nord- og midhordland jordskifterett rettsbok€¦ · krav om sak for jordskifteretten frå advokat...

Nord- og Midhordland jordskifterett

Rettsbok

Sak: 1200-2012-0019 FLATEKVAL,

Gnr. 57 i Vaksdal kommune

Oppstarta: 21.06.2012

Avslutta: 24.09.2013

1200-2012-0019 FLATEKVAL, gnr. 57Nord- og Midhordland jordskifterett 1

SAKSFØREBUANDE MØTE

Møtedag: 21.06.2012.

Stad: Ungdomshuset på Flatekvål i Vaksdal.

Sak nr.: 1200-2012-0019 FLATEKVAL, gnr. 57.

Saka gjeld: Krav om sak etter jordskiftelova § 2.

Jordskiftedommar: Vidar Bergtun.

Protokollførar: Jordskiftedommaren.

Saka er kravd av: Rune Nesheim, Jomar Flatekvål og Jon Trefall ved advokat Sjur

Vinje.

Til handsaming: 1 Gjennomgang av kravet

2 Vidare framdrift i saka

Partar: Eigar av gnr. 55/4, Produksjon As Bkk

Eigar av gnr. 56/1, 56/3, Olav J Nese

Eigar av gnr. 56/2, Audun Nese's dødsbo v/Kjell Erling Nese

Eigar av gnr. 56/4, Bergljot Judith Nese

Eigar av gnr. 57/1, Håkon Tyssen

Eigar av gnr. 57/2, Rune Jetmunn Nesheim

Eigar av gnr. 57/4, Jomar Flatekval

Eigar av gnr. 57/6, Jon Trefall

Eigar av gnr. 57/7, Asbjørn Flatekval

Eigar av gnr. 57/9, Kjell Flatekval

Eigar av gnr. 57/10, Jostein Flatekval

Eigar av gnr. 58/1, Rune Lavik

Eigar av gnr. 58/2, Bjørg Ingrid Lavik

Eigar av gnr. 58/4, Jostein Fjellanger

Eigar av gnr. 58/5, Asbjørn Lavik

Eigar av gnr. 58/6, Kjell Magne Stokke

Eigar av gnr. 58/6, Atle Olav Stokke

Eigar av gnr. 58/7, Roald Lavik

Prosessfullmektig: Advokatfirmaet Harris, ved advokat Kathrine Lien Mjell

Representerer Jostein Flatekval, Kjell Flatekval, Asbjørn Flatekval

Advokat Sjur Vinje,

Representerer Jomar Flatekval, Rune Jetmunn Nesheim, Jon Trefall

Eigedomane ligg i Vaksdal kommune.

Til stades: Fredrik Falkgård frå BKK, Olav J Nese, Kjell Erling Nese, Rune

Jetmund Nesheim, Jomar Flatekval, Jon Trefall, Kjell Flatekval,


Astrid Lavik, Bjørg Lavik, Jostein Fjellanger og Roald Lavik.

Advokat Sjur Vinje, advokat Kathrine Lien Mjell og avd. ing. Laila

Bjørnevoll Kvinge frå jordskifteretten var også tilstades.

På spørsmål hadde ingen merknader til innkallinga til møtet.

Jordskiftedommaren gjorde greie for hovudreglane i domstollova §§ 106 - 108.

Ingen kjende til noko som kunne tilseie at jordskiftedommaren var inhabil.

Jordskiftedommaren gjorde greie for at føremålet med munnleg saksførebuing er å avklarte

partstilhøva og å få oversyn over dei problema som ein ønskjer å få løyst. Dommaren gjorde

merksam på at det ikkje blir teke realitetsavgjerder i dette møtet.

Følgjande dokument vart framlagde:

1. Brev frå advokat Sjur Vinje, datert 26.03.2012

Vedlegg 1. Krav om sak for jordskifteretten frå advokat Sjur Vinje på vegne av Rune

Nesheim, Jomar Flatekval og Jon Trefall, datert 16.03.2012

Vedlegg 2. Kjøpekontrakt mellom Johannes J. Flatekvål og Hallvard J. Flatekval av

12.06.1936

Vedlegg 3. Skyldskifte av 21.06.1941 for bnr. 10

Vedlegg 4. Skylddelingsforretning av 09.05.1928 for bnr. 8

Vedlegg 5. Gardskart i målestokk 1:9000 av 13.03.2012

Vedlegg 6. Kartutsnitt i A3 over området med påteikningar (merka A)

Vedlegg 7. Kartutsnitt i A3 over området (merka B)

2. Forkynning av krav og innkalling til saksførebuande rettsmøte, sendt partane

24.05.2012.

3. Forkynning av krav og innkalling til Bergljot Judith Nese, dat. 29.05.2012

4. Brev fra adv.firma Harris v/adv. Kathrine Lien Mjell, datert 18.06.2012

Vedlegg 1. Kopi av artikkel hentet fra nettsiden Ekso.no

Vedlegg 2. Kopi av utskrift utskrifter fra Proff Forvalt vedrørende Sørdalskraft AS

Vedlegg 3. Kopi av artikkel i avisen Hordaland av 05.06.2012

Vedlegg 4. Kopi av brev uten vedlegg til jordskifteretten, datert 18.06.2012 –

sak 1200-2012-0019

5. Brev frå BKK, datert 18.06.2012

Vedlegg 1. Håndgivelse, datert 02.10.1916

Vedlegg 2. Kjøpekontrakt, datert 11.10.1917 (tinglyst 09.01.1918)

Vedlegg 3. Skylddelingsforretning av 19.06.1918 (tinglyst 04.09.1918)

Vedlegg 4. Skøyte (tinglyst 07.05.1919)

Vedlegg 5. Håndgivelseskontrakt, datert 15.12.1917

Vedlegg 6. Kjøpekontrakt, datert 15.12.1917



Vedlegg 9. Skøyte av 28.04.1919 (tinglyst 13.06.1919)

Dokumenta blei gjennomgått i nødvendig grad.

Rune Nesheim (bnr 2), Jomar Flatekvål (bnr 4) og Jon Trefall (bnr 6) ved advokat

Sjur Vinje gjorde greie for kravet.


Me har kravd jordskiftesak som omfattar rettsutgreiing og bruksordning. Ein del av saka

omfattar berre tilhøva på gnr 57 Flatekvål, medan bruksordninga i Ekso og ei av sideelvane

omfattar også to nabogardar.

Etter oppmoding frå jordskifteretten er det opphavlege kravet oppdelt i to krav. Det som er

tema i denne saka er bruksordning for fallrettane samt rettsutgreiing for fallrettane. Me ser

det som vanskeleg å lausrive fallrettsspørsmålet frå dei andre tvistepunkta i vårt opphavlege

krav. Me stiller spørsmål om bnr 9 og 10 på Flatekvål har fallrettar i elvane. Grunna

saksomkostningsspørsmålet vil me ikkje leggja ned påstand om at dei ikkje har slike rettar.

Kort oppsummert er det vårt syn at fallretten i sideelvane i området er delt etter

eigedomsgrensene, medan fallretten i hovudelva Ekso er delt etter bruka si skatteskyld.

Når det gjeld utbygging er det planar om å bygge ut Sørdalselva, Botnaelva, Ekso og

Skordalselva. I Sørdalselva og Botnaelva er det rekvirentane som har det meste av fallretten

slik vi ser det. Det planlagde inntaket i Sørdalselva er plassert litt opp i felles fjellmark der

Nese eig på eine sida og Flatekvål på andre sida. I Botnaelva er også inntaket planlagd i

felles fjellmark samt at det er sett på mogelegheita for å nytte Tuftatjødna som magasin.

Dette vatnet ligg i Lavik si felles fjellmark og difor er også dei innkalla til denne saka.

Når det gjeld eventuell utbygging av Flatekvålfossen så vedkjem dette fellesskapet på

Flatekvål og fellesskapet på Nese. Det er vårt syn at det er eit samla fleirtal for å lage ei

bruksordning for dette.

Når det gjeld Skordalselva så er det bnr 2 og bnr 7 som har det meste av fallretten her. Også

i dette prosjektet er inntaket planlagt oppe i felles fjellmark.

Me ynskjer saka fremja som rettsutgreiing og bruksordning.

