1. PREDMET NOMOTEHNIKE? Su pravne norme, pravni propisi i njihovo donošenje. Nomotehnika izučava prvenstveno formalna obilježja pravnih propisa, ostavljajuči drugim pravnim naukama da izučavaju sadržinu. Ona znači izučava pravila koja se odnose na stvaranje pravnih normi.

2. KOJI ELEMENTI ODREĐUJU FORMALNE KARAKTERISTIKE PRAVNOG AKTA? Određuju ih dva osnovna elementa: --organi u čijoj je nadležnosti donošenje određenog pravnog akta i

--procedura koja je propisana za donošenje pravnog akta.

3. KOJI NAZIVI SE KORISTE ZA NOMOTEHNIKU? Nomotehnika, zakonodavna tehnika, tehnika stvaranja prava, tehnika izrade propisa, pravno normiranje, nauka o izradi propisa, nomografija, zakonografija....

4. FAZE NASTANKA NOMOTEHNIKE? Prva faza----period do stvaranja države(običajna pravila)nepisana pravila. Druga faza---od nastanka države do nastanka građanskog društva (nastaju prvi pisani pravni akti) zapisivano običajno pravo i odluke i naredbe vladara. Treće razdoblje---- počinje stvaranjem građanskog društva. Zakone donosi zakonodavni organ-parlament.

5. KARAKTERISTIKE TREĆE FAZE U RAZVOJU NOMOTEHNIKE? Počinje stvaranjem građanskog društva. Pravni akti više nisu samo zapisi običajnog prava i naredbi vladara. Javlja se i zakonodavni organ, recimo parlament koji donosi zakone. Javlja se potreba za pravnom disciplinom koja će izučavati pitanje stvaranja pravnih akata.

6. ARGUMENTI U PRILOG KONSTITUISANJU POSEBNE NAUČNE DISCIPLINE JESU? -mnogobrojnost pravnih akata, povečavanje broja subjekata koji donose pravne akte. Potrebno sticanje opštih znanja o donošenju pravnih propisa kao i praktičnih znanja.

7. KAKAV PROPIS MORA DA BUDE? Kvalitetan, rješenja u njemu da su primijenjiva u praksi, komunikativan praktično primjenjiv.

8. ŠTA JE NOMOTEHNIKA? -od grčkih riječi nomos-zakon i tehne-vještina, ili pravno normiranje, stvaranje prava, izrada pravnih propisa.

9. ŠTA ZNAČI UNIVERZALNOST NOMOTEHNIKE ? -načelo univerzalnosti pored načela jedinstvenosti određuju odnos nomotehnike prema drugim pravnim naukama. Univerzalnost označava da su saznanja ove nauke opšteg karaktera te su primjenjiva u svakoj oblasti prava kako unutrašnjeg tako i komparativnog prava. Nomotehnika nije posebna grana pravnog sistema.u odnosu na nauke materijalnog prava nomotehnika ima univerzalni karakter jer uzima izvore i iz domaćeg i iz stranog zakonodavstva i literature.

10. ŠTA JE NORMATIVNA DJELATNOST? –nomotehnika izučava normativnu djelatnost kao ljudsku djelatnost čiji je rezultat stvaranje pravnih pravila i pravnih propisa. NORMATIVNA DJELATNOST je stvaranje prava donošenjem opštih pravnih akata.

11. KAKO SE UNOSE PROMJENE POSTOJEČEG PRAVNOG SISTEMA? -unose se normativnom djelatnošću. Na različite načine. Donošenjem novog pravnog akta, dopunjavanjem, izmjenama i ukidanjem pravnog akta.

12. RAZLOZI UKIDANJA PRAVNOG AKTA? --To je donošenje odluke o prestanku važenja pravnog akta. Do ukidanja dolazi iz dva razloga: ---jer je prestala potreba za uredjenjem određenog pitanja,---- jer se o istom pitanju, odnosno pravnoj oblasti donosi novi pravni akt.

13. DA LI NORMATIVNA DJELATNOST OBUHVATA SAMO DONOŠENJE OPŠTIH PRAVNIH AKATA ILI I DONOŠENJE POJEDINAČNIH PRAVNIH AKATA? ----pravo ne nudi jedinstven odgovor. Prema jednom stanovištu normativna djel.ne obuhvata pojedinačne pravne akte, jer se tim aktima pravo ne stvara več se samo primjenjuje. Prema drugom stanovištu obuhvata i pojedinačne pravne akte jer se i ovim aktima stvara pravo a ne samo primjenjuje.

