normal uyku - toraks€¦ · nrem 2 düşük ampl. sem tonus minimal azalır karışık frekans...
TRANSCRIPT
![Page 1: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/1.jpg)
NORMAL UYKU
Doç. Dr. Ahmet URSAVAŞUludağ Üniversitesi Tıp FakültesiGöğüs Hastalıkları Anabilim Dalı
![Page 2: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/2.jpg)
Uyku nedir ?
karşı konulmaz cazibe…
vakit kaybı…!
dünyanın en güzel, en dinlendirici, en huzurlu anı... hayatımda belki de en çok özlediğim şeylerden biri....
insanı şarj ediyor
gün içinde öğrenilen şeylerden unutulmasıgerekenlerle, yüzleşilmesi gerekenlerin sahne aldığısüreçtir
![Page 3: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/3.jpg)
Uyku Nedir ?
Uyku organizmanın çevreyle iletişiminin değişik şiddette uyaranlar ile geri döndürülebilir geçici kısmi periyodik olarak kaybolması
![Page 4: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/4.jpg)
Uyku
Oluşum mekanizması ?Fonksiyonları ?Normal uykunun özellikleri ?Hipokrat
“vücudun iç organlarını sıcak tutmak amacıyla, kanın vücudun derinliklerine yönelmesi, kanın beyinden uzaklaşması ile uyku ortaya çıkar”
Aristo“alınan gıdalar ısıya dönüşerek uykuya yol açar”
![Page 5: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/5.jpg)
Uyku
1907 Legendre ve Pieron, Uyku deprivasyonunda tutulan (uyumasıengellenen) köpeklerden alınan serumun, uykusu olmayan köpeklerde uykuyu indüklediğini göstermişlerdir.
İlk defa, aktif olarak uykuyu indükleyen endojen bir uyku faktörü düşüncesi ortaya atılmıştır
![Page 6: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/6.jpg)
Uyku - Uyanıklık
Uyku ve uyanıklığın regülasyonuhomeostatik proçes (proçes S) sirkadiyen ritim (proçes C)
Proçes Skanda bulunan ve uykuyu arttıran, peptid yapısında olduğu düşünülen bir maddedir.
Proçes CSirkadiyen ritim memelilerde hipotalamusun anteriorundakisuprakiazmatik nükleus tarafından düzenlenir. serotonin, GABA, substans P ve glutamat
![Page 7: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/7.jpg)
Sirkadiyen Ritm
![Page 8: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/8.jpg)
Uykunun yapısı
Uyku kendi içinde belirli bir düzeni olan etkin, aktif ve değişken bir süreçtirREM (rapid eye movement)
Hızlı göz hareketleriNonREM
Evre 1Evre 2Evre 3
![Page 9: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/9.jpg)
Uykunun yapısı
Uyku süresiYatakta kalınan sürede uyanıklıkların tümüçıkarıldıktan sonra kalan net uyku süresidir
Uyku EtkinliğiNet uyku süresinin, yatakta kalınan süreye oranıdır. En az %60 olması gereklidir
Uyku latansıUyumak için yatağa yatılması ile uykunun başlaması arasında geçen süredir. Normalde 10-30 dak.
![Page 10: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/10.jpg)
Uykunun yapısı
REM latansıUykuya daldıktan sonra ilk REM dönemi ortaya çıkana kadar geçen süredir REM latansı yaklaşık 90 dakika
Yaklaşık 90-120 dakikalık aralar ile gece boyunca toplam 3-5 REM oluşurGecenin ilk yarısında NREM, ikinci yarısında ise REM yoğunluğu daha fazladır
![Page 11: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/11.jpg)
Uyku Hipnogram
-Uyku latansı
REM latansı
![Page 12: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/12.jpg)
Uyku Evreleri
Uyku evrelerinin ayırt edilmesi içinBeyin dalgalarının
EEG (Elektroensefalografi) Göz hareketlerinin
EOG(Elektrookülografi) kas tonusunun kaydı
EMG(Elektromyografi)
![Page 13: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/13.jpg)
Uyku Evreleri- EEG
Alfa dalgalarıVertex keskin dalgalarıUyku iğciği (Spindle)K kompleksiDelta dalgaları
Frekans Hertz ile ifade edilir: Hertz: Saniyedeki tekrar sayısıAmplütüd ise dalganın yüksekliğini ifade eder (µV)
![Page 14: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/14.jpg)
Uyku EEG- Alfa dalgaları
Uyanıklık durumunda ortaya çıkan 8-13 hertz dalgalardır
Gözler kapalı, sakin uyanıklıkGözler açıldığında daha sık tekrarlı düzensiz beta dalgaları saptanır
![Page 15: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/15.jpg)
Uyku EEG-Düşük amplütüd karışık frekans
Düşük amplitüd, özellikle 4-7 hertz aktiviteNREM evre 1’de görülür
![Page 16: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/16.jpg)
Verteks keskin dalgalar (V dalgalar)
Zemin aktivitesinden ayırt edilebilen ve maksimum merkez bölgede olan <0.5 saniye süreli keskin konturlu dalgalarNREM evre 1’de görülür
![Page 17: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/17.jpg)
Uyku EEG- Spindle(Uyku iğciği)
En az 0,5 saniye süren, 12-14 hertzNREM evre 2’de görülür
![Page 18: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/18.jpg)
Uyku EEG- K kompleksi
En az 0,5 saniye süreli, Yüksek amplütüdlü, arkasından pozitif komponentigelen, keskin negatif bir dalgadır NREM evre 2’de görülürSensoriyal uyaranlara karşı beynin yanıtı olduğu düşünülmektedir.
