november 2009

TE 266 proef.indd 48 29-10-2009 10:28:42

TOUR & TAXISBRUSSELS (BELGIUM)

THE ANNUAL GET-TOGETHER OF TOURISM TRADE PROFESSIONALS

www.btexpo.com

THE SAFE ROAD TO PROTECT YOUR BUSINESS

graphic design by ink studio © www.inkstudio.be

9 DECEMBER 09WEDNESDAY 10:00 - 22:00

10 DECEMBER 09THURSDAY 10:00 - 22:00FOLLOWED BY TRAVEL AGENTS NIGHT

MAXIMUM BUSINESS OPPORTUNITIES

2 LATE OPENINGSFLAGSHIP EVENTS | WORKSHOPS | CONFERENCES | TRAININGS

GAIN MORE THAN 20 000 IT FIDELITY POINTS

FREE TRAIN TRANSPORTATION & SHUTTLES

REGISTER NOW!

pub kangourou.pdf 1 19/10/2009 15:35:57

Benelux

266

Het maandblad voor de reiswereld | Le mensuel du tourisme et des voyagesTravelexpress

30ste jaargang | 30ième annéenovember | novembre 2009

nummer | numéro

Lorenzo Stefani Chantal Van Wulpen

Sylvie BoulangerTouring

«Nous ne sommes qu’au début de notre activité d’assureurs»

AnalyseDe balansen doorgelichtActuaThuiswerkendereisagenten

TE 266 proef.indd 1 29-10-2009 10:27:07

Z B C M Y X CMY Z6 B6 C6 M6 Y6 X6 Z B C M Y X 40% Z B C M Y X Z B C M Y X 40% Z B C M Y B C M Y X 40% Z B C M Y X Z B C M Y X 40%40% Z B C M Y X Z B C M Y X 40%40% Z B C M Y X Z6 B6 C6 M6 Y6 X6 Z B C M Y X Z B C M Y X CMY Z6 B6 C6 M6 Y6 X6 Z B C M Y X 40% Z B C M Y X Z B C M Y X 40% B C M Y B C M Y X 40% Z B C M Y X Z B C M Y X 40%40% Z B C M Y X Z B C M Y X 40%40% Z B C M Y X Z6 B6 C6 M6 Y6 X6 Z B C M Y X

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32

Prinect/FOGRA 6 Dipco 2.1 Format 102 © 2004 FOGRA/Heidelberger Druckmaschinen AG Prinect/FOGRA 6 Dipco 2.1 Format 102 © 2004 FOGRA/Heidelberger Druckmaschinen AGZ B C M Y X CMY Z6 B6 C6 M6 Y6 X6 Z B C M Y X 40% Z B C M Y X Z B C M Y X 40% Z B C M Y B C M Y X 40% Z B C M Y X Z B C M Y X 40%40% Z B C M Y X Z B C M Y X 40%40% Z B C M Y X Z6 B6 C6 M6 Y6 X6 Z B C M Y X Z B C M Y X CMY Z6 B6 C6 M6 Y6 X6 Z B C M Y X 40% Z B C M Y X Z B C M Y X 40% B C M Y B C M Y X 40% Z B C M Y X Z B C M Y X 40%40% Z B C M Y X Z B C M Y X 40%40% Z B C M Y X Z6 B6 C6 M6 Y6 X6 Z B C M Y X

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32

Prinect/FOGRA 6 Dipco 2.1 Format 102 © 2004 FOGRA/Heidelberger Druckmaschinen AG Prinect/FOGRA 6 Dipco 2.1 Format 102 © 2004 FOGRA/Heidelberger Druckmaschinen AG

TE 266 proef.indd 47 29-10-2009 10:28:42

verneem het uit

goede bron...

Handelsinformatiebron van zekerheid

Database Marketingbron van succes

Call Centerbron van contact

Opleidingenbron van deskundigheid

IT-Facility Managementbron van oplossingen

Archiveringbron van meerwaarde

Infos Commercialessource de sécurité

Database Marketingsource de succès

Call Centersource de contact

Formationssource de compétence

IT-Facility Managementsource de solutions

Archivagesource de plus-values

apprenez-le de

bonne source...

Graydon Belgium nv/sa | Uitbreidingstraat 84-b1 | BE-2600 BerchemT: 0032 (0)3 280 88 00 | F: 0032 (0)3 280 88 99 | [email protected] | www.graydon.be

TE 266 proef.indd 2 29-10-2009 10:27:07

WWW.AFKL.BIZ

Explore ourwine cellarin the sky

Lounge in the luxury of our

World Business Class and

enjoy famous classics and

surprising exclusives that

are specially selected to

help you unwind in space.

725_9030_KLM_AdvTravelMag_WBC_A4_ENG.indd 1 19-10-2009 17:08:54

ZBCMYXCMYZ6B6C6M6Y6X6ZBCMYX40%ZBCMYXZBCMYX40%ZBCMYBCMYX40%ZBCMYXZBCMYX40% 40%ZBCMYXZBCMYX40% 40%ZBCMYXZ6B6C6M6Y6X6ZBCMYXZBCMYXCMYZ6B6C6M6Y6X6ZBCMYX40%ZBCMYXZBCMYX40%BCMYBCMYX40%ZBCMYXZBCMYX40% 40%ZBCMYXZBCMYX40% 40%ZBCMYXZ6B6C6M6Y6X6ZBCMYX

1234567891011121314151617181920212223242526272829303132

Prinect/FOGRA 6Dipco 2.1 Format 102©2004FOGRA/Heidelberger Druckmaschinen AGPrinect/FOGRA 6Dipco 2.1 Format 102©2004FOGRA/Heidelberger Druckmaschinen AG ZBCMYXCMYZ6B6C6M6Y6X6ZBCMYX40%ZBCMYXZBCMYX40%ZBCMYBCMYX40%ZBCMYXZBCMYX40% 40%ZBCMYXZBCMYX40% 40%ZBCMYXZ6B6C6M6Y6X6ZBCMYXZBCMYXCMYZ6B6C6M6Y6X6ZBCMYX40%ZBCMYXZBCMYX40%BCMYBCMYX40%ZBCMYXZBCMYX40% 40%ZBCMYXZBCMYX40% 40%ZBCMYXZ6B6C6M6Y6X6ZBCMYX

1234567891011121314151617181920212223242526272829303132

Prinect/FOGRA 6Dipco 2.1 Format 102©2004FOGRA/Heidelberger Druckmaschinen AGPrinect/FOGRA 6Dipco 2.1 Format 102©2004FOGRA/Heidelberger Druckmaschinen AG

Travelexpress 266 3

Colofon | Colophon

www.travelexpress.be

TraditiesOktober is traditioneel “congresmaand” inonze sector. Ook dit jaar reisde dus menigBelgisch reisagent, TO-afgevaardigde,luchtvaartvertegenwoordiger of andere toe-ristische partner naar Hammamet, Limas-sol of Colmar om van mening te wisselenover de toekomst. Er werd hevig gediscus-sieerd en gespeculeerd, plannen gemaakten (soms al eens aan een bar) gedebat-teerd. De interessante uitkomsten van dezemeerdaagse bijeenkomsten leest u uiter-aard in dit nummer van Travel Express.Maar ook wijzelf houden af en toe vantradities. Zeker als het over onze jaarlijkseanalyse van de toeristische jaarrekening-en gaat. Opnieuw namen we meer dan 60balansen van Belgische TO’s onder de loep,soms met opmerkelijke bevindingen. Wanthoe mooi de woorden op congressen enandere bijeenkomsten soms ook klinken,alleen harde cijfers onthullen de realiteit!

TraditionsOctobre est traditionnellement, dans notresecteur, le “mois des congrès”. Cette an-née encore, des agents de voyage belges,responsables de tour opérateurs, représen-tants de compagnies aériennes et autrespartenaires touristiques ont fait le voyagede Hammamet, Limassol ou Colmar, afin defaire évoluer leur conception de l’avenir.On a intensément discuté et spéculé,élaboré des plans et débattu – quelquefoisautour du bar. On lira bien entendu dans cenuméro de Travel Express les résultats lesplus intéressants de ces réunions.Mais nous tenons nous aussi à nos tradi-tions. C’est ainsi que, une nouvelle fois,nous examinons à la loupe les bilans d’unesoixantaine de tour opérateurs belgesavec, ici et là, des constats remarquables.

Car aussi joliment quesonnent les discoursdes congrès et autresréunions, seule la duretédes chiffres traduit laréalité!

Britta BaekeHoofdredacteur/Rédactrice en chef

-

266Inhoud | Sommaire

Travel Express Benelux • november | novembre 2009

CoverstoryLorenzo Stefani, Chantal Van Wulpen & Sylvie Boulanger (Touring) p.24

TO• Club Med gaat (luxe)villa’s verhuren 4• Riga vult rolmodel in als alternatieve culturele bestemming 44

Aviation• Brussels Airlines intègre Miles & More 5• Aviation en deux mots 20• KLM fête ses 90 ans 43

AnalyseJaarrekeningen 2008 doorgelicht: afscheid van goede tijden 6

Actua• Thuiswerkende reisagenten: Oost, west... Thuis werkt best? 12• Jetair Travel Distribution: Les réponses? Verduidelijkingen? 37

Congres• Selectair 16• UPAV 2009: ils étaient 145, malgré la crise. 19• Travelcoop kiest resoluut voor onafhankelijkheid 22

HotelIberostar nu rechtstreeks bereikbaar voor reisadviseurs 18

BTExpoEditie 6: uniek niche-aanbod naar ruim 100 bestemmingen 18

Desktop news 28

Bestemming | DestinationIndia en (herlevend) Sri Lanka 31

AutomationTechnologies: Du neuf, toujours du neuf... 35

CruisesA-Rosa, anders dan de anderen 39

CitytripKrakau: meer dan alleen ABC 40

VariaViaVia opent 12de reiscafé in Peru 42

Agence de voyageVoyages Mosans à Dinant 45

Overrun 46

31 40 44

TE 266 proef.indd 3 29-10-2009 10:27:09

46 Travelexpress 266

Overrun

La citation du moisLes rieurs avec moi et les pas-rieurs autiercé !

Le Sarkozy du moisLa seule qui arrive à la cheville de Sarkozy,c’est sa chaussette.

L’insulte du moisIl n’a pas d’ennemis, mais il est intensémenthaï par ses amis.

Le mot ultime du moisA Londres : « Au fait, on roule bien à droite,ici ? »

Ma réfl exion du moisTout atterrissage après lequel on peut sortirde l’avion est un atterrissage réussi.

L’avocat du moisAvocat : - Docteur, combien d’autopsies avez-vous faites sur des personnes mortes ?Témoin : - Toutes. Les vivants se débattenttrop.

La photo du moisL’expéditeur avait correctement enregistrél’adresse entendue à la télévision…

Les aéroports en questionLes aéroports font régulièrement l’objet de criti-ques. Non seulement des compagnies aériennesqui estiment généralement que leur naturemonopolistique (bien que la concurrence puissejouer entre pays) les entraînent à appliquer destarifs abusifs, mais aussi des passagers jamaisheureux des services dispensés. A l’heureactuelle, c’est surtout l’aéroport de Roissy quise trouve sur la sellette.En cause une enquête (avec un très faiblenombre de votants) du site canadien sleep-ingairports.net qui a classé Paris Charles deGaulle à la plus mauvaise position, suivi parMoscou Sheremetyevo et New York JFK (quelterminal ?), alors que les meilleurs seraient Sin-gapour, Séoul et Hong Kong. Pas facile d’établirun classement ! Il faudrait déjà que toutes lespersonnes interrogées connaissent tous les aé-roports, mais soit. Dans une de ses chroniques,Jacques Attali a développé l’information surSlate.fr en évoquant des couloirs mal signalés,le manque d’accueil, la saleté, des escalators enpanne, une climatisation approximative, des si-èges rares et inconfortables, etc, pour résumer :« Tout ce qui est gratuit est épouvantable. »Sa chronique a été reprise en cœur par lapresse française, dont les sites débordentde commentaires de lecteurs et il faut bienadmettre que la plupart des commentaires sontnégatifs : files interminables, distances troplongues, prix exorbitants des boissons, temps detrajet vers la ville trop longs, prix des parkingsexcessifs et nous en passons. Seuls quelquesrares correspondants rappellent que même dansles aéroports occidentaux, on pourrait en direautant de Francfort et de Londres-Heathrow etmême d’Amsterdam (pourtant bien classé) où ilfaut parcourir un sacré bout de chemin quandon est en correspondance entre le terminal moy-en-courrier et les départs des long-courriers.Heureusement qu’on ne souffle mot de Bruxel-les, parce que là aussi on en entendrait desvertes et des pas mûres sur les attentes à lasécurité, sur les distances ou sur le prix ducafé. Il suffirait de poser la question sur un sitepour faire le plein de commentaires. C’est clair,l’herbe est toujours plus verte ailleurs. Mêmequand on est à Singapour, paraît-il.

Les plaintes les plus idiotesUne jolie petite série que nous démarrons cemois-ci et qui nous vient de Richard Eekhout(Flash Travel – Auderghem).

sur les plages. Elles ont ruiné mon séjour carmon mari n’a pas arrêté de mater.

passer d’une île à l’autre, il fallait prendre un

Le bêtisier 2009Trouvées dans les copies des élèvesd’une école de tourisme (dont ledirecteur me dit de dire que c’est leCERIA, parce que ce n’est pas ça),ces explications de l’amplitude :- C’est le temps maximum par jourqu’un chauffeur d’autocar a pour par-courir son trajet au volant ou non.- C’est le temps entre le moment quel’autocar démarre et sa finalité.

bateau.

Angleterre en provenance de la Jamaïquependant que les Américains mettent troisheures pour rentrer chez eux. C’est inégal.

S’il y a un truc qui m’agace...…ce sont ces journalistes qui posentdes questions (souvent idiotes ou donton connaît la réponse), juste pourse faire remarquer et pour montrerqu’ils sont là. C’est la même chosepour les consultants dans les grandesconférences internationales au mo-ment des Q&A. Pour eux, le momentle plus important de leur interven-tion, c’est le début. En l’occurrence :« Je m’appelle Jim Davis et je suissenior consultant chez Davis &partners… »

Celle de PhilippartN’est-il pas étrange que ceux qui se préoc-cupent de la protection de la faune, prennentla défense de l’éléphant ?

Les sites à visiterVous savez qu’il existe un boulevard Anspachà Buenos Aires ? Je m’en suis rendu compteen surfant sur www.monopolycitystreets.com/game.html! Faites le test avec votrepropre nom, il y a peut-être des surprises.Comme les fêtes approchent, voilà une bonneidée de cadeau. Allez sur www.bdclic.comet changez le titre d’albums de bandes des-sinées en les personnalisant avec en plus unephoto de votre choix. C’est tout simple (pourmoi, alors pour vous…) et sympa. Et enfin,rien que pour les hommes (pour le moment),un petit gag pour connaître son prénom enrusse. Tapez le vôtre en français sur http://callhim.virtbox.ru, cliquez et… je vous dis aurevoir et au mois prochain !

TE 266 proef.indd 46 29-10-2009 10:28:42


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


4 Travelexpress 266

TO

Om met dat laatste van start te gaan: deze winteropenen de eerste dergelijke zones in de Clubdorpenvan Punta Cana, Cancun en Val d’Isère. Volgend jaaropent in het Egyptische Taba een nieuwe Club (vierdrietanden), met eveneens zo’n gepriviligieerde zone.De nieuwe zones maken deel uit van het Clubdomein,maar worden exclusief voorbehouden voor gasten dieop zoek zijn naar privacy én toch willen genieten vaneen VIP-hotelservice en de faciliteiten die de Clubbiedt. Zo worden ze persoonlijk onthaald en vervoerdnaar de Club, genieten ze voorrang bij reservatiesin de spa en restaurants op het domein en kunnenze beroep doen van diverse hotelservices tijdens hunverblijf. Zo zal in Val d’Isère het skimateriaal reeds bijaankomst ter beschikking staan, aan het zwembad/strand worden snacks en cocktails geserveerd ed.Afhankelijk van het Clubdorp maken 20 tot 40 suites,met een eigen zwembad, deel uit van de nieuwe vijfdrietandzones. En de verblijfsprijzen voor deze nieuwezones zijn beslist concurrentieel (zowat het dubbelevan een gewone suite in de dorpen), geeft commerci-eel directeur Quentin Briard mee.

VillaverhuurMaar men gaat nog een stap verder. Vlakbij hetdomein van vijf drietandendorp La Plantation d’Albion(Mauritius) zijn een 40-tal luxevilla’s opgetrokken diezowel te koop als te huur worden aangeboden. ‘Deeigenaars kunnen een aantal weken gebruik makenvan hun villa, maar de rest van het jaar mogen wijde villa’s verhuren aan andere klanten’, legt Belux-directeur Jeff Van Bever het principe uit.Deze nieuwe villa’s zijn niet alleen voorzien vanalle comfort (2 tot 4 slaapkamers, goed voor eenoppervlakte van 180 tot bijna 400 m? per villa) enruimte, zodat privacy gegarandeerd is. De gastenkunnen tevens beroep doen in hun villa op een butler-,concierge- en roomservice, plus hebben ze een prive-zwembad ter beschikking. Uiteraard kunnen klanten,die hier logeren, gebruik maken van de faciliteiten diehet nabije Clubdorp biedt. Zo krijgen golfers een gratisgreenfee voor de 18 holesgolf van Tamarina.Dergelijke villa’s mikken doelbewust op een geprivi-ligeerd publiek van welgestelden (families, vrienden)die op zoek zijn naar rust en privacy (en bereid zijnhet prijskaartje op te hoesten: 15 à 20.000 euro perweek verhuring, de villa’s zelf kosten zo’n 1,5 miljoeneuro het stuk). ‘Voor dit soort producten bestaat ervolgens studies echt wel een publiek. Het feit dat aleen aantal villa’s verkocht zijn en dat we al reser-vaties binnen hebben voor de verhuur (amper enkeledagen na openstelling van de reservaties begin okto-ber EB) bewijst dat er wel degelijk vraag bestaat. Wehebben trouwens een afzonderlijke website voor dezevilla’s: www.clubmed-villas.be’, legt Briard uit. Diewebsite is enkel in het Frans beschikbaar.Op termijn is het naar verluidt de bedoeling dat menook in wintersportclubs vergelijkbare formules gaatontwikkelen, maar dan in de vorm van luxechalets.

Meer bekendheid bij reisagenten De verkoopsdirecteur heeft trouwens nog enkeleinteressante cijfergegevens in petto. Die onderstrepenhet blijvend belang van de Belgische markt voor ClubMed. ‘België, niet te vergeten de bakermat waar deClub is ontstaan, is nog steeds onze tweede grootsteafzetmarkt. Maar we willen in de toekomst onze mar-

keting- inspanningen om meer Vlaamse klanten aan tetrekken, intensifiëren’.Dit gezegd zijnde heeft men (vooral in het vierdekwartaal van 2008) wel degelijk gevoeld dat de finan-cieel- economische crisis om zich heen heeft gegrepen.‘Tussen september en december 2008 hebben weeen terugval in de boekingen gezien. Vooral de clubsmet drie drietanden, dus de lagere inkomensklassen,hebben te lijden gehad. Maar dat heeft zich hersteld:voor 2009 noteren we een groei van 5 % in België(clubs met vier en vijf drietanden). In de nieuwe clubin Bodrum bijvoorbeeld hebben we een kwart meerBelgische klanten gezien’, luidt het.België doet het trouwens beter dan de meeste anderelanden. Voorzitter Henri Giscard d’Estaing liet in demarge van de persconferentie weten dat de boekingenop groepsniveau voor september 2009 meer dan tienprocent achteroplopen, maar dat men die achterstandinhaalt.Desalniettemin wil de Belgische directie de komendejaren nog gerichter de Vlaamse markt gaan bewerken.‘We hebben gemerkt dat de cruciale beslissingsfacto-ren om bij Club Med vakantie te houden de mond-aan-mondreclame is en ook het feit dat de reisagent onsvoorstelt. België beschikt over een zeer dicht netwerkaan reisbureaus. Daarom willen we meer investerenin studiereizen. De (Vlaamse) reisagenten die met onszijn meegegaan, waren zeer tevreden. Wie dus metons product kennismaakt, vindt het een schitterendeformule en zal dat ook nadien veel makkelijker aanzijn/haar klanten aanprijzen. We hebben bovendieneen vrij unieke opleiding voor de reisagent’.

Groeiend aandeel Vlaamse klantenMaar Quentin Briard moet erkennen dat er werk aande winkel blijft om het enigszins Franstalige imagovan de Club bij te stellen. ’79 % van onze Belgi-sche klanten komt uit Brussel of Franstalig België,onder hen ook heel wat expats. Maar we hebben deafgelopen twee jaar toch het aandeel van klanten uitVlaanderen zien stijgen van 19 naar 21 % (goed voor25.000 pax EB). Daar willen we op verder werken:we beschikken over een solide basis en getrouwheidin het francofone landsgedeelte, maar we willen dekomende jaren bijna de helft van onze marketingac-ties in het noorden van het land ontplooien, net ommeer Vlamingen aan te trekken. Het aandeel van deVlamingen bij onze nieuwe klanten bedraagt trouwens28 %, tegenover slechts 18 % in het Franstaligelandsgedeelte. En tijdens de wintermaanden zien wedat er meer Vlamingen bij ons komen: dan stijgt hunaandeel tot 27 %’.

Volgend jaar 60 jaarIntussen wordt al druk gebrainstormd over wat erte gebeuren staat in april 2010. Dan viert Club Medzijn 60e verjaardag. Zoals reeds aangestipt, gaande origines van deze vakantieformule terug tot deAntwerpenaar Gérard Blitz. Sinds de eerste vakantie-ervaringen op de Balearen heeft de Club een serieuzeevolutie doorgemaakt. ‘Maar we willen toch proberenom volgend jaar die Belgische roots passend te vieren.Over concrete plannen kan ik echter nog niets lossen’,stelt Briard. Wordt dus vervolgd.

Club Med gaat (luxe)villa’s verhuren

Club Med voegt tweenieuwe elementen

toe aan zijn ‘upscale’vakantieformules die

enkele jaren geleden totcorebusiness zijn uitge-

roepen. Op Mauritiusworden vanaf april 2010

luxevilla’s te huur/tekoop aangeboden, en in

enkele Clubdorpen wordtvolop gewerkt aan de

uitbouw van zones meteen vijfsterrenservice.

TE 266 proef.indd 4 29-10-2009 10:27:11

Travelexpress 266 45

Agence

La reprise des 2 agences, l’une à Dinant, l’autrebasée à Florennes, s’est décidée le 1er janvier 1999.L’objectif était de donner un nouveau sens à une vieprofessionnelle stressante de chef infirmière en salled’op. Christine : « J’avais fait le tour de ce métier et jesaturais. D’où l’idée d’un nouveau départ, mais celan’a pas été chose simple. » Les horaires à rallongeet le cumul des heures sup. ont permis à ce couplepassionné de pêche au gros de parcourir le globedurant des années, avant d’embrasser cette nouvellecarrière d’agent de voyage. « En dépit des apparen-ces, nous sommes et restons des voyageurs « sacs àdos » proches du terrain et soucieux de se frotter auxvéritables réalités du pays. » Malgré l’opportunitéde fréquenter des établissements de luxe, dont notresecteur fait souvent l’apologie, relayée il est vrai parla demande des consommateurs, le choix de notrecouple de voyageurs, lorsqu’il en a la liberté, porteratoujours sur un campement planté au beau milieu dela savane. Une véritable passion qu’ils vivent toutparticulièrement en Afrique. Et des anecdotes parfoisahurissantes, ils en ont plein la tête. « Le seul hic audépart, c’est que nous connaissions de nombreusesdestinations pour avoir parcouru tous les continents,mais sans jamais vraiment appréhender les produits eten particulier les hôtels. Mais depuis ces 11 années, jeme suis bien rattrapée, d’autant que l’on continue deprospecter en dehors des famtrips ! »

Une leçon de réalismeDes débuts, il reste une certaine amertume. Mais laréussite actuelle a le don de balayer l’exaspérationprovoquée par certaines tentatives de dissuasion.« Se lancer dans le secteur n’est pas une sinécure caron vous regarde volontiers dubitatif en mettant labarre le plus haut possible et en vous demandant desgaranties de TO pour vous refroidir. » La palette decompétences de Joseph a permis de mettre les pointssur les i. Joseph, qui occupe de multiples fonctions,veille à distance en tant qu’administrateur à la santéfinancière de l’entreprise : «Je savais que ce secteurpossédait une marge de progression et de facto, nousavons doublé le CA depuis la reprise. Mais ce quim’importe n’est pas tant le CA que le bénéfice réalisé,et de ce côté-là je n’ai pas à me plaindre. » Leur devisepeut se résumer ainsi : se couper en deux pour lesclients en anticipant constamment leurs désirs dansun souci de plus-value. « Ce qu’il faut, c’est lui donnerun upgrade dans la mesure du possible bien sûr. » Leréseau social constitue la force de frappe des deux ad-ministrateurs et la clientèle des agences se dénombrebien au-delà de Dinant et de Florennes.

L’aventure c’est l’aventureLa passion pour la pêche & la chasse préfigurepeut-être une nécessité impérieuse pour les agencesà se spécialiser davantage. Impossible d’être untouche-à-tout avec un égal bonheur. « En la matièrenous possédons un profond savoir-faire pour éclairerla lanterne des clients même les plus intrépides. Ils

reviennent soi-disant bien informés après avoir surfésur le net mais les promesses de pêche abondante ausaumon par exemple sont souvent très relatives. Noussommes là pour les guider. » La fidélisation s’inscrit entoute logique dans leur culture d’entreprise. « L’idéeest avant tout de rendre service, d’apporter avec lesourire satisfaction aux clients, et de leur donner unpeu de ce soleil qu’ils n’ont pas toujours en eux. »L’expérience accumulée les autorise à une certainefranchise et les clients apprécient, puisque le bouche àoreille leur ramène de nouveaux fidèles.

Le sens de la mesureLa tentation est grande de vouloir grandir. Mais àquoi bon soutiennent nos interlocuteurs. « En serions-nous plus heureux et surtout plus efficaces ?! Nousavons 3 employées pour les 2 agences superviséespar Christine qui s’implique dans toutes les tâches.« A nous 4, nous disposons d’un grand potentiel deconnaissances. Nous n’hésitons jamais à recevoir desclients sur rendez-vous et ils sont sensibles à notredisponibilité. En plus, je n’ai qu’à me féliciter de monpersonnel. Après des débuts parfois laborieux, ilscollent aujourd’hui parfaitement à notre philo-sophie de travail. » Il est vrai en plus que l’on nepeut rêver meilleure situation pour cette agencedinantaise nichée en bord de Meuse, en contrebasdu fameux rocher.

Le voyage dans le sangLorsqu’on évoque leurs souvenirsde voyage les plus marquants,le goût de l’aventure domine.« Cela met du piment dans la vie.L’expérience nous a toujours tirésd’embarras même si on a parfoiseu quelques sueurs froides. » Seretrouver au large du Gabon dansune embarcation dont le moteurtombe en panne, revenir à la forcedes rames à l’aide des planchesqui faisaient office de banquette…L’avantage est d’en tirer unfameux pragmatisme et le sens del’organisation, même quand celafait singulière-ment défaut surplace. Leur pro-chain voyagese dérouleraprochainementau Bénin etnul douteque de bellespéripéties seprofilent déjà àl’horizon.

Voyages Mosans | Dinant

L’esprit des grands voyageursLe hasard des rencontres lors d’un éductour qui reste gravé dans nos mémoires. Desdiscussions passionnées et se découvre alors peu à peu un cheminement hors du com-mun. Celui de Christine Ney et de son mari Joseph Gottal qui, en toute discrétion, faitprévaloir ses compétences de grand financier.

TE 266 proef.indd 45 29-10-2009 10:28:37


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


Travelexpress 266 5

Aviation

A quelques jours du début de la saison d’hiver, les22 octobre dernier, les responsables de BrusselsAirlines ont présenté les premiers résultats de traficde l’année, ainsi que les innovations. Parmi celles-ci,l’introduction immédiate de la compagnie dans leprogramme de fidélisation de la Lufthansa. Celui-ci estpartagé par neuf compagnies en plus de LH et SN :Swiss, Luxair, Austrian, Adria, Air Dolomiti, CroatiaAirlines et Lot. Il s’accompagne aussi de transfertsde points avec 42 autres partenaires aériens (dont lesmembres de Star Alliance, mais aussi Jet Airways,par exemple), ainsi que des acteurs de l’industrie duvoyage (hôtels, location de voitures…). Très vite, sice n’est déjà fait, les 220.000 membres de « Privilege »qui ont demandé leur transfert recevront leur nouvellecarte.Ce transfert n’a rien d’anecdotique. Il a mobilisé beau-coup de monde car conserver une clientèle fidèle estessentiel, surtout à l’heure actuelle. Cela signifie doncqu’il faut pouvoir trouver des économies partout, maistout de même garder une qualité de service digne dece nom, y compris dans les classes aux tarifs les plusbas : « Bas prix ne signifie pas mauvais service chezBrussels », a martelé Bernard Gustin co-administra-teur-délégué de la compagnie le jour de la cérémonie.Au cours des neuf premiers mois de l’année, SNa pu réduire ses dépenses de 8%, ce qui est assezremarquable dans un contexte où les couvertures decarburant pénalisaient l’entreprise car calculées trophaut par rapport à la chute du fuel depuis l’automnedernier. Ces réductions des dépenses ont même atteint15% en frais d’encadrement et 22% pour les biens etservices. Rappelons aussi que la capacité avait étéréduite de 15% l’an dernier avec la mise au sol de sixavions moyen-courriers (et le non-renouvellement deCDD d’une trentaine de personnels de cabine).Parallèlement, SN a pu constater une hausse d’untiers de ses activités charters (notamment pour lecompte de Jetair), ce qui lui a permis de stabiliser sontrafic loisir cet été. Sans tirer des conclusions hâtives,elle enregistre une progression mensuelle de 3% deson taux de remplissage et même une stabilisation dela clientèle depuis septembre (mais c’est à cette épo-que l’an dernier que la chute a commencé). Mieux, la« B.flex » atteint désormais 27% (l’objectif a toujoursété de 30%), dont 3% à attribuer à la nouvelle Busi-ness Class sur les vols européens. A noter égalementune augmentation de la clientèle qui transite parBruxelles.

