o157.h7

20

Click here to load reader

Upload: khanh-nguyen-quoc

Post on 18-Dec-2015

12 views

Category:

Documents


6 download

DESCRIPTION

Ngộ độc thực phẩm có thể xảy ra khi chúng ta sử dụng thức ăn, nước uống nhiễm khuẩn hoặc hóa chất độc hại... Các nghiên cứu gần đây đã xác định được một trong những nguyên nhân của nhiều trường hợp ngộ độc thức ăn là do vi khuẩn Escherichia coli O157 (E. coli O157).

TRANSCRIPT

Phn 1

M UNg c thc phm c th xy ra khi chng ta s dng thc n, nc ung nhim khun hoc ha cht c hi... Cc nghin cu gn y xc nh c mt trong nhng nguyn nhn ca nhiu trng hp ng c thc n l do vi khun Escherichia coliO157 (E. coli O157).Vi khunE. coli O157 thuc nhm vi trng ng rut Enterobacteriaceae, c trong ng rut ca ngi v gia sc chng c tm thy i trng nn cn gi l vi khun i trng. Trong t nhin, vi khun E.coli O157 c th c tm thy trong rut v trong phn ca cc loi gia sc, c bit l trong phn b, sa cha kh trng Cc bnh c lin quan n vi khunE.coli O157 l bnh tiu chy, vim ng nc tiu v mt s bnh khc. Triu chng b nhim trng vi khun thng khc nhau, nhng nhn chung, bnh nhn c cc triu chng nh: nn, au bng, st, tiu chy thng c muCc chuyn gia c tnh rng M mi nm c khong 70 ngn ngi mc bnh lin quan nE. coli O157. S v ng c thc phm do vi khun ny gy ra ng th 3 sau cc nguyn nhn do Campylobacter v Samonella.Ti Vit Nam, theo s liu Cc thng k t nm 2007 n nm 2013 cho thy trung bnh mi nm c khong 234 v ng c thc phm xy ra vi khong 8.211,3 ngi mc v khong 48,3 ngi cht. T l b ng c thc phm trung bnh l 7,05/100.000 dn, t l cht l 0,06/100.000 dn/nm. Hin nay, cc nh khoa hc tm ra c nhng bin php cha tr bnh do E. coli O157 gy ra, cng nh cc phng php pht hin sm s c mt ca n trong thc phm c bin php x l kp thi nhm ngn chn v hn ch cc s c v an ton thc phm c th xy ra.Phn 2

TNG QUAN V VI KHUN E. COLI O1572.1. Tng quan v E.coli O157

2.1.1. Hnh thi v c tnh sinh vt, ha hc ca vi khun E. coli O157Vi khun E.coli O157 c dng hnh que nh, hai u trn, ng ring r, i khi xp thnh chui ngn (hnh 2.1) v bt mu Gram m (mu hng); c kh nng di ng.

Hnh 2.1. Hnh dng E.coli O157

Bng 2.1. Mt s c tnh sinh hc, ho hc ca vi khun E. coli O157TTc tnh sinh haDng tnh (+)/ m tnh (-)

1Gram (-)(+)

2Lactose (+)

3Glucose(+)

4H2S(-)

5Kh nng sinh kh(+)

6Kh nng di ng(+)

7Mannitol(+)

8Urease(-)

9Indol(+)

10Sorbitol(-)

2.1.2. c t v c ch gy bnhVi khun E.coli O157 thng gy mt s hi chng nguy him ngi nh: vim kt trng xut huyt (hemorrhagic colitis), ur huyt (hemolytic uremic syndrome), suy thn; thm ch c th dn n t vong. Kh nng gy bnh ngi ca E.coli O157 cn l kt qu ca kh nng sn xut nhiu yu t c lc, ng ch nht l cc c t Shiga (Stx), l mt trong nhng cht c mnh nht c bit i vi ngi. Shiga toxin c nhiu bin th (Stx1, Stx2, Stx2c) v hot ng nh cc cht c bng cch c ch s tng hp protein trong t bo ni mc v cc t bo khc. Ngoi Shiga toxin, E.coli O157 sn sinh nhiu yu t c lc gi nh khc, bao gm c protein m h tr trong vic gn kt v tng kch thc khun lc trong rut v c th gn kt cc t bo mu v gii phng st gip h tr cho qu trnh trao i cht ca E.coli O157.Phn 3PHNG PHP PHT HIN VI KHUN E.COLI O157 THEO TIU CHUN ISO 16654:20013.1. Nguyn tcCc vi sinh vt hnh thnh cc khun lc in hnh trn mi trng thch a c s dng trong tiu chun ny, c sinh indol v dnh kt c hiu vi khng huyt thanh khng khng nguyn O157.Vic pht hin E.coli O157 bao gm 4 bc sau:- Tng sinh trong mi trng mTSB + N vi nhit 41,5C trong 6 gi, ri tip t 12 18 gi.

