نفت بين المللی صنايع باالدستی - یتحوالت علم یپژوهش و فناور مديريت

1

شركت ملي نفت ايران

مديريت پژوهش و فناوري

بين المللي صنايع باال دستي نفت -علمي تحوالت

در مخازن نفت به طرح تزريق گازهاي جايگزين

منظور ازدياد برداشت

۱۳۸۷ و آذر آبان دوماهانه

نفت بين المللی صنايع باالدستی - یتحوالت علم یپژوهش و فناور مديريت

2

: فهرست مطالب

١ .............. كمك تزريق گاز دي اکسيد کربن همکاري چين و ژاپن در زمينه تکنولوژي استخراج نفت با

٤ ................... به منظور ازدياد برداشت از مخازن نفت CO2ز مطالعه و بررسي امکان پذيري تزريق گا

٧ ................................... با هدف حفاظت از محيط زيست در سازند هاي زمين شناسي CO2ذخيره گاز

٨ .............. كان پذيري تزريق گاز نيتروژن به منظور ازدياد برداشت از مخازن نفتمطالعه و بررسي ام

سرمايه گذاري مشترك سه شركت آمريكايي در احداث يك مجموعه جديد براي انجام عمليات ازدياد

٩ ............................................................................................................................................. برداشت از مخازن

مشاركت يك ميليون دالري در پروژه ساخت مدل فيزيكي بازيافت نفت سنگين با استفاده از روش

١١ ...................................................................................................................................... ادغام حرارت و حالل

بهبود ضريب زريق مجدد آب توليدي به منظورمطالعه پديده هاي مختلف در فرايند مديريت آب وت

١٢ ................................................................................................................................................. بازيافت چاه ها

١٣ ....................... درصد با استفاده از آب هوشمند ۶۰احتمال افزايش بهره دهي چاههاي نفتي تا حدود

١٤ ...................................................................... تكنولوژي ذره اي به منظور افزايش بازده سيالبزني با آب

١٥ .................................................................................... )Tight Reservoirs(مخازن با عبورپذيري پائين

به كمك عمليات لرزه اي چهار بعدينه تكميل چاه و توليد از مخازن هيدروكربوري توسعه هوشمندا

........................................................................................................................................................................... ١٦

١٧ ........................................................... تزريق پسماندها به اعماق زمين با هدف حفاظت از محيط زيست

١٨ ........................................................................................................................ کشفيات جديد نفتي در برزيل

OMV – ١٩ ...................................................................................................... كشفي موفقيت آميز در تونس

٢٠ ................................................. شل علت اصلي موفقيت‚ ميليارد دالر هزينه براي تحقيق و توسعه1.2

٢١ .................................................................................................................. تکنولوژي زير دريائي نفت و گاز

٢٢ ................. به بازار Earthworksتوسط گروه ارتوركس ) معكوس سازي(عرضه نرم افزار انورژن

نفت بين المللی صنايع باالدستی - یتحوالت علم یپژوهش و فناور مديريت

3

٢٢ .............................................................................. معرفي تكنولوژي جديد تعيين مشخصات سنگ مخزن

٢٣ ......................................................................................................................... نانو تکنولوژي و صنعت نفت

٢٤ ........................................................................................................................................... امه كنفرانس هابرن

نفت بين المللی صنايع باالدستی - یتحوالت علم یپژوهش و فناور مديريت

4

كمك تزريق گاز دي اکسيد کربن همکاري چين و ژاپن در زمينه تکنولوژي استخراج نفت با

شرکت هاي ،کمک تزريق دي اکسيد کربن به چاه هاي نفتي استخراج نفت با پروژه مشترک در

با يکديگر همکاري » شرکت هواديان«و » شرکت نفت ملي چين«، »سي جي جي«، »تويوتاموتور«

،جمهور چين و نخست وزير ژاپن ييسر به موجب قرارداد توافقي بين ر مي رودانتظا .کنند مي

ظور ندي اکسيد کربن از يك نيروگاه برق با سوخت زغال سنگ به يك مخزن نفت سنگين به م

.ازدياد برداشت تزريق شود

ات برآورد مي شود و انتظار مي رود عملي) ميليون دالر ٢٨٥( ميليارد ين ٣٠ اين پروژه هزينه

نيروگاه در در اين طرح دي اکسيد کربني که از سوزاندن زغال سنگ .سال آينده شروع شود

«كيلومتر به ميدان نفتي ١٠٠در شمال شرقي چين به دست مي آيد پس از طي مسافت » هاربين«

) ميليون بشكه در سال ٣١٦بيش از (ميليون تن ٤٠اين مخزن بيش از .تزريق مي شود» داکينگ

ميليون تن در سال ٢تا ١.٥رد كه پيش بيني مي شود پس از تزريق دي اکسيد کربن توليد دا

تزريق گاز دي اکسيد کربن باعث مي شود که غلظت نفت خام کاهش .توليد داشته باشد افزايش

داكينگ بزرگ ترين ميدان نقتي منطقه هليونگ جيانگ مي .يابد و استخراج آن ساده تر شود

ميليارد بشكه نفت توليد ١٠تا كنون بالغ بر ١٩٦٠و از سال هكشف شد ١٩٥٩باشد كه در سال

.چاه نفتي دارد حلقه ٦٠٠٠٠دان بيش از اين مي. كرده است

ch.html-njapa-http://www.greencarcongress.com/2008/05/report: منبع

به منظور ازدياد برداشت از مخازن نفت CO2مطالعه و بررسي امکان پذيري تزريق گاز

قرار نفت در مخازن نفتي چندين سال است كه مورد توجه صنعت CO2 اكسيد كربن تزريق دي

به پايان عمر (Waterloo Field) آنجايي كه بسياري از ميادين سيالبزني از. گرفته است

نفت بين المللی صنايع باالدستی - یتحوالت علم یپژوهش و فناور مديريت

5

اكسيدكربن بيش از پيش دي گاز هاي جايگزين وتوجه به تزريق ، شوند اري نزديك ميبرد بهره

معموالً (Gas or water drive) هاي مرسوم آبران يا گازران با روش. قوت گرفته است شدت و

نفت در صورت تماس بخش قابل توجهي از اين. ماند درصد نفت در مخازن باقي مي ٢٥ -٥٠

همچنين دفع دي اکسيد کربن به عنوان يكي . گردد پذير قابل استحصال مي اجنفت با يك سيال امتز

اكسيد تزريق دياز گاز هاي گلخانه اي در سفره هاي زيرزميني و اقيانوس ها اهميت روش

با توجه به موارد ذكر شده و . را چندين برابر كرده است EORكربن به عنوان يك روش

مطالعه و بررسي امکان پذيري تزريق "مخازن، طرح پژوهشي اهميت تاثير آن بر روند توليد

توسط پژوهشكده ازدياد برداشت از " گازهاي جايگزين به منظور ازدياد برداشت از مخازن نفت

