oku tefekkÜr et tefekkÜr et oku - otto yayin | otto

OKU TEFEKKÜR ET TEFEKKÜR ET OKU

249© MAK GRUP MEDYA PRO. REK. YAY. A.Ş.

KAVRAM HARİTALARI / DİN SOSYOLOJİSİ 02

DİN SOSYOLOJİSİNİN 200'üMustafa Tekin

Son Okuma: Mehmet AknarRedaksiyon: MAK Grup Redaksiyon EkibiGrafik Tasarım ve Uygulama: TAVOOS

Baskı: Ayrıntı Basımevi Ankara - Sertifika No: 13987

1. Baskı: Şubat 2019

ISBN 978-605-7579-40-9 Sertifika No: 33205

İletişim AdresleriCinnah Cd. Kırkpınar Sk. 5/4 06690 Çankaya Ankaratel.-faks: 0312. 439 01 69www.ottoyayin.com [email protected]/otto.yayinlaritwitter.com/ottoyayin

D N SOSYOLOJ S N N

Mustafa Tekin

MUSTAFA TEK N1968 y l nda Konya’da do du. 1991 tarihinde Selçuk Üniversitesi lahiyat Fakültesinden mezun oldu. Bu tarihten itibaren yakla k

8 y l Milli E itim Bakanl na ba l okullarda ö retmenlik yapt . 1995’te Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsüne ba l olarak Din Sosyolojisi bilim dal nda Mevlâna Celâleddin Rûmi’nin Eserlerinde Din ve Toplum isimli teziyle yüksek lisans n tamamlad . 2003 y l nda Türkiye’de Ayd n Kad nlara Göre Din ve Kad n isimli teziyle doktor oldu. 2004 y l nda Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi lahiyat Fakültesine yard mc doçent olarak atand . 2006-2007 ö retim y l içinde ngiltere’de York Üniversitesi Centre For Women’s Studiesde “A Comparative Study on the Freedom of Women in the Context of Religion-The Cases of Turkey and England” (Din Ba lam nda kad n Özgürlü ü Üzerine Kar la t rmal Bir Çal ma-Türkiye ve ngiltere Örnekleri) konusunda doktora sonras ara t rma yapt . 2009 y l nda doçent; 2014 y l nda profesör oldu. Hâlen stanbul Üniversitesi lahiyat Fakültesinde Felsefe ve Din Bilimleri Bölümü ve Din Sosyolojisi Ana Bilim Dal ba kan ve ö retim üyesi olarak çal maktad r. Evli ve iki çocuk babas olup Arapça ve ngilizce bilmektedir. Yay mlanm birçok kitab , makaleleri, yurtiçi ve yurtd nda sunulmu bildirileri vard r. 1995-1996 y llar nda Yeni afak Gazetesi “Dü ünce Günlü ü” sayfas nda yaz lar yazm t r. Hâlen Milat ve Yeni Söz Gazetelerinde kö e yazarl yapmaktad r.