14. KO OBAVLJA NORMATIVNU DJELATNOST? ---više različitih subjekata. S obzirom na to koji subjekti je obavljaju ona može biti djelatnost državnih organa i djelatnost nedržavnih subjekata. Primarni oblik stvaranja prava je normativna djelatnost državnih organa.

15. KOJA SU TO PITANJA OD INTERESA ZA NOMOTEHNIKU? ----kada i pod kojim uslovima neki društveni odnos treba regulisati pravnim propisom i tako ga pretvoriti u pravni odnos, ----ko treba da donese pravni propis.-------kojim pravnim aktom treba urditi dati odnos,-----koje sankcije predvidjeti,-----ko če sankciju primijeniti i ------kojim metodama i tehnikama izraditi konkretni opšti pravni akt.

16. KOJI SU RAZLOZI PREPUŠTANJA UREĐIVANJA DRUŠTVENIH ODNOSA AUTONOMNOM PRAVU?-------Država svojim propisima uređuje samo one društvene odnose koji su od šireg značaja za konodavca i ne može urediti sve odnose. Te odnose od manjeg značaja država prepušta nedržavnim organizacijama da ih sami urede. Razlozi za to su:---- Država ne može uspješno i pravovremeno da uredi sve društvene odnose,---- zbog manje važnosti država nije ni zainteresovana da ih uređuje, i ----nedržavni subjekti su sposobniji i kvalifikovaniji da sami urede svoje društvene odnose. Ipak, država i dalje u tom dijelu zadržava snažan uticaj jer mu pruža zaštitu putem sankcije odnosno državne prinude.

17. NABROJ PITANJA IZ DEKARTOVIH PRAVILA? -----koriste se u analizi i proučavanju društvenih odnosa koje treba pravno normirati :----što, zašto, kako, ko i kada.

18. KADA DONIJETI OPŠTI PRAVNI AKT? ----to je peto Dekartovo pitanje. Može biti unaprijed određeno ili neodređeno. Predviđeno prethodnim aktom, podzakonski akt donošenje mu predviđeno u zakonu, predviđen odlukom ustavnog suda. Ako nije određen rok onda to zavisi od mnogo objektivnih i subjektivnih okolnosti.

19. OD ČEGA ZAVISI KOJIM PRAVNIM KATOM ĆE SE NORMIRATI ODREĐENI PRAVNI ODNOS? ----izbor vrste opšteg akta zavisi od:-----značaja društvenog odnosa koji se normira,----od pravnog osnova koji proizilazi iz ustavno-pravnog ovlaštenja i ---od nadležnosti.

20. AUTONOMNE I HETERONOMNE NORME? -----pravo predstavlja samo jednu vrstu društvenih normi. Norma je pravilo ili standard ponašanja u okviru neke društvene grupe koji pripadnici te grupe smatraju obaveznim. AUTONOMNE ---su norme koje su prihvačene od pojedinca, pa se poštuju bez uticaja sankcija. HETERONOMNE --- su norme koje subjekt ne usvaja, več i kad im se pokorava, to čini zbog prijetnje sankcije ili nekog drugog razloga. Moguče je i da ih poštuje jer i sam prihvata ciljeve zbog kojih su donesene.

21. VRSTE DRUŠTVENIH NORMI?----- sve društvene norme se dijele na tehničke norme i društvene norme u užem smislu. Tehničke---utvrdjuju odredjena pravila ponašanja čovjeka prema prirodi. Nemaju sankciju, jer njihovo kršenje samo po sebi izaziva negativne posljedice. One su i zasnovane na prirodnim zakonima. -----Društv.norme u užem smislu:--mogu se klasifikovati po više osnova, 1/ ko ih stvara---koje stvara cijelo društvo i one koje stvaraju uži subjekti društva , --------2/ po načinu stvaranja-spontane-stihijske i svjesne-planske ---------3/ prema vrsti sankcija koje obezbjedjuju njeno poštivanje---- sankcije koje su fizička prinuda i neke druge sankcije------------4/ ko primjenjuje sankciju------neorganizovano društvo i pojedine društvene organizacije i država, ---------5/ -prema vrsti društvenih odnosa koje regulišu.