Advokat Kathrine Lien Mjell for Jostein Flatekval (bnr 10), Kjell Flatekval (bnr 9),

Asbjørn Flatekval (bnr 7) gjorde greie for deira syn på kravet.

Bnr 9 og bnr 10 er frådelt bnr 1. Det er ikkje tvist mellom bnr 1 og dei frådelte bruka. Dei

aktuelle partane er samde om at bnr 9 og bnr 10 har fallrettar og rekvirentane har ikkje

rettsleg interesse i å be om ei avklaring av dette spørsmålet. Me er difor av den oppfatning

at kravet om rettsutgreiing må avvisast.

Når det gjeld kravet om bruksordning er det vårt syn at utbygging av desse vassdraga ikkje

er aktuell samt at det ikkje er fleirtal mellom fallrettshavarane å byggje ut. Rekvirentane i

denne saka (bnr 2, 4 og 6) har ikkje fleirtal rekna etter skyld.

Me vil også syne til at desse stbyggingsprosjekta ikkje vil vera rekningssvarande. Tidlegare

utbyggingar i Sørdalselva og Botnaelva går med underskot og om lag halvparten av vatnet i

Ekso er regulert bort av BKK.

Vidare er det vårt syn at fossane er verneverdige samt at linjekapasiteten i området ikkje er

klar for å ta imot ny kraft. Oppsummert kan ein sei at vilkåra for å fremje sak etter

jordskiftelova ikkje er tilstades og me meiner saka skal avvisast.


Fredrik Falkgård frå BKK fekk ordet. Han synte til at BKK har regulert bort om lag

halvparten av vassføringa i Ekso. Han synte vidare til at BKK eig fallrettar i Ekso som vart

oppkjøpt tidleg på 1900-talet. Flatekvål selde ikkje fallrettar i Ekso, medan Lavik og Nese

selde fallrettar.

BKK har sett på potensialet for utbygging av vasskraft i området og har kome opp med

forslag til ein del prosjekt som kan vere lønsame. Me ynskjer eventuelt å samarbeide med

dei aktuelle grunneigarane om dei mest lønssame prosjekta.

Dei andre partane fekk ordet.

Nokre av partane var for ei utbygging, andre imot og atter andre ville ikkje gje uttrykk for

eit klart syn i saka.

Jordskiftedommaren gjorde merksam på at det er partane sitt ansvar å skaffe fram dokument

og andre bevis.

Den vidare framdrifta av saka vart drøfta. Ein vart samde om at det er behov for avklaring

av påstandar i saka. Frist for dette vart sett til 1. september. Same frist vart også sett for

innsending av dokument i saka samt å avklare om det er naudsynt med synfaring i saka.

Innkalling til neste møte blir send i vanleg brev med minst to vekes varsel, jf. jordskiftelova

§ 14.

Utskrift av rettsboka blir send til partane i vanleg brev.

Retten heva.

Vaksdal, 21.06.2012

Vidar Bergtun

( s )


RETTSMØTE

Møtedag: 23.05.2013.

Stad: Ungdomshuset Ljosheim på Flatekvål i Vaksdal.

Sak nr.: 1200-2012-0019 FLATEKVAL, gnr. 57.

Saka gjeld: Krav om sak etter jordskiftelova § 2.

Rettsleiar: Jordskiftedommar Vidar Bergtun.

Meddommarar:

Anne-Britt Almelid, 5729 MODALEN

Gunnar Angelskår, Hopsdalsvegen 4, 5915 HJELMÅS

Protokollførar: Jordskiftedommaren.

Saka er kravd av: Rune Nesheim, Jomar Flatekvål og Jon Trefall.

Til handsaming: 1 Vurdere fremming av saka.

2 Tvist om andelar i felles fallrett.

Partar: Eigar av gnr. 56/1, 56/3, Olav J Nese



Eigar av gnr. 57/1, Håkon Tyssen







Eigar av gnr. 58/1, Rune Lavik

Eigar av gnr. 58/2, Bjørg Ingrid Lavik

Eigar av gnr. 58/4, Jostein Fjellanger

Eigar av gnr. 58/5, Asbjørn Lavik

Eigar av gnr. 58/6, Kjell Magne Stokke

Eigar av gnr. 58/6, Atle Olav Stokke

Eigar av gnr. 58/7, Roald Lavik



Advokat Sjur Vinje,



Til stades: Olav Nese, Kjell Erling Nese, Håkon Tyssen, Rune Nesheim, Jomar

Flatekvål, Jon Trefall, Asbjørn Flatekvål, Kjell Flatekvål, Jostein


Flatekvål, Jostein Fjellanger, Asbjørn Lavik. Advokat Katrine Lien

Mjell og advokat Sjur Vinje samt overing. Laila Bjørnevoll Kvinge frå

jordskifteretten var også tilstades.

Dei andre partane var lovleg innkalla, men møtte ikkje.

På spørsmål frå jordskiftedommaren hadde ingen merknader til innkallinga til møtet eller til

måten retten var samansett på. Ingen kjende til noko som kunne tilseie at retten var inhabil.

Gunnar Angelskår har ikkje tidlegare gjort teneste som jordskiftemeddommar. Han vart

orientert om pliktene til ein jordskiftemeddommar og skreiv under på ei forsikring som er

innteken som dok nr 17.

Partslista vart gjennomgått.

Følgjande dokument vart framlagde:


Vedlegg 1. Krav om sak for jordskifteretten frå advokat Sjur Vinje på vegne av Rune

Nesheim, Jomar Flatekval og Jon Trefall, datert 16.03.2012

Vedlegg 2. Kjøpekontrakt mellom Johannes J. Flatekvål og Hallvard J. Flatekval av

12.06.1936

Vedlegg 3. Skyldskifte av 21.06.1941 for bnr. 10

Vedlegg 4. Skylddelingsforretning av 09.05.1928 for bnr. 8

Vedlegg 5. Gardskart i målestokk 1:9000 av 13.03.2012

Vedlegg 6. Kartutsnitt i A3 over området med påteikningar (merka A)

Vedlegg 7. Kartutsnitt i A3 over området (merka B)

2. Forkynning av krav og innkalling til saksførebuande rettsmøte, sendt partane

24.05.2012.

3. Forkynning av krav og innkalling til Bergljot Judith Nese, dat. 29.05.2012

4. Brev frå adv. firma Harris v/adv. Kathrine Lien Mjell, datert 18.06.2012

Vedlegg 1. Kopi av artikkel henta frå nettsida Ekso.no

Vedlegg 2. Kopi av utskrift utskrifter frå Proff Forvalt vedkomande Sørdalskraft AS

Vedlegg 3. Kopi av artikkel i avisa Hordaland av 05.06.2012

Vedlegg 4. Kopi av brev utan vedlegg til jordskifteretten, datert 18.06.2012

5. Brev frå BKK, datert 18.06.2012

Vedlegg 1. Håndgivelse, datert 02.10.1916

Vedlegg 2. Kjøpekontrakt, datert 11.10.1917 (tinglyst 09.01.1918)


Vedlegg 4. Skøyte (tinglyst 07.05.1919)

Vedlegg 5. Håndgivelseskontrakt, datert 15.12.1917




Vedlegg 9. Skøyte av 28.04.1919 (tinglyst 13.06.1919)

6. Oversending av utrekningar frå BKK frå adv. Sjur Vinje datert 28.08.2012

Vedlegg 1. Utrekningar frå BKK datert 14.08.2012

7. Brev frå Advokat Sjur Vinje, datert 31.08.2012

Vedlegg 1. Årsregnskap for 2011 for Sørdalskraft AS med vedlegg

Vedlegg 2. Nye rutinar for behandling av konsesjonskraft

Vedlegg 3. Kart med utrekningar frå BKK


Vedlegg 4. Oversikt vedkomande Ekso Kraft

Vedlegg 5. Andel av kraftsal - inntekter og avtale

Vedlegg 6. Avtaleforslag

8. Innkalling til rettsmøte den 29.01.2013, datert 08.10.2012

Vedlegg 1. Kopi av dok nr 6 og 7.