Alfabetik Dizin ...................9

Önsöz ...............................12

Din Sosyolojisi ................14

Kutsal ...............................15

Din-dışı ............................16

Toplum ............................17

Medeniyet ........................18

Aşkın ................................19

Cemaat .............................20

Sanal Cemaat ..................21

Mezhep ............................22

Tarikat ..............................23

Yeni Dini Hareketler ......24

Anomi ..............................25

Antropomorfizm .............26

İlahiyat .............................27

Metafizik ..........................28

Değer ...............................29

Yabancılaşma .................30

Dindarlık .........................31

Dini Grup ........................32

Dini Kimlik ......................33

Dini Tecrübe ...................34

Dini Protesto ...................35

Evrensel Din ...................36

Görünmeyen Din ...........37

Müesses din ....................38

Özel Din ..........................39

Sır Cemaatleri (Dinleri) ..40

Sivil Din ...........................41

Radikal Hareketler ..........42

Ateizm ...............................43

Batıl İnanç .......................44

Büyü ................................45

Mistisizm ..........................46

Zahitlik ............................47

Mana ................................48

Dünya Görüşü ................49

Heterodoksi ....................50

Sembol .............................51

Efsane Mit .........................52

Tabu .................................53

Totem ..............................54

Sekülerlik ........................55

Laiklik ..............................56

Gustav Mensching ...........57

Joachim Wach ..................58

İslam sosyolojisi ..............59

Asr-ı Saadet .....................60

Medine .............................61

Ümmet .............................62

Biat ...................................63

Halifelik ...........................64

Hicret ...............................65

İctihad ..............................66

Mahremiyet .....................67

Ahilik ...............................68

Asabiye ............................69

Şura ..................................70

Avam ................................71

Havass...............................72

Bedevilik...........................73

İçindekiler

7

Halk İslamı ......................74

Müstazaf ..........................75

Mütref ..............................76

Sünnilik ...........................77

Şiilik .................................78

Faziletli Toplum ..............79

Umran ..............................80

İslamofobi .......................81

Ziyaeddin F. Fındıkoğlu ..82

Aydınlanma ......................83

Aydın ...............................84

Bilgi Sosyolojisi ...............85

Kültür ...............................86

Göç ..................................87

Asimilasyon .....................88

Entegrasyon ....................89

Azınlık .............................90

Gecekondu .....................91

Yoksulluk ........................92

Banliyöleşme ..................93

Makro sosyoloji ..............94

Mikro sosyoloji .................95

Tarihsel sosyoloji ............96

Yorumlayıcı sosyoloji .....97

Sosyolojizm .....................98

Geleneksel Toplum ........99

Göçebe Toplumlar .......100

Grup Normu .................101

Ronesans .......................102

Sanayi Ötesi Toplum ....103

Sınıf ................................104

Tüketim .........................105

Kamusal Alan ................106

Özel Alan ......................107

Hiyerarşi ........................108

Kentleşme .....................109

Modernlik ......................110

Postmodernizm .............111

Örgüt “Organizasyon” ..112

Zihniyet .........................113

Batılılaşma .....................114

Tıbbileşme .....................115

Disiplin ..........................116

Düzen ............................117

Sosyal Değişme ............118

Sosyal Farklılaşma .........119

Sosyal Mesafe ...............120

Sosyal Olgu ...................121

Sosyal Tabakalaşma .....122

Toplumsal Hareketlilik .. 123

Kapitalizm .....................124

Habitus ..........................125

Karizma .........................126

Kitle ................................127

Moda ..............................128

Lonca .............................129

Proleterya ......................130

Prototip ...........................131

Demografi .....................132

Sendika ..........................133

Sosyal Darwinizm .........134

Sosyal Mühendislik ......135

Sosyal Sermaye .............136

Sosyal Psikoloji .............137

Melezlik .........................138

Metin ..............................139

Gizli Cemiyet ................140

Devrim ...........................141

Davranış ........................142

Boş Zaman ....................143

Beden ............................144

Baskı ..............................145

Statü ...............................146

Suç .................................147

Stereotip ........................148

Toplumsal Hafıza .........149

Sosyal Felsefe ................150

Çoğulculuk ....................151

Açıklama ........................152

Anlama ..........................153

Veri .................................154

Denek ............................155

Değişken .......................156

Ölçek .............................157

Genelleme .....................158

Korelasyon ....................159

Yöntem ..........................160

Nomotetik Yaklaşım .....161

Referans Grubu ............162

Doğrulamacılık .............163

Yanlışlamacılık ..............164

Ki Kare ..........................165

Kontrol Grubu ..............166

İşlevselcilik ....................167

Yapısalcılık ....................168

Yapısal Fonksiyonalizm 169

İstatistik ..........................170

Fenomenoloji ................171

Karşılaştırmalı Yöntem .173

Mülakat ..........................174

Sosyometri .....................175

Monografi ......................176

Örnek Olay İncelemesi 177

İnsan Hakları ................178

Reform ...........................179

Rejim ..............................180

Özgürlük .......................181

Meşruiyet .......................183

Devlet ............................184

İktidar ............................185

Bürokrasi .......................186

Sivil İtaatsizlik ...............187

Sivil Toplum ..................188

İdeoloji ..........................189

Irk/Irkçılık .....................190

Anarşizm .......................191

Emperyalizm .................192

