ntvg - fmcc.nl · ntvg • jaargang 164 • nummer 7 • 14 februari 2020 ntvg • jaargang 164 •...
TRANSCRIPT
NTvG • JAARGANG 164 • NUMMER 7 • 14 FEBRUARI 2020
NTvG • JAARGANG 164 • NUMMER 7 • 14 FEBRUARI 2020
0\ D
R/O
<
Geb
ruik
van
e-meedenk-
cons
ulte
n in
tern
eg eneeskunde door hui
sart
sen
DEN
NIS MU
RIS,
MAR
IELL
E KR
EKEL
S, ANKE SPREEUWENBERG, MAR
GJE BLOM, PAUL BERGMANS EN JOCHEN W,L
. CA
LS
Het Ned
erla
ndse
gezondheidszorgsysteem is
een
van
de du
urst
ein Eur
opa.
',2 Medisch-specialistische zor
g is
een
van
de facto-
ren die da
araa
n bijdraagta
-, Een de
el van deze zo
rg bet
reft
patient-
cons
ulte
n op de polikliniekwaar we
llic
ht in
terc
olle
giaa
l ove
rleg
tuss
en de hu
isar
ts en sp
ecia
list
had kun
nen vo
lsta
an. Hu
isar
tsen
kunnen beh
oeft
e he
bben
aan
consultatie van een
spec
iali
st wan-
neer
een
pat
ient
een wei
nig vo
orko
mend
symptoom hee
ft waa
r-ov
er onzekerheid bestaat, of w
anneer de hu
isar
ts — die ove
rbe
perk
te diagnostische mid
dele
n beschikt — tw
ijfelt ove
r de di
ffe-
rentiaaldiagnose of v
ragen he
eft o
ver ee
n vo
lgen
de beh
ande
lsta
p.Bi
j bepaalde vragen kun
nen al
tern
atie
ve vormen van intercollegiaal
over
leg e
en uit
koms
t bi
eden
en daarmee ko
sten
bes
pare
n.6
Waa
r dit i
nter
coll
egia
te overleg tu
ssen
huisarts e
n sp
ecia
list
vaak
telefonisch ge
beur
t, wor
dt de we
derz
ijds
e bereikbaarheid steeds
lastiger. Bekende ob
stak
els z
ijn contact op een
ongeschikt
moment, problemen om de meest i
nhoudsbekwame specialist te
bereiken—vanwege par
ttim
e dienstverbanden, sc
haalvergroting of
wer
kzaa
mhed
en op meerdere lo
cati
es — en he
t feit d
at de sp
ecia
list
op het moment va
n telefonisch ov
erle
g onvolledige in
form
atie
heeft o
ver de dia
gnos
tiek
die de hu
isar
ts al
verricht hee
ftGez
ien he
t sterk dif
fere
ntia
aldi
agno
stis
che de
nken
, he
t beschou-
wende kar
akte
r en de st
apsg
ewij
ze dia
gnos
tiek
meenden we dat
juist h
et in
tern
isti
sch s
pectrum zich uitstekend zou le
nen vo
ore -meedenkconsulten voo
r huisartsen. M
edisch Coordinatie Cen
-tr
um (MCC) Omnes in
itie
erde
het
e-me
eden
kcon
sult
inte
rne
gene
esku
nde (
IG) voo
r patienten die ni
etvo
or de be
tref
fend
ekl
acht ond
er beh
ande
ling
zijn in he
t zie
kenh
uis,
maar ov
er wie de
hui
sart
s adv
ies wil i
nwin
nen bi
j de in
tern
ist Met de
ze alt
erna
tiev
evorm van intercollegiaal overleg kun
nen hu
isar
tsen
en specialisten
beter en ge
stru
ctur
eerd
overleggen, waardoor de
effi
cien
tie en de
SAM E N VATT I N G
DOEL Int
erco
lleg
iaal
overleg tussen hu
isar
ts en sp
ecia
list
ove
r een
pati
ent ge
beur
t tr
adit
ione
el tel
efon
isch
, Telefonische consultatie
over een onbekende patient bij
een niet-spoedeisende vraag van
de
hui
sart
s kan be
perk
inge
n geven. Bi
j he
t ni
euw op
geze
tte e-mee-
denk
cons
ult interne geneeskunde kan de huisarts de expertise van
een
int
erni
st inwinnen met een patientgerelateerde klinische vraag.
In deze st
udie
eva
luer
en we de e-m
eede
nkco
nsul
ten.
I Observationeel ond
erzo
ek.
METHODE We includeerden al
le pat
ient
en voo
r wi
e de huisarts in
de periode 2017-2018 een e-m
eede
nkco
nsul
t interne geneeskunde
inze
tte in
Zuyderland locatie Si
ttar
d-Ge
leen
. We legden de patient-
kenmerken, het
ond
erwe
rp en de klinische vraag van
het
e-m
ee-
denkconsult en
eve
ntue
el eer
dere
doo
r de huisarts verrichte
diagnostiek vas
t. We cat
egor
isee
rden
het
antwoord va
n de int
er-
nist, i
nclu
sief
de eventuele verwijsaanbeveling.
RESULTATEN Van de 154 hui
sart
sen maakten 136 (88,6%) ten
min
ste ee
n ke
er geb
ruik
van
het
e-m
eede
nkco
nsul
t, wa
arbi
j de
klin
isch
e vr
agen
alle deelgebieden van
interne geneeskunde
betroffen. Van de 1047 pat
ient
en bij
wie
de hui
sart
s een e-m
ee-
denk
cons
ult in
zett
e, kwam 19,6% bin
nen 3 maanden op de pol
ikli
-
niek Interne Gen
eesk
unde
. Het inzetten va
n e-meedenkconsulten
inte
rne geneeskunde do
or hui
sart
sen le
idde
tot een
reductie va
n
70% van
de fysieke ver
wijz
inge
n te
n opzichte van
de sit
uati
e
waa
rin de e-meedenkconsulten niet beschikbaar waren.
CONCLUSIE Hui
sart
sen gebruikten e-meedenkconsulten interne
geneeskunde voo
r ee
n gr
oot scala aan vr
agen
ove
r al
le deelgebie-
den va
n de interne gen
eesk
unde
. Ru
im 80% van
de pat
ient
en bij
wie de huisarts een e-m
eede
nkco
nsul
t inzette kon verder war
den
beha
ndel
d do
or de huisarts. Het aantal fysieke ve
rwij
zing
en naar
de polikliniek Interne Geneeskunde daa
lt doo
r he
t ge
brui
k va
n
e-meedenkconsulten.
effe
ctiv
itei
t van de zo
rg mogelijkverbeteren.,
Eerder onderzoek li
et zi
en dat
het aa
ntal
'live'
verw
ijzi
ngen
naa
r de medisch specialist en de
kost
en afn
amen
bij
toepassing van e-m
ee-
denk
cons
ulte
n.8-" Hoew
el deze re
sult
aten
vee
l-
belovend zi
jn, moet di
t concept ge
evalueerd
worden in
het Ned
erla
ndse
getrapte gezond-
heid
szor
gsys
teem
. We voerden een
observa-
tionele studie van
2 ja
ar uit
om de ef
fici
enti
e
van het e
-mee
denk
cons
ult IG te e
valu
eren
en
na te gaan welk dee
l va
n de patie
nten
binnen
3 maanden alsnog naar de po
likl
inie
k Int
erne
Geneeskunde werd ve
rwez
en.