Vedlegg 2. Kopi av matriklar

Vedlegg 3. Habilitetsreglane i domstollova

Vedlegg 4. Partsliste

9. Brev, datert 09.10.2012 frå BKK.

10. Brev, datert 16.10.2012 frå Advokatfirmaet Harris, ved advokat Kathrine Lien Mjell.

Vedlegg 1. Skjøtselsplan for Flatekvål slåttemark

Vedlegg 2. Kartlegging av sopp i slåttemarker i Hordaland


12. Avlysing av rettsmøtet.

13. Innkalling til rettsmøte 23.05.2013, sendt partane 12.04.2013.

14. Prosesskriv frå adv. Sjur Vinje datert 29.04.2013.

Vedlegg 1. Kopi av pantebok side 789, vedkomande gnr. 89 bnr. 2 og 3.

Vedlegg 2. Grunnboksutskrift for gnr. 89 bnr. 2, side 2

Vedlegg 3. Grunnboksutskrift for gnr. 89 bnr. 2 side 3

Vedlegg 4. 4a, kopi av skøyte på gnr. 57 bnr. 2 og 13, datert 31.01.1990 .

4b, kopi av skøyte på gnr. 57 bnr. 13, datert 31.10.1971

Vedlegg 5. Kopi av skøyte på gnr. 89 bnr. 14 datert 15.09.1945.

Vedlegg 6. Kopi av skøyte på gnr. 89 bnr. 15 datert 25.03.1947.

Vedlegg 7. Grunnboksutskrift for gnr. 89 bnr. 2, side 1

Vedlegg 8. Kopi av brev frå Energiteknikk AS datert 03.01.2013.

Vedlegg 9. Kart

Vedlegg 10. Kart målestokk 1:24000

15. Prosesskriv, datert 08.05.2013 frå advokat Kathrine Lien Mjell

Vedlegg 1. Kopi av brev frå Håkon Tyssen mfl til Flatekvål sameige

Vedlegg 2. Kopi av avisartikkel i Bergens Tidende

Vedlegg 3. Utskrift frå bkk.no om Beinhelleren

Vedlegg 4. Utskrift frå eksingedalen.no

16. E-post, datert 09.05.2013 frå advokat Sjur Vinje

17. Meddommarforsikring underteikna av Gunnar Angelskår.

18. Skriv, datert 15.05.2013 frå Olav Nese og Kjell Nese.

Dokumenta vart gjennomgått i nødvendig grad.

Advokat Sjur Vinje innleia. Han la i den samanheng fram eit utdrag av dokumenta. Det

vart nedlagt påstand som er innteken i dom og vedtak om fremming under.

Advokat Kathrine Lien Mjell innleia. Ho la i den samanheng fram

19. Disposisjon over innleiingsføredraget

20. Utskrift frå matrikkelen frå gnr 57 bnr 2 og bnr 13

21. Utskrift av rettsboka frå utmarksjordskiftet på Flatekvål samt sak 1200-2002-0016

Det vart nedlagd påstand som er innteken i dom og vedtak om fremming under.


Jordskiftedommaren tok opp spørsmålet om garden Lavik skulle vera part i denne saka.

Advokat Sjur Vinje stadfesta at desse ikkje lenger var part i saka. Advokat Kathrine Lien

Mjell samt dei frammøtte partane hadde ikkje motsegner til dette. Dei frammøtte partane frå

Lavik vart etter dette permitterte.

Partane vart formana og gav forsikring.

Part Håkon Tyssen, eigar av gbnr 57/1, forklarte seg.

Part Kjell Erling Nese, representant for gbnr 56/2, forklarte seg.

Synfaring:

Retten saman med partane og prosessfullmektigane reiste ut på synfaring. Ein såg først på

Flatekvålfossen. Så vart kraftverket i Sørdalselva synfart før ein reiste til Skordalselva og

gjekk langs denne opp til grensa mellom bnr 7 og bnr 2.

Etter ein pause vart retten på ny sett i ungdomshuset Ljosheim.

Sakkyndig vitne Fredrik Falkgård, tilsett i BKK-produksjon, Ny kraft , gav forsikring og

forklarte seg. Han arbeider med eigedoms- og rettsspørsmål knytt til nye kraftverk. Han har

kontakt med grunneigarar som ei av sine viktigaste arbeidsoppgåver.

Sakkyndig vitne Rune Dyrkolbotn, sivilingeniør tilsett i Energiteknikk, gav forsikring og

forklarte seg. Han arbeider med prosjektering, service og support av kraftverk.

Advokat Vinje og advokat Lien Mjell fekk ordet til oppsummering og avslutning. Det var

i den samanheng framlagt:

22. Kostnadsoppgåve frå advokat Sjur Vinje

23. Kostnadsoppgåve frå advokat Kathrine Lien Mjell

Advokat Vinje bad om å få ettersende oversikt over kostnader til sakkunnig vitne. Advokat

Lien Mjell hadde merknader til advokat Vinje si kostnadsoppgåve og bad om å få utsett frist

til å kome med merknader. Begge advokatar fekk frist til førstkomande måndag.

Dommaren erklærte forhandlingane for avslutta. Det vart orientert om den vidare saksgang

samt reglane for anke. På spørsmål hadde ingen merknader til forhandlingane.

Partane vart deretter permittert og retten held fram drøftingane i einerom.


Etter å ha drøfta saka avsa retten i medhald av jordskiftelova § 17 slik

dom om andelar i felles fallrett på Flatekvål:

Dette er ein tvist som gjeld andelar i felles fallrett på Flatekvål i Vaksdal kommune. I den

delen av utmarka som vart handsama under utmarksjordskiftet slutta i 1963 er det i sak

1200-2002-0016 slege fast at fallrettane er delt og føl den eigedomen som har fått utlagt

grunn under vassdraget. I den del av utmarka som ligg ovom skiftefeltet frå 1963 samt i

Ekso er partane samde om at fallrettane er felles. Partane er usamde om andelane i

fellesskapet.

I innleiinga av denne saka stilte også rekvirentane spørsmål om bnr 9 og bnr 10 var

medeigarar i fjellutmarka/den felles fallretten her. Dette spørsmålet er trekt. Advokat Lien

Mjell har kravd sakskostnader for dette spørsmålet.

Retten er av den oppfatning at det er naudsynt å ta stilling til tvisten om andelar i samband

med vurdering av fremming av saka.

Advokat Sjur Vinje har i hovudsak gjort gjeldande: Det er vårt syn at partane har andelar i

dei felles fallrettane i tråd med den skylda som er oppført i matrikkelen frå 1941. Mine

partar har såleis 50% av skylda/andelane i den felles fallretten. Opphavleg er det smørskylda

ein skal nytte i slike samanhengar. Dei opplysningane som er oppførte i jordskiftesaka slutta

i 1963 stemmer ikkje og kan ikkje leggjast avgjerande vekt på.

Det vart lagd ned slik

påstand:

1. Fallrettane i fjellutmarka og i Ekso er felles etter den skyld som er oppført i

matrikkelen frå 1941.

2. Jomar Flatekvål, Rune Nesheim og Jon Trefall vert tilkjent sakskostnader.

Advokat Kathrine Lien Mjell har i hovudsak gjort gjeldande: Det er vårt syn at fallrettane

i fjellutmarka og Ekso føl den skylda som er oppgjeven i jordskiftesaka slutta i 1963.

Partane har innretta seg til denne skylda i 50 år og denne fordelinga må framleis gjelda. Ved

ei slik fordeling er det mine partar som har eit lite fleirtal.

Framlagt utskrift av matrikkelen syner at bnr 13 ikkje er samanføya med bnr 2.


påstand:

1. Fallretten i fjellutmarka og i Ekso er felles etter den skyld som er oppført i rettsboka

for jordskifte over utmarka slutta i 1963.

2. Jostein Flatekval, Kjell Flatekval og Asbjørn Flatekval vert tilkjent sakskostnader.

Retten ser slik på saka: Tvistegjenstanden i denne saka er ikkje særleg stor men kan vere

avgjerande for kven som har fleirtalet i denne fallrettssameiga. Fallretten i fjellutmarka er

leia ut av medeigedomsrett i grunnen i fjellutmarka. Fallrettane i Ekso er leia ut av ordlyden

i rettsboka side 24 frå jordskifte avslutta i 1963: "Elva Ekso er ved dette jordskiftet ikkje delt

og ligg framleis i hopehav mellom bnr. 1, 2, 4, 6, 7, 8, 9 og 10."

