkk. 20-10-1945Lkk hkus íku{Lkk {kuMkk¤ çkkÞz (rs. MkkçkhfktXk){kt

ÚkÞku. ðíkLk ykfYLË.

rÃkíkkLkwt Lkk{ su®Mkøk¼kE huðk¼kE Ãkxu÷ yLku {kíkkLkwt Lkk{ huðkçkuLk. rÃkíkk {æÞ{ ðøkoLkk Mkw¾e

¾uzqík yLku økktÄe htøku htøkkÞu÷k níkk. MkVuË ¾kËeLkwt ÄkuríkÞwt yLku ÍǼku Ãknuhíkk. {kÚku ¾kËeLke økktÄe

xkuÃke Ãknuhíkk. yk ËuþLkku MðkíktºÞ Mktøkúk{ yu{ýu òuÞku níkku. ykÍkËeLkk støk Mk{ÞÚke s íkuyku

yLÞkÞ Mkk{u ÷zðkLke {Lkkuð]r¥k Ähkðíkk níkk. yu Mk{Þu ykfYLË yu òøkehËkhkuLkwt økk{ níkwt.

ykfYLË Ãkh {nkhk»xÙeÞLk VýMku ÃkrhðkhkuLke òøkeh níke. rÃkíkkyu yk

òøkehe LkkçkqË fhðkLke ÷zík{kt {n¥ðÃkqýo ¼køk ¼sÔÞku níkku Aíkkt

f]»ýfw{kh VýMku suðk rðîkLk òøkehËkhku MkkÚku íku{Lku ytøkík ½hkuçkku níkku.

ÃkkuíkkLkk yuf {kºk ÃkwºkLku íku{ýu ykfYLËLke Mkhfkhe «kÚkr{f þk¤k{kt

Ëk¾÷ fÞkuo. rÃkíkk rþûký«u{e níkk. íku{Lkwt yuf{kºk ÷ûÞ níkwt- ÃkwºkLku ©uc

fu¤ðýe ykÃkðe. yu Mk{Þu yk¾k økk{{kt xÃkk÷{kt yuf{kºk y¾çkkh ykðíkwt yLku íku Ãký çkeò

rËðMku. y{ËkðkËÚke xÙuLk {khVíku xÃkk÷ ík÷kuË ykðíke yLku çkeò rËðMku ík÷kuËÚke íku xÃkk÷

ykfYLË ykðíke. yu y¾çkkh ðkt[ðk rÃkíkk yLku økk{Lkk çkeò ykøkuðkLkku økwshkíke þk¤k{kt síkkt

yLku þk¤kLkk yk[kÞo s xÃkk÷Lkwt Mkt[k÷Lk fhíkk. çk[Ãký{kt s rÃkíkkyu ÃkwºkLku økwshkíke y¾çkkh

ðkt[ðk «uhýk ykÃke níke. Úkkuzk ð¾ík ÃkAe çkk¤fkuLkwt Mkkókrnf ‘Íøk{øk’ þY ÚkÞwt. íku{kt Sðhk{

ËuðuLÿ Ãkxu÷

Page No.2

òu»keLke ðkíkkoyku (1) Au÷ yLku Açkku (2) Afku {fku íkÚkk (3) r{Þkt VwMkfe yLku ík¼k ¼è LkkLkfzk

ÃkwºkLkkt r«Þ Ãkkºkku çkLke økÞk. Äkuhý Mkkík MkwÄe{kt íkku rÃkíkkÚke AwÃkkðeLku Ãkwºkyu yuLk.su.

økku÷eçkkhLke hnMÞfÚkkyku, rzxuÂõxð ðkíkkoyku yLku ‘çkhVLke þknòËe’ suðe [kuÃkzeyku ðkt[ðk

{ktze.

yu Ëhr{ÞkLk ykfYLË{kt yuf ¼kzktLkk {fkLk{kt nkEMfq÷ þY ÚkE. ytøkúuS þe¾ðk {¤u yu

nuíkwÚke íku{Lku nkEMfq÷Lkk Äkuhý Mkkík{k{kt s Ëk¾÷ fhðk{kt ykÔÞku. rÃkíkkLke RåAk ÃkwºkLku

yuÂLsrLkÞh fu ykEyuyuMk çkLkkððkLke níke. yu ð¾íku EïhLk Lkk{Lkk yuf yrÄfkhe økwshkík

Mkhfkh{kt ykEyuyuMk níkk. íku{Lkku Ëk¾÷ku ykÃkðk{kt ykðíkku. nkEMfq÷{kt fkuËh¼kE sÞMðk÷

Lkk{Lkk rþûkf MktMf]ík ¼ýkðíkk níkk. ËuðuLÿLku MktMf]íkLkk &÷kufku øk{ðk {ktzâk. ytøkúuSLkku rð»kÞ Ãký

øk{ðk {ktzâku. Mfq÷ îkhk ¼sðkÞu÷k ‘r{ÚÞkr¼{kLk’ suðkt Lkkxfku{kt Ãký ¼køk ÷eÄku.

©uÞMk{kt rþûký

rÃkíkkLke RåAk ÃkwºkLku ©uc rþûký ykÃkðkLke níke. íku{ýu ykýtËLke

ze. yuLk. nkEMfq÷{kt íkÚkk fzeLke Mkðo rðãk÷Þ Mfq÷{kt «ðuþ {kxu

yhS fhkðzkðe, Ãkhtíkw yk {kuxe nkEMfq÷kuLku økúkBÞ þk¤kLkk

rðãkÚkeoLku «ðuþ ykÃkðk RLkfkh fÞkuo. Auðxu y{ËkðkËLke ‘©uÞMk’

nkEMfq÷{kt «ðuþ {éÞku. ytçkk÷k÷ Mkkhk¼kELkk Ëefhe ÷eLkkçkuLk

{tøk¤ËkMk Mkt[kr÷ík yk ©uc Mfq÷Lke yk¾k Ëuþ yLku Auf ykr£fk MkwÄe

Lkk{Lkk níke. ÷eLkkçknuLk ËuþLkk ði¿kkrLkf zkì. rð¢{ Mkkhk¼kELkkt

çknuLk ÚkkÞ. íku{Lku yLkkÞkMku s yk Wíf]ü Mfq÷ «kó ÚkE. Auf

ykr£fk{kt ðMkíkk økwshkíke ÃkrhðkhkuLkkt MktíkkLkku yk Mfq÷{kt ¼ýðk

ykðíkkt níkkt. íku{Lku zkì. rð¢{ Mkkhk¼kELkkt MktíkkLkku {ÂÕ÷fk Mkkhk¼kE, fkŠíkfuÞ Mkkhk¼kE íkÚkk

þnuhLkk Mkw«rMkØ r{÷{kr÷fku suðk fu sÞf]»ý nrhðÕ÷¼ËkMkLkkt MktíkkLkku MkkÚku s ¼ýðkLke íkf

«kó ÚkE. «ku. ÷kfzkðk¤k økrýík ¼ýkðíkk. Akuxw¼kE LkkÞf ytøkúuS ¼ýkðíkk. Mkw«rMkØ Lkx

«kýMkw¾ LkkÞf yr¼LkÞ ¼ýkðíkk. Ãkk÷ çkkçkw suðk çktøkk¤e f÷kfkh r[ºkfk{ þe¾ðíkk. Mfq÷{kt

Mktøkeík þe¾ðwt Ãký VhrsÞkík níkwt. ÂMð®{øk þe¾ðwt VhrsÞkík níkwt. xuçk÷ xurLkMk, çkuz®{xLk,

ðkìr÷çkku÷, r¢fux yu ík{k{ h{íkkuLkwt «rþûký WÃk÷çÄ níkwt.

yu ð¾íku y{ËkðkË{kt þkneçkkøk ytzhrçkúz ÃkkMku ytçkk÷k÷ Mkkhk¼kE ‘rhxÙex’ çktøk÷k{kt hnuíkk

níkk. 27 yufh{kt ÃkÚkhkÞu÷ku yk ‘rhxÙex’ çktøk÷ku MðÞt yuf çkkuxrLkf÷ økkzoLk níkku. þuX©e

ytçkk÷k÷ Mkkhk¼kE fur÷fku r{÷Lkk {kr÷f níkk. íku{Lkk çkkøk-çkøke[kLke Mkt¼k¤ {kxu 30Úke ðÄw

{k¤e níkk. rðï{kt õÞktÞu òuðk Lkk {¤u íkuðkt økw÷kçk ynª òuðk {¤íkkt. ykðk ‘rhxÙex’ çktøk÷kLkku

s yuf ¼køk ‘©uÞMk’Lke nkuMxu÷ íkhefu ðÃkhkíkku níkku. {ktz ÃktËh rðãkÚkeoyku yLku rðãkŠÚkLkeyku s

yuf Ãkrhðkh íkhefu ¼uøkkt s nkuMxu÷{kt hnuíkkt. çkkìÞÍ yLku økÕMkoLke yuf s nkuMxu÷ níke. MkkýtË Xkfkuh

MkknuçkLkwt fwtðhe «fkþfwtðhçkk íkÚkk íku{Lkk Ãkwºkku Ëwøkko«MkkË yLku {nkfk÷e «MkkË Ãký yk nkuMxu÷{kt

s hnuíkk. {wtçkELke Ãkk÷uo ftÃkLkeLkk {kr÷fLkku Ãkwºk rsíkuLÿ [kinký Ãký yk s nkuMxu÷{kt hnuíkku.

nkuMxu÷Lkkt øk]n{kíkk íkhefu Ëw÷kheçkuLk ðk»ýkuoÞ níkkt. íkuyku íkÚkk íku{Lkk Ãkrík fwtsrçknkheS ðk»ýkuoÞ

rnLËe¼k»ke níkkt íkuÚke çkÄkt s çkk¤fku MkwtËh rnLËe çkku÷e þfíkkt.

Page No.3

Er÷Þz

÷eLkkçkuLk Mkkhk¼kE MðÞt yuf W¥k{ ÷ur¾fk níkkt. yu

Mk{Þ Ëhr{ÞkLk yu{ýu {nkfrð nku{hLkwt Mkw«rMkØ {nkfkÔÞ

‘Rr÷Þz’Lkkuøkwshkíke{kt Lkkxâ MðYÃku yLkwðkË fÞkuo. ‘nu÷Lk

ykìV xÙkìÞ’Lke yk fÚkk yk¾k rðï{kt Mkw«rMkØ Au. yk økúef

{nkfkÔÞ yksu Ãký ÞwrLkðŠMkxeyku{kt ¼ýkððk{kt ykðu Au.

‘©uÞMk’ Mfq÷ Ëh ð»kuo fkuE yuf {nkfkÔÞ fkuE yuf Ëuþ fu fkuE

yuf «ktíkLku ðkŠ»kf rð»kÞ íkhefu Mfq÷Lkkt ík{k{ çkk¤fkuLku

ykÃkíke. fkuE ðkh fk~{eh rðþu yk¾wt ð»ko ¼ýkððk{kt ykðu

íkku fkuE ðkh ykr£fk rðþu ¼ýkððk{kt ykðu. 1959Lkk

ð»ko{kt ‘Rr÷Þz’ {nkfkÔÞLke ÃkMktËøke ÚkE níke. Mfq÷ ¾q÷íkkt

s ÷eLkkçkuLk ‘Rr÷Þz’Lke ðkíkko fnuíkkt yLku ðkŠ»kf ÃkheûkkLkk

Mk{Þu Mfq÷Lkkt çkk¤fku s ‘Rr÷Þz’ ¼sðíkkt. íku{kt 100Úke ðÄw

Ãkkºkku Mxus Ãkh ykðíkkt. yu s{kLkkLkkt LkkxfLkkt fkuMåÞw{Lk Ãký

Mfq÷{kt s rzÍkELk Úkíkkt. ¼k÷k yLku Zk÷ Ãký yu s{kLkkLke

þi÷e suðkt íkiÞkh fhðk{kt ykðíkkt níkkt. Mxus Ãkh økúef snkòu

Ãký Q¼k fhðk{kt ykðíkkt. yk f÷k Ãkk÷ çkkçkwLke níke.

LkkxfLkwt rËøËþoLk ¾wË ÷eLkkçkuLk fhíkkt níkkt. ËkuZMkku Vqx fhíkktÞu rðþk¤ yuðk ¾wÕ÷k Mxus Ãkh yk¾wt

xÙkìÞLkøkh ¾zwt ÚkE síkwt. {nkhkò «kÞu{Lkku {nu÷ Ãký ¾zku ÚkE síkku. xÙkìÞLku yzeLku ykðu÷k ËrhÞk

rfLkkhkLkkt ÞwØsnkòu Ãký Lkshu [zu íkuðe f{k÷ Ãkk÷ çkkçkw fhe Ëuíkkt níkkt. yk Lkkxf{kt yuf f÷kfkh

íkhefu fk{ fhðkLke íkf Lkð{k Äkuhý{kt ¼ýíkk ËuðuLÿLku Ãký «kó ÚkE. ÞwrLkðŠMkxeyku{kt

¼ýkððk{kt ykðíkwt yuf Mkw«rMkØ {nkfkÔÞ íku{Lke Ãkh yuf y{ex AkÃk Akuze økÞwt. çkMk yu s

rËðMkÚke yuLku økúef, hku{Lk, MÃkkxko, Ãku÷uMxkELk Ãkkihkrýf MktMf]ríkLke fÚkkyku yLku MkkrníÞ{kt hMk

Ãkzâku. swr÷ÞMk rMkÍh, {kfo yuLxLke, Âõ÷ÞkuÃkuxÙk, MÃkkxuoõMk, SMkMk ¢kEMx, {kuMkeMk, çkuLknh suðk

Mkw«rMkØ Ãkkºkku íkuLkkt r«Þ Ãkkºkku çkLke økÞkt. yk rð»kÞ ÃkhLkkt ÃkwMíkfku ßÞktÚke Ãký {éÞkt íÞktÚke

{u¤ðe yuýu ðkt[e fkZâkt. “yu Mk{Þøkk¤k Ëhr{ÞkLk y{ËkðkË{kt MkuLxÙ÷ rMkLku{k yLku yuzðkLMk

rMkLku{k{kt s ytøkúuS rVÕ{ku hsq Úkíke. yk rÚkÞuxhku{kt ‘çkuLknh’, ‘Ä xuLk f{kLz{uLxTMk’, ‘®føk ykìV

Äe ®føMk’, ‘MÃkkxuoõMk’. ‘nu÷Lk ykìV xÙkìÞ’, ‘Mkku÷ku{Lk yuLz þeçkk’ íkÚkk Mku{MkLk yuLz z ÷kE÷kn’

suðe rVÕ{ku hsq ÚkE. yk{ktLke fux÷ef rVÕ{ku hku{Lk MktMf]rík Ãkh ykÄkrhík níke íkku fux÷ef rVÕ{ku{kt

çkkEçk÷Lke fÚkkyku níke. ‘Äe xuLk f{kLz{uLx’{kt rsMkMk ÃkqðuoLke fÚkkyku Au íkku ‘çkuLknh’{kt rsMkMkLkk

Mk{ÞLke fÚkk Au. økúeMk MÃkkxko, Ãku÷uMxkELk íkÚkk r{MkhLkk yu çkÄkt Ãkkºkku ËuðuLÿLkk rË÷kurË{køk Ãkh

AðkE økÞkt. yuLkkt fÚkkLkfku ËuðuLÿLku Ãkkihkrýf MkkrníÞ íkhV ½Mkze økÞkt. ð»kkuo çkkË Ãkºkfkh íkhefu

íkuyku ßÞkhu RÍhkÞu÷ økÞk íÞkhu íku{ýu çkuÚk÷unk{Lke {w÷kfkík ÷eÄe. ¼økðkLk RMkw r¾úMík ßÞkt

sLBÞk níkk. íku øk¼kýðk¤k [[oLke {w÷kfkík ÷eÄe. rsMkMk ¢kEMxLku {kÚkk Ãkh fktxk¤ku íkks {qfe

ðÄMíkt¼ MkkÚku su þuheyku{ktÚke [÷kðeLku ÷E økÞk níkk íku {køkoLke Ãký {w÷kfkík ÷eÄe. yu hMíkkLku

‘ðkÞk zku÷kuhMkk’ fnu Au. ‘ðkÞk zku÷kuhMkk’ yux÷u Ëw:¾Lkku {køko. ynª [k÷Lkkhk ½ýkt ÷kufku

Page No.4

rsMkMkLkk Ëw:¾Lku ÞkË fhe ÿrðík ÚkE òÞ Au yLku yLkwftÃkk íku{ýu Ãký yLkw¼ðe. yu ÃkAe yu{ýu

suhwMk÷u{Lke yu xufheLke {w÷kfkík Ãký ÷eÄe fu ßÞkt RMkw r¾úMíkLku ðÄMíkt¼ Ãkh [zkððk{kt ykÔÞk

níkk. ðÄMíkt¼ ÃkhÚke WíkkÞko çkkË RMkwLkk {]íkËunLku su ÃkÚÚkh Ãkh {qfðk{kt ykÔÞku níkku íku ÃkÚÚkhLkkt

Ãký ËþoLk fÞkO.

yLku yk çkÄkLkk ÃkrhÃkkfYÃku íku{ýu yuf MkwtËh ÃkwMíkf ÷ÏÞwt : ‘RÍhkÞu÷ : Äe ÷uLz ykìV Äe

çkkEçk÷.’ yk ©uýe ‘økwshkík Mk{k[kh’{kt «økx ÚkE níke. ÷u¾fLkk yk ÃkwMíkfLku ©uc ÃkwMíkf íkhefu

íkk. 9-1-1999Lkk hkus ‘økwshkík MkkrníÞ yfkË{e’ íkhVÚke ‘rLkçktÄ yLku «ðkMk’ ©uýe{kt «Úk{

Ãkkrhíkkur»kf {éÞwt.

fhwýík{ xÙusuze - ‘ErzÃkMk’

yLku õðeLk yur÷ÍkçkuÚk

‘©uÞMk’{kt yÇÞkMk Ëhr{ÞkLk 1959Lkk økk¤k{kt íku ð¾íkLkk ðzk «ÄkLk sðknh÷k÷ Lknuhw

yuf ð¾ík y{ËkðkËLke {w÷kfkíku ykÔÞk. Lknuhw ßÞkhu Ãký ykðu íÞkhu ‘rhxÙex’ çktøk÷k{kt

ytçkk÷k÷ Mkkhk¼kELkk {nu{kLk çkLkðkLkwt ÃkMktË fhíkk níkk. ÃktrzíkSyu ‘©uÞMk’Lke {w÷kfkík ÷eÄe

yLku Lkð{k Äkuhý{kt ¼ýíkk ËuðuLÿLku Íkz Lke[u çkuMkeLku zÙku#øk fhíkku òuE Lknuhw Úkkuze ðkh Q¼k hÌkk.

LkkLkfzk rfþkuhLkwt r[ºk nkÚk{kt ÷E ÃktrzíkSyu ÃkqAâwt : “Þu r[ºk ykÃkLku çkLkkÞk ni ? çknkuík MkwtËh

ni.”

LknuhwLku çkk¤fku øk{íkkt níkkt yLku ßÞkhu Ãký íkuyku çkk¤fkuLku {¤u íÞkhu íku{Lke Ãkh y{ex AkÃk

Akuze síkk níkk.

÷eLkkçknuLkLkkt LkkLkkt çknuLk ¼khíke Mkkhk¼kE MðÞt yuf MkkrníÞfkh yLku rðïLkk MkkrníÞLkkt

yÇÞkMkw níkkt. yðkhLkðkh Mfq÷ þY ÚkkÞ íÞkhu ‘MktÚkkøkkh’{kt yufºk Úkíkkt yk¾e Mfq÷Lkkt çkk¤fkuLku

íkuyku fkuE Lku fkuE «uhýkËkÞe «ð[Lkku ykÃkíkkt. yu{kt þuõMkrÃkÞhLke ðkíkku Ãký ykðíke yLku frððh

hðeLÿLkkÚk xkøkkuhLke. Ãký yu çkÄktLkku «¼kð Ãký çkk¤fku Ãkh hnuíkku.

õðeLkLkku fkV÷ku

yu Mk{Þ Ëhr{ÞkLk rçkúxLkLkkt hkýe õðeLk yur÷ÍkçkuÚk yLku íku{Lkk Ãkrík zâqf ykìV yurzLkçkhku

y{ËkðkËLke {w÷kfkíku ykÔÞkt. þkneçkkøkLkk hks{køkkuo Ãkh ÚkE íku{Lkku fkV÷ku Lkef¤ðkLkku níkku.

©uÞMkLkkt çkÄkt s çkk¤fku hkuz Ãkh õðeLkLku òuðk Ëkuze økÞkt. {nkhkýe yur÷ÍkçkuÚk yLku zâqf ykìV

yurzLkçkhku yuf ¾wÕ÷e fkh{kt níkkt. ykøk¤ Ãkku÷eMkðkLk níke. ÃkkA¤ Ãkºkfkhku yLku íkMkðehfkhkuLke

¾wÕ÷e SÃk níke. Úkkuzef ûkýku {kxu s çkk¤fkuyu õðeLkLke Í÷f òuE, Ãkhtíkw LkkLkfzk ËuðuLÿLku ÚkÞwt fu,

“nwt Ãký Ãkºkfkh nkuík íkku õðeLkLke ÃkkA¤Lke økkze{kt {Lku MÚkkLk {¤ík yLku hkýeLku çkhkçkh òuE

þfík.”

