ochrona własności intelektualnej. wykład 5 · określanie strategii ochrony własności...

34
WYKŁAD 5. TREŚĆ Ochrona topografii układów scalonych. Ochrona prawna odmian roślin. Know-how. Prawa wyłączne na przedmioty własności przemysłowej - podsumowanie. Naruszenia praw wyłącznych. Konsekwencje naruszenia. Zarządzanie własnością intelektualną. 1

Upload: doanliem

Post on 01-Mar-2019

225 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

WYKŁAD 5. TREŚĆ

Ochrona topografii układów scalonych.

Ochrona prawna odmian roślin.

Know-how.

Prawa wyłączne na przedmioty własności

przemysłowej - podsumowanie. Naruszenia praw

wyłącznych. Konsekwencje naruszenia.

Zarządzanie własnością intelektualną.

1

OCHRONA TOPOGRAFII UKŁADÓW

SCALONYCH 2

TOPOGRAFIA UKŁADU SCALONEGO.

DEFINICJA

Topografia układu scalonego jest to rozwiązanie polegające

na przestrzennym, wyrażonym w dowolny sposób,

rozplanowaniu elementów, z których co najmniej jeden jest

elementem aktywnym, oraz wszystkich lub części połączeń

układu scalonego [art. 196 ust. 1 p.w.p]

Przez UKŁAD SCALONY rozumie się jedno- lub

wielowarstwowy wytwór przestrzenny, utworzony z elementów

z materiału półprzewodnikowego tworzącego ciągłą warstwę,

ich wzajemnych połączeń przewodzących i obszarów

izolujących, nierozdzielnie ze sobą sprzężonych, w celu

spełniania funkcji elektronicznych [art. 196 ust. 2 p.w.p]

3

PRZESŁANKI ZDOLNOŚCI REJESTROWEJ

TOPOGRAFII UKŁADU SCALONEGO

Prawo z rejestracji topografii może być udzielone (…) na topografię oryginalną [art. 197 ust. 2 p.w.p.]

Topografię uznaje się za oryginalną, jeżeli jest wynikiem pracy intelektualnej twórcy i nie jest powszechnie znana w chwili jej powstania [art. 198 ust. 1 p.w.p]

Przesłanki: oryginalność ̶ jako wynik pracy twórczej

oryginalność ̶ jako nowość

4

PRAWO Z REJESTRACJI TOPOGRAFII

UKŁADU SCALONEGO

TREŚĆ

Przez uzyskanie prawa z rejestracji nabywa się prawo do wyłącznego korzystania z topografii w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej [art. 211 p.w.p.]

ZAKRES TERYTORIALNY

RP

ZAKRES CZASOWY

10 lat

PROCEDURA UZYSKANIA PRAWA

Przed Urzędem Patentowym [art. 202 p.w.p.]

5

OCHRONA PRAWNA ODMIAN

ROŚLIN 6

ŹRÓDŁA PRAWA

Ustawa z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie

prawnej ochronie roślin [Dz. U. 2003 nr 137 poz. 1300]

ODMIANA. DEFINICJA

Odmiana oznacza zbiorowość roślin w obrębie botanicznej jednostki systematycznej najniższego znanego stopnia, która (…):

a) jest określana na podstawie przejawianych właściwości wynikających z określonego genotypu lub kombinacji genotypów;

b) jest odróżnialna od każdej innej zbiorowości roślin na podstawie co najmniej jednej z przejawianych właściwości;

c) pozostaje niezmieniona po rozmnożeniu [art. 21 u.o.p.o.r.]

7

WYŁĄCZNE PRAWO HODOWCY.

PRZESŁANKI PRZYZNANIA PRAWA

Prawo wyłączne jest przyznawane gdy

odmiana jest [art. 21 u.o.p.o.r.]

odrębna

wyrównana

trwała

nowa

jej nazwa odpowiada obowiązującym wymaganiom

Zakres czasowy [art. 27 u.o.p.o.r.]

25 lub 30 lat

8

WYŁĄCZNE PRAWO HODOWCY. TREŚĆ

prawo hodowcy do ochrony wyhodowanej albo

odkrytej i wyprowadzonej odmiany, a także do

zarobkowego korzystania z niej [art. 21 i 22 u.o.p.o.r.]:

tzn. do wytwarzania i rozmnażania materiału

siewnego oraz jego komercyjnej eksploatacji

/oferowanie do sprzedaży, sprzedaż, eksport, import,

przechowywanie materiału siewnego, itp./

9

WYŁĄCZNE PRAWO HODOWCY.