I utgangspunktet skal ein nytta det høvetalet som er i sameiga. Dersom ikkje særleg høvetal


er kjent skal ein nytta den skylda kvart bruk hadde då sameigehøvet vart etablert. Er dette

ukjent skal ein nytta skylda som galdt fram til 1836, jf jordskiftelova § 27 og sameigelova.

Dette er eit hopehav som kom opp lenge før jordskiftesaka slutta i 1963. Det er heller ikkje

framlagt eit anna kjent høvetal i sameiga. Det mest naturlege då vert å nytta smørskylda frå

før 1836. Det var 4 bruk med lik skyld på Flatekvål i 1836. Etter denne tid er det frådelt og

samanføya fleire bruk på Flatekvål. Retten har ikkje fått presentert ei fullstendig oversikt

over frådelingar og samanføyingar og er såleis av den oppfatning at ein kan nytte skylda frå

matrikkelen frå 1941. Det er retten sitt syn at denne gjev eit rett bilete på andelane i denne

sameiga. Partane i dag er også samde om denne fordelinga med unntak av skylda for bnr 2.

Rekvirentane er av den oppfatning at dette bruket har 2,36 eller 2,34 i skyldøre, medan

motparten er av den oppfatning at skyldøret er 2,30. På jordskiftekartet er bnr 2 oppført med

1,98 i skyld.

Det er retten sitt syn at opplysningane om skylda til bnr 2 i jordskiftesaka slutta i 1963 berre

opplyser kva skylda til dette bruket var på det aktuelle tidspunktet. Dette seier ikkje noko

om bnr 2 sine andelar i felles fjellutmark mm. Dei bruka som var frådelt bnr 2 etter 1941 og

fram til 1963 var små bruk som mest truleg ikkje fekk andelar i den felles fjellutmarka mm.

Skylda til desse bruka skal då ikkje trekkjast frå skylda til bnr 2 ved berekning av andelar i

sameiga.

Jomar Flatekvål (bnr 4), Rune Nesheim (bnr 2) og Jon Trefall (bnr 6) har fått medhald i sin

påstand om andelar i felles fallrett. Jostein Flatekval (bnr 10) og Kjell Flatekval (bnr 9) har

fått medhald i saka ved at rekvirentane har trekt krav om rettsutgreiing for om desse bruka

har medeigedomsrett i fjellutmarka og såleis andel i felles fallrett. Ut frå dette er det retten

sitt syn at ingen av partane har vunne fram eller fått medhald av ein slik art at dei har krav

på å få dekka sakskostnader etter reglane i tvistelova kapittel 20.

Retten er komen til slik samrøystes

slutning:

1. Fallretten i fjellutmarka og i Ekso er felles mellom fylgjande bruk og med slik andel

på garden Flatekvål gnr 57 i Vaksdal kommune:

Bnr Namn Skyld 1941 Andel

1 Håkon Tyssen 1,49 15,95 %

2 Rune Nesheim 2,34 25,05 %

3 Samanføya med 2

4 Jomar Flatekval 1,15 12,31 %

5 Samanføya med 1

6 Jon Trefall 1,18 12,64 %

7 Asbjørn Flatekval 1,18 12,64 %

8 Håkon Tyssen 0,75 8,03 %

9 Kjell Flatekval 0,75 8,03 %

10 Jostein Flatekval 0,5 5,35 %

SUM 9,34 100,00 %

2. Det vert ikkje tilkjent sakskostnader i tvist om andelar eller i trekt sak om

rettsutgreiing vedkomande bnr 9 og bnr 10 sin medeigedomrett i felles fallrett i


fjellutmarka og i Ekso.

Etter å ha drøfta saka gjorde retten slikt

vedtak om fremjing:

Denne saka er kravd som bruksordning for fire vassdragsfall i Vaksdal kommune. Det er tre

av partane på Flatekvål som har kravd saka ( bnr 2, bnr 4 og bnr 6).

Botnaelva er ei sidegrein til Sørdalselva. Denne er i dag utbyd med eit småkraftverk som

vart igangsett i 2006. Det utnyttar i dag eit fall på om lag 160 meter, noko som gjev ein

gjennomsnittleg årsproduksjon på om lag 3,5 GWh. Rekvirentane ynskjer no å byggje eit

nytt kraftverk i denne elva som utnyttar meir av fallet. Dette inneber eit inntak ved om lag

725 moh og ein ny stasjon ved om lag 285 moh. Ut frå kartet er det felles fallrett for

Flatekvål frå 575 moh og opp til planlagt inntak. Resten av fallet frå 575 og ned til planlagd

kraftstasjon ved 285 moh tilhøyrer først (og i hovudsak) bnr 2 åleine og sidan bnr 2 og bnr 4

i lag frå der Botnaelva munnar ut i Sørdalselva.

Sørdalselva er ei sidegrein til Ekso. Denne er i dag utbygd med eit småkraftverk som vart

igangsett i 2007. Det utnyttar i dag eit fall på om lag 40 meter, noko som gjev ein gjennom-

snittleg årsproduksjon på om lag 3,5 GWh. Rekvirentane ynskjer no å byggje eit nytt

kraftverk i denne elva som utnyttar meir av fallet. Dette inneber eit inntak på om lag 490

moh og ein ny stasjon ved om lag 285 moh. Ut frå kartet er det felles fallrett for Nese (gnr

56) i "halv elv" frå 490 moh og ned til om lag 435 moh. På same stykket har gbnr 57/4 også

"halv elv". Frå om lag 435 moh og ned til 285 moh er fallretten delt mellom gbnr 57/2 og

57/4.

Flatekvålfossen er ein foss i Ekso. Rekvirentane ynskjer her eit småkraftverk som nyttar det

om lag 22 meter høge fallet i fossen. Ut frå kartet er det Nese (gnr 56) som har hovuddelen

av fallretten i denne elva medan Flatekvål (gnr 57) berre har dei øvste metrane av dette

fallet.

Skordalselva er ei sidegrein til Ekso. Den er i dag ikkje utbygd. Rekvirentane ynskjer å

byggje eit småkraftverk som utnyttar fallet frå om lag 614 moh og ned til Fylkesvegen ved

om lag 285 moh. Det vart i rettsmøtet også skissert eit alternativ med stasjonstomta i grensa

mellom gbnr 57/2 og 57/7 ved om lag 325 moh. Ut frå kartet er det felles fallrett på

Flatekvål frå 614 moh og ned til om lag 440 moh. Frå denne høgda og ned til om lag 325

moh er det halv elv på høvesvis gbnr 57/2 og gbnr 57/7. Frå 325 moh og ned til elva munnar

ut i Ekso er det gbnr 57/7 som har fallretten åleine.

Partane har uttalt seg slik om saka:

Advokat Sjur Vinje for gbnr 57/2, 57/4 og 57/6 har i hovudsak gjort gjeldande: Me

ynskjer at jordskifteretten skal gjennomføre ei bruksordning for dei 4 falla som er nemnde i

kravet. NVE har til no avvist søknader der det ikkje er semje mellom partane eller der det

ikkje er gjennomført bruksordning. Det er viktig for oss å få dette på plass slik at

konsesjonssøknaden vert handsama raskt og bygging kan ta til innan fristen for å oppnå

grøne sertifikat.

Etter vårt syn er det ingen risiko knytt til å bli part i ei slik bruksordning. Fallrettseigarane

vil motta falleige utan risiko. Dersom dei ynskjer det kan dei delta i utbygginga


(driftsselskapet). Dette er valfritt ut frå partane sine vurderingar av risiko.

I og med at BKK har vore interessert i desse prosjekta, er det vårt syn at dette er lønsame

prosjekt. Når det gjeld kapasiteten på linjenettet, er det vårt syn at dette før eller sidan vil

betre seg. Me kan ikkje vente med denne saka berre på grunn av linjekapasiteten.

Dagens kraftverk i Botnaelva og Sørdalselva går godt og leverer overskot. Det er vårt syn at

desse eventuelt kan drivast vidare på restvassføringa i dei to elvane parallelt med dei nye

kraftverka. Dette vert også støtta av sakkunnig vitne (Dyrkolbotn).

Dei 4 nye planlagde kraftverka vil kunne produsere om lag 50-60 GWh pr år dersom dei

vert realiserte. Dette utgjer eit stort inntektspotensiale for dei involverte eigedomane samt at

dette vil vere eit viktig bidrag til å oppretthalde busetnaden i området.