L’Afrique, une seconde natureLe trafic africain a moins souffert que l’européen, mal-gré une augmentation de 25% (un quatrième A330) en2008. Toutefois, la pression sur les prix demeure vive.Brussels envisage toujours de desservir de nouvellesdestinations africaines, voire d’acquérir un cinquièmeAirbus, mais compte tenu des investissements (de15 à 20 millions d’euros rien que pour l’ouverture

Brussels Airlines intègreMiles & MoreL’intégration dans Star aura lieu en décembreTravel Express célèbrera comme il se doit l’intégration de Brussels Airlines dans StarAlliance qui sera officielle le 9 décembre prochain. En attendant, la compagnie belge afranchi d’autres étapes liées à son rapprochement avec la Lufthansa. Ainsi en est-il del’intégration de son programme de fidélisation au sein de « Miles & More » qui est celuidu transporteur allemand.

Miles & Moreen chiffres

M&M compte 18 millions demembres. Chaque jour, 3.500voyageurs supplémentaires sejoignent au programme, soitun toutes les deux minutes.

Sous la direction d’HubertFrach, le service marketingde Lufthansa (200 person-nes) se charge en direct duprogramme.

La carte est utilisée dans lemonde chaque seconde ou 49millions de fois par an.

M&M distribue 1,5 milliond’awards par an sous forme debillets gratuits, d’upgrades,de nuitées d’hôtels ou decadeaux.

Le plus vieux titulaire d’unecarte a 100 ans.

Le recordman des miles en aaccumulé plus de 17 millions !

Plus de 210.000 titulairesde « Privilege » ont demandéexpressément leur migrationvers M&M.

Tous les avantages liés aupartenariat de M&M avecStar seront accessibles àpartir du 9 décembre.

4 cartes sont disponibles.Pour la basique (bleue),il faut… 1 mile. Pour laFrequent Traveller (silver),35.000 sur un an ; pour laSenator (gold) 100.000 etpour la HON Circle, 600.000répartis en deux ans.

-d’une nouvelle escale), elle étudie les options avecbeaucoup de prudence. Quant au cinquième A330, ilpourrait tout aussi bien être loué à Lufthansa au prixdu marché, dixit Michel Meyfroidt, l’autre co-admi-nistrateur-délégué. Quoi qu’il en soit, selon lui, SNdevrait enregistrer un résultat opérationnel négatifcette année.Maintenant que s’ouvre la saison d’hiver, SN vaaugmenter ses capacités, ce qui est somme touteassez neuf dans le paysage aéronautique. Grâce àune meilleure gestion des rotations, elle va offrir22 nouveaux vols hebdomadaires sur l’Europe parrapport à l’hiver 2008/2009. Quant à sa prochaineentrée dans Star Alliance, elle favorisera de nouveauxpartenariats, tels ceux qui ont été conclus avec TAPPortugal, avec laquelle SN propose désormais cinqvols quotidiens sur Lisbonne, deux sur Porto et deuxsur Faro (Funchal est à l’étude). Inutile de rappelerque les vols sur l’Allemagne ont été considérablementrenforcés.Dakar sera désormais desservie tous les jours de lasemaine et la fréquence sur Banjul passera à trois volshebdomadaires. A noter aussi que Brussels Airlines aobtenu des accords de 5ème liberté en Afrique, ce quil’autorise à embarquer des passagers à Dakar à des-tination de Banjul, Conakry et Freetown, ainsi que deMonrovia à Abidjan et de ses escales camerounaisesvers Kinshasa (idem pour les vols en sens inverse).Côté services, de nouvelles innovations sont à l’étude.Ainsi la « boîte petit-déjeuner » en Economy sur long-haul. Si on n’en veut pas (généralement, c’est à 5h30du matin sur les vols africains), on peut la garder avecsoi. Citons également une amélioration des attractionsen vol, un plus grand choix de produits à acheter enB.light, une offre plus abondante de plats (surtout bel-ges) en long-courrier (chicons au gratin, waterzooi…ou plats africains !) et toute une série de promotionsen tous genres. A ce sujet, Bernard Gustin a rappeléque les promotions faites sur le web ne sont pasdestinées à biaiser les agences de voyages : « Arrêtonsde crier au diable quant on évoque internet. Nousdevons occuper tous les canaux de distribution et leweb est un canal à côté des agences et pas ‘contre’ lesagences. Nous vendons pour les agences comme ellesvendent pour nous. » Et de conclure en anglais : « B.smart… but let’s not b.glued by taboes ! »

-

TE 266 proef.indd 5 29-10-2009 10:27:13


TO

Ondanks de torenhoge staatsschuld aan dito aderla-tingen refereert – zoals liefst 40% loonmatiging, velegepensioneerden die bijna niks anders kunnen dan alsbijverdienste de stadsvloer te reinigen en de brain-drain van jonge intellectuelen - lijkt de levensstijl vande autochtonen daar voorlopig weinig onder te lijden.Indien Riga wel eens met Parijs vergeleken wordt, danzit het element uiterlijk vertoon daar zeker in.Tegelijk worden heel wat hier bestaande clichés weg-geveegd. Zo is de veiligheid niet echt een probleem.Zakkenrollers en malafide taxichauffeurs zijn wellichtde grootste bedreigingen voor de onervaren bezoeker.Er heerst een bloeiend nachtleven maar het imago vansexparadijs, wellicht onder invloed van bepaalde filmsof tv-feuilletons, lijkt overdreven of is in voorkomendgeval onderhevig aan verschijnselen van inkrimping.Voorts zijn er effectief Russische invloeden zichtbaar,maar het Westen heeft hier minstens evenveel sporennagelaten met een geschiedenis die ook doorkruistwerd door Duitse, Zweedse en Poolse heersers.

Euro in de pipelineIndien het oude gebouwenpatrimonium grotendeelsbewaard kon worden, is dit omdat Riga op dit gebiedgeluk gehad heeft tijdens de beide wereldoorlogen– abstractie gemaakt natuurlijk van alle gruwel diede joodse kolonie tijdens WO II aangedaan werd - enomdat op bepaalde andere momenten de middelen nietaanwezig waren om andere plannen uit te voeren.Letland zelf heeft pas sinds 1991 zijn onafhankelijk-heid herwonnen, werd op 1 mei 2004, samen metbuurlanden Estland en Litouwen, reeds lid van de EUen leeft ergens nog in een euforie alsof het allemaalniet op kan. De levensstandaard is nochtans niet di-rect een pluspunt om vreemd kapitaal aan te trekken.Spotgoedkoop is het bijna nergens. Met onze gewen-ning aan de euro komt ook het wisselen in Letse Latniet altijd zo praktisch uit. Er is echter sprake vaninstap in de eurozone tegen 2014.

Kleurrijke hotellerieEr is dus flink wat water door de Daugava gestroomdsinds Escape Travel een 15-tal jaar terug als eersteBelgische TO met de culturele bestemming Baltischestaten uitpakte. Dit voorbeeld werd naderhand dooranderen gevolgd, maar van een echte schokgolf opde Belgische markt is eigenlijk nooit echt sprakegeweest. Toch heeft het toerisme er verbazend goedwortel geschoten. Riga biedt een almaar groeiendehotellerie, waarvan het kwaliteitsniveau behoorlijkstijgt en het aanbod tegenwoordig met ook minder

klassieke hotels opgevuld wordt. Zo behoort hetGrand Palace Hotel tot The Leading Small Hotels ofthe World en is de Europa Royale Riga een voormaligeimmense privé-residentie. Het Albert Hotel is danweer een designconcept van nog vrij recente ope-ningsdatum waarbij de universele figuur van AlbertEinstein als grote inspiratiebron diende en hotel Val-demars (Clarion Collection) een andere coryfee, metArt Nouveau in Scandinavische stijl als rode draad.Hotel Monica (Centrum Hotels) is ergens tussenbeidete situeren, met een ligging vlakbij de bouwkundigeparels van toparchitect Mihails Eizensteins in deElizabetes iela en de Alberta iela. Het hele spectrumis m.a.w. voorhanden in de voormalige Hansestad, metals bijkomend voordeel dat de meeste hoteltarievenwel nog beduidend onder die van de courante Euro-pese citytripbestemmingen liggen.

Meer fly & driveTot zelfs een authentiek strandverblijf is mogelijk.Jurmala (op amper 25 km van de hoofdstad) geldt alsglamoureus searesort met antecedenten van kuuroord.Het was in Jurmala dat de Russische president Jeltsinde vrijgave van de drie Baltische staten ondertekendeen waar vandaag de Letse president officieel resi-deert. De groene omgeving aan zee wordt gelardeerddoor typische houten woningen van vroeger, maarook door mondaine tweede verblijven. In de praktijkzijn hier vooral Russen te gast. De omgeving van Rigabiedt nog wel meer voor voer excursies, zoals de kas-telen van Turaida en Sigulda (op resp. 45 en 50 kmvan Riga) en het 18e eeuws Rundale-paleis (90 km)met bijhorende tuinen.De groepsreizen en begeleide rondreizen doorheende drie Baltische staten blijven de voorkeur van dedoorsnee-klant genieten, maar naast de groeiendebelangstelling voor fly & drive kan niet gekekenworden. In dit geval blijft de combinatie van de driehoofdsteden of staten hoe dan ook best doenbaar, enzelfs St.-Petersburg ligt niet eens zo ver uit de buurt.Qua vliegverkeer is air Baltic op z’n beurt een groei-factor, want onderneemt de laatste jaren serieuze in-spanningen. De officiële Letse carrier vliegt tweemaaldaags tussen Brussel en Riga, vanwaar er nog eens52 andere bestemmingen rechtstreeks aangevlogenworden. Voor transits met enige wachttijd heeft airBaltic recent een Stop Over programma ontwikkeld.Uiteraard zijn er nog andere carriers operationeel opde Baltische staten.

Riga vult rolmodel in als alternatieve culturele bestemming

Riga, hoofdstad vanLetland, is met z’n ruim

720.000 miljoen inwo-ners, na St.-Petersburgen Stockholm, de derde

grootste stad van hetBaltisch gebied en op ditgebied meteen de vaan-

deldrager van de drieBaltische staten. Ter-

wijl de oude stadskernvan de hoge Unesco-

bescherming geniet envele honderden tot de

verbeelding sprekendegevels de hoeders zijn

van de periode toen ArtNouveau en de Duitsevariante Jugendstil de

grote architecturalerages waren, kleurenvandaag vooral luxe

wagens het stadsbeelden lopen de meeste

autochtonen er chiquegekleed bij. Wie dacht

dat de klok in dit stukjeOost-Europa trager zou

blijven tikken, heeft hetserieus verkeerd voor.

TE 266 proef.indd 44 29-10-2009 10:28:29


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


6 Travelexpress 266

Analyse

Het overzicht van Travel Express beslaat meer danzestig jaarrekeningen. Het betreft allemaal op éénuitzondering cijfers van enkelvoudige jaarrekeningen.Er is maar één speler die een beeld van de hele groeptoont, nl Thomas Cook.Zes van die jaarrekeningen over het boekjaar 2008waren bij het ter perse gaan nog niet beschikbaar.Het ging ondermeer om de jaarrekeningen van TUITravel Belgium NV, Intertravel, Transeurope, VreemdeContinenten, Eurolines en Global Travel.Negen jaarrekeningen toonden verliescijfers: ThomasCook Belgium NV (zie verder), JetairFly, Best Tours,Reizen Spillemaekers, Gazelle World Wave, Terred’Afrique, Wirtz Air, Sylvae Tours en Eltebe. Deimpact van de crisis ontsnapte nog aan de meestespelers doordat velen hun boekjaar al grotendeelsafgesloten hadden toen de economie in het vierdekwartaal van 2008 in elkaar klapte.

Spelen met lengte van het boekjaarHet wel en wee van de sector wordt grotendeelsbeïnvloed door de twee grote spelers op de markt:Jetair en Thomas Cook. De jaarrekening van beidenvergelijken, is nooit makkelijk geweest. De jongstejaren speelden ze met de lengte en dus afsluitdata vanhun boekjaar. Zo verlegde Thomas Cook in 2008 zijnboekjaar van eind oktober naar eind september zodatde jaarrekening over 2008 maar over 11 maanden liep(1 november tot 30 september). Thomas Cook legtgelukkig nog een groepsrekening voor maar dat doetTUI dus niet voor zijn Belgische activiteiten.

Het verrassende nieuws over het boekjaar 2008 wasdat de moedermaatschappij Thomas Cook Belgium(autovakanties en citytrips) in het rood is gedoken.Doordat de dochterbedrijven wel winst maakten,haalde de groep in zijn geheel nog altijd een mooiewinst.Toch is het verlies van de moeder opmerkelijk. Deraad van bestuur verspilt er in de toelichting bij het

jaarverslag wei-nig woorden aan. Debestuurders stondenwel stil bij de voor-naamste risico’s enonzekerheden waar-mee de onderneminggeconfronteerdwordt. Die luiden alsvolgt:

1) Een dalendeverkoop als gevolgvan de gewijzigdeeconomische situatie2) De intense con-currentie binnen debestaande toeristi-sche spelers3) De opkomstvan op nieuwe tech-

nologie gebaseerde concurrenten4) de politieke instabiliteit en dreiging van terroristi-sche aanslagen in bepaalde bestemmingen

Thomas Cook Belgium NV verloor afgelopen jaar9,58 miljoen euro daar waar een jaar eerder nog eennettowinst geboekt werd van 3,7 miljoen euro. Voorvadertje staat heeft dit grote implicaties. In 2007betaalde Thomas Cook nog 2 miljoen euro belastingen,in 2008 kreeg het 136.000 euro terug.Volgens sterke man Ulrik Vercruysse speelde ook hetinkorten van het boekjaar tot 11 maanden mee. “Voorde autovakanties en citytrips is die 12de maand (okto-ber) nog belangrijk terwijl het voor de touroperatingdan laagseizoen is.’ Bovendien hangt de rentabiliteitook af van interne transferprijzen. “De groepsreke-ning geeft een beter zicht op de rentabiliteit”, merktVercruysse terecht op.De bijna 10 miljoen euro verlies die het ‘moederbe-drijf’ , of beter gezegd de korte vakanties boekten,staat in schril contrast met de gang van zaken bijenkele dochters en vooral dan bij de touroperating-activiteiten. Zo boekte de luchtvaartmaatschappijThomas Cook Airlines Belgium (TCAB) een nettowinstvan 20,5 miljoen euro.

Thomas Cook Airlines is feitelijke spilDe naam ‘Airlines’ is hier ongelukkig gekozen omdatin Thomas Cook Airlines Belgium sinds een drietaljaren zowel de luchtvaartactiviteiten zitten als dedaarmee verbonden touroperatingactiviteiten. Dievennootschap is dus eigenlijk sinds enkele jaren defeitelijke spil van Thomas Cook in België.Het coördinatiecentrum (zeg maar de intern bank be-kend als Thomas Cook Interservices) boekte eveneenszo’n mooie winst (20,8 miljoen). Het service centerdroeg 2,3 miljoen bij. De reisagentschappen (ThomasCook Retail Belgium) waren goed voor 1,4 miljoeneuro winst.Het inkorten van het boekjaar had van Thomas

Cook Belgium (korte vakanties) had een impact opde omzet van circa 6% tot 201,6 miljoen euro. Opbalanstechnisch vlak verklaren drie grote factoren hetverlies. De aankoop van diensten en diverse goederen(zeg maar alles met uitzondering van inkoop van hetreisproduct) viel 5 miljoen euro duurder uit terwijl erook een forse toevoeging was voor voorzieningen voorrisico’s en kosten (in de kering ook plus 5 miljoen).Die twee factoren waren goed voor een bedrijfsverliesvan 411.136 euro daar waar een jaar eerder nogeen operationele winst van 13,53 miljoen euro werdgeboekt.Voeg bij het operationeel verlies ook nog eens dekosten van schulden en er was een courant verlies vannet geen 10 miljoen euro. Cijfers die onder het vroe-gere All Air van Jan Depuydt (sinds 1993 onderdeelvan Thomas Cook) toch er wat anders uitzagen.

Opvallend is dat de jaarrekening nogal wat betwis-tingen toont tussen Thomas Cook Belgium en debuitenwereld. Hangende geschillen met klanten zijn

De jaarrekeningen doorgelicht: afscheid van goede tijden

2008 was voorlopighet laatste jaar van de

hoogconjunctuur. Op heteinde van dat jaar leekde wereld in elkaar te

klappen. Uit analysevan de neergelegde

jaarrekeningen blekennegen onderzochte

toeristische bedrijvenverlieslatend. Anderen

bleken creatief in deboekhouding...

TE 266 proef.indd 6 29-10-2009 10:27:13

Aviation


KLM fête ses 90 ansAir France qui n’a que 76 ans lui doit le respectC’est avec un budget étriqué et beaucoup de modestie que KLMfête cette année ses 90 ans. Espérons que dans dix ans, la crisesera oubliée et que la compagnie néerlandaise pourra fêter soncentenaire avec tout le faste auquel elle a droit. Car force estde constater que la KLM est aujourd’hui la compagnie la plusancienne au monde à porter toujours le même nom. Soyons précis,lors de sa fondation le 7 octobre 1919, moins d’un mois après quela Reine Wilhelmine lui a donné sa bénédiction « royale », c’estbien la « Koninklijke Luchtvaart Maatschappij voor Nederlanden Koloniën » qui est portée sur les fonts baptismaux, avec unpremier bureau à La Haye.

Le premier vol, le 17 mai 1920, a lieu avec un de Havilland DH-16entre Londres et Schiphol, dans ce sens-là ! Viendront ensuite lesappareils de types Fokker II et III. Le premier vol intercontinental,en Fokker VII a lieu le 1er octobre 1924 et il relie Amsterdam àBatavia (je nom de Djakarta du temps de la colonie). Le premier voltransatlantique date de 1934. En mars 1960, la compagnie opte pourle Douglas DC-8 (et pas le Boeing 707) qui lui ouvre l’ère des jets.A noter aussi qu’en 1966 naît la NLM qui s’appellera un jour NLMCityhopper, puis KLM Cityhopper lors de la fusion de 1991.

Avant cela, en 1989, KLM aura pris 20% des parts de NorthwestAirlines inaugurant ainsi le temps des consolidations (elle prendra26% des parts de Kenya Airways en 1996). Ceci amènera le rappro-chement avec Air France en mai 2004, après une tentative malheu-reuse avec Alitalia. Ironie du sort, la compagnie italienne a rejointle groupe Air France-KLM au travers d’une participation de 25%dans son capital, en janvier dernier. Dernière exemple de cette vasteconsolidation, la reprise à 100% de Martinair.

En guise de commémoration de ses 90 ans, KLM a réalisé quelquesvols spéciaux cette année : le 1er janvier avec 90 enfants maladesde sa « Stichting Hoogvliegers » et, plus tard, avec 90 « seniors » quin’avaient jamais pris l’avion. Cet automne, un camion fait le tourd’une trentaine de villes européennes pour présenter ses nouveauxproduits. A noter aussi la présentation des nouveaux uniformes, dontnous parlons dans notre page sur l’actualité de l’aviation.Avec une flotte de 115 appareils (quasi exclusivement des Boeing) etune douzaine en commande, KLM dessert une centaine de destina-tions dans le monde entier. Elle a parfaitement réussi son intégrationavec Air France et est une des forces de l’alliance SkyTeam. Et bienentendu, en Belgique, on ne peut s’empêcher de la comparer avecfeue la Sabena. Car enfin, voilà la compagnie d’un petit pays qui aréussi. Elle a surtout réussi à se préparer suffisamment pour la post-colonisation avec, aujourd’hui, un réseau mondial étendu, auquels’ajoute, évidemment, celui d’Air France. Allez, gelukkige verjaar-dag !

Leon: die stad had voorheen het imago ten lande van bolwerk van desandinisten. Dat is helemaal verdwenen, meer zelfs: het geldt nu alseen van de toeristische highlights van het land dat toeristen steevastin hun reisroute integreren. Ik verwacht dat dat ook voor Ayacuchohet geval zal worden. De stad wordt in Peru nog geassocieerd metSendero Luminoso, maar ik heb goede hoop dat we ook dit kunnenombuigen’. De lokale toerismeautoriteiten, bij monde van de plaatse-lijke Directur-vertegenwoordigster, toonden zich bijzonder enthousiastover de nieuwe trekpleister voor de stad. ‘Dit is heel belangrijk voorAyacucho’, benadrukte de dame tegenover ons. De ruime opkomst tij-dens de officiële openingsplechtigheid laat alvast het beste verhopen.

België in Peru: verrassende connectiesWie in Peru rondreist, botst op verrassende sporen die leiden naar onseigen land. Net zoals in Mexico (Pedro de Gante) en Ecuador (JodoqueRique) zijn in de bakermat van de Inkabeschaving elementen te vindendie dit uitgestrekte Zuid-Amerikaanse land linken aan België. Enkelevoorbeelden.Te beginnen in Lima. Het is bekend dat in het zog van de conquistado-res diverse missionarissen, kunstenaars en handelslui naar Peru zijnafgezakt. Getuigenissen daarvan zijn onder meer te vinden in de velegodshuizen van de hoofdstad. In de zijkapellen van de kathedraal vindje onder meer megagroot retabel van de hand van Roque de Balduque,een Vlaming die ook in Sevilla heeft gewerkt, en een schilderij vanErasmus Quellinus uit Antwerpen.Nog meer schilderkunst in het klooster van San Francisco. In een vande zalen stoot je onder meer op ‘De passie van Christus’, een reeksdoeken die aan discipelen van Rubens worden toegeschreven. In derefter hangt dan een groot doek dat aan Diego de la Puente (LaatsteAvondmaal) wordt toegeschreven. Deze kunstenaar had zoals toenvaak gebeurde zijn naam verspaanst. De bakermat van Peter Van denBroucke ligt echter in Mechelen.Verrassend is dat de invloed en/of sporen in de Peruaanse hoofdstadniet beperkt blijft tot de periode van de 16-17e eeuw. Ook naderhandis België een voorbeeld gebleven. ‘Het justitiepaleis is overduidelijkgeïnspireerd door hetgeen Poelaert in Brussel heeft gebouwd’, stellendiverse landgenoten die we op een avond van de Belgische Club inLima ontmoeten. Drijvende kracht achter de club is het echtpaar Van-ackeren, dat in Lima een reisbureau runt (Aventura Latino Americana,incoming agent voor Best Tours) en in Cusco het restaurant Inkanato.Elders ten lande ontdekken we nog meer Belgische sporen. Uiteraardin Ayacucho waar ViaVia en de ngo Solid International (privéstich-ting van bouwondernemer Verelst uit Mechelen) actief zijn. Maarook in en rond Cusco zijn boeiende kunsthistorische invloeden uit deLage landen te traceren. Met stip genoteerd staat ons bezoek aan dekerken van Andahualillas en Huaro! De danteske muurschilderingenzijn verbluffend, de Bosch-invloeden overduidelijk en de humor van dekunstenaar (die duidelijk zijn flamenco-pappenheimers kent) verfijnd.Maar ook Cusco zelf stoten we op invloeden. Zo wordt het immensehoofdaltaar in La Compania, de jezuïetenkerk op de Plaza de Armas,toegeschreven aan de Gentenaar Juan Bautista Egidiano. Of hij ookde architect van deze kerk is, is nog steeds voer voor discussie onderkunsthistorici. Die historici wijzen trouwens ook op nog andere kerken–en in Cusco is daaraan geen gebrek- waar lokale kunstenaars zich opVlaamse voorbeelden hebben geïnspireerd.Maar laten we afsluiten met een praktische noot. Ook in Cusco zijnenkele Vlamingen actief in de reissector. Dirk Joris runt al enkele jarenhet reisbureau Peru Planet in wat als de toeristische trekpleister vanhet land én uitvalsbasis voor de uitstappen naar de Valle Sagrada en

Machu Picchu geldt.Voor de praktische organisatie van deze Perutripdeed Joker beroep op de diensten van AnneliesHamerlinck. Deze jongedame uit Assenede runtVamos Expeditions, een reisbureau dat zichgespecialiseerd heeft in avon-tuurlijke reizen entrekkings. Zoals haar collega’s beperkt Annelies’expertise zich niet tot Peru, maar kan je er ook te-

recht voor adviesen organisatievan reizen inandere Zuid-Ame-rikaanse landen.

-

TE 266 proef.indd 43 29-10-2009 10:28:27


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32



Varia

De ViaVia-reiscafés maken deel uit van de LivingStone groep, de koepel die ook Joker Toerisme enAnders Reizen groepeert. Deze cafés profileren zichals ontmoetingsplaatsen voor wereldreizigers: ont-moetingen bij een natje en een droogje, met lokale enwereldkeuken, en plaatsen waar je in heel wat geval-len ook kan overnachten.

De familie breidt uitSedert de opening van de eerste ViaVia’s in Leuvenen Antwerpen in de jaren 90 is men aanwezig in driecontinenten: Afrika, Latijns-Amerika en Azië. Meerbepaald vind je reiscafés in Dakar (Senegal), Mopti(Mali), Arusha en Zanzibar (Tanzania), Kathmandu(Nepal) en Yogyakarta (Indonesië), Copan (Honduras),Leon (Nicaragua), Buenos Aires (Argentinië). Hetjongste familielid is de ViaVia van Ayacucho in Peru.

500 kandidaten, 12 realisaties‘Ik denk dat ik in de voorbije vijftien jaar zeker 500kandidaten ontmoet heb die met ons in zee wildengaan’, vertelt coördinator Jan Baeten. ‘Heel veelmensen gaan er van uit dat wij wel zullen investerenen dat zij als uitbaters kunnen optreden, maar zowerkt het niet. Het project en de filosofie moetengoed zitten, ze moeten passen in het ViaVia-concept.Het is dus niet zomaar cafébaas gaan spelen in hetbuitenland. Wij verwachten dat de uitbaters zelf ookeen flinke duit in hun zaak steken’.Er mag dan wel veel interesse zijn –vooral Afrika enLatijns-Amerika zijn naar verluidt in trek, het aantalkandidaten voor Azië is doorheen de jaren opvallendkleiner geweest, weet Jan Baeten. Maar uiteindelijkkomt het vaak neer op autoselectie, stelt hij. ‘Van die500 kandidaten of projecten zijn er maar twaalf ef-fectief gerealiseerd. Maar die mensen zeggen steevastdat zij op deze manier hun droom hebben kunnenrealiseren’.

Meestal eigen pandenOpvallend in dit verhaal: heel wat de panden waar deViaVia’s zijn gevestigd, zijn eigendom van de LivingStone-groep. Dat is het geval voor de twee Belgischevestigingen, Dakar, Mali (medeëigendom), Indonesië,Honduras, Nicaragua en Argentinië. In Arusha enAyacucho huurt men het pand. Het prestigieuze pandop de Plaza de Armas van Ayacucho is eigendom vanen helemaal gerenoveerd door Solid International, eenprivé-stichting van bouwondernemer Verelst uit Me-chelen. Solid is heel actief in de regio rond Ayacucho.In Zanzibar en Kathmandu tenslotte gaat het om eenfranchise, met andere woorden: een bestaande onder-neming heeft zich ingeschakeld in de ViaVia-filosofie.De groep beschikt dus over een aardig immobiliair ka-pitaal, en dat is ook nodig. De Belgische eigendommenfungeren immers als onderpand om in het buitenlandnieuwe investeringen te kunnen doen. ‘Want ditverhaal zal allicht niet beperkt blijven tot de ViaVia’sdie we nu al hebben’, krijgen we te horen.

Nieuwe projecten op stapelEr staan inderdaad alweer nieuwe projecten op sta-pel. Binnenkort valt de beslissing of een voorstel totfranchise in Ecuador (Esmeraldas, ten noorden vanQuito) wordt goedgekeurd. En in het najaar van 2010opent in Valparaiso (Chili) een vijfde ViaVia in Latijns-

Amerika. ‘Daar hebben we een art decopand gekocht.De regionale autoriteiten hebben ons recent subsidiestoegekend, ook omdat we van plan zijn een aantal toe-ristische projecten in de regio te ontwikkelen en voorde opleiding van het personeel’, luidt het.

