ochrona przeciwprzepięciowa firmy moeller · 2015-12-09 · ochrona przeciwprzepięciowa firmy...
TRANSCRIPT
Ochrona przeciwprzepięciowa firmy Moeller
Xpole to nowoczesna seria aparatury modułowej, która skutecznie zabezpiecza instalacje i urządzenia przed skutkami zwarć, przeciążeń, a także przed przepięciami. Estetyczny wygląd oraz bogaty osprzęt stanowią znaczny postęp w porównaniu z istniejącymi standardami.
Odgromniki SPI• Montowane w złączu lub rozdzielnicy głównej budynku
• Brakkoniecznościzachowaniaodległościmin.10mmiędzyogranicznikamiklasyB(I)iC(II)
• Poziom ochrony Up < 1,5 kV
• Obudowa szczelna – brak wydmuchu zjonizowanych gazów na zewnątrz
Prąd udarowy Iimp (10/350)µs Typ Nr artykułu Maks. dobezp. topikowe
35kA (szczelny) SPI-35/440 263137 125AgL*50kA (szczelny) SPI-50/NPE 263138 –*100kA (szczelny) SPI-100/NPE 263139 –
* – stosowany tylko jako iskiernik sumujący w układzie 3+1
Zastosowanie Ilość bieg. Typ Nr artykułu Maks. dobezp. topikowe
odbiorniki 1-bieg. SPC-S-20/280/1 248172 160AgL1-fazowe 2-bieg. SPC-S-20/280/2 248173 160AgL
system TN-C 3-bieg. SPC-S-20/280/3 248174 160AgL
system TN-S, TT, TN-C-S 4-bieg. SPC-S-20/280/4 248175 160AgL 3+1-bieg. SPC-S-3+1 248193 160AgL
• Ochrona instalacji elektrycznych przed skutkami przepięć powstałych w wyniku pośrednich wyładowań atmosferycznych lub procesów łączeniowych w sieci elektrycznej
• Montowane w rozdzielnicach piętrowych, oddziałowych i tablicach rozdzielczych
• Poziom ochrony dla SPC-S-20/280 < 1,4 kV
• Wymienne wkładki warystorowe
• Możliwość dobudowy styku pomocniczego SPC-S-HK do zdalnej sygnalizacji uszkodzenia
• Wskaźnik zadziałania
Ograniczniki przepięć SPC
Prąd udarowy Iimp (10/350)µs Typ Nr artykułu Maks. dobezp. topikowe
25kA SPB-25/440 248142 125AgL35kA (szczelny) SPB-35/440 248141 125AgL60kA SPB-60/400 248143 250AgL*100kA (szczelny) SPB-100/260 248144 –
Odgromniki SPB• Do ochrony instalacji elektrycznych przed skutkami bezpośrednich
wyładowań atmosferycznych w napowietrzną sieć zasilającą lub w zewnętrzną instalację odgromową
• Montowane w złączu lub rozdzielnicy głównej budynku
• Konieczność zachowania odległości min. 10 m między ogranicznikiem przepięć klasy B (I) i C (II)
• Poziom ochrony Up < 4 kV
• Wykonanie w obudowie szczelnej lub nieszczelnejSPB-35/440 SPB-60/260
SPI-35/440 SPI-100/NPE
SPC-S-20/280/4 SPC-S-20/280/1
Ograniczniki przepięć klasy B*
Ograniczniki przepięć klasy C
* – klasy B, C i D zgodnie z normą DIN VDE 0675 Teil 6. Klasy I, II i III zgodnie z normą IEC 61643-1.
Oc
hr
On
a p
rz
ec
iwp
rz
ep
ięc
iOw
a2
Wykonanie Typ Nr artykułu Maks. dobezp.
dorozdzielnicynaszynę SPD-S-1+1 248202 63AgL/C63dogniazdkaelektr. SPD-STC 105949 16AgL/C16dogniazdkaelektr.iTV SPD-STC/TV-SAT 294126 16AgL/C16dokabliantenowych SP-MS/SAT 107500 -
• Typ SPB-12/280 przeznaczony dla domków jednorodzinnych
• Typ SP-B+C przeznaczony dla obiektów użyteczności publicznej i przemysłu
• Zestawy montuje się w miejscach wprowadzeń instalacji elektrycznej do budynku (w / obok złącza lub rozdzielnicy głównej nn)
• Poziom ochrony Up < 1,5 kV
• Wymienne moduły w razie uszkodzenia (SP-B+C)
• Obudowa szczelna – brak wydmuchu gazów na zewnątrz
• Indywidualna ochrona czułych urządzeń
• SPD-S montaż na szynie. Ochrona kilku gniazdek tej samej fazy w pomieszczeniu
• SPD-STC montaż do gniazdka
• Wskaźnik stanu pracy oraz uszkodzenia
• Montaż jak najbliżej chronionych urządzeń
• SP-MS/SAT ochrona urządzeń systemów antenowych
SP-B+C/3+1dla przemysłu
SPB-12/280/3dla domu
SPD-S-1+1SP-MS/SAT
Zastosowanie Typ Nr artykułu Maks. dobezp. topikowe
odbiornikijednofazowe SPB-12/280 284698 160AgLsystemTN-S(L,N,PE) SPB-12/280/2 285081 160AgLsystemTN-C SPB-12/280/3 284699 160AgLsystemTN-S SPB-12/280/4 285082 160AgL
TN-C SP-B+C/3 267489 125AgLTN-S/TT SP-B+C/3+1 267510 125AgL
Dwustopniowe ograniczniki przepięć klasy B+C
Ograniczniki przepięć klasy D
SPD-STC
* – klasy B, C i D zgodnie z normą DIN VDE 0675 Teil 6. Klasy I, II i III zgodnie z normą IEC 61643-1.