Det er vårt syn at dei som ynskjer utbygging er i fleirtal i alle fire vassdraga. Når det gjeld

Skordalselva er det eit alternativ å flytte stasjonen opp til grensa mellom bnr 2 og bnr 7 for å

oppnå fleirtal for utbygging.


påstand:

1. Krav om utarbeiding av bruksordning vedkomande fall/vassrettar i Skordalselva,

Botnaelva, Sørdalselva og Flatekvålfossen vert fremja.

2. Jomar Flatekvål, Rune Nesheim og Jon Trefall vert tilkjent sakskostnader.

Advokat Kathrine Lien Mjell for gbnr 57/7, 57/9 og 57/10 har i hovudsak gjort

gjeldande: Vi er av den oppfatning at denne saka er dårleg førebudd frå motparten si side.

Det har heile tida vore vanskeleg å få fram kva dei vil med saka og det har versert ulike

løysingar gjennom heile prosessen. Det siste som no er komen fram er eit nytt alternativ for

Skordalselva der dei har flytta stasjonen noko lenger opp i elva.

Det er vårt syn at alt er enno for uklart og me meiner at denne saka er kravd for tidleg.

Rekvirentane burde ha avklara meir av dei lause trådane før dei gjekk til sak. Det er også

feil at det er grunneigarlaget i dalen som står bak desse planane. Dette er ei lita gruppe som

ynskjer omfattande utbygging av vassfalla i området.

For å fremje ei jordskiftesak må jordskifteretten vurdere om vilkåra i § 1 og § 3 er oppfylte.

I denne saka er det vårt syn at så ikkje er tilfelle. Me meiner at det ikkje er aktuelt med ei

utbygging. Kostandane med denne jordskiftesaka samt søknad om konsesjon vil også

overstige nytta for mine partar.

I ei slik sak som dette er utgangspunktet at alle fallrettseigarane må vere samde for å få til ei

utbygging. Jordskiftelova § 34 b opnar for at eit simpelt fleirtal kan ta avgjerder på vegne av

dei andre. Etter vårt syn er det ikkje fleirtal for slik utbygging. Rekvirentane kan ha opptil

50% av andelane, men dette er ikkje nok til å ha eit fleirtal. Det må vere meir enn 50 % for å

ha fleirtal i ei sak.

BKK sine planar for Beinhelleren pumpe vil redusera vassmengda i Ekso slik at lønsemda i

kraftverket i Flatekvålfossen vil bli redusert. Det er også registrert stor motstand i området

for fleire av desse prosjekta. Dette saman med dårleg nettkapasitet og tvilsam lønsemd vil


truleg gjere det vanskeleg å få konsesjon hjå NVE, jf retningslinjer for små vasskraftverk

utgjeven av Olje og energidepartementet. Det vert også synt til framlagt artikkel i Bergens

Tidende der det står om mange avlag av konsesjonssøknader. Me har også påvist at det er

raudlisteartar i området som står i fare dersom rekvirentane sine planar vert gjennomførte.

Det eksisterer alt to kraftverk i desse vassdraga. Desse er bygde for 6 år sidan og det verkar

merkeleg at rekvirentane no vil bygge nye kraftverk i dei same elvane. Framlagde

rekneskapstal syner også at desse kraftverka ikkje går særleg bra. Når det gjeld Botnaelva,

så syner erfaringa der at den frys om vinteren, noko som reduserer produksjonen monaleg.

Desse to kraftverka har i dag ei gjeld på om lag 13 millionar kroner. Rekvirentane har etter

vårt syn ikkje sett fram ei truverdig løysing for kva som skal skje med denne gjelda dersom

ein etablerer nye kraftverk i området. Me ser heller ikkje for oss korleis jordskifteretten skal

løyse denne utfordringa.


påstand:

1. Krav om bruksordning vert nekta fremja.

2. Jostein Flatekval, Kjell Flatekval og Asbjørn Flatekval vert tilkjent sakskostnader.

Part Håkon Tyssen, eigar av gbnr 57/1, forklarte at han var mot utbygging av dei elvane

som rekvirentane no ynskjer å byggje ut.

Part Kjell Erling Nese, representant for gbnr 56/2, forklarte at grunneigarane på Nese

støttar kravet om bruksordning og ynskjer ei avklaring av potensiala i dei planane som ligg

føre.

Retten ser slik på saka: Retten vel å vurdere vassdrag for vassdrag og tek til med:

Skordalselva. Som nemnt i innleiinga er fallrettane i denne elva felles øvst opp og delt

mellom bnr 2 og bnr 7 lenger nedover og i eineeige for bnr 7 lengst ned mot fylkesvegen.

Etter å ha vore på synfaring i området er det retten sitt syn at den mest aktuelle plasseringa

av ein kraftstasjon for eit anlegg i denne elva er nede ved fylkesvegen. Dette vil gje eit

fleirtal mot utbygging og retten finn ut frå dette ikkje grunnlag for å gå vidare med ei

bruksordning for denne elva. Sjølv med ei alternativ plassering av kraftstasjonen oppe i

grensa mellom bnr 2 og bnr 7 så vil det ikkje vera eit fleirtal for utbygging slik retten ser

det. Bruksordning for denne elva vert såleis nekta fremja.

Flatekvålfossen. Som nemnt i innleiinga er det Nese som truleg har mest av fallretten i

denne fossen. Dei har i dok nr 18 gjort greie for at dei støttar bruksordning for det som gjeld

deira fallrettar. Dette saman med at 50 % av falleigarane på Flatekvål er for ei bruksordning

i denne fossen, gjer at det totalt sett er eit klart fleirtal mellom fallrettseigarane for dette.

Retten må også vurdere om vilkåra i jordskiftelova er oppfylt for å fremje ei slik sak. Først

må retten vurdere om tilhøva er utenlege etter tid og tilhøve, jf jordskiftelova § 1. I dette

tilfellet er det eit fleirtal av fallrettseigarane som ynskjer ei utnytting av fallretten. Det at eit

mindretal kan stoppa ei slik utnytting, er etter retten sitt syn, utenleg dersom ei slik utnytting


er pårekneleg og vil gje overskot til dei involverte eigedomane.

Retten kan ikkje ta stilling til om dette prosjektet får konsesjon eller ikkje. Det er det

konsesjonsstyresmaktene som avgjer. Men dersom det er opplagt at prosjektet ikkje får

konsesjon, eller opplagt ikkje er lønsamt, skal heller ikkje retten fremje saka. Det er retten

sitt syn at dette ikkje er tilfellet i denne saka. Det hadde i ei slik sak heilt klart vore best om

rekvirentane hadde avklara endeleg forslag til prosjekt samt ein oppnådd konsesjon. Det

som er utfordringa i slike saker, er at ved usemje, så vil ein slik konsesjonssøknad ikkje bli

handsama. Retten har kome til at vilkåret i jordskiftelova § 1 er tilstades.

Det neste vilkåret som må vera oppfylt er at det må finnast eit verkemiddel i jordskiftelova §

2 som gjer tilhøva betre. I dette tilfellet har rekvirentane kravd bruksordning. Det er retten

sitt syn at ei bruksordning som gjev fleirtalet mogelegheit til å gå vidare med sine planar i

dette tilfellet vil kunne gjera tilhøva betre.

Det tredje vilkåret som må vera oppfylt, er at ingen av partane skal lida tap, jf jordskiftelova

§ 3a. I høve til dette er det retten sitt syn at utgiftene til jordskiftesaka ikkje er større enn den

nytta som partane kan få av denne saka. Når det gjeld andre utgifter, så er det grunn til å

nemne utgiftene til søknad om konsesjon. Saman med dette må ein også vurdere sjansane

for å få konsesjon. Retten er komen til at dette kan løysast ved at dei som ynskjer å søkje om

konsesjon må dekke utgiftene med dette. Dersom dei ikkje oppnår konsesjon, så vert dette

utgifter dei sjølve må dekke åleine. Oppnår dei konsesjon må dei andre partane betale seg

inn i desse utgiftene ut i frå kva andel dei har i bruksordninga.

Ei bruksordning vil elles ikkje påføre partane risiko. Ved ei bruksordning samt utbygging

vil dei få falleige samt muligheit til å delta i eit driftsselskap dersom dei ynskjer dette.