PROCEDURA UZYSKANIA

złożenie wniosku - do Dyrektora COBORU (Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych)

przeprowadzenie BADAŃ OWT (polowe badania

odrębności, wyrównania i trwałości odmiany)

decyzja Dyrektora COBORU

wpis do urzędowego rejestru

10

KNOW-HOW 11

KNOW-HOW. DEFINICJA

„Wiedza i doświadczenie o charakterze technicznym, handlowym, administracyjnym, finansowym albo innego rodzaju, które nadaje się do stosowania w pracy danego przedsiębiorstwa lub do wykonywania danego zawodu” [za: Ożóg 2014]

Potocznie:

Suma doświadczeń, dorobku, osiągnięć przedsiębiorstwa działającego na rynku, która nie może być chroniona za pomocą szczególnych instrumentów prawnych (np. patent, wzór przemysłowy), ponieważ występuje w wielu formach i ma trudno uchwytny charakter.

Know-how

chronione jako TAJEMNICA PRZEDSIĘBIORSTWA 12

ŹRÓDŁA PRAWA

Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji z dnia 16 kwietnia 1993 r. [u.z.n.k.]

TAJEMNICA PRZEDSIĘBIORSTWA to „nieujawnione do wiadomości publicznej informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności [art. 1 ust. 4 u.z.n.k.]

Przekazanie, ujawnienie lub wykorzystanie cudzych informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa (w powyższym rozumieniu) albo ich nabycie od osoby nieuprawnionej, jeżeli zagraża lub narusza interes przedsiębiorcy to czyn nieuczciwej konkurencji [art. 11 ust. 1 u.z.n.k.]

13

UDOSTĘPNIANIE KNOW-HOW

umowa licencyjna

lub

przeniesienie (sprzedaż)

14

KONSEKWENCJE NARUSZENIA

Przedsiębiorca może żądać [art. 18 ust. 1 u.z.n.k.]:

zaniechania niedozwolonych działań;

usunięcia skutków niedozwolonych działań;

złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia

odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie;

naprawienia wyrządzonej szkody, na zasadach ogólnych;

wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści, na zasadach

ogólnych;

zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej na określony cel

społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej lub

ochroną dziedzictwa narodowego (…) .

15

PRAWA WYŁĄCZNE NA

PRZEDMIOTY WŁASNOŚCI

PRZEMYSŁOWEJ

Podsumowanie

Naruszenia

Konsekwencje naruszenia

16

PRAWA WYŁĄCZNE NA PRZEDMIOTY

WŁASNOŚCI PRZEMYSŁOWEJ

Przedmiot Prawo Źródło prawa Obejmuje Zakres czasowy

Wynalazek Patent Decyzja UP RP /

EPO / WIPO

Produkty, urządzenia,

sposoby, zastosowania

20 lat

Wzór użytkowy Prawo

ochronne

Decyzja UP RP Przedmioty o trwałej

postaci

10 lat

Wzór przemysłowy Prawo

z rejestracji

Decyzja UP RP /

OHIM / WIPO

Postać, wygląd

przedmiotu

5 lat (×5)

Znak towarowy Prawo

ochronne

Decyzja UP RP /

OHIM / WIPO

Oznaczenie

odróżniające towaru,

usługi

Okresy 10-letnie

(Bezterminowe)

Oznaczenie

geograficzne

Prawo

z rejestracji

Decyzja Min Rol /

Komisji

Europejskiej

Oznaczenie

odróżniające, słowne

oznaczenie towaru

Bezterminowe

Topografia układu

scalonego

Prawo

z rejestracji

Decyzja UP RP Wzór przestrzenny

układu elektronicznego

10 lat

Nowa odmiana

rośliny

Wyłączne prawo

hodowcy

Decyzja Dyrektora

COBORU

Odmiany roślin 25 lub 30 lat

(maksymalnie)

Know-how Tajemnica

przedsiębiorstwa

Bezterminowe 17

PATENT:

NARUSZENIE PATENTU. KONSEKWENCJE

NARUSZENIE – gdy nieuprawniony podmiot korzysta z wynalazku (w sposób zarobkowy lub zawodowy) bez zgody uprawnionego (licencji) (…).

Uprawniony może żądać [art. 287 p.w.p]

zaniechania naruszania

wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści

naprawienia wyrządzonej szkody (np. poprzez zapłatę sumy pieniężnej)

podania przez sąd do publicznej wiadomości informacji o orzeczeniu

zapłaty stosownej sumy pieniężnej na rzecz uprawnionego (…)

18

PRAWO OCHRONNE NA WZÓR UŻYTKOWY:

NARUSZENIE. KONSEKWENCJE

NARUSZENIE – gdy nieuprawniony podmiot korzysta z wzoru (w sposób zarobkowy lub zawodowy) bez zgody uprawnionego (licencji) (…).

