Ünİte: kurtulu Ş savaŞi konu: sava ş dönemi...kâzım karabekir paşa’yı, doğu cephesi...

İLKÖĞRETİM 8 T.C. İNK. TAR. ve ATATÜRKÇÜLÜK

7

ÜNİTE: KURTULUŞ SAVAŞI KONU: Savaş Dönemi ÖRNEK SORULAR VE ÇÖZÜMLERİ 1. Aşağıdakilerden hangisi TBMM Hükümeti’nin Kurtuluş Savaşı’nda mücadele ettiği cephelerden

biri değildir?

A) Çanakkale Cephesi B) Batı Cephesi C) Doğu Cephesi D) Güney Cephesi

Çözüm: 19 Mayıs 1919’da başlayan, Türk milletinin bağımsızlık mücadelesine Kurtuluş Savaşı denir. Bu savaş Doğu, Batı ve Güney cephelerinde yapıldı. Doğu Cephesi’nde Ermenilerle çarpışıldı. Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan sonra Ermeniler, Doğu Anadolu’da halkımıza karşı toplu katliamlara başlayınca TBMM Kâzım Karabekir Paşa’yı, Doğu Cephesi komutanlığına atadı. Yapılan savaşlar sonucu Ermeniler yenildi. Güney Cephesinde, Fransızlarla çarpışıldı. Antep, Maraş ve Urfa’da kurulan Kuvayımilliye birlikleri Fransızları yenilgiye uğrattılar. Batı Cephesi’nde İngilizlerin desteğindeki Yunanlılarla savaşıldı. 15 Mayıs 1919 da İzmir’in işgali ile başlayan savaşlar en çetin ve en uzun süreli, cephe savaşlarıdır. A seçeneğinde verilen Çanakkale Cephesi ise Kurtuluş Savaşı’nda değil I.Dünya Savaşı’nda savaşılan bir cephedir. Doğru seçenek A’dır. 2. Kuvayımilliye birlikleri Güney Cephesi’nde aşağıdaki devletlerden hangisiyle mücadele

etmiştir?

A) Yunanistan B) İngiltere C) Fransa D) Rusya Çözüm: Kuvayımilliye birlikleri Güney Cephesi’nde Fransa ile mücadele etmiştir. Antep, Urfa ve Maraş’ta kurulan Kuvayımilliye birlikleri Fransızları yenilgiye uğrattı. Fransızlar 12 Şubat 1920’de Maraş’ı 11 Nisan 1920’de Urfa’yı boşalttılar. Güney Cephesi’nde savaş Ankara Antlaşması ile sona erdi. (20 Ekim 1921) Antalya yöresini işgal eden İtalyanlarla ciddi bir çatışma olmadı. Onlarda kendiliğinden Antalya ve Konya’yı terk etti. Doğru seçenek “C” dır. 3. TBMM Hükümeti tarafından kurulan düzenli ordunun kazandığı ilk zafer aşağıdakilerden

hangisidir?

A) I.İnönü Muharebesi B) II.İnönü Muharebesi C) Sakarya Meydan Muharebesi D) Başkomutanlık Meydan Muharebesi

Çözüm: Düzenli ordunun kazandığı ilk zafer I.İnönü Muharebesidir. Yunanlılar, Çerkez Ethem’le uğraşan Türk ordusunun bu durumundan faydalanarak Eskişehir’in batısındaki İnönü’ye kadar geldiler. Batı Cephesi komutanı Albay İsmet Bey, emrindeki kuvvetlerle Yunanlılar’ı bozguna uğrattı (10 Ocak 1921) Bu zaferle; TBMM Hükümeti’nin gücü arttı. Türk halkının morali yükseldi. İtilaf Devletleri bu savaşın sonucunu görüşmek üzere Londra’da bir konferans düzenlediler. Sevr Antlaşması’nın maddelerini değiştirerek kabul ettirmek istedilerse de Türk hükümeti reddetti. Bu zaferden sonra Sovyet Rusya ile Moskova Antlaşması imzalanarak doğu sınırımız büyük oranda çizilmişti. Doğru seçenek “A” dır.


8

4. Londra Konferansı sonuçsuz kalınca Yunanlıların – Eskişehir ve Afyon’u alarak Ankara’ya giden yolları kontrol altına almak – Ankara’yı alarak TBMM’yi dağıtmak – Sevr Antlaşması’nı Türkler’e zorla kabul ettirmek, amacıyla taarruza geçmeleri sonucunda hangi savaş yapılmıştır?

A) I.İnönü Savaşı B) II.İnönü Savaşı C) Sakarya Savaşı D) Başkomutanlık Meydan Savaşı

Çözüm: Londra Konferansı sonuçsuz kalınca İtilaf Devletleri’nin kışkırtmasıyla Yunanlılar yeniden saldırıya geçti. Amaçları Eskişehir ve Afyon’u alarak Ankara’ya giden yolları kontrol altına almak, Sevr Antlaşması’nı Türklere zorla kabul ettirmekti. Yunanlılar, Batı Anadolu’daki kuvvetlerini iyice takviye ederek saldırıya geçtiler. 27 Mart – 1 Nisan tarihleri arasında yapılan II.İnönü Savaşı’nda Türk ordusu karşısında mağlup olarak geri çekildiler. Doğru seçenek “B” dir. 5. Aşağıdakilerden hangisi Sakarya Meydan Muharebesi’nin sonuçlarından biri değildir?

A) Kars Antlaşması’nın imzalanması B) Gümrü Antlaşması’nın imzalanması C) Mustafa Kemal’in Mareşallik rütbesini alması D) Yunan ileri hareketinin durdurulması

Çözüm: İnönü Muharebeleri’nde yenilgiye uğrayan Yunanlılar, yeniden harekete geçtiler. Hedefleri Ankara’yı almaktı. Bu arada Afyon, Kütahya ve Eskişehir Yunanlılar’ın eline geçti. TBMM Mustafa Kemal’i Başkomutanlığa atadı. 23 Ağustos 1921’de başlayan ve 22 gün süren savaş 13 Eylül 1921’de zaferimizle sonuçlandı. Bu zaferin sonunda; Kars Antlaşması imzalandı. Yunan ileri hareketi durduruldu. TBMM Mustafa Kemal’e “Gazilik unvanı ve Mareşallik” rütbesi verdi. Ancak Gümrü Antlaşması’nın imzalanması bu zaferin sonuçlarından biri değil, Doğu Cephesi’nde kazanılan savaşın sonucudur. Doğru seçenek “B” dir. 6. Aşağıdaki yerlerden hangisi savaş yapılmadan kurtarılmıştır?

A) Doğu Anadolu B) Batı Anadolu C) Doğu Trakya D) Güneydoğu Anadolu

Çözüm: Doğu Anadolu, Batı Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri savaşılarak kurtarılmıştır. Ancak Doğu Trakya savaşılmadan Mudanya Ateşkes Antlaşması’yla düşman işgalinden kurtarılmıştır. 11 Ekim 1922’de yapılan Mudanya Ateşkes Antlaşması’na göre; Türkiye ve Yunanistan arasındaki savaş sona ermiş, Doğu Trakya boşaltılarak TBMM Hükümeti’ne teslim edilmiştir. Kısacası, Doğu Trakya toprakları diplomatik bir başarı ile savaşılmadan ele geçirilmiştir. Doğru seçenek “C” dir.

T.C. İNK. TAR. ve ATATÜRKÇÜLÜK İLKÖĞRETİM 8

9

7. Başkomutanlık Meydan Savaşı’nı, Sakarya Meydan Savaşı’ndan ayıran en önemli özellik aşağıdakilerden hangisidir?

A) Savaşı Mustafa Kemal’in yönetmiş olması B) Düşmanın daha fazla kayıp vermesi C) Düşmanı yurttan söküp atmaya yönelik olması D) Daha kısa sürmesi

Çözüm: Başkomutanlık Meydan Savaşı’nı Sakarya Meydan Muharebesi’nden ayıran en önemli özellik “Düşmanı yurttan söküp atmaya yönelik olmasıdır.” Sakarya’da kazanılan büyük zaferden sonra TBMM yurdumuzun tamamen düşmandan temizlenmesine karar verdi. 25 Ağustos 1922’de taarruza başlayan Türk ordusu 30 Ağustos 1922’de “Başkomutanlık Meydan Muharebesi” ile düşmanın büyük bir bölümünü yok etti. 9 Eylül 1922’de İzmir’e girildi. 19 Mayıs 1919’da başlayan kurtuluş mücadelemiz İzmir’in kurtarılmasıyla son buldu. Doğru seçenek “C” dir.

8. Aşağıdakilerden hangisi Lozan Barış Antlaşması’yla sağlanmıştır?

A) Boğazlar Komisyonu’nun kaldırılması B) Fransa’nın TBMM Hükümeti’ni tanıması C) Hatay’ın Anavatan’a katılması D) Kapitülasyonların kaldırılması

Çözüm: 24 Temmuz 1923’te Lozan Barış Antlaşması imzalandı. Bu antlaşmaya göre; – Yunanistan’la olan sınırımız, Mudanya Ateşkes Antlaşması’ndaki şekliyle kabul edildi. – Kapitülasyonlar kaldırıldı. – Yunanistan savaş tazminatı olarak Karaağaç’ı Türkiye’ye verdi. – Suriye sınırı, Ankara Antlaşması’ndaki şekliyle kabul edildi. – Boğazların kontrolü, Türkiye’nin başkanlığında bir komisyona bırakıldı. Boğazlar Komisyonu’nun kaldırılması daha sonra yapılan Montrö Sözleşmesiyle, Fransa’nın TBMM ’yi tanıması Ankara Antlaşması’yla, Hatay’ın Anavatan’a katılması da 1939’da gerçekleşti. Doğru seçenek “D” dir.


10

1. TBMM’nin kararıyla ilk olarak hangi cephede savaşılmıştır?

A) Doğu Cephesi’nde B) Batı Cephesi’nde C) Güney Cephesi’nde D) Galiçya Cephesi’nde

2. Kurtuluş Savaşı’nda Fransızlar güney

illerimizden hangi antlaşmayı imzala-yarak çekilmiştir? A) Kars Antlaşması B) Ankara Antlaşması C) Moskova Antlaşması D) Gümrü Antlaşması

3. Mudanya Ateşkes Antlaşması ile hangi

savaş sona ermiştir?

A) I.Dünya Savaşı B) Balkan Savaşları C) Kurtuluş Savaşı D) Trablusgarp Savaşı

4. Mudanya Ateşkes Antlaşması TBMM

Hükümeti’nin kazandığı siyasi bir zaferdir. Bu antlaşma ile “Türk’ün aziz vatanının paylaşılma tasarıları” sonuçsuz kalmıştır.

Buna göre, Mudanya Ateşkes Antlaşması ile aşağıdaki antlaşmalardan hangisi geçerliliğini kaybetmiştir?