3
Realizacja ochrony przeciwprzepięciowej domu jednorodzinnego
ST
MS
RG
Z
GSU
lub
lub lub
Oc
hr
On
a p
rz
ec
iwp
rz
ep
ięc
iOw
a4
RG –rozdzielnicagłówna
Z –złącze
GSU –głównaszynauziemiająca
ST –skrzynkateleinformatyczna
MS –Multiswitch
OgranicznikprzepięćklasyB+C
SPB-12/280/4
OgranicznikprzepięćklasyD–
montażwrozdzielnicynaszynie
SPD-S-1+1
OgranicznikprzepięćklasyD–
montażwpuszcepodtynkowej
VDK280ES
OgranicznikprzepięćklasyD–
dogniazdkaelektrycznego
SPD-STC
OgranicznikprzepięćklasyD–
dogniazdkaelektrycznegoiurządzeńTV/SAT
SPD-STC/TV-SAT
OgranicznikprzepięćklasyD–
dogniazdkaelektrycznegoisystemuISDN
SPD-STC/ISDN
Ogranicznikprzepięćdoochronyurządzeń
systemówantenowych
SP-MS/SAT lub
5
+
SystemTN-Csiećczterożyłowa
SystemTN-Ssiećpięciożyłowa
lub
lub
złącze lub rozdzielnica główna
rozdzielnica mieszkaniowa lub oddziałowa
złącze lub rozdzielnica główna
*SPB-.. lub SPI-.. SPC-S-20/280/3 SPB-12/280/3 lub SP-B+C/3
*SPB-.. lub SPI-.. SPC-S-20/280/4 SPB-12/280/4 lub SP-B+C/3+1
* – dla SPB-.. konieczne jest zachowanie długości przewodu minimum 10 m między ogranicznikami przepięć klasy B (I) i C (II) dla SPI-.. brak konieczności zachowania długości przewodu minimum 10 m między ogranicznikami przepięć klasy B (I) i C (II)
* – klasy B, C i D zgodnie z normą DIN VDE 0675 Teil 6. Klasy I, II i III zgodnie z normą IEC 61643-1.
B B CC
Siećjednofazowa
D
Schematy połączeń
Oc
hr
On
a p
rz
ec
iwp
rz
ep
ięc
iOw
a6
Większośćniebezpiecznychprzepięćwinstalacjielektrycznej,któremogąuszkodzić
lubzakłócićpracęurządzeńwystępujewwyniku:
•bliskichlubbezpośrednichwyładowańatmosferycznychwbudynek
•procesówłączeniowychodbiornikówodużejmocy
•przepięćspowodowanychelektrycznościąstatyczną
Jak powstają przepięcia?
<2,5kV <1,5kV
Większośćelektrycznegosprzętuużywanegownaszychdomach
zaprojektowanajestnawytrzymałośćudarowąizolacjiowartości<1,5kV.
Źródłemzagrożeniadlainstalacjielektrycznejopróczbezpośrednichwyładowańatmosferycznychwinstalację
odgromowąbudynkuinapowietrznąlinięzasilającąmożebyćtakżem.in.uderzeniepiorunawmetaloweelementy
ogrodzeńnp.corazczęściejspotykanebramykute.Przepływprądupiorunowegoprzezelementybramymoże
powodowaćprzenikanieprzepięćdoinstalacjielektrycznychpoprzezdomofonyinapędybram.
Wartościprzepięćwytrzymywaneprzezurządzeniaelektryczneielektroniczne.
Zarównonowejakimodernizowaneinstalacjeelektrycznepowinnybyćwyposażonewurządzeniaochronyprzeciwprzepięciowej.KoniecznośćstosowaniatychurządzeńzapisanajestwrozporządzeniuMinistraInfrastrukturyzdnia12kwietnia2002r.(DziennikUstawz2002r.nr75poz.690)ZasadyochronyprzeciwprzepięciowejwobiektachbudowlanychokreślonesąwnormiePN-IEC60364-4-443.
Czy istnieje obowiązek stosowania urządzeń ochrony przeciwprzepięciowej w instalacjach elektrycznych nowych budynków?
Przepięciamogąosiągaćwartośćwielokrotnieprzekraczającąwytrzymałośćudarowąurządzeń.
Abyzapobiecichuszkodzeniu,stosujesięwewnątrzbudynkutrójstopniowysystem
ochronyprzeciwprzepięciowej:B,C,D(DINVDE0675)/klasyI,II,III(IEC61643-1).
Badaniawykazały,żeuszkodzeniumogąulecurządzenia,któreznajdująsięwobszarzedo1000m
odmiejscauderzeniapioruna.
7
Wchwiliuderzeniapiorunawlinięnapowietrzną
zasilającąbudynek,częśćprądupiorunowego
przedostajesiędoinstalacjielektrycznej.
