nw iii 1 variatie in voortplanting
TRANSCRIPT
![Page 1: Nw iii 1 variatie in voortplanting](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042817/55a1b04b1a28abee468b4578/html5/thumbnails/1.jpg)
III De maakbare mens
H1: Variatie in voortplanting
H2: Gametogenese
H3: Erfelijkheid bij de mens
H4: Embryogenese
H5: Zwangerschap en geboorte
H6: De maakbare mens?
![Page 2: Nw iii 1 variatie in voortplanting](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042817/55a1b04b1a28abee468b4578/html5/thumbnails/2.jpg)
III De maakbare mens
H1: Variatie in voortplanting
H2: Gametogenese
H3: Erfelijkheid bij de mens
H4: Embryogenese
H5: Zwangerschap en geboorte
H6: De maakbare mens?
Grote semesteropdracht!
![Page 3: Nw iii 1 variatie in voortplanting](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042817/55a1b04b1a28abee468b4578/html5/thumbnails/3.jpg)
Variatie in
voortplanting
III-1
![Page 4: Nw iii 1 variatie in voortplanting](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042817/55a1b04b1a28abee468b4578/html5/thumbnails/4.jpg)
chloroplast
kern
mitochondrion
vacuole
plastide
celmembraancelwand
lysosoom
Golgi apparaat
ER met ribosomen
0.1 De cel en haar onderdelen
Plantaardige cel Dierlijke cel
![Page 5: Nw iii 1 variatie in voortplanting](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042817/55a1b04b1a28abee468b4578/html5/thumbnails/5.jpg)
0.1 De cel en haar onderdelen
![Page 6: Nw iii 1 variatie in voortplanting](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042817/55a1b04b1a28abee468b4578/html5/thumbnails/6.jpg)
0.1 De cel en haar onderdelen
![Page 7: Nw iii 1 variatie in voortplanting](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042817/55a1b04b1a28abee468b4578/html5/thumbnails/7.jpg)
16
![Page 8: Nw iii 1 variatie in voortplanting](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042817/55a1b04b1a28abee468b4578/html5/thumbnails/8.jpg)
15
Celmembraan = scheiding tussen polair en polair
= dubbele laag emulgatoren
fosfolipiden
![Page 9: Nw iii 1 variatie in voortplanting](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042817/55a1b04b1a28abee468b4578/html5/thumbnails/9.jpg)
17
18
19
20
![Page 10: Nw iii 1 variatie in voortplanting](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042817/55a1b04b1a28abee468b4578/html5/thumbnails/10.jpg)
1.1 Voortplantingsstrategieën
Soorten overleven door
Trade off:
- veel nakomelingen, weinig energie in de overleving
- weinig nakomelingen, veel energie in de overleving
VARIATIE
![Page 11: Nw iii 1 variatie in voortplanting](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042817/55a1b04b1a28abee468b4578/html5/thumbnails/11.jpg)
1.2 Celsplitsing
bij Prokaryoten
(zonder kern, DNA in plasmiden)
plasmide
- snel: 15 ' tot enkele dagen
exponentieel
- efficiënt
VARIATIE door
uitwisseling plasmiden
- “soortgenoten”
- andere prokaryoten (beperkt)
![Page 12: Nw iii 1 variatie in voortplanting](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042817/55a1b04b1a28abee468b4578/html5/thumbnails/12.jpg)
1.2 Celsplitsing
5 000 000 000 000 000 000 000 per dag!
![Page 13: Nw iii 1 variatie in voortplanting](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042817/55a1b04b1a28abee468b4578/html5/thumbnails/13.jpg)
1.3 Celdeling bij cellen met kern
Eukaryoten = cellen met kern.
2n stukjes DNA zitten in de kern: chromosomen.
Deling = gestructureerd stappenplan.
