စ္ပတ္လည္ အစီရင္ခံစာ ၂ဝ၁၆ar 2016 full... ·...

191
LIFT စ္ပတ္လည္ အစီရင္ခံစာ ၂ဝ၁၆

Upload: others

Post on 07-Sep-2019

29 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |1

LIFT ႏစပတလည

အစရငခစာ

၂ဝ၁၆

2|

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |3

ေကးဇးတငလႊာ ျမနမာႏငငရ ေကးလကေန ႏြမးပါးသမား၏ အသကေမြးမႈႏင စားနပရကၡာဖလမႈတ႔ ပမတးတကေကာငးမြနေရးအတြက ထညဝငလဒါနးၾကေသာ ၾသစေၾတးလ၊ ဒနးမတ၊ ဥေရာပ သမဂၢ၊ ျပငသစ၊ အငယာလန၊ အတလ၊ လဇငဘတ၊ နယသာလန၊ နယးဇလန၊ ဆြဒင၊ ဆြစဇာလန၊ ယနကတက ကငးဒမးႏင႔ အေမရကနျပညေထာငစ အစးရမားက ေကးဇးတငရပါသည။ အသကေမြးဝမးေကာငးမႈ ႏင စားနပရကၡာဖလေရး ရနပေငြ (LIFT)က ပပးကညၾကျခငးအတြက ေကးဇးတငစြာျဖင မတတမးတငအပပါသည။ ထ႔ျပင LIFT ၏ ပထမဥးဆးေသာ ပဂၢလကက႑မ အလရငျဖစသည မစဆဘရ ေကာပေရးရငးကလညး ေကးဇးတငပါသည။

အသေပးေၾကညာခကဤအစရငခစာက ၂ဝ၁၆ခႏစအတြငး LIFT က ရနပေငြ ပပးခေသာ စမခကမားမ ရရသည႔ အခကအလကမားအေပၚ အေျခခၿပး ၾသစေၾတးလ၊ ဒနးမတ၊ ဥေရာပ သမဂၢ၊ ျပငသစ၊ အငယာလန၊ အတလ၊ လဇငဘတ၊ နယသာလန၊ နယးဇလန၊ ဆြဒင၊ ဆြစဇာလန၊ ယနကတက ကငးဒမး၊ အေမရကနျပညေထာငစ ႏင႔ မစဆဘရ ေကာပေရးရငးတ႔၏ ဘ႑ာေရး အေထာကအပျဖင႔ ေရးသားျပစထားပါသည။ ဤအစရငခစာတြင ေရးသားေဖာျပထားေသာ အျမငမားသည LIFT တြင ထညဝငလဒါနးထားၾကသည အလရငမား၏ တရားဝငအျမငမားဟ မယဆႏငပါ။

ဓါတပမားက John Rae/UNOPS, Jenny Macintyre, Jacquette Hayes, Kaung Htet, Hsu Mon Aung ႏင Pa Pa Win တ႔မ ရကကးထားပါသည။

အသကေမြးဝမးေကာငးမႈႏင႔ စားနပရကၡာဖလေရး ရနပေငြUNOPS ရနပေငြ စမခန႔ခြမႈရး

အမတ ၁၂ (အ)၊ ျပညသ႔လမး၊ ၇မင၊ မရမးကနးၿမ႕နယ၊ ရနကန

ဖနး ။ ။ ဝ၁ - ၆၅၇ ၂၈ဝ~၇၊ ဖကစ ဝ၁ - ၆၅၇ ၂၇၉

အးေမးလ ။ ။ [email protected] | facebook.com/liftfund | twitter.com/liftfund

၂ဝ၁၆ခႏစ LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ အျပညအစက www.lift-fund.org/publications တြင ရယႏငပါသည။

LIFT က ကလသမဂၢ စမကနးဝနေဆာငမႈရးမ စမခန႔ခြသည။

4|

အတေကာက အသးအႏႈနးမား

ADB Asian Development Bank

ADS Agriculture Development Strategy

ASEAN Association of Southeast Asian Nations

CBO community-based organisation

CSO civil society organisation

DAR Department of Agricultural Research

DC Donor Consortium

DoA Department of Agriculture

DoF Department of Fisheries

DRD Department for Rural Development

DSW Department of Social Welfare

FMO Fund Management Office

FB Fund Board

FDI foreign direct investment

FRD Financial Regulatory Department

FSWG Food Security Working Group

GAFSP Global Agriculture and Food Security Program

GEN Gender Equality Network

GRET Group de Recherches et d’Echanges Technologiques

IDP internally displaced person

IFC International Finance Corporation

HHS Households

INGO international non-governmental organisation

IP implementing partner

LBVD Livestock Breeding and Veterinary Department

LCG Land Core Group

LEARN Leveraging Essential Nutrition Actions To Reduce Malnutrition

MADB Myanmar Agriculture Development Bank

MCCT maternal and child cash transfer

MEAL monitoring and evaluation for accountability and learning

MFI microfinance institution

MMK Myanmar Kyat

MoAI Ministry of Agriculture and Irrigation

PGMF Pact Global Microfinance Fund

PoVAW Prevention of Violence Against Women Law

QSEM Qualitative Social and Economic Monitoring

SPPRG Social Policy and Poverty Research Group

SRI system of rice intensification

UNOPS United Nations Office for Project Services

VDC village development committee

VSLA village savings and loan association

WASH water, sanitation, and hygiene

WHH Welthungerhilfe

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |5

၁။ အႏစခပတငျပခက..................................................................................................၃

၂။ အကးရလဒမား.....................................................................................................၁ဝ

၃။ နယေျမေဒသမား....................................................................................................၂၈

၃.၁။ ဧရာဝတျမစဝကြၽနးေပၚေဒသ..............................................................................၃ဝ ၃.၂။ အပပငးဇန...................................................................................................၄၄ ၃.၃။ ရခငေဒသ....................................................................................................၅၃ ၃.၄။ ေတာငတနးေဒသ...........................................................................................၆၃

၄။ သကဆငရာ က႑အလက ေဆာငရြကသည စမကနးမား................................................၇၃

၄.၁။ ေငြေၾကးဆငရာတြင အားလးပါဝငေစမႈ....................................................................၇၃ ၄.၂။ ပဂၢလကက႑ ႏင ထေတြ႔ေဆာငရြကမႈ..................................................................၇၅ ၄.၃။ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး.....................................................................................၇၈

၄.၄။ အရပဘကလမႈအဖြ႕အစညး................................................................................၈၅

၅။ အားလးႏငအကးဝငေသာနယပယမား.........................................................................၈၉

၅.၁။ အာဟာရ.....................................................................................................၈၉ ၅.၂။ ႀကႀကခႏငမႈ..................................................................................................၉၂ ၅.၃။ ကား/မေရးရာ................................................................................................၉၄ ၅.၄။ လမႈကာကြယေစာင႔ေရာကေရး..........................................................................၁ဝဝ

၆။ မဝါဒေရးရာ ႏင အစးရသ႔ အေထာကအပ...................................................................၁ဝ၂

၆.၁။ အာဟာရ....................................................................................................၁ဝ၂

၆.၂။ ေျမယာလပပငခြင.........................................................................................၁ဝ၄

၆.၃။ စကပးေရး.................................................................................................၁ဝ၆

၆.၄။ ေငြေၾကးဆငရာတြင အားလးပါဝငေစမႈ.................................................................၁ဝ၉ ၆.၅။ ေကးလကေဒသဖြ႔ၿဖးတးတကေရးဥးစးဌာနက ေထာကပျခငး.......................................၁၁၁

၇။ ရနပေငြစမခန႔ခြျခငး...............................................................................................၁၁၂

၈။ ေနာကဆကတြမား................................................................................................၁၂၇

ေနာကဆကတြ၁။ လကရ ေဆာငရြကေနေသာ စမခကမားႏင ေနရာေဒသမား......................၁၂၇ ေနာကဆကတြ၂။ ၂ဝ၁၆ခႏစတြင လကမတေရးထးခေသာ/ၿပးစးပတသမးခေသာ စမခကမား.....၁၂၉ ေနာကဆကတြ၃။ LIFT၏ယတေဗဒမေဘာင.............................................................၁၃၁ ေနာကဆကတြ၄။ ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသ၊ အပပငးဇန၊ ရခငေဒသ၊ ေတာငတနးေဒသ၊

ေငြေၾကးဆငရာတြင အားလးပါဝငေစမႈ၊ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး

စမခကမား၏ ေဆာငရြကမႈမား......................................................၁၃၅ ေနာကဆကတြ၅။ LIFT၏ ေငြေၾကးဆငရာတြင အားလးပါဝငေစမႈ

မတဖကမား၏ ေဆာငရြကၿပးစးမႈ ၃၁/၁၂/၂ဝ၁၆ အထ...........................၁၆၂

ေနာကဆကတြ၆။ ၂ဝ၁၆ခႏစ မဝါဒဆငရာ ထေတြ႕ေဆာငရြကမႈမား..................................၁၆၄

ေနာကဆကတြ၇။ ၂ဝ၁၆ခႏစတြင တငျပခေသာ LIFT၏ေလလာမႈစာတမးမား.......................၁၇၄

ေနာကဆကတြ၈။ ေျပာငးလမႈဆငရာ သအရ.............................................................၁၈၄

မာတကာ

1|

အလ႐ငအမား စေပါငးထညဝငထားသညအသကေမြးဝမးေကာငးမႈႏင စားနပရကၡာဖလေရး ရနပေငြ (Livelihoods and Food Security Trust Fund – LIFT) သည ျမနမာႏငင႐ ေကးလကေနျပညသတ႔အား စးပြားေရးအလားအလာ အျပညအဝ ရ႐လာေစရနအတြက အာဟာရျပညဝမႈ တးတကလာေစျခငး၊ ဝငေငြရလမးအမးမး ဖနတးေပးျခငး ႏင လပငနးကြၽမးကငမႈမား တးတကလာေစျခငးတ႔ျဖင၂ဝ၁ဝ ခႏစမ စတင၍ ပပးကညခပါသည။

ကြၽႏပတ႔ LIFT သည ျမနမာႏငင၏ ေကးလကစးပြားေရးက႑ တးတကဖြ႔ၿဖးလာေစရန ႏင ေခတမလာေစရနအတြက ေတာငသမားရ႐ေသာ အျမတအစြနးမား တးျမငလာေစျခငး၊ စကပးေရးက႑တြင နညလမးအမးမးျဖင ျဖစထြနး ေစရန ပပးအားေပးျခငး ႏင လပခလစာျမငမားေသာ အလပအကငအသစမား ရ႐ေစရန လထ၏ လပငနးကၽြမးကငမႈ အား တးတကလာေစျခငး တ႔ျဖင ေထာကပေပးလက ႐ပါသည။ ထသ႔ေဆာငရြကျခငးေၾကာင လပကြကငယ ေတာငသ မား ႏင လယမေျမမ ျပညသမားအတြက ျမနမာႏငင၏ ဖြ႕ၿဖးတးတကေရးတြင ပါဝငလာႏငမည အခြငအလမးမား ျဖစထြနးလာခသည။

LIFT ၏ ရနပေငြပပးမႈျဖင ၂ဝ၁၆ ခႏစအတြငး ေဆာငရြကခေသာ သေတသနစစတမးတြင ျမနမာႏငင၏ စးပြားေရး က႑၌ ဖြ႔စညးပဆငရာ အသြငကးေျပာငးမႈမား ျဖစေပၚေနေၾကာငးက အေထာကအထားမားျဖင ေတြ႔႐ခပါသည။ ေကးလကေဒသတြင လပအားခမား ႀကးျမငေနရာ ေတာငသမားသည စကေရးပးေရးမားက စကကရယာမားျဖင ေဆာငရြကလာၾကၿပး စပါးထက အျမတအစြနးပရေသာ သးႏမားက စကပးလာၾကသည။ ေရလပငနး/ ငါးေမြးျမေရး သည စပါးစကပးသညထက အျမတပရသျဖင အထးသျဖင ပခး ႏင ဧရာဝတတငးတ႔တြင အလငအျမန တးပြားလာ ေနသည။ ငါးေမြးျမေရးသည စပါးစကပးသညထက တဧကလင အလပသမား ေလးဆမ ပလအပသည။ ထသ႔ လပအား လအပမႈေၾကာင လပအားခမား ပမတးျမႇငရရလာသည။ ထ႔ျပင ငါးစာလပငနး ႏင ေရထြကကနပစၥညး ထတလပမႈ အတြက ဝယလအားပမမားျပားလာသည။ ပခး ႏင ဧရာဝတတငးတ႔တြင သေတသနျပမႈအရ ၂ဝ၁၂ ခႏစမ စ၍ ေကးလကေဒသတြင လယယာျပငပ အလပအကငမား အလငအျမန တးတကလာေၾကာငး ေတြ႔ရသည။

ဤသ႔ ေျပာငးလလကရေသာအေနအထားႏင ေလာညစြာ LIFTသည အသပညာေပးျခငး၊ နညးပညာအသစမား ပပးေပးျခငး ႏင ေငြေၾကးႏငေစးကြကမားသ႔ လကလမးမေစရနေဆာငရြကျခငးတ႔က ျပလပေပးလကရသည။ ထ႔ျပင ေကးလကေန ဆငးရႏြမးပါးေသာ ျပညသတ႔၏ဘဝ တးတကေကာငးမြနလာေစေရးအတြက မဝါဒမား ေရးဆြရာတြင ေထာကပေပးမည သကေသ အေထာကအထားမား ျပစတငျပျခငးကလညး လပေဆာငေနပါသည။

LIFT ၏ အေမရကနေဒၚလာ ၂၆၆ သနး ပပးမႈျဖင ေကးလကေန ျပညသ ၇.၂ သနးခန႔အား လႊမးၿခလကရၿပး ၎သည ႏငငအတြငး႐ ေကးလကေနျပညသမား၏ ၂ဝ ရာခငႏႈနးခန႔ ႐ပါသည။

LIFT သည ျပညတြငးႏင ႏငငတကာမ အစးရမဟတေသာ အဖြ႕အစညးမား၊ ကလသမဂၢ အဖြ႕အစညးမား၊ အရပဘက လမႈ အဖြ႕အစညးမား၊ ပညာေရးႏင သေတသနအဖြ႔မား ႏင ပဂၢလကက႑စသညတ႔မ မတဖကအဖြ႔ မားျဖင စမခက မားက အေကာငအထည ေဖာလကရသည။ LIFT သည ႏငငေတာအစးရသ႔လညး နညးပညာ အေထာကအပ ႏင မဝါဒေဖာေဆာငမႈပငး ဆငရာတြင ပပးမႈမားက ေပးအပလကရပါသည။

ပ ၁.၁။ ၂ဝ၁ဝ-၂ဝ၁၆ အတြငး LIFT ၏ ပပးမႈမားရရခေသာ မသားစမား

အားလးပါဝငေစေသာ အသြငေျပာငးလမႈ ျဖစထြနးေစရန ေဆာငရြကျခငး

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |2

LIFTက ယႏကတကကငးဒမး၊ ဥေရာပသမဂၢ၊ ၾသစေၾတးလ၊ ဒနးမတ၊ ျပငသစ၊ အငယာလန၊ အတလ၊ လဇငဘတ၊ နယသာလန၊ နယးဇလန၊ ဆြစဇာလန၊ ဆြဒင ႏင အေမရကနျပညေထာငစတ႔မ ပပးေပးထားၿပး မစဆဘ႐ ေကာပေရး႐ငးသည ပဂၢလကက႑မ အလ႐ငအျဖစ ပါဝငပါသည။ အကအညမား ထေရာကမႈ ႐ေစေရးအတြက ရနပေငြမားအား စေပါငးကာ အသးျပခသည။ UNOPS ၏ စမခန႔ခြမႈေအာကတြင ရနပေငြ၏ လပပငခြငသကတမးအား တးခ႕ခၿပး လပငနးမားကလညး အနညးဆးအေနျဖင ၂ဝ၁၈ ခႏစ ႏစကနအထ ဆကလကေဆာငရြကႏငရန ေမာမနးထားသည။

၂ဝ၁၆ ခႏစတြင LIFT သည ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသ၊ အပပငးေဒသ၊ ရခငျပညနယ ႏင ေတာငေပၚေဒသမားတြင လပငနး အသစမား စတငေဆာငရြကခၿပး ေငြေၾကးဆငရာတြင အားလးပါဝငေစျခငး၊ ေ႐ႊ႕ေျပာငးသြားလာျခငး ႏင အရပဘက လမႈအဖြ႕အစညးမားႏင ခတဆကေဆာငရြကျခငးဆငရာ စမကနးမားကလညး စတငခသည။ အဆပါ စမကနးမားျဖင LIFT ၏ ၂ဝ၁၄-၂ဝ၁၈ မဟာဗဟာသည သကဝငလႈပရား လာခၿပး အကးခစားခြင႐သည ဥးတည အပစမားအား စးပြားျဖစ တနဖးကြငးဆကမားထသ႔ ‘တကလမး’ ႏငေစရန၊ ဝမးစာ မလေလာကေသာ လယယာစကပးျခငးမ ပ၍ အျမတအစြနးရႏငေသာ စကပးေရး လပငနးမားႏင လယယာ ျပငပ အသကေမြးမႈ လပငနးမားသ႔ ‘ထြကခြာ’ ႏငေစရန ႏင ေနာငအခါတြင ‘တကလမး’ (သ႔) ‘ထြကခြာ’ ႏငေရးအတြက အာဟာရ ျပညဝေကာငးမြနၿပး လပငနးကြၽမးကငမႈမား တးတက လာေစျခငးငာ ‘ေတာငထား’ ႏငေစရန တ႔က ကည ေဆာငရြကေပးခပါသည။

ျမနမာႏငင အသြငေျပာငးလေရးတြင ေကးလကေန ျပညသမားအတြက အေျပာငးအလမားက ျဖစထြနးေစမည အခကအလက အမားအျပား ရေနသည။ ၂ဝ၁၆ တြင LIFT၏ စမခကနယေျမ ေလးခလးရ ျမနမာေကးလကေန ျပညသမားက စကမႈလယယာ၊ အေသးစားေငြေရးေၾကးေရး၊ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးတ႔က သသသာသာ သကေရာကမႈ ရခသည။

ၿမ႕ျပမ အလပအကငမားသည စကပးေရးမ ‘ထြကခြာ’လေသာ ေကးလကေန ျပညသမားက ဆြေဆာငေနသျဖင ေကးလကေဒသမ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာမႈမားမာ ဆကလကတးပြားေနသည။ ႏငင၏ တညေဆာကပ အသြင ေျပာငးလေရးတြင ေရႊ႕ေျပာငး သြားလာမႈက႑ ပါဝငလာမညက ခန႔မနးထားၿပးျဖစသည LIFTသည ကနေဒၚလာ ၁၆သနး ကနကမည ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး ဆငရာ အစအစဥတခက ၂ဝ၁၆ ခႏစ တြင ေရးဆြကာ အေကာငအထည ေဖာခသည။ ယငး အစအစဥသည ေကးလကေဒသမ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာသမားက လျခ ေဘးကငး ေစမည၊ အကးရ ေစမည ျဖစသည။ LIFT ၏ မတဖကအဖြ႕မားသည ေရႊ႕ေျပာငး သြားလာသမားႏင ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာလသမား က ကြၽမးကငမႈမား၊ ေငြေၾကးဆငရာ အသပညာမား ရရေစၿပး ယငးတ႔ႏင မသာစမား အတြက အလပအကင ႏင ေငြေၾကး ရရမည အခြငအလမးမားသ႔ ေဘးကငးစြာ ‘ထြကခြာ’ႏငေအာင ေထာကပ ေပးပါသည။

ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာမႈသည လတငးအတြက ‘ထြကခြာ’ႏငမည အေျဖမဟတေပ။ မမရပရြာတြငပင ေနထငကာ စကပးေရး ႏင လယယာျပငပ စးပြားေရး အခြငအလမးသစမားျဖင အလပျဖစေအာင ေဆာငရြကရန ဆးျဖတထား သမားလညး ရေပသည။ ၂ဝ၁၆ တြင LIFT သည ကနေဒၚလာ ၉သနးက စကပး-စးပြား ေငြေၾကး ပပးမႈ အစအစဥ တြင ရငးႏး ျမႇပႏခရာ၊ စစေပါငး ကနေဒၚလာ ၅၆ သနး တနဖးရေသာ လယထြနစက၊ ရတသမးေျခြေလ႕စက၊ အျခား စကကရယာမား ဝယယ ၾကသည ငား/ဝယစာခပ ၃,ဝဝဝ က ျဖစေပၚေစခသည။ လပကြကငယ ေတာငသမားသည မမတ႔၏ လယေျမ မား ႏင ကနထတစြမးအား ျမငမားေအာင ေဆာငရြကရာတြင ယငးစကပစၥညးတ႔က သးစြႏငခသည။ ေကးလက စးပြားေရး သမားမားသညလညး စကကရယာ ငားရမးသည လပငနးက ထေထာငလာၾကသည။ လပကြကငယ ေတာငသမား အထြကတးကာ ‘တကလမး’ ႏငရန၊ အျခားသမားကလညး လယယာျပငပ အလပ မားျဖင ဝငေငြရရကာ ‘ထြကခြာ’ ႏငေစရန စကမႈလယယာက႑က ပပးေပးလကရသည။ ၂ဝ၁၆ ႏစကနတြင LIFT သည ၂၂၂ ၿမ႕နယတြင လပငနးေဆာငရြကေနေသာ အေသးစားေငြေရးေၾကးေရးအဖြ႕အစညး ၅၆ဖြ႕က ရနပေငြေထာကပခၿပး ေငြေၾကးဝနေဆာငမႈအသးျပသအေရအတြကမာ ၂၂% ျမငတကခသည။ ဝနေဆာငမႈ အသးျပသ အမားစမာ ေခးေငြမားက သးႏ၊ ေမြးျမေရး၊ ငါးလပငနးတ႔ အတြက သးစြခၾကသည။ စစေပါငး စကပးေရး ေခးေငြ ကနေဒၚလာ သနး၄ဝဝ က ထတေခးခသည။ ေခးေငြလကလမးမမႈသည ေကးလကအမေထာငစမား အထြက တးကာ ‘တကလမး’ ႏငရန၊ လယယာျပငပ အလပမား ျဖင ဝငေငြရရကာ ‘ထြကခြာ’ႏငေစရန အခြငအလမးမားက ျဖစထြနးေစသည။

၂ဝ၁၆ တြင LIFT သည ျမနမာစးပြားေရး အသြငကးေျပာငးမႈတြင ေကးလကေနျပညသမားက အေထာကအပ ျဖစေစမည အာဟာရ၊ ႀကႀကခႏငမႈ၊ ကားမေရးရာ၊ လမႈကာကြယေစာငေရာကေရး အစအစဥမားက မမ၏ လပငနးမား ေဆာငရြကေနသည စမကနးနယေျမ ၄ ခလးတြင ေဆာငရြကခသည။ ကေလးဘဝ၏ ပထမ ရက ၁,ဝဝဝ အတြငး မခငေရာ ကေလးပါ အာဟာရေကာငးမြနေရးအတြက အာဟာရ ဆငရာ အသပညာ ေပးကာ ေငြေၾကး ေထာကပေသာ အာဟာရ အစအစဥမားက ၂ဝ၁၆ တြင တးခ႕ခရာ ျမစဝကြၽနးေပၚ၊ အပပငးဇန၊ ရခငေဒသတ႔မ ရပရြာလထသ႔ ပပးမႈမား ေရာကရခသည။ ခငးျပညနယအတြကလညး အာဟာရ အစအစဥ တခက ေရးဆြခၿပး ၂ဝ၁၇ ခႏစတြင အေကာငအထညေဖာမည ျဖစသည၊ အာဟာရ အစအစဥ မားသည လထက ‘ေတာငထား’ ႏငရန၊ မးဆကသစမားအား ‘ထြကခြာ’ ႏငမည စြမးေဆာငရည တညေဆာကရန ကညပပးသည။

3|

၁။ ၂ဝ၁၆ ခႏစသည LIFT က ျမနမာႏငငတြင လပငနးေဆာငရြကခသည ၇ ႏစေျမာကျဖစသညအျပင LIFT၏ စမကနးမားျဖင ပပးႏငခ႔သည လဥးေရလညး တးတကလာသညမာ ၇ ႏစ တငခၿပ ျဖစသည။ ၂ဝ၁၆တြင LIFT သည ႏငငအဝနးရ ၿမ႕နယေပါငး ၂၂၂ ၿမ႕နယ တြင လပငနးေဆာငရြကေနရာ ၂ဝ၁၅ ႏစကနအထ ေဆာငရြကခ႔ေသာ ျမ႕နယအေရအတြက၏ ႏစဆျဖစသည။ ဤႏစကနတြင ျမနမာေကးလကေန လဥးေရ၏ ၂ဝ ရာခငႏႈနး ခန႕ ျဖစေသာ လဥးေရ ၇.၂သနးက LIFT ၏ အေထာကအပက ရရခၾကသည။ ယငးသည ယခငႏစ ကထက ၂၂ ရာခငႏႈနး တးတကလာျခငး ျဖစသည။ ဤတးတကမႈ၏ အဓက ေမာငးႏငအားမာ ျမနမာႏငင၏ အေသးစား ေငြေရးေၾကးေရးေဈးကြက အရနအဟနျဖင စတငႏငရန LIFT ၏ ပပးမႈမား ေဖာေဆာငလကသျဖင အေသးစား ေငြေရးေၾကးေရး လပငနးမား ပမ ကယျပန႔ကာ လပငနးေဆာငရြကမႈမားလညး ျမငမားလာျခငးေၾကာင ျဖစသည။

၂။ LIFTသည ပဋပကၡမားေၾကာင သကေရာကမႈမားရခ႔ေသာ ေဒသမားသ႔လညး ပပးမႈမား ပမ ေဆာငရြကလာသည။ မတဖကအဖြ႔ အသစမား၊ ပတသကဆကႏြယသအသစမား ႏငအတ ကယား၊ ကရငႏင တနသၤာရေဒသမားရ ပဋပကၡ သကေရာကမႈမားရခ႔သည ေဒသမားသ႔ပါ ပပးမႈမား ေရာကရေအာင ေဆာငရြကလာႏငသည။ ခငမာေသာ ပဋပကၡ စမခန႔ခြမႈပစမားက ဤစမခကမားက ထေထာငေစရနအတြက ပဋပကၡသးသပေရး လပငနးမားက LIFT က ေဆာငရြကခသည။ ထ႔ျပင ရခင ေဒသတြင စနေခၚမႈ ႏင အခကအခမား ရေနေသာလညး လပငနး တးခ႕ႏငခသည။ ရခငျပညနယ ၁၇ၿမ႕နယ အနက ၁၄ၿမ႕နယတြင ကနေဒၚလာ သနး၆ဝ ခန႔ျဖင စမခကမားက ေဆာငရြကေနသည။ ရခငျပညနယ ေျမာကပငးရ ေမာငေတာႏင ရေသေတာငၿမ႕နယတ႔တြငလညး စမခကအသစမားက စတငခသည။

၃။ LIFTသည ရလဒေကာငးမားက ဆကလကေပးေနဆ ျဖစသည။ ၂ဝ၁၆ခႏစတြင ရရထားသည႔ ကနးဂဏနးမားအရ LIFT သည ရညမနးထားသည အကးအညႊနး ၂၇ ခ တ႔အနက ၂၄ ခ က ျပညမ႐မက ေကာလြနခသည။ ယငးတ႔တြင ေကးလကေဒသ ဝငေငြေကာငးမႈ၊ ၾကၾကခႏငမႈ၊ အာဟာရျပညဝမႈ၊ မဝါဒ ေရးဆြခမတမႈတ႔၏ တာဝနအဆင အကးအညႊနးတ႔လညး ပါဝငသည။ လဥးေရ ၂.၂ သနးခန႔သည ဝငေငြတးလာေသာ အမေထာငစမားတြင ေနထငၾကသည။ လဥးေရ ၂.၃ သနးသည အသးအေဆာငမား တးလာသည အမေထာငစမားတြင ေနထငၾကသည။ လဥးေရ ၂ သနး သည ၾက႕ၾက႕ခႏငမႈစြမးရညမား ပမအားေကာငးလာသည။ အမေထာငစေပါငး ၃၂၆,ဝဝဝ ခန႔သည အာဟာရျပညဝစြာ ပမစားသးႏငလာသည။ လပကြကငယ ေတာငသတ႔၏ လယယာအေျချပ ထတလပမႈ တးတကလာသည သာမက လယယာျပငပ လပငနးမားတြငလညး အလပအကင အခြငအလမး ပမ စတခလာရသည။ ထ႔ျပင ျပညတြငးအဖြ႔အစညးမားကလညး LIFT ၏ရနပေငြမားက သသာစြာ စမခန႔ခြနငလာခသည။ LIFT သည အမးသမး တ႔က ဆကလက ေထာကပလကရရာ အထးသျဖင မခငဘဝတြင အာဟာရျပညဝေစရန၊ ေငြေရးေၾကးေရးႏင ပတသက၍ ပမ သရေစရန၊ ေခးေငြမားက ပမလကလမးမေစရန ေထာကပခသည။ LIFT က ေထာကပထားေသာ အေသးစား ေငြေရးေၾကးေရး လပငနးတ႔၏ ဝနေဆာငမႈအသးျပသ (ေငြစ/ေခးသ) ၉၄ ရာခငႏႈနးမာ အမးသမးမား ျဖစသည။ ေထာကပမႈမားအားျဖင အမးသမးမားႏင ကေလးသငယမားက ညႇဥးပနးႏပစကျခငး ႏင လကနကးျခငး တ႔ကလညး ေလာပါးေစခသည။

၄။ LIFT ၏ ေဒသအလက အစအစဥမားမာ စတင အေျခကေနၿပ ျဖစသည။ အစအစဥအသစမားက ေရြးခယျခငး၊ ညႏႈငးေစစပျခငး၊ ေထာကပေငြစာခပ လကမတေရးထးျခငးမားက အထး ေဆာငရြက ႏငခသည။ ေအာကပါဇယားတြင အစရငခသည ကာလအတြငး၌ စာခပ လကမတ ေရးထးႏငခသည အစအစဥအသစ ၂၄ ခ က ေဖာျပထားသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစ ဒဇငဘာလ ၃၁ရကေန႔အထ ေဆာငရြကဆ စမခက ၇၁ ခရသည။

ဇယား ၁.၁။ LIFT၏ ေဒသအလက အစအစဥအသစမား တညေထာငႏငမႈ အေျခအေန

အစအစဥ မရငး အဆျပလႊာ ပမာဏ (ကနေဒၚလာ သနးျဖင)

ေရြးခယခေသာ အဆျပလႊာမား

၂ဝ၁၅ ခႏစ လကမတ ေရးထးခေသာ ေထာကပမႈမား

၂ဝ၁၆ခႏစ လကမတ ေရးထးခေသာ ေထာကပမႈမား

ေထာကပမႈမား တနဖး(ကနေဒၚလာ သနးျဖင)

ျမစဝကြၽနးေပၚ- ၃ ၁၆ ၉ ၅ ၄ ၁၇.၉

ရခင ၂၂ ၇ ၆ ၁ ၄၄.၅

အပပငးဇန ၂၁ ၁ဝ ၅ ၅ ၃၂.၃*

ေတာငတနးေဒသ ၄၂ ၇ ၅ ၇ ၁၆.၈

စစေပါငး ၁၄၉ ၃၂ ၁၆ ၁၇ ၁၁၁.၅

အႏစခပတငျပခက

*မတခက။ ဤပမာဏတြင UNOPSက အေကာငအထညေဖာေဆာငရြကသည ျမစေရတင စမခက အေဆာငအအက႑ လညး ပါဝငသည။

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |4

၅။ ေဒသအလက စမကနးအသစမားသည LIFT ၏ မဟာဗဟာ ႏင ခတဆကထားၿပး သကဆငရာ ေဒသမား၏ အေျခအေနမားႏင ကကညေအာင ေဆာငရြကထားသည။ ဧရာဝတျမစဝကြၽနးေပၚေဒသတြင ေတာငသမား၏ ထတလပႏငမႈမား တးတကေစရနမာ LIFT၏ အေရးႀကးေသာ ရညမနးခက ျဖစသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစအတြငးတြင ေတာငသမား မ းေကာငးမးသန႔ မ းစပါးမား ပမ ရရရန ႏင မ းစပါး ထတလပသမား ႏင ေထာကပသမားက ပမ ခတဆကမလာေစရန ေဆာငရြကႏငခသည။ ယငးသ႔ ေဆာငရြကႏငမႈသည ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသ ရ အမေထာငစမား ‘တကလမး’ ႏငေစရန ကညသည ေဆာငရြကမႈတရပပင ျဖစသည။ အပပငးဇန တြင စးပြားေရး အသြငကးေျပာငးလမႈ၌ အတတႏငဆး အားလးပါဝငႏငေစရန အျပင၊ အထခကလြယဆးေသာ အမေထာငစ မား ‘ေတာငထား’ ႏငေစရန ႏင ေနာကက မကနခေစရနအတြက လမႈကာကြယေစာငေရာကေရး စမခကမား က ေဆာငရြကလကရသည။ LIFT ၏ သကႀကးပငစင ေရ႕ေျပးစမခကသည လမႈကာကြယ ေစာငေရာကေရးေကာမတမား ႏင အစးရ ဝနထမးမား နးကပစြာ ပးေပါငး ေဆာငရြကေစသညျပင ၂ဝ၁၇/၁၈ တြင စတငေဆာငရြကမည ႏငငေတာအဆင ေငြေၾကးေထာကပမႈ အစအစဥက စမခန႔ခြၾကမည အစးရဝနထမးမားကလညး စြမးေဆာငရည ျမႇငတငေပးႏငခသည။ ေတာငတနးေဒသတြင လကရ ေဆာငရြကေနေသာ ေငြေၾကးဆငရာတြငအားလးပါဝငေစမႈ ႏင ပဂၢလကက႑ႏင ထေတြ႔ ေဆာငရြကမႈ စမကနးမားအျပင စကပးေရး၊ အာဟာရ၊ လမႈ-စးပြားဆငရာ အမးမ းေသာ ဝနေဆာငမႈ စမခကမားက စတင အေကာငအထညေဖာေနသည။ ထကသ႔ေသာ စမခကမားမ ေကးရြာ-အေျချပစမခကအသစ ေျခာကခသည ၿမ႕နယ ၁၅ခရ ေကးရြာ ၃၄ဝ မ အမေထာငစေပါငး ၁၆,ဝဝဝ ထသ႕ ေရာကရမညဟ ေမာမနးထားသည။ ျမနမာႏငငတြင ဖြ႕ၿဖးမႈ အနညးဆးေဒသမားထမ တစချဖစေသာ ရခငေဒသတြင အာဟာရေကာငးမြနမႈ၊ သးႏအထြကတးမႈ၊ ရကၡာဖလမႈတ႔ သည LIFT ၏ဥးစားေပးအျဖစ ရေနဆ ျဖစသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင မခငႏငကေလးမားအား ေငြေၾကးပပးသည စမခကတြင ၁၈၂ ရြာ ပါဝငခရာ ကယဝနေဆာင ႏင မခင ၃,၅ဝဝ ခန႔သည ေငြေၾကးအေထာကအပ ႏင အာဟာရဆငရာ အသပညာေပးမႈတ႔က လကခရရခၾကသည။

၆။ LIFT သည ေကးလကစးပြားေရး တးတကေကာငးမြနေစရန ေဆာငရြကေနသည မနေသာလညး LIFT ၏ ေဆာငရြကခကမားသည မနကနသည အေျပာငးအလမားက ျဖစေစေၾကာငး ယၾကညရန အေၾကာငးမားစြာရသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင ေကာကယခေသာ LIFT ၏စစတမး သးသပခကမားအရ ေဒသတစခတညးတြငပင LIFT ၏ စမခကမား၌ ပါဝငသမားသည မပါဝငသမားထက ဝငေငြတးၿပး ပမ ႀကႀကခလာႏငေၾကာငး ေတြ႔ရသည။ ဥပမာအားျဖင LIFT ၏ မတဖကမားထမ စကပးေရးသငတနး တကခရေသာ အမေထာငစမားသည မတကခရသမားထက ၄.၂ ဆမ သးႏထြက ပတးၿပး ၂.၁ ဆမ ဝငေငြ ပတးၾကေၾကာငး ေတြ႔ရသည။ ေမြးျမေရး သငတနး တကခရေသာ အမေထာငစမားသည မတကခရသမားထက ၂.၅ ဆမ ဝငေငြ ပတးႏငသည။ LIFT ၏ စကပးေရး၊ ေမြးျမေရးသငတနး တကခရေသာ အမေထာငစမားသည မတကခရသမားထက လြနခေသာ ႏစႏစအတြငး ပစၥညးပငဆငမႈတြင ၂.၁ ဆ ႏင ၂.၅ ဆ အသးသး ပတးႏငေၾကာငး ေတြ႕ရရသည။

၇။ စကပး-ေဂဟဇန ေလးခစလးတြင ေကးလကေဒသ ေငြေရးေၾကးေရးဝနေဆာငမႈမားက လကလမးမမႈ သည LIFT ၏ လပငနးေဆာငရြကမႈပစတြင အဓကက႑မ ပါဝငသည။ ဝနေဆာငႏငမႈ ႏင လကလမးမမႈတ႔၏ ကြာဟခကႀကးမာ ျမနမာႏငင၏ ဖြ႕ၿဖးေရး ဆငရာတြင အႀကးမားဆး အခကအခပင ျဖစသည။ ထေၾကာင ေငြေၾကးဆငရာတြင အားလး ပါဝငေစမႈစမကနးသညလညး LIFT ၏ အႀကးမားဆး အစအစဥ ျဖစလာသည။ ၂ဝ၁၆ ႏစကနတြင LIFTသည ႏငငတဝမးရ ေကးရြာေပါငး ၁၅,ဝဝဝ မ ေငြစ/ေခးသေပါငး ၁.၆ သနးခန႔တ႔က ဝနေဆာငမႈေပးေနသည ေငြေရးေၾကးေရးလပငနး ၅၆ ခက ေထာကပလကရသည 1(၂ဝ၁၅ ခႏစတြင ၄ဝ သာ ရခသည)။ ဤပမာဏမာ ျမနမာနငင ေငြေရးေၾကးေရး လပငနးအားလး၏ ဝနေဆာငမႈအသးျပသ စစေပါငး၏ ၆၂ ရာခငႏႈနး ျဖစသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင LIFT က ရနပေငြ ပပးသည အေသးစား ေငြေရးေၾကးေရးလပငနးမားသည အရငးအႏး ကနေဒၚလာ ၅၂ သနးက တးျမႇငရရခၾကရာ ၎တ႔တြင- LIFT ထမ ကနေဒၚလာ ၁၃ သနး၊ ရးမဘဏမ ကနေဒၚလာ ၁၂ သနး၊ လပငနး အသားတင အျမတေငြ မ ျပနလညရငးႏးျမႇ ပႏရန သတမတထားရေငြ (retained earnings) မ ကနေဒၚလာ ၁၁ သနး၊ စေဆာငးေငြမ ကနေဒၚလာ ၁၆ သနးတ႔ ပါဝငသည။

၈။ LIFT ၏ ေငြေၾကးဆငရာတြင အားလးပါဝငေစမႈ အစအစဥက အေသးစား ေငြေရးေၾကးေရးလပငနးမား သကသက ကသာ ဥးတညေနရာမ ျမနမာႏငင၏ အသြငကးေျပာငးေရးႏင ကကညသည ေကးလက ေငြေၾကးဝနေဆာငမႈမားက အေထာကအပျပေသာ ပစအျဖစသ႔ ဆကလကကးေျပာငးေနသည။ အေသးစား ေငြေရးေၾကးေရးဝနေဆာငမႈလပငနးမား မတဆင စကပးေရးေခးေငြမား ထတေခးျခငးသာမက၊ အေသးစား စးပြားေရး လပငနးမားမ စကမႈလယယာ ဝနေဆာငမႈမားက လပကြကငယေတာငသမား လကလမးမေစမည စကပးေရး ဆငရာ ငား/ဝယအစအစဥတရပက ရးမဘဏႏင အစစပျပလပကာ LIFT က စတငခသည။ ရးမဘဏက ေဆာငရြကမညတပငးတစဆးရႈးမႈ အတြက အာမခေပးသည စမခကက ၂ဝ၁၆ ဇနနဝါရလတြင တရားဝင စတငခသည။ ရးမဘဏသည ဤစမခကအရ စကပစၥညးတနဖး၏ လကငငးေပးေခမႈ ႏႈနးထားက ၃ဝ ရာခငႏႈနးမ ၁ဝ ရာခငႏႈနးသ႔ ေလာခလကသည။

____________________________

1 LIFT ရနပေငြပပးသည ေငြေၾကးဆငရာတြငအားလးပါဝငေစမႈ မတဖတအဖြ႔မားစာရငးႏင ၎တ႔၏ ေအာငျမငၿပးစးမႈအေသးစတက ေနာကဆကတြ ၅ တြငၾကညပါ။

5|

ငားရမးသည ကာလကလညး ၁ ႏစမ ၃ ႏစအထ တးျမင ေပးလကသည။ ေတာငသမားက လယယာေျမလပပငခြငျပ လကမတက အေပါငထားရျခငးကလညး ပယဖကေပးလကသည။ ၂ဝ၁၆ႏစကနတြင စစေပါငးတနဖး ကနေဒၚလာ ၅၆သနး ရသည အငားဝယယျခငးစာခပ (lease/ hire purchase contracts) ေပါငး ၃,ဝဝဝ ေကာ ရလာခသည။ ဤအစအစဥျဖင ေငြေၾကးေထာကပရေသာ စကကရယာမားတြင လယထြနစကမာ လႀကကအမားဆးျဖစၿပး၊ ဒတယအေနျဖင ကနတငကားမား ႏင ရတသမးေျခြေလ႔ စကမားကလညး လႀကကမားသည။ အေရာငးစစေပါငး၏ ထကဝကခန႔ (၄၈ ရာခငႏႈနး)မာ ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသမ ျဖစၿပး ၃၇ ရာခငႏႈနးမာ အပပငးဇနမ ျဖစသည။ လြနခေသာႏစအတြငးတြင အနညးဆးအေနျဖင ရနကန ပတဝနးကင ေကးလကေဒသၿမ႕နယမားမ ေတာငသ အားလးသည လယေျမအရြယအစား ႀကးငယမဟ စကမႈအသြငသ႔ လငျမနစြာ ကးေျပာငးခသညဟ သေတသနမား အရ သရသည။ ရးမဘဏ၏ ဝနေဆာငမႈျဖင စကပစၥညးဝယယထားသည ေတာငသမား သည ၎တ႔ ဝယယထားသည လယယာသးစကကရယာသစမားက ျပနလညငားရမးျခငးမားလညး လပေဆာငၾကသျဖင လပကြကငယ ေတာငသမားအေနျဖငလညး စကပစၥညးမား လကလမးမ အသးျပႏငလာသညႏႈနးမာ တးျမငလာေၾကာငး ဤအခကက ျပေနသည။ ဤစမခကျဖင ဝယယထားေသာ စကကရယာမားအား အမေထာငစ ၅၅,ဝဝဝ ခန႔ ၏ လယေျမဧက ၃၅ဝ,ဝဝဝ က ေျမျပျပငေပးရာတြင အသးျပလကရသည။ LIFT၏ ရနပေငြသည ငါးဆမ အကးတးတကသည။ ဆလသညမာ LIFT ရနပေငြ ရငးႏးျမပႏခသညထက ငါးဆ ပမကာ ရးမဘဏက ရငးႏးျမႇ ပႏခသည။

၉။ အသက ငါးႏစေအာက ကေလးမား ပညႇကေနမႈက ေလာခရန အာဟာရဆငရာ စမခကအသစမားက LIFTက စတငခသည။ဇြနလအတြငးတြင လပြတာၿမ႕နယ၌ မခင ႏင ကေလးမားအား ေငြေၾကး ပပးမႈ (maternal and child cash transfer - MCCT) BRIGHT SUN အာဟာရ စမခက ဖြငပြက ကငးပခသည။ ဖြငပြက အမးသား အာဟာရဖြ႕ၿဖးေရး ႏင သေတသေန ဌာနခြ၊ လမႈဝနထမးဥးစးဌာန၊ ၿမ႕နယႏင တငးေဒသႀကးအစးရအဖြ႕တ႔မ အထကတနးအရာရမား၊ အလရငႏငငမားမ ကယစားလယမား၊ သတငးႏငစာနယဇငးမား တကေရာကခသည။ ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသတြင ေဆာငရြကေသာ MCCT သည ရခငေဒသတြင ေအာငျမငခေသာ ေရ႕ေျပး စမခကအေပၚ အေျခခ၍ ခ႕ထြင ေဆာငရြကျခငး ျဖစသည။ ယငးစမခကသည ငါးႏစေအာက ကေလးငယမား ပညကမႈက ေလာပါးေစေၾကာငး ျပသခသည။ ၂ဝ၁၆ခႏစအတြငးတြင LIFT သည အကး ခစားခြင ရသေပါငး ၉,၁၂၅ ဥးသ႔ ေငြေၾကးေထာကပမႈ စစေပါငး ၄၅,၉၃၆ ႀကမ ေပးအပခသည။ LIFT ရနပေငြပပးသည PATH စမခက၏ အားျဖညဆနႏင ဆနထတလပသည စကရသးခတ႔က အစားအေသာကႏငေဆးဝါးကြပကေရးဦးစးဌာန က အတညျပခသည။ အားျဖညဆနက ရနကန ႏင ဧရာဝတတငးတ႔ရ စပါမားကက၂၈ ဆင ႏင လကလအေရာငးဆင ၂၁၈ ဆင၊ အျခားၿမ႕နယမားရ လကလအေရာငးဆင ၁၉ ဆငတ႕တြင ျဖန႔ျဖးလကရသည။ PATH စမခကသည ႏငငေတာ အစးရက ဥးေဆာငမည အားျဖညဆနလပငနးအပစကလညး ၂ဝ၁၆ ခႏစ မတလအတြငးတြင ဖြ႕စညးခသည။

၁ဝ။ LIFT သည ေဘးကငးလျခ၍ အကးျဖစထြနးမႈ ေကာငးမြနေသာ ေရႊ႔ေျပာငးသြားလာမႈ ျဖစေစရနအတြက ပမေကာငးမြနသည စမခန႔ခြမႈပစျဖင ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာမႈ စမကနးအသစက ထေထာငခသည။ ကနေဒၚလာ ၁၆ သနးျဖင ေဆာငရြကသည ဤအစအစဥသည ျမနမာႏငငတြင ရနပေငြ အမားဆးရေသာ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး ဆငရာ အႀကးဆးေသာ ရနပေငြအစအစဥ ျဖစသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစ အတြငးတြင LIFTသည ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာသည အမးသား၊အမးသမးမား လျခေဘးကငးရန ႏင လပကငႏငစြမး ရေစရန ေဆာငရြကမႈမားအတြက အစးရ၊ ကလသမဂၢ အဖြ႔အစညးမား၊ ပဂၢလက က႑၊ အေသးစား ေငြေရးေၾကးေရးလပငနးမား၊ အလပအကင ရာေဖြေရး ဌာနမား၊ ကြၽမးကငသ တတသ ပညာရငမား၊ အရပဘက လမႈအဖြ႔အစညးမား၊ မဒယာမားႏင INGO မားမ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးဆငရာ ပတသကဆကႏြယသ ေပါငး ၁၅ ဖြ႕တ႔ႏင မတဖကျပခသည။ အဓက စမခကတစခမာ ရနကနရ အထညခပလပငနးမား ႏင ပးတြလပေဆာငျခငး ျဖစသည။ ဤအထညခပလပငနးမားတြင လပကငေနသည အလပသမား အငအားမာ ၄ဝဝ,ဝဝဝ ခန႔ရၿပး ၂ဝ၂ဝ ခႏစတြင ၁.၅ သနးအထ တးပြားလာမညဟ ခန႔မနးထားသည။ သတငးႏငဆကသြယျပနၾကားေရး မဒယာမား မတဆင လဥးေရ သးသနးမ ေလးသနး သ႔ ေဘးကငးလျခေသာ ေရႊ႕ေျပာငး သြားလာေရးဆငရာ သတငးစကားမားက ေရာကရေစမညဟ ဤအစအစဥက ခန႔မနးထားသည။

၁၁။ စကပး-ေဂဟဇန ေလးခစလးတြင တးခ႕အသးျပသည LIFT၏ ရနပေငြမားက ျပညတြငး အဖြ႔အစညးမားက ပမ စမခန႔ခြလာသည။ ၂ဝ၁၆ခႏစတြင LIFT သည အစးရ၊ အရပဘက လမႈအဖြ႔အစညးမား၊ ပဂၢလကက႑ အပါအဝငျဖစေသာ ေဒသခ တ႔၏ စြမးေဆာငရညက အားျဖညေပးရန ပမ ႀကးပမးအားထတခသည။ ဤႏစအတြငး လကမတေရးထးခေသာ ရနပေငြ ပပးမႈ စာခပ အသစ ၂၄ ခအနက ၉ ခသည ျပညတြငး NGO မား ႏင တကရက ခပဆချခငး ျဖစသည။ ကန ၁၅ ခ တြငလညး ၄ ခ ၌ တဆငခေဆာငရြကသမားအျဖစ ျပညတြငးအဖြ႔အစညး မတဖကအဖြ႔ ၇ဖြ႔ ပါဝငသည။၂ဝ၁၆ခႏစ ဘကဂကတြင ျပညတြငး အဖြ႔အစညးမားက စမခန႔ခြေသာ တနဖးမာ ကနေဒၚလာ ၂၃.၁ သနးရၿပး၊ ယငးသည ဘတဂက စစေပါငး၏ ၃၉ ရာခငႏႈနး ျဖစသည။ ၂ဝ၁၅ခႏစ က ၁၄ ရာခငႏႈနးသာ ရခသျဖင သသသာသာ တးလာသည။ ဤသ႔ တးလာမႈေၾကာင LIFTသည ၂ဝ၁၆ ရညမနးခက၏ ၁၉၅ ရာခငႏႈနးက အေကာငအထညေဖာႏငခသည။ ၂ဝ၁၆ တြင LIFT သည

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |6

အသကေမြးမႈစနစ အားေကာငးေရးက အစးရ၊ လမႈအဖြ႔အစညး၊ ပဂၢလကက႑ တ႔ႏငအတ အားျဖညေဆာငရြကေနေသာ အရပဘက လမႈအဖြ႕အစညးမားအတြက ျမစဝကြၽနးေပၚ၊ အပပငးဇန၊ ေတာငတနးေဒသတ႔တြင အေသးစား ရနပေငြ အေထာကအပ လပကြကတခစက ဖြငေပးခသည။

၁၂။ ၂ဝ၁၆ခႏစ သည LIFT အတြက အျပနအလနေလလာသငယျခငး ႏင ေလလာမႈမားက ေကာငးစြာ အသးခႏငခသည ႏစတစႏစလညး ျဖစသည။ ၂ဝ၁၆ အေစာပငးတြင ေလလာရရမႈမားအား ျပစျခငး၊ ဆကသြယျပနၾကားျခငး ႏင အသးျပျခငးတ႔က ပမေဆာငရြကႏငရန ႀကးပမးခသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစ အစအစဥမားမ စမခကမား၏ လအပခကအရ ေျပာငးလမႈဆငရာသအရက အေသးစတ ျပငဆငမြမးမခသည။ အစအစဥမား၏ ေၾကာငးကးဆေလာမႈ၊ စမခကမား အခတအဆကရမႈ တ႔က ယငးသအရ ျဖင ရငးလငးတငျပသည။ LIFT က သရလေသာ၊ ဖနတးလေသာ အသပညာရပဆငရာ နယပယမားက ေဖာထတမည အကျဖတမႈမား၊ စးစမးေသာ ေမးခြနးမားက LIFT၏ စမကနးမားႏင စမခကမားမ ျပစၾကသည။ ထ႔အတ LIFT သည အသပညာမားက ပတသကဆကႏႊယသ မားထသ႔ ဆကသြယေရာကရမႈ ပမ ေကာငးမြနေစရနအတြက LIFT ရးတြင စာၾကညတကငယ တခ ထေထာငျခငး၊ LIFT ၏ ဝကဘဆကက ျပနလညသးသပ တညေဆာကျခငးတ႔က ေဆာငရြက ခသည။ ၂ဝ၁ဝ ျပညႏစမစကာ LIFT က သရထားေသာလညး ျပငပသ႔ ထတေဝျခငး မျပရေသးေသာ ပညာရပဆငရာ မားက ေဖာျပမည LIFT၏သကတမးတေလာက ေဆာငရြကခ႔မႈမား၏ အနစခပမတတမးမားကလညး ၂ဝ၁၆ အတြငးတြင ပစေရးဆြခသည။ ၂ဝ၁၇ တြင ယငးစာတမးမားက စတငထတေဝမည ျဖစသည။ LIFT ၏ သငယ ေတြ႔ရခကမားက မဝါဒေရးဆြျခငးမားတြင ပပးေပးလင ပမအကးျဖစထြနးေစမည ျဖစသည။ ယငးအတြက သသာ ထငရားေသာ ေအာငျမငမႈ တရပမာ ခငးျပညနယမ မခင ႏင ကေလးမား၏ အာဟာရအတြက အစးရက ဥးေဆာငကာ ေငြေၾကး ေထာကပေရး အဆျပလႊာ ျပစရာတြင LIFT ၏ သငယေတြ႔ရခကမားႏင သေတသနျပခကမားက အသးျပချခငးပင ျဖစသည။

၁၃။ ၂ဝ၁၆ ခႏစအတြငးတြင LIFTသည ကား/မ တနးတညမေရး ႏင အမးသမးမား လပကငႏငစြမးရေရးက ပမ အေလးထားေဆာငရြကခသည။ ၂ဝ၁၆ခႏစတြင LIFT သည ကား/မ တနးတ ညမေရး မဟာဗဟာအသစႏင လပငနးစမခကက ေရးဆြခၿပး မဟာဗဟာ အေကာငအထညေဖာရန၊ ေလလာမႈမား အလပရေဆြးေႏြးပြမားက ေငြေၾကးေထာကပရန၊ ကား/မ တနးတ ညမေရး အၾကေပးသမားက ငားရမးရနတ႔အတြက ကနေဒၚလာ ၁ဝဝ,ဝဝဝခန႔ က ခြေဝခထားခသည။ LIFT သည ျမနမာႏငငတြင ကား/မ တနးတညမေရး ႏင အမးသမးမား လပကငႏငစြမး ရေရးက ဆကလကေထာကပေနရာ ေဒသအလက စမကနး မားတြင ထငရားေသာ ေအာငျမငမႈမား ရရခသည။ ဥပမာအားျဖင ရခငေဒသတြင အမးသမးမားက သကဆငရာ ရပရြာ မား၌ ေခါငးေဆာငသမား ျဖစလာေစႏငမည ကြၽမးကငမႈမား အလားအလာေကာငးမားက အားျဖည ေပးႏငခသည။ ထ႔ျပင LIFT သည အမးသမးမား လပကငႏငစြမးရေရးႏင ဘဝအေနထား ျမငမားမႈမားအတြက အာဟာရ ျမႇငတငေရး၊ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးႏင အသကေမြးမႈပညာ သငတနးတ႔ျဖင ေထာကပခသည။

၁၄။ LIFT သည မမ၏ အပခပမႈပစက ေျပာငးလလာေသာ အေျခအေနႏင လကေလာညေထြျဖစေအာင ဆကလကေဆာငရြကေနသည။ အစးရသစတကလာၿပးေနာက ၂ဝ၁၆ခႏစ မတလအတြငးတြင LIFT၏ အလရငမားသည အသစဖြ႕စညးခေသာ စကပးေရး၊ ေမြးျမေရး ႏင ဆညေျမာငးဝနႀကးဌာန (Ministry of Agriculture, Livestock and Irrigation - MoALI) က ရနပေငြ ဘတအဖြ႔တြင ပါဝငရန ဖတေခၚခသည။ အစးရကလညး လကခခသျဖင ဝနႀကးဌာနသည ဘတအဖြ႔တြင အခနျပည အဖြ႔ဝငအျဖစ ပါဝငလကရသည။ အစးရ ကယစားလယမား တကေရာကသည ပထမဆးအစညးအေဝးက ၂ဝ၁၆ ခႏစ စကတငဘာလတြင ကငးပခသည။ ဘတအဖြ႔ တြင အစးရ ပါဝငလာၿပးေနာက မရငး အထကတနး အတငပငခ အပစ၏ အဓကလပငနးတာဝနပစမားက အၿပးသတႏင ခကာ ရနပေငြဘတအဖြ႔တြင အရပဘက လမႈအဖြ႕အစညးမား ႏင ပဂၢလက က႑တ႔၏ အၾကျပခကမား ပါဝငလာႏငေစမည ပစမားက ထညသြငးစဥးစားလကရသည။

၁၅။ LIFT သည စကပးေရး၊ ေမြးျမေရး ႏင ဆညေျမာငးဝနႀကးဌာနက ေထာကပမည ပစအသစမားက ေဖာေဆာငခသည။ LIFT သည စကပးေရး၊ ေမြးျမေရး ႏင ဆညေျမာငးဝနႀကးဌာန၏ စကပးေရး ဖြ႔ၿဖးမႈ မဟာဗဟာအသစက ေရးဆြ အေကာငအထညေဖာရာတြင အေထာကအပျဖစေစရန စကပးေရးမဝါဒ ဌာန တစခက စမကနးေရးဆြေရးဥးစးဌာန လကေအာကတြင ထေထာငရန ေထာကပခသည။ စကပးေရး ဖြ႔ၿဖးမႈ မဟာဗဟာဌာနက ကနဥးအေနျဖင ဝနႀကးဌာနမ ဝနထမး ေျခာကဥး ႏင ႏငငတကာ အႀကေပး ႏစဥးတ႔ျဖင ဖြ႔စညးထားသည။ ယငးတ႔၏ ပထမဆးတာဝနမာ စကပးေရး ကနထြကတးေစမည သေတသန ႏင ပညာေပး လပငနးမားက ျပနလညျပျပငမည အလားအလာမားအား သးသပရန ျဖစသည။ အျပညျပညဆငရာ စကပးေရးႏင ရကၡာဖလေရး အစအစဥ (Global Agriculture and Food Security Program - GAFSP)ထမ ေထာကပေငြက ဝနႀကးဌာနက အဆျပလႊာ တငသြငးရာတြင LIFT သည ADB၊ FAOတ႔ႏင ပးေပါငးကာ ပပး ေဆာငရြကလကရသည။ ထအဆျပလႊာက အတညျပခသျဖင ဝနႀကးဌာနသည GAFSPထမ ေထာကပေငြ ကနေဒၚလာ ၂၇ သနးက ရရမည အျပင ADB ထမ ႏစရည အတးသကသာေသာ ေခးေငြ ကနေဒၚလာ ၃၅ သနးကလညး ရရမည ျဖစသည။

7|

၁၆။ LIFT စမကနးတစခလးႏင ၎၏ စမခက အမားအျပားတြင အစးရ၏ မဝါဒမားႏင ခတဆက ေဆာငရြကလက ရသည။ အထးသျဖင LIFT၏ ရညမနးခကမားႏင စပလဥးမႈရသည မဝါဒ နယပယမားတြင ျဖစသည။ အမးသားေျမယာအသးခမႈမဝါဒက လကေတြ႔ကငသးရန အစးရ၏ အားထတေနမႈမားတြင နညးပညာကြၽမးကငမႈ ျဖင ပပးျခငး၊ ေျမယာစမခန႔ခြျခငးႏင စမအပခပျခငးတ႔ႏင စပလဥးသည ဌာနဆငရာ စြမးေဆာငရညက သကဆငရာအဆင မားအလက အားျဖညေပးျခငးတ႔ျဖင ဆကလက ေထာကပလကရသည။ လမႈကာကြယ ေစာငေရာကေရး နယပယတြင LIFT ၏မတဖကအဖြ႔ျဖစသည HelpAge သည လမႈဝနထမး၊ ကယဆယေရးႏင ျပနလညေနရာခထားေရး ဝနႀကးဌာန ႏင ပးေပါငးၿပး သကႀကးရြယအဆငရာ ဥပေဒျပေရး ႏင သကႀကးပငစင အေထာကအပ ကစၥမားအတြက ဌာနဆငရာ စြမးေဆာငရညက အားျဖညေပးရန ေဆာငရြကလက ရသည။ အာဟာရက႑တြင ခငးျပညနယ၌ ၂ဝ၁၇-၂ဝ၁၉ အထ ႏစႏစတာကာလအတြငးတြင မခငႏငကေလးမားအား ေငြေၾကးေထာကပမည MCCT အစအစဥ အတြက လမႈဝနထမး၊ ကယဆယေရးႏင ျပနလညေနရာခထားေရး ဝနႀကးဌာနႏင တကရက လကတြ ေဆာငရြကလကရသည။ အဆပါကာလ ေနာကပငးတြငမ ဘ႑ာေရးႏင စမခန႔ခြမႈက အစးရက အျပညအဝ တာဝနယ ေဆာငရြကမည ျဖစသည။ LIFT သည ကားမေရးရာက႑တြင ကား/မေရးရာ တနးတညမေရး ကြနရက (Gender Equality Network - GEN) က ေထာကပ ထားၿပး GEN သည အမးသမးမားက အၾကမးဖကမႈမ ကာကြယ ေစာငေရာကေရးဥပေဒ ေရးဆြေရး၊ အမးသမးမား ဖြ႔ၿဖး တးတကေရး ဆငရာ အမးသားအဆင မဟာဗဟာ စမကနးက အေကာငအထညေဖာေရးတ႔က စညးရးေဆြးေႏြးလႈ႔ေဆာ ႏငခကာ၊ ျမနမာႏငငလးဆငရာ အမးသမးေရးရာေကာမတ ပထမအစညးအေဝးတြင ပါဝင ေဆာငရြကႏငခသည။

၁၇။LIFT ၏ လပငနးလညပတမႈႏငသးစြမႈ၊ စြမးေဆာငရညႏင ထေရာကမႈတ႔ က သးသပရန ႏင တးတကေအာင ျပျပငရနအတြက LIFT သည ေငြေၾကးကနကရကးနပမႈဆငရာ ပစမားက စတင အသးျပကာ သးသပမႈမားအား အစရငခတငျပျခငးက ပထမဆးအႀကမအျဖစ ေဆာငရြကလကရသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစအတြငး ရနပေငြ ခထားေပးခေသာ သ႔မဟတ တးခ႕ေသာ ေဒသအလက အစအစဥအမားစ (၈၄ ရာခငႏႈနး) ၏ အဆျပလႊာမားက ေငြေၾကးကနကရကးနပမႈရ/မရ ဆငျခငသးသပခသည။ စမခကအားလးကလညး သတမတ ထားေသာ အသးစရတမားကသာ အသးျပၿပး ေဆာငရြကလကရသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစ အသးစရတ အစရငခစာက အေျခခၿပး တြကခကၾကညရာတြင LIFT က ဝနေဆာငမႈေပးအပရာ၌ ကနကစရတအျဖစ တစအမေထာငလင ၃၆ ကနေဒၚလာ သ႔မဟတ အမေထာငစဝင တဥးအတြက ၈ေဒၚလာ ကသငေၾကာငး ေတြ႔ရသည။ ထေၾကာင LIFTသည အလားတ ရညမနးခကမား၊ အရြယအစားမားရသည ေဒသတြငးရ အျခားဖြ႕ၿဖးေရး စမခကမားႏင ႏႈငးယဥေသာ ေငြေၾကးကနကရကးနပေၾကာငး ေတြ႔ရရသည။2 ေလလာသငယမႈ ႏင အနာဂတကာလ စမကနးေရးဆြမႈမားအတြက ဆးျဖတခက ခမတရာတြင သတငးအခကအလကမား ပပးေပးႏငရန ရညရြယၿပး LIFT၏ လပေဆာငခက အမးမ း တ႔၏ ကနကစရတ ကြာျခားမႈကလညး သးသပခသည။ ကနးမာေရး ႏင အာဟာရဆငရာ သငတနးေပးျခငးႏင ပစၥညး ေထာကပျခငးတ႔ အပါအဝင စကပးေရး အေထာကအပ၏ ကနကစရတမာ တစအမေထာငလင ၁၅၄ ကနေဒၚလာျဖစၿပး၊ ေငြေၾကးေထာကပျခငး၊ ကနးမာေရး ႏင အာဟာရဆငရာ သတငးေပးျခငးတ႔ အပါအဝင MCCTအတြက ကနကစရတမာ ၇၈ ေဒၚလာ ျဖစသည။ အေသးစား ေငြေရးေၾကးေရး ဝနေဆာငမႈအတြက ဝနေဆာငမႈ အသးျပသ (သ႔) ေငြစ/ေခးသ (တစအမေထာငလင တစဥးဟ ယဆလင) အတြက ကနကစရတမာ ၁၄.၅ ကနေဒၚလာ ျဖစသည။

၁၈။ LIFT၏ ၾကားျဖတသးသပခကတြင LIFTသည မဟာဗဟာတြင ပါရေသာ ရလဒမားက ေပးေနေၾကာငး ေကာကခကခထားသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစ နဝငဘာလတြင လကရရနပေငြကာလ၏ သကတမး ထကဝက၌ LIFT ၏ တာဝနထမးေဆာငမႈက လကရ မဟာဗဟာႏငကကညမႈရမရ အကျဖတရာ၌ လြတလပစြာ ၾကားျဖတသးသပရန ရနပေငြဘတအဖြ႔က ေဆာငရြကခသည။ ယငးသးသပခကအရ LIFT ၏ ေဆာငရြကမႈသည ေကာငးမြနေၾကာငး၊ LIFT ၏ ရလဒမားသညလညး လမားက ‘တကလမး’ ႏငရန ‘ထြကခြာ’ ႏငရန ပပးေဆာငရြကသည ရညရြယခကမား ပါဝငေသာ LIFT ၏ မဟာဗဟာႏင ကကည ေၾကာငး ေကာကခကခထားသည။ ဤလြတလပေသာ သးသပခကသည မၾကာေသးမ ႏစမားအတြငး ေဆာငရြကခ႔ေသာ အလရငမား၏ သးသပခကမားကလညး ခငမာေစသည။ ဥပမာအားျဖင DFID ၏ ၂ဝ၁၆ ႏစပတလည သးသပခက တြင LIFTက A+အဆင အျဖစ သးႏစဆကတက သတမတေပးထားရာ LIFT ရလဒမားမာ ေမာလငသညထက သာလြနေနေၾကာငး ညႊနးဆလကရသည။

____________________________ 2 ဥပမာ ဖလစပငႏငင ေကးလကေဒသဖြ႔ၿဖးမႈအစအစဥ (လတစဥးလင ကနေဒၚလာ ၃၅၄)၊ ဗယကနမ ဆငးရႏြမးပါးမႈ ေလာခေရး စမခက (လတစဥးလင ကနေဒၚလာ ၃၁၈) ႏင တရတႏငင ေခတမၿပး ဘကစဖြ႔ၿဖးေသာ စကပးေရး စမခက (လတစဥးလင ကနေဒၚလာ ၂ဝ၆) တ႔ ႏင ႏႈငးယဥစဥးစားၾကညနငသည။

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |8

တကလမး

ေတာငထား

၁။ အလတ-အႀကးေတာငသမား

စးပြားျဖစအလားအလာမဥး

၂။ စးပြားျဖစေသာ လပကြကငယ ေတာငသမား

၃။ စးပြားျဖစႏငစြမးေသာ လပကြကငယ ေတာငသမား

၄။ဝမးစာဖလ႐ရေသာ ေတာငသမားႏင လယမေျမမ အမေထာငစမား

၁၉။ ၂ဝ၁၇ခႏစတြင LIFT သည လႊမးျခမႈက ပမကယျပန႔ေစရန ႏင အာဟာရ၊ ေကးလကေဒသဖြ႕ၿဖးေရး၊ ေရရည တညတေသာ စကပးေရး က႑တ႔ႏင သကဆငေသာ မဝါဒထေတြ႔ေဆာငရြကမႈတ႔က ပမ ေကာငးမြနေစရန ဆကလက ေဆာငရြကမည ျဖစသည။ LIFT ၏ ေငြေၾကးဆငရာတြင အားလးပါဝငေစမႈ လပငနးမားက ဆကလကတးခ႕ျခငး၊ အာဟာရ၊ အသကေမြးမႈ ပညာ သငၾကားေရး၊ လျခစတခ ေဘးကငးေသာ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး ဆငရာ လပငနးသစမားက ေဆာငရြကျခငးျဖင LIFT ၏ ပပးလကရေသာ လဥးေရက ပမ တးပြားရန ေမာလငသည။ ဤနယပယတ႔က အစးရကလညး ဥးစားေပးထားသျဖင LIFT ၏ မဝါဒႏင အေကာငအထညေဖာမႈက အရနအဟနျမႇငတငရာ ေရာကသည။ LIFT သည ႏငငေတာအစးရက သာမက ျပညတြငး အရပဘကလမႈ အဖြ႔အစညးမား ကလညး နညးပညာ အေထာကအကမား ပမ ေပးအပမည ျဖစသည။ ၂ဝ၁၉ခႏစ တြင ရနပေငြသကတမး ၿပးဆးမညျဖစေသာလညး LIFT ၏ အဓက လပငနးမားျဖစသည- ရနပေငြ စမခန႔ခြျခငး၊ အသအျမငမား ေဖာေဆာငျခငး၊ မဝါဒေရးဆြမႈမားအတြက ပပးေဆာငရြကျခငးတ႔က ဆကလက ေဆာငရြကႏငေစရန ေနာကဆကတြ အစအစဥ သ႔မဟတ ရနပေငြပစက ၂ဝ၁၇ ခႏစတြင ေရးဆြမညဟ LIFT ၏ အလရငမားက ၂ဝ၁၆ခႏစ အတြငး အတညျပခသည။ ဤကစၥက ဥးတညခက အေလးအနကထားကာ ယခလာမညႏစတြင ေဆာငရြကမညျဖစသည။

LIFT၏ မဟာဗဟာေျမာက ေဆာငရြကမႈမား - "တကလမး" "ထြကခြာ" "ေတာငထား"

ျမနမာႏငင၏ မဝါဒအေျပာငးအလမား၊ အခြငအလမးသစမား ႏင ေလာညစြာ ေကးလကေဒသမ ျပညသတ႔၏ လေနမႈဘဝ တ႔မာလညး အလငအျမန ေျပာငးလေနေၾကာငးက LIFT၏ အမေထာငစစစတမးတ႔က ေဖာျပေနသည။ ထေျပာငးလမႈမား ႏငအည အကးသကေရာကမႈအရဆးျဖစရနအတြက LIFT ၏ မဟာဗဟာက ၂ဝ၁၄ ခႏစ ႏစကနတြင မြမးမခသည။ ဤအစရငခစာတြင မဟာဗဟာဆငရာ ေဝါဟာရအခ႕က သးစြထားၿပး ယငးတ႔က ေအာကတြင ရငးျပထားပါသည။ LIFT စမကနးမား၏ ပငမအကးခစားခြငရသမားမာ ေကးလကေန လယမေျမမမား အပါအဝင ေကးလက အမေထာငစမား ျဖစၾကသည။

LIFT သည ေအာကပါဥးတညအပစမားသ႔ အရငးအျမစမားျဖင အဓက ေထာကပပါမည။ ဤသ႔ျပလပျခငးအားျဖင-• လယေျမ၊ လပအားစေသာ စးပြားျဖစႏငစြမးမားကပငဆငသည ေကးလကအမေထာငစမားက တကလမး

ႏငေအာင ကညပါမည။ လပအားႏင ထတလပႏငစြမးကသာမက ထတကနက ေစးကြကသ႔ တငပ႔ႏငစြမးကပါ ျမႇငတငေပးျခငးျဖင ဆငးရမြေတမႈမ လြတေျမာကကာ အဆငဆင တကလမးသြား ႏငၾကပါမည။

• ေကးလကအမေထာငစဝငမားက စကပးေရးမ ထြကခြာ ႏငၿပး စးပြားျဖစထြနးႏငမည အျခားေသာ က႑မားတြင ပါဝငႏငေအာင ကညပါမည။ ထသ႔ ထြကခြာရာတြင ေဒသအတြငးရ လယယာလပငနး မဟတေသာ ဝငေငြ ေကာငးသည အလပအကငမားက ရာေဖြရန ေဒသတြငး ထြကခြာျခငးလညး ျဖစႏငသကသ႔ အျခားေဒသမားရ အလပအကင အခြငအလမးမားထသ႔ ေရႊ႕ေျပာငးထြကခြာျခငးလညး ျဖစႏငသည။

• စးပြားျဖစႏငစြမးမားက မပငဆငသည သ႔မဟတ ထြကခြာႏငစြမးမရသည အမေထာငစမားက ေတာငထား ႏငရန ကညပါမည။ ျမနမာစးပြားေရး အသြငကးေျပာငးဆကာလတြင စကပးေရးက သကေစာငပကကြန အျဖစ အသးျပကာ ရကၡာဖလေစရနႏင အဟာရျပညဝေစရန ျဖစသည။

ပ ၁.၂။ ေတာငသႏငလယမေျမမျပညသမား၏ ကြျပားေသာ အသကေမြးဝမးမႈ မဟာဗဟာမား၃

____________________________3 ပသည ကယစားျပမႈ အခးညျခငး မဟတပါ။

9|

LIFT ၏ ပပးမႈမားသည လဥးေရ

၇.၂ သနးက ေရာကရခၿပျဖစသည

လဥးေရ

၂ သနးသည ၾကၾကခႏငမႈ ပရလာၾကသည

အမေထာငစေပါငး

၄၉၁,ဝဝဝခန႔က ဝငေငြတးတကလာသညဟ

တငျပၾကသည

အမေထာငစေပါငး

၂၇၇,ဝဝဝခန႔သည စကပးေရးျပငပ

လပငနးမားေၾကာင ဝငေငြတးတကလာသည

အမေထာငစေပါငး

၅၂၂,ဝဝဝသည ပစၥညးပမပငဆငလာၾကသည

အမေထာငစေပါငး

၃၂၆,ဝဝဝခန႔ အာဟာရပမျပညဝစြာ

စားသးလာၾကသည

အရပဘကအဖြ႔အစညးမားမ အဖြ႔ဝင

၄၃၄,ဝဝဝသည LIFT ရနပေငြ ေထာကပေသာ

သငတနးမားတြင တကေရာကခၾကသည

လဥးေရ ၁.၆ သနး သည LIFT မ ေထာကပေပးသည

အေသးစား ေငြေရးေၾကးေရး အဖြ႔အစညးမားမ ေငြေၾကးဆငရာ

ဝနေဆာငမႈမားက ရရၾကၿပး ၎တ႔ထမ ၉၄% မာ အမးသမးမား ျဖစၾကသည

လဥးေရ ၂.၁ သနး ခန႔သည တစလထကပ၍ စားနပရကၡာ

ဖလလာၾကသည

ေအာငျမငၿပးစးခေသာ ရလဒအခ႕ ၂ဝ၁ဝ-၂ဝ၁၆

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |10

၂.၁။ နဒါနး

မဟာဗဟာအသစအရ LIFTသည တာဝနခမႈႏင ေလလာသငယမႈတ႔အတြက ေစာငၾကညေလလာျခငး ႏင အကျဖတျခငး မေဘာင(Monitoring and Evaluation for Accountability and Learning - MEAL)က ေအာကပါ တာဝနမားျဖင ေရးဆြထားသည-

• တာဝနခယမႈရျခငး (သကေသျပျခငး)။ မညသည လပေဆာငခကမားသည မညသည အကး၊ ရလဒႏင ပနးတငမားက ဥးတညေနၿပး မညသ႔ ေငြေၾကး ကနကရကးနပစြာ ထထေရာကေရာက ရလေၾကာငးက ျပသသည။

• အေထာကအထား အေျချပ သငယျခငး (တးတကေကာငးမြနေစျခငး)။ မညသည မဟာဗဟာမား၊ လပေဆာငခကမား၊ ခဥးကပပမားႏင လပငနးမားသည သကဆငရာ အေျခအေနတြင ထေရာကမႈ ရမရ၊ အဘယေၾကာင ထသ႔ျဖစရသည ဟေသာ အသအျမင၊ အေထာကအထားတ႔က တညေဆာကကာ ယငးတ႔က အစအစဥ၏ ပစႏင အေကာငအထညေဖာမႈတ႔အား တးတက ေကာငးမြနေစရနအတြက အသးျပသည။

• မဝါဒ ေရးဆြအေကာငထညေဖာမႈမားတြင ေထာကပျခငး (ပပးေဆာငရြကျခငး) ။ အစးရ၏ မဝါဒမား ေရးဆြျခငး၊ အစးရ၏ အစအစဥမားက ဒဇငးေရးဆြျခငး အေကာငအထညေဖာျခငး တ႔တြင သတငးေပးရန မဝါဒက လညးေကာငး၊ ကငသးမႈ ႏင စပလဥးေသာ အေထာကအထားတ႔က လညးေကာငး ျပစသည၊ အသးျပသည။

အထကပါတာဝနမားက ျဖညဆညးရနအတြက LIFT၏ MEALမေဘာငတြင ေအာကပါ အဆင သးဆင ပါရသည-• LIFT ရနပေငြ စမခန႔ခြေရးရး။ ရနပေငြ စမခန႔ခြေရးရးသည သကဆငရာ ယတေဗဒမေဘာငအရ သတမတ

ထားေသာ အညႊနးမားက အေျခခကာ LIFTအဆင အကျဖတျခငး သငယျခငး ေမးခြနး (Evaluation and Learning Questions - ELQ) မားက ေျဖၾကားျခငးျဖင LIFT၏ လကရ ေျပာငးလမႈဆငရာ သအရ (Theory of Change - ToC) အတငး ေဆာငရြကေပးရန တာဝနရသည။

• ေဒသအလက အစအစဥမား။ ေဒသအလက အစအစဥမားတြင LIFT၏ အစအစဥအဆင ႏင တာဝနအဆင အကးမား ရရေအာင မညသည အစအစဥအစတအပငးမားက မညသ႔ ေပါငးစညး ေဆာငရြကရမညဟ အေသးစတ ေဖာျပထားေသာToCမား ရသည။ ထ႔ျပင ေဒသအလက အစအစဥမားတြင ယငးတ႔၏ စမခကမား အထးေလလာခကမားျဖင ေျဖၾကားရမည အဓက ေမးခြနးမား ပါဝငေသာ အေသးစတ ELQေမးခြနးမား ရသည။

• စမခက/မတဖကအဖြ႔မား။ စမခကမားတြင ေဒသအလက အစအစဥမားမ သကဆငရာ အခနးက႑က မညသ႔ ေဆာငရြကရမညဟ အေသးစတေဖာျပထားေသာToCမား ရသည။ ယငးတ႔တြင ELQေမးခြနးမား ရသညျပင မညသည အခကအလကက မညသ႔ ေကာကယရမည ဟ အေသးစတ ေဖာျပထားေသာ တငးတာေရး စမခကလညး ရသည။

LIFT၏ ေျပာငးလမႈဆငရာ သအရက ေနာကဆကတြ၈တြင ေဖာျပထားသည။ ေအာကပါပတြင အဆငအလက အခငးခငး ဆကသြယပ ႏင အဆငတငးရ MEAL အစတအပငးမားက ေဖာျပထားသည။

အထကတြင ေဖာျပခသညအတငး LIFT၏ အေကာငအထညေဖာႏငမႈမားက လကရ ယတေဗဒ မေဘာငပါ အညႊနးမားျဖင ႏႈငးယဥၿပး ဆကလကေဖာျပထားသည-

၂။ အကးရလဒမား

. LIFT ၏ ေျပာငးလမႈဆငရာ သအရ(ToC)

. LIFT ၏ ယတေဗဒ မေဘာင

. LIFT ၏ ELQ ေမးခြနးမား

. IP ၏ ေလလာေစာငၾကညမႈ အစရငခစာမား

. HHS၊ အကျဖတခက၊ အထးေလလာခက

LIFT

ေဒသအလက အစအစဥမား

စမခကမား

. ေဒသအလက ToC

. ေဒသအလက ELQ ေမးခြနးမား

. အကျဖတခက၊ အထးေလလာခက

. စမခက ToC

. စမခကတငးတာမႈ မေဘာငမား

. စမခက ELQ

. ေလလာေစာငၾကညမႈ အစရငခစာမား

. ကြငးဆငးျခငး၊ အကျဖတခက

ပ ၂.

၁။ M

EAL

မေဘ

ာင ေ

ယဘ

ယေဖ

ာျပခက

11|

၂.၂။ LIFT ၏ ယတေဗဒမေဘာင အသစ

LIFTသည ရနပေငြဘတအဖြ႔ဝငမား၊ LIFT ႏင မတဖကအဖြ႔ ဝနထမးမား၊ အျခားကြၽမးကငသမား ႏင တငပငကာ မမ၏ မဟာဗဟာအသစႏင ကကညေစရန ယတေဗဒမေဘာငက ျပနလည မြမးမခသည။ မဟာဗဟာအသစ ႏင လကေလာညေထြရေသာ ေျပာငးလမႈဆငရာ သအရတ႔က အေျခခသည ယတေဗဒမေဘာငတြင တာဝနအဆငအကး ေဖာျပခက ေလးခ ပါရသည။ ယငးတ႔က အညႊနး ႏစခ မ ေလးခအထျဖင သတမတကာ တငးတာမႈမား ျပလပသည။ ဤတာဝနအဆင အညႊနးတ႔သည ဝငေငြအဆင၊ ဝငေငြအမးအမည၊ ပစၥညးပငဆငမႈ၊ ႀကႀကခႏငမႈ၊ ရကၡာဖလမႈ၊ အစားအေသာကအမးအမည စလငမႈ၊ ကေလးသငယ ပညႇကမႈ၊ ျပညသ႔ေရးရာ မဝါဒ ႏင ဘတဂက ခြေဝမႈ / သးစြမႈ အေျပာငးအလ တ႔က ေဖာျပသည။

ယတေဗဒမေဘာင အသစတြင စမကနးအဆင ရလဒေဖာျပခက ရစခ ပါရၿပး ယငးတ႔က လႊမးျခႏငမႈႏင ရလဒအဆင အညႊနး တ႔ ပါဝငသည အညႊနး ႏစခ မ ေျခာကခအထျဖင သတမတတငးတာသည။ စမကနးအဆင အညႊနးတ႔သည- ပမေကာငးမြနသည စကပးေရးနညးလမးမားက သးစြျခငး၊ သးႏအထြကတးျခငး၊ လပငနး ထေထာငျခငး၊ ေငြေၾကးဝနေဆာငမႈမားက သးစြျခငး၊ အမးသမးႏင ကေလးမား၏ အာဟာရ လအပခကက သရျခငး၊ ကေလးမားအတြက အစားအစာ အမးအမညစလငစြာ ရရမႈ၊ မခငႏ႔တစမးတညးကသာ တကေကၽြးမႈ၊ ပတဝနးကငသန႔ရငးေရး ႏင ေရအရငးအျမစ ေကာငးမြနမႈ၊ မဝါဒ ေရးဆြေရး အေထာကအကျပ ေဆြးေႏြးပြ အခမးအနားမား၊ စာအပစာတမးမား ထတေဝျခငးတ႔က ေဖာျပသည။

၂.၃။ LIFT၏ အညႊနး ရလဒ ႏင ေအာငျမငၿပးစးမႈမား

လႊမးျခႏငမႈ အညႊနးဆငရာ ကနးဂဏနး အမားစက မတဖကအဖြ႔မားက ေျခာကလလင တႀကမက ေပးအပၾကသည။ ေအာကပါ အခကအလကမားမာ ၂ဝ၁ဝခႏစမ ၂ဝ၁၆ခႏစ ဇြနလအထ စေပါငး ေဖာျပထားျခငး ျဖစသည။

ရလဒအညႊနးဆငရာ ကနးဂဏနးအမားစက LIFT၏ ၂ဝ၁၆ခႏစ အမေထာငစအညႊနးျပစစတမးမ ရယထားသည။ ယငးစစတမးက အမေထာငစ၂,ဝ၁၂ စ မ ေကာကယထားၿပး ၎အမေထာငစတ႔၏ ၁၅%က အမးသမးမားက ဥးစးေနသည။

သကဆငေသာ ရလဒအညႊနးအတြက အမေထာငစအေရအတြကက ရရရနအတြက အမေထာငစ စစတမးရလဒက အေျခခကာ ၂ဝ၁၆ခႏစအတြငး LIFT၏ ပပးမႈမား ေရာကရခ႔ေသာ အမေထာငစ အေရအတြကျဖင ခန႔မနး တြကခကခသည။ LIFT၏ ေငြေၾကးဆငရာတြင အားလးပါဝငေစမႈ အစအစဥမာ အလငအျမန တးခ႕လာရာ ၂ဝ၁၆ခႏစ အညႊနးျပစစတမး ေကာကယရာတြင နမနာအရြယအစား ႏင နမနာေရြးခယခကတ႔က ႏစဆ တးခသည။ ထေၾကာင စစတမးရလဒက ပငမနယေျမ(အလႊာ၁)၄ ႏင ေငြေၾကးဆငရာတြငအားလးပါဝငေစမႈလပငနး သကသက ကသာ ေဆာငရြကေသာ(အလႊာ၂)ဟ ႏစမး သတမတႏငသည။ အလႊာ၁ ႏင အလႊာ၂မ ၿပးစးမႈတ႔က ေပါငးကာ ၂ဝ၁၆ခႏစအတြက ၿပးစးမႈအျဖစ သတမတသည။ တဖန ယငးက ယခငနယေျမ၏ ၂ဝ၁၅ခႏစ အတြက ၿပးစးမႈ ႏင ေပါငးသည။ ၂ဝ၁၆ခႏစအတြက အလႊာ၁ အမေထာငစအေရအတြကမာ ၁၅၉,ဝဝဝ ရၿပး အလႊာ၂မ အမေထာငစ အေရအတြကမာ ၁,၂ဝ၂,၂၈၆ရသည၅။ အမးသမးဥးစး အမေထာငစ အေရအတြက က အညႊနးတစခ အျဖစ ရရရန ကား/မခြျခားေသာ စစတမး ကနးဂဏနးအျဖစ ၂ဝ၁၆ခႏစအတြက စစေပါငး အမေထာငစ အေရအတြက၏ ၁၅ရာခငႏႈနးက ခန႔မနးတြကခကခသည။၆

LIFT၏ အစအစဥအလက ကြာျခားခကက တြကဆႏငရန ႏင အမတ သ႔မဟတ အဆင တစခပါရေသာ အညႊနးမား အတြက ၂ဝ၁၅ခႏစ(အေျခခ စစတမး) ႏင ၂ဝ၁၆ခႏစတ႔ အတြက ပမးမ ရာခငႏႈနးက အခငးခငး ႏႈတကာ ရလာေသာ ျခားနားခကက ၂ဝ၁၆ခႏစတြင လကလမးမခေသာ အမေထာငစ အေရအတြကျဖင ခန႔မနး တြကခက ခသည။ ထသ႔ေဆာငရြကရန ၂ဝ၁၅ခႏစအေျခခစစတမးရလဒသည ၂ဝ၁၆ခႏစ အညႊနးျပ စစတမးတြင အသစ ေကာကယခေသာ နယေျမေဒသမားကလညး အကးဝငသညဟ ယဆသည။

____________________________

4 LIFT ၏ မဟာဗဟာအတငး လပငနးမားက အေကာငထညေဖာေနသည ေဒသမားျဖစသည။ ဥပမာ အပပငးဇနတြင အလႊာ၁ အေကာငထညေဖာမႈတြင အဓက

ၿမ႕နယ ၆ခအျဖစ မလႈင၊ ျမငးျခ၊ ႏြားထးႀကး၊ ေတာငသာ၊ ပခက ႏင ေရစႀက တ႔ ပါဝငသည။ 5ႏစခါထပေရတြကျခငးမးမျဖစေစရနအတြက အလႊာ ၂တြင ၂ဝ၁၆ခႏစအတြငး လကရ အေသးစားေငြေရးေၾကးေရး ဝနေဆာငမႈမား အသးျပေနၾကသအားလး မ အလႊာ၁ အသးျပသအေရအတြကက ႏႈတထားၿပး ထပနငေခက ခန႔မနးထားသည။6ခန႔မနးတြကခကမႈအားလးတြင အခးအဆသငတငစြာ အသးျပထားသည။

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |12

တာဝနအဆင အညႊနးမား

ဇယား ၂.၁။ တာဝနအဆငအညႊနးမား၊ အကးမား၊ ေအာငျမငၿပးစးမႈမား

အညႊနး ၿပးစးမႈ၂ဝ၁၆

ရညမနးခကျပးစးမႈ

%အခက အလက ရငးျမစ၂ဝ၁၅ ၂ဝ၁၆ ၂ဝ၁၅ +

၂ဝ၁၆

တာဝန (Purpose - PO)။ PO ၁ ။ ေကးလကေန အမေထာငစမား ဝငေငြတးတကျခငး

PO ၁.၁။ ဝငေငြတးလာေသာ LIFT အမေထာငစ အေရအတြက

၁၅၄,၂၃၈ (အမေထာငစ)

၁၂၇,၆၁၂ (ကား)

၂၆,၆၂၆ (မ)

၃၃၆,၉၂၆ (အမေထာငစ)

၂၉၅,၉၇၇ (ကား)

၄ဝ,၉၄၉ (မ)

၄၉၁,၁၆၄ (အမေထာငစ)

၄၂၃,၅၈၉ (ကား)

၆၇,၅၇၅ (မ)

၂၅ဝ,ဝဝဝ (အမေထာငစ)

၁၉၆% HHTS

PO ၁.၁။ ဆငးရႏြမးပါးမႈ သတမတမဥး ေအာကတြင ေရာကေနေသာLIFT အမေထာငစ အေရအတြက *

၁၃% မရ မရ ၂၈% -

PO ၂ ။ ဆငးရေသာ ေကးလက အမေထာငစမား ေခာကခားမႈ၊ ဖစးမႈ၊ အကးမမည အေျခအေနတ႔ႏင ရငဆငပါကၾကၾကခႏငျခငး

PO ၂.၁။ ပစၥညးပငဆငမႈ တးတက လာေသာ LIFTအမေထာငစ အေရအတြက

၂ဝဝ,၅၉၁ (အမေထာငစ)

၁၆၅,၃ဝ၇ (ကား)

၃၅,၂၈၄ (မ)

၃၂၁,၆၄၂ (အမေထာငစ)

၂၈၄,၉၂၂ (ကား)

၃၆,၇၂ဝ (မ)

၅၂၂,၂၃၃ (အမေထာငစ)

၄၅ဝ,၂၂၉ (ကား)

၇၂,ဝဝ၄ (မ)

၂၅ဝ,ဝဝဝ(အမေထာငစ)

၂ဝ၉% HHTS

PO ၂.၂။ ဝငေငြရလမး မားျပားလာေသာ LIFT အမေထာငစအေရအတြက *

မရ မရ မရ ၁ဝဝ,ဝဝဝ(အမေထာငစ)

မရ HHTS

PO၂.၃။ ႀကႀကခနငမႈရၿပး အခကအခမားက ရငဆငေျဖရငး နငသည လဥးေရ

မရ ၁,၉၆၆,ဝ၁၂ ဥး၁,၇၃၉,ဝ၉၁

(ကား)၂၂၆,၉၂၁

(မ)

၁,၉၆၆,ဝ၁၂ ဥး၁,၇၃၉,ဝ၉၁

(ကား) ၂၂၆,၉၂၁

(မ)

၁,၁၃၅,ဝဝဝ ဥး ၁၇၃% HHTS

PO ၃။ အမးသမးမားႏင ကေလးမား အာဟာရ တးတကေကာငးမြနျခငး

PO ၃.၁။ လကခနငဖြယရေသာရကၡာအမးအမည စလငစြာ ရရသည LIFT အမေထာငစအေရအတြက

၁၉၆,၄၈၁ (အမေထာငစ)

၁၄၅,၄၅၄ (ကား)

၅၁,ဝ၂၇ (မ)

၁၂၉,၂၄၂ (အမေထာငစ)

၁၁၄,၉၅၃ (ကား)

၁၄,၂၈၉ (မ)

၃၂၅,၇၂၃ (အမေထာငစ)

၂၆ဝ,၄ဝ၇ (ကား)

၆၅,၃၁၆ (မ)

၂၅ဝ,ဝဝဝ (အမေထာငစ)

၁၃ဝ% HHTS

PO ၃.၂။ ၁၂ လတာ အစားအစာလေလာကမႈရေသာ LIFT အမေထာငစ အေရအတြက

၄၉၂,၄၃၅ (အမေထာငစ)

၃၈၇,၄၁၂ (ကား)

၁ဝ၅,ဝ၂၃ (မ)

မရ ၄၉၂,၄၃၅ (အမေထာငစ)

၃၈၇,၄၁၂ (ကား)

၁ဝ၅,ဝ၂၃ (မ)

၅ဝဝ,ဝဝဝ(အမေထာငစ)

၉၈% HHTS

PO ၃.၃။ LIFT ေကးရြာမားရ ၅ႏစေအာက ကေလးမား၏ အလြနအမငး/ အသငအတင ပညႇကမႈရာခငႏႈနး

၂၉% မရ မရ ၂၈% မရ HHTS

PO ၃.၄။ လြနခေသာ ႏစပတအတြငး ၅ႏစ ေအာကကေလးမား ဝမးပကဝမးေလာျဖစမႈ အခးအစား *

မရ မရ မရ ၁၉% မရ HHTS

PO ၃။ ဆငးရႏြမးပါးသမား အကးျဖစထြနးေစမည တးတကေသာ မဝါဒမား၊ ထေရာကေသာ လထ အသးစရတမား

PO ၄.၁။ LIFTက ေထာကပေသာ ျပညသ႔ေရးရာ မဝါဒ ႏင အစအစဥ အေျပာငးအလ အေရအတြက ႏင အမးအစား

မရ ၂ဝ ၂ဝ ၈ ၂၅ဝ% FMOIPS

PO ၄.၂။ LIFTက ေထာကပေသာ လထ က႑/ ေကးလကေဒသဖြ႔ၿဖးေရး ဘတဂက ခြေဝမႈ/သးစြမႈ အေျပာငးအလ အေရအတြက ႏင အမးအစား

မရ ၅ ၅ ၂ ၂၅ဝ% FMO

IPS

* ၂ဝ၁၆ခႏစ အမေထာငစ အညႊနးျပစစတမး (Household tracker survey - HHTS) တြင တငးတာျခငး မရပါ။

13|

တာဝနအဆင အကး ၁။ ေကးလကေနအမေထာငစမား ဝငေငြတးတကျခငး

တာဝနအဆင အညႊနး ၁.၁ ။ ဝငေငြတးလာေသာ LIFTအမေထာငစ အေရအတြက၂ဝ၁၆ခႏစတြင LIFT၏ စမကနး နယေျမေဒသ အသစမားတြင အမေထာငစ ၂၃ရာခငႏႈနး ခန႔က လြနခေသာ ၁၂လ အတြငး ဝငေငြတးလာသညဟ စစတမးတြင တငျပၾကသည။ အလႊာ၁ႏင အလႊာ၂တ႔က ခန႔မနး တြကခက ပါက အမေထာငစ ၃၃၇,ဝဝဝ ရသည။ အမးသား ဥးစးသည အမေထာငစတ႔ ၏ ၂၄ ရာခငႏႈနး မာ ဝငေငြ တးတကလာေသာလညး အမးသမးဥးစးသည အမေထာငစတ႔၏ ဝငေငြတးတကမႈမာ ၁၅ ရာခငႏႈနးသာ ရသျဖင အမေထာငဥးစး ကြာျခားသညအတငး ကြာျခားမႈရေၾကာငး ေတြ႔ရသည။

LIFT၏ အစအစဥေဆာငရြကခ႔ေသာ ယခငနယေျမေဒသမားမ ၂ဝ၁၅ခႏစအတြငး ဝငေငြတးတကေၾကာငး တငျပၾကေသာ အမေထာငစ အေရအတြကတ႔ကပါ ေပါငးစပပါက LIFTသည အမေထာငစ စစေပါငး ၄၉၁,၂ဝဝက ဝငေငြတးေစခသည။ သ႕မဟတ ၂ဝ၁၆ခႏစ ရညမနးခက၏ ၁၉၆ရာခငႏႈနးက ရရခသည။

ဤတြင မတသားရနရသညမာ ဝငေငြ မေျပာငးလေၾကာငး ေလာနညးေၾကာငး တငျပေသာ အမေထာငစမားက တြကယထားျခငး မရပါ။ ဤရလဒမားက ဝငေငြႏင ပစၥညးပငဆငမႈ အေလးထား သးသပလကရသည။

တာဝနအဆင အညႊနး ၁.၂ ။ ဆငးရႏြမးပါးမႈ သတမတမဥး ေအာကတြငေရာကေနေသာLIFT အမေထာငစ အေရအတြက LIFT၏ အမေထာငစစစတမး အျပညအစက ႏစႏစလင တႀကမက ေကာကယရာတြင ဤအညႊနးက တငးတာေနၿမ ျဖစေသာေၾကာင ၂ဝ၁၆ခႏစ အညႊနးျပစစတမးတြင မပါဝငခပါ။ သ႔ေသာ ၂ဝ၁၅ခႏစ စစတမးတြင ႏငငတကာ ဆငးရႏြမးပါးမႈ သတမတမဥးျဖစေသာ တေန႔ဝငေငြ ကနေဒၚလာ ၁.၂၅ေအာက သာ ရရေနေသာ အမေထာငစမာ ၁၃ရာခငႏႈနး ရေနသည။ ၂ဝ၁၃ခႏစတြင ၂၈.၃ရာခငႏႈနးရေနရာမ သသသာသာ တဟနထး ကဆငးသြားချခငး ျဖစရာ ဤရလဒက ယာယအျဖစသာ သတမတထားၿပး ႏငငတကာ ဆငးရႏြမးပါးမႈ သတမတမဥးအသစျဖစေသာ တေန႔ဝငေငြ ကနေဒၚလာ ၁.၉ဝေအာကႏႈနးျဖင ထပမ တြကခကေနသည။

တာဝနအဆင အကး၂။ ဆငးရေသာ ေကးလက အမေထာငစမား ေခာကခားမႈ၊ ဖစးမႈ၊ အကးမမည အေျခအေနတ႔ႏင ရငဆငပါကၾကၾကခႏငျခငး

တာဝနအဆင အညႊနး ၂.၁ ။ ပစၥညးပငဆငမႈ တးတက လာေသာ LIFTအမေထာငစ အေရအတြက၂ဝ၁၆ခႏစတြင အလႊာ၁မ ရလဒ ႏင အလႊာ၂မ ရလဒက ေပါငးလကပါက စစတမးတြငပါဝငသည ၂၂ရာခငႏႈနးေသာ အမေထာငစမားက လြနခေသာ ၁၂လအတြငးတြင ၎တ႔၏ ပစၥညးပငဆငမႈ တးတကလာသညဟ တငျပၾကသည။ အလႊာ၁ႏင အလႊာ၂က ေပါငးၿပး ခန႔မနးတြကခကပါက အမေထာငစ ၃၂၁,၆ဝဝ ရသည။ ယငးတြင အမးသားဥးစးသည အမေထာငစတ႔၏ ၂၃ရာခငႏႈနးမာ ပစၥညးပငဆငမႈ တးတကလာေသာလညး အမးသမးဥးစးေသာ အမေထာငစတ႔၏ ၁၅ ရာခငႏႈနးကသာ ပစၥညးပငဆငမႈ တးတကလာေၾကာငး ေတြ႕ရသည။

LIFT၏ အစအစဥေဆာငရြကခ႔ေသာ ယခငနယေျမေဒသမားမ ၿပးစးမႈကပါ ေပါငးစပပါက LIFTသည အမေထာငစ စစေပါငး ၅၂၂,ဝဝဝ က ပစၥညးပငဆငမႈ တးေစခသည၊ သ႔မဟတ ၂ဝ၁၆ခႏစ ရညမနးခက၏ ၂ဝ၉ ရာခငႏႈနးက ရရခသည။

ယခငႏစႏင ႏႈငးယဥပါက ေျပာငးလလာေသာ အမားဆးပငဆငသည ပစၥညးသးမ းက ေအာကတြင ေဖာျပထားသည။

ပ ၂.၂။ သတမတပစၥညးမား ပငဆငၾကသည အမေထာငစရာခငႏႈနးက ႏစအလက ေဖာျပျခငး

၆၃%၇ဝ%

မဘငးဖနး

၆၃% ၆၃%

ေရႊႏငလကဝတလကစား

၃၉% ၄၄%

ေမာေတာဆငကယ

၂ဝ၁၅

၂ဝ၁၆

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |14

မတသားရနရသညမာ ဤအညႊနးတြင ပစၥညးပငဆငမႈ မေျပာငးလေၾကာငး၊ ေလာနညးေၾကာငးတငျပေသာ အမေထာငစ မားက တြကယထားျခငး မရပါ။ ဤရလဒမားက ဝငေငြႏင ပစၥညးပငဆငမႈစစတမးတြင အေလးထား သးသပလကရသည။

တာဝနအဆင အညႊနး ၂.၂။ ဝငေငြရလမး မားျပားလာေသာ LIFT အမေထာငစအေရအတြကLIFT၏ ေျပာငးလမႈဆငရာ သအရအသစက ေရးဆြရာတြင အမေထာငစမားသည အသကေမြးမႈ နညးလမးမားက ေလကငရျခငး/ ေခးေငြရရျခငးတ႕ေၾကာင ဝငေငြရလမး ပမ မားျပားလာမညဟ ယဆခသည။ သ႔ေသာ ၂ဝ၁၆ခႏစ အညႊနးျပစစတမးတြင ဤအညႊနးဆငရာ ကနးဂဏနး အခကအလက မပါဝငခပါ။ ဝငေငြရလမးမား ေျပာငးသြားသညဟ ထငရေသာလညး ဝငေငြရလမးအေရအတြက ေျပာငးလသြားျခငးမဟတပ ဝငေငြရလမး တစခခ က ေျပာငးလလပကငျခငး လညး ျဖစႏငသည။ ဤကစၥအတြက အသးစရတဆငရာ အေသးစတ ကနးဂဏနးမား က အသးျပကာ ဝငေငြႏင ပစၥညးပငဆငမႈက အေလးထား သးသပၿပး သငေလာေသာ အညႊနးတခက ေဖာထတမည ျဖစသည။

တာဝနအဆင အညႊနး ၂.၃။ ႀကႀကခႏငမႈရၿပး အခကအခမားက ရငဆငေျဖရငးႏငသည လဥးေရLIFT၏ ယတေဗဒမေဘာငအသစအရ၊ DFID၏ ႏငငတကာရာသဥတရနပေငြ (International Climate Fund - ICF)မ ေငြေၾကးထပမပပးမႈ လကခရရျခငးကလညး အသအမတျပလက၊ LIFTသည ‘ႀကႀကခႏငမႈရၿပး အခကအခမားက ရငဆငေျဖရငးႏငမႈ တးတကလာသည လဥးေရ’ ဟေသာ အညႊနးတခက ထညသြငးခသည။ LIFT သည ဤအညႊနးက တငးတာရာတြင လြနခေသာ ၁၂လအတြငး ဝငေငြ တး/ေလာျခငး၊ ရကၡာ/ပစၥညး ရရ/မရရျခငးတ႕က ေပါငးစပထားေသာ အညႊနးကနးျဖင တငးတာသည။ ၂ဝ၁၆ခႏစတြင စစတမးေကာကခခေသာ အမေထာငစ ၂၂ရာခငႏႈနးတ႔သည လြနခေသာ ၁၂လ အတြငး ႀကႀကခႏငမႈ တးတကလာသည။ ယငးက ၂ဝ၁၆ခႏစတြင ပပးမႈမား ေရာကရခသမား အတြက ခန႔မနး တြကခကပါက အမေထာငစ ၄၄၇,ဝဝဝ သ႔မဟတ လဥးေရ ႏစသနးခန႔ ျဖစသည။ ထေၾကာင LIFTသည ၂ဝ၁၆ခႏစ ရညမနးခက၏ ၁၇၃ရာခငႏႈနးက ရရခသည။ မတသားရန တစခမာ အမးသား ဥးစး အမေထာငစတ႔၏ ၂၉ရာခငႏႈနးက တးတကလာေသာလညး အမးသမးဥးစး အမေထာငစတ႔၏ တးတကမႈမာ ၂ဝရာခငႏႈနးသာ ရသျဖင သသာစြာ ကြာျခားျခငး ျဖစသည။

တာဝနအဆင အကး ၃။ အမးသမးမားႏင ကေလးမား အာဟာရ တးတကေကာငးမြနျခငး

တာဝနအဆင အညႊနး ၃.၁။ လကခႏငဖြယရေသာရကၡာ အမးအမည စလငစြာ ရရသည LIFT အမေထာငစအေရအတြက၂ဝ၁၅ခႏစမ စတငကာ LIFTသည ပမးမ ရကၡာအမးအမညစမႈ ရမတအစား ရကၡာႏင အာဟာရ နညးပညာ အေထာကအက စမခက(Food and Nutrition Technical Assistance - FANTA)က သတမတထားေသာ ထပပငး တတယ ဝငေငြအပစ၏ ပမးမရမတ ျဖစသည လကခႏငဖြယရေသာ ရကၡာအမးအမညစမႈ ရမတ အျဖစ ေျပာငးလ တငးတာလာခသည။ ထေၾကာင ၂ဝ၁၅ခႏစမ ၂ဝ၁၆ခႏစအထ စစတမးေကာကအမေထာငစ ၉.၆ရာခငႏႈနးသည လကခႏငဖြယရေသာ ရကၡာအမးအမညစလငမႈ ပမရရလာၾကရာ၊ အမးသား ဥးစးေသာ အမေထာငစတ႔၏ ၁ဝရာခငႏႈနးက တးတကလာေသာလညး အမးသမး ဥးစးေသာ အမေထာငစတ႔၏ တးတကမႈမာ ၇ရာခငႏႈနး ျဖစသည။ ယငးက ၂ဝ၁၆ခႏစတြင ပပးမႈ ေရာကရခသမား အတြက ခန႔မနးတြကခကပါက တးတကမႈမာ အမေထာငစ ၁၃ဝ,ဝဝဝခန႔ ျဖစသည။ ၂ဝ၁၅ခႏစအတြငး ရရမႈတ႔ကပါ ေပါငးစပပါက စစေပါငး အေရအတြကသည ၃၂၆,ဝဝဝထက အနညးငယ ပသည။ သ႔မဟတ ၂ဝ၁၆ခႏစ ရညမနးခက ၏ ၁၃ဝရာခငႏႈနးက ရရခသည။ ပမးမရကၡာ အမးအမည စလငမႈ ရမတ မာလညး ၂ဝ၁၅ခႏစတြင ၆.၁ မ ၂ဝ၁၆ခႏစ တြင ၆.၃သ႔ တးတကလာေၾကာငး မတသားရန ျဖစသည။

တာဝနအဆငအညႊနး ၃.၂။ ၁၂ လတာ အစားအစာလေလာကမႈရေသာ LIFT အမေထာငစ အေရအတြက၂ဝ၁၅ခႏစမ ၂ဝ၁၆ခႏစအတြငး LIFTက ပပးေပးသည စမကနးနယေျမေဒသမားအတြငး၌ စစတမး ေကာကယခ႔ေသာ အမေထာငစမား ၏ တစႏစတာပတလး ရကၡာဖလမႈမာ တစရာခငႏႈနးထကနညးသည ပမာဏ ကဆငးခသည။ ယငးသ႔ ျဖစရျခငးမာ ေရႀကးျခငး ေျမၿပျခငးကသ႔ေသာ သဘာဝေဘးမားေၾကာင ျဖစႏငသည။ သ႔ေသာ ထသ႔ ေလာနညးေသာလညး စစတမးေကာကအမေထာငစ ၉၆ရာခငႏႈနးသည တစႏစတာပတလး ရကၡာဖလမႈ ရခသည။ ၂ဝ၁၅ခႏစအတြငး ရရမႈတ႔ကပါ ေပါငးစပပါက စစေပါငး အမေထာငစ အေရအတြကသည ၄၉ဝ,ဝဝဝထက အနညးငယ ပၿပး ၂ဝ၁၆ခႏစ ရညမနးခက၏ ၉၈ရာခငႏႈနးက ရရခသည။

15|

တာဝနအဆငအညႊနး ၃.၃။ LIFT ေကးရြာမားရ ၅ႏစေအာက ကေလးမား၏ အလြနအမငး/ အသငအတင ပညႇကမႈရာခငႏႈနး ဤအညႊနးက ႏစႏစလင တႀကမ ေကာကယေနေသာ LIFT၏ အာဟာရစစတမးတြင တငးတာသည။ ထေၾကာင ၂ဝ၁၆ခႏစ အညႊနးျပစစတမးတြင မပါဝငေပ။

တာဝနအဆငအညႊနး ၃.၄။ လြနခေသာ ႏစပတအတြငး ၅ႏစေအာကကေလးမား ဝမးပကဝမးေလာျဖစမႈ အခးအစားဤအညႊနးက ႏစႏစလင တစႀကမ ေကာကယေနေသာ LIFT၏ အာဟာရစစတမးတြင တငးတာသည။ ထေၾကာင ၂ဝ၁၆ခႏစ အညႊနးျပစစတမးတြင မပါဝငေပ။

တာဝနအဆငအကး၄။ ဆငးရႏြမးပါးသမား အကးျဖစထြနးေစမည တးတကေသာ မဝါဒမား၊ ထေရာကေသာ လထ အသးစရတမား

တာဝနအဆငအညႊနး၄.၁။ LIFTက ေထာကပေသာ ျပညသ႔ေရးရာ မဝါဒ ႏင အစအစဥ အေျပာငးအလ အေရအတြက ႏင အမးအစား၂ဝ၁၆ ခႏစတြင မတဖကအဖြ႕ ၉ ဖြ႕တ႔က မဝါဒ ႏင အစအစဥနယပယတြင အေျပာငးအလ ၂ဝ ခက ေဆာငရြကခေၾကာငး တငျပၾကသည။ ဥပမာအားျဖင အာဟာရနယပယတြင Save the Children စမခကသည ထပတနးအလပအဖြ႕အစညးအေဝး မားတြင အဓက ပါဝငေဆြးေႏြးခ႔ၿပး ခငးျပညနယတြင မခငႏငကေလးမားအား ေငြေၾကးေထာကပမႈ (MCCT)က ေဆာငရြကရန အစးရအသစက ဆးျဖတရာတြင အေထာကအကျဖစေစခ႔သည။ LIFT သည ဤစမခကက ပထမ ႏစႏစတြင ေငြေၾကး ေထာကပမညျဖစၿပး ထ႔ေနာကတြင အစးရက ဘ႑ာေရး ပပးမႈအပငးက ဆကလကတာဝနယလမမည ျဖစသည။

PATH သည အာဟာရဆငရာ ရလဒေကာငးမား ရရေစရနအတြက အားျဖညဆနက အသးျပေရး လႈ႔ေဆာေပးရန ကနးမာေရး ႏင အားကစား ဝနႀကးဌာနက ေဆြးေႏြးတကတြနးႏငခသည။ အားျဖညဆနလပငနးအဖြ႕သည အမးသား အဆင ဆနအားျဖညေရးမဝါဒ ပထမမၾကမးက ၂ဝ၁၆ ခႏစမတလတြင အတညျပခသည။ အစးရအေနျဖင အာဟာရ မျပညဝမႈက တကဖကရာ တြင အားျဖညဆနက အသးျပရန ပမ စတဝငစားလကရသည။

လမႈကာကြယေစာငေရာကေရး နယပယတြင HelpAge သည LIFT ၏ အေထာကအပျဖင လမႈဝနထမး ကယဆယေရး ႏင ျပနလညေနရာခထားေရး ဝနႀကးဌာနတြင ရးဖြငကာ လမႈေရးပငစင ေရ႕ေျပးစမခကက ေဆာငရြကႏငေအာင ပပးခရာ ၎စမခကက၂ဝ၁၇ ခႏစတြင တစႏငငလး၌ တးခ႕ ေဆာငရြကမည ျဖစသည။

LIFT သည ျပညနယ/တငးေဒသႀကးအဆင၏ ဖြ႔ၿဖးေရးစမမႈ ႏင ရငးႏးျမႇပႏမႈ နယပယတ႔တြငလညး အကး သကေရာကမႈ ရသည။ ဥပမာအားျဖင ရခငျပညနယလမႈ-စးပြား ဖြ႔ၿဖးေရး ငါးႏစစမကနး ေရးဆြရာတြင ကညရန ရခငျပညနယ အစးရ၏ ပနၾကားခကအရ အထကတနးနညးပညာအရာရ ႏစဥးက လအတနၾကာ ေစလႊတ ေပးခသည။ အဆပါအေၾကာငးအရာ အေသးစတ ႏင အျခား အေရးႀကးေသာ မဝါဒမားအေၾကာငးက အခနး ၆ တြင ေဖာျပထားသည။ ဤအညႊနး ႏင ပတသက၍ LIFT သည ၂ဝ၁၆ ခႏစ ရညမနးခက၏ ၂၅ဝ ရာခငႏႈနးက ရရခသည။

တာဝနအဆငအညႊနး ၄.၂။ LIFTက ေထာကပေသာ လထ က႑/ ေကးလကေဒသဖြ႔ၿဖးေရး ဘတဂက ခြေဝမႈ/သးစြမႈ အေျပာငးအလ အေရအတြက ႏင အမးအစား၂ဝ၁၆ခႏစတြင LIFTသည အဓကနယပယငါးခတြင လထက႑/ ေကးလကေဒသဖြ႔ၿဖးေရး ဘတဂက ခြေဝမႈ/ သးစြမႈက တြနးအားျဖစေစခသည။ ပထမမာ- LIFT ရနပေငြစမခန႔ခြေရးရးသည ေကးလကေဒသ ဖြ႔ၿဖးတးတကေရးဥးစး ဌာနက နညးပညာ အေထာကအကေပးကာ ရပရြာ၏ လအပခကမားက တ႔ျပနေသာ ေကးရြာဖြ႔ၿဖးေရးစမခက ေရးဆြနညး လပငနးစဥက အားျဖညေပးခသည။

ဒတယမာ-အျပညျပညဆငရာ စကပးေရးႏငရကၡာဖလေရးအစအစဥ (GAFSP) ထမ စကပးေရး ဖြ႔ၿဖးမႈ ေထာကပေငြက ဝနႀကးဌာနက အဆျပလႊာ တငသြငးရာတြင LIFT ရနပေငြစမခန႔ခြေရးရးသည ADB၊ FAO တ႔ႏင ပးေပါငးကာ ပပး ေဆာငရြကခသည။ ထအဆျပလႊာက အတညျပခသျဖင ဝနႀကးဌာနသည GAFSP ထမ ေထာကပေငြ ကနေဒၚလာ ၂၇သနးက ရရမည အျပင ADB ထမ ႏစရည အတးသကသာေသာ ေခးေငြ ကနေဒၚလာ ၃၅ သနး ကလညး ရရမည။

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |16

တတယမာ- LIFT ရနပေငြစမခန႔ခြမႈရးသည ဝနႀကးဌာနက နညးပညာအေထာကအကေပးကာ စကပးေရး ဖြ႔ၿဖးမႈ မဟာဗဟာ (Agriculture Development Strategy - ADS) အတြက သတငးအခကအလကေပးခသည။ ADS ႏင GAFSP တ႔သည အခငးခငး အျပနအလန အေထာကအကျပရန ဒဇငး ထတထားသည။ ဤမဟာဗဟာသည GAFSP ေထာကပေငြ၊ ADB ေခးေငြ အပါအဝင ရငးႏးျမပႏရန ဝနႀကးဌာနက ဆးျဖတရာတြင လမးညႊနမည ျဖစသည။

စတတမာ-LIFT သည မမ မတဖကအဖြ႔ HelpAge မတဆင လမႈကာကြယေစာငေရာကေရး နယပယတြင လထက႑ ဘတဂက ခြေဝမႈႈ၏ အေရးႀကးေသာ အေျပာငးအလတခက ၾသဇာသကေရာကႏငခသည။ HelpAgeသည အသက ၉ဝ ႏစအထက သကႀကးဘးဘြားမားက လမႈပငစငေထာကပမည ေရ႕ေျပးစမခကက စတငႏငရန လမႈဝနထမး ကယဆယေရးႏင ျပနလညေနရာခထားေရး ဝနႀကးဌာန ႏင နးကပစြာ လကတြ ေဆာငရြကခသည။ ယငးစမခကက ၂ဝ၁၇ခႏစတြင အစးရဘ႑ာေငြျဖင တႏငငလး၌ တးခ႕ေဆာငရြကမည ျဖစသည။

ပဥၥမမာ- FAO သည တရစာၦနေကာငေရစာရငးပစ တစခက ေရ႕ေျပးေဆာငရြကခသည။ ယငးက အေျခခလက တစႏငငလး၏ တရစာၦနေကာငေရစာရငး အျပညအစက ေကာကယမညျဖစၿပး ေနာငအခါ ေမြးျမေရးက႑ အတြက မဝါဒမား ေရးဆြ ဆးျဖတ ရာတြင အေထာကအထားအေျခခအျဖစ အသးျပႏငမညျဖစသည။ ၂ဝ၁၆-၁၇ ဘ႑ာေရးႏစတြင ျမနမာကပ သနး၂၄ဝ (ကနေဒၚလာ ၁၈၅,ဝဝဝ)က တးခ႕ေရ႕ေျပးစာရငးေကာကယမႈ အတြက လညးေကာငး၊ ၂ဝ၁၇-၁၈ ဘ႑ာေရးႏစတြင သနးေခါင စာရငး အျပညအစအတြက ျမနမာကပေငြ ၁.၄ ဘလ (ကနေဒၚလာ ၁ သနး)က လညးေကာငး လာထားခသည။ ဤအညႊနး ႏင ပတသက၍ LIFT သည ၂ဝ၁၆ ခႏစ ရညမနးခက၏ ၂၅ဝ ရာခငႏႈနးက ရရခသည။

စမကနးအဆင အညႊနးမား၊ ရလဒမား၊ ေအာငျမငၿပးစးမႈမား

စမကနးအဆင ရလဒ၁။ လပကြကငယေတာငသမား စကပးေရး ႏင လယယာအေျချပထတလပမႈ တးတကကာ ေရရညတညတျခငး

ဇယား ၂.၂။ စမကနးအဆင ရလဒ၁။ အညႊနးမား၊ ၿပးစးမႈမား

အညႊနး ၿပးစးမႈ၂ဝ၁၆

ရညမနးခကျပးစးမႈ

%အခက အလက ရငးျမစ၂ဝ၁၅ ၂ဝ၁၆ ၂ဝ၁၅ +

၂ဝ၁၆

(Programme - Pr ) Pr၁။ လပကြကငယေတာငသမား စကပးေရး ႏင လယယာအေျချပထတလပမႈ တးတကကာ ေရရညတညတျခငး

Pr ၁.၁။ အၾကေပးဝနေဆာငမႈေရာကရေသာLIFT အမေထာငစအေရအတြက

၁၃၉,ဝ၉ဝ (အမေထာငစ)

၉၁,၃၈၉ (ကား)

၄၇,၇ဝ၁ (မ)

၂၄,၈ဝ၈ (အမေထာငစ)

၂ဝ,၁၁၇ (ကား)၄,၆၉၁

(မ)

၁၆၃, ၈၉၈ (အမေထာငစ)

၁၁၁,၅ဝ၆ (ကား)

၅၂,၃၉၂ (မ)

၁၅ဝ,ဝဝဝ (အမေထာငစ)

၁ဝ၉% IP

Pr၁.၂။ နညးနာေကာငးမား၊ သြငးအားစ မား၊ နညးပညာမားက စမးသပေသာ/ ကငသးေသာLIFTအမေထာငစ အေရအတြက

၆၁,၄၇၃ (အမေထာငစ)

၄၈,၅၆၄ (ကား)

၁၂,၉ဝ၉ (မ)

၂ဝ၃,၇၅၅ (အမေထာငစ)

၁၇၈,၆၈၉ (ကား)

၂၅,ဝ၆၆ (မ)

၂၆၅,၇၅၅ (အမေထာငစ)

၂၂၇,၂၅၃ (ကား)

၃၇,၉၇၅ (မ)

၁၃ဝ,ဝဝဝ (အမေထာငစ)

၂ဝ၄% HHTS

PR၁.၃။သးႏထတလပမႈ တးတက လာေသာ LIFT အမေထာငစ အေရအတြက

၉၆,၂၁၈ (အမေထာငစ)

၇၉,၂၈၁ (ကား)

၁၆,၉၃၇ (မ)

၁ဝ၅,၉၇၅ (အမေထာငစ)

၉၅,၃ဝ၃ (ကား)

၁ဝ,၆၇၂ (မ)

၂ဝ၂,၁၉၃ (အမေထာငစ)

၁၇၄,၅၈၄ (ကား)

၂၇,၆ဝ၉ (မ)

၁၃ဝ,ဝဝဝ (အမေထာငစ)

၁၅၆% HHTS

စမကနးအဆင ရလဒ ၁.၁ ။ အၾကေပးဝနေဆာငမႈေရာကရေသာ LIFT အမေထာငစအေရအတြက၂ဝ၁ဝျပညႏစတြင LIFTလပငနးစတငခန မစ၍ မတဖကအဖြ႕ ၃ဝဖြ႕ တ႔က အမးသမး အမေထာငဥးစး ၃၂ရာခငႏႈနး ပါဝငေသာ အမေထာငစေပါငး ၁၆၄,ဝဝဝစခန႔ ထသ႔ အႀကေပးဝနေဆာငမႈမား ေပးအပခေၾကာငး တငျပခၾကသည။ ၂ဝ၁၆ခႏစတြင မတဖက ၁ဝဖြ႕တ႔က LIFT၏ စမကနးနယေျမေဒသသစမားရ အမေထာငစ ၂၅,ဝဝဝစ ခန႔က ပပး ေပးႏငခ႔သည။ ဤအညႊနး ႏင ပတသက၍ LIFTသည ၂ဝ၁၆ခႏစ ရညမနးခက၏ ၁ဝ၉ ရာခငႏႈနး က ရရခသည။

17|

၂ဝ၁၆ခႏစတြင အႀကေပးလပငနးမားက ေဆာငရြကခေသာ မတဖကအဖြ႕တ႔တြင- FSWG၊ ICRAF ၊ IFDC၊ IRC၊ LEAD၊ Mercy Corps ၊ Save the Children၊ TdH ၊ WHH ၊ Golden Plain ႏင ၊ ရတနာဧရာ တ႔ ပါဝငသည။ ဥပမာအားျဖင-• Golden Plain သည သစစမးေျမၾသဇာ အသးျပပ နညးပညာအၾကေပးလပငနးမားျဖင ေတာငသမားက

ပပးခသည။• Mercy Corps ႏင East West Seedတ႔၏ ကြငးဆငးအဖြ႕မားသည ေတာငသမားထသ႔ အမတငရာေရာက

သြားေရာကၿပး ပးဗနးမား၊ ေျမဖးပလပစတစစမား၊ ႏငလြနဆနကာမား အသးျပနညးက သငၾကားေပးခသည။ • Mercy Corps ႏင ၾသဘာကမၸဏတ႔သည ေတာငသမားက စျပစကကြကမားျဖင၎၊ ဖနး ႏင မဘငးလ

အပလေကးရငးတ႔ျဖင ၎ နညးပညာ အေထာကအကမားက ေပးအပေနသည။ • ရတနာဧရာအဖြ႕သည မးေစ ႏင ပ ထတလပပမားက သငၾကားေပးသည။• TdHသည ေတာငသမားက ေျမမစကပးနညး၊ ေရအစကခ စကပးနညးႏင ပးမႊားႏမႏငးနညး တ႔က ေလကင

ေပးခသည။• TAGသည စးပြားျဖစ ပားေမြးျမသမားက အဆငျမငပားေမြးျမႏငရန သငၾကားေပးခသည။• တကလမးအစအစဥတြင IRC ႏင Save the Children တ႔သည မးေစထတလပေရးႏင မးပြားေရး၊

သဘာဝေျမၾသဇာ သးစြေရးတ႔က စျပစကကြကမား၊ ဆကသြယေမးျမနးမႈမားအား ေျဖရငးအၾကေပးမႈမား ေဆာငရြကခသည။

စမကနးအဆင ရလဒ ၁.၂ ။ နညးနာေကာငးမား၊ သြငးအားစ မား၊ နညးပညာမားက စမးသပေသာ/ ကငသးေသာ LIFT အမေထာငစ အေရအတြက၂ဝ၁၆ ခႏစတြင အလႊာ ၁ ႏင ၂ နယေျမတ႔တြင စစတမးေကာကယခေသာ အမေထာငစ အားလး၏ ၁၅% သည နညးနာ ေကာငးမား၊ သြငးအားစမား၊ နညးပညာမားက စမးသပ ( ၁ ႏစေအာက)၊ ကငသး(၁ ႏစေကာ) ခၾကရာ ယငးတ႔တြင အမးသား ဥးစးသည အမေထာငစ ၁၆ ရာခငႏႈနးႏင အမးသမးဥးစးသည အမေထာငစ ၁ဝရာခငႏႈနး ပါဝငသည။ ယငးက ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင ပပးမႈမားရရခ႔သမားအတြက ခန႔မနးတြကခကပါက စမးသပ/ကငသးခသ အမေထာငစမာ ၂ဝ၄,ဝဝဝ ခန႔ ျဖစသည။ ၂ဝ၁၅ ခႏစအတြငး အေကာငအထညေဖာမႈတ႔ကပါ ေပါငးစပပါက LIFT သည ၂ဝ၁၆ ခႏစ ရညမနးခက၏ ၂ဝ၄ ရာခငႏႈနးက ရရခသည။

စမကနးအဆင ရလဒ ၁.၃ ။ သးႏထတလပမႈတးတကလာေသာ LIFT အမေထာငစအေရအတြက၂ဝ၁၆ခႏစ အညႊနးျပစစတမးတြင အလႊာ ၁ ႏင ၂တ႔မ အမေထာငစမား၏ ၄၃ ရာခငႏႈနးသည လြနခေသာ ၁၂လ အတြငး အဓကသးႏမားကသာ စကပးခေၾကာငး တငျပၾကသည။ ယငးတ႕အနက ေအာကပါ ရာခငႏႈနးအလက လြနခေသာ စကပးရာသ သးခအတြငး အထြကတးခေၾကာငး တငျပၾကသည။

ပ ၂.၃။ စကပးရာသအလက ႏစစဥ စကပးေသာ သးႏထတလပမႈ တးတကလာသည အမေထာငစအေရအတြက

စကပးရာသ သးခ ႏင အလႊာႏစခ အတြက ပမးမတြကခကပါက အမေထာငစ ၁၉.၅ ရာခငႏႈနးက အထြကတး ၾကသည။ ယငးတ႔တြင အမးသမး ဥးစးသည အမေထာငစမား၏ ၁၃ ရာခငႏႈနးက အထြကတးၿပး အမးသား ဥးစးေသာ အမေထာငစ မား၏ ၂ဝ ရာခငႏႈနးက အထြကတးခၾကသည။ သးႏ စကပးသညဟ တငျပသဥးေရႏင ယငးတ႔က ခန႔မနးတြကခကပါက အမေထာငစ ၁ဝ၆,ဝဝဝ စသည ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင အထြကတးခၾကေၾကာငး ေတြ႔ရသည။ LIFT၏ ယခင စမကနးနယေျမေဒသ မားတြင အေကာငအထညေဖာႏငမႈ ႏင ေပါငးစပပါက LIFT သည ၂ဝ၁၆ ခႏစ ရညမနးခက၏ ၁၅၆ ရာခငႏႈနးက ရရခသည။

၂ဝ.၅%

၂ဝ၁၅ မးသးႏအၿပး ေဆာငးသးႏ

၁၉.၄%

၂ဝ၁၆ မးသးႏ

၁၈.၅%

၂ဝ၁၅ မးသးႏ

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |18

စမကနးအဆငရလဒ၂။ လပကြကငယ ေတာငသမား ေစးကြကလကလမးမမႈႏင ေစးကြကအေျခအေန တးတကလာျခငး

ဇယား ၂.၃။ စမကနးအဆင ရလဒ၂။ အညႊနးမား၊ ေအာငျမငၿပးစၤးမႈမား

အညႊနး ၿပးစးမႈ၂ဝ၁၆

ရညမနးခကျပးစးမႈ

%အခက အလက ရငးျမစ၂ဝ၁၅ ၂ဝ၁၆ ၂ဝ၁၅ +

၂ဝ၁၆

Pr ၂။ လပကြကငယေတာငသမား ေစးကြကလကလမးမလာျခငးႏင ေစးကြကအေျခအေန တးတကလာျခငး

Pr ၂.၁။ ထတလပသအပစဝင LIFT အမေထာငစ အေရအတြက

၄၉,၆၂ဝ (အမေထာငစ)

၃၂,၁၃၉ (ကား)

၁၃,၄၈၁ (မ)

၇,၇၆၂ (အမေထာငစ)

၅,၉၂၈ (ကား)၁,၈၃၄

(မ)

၅၃,၃၈၂ (အမေထာငစ)

၃၈,ဝ၆၇ (ကား)

၁၅,၃၁၅ (မ)

၅၄,ဝဝဝ (အမေထာငစ)

၉၉% IP

Pr ၂.၂။ ေဈးကြကနညးနာအသစမားက ကငသးသည LIFT အမေထာငစ အေရအတြက

မရ ၁ဝ,၈၆၈ (အမေထာငစ)

၉,၉၈၃ (ကား)

၈၈၅ (မ)

၁ဝ,၈၆၈ (အမေထာငစ)

၉,၉၈၃ (ကား)

၈၈၅ (မ)

၆,၄၇၃ (အမေထာငစ)

၁၆၈% HHTS

PR ၂.၃။ စကပးေရး/ ေမြးျမေရး/ ေရလပငနး တ႔မ အျမတအစြနးရရသည LIFT အမေထာငစ အေရအတြက

မရ ၁၈၅,၆၇၄ (အမေထာငစ)

၁၆၉,၅၄၇ (ကား)

၁၆,၁၂၇ (မ)

၁၈၅,၆၇၄ (အမေထာငစ)

၁၆၉,၅၄၇ (ကား)

၁၆,၁၂၇ (မ)

၁၃ဝ,ဝဝဝ (အမေထာငစ)

၁၅၆% HHTS

စမကနးအဆငရလဒ ၂.၁။ ထတလပသအပစဝင LIFT အမေထာငစအေရအတြက၂ဝ၁ဝခႏစမစတငကာ အမေထာငစ ၅၃,ဝဝဝေကာသည ထတလပသအပစဝငမား ျဖစေနေၾကာငး မတဖက အဖြ႔မားက တငျပခၾကသည။ ယငးတ႔အနက ၁၅,ဝဝဝ သ႔မဟတ ၂၉ ရာခငႏႈနးခန႔သည အမးသမးဥးစးသည အမေထာငစမား ျဖစၾကသည။ အမေထာငစ ၇,၇၆၂ သည ၂ဝ၁၆ခႏစအတြငးတြင အဖြ႕ဝငျဖစလာသည။ အမားစမာ စကပးေရး သ႕မဟတ ေမြးျမေရး ထတလပသအပစမား ျဖစၾကသည။ LIFT ရနပေငြ ေထာကပေသာ စမခက၂၇ခ မတဆင ထတလပသအပစ အသငအတငက ဖြ႕စညးခသည။ ထအပစမားတြင စကပးေရး ထတလပသ အပစ၊ ေမြးျမေရး ထတလပသအပစ၊ ေရလပငနး ထတလပသအပစတ႔ ပါဝငသည။ အမားဆး တငျပေသာ မတဖကအဖြ႕ တ႔မာ- Mercy Corps (အမေထာငစ ၁၄,ဝဝဝ)၊ Oxfam (အမေထာငစ ၈,ဝဝဝ)၊ ActionAid (အမေထာငစ ၆,ဝဝဝ)၊ CESVI (အမေထာငစ ၃,၅ဝဝ)၊ Proximity Designs (အမေထာငစ ၃,ဝဝဝ)တ႔ျဖစၾကသည။ ဤအညႊနး ႏင ပတသက၍ LIFTသည ၂ဝ၁၆ခႏစ ရညမနးခက၏ ၉၉ ရာခငႏႈနးက ရရခသည။

စမကနးအဆငရလဒ ၂.၂။ ေဈးကြကနညးနာအသစမားက ကငသးသည LIFT အမေထာငစ အေရအတြကLIFT ၏ လပငနးသဘာဝအရ ဤအညႊနးသည အလႊာ၁ႏငသာ သကဆငသည။ ၂ဝ၁၅ မ ၂ဝ၁၆ခႏစ အထ လြနခေသာ ၁၂ လအတြငး ေဈးကြက နညးလမး အသစမားက ကငသးေၾကာငးတငျပသည အမေထာငစမာ ၇ ရာခငႏႈနး တးလာသည။ ယငးတ႔ တြင အမးသမးဥးစး အမေထာငစက ၃.၇ ရာခငႏႈနးပါဝငၿပး အမးသားဥးစး အမေထာငစက ၇.၄ ရာခငႏႈနး ပါဝငသည။ အလႊာ၁ အတြငး ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင လကလမးမခသမားအတြက ခန႔မနးတြကခကပါက အမေထာငစ ၁၁,ဝဝဝ ခန႔ ျဖစသည။ ယငးသည ၂ဝ၁၆ ခႏစ ရညမနးခက၏ ၁၆၈ ရာခငႏႈနး ျဖစသည။

LIFT၏ ယတေဗဒ မေဘာငအသစက ေရးဆြစဥက ဤအညႊနးက LIFT ရနပေငြ ပပးေသာ ထတလပသအပစမား အတြက သာ ရညရြယခသည။ သ႔ေသာ LIFT က အစအစဥမားက တးခ႕လာသညျပင ဆကႏြယေသာ အကး သကေရာကမႈ ေကာငးမားပါ ရလာသျဖင အလႊာ၁ တခလးသ႔ပါ ကငသးခသည။ နမနာေကာကယခသ အားလး၏ ၃ ရာခငႏႈနး ျဖစသည ထတလပသ အပစဝငမား၏ ၆၇ ရာခငႏႈနး က ေဈးကြက နညးနာအသစမားက ကငသးေၾကာငး တငျပၾကသညမာ မတသားဖြယျဖစသည။