در اين رابطه مديريت پژوهش و . مخازن نفت و گاز مطرح و به مرحله اجرا در آورده شد

نفره اي ٣٠م خارجي به عنوان مشاور ، تيم عالوه بر دو تيفناوري شرکت ملي نفت ايران

شرکت هاي تابعه پژوهشكده ازدياد برداشت از مخازن نفت و گاز و متشکل از کارشناسان

.شركت ملي نفت را به منظور تزريق گاز دي اکسيد کربن تشکيل داده است

بررسياز جمله مهم ترين بحث ها و فعاليت هاي صورت گرفته در اين زمينه مي توان به

مخازن نفتي ايران براي تزريق، بررسي فرآيند چگونگي تزريق دي اکسيد کربن، سياالت مناسب

حوضه هاي و انتخاب CO2افزارها، مطالعات جمعي، تشخيص و جمع آوري منابع خريد نرم

تعيين . اشاره كرد جهت تزريق گازهاي جايگزين با توجه به محدوديتهاي فني و راهبرديمناسب

داري آسفالتين در اثر تزريق گاز، بررسي اثر تزريق گاز دي اکسيد کربن بر سنگ مخزن و ناپاي

يند تزريق در ميدان منتخب از ديگر پروژه هاي آام مطالعات آزمايشگاهي و شبيه سازي فرجان

.است CO2پيشنهادي پژوهشكده در طرح تزريق

نفت بين المللی صنايع باالدستی - یتحوالت علم یپژوهش و فناور مديريت

6

در ميدان گازي استراليا CO2نظارت دپارتمان انرژي امريكا بر پروژه تزريق گاز

در نيمكره جنوبي را با كمك محققان CO2 كشور استراليا اولين پروژه ذخيره سازي گاز

در يك مخزن گازي تخليه CO2در اين طرح آزمايشي گاز .دپارتمان انرژي آمريكا آغاز كرد

وژه در اين پر. خواهد شد و ذخيره در جنوب شرقي استراليا تزريق Otwayشده در حوضه

و Otwayاز حوضه Waarreاي در سازند جهت بررسي امكان ذخيره سازي گاز هاي گلخانه

سازند هاي مشابه در سراسر جهان به منظور مقابله با اثرات مخرب زيست محيطي ناشي از

.انتشار اين گازها در سطح دنيا مطرح شده است

CO2CRCبا همكاري شركت هاي ) گروه راهبري ذخيره سازي دي اكسيد كربن ( CSLFگروه

ميليون ٣٦تكنولوژي منحصر به فرد ذخيره سازي دي اكسيد كربن را در اين پروژه DOEو

در عمق CO2تن ١٠٠٠٠٠در اين پروژه بيش از . عملي خواهد كرد Otwayدالري در حوضه

ل از محققان يك تيم بين المللي متشك. بيشتر از يك مايل زير سطح زمين تزريق خواهد شد

در حين و ،در اين طرح تمامي تغييرات سنگ و سيال مخزن را قبل... استراليايي و آمريكايي و

طبق برنامه پيش بيني شده پروسه . مورد بررسي و ارزيابي قرار خواهند داد CO2بعد از تزريق

خزن تا ساير اقدامات الزم نظير شبيه سازي و مدلسازي م ليسال و ٢تا ١تزريق در حدود

.چندين سال بعد از تزريق ادامه خواهد داشت

و ميدان هاي فراوان تخليه شده گازي CO2به خاطر وجود منبع عظيم و طبيعي Otwayحوضه

كه سنگ سازند آنها قابليت ذخيره سازي بااليي دارد به عنوان يك مورد خاص و قابل قبول

تكنيك قابل استفاده در .اب شده استانتخ CO2جهت ساخت مدل امتحاني پروژه ذخيره سازي

در اين روش نمونه سيال مخزن را براي .معرفي شده است به عنوان يك روش جديد اين پروژه

با . و انجام آناليزهاي ژئو شيميايي مختلف به سطح زمين منتقل مي كنند CO2تعيين مقدار

مخزن كه در حين انجام استفاده از اطالعات ژئوفيزيك و ژئوشيمي و ديگر داده هاي ضروري

نفت بين المللی صنايع باالدستی - یتحوالت علم یپژوهش و فناور مديريت

7

عمليات ذخيره سازي مورد نياز است ، محققان قادر خواهند بود مدل مخزن را به نحوي تهيه

را CO2كنند كه به ميزان قابل مالحظه اي ظرفيت قابل پيش بيني سازند براي ذخيره سازي دائم

ك نمونه مطالعاتي قابل بدست مي آيد، به عنوان ي Otwayتمام نتايجي كه از پروژه .افزايش دهد

.استفاده در ساير پروژه ها در ديگر نقاط جهان و هم چنين ايران خواهد بود

: منبع

-/08009http://www.fossil.energy.gov/news/techlines/2008

Australian_CO2_Injection_Begins.html

با هدف حفاظت از محيط زيست در سازند هاي زمين شناسي CO2ذخيره گاز

افزايش چشمگير گاز گلخانه اي دي اكسيد كربن در جو كره زمين و انعقاد پيمان كيوتو در پي

)Protocol Kyoto ( توليدميزان ۲۰۱۲سال تا کشورهاي صنعتي متعهد شدند ، ۱۹۹۷در سال

۱۹۹۰پايين تر از ميزان توليد شده در سال ٪۵به طور ميانگين به اي خود را گازهاي گلخانه

به مخازن زمين شناسي با هدف كاهش گازهاي CO2 جمع آوري و تزريق گاز . برسانند

مطرح مي در سطح دنيا و اثرات مخرب زيست محيطي ناشي از انتشار اين گازها گلخانه اي

, چين , ين طرح در بسياري از كشور هاي صنعتي جهان مانند آمريكا، كانادا، استرالياا. باشد

به عنوان نمونه . به صورت آزمايشي و عملياتي اجرا شده است... .نروژ و الجزاير , هلند ،ژاپن

يك نه ساال Sonatrachو , Statoil BPدر كشور الجزاير شركتهاي SALAHدر پروژه

» سلح«در يك مخزن گازي واقع در صحراي‚ ۲۰۰۴را از سال ميليون تن دي اكسيد كربن

. ذخيره مي كنند‚

تن ميليون ٤٧٠ حدود ايران يكي از ده كشور عمده توليد كننده گاز طبيعي ميباشد و با انتشار

CO2 رتبه سيزدهم را در ميان كشور هاي اصلي منتشر كننده در سالCO2 از اين رو . اردد

براي اولين ‚در سازند هاي زمين شناسي در اعماق زمين CO2تزريق گاز طرح جمع آوري و

توسط پژوهشكده ازدياد برداشت از مخازن نفت و گاز با هدف تعيين منابع انتشار ‚ بار در ايران