A) Gümrü Antlaşması B) Moskova Antlaşması C) Ankara Antlaşması D) Mondros Ateşkes Antlaşması

5. Mudanya Ateşkes Antlaşması ile bazı bölgeler savaş yapılmadan kurtarılmıştır.

Aşağıdakilerden hangisi bunlardan biri değildir?

A) İzmir B) İstanbul

C) Boğazlar D) Doğu Trakya

6. Aşağıdaki olaylardan hangisiyle Türk

devletinin bağımsızlığı bütün dünya devletleri tarafından tanınmıştır?

A) Ankara Antlaşması’yla B) Lozan Barış Antlaşması’yla C) Gümrü Antlaşması’yla D) Mudanya Ateşkes Antlaşması’yla

7. Kurtuluş Savaşı sırasında, TBMM temsil-

cilerinin de katıldığı Londra Konferansı aşağıdaki olaylardan hangisinin sonucunda toplanmıştır? A) I.İnönü Savaşı B) II.İnönü Savaşı C) Sakarya Meydan Savaşı D) Mudanya Ateşkes Antlaşması

8. İstanbul, Boğazlar ve Doğu Trakya

aşağıdaki antlaşmalardan hangisiyle TBMM Hükümeti’ne bırakılmıştır?

A) Gümrü Antlaşması B) Lozan Barış Antlaşması C) Mudanya Ateşkes Antlaşması D) Moskova Ateşkes Antlaşması


11

9. Mudanya Ateşkes Antlaşması’nın imzalanmasına neden olan savaş aşağıdakilerden hangisidir?

A) I.İnönü Savaşı B) II.İnönü Savaşı C) Sakarya Meydan Savaşı D) Başkumandanlık Meydan Savaşı

10. 11 Ekim 1922’de yapılan Mudanya

Ateşkes Antlaşması’nı aşağıdaki devletlerden hangisi imzalamamıştır?

A) İngiltere B) Fransa

C) İtalya D) Almanya

11. Lozan Barış Antlaşması’nda Türkiye –

Suriye sınırımız belirlenirken aşağıdaki antlaşmalardan hangisi esas alınmıştır?

A) Kars Antlaşması B) Gümrü Antlaşması C) Ankara Antlaşması D) Moskova Antlaşması

12. Misak-ı Milli’nin uluslararası alanda ilk

olarak tanındığı antlaşma aşağıdakilerden hangisidir? A) Lozan Barış Antlaşması B) Mudanya Ateşkes Antlaşması C) Gümrü Antlaşması D) Ankara Antlaşması

13. Aşağıdakilerden hangisi I.İnönü Muharebesi’nin sonuçlarından biri değildir?

A) Türk halkının kurtuluş umudu arttı. B) TBMM Londra Konferansı’na davet

edildi. C) Rusya ile Moskova Antlaşması

imzalandı. D) Fransızlarla Ankara Antlaşması

imzalandı. 14. Aşağıdakilerden hangisi Sakarya zaferi

sonucunda gerçekleşmiştir?

A) Kars Antlaşması B) Moskova Antlaşması C) Gümrü Antlaşması D) Londra Antlaşması

15. Doğu sınırımız aşağıdaki antlaşmalardan

hangisiyle kesin olarak çizilmiştir?

A) Moskova Antlaşması B) Kars Antlaşması C) Gümrü Antlaşması D) Ankara Antlaşması

16. Aşağıdakilerden hangisi Kurtuluş

Savaş’ımızda yer alan muharebelerden biri değildir?

A) Sakarya Meydan Savaşı B) II.İnönü Savaşı C) Çanakkale Savaşı D) Başkumandanlık Meydan Savaşı


12

17. Aşağıdakilerden hangisi Sakarya Meydan Savaşı’nın sonuçlarından biri değildir? A) Mustafa Kemal’e TBMM tarafından

Gazilik unvanı ve Mareşallik rütbesinin verilmesi

B) Ruslarla Moskova Antlaşması’nın yapılarak doğu sınırımızın güvence altına alınması

C) Fransızlarla Ankara Antlaşması’nın yapılarak güney sınırımızın çizilmesi

D) Kurtuluş Savaşı’nın kazanılacağına olan inancın artması

18. Lozan Barış antlaşması ile Yunanistan’

dan savaş tazminatı olarak alınan yer aşağıdakilerden hangisidir?

A) Lüleburgaz B) Karaağaç

C) Edirne D) İpsala

19. Aşağıdakilerden hangisi diğerlerinden

daha sonra gerçekleşmiştir?

A) Moskova Antlaşması’nın imzalanması B) Gümrü Antlaşması’nın imzalanması C) I.İnönü Zaferi’nin kazanılması D) İstiklâl Marş’ımızın kabulü

20. Mudanya Ateşkes Antlaşması’nı imzala-

yan Türk heyetinin başkanı aşağıdakiler-den hangisiydi?

A) Refet Paşa B) Salih Paşa C) İsmet Paşa D) Kâzım Karabekir Paşa

21. Kurtuluş Savaş’ımızda Doğu Cephesi’nde silahlı çatışmalar hangi antlaşma ile sona ermiştir?

A) Ankara Antlaşması B) Gümrü Antlaşması C) Mudanya Ateşkes Antlaşması D) Lozan Barış Antlaşması

22. Mustafa Kemal’in İsmet Paşa’ya “Siz

orada yalnız düşmanı değil, Türk milletinin makûs talihini de yendiniz” dediği olay aşağıdakilerden hangisidir? A) Sakarya Meydan Savaşı B) I.İnönü Savaşı C) Eskişehir – Kütahya Savaşı D) II.İnönü Savaşı

23. Osmanlı Devleti tarafından yabancı

devletlere verilen kapitülasyonlar hangi antlaşma ile kaldırılmıştır?

A) Gümrü Antlaşması B) Moskova Antlaşması C) Ankara Antlaşması D) Lozan Barış Antlaşması

24. İsviçre’nin Lozan şehrinde yapılan Lozan

Konferansı’na aşağıdaki ülkelerden hangisi katılmamıştır?

A) İngiltere B) Almanya

C) Fransa D) İtalya

25. Mustafa Kemal Paşa’ya “Gazilik” unvanı

ile “Mareşallik” rütbesi hangi savaştan sonra verilmiştir?

A) Sakarya Meydan Savaşı B) II.İnönü Savaşı C) Başkumandan Meydan Savaşı D) Eskişehir – Kütahya Savaşı


13

ÜNİTE: TÜRK İNKILÂBI KONU: Çağdaşlaşma ve Uygarlık, Siyasal Alanda İnkılâp, Hukuk Alanında İnkılâp ÖRNEK SORULAR VE ÇÖZÜMLERİ 1. Çağdaşlaşma ile ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

A) Yaşanılan zamana uyum sağlamaktır. B) En iyi yönetimi, en doğru hukuk kurallarını benimseyip uygulamaktır. C) Toplumun her bakımdan ilerlemesini ve kalkınmasını sağlamaktır. D) Batı medeniyetini taklit etmektir.

Çözüm: Çağdaşlaşma, yaşanılan zamana uyum sağlamaktır. En iyi yönetimi, en doğru hukuk kurallarını benimseyip uygulamaktır. Toplumun her bakımdan ilerlemesini ve kalkınmasını sağlamaktır. Ancak “Batı medeniyetini taklit etmektir” yargısı çağdaşlaşma için doğru bir ifade değildir. Çünkü Atatürk bu konuda; “Biz, batı medeniyetini, bir taklitçilik yapalım diye almıyoruz. Onda, iyi olarak gördüklerimizi, kendi bünyemize uygun bulduğumuz için dünya medeniyet seviyesi içinde benimsiyoruz” demiştir. Doğru seçenek “D” dir. 2. Aşağıdakilerden hangisi Atatürk İnkılâplarının amaçları arasında yer almaz?

A) Türkiye’yi çağdaş uygarlık seviyesinin üzerine çıkarmak B) Modern Avrupa devletleri ile Türkiye’yi bütünleştirmek C) Osmanlı Devleti’nden kalmış ve halkın ihtiyaçlarına cevap vermeyen kurumların yerine çağdaş

kurumlar kurmak D) Ülkeyi din kurallarıyla yönetmek

Çözüm: Atatürk İnkılâpları’nın amaçları; – Türkiye’yi çağdaş uygarlık seviyesinin üzerine çıkarmak – Modern Avrupa Devletleri ile Türkiye’yi bütünleştirmek – Osmanlı Devleti’nden kalmış ve halkın ihtiyaçlarına cevap vermeyen kurumların yerine çağdaş kurumlar kurmak – Türkiye’de milli egemenlik ilkesini yerleştirmek şeklinde sıralanabilir. Atatürk İnkılâplarının ülkeyi din kurallarıyla yönetmek gibi bir amacından söz edilemez. Doğru seçenek “D” dir. 3. 1 Kasım 1922’de Saltanatın kaldırılmasıyla;

l. Milli egemenliğin gerçekleşmesi yolunda önemli bir adım atılmıştır. ll. Devletin laikliği konusunda ilk adım gerçekleştirilmiştir. III. İtilâf Devletleri’nin Lozan Konferansı’nda ikilik çıkarma plânları sonuçsuz kalmıştır. ilgili olarak verilen yargılardan hangisi ya da hangileri doğrudur?

A) Yalnız l B) Yalnız ll C) ll ve lll D) l, ll ve lll


14

Çözüm: Saltanatın kaldırılmasıyla; – TBMM Abdülmecit Efendi’yi halife seçerek, halifeliğin devam ettirilmesini sağlamıştır. – Milli egemenliğin gerçekleşmesi yolunda önemli bir adım atılmıştır. – Devletin laikliği konusunda ilk adım gerçekleştirilmiştir. – İtilaf Devletleri’nin Lozan Konferansı’nda ikilik çıkarma plânları sonuçsuz kalmıştır. Dolayısıyla soruda verilen her üç yargı da doğrudur. Doğru seçenek “D” dir. 4. Aşağıdakilerden hangisi Cumhuriyetin ilân edilmesinin sonuçlarından biri değildir?

A) Cumhuriyetin ilânı ile devlet rejiminin adı belirlenmiş, bu konudaki tartışmalar sona erdirilmiştir. B) Türkiye’de ümmetçilik arayışları sona ermiştir. C) Mustafa Kemal Paşa, Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk cumhurbaşkanı seçilmiştir. D) Milli Mücadelenin başından beri amaçlanan ulusal egemenlik düşüncesi başarılı olmuş,

çağdaşlaşma yolunda da önemli bir adım atılmıştır.

Çözüm: Cumhuriyetin ilân edilmesinin sonuçlarını şöyle sıralayabiliriz: – Cumhuriyetin ilânı ile devlet rejiminin adı belirlenmiş, bu konudaki tartışmalar sona ermiştir. – Mustafa Kemal Paşa, Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk cumhurbaşkanı seçilmiştir. – Meclis hükümeti yerine kabine sistemi getirilerek yürütme işinin gecikmemesi sağlanmıştır. Ancak Türkiye’de ümmetçilik arayışları sona ermesi, Cumhuriyetin ilân edilmesinin değil halifeliğin kaldırılmasının sonucudur. Doğru seçenek “B” dir. 5. Aşağıdakilerden hangisi halifeliğin kaldırılmasının nedenleri arasında yer almaz?