22. ŠTA JE TO MORAL I KOJE SU TO SANKCIJE ZA KRŠENJE MORALNIH NORMI? -----skup društvenih normi koje svoju obaveznost izvode iz svijesti da je ono što moral zapovijeda dobro a ono što zabranjuje zlo Moralne norme su autonomne i nemaju organizovanu sankciju, ipak svojevrsne sankcije za kršenje morala su: griža savjesti, podsmijeh, prezir pa i krvna osveta.

23. OPIŠITE SIMBOL PRAVDE? ---------justicija rimska, simbol oličen u djevojci s povezom preko očiju, u svečanoj odori, smačem u jednoj i vagom u drugoj ruci. VAGA je simbol mjerenja, ispravnog odlučivanja i presuđivanja. MAČ je simbol snage, moči i strogosti koja prati pravdu (pravda ne zna za milost) Mač bez vage je gola sila a vaga bez mača nemoč prava. POVEZ je simbol nepristrasnosti odluke. Isto tako simbolizuje i nezavisnost pravosuđa od svake druge vlasti.

24. OSOBINE PRAVA KAO DRUŠTVENE POJAVE? ------To su : prinudnost, normativnost i institucionalnost. PRINUDNOST podrazumjeva činjenicu da je pravo od samog nastanka bilo vezano uz prijetnju da oni koji ga ne poštuju mogu biti na to primorani silom kojom raspolaže država, NORMATIVNOST se obezbjeđuje optim okvirom unutar kojeg se odvija društveni život. Prvo da pravo svojim normama reguliše i usmjerava ponašanje ljudi u društvu i drugo, izvršavajuči svoju socijalnu funkciju pravo rješava konflikte unutar društvene zajednice. INSTITUCIONALNOST--- znači da su stvaranje, promjena i primjene prava u najužoj vezi sa odredjenim institucijama /državom/.

25. SADRŽINA ZAKONA –CJELINE?------- uvodne odredbe/predmet,cilj i vrsta odnosa koji se regulišu/ -----glavne (sadržinske) odredbe- materija koja je predmet regulisanja,------kaznene odredbe i prelazne i završne odredbe.

26. STRUKTURA ZAKONA? --------Početni element strukture zakona je sam njegov naziv. Osnovna klasifikaciona jedinica zakona je član ili paragraf. Označava se arapskim brojem iza kog se stavlja tačka. ČLAN može da sardrži veči broj stavova. Stav počinje novim redom, predstavlja poseban pasus i završava se tačkom. Svaka rečenica koja sadrži novu misao treba da je sadržana u novom stavu. Stavovi se dijele na tačke, tačke na podtačke. Svaka tačka i podtačka počinju novim redom. Ako je obimniji zakon onda se dijeli u veče cjeline, glave, odjeljke i pododjeljke.

27. NABROJ AKTE POLITIČKOG IZJAŠNJAVANJA, UTJECAJA I USMJERAVANJA?--- Parlament može u okviru ustavnih nadležnosti , donošenjem određenih političkih akata, izražavati svoje stavove o određenim međunarodnim i unutrašnjim pitanjima. Ti akti su::1. DEKLARACIJE, 2.REZOLUCIJE, 3. PREPORUKE, 4 ZAKLJUČCI, 5. SMJERNICE

28. ŠTA JE DEKLARACIJA?------ su akti najvišeg organa vlasti kojima se nešto izjavljuje, proklamuje i utvrđuju načelni stavovi. Deklaracijom se izražava opšti načelan stav i opredjeljuje o značajnim pitanjima unutrašnje i spoljne politike. (Magna karta iz 1215.)

29. KOJA SU TO POSEBNA ZNANJA NUŽNA U IZRADI PRAVNIH PROPISA?------- opšte obrazovanje----poznavanje jezika-----poznavanje društvenog uređenja-------poznavanje društvene politike------poznavanje prava i poznavanje nomotehnike.

30. POJAM , PREDMET I ZADATAK METODOLOGIJE PRAVA ?------to je zasebna pravna nauka vrlo bliska nomotehnici. Postoje tri vida bavljenja pravom:---stvaranje prava------saznavanje prava----i primjena prava. PREDMET metodologije prava su metodi prava. ZADATAK metodologije je da ove predmete nabroji, opiše, ukaže na njihovu primjenu, konstatuje kakve rezultate daju pojedini metodi, utvrdi njihove veze i objasni njihov razvoj.