Stwarzatozagrożenieuszkodzeniazarównosamej
instalacjijakiodbiornikówdoniejpodłączonych.
Bezpośrednieuderzeniepiorunawinstalacjęodgromowąprowadzidouzyskaniawysokiegopotencjałuprzez
instalacjeelektryczneiprzewodzącewewnątrzbudynku.Ogranicznikiprzepięćsączęściąsystemuwyrównania
potencjałówwobiekcie.Ograniczająpowstająceróżnicepotencjałówwtrakcieprzepływuprądupiorunowego
winstalacjielektrycznej.
Zainstalowanieogranicznikówprzepięćtworzy
alternatywnądrogęprzepływudlaprądu
piorunowego.Udarjestodprowadzany
poprzezprzewódPEdoziemi.
Ograniczniki klasy B (odgromniki)
2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 1(ms)
U (V)
2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 1(ms)
U (V)
Up
Up
-Up
-Up
NPE
PENL3L3L2L2L1L1
UrządzenieSzyna wyrówny-wania potencjałów
Otok lub uziom fundamentowy
Przewód odprowadzający
Przewód odprowadzający
Część prądu piorunowego
PEN
L3L2L1
Szyna wyrówny-wania potencjałów
Otok lub uziom fundamentowy
Część prądu piorunowego
Co to jest ogranicznik przepięć?
Ogranicznikiprzepięćsątoaparatystosowanewinstalacjachelektrycznychdoochrony przed przepięciami,zbudowanenabazieiskiernikówlubwarystorów.
Oc
hr
On
a p
rz
ec
iwp
rz
ep
ięc
iOw
a8
Klasa ogranicznika przepięć
Miejsce instalacji
Bzłącze, skrzynka obok złącza, rozdzielnica główna
B+Człącze, skrzynka obok złącza, rozdzielnica główna
Crozdzielnice piętrowe, rozdzielnice oddziałowe, tablice rozdzielcze
Dpuszki podtynkowe, gniazdka elektryczne, szafki zasilające
, -rozdzielnicepiętrowe
-rozdzielnicagłówna
-szafkazasilająca
Wstosunkudopozostałejaparaturyzabezpieczającej,ogranicznikiklasyB,B+CorazCpowinnybyć
instalowaneprzedwyłącznikamiróżnicowoprądowymiodstronyzasilania,azagłównymi
zabezpieczeniaminadmiarowo-prądowymi(patrzfot.).
Takiepodłączeniezapobiegawyzwoleniuprawidłowodziałającegowyłącznikaróżnicowoprądowego
(atymsamympowstaniuprzerwywzasilaniuinstalacji)przyzadziałaniuogranicznika.Ponadtowyłączniki
różnicowoprądowechronionesąwtensposóbprzedudaremprądowymwchwilipowstaniaprzepięcia.
OdpornośćudarowastandardowychwyłącznikówróżnicowoprądowychCFI6iimodpowiadającychjestmniejsza
ododpornościogranicznikówprzepięćiwynosi250A.Ogranicznikiwarystorowecharakteryzująsięprądemupływu,
którymożepowodowaćzadziałaniewyłącznikaróżnicowoprądowegozainstalowanegoprzedogranicznikiem.
L1
PE
ogranicznikiprzepięćklasy C
L1
L1
L1
Gdzie są instalowane ograniczniki przepięć?
Dlazapewnieniaskutecznejochronyprzeciwprzepięciowejbardzoważnyjestprawidłowydobórmiejscainstalacjiposzczególnychogranicznikówprzepięć(patrztabela).
Jakie jest poprawne miejsce instalowania ograniczników przepięć w instalacji elektrycznej ?
9
Chroniąinstalacjęelektrycznąorazodbiornikidoniejpodłączonewprzypadkubezpośredniegouderzeniapiorunawlinięzasilającąlubinstalacjęodgromowąbudynku.Przezodpowiedniodobraneodgromnikiwinstalacjimożeprzepływaćwielokrotnieprądpiorunowyniepowodującichzniszczenia.OgranicznikiprzepięćklasyBnależyłączyćprzewodamioprzekrojuminimum16mm2ijaknajmniejszejdługości(do0,5m).
Ograniczniki SPB
Tentypogranicznikaprzepięćzbudowanyjestnabazieiskiernika,składającegosięzdwóch
elektrod.Wtrakcieodprowadzaniaprądupiorunowegodoziemimiędzyelektrodami
iskiernikawytwarzasięłukelektryczny,któryjestrównoznacznyzestanemzwarcia.
PozadziałaniuiskiernikatypuSPB-25/440iSPB-60/400zotworówznajdującychsięnatylnejścianie
jegoobudowywydobywasięstrumieńzjonizowanegopowietrza.Ztegopowoduograniczników
tychniemożnainstalowaćwrozdzielnicachzplastikowymiścianamitylnymi.Należyzachować
odpowiednieodstępyinstalacyjneprzymontażuogranicznikówprzepięćwrozdzielnicy(patrzrys.),
atakżezwrócićuwagę,abynieprowadzićprzewodów,wiązekprzewodówztyłuzaogranicznikiem.