စမကနးအဆငရလဒ ၂.၃။ စကပးေရး/ ေမြးျမေရး/ ေရလပငနး တ႔မ အျမတအစြနးရရသည LIFT အမေထာငစ အေရအတြက ၇လြနခေသာ၁၂လအတြငး စကပးေရး/ေမြးျမေရး/ေရလပငနးတ႔မ အျမတအစြနးရရ/မရက ေမးျမနးေသာအခါ ပငမ စမကနး နယေျမမား သာမက ေငြေၾကးဆငရာတြငအားလးပါဝငေစမႈ စမကနးနယေျမတြငပါ အမေထာငစ အားလး နးပါးမာ တးတကလာေၾကာငး တငျပၾကသည။

____________________________7 စကပးေရးတြင သးႏထတလပမႈ၊ ေမြးျမေရးႏင ေရလပငနးတ႔ ပါဝငသည။

19|

အသကေမြးမႈလပငနး အျမတရေၾကာငးတငျပသညအမေထာငစ%

စကပးေရး ၇.၄%

ေမြးျမေရး ၅.၈%

ေရလပငနး ၂.၆%

အမေထာငစ စစေပါငး၏ ၁၄ ရာခငႏႈနးသည လြနခေသာ ၁၂လအတြငး အထကပါ အသကေမြးမႈလပငနး တစခခမ အျမတရေၾကာငး တငျပၾကသည။ ယငးတ႔တြင အမးသမးဥးစးသည အမေထာငစက ၇.၁ ရာခငႏႈနး ပါဝငၿပး အမးသားဥးစးေသာ အမေထာငစက ၁၅.၆ ရာခငႏႈနး ပါဝငသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင လကလမးမခသမားအတြက ခန႔မနးတြကခကပါက အမေထာငစ ၁၈၆,ဝဝဝ ခန႔ ျဖစသည။ ယငးသည ၂ဝ၁၆ခႏစ ရညမနးခက၏ ၁၄၃ ရာခငႏႈနး ျဖစသည။

စမကနးအဆငရလဒ ၃။ လပကြကငယ ေတာငသမားႏင လယမေျမမမားအတြက လယယာျပငပ အလပအကင တးတကလာျခငး

ဇယား ၂.၄။ စမကနးအဆင ရလဒ ၃။ အညႊနးမား၊ ေအာငျမငၿပးစးမႈမား

အညႊနး ၿပးစးမႈ၂ဝ၁၆

ရညမနးခကျပးစးမႈ

%အခက အလက ရငးျမစ၂ဝ၁၅ ၂ဝ၁၆ ၂ဝ၁၅ +

၂ဝ၁၆

Pr ၃။ လပကြကငယ ေတာငသမားႏင လယမေျမမမားအတြက လယယာျပငပ အလပအကင တးတကလာျခငး

Pr ၃.၁။ စကပးေရး မဟတေသာ လပငနး ကၽြမးကင မႈ တးတကေရးအတြက အေထာကအပရရေသာ LIFT အမေထာငစ အေရအတြက

၁၅,၃၄၆ (အမေထာငစ)

၁,၈၄၁ (ကား)

၁၃,၅၀၅ (မ)

၁၇,၇၁၉ (အမေထာငစ)

၁ဝ,၇၁၇ (ကား)၇,ဝဝ၂

(မ)

၁၇,၇၁၉ (အမေထာငစ)

၁ဝ,၇၁၇ (ကား)၇,ဝဝ၂

(မ)

၃၂,ဝဝဝ (အမေထာငစ)

၁ဝ၃% IP

Pr ၃.၂။ လပငနးထေထာငႏငေသာ/ အလပရ ေသာ သငတနးဆငးဥးေရ

၇၄,ဝ၃၄ (အမေထာငစ)

၄၂,၉၄ဝ (ကား)

၃၁,ဝ၉၄ (မ)

၄,၉၆၅ (အမေထာငစ)

၂,၈၈၁ (ကား)၂,ဝ၈၄

(မ)

၇၈,၉၉၉ (အမေထာငစ)

၄၅,၈၂၁ (ကား)

၃၃,၁၇၈ (မ)

၈ဝ,ဝဝဝ (အမေထာငစ)

၉၉% HHTS

PR ၃.၃။ စကပးေရး မဟတေသာ အလပျဖင ဝငေငြတးတကလာေသာ LIFT အမေထာငစ အေရအတြက

၁၈,၇၆၅ (အမေထာငစ)

၁၄,၈၂၄ (ကား)၃,၉၄၁

(မ)

၂၅၈,၄၆၈ (အမေထာငစ)

၂၂၆,၉ဝ၆ (ကား)

၃၁,၅၆၂ (မ)

၂၇၇,၂၃၃ (အမေထာငစ)

၂၄၁,၇၃ဝ (ကား)

၃၅,၅ဝ၃ (မ)

၁၅ဝ,ဝဝဝ (အမေထာငစ)

၁၈၅% HHTS

စမကနးအဆငရလဒ၃.၁။ စကပးေရး မဟတေသာ လပငနး ကြၽမးကင မႈ တးတကေရးအတြက အေထာကအပ ရရေသာ LIFTအမေထာငစအေရအတြက

၂ဝ၁ဝ ျပညႏစမ ၂ဝ၁၆ ခႏစ ႏစကနအထ လေပါငး ၃၃,ဝ၆၅ ဥးသည စကပးေရးမဟတေသာ လပငနးကြၽမးကငမႈ ရရရန အတြက သငတနး သ႔မဟတ အေထာကအပက မတဖကအဖြ႕၂၁ ဖြ႕ထမ ရရခၾကသည။ ယငးရလဒတြင လတေယာကလင အမေထာငစတစက ကယစားျပၿပး ၆၂ ရာခငႏႈနးမာ အမးသမးမားျဖစသည။ ယငးတ႔အနက အမေထာငစ ၁၈,ဝဝဝ ခန႔က ၂ဝ၁၆ ခႏစအတြငး ေထာကပျခငးျဖစသည။ အဓကမာ အပခပျခငး၊ ဆသျခငး၊ စကျပငျခငး၊ စားေသာကကန ထတလပျခငး ပားေမြးျမေရး စသည အသကေမြးပညာသငတနးမားျဖစၾကသည။ LIFTသည ၂ဝ၁၆ ခႏစရညမနးခက၏ ၁ဝ၃ ရာခငႏႈနးက အေကာငအထညေဖာခသည။

စမကနးအဆင ရလဒ ၃.၂။ လပငနးထေထာငႏငေသာ/အလပရေသာ သငတနးဆငးဥးေရ၂ဝ၁ဝ ျပညႏစမ ၂ဝ၁၆ ခႏစ ႏစကနအထ လေပါငး ၇၉,ဝဝဝ ဥးခန႔သည ကယပငလပငနးလပကငရန သ႔မဟတ အလပရရန အတြက မတဖကအဖြ႕၁၉ဖြ႕၏ အေထာကအပက ရရခၾကသည။ ယငးတ႔အနက ၄၂ ရာခငႏႈနးမာ

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |20

အမးသမးမား ျဖစသည။ အဓက ပပးသမားမာ- MARC ၅၁,၈၇၆ ဥး၊ UNDP ၆,၅၄၄ ဥး၊ PACT ၃,၁၆၅ ဥးတ႔ ျဖစသည။ ကနမတဖကအဖြ႕တ႔တြင IERG ၊ ActionAid ၊ TAG တ႔ပါဝငသည။ ထေထာငေသာလပငနး အမားစမာ ဆနစက၊ ဂႏငပခြစကငယမား၊ ေရလပငနး၊ ပားေမြးျမေရး၊ လကမႈလပငနး၊ ရကကနးႏင ပရေဘာဂလပငနးတ႔ ပါဝငသည။ အဆပါ ရလဒမားျဖင LIFTသည ၂ဝ၁၆ ခႏစ ရညမနးခက၏ ၉၉ ရာခငႏႈနးက ရရခသည။

စမကနးအဆငရလဒ ၃.၃။ စကပးေရးမဟတေသာ လပငနးျဖင ဝငေငြတးတကလာေသာ LIFTအမေထာငစ အတြက၂ဝ၁၆ခႏစအတြငး အလႊာ ၁ႏင၂ မ အမေထာငစ၁၇ရာခငႏႈနးသည စကပးေရးမဟတေသာ လပငနးမားမ ဝငေငြ တးတကလာေၾကာငး စစတမးတြင တငျပၾကသည။ ယငးတ႔တြင အမးသမး ဥးစးသည အမေထာငစက ၁၃ရာခငႏႈနး ပါဝငၿပး အမးသား ဥးစး အမေထာငစက ၁၈ရာခငႏႈနး ပါဝငသည။ ၂ဝ၁၆ခႏစတြင ပပးႏငခမႈမားအတြက ခန႔မနး တြကခကပါက အမေထာငစ ၂၅၈,ဝဝဝခန႔ ျဖစသည။ ယငးသည ၂ဝ၁၆ခႏစ ရညမနးခက၏ ၁၈၅ ရာခငႏႈနး ျဖစသည။

စမကနးအဆငရလဒ ၄။ အတးႏႈနးသကသာၿပး လအပခကႏငကကည ျပညစမႈရေသာ ေငြေၾကး ဝနေဆာငမႈမား က လကလမးမလာျခငး

ဇယား ၂.၅။ စမကနးအဆင ရလဒ ၄။ အညႊနးမား၊ ေအာငျမငၿပးစးမႈမား

အညႊနး ၿပးစးမႈ၂ဝ၁၆

ရညမနးခကျပးစးမႈ

%အခက အလက ရငးျမစ၂ဝ၁၅ ၂ဝ၁၆ ၂ဝ၁၅ +

၂ဝ၁၆

Pr ၄။ အတးႏႈနးသကသာၿပး လအပခကႏငကကညျပညစမႈရေသာ ေငြေၾကး ဝနေဆာငမႈမား က လကလမးမလာျခငး

Pr ၄.၁။ ေငြေၾကးအရ မမဘာသာ ရပတညနငသည LIFT၏ အေသးစား ေငြေၾကးလပငနးမား အေရအတြက

၆ ၆ ၁၂ ၈ ၁၅ဝ% IP

Pr ၄.၂။ ေငြေၾကးဝနေဆာငမႈမားသ႔ လကလမးမေသာ LIFT အမေထာငစ အေရအတြက (လကရ ဝနေဆာငမႈ အသးျပသမား)

၁,၂၆၉,၆၆၆ * (အမေထာငစ)

၈၈,၈၇၇ (ကား)

၁,၁၈ဝ,၇၈၉ (မ)

၃၆၆,၂၆၆ ** (အမေထာငစ)

၁၄,ဝ၉၄ (ကား)

၃၅၂,၁၇၂ (မ)

၁,၆၃၅,၉၃၂ (အမေထာငစ)

၁ဝ၂,၉၇၁ (ကား)

၁,၅၃၂,၉၆၁ (မ)

၁,၅ဝဝ,ဝဝဝ (အမေထာငစ)

၁ဝ၉% IP

* ၂ဝ၁၅ ႏစပတလည အစရငခစာ တြင ေဖာျပထားသည အေရအတြကန႔ ညယထားပါသည။ ** ၂ဝ၁၆ခႏစ၏ ဝနေဆာငမႈ အသးျပသအသစမား

စမကနးအဆငရလဒ၄.၁။ ေငြေၾကးအရ မမဘာသာ ရပတညႏငသည LIFT ၏ အေသးစားေငြေၾကး လပငနးမား အေရအတြက၂ဝ၁၆ခႏစတြင LIFTသည အေသးစားေငြေၾကးလပငနး မတဖကအဖြ႕ ၄၂ဖြ႕ က ဆကလကေထာကပေနသည။ ယငးတ႔တြင ေဒသခ အေသးစားေငြေၾကးလပငနး ၉ဖြ႕၊ ေငြစေငြေခးသမဝါယမ ၂၄ဖြ႕၊ ႏငငတကာ အေသးစားေငြေၾကး လပငနး NGO ၃ဖြ႕ႏင ႏငငတကာ အေသးစားေငြေရးေၾကးေရး ကမၸဏ ၄ခတ႔ ပါဝငသည။ ယငး၄၂ဖြ႕တြင ၁၂ဖြ႕သည ေငြေၾကးအရ မမဘာသာ ရပတညေနႏငၿပျဖစသည။ ဆလသညမာ ေငြေၾကးဆငရာ စရတမား၊ ေငြေဖာငးပြႏႈနး စသညတ႔က ညၿပးေသာအခါ လပငနး စရတက အကနကခႏငေနၿပ ျဖစသည။ အေသးစတက အခနး၄.၁ တြင ၾကညပါ။ ဤအညႊနးႏင ပတသက၍ LIFTသည ၂ဝ၁၆ခႏစရညမနးခက၏ ၁၅ဝရာခငႏႈနးက အေကာငအထည ေဖာခသည။ စမကနးအဆငရလဒ ၄.၂။ ေငြေၾကးဝနေဆာငမႈမားသ႔ လကလမးမေသာ LIFT အမေထာငစ အေရအတြက၂ဝ၁၁ျပညႏစတြင စတငကာ အေသးစားေငြေၾကးလပငနးမတဖကအဖြ႕မားက ေငြေၾကးအရေရာ အဖြ႕အစညး ဆငရာအရပါ အေထာကအကေပးခရာ အလငအျမန ႀကးထြားလာေလသည။ ၂ဝ၁၆ခႏစ ႏစကနတြင ဤမတဖက အဖြ႕မားသည ဝနေဆာငမႈ အသးျပသ ၁,၆၃၅,၉၃၂ဥး က ဝနေဆာငမႈမား ေပးအပလကရသည။ ၎တ႔၏ ၉၄ ရာခငႏႈနးမာ အမးသမးမား ျဖစသည။ ၂ဝ၁၅ခႏစကထက ၃၆၆,ဝဝဝဥး တးလာျခငးျဖစသည။ ထေၾကာင LIFTသည ၂ဝ၁၆ခႏစ ရညမနးခက၏ ၁ဝ၉ ရာခငႏႈနးက ရရခသည။

21|

စမကနးအဆငရလဒ၅။ အာဟာရ၊ ေရႏင ပတဝနးကင တစကယရည သန႔ရငးမႈ တးတကျခငး

စမကနးအဆငရလဒ ၅.၁။ အာဟာရဆငရာ သတငးအခက အလကမားက ရရလကလမးမေသာ LIFT အမေထာငစ အေရအတြက၂ဝ၁ဝခႏစတြင LIFT ပပးမႈမား စတငခနမစ၍ ယေန႔ထ မတဖကအဖြ႕ ၂ဝဖြ႕တ႕သည အမေထာငစ ၁၂၈,ဝဝဝ ထသ႕ အာဟာရ ဆငရာ သတငးအခကအလကတ႕က အသပညာေပးသငတနးမားျဖင ပ႔ခေပးခသညဟ တငျပထားသည။ ေယဘယ ကနးမာေရးထက အာဟာရက႑က ပမ ဥးစားေပးခသည။ သငတနးသားတဥးလင အမေထာငစတခက ကယစားျပသညဟ ယဆထားၿပး ယငး၏ ၇၄ရာခငႏႈနးခန႔မာ အမးသမးမားျဖစၾကသည။ ၂ဝ၁၆ တႏစတညး တြငပင အမေထာငစ ၇,ဝဝဝခန႔သည MCCTေထာကပမႈမားက လကခရရခၾကၿပး အမေထာငစ ၅၅,ဝဝဝခန႔သည ကနးမာေရးႏင အာဟာရျမႇငတငေရး သငတနးမားက တကခၾကသည။ ကနးမာေရးႏင အာဟာရက႑ဆငရာ သငတနးမားက အမားဆးေဆာငရြကခၾကသည မတဖက အဖြ႕မားမာ တကလမးမ IRC ႏင အပပငးဇနမ HelpAgeတ႔ ျဖစသည။ Save the Children စမခကသည MCCTေထာကပျခငး အစအစဥ က အပပငးဇန၊ ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသႏင ရခငေဒသတ႔တြင စတငခသည။ LIFT၏ အာဟာရက႑ စမခကအသစ အခ႕ စတငရန ေနာကကေသာေၾကာင ဤအညႊနးတြင ၂ဝ၁၆ခႏစ ရညမနးခက၏ ၈၅ရာခငႏႈနးကသာ အေကာငအထညေဖာ ႏငခသည။

ဇယား ၂.၆။ စမကနးအဆင ရလဒ ၅။ အညႊနးမား၊ ေအာငျမငၿပးစးမႈမား

အညႊနး ၿပးစးမႈ၂ဝ၁၆

ရညမနးခကျပးစးမႈ

%အခက အလက ရငးျမစ၂ဝ၁၅ ၂ဝ၁၆ ၂ဝ၁၅ +

၂ဝ၁၆

Pr ၅။ အာဟာရ၊ ေရႏင တစကယရည သန႔ရငးမႈ တးတကျခငး

Pr ၅.၁။ အာဟာရဆငရာသတငးအခက အလကမားက ရရ လကလမးမေသာ LIFT အမေထာငစ အေရအတြက

၆၅,၈၄၂ (အမေထာငစ)

၂၃,၂၈၈ (ကား)

၄၂,၅၅၄ (မ)

၆၂,ဝဝ၂ (အမေထာငစ)

၉,၉၃၅ (ကား)

၅၂,ဝ၆၇ (မ)

၁၂၇,၈၄၄ (အမေထာငစ)

၃၃,၂၂၃ (ကား)

၉၄,၆၂၁ (မ)

၁၅ဝ,ဝဝဝ (အမေထာငစ)

၈၅% IP

Pr ၅.၂။အမးသမး ႏင ကေလးမား၏ အာဟာရ လအပခကမားက သရေသာ လဥးေရ *

မရ မရ မရ ၆ဝ,ဝဝဝ ဥး မရ HHTS

PR ၅.၃။လကခနငဖြယရေသာ ရကၡာ အမးအမညစလငစြာ ရရသည ၆လ မ၂၃လ အရြယ ကေလးဥးေရ *

မရ မရ မရ ၁၈,ဝဝဝ (ကေလး)

မရ HHTS

PR ၅.၄။ လြနခေသာ ၂၄နာရအတြငး မခငန႔ သကသကကသာ ေသာကသး ရေသာ န႔စ႔ ကေလး (ေမြးစ မ ၅လ) ဥးေရ *

မရ မရ မရ ၃ဝ,ဝဝဝ (ကေလး)

မရ HHTS

PR ၅.၅။ စတခရေသာ သန႔ရငးေရး အေဆာကအအ/အသးအေဆာငမား သးစြေနေသာ LIFTအမေထာငစ အေရအတြက

၂ဝ၂,ဝဝဝ (အမေထာငစ)

၁၅၉,၅၈ဝ (ကား)

၄၂,၄၂ဝ (မ)

၁၇,၈၅ဝ (အမေထာငစ)

၁၄,၆၄၃ (ကား)၃၂ဝ၇

(မ)

၂၁၉,၈၅ဝ (အမေထာငစ)

၁၇၄,၂၂၃ (ကား)

၄၅,၆၂၇ (မ)

၂၂၅,ဝဝဝ (အမေထာငစ)

၉၈% HHTS

PR၅.၆။စတခရေသာ ေသာကေရအရငးအျမစက သးစြေနေသာ LIFTအမေထာငစ အေရအတြက

၁၆၂,၈၄၇ (အမေထာငစ)

၁ဝ၉,၂၅၂ (ကား)

၅၃,၅၉၅ (မ)

၂,၉၉၇ (အမေထာငစ)

၂,၂၉၆ (ကား)

၇ဝ၁ (မ)

၁၆၅,၈၄၄ (အမေထာငစ)

၁၁၁,၅၄၈ (ကား)

၅၄,၂၉၆ (မ)

၂၂ဝ,ဝဝဝ (အမေထာငစ)

၇၅% HHTS

* ၂ဝ၁၆ခႏစ အမေထာငစ အညႊနးျပ စစတမးတြင ေကာကယထားျခငး မရပါ။

စမကနးအဆငရလဒ ၅.၂။ အမးသမး ႏင ကေလးမား၏ အာဟာရလအပခကမားက သရေသာ လဥးေရစမကနးအဆငရလဒ ၅.၃။ လကခႏငဖြယရေသာ ရကၡာအမးအမညစလငစြာ ရရသည ၆လ မ ၂၃လအရြယ ကေလးဥးေရစမကနးအဆငရလဒ ၅.၄။ လြနခေသာ ၂၄နာရအတြငး မခငန႔သကသကကသာ ေသာကသးရေသာ န႔စ႔ကေလး (ေမြးစ မ ၅လ) ဥးေရ ဤအညႊနးမားက ႏစႏစလင တႀကမက ေဆာငရြကေနေသာ LIFT၏ အာဟာရက႑စစတမးတြင တငးတာမည ျဖစသျဖင ၂ဝ၁၆ အညႊနးျပစစတမးတြင မပါဝငပါ။

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |22

စမကနးအဆငရလဒ ၅.၅။ စတခရေသာ သန႔ရငးေရး အေဆာကအအ/အသးအေဆာငမား သးစြေနေသာ LIFTအမေထာငစ အေရအတြကLIFT၏ စမကနးအေနအထားသဘာဝအရ ဤအညႊနးသည အလႊာ၁ ႏငသာ သကဆငသည။ ၂ဝ၁၅ မ ၂ဝ၁၆ အတြငး စတခ ရေသာ သနရငးေရး ဝနေဆာငမႈက သးေနေၾကာငးတငျပသည အမေထာငစ ၁၁ ရာခငႏႈနး တးလာသည။ ယငးတ႔တြင အမးသမးဥးစးေသာ အမေထာငစက ၁၃ ရာခငႏႈနး ပါဝငၿပး အမးသားဥးစး အမေထာငစက ၁၁ ရာခငႏႈနး ပါဝငသည။ အလႊာ ၁ အတြငး ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင ပပးမႈမား ရရခ႔သအေရအတြကက ခန႔မနး တြကခကပါက အမေထာငစ ၁၈,ဝဝဝ ခန႔ တးလာသည။ ၂ဝ၁၅ ခႏစ အေကာငအထညေဖာမႈႏင ေပါငးပါက ယငးသည ၂ဝ၁၆ ခႏစ ရညမနးခက၏ ၉၈ ရာခငႏႈနး ျဖစသည။

စမကနးအဆငရလဒ ၅.၆။ စတခရေသာ ေသာကေရအရငးအျမစက သးစြေနေသာ LIFTအမေထာငစ အေရအတြကLIFT ၏ လပငနးသဘာဝအရ ဤအညႊနးသည အလႊာ၁ႏငသာ သကဆငသည။ ၂ဝ၁၅ မ ၂ဝ၁၆ အတြငး စတခရေသာ ေရ အရငးအျမစက သးေနေၾကာငးတငျပသည အမေထာငစ ၂ရာခငႏႈနး တးလာသည။ ယငးတ႔တြင အမးသမးဥးစးေသာ အမေထာငစ ၂.၉ ရာခငႏႈနး ပါဝငၿပး အမးသားဥးစး အမေထာငစက ၁.၇ ရာခငႏႈနး ပါဝငသည။ အလႊာ၁အတြငး ၂ဝ၁၆ ခႏစ တြင လကလမးမခ႔သည အမေထာငစမားက ခန႔မနးတြကခကပါက အမေထာငစ ၃,ဝဝဝ ခန႔ ျဖစသည။ ၂ဝ၁၅ ခႏစ အေကာငအထညေဖာႏငခမႈႏင ေပါငးပါက ယငးသည ၂ဝ၁၆ ခႏစ ရညမနးခက၏ ၇၅ ရာခငႏႈနး ျဖစသည။ ၎ရလဒမာ ေရႏင သန႔ရငးေရး အပါအဝငျဖစေသာ အာဟာရတနဖးနားလညေရး စမခကမား ေႏာငေႏးေနျခငးေၾကာင ျဖစႏငသည။

စမကနးအဆငရလဒ၆။ လပကြကငယေတာငသမားႏင လယမေျမမမားအေနျဖင သယဇာတမားက လကလမးမလာေရးႏင ေရရညအသးျပႏငေရးအတြက အာမခခကရျခငး

ဇယား ၂.၇။ စမကနးအဆင ရလဒ ၆။ အညႊနးမား၊ ေအာငျမငၿပးစးမႈမား

အညႊနး ၿပးစးမႈ၂ဝ၁၆

ရညမနးခကျပးစးမႈ

%အခက အလက ရငးျမစ၂ဝ၁၅ ၂ဝ၁၆ ၂ဝ၁၅ +

၂ဝ၁၆

Pr ၆။ လပကြကငယေတာငသမားႏင လယမေျမမမားအေနျဖင သယဇာတမားက လကလမးမေရးႏင ေရရညအသးျပႏငေရးအတြက အာမခခကရျခငး

Pr ၆.၁။ အမားပငပစၥညး စမခန႕ခြမႈ ရေသာ LIFT ေကးရြာ အေရအတြက

၁၇၁ ရြာ ၄၃၈ ရြာ ၆ဝ၉ ရြာ ၃၇ဝ ရြာ ၁၆၅% HHTS

Pr ၆.၂။ကာကြယ/စမခန႕ခြထားေသာ သယဇာတမားျဖင အကးခစားရသည LIFT အမေထာငစ အေရအတြက

၃၇,၉၁၄ (အမေထာငစ)

၂၉,၉၅၂ (ကား)၇,၉၆၂

(မ)

၉၃၂ (အမေထာငစ)

၉၃၂(ကား)

ဝ (မ)

၃၈,၈၄၆ (အမေထာငစ)

၃ဝ,၈၈၄ (ကား)၇,၉၆၂

(မ)

၄၅,ဝဝဝ (အမေထာငစ)

၈၆% HHTS

စမကနးအဆငရလဒ ၆.၁။ အမားပငပစၥညး စမခန႕ခြမႈ ရေသာ ေကးရြာ အေရအတြကLIFT ၏လပငနးသဘာဝအရ ဤအညႊနးသည အလႊာ၁ႏငသာ သကဆငသည။ အညႊနးျပစစတမး ေကာကယခသည ေကးရြာ ၃ဝ ရာခငႏႈနးက သယဇာတစမခန႔ခြမႈ တမးမးရေၾကာငး တငျပၾကသည။ အလႊာ၁အတြငး ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင လကလမး မခသအေရအတြကက ခန႔မနးတြကခကပါက ေကးရြာ ၄၃၈ ရြာက ထသ႔ ေဆာငရြကေနေၾကာငး ေတြ႔ရၿပး ၂ဝ၁၅ ခႏစၿပးစးမႈ ႏင ေပါငးပါက ယငးရလဒသည ၂ဝ၁၆ ခႏစ ရညမနးခက၏ ၁၆၅ ရာခငႏႈနး ျဖစသည။

သယဇာတစမခန႔ခြမႈအေနျဖင BLO၊ CARE၊ ICRAF၊ IRC တ႔သည ရပရြာပငသစေတာ၊ ေလကာပငတနး၊ စားကကေျမ၊ ဒေရေတာ၊ သဘာဝ ငါးဖမးဧရယာမား၊ အငးအငမား၊ ေရေဝေရလေဒသမားႏင တာရးမားက ရပရြာႏငအတ ေဆာငရြကေနသည။

စမကနးအဆငရလဒ ၆.၂။ ကာကြယ/စမခန႕ခြထားေသာ သယဇာတမားျဖင အကးခစားရသည LIFT အမေထာင စ အေရအတြကLIFT ၏ လပငနးသဘာဝအရ ဤအညႊနးသည အလႊာ၁ႏငသာ သကဆငသည။ ၂ဝ၁၅ မ ၂ဝ၁၆ အတြငး ကာကြယ/ စမခန႕ခြထားေသာ သယဇာတမ အကးရေၾကာငးတငျပသည အမေထာငစ ဝ.၅ ရာခငႏႈနး တးလာသည။ အလႊာ ၁ အတြငး ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင လကလမးမခသမားက ခန႔မနးတြကခကပါက အမေထာငစ ၉၃၂ စ ျဖစသည။

23|

၂ဝ၁၅ ခႏစ အေကာငအထညေဖာမႈ ႏင ေပါငးပါက ယငးသည ၂ဝ၁၆ ခႏစ ရညမနးခက၏ ၈၆ ရာခငႏႈနး ျဖစသည။ ထသ႔ျဖစရျခငးမာ သယဇာတစမခန႕ခြမႈ လပငနးမား ထေထာငခနႏင ရပရြာအဖြ႔ဝငတ႔အတြက အကးျဖစထြနးမည အခနကြာျခားမႈက ေလာ၍ ခန႔မနးမ ေသာေၾကာင ျဖစႏငသည။

စမကနးအဆငရလဒ၇။ ရကၡာႏင အသကေမြးမႈဖလေရးအတြက ကည ေထာကပ ႏငရန ရပရြာလထ၊ ေဒသအာဏာပင၊ အရပဘက လမႈအဖြ႕အစညး ႏင လပငနး မား၏ စြမးေဆာငရညက အားျဖညျခငး

ဇယား ၂.၈။ စမကနးအဆင ရလဒ ၇။ အညႊနးမား၊ ေအာငျမငၿပးစးမႈမား

အညႊနး ၿပးစးမႈ၂ဝ၁၆

ရညမနးခကျပးစးမႈ

%အခက အလက ရငးျမစ၂ဝ၁၅ ၂ဝ၁၆ ၂ဝ၁၅ +

၂ဝ၁၆

Pr ၇။ ရကၡာႏင အသကေမြးမႈဖလေရးအတြက ကညေထာကပႏငရန ရပရြာလထ၊ ေဒသအာဏာပင၊ အရပဘကလမႈအဖြ႕အစညး ႏင လပငနးမား၏ စြမးေဆာငရညက အားျဖညျခငး

Pr ၇.၁။ ျပညတြငးအဖြ႕အစညးက ခန႕ခြေန ေသာ LIFT၏ ရနပေငြ ရာခငႏႈနး

၁၄% ၃၉% မရ ၂ဝ% ၁၉၅% FMO

Pr ၇.၂။ ရကၡာႏငအသကေမြးမႈဖလ ေစေရးတြင ပါဝငရနအတြက ေထာကပမႈ မား ရရေသာ ေဒသခအဖြ႔ အေရအတြက ႏင အမးအစား

၂ဝ၆ ဖြ႔ ၁,၇၆၆ ဖြ႔ ၁,၉၇၂ ဖြ႔ ၁,၈ဝဝ ဖြ႔ ၁၁ဝ% IP

စမကနးအဆငရလဒ ၇.၁။ ျပညတြငးအဖြ႕အစညးမားက စမခန႕ခြေနေသာ LIFT၏ ရနပေငြ ရာခငႏႈနးLIFT မဟာဗဟာအသစ၏ အဓက ရညမနးခကတခမာ အစးရ၊ အရပဘကလမႈအဖြ႕အစညး၊ ပဂၢလကက႑ အပါအဝငျဖစေသာ ေဒသခအဖြ႕အစညးမား၏ စြမးေဆာငရညက အားျဖညေပးရန ျဖစသည။ ဤအဖြ႕အစညးမားသ႔ ခြေဝေပးေသာ ဘတဂကပမာဏသည LIFT ၏ ဤရညမနးခကက အေလးထားေဆာငရြကေနမႈက ညႊနးဆၿပး အဆငဆငတြင ခတဆကေဆာငရြကေၾကာငး ျပသေနသည။ ဤႏစအတြငး လကမတေရးထးခေသာ ကနထရက စာခပအသစ ၂၄ ခအနက ၉ ခသည ျပညတြငး NGO မား ႏင တကရကခပဆချခငး ျဖစသည။ ကန၁၅ ခရ ၄ ခ တြငလညး ေဒသခ ထပဆငခတဆကေဆာငရြကသည မတဖကအဖြ႕၇ဖြ႕ ပါဝငသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစ ဘကဂကတြင ျပညတြငးအဖြ႕အစညးမားက စမခန႔ခြ႔ေသာ တနဖးမာ ကနေဒၚလာ ၂၃.၁ သနးရၿပး၊ ယငးသည ဘတဂကစစေပါငး၏ ၃၉ ရာခငႏႈနး ျဖစသည။ ၂ဝ၁၅ ခႏစက ၁၄ ရာခငႏႈနးသာရခသျဖင သသသာသာ တးလာသည။ ဤသ႔ တးလာမႈ ေၾကာင LIFT သည ၂ဝ၁၆ ခႏစ ရညမနးခက၏ ၁၉၅ ရာခငႏႈနးက ရရခသည။

ပ ၂.၄။ ႏစအလက ျပညတြငးအဖြ႔အစညးမားက စမခန႔ခြေနသည LIFT၏ ရနပေငြ ရာခငႏႈနး

၂ဝ၁၁ ၂ဝ၁၂၂ဝ၁ဝ

ျပညတြငးအဖြ႕အစညးမားက စမခန႔ခြလကရသည LIFT ၏ ရနပေငြ ရာခငႏႈနးအစးရ ပဂၢလက က႑ CSO

၂ဝ၁၄ ၂ဝ၁၅၂ဝ၁၃ ၂ဝ၁၆

၇ဝ၆ဝ၅ဝ၄ဝ၃ဝ၂ဝ

၈ဝ

၁ဝ

၂၂% ၂၄% ၂၇%

၃၉%

၂၁%၁၄%၁၅%

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |24

စမကနးအဆငရလဒ ၇.၂။ ရကၡာႏငအသကေမြးမႈဖလေစေရးတြင ပါဝငရနအတြက ေထာကပမႈမား ရရေသာ ေဒသခအဖြ႕ အေရအတြက ႏင အမးအစား၂ဝ၁ဝ ျပညႏစတြင LIFT လပငနးစတငခနမ ယေန႔ထ ရကၡာႏင အသကေမြးမႈဖလေစေရးတြင ပါဝငရနအတြက ေဒသခအဖြ႕ ၁,၉၇၂ ဖြ႕တ႕က မတဖကအဖြ႕ ၂ဝ ဖြ႕တ႔က ေထာကပေနခသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင သသသာသာ တးတက လာရျခငးမာ ေျပာငးလ အဓပၸာယ သတမတလကျခငးေၾကာင ျဖစသည။ ‘ေဒသခအပစမားႏငအဖြ႕အစညးမား’တြင ယခအခါ ထတလပသမား ႏင ေဈးကြက အပစမား၊ မခငအခငးခငးေထာကကေရး အဖြ႕မား၊ ေငြစေငြေခး အဖြ႕မားစသည ေကးရြာအဖြ႕မား ပါဝငလာ ေသာေၾကာင ျဖစသည။ ေဒသခအဖြ႕အမားဆးက ေထာကပေနၾကသည မတဖကအဖြ႕ မားမာ-တကလမး (၄၇၇ဖြ႕)၊ Save the Children (၂၆၂ဖြ႕)၊ HelpAge (၁၈၁ဖြ႕)၊ Mercy Corps (၁၆၉ဖြ႕)၊ ActionAid-SEDN (၁၂ဝဖြ႕) တ႔ျဖစသည။ ဤအညႊနးတြင LIFT ေအာငျမငမႈသည ၂ဝ၁၆ ရညမနးခက၏ ၁၁ဝ ရာခငႏႈနးက ရရႏငခသည။

စမကနးအဆငရလဒ ၈။ ဆငးရႏြမးပါးသမား အကးရေစမည ဖြ႔ၿဖးေရးအတြက မဝါဒ ႏင သကဆငေသာ အေထာကအထား မားက ျပစျခငး

ဇယား ၂.၉ ။ စမကနးအဆင ရလဒ ၈။ အညႊနးမား၊ ေအာငျမငၿပးစးမႈမား

အညႊနး ၿပးစးမႈ၂ဝ၁၆

ရညမနးခကျပးစးမႈ

%အခက အလက ရငးျမစ၂ဝ၁၅ ၂ဝ၁၆ ၂ဝ၁၅ +

၂ဝ၁၆

စမကနးရလဒ ၈။ ဆငးရႏြမးပါးသမား အကးရေစမည ဖြ႔ျဖးေရးအတြက မဝါဒ ႏင သကဆငေသာ အေထာကအထားမားက ျပစျခငး

Pr ၈.၁။ LIFTကေထာကပခေသာ မဝါဒ ေရးဆြရာတြင အေထာကအကျဖစေစမည ေဆြးေႏြးပြ အေရအတြက

၅၄ ၄၉ ၁ဝ၃ ၇ဝ ၁၄၇% FMO၊ IP

Pr၈.၂။ ပတသကဆကႏြယသမား ထသ႔ LIFTက ထတေဝ ျဖန႔ခခေသာ မဝါဒဆငရာ စာအပစာတမးမား

မရ ၄၉ ၄၉ ၄ဝ ၁၂၃% FMO၊ IP

စမကနးအဆငရလဒ ၈.၁။ LIFTကေထာကပခေသာ မဝါဒ ေရးဆြရာတြင အေထာကအကျဖစေစမည ေဆြးေႏြးပြ အေရအတြက၂ဝ၁၆ ခႏစအတြငးတြင မဝါဒ ေရးဆြရာတြင အေထာကအကျဖစေစမည ေဆြးေႏြးပြေပါငး ၄၉ ခ က မတဖကအဖ႔ြမားက ၄၇ ခက လညးေကာငး ရနပေငြစမခန႔ခြေရးရးက ၂ ခကလညးေကာငး အသးသး စစဥ ကငးပခသည။ ဥပမာအားျဖင ေရႊ႕ေျပာငး သြားလာျခငးႏငပတသက၍ အသအျမငႏင စြမးေဆာငရည တးပြားေစရန ILO သည ေနျပညေတာတြင လႊတေတာ ကယစားလယမားႏင တငပငေဆြးေႏြးပြအခမးအနားမား ကငးပခသည။ IOM ေခါငးေဆာငေသာ သေတသန စမခကကလညး စစတမးအႀက အႀကေပးေဆြးေႏြးပြ ေျခာကႀကမ က မႏေလးတငး ၊ ရခငျပညနယ၊ ရနကနတငး ၊ ရမးျပညနယ၊ ဧရာဝတတငး ႏင ေနျပညေတာ တ႔တြင ျပလပခသည။

သငယျခငး ႏင တထြငဆနးသစျခငး အစအစဥအရ စားနပရကၡာဖလမႈ ပးေပါငးေဆာငရြကေရးအဖြ႔ (FSWG) သည ေရလပငနး အပခပမႈက ေကာငးမြနေစရန ႏင လပကြကေတာငသမား ပါဝငေသာ ဖြ႕ၿဖးမႈဆငရာ ေဆြးေႏြးပြ ၃ ခက ကငးပခသည။ အရပဘကလမႈအဖြ႕အစညးမား အားေကာငးလာေရး အစအစဥအရ ကား/မေရးရာ တနးတညမေရး ကြနရက (GEN) သည မဝါဒ ဆငရာ ေဆြးေႏြးပြမားက ကငးပခရာ အမးသမးမားက အၾကမးဖကျခငးမကာကြယသည ဥပေဒအတြက ေဆြးေႏြးျခငး အခမးအနားလညး ပါဝငသည။ UNESCAP သည ေနျပညေတာတြင စကပးေရး မဝါဒေဆြးေႏြးပြမားက ကငးပခသည။ LIFT ၏ မတဖကအဖြ႕မားသည အမေထာငစ ႏင ရပရြာႀကႀကခနငမႈဆငရာ (SPPRG)၊ေျမယာလပပငခြငဆငရာ (LCG) အဆငျမငအႀကျပ ေဆြးေႏြးပြမားက ကငးပခရာ ျပညေထာငစအဆင၊ တငး/ျပညနယ အဆင မ အရာရမား ႏင LIFT ရနပေငြ ဘတအဖြ႕ အဖြ႕ဝငမား တကေရာကၾကသည။ LIFT ရနပေငြပပးေပးသည အႀကေပး ပဂၢလမား ကလညး အဆငျမင အႀကျပ ေဆြးေႏြးပြမားတြင ဝငေရာကေဆြးေႏြးခ႔ၾကၿပး ယငးေဆြးေႏြးပြမားတြင စကပးေရး ဖြ႔ၿဖးမႈ မဟာဗဟာ (ADS)၊ အျပညျပညဆငရာ စကပးေရးႏင ရကၡာဖလေရး အစအစဥ (GAFSP) အလပရေဆြးေႏြးပြမား ပါဝငသည။

ရလဒမားက ေပါငးစညးလကေသာအခါ LIFT ရနပေငြစမခန႔ခြေရးရး ႏင မတဖကအဖြ႕မားက မဝါဒဆငရာ ေဆြးေႏြးပြ အခမးအနားေပါငး ၁ဝ၃ ခက ကငးပခၿပး ၂ဝ၁၆ ရညမနးခက၏ ၁၄၇ ရာခငႏႈနးက ရရႏငခသည။

25|

စမကနးအဆငရလဒ၈.၂။ LIFT၏ မဝါဒဆငရာ စာအပစာတမး ထတေဝမႈ ႏင ျဖန႔ခမႈမား၂ဝ၁၆ခႏစအတြငး LIFT၏မတဖကအဖြ႕မားက မဝါဒဆငရာ စာအပစာတမး ၄၉ခက ထတေဝျဖန႔ခခသည။ ယငးတ႔တြင အမးသမးမားအေပၚ ခြျခားဆကဆမႈမားအားလး ပေပာကေရး သေဘာတစာခပ (စေဒါ/CEDAW) ဆငရာ GEN၏ အစရငခစာလညး ပါဝငသည။ LEARN (Save the Children) က A Critical Review of Literature and A Secondary Analysis of LIFT 2013 Household Survey Data ဟေသာ ျမနမာႏငငတြင အာဟာရ မျပညဝမႈဆငရာ အစရငခစာက အပငးႏစပငးခြၿပး ထတေဝခသည။ ILO ကလညး Analysis of the Myanmar Law Relating to the Overseas Employment from 1999 က ထတေဝခသည။

အားလးပါဝငလကလမးမေသာ ေငြေၾကးက႑တြင LIFTက ေငြက ပညာသားပါပါ စမခန႔ခြျခငး - အေျခခ ေငြေၾကး အသပညာေပးစာေစာင က ထတေဝသည။ Micro-credit Ratings International Limited (M-CRIL) ကလညး LIFT၏ အေသးစားေငြေၾကးလပငနး အစအစဥမား၏ သးသပခကက ထတေဝသညျပင စစတမးအျဖစ- Cooperative Approaches to Farmer Organisations and cooperatives in LIFT Projects ကလညး ထတေဝသည။

GRET က အစရငခစာအခ႕က ထတေဝခရာတြင ေျမယာပငခြင ဆငရာ စစတမးျဖစေသာ Land Dynamics and Livelihoods in Peri_Urban Yangon: the Case of Htantabin Township လညး ပါဝငသည။ ထ႔ျပင ခငးျပညနယတြင အစဥအလာ ေျမယာအငားခမႈ အစရငခစာ မၾကမးကလညး ျပစထားသည။ LCG ကလညး ဖာပႏင မအပင ၿမ႕နယမားတြင ေျမယာ ပငဆငခြင အၾကမးဖငး သးသပခကတစခကလညး ျပစလကရသည။

LIFT၏ ရနပေငြစမခန႔ခြေရးရးကလညး အေရးႀကးေသာ စာေစာငအခ႕ ထတေဝရာတြင ေထာကပခသည။ မခဂန ျပညနယ တကသလသည စးပြားေရး ႏင လမႈေရး ဖြ႕ၿဖးမႈ ဌာန ၊ ႏငငတကာ စားနပရကၡာမဝါဒ သေတသနဌာနႏင ပးေပါငးကာ ေကးလက အသြငကးေျပာငးေရးတြင အကးသကေရာကေစသမား၊ စကပးေရး ဖြ႕ၿဖးမႈ၊ ေျမယာပငခြင ၊ ေရႊ႕ေျပာငး သြားလာျခငး စသညတ႔ႏင သကဆငေသာ သးသပခကစာတမး ေျခာကခက ထတေဝခသည။ ကမၻာဘဏမ စကပး ကနထတမႈ သးသပခကတေစာငက ထတေဝခသည။

LIFT ရနပေငြ ပပးမႈျဖင ထတေဝခ႔ေသာ စာအပစာတမးမား အေသးစတက ေနာကဆကတြ ၇ တြင ေတြ႔ႏငပါသည။

ဤအညႊနးတြင LIFT သည ၂ဝ၁၆ ခႏစ ရညမနးခက၏ ၁၂၃ ရာခငႏႈနးက ရရႏငခသည။

၂.၄။ LIFT၏ ၂ဝ၁၆ခႏစ အကးရလဒမား အကဥးခပ

အခကအလက ကနးဂဏနးမားရရေသာ အညႊနး၂၇ ခအနက ၂၄ ခ က ရရသည ။ တနညးဆေသာ ၂ဝ၁၆ ခႏစ ရညမနးခကမား ၏ ၈၉ ရာခငႏႈနးက LIFTက ျပညမ သ႔မဟတ ေကာလြနခသည။ ၈ တာဝနအဆင အကးအားလး သညလညး ျပညမ သ႔မဟတ ေကာလြနသည။ ယငးတ႔တြင အမေထာငစဝငေငြ၊ ပစၥညးပငဆငမႈ၊ ႀကႀကခႏငမႈ၊ အစားအေသာက အမးအမညစမႈ၊ ရကၡာ ဖလမႈတ႔ ပါဝငသည။ LIFT၏ ရနပေငြ သကတမးတေလာက လေပါငး ၂.၂ သနး သ႔မဟတ ၂.၃ သနးေကာသည ဝငေငြ တးလာေသာ၊ အသးအေဆာငမား အတနအသင တးလာေသာ အမေထာငစမားတြင ေနထငၾကသည။ လေပါငး ႏစသနးခန႔ သည ၾက႕ၾကခႏငမႈ စြမးရညမား ပမတးလာသည။ အမေထာငစေပါငး ၃၂၆,ဝဝဝ ခန႔သည ပမအာဟာရျပညစြာ စားေသာကၾကရသညဟ အဓပၸာယဖြငႏငသည။

အျခား အဓကကေသာ အကးရလဒ တခမာ လပကြကငယေတာငသမား သးထြကတးလာျခငးျဖစသည။ အမေထာငစ ေပါငး ၁၆၄,ဝဝဝ ခန႔က အႀကေပးျခငး၊ အမေထာငစ ၂၆၅,ဝဝဝ ေကာက နညးနာသစမား၊ သြငးအားစသစမား၊ နညးပညာသစ မားက စမးသပ/ကငသးချခငး၊ အမေထာငစ ၂ဝဝ,ဝဝဝ ခန႔က သးႏအထြကတးလာျခငးတ႔ျဖင ၂ဝ၁၆ခႏစ ရညမနးခကမားက LIFT က ျပညမေကာလြနခသညဟ ယဆႏငသည။ ထ႔ျပင အမေထာငစေပါငး ၁၈၆,ဝဝဝ ခန႔က စကပးေရးလပငနးမ အျမတပမ ရလာ သည။ လယယာျပငပ လပငနးမားရ ေဘးကငးစတခရေသာ အလပအကင အခြငအလမး တြငလညး ၂ဝ၁၆ ခႏစ ရညမနးခကမားက LIFT က ျပညမ ေကာလြနခသည။ LIFT ၏ မတဖကအဖြ႕မားက အမေထာငစေပါငး ၃၃,ဝဝဝ ခန႔က လယယာျပငပ လပငနးမားအတြက ကြၽမးကငမႈ ဖြ႔ၿဖးေအာင ေဆာငရြကေပးခၾကသည။ အမေထာငစေပါငး ၂၈ဝ,ဝဝဝ ခန႔သည လယယာျပငပ လပငနးမားမ ဝငေငြတးတကလာခသည။

အညႊနးအမားအျပားတြင ေကာလြန အေကာငအထညေဖာႏငျခငးမာ LIFT က အားလးပါဝငလကလမးမေသာ ေငြေၾကး ဝနေဆာငမႈလပငနးမားက အလငအျမနတးခ႕ျခငး၏ တြနးအားေၾကာငျဖစသည။ LIFTသည အေသးစား ေငြေရးေၾကးေရး

____________________________8 အလႈရငအဖြ႔အစညးအခ႔အတငးပင စမကနးတခသည ၉ဝ%-၁၁ဝ%အၾကားရပါက ရညမနးခကျပညမသည၊ ၁၁ဝ%ေကာပါက ရညမနးခကထက ေကာလြနသည၊ ၉ဝ%ေအာကရပါက ရညမနးခကမျပညမဟ မတယနငသည။

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |26

လပငနး မတဖကအဖြ႕ ၄၂ ဖြ႕ က ေထာကပလကရသည။ ယငးတ႔သည ဝနေဆာငမႈ အသးျပသ ၁.၆ သနးေကာထသ႕ ဝနေဆာငမႈမား ေပးအပေနသည။ ထ႔ျပင ၂ဝ၁၅ ခႏစတြင LIFT ၏ အေသးစား ေငြေရးေၾကးေရးဝနေဆာငမႈ မတဖကအဖြ႕ မားအနက ၆ ဖြ႕သာ ေငြေၾကးအရ မမဘာသာ ရပတညႏငခေသာလညး ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင ၁၂ ဖြ႕အထ တးတကလာသည။ အျခားေအာငျမငသည နယပယတခမာ ျပညတြငးအဖြ႕အစညးမား၏ စြမေးဆာငရညက အားျဖညေပးျခငးပင ျဖစသည။ CSO မားသည ၂ဝ၁၅ ခႏစတြင LIFT ၏ ရနပေငြ၏ ၁၄ ရာခငႏႈနးကသာ စမခန႔ခြခရာမ ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင ၃၉ ရာခငႏႈနးထ တးတက လာသည။ ယခအခါ ပဂၢလကက႑မပါ ပါဝငေဆာငရြကလာေနၿပ ျဖစသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင LIFT ႏင မတဖကအဖြ႕မားက ေဒသခအဖြ႕ေပါငး ၁,၇ဝဝ ခန႔က ေထာကပခသည။

LIFT သည မဝါဒေရးရာတြငလညး ေအာငျမငမႈ အတနအသငက ရရခသည။ အစးရက ေျပာငးလခ႔ေသာ မဝါဒ ႏင အစအစဥေပါငး အခ ၂ဝ ႏင ဘတဂကခြေဝမႈ ၅ ခတ႔တြင အေထာကအပေပးအပႏငခသည။ ထသ႔ ေဆာငရြက ႏငျခငးတြင LIFT ႏင မတဖကအဖြ႕မားသည ယခငႏစမားအတြငးက မဝါဒဆငရာေဆြးေႏြးပြ ၁ဝဝ ေကာက ကငးပခကာ မဝါဒဆငရာ စာအပစာတမး ၅ဝ ခန႔က ထတေဝျဖန႔ခႏငချခငး သညလညး အေၾကာငးရငးတရပ အျဖစ ပါဝငေနသည။

ဤအညႊနးဆငရာ ရလဒမားသည LIFT ၏ အရညအခငးသကသကေၾကာငဟ မမတယႏငေသာလညး ဤသ႔ ရရ လာေစရန တးတကျပျပငမႈ အေျမာကအျမားက သသာစြာ လပေဆာငခသည။ ထ႔ျပင နညးပညာ အေထာကအက၊ စြမးေဆာငရည တညေဆာကမႈ၊ သြငးအားစပစၥညးအမးမ းက ေပးအပျခငးတ႔ျဖင တာဝနခယမႈရေသာ ေငြေၾကး ဝနေဆာငမႈက ျဖစေပၚေစခေသာေၾကာင LIFT ႏင မတဖကအဖြ႕မားသည ျမနမာေကးလကလထ အေျမာကအျမားအား ယငးတ႔၏ဘဝမား တးတက ေကာငးမြနေစမည ေရြးခယစရာမား နညးလမးမားက ေပးအပခသည။ ထသ႔ျပလပျခငးျဖင ေငြေၾကးဝနေဆာငမႈသည ျမနမာေကးလကစးပြားေရးက ဘကစသကေရာကမႈ ရခေၾကာငး LIFT ၏ အျခားအညႊနးမားအရ ေတြ႔ရရသည။

အေသးစား ေငြေရးေၾကးေရးဝနေဆာငမႈ၏ အသးျပသမားမာ ေမာမနးထားသညထက လငျမနစြာ မားျပားလာသည အျပင ရနပေငြစမခန႔ခြေရးရးကလညး ေငြေၾကးဝနေဆာငမႈ၏ ဘကစသကေရာကမႈက ေလာတြကမခသျဖင LIFT သည ၂ဝ၁၆ ခႏစ ရညမနးခကအခ႕က သသာစြာ ေကာလြနခသည။ ထေၾကာင LIFT သည အေထာကအထား အေျချပ စမကနးေရးဆြမႈက တးတကေစရန ႀကးပမးသညအေနျဖင ရညမနးခကအခ႕က တးျမႇငခသည။

အခကအလက ကနးဂဏနးမားရရေသာ အညႊနး၂၇ ခအနက ၂ဝ၁၆ ခႏစ ရညမနးခက ၃ ခ သ႔မဟတ ၁၁ ရာခငႏႈနး မာ မျပညမခပါ။ ယငးတ႔မာ အာဟာရဆငရာ သတငးအခကအလကမားက ရရလကလမးမေသာ LIFT အမေထာငစ အေရအတြက (ရညမနးခက၏ ၈၅ ရာခငႏႈနး ကသာ ရရခသည)၊ စတခရေသာ ေသာကေရအရငးအျမစက သးစြေနေသာ LIFT အမေထာငစ အေရအတြက (ရညမနးခက၏ ၇၅ ရာခငႏႈနးကသာ ရရခသည)၊ ကာကြယ/စမခန႕ခြထားေသာ သယဇာတမားျဖင အကးခစားရသည LIFT အမေထာငစအေရအတြက (ရညမနးခက၏ ၈၆ ရာခငႏႈနးကသာ ရရခသည)တ႔ ျဖစသည။ ထသ႔ မျပညမရျခငးမာ အာဟာရ ဆငရာ ႏင သယဇာတစမခန႕ခြမႈဆငရာ စမခကအခ႕က စတငရန ေႏာငေႏးချခငးေၾကာင ျဖစႏငသည။

အမေထာငစအလက အကးခစားရရမႈတြင အမးသမးဥးစးသည အမေထာငစမားသည အမးသားဥးစးေသာ အမေထာငစ မား ေအာက သသာစြာ ေလာနညးသညက ညႊနျပေနသည။ အမးသမးဥးစး ႏင အမးသားဥးစး အမေထာငစမား၏ ကြာျခားခကမာ ရာခငႏႈနး အမတမားအားျဖင ၉ မ ၁.၂ ထ ရၾကၿပး ပမးမရာခငႏႈနးအမတ ၅ မတ ျဖစသည။ အညႊနးမား အနက ကြာျခားခက အႀကးဆးတ႔မာ-ဝငေငြတးတကမႈ ( ၉ မတ )၊ ပစၥညးပငဆငမႈ တးတကမႈ ( ၈ မတ )၊ ႀကႀကခႏငမႈ ( ၉ မတ) စကပးေရး လပငနးမ ဝငေငြတးတကမႈ( ၈.၅ မတ ) တ႔ ျဖစသည။ အမးသားဥးစးအမေထာငစမားထက အနညးငယသာေသာ အမးသမး ဥးစးအမေထာငစမားရၿပး ၎တ႔မာ စတခရေသာ သနရငးေရး အေဆာကအအ/အသးေဆာငမား ႏင စတခရေသာ ေသာကေရ အရငးအျမစက သးစြျခငးတ႔တြင ၂ မတ ႏင ၁.၂ မတတ႔ အသးသးရေၾကာငး ေတြ႔ရသည။ အမးသမးဥးစး ႏင အမးသားဥးစး အမေထာငစမား၏ ကြာျခားခက ႏင LIFT မညသ႔ ေျပာငးလသြားမညက ကား/မ ေရးရာ အေသးစတ ေလလာမႈျဖင စးစမးရေပမည။

27|

၂ဝ၁ဝ ၂ဝ၁၁ ၂ဝ၁၂ ၂ဝ၁၃ ၂ဝ၁၄ ၂ဝ၁၅ ၂ဝ၁၆

တကရကအကးခစားခြငရေသာ အမေထာငစ

အေရအတြက စစေပါငး၁၅၅,၈ဝ၈ ၆၉,၄၂၁ ၁၄၉,၂၉၉ ၁၃၈,၉၇၇ ၁၁၆,၉၂၂ ၁၉၃,၆၆၈ ၁၅၉,၂၂၇ ၉၈၁,၃၂၂

အမးသမးဥးစးသည အမေထာငစ အေရအတြက - ၃,၆၉၁ ၁၆,၉၄ဝ ၁၉,၇၃၃ ၁၄,၆၃၇ ၄၂,၅၁၁ ၁၅,၂၅၁ ၁၁၂,၇၆၃

မသနစြမးသဥးစးသည အမေထာငစ အေရအတြက - ၁,ဝ၆၄ ၂,၃၅၄ ၃,၁၁၁ ၁,၅ဝ၈ ၁,၅၈ဝ ၂,၂ဝဝ ၁၁,၈၁၇

စကပးေရးလပငနးအတြက ေထာကပခေသာ

အမေထာငစ အေရအတြက၄၃,၄၅၄ ၁၅,၇ဝ၁ ၄၂,၈၅၄ ၅၂,၃၁ဝ ၂ဝ,၆၅၉ ၁၄,၈၈၇ ၇,၇၂၃ ၁၉၇,၅၈၈

ေစးကြကသတငးႏငအခတအဆက ရရေသာ

အမေထာငစ အေရအတြက- ၃,၃၂၄ ၂၁,၅၂၃ ၃,၁၇၇ ၁ဝ,၆၉၁ ၄,ဝ၆၄ ၁၂၂ ၄၂,၉ဝ၁

ေမြးျမေရးလပငနးအတြက ေထာကပခေသာ

အမေထာငစအေရအတြက၇,၉၃၁ ၁,၈၁၃ ၆,၆၅၃ ၃,၉၅၈ ၁,၄၄၇ ၁,၁၇၄ ၁,၆၃ဝ ၂၄,၆ဝ၆

သဘာဝ ငါးဖမးလပငနးအတြက ေထာကပခေသာ

အမေထာငစ အေရအတြက၄,၇၉၉ - ၃,၁၇၇ ၁,၉၅၆ ၁,၆၅၄ ၃,၉၄၈ ၂၇၇ ၁၅,၈၁၁

အျခားဝငေငြရ လပငနးမားအတြက ေထာကပခေသာ

အမေထာငစ အေရအတြက၁၁,၆၃၅ ၃,၇ဝဝ ၂,၆၂ဝ ၆,၁၅၇ ၂,၆၃၆ ၇၅၂ ၁,၄ဝ၃ ၂၈,၉ဝ၃

ေကးရြာလညပတရနပေငြျဖင ေထာကပခေသာ

အမေထာငစ အေရအတြက- ၂,၁၁၂ ၁၇,၂၁၁ ၈,ဝ၂၁ ၄,၁၃၃ ၈၇၇ ၅၇၂ ၃၂,၉၂၆

သငတနးသား စစေပါငး ၂၁,၄၉၁ ၃၉,၂၃၇ ၇ဝ,၉၁၄ ၈၄,၆၇၉ ၈၄,၄၃၈ ၂၆,၅၈၈ ၅၂,၁၂၈ ၃၇၉,၄၇၅

စကပးေရးဆငရာ(ေမြး/ေရအပါအဝင)

သငတနးသားဥးေရ၁ဝ,၄၄၃ ၈,၅၃ဝ ၄၁,၂၃၁ ၃၂,၃၆၇ ၃၇,၁၇၁ ၉,၃၄၈ ၂၄,၈ဝ၃ ၁၆၃,၈၉၃

ဝငေငြတးလပငနးဆငရာ (စကပးေရးမပါ)

သငတနးသားဥးေရ၆,၂၉၃ ၄,ဝ၃၈ ၃,၁၁၆ ၃,၂၇၂ ၅,၄၉၀ ၂,၄ဝ၂ ၈,၄၅၄ ၃၃,ဝ၆၅

သဘာဝငါးဖမးလပငနးဆငရာ သငတနးသားဥးေရ - - ၁၉၅ ၁၂၁ ၂၈၃ ၂,၅ဝ၄ ၂,၆၅ဝ ၅,၇၅၃

ပညာေပးသငတနးသားဥးေရ ၃,၈ဝ၁ ၅၆ ၁,၄၂၂ ၆,၉၂၁ ၃,ဝ၁၈ ၂,၁၄၃ ၇၉၂ ၁၈,၁၅၃

သဘာဝဝနးကငထနးသမး/ ကာကြယေရး

သငတနးသားဥးေရ၉၅၄ ၁,၅၈ဝ ၆,၄၇၇ ၇,၂၂၃ ၆,၉၇၆ ၂၇၁ ၁ဝ၈ ၂၃,၅၈၉

CBO မား စမခန႔ခြမႈစြမးရညဆငရာ

သငတနးသားဥးေရ- ၂၅,ဝ၃၃ ၁၈,၄၇၃ ၃၄,၇၇၅ ၃၁,၅ဝဝ ၉,၉၂ဝ ၁၅,၃၂၁ ၁၃၅,ဝ၂၂

အလပႏငေငြဖလယခေသာ လပငနးမားတြင

ပါဝငခ႔ေသာ လ-ေန႔ ဥးေရ- ၃၇၄,၄၆၉ ၆၇၁,၁၁၆ ၅၈၈,၅ဝ၆ ၃ဝ၁,၉၅၇ ၂ဝ၉,၆၅ဝ ၁၅,၁၆၅ ၂,၁၆ဝ,၈၆၃

အလပႏငေငြဖလယခေသာ လပငနးငနးမားတြင

ပါဝငခ႔ေသာ အမးသမး-ေန႔ ဥးေရ- ၁၆၄,၁၉၁ ၂၄၆,၈၂၁ ၂၆၉,၉၃၇ ၁၂ဝ,၂၈၁ ၁၂၅,၇၃ဝ ၆,၇၇၉ ၉၃၃,၇၃၉

အလပႏငေငြဖလယကာ ေထာကပခေသာ

အမေထာငစ အေရအတြက၃၃,၄၉၃ ၃၁,၄၁ဝ ၄၃,၂၂၇ ၃၈,၄၈၈ ၇၄,၅၉၈ ၂ဝ,၁ဝ၃ ၂,၆၄၁ ၂၄၃,၉၆ဝ

ဖြ႔စညး (သ႔မဟတ) အားျဖညခေသာ CBO

အေရအတြက၁,၆၈၂ ၁,၇၈၅ ၂,၉၂၄ ၂,၉၉၈ ၁,၆၄၄ ၆၄ဝ ၃,၄၉၂ ၁၅,၁၆၅

MCCTလကခရရသ ဥးေရ မရ မရ မရ မရ မရ မရ ၆,၉၆၇ ၆,၉၆၇

အာဟာရဆငရာ သငတနးသား ဥးေရ မရ မရ မရ မရ မရ ၆၅,၈၄၂ ၅၅,ဝ၃၅ ၁၂ဝ,၈၇၇

ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးဆငရာ သငတနးသားဥးေရ မရ မရ မရ မရ မရ မရ ၂,၄၅၇ ၂,၄၅၇

ေသာကသးေရ ရရသည အမေထာငစ အေရအတြက မရ မရ မရ မရ မရ မရ ၃,ဝ၆၈ ၃,ဝ၆၈

ေကာငးမြနေသာ အမသာရသည အမေထာငစ

အေရအတြကမရ မရ မရ မရ မရ မရ ၄၉၂ ၄၉၂

စကပးေရးလပငနး(သးႏ)

အေၾကာငးအရာ

သန႔ရငးေရး

ေသာကသးေရ

ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး

ရပရြာအေျချပအဖြ႔အစညးမား

အာဟာရက႑

အလပႏငေငြဖလယျခငး

သငတနး

အျခားဝငေငြ( စကပး/ေမြးျမေရးလပငနးတ႔မ အပ)

ေကးရြာလညပတရနပေငြ

ေမြးျမေရးလပငနး

ေရလပငနး

ၿပးစးမႈ စစေပါငး

၂ဝ၁ဝ-၂ဝ၁၆

၂.၅။ လပငနးေစာငၾကညစစေဆးမႈ (၂ဝ၁ဝ - ၂ဝ၁၆)

LIFT၏မတဖကအဖြ႕မားသည မမတ႕လပငနးေဆာငတာအတြက သတမတထားေသာ အညႊနးမားႏင တကစစကာ ရလဒမား က ၆လလငတစႀကမ အစရငခရသည။ ႏစအလက ႏင ၂ဝ၁၆ခႏစထ စစေပါငး ကနးဂဏနး အခကအလက အကဥးခပက ေအာကပါဇယားတြင ေဖာျပထားသည။

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |28

ဤအခနးတြင LIFT လပငနးေဆာငရြကေနေသာ နယေျမေဒသ ေလးချဖစသည ဧရာဝတျမစဝကြၽနးေပၚေဒသ၊ အလယပငး အပပငးဇန၊ ကခင၊ ကယား၊ ကရင၊ ခငး၊ တနသၤာရ၊ မြန၊ ရမးဟေသာ နယေျမမားမ ေတာငတနးေဒသမား၊ ရခငျပညနယ တ႔တြင ၂ဝ၁၆ ခႏစအတြငး ျဖစထြနးမႈမားက အထးျပတငျပပါမည။ ယခႏစတြင LIFTသည ၂၂၂ ၿမ႕နယ တြင စမခက ၇၁ ခ က လပငနးေဆာငရြကေနသည။ ၂ဝ၁၅ ခႏစ ႏစကနရ ၿမ႕နယအေရအတြက၏ ႏစဆေကာ ျဖစသည။

ႀကႀကခႏငမႈ ႏင အားလးပါဝငေစေသာ ဖြ႕ၿဖးမႈဆသ႔ သြားေသာ နညးလမးတ႔မာ စကပး-ေဂဟဇနက လက၍ ကြျပားၾကသည။ ဇနတစခစ၏ အေျခအေနႏငလပေဆာငခကက မနကနစြာ တြဖကေပးျခငးျဖင အသကေမြးမႈ၊ အာဟာရ၊ ႀက႕ႀက႕ခႏငမႈဆငရာ ရလဒမား ေကာငးမြနေအာင၊ ေငြကနကရကးနပေအာင၊ တးခ႕ေအာင ေဆာငရြကႏငေၾကာငး သရပျပသနငမည စမကနးဒဇငးက LIFTက ေရးဆြပါသည။

ဤဇနမားရ စမခကမား၏ အေရးပါေသာ ေနာကဆးအေျခအေနတ႔က အေသးစတေဖာျပထားေသာ ဇယားမားက ေနာကဆကတြ၄ တြင ေတြ႕ႏငသည။ ဇနအားလးတြင ေဆာငရြကေနေသာ ေငြေၾကးဆငရာတြင အားလးပါဝငေစမႈ၊ အရပဘကလမႈအဖြ႕အစညး၊ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး စမကနးတ႔က အခနး၄ တြင အေသးစတ ေဖာျပထားပါသည။ အာဟာရ၊ ႀကႀကခႏငမႈ၊ ကား/မ ေရးရာ၊ လမႈကာကြယေစာငေရာကေရး တ႔က အခနး၅ တြငလညးေကာငး၊ မဝါဒေရးရာ က အခနး၆တြင လညးေကာငး အေသးစတ ေဖာျပထားပါသည။

၃။ နယေျမေဒသမား

စကပးေရး-ေဂဟဇနအလက ရနပေငြ ခြေဝခထားမႈ

၂၂%

၂၂%

၂၃%

၁၃%

၂ဝ%

စစကငး

ခငး

မႏေလး ရမး

မေကြး

ကယား

ပခး

ဧရာဝတ

ရနကန

ကရင

မြန

တနသၤာရ

ရခင

ကခင

ႏငငတဝနး

ဧရာဝတျမစဝကြၽနးေပၚ

အပပငးဇန

ေတာငတနးေဒသ

ရခငေဒသ

ပ ၃ ။ ၂ဝ၁ဝ - ၂ဝ၁၆ LIFT ၏ ႏငငတဝနး လႊမးျခမႈ

29|

ဧရာဝတ ျမစဝကြၽနးေပၚ ေဒသ

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |30

၃.၁။ ဧရာဝတ ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသ

ၿခငေဖာျပခက

ဧရာဝတျမစဝကြၽနးေပၚေဒသသည တစႏငငလး စပါးအထြက စစေပါငး၏ ေလးပတစပခန႔က ထတလပသည အဓက ဆနစပါးထတလပရာ နယေျမတစခ ျဖစသည။၉ ၂ဝဝ၈ ခႏစတြင နာဂစဆငကလနးမနတငး၏ အဖကအဆးက ခခရေသာ စကပးအလားအလာေကာငးမားမ အမားစက ယခအခါ ျပနလညရရေနၿပ ျဖစသည။ သ႔ေသာ လယမေျမမမား၏ ဆငးရႏြမးပါးမႈက ေလၽာခေရးအတြက မားစြာ ေဆာငရြကရဥးမည ျဖစသည။

ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသ၏ ဆငးရႏြမးပါးမႈႏႈနး (၂၆ရာခငႏႈနး)၁ဝ ႏင အာဟာရမျပညဝမႈႏႈနးတ႔မာ ျမငမားသည။ ပညႇကမႈမာ ၂၆ရာခငႏႈနးရၿပး၁၁ ၾကလမႈမာ ၉.၄ ရာခငႏႈနး ျဖစသည။၁၂ လဥးေရ၏ သးပ ႏစပမာ ေျမယာပငဆငမႈ မရၾကေပ။၁၃ ဤေဒသတြင တညတေသာ ပမနအလပအကင ရားပါးေနေသာလညး စးပြားေရးအလားအလာ မားစြာရေနသည။ ဆနႀကတခြျခငးႏင သြငးအားစေပးသြငးျခငး လပငနးတ႔တြင ပမ ရငးႏးျမႇ ပႏမႈေၾကာင အေသးစားႏင အလတစား စးပြားေရးလပငနးမား ေပၚေပါကလာၿပး ယငးတ႔က အလပအကင ေပးလာႏငမည ျဖစသည။ ၂ဝ၁၁ ခႏစ မစတငကာ အလပအကင အခြငအလမးမားရေသာ ၿမ႕ျပေဒသသ႕ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာမႈ တးလာသည။ အထးသျဖင ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသ လဥးေရ၏ ၆၆ ရာခငႏႈနးျဖစသည အေသးစား ငါးေမြးျမေရး၊၁၄ လယယာလပသား အလပမား ျဖင အသကေမြးေနရသည လယမေျမမအမေထာငစမားမ ျဖစသည။ ထသ႔ တဟနထး တးပြားလာေသာ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာမႈသည ျမစဝကြၽနးေပၚေန ျပညသမား၏ အမေထာငစ ၂၅ ရာခငႏႈနးအေပၚ သကေရာကမႈမားရသည။၁၅

____________________________၉ Myanmar Rice Sector Development Strategy', May 2015၁ဝ LIFT Household survey 2013၁၁, ၁၃, ၁၄ 'LIFT Household survey 2015၁၂ LEARN မ မတလ ၂ဝ၁၆ခႏစတြင ထတေဝသည “ျမနမာနငငအတြငး အာဟာရခ႔တ႔မႈ အေသးစတေလလာသးသပျခငး”15 ကမာၻ႔ဘဏ “ေရြ႔လားေနသည နငင ၊ ျမနမာနငင၏ ေဒသႏစခရ ျပညတြငးေရႊ႔ေျပာငးမႈ” ၂ဝ၁၆

ပ ၃.၁ ။ ၂ဝ၁၆ခႏစ ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသတြင LIFT ၏ လပငနးေဆာငရြကမႈမား

မေကြး

ပခး

ဧရာဝတ

ရနကန

ရခင

31|

8.0 $M24%

7.6 $M22%

7.5 $M22%

4.0 $M12%

3.8 $M11%

2.3 $M7%

0.8 $M2%

Allocation of budget by agro/ecological zones

Figure 3.3: LIFT’s investment in the Delta by sector for 2016-201820

စကပးေရး-ေဂဟဇနအလက ရနပေငြ ခြေဝခထားမႈ (ကနေဒၚလာ)

၈ သနး၂၄%

၇.၆ သနး ၂၂%

၇.၅ သနး၂၂%

၄ သနး၁၂%

၃.၈ သနး၁၁%

၂.၃ သနး၇%

ဝ.၈ သနး၂%

ေကးလကေငြေၾကး လယယာျပငပ အလပအကငဆနစပါး တနဖးျမႇငကြငးဆကအရပဘက လမႈအဖြ႕အစညးမား အားေကာငးေရး

အာဟာရႏြမးပါးသမား အကးရမည မဝါဒ

လမႈကာကြယေစာငေရာကေရး

ၿမ႕ျပေဒသသ႕ လပအားေရႊ႕ေျပာငးသြားလာမႈေၾကာင ေကးလကေဒသတြင လပသားရားပါးလာၿပး စကပးစရတလညး ၂ဝ၁၃မ ၂ဝ၁၆ခႏစအတြငး ၃၂ ရာခငႏႈနး တကလာသည။၁၆ ေငြေၾကးဝနေဆာငမႈ ႏင သကသာေသာ လယယာသး စကကရယာမားက လကလမးမသည ေတာငသမားသည စကမႈလယယာသ႔ ကးေျပာငးခၾကသည။ လယယာသး စကကရယာမားက ငားရမးသည လပငနးက ထေထာငလာၾကကာ စကပးေရးမ အျမတအစြနး ပရေနၾကသည။၁၇

အေျခခအေဆာကအအ ေဆာကလပျခငး၊ အၿမတမး စကခငးအျဖစ ေျပာငးလျခငးတ႔သညလညး ရလဒေကာငးမားက ျဖစေပၚေစသည။ ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသတြင သးႏအထြကေကာငးရျခငးမာ NGOမား၏ အေထာကအက ႏင ေခးေငြမားက ပမ လကလမးမျခငး တ႔ေၾကာငလညး ျဖစသည။၁၈

ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသတြင ငါးေမြးျမေရးမာလညး လငျမနစြာ တးပြားလာသည။ ယခအခါ ႏငင၏ ေရခငါးေမြးျမေရးးကန ဧရယာ၏ ၉ဝရာခငႏႈနးမာ ဤေဒသတြင ရေနသည။၁၉

ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာမႈ ၊ စကမႈလယယာသ႔ ကးေျပာငးမႈ၊ ေခးေငြမားက ပမ လကလမးမမႈ၊ အေျခခအေဆာကအအ ေဆာကလပမႈ ဟေသာ အခကမားသည ဤေကးလကေဒသ စးပြားေရးတြင ေပၚေပါကေနေသာ အသြငကးေျပာငးမႈ၏ တစတတေဒသပငျဖစသည။

LIFT က ဤေဒသတြင ေဆာငရြကေနေသာ လပငနး၏ တတယ အဆငျဖစေသာ ျမစဝကြၽနးေပၚ အစအစဥ(၃)တြင ဥးစားေပး က႑ ၄ ခ ရသည-

• ဆနစပါးတနဖးကြငးဆကတြင လပကြကငယေတာငသမား၏ ေနရာက အားျဖညေပးျခငး - ‘တကလမး’• စးပြားေရး အခြငအလမးအသစမားက ပမ လကလမးမေစျခငး။ လယယာျပငပ ဝငေငြဖနတးျခငး၊ အသကေမြးမႈ

သငတနးေပးျခငး၊ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာမႈက ေထာကပျခငး - ‘ထြကခြာ’• ခႏငရညမမႈက ေျဖရငးျခငး။ လမႈကာကြယေစာငေရာကမႈ၊ အာဟာရ တးတကေကာငးမြနမႈ၊ ေၾကြးဝနထပက

ေလာခမႈ၊ ရာသဥတ အေျပာငးအလ ႏင လကေလာညမႈ - ‘ေတာငထား’• ဆငးရႏြမးပါးသမား အကးျဖစထြနးေစမည မဝါဒမား၊ ပတသကသမား ေပါငးစပညႏႈငးမႈ တ႔က အေထာကအပ

ေပးျခငး

ျမစဝကြၽနးေပၚ အစအစဥ(၃)မ မတဖကအဖြ႔မားသည လပကြကငယ လယယာလပငနးက အရနျမငျခငး၊ စးပြားျဖစ လပေဆာငျခငး၊ လယယာမမား ခႏငရညမသမားက အေထာကအပရေစျခငး ဟေသာ လပငနးမားက ဥးတည အေကာငအထညေဖာေနရာတြင ပထမႏစ တစႏစတာ ကနဆးသြားၿပ ျဖစသည။

ပ ၃.၁.၁ ။ ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသအတြငး က႑အလက LIFT၏ ရငးႏးျမႇ ပႏမႈမား (၂ဝ၁၆-၂ဝ၁၈) ၂ဝ

____________________________

16/ 17- Michigan State University, USAID, LIFT, CESD, IFPRI, 'Agricultural Mechanization and Structural Transformation in Myanmar’s Ayeyarwaddy Delta'18 “ျမနမာေကးလကေဒသ ရ အသကေမြးဝမးေကာငးမႈႏငလမႈေရးဆငရာ အေျပာငးအလမား” QSEM 2016 QSEM SERIES ROUND FIVE REPORT 19 Michigan State University, USAID, LIFT, CESD, IFPRI, 'The Myanmar Aquaculture E-Agriculture Survey 2016'20 ယငးတြင တထြငျခငးႏငဆနးသစျခငးရနပေငြလပကြကေအာကမ ေဆာငရြကသည WorldFish ၏ ငါးေမြးျမေရးစမခကပပးမႈလညး ပါဝငသည။21 အပပငးဇနရ အသက ၆လမ ၁၁လအထကေလးမား၏ အာဟာရရရမႈအလြနအားနညးသည။ LEARN ၏၂ဝ၁၆ခႏစ မတလတြင ထတေဝခသည “ျမနမာနငငရ အာဟာရခ႔တ႔မႈမား” အစရငခစာအရ အဆပါအသကအပစအတြငးရ ကေလးအားလးနးပါးမာ ျပညစလေလာကသညအာဟာရမား မရဘ (IDDS ၂.၅) ဝမးပက ဝမးေလာျဖစပြားႏႈနးမာ ၁၅%ရေၾကာငး ေတြ႔ရသည။

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |32

ဧရာဝတ ျမစဝက

ြၽနးေပၚ ေဒသ

ဇယား ၃.၁ ။ ၂ဝ၁၆ခႏစ ဧရာဝတျမစဝကြၽနးေပၚေဒသရ LIFT ရနပေငြပပးသည စမခကမား

စဥ မတဖကအဖြ႔အစညး ေနရာ ဥးတညခက

၁ International Organization for Migration (IOM)

ဘကေလး၊ ေမာလၿမငကြၽနး၊ လပြတာ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာမႈဆငရာ သေတသန ႏင ဖြ႕ၿဖးေရး ၊ အေထာကအပ

၂ Mercy Corps၊ Ar Yone Oo၊ Swisscontact

လပြတာ ေတာငသ ထတလပသအဖြ႕မားက ေထာကပ ျခငး၊ လယယာမ မသားစ မားက အသကေမြးမႈ၊ စးပြားေရး၊ ဘဝဆငရာ ကၽြမးကငမႈ ရရေစျခငး၊ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး ဆငရာ သတငး အခကအလက၊ ရနကနမလပငနးရငမား ႏင ခတဆကေပးျခငး တ႕ျဖင ေထာကပျခငး

၃ Welthungerhilfe (WHH) ဘကေလး၊ ေမာလၿမငကြၽနး ေတာငသအပစမားက ေထာကပျခငး၊ လယယာမ၊ ထခကလြယ မသားစမားႏင စးပြားေရးသမားငယမားက လယယာ မဟတေသာ အသကေမြးမႈ လပငနးဆငရာ ေထာကပျခငး၊ အာဟာရ ေကာငးမြနမႈ၊ အေျခခ တကယေရသန႕ရငးမႈ အေလအကငတ႕က ျဖစထြနးေစျခငး

၄ Save the Children လပြတာ ကေလး၏ ဘဝအစ ပထမရကေပါငး ၁,ဝဝဝ အတြငးရ မခငႏင ကေလးမားအား ေငြေၾကး ေထာကပျခငး၊ အမအကင ေျပာငးလေရး သတငးစကားေျပာၾကားျခငး

၅ WorldFish ကကလတ၊ ေဒးဒရ၊ ဖာပ၊ ဘကေလး အေသးစား ငါးေမြးျမေရးလပငနး သေတသန ျပစျခငး ႏင ဖြၿဖးတးတကမႈ၊ ေနအမျခဝငးအတြငး အေသးစားငါးေမြးျမေရး စနစမားသေတသနျပျခငးႏင တးခ႕ျခငး

၆ World Vision International Myanmar

ဘကေလး အသကေမြးဝမးေကာငးမႈလပငနးအမးမးက ျဖစထြနးေစရန ေထာကပျခငး

၇ Metta Development Foundation ေမာလၿမငကြၽနး၊ လပြတာ အႀကေပးဝနေဆာငမႈ၊ ရတသမးခနလြန စမခန႔ခြမႈ၊ စေပါငး သေလာငမႈ ေဈးကြကတငမႈ၊ ေတာငသ အစညးအရးတ႔ျဖင စပါးထတလပမႈ၊ အရညအေသြး၊ တနဖးမားက တးျမငျခငး

၈ Link Emergency Aid & Development (LEAD)

လပြတာ ေကးလကေဒသ လယယာျပငပ စးပြားေရးျဖင ဝငေငြရလမး မားျပားေစရန ေထာကပျခငး

၉ Radanar Ayar ေမာလၿမငကြၽနး၊ ဘကေလး၊ ေဒသတြငး မးစပါးထတလပေရးက ေထာကပျခငး၊ စေပါငး သေလာငမႈ ေဈးကြက တငမႈ၊ ရတသမးခနလြန နညးနာမားက ေကာငးမြနေစျခငး၊ ေတာငသဥးေဆာငေသာ ပညာေပးေရး၊ ပဂၢလကက႑ ႏင အကးတ လယယာ လပကငျခငး

၁ဝ GRET ၿမ႕နယ ၈ ခ ၿမ႕နယ အေျချပ CSO မား စြမးေဆာငရည တညေဆာကျခငး ႏင အေသးစား ေထာကပေငြ

၁၁ ACCU ကနႀကးေထာင၊ ကကလတ၊ ေကာငး ကနး၊ ငပေတာ၊ ဇလြန၊ ေညာငတး၊ ေဒးဒရ၊ ဓႏျဖ၊ ပသမ၊ ပနးတေနာ၊ ဖာပ၊ ဘကေလး၊ ေမာလၿမငကြၽနး၊ ေျမာငးျမ၊ ေရၾကည၊ ေလးမကႏာ၊ လပြတာ၊ ဝါးခယမ၊ ဟသာၤတ၊ အဂၤပ၊ အမမ

အေျခခ ေငြေရးေငြေၾကး အသပညာေပးျခငး၊ ေငြးေၾကး စမခန႔ခြျခငး၊ သမဝါယမ စမခန႔ခြမႈ သငတနး၊ ေငြစေငြေခး

33|

၂ဝ၁၆ ခႏစမ စတဝငစားဖြယမား

ထခကလြယမႈ/ခႏငရညမမႈက ေျဖရငးရန အာဟာရက ေကာငးမြနေစျခငးျမစဝကြၽနးေပၚ အစအစဥ(၃)သည ပညႇကမႈျဖစရျခငး၏ လကငငးအေၾကာငးမားျဖစေသာ တဥးခငးအဆင၌ ရကၡာဖလမႈ မရျခငး၊ ေရာဂါစြကပျခငးျပနာမားက၂၁ ေျဖရငးသညသာမက ပညႇကမႈေၾကာင ျဖစလာႏငသည ဆးကးမားႏင တားဆးကာကြယေပးသည နညးလမးမားက သရနားလညေစျခငး၊ အေရးႀကးေသာ အသကအရြယအပငးအျခားတြင ေနထငစားေသာကပ အမအကငမား ပမ ေကာငးမြနေအာင ျပလပေပးျခငး လပငနးရပမားလညးပါဝငပါသည။၂၂

၂ဝ၁၆ ခႏစတြင စတငခေသာ အာဟာရ အစအစဥ၏ ပငမ အစတအပငးတ႔မာ- ကယဝနေဆာင ႏင ႏစႏစေအာက ကေလးရေသာ မခငတ႔က ေငြေၾကးေထာကပျခငး (maternal and child cash transfer - MCCT)၊ အာဟာရဆငရာ အသပညာေပးျခငး၊ ဘဝအစ ရက၁ဝဝဝ အတြငး အာဟာရဖြ႔ၿဖးေရးအတြက အမအကငေျပာငးလေရး ဆငရာ သတငးစကား ေျပာၾကားျခငးမား (social behaviour change communication - SBCC) ျဖစပါသည။ အာဟာရ ဆငရာ သတငးေပးျခငးက မခငမားသာမက၊ ဖခငမား၊ အဖးအဖြားမား၊ ေကးရြာေခါငးေဆာငမား၊ ကနးမာေရး ဝနထမးမား အတြကပါ ဥးတညေဆာငရြကသည။ ၂၃

MCCT အစအစဥသည ျမနမာအမးသားလမႈကာကြယေစာငေရာကေရး မဟာဗဟာစမခကတြင ပါရေသာ ဘဝ သကတမး တေလာကတြင ခနငရညမမႈက ေျဖရငးရန ေဆာငရြကမည ပငမအစအစဥ ရစခအနက တခ ျဖစသည။ ဤအစအစဥ၏ အဓက ရညမနးခကမာ လ႔ဘဝ၏ အခရာကေသာ ဘဝအစ ပထမရက၁ဝဝဝျဖစသည ကယဝနေဆာငခနမ ကေလး ႏစႏစသား အထ အခနအတြငး မခငႏငကေလးတ႔အေနျဖင ေကာငးမြနေသာ အာဟာရအကး ရရေစရန ျဖစသည။

____________________________22 အသက၆လအထ မခငႏငတမးတညးသာတကေကၽြးမႈမာ ၄၁% ရၿပး ၆လမ အသက၂ႏစအၾကားကေလးမား၏ ၂ဝ%မာ အနမ႔ဆးလအပသည လကခနငဖြယရေသာ အစားအေသာက ႏင လကခနငဖြယရသည အမးအမညစလငစြာ စားသးရသည မခငမားမာ ၁၇.၅%ရသည။ (LIFT အမေထာငစ စစတမး ၂ဝ၁၅ခႏစ) 23 အမးသမးမားႏငကေလးမား၏ အာဟာရလအပခကမားက သရေသာ အမးသား၊အမးသမးမာ ၁ဝ.၁ %သာ ရသည။ (LIFT အမေထာငစ စစတမး ၂ဝ၁၅ခႏစ)

စဥ မတဖကအဖြ႔အစညး ေနရာ ဥးတညခက

၁၂ ECLOF ကေပာ အေျခခ ေငြေရးေငြေၾကး အသပညာေပးျခငး၊ စကပးေရး၊ အေသးစား စးပြား ေရးလပငနး၊ လမႈေရးေခးေငြ၊ စေငြ၊ သကသာေခာငခေရး

၁၃ Fullerton ေဒါပ၊ပသမ၊မအပင၊မတလာ၊ ေျမာငးျမ၊ ဟသာၤတ၊

အေျခခ ေငြေရးေငြေၾကး အသပညာေပးျခငး၊ စကပးေရး၊ အေသးစား စးပြား ေရးလပငနး၊ လမႈေရးေခးေငြ၊ သကသာေခာငခေရး

၁၄ PGMF ကနႀကးေထာင၊ ကကလတ၊ ေကာငး ကနး၊ ငပေတာ၊ ဇလြန၊ ေညာငတး၊ ေဒးဒရ၊ ဓႏျဖ၊ ပသမ၊ ပနးတေနာ၊ ဖာပ၊ ဘကေလး၊ ေမာလၿမငကြၽနး၊ ေျမာငးျမ၊ ေရၾကည၊ ေလးမကႏာ၊ လပြတာ၊ ဝါးခယမ၊ ဟသာၤတ၊ အဂၤပ၊ အမမ

အေျခခ ေငြေရးေငြေၾကး အသပညာေပးျခငး၊ စကပးေရး၊ အေသးစား စးပြား ေရးလပငနး၊ လမႈေရးေခးေငြ၊ စေငြ၊ သကသာေခာငခေရး

၁၅ Proximity Designs ကနႀကးေထာင၊ ကကလတ၊ ေကာငး ကနး၊ ကြမးၿခကနး၊ ဇလြန၊ ေညာငတး၊ ေဒးဒရ၊ ဓႏျဖ၊ ဖာပ၊ ဘကေလး၊မအပင ေမာလၿမငကြၽနး၊ ေျမာငးျမ၊ ေရၾကည၊ လပြတာ၊ ဝါးခယမ၊ ဟသာၤတ၊ အဂၤပ၊ အမမ

အေျခခ ေငြေရးေငြေၾကး အသပညာေပးျခငး၊ စကပးေရး၊ အေသးစား စးပြား ေရးလပငနး၊ လမႈေရးေခးေငြ၊ သကသာေခာငခေရး

၁၆ VisionFund ပသမ၊ ေျမာငးျမ၊ ဟသာၤတ၊ ဝါးခယမ၊ အမမ၊

အေျခခ ေငြေရးေငြေၾကး အသပညာေပးျခငး၊ စကပးေရး ေမြးျမေရးေခးေငြ

၁၇ YMCA မအပင အေျခခ ေငြေရးေငြေၾကး အသပညာေပးျခငး၊ စကပးေရး၊ အေသးစား စးပြား ေရးလပငနး၊ လမႈေရးေခးေငြ၊ သကသာေခာငခေရး

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |34

ျမစဝကြၽနးေပၚ အစအစဥ(၃)သည ကယဝနေဆာင ႏင ကေလးသငယတ႔၏ အာဟာရ အဆငအတနးက ေကာငးမြနေအာင ေဆာငရြကနငမည အထေရာကဆး၊ ေငြေၾကးကနကရကး အနပဆး ျဖစသညျပင ေရရညတညတမည နညးလမးက ရာေဖြ သရခသည။ ပညႇကမႈက ေလာခရာတြင MCCT ႏင SBCC တ႕၏ သကေရာကမႈမား၊ မခငတ႔က ေထာကပေငြ ႏငအတ SBCCကပါ လကရကနးမာေရးစနစ မတဆင ေပးအပျခငး၏ ထေရာကမႈတ႔က သရေသာ LIFT၏ အဓက မတဖကအဖြ႔ျဖစသည Save the Children က ေဆာငရြကသည စမခကက အဆပါ ထေရာကသည နညးလမးမားျဖင ေဆာငရြကသည။

၂ဝ၁၆ခႏစအတြငးတြင ငပေတာၿမ႕နယရ စမခကရြာမားႏင ျပငပရြာမားတြငပါ အေျခခစစတမးက ေကာကယခသည။ ပညႇကမႈ ပ႕ႏ႕ပ၊ အထကပါ ေကးရြာ ႏစအပစ၏ ပတဝနးကင သန႔ရငးမႈ၊ စကပးေရးဇန၊ ပငဆငမႈ အေနအထား စသည ေနာကခ အေၾကာငးအရာမားက စးစမးခသည။ ပညႇကမႈႏင စပလဥးေသာ အဓက ေတြ႕ရခကမားမာ ေအာကပါတ႔ ျဖစသည-

• အသက ႏစႏစေအာက ကေလးအားလး၏ ၁၆ ရာခငႏႈနး ႏင တႏစ မ ႏစႏစၾကားအရြယ ကေလးအားလး၏ ၂၅ ရာခငႏႈနးတ႔မာ ပညႇကၾကသည။

• မလတနးပညာ မသငခသည မခငမ ေမြးဖြားေသာ ကေလးမား၊ ယခင လစဥဝငေငြ ကပ ၉ဝ,ဝဝဝ(ကနေဒၚလာ ၇ဝ) ေအာကသာ ရေသာ အမေထာငစ၊ လစဥ စားေသာကစရတ ကပ၅ဝ,ဝဝဝ (ကနေဒၚလာ၃၈) ေအာကသာ ရေသာ အမေထာငစ၊ သငေလာေသာ ေရသန႔ မသးႏငေသာ အမေထာငစ၊ ေကာငးမြနေသာ အညစအေၾကး စြန႔ပစမႈ စနစမေသာ အမေထာငစတ႔မ ကေလးမား ပညႇကၾကသညက ပမ ေတြ႔ရသည။

• ကေလးမေမြးဖြားမ သတမတထားေသာ ေစာငေရာကမႈက မရခေသာ၊ ကၽြမးကငသည ဝမးဆြဆရာမ မရပ ေမြးဖြားခရေသာ၊ ကေလးေနမေကာငးေသာလညး အႀကဉာဏ ကသမႈ မရခေသာ မခငတ႔၏ ကေလးမားမာ ပညႇကၾကသညက ပမ ေတြ႔ရသည။

• ရကၡာမဖလမႈ ႏင အစားအေသာက ေကၽြးေမြးသည အမအကင မေကာငးျခငးသည ႏ႔စ႔ကေလး အပါအဝင ကေလးငယမား ပညႇကျခငး၏ အေၾကာငးအခက ျဖစသည။ စားနပရကၡာ မဖလမႈ အလယလတအဆင႔ ရေနသည မသားစမ ကေလးမား ပညႇကၾကသညက ပမေတြ႔ရသည။ စမခကျပငပ ေစာငၾကညေဒသမားရ ၆လ မ ၂၃လ ၾကား အရြယ ပညႇကေသာ ကေလးမား၏ ၉ဝ-၉၈ ရာခငႏႈနးသည သတမတထားသည အစာအပစအလက အစားအစာမားက မစားၾကရျခငး သ႔မဟတ စစတမးမေကာကမေန႔က အနမဆးစားေသာကရနလအပသည အစားအေသာကပမာဏ က မစားခရေၾကာငး တငျပၾကသည။ မညသည အသကတြင ျဖညစြကအစာ သ႔မဟတ အရညက စတင ေကၽြးေမြးရမညက မသေသာ မခငမား၏ ႏ႔စ႔ကေလးမားသညလညး ပညႇကၾကသညက အသငအတင ေတြ႔ရသည။

Save the Children ၏ Bright SUN အာဟာရ စမခကသည လပြတာၿမ႕နယရ ေကးရြာ ၂ဝဝခန႔ တြင အစးရ ကနးမာေရး စနစ ႏင 3MDG ရနပေငြစမခကတ႔ႏင အတ ေဆာငရြကေနသည။ ယငးစမခကသည ကယဝနေဆာင မခင ႏင အသက ႏစႏစ ေအာကကေလး ႏ႔တကမခင ၁ဝ,ဝဝဝခန႔က ေထာကပေငြ ေပးျခငး အျပင အမအကင ေျပာငးလေရးဆငရာ လပေဆာငမႈမားကပါ ေဆာငရြကသည။ စမခကသည ကနးမာေရး ဝနႀကး ဌာန မတဆင ေရရည ဝနေဆာငမႈေပးရန ျဖစနငစြမး ရမရ စမးသပေဆာငရြကလကရသည။

ဤအစအစဥ၏ ပထမႏစအတြငးတြင ေကးလကကနးမာေရးဌာန ၅ ခ မ လႊမးျခတာဝနယေပးေနသည ေကးရြာ ၂ဝ၂ ရြာတြင MCCT အဓက ေဆာငရြကသည အပစမားက ထေထာငကာ ေလကငေပးခသည။ လကရေကးရြာ ကနးမာေရး ေကာမတမား၏ ကနးမာေရး ပညာေပး လပသားမားႏင ကနးမာေရး ေစတနာ ဝနထမးမားက ေပါငးစညးထားသည ဤအပစမားသည အမအကင ေျပာငးလေရး လႈပရားမႈတြင ပါဝင ေဆာငရြကမညျဖစသည။ Save the Children ႏင ေကးလကကနးမာေရးဌာနမား ႏငအတ MCCT အပစ မားသည ကယဝနေဆာငအမးသမး ၂,၂ဝဝ က စာရငးသြငးကာ လစဥေထာကပေငြ ေပးအပလကရသည။ ျမစဝကြၽနးေပၚ ေဒသတြင စစေပါငး ေငြေထာကပမႈ ၁၂,ဝဝဝ ခက ေဆာငရြက ခၿပး အမးသမး ႏင ေကးရြာ အဖြ႕ဝင ၈,၉ဝဝခန႔သည အမအကင ေျပာငးလေရးဆငရာ လပေဆာငမႈမားတြင တကေရာကခၾကသည။

အျခားမတဖကအဖြ႔မားကလညး အာဟာရျမႇငတငေရးလႈပရားမႈမား ေဆာငရြကခရာတြင WHH/GRET၏ စမခကသည ဘကေလးၿမ႕နယရ ေကးရြာ ၁၁၈ရြာမ အမေထာငစ ၁ဝ,ဝဝဝ ခန႔ထသ႔ သငေတာေသာ အာဟာရဆငရာ အမအကငမား ေရာကရေစရန ရညရြယထားသည။ ယငးတ႔သည ဥေရာပသမဂၢမ ေထာကပေပးခ႔ေသာ ‘စကပးေရး သယဇာတ စမခန႔ခြမႈ တ႔ ႏင အာဟာရက႑က ခတဆကျခငး (Link Agriculture Natural Resource Management and Nutrition - LANN) ေရ႕ေျပးစမခကမ ရရခ႔ေသာ နညးနာမားကယၿပး ေကးရြာ ၄၅ ရြာမ အမေထာငစမားက ပပးေဆာငရြကေပးရန ဥးတည ထားသည။၂၄ ၂ဝ၁၆ခႏစ အတြငးတြင ၅၁ ရြာမ လ ၁,၇ဝဝ ေကာထသ႔ အာဟာရဆငရာ သတငးစကားမား ေရာကရခသည။

____________________________24 LANN သည ျပညသ႔ကနးမာေရးဝနေဆာငမႈရရမႈနညးပါးသည ေဝးလေခါငဖားေဒသမားရ ထခကလြယေသာ ရပရြာလထ၏ အာဟာအေျခအေနက တးတကေစရန အတြက ရပရြာအေျချပ နညးလမးအသစမားျဖင အာဟာရ၊ သဘာဝသယဇာတစမမခန႔ခြမႈ၊ စကပးေရးတ႔ႏင ခတဆကေဆာငရြကလကရသည။

35|

ဧရာဝတ ျမစဝက

ြၽနးေပၚ ေဒသ

World Vision ၏ ‘ဘကေလးတြင အသကေမြးဝမးေကာငးမႈမားက ျဖစထြနးေစျခငး’ စမခကသည ပညာေပးျခငး၊ သရပျပျခငး၊ ငါးႏစေအာကကေလးမား၏ ႀကးထြားမႈက တငးတာစစေဆးျခငး၊ ေကာငးမြနေသာ အာဟာရဆငရာ ပညာေပးျခငးတ႔က ကနးမာေရးဝနထမးမား ႏငအတ ခတဆက ေဆာငရြကခသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစအတြငးတြင အေျခခ အာဟာရ ႏင တကယရည သန႔ရငးေရး သငတနးက ေကးရြာကနးမာေရး လပသား ၃၇ ဥးသ႔ ပ႔ခခသည။ လေပါငး ၁,၆၅ဝ ထသ႔ အာဟာရဆငရာ သတငးအခကအလကမား ႏင လပငနးမား ေရာကရခသည။

WorldFishက ေခါငးေဆာငေသာ ေပါငးစအဖြ႕၏ ငါးေမြးျမေရး စမခကတြင အာဟာရဆငရာ အမအကင ေျပာငးလေရး က႑ ႏင အစားအေသာက ပမအမညစေရး ရညမနးခကလညး ပါဝငသည။ သငတနးလကစြ စာေစာငက LEARN၏ အေထာကအပျဖင ျပစၿပး၊ ဥးတည ေကးရြာမားသ႔ သြားေရာကကာ အာဟာရဆငရာ အစဥအလာ ယၾကညမႈမား၊ ငါး၏ အာဟာရတနဖး၊ ကေလးမားက ငါးေကၽြးေမြးျခငးႏင စပလဥးေသာ အမးသမးမား၏ အျမင၊ အာဟာရဆငရာ အသပညာ ဗဟသတမားက ယငးတ႔ လကလမးမမႈ စသညတ႔က နားလညေအာင ေဆာငရြကခသည။

အရညေသြးျမင မးစပါး ထတလပမႈ ႏင ေတာငသမားသ႔ ျဖန႔ခမႈတ႔က ေကာငးမြနေစျခငးျမစဝကြၽနးေပၚအစအစဥ(၃)သည ဆနစပါးက႑က အထးဥးတညလကရသည။ ေတာငသမား အထးသျဖင လယ ၁ဝ ဧက ေအာကသာ ပငဆငေသာ လပကြကငယေတာငသမား အကးအျမတရရန ဥးတညလက အေထာကအက ေပးေနသည။ အဆငျမငမးစပါးမား ပမရရႏငေရးက LIFTက ဥးစားေပးသည၊ အေၾကာငးမာ အရညအေသြးေကာငး မးစပါး ရရမႈမာ ေတာငသမား၏ လအပခကေအာက မားစြာနမေနၿပး ေတာငသ ၁ဝရာခငႏႈနး ေအာကသာ စးပြားျဖစ မ းသန႔မ းေစမားက အသးျပႏငၾကသည။၂၅ ေတာငသတ႔ အႀကကျဖစေသာ ေကာငးစြာျဖစထြနးသည အဆငျမင စပါးမးတ႔က မရရျခငး၊ မသးစြႏငျခငးတ႔သည ဆနစပါးက႑က ေခတမေစေရးတြင အဓကအတားအဆး ျဖစေနသည။ ျမစဝကြၽနးေပၚအစအစဥ(၃)၏ ရညမနးခကတစခမာ စပါး မ းပြားမႈႏင ျဖန႔ခမႈ ပစမားက စမးသပရနျဖစသည။

၂ဝ၁၆ ခႏစတြင LIFTသည ‘ျမနမာႏငင ဧရာဝတျမစဝကြၽနးေပၚေဒသ၏ မးစပါးမား ဝယလအားႏင ေရာငးလအား စနစ က ေလလာျခငး’ စစတမးက ျပစေစခရာ၊ ယငးမာ မးစပါးက႑၏ လပေဆာငမႈက ဘကစ ေရရညတညတေစရန မညသ႔ ရငးႏးျမႇ ပႏ သြားရမညက သရႏငေစရန ျဖစသည။ ဤစစတမးမ ေတြ႕ရခကမားက ေနာကဆကတြျဖစသည မးေစက႑ ဖြ႕ၿဖးေရးစမကနးမား ေရးဆြရာတြင ထညသြငးအသးျပႏငမညျဖစသကသ႕ စကပးေရးဖြ႔ၿဖးမႈက႑တြင ပါဝင ေဆာငရြက ေနသမား၊ ေဒသဆငရာအစးရအဖြ႕မား ႏင ခတဆကေဆာငရြကရာတြငလညး ရညညႊနးအသးျပႏငမညျဖစသည။ ၂ဝ၁၇-ခႏစ မတလတြင ဤစစတမးအစရငခစာက ထတေဝကာ ပတသကဆကႏြယသမားသ႔ မေဝေပးမည ျဖစသည။ ၎ အစရငခစာတြင မ းစပါးက႑၏ အသြငကးေျပာငးေရးတြင အေျခခအကဆး အပငး ၅ ပငး အတြက ေတြ႕ရခကမား ႏင အႀကျပခကမားက ေဖာျပထားသည။၂၆

• ဝယလအားက အားေကာငးေစျခငး• မးစပါးထတလပေရးအတြကလအပေသာ အေျခခအေဆာကအဦမား တညေဆာကျခငး• ဝနေဆာငမႈက႑က ဖြ႕စညးျခငး• အစးရအပခပေရးအပငးမ ပပးမႈ• မ းစပါး က႑၏ လမးေၾကာငးမနမႈ ႏင တာဝနခမႈ

၂ဝ၁၆ ခႏစတြင LIFT၏ မတဖကအဖြ႔မားက ဝယလအားက အားေကာငးေစရန ႏင ထတလပမႈ တးတက ေကာငးမြနရန ေဆာငရြကၾကမည။

LIFT ႏငအတ လကတြလပေဆာငေနေသာ မးစပါးထတလပသမားမာ ၂ဝ၁၅ ခႏစတြင ၉ဝ ဥး ရရာမ ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင ၁၆၄ ဥး ရလာသည။ အရညအေသြးျမင မးစပါးသည ပမ အျမတအစြနး ရရေစေၾကာငး ေတာငသမားက ပမ အသအမတျပ လာၾကသည။ အရညအေသြးျမင မ းစပါးက ထတလပရန မးစပါးထတလပသမားက ေထာကပေပးသျဖင အခ႕ေနရာမားတြင ေဒသတြငးထတလပမႈက ၁၆ ရာခငႏႈနး မ ၃ဝ ရာခငႏႈနးအထ အထြကတးႏငေသာ အရညအေသြးေကာငး မးစပါးမားက ထတလပႏငလာသည။

____________________________25 World Bank Group, 'Myanmar: Analysis of Farm Production Economics', February 2016.26 Molenaar and co-workers, 2015

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |36

စကဧက၂,ဝဝဝ စာ အရညအေသြးျမင စးပြားျဖစမးသန႔မ းေစ (certified seed - CS) စစေပါငး တန ၉ဝ က ထတလပ ခသည။ ယငးပမာဏမာ ၂ဝ၁၅ ခႏစ တြင ၁၆၁ တန ထတလပႏငခသညထက နညးပါးသည။ ထသ႔ျဖစရျခငးမာ မးစပါး ထတလပသ အေရအတြက တးပြားလာေသာလညး ေအာကတဘာႏင နဝငဘာလတ႔တြင ထးျခားစြာ မးသညးထနစြာ ရညရည ရြာသြနးခသျဖင မးစပါးခငးမား ထခကချခငးေၾကာင ျဖစႏငသည။

ဝယလအားက အားေကာငးလာေစရနအတြက LIFT၏ မတဖကအဖြ႔မားက ေရာငးလသႏင ဝယလသတ႔က ခတဆက ေပးသည။ ရတနာဧရာသည ရတနာေအာငတခြန သမဝါယမ ႏင ေရႊဇာခည စကပးေရး ကမၸဏတ႕ စးပြားျဖစ မ းသန႔မ းေစ (CS) တငး ၃ဝဝဝ (၆၃ မကထရစ တန) က သတမတထားေသာ ေဈးႏႈနးျဖင ထတလပရမည အကးတ လယယာ ေဆာငရြကႏငရန အကးေဆာငေပးခသည။ ေတာငသမားထသ႔ တကရကေရာကရမည စးပြားျဖစ မ းသန႔မ းေစ (CS) မားက ကနထရကလယယာျဖင ေဆာငရြကျခငးသည ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသတြင ျဖစထြနးမႈ အသစတခ ျဖစသည။ အထးျပ ဆနစပါးကမၸဏတ႔က ယငးတ႔ကယပင စပါးထတလပေရးအတြက စးပြားျဖစ မ းသန႔မ းေစ (CS) မားက အက းတ လယယာျဖင ေဆာငရြကေနခၾကသျဖင တနဖးကြငးဆက အပတတခ ျဖစေနခသည။ မးစပါးထတလပျခငး၊ အသအမတျပရရေအာင ေဆာငရြကျခငး၊ ေလကငသငတနးေပးျခငးတ႔အတြက LIFT ၏ မတဖက အဖြ႕မားသည စကပးေရးသေတသနဥးစး႒ာန၊ စကပးေရးဥးစး႒ာန မးေစ႒ာနခြ တ႔ႏင ပးေပါငးေဆာငရြကေနသည။ အစးရဌာန ႏစခစလးသည ပဂၢလကက႑က ဆြေဆာငႏငစြမး မရေသးသည အခနကပင သဘာဝ ဝတမႈနကးနညးျဖင ရရထားေသာ မးစပါးမား၏ မးေစ ထတလပမႈက စတငေနခၾကသည။ ၂ဝ၁၇ ခႏစတြင LIFT သည အစးရက ဆကလက ေထာကပမည ျဖစသည။ ဝယလအား တကလာသညက တ႔ျပနႏငသည ေဒသခ ပဂၢလက က႑ မးစပါးထတလပမႈ လပငနးကလညး ဖြ႕ၿဖးေစရန ဆကလက ေဆာငရြကမည ျဖစသည။

ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသမ ထတလပသမားက ေထာကပျခငး

ေတာငသ အၾကေပးလပငနးမားျမစဝကြၽနးေပၚအစအစဥ(၃)၏ ေတာငသအၾကေပးလပငနးမားသည ဓာတေျမၾသဇာ၊ ပးသတေဆး ကသ႕ေသာ သြငးအားစ မား က အကးရစြာ သးစြေရး၊ ရတသမးခနလြန နညးပညာမား၊ အစးရ ႏင ပဂၢလက အႀကေပး လပငနးမားျဖင ေရရည တညတမည အၾကေပးလပငနးတ႕က အေလးထားေဆာငရြကသည။ ျမစဝကြၽနးေပၚအစအစဥ(၃)သည မတဖက အဖြ႕မားျဖစေသာ WHH၊ GRET၊ Mercy Corps တ႔ႏင လကတြကာ အႀကေပး ဝနေဆာငမႈ မား၊ ေခးေငြမား၊ သြငးအားစမား၊ စကမႈလယယာ တ႔က ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသတြင ေဆာငရြကေပးရာ၌ အားလး ပါဝငေစသည ပစက ရာေဖြလက ရသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင Mercy Corpsသည အၾကေပးလပငနးပစ ၃ခ (ေတာငသ အဖြ႕အစညးမား၊ ပဂၢလကက႑၊ သးျခား အေထာကအပ)တ႔က ႏႈငးယဥကာ စးစမးေလလာခသည။ ၂ဝ၁၇ ခႏစ အတြငး WHH/GRET၊ Mercy Corps တ႔ထမ ရရမည စးပြားေရး သးသပခကမားျဖင ကနးဂဏနး အခကအလက မားက အသးျပကာ မညသညပစသည အထေရာကဆး ၊ ေငြေၾကး ကနကရကး အနပဆး၊ အတညတဆး ျဖစမညက ဆးျဖတႏငမညျဖစသည။

၂ဝ၁၆ ခႏစတြင ျမစဝကြၽနးေပၚအစအစဥ(၃)သည ၿမ႕နယ ၃ ခရ ေတာငသ ၄,ဝဝဝ ခန႔အား အၾကေပးလပငနးမားက နညးလမးအမးမ းျဖင ေပးအပခရာ ပဂၢလကက႑မားမ အထးသျဖင ဆနစကပငမား၊ သြငးအားစေပးသြငးသမား၊ စကကရယာေရာငးခသမားက ပမပါဝငလာၾကသည။ ၂ဝ၁၆ခႏစ၏ အဓက ေအာငျမငမႈမားမာ-

• ယခငအေတြ႕အႀကမားက အေျခခကာ WHH/GRETတ႔ ပးေပါငးၿပး ေတာငသ ဥးစးသည ပညာေပး နညးလမးက ျမစဝကြၽနးေပၚ- ၃ အစအစဥအတြက သးသန႔ျပစခသည။ ဘကေလး ၿမ႕နယ ေကးရြာ ၁၁၈ရြာမ ေတာငသ၂,ဝဝဝ ခန႔က သရပျပစကကြကမား သငတနးဌာနမား ျဖင အၾကေပးလပငနးမား ေဆာငရြကေပးႏငခ႔သည။ ေျမၾသဇာ အရညအေသြးစမခန႔ခြမႈတြင ဓာတေျမၾသဇာႏင စကပး-ေဂဟေဗဒ နညးလမးမားျဖင ေပါငးစပသးစြသညနညးက သးသညႏႈနးမာ ျမငမားသည။ အေၾကာငးမာ ထနညးသည ရးရငးျခငး၊ လပအားခနညးျခငး၊ အထြကတးျခငး (၁၇ မ ၃၄ရာခငႏႈနး) ေၾကာင ျဖစသည။ ၂၇

• Mercy Corps ၏ ေရ႕ေျပးစမခကမာ စကပး-စးပြားကမၸဏမားႏင မတဖကဖြ႕ချခငး ျဖစသည။ ျမနမာၾသဘာ ႏင မတဖကျပကာ သငတနးအစအစဥ တခက ေပးအပခသည။ ယငးဝနေဆာငမႈ သေဘာတညခကအရ ဆနစကပငရငတစဥးႏင လကတြၿပး ေတာငသ ထတလပသမား လပငနး(Farmer Producer Enterprises - FPE) ခနစခမ အဖြ႔ဝင ၁၄၇ ဥး က ၂ဝ၁၇ ခႏစ မးစပါးႏငေႏြစပါး ရာသမားအတြငး သငတနးေပးႏငမညျဖစသည။

____________________________27 Stephane Fayon, 'Consultancy service-support to agriculture extension services development Project: DELTA RISE- Support mission no 3',October 201628 FSWG and GRET, 'The Emergence of Farmers’ Organizations in Myanmar A Mapping Study', December 201529 AFC Consultants International, GmbH, '”တးခ႔ပညာေပးေရးႏင ေတာငသအၾကေပးလပငနးမားက ေလလာမႈ” ေမ ၂ဝ၁၅

37|

ဧရာဝတ ျမစဝက

ြၽနးေပၚ ေဒသ

ေတာငသ ႏင ထတလပသ အဖြ႕အစညးမား ေတာငသ အဖြ႕အစညးမားသည စကပးေရးဖြ႕ၿဖးမႈအတြက မရမျဖစ ျဖစသည။ ယငးတ႔သည မဝါဒေရးဆြေရးက အေထာကက ျဖစေစရန ေဆြးေႏြး စညးရးေပးသည။ ေတာငသမားထသ႔ ဝနေဆာငမႈမားက ပ႔ေဆာငေပးသည၊ ေတာငသတ႔၏ အခြငအေရး၊ ပညာေပးျခငး၊ စးပြားေရးလပငနးဖြ႔ၿဖးမႈတ႔က အားျဖညေပးသည။၂၈ ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသရ မတဖကအဖြ႕မားသည ယခငစမခကအတြငးက ဖြ႕စညးေပးခေသာ ေတာငသအပစမား ႏင ပးေပါငးေဆာငရြကကာ ၎တ႔၏ အေတြ႕အၾကမားက အဖြ႕အစညးသစ ဖြ႕စညးသညအခါမားတြင အသးျပၾကသည။ LIFT ႏင မတဖကအဖြ႕မားသည ေတာငသအဖြ႕အစညးမားအတြက အထေရာကဆးႏင ေရရညအတညတဆး အစအစဥမား၊ အဆပါ အစအစဥမား အထေျမာကေစမည နညးလမးမားက ဆးျဖတႏငရန ေဆာငရြကလကရသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင ျမစဝကြၽနးေပၚအစအစဥ(၃)သည ဖြ႕ၿဖးမႈအေနအထား အမးမ းရၾကသည ေတာငသအပစေပါငး ၂ဝဝ ေကာ က ေထာကပခသည။ ေကးရြာႏင ေကးရြာအပစအဆငတ႔ရ ေတာငတငးခငမာေသာ ေတာငသအပစမားသည သြငးအားစမားက လကလမးမမႈ၊ ေခးေငြ ရတသမးခနလြန စမခန႔ခြမႈ၊ စေပါငး သေလာင/ေရာငးခမႈက လကလမးမမႈ စသညတ႔ ပါဝငေသာ အၾကေပးလပငနး အမးမ းက ေဆာငရြကေနၾကသည။ သမဝါယမႏင အလားတ အသငးမားသည လပကြကငယ ေတာငသမားသာ အမားစရသည ရပရြာတ႔ရ စကပးေရး ႏင ေကးလကေဒသ ဖြ႕ၿဖးမႈအတြက ပငမ အမာခမား ျဖစၾကသည။၂၉

WHH ႏင GRET တ႔သည ထတလပသအပစ ၇ဝ က ေထာကပကာ ပစႏစခက စမးသပေနၾကသည။ ေကးရြာအေျချပ သမဝါယမပစ ႏင အသငးအဖြ႕ပစ သမဝါယမတ႔ ျဖစသည။ မညသည ပစသည အထေရာကဆး ေရရညအတညတဆး ျဖစမညက ေျပာရန ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင ေစာလြနးေနေသာလညး မတညသညအေျခအေနတြင မတညသညပစက လအပမညမာ ထငရားသည။ ဥပမာ- သြငးအားစေပးသြငးျခငးႏင ဆငေသာ စးပြားေရးဝနေဆာငမႈအျဖစဆလင ေကးရြာအေျချပ သမဝါယမပစက အေကာငးဆးျဖစၿပး မ းစပါးထတလပျခငးဆပါက အသငးအဖြ႕ပစ သမဝါယမကသာ ပမ ထေရာကမည။ အေၾကာငးမာ အသငးပစ သမဝါယမသည လပငနးနယေျမကယကယျပန႔ျပန႔ ေရာကရႏငေသာေၾကာင ျဖစသည။ Mercy Corps သည လပြတာၿမ႕နယ ေကးရြာ၁၇၃ ရြာရ ေတာငသ ၂,၈၅ဝ ပါဝငေနေသာ ထတလပသမားအဖြ႕ (FPE) ေပါငး ၁ဝဝ က ေထာကပေနသည။ ယငးသည ေဈးကြကပငးဆငရာ တာဝနရသမားအေနျဖင လပေဆာငၿပး အဖြ႕ဝငလပငနးမား ဖြ႕ၿဖးေအာင ဖနတးကာ စပါးစေပါငး ဝယယျခငး ေရာငးချခငး၊ ဆနစကပငမား ကနသညမားထမ မ းစပါး အေၾကြးဝယယျခငး၊ ေဒသခဆငမားမ ေျမၾသဇာ အေၾကြးဝယယျခငး၊ စကကရယာ ငားရမးျခငး၊ သြငးအားစ ေရာငးခသမားက ေပးေသာ သငတနးမားတကျခငး စသညတ႔က ေဆာငရြကေပးေနသည။ ၂ဝ၁၆ခႏစတြင Mercy Corps သည FPEလမးညႊနခက က အၿပးသတ ျပစခသည။ အဆပါလမးညႊနခကတြင ဖြ႕စညးပ၊ FPEက အဖြ႕ဝငမားသ႔ ေပးႏငမည ဝနေဆာငမႈမား၊ ယငးတ႔က မညသ႕ မတဆကေပးရမည စသညတ႔ ပါဝငသည။

FPE၏ အျမတအစြနး ႏင ယငးတ႕က မညသ႔ ျပနလညရငးႏးမညဟေသာ အခကတ႔သည ၎တ႔ ေရရညတညတေရးတြင အခရာကသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစ ႏစကနတြင ယငး LIFTရနပေငြ ပပးမႈသည ျမစဝကြၽနးေပၚ ၂ Mercy Corpsစမခကမ FPE (၁၈)ဖြ႕က ဆနးစစၾကညရာတြင ၎တ႔ထမ ႏစစဥ ပမးမ ၁၂ ရာခငႏႈနးခန႔မာ ျပညလည ရရေၾကာငးေတြ႔ရသည။ အဆပါ ရလဒမာ ရညမနးခက ျပညမသညျပင ရလဒေကာငးသညက ညႊနးဆသည။

၂ဝ၁၇ ခႏစတြင ျမစဝကြၽနးေပၚအစအစဥ(၃)သည ေတာငသ စးပြားေရးအသငးမား၊ သမဝါယမမား၊ ေတာငသအဖြ႔အစညး မား၏ ဖြ႕စညးပမေဘာငတ႔က သးသပရန ေလလာမႈ တစခက ျပလပမညျဖစသည။ ယငးသ႔ေလလာမႈေၾကာင LIFT အေနျဖင ထေရာကတညတေသာ ေတာငသအဖြ႕အစညးမား အေၾကာငး ပမသရနားလညေစမည ျဖစသည။

____________________________30 IOM, Migration as Livelihood Diversification Strategy Project’s baseline study31 Ben Belton, Michigan State University, 'Myanmar’s Rural Transformation'

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |38

ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာသမား အတြက အလပအကငအခြငအလမးက တညေဆာကျခငးျမစဝကြၽနးေပၚေဒသသည ရနကနရ ၿမ႕ျပအလပအကင အခြငအလမးမားႏင နးစပမႈရသည။ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာမႈသည ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသတြင ၂ဝ၁၁ခႏစကတညးက ျမငမားလာရာ အထးသျဖင လယမေျမမ အမေထာငစမားတြင ျဖစသည။ IOM က ၂ဝ၁၆ခႏစတြင ေဆာငရြကခေသာ အေျခခစစတမးတစခအရ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးက႑သည ျမစဝကြၽနးေပၚ ေဒသရ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာသရသည အမေထာငစမား အတြက အေရးပါေသာ ဝငေငြရလမး ျဖစေနေၾကာငး ေတြ႔ရရသည။ စစတမးတြင ပါဝငေျဖဆၾကသ ေလးပသးပက ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး လအပေၾကာငးနင ျပနလႊေငြမားေၾကာင အမေထာငစ ဝငေငြ တးလာျခငး ျဖစေၾကာငးက တငျပၾကသည။ ယငးအမေထာငစ ၈ဝရာခငႏႈနးခန႔သည ျပနလႊေငြမားေၾကာင အကးရၾကသည။၃ဝ

LIFT ႏင မတဖကအဖြ႕မားသည ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး ႏင အလပအကငရရေရးတြင မညမေလာက ပါဝင ေဆာငရြကမ အမေထာငစမားအတြက ဝငေငြေကာငးၿပး လၿခမႈရသည အလပအကငက လကလမးမေစမညက သရလၾကသည။ ၂ဝ၁၇ ခႏစတြင မတဖကအဖြ႕မားသည အလပအတြက အျခားေနရာမားသ႔ ေရႊ႔ေျပာငးသြားသႏင အမတြငကနရစခ႔သတ႔ အတြက ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး၏ အကးရလဒမား၊ အလပအကငအခြငအလမး အမးမ း ၏ သကေရာကမႈတ႔က သေတသနျပၾကမည ျဖစသည။

Mercy Corps / Swisscontact စမခကသည ေကးလကေဒသရ လယေျမပငဆငျခငးမရေသာသမားအား ေဒသတြငး စးပြားေရးလပငနးတ႔တြင အလပအကငရရရန ႏင ရနကနရ ဝငေငြေကာငးေသာ အလပအကင အခြငအလမးတ႔သ႔ လကလမးမေစရန ေထာကပေပးသည။ အလပအကငရရမႈ ႏင လပငနးခြငအတြငး တးတကမႈတ႔က ရရေစရနအတြက လပငနး ကၽြမးကငမႈမားေပးျခငးျဖင အထးအာရစကသည။ ဥးစားေပး အလပ အမးအစား ၅ မးျဖစသည စကမႈ၊ လကသမား၊ ပနးရ၊ အထညခပ၊ ကနထတ၊ ဟတယႏင ခရးသြားလာေရးလပငနး ကၽြမးကငမႈတ႔က ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင ေဖာထတ သတမတခ႔သည။ Swisscontact သည သငရးညႊနးတမးႏင သငတနးအစအစဥတ႔က ေရးဆြၿပး သငတနးသား၂ဝဝ က သငတနးေပးခသည။ ၂ဝ၁၇ခႏစတြင သငတနးသားမား ပမမားျပားလာမညျဖစသည။ ဤစမခကသည သငတနးသား ၁,၄ဝဝ ထ သငတနးေပးရန ရညရြယထားသည။

၂ဝ၁၆ ခႏစမ သငတနးဆငး၂ဝဝ အနက ၉၁ ေယာက (၄၆ ရာခငႏႈနး) သည လပြတာၿမ႕နယျပငပရ ရနကန၊ ပသမႏင အျခားေဒသမားရ အထညခပ၊ ဧညဝနေဆာငမႈ၊ လကသမား၊ စကျပင၊ ပႏပ၊ ငါး၊ ပဇြနျပျပငထတလပျခငး လပငနးႏင စားေသာကဆင အလပမားက ရရၾကသည။ ကန ၈၅ ရာခငႏႈနးမာ လပြတာၿမ႕နယတြင ဆကလက ေနထငေနၾကသည။ ယငးတ႔အနက ၁၇ ရာခငႏႈနး သည စကျပင လကသမားစေသာ အလပအကငအသစတြင စတငလပကငၾကၿပး၂၅ ရာခငႏႈနးမာ သငတနး မတကမက အလပတြငပင ျပနလပၾကသည။ ၂ဝ၁၇ ခႏစတြင ဤစမခကသည သငတနးဆငး မားမ အလပသစ လပကငသမားႏင မရငး အလပလပကငသမား၏ ဝငေငြက ႏႈငးယဥရန သေတသနျပမည ျဖစသည။

ေကးလကေဒသ စးပြားေရးလပငနးမားအတြက စကမႈလယယာသည သးႏအထြကႏင ဝငေငြက တးတကေစသည၂ဝ၁၁ ခႏစကတညးက ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသမ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာမႈ တးတကလာသျဖင ေကးလကေဒသတြင လပအား ရားပါးလာကာ လပခႀကးျမငလာသည။ ၃ဝထေၾကာင စကမႈလယယာသ႔ ကးေျပာငးမႈ လအပခကမာ ႀကးမားလာသည။၃၁ ၂ဝ၁၆ ခႏစ LIFT၏ ပဂၢလကက႑ႏင ခတဆကေဆာငရြကမႈသည ယငးလအပခကက ျပညမေစသည။ ရးမဘဏက ေဆာငရြကသည စကပး-စးပြားေရး ေငြေၾကးပပးမႈအစအစဥ(AFP)သည ေတာငသမား လကငငးေပးေခေငြ နညးပါးၿပး ျပနလညေပးဆပခန ၾကာၾကာရေသာ ငားဝယစနစျဖင စကကရယာမားက ဝယယႏငေစရန ေငြေၾကးေထာကပခသည။ စကပစၥညးတနဖး၏ ၃ဝ% က လကငငး ေပးေခေစရာမ ၁ဝ% သ႔ ေလာခလကသည။ ငားရမးသည ကာလကလညး တစႏစမ သးႏစအထ တးျမႇငေပးလကသည။ ေတာငသမားက လယယာေျမလပပငခြငျပလကမတက အေပါငထားရျခငး ကလညး ပယဖကေပးလကသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစ ႏစကနတြင ဧရာဝတတငးမ ေကးလကလပငနးရင ၄၅၆ ဥးသည လယထြနစကမား၊ ရတသမးေျခြေလ႔စကမား၊ ကနတငကားမားက ဤအစအစဥျဖင ဝယခၾကသည။ ဝယယေသာ စကကရယာမား၏ ၆၆ ရာခငႏႈနးမာ တနဖးေငြ ကပ၁.၅ သနးမ ၇၈ သနး(ကနေဒၚလာ ၁,၁၅ဝ မ ၆ဝ,ဝဝဝ)ထ ရသည ေလးဘးတပ ႏစဘးတပ လယထြနစကမား ျဖစၿပး၊ ပမးမေခးေငြမာ ကပ ၁၅ သနး (ကနေဒၚလာ ၁၁,၅ဝဝ) ျဖစသည။ ငားဝယစာခပ ၁၈ရာခငႏႈနးမာ ကနတငကားဝယယရန ျဖစၿပး ပမးမေခးေငြမာ ကပ၇သနး (ကနေဒၚလာ ၅,၅ဝဝ) ျဖစသည။ ၁၆ ရာခငႏႈနးမာ ရတသမးေျခြေလ႔စကအတြက ျဖစၿပး ပမးမေခးေငြမာ ကပ၂၉ သနး (ကန ေဒၚလာ ၂၃,ဝဝဝ) ျဖစသည။

စကမႈလယယာသည သးႏအထြကႏင ေကးလကဝငေငြက တးတကေစသညျပင လပကြကငယေတာငသမားက စကကရယာမား ငားရမးသည စးပြားေရးလပငနးငယမား ေပၚေပါကေစသည။ စကမႈလယယာ၏ သကေရာကမႈက ပ႕ႏ႔ေစၿပး ဝငေငြလညး တးတကေစသည။ ____________________________32 “ျမနမာေကးလကေဒသ ရ အသကေမြးဝမးေကာငးမႈႏငလမႈေရးဆငရာ အေျပာငးအလမား” QSEM 2016 QSEM SERIES ROUND FIVE REPORT'

39|

၂ဝ၁၇ ခႏစတြင LIFT ႏင ရးမဘဏ၏ AFP အစအစဥသည စကပးေရးဝနေဆာငမႈ လပငနး၏ ပငဆငမႈႏင စမခန႔ခြမႈက သးသပၿပး အမးသမးမားက မညသ႔ အကးရေစသညက စးစမးေလ႔လာမညျဖစသည။ အေထာကအထားမားအရ အမးသမး အနညးငယကသာ မမတ႔ အမညခကာ ရးမဘဏမ ေငြေခးၾကေသာလညး ယငးတ႔မာ အဌားဝယစနစျဖင ဝယယထားသည စကကရယာမားက ျပနလညငားရမးသည လပငနးက လပကငေနၾကေၾကာငး သရသည။

ဇယား၃.၂။ ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသရ ေငြေၾကးဆငရာတြင အားလးပါဝငေစမႈ

မတဖကအဖြ႔ စမခကနယေျမ ေခးေငြ (ကနေဒၚလာ) ဝနေဆာငမႈ အသးျပသ

အမးသမးဥးေရ

PGMF ၂၁ ၿမ႔နယ (LIFT ျမစဝကြၽနးေပၚ စမကနး ေဒသမားအပါဝင)

၁၁၃,၈၇၈,၇၆၉ ၄၃၃,၁၅၄ ၄၂၄,၄၉၁

Proximity Designs ၁၇ၿမ႔နယ(LIFT ျမစဝကြၽနးေပၚ စမကနး ေဒသမားအပါဝင)

၅,၇၅၈,၈၈၉ ၂၉,၆၈၆ ၁၁,၂၈၁

VisionFund ဟသၤာတ၊ အမမ၊ ပသမ၊ ေျမာငးျမ၊ ဝါးခယမ ၁၁,၈၉၇,၄၅ဝ ၂၇,၂၇၈ ၂၁,၈၁၆

Fullerton ပသမ၊ မအပင၊ ေျမာငးျမ၊ ဟသၤာတ ၄,၂၄၂,၃၂၇ ၂၄,၆၉၉ ၂၂,၄၇၆

ECLOF ကေပာ ၆၄၉,၅၂၃ ၇,၅၉၆ ၇,၅၄၅

ACCU ပသမ ၇ဝ၉,၇၄ဝ ၆,၅၇၉ ၃,၂၉၉

Yoma Bank ျမစဝကြၽနးေပၚ ၅,၃၈၃,ဝ၁၄ ၄၅၈ ၃၂

စစေပါငး ၁၄၂,၅ဝ၁,၇၁၂ ၅၂၉,၄၆၈ ၄၉ဝ,၉၄ဝ

လယယာျပငပ စးပြားေရး အခြငအလမးသစမားသ႔ လကလမးမမႈ တးတကလာျခငးဧရာဝတတငးမ ေကးလကေနျပညသလထသည လယယာျပငပ၊ စကပးေရး၊ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး စသည ဝငေငြရလမး အမးမ းျဖင ဝငေငြရရၾကသည။ ေငြအရငးအႏး ႏင လပအားတ႔ မလေလာကသျဖင ဝငေငြရလမး အမးမ းက မဖနတးႏငသမားက ေနာကက ကနရစခၾကသည။၃၂ GRET၏ အငယစားထတလပသေခးေငြ၊ WHH ၏ ေကးရြာလညပတရနပေငြ တ႔က လယမေျမမ ႏင လပကြကငယ ေတာငသတ႔က စကပးေရးတြငသာမက ေမြးျမေရး၊ ကနအေရာငးအဝယ၊ လယယာသး စကျပင /စကငား လပငနးတ႔တြငပါ အသးျပေနေၾကာငး သရသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင GRET ထတေခးေငြ၏ ၆၇ ရာခငႏႈနးက ေမြးျမေရးအတြက အသးျပခၾကသည။

WorldFish စမခကက အေသးစား ငါးေမြးျမေရးလပငနးအတြက ေထာကပေပးသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင ေကးရြာ ၇၃ ရြာ တြင ငါးေမြးျမသ ၆၄၈ ဥးက အပစမားဖြ႕ေပးကာ လအပေသာ ပစၥညးကရယာမား ေပးအပၿပး အေသးစား ငါးေမြးျမေရး မားက စတငခသည။ ဤစမခက၏ ေအာငျမငမႈႏင ေရရညတညတမႈသည ေတာငသတ႔၏ အသကေမြးမႈက အေသးစားငါးေမြးျမေရးက တးတကေအာင လပႏငစြမးက မတညေနသည။ ဆကလကတးခ႕မညအဆငတြင ဤလပေဆာငခကမား အကးအျမတရမရ သးသပခကက အဓက လပေဆာငရမည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင ေဆာငရြကခေသာ ေလလာမႈအရ ကနကစရတ၏ ၇ဝ မ ၉ဝ ရာခငႏႈနးအထက ငါးစာအတြက သးေနရျခငးမာ အဓကစနေခၚခက ျဖစေၾကာငး ေတြ႔ရသည။ ထေၾကာင ထတလပမႈလပငနးစဥ ႏင ကကညမည ေခးေငြက ေဖာထတသငေၾကာငး အႀကျပခသည။ ၂ဝ၁၇ ခႏစ တြင WorldFish စမခကသည ပထမအၾကမ ထတလပမႈ၏ရလဒက သးသပကာ အျမတအစြနးရႏငမႈက တြကခကမည။ ထေနာက ငါးေမြးျမေရး ႏင ကကညေသာ ေခးေငြက ထတေခးရန ေငြေၾကးဝနေဆာငသတ႔ႏင ညႏႈငးမည။ ထတလပမႈ လပငနးႏင ကကညမည ေခးေငြက ထတေပးႏငေသာ ေငြစေငြေခးအဖြ႕မားကလညး WorldFish က ခဥးကပ ေဆာငရြကမည။

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |40

ဧရာဝတ ျမစဝက

ြၽနးေပၚ ေဒသ

ေရ႕ကေမာၾကညလင

LIFT ၏ ျမစဝကြၽနးေပၚအစအစဥသည LIFT ၏ ေရရညတညတေရး ႀကးပမးခကအရ ေဒသအစးရ၊ ပဂၢလကက႑၊ အရပဘကလမႈအဖြ႕အစညးမားႏင ပမ ေပါငးစပညႇႏႈငးရန၊ အသအျမငမေဝရန ေမာမနးထားသည။ တငးေဒသၾကး အစးရ၊ ၿမ႕နယ အစးရတ႔ႏင ေပါငးစပညႇႏႈငးမႈက စမခကဖြငပြမား၊ ျမစဝကြၽနးေပၚအဖြ႕၏ အျခားပြလမးအခမးအနားမားျဖင ထေထာငခၿပးျဖစသည။ တငးေဒသႀကး အစးရအဖြ႕သစက ေျမယာ ျပနလညခြေဝသတမတျခငး ေရ႕ေျပးစမခကက ေထာကပေပးရန LIFT က ပနၾကားခသည။ ထေၾကာင LIFT ၏ ျမစဝကြၽနးေပၚအစအစဥက အတညျပရန၊ သကဆငရာ အစးရဌာနမား လႊတေတာ ကယစားလယမား ႏင ေဆြးေႏြးရန၊ ပးေပါငးေဆာငရြကရန လပငနးမားတြင အခြငသာ လာခသည။