Toerisme als hefboom van duur-zaamheidOpleiding en tewerkstelling zijn sleutelwoorden in hetViaVia-verhaal, zeker ook in Ayacucho. ‘Misschienmoeten we dat element in de toekomst meer bena-drukken. Als je ziet dat de ViaVia’s gemiddeld elkeen 20-tal mensen tewerkstellen (inclusief ziekte-verzekering voor werknemers en hun familie, voegtuitbaatster Pauline Evers in Ayacucho er aan toe EB),dan is dat niet onbelangrijk als steun aan de lokaleeconomie en tegelijk een statement inzake duurzaamtoerisme’, meent de coördinator.Maar men gaat in Peru nog een stap verder. Voorafgevaardigd bestuurder Bob Elsen is het feit dat menhier tevens een trainingscentrum rond duurzaam toe-risme en intercultureel ondernemen heeft opgezet ‘eenmodel dat we ook elders kunnen implenteren’.Men heeft een vierledige cursusstructuur op potengezet, waarbij landgenoten aan lokale mensen uit detoeristische sector en toerismescholen kenniselemen-ten gaan overdragen. ‘We hebben akkoorden kunnenafsluiten met de regionale overheid. De lokale mensenzien onze ViaVia immers als een klasse etablissementdat Ayacucho eindelijk kan laten concurreren metCusco, dé toeristische trekpleister van Peru’, geeftPauline Evers mee.De modules van de cursus bestaan uit lessen rondondernemerschap, aan toeristische gidsen, rond hetservice- element in de horeca en in verband metduurzaam toerisme. Ook het ViaVia-restaurant wordtingeschakeld in het trainingsproces, in de zin datmen studenten de kans wil bieden hier stage te lopen.De uiteindelijke bedoeling van het ganse proces iste komen tot een train-the-trainer situatie waarbijknowhow wordt overgedragen die dan lokaal verderkan worden verspreid. Binnen de Living Stone-familieis men al veel langer overtuigd dat door uitwisselingop ontmoetingsplaatsen als deze en op lange termijntoerisme als een hefboom in de strijd tegen armoedekan worden aangewend.De jonge uitbaatster wil alvast haar steentje daartoebijdragen en heeft sinds de pre-opening in juni al diver-se initiatieven genomen: filmavonden (‘er is maar ééndeftige cinema in de stad’), conversatiegroepen Engelsed. En inzake nieuwe ideeën is er geen gebrek: hetontwikkelen van ruraal toerisme rond Ayacucho, hetuitwerken van een getrouwheidskaart voor lunches,samenwerking met lokale kunstenaars en artiestenstaan hoog op de agenda.

SuccessenDe initiatiefnemers achter het ViaVia-concept JanBaeten en Bob Elsen blikken alvast enthousisast terugop het voorbije anderhalve decennium: ‘Als je ziet datde ViaVia in Yogyakarta van bij de start een pleister-plaats is geweest voor de lokale kunstscène, dat debezettingsgraad in Copan, Leon (waar men eerstdaagseen tweede, aanpalend pand gaat aankopen EB) enBuenos Aires hoge toppen scoort, dat Arusha theplace to be is voor de internationale gemeenschapdaar, denk ik dat we niet slecht bezig zijn. Neem nu

ViaVia opent 12de reiscafé in Peru

De ViaVia-reiscafés zijneen buitenbeentje in het

toeristisch landschap.Deze cafés, met eet-

en logies- faciliteitenin België en over de

landsgrenzen, hebben inde voorbije 15 jaar een

plek veroverd in reisgid-sen voor backpackers.Met het opstarten vaneen opleidingscentrum

toerisme in de nieuwsteViaVia in Ayacucho

(Peru) gaat men nogeen stapje verder in deimplementering van defilosofie rond duurzaam

toerisme.

TE 266 proef.indd 42 29-10-2009 10:28:25 TE 266 proef.indd 7 29-10-2009 10:27:14

Op 24 november 2009 nodigen we u uit voor hetGROTE THOMAS COOK & PEGASE KERSTFEEST!

Voeg die avond zeker een vleugje “bling bling” toe aan uw outfitwant het wordt een

“GLAMOUR & GLITTER NIGHT”.

WaarBrussels Kart Expo - Groot-Bijgaarden

Wanneer24 november 2009

Programma19.30

“Glamour & Glitter” Onthaal20.30

Audiovisuele presentatie: highlights zomer 201021.15

“Glamour & glitter night” met buffet & party

Surf naar www.thomascookagent.be (rubriek Agenda)voor meer info & om in te schrijven!


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32



Veel kerkenDe rijkdom die via handel in wetenschap enkunst werd gegeneerd, hing in belangrijke matesamen met het feit dat Krakau tot het eindvan de 16e eeuw tevens de politieke hoofdstadvan Polen was (zie verder). Het verlies van depolitieke macht (en later zelfs de opdeling vanhet land onder rivaliserende grootmachten)betekent echter niet dat de stad haar invloedals intellectueel en cultuurcentrum is kwijtge-speeld. Dat illustreert de nadrukkelijke aan-wezigheid van de kerk hier: een snelle tellinglevert in Stare Miasto alleen al minstens 15(nog steeds druk gefrequenteerde) kerkgebou-wen op. In Groot-Krakau zijn er in totaal 140kerken, stellen de reisgidsen!Religieuzen kleuren met andere woordennadrukkelijk het lokale straatbeeld, kerken zit-ten op misuren vol (jonge) mensen. ‘Wij plegenwel eens te zeggen: een stadswandeling doorKrakau lijkt wel een ABC-tour: another bloodychurch’, dixit onze gids met een kwinkslag.Maar we geven het graag toe: in deze godshui-zen is een en ander fraais te zien. Zo komt debarokke Sint-Annakerk (ontworpen door eenNederlandse architect) helemaal niet over alszwaar, integendeel: de veelvuldige lichtinvalfleurt de fresco’s op. De fransciscanerkerk isgetooid met flamboyante glasramen in de lokaleJugendstilvariant en de jezuïetenkerk vanPetrus en Paulus is de plek waar men gepas-sioneerd toont hoe de slinger van Foucault in depraktijk werkt.En natuurlijk kan je hier niet naast de figuurvan Karol Woytila kijken. Op postkaarten enposters, beelden en herdenkingsplaten (zelfsgraffitti: even buiten het centrum) wordtde herinnering aan de vorige paus levendiggehouden. In de gezellige ul.Kanonicza is zijnstudiekamer de belangrijkste bezienswaardig-heid voor Poolse pelgrims, en boven de ingangvan het aartsbisschoppelijk paleis (het gelegebouw tegenover de franciscanerkerk) prijktzijn beeld, ‘een herinnering aan zijn discussiesals bisschop met jongeren’, noteren we.

Literatuur, koffie en geheime troefDiscussiëren en keuvelen: het gebeurt hiervolop in de talloze kroegen, koffiehuizen, cafésen bars -en ze kunnen alle wedijveren om detitel van gezelligste locatie. Wij waren daniggecharmeerd door het hoekje in de straat vande ongelovige Thomas (ul.Tomasza), de ter-rasjes die verborgen liggen op binnenpleintjesdie je bereikt via een steegje of passage en deuitgaansbuurt rond Plac Nowy (Kazimierz).

Studenten vergelijken druk hun nota’s bij eenkop (sterke) koffie, groepjes vriend(inn)en ma-ken plezier of babbelen ronduit bij een stevigepint, koppeltjes hebben zich teruggetrokken ineen donker hoekje voor een knuffel.De sfeer doet zuiders gezellig aan en vormtbeslist één van de charmes van deze stad,zoveel is duidelijk. ‘Maar vergeet onze geheimetroef niet: de vrouwen van Krakau. Ik weetwel waarom iedereen per se Polen wou komenveroveren’, geeft Andrzej ons met een bredegrijns mee. Toegegeven: hier lopen, niet enkeltijdens de uitgaansmomenten in het weekend,opvallend veel potentiële fotomodellen rond…

Op de heuvelWe hebben het meesterwerk opgespaard, maarontkomen doe je er niet aan: de heuvel vanWawel waar de kathedraal en het (konings)kasteel staan. Dat Krakau een verplicht num-mer is voor Poolse scholen en toeristen haddenwe al tijdens onze rondgang door de oude stadaangevoeld. Dagelijks klimmen honderdenscholieren in het zog van leerkrachten engidsen hier omhoog om een blik te werpen op dekoningsgraven in de kathedraal en de geëta-leerde rijkdommen in het kasteel van de Poolsevorsten.De rondgang betekent niet enkel een onderdom-peling in een rijke en bewogen geschiedenis,het is als Belg ook een kennismaking met onseigen patrimonium. Tijdens de ‘Gouden eeuw’maakten Italiaanse kunstenaars grote sieraan het hof en in de stad. Maar de koningen,vooral vader en zoon Sigismund, verrijktenhun kunstcollectie ook met meer dan 300Vlaamse wandtapijten uit ateliers in Brussel,Brugge, Oudenaarde en Doornik, plus nog eenaantal doeken van Rubens, Spranger en andereVlaamse meesters. Het resultaat is gewoonoverdonderend!Wie nog meer kunst wil opsnuiven, mag beslistMuseum Czartoryski in de oude stad (vlak bijde enige van de zeven middeleeuwse stadspoor-ten, Florianska en het verdedigingsbolwerkBarbakane) niet missen. De toppers uit de col-lectie zijn een originele Da Vinci en Rembrandt.Maar wij ontwaarden tal van ‘bekenden’ uitonze contreien, onder meer beeldhouwwerk vanGiusto Lecourt (Vlaming die in Venetië actiefwas), enkele Vlaamse primitieven en fijne stil-levens.

Joods KrakauWie Krakau van noord naar zuid verkent,dwarst na het verlaten van Wawel een bredeboulevard. Daar ligt het begin van Kazimierz,

de wijk waar voor wereldoorlog II een grotejoodse gemeenschap leefde. ‘Na hun uitdrijvinguit Spanje vonden de joden in Midden-Europaeen nieuwe thuisbasis. Ze mochten hun religiebelijden, kregen het recht om land en een zaakte bezitten. In 1939 woonden hier 65.000joden, in heel Polen zelfs drie miljoen’, weetonze gids.De talrijke synagogen, een oud joods kerkhof,eethuizen met koosjere menu’s: je kan er nietnaast kijken als je door deze buurt (ooit zelfseen aparte stad die naast Krakau bestond)rondloopt. Het wordt zelfs een tikkeltje luguberals je de Wisla oversteekt richting Podgórze.Hier hebben de nazi’s deze bevolkingsgroepsamen-gedreven in het ghetto. Op het plein bijde brug, ooit het hart van het ghetto, herinne-ren 70 bronzen stoelen aan de slachtoffers. Devroegere apotheek op de hoek is nu omgevormdtot museum, met foto- en filmfragmenten overde gang van zaken in deze levende gevange-nis. Van de gevangenis- of ghettomuur is eenstukje bewaard in een aanpalende straat (ul.Lwowska).Kazimierz vormde een aantal jaren geledenook het decor voor de film Schindler’s List, defabriek waar tal van joden werden tewerkge-steld. Het fabrieksgebouw ligt op enkele mi-nuutjes wandelen. In de toekomst zal hier eenonderdeel van het historisch museum wordenondergebracht.Het is niet de meest opbeurende periode uitde lokale geschiedenis, en dat geldt zeker nietvoor de laatste excursie op ons programma.We nemen de trein naar Oswiecim (an sich aleen surrealistische gedachte), beter bekend alsAuschwitz. Van de rondgang langs de paviljoe-nen van Auschwitz I word je stil, heel stil. Debeelden, onder meer van de plukken vrouwen-haar of de gebroken kinderpop, zijn zo sterk enoverweldigend dat woorden simpelweg te kortschieten. Het is echter maar klein bier tegenwat je te zien krijgt in Auschwitz II-Birkenau-waar de nazi-massavernietigingsmachine opbijna industriële schaal functioneerde. Weworden nogmaals van onze sokken geblazen enkeren zwaar onder de indruk, zelfs enigszinsteneergeslagen terug naar onze uitvals-basis.Daar maakt iedereen zich intussen op om hetweekend goed in te zetten. De uitgelaten sfeer,zelfs de festiviteiten rond het kasteel, waar dedraak uitzonderlijk nog eens vuur spuwt, kun-nen ons niet echt meer boeien. Dat is jammer,want Krakau was boeiend, leerrijk, interessant.Maar na zo’n overdonderende slotervaring lijkthet even van ondergeschikt belang.

-

TE 266 proef.indd 41 29-10-2009 10:28:23

8 Travelexpress 266

Analyseopgenomen voor 2,2 miljoen euro. Die met diverseleveranciers komen uit op 3,5 miljoen euro en de‘overige’ zijn goed voor 4,7 miljoen.De druk op de jaarrekening van TC Belgium wordtnog verergerd doordat het wel de kost van schuldenmet zich meesleurt, maar weinig of geen financiëleopbrengsten boekt.

Hoe boeiend het beeld van de moeder ook mag ogen,het enige echte economisch relevante beeld is datvan de groep en die staat er nog altijd goed voor. Kijkmaar naar de marges die de geconsolideerde jaarreke-ning van Thomas Cook Belgium toont. De nettowinsttegenover de omzet komt uit op 3,89% of per 100 euroreizen die Thomas Cook verkoopt, verdient het 3,89%.Dat is en blijven uitzonderlijk hoge cijfers. Het ligt weliets lager dan vorig jaar toen het om een nettowinst-marge ging van 4,08%. “Dat waren uitzonderlijk goe-de jaren. Als we in het moeilijker 2009 het rendementkunnen halen van de jaar voor de boom, zal dat eengoede prestatie zijn”, zei Ulrik Vercruysse. Met anderewoorden: het crisisjaar 2009 zou nog meevallen, maardat is voor het volgend jaaroverzicht.De hoge marge is naast een conjunctureel element (degoede jaren van toen) ook het gevolg van het geïnte-greerd karakter van de groep die zowel in luchtvaart,touroperating als reisdistributie actief is. Maarhoge financiële opbrengsten dikken de marge nog wataan. De bedrijfsmarge of operationele marge kwamafgelopen jaar uit op 3,73%. Dat is de marge die Tho-mas Cook haalde voordat financiële kosten, uitzonder-lijke kosten en belastingen in kaart werden gebracht.

Wie is de grootste?Terug naar de globale cijfers: wie is de grootste in Bel-gië? Thomas Cook of Jetair (TUI)? Het hangt ervan afaan wie je het vraagt. TUI stelt geen geconsolideerdejaarrekening op zodat een vergelijking moeilijk blijft.Beiden zitten in elk geval niet zo ver verwijderd vanhet miljard euro omzet. Zoals gezegd is het boekjaarvan Thomas Cook verschoven en dus beperkt tot11 maanden. De omzet zakte met 2,2% tot 909,26miljoen. Op te merken valt dat er naast pure verkopenook altijd wat miljoenen andere bedrijfsopbrengstenzijn zodat de totale inkomsten uitkwamen op 925 mil-joen (een daling van 1,4%). De bedrijfswinst lag eenmiljoentje lager op 33,9 miljoen maar zoals gezegdnog altijd goed voor een sterke marge. Opvallend wasdat de financiële opbrengsten goed zaten. Vooral deinkomsten uit ‘vlottende activa’ (bijvoorbeeld geldbe-leggingen) stegen met méér dan negen miljoen euro.Daardoor steeg de belastbare winst zelfs. Dat er tochnog uiteindelijk een winstdaling was, is het gevolgvan meer belastingdruk.

Jetair (onderdeel van TUI Travel Plc) heeft de vergelij-king dus ook niet makkelijk gemaakt. In 2008 was eropnieuw een normaal boekjaar van 12 maanden maardat van 2007 was beperkt tot negen maanden. Beidejaarrekeningen sloten af op 30 september. In 2007 zatdus het laatste kwartaal van 2006 niet in de rekenin-gen. Tussen de twee boekjaren zit een omzetverschilvan 200 miljoen euro. In 2008 werd dus 901 miljoeneuro omzet gehaald maar dat is niet geconsolideerd.Bij een groepsrekening worden onderlingen leveringenen aankopen geëlimineerd. Hoe het in de praktijkuitpakt, hangt af van de groepsstructuur en de manierwaarop geconsolideerd wordt.Toch vertellen de absolute cijfers al een deel van hetverhaal. Zo zie je dat Jetair een operationele margehaalt van 3,47 % Jetair zelf legt de sterk gestegenbedrijfswinst in het verslag van de raad van bestuurals volgt uit: “sterkere groei dan de marktevolutie(marktaandeelwinst), intense vraag tijdens de piekzomermaanden en tenslotte permanente kostenbe-

heersing & productiviteitstijging”.Een verschil overigens tussen de raad van bestuurvan Thomas Cook en die van Jetair is dat de Belgeneen veel prominentere rol spelen. De vier bestuurderszijn allen Belgen (Bart Brackx, Wim Van Besien, ElieBruyninckx en Dirk Van Holsbeke). Bij TC zijn deBelgen een minderheid en is de raad van bestuur sindsjaar en dag nadrukkelijk Duits.

Alhoewel de omzet en de bedrijfswinst van respec-tievelijk de geconsolideerde rekening van ThomasCook en de resultatenrekening van het moederbedrijfJetair opvallend dicht bij elkaar liggen (allebei circa900 miljoen euro winst en allebei dik 30 miljoen eurobedrijfswinst) is die toch erg verschillend van samen-stelling. De jaarrekening van Jetair toont veel mindervoorzieningen, veel minder diensten en inkopen enlagere personeelskosten. Anderzijds liggen de (reis)aankopen van Jetair iets hoger.Jetair heeft de jongste jaren in elk geval stelselmatigzijn rentabiliteit verhoogd en dat is een belangrijkverschil met de onstuimige jaren van Gerard Brackxdie lange tijd het verwijt kreeg zijn prijzen iets onderdie van de concurrentie te zetten. TUI heeft in 2008besloten om meer geld bij Jetair te laten zodat de ba-lans versterkt is. In 2007 werd nog een dividend uit-gekeerd aan de moeder van 25 miljoen euro, dat wastoen zelfs iets meer dan de winst van het boekjaar.Afgelopen jaar werd er geen enkel dividend uitbetaaldwat het eigen vermogen ten goede kwam. Daardoormaken de eigen middelen nu 21,6% van de balans uittegenover 15,7% een jaar eerder.

Connections neemt de kaap Connections mag zich op de lijst zetten van bedrijvendie de omzetkaap van 100 miljoen euro genomenhebben. Ter vergelijking: in 2004 was de omzet nogbeperkt tot 62 miljoen. In het boekjaar dat op 31oktober 2008 afsloot, steeg de omzet met 11,6% tot101,7 miljoen. De bedrijfswinst deed een sprong vannet geen 40% tot 2,92 miljoen euro waardoor Connec-tions nu een meer dan behoorlijke operationele margedraait van 2,86%. Onder andere de personeelskostenstegen minder sterk dan de omzet (5,25% toenamevan de loonkost) waardoor een positieve hefboomspeelde.Er was ook een terugname van voorzieningen voor

risico’s en kosten van 250.000 euro wat in de keringeen mindere kost betekende van 420.000 euro. Als wedie eruit filteren, blijft er toch nog een winstsprongvan 19% over. Dat ondanks die forse verbetering vanhet operationeel resultaat de nettowinst lager lag(een daling met 8,7%) is het gevolg van een hogerebelastingdruk en minder uitzonderlijke opbrengstendan het jaar ervoor. Met andere woorden: de kwaliteitvan de winst was beter.Opvallend is dat Connections in het verslag van deraad van bestuur, dat opgemaakt werd op 30 maart2009, waarschuwt voor de impact van de economi-sche recessie. Die woedde toen op volle kracht. Definanciële crisis, die uitmondde in een wereldwijdeeconomische crisis, liet ook sporen na bij Connections.Zo merken de bestuurders op dat het bedrijf getrof-fen werd door de crisis op de financiële markten. Deportefeuille van aandelen in New Paragon Investment(van Petercam) stond onder druk en Connectionsverloor ook op de obligatieportefeuille die het bijPetercam had. Op die obligatieportefeuille werd eenminwaarde van 150.000 euro geboekt.

Best Tours: opmerkingen van bedrijfsrevisorHotel Management and Consulting, beter bekendonder de naam ‘Best Tours’ slaagde in een mooie om-

Het wel en wee van de sector wordt grotendeels beïnvloed door de twee grote spelers op de markt: Jetair en Tho-mas Cook.

> Balansen 2008

Afscheid van

goede tijden?

TE 266 proef.indd 8 29-10-2009 10:27:14


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132



Citytrip

Een blik op het stadsplan leert dat het eigenlijkecentrum niet zo groot is. Als een omgekeerde peerligt de Stare Miasto aangedrukt tegen de Wawel-heuvel, waar de bakermat van Kraków te vindenis. Opvallend is alvast dat, alhoewel de officiëlestichting pas in de 14e eeuw wordt gesitueerd, eral veel vroeger sprake is van handels- activiteitenen ‘een belangrijke nederzetting’ in deze contreien,onder meer in de geschriften van een Arabischekoopman. Krakau beschikt immers over de nodigetroeven voor een succesvol stadsrecept: een rivier(de Wisla kronkelt langs de boorden van de stad),gelegen op een verkeersknooppunt en met natuur-lijke rijkdommen in de omgeving (het witte gouduit de zoutmijnen van Wieliczka).

Grootste marktpleinBlikvanger in de oude stad is zondermeer RynekGlówny, het imposante marktplein (40.000 m?!)dat als één van de grootste in Europa geldt. Tussende aanlokkelijke terrasjes, paardenkoetsen enstraatartiesten die telkens weer voorbijgangersweten te bekoren, vallen de toren van het oudestadhuis, de Lakenhallen en Mariakerk op.De klim langs de 110 treden naar de nok van destadhuistoren levert niet het verhoopte uitzichtover de middel-eeuwse handelsmetropool op. Wanthandel werd hier wel degelijk gedreven: dat decentrale plek op het plein is voorbehouden voor degrote Lakenhallen (nu volgestouwd met toeristen-stalletjes) is geen toeval, zegt onze gids Andrzej:‘Krakau was lid van de Hanze, terwijl wij helemaalniet aan de zee liggen. En lokale handelaars had-den een voorkooprecht op de goederen die hier pas-seerden’. In de populaire winkelstraten Florianskaen Grodzka vind je trouwens boven de uitstalramennog aanduidingen van (laat)middeleeuwse winkels:een leeuw, olifant en neushoorn.Rijkdom vertaalt zich vaak in kunst, niet in hetminst in kerken. Dat is hier niet anders: voor éénvan de pronk-stukken van het stedelijk kunstpa-trimonium moeten we naar de Kosciól Mariackiof Mariakerk. Dagelijks om 11.50u wordt hetindrukwekkende retabel van Veit Stoss (hier heethij Wit Stwosz) geopend. Deze triptiek met diversescènes uit het leven van de hier nog steeds intensaanbeden Heilige Maagd is echt indrukwekkend.De Nurnbergse kunstenaar heeft 12 jaar aan ditmeesterwerk, met metershoge vergulde beelden,gesculpteerd –wat hem naar verluidt een hono-

rarium ter grootte van het jaarlijkse stadsbudgetheeft opgeleverd.Na dit bezoek verzamelen toeristen zich aan devoet van de rechtertoren van de kerk, voor hetdeuntje dat een brandweerman ieder uur ten ge-hore brengt (op het middaguur wordt het overge-nomen door de Poolse radio). De ‘hejnal’ herinnertaan een alarmsignaal dat lang geleden gegevenwerd bij een aanval van de Tartaren op de stad. Demelodie eindigt even abrupt als ze begonnen is: deeerste trompetter werd immers midden in een nootgetroffen door een vijandelijk projectiel.Maar nog even terug naar het plein en de aanpa-lende straten: heel wat gevels (soms met sgraffitti)in Stare Miasto zijn in pastelkleuren gedrapeerd.Dat heeft te maken met het feit tijdens de ‘goudeneeuw’ van Krakau (15e-16e eeuw) tal van Italiaan-se kunstenaars en architecten hier aan de slag wa-ren. Voor de introductie van die Italiaanse smaak(zoals groenten op het menu of het gebruik vanhet vork) en cultuurelementen verwijst men naarBona Sforza, de gemalin van koning Sigismund deOude die zelf ook in Italië gestudeerd had.

UniversiteitEen cultuurstad behoeft een universiteit. Met eenstichtingsbul uit 1364 weet men zich verzekerdvan één van de oudste onderwijsinstellingen van(Midden-)Europa. Vandaag wordt de sfeer in destad mee vormgegeven (en jeugdig gehouden) doorzo’n 60.000 studenten. De universiteitsgebouwenen –colleges liggen verspreid over de hele stad: inde oude stad, langs de groene gordel en ringweg.Het hart van de Jagiello-universiteit, gesym-boliseerd door een wapenschild met gekruiste scep-ters, bevindt zich in wat ooit de joodse wijk was,in het Collegium Maius. ‘Hier leefden professorenen studenten samen, als in een klooster. Kunsten,geneeskunde en recht waren de eerste facultei-ten’, vertelt de gids tijdens de rondleiding achterde schermen. Eén van de toppers uit de collectiezijn de documenten en instrumenten die refererennaar de beroemdste student van Krakau, NicolasCopernicus. Maar er valt nog veel meer interes-sants te ontdekken: de zaal waar Karol Woytilazijn eredoctoraat ontving, een piano van Chopin,én ook enkele werken die refereren naar onzecontreien: een zeldzaam schilderij van de zoon vanQuinten Matsys, Jan, fraaie globes van Mercatoren autentieke doeken van Rubens en Van Dyck.

Krakau: meer dan alleen ABC

‘Wie van Warschau naarKrakau verhuist, valt met-een voor de manier waaropmen hier de levenskunst be-drijft’, krijgen we als intro-

ductie te horen in ons hotel.Het provinciale karakter

-dat wordt hier niet negatiefervaren-, de gemoedelijke enzuiders aandoende atmosfeer

in één van Europa’s oudsteuniversiteitssteden, gelar-deerd met joodse sporen,

Johannes Paulus II en Vlaam-se wandtapijten. Witamy,

welkom in Krakau.

PraktischBrussels Airlines heeft vier

vluchten per week naar Krakau.Reserveren kan via de reisagentof via de website (www.brusselsai-rines.be)

Wij waren te gast in NovotelKrakau Bronowice, één van delocaties die citytripspecialistTranseurope voor deze stad in zijnaanbod heeft. Het hotel heeft ditjaar de renovatie van de kamersafgerond. Geen luxe als je weet dater sinds de opening van deze ex-Holiday Inn in 1976 geen vernieu-wingen zijn gebeurd. Het was deperiode van het communisme toenin dit soort hotels westerse goe-deren met dollars konden gekochtworden. Maar het huidige manage-ment prijst zich ook gelukkig: alle305 kamers zijn zeer ruim (30m2), en na de opknapbeurt voelenze (standaard, superior, plus 1suite) comfortabel aan. Het hotel

beschikt ookover eenindoor-zwembad,conferentie-zalen en eencasino naastde deur. Jemoet er welrekening

mee houden dat deze Novotel eeneind buiten het stadscentrum ligt.Er is een bushalte vlakbij. Van aanhet hotel vertrekken ook pendel-bussen naar en van het centrum.