Hukuk ...........................193

Soykırım ........................194

Statüko ...........................195

Toplum Sözleşmesi ......196

Vatandaşlık ....................197

Sosyal Devlet ................198

Sosyal Adalet .................199

Egemenlik .....................200

Aristokrasi .....................201

Etnisite ...........................202

Muhafazakarlık .............203

Refah Devleti ................204

Propaganda ...................205

Otokrasi .........................206

Paternalizm ...................207

Meta Anlatı ....................208

Epistemoloji ..................209

Hümanizm ....................210

Sanat ..............................211

Determinizm .................212

Önerme .........................213

Eskatoloji .......................214

Ekoloji ............................215

Kaynaklar .......................217

İngilizce Dizin ................230

9KAVRAM HARİTALARI / DİN SOSYOLOJİSİNİN İKİ YÜZÜ 9

Açıklama 152

Ahilik 68

Anarşizm 191

Anlama 153

Anomi 25

Antropomorfizm 26

Aristokrasi 201

Asabiye 69

Asimilasyon 88

Asr-ı Saadet 60

Aşkın 19

Ateizm 43

Avam 71

Aydın 84

Aydınlanma 83

Azınlık 90

Banliyöleşme 93

Baskı 145

Batıl İnanç 44

Batılılaşma 114

Beden 144

Bedevilik 73

Biat 63

Bilgi Sosyolojisi 85

Boş Zaman 143

Bürokrasi 186

Büyü 45

Cemaat 20

Çoğulculuk 151

Davranış 142

Değer 29

Değişken 156

Demografi 132

Denek 155

Determinizm 212

Devlet 184

Devrim 141

Din Sosyolojisi 14

Dindarlık 31

Din-dışı 16

Dini Grup 32

Dini Kimlik 33

Dini Protesto 35

Dini Tecrübe 34

Disiplin 116

Doğrulamacılık 163

Dünya Görüşü 49

Düzen 117

Efsane Mit 52

Egemenlik 200

Ekoloji 215

Alfabetik Dizin

Emperyalizm 192

Entegrasyon 89

Epistemoloji 209

Eskatoloji 214

Etnisite 202

Evrensel Din 36

Faziletli Toplum 79

Fenomenoloji 171

Gecekondu 91

Geleneksel Toplum 99

Genelleme 158

Gizli Cemiyet 140

Göç 87

Göçebe Toplumlar 100

Görünmeyen Din 37

Grup Normu 101

Gustav Mensching 57

Habitus 125

Halifelik 64

Halk İslamı 74

Havass 72

Heterodoksi 50

Hicret 65

Hiyerarşi 108

Hukuk 193

Hümanizm 210

Irk/Irkçılık 190

İctihad 66

İdeoloji 189

İktidar 185

İlahiyat 27

İnsan Hakları 178

İslam sosyolojisi 59

İslamofobi 81

İstatistik 170

İşlevselcilik 167

Joachim Wach 58

Kamusal Alan 106

Kapitalizm 124

Karizma 126

Karşılaştırmalı Yöntem 173

Kentleşme 109

Ki Kare 165

Kitle 127

Kontrol Grubu 166

Korelasyon 159

Kutsal 15

Kültür 86

Laiklik 56

Lonca 129

Mahremiyet 67

Makro sosyoloji 94

Mana 48

Medeniyet 18

Medine 61

Melezlik 138

Meşruiyet 183

Meta Anlatı 208

Metafizik 28

Metin 139

Mezhep 22

Mikro sosyoloji 95

Mistisizm 46

Moda 128

Modernlik 110

Monografi 176

Muhafazakarlık 203

Müesses din 38

Mülakat 174

Müstazaf 75

Mütref 76

Nomotetik Yaklaşım 161

Otokrasi 206

Ölçek 157

Önerme 213

Örgüt “Organizasyon” 112

Örnek Olay İncelemesi 177

Özel Alan 107

Özel Din 39

Özgürlük 181

Paternalizm 207


Postmodernizm 111

Proleterya 130

Propaganda 205

Prototip 131

Radikal Hareketler 42

Refah Devleti 204

Referans Grubu 162

Reform 179

Rejim 180

Ronesans 102

Sanal Cemaat 21

Sanat 211

Sanayi Ötesi Toplum 103

Sekülerlik 55

Sembol 51

Sendika 133

Sınıf 104

Sır Cemaatleri (Dinleri) 40

Sivil Din 41

Sivil İtaatsizlik 187

Sivil Toplum 188

Sosyal Adalet 199

Sosyal Darwinizm 134

Sosyal Değişme 118

Sosyal Devlet 198

Sosyal Farklılaşma 119

Sosyal Felsefe 150

Sosyal Mesafe 120

Sosyal Mühendislik 135

Sosyal Olgu 121

Sosyal Psikoloji 137

Sosyal Sermaye 136

Sosyal Tabakalaşma 122

Sosyolojizm 98

Sosyometri 175

Soykırım 194

Statü 146

Statüko 195

Stereotip 148

Suç 147

Sünnilik 77

Şiilik 78

Şura 70

Tabu 53

Tarihsel sosyoloji 96

Tarikat 23

Tıbbileşme 115

Toplum 17

Toplum Sözleşmesi 196

Toplumsal Hafıza 149

Toplumsal Hareketlilik 123

Totem 54

Tüketim 105

Umran 80

Ümmet 62

Vatandaşlık 197

Veri 154

Yabancılaşma 30

Yanlışlamacılık 164

Yapısal Fonksiyonalizm 169

Yapısalcılık 168

Yeni Dini Hareketler 24

Yoksulluk 92

Yorumlayıcı sosyoloji 97

Yöntem 160

Zahitlik 47

Zihniyet 113

Ziyaeddin F. Fındıkoğlu 82

Günümüzde çok farkl alanlarda sözlük haz rlamaya olan ilgi oldukça artm görünmektedir. Eskiden sadece “dil” alan nda haz rlanan sözlükler dikkat çekmektedir. Sosyoloji, siyaset, antropoloji, psikoloji gibi sosyal bilimlerin farkl alanlar nda haz rlanan sözlükler kadar, Rousseau, Lacan vb. Ki iler için bir anlamda onlar anlama k lavuzu olarak i lev görecek sözlükler de bilim dünyas ndaki yerini alm lard r. Bunlar n d nda Türkiye sözlü ü, Osmanl Sözlü ü gibi özel bir alana yo unla m de i ik sözlükleri bilmekteyiz.

Hiç üphesiz sözlükler, geni bir olaylar ve anlam dünyas n n anla l mas için i levsel olduklar kadar, kavram dünyam z n çerçevesini çizmek ve kavramlarla analiz bak m ndan da insan zihnine katk larda bulunmaktad r. Di er yandan ayn alanlarda bile olsa farkl zaviyelerden yaz lan sözlüklerin, birbirlerini tamamlay c özellikleri oldu u dü ünülürse, sözlük say lar n n art “katk ” ve “ufuk”larda yükseli anlam na gelebilecektir.

OTTO yay nlar n n bir projesi olarak ortaya ç kan 100’ü, 200’ü ve 300’ü eklindeki sözlükler, mevcut olanlara farkl bir bak aç s yla katk da bulunmaktad r. Farkl e itim seviyelerini dikkate alarak yaz lan bu çal malar birkaç türlü önem ta maktad r. Öncelikle alttan ba layarak yukar e itim seviyesine do ru a ama a ama artan düzeyde kavramlar n da derinle mesini hede emektedir. Böylece üniversite seviyesine gelmeden önce de gençlerde alanlara ilginin olu mas n sonuçlayacakt r. kincisi,

Önsöz


kavramlar n hem yazarlar taraf ndan orijinal olarak tan mlanmas , hem de farkl anlamlar ve kullan mlar na dair örnekler verilmesi de bu sözlü ün orijinalliklerinden birisidir.

Din sosyolojisinde ikiyüz kavram ve baz isimleri ele alan ve içeriklendiren bu çal ma, tabii ki uzun bir emek ve katk yla gerçekle mi tir. Bu vesileyle OTTO Yay nlar 'na ve eme i geçen herkese tekrar te ekkürlerimi arz ederken, e im Vicdan han mefendiye olan minnettral m ifade edecek kelime bulamad m belirtmeliyim. Vicdan iyi ki vars n.

Bu tür çal malar bana tamamlamay nasip eden Yüce Allah’a (cc.) ükranlar m arz etmek benim için bir borcun ötesindedir.

Çal mam n bilim dünyas na katk lar n temenni ediyorum.

Mustafa TEK NÜsküdar 2019

Din Sosyolojisi Sociology of Religion

Çok genel olarak din ile toplum aras ndaki ili kileri inceleyen bir bilim dal d r. Bu

ili ki din ile toplum aras ndaki kar l kl etkile im ile dini gruplar içine almaktad r.

Bir yandan sosyolojinin alt dal olarak tarif edilirken, öte yandan Din bilimleri

içerisinde yer al r. Bu ba lamda normatif bir bilim dal olmay p, somut olaylar n

bilimi eklinde tan mlan r.