![Page 19: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/19.jpg)
Uyku EEG- Delta dalgaları
Frontal bölgelerden ölçülen dalgaların frekansı 0.5 Hz-2 Hz ve zirveden zirveye amplitud >75 µV’dir. NREM evre 3’de görülür
![Page 20: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/20.jpg)
Uyku Evreleri- EOG
SEMYavaş göz hareketleri
REMHızlı göz hareketleri
![Page 21: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/21.jpg)
Uyku EOG- Göz hareketleri
Yavaş göz hareketleri (SEM)Genellikle >500 msn süren ilk defleksiyonu olan konjuge, oldukça düzenli, sinüzoidal göz hareketleriNREM Evre I-II nadiren III
![Page 22: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/22.jpg)
Uyku EOG- Göz hareketleri
Hızlı göz hareketleri (REM)Konjuge, düzensiz, genellikle <500msn süren ilk defleksiyonu olan keskin zirveli göz hareketleri.Uyanıklık ve REM
![Page 23: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/23.jpg)
Uyku Çene EMG
![Page 24: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/24.jpg)
Uyku Evreleri
Atoni veya kaydın en düşük tonusu
REMDüşük ampl. karışık frekans
REM
Tonus belirgin azalırYokDelta (>%20)NREM 3
Tonus azalırYok veyaSEM
Spindle- K kompleksi
NREM 2
Tonus minimal azalırSEMDüşük ampl. karışık frekans
NREM 1
TonikGöz kırpmaREM
AlfaUyanıklık
EMGEOGEEGEvre
![Page 25: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/25.jpg)
Uyanıklık
![Page 26: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/26.jpg)
NREM- Evre 1
![Page 27: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/27.jpg)
NREM- Evre 2
![Page 28: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/28.jpg)
NREM- Evre 3
![Page 29: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/29.jpg)
REM
REM’de uyanıklığa benzer EEG, ancak EMG’de atoni olup paradoks uyku denir.
REM’de rüya sırasında hareketi engeller
![Page 30: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/30.jpg)
Normal uykunun evrelere dağılımı
NREM evre 1 ve 2 yüzeyel uyku uyku uyanıklık geçiş dönemikolaylıkla uyandırılabilir
NREM evre 3 yavaş dalga uykusu veya derin uyku
uyandırılması zordur
REM dönemi (paradoks uyku) kaslarda tam bir atoni hali EEG aktivitesi yüzeyel evre 1 uykusu ile benzerlik gösterir
20-25REM
20-25NREM 3
45-55NREM 2
2-5NREM 1
%Evre
![Page 31: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/31.jpg)
Uykunun İşlevleri
Hayvanlarda total uyku deprivasyonudeneylerinde;
başlangıçta adrenerjik sistemde aktivasyon, psikomotor alanda uyarılmışlık artışınormal gıda alımına rağmen kilo kaybı olmakta, 6-7 hafta sonra nedeni açıklanamayan ölümler ortaya çıkmaktadır.
![Page 32: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/32.jpg)
Uyku deprivasyonu
Yenidoğan ratlara 14 gün süre ile total uyku deprivasyonuUykusuz bırakılan ratlarda,
Kilo alımının anlamlıdüzeyde az veÖğrenme-hafıza yetilerinin anlamlı derecede kötüolduğu saptanmıştır
Jiang F, et al. Zhongguo Dang Dai Er Ke Za Zhi.2009; 11: 128-32.
![Page 33: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/33.jpg)
Uykunun İşlevleri
İnsanlar üzerinde bir gönüllüde yapılan en uzun uykusuzluk deneyi
11. günde deneğin gerçekle ilişkisinin kopması ve psikoz benzeri bir tablo oluşması üzerine sonlandırılmıştır
![Page 34: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/34.jpg)
Uyku Deprivasyonu
Sporcularda yapılan bir çalışmaBir gecelik uyku deprivasyonu uygulanmışSpirometrik ölçümler etkilenmediği haldeMaksimal oksijen tüketiminde ve egzersiz kapasitesinde anlamlı düşme saptanmış
Ozboy A, Kaygısız Z. Acta Physiol Hung. 2009; 96: 29-36
![Page 35: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/35.jpg)
Derin uykunun işlevleri
Derin uyku da growth hormon salınımında artış ile protein sentezi artarmetabolizma yavaşlarkardiyovasküler sistem ve solunum sistemindeki fizyolojik parametrelerde azalma
Erişkinlerde bedensel dinlenmeyi, hücre yenilenmesini ve organizmanın onarımını sağlar.