A) Eski rejim yanlıları ile Mustafa Kemal’e ve inkılâplara karşı olanların halifeyi sığınak olarak görmesi B) Bazı milletvekillerinin halifeyi meclisin üzerinde görmeye başlaması C) Halifeliğin, milliyetçilik, milli egemenlik ve laik devlet anlayışına aykırı olması D) Halife Abdülmecit Efendi’nin vefat etmesi ve yerine aday bulunamaması

Çözüm: Halifeliğin kaldırılmasının başlıca nedenleri şunlardır: - Eski rejim yanlıları ile Mustafa Kemal’e ve inkılaplara karşı olanların halifeyi sığınak olarak görmesi - Bazı milletvekillerinin halifeyi meclisin üzerinde görmeye başlaması - Halifeliğin milliyetçilik, milli egemenlik ve laik devlet anlayışına ters olması - Halife Abdülmecit Efendi’nin bir devlet başkanı gibi hareket etmeye başlamasıdır. Ancak Abdülmecit Efendi’nin vefat etmesi ve yerine aday bulunamaması gibi bir durum söz konusu olmamıştır. Dolayısıyla doğru seçenek D’dir. 6. Yeni Türk Devleti kurulduktan sonra idari teşkilat yeniden düzenlendi.

Türkiye’de idari teşkilatın yenilenmesiyle aşağıdakilerden hangisinin amaçlandığı söylenebilir?

A) Halka daha kolay hizmet götürmek B) Sınır güvenliğini kolaylaştırmak C) Çok partili hayata geçişi kolaylaştırmak D) Komşu ülkelerle iyi ilişkiler kurmak


15

Çözüm: Yeni Türk Devleti kurulduktan sonra idari teşkilat yeniden düzenlendi. Osmanlı Devleti zamanındaki idari teşkilatlanma halka gereken hizmetin götürülmesini zorlaştırıyordu. Halkçı bir anlayış benimsemiş olan Yeni Türk Devleti, halkın ihtiyaçlarına en kolay ve en iyi hizmeti verebilecek bir idari teşkilat kurmayı gerekli gördü. Bu amaçla idari teşkilatlanma yenilendi. En büyük idari birim il oldu. iller ilçelere, ilçelerde nahiye ve köylere ayrıldı. Doğru seçenek “A” dır. 7. Atatürk Türkiye’nin bir an önce çok partili hayata geçmesini istiyordu.

Atatürk’ün çok partili hayata geçilmesiyle aşağıdakilerden hangisini amaçladığı söylenemez?

A) Hükümet çalışmalarının denetlenmesini B) Ülkeyi ilgilendiren siyasi, sosyal, ekonomi gibi alanlarda ortaya çıkan sorunlara farklı çözümler

bulunmasını C) Saltanatın kaldırılmasını D) Hükümet çalışmalarının denetlenmesini

Çözüm: Yeni Türk Devleti’nin rejimi, millet egemenliğine dayalı demokrasi yönetiminin bir uygulanış biçimi olan Cumhuriyetti. Demokrasi yönetimlerinde farklı görüş ve düşüncelerin yönetimde temsil edilmesi gerekliydi. Atatürk Türkiye’nin bir an önce çok partili hayata geçmesini istiyordu. Bu yolla: - Farklı görüş ve düşüncelerin mecliste temsil edilmesini, - Hükümet çalışmalarının denetlenmesini, - Ülkeyi ilgilendiren siyasi, sosyal, ekonomi gibi alanlarda ortaya çıkan sorunlara farklı çözümler bulunmasını amaçlıyordu. Bu dönemde Atatürk’ün Saltanatı kaldırmak istediği söylenemez. Çünkü zaten saltanat daha önce kaldırılmıştı. Doğru seçenek “C” dir.

8. Aşağıdakilerden hangisi hukuk alanında yapılan inkılâplardan biridir?

A) Medeni Kanun’un kabulü B) Saltanatın kaldırılması C) Halifeliğin kaldırılması D) Cumhuriyetin ilanı

Çözüm: Saltanatın kaldırılması, halifeliğin kaldırılması ve Cumhuriyetin ilanı siyasi alanda yapılan inkılâplardan bazılarıdır. Hukuk alanında ise şu inkılâplar yapılmıştır: - Anayasa’nın kabulü, - Türk Medeni Kanunu’nun kabulü - Türk Ceza Kanunu’nun kabulüdür. Anayasa bir devletin temel kanunudur. İlk anayasa TBMM açılmasıyla 20 Ocak 1921’de kabul edildi. Bir toplumda kişilerin aile kurması, hakları ve görevlerini düzenleyen kanuna Medeni Kanun denir. Cumhuriyet öncesinde böyle bir kanun yoktu. İsviçre Medeni Kanunu esas alınarak 4 Ekim 1926’da TBMM tarafından Türk Medeni Kanunu olarak kabul edildi. Böylece hukuk alanında da inkılâplar gerçekleştirilmiş oldu.


16

1. - Devlet başkanlığı ve rejim sorununun çözülebilmesi - Meclis Hükümeti Sistemi yerine Kabine Sistemine geçilmesi - Egemenlik hakkının kesin olarak millete verilmesi Bu gelişmeler aşağıdakilerden hangisi-nin sonucudur?

A) Cumhuriyet’in ilân edilmesinin B) Halifeliğin kaldırılmasının C) Tevhid-i Tedrisat Yasasının çıkarılması D) Lozan Antlaşması’nın imzalanması

2. Aşağıdakilerden hangisi siyasal alanda

yapılan inkılâplardan biri değildir?

A) Saltanatın kaldırılması B) Türk Medeni Kanunu’nun kabulü C) Halifeliğin kaldırılması D) Cumhuriyetin ilanı

3. - Laiklik konusunda ilk ve en önemli

adımlardan biri atıldı. - 622 yıllık Osmanlı Devleti ve Osmanlı Hanedanı’nın egemenliği ortadan kalktı. - Yeni Türk Devleti’nin millet egemenliğine dayanacağı kesinleşti. Bu gelişmeler aşağıdaki olaylardan hangisinin sonucudur?

A) Halifeliğin kaldırılmasının B) Çok partili hayata geçilmesinin C) Saltanatın kaldırılmasının D) Cumhuriyetin ilanının

4. Aşağıdakilerden hangisi Cumhuriyet’in

ilanından önce meydana gelmiştir?

A) Halifeliğin kaldırılması B) Çok partili hayata geçiş denemeleri C) Medeni Kanunun kabulü D) Saltanatın kaldırılması

5. Cumhuriyetin ilk yıllarında, ailenin kuruluşu, akrabalık, miras ve mal edinme ile ilgili işlerin nasıl yapılacağını belirlemek amacıyla çıkarılan kanun aşağıdakilerden hangisidir?

A) Soyadı Kanunu B) Medeni Kanun C) Ticaret Kanunu D) Ceza Kanunu

6. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı

Saltanatı’nın kaldırılmasını çabuklaştır-mıştır?

A) Halife ordusunun kurulması B) Sevr Antlaşması’nın imzalanması C) Osmanlı Mebuslar Meclisi’nin

dağıtılması D) Lozan Konferansı’na İstanbul

Hükümeti’nin de çağrılması 7. Saltanatın kaldırılmasının siyasi sonucu

aşağıdakilerden hangisidir?

A) Osmanlı hanedanının egemenliği sona ermiştir.

B) Yeni Türk Devleti kurulmuştur. C) Kurtuluş Savaşı sona ermiştir. D) Devlet laik bir hüviyet kazanmıştır.

8. I. Saltanatın kaldırılması

II. Ankara’nın başkent yapılması III. Halifeliğin kaldırılması IV. Mudanya Ateşkes Antlaşması Yukarıdakilerden hangileri Lozan Barış Antlaşması’ndan önce gerçekleşmiştir?

A) I ve II B) II ve III

C) I ve IV D) II ve IV


17

9. I. Türk Medeni Kanunu’nun kabulü II. Saltanatın kaldırılması III. Medreselerin kapatılması IV. Halifeliğin kaldırılması Yukarıdaki inkılâplardan hangileri siyasal alanda yapılmıştır?

A) I ve II B) I ve III

C) II ve III D) II ve IV

10. Atatürk İnkılâpları’nın genel amacı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Türk milletini çağdaş uygarlık düzeyine

yükseltmek B) Okuma-yazmayı yaygınlaştırmak C) Kılık-kıyafette uygarlaşmak D) Türkiye’nin bağımsız bir devlet olmasını

sağlamak 11. Aşağıdakilerden hangisi Cumhuriyetin

ilânı ile çözümlenen sorunlardan biridir?

A) Halifeliğin kaldırılması B) Saltanatın kaldırılması C) Eğitim ve öğretimin birleştirilmesi D) Kabine sistemine geçilmesi

12. 13 Ekim 1923’te TBMM, Ankara’nın

başkent olmasına karar verdi. Meclis’in bu kararında aşağıdakilerden hangisinin etkili olduğu söylenemez?

A) Ankara’nın Milli Mücadele’nin merkezi

olması B) İstanbul’a göre Ankara’nın

savunulmasının daha kolay olması C) Ankara’nın nüfusunun kalabalık olması D) Ankara’nın ulaşım ve haberleşme gibi

konularda Anadolu’nun her tarafı için elverişli bir konumda olması

13. Aşağıdakilerden hangisi Kurtuluş Savaşı’ndan sonra kurulan siyasi partilerden biri değildir?

A) İttihat ve Terakki Partisi B) Cumhuriyet Halk Partisi C) Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası D) Serbest Cumhuriyet Fırkası

14. Cumhuriyet döneminde çok partili

hayata geçmek amacıyla kurulan ilk siyasi parti aşağıdakilerden hangisidir?

A) Cumhuriyet Halk Partisi B) Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası C) Serbest Cumhuriyet Fırkası D) Sulh ve Selamet-i Osmaniye Fırkası

15. Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası’nın

kapatılmasına neden olan olay aşağıdakilerden hangisidir?

A) Menemen Olayı B) Şeyh Sait Ayaklanması C) II. Dünya Savaşı D) İzmir’in işgali

16. Saltanatın kaldırılmasıyla ortaya çıkan

devlet başkanlığı sorunu aşağıdakiler-den hangisinin sonucunda çözümlen-miştir?

A) TBMM’nin açılması B) Cumhuriyetin ilan edilmesi C) Halifeliğin kaldırılması D) Seçim sisteminin değiştirilmesi


18

17. Aşağıdakilerden hangisi Şeyh Sait Ayaklanması’na karşı alınan önlemlerden biri değildir?

A) Hıyanet-i Vataniye Kanunu’nun çıkarıl-

ması B) İstiklâl Mahkemeleri’nin yeniden kurul-

ması C) Bazı illerde geçici seferberlik ilan edil-

mesi D) Takrir-i Sükun Kanunu’nun çıkarılması

18. Aşağıdaki siyasi partilerden hangisi

diğerlerinden sonra kurulmuştur?