၂ဝ၁၇ ခႏစအတြငးတြင ဖာပ၌ ေကးလကလထက အသပညာေပးျခငးႏင ေငြေၾကးဝနေဆာငမႈမားေပးျခငးျဖင အစးရ၏ ေျမယာခြေဝေရး စမခကက LIFT က ေထာကပမည။ အသပညာေပးျခငးက WHH/GRET က ေဆာငရြကေနေသာ Delta RISE စမခကက ေဆာငရြကမည။ အစးရစမခကအတြငးရ အလားအလာရေသာ အျခားေနရာမားအတြက လြတလပေသာ ေျမယာလပပငခြင ဆနးစစခကကလညး LIFT ရနပေငြ အေထာကအပေပးထားသည GRET ၏ ေျမယာသေတသနစမခကက ေဆာငရြကမည။

၂ဝ၁၆ ခႏစ၏ ေနာကဆး သးလပတတြင ေမတာေဖာငေဒးရငး ႏင Network Activities Group (NAG) တ႔သည မဟာဗဟာ အဆျပလႊာက ျပစခၿပး ၂ဝ၁၇ ႏစဆနးတြင LIFT ရနပေငြဘတအဖြ႕က အတညျပခသည။ ေမတာေဖာငေဒးရငးသည ေကးလကေဒသဆငးရမႈ ေလာခေရး ႏင တနးတညမေသာ စးပြားေရး ဖြ႕ၿဖးမႈက အေထာကအကျပေသာ လမႈစးပြားလပငနး ပစတခက တညေဆာကမည။ ထ႔ျပင ျမနမာႏငငတြင ေရရညတညတေသာ စကပးေရးက ျဖစေစမည အသကေမြးမႈဆငရာ မဝါဒမားႏင ဥပေဒမားအတြက ဥးေဆာငကာ ေဆြးေႏြးလႈ႕ေဆာမည ျဖစသည။ NAG သည ေရလပငနး ရပရြာမား၏ ရပငခြင၊ သယဇာတ ကာကြယေရး၊ ေျမယာခြေဝျခငး၊ အသကေမြးမႈ ဖြ႔ၿဖးေရး စသည အဓက မဝါဒ နယပယမားက အာရစကမည။ ယငးတ႕သည တငးေဒသႀကးအစးရ၏ ေရလပငနးက႑ ဖြ႕ၿဖးေရးဆငရာ ဥးစားေပးမား ႏင ကကညသည။

ႏငငတကာ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးအဖြ႕အစညး (IOM) ၏ ‘ေရႊ႔ေျပာငးသြားလာမႈက အသကေမြးမႈ မဟာဗဟာအျဖစ ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသတြင အသးျပျခငး’ စမခကအသစသည အသကေမြးမႈအတြက စမကနးမား ေရးဆြရာတြင ေရႊ႕ေျပာငး သြားလာေရးက ထညသြငးစဥးစားရန ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသၿမ႕နယမားမ ျပညသမားက တကတြနးမည။ စမခက ၿမ႕နယမားသ႔ တကရကေထာကပသညျပင၊ LIFT ႏင ခတဆကေဆာငရြကေနသည အဖြ႕မားကလညး ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး ႏင ဖြ႕ၿဖးေရး တ႔၏ ဆကစပမႈက အေလးအနက နားလညေအာင ပမကယျပန႔စြာ ေထာကပရန ဤစမခကအသစက အဆျပသည။ အရပဘက ႏင ဘာသာေရး အဖြ႕အစညး ၁၆ ဖြ႕သည ေဘးကငးလျခေသာ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး ႏင ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး၏ အကးေကးဇးမားက လအမား သရလာေစရန ပးေပါငး ေဆာငရြကၾကမည။ မတဖကအဖြ႕ ၁ဝ ဖြ႕ သည IOM ႏငပးေပါငးကာ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးက အေလးထားေသာ အစအစဥေရးဆြျခငးက ေထာကပၾကမည။

41|

စကမႈလယယာျဖင ေရ႕သ႔တကလမးျခငး

အသက၇ဝအရြယရ ဥးယဥလငသည ဇနး၊သားသမး ေျခာကေယာက၊ ေျမးကးေယာကတ႕ႏငအတ ဧရာဝတ ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသရ ၾကာကနေထာငရြာတြင ေနထငလကရသည။ ဖခငထမ ၅၇-ဧကက ဆကခရခၿပး ယခအခါတြင အဆပါေျမဧကမားက သားမား ႏငအတ ခြေဝ လပကင စားေသာကေနၾကသည။

ဥးယဥလငတ႔ မသားစေလးသည စပါး ႏင ပတ႔က ႏစတငး စကပးသည။ စကပးေရး မာ အခနႏင လပရသည ျဖစ၍ အမား မခေပ။ အခနမ မစကႏငပါက သးထြက၆ဝရာခငႏႈနး အထ ဆးရႈးႏငသည။

ဥးယဥလငသည ကေလးဘဝကစ၍ ဤလယထတြငပင အလပလပလာခသည။ ႏြားေကာငးရသည။ ႏြားမားကသာ အသးျပ၍ ထြနယကစကပးရာတြင လပအားႏင အခန မားစြာ ကနလသည။ မသားစ တစစလး ႏစစဥႏစတငးတြင တမးတြငးလး မနားမေန အလပလပခ႔ၾကရသည။ လယထြနစက မဝယမက ဆလင စပါးစကရနႏင ေျမျပငရနအတြက သးလ ထကမနညး လပကငၾကရသညဟ ဥးယဥလငက ေျပာျပသည။ ယခအခါ လယထြနစကကသးၿပး ငါးရကႏင အၿပး ထြနနငၿပ ျဖစသည။

၂ဝ၁၆ခႏစတြင ဤမသားစေလး၏ စကပးနညးမာ ရတျခညး ေျပာငးလသြားသည။ ႏစေပါငးေတာေတာ ၾကာေအာင ေငြစကာ လယထြနစက အေၾကာငးကလညး ေလလာၿပးေနာက ဥးယဥလငတ႔ မသားစသည ၂ဝ၁၆ခႏစ ႏစဆနးတြင LIFT ရနပေငြပပးသည ရးမဘဏ၏ စကပး-စးပြား ေငြေၾကးပပးမႈ အစအစဥ (AFP) ျဖင လယထြနစကတစး ဝယခြင ရရခသည။ ဤအစအစဥျဖင ဥးယဥလင သည ျမငးေကာငေရ ၄၇-ေကာငအား ရသည ထြနစကက ကနေဒၚလာ ၁၈,ဝဝဝ ခန႔ျဖင ဝယယခသည။ ကနကသညတနဖး၏ (၁ဝ)ရာခငႏႈနးကသာ လကငငး ေငြေခခရၿပး (၂)ႏစအရစကျဖင ျပနလညေပးဆပမည ျဖစသည။ သးလတႀကမ ေငြသြငးရျဖင ဤမသားစသည ထြနစကတစစးက ဝယႏငခၿပ ျဖစသည။

ထြနစကဝယၿပးေနာက ခကခငးပင အကးရလာသည။ ယခငက သးလ ေလးလ လပရေသာ အလပက ယခအခါ ငါးရကသာ လပရေတာသည။ လပအားပမ တးတကလာကာ သးႏထြကလညး တးလာသည။ သားအငယဆး ျဖစေသာ မငးထက သည အစကမား ႏငအတ ဖခငက အေဖာလပကာ ထြနစကဝယရန စာခပလကမတထးရန သြားခၾကသည။ အဒလဝယဖ႔ လပေနတ႔ ေန႔ေတြက ေပာစရာေကာငးေသာေန႔ေတြ ျဖစၾကာငး သက ေျပာျပသည- ‘ကၽြနေတာတ႔ ထြနစက ပငၿပဗ။ အပမကေတြ တကယျဖစလာၿပ’

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |42

ယခအခါ သ႔ ရညမနးခကမားမာလညး ႀကးထြားလာေလၿပ။ သတ႔လယက စနစတက ျဖစေစလသည။ ရြာတြငလညး လမးေကာငးေကာငး ရခငသည။ လပစစမးလညး လခငသည။ တေန႔တြင ေျခြေလ႔စကႀကး ဝယဖ႔ ေမာလငသည။ ေျမထပဝယကာ ေတာငသမားက ပညာေပးဖ႔ စျပစကခငးလညး စကျပခငေသးသည။

ဥးယဥလႈင ၏ဇနး ေဒၚသနးသနးက- လယကြငးထမာ စကခနမေအာင သ႔အမသားမား ပငပငပနးပနး လပခရသညက မၾကညရကေအာင ျဖစခရေၾကာငး ျပနေျပာငး ေျပာျပသည။ ကေလးမား ငယစဥက အလြန ရနးကနခရေၾကာငး၊ ကေလးတငးက ေကာငးထားရန မတတႏငခေၾကာငး၊ လယထမာ အလပလပခငး ခရေၾကာငး၊ ေျမးမားမာမ အခ ေခတေကာငးက ေရာကေနၿပဟ ေျပာျပသည။ သမ၏ေျမးမား ပညာေရးဆးခနး တငႏငမည အလားအလာမာ တကယ ျဖစလာႏငေလၿပ။ အႀကးဆး ေျမးမေလးသည ရြာမ နာရဝကခန႔သာ သြားရေသာ ပသမတကသလတြင တကေရာက ပညာသငၾကားေနျပျဖစသည။

စကမႈလယယာေၾကာင တမသားစလး အခနပ ရလာကာ ရပေရးရြာေရး ဘာသာေရးတြင ဝငပါလာႏင ၾကသည။ မသားစ စစလငလင အတတ ေနရေသာအခန ပရလာသည။

ရြာမာလညး အကးရသည

လယယာသးစကကရယာမရသည မငးထကတ႔ အမနးနားခငးမားလညး အကးရလာသည။ အမနးခငး ေျမပငရင ဥးမာေစာႏင သ႔တ ဖညတတ႔သည လယထြနစကကသးဖ႔ ေငြကပႏစေသာငး (ကနေဒၚလာ ၁၅ခန႔) ေပးရသည။ ထေငြမာ လ႔လပအားျဖင ထြနယကသည စရတထက နညးသည။ တနာရအတြငး ၿပးစးသည အလပက လယလပသား ႏစေယာကက ႏြားမားျဖင ႏစရကခန႔ လပခ႔ရသည။ လြနခေသာ ရစလအတြငးတြင အျခား ေတာငသ အေယာက၂ဝကလညး မငးထကတ႔ထမ ထြနစကက ငားခၾကသည။ တရြာလးမလယမား ပစကရန ေျမျပင ၿပးၾကၿပ။ တရြာလး အထြကေကာငးမညဟ ယႀကညေၾကာငး ဥးယဥလႈငက ေျပာျပသည။ ထသ႔ ေအာငျမငေစရန သ႔လယထြနစကကလညး ပါဝင စြမးေဆာငခသျဖင သဂဏယမသည။

သားအႀကးဆး လမးခငက ေဒသအတြငး လပအား ရားပါးမႈအေၾကာငးေျပာျပသည။ လပခပရေသာ အထညခပလပငနး သ႔ အလပေျပာငးၾကသျဖင လယမား မညသ႔ ထခကေၾကာငးကလညး ေျပာျပသည။ လယထြနစကသာ မရပါက သတ႔မသားစလညး ေနာကကကနခမညဟ သက ေျပာသည။

ယခအခါ သ႔မသားစ၏ အနာဂတက စတခႏငၿပ ျဖစေသာေၾကာင ဘဝ၏ ရးရငးေသာ အလပကေလး ျဖစသည ရြာေကာငးသ႔သြားကာ ေျမးမားက ေကာငးႀကေကာငးပ႔ရသညကပင ဥးယဥလႈင ေပာေမြ႔ေနေလၿပ ျဖစသည။

ဧရာဝတ ျမစဝက

ြၽနးေပၚ ေဒသ

43|

အပပငးဇန

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |44

စစကငး

ခငးမႏေလး

ရမး

မေကြးကယား

ပခး

ဧရာဝတ ရနကန ကရငမြန

ရခင

အပပငးဇန

၃.၂။ အပပငးဇန

ၿခငေဖာျပခက

၂ဝ၁၅ ခႏစ ႏစကနတြင အပပငးဇနစမကနးအသစ၏ ကြငးဆငးလပငနးမားက စတငခၿပး ယခအခါ စမခက ခနစခအနက ေျခာကခက အေကာငအထညေဖာေနၿပ ျဖစသည။ အစအစဥ၏ ေယဘယ ဥးတညခကမာ သာတညမရေသာ ဖြ႕ၿဖးမႈ ကရရရန၊ ရပရြာ ႏင အလပလပရာတြင အသးျပႏငမည အသအျမငႏင အေတြ႔အႀကေကာငးမားက ေတာငသမား၊ စးပြားေရး လပငနးရငမား၊ အစးရဌာနမား ရရေရးက ကညမည ေရရညတညတေသာ ရလဒမားက ရရရန ျဖစသည။

LIFT ၏၂ဝ၁၅ခႏစအမေထာငစစစတမး မရလဒမား အရ အပပငးဇနတြင ရကၡာဖလမႈ သသာစြာ တးတကလာေၾကာငး ေတြ႔ရသည။၃၃ ၂ဝ၁၁ ခႏစ စာရငးတြင အမေထာငစမား၏ ၇၂ ရာခငႏႈနးသည ကနလြနခ႔ေသာ ၁၂ လ အတြငး အမေထာငစ အတြက လအပသည ရကၡာပမာဏ မရခ႔ေၾကာငး ေတြ႔ရၿပး ၂ဝ၁၅ ခႏစတြင ဤကနးဂဏနးသည ၂.၂ ရာခငႏႈနးသ႔ ကသြားသည။ အစားအေသာကအမည စလငမႈမာလညး တးတကလာရာ အာဟာရအေၾကာငးက ပမ နားလညလာေၾကာငး၊ အစားအေသာကမားက အမညစလငေအာင ဝယႏငေလာကေသာ ဝငေငြရလာေၾကာငးက ညႊနးဆေနသည။

အပပငးဇန၏ေနရာ အမားအျပားတြင ခငးႏြားမားအစား လယထြနစကမားက အသးျပလာေၾကာငး စစတမးအရ သရသည။ ႏငငေရး ႏင ေဈးကြက အေျခအေနတ႔က စကပးေရး၏ စးပြားေရးအသြငကးေျပာငးလာမႈက အေထာကအပျပ ေနေၾကာငး စကမႈလယယာဆငရာ ေလလာခကတစခအရ သရသည။ စကပးေရးစကကရယာမား တငသြငးမႈတြင ကန႔သတခက မရဘ ေဈးကြကၿပငဆငမႈမာလညး ႀကးမားလသည။၃၄ အပပငးဇနတြင စကမႈလယယာ ကးေျပာငးေရးအတြက တြနးအားမားမာ (၁) လပငနးလအပခကအမားဆးအခနမားတြင လပအားျပတလပျခငး၊ (၂) လယထြနစကမား ေျခြေလ႔စကမားက ရငးႏး ျမပႏပါက အျမတအစြနးႀကးမားျခငး၊ (၃) ဘဏမားမ ေငြေၾကးဝနေဆာငမႈရရရန လြယကလာျခငး တ႔ျဖစသည။ ထေၾကာင ေတာငသမားသည စကမႈလယယာျဖင စကပးေျမမားက တးခ႕လာနငသည။ မႏေလးတငးတြင စကပးေျမသည ၁၉၈၉ မ ၂ဝ၁၂ခႏစအတြငး ၂၁ ရာခငႏႈနး တးလာသည။

____________________________33 'LIFT Household Survey 2015'34 B.Belton (MSU), Myat Thida Win (CESD) and Xiaobo Zhang (IFPRI), 'Briefing note: Myanmar’s mechanization revolution', May 2016

ပ ၃.၂။ ၂ဝ၁၆ခႏစ အပပငးဇနတြင LIFT ၏ လပငနးေဆာငရြကမႈမား

45|

LIFT သည စကပးေရးက႑ ေခတမေရးအတြက အႀကေပးဝနေဆာငမႈမား၊ ေငြေၾကး၊ ေရရရေရးႏင မ းေစရရေရးတ႔ျဖင ေထာကပသျဖင အမေထာငစမားအေနျဖင စကပးေရးက႑တြင တကလမးႏငလာၾကသည။

၂ဝ၁၆ ခႏစတြင ကမၻာဘဏက LIFT အေထာကအပျဖင ေဆာငရြကေသာစစတမး- ‘ေရြ႕လားေနေသာနငင။ ျမနမာႏငင၏ ေဒသႏစခရ ျပညတြငးေရႊ႕ေျပာငးမႈ’ တြင အပပငးဇန၏ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာမႈ အေနအထားက ေဖာျပထားသည။ စးပြားေရး အသြငကးေျပာငးသည ၂ဝ၁၁ခႏစ မ စတငကာ မေကြးတငးေဒသႀကးတြင ျပငပေရႊ႕ေျပာငး သြားလာမႈ အထး မားျပားလာသည။ အမေထာငစ ၅ စလင တစစတြင ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာသ ရေနသည။ အပပငးဇန၏ ေရႊ႕ေျပာငး သြားလာသမားမာ ငယရြယေသာ ေယာကၤားမားျဖစၿပး လယယာလပငနးထက ဝငေငြပရေသာ အလပအတြက ေရႊ႕ေျပာငးသြားၾကျခငး ျဖစတတသည။ ေမြးစကေလး ကယအေလးခနေလာနညးျခငး၊ ပညႇကျခငးတ႔မာ အပပငးဇန အႏ႔အျပားတြင ေတြ႕ရေသာ အာဟာရ ဆငရာ စနေခၚမႈႀကးမားျဖစၿပး ကေလးမား၏ ၃၁.၂ရာခငႏႈနးမာ ပညႇကလကရကာ ၃၆.၆ ရာခငႏႈနးမာ ေမြးခငးစ ကယအေလးခန ေလာနညးၾကသည။၃၅ မခငႏင ကေလးတ႔အတြက အာဟာရျပညဝေသာ အစားအေသာက၊ အာဟာရ ဆငရာ မရးဖလာ အစဥအလာအစြမားက ေဖာကဖကႏငမည အေထာကအပ တ႔က လအပေနသည။ အာဟာရႏင ပတသက၍ မခငႏငကေလးမားအား ေငြေၾကးေထာကပမႈ အစအစဥျဖင ေဆာငရြကသည။ ယငးတြင အာဟာရျပညဝေသာ အစားအေသာကမား၊ တကယရည သန႔ရငးေရး ၊ မခင ႏင ကေလး ကနးမာေရး တ႔၏ သတငးစကားမားကလညး ရပရြာသ႔ ေပးအပသြားမည ျဖစသည။

LIFT ၏၂ဝ၁၅ ခႏစအမေထာငစစစတမးတြင အပပငးဇနမ ေျဖၾကားသ ၉ဝ ရာခငႏႈနးေကာက အစာမစားမ ႏင စားၿပးေသာ အခါ လကေဆးၾကေသာလညး ၄၄ ရာခငႏႈနးကသာ ကေလးမားက အစားအေသာကမေကြၽးမ လကေဆးၾကသညဟ ေျဖၾကားေၾကာငး ေတြ႔ရသည။ အမေထာငစမား၏ ၅၈ ရာခငႏႈနးကသာ ေကာငးမြနေသာ ေရအရငးအျမစက လကလမးမ ၾကၿပး ၃ ရာခငႏႈနးကသာ သြယတနးထားသညေရပကမ သန႔ရငးေသာေရက လကလမးမၾကသည။ ဤစစတမးက ျပသ ေနသညမာ လဟာျပငတြင အညစအေၾကးစြန႔ပစျခငးမာ ၁၃.၈ ရာခငႏႈနးထ ရေနေသးသည။ ယငးက ၂ဝ၁၉ ခႏစတြင သည ရာခငႏႈနးထ ခသြားရနမာ ေရႏင ပတဝနးကင သန႔ရငးေရးလပငနး၏ ဥးတညခက ျဖစသည။

ေကးလကေဒသမႏြမးပါးသမားက ေရရညတညတသည ေကးရြာအေျချပ လမႈကာကြယေစာင႔ေရာကေရး စမကနးမား၊ အစးရ၏ လမႈကာကြယေစာင႔ေရာကေရး အစအစဥအတြက ေရ႕ေျပးစမခကမားျဖင ေထာကပရန LIFT က ကတကဝတ ျပထားသည။

____________________________35 Save the Children, WFP and MoALI, 'A Nutrition and Food Security Assessment of the Dry Zone of Myanmar in June and July 2013', 2014

8.0 $M24%

7.6 $M22%

7.5 $M22%

4.0 $M12%

3.8 $M11%

2.3 $M7%

0.8 $M2%

Allocation of budget by agro/ecological zones

Figure 3.3: LIFT’s investment in the Delta by sector for 2016-201820

၂ဝ.၂ သနး၃၅%

၁၅.၉ သနး၂၇%

၈.၄ သနး၁၄%

ေငြေၾကးဆငရာတြင အားလးပါဝငေစမႈ စကပးေရး/ေမြးျမေရးလမႈကာကြယ ေစာငေရာကေရး ၄.၂ သနး ၇%

ေရႏင ပတဝနးကငသန႔ရငးေရး

ေရႏင ပတဝနးကင သန႔ရငးေရး ၄.၄ သနး ၈%

အရပဘကလမႈ အဖြ႕အစညး ၂.၂ သနး ၄%

လပငနးကြၽမးကငမႈ သငတနး ၁.၉ သနး ၃%

မႈဝါဒ လပငနးမား ၁.၁ သနး ၂%

စကပးေရး-ေဂဟဇနအလက ရနပေငြ ခြေဝခထားမႈ (ကနေဒၚလာ)

ပ ၃.၂.၁ ။ အပပငးဇနအတြငး က႑အလက LIFT၏ ရငးႏးျမႇ ပႏမႈမား (၂ဝ၁၆-၂ဝ၁၉)

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |46

အပပငးဇန

ဇယား ၃.၃ ။ ၂ဝ၁၆ခႏစ အပပငးဇနရ LIFT ရနပေငြပပးသည စမခကမား

စဥ မတဖကအဖြ႔အစညး ေနရာ ဥးတညခက

၁ ActionAid ေညာငဥး၊ ပခက၊ ေျမာင အမးသမးမားအား အသကေမြးမႈသငတနး၊ အလပအကငႏင လမႈေရးဝနေဆာငမႈမားက လကလမးမေစရန ေဆာငရြကေပးျခငး

၂ Terres des Hommes(TdH)

ေတာငသာ၊ နတေမာက၊ ျမငးၿခ၊ ေရနေခာငး။

အပပငးဇနအတြငးရ ေခာငကေသာ ေကးရြာမားမ လယမေျမမမားႏင ဝမးစာ မလေလာကေသာ ေတာငသမားအား ေရက ထေရာကစြာ အသးျပကာ အာဟာရျပညဝေသာ ဟငးသးဟငးရြကမားက စကပးျခငးျဖင ဝငေငြႏင အာဟာရေကာငးမြနေစရန ေဆာငရြကျခငး

၃ International Fertilizer Development Center (IFDC)

ေတာငသာ၊ ႏြားထးႀကး၊ ပခက၊ မလႈင၊ ျမငးၿခ၊ ေရစႀက

သြငးအားစ ႏင အႀကေပးဝနေဆာငမႈေပးသည ေဒသခမား ႏင ဌာနဆငရာမ တးခ႔ပညာေပး အရာရမား က ေတာငသမားအား လယယာ အၾကေပးလပငနးမား ေပးနငရန ေထာကပျခငး

၄ Food and Agriculture Organization (FAO)

ေတာငသာ၊ ႏြားထးႀကး၊ ပခက၊ မလႈင၊ ျမငးၿခ၊ ေရစႀက

တရစာၦနကနးမာေရး ေစာငေရာကမႈ လပငနးမားႏင ေရာငးဝယေရး တ႔က တးတကေစမည မဝါဒအဆငလပငနးမား ေဆာငရြကျခငး၊ ေတာငသမားက အကးတရငးႏးျမႇပႏေပးသည စမခကငယမားက စတငမတဆကေပးျခငး

၅ Golden Plain ပခက၊ ေရစႀက သစစမးေျမၾသဇာေကၽြးၿပး ေျမဆျပနလည ထနးသမးကာ ေရရည အထြကတးေစရန ေဆာငရြကျခငး၊ သးႏပစသစ ႏင အထြကေစာ မးေကာငးမားက မတဆကျခငး၊

၆ United Nations Economic and Social Commission for Asia and the Pacific (UNESCAP)

အပပငးဇနတဝမး စကမႈလယယာ၊ မးေစထတလပျခငး၊ ေတာငသ ဥးေဆာငသည လယယာလပငနးတထြငဆနးသစျခငးဆငရာ သငတနးေဆြးေႏြးပြမား ကငးပျခငး၊ နညးပညာအစရငခစာမား ျပစျခငးး။

၇ HelpAge International ေတာငသာ၊ နြားထးႀကး၊ ပခက၊ မလႈင၊ ျမငးၿခ၊ ေရစႀက

အႀကေပးဝနေဆာငမႈ၊ ရတသမးခနလြန စမခန႔ခြမႈ၊ စေပါငး သေလာငမႈ ေဈးကြကတငမႈ၊ ေတာငသ အစညးအရးတ႔ျဖင စပါးထတလပမႈ၊ အရညအေသြး၊ တနဖးမားက တးျမငျခငး

၈ Link Emergency Aid & Development (LEAD)

လပြတာ လကရ ေကးရြာအေျချပ လမႈ ကာကြယ ေစာငေရာကေရး အစအစဥမားက ေထာကပရန၊ သကႀကးလမႈေရးပငစင ေပးအပေနေသာ အစးရစမကနးႏစခက ေထာကပရန၊ မသနစြမး တ႔က ေထာကပရန။

၉ Alliance ပသမႀကး၊ ျပငဥးလြင၊ မႏေလး စကပးေရး၊ အေသးစား စးပြားေရးလပငနး၊ လမႈေရးေခးေငြ၊စေငြ၊ အေျခခ ေငြေရးေၾကးေရးဆငရာ အသပညာေပးျခငး၊ သကသာေခာငခေရး

၁ဝ Ar Yone Oo ကေလး စကပးေရး၊ အေသးစား စးပြားေရးလပငနး၊ လမႈေရးေခးေငြ၊စေငြ၊ အေျခခ ေငြေရးေၾကးေရးဆငရာ အသပညာေပးျခငး၊ သကသာေခာငခေရး

၁၁ Border Areas Development Association

မရြာ စကပးေရး၊ အေသးစား စးပြားေရးလပငနး၊ လမႈေရးေခးေငြ၊စေငြ၊ အေျခခ ေငြေရးေၾကးေရးဆငရာ အသပညာေပးျခငး၊ သကသာေခာငခေရး

47|

၅ဝ.၅၃% ေမြးျမေရး ၃၆.၅၆% သးႏေခးေငြႏင စကပးေရး

ဝ.၉၁% အျခားေခးေငြမား (ထပတး၊ ဝနထမး၊ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး၊ လမႈေရး)၇.၈၉% ဌားဝယေခးေငြ ၄.၁၁% စးပြားေရးလပငနး ေခးေငြ

50.53% Livestock/small business

4.11% Enterprise0.58% Top up

7.89% Hire purchase

36.56% Crop loan (agri loan)

0.31% Social loan0.01% Staff loan

0.01% Migration loan

စဥ မတဖကအဖြ႔အစညး ေနရာ ဥးတညခက

၁၂ Fullerton ေကာကဆည၊ မႏေလး စကပးေရး၊ အေသးစား စးပြားေရးလပငနး၊ လမႈေရးေခးေငြ၊စေငြ၊ အေျခခ ေငြေရးေၾကးေရး ဆငရာ အသပညာေပးျခငး၊ သကသာေခာငခေရး

၁၃ GRET ဘတလင၊ မရြာ၊ ယငးမာပင စကပးေရး၊ အေသးစား စးပြားေရးလပငနး၊ လမႈေရးေခးေငြ၊စေငြ၊ အေျခခ ေငြေရးေၾကးေရး ဆငရာ အသပညာေပးျခငး၊ သကသာေခာငခေရး

၁၄ PGMF ေကာကပနးေတာငး၊ ေခာက၊ ေခာငးဥး၊ စလငး၊ ဆငျဖကြၽနး၊ ေညာငဥး၊ ေတာငတြငးႀကး၊ ေတာငသာ၊ နတေမာက၊ ႏြားထးႀကး၊ ပခက၊ ပြငျဖ၊ မေကြး၊ မလႈင၊ မငးဘး၊ မတလာ၊ ၿမ႕သစ၊ ျမငးၿခ၊ ေျမာင၊ ၿမင၊ ေရစႀက၊ ေရနေခာငး၊ အရာေတာ၊ ေအာငလ

စကပးေရး၊ အေသးစား စးပြားေရးလပငနး၊ လမႈေရးေခးေငြ၊စေငြ၊ အေျခခ ေငြေရးေၾကးေရး ဆငရာ အသပညာေပးျခငး၊ သကသာေခာငခေရး

၁၅ Proximity Designs ေခာငးဥး၊ ေတာငသာ၊ နတေမာက၊ ႏြားထးႀကး၊ ပလ၊ ေပာဘြယ၊ မေကြး၊ မလႈင၊ မငးဘး၊ မရြာ၊ ၿမ႕သစ၊ ျမငးၿခ၊ ယငးမာပင၊ ေရစႀက၊ ေရႊဘ၊ သာစည၊ ဝကလက၊ ေအာငလ

စကပးေရး ႏင ေမြးျမေရးေခးေငြမား ၊ အေျခခ ေငြေရးေၾကးေရးဆငရာ အသပညာေပးျခငး၊

၁၆ Save the Children ပခက၊ မလႈင၊ ေရစႀက၊ မခငတ႔က ေငြေၾကးေထာကပသည ဘဝအစ ရကတစေထာင စမခက၏ ထေရာကမႈက Randomized controlled trail (RCT) မားျဖင ေဆာငရြကျခငး

၁၇ VisionFund ေကာကဆည၊ ေခာက၊ စစကငး၊ စဥကင၊ ပသမႀကး၊ ျပငဥးလြင၊ မတရာ၊ မႏေလး၊ မရြာ၊ ေရႊဘ၊

စကပးေရး၊ အေသးစား စးပြားေရးလပငနး၊ လမႈေရးေခးေငြ၊စေငြ၊ အေျခခ ေငြေရးေၾကးေရး ဆငရာ အသပညာေပးျခငး၊ သကသာေခာငခေရး

၁၈ Social Vision Service ဝမးတြငး စကပးေရး၊ အေသးစား စးပြားေရးလပငနး၊ လမႈေရးေခးေငြ၊စေငြ၊ အေျခခ ေငြေရးေၾကးေရး ဆငရာ အသပညာေပးျခငး၊ သကသာေခာငခေရး

၁၉ MPSWA ေတာငသာ၊ နြားထးႀကး၊ ျမငးၿခ၊ အမအကငေျပာငးလေရးဆငရာ သတငးစကား ေျပာၾကားမႈမားျဖင ကေလးငယမား၊ ကယဝနေဆာင/န႔တက/ကေလးငယ မခငတ႔၏ အာဟာရ အမအကငက ေကာငးမြနေစျခငး

၂ဝ UN-Habitat ေတာငသာ၊ ႏြားထးႀကး၊ ပခက၊ မလႈင၊ ျမငးၿခ၊ ေရစႀက

ေလဟာျပငအညစအေၾကးစြန႔မႈလးဝေပာကေရးက ဥးတညကာ တကယေရသန႔ရငးေရးဆငရာ အသပညာမားေပးျခငး

ပ ၃.၂.၂ ။ ၂ဝ၁၆ခႏစအပပငးဇန၌ LIFT၏ေငြေၾကးဆငရာတြငအားလး ပါဝငေစမႈ မတဖကအဖြ႔မား၏ ထတေခးေငြမား

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |48

၂ဝ၁၆ ခႏစမ စတဝငစားဖြယရာမား

အပပငးဇနတြင စကမႈလယယာ ကးေျပာငးေရး ႏင လယယာျပငပ အလပအကင အခြငအလမးမား အတြက ေထာကပျခငး အပပငးဇနေဒသ ေကးလကစးပြားေရး တးတကေစရန စကမႈလယယာ ကးေျပာငးေရး ႏင လယယာျပငပ အလပအကင အခြငအလမးမား ျဖစထြနးေအာငလပေပးမည အေသးစားေငြေၾကးလပငနးမားႏင ဘဏမားက LIFTက ေထာကပလက ရသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင LIFT၏ ေငြေၾကးဆငရာတြင အားလးပါဝငေစမႈ စမကနးဝင မတဖကအဖြ႔မားသည ရြာေပါငး ၅,၆ဝဝ မ အမေထာငစ ၇၁ဝ,ဝဝဝ ထသ႔ ကနေဒၚလာ ၉၁ သနးရေသာ ေခးေငြမား ထတေခးခသည။ ယငးတြင ၅ဝရာခငႏႈနးမာ ေမြးျမေရး ႏင အငယစား စးပြားေရးလပငနးမား၊ ၃၇ရာခငႏႈနးမာ သးႏထတလပေရး၊ ၈ ရာခငႏႈနးမာ စကကရယာ ဝယယရန ၊ ၄ ရာခငႏႈနးမာ လပငနးထေထာငရန၊ ၁ ရာခငႏႈနးမာ လမႈေရးႏင အျခား ေခးေငြမားျဖစသည။ စကကရယာ ဝယယရန ေခးေငြမာ အသစျဖစသည။ PGMF ႏင ရးမဘဏတ႔က ပစကြမားျဖင ထတေခးေပးလကရသည။

ရးမဘဏ၏ စကပး-စးပြားေရး ေငြေၾကးပပးမႈအစအစဥ (AFP)သည ရလဒေကာငးမား သသာစြာ ရရေနၿပ ျဖစသည။ စကကရယာ ဝယယရန ေငြပမလအပပါက LIFTမ ပပးေပးသည တပငးတစ ဆးရႈးမႈအာမခရနပေငြျဖင ေဆာငရြကသည။ ထေၾကာင ဘဏသည လကငငး ေပးေခေငြက ၃ဝရာခငႏႈနးမ ၁ဝ ရာခငႏႈနးသ႔ ေလာခလကကာ ေခးေငြ ကာလကလညး ၁ ႏစမ ၃ ႏစသ႔ တးေပးလက ႏငသည။ ထေၾကာင ေငြေခးသတ႔မာ ျပနေပးဆပရန ပမ တတႏငလာၾကသည။၂ဝ၁၆ခႏစ တြင ရးမဘဏ၏ AFP အစအစဥျဖင အပပငးဇနမ ေကးလကစးပြားေရးလပငနးရင ၉၆၃ ဥးက ပမးမ ျမနမာကပေငြ ၁၉.၅ သနး (ကနေဒၚလာ ၁၄,၄ဝဝ ခန႔) ထတေခးခသည။ ၆ဝ ရာခငႏႈနးေသာ ေငြေခးသမားက လယထြနစကမားက ဝယယခၿပး ေတာငသ ၁၁,၆ဝဝ ခန႔ထသ႔ အငါးျပနလကခ႔ၾကသည။ ဤသ႔ ငားရမးမႈေၾကာင ေတာငသငယမားမာ ေျမျပငစရတသကသာကာ ကနထတစြမးအား တကလာၿပး စကမႈလယယာ၏ အကးေကးဇးက ခစားခၾကရသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစ ႏစကနတြင ဤ AFP အစအစဥသည စစကငး၊ မေကြး၊ မႏေလးတငးတ႔တြင ကနတငကား ၄၃၁ စး၊ လယထြနစက ၆၃ဝ၊ ေျခြေလ႔စက ၅၂ လးတ႔က ဝယယရန ျမနမာကပေငြ ၂၇.၇ ဘလ (ကနေဒၚလာ၂၁.၃ သနး)က ထတေခးနငခ႔သည။ LIFT၏ ကြငးဆငးေလလာခကမားအရ တစရာသလင ေလးဘးတပ လယထြနစကတစစး သည စကဧက ၄ဝဝ အတြက ေျမျပျပငႏငၿပး၊ ေျခြေလ႔စကတလးသည ဧက ၃ဝဝ ခန႔က ရတသမးႏငသညဟ သရသည။

PGMFသည ေငြစေငြေခးသ ၂ဝ၄ ဥးက ပမးမ ကနေဒၚလာ ၂,၅ဝဝ က ထတေခးခသည။ ရညမနးခသညမာ လယယာသး စကကရယာမား ဝယယႏငၾကရန ျဖစေသာလညး ေန႔စဥဝငေငြရရေစေသာ အကးရသည အျခားပစၥညးမားျဖစေသာ အေသးစား ကနတငကားမား၊ စကရကကနးမား၊ သးဘးဆငကယမား၊ ေရတငစကမားက ဝယခၾကသည။ စကကရယာ ဝယယရန ေခးေငြေၾကာင ေကးလက စးပြားေရး လပငနးရငမားသည လယယာသး စကကရယာမားက ငားရမးျခငး၊ ေနေရာငျခညစြမးအငသး စကသးဆ ပန႔ဆငမားဖြငျခငး၊ စကရကကနးစငမားက ျပနငားရမးျခငး၊ သးဘးဆငကယမားျဖင အမတငရာေရာက ေဈးေရာငးချခငး၊ ခရးသည ႏင ကနစည သယယပ႔ေဆာငျခငးမားစသည လပငနးမားက လပႏငလာၾကသည။

လယယာအႀကေပး ဝနေဆာငမႈ ပေကာငးမြနေစရန အစးရ ႏင ပဂၢလက က႑မား ပးေပါငးေဆာငရြကျခငး၂ဝ၁၆ ခႏစတြင International Fertilizer Development Centre (IFDC) စမခကသည သြငးအားစ ႏင ဝနေဆာငမႈ ေပးသ ၅၅ဥး၊ ေတာငသ ပညာေပးေရး အရာရ ၁၇ဝ ဥး၊ ေတာငသ ၄,၁၂၉ ဥး (ယငးတ႔အနက ၁,ဝဝဝ ေကာသည အမးသမးမားျဖစၾကသည) က ေလကငေပးကာ ေတာငသမားႏင ခတဆကကာ ပတဝနးကငထခကမႈမရသည စကပးေရး ေဆာငရြကေပးခသည။ လကလ လပငနးရငမားကလညး ပမေကာငးမြနသည ဝနေဆာငမႈမားေပးရန ႏင ပဂၢလကက႑က ေပးအပမည အျခားဝနေဆာငမႈမားကလညး ဖနတးေပးရန တကတြနးေဆာငရြကသည။ ဤစမခကသည စျပကြက ၆၈ ကြကက ထေထာငခသညျပင ၁၅ ရက ကြငးဆငးျပသခသည။ ဆငပငရင တစဥးက စျပကြက တစကြကက စထေထာငခသညျပင စကကရယာသရပျပပြ တစရက ကငးပကာ စကပးေရး နညးနာေကာငးမားကလညး ေတာငသမားက ေလကငေပးခသည။ ယငးသရပျပပြက ေဒသခ ေတာငသ ၅၉၃ ဥး တကေရာကခရာ အမးသမး ၇၈ ဥး ပါဝငသည။ စကကရယာ ျဖန႔ခသ နယးေဟာလန ႏင ပးေပါငးေဆာငရြကသည စကကရယာသရပျပပြက ေတာငသ ၉၃ ဥး ႏင စကပးေရး တးခ႕ပညာေပး ဥးစးဌာနမ ၁၅ ဥးတ႔ တကေရာကခသည။ စမခကအဖြ႔သည ဆငပငရငမားက စကမႈလယယာ ဝနေဆာငမႈတြင ရငးႏးျမပႏရာတြင အားေပးႏငရနအတြက ဝနေဆာငမႈဆငရာ နညးပညာသငတနးတခက ဖြငလစခသည။

စကပးေရးဌာနမ တးခ႕ပညာေပးဌာနခြ ဥးစးအရာရမားသည ေတာငသသငတနးမားက တကေရာကခၾကသည။(၁ဝ၇ ဥး၊ အမးသမး ၄၅ ရာခငႏႈနး) စျပကြကမား ထေထာငခသညျပင ကြငးဆငးျပသခသည (၉၉ ဥး၊ အမးသမး ၅၅ ရာခငႏႈနး)။ သငတနးမား ကြငးဆငးျပသပြမားတြင ေတာငသမား၊ ဌာနမား၊ ဆငပငရငမား ပးေပါငးေဆာငရြကမႈ၏

49|

ရလဒက ဤစမခကက ေတြ႔ျမငလာခသည။ ယငးသည အေရးပါသည ေျခလမးတခ ျဖစသည။ အေၾကာငးမာ ဤစမခက မတငမက ဆငပငရင အနညးငယကသာ အစးရ စကပးေရးဥးဌာန တးခ႔ပညာေပးေရးႏင ထေတြ႔ဆကဆဖးၾကသည။ ေလကငေပးခေသာ ေတာငသ ၅၁ ရာခငႏႈနးက ေဒသခ စးပြားေရးလပငနး၏ ေဖာကသညအသစမား ျဖစေနျခငးက ယခငက ေတာငသမား ႏင လကလအေရာငးသမားမားအၾကား အျပနအလနဆကဆမႈ မညမၽနညးပါးခသညက ျပေနသည။ သငတနးတကခေသာ ေတာငသမားသည စစေပါငး ျမနမာကပ ၆၈.၈၈ သနး (ကနေဒၚလာ ၅၃,ဝဝဝ) တနသည ေဘာကခာျဖတပငးမားက ရရခၾကသည။ ယငးျဖတပငးမားျဖင ပါဝငေဆာငရြကသည လကလအေရာငးသမားမားထမ ေနာကထပ ျမနမာကပ ၁၅.၇၁ သနး (ကနေဒၚလာ ၁၂,ဝဝဝ)ဖး ထပမဝယႏငမည ျဖစသည။ ဤစမခကသည ဘဏမား ထမ အေပါငမပါဘ ေခးေငြရေစရန နညးလမးရာေဖြလကရသည။ အျခားပဂၢလကလပငနးမားသည စမခကက ေထာကပ ထားေသာ ဆငပငရငမားထသ႔ ေငြေခးရႏင အငားခရန အခြငအေရးမားျဖင စညးရးရန ခဥးကပလာေနၾကသည။

မတဖကအဖြ႔ IFDCႏင Golden Plain တ႔က ေျမဆလႊာ စမးသပမႈမားက ေဆာငရြကခရာ ေျမဆအရညအေသြးမာ စကပး ထတလပမႈအတြက အဓက အတားအဆးျဖစေနေၾကာငး ေတြ႔ရသည။၃၆ အပပငးဇန၏ သဆနေသာ ေျမဆလႊာတြင ၾသဂနစ (သဘာဝ) ပစၥညးမား အလအေလာက မပါဝငသျဖင ေျမ၏အာဟာရဓာတမား တကစားမခရေအာင မကာကြယႏငေပ။ ၾသဂနစ ပစၥညးမား ပမပါဝငေအာင ေျမေဆြးထညကာ ႀကးစားခေသာလညး လပအား ကနကလသည။ Golden Plain သည သစစမးေျမၾသဇာ၏ ထေရာကမႈကေကးရြာ ၄၂ ရြာရ စျပကြက ၈၄ ခတြင ျပသခသည။ (ဥပမာ။ ပကဆေလာ) ပမးမအားျဖင တစဧကလင သစစမးေျမၾသဇာ၂.၁ တနက ထယထးကာ ထညျခငးျဖင နကထရဂင ၂၁.၅ ကလဂရမ၊ ပတကဆယ ၁၅.၄ ကလဂရမ ထညေပးႏငသည။ အပပငးဇန ေဒသမား အတြငး အခနအခါမဟတ မးရြာချခငးေၾကာင ပထမသးႏ၏ ရလဒက ထညမတြကခပါ။ စကၿပး ၄၅ ရကမ ၆ဝ ရကအၾကာတြင အထြကႏႈနးမားသည လကလမးမေသာမးျဖင ထပမ စမးသပရန လအပသည။

IFDC ၏ စျပကြကမားသည ေတာငသမား ရငးႏးျမပႏမႈက အကးအျမတ မားစြာရရေစသည။ ပတစမး၊ ႏမး၊ ဝါတ႔ အတြက မးေကာငးမားက သးျခငး ႏင ေျမၾသဇာက စကပးေရးဥးစးဌာနက အႀကေပးထားသညႏႈနး အတငး သးျခငးတ႔က အခရာကသည။ ေျမပႏငစပါးတ႔ အတြကမာမ မ းေကာငးမားက သးျခငးက အကးရေသာလညး ေျမၾသဇာကမႈ ဌာနက အႀကေပးထားသညႏႈနးအတငး သးပါက တြကေျခမကကႏငေပ။ သငတနးဆငး ေတာငသမား သာမက အျခားေတာငသမားသညလညး စျပကြကမား ကြငးဆငးျပပြမားက စတဝငစားၾကသည။

အာဟာရက႑၂ဝ၁၆ ခႏစတြင Save the Children၊ ျမနမာႏငင သနာျပ ႏင သားဖြားအသငး (Myanmar Nurse and Midwife Association- MNMA)၊ Innovation for Poverty Action အဖြ႔မားသည မခငႏငကေလးမားအား ေငြေၾကးပပးမႈ (MCCT) ႏင အမအကင ေျပာငးလေရး ဆငရာ သတငးစကား ေျပာၾကားမႈမားက ပခက၊ မလႈင၊ ေရစႀက ၿမ႕နယတ႔ရ ကယဝနေဆာင ႏင ႏစႏစေအာက ကေလးရေသာ ႏ႔တကမခငမားက ေပးအပခသည။ LEGACY စမခကသည အမအကင ေျပာငးလေရး ဆငရာ သတငးစကား ေျပာၾကားမႈမားက ေငြေၾကးပပးမႈ လကခရရေသာ မခင ႏင ကေလးမား၏ အာဟာရ ရလဒက မညသ႔ သကေရာကေၾကာငး သရရန ေငြေထာကပမႈက ပစႏစမ းျဖင ေဆာငရြကေနသည။

ပထမအဆငတြင စမးသပမည ရြာ၂၄၈ ရြာက လကတနး ေရြးခယခသည။ ရြာ၄ဝတြင ပပးေငြက အစးရကနးမာေရး ဌာနမ တဆင ေထာကပသည။ အမအကငေျပာငးလေရးဆငရာ သတငးစကားမားကမ လခငးေတြ႔ဆကာ ေျပာၾကားျခငး မရေပ။ သ႔ေသာ ပႏပထားေသာ အာဟာရဆငရာ သတငးစကားမားကမ သားဖြားဆရာမမားထမတဆင ရရသည။ ကန ၂ဝ၈ ရြာ တြငမ ေငြက PGMF မတဆင ေထာကပသည။ ဤအပစမ မခငတဝကသည မခငအခငခငး ရငးပငးေထာကပေပးသည အပစမားက ျပလပေသာ အမအကငေျပာငးလေရး ဆငရာ သငတနးမားသ႔ တကေရာကၾကသည။ မခငႏငကေလး ေငြေၾကးေထာကပေရး အပစမားက ရြာတငးတြင ဖြ႔စညးခၿပး ေငြလကခရသမားက စာရငးေကာကခရာ PGMF ပစမ ၄,ဝ၆၂ ဥး ရၿပး ကနးမာေရးဌာနပစတြင ၂၆၁ ဥး ရသည။၂ဝ၁၆ တြင ေငြေထာကပသည အႀကမ စစေပါငး ၁၈,၅၂၁ ႀကမ ရၿပး ကယဝနေဆာင ႏင ႏစႏစေအာက ကေလးမခင ၄,၁၁၆ ဥးက ေထာကပခသည။

ရြာမားတြင မခငအခငးခငး ရငးပငးေထာကပသည အပစ ၁၃ဝ ခက ဖြငလစေသာ အမအကငေျပာငးလေရးဆငရာ သငတနးမားသ႔ အမးသမး ၁,၃၇၂ ဦး တကေရာကခသည။ မသားစဝငမားႏင ရပရြာလထမားကပါ အာဟာရဆငရာ အသပညာေပးသငတနးမားက တကေရာကခရာ ၂ဝ၁၆ ႏစကနတြင တကေရာကသဥးေရ ၇,၃၈၉( ကား ၆၆၉၊ မ ၆၇၂ဝ)ဦး ရခ႔သည။

____________________________36 IFDC က “နမနာအမားစမာ ၾသဂနစ ကာဗြန အလြနးနညး (၇၈.၁%)၊ နကႀထဂင နညး သ႔ အလြနနညး (၈၇.၇၅%) ေၾကာငး စမးသပေတြ႔ရရသည။ ထးဓါတ (၉ဝ.၆%) နညး၊ မကဂနဆယမ (၇၁.၉%) အလယအလတ မ မား၊ ပတကဆယမ (၆၂.၅%) နညး/အလြနနညး၊ K2O (၆၅.၆%) နညးေၾကာငး နမနာအမားစမ စမးသပရရၿပး စမးသပမႈမ ၃၄.၄% မာ K2O အလယအလတမ ျမငမားေၾကာငး ေတြ႔ရသည။နမနာစမးသပမႈမားအားလတြင ေရတြငဆာလဖာေပာဝငမႈ နညး (သ႔) မေတြ႔ရေပ။”

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |50

အပပငးဇန

LIFT သည ျမနမာႏငင လမႈေရး ပညာရငမားအသငး (MPSWA) က ရနပေငြေထာကပၿပး ေတာငသာ၊ ႏြားထးႀကး ႏင ျမငးၿခ ၿမ႕နယမားရ ေကးရြာ ၉ဝ မ အမေထာငစ ၁၅,ဝဝဝ ရ ကယဝနေဆာင ႏင ႏစႏစေအာက ကေလးရေသာ မခငမားက ဦးတညကာ အာဟာရဆငရာ အမအကငမား ေကာငးမြနေစရန ေဆာငရြကခသည။ ၂ဝ၁၆တြင ဤစမခကသည ေကးရြာ အေျချပ အာဟာရ ပညာေပး အပစ ၆၄ ဖြ႕က ဖြ႔စညးကာ အာဟာရဆငရာ အသအျမငက ရပရြာသ႔ ေပးအပခသည။

လမႈကာကြယေစာငေရာကေရးHelpAge ၏ အပပငးဇနစမကနးသည လမႈဝနထမးဥးစးဌာန၏ အစအစဥႏစခက အေကာငအထညေဖာကာ စးပြားေရး အသြငကးေျပာငးမႈတြင အထခကလြယဆးေသာ အမေထာငစမားက မခနခေၾကာငး ထငရားေစသည။ ၿမ႕နယ ေျခာကခမ ေကးရြာ ၃ဝ စတြင အႏြမးပါးဆး အမေထာငစမားက အတးႏႈနး သကသာေသာ လမႈကာကြယေစာငေရာကေရး အေရးေပၚ ေခးေငြက သးလမ ေျခာကလထ ထတေခးခသည။ ဤအစအစဥတြင ပါဝငေသာ ရြာမားသည လအပပါက အႏြမးပါးဆး အမေထာငစမားက ေထာကပရန အတးေငြက အဆကမျပတ ရရေနေအာင ေဆာငရြကရသည။ စမခကၿပးဆးသညတင အစးရစမကနးက မစတငေသးပါက သကႀကးရြယအမား မသနစြမးသမားက ေထာကပႏငေလာကေအာငထ အတးႏႈနးထား ရရၾကသည။

ရနပေငြ၏ တစတတေဒသျဖစေသာ ကပ ၁ဝဝ,ဝဝဝ မ ၅ဝဝ,ဝဝဝ ထ (ကနေဒၚလာ ၇၇ မ ၃၈၅ ထ) က အေရးေပၚ ကစၥမားအတြက ရြာတြင ေငြသားအေနျဖင ေဆာငထားသည။ ေဆးရတငျခငးႏင ေဆးဝါးကသျခငး က႔သ႔ေသာ အေရးေပၚ ကနးမာေရး ကစၥ မားအတြက ယငးေငြမ ႏစလအထ အတးမ ေခးငားႏငသည။ အကးခစားခြငရသ တစဦးသည အမးသားမတပတင ကတျပား မရသျဖင အစးရ၏ စညးမဥးမားအရ ေငြေခးခြငမရလင ေကးရြာ လမႈ ကာကြယ ေစာငေရာကေရး ရနပေငြက ေပးေခေပးသည။ ျပညေထာငစအစးရသည သကႀကးရြယအပငစင၏ အေရးပါပက အသအမတျပၿပး ၂ဝ၁၇-၂ဝ၁၈ ဘ႑ာေရးႏစမ စတငကာ အေကာငအထညေဖာမည ျဖစသည။ အႏြမးပါးဆးမသားစမား ႏင မသနစြမးသရသည မသားစမားက ေထာကပျခငးကသ႔ေသာ အျခားအေထာကအပမားသည အစးရ၏အစအစဥ၏ ထေရာကမႈက ေဖာျပႏငေလာကေအာင မေပၚေပါကေသးေပ။ HelpAge စမခကသည သကႀကးရြယအပငစငႏင မသနစြမးသ အေထာကအပတ႕က ေရ႕ေျပး ေဆာငရြကႏငခသည။

HelpAge စမခကသည ၂ဝ၁၆ႏစကနထ ၿမ႕နယအေထြေထြအပခပေရးဦးစးဌာနႏင ပးေပါငးကာ သကႀကး ဘးဘြား၆၂၇ ဥး က ေငြေၾကးေထာကပခသည။ ေကးရြာအပခပမးမား ႏင ေဒသအစးရတ႔က HelpAgeစမခကတြင ပါဝငခၾကၿပး ေငြေၾကးလႊေပးရာတြင အဓကပဂၢလမား ျဖစလာသည။ ဤေဆာငရြကမႈေၾကာင ေကးရြာ လမႈကာကြယေစာငေရာကေရး ေကာမတမားႏင အစးရဝနထမးမား ပးေပါငးေဆာငရြကလာေစခသည။ ဦးတညခကမာ အစးရဝနထမး အဆငဆင က ထေတြ႔ေဆာငရြကျခငးျဖင ေမာလငထားေသာ ႏငငေတာအဆင ေငြေၾကးေထာကပမႈအစအစဥမားက စမခန႔ခြေစႏငမည အေတြ႕အႀကမားက ရရေစရန ျဖစသည။

HelpAge စမခကသည အစးရႏင ပးေပါငးေဆာငရြကကာ လကရအေျခအေနတြင ေငြေၾကးေထာကပမႈရရရန လအပေသာ အရညအခငး သတမတခကမားက ျပစေနသည။ ယငးသည အစးရသတမတခကမားႏင အတတနငဆး ကကညရမည။ ဤေဆာငရြကမႈ၏ မထငမတေသာရလဒမာ ျပညသလထအေနျဖင အမးသားမတပတငကတျပား ရယရန အထး စတဝငစားလာျခငး ျဖစသည။ HelpAge ၏ ရြာအမားစသည UN- Habitat က အေကာငအထညေဖာေနေသာ ေရႏင ပတဝနးကင သန႔ရငးေရး စမခက ႏင Save the Children ႏင ျမနမာႏငင လမႈေရး ပညာရငမားအသငး (MPSWA) တ႔က ေဆာငရြကေနေသာ အာဟာရဆငရာ အမအကငေျပာငးလေရး ဆငရာသငတနးမားတြင ပါဝငေနၾကသည။ ယငးတ႔ ေဆငရြကမႈမားသည လမႈကာကြယေစာငေရာကေရး စမခကမားက ျဖညေပးသျဖင ေကးရြာ၏ ရကၡာဖလေရးႏင အာဟာရ ေကာငးမြနေရးက ျဖစေပၚေစသည။

ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးက ပတသကဆကႏြယသမား ႏင ရပရြာလထတ႔ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးဆငရာ ကစၥမားက ႏစဥးႏစဘကနားလညေစရန ေဆြးေႏြးသငေၾကာငး LIFT ၏ အပပငးဇန ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးလႈပရားမႈက ေဖာထတလကသည။ အျပညျပညဆငရာ အလပသမားေရးရာအဖြ႔ (International Labour Organization - ILO) က ေဆာငရြကေနေသာ စမခကက မႏေလးတြင လပအား ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး စမခန႔ခြမႈက သငတနးေပးခရာ အမးသမး ၃၄ဦး အပါအဝင သငတနးသား ၄၃ဦး တကေရာကခရာ နယေျမရ ဌာန ဆငရာမား ႏင အရပဘကလမႈအဖြ႔အစညးမား ပါဝငသည။ ဤသငတနးသည မားစြာ ထေရာကမႈရေၾကာငး ႀကဆၾကၿပး အျခားနယေျမမားတြငလညး ဖြငလစေပးရန အၾကျပခၾကသည။

51|

IOM၊ ေမတာ၊ ဆပဆကတကသလတ႔ ေဆာငရြကေနေသာ သေတသနစမခက ျဖစသည-‘ျမနမာႏငင ဆငးရႏြမးပါးမႈ ေလာ႔ခေရး ႏင ဘကစဖြ႔ၿဖးေရးအတြက လပသားေရြ႔လားမႈက ရငးႏးမတညျခငး(CHIME)က- ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးသည ပတသကဆကႏြယသမား အားလးက သကေရာကမႈရေၾကာငး၊ မားစြာ စတဝငစားမႈ ရေနေၾကာငးကလညး ေဖာျပသည။ သ႔ေသာ ဤကစၥက စေပါငးကာ သးသပေဆြးေႏြးမႈ မရေသးေပ။ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး၏ သဘာဝအမနက နားလညႏငေအာင ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး၏ အေျခခအခကမားက စတခေလာကေသာ အေထာကအထားမားက အေျခခကာ အားလးက ေဆြးေႏြးရန အေရးႀကးသည။

ေမြးျမေရးLIFT ၏ အပပငးဇနစမကနးသည ျပညေထာငစ အစးရ၊ FAO တ႔ ႏင ပးေပါငးကာ ေဆာငရြကေနေသာ စမခကအရ မဝါဒ ခမတရာတြင အေျခအေနမနက သးသပခကက အေျခခရနလေၾကာငးက ေဖာျပသည။ အစးရက ေထာကပရန ဤစမခကက LIFT ၏ အပပငးဇန စမကနးဝင ၆ ၿမ႕နယတြင ေရ႕ေျပး တရစာၦန ေကာငေရ စာရငး ေကာကယခသည။ အမးသားအဆင တရစာၦနေကာငေရစာရငးက ေငြကနရကး နပေအာင ေကာကႏငမည ခဥးကပနညးက စမးသပရန ဤစမခကက ေမြးျမေရးႏငကသေရး ဦးစးဌာန ဝနထမးမား ႏင ရြာသားမားက အခကအလက ေကာကရန ႏင အရညအေသြးက စစေဆးရန ေလကင ေပးခသည။ စမခက၏ အေထာကအပျဖင အမးသားအဆငတြင ဌာနက ထပမစစေဆးကာ အရညအေသြး က သးသပမည ျဖစသည။ ရလဒေကာငးမားေၾကာင အစးရသည မႏေလးတငးရ ေနာကထပ ရစၿမ႕နယ တြငလညး ေကာကယရန ျမနမာကပ ၃၆ သနး (ကနေဒၚလာ ၂၇,၇ဝဝ)က ခြငျပခသည။ တရစာၦန ေကာငေရ စာရငး ေကာကယျခငး (တနငငလးအဆင) အတြက အစးရ၏ ၂ဝ၁၇ ဘတဂကတြင ျမနမာကပေငြ ၁.၄ ဘလ သးစြရန သတမတခသည။ တရစာၦန ေကာငေရ စာရငး ရလဒက အေျခခကာ FAO သည ေမြးျမေရးကနသြယမႈ ကန႔သတခကမားက ပယဖကေရး၊ ရပရြာအေျချပ တရစာၦနကနးမာေရးလပသားမား ပမထေရာကမႈရေရး တ႔ႏင သကဆငသည မဝါဒဆငရာက ေဆြးေႏြးမည။

ေရ႕က ေမာၾကညလင

အပပငးဇနအတြက မးေစ စးပြားေရးလပငနးသစလကရတြင အပပငးဇန မ းေစလအပခက၏ ၁ရာခငႏႈနးေအာကကသာ ထတလပ ရရေနသည။ ၃၇ မးေစ ႏင သးႏက ခြျခားျခငးမရေသာ လကရေဈးကြကအတြငးသ႔ မ းေကာငးမားက ေပးသြငးပါက ေျပာငးလသြားမည ျဖစသည။ မးေစ စမခကသည အပပငးဇနတြင စးပြားေရး အသြငကးေျပာငးေရးအတြက LIFT၏ အားထတမႈတြင အခရာကသည။ LIFT ၏ မးေစစမခကသည ဤစးပြားေရးလပငနးသစက လပကငရန ဖြ႕ၿဖးေစရနအတြက ပဂၢလကက႑၏ အခကအခာကမႈက အေျခခသည။ အပြငဝတမႈကးသည သးႏမ းသစမား သေတသနျပျခငးက စကပးေရးသေတသန ဦးစးဌာနက ဆကလက ဦးစးေဆာငရြကမည။ မးေစထတလပသည စကရရသည စပြားေရးလပငနးသစတစခ စမခကက ေထာကပမည ျဖစသည။ စးပြားေရးလပငနးပငဆငမႈက မ းေစထတလပသ ေတာငသမား ႏင ပဂၢလက ရငးႏးျမပႏသတ႔က ခြေဝမည။

အစကခ ေရေပးေရး စနစ အတလမ TdH အဖြ႕သည တဧကရေသာ အစကခေရေပးေရး စနစတခက ထေထာငၿပး စရတမကနဘ ယငး၏ထေရာကမႈ စးပြားျဖစမႈတ႔က ေဖာေဆာငမည။ ေတာငသမား ရငးႏးျမပႏသမားက လကေတြ႔ ေလလာေစျခငးျဖင ဤနညးက လအမား သေအာင လပေဆာငမည။ LIFTသည ရးမဘဏ၏ AFP အစအစဥ ႏင ပးေပါငးကာ ေျမေအာကေရ အေျခခသည ေရေပးေရးစနစမား အတြက ပဂၢလက ရငးႏးျမႇ ပႏသတ႔က ေထာကပမည။

ေဒသခတ႔၏ အသကေမြးမႈက ေထာကပျခငး ၂ဝ၁၇ တြင အပပငးဇန ၿမ႕နယအဆင၌ ေဒသခတ႔၏ အသကေမြးမႈမားက ထေထာငျဖစထြနးေစမည CSO မားက LIFT က ရနပေငြ ပပးေပးေသာ စမခကတခက စတငမည။ PACT က အေကာငအထညေဖာမည ဤစမခကျဖင LIFT သည အပပငးဇနၿမ႕ျပေဒသမားက လႊမးၿခေစမညျဖစသည။ အေသးစတက အခနး ၄.၄ တြင ေတြ႕ႏငသည။

____________________________37 Syngenta Foundation for Sustainable Agriculture and AgriSource, ADB, 'Innovative Financing for Agriculture and Food Value Chains - One Feasibility Study to Develop Seed Business: Opportunities for the Myanmar Seed Sector', April 2016

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |52

ရခငေဒသ

53|

ခငး

မေကြး

ပခး

ဧရာဝတ

ရခင

၃.၃ ရခငေဒသ ၿခငေဖာျပခက

ရခငျပညနယသည ျမနမာႏငငတြင ဖြ႕ၿဖးမႈအနညးဆး နယေျမေဒသမားမ တစခ အပါအဝင ျဖစသည။ ျပညနယအတြငးရ လဥးေရ ၇၈ ရာခငႏႈနးသည တစေန႔လင ကနေဒၚလာ ၁.၂၅ ေအာကသာ ဝငေငြရရၾကသည။၃၈ UNICEF၏ ေနာကဆး ေကာကယထားသည စစတမးအရ ရခင ျပညနယရ အသက ၅ ႏစေအာက ကေလးအားလး၏ ထကဝကခန႔မာ ပညႇက ေနေၾကာငး ေတြ႔ရရသည။၃၉ အလပလကမႏႈနးမာ ၁ဝရာခငႏႈနးေကာရေနၿပး တစႏငငလး၏ လပအားထ ပါဝငမႈ တြငလညး အနညးဆး ျဖစသည။ တစႏငငလး အေနထားတြင ၁၅ႏစ အထက လဦးေရ၏ စးပြားေရးတြင ပါဝင လပကငႏငၾကသည ႏႈနးမာ ၆၇ ရာခငႏႈနးျဖစေသာလညး၄ဝ ရခငျပညနယတြငမ ၅၉ ရာခငႏႈနးသာ ရသည။ ရခင ေဒသ ျပညသမားသည ငါးဖမးျခငး၊ စကပးေရးႏင ပက အလပတ႔ျဖင အသကေမြး ၾကသည။ ၂၆ ရာခငႏႈနးေသာ ေဒသခတ႔၏ ပငမဝငေငြရလမးမာ ပကအလပ ျဖစေၾကာငး တငျပၾကသည။၄၁ ရခငျပညနယ၏ ဖြ႕ၿဖးေရးက စနေခၚေနသညမာ ဆငကလနးမနတငး တကခတျခငး၊ ေရႀကးျခငးစေသာ သဘာဝေဘးဒဏ မားႏင၊ တငးရငးသား ရခငလမးတ႔ ႏင မြတစလငမ အသကအဝနး အၾကားရ ပဋပကၡတ႔ ျဖစသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစ ေအာကတဘာလ တြင ျဖစပြားခေသာ ပဋပကၡေၾကာင လေပါငး ၇ဝ,ဝဝဝ ေကာသည အးအမကပစကာ ထြကေျပးခၾကရသည။

ရခငျပညနယေကးလကစးပြားေရးက အသြငကးေျပာငးရနမာ အခနၾကာမညျဖစေသာလညး အလားအလာ ေကာငးမား ရေနသည။ ၂ဝ၁၆ တြင ရခငျပညနယ စးပြား-လမႈ ဖြ႕ၿဖးေရး ငါးႏစစမကနး ေရးဆြရာတြင ရခငျပညနယအစးရက LIFT က ပပးခသည။ အမးသားဒမကေရစအဖြ႔ခပ ဥးေဆာငေသာ ရခငျပညနယ အစးရသည ကလသမဂၢမ နညးပညာ အေထာကအပက ေတာငးခခရာ LIFT ၏ နညးပညာအရာရ ႏစဥးက ေစလႊတခ႔ၿပး လအတနၾကာမ ရခငျပညနယအစးရႏင အတတကြ လကတြ ေဆာငရြကခ႔သည။ ၎မာ ရခငျပညနယတြင ငါးႏစေကာမ ဖြ႕ၿဖးေရးအစအစဥမားက ေဆာငရြက

____________________________38 World Bank Group, 'Myanmar: Ending poverty and boosting shared prosperity in a time of transition', 201439 United Nations Children’s Fund (UNICEF), 'Rakhine State: A Snapshot of Child Wellbeing', 201340 The Republic of the Union of Myanmar, Department of Population, Ministry of Immigration and Population, 'The Union Report: Census Report Volume 2', dop.gov.mm. May 2015, p.29, Web.41 Livelihoods and Food Security Trust (LIFT) Fund and CARE International, Myanmar, 'Tat Lan Sustainable Food Security and Livelihoods Program: Baseline Assessment', November 2014, Print.

ပ ၃.၃။ ၂ဝ၁၆ခႏစ ရခငေဒသတြင LIFT ၏ လပငနးေဆာငရြကမႈမား

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |54

ရခငေဒသ

Nutrition/Wash Agriculture*Financial inclusion

Figure 3.7: LIFT’s Rakhine investment by sector 2016 - 2018 (in USD million)

GovernanceVocational skills

12108642

14

စကပးေရး-ေဂဟဇနအလက ရနပေငြ ခြေဝခထားမႈ (ကနေဒၚလာ)

၁၃.၄၇ သနး၃၄%

၁ဝ.၂၅ သနး၂၆%

၇.၆၁ သနး၁၉%

ေငြေၾကးဆငရာတြင အားလးပါဝငေစမႈ အာဟာရ/ ေရႏင ပတ၀နးကင သန႔ရငးေရး

စကပးေရး

၅.၁၄ သနး၁၃%

၃.ဝ၉ သနး၈%

အသကေမြးပညာ သငတနး

အပခပမႈ

ခေသာ LIFT အတြက မမရရထားေသာ သငခနးစာမားက ေဝမရန အဖးတန အခြငအလမးပင ျဖစသည။ LIFTသည ရခငျပညနယတြင အာဟာရေကာငးမြနေရး၊ စကပးကန အထြကတးေရး၊ ရကၡာဖလေရးတ႔က ဦးစားေပး ေဆာငရြကလက ရသည။

၂ဝ၁၆ တြင LIFTသည အေသးစား စးပြားေရးလပငနးမား ဖြ႕ၿဖးေရးအတြက ေငြေရးေၾကးေရးဝနေဆာငမႈမား ႏင အသကေမြးမႈပညာ သငတနးမားျဖင ေထာကပလကရသည။ ရခငျပညနယ အလယပငးရ လေထာငႏင ခကာ အလပေပးႏငမည အထးစးပြားေရးဇန(SEZ) တညေဆာကေရးမာ ေႏာငေႏးၾကန႔ၾကာလကရပါသည။ သာတညမရေသာ ေရရည တညတမည SEZ ထေထာငႏငေစေရး အတြက ရပရြာလထမား၊ လမႈအဖြ႔အစညးမား၊ အစးရ၊ ပဂၢလက က႑တ႔က ပြငလငးျမငသာၿပး အျပသေဘာျဖင ထေတြ႕ေဆာငရြကႏငရန LIFT က အေထာကအက ျပေနသည။

လပသားေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးသည ရခငျပညနယ၏ ေကးလကအသြငကးေျပာငးေရးတြင အဓကကသည ေမာငးႏငအား တစခ ျဖစသည။ LIFT ၏ စမခကမားရရာ ရြာမားတြင လအေျပာငးအေရႊ႕ အဆကမျပတရေနေၾကာငး ေဖာျပၾကသည။၄၂ အခ႕ကမ အလပလပသညအရြယမား ရြာမားမ ထြကခြာေနေၾကာငး ဆသည။၄၃ လြနခေသာ ငါးႏစ အတြငး လပအား ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာမႈ တျဖညးျဖညး တးလာသညက LIFTက သတထား မသည။ ရခငျပညနယမ ေရႊ႕ေျပာငး သြားလာသမား မာ အျခားနယေျမမားႏင ယဥၾကညလင နညးသညျပင ေငြလႊပ႔ႏငစြမးမာလညး နညးသည။ သ႔ေသာ ယငးမာ ေျပာငးလ လာၿပျဖစသည။ LIFT၏ ေရႊ႕ေျပာငး သြားလာေရး အစအစဥသည တစႏငငလးတြင အေရအတြက စစတမး ေကာကကာ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး လပငနးစဥမားက တငးတာေနသညျပင ရခငျပညနယအစးရ၊ လမႈ အဖြ႔အစညးမားတ႔ ႏငအတ ေရႊ႕ေျပာငး သြားလာမႈ စမခန႔ခြေရးက ေကာငးမြနေအာင လပကငေနၿပ ျဖစသည။

LIFT သည ရခငျပညနယတြင ထေတြ႔ေဆာငရြကရာ၌ ပဋပကၡမားက အေလးထား တ႔ျပနေသာမက လကနာသည။ ဖြ႕ၿဖးေရး ေအဂငစမား ရခငျပညနယတြင လပငနးေဆာငရြကရသညမာ မလြယကေပ။ ေအဂငစမားက မြတစလငမ မားက မကႏာသာေပးသညဟ ရခငလထက ျမငေနေသာေၾကာင ျဖစသည။ ရခငျပညနယရ မြတစလငမ အမားစမာ စခနးမားတြင သ႔မဟတ ဘဂၤလားေဒရႏင နယခငးထစပေနေသာ ေမာငေတာခရငတြငသာ ေနထငၾကၿပး လႈပရားသြားလာခြင မရသေလာကပင ျဖစသည။ လ႔အသကအဝနး ႏစခတ႔အၾကား တငးမာမႈမာ ျမငမားလကရေနသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစ ေအာကတဘာလတြင ျဖစခေသာ အၾကမးဖကမႈေၾကာင ေမာငေတာတြင စစဆငေရးျဖင ငါးလခန႔ၾကာ ကငတြယခ႔ရၿပး မြတစလငမ ၇ဝ,ဝဝဝ ေကာ သည ဘဂၤလားေဒရႏငငထသ႔ ဝငေရာကခၾကသည။ LIFT ၏လပငနးမားလညး ေႏာငေႏး ခရသညျပင ယငးအၾကမးဖကမႈမားေၾကာင ဖြ႕ၿဖးေရး မတဖကမား၊ ရခငျပညနယအစးရ ႏင လမႈအဖြ႕အစညးမားအၾကား ဆကဆေရး ႏင ယၾကညမႈမားအေပၚတြငလညး သကေရာကမႈမား ရခ႔သည။

၂ဝ၁၆ ခႏစမ စတဝငစားဖြယမားLIFT၏ လႊမးၿခမႈက တးခ႕ျခငး LIFT သည ဖြ႕ၿဖးေရးရနပေငြ ကနေဒၚလာသနး ၆ဝ က ရခငျပညနယအတြက ခြေဝေပးထားၿပး LIFTသည ရခငျပညနယတြင အႀကးဆးဖြ႕ၿဖးေရးမတဖကျဖစသည။ ၂ဝ၁၅ ခႏစက LIFT၏ ရနပေငြသည ျပညနယ ဘတဂက၏ ၁၂ရာခငႏႈနး ျဖစခသည။ ၂ဝ၁၆တြင ရခငျပညနယ၌ LIFT သည အေၾကာငးအရာ အ႑အရ သာမက နယေျမအရပါ သသာစြာ တးခ႕ခၿပး ကနေဒၚလာ ၈.၅သနးက ရငးႏးျမႇ ပႏခသည။ ယခအခါ ၁၇ ၿမ႕နယအနက ၁၄ ၿမ႕နယတြင စမခက လပငနး မား ေဆာငရြကေနရာ အေသးစားေငြေၾကးလပငနး၊ အသကေမြးမႈ သငတနးတ႔ ပါဝငသည။ ထ႔ျပင မြတစလငမ အကး ခစားခြငရသမား ပမပါဝငလာသည။

LIFT ၏ မတဖကအဖြ႕တ႔တြင International Rescue Committee (IRC)၊ Save the Children၊ Oxfam၊ Better Life Organisation၊ CARE ၊ ဝလက ၊ Danish Refugee Council (DRC)၊ Norwegian Refugee Council (NRC) တ႔ ပါဝငသည။____________________________42 'IRC Annual Report 2016'43 'Save the Children Annual Report 2016'

ပ ၃.၃.၁ ။ ရခင ေဒသအတြငး က႑အလက LIFT၏ ရငးႏးျမႇ ပႏမႈမား (၂ဝ၁၆-၂ဝ၁၈)

55|

စဥ မတဖကအဖြ႔အစညး ေနရာ ဥးတညခက

၁ Save the Children ေပါကေတာ စကပးေရး၊ ေငြေၾကးဆငရာတြင အားလး ပါဝငေစမႈ၊ အာဟာရ၊ ေရ ပတဝနးကင ႏင သန႔ရငးေရး ၊ အပခပမႈ

၂ International Rescue Committee (IRC)

မငးျပား၊ ေျမပ စကပးေရး၊ ေငြေၾကးဆငရာတြင အားလးပါဝငေစမႈ၊ အာဟာရ၊ ေရ ပတဝနးကင ႏင သန႔ရငးေရး ၊ အပခပမႈ

၃ Oxfam GB, Scholar Institute ေကာကျဖ အပခပမႈ၊ အထးစးပြားေရးဇနတြင တာဝနခယမႈရေသာ ရငးႏးျမပႏမႈ

၄ Better Life Organisation (BLO) ေကာကျဖ အပခပမႈ၊ ငါးလပငနး

၅ CARE International ေကာကျဖ ၊ ေပါကေတာ၊ မငးျပား၊ ေျမပ

တကလမးအစအစဥက ေစာငၾကညစစေဆးျခငး ႏင အကျဖတျခငး

၆ PGMF ေကာကျဖ၊ ဂြ၊ ေတာငကတ၊ သတြ၊ အမး

စကပးေရး ေခးေငြ၊ အေသးစား စးပြားေရး လပငနး ေခးေငြ၊ လမႈေရးေခးေငြ၊ စေငြ၊ ေငြေရးေၾကးေရး ပညာေပးျခငးႏင သကသာ ေခာငခေရး

၇ Wanlark စစေတြ၊ ပဏၰားကြၽနး စကပးေရး ေခးေငြ၊ အေသးစား စးပြားေရး လပငနး ေခးေငြ၊ လမႈေရးေခးေငြ၊ စေငြ၊ ေငြေရးေၾကးေရး ပညာေပးျခငးႏင သကသာ ေခာငခေရး

၈ DRC/NRC စစေတြ၊ ပဏၰားကြၽနး အသကေမြးမႈပညာသငတနး

၉ CARE International ရေသေတာင စကပးေရး၊ သစေတာ၊ တကယရညသန႔ရငးေရး၊လမႈေရး က႑တြင ညညြတမႈရျခငးေငြေၾကးက႑တြင အားလးပါဝငေစျခငး၊

ေငြေၾကးဝနေဆာငမႈ လအပခက ျမငမားျခငးက ပစအမးမးျဖင ပပးေဆာငရြကျခငးရခငျပညနယလထသည တရားဝင ေငြစေငြေခးဝနေဆာငမႈမားက လကလမးမမႈ နညးပါးသည။ LIFT သည ေကးရြာ ေငြစ ေငြေခးအသငး (VSLA)မားႏင တရားဝင ေကးလကေငြေၾကးဝနေဆာငမႈ လပငနးမားက ေထာကပ႔သည။ VSLA မားက တရားဝငေငြေၾကးဝနေဆာငမႈမား မရသညေနရာမားတြင ဖြ႔စညးထားၿပး တရားဝငအေသးစား ေငြေၾကးဝနေဆာငမႈမား ရလာပါက ယငးတ႔ ေပာကကြယသြားမညဟ ခန႔မနးထားသည။ သ႔ေသာ ၂ဝ၁၆ တြင VSLAမားေရာ LIFT ရနပေငြ ပပး ေနသည အေသးစား ေငြေရးေၾကးေရး လပငနးမားပါ တစေနရာတညးတြင လပငနးေဆာငရြကေနၾကၿပး ရြာသားမား၏ ႏစမ းစလးက ေထာကခမႈ မာ ျမငမားသည။

ဤပစမား၏ အေရးႀကးေသာ ျခားနားခကမာ VSLA မားတြင စေငြမ အတးရသည။ ၂ဝ၁၆ တြင အသငးဝင မားသည ၂၃.၆၆ ရာခငႏႈနးခန႔ အတးႏႈနး ရရၾကသည။ ေနာကျခားနားခကမာ VSLA မားတြင အေသးစား ေငြေၾကး ဝနေဆာငသမားက ထတေခးေသာ ေခးေငြပမာဏက ထတေခးေပးနငရန အခနအတန ၾကာေအာင ေငြစေဆာငးရသည။ ဤပစႏစမ းစလးသည ရခငျပညနယ ရြာသရြာသားမားအတြက အေရးပါသည။ သ႔ေသာ လအပခကမား ျပညမေအာင ေငြထတေခးျခငးမား မရႏငေသးေခ။

LIFT သည ရခငေဒသတြင VSLA မားက ၂ဝ၁၃ခႏစ ကတညးက ေထာကပလာခၿပး ၈၂ရာခငႏႈနးက အမးသမးမား ျဖစသည ေငြစေခးသမားက ေခးေငြစစေပါငး ၂၂,ဝဝဝ က ထတေခးခသည။ ျပနဆပသညႏႈနးမာ ၉၉.၉ ရာခငႏႈနး ျဖစသည။ ၂ဝ၁၆တြင VSLA အဖြ႔ ၂၉၃ခက လပငနးေဆာငရြကေနၿပး အမေထာငစ ၆,ဝဝဝ ထသ႔ ေရာကရေနသည။ ေငြေရးေၾကးေရး ပညာေပးျခငးသည ၂ဝ၁၆ ခႏစ VSLA အစအစဥ၏ ဦးစားေပးျဖစသည။ ကေလးမား၊ လငယမားက ဦးတညကာ ရပျပမား၊ ဇာတလမးစာအပမားျဖင ေငြေရးေၾကးေရးက ပညာေပးျခငးမား ပါဝငသည။

ဇယား ၃.၄ ။ ၂ဝ၁၆ခႏစ ရခငေဒသရ LIFT ရနပေငြပပးသည စမခကမား

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |56

ရခငေဒသ

LIFT ၏ အေထာကအပခ VSLA မား ေရရညတညတရန Save the Children သည ရြာသား ၇၉ဦးက ေကးရြာ ကယစားလယမားအျဖစ ေလကငေပးခသည။ တကလမး အစအစဥ ၿပးဆးေသာအခါ လပအားခ အနညးငယမျဖင ယငးတ႕က အသငးမားလညပတနငေအာင ကညမည။ ၂ဝ၁၆ ႏစကနတြင VSLA ၉၃ သငးသည တကလမး စမကနး ၏ အေထာကအပမပါပ ထေရာကစြာ လပငနးေဆာငရြကေနေၾကာငး Save the Children က တငျပသည။

ရခငျပညနယတြင အစးရေခးေငြ အခ႕ရသည။ ျမနမာ႔လယယာဖြ႔ၿဖးမႈဘဏသည စကပးေရးေခးေငြမားက ထတေပး ေနေသာလညး ရြာသားမားအေနျဖင အဆပါေခးေငြက ရရရနမာ မလြယကလေပ။ LIFT ၏ မတဖကအဖြ႔ IRC က ေကးရြာ ၃၈ရြာမ ေတာငသ ၁၆၄ဝဦးက မးစပါးႏင ေျမၾသဇာအတြက ေခးေငြရရေအာင ေလာကထားသည လပငနးစဥတြင ကညေပးခသည။ LIFTသည PGMF ႏင ရခငအေျခစက အေသးစားေငြေရးေၾကးေရးလပငနးျဖစေသာ ဝလကေဒသဖြ႕ၿဖးေရး ေဖာငေဒးရငး တ႔မတဆင ေကးရြာ ၄၆၂ ရြာရ အမေထာငစ ၃၄,ဝ၆၂ တ႔ထသ႔ ေရာကရေအာငလညး ေထာကပခသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင ကနေဒၚလာ ၄.၅ သနး ရေသာ ေခးေငြမားက အဓကအားျဖင အေသးစားစးပြားေရးလပငနးမား စတငရန ႏင ထပမတးခ႕ရနအတြက ထတေခးခသည။

ဆားငနေရဝငမႈ တားဆးျခငး ႏင နညးပညာအသစမားျဖင စကပးထတကနက တးတကေစျခငးရခငေဒသစပါးထတလပမႈအဆငမာ အေၾကာငးအမးမ းေၾကာင ျမနမာနငင ကနေဒသမားေအာက ေလာနညးသည။ ဆားငနေရဝငမႈ ႏင ေရသြငးေရထတစနစမား ညဖငးေနမႈမာ အဓက အဟန႔အတား ျဖစေနသည။ LIFT သည စကပးထတလပႏငသည လယမား ဆားငနေရမဝငရန ေရကာတာမားက ျပနလညျပျပငကာ ေရတခါးမားကလညး တညေဆာကရန ေဆာငရြကေနသည။ ေကးရြာမားမ ယငးေရကာတာမားက မမတ႔ကယပင ေရရည ထနးသမး ႏငေစရန အတြက ထနးသမးမႈ စနစမားက ျပနလည မျပျပငမကပင ျပ႒ာနးခသည။

၂ဝ၁၆ ႏစကနတြင တကလမးအဖြ႕သည စပါးစကဧက ၂၆,ဝဝဝ ေကာက ဆားငနေရမဝငေစရန ႏင ေရႀကးမႈမ ကာကြယ ရန ေရတခါးေပါငး ၇ဝ ေကာ ပါဝငသည မငေပါငး၁၃ဝရေသာ ေရကာတာ က တညေဆာကခသည။ ကနေဒၚလာ ၄.၈ သနးက ဤလပငနးအတြက ရငးႏးျမႇ ပႏခသည။ ပမးမအားျဖင ရခငေဒသတြင ေတာငသတစဦး သည လယ ၃ဧကမ ၅ဧကထ ပငဆငၾကသည။ ထေၾကာင ကာကြယထားေသာ လယဧကမားသည အမေထာငစေပါငး ၅,၂ဝဝ မ ၈,၆ဝဝ ထ က အကးျပခသညဟ တြကခကရသည။ တစဧကလင ဝငေငြ ကနေဒၚလာ ၁ဝဝ မ ၃ဝဝထ တးလာနငသည။ ဧက ၂၆,ဝဝဝ မ ရခငေကးရြာမားအတြက ဝငေငြ ကနေဒၚလာ ၅.၂ သနး တးလာမညဟ မတယရသည။ ေရကာတာမားသည ပမးမ ၁ဝႏစမ တာရညခသည။

'အခကေတာ ေတာေတာေလးအဆငေျပလာပါၿပ’-ဟ အသက၄၄ႏစအရြယ ေဒၚဦးခငသနးက ေျပာသည။ အျမပ ရနးကနေနရသည သမအမဆငေလးအတြကေတာ ယခႏစတြင ေငြတးေပးသမားထသ႔ မသြားရဘ သ႔အမဆငေလးက လပငနးတးခ႕႔နငခသည။ ယခငအခါမားက လပငနးတးခ႕ရန ေခးေငြမားအတြက ျပနဆပရေသာ အတးႏႈနးမာ ႀကးလသျဖင ဆငေလးမာ အရငး ျပတလမတတ ျဖစခရသည။ လြနခေသာ ႏစတြင တကလမးက ေကးရြာေငြစေငြေခးအသငး သေဘာတရားက မတဆကေပးခသည။ ထႏစအတြငး ေဒၚဦးခငသနးသည မမ ေျခနငလကနင ေငြကပ၂ဝဝ,ဝဝဝ က သးႀကမခြ၍ ေခးယကာ ထငးလပငနးက စတငခသည။ ‘ေငြစေငြေခးက ပကဆက လေမၼာေရာငသဘးထမာ ထညတယ။ ေဈးေရာငးရတ ပကဆက အျဖေရာငသဘးထမာ ထညတယ။ ေငြစေငြေခးအဖြ႔န႔ လပရတာ ေပာတယ။ အခငးခငး ကညၾကတယ။ အဖြ႔က ေထာကပတာေၾကာင ကယ႔ကယက ယၾကညမႈလညး ပရလာတယ” ဟ ေဒၚဦးခငသနးက ေျပာသည။ေနာကႏစတြငလညး ေကးရြာေငြစေငြေခးအသငးႏင ဆကအလပလပၿပး ေငြပစကာ လပငနး ကလညး ဆကလကတးခ႕မညဟ သမက ဆကလကေျပာျပသည။

ေရးသားတငျပသ။ ဂနဖာ မကကငတငယာ-တကလမး ျပနၾကားေရးႏငဆကသြယေရး ဌာနမး

57|

ႏငးေထာငရြာ ေရကာတာေကာမတသည ေပ၂၅ဝဝ ရညေသာ ယငးတ႔၏ ေရကာတာတြင လယမားထသ႔ ဆားငနေရ ဝငနငသည ေရဝငေပါက ေရစမေပါက ရမရ လစဥ စစေဆးသည။ ယငးေရကာတာက ၂ဝ၁၄ ဧၿပလတြင တညေဆာကစဥက တကလမးက အလပႏင ေငြဖလယျခငး အစအစဥျဖင လ ၄၉ ေယာကက ၅၉ ရကစာ အလပေပးနငခသည။ ရပရြာကလညး မမတ႔တြင ယငးေရကာတာက တညေဆာကနငစြမး ထနးသမး ျပျပငနငစြမး ရသျဖင ဂဏယသည။

LIFTသည ေရကာတာမားက အလပ ႏင ေငြ ဖလယေသာ စနစျဖင တညေဆာကခသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင လပသား ၃,ဝဝဝ က ငားရမးခရာ ထကဝကေကာမာ အမးသမး ျဖစသည။ တညေသာ အလပအတြက အမးသမးမားက အမးသားမားေအာက ေလာနညးကာ လပခေပးေနေသာ လ႔အသကအဝနးတြင ဤအလပမားအတြက တနးတလပအားခ ေပးခရာ LIFTသည ရခင ေကးရြာ မားသ႔ ဝငေငြ ကနေဒၚလာ ၆ဝဝ,ဝဝဝ က ေပးခသည။

ေတာငသသငတနးေကာငးမားကလညး စကပးေရးဦးစးဌာနႏင ပးေပါငးကာ ဆကလကဖြငလစခသည။ သငတနးသား မားသည စပါးစကပးရာတြင သငေတာေသာ နညးနာမားက သးသျဖင ၆၃ ၇ာခငႏႈနး အထြက တးလာသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစ တြင မငးျပားႏင ေျမပမ ေတာငသ ၆၅၂ ဦး (မ ၁၈၈၊ ကား ၄၆၄)တကေရာကခၾကသည။

အာဟာရ ေကာငးမြနေရး၂ဝ၁ဝ ျပညႏစတြင ရခငျပညနယအလယပငးက ဂရ ဆငကလနးမနတငး တကခတခသျဖင LIFTသည တကလမး အစအစဥ မတဆင အသကေမြးမႈက ျပနလညတညေဆာကရန ကတကဝတျပခသည။ တကလမး အစအစဥ ဒတယအဆငက ၂ဝ၁၆ တြင စတငေသာအခါ အာဟာရက႑ဖြ႔ၿဖးေရးက သသာစြာ တးျမငလပေဆာငလာသည။ ေပါကေတာ၊ မငးျပား၊ ေျမပၿမ႕နယတ႔မ ေကးရြာ ၁၈၂ ရြာသည ရက ၁,ဝဝဝ မခငကေလးမားအား ေငြေၾကး ေထာကပေရး စမခကတြင ပါဝင လာၾကသည။ မေမြးမ ႏင ေမြးၿပး ကနးမာေရးေစာငေရာကမႈဆငရာ အသပညာေပးမႈမားကလညး မခငအခငးခငး အေထာကအပ အပစမားျဖင ေပးအပခသည။ အာဟာရဆငရာ အသပညာေပးလႈပရားမႈမားသ႔ ဖခငမား၊ အဘးအဘြားမား၊ ေကးရြာေခါငးေဆာငမား၊ သားဖြား ဆရာမမားလညး တကေရာကၾကသည။

၂ဝ၁၆ ခႏစ ရခငေဒသရ မခငႏင ကယဝနေဆာင ၃,၅၄၅ ဦးသည လစဥပပးမႈအျဖစ ေငြကပ၁၃ဝဝဝ/-(ကနေဒၚလာ ၁ဝ)က မမကယတင ႏင ကေလး၏ ကနးမာေရးႏင အာဟာရအတြက သးစြရန ရရၾကသည။ ကယဝနေဆာငခနႏင ေမြးၿပးခနတ႔တြင

အာဟာရျပညဝစြာ စားေသာကရသည နညးလမးမားကလညး ပညာေပးသည။ ပထမစစတမးတြင ကေလးမား ပညႇကမႈ ငါးရာခငႏႈနးေလာကျခငးသည ဤေငြေထာကပမႈႏင အာဟာရပညာေပးမႈေၾကာင ျဖစနငေၾကာငး ေဖာျပထားသည။ ပညႇကမႈ သ႔မဟတ အသကႏငစာလင အရပပလြနးျခငးသည လသားဖြ႕ၿဖးမႈက အဟန႔အတားအျပဆး ျဖစသည ျပနျပငရန ခကသည အေၾကာငးတရပ ျဖစသည။ ကေလးဘဝက ပညႇကမႈေၾကာင လႀကးဘဝအရပ၏ ၁ ရာခငႏႈနးေလာပါက စးပြား ကနထတႏႈနးတြင ၁.၄ ရာခငႏႈနးေလာသညဟ ကမၻာဘဏက ခန႔မနးထားသည။၄၄ ကေလးဘဝက ပညႇကခပါက လႀကး

____________________________44 The World Bank, Washington DC, 'Repositioning nutrition as central to development: a strategy for largescale action', 2006, http://siteresources.worldbank.org/NUTRITION/Resources/281846-1131636806329/NutritionStrategy.pdf, accessed 21 October 2014.

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |58

ရခငေဒသ

ဘဝတြင ပမနအရပရခ႔သမားထက ဝငေငြ၂ဝ ရာခငႏႈနးေလာနငသည။၄၅ ခန႔မနးထားေသာ ကေလးမားပညႇကမႈက ငါးရာခငႏႈနး ေလာကေအာင ေဆာငရြကျခငး ႏင ဤအစအစဥက ရခငေကးရြာ ၁၈ဝ တ႔တြင ဆကလက ေဆာငရြကျခငး တ႔သည လသားဖြ႕ၿဖးမႈ ႏင စးပြားေရးဖြ႔ၿဖးမႈတ႔အတြက ေရရညအကးျဖစထြနးေစမည ေငြကနရကးနပသည ေဆာငရြကမႈပင ျဖစသည။

၂ဝ၁၆ တြင LIFT သည ေရရညတညတေသာ ရပရြာအေျချပ ေရႏင ပတဝနးကင သန႔ရငးေရး လပငနးက အာဟာရ ျမႇငတငေရး လႈပရားမႈ၏ တြဖကအေနျဖင စတငခသည။ အခ႕ရခငေကးရြာတ႔တြင ေဘးကငးေသာ ေသာကသးေရက မရရ ၾကျခငးမာ ေလဟာျပငတြင အညစ အေၾကးစြန႔ၾကသျဖင ေရမတဆင ေရာဂါမား ျဖစလာျခငးေၾကာငလညး ျဖစသည။ ၂ဝ၁၆ ႏစကနတြင LIFT၏ အေထာကအပျဖင အမေထာငစသး အမသာ အလး ၂,ဝဝဝခန႔ က တညေဆာကခသည။ ေကာငးအမသာ ၁၅ လးကလညး ေပါကေတာၿမ႕နယတြင ေဆာကေပးခရာ မလတနး ေကာငးသား ၁,၇၆၈ ဦး တ႔က အကးျပနငခသည။ တကယရည သန႔ရငးေရးႏင ဝနးကငသန႔ရငးေရး အသပညာေပးမႈကလညး အေျခခ အေဆာကအအမား ပပးေပးရာတြင ထညသြငးထားသည။ ရြာ ၁၄ ရြာတြင ေရစစစနစ ႏင အနညထငတြငးတ႔ ပါဝငေသာ ေရကနျပျပငမႈေၾကာင အကးေကးဇး မား ရရေနသည။ ထရြာမားသည ေရေကာငးေရသန႔က ယခမ ပထမဆးအႀကမ အျဖစ ေသာကသးခြင ရေနၾကသည။ အညစအေၾကး စြန႔ပစမႈပစ အားနညးျခငး၊ တကယရည သန႔ရငးမႈ မရျခငးႏင မသန႔ရငးေသာ ေရက ေသာကသးမႈ တ႔ေၾကာင ျဖစေသာ ဝမးပကဝမးေလာျခငးသည ကေလးမား က ေသေစနငေသာ အဓကအေၾကာငးရငး၄၆ ျဖစသညျပင၊ ပညႇကမႈ ကလညး ျဖစေစႏငသည။၄၇ စနစတက အညစအေၾကး စြန႔ပစမႈရသည အမေထာငစမ ကေလးမား ပညႇက သညမာ နညးပါးေၾကာငး၊၄၈ ဆပျပာျဖင လကက စငၾကယေအာင ေဆးျခငးသည ဝမးပကဝမးေလာျခငးက ၄၂ ရာခငႏႈနးမ ေလာခနငေၾကာငး၊၄၉ ႏင ေရေကာငးေရသန႔ ရရျခငးသည ဝမးပက ဝမးေလာျခငး က သသသာသာ ေလာခ နငေၾကာငး သေတသနမ ေတြ႔ရ ထားသည။ အာဟာရျမႇငတငေရး လႈပရားမႈ ၏ တြဖကအေနျဖင WASH လပငနးက ေဆာငရြကျခငးသညလညး LIFT၏ ေရရည ခငမာေသာ ေငြကနရကးနပသည ေဆာငရြကမႈ ျဖစသည။

ကြၽနမရ႕ ပထမကေလး စးျပညဝငး အခ အသက (၅) ႏစရပါၿပ။ သ(၁)လ အရြယမာ ကေလးက ထမငးန႔ မခငႏ႔ရညန႔ ေရာေကြၽးဖ႔၊ ၿပးရင အသား၊ ငါးေတြက မေကြၽးဖ႔ ကြၽနမ အေမသငျပတာေတြကနားေထာငခပါတယ။ အခ ကြၽနမ နညးလမးသစေတြက သလာပါၿပ။ ကြၽနမကေလးဟာ အရမး အစာ စားခငစတ ရတယ။ ၿပးေတာ ကြၽနမသ႔ကေကြၽးဖ႔ေမသြားရင စားဖ႔ေတာငးတယ။ သကေတာ ကြၽနမသမး ဒအရြယမာထက ပထြားတယ၊ ၿပးေတာ ဖားတယနာတယဆတာ သပမရဘး။ သက အရမးသနမာၿပး အားရတယေလ။ ကၽြနမရ႕ ပထမ ကေလးတနးက ပနးကေလးတစပြငလ ျပစေစာငေရာကခရတာပါ။ ဒါေပမ ဟနးျပညစကေတာ ေကာကခလ သနမာပါတယ။

ေဒၚသနးသနးဝငး နင ဟနးျပညစ၊ အသက (၂၂) လ

____________________________45 Grantham-McGregor S, Cheung YB, Cueto S, Glewwe P, Richter L, Strupp B; International Child Development Steering Group, 'Developmental potential in the first 5 years for children in developing countries', Lancet, 2007, 369:60–70.46 Walker, C., et al., 'Global burden of childhood pneumonia and diarrhoea', Lancet, 2013, 381(9875): 1405-1416.47 Prendergast, A. & Kelly, P., 'Review: enteropathies in the developing world: neglected effects on global health', American Journal of Tropic Medicine and Hygiene, 2012, 86(5), 756-763. Spears, D., World Bank, USA, 'How much international variation in child height can sanitation explain?', 2013, Policy Research Working Paper 6351.48 Lin, A., et al., 'Household environmental conditions are associated with enteropathy and impaired growth in rural Bangladesh', American Journal of Tropical Medicine and Hygiene, 2013, 89(1), 130-137.49 Curtis, V. & Cairncross, S., 'Effect of washing hands with soap on diarrhoea risk in the community: a systematic review. The Lancet Infectious Diseases', 2003, 3(5), 275-281.

59|

ရခငျပညနယရ အထးစးပြားေရးဇနတြင တာဝနခယမႈရေသာ ရငးႏးျမပႏမႈျဖစေစေရး စမခန႔ခြျခငး၂ဝ၁၆ ႏစကနတြင အစးရသည ျမနမာနငငစကမႈအသြငေျပာငးေရးတြင အထးစးပြားေရးဇန (SEZ) မားက ဗဟျပမညဟ ထပေလာငး ေျပာဆခသည။ ေဆာငရြကရန စစဥထားေသာ SEZ ၃ခအနက တခက ရခငျပညနယယ ေကာကျဖတြင ထေထာငမည ျဖစသည။ SEZ မားသည စးပြားေရးအရ သကေရာကမႈ အႀကးအကယရလာႏငၿပး အထးသျဖင အျခား စးပြားေရးတြနးအားမား မရသည ေကးလကေဒသသ႔ အကးမား ျဖစထြနးႏငသည။ ေရရညတညတေသာ သာတညမရသည စးပြားေရး ဖြ႔ၿဖးမႈ ျဖစေပၚေစရန LIFT ၏ ရနပေငြ အေထာကအပက ေဆာငရြကသည။

LIFT က ရနပေငြေထာကပသည Oxfam ၏ ေကာကျဖ SEZ မား ႏင တာဝနခယမႈရေသာ ရငးႏးျမပႏမႈ အစရငခစာအား စတငမတဆကေသာ အခမးအနားတြင ကးသနးေရာငးဝယေရးဝနႀကးဌာနမ ဒတယ ညႊနၾကားေရးမႈခပ ဦးေအာငစး တကေရာကခ႔ၿပး -‘SEZ ေတြက ျမနမာနငငသားတငးက အထးသျဖင SEZ ေတြေဆာကမယ ပတဝနးကငက လထက အကးျပတာက ကေနာတ႔ ျမငခငပါတယ’ဟ ေျပာခသည။ ျမနမာနငင တာဝနခယမႈရေသာစးပြားေရးဗဟဌာနမ ညႊနၾကားေရးမး ဗစကေဘာငမနကလညး-‘အစကတညးက မနကနမႈရဖ႔က အေရးႀကးတယ။ အဒါေၾကာင SEZ ေတြ အေစာပငးအဆငမာက ဒါေတြက ေဆြးေႏြးဖ႔ ပတသကတသေတြ ေပါငးစေဆြးေႏြးႏငတ႔ အေနအထားေတြရဖ႔ အေရးႀကးတယ’ဟ ေျပာသည။

ပတသကဆကႏႊယသမား ေၾကာငၾကေနသညမ ေျမယာ ႏင ျပနလညေနရာခထားေရးကစၥမား ျဖစသည။ နငငတကာ ဥပေဒေရးရာ ေကာမရင(International Commission of Jurists ICJ)မ ဥပေဒအတငပငခ ေရာငဘနးက လ၂ဝ,ဝဝဝခန႔ တျခားေနရာမားတြင ေျပာငးေရႊ႔ေနရာခထားခရဖြယ ရမညဟ သထငျမငမေၾကာငး၊ ‘ေျမသမးဆညးဖ႔ေတာ လပေနၿပ။ ဒါေပမယ အသမးခရတလေတြန႔ လထကေတာ အေရးႀကးတ သတငးေတြက ဘာမမသရဘး။ ႏငငတကာစေတြန႔ ကကညတ ျပနလညေနရာခထားေရး စမခကက အရငလာ ရမယ။ ေနာကမ မဟတဘး’ဟ သက ေျပာျပသည။

LIFT ၏ မတဖက အဖြ႔မားျဖစေသာ Oxfam ႏင Scholar Institute တ႔က ရြာသားမားက ေျမယာဆငရာ သတငး အခကအလကမားက သငတနးေပးေနသည။ ဤႏစဖြ႕စလးသည ေကာကျဖ SEZ ပတဝနးကငရ ရြာသားမား၊ CSO မား၊ အစးရတ႔ႏင ဆကဆေရးတညေဆာကရန အခနအား၊ လအား၊ ေငြအား မားစြာ ရငးႏးခရသည။ အကးရေသာ ထေတြ႔ေဆာငရြကမႈ ျဖစေစရန ျပညနယၿမ႕ေတာ စစေတြတြင လထၾကားနာမႈ ႏစႀကမျပလပခသည။ ဤၾကားနာမႈမ းမာ ရခငျပညနယတြင ပထမဆးျဖစၿပး၊ အစးရ၊ ရြာသားမား၊ CSO မား၊ ပဂၢလကကက႑တ႔ အခငးခငး ယၾကညမႈႏင အျပသေဘာ ေဆြးေႏြးမႈျဖစေပၚေစေရး အတြက လအပေသာ အစးရ၏ ပါဝငမႈက ရရခသည။

တကလမး/Save the Children ၏ ေရႏင ပတဝနးကငသန႔ရငးေရး သငတနးက တကခေသာ ျမငဂါသစရြာမ အသက၆၄ႏစအရြယ ဦးသနးထြနးေအာငသည သ႔သားသမးမား၊ ေျမးမားသ႔ ျပနလည သငေပးႏငေတာမညျဖစ၍ ေကနပေနသည။ ‘အရငက ဆရင ကေလးေတြ ကေလးမေတြ လၾကးေတြ အားလး ခထ သြားၾကရတယ။ မးတြငးေတာင မကနဘး။ အႏရာယလညး ရတယ။ မနးမေတြဆ ဣေျႏၵလညး မရဘး၊ ခေတာ အမသာေတြရလာၿပ။ ကနးမာေရးလညး သလာၿပ။ သပက အကးရတယ’

ဥးသနးထြနးေအာင

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |60

ရခငေဒသ

ႀကႀကခနငမႈစြမးရည တးတကလာျခငး၂ဝ၁၆ခႏစတြင ရခငအစအစဥက အကျဖတျခငးႏင သငယျခငးဆငရာ ေမးခြနးေျခာကစက ျပစခသည။ ဤအစအစဥ မညသ႔ ျဖစေပၚလာသည။ ေနာငတြင မညသ႔ အေကာငအထညေဖာမညက ထငဟပေစရန လမးညႊနနငရန ျဖစသည။ စစေတြတြင LIFT ေန႔က ႏစစဥ ကငးပရာ မတဖကအဖြ႔မား တကေရာကၿပး ေမးခြနးက ေျဖခၾကသည။ ထ႔အတ ေလလာမႈ မားကလညး တႏစပတလး ေဆာငရြကခသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစ တြင LIFT ရခငအစအစဥက ႏစစဥကငးပျမျဖစသည စမခကဆငရာ ေပါငးစပညႇႏႈငးမႈ အစညးအေဝးႏင စမခက ျပပြက ႏစႀကမ ျပလပခသည- မတဖကအဖြ႔မား ႏင တစရက၊ ေနာကတေန႔တြင အစးရကပါ မတဖကအဖြ႔မားႏင ပးေပါငးပါဝငခသည။

၂ဝ၁၆ တြင LIFT က ေမးေသာ ေမးခြနးမာ- ရခငျပညနယတြင LIFT က ေဆာငရြကေပးေသာ ႀကႀကခနငရညႏင သကဆငသည။ မညသ႔၊ မညမထ LIFT ၏ ေဆာငရြကမႈတ႔သည ေကးလကလထ၏ ႀကႀကခနငရညက တးတကေစသလ။

ရခငေဒသတြင ဖြ႕ၿဖးေရးေဆာငရြကျခငးမာ ဆငကလးမနတငး၊ ေရႀကးျခငး၊ လအသကအဝနးအခငးခငးအၾကား ပဋပကၡ ျဖစျခငး စသညတ႔ေၾကာင မၾကာခဏဆသလ တ႔ဆငးမႈမားရသည။ မမ ေဆာငရြကခကတ႔သည ႀကတငေမာေတြးနငစြမး၊၅ဝ ဒဏခနငစြမး၊၅၁ လကေလာညေထြျဖစနငစြမး၅၂ တ႔က မညမ တညေဆာကနငသညက အကျဖတႏငရန ဤအစအစဥက ျပနလညသးသပခပါသည။

• ေငြေၾကးဆငရာတြင အားလးပါဝငေစမႈသည အေသးစားစးပြားေရးလပငနး ရငးႏးမႈမား အတြကသာ အဓကသးစြမည ေခးေငြက လကလမးမေစသည။ အခကအခ အၾကပအတညး အေျခအေနႏင ေတြ႔ႀကလာလင အမေထာငစမားက ဤဝငေငြအသစေၾကာင ပငဆငမႈမားက ေျပာငးလႊနငစြမး ရလာသျဖင ဒဏခနငစြမး ရလာေစသည။ ေခးေငြက လကလမးမျခငးသည လကေလာညေထြျဖစနငစြမး ရလာေစသည။ ရငးႏးျမႇ ပႏမႈမားေၾကာင အမေထာငစ၏ ပငဆငမႈမား သ႕မဟတ ဝငေငြမားက တးတကေကာငးမြနေစသညျပင အနာဂတတြင ေဘးသငမႈကလညး နညးပါးေစသည။ ရငးႏးမႈမားသည ေဘးသငမႈ နညးပါးသည အသကေမြးမႈအသစမားကလညး ဖနတးနငသည။

• စကပးေျမမားက ဆားငနေရ၊ မနတငး၊ ေရႀကးျခငးတ႔မ ကာကြယရန ေရကာတာမား တညေဆာကျခငးသည ႀကတငေမာေတြးနငစြမး ရသည လပေဆာငခကမားျဖစသည။ အလပႏငေငြ ဖလယေသာ အစအစဥျဖင ေရကာတာမား တညေဆာကရာတြင ပါဝငသျဖင ရရေသာဝငေငြသည အမေထာငစမား၏ အေျခခ စားေသာကစရတ ဖလေစသညျပင အျခားေသာအသကေမြးမႈ ဆငရာ ေခာကခားမႈမားကလညး ဒဏခနငစြမး ရလာေစသည။ ေရကာတာမားသည မနတငး၏ သကေရာကမႈကလညး ဒဏခနငစြမး ရေအာင ကညနငသည။ တကလမး(၁)က တညေဆာကခေသာ ေရကာတာ၉၂.၅ မငအနက ၅.၅ မငသာ ၂ဝ၁၅ ခႏစတြငတကခတခ႔ေသာ ကမနမနတငး ဒဏေၾကာင ပကစးခသည။ လယဧကေထာငေပါငးမားစြာက ဆားငနေရမ ကာကြယျခငးသည လကေလာ ညေထြ ျဖစနငစြမး ရသည နညးပညာျဖစၿပး ေကးလကအသကေမြးမႈက ေျပာငးနငတးခ႕နငကာ အမေထာငစ ဝငေငြကလညး တးပြားေစနငသည။

• ကေလးအာဟာရ ပညာေပးျခငး ႏငအတ မခငကေလးမားအားေငြေၾကးေထာကပမႈသည ကနးမာေရးဆငရာ ေဘးသငမႈ က ႀကတငေမာေတြးနငစြမးရေအာင ကညသညျပင န႔စ႔ကေလး အာဟာရကလညး ေကာငးမြနေစသည။ ေရႏငပတဝနးကငသန႔ရငးေရးလပငနးသည အမေထာငစမားအေနျဖင အခကအခ အၾကပအတညးမားက ဒဏခနငစြမး ရေအာင သ႔မဟတ အခကအခ အၾကပအတညး ႏင ေတြ႔ႀကမႈ ေလာနညးေစမည၊ ေတြ႔ႀကလငလညး ျပနလညတ႔ျပနနငေစမည လကေလာညေထြျဖစနငစြမး ရလာေစသည ကနးမာေရးရလဒေကာငးမားက ျဖစေစသည။

• အသကေမြးမႈသငတနးမားသည အမေထာငစမား ဝငေငြႏင ပစၥညး တးပြားေအာင၊ လမား အေျခခ စားေသာက စရတ ဖလသျဖင ေခာကခားမႈက ဒဏခနငစြမး ရေအာင ရညရြယသည။ သငတနးမားသည အမေထာငစမား အခကမေတြ႕ေစပ ပမစတခရသည လယယာျပငပ အသကေမြးမႈ နညးနာအမးမ းတ႕ႏင လကေလာညေထြ ျဖစနငစြမး ရေစသည။

• ေကးရြာဖြ႔ၿဖးေရးေကာမတ စမခကေရးဆြျခငးသည အမေထာငစမား ရပရြာမားက ေနာငတြင ႀကလာနငသည ေဘးမားက ႀကတငေမာေတြးနငစြမး ရေစသညျပင ထေဘးမားႏင ေတြ႔ႀကမႈက ေလာနညးေစနငစြမး တးပြားေစသည။ ရပရြာမားသည ရပရြာဖြ႔စညးပက ေျပာငးနငလင အမေထာငစမား၏ အသကေမြးမႈက ယငးစမခကက အေျခခခလင လကေလာညေထြ ျဖစနငစြမး ရလာၿပျဖစသည။

____________________________50 ႀကတငေမာေတြးနငစြမး ဟဆရာတြင အမေထာငစမား၏ ေမာလငထားေသာ လပကငနငစြမး၊ ေဒသတြငး စးပြားေရး သ႔ စနစမား ဟ မတယနငၿပး ျပငဆငျခငး၊ အစအစဥမားေရးဆြျခငးတ႔ျဖင စြန႔စားရမႈမား၏ သကေရာကမႈမားက ေလာချခငးျဖစသည။ ဆးရႈးနငေျခမားက ခန႔မနးကာ ၎တ႔၏ သကေရာကမႈမားမ ကာကြယရန သ႔ အနညးဆးျဖစေစရနအတြက ႀကတငျပငဆငေဆာငရြကမႈအျဖစလညး ရႈျမငနငသည။51 ဒဏခနငစြမး ဟဆရာတြင အမေထာငစမား၏ လပကငနငစြမး၊ ေဒသတြငး စးပြားေရး သ႔ စနစမားသည လမႈေရး၊ စးပြားေရး၊ နငငေရးႏင ပတဝနးကင ဆငရာ အခကအချပနာမားက ဒဏခႏငျခငး သ႔ ရငဆငနငျခငး ဟ မတယနငသည။ 52 လကေလာညေထြျဖစနငစြမး ဟဆရာတြင အမေထာငစမား၏ လပကငနငစြမး၊ ေဒသတြငး စးပြားေရး သ႔ စနစမားသည အနာဂတတြင ၾကေတြ႔နငေသာ၊ ေရရညျဖစေသာ၊ မားျပားေသာ စြန႔စားနငေျခမားႏင လကေလာညေထြျဖစျခငးဟ မတယနငသည။ ေဘးျဖစနငေျခမား၊ အခကအချပနာမား အျဖစ သြားေစကာမ ရညမနးထားသည အေျခအေနက ေရာကရန စစဥေဆာငရြကသည။ အနာဂတတြင ျဖစနငေျခရသည အခကအချပနာမားက ေလာခသည။ အဟန႔အတားမားက ေကာလႊားကာ ပမေကာငးမြနစြာျဖင ရငဆငတ႔ျပနနငသည။

61|

ေရ႕ကေမာၾကညလင

၂ဝ၁၆ ခႏစတြင ရခငေဒသအစအစဥတြင သသာေသာ အေျပာငးအလမားရသည။ LIFT၏ ၂ဝ၁၆-၂ဝ၁၈ ရနပေငြ သကတမး ႏငအတ တကလမး၏ စမခကအသစမားလညး လပငနးစတငခသည။ ၂ဝ၁၇တြင စမခကလပငနးမား ႏငအတ ရခငအစးရ၊ ရခငလမႈအဖြ႔အစညးမားတ႔ႏင ဆကလက ခတဆကေဆာငရြကကာ ပြငလငးျမငသာမႈ၊ အျပနအလနေဆြးေႏြးအေျဖရာမႈႏင ပးေပါငးေဆာငရြကမႈတ႔က ျဖစထြနးေစမည။

တကလမး၏ မတဖကအဖြ႔တ႔သည အဖြ႔မား ထေထာငထားကာ ယခငရရခ႔ေသာ ရနပေငြသကတမးအတြငးမ အဖးတန အေတြ႔အႀကမားက ရရထားၾကသည။ မခငႏငကေလးမားအား ေငြေၾကးေထာကပျခငး၊ အလပ ႏင ေငြေၾကးဖလယျခငး တ႔မာ အထးေအာငျမငသည။ ၂ဝ၁၇ ခႏစတြင တကလမးသည ေငြေထာကပျခငး၊ ေရႏငပတဝနးကင သန႔ရငးေရးလပငနး၊ သးႏအထြကတးေရး၊ ေငြစေငြေခးအသငးမားက ဆကလက တးခ႕ေဆာငရြကမည။

ရေသေတာငၿမ႕နယတြင ရကၡာဖလေရးႏင အသကေမြးမႈစမခကအသစသည အေကာငအထည စေပၚလာၿပျဖစသျဖင စမခကရြာမားအၾကားလညး စတဝငစားမႈ ႏင ယၾကညမႈမားရရလာၿပျဖစသည။ ၂ဝ၁၇ ခႏစတြင အေကာငအထညေပၚႏႈနး ျမငမားလာေရးအား အေလးထားေဆာငရြကရန လအပသည။ ေနရပစြန႔ခြာသစခနးမား ႏင ေမာငေတာခ႐ငတြင ၂ဝ၁၆ ခႏစ ဇြနလက စတငခေသာ ကၽြမးကငမႈ သငတနးမားသည ၂ဝ၁၆ ခႏစ ေအာကတဘာလက ျဖစခေသာ အၾကမးဖကမႈမားေၾကာင ေႏာငေႏးခရသည။ စမခကေနရာမားသ႔ ေရာကရလပကငရန ကန႔သန႔ခကမားေၾကာင LIFT ႏင မတဖကအဖြ႔မားသည ယငးစမခကမာ ျဖစႏငမျဖစႏင ျပနလည သးသပရမည ျဖစသည။

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |62

ေတာငတနးေဒသ

63|

၃.၄။ ေတာငတနးေဒသ

ၿခငေဖာျပခက

ျမနမာႏငင၏ ေတာငတနးေဒသသည ႏငင ေျမျပငဧရယာစစေပါငး၏ ၅၅ ရာခငႏႈနး ရၿပး လဥးေရ ၁၃ သနးခန႔ ေနထင ၾကသည။၅၃ ဤေဒသတြင အေရ႕ေတာငဘက ထငးနငငႏင ထစပေနေသာ ေတာငတနးမားမသည ရမးကနးျပငျမင၊ ထမ ျမနမာဟမဝႏာေတာငတနး၊ အႏၵယနငငႏင ထစပေနေသာ ခငးေတာငတနး၊ နာဂေတာငတနး တ႔ အထ ပါဝငသည။ LIFT၏ ေတာငတနးေဒသ စမကနး သည ကခင၊ ကယား၊ ကရင၊ ခငး၊ မြန၊ ရမး ျပညနယမားႏင တနသၤာရတငးတ႔တြင လပငနးေဆာငရြကေနသည။ စမကနးနယေျမတဝမးရ ကြာဟမႈမာ အလြနႀကးမားကာ ဆငးရႏြမးပါးမႈႏႈနး အနမဆးအျဖစ ကယားျပညနယ တြင ၁၁.၄ရာခငႏႈနး ရၿပး အျမငဆးအျဖစ ခငးျပညနယတြင ၇၃ ရာခငႏႈနးအထ ရသည။၅၄

ျမနမာနငင၏ တငးရငးသား လမးစမားသည ေတာငတနးေဒသတြင အမားဆး ေနထငၾကသည။ လြတလပေရးရရၿပး ကတညးက ဤလမးစအပစ အမားအျပားသည ကယပငအပခပခြင ပမရရရနအတြက လကနကကငပဋပကၡတြင ပါဝင ေနၾကသည။ အခ႕ေနရာမားတြင အပစအခတ ရပစထားသညမာ ၾကာၿပျဖစေသာလညး လကနကကင ပဋပကၡ ျဖစေနသည ေနရာေဒသမားလညး ရေနေသးသည။ ေတာငတနးေဒသတြင ေနရပစြန႔ခြာရသမားရေနၿပး ၎တ႔သည အသကေမြးမႈ

____________________________53 ျမနမာနငင၏ ေတာငတနးေဒသမားမာ ခငး၊ကခင၊ ရမး၊ ကယား၊ ကရင၊ မြန ႏင တနသၤာရတ႔ျဖစၿပး ၂ဝ၁၄ခႏစ လဥးေရ သနးေခါငစာရငးအရ လဥးေရစစေပါငး၏ ၂၄%ခန႔မာ ေတာငတနးေဒသမားတြင ေနထငၾကသည။ ဤျပညနယႏငတငးတ႔မ လဥးေရေတာေတာမားမားမာ ေျမနမပငး ႏင ကမးရးတနးေနရာမားတြင ေနထငၾကသည။ အျခားေသာ ျပညနယႏငတငးမားမ ေတာငေပၚပငးတ႔တြငလညး လဥးေရေတာေတာမားမားရသည။54 Ministry of National Planning and Economic Development, SIDA, UNICEF and UNDP, 'Integrated Household Living Conditions Survey in Myanmar 2009-2010: Poverty Profile', 2011, p.16.