نفت بين المللی صنايع باالدستی - یتحوالت علم یپژوهش و فناور مديريت

8

ريزي طرح ‚ انتخاب و اولويت بندي مخازن مناسب جهت تزريق دي اكسيد كربن در ايران و

.شده است

مطالعه و بررسي امكان پذيري تزريق گاز نيتروژن به منظور ازدياد برداشت از مخازن نفت

تثبيت به منظورتزريق اين گاز .گاز ازت از روشهاي جديد ازدياد برداشت نفت مي باشد تزريق

ريزش فشار مخزن، براي تزريق امتزاجي و غير امتزاجي مخازن شكافدار و بدون شكاف، حالت

. ثقلي، باز گرداني گاز و به طور كلي هر كجا كه تزريق گاز متان كاربرد دارد مورد استفاده است

در سالهاي اخير گاز طبيعي براي كارخانه .گاز ازت تقريبا تمام خواص متان را براي تزريق دارد

خوبي و گاز ازت جانشين پيدا كرده استنيروگاهها و صادرات ارزش زيادي ،هاي پتروشيمي

.براي اين گازها جهت تزريق است

ايالت لوئيزيناي امريكا در سال در Fordoche Fieldاولين پروژه تزريق گاز نيتروژن در مخزن

مكزيك Cantarellر تزريق گاز ازت در كالهك گازي مخزن شكافدا. ميالدي شروع گرديد ۱۹۷۷

ق تزريق گاز ازت ميباشد كه در به منظور تثبيت فشار مخزن يكي از پروژه هاي عظيم و موف

خصوصيات سيال و سنگ اين مخزن .شروع و هم اكنون نيز ادامه دارد ميالدي ٢٠٠٠سال

از طرفي با وجود . شباهت زيادي به تعدادي از مخازن ايران از جمله مخزن اقا جاري دارد

ت مي تواند از مخازن عظيم گازي در ايران مانند كبيركوه با درصد باالي گاز نيتروژن،

.باشد به منظور ازدياد برداشت از مخازن نفت ايرانجايگزيني مناسب براي گاز طبيعي

كمتر از ديگر اي با هزينه نيتروژن استفاده از گاز نيتروژن از ان جهت داراي اهميت است كه

ز هوا و يا در كشورهاي صنعتي گاز نيتروزن تزريقي را ا. است دسترسي قابل ممكن هاي گزينه

در كشورهاي صنعتي هزينه توليد ازت در فشار .از گازهاي حاصله از سوخت تهيه مينمايند

نفت بين المللی صنايع باالدستی - یتحوالت علم یپژوهش و فناور مديريت

9

تزريق تقريبا يك سوم ارزش گاز طبيعي است و براي تزريق در مخازن نفتي بسيار با صرفه

رسوب اسفالتين و خوردگي توليد نمي نمايد و مسئله از طرفي گاز ازت بي اثر است، . است

.پذيري ندارد تزريق

مطالعه و بررسي امکان پذيري تزريق گاز ازت به منظور ازدياد "در حال حاضر طرح پژوهشي

مديريت - توسط پژوهشكده ازدياد برداشت از مخازن نفت و گاز گاز" برداشت از مخازن نفت

.در مرحله اجراست -پژوهش و فناوري شركت ملي نفت ايران

كت آمريكايي در احداث يك مجموعه جديد براي انجام سرمايه گذاري مشترك سه شر

عمليات ازدياد برداشت از مخازن

Nalco, Stepan وTiorco سه كمپاني آمريكايي فعال در صنعت نفت و گاز در يك سرمايه

واحد كامالً مستقلي را به منظور انجام عمليات ازدياد برداشت ) Joint Venture(گذاري مشترك

.گاز به وجود آوردند از مخازن نفت و

. ساله دارد ۳۰در ارائه راهكارهاي كاربردي در ازدياد برداشت از مخازن، سابقه Tiorcoكمپاني

نالكو نيزبا ارائه تكنولوژي هاي نوين . اين كمپاني اخيراً توسط شركت نالكو خريداري شده است

گي، در بازارهاي جهاني و افزايش راندمان جاروبي در مخازن ماسه سن" Bright Water"مانند

EOR نقش كمپاني . سوابق درخشاني داردStepan ،تامين مواد در اين سرمايه گذاري مشترك

با هدف ازدياد برداشت ) Surfactant(شيميايي شامل پليمرها و مواد فعال كننده سطحي

و Tiorcoاين شركت جديد كه در نوع خود اولين محسوب مي شود، تحت نام تجاري .باشد مي

.با نظارت مشترك دو شركت نالكو و استپان فعاليت ميكند

JPT:منبع

تكنولوژي جديد بازيافت نفت سنگين

نفت بين المللی صنايع باالدستی - یتحوالت علم یپژوهش و فناور مديريت

10

Northاعالم كرده است كه اعمال تكنولوژي جديد براي توليد نفت سنگين از ميدان BPشركت

Slope اي ميليـارد بشـكه ۲۰با توجه به ذخـاير عظـيم . منطقه آالسكا نتايج خوبي به همراه دارد

باشد و لذا زمان آنست كه تكنولـوژي مـذكور بكـار نفت در اين منطقه، اين خبر بسيار خوبي مي

يـك تكنولـوژي بـا نـام Milne Pointدر پروژه آزمايشي خود در منطقه BPروش .گرفته شود

ايـن روش درحـال حاضـر، توسـط . باشـد مـي ) CHOPS(توليد نفت سنگين سرد همراه بـا شـن

در يكـي از Husky Oil. رود براي توليـد نفـت سـنگين آلبرتـا بكـار مـي Husky Oilكت نفت شر

.بشكه در روز توليد دارد ۱۵۰.۰۰۰هايش درحدود پروژه

بـراي CHOPSروش . سعي بر توليد نفـت بـدون اسـتفاده از حـرارت دارد BPتكنولوژي جديد

نمايد كه شن سست اشباع با فاده ميتوليد نفت سنگين بدون حرارت از يك روش توليد جديد است

نفت در سطح زمين از . كند اي پيشرفته به سمت چاه توليدي هدايت مي نفت را با يك پمپ ماسوره

بـراي BPپس از استخراج نفت، شن در يكي از چاههاي مخصوص تزريق كـه . شود شن جدا مي

بـا انجـام ايـن BP. گـردد يبرد، مجدداً به زيرزمين تزريق مـ دفن گل و برشهاي حفاري بكار مي

ايـن پـروژه . پروژه، به تعيين نحوه توليد مخلوط شن با نفت تا باالي چاه توليدي پرداختـه اسـت

بشكه نفـت سـنگين بـا ۷۰۰درحدود . بدليل آزمايش نحوه جداسازي نفت بسيار موفق بوده است