A) Cumhuriyet Halk Fırkası B) Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası C) İttihat ve Terakki Fırkası D) Serbest Cumhuriyet Fırkası


ilânından sonra gerçekleşmiştir?

A) Saltanatın kaldırılması B) Türkiye’de ilk siyasi partinin kurulması C) Anayasanın (Teşkilat-ı Esasiye Kanunu)

kabulü D) Halifeliğin kaldırılması

20. TBMM tarafından çıkarılan ve hükümete

olağanüstü yetkiler veren “Takrir-i Sükun Kanunu” aşağıdaki olaylardan hangisinin sonucunda çıkartılmıştır?

A) Menemen Olayı ile B) Mustafa Kemal’e suikast girişimi ile C) Halifeliğin kaldırılması ile D) Şeyh Sait Ayaklanması ile

21. Aşağıdakilerden hangisi Atatürk döne-minde çok partili rejim denemelerini olumsuz yönde etkilemiştir?

A) Menemen Olayı B) Cumhuriyetin ilânı C) Anzavur Ayaklanması D) 31 Mart Olayı

22. Kurtuluş Savaşı’ndan sonra ülkemizde

ilk olarak kurulan siyasi parti hangisidir?

A) Serbest Cumhuriyet Fırkası B) Halk Fırkası C) Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası D) İttihat ve Terakki Fırkası

23. Aşağıdakilerden hangisi siyasi alanda

yapılan inkılâplardan biridir?

A) Harf İnkılâbı B) Türk Tarih Kurumu’nun Kurulması C) Medreselerin kapatılması D) Cumhuriyetin ilânı

24. Atatürk döneminde ülkemizde Cumhuriyet

Fırkası dışında kurulan partiler, kuruluşun-dan kısa bir süre sonra kapatılmıştır. Bu duruma aşağıdakilerden hangisinin etkisi olduğu savunulamaz?

A) Devletin laikleşmesine karşı tutum

izlemeleri B) Rejim karşıtlarını barındırmaları C) Devletçiliğe karşı liberalizmi savunmaları D) Ulusal bütünlüğü zedelemeleri

25. İstiklâl Mahkemeleri Şeyh Sait Ayaklan-

ması’ndan sonra aşağıdaki kanunlardan hangisini uygulamak amacıyla kurul-muştur?

A) Teşvik-i Sanayi Kanunu’nu B) Takrir-i Sükun Kanunu’nu C) Tevhid-i Tedrisat Kanunu’nu D) Kabotaj Kanunu’nu


19

ÜNİTE: TÜRK İNKILÂBI KONU: Eğitim ve Kültür Alanında İnkılâp, Toplumsal Alanda İnkılâp, Ekonomik

Alanda İnkılâp ÖRNEK SORULAR VE ÇÖZÜMLERİ 1. Aşağıdakilerden hangisi eğitim alanında yapılan inkılâpların amaçları arasında yer almaz?

A) Eğitimde birlik ve beraberliği sağlamak B) Eğitimde fırsat eşitliğini sağlamak C) Okları çağdaş ve modern hale getirmek ve yaygınlaştırmak D) Devletin eğitim üzerindeki denetimine son vermek

Çözüm: Osmanlı Devletinin son zamanlarında eğitim sistemi son derece karışık bir hale gelmişti. Devletin en önemli eğitim kurumu olan medresenin yanında Avrupa tarzında açılmış yeni okullar vardı. Ayrıca yabancılara da kendi okullarını açma hakkı tanımıştı. Eğitim kurumlarında müfredat birliği yoktu. Devletin eğitim üzerindeki denetimi son derece sınırlıydı. Her okul kendi başına buyruk hareket etmekteydi. Bu nedenle, eğitimde beraberliği sağlamak, fırsat eşitliğini gerçekleştirmek, okulları çağdaş ve modern hale getirmek amacıyla eğitim alanında inkılâplar yapılmıştır. Yapılan inkılâpların amaçları arasında, devletin eğitim üzerindeki denetimine son vermek yer almaz. Doğru seçenek “D” dir. 2. Atatürk eğitime çok önem vermiş ve bu alanda birçok yenilikler yapmıştır.

Bu yeniliklerden hangisi eğitim öğretimin birleştirilmesine yönelik olanıdır?

A) Harf İnkılâbı B) Tevhid-i Tedrisat Kanunu’nun çıkarılması C) Türk Dil Kurumu’nun kurulması D) Türk Tarih Kurumu’nun kurulması

Çözüm: Mustafa Kemal, Kurtuluş Savaşı’nın kazanılmasından sonra ülkenin kalkındırılmasını, modern ve çağdaş Türkiye’nin oluşturulmasını istiyordu. Bunun için çağdaş ve milli düşüncelere sahip eğitilmiş bir nesil gerekliydi. Ayrıca medrese ve okul ikiliğine son verilerek eğitimde birlik sağlanmalıydı. Bu amaçla 3 Mart 1924’te çıkarılan Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile bütün okullar Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlandı. Bu arada medreseler kapatıldı. Yabancı okullar da Türk kanunlarına ve Milli Eğitim Mevzuatlarına uymak zorunda kaldı. Eğitim sisteminin laikleşmesinde önemli bir adım atıldı. Doğru seçenek “B” dir. 3. Türk dili, Türk milleti için kutsal bir hazinedir. Türk dili, Türk milletinin kalbidir, zihnidir.

Atatürk bu düşüncesine uygun olarak aşağıdakilerden hangisini kurdurmuştur?

A) Türk Tarih Kurumu’nu B) Hukuk Fakültesi’ni C) Türk Dil Kurumu’nu D) Anadolu Medeniyetleri Müzesi’ni

İLKÖĞRETİM 8 T.C. İNK. TAR. ve ATATÜRKÇÜLÜK 20

Çözüm: “Türk dili, Türk milleti için kutsal bir hazinedir. Türk dili, Türk milletinin kalbidir, zihnidir.” diyen Atatürk bu düşüncesine uygun olarak Türk Dil Kurumu’nu kurdurtmuştur. Bunun nedeni de şudur: Osmanlı Devleti zamanında Türkçe’ye gereken önem verilmemişti. Türk dili Arapça ve Farsça’nın etkisinde kalmış, bu iki dilin etkisiyle Osmanlıca denilen yeni bir dil ortaya çıkmıştı. Atatürk Türk dilinin gelişmesi, yabancı dillerin etkisinden kurtulması ve Türkçe’nin bilim dili haline gelmesini istiyordu. Bu amaçla 12 Temmuz 1932’de “Türk Dil Kurumu” nu kurdurdu. Doğru seçenek “C” dir. 4. “Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz. En doğru, en hakiki

yol, medeniyet yoludur.” Atatürk bu düşüncesine uygun olarak öncelikle aşağıdakilerden hangisini gerçekleştirmiştir?

A) Din kurumlarının düzenlenmesi B) Kılık kıyafette değişiklik yapılması C) Takvim, saat ve ölçülerde değişik yapılması D) Soyadı Kanunu’nun çıkarılması

Çözüm: Halifeliğin kaldırılmasından sonra din kurumlarında yeni düzenlemelerin yapılması zorunlu hale gelmiştir. Osmanlı Devleti zamanında pek çok tarikat kurulmuştu. Ülkenin her tarafında tekkeler ve zaviyeler faaliyet göstermekteydi. Bu kurumlar başlangıçta halkın dini bilgilerinin arttırılmasında, toplumda birlik ve dayanışmanın sağlanmasında önemli görevler üstlendiler. Osmanlı Devleti’nin zayıflamaya başlamasıyla birlikte asıl fonksiyonlarını kaybeden tekke ve zaviyeler, belli kişilerin elinde halkın din duygularını sömüren, yerler haline gelmiştir. Atatürk, halkın din duygularının kullanılarak sömürülmesine, bağnazlığın ve tutuculuğun yaygınlaşmasına şiddetle karşıydı. Bu nedenle din kurumlarının düzenlenmesine gidilmesini sağladı. Doğru yanıt, “A” dır. 5. Osmanlı Devleti zamanında insanları birbirinden ayırmak için kişilerin adlarının yanına doğum yerleri,

baba adları lakapları veya ayrıcalık belirten unvanlar konuyordu. Aşağıdakilerden hangisi bu toplumsal kargaşayı önlemek amacıyla yapılan bir yeniliktir?

A) Kadınlara seçme ve seçilme hakkının verilmesi B) Soyadı Kanunu’nun çıkarılması C) Aşar vergisinin kaldırılması D) Kılık kıyafette değişiklik yapılması

Çözüm: Osmanlı Devleti döneminde insanları birbirinden ayırmak için kişilerin adlarının yanına doğum yerleri, baba adları, lakapları veya ayrıcalık belirten unvanları konuyordu. Bu durum gerek sosyal hayatta, gerekse devletle olan ilişkilerinde karışıklıkların çıkmasına neden oluyordu. Kişilerin tanınmalarını kolaylaştırmak ve toplumsal kargaşayı önlemek amacıyla 21 Haziran 1934 yılında Soyadı Kanunu kabul edildi. Kanuna göre, her aile bir soyadı alacak, soyadı Türkçe olacak rütbe, memurluk, yabancı ırk ve millet adları ile ahlâka aykırı ve gülünç kelimeler soyadı olarak kullanılmayacaktı. Doğru seçenek “B” dir.

T.C. İNK. TAR. ve ATATÜRKÇÜLÜK İLKÖĞRETİM 8 21

6. Cumhuriyetin ilk yıllarında savaşlar sonunda harabeye dönen ülkemiz imar edildi. Cumhuriyet döneminin şehircilik anlayışının en güzel örneği olarak başkentimiz Ankara’yı gösterebiliriz. Yukarıdaki paragrafta Cumhuriyet döneminde yapılan aşağıdaki faaliyetlerden hangisine vurgu yapılmıştır?

A) Ticaret B) Bayındırlık C) Sanayi D) Tarım

Çözüm: Paragrafta bayındırlık alanında yapılan faaliyetlere vurgu yapılmıştır. Cumhuriyet döneminde bayındırlık alanında yapılan çalışmalar şöyledir: Ülke yapılan savaşlar nedeniyle yakılıp yıkılmış, şehirler ve köyler bakımsızlıktan yoksulluktan harabeye dönmüştü. Ulaşım imkanları son derece yetersizdi. Haberleşme işleri de ilkel yöntemlerle yapılmaktaydı. Cumhuriyetin ilanından sonra bayındırlık alanındaki faaliyetlere şehir ve kasabalarda alınmıştır. Pek çok şehir ve kasaba imar edilerek modern yaşam alanları haline getirilmiştir. Doğru seçenek “B” dir. 7. Cumhuriyetin ilk yıllarında tarımsal üretime büyük önem verilmiş ve bu alanda pek çok adım atılmıştır.