31. POJAM I OSNOVNE KARAKTERISTIKE SVIH METODA?---------- metodologija prava izučava metode koje se upotrebljavaju u pravu. Osnovne karakteristike tih metoda su: objektivnost (saznanje stvarnosti onakve kakva jeste)----pouzdanost (svaki stav, sud i zaključak moraju biti argumentovani, potkrijepljeni dokazima)--------preciznost.

32. ANALIZA I SINTEZA?------ Analiza je jedna od najstarijih najpoznatijih i najviše primjenjivanih metoda. To je rastavljanje cjeline na njene sastavne dijelove. SINTEZA----- je spajanje različitih elemenata u jednu cjelinu, tj metoda kojom se iz detalja rekonstruiše cjelina. Bez analize nema ni sinteze.

33. KOMPARATIVNA / UPOREDNA/ METODA I VRSTE UPOREĐIVANJA?---- služi pri porđenju dva ili više pravnih sistema, pravnih grana ili pravnih ustanova.. Tim metodom utvrđujemo sličnost ali i razlike pri regulisanju istih pitanja u različitim pravnim sistemima.

34. ŠTA SU TO TEHNIČKI PRAVNI METODI?------- to su posebni metodi u stvaranju prava koji za razliku od opštih, bliže upućuju na vještinu i znanje u primjeni nauke u praksi. One su putokaz kako treba pravnu nauku primijeniti u praksi. To je u stvari skup postupaka i uputstava koji ukazuju na način stvaranja opšte pravne norme praktičnom djelatnošču stručnjaka.

35. RECEPCIJA PRAVA JE?------- poseban oblik stvaranja prava preuzimanjem pravnih instituta ili cijelih propisa drugih država.

36. UNIFIKACIJA I USKLAĐIVANJE PRAVA?------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

37. KOJE SU TO TEHNIČKE METODE STVARANJA OPŠTIH PRAVNIH NORMI ?---------1.apstraktna, 2. Načelna, 3. Taksativna, 4.primjerična, 5.kazuistička, 6.precedentna.

38. METOD APSTRAKTONOG NORMIRANJA ?--------sastoji se u stvaranju pravne norme koja se odnosi na neograničeni broj slučajeva na određenom području i u datom vremenu.

39. NAČINI IZRAŽAVANJA METODE NAČELNOG PRAVNOG NORMIRANJA?------ izražava se na tri načina 1. Putem pravnog normiranja utvrdjuju se samo osnovna načela. Razrada i konkretizacija se prepusta praksi. 2. –utvrdjuju se samo načela, a razrada prepušta organizacionim dijelovima države, 3. Metod načelnog normiranja se sastoji u kombinovanjuu pravila i načela u jednom propisu.

40. METODA TAKSATIVNOG PRAVNOG NORMIRANJA?------- se sastoji u tome da se u pravnoj normi potpuno precizno navedu svi slučajevi na koje se ta norma odnosi. Ovakav metod je najpotpuniji i najsigurniji.

41. METODA PRIMJERIČNOG PRAVNOG NORMIRANJA?-----sastoji se u propisivanju pravila ponašanja za nekoliko slučajeva koji se u normi izričito-primjerično navede, s tim da se ta norma primjenjuje i na sve slične slučajeve. Primjenjivaču norme se ostavlja da po analogiji utvrdi sličnost slučajeva.

42. METODA PRECEDENTNOG NORMIRANJA?------- se odnosi na stvaranje pojedinačne pravne norme za jedan konkretan slučaj, a onda se toj normi daje funkcija opšte pravne norme, i onda se ona obavezno primjenjuje na sve takve slučajeve. Za razliku od svih ostalih metoda kod ove je objedinjena uloga primjenjivača i stvaraoca pravne norme.

43. ŠTA SU PRAVNI PROPISI?------- to su ona pravila koja su na višem stepenu društvenog razvoja zabilježena pismom. Mogu biti izraženi i slikama, znacima, ili matematickim formulama i dr.