Sørdalselva. Som nemnt i innleiinga tilhøyrer fallretten i denne elva Nese og gbnr 57/2 og

gbnr 57/4 på Flatekvål. Alle desse er samde om det bør etablerast ei bruksordning.

Retten må likevel vurdere om vilkåra i jordskiftelova er oppfylt for å fremje ei slik sak.

Først må retten vurdere om tilhøva er utenlege etter tid og tilhøve, jf jordskiftelova § 1. I

dette tilfellet er alle partane samde om å krevje bruksordning. Partane kan likevel ha behov

for hjelp av retten til rettslege avklaringar og utarbeiding av bruksordning for å kunne

realisere eit slikt prosjekt. Retten kan ikkje ta stilling til om dette prosjektet får konsesjon

eller ikkje. Det er det konsesjonsstyresmaktene som avgjer. Men dersom det er opplagt at

prosjektet ikkje får konsesjon, eller opplagt ikkje er lønsamt, skal heller ikkje retten fremje

saka. Det er retten sitt syn at dette ikkje er tilfellet i denne saka. Det hadde i ei slik sak heilt

klart vore best om rekvirentane hadde avklara endeleg forslag til prosjekt samt ein oppnådd

konsesjon. Det som er utfordringa i denne saka er det same som for Flatekvålfossen samt at

det alt er eit kraftverk i denne elva og det er uvisst korleis konsesjonsstyresmaktene vil sjå

på dette i samanheng med ein søknad om nytt kraftverk. Retten har kome til at vilkåret i

jordskiftelova § 1 er tilstades.



sitt syn at ei bruksordning som gjev partane mogelegheit til å gå vidare med sine planar i








konsesjon, må dekke utgiftene med dette. Dersom dei ikkje oppnår konsesjon, så vert dette





Utfordringa med gjeld i eksisterande anlegg kan løysast gjennom pantsetjing av bnr 2 og bnr

4 sine framtidige inntekter i eventuelt nytt kraftverk utan at dette går ut over dei andre

partane i saka, slik retten ser det.

Botnaelva. Som nemnt i innleiinga tilhøyrer fallretten i denne elva fellesskapet på Flatekvål

og gbnr 57/2 og gbnr 57/4 på Flatekvål. Det er retten sitt syn at det er eit klart fleirtal av

fallrettshavarane som ynskjer ei utbygging av dette fallet.

Retten må også vurdere om vilkåra i jordskiftelova er oppfylt for å fremje ei slik sak. Først

må retten vurdere om tilhøva er utenlege etter tid og tilhøve, jf jordskiftelova § 1. I dette

tilfellet er det eit fleirtal av fallrettseigarane som ynskjer ei utnytting av fallretten. Det at eit

mindretal kan stoppa ei slik utnytting, er etter retten sitt syn, utenleg dersom ei slik utnytting

er pårekneleg og vil gje overskot til dei involverte eigedomane.

Retten kan ikkje ta stilling til om dette prosjektet får konsesjon eller ikkje. Det er det

konsesjonsstyresmaktene som avgjer. Men dersom det er opplagt at prosjektet ikkje får

konsesjon, eller opplagt ikkje er lønsamt, skal heller ikkje retten fremje saka. Det er retten

sitt syn at dette ikkje er tilfellet i denne saka. Det hadde i ei slik sak heilt klart vore best om

rekvirentane hadde avklara endeleg forslag til prosjekt samt ein oppnådd konsesjon. Det

som er utfordringa i denne saka er det same som for Flatekvålfossen samt at det alt er eit

kraftverk i denne elva og det er uvisst korleis konsesjonsstyresmaktene vil sjå på dette i

samanheng med ein søknad om nytt kraftverk. Retten har kome til at vilkåret i

jordskiftelova § 1 er tilstades.



sitt syn at ei bruksordning som gjev fleirtalet mogelegheit til å gå vidare med sine planar i







konsesjon må dekke utgiftene med dette. Dersom dei ikkje oppnår konsesjon, så vert dette






Utfordringa med gjeld i eksisterande anlegg kan løysast gjennom pantsetjing av bnr 2 og bnr

4 sine framtidige inntekter i eventuelt nytt kraftverk utan at dette går ut over dei andre

partane i saka, slik retten ser det.

Retten har etter dette kome til at det skal fremjast bruksordning for tre av dei fire vassdraga

som det er kravd bruksordning for. Rekvirentane har såleis fått eit visst medhald i tvisten

om saka skal fremjast. Retten er likevel kome til at dei ikkje får dekka nokon av dei kravde

kostnadene til sakkunnig hjelp. Når nokon krev ei slik sak som dette, er det retten sitt syn at

det kviler eit stort ansvar på rekvirentane å opplyse saka på ein slik måte at det er mogeleg

for motpartane og retten å gjere seg opp ei meining om kva saka skal gå ut på samt kva

rekvirentane ynskjer å oppnå med saka. I denne saka har det vore ei utfordring å få

rekvirenten til å klargjere sine syn samt å legge fram nok opplysningar og dokumentasjon til

å tilfredstille denne plikta. Påstandar har vore vage og opplysningar har kome etter krav frå

motpart og retten. At det har vore tvist om fremjinga, har etter retten sitt syn ikkje medført

meir kostnader for rekvirentane enn det dei måtte påta seg for å opplyse saka godt nok til at

retten kunne handsame spørsmålet om fremjing uavhengig av tvist om temaet eller ikkje.

Retten finn såleis ikkje grunnlag i jordskiftelova § 81 eller tvistelova kap 20 til å tilkjenne

nokon av partane sakskostnader.

Retten har etter dette kome til slik

slutning:

1. Krav om utarbeiding av bruksordning vedkomande fall/vassrettar i Skordalselva vert

nekta fremja.

2. Krav om utarbeiding av bruksordning vedkomande fall/vassrettar i Botnaelva,

Sørdalselva og Flatekvålfossen vert fremja.

3. Det vert ikkje tilkjent sakskostnader i tvist om fremjing.

Vidare arbeid med saka:

Retten vil utarbeide eit forslag til bruksordning som blir utsendt i lag med denne rettsboka.

Retten heva.

Vaksdal, 23.05.2013

Anne-Britt Almelid (s)

Vidar Bergtun (s)

Gunnar Angelskår (s)

Rett utskrift:


RETTSBOK

Domstol: Nord- og Midhordland jordskifterett

Møtedag: 24.09.2013

Stad: Statens hus i Bergen

Sak nr.: 1200-2012-0019 FLATEKVAL, gnr. 57 - utsett frå 23.05.2013

Saka gjeld: Krav om sak etter jordskiftelova § 2

Rettsleiar: Jordskiftedommar Vidar Bergtun

Meddommarar:

Anne-Britt Almelid, 5729 MODALEN

Gunnar Angelskår, Leiknes, 5915 HJELMÅS

Protokollførar: Jordskiftedommaren

Saka er kravd av: Rune Nesheim, Jomar Flatekvål og Jon Trefall ved advokat Sjur Vinje.

Til handsaming: 1 Avslutting av saka

2 Fordeling av kostnader

Partar: Eigar av gnr. 56/1, 56/3, Olav J Nese



Eigar av gnr. 57/1, 57/8, Håkon Tyssen









Advokat Sjur Vinje,



Til stades: Partane er ikkje innkalla til dette rettsmøtet.

Framlagde dokument:

24. Brev fra advokat Sjur Vinje, datert 27.05.2013

25. Brev fra advokat Kathrine Lien Mjell, datert 30.05.2013

26. E-post fra advokat Sjur Vinje, datert 30.05.2013


27. Utsending av rettsbok og forslag til løysing i saka, utsendt 17.06.2013

28. Brev fra advokat Sjur Vinje, datert 26.08.2013

Vedlegg: Utskrift av rettsbok sak 1200-2005-0007

29. Brev fra advokat Kathrine Lien Mjell, datert 16.09.2013

Dokumenta vart gjennomgått og etter å ha drøfta saka gjorde jordskifteretten slikt

vedtak: Denne saka vart i rettsmøtet 23.05.2013 fremja som bruksordning for tre av elvane i

området. Retten er samd med advokat Lien Mjell i at denne saka på mange måtar er kravd

for tidleg. Ein veit enno ikkje om ein vil oppnå konsesjon og ein veit heller ikkje korleis

desse anlegga endeleg vert plassert dersom ein oppnår konsesjon. Retten har likevel fremja

saka med bakgrunn i partane sitt behov for å koma vidare med søknad om konsesjon. Det er

difor retten sitt syn at ein ikkje bør laga ei meir omfattande bruksordning enn det som trengs

på noverande tidspunkt.