Odgromnikiobudowienieszczelnej(zwydmuchemgazównazewnątrz)charakteryzująsiędużymiwartościami
znamionowychprądówudarowych.
PrzytradycyjnychogranicznikachtypuSPBnależybezwzględnieprzestrzegaćzachowaniaodległości10mmiędzy
ogranicznikamistopniaBiC.Wprzypadkuniespełnieniategowarunkunależyzastosowaćnoweograniczniki
przepięćtypuSPI.
SPB-60/400
Ograniczniki przepięć klasy B
Jakie typy ograniczników klasy B oferuje firma Moeller?
FirmaMoelleroferujeobecniedwatypyogranicznikówprzepięćklasyB:
SPB-klasyczneodgromnikizbudowanenabazieiskiernika
SPI-nowytypodgromnikazelektronicznymukłademzapłonuiskiernika
Oc
hr
On
a p
rz
ec
iwp
rz
ep
ięc
iOw
a10
Elektrodanr2przyprzepięciuowartości1500Vwytwarzaiskrę,którapowodujewyzwoleniełukuelektrycznegomiędzyelektrodą1i3.
Ograniczniki SPI
SPI-35/440jestnowymjednobiegunowym,odgromnikiemobudowieszczelnej
(bezwydmuchugazunazewnątrz)zelektronicznymwyzwalaniem.Zabezpiecza
przedskutkamibezpośredniegoibliskiegouderzeniapioruna.Dziękiwbudowanemu
wodgromnikelektronicznemuwyzwalaniuzapłonumożliwejestbezpośrednie,równoległe
dołączeniedoniegokolejnegostopniaochrony–ogranicznikaprzepięćklasyC.SPI-35/440zawiera
układelektroniczny,którykontrolujenapięcienajegozaciskach.Jeślinapięcietoprzekroczypoziom
zadziałania,wymuszazapłoniskiernika.NastępujeodprowadzenieprądudoprzewoduPE.Rozwiązanie
takieniedopuszczadoprzeciążeniawarystorawogranicznikuklasyCprzyrównoległympołączeniu
iskiernikaiwarystora.ZastosowanieogranicznikaklasyCnanapięciepracy460Vznaczniepoprawiażywotnośćukładu
zabezpieczającegoprzedprzepięciami.DziękitemuogranicznikiprzepięćSPImożemyinstalowaćobokograniczników
przepięćklasyCwtejsamejrozdzielnicy.Prawidłowepołączeniedwóchklasogranicznikówprzepięćuzyskujesię
łączącodgromnikiseriiSPIzogranicznikamiprzepięćSPC-Snanapięciepracy460V.
OgranicznikiSPIzapewniająpoziomochrony≤1,5kV.Posiadaonspecjalnie
ukształtowaneelektrodywkształciecylindra,dziękiktórymmożliwejest
opanowanieznacznychprądówudarowych.Pomimomałychwymiarów
iszczelnejbudowyodgromniktenjestwstanieopanowaćimpuls
prąduudarowegoIimp=35kAokształcie10/350μs.
SPI-35/440
Elektroda1
Elektroda2
Elektroda3
B C
L > 10m
SPB
B C
L > 10m
SPI
TradycyjneogranicznikiiskiernikowetypuSPB–koniecznośćzachowaniaodległości10mprzedogranicznikiemklasyC.
OgranicznikitypuSPIzelektronicznymwyzwalaniem–możliwośćinstalacjiwjednejrozdzielnicyobokogranicznikówklasyC
Dla którego typu ograniczników przepięć wymagane jest stosowanie minimum 10 m przewodu między stopniami ochrony klasy B i C?
11
Ogranicznik przepięć typu SPB-12/280
Jesttozestawdedykowanywszczególnościdomontażuwrozdzielnicachdomkówjednorodzinnych.
NoweogranicznikiprzepięćSPB-12/280prawidłowozainstalowanebędąwznacznymstopniuograniczałyryzykoprzedostaniasięniebezpiecznychudarówdourządzeńzainstalowanychwbudynku.
JesttokombinacjaogranicznikaprzepięćklasyBiC.Zbudowanezzastosowaniemtechnologiiwarystorowej.Aparatytegotypuposiadająoptycznywskaźnikuszkodzenia.
Redukująprzepięciadopoziomu<1,5kV.Opisywanyaparatposiadatakżestykipomocniczemontowanezlewejstrony.Informująoneouszkodzeniuwarystorów.
Maksymalnyprądudarowynajedenbiegunwynosi12,5kA(10/350)s.
Ogranicznik przepięć typu SP-B+C
Zestawtendedykowanyjestdlaobiektówprzemysłowych/budynkówmieszkalnychowysokiejkubaturze(powyżej20m)narażonychnamożliwośćczęstegobezpośredniegouderzeniapioruna.
ZestawSP-B+C/3zbudowanyjestnaiskiernikachSPIorazwarystorowychogranicznikachprzepięćklasyC.Obatypysązesobązmostkowanetak,żewmomencieuszkodzeniajednegozelementówukładumożnagowymienić.
WartośćszczytowaprąduudarowegoIimpcałegozestawuwynosi100kA.
ObecniefirmaMoellerposiadadwazestawyogranicznikówprzepięćzezintegrowanąklasąBorazC.