44. RAZLIKE IZMEĐU PRAVNIH PROPISA I PRAVNIH PRAVILA?-------- 1/pravni propis je izražen u pisanom ili sl. Obliku a pravilo nema vidljiv oblik, 2/ propis je uvijek izražen eksplicitno a pravilo može i implicitno, 3/ propis se izražava prije svoje primjene a pravilo se može izraziti i samom primjenom, 4/pravila istorijski prethode pravnim propisima, 5/ propisi mogu biti i apstraktni i konkretni a pravila samo apstraktna.

45. BLANKETNE PRAVNE NORME?------- su one u kojima je svjesno izostavljena ili dispozicija ili sankcija, s tim što je dato ovlaštenje određenom organu da svojom odlukom utvrdi nedostajući dio norme. One su u suštini fiktivne i takve ostaju dok ih ovlašteni organ ne dopuni. Treba ih izbjegavati jer omogučavaju zloupotrebu prava. Primjer: norme koje se tiču vanrednih prilika ili ratnog stanja....

46. DVIJE GRUPE TERMINA U PRAVNIM PROPISIMA?----- Propisi se izražavaju riječima i rečenicama. Riječi se koriste iz uobičajene komunikacije među ljudima, međutim, postoji potreba i za korištenjem određenih stručnih termina. Tako se u pravnim propisima koriste dvije grupe termina: obični i stručni.

47. PRAVNE KONSTRUKCIJE?---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

48. PRAVNA TERMINOLOGIJA?------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

49. KLASIFIKACIJA POJMOVA ?-----Pojam u logici je sve ono što čovjek zamisli, i svaki pojam se izražava nekom riječju koja je prethodno morala biti zamišljena.Klasifikacija pojmova::---opšti ili kolektivni,

posebni ili uži, individualni ili pojedinačni, jednaki ili identični, koordinirani pojmovi, kontrarni, kontradiktorni, subordinirani(podređeni), slični, apsolutni, relativni, korelativni, pravni i dr.

50. DEFINISANJE PRAVNIH POJMOVA-VRSTE ?------definisanje je određivanje pojma po njegovim svojstvima s ciljem da bude jasan i razumljiv po sadržaju i razgraničen od nižih i viših istorodnih pojmova. Definisanjem se dakle postiže jasnoća, precitnost, pravna sigurnost i olakšava tumačenje. Definisanje može biti OPŠTE i POSEBNO. Opšte se sastoji u tome da se u određenom propisu definiše neki pojam i ta definicija se primjenjuje generalno i obavezuje sve stvaraoce pravnih propisao kao opšteobavezna. Posebno definisanje pravnih pojmova se vrši posebno u svakom propisu u kom se pojam upotrebljava i to na dva načina: ili u uvodnim odredbama ili u pojedinim dijelovima propisa.

51. VRSTE DEFINICIJA?- -------AFIRMATIVNE, SINTETIČKE, ANALITIČKE, CIRKULARNE, BLANKETNE, VARIJABILNE, A MOGU BITI I IZVAN PROPISA I TZV. PROBLEMATIČNE DEFINICIJE.

52. POJAM SUDA U PRAVNIM PROPISIMA?-- --------Sudovi su uslov bez kog nema nastanka i primjene pravnih propisa. Jedan ili više sudova čine pravnu normu koja je osnov pravnog poretka u cjelini. Sud je spoj dva ili više pravna pojma koji čine određenu logičku cjelinu i kojima se nešto tvrdi, poriče, zahtijeva ili izražava. Sud se sastoji od jedne ili više rečenica. Treba razlikovati stavove od sudova. Stav je nepotpuni izraz kog čine dva ili više pojma u rečenici koja ima smisao ali ništa ne tvrdi, ne poriče.

53. BITNI ELEMENTI SUDOVA?-------- sudovi se sastoje od tri bitna elementa: 1/ subjekt- o kome se nešto tvrdi, 2/ predikat tj misao kja o subjektu nešto tvrdi ili poriče i 3/ kopula- tj. Veza između subjekta i predikata (npr. kupoprodaja je ugovor).

54. ZAKLJUČAK ILI KONKLUZIJA ?---------to je sud koji se operacijom zaključivanja izvodi iz jednog ili više sudova. Sudovi iz kojih se izvode zaključci nazivaju se premisama. U nomotehnici je sledeča klasifikacija zaključaka: -zaključak po konverziji, po kontrapoziciji, po suprotnosti, od manjeg na veće, od većeg na manje, po analogiji, po korelaciji, po uzročnosti, po indukciji i silogizam.