سـال گرديـده از شن استخراج شده و به سيسـتم خطـوط لولـه آالسـكا ار ۱۰معادل APIدرجه

.است

موفقيت پروژه مذكور يكي بدليل باال آوردن مخلوط شن با نفت تا سـطح چـاه توليـدي بـه روش

. معمول و پايدار و ديگري ايجاد شكافهاي كوچك در مخزن براي جريان يافتن نفت مي باشد

BP رده، در طول سه سال گذشته بر روي پروژه احتمال توليد نفت سنگين از نظر تكنيكي كار كـ

ذخـاير . در مدت بيش از يك دهه روي ايـن پـروژه كـار كـرده اسـت Conocophillipsدرحاليكه

نفت بين المللی صنايع باالدستی - یتحوالت علم یپژوهش و فناور مديريت

11

هـاي فنـي و اقتصـادي پـروژه درجاي نفت سنگين سالهاست كه شناخته شده اند، اما اين چـالش

.اند هستند كه دلسردكننده

فاده نمود هنوز مشخص توان از چاههاي افقي چند شاخه اي است اينكه آيا در انجام اين پروژه مي

و BP. باشــد هــا امــا مــي توانــد روشــي بــراي كــاهش اثــرات ســطح االرضــي و هزينــه . نيســت

Conocophillips هر دو در منطقهSlope براي توليد نفت ويسكوز كه داراي كيفيت بهتري نسبت

.دان به نفت سنگين است و همينطور نفت سبك از چاههاي افقی چند شاخه ای استفاده نموده

يكي از جذابيتهاي چاههاي نفت سنگين اينست كه اگر قادر بـه توليـد تجـاري باشـند بـراي مـدت

.تري حتي بيش از چاههاي نفت سبك دوام خواهند داشت خيلي طوالني

www.oilandgasinvestingnews.com: منبع

الري در پروژه ساخت مدل فيزيكي بازيافت نفت سنگين با استفاده از مشاركت يك ميليون د

روش ادغام حرارت و حالل

Oilsands Quest Inc. كانادايي پژوهشكده دراز مشاركت يك ميليون دالري خود

Saskatchewan ساخت ابزار مورد استفاده در توسعه روشهاي مناسب بازيافت نفت بمنظور

سالها نقش كليدي را در مهيا كردن متصديان ، پژوهشكدهاين . ر مي دهدخببسيار سنگين كانادا

در مزبورمشاركت ارزنده شركت . جهت توسعه منابع نفت سبك و سنگين منطقه داشته است

بيانگر تعهد ايشان در جهت پيشرفت تكنولوژي در اين زمينه ،جهت ساخت اين ابزار تحقيقاتي

ي را به منظور پاسخ به نيازهاي ويژه صنعت نفت سنگين بوده و فرصت تحقيق و توسعه بيشتر

.آورد براي اين پژوهشكده فراهم مي

حلهاي با صنعت نفت سنگين كانادا در زمينه يافتن راه ۱۹۷۰از دهه Saskatchewanپژوهشكده

فني دستيابي به منابع نفت سنگين و بسيار سنگين واقع در اعماق زمين و اخيراً نفت بسيار

به تحقيقات يابيدست .همكاري داشته استاين شهر درجاي واقع در ذخاير نفت سنگين سنگين

نفت بين المللی صنايع باالدستی - یتحوالت علم یپژوهش و فناور مديريت

12

انجام شده در اين پژوهشكده در زمينه روشهاي بازيافت حرارتي و با استفاده از حالل، براي

بسيار حياتي Oilsands Quest سازي توليد در شركت هاي بهينه پيشبرد آزمايشات و ارزيابي

. باشد مي

براي استخراج نفت سنگين، )TSX(تركيبي حرارت و حالل روش گزارش اين پژوهشكده، طبق

و آلبرتا Saskatchewanداشته و براي ذخاير نفت سنگين مناطق كمتري نياز به انرژي و آب

اندازي يك مدل و راه در طراحي، ساخت Oilsands Questمشاركت . باشد بسيار مناسب مي

ايشگاه با دما و فشار متغير و ابعاد بزرگ خواهد بود كه منجر به سه بعدي در آزم فيزيكي

) TSX(حرارت و حالل تركيبي توسعه سريع، گسترش تكنولوژي و كاربرد تجاري فرآيند

. گردد مي

www.miningtopnews.com: منبع

ديريت آب وتزريق مجدد آب توليدي به منظورمطالعه پديده هاي مختلف در فرايند م

بهبود ضريب بازيافت چاه ها

مديريت آب در ميادين نفتي از مسائل چالش برانگيز در صنعت نفت و گاز مي باشد به طوري كه

امروزه اصلي ترين مشكل ميادين بالغ را مي توان باال رفتن آب توليدي و مشكالت برآمده از آن

بشكه آب توليد مي گردد كه تزريق ۳ازاي توليد هر بشكه نفت از مخزن، امروزه به. دانست

مجدد اين آب به مخزن مزايايي همچون افزايش فشار مخزن، افزايش ضريب بازيافت، كاهش

با توجه به . مخاطرات زيست محيطي ناشي از دفع آب توليدي و غيره را به همراه خواهد داشت

مطالعه جامع پديده هاي "ن بر روند توليد مخازن، طرح پژوهشي موارد ذكر شده و اهميت تاثير آ

مختلف در فرآيند تزريق مجدد آب توليدي به منظور بهبود ضريب بازيافت و نگهداري فشار

در صنعت نفت توسط پژوهشكده ازدياد برداشت از مخازن نفت و گازمطرح و به مرحله " مخزن

ت گرفته در اين زمينه توسط پژوهشكده ازدياد از جمله فعاليتهاي صور. اجرا در آورده شد

نفت بين المللی صنايع باالدستی - یتحوالت علم یپژوهش و فناور مديريت

13

توان به پروژه بررسي آزمايشگاهي تزريق مجدد آب توليدي به مخزن برداشت از مخازن مي

مطالعه علمي و فني و آزمايشگاهي مباحث آسيب ديدگي سازند طي توليد و . نام برد C سيري

زودني و اثرات متقابل آنها بر يكديگر، تزريق آب مخزن، مطالعه علمي و فني مواد بازدارنده و اف

، تهيه (Flow Assurance)مطالعه علمي و فني موضوع حفظ و استمرار جريان سيال درون چاه

و استفاده از نرم افزارهاي تجاري جهت شبيه سازي آسيب ديدگي سازند و پيش بيني رفتار

از (Well Integrity) تزريقي هاي توليدي و آينده عملكرد مخازن و بررسي مساله نگهداري چاه