METHODE
S tud" -
- -
'-el
neme
rsDez
e ob
serv
atio
nele
studie wer
d ui
tgev
oerd
in het ve
rwijsgebied va
n Zu
yder
land
Med
isch
Gerelateerd a
rtik
el:
Commentaar va
nNynke S
cherpbier, et
al.
(04
555)
, blz
. 32
NTvG • JAARGANG 164 • NUMMER 7 • 14 FEBRUARI 2020
0\ D
R/0
<NTvG • JAARGANG 164 • NUMMER 7 • 14 FEBRUARI 2020
C ent
rum,
loca
tie Si
ttar
d-Ge
leen
, waa
rvan
het a
dher
enti
egeb
ied 15
4 hu
isar
tsen
en
191.979 pa
tien
ten te
lt We eva
luee
rden
alle
e -meedenkconsulten die
wer
den ingezet i
nde per
iode
1 ja
nuar
i 201
7-31
december 20
18 bi
jde afdeling In
tern
e Geneeskunde van Zu
yder
-la
nd. Pat
ient
en wer
den ge
lncl
udee
rd als
ze vol-
deden aa
n de voo
rafg
este
lde inclusiecriteria:
voor de in
tern
e ge
nees
kund
e onbekende pa
ti-
enten of bek
ende
patienten met een
nie
uwp r
obleem op het
gebied van de in
tern
e genees-
kund
e met de le
efti
jd van >18
jaar
.Dez
e studie werd go
edge
keur
d do
or de
med
isch
-eth
isch
e commissie van Zu
yder
land
(protocolnummer 14
-N-6
9).
TABEL 1;
1111
11=I
lE -meedenkconsulten
Voo
r ho
evee
l pa
tien
ten,
hoe
veel
aan
vrag
ers,
hoe
sne
lb ean
twoo
rd?
kenmerk
n (%)*
patienten
1047
g eslacht
9629(60,1)
418(39,9)
leeftijd in j
aren
; gemiddelde (SD
)61
,2(17,4)
l eeftijdsgroep
18-
39 ja
ar135(12,9)
40-
59 ja
ar309(29,5)
60-
79 ja
ar448(42,8)
80+ ja
ar155(14,8)
hui
sart
sen
154
aantal aanvragers van e-meedenkconsult
136(88,3)
a ant
al e-m
eede
nkco
nsul
ten per huisarts;
5(2-12)
med
iaan
(uitersten)
specialisten
20
e -meedenkconsult bea
ntwo
ord bi
nnen
992 (
94,7)
2 werkdagen
e-meedenkconsulten bea
ntwo
ord per
16(4-79)
spec
iali
st; m
ediaan (u
itersten)
* Tenzij an
tlers ve
rmel
d.
26
Proces va
n he
t e-m
eede
nkco
nsul
tDe hu
isar
tsen
moc
hten
het
e-meedenkconsult al
leen
inzetten vo
ore en ee
nmal
ig ad
vies
, waa
rdoo
r vervolgvragen ni
et mog
elij
k wa
ren.
De va
kgro
ep sel
ecte
erde
per su
bspe
cial
isme
2 er
vare
n specialisten
die de
e-m
eede
nkco
nsul
ten be
antw
oord
den.
Het proces verliep al
svolg
t
Als
een hui
sart
s de
internist w
il co
nsul
tere
n, in
formeert de hu
isar
tsde
pat
ient
over
het
proc
es. V
ervo
lgen
s vra
agt d
e huisarts het
e-mee-
denkconsult a
an via
de verwijsmodule Zo
rgDo
mein
. De huisarts
f ormuleert een
dui
deli
jke vr
aag en stu
urt r
elev
ante
inf
orma
tie
mee. Bij ont
vang
st van het
e-meedenkconsult in
Zuyderland pl
an-
nen de
secretaresses v
an de po
likl
inie
k Int
erne
Gen
eesk
unde
het
e -me
eden
kcon
sult
in de ag
enda
van de in
tern
ist;
atha
nkel
ijk v
anhe
t onderwerp wordt het
een
consult bi
j de nefroloog, en
docr
ino-
loog, mdl-arts of hemato-oncoloog. De in
tern
ist be
antw
oord
t he
te -me
eden
kcon
sult
binnen 2 werkdagen en verstuurt he
t antwoord
via e
en elektronische specialistenbrief mid
dels
Edi
fact
Dataverzameling en -a
naly
seDe volgende geg
even
s van de
geincludeerde patienten wer
den ui
tZorgDomein en het zi
ekenhuisinformatiesysteem ge
haal
d:p a
tien
tken
merk
en, a
anvu
llen
de diagnostische testen di
e de huis-
arts
had aangevraagd voordat het e-
meedenkconsult werd inge-
diend, het
aantal in
gedi
ende
e-m
eede
nkco
nsul
ten pe
r huisarts, h
etonderwerp en de
kli
nisc
he vragen van het e
-meedenkconsult, de
datum van he
t e-meedenkconsultverzoek, d
e verwijsaanbeveling
en de ad
viez
en van de specialist, en de datum waa
rop de sp
ecia
list
het e
-meedenkconsult beantwoordde.
Teve
ns werd nagegaan of de pa
tien
ten — na
het e-meedenkconsult —
werden doorverwezen naa
r Zuyderland door de
diagnosebehandel-
codes (DBC) ui
t het
ziekenhuisinformatiesysteem te ext
rahe
ren.
We
k ozen vo
or een
follow-uptijd van
3 maa
nden
, omdat ge
bleken is
dat d
e meeste aanbevelingen van de specialist binnen 3o dagen
worden ge
Impl
emen
teer
d, met een
uit
loop
tot
3 maanden."
Tot s
lot gingen we na wat de
effi
cien
tie en de
effecten op de ko
sten
en de verwijzingen waren van de inzet van het
e-m
eede
nkco
nsul
t7De ef
fici
enti
e van de e-
meed
enkc
onsu
lten
werd ge
base
erd op het
a antal voorkomen fysieke verwijzingen na
ar de in
tern
ist De fina
n-ci
erin
g van de e-
meed
enkc
onsu
lten
was
ond
erde
el van
het
sam
en-
werk
ings
verb
and '
Anders Bet
er' tus
sen zorgverleners, de patienten-
orga
nisa
tie,
de pr
efer
ente
zorgverzekeraar CZ
en MCC Omnes in
de
regio. Zo
rgve
rzek
eraa
rs bet
aald
en€ 60
,00 per e-
meed
enkc
onsu
ltV oor
de ko
sten
eval
uati
e werd een
vergelijking gem
aakt
tussen de
kosten van dit e-meedenkconsult en de kos
ten voor een
con
vent
io-
neel
fysi
ek con
sult
? De
ze conventionele kos
ten we
rden
geb
asee
rdop he
t gew
ogen
gemiddelde va
n de
enkelvoudige DB
C-ta
riev
en
voor
de 8 mee
st voorkomende in
ternistische dia
gnos
en; deze
bedroegen€ 233
,00.