55. SILOGIZAM JE?-------- zaključak koji se izvodi iz najmanje dvije premise (suda). Npr. Svi metali dobro provode toplotu, aluminij je metal, zaključak je da aluminij dobro provodi toplotu.

56. KLASIFIKACIJA PROPISA S OBZIROM NA SADRŽAJ PROPISA ?--------Sadržaj propisa ima poseban značaj sa stanovišta ostvarenja ciljeva društvene politike. Obzirom na sadržaj propisi se dijele na:: propisi koji naređuju, propisi koji zabranjuju i propisi koji dopuštaju.

57. PROPISI OBZIROM NA OBIM ?--------klasifikacija propisa obzirom na obim se vrši prema tome koliko se pojmova, sudova, zaključaka može podvesti pod jedan propis Postoje Generalni, specijalni, singularni propisi i izuzeci.

58. PROPISI OBZIROM NA PROSTOR ?-------Prostor je područje važenja pravnog poretka jedne države. Prostor je bitan element države. Obzirom na prostor propisi se dijele na univerzalne i partikularne. Univerzalni važe za čitav prostor jedne države a partikularni samo za jedan njen dio (entitet, kanton, opštinu...) od ovoga postoje i neka odstupanja. Radi se o načelu eksteritorijalnosti. (strana dipl. Predstavnistva oi diplomatsko osoblje)

59. PROPISI OBZIROM NA VRIJEME?-------- Vrijeme je mjerilo početka i prestanka važenja pravnih propisa. Početak važenja propisa je osnovno načelo primjene propisa. Postoji i retroaktivno važenje propisa.

60. PROPISI OBZIROM NA NADLEŽNOST DONOŠENJA ?---------Sve propise donosi država preko svojih nadležnih tijela i razne društvene organizacije koje imaju svojstvo pravnog lica. Državni propisi su: ustav, zakon, uredba, odluka, pravilnik,naredba, uputstvo, statut i poslovnik. Drugu grupu čine: preporuke, deklaracije, rezolucije i objašnjenja. Svi propisi čine pravni sistem. Osnovni propis je svakako ustav.

61. PROPISI OBZIROM NA DJELOVANJE ?-------Ciljevi društvene politike su različiti i ne mogu se ostvariti pravnim propisima koji bi djelovali na isti način. Te suprotnosti se moraju regulisati

različitim pravnim propisima. Propisi se obzirom na to dijele na: kategoričke, hipotetičke, stroge, dispozitivne i diskrecione.

62. ŠTA ZNAČI VAŽENJE PRAVA ?--------Važenje je vezano za norme i to pravne, moralne i dr. Važenje norme je sinonim za njeno postojanje reči da norma važi znači reči da postoji.važenje se poistovječuje i sa obaveznošću. Norma važi ako ima obaveznu snagu za one čije ponašanje reguliše. Važeča norma ima istu obavezujuču snagu i kad zapovijeda i kad ovlaščuje i kad dozvoljava odredjeno ponašanje. Razlikujemo dvije vrste važenja prava: GLOBALNO i INTERNO ili SISTEMATSKO.

63. SEDAM FAZA ZAKONODAVNE PRAKSE?----- 1-plan normativne djelatnosti, 2-utvrđivanje građe za pojedini propis, 3-izrada teza, 4-izrada prednacrta, 5- sastavljanje obrazloženja, 6-rasprava o propisu i njegovo donošenje, 7- priprema za objavljivanje.

64. PLAN NORMATIVNE DJELATNOSTI?----- njim bi trebalo utvrditi koje i kakve pravne propise je nužno donijeti u konkretnom pravnom sistemu.

65. RADNA GRUPA ZA IZRADU PROPISA?-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

66. KROZ KOJI POSTUPAK KONSULTACIJA PROLAZI NACRT PROPISA?-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

67. SADRŽAJ OBRAZLOŽENJA ?-------to je poseban dodatak, elaborat budučeg pravnog propisa ili motiv kako se nekad govorilo. Obrazloženjem se tumači propis i u njegovom prilogu bi trebala biti i potrebna dokumentacija.