ديگر اهداف پژوهشكده در اين زمينه است كه طي تفاهم نامه مشتركي با همكاري شركت نفت

.فالت قاره در حال انجام مي باشد

درصد با استفاده از آب هوشمند ۶۰احتمال افزايش بهره دهي چاههاي نفتي تا حدود

از آب دريا به چاههاي نفتي كم بازده گزارش پژوهشگران نروژي از تزريق يك نمونه خاص

آنها اين آب را . درصد محتمل دانستند ۶۰دادند و افزايش ميزان استخراج نفت از اين چاهها را تا

درصد از ذخاير ۵۰كه بيش از بيان شده است در اين مطالعه جديد، . آب هوشمند نامگذاري كردند

.، به تله مي افتند۳و سنگ آهكي ۲هاي گچيدر مخازن نفتي كربناته، سنگ نفتي دنيا،

اما , صورت گرفته است) Chalk based( مخازن سنگ گچتزريق آب هوشمند به در حال حاضر،

در اين . هنوز عدم قطعيت وجود دارد سنگ آهكشي اين روش بر روي مخازن در مورد اثربخ

ر چندين هفته ده براي مطالعه كانتخاب شده خاور ميانهنمونه مغزه هايي از مخازن نفتي راستا

تركيباتي از سولفات و مواد افزودني ديگر به منظور افزودن با آب دريا. مي شوندغوطه ور آب

آزمايشگاهي به در اين مطالعات محققان . افزايش قدرت نفوذپذيري در سنگ آهك آماده مي شود

نتيجه گرفته بودند، Chalkواكنش هاي شيميايي يكساني در سنگ آهك با آنچه قبال بر روي

. رسيدند

نفت بين المللی صنايع باالدستی - یتحوالت علم یپژوهش و فناور مديريت

14

تكنولوژي ذره اي به منظور افزايش بازده سيالبزني با آب

بازيافت نفت را تا ميزان قابل توجهي افزايش مي دهد؛ اما به علت اگرچه ،تزريق آب به مخازن

جريان يافتن آب در بخشهايي از مخزن كه نفوذپذيري باالتري دارند موجب به جا ماندن نفت در

نفت در جا استحصال نمي % ۶۰تا ۴۰اي كه در برخي موارد گردد به گونه مناطق كم تراواتر مي

Bright“تكنولوژي با هدف افزايش بازده عمليات سيالبزني، شركت آمريكايي نالكو. گردد

Water” را كه موجب جهت دادن به مسير آب تزريقي در مخزن به سمت مناطق كم تراوا مي

.معرفي كرده است گردد،

در اين روش ماده شيميايي خاصي كه حاوي ذرات كوچكتر از ميكرون مي باشد همراه با آب به

ند كه با رسيدن به نقطه از پيش تعيين اين مواد به گونه اي طراحي شده ا. ددگر مخزن تزريق مي

شروع به جذب آب و افزايش سايز شده در مخزن كه بوسيله تغييرات دما مشخص مي شود،

.مي كنند

را )Thief Zone(اين ذرات در اثر جذب آب و بزرگ شدن، مجاري عبور آب در نواحي آب دزد

يجه آب تزريقي پس از آن وارد مجاري كم تراوا ولي غني از نفت مي گردد و مي بندند در نت

تكنولوژي ذره .شروع به جاروب نفت باقيمانده در اين منافذ به سمت چاه هاي توليدي مي نمايد

و يك Dispersant)(پراكنده ساز حاوي يك ماده فعال شيميايي، (Particulate Technology)اي

اين محصول داراي گرانروي كم بوده ودر نتيجه به راحتي قابل . باشد مي حالل هيدروكربن

از آنجا كه محصول به صورت مايع مي باشد نيازي به از . تزريق واختالط با آب تزريقي است

پيش مخلوط كردن نداشته و مي توان آن را به راحتي به مسير تزريق اضافه نمود كه موجب

اين تكنولوژي براي مخازن . گردد اسيسات پيچيده سطحي ميعدم نياز به مخازن ذخيره و ت

مخازن كربناته با شكستگيهاي بزرگ مناسب استفاده از اين روش در . ماسه سنگي مناسب است

نفت بين المللی صنايع باالدستی - یتحوالت علم یپژوهش و فناور مديريت

15

هاي بسيار بزرگ تواند مسير اين شكستگي زيرا توده حاصل از بزرگ شدن ذرات نمي نمي باشد،

.را ببندد

اين . ي مختلف تحت آزمايشات ميداني قرار گرفته استدر نواح Bright Waterتكنولوژي

ي اندونزي مورد ر توسط شركت شورون در ميدان مينابراي اولين با ۲۰۰۱نكنولوژي در سال

بشكه هزار ۳۰۰استفاده قرار گرفت كه اثباتي برنتايج تحقيقات آزمايشگاهي بود و موجب توليد

استفاده از اين ۲۰۰۴نيز از اواخر سال BPشركت. گرديد Oil-Cut نفت و كاهش روند نزولي

.به كار بسته است (Prudhoe Bay) تكنولوژي را در ميدان نفتي و بالغ خليج پرادهو

JPT online -۲۰۰۸منبع

)Tight Reservoirs(مخازن با عبورپذيري پائين

ي شماليتوجه به مخازن نفت و گاز با عبورپذيري کم به خارج از مرزهاي کشورهاي امريکا

سيستمهاي هيدروکربني بعنوان يک اينگونه فزاينده اين امر بدليل اهميت. منتقل شده است نيز

عالوه بر پيچيدگي زمين شناسي ، پتروفيزيک و ناهمگوني . سرمايه جهاني انرژي مي باشد

مخزن که امروزه از مشکالت صنعت نفت جهت توليد از اين مخازن بشمار ميرود، مخازن با

از لحاظ حجم ذخيره و جريان سياالت ) ميلي دارسي ۱/۰عبورپذيري کمتر از (ورپذيري پائين عب

.نيز داراي چالشهاي منحصر بفردي هستند

براي مقابله با اين چالشها ، فناوري ها و فرايند هاي جديدي در طول سالهاي آتي به کار گرفته

چاههاي افقي . اههاي افقي خواهد بودخواهند شد که شامل بهبود در عمليات حفاري و تکميل چ

مي شوند که اين امر به نوبه خود سبب ) drainage(موجب افزايش سطح تماس مخزن و ريزش

بهره برداري موثر از . بهبود قابل مالحظه در راندمان عملياتي ، توليد و بازيافت نفت خواهد شد

بهبود فهم اساسي از اينگونه مخازن با عبور پذيري پائين بستگي به تکنولوزي هاي نوين و

.مخازن در طول عمر ميدان خواهد داشت

نفت بين المللی صنايع باالدستی - یتحوالت علم یپژوهش و فناور مديريت

16

شناخت کامل مخزن از طريق کسب داده هاي مخزن مانند درجه اشباع سياالت ، ترشوندگي

سنگ مخزن ، فشار موئين ، مشخصات ساختاري مخزن ، اثرات دگرگوني و رسوب گذاري ،

اثرات استرس در جا و استحکام سنگ ميسر ،) سنگ شناسي(حجم ، کاني شناسي ، ليتولوژي

همچنين توانائي ثبت خواص ساختاري ، مکانيکي و پتروفيزيکي مخزن در شبيه ساز . مي گردد