“Din sosyolojisi, dinin kökenlerini ak lc ve bireysel varsay mlarla aç klamaya

çal an 19. Yüzy l pozitivist kuramlar n n bir ele tirisi olarak görülmelidir.”

(Marshall, 2009; 156)

“Bizim din sosyolojisi ile kastetti imiz, dinin bünyesindeki sosyolojik olaylar n ve

dinin sosyolojik ili kilerinin incelenmesidir.” (Mensching, 1994; 3)

“Din, ‘anlam dünyas n n olu umunda önemli bir rol oynamaktad r. Bu ba lamda din

sosyolojisi, dünya hakk nda çe itli alg lama biçimlerini, bu tür alg lar edinme yollar n

ve bunlar olu turmu çe itli organizasyonlar inceler.” (Thompson, 2004; 28)


Kutsal Sacred

K saca “a k n” ile ilintili olan eye kutsal denir. Özellikle baz e ya,, zaman ve

mekan n kutsal oldu u belirtilerek di erlerinden ayr l r. Meselâ; kutsal ta ,

özel baz geceler ve kutsal say lar, beldeler bunlara örnek olarak gösterilebilir.

Ayr ca kutsal dokunulmazlar olarak da kabul edilir ve bu anlamda dinlerin baz

kutsallar ndan bahsedilir. Buna ba l olarak kutsalla t rma da, bir eye ayr cal k

tan yarak ve özel anlam atfederek onun metafizikle tirilmesidir.

“Mukaddes, Dinlerin a k n nitelik atfederek yüceltti i inanç, kurum veya varl klar.

Rasyonel veya faydac bir temele dayanmayan, hiçbir biçimde sorgulama konusu

yap lmayan, büyük sayg ve de er verilen kültürel ve sosyal özellikler.” (Demir-

Acar, 1992; 223)

“Kutsal, din alan na özgü bir yorum ve de erlendirme kategorisidir. Ba ka bir alana,

-eti in alan na- aktar larak kullan lsa da, kökeni, asl nda oras de ildir.” (Otto,

2014; 35)

“Dünyan n biri bütün kutsal olanlar , di erinin bütün kutsal olmayanlar kapsayan

iki alana bölünmesi, dini dü üncenin belirleyici özelli idir; inançlar, hurafeler,

menk beler, kutsal varl klar n yap s n , onlara mal edilen güç ve faziletleri, hayat

hikayelerini, birbirleriyle ve kutsal olmayanlarla ili kilerini anlatan dü ünceler veya

dü ünce sistemleridir.” (Durkheim, 2009; 54)


A ao ullar , M. Ali (2002); Kent Devletinden mparatorlu a, 3. Bask , Ankara, mge Kitabevi.

Akay, Ali (1995); “Ayd nlar Üzerine Bir Bak ”, Türk Ayd n ve Kimlik Sorunu, stanbul, Ba lam Yay.

Ak n, M. Hakk (2015); Toplumsalla ma Sözlü ü, 2. Bask , Konya, Çizgi Kitabevi.Akyüz, Niyazi-Çapç o lu, hsan (2015); “Sistematik Din Sosyolojisi”, Din Sosyolojisi El

Kitab , Ed. N. Akyüz- . Çapç o lu, 3. Bask , Ankara, Grafiker Yay.Akyüz, Vecdi (1998); Kur’an’da Siyasi Kavramlar, stanbul, Kitabevi Yay.Al c , Mehmet (2014); “Yeni Dini Hareketlerin Klasik Dinlerden Fark ;Postmodern Paga-

nizm Geleneksel Dindarl a Kar ”, Yeni Dini Hareketler, Ed. S. Turan-F. Sencar, stanbul, Aç l mkitap Yay.

Alper, Yusuf (1990); “Toplumsal Sözle me”, Sosyal Bilimler Ansiklopedisi, stanbul, Ri-sale Yay.

Altay, akir (1983); Hukuk ve Sosyal Bilimler Sözlü ü, Ankara, Bilgi Yay.Altunta , Abdurrahman (2016); “Kur’an- Kerim’de Müstazaf Kavram ”, Turkish Studies,

S. 11/5, Ankara.Apak, Adem (2014); “Hz. Peygamber’in (SAV) Hicret Sonras Medine’de Örnek Toplum

Olu turma Ad mlar Üzerine”, Hz. Muhammed ve Mesaj , Ed. M. Mahfuz Söyle-mez, slami limler Der. Yay.

Arda, Erhan vd. (2003); Sosyal Bilimler El Sözlü ü, Ed. Erhan Arda, stanbul, Alfa Yay.Arslan, M. Hanifi (1990); “Tüketim”, Sosyal Bilimler Ansiklopedisi, stanbul, Risale Yay.A ukin, N.S. vd. (1979); Politika Sözlü ü, Çev. Mazlum Beyhan, stanbul, Sosyal Yay.Atay, Tayfun (2003); “Halifelik”, Antropoloji Sözlü ü, Ed. K. Emiro lu-S. Ayd n, Ankara,

Bilim ve Sanat Yay.

Kaynaklar

Atçeken, smail (2008); “ slam Tarihinde Birarada Ya ama Tecrübesi (Asr- Saadet ve Endelüs Örne i”, Din ve Dünya Bar Uluslar aras Sempozyumu, stanbul, st. Ün. Yay.

Attas, S. Nakib (1995); slam, sekülerizm ve Gelece in Felsefesi, Çev. M. Erol K l ç, 2. Bask , stanbul, nsan Yay.