ËuðuLÿ Ãkxu÷u yu{Lkk Ãknu÷kt ÃkwMíkf rððu[Lk Mk{khkun ð¾íku íku{Lkk rðãkÚkeoSðLkLkk yk

çkk¤Mkns yLkw¼ð yLku ÷køkýeLke ðkík fhe íÞkhu Mkw«rMkØ frð {kÄð hk{kLkws fu suyku fkÞo¢{Lkwt

Mkt[k÷Lk fhe hÌkk níkk íku{ýu h{qs fhíkkt fÌkwt níkwt fu, “Mkkhwt ÚkÞwt fu, yu{Lku õðeLkLke ÃkkA¤Lke

økkze{kt çkuMkðkLkwt {Lk ÚkÞwt. õðeLkLke çkksw{kt çkuMkðkLkwt {Lk ÚkÞwt nkuík íkku ?....

Page No.5

yLku Ãkºkfkhíð Ãkhíðu yòýíkkt s íku{Lku ÚkÞu÷wt yk ykf»koý ÃkkA¤Úke yuf ðkMíkrðfíkk çkLke

økÞwt.

Äku.-9 yLku Äku.-10 ©uÞMk{kt ¼ÛÞk ÃkAe 11{wt Äkuhý fu su yu ð¾íku yuMk.yuMk.Mke. íkhefu

yku¤¾kíkwt íku ¼ýðk {kxu Vhe yuf ðkh çkkÞzLke yuLk. yu[. þkn (MkkXtçkkðk÷k) nkEMfq÷Lke

ÃkMktËøke fhðk{kt ykðe. Mfq÷Lkk yk[kÞo íkhefu yu[. xe. Ãkxu÷ fu suyku ¾wË ytøkúuS rð»kÞLkk

rLk»ýkík rþûkf níkk. íku{ýu rðãkÚkeo ËuðuLÿLku Ãkheûkk {kxu Mkßs fÞkuo. þk†eMkknuçku MktMf]ík ¼ýkÔÞwt.

AøkLk¼kE Ãkxu÷u økwshkíke ¼ýkÔÞwt. økk{{kt {k{kLkwt ½h nkuðk Aíkkt ËuðuLÿLku çkkÞz{kt Lkðe þY

ÚkÞu÷e çkku‹zøk{kt s hk¾ðkLkwt rÃkíkkyu ÃkMktË fÞwO. yu ð¾íku ðes¤e Lknkuíke. VkLkMkLkk ysðk¤u s

yuMk.yuMk.Mke.Lke Ãkheûkk ykÃkðkLke . 1962{kt Mkkhk {kõMko MkkÚku yuMk.yuMk.Mke.Lke Ãkheûkk ÃkkMk

fhe.

MkuLx ÍurðÞMko fkì÷us

¼ýðk {kxu y{ËkðkËLke MkuLx ÍurðÞMko fkì÷us ÃkMktË fhðk{kt ykðe.

yu ð¾íku VkÄh rzMkkuÍk r«ÂLMkÃkk÷ níkk. ykxoTMk VufÕxe{kt «ðuþ {u¤ÔÞku.

VkÄh rzMkkuÍk yLku VkÄh rçkúøkkLÍk ytøkúuS ¼ýkðíkk níkk. «ku. {Íw{Ëkh

økwshkíke ¼ýkðíkk yLku Mke. yu÷. þk†e MktMf]ík ¼ýkðíkk níkk. «ku.

çkçkk¼kE Ãkxu÷ yÚkoþk† ¼ýkðíkk níkk. íkuykuLkku {wÏÞ rð»kÞ

{Lkkurð¿kkLk nkuðk Aíkkt ytøkúuS yLku MktMf]íkLkk rð»kÞku{kt Ÿzk QíkhðkLkwt

ÃkMktË fÞwO. «ku. Mke. yu÷. þk†e frð ¼kMkf]ík ‘MðÃLkðkMkðË¥k{T’

¼ýkðíkk yLku «ku. økkiík{ Ãkxu÷ {nkfrð fkr÷ËkMkf]ík ‘fw{khMkt¼ð{T’

¼ýkðíkk níkk. íku{ýu {nkfrð fkr÷ËkMkLke yLÞ f]ríkykuLku Ãký Mk{sðk fkurþþ fhe. {nkfrð

fkr÷ËkMk MðÞt yuf ËtíkfÚkk níkk. íku{ýu ÷¾u÷k yuf çkeò {nkfkÔÞ ‘þkfwLík÷{T’Lkku Ãký íku{ýu

yÇÞkMk fÞkuo. {nkfrð fkr÷ËkMk {kxu fnuðkÞ Au fu, íku{ýu ‘þkfwLík÷{T’ ÷ÏÞk ÃkAe çkeswt fktE s

÷ÏÞwt Lk nkuík íkku Ãký íkuyku {nkfrð fnuðkík. ‘WÃk{k fkr÷ËkMkMÞ’ yu WÂõík Ãký fkr÷ËkMk {kxu

òýeíke Au. {nkfrð fkr÷ËkMkLke WÃk{kykuÚke {ktzeLku íku{ýu fhu÷k MksoLkLkku ¼khu «¼kð íku{Lkk{kt

òuðk {¤u Au. MkkrníÞ yLku ÷u¾Lk Ãký SðLkLkwt yuf ûkuºk nkuE þfu Au íkuðwt íkuyku {kLkðk ÷køÞk.

Ãknu÷kt {nkfrð nku{h yLku íÞkh çkkË {nkfrð fkr÷ËkMkLkk MkkrníÞyu yòÛíkkt s íku{Lkk

rË÷kurË{køkLke ¼eíkh ÷u¾Lk yLku MkkrníÞLkwt çkes hkuÃke ËeÄwt níkwt.

MkuLx ÍurðÞMko fkì÷us{kt [kh ð»koLkk yÇÞkMk Ëhr{ÞkLk íku{Lkk fux÷kf MknkæÞkÞe r{ºkkuLkku {wÏÞ

rð»kÞ ytøkúuS MkkrníÞ níkku. íku{ktLkk yuf MknkæÞkÞe níkk ntMkhks zk¼e. çkeò níkk ÃkÈLkk¼

òu»ke. ºkeò níkk yrLkhwØ®Mkn òzuò. yk çkÄk Lkðhkþ™k Mk{Þu ¼uøkk ÚkE fuÂLxLk{kt síkk yLku

þuõMkrÃkÞh, fexTMk, çkkÞhLk, þi÷e suðk ÷u¾fkuLke f]ríkykuLke [[ko fhíkkt. fkì÷usLkk yÇÞkMk

Ëhr{ÞkLk Mkw«rMkØ ytøkúuS ÷u¾fkuLke ‘nkuÃkfeLMk {uLÞwM¢eÃx’ íkÚkk ‘ytf÷ xkuBMk furçkLk’ suðe

Lkð÷fÚkkyku ¼ýðk{kt ykðe. þuõMkrÃkÞhLkwt Lkkxf ‘yuÍ Þw ÷kEf Rx’ Ãký ¼ýðkLkkt ÃkkXâÃkwMíkfku

ÃkifeLkwt yuf níkwt.

ytøkúuS MkkrníÞLkk rðãkÚkeoyku MkkÚku ðkhuðkhu [kLkk xuçk÷ Ãkh fu £qxLke ÷khe Ãkh [[koyku Úkíke.

íku{kt yuf ÷u¾fu íku{Lkk rË÷kurË{køk Ãkh MkkiÚke ðÄw yMkh fhe íku ÷u¾fLkwt Lkk{ Au : ‘MkkuVkuf÷eMk’ yLku

Page No.6

íkuýu MkkuVkuf÷eMku ÷¾u÷e f]ríkLkwt Lkk{ Au : ‘RrzÃkMk.’ ‘RrzÃkMk’ yu suðe xÙusuze Au. yks MkwÄe ÷¾kE

LkÚke. yk xÙusuze Ãký ÞwrLkðŠMkxeyku{kt ¼ýkððk{kt ykðu Au. íku fhwýktríkfk rððkËkMÃkË Ãký Au,

fkhý fu íkuLke fÚkk{kt hkò ¼q÷Úke íkuLkk rÃkíkkLke níÞk fhu Au yLku ¼q÷Úke s íkuLke Mkøke {kíkk MkkÚku

÷øLk fhe çkk¤fku ÃkuËk fhu Au, Ãkhtíkw íkuLku ßÞkhu yk {nkÃkkÃkLke ¾çkh Ãkzu Au íÞkhu íku hksÃkkx Akuze

støk÷{kt [kÕÞku òÞ Au yLku ÃkkÃkLkwt «kÞrùík fhðk íku òíku s ÃkkuíkkLke ykt¾Lkk zku¤k fkZe Lkkt¾e

MkqÍu÷k Ãkøku støk÷{kt ¼xõÞk fhu Au. yk fÚkk yu Ãký íku{Lku ¼rð»Þ{kt fÚkk÷u¾f çkLkðk {kxu

rð[khçkes Ãkqhwt Ãkkzâwt. MkkuVkuf÷eMku ÷¾u÷e yk xÙusuzeLke fÚkk ðktåÞk çkkË íku{ýu ðkhuðkhu fÌkwt Au fu, nwt

‘f¼e f¼e’ ßÞkhu ßÞkhu ÷¾wt Awt íÞkhu {Lku ‘RrzÃkMk’Lke fÚkk nt{uþkt ÞkË ykðu Au ºkýuf nòh ð»ko

Ãknu÷kt ÷¾kÞu÷e yk fÚkk ð¾íku yuf {kLkðe ¼q÷Úke ÃkkÃk fhu Au. ßÞkhu yksu yu ÃkkÃk {kLkðe

òýeçkwÍeLku fhu Au. yuf Ãkwºk Mkøke {k Ãkh çk¤kífkh fhu Au íÞkhu yu{Lku MkkuVkuf÷eMku ÷¾u÷e

‘RrzÃkMk’Lke fhwýktríkfk ÞkË ykðu Au. íkuÚke s íkuyku fnu Au fu, “{kLkðe nòhku ð»ko ÃkAe Ãký

¼eíkhÚke yuðku Lku yuðku s hÌkku Au. y÷çk¥k, Ãkkihkrýf {kLkðe yksLkk {kLkðe fhíkkt ¼eíkhÚke ðÄw

MkÇÞ níkku.

1962Úke 1966 Ëhr{ÞkLk íku{ýu MkuLx ÍurÞðMkoLke nkuMxu÷{kt s hneLku yÇÞkMk fÞkuo.

þYykík{kt nkuMxu÷Lkk nufhh íkhefu VkÄh ðk÷uMk níkk. íku ÃkAe VkÄh nuhuËuhku huõxh íkhefu ykÔÞk.

íkuyku VkÄh ðk÷uMk yLku VkÄh nuhuËuhkuLkk r«Þ rðãkÚkeo níkk. yk çktLku VkÄh MÃkurLkþ níkk. íku{Lke

MkkÚku ytøkík ½hkuçkkLkk fkhýu íku{Lku MÃkurLkþ, Rxkr÷ÞLk íkÚkk çkeò ÞwhkurÃkÞLk ËuþkuLke MktMf]ríkLkku

Ãkrh[Þ LkSfÚke ÚkÞku. MkuLx ÍurðÞMko fkì÷us{kt yÇÞkMk fhðkLkk fkhýu SMkMk ¢kEMxLkk SðLkLku

ðÄw ŸzkýÚke Mk{sðk fkurþþ fhe. Ãkºkfkh íkhefuLke fkhrfËeo þY fÞko çkkË íkuyku hku{-Rxk÷e økÞk

íÞkhu MkuLx ÃkexhLkk Mkw«rMkØ [[oLke çkksw{kt s ykðu÷k ‘fkMkk £kLMkuMfk’{kt VkÄh rzMkkuÍkLkk

{nu{kLk çkLÞk. yu ð¾íku VkÄh rzMkkuÍk MkuLx ÍurðÞMko fkì÷usLkk yk[kÞoÃkËuÚke rLkð]¥k ÚkE hku{{kt

MkkuMkkÞxe ykìV SMkMkLke þiûkrýf þk¾kLkk ðzk íkhefu Mkuðkyku ykÃkíkk níkk. hku{ ÃknkU[u÷k ËuðuLÿ

Ãkxu÷ hku{ Mkrník çkeò yLkuf ÞwhkurÃkÞLk þnuhku Ãkh çkLke hnu÷e zkuõÞw{uLxhe rVÕ{ {kxuLke M¢eÃx

÷¾e.

ÃkkrfMíkkLkLke ¼eíkh sE

MktþkuÄLkkí{f rhÃkku‹xøk fÞwO

1962Úke 1966 yu MkuLx ÍurðÞMko fkì÷us{kt

yÇÞkMkLkku økk¤ku níkku. {Lkkurð¿kkLkLkk rð»kÞ MkkÚku

çke.yu.Lke rzøkúe nktMk÷ fÞko çkkË økwshkík

ÞwrLkðŠMkxeLke Mfq÷ ykìV MkkÞfku÷kuS{kt yu{.yu.Lkku

yÇÞkMk þY fÞkuo. MkkÚku y{ËkðkËLke Mkh yu÷. yu.

þkn ÷kì fkì÷us{kt fkÞËkþk†Lkku yÇÞkMk Ãký þY

fÞkuo.

Ëhr{ÞkLk íku{ýu fuLÿ MkhfkhLkk øk]n rð¼køk

îkhk Þkusðk{kt ykðu÷e MkuLxÙ÷ RLxur÷sLMk çÞqhkuLke

Page No.7

MÃkÄkoí{f Ãkheûkk{kt ¼køk ÷eÄku.

Mke.ykE.çke.{kt W{uËðkhkuLke ÃkMktËøkeLkwt Ãkrhýk{ ykðu íku Ãknu÷kt íku{Lke Lksh yfM{kíku s

‘sLkMk¥kk’ y¾çkkh Ãkh Ãkze. íku{kt y{ËkðkË{ktÚke þY ÚkLkkh ytøkúuS ËirLkf ‘ðuMxLko xkEBMk’ {kxu

íkk÷e{e Ãkºkfkhku ÷uðkLke ònuhkík níke. íku{ýu yhS fhe. ‘ðuMxLko xkEBMk’Lkk íktºke hk{w¼kE Ãkxu÷u

÷ur¾ík yLku {kir¾f RLxhÔÞq ÷eÄku yLku íkhík s íku{Lku íkk÷e{e Ãkºkfkh íkhefu ÃkMktË fhe ÷eÄk.

‘ðuMxLko xkEBMk’ nsw þY ÚkÞwt Lknkuíkwt. íkuLke z{e fkuÃkeÍ s çknkh Ãkzíke níke. yu Ëhr{ÞkLk MkhËkh

fkUøkúuMk ¼ðLkLkk «ktøký{kt ‘økwshkík Mk{k[kh’Lkk Ãkºkfkh [tÿfktík WÃkkæÞkÞ MkkÚku íku{Lkku Ãkrh[Þ

ÚkÞku. íku{ýu ‘økwshkík Mk{k[kh’{kt ykððk yk{tºký ykÃÞwt. íku ð¾íku Mkw«rMkØ MkkrníÞfkh

sÞðËLk Ãkxu÷ ‘økwshkík Mk{k[kh’Lkk [eV rhÃkkuxoh níkk. ‘økwshkík Mk{k[kh’Lkk íktºke þuX ©e

þktrík¼kE þkn yLku sÞðËLk Ãkxu÷u Ãknu÷e s {w÷kfkík{kt íku{Lku ‘økwshkík Mk{k[kh’Lkk rhÃkkuxoh

íkhefu ÃkMktË fhe ÷eÄk. 1967, sqLk{kt íkuyku ‘økwshkík Mk{k[kh’{kt òuzkÞk. ‘økwshkík

Mk{k[kh’Lkk {kr÷f þuX©e þktrík¼kE þkn, þuX©e ©uÞktMk¼kE þkn íkÚkk þuX©e çkknwçkr÷¼kE

þknLkku yÃkkh «u{ íku{Lku MkktÃkzâku yLku íku{Lke fkhrfËeoLku Ÿ[u ÷E sðk{kt íku{Lkku s Vk¤ku hÌkku.

økwshkík Mk{k[kh

þYykík{kt íku{Lku y{ËkðkË þnuh{kt hkusuhkusLkk fkÞo¢{kuLke Lkøkh LkkUÄ yLku yðMkkLk LkkUÄ

÷¾ðkLkwt MkkUÃkðk{kt ykÔÞwt. íku ÃkAe ÞwrLkðŠMkxe rhÃkku‹xøkLkwt fk{ MkkUÃkðk{kt ykÔÞwt. íku Ëhr{ÞkLk yu

ð¾íkLkk {wÏÞ{tºke [e{Lk¼kE Ãkxu÷ Mkk{u LkðrLk{koýLkwt yktËku÷Lk þY ÚkÞwt. yk yktËku÷LkLkku

ykçkunqçk r[íkkh ðýoðe íku{ýu yuf fwþ¤ rhÃkkuxoh íkhefu ÃkkuíkkLke òíkLku çkeò Ãkºkfkhku fhíkkt Mkkð

y÷øk Mkkrçkík fhe ËeÄe. LkðrLk{koý yktËku÷LkLkk rðãkÚkeo ykøkuðkLkku Ãký íku{Lke ¾kLkøke Mk÷kn

÷E yktËku÷LkLkku hkn Lk¬e fhíkkt.

yu Ëhr{ÞkLk ‘økwshkík Mk{k[kh’ y¾çkkhu çkwÄðkhu ‘÷kufSðLkLkkt þíkË÷’Lkk þe»kof nuX¤ ÃkqŠík

þY fhe. sÞðËLk Ãkxu÷u íku{Lku yk ÃkqŠík {kxu ÷u¾ ÷¾ðk fÌkwt. yk þnuh{ktÚke ÷wwó Úkíke ‘½kuzkøkkze’

yu rð»kÞ Ãkh íku{ýu yuf ÷u¾ ÷ÏÞku su íku{Lkku «Úk{ ÷u¾ níkku. Mkh¤ ¼k»kk yLku yMkhfkhf hsqykík

Page No.8

òuE sÞðËLk Ãkxu÷u íku{Lku yr¼LktËLk ykÃÞk.

yuf rËðMk íku{ýu rVrÍf÷ rhMk[o ÷uçkkuhuxheLke {w÷kfkík ÷eÄe. yk MktMÚkkLkk zkÞhuõxh zkì.

hk{LkkÚkLk MkkÚkuLke ðkík[eík Ëhr{ÞkLk yuf [kUfkðLkkhe {krníke {¤e. yu ð¾íku {nkhk»xÙ{kt

ykðu÷k fkuÞLkk zu{ ÃkkMku ÄhíkeftÃk ÚkÞku níkku. zkì. hk{LkkÚkLku fÌkwt fu, “økwshkík{kt Ãký ykðwt ÚkE þfu

Au. fkhý fu Lk{oËk çktÄ ßÞkt çkLke hÌkku Au íkuLke Lke[u ¼qík¤{kt VkuÕxe ÍkuLk Au. Lk{oËk çktÄLkwt Ãkkýe yu

rðþk¤ ríkhkz{ktÚke Lke[u òÞ yLku ðhk¤ çkLke çknkh ykððk Ëçkký fhu íkku Lk{oËk çktÄLke ykMkÃkkMk

øk{u íÞkhu ¼qftÃk ÚkE þfu Au.”

yk Mxkuhe íku{ýu [eV rhÃkkuxohLku MkwÃkhík fhe. ‘økwshkík Mk{k[kh’Lkk yu ð¾íkLkk íktºke þktrík¼kE

þknLku yk Mxkuhe ¾qçk s øk{e økE. íku{ýu Ãknu÷k ÃkkLku yk Mxkuhe AkÃke yLku hkßÞ Mkhfkh Ãký [kUfe

økE. yu ð¾íku çktÄ nsw çkLÞku Lknkuíkku, Ãkhtíkw VkuÕxe ÍkuLk ytøku su fktE xÙex{uLx fhðe Ãkzu íku fhðk{kt

ykðþu íkuðe ònuhkík Mkhfkhu fhðe Ãkze.