جهت شبيه سازي و ارزيابي استراتژي هاي مختلف توليد از مخزن سبب (Simulators)ها

. تکميل شناخت از مخزن خواهد شد

ي و بررسي صحت بهينه سازي استراتژي توسعه ميدان ، بمنظور ارزيابي رفتار ريزش ثقل

مانيتور کردن مداوم رفتار ميدان در زير سطح زمين و نيز اندازه گيري پارامترهاي الزم در

در اين حالت ، نه تنها مخارج سرمايه اي ، . خالل حفاري از اهميت بسياري برخوردار خواهد بود

ميتوان نسبت به حداکثر بلكهکاهش خواهد يافت زمان برگشت سرمايه و هزينه هاي عملياتي

.اطمينان حاصل نمود نيز نمودن بازيافت نفت از مخزن در طول عمر ميدان

JPT.OCTOBER 2008: منبع

توسعه هوشمندانه تكميل چاه و توليد از مخازن هيدروكربوري به كمك عمليات لرزه اي

(D Seismic-4)چهار بعدي

در مناطق آبهاي عميق و تكميل چاههاي اين مناطق با مشكالت عديده اي توليد از مخازن نفتي

اما تكنولوژي امواج صوتي به همراه ستون سيال درون مخزن، كمك شاياني در . روبروست

جهت رفع مسائل و مشكالت مربوط به مانيتور كردن وضعيت توليد از مخزن و تكميل مناسب و

.ارائه كرده است بهينه چاهها مخصوصا در مناطق مذكور،

در تكنولوژي لرزه نگاري چهار بعدي، مي توان به كمك تصاويرزماني كه از زير زمين تهيه مي

در مورد عمليات . شوند، نحوه حركت سيال و تغييرات سناريو توليد از مخزن را تفسير كرد

د بگونه اي تكميل چاه نيز، امواج لرزه اي ديد روشن و شفافي ازمحيط اطراف چاه به ما مي ده

نفت بين المللی صنايع باالدستی - یتحوالت علم یپژوهش و فناور مديريت

17

كه مي توان تغييرات را بر حسب پارامترهاي مهم مخزني و پارامترهاي تكميل چاه، تعبير و

. تفسير كرد

لرزه نگاري چهار بعدي اين امكان را براي مفسرين و مهندسين فراهم مي كند كه نحوه تخليه

. صميم گيري كنندبراي محل حفاري چاه بعدي ت مثال بر اساس ان مخزن را زير نظر بگيرند و

مانيتور كردن تكميل چاه به زمين شناسان امكان مي دهد كه دريابند چگونه يك چاه آسيب مي

.بيند

http://www.epmag.com/Magazine/2008/9/item8235.php: منبع

ين با هدف حفاظت از محيط زيستتزريق پسماندها به اعماق زم

با توسعه روز افزون آگاهي عمومي درباره محيط زيست، در صنعت حفاري چاه هاي نفت و

گاز توجه شرکت ها و خريداران مواد گل حفاري به سمت كاهش اثرات نامطلوب زيست محيطي

روشهاي نوين روش تزريق پسماندها به اعماق زمين از جمله .ناشي از زائدات جلب شده است

.ميباشد كنترل اين پسماندها

روش تزريق پسماندهاي ناشي از عمليات حفاري به اعماق زمين براي نخستين بار در يکي از

بشكه پسماند حفاري تا عمق ٩٠٠هزار و ١١چاه هاي ميدان نفتي شادگان آزمايش و طي آن

صورت فراهم بودن پمپ هاي اين در حالي است که در. متري سازند تزريق شد ٢٠٠يک هزار و

بشكه ٩٠٠هزار و ١٧مناسب و پمپاژ کننده هاي حفاري حجم تزريق مي توانست به حدود

با استفاده از اين روش عالوه بر اين که هزينه اي براي تصفيه پسماندهاي حفاري . افزايش يابد

محيط زيست صرف نمي شود، در مدت زمان بسيار اندک و به صورت اصولي از بروز آلودگي

. نيز جلوگيري به عمل مي آيد

نفت بين المللی صنايع باالدستی - یتحوالت علم یپژوهش و فناور مديريت

18

است و با كاربردي مختلف نفتي اين روش عالوه بر ايمن و كم هزينه بودن براي ميدان هاي

مختلف و تعيين سازند هاي نفوذ پذير و يانجام مطالعات زمين شناسي دقيق براي ميدان ها

. انجام داد ديگر نيزيدان هاي همچنين تعيين عمق آبهاي سطحي مي توان اين عمليات را براي م

از اين روش حتي مي توان براي واحدهاي بهره برداري و يا پااليشگاه ها و پتروشيمي ها نيز

استفاده کرد و با احداث يک يا چند حلقه چاه کم عمق، آب هاي زائد را در عمق مشخص زمين

.تزريق کرد

ها بکارگيري وسايل تصفيه فيزيكي و از ديگر روش هاي موجود در دنيا براي دفع اين پسماند

مهمترين سامانه هايي که تاکنون در ايران . شيميايي پسماندهاست كه بسيار پر هزينه مي باشد

براي تصفيه پسماند مورد استفاده قرار گرفته، الک هاي لرزان، شن زدا و ماسه زداست که در

يايي محلول در گل همچنان باقي اين سامانه ها فقط تصفيه فيزيكي انجام مي شود و مواد شيم

ين در حالي است که در روش تزريق پسماند به اعماق زمين تمامي سياالت حفاري ا .خواهد ماند

رئيس مطالعات ويژه و .آب پايه پس از اتمام حفاري هر حفره درون داليز تزريق مي شود

صفيه فيزيكي و تکنولوژي حفاري مناطق نفتخيز جنوب نيز، با پر هزينه خواندن روش ت

در مقايسه با اين سامانه ها، تزريق زائدات حفاري از طريق : شيميايي پسماندهاي حفاري گفت

. داليز به درون چاه يک روش مناسب است که با امکانات موجود در دکل انجام مي شود

کشفيات جديد نفتي در برزيل

رتهاي فناوري و نوآوري ، موفق بعنوان يک شرکت مشهور در زمينه مها) Petrobras(پتروبراس

. بخاطر موفقيتهاي فني شده است OTC)(به کسب دو جايزه از کنفرانس تکنولوژي فرا ساحلي

بر اساس اخبار منتشره ، اين شرکت برزيلي پس از سالها موفق به بزرگترين اکتشافات نفتي