Çocuklarda büyüme sürecinde önemli rol oynadığı düşünülmektedir.
![Page 36: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/36.jpg)
REM uykusunun işlevleri
Rüyaların %80’i REM döneminde görülmektedir. Hayvan deneylerinde,
yeni bir işlevi öğrenen hayvanlarda REM deprivasyonuyapıldığında, öğrenmenin bozulduğu gösterilmiştir.
Yoğun öğrenme dönümlerinde uykudaki REM oranının artar. Deneklerin öğrenme dönemlerinin ardından uykusuz bırakılmaları durumunda, ertesi gün öğrendiklerinin çok azını hatırladıkları saptanmıştır.
Tüm bunlar REM uykusunun hafıza ve öğrenme sürecinde rol oynadığını düşündürmektedir
![Page 37: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/37.jpg)
Normal uyku süresi
Normal süre 4-11 saatGenetik faktörler
Tek yumurta ikizlerinin uyku süresi eşittirToplumun
6-8 saat uyku (%75)8 saat üzerinde (%15)6 saatin altında (%10)
Kısa uyuyanlar ile uzun uyuyanların NREM 3 ve REM süreleri eşittirFarklı olan ise NREM 1-2 dir.
![Page 38: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/38.jpg)
Normal uyuma saatleri
Akşam tipleriGece çok geç saatlerde yatıp, sabah geçuyanmak
Sabah tipleriGece erken yatıp sabah erken kalkmak
Genetik özellikler ?
![Page 39: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/39.jpg)
Yaşın uykuya etkisiYenidoğanda uyku
Günlük 16-18 saatPolifazikREM süresi çok uzun (%50)
Bebeklik ve çocukluk dönemi
3 aylıktan itibaren gece uyanmalar azalır, 6 aylık iken günlük 12 saat Giderek bifazik ve okul çağında monofazik
![Page 40: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/40.jpg)
Yaşlılarda uyku
Yaşlılıkta uyku süresi azalırUyku evrelerinin dağılımında
Yüzeyel uyku (NREM 1-2 artar)Derin uyku (NREM 3) ve REM ise azalır
![Page 41: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/41.jpg)
Uyku süresi- ObeziteGecelik uyku süresi 7 saaten kısa olanlarda obeziteriskinin yüksek olduğu saptanmıştır
Olası mekanizmaFizyopatolojik mekanizması tam belli değilGhrelin ve leptin hormonları ?Kısa uyku süresinin ghrelin düzeyi artışı ve leptin azalmasıile obezite oluşturabilir
Günümüzdeki obezite epidemisi kısa uyku süresi ile ilişkili olabilir mi ?
Knutson KL, Van Cauter E. Associations between sleep loss and increased riskof obesity and diabetes. Ann. NY Acad Sci. 2008;1129:287-304.
Spiegel K, Leproult R, L'Hermite-Balerioux M, et al.. J Clin Endocrinol Metab.2004;89(11):5762-5771.
![Page 42: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/42.jpg)
Uyku süresi- CVS hastalık riski
Uyku süresi kısa olanlarda kardiyovaskülerhastalık riski anlamlı düzeyde yüksektir
Ateroskleroz artık sistemik inflamatuar bir hastalık olarak kabul ediliyorİnflamatuar belirteçlerin kısa uyku süresi ile ilişkili olduğuda gösterilmiştir
Workshop report. Behav Sleep Med. 2007;5(2):83-7
van Leeuwen WM, et al. PLoS ONE. 2009;4(2):e4589
![Page 43: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/43.jpg)
Uyku immün sistem
Yetersiz uyku süresinin immün sistem fonksiyonlarını bozabileceği bildirilmiştirSerotonin gibi uyku ile ilişkili nörokimyasallarile IL-1 gibi beyinden çıkan immün sinyaller arasında etkileşim ??? Enfeksiyonlar sırasında uyku mimarisi ne şekilde değişir ?
Imeri L, Opp MR. Nat Rev Neurosci. 2009;10: 199-210.
![Page 44: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/44.jpg)
Sonuç
Tüm sistemler üzerine etkili aktif ve değişken bir süreçtir
Sağlıklı bir yaşamın olmazsa olmazlarındandır
![Page 45: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/45.jpg)
![Page 46: NORMAL UYKU - Toraks€¦ · NREM 2 Düşük ampl. SEM Tonus minimal azalır karışık frekans NREM 1 Göz kırpma Tonik REM Uyanıklık Alfa Evre EEG EOG EMG . Uyanıklık. NREM-](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042317/5f06d5ce7e708231d419f943/html5/thumbnails/46.jpg)