ÃkkrfMíkkLk{kt «ðu~Þk

íÞkh ÃkAe íku{ýu fËeÞu ÃkkAwt ð¤eLku

òuÞwt Lknª. yuf ÃkAe yuf yuõMkõ÷wrÍð

ð]¥kktíkku íkuyku ÷¾íkk økÞk. Ëhr{ÞkLk

ÃkkrfMíkkLku ¼khík Ãkh nw{÷ku fÞkuo. yu

ð¾íkLkk ðzkt «ÄkLk ©e{íke EÂLËhk

økktÄeyu ÃkkrfMíkkLkLku szçkkíkkuz sðkçk

ykÃÞku yLku ÃkkrfMíkkLkLke nòhku

rf÷ku{exh s{eLk Ãkh ¼khíkeÞ ÷~fhu

fçkòu fhe ÷eÄku. ÃkkrfMíkkLk nkhe økÞwt. yu ð¾íkLkk ÃkkrfMíkkLkLkk ðzk «ÄkLk ÍwÕVefkh y÷e ¼wèku

rMk{÷k ykÔÞk. ©e{íke EÂLËhk økktÄeLku {éÞk yLku rMk{÷k fhkh nuX¤ ¼khíku Síke ÷eÄu÷ku «Ëuþ

ÃkkrfMíkkLkLku ÃkkAku ykÃke Ëuðk RÂLËhkS Mkt{ík ÚkÞkt, Ãkhtíkw ÃkkrfMíkkLkLke ¼qr{ ÃkkAe MkkUÃke ËuðkÞ íku

Ãknu÷kt ÃkkrfMíkkLkLke ¼eíkh sE yuLke ytËhLke nk÷ík òuðkLkwt ‘økwshkík Mk{k[khu’ Lk¬e fÞwO.

‘økwshkík Mk{k[kh’Lkwt Mkt[k÷Lk nðu ©uÞktMk¼kE þknu Mkt¼k¤e ÷eÄwt níkwt. íku{ýu yk {w~fu÷ fk{

ÞwðkLk ËuðuLÿ Ãkxu÷Lku MkkUÃÞwt. íkuyku VkuxkuøkúkVh MkLkík ÍðuheLku ÷E òuÄÃkwh økÞk. òuuÄÃkwh{kt ¼khíkeÞ

÷~fhLkwt yuf nuzõðkxoh níkwt. ÷~fhu íku{Lku ÃkkrfMíkkLkLke ¼eíkh sðk ÃkhðkLkøke Lkk ykÃke, Ãkhtíkw

shkÞu rLkhkþ ÚkÞk ðøkh íkuyku çkkz{uh ÃknkutåÞk. çkkz{uhÚke Úkkuzuf Ëqh s ÃkkrfMíkkLkLke MkhnË níke.

íku {kxu {wLkkðkð sðwt Ãkzu íku{ níkwt. ynªLkk ÷~fhe yrÄfkheykuyu Ãký íku{Lku ÃkhðkLkøke Lkk ykÃke.

AíkktÞu ®n{ík nkÞko ðøkh íku{ýu yuf íkhfeçk rð[khe. yu ð¾íku sLkMkt½Lkk fux÷kf fkÞofhku ¼khíku

Síku÷e s{eLk ÃkkrfMíkkLkLku ÃkkAe Lkk ykÃkðk MkíÞkøkún fhíkk níkk yLku hkus ÃkkrfMíkkLkLke ¼qr{{kt

«ðuþe yktËku÷Lk [÷kðíkk níkk. ËuðuLÿ Ãkxu÷ sLkMkt½Lkk fkÞko÷Þu økÞk. Ãkkuíku økwshkíkÚke ykðu÷k

sLkMkt½Lkk fkÞofh Au íkuðe yku¤¾ ykÃke ÃkkuíkkLke òíkLku yLku MkLkík ÍðuheLku MkíÞkøkúne íkhefu Mkk{u÷

fhe ËeÄk. çkeò rËðMku íkuyku MkíÞkøkúneLkk Mðktøk{kt ÃkkrfMíkkLkLke ¼qr{{kt «ðu~Þk. ÃkkrfMíkkLkLkkt

økk{zktLkk ÷kufkuLku {éÞk. íkMkðehku Ãký ÷eÄe, Ãkhtíkw ¼khíkeÞ ÷~fhu íku{Lke ÄhÃkfz fhe yLku çkkz{uh

÷kðe çkÄk s MkíÞkøkúneykuLku Akuze ËeÄk. VkuxkuøkúkVh MkLkík ÍðuheLkk fu{uhk{ktÚke hku÷ ÃkkAku {ktøke

Page No.9

÷eÄku yLku fÌkwt fu, “ík{khu ykðwt òu¾{ ÷uðwt Lk òuEyu. fkhý fu y{u ÃkkrfMíkkLkLkk yk hý{kt XuhXuh

Mkwhtøkku çkeAkðu÷e Au. ¼q÷ÚkeÞu íkuLke Ãkh ík{khku Ãkøk {qfkE økÞku nkuík íkku ?”

¼khíkeÞ ÷~fhLke RLxur÷sLMk çkúkL[Lku ¾çkh níke fu, MkíÞkøkúneyku{kt Ëk¾÷ ÚkÞu÷e çku

ÔÞÂõíkyku Ãkºkfkh yLku íkMkðehfkh Au. íkuÚke s íku{ýu ÃkkrfMíkkLkLke ¼eíkhLke íkMkðehkuðk¤ku hku÷

ÃkkAku {ktøke ÷eÄku, Ãkhtíkw yk{ ÚkðkLkwt Au íkuLke Ãknu÷ktÚke s ¾çkh nkuE Ãknu÷kt yuf hku÷ fu su{kt Ãký

ÃkkrfMíkkLkLke ¼eíkhLke íkMkðehku yøkkW ÷E ÷eÄe níke íku fkZeLku ËuðuLÿ Ãkxu÷Lkk r¾MMkk{kt {qfe

ËeÄku níkku. ßÞkhu su hku÷ ¼khíkeÞ ÷~fhu fçksu fÞkuo íku ðÄkhkLkku hku÷ níkku. çkkz{uh ÃknkUåÞk çkkË

yu hku÷ yLku rðMík]ík ynuðk÷Lku sÞÃkwh {kuf÷ðk{kt ykÔÞku yLku sÞÃkwhÚke rð{kLk {khVíku ËuðuLÿ

Ãkxu÷u ÷¾u÷ku ÃkkrfMíkkLkLke ¼eíkhLkku ynuðk÷ íkÚkk fu{uhk hku÷ y{ËkðkË {kuf÷ðk{kt ykÔÞk.

çkeò rËðMku ‘økwshkík Mk{k[kh’ y¾çkkhu çku ÃkkLkkt ¼he ynuðk÷ yLku íkMkðehku «økx fÞkO.

økwshkík¼hLkk ðk[fkuyu yuf økwshkíke Ãkºkfkh yLku íkMkðehfkhLke ®n{íkLke «þtMkk fhe yLku {Lk

¼heLku ð]¥kktík ðktåÞku.

rËÕne økÞk

½xLkkMÚk¤u sELku fhðk{kt ykðíkk rVÕz rhÃkku‹xøkLkku rðfkMk íku{Lkk Mk{Þ{kt s ÚkÞku. 1982{kt

Ãknu÷kt yurþÞkz h{íkkuíMkð rËÕne{kt ¾u÷kÞku. Ãkqhk ËMk rËðMk MkwÄe íkuyku rËÕne hÌkk yLku hkusuhkusLkwt

MkwtËh rhÃkku‹xøk fÞwO. {kuhçkeLke hu÷ nkuLkkhík ð¾íku íkuyku yLkuf òu¾{ku WXkðeLku xÙf{kt çkuMke {kuhçke

økÞk yLku hu÷ nkuLkkhíkLkwt ÓËÞÿkðf rhÃkku‹xøk fÞwO. rh[kzo yuxLkçkhkuyu ‘økktÄe’ rVÕ{Lkkt fux÷ktf

MktðuËLkþe÷ á~ÞkuLkwt rVÕ{ktfLk rËÕne{kt fÞwO. íkuLkk ¾kMk fðhus {kxu íkuyku rËÕne økÞk. RÂLËhk

økktÄeLke níÞk ÃkAe íkhík s íkuyku rËÕne økÞk yLku íku{Lke ytrík{r¢Þk MkwÄeLke ík{k{ ½xLkkykuLkwt

rhÃkku‹xøk íku{ýu rËÕneÚke fÞwO. hkSð økktÄeLke níÞkLke ½xLkk ð¾íku Ãký íkuyku rËÕne økÞk yLku yk

íku{Lke ytrík{r¢Þk MkwÄeLke íkÚkk hkSð økktÄeLke níÞkLkk Ã÷kuxLke rðMík]ík fÚkk íku{ýu økwshkíke

ðk[fku MkwÄe ÃknkU[kze.

EÂLËhk økktÄe MkkÚku

©e{íke EÂLËhk økktÄe ßÞkhu

ßÞkhu Ãký [qtxýe«[kh {kxu økwshkík

ykðíkkt íÞkhu íÞkhu íku{ýu EÂLËhkS

MkkÚku s íku{Lkefkh{kt çkuMke rhÃkku‹xøk

fÞwO yLku íku{Lkk RLxhÔÞq Ãký ÷eÄk.

hkSð økktÄe yuf ð¾ík

y{ËkðkË ykÔÞk íÞkhu ‘økwshkík

Mk{k[kh’ Ãkh Ãký ykÔÞk. Ãkqhe 45

r{rLkx MkwÄe íku{ýu fkøk¤ fu ÃkuLk

nkÚk{kt ÷eÄk rðLkk hkSð økktÄe MkkÚku

ðkíkku fhe yLku íkuLkku rðMík]ík RLxhÔÞq ÷¾e LkkÏÞku.

yu ÃkAe Lkh®Mknhkð ¼khíkLkk ðzk «ÄkLk íkhefu ykÔÞk íÞkhu ËuðuLÿ Ãkxu÷u Lkh®Mknhkð MkkÚku Ãký

yku{kLkLkku «ðkMk fÞkuo yLku {Mfík-yku{kLkLke ðzk «ÄkLkLke {w÷kfkíkLkku rðMík]ík ynuðk÷ {kuf÷e

Page No.10

ykÃÞku.

Úkkuzk Mk{Þ {kxu {kuhkhS ËuMkkE ¼khíkLkk ðzk «ÄkLk çkLÞk íÞkhu Ãký íku{ýu yuf ðzk «ÄkLk

íkhefu ËuðuLÿ Ãkxu÷Lku RLxhÔÞq ykÃÞku. {kuhkhS¼kE MkkÚku íku{Lku ytøkík ½hkuçkku níkku. {kuhkhS

ËuMkkE MkkÚku f÷kfku MkwÄe íkuyku ðkíkku fhíkk. çkksw{kt fw. {rýçknuLk Ãkxu÷ Ãký nkuÞ.

nkS {MíkkLk

yuf Mk{Þu ¼khíkLkk ykh ðÕzoLkk zkìLk íkhefu

nkS {MíkkLkLkk Lkk{Lkku ztfku níkku. hks fÃkqh

suðk f÷kfkhku Ãký ¾kLkøke{kt nkS {MíkkLkLkk

Ãkøku Ãkzíkk níkk. ËuðuLÿ Ãkxu÷u {wtçkE sE nkS

{MíkkLkLkk ½h{kt s R÷kE[eðk¤e [kLke [wMfe

÷uíkkt ÷uíkkt nkS {MíkkLkLkku RLxhÔÞq ÷eÄku níkku.

nkS {MíkkLk yu s{kLkk{kt ËuþLkku {kuxk{kt

{kuxku Ëký[kuh níkku.

yu Mk{Þu sÞÃkwh{kt ykðu÷k sÞøkZLkk

rfÕ÷k{kt sÞÃkwhLkk {nkhkòLkku yçkòuLkku ¾òLkku õÞktf AwÃkkððk{kt ykðu÷ku Au íkuðe ðkík ðnuíke

ÚkE níke. ËuðuLÿ Ãkxu÷u sÞÃkwh sE {nkhkýe økkÞºkeËuðeLke Ãký {w÷kfkík ÷eÄe yLku sÞøkZLkk økwó

¾òLkkLke hMk«Ë fÚkk ÷¾e níke.

yk WÃkhktík y{urhfkLkk ¼khík ¾kíkuLkk hksËqík yLku Mkw«rMkØ yÚkoþk†e «ku. økk÷ çkúuÚkLkku Ãký

íku{ýu RLxhÔÞq fÞkuo. ykÚkoh Mke. õ÷kfoLke Ãký {w÷kfkík ÷eÄe. Ë÷kE ÷k{kLke Ãký {w÷kfkík ÷E

íku{Lke MkkÚkuLke ðkík[eíkLkku ynuðk÷ ÷ÏÞku. MkwÃkhMxkh yr{íkk¼ çkå[Lk, yu Mk{ÞLkk ÃkkïoøkkÞf

rfþkuh fw{kh, {kunt{Ë hVeLku íkuyku {éÞk. yr{íkk¼ çkå[Lk yLku Mkw«rMkØ yuõxh hksfw{khLkk Ãký

RLxhÔÞq fÞko.

[qtxýe«[kh {kxu økwshkík ykðu÷k yx÷rçknkhe ðksÃkuÞe MkkÚku Ãký íku{ýu «ðkMk ¾uzâku.

yk[kÞo f]Ãk÷kýeLke Ãký íku{ýu {w÷kfkík ÷eÄe. ðe.Ãke. ®MknLku Ãký íkuyku {éÞk. økwshkíkLkk

{wÏÞ{tºke rníkuLÿ¼kE ËuMkkE ÃkAeLkk ík{k{ {wÏÞ{tºkeyku MkkÚku íku{Lku rLkfxLke {iºke hne.

y{h®Mkn [kiÄheyu íku{Lku {krníke rLkÞk{f çkLkkððkLke ykìVh fhe, su íku{ýu Lkfkhe fkZe.

þtfh®Mkn ðk½u÷k {wÏÞ{tºke çkLÞk íÞkhu íku{ýu Ãký økwshkík ÃkÂç÷f MkŠðMk fr{þLk{kt [ìh{ìLk

çkLkkððkLke ykìVh fhe, Ãkhtíkw íku{ýu MkrðLkÞ RLkfkh fÞkuo.

‘{Lk MkkuLkkLkkt íkLk YÃkkLkkt’ yLku

‘çkuçke’ îkhk rVõþLk-Þkºkk

ßÞkhu ßÞkhu økwshkík{kt yktËku÷Lkku ykðu íÞkhu íÞkhu íku{Lke f÷{ ¾e÷e QXíke. ÷køkýeþe÷

Mð¼kðLkk fkhýu íkuyku s÷Ëe ÿrðík ÚkE síkk. «òLku ßÞkhu ßÞkhu þkMkfku íkhVÚke yLÞkÞ Úkíkku fu

swÕ{ku fhkíkkt íÞkhu fkuELkeÞu þunþh{ hkÏÞk rðLkk yMkhfkhf ¼k»kk{kt ð]¥kktíkku yLku rð&÷u»ký

÷¾íkk.

ËuðuLÿ Ãkxu÷ nkS {MíkkLk MkkÚku

Page No.11

ðkune h^íkkh

1985Lke Mkk÷{kt çke. su. {urzf÷ fkì÷us îkhk yLkk{ík

rðhkuÄe yktËku÷Lk þY ÚkÞwt. yu ð¾íku økwshkík{kt {kÄð®Mkn

Mkku÷tfe {wÏÞ{tºke níkk. Mkhfkh yLkk{ík yktËku÷LkLku f[ze

Lkkt¾ðk {ktøkíke níke. Ãkku÷eMk ÷kufku Ãkh sw÷{ fhíke níke.

÷kXe[kso fhíke níke. økku¤eçkkh fhíke níke. yu sw÷{Lkk

rðhkuÄ{kt ËuðuLÿ Ãkxu÷u ‘økwshkík Mk{k[kh’{kt ‘ðkune h^íkkh’

fkì÷{ þY fhe. su{kt Mkhfkhe íktºkLkk sw÷{ku Mkk{u «òLke

÷køkýeLkku Ãkz½ku Ãkkzâku. ‘ðkune h^íkkh’ fkì÷{ ‘ðkìEMk ykìV

økwshkík’ çkLke økE. ðk[fku hkus Mkðkhu fkì÷{ ðkt[ðk yÄehk ÚkE

síkk. yk fkì÷{u ‘økwshkík Mk{k[kh’Lku sçkhËMík ÷kufr«Þíkk

yÃkkðe. yk fxkh{kt ÷¾kÞu÷kt ÷¾kýkuÚke økwMMku ¼hkÞu÷kt ík¥ðkuyu ‘økwshkík Mk{k[kh’ Mk¤økkÔÞwt,

Ãkhtíkw 15 rËðMk ÃkAe y¾çkkh Vhe þY ÚkÞwt. íÞkhu Vhe íku{ýu ÷ÏÞwt : “ykøk{kt çk¤e økÞu÷k

y¾çkkhLke hk¾{ktÚke MÞkne çkLkkðe y{u Vhe f÷{ [÷kðeþwt.” {kÄð®MknLke Mkhfkh ËuðuLÿ

Ãkxu÷Lku ÃkfzeLku su÷{kt Ãkqhðk yuõþLk Ã÷kLk çkLkkðe hne níke. íku{Lkk Ãkrhðkhu Ãký Mkhfkh «urhík

yMkk{krsf ík¥ðkuÚke çk[ðk ÃktËh rËðMk ¼qøk¼o{kt [kÕÞk sðwt Ãkzâwt níkwt, Ãkhtíkw su÷{kt sðwt Ãkzu íku

íkuLke Ãký íkiÞkhe hk¾eLku íku{ýu f÷{ ðÄw ÄkhËkh çkLkkðe yLku Úkkuzk s rËðMk{kt økwshkíkLke «ò{kt

Vkxe Lkef¤u÷k yk¢kuþLku Ãkk{e sELku rËÕne nkE f{kLzu {kÄð®Mkn Mkku÷tfeLku {wÏÞ{tºkeÃkË Akuze

Ëuðk Vhs Ãkkze níke yLku økwshkík {kxu fk¤hkºke suðku Mk{Þ Ãkqhku ÚkE økÞku, Ãkhtíkw ðk[fku yksu Ãký

íku{Lke ‘ðkune h^íkkh’ ©uýeLku ÞkË fhu Au.

xqtfe ðkíkkoyku

ËuðuLÿ Ãkxu÷u {kºk Mk¾ík ¼k»kk{kt s fxkhku ÷¾e íkuðwt LkÚke. íku{ýu xqtfe ðkíkkoyku yLku Lkð÷fÚkkyku

Ãkh Ãký nkÚk ys{kÔÞku. ÔÞðMkkÞu Ãkºkfkh nkuðk Aíkkt ¼eíkhÚke íkuyku MktðuËLkþe÷ MkkrníÞrÃkÃkkMkw

Au. rðï¼hLkk MkkrníÞLke íku{Lke Ãkh yMkh hnu÷e Au. yku nuLkúe íku{Lkk r«Þ ÷u¾f Au. Ëhuf xqtfe

ðkíkkoLkk ytíku yuf [{íf]rík ÷kððk {kxu òýeíkk yku. nuLkúeLke ‘Äe ÷kMx ÷eV’ ðkíkkoyu íku{Lke Ãkh

¼khu yMkh fhe níke. Äq{fuíkwLke ‘ÃkkuMx ykìrVMk’ ðkíkkoLke ¼eíkh hnu÷e çkeòLkk {LkLku Ãkkh¾ðkLke

¼kðLkk Ãký íku{Lkk rË÷{kt Ãkzu÷e níke. ÃkÒkk÷k÷ Ãkxu÷Lke ‘{¤u÷k Sð’ yLku ‘{kLkðeLke

¼ðkE’Lkkt økúkBÞ ÃkkºkkuLke ¼eíkh hnu÷k A÷kuA÷ «u{Lkku íku{Lkk ÓËÞ Ãkh sçkhËMík «¼kð níkku.

íkuyku ¾wË økk{zkt{ktÚke ykðu÷k nkuE ¾uíkh, fqðku, ík¤kð, ðøkzku, yk{ú ð]ûkku, {u¤ku, Ãkk¤ku yLku

Ãkt[{nk÷Úke ykðíkkt ¼÷kt¼ku¤kt ÃkkºkkuÚke MkwÃkrhr[ík níkk. ¾uíkhLkk {k¤k Ãkh [tÿ{kLkk ysðk¤u

Ëqh ËqhLkkt çku ÃkkºkkuLkk Ãkktøkhíkk «u{ yLku rðhnLku íku{ýu òuÞkt níkkt. Vr¤Þk{kt ¾kx÷ku Zk¤e Mkqíkkt

Mkqíkkt {kuze hkík MkwÄe [k÷íke ¼sLk{tz¤eLkk yuf íkkhkLkkt ¼sLkku íku{ýu Mkkt¼éÞkt níkkt. økkuf¤

ykX{Lkk rËðMku {kÚkk{kt íku÷ Lkkt¾e, øk¤k{kt Y{k÷ ¼hkðeLku ðkºkfLkk {u¤u síkkt ykrËðkMke

¾uzqíkkuLku íku{ýu òuÞk níkk yLku yu çkÄwt s Vhe íku{ýu íku{Lke xqtfe ðkíkkoyku{kt MkSðLk fÞwO : ‘økwshkík

Mk{k[kh’Lkk ‘©e’ Lkk{Lkk †e Mkkókrnf{kt fw{kh ykLktËu íku{Lke ÃkkMku Ãknu÷e xqtfe ðkíkko ÷¾kðhkðe.