Aşağıdakilerden hangisi tarımsal alanda yapılan çalışmalardan biri değildir?

A) Aşar vergisinin kaldırılması B) Ziraat Bankası’nın çiftçiye verdiği kredi miktarının arttırılması C) Çiftçiye tohum, fidan, damızlık hayvan ve borç para verilmesi D) Takvim saat ve ölçülerde değişiklik yapılması

Çözüm: Takvim, saat ve ölçülerde değişiklik yapılması, Cumhuriyet döneminde tarımsal alanda değil toplumsal alanda yapılan yeniliklerdendir. Cumhuriyet döneminde tarımsal alanda yapılan değişiklikler ise şunlardır: - Köylünün durumunu iyileştirmek amacıyla köylünün sırtında bir yük haline gelen Aşar (öşür) vergisi 1925 yılında kaldırıldı. - Ziraat Bankası’nın çiftçiye verdiği kredi miktarı arttırıldı. - Çiftçinin tarımda, makine, iyi tohum, gübre ve ilaç kullanması teşvik edildi. - Çiftçiye tohum, fidan, damızlık, hayvan ve borç para verildi. - Tarım Kredi Kooperatifleri kuruldu, ziraat okulları açılıp, örnek çiftlikler kuruldu. 8. Aşağıdakilerden hangisi Atatürk’ün ekonomi alanında yaptığı çalışmalardan biridir?

A) Ankara Etnografya Müzesi’nin açılması B) İzmir İktisat Kongresi C) Türk kadınına yeni haklar tanınması D) Soyadı Kanunu’nun çıkarılması

Çözüm: Ankara Etnografya Müzesi’nin açılması, eğitim ve kültür alanında, Türk kadınına yeni haklar tanınması ve Soyadı Kanunu’nun kabul edilmesi toplumsal alanda yapılan çalışmalardan bazılarıdır. İzmir iktisat Kongresi ise Atatürk’ün ekonomi alanında yaptığı çalışmalardan biridir. Atatürk, Kurtuluş Savaşı’nın bitiminden hemen sonra ekonomi alanındaki çalışmalara başladı. Daha Lozan Konferansı sırasında, yeni Türk Devleti’nin ekonomik problemlerini görüşmek amacıyla çiftçi, esnaf, sanayici, tüccar ve işçi kesimlerinin temsilcilerinden 1135 kişinin katılımıyla 17 Şubat 1923’de I. İzmir İktisat Kongresi’nin toplanmasını sağladı. Kongrenin toplanma amacı, milli ekonominin hedeflerini belirlemek ve bu hedeflere ulaşmak için gerekli yöntemleri ortaya koymaktı. Doğru seçenek “B” dir.


22

1. Aşağıdakilerden hangisi, eğitim alanında yapılan inkılâplar arasında yer almaz?

A) Türk Harflerin kabulü B) Türk Dili Kurumunun kurulması C) Soyadı Kanunu’nun kabulü D) Tekke ve Medreselerin kapatılması

2. Atatürk, kılık – kıyafet ve şapka inkılâbını

hangi sebepten yapmıştır?

A) Halkın kıyafetini düzene sokmak için B) Yurt dışından satın alınan fes ve şalvara

çok para ödendiği için C) Yabancı ülkeler bu inkılâbı yapmamızı

istedikleri için D) Şapka ve yeni kıyafetlerin Türklere çok

yakışacağı için 3. Aşağıdakilerden hangisi Atatürk’ün

toplumsal yaşayışta yaptığı en önemli yeniliklerden biridir?

A) Türk Bankalarının kurulması B) Aşar vergisinin kaldırılması C) Kadınlara seçme ve seçilme hakkının

tanınması D) Demiryollarının devletleştirilmesi

4. Aşağıdakilerden hangisi, Cumhuriyetin

İlânından sonra tarımı geliştirmek ama-cıyla yapılan çalışmalardan biri değildir?

A) Aşar vergisinin kaldırılması B) Çiftçilere kredi kolaylıklarının tanınması C) Örnek çiftliklerin kurulması D) Kabotaj Kanunu’nun kabulü

5. Aşağıdakilerden hangisi siyasi alanda


A) Saltanatın kaldırılması B) Tekke ve zaviyelerin kapatılması C) Halifeliğin kaldırılması D) Cumhuriyetin ilânı

6. “Türk milleti evlâtlarına vereceği eğitimi okul ve medrese diye iki ayrı kuruluşa bırakamazdı.”

Atatürk’ün yukarıdaki düşüncesine uygun olarak aşağıdaki etkinliklerden hangisi gerçekleştirilmiştir?

A) İzmir İktisat Kongresi’nin toplanması B) Tevhid-i Tedrisat Kanunu’nun

çıkarılması C) Halifeliğin kaldırılması D) Saltanatın kaldırılması

7. Aşağıdakilerden hangisi diğerlerinden

daha önce gerçekleşmiştir?

A) Aşar vergisinin kaldırılması B) Türk Dil Kurumu’nun kuruluşu C) Türk Tarih Kurumu’nun kuruluşu D) Soyadı Kanunu’nun kabulü

8. Atatürk Türk toplumunun her yönden

çağdaşlaşması için toplumsal alanda bazı yeniliklerin yapılmasını gerekli görüyordu.

Aşağıdaki yeniliklerden hangisi toplum-sal alanda yapılan inkılâplardan biri değildir?

A) Soyadı Kanunu B) Tekke ve zaviyelerin kapatılması C) Takvim, sanat ve ölçülerde değişiklik D) Harf İnkılâbı

9. “Atatürk, Türk dilinin gelişmesi, yabancı

dillerin etkisinden kurtulması ve Türkçe’nin bilim dili haline gelmesini istiyordu.”

Aşağıdakilerden hangisi Atatürk’ün bu amacına yönelik olarak yapılan çalışmalardan biridir?

A) Türk Tarih Kurumu’nun kurulması B) Türk Dil Kurumu’nun kurulması C) Harf İnkılâbı’nın yapılması D) Tekke ve zaviyelerin kapatılması


10. Türkiye Cumhuriyeti, kendine hedef olarak Batı uygarlığını seçmişti. Bu nedenle batılı devletler ile olan ilişkilerin geliştirilmesine önem verilmiştir.

Aşağıdakilerden hangisi bu amaca

yönelik olarak yapılan etkinliklerden biridir?

A) Aşar vergisinin kaldırılması B) Tekke ve zaviyelerin kapatılması C) Takvim, saat ve ölçülerin değiştirilmesi D) Türk Tarih Kurumu’nun kurulması

11. Aşağıdakilerden hangisi Türkiye’nin

kültürel zenginliklerini dünyaya tanıtmak amacıyla yapılan etkinliklerden biridir?

A) Güzel Sanatlar Akademisi’nin açılması B) Ziraat okullarının açılması C) Topkapı Sarayı’nın müze haline

getirilmesi D) Misak-ı İktisadînin kabul edilmesi

12. Türk Devleti’nin ilk anayasasının

esaslarından biri de; “Kanun yapma ve yürütme gücü TBMM’ye aittir.” şeklindedir.

Bu durum aşağıdakilerden hangisinin

kanıtıdır?

A) Güçler birliği ilkesinin kabul edildiğinin B) Güçler ayrılığı ilkesinin benimsendiğinin C) Genel oy prensibinin kabul edildiğinin D) Çoğunluk esasının benimsendiğinin

13. Şapka Kanunu’nun çıkarılmasındaki

temel amaç aşağıdakilerden hangisidir?

A) Herkese örnek bir başlık giydirmek B) Çağdaş giyim – kuşam konusunda

topluma yol göstermek C) Ulusal egemenliği gerçekleştirmek D) Düşünce sistemini değiştirmek

14. Aşağıdakilerden hangisi medreselerin kapatılma gerekçelerinden biri olamaz?

A) Eğitimde akıl ve bilime önem verilmesi B) Öğretimde ikiliğin ortadan kaldırılmak

istenmesi C) Ezberci eğitime son verilmek istenmesi D) Ulusal egemenliğin gerçekleştirilmek

istenmesi 15. Aşağıdakilerden hangisi Cumhuriyet

döneminde eğitim ve kültür alanında gerçekleştirilen inkılaplardan biri değildir?

A) Yeni Türk harflerinin kabulü B) Türk Tarih Kurumu’nun kurulması C) Türk Dil Kurumu’nun kurulması D) Devletçilik politikasının uygulanması

16. Aşağıdakilerden hangisi Türk Tarih

Kurumu’nun kuruluş gerekçelerinden biri olamaz?

A) Türklerin tarihte önemli uygarlıklar

kurduğunun belgelerle ortaya koymak B) Milli tarihimizi belgelere dayalı olarak

anlatmak C) Türklerin üstün ırk olduğunu kanıtlamak D) Avrupalıların Türkler hakkındaki ön

yargılarının yanlışlığını belgelerle anlatmak

17. Aşağıdakilerden hangisi İzmir İktisat

Kongresi’nin sonuçlarından biri değildir?

A) Milli ekonominin temel ilkelerinin ortaya

çıkması B) Misak-i İktisadi’nin kabul edilmesi C) Devletçilik politikasının uygulanmasın-

dan vazgeçilmesi D) Ekonomik bağımsızlığa ulaşmada

izlenecek yolun belirlenmesi


18. Türk denizlerinde gemi işletme hakkının yalnız Türkiye’ye ait olması aşağıdakiler-den hangisinin bir sonucudur?

A) Aşar vergisinin kaldırılmasının B) Kabotaj Kanunu’nun çıkarılmasının C) Teşvik-i Sanayi Kanunu’nun kabul

edilmesinin D) Kapitülasyonların kaldırılmasının

19. I. Aşar vergisinin kaldırılması

II. Kabotaj Kanunu III. Kapitülasyonların kaldırılması IV. Tarım okullarının açılması Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri doğrudan Türkiye’nin ekonomik bağımsızlığıyla ilgili gelişmelerdendir?

A) Yalnız I B) Yalnız II

C) II ve III D) III ve IV 20. Aşağıdakilerden hangisi Atatürk döne-

minde Türk köylüsünü kalkındırmak amacıyla yapılan çalışmalardan biri değildir?

A) Köylüden alınan Aşar vergisinin kaldırıl-

ması B) Toprağı olmayan köylülere toprak

verilmesi C) Kabotaj Kanunu’nun çıkarılması D) Tarım okullarının açılması

21. Cumhuriyet döneminde Türkiye’de

takvim, saat ve ölçülerde yapılan değişikliğin amacı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Uluslararası ilişkilerde birlikteliği sağla-

mak B) Devletçilik sistemini uygulamak C) Milletler Cemiyeti’ne üye olmak D) Avrupa’nın yardımını sağlamak

22. Aşağıdakilerden hangisi Avrupa devlet-

lerinin toplumumuzdaki Müslüman olma-yan halkın haklarını korumak için öne-sürdükleri temel gerekçeyi ortadan kaldırmıştır?