.شده است

نفت بين المللی صنايع باالدستی - یتحوالت علم یپژوهش و فناور مديريت

19

بهاي عميق فرا ساحلي برزيل مايلي آ ۱۵۰توسط پتروبراس در عمق بيش از Tupiميدان نفتي

اين کشف . ميليارد بشکه تخمين زده مي شود ۸تا ۵کشف گرديده و ذخيره قابل بازيافت آن بين

در Kashaganسال گذشته است و شبيه کشف ۲۰يکي از بزرگترين کشفيات برزيل در طول

آبهاي عميق از همچنين در مقايسه با بزرگترين کشفيات در .در قزاقستان مي باشد ۲۰۰۰سال

،Tupiتوليد اوليه .جمله در خليج مکزيک آمريکا و مناطق فرا ساحلي غرب آفريقا برتري دارد

در طول ماههاي اخير ، يک سري .آغاز خواهد شد ۲۰۱۰از سال ،بشکه در روز هزار۱۰۰معادل

به ميدان اعالم گرديده که از آن جمله مي توان Santosکشفيات نفتي توسط پتروبراس در حوزه

، برزيل ذخاير Tupiبا در نظر گرفتن ذخاير .اشاره نمود Cariocaو ميدان Jupiter گاز طبيعي

درصد افزايش داده و به جمع بزرگترين توليد کنندگان نفت در جهان خواهد ۵۰خود را به ميزان

. شد در حال حاضر گمان مي رود که برزيل سرانجام به سازمان اوپک ملحق خواهد. پيوست

ميليون بشکه ۲اين کشور اخيرا از لحاظ انرژي به خودکفائي رسيده و در حال حاضر روزانه

شرکت . درصد از اين توليدات از مناطق دريائي تامين مي شود ۹۰نفت خام توليد مي کند که

ميليون ۴و ۲۰۱۲ميليون بشکه در روز تا سال ۳پتروبراس انتظار دارد که توليد نفت را تا

. افزايش دهد ۲۰۱۵که در روز تا سال بش

JPT. August 2008: منبع

OMV – كشفي موفقيت آميز در تونس

از اكتشاف و آزمايش موفق ميدان گاز و گاز ميعاني واقع در چاه اكتشافي OMVشركت

Ahlem-1 اين سومين كشف موفق در اين منطقه در طي . واقع در منطقه جنينسود تونس خبر داد

متر ضخامت خالص گاز و ۳۶متر بوده و ۴۰۲۰عمق چاه اكتشافي .ال اخير ميباشددو س

برنامه هاي اكتشافي و ارزيابي بيشتري در .ميباشد ۳۹۸۰تا ۳۷۰۰گازميعاني در محدوده عمقي

كه شامل مطالعات زلزله نگاري سه بعدي و حفر چاههاي ه استمنطقه برنامه ريزي شد

نفت بين المللی صنايع باالدستی - یتحوالت علم یپژوهش و فناور مديريت

20

درصدي در حال بررسي ۵۰شركت ملي نفت تونس با شراكت و OMVشركت .مي باشدبيشتر

كيلومتري جنوب پايتخت تونس ۷۰۰كيلومتر مربع در ۱۹۹۲و مطالعات منطقه اي به وسعت

.ميباشند

علت اصلي موفقيت شل‚ هزينه براي تحقيق و توسعه دالر ميليارد1/2

در ميان ديگر شركت هاي نفتي باالترين هزينه تحقيقات و توسعه ٢٠٠٦رويال داچ شل طي سال

ميليارد دالر رسيده ٢/١درصد افزايش به حدود ٣٦با ٢٠٠٨هزينه در سال جهان را داشته و اين

.است

برابر شركت بودجه اختصاص يافته رويال داچ شل براي تحقيق و توسعه طي سال گذشته دو

BP بوده و ارزش بازار اين اكسون موبيل كه بزرگترين شركت نفتي جهان .انگليس بوده است

ميليون دالر ٨١٤اين شركت يا شركت تقريبا دو برابر رويال داچ شل است تنها به ميزان دوسوم

توجه به درآمد شركت هاي نفتي ،ميزان با .براي تحقيق و توسعه بودجه اختصاص داده است

ميزان براي شل بسيار ناچيز بوده و اين هزينه اين شركت ها در زمينه هاي تحقيق و توسعه

درصد كل درآمدهاي اين شركت ٢/٠فقط درصد كل درآمدها و براي اكسون موبيل ٣/٠تنها

توليد كننده تجهيزات فني و مهندسي و فرآورده هاي اين درحاليست كه شركت هاي .بوده است

خود را صرف تحقيق و توسعه مي كنند و شركت هاي درصد درآمدهاي ١٥دارويي بيش از

درصد درآمدهايشان را براي تحقيق و توسعه هزينه كرده ٥تا ٤كننده موتور نيز حدود توليد

. نفتي به لطف افزايش قيمت نفت به طرز قابل توجهي افزايش داشته است درآمد شركت هاي.اند

خاطر عدم سرمايه گذاري شركتش در تحقيقات براي كاهش رئيس شركت اكسون موبيل به

البته عملكرد شل در .با انتقادهاي شديدي مواجه شده است يست محيطيانتشار آالينده هاي ز

اين شركت اعالم كرده طي سال گذشته .ها اندكي توجيه پذير تر بوده است زمينه كاهش آالينده

نفت بين المللی صنايع باالدستی - یتحوالت علم یپژوهش و فناور مديريت

21

است تحقيقاتي بيو تكنولوژي و كاهش آالينده هاي زيست محيطي خود را افزايش داده بودجه

هاي نفتي قرار شركت شل در جايگاه نخست در بين تمام شركت طبق آمارها در زمينه نوآوري

در حال حاضر .است دارد و شركتي نظير اكسون موبيل رتبه دهم را به خود اختصاص داده

بودجه تحقيق و توسعه خود را به شدت افزايش داده شركت هايي كه خدمات نفتي ارائه مي كنند

ات نفتي جهان است طي سال گذشته بودجه بزرگترين شركت خدم كه Schlumberger .اند

.ميليون دالر رسانده است ٧٢٨افزايش به بيش از درصد ١٨تحقيقاتي خود را با

تکنولوژي زير دريائي نفت و گاز

OTCکه اختصارا )Offshore Technology Conference(ي فرا ساحلي ژکنفرانس تکنولو

آگاهي بخشي در زمينه تکنولوژي نفت و گاز خوانده مي شود مهمترين همايش جهاني با هدف

۲۰۰۸در سال .باشد که هر ساله در شهر هستون آمريکا برگزار مي شود در زير دريا مي

کارشناس برگزار گرديد که اين تعداد شرکت ۷۵۰۰۰ميالدي، اين کنفرانس با شرکت بيش از

ز شرکتهاي بين المللي نفت شرکت کنندگان ا. سال گذشته بي سابقه بوده است ۲۶کننده در طول