Det som er avgjerande for rekvirentane no, er å få inn søknad om konsesjon. Svaret på ein

slik søknad kan først kome om fleire år og retten ser ikkje for seg at det er tenleg å la denne

saka stå open inntil dette er avklara. Retten ynskjer difor å lage ei ordning som gjer det

mogeleg å slutta saka no.

Forslag til bruksordning vart send ut til partane i skriv, datert 17.06.2013, jf dok nr 27. Det

er komen inn merknader frå advokat Vinje og frå advokat Lien Mjell.

Advokat Sjur Vinje for gbnr 57/2, 57/4 og 57/6 har i hovudsak gjort gjeldande: Forslaget

til bruksordning ser greitt ut. Av utgifter fram til no så bør utgiftene til Energiteknikk takast

med. Retten må vurdere om det skal takast med noko om fiske i bruksordningane.

Advokat Kathrine Lien Mjell for gbnr 57/7, 57/9 og 57/10 har i hovudsak gjort

gjeldande: Vi kan ikkje sjå at det er naudsynt å gjennomføre ei bruksordning for at

rekvirentane skal koma vidare med søknad om konsesjon. Både eit mindretal og eit fleirtal i

sameiga kan søkja om konsesjon utan at dette kjem i strid med korkje sameigelova eller

jordskiftelova.

Den føreslegne bruksordninga gjev fleirtalet rett til å søkje om konsesjon på vegne av heile

sameiget, mot mindretalets vilje. Den avgrensar også mindretalet sin lovlege rett til å

motsetje seg at det vert gjeve konsesjon. Vi kan ikkje sjå at jordskiftelova heimlar ei slik

ordning.

Ein søknad om konsesjon gjeld ikkje bruk eller utnytting av eigedom og ligg såleis utom

kompetansen til jordskifteretten. Ei bruksordning vil også vere i strid med tapsgarantien i

jordskiftelova § 3. Vi ber difor om at punkt 1 og 2 i forslaget går ut.

Når det gjeld utgiftene til konsesjonssøknad, så er det vårt syn at det er dei som søkjer som

må bere kostnadene med dette. Punkt 3 og 4 kan difor gå ut/flytta til pkt 6.

Punkt 5 i utkastet gjeld det tilfellet der det vert gjeve konsesjon. Vi oppfattar dette slik at her

stiftar jordskifteretten eit lag og gjev reglar i samsvar med jordskiftelova § 34 b. Vi har

ikkje merknader til dette.


Punkt 6 i utkastet gjeld fordelinga av kostnader til søknad om konsesjon, for det tilfellet at

konsesjon vert gjeve. Punktet er uklart. Dei av partane som ikkje har vore med i

søknadsprosessen bør ikkje påleggjast andel av utgifter til denne. Slike utgifter er ein del av

prosjektkostnadene og bør inngå i avtale med utbyggar. Plikt til betaling bør ikkje krevjast

før utbygginga er gjennomført og drift er igangsett.

Vi føreslår også at deler av pkt 3 og 4 vert innteken i pkt 6, slik at det går klart fram at dei

partane som ikkje har delteke i søknadsprosessen, heller ikkje kan krevjast for kostnader til

søknad om konsesjon dersom konsesjon ikkje vert innvilga. I tillegg kan det takast med at

det skal førast rekneskap for kvart vassdrag, samt at utgifter må kunne dokumenterast.

Vi er ikkje samde i at utgifter til Energiteknikk skal medtakast. Deira oppgåve var å gjera

greie for ei utbygging, basert på eksisterande kraftverk i Sørdalselva. Vi kan ikkje sjå at

dette har samanheng med ein ny konsesjonssøknad. I denne samanheng føreslår vil at

jordskifteretten sine premiss frå rettsboka side 15 om pantsetjing vert medteken i

bruksordninga.

Det bør vidare gå fram av bruksordninga at fallrettane ikkje kan leigast ut for meir enn 40 år

om gongen. Det bør også stillast krav til kvaliteten på avtalen som eventuelt skal inngåast

med ekstern utbyggar. Ordninga må også avklare spørsmål knytt til leiga av tomter til inntak

og kraftstasjon, samt ulike ulemper og tap av fiske.

Det er vårt syn at denne bruksordninga er kravd for tidleg. Jordskifteretten står i fare for å

binda mindretalet til ei utbygging mot deira vilje, utan at det er gjort tilstrekkeleg for å sikre

at mindretalet ikkje vert påført tap som følgje av saka.

Retten ser slik på saka:

Det er stilt spørsmål om det er naudsynt å gjennomføre ei bruksordning for at rekvirentane

skal koma vidare med ein søknad om konsesjon. Det er retten sitt syn at dette er naudsynt.

Dersom ikkje eigedomstilhøva er avklart eller det er tvist mellom partane om utbygging, vil

ein slik konsesjonssøknad truleg ikkje bli handsama, jf sitat frå heimesida til NVE:

"Før en søknad om konsesjon for eller melding om kraftutbygging sendes til NVE, må

utbygger ha avklart privatrettslige forhold."

Advokat Lien Mjell har også synt til at det å søkja konsesjon, ikkje gjeld bruk eller utnytting

av eigedomen og kan såleis ikkje regulerast i ei bruksordning. Retten er ikkje samd i dette.

Det å søkja konsesjon er ein føresetnad for å avklare om partane får lov til å gå vidare med

ei felles utnytting av fallressursen som også vert regulert i denne ordninga.

Jordskifteretten har i forslaget opna opp for at mindretalet beheld retten til å protestere og

klage på noko, men ikkje alt i søknadsrunden. Retten er av den oppfatning at dette ligg klart

innanfor det ei ordning kan gå ut på etter jordskiftelova.

Ut frå dette held jordskifteretten fast på pkt 1 og 2 i forslag til bruksordning.

Retten kan ikkje sjå at det er betre at pkt 3 og 4 i forslaget vert flytta til pkt 6. Rette er

imidlertid samd i at det i pkt 3 bør takast med ein regel om at utgiftene skal dokumenterast.


Advokat Vinje har synt til at alt pådregne utgifter til Energiteknikk bør takst med som

utgifter i samband med søknad om konsesjon. Det er ikkje innlevert oppgåve på desse

utgiftene. Advokat Lien Mjell har sagt seg usamd i at desse utgiftene høyrer til

søknadsutgiftene. Det som er kome fram til retten av opplysningar frå Energiteknikk er

brev, datert 03.01.2013 (vedlegg 8 til dok nr 14), samt vitnemålet til Dyrkolbotn under

rettsmøtet den 23.05.2015. Utgiftene til sakkunnig vitne er opplyst til å vere 16.445,- kr.

Desse utgiftene er medtekne i påstand om sakskostnader. Retten har såleis alt teke stilling til

at desse kostnadene ikkje skal tilkjennast. Når det gjeld utgifter til brev datert 03.01.2013, er

det retten sitt syn at dette ikkje direkte er utgifter til søknad om konsesjon, men meir ei

naudsynt undersøking som rekvirentane måtte gjere som del av det å opplyse saka. Retten

kan såleis ikkje sjå at det er framlagt dokumenterte utgifter til no i saka, som er av ein slik

art, at dei klart bør takast med som utgifter tilhøyrande konsesjonssøknadsprosessen.

Når det gjeld punkt 6 har advokat Lien Mjell gjort gjeldande at dette punktet er uklart. Dei

meiner at desse utgiftene bør inngå i avtale med eventuell utbyggar. Retten er samd i at også

dette kan vere eit greitt alternativ. Det som ein i alle høve må motverke er at nokon får

større utbyte av fallretten sin ved å vere motstandar av å nytte den ut. Retten lagar difor ei

tilføying i pkt 6 tilsvarande forslaget frå advokat Lien Mjell.

Advokat Lien Mjell har også synt til at tilhøve til gjelda i eksisterande kraftverk må

avklarast i bruksordninga. Ho har i denne samanheng synt til rettens premissar på side 15 i

rettsboka: "Utfordringa med gjeld i eksisterande anlegg kan løysast gjennom pantsetjing av

bnr 2 og bnr 4 sine framtidige inntekter i eventuelt nytt kraftverk utan at dette går ut over

dei andre partane i saka, slik retten ser det."