Cieszącięcorazwiększąpopularnościąwśródprojektantóworazelektrykówzewzględunabrakograniczeń
dotyczącychodległościmiędzyposzczególnymistopniami,atakżeprostotęmontażucałegozestawu.
OgranicznikiprzepięćklasyBorazB+Cpowinnybyćzainstalowaneprzedlicznikiemchroniąctymsamym
układpomiarowy.
OgranicznikiklasyB+Cchroniąinstalacjeelektryczneprzedskutkamibezpośrednichwyładowańatmosferycznychwnapowietrznąsiećzasilającąlubwzewnętrznąinstalacjęodgromową,atakżeprzedprzepięciamiłączeniowymi.FirmaMoelleroferujedwatypytychograniczników:SP-B+CorazSPB-12/280 odpowiedniodlaprzemysłuidladomkówjednorodzinnych.
Dwustopniowe ograniczniki przepięć klasy B+C
W jakiego rodzaju budynkach stosujemy dane typy ograniczników klasy B+C firmy Moeller?
DLA PRZEMYSŁUDLA BUDOWNICTWA
Oc
hr
On
a p
rz
ec
iwp
rz
ep
ięc
iOw
a12
Nie dobezpieczamy wkładką topikową przewodu N bieguna ogranicznika przepięć.
ZasadydobezpieczeniaogranicznikówklasyCsąanalogicznejakprzyogranicznikachprzepięćklasyB.
Jako dobezpieczenia ograniczników nie należy stosować wyłączników nadprądowych z uwagi na ich małą wytrzymałość zwarciową (dla CLS6 zwarciowa zdolność łączeniowa wynosi 6 kA).
Przykładzakładuprodukcyjnego:-wprzyłączubezpiecznik200A-wrozdzielnicygłównejogranicznikprzepięćSP-B+C/3+1
Wartośćdobezpieczeniapodananatabliczceznamionowejogranicznikawynosi125A.
Wniosek:125A<200A-istniejekoniecznośćdobezpieczaniaogranicznikówprzepięćnakażdejfazie
Przykładdomkujednorodzinnego:-wprzyłączubezpiecznik35AgL-wrozdzielnicyogranicznikprzepięćSPC-S-20/280/4
Wartośćdobezpieczeniapodananatabliczceznamionowejogranicznikawynosi160A.
Wniosek:160A>35A-brakkoniecznościdobezpieczaniaogranicznikówprzepięć
W jaki sposób dobezpieczane są ograniczniki przepięć?
WtrakcieodprowadzaniaprądupiorunowegodoziemimiędzyelektrodamiodgromnikaklasyBwytwarzasięłukelektryczny,któryjestrównoznacznyzestanemzwarcia.Poodprowadzeniuprądu
piorunowegoprzepływaprzezodgromnikjeszczeprądzwarciowyoczęstotliwościsieciowej(prądnastępczysieci).Musibyćonzgaszonyprzezograniczniksamodzielnielubodłączonyprzezdobezpieczenie.
OgranicznikiprzepięćfirmyMoellernieposiadająwewnętrznychzabezpieczeńzwarciowych.Wceluzabezpieczeniaodgromnikówprzeddługotrwałymdziałaniemprądówzwarciowych,producentpodajemaksymalnewartościdobezpieczeńnatabliczkachznamionowychaparatów.NaprzykładdlaodgromnikaSPB-60/400maksymalnedobezpieczeniewkataloguwynosiFmax=250A.
Na co należy zwrócić uwagę przy montażu ograniczników przepięć?
Bardzoczęstymbłędempopełnianymprzymontażuogranicznikówprzepięćjestnieprzestrzeganiezachowaniajaknajmniejszejdługościprzewodówłączeniowychograniczników.Przewodytepowinnybyćjaknajkrótszezuwaginaichindukcyjność(ok.0,6mH/km),naktórejwtrakcieodprowadzaniaimpulsówdoziemiodkładająsiędodatkowenapięcia.Stosującmożliwienajkrótszeprzewodypołączenioweunikasiępowstawaniawysokichnapięćdodatkowych(U1iU2narysunku),awłaściwościodgromnikasąoptymalniewykorzystane.Zewzględunaogromnesiłydynamicznejakiepowstająpodczaswyładowań,należypamiętaćosolidnymmontażuprzewodówłączącychogranicznikiprzepięćklasyB.
Rozdzielnica
Przyłącze
SPC-S-20/280/4
Wkładki topikowe 35 AgL
300 m125 AgL + SP-B+C/3+1
200 AgL
13
L1F1
F2
L2L3N
PE
Szyna PE
L1F1
L2L3N
PE
L1’L2’L3’N’
PE’
Szyna PE
Poprawnysposóbmontażuogranicznikówprzepięć:zachowaniedługościprzewodówłączeniowychponiżej0,5m
lubgdyniematakiejmożliwościzastosowaniepołączeniatypuV.
Zalecasię,abyprzewody
połączeniowenieprzekraczały
długości0,5m.Jeślijestto
niemożliwe,możnawykonać
połączenietypuV.Przytakim
połączeniupoziomprzepięcia
winstalacjijestrównyspadkowi
napięcianaograniczniku.