68. NAČINI USKLAĐIVANJA PROPISA?------- usklađivanje propisa je bitno sredstvo ostvarivanja jedinstva pravnog poretka i vrši se : -interpretacijom, analogijom, obaveznim tumačenjem, izmjenama i dopunama propisa, usklađivanjem sa ustavom, izrada prečiščenog teksta propisa i donošenjem novog propisa.Isto tqako propisi se usklađuju sa stanjem u društvu.

69. OBAVEZNO ILI AUTENTIČNO TUMAČENJE?------ njega po pravilu daju donosioci propisa, i posebno je značajno kao instrument usklađivanja propisa.

70. IZMJENE I DOPUNE PROPISA?----- Stanje u društvu je u kretanju i uvijek ide ispred propisa. Tako se u propisima javljaju praznine, što nameće potrebu da se propisi mijenjaju i dopunjavaju. Izmjene i dopune se donose kad propisi ne odgovaraju izmijenjenim prilikama u društvu, da bi se prilagodili stvarnim potrebama i društvenim ciljevima.

71. POJAM I ŠTA SADRŽI PREČIŠĆENI TEKST?------ prečišćeni tekst propisa se izrađuje kad se na određenom propisu izvrši više izmjena pa je njegova primjena nepregledna. On ima zvanični karakter, objavljuje se u sl.glasniku a utvrdjuje ga za to ovlašteni organ. U prečiščenom tekstu je dozvoljeno ispravljati greške, izostavljati bespredmetne odredbe ali i izostaviti poništene odredbe od strane ustavnog suda.

72. ISPRAVKA PROPISA KOJI JE OBJAVLJEN U SLUŽBENOM GLASNIKU?-- ----te ispravke su čest slučaj kad je tekst objavljen s nekom očiglednom manjom greškom. Tada se daje ispravka teksta i navodi se ispravljeni i pogrešni tekst propisa. Navodi se mjesto, vrijeme i organ koji je učinio ispravku. Ispravka se objavljuje u sl.glasniku. Ispravka se ne smije koristiti za izmjenu teksta u suštinskom smislu, jer bi time pravo zakonodavca bilo prisvojeno od strane neovlaštenog organa.

73. DIJELOVI PROPISA?------ da bi se izbjegla nepreglednost i monotonost propisa on se razdvaja na dijelove i to: naslov propisa, uvodni dio, središnji dio, kaznene odredbe i završni dio, a ukoliko je propis većeg obima i pregled sadržaja.

74. UVODNI DIO PROPISA?------- ima za cilj da istakne pravni i politički smisao propisa.normalno je da propis ima samo jedan uvodni dio, a izuzetno veliki propisi za svako područje imaju svoj uvodni dio.

U uvodnom dijelu se poziva na propise koji vrijede za cijeli konkretni propis, tako da uvodni dio ima i praktični značaj za tumačenje propisa.

75. PREAMBULA?--------- uvod se prema francuskoj terminologiji ponekad naziva i preambula. Svaki zakon ne mora imati uvod ali svaki propis niži od zakona mora u uvodnom dijelu sadržati pravni odnosno zakonski osnov na temelju kod se donosi.

76. KAZNENE ODREDBE?------- Da bi se ostvarili društveni ciljevi zbog kojih se propis donosi često se mora predvidjeti i kaznena odredba za nepoštovanje propisa. Uobičajeno je da se kaznene odredbe unose u poseban propis(krivični zakon zakon o prekršajima)Da bi se nekom propisu dao poseban značaj u njemu samom mogu biti predviđene sankcije ( krivične, građanske, prekršajne i dr.).

77. ŠTA SE ODREĐUJE ZAVRŠNIM ODREDBAMA?-------- završne odredbe su bitan dio propisa. U njih se stavljaju klauzule o vremenskom i prostornom važenju, stavljanju van snage nekog drugog propisa i sl.u slučaju da zakon važi samo na odredjenom području u državi to morabiti naglašeno u završnim odredbama.

78. PRELAZNE ODREDBE?------ nisu potrebne u onim propisima koji neke društvene odnose regulišu po prvi put. One imaju svoj politički i pravni karakter. Pitanje je društvene politike koje če zatečene slučajeve priznati a koje ne. S pravnog apekta, prelazne odredbe rješavaju samo one slučajeve koji su nastali u vrijeme važenja starog propisa, a treba ih riješiti po stupanju na snagu novoga.