A) Yeni Türk alfabesinin kabulü B) Kabotaj Kanunu’nun kabulü C) Halifeliğin kaldırılması D) Türk Medeni Kanunu’nun kabulü

23. Aşağıdakilerden hangisi, devlet ve

toplum yapısının lâikleşmesiyle doğrudan ilgili değildir?

A) Halifeliğin kaldırılması B) Tevhid-i Tedrisat Kanunu’nun kabulü C) Şeriye ve Evkaf Vekaleti’nin kaldırılması D) Kabine sistemine geçilmesi

24. Aşağıdakilerden hangisiyle Misak-ı

İktisadi (ekonomi andı) kabul edilerek milli ekonominin temelleri atılmıştır?

A) Aşar vergisinin kaldırılmasıyla B) İzmir İktisat Kongresi ile C) Kabotaj Kanunu ile D) Teşvik-i Sanayi Kanunu ile

25. Cumhuriyet döneminde köylünün duru-

munu iyileştirmek ve üretim artışı sağla-mak amacıyla yapılan aşağıdaki etkinlik-lerden hangisi daha önce gerçekleşmiş-tir?

A) Örnek çiftliklerin kurulması B) Tarım Kredi Kooperatifleri’nin kurulması C) Tarımda makineleşmeye geçilmesi D) Aşar vergisinin kaldırılması


1. Cumhuriyet döneminde gerçekleştirilen aşağıdaki çalışmalardan hangisi, vatan-daşlar arasında siyasi eşitliği sağlamaya yönelik bir uygulamadır?

A) Medreselerin kapatılması B) Soyadı Kanunu’nun kabul edilmesi C) Kadınlara seçme – seçilme hakkının

tanınması D) Medeni Kanun’unun kabul edilmesi

2. -1924’te ilk kez çok partili hayata geçiş

denemelerinin yapılması -1934’de kadınlara da seçme seçilme hakkının tanınması Atatürk döneminde alınan yukarıdaki kararlarla aşağıdakilerden hangisinin amaçlandığı söylenebilir?

A) TBMM’de siyasi tartışmalara son vermek B) Seçimlere katılma oranını arttırmak C) Meclise yasallık kazandırmak D) Milli iradeyi TBMM’ye tam olarak

yansıtmak 3. “1924 Anayasası’nda kabul edilen Türkiye

Cumhuriyeti’nin dini İslâm’dır.” maddesi 10 Nisan 1928’de anayasadan çıkarılmıştır. Bu uygulama aşağıdakilerden hangisini sağlamıştır? A) Anayasanın laikleşmesini B) Halifeliğin kaldırılmasını C) Ulusal egemenlik anlayışının benimsen-

mesini D) Cumhuriyetin kurulmasını

4. • Halifeliğin kaldırılması • Tekke ve zaviyelerin kapatılması • Tevhid-i Tedrisat Kanunu’nun kabul edilmesi Yukarıdaki yeniliklerle aşağıdakilerden hangisi arasında ilişki kurulamaz?

A) Toplum yapısının çağdaşlaşması B) Genç kuşaklara “laik devlet görüşü”

kazandırılması C) Dini inançların sömürü aracı olmaktan

kurtarılması D) Milli Ekonomi politikasının uygulanması

5. Cumhuriyet döneminde;

• Kıyafette değişiklik yapılması • Takvim, saat ve ölçülerin değiştirilmesi • Soyadı Kanunu’nun kabulü Bu gelişmelerin ortak amacı aşağıdaki-lerden hangisidir?

A) Eğitim seviyesini yükseltmek B) Laik devlet düzenini oluşturmak C) Toplumsal yaşayışı düzenlemek D) Dış ticareti geliştirmek

6. Cumhuriyet döneminde,

- Miladi takvimin kabul edilmesi - Uluslararası saat sistemine geçilmesi - Yeni ölçü birimlerinin (metre, kilogram) kabulü gerçekleşmiştir. Bu gelişmelerin ortak amacı aşağıdaki-lerden hangisidir? A) Batılı devletlerle ilişkileri kolaylaştırmak B) Doğu ile ilişkileri kesmek C) Eski ile ilgili olan bağları koparmak D) Alışveriş sırasındaki kuşkuları azaltmak


7. Atatürk döneminde demiryolları, devlet tarafından yabancı işletmelerden satın alınmış, halkın kullanımına sunulmuştur. Bu uygulama hangi alanda yapılan çalışmalara örnek olarak gösterilebilir?

A) Eğitim alanında B) Toplumsal alanda C) Bayındırlık alanında D) Hukuk alanında

8. Atatürk Türk Tarih Kurumu’nun kurucu

başkanlığını üzerine almış ve hayatı boyunca da tarih çalışmalarının içinde bulunmuştur. Aşağıdakilerden hangisi Atatürk’ün Türk tarihi ile ilgili çalışmalarının amaçları arasında yer almaz?

A) Türkler hakkındaki yanlış yargıları

ortadan kaldırmak B) Türk tarihinin bilinmeyen yönlerini

aydınlatmak C) Türk ırkının üstün bir ırk olduğunu

kanıtlamak D) Türk tarihinin dünya medeniyetine

katkılarını ortaya koymak 9. Atatürk döneminde;

- Demokrasinin gereğini yerine getirmek - Millet iradesini meclise tam olarak yansıt- mak amaçlanmıştır. Yukarıdaki hedeflere ulaşmak için aşağı-daki çalışmalardan hangisi yapılmıştır?

A) Çok partili hayata geçiş denemeleri B) 1924 Anayasası’nın hazırlanması C) Saltanatın kaldırılması D) Halifeliğin kaldırılması

10. 1924 Anayasasında “Mahkemelerin verdiği hükümler TBMM tarafından değiştirilemez ve uygulanması geciktirilemez” hükmü yer almıştır. Anayasaya böyle bir hüküm konulmasının amacı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Güçler birliği ilkesini uygulamak B) Yargı bağımsızlığını sağlamak C) Kanun karşısında eşitlik sağlamak D) Meclisin yetkilerini artırmak

11. Aşağıdakilerden hangisi milli

egemenliğin uygulanmasında diğerlerinden daha önemli bir yere sahiptir?

A) Türk Tarih Kurumu’nun kurulması B) Türk Dil Kurumu’nun kurulması C) Tarım okullarının açılması D) Kadınlara seçme-seçilme hakkının

verilmesi 12. Aşağıdakilerden hangisi Tevhid-i

Tedrisat Kanunu’nun uygulanmasının sonuçlarından biri olamaz?

A) Medreselerin kapatılması B) Mektep-medrese ayrımının sona ermesi C) Yabancı okulların kapatılması D) Öğretimde birlik sağlanması


13. “Türk çocuğu ecdadını tanıdıkça daha büyük işler yapmak için kendinde kuvvet bulacaktır.” Atatürk’ün bu düşüncesine uygun olarak aşağıdakilerden hangisi gerçekleştiril-miştir?

A) Türk Dil Kurumu kurulmuştur. B) Tevhid-i Tedrisat Kanunu çıkarılmıştır. C) İzmir İktisat Kongresi’nin toplanması. D) Türk Tarih Kurumu kurulmuştur.

14. 1924 yılında çıkarılan Tevhid-i Tedrisat

Kanunu ile medreselerin kapatılması aşağıdakilerden hangisine ortam hazırlamıştır?

A) Eğitime yönelik dış baskıların artmasına B) Türk ekonomisinin bozulmasına C) Tarih bilincinin zayıflamasına D) Eğitim kurumlarının tek merkezde

toplanmasına 15. Aşağıdaki gelişmelerden hangisi, laik

toplum yapısının kurulmasına yönelik değildir?

A) Halifeliğin kaldırılması B) Uluslararası uzunluk ve ağırlık

ölçülerinin kabulü C) Tekke ve zaviyelerin kapatılması D) Medeni Kanun’un kabulü

16. Cumhuriyet döneminde; - Halifeliğin kaldırılması - Tekke ve zaviyelerin kapatılması - Tevhid-i Tedrisat Kanunu’nun kabul edilmesi gelişmeleri aşağıdakilerden hangisinin yerleşmesinde daha etkili olmuştur?

A) Tek partili yönetimin B) Halkın yönetime katılmasının C) Laik devlet düzeninin D) Milli ekonomi politikasının

17. Aşağıdakilerden hangisi Atatürk’ün

toplumsal alanda yaptığı yeniliklerden biridir?

A) Aşar vergisinin kaldırılması B) Türk bankalarının kurulması C) Kıyafette değişiklik yapılması D) Yabancıların kurup işlettiği

demiryollarının satın alınması 18. Atatürk “Uygarlığın esası, ilerlemenin ve

gücün temeli aile hayatındadır,” veciz sözü ile aşağıdakilerden hangisini vurgulamak istemiştir?

A) Uygarlığın hayatımızdaki yeri B) Ailenin toplumdaki yeri C) Sosyal davranış kurallarının önemi D) Millet olarak ilerlemenin önemi


19. Ülkemizin laik düzene geçmesinde aşağıdaki inkılâplardan hangisi diğerlerinden daha önemli bir yere sahiptir?

A) Halifeliğin kaldırılması B) Şapka Kanunu’nun kabul edilmesi C) Türk kadınına seçme ve seçilme

hakkının verilmesi D) Yeni Türk alfabesinin kabul edilmesi

20. Ülkemizde, ailenin kuruluş ve işleyişinin

modern hale getirilmesini sağlayan olay aşağıdakilerden hangisidir?

A) Türk Ceza Kanunu’nun kabulü B) Türk Medeni Kanunu’nun kabulü C) Tevhid-i Tedrisat Kanunu’nun kabulü D) Kadınlara seçme ve seçilme hakkının

tanınması 21. Atatürk “Siyasi, askeri zaferler ne kadar

büyük olursa olsunlar, ekonomik zaferle taçlandırılmazlarsa elde edilen zaferler kalıcı olmaz,” demiştir. Atatürk’ün bu veciz sözüne uygun olarak aşağıdakilerden hangisi gerçekleştirilmiştir?

A) Soyadı Kanunu çıkarılmıştır. B) İzmir İktisat Kongresi yapılmıştır. C) Kılık kıyafette değişiklik yapılmıştır. D) Kadınlara seçme ve seçilme hakkı

tanınmıştır. 22. Mustafa Kemal Paşa, “Atatürk” soyadını

aşağıdaki olaylardan hangisinin sonucunda almıştır?

A) Çanakkale Savaşı’nın B) Sakarya Meydan Savaşı’nın C) Soyadı Kanunu’nun kabulünün D) Başkumandanlık Meydan Savaşı’nın

23. Cumhuriyet’in ilânından sonra aşağıdaki inkılâplardan hangisinin toplumsal eşitliği sağlamak amacıyla yapıldığı söylenemez?