Połączeniestandardowe PołączenietypuV
Oc
hr
On
a p
rz
ec
iwp
rz
ep
ięc
iOw
a14
OgranicznikiprzepięćklasyCchroniąinstalacjęelektrycznąprzedskutkamiprzepięćpowstałychwwynikupośrednich
wyładowańatmosferycznychlubprocesówłączeniowychwsiecielektrycznej(załączanieróżnegorodzajuurządzeń
np.silników,spawarek,transformatorów).Redukujątakżeprzepięciatowarzyszącezadziałaniomzabezpieczeńinstalacji.
Źródłaszybkichprzepięćkomutacyjnych
Instalowanesąnajczęściejwrozdzielnicachoddziałowych,piętrowychitablicachrozdzielczych.Dobudowy
ogranicznikówprzepięćSPCzastosowanowarystory.Podstawowązaletąwarystorówjestichdużaszybkość
działania.Mogąoneprzejśćzeswojegostanuwysokoomowegodoniskoomowegowczasiekrótszymniż25ns.
Przyniewielkichrozmiarachposiadająonedużązdolnośćpochłanianiaenergii.Temperaturapracywkładek
warystorowychwynosiod-40°Cdo+70°C
Szczególnienarażonenaprzepięciasąurządzeniatypukomputery,faksy,telefony,któreposiadajązasilacze
impulsowe.Sąonebardziejwrażliwenaprzepięcianiżzasilaczeztransformatoramistaregotypu.
Procesomłączeniowymtowarzyszypowstawanie
szybkozmiennychprzepięćoprzykładowym
przebiegupokazanymnarysunku.Ograniczniki
klasyCnp.SPC-S-20/280zbudowanenabazie
warystorówskuteczniejeredukują.
SPC-EbezwymiennejwkładkiSPC-Szwymiennąwkładką
*-nazapytanie
PrzyinstalacjiogranicznikówklasyCtypu
SPC-S-20/280przewodymogąbyćłączone
wsposóbdowolny:oddołulubodgóry.
Wyjątkiemsąogranicznikiziskiernikiem
sumującymSPC-S-1+1orazSPC-S-3+1
Ograniczniki przepięć klasy C
Jakie typy ograniczników klasy C oferuje firma Moeller?
WoferciefirmyMoellerznajdująsiędwatypyogranicznikówprzepięćklasyC:
SPC-S-20/280/1 SPC-E-280*
L1 L2 L3
PE
N
L1 L2 L3
PE
N
15
• Próba klasy II wg IEC 61643-1; próba klasy T2 wg EN 61643-1oznaczenietestówokreślonychwnormach,
którympoddanezostałyograniczniki.Ogranicznikipoddanetymbadaniomzapewniająochronęprzedskutkami
pośredniegooddziaływaniaprądówpiorunowychorazprzedwyładowaniamielektrostatycznymiiprzepięciami
komutacyjnymi,którychźródłemsąoperacjełączeniowewewnątrzinstalacji.
• Maksymalne dobezpieczenie–maksymalnawartośćdobezpieczeniainstalowanegoprzedogranicznikiemwcelu
zabezpieczeniaprzeddługotrwałymdziałaniemprądówzwarciowych.OgranicznikifirmyMoellernieposiadają
wewnętrznychzabezpieczeńzwarciowych.
• Maksymalne napięcie pracy UC–największawartośćskutecznanapięciaprzemiennego,przyktórejmoże
pracowaćogranicznikprzepięć.Przykład:dlanapięciasieci230VstosujemyogranicznikprzepięćoUC=280V
np.SPC-S-20/280/4.
• Poziom ochrony przy znamionowym prądzie UP–parametrwyznaczonynapodstawiebadańprzy
znamionowymprądzieIn.Określanajwiększąwartośćnapięcia,doktórejograniczanejestprzepięcie,
np.dlaogranicznikaSPC-S-20/280jest<1,4kV.
• Znamionowy prąd wyładowczy In–wartośćprąduudarowegookształcie(8/20)s,któryodpowiada
pośredniemuuderzeniupiorunaiprzepięciomkomutacyjnym,wyznaczonegodlaogranicznikanapodstawie
badań.WykorzystywanydookreślaniapoziomuochronyUP.
• Maksymalny prąd wyładowczy Imax–prądudarowyokształcie(8/20)somaksymalnejamplitudziewyznaczony
napodstawiebadańogranicznika.
Pomiaryrezystancjiizolacjiinstalacji
orazodbiornikówenergiielektrycznejsą
niezbędnedowykryciapogarszającego
sięstanuizolacjiidlategopowinnybyć
wykonywanejakostałyelementprac
kontrolno-pomiarowych.
Wykonaniepomiarówpoleganapodaniunazaciskimierzonegoobiektustałegonapięciapomiarowegoowartości
wybieranejtypowospośród:250,500,1000czy2500V.Wartośćnapięciapomiarowegomożepowodować
zadziałanieogranicznika.Ztegopowoduogranicznikipowinnybyćodłączaneodinstalacjinaczaspomiaru,coprzy
zastosowaniuogranicznikówzwymiennąwkładkąjestbardzowygodneiodbywasiępoprzezwyjęciewkładek.