íku{Lke «Úk{ xqtfe ðkíkkoLkwt þe»kof níkwt : ‘MktøkkÚk’ yLku yu ÃkAe Ëh yXðkrzÞu íkuyku ‘©e’ {kxu ÷¾íkk

hÌkk. íku{Lke yk ©uýe ‘{Lk MkkuLkkLkkt, íkLk YÃkkLkkt’ yu Lkk{Úke yíÞtík ÷kufr«Þ ÚkE.

Page No.12

Lkð÷fÚkkyku ÷¾e

yu ÃkAe ‘r[ºk÷kuf’Lkk MktÃkkËf þrþfktík Lkkýkðxeyu íku{Lke ÃkkMku Ãknu÷e Lkð÷fÚkk ÷¾kðhkðe.

yk Lkð÷fÚkk ‘r[ºk÷kuf’ Lkk{Lkk rVÕ{e Mkkókrnf{kt «økx ÚkðkLke nkuE íkuLkwt þe»kof ‘MksLk hu sqX

{ík çkku÷ku’ yuðwt hk¾ðk{kt ykÔÞwt. yk Lkð÷fÚkkLku sçkhËMík ðk[fðøko {éÞku, Ãkhtíkw Vhe íku{Lku

‘©e’ Mkkókrnf {kxu Lkð÷fÚkk ÷¾ðk yk{tºký {éÞwt. ‘©e’ yu çknuLkku {kxuLkwt Mkkókrnf nkuE Ãkrík-

ÃkíLke yLku yÃkh {k ðå[uLkk yktíkrhf MktçktÄku íkÚkk Mkt½»koLke ðå[u yxðkíke yuf {wøÄkLke fÚkk

÷¾ðk{kt ykðe. íkuLkwt þe»kof níkwt : ‘çkuçke.’ yk Lkð÷fÚkkLke ÃkùkËT ¼qr{fk {Lkkuði¿kkrLkf níke.

ykðe Lkð÷fÚkk ¼køÞu s økwshkíke ¼k»kk{kt ÷¾kE Au. ‘çkuçke’ Lkð÷fÚkkLkk fkhýu ËuðuLÿ Ãkxu÷ yuf

Lkð÷fÚkkfkh íkhefu òýeíkk çkLÞk. Ãkºkfkhíð{kt yíÞtík ÔÞMík nkuðk Aíkkt íku{ýu Lkð÷fÚkkyku yLku

xqtfe ðkíkkoyku ÷¾ðkLkwt [k÷w hkÏÞwt. íku{ýu ÷¾u÷e yuf {Lkkuði¿kkrLkf xqtfe ðkíkko ÃkhÚke ‘[kEÕz

nMkçkLz’ Lkk{Lkwt Lkkxf íkiÞkh ÚkÞwt. ËuðuLÿ Ãkxu÷ íku{Lkk Mk{Þ fhíkkt ½ýk ykøk¤ níkk. Aíkkt ‘LkuÃkÚÞ’

îkhk MkŠsoík yk LkkxfLkk 25Úke ðÄw þkì y{ËkðkË yLku {wtçkE{kt ¼sðkÞkt. Lkkxf rððkËkMÃkË

Ãký çkLÞwt yLku ÷kufr«Þ Ãký çkLÞwt. yk Lkkxf ¼sðkÞkLkk 25 ð»ko çkkË yk LkkxfLke fÚkkLkk rð»kÞ

Ãkh {ehkt LkkÞhu rnLËe rVÕ{ ‘VkÞh’ çkLkkðe. ykðk rð»kÞLke fÕÃkLkk ÷u¾fu 25 ð»ko yøkkW fhe

níke.

rVÕ{ Ãký ÷¾e

ËuðuLÿ Ãkxu÷u {kºk Lkkxf MkwÄe s ÃkkuíkkLke òíkLku Mker{ík Lkk hk¾e. íku{ýu ‘r{Þkt VwMkfe 007’

Lkk{Lke fku{uze rVÕ{ Ãký ÷¾e. ‘r{Þkt VwMkfe’ yk{ íkku Sðhk{ òu»keyu Mksuo÷wt Ãkkºk Au, Ãkhtíkw

Sðhk{ òu»keLkk yk ÃkkºkLku rVÕ{{kt Zk¤ðk yuf y÷øk s ðkíkko ÷¾ðe Ãkze. ÃkkºkLkwt Lkk{ yuLkwt yu

s hnuðk ËE íku{ýu LkkLkkt çkk¤fkuÚke {ktzeLku íku{Lkkt {kíkk-rÃkíkkLku Ãký ÃkMktË Ãkzu íkuðe h{qS Ãký

MkMÃkuLMk fÚkk ÷¾e. yk rVÕ{Lke fÚkk yLku ÃkxfÚkk ËuðuLÿ Ãkxu÷u ÷ÏÞkt yLku økwshkíke ¼k»kk{kt çkLku÷e

yk rVÕ{ «Úk{ Mkókn{kt yuf MkkÚku 11 rMkLku{k rÚkÞuxhku{kt y{ËkðkË ¾kíku hsq ÚkE. ík{k{ þkì

nkWMkVq÷ hÌkk. Ãkqhkt 26 yXðkrzÞkt MkwÄe yk rVÕ{ [k÷e. yu Mk{Þu økwshkíkLkwt yuf Ãký çkk¤f yuðwt

Lknkuíkwt fu suýu yk rVÕ{ òuE Lkk nkuÞ. rVÕ{{kt r{Þkt VwMkfeLkwt Ãkkºk ßnkuLke ðkìfhu ¼sÔÞwt níkwt. ßÞkhu

íku{Lke çkeçkeLkku hku÷ ÷e÷e Ãkxu÷u ¼sÔÞku níkku. r[ºkLkwt rËøËþoLk yu Mk{ÞLkk Mkw«rMkØ rËøËþof

{Lknh hMkfÃkqhu fÞwO níkwt. økeíkku yrðLkkþ ÔÞkMku ÷ÏÞkt níkkt yLku Mktøkeík økkihktøk ÔÞkMkLkwt níkwt, Ãkhtíkw

Ãkºkfkhíð{kt ÔÞMíkíkkLkk fkhýu rVÕ{Lke M¢eÃx ÷u¾LkLku íku{ýu ÔÞðMkkÞ Lkk çkLkkÔÞku. íku{ýu ÄkÞwO

nkuík íkku {wtçkE rVÕ{søkík {kxu yLkuf rVÕ{ku ÷¾e þõÞk nkuík. {wtçkELkwt yu. fu. LkrzÞkËðk¤k

Ãkrhðkh, ¾kMk fheLku Rçkúkrn{ LkrzÞkËðk¤k íkÚkk økVkh¼kE LkrzÞkËðk¤k suðk «Úk{ LktçkhLkk

rLk{koíkkyku íku{Lkk ytøkík r{ºkku níkk. yuõxh ykr{h ¾kLkLkk rÃkíkk íkkrnh nwMkiLk Ãký íku{Lkk r{ºk

níkk.

xe.ðe. rMkrhÞ÷

íku{ýu {kºk økwshkíke rV[h rVÕ{ s ÷¾e yuðwt LkÚke. y{ËkðkË þnuhLkk yuf s{kLkkLkk

Mkw«rMkØ ðerzÞkuøkúkVh rðLkÞk ðkuhk {kxu íku{ýu ‘ÞwhkuÃk-y{urhfk’ Lkk{Lke zkuõÞw{uLxhe rVÕ{Lke

M¢eÃx Ãký ÷¾e. yk rVÕ{Lke M¢feÃx ÷¾ðk íku{ýu 1976{kt rçkúxLk, £kLMk, s{oLke,

ÂMðíÍh÷uLz, Rxk÷e, çkuÂÕsÞ{ íkÚkk yk¾k y{urhfkLkku «ðkMk fÞkuo. ÷kuMk yuLs÷Mk ¾kíku ykðu÷k

Page No.13

nkìr÷ðqzLkk Mkw«rMkØ ÞwrLkðMko÷ MxwrzÞkuLke Ãký {w÷kfkík ÷eÄe. rðLkÞ ðkuhkLke yk zkuõÞw{uLxhe

rVÕ{ çku f÷kf fhíkkt Ãký ÷ktçke níke yLku yk¾k økwshkíku íku {kýe.

íku{ýu ÷¾u÷e xqtfe ðkíkkoyku ÃkhÚke ‘ytíkhLkk yufktík’ Lkk{Lke yuf xur÷rðÍLk ©uýe Ãký çkLke.

«kEðux [uLk÷kuLkk ykøk{Lk Ãkqðuo ËqhËþoLk Ãkh yk ©uýeLkk 26 yurÃkMkkuz ËþkoðkÞk. Ëhuf ðkíkko ËuðuLÿ

Ãkxu÷u ÷¾e níke. íkuLke M¢eÃx yLku MktðkËku Ãký íku{ýu s ÷ÏÞk.

yu ÃkAe ‘Mkçk ’ xe.ðe. {kxu ‘rË÷ [kníkk ni’ Lkk{Lke rnLËe ©uýe Ãký ËuðuLÿ Ãkxu÷Lke ðkíkko ÃkhÚke

s çkLke.

‘Íe’ økwshkíke [uLk÷u ËuðuLÿ Ãkxu÷Lke ‘f¼e f¼e’ ©uýeLke fÚkkyku ÃkMktË fhe 50Úke ðÄw yurÃkMkkuz

Íe økwshkíke ÃkhÚke «Mkkrhík fÞko.

‘f¼e f¼e’ ©uýe{kt «økx ÚkÞu÷e yuf MkíÞ½xLkk ÃkhÚke yuf økwshkíke rVÕ{ çkLke yLku íku

MkwÃkhrnx síkk íkuLkwt fÚkk çkes ÷E yuf rnLËe rVÕ{ çkLke suLkwt Lkk{ : ‘ÃkhËuþ’, Ãkhtíkw ËuðuLÿ Ãkxu÷u íkuLke

¢urzx ÷uðk fËe ykøkún fu «ÞkMk Ãký Lkk fÞkuo.

f¼e f¼e’ MktðuËLkþe÷ fÚkkykuÚke

{ktzeLku ‘[eLke f{’ MkwÄeLke MkVh

økwshkíke y¾çkkhku{kt Mkk{kLÞ heíkuhksfkhýeykuLkkt rLkðuËLkku íkÚkk Ãkku÷eMk îkhk Ãkku÷eMkLke

¼k»kk{kt ðýoððk{kt ykðíke çkeLkkykuLkwt [e÷k[k÷w ¼k»kk{kt rhÃkku‹xøk Úkíkwt níkwt. {wÏÞ{tºkeLkwt

¼k»ký fðh fhðk rhÃkkuxohLku {kuf÷ðk s Ãkzu. {sqh {nksLk Mkt½Lkk «{w¾ ÃkºkfkhkuLku ÃkkuíkkLkk

«kEðux Mku¢uxheLke su{ rzõxuþLk ykÃkíkk yLku íku çkku÷u íku y¾çkkh{kt AÃkkíkwt. ËuðuLÿ Ãkxu÷u íku{kt Lkðku

s [e÷ku Ãkkzâku. íku{ýu hksfkhýeykuLke SðLkþi÷eÚke {ktzeLku íku{Lkk ¼eíkhe hksfkhýLke

MxkuheÍLku «kÄkLÞ ykÃÞwt. y¾çkkhku{kt íkuyku rð¿kkLkLke fÚkkyku Ãký ÷kÔÞk. 40 ð»ko Ãknu÷kt WÃkøkún

îkhk xe.ðe. «Mkkhý Úkþu íku fkuE fÕÃkLkk Ãký fhe þfíkwt Lknkuíkwt íÞkhu íku{ýu ykðLkkhk rËðMkku{kt

Mkuxu÷kEx xufTLkku÷kuSLke ðkík Mkh¤ ¼k»kk{kt ðk[fkuLku Mk{òðe. íkçkeçke rð¿kkLkLkkt MktþkuÄLkkuLku Ãký

íkuyku y¾çkkhkuLkkt ÃkkLku ÷E ykÔÞk.

økwshkík Mk{k[khLkk íktºke ©uÞktMk¼kE þkn, ËuðuLÿ Ãkxu÷ yLku yu{.ze yLku íktºke çkknwçk÷e¼kE þkn

Page No.14

f¼e f¼e

íku{ýu {kuxk{kt {kuxwt fk{ Ìkw{Lk RLxhuMxLke fÚkkykuLku y¾çkkhku{kt Mk{k[khkuLke ðå[u s MÚkkLk

ykÃkðkLkwt fÞwO. Mk{ks{kt çkLkíke ½xLkkykuLku íku{ýu xqtfe ðkíkkoLkk MðYÃku ÷¾ðkLkwt þY fÞwO, suLkk fkhýu

ðk[fkuLkku hMk s¤ðkE hnu. Ëhuf MxkuheLkk ytíku íku{ktÚke yuf MktËuþ hnuíkku yLku yk {uMkus økŠ¼ík

hnuíkku. íku{kt MkeÄku WÃkËuþ yÃkkíkku Lknª yLku AíkktÞu ðk[f íkuLke ykMkÃkkMk çkLku÷e Mkk{krsf

½xLkkykuLku yufe ïkMku ðkt[e Lkkt¾íkku. yk Mkk{krsf ½xLkkykuLke ©uýe ‘f¼e f¼e’Lkk Lkk{u «økx

ÚkE. ‘f¼e f¼e’ ©uýe yu nfefík{kt çkLku÷e MkíÞ ½xLkkyku nkuðk Aíkkt íku{kt MkkrníÞLkku MÃkþo hÌkku.

¼k»kk «ðkne hne. ‘f¼e f¼e’yu økwshkíkLkk ÷k¾ku ðk[fkuLku rð[khíkk fhe {qõÞk Au. ÷kufkuLku

Mk{ksLke çkwhkEyku «íÞu òøk]ík fÞko Au yLku fux÷eÞu rnÍhkíke †eykuLku LÞkÞ Ãký yÃkkÔÞku Au.

AuÕ÷kt 25 ð»koÚke Ãknu÷kt ‘økwshkík Mk{k[kh’{kt yLku nðu ‘MktËuþ’{kt fkuE Ãký òíkLkk çkúuf ðøkh

‘f¼e f¼e’ fkì÷{ «økx Úkíke hne Au. yíÞkh MkwÄe{kt 500 sux÷e MkíÞ ½xLkkyku ‘f¼e f¼e’

©uýe nuX¤ «økx ÚkE Au. ‘f¼e f¼e’Lke fux÷ef ½xLkkykuLke LkkUÄ ÷ELku ‘økwshkík nkEfkuxou’

Mkwyku{kuxku fuMk Ëk¾÷ fhe økwLkuøkkhku Mkk{u Ãkøk÷kt ÷uðkLke MkhfkhLku Vhs Ãkkze Au.

yk Mkt˼oLku yuf rfMMkku LkkUÄÃkkºk Au. ¼kðLkøkh rsÕ÷kLkk Ëzðk Lkk{Lkk yuf LkkLkfzk økk{Lkk

ÃkqòheLke ÞwðkLk ÃkíLke Lkeíkk økkuMðk{e Ãkh økk{Lkk fux÷kf çkË{kþkuyu Mkk{qrnf çk¤kífkh fÞkuo

níkku. íku ÃkAe Lkeíkk økkuMðk{eLkwt ½h yLku ËwfkLk Ãký Mk¤økkðe ËeÄkt níkkt. Ãkrík-ÃkíLkeLku økk{{ktÚke

rnÍhík fhe Ëuðk Vhs Ãkkze níke. Ãkku÷eMku íku{Lke VrhÞkË ÷uðk RLkfkh fhe ËeÄku yLku Ãkrík-ÃkíLke

y{ËkðkË ykðe fktfrhÞk{kt ykÃk½kík fhðk rð[khe hÌkkt níkkt, Ãkhtíkw yu{ fhíkkt Ãknu÷kt íkuyku

‘økwshkík Mk{k[kh’ Ãkh ykÔÞkt. ËuðuLÿ Ãkxu÷u íku{Lke ðkík Mkkt¼¤e yk¾eÞu ½xLkk yMkhfkhf

¼k»kk{kt ‘f¼e f¼e’{kt «økx fhe. çkeò s rËðMku økwshkík nkEfkuxuo ‘f¼e f¼e’Lkk ynuðk÷Lku s

yhS Mk{S ÷E Mkwyku{kuxku yhS Ëk¾÷ fhe yLku MkhfkhLku LkkurxMk ykÃke. økwshkík Mkhfkhu 24

f÷kf{kt yuf zÍLkÚke ðÄw økwLkuøkkhkuLku ÃkfzeLku su÷¼uøkk fhe ËeÄk yLku íku ÃkAe Lkeíkk økkuMðk{e yu s

økk{{kt MkhÃkt[ çkLÞkt.

‘f¼e f¼e’ yLku ËuðuLÿ Ãkxu÷ yufçkeòLkk ÃkÞkoÞ çkLke økÞk Au. økwshkíke y¾çkkhku{kt MkkiÚke ðÄw

Page No.15

ðu[kíkk fkì÷{kuLke fûkk{kt íkuLkwt MÚkkLk xku[ Ãkh Au. çkeò yLkuf ÷u¾fkuyu ‘f¼e f¼e’Lke Lkf÷

fhðkLkku «ÞkMk fÞkuo, Ãkhtíkw çkÄk s rLk»V¤ økÞk. ‘f¼e f¼e’Lke MkV¤íkk yLku ÷kufr«ÞíkkLkwt fkhý

ykÃkíkk íkuyku fnu Au : “y½hwt ÷¾ðwt Mkh¤ Au, Ãkhtíkw Mkh¤ ÷¾ðwt y½hwt Au. ‘f¼e f¼e’ ÷¾ðk {kxu

MktðuËLkþe÷ ÓËÞ òuEyu. õ÷urhxe ykìV {kELz òuEyu. ðk[fkuLkk hMkLkwt ¿kkLk òuEyu. ¼k»kk{kt

«ðkrníkk òuEyu yLku ðk[fkuLkku hMk s¤ðkE hnu {kxu þ]tøkkh hMk Ãký òuEyu. Lkkswf rð»kÞ Ãkh

÷¾íke ð¾íku þ]tøkkh hMk yLku çke¼íMkíkk ðå[uLke Ãkkík¤e ¼uËhu¾kLkwt ¿kkLk òuEyu. ½xLkk MkkÚku

Mktf¤kÞu÷wt hnMÞ AuÕ÷u s ¾q÷u íkuðe ¢k^x{uLkrþÃk òuEyu. õÞkhuf [{íf]rík Ãký nkuðe òuEyu.

ðk[fkuLku rð[khíkk fhe {qfu íkuðku árüfkuý òuEyu- yLku yk çkÄkLkku Mkhðk¤ku yux÷u s ‘f¼e

f¼e’.”

økÕVðkìh

yk çkÄkt Ãkife íku{Lkkt çku ÃkwMíkfku ‘økÕV ðkìh’ yLku ‘MkÆk{ nwMkiLk’ økwshkíke ¼k»kk{kt yuf Lkðe s

r{Mkk÷ Au. yk çktLku ÃkwMíkfku Rhkf Ãkh y{urhfkyu fhu÷k ÞwØ MktçktÄe Au. Ãknu÷kt rMkrLkÞh çkwþu yLku íku

ÃkAe swrLkÞh çkwþu yu{ çku ðkh Rhkf MkkÚku y{urhfk yLku MkkÚke ˤkuyu ÞwØ fÞwO. yk ÞwØLke

hksLkeríkÚke {ktzeLku íku {kxu ðÃkhkÞu÷kt yãíkLk þ†ku íkÚkk Mkh{w¾íÞkh MkÆk{ nwMkiLk yLku íkuLkk

ÃkrhðkhLkk ¼u˼h{Lke ðkíkku Ãký íku{kt Au. yuf ÃkºkfkhLke f÷{u ÷¾kÞu÷kt yk ÃkwMíkfku økwshkíke

Ãkºkfkh søkík {kxu Mke{kr[nTLk çkLke hÌkkt. ÞwØ, ÔÞqnh[Lkk yLku fqxLkerík Ãkh ¼køÞu s ykðwt ÷¾kÞwt

Au.

Wíf]c ðõíkk

ËuðuLÿ Ãkxu÷ {kºk W¥k{ ÷u¾f s Lknª, Ãkhtíkw Mkkhk ðõíkk Ãký Au. íku{Lkk «ð[Lk{kt Mknsíkk

Mkrðþu»k Au. íkuyku Ä{oÚke {ktzeLku rð¿kkLk yLku rþûkýÚke {ktzeLku hksfkhý Ãkh MkwtËh «ð[Lk fhe þfu

Au. íkuyku økwshkíkLkk ík{k{ «{w¾ þnuhku WÃkhktík ÷tzLk yLku {wtçkE{kt Ãký yLkuf ðkh «ð[Lkku ykÃke

ykÔÞk Au.