SeeKrakow (www.seekrakow.com) is een van de grote lo-kale touroperators. Bij hen kanje terecht voor (ook alternatieve)stadswandelingen en excursies inde omgeving. In hun aanbod zittenook originele trips: een zusterorga-nisatie, Communist Tours, neemt jebijvoorbeeld mee naar de voorma-lige staalstad Nowa Huta. Streetlife

TE 266 proef.indd 40 29-10-2009 10:28:20

Travelexpress 266 9

NAAM OMZET BEDRIJFSWINST(/VERLIES) NETTOWINST(/VERLIES)x 1000 euro x 1000 euro x 1000 euro

2.008 2007 2006 2008 2007 2006 2008 2007 2006

Thomas Cook Belgium geconsolideerd 909.260 929.878 856.046 33.899 34.964 24.938 35.400 37.910 30.368Thomas Cook Belgium 201.559 214.922 793.416 -411 13.530 12.687 -9.581 3.368 9.472Thomas Cook Airlines 646.022 641.306 154.472 32.699 23.311 8.424 20.488 16.567 5.755Thomas Cook Service Center 180.960 179.064 315.529 3.982 2.236 3015 2305,0 1021,0 1.585Thomas Cook Retail 61.400 62.813 22.713 -2.614 -2.577 739 1401 213 760Thomas Cook Interservices 5.612 3.306 5.226,0 -192,0 -2.559,0 390,0 20.807,0 16.900,0 20.728,0Jetair (2007 verkort boekjaar) 901.137 693.937 743.974,1 31.280,0 28.657,0 22.459,0 22.168,0 21.382,0 17.013,8Jetaircenter 240.632 184.545 210.083,6 1.103 3.379 -891,0 2635,9 3561,0 -847,0Tui Travel Belgium (enkelvoudig) nb 455 1.801 -52,9 -373 -371,5 13.947BCD Travel Belgium 390.220 399.328 305.716 3.302 -1.319 523,7 -5123 -2732 -60,6TUI Airlines (JetairFly) 285.145 193.928 215.517 456 922 507,8 -1314,0 1160,3 1459,3Mare Tours 33.415 33.571 31.992,1 291,0 524,0 373,2 175,0 365,0 10,81Connections 101.713 91.098 78.666,0 2.917,0 2.093,0 2.058,0 1560 1708 1.016,6Best Tours (hotel mgt) 52.200 44.566 46.413,9 508 710 754,4 -81 9 229,0Club Med 16.786 14.535 13.388,0 214 -181 -599 255 398 -869,0Ictam 11.697 12.197 12.544,0 511,0 716,0 672,4 406,0 510,0 486,0Nouvelles Frontières 23 37 13.230,8 9,5 -173,0 387,7 20,2’ -184,0 683,2Rainbow (service voyage) brutomarge 08 2.546 38.159 30.313,2 13,0 106,2 174,0 24,0 51,1 2,0Flash Travel 54.010 51.490 47.963,7 -209,0 117,9 91,0 18,0 36,7 18,5Sun Reizen 32.695 37.940 32.404,0 182,0 -30,0 -27,0 191 21 4,0General Tour 35.560 32.570 30.495,4 120,3 -525,0 -305,1 420,9 -415,0 -80,6CWT Belgium 453.434 378.273 329.114,6 570,0 2.902,0 3.028,5 1.499,0 3176,0 3.458,7Reizen Spillemaekers 30.509 27.719 26.497,5 -160,0 34,0 11,7 -139,6 38,0 23,2Intertravel Corporation (Skiworld, Sunworld) nb 893,7(*) 1227,7(*) 70,4 161,3 13,4 35,8Intermed Travel Group 1.378 1511,4 (*) 696,5(*) 391,0 444,9 -214,1 245,0 313,2 -250,45Enjoy Paradise (Echo Reizen) 476 (*) 454(*) 337,3(*) 103,0 41,5 32,47 59,00 17,00 23,31Hansa Reizen (Escape) 15.030 14.474 12.190,8 -36,0 47,0 4,02 7,9 11 27,8Bureau Scandinavia 4.367 4.741 4.547,2 59,0 -3,4 -34,2 90 14,2 7,95Master Tours (Anders dan Anders) 15.207 19.758 13.384,1 738,5 612,6 914,2 209,0 500,0 531,4Kuyl Travel/Reizen Kuyl 247 (*) 237(*) 6.414,5 10 30 588,9 0,6 12,9 348,1Omnia 37.619 32.360 26.742,1 379 434 295,4 283,0 264,0 279,8Lauwers 24.219 22.136 22.470,5 654 383 -371,8 943 660 -184,4De reisspecialist (*) 1.039 1.112 1.147,0 90,6 165,9 49,12 103,40 155,70 41,07Interhome 1.097 1.463 1.436,2 129 55 136,7 79,0 72,0 114,7Gazelle World Wave (Dirk Rene) (*) 264 203 211,5 -21,0 -21,0 -62,49 -39,00 -28,00 -66,5Exclusive Destinations 1.026 901 826,2(*) 98,8 68,1 65,6 50,8 19,0 10,5Condor International 143 108 - 22,6 -1,9 8,2 3,7 (20,6) 0,29Joker Jong 8.905 7.820 6.803,0 135 375 1,0 76,0 215,8 46,0Sherpa (Airstop) 17.417 17.386 17.816,2 124 -92 -442 91,6 -211 -138cruise connection (*) 476 600 414,6 103,0 230,8 117,5 59,00 143,50 79,5Transeurope (boekjaar eind maart) nb 15.940 15.040,0 123,4 222,0 67,7 -49,20Miramar Tours 1.152 1.245 1.204,0 9,1 0,7 8,2 2,60 -2,00 0,9Vreemde Continenten (zuiderhuis) nb 502 (*) 5.035,8 203,0 -79,1 140,00 0,28Xenia Tours 671 (*) 8.704 7.859,9 337,0 158,0 123,9 153,0 66,0 41,6Terre d’ Afrique (*) 413 424 329,9 -83,0 62,0 38,1 -42,0 40,6 14,3Pam Vermeulen 176 295 393,6(*) -3,7 110,5 223,8 6,2 83,4 157,8Wirtz Air 5.771 5.700 5.271,0 35,5 33.273,0 -58,1 -55,0 44,6 -41,4Sylvae Tours 9.681 9.638 8.423,4 31,0 263,0 59,7 -116,0 514,0 384,6Eltebe 6.364 7.252 7.829,1 -49,0 223,0 307,8 -248,0 -213,0 179,6Eurolines nb 8.028 8.443,0 nb -323,6 630,0 -274,0 387,0Caractère (*) 837 1.172 780,7 175,0 235,0 29,7 210,0 245,1 12,1Reizen De Lathauwer 334 425 216,8 19 73 -4,6 5,6 28,4 -1,9Global Travel (Travelworld) nb 6.763 6.129,0 109,0 57,9 58,7 27,1De Blauwe Vogel (*) 274 322 116,9 121,0 58,9 25,1 64,20 30,40 14,8Prolog (Ecutravel) 106 232 221,6 77 175,0 196,3 72,0 279,0 268,0Odysseus 18.295 16.902 - 258,0 154,0 282,0 123,0 112,0 171,0Inter GSA (Fairway)(*) 416 305 285,4 56,0 27,9 33,3 27,0 14,9 13,7Omnitravel (*) 476 441 287,6 33,5 23,3 22,8 26,4 0,7 14,16L en G (Wings ‘N Weels)(*) 5.632 4.172 337,2(*) 110,0 28,2 75,5 65,0 36,6 8,7Autocar Reizen De Valk 3.283 3.515 3.587,0 255,4 363,0 707,0 274,3 311,0 477,0getco transorient 52 56 16,0 21 21,3 6,0 17,6 17,9 -58,1Itinera-Reizen 68 60 52,4 13,5 8,6 0,8 8,3 8,3 5,5Djoser-Divantoura (*) 1.076 1.301 49,0 77 19,3 -88,9 36 16,2 -93,7

Overzicht TO’s en reisagenten 2008

TE 266 proef.indd 9 29-10-2009 10:27:14


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32



Cruises

Oorspronkelijk was A-Rosa een zustermaatschap-pij van Aida. Ze behoorden allebei tot Seetours, hetcruisebedrijf van het voormalige Oost-Duitse DSR(Deutsche Seereederei). Alles begon met de eersteAida (in 1996). Het was het eerste “club” cruiseschipvoor de Duitstalige markt. Ondertussen evolueerde pa-rallel aan Aida het merk A-Rosa, dat zich ging toeleg-gen op de riviercruises (naast hotels en een zeecruise-schip). Zowal Aida als A-Rosa waren gebaseerd opeenzelfde concept, met als belangrijkste kenmerkenverjonging, een clubsfeer, restaurants in buffetvorm,en een heel aparte interieurdecoratie.Heel vlug moesten Aida en A-Rosa een sterke partnerzoeken om te kunnen verder groeien. Dat werd hetBritse P&O dat ondertussen zelf werd opgeslokt doorde Carnival groep. Nu is Aida een deel van Costa, datop haar beurt een deel is van de Carnival Corporation.A-Rosa heeft daar niks meer mee te maken sinds hetmerk door een management buy-out terug in Duitsehanden kwam, en een totaal onafhankelijke rederijwerd. Toch bleef het logo met de mond en de roos, enook de interieurarchitecten zijn nog steeds dezelfde.Het hoofdkantoor van A-Rosa is in Rostock gevestigd,en vorig jaar werd er een omzet van 45 miljoen eurogedraaid.

Steeds grotere vlootDe A-Rosa Aqua is reeds het zevende riviercruise-schip van de rederij. A-Rosa noemt zichzelf trouwensmarktleider op de Donau (4 schepen) en de Rhône/Saône (2 schepen). De Aqua, die op 24 juli werdopgeleverd, wordt volgend jaar in april gevolgd doorde A-Rosa Viva. Beide schepen zijn specifiek ontwor-pen voor cruises op de Rijn en in de lage landen. Hetis namelijk een typisch verschijnsel in de riviercruise-wereld dat schepen speciaal gebouwd worden vooreen bepaald vaargebied. De laagste brug op eentraject bepaalt hoe hoog een schip kan zijn. (trouwensde meeste rivierschepen hebben een stuurhut diehydraulisch verstelbaar is zodat de kapitein even kan“zakken” om onder een brug door te varen). Sluizenbepalen dan weer de maximum afmetingen.De A-Rosa Aqua is het langste schip, maar de viereenheden van de Donauvloot zijn drie meter breder.De schepen op de Rhône en Saône, hebben de laagstedoorvaarthoogte. De vloot telt dus drie categorieënschepen voor drie vaargebieden.De schepen van de Donau vloot hebben een eerdertraditionele lay-out. Dat wil zeggen dat er achteraaneen restaurant is, en vooraan een lounge met een mooizicht op de omgeving. Bijna alle hutten bevinden zichop de laagste twee dekken.De Rhône/Saône schepen zijn totaal anders. Allehutten bevinden zich in de achterste helft, terwijl depublieke ruimtes zoals restaurant en bar zich vooraansitueren. In het achterste gedeelte bevat het buiten-dek een zwembad, een minigolf, een schaak- en eenshuffleboard strook. Het buitengedeelte vooraan, mettafels en stoelen, is een dek lager, zodat passagierskunnen blijven zitten als er onder een van de talrijkebruggen van de Rhône en Saône wordt gevaren. Metconventionele schepen, dus zonder niveauverschilin de openluchtgedeeltes, zouden passagiers bij elkebrugdoorvaart het dek moeten verlaten. Met deze“knik” kan iedereen altijd buiten blijven, en moetje hoogstens van het achterste gedeelte naar voren“vluchten”.

A-Rosa AquaHet nieuwste schip, de A-Rosa Aqua, heeft dan weereen totaal andere indeling. Op de twee laagste dek-ken zijn er enkel hutten. Het restaurant en de loungesitueren zich achteraan. De spa en de fitnessruimtekregen hier een toplocatie, namelijk helemaal vooraanhet schip, met uiteraard een prachtig zicht. Op deboeg is zelfs een jacuzzi. Enkele hutten tussen de spaen het drukkere restaurant zorgen voor een stiltebuf-fer.Zelfs op de nieuwste A-Rosa Aqua zijn elementen tevinden die ook aan Aida doen denken, zoals de vijftienexcursiefietsen, het Marktrestaurant in buffetvorm(met superieure live cooking), en de jonge, somsflamboyante aankleding van de ruimtes. Typisch zijnook de gestreepte baldakijnen boven de bedden. Hetis logisch, want zowel A-Rosa als Aida werken nogsteeds met dezelfde architecten (Partnership Designuit Hamburg).Met zijn 135m is de A-Rosa Aqua een heel erg langschip. Toen ik het schip door de sluis in Antwerpenzag varen leek er maar geen eind aan te komen. Voorde architecten was het ongetwijfeld een uitdaging ombar, lounge, restaurant en buffet vloeiend in elkaar telaten overlopen, en dat met een breedte van slechts11m. Inherent aan het selfservice concept is het af enaanlopen van de tafels (ik ga nog wat pasta bijha-len…). Er moesten dus wel corridors voorzien worden,zonder dat ze echter het zicht zouden hinderen. Wanteigen aan een riviercruise is het genieten van hetsteeds veranderende landschap, net boven het water-oppervlakte. Op een zeeschip heb je dit betoverendeeffect nooit, omdat passagiershutten altijd vele dek-ken hoger liggen. De interieurontwerpers moesten dusop zoek gaan naar oplossingen om dit visueel elementniet te schaden. De oplossing was het evenwichtiggebruik van o.a. open wanden, gevormd door een rit-mische opeenvolging van profielen. Zelfs als je aan heteten bent vlakbij een scheidingswand heb je nooit hetgevoel “bij de gang te zitten”, en toch kan je blijvengenieten van het uitzicht.Alhoewel de buffetten van zeer hoge kwaliteit zijn iser ook een à-la-carte-alternatief voor het diner. Voor30 euro krijg je een vijfgangenmenu met aangepastestreekwijnen, met bediening.Daarvoor is een aparte ruimte voorzien achteraan,met tegelijk een buitengedeelte (met een zestal vier-persoonstafels).

Rijn, Moezel, MainDe thuishaven van de A-Rosa Aqua en Viva is Keulen,en van daaruit zijn er cruises variërend van vijftot tien dagen. Sommigen gaan tot in Regensburg(Donau). Andere hebben de Rijn als bestemming(eventueel inclusief Moezel), of de Rijn en de lagelanden (Ijsselmeer, Nijmegen, Rotterdam, Antwerpen,Gent…)Soms zijn er themacruises (Golf, Gourmet…) en op heteinde van het jaar de onvermijdelijke kerstmarkt- ennieuwjaarscruises.Passagiers van riviercruises variëren van oudertot stokoud. Dat is tenminste het beeld dat vaakoverheerst.... De jonge aanpak van A-Rosa betekentongetwijfeld een kentering!

A-Rosa, anders dan de anderen

A-Rosa vloot3 vaargebieden:- Donau: A-Rosa Donna,

Bella, Mia en Riva.- Rhône/Saône: A-Rosa Luna

en Stella.- Rijn/België/Nederland:

A-Rosa Aqua en Viva.8 schepenDynamische excursies (fiet-sen, Nordic walking)Club, modern interieur,buffetVoertaal Duits/EngelsVertegenwoordigd doorCruise Travel

De afgelopen maandenkregen de havens vanGent en Antwerpen re-gelmatig het bezoek vaneen splinternieuw rivier-cruiseschip, de A-RosaAqua. Wat opviel wasde rode mond met roderoos op de boeg. Meteenwordt de link gelegdmet de zeeschepen vanAida Cruises, bekendvan hun rode kusmond.

TE 266 proef.indd 39 29-10-2009 10:28:17


Analysezetstijging van 15 procent in het nog goede jaar 2008toen de consument er nog voor ging. Opvallend wasdat die forse omzetstijging gepaard ging met een da-ling van de operationele winst. Die daalde met maarliefst 28,3% tot een half miljoen euro. Dat betekendedat de operationele winstmarge een fractie minderwas dan 1%. Waar liep het fout? De aankopen (plus17,22%) stegen sneller dan de verkopen (plus 15%)waardoor een negatieve hefboom speelde.Bij Best Tours is ook de rubriek financiële opbrengstenen kosten van belang. Per saldo was die miljoenen-dans licht negatief waardoor Best Tours net zoals hetjaar ervoor een licht negatieve courante winst had.Het verlies voor belasting kwam uit op 80.000 euro.Best Tours betaalde toch nog wat belastingen zodathet jaarverlies op 81.000 euro uitkwam. Geen mega-positie om het crisisjaar 2009 in te gaan. Als we delaatste vijf jaar bekijken van Best Tours dan zien weeigenlijk op één jaar na nooit een winst van betekenis.En wat zegt de balans van Best Tours, de verhoudingeigen middelen totale middelen? Die ratio (de solvabi-liteit) lag op 18,4%. De schulden bij banken kwamenuit op 2 miljoen euro.

Opvallend is dat de commissaris-revisor die de boek-houding controleert een dubbele opmerking formuleer-de. Bedrijfsrevisor Peter robrechts merkt op dat voorde post leveranciers in vreemde valuta er op balansda-tum geen omrekening is gebeurd naar euro. Daardoorwerd er netto geen negatief wisselkoersverlies van181.000 euro in de boeken opgenomen.Belangrijker nog: de balans van Best Tours toonde vol-gens de revisor een onderschatting van net geen tweemiljoen euro doordat een aantal bankrekeningen ver-keerd in de boeken verwerkt werden. De zogenaamdesolvabiliteit van Best Tours is dus minder goed dan debalans laat uitschijnen. Een beetje vreemd omdat wiede verslagen van de raad van bestuur napluist, vindtheel wat schema’s met gedetailleerde analyses overde financiële situatie bij Best Tours. Het geeft in elkgeval de indruk dat ze kunnen tellen.

BCD Travel: stevig onder druk door crisisBCD Travel, gespecialiseerd in zakenreizen en hetproduct van de fusie tussen Word Travel Belgium enBCD Travel (ex TQ3), maakte in februari 2009 eenherstructurering bekend. Afgaand op de cijfers dieBCD Travel in 2008 boekte, moet de crisis het huisdat tegenwoordig Peter Buis als gedelegeerd bestuur-der heeft, stevig onder druk gezet hebben.In 2008 was er al een operationeel verlies van 3,3miljoen euro op een omzet van 390 miljoen euro.Inclusief financiële lasten was dat een verlies van 4,9miljoen. Netto kwam de put uit op 5,1 miljoen en dathad serieuze gevolgen voor de balans. Het eigen ver-mogen werd 1 miljoen euro negatief en dat betekendedat de alarmbelprocedure: de zaak stopzetten of eenherstructureringsplan opstellen en doorgaan.We hadden graag gelezen wat de raad van bestuur envooral de commissaris-revisor daarover te zeggen had,maar die cruciale documenten ontbreken in de jaar-rekening van BCD Travel. Vooral dat van de revisorontbreekt en dat stemt tot nadenken. Nochtans staatop de jaarrekening Daniël Kroes van Deloitte Bedrijfs-revisoren vermeld als commissaris. Een jaar eerder,over 2007, was het verslag wel opgenomen.

Cijfers (bewust?) onvindbaarVan sommige jaarrekeningen hebben we pas nu de cij-fers over 2007 kunnen consulteren. Die van 2008 zijnnog altijd niet beschikbaar. Pas twee jaar na de feitenover de exacte cijfers kunnen beschikken, is bijzonderlaat. Hopelijk is dat niet de bedoeling van een aantal

vennootschappen. Sommigen hebben zelfs over 2007geen jaarrekening neergelegd. Op een totaal van bijna80 jaarrekeningen, zijn er een tiental waarvan over2008 geen cijfers te vinden waren.Bijvoorbeeld Zuiderhuis, beter bekend als VreemdeContinenten, heeft de jaarrekening dat eind decem-ber 2008 eindigt, nog niet neergelegd. 2007 liet eenduidelijke verbetering van de rentabiliteit zien. Debrutomarge steeg van 183.529 euro naar 502.203euro. Het bedrijfsverlies uit 2006 werd omgezet in eenoperationele winst. De verbetering had onder mee temaken met de daling van de afschrijvingen. Het bedrijfrond onder meer Rony Bayens kon daardoor een divi-dend uitbetalen van 80.000 euro.Het lijstje van touroperators dat verdwijnt, wordt ooksteeds langer. Bosphorus stopte zijn activiteiten al in2007 (toen het nog onderdeel was van First Choice).De touroperator ging ondertussen in vrijwillige veref-fening. Door de overname van First Choice door TUI,dekte TUI het passief en de liquidatiekost af zodat heteen ‘proper’ einde betrof.

Eurolines is ook één van de velen die nog niets heeftneergelegd over 2008. De jaarrekening van Transeu-rope, die zijn boekjaar afsluit op 31 maart is ook nogniet beschikbaar.General Tour, rond de familie Degodenne uit Arlon,verhoogde in 2008 zijn kapitaal om de solvabiliteitvan de balans op te krikken. Samen met het feit dater in 2008 in tegenstelling tot een jaar eerder winstwerd gedraaid, is het eigen vermogen gestegen vaneen luttele 272.750 euro naar net geen 1,2 miljoeneuro. Op een balanstotaal van 6,7 miljoen geeft dateen voor de reissector ‘normale’ solvabiliteit.Naast het optrekken van het eigen vermogen werd

ook de bankschuld afgebouwd. De korte bankschuldenzakten van 3,3 miljoen naar 1,4 miljoen euro. In tijdenvan economische crisis is ‘cash king’ en zijn schuldente mijden. Met de omzet ging het circa 10% beter.32,6 miljoen werd 35,6 miljoen. Daardoor boekteGeneral Tour opnieuw een positieve operationelewinst (120.000 euro) tegenover het verlies van eenjaar eerder. De laatste twee jaar waren er ook telkensuitzonderlijke opbrengsten.

Intermed: verwachtingen ingelost?Of Intermed Travel (Sunworld, Mediterra) de ver-wachtingen heeft ingelost, blijft moeilijk te zeggen.Eddy Hernould zit uiteraard zoals zovelen een beetjegevangen tussen het feitelijk duopolie in de Belgischereismarkt. De brutomarge zakte van anderhalf mil-joen naar 1,4 miljoen. Hernould zou eigenlijk eens een(horizontaal) geconsolideerde jaarrekening moetenneerleggen want nu blijft het beeld erg versnipperd.

Passaat Reizen zag ook zijn brutomarge zakkenvan 0,55 miljoen naar 0,47 miljoen. Skisun, wiensboekjaar liep tussen 1 juli en 30 juni 2008 zag debrutomarge meer dan halveren. De nettowinst ginggedeeld door vier.Intertravel legde nog geen jaarrekening over 2008neer. Hernould nam er ontslag op 25 januari 2007. BijIntercomfort nam hij ontslag ingevolge de ontbindingvan de vennootschap op 29 oktober 2008. IntermedTravel legt ook geen verslag van een raad van bestuurneer of een rapport van een commissaris.

We zijn alvast benieuwd naar volgend jaar...

Op een totaal van bijna 80 jaar-rekeningen, zijn er een tiental waar-van over 2008 geen cijfers te vinden waren.

> Balansen 2008

Afscheid van

goede tijden?

TE 266 proef.indd 10 29-10-2009 10:27:14


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


TE 266 proef.indd 11 29-10-2009 10:27:14

Travel Express (Ba os) A4 16/10/09 11:16 P gina 1

Composici n

C M Y CM MY CY CMY K

TE 266 proef.indd 38 29-10-2009 10:28:13

SANTORINIpowered by Celebrity

De Damhoude re s t r a a t 1 52 0 1 8 A n t w e r p e nT: + 3 2 3 2 2 6 4 3 0 3F: + 3 2 3 2 2 6 4 2 3 [email protected]


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132



Actua

Het is een keuze, die vooral veel navolging kreeg inde Verenigde Staten, waar bijna één adviseur op driethuis te vinden is (de USA telt 111.000 reisbemidde-laars verspreid over 24.000 kantoren) De ‘home basedagents’ zijn daar goed voor 9% van de totale reisom-zet. In Vlaanderen werd de thuiswerker in 2007 wet-telijk aanvaard door het decreet Bourgeois. Walloniëen Brussel lopen voorlopig nog achter: daar blijft hetuitstalraam een vereiste om reizen te verkopen.‘Travel Counsellors PLC’ werd in 1994 gesticht nabijManchester in het Verenigd Koninkrijk en boekte toeneen omzet van 510.000 Britse pond (euro). Het hoofd-kwartier van initiatiefnemer David Speakman is nugevestigd in Bolton. ‘Travel Counsellors PLC’ boektein oktober 2008 een omzet van 245 miljoen Britsepond (265.076.029 euro), een groei met 16% vergele-ken met 2007, verwezenlijkt door 1100 reisadviseurs(83% zijn vrouwen en 77% moeders) en een staf van240 medewerkers. Zij hebben gemiddeld 19 jaarervaring als reisbemiddelaar. Uit een bedrijfspeilingbij 373 onder hen bleek 60% meer te verdienen danvoorheen. Het percentage repeaters onder de klantenbereikt 60%. Reizen à la carte zijn goed voor 65% vande omzet. Pakketreizen haalden 20% en cruises 15%.De klantenbetalingen worden toevertrouwd aan eentrust, die 100% terugbetaling waarborgt bij faling vaneen leverancier.

Queen’s Award for EnterpriseTravel Counsellors stak na het Verenigd Koninkrijkook een vinger in de ‘reispap’ van de VerenigdeStaten, Canada, Australië, Ierland, Duitsland enNederland. De verkoopformule verovert intussen viaKaapstad ook Zuid-Afrika en Spanje.Bij de geboorte van David Speakman wees niets inde richting van een ‘huiselijke’ reismultinational. Hijwas als kind geadopteerd door een gezin waarvan deechtgenoot 47 in de mijn van Tyldesley (Lancashire)werkte. David beëindigde zijn studies in het ‘Manches-ter College of Building’, die onder meer timmerliedenen loodgieters vormt... In 1976 kochten David enechtgenote Maureen een vergund kantoor in Atherton.Zij begonnen met een wekelijkse omzet van 250 gbp(270,49 euro) en verkochten het in 1980 toen hetkantoor wekelijks 3.000 gbp (3.245,84 euro) draaide.Zonder veel succes wierp Speakman zich in de res-taurantbusiness en hij besloot dan maar een nieuwelicentie te verwerven voor zijn in Atherton gevestigde‘David Speakman Travel’.De multinational werd vrij recent bekroond met de‘Queen’s Award for Enterprise’, de meest prestigieuzeprijs in de Engelse zakenwereld en David Speakmanzelf werd benoemd tot lid van de ‘Hall of Fame’ van deBritse reisindustrie. Algemeen Directeur van TravelCounsellors is Steve Byrne.De traditionele reisagenten hebben het uiterst moeilijkomdat klanten tegenwoordig voor alles betere servicewillen, vertelde Speakman in een interview: “Velereiskantoren verlenen geen onafhankelijk advies om-dat zij deel uitmaken van een groot moederbedrijf. Eengoed advies betekent evenmin dat de laagste prijs debeste vakantie waarborgt. Wil je een klant terugver-dienen, dan moet je hem de geschikte reis aanbieden.Klanten boeken met hun hart en ons succes is hetuitbouwen van een emotionele band met de klant, ge-koppeld aan een uitzonderlijk goede dienstverlening.

Vele reisagentschappen schieten hierin tekort omdatzij slechts boekingskantoren zijn met informatie uitde computer. Goede reisadviseurs beschikken over dejuiste tools en een grote inspiratie. Travel Counsel-lors werkt met het ‘Rapid Deployment Program’ vanMicrosoft Office Communication Server 2007. Datsysteem toont aan wanneer andere reisadviseurs ofcontacten beschikbaar zijn en maakt het mogelijk ommet hen te communiceren. Microsoft test met TravelCounsellors deze vernieuwende communicatie tussenthuiswerkende adviseurs uit. Travel Counsellors kanhierdoor conference calls organiseren met zes mensentegelijk. De deelnemende partners worden zichtbaarop het scherm door een zogeheten voice activation”.

‘U bent voor mij al lang geen onbekende meer…’De Nederlandse Travel Counsellors, geleid door Fredvan Eijck, bestaan sinds 2005 en groeperen meer dan80 thuiswerkers. Het hoofdkwartier is gevestigd inDen Haag en staat in voor de administratie, de help-desk, IT en marketing, zodat de Travel Counsellorsmeer tijd genieten voor het bewerken van klanten.Travel Counsellors is geen filiaal want iedereen iszelfstandig. Vanuit de UK wordt wel een gigantischeondersteuning gegeven en de ICT afdeling wordtvandaar uit gestuurd. Elk land heeft echter een eigenhoofdkantoor om de TC’s te ondersteunen. Ieder landis zelfstandig. Een keer per jaar komen alle TC’ sbijeen voor de Travel Counsellors Conference.De (Nederlands) Limburgse Henny Ottenheim Neijs-sen, is sedert januari 2006 een van thuis uit werkendereisadviseur die gevestigd is in het cultuurhistorischewitte stadje Thorn, ten noordoosten van Maaseik. Alsfranchiser van ‘Travel Counsellors’ is zij aangeslo-ten bij ANVR, SGR, Calamiteitenfonds en IATA. Deloopbaan van deze Nederlandse begon in… Frankrijk.Uiteindelijk werd zij manager van een reiskantoor.Toen dit verkocht werd, besloot Henny van thuis uitactief te worden. Zij wilde niet langer alleen ‘bepaaldeproducten’ verkopen, maar service leveren. “Uwcontact met mij begint meestal telefonisch of per mailen eindigt pas op het moment dat u al lang en breedterugbent van uw vakantie! In de tussentijd bent uregelmatig voorzien van allerlei (nuttige) informatieover uw vakantiebestemming en bent u allang geenonbekende meer”, lees je op haar webpagina binnendie van ‘Travel Counsellors’. Uiteraard reisde Hennyeen stuk van de wereld af.

Keihard werken“Wij zijn zelfstandig ondernemer in een franchisefor-mule”, zegt Henny, “en staan allemaal bij de Kamervan Koophandel ingeschreven als eenmanszaak. Onshoofdkantoor in Den Haag geeft ons een maximaleondersteuning bij marketing, contracten en zekerheidzoals ANVR, SGR en Calamiteitenfonds. Wij doenwaar we goed in zijn: advies geven aan onze klanten.Daarnaast heeft Travel Counsellors een database meteigen hotelcontracten. De apparatuur krijg je van Tra-vel Counsellors. Travel Counsellors mogen in beginselverkopen wat ze willen, maar om de TC’s te bescher-men tegen de vele malafide organisaties, worden ergoede deals afgesloten met bepaalde suppliers. Wewerken sowieso alleen met ANVR en/of SGR organi-

Oost, west… Thuis werkt best?

Thuiswerkende reisagenten

Het verschil tussen eenhuisarts en een reisad-

viseur wordt kleiner.Men kan een dokter in

zijn kabinet bezoeken ofhem thuis op raadplegingontvangen. Dat is nu ook

meer en meer het gevalmet de ‘stressverhelper’,zoals men een reisbemid-

delaar in dit geval zoukunnen omschrijven.

Rustig bij de open haardenkele weken ontspan-

ning plannen en uitwer-ken, is voor een klant

(en vooral een zelfstan-dige) uiteraard aange-

namer. Het reiskantoorthuis op bezoek krijgen,biedt alleszins het voor-deel dat er “geen wach-

tenden voor u zijn”. Voorde reisadviseur betekenthet echter langere dagen

met flexibele uren enook meer avondwerk.