Dat
a-ex
trac
tie werd uit
gevo
erd do
or twe
e be
oord
elaa
rs (M. B. en
A.S.); in
gev
al van tw
ijfe
l was
er overleg met een
derde beo
orde
laar
(LC
.), d
it ge
beurde bij 15% van
de e-
meed
enkc
onsu
lten
. De eer
ste
20 e-m
eede
nkco
nsul
ten we
rden
beoordeeld do
or al
le beo
orde
laar
som uniformiteit t
e garanderen en he
t 'case-r
ecor
d-fo
rm' t
e op
ti-
mali
sere
n. We berekenden gemiddelden met st
anda
ardd
evia
tie of
medianen met ui
ters
ten,
afha
nkel
ijk v
an de verdeling v
an de data,
met SP
SS ve
rsie 25 (IBM, Armonk, NY
).
RESULTATEN
Dat
a-ex
trac
tie
In 2017 en 20
18 wer
den 12
50 e-m
eede
nkco
nsul
ten aangevraagd
door
de hu
isar
tsen
, waa
rvan
we 203 ui
tslo
ten va
n verdere analyses:
151 omdat de
ze niet v
olde
den aa
n de
incl
usie
crit
eria
, 27 va
nweg
etech
nisc
he fou
ten en
25 va
nweg
e ee
n dubbele aa
nvra
ag. Uiteinde-
lijk
wer
den 10
47 e-m
eede
nkco
nsul
ten meegenomen in de de
fini-
tiev
e analyse.
Kenm
erke
n va
n patienten, hu
isar
tsen
en
inte
rnis
ten
In tab
el 1 staan de kenmerken van de patien-
ten, hu
isar
tsen
en in
tern
iste
n. De 1047 e-
mee-
denk
cons
ulte
n werden aangevraagd doo
r136 van de 15
4 hu
isar
tsen
(88,3%) met een
med
iaan
van 5 e-
meed
enkc
onsu
lten
per
huis-
arts
(uitersten: 2
-12). 94,
7% van de e-
meed
enk-
cons
ulte
n werd bea
ntwo
ord binnen de vo
oraf
v ast
gest
elde
term
ijn van z wer
kdagen. De
med
iaan
van het
aant
al bea
ntwo
ordd
e e-
mee-
denk
cons
ulte
n pe
r specialist was 16 (
4-79
).Hui
sart
sen gebruikten e-m
eede
nkco
nsul
ten
IG voo
r ee
n gr
oot s
cala
aan vragen over al
led e
elge
bied
en van de in
tern
e geneeskunde.
In 274 van de 10
47 e-m
eede
nkco
nsul
ten
(26,2%) ging
de vr
aag ov
er het su
bspe
cial
isme
e ndo
crin
olog
ie, i
n 24
1 (23,0%) ov
er hem
ato-
onco
logi
e, in
228 (21,8%) o
ver nefrologie, i
n174 (
16,7
%) ov
er maag-darm-leverziekten en
in
130 (
12,4
%) over
alg
emen
e in
tern
e gene
es-
kunde.
TABU 2
De eff
icie
ntie
van het e-meedenkconsult*
Verwijzingen va
n hu
isar
ts naar internist voor en ná he
t e-
meed
enkc
onsu
lt
verwijzing als
er geen
pati
ent ve
rwez
en bin
nen 3 maa
nden
e -meedenkconsult was geweest?
na een e-m
eede
nkco
nsul
t
ja; n
(%)
nee;
n (%)
tota
al; n
totaal; n
jane
e69(22,0%)
244(
78,0%)
313
25(13,3%)
163 (
86,7%)
188
94407
501
* De eff
icie
ntie
van de e-
meed
enkc
onsu
lten
wer
d ge
mete
n aan de
hand van een verplichte vra
ag aan de hu
isar
tsgedurende he
t ve
rwij
spro
ces van een e-
meed
enkc
onsu
lt: 'Ha
d u de
ze patient zonder de
mogelijkheid van he
te -me
eden
kcon
sult
verwezen naar de internist?' Deze vraag we
rd ingesteld per 1 ap
ril 2018 en de
antwoorden
wer
den af
geze
t teg
en de ge
geve
ns over de
doorverwijzingen naar het
Zuyderland Me
disc
h Centrum bi
nnen
3 ma
ande
n na geb
ruik
van het
e-m
eede
nkco
nsul
t. Al
s he
t an
twoo
rd op de
vra
ag 'j
a' was en de pat
ient
nie
tbinn
en 3 maa
nden
na he
t e-
meed
enkc
onsu
lt wer
d doorverwezen naar he
t Zuyderland Medisch Centrum, t
elde
dit e
-meedenkconsult als '1 fysieke verwijzing voo
rkem
en'.
Als he
t an
twoo
rd 'n
ee' was
en de patient wel bin
nen
3 maanden we
rd verwezen naar het
Zuyderland Medisch Ce
ntru
m, te
lde he
t e-
meed
enkc
onsu
lt al
s '1 ex
tra
onts
tane
fysieke ve
rwij
zing
',
27
NIT,
G • JAARGANG 164 • NUMMER 7 • 14 FEBRUARI 2020
ON D
R/0
<NT,G • JAARGANG 164 • NUMMER 7 • 14 FEBRUARI 2020
Follow-up na het
e-meedenkcort-
Van de 1047 pati
enten bi
j wie de hu
isar
ts een
e-me
eden
kcon
sult
inzette, wer
den er
205
(19,6%) bi
nnen 3 maanden naar de
tweede lijn
verw
ezen
, de meerderheid van he
n (1
69 patien-
ten,
82,4%) in de ee
rste
maa
nd; de
med
iaan
van de periode tus
sen he
t antwoord op het
e-meedenkconsult en de
verwijzing naa
r de
twee
de li
jn bedroeg 4 dag
en. Bij 80,
4% van de
e-meedenkconsulten (8
42 pat
ient
en) kon de
hui
sart
s de zo
rg ze
lf bl
ijve
n le
vere
n.
Van de 761 e-m
eede
nkco
nsul
ten waarin de
inte
rnis
t gee
n verwijsadvies g
af, kwamen
62 pa
tien
ten (8,1%) a
lsnog bi
nnen
3 maanden
in de tw
eede
lijn.
FIGUUR 1
Tre
nd in e-meedenkconsulten en ver
wijz
inge
n
Minder verwijzingen naar po
likl
inie
k Interne Ge
nees
-
kunde Zuy
derl
and
verwijzingen per 1000 patienten
18
16 14 12
10 8 6 4 2 0
411••••••••••la
ndel
ijk (NI
VEL)
Zuyderland MC
e-me
eden
kcon
sult
en
2014
2015
2016
2017
2018 ja
ar
Wee
rgeg
even
is he
t aantal ver
wijz
inge
n per i000 pat
ient
en naar
poli
klin
ieke
n In
tern
e Geneeskunde in de periode 2014-2018.
Na het in
stel
len van e-meedenkconsulten daalde he
t aantal
verw
ijzi
ngen
naar Zu
yder
land
Med
isch
Centrum sterker dan het
land
elij
k ge
midd
elde
.
, ko,
t —7 -,1,
m,-
-.