E.Mk. 2002Lkk {u {kMk{kt ÷tzLk{kt ðuBçk÷e ¾kíku íku{Lkkt ÃkwMíkfkuLkwt rð{ku[Lk Ãký ÞkuòÞwt níkwt.

yk ÃkwMíkfku ÷tzLkLkk {uÞh çkÚkko òuMkuV, ÷tzLkLkk Ãkqðo {uÞh ÷íkk Ãkxu÷, rçkúxLkLke Ãkk÷ko{uLxLkk MkÇÞku,

Page No.16

r«Þk fkçkhk, LkðLkeík Äku¤rfÞk, çkuhe økkzoLkkh íkÚkk $ø÷uLzLkkt {nkhkýe õðeLk yur÷ÍkçkuÚkLkk

¾kMk «ríkrLkrÄ Ãký nksh hÌkkt Au. ËuðuLÿ Ãkxu÷Lkkt ÃkwMíkfkuLku ÷tzLk{kt ykðu÷e rçkúxeþ Ãkk÷ko{uLxLke

÷kÞçkúuhe{kt Ãký MÚkkLk {éÞwt Au.

rçkúxLk, £kLMk, s{oLke, Rxk÷e, çkuÂÕsÞ{, ÂMðíÍh÷uLz, LkuÄh÷uLz yLku y{urhfk WÃkhktík

yku{kLk, ®MkøkkÃkkuh, {÷urþÞk yLku ykìMxÙur÷ÞkLkku Ãký íkuyku yLkuf ðkh «ðkMk ¾uze [qõÞk Au.

‘MktËuþ’{kt òuzkÞk

rzMkuBçkh, 2007{kt íkuyku ‘MktËuþ’{kt íktºkeLkk Mk÷knfkh yLku fxkh ÷u¾f íkhefu òuzkÞk yLku xqtf

Mk{Þ{kt s íkuyku ‘MktËuþ’ ÃkrhðkhLkk MkÇÞ çkLke økÞk. ‘MktËuþ’Lkk íktºke VkÕøkwLk¼kE Ãkxu÷ yLku

{uLku®søk rzhuõxh ÃkkŠÚkð¼kE Ãkxu÷ íkhVÚke ¼hÃkqh «u{ yLku ÷køkýe íku{Lku «kó ÚkÞkt. ‘MktËuþ’{kt

fux÷ktf Lk{qLkuËkh ð]¥kktíkku Ãký ÷ÏÞkt. økwshkík{kt ¼ksÃkkLkku ßð÷tík rðsÞ ÚkÞku íÞkhu íku{ýu

‘r{MxheÍ ykìV {kuËe’ ©uýe ÷¾e. íkk. 1÷4 yur«÷ {kxu íku{ýu LkhuLÿ {kuËeLkkt rðËuþ Þwðíke

MkkÚkuLkkt ÷øLkLkku yur«÷Vq÷ ð]¥kktík ÷ÏÞku yLku yk¾k økwshkíku íku ynuðk÷ h{qs MkkÚku {kÛÞku.

[eLke f{

‘f¼e f¼e’yu økwshkíke y¾çkkhkuLku ðkt[Lkr«Þ çkLkkÔÞwt Au. íkku ‘MktËuþ’{kt Ëh yXðkrzÞu yuf

rËðMk ykðíke ‘[eLke f{’ Lkk{Lke íku{Lke fkì÷{u ðk[fkuLku rð[khíkk fhe ËeÄk Au. ‘[eLke f{’ yu

MktËuþLke MkkiÚke ðÄw ÷kufr«Þ fkì÷{ Au. yk fkì÷{ îkhk íku{ýu rðrðÄ ½xLkkyku ytøku «òLkk rË÷Lkku

Ãkz½ku Ãkkzâku Au. 2009Úke ‘MktËuþ’{kt þY ÚkÞu÷e íku{Lke yk fxkhLku MkkiÚke ðÄw ðk[fku {éÞk Au.

íku{kt ¼úü hksfkhýeyku, ÔÞr¼[khe MkkÄwçkkðkyku, íkçkeçkLkk ðuþ{kt {krVÞkyku, fhkuzku YrÃkÞkLke

¾kÞfe fhíkkt yrÄfkheyku yLku MkVuË XøkkuLku ¾wÕ÷k Ãkkzðk{kt ykÔÞk Au. ‘f¼e f¼e’Lkk s

MktðuËLkþe÷ ÷u¾fLke QŠ{þe÷ f÷{ ynª íkuòçke çkLke òÞ Au. ‘f¼e f¼e’ ÷kufkuLkk ÓËÞLku

n[{[kðe Ëu Au íkku õÞkhuf hzkðe Ëu Au, Ãký yu s ÷u¾f ynª ‘[eLke f{’ îkhk ÷kufkuLke ykt¾ W½kze

Lkkt¾u Au. MkíÞLkku ÃkËkoVkþ fhíke yk fkì÷{ ÷u¾fLke yuf çkeS s çkkswLku «ËŠþík fhu Au. ‘[eLke

f{’ yuf «fkhu y¾çkkhLkk ‘yðks’Lke s hsqykík Au. ‘[eLke f{’{kt íku{ýu fux÷kf fkÕÃkrLkf

Page No.17

yurÃkMkkuz ÷¾e økktÄeS, sðknh÷k÷, MkhËkhLku Sðíkk fÞko Au yLku íku{Lku LkhuLÿ {kuËe MkkÚkuLke

{w÷kfkíkkuLkk fkÕÃkrLkf yurÃkMkkuz ÷¾e ÷kufkuLku nMkkÔÞk Ãký Au.

huz hkuÍ

yk rMkðkÞ ËuðuLÿ Ãkxu÷u ‘MktËuþ’{kt hrððkhLke ÃkqŠíkLkk «Úk{ ÃkkLku ‘huz hkuÍ’ Ãký þY fhe. huz hkuÍ

yux÷u ÷k÷ htøkLkwt økw÷kçk. økw÷kçk ßÞkhu hkíkwt çkLke òÞ Au íÞkhu íku ðÄw r[¥kkf»kof çkLke òÞ Au. íku{kt

AqÃke [uíkðýeLkku Mkqh Ãký nkuÞ Au. yk fxkh îkhk íkuyku Ëuþ yLku ËwrLkÞk{kt çkLkíke ½xLkkykuLke

hMk«Ë {krníke yLku Ãk]ÚÚk¬hý ykÃku Au. ÃkAe íku{kt [eLk ÃkkrfMíkkLk {kxu økËkh Lkk{Lkwt çktËh

çkLkkðe ykÃkíkwt nkuÞ fu ÃkAe ¼khíkLku nzÃk fhe ÷uðkLkk økwó Ã÷kLMk íkiÞkh fhíkwt nkuÞ. økkÞºke ËuðeLkku

yçkòuLkku ¾òLkku yLku íkuLke fkLkqLke ÷zkELke ðkík nkuÞ fu ÃkAe òuzoLkLke hkýe ykx÷e ÷kufr«Þ fu{

íkuLke ðkík nkuÞ. çkuLkÍeh suðe s, Ãký çkuLkÍehLke rðhkuÄe íkuLke ¼ºkeS Vkrík{k ¼wèkuLke ðkík nkuÞ

fu ÃkAe ¼khíkLkkt 14,000 økk{ku{kt «Mkhe økÞu÷k {kykuðkËLke ðkík nkuÞ. ykðk rð»kÞku Ãkh

hMk«[qh Mkk{økúe íkuyku ‘huz hkuÍ’{kt ÃkehMku Au. ‘huz hkuÍ’ îkhk íku{ýu çkwrØSðe ðk[fkuLku ykf»Þko

Au.

{nkòrík ÃkkxeËkh

‘MktËuþ’{kt òuzkÞk çkkË Ãký íku{ýu MktþkuÄLkkí{f Ãkºkfkhíð [k÷w hkÏÞwt. 2010Lke Mkk÷{kt ŸÍk

¾kíku Qr{Þk {kíkkSLkk {nkuíMkð ð¾íku Ëuþ-rðËuþLkk 40 Úke 50 ÷k¾ ÃkkxeËkhku yuf ÚkÞk, Ãkhtíkw

yøkkWÚke ykÞkusLk fheLku íku{ýu ÃkkxeËkhkuLkk WËT¼ð yLku ykøk{LkÚke {ktzeLku ðíko{kLk MkwÄeLkku

RríknkMk ‘MktËuþ’{kt yuf ©uýe MðYÃku ÷ÏÞku. yk ©uýeyu økwshkík¼h{kt sçkhËMík ykf»koý

s{kÔÞwt. Qr{Þk {nkuíMkðLkk ykÞkusfkuyu Ãký fçkq÷ ÞwO fu, ËuðuLÿ Ãkxu÷ ÷¾u÷e ©uýeÚke {nkuíMkðLku

¼khu ÷kuf[knLkk {¤e. yk ©uýe ‘{nkòrík ÃkkxeËkh’ ÃkwMíkfLkk Lkk{u «økx ÚkE yLku ÃkwMíkfLku Ãký

sçkhËMík ykðfkh {éÞku.

y{ËkðkË-600íku ÃkAe y{ËkðkË þnuhLku 600 ð»ko Ãkqhkt Úkíkkt nkuE y{ËkðkË þnuhLkku sL{kuíMkð WsðkÞku.

íku{kt Ãký yøkkWÚke ykÞkusLk fhe íku{ýu ‘Mk÷k{ þnuhu y{ËkðkË’ þe»kof nuX¤ Vhe yuf ©uýe

‘MktËuþ’ {kxu ÷¾e. yk¾k økwshkíku y{ËkðkËLkku hMk«Ë RríknkMk ðktåÞku. yk ©uýe Ãký

÷tzLk{kt MkL{kLk «Mktøku ÷tzLkLkk {uÞh çkÚkko òuMkuV yLku Ãkqðo {uÞh ÷¥kk Ãkxu÷

Page No.18

‘y{ËkðkË-600’Lkk Lkk{u ÃkwMíkfYÃku «økx ÚkE.

yìðkìzoTMk

økwshkík hkßÞ MkkrníÞ yfkË{e íkhVÚke ‘EÍhkÞu÷ : Äe ÷uLz ykìV Äe çkkEçk÷’ {kxu ‘©uc

ÃkwMíkf’Lkku yìðkìzo yÃkkÞku.

2009{kt ‘Íe’ økwshkíke ÃkhÚke «Mkkrhík ÚkÞu÷e ‘f¼e f¼e’ ©uýe {kxu xÙkLMk {erzÞk, {wtçkE

íkhVÚke ‘©uc ÷u¾f’Lkku yìðkìzo yuLkkÞík ÚkÞku.

«ò {kxu ÃkºkfkhíðLku

íku{ýu ‘r{þLk’ çkLkkÔÞwt

ËuðuLÿ Ãkxu÷ yuf ðMkuoxkE÷ ÃkMkoLkkr÷xe Au. íkuyku Ãkºkfkh, ÷u¾f, Mk{eûkf, MktþkuÄf yLku

RríknkMkfkh Ãký Au. xqtfe ðkíkkoyku yLku Lkð÷fÚkkÚke {ktzeLku rVÕ{Lke M¢eÃx ÷¾Lkkh yk ÷u¾fu yufe

ïkMku ðkt[e sðe Ãkzu íkuðe MkíÞ ½xLkkyku Ãký ÷¾e Au yLku ‘[eLke f{’Lkk fkÕÃkrLkf yurÃkMkkuz îkhk

÷kufkuLku nMkkÔÞk Ãký Au.

Ãkhtíkw yk çkÄwt nkuðk Aíkkt íku{ýu su fktE ÷ÏÞwt íku çknkhÚke {Lkkuhtsf ÷køku, Ãkhtíkw ¼eíkhÚke íku{ktÚke

fkuE Lku fkuE MktËuþ Mk{ksLku ykÃÞku Au. íkuyku yuf «kuVuþLk÷ sLkkor÷Mx nkuðk Aíkkt AuÕ÷k [kh

ËkÞfkÚke þçËÞkºkk îkhk ÃkºkfkhíðLku íku{ýu yuf r{þLk Ãký çkLkkðe ËeÄwt Au. Ãkºkfkhíð îkhk íku{ýu

Mk{ksLku fktE Lku fktE ykÃÞwt s Au. íku{ýu Mk{ks MkwÄkhf nkuðkLkku Ëkðku fËe fÞkuo LkÚke, Ãkhtíkw íku{ýu su

fktE ÷ÏÞwt íkuLke Mk{ks Ãkh sçkhËMík yMkhku ðíkkoE Au. yksÚke 40 ð»ko Ãknu÷kt y{urhfkÚke økúeLkfkzo

Ähkðíkku fkuE ÞwðkLk ykðe y¾çkkhku{kt ‘økúeLkfkzo ÄhkðLkkh ÞwðkLk {kxu fLÞk òuEyu Au’ íkuðe

Lkð¼khík MkkrníÞ {trËh îkhk «fkrþík ËuðuLÿ Ãkxu÷Lkk Ãkkt[ ÃkwMíkfkuLkk ÷kufkÃkoý «Mktøku Mkw«rMkæÄ

Lkð÷fÚkkfkh yrïLke ¼è, ©e{íke MkkurLkÞk økktÄeLkk hksfeÞ Mk÷knfkh yun{Ë Ãkxu÷, økwshkíkLkk

Lkk{Ëkh hksÞÃkk÷ zkì.©e{íke f{÷kS, MktËuþLkk {uLkuStøk rzhufxh ÃkkrÚkoð Ãkxu÷, ËuðuLÿ Ãkxu÷ yLku

Lkð¼khík MkkrníÞ{trËhLkk ©e {nuLÿ¼kE þkn

Page No.19

ònuhkíkku ykÃkíkku yLku økwshkíkLke Mkkhk{kt Mkkhe ÞwðíkeLku ÃkhýeLku y{urhfk ÷E síkku. økwshkíkLke

Akufhe y{urhfk òÞ íÞkhu s íkuLku ¾çkh Ãkzíke fu, Akufhku õÞkt íkku Vk÷íktw Lkkufhe fhu Au yÚkðk íkku íkuýu

ykÃku÷kt õðkìr÷rVfuþLMk Mkkð çkkuøkMk Au. yk heíku yLkuf Akufheyku VMkkíke níke. fux÷ktÞu økúeLkfkzo

nkuÕzMko îkhk fhkíke yk Auíkh®Ãkze Mkk{u íku{ýu MkíÞ½xLkkyku îkhk òøk]rík ykýe yLku íku ÃkAe

økwshkíkLke Akufheyku yLku íku{Lkkt ðk÷eyku Ãký økúeLkfkzo Ähkðíkk ÞwðfkuLke [fkMkýe fhíkkt ÚkE

økÞkt. Ãkrhýk{u Auíkh®Ãkze Ãký çktÄ ÚkE økE.

yk WÃkhktík ½hyktøkýu Ãký Ãkrík yÚkðk MkkMkrhÞktykuLkk ºkkMkLkku ¼kuøk çkLku÷e Þwðíkeyku Ãký

íku{Lke ÃkkMku íku{Lkkt Ëw:¾ËËo ÷ELku ykððk {ktze. f[uhe{kt rð¼køkeÞ ðzk îkhk Lkkufhe fhíke

çkuMknkhk ÞwðíkeykuLkk òíkeÞ þku»kýLkku ¼kuøk çkLku÷e Þwðíkeyku Ãký íku{Lke ÃkkMku ykððk ÷køke.

Ãkrík økwshe síkkt çkk¤fkuLkku WAuh Ãký Lkk fhe þfu

fu íku{Lku ¼ýkðe Ãký Lkk þfu íkuðe {æÞ{ðøkoLke

rðÄðk †eyku Ãký íku{Lke ÃkkMku ykððk ÷køke. yu

çkÄkLke ðuËLkkyku íku{ýu þçËçkØ fhe «økx fhe.

ËhufLku LÞkÞ {éÞku. LkkýkfeÞ MknkÞ fhðk Ãký

÷kufku ykøk¤ ykÔÞk.

hrÍÞk

yu{ktÞu hrÍÞk Lkk{Lke yuf {wÂM÷{ fLÞkLkku

rfMMkku LkkUÄLkeÞ Au. hrÍÞk ðzkuËhkLke yuf

fkuLðuLx Mfq÷{kt ¼ýíke níke. yuf {kuxh r{furLkf

íkuLkk «u{{kt Ãkze økÞku níkku. hrÍÞkyu yu y¼ý r{furLkfLku Ëqh hnuðkLkwt fnuíkkt íkuýu hrÍÞk MkkÚku ðuh

ðk¤ðk yuf rËðMk hrÍÞk Ãkh yurMkz VUõÞku. hrÍÞk yíÞtík YÃkk¤e níke, Ãký íkuLkk [nuhk Ãkh yurMkz

VUfkíkkt íku Mkkð fËYÃke ÚkE økE. yux÷wt s Lknª, Ãkhtíkw íku yktĤe Ãký ÚkE økE. yk yk¾eÞu ½xLkk

íku{Lkk æÞkLk Ãkh ykðe. ËuðuLÿ Ãkxu÷u ‘{khu YÃk Lknª, hkuþLke òuEyu Au’- yuðk þe»kof nuX¤ yk¾eÞu

Mxkuhe ‘økwshkík Mk{k[kh’{kt «økx fhe yLku yk¾k økwshkík{kt hrÍÞk {kxu MknkLkw¼qríkLkwt {kuswt Vhe

ðéÞwt. hrÍÞkLke ykt¾Lkwt ykìÃkhuþLk fhkððk ÃkiMkkLke {ËË fhðk yÃke÷ fhðk{kt ykðe níke. su

rËðMku yk ð]¥kktík «økx ÚkÞku íku rËðMku MkðkhÚke s MkUfzku {kýMkku hkufz hf{ yLku [uf ÷E ykðe

ÃknkUåÞk. {ËË {kxu ÷ktçke fíkkhku ÷køke. f÷kfku MkwÄe ÷kufku ÷kELk{kt Q¼k hÌkk. [uf økýðk {kxu

yufkWLx MkuõþLkLkk {kýMkkuLkku fkV÷ku fk{u ÷økkzðku Ãkzâku. fkhý fu {ËË fhðk ykððkðk¤k

LkkLkk{kt LkkLkk {kýMkku 50 fu 100 YrÃkÞkLke {ËËLkku [uf ÷ELku ykðu÷k Ãký níkk. íku ÃkAe

hrÍÞkLku ykt¾Lke þ†r¢Þk {kxu ÷tzLk {kuf÷ðk{kt ykðe. y÷çk¥k, íkuLke ykt¾Lku Auf Ÿzu MkwÄe

LkwfMkkLk ÚkÞwt nkuðkÚke zkìõxhku íkuLku árü ykÃke þõÞk Lknª.

ykðe heíku Úku÷uMkur{Þk fu nkxo{kt Aeÿ Ähkðíkkt økheçk ÃkrhðkhLkkt çkk¤fkuLke fÚkk ÷ELku fux÷ktÞu

Ãkrhðkhku íku{Lke ÃkkMku ykÔÞkt. íku çkÄktLke s fÚkkyku íku{ýu ÷¾e yLku yu Mkki fkuE ÃkrhðkhkuLku ÷kufkuyu

Ãkw»f¤ ykŠÚkf {ËË fhe.

ík{kfw yLku økwxfk ¾kðkLke xuð Ähkðíkkt yLku fuLMkhLkku ¼kuøk çkLku÷k ÞwðfkuLke ÓËÞÿkðf fÚkkyku

íku{ýu ÷¾e. yuf rÃkíkkyu íkuLkk fuLMkhøkúMík ÃkwºkLkk øk¤k{kt fezk ¾ËçkËíkk òuÞk yLku íku Ëw:¾ MknLk

Lkk{Ëkh ykøkkn¾kLk MkkÚku

Page No.20

Lkk Úkíkkt rÃkíkkyu ¼økðkLkLku «kÚkoLkk fhe fu, “nu ¼økðkLk, íkwt {khk ÃkwºkLku s÷ËeÚke ÷E ÷u. {khkÚke

{khk ËefhkLke yk Ëþk òuE þfkíke LkÚke.” yk fÚkk ðktåÞk çkkË yk¾ku Mk{ks n÷e økÞku. yLku

ík{kfw-økwxfk Mkk{u yuf òøk]rík ÷kððkLkwt fk{ íku{ýu fÞwO.