စစကငး

ခငး မႏေလး ရမး

မေကြး

ကယားပခး

ဧရာဝတရနကန

ကရင

မြန

ရခင

ကခင

ပ ၃.၄။ ၂ဝ၁၆ခႏစ ေတာငတနးေဒသတြင LIFT ၏ လပငနးေဆာငရြကမႈမား

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |64

အခြငအလမး နညးပါးလသည ႏငငတြငးေရႊ႕ေျပာငးယာယစခနးမား ႏင ရြာမားတြင ေနထငေနၾကရသည။ အဆပါ ရပရြာလထမား၏ အသကေမြးမႈ အခြငအလမး ေရရည တးတကရနမာ လကရၿငမးခမးေရးလပငနးစဥက အဓက ကလသည။

ေဝးလေခါငသၿပး ေတာေတာငထထပကာ လဦးေရလညး နညးပါးသည ဤေဒသမားရ လပကြကငယေတာငသမား၊ ဝမးစာ ဖလ႐ ေတာငသမားသည ႐းရာေရႊ႕ေျပာငးေတာငယာတ႔၌ ဆန ႏင ေျပာငး တ႔က စကပးၾကသည။ ေလခါးထစ လယယာႏင ေရသြယစနစတ႔အသးျပသည အခ႕ရြာမားတြင သးထပ စကပးလာႏငၾကၿပး လပကြကငယ ေတာငသအခ႕မာ ႏစရည သးႏမားက စကပးလာၾကသည။ ေတာငတနးေဒသေနရာမားစြာသည လမးပနးဆကသြယေရး ခကခသျဖင သးျခားျဖစေနၾကသည။ အမေထာငစမားသည အသအျမငသစမားႏင ကၽြမးကငမႈမား၊ ကနးမာေရး၊ ပညာေရး၊ ျပညသ႔ ဝနေဆာငမႈလပငနးမား၊ ပညာေပးမႈမားက သာမက စကပးေရးအတြက ေငြေၾကးႏင ထတကနေစးကြက၊ စးပြားေရး ဖြ႕ၿဖးမႈ စသည တ႔ကလညး လကလမးမမၾကေပ။

ေဒသျပငပမလမား ဝငေရာကလာၿပး ႏစရညသးႏမား၊ စကမႈသးႏမား စကပးျခငးသည ေဒသခမား၏ ေျမယာ လကလမးမမႈ ႏင အသကေမြးမႈတ႔အတြက စနေခၚမႈ တစရပျဖစေနသည။ ၎သည ရပရြာအခငးခငး၊ ရပရြာ ႏင ေဒသ အာဏာပငတ႔အၾကားတြင ပဋပကၡမားက ျဖစပြားေစသည။ စးပြားေရးအေျခအေနမားအရ ေရႊ႕ေျပာငးႏႈနး ျမငမားသညအတြက ေရႊေျပာငးလပကငျခငးမ ရရေသာ ဝငေငြမားကလညး ရရၾကသည။

ေတာငတနးေဒသတြင သးႏျဖစထြနးနငသည အေျခအေနမား၊ ေျပျပစေသာ ေတာငေစာငးမား၊ ေဈးကြကႏင နးျခငးတ႔ ရသည ႏငငစကပးေရးတြင လႈပရားသကဝငလကေသာ နယေျမေဒသမားရသည။ ထေဒသတ႔တြင ေဈးကြကက ဦးတညကာ ၿမ႕ျပေဒသမား၏ ဝယလအားမားရေသာ ဂ ၊ ၾကကသြနျဖ၊ အာလး၊ ပပစပ၊ ဟငးသးဟငးရြက၊ သစသးစသည တနဖးျမင သးႏမားက စကပးေရ ရရသညေတာငသတ႔က စကမႈလယယာျဖင လငျမနစြာ တးခ႕စကပးလကရသည။

8.0 $M24%

7.6 $M22%

7.5 $M22%

4.0 $M12%

3.8 $M11%

2.3 $M7%

0.8 $M2%

Allocation of budget by agro/ecological zones

Figure 3.3: LIFT’s investment in the Delta by sector for 2016-201820

၁၇.၂ သနး၃၇%

၁၃.၉ သနး၂၉%

၆.၆ သနး၁၄%

အာဟာရ စကပးေရး ပညာေပးႏင တနဖးျမႇင ကြငးဆက

သဘာဝ သယဇာတ စမခန႔ခြမႈ ၁.၄ သနး ၃%ေကးလကေငြေၾကးCSO ႏင ဆကႏြယသမားအား စြမးေဆာငရည သငတနးေပးျခငး ၅.၁ သနး ၁၁%

လပငနးကြၽမးကငမႈ သငတနး ၁.၄ သနး ၃%

ေရႏင ပတဝနးကင သန႔ရငးေရး ဝ.၈ သနး ၂%

ရပရြာလထ၏ ၾကၾကခႏငမႈ ဝ.၅ သနး ၁%

စကပးေရး-ေဂဟဇနအလက ရနပေငြ ခြေဝခထားမႈ (ကနေဒၚလာ)

ပ ၃.၄.၁ ။ ေတာငတနးေဒသအတြငး က႑အလက LIFT၏ ရငးႏးျမႇ ပႏမႈမား (၂ဝ၁၆-၂ဝ၁၉)

ေတာငတ

နးေဒသ

65|

၂ဝ၁၆ခႏစမ စတဝငစားဖြယမား

LIFT ၏ လပငနးမားတးခ႕ျခငး ၂ဝ၁၆ ခႏစ ပထမႏစဝကတြင LIFT သည မတဖကအဖြ႔မားႏင ညႏႈငးကာ ၂ဝ၁၅ခႏစ ႏစကနက ေခၚယထားေသာ အဆျပလႊာမားက ေရြးခယခသည။ ၂ဝ၁၆ ဇလငလတြင စစေပါငး ကနေဒၚလာ ၁၆.၈ သနး တနေသာ စမခက ကနထရက ၇ ခက စာခပလကမတေရးထးခသည။ GRET ႏင ေမတာအဖြ႔တ႔ ပါဝငေသာ Swissaid ဥးေဆာငသည ပးေပါငးအဖြ႕သည LIFT၏ ေတာငတနးေဒသ ၿမ႕နယ ရနပေငြ၏ ရနပေငြမနေနဂာအျဖစ ေဆာငရြကမည။ ယငးသ႔ ေဆာငရြကႏငမႈသည LIFT၏ CSOမားႏင ကယျပန႔စြာ ထေတြ႕ေဆာငရြကမႈ မဟာဗဟာ၏ အဓကအစတအပငး ျဖစသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစ ႏစဆနး တြင အစးရအရာရမား၊ CSO မားအား လပသားေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးစမခန႔ခြမႈက ေလကငသငၾကားေပးရန ILO က ေထာကပခသည။ ဤစမခကအသစမားက လကရ ေငြေၾကးဆငရာတြင အားလးပါဝငေစမႈ၊ ပဂၢလကက႑ ႏင ထေတြ႔ ေဆာငရြကမႈ စမခကမား ႏင အတ ေဆာငရြကသြားမည။

ကနေဒၚလာ ၁၃.၃ သနး တနဖးရသည ေကးရြာအေျချပ လပငနးမားျဖစသည စမခကအသစ ေျခာကခသည ၿမ႕နယ ၁၅ ခရ ေကးရြာ ၃၄ဝ မ အမေထာငစေပါငး ၁၆,ဝဝဝ က စကပးေရး၊ အာဟာရ၊ လမႈ-စးပြားဆငရာ ဝနေဆာငမႈတ႔ျဖင သးႏစတငတင တကရက အကးျပမညဟ ေမာလငထားသည။ လကရဘတဂကတြင အမေထာငစတစစအတြက ပမးမစရတ ကနေဒၚလာ ၈၃ဝ သးစြမညျဖစၿပး စမခကတစခ ႏင တစခအၾကား ကနေဒၚလာ ၆ဝဝ မ ၁,၇ဝဝ ထ ျခားနားခကမား ရမညျဖစသည။ အဓက ကနကသညမာ ပညာရပဆငရာကၽြမးကငမႈ ျမင႔မားမႈက လအပသညအတြက ျဖစသည။ အထးသျဖင စမခက မားတြင ခငမာသည ဖြ႔စညးပဆငရာ က႑မားပါဝငလာလင ျဖစသည။

၂ဝ၁၆ခႏစ ဒတယႏစဝကတြင ဤစမခကအသစမားသည ဝနထမးခန႔အပျခငး၊ ရးခနးဖြငျခငး၊ ရပရြာမား ႏင ခတဆကျခငး စေသာ လပငနး အစပးမႈမားကသာ ေဆာငရြကေနၾကသည။ ယငးတ႔၏ MEAL စမခကမားက အေခာသပေပးရန အတငပငခမားက LIFT က ခန႔ထားၿပးျဖစသည။၅၅ ထ႔ျပင LIFTသည ပဋပကၡက အေလးထား တ႔ျပနေသာ ဆနးစစခကမားက ေဆာငရြကခသည။ အစးရ ႏင လမးစလကနကကငအဖြ႔ မားကလညး ဤစမခကအသစမားအေၾကာငးက အသေပးခသည။

စဥ မတဖကအဖြ႔အစညး ေနရာ ဥးတညခက

၁ ICRAF (World Agroforestry Centre)Partners: Yezin University of Forestry, Ecosystem Conservation and Community

ခငးျပညနယ-တးတနရမးျပညနယ-ပငေလာငး

သးႏ-သစေတာ ေရေႏာစကပးမႈဆငရာ ပညာေပးျခငးႏင ဖြ႔ၿဖးေရးတ႔ အတြက ေထာကပျခငး၊

၂ Mercy CorpsPartner: Swisscontact

ရမးျပညနယရ ကေလာ၊ ေညာငေရႊ၊ ေတာငႀကး၊ ပငေလာငး၊ ပငးတယ၊

ဟငးသးဟငးရြကစကပးသည ေတာသမားက စကပးေရးပညာေပးျခငး

၃ PRIME - Agri ရမးျပညနယရ ကေလာ၊ ဆဆင၊ ေတာငႀကး၊ ပငးတယ၊ ဟဟး၊

လပကြကငယေတာငသမားက ေရရရေရး၊ သြငးအားစ လကလမးမေရး၊ ေဈးကြက ၊ ေငြေၾကး၊ သငတနး လကလမးမေရး က ေထာကပေပးျခငး

၄ TAG InternationalPartners: Department of Apiculture, Parami Development Network (PDN)

ရမးျပညနယရ ကေလာ၊ ေညာငေရႊ၊ ေတာငႀကး၊ ပငးတယ၊ ရပေစာက

ပားေမြးျမသည ေတာငသအသစမားသ႔ လပငနးဆငရာ သငတနးေပးျခငး၊ ပားေမြးျမေရး နညးနာေကာငးမား၊ ေဈးကြက ဖြ႔ၿဖးမႈအတြက ေဆာငရြကျခငး

၅ Catholic Relief Services (CRS)Partners: Karuna Mission Social Solidarity (KMSS)

ခငးျပညနယရ ထနတလန၊ ဖလမး၊ မတပ

စကပးေရး တးခ႔ပညာေပးျခငး၊ အာဟာရ ပညာေပးျခငး

၆ Choklei Organisation for Rural and Agricultural Development (CORAD)Partners: GRET

ခငးျပညနယရ တးတန၊ တြနးဇ၊ ထနတလန၊ ဖလမး၊ ဟားခါး

စကပးေရး တးခ႔ပညာေပးျခငး၊ အာဟာရ ပညာေပးျခငး၊ စကပးေရးဆငရာ တနဖးျမႇငကြငးဆကမားဖြ႔ၿဖးမႈ၊ သဘာဝ သယဇာတ စမခန႔ခြမႈက ေထာကပျခငး၊

ဇယား ၃.၅ ။ ၂ဝ၁၆ခႏစ ေတာငတနးေဒသရ LIFT ရနပေငြပပးသည စမခကမား

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |66

ေတာငတ

နးေဒသ

____________________________55 Monitoring and Evaluation for Accountability and Learning

စဥ မတဖကအဖြ႔အစညး ေနရာ ဥးတညခက

၇ Karen Development Network (KDN)Partners: Convenent Consult and Tanintharyi Karen Peace Support Initiative (TKPSI)

တနသၤာရတငးရ ထားဝယ၊ ပေလာ၊ သရကေခာငး

အသကေမြးမႈပညာ သငတနးေကာငး ထေထာငျခငး၊ သယဇာတ စမခန႔ခြမႈက ေထာကပျခငး၊ ေနရပစြန႔ခြာသမား၏ ႀကႀကခနငမႈအားက ပမအားေကာငးေစျခငး

၈ Consortium Dutch NGOs (CDN) in consortium with Cordaid and World Concern MyanmarPartners: Karen Baptist Convention (KBC) and KMSS

ကရငျပညနယ - သေတာငႀကး စကပးေရး တးခ႔႔ပညာေပးျခငး၊ တနဖးျမႇငကြငးဆကဖြ႔ၿဖးမႈ၊ ေျမယာ ျပနလည ေကာငးမြနေရး၊ ေရရရေရး၊ အာဟာရပညာေပးျခငး၊ ေရ ပတဝနးကင ႏင သန႔ရငးေရး ႏင အေျခခ အေဆာကအအ၊ CBO CSO တ႔၏ စြမးေဆာငရည တညေဆာကျခငး

၉ Metta Development Foundation ကခငျပညနယ-မးေမာက၊ ျမစႀကးနား၊ ဝငးေမာရမးျပညနယ-နမၼတ၊ လားရႈး

စကပးေရး တးခ႔ပညာေပးျခငး၊ တနဖးျမႇင ကြငးဆကဖြ႔ၿဖးမႈ၊ သဘာဝ သယဇာတ စမခန႔ခြမႈ တ႔က ေထာကပျခငး၊

၁ဝ Myanmar Institute for Integrated Development (MIID)Partners: Cornell

ခငးျပညနယ ဟားခါး အာဟာရေဇာငးေပး စကပးေရး၊ အာဟာရပညာ ေပးျခငး၊ အမးသမးအခြငအေရး ႏင ေခါငးေဆာငမႈ ဖြ႔ၿဖးေရးက ေထာကပျခငး၊

၁၁ SWISSAIDPartners: Metta Development Foundation and GRET

ကခငျပညနယ -မးေကာငး၊ မးညငး၊ဝငးေမာကယား ျပညနယ-ဒေမာဆး၊ လြငေကာခငး ျပညနယ-တးတန၊ ဖလမး၊ ဟားခါးရမး ျပညနယ-ကြတခင၊ ဆဆင၊ ပငးတယ၊ ဖယခ၊ လားရႈး၊ သနးန၊ ဟပး

ျမ႕နယအလက ရနပေငြျဖင CSO မား၏ စြမးေဆာငရည တညေဆာကျခငး၊ ရပရြာက ဥးစးေသာ အသကေမြးမႈလပငနးမား၊ အစးရ၊ ေဒသအာဏာပင မား၊ ပဂၢလက႑တ႔ႏင

၁၂ Proximity Designs ရမးျပညနယရ ကေလာ၊ ေညာငေရႊ၊ ေတာငႀကး၊ ၊ ရပေစာက

စကပးေရး၊ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလားေရး၊ ေကးလက စးပြားေရး လပငနးမား၊ စကကရယာမား အတြက ေငြေၾကးေထာကပျခငး၊ အေျခခ ေငြေၾကးအသပညာေပးျခငး

၁၃ World Vision Myanmar/ VisionFund Myanmar (VFM)Partners: World Vision Australia

ရမးျပညနယ -ကငးတ၊ တာေလ၊ လားရႈး၊ သေပါ၊ကယားျပညနယ -ဒေမာဆး၊ လြငေကာကရငျပညနယ - ဘားအ

စကပးေရးႏင လယယာျပငပ အသကေမြးမႈ ဖြ႔ျဖးေရးအတြက ေငြေၾကးဝနေဆာငမႈမား၊ အေသးစားလယယာသးစကကရယာ မားအတြက အထးေခးေငြမား၊ ေငြစေငြေခးအခြငအလမးမား

၁၄ PGMF ရမးျပညနယရ ကေလာ၊ ေကာကမ၊ ေညာငေရႊ၊ ေတာငႀကး၊ ေနာငခ၊ ပငေလာငး၊ ပငးတယ၊ ရြာင၊

စကပးေရး၊ အေသးစား စးပြားေရးလပငနး၊ လမႈေရးေခးေငြ၊ စေငြ၊ ေငြေရးေၾကးေရး ပညာေပးျခငး၊ သကသာေခာငခေရး

၁၅ Yoma Bank ရမးျပညနယ-ေတာငႀကးတနသၤာရတငး-ၿမတ

စကပးေရးႏင လယယာျပငပ အသကေမြးမႈ ဖြ႔ျဖးေရးအတြက ေငြေၾကးဝနေဆာငမႈမား၊ အေျခခ ေငြေၾကးအသပညာေပးျခငး သကသာေခာငခေရး

၁၆ GRET ခငးျပညနယရ တးတန၊ တြနးဇန၊ ထနတလန၊ ဖလမး၊ ဟားခါး

စကပးေရး၊ အေသးစား စးပြားေရးလပငနး၊ လမႈေရးေခးေငြက ထတေပးေနသည ခငးMFIအဖြ႔က တရားဝငအဖြ႔အစညးအျဖစ ျဖစထြနးလာေအာင ေထာကပျခငး၊ အေျခခ ေငြေၾကးအသပညာေပးျခငး၊ သကသာေခာငခေရး

67|

ေငြေၾကးဆငရာတြင အားလးပါဝငေစမႈGRET (ခငး) ၊ Proximity Designs၊ PGMF၊ ဗြးရငးဖန အငတာေနရငနယလ ႏင ရးမဘဏ တ႔သည LIFT ၏ ေတာငတနး ေဒသ ေငြေၾကးဆငရာတြင အားလးပါဝငေစမႈ စမကနး မတဖကအဖြ႔ မားျဖစၾကသည။ ယငးတ႔ သည ေတာငတနးေဒသ ၂၃ ၿမ႕နယရ ေကးရြာ ၁,၇၈ဝ က လႊမးၿခထားရာ ၁၃ ၿမ႕နယ (၅၇ ရာခငႏႈနး)မာ LIFT ၏ ဥးတညၿမ႕နယမား ျဖစၾကသည။ ေခးေငြမားက ေမြးျမေရး ႏင အေသးစားစးပြားေရးလပငနး (၅၁ ရာခငႏႈနး)၊ သးႏစကပးေရး (၄၅ ရာခငႏႈနး) တ႔အတြက သးစြၾကသည။ ၂ဝ၁၆ တြင LIFTသည ကနေဒၚလာ ၃၆.၄ သနးက အမေထာငစ ၁၆ဝ,ဝဝဝ အတြက သးစြခသည။

ဇယား ၃.၆ ။ ေတာငတနးေဒသ ေငြေၾကးဆငရာတြင အားလးပါဝငေစမႈ

မတဖကအဖြ႔အစညး စမခက နယေျမ ထတေခးေငြ (ကနေဒၚလာ)

ေငြစ/ေခးသ စစေပါငး

ေငြစ/ေခးသ အမးသမး ဥးေရ

Proximity Designs ရမးျပညနယေတာငပငး။ ကေလာ၊ ေညာငေရႊ၊ေတာငႀကး၊ ရပေစာက

၆၃ဝ,၁၈၅ ၃,၄၃၃ ၂,၅၇၅

VisionFund Myanmar ကယား-လြငေကာ၊ ကရင-ဖားအ၊ ရမးျပညနယေျမာကပငးႏင အေရ႕ပငး- ကငးတ၊ တာေလ၊ လားရႈး၊ သေပါ

၄,ဝ၄၇,၉၆၆ ၁၅,၃ဝ၇ ၁၂,၆၆၆

GRET Chin MFI ခငး-တးတန၊ တြနးဇ၊ ထနတလန၊ ဖလမး၊ ဟားခါး

၂,ဝ၁၃,၈၆၈ ၁ဝ,ဝ၆၅ ၆,၂၃၆

PGMF ရမးျပညနယေတာငပငး။ ကေလာ၊ ေကာကမ၊ ေညာငေရႊ၊ ေတာငႀကး၊ ေနာငခ၊ ပငေလာငး ၊ ပငးတယ၊ ရပေစာက၊ ရြာင

၂၈,၄၂၈,၇၅၅ ၁၃၁,၁၅၉ ၁၂၈,၅၃၆

Yoma Bank ရမး ၁,၃ဝ၅,၉၈၅ ၉၆ ၇

စစေပါငး ၃၆,၄၂၆,၇၆ဝ ၁၆ဝ,ဝ၆ဝ ၁၅ဝ,ဝ၁၉

ေတာငသမားက ပဂၢလကက႑မ ေထာကပျခငးပဂၢလကက႑မ မတဖကအဖြ႔မားက ပညာေပးသငတနးမား၊ ေဈးကြက၊ ေငြေၾကးတ႕က လကလမးမေအာင ေထာကပၾက သည။ ေတာငသမား စညးရးကာ ပးေပါငးေဆာငရြကနငရန ကညသည။

Mercy Corps ႏင Swisscontact တ႕သည ႏြမးပါးသမားအတြက ‘ဟငးသးဟငးရြကေဈးကြက ျဖစထြနးေစျခငး (MVMW)’ စမခကက ရမးျပညနယေတာငပငး ၅ ၿမ႕နယတြင ေဆာငရြကေနသည။ ဤအစအစဥသည လပေဆာငခက အမးမ းျဖင အမေထာငစ ၁ဝ,ဝဝဝ က ဟငးသးဟငးရြက ထတလပရာမ ဝငေငြတးလာေစရန ရညရြယသည။ ထ႔ျပင ထပဆငပြားျခငးျဖင ေနာကထပအမေထာငစမားလညး လကလမးမလာေစရန ေမာလငထားသည။ ၂ဝ၁၆ တြင East West Seed ႏငငတကာ လမတက သည အမေထာငစ ၆,ဝ၃၆ ထသ႔ အရညအေသြးပမေကာငးမြနသည သြငးအားစမားႏင တးခ႕ပညာေပး သငတနး မား ေပးခ႔သည။ ၎အဖြ႔သည ရမးျပညနယတြင စျပစကကြငး ၁၄၆ခ က ထေထာငခသည။

MVMW သည ပဂၢလကဝနေဆာငမႈေပးသ ရစဦးႏင ပးေပါငးကာ ေျမယာဥပေဒသငတနး က ေတာငသ ၃,ဝဝဝ သ႔ အသ ပညာေပး ပ႔ခခ႔သည။ စးပြားေရးလပငနးရင ၇၉၁ ဦး သ႕လညး စးပြားေရး အႀကဉာဏမား ေပးခသည။ အားလးပါဝငေစေသာ ေဈးကြကျဖစေစရန MVMWသည BigM၊ Ecoma၊ Asiatic Industry၊ မာလာၿမင ကမၸဏတ႕ႏင ခတဆက ေဆာငရြက ခသည။ ၂ဝ၁၆ အတြငး Ecomaက သငတနးေပးထားေသာ ေတာငသ ၁၁၄ ဦး အနက ၆၉ ဦးသည ၾသဂနစ ငရတသးမားက ကနေဒၚလာ ၂,၇၆၃ မ ရရေအာင ေရာငးခႏငခသည။

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |68

ေတာငတ

နးေဒသ

တနဖးကြငးဆကမားက အားျဖညျခငးေတာငတနးေဒသတြင ဝငေငြေကာငးသည သးႏအမးမ းႏင သငေတာေသာ ပတဝနးကငမား ရသည။ အခြင႔အလမး မားရကာ ေဈးကြကႏငလကလမးမေသာ ေနရာမားတြင မတဖကအဖြ႔မားသည ထတလပသ အပစမား ႏင လကတြကာ တနဖးကြငးဆကမားက တးတကေအာင ေဆာငရြကေနသည။ CORAD သည ေတာငသ အပစမားအား ေဈးကြကအေၾကာငး နားလညေစရနႏင သးႏအရညအေသြးႏင ေဈးကြက နညးနာမား ေကာငးမြနေစရန ပပးေဆာငရြကလကရသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစ လပငနးအစပးမႈကာလအတြငးတြင CORAD သည သးႏ၇မး၏ တနဖးျမႇငကြငးဆကမား က သးသပၿပး မညသညသးႏသည တနဖးကြငးဆကလပငနးအတြက အလားအလာ အေကာငးဆးျဖစမညဆသညက သတမတခသည။

ေမတာေဖာငေဒးရငးသညလညး ကခငျပညနယႏင ရမးျပညနယေျမာကပငးတြင တနဖးျမႇင ကြငးဆက သးသပမႈမားက ျပလပခသည။ ေမတာသည ေတာငသ အပစမားက ၾသဂနစ ဆထြကသးႏ ႏင ပတ႔မ ထတကနမားက ေဈးေကာငးရသည ေဈးကြကမားသ႔ လကလမးမေစမည အေသးစားႀကတခြစကမား ထေထာငနငရန ေထာကပသည။

CORAD ေရာ ေမတာပါ ပညာေပးေရးလပငနးတြင အေတြ႕အႀကမားေသာလညး တနဖးျမႇငကြငးဆကလပငနးတြင ပထမဆး ေဆာငရြကျခငး ျဖစသည။ တနဖးျမႇငကြငးဆကလပငနးဆငရာ ယငးတ႔၏ စြမးေဆာငရညက အားျဖညရန သငေတာေသာ ကၽြမးကငသမားက စညးရးရနလအပမညျဖစေၾကာငး ကနထရကခပဆေရး လပငနးစဥ တေလာကလးတြင LIFT က ေသခာစြာ ေျပာၾကားခသည။ ဤအဖြ႔အစညးမား၊ နညးနာမား၊ နညးကရယာမား ႏင ပတသကေသာ သတငးမားက ဖလယနငမည နညးနာအသကအဝနး အပစတခက LIFT က ဖနတးေပးမည ျဖစသည။

CDN သည သေတာငႀကးေဒသ၏ အဓက ဝငေငြေကာငးသးႏျဖစသည ဖာလာေစက တနဖးျမႇငကြငးဆက တညေဆာကေရး အတြက ေတာငသမား၊ ကနသညမားက ေထာကပရန ညႏႈငးေနသည။

ပားေမြးျမေရး ႏင ပားရညတနဖးကြငးဆက တ႔က အားျဖညျခငး၂ဝ၁၆ ေဖေဖာဝါရလတြင ပားရညတနဖးကြငးဆကက အားျဖညရန ရမးျပညနယေတာငပငးရ TAG၏ စမခကကာလ က ေနာကထပတႏစ တးခ႕ခသည။ TAG သည ရပရြာကအေျခခေသာ ခဥးကပနညးအစား လပငနးခြငသငတနးအျဖစ ေျပာငးလလကကာ၊ ပားေမြးျမေရးလပငနးဦးစးဌာန ႏငအတ သငေတာေသာ သငတနးအခြငအလမး ရရေစေရး ေဆာငရြက ေနသည။ ယငးတြင ေရႊ႕ေျပာငးရာသအတြငး ပားေမြးျမသ ေတာငသသစမားက ဝါရင ပားေမြးျမသမား ႏငအတ လကပါေစကာ အျပညအဝ အလပသငေစျခငးလညး ပါဝငသည။ ေတာငသသစမား စေဆာငးရာတြင အရညအခငးက တငးကပစြာ သတမတထားသည။ သငတနးသားမားသည ေရရညလပကငရန ကတကဝတျပရန လသည။ TAG သည သငတနးသားေလာငးမားက တးခ႕ရာေဖြခသည။ အပပငးဇန အပါအဝင ပားအမား ေရႊ႕ေျပာငးရာ လမးတေလာကရ ေနရာမားမပါ စေဆာငးခသည။ ၂ဝ၁၆ တြင သငတနးသား ၅၃ ဦးက အေျခခပားေမြးျမေရးသငတနး ေပးခၿပး၊ ၄၇ ဦးက ေရႊ႕ေျပာငးေရးရာသတြင အလပသငေစခသည။ ၂ဝ၁၆ ႏစကနတြင အခနျပည ပားေမြးျမသ ၆၂ ဦး ရလာသည။ ထသ႔ မဟာဗဟာ ေျပာငးလလကျခငးေၾကာင သငတနးသား ႏႈတထြကမႈသည ၁၂ ရာခငႏႈနးသာရေတာသည။ သငတနးဆငးမားသည ကယပငလပငနးမားက စတငခၿပး ပထမႏစတြငပင ဝငေငြအနညးငယ ရလာသည။ ႏစႏစ အေတြ႔အႀကရသည ပားေမြးျမသမားသည သာမနလယယာလပငနးထက ဝငေငြပရၾကသည။ ပားေမြးျမသ တစဦး၏ ပမးမ အသားတင လစဥဝငေငြမာ ျမနမာကပ ၁၅၈,ဝဝဝ(ကနေဒၚလာ ၁၂ဝ) ျဖစသည။ အေျခခစစတမး တြင ပါရသည အလယအလတတနး အမေထာငစတစခ၏ ဝငေငြျဖစသည ျမနမာကပ၂၅,ဝဝဝ-၅ဝ,ဝဝဝ (ကနေဒၚလာ ၁၉ ႏင ၃၈ အၾကား) ႏင ယဥပါက သသာစြာ ျမငမားသည။

ထဝငေငြကရရရန သငတနးဆငးမားအတြက အေရးႀကးေသာ အခကႏစခရသည- ေရႊ႕ေျပာငးရာသတြင ဝါရင ပားေမြးသမား၏ ေစာငၾကညအကျဖတမႈ ႏင ေဈးေကာငးရသည ေဈးကြကက လကလမးမမႈတ႔ ျဖစသည။ Plan Bee ၏ ပားရညက ယခအခါ ရနကန ႏင အျခားၿမ႕ႀကးမားရ လကလဆငႀကးမားတြင ရရေနၿပ ျဖစသည။ အစားအေသာကႏင ေဆးဝါးကြပကေရးဦးစးဌာန အတညျပခကက ရရရနလညး ေဆာငရြကေနသည။ ပဂၢလကရငးႏးျမပႏသမားက နငငတကာ ေဈးကြကသ႔ ေရာကရန မတေသာကနသြယလကမတ (Fair Trade certification) ရရရန ဤစမခကႏင ခတဆကေဆာငရြကေနသည။ ၂ဝ၁၅ တြင ဖြငလစခေသာ ပငးတယရ ပားေမြးျမေရး အရငးအျမစစးပြားေရးဗဟဌာန(ARBC) မတဆင အရညအေသြးအာမခေသာ ပားရညက မတေသာကနသြယေဈးႏႈနးျဖင ဤစမခကက ဝယယခသည။ ၂ဝ၁၆ တြင ပားရည ၃.၇တနက ျပျပငကာ ေရာငးခခသည။ ပဂၢလကက႑ ပါဝငလာမႈျဖင ၂ဝ၁၇ တြင ဤပမာဏထက ဆယဆတးလာမညဟ ေမာလငသည။

ဤရလဒမားသည တနဖးကြငးဆကတစခလးက ေငြေၾကးအရ ရပတညနငေစသည။ သ႔ေသာ ပားေမြးသမားက ARBC က စမခန႔ခြမႈ ႏင ပငဆငမႈက ဆကလက အားျဖညရန လေနေသးသည။ ဤစမခကက တးခ႕ရန၊ ေဒသခတ႕၏ စမခန႔ခြမႈ ႏင ဌာနဆငရာ စြမးေဆာငရညတ႔က တညေဆာကရန အခြငအလမးမားက LIFT က TAG ႏငအတ ရာေဖြလကရသည။

69|

ခငးေတာငသမားသည ေငြဝငေငြထြကစာရငး မတတမးထားျခငးေၾကာင အကးရၾကသည CORAD သည ေရရညတညတေသာ စကနညးမား၊ GRET က ဧရာဝတေဒသတြင ကငသးခေသာ ‘မလစက’ ပစတ႕က ကငသးေစရန ေထာကပေနသည။ ဤပစျဖင ေတာငသအပစမား၊ ေတာငသ တစဦးခငးထသ႕ ေတာငသမားကယတင ဦးစးေသာ ပညာေပးမႈမား ေရာကရေစသည။ ေငြဝငေငြထြကစာရငး က ထနးသမး တတေအာင သငယထားၿပး၊ ထစာရငး က တစႏစေကာေအာင ထနးသမးထားသည ေတာငသမားသည ယငးတ႕၏ ႏစစဥဝငေငြမာ ထငထားသညထက အလြန မားေၾကာငး ေတြ႔ရသည။ သြငးအားစမား၏ ေဈးႏႈနးကြာျခားမႈကလညး ေတြ႔ရသျဖင ရငးႏးျမႇ ပႏမႈ အခြငအလမးတ႔က ခနဆနငသည။ အသးစရတမားက မတတမးတငထားသျဖင ရရလာေသာ အျပသေဘာအေဆာငဆး ရလဒမာ ဇနး၊ခငပြနးတ႔ အခငးခငး ဘတဂကစမခန႔ခြမႈ ႏင ပတသကသည တငးမာမႈမားက ေလာပါးလာျခငးပငျဖစေၾကာငး ေတာငသမားထမ သရသည။

ေဒသခ အဖြ႕အစညးမားက စြမးေဆာငရည တညေဆာကေပးျခငးေဒသခ အဖြ႕အစညးမားက ခတဆကေဆာငရြကမည LIFT ၏ ဦးတညခကက ျပညတြငးNGO သးဖြ႔ ျဖစသည CORAD၊ ေမတာ၊ KDNတ႔ ဦးစးသည ကနထရကသးခက လကမတထးျခငးက ထငဟပေနသည။ CORAD ႏင KDN တ႔အဖ႔ အလရင အဖြ႔မားထမ ကနထရကအႀကးစားက တကရကလကခရရျခငးမာ ယခအၾကမ ပထမဆးျဖစသည။ ယငးတ႔သည မမတ႔၏ စမခန႔ခြေရးစနစမားက စတငအားျဖညေနၿပး နငငတကာမတဖကအဖြ႔မား ျဖစေသာ GRETႏင Covenant Consult တ႔ထမ နညးပညာ အေထာကအပက လကခရရေနသည။

LIFT၏ ေတာငတနးေဒသ ၿမ႕နယ ရနပေငြသည ေဒသခ CSO မားက အသကေမြးမႈလႈပရားမႈ အငယစားမားက အေကာငအထညေဖာခြင၊ အပခပမႈ ႏင စမခန႔ခြမႈ အားျဖညခြငတ႔က ရရေစမည။ ယငးသည ပဋပကၡနယေျမမားရ လမးစ အဖြ႕အစညးမားက ထေတြ႔ေဆာငရြကခြင ရရမညျပင လမးစလကနကကငအဖြ႕မားႏင အစးရတ႔၏ အပခပေရး ေဒသမားတြင ပးေပါငးေဆာငရြကခြငက ျဖစထြနးေစမည။

သယဇာတ စမခန႔ခြမႈ၂ဝ၁၆ တြင MIID ႏင GRET တ႔က ခငးျပညနယ၏ ငါးလပငနး ႏင ေျမယာလပပငခြင ဆငရာ စတဝငစားဖြယ စစတမးႏစေစာငက ေကာကယခသည။ ယငးတ႔သည စမကနးက စတဝငစားသည ေမးခြနးမားျဖစသည ‘ေဒသ၏ သယဇာတစမခန႔ခြမႈႏင ပတသက၍ ရြာသားမားႏင အာဏာပငမား ဘကေပါငးစပါဝငသည ေဆြးေႏြးပြက မညသ႔ေဆာငရြကမညနညး’ တ႔အတြက သတငးမားက ရရရနျဖစသည။

MIID စစတမး-ခငးျပညနယ ငါးေမြးျမေရး ႏင ငါးလပငနး သးသပခကဤက႑၏ ဖြ႕ၿဖးမႈ ႏင ငါးစားသးျခငး၏ အာဟာရ အကးမားက ေၾကာညာရန MIID သည ခငးျပညနယ၏ ငါးလပငနး ႏင ငါးေမြးျမေရးက သးသပရန စစတမးတေစာင ေကာကယခသည။

ဟားခါးၿမ ႔နယ ေတာငေပၚရြာမား၏ အစားအေသာကတြင ငါးသည အေရးပါေနသည။ ခငးျပညနယ ေတာငပငးတြင ေကာကယခေသာ အာဟာရဆငရာ စစတမးတေစာငတြင -‘အၾသစရာ ကနးဂဏနးမား ထြကေပၚလာသညမာ ကနပကလကၿမ႕နယမ စစတမးေျဖဆသ ၄ဝ ရာခငႏႈနး ႏင မငးတပၿမ႕နယမ စစတမးေျဖဆသ ၃ဝ ရာခငႏႈနးတ႔က လြနခေသာ ၁၂ လအတြငး ျမစမား၊ ေခာငးမားမ ဖမးမေသာငါးမားက စားၾကေၾကာငး ေျဖၾကားျခငး ပငျဖစသည။ ၅၆ ဟားခါးၿမ ႔နယတြငလညး ငါးေမြးျမေသာ ရြာမားတြငပင ျမစမား ေခာငးမားမ ဖမးမေသာငါးမားသည ပငမ ငါး အရငးအျမစ ျဖစေနသည။

၁၉၇ဝ ျပညလြနႏစမားမ စတငၿပး ကနျဖင ငါးေမြးျမေရးက ကယျပန႔စြာ ထေထာငခၾကသည။ စးပြားျဖစ ငါးေမြးျမေရးကား မရေပ။ ငါးအထြကႏႈနး နညးပါးသည။ ငါးေမြးသတ႔က ေမြးေသာငါးက ကယတငစားသးသည၊ ရြာထမာပင ေရာငးခသညဟ တငျပၾကသည။ ဟားခါးၿမ ႔နယတြင ကငသးေသာနညးမာ စပါးႏငငါး ပးတြေမြးျမျခငးျဖစကာ ငါးသငး မ းစတတခက ေမြးၾကသည။ မးႀကးေသာအခါ ငါးမား လယကြငးထမ ထြကမသြားေအာင အထး ကာကြယထားျခငးလညး မရေပ။ ေဒသမ စားသးသတ႔က လယငါးသည ကနငါးမား၊ ေျမျပန႔ေဒသ ငါးကနမားမ ေရာကလာသည ငါးမားထက အရသာပရသညဟ မတယၿပး ပမ သေဘာကၾကသည။ လယကြငးမားအတြငး ထညေမြးရန ဝယလအား မားေသာလညး ငါးသားေပါက ထတလပမႈ နညးပါးသည။

____________________________56 Pritchard, B., et al., University of Sydney, 'Livelihoods and Food Security in Rural Myanmar: Survey Findings', 2017, uploaded from https://feedingmyanmar.files.wordpress.com/2017/02/working-paper-final.pdf

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |70

ေတာငတ

နးေဒသ

ဟားခါးၿမ ႔နယတြင ငါးကနေမြးျမရနမာ အကန႔အသတ အခ႕ ရေနသည။ သငေတာသည ေျမျပန႔ရားျခငး၊ ေရရရေရး မေသခာျခငး၊ ေျမျပန႔ေဒသႏင ယဥပါက ငါးသားေပါက ႏင အစာ ရားပါးျခငး၊ သကဆငရာ နညးပညာနမျခငး တ႔ ျဖစသည။ MIID သည လကရ ငါးထတလပမႈ နညးနာမားက တးတကေအာင ေဆာငရြကကာ အာဟာရ ၾကြယဝသည ပရတနး အရငးအျမစျဖစသည ငါးက လကလမးမေစေရးက ေထာကပရန ဦးတညသည။ ငါးလပငနးက ေကာငးမြနစြာ စမခန႔ခြရနမာ ျမစေခာငးမားအတြငး ငါးဖမးေနသည လကရနညးနာမားက ေကာငးစြာ နားလညရန လအပသည။

စြမးေဆာငရည အကန႔အသတျဖငသာရျခငး၊ နညးပညာဆငရာ အသအျမင မရျခငး၊ ငါးေမြးျမေရး ႏင ငါးလပငနး စမခန႔ခြမႈ တ႔တြင အဖြ႕အစညးဆငရာ စညးရးေရးဆငရာ စြမးေဆာငရညနမျခငး စသညတ႔က ကငတြယရန စမကနး အဆျပခက ငါးခကရသည။ ယငးတ႔က MIID က ေနာကတဆငတြင စးစမးေလလာမည

• ငါးေမြးျမေရးနညးနာေကာငးမားက အားျဖညရန• မးငါးစမခန႔ခြမႈ ႏင ငါးသားေပါကထတလပမႈက ေထာကပရန• ငါးသငးက အသးျပကာ စပါးႏငငါးေမြးျမရာတြင ပးမႊားႏမနငးေရးက စမးသပရန • ေတာငတနးေဒသ ငါေမြးျမေရးအတြက ေဒသငါးမ းမားက ငါးလပငနးဦးစးဌာနႏငအတ စးစမးရန• ပးတြငါးလပငနးစမခန႔ခြမႈ အတြက လကရ ပတဝနးကငဆငရာ လႈပရားသမားႏင ထေတြ႕ေဆာငရြကရန

GRETစစတမး-ခငးတ႔၏ ေျမ ႏင အရငးအျမစလပပငခြငGRET သည ဟားခါးၿမ႕နယတဝကတြင ေျမယာလပပငခြင အေလအကင ႏင ရကၡာဖလေရး ဆငရာ စစတမး တေစာင က ေကာကယခသည။ ယငးသေတသန မၾကမးတြင ဟားခါး၏ ေျမယာလပပငခြင အေလအကငမား၏ တညၿမမႈ ေျပာငးလမႈတ႕က ေဖာျပထားသည။ ခငးလမးတ႔၏ ေျမယာႏင သကဆငေသာ ဆကႏြယမႈက အတြငးကက သျမင လာရသည။ ယငးဆကႏြယမႈသည မညသ႔ ေျပာငးလလာသညကလညး ေတြ႔ရသည။ ေျမႏငသယဇာတမားက တနးတ ပငဆငခြငက ပဂၢလကပငျပလပျခငးက မညသ႔ ၿခမးေျခာကလာသညကလညး အေလးေပး ေဖာျပထားသည။ ဤစစတမးသည ဤျပညနယအတြငး သယဇာတစမခန႔ခြမႈက ေဆာငရြကမည ပတသကသတငးအတြက အေရးႀကးေသာ ရညညႊနးခက ျဖစသည။

ေရ႕က ေမာၾကညလင

၂ဝ၁၆ ခႏစတြင ေတာငတနးေဒသ အစအစဥသစက ထေထာငရန၊ မတဖကအသစမားက ကနထရကေပးရန၊ သငေလာမည သငယေရး အစအစဥမားက ထေထာငရန ဦးတညသည။ ၂ဝ၁၇တြင စမကနးလပငနးမား စတငမည။

အာဟာရLIFT၏ ေတာငတနးေဒသအစအစဥသစတြင အာဟာရက႑က အထးအာ႐စကထားသည။ Catholic Relief Services (CRS) သည အာဟာရပညာေပးမႈႏင အမအကငေျပာငးလေရး သတငးစကားေျပာၾကားမႈမားက မခငအခငးခငး ေထာကပေရးအပစမားသ႔ ေပးအပမည။ CORAD သည CRS ႏငပးေပါငးကာ မမ၏ အာဟာရဆငရာ စြမးေဆာငရညက တညေဆာကကာ အာဟာရအသပညာေပးေရးက ေဆာငရြကမည။ ျပညနယစကပးေရးသပၸ၊ စကပးေရးဦးစးဌာနတ႔ က ယငးတ႔၏ သငရးညႊနးတမး ႏင ခဥးကပပတ႕တြင အာဟာရက ပမအေလးမလာေအာင အာဟာရႏင စကပးေရးတ႔၏ ခတဆကမႈက နားလညလာေစရန MIID က ထေတြ႔ေဆာငရြကမည။ CDN သည သေတာငႀကးတြင အာဟာရဆငရာ အမအကငေျပာငးလေရး သတငးစကားေျပာၾကားမႈႏင ေရႏင အာဟာရျပညဝေသာ ရကၡာမား လကလမးမေရးတ႔က ေထာကပေပးမညျဖစသည။ IDP မားက ဥးတညကာ ျပညသ႕ဝနေဆာငမႈမားသ႔ ယငးတ႔ လကလမးမေရးက အားျဖညေပးမညျဖစသည။

ခငးျပညနယတဝနးလးတြင မခငႏငကေလးမားအား ေငြေၾကးေထာကပျခငး (MCCT) က ေဆာငရြကရန LIFTသည လမႈဖလေရး ဝနႀကးဌာနႏင ၂ဝ၁၆ခႏစ ေႏာငးပငးတြင စတငေဆြးေႏြြးခသည။ အာဟာရျပညဝေသာ အစားအေသာကမား ဝယရန ႏင ကနးမာေရးေစာငေရာကမႈမားရယရန ကယဝနေဆာငမခငမသားစက ျမနမာကပ ၁၅,ဝဝဝ(ကနေဒၚလာ၁၂) လစဥ ေထာကပမည။ ဤအစအစဥ ျဖစနငေျခက လမႈဖလေရးဦးစးဌာနအပါအဝင ပတသကဆကႏႊယသမားႏင ေဆြးေႏြြးေနၿပး ၂ဝ၁၇ ခႏစ ဒတယသးလပတတြင စတငရန ေမာလငသည။

MIID သည စကပးေရးသပၸ၊ ေရဆငးစကပးေရးတကသလတ႔ႏင ပးေပါငးကာ စကပးေရးပညာေပး လပသားမားက ေမြးထတမညျဖစရာ အာဟာရဆငရာ ႏင စးပြားေရးသးသပမႈတ႔ ပါဝငေသာ သင႐းညႊနးတမး တစခက ေတာငတနးေဒသႏင ကကညေအာင ေရးဆြျပစလကရသည။ သငတနးသားမားသည ေတာငသမား ႏငအတ စျပစကကြငးမားတြင အလပလပကငခြငရရမည။

71|

ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး၂ဝ၁၆ႏစကနတြင ကနထရကရရခ႔ေသာ IOM သည ေကးလကအမေထာငစမားက ယငးတ႔၏ အသကေမြးမႈ မဟာဗဟာတြင ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးကလညး ထညသြငးရန တကတြနးခသည။ IOMသည ေငြေရးေၾကးေရး ပညာေပးျခငး၊ ကၽြမးကငမႈ သငတနးေပးျခငး၊ ကၽြမးကငမႈႏငကကညသည အလပအကငမားေရြးခယေပးျခငး တ႔က ေဆာငရြကေပးမည။ ဤစမခက၏ မတဖကအဖြ႔မားျဖစသည မြနအမးသမးအဖြ႔အစညး၊ ပါရမဖြ႔ၿဖးေရးကြနရက၊ ခငးလ႔အခြငအေရးအဖြ႔ တ႔သည ခငးျပညနယ၊ ရမးျပညနယေတာငပငး၊ အေရ႕ေတာငပငးတ႔တြင လႈပရားေနေသာ NGO မားႏင မတဖကျပၾကမည။ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးလႈပရားသမားက IOM၊ ေမတာ၊ ဆပဆကတကသလတ႔၏ သေတသနျပေတြ႔ရခကမားက ေပးအပမညျဖစသည။ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးႏင ပတသက၍ အခနး(၄)တြင အကယဖတရႈေလလာနငသည။

အသကေမြးမႈပညာသငတနးတနသၤာရတငးတြင ထားဝယၿမ႕နယ၌ အသကေမြးမႈပညာ သငတနးဌာနတစခက KDNက ထေထာငမည။ တငးေဒသႀကး အစးရေရာ ကရငအမးသားအစညးအရးပါ ယငး၏ ဘတအဖြ႔တြငပါဝငေသာ ေဒသခအသငးတခ ျဖစသည တနသၤာရ ကရငၿငမးခမးေရးအေထာကအပစမခကက ဤစမခကက အေကာငအထညေဖာမည။ ယငးသငတနးဌာနသည ပဋပကၡေၾကာင၊ သြားလာမႈကန႔သတခကေၾကာင၊ ဘာသာစကား၊ ပညာေရး၊ စးပြားေရး အကန႔အသတတ႔ေၾကာင အစးရစကမႈလကမႈအထကတနးေကာငးတြင ပမန ပညာသငၾကားခြင မရခသတ႔က ဥးတညသည။ သငတနး၏ သငရးညႊနးတမးက ထငးနယစပ ဒကၡသညစခနးမားတြင ADRAက ျပစခေသာ စာအပစာေစာငမားအား အေျခခမည။

၂ဝ၁၇ ခႏစ နညးနာအသကအဝနးမားေတာငတနးေဒသစမကနးအဖြ႔သည မတဖကသစ အားလးႏင ၂ဝ၁၆ ဇလငႏင နဝငဘာလတ႔တြင ေဆြးေႏြးပြ ႏစႀကမ ျပလပကာ ပးေပါငးစပညႏႈငးမည နညးလမးမားက လညးေကာငး၊ ၂ဝ၁၉ ႏစလယထ အစအစဥ အေကာငအထညေဖာ စဥအတြငး မညသ႔ အတတကြ သငယၾကမညက လညးေကာငး တငပငခၾကသည။ အစအစဥတြင သငယမည ေမးခြနးမားကလညး စေပါငး တငပငကာ အတညျပခၾကသည။ အစအစဥက သငယမည နယပယငါးရပမာ-(၁) စကပးစနစ သးသပခကႏင စကပးေရးပညာေပးေရး၊ (၂) တနဖးကြငးဆက၊ (၃) သယဇာတစမခန႔ခြမႈ ၊(၄) အာဟာရ ၊ (၅) ပဋပကၡအေလးထားတ႔ျပနမႈ တ႔ျဖစသည။

LIFT သည တနဖးကြငးဆက၊ သယဇာတစမခန႔ခြမႈ ၊ အာဟာရ တ႔ႏင သကဆငသည နညးနာအသကအဝနး အပစမားက ထေထာငမည။ နညးနာအသကအဝနးတ႔သည အေတြ႔အႀကမား၊ ျပနာမားက ဖလယျခငး ေဆြးေႏြးျခငးျဖင သငယခြငရၾကမည။ အပစအလက ပါဝငသမားက သတမတထားၿပး အပစမားက ၂ဝ၁၇ တြင စတငမည။ စကပးစနစ သးသပခက ႏင ပဋပကၡအေလးထားမႈ တ႕အတြက သးျခားကၽြမးကငမႈျဖင ေထာကပမည၊ သကဆငရာ စမခကမား အခငးခငး ေပါငးစပညႏႈငးမည ျဖစသည။

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |72

စကပးေရးမသည ပားေမြးျမေရးသ႔

TAG ၏ ပားေမြးျမေရး စမခကသည လပကြကငယေတာငသမားက စကပးေရးမ စးပြားေရးလပငနးအသစတခ ထသ႔ လပကငႏငေစသည။

မခငမးသြယ(၃၈ႏစ) ႏင မမမေအး(၃၅ႏစ)တ႔သည ရမးျပညနယ ကေလာၿမ႕နယ ေကာကထပရြာမ ျဖစၿပး ပားေမြးျမေရးက အခနျပညလပကငေနသျဖင ဝငေငြရရေနသ ၆၂ဝ ဦးတြင အပါအဝငျဖစသည။

သမတ႔သည TAG၏ အသကေမြးမႈသငတနးေကာငး (TVET) က ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင မတကမက လပကြကငယေတာငသမား ျဖစခၿပး အေျခခပားေမြးျမေရးသငတနးက ၂ဝ၁၆ တြင တကခၾကသည။ ၎ႏစမာပင သငတနးသားမား က အလပသငအျဖစ ေလကငသငၾကားေပးကာ လြတလပေသာ အခနျပည ပားေမြးျမသမား ျဖစေစရန သငတနးပစက ေျပာငးလခသည။

၂ဝ၁၆ တြင TAG၏ TVETသည သငတနးသား ႏစသတက ဇလငႏင ေအာကတဘာလတ႔တြင ေခၚယခသည။ ပထမအသတသည ဇးပနးပြငခန ျဖစသည ဇလငလ မ ေအာကတဘာလႏင တကဆငၿပး ဒတယအသတမာ ပနးႏမး ပြငခန ျဖစသည ေအာကတဘာလ မ ဒဇငဘာလနင တကဆငသည။ သငတနးမဆငးမ ၂ဝ၁၇ ႏစဆနး ပားစာျပတသညရာသ ေရႊ႕ေျပာငးခနတြင ယငးႏစသတလးက လကေတြ႔သငေပးမညျဖစသည။ ဒတယအပစက ၂ဝ၁၇ ႏစ ဇးပနးပြငခနကနသညထ ေထာကပေပးမညျဖစသည။

မခငမးသြယသည Plan Bee မ အေအာငျမငဆး ပားေမြးျမသတဦးျဖစသည ကေဇာမးသနး၏ ဇနးျဖစကာ မမေအးမာ သ႔ညမ ျဖစသည။ သတ႔တြင ကယပငပားအ ၂ဝစ ရၾကၿပး ရမးျပညနယတခြင ေရႊ႕ေျပာငးသည ခရးစဥတြင လကပါကာ ကေဇာမးသနးႏင စမခကဝနထမးမား၏ သငၾကားေပးမႈက အျပညအဝ ရရခ႔ၾကသည။

ခငမးသြယတြင အေတြ႔အႀကကးလရၿပ ျဖစကာ ရမးျပညနယျပငပတြင လပကငေနသည။ လယယာလပငနးမ ဝငေငြမာ တလလင ျမနမာကပ ၁၁,ဝဝဝ ခန႔ (ကနေဒၚလာ၈၅)ခန႔သာ ရခေသာလညး ၂ဝ၁၆ တြင သတ႔ဇနးေမာငႏ ထတလပႏငခသည ပားရညမာ ပာခန ၇၂ဝ ရချပး ျမနမာကပ ၁.၅ သနး (ကနေဒၚလာ ၁၁၅ဝ)ခန႔ႏင ေရာငးခခသည။ ၎မာ အစသာ ရၿပး ပားအမား တးလာသည ႏငအမ တးတကထတလပမညဟ ေမာလငေနသည။

ပားေမြးျမေရးသည သမက ဝငေငြသာမက ေပါငးသငးဆကဆေရးတြငပါ တးတကေစသညဟ မခငမးသြယက ေျပာသည။ လပငနးသစမ ဝငေငြတးလာမႈသျဖင သတ႔မသားစ အကးရလာေသာေၾကာင ခငမးသြယေရာ မမေအးပါ အခနျပည ေရႊ႕ေျပာငးပားေမြးျမသ အျဖစ ဆကလက လပကငသြားလေၾကာငး ေျပာၾကသည။

73|

၄။ သကဆငရာ က႑အလက ေဆာငရြကသည စမကနးမားLIFT သည ေဒသအလက စမကနးမားက သးသန႔ရနပေငြေထာကပသညအျပင ေဒသေလးခလး အတြက လႊမးၿခေသာ က႑အလက စမကနးမားကလညး ေဆာငရြကလကရသည။ အထးသျဖင ေငြေၾကးဆငရာတြင အားလးပါဝငေစမႈ၊ ပဂၢလကက႑၊ အရပဘကလမႈအဖြ႔အစညးႏင ထေတြ႔ေဆာငရြကမႈ ႏင ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးတ႔တြင ျဖစသည။

၄.၁ ။ LIFT ၏ ေငြေၾကးဆငရာတြင အားလးပါဝငေစမႈအစအစဥ

ေကးလက ေငြေၾကးက႑ ရငးႏးျမႇ ပႏမႈမား၂ဝ၁၆ ႏစကနတြင LIFT သည နငငတဝနး ၂၂၂ ၿမ႕နယတြင ေငြေခးသ ၁.၆ သနးက ဝနေဆာငေနသည အဖြ႔ေပါငး ၅၆ ခ က ေငြေၾကးေထာကပလကရသည။ ဝနေဆာငမႈအသးျပသ (ေငြစ/ေခးသ) ၈၈ ရာခငႏႈနးမာ ေခးေငြက စကပးေရး (သးႏ၊ ေမြးျမေရး၊ ငါးေမြးျမေရး) အတြက သးစြၿပး ေခးေငြစစေပါငး ကနေဒၚလာ သနး၄ဝဝ က ထတေပးခသည။ ေခးေငြမားႏငပတသက၍ ဆးရႈးႏငေခမာ ဝ.၅ ရာခငႏႈနးသာ ရသည။ LIFT ၏ အေသးစားေငြေရးေၾကးေရးလပငနး (MFI)မားသည ေငြေခးသမားအေနျဖင ေခးေငြက ျပနလညဆပနင မဆပနငက ေငြထတမေခးမတြင စစစသည။

လပငနးအေနထား ၾကးထြားမႈအေျခအေန၂ဝ၁၆ ခႏစတြင ၂ဝ၁၅ ထက ဝနေဆာငမႈ အသးျပသအေရအတြကမာ ၂၂ရာခငႏႈနး တးပြားလာသည။ ယငးသ႔ တးပြား ရျခငးသည LIFT ၏ ရငးႏးျမပႏမႈေၾကာင ျဖစသည။ နငငျခားတကရက ရငးႏးျမပႏမႈမားရရရန ၾကန႔ၾကာေနသည အခနအတြငး လပငနးမားကာမေစရန ရးမဘဏသည MFI ႏစခတြင အေျမာကအျမား ရငးႏးျမပႏခသည။ ထေၾကာင MFIမားသည မးရာသေခးေငြ ေတာငးခမႈက ေပးနငခၿပး ေကးလကအမေထာငစ ၅ဝဝ,ဝဝဝ ခန႔သည ေခးေငြမား ရရခ ၾကသည။ ၂ဝ၁၆ တြင MFIမားသည အရငးအႏး ကနေဒၚလာ ၅၂ သနးက လကလမးမနငခၾကရာ ယငးတြင- LIFTထမ ကနေဒၚလာ၁၃သနး၊ ရးမဘဏမ ကနေဒၚလာ၁၂ သနး၊ လပငနး အသားတင အျမတေငြ မ ျပနလညရငးႏးျမႇ ပႏရန သတမတထားရေငြ (retained earnings)မ ကနေဒၚလာ၁၁ သနး၊ စေဆာငးေငြမ ကနေဒၚလာ၁၆ သနးတ႔ ပါဝငသည။

အညႊနး ၂ဝ၁၅ ၂ဝ၁၆ မတခက

ေငြစ/ေခးသ စစေပါငး ၁,၂၆၉,၆၆၆ ၁,၆၃၅,၉၃၂ ၂၂%တး

ပငဆငမႈ စစေပါငး (ကနေဒၚလာ) ၁၆၂,၄၄၃,၁၄၈ ၂၄၀,၇၂၄,၈၈၁ ၄၈%တး

ေခးေငြ စစေပါငး(ကနေဒၚလာ) ၁၃၉,၅၆၀,၇၁၀ ၂၀၃,၈၃၉,၂၁၈ ၄၆%တး

စေငြ လကကန စစေပါငး (ကနေဒၚလာ) ၃၆,၂၃၉,၇၈၁ ၅၁,၉၉၅,၇၁၁ ၄၃%တး

စးပြားေရးတြင ေမြးျမေရးက႑ဖြ႔ၿဖးမႈ ပမပါဝငလာသညေမြးျမေရး၊ ေရလပငနး၊ ငါးေမြးျမေရးတ႔ တးပြားလာသျဖင စကပးေရးက႑တြင အမးအမညမားျပားလာသည။

ဤအေျပာငးအလသည LIFT၏ ၂ဝ၁၆ ေကးလကေငြေၾကးက႑ ရငးႏးျမႇ ပႏမႈတြင ေပၚလြငေနသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင ထတေခးခေသာ MFIမားမ ေခးေငြစစေပါငး၏ ၆၅ ရာခငႏႈနးခန႔သည ေမြးျမေရးအတြက ျဖစၿပး ၃၂ ရာခငႏႈနးခန႔သာ သးႏအတြက ျဖစသည။ ၂ဝ၁၆ တြင ထတေဝေသာ Center for Economic and Social Development ၏ အစရငခစာအရ ျမနမာ သား/ငါးက႑ မဝါဒရ စကပးေရး စးပြားျဖစတနဖး စစေပါငး၌ ေမြးျမေရးက ၁၉ ရာခငႏႈနး၊ ေရလပငနး ငါးေမြးျမေရးတ႔က ၁၁ရာခငႏႈနး၊ သးႏက ၇ဝ ရာခငႏႈနး ပါဝငေၾကာငး ေဖာျပထားသည။

ေမြးျမေရးက႑တးပြားလာရျခငးမာ ေအာကပါ တြနးအားတ႔ေၾကာင ျဖစနငသည-• စားေသာကမႈပစ ေျပာငးလလာသျဖင အသား ငါးက႑တြင ဝယလအား မားလာသည။ (၂ဝ၁၅ခႏစ

LIFTအမေထာငစ စစတမးမ အစားအေသာကအမးအမညစလငမႈ အညႊနးရမတသည ၂ဝ၁၁ ႏင ၂ဝ၁၃ ခႏစတ႔ထက တးလာေၾကာငး ေတြ႔ရသည)

• မးေရက မရေသာ သးႏမားထက မးေလဝသ ႏင ရာသဥတအေျပာငးအလမား၏ သကေရာကခရမႈ နညးပါးေသာေၾကာင ျဖစသည။

• အမးသမးမားသည ေခးေငြက ပမ လကလမးမလာသျဖင ေမြးျမေရးလပငနးတြင ပမ ရငးႏးျမႇ ပႏလာနငသည။

ဇယား ၄.၁ ။ LIFT၏ ေငြေၾကးဆငရာတြင အားလးပါဝငေစမႈ စမကနး မ မတဖကအဖြ႔မား၏ လပငနးတးပြားမႈ

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |74

ေရရညတညတနငမႈLIFT သည တးတကလာေသာ ေကးလကေငြေၾကးဝနေဆာငမႈက႑က အဖြ႔အစညးအရေရာ ေငြေၾကးအရပါ ေရရည တညတနငေစရန ေထာကပခသည။ LIFTသည MFI ၁၇ခ၊ ေကးရြာသမဝါယမအသငး ၃၈ ခ၊ ပဂၢလကဘဏ ၁ ခ တ႕ႏင မတဖကျပထားသည။၂ဝ၁၅ တြင ေငြေၾကးအရ မမဘာသာရပတညနငသည MFI ေျခာကခသာ ရခရာမ ၂ဝ၁၆ တြင ၁၂ ခ ရလာၿပး MFIႏစခသညလညး လပငနးအရ လညပတလာနငသည အေနအထားသ႔ ေရာကရလာသည။ ကနႏစခသညလညး ၉ဝ ရာခငႏႈနးခန႔ထ လပငနးလညပတလာနငၿပ ျဖစသည။

အညႊနး ၂ဝ၁၅ ဒဇငဘာ ၂ဝ၁၆ ဒဇငဘာ ၁၂လအတြငး တးတကမႈ

ေငြေၾကးအရ မမဘာသာရပတညနငသည MFI ၆ ၁၂ ၁ဝဝ%

ေကးရြာအေရအတြက ၁၂,၈၃၈ ၁၆,၁၅ဝ ၂၆%

ကား/မ ေရးရာက႑ LIFT ရနပေငြပပးေပးသည အေသးစားေငြေၾကးဝနေဆာငမႈေပးေနေသာ အဖြ႔မားသညသည အမးသမး ၉၄ ရာခငႏႈနးခန႔ ပါဝငေသာ ေငြစ/ေခးသ ၁.၆ သနးက ဝနေဆာငမႈေပးေနသည။ ဝနေဆာငမႈသးစြသအားလးသည ထေရာကစြာ ေငြေၾကး အသးျပမ သငတနးမားကလညး တကေရာကခၾကသည။ LIFTက ပပးေပးသည အေသးစားေငြေၾကး ဝနေဆာငမႈ အဖြ႔တ႔၏ ဝနထမး၆ဝ ရာခငႏႈနးမာ အမးသမးမား ျဖစသည။

MFI မား၏ ထတေခးေငြမားက သးသပၾကညရာ ၅၈ ရာခငႏႈနးမာ ေမြးျမေရးအတြက ျဖစသည။ ေကးလကေဒသ အလပခြေဝမႈအရ ေမြးျမေရးက အမးသမးမားသ႔သာ တာဝနေပးၾကသည။ ေငြေခးသည အမးသမးမားကလညး ေခးေငြမားက ေယာကၤားမားသ႔ တကရကလႊအပလကျခငးမ းမဟတဘ မမတ႔ ဥးေဆာငသည လပငနးတြင ရငးႏးျမႇ ပႏခၾကဟန တသည။ LIFT သည ၂ဝ၁၇ တြင မမ၏ ေငြေၾကးဆငရာတြငအားလးပါဝငေစမႈအစအစဥ ႏင စပလဥးၿပး အမးသမးမား လပကငဆးျဖတႏငစြမးရမႈက စစတမးေကာကယမည ျဖစသည။

ကား/မ ေရးရာ အညႊနး အမးသမး အမးသား စစေပါငး

ေငြေၾကးဝနေဆာငမႈ လကလမးမသ ဦးေရ ၁,၅၃၂,၉၆၁ (၉၄%)

၁ဝ၂,၉၇ဝ(၆%)

၁,၆၃၅,၉၃၂

ေငြေရးေၾကးေရး ပညာေပး သငတနးဆငး ဦးေရ ၁,၅၃၂,၉၆၁ (၉၄%)

၁၆,၁၅၀(၆%) ၁,၆၃၅,၉၃၂

အေသးစားေငြေၾကးဝနေဆာငမႈ ဝနထမး ဦးေရ ၂,၇၄၁ (၅၇%) ၂,ဝ၉၁ (၄၃%) ၄,၈၃၂

၅၈% ေမြးျမေရး ၃ဝ% သးႏေခးေငြႏင စကပးေရး

ဝ.၃% အျခားေခးေငြမား (ထပတး၊ ဝနထမး၊ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး၊ လမႈေရး)၉% ဌားဝယေခးေငြ ၃% စးပြားေရးလပငနး ေခးေငြ

ဇယား ၄.၂ ။ ဝနေဆာငမႈ ေပးနငသည လဥးေရ ႏင ေငြေၾကးအရ မမဘာသာ ရပတညနငမႈ

ပ ၄.၁ ။ ၂ဝ၁၆ ဒဇငဘာလ အကနထ ေငြေခးသမား၏ ေခးေငြက အသးျပပ

ဇယား ၄.၃ ။ ကား/မေရးရာ သးသပမႈဆငရာ အညႊနးမား

75|

၄.၂။ ပဂၢလကက႑ႏင ထေတြ႕ေဆာငရြကမႈ

LIFT သည မမ၏မဟာဗဟာပနးတငမားက ရရရန ႏင ျမနမာႏငငတြင ဆငးရႏြမးပါးမႈ ေလာပါးေရးအတြက ပဂၢလက က႑သည အေျခချဖစေၾကာငး အသအမတျပလကခထားပါသည။ ျမနမာနငင၏ စနေခၚမႈမားသည ပဂၢလကက႑မ ေဆာငယလာမည အရငးအျမစမား၊ ကၽြမးကငမႈမား၊ နညးပညာမားႏင ေရရညခမႈမားက လအပပါသည။

LIFT၏ ၂ဝ၁၆ ခႏစ ေကးလကေငြေၾကးက႑ ရငးႏးျမႇ ပႏမႈမားက ေအာကပါ အေၾကာငးအခကမားျဖင ထညသြငးစဥးစား ေဆာငရြကသည။ ၎တ႔မာ ရငးႏးျမပႏမႈမားသည-

• ေဈးကြကဆးရႈးမႈက ေကာလႊားသငသည။• ေဈးကြက ယမးယငမႈက အနညးဆးသာ ျဖစေစသငသည။• ဦးတညသည ရငးႏးျမႇ ပႏမႈမားအတြက ယာယ မကလးေပးျခငးမ း ရသငသည။• ေဈးကြကဖြ႕ၿဖးမႈ ႏင အသြငကးေျပာငးမႈက ရရေစမည ထညဝငမႈက ျပသငသည။• စးပြားေရးမတဖက ႏင ဖြ႕ၿဖးေရးမတဖကတ႔၏ အားထညေဆာငရြကမားအၾကား ညႇႏႈငးေဆာငရြကသငသည။

၂ဝ၁၆ခႏစ တြင LIFT သည စကမႈလယယာဝနေဆာငမႈ အေသးစားႏင အလယအလတ လပငနးရငမားက ေငြေၾကး ပပးေပးခသည။ ယငးလပငနးရငမားသည စကပးေရး အေဆာကအအက အသြငေျပာငးကာ ျမနမာနငငတြင အေသးစား ေငြေၾကး အရငးအႏး ေဈးကြကက ဖနတးေနသမားလညး ျဖစၾကသည။ LIFT က ရငးႏးျမႇ ပႏသည ကနေဒၚလာ ၁၉ သနး သည ၂ဝ၁၆ ပဂၢလကက႑ ရငးႏးျမႇ ပႏမႈတြင ကနေဒၚလာ သနး ၁၂ဝ ထ အကးအျမတ တးသြားမည ျဖစသည။

စကပး-စးပြားေရး ေငြေၾကးအစအစဥ (AFP)-စကမႈလယယာက႑အတြက ေငြေၾကးမတညေပးျခငးလယယာလပကြက ေသးငယျခငး၊ လယယာေျမမား အစတစတအမႊာမႊာ ျဖစေနျခငး၊ လပသားခ ေဈးတကေနျခငး တ႔သည ျမနမာစကပးေရး၏ သြငျပငလကၡဏာမား ျဖစသည။ ေတာငသတ႔သည သးႏအထြကတးရနအတြက ေျမျပျပငျခငးႏင ရတသမးျခငးတ႔တြင ျပငပမ ေဈးႏႈနးသကသာေသာ စကကရယာဝနေဆာငမႈမားက ငားရမးအသးျပေနၾကရသည။

စကမႈလယယာႏင ပတသကလင လယေျမအရြယအစား ႀကးေလေလ လပကငနငေလေလဟ မတထငေနၾကသည။ ၂ဝ၁၆ တြင ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသ၌ ေကာကယခေသာ စစတမးအရ စကကရယာသးစြျခငးသည လယေျမအရြယအစား ႏင ဆကစပမႈ မရေၾကာငး ေတြ႔ရသည။ ၅ဧကေအာက လယမားတြငလညး ၁ဝ ဧကအထကလယမား နညးတ စကကရယာ မားက သးစြေနေၾကာငးေတြ႕ရသည။၅၇

စကကရယာသးစြျခငးေၾကာင လပကြြကငယေတာငသမား စရတသကသာသည။ ေသခာသည ဝငေငြရႏႈနး ျမငမားသည၊ အခနမ ေျမျပငနင ရတသမးနယေလ႕နငသည။ ထေၾကာင ကနထတစြမးအားတကလာၿပး ေတာငသမားလညး ေငြက ပသးလာနငၾကသျဖင ျမနမာနငင၏ တးပြားလကရေသာ လယယာျပငပစးပြားေရးက တကရက အကးျပသည။

၂ဝ၁၂ ခႏစတြင ႏငငေတာအစးရသည လယယာသးစကကရယာ တငသြငးျခငးက ေျဖေလာေပးလကသည။ တငသြငးလာေသာ လယယာသးစကကရယာမားက ေရာငးခသမား ရလာသည။ ဘဏမားက ငား/ဝယစနစအတြက ေငြထတေခးလာၾကသည။ သ႔ေသာ စညးကမးခကမားေၾကာင ေကးလကစးပြားေရးသမားတ႔မာ ေခးေငြမားက လကလမးမမနငၾကေပ။

LIFT က ရးမဘဏႏင လကတြကာ စကပး-စးပြားေရး ေငြေၾကးအစအစဥ(AFP)က ၂ဝ၁၆ ဇနနဝါရလတြင စတငခသည။ ဤအစအစဥအရ ငား/ဝယေခးေငြမားအတြက ျဖစလာဖြယရေသာ ေၾကြးဆးမႈေလာပါးေစရန တပငးတစ အဆးအရႈး အာမခအျဖစ ကနေဒၚလာ ၉ သနးက LIFT က ရးမဘဏသ႔ ထညဝငေပးသည။ ထတပငးတစ အဆးအရႈး အာမခ ေၾကာင ရးမဘဏသည ယခငက စးပြားေရးအရ အလားအလာ မေကာငးခသည ေကးလကစးပြားေရးသမားငယမား လကခနငသည စညးကမးခကမားျဖင ငား/ဝယေခးေငြမားက ထတေပးလာနငသည။

____________________________57 Myat Thida Win and Aye Mya Thinzar, Michigan State University, 'Agricultural Mechanization and Structural Transformation in Myanmar’s Ayeyarwady Delta'

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |76

အမးအမည သာမနငား/ဝယ (LIFT၏ AFP မတညေငြ မပါ)

အစအစဥ၏ ငား/ဝယ (LIFT၏ AFP မတညေငြ ပါၿပး)

လကငငးေခရသညေငြ အနညးဆး ၃၀% အနညးဆး ၁၀%

ေခးေငြကာလ ၁ႏစ ၃ႏစအထ

လအပခက ေျမယာလကမတ (ပငဆငမႈ) မညသည အေပါငခမ မလအပ

ဝနေဆာငခ ပစၥညးတနဖး၏ ၂% ပစၥညးတနဖး၏ ၁% ေရာငးသကေပးရန

ေကာမရငေၾကး မလ စစေပါငးတနဖး၏ ၁%

ေရာငးသ၏ အာမခေငြ ငား/ဝယတနဖး စစေပါငး၏ ၁ဝ% ငား/ဝယတနဖး စစေပါငး၏ ၁ဝ%

ဝယသေပးရေသာ အတး တႏစလင ၁၂% တႏစလင ၁၃%

ေခးေငြျပနလညေပးသြငးျခငး ေျခာကလလင တႀကမ ေျခာကလလင တႀကမ

၂ဝ၁၆ ခႏစတြင AFP အစအစဥအရ ရးမဘဏသည မမတ႔ကယပငအရငးအႏးမ ကနေဒၚလာ၄၃ သနးက ထတေခးခသည။ အငယစား ႏင အလတစား ေကးလကစးပြားေရးသမား ၃,ဝဝဝ ခန႔က လယထြနစကမား၊ ေျခြေလ႕စကမားႏင ကနတငကားမား ဝယယရန ေခးေငြမားေပးနငခသည။ ယငးစးပြားေရးလပငနးမားတြင အမးသမးမား ပငဆငသည လပငနးမား ခနစရာခငႏႈနးခန႔ ရသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင AFP အစအစဥအရ ေခးေငြေပးခသည လယယာသးစကကရယာမား၏တနဖးမာ ကနေဒၚလာ ၅၆ သနးဖးခန႔ ရသည။ LIFT ၏ ရနပေငြမာ ငါးဆမ ျမငတကသြားခသည။ ဆလသညမာ LIFT က ပပးထားသညထက ငါးဆ က AFPအစအစဥတြင ရးမဘဏက ရငးႏးျမႇ ပႏခသည။

အမးအမည ဝနေဆာငမႈသးသအေရအတြက

တနဖး စစေပါငး(ကနေဒၚလာ သနးေပါငး)

ငား/ဝယ ေခးေငြ စစေပါငး (ကနေဒၚလာ သနးေပါငး)

စကကရယာ ပမးမ တနဖး (ကနေဒၚလာ)

စကကရယာ အားလး၏ %

ေျခြေလ႕စက ၃၁၆ ၉.၂ဝ ၇.၅၈ ၂၉,ဝ၉၉ ၁၇

ကနတငကား ၆၃၃ ၉.၇၃ ၇.၃၅ ၁၅,၃၇၇ ၁၈

ရတသမးစက ၅၈ ၁.ဝ၂ ဝ.၈၃ ၁၇,၆ဝ၈ ၂

ပစကပကား ၂၈၇ ၂.၂၁ ၁.၇၆ ၇,၇၁ဝ ၄

လကတြနးထြနစက ၂၆၁ ဝ.၅၂ ဝ.၄၄ ၁,၉၈၂ ၁

လယထြနစက ၁၄၁၀ ၃၁.ဝ၉ ၂၄.၅၉ ၂၂,ဝ၄၈ ၅၈

အျခား ၈ ဝ.ဝ၃ ဝ.ဝ၂ ၃,၉၂၈ ဝ

စစေပါငး ၂၉၇၃ ၅၃.၈ ၄၂.၅၆ ၉၇,၇၅၂ ၁၀၀

အေရာငးအားလး၏ ထကဝကခန႔ - ၄၈ ရာခငႏႈနး မာ ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသ (ဧရာဝတႏင ရနကန)မ ျဖစသည။ အပပငးဇန (စစကငး၊ ေနျပညေတာ၊ မေကြး၊ မႏေလး)မ ၃၇ ရာခငႏႈနး၊ ကန ၁၂ ရာခငႏႈနးမာ တနသၤာရ ႏင ပခးမ ျဖစသည။ ေတာငတနးေဒသျပညနယမားမ မြန ႏင ရမးျပညနယမားအေနျဖင ၃ရာခငႏႈနးသာ ပါဝငသည။

အငယစား ႏင အလတစား ေကးလကစးပြားေရးသမား ၃,ဝဝဝ ခန႔က ေခးေငြမတညေပးနငချခငးသည AFPအစအစဥ၏ အဓကသကေရာကမႈ မဟတေသးေပ။ ဤစးပြားေရးသမား အားလးနးပါးသည စကကရယာမားက မမတ႔ကယတင သးရသာမက အျခားေတာငသမားသ႔လညး ငားရမးၾကသည။ ငားရမးချဖင ငား/ဝယအေၾကြးက ေပးဆပၾကသည။ ဤသ႔ ေရြ႕လား စကပးေရးဝနေဆာငသမားအားျဖင စကမႈလယယာ အသြငေျပာငးျခငး ျဖစထြနးလာသည။ AFPအစအစဥျဖင ဝယယေသာ လယထြနစကတစးသည ဧကေပါငး ၃၅ဝ,ဝဝဝ ခန႔၊ အမေထာငစ ၅၅,ဝဝဝ ခန႔က ေျမျပျပငေပးသညဟ လညးေကာငး၊ ရတသမး ေျခြေလ႔စကႀကးမားမာ ဧက၁၃ဝ,ဝဝဝ ႏင အမေထာငစ၂ဝ,ဝဝဝ က ဝနေဆာငမႈ ေပးနငသညဟ လညးေကာငး ခန႔မနးထားသည။

ဇယား ၄.၄ ။ ရးမဘဏ၏ ငား/ဝယ အစအစဥ စညးကမးမား (LIFT၏ AFP မ တညေငြ မပါဝငခငႏင ပါဝငလာၿပး)

ဇယား ၄.၅။ ၂ဝ၁၆ AFP အစအစဥျဖင ဝယယသအေရအတြက ႏင စကကရယာအမးအစား

77|

ေရ႕က ေမာၾကညလင

ရးမဘဏသည ၂ဝ၁၆ ခႏစ ငား/ဝယေခးေငြတြင LIFT၏ အဆးအရႈးအာမခမႈက ၂ဝ မ ၁၅ ရာခငႏႈနးသ႔ ေလာခေပးခသည။ ထ႔ျပင ရးမဘဏက ကနေဒၚလာ သနး ၆ဝ က ထပမထညဝငမည ျဖစေသာေၾကာင AFP အစအစဥသည ၂ဝ၁၇တြင ကနေဒၚလာ ၇၅ သနးအထ တးလာမညဟ ေမာမနးႏငလာသည။ LIFT ၏ ရးမဘဏ၌ ထညဝငထားေသာ အေၾကြး ဆးရႈးနငမႈက ကာကြယသည ရငးႏးျမႇ ပႏေငြ (risk buffer) သည ဤအစအစဥသကတမး ၿပးဆးသြားသညတင ျမနမာေကးလကေဒသက ဆကလကေထာကပေနႏငမည ျဖစသည။

AFP အစအစဥသည ၂ဝ၁၆ တြင ေခးေငြအသစႏစမးျဖစသည ရရန ရရနေငြမ ေလာေငြစာရငး ႏင သေလာငထားေသာ သးႏအေပၚမတည၍ ထတေခးေသာ ေခးေငြ (inventory financing) တ႔အတြက သေတသနျပခသည။ ယငးတ႔က ၂ဝ၁၇ခႏစ တြင စတငမညျဖစသည။ AFP ၏ ရရနအေၾကြး ေလာေငြစာရငး သည သြငးအားစလပငနးႀကးသမား (မးေစ၊ ေျမၾသဇာ၊ ပးသတေဆး၊ ေပါငးသတေဆး)မားက ဦးတညသည။ ယငးတ႔သည ေတာငသမားထသ႔ ေရာငးခသ အခတအဆကမားျဖင ျဖန႔ခလကရသည။ လကရတြင ယငးပစသည ေတာငသတ႔ မားစြာ လကလမးမမႏငသည အေျခအေန မရေပ။ ရးမဘဏသည အေရာငးေျပစာမားက ျပသႏငသည ဆငရငမားအား ေငြေၾကးမတညေပးမည ျဖစသည။ AFP ၏ inventory financing သည ရမးျပညနယေျမာကပငးမ အေစထတေျပာငး စကသည ေတာငသမားက ဦးတညသည။ ျမနမာႏငငမ ေျပာငးေစအမားစ က တရတသ႔ တငပ႔ၾကသည။ ေတာငသမားႏင ကနသညမားက ရတသမးၿပးလင အျမန ေရာငးခၾကရမညက တရတ ဝယလကမားက သထားၾကသည။ သးႏေလာင မ'တညေငြ စနစက ေလာငထားေသာ သးႏ၏ တနဖး၏ ၅ဝ ရာခငႏႈနးက ေလးလၾကာ ေငြေထာကပထားမည ျဖစသည။ ဤအစအစဥေၾကာင ျမနမာ႔ ေတာငသမား၊ ကနသညမားသည ႀကကေဈး ရသညအထ ေစာငဆငးကာ ေရာငးခႏငလာမည ျဖစသည။

The Currency Exchange (TCX)ျမနမာ အေသးစားေငြေၾကးဝနေဆာငမႈလပငနးမားသည မမတ႔ေဖာကသညမား ေတာငးခသညအတငး လပငနးတးခ႕ရန အရငးအႏး အေျမာကအျမား လအပေနသည။ မၾကာေသးမက လပထးလပနညးမားက ျပငလကသျဖင MFI မားသည မမတ႔ဝနေဆာငမႈ အသးျပသမားထမ စေငြမားက လကခႏငလာၿပ ျဖစသည။ သ႔ေသာ MFI မားသည ခငမာေသာ ပငဆငမႈမား၊ ေပးရနတာဝန၊ ေငြေပၚလြယေရး စမခန႔ခြမႈ စသညတ႔က ထေထာငရန အခနယရမညျဖစသျဖင ဤျပငဆငမႈ၏ သကေရာကမႈအေနအထားမာ ေနာကႏစႏစခန႔ ၾကာမ ေပၚလြငထငရားလာမည ျဖစသည။ အေသးစား ေငြေၾကးအရငးအႏး ေဈးကြက ျဖစထြနးမႈသည ျမနမာအေသးစား ေငြေၾကးက႑ ဆကလကတးတကေရးအတြက အခရာကသည။ ျမနမာ ႏငငသည အရငးအႏးအတြက အလရငမား၏ လဒါနးေငြအစား ျပညတြငးစေငြက အားထားရန ေျပာငးလေနသည အခနအခါ ေရာကလာသညအခါ အထး လအပလသည။

ျမနမာအေသးစားေငြေၾကးအရငးအႏးေဈးကြက၏ အႀကးဆးအဟန႔အတားမာ ျမနမာကပေငြမတညၿငမမႈ ႏင MFI မား သာမက ႏငငျခား ရငးႏးျမႇ ပႏသမားပါ ရငဆငေနရသည ေခးေငြအတးႏႈနးတ႔ ျဖစသည။ ယငးအခကတ႔က ကငတြယႏငပါက ျမနမာMFI မား ေငြေၾကးအရငးအႏးက ဆြေဆာငႏငရန ခကခေတာမည မဟတေၾကာငး LIFT က ေလလာသရထားသည။

ႏငငရပျခား ရငးႏးျမႇ ပႏသမားက ျမနမာMFI က႑တြင ျမနမာကပေငြျဖင ေငြထတေခးေပးႏငရန ျမနမာကပေငြ ေငြလႏႈနး မတညၿငမမႈမ ကာကြယေပးမည အကာရနပေငြအတြက TCX က LIFT က ကနထရကေပးခသည။၅၈

ေစးကြကေပါကေစး အတးႏႈနးႏင ျမနမာႏငငဗဟဘဏက သတမတထားေပးေသာ အျမငဆး အတးႏႈနး ကြာဟမႈက ညႇေပးရာတြင LIFT ၏ရနပေငြက သးခသည။ LIFT၏ ရငးႏးျမႇ ပႏမႈသည အေသးစားေငြေၾကး အရငးအႏးေဈးကြကက တဟနထးတးတကေစခသည။ TCX သည အကးအေျပာငးကာလအတြငး လကရအတးႏႈနး ႏင ျမနမာကပေငြမတညၿငမမႈ တ႔က ကငတြယရနအတြက ေဆာငရြကခကတစခ ျဖစသည။

____________________________58 The Currency Exchange (TCX) သည ဖြ႔ၿဖးေရးဆငရာ ေငြေၾကးေဆာငရြကမႈတစချဖစသည။ ၎သည ေငြေၾကး ဝနေဆာငမႈမား မရရေသာ သ႔ အားနညးေသာ ေငြေၾကးေစးကြကအတြငးသ႔ ေငြေၾကးဆငရာေဆာငရြကမႈမားက ေပးသည။ TCX သည ဘဏမားမ မေပးနငသည ေငြေၾကးမား၊ သတမတရကအတငး ျပနလညေပးဆပရမည ေခးေငြမား (ဥပမာ၂ႏစအတြငး ျပနလညေပးဆပရျခငး) ႏင ပတသက၍ ေစးကြကေဖာေဆာငသျဖစပါသည။ အဆပါ ရနပေငြမ အဓကရညရြယသညမာ ေငြေခးသႏင ေခးေငြရယသမားအၾကား အထးသျဖင ျမနမာနငငကသ႔ေသာ နငငျဖတေကာ ေငြေၾကးေစးကြကသစမား ေဖာေဆာငရာတြင ေငြေၾကးတစခႏငတစခအၾကား လလယႏႈနးကြာဟခကမားက ကာမေစရနအတြက ပပးျခငးသည။ TCX သည ထက႔သေသာ ေဆာငရြကမႈမားက ေစးကြက သ႔ ေငြျဖစလြယျခငး မရသည နငငေပါငး ၇ဝတြင ေပးအပလကရပါသည။

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |78

၂ဝ၁၆ ခႏစ ဒဇငဘာလတြင TCX ႏင LIFT တ႕က ေငြေၾကးလလယႏႈနးကြာဟမႈ ကာမေစမည ရနပေငြ (The Currency Exchange Hedging Window - TCXHW) က ႏငငျခားတကရက ရငးႏးျမႇ ပႏသမားသ႔ ဖြငလစေပးခသည။ MFI ၁၃ခ သ႔ ႏငငျခားရငးႏးျမႇ ပႏသမားက တကရကရငးႏး ျမႇ ပႏမႈမာ ကနေဒၚလာ ၁၇၉ သနး ျဖစသည။ ရငးႏးျမႇ ပႏမႈ တစခလင ကနေဒၚလာ၂.၅ သနး မ ၃၂ သနးထ ရသည။ LIFT ရငးႏးျမႇ ပႏသည ကနေဒၚလာ ၁ဝ သနးေၾကာင MFI ၁၄ခ (၈ခမာ အသစျဖစသည)သ႔ ကနေဒၚလာ ၇ဝ.၆ သနး ခြေဝေပး ႏငခသည။ ယငးပပးမႈမသည ဝနေဆာငမႈအသးျပသေပါငး ၃၅ဝ,ဝဝဝ သ႔ ေငြေၾကးဝနေဆာငမႈ ေပးႏငခသည။ ထေၾကာင LIFT ပပးေပးသည MFIမား၏ ဝနေဆာငမႈအသးျပသဦးေရမာ ၂၁ရာခငႏႈနး တးတကခသည။ ၂ဝ၁၇တြင TCXHW ျဖင ေထာကပမည LIFT ၏ မတဖကအဖြ႔သစ မားတြင ဝနေဆာငမႈ သးစြသ စစေပါငး ၉၃,ဝဝဝ၊ ပငဆငမႈ စစေပါငး ကနေဒၚလာ ၃၅.၄ သနး၊ ထတေခးထားေငြ ကနေဒၚလာ ၂၂.၅ သနး ရၾကသည။ ယငးMFIတ႔က LIFT ၏ ေငြေၾကးဆငရာတြင အားလးပါဝငေစမႈ အစအစဥတြင ထညေပါငးလကပါက အေသးစား ေငြေၾကးက႑တြင LIFT ၏ပပးမႈမာ ငါးရာခငႏႈနး တးလာမညျဖစသည။

၄.၃။ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး

ေနာကခအေျခအေနလြနခေသာ အႏစငါးဆယအတြငးတြင တကမၻာလး၌ ၿမ႕ျပေနလဦးေရသည လဦးေရစစေပါငး၏ ငါးပတပမ ထကဝကထ ျဖစလာသည။၅၉ ကမၻာအႏ႔ လဥးေရ သနးေပါငး ၇၅ဝ သည ျပညတြငးတြင လညးေကာငး၊ သနးေပါငး ၂၅ဝ သည ျပညပသ႔ လညးေကာငး ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေနၾကသည။၆ဝ မဟာမေခါငနယေျမတြင ျမနမာႏငငသည ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာသ အမားဆးျဖစကာ လဦးေရ ၁ဝရာခငႏႈနးသည ျပညပသ႔ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေနၾကသည။၆၁ ၂ဝ၁၄သနးေခါငစာရငးအရ ၂ဝ ရာခငႏႈနးသည ျပညတြငးတြင ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေနၾကသည။၆၂ လငါးေယာကတြင တေယာကက ေရႊ႕ေျပာငး သြားလာေနရာ ျမနမာႏငငသည ‘ေရြ႕လားေနေသာ ႏငင’ ျဖစေနေပသည။ လပအားေရႊ႕ေျပာငးသြားလာမႈသည ျမနမာႏငင၏ ေကးလကအမေထာငစမား၏ အေရးႀကးေသာ အသကေမြးမႈ မဟာဗဟာ ျဖစသည။ မသားစထသ႔ ျပနလႊပ႔သညေငြသည ဆငးရႏြမးပါးမႈေလာခေရးတြင အထးသကေရာကသည။ ေရႊ႕ေျပာငး လပသားမား၊ ယငးတ႔၏ လႊပ႔ေငြမားသည ဖြ႕ၿဖးဆႏငငတခ၏ ဆငးရႏြမးပါးမႈက နကနကရႈငးရႈငး ေလာခ ရာတြင သကေရာကမႈ ရသည။ ၆၃ လႊပ႔ေငြသညလညး ပညာေရး၊ ကနးမာေရး၊ ကားမတနးတညမမႈတ႔ ေကာငးမြန တးတကေရး ႏင ဆကႏႊယလကရသည။၆၄ ၂ဝ၁၅ ခႏစတြင ဖြ႕ၿဖးဆႏငငမားမ ျပညပႏငငမားသ႔ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာသမားသည မမတ႔ တငးျပညသ႔ ကနေဒၚလာ ၄၄၁ ဘလမ ေငြျပနပ႔ခၾကသည။ တရတႏငငခနလပထားၿပး တြကခကၾကညပါက ယငးပမာဏ သည ODA ၏ သးဆျဖစၿပး၊ ႏငငျခား တကရကရငးႏးျမပႏေငြ(FDI) ထကပင မားေသးသည။၆၅ ျမနမာႏငင၏ မၾကာခဏ ေတြ႔ႀကေနရေသာ စးပြားေရး ကဆငးျခငး၊ သဘာဝေဘးသငျခငး၊ ႏငငေရးပဋပကၡျဖစျခငး စသည အေျခအေနမးတ႔တြငပင ယငး လႊပ႔ေငြမားသည ODA၊ FDI တ႔ထကပင ပမန စးဝငလကရေၾကာငး သေတသန ျပခကတရပတြင ေတြ႔ရထားသည။၆၆

၂ဝ၁၆ တြင ႏငငေတာ၏အတငပငခပဂၢ လ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ကလသမဂၢအေထြေထြညလာခတြင မန႔ခြနး ေျပာရာ၌ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးက စမခန႔ခြရန အေရးႀကးေၾကာငးက ထညသြငးေျပာဆခသည။ ျမနမာႏငင ရငဆငေနရေသာ စနေခၚမႈေျခာကရပတ႔မာ- ၿငမးခမးေရးလပငနးစဥ၊ ရခငအေျခအေန၊ ေရရညတညတသည ဖြ႕ၿဖးေရး ပနးတငသ႔ ေရာကရေရး၊ အၾကမးဖကမႈ တကဖကေရး၊ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးတ႔ ျဖစေၾကာငး သက ေျပာျပသည။ ႏငငေတာ၏ အတငပငခပဂၢ လက ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာသမားသည အမရငႏငင၏ စးပြားေရးကသာမက ကမၻာစးပြာေရးကပါ အကးျပေၾကာငး။ ေရႊ႕ေျပာငး လပသားမားအေနျဖင ၎တ႔ရပငခြငမားက ရရေစရန အမရငႏငင ႏင မခငႏငငတ႔ ေပါငးစပညႇႏႈငး ပးေပါငး ေဆာငရြကလင ႏစႏငငစလး၏ စးပြာေရးခငမာမည ျဖစေၾကာငးတ႔က အေလးအနကထား ေျပာဆခသည။

____________________________

59 Manning, P. and Trimmer, T., 'Migration in World History. 2nd ed', 2013, London and New York: Routledge.60 Sutherland, P. D., 'Migration is Development: How Migration Matters to the Post-2015 Debate', Migration and Development, 2013, (2), pp. 151-156.61 International Organisation for Migration (IOM), 'Myanmar: Overview', 2015, Web.62 The Republic of the Union of Myanmar, Department of Population, Ministry of Immigration and Population, 'The Union Report: Census Report Volume 2', May 2015, p. 123-124, Web, dop.gov.mm.63 Adams, RH; Page, J, 'Do international migration and remittances reduce poverty in developing countries?', 2005, World Development 33(10): 1645-1669, Pg. 1645.64 Ratha, D., 'The impact of remittances on economic growth and poverty reduction. Policy Brief, 8', 2013, pp. 1-13.65 The World Bank, 'International Migration at All-Time High', 2015, [Press Release]. Available from: http://www.worldbank.org/en/news/press-release/2015/12/18/international-migrants-and-remittances-continue-to-grow-as-people-search-for-better-opportunities-new-report-finds. Scalabrin, P. and Graham Fitzgerald, S., Washington, D.C.: World Bank Group, 'Migration and remittances facts 2016', 201666 ၂ဝဝ၉ခႏစ ကမာၻ႔ေငြေၾကးအၾကပအတညးကာလအတြငး ေငြလႊပ႔မႈမားမာ ၅.၅%သ႔ ကဆငးသြားရာ FDI (Ahmed and Martinez-Zarzoso, 2016) တြင ခန႔မနးေျခ ၄ဝ% ေလာ႔ကသြားသည။ Makina, ၂ဝ၁၄တြင ၾကညပါ။

79|

အလပအကင ႏင ဝငေငြ အခြငအလမးရားပါးျခငး၊ လပခ အဆမတနကြာျခားျခငးတ႔သည လမား ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာ ရန ဆးျဖတေစသည အဓကအေၾကာငးရငးခမား ျဖစၾကသည။ ျမနမာႏငငမ ျပညပသ႔ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာသ အမးသား အမးသမး ၇ဝရာခငႏႈနးသည ထငးႏငင၌ ေဆာကလပေရး၊ ကနပစၥညးထတလပေရး၊ စကပးေရး၊ အထညခပလပငနး၊ အမတြငးလပသားအလပ စသညတ႔တြင လပကငေနၾကသည။၆၇

သေတသနျပခကအရ ျပညတြငးေရႊ႕ေျပာငးသြားလာသမားသည လစာဝငေငြ ကနေဒၚလာ ၆ဝ-၁ဝဝ သာ ရရၾကေၾကာငး၊၆၈ သ႔ေသာ ထငးႏငင၌ အမးသမးဆလင လစာ ကနေဒၚလာ၂၁၉၊ အမးသားဆလင ကနေဒၚလာ ၂၃၅ ရၾကေၾကာငး ေတြ႔ရသည။၆၉

ကၽြနမတ႔ သတငးႏင စာနယဇငး ထတလပျဖန႔ခမႈမားအတြက LIFT ရ႕ မတဖကအဖြ႔ေတြန႕ခတဆကမဖ႔ မဝါဒေတြ ရညမနးခကေတြ နားလညဖ႔အတြက ဒအစညးအေဝးေတြက အခြငအေရးေကာငးေတြျဖစပါတယ။

ေရခယလ မကဂြင။ ဘဘစ မဒယာအကရင၊ ျမနမာ

____________________________

67 International Organisation for Migration (IOM) and Asian Research Center for Migration, Chulalongkorn University, 'Assessing Potential Changes in the Migration Patterns of Myanmar Migrants and their Impacts on Thailand', IOM: Bangkok, Thailand, 201368 International Labour Organisation (ILO), ILO Liaison Officer for Myanmar, 'Internal Labour Migration in Myanmar: Building an evidence-base on patterns in migration, human trafficking and forced labour', 201569 International Organisation for Migration (IOM) and Asian Research Center for Migration, Chulalongkorn University, 'Assessing Potential Changes in the Migration Patterns of Myanmar Migrants and their Impacts on Thailand', IOM: Bangkok, Thailand, 2013

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |80

ဤသ႔ အလားအလာေကာငးမား ရေနေသာလညး ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးက ေကာငးစြာ မစမ မခန႔ခြနငပါက ညႇဥးပနး ႏပစကခရျခငး၊ ေခါငးပျဖတခရျခငး၊ လကနကးခရျခငး၊ ၿမ႕ျပလေနမႈဒဏ၊ မသားစႏင ကြေနသညဒဏ စသည ေဘးမား သငနငသည။ေဘးကငးေစမည၊ အကးအျမတရေစမည ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး ျဖစေစမည စမခန႔ခြမႈ ေကာငးမြနရန အေလးထားသည ကနေဒၚလာ၁၆သနးတန ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး အစအစဥက ၂ဝ၁၆တြင LIFTက အၿပးသတ ေရးဆြခသည။ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး သသာစြာ တးပြားလာမညက အဓက ပတသကဆကႏႊယသမား အသငျပင ထားနငရန LIFTက ေဆာငရြကလကရသည။ LIFT၏ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးအစအစဥသည ျမနမာနငငတြင အႀကးမားဆး ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး ရနပေငြ ခထားမႈတစခ ျဖစသည။ LIFTသည မမ ရနပေငြေထာကပထားသည စမခကမား အခငးခငး ေပါငးစပညႏႈငးေရး ပးေပါငးေဆာငရြကေရးအတြက အဓက ဥးစး ေဆာငရြကခသည။ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး ႏင အဓက ပတသကဆကႏႊယသမား၏ လပငနးပမနအစညးအေဝးမားက ၂ဝ၁၆တြင စတငခသည။

ေရႊ႕ေျပာငးလပသားမား ေခါငးပျဖတခရျခငး၊ လကနကးခရျခငး မျဖစေစရန ႏငငေတာ အစးရက ဦးစားေပးထားသည။ အလပသမား၊ လဝငမႈၾကးၾကပေရး၊ ျပညသ႔အငအားဝနၾကးဌာနႏင ပးေပါငးကာ LIFTသည ႏငငတကာ အလပအကင စခနမား၊ အထးသျဖင လစေဆာငးမႈလပငနးစဥ၊ တငၾကားခကေျဖရငးသည စနစတက ပစမား၊ သကသာ ေခာငခေရး စနစ တ႔ ေကာငးမြနေစရန ေဆာငရြကေနသည။ ႏပစကညႇဥးပနးခရျခငးက တကဖကရန အစးရ၏ အားထတေနမႈက ေထာကပရနအတြက ပထမေျခလမးမာ ခငမာသည ဥပေဒေကာငးမားပငျဖစသည။ ယငးအတြက ျပညပအလပအကငဆငရာ ဥပေဒတြင အလြနလအပေနေသးသည နညးဥပေဒမားက အဆျပမည ျဖစသည။ အမတြငး လပသားမားအတြက သငတငေသာအလပအကင ဆငရာ ကြနဗငးရငး ၁၈၉က အတညျပရန၊ သကဆငသည လပထးလပနညးမားက ေရးဆြရန ေထာကပခသည။ ထ႔ျပင ဝနႀကးဌာနအခငးခငး ပမ ေပါငးစပညႏႈငးေရးက ရညရြယသည အစးရတရပလးႏငဆငသည ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးဆငရာ အပခပမႈ မေဘာင တရပက ဖြ႔စညးရန LIFTက ေထာကပလက ရသည။

၂ဝ၁၆ တြင သေတသနစာတမးမားကျပစ ထတေဝခသည-• LIFT ရနပေငြပပးမႈျဖင ILO သည ႏငငတကာအလပအကငစခနစညႊနးမား ႏင ခနထးကာ ျပညပ အလပအကင

ဆငရာ ဥပေဒ သးသပခကက ျပစခသည။ • အလပသမား၊ လဝငမႈၾကးၾကပေရး၊ ျပညသ႔အငအားဝနၾကးဌာနသည ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးဆငရာ ဥပေဒ

မေဘာငက အားေကာငးေစရန ေဆာငရြကရာတြင ပပးကညရနအတြက မရငးနငငဆငရာ တငၾကားခကမႈ ယႏရား စာတမးက ILO က ေရးသားျပစခသည။ ယငးစာတမးတြင-လကရ ျပညတြငး ျပညပ ဥပေဒမားအေပၚ သးသပခက၊ ျမနမာနငင ရ တငၾကားမႈ ယႏရားမားအေပၚ ေယဘယအျမင၊ အျခားႏငငမားမ နညးနာေကာငးမား (နေပါ၊ ဖလစပင၊ သရလကၤာ၊ အငဒနးရား)၊ အစးရသ႔ အႀကျပခကမား ပါဝငသည။

• လမႈကာကြယေစာင႔ေရာကေရး၊ လပသားစေဆာငးျခငး၊ နငငတကာ လပအားေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး မဝါဒ ဆေလာမႈ တ႔ႏင ပတသကေသာ စာတမးသးေစာငကလညး ၂ဝ၁၇ခႏစတြင ထတေဝမည ျဖစသည။ လမႈကာကြယ ေစာင႔ေရာကေရးဆငရာ စာတမးက ၉ႀကမေျမာကကငးပမည လပအား ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးဆငရာ အာဆယ ဖရမအတြက အမးသားအဆင ၾကတငျပငဆငေရး အစညးအေဝးတြင တငျပခသည။ အၾကျပခက ႏစခကမအပ ကန အႀကျပခကမားအားလးက ဖရမသ႔ တငသြငးမည တရားဝငအႀကျပခကစာတမးတြင ထညသြငးခသည။

• အနာဂတတြင ဆးျဖတခကနငေရးအတြက ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင အလပသမား၊ လဝနမႈႀကးၾကပေရး ႏင ျပညသ႔အငအား ဝနႀကးဌာနသည LIFT၏ ပပးမႈျဖင IOM၊ University of Sussex ၊ ေမတာေဖာငေဒးရငးတ႔ ပးေပါငးေဆာငရြကလကရသည အေထာကအထားအေျချပ သေတသနစမခက၏ တရားဝင မတဖကအဖြ႔အစညး ျဖစလာခသည။

LIFT၏ ပပးမႈသည အမးသားအဆငတြင သာမက ျပညနယ/တငးေဒသႀကး အဆငတြငလညး ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး ဆငရာ စြမးေဆာငရညတညေဆာကရန ရညရြယသည။ ILOစမခကသည ျပညနယ/တငးေဒသႀကး အဆင အစးရ အရာရ မား၊ အရပဘက အဖြ႔အစညးမားသ႔လညး လပသားေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး စမခန႔ခြမႈဆငရာ ငါးရကတာသငတနးက ေျခာကႀကမတင ဖြငလစေပးခသည။ IOMဥးေဆာငလကရသည သေတသနစမခကကလညး စစတမးအတြက ပဏာမ ေဆြးေႏြးပြက ေျခာကႀကမတင ျပလပကငးပခသည။ လပသားေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးဆငရာ စမခန႔ခြမႈသငတနးက လ၂ဝဝ ေကာက လညးေကာငး၊ စစတမး ပဏာမ ေဆြးေႏြးပြက လ ၃ဝဝ ေကာက လညးေကာငး တကေရာကခၾကသည။ သငတနးသားမားသည ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးက စေပါငး သးသပ ေဆြးေႏြးရသညက ႏစသကေၾကာငး၊ ဝနႀကးဌာန အခငးခငး ေပါငးစပညႏႈငးမႈ ေကာငးမြနလာေၾကာငး စသျဖင မတခကေပးၾကသည။ အလပသမား၊ လဝငမႈၾကးၾကပေရး၊ ျပညသ႔အငအားဝနၾကးဌာန ႏင လကနကးမႈ တကဖကေရး ရတပဖြ႔တ႔က ဤအခကက အထးေဖာျပၾကသည။

81|

LIFTရနပေငြပပးထားသည ILOစမခကသည လႊတေတာကယစားလယမားအား ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး စမခန႔ခြမႈကစၥက သရရန၊ လႊတေတာအတြငး ဤကစၥက ေဆြးေႏြးနငစြမးရရနအတြက ေဆြးေႏြးတငပငသည အစညးအေဝးမားက ေနျပညေတာတြင ႏစႀကမတငေအာင ကငးပခသည။ လႊတေတာႏစရပစလးမ ျပညတြငးျပညပ အလပအကငရရေရး၊ နငငတကာဆကဆေရး၊ အမးသမးႏင ကေလးမား စသည ေကာမတမားမ လႊတေတာကယစားလယမား တကေရာက ခၾကသည။ ဤအစညးအေဝးပြနစႀကမတြင ေမးျမနးေသာေမးခြနးမားတြင ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာသမားက မညသ႔ ပမ ကာကြယေပးမည၊ ဆကေရာကႏငငမားတြင ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာသမား၏ တငၾကားခကမားက မညသ႔ ေျဖရငးမည၊ ဝနေဆာငခက မညသ႔ ေလာခမည၊ ျမနမာနငငအေနျဖင မညသညႏငင မညသည အေတြ႔အႀကမားက သငယကာ ပမ ေကာငးမြနစြာ စမခန႔ခြနငမည စသညတ႔ ပါဝငသည။

တာဝနခယမႈရၿပး အကးအျမတရရႏငေသာ ေကးလကမ ၿမ႕ျပသ႔ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး ျဖစေစရန စကမႈလပငနးမားႏင ပးေပါငးေဆာငရြကျခငးျမနမာႏငငသည ေကးလကစကပးေရး စးပြားေရးစနစမ ျမ႕ျပစကမႈဝနေဆာငမႈ စးပြားေရးစနစသ႔ ဖြ႔စညးတညေဆာကပအရ ေျပာငးလလက ရသည။ ျမနမာနငင စကမႈအသြငကးေျပာငးေရး၏ လပသားႏင ကၽြမးကငမႈ လအပခကအရ ေကးလကမ ၿမ႕ျပသ႔ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာမႈမာ သသသာသာ တးျမငလာနငသညဟ ခန႔မနးထားသည။ သ႔ရာတြင ေရႊ႕ေျပာငး သြားလာသ မားမာ မားေသာအားျဖင စကမအသြငကးေျပာငးေရးတြင ပါဝငနငရန လအပသည လပငနးကၽြမးကငမႈမား မရသညအျပင ပပးကညေပးသည ဝနေဆာငမမားလညး မရရႀကေပ။ ထ႔ေၾကာငပင ေရႊ႕ေျပာငးလာသမားသည ျမ႕ျပေဒသတြင အလပ လပရန ေရာကလာသညနင မျဖစႏငေသာ ေမာမနးခကမားေၾကာင ေဆာကတညရာ မရျခငး၊ လေတာမတးျခငး၊ လပအား ေခါငးပျဖတခရျခငးတ႔က မၾကာခဏ ၾကေတြ႔ရေၾကာငး သရသည။ စကရပငရငမားသညလညး ကြမးကငမႈ မရသည ေရႊ႔ေျပာငးလပသား အသစမားက အလပေပးရန ဝနေလးတတႀကသည။ အဘယေႀကာငဆေသာ ကြမးကငမႈရလာေစရန ေလကငေပးရသညမာ ကနကစရတႀကးမားေသာ ရငးႏးျမပနမတစချဖစသညအျပင အလပသမားမျမဘ အလပထြကမႈ မားေသာေႀကာင ျဖစသည။

LIFTသည ျမနမာနငငတြင လပသားထ အမားဆးရသည ရနကနရ အထညခပလပငနးက႑ ႏငအတ အလပလပကငေန သည။ အထညခပက႑သည လပသား ၄ဝဝ,ဝဝဝခန႔မ ၂ဝ၂ဝ ျပညႏစတြင ၁.၅သနးအထ ေလးဆမ တးတကလာမည ဟ ခန႔မနးထားသည။ LIFT၏ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာမႈ စမခကမားသည ၂ဝ၁၇ ခနစ နစဆနးပငးတြင စတငမညျဖစျပး ေဘးကငးလျခေသာ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာျခငး ဆငရာ သတငးအခကအလကမားေပးျခငး၊ စကရအေျချပ ကၽြမးကငမႈ သငတနးမားေပးျခငး၊ အလပအကင ရာေဖြေရး၊ ေငြေၾကးဝနေဆာငမႈ၊ ေခါငးပျဖတခရမႈ၊ လငအၾကမးဖကမႈတ႔မ ကာကြယ မည အေထာကအကျပ ဝနေဆာငမႈမားျဖင ေရႊ႕ေျပာငး လပသားမားက ပပးေပးမညျဖစသည။ ဤစမခကသည လပသားထက လပငနးကၽြမးကငလာေစရန အထညခပလပငနး က႑၊ ဝနၾကးဌာနတ႔ႏင ပးေပါငးေဆာငရြကကာ ျမနမာအထညခပလပငနးက အရြယအစားသာမက အရညအေသြး ပငးတြငပါ တးတကေစမည ျဖစသည။ LIFT၏ စမခက သည ဝနၾကးဌာနႏင ပးေပါငးကာ ရနကနတြင အထညခပ ကၽြမးကငမႈသငတနးေကာငးက ဖြငလစမည ျဖစၿပး ျမနမာနငင အမးသားအဆငကၽြမးကငမႈ အသအမတျပလကမတ ထတေပးေရး အစအစဥက ျပညတြငး ျပညပ အသအမတ ျပမည လကမတမားက ေပးအပမညျဖစျပး လကရလပသမားမားလညး ယငးတ႔၏ ကၽြမးကငမႈက အသအမတျပသည ကြမးကငမႈ အသအမတျပ လကမတမား ရရမည ျဖစသည။

ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးဆငရာ လပသားစေဆာငးမႈအတြက အာမခေငြ ဘယေလာကထားသငသလ

လပသားစဆာငးမႈစာတမးက ေလလာၿပးေနာက အလပသမား၊ လဝငမႈၾကးၾကပေရးႏင ျပညသ႔အငအား ဝနၾကးဌာနသည ILOက အျခားနငငမားမ ျပညပအလပအကင ေအဂငစမားက အာမခအျဖစ တငထားရေသာ ေငြပမာဏ၏ ဥပမာမားက တငျပရန လမးညႊနခသည။ ျမနမာနငင၏ တညဆဥပေဒအရ ျမနမာကပငါးသနး (ကနေဒၚလာ ၃၈ဝဝ)က အာမခတငထားရန လအပသည။ ေအဂငစက ေငြပေတာငးလင လညးေကာငး၊ အလပရငက ေခါငးပျဖတလင လညးေကာငး၊ ထကစၥရပမားအတြက ေအဂငစမ တာဝနမယလင လညးေကာငး ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာသမားက ဤအာမခေငြမ ျပနအမးေပးရန ျဖစသည။ သ႔ေသာလညး ဤပမာဏသည လငျမနစြာ ကနခမးႏငမညျဖစေၾကာငး ဝနႀကးဌာနက ေလလာေတြ႔ရသျဖင ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာသမားက ပမကာကြယေပးႏငမည တးျမႇငထားသည အာမခေငြ ပမာဏက ေလလာလကရသည။ LIFTမ ပပးေပးလကရသည ILOစမခကသည အာမခေငြႏင ပတသက၍ လအပေသာ သတငးအခကအလကက ေပးအပခၿပး၊ လပသားစေဆာငးမဆငရာ လပငနးစဥမား တးတကေကာငးမြနေစေရးအတြက အျခားေသာနညးလမးမားနင ပတသက၍ နညးပညာမားဆငရာ အကအညမား ေပးအပခသည။

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |82

လျခစတခ ေဘးကငးေသာ အကးအျမတရရႏငေသာ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး ဆငရာ အသအျမငမားက လမႈအဖြ႔အစညး ႏင မဒယာတ႔မတဆင အသပညာေပးျခငးေရႊ႕ေျပာငးသြားလာမသည ဖြ႔ျဖးတးတကေရးက အကးျပေစရနမာ ၊ လကရ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာသမား၊ ယငးတ႔၏ မသားစမား၊ ရပရြာလထမားသည ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာျခငးဆငရာ အခြငအလမးမား၊ အႏရာယႈမာ႔က ပမနားလညရန လအပသည။ LIFTသည ဥးတညထားသည လထထသ႔ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး ဆငရာ သတငးအခကလကမား ေရာကရ ေစမည လကေတြ႔အသးကမည ထေရာကသည နညးလမးအမးမးျဖင စမးသပရန ရညရြယသည။

အထးသျဖင အရပဘကလမႈအဖြ႔အစညး(CSO)မားက လပကငနငစြမးတညေဆာကေပးကာ ယငးတ႔က ယၾကညေနသည ျပညသမားထသ႔ သတငးအခကအလကအမနမား ေရာကရေစရန ရညရြယသည။ ၂ဝ၁၆ခႏစ ေဖေဖာဝါရတြင LIFT ႏင IOMတ႔သည CSO ၁၃ဖြ႕သ႔ အသအျမငတးတကေရး သငတနးမား ေပးခသည။ ယငးတ႔အနကမ အဖြ႔ သးဖြ႕သည LIFTမ ရနပေငြ ပပးေပးထားသည ေဘးကငးလျခ၍ အကးအျမတ ရရနငေသာ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးဆငရာ အသအျမငမား ေကးလကေဒသသ႔ ေရာကရေရးအစအစဥတြင IOMႏငအတ ပါဝငခသည။ LIFT မပပးသည စမခကသည ေရႊ႕ေျပာငး သြားလာသမားအတြက အလပသမားအစညးအရးမား၊ CSOကြနရကမားကက ပပးကညေပးလကရသည။ ဤစမခကသည ကြနရကအဖြ႔ဝငမားက ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး ႏင သကဆငသည ေနာကဆးမဝါဒမားက မေဝေပးသညျပင လစဥ ေတြ႔ဆကာ အေတြ႔အႀကမားက ဖလယၾကသည။ LIFT၏ ရနပေငြျဖင ပရသတအငအား အခငအမာရသည ျပညတြငးျပညပ မဒယာမားျဖင ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးဆင သတငးမားက ျဖန႔ခနငခသည။ ၂ဝ၁၆ ခနစ ႏစကနပငးတြင LIFT၏ မတဖက ဘဘစ မဒယာအကရငသည ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး၊ ေငြေၾကးစမခန႔ခြေရးတ႔ ႏင ပတသကသည ဆးျဖတခကမားက မဒယာမားမ ကညေပးနငသညစမခကက ျပငဆငလကရသည။ ယငးစမခကတြင အပတစဥ တငဆကမည ေရဒယ အစအစဥ ၄၈ပငး ပါဝငသည။ LIFT၏ စမခကသည ျပညနယတငးေဒသႀကး ရစခတြင CSOမား၊ ရပရြာအေျချပ အဖြ႔အစညး မားက ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး၊ ေငြေၾကးစမခန႔ခြေရးတ႔ႏင ပတသကေသာ အားလးပါဝငေစသည ေဆြးေႏြးပြမားက ကငးပရန ပပးကညေပးမညျဖစၿပး အပတစဥ ေရဒယနားေထာငသညအသငးမားလညး ဖြ႔စညးမညျဖစသည။ ေရႊ႕ေျပာငး သြားလာေရး၊ ေငြေၾကးစမခန႔ခြေရးတ႔ ႏင ပတသကသည အစအစဥမား ထတလပရန၊ ပရသတႏင ထေတြ႔ ေဆာငရြကရန ျမနမာအစးရမဒယာမား၊ တငးရငးသားမဒယာမား၊ ရပရြာမဒယာမားကလညး စြမးေဆာငရည ျမငတငေပးမညျဖစသည။ စမခကသည ၂ဝ၁၉ခႏစတြင ပရသတ သးသနး မ ေလးသနးအထသ႔ ေရာကရမည ျဖစသည။

83|

ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးတြင ကား/မေရးရာ အျမင အထးသျဖင အမးသမး ႏင ကေလးမားက ညႇဥးပနးႏပစကျခငးႏင လကနကးျခငးက အေလးထားထညသြငးစဥးစားျခငးLIFT ၏ ရနပေငြပပးမႈျဖင ေဆာငရြကသည ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး သေတသနသည အသက၊ ေရႊ႔ေျပာငးၾကသည ေနရာေဒသမား၊ ၾကာျမငခနႏင ရာသ၊ ေနထငမႈ ပစ၊ လပခ၊ အလပအေျခအေန၊ ျပနလႊပ႔ေငြ ပမာဏႏင လြႊပ႔ေပးသည လမးေၾကာငးမား၊ လၿခမႈ ႏင ေဘးကငးမႈ စသည ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး လကၡဏာမား၊ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး ပစမား၊ ကား/မအလက ျခားနားပတ႔က ေလလာမည။ ျမနမာနငငတြငး ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာသ ၉သနးေကာအနက ထကဝကေကာမာ အမးသမးမား ျဖစၾကသည။ သေတသနတြင အမေထာငစဝင၏ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးတြင ကားမေရးရာ ေျပာငးလမႈ၊ ျပနလႊပ႔ေငြ ႏင ပတသက၍ လမႈေရး ႏင ေငြေၾကးဆငရာက မညသက ဆးျဖတသည။ လမႈ-ယဥေကးမႈဆငရာ ႏင မ းဆကသစမား အခငးခငး အကးအေျပာငး ဆငရာ သကေရာကမႈမား မညသ႔ ရသညတ႔ သးသပမႈမား ပါဝငမညျဖစသည။ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးတြင အမးသမး အမးသားအလက ခနငရညကငးမပ ကြာျခားသညက လညးေကာငး၊ ကား/မ တနးတညမမႈ ႏင အမးသမးမား လပကငနငစြမးတ႔ ပမျဖစထြနးေစမည မဝါဒ ႏင နညးလမးမားက လညးေကာငး ေဖာထတ နငရန ၎အခကမားက စးစမးရန လအပလသည။ လပသားေရႊ႕ေျပာငးသြားလာမႈသည ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာသည အမးသမးမား ႏင ယငးတ႔၏ မသားစမားက သသာသည ေကာငးကးမားက ျဖစထြနးနငသည။ အမးသမးမားသည လစာအမားစက ျပနလႊၾကရာ မသားစ၏ ကနးမာေရးႏင ပညာေရးတ႔တြင အကးသကေရာကေစသည။၇ဝ

LIFTသည ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာသ အမးသမးမားအေနျဖင ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးမ အကးေကးဇး ပမ ရရေစရန ပပးကညရန ရညရြယသည။ အထညခပလပငနးမား၊ အလပသမား၊ လဝငမႈၾကးၾကပေရးနင၊ ျပညသ႔အငအား ဝနၾကးဌာန၊

အေသးစား ေငြေၾကးဝနေဆာငသမားႏင ပးေပါငးကာ အဆငမကၽြမးကငမႈသငတနးမား၊ အထး လအပေနေသာ ေငြေၾကး ဝနေဆာငမႈမားက အမးသမးမား ရရေစရန ပပးကညေပးမည ျဖစသည။ ထ႔ျပင ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာသ အမးသမးမား ႀကေတြ႔ဖြယရသည ကမၻာ အႏ႕မ လဥးေရ ၄၅.၈သနး ရငဆငရေသာ ‘ေခတသစ ကၽြနျပမႈ’ ျဖစသည လကနကးျခငး၊ ညႇဥးပနးႏပစကျခငးစသည အႏရာယမားက LIFTက ေလလာသရကာ ကာကြယ တားဆးနငမည ႀကးပမးမႈမားက ပပး ေပးမည ျဖစသည။၇၂ အသက၁၈ႏစေအာက အမအက လပသားမားသည ပဂၢလက အမယာမား တြငသာ ေနထငရၿပး ျပငပႏင ထေတြ႔ခြငနညးပါးသျဖင ေခါငးပျဖတျခငးက ခရဖြယရသည။ ILOက ‘အမအက လပသားမား စာတမး’ မၾကမးက ျပစထားၿပး ၂ဝ၁၇ခနစ ႏစဆနးတြင ထတေဝမည ျဖစသည။ ၂ဝ၁၇ခနစတြင စတငမည LIFT၏စမခကသည လပငနးခြငတြင ေခါငးပျဖတခရမႈ၊ လငပငးဆငရာ အၾကမးဖကမႈတ႔မ ကာကြယ နငမညနညလမးက ေရ႕ေျပးစမခကအျဖစ ေဆာငရြကမည။ လငမႈဆငရာ လကနကးျခငးကလညး ကထးအစအစဥမားျဖင ထထေရာကေရာက တ႔ျပနေဆာငရြကမည။

____________________________70 For the effect of remittances on health and education see: McKenzie and Rapoport 2006; Mansuri, 2006, Hildebrandt and McKenzie, 2005, De and Ratha, 2012.71 'Global Slavery Index'

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |84

ျမနမာနငငတြင ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးက႑ တးတကေကာငးမြနလာေစရန ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးဆငရာ အသပညာမတဖကျပေဆာငရြကျခငး၂ဝ၁၆ခနစတြင LIFTသည အမးသမးႏင အမးသားမား ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာရာတြင လၿခကာ လပကငႏငစြမးရေရး အတြက အစးရ၊ ကလသမဂၢ၊ ပဂၢလကက႑၊ အေသးစားေငြေၾကးဝနေဆာငသမား၊ အလပအကငရာေဖြေရးဌာနမား၊ ပညာရငမား၊ လမႈအဖြ႔အစညးမား၊ လထမဒယာ၊ INGOမား ပါဝငေသာ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး ႏင ပတသကသ ၁၅ဖြ႔ ႏင မတဖကျပခသည။ ဤအဖြ႕သည တထြငဆနးသစမႈ ႏင ေရရညလပေဆာငခကမားက အားျဖညကာ ကၽြမးကငမႈ၊ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး ႏင ဖြ႔ၿဖးေရးဆငရာ အျမငမားက တစဥးႏင တစဦး အေထာကအကျဖစေစမည အဓပၸာယရေသာ အသအျမငေပါငးစညးေဆာငရြကမႈမား ပးေပါငးလပေဆာငနငရန ႀကးပမးလကရပါသည။ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး ႏင ပတသကသ အမားအျပားက စစညးနငသျဖင ေပါငးစပညႇႏႈငးနငမသာ တညတညႊတတညး ေဆာငရြကနငမညျဖစသည။ LIFT၏ အလရငနငငမားျဖစသည ဆြစဇာလန ႏင ၾသစေၾတးလတ႔က ‘Triangle project’ ႏင ‘Promise project’ စသည အာဆယေဒသအဆင ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးဆငရာ အစအစဥႏစခက ရနပေငြ ေထာကပလကရသည။ LIFTႏင အဆပါအလရငနငငတ႔က အမးသားအဆင အစအစဥ ႏင ေဒသအဆငအစအစဥတ႔အၾကား အခငးခငး မညသ႔ ခတဆက ေဆာငရြကေပးနငမညက ေဆြးေႏြးခၾကသည။ ဤသ႔ အနးကပခတဆကေဆာငရြကျခငးသည ျမနမာႏငင၏ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးက႑ ဖြ႔ၿဖးတးတကေရးအတြက အသအျမငမားက ဖနတးျခငး၊ အတညျပျခငး၊ ေပါငးစညးျခငး ႏင တထြငဆနးသစေသာ လပငနးေဆာငရြကနညး က အသးချခငးတ႔က ေဖာေေဆာငနငမညျဖစသည။ ထသ႔ေဆာငရြကျခငးျဖင ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာသမား ႏင မသားစမား အတြက ေကငးလျချပး အကးရဆး ျဖစေစမည ေရႊ႔ေျပာငးသြားလာျခငးက ျဖစထြနးေစမညျဖစသည။

အမအကလပသားအျဖစ လပကငျခငးက တားျမစျခငးသည အကာအကြယေပးနငမႈ ေလာနညးနငသည၂ဝ၁၆ခႏစ အတြငး နငငျခားတငးျပညမားရ ျမနမာနငငသား အမအကလပသားမား၏ သတငးမား မဒယာမားတြင ေဖာျပ လာသည။ သ႔ေသာ ျပညပတြင အမအကလပသား လပကငမႈ တားျမစထားျခငးက ပယဖကရန သ႔မဟတ ျပငဆငရန ရညရြယထားေသာလညး ထသ႔ ေဆာငရြကျခငးကား မရေသးေပ။ ျပညပတြင အမအကလပသားအခ႕တ႔ ဆးရြားစြာ ညႇဥးပနးႏပစကခခရသျဖင ဤသ႔ ပတပငချခငးျဖစသည။ အမးသမးမားက ျပညပသ႔ သြားကာ အမအကလပသားအျဖစ မလပကငရန ကာကြယျခငး မရပ၊ ပမနမဟတေသာ အကာအကြယမသည လမးေၾကာငးမားျဖင သြားေရာကေအာင တြနးအားေပးျခငး ျဖစေနသျဖင ေခါငးပျဖတခရပါက အကအညေတာငးခ၍ မရေအာင လပေဆာငျခငးမ း ျဖစေနရာ ဤသ႔တားျမစပတပငမႈက ေဝဖနခၾကသည။

LIFT ရနပေငြ ပပးသည ILOက ရနကနတြင ကငးပေသာ ‘အမအကလပသားက တနဖးထားျခငး လထေဆြးေႏြးပြ’ တြင အမးသမးအမားအျပားသည ျပညတြငး အလပအကငအခြငအလမး မရေသာေၾကာင ပတပငထားေသာလညး အမအကလပသား လပကငရန သြားေနၾကဆပင ျဖစေၾကာငး၊ တားျမစထားသျဖင ယငးတ႔ ေခါငးပျဖတခရေသာလညး အကအည မေတာငးဝၾကေၾကာငး ေဆြးေႏြးသမားစြာက စးရမၾကးစြာ ေဆြးေႏြးၾကသည။

ထသ႔တားျမစထားသညက ပယဖကမညဆဆတြင ရနကန၌ အမအကလပသား လပကငေနၾကေသာ မနးကေလး ႏစဦး ညႇဥးပနးႏပစကခရေၾကာငး ေပၚေပါကလာသည။ လ႔အခြငအေရးေကာမရငက ထမနးကေလးႏစေယာကက ေလာေၾကးေငြျဖင ေကေအးေစရန အဆျပသျဖင ထအမႈမာ ထငရားလာေလသည။ လထတစရပလးက ေကနပမႈမရၾကဘ အမနတရား ေပၚေပါကရန ေတာငးဆလာၾကသျဖင ထမနးကေလး ႏစေယာကမာ စစမနသညတရားမတမႈက ရရခၾကသည။ ဤသ႔ေသာ အေျခအေနတြင အစးရသည အမအကလပသား မလပကငရန ပတပငထားျခငးက ပယဖကရန အဆမျပေတာေပ။

85|

၄.၄။ အရပဘကလမႈအဖြ႕အစညး

LIFT သည အဘယေၾကာင ျမနမာအရပဘကလမႈအဖြ႕အစညးက ေထာကပရသလအရပဘကလမႈအဖြ႕အစညးမားသည ေရရညတညတေသာ အားလးပါဝငေစသည ေကးလကေဒသဖြ႕ၿဖးေရး ျဖစထြနး ေစရန အတြက အေရးပါသည။ အရပဘကလမႈအဖြ႕အစညးမား၏ စြမးေဆာငရညက အားျဖညေပးျခငး၊ အစးရ၊ ပဂၢလက က႑တ႔ႏင ေဆြးေႏြးျခငး၊ ထေတြ႕ေဆာငရြကျခငးသည ရပရြာဖြ႕ၿဖးေရးအတြက LIFTက ေဆာငရြကရာတြင အဓကက သည။ တနငငလးက ပငဆငေသာ ဖြ႕ၿဖးေရးက ေထာကပသညျပင ျမနမာနငငေကးလကေဒသ အသြငကးေျပာငးေရး ႏင သကဆငသည မဝါဒျဖစထြနးေရး၊ အဆးအျဖတေပးေရးတ႔တြင အရပဘကလမႈအဖြ႕အစညးမားက ဦးေဆာငနငေစရန LIFT က ေဆာငရြကေနသည။

ဆငးရႏြမးပါးသမား အကးျဖစထြနးေစမည မဝါဒႏင ဖြ႕ၿဖးေရးအသးစရတတ႔ ေကာငးမြနေရးမာ သတငးစစြာရရၿပး လပကငႏငစြမးရသည ျပညသလထႏင ပြငလငးျမငသာေသာ အပခပမႈတ႔က မတညေနသညဟ LIFT က သရ နားလည ထားသည။၇၂ LIFT သည စတငတညေထာငသည အခနမစကာ တကရက ရနပေငြ ခထားေပးသည မတဖကအဖြ႕အျဖစ ႏင သာမက၊ INGO မား၊ ကလသမဂၢအဖြ႕အစညးမား မတဆင တဆငခ မတဖကအဖြ႕အျဖစႏငပါ CSO မား ႏင ရနပေငြ ေထာကပသည သာမနလပကြကမား မတဆင အတ စမခကမား ေဆာငရြကခသည။

၂ဝ၁၆ တြင LIFT က ရနပေငြ ပပးမႈ သေဘာတညခက အသစ၂၄ ခ ခပဆခရာ ၉ ခမာ ျမနမာNGO မား ႏင တကရက ခပဆချခငး ျဖစသည။ LIFT က ေထာကပသည ရနပေငြ၏ ၃၉ ရာခငႏႈနးက CSO မား၊ ပဂၢလကက႑မား အပါအဝင ျပညတြငးအဖြ႕အစညးမားက စမခန႔ခြလကရသည။

ေထာကပေငြ အေသးစားရနပေငြ၂ဝ၁၅ ခႏစ ဇလငလတြင LIFT သည အရပဘကလမႈအဖြ႕အစညးသ႔ ပမ ေထာကပနငမညနညးက ရာေဖြေလလာခသည။ ေလလာေရးအစရငခစာ၏ အဓကအႀကျပခကမာ LIFT ၏ အဓကေဒသအလက စမကနးမားအျပင သးျခား ေထာကပေငြ အေသးစားမားက ထေထာငရန ျဖစသည။ ၂ဝ၁၆ တြင LIFT သည CSO မားသ႔ ေထာကပေငြ အေသးစား လပကြက က ဖြငလစၿပး မဟာဗဟာေျမာက မတဖကျပမႈမားက စတငခၿပး အစးရ၊ ပဂၢလကက႑၊ လမႈအဖြ႕အစညး တ႔ ႏင လကတြကာ အသကေမြးမႈစနစတြင အားေကာငးေစေရးက ေဆာငရြကမညျဖစသည။

၂ဝ၁၆ ခႏစ ေဖေဖာဝါရလတြင ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသ၊ အပပငးဇန၊ ေတာငတနးေဒသတ႔တြင ေထာကပေငြ အေသးစားရနပေငြ ျဖင ေဆာငရြကလသမား၏ ဆႏၵျပလႊာမားက စစစခသည။

၂ဝ၁၆ ခႏစအတြငးတြင ေတာငတနးေဒသတြင ေထာကပေငြအေသးစားရနပေငြက ေဆာငရြကရန SWISSAID ၊ GRET ႏင ေမတာတ႔က ေရြးခယခသည။ ဤအဖြ႕အစညးမားသည ဝနထမးမားခန႔အပျခငး၊ ရးခနးဖြငျခငး၊ ၿမ႕နယ အဆင လႊမးၿခမႈ ေျမပေရးဆြျခငး၊ လပငနးဆငရာ ေငြေရးေၾကးေရးဆငရာ လမးညႊနခကမား ျပစျခငးတ႕က ေဆာငရြကခသည။ သကဆငရာ ၿမ႕နယမားမ CSO မား ႏင ေတြ႔ဆကာ ေထာကပေငြအေသးစား ရနပေငြ ႏင အဆျပလႊာ စညးကမးမားက ေဆြးေႏြးခၾကသည။ ၂ဝ၁၇ ခႏစတြင အဆျပလႊာမားက သးသပမည ျဖစသည။

၂ဝ၁၁ ၂ဝ၁၂၂ဝ၁ဝ ၂ဝ၁၄ ၂ဝ၁၅၂ဝ၁၃ ၂ဝ၁၆

၅ဝ၄ဝ၃ဝ၂ဝ၁ဝ

၂၂% ၂၄% ၂၇%

၃၉%

၂၁%၁၄%၁၅%

ပ ၄.၂ ။ ျပညတြငးအဖြ႕အစညးမားက စမခန႔ခြေနေသာ LIFTရနပေငြရာခငႏႈနး

____________________________72 'LIFT မဟာဗဟာ ၂ဝ၁၄-၂ဝ၁၈'

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |86

ရနပေငြမားက တာဝနယ ေဆာငရြကသ

ျပညနယ ၇နပေငြ အဖြ႔မား ေနရာ

အတညျပထားသည ဥးစားေပး ၿမ႕နယမား

GRET ခငး ဟားခါး တးတန၊ ဖလမး၊ ဟားခါး

SWISSAID ကခင ျမစႀကးနား ဝငးေမာ၊ မးေကာငး၊ မးညငး

Metta ရမး-ေျမာက လားရႈး လားရႈး၊ ကြတခင၊ သနးန

SWISSAID ရမး-ေတာင ေတာငႀကး ဆဆင၊ ပငးတယ၊ ဟပး

Metta ကယား လြငေကာ လြငေကာ၊ ဒေမာဆး၊ ဖယခ(ရမး-ေတာင) ၊

၇နပေငြ အဖြ႔ ေနရာ အတညျပထားသည ဥးစားေပး ၿမ႕နယမား

ဆပျဖ၊ ေညာငဦး၊ ေရစႀက၊ ေရနေခာငး ေကာကပနးေတာငး၊ စလငး၊ ဆပျဖ၊ ပြငျဖ၊ ျမငးၿခ၊ ေရစႀက၊ ေရနေခာငး

၇နပေငြ အဖြ႔ ေနရာ အတညျပထားသည ဥးစားေပး ၿမ႕နယမား

ပသမ ကကလတ၊ ေဒးဒရ၊ ပသမ၊ ပနးတေနာ၊ ဖာပ၊ ဘကေလး၊ ေမာလၿမငကြၽနး၊ လပြတာ၊

ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသ CSO ေထာကပေငြအေသးစား ရနပေငြက ၂ဝ၁၆ေအာကတဘာလတြင လကမတေရးထးခသည။ လပငနးအစပးသည အေစာပငးလမားတြင GRETသည ပသမတြင ရးခနးဖြငကာ ဝနထမးမား ခန႔အပၿပး ျမစဝကြၽနးေပၚ ေဒသ၏ အသကေမြးမႈစနစမားက သးသပေလလာခသည။ အထးသျဖင CSO မား၏ လကရတာဝနမား၊ ယငးတ႔၏ လပကြကမား စသညတ႕က ေလလာသည။ CSO မား၊ INGO မား၊ LNGO မား၊ ေဒသႀကးအစးရ၊ ၿမ႕နယ အပခပေရးမးမား၊ ပဂၢလက က႑မား ႏင ေဆြးေႏြးတငပငသည။ LIFT မ စမကနးမား ေဆာငရြကလကရၿပး CSO မား တကၾကြစြာ လႈပရားေနသည ၿမ႕နယ ၈ ခ တြင ဤစမခကက ေဆာငရြကမည။ ၂ဝ၁၇ ခႏစ တြင အဆျပလႊာမားက သးသပမည။

CSO မား ႏင မဟာဗဟာေျမာက မတဖကျပျခငးLIFT က ရနပေငြပပးေဆာငရြကသည CSO မားႏင ထေတြ႔ေဆာငရြကမႈဆငရာ စစတမးပါ အႀကျပခကတစခအရ LIFTသည အရပဘက လမႈအဖြ႕အစညး ႏင မဟာဗဟာေျမာက မတဖကျပမႈက၂ဝ၁၆ တြင ေရးဆြခသည။ အရပဘက လမႈအဖြ႕အစညး မတဖကမားက LIFT က စြမးေဆာငရည တညေဆာကေပးၿပး မဝါဒေရးဆြမႈမားအတြက ပပးေဆာငရြကေပးမည ျဖစသည။ ယငးတ႔ျဖင LIFT သည ျမနမာႏငင၏ အရပဘကလမႈအဖြ႕အစညးတ႔က ပမနားလညနငၿပး လကလမးမနငမည ျဖစသည။ အရပဘက လမႈအဖြ႕အစညး မတဖကမားက ေရြးခယရာတြင ေအာကပါ စႏႈနးမားက အသးျပသည-

• ေရာကရမႈ ေကာငးမြနသညျပင ျမနမာႏငင လမႈအဖြ႕အစညးက ယၾကညသည CSO မား• မမအဖြ႕အစညးက သာမက လမႈအဖြ႕အစညးကပါ အားျဖညရန ကတကဝတက ျပသခသည CSO မား• အခကအခာကေသာ မဝါဒက႑မားတြင သ႔မဟတ အတနအသင ကယျပန႔ေသာနယေျမေဒသမားတြင

အသကေမြးမႈ စမခကမားက ေအာငျမငစြာ အေကာငအထညေဖာခေသာ မတတမးေကာငးရသည CSO မား• LIFT၏ ေရရည-ဖြ႕ၿဖးေရး ဦးတညခကမားက သေဘာတလကခသည CSO မား

LIFT သ႔ တငျပလာေသာ အဆျပလႊာမားက အထကပါစႏႈနးမားက အေျခခလက စားနပရကၡာ ဖလမႈ ပးေပါငး ေဆာငရြကေရး အဖြ႔ (FSWG)၊ ကား/မ ေရးရာ တနးတညမေရး ကြနရက(GEN)၊ ေျမယာမ႑ငအပစ(LCG)တ႕က မဟာဗဟာေျမာက လမႈအဖြ႕အစညး မတဖကမားအျဖစ LIFTက ေရြးခယခသည။ ဤကြနရကမားသည မဝါဒပငးဆငရာ ေဆြးေႏြးလႈ႕ေဆာျခငးက တကၾကြစြာ ေဆာငရြကေနၾကသည။ ယငးတ႔၏ ထးျခားေသာ ေဆာငရြကခကမားက ဆကလက ေဖာျပထားသည။

ဇယား၄.၆။ ေတာငတနးေဒသ (SWISSAID၊ GRET၊ ေမတာ) ကနေဒၚလာ ၃.၅သနး

ဇယား၄.၇။ အပပငးဇနေဒသ (PACT) ကနေဒၚလာ ၂.၂သနး

ဇယား၄.၈။ ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသ (GRET) ကနေဒၚလာ ၂.၁သနး

87|

အမးသားအဆင မဝါဒေဆြးေႏြးပြတြင ေနရာရထားျခငး။ GEN သည ဝနႀကးဌာနေပါငးစပါဝငသည ျမနမာနငင လးဆငရာ အမးသမးေရးရာေကာမတ(MNCWA) တြင ပါဝငခြငရထားေသာေၾကာင အမးသမးမားအေပၚ ခြျခား ဆကဆမႈမားအားလး ပေပာကေရး သေဘာတစာခပ (စေဒါ/CEDAW)၊ အမးသမးမား ဖြ႕ၿဖးတးတကေရး ဆငရာ အမးသားအဆင မဟာဗဟာ စမကနး(NSPAW)၊ က႑အားလးတြင အမးသမးမား တနးတညမေရးတ႔က အေကာငအထညေဖာေရး အတြက ေဆြးေႏြးလႈ႕ေဆာနငခကာ၊ ျမနမာနငငလးဆငရာ အမးသမးေရးရာေကာမတ ပထမ အစညးအေဝးက တကေရာကနငခသည။ ဤေကာမတတြင ပါဝငျခငးျဖင GEN သည ဝနႀကးဌာနအခငးခငး ေပါငးစပ ညႇနႈငးျခငးက ေထာကပနငခကာ အစးရ၏ မဝါဒမား၊ ဘတဂကမားတြင ကားမေရးရာက ပါဝငေအာင ေဆာငရြကႏငခ႔သည။ LIFT ၏ အထကတနး အတငပငခအဖြ႕တြငလညး ျမနမာလထက ကယစားျပကာ ပါဝငသည။

CEDAW ျပနလညသးသပမႈလပငနးစဥတြင ပါဝငျခငး။ GEN သည CEDAW ႏင ပတသက၍ ျမနမာနငင၏ တးတကမႈက ျပနလညသးသပေသာ ကလသမဂၢ၏ လပငနးစဥတြင ပါဝငခသည။ ထေၾကာင ပးေပါငးေဆာငရြကမႈ အသစမားက ျပလပ ႏငခၿပး ျမနမာႏငငရ အမးသမးမား၏ ရပငခြငအေျခခမားက ထေထာငနငခကာ ျပညတြငး/ျပညပမ အသအမတျပမႈက ရရခသည။ GEN သည နယးေယာကရ အမးသမးမား အဆငအတနးဆငရာ ေကာမရငသ႔ ကယစားလယ အဖြ႕က ပထမအႀကမ အျဖစ ေစလႊတခၿပး အဓကကေသာ အျပညျပညဆငရာ ႏင ကား/မ ေရးရာဆငရာ အေျခအေနတ႔က သျမင ေလလာနငခသည။

စကပးေရး ရငးႏးျမႇ ပႏမႈ ဥပေဒက ျဖညဆညးေပးျခငး။ ေပါငးကး၊ ေမတာ၊ FSGW၊ Oxfam တ႔သည ေကးလကေဒသ ဖြ႕ၿဖးေရးဦးစးဌာန၊ လႊတေတာ အထးေကာမတမား၊ အျခားCSO မား ႏင အႀကမႀကမ စေပါငးေဆြးေႏြးခသည။ ယငး စေပါငးေဆြးေႏြးပြမား၏ ရညမနးခကမာ ေတာငသတ႔၏ ရပငခြငမားက စကပးေရးရငးႏးျမႇ ပႏမႈဥပေဒက ကာကြယေပးနငရန ျဖစသည။

အမးသားေျမယာအသးခမႈမဝါဒက အတညျပျခငး။ အမးသားေျမယာအသးခမႈမဝါဒတြင တငးရငးသားလမးမား၏ ရးရာအတငး ေျမအသးခမႈ အခြငအေရးက ျပညေထာငစအစးရက အသအမတျပသည။ သ႕ေသာ အခ႕CSO မားက မဝါဒက အားရမႈ မရၾကေသးေပ။ LCG သည စနေခၚခကမားက ညႇႏႈငးကာ ယငးမဝါဒက အားျဖညေပးရန ေဆာငရြကေနသည။

အမးသားေျမသမးဆညးမႈအကဥပေဒ။ LCG သည အမးသားေျမသမးဆညးမႈအကဥပေဒ၊ စကပးေရး ဖြ႕ၿဖးမႈ မဟာဗဟာ၊ လယယာေျမဥပေဒတ႔က ျပနလညသးသပျခငး စေသာ မဝါဒႏင ဥပေဒဆငရာ တ႔တြငလညး တကၾကြစြာ ပါဝငေဆာငရြကေနသည။ ၁၈၉၄ ခႏစ အမးသားေျမသမးဆညးမႈ အကဥပေဒက အေသးစား ေျပာငးလမႈအခ႕ ေဆာငရြကရန အစးရက စညးရး ေဆာငရြကၿပးေနာက၊ လႊတေတာရ ေတာငသေရးရာ ေကာမတသ႔လညး အမးသားေျမ အသးခမႈမဝါဒက ရငးျပခရာ ယငးေကာမတက ေျမသမးဆညးမႈအကဥပေဒ အသစတရပက ေရးဆြရန သေဘာတေစခသည။

ေရ႕က ေမာၾကညလင။ မဟာဗဟာေျမာက မတဖက အလားအလာမား

၂ဝ၁၆ ခႏစ ႏစဆနးတြင LIFT ၏ မဟာဗဟာေျမာကမတဖက ရညမနးခက ပနးတငမားအေၾကာငး ေရးသားထားသည အႏစခပ စာတမးက ကရဏာ (KMSS) Network Activities Group (NAG)၊ ေမတာေဖာငေဒးရငးတ႔ ထသ႔ ေပးပ႔ခသည။ ဤေဒသခ အဖြ႕အစညးမားသည မတဖက ေရြးခယေရး စႏႈနးမားက ျပညမၾကသည။ ဤအဖြ႕အစညးမားမ လပငနး ေဆာငရြကႏငမည အၾကဥာဏ မားက တငျပခၿပး ႏစဥးႏစဘက အကးရႏငသည မတဖကဆငရာ မဟာဗဟာေျမာက ဦးတညခကမားက LIFT ႏင ေဆြးေႏြးခသည။

ထ႔ေနာကတြင အဆျပလႊာ အျပညအစ ႏင ဘတဂကမားက LIFT သ႔ တငျပခသည။ ဤအဆျပလႊာ သးေစာငက အတညျပခၿပး ၂ဝ၁၇ ႏစဆနးတြင မတဖကသေဘာတညမႈမားက လကမတေရးထးၾကမည ျဖစသည။

မတဖကျပမႈ သးခစလးသည ေအာကပါ မဝါဒနယပယမားတြင အေထာကအထားအေျချပ သေတသနျပၾကမည-• ကခငျပညနယမ ေနရပစြန႔ခြာသမား၏ အာဟာရ အေျခအေန• ကခငျပညနယ လသားခငးစာနာေထာကထားမႈ အေျခအေနတြင ေငြေၾကးေထာကပမႈ ပစစနစမား၏ ထေရာကမႈ• တငးရငးသားလမးမား၏ ေျမအသးခမႈ အခြငအေရး ႏင ပငဆငမႈက ျဖစထြနးေစျခငး• ငါးလပငနးက႑ ႏင စပလဥးေသာ မဝါဒ ႏင ဥပေဒ တးတကေကာငးမြနမႈ• ၾသဂနစ (သဘာဝအတငး စကပးထားေသာ) သးႏမား တရားဝငမတပတငျခငး၊ အသအမတျပ လကမတ

ထတေပးျခငး လပငနးစဥ ႏင နငငတြငးရ ၾသဂနစထြကကနမားအတြက အားလးပါဝငအာမခေသာစနစ(PGS)က အားျဖညျခငး

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |88

ေဆာငရြကဆ စြမးေဆာငရညတညေဆာကမႈမားLIFT တညေထာငစကပင မတဖက အဖြ႕မားမတဆင ရပရြာမားသ႔ နညးပညာ အေထာကအပ ေပးအပခပါသည။ ယငးအေထာကအပတ႔တြင သငတနးမား၊ အျပနအလန ေလလာေရး ခရးစဥမား၊ ေဆြးေႏြးပြမား၊ ႏးေႏာဖလယပြမား၊ နညးျပျခငးမား၊ လကေတြ႕သငၾကားေပးျခငးမား ပါဝငသည။

ပ ၄.၃ တြင LIFT၏ သငတနးေပးမႈ စစေပါငးက ေဖာျပထားရာ ၂ဝ၁ဝ မ ၂ဝ၁၆ ႏစကနထ သငတနးဆငးဦးေရက ေဖာျပထားသည။

၂ဝ၁၁ မ ၂ဝ၁၆ ခႏစ အတြငး LIFTက ရနပေငြ ပပးေပးသည ကား/မ သငတနးသားဦးေရမာ ဆယဆမ တးလာၿပး ေကးရြာေပါငး ၂ဝ,ဝဝဝ က လႊမးၿခႏငခသည။ ယငးသည ျမနမာႏငငရ ေကးရြာစစေပါငး ၇ဝ,၈၃၈ ရြာ၏ ၃ဝ ရာခငႏႈနး ျဖစသည။၇၃ ဤသငတနးမားသည အထးသျဖင အမးသမးမား ပါဝငေစရန ဦးတညၿပး မသနစြမးသမားလညး ပမပါဝင လာေစရန အားထတခသည။ မသနစြမးသမားပါဝငမႈမာ ၂ဝ၁ဝခႏစ တြင ဥးေရ ၂,ဝဝဝ သာ ရရာမ ၂ဝ၁၆ တြင ၁၆,ဝဝဝ ထ ရလာသည။ ေထာကပေငြ အေသးစားရနပေငြျဖင မဟာဗဟာေျမာက မတဖကျပမႈမားက ေဆာငရြကေနၿပ ျဖစရာ ေနာင ၂ ႏစ အတြငး သငတနးမား ေရာကရမႈသညလညး ပမတးတကလာမည ျဖစသည။