Aybakan, Bilal (2017); F k h lminin Olu um Sürecinde cma, 2. Bask , stanbul, z Yay.Ayd n, Mehmet (1994); “Çevirmen Önsözü”, Din Sosyolojisi (Gustav Mensching kitab ),

Çev. Mehmet Ayd n, Konya, Din Bilimleri Yay.Ayd n, Mehmet (2005); Ansiklopedik Dinler Sözlü ü, Konya, Din Bilimleri Yay.Ayd n, Mustafa (1991); lk Dönem slam Toplumunun ekilleni i, stanbul, P nar Yay.Ayd n, Mustafa (2004); Bilgi Sosyolojisi, stanbul, Aç l mkitap Yay.Ayd n, Mustafa (2009); “Mahremiyet ve Örtünmenin Dönü ümü”, Eski Yeni, S. 12, An-

kara.Ayd n, Mustafa (2011); Güncel Kültürde Temel Kavramlar, stanbul, Aç l mkitap Yay.Ayd n, Suavi (1996); “Türkiye’de Etnik Yap ”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklope-

disi, C. 12, stanbul, leti im Yay.Ayd n, Suavi (2003); “Gecekondu”, Antropoloji Sözlü ü, Ed. K. Emiro lu-S. Ayd n, An-

kara, Bilim ve Sanat Yay.Bagnesco, Arnaldo (2011); “Cemaat”, Sosyolojik Dü ünce Sözlü ü, Çev. Bülent Ar ba ,

Ed. Massimo Borlandi vd., stanbul, leti im Yay. Bal, Hüseyin (2009); Sosyal Bilimlerde Nicel Ara t rma Yöntem ve Teknikleri, Isparta,

Fakülte Kitabevi.Bauman, Zygmunt (1998); Sosyolojik Dü ünmek, Çev. Abdullah Y lmaz, stanbul, Ay-

r nt Yay.Bauman, Zygmunt (2013); Modernite, Kapitalizm ve Sosyalizm-Küresel Ça da Sosyal

E itsizlik, Çev. F. Doruk Ergun, stanbul, Say Yay.Bayram, Mikail (1991); Ahi Evran ve Ahi Te kilat n n Kurulu u, Konya, Damla Matba-

as .Bayyi it, Mehmet (2013/a); slam Dünyas nda ve Türkiye’de Din Sosyolojisi”, Din Sosyo-

lojisi, Ed. M. Bayyi it, Konya, Palet Yay.Bayyi it, Mehmet (2013/b); “Din Sosyolojisinin Do u u ve Geli mesi”, Din Sosyolojisi,

Ed. M. Bayyi it, Konya, Palet Yay.


Beaud, Olivier (2003); “Egemenlik”, Çev. smail Yerguz, Siyaset Felsefesi Sözlü ü, Haz. P.Raynaud-S.Rials, stanbul, leti im Yay.

Becker, Howard S. (2013); Sanat Dünyalar , Çev. Evren Y lmaz, stanbul, Ayr nt Yay.Bilgin, Nuri (2007); Sosyal Psikoloji Sözlü ü-Kavramlar, Yakla mlar, 2. Bask , stanbul,

Ba lam Yay.Bilgiseven, Amiran Kurtkan (1985); Din Sosyolojisi, stanbul, Filiz Kitabevi.Bolay, S. Hayri (1987); Felsefi Doktrinler Sözlü ü, 2. Bask , Ankara, Akça Yay.Bottomore, Tom (1984); Toplumbilim, Çev. Ünsal Oskay, 2. Bask , stanbul, Beta Yay.Bölek, Ali (1990); “Yabanc la ma”, Sosyal Bilimler Ansiklopedisi, stanbul, Risale Yay.Bremond, Janine-Geledan, Alain (1984); ktisadi ve Toplumsal Kavramlar Sözlü ü, Çev.

Ertu rul Özkök, stanbul, Remzi Kitabevi.Budak, Selçuk (2005); Psikoloji Sözlü ü, Ankara, Bilim ve Sanat Yay.Buehler, Arthur F. (2014); “ slamofobi: Bat ’n n Karanl k Taraf n n Bir Yans mas ”, A.Ü.

lahiyat fakültesi Dergisi, S. 55/1, Ankara.Büyükkara, M. Ali (2007); “Dini Grup Yap lar nda Dine li kin Muhtemel Anlama ve

Temsil Sorunlar ”, Usul, S. 7, stanbul.Canatan, Kadir (1995); Avrupa’da Müslüman Az nl klar, stanbul, nsan Yay.Cevizci, Ahmet (1999); Felsefe Sözlü ü, stanbul, Paradigma Yay.Cezayirli, Gülay (1997); “Dini Grup ve Toplumsal Grup”, A.Ü. lahiyat Fakültesi Dergisi,

S. XXXVII, Ankara.Connerton, Paul (1999); Toplumlar Nas l An msar?, Çev. Alaeddin enel, stanbul, Ay-

r nt Yay.Connoly, William E. (1994); “Ço ulculuk”, Blackwell’in Siyasal Dü ünce Ansiklopedisi,

, Ed. D. Miller vd., Çev. B. Peker-N. K raç, Ankara, Ümit Yay nc l k.Çal lar, Aziz (Çev. Ve Düz.)(1983); Ansiklopedik Kültür Sözlü ü, stanbul, Alt n Kitap-

lar Yay.Çal lar, Aziz (1997); Felsefe Sözlü ü, 2. Bask , stanbul, Cem Yay. Çavdar, Tevfik (1983); “Türkiye’de Nüfus ve Nüfus Sorunu”, Cumhuriyet Dönemi Tür-

kiye Ansiklopedisi, C. 6, stanbul, leti im Yay.Çelebi, Nilgün (1990); “Yöntem”, Sosyal Bilimler Ansiklopedisi, C. 4, stanbul, Risale

Yay.Çetin, smail (1990); “Medeniyet”, Sosyal Bilimler Ansiklopedisi, stanbul, Risale Yay.

Davuto lu, Ahmet (1987); “Türk Entelektüel Gelene indeki Bask c Temayüllerin Kö-kenleri”, lim ve Sanat, S. 13, stanbul.