«rík¼kykuLku çknkh ÷kÔÞk

fuLkuzk{ktÚke fhkuzkuLke ykðf AkuzeLku y{ËkðkË

ykðu÷k ykur÷Þk suðk rfzLke RÂLMxxâqxLkk zkÞhuõxh

zkì. yu[. yu÷. rºkðuËe {kxu Ãký íku{ýu ÷ÏÞwt yLku

Mk{ks{kt Ãkzu÷k ykðk {kLkðíkkðkËe íkçkeçkku íkÚkk

«rík¼kykuLke Mkuðkyku íku{ýu rçkhËkðe.

y{ËkðkË þnuhLkku RríknkMk ÷¾íke ð¾íku íku{ýu

¾qýu¾kt[hu Ãkzu÷ Lkkxâ f÷kfkhku, MÚkÃkrík yLku ÃkuELxhku

{kxu Ãký ÷ÏÞwt. Mk{ks{kt Ãkzu÷kt AqÃkkt híLkkuLku íkuyku

çknkh ÷kÔÞk. Mk{ks su{Lku yku¤¾íkku s Lknkuíkk yuðk

[ªÚkhu ðªxu÷kt LkkLkkt híLkkuLku Ãký íku{ýu [{fkÔÞkt.

y{ËkðkË þnuhu ykÃku÷k ©uc rþûkfku yLku ©uc

yæÞkÃkfku {kxu Ãký íku{ýu ÷ÏÞwt. yuMk. ðe. ËuMkkE suðk

yk[kÞkuoÚke {ktzeLku RLËw÷k÷ Þkr¿kf {kxu Ãký íku{ýu ÷ÏÞwt. Lkðe ÃkuZe su{Lku ¼q÷e økE Au íkuðk

¿kkLkÃkeX yìðkìzo rðsuíkk ÃkÒkk÷k÷ Ãkxu÷Lku íku{ýu ÞkË fhe ÃkÒkk÷k÷Lke þçËMkVh hsq fhe.

rfþkuhfw{kh, rË÷eÃkfw{kh yLku ÷íkk {tøkuþfh Ãký su{Lkkt VuLk níkkt íkuðk økwshkíkLkk «Úk{ r{r{¢e

f÷kfkh fktrík Ãkxu÷Lku Ãký íku{ýu ÞkË fhe íku{Lke f¤kykuLku rçkhËkðe. ykr£fkLkk fux÷kf ËuþkuLkk

LkuíkkykuLkk {nu÷ku {kxu r[ºkku ËkuhLkkh ÃkuELxh çkkçkw÷k÷ MkkuLkeLku y{ËkðkËLke yk{sLkíkk

yku¤¾íke Lknkuíke. ËuðuLÿ Ãkxu÷u çkkçkw÷k÷ MkkuLke {kxu ÷ÏÞwt íÞkhu yu f÷kfkhLku ÃkÈ©eLkku yìðkìzo

{éÞku nkuÞ yux÷ku ykLktË ÚkÞku.

MkhËkh yLku {rýçknuLk

Lkðe ÃkuZeLkk Ãkºkfkhku MkhËkh Mkknuçk fu {rýçkuLkLku ¼køÞu s ÞkË fhu Au. ËuþLkkt 500 hkò-

hsðkzktykuLku Lk{kðe ËuLkkh MkhËkh Mkknuçk y{ËkðkË BÞwrLkrMkÃk÷ fkuÃkkuohuþLkLkk «Úk{ «{w¾ níkk.

MkhËkh MkknuçkLke y{ËkðkË þnuh {kxuLke Mkuðkyku þnuhLke «ò òýíke s Lknkuíke. ËuðuLÿ Ãkxu÷u

þnuhLke «òLku MkhËkh MkknuçkLkk SðLkLke yËT¼wík ðkíkkuÚke Wòøkh fÞko.

yu s heíku rÃkíkk {kxu ykSðLk fwtðkhk hnuLkkh fw. {rýçkuLk ÃkkMku çku òuze ÷qøkzktÚke ðÄw fktE s

Lknkuíkwt. {rýçkuLkLke MkkËøke rðþuLke ðkíkku ÷¾e íku{ýu Lkðe ÃkuZeLku {rýçkuLkLkk ÔÞÂõíkíðÚke Ãkrhr[ík

fhkðe.

yksu økwshkíkLkku su rðfkMk Au íku økwshkíkLkk «Úk{ {wÏÞ{tºke zkì. Sðhks {nuíkkyu þY fhu÷e

LkeríkykuLkwt Ãkrhýk{ Au. økwshkík MðŠý{ sÞtíke Qsðe hÌkwt níkwt íÞkhu ¼q÷kE økÞu÷k zkì. Sðhks

{nuíkkLku íku{ýu þçËku îkhk Vhe MkSðLk fÞko.

Zuçkh¼kELkwt Mkkihk»xÙLkk «Úk{ {wÏÞ{tºke níkk. íkuyku ÍqtÃkzk suðk yuf {fkLk{kt hne ðneðx

[÷kðíkk níkk. íku{Lkk çkkÚkY{{kt Lk¤ Ãký Lknkuíkku. ËuðuLÿ Ãkxu÷u Zuçkh¼kELke MkkËøkeLke fÚkk ÷¾e,

y{urhfkLkk Mðkr{LkkhkÞý

{trËh{kt MkL{kLk ð¾íku ©e

ÃkwY»kku¥k{r«Þ Mðk{e MkkÚku

Page No.21

yksLkk hksfkhýeykuLku Ãký íku{Lku

yLkwMkhðk «uhýk ykÃke.

Lk{oËk ÞkusLkkLkk sçkhËMík

rn{kÞíke yuðk ¼kEfkfk yLku

MkhÃkt[Úke þY fheLku ËuþLkk Lkkýk{tºke

çkLku÷k yu[. yu{. Ãkxu÷ rðþu Ãký

÷ÏÞwt yLku Lkðe ÃkuZeLku «uhýk ykÃke.

Lkðe ÃkuZe, Lkðk ÷u¾fku yLku Lkðk

Ãkºkfkhku økktÄeSLku ¼q÷e hÌkk Au íÞkhu

økktÄeSLkk SðLkLkk MkwtËh «Mktøkku

÷¾e Vhe yuf ðkh økktÄeSLkwt {nkíBÞ ÷kufkuLku Mk{òðLkkh yuf{kºk ËuðuLÿ Ãkxu÷ hÌkk.

rðãkÚkeoyku {kxu

økwshkík{kt ßÞkhu ßÞkhu Ãký çkkuzoLke Äku. 10 yLku 12{kLke Ãkheûkk ykðu íÞkhu yLkuf çkk¤fku íkLkkð

yLkw¼ðu Au. fux÷ktf ÃkheûkkLkk zhÚke fu ykuAk {kõMko ykððkLkk zhÚke ykÃk½kík fhu Au. ykðk fhwý

çkLkkðku yxfkððk íku{ýu yLkuf ðirïf «rík¼kykuLkk Ëk¾÷k MkkÚku ÷ÏÞwt. fux÷eÞu þk¤kykuyu íku{ýu

÷¾u÷kt ÷u¾kuLke þk¤kLkk LkkurxMk çkkuzo Ãkh ÷økkzâkt suÚke çkk¤fku yu ðkt[u yLku ykÃk½kík fhðkLkwt rð[khu s

Lknª. {kºk ÞkËþÂõíkLkku s xuMx fhíke yksLke çkkuøkMk Ãkheûkk ÃkØrík {kxu Ãký íku{ýu ÷ÏÞwt.

fu¤ðýefkhku yLku hkßÞ MkhfkhLku Ãký íku{ýu Ãkheûkk ÃkØrík çkË÷ðk rð[khíkk fhe ËeÄk.

fku{e íkkuVkLkku

økwshkík{kt ßÞkhu ßÞkhu fku{e íkkuVkLkku Vkxe LkeféÞkt íÞkhu íÞkhu íku{ýu ‘ðkune h^íkkh’ yLku

‘[eLke f{’ fkì÷{ îkhk økwtzkík¥ðkuLku W½kzkt Ãkkzâkt. økwtzkík¥ðku yLku hksfkhýeykuLke MkktXøkktXLku

íku{ýu ¾wÕ÷e fhe Lkkt¾e. hkßÞ{kt fkuu{e þktrík MÚkÃkkÞ íkuðk «Mktøkku ÷ÏÞk. 2002Lkkt fku{e íkkuVkLkku

ð¾íku íkuyku nhMkku÷Lkk yuf fuBÃk{kt økÞk ßÞkt MkUfzku {wÂM÷{ Ãkrhðkhku yk©Þ ÷ELku çkuXk níkk.

÷kufkuLku Sðíkk Mk¤økkðe Ëuðk{kt ykðíkk níkk yLku çkuW fku{ku ðå[u sçkhËMík WL{kË níkku íÞkhu

íku{ýu {wÂM÷{ Ãkerzíkku ðå[u sE íku{Lkk {kxu xÙf ¼heLku huþLk, ÃkkýeLke íkÚkk çkeS ½hð¾heLke

{ËËLke Mkøkðz fhkðe ykÃke.

yu s heíku 1985Lkkt íkkuVkLkku ð¾íku hkus þnuh{kt ¾tshçkkS Úkíke níke íÞkhu íku{ýu yu ð¾íkLkk

Ãkku÷eMk ðzk swr÷Þku rhçkuhkuLku {¤e þnuhLkk økwtzkykuLke yuf ÞkËe çkLkkðe ykÃke. MkwÃkhfkuÃk rhçkuhkuyu

íku{Lke s ÞkËe Ãkh ¼hkuMkku fhe yuf s hkík{kt hksfkhýeyku MkkÚku Mktf¤kÞu÷k 50 økwtzkykuLku Ãkfze

÷eÄk yLku çkeò s rËðMku þnuh{kt ¾tshçkkS çktÄ ÚkE økE. MkwÃkhfkuÃk swr÷Þku rhçkuhkuyu ËuðuLÿ

Ãkxu÷Lke fkh{kt çkuMkeLku fkuE s Mk÷k{íke f{kLzku rðLkk hkºkeLkk Mk{Þu òík{krníke {kxu þnuh{kt

VhðkLkwt ÃkMktË fÞwO níkwt.

òu¾{ku ÷eÄkt

ËuðuLÿ Ãkxu÷ yuf ÷køkýeþe÷ ÔÞÂõík Au. «òLku ßÞkhu ßÞkhu Ãký yLÞkÞ ÚkÞku yÚkðk

økktÄeLkøkh{kt çkuXu÷k Mk¥kkÄeþkuyu «ò Ãkh Ë{LkLkku fkuhzku ðªÍTÞku íÞkhu íÞkhu íku{ýu f÷{Lku íkuòçke

çkLkkðe ËeÄe. ÃkkuíkkLkk òLkLke Ãký Ãkhðk fÞko ðøkh íku{ýu Mk¥kkÄeþkuLkk òuhsw÷{ rðhwØ Mk¾ík

÷ÏÞwt. LkuíkkykuLkkt »kzâtºkku ¾wÕ÷kt Ãkkzâkt. økwshkíkLku Mk¤økkðLkkh yLku «òLku çkkLk{kt ÷uLkkh

Page No.22

økwtzkykuLkk økkuzVkÄh yuðk hksfkhýeykuLku íku{ýu W½kzk Ãkkzâk. fkuEfLke ¾whþe økE Ãký ¾he.

fkuEyu «ò «íÞuLkkt ð÷ýku çkËÕÞkt Ãký ¾hkt. Ãký yuLkku Þþ ÷uðkLkku íku{ýu fËe «ÞkMk fÞkuo Lknª.

íku{Lkk ¾qLk {kxu fkðíkhwt Ãký h[kÞwt. íku{Lkk ÃkrhðkhLku Sðíkwt Mk¤økkðe Ëuðk 1985{kt Ãkºkfkh

fku÷kuLke Ãkh nw{÷ku Ãký ÚkÞku, Ãkhtíkw nw{÷k¾kuhku íku{Lkk ½hLkwt ÷kufuþLk þkuÄe Lkk þõÞk yLku íkuyku

íkÚkk íku{Lkwt Ãkrhðkh çk[e økÞwt.

{kºk Lkuíkkyku s Lknª, Ãkhtíkw Ët¼e MkkÄw çkkðkyku, ÔÞr¼[khe çkkÃkwyku, ÷kufkuLku Auíkhíkk

íkktrºkfkuLku Ãký íku{ýu W½kzk Ãkkzâk. †eykuLku ÃkkuíkkLke hkÄk yLku ÃkkuíkkLke òíkLku f]»ý MkkÚku

Mkh¾kðíkk MkkÄw çkkðkyku Mkk{u íku{ýu ®n{íkÚke ÷ÏÞwt. ykðk MkkÄwyku y¿kkík ÃkrhðkhkuLke †eykuLku

yk©{{kt çkku÷kðe VMkkðíkk níkk, Ãký íku{Lkk ÷u¾ku çkkË Mk{ks{kt sçkhËMík ¢ktrík ykðe. yk

Ët¼e MkkÄwykuyu ¼køke sðwt Ãkzâwt. Ëh ð»kuo økwhwÃkqŠý{kLkk rËðMku ßÞkt ÷kϾku ÷kufku økwhwLkkt ËþoLk fhðk

ykðíkkt níkkt íÞkt {ktz nòhuf ykðíkk ÚkE økÞk.

fhkuzku YrÃkÞkLkwt ykŠÚkf Mkk{úkßÞ ÷ELku çkuXu÷k ÄkŠ{f yk©{kuLkkt {rn÷k ðzkyku fu suyku íku{Lkk

s MkíMktøkeyku-MkkÄfkuLkk ¾qLk {kxu sðkçkËkh níkkt íku{Lke yMkr÷Þík íku{ýu ÷kufku Mk{ûk hsq fhe

ËeÄe yLku Ä{oLkk Lkk{u [k÷íkkt yíÞk[kh Mkk{u íku{ýu [÷kðu÷e ÍwtçkuþLkk fkhýu fux÷ef {rn÷k

økwhwyku økwshkík{kt ykðíke s çktÄ ÚkE økE.

‘[eLke f{’ îkhk íku{ýu {urzf÷Lkk {krVÞkykuLku, ÷kufkuLku ÷qtxíke fkuÃkkuohux nkìÂMÃkx÷kuLkk

økkuh¾ÄtÄkLkku rLkËkuo»k ÷kufkuLku {khe Lkkt¾ðk fhkíkkt çkkuøkMk yuLfkWLxMko fhLkkh Ãkku÷eMk yrÄfkheyku

yLku íku{Lku çk[kððk {uËkLku Ãkzu÷k hksfkhýeykuLku Ãký íku{ýu ¾wÕ÷k Ãkkzâkt.

yk çkÄkt s ÷¾kýku íku{Lke ÃkkuíkkLke Mkwhûkk {kxu ÃkzfkhYÃk níkk. íku{Lkk MktÏÞkçktÄ ÷¾kýku íkuLkk

ÃkkuíkkLkk {kxu òu¾{ ÷kðLkkhkt níkkt, Ãkhtíkw íkuyku yux÷e nËu «òr¼{w¾ níkk fu yuf ðkh «òLku fkuE

yLÞkÞ Úkíkku nkuÞ íkku íkuyku MknLk fhe þfíkk LkÚke yLku íku ÃkAe íkuyku f÷{ WXkðu ÃkAe fux÷wt òu¾{

WXkðeLku ÷¾e hÌkk Au íku ¼Þ íkuyku {Lk{ktÚke fkZe Lkkt¾u Au. fux÷ktf ÷¾kýku ÷¾íke ð¾íku íku{Lkkt

Ãkrhðkhu íku{Lku hkufðk fkurþþ fhe Au, Ãkhtíkw íku{ýu ytíkhkí{kLkk ykËuþLku s {kLk ykÃÞwt. Ëk.ík.

Ãkqðo hk»xÙÃkrík Íu÷rMktn yLku ©e «{w¾Mðk{e MkkÚku.

Page No.23

ÃkuELxh nwMkuLku yuf ðkh rnLËwykuLkkt Ëuðe {k MkhMðíkeLkwt LkøLk r[ºk ËkuÞwO. íÞkhu íku{ýu ‘ðkune

h^íkkh’{kt ®n{íkÚke ÷ÏÞwt fu, “{k MkhMðíke ËuþLkk 60 fhkuz rnLËwykuLkkt ÃkqßÞ Ëuðe Au. ÃkuELxh

nwMkuLk Ãknu÷kt ÃkkuíkkLke Mkøke {kíkkLkwt LkøLk r[ºk Ëkuhe íku{kt hnu÷e f¤k rðþu Mk{òðu”- yLku íku{Lkk

yk ÷u¾Lke yux÷e íkku sçkhËMík yMkh ÚkE fu, «òLkk Vkxe Lkef¤u÷k yk¢kuþLkk fkhýu {rnLkkyku

MkwÄe ÃkuELxh nwMkuLku y{ËkðkË ykððkLkwt xkéÞwt níkwt.

çkuMkw{kh [knfku

yk çkÄwt nkuðk Aíkkt íkuyku nt{uþkt Ähíke Ãkh s hÌkk. ÷kufr«ÞíkkLkku Lkþku fËeÞu íku{Lkk rË{køk Ãkh

Mkðkh ÚkÞku Lknª. «òLku íku{Lke Ãkh yux÷ku çkÄku ¼hkuMkku níkku fu, fux÷ef ðkh íkku yòÛÞk fuËeyku

Ãký su÷{ktÚke ËuðuLÿ Ãkxu÷Lku Ãkºk ÷¾íkk.

ËuðuLÿ Ãkxu÷ økwshkíke Ãkºkfkhíð{kt yuf Mke{kr[nTLk nktMk÷ fÞwO. Lkðkt feŠík{kLkku Mkh fÞkO.

íku{Lkk ÃkwMíkf rð{ku[LkkuLkk Ãkkt[ «Mktøkku WsðkÞk. Ëhuf ð¾íku Xkfkuh¼kE nkì÷ Q¼hkE økÞku.

÷kufkuyu ÃkøkrÚkÞkt{kt çkuMkeLku Ãký ÷kufkÃkoýLkk fkÞo¢{ku {kÛÞk. nkì÷{kt søkk Lkk {¤e íkku ºkýMkku-

[khMkku {kýMk íkku çknkh s Q¼k hÌkk. yuf ðkh íku{Lkk ÷kufkÃkoýLkk fkÞo¢{{kt WÃkÂMÚkík hnu÷k

Mkw«rMkØ MkkrníÞfkh [tÿfktík çkûkeyu fÌkwt níkwt : “Mkk÷wt, E»Þko ÚkkÞ íkux÷e ÃkÂç÷f níke.” [tÿfktík

çkûke suðk Mk{Úko ÷u¾f Ãký ËuðuLÿ Ãkxu÷Lkk [knf níkk. íku{Lke ÷kufr«ÞíkkLkwt {n¥ðÃkqýo fkhý

íku{Lkk Mð¼kðLke rLk¾k÷Mkíkk, ÷u¾Lkþi÷eLke «ðkrníkk, MkkËøke yLku íku{Lkkt ÷¾kýkuLke

«òr¼{w¾íkk s sðkçkËkh hÌkkt.

ÃkºkfkhkuLkk hknçkh

ÃkºkfkhíðLku {kºk hkuSLkwt s MkkÄLk Lkk çkLkkðe hk¾íkk íku{ýu íkuLku «òLkk «&™ku Wfu÷ðkLkwt yuf

r{þLk Ãký çkLkkðe ËeÄwt. yux÷wt s Lknª, Ãkhtíkw íku{ýu çkeò yLkuf ÃkºkfkhkuLku ÃkuËk fÞkO. fkì÷us{kt

¼ýíkk fux÷kÞu ÞwðkLkku fu Þwðíkeyku íku{Lku ðkt[eLku Ãkºkfkhíð{kt ykÔÞkt. fux÷kÞu ÞwðkLk Ãkºkfkhku

yksu Ãký fçkq÷ fhu Au fu, íkuyku ËuðuLÿ Ãkxu÷Lku ðkt[eLku s Ãkºkfkh çkLÞk Au. fux÷kf íku{Lku ðkt[eLku

Ãkºkfkhíð{kt ykÔÞk íkku fux÷kfLku íkuyku s Ãkºkfkhíð{kt ÷E ykÔÞk Au. fux÷kÞu Ãkºkfkhku yLku

÷u¾fkuLkk íkuyku hknçkh çkLÞk Au.

íku{Lke {kuxk{kt {kuxe ¾krMkÞík yu Au fu, ÷kufr«ÞíkkLkk fkhýu íkuyku fux÷kÞLke R»ÞkoLkku ¼kuøk

çkLÞk, Ãkhtíkw íku{ýu fËeÞu fkuELkeÞu R»Þko fhe Lknª. çkeòLkkt Mkkhkt ð]¥kktíkku fu ÷¾kýku íku{ýu nt{uþ

rçkhËkÔÞkt. ykðe MkuLMk ykìV yur«rMkyuþLMk çknw ykuAk ÷kufku{kt nkuÞ Au.

økúk{rðfkMk

íku{ýu {kºk ÷ÏÞwt s Lknª, Ãkhtíkw ÃkkuíkkLkk SðLkLku Ãký «òLkk «&™ku {kxu Mk{ŠÃkík fÞwO. íku{Lkk

ðíkLk ykfYLË {kxu yLku MkkçkhfktXk {kxu íku{Lku nt{uþkt rðþu»k «erík hne. rsÕ÷kLkk fkuE Ãký

rðMíkkh{ktÚke LkkLkk{kt LkkLkku {kýMk ykðu íkku íkuLku nt{uþkt {ËËYÃk Úkíkk. ¾kMk fheLku þnuhLke {kuxe

nkìÂMÃkx÷ku{kt ¼híke Úkíkkt økheçk økúk{sLkku {kxu íkuyku MkËkÞu íku{LkeMkkÚku hÌkk. MkkçkhfktXkÚke

{ktzeLku fåA MkwÄeLkk ÷kufku íku{Lke ÃkkMku Lkðk hMíkk fu ÃkeðkLkk ÃkkýeLke Mk{MÞk {kxu ykðíkk hÌkk Au.