INTERFASE = fase tussen delingen
DNA-duplicatie door
DNApolymerase
![Page 14: Nw iii 1 variatie in voortplanting](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042817/55a1b04b1a28abee468b4578/html5/thumbnails/14.jpg)
INTERFASE = fase van een actieve cel
(~eiwitsynthese)
DNA is vlokkig en
leesbaar:
1.3 Celdeling bij cellen met kern
centromeer
chromatide
chromatide
![Page 15: Nw iii 1 variatie in voortplanting](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042817/55a1b04b1a28abee468b4578/html5/thumbnails/15.jpg)
PROFASE = voorbereiding op deling
DNA verdicht tot (zichtbare) chromosomen
kernwand lost op
spoelfiguur vormt zich (centriolen)
![Page 16: Nw iii 1 variatie in voortplanting](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042817/55a1b04b1a28abee468b4578/html5/thumbnails/16.jpg)
PROFASE
![Page 17: Nw iii 1 variatie in voortplanting](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042817/55a1b04b1a28abee468b4578/html5/thumbnails/17.jpg)
PROFASE
DNA verdicht tot (zichtbare) chromosomen
![Page 18: Nw iii 1 variatie in voortplanting](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042817/55a1b04b1a28abee468b4578/html5/thumbnails/18.jpg)
META- en ANAFASE
eigenlijke DNA-verdeling: 2 mogelijkheden
(zie verder)
![Page 19: Nw iii 1 variatie in voortplanting](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042817/55a1b04b1a28abee468b4578/html5/thumbnails/19.jpg)
TELOFASE
kernwand vormt zich
chromosomen despiraliseren tot chromatinenetwerk
cytokinese (celsplitsing)
Hierop volgt ogenblikkelijk de volgende interfase.
![Page 20: Nw iii 1 variatie in voortplanting](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042817/55a1b04b1a28abee468b4578/html5/thumbnails/20.jpg)
TELOFASE
![Page 21: Nw iii 1 variatie in voortplanting](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042817/55a1b04b1a28abee468b4578/html5/thumbnails/21.jpg)
MITOSE = gewone celdeling
alle dochtercellen zijn
genetisch identiek (diploïd, 2n).
voor groei, herstel,
ongeslachtelijke voortplanting
( geen genetische variatie!)
1.4 Groei door deling: mitose
![Page 22: Nw iii 1 variatie in voortplanting](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042817/55a1b04b1a28abee468b4578/html5/thumbnails/22.jpg)
METAFASE
2n chromosomen in het middenvlak
spoelfiguur is af
ANAFASE
chromatiden splitsen in centromeer
spoelfiguur trekt chromatiden uit elkaar
![Page 23: Nw iii 1 variatie in voortplanting](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042817/55a1b04b1a28abee468b4578/html5/thumbnails/23.jpg)
PROMETAFASE
![Page 24: Nw iii 1 variatie in voortplanting](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042817/55a1b04b1a28abee468b4578/html5/thumbnails/24.jpg)
METAFASE
![Page 25: Nw iii 1 variatie in voortplanting](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042817/55a1b04b1a28abee468b4578/html5/thumbnails/25.jpg)
ANAFASE
![Page 26: Nw iii 1 variatie in voortplanting](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042817/55a1b04b1a28abee468b4578/html5/thumbnails/26.jpg)
1.4 Groei door deling: mitose
![Page 27: Nw iii 1 variatie in voortplanting](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042817/55a1b04b1a28abee468b4578/html5/thumbnails/27.jpg)
1.5 Meiose en
geslachtelijke voortplanting= reductiedeling
voor geslachtelijke
voortplanting
alle dochtercellen
zijn genetisch uniek en
hebben slechts de helft van de
chromosomen (haploïd, n):
geslachtscellen
twee haploïde cellen (van
verschillende ouders) vormen
samen 1 omnipotente cel
![Page 28: Nw iii 1 variatie in voortplanting](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042817/55a1b04b1a28abee468b4578/html5/thumbnails/28.jpg)
Startpositie
= identiek als bij mitose
= dubbele hoeveelheid DNA
2 delingen nodig om naar
de helft te gaan:
- meiose I (echte reductie)
- meiose II (gewone mitose)
![Page 29: Nw iii 1 variatie in voortplanting](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042817/55a1b04b1a28abee468b4578/html5/thumbnails/29.jpg)
METAFASE 1
homologe chromosomen
paarsgewijs in het evenaarsvlak
genuitwisseling: cross-over
spoelfiguur is af
![Page 30: Nw iii 1 variatie in voortplanting](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042817/55a1b04b1a28abee468b4578/html5/thumbnails/30.jpg)
ANAFASE 1
centromeren blijven
n volledige chromosomen
naar elke pool
de reductie is gebeurd!
![Page 31: Nw iii 1 variatie in voortplanting](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042817/55a1b04b1a28abee468b4578/html5/thumbnails/31.jpg)
1.5 Seksuele voortplanting
![Page 32: Nw iii 1 variatie in voortplanting](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042817/55a1b04b1a28abee468b4578/html5/thumbnails/32.jpg)
1.5 Seksuele voortplanting
- via gametogenese (meiose)
+ samensmelten (bevruchting, eventueel seks)
+ embryogenese
- seks vraagt om paringsgedrag, …
Tweeslachtigheid (vb slakken):
wederkerige bevruchting
mogelijk, maar:
voortplanting gaat vooraf
door gevecht om de
rolverdeling