Demeulenaere, Pierre (2011); “Aç klama ve Anlama”, Sosyolojik Dü ünce Sözlü ü, Çev. Bülent Ar ba , Ed. Massimo Borlandi vd., stanbul, leti im Yay.

Demir, Ömer-Acar, Mustafa (1992); Sosyal Bilimler Sözlü ü, stanbul, A aç Yay.Dönmez, Süleyman (2002); “ bn Haldun’un Tarih ve Umran Anlay na felsefi-Ele tirel

Bir Yakla m”, Ç.Ü. lahiyat Fakültesi Dergisi, C. 2, S.1, Adana.Dönmezer, Sulhi (1990); Sosyoloji, 10. Bask , stanbul, Beta Yay.Dubois, Michel (2011); “Bilgi”, Sosyolojik Dü ünce Sözlü ü, Çev. Bülent Ar ba , Ed.

Massimo Borlandi vd., stanbul, leti im Yay. Dumazedier, Joffre (2011); “Bo Zaman”, Sosyolojik Dü ünce Sözlü ü, Çev. Bülent Ar -

ba , Ed. Massimo Borlandi vd., stanbul, leti im Yay. Durkheim, Emile (2009); Dini Hayat n lk ekilleri, Çev. zzet Er, st., T.D.V. Yay.Durkheim, Emile (2013); Sosyolojik Yöntemin Kurallar , Çev. Cenk Saraço lu, stanbul,

Bordo Siyah Yay. Dursun, Davut (1990); “ nsan Haklar ”, Sosyal Bilimler Ansiklopedisi, C. 2, stanbul,

Risale Yay. Dursuno lu, smail (2016); “Sosyal Darwinizm”, Karabük Üniversitesi . .B.F. Dergisi,

C.6,S.1, Karabük.Eagleton, Terry (1999); Postmodernizmin Yan lsamalar , Çev. Mehmet Küçük, stanbul,

Ayr nt Yay.Ebu Zehra, Muhammed (1986); slam Hukuku Metodolojisi, Çev. Abdulkadir ener, 4.

Bask , Ankara, Fecr Yay.Edgar,A-Sedgwick, P. (2007); Kültürel Kuramda Anahtar Kavramlar, Çev. Mesut Kara a-

han, stanbul, Aç l mkitap Yay.El-Efendi, Abdulvahhab (1997); “Modern Müslüman Ba lamda Rasyonalite, Sivil Top-

lum ve Demokrasi”, II. Uluslar aras slam Dü üncesi Konferans , stanbul, .B.B. Yay.

Eliade, Mircea (1991); Kutsal ve Dind , Çev. M. Ali K l çbay, Ankara, Gece Yay.El-Katip, Ahmet (2013); Nedenleri Tarihte Kalm Siyasi Ayr l k Sünnilik- iilik slam

Birli i, Çev. Muharrem Tan, stanbul, Mana Yay.Emiro lu, Kudret (2003); “Ateizm”, Antropoloji Sözlü ü, Ed. K. Emiro lu-S. Ayd n, An-

kara, Bilim ve Sanat Yay.


Entwistle, Joanne (2012); “Cinsiyet/Toplumsal Cinsiyet”, Çev. lkay ahin, Temel Sosyo-lojik Dikotomiler, Ed. Chris Jenks, Ankara, Birle ik Yay.

Er, zzet (1990/a); “Mikro Sosyoloji”, Sosyal Bilimler Ansiklopedisi, C. 3, stanbul, Risale Yay.

Er, zzet (1990/b); “Vatanda l k”, Sosyal Bilimler Ansiklopedisi, C. 4, stanbul, Risale Yay.

Er, zzet (1990/c); “Toplum Felsefesi”, Sosyal Bilimler Ansiklopedisi, C. 4, stanbul, Ri-sale Yay.

Erdur, O uz (2000); “Modernli in Ye il Ele tirileri:Ekoloji ve slamc l k”, slam’ n Yeni Kamusal Yüzleri-Bir Atölye Çal mas , stanbul, Metis Yay.

Erginer, Gürbüz (2003); “Mana”, Antropoloji Sözlü ü, Ed. K. Emiro lu-S. Ayd n, Anka-ra, Bilim ve Sanat Yay.

Erkal, Seyit N. (2004); Alternatif Dü ünceler Sözlü ü, 2. Bask , stanbul, nsan Yay.Evkuran, Mehmet (2011); “Bir Kimlik Politikas Olarak slamofobi”, slamofobi-Bir Kor-

kunun Anatomisi Sempozyumu, Ed. O. Alacahan-B. Duman, Sivas.Farabi (2001); El-Medinetü’l-Faz la, Çev. Nafiz Dan man, 4. Bask , stanbul, M.E.B.

Yay.Fazlurrahman (2006); slam’da hya ve Reform-Bir slam Fundamentalizmi ncelemesi,

Ankara, Ankara Okulu Yay.Feyerabend, Paul (2000); Anar izm Üzerine Tezler, Çev. Ekrem Alt nsöz, Ankara, Öteki

Yay.F lal , E. Ruhi (2016); Laiklik, Ankara, Panama Yay.Fichter, Joseph (t.y.); Sosyoloji Nedir?, Çev. Nilgün Çelebi, Konya, Toplum Yay.Filmer, Paul (2012/a); “Kuram/Uygulama”, Çev. Münteha Beki, Temel Sosyolojik Dikoto-

miler, Ed. Chris Jenks, Ankara, Birle ik Yay.Filmer, Paul (2012/b); “Yüksek/kitle”, Çev. M.A. Kirman-T. Baycar, Temel Sosyolojik Di-

kotomiler, Ed. Chris Jenks, Ankara, Birle ik Yay.Foley, Duncan (2005); “Suç”, Çev. Aksu Bora, Marksist Dü ünce Sözlü ü, 4. Bask , s-

tanbul, leti im Yay.Foucault, Michel (2015); ktidar n Gözü, Çev. I k Ergüden, 4. Bask , stanbul, Ayr nt

Yay.Friedrich, Carl J.-Brzezinski, Zbigniew K. (1964); Totaliter Diktatörlük ve Otokrasi, Çev.