Door zijn computer in dehuiskamer te plaatsen,bespaart hij wel op de

kosten van een kantoor.Zijn voordeel is echterdat er wel een ‘team-verband’ bestaat, eenkoepel die hem (en de

klant) bijstand verleent,administratieve onder-steuning en een IATA-

licentie waarborgt en dieinstaat voor de bank-

waarborg en verzekeringtegen financieel onver-mogen. De thuiswerker

staat in ruil wel een deelvan de commissie af.

TE 266 proef.indd 12 29-10-2009 10:27:14


Actua

Au départ, le secteur des agentsde voyages s’est méfié. « Uneétrange affaire » avait titrél’UPAV dans une de ses lettresd’information. Mais finalement,après concertations, les groupe-ments d’agents de voyages sontrassurés. L’entité Jetair TravelDistribution est lavée de toutsoupçon. Alors, un non-événe-ment ? Pas si sûr…

tels la réservation, la facturation et les règlementsfinanciers sont assurés par JTD. Les réservationsvia BTN ou le call-center étant toujours possibles,cela ne change rien en pratique pour les intermédi-aires de voyages.

Le mandat. Jetair SA donne explicitement man-dat à JTD de traiter avec les agences de voyagesselon des modalités de collaboration précises et quiseront précisées dans les brochures de la saisond’été 2010.

Les modalités de collaboration existantes demeu-rent en vigueur pour la saison en cours et serontensuite transférées à JTD.

Le cautionnement. Pour lever tous les doutes quipeuvent subsister, Jetair SA se déclare explicite-ment garant de toutes les transactions de JTD etceci sera précisé dans les conditions de collabora-tion.

Comme dit plus haut, les associations profession-nelles ont accepté ces explications, moyennantquelques détails juridiques à régler, et ont doncenjoint leurs membres à accepter les transferts dedomiciliation à Jetair Travel Distribution SA. Queretenir de tout ceci ? Peut-être que la précipita-tion – unilatérale - de Jetair a demandé beaucoupd’énergie de la part des associations profession-nelles, laquelle aurait pu être épargnée s’il y avaiteu concertation préalable. On retiendra aussi quelesdites associations sont très attentives à toutchangement dans le cadre de la distribution et qu’ilfaudra donc toujours en tenir compte. Ce qui vautévidemment pour tous les acteurs du secteur.

Jetair Travel DistributionIl y avait des questions; il y a eu des réponses…

Beroepsverenigingen dwingen Jetair tot verduidelijkingenDe commotie bij de reisagenten,die ontstaan is naar aanleidingvan de lancering van JetairTravel Distribution nv, lijkt stil-aan bedaard. ‘Onder druk van deberoepsverenigingen heeft Jetairuiteindelijk de nodige verdui-delijkingen gegeven. Maar menhad zijn huiswerk beter voorafgoed gemaakt’, luidt het bij deVVR.

‘Wij hebben beide, touroperator en belangenver-enigingen, baat bij een open communicatie’, steltwoordvoerder Paul Van der Moere. Het eersteschrijven waarin de oprichting werd aangekondigdvan de vermelde nieuwe NV was zodanig geformu-leerd dat ‘er een echt mistgordijn werd opgetrok-ken over de ware bedoelingen achter dit initiatief.Dat heeft bij onze leden heel veel wrevel opgewekten alleen maar de argwaan aangescherpt’.Vooral inzake het reiscontract, de commercialise-ring en borgstelling werden in het eerste Jetair-schrijven meer vragen opgeroepen dan antwoordengegeven, luidt het. ‘Dan krijg je natuurlijk opmer-kingen in de zin van ‘waar wil men naartoe? Wordtde nieuwe nv een vehikel om nieuwe producten telanceren en/of voor directe verkoop? Wij kunnenniet in de kristallen bol kijken wat men in Oostendevan plan is’.Bij de koepel der Vlaamse reisbureaus laat men

wel verstaan dat men er zich van bewust is datvoor de toekomst heel andere distributiemodellencirculeren. Grote TO’s zouden daarbij naar eenmodel streven waarbij ze een serieuze brok viarechtstreekse verkoop willen gaan realiseren, datze eenderde via eigen distributiekanalen willenverkopen en dat de open distributie het resterendederde van de koek zou krijgen.Na overleg met de verenigingen van reisagentenUPAV, VVR en BTO heeft Jetair intussen eenrondschrijven verspreid dat een aantal verduidelij-kingen geeft. ‘De wrevels en/of vragen hebben wenu voor een stuk kunnen uitklaren. Jetair stelt zichborg en sluit het reiscontract met de reiziger af,terwijl de commercialisering wordt doorgeschovennaar de nieuwe Jetair Travel Distribution. Daarmeekomt men tegemoet aan pakweg 99 % van onzeverwachtingen. Maar het blijft een feit dat men ditecht vooraf had kunnen ondervangen’. (

Le 17 septembre, les agences de voyages deBelgique recevaient un mail de Jetair les invitantà accepter une nouvelle domiciliation en faveurd’un nouveau compte. Rien d’extraordinaire à celasi ce n’est que le bénéficiaire n’était plus Jetair,mais Jetair Travel Distribution (JTD), titulairecertes d’une licence (A7113), mais au seul capitalde 65.000 euros et qui donc, allait réceptionnerles quelque …900 millions de chiffre d’affaires deJetair déboursés par ses 1,3 million de voyageurs.Gros émoi des associations professionnelles quin’avaient pas été averties. Les maigres explicati-ons du début ne convainquaient personne, si bienqu’encore au congrès d’Hammamet, Jean-PhilippeCuvelier, président de l’UPAV, nous expliquaitqu’« en attendant des explications claires, il nefallait surtout pas que les agences changent dedomiciliation. » Parmi les questions que se posaientl’UPAV, le VVR et la BTO, celle des dossiers encours, de la responsabilité et de la légalité d’un« contrat à quatre » : le T-O, un intermédiaire,l’agent de voyages et le client.

Peu après le congrès, des discussions ont eu lieuavec les unions professionnelles et l’avocat OlivierDugardyn. Les explications requises ont été four-nies et les associations concernées ont marqué leuraccord sur les cinq points qui posaient questions :

Le contrat de voyage avec le voyageur esttoujours signé avec Jetair SA dont la licence estA1201. C’est donc le « Jetair historique » qui secharge de la bonne exécution des contrats.

La commercialisation des voyages de Jetair SA,

TE 266 proef.indd 37 29-10-2009 10:28:13


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32



saties”, onderstreept Henny, “maar als ik loseen hotel wil boeken in bijvoorbeeld Frankrijkkan dat. Ik heb dit echter niet nodig want bijnaalle hotels staan in onze database. Meestal meteen hoge commissie, dus goede verdiensten.Overigens is het zo dat we uiteraard een stukjeprovisie afdragen aan het hoofdkantoor. Jemarge kun je echter zelf verhogen.Het mag wel duidelijk zijn dat iedere TravelCounsellor de nodige papieren moet hebben omaangesloten te zijn. Het SEPR is wel een must.(nota: SEPR is het ‘vakbekwaamheidsdiplomaReisbureaubedrijf’ dat voldoet aan de kwali-teitsvereisten van ANVR)”.“De diverse tools worden je aangereikt door demensen van het hoofdkantoor. Hierdoor kunnenwij advies op maat geven aan onze klanten enreizen samenstellen.De meeste Travel Counsellors werken vanuithun eigen woonplaats en verzorgen een grootgebied, maar omdat ik langs de grens (Kesse-nich-Kinrooi) woon, verwierf ik eveneens veelBelgische klanten.Klanten kloppen ook aan via internet. Zij zittenvaak in het noorden of andere delen van hetland. Door de persoonlijke service en band metde klant, blijft deze sneller bij je. Hij vertrouwtje en weet dat je zijn wensen kent. Uiteraardwordt er bij de aanmelding op de hoofdzetelgekeken naar het aantal Travel Counsellors ineen bepaald gebied. In een klein dorp ga je geen3 Travel Counsellors stationeren, terwijl dit eengrote stad dit wel kan. Ik ben nu in mijn derdejaar en mijn bedrijf groeit. Het sneeuwbaleffectvan mond-tot-mondreclame is enorm (als je hetgoed doet). Reclame in je omgeving doe je zelf!Zeker in het begin. Het is echt keihard werkenen je doet het er niet zomaar even bij! Laat datduidelijk zijn. Je bent vaak 50 uur per weekbezig, zeker in het piekseizoen!”

België: Travel-experts botst nog wel met Franstalig BelgiëNederland huisvest nog andere mobiele reisadvi-seurs. “Personal Touch Travel” groepeert ermeer dan vijftig. Anderen zijn verbonden aaneen “Star Travel” reiskantoor dat een dochteris van “Franchise for all” (FFA), eigendom van

de “GoodBookers Travel Group”, die in oktoberzijn verlieslatende retailkantoren moest afsto-ten. “The Travel Company” groepeert zowelkantoren als een twintigtal zogeheten ‘PersonalTravel Agents’.Begin 2008 lanceerde BTS (Belgian TravelService) zijn travel-experts in België. Hetstatuut van deze reisadviseurs verschilt met ditvan de ‘travel counsellors’. Deze thuiswerkersbemannen in feite bijkantoren van BTS, watdoor het decreet Bourgeois is toegelaten. Zijgenieten geen bediendenstatuut en moeten dusals zelfstandige aan de slag, al dan niet in bij-beroep, en de eigen sociale lasten betalen. Huninkomsten bestaan uit 70% van de commissies,die door BTS worden beheerd. Zij werken welin volle vrijheid en mogen hotelovernachtingen,vliegtuigtickets, reizen en de touroperators ver-kopen die zij willen, hoewel ook BTS met enkelezogeheten preferred partners deals afsloot.BTS betaalt voor de aansluiting bij het Garan-tiefonds, zoals alle reiskantoren, een premie dieberekend is op basis van de totale omzet ondervergunning 9585. Ook de Franstalige ledenvan BTS zijn bij GFG aangesloten. Zij werkenweliswaar onder de Waalse vergunning 5722,die uitsluitend reisverkoop vanuit een kantoortoelaat. BTS heeft een kantoor in Kasteelbrakel(Braine-le-Château) en te Brussel. Het Brusselskantoor is het ‘gedeelde’ adres voor twee hoofd-stedelijke ‘travel-experts’.BTS-eigenaar Mickey Creyf is een zoon vanstichter van de intussen verkochte gelijknamigeinterimgroep: “Een pas afgestudeerde of eenkandidaat uit een andere sector maakt geenkans als thuiswerkende travel-expert. Hij mistde vereiste ervaring De vakbekwaamheid wordtgetoetst aan de bepalingen van het decreetBourgeois. De 17 (onder wie 3 Franstalig)thuiswerkers hebben dus een kantoor- en ver-koopservaring, die zij in loondienst verwierven.Voor Franstalig Brussel en Wallonië moeten wijinderdaad wachten tot de verantwoordelijkepolitici beslissen om mee te evolueren in demoderne tijd, zegt Mickey. Onze Franstaligetravel-experts mogen dus bij het kantoor alleeneen dossier aanbrengen, maar zij mogen hetthuis niet behandelen”.

IATA, Amex en ClubMed inbegrepenOver hun statuut zegt Mickey: “Ik heb al veelverzoeken afgewezen, wij nemen eerst contactop met Toerisme Vlaanderen. Zij geven ons ad-vies over de beroepsbekwaamheid en ervaringvan een kandidaat. De overeenkomst kun je alseen franchise omschrijven, maar de agentenontvangen hun commissies op zelfstandigebasis. Zij staan inderdaad niet op onze payrollen werken onder een sublicentie. Alle facturenworden echter op één centraal punt afgewerkt.Wij verwierven ook de IATA-, Rail1- en Club-Med licentie. Promotiemateriaal en administra-tie zijn voor onze rekening en wij werken zeertransparant. Onze experts betalen hiervoorgeen extra. Wil iemand de groep verlaten danduurt de opzegperiode zes maanden, de tijd diewe menen nodig te hebben om lopende dossiersvolledig af te handelen. Vele reisspecialistenwachten nog af, onderstreept Mickey. Ik benervan overtuigd dat de aanvragen zullen toe-stromen van zodra we meer dan 25 thuiswer-kenden groeperen”.“Kwalitatief werken is onze enige eis endaarom gaan we alleen scheep met echteprofessionelen.Voor de meesten is de grote overgang: zij moe-ten nu zelf commercieel gaan werken en klan-ten werven. Wij werken ook samen met Amex.Die hebben hun leisure voor privé-boekingenafgestoten en toevertrouwd aan onze travel-experts. Wie goed en veel boekt kan bij onsveel verdienen. Velen bezitten al een klantenbe-stand. Klanten zijn vooral loyaal ten overstaanvan hun consulent”.De Belgische travel-experts zijn niet begrensddoor hun regio en mogen overal klanten wer-ven. Zij werken zelf rechtstreeks met carriers,hoteliers en TO’s, uiteraard gelinkt aan delicentie van BTS. Hun commissiefactuur stellenzij zelf op en bezorgen die aan BTS.

Onderlinge afspraken, maar toch vrijBritt Geerts werkt voorlopig nog als zelfstandi-ge in bijberoep en was 8 jaar in een reiskantoor.

Henny Ottenheim Neijssen is sinds 2006 één van de 80 thuiswer-kende Travel Counsellors in Nederland.

“Onze 17 travel experts hebben kantoor- en verkoopservaring”, aldus Mickey Creyf, eigenaar BTS.

“Het voordeel van thuis werken, is dat wij geen vaste kosten hebben en zo scherpe prijzen voorstel-len”, aldus Britt Geerts.

TE 266 proef.indd 13 29-10-2009 10:27:22


Automationdestinés aux entreprises. C’est ainsi, aussi,qu’Amadeus et Rail Europe 4A, premierrevendeur hors Europe de billets de train eu-ropéens, se sont alliés pour accroître la dif-fusion des produits ferroviaires proposés parce dernier et permet à Amadeus d’accéder àun contenu inédit dans ce secteur.

Les entreprises se voient aujourd’hui propo-ser par Amadeus un nouveau self bookingtool sous la forme d’un « Business Portal »destiné aux PME, d’acces plus simple et plusconvivial. Le produit de base lui-même, prin-cipalement le module de tarification, Masterpricer, ainsi que Fare expert, qui facilite lechargement des tarifs négociés, ont connueux aussi d’importantes améliorations. « Car,souligne Luc Pannecoeck, malgré la crise,nous avons maintenu en 2009 le niveaud’investissements à environ 3.200 homme/années de développement, ce qui nouspermettra de nous maintenir à la pointe del’évolution technologique ».

Enfin, le GDS a aussi étendu son contenu àl’hôtellerie, avec le lancement d’un nouveauproduit, Amadeus Hotelstore, dont TransHo-tel aura été le premier partenaire, qui luipermettra d’ajouter quelque 50.000 hôtelssupplémentaires à son offre.

TransHotel : Booking ExpressPour TransHotel, l’association avec Amadeusreprésente aussi, bien sûr, une formidableopportunité de mieux commercialiser encoreson offre. Rien qu’au premier trimestre decette année, il s’en ajoutait 2.228 nouveaux,dont plus d’un quart en Espagne, les autresse situant dans toute l’Europe. Finalement,à la fin de l’année 2009, Transhotel auraintégré plus que 3.000 de nouveaux établis-sements dans son TOR System Advanced,qui en comptera désormais plus de 50.000hôtels, mais aussi plus de 5.000 transferts,plus de 5.000 excursions et visites dansle monde entier, des assurances pour desréservations de longue et courte durée à desprix très compétitifs, des parcs à thème dontDisneyland en Californie et à Paris. Tous ceshôtels sont désormais segmentés en hôtelsurbains et hôtels « de vacances », identifiésdans l’application par une icône symbolisantdeux palmiers, qui améliore leur visibilité.

TransHotel a fait aussi une entrée remar-quée sur le marché chinois, avec l’accès àses pages web et au TOR System Advanceden mandarin, grâce à un accord passé avecune société chinoise. Enfin, TransHotelvient aussi de lancer Booking Express, unnouveau module intégré dans le systèmeTOR qui donne aux agences la possibilité deréserver mais de laisser le client régler sanote avec sa propre carte de crédit, l’agenceconservant cependant la garantie de sacommission.

Factures dématérialisées chez BTN Chez BTN, où l’on fait toujours dans la dis-crétion, chaque année apporte pourtant sonlot de nouveautés. L’année écoulée a ainsi étédominée, cette fois, par l’introduction de BTNe.invoice, la mise à disposition et l’archivageélectronique des factures des tour opérateurs.« La très grande majorité des agents de voyagesbelges, se réjouit son manager, Willem VanNeck, ne reçoit donc désormais plus de facturespapier ».

Servico : un CRM en 2010Servico à développé une toute nouvelle versionde son programme pour les agences de voyagesSwingTravel, qui propose un nouveau module“Gestion des Documents”, qui permet leur pré-sentation à l’écran et la sauvegarde des bonsde commande, factures de vente ou d’achat,e-mails, etc.

En 2010, où Servico fêtera sans douter la500ème agence qui utilise SwingTravel, lasociété devrait présenter un nouveau module deCRM dans SwingTravel qui permettra de suivreen détail tous les prospects et les clients.

La formule Saas, qui permet d’utiliser les pro-grammes SwingTravel/SwingCount sur le ser-veur de Servico et par Internet, devient de plusen plus populaire, observe Eric Moons, GeneralManager. Toutes les agences Thomas Cook Tra-vel Shops ont ainsi choisi cette formule depuisquelques mois. Enfin, pour les tour opérateurs,Servico continue à développer ServiTour (ad-ministration complète) et SwingLine (bookingpar Internet) : « une quarantaine de TO belgesutilisent nos logiciels », assure Eric Moons.

L’Hybrid Pricing d’EurAmFournisseur de solutions pour la réservationd’hôtels et d’itinéraires personnalisés auxEtats-Unis, EurAm vient de mettre au point unetechnologie qui, pour n’être pas très specta-culaire pour les non-initiés, n’en représentecependant pas moins une formidable avancée. Ils’agit d’un « adapteur » qui, une fois la requêtetransmise simultanément aux différents fournis-seurs, stocke les résultats dans un proxy et lesy convertit dans un format commun, directe-ment exploitable, Cette nouvelle technologie,baptisée Hybrid Pricing, s’inscrit dans la phi-losophie du Creative Packaging, développé parla société louvaniste à la suite de la quatrièmeversion de Dino, son logiciel de réservation.Euram semble avoir résolu le problème del’absence d’un format commun de données, quireste un obstacle de taille à leur exploitation.Exemple : New York dans une base de donnéeshôtelière, s’écrit New York City dans une autre,NYC dans une troisième, etc. Quant à la struc-ture des prix, ils s’écrivent, c’est selon, avec ousans décimale, avec ou sans tiret derrière, etc.

Sans parler des catégories de chambres… Uncasse-tête chinois pour tous les comparateurs,qui risquent de passer à côté du meilleur rap-port qualité/prix que demande le client final.

YourTour, lancé à TechCrunch50Terminons ce bref tour d’horizon des nouveau-tés belges en matière de technologies avec unedes applications les plus innovantes dévelop-pée ces dernières années pour le monde dutourisme : le produit YourTour, de la sociétébelge DeciZium, est à présent en ligne depuisson lancement officiel à TechCrunch, la prestigi-euse conférence consacrée aux startups qui setenait les 14 et 15 septembre derniers à SanFrancisco.YourTour est un système d’aide à la décision,qui permet de générer automatiquement despropositions de circuits touristiques entière-ment personnalisées, en fonction des souhaits,des préférences et des contraintes du touriste.Après avoir répondu à quelques questions debase sur son voyage, comme les régions visitéeset la période du séjour, l’utilisateur obtientune première proposition de circuit, avec unprogramme détaillé jour par jour, indiquantdans l’ordre ce qu’il est conseillé de visiter etoù il est suggéré de loger. L’utilisateur peutensuite préciser davantage ses préférences(budget, types d’activités, attractions ou hôtelsspécifiques, etc.) et demander une nouvelleproposition plus personnalisée.Le système repose sur algorithme qui prend encompte les disponibilités des hôtels, la duréedes trajets, les heures d’ouverture des attrac-tions, et bien d’autres aspects, pour construirela proposition de voyage la plus adéquate pourle touriste, de la plus économique à la plusséduisante.

Dans un premier temps, le site YourTour.compropose l’organisation de circuits touristiquesen voiture en France, sur base des informati-ons de l’éditeur de contenu touristique LonelyPlanet et en partenariat avec le spécialisteeuropéen de la réservation d’hôtels Booking.com. D’autres pays, comme l’Espagne, l’Italieet les Etats-Unis (la Floride), seront proposésdans les prochains mois, ainsi que de nouvellesfonctionnalités. Mais la technologie YourTourest également commercialisée, en marqueblanche, auprès des différents intervenants del’industrie des voyages, afin que les offices detourisme, tour-opérateurs, chaînes d’hôtels,etc. puissent proposer sur leur propre site descircuits personnalisés en voiture à leurs clients.Une application pilote est également en coursde développement pour BEST tours.

Unique au monde, cette technologie est le fruitd’une recherche scientifique de plus de dixans, dans le milieu universitaire. La sociétéDeciZium est en effet un spin-off de la Facultépolytechnique de Mons. Développé avec lesoutien financier de la Région wallonne, le siteconstitue sa première application commerciale.Une filiale à San José, en Californie, se chargede la commercialisation de aux Etats-Unis. Quidisait qu’il ne se passe jamais rien en Belgique ?

TE 266 proef.indd 36 29-10-2009 10:28:12


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


TE 266 proef.indd 14 29-10-2009 10:27:22


Automation

Ce n’est pas la première fois que l’hypothèseest évoquée, d’autant que les deux groupes seretrouvent déjà sur des projets communs, telsla mise au point d’un terminal multi GDS. Qui,cette fois, a pris l’initiative ? Le silence est biengardé, et chacun se refuse à tout commentaire.Pour leur part, les actionnaires d’Amadeus—Air France détient encore 23,14 p.c. du capi-tal et Lufthansa et Iberia, chacune 11,7 p.c. —souhaiteraient d’abord l’introduction en boursede la société. Ils ont chargé la banque MorganStanley de piloter l’opération, conditionnée parune augmentation de capital de deux milliardsd’euros. De son côté, le fonds d’investissementBlackstone, qui en détient le contrôle, voudraitvoir Travelport coté à la bourse de Londres, ets’apprêterait à lever deux milliards de livresdans cette perspective.

Pour l’instant donc, les deux entreprises vont seconsacrer à leurs plans d’introduction boursièrerespectifs, mais il se pourrait que les négoci-ations en vue d’une fusion reprennent dès lafinalisation de ces opérations. Il est vrai que lepaysage des GDS a été quelque peu bousculéces dernières années, notamment par l’irruptiond’Internet et l’arrivée de nouveaux entrants surle marché, très convoité, des réservations devoyages. Il est vrai aussi que les GDS sont dure-ment touchés par la crise économique, au moinsautant que les prestataires aériens et hôteliers,qui sont aussi leurs clients. Cela dit, la fusionentre Galileo et Worldspan avait déjà suscité denombreuses réticences de la part des autoritésaméricaines de la concurrence, et il seraitsurprenant que la Commission Européenne, parexemple, ne s’y oppose pas, au moins dans unpremier temps.

Travelport : une nouvelle plate-formeEntre-temps, business as usual : malgré lasituation économique difficile, Travelport aconnu, selon Erwin Simons, Sales & MarketingManager Benelux, une année 2009 relativementbonne. « Grâce à certaines acquisitions et à unecroissance importante en Asie-Pacifique et auProche-Orient, le bilan est positif. Et en Belgi-que, notre part de marché a même légèrementaugmenté pendant le mois d’août ».

Seul GDS dans le top 250 des entreprises,Travelport, qui a collectionné les « awards »cette année, anticipe le lancement, en 2010,de plusieurs produits : Travelport e-Pricingpermet de chercher les meilleurs tarifs aériensdisponibles, Travelport Rapid Reprice facilitela réémission des billets d’avion et TravelportLeisure introduit un nouveau type de portailde réservation sur le marché du Benelux.Travelport Leisure a été conçu localement, encollaboration avec TSi Solutions, une com-pagnie néerlandaise, leader dans le secteur de

l’automatisation dans le secteur du voyage.Il s’agit d’une plate-forme de réservation depackages, charters, hôtels, appartements, lo-cations de vacances et location de voitures, quipermet aussi à l’agent de voyage de réserverdes vols low cost ainsi que d’autres services àtravers le GDS Travelport. Ce nouveau produitsera d’abord lancé aux Pays-Bas avant d’êtreproposé sur le marché belge dès le printempsprochain.

Amadeus s’ouvre aux low costChez Amadeus, on n’est évidemment pas restéinactifs. « Nous continuons à gagner des partsde marché au Benelux, assure Luc Pannecoeck,General Manager Benelux, et nous avons ainsiaccueilli quelques nouveaux clients importantsen 2009, comme Joker et Best Tours ».Amadeus a aussi étendu son contenu, principa-lement au segment des low cost avec Easyjetet, plus récemment, Transavia. « Notre produitTicketless acces permet d’ailleurs aux compag-nies low cost d’intégrer l’offre d’Amadeus trèsfacilement, et nous nous attendons à ce que denouvelles low costs nous rejoignent dans lesmois à venir ».Au rail, également, puisque Amadeus facilitedésormais la vente et l’intégration dans lesécrans GDS des produits de la SNCB, qui figu-rent également dans le portefeuille de produits

La fusion entre Galileo et World-span, les deux GDS désormaisétiquetés sous la marque Tra-velport, n’est pas encore digéréequ’on évoque déjà l’hypothèse d’unrapprochement avec… Amadeus.Si, par hypothèse, une telle fusiondevait se réaliser, elle débouche-rait sur la création du premiergroupe mondial de la réservationde voyages — Amadelport ouTraveleus ? — représentant unvolume d’affaires cumulé de 12milliards de dollars.

TechnologiesDu neuf, toujours du neuf

TE 266 proef.indd 35 29-10-2009 10:28:12


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


TE 266 proef.indd 34 29-10-2009 10:28:08

www.talktoamadeus.com

“ Internet, e-commerce … a piece of cake with Amadeus.”

“ We like to see ourselves as pioneers on the travel market. Working fromhome, internet, e-commerce … you name it. We set the course and expectour technology partner to share our vision. Now, that is where we hit bull’seye with Amadeus. Time after time, Amadeus comes up with the tools, themeans and the know-how to help us turn our dreams into reality. Be it forleisure or business-travel projects. Internet, e-commerce, working fromhome, migration, integration, consolidation … a piece of cake with Amadeus”

Mickey Creyf - General Manager, Business Travel Services (BTS), Antwerpen (BE)

“I need internet tools & services ”

21507_Ad_talktoamadeus_A4.indd 2 29/10/09 11:26:15


DossierWij hebben allemaal een persoonlijke licentie, steedsbeginnende met 5985 (licentie van BTS) en dan onzeeigen persoonlijke “subcode”. Ik ben “598504”.Britt bouwt een eigen klantenbestand uit: klantenworden niet “geleverd” door BTS. Ik heb ook reclameop de wagen geplaatst, advertenties op menu kaarten,in lokale kranten en eenmaal per maand posten wijpromoties bus aan bus. Voor mailings en dergelijkeprobeer ik wel me niet in het vaarwater te begevenvan mijn collega’s travel experts. Wij hebben weleen gezamenlijke website, maar ik overweeg ookeen persoonlijke website. Dossierkosten aanrekenen,doe ik voorlopig niet, maar dat is onze vrije keuze.Ik verkoop ook corporate travel, maar leisure vormtvoor 90% mijn cliënteel. En er zijn reizen die BTS zelforganiseert.Het voordeel van thuis werken, onderstreept Britt, isdat wij geen vaste kosten hebben en zodoende scherpeprijzen voorstellen. De klant, die we ook thuis opzoe-ken, kan een persoonlijk vertrouwen opbouwen enweet dat hij 24/24 u bij ons terecht kan. En voor eenvolgende reis volstaat één telefoontje of een mail. Hijmoet evenmin vrezen voor luistervinken, zoals in eenkantoor en geniet onze volle aandacht. Travel expertshebben allen eigen specialiteiten, die ze met elkaaruitwisselen, zodat wij een breed gamma beheersen.Patricia Van Hove heeft al 20 jaar ervaring en beheerteveneens een eigen klantenbestand. Als thuiswer-kende ziet zij als het grote voordeel voor klant dat zijaltijd bereikbaar is en een gepersonaliseerde servicebiedt. Patricia organiseert eveneens eigen reizen enook bij haar gaan vooral leisure dossiers de deur uit.Veronique Ghyselen begon in bijberoep, maar werktvoltijds sinds juli. Zij geniet 16 jaar ervaring, maarwerkte ook als franchiser en dus meestal als zelfstan-dige. Veronique bezit een vast klantenbestand, maargeen website. Ik ben er wel bezig, maar eerder om deklant ook een persoonlijke indruk te bieden: wij bezit-ten tenslotte geen eigen “winkel”. Als “mobiele agent”werf je klanten waar je dit wil. Er zijn onderlingeafspraken, maar het gebeurt dat je klanten krijgt uit‘een andere kant van het land’. Ik doe eveneens meeaan beurzen en diverse evenementen.Nieuwe klanten vindt zij via mailings en flyers aankleine zelfstandigen. Haar klanten zijn West-Vla-mingen en zij bestrijkt ook een deel van de kust. Zijkiest zelf haar aanbod en opteert voor touroperatorsmet de beste winstmarge. Ook voor boekingen die zijrechtstreeks afhandelt, staat zij een 30% vergoedingaf aan de centrale boekhouding. Veronique gaat bij deklanten aan huis. Omdat dit vooral zelfstandigen zijnis dat de meest flexibele regeling: die mensen werkenimmers overdag. Leisure is goed voor 75% van haarproductie.Bianca Vanloffeld uit Lanaken kan 11 jaar ervaringvoorleggen als reisagent in dienstverband. Voor haaris travel-expert ook het hoofdberoep. Bij ons beheertelkeen het eigen klantenbestand: “Het werven vanklanten is dus volledig je eigen verantwoordelijkheid.Wij worden hier wel in gesteund door allerlei actiesondernomen door de groep Travel Experts en wijkunnen daarbij steunen op onze algemene website,waar veel tijd en energie in gestoken wordt. Wijhebben tevens inspraak over wat hier al dan niet opgeplaatst wordt en streven ernaar op lange termijnelke brochure online te kunnen plaatsen en vooral depromoties”.Als grote voordelen voor de klant ziet thuiswerkendeBianca: hij kan zijn reis in alle rust bespreken. Er zijngeen wachttijden, geen storende telefoons, geen par-kingproblemen en hij geniet een persoonlijke service.Hun dossier wordt bovendien behandeld door één endezelfde persoon, wat soms een groot voordeel kanzijn. Bianca verkoopt op dit ogenblik vooral corporatetravel.Stijn Meulders is de enige Vlaming van het gezelschap

die met Velvet Reizen nog over een kantoor beschikt.Hij beschikt uiteraard over een vast klantenbestand,dat intussen werd aangedikt met contacten geleverddoor ‘travel-experts’. Zo loopt onder meer een mailingin samenwerking met Travel Experts en Pegase.Stijn beschikt over een eigen website en werkt nuonder de bijlicentie van travel-experts. De nadelen vaneen klassiek reisbureau zoals wachtrijen en openings-tijden vallen voor de klant weg omdat wij ook aanhuis komen of een afspraak boeken. Ikzelf ben nu deenige travel expert die zowel een aantal dagen hetklassieke reisbureau combineert met het concept vantravel experts.Reiskantoren, die een personeelslid met ‘zijn klan-tenbestand’ naar Travel-Experts zagen vertrekken,noemen het verlies verwaarloosbaar. BTS is nietaangesloten bij VVR, Travelcoop, Selectair, Uniglobeof Avitour.