9Ta
bel 2 ge
eft de ef
fici
enti
e va
n verwijzingen van de e-meedenkcon-
sulten weer. De huisarts zou 313
van de 501 patienten (62,5%) na
ar
de in
tern
ist h
ebbe
n verwezen al e
r ge
en e-meedenkconsult
beschikbaar wa
s ge
wees
t Binnen dez
e gr
oep werd door de inzet van
het e
-meedenkconsult 2
44 (78,0%) van de fysieke verwijzingen naa
r
de in
ternist voorkomen. Al
s gev
olg va
n de e-m
eede
nkco
nsul
ten
ontstonden 25 ex
tra f
ysieke ver
wijz
inge
n. Door de
ze ex
tra verwij-
zing
en en de
voorkomen verwijzingen we
rden
in totaal 21
9 (24
4-25
)
fysi
eke verwijzingen voorkOmen. Dit was
70,
0% (2
19/313 patienten)
van de
gro
ep pat
ient
en die de hu
isar
tsen
had
den verwezen indien
het e
-meedenkconsult ni
et beschikbaar was
gew
eest
Figu
ur i la
at het
aantal ve
rwijzingen naa
r de pol
ikli
niek
Int
erne
Gen
eesk
unde
in de
periode 201
4-20
18 zi
en, zowel la
ndel
ijk a
ls voo
r
Zuyderland. Waa
r de
land
elij
ke tre
nd een
toe
name
laat
zien in he
t
aant
al verwijzingen na
ar de po
li IG (
13,5/100o patienten in
2014 en
14,3
/100
o patienten in
201
8), werd ee
n af
name
gez
ien in
de verwij-
zingen naa
r de
pol
i IG van Zuyderland door de bet
reff
ende
hui
sart
-
sen (
13,1
/100
0 pa
tien
ten in
201
4 en 11,
6/10
00 patienten in 2018).
Dez
e af
name
zette z
ich in
van
af de introductie van de e-
meed
enk-
cons
ulte
n eind 2016. In
201
6 be
droe
g he
t ve
rsch
il tussen de ve
rwij-
zing
en naa
r Zu
yder
land
en het l
andelijke aantal ve
rwijzingen
1,1/
1000
pat
ient
en, i
n 20
18 2,
7/100o patienten.
De to
tale
kos
ten voor een
e-meedenkconsultpatient waren
€16
6,01
. Dit bedrag is
de optelling v
an de ko
sten
per
pat
ient
voor
pati
ente
n die na
of na
ar aanleiding v
an een
e-meedenkconsult ve
r-
weze
n we
rden
(€ 60,00+(94/313)*€ 23
3,00
) en de kos
ten die de
zorgverzekeraar betaalde voo
r de
188 patienten die sow
ieso
nie
t
verwezen zouden wo
rden
en na
een
e-meedenkconsult ook nie
t
verwezen war
en (€ 60
,00*(188/313)). Bi
j toe
pass
ing van het e-mee-
denkconsult da
alde
n de
kos
ten vo
or een
ver
weze
n pa
tien
t dus van
€ 23
3,00
naa
r €1
66,0
1, een
red
ucti
e va
n 28
,8%.
Aam?
'r'r-.°4 ' gg
rios
tiek
voor
het e-meedenhonsult
In 888 (84,8%) van de 10
47 e-m
eede
nkco
nsul
ten werd — vi
:56r
het
verzoek om een
e-m
eede
nkco
nsul
t— aanvullende dia
gnos
tiek
aan-
gevr
aagd
doo
r de
hui
sart
s di
e re
leva
nt was voor de ges
teld
e kl
ini-
sche
vra
ag. Dit be
trof
1209
aan
vull
ende
diagnostische tes
ten (
tabel
3), w
aarv
an het
mer
ende
el lab
orat
oriu
mond
erzo
ek.
Classificatie v
an kl
inis
che v
ragen
De hu
isar
tsen
ste
lden
in de
1047 e-
meed
enkc
onsu
lten
1644 klini-
sche
vragen (
figu
ur 2a
), waa
rvan
het
mer
ende
el een
vra
ag om
algemeen adv
ies was (n = 50
4). De medisch specialisten gaven
2098 ad
vieze
figu
ur 21
)), waa
rvan
het
mer
ende
el ove
r aanvullende
diag
nost
iek
ng (n = 46
2).
BESCHOUWING
Hui
sart
sen z
etten e-
meed
enkc
onsu
lten
IG in
v oor
een
gro
ot sc
ala aan vragen ove
r al
le dee
l-
gebi
eden
van de IG. Ruim 8o% van de patienten
uit deze observationele stu
die ko
n na
een
e-me
eden
kcon
sult
van de internist v
erde
r wo
r-
den be
hand
eld do
or de hu
isar
ts. Hu
isar
tsen
verrichtten vo
or het in
zetten van e-m
eede
nk-
cons
ulte
n in
85% van de gevallen ze
lf al
diagnos-
tiek
. Het ge
brui
k van de e-m
eede
nkco
nsul
ten
door
hui
sart
sen le
idt t
ot een
red
ucti
e van 70%
van de fy
sieke verwijzingen ten
opz
icht
e van de
situ
atie
waarin de e-m
eede
nkco
nsul
ten ni
etbe
schikbaar z
ijn.
Dit al
les r
esul
teer
t in ee
n
afname van verwijzingen voor 'l
ive' po
likliniek-
bezo
eken
IG. Onze re
sultaten suggereren da
t de
interne ge
nees
kund
e zich uitstekend le
ent v
oor
e-meedenkconsulten door hu
isar
tsen
en da
teen gr
oot d
eel v
an de patienten vo
or wie een
e-me
eden
kcon
sult
is aan
gevr
aagd
, ni
et wor
dtverwezen naa
r de twe
ede lijn.
In de gr
oep patienten voor wie de hu
isar
ts een
e-me
eden
kcon
sult
inzette, verminderde het
aantal fy
sieke verwijzingen met 7o%
. We zi
en dit
ook terug al
s we de fysieke verwijzingen naa
r de
poli
IG van Zuyderland vergelijken met de Ia
n-de
lijk
e tre
nd: e
r wa
s ee
n ve
rsch
il van 2,7
verwij-
zingen per
1000 patienten in
2018. De opt
elso
m
van de fy
sieke c
onsu
lten
op de polikliniek en
e-meedenkconsulten nam Lic
ht to
e do
or de
intr
oduc
tie van de e-m
eede
nkco
nsul
ten,
wat
sugg
eree
rt dat
de dr
empe
l vo
or het
inze
tten
van
een e-
meed
enkc
onsu
lt door hu
isar
tsen
lag
er is
dan vo
or een
fysieke v
erwijzing. Het aa
ntal
fysi
eke verwijzingen is
ech
ter af
geno
men en
aang
ezie
n de geschatte relatieve kos
ten vo
or
een e-meedenkconsult 28
,8% la
ger l
iggen da
nvoor
een
fysi
ek consult— nog lo
s va
n de ve
rvol
g-
kost
en — kun
nen we concluderen dat
de totale
zorg
kost
en zi
jn afg
enom
en door de introductie
van he
t e-meedenkconsult Dit komt overeen
met st
udies waarin is
aangetoond da
t do
or de
inzet v
an e-m
eede
nkco
nsul
ten he
t netto aa
ntal
verw
ijzi
ngen
naa
r de medisch sp
ecialistische
zorg met 22
- 68% vermindert;
8-" dit g
eeft
een
kostenbesparing van na
ar sc
hatt
ing 18%!