O uz Onaran, Ankara, Ayy ld z Matbaas .

Funk, Reiner (2009); Ben ve Biz-Postmodern nsan n Psikanalizi, Çev. Ça lar Tanyeri, 2. Bask , stanbul, Y.K.Y.

Galtung, Johan (1999); Bir Ba ka Aç dan nsan Haklar , Çev. Müge Sözen, stanbul, Me-tis Yay.

Gazali (1974); hyau Ulumiddin, Çev. Ahmet Serdaro lu, C. 3, stanbul, Bedir Yay.Gelis, Jacques (2008); “Beden, Kilise ve Kutsal”, Bedenin Tarihi I, Haz. A.Corbin vd.,

Çev. Saadet Özen, stanbul, Y.K.Y.Gellner, Ernest (1994); Postmodernizm, slam ve Us, Çev. Bülent Peker, Ankara, Ümit

Yay.Glock, Charles Y. (1998); “Dindarl n Boyutlar Üzerine”, Çev. M. Emin Kökta , Din

Sosyolojisi, Der. Y. Aktay-M. Emin Kökta , 2. Bask , Ankara, Vadi Yay.Goyard-Fabre, Simone (2003); “Ayd nlanma”, Çev. Emel Ergun, Siyaset Felsefesi Sözlü-

ü, Haz. P.Raynaud-S.Rials, stanbul, leti im Yay.Göle, Nilüfer (1994); Modern Mahrem, 5. Bask , stanbul, Metis Yay.Göle, Nilüfer (2000); slam ve Modernlik Üzerine Melez Desenler, stanbul, Metis Yay.Gölp narl , Abdülbaki (1989); Mesnevi ve erhi, C. 1, 2. Bask , Ankara, Kültür Bak. Yay.Güçlü, Abdulbaki vd. (2008); Felsefe Sözlü ü, 3. Bask , Ankara, Bilim ve Sanat Yay.Güler, lhami (2016); “Dinin Mahiyeti Üzerine Teemmüller”, Bütün Boyutlar yla Din,

stanbul, Kur’an Çal malar Vakf .Günay, Ünver (1990); “Çevirenin Önsözü”, Din Sosyolojisi (J. Wach), Kayseri, Erciyes

Ün. Yay.Gündüz, inasi (1998); Din ve nanç Sözlü ü, Ankara, Vadi Yay.Gündüz, inasi (2004); “Ba kald r Gelene i ve Heterodoksi”, Bilimname, Y l: 6, S. 3,

Kayseri.Gündüz, inasi (2010); “Evrensel Dinin Millile tirilmesi: Anglikanizm ve Türk slam ”,

Milel ve Nihal, S.7/3, stanbul.Hançerlio lu, Orhan (1975); nanç Sözlü ü, stanbul, Remzi Kitabevi.Hançerlio lu, Orhan (1988); Ruhbilim Sözlü ü, stanbul, Remzi Kitabevi.Heidegger, Martin (2003); Metafizik Nedir?, Çev. M. evket p iro lu-S. Kemal Yetkin, 2.

Bask , stanbul, Kaknüs Yay.Heper, Metin (1983); “Bürokrasi”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, C. 2, s-

tanbul, leti im Yay.Heper, Metin (2006); Türkiye Sözlü ü-Siyaset, Toplum ve Kültür, stanbul, Do u Bat Yay.


Husserl, Edmund (1997); Fenomenoloji Üzerine Be Ders, Çev. Harun Tepe, Ankara, Bilim ve Sanat Yay.

Hyman, Ray (1990); Psikolojik Ara t rman n Niteli i, Çev. Y lmaz Özakp nar, Konya, Selçuk Üniversitesi Yay.

I k, O uz (1996); “1980 Sonras Türkiye’de Kent ve Kentle me”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, C. 13, stanbul, leti im Yay.

bn Haldun (1989); Mukaddime, Çev. Zakir Kadiri Ugan, C. 1, st., M.E.B. Yay.bn Hazm (2004); Cevâmu’s-Sire, Çev. M. Salih Ar , stanbul, Ç ra Yay.

Jary, David-Jary-Julia (2000); Collins Internet-Linked Dictionary of Sociology, Ed.D.Jary-J.Jary, Glasgow, Collins.

Jaume, Lucien (2003); “Yurtta l k”, Çev. smail Yerguz, Siyaset Felsefesi Sözlü ü, Haz. P.Raynaud-S.Rials, stanbul, leti im Yay.

Karata , Mustafa (2013); “Hz. Peygamber’in Yerle im ve ehirle meye Yönelik Çabalar : Medine Örne i”, stanbul Üniversitesi lahiyat Fakültesi Dergisi, S. 28, stanbul.

Kaya, rfan (2017); “Klasik Sosyolojide Nostaljik Paradigma ve slamc l kta Asr- Saadet Özlemi”, Cumhuriyet Ün. lahiyat Fak. Dergisi, Y l: 21, S.1, Sivas.