Ëhuf {kxu fkuE Lku fkuE {tºkeLku íkuyku ¼÷k{ý fhe ykÃkíkk hÌkk. íku{Lkk ðíkLk ykfYLË ®Mk[kELke

yËT¼wík MkøkðzkuLkk fkhýu yksu LkkLkfzwt Ãktòçk çkLke økÞwt Au. økk{{kt LkkLkfze nkìÂMÃkx÷ Au su{kt

hkus 200Úke ðÄw økheçk ÷kufku {Vík Mkkhðkh ÷u Au. su çkÄwt íku{Lku yk¼khe Au. Aíkkt íkuLkku Þþ ÷uðk

íku{ýu fËe «ÞkMk fÞkuo LkÚke. íkuyku ¾wË yuf ‘MktMÚkk’ Au.

Page No.24

‘r{Úk’, r{MxheÍ yLku VuõxTMk

42 ð»koLke fkhrfËeo Ëhr{ÞkLk íku{Lkkt 40 sux÷kt ÃkwMíkfku «økx ÚkÞkt. çkÄkt s ÃkwMíkfku Lkð¼khík

MkkrníÞ {trËhu «økx fÞkO. íku{Lkkt ÃkwMíkfkuLkk ÷kufkÃkoý «Mktøku {kºk yzÄk f÷kf{kt s Y. 50

nòhLkkt ÃkwMíkfku ðu[kE sðk ÷køÞkt.

ÃkºkfkhíðLke yk ÷ktçke Ëz{s÷ fhLkkh ËuðuLÿ Ãkxu÷ MðÞt yuf ‘Mk{k[kh’ ÷¾Lkkh Ãkºkfkh

nkuðk Aíkkt íkuyku ¾wË yLkuf ðkh ‘LÞqÍ’ yLku [[ko{kt hÌkk. íku{Lke íkhVuý{kt yLku rðhwØ{kt Ãký

÷¾kÞwt. ‘ðkune h^íkkh’ fkì÷{Úke «¼krðík hksfkhýeyku yLkuÃkºkfkhkuyu íku{Lku rððkËkMÃkË fne

íku{Lke xefk fhíkkt ÷¾kýku Ãký ÷ÏÞkt. ¾kMk fheLku Ënuøkk{Lkk f÷krLkrÄ {nkhks îkhk yuf

WãkuøkÃkríkLke ÃkíLke MkkÚku fhu÷k ËwÔÞoðnkhLke ©uýeçkØ fÚkk íku{ýu ÷¾e íÞkhu íkuLku hkufðk «ÞkMk

ÚkÞku, Ãkhtíkw yËk÷íkku íku{Lke MkkÚku hne yLku yuf Ãkríkyu ÃkkuíkkLke ÃkíLke MkkÚkuLkk yuf økkËeÃkríkLkk

MktçktÄkuLke rðrzÞkuøkúkVe fhe íku ½xLkkLkwt rððhý Mk{ks {kxu ykt¾ W½kzLkkhwt hÌkwt. ½ýk

[ku¾r÷Þkyku îkhk økwshkíke ÃkºkfkhíðLke ònuh{kt xefk fhðkLke VuþLk [k÷u Au íÞkhu ËuðuLÿ Ãkxu÷u

MktþkuÄLkkí{f ÃkºkfkhLkk yLkuf «Mktøkku yk÷uÏÞk, su xefkfkhkuLkk æÞkLk Ãkh fu{ Lk ykÔÞk íku yuf

«&™ Au.

½ýk çkÄk ÷kufku {kxu ËuðuLÿ Ãkxu÷ ‘r{Úk’ yLku ‘r{Mxhe’ Au. suyku íku{Lku LkSfÚke òýíkk LkÚke

íkuyku íku{Lkk rðþu ¼kík¼kíkLke fÕÃkLkkyku{kt hk[u Au. Ëhuf Ãkûkku{kt íku{Lkk økkZ r{ºkku Au yLku yu

fkhýu íku{Lkk rðþu yLkufrðÄ MÃkuõÞw÷uþLMk Úkíkkt hnu Au. ßÞkhu ßÞkhu [qtxýeyku ykðu Au íÞkhu íkuyku

[qtxýe ÷zðkLkk Au íkuðe ðkíkku nðk{kt Vtøkku¤kíke hnu Au. íkuyku fnu Au : “Mkr¢Þ hksLkerík yuf ðkík

Au yLku hksLkerík rðþu ÷¾ðwt íku y÷øk ðkík Au. nwt Mkr¢Þ hksfkhýLkku {kýMk LkÚke yLku Äkhku fu fkuE

{Lku Mkr¢Þ hksfkhý{kt ¾U[e òÞ íkku íku{kt MkV¤ Úkðk ytøku {Lku MktËun Au. ð¤e nwt MktðuËLkþe÷

ÔÞÂõík Awt yLku ÷køkýeþe÷ ÔÞÂõíkykuLkwt hksfkhý{kt fk{ LkÚke.”

yk{ Aíkkt y¾çkkh{kt ÷¾Lkkh ÔÞÂõík MkkiÚke ðÄw [[ko{kt hnuíke nkuÞ íkku íku ËuðuLÿ Ãkxu÷ Au,

fkhý fu íku{Lkkt ÷¾kýku nt{uþkt «rík¼kðkuLku sL{ ykÃku Au. su{Lku fkuE ðkt[íkwt s LkÚke íku{Lke xefk

Ãký Úkíke LkÚke. fux÷kf ÄtÄkËkhe yLÞ Ãkºkfkhku fu ÷u¾fku íku{Lke xefk fhu Au íÞkhu íkuyku h{qs{kt fnu

Au : “{khk xefkfkhkuLke ÃkíLkeyku yLku íku{Lke {B{eyku {khkt ðkt[fku Au.”

ËuðuLÿ Ãkxu÷Lke ÷¾ðkLke þi÷e s yux÷e «ðkne Au fu, íku{Lke fux÷ef fÚkkyku yLku fux÷kf «Mktøkku

ðk[fku çku fu ºký ðkh ðkt[e òÞ Au. fux÷ktf ÷¾kýku{kt íku{Lkwt Lkk{ Lkk nkuÞ íkku Ãký ðk[fkuLku ¾çkh

Ãkze òÞ Au fu, yk ð]¥kktík fu «Mktøk ËuðuLÿ Ãkxu÷u s ÷¾u÷ku Au. {kºk ÷u¾Lkþi÷e ÃkhÚke s yku¤¾kíkk

fkuE ÷u¾f nkuÞ íkku íku ËuðuLÿ Ãkxu÷ s Au.

çkunË ÷kufr«Þíkk yLku y¾çkkhLku ÷kufr«Þ çkLkkððkLke íku{Lke fkuXkMkqÍ yLku árü WÃkhktík íkuyku

çkku÷ðk{kt MÃk»x ðõíkk Ãký Au. íku{Lke ÃkkA¤ xefk fhLkkhk ÔÞÂõík íku{Lke nkshe {kºkÚke s

yMk÷k{íke yLkw¼ðu Au yLku íkuLkwt fkhý rð»kÞku ÃkhLkku Ÿzku yÇÞkMk, íkfo, {krníke yLku ðkíkLku hsq

fhðkLke íku{Lke ÃkkMku ykøkðe Axk Au. íku{Lkwt ÔÞÂõíkíð ÃkkhËþof Au. ¼eíkh{kt su yLkw¼ðu Au íku

íku{Lkk [nuhk Ãkh yLku S¼ Ãkh nkuÞ Au. yk fkhýu ½ýe ðkh íkuyku økuhMk{sLkk ¼kuøk Ãký çkLÞk Au.

½ýk ÷kufku íku{Lkk rðþu yLkufrðÄ ‘r{Úk’ Q¼e fhðk{kt MkV¤ Lkeðzâk Au. ‘MktËuþ’Lkk rzhuõxh

Page No.25

Mk{eh¼kE þuXu yuf ðkh íku{Lku fÌkwt níkwt : “ËuðuLÿ¼kE, ík{u ßÞkhu ‘økwshkík Mk{k[kh’{kt níkk íÞkhu

ík{khk rðþu yLkuf ‘r{Úk’ [k÷íke níke,

Ãkhtíkw ík{u ‘MktËuþ’{kt òuzkÞk ÃkAe s

y{Lku ÷køku Au fu, ík{u Mkkð y÷øk s

ÔÞÂõík Aku.”

íku{Lkkt ÃkwMíkfkuLkk AuÕ÷k ÷kufkÃkoý

ð¾íku ‘MktËuþ’Lkk {ìLku®søk rzhuõxh

ÃkkŠÚkð¼kE Ãkxu÷u fÌkwt níkwt :

“ËuðuLÿ¼kE yLÞ Ãkºkfkhku {kxu hku÷

{kuzu÷ Au. fkuE fkì÷{ þY fhðe íku Mknu÷wt

Au, Ãkhtíkw íkuLke ÷kufr«Þíkk xfkðe hk¾ðe

íku y½hwt Au. íku{Lke ÷kufr«ÞíkkLkwt fkhý

íku{Lke ¼k»kk fu þi÷e s LkÚke, Ãkhtíkw

íku{Lkku Mk¾ík Ãkrh©{ yLku yÇÞkMk Au.

íkuyku fkuE «rík¼k rðþu ßÞkhu ÷¾u Au

íÞkhu suLkk {kxu ÷¾ðk{kt ykÔÞwt Au íku

ÔÞÂõík ¾wË Lk¬e fhe þfíke LkÚke fu,

íku{ýu íku{Lke xefk fhe Au fu «þtMkk ?

fkUøkúuMkLkkt hk»xÙeÞ Lkuíkk ©e{íke

MkkurLkÞk økktÄeLkk hksfeÞ Mk÷knfkh

ynu{˼kE Ãkxu÷ ËuðuLÿ Ãkxu÷Lku

LkufrË÷ yLku ‘Þkh çkks’ ËkuMík fnu Au.

økwshkíkLkkt Lkk{Ëkh hkßÞÃkk÷ zkì.

©e{íke f{÷kSyu íku{Lkkt ÃkwMíkfkuLkk ÷kufkÃkoý «Mktøku fÌkwt níkwt fu, ËuðuLÿ¼kEyu ÃkºkfkhíðLke

Wßsð¤ ÃkhtÃkhkLku Wòøkh fhe Au. ËuðuLÿ¼kEyu nt{uþkt Ãkqðoøkúnhrník yLku LkezhíkkÚke ÷ÏÞwt Au.

íku{Lkkt ÃkwMíkfkuLkk ÷kufkÃkoý «Mktøku ËuðuLÿ Ãkxu÷u fÌkwt fu, “yu òuøk-Mktòuøk Au fu, økwshkíke ¼k»kk{kt

MkkiÚke ykuAk {kfoTMk ÷kðLkkh {khk suðe ÔÞÂõíkLku yksu ÷kufku MkV¤ Ãkºkfkh {kLku Au, Ãkhtíkw nwt yuf

MkV¤ Ãkºkfkh yLku ÷u¾f Awt yu ðkík òu Mkk[e nkuÞ íkku íkuLkwt fkhý Ãkw»f¤ yÇÞkMk, ¼k»kkLke MkkËøke

yLku õ÷urhxe ykìV {kELz Au. su ÔÞÂõík ¾wË {qtÍðý{kt fu rîÄk{kt nkuÞ Au íkuLkwt ÷¾ký Ãký fkuELku

Mk{s Lkk Ãkzu íkuðwt srx÷ nkuÞ Au. su rð»kÞ Ãkh ík{khe Ãk¬z Lkk nkuÞ íku rð»kÞ Ãkh fËe Lkk ÷¾ku.

çkÄk s rð»kÞku Ãkh çkku÷ðkLkku fu ÷¾ðkLkku «ÞíLk fËe Lkk fhku. su rð»kÞ Ãkh ÷¾ðwt nkuÞ íku rð»kÞ Ãkh

÷¾íkkt Ãknu÷kt Ãkqhwt nku{ðfo fhku. Mkíkík ðkt[íkk hnku. Mkíkík yÇÞkMk fhíkkt hnku. LkkLkk{kt LkkLke

ÔÞÂõík ÃkkMkuÚke Ãký þe¾ku. {kºk ÄwhtÄh yæÞkÃkfku ÃkkMkuÚke s Lknª, Ãkhtíkw Ãkxkðk¤k ÃkkMkuÚke fu

¾uík{sqh ÃkkMkuÚke Ãký fktEf Lku fktEf þe¾ðkLkwt nkuÞ Au, Ãkhtíkw ð¤e nwt su ÷¾wt Awt íkuLku MkkrníÞfkhkuLke

Ãkrh¼k»kkLkwt MkkrníÞ Mk{sðkLke sYh LkÚke. {khk ÷¾kýku{ktÚke MkkrníÞ ÃkuËk Úkíkwt nkuÞ íkku íku

ykzÃkuËkþ Au. ð¤e nwt su fktE ÷¾wt Awt íku þkïík LkÚke, Ãkhtíkw Mkkt«ík yLku Mk{fk÷eLk Au yLku íku

Page No.26

yksLkk Mk{Þ {kxu yíÞtík sYhe Au.”

íkuyku fnu Au : “nwt hkus {kºk ËkuZ s f÷kf ÷¾wt Awt, Ãkhtíkw hkus [khÚke Ãkkt[ f÷kf ðkt[wt Awt. hkus

Ëuþ-rðËuþLkkt 25Úke 30 y¾çkkhku ðkt[wt Awt. ykXÚke ËMk sux÷e LÞqÍ [uLkÕMk ÃkhÚke «Mkkrhík

Mk{k[khku hkus ËkuZÚke çku f÷kf rLknk¤wt Awt. Ëuþ-rðËuþLke ½xLkkykuLke AuÕ÷k{kt AuÕ÷e

ÃkrhÂMÚkríkÚke Mkíkík ðkfuV hnwt Awt. çkhkf ykuçkk{kÚke {ktzeLku rçkÃkkþk çkkMkw MkwÄe yLku zkì.

{Lk{kunLk®MknLkk yÚkoþk†Úke {ktzeLku fuxrhLkk fiVLke ÷uxuMx rVÕ{ MkwÄe {khe òíkLku yÃkzux hk¾wt

Awt. rnMxÙe, LkuþLk÷ ßÞkuøkúkuVe yLku rzMfðhe {khe r«Þ [uLkÕMk Au. Mxkh {wðeÍ, yu[çkeyku,

yu{Syu{ yLku rÃkõMk ÃkhÚke «Mkkrhík rVÕ{ku Ãkife ÃkMktËøkeLke rVÕ{ku Ãký rLknk¤wt Awt. Rrsó,

hku{, Ãku÷uMxkELk, økúeMk yLku MÃkkxkoLke ¼qr{fk Ãkh çkLku÷e rVÕ{ku {Lku r«Þ Au. ‘©e{ËT ¼økðËT

økeíkk’ yLku økktÄeS r÷r¾ík ‘MkíÞLkk «Þkuøkku’ {khkt r«Þ ÃkwMíkf-økútÚkku Au. {khku fkuE ‘hku÷ {kuzu÷’

LkÚke. nwt fkuELkkÞu suðku çkLkðk {ktøkíkku LkÚke. fkuE Ãký ÷u¾f fu Ãkºkfkh {khku ‘ykËþo’ LkÚke. nwt

suðku Awt íkuðku s çkLke hnuðk {køkwt Awt. ykuþkuyu fÌkwt Au : “Ëhuf ÔÞÂõík ÃkkuíkkLke heíku yrîíkeÞ Au.

ÞwrLkf Au, yòuz Au, fkuELkeÞu Lkf÷ fhðkLkk çkË÷u ík{u ík{khwt {kir÷f ÔÞÂõíkíð fu ¼k»kkLku

rðfMkkðku.”

ytøkúuS ¼k»kkLkk y¾çkkhÚke ÃkkuíkkLke fkhrfËeo þY fhLkkh ËuðuLÿ Ãkxu÷ yksu økwshkíke

¼k»kkLkk MkV¤ Ãkºkfkh økýkÞ Au, Ãkhtíkw íku{Lkku yÚkkøk Ãkrh©{, Ãkw»f¤ ðkt[Lk yLku Mkíkík fktEf

þe¾íkk hnuðkLke rs¿kkMkk yu s íku{Lke MkV¤íkkLkkt hnMÞku Au. ¼k»kkLku íkuyku {kæÞ{ økýu Au.

¼k»kkLke MkkËøke yu MkV¤íkkLke AwÃke [kðe Au. íkuyku fnu Au : “y½hwt ÷¾ðwt Mknu÷wt Au, Ãkhtíkw Mkh¤

÷¾ðwt y½hwt Au.”

ËuðuLÿ Ãkxu÷ ÃkkuíkkLke ytøkík ÷kEçkúuhe Ähkðu Au. íku{Lke ÷kEçkúuhe íku{Lkk {kxu yuf «fkhLke

huVhLMk ÷kEçkúuhe Au. íku{kt økktÄeS, MkhËkh, {kuhkhS ËuMkkEÚke {ktzeLku ¼kEfkfk suðe

«rík¼kykuLkkt SðLk[rhºkku Au. ¼økðËT økeíkkÚke {ktzeLku Ãkrðºk fwhkLk yLku çkkEçk÷ Ãký Au.

{krhÞku ÃkwÍko r÷r¾ík ‘økkuzVkÄh’Úke {ktzeLku ‘yÕfur{Mx’ Ãký Au. yku nuLkúeLke [{íf]ríkÃkqýo xqtfe

ðkíkkoykuÚke {ktzeLku RrsóLkk rÃkhkr{zkuLke hnMÞ{Þ fÚkkyku Ãký Au. hk{kÞý, {nk¼khíkÚke

{ktzeLku ÃkÞøktçkh Mkknuçk ÃkhLkkt ÃkwMíkfku Ãký Au. ‘Äe VkELk÷ ðhzeõx’Úke {ktzeLku ‘Ä ðÕzo ykìV

VuhkuÍ’ Ãký Au.

Mkíkík ðkt[íkk hnuðwt, Mkíkík rLkheûký fhðwt, Mkíkík þe¾íkk hnuðwt, WÃk÷çÄ {krníkeLkwt Ãk]ÚÚkfhý

fhíkkt hnuðwt, íku{ktÚke MkíÞ yLku yMkíÞLku íkkhðíkk hnuðwt yLku íku ÃkAe s ÷¾ðwt yLku MkV¤íkk ÃkAe

Ãký Ähíke Ãkh s hnuðwt íkÚkk ðÄw Lk{ú çkLkðwt íku íku{Lkku SðLk{tºk Au.

yk Au ËuðuLÿ Ãkxu÷ rðþuLke r{ÚMk, r{MxheÍ yLku VuõxTMk.

Page No.27

ËuðuLÿ Ãkxu÷-yuf yð÷kufLk

økwshkíke ÃkºkfkhíðLkku EríknkMk ËkuZ MkËeÚke çknw sqLkku LkÚke, Ãkhtíkw MkV¤ ÃkºkfkhkuLke ÞkËe

çkLkkðeyu íkku çknw s sqs Lkk{ku Mkk{u÷ fhe þfkÞ yLku íku{kt ËuðuLÿ Ãkxu÷Lkwt Lkk{ yð~Þ Mkk{u÷ fhðwt

Ãkzu. ËuðuLÿ Ãkxu÷ AuÕ÷kt [kh ËkÞfkÚkeøkwshkíke Ãkºkfkhíð{kt MkV¤ heíku ¾uzký fhe hÌkk Au.

Ãkºkfkhíð søkíkLke ðkík ykðu íÞkhu ËuðuLÿ Ãkxu÷Lkwt Lkk{ ¼khu økðo MkkÚku ÷uðk{kt ykðu Au. ËuðuLÿ Ãkxu÷u

yuf Mkkhk yLku ©uc ÃkºkfkhLke MkkÚku ÷kufr«Þ MkkrníÞfkh íkhefu Lkk{Lkk {u¤ðe Au. íku{Lke ykøkðe

ðýoLkþi÷e, ðkík «Míkwík fhðkLke yíÞtík ykf»kof Axk- yuf yËT¼wík fkiþÕÞ Au. yuf ykøkðe

MxkE÷ Au. ËuðuLÿ Ãkxu÷ {kºk økwshkík{kt Lknª, Ãký rðï¼hLkk økwshkíkeyku{kt yuf Ãkºkfkh íkhefu

Ãkrhr[ík Au, ykøkðku ykËh Ähkðu Au yLku yíÞtík ÷kufr«Þ Au.