111=
E111
1•11
1Waa
rove
r ga
at het
e-meedenkconsult?
Aantallen vragen va
n huisartsen en adviezen van
medisch specialisten
vraag
algemeen adv
ies
medicatie
a anv
ulle
nde di
agno
stie
k
vraag of
verwijzing no
odza
keli
jk is
d iag
nose
of differentiaaldiagnose
prog
nose
persoonsgerelateerd aan de patient
a advies
8
16
rich
tlij
nen
3
0
aanv
ulle
nde di
agno
stie
k
d iagnose of differentiaaldiagnose
med
icat
ie
verw
ijsa
dvie
s
r ich
tlij
nen
exp
ecta
tief
bel
eid
leefstijladvies
prognose
erfelijkheid
persoonsgerelateerd aan de patient
b
.411111 316
309
1-11.11
lean 254
244
504
100
200
300
400
500
600
80
17 16 16
156
217
286
462
450
428
0
100
200
300
400
500
(a) Hu
isar
tsen
ste
lden
in de e-meedenkconsulten 1644 vragen, die geclassificeerd zijn in
8 categorieen. (b) Medisch spe
cial
iste
n gaven in antwoord op deze vra
gen 2098 adv
ie-
zen. Het aantal vr
agen
van de hui
sart
sen
is hoger dan het
aantal e-meedenkconsulten
doo
rdat
hui
sart
sen meer dan een vra
ag per consult
konden ste
llen
. De specialisten gaven
soms meerdere adviezen
bij een kli
nisc
he vraag; di
t gebeurde vooral
bij de vra
gen om
algemeen adv
ies,
28
29
NTvG • JAARGANG 164 . NUMMER 7 • 14 FEBRUAR1 2020
0\ D
R/0
<NTvG • JAARGANG 164 • NUMMER 7 • 14 FEBRUAR12020
30
p7
-;p3'ki,;r,
.<,Il '7
"1
", Cf7,,Trl,f?
Onze studie hee
ft ve
rsch
ille
nde be
perk
inge
n. Te
n ee
rste
volgden
we patienten 3 maa
nden
," waardoor patienten die later w
erde
nd o
orverwezen naar de
tweede li
jn bui
ten de
analyses bleven. Het
lijkt e
chte
r on
waar
schi
jnli
jk dat
het om een
gro
ot aa
ntal
patienten
gaat, w
ant va
n de
patienten die uiteindelijk na
een e-meedenkcon-
sult
werden verwezen, w
erd 82
,4% bi
nnen
i maand ver
weze
n. Te
ntwee
de bra
chte
n we al
leen
de verwijzingen naar Zuyderland in
beeld. Pat
ient
en die
na een e-
meed
enkc
onsu
lt naar ee
n an
der zi
e-ke
nhui
s we
rden
gestuurd, zi
jn nie
t meegenomen in de
analyse. De
kans dat
een
pat
ient
naa
r een ander zi
eken
huis
wer
d ve
rwez
en is
echt
er kle
in, omdat Zu
yder
land
het eni
ge ziekenhuis is
bin
nen het
adherentiegebied. Verwijzingen naar Zuyderland loc
atie
Hee
rlen
kond
en wel wor
den meegenomen in de
ana
lyse
door de
fusie va
nde zie
kenh
uize
n op de locaties Heerlen en Sittard-Geleen.
TABA 3
Aanvullende dia
gnos
tiek
door de huisarts
With. het e-meedenkconsult
diag
nost
iek
n (%)*
(n = 1047)
laboratoriumonderzoek
b loed
803(76,7)
urine
148(14,1)
fece
s
beeldvormend onderzoek
echografie
25
109
(2,4
)
(10
,4)
ront
geno
nder
zoek
22(2
,1)
DEXA
func
tiet
este
n
24-uursbloeddrukmeting
12
44
(1,1
)
(4,2)
over
ige functietesten
endoscopie
colo
nosc
opie
25
13
(2,4
)
(1,
2)
gastroscopie
8(0
,8)
DEXA = 'dual-energy X-
ray absorptiometry'.
* Aa
ngez
ien de huisarts meer dan een diagnostische test pe
r
pati
ent kon aa
nvra
gen,
is het aantal diagnostische testen in
tota
al hog
er dan het aan
tal ingediende e-meedenkconsulten.
Vrsordoj,
!^^
4,9T
1
E-meedenkconsulten IG he
bben
verschillende
voor
dele
n ten op
zich
te van
het
hui
dige
telefo-
nische ove
rleg
tussen huisarts en specialist
ove
r patienten die nog niet bij de sp
ecia
list
inbe
handeling zi
jn. Ten
eer
ste krijgt de specialist
de gel
egen
heid
om het ant
woor
d te bas
eren
op
volledige informatie van
de hu
isar
ts, waa
ron-
der de
verrichte diagnostiek. Dit li
jkt c
ruci
aal,
aang
ezie
n de
hui
sart
s bij 85% van
de patienten
al dia
gnos
tiek
had verricht Door inspanningen
van MCC Omnes vr
aagt meer da
n 95% van
de
huis
arts
en in de
reg
io hun eer
stel
ijns
dia
gnos
-tiek aan
via Zuy
derl
and,
waa
rdoo
r de uit
slag
enal
tijd zowel voo
r de huisartsen als v
oor de
medisch specialisten va
n Zuyderland bes
chik
-baar en inzichtelijk zi
jn.',
Ten
tweede wo
rdt
door
de inzet v
an het e-meedenkconsult
gewaarborgd da
t de
meest inh
ouds
bekw
ame
spec
iali
st de vraag va
n de hui
sart
s beant-
woordt De afdeling In
tern
e Ge
nees
kund
e va
nZuyderland heeft zo verschillende internisten
inge
zet om de e-
meed
enkc
onsu
lten
te beant-
woorden, wa
arbi
j de e-
meed
enkc
onsu
lten
worden toegewezen aan
de internist met de
mee
ste kennis over het be
tref
fend
e onderwerp.
Ten de
rde wa
arbo
rgt het i
nzet
ten van e-
mee-
denk
cons
ulte
n de ver
slag
legg
ing va
n het over
-leg in
zowel het patientendossier bij de huis-
arts
als het zi
ekenhuisdossier.
CONCLUSIE
Met deze studie laten we zi
en dat
huisartsen
het e
-meedenkconsult IG geb
ruik
ten vo
or een
groot s
cala aan
vragen over al
le deelgebieden
van de
int
erne
geneeskunde. Ru
im 8o% van
de
pati
ente
n bij w
ie een
e-meedenkconsult werd
inge
zet,
kon ver
der wo
rden
behandeld door de
hui
sart
s. Het ge
bruik va
n de e-m
eede
nkco
nsul
-ten le
idde
tot
een
afn
ame va
n 70% van
de
fysi
eke verwijzingen ten opz
icht
e va
n de si
tua-
tie waarin e-m
eede
nkco
nsul
ten ni
et bes
chik
-baar war
en.
Een e-meedenkconsult tu
ssen hui
sart
s en spe-
cialist g
eeft ge
lege
nhei
d vo
or een
pla
nbaa
rdi
gita
al overleg waa
rbij
de verslaglegging van
het o
verleg in z
owel het patientendossier bij de
hui
sart
s als
het zi
eken
huis
doss
ier is
gew
aar-
borg
d.