و مراکز تحقيقاتي و دانشگاهي در جريان آخرين دستاورد هاي علم و فناوري در بخش زير

.دريائي نفت و گاز قرار گرفتند

از Ormen Langeبه شرکت استات اويل هيدرو براي توسعه ميدان گازي OTCجايزه امسال

اين جايزه بمنظور موفقيتهاي استات اويل اعطاي. بخش فالت قاره نروژ به خشکي اعطا گرديد

هيدرو براي غلبه بر چالشهاي فني قابل مالحظه در رابطه با عميق ترين فعاليت توسعه اي

در اين کنفرانس کاربرد پروژه ها و تکنولوژي هائي در .صورت گرفت) متر ۱۱۰۰-۸۰۰(دريائي

سيا مورد بحث و تبادل نظر قرار مناطق دريائي از قطب شمال گرفته تا آبهاي عميق در شرق آ

.گرفتند

نفت بين المللی صنايع باالدستی - یتحوالت علم یپژوهش و فناور مديريت

22

۲۰۰۸اوت JPTمنبع

به بازار Earthworksگروه ارتوركس توسط ) معكوس سازي(نرم افزار انورژن عرضه

EE&R ها در صنايع باالدستي فناوري و تكنولوژي در تهيه و توليد راه حل دبعنوان يك راهبر

. را به بازار ارائه كرد MPSI V1.2ن لرزه نگاري نفت و گاز، آخرين ويرايش نرم افزار اينورژ

MPSI نرم افزاريست به لحاظ قيمت بهينه كه توانايي انجام سريع معكوس سازي تصادفي را

داراست و به كاربران اجازه ميدهد كه با استفاده از بسته هاي معكوس سازي قطعي موجود

سازي تصادفي براي درك عدم معكوس .قادر به توسعه معكوس سازي هاي تصادفي باشند

قطعيت در معكوس سازي لرزه اي بكار برده ميشود و به كاربران اجازه كشف اثرات عدم

شناسي، تخلخل و يا حجم مخزن درحجم معكوس شده لرزه گقطعيتهاي ژئوفيزيكي در سن

.نگاري سه بعدي را ميدهد

http://www.epmag.com/Exploration/explorationnews/item12379.php :منبع

معرفي تكنولوژي جديد تعيين مشخصات سنگ مخزن

ي ساختند كه توسط دستگاه جديد ،مطالعات مستمرسال ۳۰پس از استنفورد محققان دانشگاه

جمله انواع تراوايي، تخلخل و ليتولوژي، به مشخصات فيزيكي و ديناميكي سنگ مخزن از آن

كمك محاسبات دقيق عددي و در مدت زماني بسيار اندك كه قابل مقايسه با آزمايشات و

مستقيما از روي دانه اين خصوصيات. بدست مي آيد نمي باشد، بررسيهاي وقت گير مغزه

به تعبير .دني و تعيين مي شوهاي سنگ و قطعات كوچك مغزه يا خرده هاي حفاري اندازه گير

، در اين دستگاه خصوصيات فيزيكي سنگ اندازه گيري نمي Ingrain سازنده دستگاه جديد

.شوند بلكه محاسبه شده و بدست مي آيند

نفت بين المللی صنايع باالدستی - یتحوالت علم یپژوهش و فناور مديريت

23

هاي حفاري يا اجزاء خرده ( قطعات خرد شده سنگ : عملكرد اين دستگاه به اين شكل است كه

سكن كه اشعه ايكس سه بعدي به اجزاء سنگ مي تاباند، قرار در يك دستگاه سي تي ا ...)مغزه و

از سنگ تهيه مي كند و آنرا در يك كامپيوتر قرار مي يتصوير Ingrainدستگاه . داده مي شود

ي مختلف و از نظر ويژگيهاي مهم مخزني ي توان سنگ مورد نظر را از زوايابه اين ترتيب م ،دهد

، كارهايي كه بايد در آزمايشگاه و طي دستگاهبا اين . مورد نظر، مورد بررسي قرار داد

آزمايشات هزينه بر و وقت گير انجام گيرد، با استفاده از كامپيوتر و در مدت زمان جزئي از

.مي شودثانيه، انجام

www.ingrainrocks.com : منبع

نانو تکنولوژي و صنعت نفت

اين تکنولوژي نوين مي تواند در بخش حفاري ، اکتشاف ، توليد ، محيط زيست با ويژگي هاي

منحصر بفرد کاهش هزينه هاي عملياتي و همچنين ارتقا افزايش بهره وري واحد هاي توليدي

. نفت و گاز مورد استفاده قرار گيرد

. نو تکنولوژي مي باشداز کشور هنگ کنگ از پيشگامان توسعه نا GPشرکت نانو تکنولوژي

نظر به اهميت و فوائد متعدد اين تکنولوژي نوين در بخشهاي مختلف صنعت نفت ، استفاده و

.کاربرد اين فناوري جديد در صنعت نفت کشور مي تواند مفيد واقع گردد

www.HUPAA.com: منبع

نفت بين المللی صنايع باالدستی - یتحوالت علم یپژوهش و فناور مديريت

24

:برنامه كنفرانس ها

تاريخ يشعنوان هما

برگزاري

وب سايت مكان

اولين كنگره ملي مخازن

شكافدار وچالش هاي

پيش رو، با نگاه ويژه به

مخازن بزرگ كشور

١٤و ١٣

۱۳۸۷ آذر

شركت ملي مناطق

-نفت خيز جنوب

اهواز

www.nifrc.ir

بين الملليكنفرانس

IPTCتکنولوژي نفت

آذر ١٥-١٣

١٣٨٧ http://www.iptcnet.org/2008 مالزي -كواالالمپور

CO2كنفرانس تزريق

در مخازن

آذر ٢٠-١٨

١٣٨٧

آمريكا-تگزاس

http://www.informz.net/hartconf/event.asp

سمينار و كارگاه

تخصصي مديريت آب

١ –بهمن ٢٨

اسفند

١٣٨٧

hhttp://www.producedwaterevent.com مالزي

دوازدهمين همايش

انجمن زمين شناسي

ايران

٢ –بهمن ٣٠

اسفند

١٣٨٧

شركت ملي مناطق

-نفت خيز جنوب

اهوازhttp://www.12gsoi.ir

اولين كنفرانس و

نمايشگاه بين المللي نفت

زمينو علوم

١٦-١٤

ارديبهشت

١٣٨٨

http://www.eage.org/events شيراز

:همكاران اين شماره

سمانه آشوري، راضيه اسكندري، مهيار امامي، علي باالزاده، نجمه برزويي، مريم جهانديده،

مريم خسروي، ليلي صحرانورد، فاطمه كمالي، اكرم وحيدي

:تحت نظارت آقايان

دكتر عماد رعايايي و مهندس ابراهيم قزويني دكتر محمدعلي عمادي،