Uprawniony może żądać [art. 287 p.w.p]

zaniechania naruszania

wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści

naprawienia wyrządzonej szkody (np. poprzez zapłatę sumy pieniężnej)

podania przez sąd do publicznej wiadomości informacji o orzeczeniu

zapłaty stosownej sumy pieniężnej na rzecz uprawnionego (…) 19

PRAWO Z REJESTRACJI NA WZÓR PRZEMYSŁOWY:

NARUSZENIE. KONSEKWENCJE

NARUSZENIE – pojawienie się na rynku zarówno identycznych wzorów jak i wzorów stanowiących naśladownictwo, m.in. wytwarzanie, wprowadzanie do obrotu, importowanie, eksportowanie wytworu, w którym wzór jest zawarty lub zastosowany lub składowanie takiego wytworu dla takich celów [art. 105 ust. 3 p.w.p]

Uprawniony może żądać [art. 283-295 p.w.p]

zaniechania naruszania

usunięcia skutków naruszenia (orzeczenie sądu o bezprawnie wytworzonych przedmiotach i środkach/materiałach użytych do ich wytworzenia)

wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści

naprawienia wyrządzonej szkody (np. poprzez zapłatę sumy pieniężnej)

podania przez sąd do publicznej wiadomości informacji o orzeczeniu

20

PRAWO OCHRONNE NA ZNAK TOWAROWY:

NARUSZENIE. KONSEKWENCJE

NARUSZENIE – bezprawne używanie w obrocie gospodarczym: 1) znaku identycznego jak zarejestrowany w odniesieniu do identycznych towarów, 2) znaku identycznego lub podobnego do zarejestrowanego w odniesieniu do towarów identycznych lub podobnych, jeżeli istnieje ryzyko wprowadzenia odbiorców w błąd [art. 296 ust. 2 p.w.p.]

Uprawniony może żądać [art. 285 p.w.p]

zaniechania naruszania

wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści

naprawienia wyrządzonej szkody (np. poprzez zapłatę sumy pieniężnej)

podania przez sąd do publicznej wiadomości informacji o orzeczeniu

orzeczenie sądu o bezprawnie wytworzonych lub oznaczonych wytworach i środkach/materiałach użytych do ich wytworzenia/oznaczenia

21

PRAWO Z REJESTRACJI OZNACZENIA

GEOGRAFICZNEGO: NARUSZENIE. KONSEKWENCJE

NARUSZENIE – wykorzystywanie w celach

komercyjnych oznaczenia dla produktów nie

objętych rejestracją, zawłaszczenie, imitacja lub

aluzja, wszelkie fałszywe lub mylące dane dotyczące

miejsca pochodzenia i właściwości produktu mogące

wprowadzić zainteresowanych w błąd [art. 13 ust. 1

Rozporządzenia Rady nr 510/2006]

Uprawniony może żądać:

(indywidualne postępowanie sądowe) 22

PRAWO Z REJESTRACJI TOPOGRAFII UKŁADU

SCALONEGO: NARUSZENIE. KONSEKWENCJE

NARUSZENIE – reprodukowanie w całości lub w części chronionej topografii bez zgody uprawnionego, wprowadzanie do obrotu kopii chronionej topografii, układu scalonego wytworzonego przy użyciu takiej kopii, wyrobu zawierającego takie układy scalone [art. 202 p.w.p]

Uprawniony może żądać [art. 287 p.w.p]

zaniechania naruszania

wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści

naprawienia wyrządzonej szkody (np. poprzez zapłatę sumy pieniężnej)

podania przez sąd do publicznej wiadomości informacji o orzeczeniu

zapłaty stosownej sumy pieniężnej na rzecz uprawnionego (…)

23

WYŁĄCZNE PRAWO HODOWCY:

NARUSZENIE. KONSEKWENCJE

NARUSZENIE – np. wprowadzanie do obrotu materiału

siewnego bez zgody hodowcy, posługiwanie się nazwą

odmiany chronionej do oznaczenia innej odmiany.

Uprawniony może żądać [art. 36a u.o.p.o.r]

zaniechania naruszania

usunięcia skutków naruszenia

wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści

odpowiedniego odszkodowania

zamieszczenia w prasie odpowiedniego oświadczenia

orzeczenia sądu o nielegalnym materiale siewnym

24

ZARZĄDZANIE WŁASNOŚCIĄ

INTELEKTUALNĄ 25

ZARZĄDZANIE WŁASNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ.