A) Evlenme, boşanma ve miras

konularında kadınlarla erkeklerin aynı haklara sahip olması

B) Kadınlara seçme - seçilme hakkının tanınması

C) Türk Dil Kurumu’nun kurulması D) Toplumsal ayrıcalık ifade eden isim,

unvan ve lakapların yasaklanması 24. Mustafa Kemal Paşa Cumhuriyetin ilk

yıllarında Aşar vergisini kaldırmıştır. Mustafa Kemal Paşa’nın bu yolla aşağıdakilerden hangisini amaçladığı söylenebilir?

A) Devlet gelirlerini artırmak B) Ticareti geliştirmek C) Kapitülasyonları kaldırmak D) Köylünün durumunu iyileştirmek

25. - Miras, evlenme, boşanma gibi konulardan

kadınlara da haklar tanınması - Tek eşle evliliğin ve resmi nikahın zorunlu hale getirilmesi - Kadınlara seçme ve seçilme hakkının tanınması Yukarıdaki gelişmeler aşağıdakilerden hangisiyle doğrudan ilgilidir?

A) Kadın-erkek eşitliğiyle B) Demokratikleşmeyle C) Milli ekonomiye geçiş ile D) Milli savunma ile


1. Türk Medeni Kanunu ile Türk kadınlarına yeni haklar verilmiştir.

Aşağıdakilerden hangisi Medeni Kanun

ile kadınlara tanınan haklardan bir değildir?

A) Kadınların mirastan erkeklerle eşit

olarak yaralanmaları B) Kadınlara istediği işte çalışabilme

hakkının verilmesi C) Kadınlara boşanma hakkının verilmesi D) Kadınların, evlendikten sonra da kızlık

soyadını kullanabilmesi 2. Aşağıdakilerden hangisi Atatürk’ün

yaptığı inkılâpların temel amacıdır? A) Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin

temellerini atmak B) Türkiye Cumhuriyeti’ni çağdaş bir devlet

haline getirmek C) Kendisini Temsil Heyeti başkanı

seçtirmek D) İçte ve dışta başarılı bir siyaset takip

etmek 3. Atatürk, farklı görüş ve düşüncelerin ortaya

çıkmasını ve hükümet çalışmalarının denetlenmesini demokrasinin bir gereği olarak düşünüyordu. Bu amaçla TBMM’de muhalefetin oluşmasını istiyordu.

Bu durum aşağıdakilerden hangisinin

ortaya çıkmasını sağlamıştır?

A) Halifeliğin devam etmesinin B) Kabine sistemine geçilmesinin C) Çok partili hayata geçiş denemelerinin D) Saltanatın kaldırılmasının

4. Cumhuriyet döneminde, hukuk, sosyal ve eğitim alanlarında inkılâplar yapılmıştır.

Aşağıdakilerden hangisi bu alanlarda


A) Kadınlara seçme ve seçilme hakkının verilmesi

B) Saltanatın kaldırılması C) Tevhid-i Tedrisat Kanunu’nun kabulü D) Kanun-i Esasi’nin kabulü

5. Aşağıdakilerden hangisi Atatürk’ün

eğitim alanında yaptığı inkılâplardan biridir?

A) Kılık-kıyafetin düzenlenmesi B) Tekke ve zaviyelerin kapatılması C) Tevhid-i Tedrisat Kanunu’nun

çıkarılması D) Miladi takvimini kabul edilmesi

6. Aşağıdakilerden hangisi İzmir İktisat Kongresi’nde alınan karalardan biri değildir?

A) Milli bankaların kurulması sağlanacaktır. B) Yerli malı kullanımı teşvik edilecektir. C) Yatırım yapacak şirketlerin kurulması

kolaylaştırılacaktır. D) Liberal ekonomiye geçilecektir.


7. 1935 yılında çıkarılan bir kanunla daha önce cuma günü olan hafta tatili pazar gününe alınmıştır.

Böyle bir uygulamaya gidilmesinin nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

A) Avrupalı devletlerle olan ticareti kolay- laştırmak B) Azınlıkların ibadet yapmalarına ortam hazırlamak C) Yabancı ülkelerin baskılarını azaltmak D) Halkın yoğun taleplerine cevap vermek 8. Atatürk Kurtuluş Savaşı sırasında her türlü

fedâkarlığa katlanan ve vatanın kurtuluşunda en önemli rolü oynayan Türk kadınına siyasi ve sosyal haklarının verilemesini gerekli görmüştür.

Aşağıdakilerden hangisi Türk kadınına

verilen siyasi haklardan biridir?

A) Kadınların istediği mesleğe girme hakkı tanınması

B) Mirasta kız ve erkek çocuklar arasında eşitlik sağlanması

C) Tek eşle evlilik ve nikah zorunluluğu getirilmesi

D) Kadınlara milletvekili seçme ve seçileme hakkının tanınması

9. Meclis 1 Kasım 1928’de yeni harflere dair

kanunla Arap harfleri yerine Lâtin alfabesini kabul etmiştir.

Yeni harflerin kabulüyle; I. Batı dünyası ile yakınlaşma yolunda önemli bir adım atılmıştır. II. Çağdaşlaşmada önemli bir engel olan yazı sorunu çözümlenmiştir. III. Okuma – yazma oranı sürekli artmıştır. ilgili olarak yukarıdaki yargılardan

hangisi ya da hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II

C) I ve III D) I, II ve III

10. Cumhuriyet döneminde gerçekleştirilen aşağıdaki çalışmalardan hangisi toplum-sal kargaşayı ortandan kaldırmaya yöne-liktir?

A) 1921 Anayasası’nın kabulü B) Soyadı Kanunu’nun kabulü C) Kadınlara seçme ve seçilme hakkının

tanınması D) Milli Bankaların kurulması

11. Cumhuriyetin ilânından sonra; kılık kıyafette

düzenlemelere gidilmiştir. Bu uygulamanın temel amacı aşağıdaki-

lerden hangisidir?

A) Ekonomik hayatın canlanması B) Devletçilik ilkesinin benimsenmesi C) Medeni Kanun’un kabul edilmesi D) Toplumun çağdaş ve modern bir

görünüm kazanması 12. – 23 Temmuz 1923 tarihinde imzalanana

Lozan Antlaşması’yla kapitülasyonların kaldırılması

– 17 Şubat 1923’te İzmir İktisat Kongresi’nin toplanması

– 1 Temmuz 1926’da Kabotaj Kanunu’nun çıkarılması

Yukarıdaki çalışmalarla aşağıdakilerden

hangisi hedeflenmiştir? A) Ekonomik ve ticari hayatın canlanması B) Medeni Kanun’un kabul edilmesi C) Toplumun çağdaş ve modern bir

görünüm kazanması D) Toplumsal barışın sağlanması


13. Cumhuriyet döneminde köylünün üzerin-deki ağır yükü hafifletmek amacıyla yapı-lan inkılâp aşağıdakilerden hangisidir?

A) Takvim, saat ve ölçülerde değişiklik B) Aşar vergisinin kaldırılması C) Kabotaj Kanunu’nun çıkarılması D) Soyadı Kanunu’nun kabulü


ilanından önce gerçekleşmiştir?

A) Halifeliğin kaldırılması B) Medeni Kanun’un kabulü C) Saltanatın kaldırılması D) Soyadı Kanunu’nun kabulü

15. Mustafa Kemal’in yaptığı İnkılâplar halkın

büyük çoğunluğu tarafından benimsen-miştir. Ancak, bir grup İnkılâp karşıtları da zaman zaman kendilerini göstermişlerdir.

Aşağıdaki gelişmelerden hangisi İnkılâp

karşıtları tarafından gerçekleştirmiştir?

A) Tekke ve zaviyelerin kapatılması B) Halifeliğin bir süre daha varlığına izin

verilmesi C) Milli ekonomiye geçilmesi D) Şeyh Sait isyanının çıkarılması

16. Atatürk, İzmir’de kendisine karşı yapılan suikast girişiminden sonra; “Benim naciz vücudum elbet bir gün toprak olacaktır. Fakat Türkiye Cumhuriyeti ebediyen yaşayacaktır.”demiştir.

Atatürk bu veciz sözüyle aşağıdakiler-

den hangisini vurgulamak istemiştir?

A) Türkiye Cumhuriyet Devleti’nin yeni kurduğunu

B) Suikastçıların başarısız olduklarını C) Kendi ömrünün daha uzun olacağını D) Türkiye Cumhuriyeti’nin canından daha

önemli olduğunu 17. Serbest Cumhuriyet Fırkası, liberal ekonomi

politikasını benimsemiş ve dönemin yöne-tim şekline karşı gelişmeler göstermesi üzerine kapatılmıştır.

Buna göre Serbest Cumhuriyet

Fırkası’nın kapatılmasının nedeni aşağı-dakilerden hangisidir? A) II.Dünya Savaşı tehlikesinin ortaya

çıkması B) İnkılâp karşıtlarının parti çevresinde

toplanması C) Şeyh Sait isyanı’nın çıkması D) Devletçilik anlayışına ters düşmesi

18. Aşağıdaki gelişmelerden hangisi halife-

liğin kaldırılmasına tepki olarak ortaya çıkan olaylardan biridir?

A) Halifelik Ordusunun kurulması B) Kabine sistemine geçilmesi C) Menemen Olayı D) Cumhuriyetin ilân edilmesi


19. – Şeyh Sait İsyanı – Menemen Olayı

Cumhuriyet döneminde meydana gelen yukarıdaki olayların ortak amacı, aşağı-dakilerden hangisidir?

A) Demokratik düzeni güçlendirmek B) Yeni partiler kurulmasını sağlamak C) Halifeliğe son vermek D) Laikliğe geçişi önleyerek, mevcut düzeni

yıkmak 20. Takrir-i Sükun Kanunu’nun çıkarılma

amacı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Türk Devletini lâik düzene geçirmek B) Şeyh Sait isyanına karşı devlet

otoritesini yeniden sağlamak C) Düzenli orduyu kurmak D) Demokratik düzene geçmek

21. Aşağıdakilerden hangisi halifeliğin

kaldırılmasının sonuçlarından biri değildir?

A) Cumhuriyetin ilânını kolaylaştırması B) Devletin laikleşmesinde önemli bir adım

atılması C) Eski önemini kaybetmiş bir kurumun

varlığına son verilmesi D) Laik devlet ve toplum yapısına karşı

çıkabilecek bir güç odağının yok edilmesi

22. Mustafa Kemal’in çok partili rejime

geçişi bir süre ertelemesinin nedeni aşağıdakilerden hangisi olamaz? A) Demokrasi ortamının oluşmaması B) Yeni kurulan partilerin isyanlara zemin

hazırlaması C) İnkılâpların tam olarak yerleşmemesi D) Ülke için tek partili yönetimi yeterli

görmesi

23. • Şeyh Sait Ayaklanması • İzmir Suikastı • Menemen Olayı

Aşağıdakilerden hangisi yukarıdaki olayların ortak özelliği değildir?