ËuðuLÿ Ãkxu÷ yuf MktðuËLkþe÷ Ãkºkfkh Au. íku rð[khu Au ½ýwt, Mkqû{ rLkheûký fhu Au, rðþk¤

árüfkuý Ähkðu Au, Ãký ÓËÞ fnu yux÷wt s ÷¾u Au. ÃkhtÃkhk fhíkkt y÷øk ÷¾u Au. ‘y÷øk’ fhðkLke

f¤kyu ËuðuLÿ Ãkxu÷Lku ‘©ucíð’ yÃkoý fÞwO Au. yksu økwshkíke ðk[f yLku ËuðuLÿ Ãkxu÷Lkwt ‘f¼e f¼e’

yufçkeòLkk Ãkqhf çkLke økÞk Au.

Mk{ks{kt, hksfkhý{kt, f÷ksøkík{kt, rð¿kkLk ûkuºk{kt fu yLÞ fkuE Ãký ûkuºkLke rðï¼hLke

½xLkkyku{kt ÃkrhðíkoLkLkku rMk÷rMk÷ku íkku [kÕÞk s fhíkku nkuÞ Au. yuf ½huz, yuf YrxLk «r¢Þk [kÕÞk

s fhíke nkuÞ Au, Ãký yu çkÄk{kt fkuE fkuE ðkh ykt¾Lku yktS Ëu, {LkLku rð[khíkk fhe {qfu, ÓËÞLku

¼ªsðe Ëu fu ÃkAe ®sËøkeLku «fkrþík fhe Ëuíkwt nkuÞ Au, yk çkeswt fkuE Lknª, Ãký ËuðuLÿ Ãkxu÷Lke fxkh

‘f¼e f¼e’ Au. Mk{ÞLke MkkÚku íkk÷ r{÷kðeLku, ÷Þ {u¤ðeLku íkÆLk swËe s ðkík, Lkðe s heík yLku

¼ÔÞ rð[khkuÚke ¼hÃkqh ½xLkkykuLkku Mk{LðÞ yux÷u ‘f¼e f¼e.’ ËuðuLÿ Ãkxu÷ yuf MktðuËLkþe÷

Ãkºkfkh Au yux÷u s Mk{ks{kt çkLkíke ½xLkkykuLku çk]nËT árüfkuýÚke ‘f¼e f¼e’ fkì÷{{kt hsq fhu Au.

yMktÏÞ økwshkíke ðk[fku RLíkòh fhíkkt nkuÞ Au fu, ykðíkkt Mkku{ðkhu ‘f¼e f¼e’{kt fE MkíÞ½xLkk

nþu ? yk Mkðk÷ ËuðuLÿ Ãkxu÷Lke ÷kufr«Þíkk yLku MkV¤íkk Ëþkoðu Au. økwshkík{kt yksu ËuðuLÿ Ãkxu÷Lke

f÷{Úke ÷¾kÞu÷e ½xLkkykuLku ðkt[Lkkhku [knf ðøko ¾qçk s rðþk¤ Au.

ËuðuLÿ Ãkxu÷{kt W¥k{ MkkrníÞfkh yLku ©uc ÃkºkfkhLke «rík¼kLkku Mk{LðÞ ÚkÞku Au. MkV¤

økwshkíke ÃkºkfkhkuLke ÞkËe{kt íku{Lkwt Lkk{ yð~Þ {qfðwt Ãkzu s. íkuLkkt fkhýku Ãký ½ýkt Au. su{ fu

íku{Lke rð[ûký yLku íkhðhkx ð]r¥k íkÚkk «¾h rs¿kkMkk MkkÚku Mkíkík yLku yÚkkøk {nuLkíku íkuyku MkV¤

Ãkºkfkh çkLke þõÞk Au. Ãkºkfkhíðsøkík Íkf{Íku¤ yLku ø÷u{hMkÚke ¼hu÷wt Au. Ãký ËuðuLÿ Ãkxu÷Lkwt

ÔÞÂõíkíð Mkk{kLÞ ÃkºkfkhÚke yux÷k {kxu swËwt íkhe ykðu Au fu, yíÞtík Ãkrh©{Ãkqðof {u¤ðu÷e

Lkk{Lkk, «rMkrØ yLku ÷kufr«ÞíkkLkku ¼kh íku{Lku ÷køkíkku LkÚke. íku{Lkwt ÔÞÂõíkíð ËÃkoý suðwt Au,

yíÞtík ÃkkhËþof Au yLku Mkh¤ Mð¼kð Ähkðu Au. íku{Lkk ÔÞÂõíkíð{kt MÃküíkk, yk¢{fíkk yLku

rhMk[oð]r¥k Au, su Mkns heíku íku{Lkk ynuðk÷ku fu ÷u¾kuLku ðk[fLkk ÓËÞLke ykhÃkkh ÃknkU[kzu Au.

LÞqÍ ÃkuÃkhLku [kuxËkh, ykf»kof Aíkkt íkxMÚk yLku MkíÞ ò¤ððk{kt íku{Lke rMkØnMík þi÷e Ãkwhðkh

ÚkÞu÷e Au. yuf fkçku÷ yLku sðkçkËkh ÃkºkfkhLke Yyu fk{Lku ËeÃkkðe òýðkLke f¤k íku{Lkk{kt Au,

Ãký ËuðuLÿ Ãkxu÷Lke ‘yku¤¾’ Q¼e ÚkE ‘f¼e f¼e’ fkì÷{Úke. yk ‘f¼e f¼e’ fxkh îkhk Ãkºkfkh

ËuðuLÿ Ãkxu÷Lkku ÷u¾f íkhefu sL{ ÚkÞku. ÷u¾f ÃkkuíkkLke f]rík fu fxkhLke {kðsík fhu Au, {Lk yLku

Page No.28

íkLkÚke ykfhe {nuLkík fhe Au. ËuðLÿ Ãkxu÷u ‘f¼e f¼e’Lku sL{ ykÃÞku ÃkAe ‘f¼e f¼e’Lkk WAuh{kt

¾e÷ððk{kt fkuE f[kþ hk¾e LkÚke. yk {kxu hkík¼h òøkíkk hneLku Ãký rðrðÄ rð»kÞku Ãkh ðktåÞwt

Au, sYhe {krníke yufXe fhðk snu{ík WXkðe Au, þõÞ yux÷e ðÄw rðøkíkku yLku {krníke yufXe

fhðk{kt Mknus Ãký Ze÷ hk¾e LkÚke. ÷¾ðk{kt fþwt s yÄf[hwt fu WÃkhAÕ÷wt Lknª, Ãký ‘f¼e

f¼e’{kt Ÿzký ÷kððk {Úkk{ý fhe Au. yzÄwt fu yÄoMkíÞ Lknª, Ãký MkíÞíkk, Ãkqýoíkk ÷kððk {kxuLkku

«ÞkMk fÞkuo Au. su ðktåÞwt, su òuÞwt, su {u¤ÔÞwt fu su {kÛÞwt yuLku {q¤ MðYÃku s, fþeÞ çkLkkðx fu Lkf÷

rðLkk hsq fhðk{kt ÃkkuíkkLkku Ãkºkfkh íkhefuLkku Ä{o yËk fÞkuo Au.

ËuðuLÿ Ãkxu÷ Lk¾rþ¾ Ãkºkfkh Au yLku ÃkºkfkhLku yuf ºkeS ykt¾ Ãký nkuÞ Au. Mk{ks{kt su fkuE

½xLkk ykMkÃkkMk çkLkíke nkuÞ Au fu yk{Úke íku{ ðuhkÞu÷wt Ãkzâwt nkuÞ Au, su fkuE fk{Lkwt fu Lkfk{wt hMíkkyku

Ãkh fu þuhe-[kixk{kt hͤíkwt-h¾zíkwt nkuÞ Au, su fkuE ½xLkk çkLkíke nkuÞ Au, yu çkÄk Ãkh yk ºkeS

ykt¾ ½q{íke hnu Au yLku yu{ktÚke Mk{k[kh {kxuLke fu ðkíkko {kxuLke Mkk{økúeLku ðes¤eLkk [{fkhLke

su{ ÍzÃke ÷u Au. ðes¤eLkk [{fkhu {kuíkezkt ÃkhkuððkLke f¤k yux÷u ËuðuLÿ Ãkxu÷Lkwt ÃkkýeËkh

Ãkºkfkhíð. Ãkºkfkh íkhefu ËuðuLÿ Ãkxu÷Lke ºkeS ykt¾ ¾qçk s ÃkkýeËkh, þÂõíkþk¤e yLku MkknMkÚke

¼hu÷e Au. yux÷u s ‘f¼e f¼e’ AuÕ÷k [kh ËkÞfkÚke yksu Ãký ðÄkhu Mk½Lk, MkwtËh, hku[f yLku

Mk{]Ø çkLkíkwt økÞwt Au. þk¤kLkk rðãkÚkeoyku, fkì÷ursÞLkku, rçkÍLkuMk{uLkku, {rn÷kyku, hksLkuíkkyku,

©{Sðeyku, ðze÷ku Mkrník Mk{ksLkk rðrðÄ ûkuºkLkk yLku Ëhuf ðøkoLkk ÷kufku ËuðuLÿ Ãkxu÷Lkk

ÃkºkfkhíðLku [knu Au.

ËuðuLÿ Ãkxu÷ Ãkºkfkh nkuðkLkwt økkihð yLkw¼ðu Au. su ftE ÷¾u Au ÃkºkfkhLkku {ku¼ku Mk[ðkÞ yu heíku

÷¾u Au. yuf íkusMðe Ãkºkfkh þwt fhe þfu íkuLkwt ©uc WËknhý yux÷u ËuðuLÿ Ãkxu÷. {erzÞkLkwt fk{ fÃkhwt

Au yLku Úkkuzwt y½hwt Au. MkkÚku MkkÚku sðkçkËkheðk¤wt Au. y¾çkkhkuLke ËwrLkÞk{kt Mk{k[kh yLku çkLku÷e

½xLkkykuLkwt rð&÷u»ký fhðkLkwt fk{ ¾qçk s {nuLkík {ktøke ÷u íkuðwt Au, Ãký ËuðuLÿ Ãkxu÷ ðk[fkuLku

rð[khíkk fhe {qfu yLku Mk¥kkÄeþkuLku Äúwòðe {qfu yuðe ÄkhËkh ¼k»kk{kt yk÷u¾Lk fhe òýu Au.

yMkhfkhf rhÃkku‹xøk fhðkLkwt nkuÞ fu ÃkAe ELxhÔÞq ÷uðkLkku nkuÞ fu ÔÞÂõíkrðþu»kLkwt þçËr[ºk

yk÷u¾ðkLkwt nkuÞ, rð¿kkLkLke fkuE Ãký þk¾kLkku y½hk{kt y½hku ÷u¾ Ãký ðk[fkuLku Mkh¤ ¼k»kk{kt

ykÃke þfu Au. RBÃkuõx-yu íku{Lkkt ÷¾kýkuLke fuLÿðíkeo ¾qçke Au. rV÷kuMkkuVe, MkkÞLMk, rVõþLk fu

{urzrMkLk, RfkuLkkur{õMkLke ðkík nkuÞ, Mkk{kLÞ {kýMkku Mk{S þfu yLku çkwrØSðeyku rð[khe þfu

íkuðwt íku{Lkwt ÷u¾Lk Au. ÷u¾f yLku ÃkºkfkhLkku Ãkkík¤ku Aíkkt MÃkü ¼uË ËuðuLÿ Ãkxu÷u íku{Lkkt

MkkrníÞMksoLkku{kt yLku ynuðk÷ku{kt ò¤ÔÞku Au. yux÷u íkuyku yksu økwshkíke ÃkºkfkhíðLkk søkík{kt

ÄúwðLkk íkkhkLke {kVf [{fe hÌkk Au. ËuðuLÿ Ãkxu÷u Ãkºkfkh íkhefuLkku Ä{o rLk¼kÔÞku Au yLku MkV¤íkkLku

Ãk[kðe òýe Au.

ÃkºkfkhLkku {q¤ Ä{o íkku ÃkerzíkkuLku ðk[k ykÃkðe yLku yçk¤kykuLku hûký ykÃkðkLkku Ãký Au. ËuðuLÿ

Ãkxu÷u yuf Ãkºkfkh íkhefu ‘f¼e f¼e’ fku÷{{kt yMktÏÞ Ãkerzík yLku ÔÞrÚkík †eykuLku ®sËøkeLkk ËËoLku

þçËYÃku Xk÷ÔÞwt Au. ykðe ÃkerzíkkykuLkk ynuðk÷kuÚke ftÃkLkku MkòoÞkt Au. ðkË-rððkË ÚkÞk Au. Mkkhk-

LkhMkkt «rík¼kðku MkktÃkzâk Au, Ãký Auðxu Ãkerzík †eykuLku LÞkÞ yÃkkððk{kt ËuðuLÿ Ãkxu÷Lkwt Ãkºkfkhíð

{kæÞ{ çkLÞwt Au. yk yuf Ãkºkfkh íkhefu ËuðuLÿ Ãkxu÷Lke ¼ÔÞ rMkrØ Au. yuf Ãkºkfkh Mk{ks {kxu þwt

fhe þfu ? yk Mkðk÷Lkku sðkçk ËuðuLÿ Ãkxu÷Lkk Ãkºkfkhíð{ktÚke s {¤e òÞ Au. ykÃkýu su{ hkus

Page No.29

¼kusLk ÷uðwt Ãkzu Au yu{ ËuðuLÿ Ãkxu÷Lku hkus ftEf Lku ftEf ÷ÏÞk ðøkh [uLk Ãkzíkwt LkÚke. hkus ÷¾ðwt yuðk

íku{Lkk þku¾Lku ÷eÄu økwshkíke ðk[fkuLku RMkðeMkLk ykuøkýeMkku yufkýw{kt ÚkÞu÷k økÕVðkìh hkushkusLkku

ynuðk÷ ËuðuLÿ Ãkxu÷Lke fku÷{ îkhk òýðk {éÞku yLku Ãk¤u Ãk¤u ïkMk yØh fhe Ëu íkuðk Rhkf-fwðiík

ðå[uLkk rðïLkk «Úk{ nkExuf ðkìh Ãknu÷kt fkWLx-zkWLkÚke {ktzeLku ÞwØLkk ytík MkwÄeLkku hkusuhkusLkku

ÞwØLkku RríknkMk Lknª, Ãký rnMkkçk-rfíkkçk {ktzðkLkwt ¼økehÚk fk{ ËuðuLÿ Ãkxu÷u WÃkkzâwt yLku

òuøkkLkwòuøk ð»ko çku nòh ºký{kt MkÆk{ nwMkuLkLkk WËÞ yLku ÃkíkLkLkk RríknkMkLkwt yk÷u¾Lk Ãký fhe

ËeÄwt.

RÍhkÞu÷Lke {w÷kfkíku økÞk yLku y{ËkðkË Ãkhík ykðeLku [kh nòh ð»koLkku RríknkMk-MktMf]rík

Ähkðíkkt Ëuþ rðþu ‘RÍhkÞ÷-Ä ÷uLz ykìV Ä çkkEçk÷’Lkk þe»kof nuX¤ yiríknkrMkf ÃkwMíkf ÷ÏÞwt yLku

suLku økwshkík hkßÞ MkkrníÞ yfkË{eLkwt Ãkkrhíkkur»kf «kó ÚkÞwt. ŸÍk{kt 18{e þíkkçËeLke

WsðýeLkk ¼køkYÃku Wr{Þk {nkuíMkð þY ÚkÞku yLku ¼khu {nuLkík yLku MktþkuÄLk fheLku [ku¬Mk

Mk{Þ{kt s ‘{nkòrík ÃkkxeËkh’ ©uýe ytíkøkoík ÃkkxeËkhkuLkk RríknkMkLkwt yËT¼wík rLkhwÃký fÞwO Au

yLku íkksuíkh{kt y{ËkðkËLku 600 ð»ko Ãkqhkt ÚkÞkt íku rLkr{¥ku ‘Mk÷k{ þnuhu y{ËkðkË’ ©uýe

‘MktËuþ’{kt hsq fhe yLku y{ËkðkËLkku RríknkMk f÷{Úke {Ze ËeÄku. íÞkhu ykÃkýLku Mkðk÷ ÚkkÞ fu

yk {kýMk Ãkºkfkh Au ? ÷u¾f Au ? fu ÃkAe RríknkMkfkh Au ?

yuf Ãkºkfkh íkhefu ¼khík¼h{kt íku{ s rçkúxLk, £kLMk, Rxk÷e, s{oLke, ÂMðíÍh÷uLz, LkuÄh÷uLz,

RÍhkÞu÷, {÷urþÞk, ÚkkE÷uLz, çkUøkfkuf, nkUøkfkUøkÚke {ktzeLku yku{kLk íkÚkk y{urhfkLkk yLkuf ðkh

«ðkMk ¾uzâk Au. ÃkkùkíÞ MktMf]rík òuÞk çkkË Ãký ¼økðkLk f]»ýLkk ‘økeíkk’Lkk rMkØktíkLku yLkwMkheLku

f{oLke økrík ykøk¤ ÄÃkkððe yu ËuðuLÿ Ãkxu÷Lke ®sËøkeLkku {wÏÞ Ä{o hÌkku Au. ËuðuLÿ Ãkxu÷ Mk{Þ MkkÚku

íkk÷ r{÷kðeLku [k÷Lkkhk Ãkºkfkh íkhefu yku¤¾kÞ Au. yux÷u íku{Lke ‘huz hkuÍ’ fku÷{ nkuÞ fu ‘f¼e

f¼e’, ‘[eLke f{’ fku÷{ nkuÞ fu yLÞ MktþkuÄLkkí{f ÷u¾ nkuÞ íku{kt ÷uxuMx yÃkzux yLku íkkòu rð[kh

òuðk {¤u s.

ËuðuLÿ Ãkxu÷ «òLke Lkkz Ãkkh¾w Ãkºkfkh íkhefu yku¤¾kÞ Au. íku{Lke f÷{ nt{uþkt MkíÞLkk Ãkûku hne

Au yux÷u zh fu Mktfku[ ðøkh Ãký ¼q÷ku fhLkkh xku[Lkk hksLkuíkkLkk fkLk Ãký f÷{ ðzu yk{¤e ÷u Au.

Mkqû{ rLkheûký fhðkLke f¤k, yÚkkøk Ãkrh©{ yLku Lkðe ÃkuZe MkkÚku íkk÷ r{÷kððkLke fwLkunLku

fkhýu yksu ËuðuLÿ Ãkxu÷ MkV¤íkkLkk rþ¾hu rçkhks{kLk ÚkÞk Au. «òLkk hwtðkzkt çkuXkt ÚkE òÞ yuðe

heíku ½xLkkLkwt MktðuËLkþe÷íkkÚke ðýoLk fhðkLke íkkfkík ËuðuLÿ Ãkxu÷Lke Au. yux÷u s MkíÞ yLku MkqÞoLkku

rðfÕÃk LkÚke yu{ økwshkíke ÃkºkfkhíðLkk søkík{kt ËuðuLÿ Ãkxu÷Lkku fkuE rðfÕÃk LkÚke.

(yk yð÷kufLk Ãkºkfkhíð Ãkh zkìõxhux fhe hnu÷k

‘MktËuþ’Lkk ÞwðkLk Ãkºkfkh {kMkwtøk [kiÄheLkwt Au)

Page No.30

* þ{ýkLke {kuMk{

* Mkwðýo ykøk

* Ãkkrhòík

* fkurnLkqh

* [k÷ íkLku Mkkze yÃkkðwt

* YÃkfwtðh

* r[¥kðLk

* {Lk MkkuLkkLkkt íkLk YÃkkLkkt

* ytíkhLkkt yufktík

* ’62Lke Lkkíkk÷

* ftfk÷

* fuBÃkVkÞh

* ÷®ðøkeÞwt

* Ä Ã÷kux

* {krhÞk

* {]ýk÷

* ykìÃkhuþLk EÂLzÞk

* Lkk ! ík{u {khkt {B{e Aku

* huþ{ ytÄkhwt fu{ Au ?

ËuðuLÿ Ãkxu÷Lkkt ÃkwMíkfkuLke ÞkËe

«kró MÚkkLk

Lkð¼khík MkkrníÞ {trËh

ËuhkMkh ÃkkMku, økktÄehkuz, y{ËkðkË.

xur÷ Lkt. (079) 22139253, 22132921

Email : info@navbharatonline.com

* økÕVðkìh

* fuðzkLkwt y¥kh

* Ãke¤e fhuýLkwt Vq÷

* ÷kune Lkeíkhíkku Qøkíkku Mkqhs

* ykrð¼koð

* Ãkw»Ãk yuf Ãk÷kMkLkwt

* EÍhkÞ÷ : Ä ÷uLz ykìV Ä çkkEçk÷

* MkÆk{ nwMkiLk

* íkw÷Mke

* ðiËune

* Mkkûke

* nuLkkLke MkwxfuMk

* y¥khLke MkwøktÄ

* [eLke f{

* yurhMxku¢uxTMk

* {nkòrík ÃkkxeËkh

* zkìLkLku ÃkeMk «kEÍ

* y{ËkðkË 600

* [kELkeÍ zÙuøkkuLk