Det er retten sitt syn at dette er ei mogeleg løysing på denne utfordringa. Det kan også vera

andre løysingar som høver like godt. Det er difor retten sitt syn at ein ikkje bør låse ei slik

løysing i bruksordninga, men heller føye til eit meir generelt punkt om at gjeld i

eksisterande anlegg ikkje skal påverke den pris som vert oppnådd for fallrettane i dei elvene

som alt er utbygde.

I høve til utleige av fallrett har advokat Lien Mjell synt til at perioden ikkje bør overstige 40

år. Når det gjeld lengda av ein slik utleigeperiode så er det ulike interesser. Ein utbyggjar

ynskjer lange avtalar for å ha sikre rammer for drifta og for å få ei lang nok nedskrivingstid

på den investeringa som vert gjort. Fallrettseigarane ynskjer gjerne ikkje å binde seg for

lengre tid enn naudsynt. Det er retten sitt syn at ein utleigeperiode på 40 år er eit greitt

kompromiss mellom desse to interessene. Det er også mogeleg å avtale opning for

reforhandlingar i utleigeperioden dersom tilhøva har endra seg monaleg meir enn forventa.

Når det gjeld kvalitet på leigeavtale så er det retten sitt syn at dette vil vere i alle partane si

interesse og ei regelfesting av dette vil ikkje ha nemnande effekt.

I høve til godtgjering for utleige av grunn til kraftstasjon, røyrgate, inntaksdam m.m. er det

retten sitt syn at dette må partane bli samde om dersom ein oppnår konsesjon og når ein veit

kva dei aktuelle alternativa medfører av slike inngrep. Det same er også gjeldande for

eventuelle ulemper som ikkje ligg innanfor det ein må tole.

Ut frå dette er retten komen til at det skal gjennomførast ei bruksordning i denne saka med

slik


slutning:

1. Fleirtalet av fallrettshavarane i kvar elv, skal på vegne av alle fallrettshavarane ha

rett til å søkje om konsesjon eller konsesjonsfritak for utbygging av småkraftverk i

fylgjande elvar: Flatekvålfossen, Botnaelva og Sørdalselva.

2. Denne retten til å søkje konsesjon stengjer ikkje for retten dei andre partane har for å

protestere/klage i søknadsrunden. Dei er imidlertid utelukka frå å protestere/klage

med bakgrunn i at søkjarane ikkje har kontroll over fallrettane i dei ulike prosjekta.

3. Det er dei av partane som ynskjer å søkje som skal dekke alle kostnader knytt til

søknad om konsesjon eller konsesjonsfritak. Det skal førast eit rekneskap for

utgiftene. Dette skal kunne splittast opp i dei ulike vassdraga. Utgifter skal

dokumenterast. Utgifter fram til no skal ikkje takast med i dette rekneskapet.

4. Oppnår ikkje partane konsesjon/konsesjonsfritak i nokon av vassdraga vert det ikkje

behov for noko vidareføring av denne bruksordninga og dei som har vore ansvarlege

for søknadane må dekke eigne utgifter knytt til dette.

5. Oppnår partane konsesjon/konsesjonsfritak i eit eller fleire av vassdraga, skal alle

fallrettshavarane i dei aktuelle vassdraga vere pliktige til å leige ut sin del av

fallretten til marknadsleige. Denne plikta inntreff først når eit fleirtal av

fallrettseigarane, rekna etter andel ynskjer å leige ut fallrettane eller byggje ut sjølve,

jf jordskiftelova § 34 b. Utleigeperioden skal ikkje vere lenger enn 40 år. Gjeld i

eksisterande anlegg ikkje skal påverke den pris som vert oppnådd for fallrettane i dei

elvene som alt er utbygde Andel i fallrett skal reknast ut frå fallmeter i aktuelt

prosjekt. Der det er fellesskap som eig fallretten skal denne fordelast etter andelane i

fellesskapet. Partar med andel i fallrett skal også ha rett til å delta i eventuelt

utbyggingsprosjekt i tråd med sin andel.

6. Oppnår partane konsesjon/konsesjonsfritak, og det vert realisert ei utbygging, skal

dei av partane som ikkje har delteke i søknadsprosessen betale seg inn i desse

utgiftene. Dette skal skje slik at alle fallrettseigarane deltek i desse utgiftene i tråd

med sin andel i fallretten i det/dei vassdraga der ein har oppnådd konsesjon og der

det er realisert ei utbygging. Eit alternativ til slik innbetaling er at utgiftene med

søknadsprosessen vert dekka direkte av utbyggar og at dette inngår som ein del av

eventuell utbyggingsavtale.

3 Diverse føresegn

3.1 Jordskiftekostnader

Jordskiftekostnader og gebyr skal dekkast av partane i samsvar med jordskiftelova § 74.

Rettsmøteutgiftene er godtgjersle til meddommarar i samsvar med rettsgebyrforskrifta. På

denne bakgrunnen blir kostnadene slik:


Registreringsgebyr kr 4.300,00

Partsgebyr 7 x 1720,- kr kr 12.040,00

Rettsmøteutgifter kr 3.352,40

Sum kr 19.692,40

Kostnadene er etter retten sitt skjønn fordelt mellom partane etter den nytten dei har hatt av

jordskiftet, jf. jordskiftelova § 76.

Jordskifteretten har i samband med dette lagt til grunn at ein del av nytta med denne saka

først vil koma dersom ein oppnår konsesjon. Noko av saka har likevel alle partane frå

Flatekvål nytte av i form av rettsavklaringa når det gjeld fallrettar. Retten har vurdert at

8000,- kr har gått med til den saka. Desse kostnadene er fordelt mellom partane frå

Flatekvål i tråd med andelane felles fall. Resten av jordskiftekostandene (11 692,40 kr) vert

fordelt på rekvirentane med like deler. Det er retten sitt syn at dette er kostnader som

partane kan ta med som naudsynte utgifter i tråd med slutninga i denne saka pkt 3.

Kostnadene kan fordelast likt på dei tre vassdraga.

Jordskiftekostnadene vert etter dette fordelt slik:

Gnr./bnr. Eigar skal betale

kr

har betalt

kr

skuldar

kr

57/1, 8 Håkon Tyssen 1 920,00 0,- 1 920,00

57/2 Rune Jetmunn Nesheim 5 900,00 0,- 5 900,00

57/4 Jomar Flatekvål 4 884,40 4 300,- 584,40

57/6 Jon Trefall 4900,00 0,- 4900,00

57/7 Asbjørn Flatekvål 1 010,00 0,- 1 010,00

57/9 Kjell Flatekvål 650,00 0,- 650,00

57/10 Jostein Flatekvål 428,00 0,- 428,00

SUM 19 692,40 4 300,- 15 392,40

Faktura for skuldige beløp vert i eige brev sendt ut frå Domstoladministrasjonen.

Betalingsfristen er påført fakturaen. Skuldig beløp som ikkje vert betalt innan denne fristen,

kan tvangsinndrivast utan nærmare varsel.

3.2 Avslutting av saka

Saka blir avslutta i dette møtet.

3.3 Forkynning og mogelegheit for anke

Forkynning skjer etter reglane for postforkynning. Fristen for anke er ein månad frå

forkynning. Reglane om anke er lagt ved forkynninga.


3.4 Ikraftsetjing

Dersom ikkje anna er særskilt bestemt, vert avgjerdene i denne saka sett i kraft frå

rettskraftdato.

3.5 Matrikkelføring

Jordskifteretten vil setje fram krav om matrikkelføring av saka når saka er rettskraftig.

3.6 Tinglysing

Saka vil bli tinglyst på følgjande eigedomar i Vaksdal kommune:

Gnr 56, bnr 1, 2, 3, 4

Gnr 57, bnr 1, 2, 4, 6, 7, 8, 9, 10

Retten heva.

Bergen, 24.09.2013

Vidar Bergtun

( s )

Anne-Britt Almelid

( s )

Gunnar Angelskår

( s )

Rett utskrift:

nord- og midhordland jordskifterett rettsbok€¦ · krav om sak for jordskifteretten frå advokat...

Documents