၁,၉ဝ၁၂၁,၆၅၉

၄၃,၄ဝ၃

၅ဝ,ဝဝဝ

၁၅ဝ,ဝဝဝ

၂၅ဝ,ဝဝဝ

၃၅ဝ,ဝဝဝ

၄၅ဝ,ဝဝဝ

၁ဝဝ,ဝဝဝ

၂ဝဝ,ဝဝဝ

၃ဝဝ,ဝဝဝ

၄ဝဝ,ဝဝဝ

၂ဝ၁၁၂ဝ၁ဝ ၂ဝ၁၂ ၂ဝ၁၃ ၂ဝ၁၄ ၂ဝ၁၅ ၂ဝ၁၆

၁,၉၄၅၂၁,၉၄၅

၄၄,ဝဝ၈

၇,၁၉၇

၆၉,၉၇၆

၁၄၄,ဝ၇၅

၉,ဝ၅ဝ၁၁၉,၅၉၁

၂၁၆,၂၇၄

၉,၈၄၄

၁၇၁,၈၅၃

၂၈၉,ဝ၁၅

၁ဝ,ဝ၄၆

၂၁၃,၁ဝ၂

၃၅၆,၉၇၃

၂၁,၃၄၆

၂၅ဝ,၇၅၉

၄၃၃,၆၆၈

သငတနးသား စစေပါငးဥးေရ အမးသမးသငတနးသား စစေပါငးဥးေရ ေကးရြာ စစေပါငး

____________________________73 Source: Myanmar Information Management Unit (MIMU) Myanmar Administrative Structure

ပ ၄.၃။ LIFT၏ သငတနးေပးမႈ စစေပါငး ၂ဝ၁ဝခႏစ မ၂ဝ၁၆ခႏစအထ

89|

အာဟာရျပညဝမႈ၊ ႀကႀကခနငမႈ၊ ကားမေရးရာ က႑ႏင လမႈကာကြယေစာင႔ေရာကေရး တ႔သည LIFT ၏ အစအစဥတငးတြင အကးဝငေသာ ဦးတညနယပယမား ျဖစၾကသည။

၅.၁။ အာဟာရဆငရာ

ဘဝအတြက အခကအခာကေသာ ပထမ ရကတစေထာင ျမနမာနငငရ ၂ ႏစ ေအာကကေလး သးေယာကတြင တေယာကသည အသကအလက ရသငေသာ ပမးမ အရပ ေအာကတြင ေရာကေနကာ ပညႇကေနၾကသည။ အဓကအားျဖင ကေလး၏ ဘဝအစ ပထမရက ၁ဝဝဝ အတြငး (သေႏၶတညခနမ ဒတယေမြးေန႔ အထ) အစားအေသာက မလေလာကမႈ၊ အဏအာဟာရခတမႈ၊ အနာေရာဂါ အႀကမႀကမ ကေရာကမႈတ႔ေၾကာင ျဖစသည။ ပညႇကျခငးသည ကေလး၏ဖြ႕ၿဖးမႈ ႏင စးပြားေရး စြမးေဆာငရညကပါ ေရရည သကေရာကမႈ ရသည။ ပထမရက ၁ဝဝဝအတြငး အာဟာရေကာငးမြနစြာ ရရေသာ ကေလးငယသည ေကာငးတြင အတနးမားမား ေရာကေအာင တကနငသည။ လႀကးဘဝတြင ဝငေငြ၂၁ ရာခငႏႈနး ပမရရနငသည။၇၄ အာဟာရ၊ ပညာေရးႏင အသကေမြးမႈ အခြငအလမး တ႔မာ တစခႏငတစခ ခတဆကေနၾကသည။

ပညႇကျခငးသည ကနးမာေရး ကစၥသကသက မဟတေပ။ လပငနးနယပယမားစြာတြင အာဟာရက႑က အေလးထား ေဆာငရြကမႈမား ပါဝငမသာ လထသ႔ ပမေရာကရကာ ေရရညတညတေသာ သကေရာကမႈမားက ရရမည ျဖစသည။ စကပးေရး၊ ပညာေရး၊ ကနးမာေရး၊ ေရႏင ပတဝနးကင သန႔ရငးေရး၊ လမႈကာကြယေစာင႔ေရာကေရး တ႔တြင အာဟာရက အေလးထားေသာ ေဆာငရြကမႈမား ပါဝငပါက အာဟာရဆငရာ ရလဒေကာငးမား ထြကေပၚလာေၾကာငး အေထာကအထားမား ပမ ေတြ႕လာရသည။ နငငေရးေခါငးေဆာငမား၊ ဝနႀကးဌာနအခငးခငး၊ နယပယအခငးခငး ေပါငးစပညႇႏႈႈငးမႈမားတြင အာဟာရ အစအစဥမားအား ေဒသခမားကယတငနားလညလကခေဆာငရြကကာ ရရသည ရလဒမား ေပါငးစပပါမသာ အာဟာရက႑ ေဆာငရြကမႈမား၏ အကးေကးဇးလညး တးပြားလာမည။ CSO မားသညလညး ထေရာကေသာ လမႈေရး တာဝနခယမႈ ပစ စနစမားျဖင ျဖညဆညးေပးသည အေရးၾကးလေသာ တာဝနက ထမးေဆာငရန ရသည။

စြမးေဆာငရည အားေကာငးေစရန ေဆာငရြကျခငးအေရးႀကးေသာ နယပယအမားအျပားအတြက အစအစဥေရးဆြျခငး၊ မဝါဒ ထေတြ႔ေဆာငရြကျခငးတ႔တြင အာဟာရ ေကာငးမြနတးတကမႈက ေထာကပရန ထညသြငးထားသည။ ကားမေရးရာႏင ပတသကလင အာဟာရ ေကာငးမြန တးတကမႈသည အမးသမးမား၏ စးပြားေရး၊ လမႈေရး စြမးေဆာငနငမႈမား အျပညအဝရရရန အတြက အခကအခာကသည။ LIFT သည စမခကမား ေဆာငရြကရာတြင ကေလးမား၊ အမးသမးမား အာဟာရ ေကာငးမြနလာၿပး ပမ ကနးမာလာရန၊ ပညာ ပမတတလာရနႏင စတခရေသာ အလပအကငမားက လကလမးမလာေစရန ဦးတညသည။ LIFT ၏ ရနပေငြ ပပးမႈမားတြင ကေလးမား ပညႇကျခငးက ကာကြယရနအတြက ကေလးဘဝ၏ ပထမရက၁ဝဝဝ အတြငး ေငြေၾကး ေထာကပျခငး ႏင အာဟာရပညာေပးျခငးက ေဆာငရြကေပးရနလညး ပါဝငသည။

LIFT သည ျမနမာကနးမာေရးက႑ႏင ခတဆကေဆာငရြကရာတြင ျပညသ႔ ကနးမာေရးဦးစးဌာန၊ အမးသား အာဟာရ ဖြ႕ၿဖးေရးနင သေတသန ဥးစးဌာနခြႏင ဆကသြယေဆာငရြကျခငးလညး ပါဝငသည။ LIFT၏ အဓကရညမနးခကမာ ဌာနဆငရာ ႏင ဝနထမးမား၏ စြမးေဆာငမႈမားက အားျဖညေပးကာ ကယဝနေဆာငႏင န႔တကမခငမားက ပညာေပးရန ႏင မခင ႏင ကေလးကနးမာေရး ဝနေဆာငမႈက လကလမးမေအာင ေဆာငရြကေပးေစရန ျဖစသည။ အထးသျဖင အမအကငေျပာငးလေရး သတငးစကားေျပာၾကားမႈမား(SBCC) ေဆာငရြကနငစြမးက LIFTက အေလးထားသည။ SBCC သည အမးသမးမားအား ေကာငးမြနေသာ အာဟာရဆငရာ အမအကငမားက ကငသးနငစြမးက ဟန႔တားေနသည ရႈပေထြးသည လမႈေရး၊ စးပြားေရး အတားအဆးမားက ေကာလႊားနငေစမည နညးလမးလညး ျဖစသည။

အာဟာရက အေလးထားေသာ စကပးေရးစကပးေရးတြင LIFT သည အာဟာရက အေလးမေသာ နညးနာမား ႏင အာဟာရပညာေပးေရးတ႔က ေပါငးစညးကာ လမႈသကအဝနး အပစမားႏင အလပလပရာတြင ထညသြငးထားသည။ ဥပမာအားျဖင ေတာငတနးေဒသ အစအစဥတြင LIFT ၏ မတဖကအဖြ႔မားသည ဟငးသးဟငးရြကစကပးေရးက ျဖစထြနးေအာင လပသညနညးတ အာဟာရ ႏင အစားအေသာက အမအကငေကာငးဆငရာ သတငးစကားမားကလညး ေပးအပသည။ မတဖကအဖြ႔ ျဖစေသာ MIID သည စကပးေရး တးခ႕ပညာေပးေရး ဥးစအရာရမားအတြက သငရးညႊနးတမးတြင အာဟာရပညာကလညး ထညသြငးရန ခငးျပညနယ စကပးေရးသပၸ ႏင ပးေပါငးေဆာငရြကေနသည။

၅။ အားလး ႏင အကးဝငေသာ နယပယမား

____________________________74 'Global Nutrition Report', 2015

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |90

မခင ႏင ကေလး အာဟာရLIFT ၏ နယေျမအလက အစအစဥမားတြငလညး ကယဝနေဆာငမား၊ ၂ ႏစေအာကကေလးမား၏ မခငမားအား MCCT ေငြေထာကပမႈက ထညသြငးထားသည။ ယငးေဒသမားတြင LIFT သည Save the Children အဖြ႕၏ MCCT ေရ႕ေျပးစမခကမားက ရနပေငြပပးခသည။ ယငးတြင ေငြေၾကးေထာကပမႈ ႏင အာဟာရပညာေပးနညး အမးမ းတ႔က စမးသပခသည။ အစအစဥ၏ ပထမႏစျဖစေသာ ၂ဝ၁၆ တြင စမခကသးခသည အကးခစားရသ ၉,၁၂၅ ဦးသ႔ စစေပါငး ေငြေၾကးေထာကပမႈ ၄၅,၉၃၆ က ေပးအပႏငခသည။

ျမစဝကြၽနးေပၚ(၃)အစအစဥတြင Welthungerlife ႏင WorldFish တ႔သည အာဟာရ အသပညာေပးမႈႏင အစား အေသာက အမးအမညစလငမႈက တးတကေစမည ေဆာငရြကခကမားက ထညသြငးထားသည။ အပပငးဇနတြင Lodestar အဖြ႔၏ စမခကသည စစကငးတငး ေျမာငၿမ႕နယတြင ေကးလက ေစတနာဝနထမးမား၊ အမးသမးအပစမား ႏငပးေပါငးကာ MCCT အေထာကအပမား၊ အာဟာရသငတနးမားက ဖြငလစေပးလကရသည။ ရခငေဒသတြင တကလမးအစအစဥ ႏင Save the Children တ႕သည MCCT က သာမက ေရႏင ပတဝနးကငသန႔ရငးေရး ပညာေပးမႈကပါ ေဆာငရြကေနသည။ ယငးတြင မသားစႏင ရပရြာပင အမသာမား ႏင ေရေကာငးေရသန႔တ႔က ပမလကလမးမေအာင ေဆာငရြကျခငးလညး ပါဝငသည။

LIFT သည အဏအာဟာရမား ျဖညတငးေရးက ပဂၢလကက႑ႏငလညး ပးေပါငးလပကငေနသည။ PATH အဖြ႕သည အားျဖညဆနက စးပြားျဖစထတလပကာ ပငမစားသးၾကသည အစားအေသာက မတဆင အဏအာဟာရမားက လကလမးမေစရန ေဆာငရြကေနသည။ PATH သည အမးသား အာဟာရဖြ႕ၿဖးမႈ ႏင သေတသန ဌာနခြ ႏင ပးေပါငးကာ အားျဖညဆနက စားသးသမား တကရကဝယယနငရန သာမက အစးရ ႏင NGO မားမလညး တဆငျဖန႔ခရန ေဆာငရြကလကရသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစ၊ မတလတြင PATH သည အစးရဦးေဆာငေသာ အားျဖညဆနလပငနးအဖြ႔က အားျဖညဆနမဝါဒ ႏငအည ထေထာငနငခသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစ၊ ဇြနလတြင ဤစမခကသည အားျဖညဆနႏင တကြ ရနကနရ အားျဖညဆနထတလပသည စကရသးခအတြကပါ အစားအေသာကႏင ေဆးဝါးကြပကေရး ဥးစးဌာ FDA ထမ အသအမတျပမႈက ရရခသည။

LIFT ၏ ရနပေငြ ပပးမႈျဖင LEARN စမခကအတြကသာမက မဝါဒေရးဆြမႈမားအတြကပါ အေထာကအကေပးနငမည အေရးႀကးေသာ သေတသနတခက ေဆာငရြကခသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင BBC မဒယာအကရငက World Vision၊ WorldFish၊ Save the Children တ႔ ႏငအတ လကတြၿပး ျမစဝကြၽနးေပၚ ႏင အပပငးဇနရ ဘဝ၏ပထမရက ၁ဝဝဝ အတြငး ေရးရးစြ အစားအေသာကေရာငၾကဥမႈမား၊ အကငမားက ေလလာရန LEARN စမခကက ေဆာငရြကခသည။ ဤသေတသန ေတြ႕ရခကမားက အာဟာရဆငရာ SBCC မား ေဆာငရြကရာတြင အသးျပမည ျဖစသည။ LIFTသည LEARN စမခကမ ျပစသည ျမနမာနငငတြင အာဟာရခ႕တမႈဆငရာ သးသပခက ႏစေစာငက ထတေဝခသည။ ၎တ႔တြင ထတေဝခ႔ၿပးေသာ အဟာရဆငရာ စာတမးမားက ျပနလည ေလလာသးသပျခငးႏင LIFT ၏ အမေထာငစ စစတမးမ ေလလာေတြ႕ရခကမားက အကျဖတသးသပျခငးတ႔ ပါဝငသည။

အာဟာရက႑သည နယပယအားလးတြင အကးဝငသညအေလာက LIFT အေနျဖင မတဖကအမားအျပားႏင ခတဆက ေဆာငရြကလကရသည။ ပဂၢလကကမၸဏမား၊ လမႈအဖြ႕အစညးမား၊ ျပညတြငးျပညပ NGO မား သာမက ဖြ႕ၿဖးေရးမတဖက ျဖစေသာ UNICEF ႏင 3MDG စေသာ ကလသမဂၢလကေအာကခ အဖြ႕အစညးမားပါ ပါဝငသည။ LIFTႏင 3MDG ရနပေငြ အဖြ႔မားက UNOPS က စမခန႔ခြသျဖင အခငးခငး ေပါငးစညးေဆာငရြကရန အခြငသာသည။ ဥပမာအားျဖင ရနပေငြ ႏစဖြ႔လးသည အာဟာရဆငရာ မဟာဗဟာတရပက ပးတြေဆာငရြကေနသျဖင တတနငသမ ေပါငးစပညႇႏႈငးၾကသည။ ဥပမာအားျဖင Save the Children အဖြ႕က ျမစဝကြၽနးေပၚတြင ေဆာငရြကေနေသာ Bright SUN စမခကက LIFT က ရနပေငြ ေထာကပသည။ ဤစမခကအေနျဖင မခငႏငကေလးမားအား ေငြေၾကးပပးမႈ ႏင အတ SBCCက ေဆာငရြက ရာတြင 3MDG၏ လကရပပးေနသည စမခက ႏင ေပါငးစညးေဆာငရြကသည။ ေကးလကကနးမာေရးဌာနမားမ ဝနထမးမားမတဆင ေငြေၾကးေထာကပ႔မႈက ေဆာငရြကသည။ အေျခခကနးမာေရး ဝနေဆာငမႈက သာမက အာဟာရ ဆငရာကပါ လပေဆာငနငရန ရပရြာကနးမာေရး လပသားမား၏ စြမးေဆာငရည ကလညး တးတကေစခသည။

LIFT ႏင မတဖကမားသည ျပညေထာငစ အဆငမ ၿမ႕နယအဆငထ အာဏာပငမားႏင ထေတြ႕ကာ အာဟာရဆငရာ ရလဒေကာငးမြနေစေရးအတြက အစအစဥတငးတြင ပါဝငေအာင ေရးဆြျခငး၊ မဝါဒအတြက ေဆြးေႏြးလႈ႕ေဆာျခငးတ႔က ေဆာငရြကခသည။ LIFT ၏ အဓက မတဖကမားမာ ကနးမာေရးႏင အားကစားဝနႀကးဌာန၊ ျပညသ႔ကနးမာေရး ဦးစးဌာန၊ အမးသားအာဟာရ ဖြ႕ၿဖးမႈ ႏင သေတသန ဥးစးဌာနခြ၊ ကနးမာေရးပညာေပးဌာနႏင လမႈဝနထမးဦးစးဌာန တ႔ျဖစသည။

91|

ရာသ

ဥတ အ

ေျပာ

ငးအ

လ၏

ဒဏမ

ား

ရာသ

ဥတ အ

ေျပာ

ငးလ

မား

လာျခ

ငး•

မးေ

ခါငသ

ညအ

ခန

ပမၾက

ာလာျခ

ငး

• ေ

ရၾက

းႏငေ

ျခ တ

းလာျခ

ငး

• မ

းေရခ

နမမ

နကနမ

ႈ တးလ

ားျခ

ငး

• အ

ျခား

ရာသ

ဥတ ဆ

းရြာမ

ႈမား

ပမျ

ဖစေပ

ၚ ျပင

းထနလ

ာျခငး

စကပ

းေရး

၊ သစေ

တာ၊

ပငလ

ယ/ေ

ရသယ

ဇာတ

• ေ

လျပ

ငးတ

ကခတ

၍ င

ါးဖမး

ေလ ဆ

း႐ႈးမ

ႈမား

လာ၊

ငါးအ

ရ နည

းလာျခ

ငး

• ပ

းမႊား

အငး

ဆက

မား

မား

လာျခ

ငး

• သ

စပင၏

ရြကအ

ပမား

စထ

ငးဆ

ဒဏေၾ

ကာင

မတ

တတ

ေသ

ျခငး

ေတာျပ

နးျခ

ငး

• အ

ပငမ

းစတ

မား

ဆး႐

ႈးျခငး

• သ

ဘာဝ

ေဘးေ

ၾကာင

ေမြး

ျမေ

ရးတ

ရစာၦန

မား

ဆး႐

ႈးျခငး

• ႏ

းအထ

င မ

ားေသ

ာေၾက

ာင ပ

းပငမ

ား ပ

ကစး

ကာ

အထ

ြကေလ

ာျခင

• လ

မေတ

ာမား

၊ သႏာ

ေကာက

တနး

မား

၊ ပငလ

ယ ျမ

ကခင

းမား

ပက

စးျခ

ငး

• အ

ပငမ

းစတ

အလ

က ပ

ြငခန

သးခ

န ေ

ျပာင

းလျခ

ငး

• ပ

ငလယ

ျပငျ

မငတ

ကမႈေ

ၾကာင

ဆား

ငနဓာ

တတ

းျခငး

၊ ကမး

႐းတ

နး

တက

စားျခ

ငး၊ ေ

ရၾက

းျခငး

• မ

းစတ

မား

ပ႕ႏ

႔မႈ ႏင

ေရႊ႕

ေျပာ

ငးမႈပ

စတ႔ ေ

ျပာင

းလျခ

ငး

• ပ

ငလယ

ေရ၏

ဓာတ

ဖြ႔စည

းမႈ အ

ေျပာ

ငးအ

လေၾ

ကာင

အဏ

ၰဝါ သ

ကရ

အမ

းအမည

ကြယ

ဝမႈက

ထခက

ျခငး

လမႈေ

ရးထ

ခကမႈမ

ား•

အမ

းသမး

မား

၊ သက

ႀကးမ

ား၊ မ

သနမ

စြမးသ

မား

မခ

မဆန႔

ခစား

ရျခင

• မ

းမား

ျခငး

၊ အပခ

နျမ

ငျခင

• ပ

အက

စြတစမ

ႈ တးလ

ာသျဖ

င က

းစက

ေရာဂ

ါႏင

ျခငမ

တဆ

ပ႕ပ

ြားေသ

ာေရာ

ဂါမ

ား ပ

႕ႏ႕ျခ

ငး

• သ

စပင၏

ရြကအ

ပမား

စထ

ငးဆ

ဒဏေၾ

ကာင

မတ

တတ

ေသ

ျခငး

လက

ရ ရာ

သဥတ

ေျပာ

ငးလ

ဆးရ

ြားမႈက

က

ငတြယ

ေနေသ

ာLIF

T၏ေဆ

ာငရြက

ခက

မား

စကပ

းကနထ

တလ

ပငနး

မား

• ဒ

ဏခႏ

ငေသ

ာ သ

းႏမ

းမား

• သ

းႏအ

မညစ

စကပ

းျခငး

• အ

ဆငျ

မငမ

းေစမ

ားက

လက

လမး

မမႈ

• စ

ကမႈလ

ယယ

• ရ

တသ

မးခ

နလြန

နညးပ

ညာမ

ား

• ေ

ရေပး

ေရးႏ

င ေရ

စမခန

႔ခြမႈ

• ရ

ာသဥတ

ႏင က

ကည

ေသာ

စကပ

းေရး

• ပ

တဝန

းကင

က မ

ထခက

ေသာ

စကပ

းေရး

• ရ

ာသဥတ

က အ

ေလးမ

ေသာ

အၾက

ေပးေ

ဆြးေ

ႏြးမႈ

• ေ

ငြေၾက

းေထ

ာကပျ

ခငး

ဝငေင

ြအမ

းအမည

မား

ျပား

ေရး ေ

ဆာင

ရြကခ

ကမ

ား•

လယ

ယာျပ

ငပ ယ

ာယ အ

လပအ

ကင

အခြင

အလ

မးမ

ား

• အ

ေသစာ

း စးပ

ြားေရ

းလပင

နး ဖ

ြ႕ၿဖးေ

ရး

• က

ြၽမးက

ငမႈတ

ညေဆ

ာကျခ

ငး

• ေ

မြးျမ

ေရး

ႏင င

ါးလပင

နးဖြ႕

ၿဖးေ

ရး

• လ

ပအား

ေရႊ႕ေ

ျပာင

းသြား

လာေ

ရးႏင

ျပနလ

ႊပ႔ေငြ

• ေ

ငြေၾက

းေထ

ာကပျ

ခငး

သယ

ဇာတ

စမခ

န႔ခြေရ

း•

ဘသ

စေတ

ာ စမ

ခန႔ခြေ

ရး

• ေ

ရေဝေ

ရလေဒ

သ စ

မခန႔ခ

ြေရး

• လ

ယယ

ာသစေ

တာ

စကပ

းေရး

• ေ

ရကာတ

ာ၊ ေရ

တခါ

းမား

• ေ

ျမဆ

လႊာ

ႏင ေ

ရထနး

သမး

ေရ း

ခႏငရ

ညမမ

ႈေလာပ

ါးေရး

ရပရ

ြာခဥ

းကပန

ညးမ

ား•

ေက

းရြာလ

ပငနး

စမခ

က

• ေ

ကးရ

ြာအေျ

ချပ

လမႈက

ာကြယ

ေစာင

ေရာက

ေရး

CCA

ႏငသ

ကဆ

ငေသ

ာ အ

စအစဥ

အဆ

င ရလ

ဒမား

လပက

ြကငယ

ေတာင

သမ

ား၏

ေရရ

ညတ

ညတ

ေသာ

စကပ

းေရး

ႏင စ

ကပ

းေရး

အေျ

ခခ ထ

တက

နမား

းတက

ျခငး

လပက

ြကငယ

ေတာင

သမ

ားႏင

လယ

မေျမ

မမား

ကသ

ာေသ

ာ ေင

ြေၾက

းဝနေ

ဆာင

မႈမား

က

အလ

အေလ

ာက လ

ကလ

မးမျ

ခငး

လပက

ြကငယ

ေတာင

သမ

ားႏင

လယ

မေျမ

မမား

ယယ

ာျပငပ

လပင

နးမ

ားတ

ြင စတ

ခရေ

သာ

အလ

ပအက

ငရရမ

ႈ တးလ

ာျခငး

လပက

ြကငယ

ေတာင

သမ

ားႏင

လယ

မေျမ

မမား

ယဇာ

တက

လက

လမး

မျခင

း ေရရ

ညသ

းစြျခ

ငး

ရကၡာႏ

ငအသ

ကေမ

ြးမႈလ

ျခေ

ရး ျဖ

စထြနး

ေစရန

ေဒသ

ခတ႔၏

စြမ

းေဆ

ာငရည

က အ

ားျဖ

ညျခ

ငး

LIFT

၏တ

ာဝနအ

ဆငအ

ကး*

ဆငး

ရေသ

ာ ေက

းလက

မေထ

ာငစမ

ား

ရာသ

ဥတဒဏ

ႏင

ရငဆ

ငပါက

ၾက

ၾကခႏ

ငျခင

အနာ

ဂတႏင

ေရရည

ရာသ

ဥတေျ

ပာငး

လဆ

းရြား

မႈက က

ငတြယ

မည

LIFT

၏ မ

ဟာဗ

ဟာမ

ား

*ဤပစ

သည

ရာသ

ဥတေျ

ပာငး

လမႈတ

ြင ၾက

ၾကခႏ

ငမႈ အ

ားေက

ာငးလ

ာေစရ

န LI

FT က

ေဆ

ာငရြက

သည

ပစက

ေဖာ

ျပထ

ားသ

ည။ သ

႔ရာတ

ြင LI

FT ၏

ၾကၾက

ခနငမ

ႈ အား

ေကာင

းေစေ

ရး ရ

ညမန

းခက

မာ လ

တစဦ

းခင

း၊ အ

မေထ

ာငစ

ႏင ရ

ပရြာလ

ထတ

႔အေန

ျဖင

ရာသ

ဥတ ေ

ျပာင

းလမႈေ

ၾကာင

ျဖစေ

စ၊

စးပြာ

းေရး

လမႈေ

ရးဆ

ငရာ

ဖစးမ

ႈမား

ေၾက

ာင ျဖ

စေစ

ရရလ

ာေသ

ာ ဖစ

းမႈ န

င အ

ခကအ

ခမား

မ ျပ

နလည

ထေထ

ာငနင

ေသာ

စြမးရ

ညမ

ား ျမ

ငမား

လာေ

စရန

ေဆာင

ရြကျခ

ငးျဖ

စသည

ပ ၅.

၁။ L

IFT၏

ရာသ

ဥတအ

ေျပာင

းအလ

ကခဥ

းကပပ

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |92

၅.၂။ ႀကႀကခနငမႈ

ျမနမာနငငသည ကမၻာေပၚတြင ရာသဥတ ေျပာငးလမႈေဘးဒဏေၾကာင ဒတယ အထခကဆးနငင ျဖစသည။၇၅ လြနခေသာ ႏစ ၆ဝ အတြငး ျမနမာနငင၏ ပမးမအပခနႏင မးေရခနတ႔ ျမငတကလာခသည၊ ရာသဥတ ဆးရြားမႈ မၾကာခဏျဖစၿပး ပငလယေရမကႏာျပငလညး ျမငတကလာသည။၇၆ ဤအေျပာငးအလသည လတငးက သကေရာကေသာလညး ႏြမးပါးသမား၊ ထခကလြယသမား၊ ဝမးစာဖလရ ေတာငသမားမာ အထခကဆးျဖစသည။ ဤအမေထာငစမားအား ရာသဥတေဘးဒဏက ခနငစြမး၊ အေျပာငးအလက ရငဆငနငစြမးတ႔ ရလာေအာင ေဆာငရြကေပးရန LIFT က ဦးတညသည။ ထ႔ျပင LIFT သည အမးသားအဆင ရာသဥတေျပာငးလမႈအတြက ျပငဆငေရး လပငနးအစအစဥ ႏငအည စကပးေရး၊ သစေတာ၊ ငါးလပငနး အစအစဥမားတြင ရာသဥတႏင ကကညမႈရေသာ မမားက ခမတထားသည။ တစဖကပါပတြင LIFT ၏အစအစဥမားက လထက မညသ႔ ရာသဥတေဘးဒဏႏင လကေလာေအာင ေနထငေစနငမညက ေတြ႕နငသည။

LIFT ၏ ႀကႀကခႏငမႈဆငရာ လပငနးေဆာငရြကပျမနမာနငငရ ေကးလကေနႏြမးပါးသ အမေထာငစမား ၾကၾကခႏငမႈက တညေဆာကရနမာ LIFT ၏လပငနးတငးတြင အဓက ပါဝငသည။ ယငးအမေထာငစမား ႀကေတြ႔ရသည ရာသဥတ၊ ပဋပကၡ၊ လမႈ-စးပြားေရး အခကအခ ေဘးဒဏမား၏ အရငးချပနာမားက ကငတြယေျဖရငးေဆာငရြကသည။ လထ၏ အာဟာရ ရရမႈႏင ဝငေငြက တးတကေစျခငး၊ ေဘးဒဏခရမႈက ေလာနညးေစျခငး၊ ဆငးရႏြမးပါးသမား အကးျဖစထြနးေစမည မဝါဒမား ျဖစထြနးေစရန ေထာကပျခငး တ႔ျဖင ဤစနေခၚမႈမားက LIFT က ေျဖရငးေဆာငရြကသည။ ဤနညးလမးျဖင LIFT၏ အစအစဥမားသည ျပညသမားက ေအာကပါအတငး ေထာကပသည-

• စကပးေရးက႑မ အျခားအကးရေသာ စးပြားေရးက႑မားသ႔ ေအာငျမငစြာ ‘ထြကခြာရန’• စကပးေရးက႑အတြငးတြငပင တနဖးျမငတကေစၿပး ႏြမးပါးမႈမ ‘တကလမးရန’• စကပးေရးက႑က သကေစာငပကကြနအျဖစသးစြၿပး ရကၡာဖလကာ၊ အာဟာရေကာငးမြနလက‘ေတာငထားရန’

LIFT ၏ အစအစဥမားက သကဆငရာ အေျခအေန အေၾကာငးအရာ က႑အလက ႏင စကပး-ေဂဟဇနအလက လပေဆာငခကမားျဖင ႀကႀကခနငမႈက တညေဆာကသည။

ရခငေဒသတြငရခငေဒသသည ျမနမာနငငတြင ဆငကလနးမနတငးဒဏ အခရနငဆး၊ ေရႀကးျခငး၊ ေရငနဝငျခငး စသည ရာသဥတ ေဘးဒဏေၾကာင အထခကနငဆးေဒသ ျဖစသည။၇၇ ရခငျပညသမား၏ ရာသဥတေဘးဒဏ ႀကႀကခနငမႈက တညေဆာကေရးသည ဤျပညနယ၏ ဖြ႕ၿဖးေရးတြင အခရာကသည။ ေရႀကးျခငး ႏင သဘာဝေဘးမားက တ႔ျပနေဆာငရြကကာ ျပညသတ႔၏ လေနမႈဘဝမား ျပနလညတညေဆာကရာတြင ကာလရညၾကာ ေထာကပခသည မတတမးေကာငး LIFTတြင ရသည။၇၈ ၂ဝ၁၆ တြင တကလမးစမကနးသည လယေျမမားတြင ေရငနဝငမႈႏင မနတငးဒေရတ႔မ ထေရာကစြာ ကာကြယေပးႏငခသည။ ေရငနဝငမႈသည ကမၻာအဝနး အထးသျဖင ရခငေဒသမ ေတာငသတ႔၏ အသကေမြးမႈက ၿခမးေျခာကလကရသည။၇၉ ၂ဝ၁၆ခႏစတြင ေရကာတာ၂၂ မငခန႔က တညေဆာကကာ စပါးစက ဧက ၅,ဝဝဝ ေကာက ကာကြယေပးၿပး ေတာငသ ၃၈၄ ဦး၏ ႀကႀကခနငမႈက တညေဆာကေပးသညျပင အမေထာငစေပါငး ၁၄၅ဝ ကလညး သြယဝကကာ အကးျပခသည။ တကလမးစမကနး မတဆင ၃၄ ရြာမ ေတာငသေပါငး ၂၂၉ ဦးသည ယငးတ႔၏လယမား အထြကတးေစမည စကနညးအသစမားက သငၾကားေပးသည ေတာငသသငတနးေကာငးမားက တကေရာကခၾကသည။ ယငးသငတနးတ႔၏ ရလဒအေနျဖင စပါးေပၚခနတြင ဝငေငြတးျခငးက သကေသခလကရသည။ အခ႕ဆလင ၆၃ ရာခငႏႈနးအထ တးခသည။ ဤ ေဆာငရြကခကမားေၾကာင စကပးေရးက႑အတြငးတြငပင တနဖးျမငတကကာ ‘တကလမးရန’ ေထာကပခသျဖင လမႈ-စးပြားေရး ႏင ရာသဥတ ဒဏမားက ပမ ႀကႀကခနငလာသည။

____________________________75 'Global climate risk index', 2017, https://germanwatch.org/en/download/16411.pdf.76 Global Climate Change Alliance, 2017, http://www.gcca.eu/national-programmes/asia/gcca-myanmar.77 Asia Disaster Preparedness Centre, http://www.adpc.net/igo/contents/Publications/publications-Details.asp?pid=277#sthash.DkG4r9zM.dpbs.78 LIFT နစပတလည အစရငခစာမား ၂ဝ၁၃-၂ဝ၁၅ အထ79 Science Direct, 'Food Security Threatened by Sea-level Rise', January 2017,https://www.sciencedaily.com/releases/2017/01/170118082423.htm.

93|

ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသတြငျမစဝကြၽနးေပၚေဒသအစအစဥအေနျဖင ေကးလကေနႏြမးပါးသ အမေထာငစမား ရကၡာႏင ဝငေငြ တးတကလာၿပး၊ ထခကလြယမႈ ေလာနညးလာသျဖင လမႈ-စးပြားေရး ႏင ရာသဥတဒဏမားက ႀကႀကခနငမႈက တညေဆာကေပးရန လပေဆာငေနသည။ ထသ႔ျဖစထြနးေစရနအတြက မးစပါးတနဖးကြငးဆကက အထး ဦးတညကာ စကပးေရးက႑ အတြငးတြငပင တနးဖးျမငတကကာ ‘တကလမးရန’ ေတာငသမားက ကညေနသည။ ထ႕ျပင ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသ အစအစဥသည ရာသဥတေျပာငးလမႈ၏ ေရရညသကေရာကမႈက ေမာေတြးကာ ေဒသမးကြတ႔၏ အရညအေသြးက ထနးသမးကာ ဇဝမးကြၾကြယဝမႈက ကာကြယေစာငေရာကႏငခသည။ ဤေဆာငရြကမႈတြင LIFT ၏ မတဖကအဖြ႕ ေမတာသည ေရ႕တနးမ ပါဝငကာ ၄၈ ရြာတြင စပါး ၄၈ မးက စမးသပခသည။ ေမတာသည မးစစမးမန မ းစပါး ၁ဝ ကလဝင အတ ၇၂ဝ က ေတာငသသငတနးေကာငးဆငးမားသ႔ လညးေကာငး၊ ၃၆ အတက မးေစ ထတလပသမားသ႔ လညးေကာငး ျဖန႔ေဝေပးခသည။ ထ႔သ႔ေဆာငရြကခကမားသည ေရတအေနျဖင ေတာငသမားက အရညအေသြးျမင မ းစပါးက လကလမးမေစၿပး ေရရညတြငလညး ရာသဥတဒဏက ႀကႀကခနငေစမည ျဖစသည။

ႀကႀကခနငမႈဆငရာ မဝါဒ အဆငတြင LIFT၏ ေဆာငရြကမႈLIFT သည မဝါဒက႑တြင ႀကႀကခနငမႈက အေျချပကာ ေပါငးစညးထားေသာ ဘကစဖြ႕ၿဖးေရးအတြက ေဆြးေႏြး လႈ႕ေဆာခသည။ LIFT သည စကပးေရး ေမြးျမေရး ႏင ဆညေျမာငး ဝနႀကးဌာန၊ လမႈဝနထမးဦးစးဌာန၊ ေကးလက ေဒသဖြ႕ၿဖးတးတကေရး ဦးစးဌာန တ႔မ အဆငျမငအရာရမား တကေရာကေသာ အစညးအေဝးတခက ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင ကငးပေပးခသည။ ဝနႀကးဌာန၊ ဦးစးဌာနမားႏင လမႈအဖြ႕အစညးမားပါ တကကြစြာ ေပါငးစညးကာ ႀကႀကခနငမႈက မညသ႔ ခဥးကပသငေၾကာငးက အေလးထား ေဆြးေႏြးခသည။ ဤအစညးအေဝးသည ဝနႀကးဌာနအခငးခငး ပးေပါငးေဆာငရြကျခငးျဖင ပမေဆာငရြကႏငစြမးရေသာ အေနထားက ေပၚလြငေစခ႔သည။ ႀကႀကခနငမႈဆငရာ LIFT၏ သေတသန ႏင ေလလာသငယမႈ၂ဝ၁၆ တႏစလးတြင LIFT သည မဝါဒေရးဆြမႈမားႏင လကေတြ႕ေဆာငရြကမႈမားတြင ပပးကညရန ျမနမာနငင၏ ႀကႀကခနငမႈက ဆကလကသေတသနျပခသည။ ၂ဝ၁၆ခႏစတြင ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသအစအစဥသည (strategic resilience assessment - STRESS)ဟ ေခၚေသာ ႀကႀကခနငမႈ ဆငရာ မဟာဗဟာေျမာက သးသပခကက ေဆာငရြကခသည။ ဤသးသပခကတြင ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသမ အမေထာငစမား၊ ရပရြာမားသည ဖစးမႈမား ေဘးဒဏမားႏင ရငဆငရပါက မညသ႔ သငယသည၊ ေကာလႊားသည၊ လကေလာညေထြေနထငသည၊ ေျပာငးလသည ဆသညအေျခအေနက ေလလာသည။ ျမစဝကြၽနးေပၚမ မတဖကအဖြ႕မားသည ႀကႀကခနငမႈဆငရာ စမခကမားတြင STRESS ေတြ႕ရခကမားက အသးျပေနသညျပင၊ အမေထာငစမား သငယပ၊ ေကာလႊားပ၊ လကေလာညေထြ ေနထငပတ႔တြင ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသ(၃)အစအစဥက မညသ႔ေျပာငးလေစေၾကာငးက ေလလာသးသပႏငမည နညးလမးကလညး ျပစေနသည။ ရခငေဒသ အစအစဥသည နငငတကာ ပတဝနးကငႏငဖြ႕ၿဖးမႈဌာနက ကနထရကခပဆ ေခၚယခၿပး မမတ႔အစအစဥက ႀကႀကခနငမႈက မညသ႔ တညေဆာကေပးေနေၾကာငး၊ ေဘးဒဏမားက လထကတန႔ျပနနငေအာင မညသ႔ ကညေၾကာငးက ေလလာခ႔သည။ ဤအစအရငခစာပါ အႀကျပခကမားသည ေနာငကာလ ရခငေဒသအစအစဥ ေရးဆြရာတြင အေထာကအကျပမည ျဖစသည။

LIFT ၏ အစအစဥအားလးတြင ႀကႀကခနငမႈက မညသ႔ တညေဆာကေပးေနေၾကာငးက သေတသန ျပလကရသည။ ၂ဝ၁၆တြင LIFTသည တာဝနအဆငအကးမားက မညသ႔ ျဖစေျမာကေစသည၊ ယငးတ႔က ႀကႀကခနငမႈက မညသ႔ တညေဆာကေပးေနသညကေဖာထတနငမည ေလလာမႈမား ေဆာငရြကလကရသည။ ႀကႀကခနငမႈက နားလညေစေရး ေလလာေတြးေခၚမႈ မေဘာငတရပကလညး ၂ဝ၁၆ တြငပင ေရးဆြခၿပး ယငးက စစတမးမား၏ ေတြ႕ရခကမားက သးသပရာတြင ကငသးမည ျဖစသည။

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |94

၅.၃။ ကား/မေရးရာ

၂ဝ၁၆ ခႏစတြင LIFTသည ကား/မ တနးတညမေရး၊ အမးသမးမား လပကငနငစြမးရေရးတ႔အတြက ကား/မ ေရးရာ မဟာဗဟာ ႏင ေရ႕ဆကေဆာငရြကမညအစအစဥတ႔ျဖင အဓကထား ေဆာငရြကခသည။ LIFT သည ျမနမာႏငငရ အမးသမးမား လပကငႏငစြမးရေစရန ႏင ကားမတနးတညမမႈရရရန ဆကလကေထာကပခရာ မတသားဖြယ ေအာငျမငမႈ မားစြာက ရရခသည။

LIFT၏ ကား/မေရးရာမဟာဗဟာ ႏင လပငနးစမခက၂ဝ၁၆ ခႏစတြင LIFTသည မမ၏ ကား/မ ေရးရာမဟာဗဟာက ျပနလညသးသပကာ ျပနေရးဆြခသညအျပင ေရ႕ဆက ေဆာငရြကမည အစအစဥကလညး ျပစခသည။ ဤလပငနးစဥက နငငတကာ ကြၽမးကငပညာရငတစဦးက ေဆာငရြကခၿပး LIFTက ဦးေဆာငကာ ဌာနတြငး (အလရငမားႏင LIFT ရနပေငြပပးမႈ ရရသည မတဖကအဖြ႕မားအပါအဝင) တငပငေဆြးေႏြးမႈမားက အႀကမႀကမ ျပလပခသည။ ထသ႔ျပလပခသျဖင ဤမဟာဗဟာသည ျမနမာႏငင၏ အေျခအေနက အေျခခကာ LIFT ႏငလညး ကကညမႈရခသည။

ဤမဟာဗဟာ၏ ရညရြယခကမာ ျမနမာႏငငရ အမးသမးမား လပကငနငစြမးရေစေရး ႏင ကား/မ တနးတညမမႈ ရရေရး တ႔အတြက LIFT၏ ေဆာငရြကခကမားက တးျမႇငရန ျဖစသည။ ဤသ႔ျဖစရနအတြက ေအာကပါ အတငး ေဆာငရြကမည။

• LIFT ၏အစအစဥတငး စမခကတငးတြင ကား/မ ေရးရာက ပါဝငေစရန၊ LIFT ၏အစအစဥမားတြင ပါဝငေသာ ကား/မေရးရာ အေလးထားေဆာငရြကမႈမားကလညး အေကာငထညေဖာရန

• ကား/မ မတညမႈ ႏင အမးသမးမား၏ လအပခကတ႔က LIFT၏မဝါဒ၊ ေဆြးေႏြးလႈ႕ေဆာမႈ၊ အသပညာပငးဆငရာ စမခန႔ခြမႈ လပငနးမားတြင ပမအေလးထားေဆာငရြကရန

• LIFT၏ ခငမာေသာ ေခါငးေဆာငမႈ၊ အပခပမႈဖြစညးတညေဆာကပတ႕ျဖင ကား/မ ေရးရာ မဟာဗဟာ အထေျမာက ေအာင ပပးေထာကပရန• အမးသမးမား လပကငႏငစြမး ႏင ကား/မ တနးတညမမႈရေရး အတြက LIFT၏ စြမးေဆာငရညႏင တာဝနယမႈ

တာဝနခမႈက ျမႇငတငရန

ကား/မ ေရးရာလပငနးေရ႕ဆကလပငနးအစအစဥတြင ကား/မ ေရးရာ မဟာဗဟာက ေဆာငရြကရန အခကမားအျဖစ ဖြငဆထားၿပး ျပတသားေသာ အညႊနးမား ႏင ဥးတညခကမားကပါ ေဖာျပထားသည။

ကား/မ ေရးရာဆငရာ LIFT၏ အပခပမႈ ႏင ကတကဝတကား/မ ေရးရာဆငရာ LIFTေဆာငရြကမႈ၏ အေရးပါပက ျမငတငရန ႏင အထးျပရနအတြက ကား/မ ေရးရာမဟာဗဟာ ႏင ေရ႕ဆကလပငနးအစအစဥ အေကာငအထညေဖာမႈက အထကတနး စမအပခပသမားမ တာဝနယသည။ ထသ႔ ေဆာငရြကရာ တြင အထကတနးစမခန႔ခြသမားက ေထာကပရန လပငနးအဖြ႔တစခက ဖြ႔စညးထားသည။ သ႔ေသာ ကား/မေရးရာ မဟာဗဟာတြင ပါရသညအတငး ေအာငျမငရနမာ LIFTက စစညးေဆာငရြကရမည တာဝန ျဖစသည။

ကား/မေရးရာ မဟာဗဟာ အေကာငအထညေဖာမႈအတြက ကနေဒၚလာ ၁ဝဝ,ဝဝဝက ဘတဂကလာထားၿပး၊ ယငးက စစတမးမား၊ ေဆြးေႏြးပြမား၊ ကၽြမးကငသ(မား) ေခၚယရန အသးျပမညျဖစသည။

LIFTသည မမ၏ အပခပမႈအေဆာကအအ အတြငးတြငပင ကား/မေရးရာက အေလးထားသည။ UNOPS ႏင ပးေပါငးကာ ဝနထမးေရြးခယခန႕ထားသညလပငနးစဥတြင အမးသမးမားက ဦးတညကာ ထပတနးေခါငးေဆာငရာထး မားတြင ကား/မ မတမႈက ပမျဖစေစသည။ ထ႔ျပင လပငနးခြငတခလးတြငလညး ကားႏငမတ႔၏ သးျခားလအပခကမားအလက ျဖညဆညးေဆာငရြကသည။ ၂ဝ၁၆ တြင ရးဝနထမးမခငမား အဆငေျပေစရန မခငမား နားေနခနးတစခက သးသန႔ ထားေပးခသည။ အလပခနက လကေလာညေထြ ထားေပးသည။ ကြနဒးမားက ထားရေပးသည။ အထကတနး စမခန႔ခြသ မားကလညး ကား/မေရးရာ အေလးထားေရး သငတနးက တကေရာကၾကသည။

ထ႔ျပင ၂ဝ၁၆ တြင LIFTရနပေငြ ပပးသည သးသပေလလာမႈမား၊ သငယမႈမားအားလးတြင ကား/မေရးရာက မပါမေနရ ထညသြငးရန မဝါဒခမတခသညျပင သးသပသည ေမးခြနး ၇ခ တြငလညး ကား/မေရးရာႏင ပတသကေသာ ေမးခြနး တခက ထညသြငးခသည။ ထသးသပသညေမးခြနးမားက ၂ဝ၁၇ ႏင ၂ဝ၁၈ ခနစတြင ေျဖရငးေဆာငရြကမညျဖစသည။

95|

အစအစဥမားမ စတဝငစားဖြယမား

LIFT၏ မဟာဗဟာအသစ ႏငအည ဤရနပေငြသည အမးသမးမား၏ ႀကႀကခနငမႈက ဆကလကတညေဆာကကာ ယငး၏အစအစဥတငးတြင အမးသမးလပကငနငစြမးရေစေရး ႏင ကား/မတနးတညမမႈ ရရေရး တ႔အတြက ဆကလက လပကငမည ျဖစသည။ စတဝငစားဖြယအခ႕၏ အေသးစတက ေအာကတြင ဆကလကဖတရႈႏငပါသည။

ရခငေဒသအစအစဥရခငေဒသအစအစဥတြင အမးသမးမားအား စမခကမားမ အကးေကးဇး အျပညအဝရရေစရန၊ လမႈေရး၊ ယဥေကးမႈ၊ ရပပငးဆငရာ အတားအဆးမားေၾကာင ဟန႔တားမႈမားမရေစရန ေဆာငရြကပါသည။ ဥပမာ တကလမး အစအစဥ(၂)၏ မတဖကအဖြ႔ Oxfamသည ေကာကျဖရ ရပရြာမားမ အမးသမးမားက ေခါငးေဆာင ျဖစလာနငေစမည ကၽြမးကငမႈ ႏင စြမးေဆာငရညက အားျဖညေပးကာ အမးသမးမား လပကငနငစြမး ပမရေစရန အလြန အားထတ ေဆာငရြကခသည။ ဤအမးသမး ေခါငးေဆာငမႈသငတနးမားတြင အမးသမးမား အမးသားမား ကားမေရးရာ ကစၥမားက သျမငရန ႏင ေအာကပါ သတငးစကားသးခကက နားလညေစရန ရညမနးခသည။(၁) အမးသမး၊ အမးသားတ႔သည အခြငအေရး တနးတရၾကသည။ (၂) အမးသမးမားက အၾကမးဖကျခငးအား လကမခနငပါ။ (၃) အမးသမးမားသညလညး အမးသားမားနညးတ ေခါငးေဆာငမားျဖစနငၾကသည။

အမးသမးမားအေနျဖင ဤသငတနးမား မ ရရသည အသအျမငမားက မမတ႔ရြာမားတြင ျပနလညေဝမရာ၌ အေထာကအက ျဖစေစမည ပစတာမား ႏင လမးညႊနခကမားက Oxfamက ထတေဝခၿပး ကယကယျပန႔ျပန႔ ထေရာကမႈ ရေစရန ေဆာငရြကခ႔သည။

ေခာငးဝရြာ၊ ကငးေျမာကရြာ စသညတ႔တြင အမးသမးမားသည ရပေရးရြာေရးကစၥမားတြင ပမတကကြစြာ ပါဝငေနၾက ၿပး အရကေသစာ ေသာကစားမႈ ဆန႔ကငေရး၊ အစးရ အရာရမားႏင မတဖကကြနရကဖြ႕ျခငး၊ CSO မားႏင ခတဆကျခငး စသညတ႔က ဦးေဆာငေနသည။ ေကာကျဖေဒသမ အမးသမးမားအေပၚ ရခငေဒသအစအစဥ ႏင Oxfam စမခကတ႔၏ သကေရာကမႈက ယငးအမးသမးမား ကယတငက ေျပာျပျခငးသညပင အေကာငးဆးျဖစသည။

သငတနးက ျပနေရာကေရာကခငးပ သလာတာေလးေတြက ျပနေျပာျပတာေပါ…ပထမေတာ သတ႔လ လငကြျပားမႈက အေျခခတ အၾကမးဖကမႈဆတာက နားမလညၾကဘး၊ ဒေတာ တကလမးက ထတတ ပစတာက သးၿပး ကာတြနးရပေလးေတြန႔ ရငးျပရတယ

ေဒၚႏႏရ၊ ေကာကျဖတြင Oxfam မဖြငလစေသာ ေခါငးေဆာငမႈ သငတနးတကၿပးေနာက

ကၽြနမက စာမတတပါဘး။ အစကေတာ ကယကယကယေတာင မယပါဘး၊ သငတနးတကၿပးေတာမ ကယကယကယ ယၾကညမႈရလာၿပး ေခါငးေဆာငခငလာတယ။ ၂ဝ၂ဝ ခႏစ ေရာကရင ရြာအပခပေရးမး ေနရာက ဝငအေရြးခမယ။

တငတငႏြယ၊ မငးေကာကရြာ

ကၽြနမတ႔ရြာမာက အမတငးလပ အမတြငး အၾကမးဖကမႈ ရေနတယ။ ဘယသမ ဒါက အေရးမလပၾကဘး။ ခေတာ မနးမတေယာကက အၾကမးဖကတာဟာ လ႔အခြငအေရးက ခးေဖာကတာပ ဆတာ သလာၿပ။ ရပရြာထက အမးသမးေတြကလ ဒါက လကမခရဘးဆတာ နားလညေအာင ကၽြနမတ႔အပစက သငေပးရမယ

ေဒၚခငယေမ၊ ခငးမငးျပငရြာ

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |96

ေကာကျဖေဒသမ အမးသမးမား၏ ေခါငးေဆာငမႈတကလမးေကးရြာမားတြင အမးသမးမားသည အခငးခငးအေထာကအပျပလက ကား/မခြျခားဆကဆမႈ အတား အဆးမားက ေကာလႊားကာ ရပရြာမားက ေခါငးေဆာငေနၾကသည။ ေဒၚေရႊသနးသည တခနက ရခငေဒသ ေကးရြာ မားတြင ေယာကားႏင မနးမမားက ခြျခားထားမႈအေျခအေနက ျဖတေကာနငခသည။ ေခာငးဝရြာက သမက ဆယအမမး တေယာကအျဖစ ေရြးေကာကခသည။ သ႔က ရပရြာလႀကးမားက ေထာကခၾကသည။

အစတြင ေဒၚေရႊသနးသည ထတာဝနက ထမးေဆာငရန ေၾကာကေနခသည။ သ စာမတတေသာေၾကာင ျဖစသည။ သ႔ေသာ ရြာက သ႔က ယၾကညသညျပင အမးသမးမား လပကငႏငစြမးရမႈ သငတနးက တကခရေသာေၾကာင အားရလာၿပး ထတာဝနက လကခခသည။

မကခြကက စ ကငရေတာ တကယလးတနၿပး ေျခဖားလကဖားပါ ေအးလာတယ။ ကယကယကယ ေျပာျပရတယ။ ဒါ ကယရြာအတြက ေျပာျပမ ျဖစမယ။ လေရ႕သေရ႕ မေျပာဖးလ ကစၥမရဘး။ ေဆြးေႏြးပြတ႔ သငတနးတ႔မာ ေျပာေနသလပ သေဘာထား…လ႔။ အဒေနာကေတာ စကားေတြ ေခာေခာေမာေမာ ထြကလာၿပး လလ ေနသာသြားတယ

ေဒၚသာႏခင၊ သေခာငးရြာ

သငတနးမတကခငတနးကေတာ ကား/မ ေရးရာတ႔ အမးသမးေခါငးေဆာငမႈတ႔ဆတာ မနးမေတြက သတ႔ ေယာကၤားေတြန႔ ရနတကေပးတာလ႔ မတေနခတာ။ တကယေတာ ထငထားတာန႔ တျခားစ ျဖစေနတယ။ မနးမန႔ ေယာကားေတြ မတေဆြေတြျဖစတယ။ လမႈေပါငးသငးဆကဆေရးတ႔ ဘာတ႔က ေဆြးေႏြးရတယ။ ကပက ကပမနးမန႔ ရနမျဖစခငပါဘး။ သားကေရာ သမးကေရာ အတတပ အခြငအေရးေပးတယ။

အမးသား သငတနးသား တဦး၊ ကလနကြၽနး

'ကၽြနမ ကယကယကယ အားေပးၿပး အမးသမးမား လပကငႏငစြမးရေရး လႈပရားမႈေတြမာ ေခါငးေဆာငခတယ။ ကယသထားတာက အမားျပညသက ဘယလျပနေျပာျပရလဆတာမးက အဒမာ တတခတာ'သမသည ဤကၽြမးကငမႈႏင စတအားထကသနမႈတ႔ျဖင ေကးရြာအစညးအေဝးမားက ဆယအမမး တစေယာကအျဖစ ဦးေဆာငေနသည။ေရးသားတငျပသ။ ဂနဖာ မကကငတငယာ-တကလမး ျပနၾကားေရးႏငဆကသြယေရး ဌာနမး

97|

တကလမးအစအစဥ ပထမအဆင(၂ဝ၁၃-၂ဝ၁၅) အတြငး ရခငေဒသ ကား/မ တနးတညမမႈ တးတကေရး၏ အဓက ရလဒမားတြင ေအာကပါတ႔ပါဝငသည-

ဆးျဖတခကခမတေရးတြင တကကြစြာ ပါဝငမႈ • VDC ကယစားလယ ၃ဝ ရာခငႏႈနးသည အမးသမးမားျဖစသည။ • အမေထာငစ ၆၅ ရာခငႏႈနး (ယခငက ၄၁ ရာခငႏႈနး)က အမးသမးမားသည ရပေရးရြာေရး ဆးျဖတခက

ခမတေရးတြင ပါဝငသငသညဟ သေဘာတၾကသည။• သငတနးမား ေဆြးေႏြးပြမားတြင အမးသမးမား ပမ ပါဝငတကေရာကၾကသည။• အမးသမး လပကငႏငစြမးရမႈ သငတနးက တကေရာကေနေသာ အမးသမး ၆၅ ရာခငႏႈနးက သတ႔၏ အသအျမင • ကြၽမးကငမႈမားေၾကာင ပမ ယၾကညစတခမႈရလာေၾကာငး ေျပာၾကားၾကသည။

ေကးရြာ ေငြစေငြေခးအသငးမား (VSLA)• VSLA မားတြင အမးသမးမားပါဝငမႈ ျမငမားသည။ အသငးဝင ၈၂ ရာခငႏႈနးမာ အမးသမးမား ျဖစသည။

ေခါငးေဆာငေနရာက ရထားသ အမးသမးမားလညး မားစြာရသည။• အမးသမး ၇ဝ ရာခငႏႈနးခန႔မာ အမေထာငစမားတြငျဖစေစ၊ VSLAမားတြငျဖစေစ ေငြေၾကးကစၥက

အဆးအျဖတေပးရာတြင ပါဝငေနၾကသည။• VSLA အသငးဝင ၅,၅၂၃ ဦးသည စေငြ ကနေဒၚလာ ၄၂ဝ,ဝဝဝ က စေဆာငးထားၿပး ေခးေငြ ကနေဒၚလာ

၉ဝဝ,ဝဝဝ ခန႔က ထတေခးထားသည။ ေခးေငြ ၃၃ ရာခငႏႈနးမာ အမးသမးမားဦးစးေသာ အေသးစား စးပြားေရး လပငနးမားသ႔ ထတေခးထားသည။ ေခးေငြမားက သးလအတြငး ျပနဆပရသည။

ဝငေငြ ႏင လပခတညမႈ• တကလမး၏ အလပ ႏင ေငြ ဖလယေသာ စမခကလပငနးမားတြင ဝငေငြနညးပါးၾကရာသည ေကးရြာသ /

သားေပါငး ၃၁,ဝဝဝ ပါဝငခရာ ၅၄ရာခငႏႈနးမာ အမးသမး ျဖစသည။ မလရညမနးခက ၄ဝ ရာခငႏႈနးထက မားစြာ သာလြနသည။

• အမးသမးမားအား လပခ ပေပးရနဆးျဖတခကက အမးသားမားက ကန႔ကြကခၾကေသာလညး ကား/မတညစြာ လပခေပးေခခသည။

အသက ၂၇ ႏစအရြယ သကရညဝငး သည ရပရြာေခါငးေဆာငတစဦးျဖစလေသာ ဆႏၵရၿပး စြမးေဆာငရညႏင သတတ႔လညး ရသည။ ေရးရးဆနလေသာ ရခငျပညနယမ ေကးေတာသေလးအတြက ထးျခားလသည စတအား ထကသနမႈ တစခပင ျဖစသည။ သမသည လြနခေသာ သးႏစက ဇာတ အနးေတာရြာတြင ပထမဆး အမးသမး ဆယအမမး ျဖစခသည။ သကရညဝငး သည Oxfam က ႀကးမး ကငးပေသာ သငတနးမားမ ကားမေရးရာ၊ အမးသမးေခါငးေဆာငမႈ၊ လမႈေရး တာဝနခယမႈ၊ ေျမယာဥပေဒ၊ ေဆြးေႏြးလႈ႕ေဆာျခငး စသည ဘာသာရပမားဆငရာ အသအျမင ႏင သတငး အခကအလကမားက ရရခသည။ Oxfam၏ အမးသမးေခါငးေဆာငမႈ သငတနး တကေရာကၿပးေနာက၂ဝ၁၆ခႏစ ဒဇငဘာလတြင အမးသမး၂၂ ဦးပါ အပစတခ က ဥးေဆာငဖြ႕စညးခသည။ ထအပစသည တစလလင ႏစႀကမ ေတြ႔ဆကာ အမးသမးေရးရာမားက ေဆြးေႏြးၾကသည။ အဖြ႕ဝင အခငးခငး ေထာကပရန အမးသမးအမားအတြက အေရးေပၚရနပေငြတရပက ထေထာငထားၾကသည။ ယငးအဖြ႕ေလးသည ပဂၢလေရးရာ အခကအခမား ရပါကလညး အခငးခငး အသေပး မေဝကာ ေဖးမနငမည လၿခသည ေနရာေလးတခလညး ျဖစသည။

‘သငတနးေတြကေန သခရတာေတြကေတာ အမားႀကးပ။ ဒါေတြက ရပရြာထက အမးသမးေတြက ျပနမေဝေပးတယ။ အခငးခငး စညးလးေအာင ပါဝငၾကဖ႔လညး တကတြနးတယ’ဟ သက ဆသည။ အဆငျမငေခါငးေဆာငမႈက သလမးတကရာတြင ကနအမးသမးမား၏ အေထာကအပသည အခရာပငျဖစေၾကာငး သမက ေလလာသရထားသည။ ပမ တာဝနယရနလညး သ စတဆးျဖတထားၿပး ျဖစသည။ ‘ရြာေခါငးေဆာငမေျပာန႔။ ျဖစနငရင နငငေတာသမၼတေတာင လပခငတယ’ ဟ သမကၿပးလက ဆသည။

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |98

ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသ အစအစဥျမစဝကြၽနးေပၚအစအစဥသည စမခကလပငနးမားတြင အားလးပါဝငေစရန ႏင အမးသမး၊အမးသားမား၏ လအပခက မားက ေျဖရငးေဆာငရြကေပးသည။ မတဖကအဖြ႕ WHH က ေဆာငရြကေနေသာ စမခကသည ျမစဝကြၽနးေပၚ(၂) အစအစဥမ ရရေသာ သငခနးစာမားအေပၚ အေျခခၿပး အမးသမးမားႏင ကား/မ တနးတညမေရးက အထးအေလးထားကာ စမခကလပငနးစဥမားႏင ဘတဂကက ျပနလညသတမတခသည။ ၂ဝ၁၅ ခႏစတြင WHH သည ယငးတ႔၏ လပငနး အားလးတြင ကား/မေရးရာပါဝငမႈ ပမေကာငးမြနေစရနအတြက သးသပခကတခက ေဆာငရြကကာ ကား/မ ေရးရာ မဟာဗဟာ က ေရးဆြခသည။ ကား/မ ေရးရာ အသပညာေပးမႈမားက ေကးရြာ ၅၂ ရြာတြင ေဆာငရြကခသည။ ၂ဝ၁၆ခႏစ ႏစဆနးတြင မတဖကအဖြ႕မား၊ နညးပညာဝနထမးမားႏင ကြငးဆငးဝနထမးမားက နညးျပသငတနး ပ႔ခခသည။

ကား/မ တနးတညမမႈ ပမျဖစလာေစေရးအတြက အခြငအလမးမား အတားအဆးမားက ေဖာထတရန ကား/မ ေရးရာ လပငနးအပစတခက ဖြ႕စညးကာ စမခကလပငနးမားက ျပနလညသးသပခၿပး၊ ယငးေတြ႕ရခကမားအတငး ေဆာငရြကရန စမခကမား ေရးဆြခသည။ ဤမဟာဗဟာ၏ ေနာကဆးအဆငမာ ကား/မ ေရးရာ အသပညာေပးျမႇငတငေရး လပရားမႈ တခက ေရးဆြ အေကာငအထညေဖာျခငး ျဖစသည။ ျမစဝကြၽနးေပၚ(၂) အစအစဥအတြငးက ထတလပခေသာ ညညြတမႈ ဆသ႔ ဇာတလမးရပရငက ရြာမားတြင ျပသကာ ကား/မ တနးတညမမႈ ေကာငးမြနေစေရးအတြက အခြငအလမးမား ႏင အတားအဆးမားက ေဆြးေႏြးေစသည။ ၂ဝ၁၆ ႏစကနတြင စမခကရြာအားလးနးပါး၌ ပညာေပးလပငနးေဆာငရြကခရာ တကေရာကသ ၂,ဝဝဝ ေကာရသည။ ၂ဝ၁၇ ခႏစ လပငနးမားၿပးစးခန၌ အမးသမးမား၏ဘဝအေပၚ ဤပညာေပး လပငနးမား၏ သကေရာကမႈ ေပၚလြင လာမည ျဖစသည။

အပပငးဇနအစအစဥအပပငးဇနအစအစဥ၏ စမခကလပငနးအားလးတြင အမးသမးမား အသငအတငပါဝငသညျပင အမးသမးမား၏ သးသန႔ လအပခကမားက ျဖညဆညးေသာ စမခကလပငနးမားကလညး ေဆာငရြကသည။ မတဖကအဖြ႕ ActionAid က မေကြးတငး ေကးလကေဒသမ ဝငေငြရလမးမရသ အမးသမးမားအတြက အေျခခဝနေဆာငမႈမား၊ လမႈေရး အေထာကအပ မား ရရေစရန သးသန႔စမခကတခ ျဖစသည SEDN က ေဆာငရြကခသည။ ဤစမခကသည အမးသမး မားက အသကေမြးမႈ ပညာသငတနးမား ဖြငေပးၿပး အရညအေသြးျမင လကမႈပစၥညးမားက ထတလပကာ MBoutik ဆငမား မတဆင ေရာငးခေစခသည။ ထ႔ျပင အမးသမးမားက CSO မား၊ NGOမား၊ အစးရ၊ ပဂၢလကက႑တ႔ ႏင ခတဆက ေပးခသည။ ၂ဝ၁၆ တြင SEDNသည အမးသမး ၃,၉ဝဝ က ဤကြနရကမား မတဆင လမႈအေထာကအပ ဝနေဆာငမႈမား၊ ေကာငးျပငပ ပညာေရးတ႔က ေပးအပႏငခသည။ အမးသမးေခါငးေဆာင ၈ဝ ဥးကလညး လမႈစးပြားေရး ဆငရာ သငတနးမား ေပးခၿပး ယငးတ႔၏ MBoutikဆငမားမ ျမနမာကပ ၇၃,ဝဝဝ,ဝဝဝ (ကနေဒၚလာ၅၆,၁ဝဝ) ဖးထ ေရာငးခရခသည။၂ဝ၁၆ခႏစ တြင ဤစမခကသည ယငး၏ စးပြားေရး စမခကက အၿပးသတေရးဆြခရာ ၂ဝ၁၈ တြင ဤစမခက ပတသမး သြားသညတင အမးသမးမား၏ဘဝက ဆကလက အကးျပေနႏငေစရန ဦးတညထားသည။

99|

နငငအဝနး ႏင အစအစဥအားလးတြင ပါဝငမႈ

ကား/မ တနးတညမမႈ ႏင အမးသမးလပကငႏငစြမးရမႈ တ႔သည LIFT ၏အစအစဥအားလးတြင ပါဝငသည အေရးပါ ေသာ က႑မားျဖစသည။ အထးသျဖင ေငြေၾကးဆငရာတြင အားလးပါဝငေစမႈ၊ အာဟာရ၊ ေရႊ႕ေျပာငး သြားလာေရး၊ မဝါဒဆငရာ ပပးမႈမားတြင ျဖစသည။ ေအာကတြင စတဝငစားဖြယအခ႕က ေဖာျပထားၿပး အေသးစတက အခနး(၄)ႏင (၆) တြင ေတြ႕နငသည။

ေငြေၾကးဆငရာတြင အားလးပါဝငေစမႈျမနမာေကးလကေဒသရ အမးသမးမားတြင ေငြေၾကးလကလမးမမႈ ႏင ေငြေၾကးဆငရာတြင ဆးျဖတပငခြငမာ အကန႔အသတျဖငသာ ရေနသည။ ေငြေၾကးအရငးအျမစက လကလမးမမႈ ႏင ထနးခပပငခြငမာ ကား/မ တနးတ မညမႏင ဆကစပလကရသည။၈ဝ အမးသမးမားက ေငြေၾကးအရငးအျမစ လကလမးမမႈႏင ေငြေၾကးအသးျပမႈ အသပညာေပးမႈမား ေပးအပျခငးျဖင ဤတနးတ မညမမႈက ကငတြယနငၿပး အမးသမးမား၏ ေငြေၾကးဆငရာ ဆးျဖတနငစြမးလညး ေကာငးမြနလာမညဟ အျပညျပညဆငရာ သေတသနမားက ေထာကျပေနသည။၈၁ ထ႔ျပင အမးသမးမားသည ေငြေၾကးက လကလမးမလာပါက ပမယၾကညစတရလာၿပး ရပေရးရြာေရးကစၥမားတြင အဆးအျဖတေပးသည တာဝနမားကလညး ယလာေၾကာငး အေထာကအထားမားက ျပေနသည။၈၂

LIFT၏ ေငြေၾကးဆငရာတြင အားလးပါဝငေစမႈအစအစဥသည အမးသမးမားအား လပကငဆးျဖတႏငစြမးက ေပးအပသည။ အမးသမးမားအား ေခးေငြႏင ေငြေၾကးဆငရာပညာေပးမႈ အပါအဝင ေငြေၾကးဝနေဆာငမႈမား ေပးအပကာ ကား/မ တနးတညမမႈ ရရေရးက ေဆာငရြကသည။ ေငြေၾကးဆငရာတြင အားလးပါဝငေစမႈ စမကနးမ ပပးမႈရရသ ၉ဝ ရာခငႏႈနး ေကာမာ အမးသမးမား ျဖစသည။ အေသးစား ေငြေၾကး မတဖကအဖြ႕မားကလညး ယငးတ႔၏ ဝနထမးေရးရာ မဝါဒမားျဖင အမးသမးမားအား လပကငႏငစြမးရရေအာင ေဆာငရြကၿပး ဝနထမး ၆ဝ ရာခငႏႈနးခန႔မာ အမးသမး ျဖစသည။

ဇယား၅.၁။ LIFT၏ အေသးစား ေငြေၾကး မတဖကအဖြ႔မား၏ ကား/မအလက ဝနေဆာငမႈအသးျပသ ႏင ဝနထမးစာရငး၈၃

အညႊနး အမးသမး အမးသား စစေပါငး

ဝနေဆာငမႈအသးျပသ ၁,၆ဝ၁,ဝ၉၁ (စစေပါငး၏ ၉၃ရာခငႏႈနး)

၁၁၃,၁၉၆ (စစေပါငး၏ ၇ရာခငႏႈနး)

၁,၇၁၄,၂၈၇

ဝနထမး ၂,၇၇၇ (စစေပါငး၏ ၆ဝ ရာခငႏႈနး)

၁,၈၅၄ (စစေပါငး၏ ၄ဝ ရာခငႏႈနး)

၄,၆၂၉

အာဟာရLIFTသည မခငႏငကေလး ေငြေၾကးေထာကပမႈ (MCCT)က ေဒအသလက စမကနးတငးတြင ထညသြငးေဆာငရြကကာ ကယဝနေဆာင အမးသမးမားႏင ႏစႏစေအာက ကေလးရသည မခငမားက ေထာကပေငြႏငအတ အာဟာရ အသ ပညာေပး သငတနးမားက တကေစသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသ၊ အပပငးဇနႏင ရခငျပညနယတ႔တြင MCCT စမခကမားက ေအာငျမငစြာ ေဆာငရြကခသည။ ရရသည အေတြ႔အႀကက အသးခကာ ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင လမႈဝနထမး ဦးစး ဌာန ႏငအတ ခငးျပညနယတြင အစးရက ဦးေဆာငမည MCCT အစအစဥက စမခကေရးဆြခသည။ ယငးက ၂ဝ၁၇ ခႏစ တြင စတငမည။ အေသးစတက အခနး(၃)ႏင (၆) တြင ၾကညပါ။

ဤ MCCT စမခကမားက ေငြေၾကးေထာကပမႈေၾကာင အမးသမးမားအေနျဖင ေငြေၾကးထနးခပခြငက လကလမးမ လာသည။ အာဟာရပညာေပးသငတနးမားေၾကာင မမႏင ရငေသြးငယတ႔၏ ကနးမာသခဆငရာ ကစၥမားအတြက ဆးျဖတနငစြမးလညး တးတကလာသည။ ဤေဆာငရြကခကမားေၾကာင အမးသမးမားမာ မမကယမမ ေလးစားစတႏင ရပေရးရြာေရးတြင ပါဝငဆးျဖတလစတလညး ရလာေၾကာငး သေတသနျပမႈအရ သရသည။၈၄

____________________________80 Australian Department of Foreign Affairs and Trade (DFAT), 'Women and the economy in Myanmar: An assessment of DFAT´s private sector development programs', January 201681 United Nations Population Fund (UNFPA, 2010); Food and Agriculture Organization (FAO) and Myanmar Ministry of Agriculture Livestock and Irrigation, Formulation and Operationalisation of National Action Plan for Poverty Alleviation and Rural Development through Agriculture (NAPA), 'Exploring Linkages: Women’s Empowerment, Microfinance and Health Education', Social Inclusion and Gender, Working Paper – 12, Yangon, June 2016, available at: http://www.fao.org/3/a-bl834e.pdf [accessed on 16/11/16].82 Food and Agriculture Organization (FAO) and Myanmar Ministry of Agriculture Livestock and Irrigation, Formulation and Operationalisation of National Action Plan for Poverty Alleviation and Rural Development through Agriculture (NAPA), Social Inclusion and Gender, Working Paper – 12, Yangon, June 2016, available at: http://www.fao.org/3/a-bl834e.pdf [accessed on 16/11/16].83 ဝနေဆာငမႈအသးျပသဆငရာ ကနးဂဏနးမားက ၂ဝ၁၇ခႏစ အေစာပငး ၊ ဝနထမးမားႏငပတသကသည ကနးဂဏနးမားက ၂ဝ၁၆ခႏစဇြနလ အသးသးျဖင ေဖာျပထားျခငး ျဖစသည။ 84 Van den Bold, Quisumbing, Gillespie, 'Women’s Empowerment and Nutrition. An Evidence Review', 2013

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |100

ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာျခငးLIFTက ရနပေငြေထာကပသည သေတသန ႏင စာအပစာတမးမားတြင လပသားေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးသည အမးသမးမားအား မမကယမမ ေလးစားစတႏင စြမးေဆာငရညတညေဆာကနငမည အခြငအလမးက ေပးအပကာ ယငးတ႔၏ လပကငႏငစြမးက ေပးနငသညက ေဖာျပထားသည။၈၅ ဤသ႔ျဖစေစရန အမးသမးမားသည အကာအကြယ ရကာ လၿခရမညအျပင၊ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးက ေပးသည အခြငအလမးမားက လကလမးမနငမည ကၽြမးကငမႈႏင အရငးအျမစမားရရနလညး လသည။ ၎မာ LIFT၏ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး အစအစဥ၏ အဓက ဥးတညသည အခကပင ျဖစသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင LIFTသည မမ၏ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးအစအစဥ ႏင အစးရ၏ မဝါဒေရးဆြမႈ အပငးတ႔အတြင အေထာကအကျဖစေစရနအတြက ျမနမာနငင ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးတြင ကား/မအလက အေျခအေနမားက သေတသန ျပေစခသည။ ယငးသေတသနစာတမးက ၂ဝ၁၆တြင ထတေဝခသည။ အမးသမး ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာသမားက ေထာကပ ရာတြင လအပေနသည မဝါဒမား၊ နညးလမးမားက စတင သေတသန ျပေနသည။ ၈၆

LIFT၏ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး အစအစဥသည အမးသမးမား လျခေဘးကငးစြာ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးက ျဖစေပၚ ေစရနအတြက ေဆာငရြကလကရသည။ အမတြငးလပသားမားအတြက သငတငေသာ အလပအကငဆငရာ ကြနဗငးရငး၁၈၉ က အတညျပရန ႏင သကဆငသည လပထး လပနညးမားက ေရးဆြရန ေထာကပခသည။ ၂ဝ၁၆ခႏစ တြင လကနကးျခငး၊ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး၊ အမးသမး အလပအကင စသညတ႔ႏင စပလဥး၍ အလပသမား၊လဝငမႈ ႀကးၾကပေရး ႏင ျပညသ႔အငအား ဝနႀကးဌာနႏင ထေတြ႔ေဆာငရြကရာတြင ဤကြနဗငးရငးက ဦးတညခၿပး အမးသမးမား လပကငႏငစြမးရေရး ႏင အကာအကြယေပးေရး မမား၊ အမတြငးလပသားမား ကစၥတ႔က ေဆြးေႏြးခသည။

၂ဝ၁၆တြင ထခကလြယေသာ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာသအမးသမးမားက ပမဦးတညကာ ရနကနဧရယာတြင လငလပသား ျဖစသြားသည ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာသအမးသမးမားက ေထာကပမည စမခကအသစတခက Eden အဖြ႕အစညး ႏင လကမတေရးထးခသည။ အေသးစတက အခနး (၄)တြင ၾကညပါ။

မဝါဒ၂ဝ၁၆ တြင LIFT သည ျမနမာႏငငတြင ကား/မ တနးတညမမႈက ပမရရေစရန သကဆငရာ မဝါဒ ေဆြးေႏြးမႈမား တြင ပါဝငခသည။ ကား/မ ေရးရာ မဝါဒျဖစထြနးေရးကစၥမားတြင အစးရႏင ဆကလကပးေပါငးေဆာငရြကခရာ မတသား ေလာကေသာ ေအာငျမငမႈမားက မတဖကအဖြ႕GEN မတဆင ရရခသည။ GEN သည ဝနႀကးမား၊ လႊတေတာအမတ မားႏင ေတြ႔ဆကာ အမးသမးမားအား အၾကမးဖကျခငးမ ကာကြယတားဆးသည ဥပေဒက ေဆြးေႏြးခသည။ မတလတြင အပခပေရးတြင အမးသမးမားပါဝငေစေရး ေဆြးေႏြးပြက ကငးပခရာ လႊတေတာအမတ ၁ဝဝ ေကာ တကေရာကခသည။ GEN သည ျမနမာႏငငလးဆငရာအမးသမးေရးရာေကာမတ (MNCWA) တြင ပါဝငခြငရထားေသာေၾကာင အမးသမးမား အေပၚ ခြျခားဆကဆမႈမားအားလး ပေပာကေရး သေဘာတစာခပ (စေဒါ/CEDAW) ၊ အမးသမးမား ဖြ႕ၿဖးတးတကေရးဆငရာ အမးသားအဆင မဟာဗဟာစမကနး(NSPAW)၊ က႑အားလးတြင အမးသမးမား တနးတညမမႈ တ႔က အေကာငအထညေဖာေရးအတြက ေဆြးေႏြးလႈ႕ေဆာႏငခသည။

၅.၄။ လမႈကာကြယေစာငေရာကေရး

ျမနမာႏငင၏ လမႈေရး စးပြားေရးတ႔မာ သြကလကတက ကြစြာ လႈပရားအသကဝငေနၿပး မားစြာေသာ လမား၊ အမေထာငစ မား အတြက မမတ႔၏အသကေမြးမႈက တးတကေအာင လပကငနငသည အခြငအလမးမား ျဖစထြနးလက ရသည။ သ႔ေသာ ေကးလက ေန အမေထာငစမားအဖ႔ ေရာဂါမားျဖစျခငး၊ ရာသဥတဆးရြားျခငးစေသာ ေဘးသငမႈမားၾကာင လညးေကာငး၊ အာဟာရခ႕တျခငး၊ လမႈေရး ကေမာကကမ ျဖစျခငး၊ ဆငးရႏြမးပါးျခငးစေသာ လမႈေရး စးပြားေရး ဖစးမႈဒဏ မားၾကာင လညးေကာငး ဤအခြငအလမးမား ဆးရႈးႏငသည။ အစးရ၏ အမးသား လမႈကာကြယေစာငေရာကေရး မဟာဗဟာ စမခကသည-(၁) လမႈေရး စးပြားေရးအရ ထခကလြယမႈက ကာကြယရန၊ ေလာပါးသကသာေစရန၊ (၂) မရမျဖစ အေျခခ ဝနေဆာငမႈမား ႏင စးပြားေရး အခြငအလမးမားက ပမ လကလမး မေစရန၊ (၃) ေမာလငမထားေသာ ေဘးဒဏမားက ေကာလႊားႏငစြမး ပမ ရလာေအာင ေဆာငရြကရန ရညမနးသည။ LIFT သည အစးရ ဌာနဆငရာ စြမးေဆာငရညက အားျဖညေပးျခငး၊ ဘကစဖြ႕ၿဖးမႈႏင တနးတညမမႈက ျမႇငတငေဆာငရြကျခငး၊ အကးခစားခြငရသည ရပရြာမား၏ ႀကႀကခႏငမႈက တးတကေစမည လပေဆာငခကမားျဖင အစးရ၏ အမးသားလမႈကာကြယေရး ရညမနးခကမားက ပပး ေဆာငရြကမည ျဖစသည။

____________________________

85 BRIDGE at the Institute of Development Studies, University of Sussex, Brighton, 'Gender and Migration Overview Report', 2005 86 The World Bank, 'On the Move, Migration Survey', LIFT, Yangon, 2016

101|

အစးရက ပပးေဆာငရြကျခငး၂ဝ၁၆ တြင LIFT ၏ မတဖကအဖြ႔ HelpAge သည လမႈကာကြယေစာငေရာကေရး ေရရည ရညမနးခကမားက ေထာကပရနႏင အစးရ၏ ဌာနဆငရာ စြမးေဆာငရညက အားျဖညရန အတြက လမႈဝနထမး၊ ကယဆယေရး ႏင ျပနလညေနရာခထားေရး ဝနႀကး ဌာန ႏင ပးေပါငး ေဆာငရြကခသည။ ၂ဝ၁၆ စကတငဘာလတြင သကႀကးရြယအမားဆငရာဥပေဒက လႊတေတာက အတညျပခသည။ သကႀကးရြယအဆငရာ အမးသားမဝါဒ ႏင ငါးႏစစမကနးကလညး စတငေရးဆြေနရာ ၂ဝ၁၇ ခႏစတြင ၿပးစးမည ျဖစသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစ ဇြနလတြင လမႈဝနထမးဦးစးဌာန ႏင HelpAge တ႔ ပးေပါငးေဆာငရြကခေသာ သကတမး ၁ ႏစရၿပျဖစသည ေငြေၾကးပပးမႈ ေရ႕ေျပးစမခက ၿပးစးခသည။ ဝနႀကးဌာနသည ဤေရ႕ေျပးစမခက၏ သးသပအစရငခစာက ခငးျပညနယ MCCT အစအစဥ ေရးဆြရာတြင မျငမးခ႔သည။ စမခက၏ ထးျခားေသာ အျခား ေအာငျမငမႈတခမာ အသက ၉ဝေကာ သကၾကးပဂၢ လမားအား ပပးမည လမႈေရးပငစငအတြက ဝနႀကးဌာန၏ ၂ဝ၁၇-၂ဝ၁၈ ဘတဂကက တးျမႇငရန စမကနး ႏင ဘ႑ာေရးေကာမရငက ဆးျဖတချခငးပင ျဖစသည။ ရပရြာလထက ေထာကပျခငးအမးသားအဆငတြင အစးရႏင မဝါဒဆငရာ ထေတြ႕ေဆာငရြကသညနညးတ ေအာကေျခအဆငတြငလညး ရပရြာမားႏင တကကြစြာ ေဆာငရြကလကရေသာ စမခကမားက LIFT က ေထာကပေနသည။ အပပငးဇနတြင HelpAge ႏင ေဒသခမတဖက မႏေလး ခရစယာန ကလာဏယဝအသငး (YMCA) တ႔ ပးတြ အေကာငအထညေဖာ ေနေသာ လမႈကာကြယေစာငေရာကေရး စမခကတခက ပပးေပးလကရသည။ ဤစမခကသည အဓက ျပနာ ႏစခက ေျဖရငးမည ျဖစသည။ ယငးတ႔မာ- သကႀကးရြယအမား၏ ထခကလြယမႈက ကငတြယမည ခငမာေသာ စနစမား ရပရြာတြင မရျခငး၊ အမေထာငစအဆင ႏင ရပရြာအဆငတ႔တြင လမႈကာကြယေစာငေရာကေရးစမခကက အသကသြငးမည အသႏင အေတြ႕အႀကတ႔ အစးရတြင မရျခငးတ႔ျဖစသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစ အတြငးတြင ေကးရြာ၄ဝမ လမႈကာကြယေစာငေရာကေရး ေကာမတမား က သငတနးေပးကာ ေကးရြာ လမႈကာကြယေစာငေရာကေရး ႏစစဥစမခကက ေရးဆြေစသညျပင ေကးရြာအေျချပ လမႈကာကြယေစာငေရာကေရး စနစမားက ထေထာငရန ေငြေၾကးေထာကပေပးခသည။ ထသ႔ေထာကပရာတြင သငတနးေပးျခငး၊ ေဆြးေႏြးေလလာျခငးမား၊ ကြငးဆငးစစေဆးမႈမားျဖင ေဒသအစးရႏင ခတဆကေဆာငရြကခသည။ စမခကသည ၂ဝ၁၆ ဒဇငဘာလတြင စမခကရြာမားမ အသက ၈၅ ႏစေကာ သကႀကးပဂၢ လ ၅၉၇ ဦးက ေငြေၾကးေထာကပခသည။ မသနစြမးသမားကလညး အလားတ ေငြေၾကးေထာကပမညပစက ေရးဆြလကရၿပး ၂ဝ၁၇ ခႏစတြင စမခက စတငမည ျဖစသည။

LIFT သည Social Policy and Poverty Research Group မ စစကငးတငးတြင ေဆာငရြကလကရေသာ လမႈကာကြယေစာငေရာကေရး စမခကတခကလညး ေထာကပေနသည။ ဤစမခကသည အစဥအလာအတငး ရေနသည ရပရြာအဖြ႔အစညးမား၊ စနစမားက သးသပ၍ စြမးေဆာငရည တညေဆာကေပးကာ လမႈကာကြယ ေစာငေရာကမႈ ေပးႏငရန ရညရြယထားသည။ ၂ဝ၁၆ ႏစကန တြင ေကးရြာေပါငး ၁၉ ရြာ သည ရနပေငြအတြက မ’ တည ေငြမားက လကခရရၿပး လမႈကာကြယေစာငေရာကေရး လႈပရားမႈမားက စတငေဆာငရြကေနၾကၿပ ျဖစသည။ ေကးရြာေကာမတတငးသည မမတ႔၏ ဦးစားေပးမားက သတမတထားၿပး ရနပေငြက ပြငလငးျမငသာစြာ စမခန႔ခြရမည ျဖစသည။ ရြာ တစရြာ၏ ရပရြာအေျချပ လမႈကာကြယေစာငေရာကေရးအတြက ႏစစဥပမးမ အသးစရတမာ ကနေဒၚလာ ၁,၁ဝဝ ခန႔ ျဖစသည။ အမားအားျဖင ဤရနပေငြမားက နာေရးစရတႏင အေရးေပၚေဆးဝါး အေထာကအပမားအတြက အသးျပၾကသည။ ထရြာမားမာ အစးရ ကနးမာေရးဌာနမားႏင အလမးေဝးေသာ ေခာငကသည နယေျမမားတြင တညရၾကသည။

လမႈကာကြယေစာငေရာကေရးက႑က စစညးေလလာျခငးLIFTသည လမႈကာကြယေစာငေရာကေရးဆငရာ လမးညႊနခကတခက ျပစကာ မတဖကအဖြ႔မားသ႔ ေဝငထားၿပး မမ ဝကဘဆကတြငလညး ၂ဝ၁၆ ဇလငလတြင တငထားသည။ ၂ဝ၁၆ ႏဝငဘာလတြင လမႈကာကြယေစာငေရာကေရး က႑က စစညးေလလာသည ေဆြးေႏြးပြက ကငးပခသည။ လမႈကာကြယေစာငေရာကေရးတြင လပကငေနၾကေသာ မတဖကမားအခငးခငး အေတြ႕အႀကမားက ပထမဆးအႀကမ မေဝခြင၊ ေလလာခြင ရရခသည။ LIFT၏ မတဖက အဖြ႕မား မေဝခြင သငယခြငရရရနအတြက ဤေဆြးေႏြးပြမားက ပမနေဆာငရြကသြားမည ျဖစသည။

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |102

LIFT သည အစးရသ႔ ဆကလကပပးလကရၿပး အစးရ၏မဝါဒမားကလညး မမ၏အစအစဥတရပလးႏင႔ ခတဆကေဆာငရြကေနသည။ အထးသျဖင LIFT ၏ ရညမနးခကမားႏင သကဆငသည မဝါဒနယပယမားတြင ျဖစသည။

၆.၁။ အာဟာရ

မဝါဒအေျခအေနျမနမာႏငငတြင အာဟာရပငးဆငရာ ကစၥရပမားမာ ရႈပေထြးလေပရာ စေပါငးကငတြယေျဖရငးမ ျဖစႏငမညဟ အစးရက သျမငလကခထားသည။ အာဟာရျပညဝေရးသည ႏငငေတာအစးရ၏ ဦးစားေပးမဝါဒတစရပျဖစေၾကာငး ႏငငေတာအတငပငခပဂၢ လ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက LIFTမ ရနပေငြပပးသည အပပငးဇနအာဟာရစမခကတခ သ႔ သြားေရာကစဥ ေျပာၾကားခသည။ အာဟာရျပညဝေရး သည စကပးေရး၊ေမြးျမေရး ႏင ဆညေျမာငးဝနႀကးဌာန၊ ပညာေရး ဝနႀကးဌာန ၊ ကနးမာေရး ႏင အားကစားဝနႀကးဌာန၊ လႈမႈဝနထမး၊ကယဆယေရးႏင ျပနလညေနရာခထားေရး ဝနႀကးဌာန စေသာ ဝနႀကးဌာနေပါငးစက ေပါငးစပညနႈငးမႈ ေကာငးေကာငးျဖင အားထတႀကးပမးရမည ဘကစ စနေခၚမႈ တရပပင ျဖစေၾကာငး ႏငငေတာအတငပငခက ႐ႈျမငသည။

လမႈဝနထမး၊ ကယဆယေရး ႏင ျပနလညေနရာခထားေရး ဝနႀကးဌာနသည အမးသားအဆင လမႈကာကြယ ေစာငေရာကေရး မဟာဗဟာစမခကက အေကာငအထညေဖာႏငရန ႀကးပမးလကရရာ၊ ဝနႀကးဌာနမဆာငရြကမည အဓကအစအစဥ ရစခတြင MCCT လညး ပါဝငသည။ MCCT ၏ ရညမနးခကမာ ဘဝအစ အေရး ႀကးသည ပထမရက ၁ဝဝဝ အတြငးရ ကယဝနေဆာငမား၊ ႏ႔တကမခငမားအားလး၊ ကေလးမားအတြက အာဟာရဆငရာ အကးရလဒ ေကာငးမြနေစရန ျဖစသည။ ကနးမာေရးႏင အားကစားဝနႀကးဌာနသညလညး ၄ငး၏ ျပညသ႔ကနးမာေရးဦးစးဌာန၊ ကနးမာေရးပညာေပးဌာန၊ အမးသားအာဟာရဖြ႕ၿဖးမႈႏင သေတသန ဌာနခြတ႔ အားျဖင႔ ျမနမာႏငင၏ အာဟာရဆငရာ မဝါဒေရးဆြမႈတြင အဓက ပါဝငေနသည။ ေကးလကကနမာေရးဌာနမားမတစဆင မခငႏငကေလး ကနးမာေရး ေစာငေရာကမႈေပးရာတြင အာဟာရ ပညာေပးေရးကလညး ထညသြငးေပးရန သကဆငရာဌာနမားအားလးက ေဆာငရြကေနၾကသည။

LIFT၏ မဝါဒဆငရာ ခတဆကေဆာငရြကမႈကယဝနေဆာငမားႏင ယငးတ႕၏ကေလးမား အာဟာရျပညဝေရးမာ LIFT ၏မားတြင ဦးစားေပးမဝါဒတစရပျဖစပါသည။ ဤမဝါဒအရ -(၁) မခငႏငကေလးမားအား ေငြေၾကးပပးမႈမားက ျမႇငတငေဆာငရြကျခငး (၂) အားျဖညဆန ထတလပ ျဖန႔ျဖးေရးက ျဖစေျမာကေအာင ေဆာငရြကကာ အဏအာဟာရမားက ပမစားသးေစျခငး။ (၃) သေတသန ႏင အသအျမငက ဖနတးျခငး သးမ းတ႔က ဥးစားေပးေဆာငရြကသည။

မခငႏငကေလးမားအား ေငြေၾကးပပးျခငး (MCCT)LIFT ၏ မဟာဗဟာမ အဓကအခကမာ MCCT ေရ႕ေျပးစမခကမားက ေထာကပေပးျခငးျဖင႔ အာဟာရဆငရာမဝါဒမားေရးဆြကင႔သး အေကာငအထညေဖာရာတြင အေထာကအကျပႏငေစရနျဖစသည။ ယငးစမခကမားသည အစးရအား မဝါဒႏင နညးနာဆငရာ အေထာကအထားမားက ေပးအပသည။ LIFTသည Save the Children က ျမစဝကြၽနးေပၚ၊ ရခင၊ အပပငးဇန ေဒသတ႔တြင ေဆာငရြကေနေသာ MCCTေရ႕ေျပးစမခကမားက ေထာကပခသည။ ေငြေၾကးေထာကပမႈ စနစႏငပစမား၊ အာဟာရဆငရာ အသပညာေပးေရး၊ အစးရႏင ရပရြာလထတ႔၏ ပါဝငမႈ စသညတ႔တြင စမခက တစခႏင တစခ မတညၾကေပ။ ဤလပငနးေဆာငရြကမႈမားမ ရရေသာ သငခနးစာမားသည အစးရအေနျဖင MCCT က ေရရညတညတမညနညးျဖင တးခ႕ေဆာငရြကရာတြင အေထာကအကျပမညျဖစသည။ အဓကရရသည သငခနးစာ မားမာ-

• စမခကေအာငျမငေရးတြင အစးရ၏ တကၾကြစြာ ဦးေဆာငမႈ၊ အမးသားအဆင ႏင ေဒသဆငရာ အဆငမားတြင က႑စ ေပါငးစပညႇႏႈငးမႈတ႔က အခကအခာကသည။

• အာဟာရဆငရာ ရလဒေကာငးမြနရနအတြက ေငြေၾကးေထာကပျခငးအျပင အမအကငေျပာငးလေရး သတငးစကား ေျပာၾကားမႈမား(SBCC)ပါ လအပသည။

• အစအစဥထေရာကရန မခငခငးခငးရငးပငးကညေရးအဖြ႔မား စေသာ ရပရြာလထအပစမားက အဓက ကသည။• ရပရြာအတြငး ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာမႈႏႈနး မားျပားျခငးသည MCCTအစအစဥက အေကာငအထညေဖာရာတြင ႀကးမား

ေသာ စနေခၚမႈျဖစလာႏငသည။

၆။ မဝါဒေရးရာ ႏင အစးရသ႔ အေထာကအပ

103|

အဏအာဟာရဆငရာအားျဖညဆန ထတလပျဖန႔ျဖးျခငးျဖင စားသးသမား အဏအာဟာရက အလြယတကရရေစရန ဦးတညသည PATH ၏ စမခကက LIFT က ေထာကပလကရသည။ ကနးမာေရးႏင အားကစားဝနႀကးဌာနသညလညး အားျဖညဆနဖကမ ခငခငမာမာ ရပတညသည။ ၂ဝ၁၆ မတလတြင PATH သည အစးရဦးေဆာငေသာ အားျဖညဆနလပငနးအဖြ႕က အားျဖညဆနမဝါဒ ႏငအည ထေထာငႏငခသည။ ဤအဖြ႔က အမးသား အာဟာရဖြ႕ၿဖးေရးႏင သေတသနဌာနခြက ဥးေဆာငသည။ အေထာကအကျပမည လပထးလပနညးမား၊ ထေရာကေသာ စခနစညႊနးမား ျဖစေပၚေစရန အတြက အားျဖညဆနႏငပတသကေသာ အမးသားမဝါဒ အႀကျပခကက ေရးဆြေနသည။ ၂ဝ၁၆ ဇြနလတြင ဤစမခကသည အားျဖညဆနႏငတကြ ရနကနရ အားျဖညဆန ထတလပသည စကရသးခအတြကပါ FDA ထမ အသအမတျပမႈက ရရခသည။ သ၊ ဇင၊ ဗတာမင ေအ၊ သငယာမင၊ ေဖာလစအကစစ၊ ဗတာမငဘမား စေသာ အဏအာဟာရမားက အပသြငးနညးျဖင ဆနတြင ေပါငးစပသည။ အားျဖညဆနမားက အစးရ ႏင ပဂၢလကက႑ မတဖကအဖြ႔တ႔မတဆင ျဖန႔ျဖးေနသည။ အမးသမးမား၊ ကေလးငယမား၊ အတခအငဗြ ႏင တဘလနာမားစေသာ ထခကလြယသမားထသ႔ လမႈဖလေရးႏငကာကြယေစာငေရာကေရးအစအစဥ မတဆင ပပးသည။ ျမနမာစးပြားေရးဖြ႕ၿဖးမႈအၾကေပးအဖြ႕သည လကလအေရာငးသမားမားထသ႔ ေရာကရေအာင ေပါငးစပညႇႏႈငးေနသည။ UNICEF၊ WFP၊ World Vision တ႔သည လမႈေရးက႑ ျဖန႔ျဖးေရးတြင ဤစမခကတခလးက အထးလမးညႊနမႈေပးၾကပါသည။

သေတသနႏင အေထာကအထား အပပငးဇနရ Save the Children ၏ LEGACYစမခကသည SBCCက MCCTႏငအတ ေပးသည႔ အေကာငးဆး ပစတခ ေပၚထြကလာေရး သေတသနျပလပေနသည။ ၄ငး၏ Innovations for Policy Action အဖြ႔ (IPA) သည ေထာကပေငြ ေပးအပမည အေကာငးဆးပစ ႏစခက စမးသပေနသည။ IPA၏သေတသနသည အမးသားအဆင၊ အျပညျပညဆငရာ အဆငတ႔ အတြက MCCTဒဇငး ႏင အေကာငအထညေဖာမႈ ပစမားဆငရာ အေထာကအထားမားက ေဖာထတတငျပမည ျဖစသည။

၂ဝ၁၆ခႏစ မတလတြင LIFTသည အာဟာရျပညဝေရး အစအစဥ အေထာကအထားမားက အားျဖညရန ျမနမာႏငငတြင အာဟာရခ႕တမႈဆငရာ သးသပခက စာတမးႏစေစာငက ထတေဝခသည။ LEARN၏ စမခက အစရငခစာတြင အာဟာရ က႑ ထတေဝထားသည အစရငခစာမားအေပၚ သးသပခကႏင LIFT၏ အမေထာငစစစတမးပါ ကနးဂဏနးမားက သးသပခကမား ပါဝငသည။ PATHကလညး အားျဖညဆနလပငနးအဖြ႔၏ အႀကျပခကမားက မဝါဒေရးဆြခမတသမားက ဦးစားေပးရာတြင အေထာကအကျဖစေစၿပး ပမျပညစေသာ အခကအလကမားက ေပးႏငရန တႏငငလး၏ ဆနစပါးက႑ သးသပခကက ျပစခသည။

အစးရ ႏင လကတြေဆာငရြကျခငး LIFT သည လကရအေနအထားတြင MCCT အစအစဥက တးခ႕ရန အစးရႏင တကရကလကတြေဆာငရြကေနသည။ ခငးျပညနယတြင ႏစႏစၾကာ (၂ဝ၁၇-၂ဝ၁၉) MCCT အစအစဥက ေဆာငရြကမည လမႈဝနထမးဦးစးဌာနသ႔ ေထာကပေပးရန သေဘာတခသည။ ခငးျပညနယသည တႏငငလးတြင ကေလးသငယပညႇကမႈ အမားဆး၊ အဆငးရဆး ျပညနယမားထမ တစချဖစေသာေၾကာင ေရြးခယရျခငး ျဖစသည။ MCCT အစအစဥသည အေမရကနေဒၚလာ ၉သနးခန႔ ကနကမညဟ ခန႔မနးထားသည။ အကးခစားၾကရမည အမေထာငစေပါငးမာ ၄ဝ,ဝဝဝမ ၇ဝ,ဝဝဝထ ျဖစႏငၿပး ကယဝနေဆာင ၄ဝ,ဝဝဝ ခန႔ ႏင ကေလးသငယ ၂၉,ဝဝဝ ေကာ ပါဝငမညဟ ခန႔မနးသည။ ထ႔ျပင ေနာကထပ ကနေဒၚလာ ၄သနး ကလညး အေထာကအကျပ စမခကမားအတြက သးစြမည ျဖစရာ ေထာကပေငြ ရရၿပး အေျခအေနက ေထာကလမးရန၊ ေဒသခ ကနမာေရးဝနေဆာငမႈေပးသမား (ဥပမာ သားဖြားဆရာမမား၊ အရန သားဖြားမား)၏ SBCCဆငရာ စြမးေဆာငရည အားျဖညေပးရနတ႔ ပါဝငသည။

ဤ MCCT အစအစဥ ဒဇငးအတြက LIFT မ ရနပေငြပပးေဆာငရြကခ႔သည အာဟာရျပညဝေရးစမခကမား အထးသျဖင Save the Children အဖြ႕၏ ျမစဝကြၽနးေပၚ၊ ရခငႏင အပပငးဇနတ႔တြင ေဆာငရြကခေသာ MCCTေရ႕ေျပးစမခကမား၏ လပငနး ေဆာငရြကမႈေကာငးမားႏင အကးရလဒျဖစထြနးမႈမား မ အေတြ႔အၾကမားက အေျခခခ႔သည။ အစးရ ဦးေဆာင သည စမခကတခက LIFT က ပထမဆးအႀကမအျဖစ ေငြေၾကးတကရက ေထာကပျခငး ျဖစသည။ ထေၾကာင အစးရက ေဆာငရြကေနေသာ က႑စပါဝငသည အာဟာရ ႏင လမႈကာကြယ ေစာငေရာကေရး မဝါဒ ရညမနးခကမား က ေထာကပခြင ႏင အစးရႏင တကရကလကတြေဆာငရြကခြင က LIFT က ရရခသည။

ျပညနယတစခလးမ ကယဝနေဆာငမား၊ ႏစႏစေအာကကေလးရသည မခငမားအားလးက လႊမးၿခမႈရေသာ မခငႏင ကေလးအာဟာရ အစအစဥအား အေကာငအထညေဖာရန အစးရက ဆးျဖတျခငးသည ျမနမာႏငင၏ ေရရည အာဟာရ မျပညဝမႈအေနအထားက ကငတြယေျဖရငးမညဟေသာ သႏၵဌာနက ျပသလကျခငး ျဖစသည။ ထ႔ျပင စမကနး တတယႏစ မစကာ ခငးျပညနယ MCCTအစအစဥ၏ ေငြေၾကးႏင စမခန႔ခြမႈက အျပညအဝတာဝနယမညျပင၊ နာဂႏင ရခငေဒသ တ႔တြငပါ တးခ႕ရန၊ တျပညလးအထ ေဆာငရြကသြားရန ရညရြယျခငးကလညး ဤသႏၵဌာနက ထငဟပေနသည။

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |104

တစႏငငလးတြင အာဟာရဆငရာ ရလဒေကာငးမားရရေစရန အစးရ၏ က႑ေပါငးစ ခဥးကပေသာနညးလမးကလညး ဤအစအစဥတြငေတြ႕ျမငႏငသည။ ခငးျပညနယMCCTအစအစဥတြင ျပညသ႕ကနးမာေရးဦးစးဌာန၊ လမႈဝနထမး ဦးစးဌာန၊ အေထြေထြ အပခပေရးဦးစးဌာနတ႔၏ ပးေပါငးေဆာငရြကမႈမား ပါဝငမညျဖစသည။ LIFT သည 3MDG၊ မတဖကအဖြ႔မားႏင ပးေပါငးကာ အာဟာရဆငရာအသပညာေပးျခငးႏင SBCC သတငးစကားမား ျပန႔ပြားေရး တ႔အတြက ေဒသအဆင ကနးမာေရးဝနေဆာငမႈ လပရညကငရညမားအားေကာငးလာေစရန ေဆာငရြကမည ျဖစသည။

မဝါဒ မတဖကျပမႈလမႈဝနထမးဦးစးဌာနက MCCT အစအစဥ ေရးဆြရာတြင အေရးႀကးေသာ မဝါဒေထာကပမႈက တညေဆာက အားျဖညရာတြင LIFT သည Save the Children၊ UNICEF တ႔ႏင မတဖကျပကာ ကညေပးမညျဖစသည။ အစအစဥ အေကာငအထညေဖာျခငး၏ ထေရာကမႈ၊ ခရးေရာကမႈတ႔က ေစာငၾကညအကျဖတစနစ ႏင သတငးအခကအလက စမခန႔ခြမႈ စနစမားက ထေထာငရာတြင ဤအဖြ႔ႏစခစလးႏင LIFT က ပးေပါငးေဆာငရြကမည။ LIFT သည အစအစဥ တးခ႕ရာတြင အေထာကအထားမားက ေပးအပမည အေျခခစစတမးတခက UNICEF ႏငအတ ေကာကယခသည။ LIFT သည လမႈဝနထမးဦးစးဌာနႏင အျခား မတဖကမားႏငအတ ေနာငအခနတြင ဒစဂစတယစနစမားက အသးျပၿပး ေငြေၾကးေထာကပျခငး၊ SBCC သတငးစကားမားေပးျခငး စသည အခြငအလမးမားအား ေလလာမညျဖစသည။

LIFT သည ဖြ႕ၿဖးေရး မတဖကမားအား မဝါဒေရးဆြမႈမားတြင အေထာကအကျပႏငမည အခြင႔အလမးမားႏင အာဟာရ ဆငရာ အဆငျမင ေပါငးစပညႇႏႈငးမႈမားက ဆကလက ပပးမညျဖစသည ။ ၂ဝ၁၆ ႏစဆနးတြင LIFT သည အာဟာရ ႏင စားနပရကၡာဖလေရး ကလသမဂၢလကေအာကခ အဖြ႔အစညးမား ကြနရကႏင အာဟာရျမႇငတငေရး လႈပရားမႈ (Scaling Up Nutrition – SUN) တြင အဖြ႕ဝင ျဖစလာသည။ LIFTသည ကလသမဂၢကြနရက၏ အာဟာရျမႇငတငေရးလပငနးမားအေပၚ တာဝနခမႈႏင ရလဒအကးမား ရရမႈ၏ တးတကမႈမတတမးမားျပစျခငးတ႔ အတြက ႏစစဥလပငနးစမခက ႏင အစရငချခငးတြင အားျဖညေပးခသည။ ဤေဆာငရြကမႈသည ေနာငအခါ ကလသမဂၢကြနရက၏ ေစာငၾကည အကျဖတမႈ မေဘာင၏ တစတတေဒသ ျဖစလာမည ျဖစသည။

LIFT သည LEARN အစအစဥက ေထာကပျခငးျဖင မတဖကအဖြ႕မားက အာဟာရဆငရာစမခကမား ထေရာကစြာ အေကာငအထညေဖာရာတြင အဓကပပးရာ ကသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစ ဒဇငဘာလတြင LEARN သည ျမနမာႏငင SUN အရပဘက လမႈအဖြ႔အစညး မဟာမတ၏ အတြငးေရးမးတာဝနက ယခသည။ အဆပါ မဟာမတအဖြ႔သည မဝါဒ ေဆြးေႏြး လႈ႕ေဆာရန ႏင စေပါငးသငယရနအတြက အရပဘကလမႈအဖြ႔အစညးမားက စစညးသည။ SUN အရပဘက လမႈအဖြ႔အစညးမဟာမတသည ျမနမာႏငင SUN အေကာငထညေဖာေဆာငရြကေနသည အဖြ႔အစညးမား၏ ကြနရက ေလးခတြင အစးရ၊ ကလသမဂၢ၊ အလရငကြနရကမား နညးတ ပါဝငသည။

၂ဝ၁၇ ႏစဆနးတြင LIFT ႏင 3MDG တ႔သည အာဟာရမဝါဒ ကြၽမးကငပညာရငတစဦးက ခန႔အပရန ရညရြယ ထားသည။ အဆပါ ပညာရငအေနျဖင အဖြ႕အစညး ႏစခလးအား မခငႏင ကေလး အာဟာရဆငရာ မဝါဒမားက ျပနလည သးသပရာတြငလညးေကာငး၊ မဝါဒ ေဆြးေႏြးလႈ႕ေဆာရာတြင လညးေကာငး သသာစြာ တးတကေစမည ျဖစသည။

၆.၂။ ေျမယာလပပငခြင

ေျမယာသည ေကးလကမသားစမား၏ အဖးအတနဆး ပငဆငမႈ ျဖစသည။ သ႔ေသာ လပကြကငယ ေတာငသမား၏ ေျမယာလပပငခြင အာမခခကမာ အပခပေရး ႏင ေျမယာစမခန႔ခြမႈ အားနညးခကမားေၾကာင ထခကခရမႈမားရေနသည။ ျမနမာႏငင၏ ေဈးကြကစးပြားေရးသစ ျဖစထြနးမႈတြင ၿမ႕ျပ၊ ဆငေျခဖးႏင ေကးလက ေဒသမား၏ ေျမေဈးမား အလငအျမန တကလာသည။ အထနးအကြပမ အလြတသေဘာဆနသည ေျမေဈးကြက ေပၚလာျခငး၊ ထငေၾကးျဖင ရငးႏးျမႇ ပႏျခငး တ႔ေၾကာင ေျမယာမားမ ထတလပမႈမား ကဆငးလာျခငး၊ ေျမယာပဋပကၡမား ျဖစလာျခငး၊ လမႈေရး ႏင စးပြားေရးတြင အပယချဖစျခငးတ႔ ျဖစေစသည။

အစးရသစသည ႏစလရညၾကာ တညရလာေသာ ေျမယာပဋပကၡမား၊ ျပနာမားက ေျဖရငးေနရသညအျပင တရားဥပေဒ ပမ စးမးေရးအတြက ျပျပငေျပာငးလေရးလပငနးစဥ မေဘာငအတြငးမ ေျမယာအပခပမႈ ေကာငးမြနေရးမာ အေရးႀကးေၾကာငး အသအမတျပလကခထားသည။ ၎မတဆင ဦးစားေပးမားက သတမတထားရာ-(၁) ေျမယာ ပဋပကၡမားက ေျဖရငးရန၊ (၂) ထးတမးစဥလာ ေျမယာအသးခခြင အပါအဝင ေျမအသးခမႈ လၿခေစရန၊ (၃)ေျမမလယမမား ေျမယာလကလမးမေစရန၊ (၄) လပကြကငယမား အထြကတးရနႏင စတႀကကသးႏ စကခြငျပရန၊ (၅) ေတာငသ အသငးအဖြ႔မား၏ က႑က အားျဖညေပးရန တ႔ျဖစသည။

105|

ဤဦးစားေပးမားသည ၂ဝ၁၆ခႏစ အေစာပငး ယခငအစးရလကထကတြင အတညျပခသည အမးသားေျမအသးခမႈ မဝါဒႏင ကကညမႈရသည။ အဆပါမဝါဒသည အစးရ၊ လမႈအဖြ႕အစညးမား၊ ေတာငသမား၊ ျပညတြငးျပညပမ ေျမယာစမခန႔ခြမႈ ကၽြမးကငသ မားအားလးပါဝငၿပး ကယကယျပန႔ျပန႔ ေဆြးေႏြးခမႈ၏ ရလဒျဖစသည။ LIFTသည မတဖက ေျမယာမ႑ငအပစ မတဆင တႏငငလးမ လမႈအဖြ႕အစညးမားက ယငးေဆြးေႏြးပြမားတြင ပါဝငႏငေအာင ေဆာငရြကေပးခသည။

ယခအခါ ဤမဝါဒ စတငအေကာငအထညေဖာမႈက ႀကးၾကပမည အမးသားေျမအသးခမႈေကာငစ သ႔မဟတ အလားတ က႑စပးေပါငးေဆာငရြကမႈဌာနတခက ဖြ႔စညးရန အေရးႀကးလာၿပ ျဖစသည။ ယငးေကာငစသည ဦးစားေပးမားက သတမတၿပး ရငးလငးသည အေကာငအထညေဖာမႈ စမခကက ေရးဆြကာ အရငးအျမစမားကလညး စစညးရမည ျဖစသည။ LIFTသည အစးရက ဤမဝါဒက အသကဝငေအာင ေဆာငရြကရာတြင နညးပညာ ကၽြမးကငမႈမား ေပးအပျခငး၊ အစးရအဆငဆင၏ ေျမယာစမခန႔ခြမႈ၊ အပခပမႈ ဌာနဆငရာ စြမးေဆာငရညက အားျဖညေပးျခငး တ႔ျဖင ဆကလက ေထာကပမည။ ၂ဝ၁၆တြင LIFTသည ဥေရာပသမဂၢ၊ FAO၊ USAID တ႔ႏင ပးေပါငးကာ ႏငငတကာ ေျမယာမဝါဒ ကၽြမးကငသ ႏစဦးက စကပးေရး၊ေမြးျမေရးႏင ဆညေျမာငးဝနႀကးဌာနရ မဝါဒသေတသန ဌာနရးအတြက တာဝနေပးခန႔အပထားခသည။ ထ႔ျပင စကပးေရး ဖြ႔ၿဖးေရး မဟာဗဟာ ေရးဆြရာတြငလညး ကညခသည။ ၎မဟာဗဟာတြင ေျမယာျပျပငေျပာငးလေရး အတြက အၾကျပေဆာငရြကခကမားလညး ပါဝငသည။ ဤသ႔ ေဆာငရြကမႈမားသည မဝါဒပါ အႀကျပခကမားက စတင အသးခသည အေရးႀကးသည ပထမေျခလမးပင ျဖစသည။

ရငးႏးျမႇ ပႏမႈ ႏင စြမးေဆာငရညအားျဖညမႈ လအပခကမားမာ LIFTမ ျဖညဆညးႏငသညထက ေကာလြနေနသည။ ထေၾကာင LIFTသည ဝနႀကးဌာန၊ ဖြ႔ၿဖးေရးမတဖကမား၊ လမႈအဖြ႕အစညးမား၊ ပဂၢလကက႑မားႏငအတ အစးရသစ၏ ဦးစားေပးက႑မားအတငး ေျမယာက႑တြင အမားျပညသဝနေဆာငမႈမား ပမေကာငးမြနေအာင ဆကလက ေဆာငရြက မည။ LIFTသည ျပညနယ၊တငးေဒသႀကးႏင ၿမ႕နယအဆင ေျမယာလပပငခြငဆငရာ ေဆာငရြကမႈမားကလညး ေထာကပလကရသည။

ဧရာဝတ ေျမယာခြေဝမႈ အစအစဥ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင LIFT သည ဧရာဝတတငးေဒသႀကးအစးရမ ဖာပၿမ႕နယရ လယမေျမမ ၄၄၂ ဦးက ႏငငေတာပငေျမမား ခြေဝေပးႏငရန ေထာကပခသည။ စမခကပါေျမကြကမား၏ လကရေျမအသးခမႈ၊ စကပးေရးအလားအလာ၊ ေဒသခတ႔ ၏ လအပခကမား၊ ရပရြာလထ၏ ေတာငးဆမႈမားႏင ထေတာငးဆမႈမားေၾကာင ျဖစေပၚေနေသာ ပဋပကၡမား စသညတ႔က အစးရက လေလာကစြာသရေစရန လြတလပေသာ သးျခား ကြငးဆငးသးသပမႈျဖင ေထာကပခသည။ LIFT ၏ မတဖက ေျမယာမ႑င အပစက ဤသးသပမႈက ဦးေဆာငသည။ LIFT သည WHH၊ GRET တ႔ ႏငအတ စကပးေရး ပညာေပးမႈ ႏင ေငြေၾကးဝနေဆာငမႈတ႔က ေျမရခါစ အမေထာငစမားသ႔ ေထာကပကာ သးႏအထြကတးရန ကညခသည။ အနးအနားပတဝနးကငလထကလညး အလားတ ေထာကပခသည။ အစးရသည ဖာပၿမ႕နယအတြက ေဆာငရြကရန ရသည မားက အေထာကအကျဖစေစသည ဤသးသပခကအတြက ေကးဇးတငရကာ ထပမ သးသပမႈမား ျပလပရန LIFT က ေတာငးဆခသည။

GRET၏ ေျမယာသေတသနGRET ၏ ေျမယာသေတသနသည ေကးလကအမေထာငစမား၏ လကရ ေျမယာ လကလမးမသည အေလအကငမား၊ တရားဝင/အလြတသေဘာ လႊေျပာငးမႈမားက ပမနားလညေစရန ရညရြယသည။ GRET သည၂ဝ၁၅ခႏစက ရနကနျမ႕ ဆငေျခဖး ထနးတပငၿမ႕နယတြင ေကာကခသညစစတမး၏ ရလဒမားက ၂ဝ၁၆ ေမလတြင ေဆြးေႏြးတငျပခ႔သည။ ယငးေဆြးေႏြးပြသ႔ အစးရအရာရမား၊ NGO မား၊ ျမနမာႏငင ၿမ႕ျပစမမႈ ကြၽမးကငသမား တကေရာကၾကသည။ GRET သည ခငးျပညနယ ဟားခါးၿမ႕ ဆငေျခဖးတြငလညး အလားတ သေတသနလပခသည။ ၎သေတသန အစရငခစာ- ‘ခငးတ႔ေဒသ ဟားခါး၏ ေျမယာလပပငခြင အေလအကငမား၏ တညၿမမႈ ႏင ေျပာငးလမႈ။ ဟားခါးၿမ႕ျပ ႏင ဆငေျခဖးတ႕၏ ေျမယာေျပာငးလမႈ’ က မားမၾကာမက ထတေဝခသည။ အဆပါ သေတသနသည ယေန႔ရငဆငေနရေသာ ေျမယာပငဆငခြင ျပနာမားက ပမနားလညေစရန ၿဗတသတ႔ သမးပကၿပး ေနာကပငးမစကာ ခငးလမးတ႔၏ ေျမယာပငဆငမႈစနစ မညသ႔ ေျပာငးလ လာသညက မတတမးတငထားသည။ GRET သည ယခအခါ မႏေလး ဆငေျခဖးေဒသမားက သေတသနျပေနသည။

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |106

ေျမယာမ႑ငအပစေျမယာမ႑ငအပစသည လကရေဆာငရြကေနသည အားလးပါဝငေစေသာ ေျမယာဆငရာ ေဆြးေႏြးမႈ၊ လပကြကငယ ေတာငသမား ေျမယာပငဆငခြင အသအျမင၊ ေျမယာက႑တြင CSOမား ေပါငးစပညႏႈငးေရး၊ ေျမယာႏင ရငးႏး ကၽြမးဝငမႈရသည ပဂၢလကကမၸဏမား ႏင ထေတြ႔ေဆာငရြကျခငး၊ ေျမယာသေေတသနျပျခငး တ႔က အေျခခကာ တးခ႕ေဆာငရြကမည LIFT၏ သေတသန အသစတခက စတငေနသည။

အမးသားေျမအသးခမႈ မဝါဒ ႏင ဧရာဝတတငး ကြငးဆငးသးသပေရး တ႔အျပင ေျမယာမ႑ငအပစသည ဓေလထးစအတငး ေျမယာအသးခခြငႏင အကးတလယယာဆငရာ ကစၥမားက CSO မား ပမနားလညေအာင ေဆာငရြကေနသည။ စမခက သည ဤကစၥမားႏင သကဆငသည အစရငခစာႏစေစာငက ေဆြးေႏြးပြမားျပလပၿပး ထတေဝခသည။ ASDOက ဦးစးေသာ ေတာငသ၊ ေရလပသား ေကးလကေဒသ ဖြ႕ၿဖးေရး ႏးေနာဖလယပြက သကဆငရာဝနႀကးဌာနမားႏင ဧရာဝတတငးတြင ကငးပခၿပး ေတာငသမား ႏင ေရလပသားမား ရငဆငေနရေသာ အဓက စနေခၚမႈမားက ေဖာထတခၾကသည။ ေနျပညေတာ ျပညသ႔လႊတေတာ၊ ေတာငသေရးရာ ေကာမတ ႏင Spectrum တ႔ ပးေပါငးကငးပေသာ ပစ (၇)ႏင ပတသကသည ေဆြးေႏြးပြ အတြက ဒဇငးေရးဆြျခငး၊ ပပးကညျခငးတ႔ျဖင ပါဝငခသည။ ပတဝနးကငထနးသမးေရး ေဆာငရြကမည နယေျမ မားတြင ေဒသခရပရြာလထတ႔ ၏ ေျမႏငသယဇာတ လကလမးမခြင ဆငရာ အမးသားအဆင စကားဝငး ေဆြးေႏြးပြကလညး ကငးပခသည။ လယယာေျမဥပေဒ က သျမငေစရန CSO ၆ ဖြ႕ကလညး သငတနးေပးခသည။ ဤCSO မားသည ေကးရြာ၂၂၆ ရြာတြင ဆကလက သငတနး ေပးလကရသည။

UN-HabitatLIFTသည ၂ဝ၁၃ ႏင ၂ဝ၁၆ ခႏစ ႏစဆနးပငးကာလအၾကားတြင UN-Habitat က ရနပေငြခထားေပးၿပး လယယာေျမ စမခန႔ခြေရးႏင စာရငးအငးဦးစးဌာနက ေခတမ နညးပညာမား အသးျပကာ ေျမယာအပခပေရးစနစအသစမား ေရ႕ေျပးေဆာငရြကရန ပပးခသည။ ဤစမခကသည ေခတမနညးပညာမားသည စရတက ေလာခကာ၊ အကးမားေစၿပး၊ မတတမးမားလညး ပမတကလာေစ ေၾကာငး ျပသသည။ ခငမာေသာ ေျမယာအပခပမႈစနစသည လထ၏ လအပခကက ျဖညဆညးေပးမည မတစြာ တ႔ျပနမႈရသည ေျမယာအပခပမႈအျဖစသ႔ ေျပာငးလမည အေျခခအတျမစပငျဖစသည။

၆.၃။ စကပးေရး

၂ဝ၁၆ခႏစတြင LIFTသည လယယာစကပးေရး၊ ေမြးျမေရးႏင ဆညေျမာငးဝနႀကးဌာနအား စားနပရကၡာဖလမႈ ေစာငၾကညေလလာျခငး၊ ျပညသ႔အသးစရတက ျပနလညသးသပျခငး၊ မဟာဗဟာ ျပစျခငး စသည နယပယမား၏ မဝါဒခမတရာတြင ပပးခသည။

စကပးေရးမဝါဒ ႏင ျပညသ႔အသးစရတ ျပနလညသးသပျခငး LIFT သည ကမၻာ႔ဘဏက ရနပေငြေထာကပ႔ကာ ျမနမာစကပးေရးမဝါဒ ႏင ျပညသ႔အသးစရတက ျပနလညသးသပသည ေလလာခကတစရပက ေဆာငရြကခ႔သည။ ျမနမာႏငငတြင စကပးေရးက႑ ဖြ႕ၿဖးလာေစရနအတြက ျပညသ႕ရနပေငြက မညသ႔ အသးျပၿပး ေဆာငရြကသင႔ေၾကာငးက ယငးေလလာခကေပၚတြငအေျချပၿပး မဝါဒအဆင ေဆြးေႏြးႏငရန ရညရြယသည။ အစးရက စကပးေရးအစအစဥမားအတြက ဘ႑ာေငြတးျမႇင႔ခြေဝေပးေနေသာလညး ျမနမာစကပးေရး က႑ႀကးထြားမႈမာ နမေနေသးသညျပင စြမးေဆာငရညမာလညး ေနာကကကနေနသျဖင လထ၏ ေမာလငခကက မျပညမေပ။

ေလလာမႈ အစရငခစာသည ၂ဝဝ၉ မ၂ဝ၁၇ ခႏစအထ စကပးေရးဆငရာ ျပညသ႔အသးစရတက ျပနလညသးသပရာ သးစြမႈအဆင ႏင အသးစရတ၏ လပငနးေဆာငရြကမႈႏင စးပြားေရးေပါငးစပမႈတ႔က ဆနးစစသည။ ဆညေျမာငး၊ စကမႈလယယာ၊ မးေစ၊ စကစရတေခးေငြ၊ ငါးလပငနးဆငရာ အစအစဥမား အေကာငအထညေဖာမႈက ဆနးစစသည။ အလရငမား၏ အေထာကအပျဖငေဆာငရြကေသာ စမခကမားကလညးစမးစစၿပး၊ ျပညသ႔အသးစရတမ အကးအျမတ ျပနလည ရရမႈႏႈနးက ကန႔သတေနေသာ မဝါဒမား၊ လပထးလပနညးမားကလညး ျပနလနသးသပသည။

ျပညသ႔အသးစရတ အေျခခမဥးက ေရးဆြသညျပင၊ ျမနမာစကပးေရးတးပြားမႈက ပမသကေရာကေစရန လအပမည မဝါဒႏင ဘတဂကညႇႏႈငးမႈဆငရာ အႀကျပခကမားကလညး ေပးအပသည။ သေတသန၊ ပညာေပးေရး၊ စြမးေဆာငရည တညေဆာကေရး စသည အစးရက အေထာကအပအလအပဆး နယပယမားသ႔လညး အလရငမားက လမးျပေပးသည။ ထေရာက အကးရမႈ ပမလာေစရန အလရငမား၏ စမခကမားမ ရရေသာ သငခနးစာမားက အစးရ၏ ပငမ အစအစဥ မားတြင အသးခရန အစးရက တကတြနးသည။

107|

အျပညျပညဆငရာ စကပးေရးႏင ရကၡာဖလေရး အစအစဥ (GAFSP)အျပညျပညဆငရာ စကပးေရးႏင ရကၡာဖလေရး အစအစဥ (GAFSP) သည သတမတခကမားႏင ကကညေသာ တငးျပညမားသ႔ ႏြမးပါးမႈပေပာကေရး၊ ေကးလကေဒသဝငေငြတးတကေရး၊ ရကၡာႏငအာဟာရဖလေရး မဟာဗဟာ အစအစဥ မားအတြက ေငြေၾကးေထာကပေပးလကရသည။ ယငးသည LIFT၏ မဟာဗဟာ ရညရြယခကမားႏင ကကညသည။

GAFSPက အဆျပလႊာေခၚယေၾကာငးက USAID ႏင LIFT တ႔က ဒ-ဝနႀကးသ႔ တငျပခရာ၈၇ ျမနမာႏငငက အဆျပလႊာ တငသငေၾကာငး ဆးျဖတခသည။ ADB၊ FAO၊ LIFT တ႔က အဆျပလႊာတငရန နညးပညာအေထာကအက ေပးအပခသည။

ျမနမာႏငင၏အဆျပလႊာက စကပးေရးဖြ႔ၿဖးမႈမဟာဗဟာ ႏငအတ GAFSPသ႔ ၂ဝ၁၇ ဇနနဝါရလတြင တငသြငးခသည။ ၂ဝ၁၇ မတလတြင ျမနမာႏငငငသ႔ ကနေဒၚလာ၂၇ သနးက ခးျမႇငခသည။ ထေထာကပေငြႏငအတ ADBထမ ႏစရည အတးသကသာေသာေခးေငြ ကနေဒၚလာ၃၅ သနးကလညး ရရခသည။ LIFT ၏ မဝါဒထေတြ႔ေဆာငရြကမႈ ႏင ၾသဇာ သကေရာကမႈသည သသာစြာ ေအာငျမငသည။ ဝနႀကးဌာနက အစအစဥမားအတြက အနညးဆး ကနေဒၚလာ ၆၂ သနး တးတကလာသည။

____________________________87 The GAFSP Public Sector Window has allocated $1.02 billion in recipient-executed funding to 30 low-income countries in Africa, Asia, Latin America, and the Caribbean.