DEFINICJA

Systemowo uporządkowane, wzajemnie powiązane

zespoły działań podporządkowane strategii rozwoju

organizacji, zorientowane na:

rozpoznawanie dóbr niematerialnych, które mogą

podlegać ochronie,

pozyskiwanie i utrzymanie własności intelektualnej,

zapewnienie efektywnego jej wykorzystania dla

realizacji celów organizacji [Adamczak i du Vall 2010].

Podsystem w systemie zarządzania (strategicznego i

operatywnego) organizacją. 26

ZARZĄDZANIE WŁASNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ.

ZADANIA (WYBRANE)

określanie strategii ochrony własności intelektualnej

tworzenie własności intelektualnej

korzystanie z własnej i obcej własności intelektualnej (udostępnianie, obrót, transfer)

ustalanie relacji pracodawca-pracownik w zakresie prawa do praw wyłącznych oraz w zakresie zasad wynagradzania twórców

kształtowanie systemu zbierania i przepływu informacji dla potrzeb ochrony i korzystania z własności intelektualnej

zapobieganie i zwalczanie naruszeń praw wyłącznych

tworzenie systemów wspomagania twórczości intelektualnej

27

ZARZĄDZANIE WŁASNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ.

CEL

Uzyskiwanie korzyści ekonomicznych

i pozaekonomicznych

28

ZARZĄDZANIE WŁASNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ.

DZIAŁANIA

identyfikacja dóbr niematerialnych, które podlegają i/lub mogą podlegać ochronie (chronione rozwiązania i know-how)

badanie zdolności ochronnej dóbr niematerialnych

ocena celowości ochrony (spodziewany efekt, wybór rodzaju ochrony)

uzyskiwanie ochrony (przygotowanie zgłoszeń, przeprowadzenie postępowania zgłoszeniowego, ustalenie zasad ochrony know-how, itp.)

korzystanie z własności intelektualnej (korzystanie z własnych praw wyłącznych, korzystanie z rozwiązań innych, korzystanie z informacji patentowej)

ocena korzystania z własności intelektualnej (własnej i cudzej) 29

ZARZĄDZANIE WŁASNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ.

MIEJSCE W STRUKTURZE ORGANIZACYJNEJ

samodzielna komórka do spraw wiedzy

chronionej

lub

samodzielne stanowisko

lub

współpraca z wyspecjalizowaną firmą

zewnętrzną 30

ZARZĄDZANIE WŁASNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ.

TRANSFER WIEDZY Z NAUKI DO BIZNESU

WIEDZA powstająca w ośrodkach naukowych:

Niechroniona prawem własności intelektualnej (np.

informacje w podręcznikach, artykułach)

Podlegająca ochronie prawem własności intelektualnej:

niepublikowana ale objęta tajemnicą (know-how),

opublikowana, jawna, chroniona prawem własności

przemysłowej lub prawem autorskim (wynalazki, wzory

użytkowe)

31

ZARZĄDZANIE WŁASNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ.

TRANSFER WIEDZY Z NAUKI DO BIZNESU

WIEDZA powstająca w ośrodkach naukowych

TRANSFER WIEDZY do biznesu

TRANSFER WIEDZY: Proces udostępniania nowej wiedzy sektorowi biznesowemu (odpłatnie lub nieodpłatnie) w postaci

wyników badań naukowych, patentów lub oryginalnych pomysłów w celu ich praktycznego zastosowania w produkcji.

przedsiębiorcy

przekształcenie wiedzy w INNOWACJE

INNOWACJE: rezultat nakładów na badania i rozwój;

zmaterializowany efekt działalności badawczo-rozwojowej

32

ZARZĄDZANIE WŁASNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ.

TRANSFER WIEDZY Z NAUKI DO BIZNESU

Najważniejsze formy transferu wiedzy z nauki do biznesu – PRZYKŁADY

Kooperacja w B+R i w działalności innowacyjnej

wspólne laboratoria

kontrakty na badania naukowe i wdrożenia

wspólne projekty naukowo-badawcze

Sprzedaż licencji

Sprzedaż patentów

Usługi konsultingowe

Praktyki studentów

Konferencje, sympozja

Targi i wystawy przemysłowe

i in.

33

ZARZĄDZANIE WŁASNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ.

Ogół działań prowadzących do praktycznego

zastosowania wyników prac badawczo-

rozwojowych (B+R)

KOMERCJALIZACJA WIEDZY

34