- Tch v lm giu E.coli O157 bng cc ht t min dch c bc khng khng nguyn c hiu ca E.coli O157.

- Phn lp chn lc trn mi trng thch cefixime tellurite sorbitol MacConkey (CT-SMAC) v mi trng phn lp chn lc th hai do la chn ca ngi s dng.

- Khng nh cc khun lc m tnh vi sorbitol trn mi trng CT-SMAC v cc khun lc in hnh ca E. coli O157 trn mi trng phn lp chn lc th hai bng phn ng sinh indol v phn ng kt dnh gia huyt thanh v khng huyt thanh ca E. coli O157. 3.2. Phm vi p dngTiu chun ny c th p dng sn phm thc phm v thc n chn nui.3.3. Ti liu vin dnISO 6887-1, Vi sinh vt trong thc phm v thc n chn nui - chun b mu th, dung dch huyn ph ban u v cc dung dch pha long thp phn kim tra vi sinh vt. Phn 1: cc nguyn tc chung chun b huyn ph ban u v cc dung dch pha long thp phn.ISO 7218, Vi sinh vt trong thc phm v thc n chn nui - Nguyn tc chung v kim tra vi sinh vt.3.4. Thit b, dng c, mi trng nui cy, thuc th v khng huyt thanh3.4.1 Thit b v dng cS dng cc thit b, dng c phng th nghim vi sinh c th nh sau:- T sy, ni hp p lc- T m, ni cch thy, my o pH- ng nghim, bnh cu, ng ong, pipet chia x ht, a petri, que cy- Thit b tch bng t tnh c gi t- Cc ht t tnh min dch khng Escherichia coli O157- ng nghim bng cht do kiu Eppendorf- B trn quay: c kh nng quay vi tc 15 vng/pht n 20 vng/pht- My trn vortex3.4.2. Mi trng nui cy v thuc th- Canh thang u tng trypton ci bin c novobioxin (mTSB + N)- Thch Macconkey sorbitol telurit xefixim (CT-SMAC)- Thch EMB hoc thch Endo- Thch dinh dng- Mi trng trypton/tryptophan- Thuc th Kovac- Dung dch mui 8,5%- Dung dch m phosphat ci bin 0,01 mol/l, pH 7,23.4.3. Khng huyt thanh Escherichia coli O1573.5. Chun b mu thChun b mu th theo cc tiu chun c th thch hp vi sn phm c lin quan. Nu khng c cc tiu chun c th ring lin quan n vic ly mu sn phm th cc bn lin quan nn tha thun.3.6. Cch tin hnh3.6.1. Quy trnh pht hin (xem ph lc 2)3.6.2. Thuyt minh quy trnh 3.6.2.1 . Phn mu th v huyn ph ban u chun b huyn ph ban u, cho x g hoc x ml phn mu th vo 9x ml hoc 9x g canh thang trypton ci bin c novobioxin (mTSB + N), c lm m s b trong t m 41,5oC thu c t l ca phn mu th v mTSB + N l 1/10 (khi lng/th tch hoc th tch/th tch).3.6.2.2. Tng sinh huyn ph ban u chun b theo 6.1 41,5oC/6 gi, ri tip 12 gi n 18 gi. Vic tch t min dch v cy ln a thch chn lc sau khi 6 gi c th cho cc kt qu dng tnh gi, sau khi tip 18 gi c th tr thnh m tnh.3.6.2.3. Tch bng t min dch (IMS)- Khi qut:

Sau khi t 12 gi n 18 gi th c sau 6 gi c th tin hnh IMS, nu cn. Cc ch dn di y l hng dn chung, v vy cn kt hp vi cc hng dn ca nh sn xut lin quan n cch tin hnh v phng php s dng cc b bt gi min dch v thit b cn thit.- Bt gi min dchVic s dng thit b tch bng t tnh v cc ht t min dch c ph khng th, cn thc hin quy trnh bt gi/tch di y:Trn dch cy tng sinh v yn cho nguyn liu th lng xung. Cho 20l cc ht t min dch c chun b nhit phng vo ng nghim Eppendorf. Ly 1 ml dch lng pha trn dch cy tng sinh, nu c th, trnh ht cc ht thc phm hoc cht bo, cho vo ng nghim Eppendorf.Trn huyn ph trn my trn quay vi tc khong t 12 vng/pht n 20 vng/pht trong 10 pht.Ch : S dng k thut v trng trnh mi nhim bn t bn ngoi v vic to bt kh. Thc hin trong t an ton v mang gng tay bo v.- Tcht tng ng Eppendorf vo gi t v cho cc ht t dnh kt da vo nam chm bng cch dch chuyn nh nhng gi t qua li 180o. M np cn thn m khng lm nhiu lon cc ht trn thnh ng. Dng pipet Pasteur v trng mi cho mi mu v mi ng nghim trong gi t, loi b dung dch bng cch ht t t dch lng t di y ng nghim. Thm 1ml dung dch m ra v trng v y np. Ly nam chm ra khi gi. Trn phn cha trong ng bng cch o nh nhng gi qua li 180o v t nam chm tr li gi.Ch : trnh lm nhim bn cho khi b sung dung dch m mi.Tin hnh nh trn, s dng pipet Pasteur v trng mi cho mi mu loi b dch ra. Lp li quy trnh ra vi ln. Ly ng nghim ra khi thit b t tnh, cho 100 l dung dch m ra v trng vo ng nghim v ha li cc ht t tnh.Ch : quy trnh ny c th gp phi kh khn i vi cc sn phm cht bo hoc phomat ti.3.6.2.4. Cy ln a thch chn lc v nhn dng cc khun lc E.coli O157 - Cy ln aS dng pipet man, ht 50 l cc ht t tnh ha li v ra vo a thch Macconkey sorbitol telurit xefixim lm kh v 50 l vo a mi trng phn lp th hai (do phng th nghim chn). Dng que cy vng v trng ria cy cc ht ny thu c nhiu khun lc tch bit r trn khp a thch. mi trng nui cy 37oC/18-24 gi v mi trng nui cy chn lc th hai nhit v thi gian theo quy nh.- Nhn dng cc khun lc E.coli O157 in hnhTrn a thch CT-SMAC: khun lc in hnh l nhng khun lc c ng knh xp x 1mm, trong sut, gn nh khng mu v vin ngoi c mu vng nu nht.Gii thch: vi khun E.coli O157 khng ln men c sorbitol nn khun lc khng mu. Trong khi cc dng vi khun E.coli khc ln men c sorbitol, sinh acid, pH mi trng chuyn sang acid nn cho khun lc mu hng.Trn a thch phn lp chn lc th hai: c im khun lc theo ch dn ca nh sn xut.