ရကၡာဖလမႈက ေစာငၾကညေလလာျခငးရကၡာဖလမႈႏင ေဈးကြကအခကအလကသတငးစနစတးတကေရးသည LIFT က ရနပေငြပပးေနသည ေလးႏစတာ စမခကျဖစၿပး ၎က ကလသမဂၢလကေအာကခ WFP အဖြ႔၏ ထခကလြယမႈဆနးစစေရးႏင မတတမးတငေရးဌာနက ေဆာငရြကသည။ ဤစမခကသည အစးရက ရကၡာဖလမႈဆနးစစျခငး ႏင စစတမး ေကာကယျခငး ဆငရာ စြမးေဆာငရည တညေဆာကေပးသည။ ရကၡာဖလမႈဆငရာ သတငးမားက ေကာကယျခငး၊ ဆနးစစျခငး၊ ျဖန႔ေဝျခငးတ႔အတြက စနစတက ခဥးကပေဆာငရြကနညးတခက ျပစေပးသည။

စမခကသည ရကၡာဖလမႈ၊ ဆငးရႏြမးပါးမႈ ခန႔မနးေရးစစတမးက ေကးလကေဒသ ၂၇၈ ၿမ႕နယတြင ေကာကယရနႏင ျပညနယ/တငး ေဒသရစခရ ၿမ႕နယေပါငး ၁၁ဝ တြင ရကၡာဖလမႈႏင ေဈးကြကသတငးမားက ပမနေပးမညစနစက တညေဆာကရန အတြက ေကးလကေဒသဖြ႕ၿဖးတးတကေရးဦးစးဌာနက နညးပညာအေထာကအကေပးခသည။ (ပ ၆.၁။ဝဘကပက ၾကည ပါ) ဤစမခကသည အသအျမငမေဝေရး၊ စြမးေဆာငရည အားျဖညေရးကြနရကျဖစသည အရငးအျမစဌာန ၉ခက ထေထာငကာ စစတမးေကာကျခငး၊ ကနးဂဏနးမား ဆနးစစျခငး၊ မတတမးတငျခငး ဆငရာ အဆငျမငသငတနးမားက အမးသားအဆင ေဒသႀကးအဆင အစးရဌာနမားသ႔ သငတနးေပးခသည။

ဤစမခကသည ျမနမာနငငတြင ေရရညႏင ေရတ ရကၡာမဖလမႈ ဆငရာ အသအျမငမားက ေဖာထတ တညေဆာကႏင ခသည။ (ပ၆.၁။ယာဘကပက ၾကညပါ) အေထာကအထားကအေျခခသည မဝါဒႏင ဆးျဖတခကခမတေရးတြင လအပသည ေနရာအလက ထထေရာကေရာက ေထာကပမည ၿမ႕နယအဆင ရကၡာဖလမႈဆငရာ အေသးစတ အခကအလက ေပးသည စမခကမာ ျမနမာနငငတြင ဤစနစတခမလြ၍ မရေသးေပ။

စကပးေရးဖြ႕ၿဖးမႈမဟာဗဟာ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင ဝနႀကးဌာန၏ ေတာငးဆမႈအရ ADB၊ FAOနင LIFT တ႔က စကပးေရးက႑ မဟာဗဟာ ေရးဆြရာတြင ေထာကပခသည။ ဤမဟာဗဟာ၏ ရညမနးခကမာ- စကပးေရးက႑ ဖြ႕ၿဖးေရး ႏင မဝါဒအေကာငအထညေဖာေရးက အေထာကအကျပ လမးညႊနရနႏင လပကငသမား၊ အစအစဥမား၊ စမခကမား၊ ရငးႏးျမႇ ပႏမႈမားက ေပါငးစပညႏႈငးေပးရန ျဖစသည။

ဤမဟာဗဟာသည ေပါငးစညးမေဝထားေသာ စာတမးတချဖစၿပး အစးရ၊ ပဂၢလကက႑၊ လမႈအဖြ႕အစညး၊ ဖြ႕ၿဖးေရး မတဖကတ႔က စကပးေရးက႑ ဖြ႕ၿဖးမႈအတြက ခဥးကပနညးအမးမ းက အဆျပခၾကသည။ အမနမာ ယငးသည မၾကာမက အစးရ ေရးဆြခသည စကပးေရးမဝါဒက အေကာငအထညေဖာမည လပငနးစမခကပင ျဖစသည။ ဤမဟာဗဟာ က အေကာငအထညေဖာရန ပတသကဆကႏြယသ တဦးခငးအလက ရရရမည ရလဒမားက ရငးျပထားသည ရငးႏးျမႇ ပႏမႈ စမခက လအပသည။ လပငနးတခခငးအလက တနဖးသငထားကာ၊ ေငြေၾကးေထာကပမည အရငးအျမစမားကလညး ေဖာျပထားရမည။ သ႔မာ ပတသကဆကႏြယသမားအေနျဖင လအပမည ေငြေၾကး၊ ပစၥညး၊ လသား အရငးအျမစမား ႏင၊ ေငြေၾကးအေထာကအပအရငးအျမစမားက ေကာငးစြာသရမည ျဖစသည။

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |108

Legend

Food Security and Poverty Estimation Surveys

Food Security Monitoring System (FSMS)

၂ဝ၁၆ စကတငဘာလမစကာ ADB၊ FAOႏင LIFTတ႔ စစညးထားေသာ ျပညတြငး၊ ျပညပ ကၽြမးကငသမားအဖြ႔သည ဝနႀကးဌာန၏ လမးညႊနမႈျဖင ဤမဟာဗဟာက စတငေရးဆြခၾကသည။ ဤအဖြ႕သည ဝနႀကးဌာန၊ အျခား ဌာနဆငရာ မား၊ ဖြ႕ၿဖးေရးမတဖကမား၊ အရပဘကလမႈအဖြ႔အစညးမား၊ ပဂၢလကက႑တ႔ႏင ကယကယျပန႔ျပန႔ ေဆြးေႏြးတငပင ခၾကသည။ ၂ဝ၁၇ခႏစ တြင တငးႏင ျပညနယမားတြငပါ ဆကလက ေဆြးေႏြးတငပငမညျဖစၿပး ဤမဟာဗဟာတြင အေၾကာငးအရာမား၊ ပတသကသ အမားအျပား၏ အျမငမား ပါဝငေစမည၊ ေဒသႏင ဗဟ စကပးေရး စမခကမားက သဟဇာတျဖစေစမည ျဖစသည။

109|

၆.၄။ ေငြေၾကးဆငရာတြင အားလးပါဝငေစမႈ

စးပြားေရး အသြငကးေျပာငးေရးအတြက ေကးလကေငြေၾကးမဝါဒ ေပၚေပါကေရးက ေထာကပျခငး၂ဝ၁၆ ခႏစ တြင LIFT၏ ေငြေၾကးဆငရာတြင အားလးပါဝငေစမႈ မတဖကအဖြ႔မား၌ အေသးစားေငြေရးေၾကးေရး လပငနးမား သာမက သမဝါယမမား၊ ပဂၢလကဘဏမား၊ ရငးႏးျမႇ ပႏသမားပါ ပါဝငလာသည။ LIFT သည ဤသ႔ မတဖကျပနငချခငးမာ အစးရ၏ ပပးမႈေၾကာငသာမက မဝါဒႏင စညးမဥးခမတေရးတြင LIFT က အဆကမျပတ ရငးႏးျမႇ ပႏမႈေၾကာငလညး ျဖစသည။

ေကးလကေငြေၾကးက႑သည အရငးအႏး ခ႕တမႈေၾကာင မတးတကနငပရေနသည။ အရငးအႏးတ႔မာ အလရငမား၏ ပပးမႈမား၊ အစးရဘတဂက သ႔မဟတ ေခးေငြ၊ လပငနး အသားတင အျမတေငြ မ ျပနလညရငးႏးျမႇ ပႏရန သတမတထားရေငြ (retained earnings) ၊ ဝနေဆာငမႈအသးျပသမား၏ စေဆာငးေငြတ႔သာ အဓကျဖစတတသည။ စးပြားေရးဘဏမားအေနျဖင ေကးလကေဒသတြင ရငးႏးျမႇ ပနလာသညမာ မၾကာေသးေပ။ ဤက႑၏ တးပြားေရး၊ ေကးလကေငြေၾကး လပငနးဌာနမား ခငမာစတခေရးတ႔အတြက၂ဝ၁၆ ခႏစတြင အစးရ၏ မဝါဒမားမာ ေျဖေလာလာသည။

အေသးစားေငြေရးေၾကးေရးလပငနးအေသးစား ေငြေရးေၾကးေရးလပငနးဌာနမား၏ ေခးေငြ ပမာဏအလက မမဆႏၵအရ စေဆာငးၾကသည စေငြပမာဏ အခးက ပယဖကလကသညျပင၊ MFI မားသ႔ ထတေခးေပးသည ေခးေငြ ကပါ လပခြငဖြငေပးခသျဖင အရငးအႏးအားနညးမႈ က ကငတြယလာႏငခရာ ၂ဝ၁၆ ခႏစ အတြငး အေသးစား ေငြေၾကးလပငနး က႑၏ မဝါဒဆငရာ ထးျခားေသာ ျဖစထြနးမႈပင ျဖစသည။ LIFT သည ေငြေရးေၾကးေရး ႀကးၾကပစစေဆးေရး ဥးစးဌာန၊ ဗဟဘဏ၊ စမကနး ႏင ဘ႑ာေရးဝနႀကးဌာနတ႔ႏင ထေတြ႕ကာ အေသးစားေငြေၾကးလပငနးတြင နငငျခား တကရကရငးႏးျမႇ ပႏမႈက ခြငျပရန ေဆြးေႏြးလႈ႕ေဆာခသည။ The Currency Exchange (TCX) မတဆင ေငြလႏႈနး မတညၿငမမႈမ ျဖစေပၚႏငေသာ စြန႔စားရမႈမားအတြက တစတအပငး အေထာကအကေပးမႈက စတငႏငခသျဖင နငငျခားရငးႏးျမႇ ပႏသမား ျမနမာ အေသးစားေငြေၾကးေဈးကြကတြင တကရက ရငးႏးျမႇ ပႏလာနငၾကသည။ TCX သည ၂ဝ၁၆ ႏစကနတြင ရငးႏးျမႇ ပႏေငြ ကနေဒၚလာ ၇ဝ.၆ သနးက ျမနမာ အေသးစားေငြေၾကးလပငနး ၁၃ ခသ႔ MFI မားသ႔ ထတေခးေပးသည ေခးေငြက ထတေခးနငခသည။ အေသးစတ က အခနး၄.၁။ တြင ၾကညပါ။

LIFT သည ေခးေငြ ပမာဏႏင မမဆႏၵအရ စေငြပမာဏ တ႔၏ အျမငဆးအခးက ပယဖကရန ႏင အေသးစား ေငြေၾကးလပငနးမားတြင စေငြလကခႏငမည လအပခကမားက စတငမတဆကႏငရနအတြက ႀကးပမးအားထတကာ ေဆြးေႏြးလႈ႔ေဆာခသည။ အစးရသည အနညးဆး မ’တညအရငးအႏးက ကပသနး ၃ဝ (ကနေဒၚလာ၂၃,ဝဝဝ)မ ကပသနး၃ဝဝ (ကနေဒၚလာ၂၃ဝ,၇ဝဝ)သ႔ တးျမႇငလကကာ ေငြေရးေၾကးေရး ႀကးၾကပစစေဆးေရးဥးစးဌာနက အေသးစားေငြေၾကးလပငနးမားက လပငနးမား အေရာက/အေဝးမ စစေဆးကာ လငစငထတေပးသည စနစက စတငခသည။ ယငးစညးကမးသည စေငြလကခေသာ အေသးစားေငြေၾကးလပငနးမား ခငမာစတခေရးက အားျဖညေပးသျဖင LIFT က ႀကဆခသည။ LIFT သည ေငြေရးေၾကးေရး ႀကးၾကပစစေဆးေရး ဥးစးဌာနမ ဥးစးၿပး ယငးစညးကမးအေကာငအထညေဖာရာတြင စစေဆးေရးအဖြ႕မား တညေထာငရနႏင စေငြလကခေသာ အေသးစားေငြေၾကးလပငနးမားက ခဥးကပသည နညးလမးမား ေရးဆြရနအတြက လအပေသာ နညးပညာ အေထာကအကက ဆကလကပပးမည ျဖစသည။

၂ဝ၁၇ ခႏစအတြငး LIFT ၏ ေကးလကေငြေၾကးဆငရာမဝါဒလပငနးမားထမ ဥးတညခကတစခမာ အေသးစားေငြေၾကး လပငနးမားမ ႏငငျခားေငြေၾကးစာရငးက စာရငးရငးတမးတြင ေဖာျပျခငးႏင စပလဥးသည လပထးလပနညး အသစမား ျဖစထြနးေအာင တကတြနးေဆြးေႏြးမည ျဖစသည။ ဤသ႔ေဆာငရြကျခငး၏ ရညမနးခကမာ ႏငငျခားေငြ က အေပါငအျဖစထားၿပး ျမနမာကပေငြထတယခြင (back-to-back financial transactions) က ခြငျပကာ အေသးစား ေငြေၾကးလပငနးမား၏ အရငးအႏးမားက ခငမာစတခေစသညျပင အေသးစားေငြေၾကးလပငနးမားႏင စးပြားေရးဘဏမားႏင ခတဆကမႈမား ျဖစထြနးေစသည။

အေသးစားေငြေရးေၾကးေရးလပငနးမားက ႀကးၾကပရန ႏင ေလးနကစနစကသည လပထးလပနညးမားက ခမတ ႏငရနအတြက ေငြေရးေၾကးေရးႀကးၾကပစစေဆးေရးဥးစးဌာန ႏင စမကနး ႏင ဘ႑ာေရးဝနႀကးဌာနတ႔၏ စြမးေဆာငရညက LIFT က တညေဆာကေပးမည။ ဤဌာနသည လပထးလပနညးမားႏင စနစကသညစမားက လအပလင ျမနဆန မနကန ေသာ အေရးယမႈမားျဖင တညေအာငေဆာငရြကရမည။ အေသးစားေငြေၾကးလပငနးမား က စေငြလကခခြငျပရန အစးရက ကတကဝတျပခၿပျဖစ၍ ဤသ႔ေဆာငရြကရန အလြနအေရးႀကးသည။အေသးစား ေငြေရး ေၾကးေရးလပငနးမားအေနျဖင စေငြလညပတမႈႏင ပဂၢလက အရငးအႏးတ႔က တာဝနခယမႈရစြာ ေဆာငရြကႏငရန စနစတက ခမတထားေသာ နညးလမး မား မရပါက ေရရညတညတေသာ ေကးလကဖြ႕ၿဖးေရးမာ ေႏာငေနးမည ျဖစသည။ ၂ဝ၁၇ ခႏစတြင ေငြေရးေၾကးေရး ႀကးၾကပစစေဆးေရးဥးစးဌာနတြင စစေဆးေရးမးရာထး တေနရာအတြက ေငြေၾကးေထာကပမည ျဖစသည။

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |110

သမဝါယမမားျမနမာႏငငရ ေငြေၾကးဆငရာ သမဝါယမမားသည အမားအားျဖင အစးရေခးေငြမားက ေကးရြာရ ေငြတးေခးငားသမားထသ႔ လႊေျပာငးေပးသညပစျဖငသာ လညပတၾကသည။ သမဝါယမမားသည အစးရဌာနခြမား ျဖစၾကၿပး သမဝါယမဥပေဒႏင ထနးခပထားသည။ ၂ဝ၁၃ ခႏစ တြင အေသးစားေငြေရးေၾကးေရးဥပေဒ စတငခၿပးေနာက ေငြေၾကးသမဝါယမအသငး ၇၇ ခတ႔က လငစငေလာကထားကာ ရရခၾကသည။ သ႔ေသာ ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင ယငးအသငးအားလး လငစငမားက ျပနအပခၾကသည။ အေၾကာငးမာ မ’တည အရငးအႏး ႏင အနညးဆး ေငြလညပတမႈအခးတ႔ ဆငရာ လပထးလပနညးမားက လညးေကာငး၊ လစဥ အစရငခရမည အခကအလက စမခန႔ခြမႈစနစက လညးေကာငး လကနာရန ခကခေသာေၾကာင ျဖစသည။

အစးရ၏ သေဘာတညမႈအရ LIFT သည ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင သမဝါယမက႑၌ ရငးႏးျမပႏခၿပး Canadian Cooperative Assoication Credit Union မတဆင က အပပငးဇနတြင စမခကလပငနးစတငခသည။ ဤစမခကသည စတခခငမာေသာ ေငြေခးမႈအစအစဥမားက ေဆာငရြကမည၊ ၿမ႕နယအဆင အသငးစမား၏ ေငြေၾကးဝနေဆာငမႈက အဓကထားေသာ စမခန႔ခြမႈ အစရငခစာက တငျပမည၊ ထ႔ျပင ပမကယျပန႔ကာ ေရရညခမည အရငးအႏး ပစက ထေထာငမည။ အစးရက မချခငး မရေသာ ေရရညခမည ေငြေခးအသငးစ ပစက မတဆကေပးမည။ ေနာငတြင ေငြေခးသမဝါယမ/ ေငြေခးအသငးစ နညးဥပေဒမား၊ လပထးလပနညးမား လအပလာမညျဖစသည။

၂ဝ၁၆ ခႏစ ေနာကဆး သးလပတတြင အစးရသည ျမနမာ စကပးေရးက စကမႈလယယာသ႔ကးေျပာငးျဖင႔ ေခတမရန ေဆာငရြကရာတြင အေထာကအကမားေပးရန စကကရယာ အေရာငးသမားမား၊ စးပြားေရးဘဏမား၊ အလရငအဖြ႔အစညးမားက ကမးလမးခသည။ LIFT/ရးမဘဏ စကပး-စးပြားေရး ေငြေၾကးအစအစဥ(AFP)သည အစးရ၏ စကမႈလယယာကးေျပာငးေရး မဟာဗဟာ အေကာငအထညေဖာမႈက ေထာကပမည။ လယယာစကပးေရး၊ ေမြးျမေရးႏင ဆညေျမာငးဝနႀကးဌာန၊ စကမႈလယယာဦးစးဌာနသည AFP ႏင ေရာငးခကလကရသည ရးမဘဏ စကကရယာ အေရာငးကယစားလယ သးဦးႏင အေသးစား ႏင အလတစား စးပြားေရးခတဆကမႈမား (ေတာငသမား စကကရယာမား ဝယယမႈအတြက အာမခေပးျခငး)မားက ေဆာငရြကေပးမည။ ဤအစးရအစအစဥအတြက တနဖး ကနေဒၚလာ၁၂.၅သနးရေသာ လယထြနစကအစး ၅ဝဝ အတြက နယးေဟာလန ႏင CPCL ျဖန႔ခေရး ကမၸဏတ႔ မတဆင AFP က ေငြေၾကးပပးမည ျဖစသည။

111|

၆.၅။ ေကးလကေဒသဖြ႔ၿဖးတးတကေရးဥးစးဌာနက ေထာကပျခငး

LIFT ၏ ဝနထမးအငအား ၂၆ ဦးပါ နညးပညာ ပပးမႈအဖြ႔သည ေနျပညေတာရ စကပးေရး၊ေမြးျမေရးႏင ေကးလကေဒသဖြ႔ၿဖးတးတကေရးဥးစးဌာနတြင အေျချပကာ ဥးစးဌာနက စြမးေဆာငရည ႏင စနစမားက တညေဆာကရာတြင ဆကလက ေထာကပေနသည။

LIFTသည ၂ဝ၁၄ခႏစတြင အႀကေပးႏစဦးက ယငးဌာနရးတြင ခန႔ထားေပးခၿပး ၂ဝ၁၅ ခႏစတြငတြင ျပညတြငး အႀကေပး၂၅ ဦး က ထပမ ခန႔အပခသည။ ၎တ႔က နငငတကာ အထကတနး မဟာဗဟာအႀကေပးတဦးက ဦးေဆာငေနသည။ ၂ဝ၁၇ ခႏစ ကနအၿပး အေကာငအထညေဖာရမည လပငနး၁၅ခပါဝငေသာ သးႏစသကတမးရ ဘကစစြမးေဆာငရည ဖြ႕ၿဖးေရးစမခကက ေရးဆြရာတြင LIFT က ပပးခသည။ ဥးစးဌာနသည မမ၏ ဌာနဆငရာ လညပတမႈပစစနစမား၊ အဖြ႕အစညး စနစမား၊ အရာရမား၏ နညးပညာကြၽမးကငမႈမား ႏင အျခားအစးရဌာနမားက ယငးလပငနးမားက အေကာငအထညေဖာႏငသည စြမးေဆာငရညမား ျဖစထြနးေစရန LIFT အဖြ႕ထမ အေထာကအက ေတာငးခခသည။

အစးရ၏ ေကးရြာဖြ႕ၿဖးေရးစမခကေရးဆြျခငးက ေထာကပျခငးအဓကလပေဆာငခကမာ အစးရ၏ ေအာကမအထကသ႔ စမခကေရးဆြမႈ ႏင ဘတဂကေရးဆြမႈ မဟာဗဟာက ျဖညဆညးမည ေကးရြာဖြ႕ၿဖးေရးစမခကေရးဆြမႈ ႏင ရငးႏးျမႇ ပႏမႈအစအစဥ အမးသားအဆငနမနာပစ တခက ေရးဆြျခငး ျဖစသည။

၂ဝ၁၆ တြင LIFT အဖြ႕သည ေကးရြာဖြ႕ၿဖးေရးစမခကေရးဆြရာ၌ နညးပညာပငး ႏင ဌာနဆငရာပငး လပငနးစဥ အဆငတငးတြင အစးရ၏ မဟာဗဟာပငး စြမးေဆာငရည ဖြ႔ၿဖးေစရန အဓက ေဆာငရြကခသည။

၂ဝ၁၅ ခႏစ ႏစဆနးတြင အမးသားအဆငနမနာပစက ၿမ႕နယႏစခမ ရြာေပါငး ၁ဝရြာ တြင စမးသပခၿပးေနာက၊ တနငငလးမ ၃၄ၿမ႕နယရ ရြာေပါငး ၁၇ဝ တြင ေကးရြာဖြ႔ၿဖးေရးစမခကေရးဆြမႈက ေရ႕ေျပးေဆာငရြကခသည။ ယငးေရ႕ေျပးလပငနးမာ ၂ဝ၁၅ ခႏစတြငၿပးဆးခသည။ ၂ဝ၁၆ခႏစတြင ေကးလကေဒသဖြ႔ၿဖးတးတကေရး ဥးစးဌာနမ ဝနထမးမားက ေရ႕ေျပး ၃၄ ၿမ႕နယရ ေကးရြာမားမ ၂ဝ၁၅-၂ဝ၁၆ ဘတဂကအတြက ၎တ႔ရြာမား၏ ႏစစဥ ရငးႏးျမႇ ပႏမႈ အစအစဥေရးဆြရာတြင ကညသညက LIFT က ေထာကပခသည။ ထ႔ေနာက ဥးစးဌာနက တရြာလင ကပငါးသနးကစ (ကနေဒၚလာ ၃၈ဝဝ)က ရြာေပါငး ၁၇ဝ အတြက ရငးႏးျမႇ ပႏရန ခြေဝေပးခသည။ ဤေဆာငရြကမႈမာ ေကးရြာဖြ႔ၿဖးေရးစမခကေရးဆြမႈ ႏင ရငးႏးျမႇ ပႏမႈအစအစဥ တ႔က ထေရာကစြာ အသးချခငးက စျပေဖာေဆာငျခငး ျဖစသည။

ေကးရြာဖြ႕ၿဖးေရး စမခကေရးဆြမႈက ေရ႕ေျပးေဆာငရြကၿပးေနာက ေကးလကေဒသဖြ႔ၿဖးတးတကေရးဥးစးဌာန ႏင LIFT တ႔သည ေကးလကေဒသ ၂၉၈ ၿမ႕နယမ ေကးရြာ ၆၃,၉ဝဝ က လႊမးၿခနငမည နညးလမးက ေဖာထတခၾကသည။ ဤသညမာ ရညမနးခက အလြနႀကးမားလၿပး အစးရဌာနမားေသာလညးေကာငး၊ ဖြ႔ၿဖးေရးမတဖကမား ေသာလညးေကာငး စစဥေဆာငရြကဖးျခငး မရၾကေခ။

၂ဝ၁၆ ခႏစ ဒဇငဘာလတြင ေကးလကေဒသဖြ႕ၿဖးတးတကေရးဥးစးဌာန ၿမ႕နယဥးစးအရာရ ၁၃ဝက စမခကေရးဆြပ နညးလမးမားက သငတနးပ႔ခခသည။ ထဥးစးအရာရမားမ တဆင ရြာခ စမခကေရးဆြသ ၁ဝ,၆ဝဝ က ထပဆင သငတနးျပနေပးခ႔သည။ ယငးတ႕သည ယခအခါ ကနးဂဏနးအခကအလကမားစေဆာငးကာ ေကးရြာ ဖြ႕ၿဖးေရးစမခကမားက ေရးဆြေနသည။ ေကးရြာမားသည ၂ဝ၁၇ ခႏစတြင ယငးတ႔၏ ဦးစားေပး စမခက လပငနးမားက အေကာငအထညေဖာရန အေထာကအကမား ရမညျဖစသည။ ဤစမခကမားက ေကးရြာ ဖြ႕ၿဖးေရးစမခက အြနလငးေဒတာေဘစမတဆင ၂ဝ၁၇-၂ဝ၁၈ ၿမ႕နယအဆင ဖြ႕ၿဖးေရး ဘတဂကမားႏင ခနညႇမည ျဖစသည။

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |112

၇.၁။ အပခပေရး ကစၥရပမား

LIFT ၏ ရနပေငြ ဘတအဖြ႕တြင အစးရ ပါဝငျခငး၂ဝ၁၅ ခႏစတြင LIFTသည အစးရက ဥးေဆာငေသာ အထကတနးအတငပငခအပစတစခက ထေထာငကာ LIFT ၏ အပခပေရးတြင အစးရက ပါဝငေစခသည။ သ႔ေသာ ရနပေငြေထာကပမည စမခကမားေရြးခယရာတြင ဆးျဖတပငခြင ကမ မေပးအပခေပ။ အစးရ၊ မတဖကအဖြ႔မား၊ အရပဘကလမႈအဖြ႔အစညးမား၊ ပဂၢလကက႑တ႔မ ကယစားလယ မား ပါဝငေသာ အထကတနးအတငပငခအပစသည ရနပေငြဘတအဖြ႕အတြက အလြနအကးရလသည အဆျပခကမားက ေပးသည အႀကေပးအဖြ႕ျဖစသည။

၂ဝ၁၆ ခႏစ မတလတြင အငအယလဒ ေခါငးေဆာငသည အစးရအသစ တကလာၿပးေနာက LIFT၏ အလရငမားသည ေရ႕သ႔ တဆငတကလမးကာ အသစဖြ႕စညးခေသာ စကပးေရး၊ ေမြးျမေရး ႏင ဆညေျမာငးဝနႀကးဌာနက ရနပေငြ ဘတအဖြ႕တြင ပါဝငရန ဖတေခၚခသည။ ဝနႀကးဌာနကလညး လကခခ႔ၿပး စမကနးေရးဆြေရးဦးစးဌာနက ဘတအဖြ႕တြင အဖြ႕ဝငအျဖစ ပါဝငေဆာငရြကရန တာဝနေပးခသည။ အစးရကယစားလယ တကေရာကသည ပထမဆး အစညးအေဝး က ၂ဝ၁၆ခႏစ စကတငဘာလတြင ကငးပခသည။ ဘတအဖြ႕တြင အစးရ ပါဝငလာႏငခ႔ၿပးေနာက အထကတနး အတငပငခ အပစ၏ အဓက လပငနးတာဝနမားက အၿပးသတေဆာငရြကခ႔သည။ အရပဘကလမႈအဖြ႔အစညးမား ႏင ပဂၢလက က႑ တ႔အား ရနပေငြဘတအဖြ႕တြင ပါဝငေစေရးက စဥးစားလကရသည။

လပငနးေဆာငရြကမႈ လမးညႊနက ေျပာငးလျပငဆငလကျခငးႏငငေတာ အစးရႏင ပမနလကတြေဆာငရြကေနခၿပး ၂ဝ၁၆ ခႏစ ဒဇငဘာလတြင LIFT ၏ အလရငမားသည ခငးျပညနယတြင အစးရက ေဆာငရြကမည အာဟာရျပညဝေရး အစအစဥတခအတြက အစးရက တကရက ေငြေၾကးေထာကပနငရန မဝါဒက ေျပာငးလေရးက သေဘာတလကသည။ ယငးမာ LIFT ၏ လပငနးေဆာငရြကမႈ လမးညႊနက သသသာသာ ေျပာငးလလကျခငးပင ျဖစသည။ LIFT သည ေအာကပါ သတမတခကမား ႏငအည အစးရက တကရကေငြေၾကးေထာကပရန သေဘာတခ႔သည။

• လႊေျပာငးေပးမည ရနပေငြသည ဘတဂကအရ ရႈပေထြးမႈနညးေသာ လပေဆာငမႈမားအတြက ျဖစရမည။ ဥပမာ ခငးျပညနယ မခငႏငကေလးမားအား ေငြေၾကးပပးမႈ အစအစဥတြင ရနပေငြအားလးက အမေထာငစမားသ႔ လႊေျပာငးေပးရန သတမတထားၿပး ျဖစသည။

• UNOPS သည ယငးလပေဆာငမႈအတြက သကဆငရာ ျပညေထာငစအဆင ဝနႀကးဌာန သ႔မဟတ ဦးစးဌာနႏင စမခကပးေပါငးေဆာငရြကေရးသေဘာတစာခပ(PCA) က လကမတေရးထးရမည။

• ဤကစၥရပအတြက PCA အရ အစးရက ဖြငလစထားေသာ သးျခားဘဏစာရငးတခသ႔ ရနပေငြက လႊေျပာငးေပးရမည။

• အတညျပထားေသာ လပငနးစမခကအရ ရနပေငြက တဆငခငးတးကာ ထတေပးရမည။• လပငနးစဥတေလာကလးတြင UNOPS သည နညးပညာ အေထာကအကေပးျခငး၊ PCAပါ စညးကမးခကမား၊

UNOPS၏ ဘ႑ာေရးစညးမဥးမား၊ လပထးမားအတငး ရနပေငြက သးစြျခငးရမရ ေရာငတခင စစေဆးျခငး အပါအဝင လေလာကစြာ ပါဝငေဆာငရြကရမည။

• စမခကလပငနးမားအတြက နစနာမႈတငတနးႏငေသာ သငေလာသည စနစတခကလညး UNOPSက ထေထာငထားရမည။

ရနပေငြဘတအဖြ႔ ႏင အလရငမားအဖြတ႔၏ ဥက႒သစမား၂ဝ၁၆ခႏစ ဒဇငဘာလတြင ယေကက LIFTရနပေငြဘတအဖြ႔၏ ဥက႒အသစအျဖစ လညးေကာငး၊ ဥေရာပသမဂၢက အလရငမားအဖြ႕၏ ဥက႒အသစအျဖစ လညးေကာငး အလရငမားက တာဝနေပးခသည။

ကန႔သတထညဝငမႈဆငရာ မဝါဒလကရ အလရငမားက ထပမထညဝငလာၾကေသာလညး LIFT ၏ ရနပေငြအားလးနးပါးက အစအစဥမားအတြက ခြေဝထားၿပး ျဖစသည။ ထေၾကာင ယခႏစဆနးတြင ရနပေငြဘတအဖြ႔သည-(၁) အစအစဥမား ေရးဆြရနအတြက အရငးအျမစအသစမား ရရရန၊ (၂) အလရငထညဝငမႈမား ပမမတလာေစရန အတြက LIFT သ႔ အလရငအသစမား ပါဝငရန တကတြနးသည နညးလမးမားက စးစမးခသည။ မတလတြင ရနပေငြဘတအဖြ႔သည သတမတခကမား ႏင ကကညပါက ကန႔သတ ေငြေၾကးထညဝငမႈက လကခနငမညမက ျပ႒ာနးလကသည။ တရားဝငေရးဆြထားသည မဝါဒက အလရငမား အဖြ႔ကလညး အတညျပေပးခသည။

၇။ ရနပေငြစမခန႔ခြျခငး

113|

LIFT၏ ၾကားျဖတျပနလညသးသပခက၂ဝ၁၆ ခႏစ ႏဝငဘာလတြင ရနပေငြဘတအဖြ႕သည ရနပေငြသကတမးကာလ ထကဝကရ LIFT ၏ လပငနး ေဆာငရြကမႈက လကရမဟာဗဟာႏင ကကညမႈ ရ၊ မရ အကျဖတရန ၾကားျဖတျပနလညသးသပခက တငျပရန တာဝနေပးခသည။ ဤျပနလညသးသပခကသည ၂ဝ၁၈ ခႏစေနာကပငး LIFT အတြက အခြငအေရး ႏင စနေခၚမႈ မားက စစေဆးျခငးအပါအဝင ေမးခြနး ၉ ခ က ဦးတည ထညသြငးထားသည။ သးျခားလြတလပေသာ ျပနလည သးသပေရး အဖြ႕သည ရနပေငြမနေနဂာရး၊ ရနပေငြဘတအဖြ႕၊ အစးရကယစားလယမား၊ မတဖကအဖြ႕မား၊ အျခား ပတသကသမားႏင ကယကယျပန႔ျပန႔ ေတြ႔ဆေမးျမနးခသည။ ျပနလညသးသပခကအရ လပငနးေဆာငရြကမႈ ဆငရာ ေမးခြနးမားႏင အကျဖတပါက LIFT ၏ လပငနး ေဆာငရြကမႈမာ ေကာငးမြနေၾကာငး၊ လမားက ‘တကလမးရန’၊ ‘ထြကခြာရန’၊ ‘ေတာငထားရန’ ပပးကညသည ရညမနးခကမား အပါအဝင ရလဒမားမာလညး LIFT ၏ မဟာဗဟာႏင ကကညေၾကာငး ေကာကခကခသည။ ထေရာကမႈက ပမအားေကာငးရန ေဆာငရြကႏငမည နယပယမားက အႀကျပ ရာတြင အထးသျဖင အစးရ ႏင မဝါဒေရးဆြေဖာေဆာငမႈက ေထာကပျခငး၊ စမကနးမားတြင ကား/မေရးရာက စမကနးမားတြင ထညသြငးေဆာငရြကျခငး၊ ပပးမႈမားအတြက ဆးျဖတခကခရာတြင ေငြေၾကးကနကရ ကးနပမႈက ထညသြငးစဥးစားျခငး၊ LIFT ၏ သငယမႈမားက စစညးျခငးတ႔ ပါဝငသည။ သးသပခကအရ ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင LIFT ၏ လပေဆာငခကမားသည ဤနယပယတငးတြင ေအာငျမငေၾကာငးက အသအမတျပထားသည။ ၂ဝ၁၇ ခႏစတြင LIFT သည အစးရ၏စြမးေဆာငရညက ဖြ႕ၿဖးေအာင ဆကလကေဆာငရြကမည၊ ကား/မ ေရးရာ ႏင ရာသဥတေျပာငးလမႈက လကေလာညေထြျဖစေရးက အစအစဥမားတြင အားျဖညမည၊ ပပးမႈမားအတြက ဆးျဖတခကရာတြင ေငြေၾကး ကနကရ ကးနပမႈ က ထညသြငး စဥးစားသညအခကမားက ေဆြးေႏြးေဆာငရြကမညျဖစသည။ သးသပခကသည LIFT ၏ ေနာကဆကတြ အစအစဥက စမခကေရးဆြရနလညး အႀကျပထားသည။ LIFTသည ေနာကတဆငအတြက စဥးစားရန ေလလာသးသပမႈမားက၂ဝ၁၇ ခႏစတြင ေဆာငရြကမည ျဖစသည။

၇.၂။ LIFT၏ ရနပေငြခြေဝမႈ

LIFTသည ရနပေငြဘတအဖြ႕၏ မဝါဒမားႏငအည ရနပေငြမားက မညမအထ ခြေဝေပးခသည၊ ပြငလငးျမငသာမႈရသညတ႔က တငးတာရန အညႊနးႏစခက အသးျပခသည။ ေအာကပါဇယားတြင ေတြ႕ရသညအတငး ရနပေငြစမခန႔ခြေရး႐း(FMO)သည ေငြေရးေၾကးေရးႏင စမခန႔ခြေရးတြင ကစလစခငၿမေသာ သတမတခကမား ဆကလကထားရၿပး ၎တ႔ႏငကကည ေစရနလညး အေကာငအထည ေဖာလကရသည။ ၂ဝ၁၅ ခႏစ ႏစပတလည စာရငးစစေဆးမႈက ၂ဝ၁၆ ခႏစ ေမလတြင ေဆာငရြကခသည။ အားလးၿခ၍ ေကနပဖြယရေၾကာငး၊ စမခကစမခန႔ခြမႈ၊ ေငြေၾကး၊ ပစၥညးဝယယျခငး၊ လစြမးအား အရငးအျမစ စသည လပငနးနယပယမားတြငလညး ေကနပဖြယရေၾကာငး ေဖာျပထားသည။ စာရငးစစ အစရငခစာတြင မတခက တစစတစရာပင မရခပါ။ မတဖကအဖြ႕မား၏ စမခက၃၄ခ၏ အသးစရတမားက ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင စာရငးစစခရာတြင အထးဥးစားေပးအဆင ေတြ႔ရခက ငါးခသာ ရသည။ ၂ဝ၁၅ ခႏစကမ မတဖကအဖြ႕ ၄၄ ဦးတြင ၈ ခက ေတြ႕ရခသည။

အညႊနးမား ၂ဝ၁၆ ရညမနးခက ၂ဝ၁၆ ၿပးစးမႈ ၿပးစးမႈ %

သတမတခနအတြငး ရနပေငြ မနေနဂာ (Fund Manager FM) က ၿပးစးသည ရနပေငြ ဘတအဖြ႔ (Fund Board FB) ၏ အႀကျပခကမား%

၁ဝဝ% ၉၅% * ၉၅%

FMႏင အေကာငအထညေဖာသည မတဖကအဖြ႔ မားအတြကပါ အထးဥးစားေပးဟ စာရငးစစမားက သတမတေသာ စာရငးစစ နယပယ ရာခငႏႈနး ႏင အေရအတြက

အားလးေပါငးဝ

အားလးေပါငး၁ဝ **

၄,၆၂၉

____________________________* ၂ဝ၁၆ခႏစ ရနပေငြဘတအဖြ႔ အစညးအေဝးမားအရ ရနပေငြမနေနဂာမ ေဆာငရြကရနအခက ၈ဝရခရာတြင ၇၆ခမာ သတမတခနအတြငး ေဆာငရြကနငခသည။

** IP မားက စစေပါငး ၁၆၈ခ စာရငးစစခၿပး ယငးတ႔မ ၁ဝခက အေလးထားေဆာငရြကရနလအပေၾကာငး မတခကေပးခသည။ FMO ၏ ၂ဝ၁၅ အသးစရတမားႏငပတသက၍ မတခကတစတရာ မရခေပ။ ၂ဝ၁၆ခႏစ စာရငးစစေဆာငရြကမႈက ၂ဝ၁၇ ခႏစတြင ျပလပမညျဖစသည။

ဇယား ၇.၁။ ၂ဝ၁၆ ခႏစ LIFT၏ ရနပေငြ ခြေဝမႈ

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |114

ႏငငတကာ အစးရမဟတေသာ အဖြ႕အစညးမား

၄၇%

ျပညတြငး အစးရမဟတေသာ အဖြ႕အစညးမား

၂၅%

ကလသမဂၢအဖြ႕အစညးမား

၁၆%

သေတသန၅%

အျခား၃.၅%

ပဂၢလက က႑၃.၅%

Figure 7.2: Proportion of grant funding by type of implementing partner to end 2016

၂ဝ၁ဝ

၂ဝ၁ဝ-၂ဝ၁၆ခႏစ အထ အသးစရတ စစေပါငး (အေမရကန ေဒၚလာ သနးေပါငး)

၂ဝ၁၆၂ဝ၁၅၂ဝ၁၄၂ဝ၁၃၂ဝ၁၂၂ဝ၁၁

၁၉ သနး

၂၆၆ သနး

၂ဝ၇ သနး

၁၄၃ သနး၁၁ဝ သနး

၇၄ သနး၄၂ သနး

ဇယား၇.၂။ ၂ဝ၁၆ LIFT၏ ရနပေငြလပကြကအလက စမခကမား၏ အေျခအေန

ရနပေငြ (စမကနး/လပကြက) လကမတထးၿပး စာခပ

၂ဝ၁၅ ဒဇငဘာ ၂ဝ၁၆ ဒဇငဘာ

B C

ၿပးဆး စမခက

D

ေဆာငရြကဆ

စမခက E=C-D

စာခပ ၿပငဆငခက

၂ဝ၁၅ ဒဇငဘာ ၂ဝ၁၆ ဒဇငဘာ G H

ျမစဝကၽြနးေပၚ- ၁ ၂၂ ၂၂ ၂၂ ဝ ၃၁ ၃၁

နငငတဝနး ၁၉ ၁၉ ၁၈ ၁ ၄၇ ၄၈

ျမစဝကၽြနးေပၚ - ၂ ၁ဝ ၁ဝ ၁ဝ ဝ ၂၅ ၂၅

အျခား (တက႐က ေထာကပမႈ ႏင QSEM)

၃ ၄ ၂ ၂ ၆ ၆

သငယမႈႏင တထြငဆနးသစျခငး aninnovation

၂၇ ၂၇ ၁၄ ၁၃ ၄၆ ၅၅

ေငြေၾကးဆငရာတြင အားလးပါဝငေစမႈ ၁၄ ၁၆ ၄ ၁၂ ၉ ၁၅

ရခငေဒသ ၁ဝ ၁၁ ၄ ၇ ၆ ၇

အပပငးဇန ၇ ၁၂ ၂ ၁ဝ ၃ ၅

ျမစဝကၽြနးေပၚ- ၃ ၅ ၉ ဝ ၉ ဝ ၃

ေတာငတနးေဒသ ၄ ၁၁ ၄ ၇ ဝ ဝ

ပဂၢလကက႑ ၂ ၂ ဝ ၂ ဝ ဝ

ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး ၁ ၄ ဝ ၄ ၁ ၁

အရပဘက လမႈအဖြ႕အစညး ၃ ၃ ဝ ၃ ဝ ဝ

ေရေဘးသငေဒသမားက ပပးမႈ ၃ ၃ ၃ ဝ ၂ ၂

အာဟာရက႑ ဝ ၁ ဝ ၁ ဝ ဝ

စစေပါငး ၁၃ဝ ၁၅၄ ၈၃ ၇၁ ၁၇၆ ၁၉၈

ပ ၇.၁။ LIFT၏ အသးစရတ စစေပါငး (ကနေဒၚလာ(သနး) ျဖင) ၂ဝ၁ဝ-၂ဝ၁၆

ဇယား ၇.၂။ ၂ဝ၁၆ LIFT၏ ရနပေငြလပကြကအလက စမခကမား၏ အေျခအေန

ပ ၇.၂။ ၂ဝ၁၆ႏစကနရ မတဖက အဖြ႔အစညး အမးအစား အလက ေထာကပမႈ အခးအစား

115|

၇.၃။ ရနပေငြစးဆငးမႈႏင မတဖကမား၏ စြမးေဆာငရည

LIFT သည ရနပေငြစးဆငးမႈက တငးတာရန အညႊနး၂ ခက အသးျပခသည။ ဇယား ၇.၄ တြင ပါဝငသည အတငး LIFT ၏ မတဖကအဖြ႕မားသည LIFT၏ လပငနးလမးညႊနမားက လကနာၾကၿပး ေငြေၾကး ထနးခပမႈမာ ေနသားတကရေနသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင စာရငးစစဝငခေသာ စမခက ၃၄ ခတြင အသးစရတ စစေပါငး၏ ၂.၁ ရာခငႏႈနးသာလင အရညအခငးမျပညမဟ သတမတျခငးက ခရသည။

မတခက။ ။ ျမစေရတင စမကနးတြင က႑မားစြာ ပါဝငသည။ စမကနး၏ အေဆာကအအက႑က UNOPS က အေကာငထညေဖာ ေဆာငရြကၿပး

ကနက႑မားက IWMI က ေဆာငရြကသည။

ဇယား၇.၃။ ၂ဝ၁၆

ခႏစအတြငး လကမတထးခေသာ ေထာကပမႈမား

(စမခကမား)

စဥ

အဖြ႕႔အစညး/မတဖကအဖြ႕

ေထာကပေသာ စမကနး ဘတဂက

(ကနေဒၚလာ)

GRET - small grants

ျမစဝကၽြနးေပၚ - ၃ ၂ ,၁၁၉ ,၈၉၈

၂ Link Emergency Aid & Development (LEAD)

ျမစဝကၽြနးေပၚ - ၃ ၄ဝ၇ ,၃ဝ၅

၃ Metta Development Foundation

ျမစဝကၽြနးေပၚ - ၃ ၈ဝ၃ ,၉၄၂

၄ Radanar Ayar

ျမစဝကၽြနးေပၚ - ၃ ၇၂၉ ,၂၈၁

၅ Golden Plain Livelihood Development Services Co-operative Ltd.

အပပငးဇန ၇၂၉ ,၆၃၆

၆ IWMI

အပပငးဇန ၁ ,၁ဝဝ ,ဝ၁၅

၇ Myanmar Professiona l Workers Association (MPSWA) အပပငးဇန ၇၈၂ ,၄၃၂

၈ PGMF

အပပငးဇန ၁ ,၈၂၄ ,၆၃၁

၉ UN-HABITAT

အပပငးဇန ၄ ,၄ဝဝ ,ဝဝဝ

၁ဝ UNOPS

အပပငးဇန ၃ ,၉ဝဝ ,ဝဝဝ

၁၁

CCA

ေငြေၾကးဆငရာတြင အားလးပါဝငေစမႈ

၃ ,ဝဝဝ ,ဝဝဝ

၁၂ Cordaid Foundation

ေငြေၾကးဆငရာတြင အားလးပါဝငေစမႈ

၁ ,ဝဝဝ ,ဝဝဝ

၁၃ BBC Media Action

ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး ၁ ,၉၇၅ ,၆ဝ၂

၁၄ International Labout Organisation (ILO)

ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး ၁ ,၉၉၉ ,၇၅၄

၁၅ Save the Children - LEARN II

ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး ၁ ,၁၇၅ ,၇၉ဝ

၁၆ World Bank - Study II

အျခား ၁ ,၁ဝဝ ,ဝဝဝ

၁၇ Danish Refugee Council

ရခငေဒသ ၂ ,၆၄၈ ,၂၂၃

၁၈ Catholic Relief Services

ေတာငတနးေဒသ ၁ ,၈၁၃ ,၂ဝ၃

၁၉ CDN/Stichting ZOA

ေတာငတနးေဒသ ၃ ,၆၄ဝ ,ဝဝဝ

၂ဝ

ေတာငတနးေဒသ ၂ ,၂ဝ၄ ,၂၁၂

၂၁ Karen Development Network (KDN)

ေတာငတနးေဒသ ၁ ,၈၃၇ ,၄၁၄

၂၂ Metta Development Foundation

ေတာငတနးေဒသ ၂ ,၁၂၃ ,၁၆၈

၂၃ Myanmar Institute for Integrated Development (MIID)

1,675,410

ေတာငတနးေဒသ ၁ ,၆၇၅ ,၄၁ဝ

၂၄ SwissAid (Small Grants)

ေတာငတနးေဒသ ၃ ,၄၉၉ ,၉၂၉

စစေပါငး (ကနေဒၚလာ ) ၄၆ ,၄၈၉ ,၈၄၅

Choklei Organization for Rural and Agricultural Development (CORAD)

ဇယား ၇.၃။ ၂ဝ၁၆ခႏစအတြငး လကမတထးခေသာ ေထာကပမႈမား (စမခကမား)

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |116

၇၁% - ၉ဝ% <=၇ဝ%

လမးေၾကာငးမန လမးေၾကာငးမန

>၉ဝ% ၇၁% - ၉ဝ% <=၇ဝ%

သးၿပး သးၿပး သးၿပး

၁ဝဝ% ၇၁% - ၉၉% <=၇ဝ%

ျပညစ ျပညစ ျပညစ

မတခက

၁ - ၃ ခေတြ႔ရ

၃၈%

၃၈%

၂%

ဝ%

၁၆%

၂ဝ၁၂ ၃၂% ၄၁% ၃၂%

၃၈%

၃ဝ%

၇၇%

၉၄%

၆၄%

၂၄%

၃၂%

၂ဝ၁၄ ၅၁% ၃၇% ၁၂%

၂ဝ၁၃ ၄၈% ၄၁% ၁၂%

ေယဘယႏ ႈန း ၂ဝ၁၆ ၄၉% ၄၅% ၆%

၂ဝ၁၅ ၄၁% ၄၅% ၁၄%

၁- ၇ရက

ေနာကက

>၈ ရက

ေနာကက

အစရငခစာျပညစမႈ

စမခန႔ခြနငမႈမတခက ဝ

ခေတြ႔ရ

>မတခက ၃

ခေတြ႔ရ

၂၁%

၆%

၂ဝ%

အေကာငအထညေဖာႏႈနး>၉ဝ%

လမးေၾကာငးမန

ႏစစဥ အသးစရတ

အခနမန အစရငခမႈ ဝ ရက ေနာကက

အညႊနး

နညး(စမး) အလယအလတ(အဝါ) မား(အန)

သတမတႏႈနး

ေထာကပေငြ %

သတမတႏႈနး

ေထာကပေငြ %

သတမတႏႈနး

ေထာကပေငြ%

ဇယား ၇.၅ ။ စမကနးစမခန႔ခြမႈ အညႊနးခ ပ ဝါစမးနပစ (၂ဝ၁၆)

*

*

အညႊနး၅ခ၏ တစခစဆး႐ႈးႏငမႈ အနညးအမားအလက ျခငတြကခကတားျခငးျဖစသည။

LIFT သည ၂ဝ၁၂ ခႏစတြင ‘ ဝါစမးန’ ပစက စတငအသးျပကာ မတဖကအဖြ႕မား၏ စမကနး စမခန႔ခြမႈက ေစာငၾကည ေလလာ မတတမးတငခသည။၂ဝ၁၆ ခႏစ စမခကရလဒမားက အထကပါဇယားတြင အကဥးခပေဖာျပထားသည။ ယခႏစတြင စမခက ၅၃ ခ က ေစာငၾကညေလလာ မတတမးတငခသည။ LIFT ၏ ပပးမႈ စတငခနမစ၍ အမားဆး ျဖစသည။ (ဥပမာ။၂ဝ၁၅ ခႏစတြင စမခက ၂၃ ခ၊ ၂ဝ၁၄တြင စမခက ၄ဝ ခ ျဖစသည)၂ဝ၁၆ခႏစ၊ ဒဇငဘာတြင မတဖက အသစမားႏင ေဆာငရြကဆ စမခက ၇၁ ခ ရသည။ ဤ ‘ ဝါစမးန ’ ပစသည ဆးရႈးႏငမႈ ႏင တာဝနထမးေဆာငမႈက စမခန႔ခြရာတြင အသးျပသည ပစတစခလညး ျဖစသည။ ေယဘယအေနျဖင မတဖကအဖြ႕မားသည အညႊနးအမားစအတြက တးတကေနသည။ ႏစစဥအသးစရတအညႊနးသာ ယခငႏစမားနညးတ ျဖစေနသည။ ‘ဆးရႈးႏငေျခမား’ သည စမခက အေရအတြကသည တႏစထကတႏစ ကဆငးလကရသည။ LIFT ၏ FMO သည ၂ဝ၁၇ ခႏစတြင မတဖကမား ႏငအတ လကေတြ႕အေကာငထညေဖာသညအခါ ကနကမညဘတဂကႏင ပ၍နးစပသည ဘတဂကက ေရးဆြမည ျဖစသည။ ထ႔အတ အေကာငထညေဖာရာတြင ေႏာငေႏးေနမႈမားက ပမထေရာကစြာ အေရးယ ေဆာငရြကမည။

____________________________*ယငးမာ၂ဝ၁၅ခႏစ အသးစရတ စာရငးစစမတတမးမားအရ စစေပါငး IP အသးစာရတ အခးအစား ႏင IP အသးစရတတ႔ ကကညမရျခငးျဖစသည။ IP စာရငးစစမတတမးအရ စစေပါငး ကနေဒၚလာ ၇၄၂,၁ဝဝ က ကကညမႈမရသည ေနရာမားတြင သးစြထားၿပး ယငးမာ IPမား၏

စစေပါငးအသးစရတ၏ ၂.၁% ရပါသည။

အညႊနး

LIFT ရညမနး ခက ၂ဝ၁၆

၂ဝ၁၅ ရညမနး ခက

၂ဝ၁၆ ႏစကန ၿပးစးမႈ ၿပးစးမႈ ရာခငႏႈနး

IP မား စာခပမားအရ FBက ထတေပးေသာ ရနပေငြ %

၈၇%

၈၇%

၉၈%

*

၁၁၂%

FMက ဘ႑ာေရးသးသပခက ၿပးစးသည IP % ၁ဝဝ% ၁ဝဝ% ၁ဝဝ% ၁ဝဝ%

ဇယား ၇.၄။ ၂ဝ၁၆ခႏစ ရနပေငြစးဆငးမႈႏင မတဖကမား၏ စြမးေဆာငရညရလဒမား

ဇယား ၇.၅ ။ စမကနးစမခန႔ခြမႈ အညႊနးခပ ဝါစမးနပစ (၂ဝ၁၆)

117|

၇.၄။ ဘ႑ာေရး

ဇယား၇.၇။ ၂ဝ၁၆ ခႏစ LIFT၏ အသးစရတ စစေပါငး

လပငနး

ဘတဂက

(ကနေဒၚလာ)

အမန တကယသးစြမႈ (ကနေဒၚလာ)

ပသး / (လသး)

%

စမကနးအေကာငအထညေဖာျခငး

(က) IP မားသ႔ ရနပေငြေထာကပျခငး

၅၁,ဝ၁၉,၃၄၆ ၄၆,၁၈၅,၈၈၅ (၄,၈၃၃,၄၆၁) -၉%

(ခ) အလေငြ မဟတေသာ အေထာကအပ*

၅,၉၆၂,၇၃၉ ၆,ဝ၂၅,၂၂၂ ၆၂,၄၈၃ ၁%

သေတသန ၁,၉၈၈,၈၃၈ ၁,၄၆၉,၇၈၃ (၅၁၉,ဝ၅၅) -၂၆%

FMO လပငနးစရတ ၄,၄ဝ၃,၇၁၈ ၄,၁၃၉,၆၂၅ (၂၆၄,ဝ၉၃) -၆%

FB သ႔ ေထာကပျခငး ၁၇,၁၃၅ ၁၃,၂၉၂ (၃,၈၄၃) -၂၂%

အေဆာကအအႏငစမခန႔ခြေရး ၁,၂၂၅,၄၅၉ ၁,၁၂၆,၈၄၃ (၉၈,၆၁၆) -၈%

စစေပါငး ၆၄,၆၁၇,၂၃၅ ၅၈,၉၆ဝ,၆၅ဝ

(၅,၆၅၆,၅၈၅) -၉%

*မတခက။ ဤစာရငးတြင TCX ၏ ေငြေၾကးဝနေဆာငမႈလပငနးမား ႏင အစးရသ႔ ပပးသည နညးပညာအေထာကအပက ႔သ႔ ေသာ စမကနးအသးစားရတမား ပါဝငသည။

အလရင လကမတထးၿပး ကတကဝတ ျပထားသည ပမာဏ (ကနေဒၚလာ)

စစေပါငး၏ %

Australia ၂၅,၈၂၄,၆၂၇ ၅.၉%

Denmark ၉,၉၉၁,၅၆၆ ၂.၃%

European Union ၁၃ဝ,ဝဝ၇,၁ဝ၉ ၂၉.၇%

France ၁,၃၁၉,၈ဝဝ ဝ.၃%

Ireland ၁,၁ဝ၇,ဝ၈ဝ ဝ.၃%

Italy ၈၅၂,ဝ၄ဝ ဝ.၂%

Luxembourg ၁,ဝ၆၅,၉၇၅ ဝ.၂%

Mitsubishi ၂ဝဝ,ဝဝဝ ဝ.ဝ%

Netherlands ၂,၉၅ဝ,ဝဝဝ ဝ.၇%

New Zealand ၈ဝ၉,၆၅ဝ ဝ.၂%

Sweden ၂,၇၂၅,၇၇၆ ဝ.၆%

Switzerland ၁၈,၂၂၄,၁၄၆ ၄.၂%

United Kingdom ၂၁၇,၃၈ဝ,ဝ၄၂ ၄၉.၇%

United States ၂ဝ,ဝဝဝ,ဝဝဝ ၄.၆%

UNDP/ PGMF ၄,၈၄၄,၇၉၁ ၁.၁%

အလထညဝငမႈ စစေပါငး ၄၃၇,၃ဝ၂,၆ဝ၂ ၁ဝဝ%

အတးရေငြ ၂,ဝ၁၈,၈၅ဝ

စစေပါငး ၄၃၉,၃၂၁,၄၅၂

ဇယား ၇.၆။ ၂ဝ၁၆ခႏစ ဒဇငဘာလထ အလေငြ ထညဝငမႈ စစေပါငး

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |118

၂ဝ၁၅ ခႏစတြင ၂ဝ၁၆ ခႏစအတြက စမခကေရးဆြစဥအခနက မလခန႔မနးခကမာ အေတာအတနမားသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစအတြက ခန႔မနး အသးစရတမာ ကနေဒၚလာ ၈၃ သနး ျဖစသည။ အေကာငအထညေဖာေသာအခါ အေျပာငးအလမား ျဖစေပၚကာ ၂ဝ၁၆ လပငနးေဆာငရြကခကက သကေရာကမႈမား ရလာသည။ ထေၾကာင ရနပေငြ စမခန႔ခြမႈရးသည ႏစဝက အစရငခစာတြင ၂ဝ၁၆ ခႏစ ခန႕မနးခကက ကနေဒၚလာ ၆၄သနးသ႔ ေျပာငးလခသည။ ဤႏစဝကအစရငခစာက ရနပေငြဘတအဖြ႕က လကခခသည။

၇.၅။ LIFT ၏ ေငြေၾကးကနကရကးနပမႈ

၂ဝ၁၅ ခႏစတြင ရနပေငြဘတအဖြ႔သည ႏြမးပါးသမားဘဝ ပမေကာငးမြနေရးအတြက သးစြသည ေငြ တေဒၚလာတငးမ အကးသကေရာကမႈ အမားဆးျဖစေစမည သတငးအခကအလကက ယငးတ႔ ႏငတကြ အျခား ဆးျဖတခကခမတသမားသ႔ ေပးႏငမည အေရးယေဆာငရြကမႈမား၊ နညးလမးမားက ျပစကငသးရန FMO က တာဝနေပးအပခသည။ ထေၾကာင LIFT မ ေရးဆြသည MEAL စနစသစ၏ အစတအပငးအျဖစ ေငြေၾကးကနကရကးနပမႈ (VFM) မေဘာငတရပက ျပစခၿပး ေအာကပါ နယပယသးရပက ဦးတညကာ လမးညႊနခက မားကပါ ဆကလကျပစခသည-

• လပငနး။ စမခကမား အစအစဥမားက ေရးဆြရာတြင၊ ေရြးခယရာတြင၊ စမခန႔ခြရာတြင VFMမမားက LIFTက ထညသြငးစဥးစားကာ လပကငသည နညးလမးမားက တညေထာငျခငး၊ မတတမးတငျခငး။

• ထေရာကမႈ။ ေယဘယျဖစေစ၊ အစအစဥ၏ သးျခားက႑ အလကျဖစေစ အမေထာငစ တခခငးအတြက LIFTက သးစြသည ေငြပမာဏက တြကခကျခငး၊ စဥးစားသးသပျခငး။

• အကး။ မဝါဒနယပယအလက အဆငျမင အကးတရပရပက ရညမနးထားေသာလထမ ရရေစရန LIFTက သးစြသည ေငြပမာဏက တြကခကျခငး၊ စဥးစားသးသပျခငး။

၂ဝ၁၆ ခႏစတြင LIFT သည အဆပါ နညးလမးမားက ပထမဆးအႀကမ စတငအသးျပခ႔သည။ ေအာကပါ ကနးဂဏနးမားသည LIFT တစခလးက ကယစားမျပေသာလညး ဤသတငးအခကအလကက LIFT ၏ စမကနးမား လညပတသးစြမႈ၊ ထေရာကမႈ၊ အကးရမႈ က ဆနးစစရာတြင အသးျပနငမည။

LIFT လပငနးေဆာငရြကမားမႈ၏ ေငြေၾကးကနကရကးနပမႈေအာကပါ ဇယားတြင ၂ဝ၁၆ ခႏစအတြငး နယေျမ ေလးခစလးတြင စမခန႔ခြခေသာ စမခက ၃၇ ခ က အစရငခထားသည။

တငးတာမႈ/ေဆာငရြကမႈ ေအာငျမငမႈ

စမခကေရးဆြရာတြင VFMက ထညသြငးစဥးစားသည စမခက အေရအတြက

၂ဝ၁၆တြင သေဘာတစာခပ ခပဆခ႔ေသာ/တးခ႕ခ႔ေသာ ေဒသအလက စမကနးမားမ စမခက ၃၇ခအနက ၃၁ခ(၈၄%)သည ပထမအႀကမ ႏင/သ႔ ျပငဆင အဆျပလႊာတြင VFMက ထညသြငး စဥးစားခသည။

သတမတထားေသာ အသးစရတပစမားက ေဖာျပထားေသာ စမခက အေရအတြက

၂ဝ၁၆တြင ေဒသအလက စမကနးမားမ စမခက ၃၇ခလး (၁ဝဝ%) သည ေဖာျပထားေသာ သတမတ အသးစရတ ပစမားျဖင လပငနးေဆာငရြကခ႔သည။

VFM သးသပမႈျပလပသညစမခက အေရအတြက

ေဒသအလက စမကနး ၂ခ မ စမခက ရစခသည သးသပမႈျပလပရန စစဥေရးဆြထားသည။ စမခကတငး ထသ႔ သးသပရန မျဖစနငေပ။

လပငနး/အသးစရတ လမးေၾကာငးမန ေပၚေရာကေနေသာ စမခက ရာခငႏႈနး

ေဒသအလက စမကနးမားမ စမခက ၃၇ခ အနက-• ၇ခ (၁၉%) သည ၂ဝ၁၆ ဘတဂက၏ ၉ဝ% ေကာ က

သးစြခသည • ၁၄ခ (၃၈%) သည ၂ဝ၁၆ ဘတဂက၏ ၇၁% မ ၉ဝ%

ထ က သးစြခသည• ၁၆ခ (၄၃%) ၂ဝ၁၆ ဘတဂက၏ ၇ဝ% ေအာက က

သးစြခသည

ဇယား ၇.၈။ လပငနးေဆာငရြကမားမႈ၏ ေငြေၾကးကနကရကးနပမႈဆငရာ တငးတာမႈမား

119|

စမခကမားက ေရးဆြရာတြင၊ ေရြးခယရာတြင VFM မမားက ထညသြငးစဥးစားျခငးေဒသအလက စမကနး ၄ ခမ ၂ ခ၏ အဆျပလႊာေခၚဆမႈတြင VFM ႏငပတသက၍ သးျခားေဖာျပရနလအပခကက ထညသြငးခသည။ သ႔ရာတြင၂ဝ၁၅ ခႏစကနႏင ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင တငျပလာေသာ စမခကအဆျပလႊာ ၃၇ ခအနက ၃၁ ခ (၈၄%)တြင စမခက၏သေဘာ သဘာဝက လက၍ VFMဆငရာ အေရအတြက ႏင/သ႔ အရညအေသြးပါ ထညသြငးစဥးစားမႈ အမးမ းက ေတြ႕ရသည။ ေအာငျမငသည အဆျပလႊာရငမားသည နညးပညာ ႏင ေငြေၾကးအဆျပလႊာမားက ခတဆက ေဖာျပေပးသညအတြက FMO ဝနထမးမားမ VFMဆငရာက သးသပရာတြင အေထာကအက ျဖစေစသည။ ရနပေငြ သေဘာတစာခပအတြက ညႇႏႈငးသညအဆငတြငလညး အလားအလာရေသာ စမခကအဆျပလႊာမားအား VFM ဆငရာ တြကခကမႈမား၊ အေၾကာငးျပခကမားကပါ ထညသြငးေဖာျပရန ေတာငးဆခသည။ ဥပမာအားျဖင ထတလပသ အပစမားႏင ေဆာငရြကမည စမခကမားသည ေမာမနးထားသည အရငးအႏး ပမာဏႏင ယငး အရငးအႏးေၾကာင ႏစစဥဝငေငြကလညး ခန႔မနးထားသည စးပြားေရးပစတစခေရးဆြတငျပရန လအပသည။ အခ႕စမခကမားတြင စးပြားေရး အညႊနးမား၊ ရညရြယခကမားကပါ ထညသြငးေစသည။ သ႔မသာ ေနာငတြင ဝငေငြႏင ေငြေၾကးအရ ၎တ႔ဘာသာရပတညနငမႈက တငးတာႏငမည ျဖစသည။ ထေၾကာင ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင ကနထရကရေသာ/ တးခ႕ေသာ အဆျပလႊာ အားလးနးပါးသည စနစတက ထေရာကသည သးသပမႈမားက ျဖတသနးခရသညအတြက ပပးမႈရရသည ထကမကေသာ ရလဒေကာငးမား ေပၚထြကေစရန၊ အေထာကအထားတညဆာကသည အားထတမႈက အားျဖညရန၊ လအပေနေသာ သးျခား စြမးေဆာငရည မားက မဟာဗဟာ နညးမားျဖငတညေဆာကရနစသည VFM ဆငရာတြင သသာေသာ တးတကမႈ မားက ရလာသည။

အသးစရတႏငဆငေသာ တြနးအားမား ႏင ထနးခပမႈမားအသးစရတမားက အဓပၸာယရေစရန၊ ထနးခပရနအတြြက စမခကတငးသည ဘတဂကဆြျခငး၊ ပစၥညးဝယယျခငး၊ သးစြျခငး ဟေသာ လပငနးစဥမားတြင တငးတငးကပကပ ေဆာငရြကၾကရန လအပသည။ ထလပငနးစဥမားတြင လစာ၊ ခရးစရတ စသည အသးစရတမားက အေသးစတ ခြျခမးစတျဖာၿပး အဓပၸာယရေၾကာငး ျပသရန အျပင စမခကတခလး၏ အလားတ စရတမား၊ ျမနမာနငင ေပါကေဈးမားႏင ႏႈငးယဥရနလညး ပါဝငသည။ ဤသ႔ေဆာငရြကျခငးျဖင စမခကအဆင ကနကစရတမားက စမခကအဆငတြင ထနးခပၿပး FMO က စမကနးအဆငတြင ႀကးၾကပသည။

VFM ဆငရာသးသပမႈေဒသအလကစမကနး ၂ ခမ စမခက ၈ ခ အနက ၂ ခသည သငေလာမည အခနတြင သးသပမႈျပလပရန စမထားသည။ ယငးတ႔တြင မ းစပါးထတလပျခငး၊ ငါးေမြးျမျခငး၊ တာဖ႔ျခငး၊ ရပရြာပင သစေတာစကျခငး စသညတ႕၏ စရတႏင အကး သးသပျခငး၊ ေတာငသအစညးအရးမား၊ ေမြးျမသ အပစမား၊ ေငြစ/ေခးအသငးမား၊ မခငႏငကေလး မားအား ေငြေထာကပျခငး၊ သကေမြးသငတနးမား စသညတ႕၏ လမႈေရး အကးအျမတ သးသပေလလာျခငးမား ပါဝငသည။ သကတမးဝကႏင လပငနးသမး သးသပခကမားတြငလညး VFM ဆငရာသးသပမႈမား ပါဝငမည။

စမခက အေကာငအထညေဖာမႈ လမးေၾကာငးမနျခငးLIFT ၏ စမခကထကဝကေကာသည ၂ဝ၁၆ ခႏစ ဘတဂက၏ ၇ဝရာခငႏႈနးေကာက သးစြခၿပး ျဖစသည။ LIFT၏ စမကနး မနေနဂာမားကလညး ဘတဂကအျပည မသးနငေသးသမားႏငလညး သးစြမႈ ပမနအတငးေရာကရလာရန အနးကပလကတြေဆာငရြကေနၾကသည။ စမခကအခ႕မာ အစပးသည အဆငတြငသာ ရေနၾကၿပး လမးေၾကာငးမန ေနသျဖင မၾကာမတြင ယငးတ႕၏ အသးစရတမား ပမလာရန ရသည။ အျခားစမခကမားမာ ပစၥညးဝယယေရးလပငနးတြင ေႏာငေနးေနၾကသည။ စမခကႏစခမာ၈၈ ပဋပကၡျဖစပြား ေနေသာ နယေျမတြင အလပလပေနရာ စမခကလပငနးမားက စတငရန သ႕မဟတ ဆကလပရန ခြငျပျခငး မရေသးေပ။ ၂ဝ၁၇ ခႏစတြင FMO သည စမခက၏ဘတဂကမား၊ လပငနး စမခကမားက ေစစပစြာ ေစာငၾကညေလလာကာ မတဖကအဖြ႔မားႏင မၾကာခဏ ဆကသြယၿပး စမခက အခနမ ၿပးစးေစမည ျဖစသည။

LIFT ၏ ေငြကနရကးနပမႈ ဆငရာ (Value for Money - VFM) လႊမးျခမႈေငြေၾကးက႑တြင အားလးပါဝငေစမႈ အပါအဝင အစအစဥမား၊ စမခကမား အားလး၏ အသးစရတအစရငခစာမား ၂ဝ၁၆ ခႏစ တြင လကလမးမ ပပးခေသာ အမေထာငစအေရအတြကတ႔က အေျခခကာ ခန႔မနးလင LIFT၏ ဝနေဆာငမႈစရတမာ တအမေထာငလင ကနေဒၚလာ ၃၆ သ႔မဟတ ယငးအမေထာငစဝငတစဦးလင ကနေဒၚလာ ရစေဒၚလာႏႈနး ျဖစသည။ LIFT သည ဖြ႕ၿဖးေရးလပငနး အမးမ းက ေထာကပေနသျဖင အဓကကေသာ အစအစဥက႑မား၏ စရတမားက ေလလာရန အေရးႀကးသည။

____________________________88CARE ၏ စားနပရကၡာဖလမႈႏင ၾကၾကခနငမႈ စမခက ႏင DRC၊NRC တ႔၏ အသကေမြးမႈသငတနးစမခကႏစခလးမာ ရခငျပညနယတြင ေဆာငရြကျခငးျဖစသည။

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |120

၂ဝ၁၆ ခႏစ အသးစရတအစရငခစာမားအရ သငတနးမား၊ ကနပစၥညးမား အပါအဝင စကပးေရး အေထာကအပစရတမာ တအမေထာငလင ကနေဒၚလာ ၁၅၄ ျဖစသည။ ၎တြင ေငြေၾကးေထာကပျခငးႏင အာဟာရ ဆငရာ သတငးစကား ေျပာၾကားျခငး တ႔ျဖင MCCTအတြက ကနေဒၚလာ၇၈ အပါအဝင ျဖစသည။ တအမေထာငလင လကရဝနေဆာငမႈ အသးျပသ တစဦးကျဖင တြကခကပါက အေသးစားေခးေငြအတြက ကနေဒၚလာ ၁၄.၅ ျဖစသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစ အတြက LIFT၏ ရငးႏးျမပႏမႈ ကနေဒၚလာ ၂၄သနးသည LIFT ရနပေငြ ပပးသည အေသးစားေငြေၾကးလပငနးမား၏ ေခးေငြ ကနေဒၚလာ သနး ၄၆ဝ က ထပေဆာငးျဖစေစခသည။

LIFT ၏ မဝါဒဆငရာ လပငနးမား၏ VFMေအာကပါတ႔မာ ၂ဝ၁၆တြင ေရြးခယထတႏႈတထားသည LIFT၏ မဝါဒ လပငနးမား၏ ေငြေၾကးဆငရာ ထေရာကမႈ အကဥးခပျဖစသည။

• စကပးေရးမဝါဒ။ ၂ဝ၁၆ ခႏစအတြငး ႀကးပမးမႈမားေၾကာင ၂ဝ၁၇ ခႏစ မတလတြင ျမနမာနငငသ႔ GAFSP က ကနေဒၚလာ ၂၇ သနးက ခးျမငခသည။ ယငးခးျမႇငမႈေၾကာင ေနာကထပ ကနေဒၚလာ၁၃.၅ သနး က အစးရႏင အျခား ပတသကသမားက ထညဝငလာၾကသည။ LIFT၏ မဝါဒထေတြ႕ေဆာငရြကမႈ ႏင ၾသဇာ သကေရာကမႈသည သသာစြာ ေအာငျမငသည ဟဆရမည ျဖစၿပး ဝနႀကးဌာနအေနျဖင အစအစဥမားအတြက ဘတဂကခထားမႈ အနညးဆး ကနေဒၚလာ ၄ဝ.၅ သနး တးတကလာသည။ အေသးစတက အခနး ၆.၃ တြင ေတြ႕နငသည။

• ေငြေၾကးဆငရာတြင အားလးပါဝငေစမႈ။ LIFTသည ေငြေရးေၾကးေရး ႀကးၾကပစစေဆးေရး ဥးစးဌာန ၊ဗဟဘဏ၊ စမကနး ႏင ဘ႑ာေရးဝနႀကးဌာနတ႔ႏင ခတဆကကာ အေသးစားေငြေၾကးလပငနးတြင ႏငငျခား တကရက ရငးႏးျမႇ ပႏမႈက ခြငျပရန တကတြနး ေဆြးေႏြးလႈ႕ေဆာခသည။ LIFTသည The Currency Exchange (TCX) မတဆင ေငြလႏႈနးမတညၿငမမႈေၾကာင ဆးရႈးႏငေခမားမ ကာကြယေပးႏငမညပစ က စတငနငခသျဖင ႏငငျခား ရငးႏးျမႇ ပႏသမားမာ ျမနမာ အေသးစားေငြေၾကးေဈးကြကတြင တကရက ရငးႏးျမႇ ပႏလာနငၾကသည။ LIFT၏ ကနေဒၚလာ ၁ဝ သနး ရငးႏးမႈျဖင ရငးႏးျမႇ ပႏေငြ စစေပါငး ကနေဒၚလာ ၇ဝ.၆ သနးက ျမနမာ အေသးစား ေငြေၾကးလပငနး ၁၄ခ (LIFT ႏင လကတြေဆာငရြကသည လပငနးသစ ၈ ခ ပါဝင)သ႔ ထတေခးနငခသည။ နငငျခား တကရကရငးႏးျမႇ ပႏမႈက တးခ႕ရန ႏငငေတာအစးရ၏ တြနးအားေပးေဆာငရြကေနမႈက ဤနညးျဖင အေထာကအကျဖစေစၿပး ျပညသလထအေနျဖငလညး ေငြေၾကးဝနေဆာငမႈမားက လကလမးမလာသည။

• အာဟာရ။ ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသ၊ ရခငေဒသ၊ အပပငးဇနတ႔တြင LIFT ၏ အာဟာရအစအစဥမား ေအာငျမငမႈ ႏင LIFT ၏ မဝါဒ ေထာကပေရး အားထတမႈေၾကာင အစးရသည MCCT က ခငးျပညနယတြင ေဆာငရြကေပးရန ဆးျဖတလကသည။ ႏငငေတာ အစးရသည ၂ဝ၁၉ ခႏစမ စတငကာ တစႏစလင ကနေဒၚလာငါးသနးျဖင MCCTက ခငးျပညနယတြင ေဆာငရြကေပးမညျဖစၿပး ေနာငတြင တႏငငလး၌ ေဆာငရြကသြားမညဟ ေျပာၾကားထားပါသည။

• လမႈကာကြယေစာငေရာကေရး။ HelpAge စမခက သည ေငြေၾကးပပးမႈမားမာ ထေရာကလေၾကာငးက အစးရမ လမႈေရး ပငစငက ဘတဂက တးျမႇငကာ ခြေဝေပးမႈျဖင စျပျဖစေစခသည။ ဤစမခကက LIFT က ကနေဒၚလာ ၂ သနး ပပးေပးခၿပးေနာက တႏငငလး လႊမးၿခေသာ ပငစငတရပက ထေထာငမညဟ အစးရက ဆးျဖတလကသည။ ယငးပငစငအတြက ၂ဝ၁၇ ခႏစ ဘ႑ာေရးႏစတြင ကနေဒၚလာသးသနး ခြေဝခထား ေပးခသည။ HelpAge သည ႏငငေတာအစးရအား လမႈကာကြယေစာငေရာကေရး စစဥမႈႏင မဝါဒမားတြင ေထာကပျခငးသည သသာလသည ေငြေၾကကနကရကးနပသည ေဆာငရြကမႈ ျဖစသည။ အေၾကာငးမာ ဤလပေဆာငခကသည အစးရကယတင ဥးစးေဆာငရြကမည အေနထားသ႔ ျဖစေစၿပး လမႈေရး ပငစင သညလညး စမခကကာလကပင ေကာလြနကာ တညတမညျဖစသည။

အစအစဥက႑ စမခက အေရအတြက

၂ဝ၁၆ လကလမးမေသာ အမေထာငစ အေရအတြက

၂ဝ၁၆ LIFT အသးစရတ

တအမေထာင ကနကစရတ (ကနေဒၚလာ)

လတဦး ကနကစရတ (ကနေဒၚလာ)

စကပးထတလပမႈ ၁၇ ၅၄,၂၁၆ ၈,၃၂၂,၄၁၈ ၁၅၄ ၃၅

မခငႏငကေလးမားအား ေငြေၾကး

ပပးျခငး (MCCT)

၄ ၂၂,ဝ၂၅ ၁,၇၁၄,၉၄၇ ၇၈ မရ

အေသးစား ေငြေရးေၾကးေရး

(လကရ ဝနေဆာငမႈ အသးျပသ)

၁ဝ ၁,၆၃၅,၉၃၂ ၂၃,၇၈၉,၃၅၈ ၁၄.၅ ၃.၃

ဇယား ၇.၉။ ၂ဝ၁၆အတြက ေကာကႏႈတေရြးခယထားသည အစအစဥက႑မားရ LIFT စမခကမား၏ VFM

121|

၇.၆။ တာဝနခမႈႏင သငယမႈတ႔အတြက ေစာငၾကညေလလာျခငးႏင အကျဖတျခငး (MEAL)

၂ဝ၁၆ ခႏစတြင M&E အဖြ႕ႏင LIFT ၏ စမကနး ဌာနမားသည LIFT ၏ MEAL မေဘာငအသစက ဆကလက ျပငဆငေရးဆြခသည။ M&E ဆငရာ စစတမးမားက ေကာကယခၿပး မတဖကအဖြ႕မား၏ M&E ဆငရာ စြမးေဆာငရညက အားျဖညေပးခသည။

MEAL မေဘာငအသစက အေခာကငျခငး အေကာငအထညေဖာျခငး၂ဝ၁၅ ခႏစတြင LIFTသည MEAL မေဘာငအသစက ျပစခသည။ ယငးက အေကာငအထညေဖာရန M&E စနစမား၊ FMO ႏင မတဖကအဖြ႕မား၏ စြမးေဆာငရည ႏင လပငနးအေလအကငမားက သသသာသာ အဆငျမႇငရန လအပသည။

၂ဝ၁၆ ခႏစတြင MEALမေဘာငႏင ပတသက၍ LIFTသည-• ယတေဗဒမေဘာငအသစ၏ အညႊနးမားက ဆကလကသတမတခ႔သည။ ယငးတြင အညႊနးတခခငး၏

အခကအလကအရငးျမစမား၊ ေကာကယနညးမား၊ တြကခကမႈ လပငနးစဥမားက မတတမးတငျခငးလညး ပါဝငသည။

• LIFTအဆင ေမးခြနးမား၊ တဆငခ ေမးခြနးမား၊ အခကအလက အရငးအျမစမား၊ ေမးခြနးမားက ေျဖနငမည ေကာကယနညးမားက သတမတသည။

• မတဖကအဖြ႔မား၏ အစရငခစာပစအသစ ႏင အဖြ႔မား၏ ျပငဆငထားေသာ ေစာငၾကညေလလာမႈ ႏင ယတေဗဒမေဘာင အညႊနးမားက စမခန႔ခြမည ေဒတာေဘစက ဒဇငးထတခသည။

• အစရငခစာပစအသစက မတဖကအဖြ႔မားအား ရငးျပကာ ၎တ႔၏ အၾကေပးတ႔ျပနမႈမားက ရရရနအတြက သငတနးမား ေပးခသည၊ စမကနးေဒသမားတြင သးႀကမ ႏင ရနကနတြင တစႀကမ ျဖစသည။

• မတဖကအဖြ႕မားအတြက အစရငခစာပစအသစ အသးျပပက ျမနမာ၊အဂၤလပ ႏစဘာသာျဖင ရငးျပထားသည M&E လကစြစာေစာငျပစသည။

• LIFT ၏ အဆငတငးတြင VFM က ကငတြယရန လမးညႊနခကမားက ျပစသည။

M&E ဆငရာ စစတမးမားေကာကယျခငး ႏင အကျဖတျခငး၂ဝ၁၆ ခႏစတြင M&Eအဖြ႕ႏင စမကနးအဖြ႔မားသည ေအာကပါ စစတမးေကာကျခငး အကျဖတျခငး လပငနးမားက ေဆာငရြကခသည-

• LIFT၏ ၂ဝ၁၅အမေထာငစစစတမးက အၿပးသတေဆာငရြကခသည။ စစတမးတြင အေထြေထြေမးခြနးလႊာ ၄,၈ဝဝ၊ အသးစရတ ေမးခြနးလႊာ ၁,၅ဝဝ ပါဝငၿပး ကေလး ၅,ဝ၃၉ ဥးက ႀကးထြားမႈတငးတာျခငးတ႔ ပါဝငသည။

• လမႈေရးႏင စးပြားေရးဆငရာ ေစာငၾကညေလလာမႈ (QSEM) အတြ ၅ ႏင ယငးႏင ဆကစပေနေသာ ေရႊ႕ေျပာငး သြားလာေရးစစတမးတ႔၏ ေနာကဆးအစရငခစာက ထတျပနခသညျပင QSEM အတြ ၆ စစတမး ေဆာငရြကမႈကလညး ႀကးၾကပခသည။

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |122

• ထခကလြယမႈ ႏင ႀကႀကခနငမႈ၊ ဝငေငြ ႏင ပငဆငမႈ၊ သကဆငမႈ ႏင ေရရညတညတမႈ ဆငရာ အေသးစတ စစတမးမားက ပစေရးဆြျခငး၊ ေကာကယျခငးတ႔ ေဆာငရြကခသည။ ယငးစစတမးတ႕သည LIFT အဆင အကျဖတသငယသည ေမးခြနးမား(ELQ)အတြက ေျဖရငးႏငမည ျဖစသည။

• ျပးစးသည စမခကမားက အကျဖတမႈ ေျခာကခႏင စမခက သကတမးထကဝက ျပနလညသးသပခက တခက ေဆာငရြကခသည။

• ၂ဝ၁၇ခႏစ ႏစပတလညအစရငခစာ၏ ယတေဗဒမေဘာငအညႊနး ရလဒမားက အစရငခရန ၂ဝ၁၆ အညႊနးျပ စစတမးက ဒဇငးထတကာ ေဆာငရြကခသည။

• LIFT၏ ၾကားျဖတျပနလညသးသပခကက ဖြ႕စညးေဆာငရြကျခငး ႏင ႀကးၾကပျခငးတြင ရနပေငြ ဘတအဖြ႔က ကညခသည။

မတဖကအဖြ႔မား၏ M&E စနစမားက အားျဖညျခငး၂ဝ၁၆ ခႏစတြင M&E အဖြ႕ႏင စမကနးအဖြ႕မားသည မတဖကအဖြ႔မား၏ M&E စနစမားက အားျဖညရန ေအာကပါအတငး အေထာကအကမား ေပးခသည။

• မတဖကအဖြ႕မားအတြက အေသးစတလမးညႊနခကမား ျပစျခငး၊ ယငးတ႔၏ MEAL စမခက ျပစရာတြင ကညျခငး။• မတဖကအဖြ႕မား၏ အေျခခမဥး စစတမးေကာကမည အစအစဥမားက သးသပေပးျခငး။• မတဖကအဖြ႕ ၁ဝဖြ႕၏ ကနးဂဏနးေကာကယမႈ၊ စမခန႔ခြမႈ လပနညးမားအပါအဝင M&E စနစမားက သးသပျခငး။

ျမနမာႏငင ေစာငၾကညေလလာေရး ႏင႔ အကျဖတျခငး အသငး (MMEA)၂ဝ၁၆ ႏစဆနးတြင ျမနမာႏငင ေစာငၾကညေလလာေရး ႏင႔ အကျဖတျခငးအသငး (MMEA) စတငေဆာငရြကရာတြင LIFTက ကညခသည။ MMEAသည ျမနမာနငင၊ NGOမား၊ INGO မား၊ ကလသမဂၢအဖြ႔အစညးမား၊ တတသပညာရငမား၊ ပဂၢလက အၾကေပး ကမၸဏမား၊ အစးရဌာနမားမ M&E ပငးက တာဝနယသမား ပါဝငသည။ MMEAသည ေအာကပါတ႔က ေဆာငရြကရန ရညရြယထားသည။

• ဖြ႕ၿဖးေရး က႑တြင M&E အစဥအလာ ခငမာစြာ ထြနးကားလာေစရန• M&E တာဝနယသမား ကၽြမးကငမႈ ထြနးကားလာေစရန• အစးရ ႏင အျခားအဖြ႕အစညးမားမ M&E ႏင ပတသကသည စြမးေဆာငရည၊ မဝါဒမား၊ စနစမား က အားျဖညရန

MMEA တြင ယခအခါ အသငးဝင ၅ဝ ဥး ရေနၿပျဖစကာ ပမနေတြ႔ဆေဆြးေႏြးၾကသည။ M&E ႏးေႏာဖလယပြအခ႕က ၂ဝ၁၆ခႏစတြင ကငးပခရာ random control trials, အေျပာငးအလသအရ၊ M&E အခကမား ေကာကယရာတြင မဘငးလနညးပညာက အသးျပျခငး စသညတ႔က ေဆြးေႏြးခၾကသည။

LIFTအဆင အကျဖတသငယသည ေမးခြနးမား• LIFT ၏ MEAL မဟာဗဟာအရ အကျဖတသငယသည ေမးခြနးမား (evaluation and learning questions - ELQ)

က ျပစထားသည။ ယငးေမးခြနးမားက အကျဖတႏငမည မေဘာငခထားၿပး OECD ၏ အဓကစႏႈနးမားျဖစသည သကဆငမႈ၊ ထေရာကမႈ၊ ေရရညတညတမႈ၊ ေငြေၾကးကနကရကးနပမႈတ႔အျပင ကား/မေရးရာ၊ မဝါဒ ႏင အသပညာ စမခန႔ခြမႈ ႏင LIFT တ႔က ပစတစခထတကာ ခတဆကထားသည။ ဤေမးခြနးမားက အဆငျမင မေဘာင ေမးခြနးမား အျဖစ LIFT တစခလးအတြက ျဖစေစ၊ သးျခား LIFT၏ အေထာကအပခ စမခက တစခခငး အလက ျဖစေစ ေမးျမနး နငသည။ အားလးႏငသကဆငသည ဤအကျဖတမႈ နယပယသာမက သးျခားနယပယမားမလညး အေထာကအထား မားက စေဆာငးကာ အေၾကာငးအရာအလက LIFT သကတမးတေလာက ေဆာငရြကခမႈမား၏ အႏစခပ စာတမးမားက ေရးသားမေဝမညျဖစသည။

123|

အက

ျဖတ

ျခငး

၊ သငယ

ျခငး

နယ

ပယမ

ားစစ

တမး

ေပါင

းစည

းအစရ

ငခစာ

ပရသ

တမ

ား

မဟာဗ

ဟာ

နယပယ

LI

FTက

အာ႐

စကေသ

ာ နယ

ပယမ

ားမ

သငယ

ျခငး

- ေရ

ႊ႕ေျပ

ာငးသ

ြားလ

ာေရး

၊ ေက

းလက

စးပြာ

းေရး

၊ မဝါ

ဒ၊

အာဟ

ာရ

ထေရ

ာကမႈ

မညသ

ညအ

တငး

အတ

ာအထ

ျမနမ

ာႏငင

ရ ႏြမ

းပါးသ

မား

၏ ၾက

ၾကခႏ

ငမႈက

LIF

Tက

အား

ျဖည

ခသည

သက

ဆငမ

ႈမည

သည

အတ

ငးအ

တာအ

ထ L

IFT၏

မဟ

ာဗဟ

ာႏင

လပေ

ဆာင

ခက

တ႔က

ေအ

ာကပါ

တ႔ႏင

သက

ဆငသ

ေရရည

တည

တမႈ

လမႈေ

ရးအ

ရ၊ ပ

တဝန

းကင

အရ၊

စးပ

ြားေရ

းအရ

LIFT

က

မညသ

ည အ

တငး

အတ

ာအထ

ဖြ႕ၿဖ

းေစခ

သည

ေငြက

နကရ

ကးန

ပမႈ

ရလဒမ

ေဘာင

ႏငယ

ဥေသ

ာ မည

သည

တငး

အတ

ာအထ

ေငြက

နကရ

ကးန

ပေစခ

သည

ကား

/မ ေ

ရးရာ

မညသ

ည အ

တငး

အတ

ာအထ

ကား

/မ တ

နးတ

ညမ

မႈ အ

မးသ

မးမ

ား လ

ပကငႏ

ငစြမး

ရမႈတ

႔က L

IFTက

ေပ

းအပခ

သည

LIFT

၏ လ

ညပတ

ေဆာင

ရြကမႈပ

စျဖင

မည

သည

အတ

ငးအ

တာအ

ထ L

IFTသ

ည အ

လရ

င ေပ

ါငးစ

ပါဝင

ေသာ

ရနပေ

ငြတရပ

အျဖ

စ ဖြ႕

ၿဖးေ

ရးက

ေရာက

ေစခသ

ည ထ

ေရာက

ေစခသ

LIFT

၏ သ

ကတ

မးတ

ေလာက

ေဆ

ာငရြက

ခမႈမ

ား ၏

အနစ

ခပ

စာတ

မးမ

ား

ဝငေင

ြ ႏင

ပငဆ

ငမႈ အ

ကးရ

လဒမ

ား

စစတ

မး

ထခက

လြယ

မႈ အ

ကးရ

လဒမ

ား

စစတ

မး

အဟ

ာရ ႏ

င ရက

ၡာဖလ

မႈ အ

ကးရ

လဒမ

ား

စစတ

မး

မဝါဒအ

ေထာက

အပ

အက

းရလ

ဒမား

စစ

တမး

သက

ဆငမ

ႈ ႏင

ေရရည

တည

တမႈ

ELQ

စစတ

မး

ေငြက

နကရ

ကးန

ပမႈ E

LQစစ

တမး

ကား

မေရး

ရာ E

LQ စ

စတမး

LIFT

၏ လ

ညပတ

ေဆာင

ရြကမႈ

ELQ

စစတ

မး

အစး

၂ဝ၁၈

ေနာက

ပငး

ျမနမ

ာႏငင

ဖြ႕ၿဖ

းေရး

ပကငသ

မား

ရနပေ

ငြဘတ

အဖြ႕

မတဖက

အဖြ႕

FMO

LIFT

ၾကၾက

ခႏငမ

ႈ အ

စရငခ

စာ

LIFT

ဌာန

တြငး

အက

ျဖတ

ခက

စရငခ

စာ

၂ဝ၁၆ ခႏစတြင LIFTသည ELQမားက ျပငဆငၿပး ယငးတ႕က ေျဖၾကားမည စစတမးမားက ေဖာထတမည။ ေအာကပါပသည-

• အဓက အကျဖတျခငး၊ သငယျခငး နယပယမား (အေၾကာငးက႑အလကေဆာငရြကသည နယပယမား အပါဝင) က ၿခငေဖာျပသည။

• ကနးဂဏနးမားက ေဖာထတရနႏင သးသပရနအတြက ေဆာငရြကမည စစတမးမားက အကဥးခပ ေဖာျပသည။• ယငးလပငနးစဥမ ထြကေပၚလာမည စစတမးမားမ အေထာကအထားမားျဖင ေရးဆြမည အခကအခာကေသာ

အဆငျမင ေပါငးစညးအစရငခစာမား အပါအဝင အဓက အသပညာရလဒမားက ညႊနးျပသည။• ယငးစစတမးမားက စတပါဝငစားၾကမညသမား (ပရသတ) က ရာေဖြေဖာထတမည။

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |124

၇.၇။ အသပညာစမခန႔ခြျခငး ႏင သငယျခငး

၂ဝ၁၆ခႏစ သည သငယျခငး၊ အျပနအလနေလလာသငယျခငး ႏင အသးျပျခငးတ႔က ခငမာေစေသာႏစ ျဖစသည။ LIFT သည လပေဆာငမႈေကာငးမြနေစရန၊ မဝါဒႏေရးဆြမႈႏင နညးနာတ႔တြင အားကးအေထာကအကျပလာေစရန ခငလေသာ အေထာကအထားက ေဖာထတကာ သးစြခသညျပင၊ သငယမႈက အေထာကအပျပေစရန မမ၏ စနစမားကလညး အားျဖညေပးခသည။ သငယျခငးသည LIFT၏ အစအစဥမား ႏင မတဖကမား၏ လပေဆာငမႈတ႕က ပေပၚေစမည ေနာကခအေျခအေန၊ အဟန႔အတား၊ အခြငအလမးတ႔က နားလညေစေၾကာငး LIFTက သရ လကခထားသည။

ပ၇.၄။ LIFT၏ အသပညာစမခန႔ခြျခငး ႏင သငယျခငး လပငနးစဥ၈၉

၂ဝ၁၆ ခႏစတြင သငယျခငး ႏင အသပညာစမခန႔ခြျခငးတ႔က LIFTက ဦးစားေပးခသညLIFT သည ျမနမာနငငတြင ခနစႏစတာ လပငနးေဆာငရြကခရာတြင သကဆငရာ အေၾကာငးအရာအလက အေထာက အထားအေျမာကအျမားက စေဆာငးႏငခသည။ ဤအေထာကအအထားမားသည ေနာင ရငးႏးျမပႏမႈမား၊ မဝါဒမား၊ ေကးလကစးပြားေရး၊ လထ၏ႀကႀကခနငမႈ၊ ယငးတ႔၏အာဟာရျပညဝမႈ စသညတ႔ ဖြ႕ၿဖးေစရန မညသ႔ ေထာကပရမည စသည အဓကအေၾကာငးအရာမားအတြက နညးလမးမားတ႔က ေဆြးေႏြးရာတြင၊ ျပစရာတြင အေထာကအကျပမည ျဖစသည။

အေထာကအထားမားက မညသ႔ ေဖာထတကာမည၊ သးသပမည၊ ဆကသြယမညဟ လမးညႊနနငရန LIFT၏ အသပညာ စမခန႔ခြမႈ စြမးေဆာငရည၊ နညးလမးမားတ႔က ၂ဝ၁၆ခႏစ ႏစဆနးတြင ျပငပသးသပမႈတခ ေဆာငရြကခသည။ အဓက အႀကျပခကမာ LIFT ၏အသပညာစမခန႔ခြမႈအတြက အရငးအျမစမားက ပမ ခြေဝေပးရနျဖစသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစ၏ ဒတယ သးလပတတြင အသပညာဖြ႕ၿဖးေရးက႑အတြက သးသပသတဦးက အခနျပည ဝနထမးအျဖစ ခန႔ထားခသည။

အစအစဥမားမ အသပညာဖနတးျခငး ႏင သငယျခငးLIFT၏ေအာငျမငမႈမာ အစအစဥမားမ သငယနငစြမးေၾကာင ျဖစသည။ သ႔ေသာ ေဖာထတထားေသာ အသပညာမားက စမခကမားသ႔ မေဝရန လအပသည။ ၂ဝ၁၆ခႏစအတြငးတြင LIFTသည မမ၏အသပညာ ေဖာထတနငစြမး၊ အသးခနငစြမးက အမားဆးျဖစေစရန အားျဖညခသည။

ကြငးဆငးစစေဆးမႈမား၊ စမခကအစရငခစာမားသည LIFT သငယမႈ၏ ေကာရးပင ျဖစသည။ ယငးသငယမႈက စမခကမား အစအစဥမား အေကာငအထညေဖာရာတြင ပမ ေကာငးမြနေစရန အသးခသည။ ဥပမာ၊ ၂ဝ၁၆ခႏစ တြင အပပငးဇန၌ ကြငးဆငးစစေဆးကာ ပတသကသမားႏင ေဆြးေႏြးမႈေၾကာင UN-Habitatက ေဆာငရြကေနေသာ WASH စမခကတြင အမသာမားက စမခကအဖြ႔ကသာ မတညေဆာကပ ရပရြာက ထေတြ႕ေဆာငရြကကာ ရပရြာက ပါဝငေဆာကလပေစျခငးျဖင ေရရညတညတမႈအတြက အလားအလာပမေကာငးေစခသည။

၂ဝ၁၆ ခႏစတြင LIFTသည မတဖကမားက သငယမႈက မညသ႔ အသးျပၾကေၾကာငး သးသပရန စစတမးေကာကေစခသည။ LIFT၏ သငယေရးအစအစဥမားက- မမတ႔၏ စမခကမားက မညသ႔ ေျပာငးလသည။ သ႔မဟတ ေနာငစမခကမား အေကာငအထညေဖာရာတြင မညသ႔ သတငးေပးသည ဟေသာ ေမးခြနးက မတဖကမားက ေျဖဆပက တဖကပါပ တြင ခြျခားေဖာျပထားသည။ ၈၅ ရာခငႏႈနးက LIFT၏ သငယေရးအစအစဥမားက နညးလမးမားက ေျပာငးလေစသည၊ ဥပမာ စမခကအခငးခငး မတဖကမားအခငးခငး ပမေပါငးစပညႇႏႈငးလာၾကသညဟ ေျဖဆၾကသည။

ျပစစမခကမား၊ အစအစဥမား၊ M&E

ရယၿပး သမးဆညးအေထာကအပဌာနမား၊ အစအစဥမား၊

M&E

ျပငဆငသးသပအသပညာစမခန႔ခြျခငး ႏင မဝါဒ၊

အစအစဥမား၊ M&E

ရယၿပး သမးဆညးအသပညာစမခန႔ခြျခငး ႏင မဝါဒ

ဆကသြယဆကသြယေရး၊ အသပညာစမခန႔ခြျခငး

____________________________89 ဤမေဘာငမာ LIFT ႏင ကကညေဆာင ေဆာငရြကထားၿပး UNOPS အသပညာစမခန႔ခြမႈမေဘာင (KM Strategy for IPMG, 2016) ႏင အသပညာစမခန႔ခြမႈဆငရာ စာတမးမားက ရညညႊနးရယထားသည။

125|

၂ဝ၁၆ ခႏစမ အသပညာစမခန႔ခြမႈဆငရာ အဓကသငခနးစာမားမာ-• LIFT၏ ေျပာငးလြယျပငလြယရမႈ၊ လကေလာနငစြမးရမႈတ႔သည စမခကမားမ သငယျခငး၊ သငခနးစာမား က

အသးချခငးတ႔တြင အခကအခာကသည။• ၂ဝ၁၆ ခႏစသည မမမညသ႔ လပကငသည၊ မညသ႔ ေကာငးမြနေအာငလပနငမညက LIFTက ျပနေျပာငး

ဆငျခငသးသပသည အခနပင ျဖစသည။ အသပညာစမခန႔ခြမႈက ျပငပမ သးသပေစျခငး၊ ၾကားျဖတ ျပနလည သးသပျခငးတ႔က မမကယမမ ျပနေျပာငးဆငျခငသးသပျခငးသည သငယျခငးတြင အေရးပါေၾကာငး က ျပေနသည။

• သငခနးစာအမားႀကးမားမ လမးညႊနခကက ရာျခငး။ LIFT၏ အသပညာမားက စစညးရသညမာ လြယကသည မဟတေပ၊ ေဖာထတထားေသာအသပညာတ႔မာ ပမာဏႀကးျခငး၊ အမးအမညမားျခငး၊ ရႈပေထြးျခငးတ႔ေၾကာင စနေခၚမႈတရပ ျဖစေနသည။

• နယကေကာ၍ ၾကညျခငး။ နညးနာအသကအဝနးအရ အစအစဥမား စမခကမားသည မမတ႔၏ လပငနး စမခက နယပယကေကာလြနကာ ၾကညရႈရန လအပသည။ ယငးသည ရလဒက ဦးတညသည အေျခအေနတြင စနေခၚမႈတခ ျဖစနငသည။ သ႔ေသာ အခနအတငးအတာတစခက ရငးႏးျမႇ ပႏသငေပသည။

LIFT ၏ အသပညာမားက ပတသကသမားသ႕ ဆကသြယျခငးLIFT၏ အသပညာစမခန႔ခြမႈတြင ပတသကသမားသ႔ ဆကသြယျခငးလညး ပါဝငသည။ ၂ဝ၁၆တြင LIFT၏ စနစမားက ဤကစၥဆငရာအတြက အားျဖညခသည။ LIFT၏ရးတြင ရပပငး ႏင ဒစဂစတယသငယမႈ စာၾကညတကတခ ထေထာင ခသည။ မမ၏ ဝကဘဆကတြငလညး ေလလာသငယမႈမား ပမ လကလမးမေစရန ျပနလည တညေဆာကခသည။

LIFT သကတမးတေလာကေဆာငရြကခမႈမား၏ အႏစခပစာတမးမားက ၂ဝ၁၇ ႏင၂ဝ၁၈ ခႏစတ႔တြင ေရးသားရနအတြက စာတမးမားႏင ဆငသည စတကးစတသနးတငျပခကမား၊ အစအစဥမားက ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင ေဆာငရြကခသည။ ယငးစာတမးမားသည ျပငပသ႔ ထတေဝျခငးမရေသးေသာ အစရငခစာအမးမ းမ အေထာကအထားမားႏင သငခနးစာ မားက စစညးမည။ ပထမဆး စာတမးအျဖစ တကလမးစမခက ရခငေဒသမ ရရခေသာ သငခနးစာမားက ၂ဝ၁၇ခႏစ ႏစဆနးတြင ထတေဝမည။ ဒတယစာတမးအျဖစ ေကးလကေဒသဖြ႕ၿဖးေရးဦးစးဌာနႏင ပးတြေဆာငရြကခေသာ ေအာကမ အထကသ႔ ေကးရြာဖြ႕ၿဖးေရးစမခက ေရးဆြေရး မဝါဒလပငနးအေၾကာငးက မေဝမညျဖစမည။ တတယမာ ၂ဝ၁ဝ-၂ဝ၁၅ အတြငး LIFTရရခေသာ သငခနးစာမား၊ ယငးတ႔မ LIFT က သကေရာကမႈမားအား စစညးထတေဝမည။

LIFT ၏ သငယမႈက မဝါဒေဆြးေႏြးမႈမားက သတငးေပးသည၂ဝ၁၆ ခႏစအတြငး LIFT၏ သငယမႈမားက မဝါဒမားက ေအာငျမငစြာ သတငးေပးခသည ျဖစစဥ အခ႕ရခသည-

• LIFT ၏ အာဟာရဆငရာ သေတသန ၉ဝ ခႏင MCCT စမခကမား ေဆာငရြကခသည အေတြ႔အႀကေၾကာင ၂ဝ၁၆ တြင အစးရဦးစးသည ခငးျပညနယ တခလးတြင MCCTေဆာငရြကမည အစအစဥ အဆျပခက ေပၚထြကလာခသည။ အခနး ၆.၁ တြင ၾကညပါ။

အေျပာငးအလ ျဖစေစသည

စမခက၏ သငယမႈဆငရာ ေမးခြနးမားက အေျပာငးအလ ျဖစေစသည

စမခက၏ အေျပာငးအလသအရက အေျပာငးအလ ျဖစေစသည

စမခက၏ လအပခကအရ ဘတဂကက ျပနလညခြေဝေစသည

အျခား ပတသကသမား၏ သကဆငရာ သေတသနမား အလပမားက ပမ သျမငလာသည

အစးရႏင ခတဆကမႈ ပမားလာသည

စမခကအခငးခငး မတဖကမားအခငးခငး ပမေပါငးစပ ညႇႏႈငးလာၾကသည

ပမ ထေရာက အကးရသည ခဥးကပနညးမားက ကငသးလာသည

အျခား

၈၅%

၁၉%

၂၃%

၁၉%

၄၆%

၂၃%

၅၈%

၃၁%

၄%

____________________________90 LIFT သည သေတသနမားက ေဆာငရြကခရာ အာဟာရဆငရာ မတဖက LEARN - အာဟာရမျပညဝျခငး အပငး ၁၊၂ (၂ဝ၁၆) ႏင ရခငျပညနယ စမကနးမ အေကာငထညေဖာသည MCCT မ random control trials တ႔ ျဖစၾကသည။

ပ ၇.၅။ LIFT၏ သငယေရးအစအစဥမားက မတဖကအဖြ႔မားအတြက တနဖးရမႈ

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |126

• LIFT သည ေကးလကေဒသဖြ႕ၿဖးတးတကေရးဦးစးဌာနက နညးပညာအေထာကအကေပးကာ ျမနမာနငငတြင ေအာကမ အထကသ႔ ေကးရြာဖြ႕ၿဖးေရး စမခက ေရးဆြေရးက ထေထာငခသည။ ဤေကးရြာအေျခခ စမခက ေရးဆြေရး နညးလမးက အႀကမႀကမ သငယမႈလပငနးစဥ မတဆင ရရခရာ သငယမႈသည မဝါဒက မညသ႔ အေထာကအကျပနငသညက ျပေသာ ဥပမာ ေကာငးတချဖစသည။ အခနး ၆.၅ က ၾကညပါ။

• LIFTသည စကပးေရး ႏင ေကးလကေဒသဖြ႕ၿဖးေရးက႑ လပငနးအပစ ႏငအတ အစညးအေဝးမား၊ ေဆြးေႏြးပြမား၊ ႏးေႏာဖလယပြမား၊ စစတမးမားက အႀကမႀကမျပလပကာ စကပးေရး၊ေမြးျမေရးႏင ဆညေျမာငး ဝနႀကးဌာနသ႔ စကပးေရး ႏင ျပညသ႔ အသးစရတဆငရာ မဝါဒ အႀကျပခကမားက ေပးအပခသည။ ၂ဝ၁၆ ခႏစ စကတငဘာလတြင CGIAR ၏ သေတသန ဌာန ၇ခ ႏငအတ စကပးေရးက႑မ ပတသက သမားသ႔ မဝါဒေဆြးေႏြးမႈမားက အသပညာမေဝရန ႏးေႏာဖလယပြ ကငးပခသည။

• LIFT သည ရခငျပညနယတြင ၂ဝ၁၃ ခနစ ကတညးက စမခကမားျဖင ပပးေပးေနခသျဖင ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင ရခငျပညနယ အစးရ၏ လမႈ-စးပြားေရးဖြ႕ၿဖးမႈစမကနး ျပစရာတြင အဓကပါဝငခသည။

၇.၈။ ဆကသြယျပနၾကားေရး

အစအစဥသစမား ႏင မဝါဒနယပယမားအစအစဥသစမား ႏင မဝါဒနယပယမားက ပမနားလညေစရန အစအစဥ တစ ခခငးအလက အႏစခပေဖာျပမႈမားက ျပစခၿပး အာဟာရ၊ MCCT၊ ေကးလကေဒသေငြေၾကးပပးမႈတ႔အတြက မဝါဒေရးရာ စာေစာငမားက LIFT က ျပစခသည။ ယငးတ႔က ဝကဘဆကႏင ေဆြးေႏြးပြ အခမးအနားမား ႏင အစးရႏငေတြ႔ဆေဆြးေႏြးသည အခါမားတြင မေဝသည။

စာအပစာတမးမားအစအစဥသစမား ႏင မဝါဒနယပယမားက ပမနားလညေစရန အစအစဥတခခငးအလက အႏစခပေဖာျပမႈမားက ျပစခၿပး အာဟာရ၊ MCCT၊ ေကးလကေဒသေငြေၾကးပပးမႈတ႔အတြက မဝါဒေရးရာ စာေစာငမားက LIFTက ျပစခသည။ ယငးတ႔က ဝကဘဆကႏင ေဆြးေႏြးပြ အခမးအနားမား ႏင အစးရႏငေတြ႔ဆေဆြးေႏြးသည အခါမားတြင မေဝသည။

ဝကဘဆက၂ဝ၁၆ ခႏစတြင LIFT ၏ဝကဘဆကတြင ေနာကဆးရ သတငးမား၊ နညးလမးေကာငးမား၊ ေဆြးေႏြးပြအခမးအနားမား အေၾကာငး ေဆာငးပါး ႏင ဘေလာဂ အေရအတြက ၆ဝ ေကာက လႊငတငခသည။ ပမးမအေနျဖင တစေန႔လင ဝငေရာကၾကညရႈသ/ၾကညရႈ႔သည စာမကႏာ ၁၅ဝ ခန႔ ရသည။ ဇြနလတြင ဝကဘဆက၏ ေဆာငးပါးမား၊ လမးညႊနခကမား စာမကႏာက သးစြသမား ပမ လြယကစြာ နားလညေစရနအတြက ျပနလညတညေဆာကရန ဆးျဖတခသည။ စာအပစာတမးမား မေဝထားသည စာမကႏာက ရာသဥတ အေျပာငးအလ၊ ေငြေၾကးအရာတြင အားလးပါဝငေစမႈ၊ ကား/မေရးရာ၊ အားလးပါဝငေစေသာ တနဖးျမႇငကြငးဆက၊ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး၊ အာဟာရ၊ ေျမယာလပပငခြငလၿခမႈ၊ လမႈကာကြယေစာငေရာကေရး၊ အရပဘကလမႈအဖြ႕အစညးကအားျဖညျခငး စသည ဦးတညခက / အေၾကာငးအရာအလက ျပနလညဖြ႕စညးခသည။

လမႈကြနရကျမနမာနငငတြင ေဖစဘတသည အေရးႀကးေသာ ဆကသြယေရး စငျမငတချဖစသည။ LIFTက မမ၏ လႈပရားမႈမားက ပတသကသမားသေစရန ယငးက အသးျပသည။ LIFTသည နငငတကာမ လမႈမဒယာအသးျပသမားသ႔ လကလမးမေစရန တြစတာကလညး အသးျပသည။ #LIFTLearning၊ #LIFTPeople၊ #LIFTDonorProfiles စသည႔ hashtag တ႔ျဖင ပ႔စမားက ေဖစဘတစာမကႏာတြင ၂ဝ၁၆ခႏစအတြငး မေဝခသည။ hashtag အသစ ၂ ခကလညး စတငခသည။ #LIFTingLivesက ေရေဘး တ႕ျပနမႈ/ ႀကႀကခႏငမႈ အေၾကာငးမားအတြက အသးျပသည။ #LIFTFeatureofthemonth ျဖင ျမနမာနငငတြင ႏြမးပါးသမားအတြက စးပြားတးတကေရး မဝါဒ ျဖစထြနးေရးအတြက လပေဆာငၾကေသာ မတဖကအဖြ႔မားအပါအဝင LIFTအဖြ႔သားမား အေၾကာငးက ပမနားလညေစရန မတဆကတငျပသည။ LIFT၏ ေဖစဘတစာမကႏာ သည ႏစကနတြင စာမကႏာ like လပသေပါငး ၁၆,ဝဝဝ ခန႔က ရရခသည။

‘What is LIFT’ ဗဒယ What is LIFT ဗဒယ ၂ဝ၁၆ ခႏစ ႏဝငဘာလတြင ထတလႊငခသည။ ယငးတြင LIFT၏ အေၾကာငးက ၿခငေဖာျပထားၿပး LIFT၏ မဟာဗဟာအသစႏင ဦးတညသည နယပယမားက ရငးျပထားသည။ ေဖစဘတတြင ယငးဗဒယက ထတလႊငရာ ေဖစဘတသးစြသ ၅၅,ဝဝဝ ထသ႔ ဗဒယႏင ပတသက၍ ေဆြးေႏြးမႈ အေတာမားမားရေၾကာငး ေတြ႕ရသည။

127|

အခနး ၈။ ေနာကဆကတြမားေနာကဆကတြ၁။ LIFTမ လကရေဆာငရြကေနေသာ စမခကမားႏင ေနရာေဒသမား

၂ဝ၁၆ခႏစတြင LIFTသည ႏငငတစဝနးလးရ ျပညနယ ႏင တငးေဒသႀကး ၁၄ခရ ခ႐င၃၉ခမ ၁ဝ၉ၿမ႕နယတြင လပငနး ေဆာငရြကခသည။ တနငငလးတြင ေဆာငရြကေနေသာ စမခက ၂၁ခရသည။

အညႊနး ၿမ႕နယ အေရအတြက

ခ႐င အေရအတြက

တငး/ျပညနယ အေရအတြက

LIFTလပငနးေဆာငရြကခသည ေနရာေဒသ စစေပါငး ၁၇၆ ၅၁ ၁၄

၂ဝ၁၆ခႏစ ဒဇငဘာ ၃၁ရကေန႔အထ လပငနး ေဆာငရြကဆ ၁ဝ၉ ၃၉ ၁၄

ျပညနယ/တငး ခ႐င ၿမ႕နယမား

၁ ဧရာဝတ ၁ ဟသၤာတ ႀကခငး၊ ဇလြန၊ ဟသၤာတ၊ ျမနေအာင၊ အဂၤပ

၂ လပၸတာ ေမာလၿမငကြၽနး၊ လပၸတာ၊

၃ မအပင ဓႏျဖ၊ ေညာငတး၊ ပနးတေနာ၊ မအပင

၄ ေျမာငးျမ ေျမာငးျမ၊ ဝါးခယမ၊ အမမ၊

၅ ပသမ ကနႀကးေထာင၊ ကေပာ၊ ငပေတာ၊ ပသမ၊ သာေပါငး

၆ ဖာပ ကကလတ၊ ေဒးဒရ၊ ဖာပ၊ ဘကေလး

၂ ပခး ၇ ပခး ကဝ၊ ေညာငေလးပင၊ ဒကဥး၊ ပခး၊ ေရႊကင၊ ေဝါ၊ သနပပင၊

၈ ျပည ေပါငးတည၊ ျပည၊ ေရႊေတာင၊ သကနး

၉ ေတာငင ေတာငင၊ ေရတာရည

၁ဝ သာယာဝတ ႀက႕ပငေကာက၊ ဇးကနး၊ နတတလငး၊ မးည၊ မငးလ၊ လကပတနး၊ သာယာဝတ၊ အတဖ၊

၃ ခငး ၁၁ ဖလမး တးတန၊ တြနးဇ ၊ ထနတလန၊ ဖလမး၊ ဟားခါး၊

၁၂ မငးတပ မတပ

၃ ကခင ၁၃ ဗနးေမာ ဗနးေမာ၊ မနစ၊ မးေမာက၊ ေရႊက

၁၄ မးညႇငး မးေကာငး

၁၅ ျမစႀကးနား ျမစႀကးနား၊ ဝငးေမာ၊ အငဂနးယန

၁၆ ပတာအ ဆြမပရာဘ၊ ေနာငမြနး၊ ပတာအ၊ မခနးေဘာ၊

၅ ကယား ၁၇ လြငေကာ ဒေမာဆး၊လြငေကာ

၆ ကရင ၁၈ ဘားအ ဘားအ၊ လႈငးဘြ႕၊ သေတာငႀကး

၁၉ ေကာကရတ ေကာကရတ

၇ မြန ၂ဝ သထ ကကထ၊ ဘးလငး၊ သထ

၈ မေကြး ၂၁ မေကြး ေခာက၊ ေတာငတြငးႀကး၊ နတေမာက၊ မေကြး၊ နတေမာက၊ ေရနေခာငး

၂၂ မငးဘး စလငး၊ ေစတတရာ၊ မငးဘး၊

၂၃ ပခက ဆပျဖ၊ ပခက၊ ေပါက၊ ၿမင၊ ေရစႀက

၂၄ သရက ကမ ၊ ေအာငလ၊

ေနာကဆကတြဇယား ၁.၁။ ၂ဝ၁၆ခႏစ ဒဇငဘာလကနတြင LIFTလပငနးေဆာငရြကေနဆ ၿမ႕နယမား

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |128

ျပညနယ/တငး ခ႐င ၿမ႕နယမား

၉ မႏေလး ၂၅ ေကာကဆည ေကာကဆည၊ စဥကင၊ ျမစသား

၂၆ မႏေလး အမရပရ

၂၇ မတလာ မလႈင၊ မတလာ၊ ဝမးတြငး၊ သာစည၊

၂၈ ျမငးၿခ ေကာကပနးေတာငး၊ ငါနးဇြန ၊ ေတာငသာ၊ ႏြားထးႀကး၊ ျမငးၿခ၊

၂၉ ေနျပညေတာ တပကနး၊ ပဗၺသရ၊ ပဥးမနား၊ လယေဝး

၃ဝ ေညာငဥး ေညာငဥး

၃၁ ျပငဥးလြင မတရာ

၃၂ ရမညးသငး ေပာဘြယ၊ ရမညးသငး

၁ဝ ရခင ၃၃ ေကာကျဖ အမး၊ ေကာကျဖ

၃၄ စစေတြ ေကာကေတာ၊ စစေတြ၊ ေပါကေတာ၊ ပဏၰားကြၽနး၊ ၊ မငးျပား၊ ေျမပ၊ ေျမာကဥး၊ ရေသေတာင

၃၅ သတြ ဂြ၊ ေတာငကတ၊ သတြ၊

၁၁ စစကငး ၃၆ ကေလး ကေလး

၃၇ မရြာ ေခာငးဥး၊ ဆားလငးႀကး၊ ပလ၊ မရြာ၊ ယငးမာပင၊ အရာေတာ၊

၃၈ စစကငး စစကငး၊ ျမငးမ၊ ေျမာင

၃၉ ေရႊဘ ခငဥး၊ ေရဥး၊ ေရႊဘ၊ ဝကလက၊

၁၂ ရမး ၄ဝ ကငးတ ကငးတ

၄၁ ေကာကမ ေကာကမ၊ ေနာငခ၊ နမၼတ၊ သေပါ

၄၂ လား႐ႈး လား႐ႈး

၄၃ ေလာကကင ေလာကကင

၄၄ လြငလင မငးေကာင

၄၅ မငးျဖတ မငးျဖတ

၄၆ တာခလတ တာခလတ၊ တာေလ

၄၇ ေတာငႀကး ကေလာ၊ ဆဆင၊ ေညာငေရႊ၊ ေတာငႀကး၊ ပငေလာငး၊ ပငးတယ၊ ရပေစာက၊ ရြာင၊ ဟပး၊

၁၃ တနသၤာရ ၄၈ ထားဝယ ထားဝယ

၁၄ ရနကန ၄၉ ရနကန (အေရ႕) ဒဂၿမ႕သစ(ဆပကမး)၊ ဒဂၿမ႕သစ(အေရ႕)၊ ဒဂၿမ႕သစ(ေျမာက)၊ ဒဂၿမ႕သစ(ေတာင)၊ ေတာငဥကလာပ၊ ေျမာကဥကလာပ၊ သာေကတ

၅ဝ ရနကန (ေျမာက) တကႀကး၊ ထနးတပင၊ မဂၤလာဒ၊ ေမာဘ၊ ေရႊျပညသာ၊ လႈငသာယာ၊ လညးကး၊ အငးစန

၅၁ ရနကန (ေတာင) ေကာမး၊ ေကာကတနး၊ ကြမးၿခကနး၊ တြေတး၊ သနလင၊

129|

ေနာကဆကတြ၂။ ၂ဝ၁၆ခႏစတြင လကမတေရးထးခေသာ/ ၿပးစး ပတသမးခ႔ေသာ စမခကမား

စဥ မတဖကအဖြ ရနပေငြ လပကြက ပမာဏ (ကနေဒၚလာ)

၁ GRET (Small Grants) ျမစဝကြၽနး ေပၚ - ၃ ၂,၁၁၉,၈၉၈

၂ Link Emergency Aid & Development (LEAD) ျမစဝကြၽနး ေပၚ - ၃ ၄ဝ၇,၃ဝ၅

၃ Metta Development Foundation ျမစဝကြၽနး ေပၚ - ၃ ၈ဝ၃,၉၄၂

၄ Radanar Ayar ျမစဝကြၽနး ေပၚ - ၃ ၇၂၉,၂၈၁

၅ Golden Plain Livelihood Development Services Co-operative Ltd.

အပပငးဇန ၇၂၉,၆၃၆

၆ International Water Management Institute (IWMI)

အပပငးဇန ၁,၁ဝဝ,ဝ၁၅

၇ Myanmar Professional Social Workers Association (MPSWA)

အပပငးဇန ၇၈၂,၄၃၂

၈ Pact Global Microfinance Fund (PGMF) အပပငးဇန ၁,၈၂၄,၆၃၁

၉ UN-Habitat အပပငးဇန ၄,၄ဝဝ,ဝဝဝ

၁ဝ UNOPS အပပငးဇန ၃,၉ဝဝ,ဝဝဝ

၁၁ Canadaian Co-operative Association (CCA) ေငြေၾကးဆငရာတြင အားလး ပါဝငေစမႈ ၃,ဝဝဝ,ဝဝဝ

၁၂ Cordiad Foundation ေငြေၾကးဆငရာတြင အားလး ပါဝငေစမႈ ၁,ဝဝဝ,ဝဝဝ

၁၃ BBC Media Action ေရႊ႕ေျပာငး သြားလာေရး ၁,၉၇၅,၆ဝ၂

၁၄ International Labour Organization (ILO) ေရႊ႕ေျပာငး သြားလာေရး ၁,၉၉၉,၇၅၄

၁၅ Save the Children (LEARN II) အာဟာရ ၁,၁၇၅,၇၉ဝ

၁၆ World Bank (Study II) အျခား ၁,၁ဝဝ,ဝဝဝ

၁၇ Danish Refugee Council (DRC) ရခငေဒသ ၂,၆၄၈,၂၂၃

၁၈ Catholic Relief Services (CRS) ေတာငတနးေဒသ ၁,၈၁၃,၂ဝ၃

၁၉ Consortium Dutch NGOs (CDN)/ Stichting ZOA

ေတာငတနးေဒသ ၃,၆၄ဝ,ဝဝဝ

၂ဝ Choklei Organization for Rural and Agricultural Development (CORAD)

ေတာငတနးေဒသ ၂,၂ဝ၄,၂၁၂

၂၁ Karen Development Network (KDN) ေတာငတနးေဒသ ၁,၈၃၇,၄၁၄

၂၂ Metta Development Foundation ေတာငတနးေဒသ ၂,၁၂၃,၁၆၈

၂၃ Myanmar Institute for Integrated Development (MIID)

ေတာငတနးေဒသ ၁,၆၇၅,၄၁ဝ

၂၄ SWISSAID (Small Grants) ေတာငတနးေဒသ ၃,၄၉၉,၉၂၉

စစေပါငး(ကနေဒၚလာ) ၄၆,၄၈၉,၈၄၅

မတခက။ ျမစေရတင စမခကတြင က႑မားစြာပါဝငသည။ UNOPSသည အေဆာကအအက႑က အေကာငအထညေဖာေဆာငရြကၿပး ကန က႑

မားက IWMI မ အေကာငထညေဖာေဆာငရြကသည။

ေနာကဆကတြဇယား ၂.၁။ ၂ဝ၁၆ဒဇငဘာ၃၁ရကထ လကမတေရးထးခေသာ ရနပေငြ အေထာကအပမား

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |130

စဥ မတဖကအဖြ ရနပေငြ လပကြက ပတသမး ရကစြ

စမခကအမည

၁ ActionAid - Social Policy and Poverty Research Group (SPPRG)

သငယျခငးႏင တထြငဆနးသစျခငး

၃၁/၁၂/၁၆ အားလးပါဝငေစေသာ အသကေမြးဝမးေကာငးမႈႏင လမႈကာကြယ ေစာင႔ေရာကေရး သေတသနစမခက

၂ FAO - NAPA သငယျခငးႏင တထြငဆနးသစျခငး

၃ဝ/၆/၁၆ စကပးေရးျဖင အမးသားအဆင ဆငးရမြေတမႈေလာခေရးႏင ေကးလက ဖြၿဖးမႈက ေဖာေဆာငေရးႏင အေကာငအထညေဖာ ေဆာငရြကေရး

၃ Food Security Working Group (FSWG)

သငယျခငးႏင တထြငဆနးသစျခငး

၃၁/၁/၁၆ ျမနမာႏငငတြင စားနပရကၡာဖလေရးအတြက အရငးအျမစမားႏင မတဖကမား က စစညးျခငး

၄ Radanar Ayar သငယျခငးႏင တထြငဆနးသစျခငး

၁ဝ/၁/၁၆ ဘကေလးတြင လမႈ-စးပြားေရးႏင ပတဝနးကငဖြ႔ၿဖးတးတကေရး (SEED)

၅ Save the Children - LEARN

သငယျခငးႏင တထြငဆနးသစျခငး

၃ဝ/၄/၁၆ အာဟာရခ႕တမႈေလာခရနအဓကကေသာအာဟာရဆငရာလပေဆာငမႈမားအား အားျဖညျခငး (LEARN)

၆ UN-Habitat သငယျခငးႏင တထြငဆနးသစျခငး

၂၉/၂/၁၆ ျမနမာေျမယာအပခပေရးႏငစမခန႔ခြေရး အစအစဥ (LAMP)

၇ VisionFund Myanmar ေရေဘး တ႔ျပန ေဆာငရြကခက

၃၁/၇/၁၆ စစကငး၊ ပသမ၊ ဖားအ၊ ဟသၤာတတ႔တြင ေရေဘး တ႔ျပနျခငး၊ ျပနလညထေထာငရန အဆျပျခငး

ေနာကဆကတြဇယား ၂.၂။ ၂ဝ၁၆ခႏစ ဒဇငဘာ၃၁ရကတြင ၿပးစးခ႔ေသာ ရနပေငြ အေထာကအပမား

131|

ေနာကဆကတြ၃။ LIFT၏ ယတေဗဒမေဘာင

တာဝန။ ျမနမာေကးလကေန ဆငးရႏြမးပါးသတ႔၏ ဝငေငြႏင စားနပရကၡာအဆငအတနးက ျမႇငတငရနအတြက ႀကႀကခႏငေသာ အသကေမြးဝမးေကာငးမႈမားႏင ရကၡာဖလမႈတ႔က ျဖစထြနးေအာင ေဆာငရြကေပးရန

တာဝနအဆငအညႊနးမား

တာဝနအဆငအကး(PO)၁။ ေကးလကေန အမေထာငစမား ဝငေငြတးတကျခငးPO ၁.၁။ ဝငေငြတးလာေသာ LIFTအမေထာငစ အေရအတြကဤအညႊနးသည လြနခ႔ေသာ ၁၂လအတြငး ဝငေငြတးလာသညဟ တငျပၾကေသာ LIFTအမေထာငစ စစေပါငး၏ အေရအတြကက တငးတာသည။ (ကနဂဏနးအရငးအျမစ။ LIFT အမေထာငစစစတမး)

PO ၁.၂။ ဆငးရႏြမးပါးမႈ သတမတမဥး ေအာကတြငေရာကေနေသာLIFT အမေထာငစ အေရအတြက ဤအညႊနးသည LIFTေကးရြာမားရ ဆငးရႏြမးပါးမႈ သတမတမႈမဥးေအာကတြင ရေနေသာ အမေထာငစ%က တငးတာသည။ ဆငးရႏြမးပါးမႈသတမတမဥးမာ တစေန႔လင ကနေဒၚလာ၁.၂၅ျဖစသည။ ၎မာ ၂ဝ၁၁ အေျခခမဥးစစတမးမ စားသးသေစးႏႈနး အညႊနး (Purchasing Power Parity PPP ) ႏငေငြေဖာငးပြႏႈနး တ႔ႏင ညႇထားသည စားသးမႈႏငသးစြမႈ အေသးစတအကျဖတမႈက အေျခခထားသည။ (ကနဂဏနးအရငးအျမစ။ LIFT အမေထာငစစစတမး။)

တာဝနအဆငအကး(PO)၂။ ဆငးရႏြမးပါးေသာ ေကးလက အမေထာငစမား ေခာကခားမႈ၊ ဖစးမႈ၊ အကးမမည အေျခအေနတ႔ႏင ရငဆငပါကၾကၾကခႏငျခငးPO ၂.၁။ ပစၥညးပငဆငမႈ တးတက လာေသာ LIFTအမေထာငစ အေရအတြကဤအညႊနးက လြနခေသာ၁၂လအတြငး ပစၥညးပငဆငမႈတးလာေသာလာသည LIFTေကးရြာမားရ အမေထာငစ အေရအတြက စစေပါငးျဖင တငးတာႏငသည။ (ကနဂဏနးအရငးအျမစ။ LIFT အမေထာငစစစတမး)

PO ၂.၂။ ဝငေငြရလမး မားျပားလာေသာ LIFT အမေထာငစအေရအတြက ဤအညႊနးက လြနခေသာ၁၂လအတြငး ဝငေငြရလမးတးလာသည LIFTေကးရြာမားရ အမေထာငစအေရအတြက စစေပါငးျဖင တငးတာႏငသည။ (ကနဂဏနးအရငးအျမစ။ LIFT အမေထာငစစစတမး)

PO ၂.၃။ ႀကႀကခနငမႈရၿပး အခကအခမားက ရငဆငေျဖရငး နငသည လဥးေရဤအညႊနးက ဝငေငြတးလာျခငး၊ ပစၥညး ပမပငဆငလာျခငး၊ ရကၡာဖလလာျခငးတ႔ေၾကာင ႀကႀကခႏငမႈ တးတကလာေသာ လတစဥးခငးက စေပါငးေဖာျပထားသည အညႊနးျဖစသည။ (ကနဂဏနးအရငးအျမစ။ LIFT အမေထာငစ စစတမး)

တာဝနအဆငအကး PO၃။ အမးသမးမားႏင ကေလးမား အာဟာရ တးတကေကာငးမြနျခငးPO ၃.၁။ လကခနငဖြယရေသာရကၡာအမးအမည စလငစြာ ရရသည LIFT အမေထာငစအေရအတြကဤအညႊနးသည လကခႏငဖြယ အမးအမည စလငစြာ စားသးႏငမႈ ရမတ၆မတ အထကရရေသာ LIFTေကးရြာမားရ အမေထာငစ အေရအတြက စစေပါငးျဖင တငးတာသည။ (ကနဂဏနးအရငးအျမစ။ LIFT အမေထာငစစစတမး)

PO ၃.၂။ ၁၂ လတာ အစားအစာလေလာကမႈရေသာ LIFT အမေထာငစ အေရအတြကဤရကၡာဖလမႈအညႊနးသည ၁၂လအျပည ရကၡာဖလမႈရခေသာ LIFTေကးရြာမားရ အမေထာငစ အေရအတြက စစေပါငးျဖင တငးတာႏငသည။ (ကနဂဏနး အရငးအျမစ။ LIFT အမေထာငစစစတမး)

PO ၃.၃။ LIFT ေကးရြာမားရ ၅ႏစေအာက ကေလးမား၏ အလြနအမငး/ အသငအတင ပညႇကမႈရာခငႏႈနး ဤအညႊနးသည အသက ၅ႏစေအာကရ အတနအသင သ႔ အလြနအမငး ပညႇကေသာကေလးမား ရာခငႏႈနးက တငးတာသည။ (ကနဂဏနး အရငးအျမစ။ LIFT အမေထာငစစစတမး)

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |132

PO ၃.၄။ လြနခေသာ ႏစပတအတြငး ၅ႏစ ေအာကကေလးမား ဝမးပကဝမးေလာျဖစမႈ အခးအစား ဤအညႊနးသည လြနခေသာ ရကသတပတ၂ပတအတြငး ဝမးေလာဝမးပကျဖစခသည အသက ၅ႏစေအာက ကေလးမား အခးအဆက တငးတာသည။ (ကနဂဏနး အရငးအျမစ။ LIFT အမေထာငစစစတမး)

တာဝနအဆငအကး(PO)၄။ ဆငးရႏြမးပါးသမား အကးျဖစထြနးေစမည တးတကေသာ မဝါဒမား၊ ထေရာကေသာ လထ အသးစရတမားPO ၄.၁။ LIFTက ေထာကပေသာ ျပညသ႔ေရးရာ မဝါဒ ႏင အစအစဥ အေျပာငးအလ အေရအတြက ႏင အမးအစားဤအညႊနးသည မတဖကအဖြ႔မားႏင LIFT၏ ရနပေငြမနေနဂာ႐းတ႔က ေထာကပေသာ အစးရက႑ မဝါဒ ႏင အစအစဥအေျပာငးအလ အမးအစားႏင အေရအတြကက တငးတာသည။ (ကနးဂဏနးအရငးအျမစ။ FMOႏင IP)

PO ၄.၂။ LIFTက ေထာကပေသာ လထ က႑/ ေကးလကေဒသဖြ႔ၿဖးေရး ဘတဂက ခြေဝမႈ/သးစြမႈ အေျပာငးအလ အေရအတြက ႏင အမးအစားဤအညႊနးသည မတဖကအဖြ႔မားမျဖစေစ၊ LIFT၏ ရနပေငြမနေနဂာ႐းမ ျဖစေစ ေထာကပေသာ အစးရက႑ ဘတဂက ခြေဝမႈႏင သးစြမႈ အေျပာငးအလ အမးအစားႏင အေရအတြကက တငးတာသည။ (ကနးဂဏနးအရငးအျမစ။ FMOႏင IP)

စမကနးအဆငအညႊနးမား

စမကနးအဆငရလဒPr၁။ လပကြကငယေတာငသမား၏ ေရရညတညတေသာ စကပးေရး လပငနးႏင လယယာအေျချပ ထတလပမႈမားPr ၁.၁။ အၾကေပးဝနေဆာငမႈေရာကရေသာ LIFT အမေထာငစအေရအတြကဤအညႊနးသည LIFT၏ အေထာကအပေပးသည စကပးေရး၊ ေမြးျမေရး ႏင ေရလပငနး ဆငရာ အႀကေပးဝနေဆာငမႈမား ေရာကရခသည ေကးလကအမေထာငစမား၏ အေရအတြကက တငးတာသည။ IPမားက တက႐ကေပးေသာ (ဥပမာ ေတာငသသငတနးေကာငးမား)၊ IPမား၏ မတဖကမား (ဥပမာ၊ ပဂၢလက ပညာေပးသမား) တ႔မတစဆင သြယဝက၍ေပးေသာ ဝနေဆာငမႈအားလး ပါဝငသည။ (ကနးဂဏနး အရငးအျမစ။ IP)

Pr. ၁.၂။ နညးနာေကာငးမား၊ သြငးအားစ မား၊ နညးပညာမားက စမးသပေသာ/ ကငသးေသာLIFT အမေထာငစအေရအတြက ဤအညႊနးသည စကပးေရး၊ ေမြးျမေရး၊ ေရလပငနးဆငရာ လပနညးလပဟန နင သြငးအားစ ႏင/သ႔ နညးပညာမား အသစမား က ကငသးခေသာ အမေထာငစအေရအတြကစစေပါငးက တငးတာသည။ (ကနးဂဏနးအရငးအျမစ။ LIFT အမေထာငစစစတမး)

Pr ၁.၃။ သးႏထတလပမႈတးတကလာေသာ LIFT အမေထာငစအေရအတြကဤအညႊနးသည သးႏအထြကတးတကလာသညဟ သတငးပ႔ေသာ အမေထာငစအေရအတြကက တငးတာသည။ (ကနဂဏနးအရငးအျမစ။ LIFT အမေထာငစစစတမး)

စမကနးအဆငရလဒ Pr၂။ လပကြကငယေတာငသမား ေစးကြကလကလမးမမႈႏင ေစးကြကအေျခအေန တးတကလာျခငးPr ၂.၁။ ထတလပသအပစဝင LIFT အမေထာငစ အေရအတြကဤအညႊနးသည အမေထာငစဝငမားက ထတလပမႈအပစတြင ပါဝငေနေသာ အမေထာငစအေရအတြကက ေရတြကသည။ ထတလပသအပစတြင စကပးေရး၊ ေမြးျမေရး၊ ငါးေမြးျမေရး၊ ငါးဖမးျခငး၊ စးပြားေရး၊ ေစးကြကတငျခငး၊ ႀကတခြ ျပငဆငျခငး၊ ဝယျခငးေရာငးျခငး စသညတ႔က လပကငသည အပစတ႔ ပါဝငသည။ (ကနးဂဏနးအရငးအျမစ။ IP)

Pr.၂.၂။ ေဈးကြကနညးနာအသစမားက ကငသးသည LIFT အမေထာငစ အေရအတြကဤအညႊနးသည စကပးေရးထတကနမားက ေစးေကာငးရရန ေစးကြကတငသည လပနညးလပဟနအသစမားက သးစြေသာ အမေထာငစအေရအတြကက တငးတာသည။ (ကနဂဏနးအရငးအျမစ။ LIFT အမေထာငစ စစတမး)

133|

Pr ၂.၃။ စကပးေရး/ ေမြးျမေရး/ ေရလပငနး တ႔မ အျမတအစြနးရရသည LIFT အမေထာငစ အေရအတြကဤအညႊနးသည လြနခသာတစႏစအတြငး စကပးေရး/ေမြးျမေရး/ေရလပငနးတ႔မ အျမတပရလာသညဟ သတငးပ႔ေသာ LIFTေကးရြာမားမ စစေပါငး အမေထာငစအေရအတြကျဖင တငးတာသည။ (ကနးဂဏနးအရငးအျမစ။ LIFT အမေထာငစ စစတမး)

စမကနးအဆငရလဒ Pr ၃။ လပကြကငယ ေတာငသမားႏင လယမေျမမမားအတြက လယယာျပငပ အလပအကင တးတကလာျခငးPr ၃.၁။ စကပးေရး မဟတေသာ လပငနး ကၽြမးကင မႈ တးတကေရးအတြက အေထာကအပရရေသာ LIFTအမေထာငစအေရအတြကဤအညႊနးသည လယယာက အေျခမခေသာ လပငနးကၽြမးကငမႈမား၊ အသကေမြးပညာ ကၽြမးကငမႈ သငတနးမား၊ စးပြားေရးလပငနးဆငရာ ကၽြမးကငမႈမား၊ လမႈဆကဆေရးမား၊ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး အႀကဉာဏမား၊ စသညတ႔ျဖင ေထာကပခခ႔ရေသာ LIFTေကးရြာမ စစေပါငး အမေထာငစအေရအတြကျဖင တငးတာသည။ (ကနးဂဏနးအရငးအျမစ။ IP)

Pr ၃.၂။ လပငနးထေထာငႏငေသာ/အလပရေသာ သငတနးဆငးဥးေရ ဤအညႊနးသည သငတနးဆငးၿပးသမားထမ မမကယပငလပငနး ထေထာငႏငသ သ႔မဟတ ေဒသတြငး သ႔မဟတ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာျခငးျဖင လယယာျပငပ အလပမား ျဖစသည စးပြားေရးျဖင သ႔ အလပရသြားသ စစေပါငးအေရအတြကက တငးတာသည။ (ကနးဂဏနးအရငးအျမစ။ IP)

Pr ၃.၃။ စကပးေရးမဟတေသာ အလပျဖင ဝငေငြတးတကလာေသာ LIFTအမေထာငစအေရအတြက ဤအညႊနးသည ယခငႏစ ဝငေငြျဖင ႏႈငးယဥပါက ယခႏစတြင စကပးေရးမဟတေသာအလပျဖင ဝငေငြတးတကလာသညဟ ယငးတ႔က ထငျမငေသာ အမေထာငစအေရအတြကက တငးတာသည။ (ကနးဂဏနးအရငးအျမစ။ LIFT အမေထာငစ စစတမး)

စမကနးအဆငရလဒPr၄။ အတးႏႈနးသကသာၿပး လအပခကႏငကကညျပညစမႈရေသာ ေငြေၾကး ဝနေဆာငမႈမား က လကလမးမလာျခငးPr ၄.၁။ ေငြေၾကးအရ မမဘာသာ ရပတညနငသည LIFT၏ အေသးစား ေငြေၾကးလပငနးမား အေရအတြက ဤအညႊနးသည LIFT က ေထာကပေနေသာ MFI မားမ ေငြေၾကးအရ မမဘာသာ ရပတညႏငေသာ အေရအတြကက တငးတာသည။ ႏစစဥဝငေငြသည ႏစစဥ ဘ႑ာေရးႏင လပငနးလညပတမႈ ကနကစရတမားက ေကာလြနမသာ ေငြေၾကးအရ မမဘာသာရပတညႏငသည။ (ကနးဂဏနးအရငးအျမစ။ IP)

Pr ၄.၂။ ေငြေၾကးဝနေဆာငမႈမားသ႔ လကလမးမေသာ LIFT အမေထာငစ အေရအတြက (လကရ ဝနေဆာငမႈ အသးျပသမား)ဤအညႊနးသည LIFT အေထာကအပရရသည ဘဏမား ႏင/သ႔ သမဝါယမမား၊ MFI မားတြင မတပတငထားသည အမေထာငစဝငတဦး အနညးဆးရေနေသာ အမေထာငစအေရအတြကက တငးတာသည။ (ကနးဂဏနးအရငးအျမစ။IP)