II T2 II T2 II T2 II T2
PE
PE
N
N
In =20kAImax=40kAuC =260VACUp =1200V
ÖVE
SPC-S-N/PE
L1
N
In =20kAImax=40kAuC =335VACUp =1500V
ÖVE
SPC-S-20/335
160AgL
L2
N
In =20kAImax=40kAuC =335VACUp =1500V
ÖVE
SPC-S-20/335
160AgL
L3
N
In =20kAImax=40kAuC =335VACUp =1500V
ÖVE
SPC-S-20/335
160AgL
Próba klasy II IEC 61643-1IIPróba klasy T2 ET2
Maksymalne napięcie pracyUc
Poziom ochrony przy znamionowym prądzieUp
Znamionowy prąd wyładowczyInMaksymalny prąd wyładowczyImax
Maksymalne dobezpieczenie
Co oznaczają poszczególne parametry na tabliczce znamionowej ogranicznika przepięć klasy C?
Na co należy zwrócić uwagę przy dokonywaniu pomiaru rezystancji izolacji?
Oc
hr
On
a p
rz
ec
iwp
rz
ep
ięc
iOw
a16
UWAGA! Należy podkreślić, że stosowanie tylko ograniczników przepięć klasy D w obiekcie nie zapewnia dostatecznej ochrony urządzeń. Ograniczniki przepięć klasy D instaluje się za wyłącznikami różnicowoprądowymi.
Ograniczniki przepięć klasy D
W jakim celu stosowane są ograniczniki klasy D?
Jaki jest cel stosowania styków pomocniczych do ograniczników przepięć?
Dlaczułejikosztownejaparaturymedycznej,informatycznejorazprzemysłowejwymagającej
niezawodnejpracyzalecasięstosowaniedodatkowostopniaochronyprzeciwprzepięciowej
klasyD.Najczęściejinstalowanesąprzedserwerami,sprzętemHi-FiiRTV.Ogranicznikitechronią
szczególnieczułeurządzeniaprzedprzepięciamizredukowanymiprzezwcześniejszystopieńC.
OgranicznikiklasyDstosujesiętakżewwypadkunieustalonejodpornościudarowejaparaturyoraz
kilkudziesięciometrowejodległościmiędzyczułymurządzeniem,aostatnimstopniemochrony.
Należypamiętać,abyogranicznikiprzepięćklasyDniebyłyinstalowanezbytbliskomiejsca
zainstalowaniaogranicznikówklasyC.Minimalnaodległośćpomiędzynimipowinnawynosić5m
(dotyczySPD-STC/280,VDK-280ES).ZalecasięstosowanieogranicznikaklasyDtypuSPD-S-1+1.
Chronionkilkagniazdektejsamejfazywpomieszczeniu.Powinienbyćinstalowanyjaknajbliżej
grupychronionychurządzeń.MontowanyjestonnazwykłejszynieTS35mm.Niewymaga
stosowaniaelementuindukcyjnegomiędzynimaogranicznikamiprzepięćklasyC.
Stykipomocniczedobudowywanedoogranicznikówprzepięćpozwalająnasygnalizację
uszkodzeniaaparatów.Zastosowanieichzobwodemsygnalizacyjnym(zdołączoną
lampkąlubbrzęczykiem)umożliwiaprzekazanieinformacjiużytkownikowiouszkodzeniu
aparatuikoniecznościwymianyuszkodzonegomodułuaparatu.
DlaogranicznikaklasyCtypuSPC-S…iklasyDtypuSPD-S-1+1wystarczyzastosowaniejednego
przemiennegostykupomocniczegoSPC-S-HKdlacałegoaparatu(patrzrysunek).
Szybkawymianauszkodzonegoogranicznikaprzepięćjestkoniecznazewzględunazapewnienie
skutecznejochronyprzeciwprzepięciowejinstalacjielektrycznej.Zastosowaniestykówpomocniczych
pozwalauniknąćsytuacji,wktórejdoinstalacjidołączonyjestniesprawnyogranicznik.
SPD-S-1+1 SPC-S SPC-S
17
15o 16o 17o 18o 19o 20o 21o 22o 23o
51o
50o
52o
53o
54o
Średnia liczba dni burzowych w roku
18 20 22 24 26 28 30 32
Na terenie Polski najmniej dni burzowych występuje w
rejoniePojezierzaPomorskiegoiWielkopolskiego,najwięcej–
w rejonieMałopolski iw paśmie Karpat, (powyżej 25 dni).
WPolscena1km2przypadaśrednio1,8uderzeńpiorunadla
szerokościgeograficznejpowyżej51o30'i2,5uderzeńponiżej
tejszerokości.
źródło: „Atlas Klimatu Polski” pod redakcją prof. dr hab. Haliny Lorenc
Nienależyinstalowaćurządzeńelektrycznych
na zewnątrz bezpośrednio przy instalacji
odgromowej. Istnieje realne zagrożenie
wniknięcia prądu udarowego poprzez te
urządzenia do instalacji elektrycznej.
Najczęściej taki odstęp dla budynków
o wysokości do 10 m wynosi ok 70 cm.
Dokładne sposoby wyznaczania odstępów
opisanesąwnormach:
•PN-IEC61024-1Ochronaodgromowa
obiektówbudowlanych.Zasadyogólne.
•PN-IEC61024-1-2Ochronaodgromowa
obiektówbudowlanych.Zasadyogólne.
Projektowanie,montaż,konserwacja,
isprawdzenieurządzeńpiorunochronnych.