In ver
volg
onde
rzoe
k moet wor
den aa
nget
oond
of he
t e-
meed
enkc
onsu
lt ook ef
fectief i
s voo
ran
dere
spe
cial
isme
n. Ook moet de co
mple
xi-
teit van
de vraagstellingen — en een
mogelijk
leer
effe
ct bi
j de huisartsen — wor
den geanaly-
seerd. To
t sl
ot moet een
kos
tene
ffec
tivi
teit
s-an
alys
e wo
rden
uit
gevo
erd wa
arbi
j de verhou-
ding met de te
lefo
nisc
he con
sult
en in ac
htg enomen wor
dt en op gro
nd waa
rvan
conclu-
sies getrokken kun
nen wo
rden
ove
r de bes
tetari
feri
ng voo
r tr
ansm
ural
e communicatie.
— On
line
artikel e
n reageren op m1
19,1
1/03
860
— Me
disc
h Co
ordi
nati
e Cen
trum
(MCC) O
mnes
, Sit
io rd
:dr
. D. M
uris, gez
ondh
eids
wete
nsch
appe
r (revels: C
APHRI,
vakg
roep
Huis
arts
gene
esku
nde)
; dr. M. Kr
ekel
s, in
tern
ist;
drs.
P Ber
gman
s, hu
isar
ts. U
niversiteit M
aastricht, Ca
re and
Public H
ealth Research In
stit
ute (CA
PHRI
), va
kgroep Hu
isar
ts-
geneeskunde, Ma
astricht: A. S
preeuwenberg, B
Sc, e
n M.
Blom,
BSc, st
uden
ten g
eneeskunde ; prof
dr. J
. Cals, hu
isar
ts.
Contact: J .W.L. Ca
ls ([email protected])
Belangenconflict en
financiele on
dersteuning: ge
en ge
meld
.Aa
nvaard op
16 s
epte
mber
2019
Cite
er al
s: Ned Ti
jdschr Ge
neeskd. 202
o:16
4:D3
86o
LITERATUUR
Kron
eman
M, B
oerm
a W,
van de
n Be
rg M, G
roen
eweg
en P, d
elong), va
n Gi
nnek
en E.
Netherlands: He
alth Sy
stem Rev
iew.
Heal
th Sy
stTransit. 20
16;18:1-24o.
2 CB
S. Zo
rgui
tgav
en st
ijge
n in 201
7 me
t 2,1
procent. ht
tps://
www
. cbs. n
l/n1
- nl/
nieu
ws/2
o18/2 2
/zor
guit
gave
n-st
ijge
n-in
-20
17- m
et-2-1-procent, ger
aadp
leeg
d op 2
1 januari 20
2o.
3 Va
n de
r HorstA, Va
n Erp F
, De Jong J.
Tren
ds in
gezo
ndhe
id en
zorg
. Den
Haa
g: Ce
ntraal Pl
anbu
reau
; 2011. p.
16.
4 Wammes Ieurissen P
, Westeit G,
Tank
e M. T
he Dutch Health
Care
System. h
aps:
//in
tema
tion
al.c
ommo
nwea
lthf
und.
org/
c ountries/netherlands/, ger
aadp
leeg
d op 2
/ januari 202
0.5
Bourgueil Y , MarekA, Mo
usqu
e s J,
(Pro
sper
e/Ir
des)
. Thr
ee mo-
dels of primary ca
re or
ganisation in
Eur
ope,
Canada, A
ustralia
and New -
Zeal
and.
Issu
es in
Health Ec
onom
ics.
2009
;141
:1-6
.6 Va
n Dijk CE
, Kor
evaa
r IC, de
Jong JD
, Koo
pman
s B, va
n Di
jkM, de Ba
kker OH. Ke
nnisvraag: Ru
imte
voorsubstitutie?
Verschuivingen van tw
eedelijns- na
aree
rste
lijn
szor
g. Ut
recht:
NIVEL; 2013
.7
Van de
r Hei
jden
JP, d
e Kei
zer N
E, Spul
s PI, Wit
kamp
L. Te
lede
r-ma
tolo
gisc
h co
nsul
t door d
e hu
isar
ts: b
eter
e zor
g teg
en la
gere
kosten. N
ed Ti
jdschr Ge
neeskd. 2
012;156:A4253•
9 1 0 11 12 13
Liddy C
, Moroz I,
Mih
an A,
Nawa
r N, Ke
ely E
. A sy
stematic
revi
ew of asynchronous, pr
ovider-t
o-pr
ovid
er, e
lect
roni
c con
-sultation s
ervi
ces t
o imp
rove
acce
ss to
specialty c
are a
vailable
worldwide. T
elemed) E He
alth. 2
019;
25:1
84-9
8.Ke
ely E
, Liddy C,
Afkham A. Utilization, be
nefits, and imp
act o
fan
e-consultation se
rvic
e acr
oss d
iver
se sp
ecia
ltie
s and
primary
care pr
ovid
ers.
Telemed I
E He
alth. 2
013;19:733-8.
Lidd
y C, D
rosi
nis P
, Der
i Armstrong C,
McKellips F
, *ham A,
Keely E
. What a
re th
e cost sav
ings
associated wit
h pro
vidi
ngac
cess
to sp
ecia
list
care
through the C
hamp
lain
BASE e
Consult
service? A costing e
valu
atio
n. BM) Open. 2
016;
6:eo
log2
o.Liddy C
, Moroz I,
Afkh
am A,
Keel
y E. S
usta
inab
ilir
y of a primary
care-d
rive
n eCo
nsul
t ser
vice
. Ann
Fam Med. 2
018;16:120-6.
P arikh PJ,
Mow
rey C,
Gall
imor
e J, H
arrell 5,
Burke B
. Evaluating
e-consultation im
plementations b
ased
on use and ti
me-l
ine
a cro
ss va
rious s
pecialties. I
ntl Med In
form
. 2017;108:42-8.
Mulls DM, van A
cker BA
, Cra
sbor
n EL, Be
rgmans HW.
Diagnos-
tiek
in de e
erst
e lijn k
an sl
imme
r. Me
disc
h Contact, 28
mei
2 018.
NTvG • JAARGANG 164 • NUMMER 7 • 14 FEBRUARI 2020
COMMF- \TAAR
Gerelareerd a
rtik
el:
Onderzoekvan
Dennis M
aris et
al.
(D386o), b
lz. 24
Elders in
dittijdschrift st
aan d
e res
ulta
ten v
an ee
n onderzoek naar h
eteffect va
n e-
meed
enkc
onsu
lten
. Dit
onderzoek l
aat zie
n ho
e ken
nis u
itde
twee
de li
jn kan wor
den benut i
n de e
erste l
ijn. Ko
rt geze
gd kom
t het
erop ne
er da
t een
generalist de
same
nhan
g der d
inge
n be
waak
t en
waa
r nod
ig ex
pertise v
an ee
n spe
cial
ist i
nroept. i
s her
e-me
eden
kcon
sult
de op
loss
ing om ex
pertise b
eschikbaar te
maken
zond
er da
t de z
org d
uurder wo
rdt?