စမကနးအဆငရလဒ Pr ၅။ အာဟာရ၊ ေရႏင တစကယရည သန႔ရငးမႈ တးတကျခငးPr ၅.၁။ အာဟာရဆငရာသတငးအခက အလကမားက ရရ လကလမးမေသာ LIFT အမေထာငစ အေရအတြကဤအညႊနးသည အာဟာရဆငရာ အသပညာမားက LIFT ၏ IP မားက ေဆာငရြကသည လပငနးမားျဖင တကရကပပးမႈရရသည အမေထာငစအေရအတြက စစေပါငးျဖင တငးတာသည။ ၎တြင ရပရြာအဆငေဆာငရြကသည အသပညာေပးျမႇငတငမႈမား မပါဝငဘ အပစအဆင ႏင အမေထာငစအဆင လပေဆာငမားပါဝသသည။ (ကနးဂဏနးအရငးအျမစ။ IP)

၅.၂။ အမးသမး ႏင ကေလးမား၏ အာဟာရ လအပခကမားက သရေသာ လဥးေရ ဤအညႊနးသည ကေလးဘဝ၏ ပထမရက ၁ဝဝဝ အတြငး ကယဝနေဆာငမား စားရမည အစားအေသာကမား၊ ကေလးမားက သငေလာေသာ ေကၽြးေမြးမႈပစမား အပါအဝင မခင ႏင ကေလးတ႔၏ အာဟာရလအပခကက သျမငေသာ LIFTေကးရြာမားမ လဦးေရ (၂ႏစေအာကကေလးမားက ေစာငေရာကေပးၾကသ အမးသား၊ အမးသမးမား) စစေပါငးျဖင တငးတာသည။ (ကနးဂဏနးအရငးအျမစ။ LIFT အမေထာငစ စစတမး)

Pr ၅.၃။ လကခနငဖြယရေသာ ရကၡာ အမးအမညစလငစြာ ရရသည ၆လမ၂၃လအရြယ ကေလးဥးေရဤအညႊနးသည လကခႏငဖြယ အမးအမညစလငသည အစားအစာမားက စားရေသာ ၆လမ ၂၃လအရြယ ကေလးဥးေရက တငးတာသည။ (ကနးဂဏနးအရငးအျမစ။ LIFT အမေထာငစ စစတမး)

Pr ၅.၄။ လြနခေသာ ၂၄နာရအတြငး မခငန႔ သကသကကသာ ေသာကသးရေသာ န႔စ႔ ကေလး (ေမြးစ မ ၅လ) ဥးေရ ဤအညႊနးသည စစတမးမေကာကမေန႔ (၂၄နာရအတြငး) က မခငႏ႔သကသကကသာ ေသာကသးခေသာ အသက၅လအတြငး ကေလးမား၏ အေရအတြကက တငးတာသည။ (ကနးဂဏနးအရငးအျမစ။ LIFT အမေထာငစ စစတမး)

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |134

Pr ၅.၅။ စတခရေသာ သန႔ရငးေရး အေဆာကအအ/အသးအေဆာငမား သးစြေနေသာ LIFTအမေထာငစ အေရအတြက ဤအညႊနးျဖင ေကာငးမြနေသာ ေရႏငသန႔ရငးေရးစနစက သးစြေနေသာ LIFT အမေထာငစ အေရအတြကက တငးတာသည။ ယငးတြင ေရဆးကနစနစ၊ မလာကနစနစ တ႔ရသည ေရေလာငး/ေရဆြ အမသာ၊ ႐း႐း ကငးအမသာ၊ ေလဝငေလထြကေကာငးမြနေအာင လပထားသည ကငးအမသာ၊ အဖးပါသည ကငးအမသာ စသညတ႔ ပါဝငသည။ (ကနးဂဏနးအရငးအျမစ။ LIFT အမေထာငစစစတမး)

Pr ၅.၆။ စတခရေသာ ေသာကေရအရငးအျမစက သးစြေနေသာ LIFTအမေထာငစ အေရအတြကဤအညႊနးသည ေႏြရာသတြင လျခစတခရေသာ သ႔ အရညအေသြးေကာငးမြနေသာ ေရအရငးအျမစက သးစြေနေသာ LIFTအမေထာငစ အေရအတြက စစေပါငးက တငးတာသည။ ယငးတ႔တြင အမတငရာေရာက ေရသြယျခငး၊ အမားသးေရဘပင၊ ေရတြငး၊ အကာအကြယရသည လကတးေရတြငး၊ အကာအကြယရသည စမးေရထြက ႏင မးေရသေလာငမႈ၊ အကာအကြယရသည ေရကနမား ပါဝငသည။ (ကနးဂဏနးအရငးအျမစ။ LIFT အမေထာငစစစတမး)

စမကနးအဆငရလဒ Pr ၆။ လပကြကငယေတာငသမားႏင လယမေျမမမားအေနျဖင သယဇာတမားက လကလမးမေရးႏင ေရရညအသးျပႏငေရးအတြက အာမခခကရျခငးPr ၆.၁။ အမားပငပစၥညး စမခန႕ခြမႈ ရေသာ ေကးရြာ အေရအတြကဤအညႊနးသည အမားပင ေျမယာအရငးအျမစ သ႔မဟတ သယဇာတ(သစေတာ၊ စားကကေျမ၊ သဘာဝ အငးအင၊ ဒေရေတာ၊ တာ႐း)တ႔က စမခန႔ခြေနသည LIFTေကးရြာအေရအတြကက တငးတာသည။ (ကနးဂဏနးအရငးအျမစ။ LIFT အမေထာငစစစတမး)

Pr ၆.၂။ ကာကြယ/စမခန႕ခြထားေသာ သယဇာတမားျဖင အကးခစားရသည LIFT အမေထာငစ အေရအတြကဤအညႊနးသည အမေထာငစဝငတစဥးက ကာကြယထားေသာ/စမခန႔ခြထားေသာ သယဇာတမား (သစေတာ၊ စားကကေျမ၊ သဘာဝအငးအင၊ ဒေရေတာ၊ တာ႐း)မ အကးခစားရသည အမေထာငစ အေရအတြကက တငးတာသည။ (ကနးဂဏနးအရငးအျမစ။ LIFT အမေထာငစစစတမး)

စမကနးအဆငရလဒ Pr ၇ ။ ရကၡာႏင အသကေမြးမႈဖလေရးအတြက ကညေထာကပႏငရန ရပရြာလထ၊ ေဒသအာဏာပင၊ အရပဘကလမႈအဖြ႕အစညး ႏင လပငနးမား၏ စြမးေဆာငရညက အားျဖညျခငးPr ၇.၁။ ျပညတြငးအဖြ႕အစညးက ခန႕ခြေန ေသာ LIFT၏ ရနပေငြ ရာခငႏႈနးဤအညႊနးသည ျပညတြငးအဖြ႕အစညးမားက စမခန႔ခြေနေသာ LIFT၏ ရနပေငြ ရာခငႏႈနးက တငးတာသည။ ယငးတ႔သည အစးရ၊ ပဂၢလက၊ အရပဘကလမႈအဖြ႕အစညးတ႔ ျဖစႏငသည။ ကနးဂဏနးအရငးအျမစ။ (ကနးဂဏနးအရငးအျမစ။ FMO)

Pr ၇.၂။ ရကၡာႏငအသကေမြးမႈဖလေစေရးတြင ပါဝငရနအတြက ေထာကပမႈမား ရရေသာ ေဒသခအဖြ႔ အေရအတြက ႏင အမးအစားဤအညႊနးသည ရကၡာႏငအသကေမြးမႈဖလေစေရးတြင ပါဝငရနအတြက အေထာကအပခရေသာ ေဒသခအပစမား ႏင အဖြ႔အစညးမား အေရအတြကက တငးတာသည။ ယငးအဖြ႕တ႔တြင ေကးရြာအဖြ႕အစညးမား၊ ထတလပသ အဖြ႕ အစညးမား၊ ေငြစေခးအပစမား၊ ေဒသခ အစးရဌာနမား ပါဝငသည။ (ကနးဂဏနးအရငးအျမစ။ IP)

စမကနးအဆငရလဒ Pr ၈။ ဆငးရႏြမးပါးသမား အကးရေစမည ဖြ႔ျဖးေရးအတြက မဝါဒ ႏင သကဆငေသာ အေထာကအထားမားက ျပစျခငးPr ၈.၁။ LIFTကေထာကပခေသာ မဝါဒ ေရးဆြရာတြင အေထာကအကျဖစေစမည ေဆြးေႏြးပြ အေရအတြကဤအညႊနးသည LIFT သ႔ မတဖကအဖြ႔တ႔က ကငးပခေသာ မဝါဒအေျပာငးအလက ေထာကပသည ေဆြးေႏြးပြမား၏ အေရအတြကက တငးတာသည။ (ကနးဂဏနးအရငးအျမစ။ FMOႏင IP)

Pr ၈.၂။ ပတသကဆကႏြယသမား ထသ႔ LIFTက ထတေဝ ျဖန႔ခခေသာ မဝါဒဆငရာ စာအပစာတမးမားဤအညႊနးသည LIFT၏ FMOေရာ မတဖကအဖြ႔မားကပါ မဝါဒေျပာငးလေရးအတြက ေထာကပရန ရညရြယသည ထတေဝခေသာ စာအပစာတမး အေရအတြကက တငးတာသည။ (ကနးဂဏနးအရငးအျမစ။ FMOႏင IP)

135|

ေနာကဆကတြ ၄။ ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသ၊ အပပငးဇန၊ ရခငေဒသ၊ ေတာငတနးေဒသ၊ ေငြေၾကးအရာတြင အားလးပါဝငေစမႈ ၊ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး စမခကမား၏ ေဆာငရြကမႈမား

ေနာကဆကတြဇယား ၄.၁။ ၂ဝ၁၆ခႏစအတြငး ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသရ စမခက၁ဝခ၏ အေရးပါေသာ တငျပခကမား

စဥ IP၊ စမခက အမည၊ အခန ၊ ဘတဂက၊ အေျခအေန

အေရးပါေသာ ေနာကဆးတငျပခကမား

၁ GRET

ၿမ႕နယအေျခစက CSOမားအားေထာကပေငြ အေသးစား ပပးေပးျခငး ႏင စြမးေဆာငရည တညေဆာကေပးျခငး

၁/၁ဝ/၂ဝ၁၆မ ၃ဝ/ဝ၆/၂ဝ၁၉ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၂,၁၁၉,၈၉၈

အစပးကာလ

အစပးကာလတြင ဝနထမးမားခန႔အပခၿပး ရးခနးလညး ဖြငလစ ထားသည။ MEAL လပငနးစဥေရးဆြမႈမားက အျပးသတ ေဆာငရြက ခၿပး ၿမ႕နယ (၃)ခတြင လမႈေရး - မႏေဗဒ သးသပခကက စတငေဆာငရြကေနသည။

၂ International Organization for Migration (IOM)

ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာမႈက အသကေမြးမႈ မဟာဗဟာ အျဖစ ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသတြင အသးျပျခငး (MILDAS)

၁၅/၁၂/၂ဝ၁၅မ ၃၁/ဝ၈/၂ဝ၁၈ ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၇၄၉,၁ဝဝေဆာငရြကဆ

ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး အစအစဥေရးဆြရာတြင အေထာကအက ျဖစေစမည ေရႊ႕ေျပာငး သြားလာေရး ႏင ဖြ႕ၿဖးေရးအေၾကာငးက ေလလာမည။ အဆပါေလလာမႈသည ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာသ ရသည အမေထာငစမားအား ေဘးကငးလးျခေသာ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး အစအစဥ ေရးဆြသည LIFT ၏ ပတသကသမားက အေထာကအက ျပမညျဖစသည။

• Myanmar Survey Researchက အေျခခမဥးစစတမး ေကာကယခသည။

• စမခကသည ျပညေထာငစ ႏင တငးေဒသႀကးအဆင အစးရ၊ အျခား LIFTမတဖကအဖြ႔မား အပါအဝင အဓက မတဖကမား၊ ပတသကသမားက အစအစဥေရးဆြရာတြင ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးက ကငတြယရာ၌ ေထာကပေပးမည ျဖစေၾကာငး ကမးလမးထားသည။

• ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာလသမား၊ ေရႊ႔ေျပာငးသြားလာသ မားရသည မသားစမားက ေထာကပရန CSO မတဖက မား၊ LIFT IPမား၊ ၿမ႕နယ အလပသမားရးမား ႏင တငပငေဆြးေႏြးပြတစခ ကငးပခ႔သည။

• ေဘးကငးလျခေသာ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး သငရးညႊနးတမး က ျပစ စမးသပခသည။

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |136

၃ Link Emergency Aid andDevelopment (LEAD)

လယမေျမမ ေတာငသတ႔၏ အသကေမြးမႈႏင ရကၡာဖလမႈက ေထာကပျခငး

ဝ၆/ဝ၄/၂ဝ၁၆မ ၃၁/ဝ၃/၂ဝ၁၉ ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၄ဝ၇,၃ဝ၅

ေဆာငရြကဆ

ေကးလကေဒသ လယယာျပငပစးပြားေရးက ဝငေငြရလမး မားျပားေစျခငးျဖင အဓက ေထာကပလကရသည။ ၎က စးပြားေရးလပငနးငယမားက ေထာကပေပးျခငး ႏင ေကးရြာ လညပတရနပေငြ ထေထာငျခငး တ႔ျဖင ေဆာငရြကလက ရသည။• ၅ရြာတြင ေကးရြာလညပတရနပေငြ ေကာမတမား ထေထာင

ခ႔သည။• ၅ရြာတြင LIFT FMO အေထာကအပျဖင ေကးရြာ လညပတ

ရနပေငြ လကစြျပစလကရသည။• ဘကေလးသ႔ ေလလာေရးခရးသြားခၿပး ၊ WHH ႏင World

Vision တ႔၏ ေကးရြာလညပတရနပေငြ ေဆာငရြကပက ေလလာခသည။

• လတရနပေငြ အသငးဝင ၃၈ေယာကသည စာရငးကင သငတနး တကခ႔သည။

• ဟငးသးဟငးရြက ႏင ေဆာငးသးႏစကသ ၄၉ေယာကက ေဈးကြကဝင မးေစမားက မတဆကေပးၿပး စနစတက စကပးနညး သငတနးမား ေပးခ႔သည။

၄ Mercy Corps , Ar Yone Oo, Swisscontact

လပြတာက ေစးကြကႏင ခတဆကေပးျခငး၊ စကပးေရးလပငနး ကၽြမးကငမႈ အလပအကငတ႔ျဖင ဝငေငြတးေစျခငး

ဝ၁/၁ဝ/၂ဝ၁၅မ ၃ဝ/ဝ၉/၂ဝ၁၈ ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၄,၃၃၈,၁၉၇

ေဆာငရြကဆ

ဤစမခကသည ေတာငသထတလပသအပစမား (Farmer Producers Enterprises FPE) တ႔က ဝနေဆာငမႈေပးျခငး(သြငးအားစ ေထာကပျခငး၊ ပညာေပး ျခငး၊ ကရယာငားရမးျခငး၊ ေခးေငြ လကလမးမ ေနျခငး၊ စကပငရငမားႏင အကးတ လယယာ ေဆာငရြကျခငး)၊ လယမေျမမတ႔က အသကေမြးမႈ၊ စးပြားေရး၊ ဘဝသကတာ ကၽြမးကငမႈမား၊ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး သတငးမား၊ ရနကနမ အလပရငမားႏင ခတဆကေပးျခငးတ႔ျဖင ေထာကပမည၊• FPE လမးညႊနခကမားျပစၿပး၊ LIFT IPမား ႏင MIMUတ႔က

မေဝခသည။• စကပငရငေလးဦး၊ ကနသညေျခာကဦးႏင အကးတလယယာ

ေဆာငရြကကာ မးေကာငး မးစပါး ၁,၂၂၆ တငးက ေတာငသ ၃၉၆ ေယာကသ႔ အေၾကြးစနစ ျဖင ထတေပးထားသည။

• FPE၅၄ဖြ႔က ထပမထေထာငခရာ စစေပါငး ၇၃ရြာတြင FPE ၁ဝဝ ဖြ႕ ရလာၿပး အဖြ႔ဝင ၂,၈၅ဝ ( မ ၆၄ဝ ပါဝငၿပး၂၃%) ရသည။

• ပညာေပးလပငနးမားအတြက ၾသဘာ ႏင ဝနေဆာငမႈ စာခပက ခပဆ ခ႔သည။ ၂ဝ၁၇ ေႏြစပါးႏင မးစပါး အတြက FPE၇ဖြ႕သည စကပငရငတဦး ႏင ပးေပါငး ေဆာငရြကလကရသည။

• FPE ၁ဖြ႕သည မးေစထတ အေသးစား/အလတစား စးပြားေရး လပငနး SMEအျဖစ ထေထာငခသည။ ေပၚဆနး စးပြားျဖစ မးသန႔မးေစ တငး၄ဝ အေၾကြး ျဖင ရရခသည။ ကပ ၆,၂၁ဝ,ဝဝဝ တနဖး ရသည စပါး ၆၂၁တငး ထတလပ နငခသည။

• လယမေျမမ ၁၉၉ဦးသည လပငနး ကၽြမးကငမႈ သငတနးမား တကေရာကခ႔ၿပး ၎တ႔မ ၁၇၆ဦး(၈၈%)မာ အလပလပကင ေနၾကၿပ ျဖစသည။

137|

၅ Metta Development Foundation အားလးပါဝငေစေသာ တးတက ထြနးကားမႈႏင ေရရညခေသာ ဖြ႕ၿဖးမႈအတြက ေတာငသမား စမခန႔ခြေသာ စမခကမားက ျဖစထြနးေစျခငး

ဝ၇/ဝ၄/၂ဝ၁၆မ ၃၁/ဝ၂/၂ဝ၁၉ ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၈ဝ၃,၉၄၂

ေဆာငရြကဆ

အေသးစား၊ အလတစား ေတာငသမား ရငဆငေနရေသာ အခကအချဖစသည လယယာထြကကနအရညအေသြးႏငတနးဖးမားျမငတကၿပး ဝငေငြတးလာေရး က ကငတြယမည။ လယယာ အႀကေပးျခငး၊ ရတသမးခနလြန စမခန႔ခြမႈ၊ ေတာငသအသငးမား စေပါငးသေလာငမႈ တ႔ျဖင အေကာငအထညေဖာမည။• ေတာငသ သငတနးေကာငး (Farmer Field School FFS)

သငရးညႊနးတမးျပစခသည။ • FFS ၃၆ေကာငး ဖြ႔စညးခရာ (လပြတာတြင ၁၈ေကာငး၊

ေမာလၿမငကြၽနးတြင ၁၈ေကာငး) သငတနးသား ၆၇ဝဦး (ကား ၅၆၅၊ မ ၁ဝ၅ဥး)ရသည။

• FFS ၃၆ေကာငး တြင ၂၈.၅၆ဧကရ စျပ စကကြက ၃၆ကြက ထေထာငခသည။

• ေမတာ မးၿခသည စးပြားျဖစ မးသန႔မးေစ ၁ဝကလဝင အတ၇၂ဝက FFSသငတနးသားမားသ႔ ေပးခ႔ၿပး ၊ မးသန႔မးပြား မးေစ ၃၆အတက ေကးရြာ မးစပါးထတလပသမားသ႔ ေပးခသည။

၆ Radanar Ayar ဘကစစကပး - စးပြားလပငနး ႏင ေကးလက ဖြ႕ၿဖးေရး

ဝ၆/ဝ၄/၂ဝ၁၆မ ၂၈/ဝ၂/၂ဝ၁၉ ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၇၂၉,၂၈၁

ေဆာငရြကဆ

ရတသမးခနလြနနညးနာမား ေကာငးမြနေစျခငး၊ ေတာငသ ဦးေဆာငသည ပညာေပးလပငနးမားေပးျခငး၊ ပဂၢလက က႑ႏင အကးတလယယာ ေဆာငရြကကာ စေပါငး ေဈးကြကတငျခငး တ႔က ေဆာငရြကေပးကာ ေဒသခ မးစပါးထတလပမႈက ေထာကပသည။• ရြာ ၃ရြာမ ေျမ၄ဧကတြင မးသန႔မးပြား မးေစ ၂၁၄တငး

ထတလပခ႔သည။ • ၂ဝ၁၆ခနစ မးရာသ စးပြားျဖစ မးသန႔မးေစ ဧက၂ဝ စကပးရန

ေထာကပခၿပး ၂ဝ၁၆/၁၇ ေႏြရာသတြင စစေပါငး မးစပါး ၆၃ဧက စကပးရန စစဥထားသည။

• မးစပါးထတလပသ ၁၉၃ဦးက မးစပါး ထတလပေရး သငတနးေပးခၿပး မးစပါးထတလပသ ၁၃ဝက ၎တ႔ လယယာေျမမားအတြက လအပေသာ နညးပညာ ပညာေပးခသည။

၇ Save the Children

ႀက႕ႀက႕ခမႈ၊ အာဟာရ ျပညဝေရး စေပါငးေဆာငရြကမႈ တ႔က တညေဆာကျခငး

၁၁/၁၂/၂ဝ၁၅ မ ၃၁/၁၂/၂ဝ၁၈ ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ၃,၂၅၃,၃၉ဝ ေဆာငရြကဆ

ကေလး သေႏၶတညခနမ ၂ႏစေျမာကေမြးေန႔အထ ဘဝအစ ရကေပါငး ၁,ဝဝဝအတြငး မခငႏငကေလးမား က ေငြေၾကး ပပးေပးမည၊ အမအကငေျပာငးလေရး သတငးစကားမား ေျပာၾကားမည။ လကရ 3MDGစမကနးႏင ေပါငးစညးၿပး ၿမ႕နယ ကနးမာေရး လပသားမားမတစဆင ေငြေၾကးပပးမႈ (MCCT) က ေဆာငရြကမည၊ အာဟာရေကာငးမြနေရးႏင တစကယရည သန႔ရငးမႈ ေကာငးမြနေရး ျဖစထြနးေစမည၊ လပၸတာၿမ႔နယ ေကးလက ကနးမာေရး စနစအတြငးရ ကနးမာေရး လပသားမား အား ပငမ ကနးမာေရးေစာငေရာကမႈအျပင အာဟာရဆငရာ ကပါ ေဆာငရြကႏငရန စြမးေဆာငရည တညေဆာကေပးမည။• ေကးလကကနးမာေရးဌာန RHC ၅ခေအာကရ ရြာ ၂ဝ၂ ရြာတြင

MCCT အပစမား က ထေထာင ေလကငေပးခသည။• ကယဝနေဆာင၂,၂၁၂ဦးက စာရငးသြငးကာ

လစဥေထာကပေငြက ၁၁,၈၉၁ ႀကမ ထတေပးခသည။• ပစနညးလမးအမးမး ပါဝငေသာ အာဟာရဆငရာ

အမအကငေျပာငးလေရး လႈပရားမႈမားတြင အမးသမး ၈,၈၈၄ဦး ႏင ရြာသားမား တကေရာကခသည။

• ေငြေၾကးပပးမႈမား ထတေပးခန ႏင ထတေပးၿပး ေစာငၾကည စစေဆးျခငး တ႔က RHC ၅ခစလး တြင ေဆာငရြကခသည။

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |138

• လပငနးစဥ၏ အရညအေသြးႏင ပြငလငးျမငသာမႈ ရေစရန အမေထာငစမား၏ တငၾကားခက အေရးယသည စနစတစခ ထေထာငခသည။

• ၿမ႕နယႏင RHC ၅ခတြင အာဟာရရကသတပါတႏင လကေဆးေန႔ လႈပရားမႈအစအစဥမား ကငးပခသည။

၈ Welthungerhilfe (WHH)

ေရရညစးပြားေရးဖြ႕ျဖးတးတကမႈ အတြက ျမစဝကြၽနးေပၚေကးလက ေဒသအား အေလးထားျခငး။

ဝ၁/၁ဝ/၂ဝ၁၅ မ ၃ဝ/ဝ၉/၂ဝ၁၈ ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ၃,၈၉၆,၅၆၄

ေဆာငရြကဆ

ထတလပသအဖြ႕(Producer Organisations - PO)မားက စြမးေဆာငရည တညေဆာကမႈ၊ ဖြ႕စညးပ တညေဆာကမႈတ႔ျဖင ေထာကပမည။ ယငးအဖြ႕တ႔သည အရညအေသြးေကာငး မးစပါး၊ သြငးအားစ၊ စေပါငးသေလာငမႈ၊ စကကရယာ ငား-ဝယစနစ၊ ရတသမးခနလြနႏင ေစးကြက ႏငဆငေသာ သတငးမားက ေတာငသတ႔က ေပးမည။ လယမေျမမႏင ထခကလြယ ေသာ မသားစတ႔ကလညး လယယာျပငပ အသကေမြးမႈ (ဥယာဥၿခ စကပးေရး၊ ေမြးျမေရး၊ ငါးေမြးျမေရး) တ႔ႏင အေသးစား စးပြားေရး လပငနးမားအတြက ေထာကပမည။ အာဟာရႏင အေျခခ သန႔ရငးမႈဆငရာ အေလအကငေကာငးမား ျဖစေပၚေရး၊ ျပန႔ပြားေရးကလညး ေဆာငရြကမည။ အထး သျဖင မခငႏင ကေလး တ႔က ဘဝအစ ရက၁ဝဝဝအတြငးတြင လညးေကာငး၊ ခ႕တေသာ အမေထာငစမားက လညးေကာငး ဥးစားေပးမည။• PO အဖြ႔ေဟာငး၂၃ဖြ႔၊ အသစ၇ဖြ႔တ႔သည အဖြ႔ဝင ၂,၇၂၄ဥးက

ဝနေဆာငမႈ ေပးေနသည။• ေတာငသ၂,ဝ၆၅ထ စကပးေရး ပညာေပးလပငနးမား

ေရာကရပပးခသည။• ၂ဝ၁၆ မးရာသတြင အရညအေသြးေကာငး မးစပါး ၃၉.၈တန၊

ေႏြရာသတြင ၅.၈တန ထတလပခသည။• ၄၇ရြာမ မလစက ေခၚ မသားစလယယာစမခန႔ခြေရး

အၾကေပးျခငး ေဆာငရြကသ မားက ၇၄ရြာမ မလစက အသငးသား ၅၂၆ဥးတ႔က ပပးေဆာငရြကေပးခသည။

• လပကြကငယေတာငသႏင လယမေျမမ ၃,၁၁၆ဦးတ႔သည စမခက က ေထာကပထားသည ေခးေငြ/ ေကး၇ြာလညပတရနပေငြ က သးနငခသည။

• အမေထာငစ ၃,၆ဝ၄စ ထ LANN အာဟာရနညးလမးမား ေရာကရပပးခသည။

၉ WorldFish

အေသးစားငါးေမြးျမေရးလပငနး ေရရည ျဖစထြနးေစျခငး

၂၁/ဝ၉/၂ဝ၁၅ မ ၃၁/၁၂/၂ဝ၁၈ ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ၃,၂၈၄,ဝဝဝ

ေဆာငရြကဆ

ဧရာဝတျမစဝကြၽနးေပၚႏင အပပငးဇနမ လပကြကငယ ေတာငသ ၅,ဝဝဝတ႔က လယယာအေျချပသေတသနႏင အမေထာငအေျချပ အေသးစားငါးေမြးျမေရး (SSA) (ကန၊ ေလာငအမ၊ လယကြငး) က တးခ႕ရနအတြက ေထာကပမည၊၊ ဥးတည ေကးရြာမား၊ ျပညတြငး မတဖကမား (အထးသျဖင အေသးစား ေငြေရးေၾကးေရး မတဖကမား၊ အစးရေကးလကဖြ႕ၿဖးေရး ရနပေငြ) မ အသအျမင မေဝျခငး၊ သငေထာကက စာရြက စာတမးမား ထတလပျခငးျဖင ေနာကထပ အမေထာငစ ၅,ဝဝဝသ႔လညး တးခ႕ ေမြးျမမည အဆင တြင ေရာကရမည ျဖစသည။• စမခကမတဖကမား ႏင ငါးလပငနးဦးစးဌာနတ႔မ သငတနးသား

၃၂ဦးက နညးျပသငတနးေပးခသည။• ငါးေမြးမည ေတာငသ ၅၄၂ ဦးက နညးပညာ သငတနး

ေပးခသည။ • ၇၃ရြာမ ငါးေမြးသ ၆၄၈က အဖြ႔ ၄ဝဖြ႔ၿပး လအပေသာ

ကရယာမား ေပးကာ အေသးစားငါးေမြးျမေရးလပငနး စတင ေဆာငရြကေစခသည။

139|

• ငါးစာထတလပေရး၊ ငါးသားေပါက ျဖန႔ျဖးေရး စမခကမား မတဖကတ႔က ေရးဆြခသည။

• ရနကနတငး ငါးလပငနးဦးစးဌာန ငါးသားေပါကထတလပေရး အစးအစဥ၏ ပးေပါငးပါဝငမႈျဖင မေလးရားနငင ငါးသေတသန မ မးဗဇျမင တလားပးယား သားေပါက ၃,၂ဝဝက ပထမဆး အႀကမ ေထာကပခသည။

၁ဝ World Vision International Myanmar ဘကေလးတြင အသကေမြးဝမးေကာငးမႈမားက ျဖစထြနးေစျခငး

ဝ၈/ဝ၉/၂ဝ၁၅ မ ၃၁/၁၂/၂ဝ၁၈ ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၁,၅၆ဝ,၁၃၈

ေဆာငရြကဆ

လယမေျမမ ႏင ထခကလြယ အမေထာငစမားက ေဈးကြက၊ လပအား၊ တနဖးျမႇင ကြငးဆကလကလမးမမႈဆငရာ သတငးမား ေပးျခငး၊ ေငြစ/ေခးအား လကလမးမ ေစျခငးတ႔ျဖင ဖြ႕ၿဖးေရး၊ အသကေမြးမႈနညးလမး တးလာေရးတ႔က ေထာကပ႔မည။ စမခက သည ကနးမာေရးက႑ ေဆာငရြကေနသမားက အေထာကအပေပးၿပး ၎တ႔မတဆင ဥးတညထားသည ရပရြာလထတ႔ အေနျဖင အာဟာရႏင အေျခခ သန႔ရငးမႈဆငရာ အေလအကငေကာငးမား ျဖစေပၚေရးက ေဆာငရြကရန၊ ရပရြာ အေျချပ အဖြ႔အစညးမား၏ သဘာဝေဘးစမျခငးအပါဝင လပငနးစမခကမား ကလညး အေထာကအပေပးရနအတြက လပေဆာငမည။ • အကးခစားခြငရသ ၁ဝဝဥးက ‘သင စးပြားေရးလပငနး

ေဖာေဆာငျခငး/ သင စးပြားေရးလပငနး စတငျခငး’ သငတနးေပးခသည။

• လယမေျမမ ၁ဝ၉ဦး ပါဝငေသာ အဖြ႔ ၅ဖြ႔သည ပလပေျမတြင ဟငးသးဟငးရြက စကပးေနရာ ၂ဝ၁၅/၁၆ ေဆာငးတြင ၆ဧက စကခၿပး ၂ဝ၁၆/၁၇ ေဆာငးတြင ၁၂ဧက စကမည။

• အဖြ႔ဝင ၄၂၄ဦးပါ ၁ဝ၆ဖြ႔ ေမြးျမေရးႏင တရစာၦန အစာ ထတလပေရး ေဆာငရြကေနသည။

• VSLA ၄၁ဖြ႔သည အဖြ႔ဝင ၇၅၃ဦးပါ (အမးသမး၈၇%) တ႔ျဖင လပငနး ေဆာငရြကေနသည။

• ေကးလကကနးမာေရးလပသား၃၇ဦးက အေျခခ အာဟာရႏင တကယရည သန႔ရငးေရး သငတနးေပးခမား။

• အာဟာရဆငရာ အစအစဥမားႏင သတငးစကားမားျဖင လေပါငး ၁,၆၅ဝဦးက ပပးခ႔သည။

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |140

စဥ IP၊ စမခက အမည၊ အခန ၊ ဘတဂက၊ အေျခအေန

အေရးပါေသာ ေနာကဆးတငျပခကမား

၁ ActionAid Myanmar

ေဒသတြငး ဖြ႔ၿဖးေရးအတြက လမႈ စးပြားေရး ကြနရက (SEDN)

ဝ၈/ဝ၃/၂ဝ၁၃ မ ဝ၇/ဝ၃/၂ဝ၁၇ ထ

ဘတဂက။ကနေဒၚလာ ၁,၃၁၂,၉၃၆

ေဆာငရြကဆ

• မေကြးတြင တငးေဒသႀကး ဝနႀကးခပအပါအဝင တကေရာကသေပါငး ၂ဝဝေကာရသည အျပညျပညဆငရာ ကြနရကဖြ႔ျခငး အစညးအေဝး ကငးပခသည။

• ပခက ႏင ၿမငရ ညႊနးပ႔လႊေျပာငး စနစမာ ေကာငးစြာ လညပတေနသည။ အမးသမး ၃,၈၉၇ဦးက လမႈေရး အေထာကအပႏင ေကာငးျပငပ ပညာေရး တ႔အတြက ညႊနးပ႔ခသည။

• အမးသမး သငတနးဆငး ၉၄၉က ထတလပသအပစ ၁၃၅ဖြ႔ထားသည။ အဖြ႕ဝင ၉ဦးျဖင အမးသမး လကမႈပစၥညး ထတလပေရးအသငး ဖြ႔ထားသည။

• MBoutik အေရာငးစငတာတြင ေရာငးခရန လကမႈပစၥညး ၆၃ဝမးက ထတလပခ႔ၿပး ၂ဝ၁၆တြင တစႏစတာလး ေရာငးရေငြ ကပ၇၃,ဝဝဝ,ဝဝဝ ႏင သေဘာတစာခပခပဆထားမႈမားျဖင ေရာငးရေငြ ကပ ၂၃,ဝဝဝ,ဝဝဝ ရရခသည။

• MBoutik စးပြားေရးစမခကက ေရရည တးပြားေစမည ရငးလငးေသာ ေဈးကြက မဟာဗဟာထညသြငးၿပး အျပးသတေရးဆြခ႔သည။

၂ Food and Agriculture Organization of the United Nations ေမြးျမေရး တရစာၦနမား၏ ကနးမာေရး၊ ကနထတစြမးအားႏင႔ ေစးကြကတငျခငး တ႔က တးတက ေကာငးမြနေစျခငး ျဖင အပပငးဇနရ ေတာငသ မား၏ အသကေမြးမႈက တးတက ေကာငးမြနေစျခငး။

၁/၁/၂ဝ၁၆ မ ၃၁/၁၂/၂ဝ၁၈ ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၄,၄ဝဝ,ဝဝဝ

ေဆာငရြကဆ

ရပရြာ တရစၦာနကနးမာေရးလပသား (Community Animal Health Workers CAHW)မားမတဆင လပကြကငယေတာငသမားက ေမြးျမေရး ဝနေဆာငမႈ ေပးေရး ႏအတြက အမးသားမဝါဒ ႏင လပငနး လမးညႊနခက ျပစရန နညးပညာ အေထာကအပ ေပးေနသည။ FAO သည CAHW မဝါဒ၊ ဆတမဝါဒ၊ တရစာန ေရာငးဝယမႈ မဝါဒ ျဖစထြနးရန ေမြးျမေရးႏငကသေရးဥးစးဌာနက ေထာကပေနသည။ စမခကသည ေညာငဦးတြင စားကက ႏင ဆတမဝါဒ ေဆြးေႏြးပြ ကငးပခသည။ • တေမြးက တကသလေကာငးသားမားသည ႏြားထးႀကး

ၿမ႕နယတြင တရစၦာနေမြးျမေရးဆငရာ ေလလာမႈတစခက ေဆာငရြကခသည။

• ၿမ႕နယ ၆ခတြင တရစၦာနေကာငေရ စာရငး အခကအလကမား ေကာကယလကရသည။ ၂ဝ၁၇ခႏစတြင မႏေလးတငး ၿမ႕နယ ၈ခတြင တရစၦာန ေကာငေရ စာရငး ေကာကယရန စကပးေရး၊ေမြးျမေရးနင ဆညေျမာငး ဝနႀကးဌာန/တေမြးကဥးစးဌာန က ကပ ၃၆သနးက ခြေဝ ခထားသည။ ၂ဝ၁၇-၁၈ဘ႑ာႏစတြင တနငငလး၌ ေကာကယရန ကပ၁.၄ဘလက ခြေဝထား ရာ ဤစမခက၏ မဝါဒေရးရာတြင ေအာငျမငမႈတစခအျဖစ သးသပနငသည။ ဗဟစာရငးအငးဌာနသည ေမြးျမေရးအခကအလကမားက ငါးႏစလငတႀကမက ေကာကယရန သေဘာတထားသည။

• ဆတအသားတးစမခကငယ က ဆတေမြးျမသ ၉ဥးႏင ႏြားထးႀကး၊ မလႈင ၿမ႕နယ တ႔တြင ေဆာငရြကေနၿပး ၊ ႏြားသး မတတမး စမခကခြက ႏြားသး ပငရင ၉ဥးႏင ပခကႏင ေရစႀက ၿမ႕နယတ႔တြင စတင ေဆာငရြကေနသည။

ေနာကဆကတြဇယား ၄.၂။ ၂ဝ၁၆ခႏစအတြငး အပပငးဇနေဒသရ စမခက၁၁ခ၏ အေရးပါေသာ တငျပခကမား

141|

၃ Golden Plain Livelihood Development Services Co-operative Ltd.

အပပငးဇနတြင သစစမးေျမၾသဇာ အသးျပျခငး ႏင သးႏစနစ က ျပျပငျခငးျဖင ေျမဆလႊာ က ေကာငးမြန ေစကာ ေရရညတညတေသာ သးႏထြကႏႈနး ရရေစျခငး

ဝ၉/ဝ၅/၂ဝ၁၆ မ ၃၁/၁ဝ/၂ဝ၁၈ ထ

ဘတဂက။ကနေဒၚလာ ၇၂၉,၆၃၆

ေဆာငရြကဆ

စမခကက ပခက၊ ေရစႀက ၿမ႕နယတ႔မ ၄၂ရြာတြင ေဆာငရြက ေနသည။ စျပကြကမား ထေထာငရန တရြာလင ႏစေယာကႏႈနးျဖင ေတာငသ ၈၄ဦးက ေရြးခယထားသည။ သစစမး ေျမၾသဇာ ေကၽြးျခငးႏင သးႏပစေျပာငးျခငးတ႔ျဖင သးႏ (၆) မးက စကပး ထားသည။• စကပးေရးပညာေပးလပသား (Agriculture Extension

Workers - AEW) သငတနး၊ ေတာငသသငတနးေကာငး (FFS) နညးျပသငတနး၊ အႀက သငတနး၊ FFSသငတနး၊ ရာသဥတႏင လကေလာညေထြရေသာ စကပးေရး သငတနး မားဖြငခသည။ AEW ၁၁၆ဥး ႏင စကပးေရး ဥးစးဌာန (DOA) မ ဝနထမး ၆ ဥး တ႔သည AEW သငတနးတကေရာကခ႔သည။ စစေပါငး ေတာငသ ၁,၁၈ဝဥးသည FFS သငတနးတကခသည၊ DOA ဝနထမးငါးဥး ႏင ေတာငသ၂ဝ၃ဥး ရာသဥတႏင လကေလာညေထြသည စကပးေရး သငတနးက တကခသည။

• ပခကတြင လႊတေတာအမတ၊ ေတာငသ၊ ဌာနဆငရာ အရာရ၊ ပဂၢလက ကမၸဏမား တကေရာကေသာ တငးအဆင ေဆြးေႏြးပြ ကငးပခသည။

• ရြာ ၄၂ရြာတြင ေတာငသေလလာေရးေန႔ ကငးပခရာ ေဒသခ စကေနက သးႏမားထက စျပကြကမားမ အထြကပတးေၾကာငးေတြ႔ရသည။

• ၿမ႕နယ ၂ခရ မ စျပကြက ၄၂ကြကတြင ေျမဆလႊာမား စစေဆးခ႔သည။

၄ HelpAge International (Myanmar) အပပငးဇန လမႈကာကြယေစာငေရာကေရး

၁၇/၁၂/၂ဝ၁၅ မ ၃၁/၁၂/၂ဝ၁၈ ထ

ဘတဂက။ကနေဒၚလာ ၄,၂ဝဝ,ဝဝဝ

ေဆာငရြကဆ

စမခကေကးရြာ ၁၈ဝ တြင ေကးလက ဖြ႕ၿဖးေရးေကာမတ (Village Development Committee - VDC)ႏင လမႈကာကြယ ေစာငေရာကေရး ေကာမတ(Social Protection Committee - SPC) မား ဖြ႔ၿပးခ႔သည။ • VDC ႏင SPC မားက သငတနးေပးခသည။• စမခကေကးရြာ ၁၈ဝမ အသက၈၅ႏစအထက

သကႀကး ဘးဘြားမားက ေထာကပမႈေပးျခငးက ၄ႀကမ ေဆာငရြကခသည။

• စကတငဘာ၊ ေအာကတဘာလတ႔တြင သကႀကး ၅၅၇ဥး၊ နဝငဘာ၊ ဒဇငဘာလ တ႔ တြင သကႀကး၅၉၇ဥး တ႔က လစဥ ေငြေထာကပေငြမား ေပးခသည။

• စမခကဝနထမးမားသည ၂ဝ၁၆ နဝငဘာ ဒဇငဘာလတ႔တြင ေတာငသာၿမ႕နယ မ ၁၆ရြာ၊ မလႈငမ ၁၄ရြာ၊ ေရစႀက မ ၁၁ရြာ တ႔မ VDC ႏင SPC မား၏ ထေရာကမႈက စစေဆးခသည။

• SPC မားက တစရြာခငးတြင ထေထာငထားရာ ရြာေပါငး ၄ဝသည မမရပရြာ၏ ၾကြယဝမႈ၊ ထခကလြယမႈတ႔က မတညၿပး လမႈကာကြယေစာငေရာကေရး ႏစစဥစမခကက ေရးဆြခသည။

• ရြာ ၄ဝ သည လမႈကာကြယေစာငေရာကေရး အေရးေပၚရနပေငြ ရရခ႔သည။

• ရြာအေျချပ လမႈကာကြယေစာငေရာကေရး ပစစနစႏင အေျခခသးသပခက သေတသနေဆာငရြကခသည။ ေငြေၾကး ေထာကပေရး အေျခခစစတမး သးသပခကတစခက ေဆာငရြကေနသည။

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |142

• ရြာႏငရြာအပစ အပခပသမားအါဝင ဌာနဆငရာမားက လမႈကာကြယ ေစာငေရာကေရး ႏင ေငြေၾကးေထာကပေရး သငတနးမားေပးခသည။ VDC ႏင SPC မားသည သကႀကးမား၊ မသနစြမးသမားက ေငြေၾကးေထာကပေပးရာတြင ဤသငတနးမားက အေထာကအကျပမည ျဖစသည။

• စမခကအဖြ႔၊ ရြာေကာမတမား၊ ေဒသအစးရမား ရညညႊနး အသးျပနငမည ေငြေၾကးေထာကပမႈဆငရာ လကစြ စာအပက ျပစခသည။

၅ International Fertilizer Development Centre (IFDC)

အပပငးဇန စကပးေရး သြငးအားစ ႏင လယယာလပငနးဝနေဆာငမႈ စမခက

၁/၁၂/၂ဝ၁၅ မ ၃၁/၁၂/၂ဝ၁၈ ထ

ဘတဂက။ကနေဒၚလာ ၄,၄၄၆,ဝဝဝ

ေဆာငရြကဆ

• ဤစမခကသည ၿမ႕နယ ေျခာကခမ သြငးအားစ ႏင ဝနေဆာငမေပးသ(Inputs and Service Providers - ISP) ၅၅ဥး ကေရြးကာ ယငးတ႔၏ ကၽြမးကငမႈႏင အသပညာက ျမငတငေပးခသည။ စးပြား ေရး စမခန႔ခြမႈ၊ နညးပညာ၊ သြငးအားစ ႏင ဝနေဆာငမႈ သငတနးသးခကလညး ဖြငလစခသည။

• ေတာငသသငတနး ၈၃ႀကမျဖင ေတာငသ ၄,၁၂၉ဥးက သငတနးေပး ခသည။

• စျပစကကြကမား၏ မးရာသစက သးႏ ၇မး ႏင ပတသကသည နညးစနစ မဟာဗဟာမား၊ ေဆာငးရာသစက သးႏ ၇မး ႏင ပတသကသည နညးစနစ မဟာဗဟာမား အရ စျပကြက ၆၈ခ (မး ၃၄ခ၊ ေဆာငး ၃၄ခ ) က ထေထာငခသည။

• စျပစကကြက ရတသမးခန ႏင ခနကကကာ ေတာငသ ေလလာေရးေန႔က ၁၅ရက ( DOA ႏင ၁ဝရက၊ ISP ႏင ၅ရက) ကငးပခသည။ ထသ႔ ေလလာေရးေန႔မား ကငးပျခငးျဖင အမေထာငစ ၆၅၂စ သ႔ အႀကေပး ဝနေဆာငမႈမား ေရာကရ ခသည။

• DOAမ စကပးေရးပညာေပးလပသား ၁၄၂ဥးက သကဆငရာ ၿမ႕နယတြင၊ ၁ဝ၇ဥးက ေတာငသသငတနးမားတြင သငၾကား ေပးခသည။

• ေျခာကၿမ႕နယ မ ၃၂ကြကတြင ေျမဆလႊာ စစေဆးခသည။

၆ Lodestar Company Ltd./Social Policy and Poverty Research Group (SPPRG)

ရပရြာအေျချပ လမႈကာကြယ ေစာငေရာကေရးစနစမား - ကနဥး စမခက၏ ထေရာကမႈ

၃/၆/၂ဝ၁၅ မ ၂/၆/၂ဝ၁၈ ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၈၇၉,၂၈၇

ေဆာငရြကဆ

• စမခကလပငနးမားက နားလညၿပး ပးေပါငးေဆာငရြကမႈ ပမရရေစရန ေဒသခဌာနဆငရာမားက စမခက အေၾကာငး မတဆကတငျပသည ေဆြေႏြးပြက ၂ဝ၁၆ဇြနလတြင ျပလပခသည။

• ရြာ ၁၄ရြာသည SPCမား၏ အစအစဥမား၊ ဦးစားေပးမားအတငး လမႈကာကြယ ေစာငေရာကေရး ေဆာငရြကရနအတြက မ'တညေငြမား ရရခ႔သည။

• ေျမာငၿမ႕နယ မ စမခကရြာ ၁၉ရြာသည မခငႏငကေလးမား ေငြေၾကးပပးမႈ (MCCT)မား စတငရရသည။

• MCCT အစအစဥတြင အကး ခစားခြငရသ ၅၃၁ဦး စာရငးသြငးထားၿပးျဖစသည။

143|

၇ Myanmar Professional Social Worker Association (MPSWA) ထခကလြယေသာ ရပရြာတ႔၏ အာဟာရ အဆငအတနးက ကယထကယထစနစျဖင တးတကေစျခငး။

ဝ၇/ဝ၄/၂ဝ၁၆ မ ၃၁/၁၂/၂ဝ၁၈ ထ

ဘတဂက။ကနေဒၚလာ ၇၈၂,၄၃၂

ေဆာငရြကဆ

• ျမငးၿခရးတြင ဝနထမးအားလးက ၅ရကၾကာ စမခကျပငဆငမႈ သငတနး ေပးခသည။

• အေျခခ စစတမး ကနးဂဏနးေကာကယမႈက ၆၄ရြာတြင ေဆာငရြကခၿပး ျမငးၿခ ၿမ႕နယရ ၂၂ရြာအတြက အစရငခစာ ျပငဆငခသည။

• အစရငခကာလအတြငး ရပရြာအေျချပ အာဟာရ တးတကေရး အဖြ႔ ၆၄ဖြ႔ (ေတာငသာ၂၁ဖြ႔၊ ႏြားထးႀကး၂၁ဖြ႔၊ ျမငးၿခ၂၂ဖြ႔) ဖြ႔စညးခသည။

• ယငးအဖြ႔မားထမ ၂၆ဖြ႕ရ အဖြ႔ဝင ၁၂၈ဥးသည စမခက၏ ရညရြယခက၊ လပေဆာငခက မတဆကသငတနးက တကခသည။ အဖြ႔မားက ကယအားကယကး ရပတညနငလာၿပး ရပရြာမားအား စတအား ထကသနစြာ ျဖင အာဟာရ အေလအကငေကာငး မားက အတယကငသးလာနငလာရန ေဆြးေႏြးလႈေဆာျခငးအတြက စြမးေဆာငရည တညေဆာကမႈ သငတနး ရစႀကမ ေပးခသည။

• အာဟာရဆငရာ အမအကငေျပာငးလေရး သတငးစကား ေျပာၾကားမႈမား က စမခကရြာ ၆၄ရြာစလးတြင ျပလပခသည။

• MPSWAမ အာဟာရအသပညာေပးသမားသည ရပရြာ အာဟာရ အသအျမင ရေရး လႈပရားမႈ ၁၅၈ႀကမ ျပလပခရာ အကးခစားခြင ရသ ၇,၄၃၁ ဥး ႏင ကေလး ၁၈၅ဥး တကေရာကခသည။ အဆပါ အသပညာေပးမႈက စစေပါငး ၁၁,၃၈၈ႀကမ ျပလပခသည။

• ကယဝနေဆာင၊ န႔တကမခင၊ အသက ႏစႏစေအာက ကေလးရသည မခင တ႔က ဥးတညေဆြးေႏြးသည ေဆြးေႏြးပြ အႀကမ ၇ဝ ကငးပခ႔ရာ တကေရာကသ ၁,ဝ၇၂ဦးရခ႔သည။

• အကးခစားခြငရသ ၁,၆၂၁ဦး တကေရာကေသာ ခကျပတ ျပငဆငျခငး သရပျပပညာေပးမႈ ၅၁ႀကမ ျပလပခသည။

• ရြာ ၂၁ရြာတြင အမၿခတြငး စကပးေရး သငတနးေပးခရာ ၂၆၉ဦး တကခၿပး သငတနးအၿပးတြင မးေစမားက အမေထာငစ ၈၈စ သ႔ ေဝေပးခသည။

၈ Save the Children

သငယျခငး အေထာကအထား ေဖာထတျခငး၊ မဝါဒ အေျပာငးအလ ျဖစေစရန ေဆြးေႏြး တကတြနး ေဆာငရြကျခငး။

၁၁/၁၂/၂ဝ၁၆ မ ၃၁/၁၂/၂ဝ၁၈ ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၄,၉၄၂,၈၄၂

ေဆာငရြကဆ

• အမအကငေျပာငးလေရး သတငးစကား ေျပာၾကားမႈ သငတနး အပငး (၁)က ၂ဝ၁၆ဧၿပလတြင၊ အပငး၂က ေအာကတဘာလ တြင ျမနမာနငင သနာျပ ႏင သားဖြားအသငး (MNMA)မ ဝနထမးမား က သငၾကားေပးခသည။

• ၂ဝ၁၆ ဧၿပလတြင အကးခစားခြငရသ(ကယဝနေဆာင) မားက စာရငးေကာကခသည။

• အစအစဥ ပထမအဆငတြင ၂၄၈ရြာက စာရငးသြငးခၿပး အမအကင႔ ေျပာငးလေရး သငၾကားေပးမႈက ၁၂၆ရြာတြင ေဆာငရြကခသည။ MCCT အစအစဥတြင အမးသမး ၄ဝ၆၂ဦးက စာရငးသြငးခသည။

• ၂ဝ၁၆တြင ေငြေၾကးပပးမႈ ထတေပးခန ေစာငၾကည စစေဆးျခငး သးႀကမ၊ ထတေပးၿပး ေစာငၾကည စစေဆးျခငး ႏစႀကမက MNMAက ေဆာငရြကခသည။

• ၂ဝ၁၆ ၾသဂတလတြင ျမ႕နယ ၃ခလးတြင ေနရာ ၆ခခြကာ အာဟာရ ျမႇငတငေရးလႈပရားမႈမား ေဆာငရြကခသည။

• ၂ဝ၁၆ ေအာကတဘာလတြင ၿမ႕နယ ၃ခလး တြင ရစေနရာ၌ အျပညျပညဆငရာ လကေဆးေရးေန႔ လႈပရားမႈက ေဆာငရြကခသည။

• ၂ဝ၁၆ခႏစ ေအာကတဘာလတြင ပခကၿမ႕နယရ ရြာ၄ဝ၌ အစးရ ဦးေဆာငေသာ ေငြေၾကးေထာကပမႈမား ေပးအပျခငးက ေဆာငရြကခသည။

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |144

၉ Terr des Hommes (TdH)

ဟငးသးဟငးရြက ေျမမစကပးျခငး၊ ေရေခၽြတာေသာ နညးပညာအသစမား

၁/၂/၂ဝ၁၄ မ ၃၁/၁/၂ဝ၁၇ ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၁,၃၁၈,၅၁၉

ေဆာငရြကဆ

• ေျမမစကပးျခငးစနစ ၅၇ဝခ ႏင ေရအစကခစကကြက ၂၇၃ကြကမ စစေပါငး အရြကစား ဟငးရြကပင ၁,၇၇၆,၂၃၅ ပင ႏင ဟငးသး ၂၆,၂၂၁ ကလဂရမတ႔က ထတလပနငခသည။

• ဥးတည အမေထာငစမားသည လတဆတၿပး အာဟာရ ျပညဝေသာ ဟငးသးဟငးရြကမားက တႏစလး ထတလပ စားသးနငစြမး တးလာခသည။

• ဗတာမငေအ ၾကြယဝေသာ ဟငးသးဟငးရြကမား စားသး နငေသာ အသက ငါးႏစေအာကကေလးငယဦးေရမာ ၂၉၅ဥးထ တးလာခသည။

• ထတလပသအပစ ၄၂ခက ေရရညတညတနငေစရန ေကးရြာ လညပတ ရနပေငြႏင အေသးစားေခးေငြ စနစထေထာငခသည။ ေငြကပ ၅,ဝဝဝမ ၂ဝ,ဝဝဝထက ထတလပသအားလး ေခးယ နငသည။

• ဟငးသးဟငးရြကထတလပမႈမ တအမေထာငလင ႏစစဥဝငေငြ ပမးမ ကပ ၃၄,၈၃ဝမ ၄၂,၂ဝ၅ထ တးတကလာခသည။

• ေရရည သယဇာတစမခန႔ခြေရး ႏင ပတဝနးကငထနးသမးေရး အတြက ၿမ႕နယ ၄ခမ ေရတြငးေရကန၃၂ခ က ျပျပင/အသစ တးေဖာခ၊ အမေထာငစ ၄,၈၂၇ခသည ယငးေရရငးျမစမားက လကလမးမခသည။

၁ဝ United Nations Economic and Social Commission for Asia and the Pacific (UNESCAP) ဘကစေကးလက စးပြား လမႈ ဖြ႔ၿဖးတးတကေရး အစအစဥ

၁/၁/၂ဝ၁၄ မ ၃၁/၁၂/၂ဝ၁၆ ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၁,၁ဝ၄,၉ဝ၅

ေဆာငရြကဆ

၂ဝ၁၆အတြငး ေဆာငရြကခေသာ ေဆြးေႏြးပြမားမာ• ပတစမးထတလပမႈ၊ အရညအေသြးထနးသမးမႈ ဆငရာ

အေကာငးဆး နညးနာမား • ျမနမာနငင အပပငးဇနတြင လယယာသး စကကရယာမား

ငားရမးမႈလပငနးက စးပြားေရး စမခန႔ခြမႈ• ျမနမာနငင အပပငးဇနမ ေဒသခမားအား ရာသဥတဒဏခ

စကပးနငစြမး အားျဖညေရးအတြက ပတသကသေပါငးစ ပါဝငေသာ ေဆြးေႏြးပြ

• ျမနမာနငင အပပငးဇနတြင ေရရညတညတေသာ စကပးေရး ဖြ႕ၿဖးမႈ တးခ႕ ေဆာငရြကေရးအတြက ပတသကသေပါငးစ ပါဝငေသာ ေဆြးေႏြးပြ

• အားလးပါဝငေဆာငရြကသည ေကးလကေဒသ အကျဖတခက (Participatory Rural Appraisal PRA) အလပရေဆြးေႏြးပြ

• ရာသဥတဒဏခ စကပးနငေရးအတြက ေဒသဆငရာ စမခက ေရးဆြရန ေထာကပမည အားလးပါဝငသည ေကးလကေဒသ အကျဖတခက

၁၁ UN-Habitat

ေရႏင႔သန႔ရငးေရးလပငနးမား မ ပမ ကနးမာေသာ ရပရြာမားသ႔

၁၅/ဝ၂/၂ဝ၁၆ မ ၃၁/၁၂/၂ဝ၁၈ ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၄,၄ဝဝ,ဝဝဝ

ေဆာငရြကဆ

• ၂ဝ၁၆ ခႏစ ေမလတြင ကြငးဆငးဝနထမး ၅၂ဦးက သငတနးေပးခသည။ စမခကရြာ ၁၃ဝက ပထမပတ အေကာငအထညေဖာမႈ အတြက ေရြးခယခသည။ ေရႏင ပတဝနးကင သန႔ရငးေရး ေကာမတ ၁၃ဝခက ဖြ႕စညးၿပး ေကာမတဝင ၁,ဝ၄ဝဥးက သငတနးေပးခသည။ ၈၄ ရြာ တြင အေျခခ စစတမးေကာကယခၿပး အစရငခစာ ျပစဆျဖစသည။

• စမခက ၈၂ရြာ အတြက ေသာကသးေရ အေဆာကအအ/ရငးျမစမားက ေဆာကလပ/ ျပငဆငရန၊ တနဖးနညး ယငလ အမသာ စျပေဆာကလပရန အေကာငအထညေဖာ အသးစရတမား တငျပေတာငးဆခ႔သည။

• ယငလအမသာ ေဆာကလပေရး သငတနး ၂၆ႀကမ ဖြငခသည။• ရပရြာ လကေဆးေန႔အခမအနားေပါငး ၁၃ဝ ၊ ကမၻာအမသာေန႔

အခမးအနားေပါငး ၁၃ဝ ကငးပခသည။ • စမခက ပထမႏစတြင အကးခစားရသ ၆၇,ဝ၇၁ ဥး ရမညဟ

ခန႔မနးထားသည။

145|

စဥ IP၊ စမခက အမည၊ အခန ၊ ဘတဂက၊ အေျခအေန

အေရးပါေသာ ေနာကဆးတငျပခကမား

၁ CARE Myanmar

ရေသေတာငၿမ႕နယရ ရပရြာမား၊ အမေထာငစ မားတြင ရကၡာဖလေရး၊ ၾက႔ၾကခနငေရး၊ စညးလးေရးအတြက ေထာကပျခငး

ဝ၁/ဝ၁/၂ဝ၁၆ မ ၃၁/၁၂/၂ဝ၁၈ ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၃,၅၁၉,၁၄၇

ေဆာငရြကဆ

• LIFT သည ရေသေတာငၿမ႕နယတြင အသကေမြးမႈ စမခက အသစ ေဆာငရြကရန CARE ႏင စာခပခ႔သည။

• ရး ႏင ဝနထမးအမယာမားအတြက ေနရာေရြးခယမႈၿပးစးကာ ဝနထမး၃ဝ ခန႔ထား (ျပညပမ သးဥး၊ ျပညတြငးမ ၂၇ဥး) ခ႔သည။

• သကဆငရာ ဌာနဆငရာမား၊ ေဒသအာဏာပငမား ႏင ဆကဆေရး ထေထာငၿပး ျဖစသည။

• ေကးရြာ ၃ဝလး တြင စမခကအေၾကာငး အသေပး အစညးအေဝးမား ကငးပခသည။

• ေတာငသသငတနးေကာငး(FFS) ပထမအသတ ၿပးစးကာ ေတာငသမားက သြငးအားစမားေပးခသည။

• ၂ဝ၁၆ခႏစအတြငး ရညရြယထားေသာ ၁ဝရြာလးတြင ေကးရြာ ေငြစ/ေခး အဖြ႔မား ထေထာငခသည။

• ရပရြာအလက ကနဥးကနးဂဏနးအခကအလကမား ေကာကယၿပး၊ ၁၉ရြာတြင တငပင ေဆြးေႏြးပြမား ကငးပခကာ ၂ဝ၁၆ခႏစ အတြက ရပရြာပငသစေတာ ထေထာငရန ဥးစားေပးရြာ ၄ခက ေရြးခယခသည။

• ေရတြငးေရကန တးေဖာ/ျပငဆငျခငး။ ရညရြယထားသည ရြာ၃ဝအနက၂၈ရြာ၌ အားလးပါဝငေဆာငရြကသည ရပရြာ လအပခက သးသပမႈက ေဆာငရြကခသည။

• ရြာ၃ဝတြင ေကးလကဖြ႔ၿဖးေရးေကာမတမား ထေထာငခသည။ (ေကာမတဝင ၂၁ဝ အနက ကား ၁၃၃၊ မ ၇၇ဥး ပါဝငသည)

• ေအာကတဘာမ ဒဇငဘာလအတြငး စမခကလပငနးမား ကန႔သတခရျခငး။ ေအာကတဘာလ ၉ရကတြင ေမာငေတာ ႏင ရေသေတာင ေျမာကပငးရ ရကငး မား အတကခရၿပးေနာက ရေသေတာငၿမ႕နယတြင စစတပႏငရအဖြ႔ ေနရာ ခထားမႈ မားျပားလာၿပး လၿခေရး စညးကမးသစမားေၾကာင အခ႕ ရပရြာမားသ႔ သြားလာရန ျပငးထနစြာ ကန႔သတထား၊ အခ႕ ေနရာမားတြင ဝငထြကသြားလာမႈ လးဝ ပတပင ထားသည။

၂ Danish Refugee Council (DRC ) and Norwegian Refugee Council (NRC ) ရခငျပညနယရ ေနရပစြန႔ခြာ တမးေရာငသ စခနးမားႏင စခနးျပငပ မ လငယမားအတြက သကေမြးမႈပညာ သငတနးမား ႏင အသကေမြး ဝမးေကာငးမႈ အခြငလမးမား ပပးျခငး

ဝ၁/ဝ၆/၂ဝ၁၆ မ ၃၁/ဝ၅/၂ဝ၁၈ ထ

ဘတဂက။ကနေဒၚလာ ၂,၆၄၈,၂၂၃

ေဆာငရြကဆ

• ကၽြမးကငမႈ၊ အသကေမြးမႈ ဖြ႔ၿဖးေရးအတြက ရနပေငြ ေထာကပ႔႔ရနအတြက ရနပေငြလပကြက အသစတခက ၂ဝ၁၆တြင စတငခသည။

• NRC ႏင DRC တ႔သည အစပးမႈကာလတြင ေျမျပငတြင ေဆာငရြကရမည အေျခခကသည အဓကလပငနးမားက ဥးတညခသသည။

• အစအစဥမားအတြက စခနးအပခပေရးေကာမတမား ႏင ေဆြးေႏြးခ႔သည။

• ရခငေဒသ အေျခအေနႏင ကကညေသာ အသကကယ ကနးမာေရး ႏင လၿခေရး အသပညာ၊ ျပညသ႕နတ၊ အေျခခ စးပြားေရးကၽြမးကငမႈ သတငးမား ပါဝငေသာ ေရြ႕လား ကၽြမးကငမႈသငတနး သငရးညႊနးတမးက ျပစခသည။ နညးျပ သငတနးလညး ေပးခသည။

• ထးျခားျဖစစဥမာ ရခငျပညနယ ေျမာကပငးတြင ၂ဝ၁၆ ခနစ ေအာကတဘာ ၆ရက၌ အၾကမးဖကမႈ ျဖစေပၚခၿပး ပဋပကၡမား ဆကျဖစေန၍ လသားခငးစာနာ ေထာကထားမႈလပငနးမားမာ ရကသတပတမားစြာ လးဝလကလမးမမႏငခေပ။ စမခက လပငနးမား ယာယရပထားခ႔ရသည။

ေနာကဆကတြဇယား ၄.၃။ ၂ဝ၁၆ခႏစအတြငး ရခငေဒသရ စမခက ၄ ခ၏ အေရးပါေသာ တငျပခကမား

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |146

၃ PACT

ရခငျပညနယတြင ေငြေၾကး ဝနေဆာငမႈလပငနမား ပပးျခငး

၁၄/၁၂/၂ဝ၁၅ မ ၃၁/၁၂/၂ဝ၁၈ ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၈,၃ဝဝ,ဝဝဝ (ေဆာငရြကဆ)

• ႏြမးပါးသမားက ဥးတညေပးသည စကပးေရးေခးေငြ၊ အေသးစား စးပြားေရး ေခးေငြ၊ စေငြ စသည အေသးစား ေငြေရးေၾကးေရး ဝနေဆာငမႈမားက ေဆာငရြကခသည။

• ေကးရြာ ၄၆၂ရြာ မ အမေထာငစ ၃၄,ဝ၆၂ စ ထသ႔ ဝနေဆာငမႈ မား ေရာကရခသည။

• ၂ဝ၁၆ခႏစ တြင ကနေဒၚလာ ၄.၅သနးခန႔ရသည ေခးေငြမား ထတေခးခၿပး အမားစမာ အေသးစား စးပြားေရး လပငနး စတင/တးခ႕ရနအတြက ျဖစသည။

၄ Save the Children, IRC, Oxfam/Scholar Institute, BLO, CARE for M&E တကလမး ေရရညရကၡာဖလမႈ ႏင အသကေမြးဝမးေကာငးမႈ စမကနး ၂

၁/၁/၂ဝ၁၆ မ ၃၁/၁၂/၂ဝ၁၈ ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ၂၃,၇၁၆,၄၄ဝ

ေဆာငရြကဆ

• LIFT ရနပေငြဘတအဖြ႕သည တကလမး ၂ က ဘတဂက ကနေဒၚလာ ၂၄သနးခန႔ ထပမခထားေပးၿပး ၂ဝ၁၆ ဇနနဝါရမ ၂ဝ၁၈ ဒဇငဘာလအထ ေဆာငရြကရန အတညျပခသည။

• မတဖကမားမာ တကလမး ၁ မ အဖြ႔မားျဖစသည IRC၊ Save the Children၊ Oxfam၊ Better Life Organisation တ႔ ျဖစၿပး Care မာ M&Eအပငးက ေဆာငရြကမည ျဖစသည။

• ေကးရြာသစမား၊ က႑သစမား ထပတးမည ျဖစသည။ မခငႏငကေလး မားအား ေငြေၾကးပပးမႈ ႏင ေရႏငသန႔ရငးေရးလပငနးမားက ေပါကေတာ၊ မငးျပား၊ ေျမပတ႔တြင တးခ႕မည။

• LIFTသည ၂ဝ၁၃ကတညးက ရခငျပညနယ တြင ေကးလက ေငြစ/ေခး အသငးမားက ေထာကပေနခၿပး ေခးေငြ ၂၂,ဝဝဝခ က ထတေပးထားသည။ ၂ဝ၁၆တြင ေကးလက ေငြစ/ေခးအဖြ႔ ၂၉၃ဖြ႔မား လပငနးေဆာငရြကေနၿပး အမေထာငစ ၆,ဝဝဝ ေကာသ႔ ပပးမႈမား ေရာကရၿပ ျဖစသည။ အကးခစားခြငရသ ၈၂%မာ အမးသမးျဖစၾကသည။ ျပနဆပႏႈနးမာ ၉၉.၉% ျဖစသည။ စေငြအတြက အတးမာ ၂၃.၆၆%ျဖစသည။

• ၃၈ရြာမ ေတာငသ ၁၆၄ဝဦး မးစပါး၊ ေျမၾသဇာမား ဝယယရန စကပးေရးေခးေငြက ရရခ႔သည။ ၂ဝ၁၆ႏစကနတြင ေရတား တမဖ႔ျခငး မင၁၃ဝေကာ၊ ေရထနး တခါး ၇ဝေကာျဖင စပါးစကဧက ၂၆,ဝဝဝက ေရငနတးဝငမႈ ႏင ေရႀကးမႈမ ကာကြယေပးနငခသည။ အလပ ႏင ေငြ ဖလယျခငးျဖင ေရတားတမ တညေဆာကရာ တြင လပသား ၃,ဝဝဝေကာ အလပရခသည။ ယငးတြင ၅ဝ% ေကာမာ အမးသမးမားျဖစၿပး အမးသားမားႏင တနးတ လပခရခၾကသည။

• ေတာငသသငတနးေကာငး သငတနးဆငးမားသည သငေတာေသာ နညးပညာမားသး၍ စကနငခရာ စပါးအထြက ၆၃% တးခသည။

• ေပါကေတာ၊ မငးျပား၊ ေျမပၿမ႕နယတ႔မ ၁၈၂ရြာ သည မခငႏင ကေလးမား ေငြေၾကးပပးမႈတြင ပါဝငခသည။ရခငေဒသမ ကယဝနေဆာင ၃,၅၄၅ဦး သည မခငႏငကေလးမားအား ေငြေၾကး ပပးမႈ အစအစဥျဖင ၎တ႔ႏင သေႏၶသားအတြက အာဟာရ ျဖစေစမည အစားအစာမားႏင ကနးမာေရး ေစာငေရာကမႈမား ရရရန ေထာကပေငြ ကပ၁၃,ဝဝဝက လစဥ ရရခၾကသည။

• အဓကၿမ႕နယမားမ အမေထာငစ ၄ဝ% ႏင ေကာငးမားတြင အမသာေဆာကလပေပးရန LIFTက ရညရြယထားသည။၂ဝ၁၆ ႏစကနတြင ေပါကေတာၿမ႕နယ၌ အမသးအမသာ ၂,ဝဝဝခန႔၊ ေကာငး အမသာ ၁၅လး ေဆာကၿပးျဖစကာ မလတနး ေကာငးသား ၁၇,၆၈ဝဦးမ အမသာ အသးျပနငခ႔ၿပျဖစသည။

• ေကာကျဖ အထးစးပြားေရးဇနအတြက တာဝနခယမႈရေသာ ရငးႏးျမပႏမႈ ႏင မဝါဒ အစရငခစာမားက ေရးဆြခသည။ အျပသေဘာေဆာငသည ဆကဆေရးမားျဖစထြနးေစရန လထ ၾကားနာမႈက စစေတြတြင ႏစႀကမျပလပခသည။

147|

စဥ IP၊ စမခက အမည၊ အခန ၊ ဘတဂက၊ အေျခအေန

အေရးပါေသာ ေနာကဆးတငျပခကမား

၁ Catholic Relief Services (CRS) ရပရြာလထႏင႔ခတဆကသည႔ စကပးထတလပမႈ ျမင႔မားေရး

ဝ၇/ဝ၆/၂ဝ၁၆ မ ၃၁/ဝ၅/၂ဝ၁၉ ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၁,၈၁၃,၂ဝ၃

ေဆာငရြကဆ

• ဝနထမးမားခန႔အပခသည။ • အေျခခစစတမး ႏင ကနးဂဏနး အခကအလက

ေကာကယခၿပး စစတမး အစရငခစာ မၾကမးျပစခ႔သည။• MEAL အစအစဥက အၿပးသတေရးဆြေနသည။• KMSS ဝနထမးမားအတြက အေျခခ MEAL

သငတနးေပးခသည။• အာဟာရသငတနး လကစြျပစၿပး၊ အာဟာရႏင

ေဈးကြက အတားအဆး သးသပခကမားအတြက အခကအလကေကာကယသးသပမည နညးလမးက ေရးဆြခသည။

• ဥးတညရြာ ၆ဝတြင ရပရြာအသေပး သေဘာတညမႈ အစညးအေဝးမား ကငးပခသည။

• ကယဝနေဆာင၊ န႔တကမခငႏင ၊ ၂ႏစေအာက ကေလးရသည မခင အမေထာငစမားက မတပတငခသည။

• ဝနထမးအားလး ကေလးသငယ ကာကြယမႈ သငတနးတကခသည။

၂ Choklei Organisation for Rural and Agricultural Development (CORAD) ခငးျပညနယေျမာကပငးတြင စကပးေရးလပငနးမးစျဖစထြနးေရးက ျမႇင႔တငၿပး ဘကစစးပြားျဖစထြနေရး

၁၄/ဝ၆/၂ဝ၁၆ မ ၃၁/ဝ၅/၂ဝ၁၉ ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၂,၂ဝ၄,၂၁၂

ေဆာငရြကဆ

• ဝနထမးခန႔အပၿပး (ဝနထမးသစ ၁ဝဦး) ျဖစသည။ • MEAL အစအစဥ ေရးဆြၿပးစးခၿပး အေျခခစစတမးအတြက

အၾကေပးတစဥးခန႔အပခသည။ • CORAD စမခန႔ခြမႈအဖြ႔ အတြက ေခါငးေဆာငမႈ ႏင

စမခန႔ခြမႈသငတနး ဖြငခသည။• ဝနထမးအားလးအတြက စကပးေရးပညာေပးေရး

သငတနးေပးခသည။ • ၿမ႕နယ ၂ခတြင စမခကကနဥး ေဆြးေႏြးပြမား ကငးပခသည။ • ၿမ႕နယ ၅ခမ ၁၁၇ရြာက စမခကအတြက ေရြးခယခသည။• ေကးရြာ ၁၁ဝတြင နညးပညာလအပခကက သးသပခသည။• ၂၆ရြာမ ေတာငသ၁၁၄ဦးက မလစက ေဆာငရြကရန

ေရြးခယခသည။ • ဟားခါးၿမ႕ စကပးေရးဥးစးဌာနကြကတြင စျပကြက

ထေထာငခသည။ • သးႏခနစမးအတြက တနဖးျမႇင ကြငးဆကႏင

ေဈးကြကစစတမး ေဆာငရြကၿပးစးခ႔သည။ (အစရငခစာ ေရးဆ )

• ထတလပသအပစမားအတြက ေဈးကြကစစတမး လမးညႊနခကမားျပစခ႔သည။

• GRETသည တနဖးျမင ကြငးဆကႏင ေဈးကြကသငတနး ေပးခသည။

ေနာကဆကတြဇယား ၄.၄။ ၂ဝ၁၆ခႏစအတြငး ေတာငတနးေဒသရ စမခက၁၅ခ၏ အေရးပါေသာ တငျပခကမား

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |148

၃ Consortium of Dutch NGOs (CDN) in consortium with Cordaid and World Concern Myanmar ေကးလကေန ႏြမးပါးသမား၏ ဝငေငြတးေရးႏင အာဟာရရရမႈ ျမငမားေရး

ဝ၆/ဝ၇/၂ဝ၁၆ မ ၃ဝ/ဝ၆/၂ဝ၁၉ ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၃,၆၄ဝ,ဝဝဝ

အစပးကာလ

• ေတာငငတြင ရးႏင အဖြ႕က တညေထာငၿပး၊ • ကရဏာျမနမာ လမႈဝနထမးအဖြ႕(KMSS)၊ ပကးကရင

ႏစျခငးအသငး (PKBA)၊ ဘြမဘြား ကရင ႏစျခငးအသငး(BMB)၊ ေကခေကဘား ကရငႏစျခငး အသငး(KKBA)တ႔ႏင မတဖက လကမတေရးထးခသည။

• MEAL အစအစဥက အၿပးသတ ေရးဆြခသည။ • ၂၉ရြာ (အမေထာငစ ၄ဝ၆စ)တြင အေျခခ ကနးဂဏနး

အခကအလကမား ေကာကယခသည။ ရြာ ၉၉ရြာ ၏ အခကအလကမားက မတတမးျပစခသည။ အေျခခစစတမး အစရငခစာ မၾကမး ျပစခသည။

• ေဒသခ မတဖကေလးဖြ႔၏ ဘ႑ာေရး ႏင အဖြ႔အစညးဆငရာ စြမးေဆာငရည က သးသပၿပးစးခသည။

• မတဖကအဖြ႔မားမ ဝနထမး၂၄ဦးက စကပးေရး သငတနး ေပးခသည။

• စမခကဝနထမးအားလးအတြက အာဟာရ၊ တကယရညႏင ပတဝနးကင သန႔ရငးေရး ငါးရကၾကာ သငတနးက WCM က ေပးခသည။

• ၂၉ရြာ (အမေထာငစ ၃၈၁စ)တြင အာဟာရအေျခအေနက အကျဖတ သးသပခရာ အစရငခစာ ျပစေနဆျဖစသည။

• ၉၉ရြာတြင အသပညာေပး သငတနး ဖြငခသည။• လပသ ၿမ႕နယခြမ ရြာ ၃ ရြာတြင ေရအရငးအျမစ ရနင မနင

တငးတာေလလာမႈ လပခသည။ • ရြာ ၈ရြာတြင မခငအခငးခငး ရငးပငးကညေရးအဖြ႔မား

ဖြ႔ခသည။၊

၄ GRET

ခငးMFIက အဖြ႔အစညးအသြငေျပာငးလျခငးျဖငေကးလကေငြေၾကး ေစးကြကမားကတးခ႔ျခငး

၁/၁၂/၂ဝ၁၅ မ ၃၁/၁၂/၂ဝ၁၈ ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၁,၃၂ဝ,၁၇၆ ေဆာငရြကဆ

• ဒါရကတာဘတအဖြ႔ ၏ စညးမဥးေရးဆြခၿပး လြတလပေသာ ဒါရကတာေရြးခယမႈက ေဆာငရြကေနဆျဖစသည။

• ခငးMFI ႏင အပပငးဇနMFI တ႔တြင သတငး အခကအလက စမခန႔ခြမႈမား အေၾကာငး အလပရ ေဆြးေႏြးပြ ကငးပခသည။

• ေငြေခးတာဝနခမား၊ လပငနးမား၊ ဘ႑ာေရးစမခန႔ခြမႈ လပထးလပနညး လကစြစာအပက ျပနလည ျပျပင ေရးဆြခသည။

• ဘ႑ာေရးခန႔မနးခက လပငနးစဥက ျပနလညျပငဆင ေရးဆြခသည။

• GRETရးခပမ ကၽြမးကငသက ခငးMFIအမႈေဆာငေကာမတက- အပခပေရး၊ အေၾကြးရနပေငြ စေဆာငးျခငး၊ PPI အေကာငအထညေဖာျခငး၊ လ႔စြမးအား အရငးအျမစ မဝါဒ ျပျပငေရး၊ ကေလးၿမ႔ ဌာနခြအတြက စးပြားေရးစမခက ခမတျခငး၊ ေခးေငြပစသစမား တထြငျခငး စသညတ႔တြင အေထာကအက ေပးခသည။

• ကေလးတြင ေဈးကြကစစတမးေကာကကာ စးပြားေရးစမခက ေရးဆြေနသည။

149|

၅ ICRAF (World Agroforestry Centre) ေရႊ႕ေျပာငးေတာငယာ စနစက အစားထးမည သးႏသစေတာ ေရာေႏာ စကပးျခငးနညး

၂၂/၁ဝ/၂ဝ၁၄ မ ၂၈/ဝ၂/၂ဝ၁၇ ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၄ဝဝ,၄၇ဝ

ပတသမးဆ

• နကႀထဂငထနးသမးေသာ အပငမားျဖင စျပကြက ႏစကြကက ခငး ႏင ရမး ျပညနယတ႔တြင ထေထာငခသည။

• ေဒသခမတဖကအဖြ႔ အရဏဥး(AYO) ႏင ပတဝနးကင ထနးသမးေရးႏင ရပရြာ ဖြ႔ၿဖးေရး စမခက (ECCDI) တ႔က စျပကြကမား ထနးသမးလကရသည။

• ICRAFက စျပစကကြကမားမ မႈရငးမားက ေဖာထတကာ စာသးနငမႈႏင ေဈးကြကဝငနငမႈ ေလလာခသည။

• ေဒသတြငး မႈမးမားကေဖာထတရန ေဒသခမားက ေလကငေပးၿပး မႈထတလပမႈက မတဆကခသည။

• ICRAF စမခကပတသမးမႈ မဟာဗဟာက ေရးဆြကာ စျပကြကမားက ေဒသခ သစေတာ အသးျပသအပစသ႔ လႊေပးရန ျပငဆငလကရသည။

၆ Karen Development Network (KDN) ေနရပစြန႔ခြာေနထငသမား၏ အသကေမြးမႈမား ပမ ေကာငးမြနလာေရး

ဝ၄/ဝ၇/၂ဝ၁၆ မ ၃ဝ/ဝ၆/၂ဝ၁၉ ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၁,၈၃၇,၄၁၄

အစပးကာလ

• ရးႏင ရးအဖြ႕က တညေထာငခသည။• MEAL အစအစဥေရးဆြမႈ ၿပးစးခသည။ • အေျခခစစတမး အစရငခစာ မၾကမးျပစခသည။• ပဋပကၡအေျခအေန ဆနးစသသးသပခကက ေဆာငရြကလက

ရသည။• ကရငအသကေမြးမႈပညာဌာန(KVTC) ေနရာက ေရြးခယၿပး၊

အစးရ၏ ခြငျပမန႔ က ေစာငဆငးေနဆျဖစသည။• မတဖကအဖြ႔ႏင သကဆငသမားက စမခကအေၾကာငး

အသေပး မတဆက သည အလပရေဆြးေႏြးပြမားက ထားဝယ ႏင ရနကနတြင ကငးပခသည။

• ထားဝယ၊ ပေလာ၊ သရကေခာငးတ႔တြင ၿမ႕နယမ တာဝနရသ မားႏင စမခက အစပးမႈ ေဆြးေႏြးပြမား ျပလပခသည။

• စမခကေကးရြာအားလးတြင ေကးရြာအဆင စမခကအသေပး ေဆြးေႏြးပြ မား ျပလပခသည။

၇ Mercy Corps (in partnership with Swisscontact) ႏြမးပါးသမားအတြက ဟငးသးဟငးရြက ေစးကြက ျပလပေပးျခငး

၁၇/၆/၂ဝ၁၄ မ ၁ဝ/၆/၂ဝ၁၇ ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၄,ဝဝဝ,ဝဝဝ

ေဆာငရြကဆ

• ေအာငျမငေသာ လပေဆာငခကမားက မတညကာ မဟာဗဟာက ျပငဆငေရးဆြခသည။ (ပဂၢလကက႑ ဥးေဆာငသည ပညာေပးေရး၊ ေဘာကခာ စနစ) မေအာငျမငေသာ လပေဆာငခကမား (အကးတလယယာ)က ရပသမးခသည။

• ၂ဝ၁၆တြင ေတာငသ ၁ဝ,၅၃၉ဦး (စမခကအစမ စ၍ စစေပါငး ၁၂,၂၂၁ဦး)က East West Seed မးေစကမၸဏမ သြငးအားစႏင ဝနေဆာငမႈမားက လကလမးမေစခသည။

• စားသးသအႀကက ႏင လကကားေဈးမား၊ ဟငးသးဟငးရြက က႑ အရနျမင တငေရးလပငနးအဖြ႔(VSAT)ေအာကရ မးေစအသငးမား ဆငရာ စစတမးမားက ေကာကယကာ အစရငခစာမား ထတေဝခသည။

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |150

၈ Metta Development Foundation ေတာငေပၚေဒသစားနပရကၡာဖလေရးႏင ေစးကြက ဝငေရာကၿခငး

၁၇/ဝ၆/၂ဝ၁၆ မ ၃၁/ဝ၅/၂ဝ၁၉ ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၂,၁၂၃,၁၆၈

အစပးကာလ

• ဝနထမးမား ခန႔အပၿပး ဝနထမးအားလး အသေပးသငတနး ေပးခသည။

• ကြငးဆငးဝနထမးသစမားသည ျမစႀကးနားတြင ႏစလၾကာ ေတာငသ သငတနးေကာငးနညးျပသငတနး တကခသည။

• ဝနထမး ၄ဝဥးသည AGTALONက ပ႔ခေသာ ေလးရကၾကာ တနဖးကြငးဆက သငတနး တကခၿပး ဝနထမးသးဦးမာ ဖလစပငတြင စကပး-စးပြားလပငနးမား သြားေရာက ေလလာခသည။

• MEAL အစအစဥ သးသပလကရသည။ • အေျခခစစတမး ဒဇငးေရးဆြေနသည။• ေျမပ ၃မး (ဆငး ၇၊ ဆငး၈၊ ဆငး၁၃) က ေဒသခ

ေတာငသမားႏင စမးသပ ခသည။ • ေတာငသသငတနးေကာငး ၅၈ဖြ႔က ကခငႏင ရမးျပညနယတြင

(တရြာလင တဖြ႔ႏႈနး ျဖင)ထေထာငခၿပး ေတာငသအဖြ႔ဝင ၁၂ဝ၂ဦး ပါဝငခသည။ ေျမပႏင မနညငးေစ စကပးနညးက ေလကငခသည။

• ရမးျပညနယတြင ဆစကမားက စမရန ထတလပမႈစမေရး ေကာမတမား ထေထာငခသည။

• ၂၆ရြာမ ေတာငသ ၅၇၄ဦး က ေတာငသသငတနးေကာငးမားမတဆင သးႏသစေတာ နညးပညာ သငတနး ေပးခသည။

• သစေတာအသးျပသမားအပစ ၁၂စက ဖြ႔စညးခသည ။ ၈အပစက ဘသစေတာ လကမတ ရရရန ေလာကထားခသည။

• ႏမး၊ ပနးႏမး၊ ဝဥ၊ ေျမပ မးအသစ လခငသမားက စာရငးသြငး မတပတငခသည။

၉ Myanmar Institute for Integrated Development (MIID) လယယာအၾကေပးလပငနးမား၊ အာဟာရ ျမႇင႔တငေရးအသပညာေပး လပငနးမားျဖင အာဟာရဆငရာ ရလဒေကာငးမား ေဖာေဆာငေရး၊ ခငးျပညနယ ေကးလက အဖြ႔အစညးမား၏ ဖြ႔စညးပ ခငမာလာေရး

၁၄/ဝ၆/၂ဝ၁၆ မ ၃၁/ဝ၅/၂ဝ၁၉ ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၁,၆၇၅,၄၁ဝ

အစပးကာလ

• ဟားခါးတြင ရးႏင ရးအဖြ႕က တညေထာငခသည။ • MEAL အစအစဥ ႏင အေျခခစစတမး ေဆာငရြကေနသည။• စမခကအတြက ဥးတညရြာ ၂၄ရြာ ေရြးခယခသည။• FFS သးဖြ႔ ဖြ႔စညးၿပး၊ မနလာဥန၊ ၾကကသြနန၊ မနလာဥ၊

စေတာဘယရ၊ ၾကယပစေသာ ေဆာငးသးႏ စျပကြက သးခ ထေထာငထားသည။

• PRA နညးလမးက သငယထားေသာ ကြငးဆငးအဖြက ၁၄ရြာတြင PRA ေဆာငရြကခသည။

• ရြာ ၁၄ရြာတြင ငါးေမြးရန ျဖစနငမနင ေလလာခၿပး သးသပခက ျပစခသည။

• ၁၄ရြာတြင လမား ရကၡာမဖလသည အေၾကာငးရငး (အရညအေသြး စစတမး) က စစတမးေကာကခသည။ သးသပခကက ျပစေနဆ ျဖစသည။

• ဥးတညရြာ ၂၄ရြာတြင အားလးပါဝငေဆာငရြကသည ေကးရြာ လအပခကက ျပစခသည။ အစားအစာထတလပမႈႏငစားသးမႈ က အကျဖတမည နညးလမးမားက ျပစခၿပး ယငးက စမခက နယေျမအတြငးေဆာငရြကမည လယယာစနစ သးသပခကအတြက အသးခမည။

• စမခကအဖြ႔က ဆးရြားေသာ ခငး သးႏေရာဂါ ႏစမးေတြ႔ရခရာ ဖစာရယ ညးေသေရာဂါ ႏင ဘကတးရးယားညးေသေရာဂါ တ႔ျဖစၿပး အပငေရာဂါဌာနက အတညျပခသည။ ဤသတငးက ေဒသခေတာငသမားက မေဝထားသည။

• ခငးျပညနယ စကပးေရးသပၸ သငရးတြင အာဟာရဆငရာ၊ ေတာငတနး ေဒသသးႏ၊ သငတနးသားမား လကေတြ႔ ကြငးဆငးေရး တ႔က ထညသြငးနငေရး အတြက ဤစမခကက ေထာကပခြငျပထားသည။

151|

၁ဝ PRIMEလပကြကငယေတာငသမား ႀကးပြားေရး ႏင အသကေမြးမႈလပငနးမား အတြက ေရ

၁၄/၁၂/၂ဝ၁၅ မ ၃၁/၁၂/၂ဝ၁၈ ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၅,၈၈၄,၈၆၂

ေဆာငရြကဆ

• ၿမ႕နယ ၄ခ (ကေလာ၊ ဆဆင၊ ေတာငႀကး၊ ပငးတယ)တြင စမခက ရးခနးမား ဖြငလစခၿပး စျပကြကမားေဖာျခငး၊ သငတနး ႏငသေတသနဌာန မား ထေထာငျခငး ႏင အာလး စးပြားျဖစ စကခငး ၉၅ဧကတြင အစကခ ေရေပးနညး ျဖင စကပးထားသည။

• အစကခေရေပး ကရယာမားေပးျခငး၊ မးေစမားက အေၾကြး စနစျဖင ထတေပးျခငး၊ အစကခ စကပးနညးသငတနးမား ေပးျခငးတ႔ ေဆာငရြကခသည။ ဆကေခါင ႏင ဘနးယင နယေျမမ ေတာငသ၁၇ဦးက တလၾကာ သငတနးေပးခသည။

• ၂ဝ၁၆တြင ေတာငသ၉၇ဦးက G.A.P ဆငရာ သငတနးေပး ခသည။ ေဈးသကသာေသာ ေရဖနးစနစသစက ေဈးကြက တငကာ အမေထာငစ ၂၁၁စက အကးျဖစထြနးေစခသည။

• CPCL Holland ႏင John Deere တ႔ႏငအတ စကမႈလယယာ သရပျပမႈ ျပလပခရာ ေတာငသ၁၃ဝ တကေရာကခသည။

• ၂ဝ၁၆ခႏစ ဒဇငဘာတြင Andaman Investment Holding (AIH)က စမခကက သးသပမႈ ေဆာငရြကခသည။

၁၁ Proximity Designs (IDE)

အားလးပါဝငေသာ ေငြေရးေၾကးေရး က႑ - ေရ႔သ႔ဆကလကေဆာငရြကျခငး

ဝ၁/၁ဝ/၂ဝ၁၅ မ ၃၁/ဝ၆/၂ဝ၁၈ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၅,ဝ၉၇,၁၆၄

ေဆာငရြကဆ

• စမခကက Proximity Designs၏ ေငြေၾကးဌာန Proximity Financeမ ေဆာငရြကသည။ LIFT၏ ေငြေၾကးဆငရာတြငအားလးပါဝငေစမႈ အစအစဥ ေအာကမ ေတာငတနးေဒသ၊ ျမစဝကြၽနးေပၚ၊ အပပငးဇန နယေျမ ၃ခ လးက ဦးတညထားၿပး လပကြကငယေတာငသ ႏင အေသးစားစးပြားေရး လပငနးရငဥးေရ စစေပါငး ၃ဝ,ဝဝဝ ခန႔သ႔ ေရာကရမည။ ေရႊ႕ေျပာငး သြားလာေရး ေခးေငြေပါငး ၅,၆ဝဝခန႔ လညး ပါဝငသည။

• ၂ဝ၁၆တြင ေခးေငြ ၁၅,ဝ၇၁ခ က ထတေခးထားသည။ (အပပငးဇနတြင ၆,၇ဝဝ၊ ေတာငတနးေဒသတြင ၂,၉၇၁၊ ၂ဝ၁၅ခႏစ ေရေဘးဒဏခအမေထာငစမားသ႔ ၅,၃၃ဝ)

• ေကာကဆည၊ မလႈင၊ မရြာ၊ ေရႊဘ၊ ေဝါ တ႔တြင ဌာနခြ အသစ ၅ခ ဖြငခသည။

• ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာသတ႔၏ မသားစမားသ႔ ေခးေငြ ၁,ဝ၆၉ခ စမးသပ ထတေခးထားသည။

• မသားစ ၅၇၇စ သ႔ စးပြားေရးလပငနးေခးေငြ ထတေခး ထားသည။

• စစေပါငး အရငးအႏး ကနေဒၚလာ ၁၆.၅သနးျဖင ၅၅ၿမ႕နယမ ဝနေဆာငမႈအသးျပသ ၆ဝ,၂၃၈ဦး ရသည။

၁၂ SWISSAID

ေတာငေပၚေဒသ အရပဘက အဖြ႕အစညးမားအတြက အေသးစား ရနပေငြမား

၂၉/ဝ၇/၂ဝ၁၆မ ၃ဝ/၁၁/၂ဝ၁၈ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ၃,၄၉၉, ၉၂၉

အစပးကာလ

• SWISSAID၊ ေမတာ ႏင GRET တ႔ မတဖကျပ လကမတ ထးထားသည။

• ဝနထမးမားခန႔အပၿပး ရးခနးဖြငလစခသည။• MEALအစအစဥ ႏင ၿမ႕နယအေျခခစစတမး ေဆာငရြက

ခသည။အေျခခစစတမး အစရငခစာ ျပစခသည။• စမခကလပငနးေဆာငရြကမႈ ႏင ေငြေခးသဆငရာ ေငြေၾကး

လမးညႊနခကမား ျပစခသည။• ၿမ႔နယ ၁၂ခ မ ေဒသခCSOမားက နယေျမရနပေငြအဖြ႕မားက

ရနပေငြ အေၾကာငး အသေပးမတဆက အစညးအေဝးမား ကငးပခသည။

• ရမးျပညနယေျမာကပငးတြင လၿခေရးစးရမရသျဖင ဥးတညၿမ႕နယမားက ျပနလည စစစခသည။

• ပထမအသတ အဆျပလႊာမားက၂ဝ၁၇ႏစဆနးတြင လကခရဖြယရသည။

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |152

၁၃ TAG International Plan Bee: ရမးၿပညနယေတာငပငး ေခတမ ပားေမြးၿမၿခငးအား မတဆကၿခငး၊ ကယကယျပန႕ျပန႕ လပေဆာငၿခငးႏင ပားရည ထတလပၿခငး

၂၃/၁ဝ/၂ဝ၁၃မ ၃၁/ဝ၃/၂ဝ၁၉ ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၁,၈၆၉,၉၆၇

ေဆာငရြကဆ

• လပငနးေဆာငရြကမႈနညးအသစက အားျဖညရန ၂ဝ၁၆ မတလတြင စမခကသကတမးက တႏစ တးခ႕ခသည။ ပားအမားက တစဥးခငးပငဆငမႈ၊ အခနျပည ပားေမြးျမသ မားအတြက အသကေမြးပညာသငတနးမား ေပးျခငး၊ ပားအေရႊ႔ေျပာငးေမြးျမသည ကာလမားတြင အလပသင အခြငအလမးမား ေပးျခငး တ႔က ေဆာငရြကေနသည။

• အခနျပညပားေမြးျမသ ၄၉ဦးက သငၾကားေပးခၿပး ယခငစမခကကာလမ အခနျပညပားေမြးျမသ ၁၆ဦးက ဆကလကေထာကပလကရသည။

• သငတနးဆငး ပားေမြးျမသမားသည ၂ဝ၁၆ခႏစ တြင ပားရည ၃၆တနက ထတလပနငခသည။

• ပားေမြးျမေရး ရငးျမစႏင စးပြားေရးဌာန(ARBC) က ၂ဝ၁၅ ႏစကနတြင ထေထာငခသည။ ၂ဝ၁၆တြင ပားရည ၃.၇တနက ထတလပ ေရာငးခနငခသည။ မတေသာ ကနသြယေရး ေဈးႏႈနးသတမတမႈ၊ အရညအေသြးထနးခပမႈ သတမတခကမား ျပနျပငဆငခသည။

• ပဂၢလကက႑ႏင ဆကလက ထေတြ႔ေဆာငရြကလကရၿပး Plan Beeတဆပ ပားရညမား က ဆငအသစမားတြင တးခ႕ ေရာငးခလကရသည။ Plan Bee တဆပ ပားရညမားက စးတးမတဆငမားတြင ဝယယနငသည။ ယငးတဆပ သည FDA လကမတရၿပးျဖစကာ နငငတကာ ေဈးကြကမားသ႔ လညး တငပ႔ရန စဥးစားလကရသည။

• လ ၁၈ဝ (အမးသမး ၁၂၂ဥး) က ဖေယာငးတင၊ ပရတဆ စေသာ ပားထြကကန ထတလပေရး သငတနးေပးခသည။ အေသးစားစးပြားေရးအပစ ၁၈စမ အကး ခစားခြငရသ ၇၇ဦး သည ယငးထတကနမား ေရာငးခခၾကသည။

၁၄ World Vision International Myanmar/VisionFund Myanmar (VFM) ေတာငတနးေဒသရ အားလးပါဝငလကလမးမေသာ ေငြေရးေၾကးေရး စမကနး

၁၁/၁၂/၂ဝ၁၅ မ ၃၁/၁၂/၂ဝ၁၈ ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၄,၅ဝဝ,ဝဝဝ

ေဆာငရြကဆ

• VFMသည ေတာငတနးေဒသ (ကခင၊ ကယား၊ ကရင၊ ရမး) ၁၁ ၿမ႕နယတြင ေငြေၾကး ဝနေဆာငမႈေပးေနၿပး အေျခခေခးေငြႏင စေငြမားက ေခးေငြပစသစ မားျဖင ႏြမးပါးသမား က အကးျပ သည ေငြေၾကး ဝနေဆာငမႈေပးလကရသည။

• တာေလ၊ ဒေမာဆး၊ လားရႈး၊ လြငေကာ၊ သေပါတ႔တြင ဌာနခြ အသစမား ဖြငခသည။ ကငးတ ႏင ဘားအသ႔ ေျပာငးေရႊ႕ ခသည။ ေငြေရးေၾကးေရး ၾကးၾကပစစေဆးေရး ဥးစးဌာန၏ ခြငျပခကျဖင ျမစႀကးနား ႏင ဝငးေမာၿမ႕နယ တ႔သ႔ တးခ႕ ခသည။

• LIFT၏ အေထာကအပ၊ VFM ရငးႏးျမပႏမႈတ႔ျဖင ကယား၊ ကရင၊ ရမးျပညနယ ခနစၿမ႕နယတ႔မ ဝနေဆာငမႈအသးျပသ ၁၅,၃ဝ၇ဦးက ကနေဒၚလာ ၄.၅သနး ထတေခးထားခသည။ ေငြေခးသ ၈၃%မာ အမးသမးျဖစၿပး ေခးေငြစစေပါငး၏ ၃ဝ% မာ (ပမးမ ေခးေငြ ကနေဒၚလာ ၂၇၅) ေကးလက စကပးေရး အတြက ျဖစသည။ အေသးစားစကပးေရးနညးပညာ၊ ကနကစရတမားေသာ အေၾကြးတငေနမႈ မားအား ေျပလည ေစရနအတြက ပပးျခငး၊ အေၾကြးစနစ ဆသည ေခးေငြဒဇငး သးမးက စတင ေဖာေဆာငခသည။

• လယယာသး စကကရယာ အေသးစားမားအတြက စကပးေရး ေခးေငြ ၈မးက ေရ႕ေျပးစမးသပခ (ပမးမ ေခးေငြ ကနေဒၚလာ ၁၃၂ဝ)သည။ အႏြမးပါးဆးသမားအတြက ေကာေထာကေနာကခတစချဖစေစမည တဦးခငး ဖြ႕ၿဖးေရး ေငြစာရငးမားကလညး စတငေဆာငရြကခသည။

153|

၁၅ ရးမဘဏ

႐းမဘဏစကပး - စးပြား ေငြေၾကး ပပးမႈ စမကနး (AFP)

၁၁/၁၂/၂ဝ၁၅မ ၃၁/၁၂/၂ဝ၁၈ ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၁၈,ဝ၇ဝ,ဝဝဝ

ေဆာငရြကဆ

• လယယာသး စကကရယာမားအတြက ဤ ငား-ဝယ အစအစဥက ျပညနယ/ တငးေဒသၾကး ၁ဝခရ စစကငး၊ တနသၤာရ၊ ပခး၊ မေကြး၊ မႏေလး၊ မြန၊ ရနကန၊ ရမး၊ ဧရာဝတ၊ ေနျပညေတာတ႔တြင ဌာနခြ ၂၈ချဖင ေဆာငရြကေနသည။

• ၂ဝ၁၆တြင အငားဝယစာခပ ၂,၉၇၃ခ အတြက ငား-ဝယ အစအစဥတနဖးမာ ကပ ၅၇ဘလ (ကနေဒၚလာ ၄၃သနး)ထ ေရာကခသည။ ႏစဘးတပ ထြနစက၊ ေလးဘးတပထြနစက၊ ရတသမးေျခြေလ႕စက၊ ကနတငကား မားအတြက အမားဆး ဝယယၾကသည။

• AFP အစအစဥအေၾကာငးက ဒဇငဘာလတြင စတငမတဆကခသည။

စဥ IP၊ စမခက အမည၊ အခန ၊ ဘတဂက၊ အေျခအေန

အေရးပါေသာ ေနာကဆးတငျပခကမား

၁ GRET

ျမနမာႏငင၏ မဝါဒေဆြးေႏြးပြတြင ပါဝင ေဆာငရြကရနအတြက ေကးလက ေျမယာ ကစၥရပမားက နားလညျခငး

၂၃/ဝ၅/၂ဝ၁၃ မ ၂၂/ဝ၆/၂ဝ၁၇ ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၅၈၁,၁၃၆

ေဆာငရြကဆ

• ဝနထမးမားခန႔အပခသည။ • အေျခခစစတမး ႏင ကနးဂဏနး အခကအလက ေကာကယ

ခၿပး စစတမး အစရငခစာ မၾကမးျပစခ႔သည။• MEAL အစအစဥက အၿပးသတေရးဆြေနသည။• KMSS ဝနထမးမားအတြက အေျခခ MEAL သငတနးေပး

ခသည။• အာဟာရသငတနး လကစြျပစၿပး၊ အာဟာရႏင ေဈးကြက

အတားအဆး သးသပခကမားအတြက အခကအလက ေကာကယသးသပမည နညးလမးက ေရးဆြခသည။

• ဥးတညရြာ ၆ဝတြင ရပရြာအသေပး သေဘာတညမႈ အစညးအေဝးမား ကငးပခသည။

• ကယဝနေဆာင၊ န႔တကမခငႏင ၊ ၂ႏစေအာက ကေလးရသည မခင အမေထာငစမားက မတပတငခသည။

• ဝနထမးအားလး ကေလးသငယ ကာကြယမႈ သငတနး တကခသည။

၂ Land Core Group

ျမနမာနငငရ ေျမႏငဆကစပ သယဇာတမား တနးတညမစြာ လကလမးမ ထနးခပနငေရး ျဖစထြနးေစျခငး

ဝ၁/ဝ၁/၂ဝ၁၆ မ ၃၁/၁၂/၂ဝ၁၈ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၁,၆၉၉,၄၆၆

ေဆာငရြကဆ

• အစပးကာလျဖစၿပး MEAL အစအစဥက အၿပးသတ ေရးဆြခသည။

• ဤစမခကသည ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသတြင ေျမယာ ခြေဝေပးမည ေနရာႏစခက လြတလပေသာ သးသပခက ျပလပခသည။ ေတြ႔ရခကမားက ဧရာဝတ တငးေဒသႀကးအစးရ ႏင ေနျပညေတာရ စကပးေရး၊ေမြးျမေရးႏငဆညေျမာငး ဝနႀကးဌာနတ႔က တငျပခသည။

• ေျမယာဥပေဒအေၾကာငး အေျခခ နညးျပသငတနးက ၄၄ဥးတကေ၇ာကခသည။ ၎တ႔မတဆင ေတာငသ ၂,၁ဝဝက ဆကလက သငတနးေပးခသည။

• အကးတလယယာ စရငခစာ ထတေဝခသည။

ေနာကဆကတြဇယား ၄.၅။ ၂ဝ၁၆ခႏစအတြငး ေျမယာဆငရာ စမခက၃ခ၏ အေရးပါေသာ တငျပခကမား

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |154

• ေျမယာ ႏင ကား/မေရးရာ သေတသန စမခက၏ တစတတေဒသအျဖစ ေတာငသအမးသမးမား ဖရပကငးပခရာ တနငငလးမ ေတာငသ ကြနရက ၁၆ခက ကယစားျပေသာ အမးသမး ၃၄ဦး တကေရာကခၾကရာ အဓက ေျမယာ ဆငရာ ျပနာမားက အမးသမးရႈေထာငမ တငျပေဆြးေႏြးခသည။

• နာဂရးရာ ေျမယာလပပငခြင သေတသနေဆာငရြကေနသည။• ေျမယာ ထနးသမးေရး ႏင လပပငခြင ေဆြးေႏြးပြ ေနျပညေတာ

ႏင ပတာအ တြင ကငးပခသည။• အမးသားေျမအသးခမႈမဝါဒ ေစာငေရ ၁၇,ဝဝဝက ရကႏပကာ

အစးရ အရာရမား၊လႊတေတာအမတမားႏင CSOမားသ႔ ျဖန႔ေဝ ေပးခသည။

• FAO မ ျပစထားသည တာဝနခယမႈရေသာ ေျမယာအပခပေရး လမးညႊနခက မားက ျမနမာ ဘာသာသ႔ ျပနဆခသည။

• MyLAFF ဝကဘဆက တြင အဖြ႔ဝင ၆၄ဝ ရၿပျဖစၿပး ၊ ျမနမာ ေျမသယဇာတႏင သကဆကသည စာရြကစာတမး ၁၃ဝဝက ေဒါငးလတရယနငသည။

၃ UN-Habitat

ေျမယာ အပခပေရး ႏင စမခန႔ခြေရး အစအစဥ

ဝ၂/၁ဝ/၂ဝ၁၂ မ ၂၉/ဝ၂/၂ဝ၁၆ ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၂,၃၂၉,၇၃၆

ပတသမးၿပး

• ျမငးၿခ ႏင သာယာဝတၿမ႕နယတ႔မ ကြငးေျမပမား၊ ေျမယာ မတတမးမားက ဒစဂစတယစနစသ႔ေျပာငးလမႈ ၿပးစးခသည။ ဤေရ႕ေျပးစမခကသည ဤသ႔ ဒစဂစတယစနစသ႔ ေျပာငးလျခငးျဖင အရညအေသြးျမင ကြငးေျမပမားက ထတနငၿပး စကငဖတထားေသာ ေျမယာမတတမးမားက ခတဆကနငသျဖင အကးမားစြာရသည။ ဤအေတြ႔အႀကက ေနာငတြင တနငငလး ေျမပျပနလည ေရးဆြသညအခါတြင အသးခနငမညျဖစသည။

• မတပတငလပငနး အဆငဆငအတြက အလပညႊနၾကားခက ၁၉ခက က ျပစကာ ျဖန႔ေဝေပးခသည။

• လပငနးသး ေဆာဖဝက အသးျပၿပး ဒစဂစတယ ေၾကးတင ေဒတာေဘစ (ေျမယာမတပတငမႈ စမခန႔ခြေရး စနစ)က ျပစ စမးသပကာ ၿမ႕နယအဆငသ႔ ေဆာငရြကေနသည။

• CLRDTCက သငတနးဖြငရန တပဆင မြမးမထားသည။ သငရး ညႊနးတမးႏစခ ျပစၿပး သငတနးခနစခဖြငခရာ သငတနးသား ၁၇၇ဦး တကေရာကခသည။

• (၁) ေျမယာေဈးကြက (၂) ေျမေျပာငးလမႈ (၃) ေျမယာ ပညာေပးမႈ (၄) ေျမယာ လပငနးစဥ ႏင ဆကသြယေရး ဘာသာရပမားႏင ပတသကသည႔ နညးပညာစစတမးမား ေကာကယခသည။

155|

စဥ IP၊ စမခက အမည၊ အခန ၊ ဘတဂက၊ အေျခအေန

အေရးပါေသာ ေနာကဆးတငျပခကမား

၁ BBC Media Action ကပခပ၊ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး ႏင ေငြေၾကး တ႕က အကးအရဆး ျဖစေစျခငး

ဝ၁/၁ဝ/၂ဝ၁၆ မ ၃၁/ဝ၃/၂ဝ၁၉ ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၁,၉၇၅,၆ဝ၂ (ေဆာငရြကဆ)

အစပးကာလ သးလအတြငး ေရြးႏႈတတငျပသည ရလဒမားမာ • အေျပာငးအလသအရ အၿပးသတေရးဆြၿပး ပတသကသမားက

လကခခသည။ • MEAL အစအစဥက အၿပးသတ ေရးဆြၿပးစးခသည။• Do No Harm အစအစဥပစက ေရးဆြခသည။ • ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး ႏင ေငြေၾကးဆငရာ သတငး ႏင

ဆကသြယေရးတ႔၏ အဟန႔အတားမားက နားလညနငရန သေတသနတစခက စတငေဆာငရြကေနသည။

၂ ILO ျပညတြငး ႏင ႏငငတကာ လပအား ေရႊ႕ေျပာငးျခငး ဆငရာ စမအပခပမႈ ဖြ႔ၿဖးတးတကေရး

ဝ၁/ဝ၂/၂ဝ၁၆ မ ၃၁/၁၂/၂ဝ၁၈ ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၁,၉၉၉,၇၅၄ (ေဆာငရြကဆ)

• ျမနမာနငင ၁၉၉၉ခႏစ ျပညပအလပအကငဆငရာဥပေဒက နငငတကာ အလပသမား စခနမားျဖင ႏႈငးယဥသးသပမႈ

• ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး ဥပေဒမေဘာငက အားေကာငးေစရန ေဆာငရြကေနသည ဝနႀကးဌာနက အေထာကကျဖစေစမည တငတနးမႈ အေရးယျခငးပစမား အႏစခပ စာတမး

• လမႈကာကြယေစာင႔ေရာကေရး၊ ဝနထမးခန႔အပျခငး၊ နငငတကာ လပသား ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး မဝါဒဆေလာမႈ တ႔ႏင ပတသကေသာ စာတမးသးေစာငက၂ဝ၁၇ခႏစတြင ထတေဝမည။

• လမႈကာကြယေစာင႔ေရာကေရးစာတမးက ၉ႀကမေျမာက ေရႊ႔ေျပာငးလပသား အာဆယဖရမအတြက အမးသားအဆင ျပငဆငေရး အစညးအေဝးတြင တငျပခသည။ ႏစခကမအပ ကန အႀကျပခက အားလးက ဖရမသ႔ တငသြငးမည တရားဝင အႀကျပခကစာတမးတြင ထညသြငးခသည။

• ျပညနယ/တငးအဆင အစးရအရာရမား၊ CSOမားသ႔လညး လပသား ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး စမခန႔ခြမႈဆငရာ ငါးရကၾကာ သငတနးက ေနျပညေတာ၊ မႏေလး၊ ရခင၊ ရနကန၊ ရမး၊ ဧရာဝတ တ႔တြင ၆ၾကမ ကငးပခၿပး သငတနးသား ၂၁၉ဦး တကေရာကခသည။

• ေနျပညေတာတြင လႊတေတာကယစားလယမား လပသား ေရႊ႕ေျပာငး သြားလာေရး စမခန႔ခြမႈကစၥက သရရနႏင လႊတေတာ အတြငး ဤကစၥက ေဆြးေႏြးနငစြမးရရန ႏစႀကမတင တငပငေဆြးေႏြးခသည။

၃ IOM, Metta Development Foundation, University of Sussex

ျမနမာႏငင ဆငးရႏြမးပါးမႈ ေလာခေရးႏင ဘကစဖြ႔ၿဖးေရး အတြက လပသားေရြ႔လားမႈက ရငးႏး မတညျခငး

• အလပသမား၊ လဝငမႈၾကးၾကပေရး၊ ျပညသ႔အငအားဝနၾကးဌာန (MOLIP) ႏင မဟာဗဟာ မတဖကျပေဆာငရြကခသည။

• စစတမးအႀကေဆြးေႏြးပြက ေနျပညေတာ၊ မႏေလး၊ ရခင၊ ရနကန၊ ရမး၊ ဧရာဝတ တ႔တြင ၆ႀကမကငးပခ႔ၿပး စစတမး လပထး လပနညးမားက တကေရာကသေပါငး ၃ဝဝ ေကာႏင ပးေပါငးျပစခသည။

ေနာကဆကတြဇယား ၄.၆။ ၂ဝ၁၆ခႏစအတြငး ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာမႈဆငရာ စမခက၃ခ၏ အေရးပါေသာ တငျပခကမား

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |156

စဥ IP၊ စမခက အမည၊ အခန ၊ ဘတဂက၊ အေျခအေန

အေရးပါေသာ ေနာကဆးတငျပခကမား

၁ Canadian Co-operative Association (CCA)

သမဝါယမ အဖြ႔အစညးမားျဖင အားလးလကလမးမေသာ ေငြေရးေၾကးေရး က႑က တးခ႔ျခငး (MyFINANCE)

၃၁/၁ဝ/၂ဝ၁၆မ ၃ဝ/ဝ၆/၂ဝ၁၉ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၃,ဝဝဝ,ဝဝဝ (ေဆာငရြကဆ)

• MyFINANCE သည အပပငးဇနရ ၿမ႕နယသမဝါယမ ႏစသငး၏ ေငြေၾကး လပငနးက ေရရညတညတေအာင ေထာကကမည ၃၂လၾကာ စမခကျဖစသည။ စမခက အစပးကာလအတြငး

• CCA ႏင ဗဟသမဝါယမ MOUအသစ လကမတထးခသည။• CCAက ျမနမာနငငတြင မတပတငသည လပငနးစဥ စတင

ခသည။ • ျမနမာနငင စမခကက တာဝနယမည မနေနဂာ ေရနယာ

စယလနာစသည ေတာငသာ၊ ပခက၊ ျမငးၿခတ႔သ႔ ငါးရကၾကာ သြားေရာကခၿပး ဥးတညၿမ႕နယ မားအျဖစ ျမငးျခ ႏင ႏြားထးႀကးက ယငးတ႔တြင ေရြးခယခ႔ၿပး အသငးဝင ၂၈,ဝ၁၇ ဥး ႏင ၁၃,၂၅၃ဦး အသးသးရသည။

• ေနျပညေတာ၊ ေတာငသာ၊ ပခက၊ မႏေလး၊ ျမငးၿခ၊ ေရစႀက သမဝါယမမားသ႔ သြားေရာကကာ စမခက၏ ရညမနးခကမား၊ လပငနးစဥမား၊ အကးရလဒမားအေၾကာငးက သမဝါယမ ဥးစးဌာနက ရငးလငးတငျပခသည။

• ျမငးၿခ၊ ႏြားထးႀကး ၿမ႕နယသမဝါယမတ႔ႏင ေဆာငရြကမည MoU မၾကမးျပစခသည။

၂ Cordaid Foundation

LIFT/Cordaid တ႔၏ မတဖက အေသးစား ေငြေရးေၾကးေရး အဖြ႔အစညးမားအား နညးပညာ အေထာကအပေပးျခငး

၁၅/ဝ၃/၂ဝ၁၆မ ၃၁/၁၂/၂ဝ၁၈ ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၁,ဝဝဝ,ဝဝဝ (ေဆာငရြကဆ)

Cordaid သည Cordaid ႏင TCXတ႔ထမ ေငြေခးထားေသာ MFI မား က နညးပညာ အေထာကအပ ေပးရန LIFT ႏင မတဖကျပခသည။ ယငး MFI တ႔၏ စြမးေဆာငရညက တညေဆာကေပးျခငးျဖင MFIမား လပငနးေဆာငရြကမႈ တးတကကာ ေခးေငြမားက အခနမ ျပနဆပနငေစရန ရညရြယထားသည။• စမခကသည Cordaid ႏင TCX/LIFT ႏစခလးထမ

ေငြလႏႈနးေၾကာင ျဖစေပၚလာနငသည စြန႔စားရမႈမားအတြက ေခးေငြ ရရထားသည Proximity Designs၊ VisionFundႏင CARD တ႔က မတဖကအဖြ႔မားအျဖစ သတမတေရြးခယခသည။

ေနာကဆကတြဇယား ၄.၇။ ၂ဝ၁၆ခႏစအတြငး ေငြေၾကးဆငရာတြင အားလးပါဝငေစမႈ စမခက ၁၄ခ၏ အေရးပါေသာ တငျပခကမား

ဝ၁/ဝ၁/၂ဝ၁၆ မ ၃၁/၁၂/၂ဝ၁၈ ထ

ဒတယအဆင ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၁,၉၉၉,၂၁၈ေဆာငရြကဆ

• စစတမးအဖြ႔တြင အေရအတြက စစတမးေကာကသ ၇၄ဥး၊ အရညအေသြး စစတမးေကာကသ ၇ဥး ပါဝငသည။

• ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး အပခပမႈႏင ပတသက ဆကႏြယသ မားဆငရာ အစးရ၏ လကရခမတထားသည မေဘာငမား အပါအဝင ေရႊ႕ေျပာငး သြားလာေရးႏင ဆငသည လကရ ဥပေဒမားက ျပနလညသးသပမႈမား ေဆာငရြကမည။

157|

၃ GRET

အပပငးဇနတြင အေသးစား ေငြေရးေၾကးေရးအဖြ႔တစခ ဖနတးျခငး

ဝ၁/၁၂/၂ဝ၁၃ မ ၃ဝ/ဝ၆/၂ဝ၁၉ ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၃,၄၆၃,၆ဝဝ (ေဆာငရြကဆ)

GRETသည ဤအပပငးဇန အေသးစားေငြေၾကးလပငနး စမခကက မမဌာန၏ ပပးမႈအရပမ လြတေစရနအတြက စရတတးခ႕ေပးရန ေတာငးခရာ ရရခသည။ စမခကသည စကပးေရး၊ ေမြးျမေရး၊ အေရာငးအဝယႏင ကနထတလပငနး (ဝငေငြတးလပငနး) လပကင ေနေသာ အမေထာငစ မားက ေထာကပရန ေခးေငြ ၃မးက ဆကလကထတေပးေနမည၊ • ၂ဝ၁၄ဇြနလတြင ေငြစေခးေပးခရာ ၂ဝ၁၆ႏစကနအထ အဖြ႔ဝင

၈,၆ဝ၅ဦး (၈ဝ%မာ အမးသမးမား)က ၁ဝ၉ရြာမ ေကးရြာ စ/ေခး ၁၂၂ဖြ႔မ တဆင စစေပါငး ကနေဒၚလာ၂,ဝ၂၃,၅၇၅ ထတ ေခးထားခသည။

• ၂ဝ၁၆ႏစကနအထ ေခးေငြပမာဏမာ ကနေဒၚလာ ၈၉ဝ,၇၃၃ ျဖစၿပး ေခးေငြ ၁၂%က စကပးေရး၊ ၅၉%က ေမြးျမေရး၊ ၂၉%က အေရာငးအဝယ ႏင ကနထတလပငနး တ႔တြင အသးျပခသည။

၄ GRET

ခငး အေသးစားေငြေၾကးအဖြ႔၏ ဖြ႔စညးပခငမာေစျခငးျဖင ေကးလကေဒသ ေငြေၾကးေစးကြကက တးခ႔ျခငး

၁၄/၁၂/၂ဝ၁၅ မ ၃၁/၁၂/၂ဝ၁၈ ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၁,၃၂ဝ,၁၇၆ (ေဆာငရြကဆ)

ခငး MFIသည ႏြမးပါးသမားအတြက ဥးတညေဆာငရြကသည ေငြေၾကးလပငနးမား က ကေလးၿမ႕နယသ႔ တးခ႕ရနရညရြယခသည။ ေကးလက အမေထာငစမားသ႔ ေခးေငြပစသစမား ေရ႕ေျပး ေဆာငရြကၿပးမ အျခားၿမ႕နယမားတြင တးခ႕မည။ GRET၏ ျပငပကၽြမးကငသမား ႏင နညးပညာေထာကကေပးမႈသည ဥပေဒ ေရးရာႏင စမေရး၊ ဖြ႔စညးပႏင လပငနးလညပတမႈ စြမးေဆာငရည အားျဖညရာတြင အခကအခာကမည။

ခငး MFI ၏ အဓက အကးရလဒမားမာ• ခငး MFI စမခကသည ေဒသတြငး အဖြ႔အစညးတခအျဖစ

တရားဝင ရပတည ေနၿပ ျဖစသည။• MFI၏ မဟာဗဟာလပငနးစဥႏင မနေနဂာမား၏

စြမးေဆာငရည တးတက ခသည။ • ခငးျပညနယေျမာကပငး ႏင ကေလးၿမ႕နယတ႔တြင ေတာငးဆမႈ

မားသည ေခးေငြအမးအစား အသစမားက စမးသပၿပးမ တးခ႕ခသည။

• ကေလးၿမ႕နယသ႔ ေငြေၾကးဝနေဆာငမႈလပငနးမား တးခ႕ ခသည။

• သစၥာဥယာဥ ကမၸဏလမတကအမညျဖင ကမၸဏမတပတငရန ေလာကထား ခရာ၊ ရငးႏးျမပႏမႈႏင ကမၸဏမား အပခပမႈ ဥးစးဌာနမ ခြငျပခက ခထားခသည။ (Ref. 301FC/2016-2017(YGN), ရကစြ 15/7/2016)

• ဝနထမးမားသည အေသးစားေငြေၾကးဆငရာႏင ပတသက၍ အတလနငင ဘလဒါ အငစတကမ ေဒသခ အဖြ႔အစညးတစခအတြက ေခါငးေဆာငမႈႏင စမေရး သငတနး၊ ဘနေကာကမ ရပရြာအေျချပ ေငြေၾကးဆငရာ ႏင အေသးစား ေငြေၾကးဆငရာသငတနးတ႔က အသးသး တကေရာကခၾကသည။

• လပငနးတးခ႔ရန ကေလးၿမ႕နယ၏ အေျခအေန နင ေဈးကြက အေနအထားက စစတမးေကာကယခသည။

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |158

၅ နငငတကာ ေငြေၾကးေကာပေရးရငး(IFC)

အားလးပါဝငေသာ ေငြေရးေၾကးေရးက႑ ဖြ႔ၿဖးမႈ အစအစဥ

ဝ၁/ဝ၇/၂ဝ၁၄ မ ၃ဝ/ဝ၆/၂ဝ၁၈ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၃,၆၁၉,၅၅၂ (ေဆာငရြကဆ)

ဤအစအစဥသည ေငြေၾကးအရာတြငအားလးပါဝငေစမႈက က႑ အဆင ႏင ဌာနအဆငတ႔တြင ေထာကပလကရသည။• စးပြားေရး အစအစဥမား ေရးဆြျခငးႏင ဌာနတြငး

စာရငးစစျခငး သငတနး မားက ရနကနႏင မနေလးတ႔တြင ကငးပခသည။ MFIမား၊ ေငြေရး ေၾကးေရး ၾကးၾကပစစေဆးေရး ဥးစးဌာန ႏင ဗဟဘဏ တ႔မ သငတနးသား ၁ဝ၅ဥး တကခၿပး ၅၇ရာခငႏႈနးမာ အမးသမးမားျဖစသည။

• ထ႔အျပင သငတနးသား ၈ဥးက စးပြားေရး အစအစဥမား ေရးဆြျခငး၊ ေငြေၾကးႏင စာရငးကင၊ လ႔စြမးအားအရငးျမစ၊ အဆးအရႈး စမခန႔ခြမႈ၊ ဌာနတြငးစာရငးစစ စသည ဘာသာရပတ႔ တြင နညးျပသငတနးေပးခသည။ ရနကနတြင ကငးပသည ယငးသငတနးမားက ျမနမာနငင အေသးစား ေငြေရးေၾကးေရး အသငး (Myanmar Microfinance Association MMFA)၏ ပးေပါငးမႈျဖင ဖြငလစခသည။

• MMFAက လာအနငငသ႔ ေလလာေရး ခရးသြားေရာကရန ပပးခၿပး MMFA သည ဖြ႔စညးပ အေျခခ၊ အဖြ႔အစညး တညေဆာကပ၊ လပငနးလညပတမႈႏင လပငနးစဥမား၊ အဖြ႔ဝငမားအတြက လပထးလပနညးမား၊ ေဆြးေႏြး လႈေဆာ တကတြနးမႈမား၊ အစရငခစာ တငျပပမား အပါအဝင အခကအခမားနင သငခနးစာမား အပါအဝင လာအနငင အေသးစား ေငြေရးေၾကးေရးအသငး၏ အေတြ႕အႀကမားက ေလလာခြင႔ရခ႔သည။

• တႏစသကတမးအတြငး MMFA သည ပတသကသမားႏင ခတဆက ေဆာငရြကခၿပး ေငြေရးေၾကးေရး ႀကးၾကပ စစေဆးေရး ဥးစးဌာနက အေသးစား ေငြေၾကး မဝါဒ၊ လပထးလပနညးမားက ျပျပငရန ေဆြးေႏြးလႈ႔ေဆာခသည။

၆ PACT Global Microfinance Fund (PGMF)

ဖြ႔စညးပ အားေကာငးေစျခငးျဖင ေကးလကေခးေငြက လကလမးမေစျခငး (MARC)

၁၆/ဝ၇/၂ဝ၁၂ မ ၁၅/ဝ၇/၂ဝ၁၇ ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၇,၃၂၇,၃၂၄ (ေဆာငရြကဆ)

မတဖက အေသးစားေငြေရးေၾကးေရး အဖြ႔မားက စာရငးစစျခငး၊ သတငး အခကအလက စမခန႔ခြေရး၊ ေခးေငြပစမား၊ ဆးရႈးနငေျခ သးသပျခငး၊ လစြမးအား အရငးျမစ၊ လမႈေရး ေဆာငရြကမႈ အေျခအေနမားက ေစာငၾကည ေလလာျခငး စသည သငတနးမား ေပးခသည။ • ၂ဝ၁၆တြင အေသးစားေငြေရးေၾကးေရး အဖြ႔ ၉ခလးသည

လပငနးအရႏင ေငြေၾကးအရပါ မမဘာသာ ရပတညေနနငၿပ ျဖစသည။ ခနထား ဝငေငြျဖင လပငနးလညပတမႈႏင ေငြေၾကး စရတအားလးက ကခေနနငၿပ ျဖစသည။

• စးပြားေရး မဟာဗဟာ အရ NGOမားမ ခြထြကကာ သးျခား လပငနးမား အျဖစ ရပတညရန ေဆာငရြကေနၾကသည။

• ၂ဝ၁၆ခႏစတြင ၅၉၄ရြာမ အမေထာငစ ၆၂,၅၈၈စထသ႔ အေသးစားေငြေၾကး ဝနေဆာငမႈမား ေရာကရခသည။ ေဒသခMFI ၉ဖြ႔၏ လပေဆာငမႈက ေနာကဆကတြ ၅တြင ၾကညပါ၊

၇ PACT Global Microfinance Fund (PGMF)

အားလးပါဝငေသာ ေငြေရးေၾကးေရး စမခက (MAFIN)

အပပငးဇန ေကးလကရပရြာမားတြင PGMF သည ဝနေဆာငမႈ အသးျပသ ၂ဝ၄ဦးက အကးျဖစထြနးသည ပစၥညးမား - ႏစဘးတပ ထြနစက၊ ကနတငကားမား၊ စကရကကနးမား၊ သးဘးဆငကယမား၊ ေရတငစက စသညတ႔က ဝယယရန ေခးေငြမား (အမားဆးကပ ငါးသနး)က ထတေခး ထားရာ အသးျပသမားသည ယငးပစၥညး မားျဖင ေန႔စဥဝငေငြ ရာေဖြ နငၾကသည။

159|

ဝ၁/ဝ၉/၂ဝ၁၅ မ ၃၁/ဝ၈/၂ဝ၁၇ ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၁,၇ဝဝ,ဝဝဝ (ေဆာငရြကဆ)

ဤေခးေငြအစအစဥသည အသးျပသမားအတြက ပမနဝငေပးရ သာမက ယငးတ႔က ကငတြယမည လပသား ႏစဦး သးဦးကလညး အလပေပး နငခသည။• PGMF သည စေငြ၊ စကပးေရးေခးေငြ၊ အေသးစား

စးပြားေရးေခးေငြ စေသာ ပမန အေသးစားေငြေၾကး ဝနေဆာငမႈကလညး ထတေပးေနသည။

• စမခကသည ေကးရြာ ၂၁၁ရြာမ အမေထာငစ ၂၅,၅ဝ၉သ႔ အေသးစားေငြေၾကး ဝနေဆာငမႈ ေဆာငရြကေပးလကရသည။

၈ PACT Global Microfinance Fund (PGMF)

ရခငျပညနယတြင အားလး ပါဝငေသာ ေငြေရးေၾကးေရး စမခက (RAFIN)

၁၄/၁၂/၂ဝ၁၅ မ ၃၁/၁၂/၂ဝ၁၈ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၈,၃၂၃,၄၉၇ (ေဆာငရြကဆ)

• ၿမ႕နယ ၅ခတြင အေသးစားေငြေၾကး လပငနးခြမားက ထေထာငခသည။

• မငးျပား ႏင ေျမပၿမ႕နယတ႔တြင စမခကလပရန ျဖစနငေျခက ေလလာခသည။

• ဝကႏငဘ ေမြးျမရန၊ ငါးေျခာကေရာငးရန၊ အမဆငမားဖြငရန၊ မန႔တလပရန စသည လပငနးထေထာငရန ေကးလကရပရြာ မားက ကညေနသည။ ေဆာငးသးႏ အတြက ေခးေငြမားက ေတာငးဆမႈမား ျမငမားသညအတြက ယငးတ႔က ၂ဝ၁၇ခႏစ တြင ထတေပးရနစစဥလကရသည။

• ၿမ႕နယ ၅ခ (ေကာကျဖ၊ ဂြ၊ ေတာငကတ၊ သတြ၊ အမး)ရ ေကးရြာ ၃၂၄ရြာမ အမေထာငစ၂၈,ဝ၁၃စ ထသ႔ ေရာကရ ခသည။ ယငးၿမ႕နယမားတြင PGMFတခသာ အေသးစား ေငြေၾကးလပငနးက ေဆာငရြကေနျခငး ျဖစသည။

၉ Proximity Designs

အားလးပါဝငေသာ ေငြေရးေၾကးေရး က႑ - ေရ႔သ႔ ဆကလကေဆာငရြကျခငး

ဝ၁/၁ဝ/၂ဝ၁၅ မ ၃ဝ/ဝ၆/၂ဝ၁၈ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၅,ဝ၉၇,၁၆၄ (ေဆာငရြကဆ)

စမခကက Proximity Designs၏ ေငြေၾကးဌာန ျဖစသည Proximity Financeက ေဆာငရြကမညျဖစသည။ စမခကက LIFT၏ ေငြေၾကးဆငရာတြငအားလးပါဝငေစမႈ အစအစဥေအာကမ ေတာငတနးေဒသ၊ ျမစဝကြၽနးေပၚ၊ အပပငးဇန နယေျမ ၃ခလး က ဦးတညထားသည။ လပကြကငယ ေတာငသ ႏင အေသးစားစးပြားေရးသမား ၃ဝ,ဝဝဝခန႔ သ႔ ေရာကရမည။ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး ေခးေငြ ၅၆ဝဝခန႔ လညး ပါဝငသည။• ၂ဝ၁၆တြင ေခးေငြ ၁၅,ဝ၇၁ခက ထတေခးထား

(အပပငးဇနတြင ၆၇ဝဝ၊ ေတာငတနးေဒသတြင ၂,၉၇၁၊ ေရေဘးဒဏခအမေထာငစမား ၅,၃၃ဝ) သည။

• ေကာကဆည၊ မလႈင၊ မရြာ၊ ေရႊဘ၊ ေဝါ တ႔တြင ဌာနခြအသစ ၅ခ ဖြငခသည။

• ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာသ၏ မသားစမားသ႔ ေခးေငြ ၁,ဝ၆၉ ခ စမးသပ ထတေခးထားသည။

• မသားစ ၅၇၇စ သ႔ စးပြားေရးလပငနးေခးေငြ ထတေခး ထားသည။

• စစေပါငး အရငးအႏး ကနေဒၚလာ ၁၆.၅သနးျဖင ၅၅ၿမ႕နယမ ဝနေဆာငမႈအသးျပသ ၆ဝ,၂၃၈ဦး ျဖင လပငနး လညပတလကရသည။

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |160

၁ဝ The Currency Exchange Fund(TCX)

ေငြလႏႈနးေၾကာင ျဖစေပၚနငေသာ စြန႔စားရမႈမားအတြက တစစတတစပငး အေထာကအက ေပးျခငး

၁၇/၁၁/၂ဝ၁၆ မ ၃၁/၁၂/၂ဝ၁၈ ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၁ဝ,ဝဝဝ,ဝဝဝ (ေဆာငရြကဆ)

• TCXသည ကနေဒၚလာ ၇ဝ.၆သနးႏငညမေသာ (မတည) ေခးေငြ ေထာကပရန ျပညပရငးႏးျမပႏသမား၊ ျပညတြငး MFI ၁၃ဖြ႔ ႏင သေဘာတညမႈ ရခသည။

• ထေၾကာင MFIမားသည ျပညပရငးႏးျမပႏသမားထမ ကပေငြ က တႏစလင ၁၃%အတးျဖင ေငြလႏႈနး အေျပာငးအလ ေၾကာင ဆးရႈးနငေျခက ထညတြကစရာမလပ ေခးယနငခသည။

၁၁ UNCDF

ျမနမာႏငငတြငးသ႔ စေငြဥးတည အေသးစား ေငြေရးေၾကးေရး ေစးကြက ေခါငးေဆာငမား ဝငေရာကလာရန ေထာကပျခငး။(Microlead Expansion Programme)

၃၁/၁ဝ/၂ဝ၁၂ မ ၃ဝ/၁၂/၂ဝ၁၇ ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၇,ဝဝ၆,၂၆၂ (ေဆာငရြကဆ)

• ဤစမခကသည ASA Myanmarႏင Alliance Myanmar တ႔က အဖြ႔အစညး ပစအျဖစေျပာငးရာတြင ပပးခသည။ ယငးႏစဖြ႔လးမာ ၂ဝ၁၆တြင လပငနး ဆငရာတြင မမ ဘာသာ ရပတညနငလာခသည။ ၂ဝ၁၅မ ၂ဝ၁၆အတြငး ASA Myanmar သည ၅၄%မ ၉၉%သ႔၊ Alliance သည ၁၉%မ ၉၄%သ႔ အသးသး တးတကခသည။ ၂ဝ၁၇တြင လပငနး ဆငရာတြငသာမက ေငြေၾကးဆငရာ တြငပါ မမဘာသာ ရပတညနငလာမည ခငမာသည စးပြားေရးအစအစဥမားျဖင ေငြေရးေၾကးေရး ဝနေဆာငမႈမားက ေပးလကရသည။

• ျမနမာသမဝါယမက႑ဖြ႕ၿဖးေရးအတြက ႏးေနာဖလယပြကငးရာ သမဝါယမ ဌာနမ ညႊနခပ၊ ဒ-ညႊနခပ၊ ျပညနယ/တငး မနေနဂာမား၊ Association of Asia Confederation Credit Union, National Association of Training Centers for Cooperatives Philippines, Australian Mutuals Foundation, Cooperative Bank of Vietnam, Development International Desjardins from Canada, and Nepal Federation of Savings and Credit Cooperative Unions စေသာ နငငတကာသမဝါယမမား တကခၾကသည။ ျမနမာနငင ေငြေၾကး သမဝါယမမားက တာဝနခယမႈရေသာ ေငြေၾကး ဝနေဆာငမႈမားရာတြင ေငြေခးအသငးခပမားအျဖစ ေပါငးစညးနငမည ဥပေဒ မေဘာငမား လအပေနေၾကာငး ယငးႏးေနာဖလယပြက ေထာကျပခသည။

• ဤစမခကသည ေကးရြာ ၅ဝ၉ရြာမ အမေထာငစေပါငး ၁ဝ၈,၃၁၉စ ထသ႔ ေငြစ၊ေငြေခး ဝနေဆာငမႈ ေပးအပလက ရသည။

၁၂ VisionFund Myanmar (VFM)

ေရေဘးသငခသည စစကငး၊ ပသမ၊ ဘားအႏင ဟသၤာတတ႔တြင ျပနလညထေထာငေရး အဆျပခကမား

ဝ၁/၁ဝ/၂ဝ၁၅ မ ၃၁/ဝ၇/၂ဝ၁၆ ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၅ဝဝ,ဝဝဝ (ပတသမးၿပး)

• အကးခစားခြငရသ ၂,၆၇၄ဦး (၈၇%မာအမးသမး)သ႔ ကနေဒၚလာ ၅၁,၆ဝ၃ ပမာဏရေသာ ေခးေငြမား ထတေပးထားရာ မသားစဝင ၁၁,၇၃၁သ႔လညး သြယဝကကာ အကး ျဖစထြနးခသည။

• စစကငး ႏင ဟသၤာတတ႔တြင VFMဌာနခြ အသစႏစခဖြငရန ႏင ပသမ ႏင ဘားအတ႔တြင လပငနးေရရညတညတရန ေထာကပခသည။

• ေရႀကးသည ဤနယေျမ ၄ခတြင ႏြမးပါးသတ႔က ဥးတညေသာ ေငြေၾကး ဝနေဆာငမႈ ေပးခသည။

• ၂ဝ၁၆ခႏစ ဇလငလကနတြင ပတသမးခသည။

161|

၁၃ World Vision International Myanmar

ေတာငတနးေဒသရ အားလးပါဝငလကလမးမေသာ ေငြေရးေၾကးေရး စမကနး၁၂/၁၁/၂ဝ၁၅မ ၃၁/၁၂/၂ဝ၁၈ ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၄,၅ဝဝ,ဝဝဝ (ေဆာငရြကဆ)

• VFMသည ေတာငတနးေဒသ (ကခင၊ ကယား၊ ကရင၊ ရမး) ၁၁ၿမ႕နယ တြင ေငြေၾကး ဝနေဆာငမႈေပးေနသည။ ႏြမးပါးသမားအတြက ဥးတညသည အေျခခေခးေငြႏင စေငြ မားက ပစအသစမားျဖင ေဆာငရြကလကရသည။

• တာေလ၊ ဒေမာဆး၊ လားရႈး၊ လြယေကာ၊ သေပါတ႔တြင ဌာနခြ အသစမား ဖြငခသည။ ကငးတ ႏင ဘားအသ႔ ေျပာငးေရႊ႕ ခသည။ အေသးစားေငြေၾကး ႀကးၾကပ စစေဆးေရးလပငနး ခြငျပခကျဖင ျမစႀကးနား ႏင ဝငးေမာၿမ႕နယတ႔သ႔ တးခ႕ ခသည။

• LIFT၏ အေထာကအပ၊ VFMရငးႏးျမပႏမႈတ႔ျဖင ကယား၊ ကရင၊ ရမးျပညနယ ခနစၿမ႕နယတ႔မ ဝနေဆာငမႈအသးျပသ ၁၅,၃ဝ၇ဦးက ကနေဒၚလာ ၄.၅သနး ထတေခးထားသည။ အသးျပသ ၈၃%မာ အမးသမးျဖစၿပး ေခးေငြ စစေပါငး ၏၃ဝ%မာ (ပမးမေခးေငြပမာဏ ကနေဒၚလာ၂၇၅) ေကးလက စကပးေရး အတြကအသးျပၾကသည။

• အေသးစားစကပးေရးနညးပညာ၊ ကနကစရတမားေသာ အေၾကြးတငေနမႈ မားအား ေျပလညေစရနအတြက ပပးျခငး၊ အေၾကြးစနစ ဆသည ေခးေငြဒဇငး သးမးက စတင ေဖာေဆာငခသည။

• လယယာသး စကကရယာ အေသးစားမားအတြက စကပးေရး ေခးေငြ ၈မးက ေရ႕ေျပးစမးသပခ (ပမးမ ေခးေငြ ကနေဒၚလာ ၁၃၂ဝ)သည။

• အႏြမးပါးဆးသမားအတြက ေကာေထာကေနာကခ တစခ ျဖစေစမည တဦးခငး ဖြ႕ၿဖးေရး ေငြစာရငးမားကလညး စတင ေဆာငရြကခသည။ အႏြမးပါးဆး အမေထာငစ ၂၇၄စသည ကနေဒၚလာ ၁၂၄၁က ထပမရရခသည။

၁၄ Yoma Bank

႐းမဘဏစကပး - စးပြားေငြေၾကးပပးမႈ စမကနး

၁၈/၁၂/၂ဝ၁၅ မ ၃၁/၁၂/၂ဝ၁၈ ထ

ဘတဂက။ ကနေဒၚလာ ၁၈,ဝ၇ဝ,ဝဝဝ (ေဆာငရြကဆ)

• လယယာသး စကကရယာမားအတြက ဤ ငား-ဝယ အစအစဥက ျပညနယ/ တငးေဒသၾကး ၁ဝခရ စစကငး၊ တနသၤာရ၊ ပခး၊ မေကြး၊ မႏေလး၊ မြန၊ ရနကန၊ ရမး၊ ဧရာဝတ၊ ေနျပညေတာတ႔တြင ဌာနခြ ၂၈ချဖင ေဆာငရြက ေနသည။

• စကပး-စးပြားေရးေငြေၾကး ပပးမႈ အစအစဥ(AFP) မတဆက အခမးအားက က ၂ဝ၁၆ဒဇငဘာ၁၅ရကေန႔ တြင ရနကန ေမလယာဟတယတြင ကငးပခသည။

• ၂ဝ၁၆ခႏစတြင အငားဝယစာခပ ၂,၉၇၃ခ အတြက ငား-ဝယ အစအစဥတနဖးမာ ကပ ၅၇ဘလ (ကနေဒၚလာ ၄၃သနး)ထ ေရာကခသည။ ႏစဘးတပ ထြနစက၊ ေလးဘးတပထြနစက၊ ရတသမးေျခြေလ႕စက၊ ကနတငကား မားအတြက အမားဆးဝယယၾကသည။

• မတခက။ တေဒၚလာ = ၁၃၅ဝ ကပ

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |162

၂ဝ၁၅

၂ဝ၁၆

၂ဝ၁၅

OSS

FSS

OSS

FSS

စစေပါငး

ပငဆငမႈ

(ကနေဒၚလာ)

စစေပါငး

ပငဆငမႈ

(ကနေဒၚလာ)

ဝနေဆ

ာငမႈ

အသးျပသ

အားလ

ဝနေဆ

ာငမႈ

အသးျပသ

အားလး

ဝနေဆ

ာငမႈ

အသးျပသ

(အမးသ

မး)

၁A

r Yon

e O

o၁၉ဝ

%၁ဝဝ%

၁၇၉

%၁၃၉

%၆၄၃

,၄၃၅

၇၉၈

,၇၃ဝ

၅,၇၇၂

၇,၁၆၁

၇,၁၁၂

၃၇၉

,၄၃၈

၁၄၃

,၅၁ဝ

၂B

orde

r Dev

elop

men

t A

ssoc

iatio

n၁၈၇

%၁ဝ၄%

၁၉၆

%၁၅၁

%၆၇၇

,၄၈၅

၈၄၉

,၁၉ဝ

၆,ဝ၉၉

၆,၉၃၄

၆,၉၃ဝ

၆၁၂

,၆၄၆

၁၅ဝ,၁၉၉

Envi

ronm

enta

l C

onse

rvat

ion

and

Live

lihoo

d O

utre

ach

Foun

datio

n -

EC

LOF

၁ ၆၈

%၉၇

%၁၅၈

%၁၂၈

%၆၇၉

,၇၃၄

၈ဝ၅,၅၆၁

၇,၃၃၉

၇,၅၉၆

၇,၅၄၅

၇ဝ၁,၈၆၄

၁၉၆

,၃၁၂

၄M

yanm

ar H

eart

Dev

elop

men

t O

rgan

izatio

n၁၉၉

%၁ဝ၅%

၁၅၆

%၁၃၂

%၄၉၄

,ဝ၈၂

၆၈ဝ,၈၃၅

၆,၃၉၆

၇,၃၃၅

၇,၁၅၂

၅၄၂

,၃ဝ၄

၁၃ဝ,၆၄၅

၅R

atan

a M

etta

O

rgan

izatio

n၁၇၅

%၉၂

%၁၆၁

%၁၂၉

%၆ဝ၇

,၃၃၈

၈ဝဝ,၆ဝ၁

၆,၁၆၅

၇,၁၉၅

၇,ဝ၅၉

၇၁၃

,ဝဝ၂

၁၃၈

,၉၂၇

၆So

cial

Vis

ion

Serv

ice

၁၆၇

%၉၂

%၁၄၉

%၁၂၉

%၄၇၇

,၁၂၈

၆၄ဝ,၈၅၇

၅,၈၂၅

၆,၈၇၁

၆,၈၁၉

၅ဝ၆

,၇၂ဝ

၁၁ဝ,၂၂၃

၇Th

e Su

n In

stitu

te၁၁၁

%၆ဝ%

၁၄၇

%၁၃၂

%၃၄ဝ,၉၂၉

၆၁၃

,၆၂၃

၅,၃၄၂

၇,၂၃ဝ

၇,၁ဝ၅

၄၉၆

,၁၆၉

၁ဝ၁,၂၆၄

၈W

an L

ark

၁ဝ၆

%၅ဝ

%၁၅ဝ%

၁၃၅

%၄၃၃

,၄၉၉

၅၈၄

,၉၉၁

၄,၉၆၅

၆,ဝ၄၉

၅,၈၂၃

၅၁၅

,၁၈၈

၈ဝ,၂၆၅

၉YM

CA

Mic

rofin

ance

၂ဝ၁%

၉၉%

၁၆၂

%၁၃၄

%၄၈၄

,၁၅၉

၆၄၃

,၉၅၈

၄,၆၈၃

၆,၂၁၇

၆,၁၁ဝ

၄ဝ၉

,၄၆၄

၁ဝ၂,၃၁၁

၁ဝ38

Sav

ings

and

Cre

dit

Coo

pera

tives

၁ဝ၂%

၂၅၃

,၃ဝ၁

၇၂၅

,၈၉၃

၉,၇၄၆

၁၉,ဝ၂၉

၉,၅၁၄

၄၇၃

,၆၃၈

၆၃၆

,၂၃၂

၁၁A

llianc

e M

yanm

ar၁၉

%၁၉

%၉၄

%၈၇

%၉၃၇

,၁၉၇

၅,ဝ၄၆

,၁၈ဝ

၁ဝ,ဝ၆ဝ

၂၁,၈၅၇

၁၈,၄၂၇

၄,၇၃၈

,၈၉၇

၆၈၄

,၄၅၅

၁၂A

SA M

yanm

ar၅၄

%၃၂

%၉၉

%၉၈

%၂,၃ဝ၆

,၅၅ဝ

၉,၈ဝ၈

,၄၇ဝ

၃၁,၃၉၇

၆၇,၄၃၃

၆၇,၄၃၃

၈,၆၆၉

,၁၁၃

၁,၂၈၂

,၅၃၂

၁၃Fu

llerto

n M

yanm

ar၃၅

%၅၅

%၁၂၆

%၈၁

%၆

,၄၆၁

,၉၄ဝ

၁၇,၂၉၅

,ဝ၁၇

၃၆,ဝ၉၆

၅၈,၄၆၉

၅၃,၂ဝ၇

၁၁,၁၄၅

,၈၆ဝ

မရ

ႏငငတ

ကာ အေသ

းစားေငြေရးေၾကးေရး

အဖြ႕အစည

းမား

သမဝါယမမား

ျပညတြငး

MFI

မား

LIFT

၏ မတဖက

မား

၂ဝ၁၅

၂ဝ၁၆

၂ဝ၁၆

ကနေဒၚလာ

ေၾကြးကန

(ကနေဒၚလာ)

၂ဝ၁၆

စာရငးစတစေငြ

(ကနေဒၚလာ)

ေနာက

ဆကတြ၅။

LIF

T၏ ေငြေၾကးဆငရာတ

ြင အားလးပါဝငေစမႈ မတ

ဖကမား၏

ေဆာငရြက

ျပးစးမႈ ၃၁

/၁၂/၂ဝ၁၆

အထ

ေနာက

ဆက

တြ ၅

။ LIF

T၏ ေ

ငြေၾက

းဆငရ

ာတြင

အား

လးပ

ါဝငေ

စမႈ မ

တဖက

မား

၏ ေ

ဆာင

ရြကျပ

းစးမ

ႈ ၃၁/

၁၂/၂

ဝ၁၆

အထ

163|

၂ဝ၁၅

၂ဝ၁၆

၂ဝ၁၅

OSS

FSS

OSS

FSS

စစေပ

ါငး

ပငဆ

ငမႈ

(ကနေ

ဒၚလ

ာ)

စစေပ

ါငး

ပငဆ

ငမႈ

(ကနေ

ဒၚလ

ာ)

ဝနေဆ

ာငမႈ

အသ

းျပသ

အားလ

ဝနေဆ

ာငမႈ

အသ

းျပသ

အား

လး

ဝနေဆ

ာငမႈ

အသ

းျပသ

(အမ

းသမး

)

၁၄G

ret M

icrofin

ance

(C

hin)

၁၃၇

%၁ဝ

၅%၁၆

၁%

၁ဝ၉

%၁,

၈၇၂,

ဝဝဝ

၁,၉၈

၁,၁၇

၆၉,

၆၄၇

၁ဝ,ဝ

၆၅၆,

၂၃၆

၁,၉၁

၃,၇၄

၉မရ

၁၅G

ret M

icrofin

ance

(D

ryzo

ne)

၇၅%

၅၂%

၁ဝ၈%

၉၅%

၉ဝ၁,

ဝ၇၃

၁,၆ဝ

ဝ,၄၄

ဝ၄,

၃၂၄

၈,၆၅

၆၆,

၉၈၃

၈၈၁,

၈၂၆

မရ

၁၆P

act G

loba

l M

icrofin

ance

Fun

d၁၅

၁%

၁၂၉

%၁၃

၆%

၁ဝ၆

%၁၂

၆,၂၅

၈,၄၄

၈၁၆

၅,၅ဝ

၂,၆၃

၅၁,

ဝဝ၈,

၉၈၃

၁,၂ဝ

၁,၅ဝ

၇၁,

၁၇၇,

၄၇၇

၁၄၄,

၄၃၅,

၆၅ဝ

၄၈,၂

၃၈,၈

၃၅

၁၇P

roxim

ity D

esig

ns၁ဝ

၅%၁ဝ

၃%၁၁

၉%

၁ဝ၄%

၉,၇၃

ဝ,၉၅

၇၁၃

,၃၇၆

,၆၆ဝ

၄၇,၈

၈၄၇၉

,၁၉၈

၄၁,၄

၂၃၁၁

,၆၉၈

,၆၄၄

မရ

၁၈Vi

sion

Fund

Mya

nmar

၆၆%

၆၂%

၇၁%

၆၇%

၈,၈၇

၃,၈၉

၃၁၈

,၉၇ဝ

,ဝ၇၃

၅၈,၉

၄၃၁ဝ

၄,၁၅

၇၉ဝ

,၃၉၇

၁၄,၉

၉၆,ဝ

၄၆မရ

၁၉၂,

၉၇၃

၂ဝ၉

၃၈,၈

၂ဝ,၂

ဝ၈မရ

၁၃၉,

၅၆ဝ,

၇၁ဝ

၂၄ဝ,

၇၂၄,

၈၈၁,

၂၆၉,

၆၆၆

၁,၆၃

၅,၉၃

၂၁,

၅၃၂,

၉၆၁

၂၄၂,

၆၅၉,

၄၂၆

၅၁,၉

၉၅,၇

၁၁စစ

ေပါင

းခပ

ပဂၢလ

ကဘ

LIFT

၏ မ

တဖက

မား

၂ဝ၁၅

၂ဝ၁၆

၂ဝ၁၆

ကနေ

ဒၚလ

ေၾက

ြးကန

(ကနေ

ဒၚလ

ာ)

၂ဝ၁၆

စာရင

းစတ

စေငြ

(ကနေ

ဒၚလ

ာ)

႐းမဘ

ဏ၏

AFP

အစအ

စဥ (လ

ယယ

ာသး က

ရယာ

ႏင စ

ကပစ

ၥညးမ

ားက

အငာ

းဝယ

ယျခ

ငး)

လပင

နးဆ

ငရာ

ရပတ

ညမႈ

(Ope

ratio

nal s

elf-s

uffici

ency

– O

SS) ၊

ေငြေၾ

ကးဆ

ငရာ

ရပတ

ညမႈ

(Fin

anci

al s

elf -

suffi

cien

cy -

FSS

)

OSS

=

စစေ

ပါငး

ဝငေင

x ၁

ဝဝ စစ

ေပါင

းအသ

းစရတ

FSS

=

စစေ

ပါငး

ဝငေ

ငြ

x

၁ဝဝ

အသ

းစရတ

+ရင

းႏးျမ

ႇပႏမ

ႈမ အ

တးရ

ေငြ+

ေခးေ

ငြဆးရ

ႈးမႈ+

ေငြေဖ

ာငးပ

ြႏႈနး

*

* PG

MF

၏ ေ

ငြေခ

းသ စ

ာရငး

က ၆

၇၃,၈

၂၈ ဥ

းဟ L

IFT

၂ဝ၁၅

ခႏစ

ႏစပတ

လည

အစရ

ငခစာ

တြင

ေဖာျပ

ထား

သည

။ ၂ဝ၁

၅ခႏစ

အက

န စာ

ရငးတ

ြင ၁,

ဝဝ၈,

၉၈၃

ဥး ရ

သည

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |164

ေနာကဆကတြ ၆။ ၂ဝ၁၆ခႏစ မဝါဒဆငရာ ထေတြ႕ေဆာငရြကမႈမား

ေငြေၾကးဆငရာတြင အားလးပါဝငေစမႈ

အေၾကာငးအရာ။ အေသးစားေငြေၾကးေဈးကြက ဖြ႔ၿဖးေရး

ေဆာငရြကသ။ UNCDF

ပးေပါငးသမား။ Basix, ACCU, ASA Myanmar ltd.