A) Dış güçlerce desteklenmesi B) Rejime karşı olmaları C) Saltanat ve halife yanlılarının girişimleri

ile olmaları D) Laikliğe karşı olmaları

24. Aşağıdakilerden hangisi Atatürk tarafın-

dan Serbest Cumhuriyet Fırkası’nın kurdurulmasının nedenlerinden biri değildir?

A) Muhalefeti oluşturmak B) Hükümetin denetlenmesini sağlamak C) Rejim karşıtlarını yok etmek D) Demokrasiyi tam anlamıyla gerçekleş-

tirmek 25. Şeyh Sait İsyanı Türkiye Cumhuriyeti

Devleti’nin hangi milli sorununun çözümünde engelleyici bir rol oynamıştır?

A) Doğu sınırının B) Boğazların durumunun C) Musul Sorunu’nun D) Hatay Sorunu’nun


1. Osmanlı Devleti I.Dünya Savaşı’na Almanya’nın yanında yer alarak girmiştir. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı’na giriş nedenlerinden biri değildir?

A) Siyasal yalnızlıktan kurtulma düşüncesi B) İttihat ve Terakki’nin Alman hayranlığı C) Kaybettiği toprakları geri alma düşüncesi D) Yeni sömürgeler kazanma düşüncesi

2. Aşağıdakilerden hangisi Milli Cemiyet-

lerin özelliklerinden biri değildir?

A) Bölgesel amaçlı olarak kurulmuşlardır. B) Hakim olan anlayış Türklük duygusudur. C) 15 Mayıs 1919’da İzmir’in işgaliyle silahlı

mücadeleye başlamışlardır. D) İtilaf Devletleri ve İstanbul Hükümeti

tarafından desteklenmişlerdir. 3. Aşağıdakilerden hangisi azınlıklar

tarafından kurulan cemiyetlerden biri değildir?

A) Mavri Mira Cemiyeti B) Etnik-i Eterya Cemiyeti C) Teali İslam Cemiyeti D) Pontus Rum Cemiyeti

4. Mondros Ateşkes Antlaşması’nın hangi hükmü Türklerin çoğunlukta yaşadığı yerleri işgale açık bir hale getirmiştir?

A) Güvenlik gerekçesiyle istedikleri yerleri

işgal edebilme hakkına sahip olmaları B) Boğazların yönetiminin İtilaf Devletleri’ne

terk edilmesi C) İtilaf Devletleri’nin her türlü haberleşme

araç ve gereçlerine el koymaları D) İran ve Kafkasya’daki birliklerin geri

çekilmesi 5. I. Dünya Savaşı’ndan yenik olarak çıkan

devletlerle barış antlaşması yapılmasına rağmen Osmanlı Devleti ile İtilaf Devletleri arasında hemen antlaşma yapılmamıştır. Bu durumun temel nedeni aşağıdakiler-den hangisidir?

A) Osmanlı Devleti’nin bütün

Müslümanların lideri olması B) Aralarında Osmanlı Devleti’ni paylaşma

konusunda anlaşamamaları C) Rusya’nın Osmanlı Devleti’ni

desteklemesi D) Osmanlı Devleti’nin gücünden

çekinmeleri 6. Aşağıdakilerden hangisi İzmir’in

Yunanlılar tarafından işgalinin sonuçlarından biri değildir?

A) Kuvayımilliye birliklerinin kurulması B) Milli birliğin oluşması C) Rusya’da Çarlık rejiminin tehlikeye

girmesi D) Redd-i İlhak Cemiyeti’nin kurulması


7. İzmir’in işgalinden önce Yunanlılar, İzmir ve çevresindeki Rum nüfusunun Türklerinkin-den fazla olduğunu gösteren belgeler yayınlamışlardır. Ayrıca Batı Anadolu’da Türklerin Rumları katlettiği şeklinde asılsız haberleri dünya kamuoyuna yaymaya çalışmışlardır. Yunanlıların bu tutumlarının temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

A) İzmir’in işgaline gerekçe oluşturmak B) Mustafa Kemal’in çalışmalarını

engellemek C) Türkleri savaş suçlusu olarak göstermek D) Batı Trakya sorununu çözmek

8. Aşağıdakilerden hangisi Sivas Kongresi

ile ilgili değildir?

A) Yararlı cemiyetlerin birleştirilmesi B) Misak-ı Milli kararlarının Osmanlı

Meclisi’nce kabul edilmesi C) Erzurum Kongresi kararlarının aynen

kabul edilmesi D) Manda ve himaye fikrinin kesin olarak

reddedilmesi 9. Amasya Genelgesi’nde Kurtuluş Savaşı’nın

amacı, gerekçesi ve yöntemi belirtilmiştir. Amasya Genelgesi’nin aşağıdaki hükümlerinden hangisi Türk Kurtuluş Savaşı’nın gerekçesini ortaya koymak-tadır?

A) Sivas’ta milli bir kongre toplanacaktır. B) Milletin bağımsızlığını yine milletin azim

ve kararı kurtaracaktır. C) Vatanın bütünlüğü, milletin bağımsızlığı

tehlikededir. D) Kongre için her ilden halkın güvenini

kazanmış üç delege seçilecektir.

10. Türk vatanının sınırları ilk kez aşağıda-kilerden hangisiyle çizilmiştir?

A) Sivas Kongresi’yle B) Amasya Genelgesi’yle C) Erzurum Kongresi’yle D) Misak-ı Milli’yle

11. İstanbul Hükümeti ilk kez Temsil

Heyeti’nin hukuken varlığını aşağıdaki-lerden hangisinde tanımıştır?

A) Erzurum Kongresi’nde B) Amasya Genelgesi’nde C) Amasya Görüşmeleri’nde D) Sivas Kongresi’nde

12. I. Dünya Savaşı’nın sonunda itilaf Devlet-

leri, Türklerin çoğunlukta oldukları yerlerde bağımsızlıklarını devam ettirebileceklerini bildirmişlerdir. Buna karşın, aşağıdakilerden hangisi İtilaf Devletleri’nin sözünde durmadık-larını gösterir?

A) Azınlıkların isyan etmeleri B) Arapların Osmanlıdan ayrılmaları C) Anadolu’yu yer yer işgal etmeleri D) Osmanlı Devleti’nin varlığını korumaları

13. I. Dünya Savaşı’nın sonunda İtilaf Devletleri

ile Osmanlı Devleti arasında imzalanan Sevr Barış Antlaşması, Osmanlı Devleti için çok ağır şartlar içeriyordu. Bu antlaşmanın taslak çalışmaları aşağı-dakilerden hangisinde hazırlanmıştır?

A) Londra Konferansı’nda B) Paris Barış Konferansı’nda C) Berlin Görüşmeleri’nde D) Lozan Konferansı’nda


14. I. Dünya Savaşı’nın sonunda yenen devlet-ler yenilen devletlere çok ağır şartlar içeren antlaşmalar imzalatmışlardır. Aşağıdakilerden hangisi I. Dünya Savaşı’ndan yenik çıkan devletlerden biri değildir?

A) Almanya B) Osmanlı Devleti C) İtalya D) Avusturya-Macaristan İmparatorluğu

15. Aşağıdakilerden hangisi 20 Ocak

1921’de kabul edilen Yeni Türk Devleti’nin ilk anayasasın temel maddelerinden biri olamaz?

A) Egemenlik kayıtsız şartsız millete aittir. B) Meclis başkanı hükümetinde başkanıdır. C) Türkiye Devleti, TBMM tarafından

yönetilir. D) TBMM güçler ayrılığı esasını

benimsemiştir. 16. Aşağıdakilerden hangisi TBMM açılın-

caya kadar meclisin görevini yürütmüş-tür?

A) Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti B) Kuvay-ı Seyyariye C) Temsil Heyeti D) Kuvay-ı İnzibatiye

17. Aşağıdaki antlaşmalardan hangisini TBMM hükümeti imzalamıştır?

A) Lozan Barış Antlaşması B) Mondros Ateşkes Antlaşması C) Sevr Antlaşması D) Brest-Litowsk Antlaşması

18. Aşağıdakilerden hangisi TBMM’ye karşı

yapılan isyanların sonuçlarından biri değildir?

A) Milli ordunun kuruşunun gecikmesi B) Rusya’nın I. Dünya Savaşı’ndan

çekilmesi C) Anadolu’da karışıklık çıkması D) İşgalci güçlerin Anadolu içlerine kolayca

girmesi 19. Aşağıdaki antlaşmalardan hangisi asla

uygulanamamıştır?

A) Gümrü Antlaşması B) Ankara Antlaşması C) Mudanya Ateşkes Antlaşması D) Sevr Antlaşması


20. - Çok kadınla evliliğin kaldırılması - Evlenmelerde nikâh zorunluluğunun getirilmesi - Mirastan kadın ve erkeğin eşit pay alması Yukarıdaki gelişmeler aşağıdakilerden hangisinin sonucudur?

A) Kapitülasyonların kaldırılmasının B) Kılık-kıyafette düzenlemeler

yapılmasının C) Kadınlara seçme ve seçilme hakkının

verilmesinin D) Medeni Kanun’un kabulünün

21. Mustafa Kemal, Hükümetin denetlenmesini

ve mecliste farklı görüşlerin ortaya çıkmasını istiyordu. Aşağıdakilerden hangisi Mustafa Kemal’in yukarıdaki isteğini gerçekleştirmek amacıyla yapılan çalışmalardan biridir?

A) Medeni Kanun’un kabul edilmesi B) Çok partili hayata geçiş denemelerinin

yapılması C) Türk Dil Kurumu’nun kurulması D) İstiklâl Mahkemeleri’nin kurulması

22. Aşağıdakilerden hangisi ekonomi

alanında yapılan inkılâplardan biridir?

A) Tekke ve zaviyelerin kaldırılması B) Türk Tarih Kurumu’nun kurulması C) Aşar vergisinin kaldırılması D) Halifeliğin kaldırılması

23. Aşağıdakilerden hangisi Atatürk zamanında kurulan siyasi partilerden biri değildir?

A) Cumhuriyet Halk Partisi B) Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası C) Serbest Cumhuriyet Fırkası D) Demokrat Parti

24. Toplumsal alanda yapılan aşağıdaki

inkılâplardan hangisi diğerlerinden daha sonra yapılmıştır?

A) Soyadı Kanunu’nun kabulü B) Tekke ve zaviyelerin kapatılması C) Şapka Kanunu’nun kabulü D) Miladi Takvimin kabulü

25. Atatürk döneminde yapılan aşağıdaki

inkılâplardan hangisi “kadın-erkek eşitliği” ile ilgili değildir?

A) Her ailenin bir soyadı alması B) Kadınlara seçme ve seçilme hakkının

tanınması C) Tek eşle evliliğin zorunlu olması D) Kadınların mirastan erkeklerle eşit pay

alması

Ünİte: kurtulu Ş savaŞi konu: sava ş dönemi...kâzım karabekir paşa’yı, doğu cephesi...

Documents