Een hui
sart
s als a
anspreekpunt voo
r de
patient en als poortwachter naar de
twe
ede
lijn is
een
logische manier om de zo
rg in te
rich
ten als het s
trev
en is
om zor
g in
samen-
hang
en doelmatig te org
anis
eren
. Dit g
edach-
tegoed is t
erug
te vinden in
div
erse
rapporten
van de
overheid, medisch specialisten en
hui
s-artsen, d
ie de laatste ti
jd het li
cht
E-meedenkconsulten passen in
deze manier
van denken.
In het onderzoek naar e-
meed
enkc
onsu
lten
dat e
lders in
dit ti
jdsc
hrif
t staat bes
chre
ven,
gaven de
hui
sart
sen aan of zij de pa
tien
t verwe-
zen zo
uden
heb
ben als het meedenkconsult
niet had bestaan.,
Uit het onderzoek blijkt d
athe
t aan
tal verwijzingen naar de
pol
ikli
niek
Inte
rne Geneeskunde ge
dure
nde de
ond
er-
zoek
sper
iode
daadwerkelijk daa
lde.
Om aan te
tone
n da
t de
dating in
het aa
ntal
verwijzingen
toe te rek
enen
is aan de in
terv
enti
e, zo
u ee
nge
rand
omis
eerd
e tr
ial m
oeten pl
aats
vind
en.
Toch vinden wij d
it een
vee
lbel
oven
de manier
van we
rken
. Om dit duurzaam in
te bedden
moe
ten we ech
ter met een
bre
dere
blik kijken
naar onze manier van
samenwerken, de rol
van
ICT, onz
e aandacht voo
r pa
tien
tbet
rokk
enhe
iden de opleiding va
n de zo
rgpr
ofes
sion
als va
n
de toekomst
Van e-meedenkconsult na
are-samenwerkconsult
Het e-meedenkconsult in
het onderzoek was
FOTO: MATTJEACOCK/ISTOCK.COM
beperkt t
ot nieuwe patienten, bi
j wie de hu
is-
arts
het
initiatief he
eft Hoe mooi zou het zi
jnom e-m
eede
nkco
nsul
ten te verbreden naar
e-samenwerkconsulten voo
r be
kend
e patien-
ten. Dat
geef
t mogelijkheden om of t
e stem-
men ove
r patienten die al
onder beh
ande
ling
zijn van de medisch sp
ecia
list
Bij patienten
met mul
timo
rbid
itei
t die onder beh
ande
ling
zijn bij mee
rder
e medisch specialisten gee
ftdi
t ook de ze
er gewenste mo
geli
jkhe
id tot
e -samenwerkconsulten tussen medisch specia-
list
en ond
erli
ng. Het in
itia
tief
kan zo
wel bij de
hui
sart
s als bij de medisch specialisten lig
gen.
Dan is
er nog de ui
tdag
ing om ook andere
z orgprofessionals t
e betrekken bij e-samen-
werk
cons
ulte
n. Wat da
cht u va
n de wij
kver
-
'4
pleegkundige? Durven we het aan om ook bui-
ten het domein van
dokters een
ove
rleg
moge
-li
jkhe
id in te ric
hten
en nu eens echt meer
samenhang in
de zo
rg aan
te brengen? Er z
ijn
veel
init
iati
even
met ge
deelde dos
sier
s, maar
dat g
aat v
aker
om het de
len va
n gegevens dan
om het de
len en ont
wikk
elen
van kennis en
inzi
chte
n ov
er een
patient di
e bij a
lien bekend
is. De Sii
lo-a
pp bijvoorbeeld bi
edt w
eliswaar
de mog
elij
khei
d om met mee
rder
e specialis-
men te ov
erle
ggen
ove
r ee
n 'casus', maar ni
etzo
zeer ove
r ee
n bekende patient
Of he
t nu gaat om bekende of o
nbekende
patienten, bi
j e-consultaties is
ove
reen
stem
-ming ove
r de
spelregels noodzakelijk. Een
voorbeeld hi
erva
n zijn de re
gels
ove
r co
nsul
ten
NTvG • JAARGANG 164 • NUMMER 7 • 14 FEBRUARI 2020
COMM
AAR
NTvG • JAARGANG 164 • NUMMER 7 • 14 FEBRUARI 2020
in de Si
ilo-
app;
deze app ha
ntee
rt de Pr
isma
g edr
agsc
ode., De ju
ridi
sche
ver
antw
oord
elij
k-heid bij
alle consultaties moet helder zi
jn. Bi
jnieuwe pat
ienten
ligt de ve
rant
woor
deli
jkhe
idbi
j deg
ene die contact heeft me
t de
patient
6 Bi
jge
meen
scha
ppel
ijke
patienten vraagt d
itafst
emmi
ng; daarvoor is
ons nog
geen over-
koepelend beleid bekend.
ICT
Het
is noodzakelijk da
t de digitale inr
icht
ing
van e-samenwerkconsulten past bij de dage-
lijk
se manier va
n werken van
zor
gpro
fess
io-
nals en
bij de be
hoef
ten die patienten hebben.
In het onderzoek wer
d ge
brui
kgem
aakt
van
de
b estaande ICT-mogelijkheden en wer
d aa
nge-
sloten bij
het
huisartsen- en ziekenhuisinfor-
matiesysteem (H
IS en ZIS). A
ppli
cati
es die
niet
of slechts aa
n ee
n zijde passen bij
HIS of Z
IS of
andere elektronische zo
rgdossiers zi
jn onwen-
selijk. S
lechts inc
iden
teel
is er e
en mogelijk-
heid voo
r patien
ten om inzage te kri
jgen
in de
c omm
unic
atie
tus
sen pr
ofes
sion
als of om
eigen meetwaarden of filmpjes te
ben
utte
n bi
jdi
e communicatie. De Alg
emen
e Verordening
P ers
oons
gege
vens
(AVG) s
peelt hierin ech
ter
een remmende rol, w
ellicht onb
edoe
ld en
mog
elij
k ont
erec
ht,
De ov
erhe
id wil ele
ktro
nisc
he geg
even
suit
wis-
seling versnelle
n do
or har
moni
seri
ngva
n taal-
gebr
uik en tec
hnis
che ko
ppel
inge
n.8 I
n deze
`DE HUISARTS IS HET
AANSPREEKPUNT VOOR DE
PATIENT EN DE POORTWACHTER
NAAR DE TWEEDE LIJN'
34
bewe
ging
zal d
e ge
dach
tevo
rmin
g ov
er de uit-
wiss
elin
g va
n kennis in co
nsul
ten moeten wor
-de
n meegenomen. Wij hou
den geen pleidooi
voor
een
landelijke aansturing van
ove
rleg
plat
-forms; eni
ge vorm va
n co
ncur
rent
ie is
gew
enst
als s
timulans voo
r innovatie en pri
jsst
elli
ng.
Het wor
dt ec
hter
wel
een hele puzzel om dat
brede palet met vi
deoc
onsu
ltat
ie, c
hatt
en en
n og te
bedenken applicaties ov
erzi
chte
lijk
,pr
aktisch en
eenvoudig te
houden.
Wat
vindt de p
atient ervan?