Reacties: “Thuiswerkenden zijn er al lang”“Thuiswerkende reisagenten hebben één voordeel”,grapt VVR-stichter Antoon Van Eeckhout: “zij moetenzich niet beperken tot een kantoor en kunnen hunelektriciteit dus volledig fiscaal aftrekken. In Vlaande-ren zijn er misschien al jaren een tweehonderdtalthuiswerkende reisadviseurs. En de meesten zijn ookaangesloten bij VVR. Vele bemiddelaars hadden im-mers hun kantoor in het gebouw dat zij ook bewonen.BTS en de media hebben dat blijkbaar plots ontdekt,maar nieuw is het fenomeen zeker niet. Kijk maarnaar de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk”.“Het idee van mobiele reisagenten of thuiswerkers, ofenkel op afspraak werken, is iets wat we bij Travel-coop als een onderdeel zien van de reisbemiddelingof de dienstverlening in de toekomst”, meldt RuddyVinck, coördinator van Travelcoop. “Dit werd aleerder besproken op de congressen. Als dat een keuzewordt van een van de leden moedigen we dat aan enondersteunen we het. In het kader van Travelcoop iser momenteel geen behoefte om daar een gelijkwaar-dig initiatief zoals travel-experts op testarten. Voor onze leden individueel houdtelk bijkomend verkoopspunt/persoonnatuurlijk een concurrentie in”.“De meeste van deze zogeheten travel-experts zijn vroegere werknemers vanreiskantoren en TO’s dienu voor eigen rekening werken, zij hetonder de vergunning van BTS”, reageertJohn Van Wulpen van Selectair. Gezien zijgeen fysiek kantoor hebben maar enkelvan thuis uit werken zien we in dezegroep mensen geen directe bedreiging vooronze goed uitgeruste en voor het grotepubliek goed toegankelijke reiskantoren.We kunnen ze best zien als franchisers,qua statuut zijn ze wel zelfstandig maarhebben geen eigen vergunning dus kunnenze niet als echte zelfstandigen beschouwdworden”.Alain Kisiel van Avitour ziet in travel-ex-perts ‘schijnzelfstandigen’ omdat zij geenechte franchisers of zelfstandigen zijn. Hijplaatst hen op middellange termijn op eengelijke voet met verkopers van juwelenschoonheidsproducten en tupperware:“De enige grote winnaar in dit verhaal zaltravel-experts zelf zijn, die kosten en soci-ale lasten bespaart in virtuele kantoren”,aldus Kisiel.

> Thuiswerkende reisagenten

Travel Expert Bianca Vanoffeld uit Lanaken: “Het werven van klanten is volledig je eigen ver-antwoordelijkheid”.

“De thuis-werkers hebben hunkantoor- en verkoop-servaring in loondienst verworven.”

TE 266 proef.indd 15 29-10-2009 10:27:24


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32



waar je zo’n aparte beleving kanervaren tegen zulke lage prijzen.Wij bieden alleen rondreizen aan ingroep met exclusief Nederlandsta-lige begeleiding en gegarandeerdeafreis (niet onbelangrijk voorde klant in een jaar dat vele an-nuleringen zag van onderbezetterondreizen). Bovendien vliegen wijrechtstreeks naar India met JetAirways.Van de winter 2009-2010 afbegonnen wij ook met exclusieveprivé-arrangementen op India inde ‘Pegase Exoten’ brochure. Indiabeschikt over een gamma tophotelsdat nergens anders in de wereldzijn gelijke kent. In combinatie metde unieke cultuur, architectuur encouleur locale die India kenmerktis dit een écht Pegase product.Wij bieden Rajasthan aan metverblijf in hotels zoals ‘Taj LakePalace’ te Udaipur. De klant kancombineren met bijvoorbeeld eenSpaverblijf in ‘Ananda Spa Resort’in de Himalaya, of een verblijf inhet befaamde Ranthambore Tijger-reservaat. Ook een combinatie metde hoogtepunten van Nepal wordtaangeboden of een driedaagseverlenging in Khajuraho en Vara-nasi. De interesse voor ons IndiaPegase programma is dan ook nietonaardig”.

EscapeSpecialist in luxe-treinen en goede score voor Zuid-India“Sri Lanka kent net een revival nade hernieuwde politieke stabiliteit.Voor India beleven wij door eengoede prijzenpolitiek en een goedeconnectie (rechtstreeks met JetAirways), een status quo”, meldtLuc Van de Woestijne: “de winter-boekingen lopen echter goed!De prijzen stabiliseerden, behalvein Delhi met zijn te gering aanbodvan goede middenklasse hotels.Sri Lanka is «back to normal» metaantrekkelijke prijzen. Het voor-uitzicht is dat sommige promotiesin 2010 verlengd worden. Escapeheeft overigens een ‘India DeluxeTour’ met Oberoi, maar even-eens met minder gekende maarfabelachtige ‘heritage luxe-hotels’die zijn ondergebracht in oudepaleizen en forten.Rajasthan blijft nog altijd de meestgeboekte bestemming voor zowelgroeps- als individuele reizen.Repeaters zoeken Zuid-Indiaop. Er zijn ook nieuwe bestem-mingen en producten: Kerala,Karnataka, Goa, Ayurveda. Hetbeste scoort Zuid-India. Jammu,Kashmir, Assam, Orissa zijn ge-schrapt omdat je het lot niet moetuitdagen of tegen het advies vanBuitenlandse Zaken moet ingaan.Sikkim of Ladakh zijn zelden

een alleenstaande bestemming,maar meestal een extensie vanuitNoord-India. Sikkim kan ook mooigecombineerd worden met Bhutan.Zowel in Noord- als in Zuid-Indiaen Sri Lanka bieden wij aantal na-tuurparken aan. Vooral Sri Lankais geschikt voor avontuur en deafstanden zijn relatief klein. Ookthemareizen zoals de Ayurveda inSri Lanka en Zuid-India wordengewaardeerd.Er is al een hele tijd een sterke ver-schuiving bezig van groeps- naarindividuele reizen. Escape wachttedie tendens niet af en schonk altijdveel aandacht voor deze niche, dieeen sterke productkennis vereistvan elk personeelslid en die zeerarbeidsintensief is. Dit is hettypische werkgebied van kleinegespecialiseerde T.O.’s die jaren-lang investeerden in hun knowhow. Luxe treinreizen en cruiseshoren in dit segment en Escape iswellicht de enige met een brochure«Trains & Ships”: prestigieuzetreinen en boten wereldwijd. OpBTExpo stellen wij de uitgebreideeditie 2010 voor.Het nieuws van een vredevolSri Lanka heeft het publiek snelbereikt, maar het is een kwestievan tijd om opnieuw het niveauvan vroeger te bereiken. Met onzerondreis langs Sigiriya, Giritale,Polonnaruwa, Kandy, NuwaraEliya, Minneriya Nationaal Park,Pinnawela en Negombo kan menook een Ayurveda kuur boekenin ‘Weligama Barberyn BeachResort’.Escape vliegt op India met JetAirways en naar Sri Lanka metSri Lankan Airlines”.

7 PlusMeer combinaties van cultuur en natuur“Sri Lanka bieden wij niet aan,maar India herleeft, mede dankzijde prijsdalingen die tot 15% lopenen wij verwachten nu even stabieletarieven. In het Zuiden, verschij-nen alsmaar meer nieuwe hotelsmet een bijzondere attentie voorecologie”, meldt Anne-Marie deGreeff.“Rajasthan bleef nummer één,maar ook het Zuiden (Tamil Naduen Kerala) oogsten alsmaar meersucces, net als Khajuraho enVaranasi.De reistendens is een combinatiecultuur en natuur. Niet alleenkoppels of jonge avonturiersmaar alsmaar meer families zijngeïnteresseerd in dit type reizen.Om deze reis voor de verschillendegeneraties interessant te makencombineren we culturele sites metontspanningsmomenten, fauna enflora: olifanten- of kamelensafari’s,een toevluchtsoord voor beren. Ookde ontdekking van de Backwaters

aan boord van een ‘houseboat’ iszeer gegeerd.Dankzij de uitgestrektheid van debestemming en de vele mogelijk-heden kunnen we alsmaar meertegemoet komen aan de groeiendeà la carte aanvragen. De klantenbeschikken gedurende de gansereis over een wagen met chauffeurwaardoor ze zich niet meer drukhoeven te maken over wegbeschrij-vingen.Rondreizen per trein zijn eveneensin opmars. De programma’s krijgensteeds meer vaste vorm. Tochblijft dit soort reizen nog steedseen beetje voorbehouden aaneen select publiek vanwege hetprijskaartje dat eraan vast hangt.Naar Jammu, Kashmir, Assam,Orissa, Sikkim of Ladakh is eramper vraag.7Plus vliegt vooral met JetAirways, maar boekt eveneensAir France, British Airways ofAustrian”.

Best ToursMeer individuele reizen en combinatie met Nepal“Beide bestemmingen beleefdeneen terugval door de onzekerheid

en Sr Lanka moest bovendien denaweeën van de Tamil terreur ver-teren”, zegt Frank Bosteels. “Er iseen herleving. De hotelprijzen wa-ren op hun laagst in Sri Lanka enstabiliseerden in India: wij rekenennu op de promoties van de carriers.Traditionele mindere periodes zijndecember, mei en juni.Sri Lanka kan sterk terugkomen,zoals dat vroeger al gebeurde ennu lijkt de rust definitief, maarhet vergt tijd eer onze rondreizenmet verlenging op de Maledivenopnieuw swingen. Er kwam vooralkleinschalige boetiekhotels bij.De vraag naar individuele reizenblijft, net zoals elders, de vraagalsmaar toenemen.Rajasthan is en blijft de grotepubliektrekker op de bestemming.Daarnaast bieden de combireizenvan India met buurland Nepal nogveel groeipotentieel. In Nepal is naeen jarenlange politieke instabili-teit (moord op koninklijke familie,Maoïstische rebellen) de rustteruggekeerd en het land heeft alletroeven om zijn bezoekers te beko-ren. Van de aanslagen in Mumbaihebben wij niet veel gevoeld.Best Tours vliegt met BritishAirways naar India en met Etihadnaar Sri Lanka”.

TE 266 proef.indd 33 29-10-2009 10:28:07

Ontdek Indië met al zijn geuren en kleuren...

Arthema

Binnenkortin uw agentschap !

02 511 04 02 www.arthema.be

Arthema_novembre.indd 2 28/10/2009 17:27:24


Congres

“Na ons vorig congres en de Selectair-ledenbijeen-komst in Brugge in maart van vorig jaar bleek er noodaan een vernieuwde identiteit voor Selectair”, aldusSelectair-voorzitter Lieven Coppens. “Ons imago bleekniet echt meer up to date en de leden hadden noodaan meer inspraak. Sindsdien is er zeer hard gewerktom een vernieuwd Selectair op de markt te kunnenlanceren. De diversiteit van de verschillende kantorenbleek daarbij echter geen voordeel. De vraag hoe weenerzijds toch klein genoeg konden blijven om iederregionaal belangrijk te blijven, maar anderzijds grootgenoeg konden zijn om nationaal te kunnen gelden,diende dan ook te worden gesteld”.

Dual BrandingDe oplossing zat hem in “dual branding”, waarbijenerzijds de gezamelijke Selectair-kenmerken in deverf worden gezet, maar anderzijds elk kantoor zijneigen unieke accenten kan blijven uitspelen. Een (tij-delijke) commissie onder leiding van Peter Vandeveldewerd opgericht om de rebranding in goede banen teleiden. Uiteindelijk kwam men tot een kwaliteitschar-ter van 8 punten die de identiteit van de momenteel98 leden moet weerspiegelen. De acht punten, diegaan over ondermeer kennis, klantvriendelijkheiden garanties worden in oneliners naar de klant toegecommuniceerd. Elk kantoor verbindt er zich danook toe het charter zichtbaar naar de klant toe op tehangen.Om de Selectair-identiteitsvernieuwing professioneeluit te werken, deed het bestuur beroep op een com-municatiebureau.Er werden verschillende bedrijven gepolst, maaruiteindelijk ging men in zee met Persuado, het commu-nicatiebureau van Hoegaardenaar Patrick Bertrains,dat eerder al werkte voor ondermeer Colgate, Inbeven Coca Cola. Er werd een plan opgesteld om hetmerk Selectair op een relevante en eigentijdse manierte “branden, en dit zowel op vlak van aankoop als opvlak van verkoop.

Nieuwe ‘look & feel’

Twee jaar geledenvierde Selectair haar25-jarig jubileum met

een memorabel congresin Ouarzazate. Maar

sindsdien is het samen-werkingsverband van

onafhankelijke reisagen-ten niet blijven stilstaan.

Goed twee jaar laterkomt de groepering zelfs

naar buiten met eenvolledig nieuwe “look &feel”. Deze vernieuwde

identiteit, een heleboterham, werd met de

nodige trots voorgesteldop het jongste congres

in Limassol, Cyprus.

Selectair

Selectair verhuistVanaf februari 2010 zal hethoofdkantoor van Selectairniet langer in Zemst gele-gen zijn. Na 27 jaren huren,kocht de groepering immerseen nieuwbouwkantoor inhet nabijgelegen Vilvoorde.Het secretariaat verhuistdus binnenkort naar eennieuw adres!

-

-

-

-

Heirman

TE 266 proef.indd 16 29-10-2009 10:27:29


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132



Bestemming

‘gespecialiseerde’ regio’s, zoals Gujarat,Nepal en Bhutan boeken goed, evenals dethemareizen rond een festival. Onze reizenbieden sowieso altijd een ideale mix van ver-schillende aspecten: cultuur, natuur, couleurlocale... Zowel de individuele rondreizen àla carte en de luxe treinreizen winnen aaninteresse.Er is eveneens vraag naar deze mooie regio’sJammu, Kashmir, Assam, Orissa de absoluteveiligheid van onze reizigers is een prioriteit.De aanslagen in Mumbai deden de klanteven opschrikken, maar een jaar later isalles alweer vergeten. Wij bieden ook Sikkimen Ladakh aan met Bhutan/Sikkim/Darj-eeling. De regio’s Ladakh & Zanskar zijnvooral populair onder het trekkerspubliek.Naar Sri Lanka lokt na het neerslaan van deTamil terreur onze mix van de hoogtepunten,met als toetje een strandvakantie op heteiland of op de Malediven.Jetair vliegt naar India met Jet Airways ennaar Sri Lanka met Sri Lankan Airlines.Voor beide bestemmingen, zegt Hans, is deperiode december-maart ideaal. Tijdens deandere periodes is het meestal te warm ofheerst het regenseizoen”.

KuoniZuid-India scoort sterk dankzij Jet Airways“Sri Lanka was al scherp geprijsd en wordtnog interessanter. In India heeft men deprijzen gestabiliseerd. Ook voor 2010verwachten wij voor de periode oktober-meinieuwe promoties, zegt Luc Maes. Taj enOberoi blijven veruit de marktleiders maarer zijn ook nieuwe spelers zoals in India deluxueuze CGH Earth Experience Hotels (eco-logisch verantwoord, ayurveda-pakketten) ofdiverse kleinschalige boutique designhotels.Kuoni staat gelijk aan individuele reizen àla carte. Zuid-India met specifiek Kerala ende Backwaters, zit sterk in de lift en zijn numakkelijk bereikbaar dankzij de rechtstreek-se vluchten van Jet Airways op Madras,onderstreept Luc Maes.Onze 12-daagse privéreis ‘India WildlifeTour’ snijdt door het authentieke en avon-tuurlijke Centraal-India. De game drives inde nationale parken van Pench, Bandhav-garh en Kanha gaan op zoek naar tijgers,luipaarden, herten, antilopen en hyena’s.Voor accommodaties kan de klant kiezentussen middenklassehotels en topluxelogiesvan de &Beyond-keten. Wij bieden nietzozeer themareizen, maar wel korte tours

van wildlife of heritage. Ook ayurveda-pakket-ten worden steeds vaker tijdens een rondreisingepland.Inzake de luxetreinreizen bieden wij zowel de‘Palace on Wheels’ aan in Noord-India als de‘Golden Chariot’ in Zuid-India. Beiden zijn dik-wijls vroeg volzet maar onze Kuoni-agent heeftal meermaals bewezen meestal toch nog enkeletickets te kunnen verkrijgen.Voor Jammu, Kashmir, Assam, Orissa is devraag gering en zij komt eerder van doorwin-terde India reizigers. De 14-daagse privé-reisnaar Ladakh is voor kenners een fantastischereis maar is vanwege het weer alleen van junitot eind september uitvoerbaar. Weinig anderereizen combineren zo perfect een imponerendenatuur met fascinerende cultuur en mensen.Sri Lanka stijgt sterk. Wij bieden amper eenverblijfsvakantie aan, maar wel een culturelerondreis die eindigt ‘on the beach’.

OdysseusNationale parken en tijger-safari’s in de lift“Wij kunnen niet zeggen dat onze Indiarondreizen slecht zouden boeken. De prijzenondergingen eigenlijk weinig veranderingen. Wezien wel enkele verschuivingen waarbij onzeklanten meer en meer opteren voor de vasteprogramma’s uit de brochure en minder vaaknaar de duurdere à la carte formules”, stelt EricMorren vast.“Specifiek voor India is en blijft Rajasthan ze-ker de bestemming nummer één, maar meer enmeer wordt gevraagd naar meer avontuurlijkeen meer exotische toetsen. Onze tijgersafarigeniet enorm veel bijval en de interesse voorde Nationale Parken neemt langzaam toe. Devraag naar rondreizen voor Zuid-India stagneertmomenteel. Goa is erg populair als strandver-lenging na een rondreis.Mumbai deed het wat minder na de aanslagen,maar daar is nu praktisch niets meer van temerken.Odysseus verwacht heel veel van de vernieuwdeaandacht voor Sri Lanka. Deze geliefde bestem-ming is dan ook helemaal terug met tal vanschitterende boetiekhotels. Eentje daarvanis ‘Tea Trails’, temidden de theeplantages enbestaande uit 4 koloniale plantagevilla’s met intotaal 20 kamers. Of het gloednieuwe ‘ThevaResidency’ in een hedendaagse stijl en mooigeïntegreerd in het omringende berglandschap,met 10 kamers. Odysseus biedt op Sri Lankaook enkele hotels aan van de Aman keten”.

Thomas Cook-PegaseSri Lanka de sterkste stijger en meer charme langs de oostkust“Sri Lanka is momenteel de enige Aziatischebestemming die een stijging kent”, onderstreeptKurt Bostyn. “Dit is normaal want het toerismewas er immers gedaald door de aanslependeburgeroorlog. Hierdoor waren ook de prijzen inSri Lanka gezakt, maar nu de economie her-leeft en bedrijven opnieuw investeren, kennende hotelprijzen een lichte stijging. De regeringlanceerde een agressieve marketingcampagneom Sri Lanka opnieuw in de kijker te zetten,toch blijft het wachten op echte promoties. Erzijn immers zware investeringen nodig voor dewederopbouw van de toeristische sector.Wij tekenen alvast een stijging met 34% opvoor de Sri Lanka boekingen, en niet alleenvoor verblijfsvakanties. Ook de rondreizenbeleven een nieuwe groei.De meeste hotels liggen nu langs de westkusten Negombo en Kalutera zijn de belangrijkstebestemmingen. In de buurt rond Galle zijn ech-ter een aantal boetiekhotels in opbouw en ooklangs de oostkust zijn er een aantal projectenop lange termijn gepland samen met een vol-ledige toeristische uitbouw. Hierdoor zoudenook deze regio’s in de toekomst een belang-rijke bestemming kunnen worden. De winter(november-maart) is het beste bezoekseizoen”.

Thomas Cook DiscoverRondreizen zelden zo voordelig“Uiteraard trof de crisis ook India, maar het isde schade de voorbije maanden duidelijk aanhet inlopen”, onderstreept Manu Donck, “en ookde aanslagen van Mumbai naderen de vergeet-hoek. Onze pech was, dat we net in dit reces-siejaar een tweede rondreis lanceerden: eenwondermooie combinatie van Noord-India (deGouden Driehoek Delhi - Agra - Jaipur) met Ne-pal, in aanvulling van onze succesvolle rondreisdoor Rajasthan in combinatie met Khajuraho enVaranasi langs de Ganges.Wanneer je het prijsniveau van rondreizen doorIndia vergelijkt met andere wereldbestem-mingen, dan kan je alleen maar vaststellen datIndia zéér prijsgunstig is: persoonlijk ben ik ervan overtuigd dat er weinig bestemmingen zijn

> India en (herlevend) Sri Lanka

TE 266 proef.indd 32 29-10-2009 10:28:07

SponsorsZoals op ieder congres kon Selectair ook ditjaar rekenen op de sponsoring van verschillendepartners. Jetair, de partner waarmee het contractonlangs voor niet minder dan 5 jaar werd verlengd,zorgde voor transport (Jetairfly) en uitstekendeaccomodatie (Atlantica Hotels & Resorts). Anderesponsors waren De Europese, Travelport, holidayautos en Cyprus Tourist Office.

Nieuw logo en baselineEén van de meest opvallende realisaties van Persuado is het ontwerpvan het nieuwe Selectair logo. Terwijl de meeste toeristische merkeneen logo hebben waarin blauw en/of geel de basiskleuren vormen,werd er nu zeer bewust gekozen voor rood & grijs met daartusseneen speelse S in sober wit. “We kozen eenvoudige kleuren zodatalle leden er zich in zouden kunnen terugvinden” aldus PatrickBetrains.”Maar de kleuren zijn ook gekozen op basis van de kleu-renpsychologie die erachter steekt. Grijs staat immers voor business& klasse en wekt vertrouwen op. Rood is dan weer de kleur vanpassie en gedrevenheid. Denk maar aan de kleur van de aarde inMediterraanse landen of aan een ondergaande zon” aldus Betrains.

“Die kleuren weer-spiegelen samen deidentiteit van deSelectairkantoren”De basisline “Travelyour way” (die ons

eerlijk gezegd wel hard doet denken aan de baseline van BrusselsAirlines) moet dan weer de keuzevrijheid van de klant benadrukken:“Bij ons reis je immers zoals je wil, alles is mogelijk”.Zowel logo als baseline werden reeds officieel geregistreerd.“Het succes van de vernieuwde look & feel” hangt af van de bereid-heid van de leden om het project te ondersteunen” aldus voorzitterCoppens. Een gegroepeerde aanpak is dus noodzakelijk,ook op vlak van marketing. Een plan hiervoor werd ook opgesteld.

Effectieve commissiesNiet alleen de rebranding werd tijdens het congres in de kijker gezet,er was ook aandacht voor de dagelijkse werkpunten die bij Selectairvoortdurend geëvalueerd worden. De verschillende commissies dierecentelijk werden opgericht, brachten hun conclusies van de afge-lopen vergaderingen naar voor. Op vlak van IT staat er ondermeerrestyling van de website op het programma en wil men de “welcomehome mail”-faciliteiten uitbereiden naar nieuwe software paketten.Ook de selfbooking op selectair.be zal “friendly” worden aangepast.Op vlak van nieuwe kandidaturen werd beslist de toelatingsvoor-waarden te versoepelen en niet langer te eisen dat een bureau reeds2 jaar actief is. “In de praktijk bleken sommige nieuwe reisagentenal jaren ervaring in andere kantoren te kunnen voorleggen en doordie voorwaarde verloren we soms goede potentiële leden aan anderegroeperingen” aldus Pieter Demuynck”, ondervoorzitter van Selec-tair.Op vlak van marketing tenslotte zal, ook in deze tijd van crisis,actief gecommuniceerd blijven worden en zal naast de driewekelijksenewsletter ook een marketingmagazine worden verspreid met actiesvan partner-TO’s en huistouroperators zoals ondermeer AsteriaExpeditions & Select for You. Nieuw hierbij zijn de voordeelbonnenin het magazine. Uiteraard niet te verwarren met kortingsbonnen,want Selectair weigert nog steeds resoluut actieve kortingspolitiekte voeren.

Inspanning en ontspanningEen congres bestaat uit inspanning maar ook de nodige ontspanning.Het goedgelegen viersterren Atlanta Miramare Beach Hotel, sinds3 november in ons land met een aparte brochure exclusief verdeelddoor Jetair, leende zich hiertoe uitstekend. Op enige afstand kondende congresgangers met de quad rijden, een boottocht per catamaranmaken en zelfs een wijnproeverij proeven. Al werd de plaatselijke barin het hotel uiteraard ook geapprecieerd... BB

-

Heirman

TE 266 proef.indd 17 29-10-2009 10:27:29


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


Bestemming


In het land van ‘Mahatma Gandhi bleef het rijkeRajasthan met zijn paleizen, forten én natuurde uitgesproken topper. Meestal in combina-tie met Khajuraho en Varanasi. Zuid-Indiazit echter in de lift, mede omdat Jet AirwaysMadras rechtstreeks verbindt. Groepsreizenkrijgen alsmaar meer mededinging van deindividuele trippers en vooral van de luxueuzetreinreizen, waarop Escape zich als eerstetoespitste. Toegegeven, een treinrit met ‘thePalace on Wheels’ spreekt uiteraard meer totde verbeelding dan de aankondiging «… de treinnaar Marseille rijdt het station binnen». Escapeverhoogde zijn aanbod alvast in de brochure«Trains & Ships».Sri Lanka groeide, na de ‘grote schoonmaak’door het leger in het territorium van deTamil-tijgers, tot één van de best geboektebestemmingen in Azië. De zogeheten CultureleDriehoek (Minneriya, Sigiriya, Anuradhapura,Kandy) blijft de topper, maar cultuur eindigtook hier meestal ‘on the beach’. De westelijkekant is hierbij de grote lokvogel, maar rondomGalle en langs de oostkust groeit een concurren-tie van boetiekhotels.

Jet Airways15.000 Belgen op India“Belgische passagiers beginnen meer en meerde voordelen van Jet Airways te kennen en zijvertegenwoordigen nu iets minder dan de helftvan alle passagiers in continentaal Europa(zonder het Verenigd Koninkrijk)”, onderstreeptBernard Guisset. “Dat is mede te danken aanklanten geleverd door Escape, Jet Air, ThomasCook, Joker en Hobo Reizen. Er zit ook eengroei in de Belgische verkoop van binnenlandsevluchten en boekingen, via de Brusselse hub,richting Verenigde Staten. Van Oost naar Westwas Brussel goed voor 35% (850.000 pax) vande Jet-reizigers. Delhi was met 7000 pax debest verkochte bestemming. Mumbai en Chen-nai waren goed voor 5000 en 3000 pax. Alleenal op de internationale vluchten verkochtenBelgische reisbemiddelaars 15.000 seats.Eitihad Airways besloot intussen tot recht-streekse vluchten naar Sri Lanka vanuit AbuDhabi. Viermaal per week wordt een A320ingezet richting Colombo”.