3.6.2.5. Khng nh- Chn khun lcLy 5 khun lc in hnh trn mi a, nu nh trn mi a c t hn 5 khun lc th ly tt c s khun lc c mt kim tra. Cy ria tng khun lc chn ln a thch dinh dng. mi trng nui cy 37oC/18-24 gi trong t m.- Khng nh bng tnh cht sinh vt ha hc: kh nng sinh indolChn mt khun lc thun khit trn a thch dinh dng cy vo ng ng mi trng trypton/tryptophan. mi trng nui cy 37oC/24 gi trong t m.Nh khong 1ml thuc th Kovac v yn 10 pht nhit phng.Kt qu: Xut hin vng mu trong ng mi trng nui cy chng t phn ng dng tnh, mu vng/nu chng t phn ng m tnh.Gii thch: Trong mi trng tryptophan, vi khun E.coli tit ra enzyme tryptophanase thy phn tryptophan thnh indol. Nhn bit indol bng thuc th Kovac nh sau: indol phn ng vi cht p-dimethylaminobenzaldehyde to thnh mui dimethyl ammonium c mu (phn ng dng tnh).- Khng nh bng huyt thanhCh kim tra cc khun lc dng tnh vi indol bng phn ng huyt thanh ca chng vi khng huyt thanh O157.+ Loi b cc vi khun phn lp t kt dnhCho 1 git nc NaCl 8,5% ln mt lam knh sch. Dng que cy v trng ly vi khun t a thch dinh dng, ha tan vi khun trong git nc NaCl 8,5% sao cho thu c huyn ph c v ng nht.Di chuyn phin knh nh nhng trong 30 giy n 60 giy. Quan st kt qu thu c da vo nn mu en v dng knh lp, nu cn.Kt qu: nu huyn ph to thnh cc mng c th nhn thy, th chng c coi l t kt dnh v khng c dng kim tra tip.+ Phn ng khng huyt thanh E.coli O157Dng que cy v trng ly vi khun t a thch dinh dng, ha tan vi khun trong git nc NaCl 8,5% sao cho thu c huyn ph c v ng nht. Thm mt git khng huyt thanh E.coli O157, trn u.Kt qu: nu trong vng 1 pht, thy xut hin hin tng dnh kt th c ngha l phn ng dng tnh, nu khng dnh kt th phn ng m tnh.+ Nhn dng dng tnhCc vi khun cho phn ng dng tnh vi indol v vi khng huyt thanh O157 hoc O157 cng vi khng huyt thanh H7 c coi l cc vi khun dng tnh.3.6.2.6. c trng khc nhn dng cc khun lc dng tnh cho vic pht hin cc khng nguyn roi v cc c tnh gy bnh, cn gi cc chng ny ti phng th nghim chun.3.7. m bo cht lng3.7.1. Kim tra cc chng v mc ch m bo cht lngCc chng E.coli O157 khng mang cc yu t c thuc loi gy bnh u c sn t c quan lu gi vi khun quc t hoc quc gia. Cc chng ny c dng kim tra v m bo cht lng mi trng v khng huyt thanh.3.7.2. Phng php cy kim tra kh nng ca phng th nghim v mi trng pht hin s lng nh E.coli O157 trong cc mu thc phm cn th nghim bng phng php m t trong tiu chun ny, th cc mu i chng c lng nh dch cy E.coli O157 khng gy bnh v lng ln dch cy ca chng E.coli khc cn c thc hin song song vi mu th.3.8. Biu th kt quTheo phn din gii cc kt qu, ghi li s c mt hay khng c mt Escherichia coli O157 trong phn mu th, tnh theo gam hoc theo mililit.3.9. Bo co th nghimBo co th nghim phi ghi r:- Mi thng tin cn thit nhn bit y v mu th- Phng php ly mu s dng, nu bit- Phng php th s dng, vin dn tiu chun ny- Nhit s dng

- Mi chi tit thao tc khng quy nh trong tiu chun ny, hoc ty la chn, cng vi cc chi tit bt thng khc c th nh hng ti kt qu.

- Cc kt qu th nghim thu c. Bo co kt qu cng phi nu r nu cc php th tip theo c thc hin bi phng th nghim chun, hoc nu thc hin th nu kt qu thu c.Ph lc 1MT S MI TRNG NUI CY3.1. Mi trng Macconkey sorbitol telurit xefixim (CT-SMAC)3.1.1. Mi trng c bn- Thnh phn:

Dch thy phn casein bng enzym: 17,0 gDch thy phn u tng bng enzym: 3,0 gSorbitol: 10,0 gMui mt: 1,5 gNaCl: 5,0 g trung tnh: 0,03 gTm tinh th: 0,001 gThch: 9g n 18 gNc: 1000 ml- Pha ch:Ha tan cc thnh phn c bn hoc mi trng hon chnh kh trong nc bng un si. Chnh pH sao cho sau khi kh trng pH l 7,1 0,2 25oC, nu cn. Kh trng trong ni hp p lc nhit 121oC/15 pht.3.1.2. Dung dch kali telurit- Thnh phn:Kali telurit: 0,25 gNc: 100 ml- Pha ch:Ha tan kali telurit trong nc v lc qua mng lc kh trng.Bo qun: 1 thng nhit 5oC 3oC, khi xut hin kt ta trng th loi b.3.1.3. Dung dch xefixim- Thnh phn:Xefixim: 5,0 mgNc: 100 ml- Pha ch:Ha tan xefixim trong nc v lc qua mng lc kh trng.Ch : Xefixim c th cn phi ha tan trong etanol.Dung dch ny bo qun c mt tun nhit 3oC 2oC.3.1.4. Mi trng hon chnh- Thnh phn:Mi trng c bn: 1000 mlDung dch kali telurit: 1,0 mlDung dch xefixim: 1,0 ml- Pha ch:

Lm ngui mi trng c bn kh trng n nhit khong t 44oC n 47oC, cho 1 ml dung dch kali telurit v 1 ml dung dch xefixim vo 1000 ml mi trng c bn.Nng cui cng ca kali telurit l 2,5 mg/l v xefixim l 0,05 mg/l.- Bo qun: mi trng ny c th bo qun c 2 tun nhit 3oC 2oC.3.2. Thch dinh dng- Thnh phn:Cao tht: 3,0 gPepton: 5,0 gThch: 9g n 18gNc: 1000 ml- Pha ch:Ha tan cc thnh phn hoc mi trng hon chnh kh trong nc bng cch un nng, nu cn. Chnh pH sao cho sau khi kh trng pH l 7,0 0,2 25OC, nu cn.Phn phi mi trng vo cc bnh c dung tch thch hp. Kh trng trong ni hp p lc 121oC/15 pht.- Bo qun:Mi trng ny c th bo qun c 2 tun nhit 3oC 2oC.3.3. Mi trng trypton/tryptophan- Thnh phn:Sn phm thy phn casein bng emym: 10 gDL-Tryptophan: 1 gNaCl: 10 gNc: 1000 ml- Pha ch:Ha tan cc thnh phn ny trong nc, un nng nu cn v lc. Chuyn cc lng mi trng 5 ml vo cc ng nghim. Kh trng 121oC/15 pht.3.4. Canh thang u tng trypton ci bin c novobioxin (mTSB+N)3.4.1. Canh thang u tng trypton ci bin- Thnh phn:Dch thy phn casein bng enzym: 17 gDch thy phn u tng bng enzym: 3 gD(+)-glucose: 2,5 gMui mt: 1,5 gNaCl: 5,0 gK2HPO4: 4,0 gNc: 1000 ml- Pha ch:Ha tan cc thnh phn trn hoc mi trng hon chnh kh trong nc, bng cch un nng, nu cn. Chnh pH sao cho sau khi kh trng pH= 7,4 0,2 25oC, nu cn.Phn phi mi trng vo cc bnh c dung tch thch hp. Kh trng trong ni hp p lc 121oC/15 pht.3.4.2. Dung dch novobioxin- Thnh phn:Novobioxin: 0,45 gNc: 100 ml- Pha ch:Ha tan novobioxin trong nc v lc qua mng lc kh trng.3.4.3. Mi trng hon chnhNgay trc khi s dng, cho 1ml hoc 4 ml dung dc novobioxin vo 225 hoc 900 ml mi trng mTSB ngui.Nng cui cng ca mTSB l 20mg/l.3.5. Thuc th kovacs- Thnh phn: 4-dimethylaminbenzaldehyd: 5g2-metylbutan-1-ol hoc pentan: 75mlAcid clohydric 1.18 n 1.19 g/ml: 25ml- Pha ch: Ha tan 4-demethylaminbenzaldehyd trong cn bng cch un nng nh trong ni cch thy duy tr nhit 50 - 55oC, lm ngui v thm acid.- Bo qun: trnh nh sng , nhit 40oC.Thuc th phi c mu vng nht hoc nu nht.3.6. Dung dch m ra (dung dch m phosphat ci bin 0,01mol/l - pH 7,2)- Thnh phn:NaCl: 8 gKCl: 0,2 gNa2HPO4 (khan): 1,44 gKH2PO4 (khan): 0,24 gPolyoxyetylen sorbitan monolaurat: 0,2 mlNc: 1000 ml- Pha ch:Ha tan cc thnh phn trong nc, chnh pH n 7,2 0,2 25oC, nu cn. Phn phi mi trng vo cc bnh cu c dung tch thch hp. Kh trng trong ni hp p lc 121oC/15 pht. Ph lc 2

QUY TRNH PHT HIN VI KHUN E.COLI O157 THEO TIU CHUN ISO 16654:2001

Hnh 3.1. Khun lc E. coli O157 (khng mu, khng ln men sorbitol) trn CT-SMAC

Hnh 3.2. Khun lc E. coli khng phi O157 (mu hng, ln men sorbitol) trn CT-SMAC

Ly mu kim tra (x gam hoc x mililit)

9x (ml) mTSB + N, lm m s b n 41,5oC

trong 6 gi ri lc u v tip t 12 18 gi 41,50C

Tch E.coli O157 bng cc ht t min dch v ra vi m v trng

41,50C

Ha tan cc ht t trong 0,1 ml m v trng

41,50C

50 l dch ht t c ha tan trn mi trng chn lc thu khun lc

41,50C

Mi trng CT-SMAC

41,50C

Mi trng phn lp th hai

41,50C

khng nh y l E.coli O157, cn xc nh thm kh nng sinh indole v phn ng gia huyt thanh vi khng khng nguyn ca E.coli O157

41,50C

Chn 5 khun lc c trng

41,50C

nhit v thi gian yu cu ca nh sn xut

Chn 5 khun lc c trng khng ln men sorbitol

41,50C

37oC trong 18 24 gi

41,50C

+

14