Het
e-meedenkconsult is
uiteraard geen doel
op zich, maar wil
een
bijdrage leveren aa
n de
k wal
itei
tvan
zor
g. De pat
ient
is degene die
bepaalt o
f de zo
rg bij
draa
gt aan
zijn
of haar
kwaliteit van Lev
en. Pa
tien
ten ve
rwac
hten
van
med
isch
specialisten en huisartsen da
t zij
ond
erli
ng samenwerken, maar vooral ook dat
zij sam
enwe
rken
met pa
tienten. Het e-mee-
denkconsult is
een
mooi voo
rbee
ld van
een
digi
taal
hul
pmid
del bi
nnen
een
zorgnetwerk
waa
rbij
verschillende sp
eler
s in
het net
werk
op
vers
chil
lend
e momenten waa
rde ku
nnen
toe-
voegen voo
r de
patient Ook het zo
rgnetwerk
moe
t de
beh
oeft
e va
n de
pat
ient
als ui
tgan
gs-
punt nemen.
Wij
zijn dan
ook hee
l be
nieu
wd hoe
de pa
tien
tde toegevoegde waa
rde va
n het e-
meed
enk-
cons
ult e
rvaart Wat kun
nen wij l
eren van
de
pati
ent?
Laten we nadrukkelijk de
pat
ient
betr
ekke
n bij de on
twik
keli
ng, a
dopt
ie en
i mplementatie van in
nova
ties
.
De aios: h
uisarts en me
disc
h spe
cial
ist van
de to
ekom
stChapeau voo
r de
tijd
en energie di
e de hui
sart
-se
n en medisch specialisten in
het e-m
eede
nk-
cons
ult he
bben
gestoken. Maa
r waarom zi
jn de
aios
sen hier niet bij b
etrokken? Voor de aios-
sen kan dit een
lee
rins
trum
ent z
ijn al
s ze in
nauw contact met hun opl
eide
r e-
cons
ulte
nbean
twoo
rden
.,
We erkennen allemaal da
t het s
ucces va
n tech-
nologische inn
ovat
ies mede afhankelijk is
van
d e aanpassingsbereidheid en he
t aanpassings-
`HET E-MEEDENKCONSULT KAN HELPEN OM TOT MEER
SAMENHANG IN DE ZORG TE KOMEN'
verm
ogen
van
zor
gpro
fess
iona
ls. Da
t techno-
logi
sche
innovatie een
plaats v
erdi
ent i
n de
e erstelijns- en medische ver
volg
ople
idin
gen,
iswat
ons bet
reft
helder. Maa
r ho
e do
e je
dat?
Om aio
ssen
en op
leid
ers hi
ervo
or han
dvat
ten
te bie
den he
eft De Jonge Spe
cial
ist samen met
d e Fed
erat
ie Medisch Specialisten ee
n handrei-
king
ontwikkeld.rn De aio
ssen
van nu zijn pro-
acti
ef be
zig met hun toe
koms
t Juist onz
ejong
e collegae in opleiding z
ijn de cre
atie
ve en
i nno
vati
eve geesten di
e wij zo nodig he
bben
voor
onze to
ekom
st Onze ti
p: geef a
iossen de
ruimte en
tijd
om mee te
leren, t
e exploreren
en te ex
peri
ment
eren
. Laat hen
het
vlie
gwie
lv ormen voo
r de
ze nieuwe manieren van wer
-ken.
TOT S LOT
We hopen daadwerkelijk da
ter meer sam
en-
hang
in de zor
g zal komen: meer meedenken
en sam
enwe
rken
. La
ten we datvooral nie
ta l
leen digitaal d
oen.
Elkaar ontmoeten, e
lkaar
lere
n ke
nnen
en ee
ns eve
n de telefoon pakken
is st
raks mis
schi
en oud
erwe
ts, maar ons per
-soonlijk contact za
l he
t fun
dame
nt bl
ijve
nwaarop we ver
der moeten bou
wen.
Onl
ine a
rtikel en
reageren op nt
vg.n
l/D4
555
R adb
oudu
mc, N
ijmegen, af
d. Ee
rste
lijn
sgen
eesk
unde
:dr
. N. S
cherpbier, hu
isar
ts; Radboudumc H
ealth A
cademy:
prof dr
. J. d
e Graaf, i
nter
nist
. UMC Ut
rech
t, Ju
lius Ce
ntrum,
Utrecht: d
rs. L
. Mei
jer,
huis
arts
.C o
ntac
t: J.
de Graaf Oacq
ueli
ne.d
eGra
af@r
adbo
udum
c. nO
— Be
lang
enco
nfli
ct en
jina
ncie
le on
ders
teun
ing:
geen
gemeld.
— A
anvaard o
p 4 de
cemb
er 20
19Ci
teer
als:
Ned Tijdschr Ge
neeskd 202
0;16
4:04
555
LITERATUUF
i De
juistezorg op de
juis
te pl
ek. D
en Haa
g: Ta
skforce ̀
de Ju
iste
Zorg
op de
Juis
te Pl
ek'; 20
19.
2 LHV. Ke
rnwa
arde
n en kerntaken huisartsenzorg. w
ww.lhv.nl/
u w-beroep/kwaliteit/toekomstvisie-2o22/kemwaarden-en-
kemtaken-huisartsenzorg.
3 Visiedocument M
edis
ch Sp
ecia
list
2025
. Utrecht: Fe
deratie
Medisch Sp
ecia
list
en; 201
7.4
Muris D
, Kre
kels
M, S
preeuwenberg A,
et al
. Gebruikvan
e -me
eden
kcon
sult
en in
terne g
eneeskun
de do
or hu
isar
tsen
. Ned
Tijd
schr
Geneeskd 2020;164:D386o.
5 Prisma ge
dragscode. Ve
rsie ap
ril 2019. ht
tps:
//in
o3.
h ostcontrol.com/resources/21b42ece59b5b9/0e7314a6a7/
f ile
-obj
ect/
Hoe%
2owe
%20s
amen
werk
en%w
op%2
0Pri
sma.
pd f, ge
raad
plee
gd op
22 j
anua
ri 20
20.
6 KN
MG. Ve
ra nt
woordelijkheden be
hand
elend a
rts en co
lleg
a bij
c oll
egia
al co
nsul
t. ww
w.knmg.nl/advies-richtlijnen/artsen-
in folijn/praktijkdilem ma
s-i/praktijkdi
lemm
a/ve
rant
woor
de-
lijkheden-behandelend-arts-en-collega-bij-collegiaal-consult.
htm,
gera
adpl
eegd
op 22 j
anua
ri 20
20.
7 Bloemendal H,
van Bo
ven J
. Pri
vary
wet o
nnodig st
reng
uitg
e-le
gd. M
edis
ch Co
ntac
t, 24 j
anuari 20
19.
8 Ka
merb
rief
over
elek
tron
isch
e geg
even
suit
wiss
elin
g in d
e zorg.
Den
Haa
g: Mi
nist
erie
van
VWS; 2
018.
9 Janssen M
, Sagasser MH,
Laro EAM
, et a
l. Le
arning in
tra-
prof
essi
onal
coll
abor
atio
n by p
arti
cipa
ting
in a co
nsultation
prog
ramm
e: wh
at an
d how di
d primary an
d sec
onda
ry ca
retrainees le
arn?
BMC Med Ed
uc. 2
017;17:125.
10 Tec
hnol
ogis
che i
nnovatie in
de medisch-specialistische v
ervo
lg-
opleiding. Ut
recht: De
'tinge Sp
ecia
list
; 2018.
35