ArthemaNu ook een cruise op de Brahmaputra“De aanvragen voor de winter klimmen in eenstijgende lijn”, zegt Benoit Hodeige, “de zomeris immers te heet en dus een laagseizoen. Indiazag zijn aantal toeristen eveneens verminde-

ren en dat had een rechtstreekse weerslagop de hotelprijzen, die volgens mij, nog zullenverminderen. Het hotelaanbod neemt bovendientoe: paleizen en forten worden omgebouwd totcharme-, boetiek-, heritage- of luxehotel. InRajasthan zijn de 3 Aman Resorts perfect tecombineren in deluxe rondreis.Rajasthan, in combinatie met Khajuraho en Va-ranasi, wordt uiteraard het best geboekt. Onzeklanten bezoeken benevens trekpleisters alsJaipur, Jodhpur en Udaipur ook graag kleinerewoonkernen waar zij de traditionele levenswijzevan de bewoner kunnen ervaren. Voor zuidelijkIndia groeit de hunker om te overnachten ineen ‘houseboat’ die door de Blackwaters vaart.Zuid-India is een combinatie van cultuur ennatuur en waarborgt eveneens culinaire erva-ringen. Rondreizen als ‘Noord India Anders’combineren Rajasthan klassieke sites en ookenkele minder bezochte, zoals Gujarat. Klantenovernachten in een luxetentenkamp in deduinen. In Centraal-India leggen wij de nadrukop 3 natuurparken (wildlife) met logement inluxueuze lodges van Taj Safaris.Nieuw is ons aanbod is de luxe treinreis denieuwe ‘The Golden Chariot’ , een trein die dezuidelijke staten Karnataka en Goa doorkruist.‘Palace on Wheels’, ‘Royal Rajasthan onWheels’ en ‘Deccan Odyssey’, behoren uiteraardook tot ons aanbod.Vanaf januari bieden wij in Assam een cruiseaan op de Brahmaputra met een nieuw deluxe-schip. Sikkim en Ladakh blijven wegens veilig-heidsvoorzorgen voorlopig geschrapt, hoewel deaanslagen in Mumbai geen weerslag hadden oponze boekingen. India blijft behoorlijk veilig omte reizen.Sri Lanka is een nieuwkomer in ons aanbod.De Culturele Driehoek van Minneriya, Sigiriya,Anuradhapura en Kandy wordt de belangrijkstebestemming”.Vluchten naar India boekt Arthema bij Jet-airways, Etihad, Austrian. Naar Sri Lanka:Emirates en Srilankan.

Anders dan AndersNieuwe klemtoon op Sri Lanka“Na de prijsstijgingen van de voorbije jaren,werden de tarieven in India opnieuw redelijken hield de bestemming stand”. In onzebrochure 2010-2011 pakken wij uit meteen vernieuwde Sri Lanka rondreis tegeneen zeer interessante prijs. Waarschijnlijkzal deze bestemming nu heropleven”, meldtLodewijk De Decker. “De nieuwe 16-daagseThambili en Kurundu rondreis biedt eenzeer volledige trip, waarbij zowel culturelehoogtepunten als nationale parken wordenbezocht.Onze combinatiereis «Kantwerk in Steen»in Rajasthan/Ladakh/Khajuraho/Varanasiblijft het zeer goed doen. Tijdens deze reisondernemen we tijgersafari’s in het Rant-hambore Nationaal Park, een zeer uniekeervaring.Jammu, Kashmir, Assam, Orissa worden nietbereisd. Onvoldoende infrastructuur en ac-commodatie. Niet het gewenste niveau voorAnders dan Anders. Ladakh wordt bezochttijdens onze zomerprogramma’s in India,de «Havelis en Gompas» rondreis, en dezeblijven goed verkopen.Na de aanslagen in Mumbai volgden geenonmiddellijke annuleringen, wel enkelemaanden stagnatie van nieuwe boekingen.Het lange termijn resultaat is zeer gering.Anders dan Anders vliegt met Jet Airways.Er zijn elke maand reizen behalve in mei enjuni”.

Jetair-VIP-VTBSikkim, Ladakh en festivals verleiden eveneens “Reizen naar India en Sri Lanka makengeen uitzondering op de gemiddelde boe-kingstrend.De terugval manifesteert zich vooral opIndia. De geopolitieke situatie speelt voorbeide landen een rol”, zegt Hans van Haele-meesch.“Taj en Oberoi hotels hebben er zeer langover gedaan om tot het besef te komen datzij niet als enigen hun prijzen enorm hoogkunnen houden, zonder rekening te houdenmet situaties van de markt. Uiteraardbereikt hun service en kwaliteit nog altijdeen zeer hoog peil. Vanaf deze winter envooral naar volgende zomer en winter toe isde prijsdaling opmerkelijk en wij rekenen opnog meer promoties”.“Zuid-India, maar ook combinaties met

India en (herlevend) Sri Lanka India beleefde, zoals alle verre bestemmingen, de weerslag van de financiëlechaos, maar hield bij de meeste touroperators naar behoren stand. Uiterstvoordelige hotelaanbiedingen, soms tot -15%, waren een positief resultaat.Het hotelaanbod blijft in India in pure luxe groeien, maar blijkbaar lijden ookmaharadja’s onder een te fors stijgend ‘kadastraal inkomen’ en worden velepaleizen, en ook forten, herschapen tot charmante accommodaties.

TE 266 proef.indd 31 29-10-2009 10:28:05


Hotel BTExpo Editie 6

Iberostar nu rechtstreeks voor reisadviseur“Adios tortilla y tequila”. Golf & Spa Resort Iberostar PlayaParaiso is nu een ‘lost paradise’ voor Hakim Djemaa, die na vierjaar de paradijselijke Mexicaanse stranden vaarwel toewuifdeen zijn sombrero aan de kapstok hing. Terug naar Brugge, waarhij eerder studeerde en woonde, en dankzij flexibele arbeidstij-den, zonder files dagelijks naar Gent.

Zijn nieuw hoofdkwartier staat immers niet meer in de schaduw vaneen roemrijke Maya tempel, maar op het gelijkvloers in de Tram-straat 65, het heiligdom van Iberostar-partner Thomas Cook.Hakim Djemaa is 32 jaar en is al tien jaar actief bij Iberostar en datwas een louter toeval. Hij was in 2000 met zijn echtgenote op avon-tuur naar Mexico vertrokken en is daar, zoals hijzelf vertelt “zomaarbij een Iberostar binnengewandeld om er te solliciteren”.Hij begon er zijn loopbaan als front desk manager in het complexTucán & Quetzal hotel langs de Rivièra Maya.In 2004 keerde hij nog even terug naar Brugge, waar hij voordienzijn marketingstudies had afgewerkt. Gedurende een korte periodeging hij voor wijlen Virgin Express werken. De Mexicaanse uitbun-digheid bleef echter nazinderen en het jonge koppel keerde weernaar de omgeving van Cancùn.Na een intensieve opleiding in Sales & Marketing vervulde hij daar-

na bij Iberostar de functie van groupsales coördinator. Gezien zijn West-Vlaamse roots zou je verwachten dathij zich een ‘Bruhheling’ noemt, maarhij spreekt keurig Nederlands, Frans,Engels en uiteraard Spaans.Zijn vertrek uit Yucatan, waarhij sales executive was voor de 5Paraiso-Iberostars, verliep onder eenzachte druk: “Mijn familie koesterdeheimwee en ik aarzelde niet toen erplots nieuwe mogelijkheden uit delucht vielen”, zegt Hakim. Iberostarvestigde zich met hem meteen inBelgië, want Hakim is voortaan een

vaste sales & promotions manager voor de hele Benelux.Hakim zal als eerste vaste Belgische sales manager de Belgische,Nederlandse én Luxemburgse reisadviseurs incentiveren en motive-ren voor Iberostar overnachtingen. Een kantoor binnen het gebouwvan Thomas Cook is uiteraard een voordeel, zegt Hakim: hierdoorheb ik rechtstreeks voeling met de regionale account managers enben ik dus verzekerd van een grote en goede feedback. Dit betekentdat er meer dan 100 hotels op mijn takenlijst staan.Iberostar blijft bovendien een actieve bouwheer. Weldra opent ookIberostar Club Boa Vista op het gelijknamige eiland van de Kaapver-dische archipel. Het logo van Iberostar kreeg de voorbije jaren ookeen platina broertje, het Grand Collection logo, dat de Grand Hotelsaanduidt.

Bekommernissen van de reisadviseurs“Ik moet in mijn aanvangsfase vooral (ver)werken en luisteren”,onderstreept Hakim, “en peilen naar de bekommernissen van dereisadviseurs aangaande Iberostar. Deze job is en ware uitdaging.Het is voor het eerst dat er een echte aanspreekbuis zal zijn voor dereisagenten. Hier kunnen ze terecht met al hun Iberostar vragen.De communicatie moest hiervoor altijd verlopen via Mallorca, waaronze hoofdzetel gevestigd is, ideaal was dit niet”.Thomas Cook is de exclusieve partner van Iberostar voor België. Ookde Belgische reisadviseurs kunnen hem echter voortaan rechtstreekscontacteren en ‘liefst via e-mail’ voegt hij er aan toe.Hakim Djemaa kreeg een eigen budget toevertrouwd voor elke regioen zal vooral zelfstandig opereren. Ook dat is een verschil uiteraardmet zijn Mexicaanse verleden.

ContactIBEROSTAR Hotels & ResortsHakim Djemaa, Sales & Promotions Manager BeneluxTramstraat 65, 9052 Gent, tel. +32 (0)497/[email protected] - [email protected]

Uniek niche-aanbod naar ruim 100 bestemmingenWie even uit het oog verloren was dat Sao Tomé & Principe ampereen boogscheut van zijn reiskantoor verwijderd is, kan de bestem-ming kosteloos opzoeken. Een gratis treinbiljet brengt hem naarhet Brusselse Noordstation, waar een shuttle van Sixt de verbin-ding met Tour & Taxis afwerkt en Sensa Travel je meer vertelt. Dewereld bezoeken in één of twee dagen is op woensdag 9 en donder-dag 10 december (10.00-22.00 u) alweer mogelijk dankzij BTExpo.

Crisis en griep teisterden dit jaar alvast niet de niche-aanbieders, diemassaal uitpakken met hun diversiteit. Hierdoor groeit BTExpo uit tot eenbeurs die veel meer te bieden heeft dan informatie over pakketreizen in eendikke brochure en waardevoller kleurt door groen- en eco-toerisme, thema-en actieve vakanties, culinaire reizen, wellness en cultuur.De niche-aanbieders genieten hierbij eveneens de steun van enkele niet-altijd-voor-de-hand-liggende bestemmingen, zoals Mauritanië. WestelijkAfrika wordt overigens ook vertegenwoordigd door Mali, Senegal, Guineaen Kameroen, dat komt pronken met zijn vrouwen van Afrecam, eenorganisatie voor ecotoerisme. Mali daarentegen stuurt zijn minister vantoerisme naar BTExpo. Libya pronkt als enige vertegenwoordiger vannoordelijk Afrika, hoewel ook Royal Air Maroc zijn vleugels spreidt.Kenia plaatst zijn ‘beestjes’ terug in de safarikijker. Africadona wenktmet de betere reiskwaliteit in zuidelijk Afrika. Stranden kortbij, maar ookietwat verder en bovendien gekoppeld aan cultuur. Costa Rica verdubbeldevoor deze editie zijn oppervlakteen het volledig vernieuwde, doorde Brugse Tina Cloet gerunde hotelTango Mar staat hierbij centraal.Meer zuidelijke bestemmingen zoalsBrazilië en Suriname zijn dit jaareveneens aanspreekbaar en ookde Dominicaanse Republiek feestopnieuw mee. Asteria Expeditions iseen uitgelezen aanspreekpunt voorde meer avontuurlijke reiziger. HetVerre Oosten lokt vooral met decharme van zijn beste carriers zoalsThai Airways, Vietnam Airlines eneen weerkerende Hainan Airlines. Eenbestemming die nu met ‘Tour East’ ook het aanbod van Australië specialistAntipodes verruimt.Voor vele reisagenten is BTExpo ook een gelegenheid om kennis te makenmet de beroepsorganisaties en groepen, zoals Travelcoop, die hun ledeneen belangrijke meerwaarde helpen bieden naar de klant toe. Selectairbakent daarentegen een eigen eilandje af met zijn partners-touroperators,terwijl diverse buitenlandse reisverkopers die met hun specialisten dewereld beheersen, zoals Les Réceptifs Réunis, Les Réceptifs Leaders en BTTours alweer de weg naar Brussel terugvonden.BEST-Tours keert na 2 jaar afwezigheid op eigen initiatief weer en ver-sterkt daarbij de Belgische TO-aanwezigheid, die eveneens kan rekenen opkwaliteitsspecialisten zoals Arthema en het 30-jarige Escape, Caraï-benspecialist Travelworld, luxe-aanbieders Rainbow, Enjoy Paradise enExclusive Destinations, Gazelle Tours & Travel, Gallia met zijn partners enMaxitours, al 25 jaar de specialist in de Roemeense balnéo-wellness en eenrijk erfgoed. Essential Greece verleidt met de wieg van onze beschaving,terwijl de Turkse buur eveneens prominent aanwezig is. Wie evenminontbreekt zijn natuurlijk ‘Atout France’, de vertegenwoordiger van België’smeest geliefde vakantieland, en TransEurope, de specialist voor citytrip-pers. Voyages Léonard en Begonia Tours pakken uit met begeleide autocar-reizen. De dienst toerisme Québec vertegenwoordigt (met Air Transit) voorhet eerst het mooie Franstalig Canada.Vele opstekers en ruim 100 bestemmingen dus voor de reisadviseur die nazijn bezoek aan BTExpo de klant meteen kan overtuigen van zijn meer-waarde omdat hij meer afweet over een bestemming dan internet vertellenkan. Bovendien zijn meer dan twintig toeristische diensten present omhierin bij te dragen. Bijna 37% van de exposanten vertegenwoordigen be-stemmingen, de cruises en tours volgen met 27%. Aanbieders van charme-verblijven, zoals Lagrange en Pierre et Vacances, ontbreken evenmin enAccor pronkt met zijn wereldaanbod en sterrendiversiteit. Ook tijdens deze6de editie van BTExpo kunnen reisbemiddelaars diverse prijzen winnenen duizenden IT Fidelity punten winnen via het IT Fidelity parcours of hetbijwonen van een deelnemende workshop.De Travel Agents Night met een all-round ambiance van 22.00 u tot mid-dernacht is de traditionele afsluiter. Registreren kan op www.btexpo.com.

TE 266 proef.indd 18 29-10-2009 10:27:33


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


UPAV 2009 Congres


« On continue une formule qui gagne », concluait àla fin du congrès Jean-Philippe Cuvelier, président del’UPAV. Il est vrai que, depuis quelques années, la for-mule qui consiste à organiser un congrès de quelquesjours seulement à cheval sur un week-end, avecateliers de formation (même les T-O ont été assidus) etle tout pour un budget modeste, fait recette. Bien en-tendu, cela n’aurait pas été possible sans les sponsors(Costa, L’Européenne, Tahiti Tourisme, Holiday Autos,Your Travel, l’Office de tourisme de Tunisie, Touringet Brussels Airlines). Ajoutons aussi que la formuleall-in a favorisé la convivialité, le bar ayant été le lieude toutes les rencontres.A ce titre, de l’avis même de Cuvelier, « il n’y a quedeux grands rendez-vous où tout le monde franco-phone des agences de voyages se réunit : le congrèsde l’UPAV et BTExpo. » Celui-ci, comme on le saitse tiendra les 9 et 10 décembre à Bruxelles. Mal-heureusement, ce sera en pleine intronisation de Brus-sels Airlines dans Star Alliance (et aussi en mêmetemps qu’un Sommet européen, bonjour la circula-tion !), mais la compagnie belge n’y est vraiment pourrien. Cela devait se passer à cette période et réunir 27présidents de compagnies aériennes et leurs déléga-tions impose des contraintes. SN a toutefois promisd’articuler ses impératifs avec ceux de BTExpo. Ainsi,après la réception du 9/12 à l’Hôtel de Ville, les voy-agistes auront encore le temps de se rendre à la soirée« networking » de BTExpo. Mais on inscrira quandmême « pas de chance ».Réunis à Hammamet, les agents de voyages franco-phones ont dressé un bilan relativement serein deleur situation. Certes, le recul du chiffre d’affairesde la profession est en recul (de l’ordre de 10 à 15%pour la clientèle de loisir et de 25% pour la clientèled’affaires), mais tous les espoirs sont permis parceque les clients sont toujours là. Ils sont partis moinsloin et moins longtemps et donc ont dépensé moins,mais lors de la reprise, ils reviendront.C’est du moins le message qu’a transmis au congrèsJean-Philippe Cuvelier, lequel a néanmoins constatéune différence significative avec des crises précé-dentes : « Après les attentats terroristes de 2001, lagrippe asiatique ou le tsunami de 2004, les clientssont revenus plus vite. Ici, on assiste à un changementde comportement car les clients sont confrontés à desproblèmes budgétaires et/ou sociaux, voire la craintequ’ils surviennent. Cette situation risque encore deperdurer en 2010. »

Vouloir plus en dépensant moinsUn constat tempéré par une note plus optimiste :« Avec l’index, les Belges ont gagné 4,5% de plus etl’épargne ne propose plus que des taux ridicules. Ducoup, il y a une propension à dépenser tant qu’il estencore temps. Et ce phénomène est plus marqué cheznous, pour ces raisons-là, que chez nos voisins quisouffrent davantage de la crise. » Il est encore trop

tôt pour établir des statistiques fiables (le beau tempsen Belgique a également joué), mais une chose estsûre, les voyagistes qui ont pu maintenir leur chiffred’affaires ont dû travailler plus pour l’atteindre :« Ceux qui sont partis ont profité généralement dela suppression des suppléments (1) fuel (les T-O ontjoué honnêtement le jeu), de la baisse du prix du billetd’avion (moins 70 EUR en moyenne sur moyen-cour-rier) et des promotions hôtelières. Mais malgré cela,ils en voulaient plus pour leur argent, ce qui s’esttraduit par plus de demandes d’informations et doncde travail pour nous. »La bonne nouvelle pour les agents de voyages est quela clientèle belge n’a pas pris prétexte de la crise pourse ruer sur internet. Pour Jean-Christophe Weicker,administrateur de l’UPAV, « les agences les plus perfor-mantes sont celles qui ont investi dans l’informatique,mais aussi dans l’humain. Après tout, avec des condi-tions d’exploitation identiques, des règles applicablesà tous et des prix de vente imposés, la différenceest dans le service. » C’est si vrai que si des jeunespréparent leur voyage de noces, il ne prendront pas lerisque de l’organiser seuls sur internet : « Quand leursgrands-parents sont partis pour la Corse en 1954, iln’y avait pas d’agences de voyages ; aujourd’hui, illeur faut des assurances ! », sourit Cuvelier.Une constatation intéressante sur les différencesrégionales du Royaume, sur base des évaluations del’UPAV. Au cours de l’été, le nombre de voyages auraitété plutôt stable pour les voyageurs de la Régionbruxelloise. En Wallonie, on aurait vu un recul marquédes voyages standardisés des grands tour-opérateurs,mais compensé partiellement (le pourcentage restefaible) par des voyages haut de gamme et sur mesure.Enfin, le recul aura été surtout marqué en Flandre,marché de prédilection des grands T-O. Une mau-vaise nouvelle pour les Jetair et Thomas Cook. Bienentendu, ces chiffres demanderont confirmation carla saison n’est pas terminée. Et il recommence à faireplus froid.

Ils étaient 145, malgré la criseL’Union professionnelle des agences de voyages (UPAV) avait réuni ses membres cetteannée à Hammamet, en Tunisie, du 3 au 5 octobre avec, au menu, quatre ateliers :Afrique du Nord, MICE, thalassothérapie et golf. Des ateliers à caractère théorique lematin et pratique l’après-midi. Bien entendu, les festivités n’ont pas manqué, grâce auministère du Tourisme tunisien et à Touring. Une organisation générale qui avait étéconfiée à Your Travel et à Voyages 2000.

(1) Il faudra êtreprudent dansl’interprétation desstatistiques relativesau chiffre d’affairesdes voyagistes car cessuppléments ont puapparaître dans leschiffres de 2008 et neseront plus comptabili-sés cette année.

TE 266 proef.indd 19 29-10-2009 10:27:39TE 266 proef.indd 30 29-10-2009 10:28:04


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132



Aviation en deux mots

Mexicana entre dans OneworldAlors que Continental est entrée dans Star Alliance le 27 octobre dernier (nous y revien-drons dans notre prochaine édition), on sait que Mexicana deviendra le 11e membre de l’al-liance Oneworld ce 10 novembre. La compagnie russe S7 Airlines (ex-Sibir) devrait suivrecourant 2010. Les réseaux de Mexicana et de ses filiales MexicanaClick et MexicanaLinkqui deviennent partenaires associés, couvrent 67 destinations dans 14 pays en Amérique eten Europe, dont 37 au Mexique. 26 nouvelles destinations s’ajouteront au réseau Oneworld,dont 24 au Mexique, plus Oakland (Californie) et Edmonton (Canada). Mexicana opère uneflotte de 63 appareils, essentiellement des Airbus A318/A319/A320 et A330 et quatreBoeing 767 ; MexicanaClick des Fokker 100 et Boeing 717 et MexicanaLink des Bombar-dier CRJ100. Créée en 1921, elle a été privatisée en 2005 et appartient à un consortiumd’investisseurs privés mexicains.

Sachez aussi que:Ryanair a inauguré le 2 octobre sa première liaison vers Oslo (Rygge, à 60 km de la ville)

au départ de Charleroi. Le 26 octobre, elle a inauguré celle de Stockholm ou plus exactementSkavsta à 100 kilomètres de là. Comme le dit la compagnie, compte tenu des deux liaisons parjour sur Stockholm, l’aller-retour est possible dans la journée, ce qui est idéal pour la clientèled’affaires.

Avianca (Colombie) et TACA (El Salvador), consortium de compagnies d’Amérique centrale,ont décidé de fusionner. A deux, elles disposeront d’une flotte de 129 appareils desservant unecentaine de destinations.

La compagnie suisse Baboo qui relie 19 destinations au départ de Genève envisage de des-servir London City en Q400.

Marc Rochet, anciennement directeur de L’Avion, repris par British Airways Openskies, aété nommé président du directoire d’Air Caraïbes.

Japan Airlines a suspendu le 5 octobre ses négociations avec Delta et American en vue d’uneprise de participation dans le capital. Elle espère en attendant recevoir un prêt de l’Etat.

Le premier vol du Boeing 787 est prévu pour la fin de l’année.Niki, la compagnie low-cost de Niki Lauda créée en 2004, veut reprendre aussi vite que

possible les vols qu’assurait SkyEurope au départ de Vienne, en l’occurrence Bruxelles, Sofiaet Bucarest.

Singapore Airlines a retardé de six mois à un an la livraison de huit Airbus A380. Elle dis-pose déjà d’une flotte de neuf de ces appareils.

Le « Sunrise Lounge » de Brussels Airlines en zone T (Afrique) et les lounges de Jet Airwaysdans la Jetée B ont été primés par le périodique « Business Traveller ».

Ethiopian a lancéun nouveau serviceaérien entre AddisAbeba et Monrovia.

Marquant le débutdu renouvellementde sa flotte, GulfAir a réceptionnéson premier AirbusA320 à Bahrein le10 octobre dernier.

Nouveaux uniformespour KLMPorté depuis 1990, l’uniforme du person-nel de cabine féminin de KLM devait êtrerenouvelé. La compagnie a présenté lesnouvelles coupes qui seront portées à partird’avril 2010. Une centaine d’employées onttesté les vêtements créés par le très connuMart Visser, dont la seule contrainte étaitde conserver la teinte « bleu KLM » (trèsdifférent du bleu Air France, soulignons-le).Plusieurs enseignements ont été livrés pen-dant cette période de tests et les nouveauxuniformes s’avèrent désormais confortables,résistants et peuvent être portés en toutesaison.

Hall départ rénovéà Brussels AirportLe hall des départs qui comporte les rangées11 et 12 des comptoirs d’enregistrementsubit désormais une cure de jouvence. Ilsera plus lumineux, avec des comptoirs plusmodernes. Dès la saison pascale, ce sontsurtout Jetairfly et Thomas Cook Airlines quiles utiliseront. Pour ce qui est de l’enregis-trement des vols africains, ils se déroulentdésormais à la rangée 1.

Air Asia s’étendAir Asia X a obtenu des droits de traficentre Kuala Lumpur et Paris. Actuellement,sa seule destination en Europe est Stans-ted qu’elle dessert quotidiennement. Il estquestion que la liaison sur Paris soit assuréeen Airbus A340. Elle a aussi commandé desA350.

Olympic Air remplaceOlympic AirlinesNe parlez plus d’Olympic Airlines, maisd’Olympic Air. Rachetée par le MarfinInvestment Group détenu en majorité par desinvestisseurs grecs et par Dubai Group quia 18%, la nouvelle n’a repris qu’une partiedu réseau de l’ancienne et notamment leslignes subventionnées vers les petites îles(tiens ?). La passation des droits (de trafic) aeu lieu le 15 octobre dernier. Pour les lignesintercontinentales, la compagnie a signé desaccords de partages de codes avec différen-tes compagnies. Dont Delta pour la liaisonsur New York.

TE 266 proef.indd 20 29-10-2009 10:27:42


Desktop newsThomas Cook: meer dan 300

reisagenten in PlopsalandDe hele zomer lang stond de animatie in de Thomas Cook JuniorClubs in het teken van Kabouter Plop, Mega Mindy en Het HuisAnubis. Ook deze winter zet Thomas Cook zijn samenwerking metStudio 100 verder. Om die samenwerking in de kijker te zetten,organiseerde Thomas Cook op 11 oktober voor het 2de jaar oprij een leuke familiedag in Plopsaland De Panne voor meer dan300 reisagenten én hun gezin, samen goed voor meer dan 1200aanwezigen. Om 11 uur woonden de aanwezige reisagenten eenbeknopte presentatie bij over het Junior Club-concept. Daarinwas vooral aandacht voor de 3 Thomas Cook Junior Clubs Snow,maar werd ook al een tipje van de sluier gelicht over de verdereuitbreiding van de Thomas Cook Junior Clubs voor Zomer 2010.Daarna konden de aanwezigen genieten van een gezellig dagje inhet kindvriendelijke park.

NCL’s Norwegian Epic juni klaar Tijdens een interactieve internetpersconferentie kondigde Andy Stuart(executive vice president global Sales van NCL) de opleveringsdata van deNorwegian Epic aan. Dit schip wordt het grootste in de NCL vloot en wordtmomenteel in St. Nazaire afgewerkt. Meteen is dit ook het laatste cruiseschip in de orderboekjes van de Frans-Koreaanse werf. In maart wordtnog de MSC Magnifica opgeleverd, maar momenteel laat MSC niet in zijnkaarten kijken wat betreft verdere orders. “De Epic wordt ons vlaggenschipen daarom willen we natuurlijk dat zoveel mogelijk professionals met hetschip kunnen kennismaken” zei Andy Stuart. De Epic zal de werf verlaten op15 juni om dan koers te zetten naar Rotterdam. In Rotterdam werden in hetverleden de vorige schepen zoals de Pearl en de Gem ook aan de reiswereldvoorgesteld met telkens een minicruise van twee nachten. Hetzelfde scenariois gepland voor de Norwegian Epic, met vertrek uit Rotterdam op 19 juni.Daarna volgt een oversteek naar Southampton.De Britse reisagenten zullen het schip kunnen ontdekken tijdens een tween-achten cruise vanaf 22 juni. Daarop volgt een Transatlantische oversteeknaar New York, met betalende passagiers.Na de Miami inaugural van 8 juli kan de Epic dan uiteindelijk beginnen aanhaar Caribische cruises, alternerend in de Westelijke en Oostelijke Caraïben.(7 nachten). Met dit eveneens erg vernieuwend en verrassend design zalNCL ongetwijfeld een sterke concurrent zijn voor de Oasis of the Seas vanRoyal Caribbean.

Lounge-avenue & SofitelMidden november ontvinghet prestigieuze Sofitelho-tel op de Guldenvlieslaanin Brussel menig design-liefhebber voor het exclu-sieve Lounge Avenue DesignWeekend. Voor de gelegenheid werd één van de suitesvolledig ingericht met spullen van deze Belgische onder-neming die op zijn webwinkel www.loungeavenue.comeen ruim assortiment aan exclusieve design en lifestyleproducten aanbiedt. Marketing Manager Philippe Viane(ex-Kuoni) ziet in de frequente reiziger de ideale klant voorhun producten. “Ons assortiment bevat immers heel watinteressante reisaccessoires zoals originele laptoptassen,handige kits met exclusieve wellnessproducten voor op reis,enz.”, aldus Viane.