79. KOJA TRI MOMENTA SU VAŽNA ZA VREMENSKO VAŽENJE PROPISA?- ------Vremensko važenje propisa se izriče u sadašnjem a ne u budučem vremenu. Bitna su tri momenta što se tiče vremena u propisima: početak važenja, prestanak važenja i datiranje propisa.

80. DATIRANJE PROPISA?------ to je vremenska klauzula koja pokazuje kad je propis nastao. Razlikuje se od vremena stupanja na snagu iako se mogu i poklopiti. Izravno, datiranje postoji kad je ispod teksta propisa objavljen datum, a neizravno kad ne postoji datum pa se uzima dan objave u sl. Glasniku.

81. KADA I KAKO SE ZAKON OBJAVLJUJE I STUPA NA SNAGU? ------Objaqvljivanje propisa je neophodno da bi se subjekti i primjenjivači propisa mogli blagovremeno upoznati sa sadržajem propisa i ponašati u skladu sa njima. Objavljivanje je zato javno i pretpostavka je važenja propisa. Istorijski, propisi su se objavljivali na razne načine: usmeno, saopštavanjem na javnim mjestima, na oglasnoj tabli, putem dnevnih novina. Danas je normalno da države imaju svoja javna glasila koja služe isključivo za ove namjene.Takva glasila mogu imati i pojedini državni organi kao i jedinice lokalne samouprave. (Službeni glasnici)- Objavljuju se ne samo propisi nego i njihove izmjene, dopune i obavezna tumačenja, kao i odluke ustavnog suda kojima se neki propis mijenja, ukida ili potvrdjuje.

82. STUPANJE NA SNAGU I PRIMJENA ZAKONA?------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

83. SASTAV I OBLIK PROPISA U NAŠOJ PRAVNOJ PRAKSI?-------------- u našoj dosadašnjoj pravnoj praksi svaki propis je podijeljen na dijelove, dijelovi na poglavlja, poglavlja na odsijeke, odsijeci na pododsijeke, pododsjeci na članove, članovi na stavove, stavovi na alineje ili tačke.

84. ČLAN ILI PARAGRAF KAO OZNAKA?------- je oznaka preuzeta iz romanske terminologije i opšteprihvačena je. U član ulazi jedna ili više zaokruženih misli. Član može biti sastavljen od jedne ili dvije, poželjno je ne više, rečenica koje su povezane gramatički i logički.Ako se misao ne može u obuhvatiti jednostavnom rečenicom ili mišlju, onda se član rastavlja na stavove.

85. SISTEMATIZACIJA POJEDINOG PROPISA?-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

86. POJAM PRIMJENE PROPISA? -------------Primjena propisa je postupak u kom se faktički odnosi pretvaraju u pravne. Ta primjena je ujedno i provjera u praksi da li su propisi normirani kako to odgovara ciljevima društvene politike. Primjena propisa je u stvari podvođenje određenog društvenog odnosa pod odgovarajuči pravni propis s ciljem ostvarenja pravne posljedice predviđene u propisu. Kad se ne bi mogli primijeniti, pravni propisi ne bi ni imali ikakvo značenje. Primjena propisa znači njegovu konkretizaciju na određen slučaj.

87. FAZE U POSTUPKU PRIMJENE PROPISA? ----------postupak primjene propisa ima tri faze: 1. Utvrđivanje konkretnog slučaja, 2. Odabiranje pravnog propisa, 3. Izvođenje zaključka.

88. POSTUPAK DONOŠENJA ZAKONA-TRI DIJELA? —predlaganje i izrada nacrta zakona, donošenje ili usvajanje i promulgacija ili proglašenje. To se objavljuje u sl.glasniku i stupa na snagu najčešče nakon osam dana od objavljivanja /osam dana-vacatio legis/

89. NAČINI GLASANJA ZA ZAKON? -redovni i hitni, redovni se upućuje nacrt zakona u parlament a hitni ne. Najčešče je potrebna dvotrečinska večina za donošenje zakona.

90. HITAN POSTUPAK ZA DONOŠENJE ZAKONA? —postoje dva postupka donošenja zakona: redovan i hitni. Redovni ima jednu fazu više jer se u parlament upućuje NACRT ZAKONA. Ako se radi o hitnom postupku / koji je izuzetan/ onda se ova faza izostavlja i u parlament se upućuje PRIJEDLOG ZAKONA.

Bijeljina 19.01.2011.g. Željko J.