Prowadzenie przewodów zasilających i tele-
informatycznych równolegle i w bliskiej
odległości od instalacji odgromowej może
spowodować wyindukowanie niebezpiecz-
nych napięć podczas bezpośredniego
uderzeniapiorunawinstalacjęodgromową.
Na co należy zwrócić uwagę przy montażu urządzeń elektrycznych na zewnątrz budynku?
Przykład nieprawidłowego montażu kamery monitoringu przy instalacji odgromowej.
Oc
hr
On
a p
rz
ec
iwp
rz
ep
ięc
iOw
a18
Budynek bez instalacji odgromowej zasilany linią napowietrzną. Zalecany montaż ogranicznika przepięć klasy B+C (I+II) typu SPB-12/280/.. w rozdzielnicy.
Budynek z instalacją odgromową zasilany linią kablową. Zalecany montaż ogranicznika przepięć klasy B+C (I+II) typu SPB-12/280/.. w rozdzielnicy głównej.
Parterowy budynek bez instalacji odgromowej, zasilany linią kablową. Odległość od trafo 300 m. Montaż ogranicznika przepięć klasy C (II) typu SPC-S-20/280/.. lub klasy B+C (I+II) typu SPB-12/280/..
Budynek bez instalacji odgromowej zasilany linią kablową. Podrozdzielnica zasila oświetlenie obiektu rekreacyjnego. Montaż ogr.: przyłącze – klasa B (I), typ SPB-60/440 rozdzielnica główna – klasa C (II), typ SPC-S-20/280/.. podrozdzielnica – klasa B+C (I+II), typ SP-B+C/3..
Budynek wielopiętrowy z instalacją odgromową, zasilany linią kablową. Montaż ograniczników przepięć: rozdzielnica główna – klasa B+C (I+II), typ SP-B+C/3.. rozdzielnice piętrowe – klasa C (II), typ SPC-S-20/280/.. Przy czułych urządzeniach (komputery, serwery itp) zalecany montaż ogranicznika przepięć klasy D (III), jak najbliżej chronionego urządzenia.
Obiekt przemysłowy, usługowy z instalacją odgromową zasilany linią kablową. Montaż ograniczników przepięć: rozdzielnica główna – klasa B+C (I+II), typ SP-B+C/3.. rozdzielnice piętrowe – klasa C (II), typ SPC-S-20/280/.. W pomieszczeniach z czułymi urządzeniami (komputery, serwery, itp) zalecany montaż ogranicznika przepięć klasy D (III) typu SPD-S-1+1
Przykłady zastosowań ochrony przeciwprzepięciowej
19
EatonCorporationjestdziałającymglobalniekoncernemprzemysłowymztakimisegmentamidziałalnościjakElectrical,FluidPower,TruckiAutomotive.
Działurządzeńelektrycznych(Electrical)firmyEatontoświatowyliderwdziedzinieproduktówiusługzwiązanychzsystemamikontroliidystrybucjimocy,zasilaniemawaryjnymorazautomatykąprzemysłową.UrządzeniaelektrycznefirmyEaton,oferowanepodznanyminaświeciemarkami,takimijakCutler-Hammer®,MGEOfficeProtectionSystems™,Powerware®,Holec®,MEM®,Santak®iMoeller®,pozwalająbudowaćdostosowanedowymagańklientówrozwiązaniazseriiPowerChainManagement®.Zaspokajająonepotrzebywzakresiezasilaniawtakichsegmentachświatowegorynkujakprzemysł,instytucje,administracja,przedsiębiorstwaużytecznościpublicznej,handel,gospodarstwadomowe,informatykaorazproducenciOEMisystemyoznaczeniukrytycznym.
Więcejinformacjiznajdujesięnawww.eaton.com
Internet: www.moeller.pl
Moeller Electric Sp. z o.o.80-299Gdańsk,ul.Galaktyczna30tel.: (0-58)5547900,10fax: (0-58)5547909,19e-mail:[email protected]
Biuro Katowice40-203Katowice,ul.Roździeńskiego188btel.: (0-32)2580290fax: (0-32)2580198e-mail:[email protected]
Biuro Kraków30-663Kraków,ul.Wielicka250tel. (0-12)2890335fax (0-12)2883583e-mail:[email protected]
Biuro Lublin20-701Lublin,ul.Nałęczowska30p.26tel./fax(0-81)5333262e-mail:[email protected]
Biuro Łódź91-341Łódź,ul.Brukowa20tel.+48694430955e-mail:[email protected]
Biuro Poznań60-171Poznań,ul.Żmigrodzka41/49tel. (0-61)8638355tel./fax(0-61)8677544e-mail:[email protected]
Biuro Szczecin72-100Szczecin,ul.Dąbrowskiego38/40tel./fax(0-91)4824239e-mail:[email protected]
Biuro Toruń87-100Toruń,ul.Rejtana2-4tel. (0-56)6559588tel./fax(0-56)6559625e-mail:[email protected]
Biuro Warszawa02-146Warszawa,ul.17Stycznia45atel. (0-22)3205050fax (0-22)3205051e-mail:[email protected]
Biuro Wrocław50-424Wrocław,ul.Krakowska19-23tel (0-71)7812321tel./fax(0-71)7812374e-mail:[email protected]