-

Met Transeurope naar EnsorEind oktober hebben bijna 20 reisagen-ten op uitnodiging van Transeurope enThalys de grote Ensortentoon- stelling inhet Musée d’Orsay in Parijs bezocht. Dietentoonstelling loopt nog tot begin februari2010. Ze biedt, na de succesvolle doortochtin New York, nu aan het Parijse publiek de

kans om kennis te maken met de Oostendse kunstenaar die vooral bekend isom zijn maskers en groteske taferelen. Maar tegelijk kan je op deze expo ook(her)ontdekken hoezeer James Ensor tijdens zijn meest creatieve periode ge-worsteld heeft met de diverse facetten van het licht, hoe hij zich ontwikkelt toteen begenadigd etser en pentekenaar, die niet aarzelt om kerk, establishmenten kleinburgerlijkheid met rake penseeltrekken genadeloos te portretteren.Deze overzichts- tentoonstelling is sowieso een unieke kans om nog eens eenheleboel werken van de meester samen te zien. Vaut vraiment le détour, heetdat in Michelin-termen, en dat geldt uiteraard ook voor de Franse hoofdstadzelf.

TE 266 proef.indd 29 29-10-2009 10:28:04


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


TE 266 proef.indd 21 29-10-2009 10:27:42

fl y for snowquickly and comfortablyat a low price

*pric

esar

eba

sed

onsi

ngle

pers

on,fo

raon

ew

aytri

pan

din

clud

eta

xes

and

surc

harg

es,a

ltern

atio

nsre

serv

ed.

salzburginnsbruck

what are you still doing here?28 Travelexpress 266

Desktop newsWeekendjeweg.nl krijgt Belgisch verlengstukDe Nederlandse website Weekendjeweg.nl heeft onlangs een Belgi-sche versie gelanceerd. ‘Bookit was op zoek naar een partner. Zo ismen bij ons terechtgekomen’, vertelt Frank Vandaele van Globe-vents, een reisbureau dat vooral online actief is. ‘We zijn actief inhet sneeuw- en surfgebeuren, met evenementen. Wij zijn erkenddoor Toerisme Vlaanderen, lid van de VVR (alhoewel ze ons daaromwille onze online-aciviteiten schuin bekijken). En wij waren ookde vroegere eigenaars van Skikot’.Dit is dus geen zoveelste aflevering van het kaas met gaatjes-verhaal. Meer zelfs, geeft Vandaele aan, de Belgische website isniet zomaar een kopie van het Nederlandse model: ‘Alle teksten zijnherschreven. Wij bieden meer hotels in eigen land, nabije Fransedepartementen en bijvoorbeeld de Moezelstreek aan’.Enkele weken na de start gewaagt men bij Globevents nog nietvan een overrompeling. ‘De meeste dossiers tot nu toe gaan overrelatief kleine bedragen. We reduceren ook het risico: 85 % van deklanten betaalt rechtstreeks aan de hotelier, die hebben dat liever’.De Nederlandse tegenhanger Bookit (onderdeel van HolidaybreakPlc, moederbedrijf achter onder andere Djoser en Eurocamp) geldtals marktleider inzake tussendoorvakanties bij onze noorderburen.

Le Nouveau Paris est arrivé… Met de hete adem van Barcelona en Londen in de nek wil Parijsnog meer schitteren dan voorheen en pakte de dient toerisme vanÎle-de-France met nieuwe en geactualiseerde lokkers uit. Parijsis meer dan de Eiffeltoren… er is ook de beroemde vlooien- enantiekmarkt van St.-Ouen. Zelfs Belgische verkopers duiken nu opin ‘les Puces’. Île-de-France is ook meer dan Parijs en biedt tal vanverrassingen, kastelen en themaparken (Astérix, Disney). NathalieCapdepont van het comité régional onderstreept tevens dat deBelg tot de beste klanten behoort: wij rukte van de 8ste naar de6de plaats op. Landgenoten waren in 2008 goed voor 1,4 miljoenovernachtingen en bestedingen van 148 euro per dag: 75,9% onderhen zijn overigens repeaters en 41,1% boekt via een reiskantoor.‘Het Nieuwe Parijs’ met Île-de-France kan vooraf ontdekt wordenop de vernieuwde website www.nouveau-paris-if.com’ met 200 pa-gina’s! De stad biedt niet alleen belangrijke nieuwe musea, grootsefestivals en spektakels. Een uitvoerige documentatie is beschik-baar. Bezoekers worden nu bovendien verwend met een specialeuitgave: “Les nouvelles adresses des Parisiens…’, leuke én lekkereadressen per wijk, die de ‘plat préferé’ van de hoofdstedeling zijn.Uiteraard hoort ‘Le Marais’ hierbij, een wijk (3de en 4de arron-dissement) vol verscheidenheid en de origineelste boetiekjes, ennochtans een rustiger levenstempo dan de rest van Parijs, dat metde flitstrein geen anderhalf uur rijden ver is.Het ambitieuze Rail Europe lichtte daarbij zijn ecologische aanpaktoe: de CO? uitstoot werd beperkt tot 0,63% en waar een auto met1kg petroleum 43 km kan afleggen, doet de trein 145 km. Er is nuzelfs een station gebouwd dat volledig op zonenergie werkt. Eennieuwe tractielijn en trein werkt al met opgeslagen energie. Hettransport van fietsen of het vervoer met segways en eco-auto’s(Smera) werd ingevoerd. Wat de klant wellicht het meest zallokken zijn de speciale winter- en zomertreinen. De Alpen liggenbinnen het bereik tegen 60 euro en Antibes bereik je in 7 uur.En voor wie het niet laten kan is op de Thalys voortaan WiFi terbeschikking.

Low cost gekant tegen faillissementsverzekeringELFAA, de groepering van low-cost carriers in Europa, verzet zich te-gen een verplichte faillissementsverzekering. Zij gaat ervan uit dat demeeste reizigers hun vlucht op internet boeken en zij hierbij voldoendekeuzes genieten om een faillissementsverzekering af te sluiten. Eenverplichte verzekering zou, volgens secretaris-generaal John Hanlon,tot een ‘onrechtvaardige meerkost’ ten laste van de passagiers leiden.Voor pakketreizen moeten touroperators wel verzekerd zijn tegenfinancieel onvermogen. Luchtvaartmaatschappijen (die nochtans ookhotels en huurwagens aanbieden) ontsnappen aan die verplichting. DeEuropese Commissie beschouwt dit als een oneerlijke mededinging. Nade faling van Sky Airways, kwam het dispuut in een stroomversnel-ling en wil de Europese Commissie begin 2010 aan tafel zitten met allebetrokkenen. Europa wil een verzekering opleggen, die zowel geldtvoor de verkoop via een website van een carrier als voor boekingenvia een online ticketverkoper. Temeer, zo luidt het, omdat de vliegtuig-maatschappijen betalingen via kredietkaarten onmiddellijk volledigincasseren. De druk om een verzekeringsregeling af te dwingen werdde voorbije weken vooral in Nederland verhoogd. Belgische politicizwegen in alle landstalen.Sinds 2000 gingen 79 carriers failliet, waarvan 14 de voorbije maan-den. In 2009 leden de gezamenlijke maatschappijen 2,9 miljard euroverlies.

‘Geen sprake van dat Artas stopt’Tom Hofman, commercieel verantwoordelijke van Artas, ontkent metklem dat zijn werkgever eind dit jaar zijn activiteiten zou staken. ‘Weweten dat dat gerucht al enkele weken de ronde doet. Niets is minderwaar. Het enige wat recent gebeurd is, is dat Protections is overgenomendoor Touring. Concullega’s hebben dat feit blijkbaar aangegrepen omdie geruchten te lanceren. Wij hebben ons zelfs genoodzaakt gezien omeen aangetekend schrijven naar Mondial Assistance te sturen om diepraktijken te laken. Daar ontkent men echter iets met de geruchten temaken te hebben’.Dit gezegd zijnde geeft Hofman wel toe dat Artas momenteel gesprekkenvoert over een mogelijke overname, met zowel binnen- als buitenlandsekandidaten. ‘Het bedrijf staat al vijf jaar te koop. Onze eigenaar RudolfVanmoerkerke is 85 jaar en wil op die manier de voortzetting van zijnbusiness gegarandeerd zien. Het is de bedoeling om voor eind 2009uitsluitsel te hebben over het resultaat van die gesprekken. Maar zoalsgezegd, dat is helemaal iets anders dan beweren dat wij gaan stoppen’.Waarvan akte.

Best Tours Around the WorldBegin oktober pakte touroperator Best Tours uit met een grootse

Around the World Partyin de Brussels Nine CityEvent Hall. Enkele honder-den reisagenten genotenvan productpresentaties,workshop, werelds buf-fet en een stevig feestjeachteraf. Ook werden ertalrijke prijzen onder deaanwezigen verloot. De

gebroedersBoone kijkenterug op eengeslaagdeavond.

TE 266 proef.indd 28 29-10-2009 10:28:01


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132



Congres

‘We willen zo’n congresresolutie echt wel bekrach-tigd zien door alle leden. Op dit congres waren eendikke helft van alle kantoren aanwezig. Maar wijwillen echt wel dat álle leden zich uitspreken overdit belangrijke dossier. En op die ledenvergaderingverwachten we dat iedereen hetzij zelf aanwezig is,hetzij een mandaat geeft om in zijn of haar naam testemmen’, verduidelijkt coordinator Ruddy Vinck.Hij geeft in één adem mee dat dit niet per se hoeft tebetekenen dat alle gesprekken die sinds het vorigecongres in Griekenland met beide generalisten zijngevoerd daarom worden stopgezet. ‘De situatie isverschillend in elk kantoor. Wij weten ook dat onzeleden beide generalisten verkopen, in meerdere ofmindere mate. Maar sinds we de deur der gesprekkenop een kier hebben gezet en na de presentaties diebeide generalisten zijn komen houden bij ons, was alduidelijk te voelen hoe heikel dit punt bij onze leden isen blijft’.

Luid en spontaan applausVoorzitter John Pot noemde in zijn slottoespraakde beslissing die tijdens de besloten sessie van hetcongres werd genomen ‘één van de gelukkigste dagenvan mijn leven, en een besluit die mij als Travelcoo-per bijzonder fier maakt’. Het feit dat deze passage,als enigste!, door een spontaan en luid applaus vande verzamelde leden werd onderbroken, was in datverband veelbetekenend. ‘Die onafhankelijkheid wasnet één van de redenen om als startende reisagent bijTravelcoop aan te sluiten. Dus ja, ik ben heel tevreden

met die beslissing. Anderswas ik me toch vragen gaanstellen’, verklaarde een vande jonge leden desgevraagd.De stemming was naar ver-luidt vrij unaniem. ‘Een kan-toor minder of meer maaktniks uit voor de generalisten.Specialisten daarentegen zijnbegaan met hun product. Wijhebben hen nodig en zij ons’,duidde een van de congres-deelnemers de beslissing. Devoorzitter had eerder tijdensde congresbesprekingen algewezen op het belang vanhet ‘think partners’-principe.

‘Travelcoop is evenwel niet a priori tegen Jetair ofThomas Cook. Er is immers een grote markt voor pak-ketreizen’, stelde hij tijdens een van zijn interventies.Toch wijst Johan De Meester van Viking Reizenop gevaren: ‘Het is onze eigen fout dat we mensenjarenlang naar ‘de boekskes’ hebben geleid. Uit eenWES-onderzoek blijkt immers dat mensen zijn gaandenken dat wat niet in de brochures staat niet bestaaten dat je dat niet via de reisagent kan boeken’. Indezelfde lijn vallen ook bepaalde scherpe interventieste verklaren tijdens de geanimeerde brainstormsessiesin de werkgroepen, zoals: ‘Jetair en Thomas Cook zijnals vergif. Wij moeten onze collega’s-specialismen enpartners blijven verdedigen’.

Baas in eigen huisDie onafhankelijkheid is dus een weerkerend thema.Jimmy Pauwaert van Holidaypride, één van de nieuw-ste leden, verantwoordt zijn toetreding als volgt: ‘Ikverkoop maar voor een klein deel de twee genera-listen. Het instapgeld bij Travelcoop is relatief laag.Maar misschien belangrijker nog is het feit dat je vol-ledig je eigen baas blijft. En bovendien: de knowhowdie binnen deze groep aanwezig is, is groot. Ik hebvoortdurend tijdens dit congres overlegd en gepraatmet collega’s, gevraagd hoe zij dingen deden en dat isvoor mij heel waardevol. Dat is toch een groot verschilmet andere organisaties. Daar blijf je in se mekaarconcurrent’.Net die autonomie en tegelijk bereidheid tot samen-werking maakt Travelcoop toch wel vrij uniek in hetVlaamse reislandschap. Het coöperatieve elementin de samenwerking wordt allicht mee in de handgewerkt door de kleinschaligheid (samen sterk) engeografische spreiding van de leden, maar evenzeerdoor de wil om informatie en gegevens aan elkaardoor te spelen en/of ter beschikking te stellen. ‘Enhet organiseren van eigen (groeps)reizen hoevenzeker niet ten koste te gaan van onze preferentiëlepartners’, werd in de werkgroepen gesteld.

OpdrachtenDit alles belet niet dat er stevig van gedachten isgewisseld, zowel voor als na de uren op le Domainedu Golf in Ammerschwihr (behorend tot de Prestige-collectie van Lagrange), ook over actuele problemenen moeilijkheden. Voorzitter John Pot kwam er inzijn slotconclusies op terug. Zo ziet het bestuur zichonder meer bevraagd of het niet nuttig en wenselijkzou zijn dat de vereniging een aantal gemeenschap-pelijke, ondersteunende diensten zou uitbouwen tenbehoeve van de leden. Denk maar pro’s en contra’svan nieuwe reserveringsplatformen, overeen- komstenmet bijvoorbeeld een advocaat die individuele ledenzou kunnen bijstaan voor specifieke problemen. Ookinzake opleidingen (zowel voor baliebedienden enverantwoordelijken in de kantoren) en motivering vanbeide personeelsgroepen kwam herhaaldelijk de vraagom ondersteuning bovendrijven.

Eigen brochureEen belangrijke taak ziet men tijdens het komende

Travelcoopcongres kiest resoluut voor onafhankelijkheid

Op het voorbije Tra-velcoop-congres in deElzas heeft een over-

grote meerderheid vande aanwezige leden

ervoor gekozen om geensamenwerking aan te

gaan met Thomas Cookof Jetair. Men wil trouw

blijven aan de huidigepartners-nichetourope-rators. Een algemene

ledenvergadering moetdie beslissing bekrach-

tigen.


Complicated itinerary?Make Round The World bookingeasier with our new online tool.You’ve earned it.

“Book and Fly”, our new

Round The World tool, enables

you to book your complex itinerary

online for multi destination, multi

carrier trips, with ease. Any time,

any day. To find out more visitstaralliance.com

www.staralliance.com

Information correct as at 12/2008


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32



Coverstory

Lorenzo Stefani19/02/1966

Etudes : Sans arrêt…

Situation familiale : marié, 4enfants

Ce qui me passionne dans cemétier : être reconnu parmi lesmeilleurs, pour un produit aussinoble que celui d’une assistance.Etre toujours là pour aider quandle client est dans le besoin.

Mon expérience dans le tourisme :2 ans chez Wasteels à Londres,4 ans chez Wasteels Belgique avecdéveloppement du TO Welcome,1 an chez Transeurope,4 ans chez CityBird,2 ans à Prague, plate-forme infor-matique pour la vente de produitstourisme,3 ans indépendant.Depuis 5 ans chez Touring .

Comment je suis arrivé chez Tou-ring : Lorsque, leader en Belgiquede l’assistance, Touring décided’aborder les 30% de part de mar-ché du voyages via les acteurs duTourisme, ayant touché à presquetout dans le tourisme, je corres-pondais au profil…!

Comment je passe mes vacances :En famille, à Lucca (Toscane),le Lubéron, et le Ski à Châtel ouTignes.

Mes loisirs : jeux de société avecles enfants, tennis, golf, chasse(nature), jardinage.Et puis faire un bon feu dans lacheminé et déguster des châ-taignes avec une bonne LeffeRadieuse!!!

Chantal Van Wulpen31/08/68

Etudes : A1 Tourisme

Situation familiale : mariée, deuxenfants (6 et 3 ans)

Ce qui me passionne dans cemétier : l’envie d’apprendre. Lemonde de l’assurance n’est pas dutout monotone ! Et notre team,bien sûr !

Mon expérience dans le tourisme :16 ans dans le secteur maritimetouristique (North Sea Ferries,devenu plus tard P&0 Ferries), les4 dernières années dans le dépar-tement Sales.

Comment je suis arrivée chezTouring : licenciée en juillet 2006à cause d’une Nième réorganisa-tion, j’avais déjà reçu un appeltéléphonique en juin d’un sales deTouring. Comme Laurence Chiarelliquittait Touring il y avait une po-sition libre. Après avoir parlé avecLaurence, Lorenzo et Bruno j’aipris ma décision. Toujours sansaucun regret !

Comment je passe mes vacances :Un week-end avec les enfants àDisneyland Paris, des week-endsou une petite semaine en mobil-home, petite randonnées et petitstours à vélo. Les vacances ausoleil, je n’apprécie pas.

Mes loisirs : photographie, jardi-nage, les balades.

Sylvie Boulanger14/09/69

Etudes : graduat en communications

Situation familiale : en couple, deuxgarçons.

Ce qui me passionne dans ce métier :motiver et former nos agences !Le secteur est en pleine évolutionqui demande créativité et d’êtreproactif! Et j’ai la chance d’avoir dessupers collègues !

Mon expérience dans le tourisme :un an comme commerciale pour unTO (Transair Jettours) puis 10 anschez CWT comme Sales & Accountmanager.

Comment je suis arrivée chezTouring : par un de mes ancienscollègues, qui m’a dit que Touringcherchait un key Account Travel.J’étais très attirée par ce nouveaudéfi … et après 3 ans, je ne peux quem’en féliciter !

Comment je passe mes vacances : Ausoleil si possible … Cette année soleillointain au programme et ski aussiavec mes enfants, pour la premièrefois!Pour moi, les vacances c’est lemoment de l’année où je peux enfinprendre le temps de lire … je merattrape sur le reste de l’année !

Mes loisirs : Mes enfants, ma familleet mes amis, la lecture, la musique.

Le but est donc d’envoyer

nos membres

chez nos par-tenaires agences

de voyage

TE 266 proef.indd 26 29-10-2009 10:27:57

werkjaar ook weggelegd richting communica-tie. ‘We willen onze naamsbekendheid en ookde impact van Travelcoop vergroten’, luiddehet bij monde van de voorzitter. Daartoe zalopnieuw een eigen Travelcoopbrochure wordengepubliceerd, met zowel speciale aanbiedingenvan partners als eigen (groeps)reizen die doorde leden-reiskantoren worden op touw gezet.Die moet een soort uithangbord worden voor(de knowhow van) de leden/partners. Deze bro-chure wordt in de nabije toekomst gefinaliseerd.

Toekomst aan de echte reisad-viseur‘Tijdens dit congres is amper gesproken overde crisis’, noteerde de voorzitter tevreden. Eris vooral veel nagedacht, gesproken, overlegd,maar met open vizier en toekomstgericht,bleek meermaals. Dit zijn de jaren van de echtereisadviseur, gaf hij de deelnemers bij de startvan het congres mee. Tijdens onze veelvuldigecontacten in de wandelgangen werd snel dui-delijk dat er aan (nieuwe) ideeën beslist geengebrek is.De voorzitter leek ons eenzelfde mening toege-daan. Tijdens zijn rondgang op de afsluitendefeestactiviteit liep hij met een brede glimlach eneen steeds luisterbereid oor langs zijn troepen.En hij zag dat het goed was…

Pam Vermeulen en Lagrange zorgen voor uitstekende organisatieEen congres is niet mogelijk zonder partners. Het teamvan Lagrange en Pam Vermeulen sloegen dit jaar dehanden in elkaar en namen de logisiteke organisatievan het congres op zich. Pam Vermeulen bracht de 64congresgangers in alle comfort met een dubbeldekbus terplaatse. De reisagenten werden meteen getrakteerd opeen champagne-ontbijt dus de sfeer zat er meteen goed in. Na een halt in Strasbourg waar zeeen typisch streekgerecht voorgeschoteld kregen, werd de rit naar Ammerschwihr, een dorpjenabij Colmar en locatie voor het congres, verdergezet. Daar zorgde Langrange voor de nodigeaccomodatie.De residentie ‘Le Domaine du Golf’ Lagrange Prestige heeft een prachtige ligging te middenvan een golfterrein. De leden verbleven in appartementen die voor de gelegenheid zelfs eenminibar kregen aangemeten. De catering en avondmalen werden verzorgd door ‘Hotel lesVosges’ (terug te vinden in de Pam Vermeulen brochure). De lekkere verzorgde maar tochplaatselijke keuken kon menig reisagent en sponsor bekoren. Na 2 dagen van interessantepresentaties en debatten in de seminariezaal was er de laatste avond tijd voor een goedfeestje. Thema van de avond bleef tot even voor vertrek de grote verassing. In de trendvan medeorganisator Lagrange werd dit een foute après-ski party. Met ‘echte sneeuw’, eenkerstchalet, de nodige jenevertjes en natuurlijk een foute rendiermutsje!“Er kwam heel wat bij kijken maar wij vonden het een geslaagde samenwerking tussen 2partners” aldus Tinne Vanmoer (Lagrange) en Murielle Bal (Pam Vermeulen). “Wij willen hetTravelcoop-bestuur dan ook nog een bedanken voor de kans die we gekregen hebben”.Andere sponsors van het congres waren Transeurope, De Europese, Travelport, Terred’Afrique, Transhotel, Enjoy Paradise, USA Travel, Intermed, Sunny Cars, 7Plus, Gateway,Exclusive Destination en Skyways.

TE 266 proef.indd 23 29-10-2009 10:27:50

Basse-Terre, Grande-Terre, la Désirade, Les Saintes en Marie-Galante

5 eilanden om te ontdekken

MARPRD0160_ann_guadeloupe-A5.indd 1 29/09/09 15:20:44


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32



mois ! Ensuite, une banque dedonnées de 530.000 adresses phy-siques et 250.000 adresses e-mail,dont 95.000 adresses de membres.J’ajouterai : son historique, car nosmembres ont souvent 25 à 30 ansd’ancienneté !

J’ajouterai encore que Touring estune société belge, et que l’argentreste donc en Belgique. Et queTouring est son propre assureur,quand bien même sa responsabilitéest illimitée !

Ce sont ces arguments quinous poussent à développer nosrelations avec nos partenairesdu monde du voyage. L’idée,aujourd’hui, est de proposer unproduit qui serait directement lié àceux proposés par les agences devoyage. Le but est donc d’envoyernos membres chez nos partenai-res agences de voyage. Il y a deformidables synergies qui peuventse créer, et nous sommes à la re-cherche de ces synergies. N’oubliezpas que 500.000 membres, c’estun million et demi des vacanciersbelges qui sont déjà membres deTouring !

Comment comptez-vous vousdévelopper auprès des agencesde voyage ?

Il y a deux stratégies possibles,l’océan rouge et l’océan bleu,comme on dit aujourd’hui. Laméthode « hard », à court terme,et la méthode douce. Nous voulonsprivilégier le long terme, mais celanous force à être créatifs.

La formation est un élémentcrucial. Formation aux produits,mais aussi aux techniques devente. Chantal Van Wulpen, pourla partie néerlandophone du payset Sylvie Boulanger pour le Sud,visitent les agences et organi-sent ces formations. Parfois, onorganise un séminaire de formationdans un lieu approprié ou bien, leplus souvent, on fait la formationen agence, en fonction des souhaitset des possibilités de l’agence.Souvent, c’est pendant la pause demidi, on apporte les sandwiches…On doit être flexible !

Nous développons aussi des outilsqui permettent de faciliter letravail de l’agent de voyage, de luipermettre de faire son métier sansqu’il doive passer trop de temps àvendre des assurances. On va, c’estévident, vers une automatisationde plus en plus poussée, de sorteque l’agent puisse être débarrassédes tâches fastidieuses et puissese consacrer au maximum à sonclient. C’est un besoin que nouscomprenons évidemment très bien,et c’est notre manière d’être à soncôté.

Un million et demi des vacanciers belges sont déjà membres de Touring !

TE 266 proef.indd 25 29-10-2009 10:27:52


Coverstory

Touring est devenu aujourd’hui un acteur principalsur le terrain de l’assurance et de l’assistance.Quelles ont été les différentes étapes de cetteévolution ?

Le groupe a derrière lui 115 ans d’histoire… Il s’estconstitué en association, en 1895, pour promouvoirle tourisme régional ! Il proposait aussi un serviced’assistance aux propriétaires de vélos, à l’époquebien plus nombreux que les automobilistes. Ce n’estqu’en 1948 qu’on a commencé à s’en préoccuper. Etil faudra attendre 1971 pour qu’on assiste au premierrapatriement en avion.

Dans les années 80, Touring s’est lancé dans la ventede voyages, d’ailleurs avec beaucoup de succès : nosproduits étaient présents chez trois tour opérateurs,et nous avions une dizaine d’agences de voyage enpropre. Mais ce n’était pas fondamentalement notrevocation. Dans les années 90, le réseau a été revenduà BBL Travel, car nous éprouvions le besoin de nousrecentrer sur notre métier.

Qu’est-ce qui a motivé ce changement ?

Nous assistions à une importante érosion du nombrede nos membres. Il y avait deux raisons à cela. D’’unepart, les voitures étaient devenues plus fiables ettombaient moins souvent en panne : on n’avait plusautant besoin des célèbres voitures jaunes –- desmotos avec side-car, à l’origine. D’autre part, le GSMs’est rapidement généralisé : en cas de panne, il étaitfacile d’appeler quelqu’un de sa famille, ou même songaragiste…

L’assurance voyage au sens large

Que représente Touring aujourd’hui ?

Nous avons stabilisé le nombre de nos membres àun bon demi-million. Nous sommes membres d’ARCEurope, qui regroupe les clubs d’assistance automo-bile de huit grands pays européens. Ensemble, nous re-présentons 45 millions de familles ! Mais nous sommessurtout repositionnés comme une société d’assurancesvoyage au sens large, mais avec une âme d’« assis-teurs » : nos conditions générales sont celles d’unassureur, mais le cœur du produit est la gestion dusinistre, dans tous ses aspects. Un exemple ? Le chiend’un de nos membres s’était échappé, au Portugal.On a fini par retrouver le chien, mais après le retourde son maître en Belgique. Eh bien ! On a rapatrié lechien.

Les agences de voyage le savent encore trop peu :nous avons encore trop l’image de « Touring Secours »,

alors que notre métier est devenu bien plus complexe.Il nous reste encore beaucoup de travail pour leurexpliquer, et nous ne sommes encore qu’au début denotre activité d’assureurs.

Les agences ne sont pas votre premier canal dedistribution…

Non, nous avons par exemple de plus en plus decontrats avec de grands constructeurs automobileseuropéens comme BMW, Renault, Audi, Fiat,… quiproposent d’inclure un contrat d’assistance dans lecontrat de vente du véhicule. Il y a aussi le canaltraditionnel des courtiers, environ 450. Et de grandescompagnies d’assurances, comme DKV, nous sous-trai-tent leur activité d’assistance.

Actuellement, les agences de voyage ne représententguère que 10 p.c. de notre chiffre d’affaires. Et pour-tant, nous avons une notoriété exceptionnelle : quandon demande de citer une société d’assurance voyage,Touring est spontanément cité en premier lieu dans 35p.c. des cas. La force de la marque est exceptionnelle.C’est ce qu’ont compris des groupes comme CarlsonWagonlit et, plus récemment, Travel Group.

Parlons un peu des produits…

Le besoin est né, en 2003, d’une assurance qui cou-vrirait à la fois les voyages aériens ou maritimes, laperte de bagages, l’annulation,…

L’assurance temporaire bagages et annulation pourles agences de voyage sera lancée en 2004. Elle coûte4,8 p.c. du prix du voyage. Pour 6 p.c., nous propo-sons une assurance « All In », qui comprend en plusl’assurance d’un capital en cas de décès.

Nous nous adressons tant aux agences de voyage,avec le produit Touring, qu’aux tour opérateurs,avec « Protections ». Il s’agit d’un produit « toutesbranches », que les TOs peuvent inclure directementdans leur offre. C’est extrêmement intéressant pourle client final, qui n’a plus à se soucier de souscrire àune assurance annulation, par exemple. Best Tourset Iva Oha, Intermed, Connections ont choisi cettesolution, mais aussi Arthema, Continents Insolites ouencore Het Zwinderhuis. Et si le client s’est adressé àun autre tour opérateur, il peut toujours souscrire lamême assurance en agence de voyage !

Quels sont vos projets ?

Sur le marché belge, Touring représente une puis-sance non négligeable. Qu’est-ce qui peut être utiledans notre portefeuille de membres ? Tout d’abord,un magazine, auquel est associé un site Internet, unmagazine qui compte 1,2 millions de lecteurs chaque

Lorenzo StefaniTouring«Nous ne sommes qu’au début de notre activité d’assureurs»

Que ce soit au bord d’uncircuit automobile, oùil sponsorise un jeune

pilote, ou sur l’antennede Liberty TV, où il joue

son propre rôle dansun spot publicitaire,

Lorenzo Stefani, Sales& Marketing Managerchez Touring, n’hésitejamais à donner de sa

personne. Et c’est tou-jours avec passion qu’il

évoque l’entreprise,à laquelle il prédit un

avenir serein.

TE 266 proef.indd 24 29-10-2009 10:27:50


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132