MicroLead Expansion Myanmarစမခကသည နယေျမေဈးကြက ေခါငးေဆာင သးဥး ျဖစေသာ Basix၊ ACCU၊ ASAတ႔က ျမနမာနငငေဈးကြက ဖြ႔ၿဖးေရး ဥးေဆာင ေဆာငရြကရနအတြက ပပးေပးသည။ ဤစမခကသည ရငးႏးျမပႏသမားအလးအရငးမ မတညေခးေငြမားေပးေရး ႏင ေခးေငြပစမားက ဆကလကေဆာငရြကေရးက ဆြေဆာငရန၊ အစးရဌာနမားအား အကးမားသည ရငးႏးျမပႏမႈမားတြင ဥးစားေပးရန ရညရြယသည၊ ဤစမခကသည စေငြမား ပမလာေစရနအတြက လပထးလပနညးမား ပမေကာငးမြနလာေစရန ရညရြယသည။

၂ဝ၁၆အတြငး ဤစမခကသည ႏြမးပါးသတ႔၏ ေငြေၾကးဆငရာ အမအကင ႏင အၾကကမား၊ ေခးေငြေဖာေဆာငျခငး၊ ေငြေၾကးလပငနးစမခန႔ခြမႈ၊ နငငျခား တကရကရငးႏးျမပႏမႈ ဆငရာ အသပညာမားက ေဖာထတကာ ေငြေၾကးဝနေဆာငမႈေပးသမား၊ မဝါဒျပစသမား၊ အလႈရငမား ႏင အျခား ပတသကသမားသ႔ ျဖန႔ေဝခသည။ ကစၥရပအလက ေလလာမႈ ေျခာကခက ျပလပခသည- (၁) ျမနမာနငင ဆငးရမႈပေပာကေရးအတြက အေသးစား ေငြေၾကး၊ (၂) ျမနမာနငင ေငြေၾကးဝနေဆာငသမားႏင အမးသမးမား လပကငနငစြမး၊(၃) ျမနမာနငငတြင စေငြမားျဖစထြနးေစျခငး၊ အခြငအလမး ႏင စနေခၚမႈမား၊ (၄)ျမနမာနငင အေသးစားေငြေၾကးက႑အတြက ရနပေငြေထာကပေရး စနေခၚမႈမား (၅) ACCU ေလလာမႈ။ျမနမာနငငတြင ေငြစေငြေခးသမဝါယမမား ျဖစထြနးေစေရး၊ (၆) ျမနမာနငင ဆငးရႏြမးပါးမႈ ပေပာကေရး အတြက အေသးစားေငြေၾကး၊

ဤစမခကသည မဝါဒ အကဥးေဖာျပခက ၅ေစာငကလညး ျပစခသည-(၁) ေငြစေငြေခး သမဝါယမအသငးစ၏ ဖြ႔စညးပ (၂) ျမနမာနငင စကပးေရး တနဖးကြငးဆက၏ ေငြေၾကး။ UNCDF၏ အခနးက႑ (၃) ASA Microfinance Myanmar Ltd။ ေအာငျမငေသာပစ (၄) MFI ညႊနၾကားခကမား။ ျမနမာနငင စားသးသမား ကာကြယေရး၊ ေကးလကႏငၿမ႕ျပ အေၾကြးစနစ ေဈးကြက၊ ဝနေဆာငမႈအသးျပသမား ေၾကြးမပေစေရး (၅) ျမနမာနငင တရားဝငေငြေၾကးက႑ စေဆာငးေငြလအပခကႏင ဖြ႕ၿဖးေရးမတဖကျပမႈ နညးလမးမား

အေၾကာငးအရာ။ အေသးစားေငြေရေၾကးေရး ၾကးၾကပမႈမေဘာင ျပျပငေျပာငးလေရး

ေဆာငရြကသ။ IFC

ပးေပါငးသ။ MMFA

အေသးစားေငြေၾကး ဖြ႔ၿဖးေရး အစအစဥသည MMFA က အေသးစားေငြေၾကး မဝါဒႏင ႀကးၾကပမႈ မေဘာငက ျပစရာတြင ေထာကပသည။ ယငး၏ အေသးစားေငြေၾကးသငတနးဌာနတြင MFIမား၊ အစးရဌာနမား၊ ရငးႏးျမပႏ သမား၊ အလရငမားက အေသးစားေငြေၾကး မဝါဒႏင ႀကးၾကပမႈဆငရာ ကစၥမားက ေဆြးေႏြးနငရန အလပရေဆြးေႏြးပြမားက MMFAက ျပလပ ေပးသည။ ဤေဆြးေႏြးပြမား၏ ရလဒမားက အေျခခကာ MMFAသည စာတမးမားျပစကာ လအပသလ ျပျပငေျပာငးလေရးအတြက FRD က ေဆြးေႏြးလႈ႔ေဆာသည။

၂ဝ၁၆တြင MMFAသည အသငးဝငမား၏ တငျပခကမားက အေျခခကာ အေသးစားေငြေၾကး ႀကးၾကပမႈ မေဘာင၏ မဝါဒက ျပျပငေျပာငးလေရးအတြက စာတမးတေစာငက ျပစခသည။ ယငး အဆျပခကတြင MFIမား ျပငပမ ရနပေငြမား ရယခြငျပရန၊ လငစငရ MFIမား မ'တညရငးႏးျမႇပႏေငြ တးရန၊ စေငြအတးက ၁၅မ ၁ဝရာခငႏႈနးသ႕ ေလာရနစသည အႀကျပခကမား ပါဝငသည။ ဤစာတမးေၾကာင MFIမား လပငနး ေဆာငရြကရာတြင ပမ ေကာငးမြနေစသည ႀကးၾကပမႈဆငရာမဝါဒမားက ျပျပငေျပာငးလသည ညႊနၾကားခကမားက FRDက ထတျပနနငခသည။

165|

အေၾကာငးအရာ။ ပဂၢလကဘဏလပငနးမ ေကးလကေခးေငြမားက ေဖာေဆာငျခငး

ေဆာငရြကသ။ ရးမဘဏ

ရးမဘဏ၏ AFPအစအစဥသည ေကးလကစကပး-စးပြားေရးလပငနးရငမားက ေရရညငား-ဝယ ေခးေငြ ထတေပးျခငးျဖင ျမနမာနငငတြင စကပးကနထတ တးေစရန ရညရြယသည။ LIFT ၏ ပပးမႈ အရငးအျမစျဖင ေခးေငြ ဆးရႈးမႈ အရနေငြ ထားရသည။ သ႔မဟတပါက လကရ အျမငဆးအတးႏႈနး သတမတခက ေၾကာငအျပင ဘဏဘကမလညး ေကးလကစကပးေရး လပငနးမား ႏင မထေတြ႕ဖးေသာၾကာင ဤငား-ဝယ အစအစဥမာ စးပြားေရးအရ အလားအလာ မရႏငေပ။ ဤေဆာငရြကခကေၾကာင ‘ေခတမစကမႈလယယာစနစ အသြင ကးေျပာငးေရးအတြက အရညအေသြး ေကာငးမြနေသာ လယယာသး စကကရယာမား ပမသးစြေရးက ကညေထာကပရန’ဟေသာ ဝနႀကးဌာန၏ စကမႈလယယာ ႏင သြငးအားစဆငရာမဝါဒက အေကာငအထညေဖာရာ ေရာကသည။

စမခကကာလ သးႏစအတြငးတြင ရးမဘဏသည ေဈးကြကအသစ ႏင ပမ ရငးႏးလာကာ ကနးဂဏနး အခကအလကမားကလညး ပမစေဆာငးမလာမည၊ သ႔ျဖင ျမနမာေကးလကလထက ေငြထတေခးရာတြင အဆးအရႈး က မမဘာသာ ခနဆလာနငမညဟ ေမာလငသည။

စားနပရကၡာဖလေရး

အေၾကာငးအရာ။ စကပးေရး ဖြ႕ၿဖးမႈ မဝါဒႏင မဟာဗဟာ ေရးဆြျခငး

ေဆာငရြကသ။ LIFT ၏ စကပးေရး အႀကေပးမား

ပးေပါငးသမား။ စကပးေရး၊ေမြးျမေရးႏင ဆယေျမာငး ဝနႀကးဌာနမ ဥးစးဌာနမား၊ အထးသျဖင စမကနးဥးစးဌာန၊ ျပညနယ/တငး အစးရမား၊ ပဂၢလကက႑၊ CSOမား၊ ဖြ႕ၿဖးေရး မတဖကမား

၂ဝ၁၆တြင ဝနႀကးဌာနသည အစးရအသစ၏ စးပြားေရး မဝါဒႏငအည စကပးေရး ဖြ႕ၿဖးမႈ မဝါဒက စတင ေရးဆြသည။ ယငးသည စကပးေရးဖြ႕ၿဖးမႈ မဟာဗဟာ (ADS) က LIFT၊ ADB၊ FAOတ႔ ႏငအတ ေရးဆြ ေနသညႏင လာေရာက တကဆငသည။ ဤလပငနးစဥတြင ဝနႀကးဌာနရ LIFTမ စကပးေရးအႀကေပး ႏစဥးသည စမကနးဥးစးဌာနက နညးပညာ အေထာကအက ေပးခသည။ ထေၾကာင ၂ဝ၁၆ႏစကနတြင မဟာဗဟာအျပင မဝါဒကပါ စကပးေရးႏငရကၡာဖလေရး ရငးႏးျမပႏမႈစမခကႏငအည ေအာငျမငစြာ ေရးဆြၿပးစးခသည။ ၂ဝ၁၇ႏစဆနး တြင ဝနႀကးဌာနသည ျမနမာနငင စကပးေရးဖြ႕ၿဖးမႈႏင ရကၡာဖလေရးအတြက အျပညျပညဆငရာ စကပးေရးႏင ရကၡာဖလေရး အစအစဥ (GAFSP) ထမ ေထာကပေငြ အဆျပလႊာက တငသြငးနငခသည။

ဤစကပးေရးဖြ႕ၿဖးမႈမဝါဒတြင အစးရ၊ ပဂၢလကက႑၊ ေတာငသမားတ႔၏ တညေသာ ေမာမနးခကမား၊ ေရရည ပးေပါငးေဆာငရြကခကမား ပါဝငသည။ စမအပခပမႈ၊ ကနထတတးမႈ၊ ယဥၿပငႏငစြမးရမႈ ဟေသာ မ႑ငမားက အေျခခသည ေမာမနးခကမာ-“ ေတာငသမား ေကးလကေနလထမားတ႔၏ လမႈစးပြားေရး ေကာငးမြနေစၿပး အမးသားစးပြားေရးက ပမဖြ႕ၿဖးေစမည အားလးပါဝငေသာ ယဥၿပငႏငစြမးရေသာ ရကၡာႏင အာဟာရ ဖလသညအျပင ေရရညတညတေသာ စကပးေရးစနစ” ျဖစသည။ မဟာဗဟာ၏ အဓက အစတအပငးမားမာ တနဖးကြငးဆကဖြ႕ၿဖးမႈ၊ အားလးပါဝငေစမႈ၊ အမးအမည မားျပားမႈ၊ လယယာႏင လယယာျပငပ ခတဆကမႈ တ႕ျဖစသည။

ဤမဟာဗဟာသည အရငျဖစသည။ စကပးေရးအႀကေပးႏစဥးသည ဝနႀကးဌာန ႏင ဆကလက လပကငေန ကာ မဟာဗဟာႏင ပတသက၍ ျပညနယ/တငး အစးရမား၊ သကဆငရာ ဌာနမား၊ ပဂၢလကက႑၊ CSOမား (ေတာငသအပစမား)၊ ျပညနယ၊ တငး အားလးမ ဖြ႕ၿဖးမႈမတဖကမား ႏင ကယကယျပန႔ျပန႔ ေဆြးေႏြးရန ရသည။ ယငးေဆြးေႏြးမႈမားသည ၂ဝ၁၇ခႏစ ၾသဂတလတြင ၿပးစးမညဟ ခန႔မနးထားသည။

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |166

အေၾကာငးအရာ။ စားနပ ရကၡာဖလေရး အတြက ေကာငးမြနေသာ မဝါဒ အေကာငအထညေဖာမႈ

ေဆာငရြကသ။ FSWG

ျမနမာနငင စားနပရကၡာဖလေရးအတြက အရငးအျမစမားႏင မတဖကျပမႈမားက ထနးခပအသးချခငး စမခက အဆင၂သည အသအျမင ၾကြယဝေသာ၊ ကၽြမးကငေသာ၊ တာဝနခမႈရေသာ ရကၡာဖလေရး လပကင သမား ႏင သတငးစစြာ ရရေသာ တကၾကြေသာ မဝါဒေရးဆြသမား ပမ ထေတြ႕ ေဆာငရြကကာ ရကၡာဖလေရး မဝါဒမား ထေရာကမႈရကာ ျမနမာနငငတြင အေကငအထညေဖာေရး ေထာကပရနအတြက စြမးေဆာငရည တညေဆာက ရန ရညရြယသည။

ေဖေဖာဝါရလတြင FSWGသည စကပးေရး ရငးႏးျမပႏမႈဥပေဒက ႏစရကၾကာ ေဆြးေႏြးသည လထတငပင ေဆြးေႏြးပြ တရပက ျပလပ ခသည။ ၂ဝ၁၂ခႏစ လယယာေျမဥပေဒက ျပညနယ၊ တငးမားမ အဓက ပတသကသမား ႏင လထတငပငေဆြးေႏြးပြ ျပလပရန ေတာငသ၊ အလပသမား လမႈဖလေရး ေကာမတ အတြငးေရးမးက ေတာငးဆခသည။ FSWG သည ယငး လထ တငပငေဆြးေႏြးပြ က ၂ဝ၁၇တြင ကငးပမည။

ဇလငလတြင ဤစမခကသည မဝါဒေဆြးေႏြးလႈ႕ေဆာမႈ စမခက ေရးဆြေရး ေဆြးေႏြးပြက ျပညသ႔လႊတတာ စကပးေရး ၊ ေမြးျမေရး၊ ေကးလကေဒသ ဖြ႕ၿဖးေရး အထးေကာမတႏင ေဆြးေႏြးခသည။ ယငး ေဆြးေႏြးပြ တြင FSWG၏ မဝါဒေဆြးေႏြးလႈ႕ေဆာမႈ မဟာဗဟာ၊ လပငနးစမခက မေဘာင ႏင ၊ တႏစစာ မဝါဒ ဥးစားေပးမား က သေဘာတခၾကသည။

အေၾကာငးအရာ။ ေကးလက စကပးေရးအတြက IEC က႑ ဖြ႕ၿဖးေရး

ေဆာငရြကသ။ UNESCO

ပးေပါငးသမား။ MOI, MOALI, YAU, ABCID,Thomson Reuters Foundation, Myanmar Now, Dant Da Lun Management and Consulting Services

ေရရညတညတေသာ အသကေမြးမႈႏင ရကၡာဖလေရးအတြက ဆကသြယေရး စမခကသည ပႏပ၊ အသလႊင၊ အြနလငး စာနယဇငးသမားတ႔၏ စြမးေဆာငရည ဖြ႔ၿဖးေစရန ႏင ေကးလကေန အကး ခစားခြငရသမား အတြက အေရးပါသည ေကးလကစကပးေရး ဖြ႕ၿဖးေရး ကစၥမားက တငျပရာတြင ေကာငးမြနလာေစရန အစးရ ႏင ပဂၢလက မဒယာမား၊ ဆကသြယေရး လပငနးရငမား ႏင နးကပစြာ လပကငေနသည။

IEC မာလတမဒယာမား၊ သတငးမား၊ ေဆာငးပါးမားထတလပမႈက သကဆငသ တ႔က ႀကးၾကပရာတြင စြမးေဆာငရည တးတကလာေစရန ၂ဝ၁၆တြင ဤစမခကသည ျပနၾကားေရး၊ စကပးေရး၊ေမြးျမေရးႏင ဆညေျမာငး ဝနႀကး ဌာနမား၊ Famers ရပသလငး၊ YAU၊ ABCID၊ Thomson Reuters Foundation တ႔ႏငအတ အယဒတာ ေကာမတ/ လပငနးအဖြ႔ ထေထာင ခသည။ အစးရ၊ ေဒသခ ဆကသြယေရးအဖြ႕အစညးမား တ႔မ ပညာေပးလပသားမား ႏင ျပနၾကားေရးအရာရ ၁,ဝဝဝတ႔က ဖြ႕ၿဖးေရးအတြက ဆကသြယေရး၊ ICT အသပညာ၊ သတငးႏင အသပညာ စမခန႔ခြမႈ ဟသည ဘာသာရပမားတြင စြမးေဆာငရည တညေဆာကေပးရန Myanmar Book Aid and Preservation Foundation ႏငလညး မတဖကျပခသည။

အေၾကာငးအရာ။ ေရလပငနး ဖြ႕ၿဖးေရး

ေဆာငရြကသ ။ WorldFish

ပးေပါငးသမား။ ငါးဥးစး, GRET ၊ NAG ႏင PACT

ျမနမာနငင ဧရာဝတျမစဝကြၽနးေပၚေဒသႏင အပပငးဇနမ လထမား ရကၡာဖလမႈ ႏင ဝငေငြတးတကေရးအတြက ေရရညတးပြားမည ငါးေမြးျမေရး ျဖစထြနးေစျခငး စမခကသည ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသ ႏင အပပငးဇနမ သငေတာမညေနရာမားတြင ေရရညတးပြားမည ငါးေမြးျမေရး ျဖစထြနးေစရန ရညရြယသည။ ဤစမခက သည အေသးစား/တပငတနင ငါးေမြးျမေရးဆငရာ မဝါဒထေတြ႔ေဆာငရြကမႈအတြက သငယျခငးႏင ဆနးသစ တထြငမႈ တ႕က မတတမးတငမည။ ေရရညတညတေသာ စကပးေရး၊ ရကၡာဖလေရး၊ ေကးလကေဒသ ဖြ႕ၿဖးေရး တ႔က ျဖညဆညးေပးမည ျဖစသည။

167|

၂ဝ၁၆တြင စမခကေနရာမား၊ ယငးေနရာႏင ကကညေသာ ငါးေမြးျမနညးမားက ေရြးခယခသည။ ေတာငသ အပစမားက ဖြ႔စညးကာ ငါးေမြးျမေရးက သငတနး ေပးသည။ ဤစမခကသည မဝါဒ အကဥးေဖာျပခက ၅ေစာငက ျပစခသည- ေရခငါးလပငနး၊ ကမးနးငါးလပငနး၊ ကမးေဝးငါးလပငနး၊ ေရလပငနး၊ အေထြေထြ တ႔ျဖစသည။ လကေတြ႔ကေသာ ဆးျဖတခကမားက အခနမ ခမတေနၾကရသည မဝါဒခမတသတ႔အား အေထာကအထား မား၊ အေရးယေဆာငရြကနငသည အႀကျပခကမားက ဤရငးလငးခကမားက အေထာကအကေပးထားသည။ ရညရြယသည ဖတရႈေလလာသမားမာ - MoALI၊ DoF၊ MFF၊ ပဂၢလကက႑၊ ငါးလပငနးအသငးမား၊ မတဖကမား၊ အလရငမား(SDC၊ LIFT၊ DANIDA ၊Norad) ပါဝငသည။

ဤစမခကသည အေသးစားငါးေမြးျမေရးက ဤက႑အား သကေရာကမႈက ပမသရနငရန ၊ ငါးလပငနးဥးစးဌာန ၏ သေတသန စြမးေဆာငရည တညေဆာကရနအတြက ေထာကပသည။ ခရငအဆင ၿမ႕နယအဆင ငါးလပငနးဥးစးဌာနမား၏ စြမးေဆာငရညဖြ႔ၿဖးေစမည ျဖစသည။

အေၾကာငးအရာ။ ျပညနယ အဆင ငါးလပငနး စမခန႔ခြမႈ

ေဆာငရြကသ။ Better Life Organization

ပးေပါငးသမား။ ငါးဥးစး၊ ရခင သဟာရ ႏင အျခား CSOမား

တကလမး၏ ေရရညတညတေသာ ရကၡာဖလေရး ႏင အသကေမြးမႈ အစအစဥ သည ရခငျပညနယ ေရခငါး လပငနးဥပေဒ၏ နညးဥပေဒမားက ျပငဆငရန ေဆာငရြကေနသည။ BLO ႏင အျခား LIFT ရနပေငြပပးသည တကလမး မတဖကမား၊ ရခငသဟာရ အပါအဝင CSOမားသည ရခငျပညနယ ငါးလပငနး မတဖကမားမ မတဆင ရပရြာအေျချပ ငါးလပငနးပးတြစမမႈက ဥပေဒတြင ထညသြငးႏငခသည။ သ႔ေသာ ဥပေဒက အေကာငအထည ေဖာရန နညးဥပေဒအသစမား လအပေနသည။ သ႔မသာ ငါးလပငနး လပသားအပစမား ၊ ငါးမဖမးရ ဇနနယမား က မတပတငရန စနစတက ေဆာငရြကႏငမညျဖစသည။ BLOႏင အျခားCSOမား သည ဤတာဝနမား က ငါးလပငနးဥးစးဌာန ႏင အတ ေဆာငရြကေနသည။

အေၾကာငးအရာ။ ေမြးျမေရးက႑ ဖြ႕ၿဖးေရး

ေဆာငရြကသ။ FAO

ပးေပါငးသမား။ LBVD, UVS

ေမြးျမေရးက႑ေရရညဖြ႕ၿဖးေရးအတြက ေမြးျမေရးတရစာၦန တ႔၏ ကနးမာေရး၊ ထြကႏႈနး၊ ေစးကြကတငမႈ ေကာငးမြနလာေစျခငးျဖင အပပငးဇန ေတာငသတ႔၏ အသကေမြးမႈက တးတကေကာငးမြနေစျခငး စမခကသည ျပညေထာငစအဆငတြင မဝါဒျဖစထြနးေရးအတြက နယပယေျခာကရပက တေမြးကဥးစးဌာန ႏငအတ သးသပေရြးခယၿပး ျဖစသည။ ၂ဝ၁၆တြင ဤစမခကသည ဥးစးဌာနက နယပယ ေျခာကရပတြင မဝါဒဆငရာ အႀကေပးခသည။

အေၾကာငးအရာ။ အပပငးဇနရ ဘကစ ဖြ႕ၿဖးေရး ႏင ေရရညတညတေသာ စကပးေရး

ေဆာငရြကသ ။ CAPSA-UNESCAP

ပးေပါငးသမား။ DRD, DOA, DAR, DOP, APCTT, CSAM and NAG

အပပငးဇနတြင အသကေမြးဝမးေကာငးမႈ ေကာငး မြနေစေရးအတြက ဘကစေကးလက စးပြား လမႈ ဖြ႔ၿဖးတးတကေရး အစအစဥသည အပပငးဇန တြင ဆငးရမႈေလာခေရး၊ အားလးပါဝငေစသည ေရရညတညတေသာ ဖြ႕ၿဖးေရး ျဖစေစမည မဝါဒခမတသမား၊ LIFT ဖြ႕ၿဖးေရးမတဖကမား ၊ ပဂၢလကက႑တ႔၏ စြမးေဆာငရညက အားျဖညေပးရန ရညရြယသည။

၂ဝ၁၆တြင ရာသဥတဒဏခနငသည ေရရညတညတေသာ စကပးေရးမဝါဒ ေဆြးေႏြးပြ အခမးအနား ၆ခက ေနျပညေတာ၊ မေကြး၊ မရြာ တ႔တြင ဝနႀကးဌာနမ မဝါဒခမတသမား ၊ အျခားပတသကသမား ႏင ကငးပခသည။ ေရးဆြရန စစဥထားသည မဝါဒရငးလငးခက ၆ေစာငအနက ၄ေစာငက ျမနမာ အဂၤလပ ႏစဘာသာျဖင ျပစၿပး မဝါဒခမတသမား ၊ ႏင အျခား ပတသကသမားသ႔ SATNET Asia ႏင UNCAPSA ဝကဘဆကမတဆင ျဖန႔ေဝခသည။ ယငးစာေစာငမားမာ-(၁) ပမးစ၊ ဆထြကသးႏ မးေစ ထတလပေရးတနဖးကြငးဆကက ေထာကပျခငး၊(၂) ေရရညတညတေသာ စကပးေရးအတြက ပတသက ဆကႏြယသမား၏ ေဆာငရြကခကမား၊(၃) ရာသဥတဒဏခနငသည ေရရညတညတေသာ စကပးေရး က ေထာကပမည မဝါဒ၊ ဌာနမား၊ လပနညးမား၊(၄) ေရရညတညတေသာ စကပးေရး စကမႈလယယာ ဖြ႔ၿဖးေရးအတြက လပငနးစဥမား ႏင မဝါဒမားက အားေကာငးေစျခငး တ႔ျဖစသည။

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |168

ကား/မေရးရာ

အေၾကာငးအရာ။ ကား/မ တနးတညမမႈ ႏင အမးသမးမား လပကငႏငစြမးရမႈ

ေဆာငရြကသ။ GEN

ပးေပါငးသမား။ လမႈဝနထမး၊ ကယဆယေရး ႏင ျပနလညေနရာခထားေရး ဝနႀကးဌာန

ျမနမာနငင ကား/မတနးတညမမႈက အေလးအနက ၾကးစားေဆာငရြကျခငး စမခက သည ျမနမာနငငတြင ကား/မ တနးတ ညမမႈ ႏင အမးသမးမားလပကငႏငစြမးရမႈ ျဖစထြနးေစရန ႀကးပမးသည။

၂ဝ၁၆တြင GENသည အဓကကေသာ မဝါဒမားက ရငးလငးစြာ မတစြာ ဖြငဆခကမား ပါဝငသည ျပညစေသာ PoVAW ဥပေဒျဖစေစရန ဆကလက ျဖညဆညးေပးသည။ အေမရကန အေျခစက Global Justice Center ႏင ပးေပါငးကာ GEN သည ျမနမာCSOအစရငခစာက ျပစကာ ကလသမဂၢ CEDAW ေကာမတ၏ ၆၄ႀကမေျမာကအစညးအေဝးသ႔ တငသြငးခသည။ GENသည အမးသမးမား ဖြ႔ၿဖးတးတကေရး ဆငရာ အမးသားအဆင မဟာဗဟာစမကနး (NSPAW)က အေကာငအထညေဖာရနအျပင CEDAWအရ လအပခကျဖစသည PoVAW ဥပေဒက ကငသးရန ဆကလကေတာငးခေနသည။ ဒဇငဘာလ တြင GENသည ျမနမာနငငလးဆငရာ အမးသမးေရးရာ ေကာမတ (MNCWA)၏ ပထမအႀကမအစညးအေဝးက တကေရာကခသည။ ဝနႀကးဌာနေပါငးစပါဝငသည ဤအဆငျမငေကာမတသည ဝနႀကးဌာနအခငးခငး ေပါငးစပညနႈငးျခငးက ေထာကပနငသျဖင အစးရ၏မဝါဒမား၊ ဘတဂကမားတ႔တြင ကား/မေရးရာက ပါဝငေစနငသညျပင NSPAW ႏင CEDAW အေကာငအထညေဖာေရးကလညး ျဖစေစနငသည။

ဇြနလတြင GENသည အမးသမးမားလပကငႏငစြမးရမႈသည အမနတကယ အသြငကးေျပာငးေရးက ျဖစေစသည ဟေသာ အမးသမးမားက အပခပေရး အေဆာကအအတြင ေနရာေပးေရး အသအျမငက ရေစမည ပတသက ဆကႏြယသတ႔ ေဆြးေႏြးပြက ေနျပညေတာတြင လႊတေတာအမတ ၁၂ဝဥးတ႔ႏင ကငးပခသည။

အားလးပါဝငေစေသာ တနဖးကြငးဆက

အေၾကာငးအရာ။ ဟငးသးဟငးရြက က႑ ဖြ႕ၿဖးေရး

ေဆာငရြကသ။ Mercy Corps

ပးေပါငးသမား။ Swisscontact and East-West Seed International

ႏြမးပါးသမားအတြက ဟငးသးဟငးရြက ေစးကြက ျပလပေပးျခငး (MVMW) စမခကသည ရမးျပညနယ ေတာငပငးႏင ရခငျပညနယတြင ဟငးသးဟငးရြကက႑ အရနျမငတငေရးလပငနးအဖြ႔(VSAT)က ဟငးသးဟငးရြကက႑ အေျခအေန ေကာငးမြနေရးက ျဖစေပၚေစရန အေထာကအကျပေနသည။ VSATသည ျမနမာ စကပးေရးကြနရက၏ လပငနးအဖြ႔ျဖစသည။ ျမနမာစကပးေရးကြနရကသည ကမၻာ စးပြားေရးဖရမက ဖနတးေသာ Grow Asia စမခက၏ အစတအပငးျဖစသည။ စမခကသည VSAT၏ လပေဆာငခကအမားအျပားႏင အတြငးေရးမးအတြက စရတမားက ေထာကပ႔ေပးသည။ VSAT သည ဗယကနမေလလာေရးခရး၊ သေတသန စစတမးမား၊ မဝါဒစေပါငး ေဆြးေႏြးပြမားက စစဥေပးခသည။

MVMWသည စားသးသအႀကက ႏင လကကားေဈးမား စမခန႔ခြမႈ စမခက ဟေသာ သေတသန စစတမး ႏစေစာငက ျပစခသည။ မးေစက႑ စမခက ႏင မးေစအသငး ဖြ႔စညးပတ႔က ျပစရာတြင MVMW က ကညခသည။ သေတသန၊ စမခက၊ ဖြ႔စညးပတ႔က ေဆြးေႏြးရန MVMWသည လပငနးနယပယမ ပတသကဆကႏြယသမားက ေနျပညေတာတြင မဝါဒ စေပါငး ေဆြးေႏြးပြမား စစဥေပးခသည။

169|

အေၾကာငးအရာ။ စကပးေရး တနဖးကြငးဆက ေဆာငရြကသ ။ Michigan State University

ျမနမာႏငင စကပးစားကန တနဖးကြငးဆကဖြ႔ၿဖးေရး၊ ေကးလကေန ႏြမးပါးသတ႔ အသကေမြးမႈအတြက ပါဝငပတသကျခငး စမခကသည အားလးပါဝငေစေသာ စကပးေရးအထြကတးမႈ၊ အာဟာရ ရလဒေကာငးမႈ၊ ႀကႀကခနငမႈတ႔က မဝါဒ ေကာငးမြနေစျခငးျဖင ျဖစထြနးေစမည။

၂ဝ၁၆တြင ဤစမခကသည USAID ေထာကပသည စကပးေရးစာတမး တေစာင ျပစရာတြင ပါဝငခသည။ ယငးစာတမးမာ- ‘ထမငးပနးကနမ ရကၡာျခငးသ႔။ ျမနမာစကပးေရး ႏင ရကၡာက႑ ေခတမေရးအတြက မ႑ငသးရပ’ ျဖစသည။ ဤစမခကသည စာတမးမၾကမးအတြက အခကအလကမားက ပပး ေပးသည။ အစးရအရာရမား၊ ဖြ႕ၿဖးေရးမတဖကမား၊ CSOမား၊ ပဂၢလကက႑ တ႔ႏင တငျပေဆြးေႏြးပြ အမးမးတ႔တြင ပါဝငသည၊ ယငးစာတမးတြင ပါရေသာ မဝါဒ မားသည ဝနႀကးဌာနက စကပးေရးမဝါဒ ႏင စကပးေရး ဖြ႕ၿဖးမႈ မဟာဗဟာ (ADS)ျပစရာတြင သသာေသာ သကေရာကမႈရခသည။ ဤမဟာဗဟာ စာတမးတြင လပကြကငယေတာငသမား၏ အမးအမညစ စကပးမႈ၊ အငတကအားတကစကပးမႈတ႔ျဖင ကယျပန႔ ေသာ အားလးပါဝငေစေသာ ေကးလကစးပြားေရး ႀကးထြားမႈ ျဖစထြနးေစမည အခြင႔အလမးမားေဖာေဆာငၿပး စကပးေရးမဝါဒသည ေဈးကြကတြနးအားေပးၿပး ဖြ႔ၿဖးေရးက ဥးတညသည။ မဝါဒ ေၾကညာခက မာ ေအာကပါအတငးျဖစသည-

“ျမနမာ စကပးေရး မဝါဒမာ- ျပညသတရပလးအတြကရကၡာ ႏင အာဟာရ ဖလမႈ၊ ရကၡာ စတခရမႈ ႏင၊ လပကြကငယေတာငသမားအေနျဖင ေဈးကြက ေတာငးဆမႈ မားသည အမးအမညစစကပးကာ အထြကတးလာျခငး၊ နငငတကာႏင ယဥၿပငနငေသာ စကပးေရး-စးပြားေရးက႑ မတဆင ပမတငပ႔နငျခငးျဖင ဝငေငြတးလာေစရန ျဖစသည။”

ဤစမခကသည ျမနမာ ငါးလပငနးမတဖကက ျပလပေသာ ငါးလပငနး မဝါဒ ရငးလငးခက ေရးသားသည ေဆြးေႏြးပြတြငလညး ပါဝငေဆာငရြကခသည။ ယငးသည ျမနမာႏငငငါးလပငနးကစၥမားက ေဆာငရြကေနေသာ ပဂၢလက အဖြ႔အစညးတခ ျဖစသည။ ယငးေဆြးေႏြးပြမ မဝါဒ အကဥးေဖာျပခက ၅ေစာငက အဂၤလပျမနမာ ႏစဘာသာျဖင ျပစထတေဝခသည။

စကပးေရး၊ေမြးျမေရးႏင ဆညေျမာငး ဝနႀကးဌာန၏ မဝါဒေရးဆြမႈ၊ အေကာငထညေဖာမႈက အေထာကအကေပးရန စကပးေရး မဝါဒရး က စမကနး ေရးဆြေရးဥးစးဌာနတြင ဤစမခကက ဖြငလစေပးခသည။ ယငးရးဌာနတြင ျပညပအႀကေပး ခန႔ထားျခငးက ဝနႀကးဌာနက ခြငျပခသည။

ေျမယာ

အေၾကာငးအရာ။ ေျမယာလပပငခြင

ေဆာငရြကသ။ LCG

ပးေပါငးသမား။ MOI, MOALI, YAU, ABCID, Thomson Reuters Foundation, Myanmar Now, Dant Da Lun Management and Consulting Services

ျမနမာနငငရ ေျမႏငဆကစပ သယဇာတမား တနးတညမစြာ လကလမးမ ထနးခပနငေရး ျဖစထြနးေစျခငး စမခကသည NLUP ျဖစထြနးေအာငတကၾကြစြာ ေဆာငရြကခသည။ ၂ဝ၁၆ဇနနဝါရလတြင ယငးက အစးရက အတညျပခသည။ တငးရငးသားလမးမား၏ ဓေလရးရာေျမအသးခမႈ အခြငအေရးမားက အစးရက အသအမတျပေသာ မဝါဒစာတမးျဖစသည။ ဤစမခကသည သယဇာတႏင ပတဝနးကငထနးသမးေရး ဝနႀကးဌာန၊ မြနျပညနယ ႏင ဧရာဝတ ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသမ ေဒသအာဏာပငမားႏငလညး ဆကဆေရး ခငမာလကရသည။

ဤစမခကသည မဝါဒေဆြးေႏြးပြ ႏစခက ကငးပခသည- အမးသားေျမယာ ထနးသမးေရး ႏင ေျမအသးခမႈ၊ အကးတလယယာ CSO ေဆြးေႏြးပြမားျဖစသည။ ဧရာဝတတငးတြင ASDOက ဥးစးကငးပေသာ လယလပငနး၊ ငါးလပငနး၊ ေကးလကေဒသ ဖြ႔ၿဖးေရးဟေသာ ႏးေနာဖလယပြကလညး ပပးေဆာငရြကခသည။

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |170

ေတာငသမား ေရလပသားမား ရငဆငေနရေသာ အဓကျပနာမားက သကဆငရာ ဝနႀကးဌာနမားက အေျဖရာၾကသည။ ေနျပညေတာတြင လႊတေတာ ေတာငသေရးရာေကာမတႏငလညး ေဆြးေႏြးပြ ကငးပခသည။

အဓကကစၥမားက မဝါဒခမတသမားအား အေထာကအကျဖစေစရနအတြက ဤစမခကသည ရးရာေျမ အသးခမႈ၊ အကးတ လယယာ၊ ဧရာဝတတငးတြင ေျမယာသးသပခက ဟေသာ အစရငခစာ သးေစာငက ျပစခသည။ ရးရာေျမ အသးခမႈ၊ အကးတလယယာ အစရငခစာမားက ေဆြးေႏြးလႈေဆာသညအလပရေဆြးေႏြးပြပစျဖင ထတျပနခသည။ ဧရာဝတတငးတြင ေျမယာသးသပခက အစရငခစာက LIFT FMO ႏင ဧရာဝတတငး အစးရတ႔အား တငျပခသည။

ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး

အေၾကာငးအရာ။ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး ဆငရာ မဝါဒႏင ဥပေဒမေဘာင

ေဆာငရြကသ။ ILO

ပးေပါငးသမား။ အလပသမား၊ လဝငမႈႀကးၾကပေရး ႏင ျပညသ႔အငအား ဝနႀကးဌာန

ျပညတြငး ႏင ႏငငတကာ လပအား ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး အပခပစမမႈ ဖြ႔ျဖးေရး စမခကသည အမးသမး အမးသားမား ေဘးကငးစြာ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာကာ ေနာငအခနတြင ျမနမာနငငဖြ႔ၿဖးေရးက ျဖညဆညးေပးေစနငမည ျပညတြငး ႏင ႏငငတကာ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးဆငရာ ဥပေဒျပေရးႏင မဝါဒေရးဆြေရး ေကာငးမြနေစရန ရညရြယသည။ ၂ဝ၁၆တြင အေရးပါေသာ မဝါဒဆငရာ လပဆာငခက အခ႕ ျဖစထြနးခသည။

ျမနမာ- ထငး ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး သေဘာတညမႈမား

၂ဝ၁၆တြင ျမနမာ-ထငး အစးရတ႔သည-(၁) နယစပျဖတေကာမႈဆငရာ သေဘာတညခက(၂) လပအား ပးေပါငး ေဆာငရြကျခငး ဆငရာ MoU (၃) အလပအကင ခန႔ထားေရး သေဘာတညခကတ႔က လကမတေရးထးခသည။ ထငးနငငႏင မညႏႈငးမ ဤသေဘာတညမႈမားအတြက အခကအလကမားရရရန ဝနႀကးဌာန ႏင လကနကးမႈတကဖကေရး ရတပဖြ႔တ႔သည ILO၊ IOM ၊ ထငးနငငမ CSOမား ႏင တငပငခသည။

မဝါဒ ေဆြးေႏြးလႈ႕ေဆာမႈမား အတြက မဝါဒ အကဥးေဖာျပမႈစာတမးမားျပစျခငး

ဤစမခကသည တငတနးခကအေရးယမႈ ပစစနစ၊ ဝနထမးခန႔အပျခငး ၊ လမႈကာကြယေစာင႔ေရာကေရးဆငရာ မဝါဒ အကဥးေဖာျပမႈ/ရငးလငးခကမား ျပစခသည။ တငတနးခကအေရးယမႈပစစနစ မဝါဒရငးလငးခကမာ ၿပးစးၿပ ျဖစ၍ ျမနမာဘာသာသ႔ ျပနဆကာ CSO/အလပသမားအဖြ႔အစညး ကြနရက၊ ဝနႀကးဌာန ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးဌာန၊ လႊတေတာအမတမားသ႔ မေဝခသည။ ျမနမာ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာသမား အတြက လကရတငတနးခက အေရးယမႈပစစနစမားက ဤစာတမးတြင ျပနလည သးသပကာ နညးနာေကာငး နမနာမားက ေဖာျပထားသည။ လမႈကာကြယေစာင႔ေရာကေရးဆငရာစာတမးက ၂ဝ၁၇တြင ၉ႀကမေျမာက လပအားေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး အာဆယဖရမ အတြက အမးသားအဆင ျပငဆငေရး အစညးအေဝးတြင တငျပမည။ ဝနထမး ခန႔အပျခငးႏင ဆငသည စာတမးက ယခႏစကနတြင ျပစေနသည။

ျပညပ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး မဝါဒမား ႏင ဥပေဒဆငရာမားတြင စြမးေဆာငရညတညေဆာကေပးျခငး

မဝါဒခမတေရးတြင ပါဝငေဆာငရြကမည ျပညနယ/တငးမားမ ပတသကသမား သတငးရရေစရန ILOသည ျပညနယ/တငးအဆင အစးရအရာရမား၊ CSOမားသ႔ လပအားေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး စမခန႔ခြမႈဆငရာ ငါးရကၾကာ သငတနးမားက ေနျပညေတာ၊ မႏေလး၊ ရခင၊ ရနကန၊ ရမး၊ ဧရာဝတ တ႔တြင ဖြငလစခသည။

171|

ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးဆငရာ ဥပေဒျပျပငေျပာငးလျခငး

ျပညပအလပအကငဆငရာဥပေဒ(၁၉၉၉)က ျပနလညသးသပရန ဝနႀကးဌာနမ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးဌာနက ILOက နညးပညာအေထာကအကေပးခသည။ ဤစမခကသည မဝါဒရငးလငးခကမား၊ မဝါဒ အႀကေပးခကမားျဖင အေထာကအကျပမည ျပညတြငးမ အလပသမားေရ႕ေနတဥးက ငားရမးရန စမခေသာလညး မရခပါ။ ထေၾကာငနငငတကာ ဥပေဒမားႏင ယဥကာ ၁၉၉၉ခႏစ ဥပေဒက သးသပခက ျပစေနသည။

လႊတေတာအမတမားကလညး ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးေဆြးေႏြးပြမားတြင တကေရာကသညျပင လႊတေတာတြငလညး ေမးခြနးမား ေမးျမနးေဆြးေႏြးၾကသည။ အမတြငးလပသားကစၥက အေလးေပးကာ ဝနႀကးကလညး အမတြငးလပသားမားက ကာကြယသည ဥပေဒက ေရးဆြရန လႊတေတာသ႔ အဆျပခသည။

ျပညပ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးဆငရာ အမးသား လပငနးစမခက

ဤစမခကသည ဝနႀကးဌာနႏငအတ ျပညပေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရးဆငရာ အမးသားလပငနးစမခက (၂ဝ၁၃-၂ဝ၁၇) အေကာငအထညေဖာမႈက ျပနလညသးသပေနသည။ မတလတြငကငးပခေသာ ႏစရကၾကာ ပတသကဆကႏြယသမား အစညးအေဝးတြင ဝနႀကးဌာနသည သကဆငရာ အစးရဌာနမား၊ ကလသမဂၢဌာနမား၊ CSOမား၊ အလပသမား အသငးမားသ႔ မမ၏ ေဆာငရြကခကမားက မေဝခသည။

အေထာကအထားအေျချပ မဝါဒခမတေရးအတြက လႊတေတာအမတမား၏ စြမးေဆာငရည တညေဆာကေပးျခငး

ဤစမခကသည အမးသားဒမကေရစဌာနႏငအတ လႊတေတာအမတမားႏင အႀကျပေဆြးေႏြးမႈ ႏစႀကမျပလပခသည၊ တခမာ လပအားေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး စမခန႔ခြမႈဆငရာျဖစၿပး၊ ေနာကတခမာ တငတနးခကအေရးယမႈပစစနစ ရငးလငးခကစာတမးႏင သကဆငသည၊ တကေရာကလာေသာ လႊတေတာအမတတ႔မာ ျပညတြငးျပညပ အလပအကင၊ နငငတကာ ဆကဆေရး၊ အမးသမးႏင ကေလး စသည ေရးရာ ေကာမတမားမ ျဖစၾကသည။

ျမနမာနငငတြင ILO၏ လပငနးမားကလညး ႏစရကၾကာ ရငးလငးတငျပခသည။ လႊတေတာအမတမားက အစညးအေဝးတြင ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာသမားက ပမ ကာကြယနငမည နညးလမးမား၊ ဖလစပငနငင ၏ ေရႊ႕ေျပာငး သြားလာေရး ဥပေဒမား အေၾကာငးတ႕က ေမးျမနးခသည။ ဤစမခကသည အမးသားလႊတေတာမ ျပညတြငးျပညပ အလပအကင ေကာမတဥက႒က ဖလစပငနငငသ႔ ေစလႊတေပးခသည။

အေၾကာငးအရာ။ ဘဝအစ ရက ၁,ဝဝဝအတြငး မခငႏငကေလးမားအား ေငြေၾကးပပးျခငး (MCCT)

ေဆာငရြကသ။ Save the Children ပးေပါငးသမား။MOHS, GAD, 3MDG, MNMA, PGMF, IPA, IRC

နငငေတာ၏ အတငပငခပဂၢလက ေနာငမးသစေလးမား အာဟာရျပညဝရန လအပေၾကာငးက အေလးထား ေျပာၾကားခသည။ MCCT အစအစဥသည MSWRR၏ NSPSP အစအစဥရစခအနက ပထမဆးျဖစသည။ ျမနမာနငင ရကၡာႏင အာဟာရ ဖလေရး အမးသားအဆင လပငနးစမခက (MNAPFNS) ၂ဝ၁၆-၂ဝ၂၅တြငလညး MCCTက ဥးစားေပးထားသည။

DSWက မဝါဒဆးျဖတရာတြင၊ အစအစဥဒဇငး ထတလပရာတြင၊ ဘတဂက ခြေဝရာတြင အေထာကအထား ရရေစရန ရညရြယလက ျမစကြၽနးေပၚ၊ ရခင၊ အပပငးဇနတ႕တြင SCIက ေဆာငရြကေသာ MCCT ေရ႕ေျပးစမခကသးခက LIFT က ေထာကပသည။

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |172

ေရ႕ေျပးစမခကမားသည MSWRRက ဆြေဆာငနငခသျဖင ခငးျပညနယ တခလးအတြက MCCT အစအစဥက ေဆာငရြကရာတြင ေထာကပရန LIFTႏင ေဆြးေႏြးခသည။ LIFTက ႏစႏစတာ ေငြေၾကးေထာကပၿပးပါက အစးရက ေငြေၾကး ႏင စမခန႔ခြမႈက တာဝနအျပညအဝယမည။

အေၾကာငးအရာ။ ဆနတြင အာဟာရျဖညသြငးျခငး

ေဆာငရြကသ။ PATH

ပးေပါငးသမား။DOPH, NNC, FDA, DMR, DOA, DAR, MMCWA, MCU, NUDI, PSI, MMBDC

ျမနမာနငငသ႔ အားျဖညဆနက မတဆကျခငး စမခကသည ျမနမာနငငတြင အဏအာဟာရခ႕တမႈက ေလာခရန ယခငကမရခေသးသည ဆနကအားျဖညမည မဝါဒက ေရးဆြရန ေဆာငရြကခသည။ အားျဖညဆနႏင ဆနတြင အာဟာရျဖညျခငး မဝါဒသည ျမနမာနငင ရကၡာႏင အာဟာရ ဖလေရး အမးသားအဆင လပငနးစမခက (MNAPFNS) ၂ဝ၁၆-၂ဝ၂၅တြင ေဖာျပထားေသာ အဏအာဟာရခ႕တမႈက ကငတြယမည အာဟာရအားျဖညမႈ မဟာဗဟာမား အနက တချဖစသည။

၂ဝ၁၆တြင ဤစမခကသည အားျဖညဆနႏငတကြ ရနကနရ အားျဖညဆန ထတလပသည စကရမား အတြကပါ FDAထမ အသအမတျပမႈက ရရခသည။ ၂ဝ၁၆ မတလတြင PATHသည အစးရဦးေဆာငေသာ အားျဖည ဆနလပငနးအဖြ႔ (RFWG) မတဆင အစးရဌာနမားျဖစသည DOPH၊ NNC၊ DMR၊ DOA၊ DOAR၊ DOCA အပါအဝင အဓက ပတသကသမားႏင စညးေဝးကာ အားျဖညဆနမဝါဒက ျပစနငခသည။

မတလတြင အားျဖညဆနမဝါဒ မၾကမးက တငျပခရာ အတညျပခသည။ ဒဇငဘာလတြင RFWG အစညးအေဝး၌ အားျဖညဆနမဝါဒက ေထာကပမည ျမနမာနငင ဆနစပါးေလာက အေျခအေနသးသပခကက တငျပခသည။

NNC သည မဝါဒခမတရာတြင ဝနႀကးဌာနတငးႏင ေဆြးေႏြးသငေၾကာငး PATHက အဆျပခသည။

လမႈကာကြယေစာငေရာကေရး

အေၾကာငးအရာ။ ရပရြာအေျချပ လမႈကာကြယ ေစာငေရာကေရး

ေဆာငရြကသ။ HelpAge International (Myanmar)

ပးေပါငးသမား။ မႏေလး YMCA, DSW, နယေျမအစးရမား

အပပငးဇန လမႈကာကြယေစာငေရာကေရးစမခကသည ရပရြာအေျချပ လမႈကာကြယေစာငေရာကေရး ပစစနစမားက တညေဆာကကာ ထခကလြယမႈက ေျဖရငးေဆာငရြကမည။ အမးသားအဆင လမႈကာကြယ ေစာငေရာကေရး မဟာဗဟာစမခက (NSPSP)က တျဖညးျဖညး အေကာငအထညေဖာရန DSW ႏင နယေျမအစးရ၏ စြမးေဆာငရညက တညေဆာကမည၊ ၂ဝ၁၆တြင ေတာငသာ၊ ႏြားထးႀကး၊ ပခက၊ မလႈင၊ ျမငးၿခ၊ ေရစႀကၿမ႕နယမ ေကးရြာ၁၈ဝတြင ေကးရြာ ဖြ႔ၿဖးေရး ေကာမတ ႏင လမႈကာကြယေစာငေရာကေရး ဆပေကာမတမားက ဖြ႔စညးခသည။

ဤစမခကသည အစးရ ႏင NGOမားေလလာနငမည စစတမးႏစေစာငက ျပစခသည။ ပထမစစတမးျဖင အထခကလြယဆး ရပရြာလထတ႔၏ လအပခကက ကငတြယေနသည လကရ ရပရြာအေျချပ လမႈကာကြယ ေစာငေရာကေရး ပစစနစမားက ေလလာသည။ ဒတယစစတမးျဖင ဥးတညနယေျမမားရ ထခကလြယမႈႏင လမႈကာကြယ ေစာငေရာကေရး က အေျခခ သးသပခကက ေဆာငရြကသည။

173|

အေၾကာငးအရာ။ သကႀကးမား အတြက လမႈေရးပငစင

ေဆာငရြကသ။ HelpAge International (Myanmar)

ပးေပါငးသမား။ မႏေလး YMCA, DSW, နယေျမအစးရမား

လမႈကာကြယေစာငေရာကေရး တးခ႕ရာတြင လမႈဝနထမး၊ ကယဆယေရး ႏင ျပနလညေနရာခထားေရး ဝနႀကးဌာန ၏ အခနးက႑က အားျဖညေပးျခငး စမခကသည လမႈကာကြယေစာငေရာကေရးဆငရာ ခငမာေသာ မဝါဒမား ႏင ထေရာကေသာ အသးစရတတ႔က ရရေစရန အားျဖညေပးသည။

၂ဝ၁၆အတြငးတြင ဤစမခကသည လမႈဝနထမးဝနႀကးဌာနင နးကပစြာ ေဆာငရြကကာ ၂ဝ၁၆ ဒဇငဘာလ တြင အတညျပခေသာ သကႀကး ရြယအ မားဆငရာဥပေဒအရ NSPSP၏ လမႈေရးပငစင အစအစဥက အသကဝငေစ ခသည။ သကႀကးရြယအဆငရာ အမးသားမဝါဒ ႏင ငါးႏစ စမကနး ကလညး စတငေရးဆြေနရာ ၂ဝ၁၇တြင ၿပးစးမည။

ဤစမခကသည ပထမဆးအႀကမ ေငြေထာကပမႈ ေရ႕ေျပးေဆာငရြကရာတြင DSW ႏင GADတ႔၏ စြမးေဆာငရညကလညး သငတနးမား၊ အသပညာဖြ႕ၿဖးေရးမား၊ လကေတြ႔ အေတြ႔အႀကမားျဖင တညေဆာက ေပးသည။ ဤေငြေၾကးေထာကပမႈ ေရ႕ေျပးေဆာငရြကမႈက မြမးမျပငဆငကာ ၂ဝ၁၇ ဧၿပလတြင ခငးျပညနယ၌ ဝနႀကးဌာန၏ ေဆာငရြကကာ LIFTက ပပးေပးသည MCCTအစအစဥတြင အသးျပမည။ ထ႔ျပင ဤအားထတေဆာငရြကမႈသည အသက၉ဝေကာ ဘးဘြားမား က လမႈေရးပငစငေပးရန၊ MCCTအစအစဥက တးခ႕ရန ဝနႀကးဌာနအား ဘတဂက တးတက ရရေစမည ျဖစသည။

အေၾကာငးအရာ။ အေထာကအထား အေျခခသည မဝါဒ ခမတေရးအတြက လမႈ ကာကြယေစာငေရာကေရး သေတသန

ေဆာငရြကသ။ SPPRG

ပးေပါငးသမား။ DRD, DSW, DSS, The Leprosy Mission Myanmar , ActionAid Myanmar and HelpAge International (Myanmar)၊ စစကငးႏင ရမးျပညနယ ေဒသသ အစးရအဖြ႔မား PAO၊ PYN

အားလးပါဝငေစေသာ အသကေမြးမႈ ႏင လမႈကာကြယ ေစာငေရာကေရး သေတသနစမခကသည အဓကဥးေဆာငသမားျဖစသည အစးရႏင အစးရ မဟတေသာ ပတသကသမားအား အေထာကအထားမားက စေဆာငးရန၊ သးသပရန၊ အသကေမြးမႈ ၊ လမႈကာကြယ ေစာငေရာကေရးမဝါဒမား ႏင အဓက ကေသာ လမႈေရး မဝါဒမား ခမတနငရာတြင ထေရာကစြာ အသးျပနငစြမးက တညေဆာကေပးသည။

ဤစမခကသည DRDႏငအတ အဓကကေသာ သေတသန စမခကႏစခက ေဆာငရြကခသည-(၁) ေကးလကေဒသ ရပရြာလထ၏ ႏြမးပါးမႈ၊ ထခကလြယမႈႏင လမႈကာကြယ ေစာငေရာကေရး အတငးအတာ၊ (၂) ေကးလကေဒသဖြ႕ၿဖးေရးျဖင ႏြမးပါးမႈေလာချခငး။ ျမစမးေရာင ေကးရြာစမခက တ႔ ျဖစသည။

အစးရ၏ ဆငးရႏြမးပါးမႈေလာခေရး အစအစဥမ အဓကကေသာ အစတအပငး မားႏင ပတသက၍ အေထာကအထား အေျချပ ဆးျဖတခက ခမတေရးက ေဆြးေႏြးပြမားက ျဖညဆညးေပးသည။ ဤအေတြ႔အႀကမားေၾကာင DRD သည အေထာကအထား အေျချပ ဆးျဖတခက ခမတနငစြမး ႏင ခမတလစတ တးတကလာသည၊ ယငးတ႔ကယတင သေတသနလပနငစြမး ရလာသည။ အျခား အစးရဌာနမား (ဥပမာ။ သမဝါယမ) ကလညး အစအစဥ၏ ထေရာကမႈက သးသပရန အေထာကအထား အေျချပ ဆးျဖတခက ခမတရန အလားတ သေတသနမားက ေဆာငရြကလာသည။

ေကးလကေဒသဖြ႕ၿဖးေရး

အေၾကာငးအရာ။ DRDသ႔ နညးပညာ အေထာကအကေပးျခငး

ေဆာငရြကသ။ LIFT TA Team

ပးေပါငးသ။ DRD

၂ဝ၁၆တြင LIFT နညးပညာ အေထာကအကအဖြ႔သည DRDက ဗဟ အဆင ႏင ၿမ႕နယအဆငတြငပါ ေဒသဖြ႕ၿဖးေရး ႏင ရငးႏးျမပႏမႈ စမနငေစရန စြမးေဆာငရည တညေဆာကေပးကာ ေထာကပေနသည။ ၂ဝ၁၅ခႏစ ေကးရြာ ဖြ႕ၿဖးေရး စမခကေရးဆြေရး ေရ႕ေျပးစမခကက အေျခခကာ နညးပညာ အေထာကအကအဖြ႔ သည ၿမ႕နယDRD အရာရ ၃၄ဥးက စြမးေဆာငရည တညေဆာကေပးသည။ ေကးရြာ၁၇ဝက ရြာ၏လအပခကအလက ရငးႏးျမပႏမႈ စမခကကေရးဆြကာ တရြာလင ကပငါးသနးႏႈနးျဖင အစးရက ထတေပးထားေသာ ရနပေငြျဖင ေကးရြာဖြ႕ၿဖးေရး စမခကက အေကာငအထည ေဖာနငရန ဆငပြား သငတနးမား ေပးခၾကသည။ အေထာကအကအဖြ႔သည DRD ႏငအတ ၿမ႔နယ ၂၉ခမ ေကးရြာဖြ႕ၿဖးေရး စမခကမား ႏင ရငးႏးျမပႏမႈ အစအစဥမားက ေပါငးစညးေပးခသည။

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |174

ေနာကဆကတြ ၇။ ၂ဝ၁၆ ခႏစတြင တငျပခေသာ LIFT၏ ေလလာမႈစာတမးမား

အမည ႏင ျပစသ အေၾကာငးအရာ

ဥးတညက႑။ ေကးလက အသြငကးေျပာငးမႈ

ရနကနဝနးကငရ လယယာျပငပ အလပအကငႏင ေကးလကေဒသ လယယာျပငပ စးပြားေရး

MSU, CESD, International Food Policy Research Institute

ရညရြယခက။ ဤစာတမးသည ျမနမာ ေရလပငနး-စကပးေရးစစတမးမ ေတြ႔ရခက မားျဖစေသာ ရနကန ဝနးကင ၄ၿမ႕နယမ လယယာျပငပ အလပအကငမား၏ အသြငအျပငမားကေဖာျပထားသည။ ေဒသႏစခမ လယယာျပငပအလပအကင မား၏ အသြငအျပငမားက အေလးေပးထားသည။

ေတြ႔ရခကမား။ လယယာျပငပအလပအကငမားသည အခမးသာဆး အမေထာငစမား၊ အႀကးဆး ေျမပငရငမား အတြကပင အထးအေရးႀကးလသည။ စစတမးနယေျမမ လယယာျပငပလပအားေဈးကြကသည ေကာငးစြာ စစညး ထားေၾကာငး ေတြ႔ရသည။ သ႔ေသာ အလပအကငသေဘာခငး တညေစကာမ ကား/မ လပအားခရရမႈမာ လြနစြာ ကြာျခားေၾကာငးေတြ႔ရသည။

ျမနမာႏငင ဧရာဝတျမစဝကြၽနးေပၚ ေဒသ စကမႈလယယာ ႏင တညေဆာကပ အသြငေျပာငးလမႈ

MSU, CESD, International Food Policy Research Institute

ရညရြယခက။ ဤစာတမးသည ရနကနဝနးကင ၄ၿမ႕နယတြင စစတမးေကာကယမႈ က သးသပျခငးျဖင လကရ စကမႈလယယာ အဆငအတနးႏင ေျပာငးလႏႈနး၊ အသြငအျပင၊ တြနးအား တ႔က နားလညေစရန ရညရြယသည။

ေတြ႔ရခကမား။ စကမႈလယယာေျပာငးလမႈသည စစတမးေကာကယသည ေကးရြာ အပစမားတြင ေကာငးစြာ ခရးေရာကေနၿပး ကၽြႏြားမားက လးဝနးပါး အစားထးထားၿပး ျဖစသညက ေတြ႔ရသည။

စးပြားေရး အသြငေျပာငးလမႈ ႏင လယယာျပငပက႑ တးပြားမႈသည တညေဆာကပ အေနအထား အသြငေျပာငးလမႈ ျဖစစဥက လႈ႕ေဆာလကရသည။ စကပးေရးမ ၿမ႕ျပရ စကမႈႏင ဝနေဆာငမႈက႑မားသ႔ လပသားေျပာငးေရႊ႕ေနသျဖင လပအား ရားပါးျခငး၊ လပခေဈးတကျခငးတ႔ ျဖစေပၚေနသည။ ဤအခကတ႔သည စကမႈ လယယာ ေျပာငးလမႈ၏ အဓကေမာငးႏငအားမား ျဖစသည။ ေငြေၾကး ဝနေဆာငမႈ မား မားျပားလာျခငး၊ အႀကးစား စကကရယာမားက ငားရမးလာနငျခငး တ႔ေၾကာင ေတာငသမား ယငးစကကရယာမားက ပမ လကလမးမလာသည။

ဥးတညက႑။ စကပးေရး

အတတကြ သငယေလလာဧရာဝတ ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသမာ

LIFT FMOကျပစ၍ ဥးထကၾကက တညးျဖတသည

ရညမနးခက။ LIFT၏ မတဖကမားသည ျမစဝကြၽနးေပၚ(၂) စမခကမားက အေကာငအထညေဖာရာမ ေတြ႔ႀကရသညတ႔က ဤအစရငခစာျဖင ေဝမ ထားသည။ စကပးကနထတမႈႏင ရတသမးခနလြန အေလအလြင၊ ဆနစပါး တနဖးကြငးဆကတြင ေတာငသမားက ေပါငးစညးျခငး၊ ဝငေငြရအလပမားမ အျမတအစြနးရရေရး။ စေပါငး ဝနေဆာငမႈမားက ဖြ႔စညးျခငး တ႔က ဥးတညကာ ၂ဝ၁၄ ေအာကတဘာလတြင LIFTက ျပလပခေသာ ေဆြးေႏြးပြမားတြင မေဝ ထားသည သငခနးစာမား ဤအစရငခစာတြင ပါဝငသည။ အလားတ ငား-ဝယ ပစမား၊ ေဈးကြကသတငး၊ စကပးေရးေခးေငြ စသညတ႔ႏင ပတသကသည တ႔ကလညး မေဝထားသည။

175|

ေတြ႔ရခကမား။ LIFT၏ ပပးမႈ ၊ MADBက ပမထတေခးလာမႈ၊ ရြာအမားစတြင သမဝါယမေခးေငြမားေၾကာင ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသတြင ေငြေရးေၾကးေရးက လကလမးမမႈ အေတာအတန တးတကလာသည။ လပကြကငယ ေတာငသမားက တနဖးကြငးဆကသ႔ ဟန႔တားေနသည အခကမားတြင အကန႔အသတျဖငသာ ရငးႏးနငစြမး၊ နညးပညာ ႏင အဆငမသြငးအားစမားက ေကာငးစြာ လကလမးမမႈ၊ ေဈးကြက ႏင စကပးေရး ဝနေဆာငမႈမား ေပါငးစညးမႈ အားနညးျခငး၊ ေတာငသ အခငးခငး အခတအဆက ႏင ေပါငးစညးမႈ မရသေလာက နညးပါးျခငး တ႔ ပါဝငသည။ ေတာငသမားသည သြငးအားစ-ထတကနစနစ အနမမ အျမငသ႔ ကးေျပာငးေနၿပ ျဖစ၍ အထြကတးရနမာ ေတာငသပညာေပးလပငနးမား ႏင ေငြေၾကးရရမႈတ႔က အခရာကသည။ အကးတလယယာ စကပးျခငးသည ထတလပမႈ အခကအလက မားက လကလမးမေစသည၊ ေတာငသ အပစမား အခငးခငး၊ ဆနစကပငမား၊ သြငးအားစ အေရာငးသမား မားႏင ဆကဆေရးတ႔က ခငမာအားေကာငးေစသည။ မးေစ အဆငထနးသမးေရးႏင အေလအလြင ေလာနညးေရး တ႔အတြက ရတသမးခနလြနနညးပညာႏင လပနညး တ႔က အေရးပါသည။

လယယာထတလပမႈ စးပြားေရး သးသပခက

World Bank and AgrifoodConsulting International (ACI)

ရညရြယခက။ ၂ဝ၁၃ႏစကနႏင ၂ဝ၁၄ႏစလယတ႔တြင စကပးခေသာ ေႏြသးႏႏင ေဆာငးသးႏတ႕၏ ထတလပမႈ ႏင ဝငေငြဆငရာ အမေထာငစအလက ကနးဂဏနး အခကအလကမားက ေကာကယချခငး ျဖစသည။ ဤသတငး အခကအလကမားက အေျခခသည ပစမားျဖင ေျပာငးလေနေသာ စးပြားေရး အေျခအေနႏင မဝါဒမားက အမေထာငစ အဆငတြင မညသ႔ တ႔ျပနၾကသညက သးသပမည။

ေတြ႔ရခကမား။ ျမနမာ လယယာစနစမားသည အမားထငထားသညထက ပမ အမးစလငသည။ မးရာသတြင အမားစက စပါးစကၾကၿပး ေဆာငးရာသတြင စပါးမအပ ပအမးမး၊ ဆထြကသးႏမား၊ ေျပာငးဖးတ႔က အဓက စကပးၾကသည။ မညသညအညႊနးျဖင တငးတာသညျဖစေစ ျမနမာနငင၏ သးႏအထြကႏႈနး နမကေၾကာငး သးသပခကတြင အတညျပထားသည။ ထေၾကာင ဆငးရႏြမးပါးမႈ ေလာခေရးတြင အေထာကအက မျဖစလေပ။ သးႏထြကႏႈနးနမကရျခငးမာ အေၾကာငးရငး မားစြာေၾကာင ျဖစသည။ ယငးတ႔အနက အမားစမာ သေတသန၊ ေတာငသပညာေပးေရး၊ ေကးလကေဒသ အေျခခ အေဆာကအအစေသာ အဆငမ ျပညသ႕ဝနေဆာငမႈမား အလအေလာက မရျခငးေၾကာင ျဖစသည။ စပါးထတလပမႈကသာ အထးမျပပ ကယျပန႔သည စကပးေရး ဖြ႕ၿဖးရန ေထာကပမႈ သ႔ ေျပာငးလရန လသည။ ဤကစၥမာ အထးပင အေရးႀကးသည။ အေၾကာငးမာ ေဒသအမားစတြင ေဆာငးရာသ၌ စပါးထတလပရနမာ ကနသးႏ မားထက စရတ ပကနၿပး အျမတပနညး ေသာေၾကာင ျဖစသည။

ျမနမာနငငတြင ေတာငသ အသငးအဖြ႕မား ထြကေပၚလာျခငးGRET, FSWG

ရညရြယခက။ ျမနမာနငငရ ေတာငသ အသငးအဖြ႕မား၏ လႈပရားမႈက နားလညေစရန ရညရြယသည။

ေတြ႔ရခကမား။ ပထမအခကမာ ေတာငသ အသငးအဖြ႕မားက နားလညမႈ မရငးလငးျခငးပင ျဖစသည။ ေတာငသ အသငးအဖြ႕မား ဟေသာ အမည ကပင အမးမး ျမငၾကသည။ ေတာငသ အသငးအဖြ႕မား၏ အသငးဝင ျဖစမႈ၊ တာဝနမား၊ ရနပေငြ ႏင ဖြ႔စညးမႈ စသည လကၡဏာ/ရႈေထာင အမးမး က အကးဝငသည အဓပၸာယဖြငဆခကက ဤအစရငခစာက ရငးလငး တငျပရန ႀကးစားမည။ သေတသနျပစဥက ေတြ႔ဆေမးျမနးခေသာ ေတာငသအသငးအဖြ႕မားကလညး အမးအစား ခြျခားျပထားသည။ ဤအစရငခစာသည ေဒသခ ေတာငသအသငး အဖြ႕မား ထြကေပၚလာမႈ ႏင အျခားပတသကသမား (ဗဟႏငေဒသအစးရ၊ အလရငမား၊ NGOမား) အသအမတမျပၾက မေထာကပၾကေသာလညး အဖြ႔ဝင မားက လမႈေရး စးပြားေရး ဝနေဆာငေနမႈ တ႔၏ လကရအလာအလာက အေလးေပး ေဖာျပထားသည။ ယငးတ႔၏ အခနးက႑က ေကာငးမြနေစမည ေတာငသမားက အမနတကယ ကယစားျပ နငေစမည အႀကျပခကမားကလညး ေဖာျပထားသည။ FSWGသ႔ သးျခား အႀကျပခကမား လညး ေဖာျပထားသည။

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |176

ေရလပငနးအေျပာငးအလတနဖးကြငးဆက အသြငေျပာငးလျခငး၊ ျမနမာနငငတြင ငါး ႏင ရကၡာဖလေရး

MSU, CESD, International Food Policy Research Institute

ရညရြယခက။ ယခငက ျပလပဖးသညထက ပမအေသးစတေသာ ကယျပန႔သည ေမြးျမေရးငါး တနဖး ကြငးဆက ကြငးဆငးစစတမးမ ေတြ႔ရခကမားျဖစသည။ ဤစစတမးသည ေရခငါးေမြးျမေရးကသာ အာရစကသည။

ေတြ႔ရခကမား။ ငါးေမြးျမေရးသည ျမနမာနငင ရကၡာဖလေရးတြင အေရးႀကးသည။ ျမနမာစားသးသမားသ႔ ပရတနးဓာတ ႏင အဏအာဟာရမားက အဓက ပ႔ေဆာငေပး ေနသညမာ ငါးျဖစသည။ ျမနမာနငငျပညတြငး ငါးစားသးမႈ၏ ၂ဝရာခငႏႈနးသာ ေမြးျမေရးငါး ျဖစသည။ အမသးစရတ တးတကလာသညႏငအမ ေမြးျမေရးငါးက ဖမးမငါးထက သသသာသာ ပမ စားသးလာသညက ေတြ႔ေနရသည။ ထ႔ျပင ျမနမာ ေမြးျမေရးငါး စစေပါငး၏ ၉ဝရာခငႏႈနးျဖစေသာ ျမစဝကြၽနးေပၚမ ငါးအထြကသည ၿပးခေသာ ဆယစႏစမားတြငး ၂၅ဝရာခငႏႈနးတးလာသညက ေတြ႔ရသည။ ထသ႔ ျဖစရသညမာ ငါးေမြးကနဧရယာ တးလာသကသ႔ အထြကႏႈနးတးလာျခငးေၾကာငလညး ျဖစသည။ ထသ႔တးလာေသာလညး ေမြးျမသညနညး ေရာ ေမြးျမသည ငါးမးမားပါ မားစြာေျပာငးလျခငး မရေပ။

ေမြးျမေရးငါး လအပခက/စားသးမႈမာ အလြနတးလာရန ရသည။ ေမြးျမေရးငါး တနဖးကြငးဆကသည အခ႕ေနရာမား တြင အလြနလႈပရားသကဝငလေသာလညး ကနေနရာမားမာ ေဒသတြငး အျခားနငငမား ေနာကတြင ေရာကေနသည။ ယငး မညမမႈမာ ျမနမာနငင ကာလတာရညစြာ သးျခားရပတညေနမႈႏင မၾကာေသးမကမ စးပြားေရး ေျပာငးလမႈတ႔က ထငဟပေနသည။ ငါးေမြးျမေရးက႑သည ပမ ယဥၿပငနငမႈ၊ အမးအမည မားျပားမႈ၊ လပကြကငယမား ပါဝငေစမႈတ႔ျဖင တးတက ႀကးပြားရန အလားအလာ ႀကးႀကးမားမား ရေနသည။

ဟငးသးဟငးရြက စားသးမႈ၊ အႀကက၊ တနဖးကြငးဆက

Mercy Corps

ရညရြယခက။ ဟငးသးဟငးရြက ဝယလအား တးေနေၾကာငး အဖြ႔အစညးမားက သၾကေသာလညး ဟငးသး ဟငးရြက အရညအေသြးက မညသ႔ျမငသည၊ မညသ႔ မညပ ဝယသည၊ မညသ႔ စားသးသည၊ ဓာတေဆးဝါးမား ေဘးကငးလၿခမႈ စသညက မညသ႔ သေဘာထားသညဆသည စားသးသအႀကကမားႏင ပတသကသည သတငးအခကအလကမားကမ အဆကျပတေနၾကသည။ ဤသေတသနသည ျမနမာ ဟငးသးဟငးရြက က႑တြင စားသးသ အႀကက ႏင ပတသကေသာ ပထမဆးသေတသန၏ အစရငခစာ ျဖစသည။

ေတြ႔ရခကမား။ ဟငးသးဟငးရြက၏ အသြငအျပငက အရသာထကမားစြာ အေလးထားၾကသည။ လကလ ေဈးသည တ႔အဖ႔ အေရာငးကာလသည အေရးႀကးသည။ ဝယထားသည ကနစမးမားေရာငးခရရန ၂-၃ရကမ ၾကာတတ ေသာေၾကာင ဒတယေန႔ တတယေန႔တ႔တြငလညး လတဆတသည အသြငရေနမ ေဈးေကာငး ရနင ေပမည။ ေထာကပေရးကြငးဆက လပေဆာငသတ႔ကမ အတငအပ႔ဒဏ ခနငသညျပင ေဈးေကာငးေကာငးျဖင အျမန ေရာငးထြကမည ဟငးသးဟငးရြကတ႔ကသာ ဝယလသည။ စားသးသတ႔က ေဈးမား၏ သန႕ရငးမႈက စတတငးကျခငး မရသညအတြက စပါမားကကမားသ႔ ပမသြားေနၾကသည။ ဓာတပစၥညးမားက မစားမခငေသာေၾကာင ေအာဂနစ ဟငးသးဟငးရြက ဆသညက စားသးသတ႔က သေဘာကၾကသည။ သ႔ေသာ ဓာတေဆးမား ကငးလြတ/ ၾသဂနစ ဆသညမာ လကလေဈး မညသ႔ ပႀကးနငမည၊ အသြငအျပင ႏင အရသာ မညသ႔ ရမညကမ ေကာငးစြာ နားမလညၾကေပ။ ဟငးသးဟငးရြက၏ အရညအေသြးႏင ေဘးကငးမႈႏင သကဆငေသာ သတငးမား ပညာေပးမည အခြငအေရးမားသညလညး စားသးသမား၊ လကလေဈးသညမား၊ အျခား လပကငသမား ႏင အဆကျပတေနသည။ စားသးသတ႔သည အသစအဆနးမားက စမးသပလ ေသာလညး ဟငးသးဟငးရြက က႑တြငမ ဟငးသးဟငးရြက အမးအစား အသစမားက ေတြ႔ရခသည။ ဟငးသးဟငးရြက ေထာကပေရးကြငးဆကအတြငး လပကငေနသ အခငးခငးမာ ခငမာေသာ ယၾကညမႈျဖင ဆကဆေရး တညေဆာကထားၾကသည။

177|

ေထာကပေရးကြငးဆကအတြငး လပကငေနသမားအနက အစြန႔စားရဆးသတ႔မာ ေတာငသမား ႏင လယယာမားသ႔ သြငးအားစမား ေပးသြငးသည၊ ေရာငးခမည ထတကနမားက လကခရသည ကနသညမား ျဖစသည။ ယငးတ႔သည ထတကနမား မေရာငးရျခငး၊ အလြနေဈးခကာ ေရာငးခရျခငး စသညတ႔က ႀကရနငသည။ ၿမ႕ျပမ လကကားေဈးသညမားသညလညး ေဈးကြကသ႔ ထတကနမား ေရာကမလာမကပင ေဈးႏႈနးက သေဘာတထားရေသာေၾကာင စြန႔စားၾကရသည။ အကယ၍ ကနအေရာက တရကေနာကကခၿပး ေရာကလာခနတြငလညး ေဈးကြကအတြငး၌ အျခားနယေျမမ ထ ဟငးသး ဟငးရြက အေျမာကအျမားေရာကေနပါက ေဈးက ေနၿပး ေဈးႀကးေပးထားမသည အဆးအရႈးႏင ရငဆငရတတသည။

ပြစားမားမာ တနဖးကြငးဆကအတြငးတြင စြန႔စားရမႈ အနညးဆးျဖစသည။ ကနသညမား၊ ပြစားမား၊ လကကား ေဈးသညမားသည ေဈးျဖတရာတြင အဓက ကသမားျဖစသည။

တနဖးကြငးဆကအတြငးပါဝငသမားက စြန႔စားရမႈက အနညးဆးျဖစေအာင လပၾကသညနညးမားတြင အခငးခငး အဆကအသြယေကာငးေအာင လပသည နညးလညး ပါဝငသည။ မဘငးလဖနး ေပၚလာသျဖင အဆငေျပလာသည။ ထသ႔ ဆကသြယေရးေကာငးသျဖင ယငးတ႔က အဆငေျပကာ အျမတအစြနး ရရေန ေသာလညး ဟငးသးဟငးရြကစားသးသ အမေထာငစမားမာ ယငးတ႔ႏင အဆကအသြယ အားနညးလသည။ မမတ႔ဝယယလသညမားႏင ပတသက၍ ေထာကပသမားက ဆကသြယရန မသၾကေပ။

ဘကမေသာ တးတကမႈႏင ႀကႀကခ နငေသာ အသကေမြးမႈအတြက စကပးေရးက အားသစေလာငးျခငး။ မြနျပညနယအတြက ေကးလကဖြၿဖးေရး မဟာဗဟာသ႔

CESD, IFPRI, MSU

ရညရြယခက။ ဤအစရငခစာသည မြနျပညနယ၏ ေကးလကစးပြားေရး သးသပခက ႏင ျပညနယလထႀကးပြားေရး နညးလမးမားက ဗဟအဆင ႏင ျပညနယအဆင မဝါဒခမတသမား၊ ပဂၢလကက႑ ရငးႏးျမႇပႏသမား၊ လမႈအဖြ႔အစညးမားႏင အလရငမားသ႔ ေပးအပရန ရညရြယသည။

ေတြ႔ရခကမား။ မြနျပညနယ၏ ေကးလကစးပြားေရးသည ႀကးမားေသာ စနေခၚမႈမားႏင ရငဆငေနေသာလညး မြနျပညနယ ႏင ျပညေထာငစ အစးရတ႔ ေတာငသမား အပါအဝင ပဂၢလကက႑ႏင ပးေပါငးကာ ေကးလကျပညသမားက အကးျပမည ေကးလကဝငေငြတးေစမည တကၾကြသညေကးလကစးပြားေရးက ျဖစထြနးေစပါက အေကာငးျမငစရာ အေၾကာငးမားရေနသည။ ဤပနးတငက ေရာကရေရးအတြက ျပညစေသာ မြနျပညနယ ေကးလကဖြ႕ၿဖးေရး မဟာဗဟာက ေအာကပါမမားက အေျခခကာ ေရးဆြသငသည-

(၁)အားလးပါဝငေစမႈ။ အားသာခက အားနညးခကမား ႏင ပဂၢလကက႑၊ လမႈအဖြ႔အစညးမား၏ သကဆငရာ တာဝနမားက ျပတသားစြာ နားလညျခငး၊

(၂) ဗဟခပကငမႈ စနစမရျခငး။ ဆးျဖတခကမားက ဗဟက မခမတေစျခငး၊ ေအာကမအထကသ႔ စမျခငး၊ အတ သငယ ျခငး၊

(၃) ေရရညတညတျခငး။ ေရတ အကးႏင ေရရညအကးက ခနဆျခငး။

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |178

LIFTစမခကမားမ ေတာငသ အသငးအဖြ႕မား ႏင သမဝါယမမားသ႔ သမဝါယမခဥးကပနညးက ေလလာျခငး

M-CRIL

ရညရြယခက။ LIFTမတဖက စမခကမားက ေထာကပေနေသာ ေတာငသ အသငးအဖြ႕မား အရညအေသြး ဆငရာ သးသပရန ႏင ဆငပြားရန ႏင တးခ႕ရန အတြက ထေရာကမည ခဥးကပနညးမားက ေဖာထတရန ရညရြယသည။

ေတြ႔ရခကမား။ ျမနမာနငငတြင ခငမာေသာ ေကာငးစြာ လပငနး လညပတေနေသာ ေတာငသ အသငးအဖြ႕မား မားစြာ မရေပ။ မညမပင ရေစကာမ အဖြ႔ဝငမားက ပငဆငေသာ တကၾကြသည ေတာငသအသငး အဖြ႕မား ျဖစေစရန စြမးေဆာငရည ထပမတညေဆာကမႈ ေကာငးစြာ ေဆာငရြကေပးရမည ျဖစသည။

ဥးတညက႑။ အာဟာရဆငရာ

ျမနမာနငင အာဟာရ ျပညဝမႈ။ အပငး ၁။ စာအပစာတမးမားက ေဝဖနသးသပျခငး

LEARN (Save the Children)

ရညရြယခက။ တနငငလး အတြက သာမက LIFTက စတဝငစားသည နယေျမမား အတြကပါ ရကၡာဖလမႈ၊ အသကေမြးမႈ၊ အာဟာရတ႔၏ အခငးခငးဆကစပမႈက နားလညေရးအတြက ျမနမာနငင၏ ရကၡာႏင အာဟာရဆငရာ ကနးဂဏနး အခကအလကမားက သးသပရန ျဖစသည။ လကရ အမးသားအဆင၊ ျပညနယ/တငးအဆင၊ ၿမ႕နယ၊ ရပရြာအဆငရ ဌာနအသးသးက ေကာကယထားေသာ ရကၡာႏင အာဟာရ ဆငရာ ပထမတနး ႏင ဒတယတနး ကနးဂဏနး အခကအလကမားက သးသပကာ လကရျမနမာနငင အေျခအေနက တငျပရန ႀကးပမးထားသည။

ေတြ႔ရခကမား။ အာဟာရ မျပညဝမႈက ျဖစေစေသာ အေၾကာငးအခကမား၊ ယငးတ႕က သကေရာကမႈ ရေနသည ရကၡာဖလမႈ၊ ေစာငရာကမႈ၊ ပတဝနးကင အေျခအေန စသညတ႕ႏင၊ တဖန ယငးတ႕က သကေရာကေနသည ဆငးရမႈ၊ အရငးအႏး၊ အေျခခ စးပြားေရး လမႈေရး အေျခအေနမားက လကလမးမမမႈ စသညတ႔က တငျပထားသည။ ဤအစရငခစာသည ျမနမာနငင၏ ရကၡာႏင အာဟာရဖလမႈႏငပတသက၍ သရသညမားက သာမက မသရသညမားကလညး တငျပကာ ေနာငသေတသနျပရမည နယပယမားကလညး ေထာကျပရန ရညရြယသည။ အပငး၂တြင လြနခေသာ ငါးႏစအတြငး ျမနမာနငင၏ ရကၡာႏင အာဟာရဖလမႈ အေျခအေနဆငရာ ဗဟအဆင ကနးဂဏနး အခကအလကမားက တငျပထားသည။ အပငး၃၊ ၄၊ ၅တ႔တြင LIFTကစတဝငစားသည နယေျမမားျဖစေသာ ကမးရးတနး/ျမစဝကြၽနးေပၚ၊ အပပငးဇန၊ ေတာငတနးေဒသ တ႔အတြကပါ ရကၡာဖလမႈ၊ အသကေမြးမႈ၊ အာဟာရတ႔၏ ကနးဂဏနး အခကအလကမားက တငျပထားသည။ အပငးတငးတြင အာဟာရမျပညဝမႈ ဆငရာ ကနးဂဏနး အခကအလကမားက ဥးစြာ တငျပထားသည။ ထေနာက အာဟာရမျပညဝျခငး၏ အေၾကာငးအခကမားက အေရးပါမႈအလက စစဥေဖာျပထားသည။

ျမနမာနငင အာဟာရ မျပညဝမႈ။အပငး၂။ LIFT ၏၂ဝ၁၃ အမေထာငစ စစတမးက ဒတယအဆင သးသပျခငး

LEARN (Save the Children)

ရညရြယခက။ LIFT စမခကနယေျမမားတြင အာဟာရ မျပညဝမႈက ျဖစေစေသာ အေၾကာငးအခကမား၊ ကေလးသငယ အာဟာရအေျခအေန ႏင LIFT၏ စမခကအရ အျခားအေရးႀကးေသာ အခကမား (ဝငေငြ၊ အသကေမြးမႈ၊ ရကၡာဖလမႈ၊ ေရ၊ ပတဝနးကငႏင တကယရညသန႔ရငးေရး စသည)တ႔ မညသ႕ခတဆကမႈရသည တ႔က ပမ နားလညေစရန LEARNသည LIFT၏၂ဝ၁၃ အမေထာငစစစတမးပါ အာဟာရဆငရာ အခကမားက ဒတယအဆင သးသပခသည။ ဤသးသပခကမ ေတြ႕ရခကမားက တငျပရနျဖစသည။

179|

ေတြ႔ရခကမား။ ၂ဝ၁၃တြင LIFT စမခကနယေျမမား၌ ငါးႏစေအာက ကေလးသငယ အမားစမာ အာဟာရ မျပညဝၾကေပ။ ကေလး၁ဝေယာကတြင ေလးေယာကခန႔က ပညကၾကသည။ ရစရာခငႏႈနးခန႔မာ ဆးရြားစြာ အာဟာရ မျပညဝၾကေပ။ အေထာကအထားမားအရ ကေလးငယမားမာ ပမနလလ ဖားနာေနၾကသည၊ လြနခေသာ ႏစပတအတြငး ဝမးပကဝမးေလာ ျဖစခသည။ ထ႔ျပင ကေလးမား၏ အစားအေသာကမားမာ အာဟာရ ရရမႈ နညးပါးလသည။ LIFT စမခကနယေျမမား၌ အသက ၆လမ ၂၃လအတြငးရ ကေလးငယမား၏ ငါးပတပခန႔သာ လေလာကသည အမးအမညစ အစားအေသာကမားက စားသးၾကရသည။ LIFT စမခကနယေျမအားလး၌ အာဟာရ မျပညဝမႈႏႈနး ျမငေနေသာလညး ဇနနယေျမအလက ကြာျခားခကမားလညး ရေနသည။ ေတာငတနးေဒသတြင ပညႇကမႈႏႈနး ျမငမားေသာလညး ခည႔န႔မႈႏႈနး နမသည။ ဝမးပကဝမးေလာျဖစမႈမာ ကနဇနႏစခထက ပမားသည။ ခငးျပညနယတြင ပညႇကမႈႏႈနး ႏင ဝမးပကဝမးေလာျဖစမႈႏႈနးမာ အျမငဆးျဖစသညျပင အစားအေသာက အမညစစြာ စားေသာကရမႈ အနမးဆးျဖစ သည။ အပပငးဇနမာ ပညႇကမႈႏႈနး အလယအလတသာရၿပး ခညန႔မႈႏႈနးျမငသည။ ဝမးပကဝမးေလာျဖစမႈမာ အပပငးဇနတြင ေတာငတနးေဒသ၊ ကမးရးတနး/ ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသတ႔ေလာက မမားေပ။ သ႔ေသာ ကနးဂဏနးအေနအထားအရ ေျပာပေလာကေအာင ျခားနားျခငးမရေပ။

အပပငးဇနတြင အသက ၁၂လမ ၂၃လအတြငးရ ကေလးမား၏ ၃ဝရာခငႏႈနးမာ လေလာကသည အမညစ အစားအေသာကမားက စားသးၾကရသည။ အသက ၆လမ ၁၁လအတြငးရ ကေလးငယ ၅ရာခငႏႈနးသာ ယခငေန႔က အပစေလးခအထက အစားအေသာကမားက စားသးခရသည။ ကမးရးတနး/ ျမစဝကြၽနးေပၚ ေဒသတ႔တြင အာဟာရမျပညဝမႈႏႈနးမာ အပပငးဇနႏင အၾကမးဖငးတညသည။ ငါးႏစေအာကကေလးသငယ သးပတပခန႔မာ ပညကေနၿပး ၁ဝရာခငႏႈနးခန႔မာ ခညန႔ၾကသည။ ဝမးပကဝမးေလာျဖစမႈမာ ကမးရးတနး/ ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသတြင ေတာငတနးေဒသေလာက မမားေပ။ ကမးရးတနး/ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသတြင အသက၆လမ ၁၁လအတြငးရ ကေလးငယမား၏ အစားအေသာကမာ အလြန႔အလြန ညဖငးသည။ အသကပႀကးေသာကေလးမား ပညႇကသညက ပေတြ႔ရၿပး အသကငယေသာ ကေလးမားက ပခညန႔ၾက သည။ အထးသျဖင အသက ၆လမ ၂၃လအတြငးရ ကေလးမားတြင ျဖစသည။ ႀကးထြားမႈ တ႕ဆငးရသညမာ ေရာဂါမၾကာခဏ ကေရာကျခငးေၾကာင ျဖစနငၿပး၊ ကေလးမား အသကပႀကးလာမ ပညႇကျခငးသည အာဟာရ အထးခ႕တျခငးေၾကာင ျဖစနငသည။ ထအခကက ကေလးမား ႏစႏစသားအရြယအထ၊ မခငမား ကယဝနေဆာငခန အတြငးတြင အာဟာရေကာငးမြနစြာ စားေသာကရန အေရးႀကးေၾကာငးက ျပေနသည။

ဥးတညက႑။ ေျမယာ

ရနကနဆငေျခဖး ေျမယာလႈပရားမႈ ႏင အသကေမြးမႈမား။ ထနးတပငၿမ႕နယ

GRET

ရညရြယခက။ ဆငေျခဖးျဖစေသာလညး ေကးလကေဒသျဖစေနေသးသည ေနရာတခတြင ၂ဝ၁၂ခႏစ လယယာေျမ ဥပေဒ ျပ႒ာနးၿပးေနာကပငး ေျမယာက႑လႈပရားမႈမားက စးစမးမည ျဖစသည။ ထ႔ျပင ထလႈပရားမႈမားႏင ေဒသ၏ အသကေမြးမႈမား အေျပာငးအလ မညသ႔ ဆကစပမႈရသညကလညး စးစမးမည။

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |180

ေတြ႔ရခကမား။ ၿမ႕ျပအသြငေျပာငးမႈျဖစစဥတြင အလားအလာေကာငးမားက ေတြ႕ရခရသည။ ဥပမာအားျဖင လယမေျမမအမေထာငစမားသည လယလပသားထက လပခပရေသာ စကမႈဇနမအလပမားက လကလမးမ လာၾကသည။ ၿမ႕ျပအသြငေျပာငးမႈျဖစစဥသည ေျမေဈးကလညး သကေရာကမႈရသည။ လမးမေပၚတြငသာမက ၾကားလမးအတြငးရ ေျမတဧက၏ေဈးသည တသကလး စကပးေရးလပ၍ရေသာ ဝငေငြထက မားစြာသာသည။ ထ႔အတ အလားအလာဆးမားလညး ရသည။ ရြာေျမမား အလြနေဈးတကလာသျဖင ဝငေငြအနညးဆးလမား လကလမးမမၾကေပ။ ၿမ႕ျပအသြငေျပာငးမႈျဖစစဥေၾကာင ထေနရာသ႔ လမားေျပာငးေရႊ႕လာၾကသျဖင ရြာေျမ ေရာ လယေျမအတြကပါ အၿပငအဆင ျဖစလာၾကသည။ ထေၾကာင ၿမ႕နယအတြငး ပကေနထငသမား မားလာနငသည။ ယငးတ႔သည အလြနထခကလြယသမား ျဖစလာၿပး ေသာကသးေရ၊ ကနးမာေရး၊ ပညာေရးစေသာ အေျခခ ဝနေဆာငမႈမားက လကလမးမမၾကပ လမႈေရးတြင မဝငဆန႔တတၾကေပ။

ျမနမာနငင ငါးေမြးျမေရး ေျမပင ဆငျခငး၊ ေျမေဈးကြက၊ ေျမယာ လပပငခြင လၿခမႈ

MSU, CESD, International Food Policy Research Institute

ရညရြယခက။ ျမနမာနငင ဧရာဝတျမစဝကြၽနးေပၚေဒသမ ေျမအသးခမႈ၊ ေျမယာ လပပငခြင လၿခမႈတ႔ႏင ပတသကေသာ စစတမးေတြ႕ရခကမားက တငျပထားသည။ ထ႕ျပင- ျမနမာနငင၏ ငါးေမြးျမေရးက လပငနးႀကးမားကသာ လႊမးမးထားသည၊ စပါးစကလယမားက ငါးေမြးျမေရးအတြက ေျပာငးလအသးချခငးက ဥပေဒအရ တားျမစထားသည ဟေသာ ေျမယာႏငပတသကေသာ အစဥအလာ အယအဆႏစရပကလညး စစေဆးထားသည။ ေျမေဈးကြကလႈပရားမႈ၊ ေျမေဈးကြက ႏင ေျမယာလပပငခြင လၿခမႈ၊ ေျမအသးခမႈ အေျပာငးအလတ႔၏ ပတသကဆကႏႊယမႈကလညး ေဖာျပရန အားထတထားသည။

ေတြ႔ရခက။ စစတမးေကာကယခ႔သည နယေျမမားတြင လယမ႔ေျမမ႔အမားအျပားရေနျပး ငါးေမြးျမေရး/ေရလပငနးတြင ပါဝငမႈနညးပါးလသည။ ငါးေမြးျမေရးက လပငနးႀကးမားကသာ လႊမးမးထားသည။ သ႔ေသာလညး ငါးကနငယ အေျမာကအျမား ရသညကလညး ေတြ႔ရသည။ ယငးတ႔မာ လပကြကငယ ေတာငသမား ငါးေမြးျမေရးတြင ပါဝငလာျခငး ပငျဖစသည။ ထ႔ျပင စကပးေျမမားက ငါးကနအျဖစ ေျပာငးလအသးချခငးက တငးၾကပသည လပထးမားျဖင ကန႔သတထားသည ဆေသာလညး ေဈးကြက၏ တြနးအားေၾကာငေရာ ေဈးကြကမဟတသည အငအားမား၏ အဆမတန တြနးအားေၾကာငပါ စပါးစကလယမားက ငါးကနအျဖစ ေျပာငးလထားျခငးက ေတြ႔ရသည။ ေျမယာအသးခခြင အားနညးမႈေၾကာင ဤသ႔ လပနငၾကျခငး ျဖစသည။ ထအေျခအေနမားက ျပငဆငနငမည မဝါဒမား လအပသည- (၁) စကပးေျမ အမးအစား သတမတနညးက လြယကေစျခငး အပါအဝင စကပးေျမ အသးျပမႈက ကန႔သတထားသည မဝါဒမားက ေျဖေလာေပးရန၊ (၂) ၂ဝ၁၂ခႏစလယယာေျမဥပေဒ ႏငအည တရားဝငစာရြကစာတမးမား လႊမးၿခမႈက တးခ႕ျခငးျဖင လကရေျမယာလပပငခြင လၿခမႈက အားျဖညေပးရန၊ (၃) အျငငးပြားမႈေျဖရငးေရး ပစစနစမားက အားျဖညေပးျခငးျဖင ေျမသမးဆညးမႈမားက မတျမနဆနေသာ ေျဖရငးခကမား ေပၚထြကလာေစရန ႏင ေနာငတြင အလားတ ျဖစရပမား ျဖစေပၚမလာေစရန။

ဥးတညက႑။ ေငြေၾကးဆငရာတြင အားလးပါဝငေစမႈ

ေငြက ပညာသားပါပါ အသးချခငး အေျခခေငြေၾကးပညာေပး စာေစာင

LIFT

ရညရြယခက။ ဤစာအပငယက ေကးလကေန လထအတြက အဓကထားကာ ျပစထားသည။ နားလည လြယေစရန ကာတြနးမား ဇာတလမးေလးမားျဖင အမေထာငစအဆင ေငြေၾကးကစၥရပမားအတြက အေျဖရာေပးထားသည ပညာေပးစာေစာငတချဖစသည။

181|

ဧရာဝတျမစဝကြၽနးေပၚ ေဒသတြင ေခးေငြ လကလမးမမႈ ႏင စကပးေရး ႏင ငါးေမြးျမေရး တ႔တြင အသးချခငး

MSU, CESD, International Food Policy Research Institute

ရညရြယခက။ ျမနမာ ေရလပငနး-စကပးေရးစစတမးပါ စကပးေရးေခးေငြမားက မညသ႔ ရရသည၊ အသးျပ သည ဆသည အခကအလကမားက သးသပတငျပထားသည။ ျမနမာလယယာဖြ႔ၿဖးေရးဘဏ (MADB)မ စကပးေရး ေခးေငြမား က မညသည အေျခအေနတြငမ ရရသည၊ မညသ႔ အသးျပသည၊ အျခားရငးျမစမားမ ေခးေငြမားက စကပးေရး ႏင ငါးေမြးျမေရးတ႔တြင မညသ႔ အသးျပသည၊ ရပရြာအတြငး အေထြေထြကစၥရပမားအတြက ေခးေငြမားက မညသ႔ ရရနငသည တ႔က ေဖာျပထားသည။

ေတြ႔ရခကမား။(၁)MADBသည စကပးေရးေခးေငြအတြက အေရးအႀကးဆးေသာ အရငးအျမစျဖစသည။ ေတာငသ အမားစအတြက သကသာေသာေခးေငြက ရရနငေစသည။ (၂) အလြတသေဘာ ေငြေခးသမား (မားေသာအားျဖင ေဆြမးမတေဆြမား၊ ေငြတးေခးစားသမား)မာ စကပးေရးေခးေငြရရသည အမားဆး ေတြ႔ရေသာ တရားမဝငအရငးအျမစ ျဖစသကသ အတးႏႈနးအႀကးဆးလညးျဖစသည။ လယေျမ အနညးဆးသာ ပငဆငသည၊ တဥးခငးအသးစရတ အနညးဆးျဖစသည အမေထာငစမားမာ ေငြေခးရန မယၾကညရဆး ျဖစေသာေၾကာင ဤအရငးအျမစမားကသာ အလြနမခေနရသည။ ထေၾကာင အရငးအျမစနညးပါးျခငး ႏင ေၾကြးဒဏပျခငး ဟေသာ ဝနထပဝနပး ႏစခက ထမးေနၾကရသည။ (၃) ကနသညမား၊ သြငးအားစ ဆငရငမားက ထတမေခးေသာေၾကာင စကပးေရးတြင ထြကကနႏင ခပထားသည ေခးေငြမာ မမားလေပ။ သ႔ေသာ ငါးေမြးျမေရးတြငမ ဤေခးေငြမးက ငါးကနသညမား၊ လပငနးႀကးမားထမ လကလမးမနငသည။ ဤေခးေငြမားသည ေခးယသအတြက အကးရသည။ အေၾကာငးမာ ေခးေငြပမာဏႏင ထတေခးခနတ႔မာ တရားမဝငရငးျမစမားထက သာသညျပင ပမးမအတးႏႈနးမာ နညးေသာေၾကာင ျဖစသည။ (၄) အေသးစားေငြေၾကးလပငနး၊ သမဝါယမ စသညတ႔ထမ ေခးေငြလကလမးမမႈမာ ၂၁၁၁မ ၂ဝ၁၆အတြငး ထးတကလာသည။ ဤသညမာ အလြနေကာငးေသာ တးတကမႈတရပ ျဖစေသာလညး ယငးေခးေငြမားက စကပးေရး ႏင ငါးေမြးျမေရး တ႔တြင ရငးႏးျမပႏမႈမာ အနညးငယသာရသည။ ေတာငသအမေထာငစမား၏ လအပခကႏင ကကညေအာင လပေဆာငေပးသငသည။

LIFT၏ အေသးစား ေငြေၾကးစမခကမား အကျဖတခက

M-CRIL (Micro-credit Ratings International Limited)

ရညရြယခက။ အေသးစားေငြေရးေၾကးေရးအဖြ႕မားျဖစသည Pact Glob-al Microfinance Fund (PGMF)၊ Gret ၊ Proximity Designs (IDE)တ႔မ စမခကကာလေကာလြနသညတင ေငြေၾကးဝနေဆာငမႈ ဆကလကေပးေနေသာ စမခက ၅ခ၏ သငခနးစာမား၊ အေကာငးဆးနညးနာမားက အကျဖတရန ျဖစသည။ ဤျပငပအကျဖတမႈမ ေတြ႕ရခကမားသည LIFT ႏင မတဖကမား ပမထေရာကေသာ အေသးစားေငြေၾကး စမခကမားက အေကာငအထညေဖာနငရန ႏင ျမနမာ အေသးစားေငြေၾကးက႑က ပမေကာငးမြနေသာ ဝနေဆာငမႈမား ေပးနငရန အေထာကအကျပမည ျဖစသည။

ေတြ႔ရခကမား။ ေဒသခNGO ၃ခက မမဘာသာ ရငသနနငေသာ အေသးစား ေငြေၾကးအဖြ႕မား ျဖစေအာင စြမးေဆာငရည တညေဆာကေပးရန ရညရြယသည PGMF စမခကသးခ၏ ေငြေၾကး ႏင လပငနးေဆာငရြကမႈ အခးသည ေရရညတညတကာ စမခကကာလေကာလြနသညတင ေဆာငရြကသြားနငမည ျဖစသည။ ဤစမခက အားလးသည လပငနးအရ မမဘာသာ ရပတညနငမႈက စမခကအေစာပငးတြငပင ရရခၿပး ေငြေၾကးအရ မမဘာသာ ရပတညနငမႈက တႏစအတြငး ရရခသည။ ထ႔အတ GRET သညလညး လပငနးအရေရာ ေငြေၾကးအရပါ မမဘာသာ ရပတညနငၿပျဖစသည။ သ႔ေသာ Proximity မာမ အျခားရငးျမစမားမ နညးပညာ အေထာကအပမားရေနသျဖငသာ ေငြေၾကးအရ ရပတညနငျခငး ျဖစသည။

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |182

ဥးတညက႑။ ႀကႀကခနငမႈ

ဧရာဝတ ျမစဝကြၽနးေပၚ ေဒသ၏ မဟာဗဟာေျမာက ႀကႀကခနငမႈ အကျဖတခက

Mercy Corps

ရညရြယခက။ ျမနမာနငင ဧရာဝတျမစဝကြၽနးေပၚေဒသမ အမေထာငစမား၊ ရပရြာမားသည ေဘးဒဏမားႏင ႀကေတြ႕ရပါက သငယနငစြမး၊ တ႔ျပနနငစြမး၊ လကေလာနငစြမး၊ ေျပာငးလနငစြမး ရမရ၊ ရလဒေကာငးမား ထြကေအာင လပနငမနငက အကျဖတရန ျဖစသည။ Mercy Corps၏ ႀကႀကခနငမႈ မဟာဗဟာ ေျမာက အကျဖတခကလပငနးစဥက အသးျပက ဧရာဝတျမစဝကြၽနးေပၚေဒသရပရြာမားရ လမႈေရး၊ ပတဝနးကင၊ စးပြားေရးစနစမားက အကျဖတမည။ ဤအေျခအေနမားသည ေဘးဒဏမားမ ထခကလြယမႈ၊ အမေထာငစမား၏ လမႈသခက မညသ႔ ၿခမးေျခာကသညတ႔က အကျဖတမည။

ေတြ႔ရခကမား။ ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသ၏ ရာသဥတႏင ေျမျပငအေနအထားတ႔က ဤေဒသက ေဘးသင ေစနငသည။ သ႔ေသာ စကပးေရးအထြကႏႈနးနမမႈ၊ ေၾကြးၿမ၊ ေရရညမခေသာ ငါးဖမးဆးနညးမား၊ လငျမနစြာ ေတာျပနးမႈစသည စနေခၚမႈမားကလညး အထးသျဖင လပကြကငယေတာငသမား လယမေျမမ အမေထာငစမားက ပမထခကေစသည။ တာဝနရသမား/ပတသကဆကႏြယသမားသည ယငးေဘးဒဏမား၏ သကေရာကမႈက ေလာခလပါက လထက တ႕ျပနရနသာ မေတြးေခၚေစပ ႀကတငေမာေတြးကာ စမတတေအာင ကညေပးသငသည။ အသအျမင၊ လကလမးမမႈ၊ ကြနရကမား၊ ဆးျဖတတတမႈ၊ စြမးေဆာငရည တညေဆာကမႈ စသညတ႔က ဥးတညကာ ေဆာငရြကသငေၾကာငး အစရငခစာက ေဖာျပထားသည။ ျမစဝကြၽနးေပၚေဒသ၏ အကျဖတမႈ၏ ေတြ႔ရခကမားအရ အသကေမြးမႈရလဒေကာငးမား ထြကေပၚလာရနမာ ေျမယာစမအပခပမႈ အသြငေျပာငးရမညအျပင အေထာကအပျပေသာ အေျခခအေဆာကအအလညး ရရနလအပသည။

ဥးတညက႑။ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာေရး

ျမနမာနငင ရနကနျမ႕ အနးတဝကမ ေကးလက-ၿမ႕ျပ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာမႈ

MSU, CESD, International Food Policy Research Institute

တာဝန။ ရနကနၿမ႔ဝနးကင ျမ႕နယ ၄ခမ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာမႈ၊ ေရႊ႕ေျပာငး သြားလာသမား၏ ထးျခားမ မားက စးစမးကာ ျပညတြငးေရႊ႕ေျပာငးသြားလာမႈက ကငတြယရနျဖစသည။

ေတြ႔ရခကမား။ ၂ဝ၁ဝခႏစကတညးက ရနကနၿမ႕အနးဝနးကငတြင ေကးလက-ၿမ႕ျပ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာမႈ မယနငေလာကေအာင မားျပားလာသည။ ျပညပ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာမႈထကပင ပမ အေရးႀကးလာသည။ အမေထာငစမား၏ အရငးအျမစ၊ အသကေမြးမႈ မဟာဗဟာ၊ ကားမ စသညတ႔ မညသ႔ပင ကြာျခားေသာလညး ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာလမႈမာ မကြာျခားလေပ။ သ႔ေသာ လပကြကငယေတာငသ အမေထာငစမားသည ေတာငသၾကးမား၊ လယမေျမမ အမေထာငစမားထက ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာသ အနညးငယပ၍ မားသည။ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာသ ၈ဝရာခငႏႈနးေကာက အမသ႔ ေငြမနမန ျပနပ႔ၾကသျဖင ၿမ႕ျပမလပခ သည စနငေဆာငးနငေအာင ရရသညဟ ဆရမညျဖစေသာလညး၊ လပနငကငနငအရြယမား လယယာလပငနး တြင သသာစြာေလာကသြားသညကလညး ေဖာျပေနသည။ သ႔ေသာ ယငးဟာကြကက ပမ ေဝးလေသာ အလပအကင အခြငအလမး ပနညးသည ေနရာမားမ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာသမားက တစတတေဒသအားျဖင အစားဝငထးေနၾကသည။

183|

ျမနမာ ျပညပ ေရႊ႕ေျပာငး သြားလာသမားအတြက တငၾကားခက ေျဖရငးသည ပစစနစမား

ILO

ရညရြယခက။ ဤစာတမးသည သးျခားေရႊ႕ေျပာငးသြားလာမႈကစၥရပတခ အတြက နညးပညာသြငးအားစ ျဖစသည။ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာသမား၏ တငၾကားခကေျဖရငးသည ပစစနစမားဆငရာ နငငတကာ ဥပေဒမေဘာငမား၊ လမးညႊနခကမားက ေဖာျပထားသည။ လကရအေနအထားတြင ျမနမာ ေရႊ႕ေျပာငး သြားလာသမား ရရနငမည ပစစနစမာက သးသပထားၿပး အျခားနငငမားမ နညးနာေကာငးမားကလညး ဥပမာ ေပးထားသည။

ေတြ႔ရခကမား။

(၁) ဝနႀကးဌာန၏ တငၾကားခကေျဖရငးသည ပစစနစသည ျပညပေရႊ႕ေျပာငးသြားလာသမား၏ တငၾကားခကက လကခသည ဗဟစနစျဖစသည။ ယငးပစစနစက အားျဖညကာ နေပါ၊ ဖလစပင၊ သရလကၤာ နငငတ႔မ အလားတ ယငးပစစနစမား၊ ဥပေဒမားကလညး ေလလာသငသည။

(၂) ဥပေဒအရ၊ အပခပမႈအရ အေရးယ မေဆာငရြကမ အျငငးပြားမႈ ေျဖရငးျခငး၊ ညနႈငးျခငး၊ အျခားနညးမားျဖင ေဆာငရြကျခငးတ႕က လပသငသည။ အျခားနငငမားတြင အစးရဌာနတခခ သ႔မဟတ တရားရးသ႕ မတပမတငမကာလတြင သကဆငရာ တာဝနရသမားက အလြတသေဘာနညးျဖင ေျဖရငးရာ၍ ပါဝငၿမျဖစသည။ ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာ သမား၏ တငၾကားခကက အလြတသော ေဆြးေႏြးညႏႈငးရန နညးလမးခနထားျခငးသည အကးရသည။ အေၾကာငးမာ အမႈအမားစက ေငြကနေကးကသကသာစြာျဖင အလငအျမန ကငတြယနငေသာေၾကာင ျဖစသည။

(၃)ျပညပအလပအကငဆငရာဥပေဒ၊ သမၼတညႊနၾကားခကမား၊ ဝနႀကးဌာန၏ လပထးလပနညးမား၊ နငငျခားေရးဝနႀကးဌာန၏ လမးညႊနခကမားသည သရးကယစားလယမားက ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာသ လပသားမားအား ကာကြယေပးရန၊ ယငးတ႔၏ တငၾကားခကမားက ကငတြယရန တာဝနလႊအပထား သငသည။

(၄) လကရစနစ၏ အဓကဟာကြကမာ ေအးဂငလကခြမား၊ လငစငမပြစားမားအား တငၾကားခကမားက ကငတြယရမည စနေခၚမႈျဖစသည။ ယငးတငၾကားခကတ႔က ကငတြယရန အေကာငးဆး မဝါဒႏင လပထး လပနညးမား သေဘာတထားျခငး မရေသးေပ။

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |184

161

ေမာမနးခက၂ဝ၁၈ ခႏစတြင LIFT သည တထြငဆနးသစျခငးႏင သငယျခငးဆငရာတြင အားလးႏငသကဆငေသာ အေရးပါေသာ ေျပာဆ ပငခြငရသႏင ၾကၾကခႏငစြမးရေသာ

ဆငးရသားအကးျပ ေကးလကေဒသ ဖြ႕ၿဖးေရးမဝါဒတြင ပါဝငေဆာငရြကႏငမည စငျမငတစချဖစသည

ပနးတငျမနမာနငငရ ဆငးရမြေတသ၊ အငတေဘးဒဏခရသတ႔႔က သသာစြာေလာခရနဟေသာ အမးသားပနးတငက

အေထာကအကျပရန

တာ၀နျမနမာနငငရ ႏြမးပါးသမား၏ ေရရညတညတသည အသကေမြးမႈ လပငနးမားႏင ၾကၾကခႏငစြမးက

ပမအားေကာငးလာေစရန

ေကးလက အမေထာငစမား

၀ငေငြတးတကျခငး

လပကြကငယ ေတာငသမား၊ လယမေျမမမားႏင ပတသကေသာ မ၀ါဒႏင သကဆငသည

အေထာကအထားမားက ျပစျခငး

လပကြကငယ ေတာငသမားအတြက ေစးကြကလကလမးမမႈႏင ေစးကြကအေျခအေန

ပမေကာငးမြနလာျခငး

လပကြကငယ ေတာငသမား၏ ေရရညခေသာ စကပးေရးႏင လယယာအေျချပ ကနထတလပငနးမား

မားျပားလာျခငး

လပကြကငယ ေတာငသမားႏင လယမေျမမမားအတြက လယယာျပငပ အလပအကငမား

မားျပားလာျခငး

လပကြကငယ ေတာငသမားႏင လယမေျမမမား အတးႏႈနးသကသာၿပး လအပခကႏင ကကညေသာ

ေငြေၾကး၀နေဆာငမႈမားက ပမလကလမးမလာျခငး

လပကြကငယ ေတာငသမားႏင လယမေျမမမားအတြက အာမခခကရေသာ သယဇာတမားက

ေရရညလကလမးမမႈ

ရကၡာႏင အသကေမြးမႈဖလေရးက အေထာကအပျပႏငသည ေဒသခစြမးေဆာငရညက

အားေကာငးေစျခငး

ေကးရြာအေျချပ လပငနး ေဆာငရြကမႈမား

တကလမး ထြကခြာ ေတာငထား

အရပဘက လမႈအဖြ႕အစညးက

အားေကာငးေစျခငး

ကား/မ တနးတညမမႈႏင

လမႈေရးတြင အားလးပါ၀ငေစမႈ

အဟာရ၊ ပတ၀နးကငသန႔ရငးေရးႏင တကယရည သန႔ရငးေရးဆငရာ အေလအကငမား

ပမေကာငးမြနလာျခငး

ဆငရႏြမးပါးေသာ ေကးလကအမေထာငစမား ေခာကခားမႈမား၊ ဖစးမႈမား အကးျဖစထြနးဖြယ

မရေသာ အေျခအေနမားေၾကာင ထခကလြယမႈမားက ေလာချခငး

လအပခကႏင ကကညေသာ ေငြေၾကးပပးမႈက ခ႕ထြငျခငး

အစးရႏင ပးေပါငးေဆာငရြကျခငး

ပဂၢလက က႑ပါ၀ငမႈက ပပးျခငး (သြငးအားစမားေပးျခငး)

ပဂၢလက က႑က ထြကကန ၀ယယႀကတခြမႈက

ေထာကပျခငး

သးျခားကြနရကမား၏ ၾသဇာသကေရာကမႈက

စစညးရယျခငး

အမးသားအဆင အေၾကာငးအရာအလက

လပငနးအပစမားက ေထာကချခငး

ေဒသခ ကစၥရပအလက စညးရးလႈ႕ေဆာေသာ

အပစမားက ေထာကချခငး

အကျဖတေရးႏင သငယေရးတြင အစးရႏင ထေတြ႕ေဆာငရြကျခငး

အမးသမးမား၊ အမးသား၊ ကေလးမား အာဟာရ တးတကေကာငးမြနျခငး

ေကးလကဖြ႕ၿဖးေရးက ဥးစားေပးသည မ၀ါဒမားႏင ျပညသ႔ဘ႑ာ သးစြမႈ တးတကေကာငးမြနျခငး

ေျပာငးလမႈဆငရာ သအရ

ေနာကဆကတြ ၈။ ေျပာငးလမႈသအရ

185|

LIFT ႏစပတလည အစရငခစာ ၂ဝ၁၆ |186

အသကေမြးဝမးေကာငးမႈႏင႔ စားနပရကၡာဖလေရး ရနပေငြUNOPS ရနပေငြ စမခန႔ခြမႈရး

အမတ ၁၂ (အ)၊ ျပညသ႔လမး၊ ၇မင၊ မရမးကနးၿမ႕နယ၊ ရနကန

ဖနး ။ ။ ဝ၁ - ၆၅၇ ၂၈ဝ~၇၊ ဖကစ ဝ၁ - ၆၅၇ ၂၇၉

အးေမးလ ။ ။ [email protected] | facebook.com/liftfund | twitter.com/liftfund

LIFT က ကလသမဂၢ စမကနးဝနေဆာငမႈရးမ စမခန႔ခြသည။