Kaya, Mahmut (1995); “Farabi”, slam Ansiklopedisi, C. 12, stanbul, T.D.V. Yay.Kayap nar, Akif (2006); “ bn Haldun’un Asabiyet Kavram : Siyaset Teorisinde Yeni Bir

Aç l m”, slam Ara t rmalar Dergisi, S. 15, stanbul.Kehrer, Günter (1992); Din Sosyolojisi, Çev. Semahat Yüksel, stanbul, Kubbealt Ne -

riyat.Kemerlio lu, Eyüp (1990); Toplumsal Tabakala ma ve Hareketlilik, Erzurum, y.y.K yak, Abdulkadir (2017); “Evrensel Din Ba lam nda Tebli ve Misyonerlik Kav-

ramlar Üzerine Bir De erlendirme”, Turkish Studies, S. 12/27, Ankara.Düzgün, aban Ali (2010); “Dinde Evrenselin Yerele Kar Mücadelesi”, Kelam Ara t rmalar , S. 8/1.

Kirilenko, Galina-Korshunova, Iydia (1990); Felsefe Nedir?, Çev. Gül Aysu, 3. Bask , stanbul, Amaç Yay.

Kirman, M. Ali (2014); “Yeni Dini Hareketler: Tan m ve Kapsam”, Yeni Dini Hareketler, Ed. S. Turan-F. Sencar, stanbul, Aç l mkitap Yay.

Kirman, M.Ali (2016); Din Sosyolojisi Sözlü ü, Adana, Karahan Kitabevi.Kongar, Emre (1982); Türk Toplumbilimcileri I-II, stanbul, Remzi Kitabevi.

Kongar, Emre (1985); Toplumsal De i me Kuramlar ve Türkiye Gerçe i, 4. Bask , stan-bul, Remzi Kitabevi.

Köse, Ali-Ayten, Ali (2009); “Bat l nanç ve Davran lar Üzerine Psiko-Sosyolojik Bir Analiz”, Din Bilimleri Akademik Ara t rma Dergisi, IX/3, stanbul.

Krech - Crutchfield - Ballachey (1983); Cemiyet çinde Fert, Çev. Mümtaz Turhan, C. 1, 2. Bask , stanbul, M.E.B. Yay.

Kropotkin, Pyotr (2012); Anar i Felsefesi- deali, Çev. I k Ergüden, 4. Bask , stanbul, Kaos Yay.

Larrere, Catherine (2003); “Rejimler”, Siyaset Felsefesi Sözlü ü, Ed. P. Raynaud-S.Rials, Çev. smail Yerguz, stanbul, leti im Yay.

MacIver, R.M.-Page, Charles H. (1994); Cemiyet I, Çev. Amiran Kurtkan, 2. Bask , stan-bul, M.E.B. Yay.

Macit, Muhittin (1997); “ mkan Metafizi i Üzerine-Gazzali’nin Felsefi Determinizmi Ele tirisi”, Divan, S. 1, stanbul.

Mahçupyan, Etyen (1998); Türkiye’de Merkeziyetçi Zihniyet, Devlet ve Din”, stanbul, Patika Yay.

Mardin, erif (1983); “Bat c l k”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, C. 1, s-tanbul, leti im Yay.

Mardin, erif (1997/a); deoloji, 4. Bask , stanbul, leti im Yay.Mardin, erif (1997/b); Din ve deoloji, 7. Bask , stanbul, leti im Yay. Marshall, Gordon (2005); Sosyoloji Sözlü ü, 2. Bask , Ankara, Bilim ve Sanat Yay.Marshall, Gordon (2009); Sosyoloji Sözlü ü, 3. Bask , Ankara, Bilim ve Sanat Yay.Mengü o lu, M. Önal (2005); Vahiy ve Sanat, 2. Bask , stanbul, P nar Yay.Mensching, Gustav (1994); Dini Sosyoloji, Çev. Mehmet Ayd n, Konya, Din Bilimleri

Yay.Meriç, Cemil (1983); “Bat l la ma”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, C. 1,

stanbul, leti im Yay.Mütevellio lu, Nergis (2006); “Sosyal Devlet Bireysel Özgürlükleri S n rlad m ?”, Amme

daresi Dergisi, C. 39, S. 3, Ankara.Nirun, Nihat (1991); Sistematik Sosyoloji Yönünden Sosyal Dinamik Bünye Analizi, An-

kara, Atatürk Kültür Merkezi Yay., Nora, Pierre (2006); Haf za Mekanlar , Çev. M. Emin Özcan, Ankara, Dost Kitabevi Yay.


Okumu , Ejder (2011); “Bedene Müdahalenin Sosyolojisi”, Beden Sosyolojisi, Ed. K. Canatan, stanbul, Aç l mkitap Yay.

Otto, Rudolf (2014); Kutsala Dair, Çev. Sevil Ghaffari, stanbul, Alt k rkbe Yay.Ozankaya, Özer (1979); Toplumbilime Giri , 3. Bask , Ankara, A.Ü.S.B.F. Yay.Ozankaya, Özer (1984); Temel Toplumbilim Terimleri Sözlü ü, 3. Bask , Ankara, Sava

Yay.Öz, Mustafa (2012); Ba lang çtan Günümüze slam Mezhepleri Tarihi, st., Ensar Yay.Özadalga, Elisabeth (2011); 2011); Bir Tasavvur ve Ustal k Olarak Tarihsel Sosyoloji”,

Tarihsel Sosyoloji, Ed. Elisabeth Özdalga, 3. Bask , stanbul, Do u Bat Yay.Özbudun, Sibel-Emiro lu, Kudret (2003); “Mitos, Mitoloji”, Antropolo-

ji Sözlü ü, Ed. K. Emiro lu-S. Ayd n, Ankara, Bilim ve Sanat Yay.eriati, Ali (2008); slam ve S n fsal Yap , Çev. Do an Özlük, Ankara, Fecr Yay.

Özdemir, Muhammet (2018); “Özgürlü ün Bugün mkan(s zl k)lar ”, Yetkin Dü ünce, S. 1, stanbul.

Özel, Mustafa (1993); Piyasa Dü man Kapitalizm, 2. Bask , stanbul, z Yay.Özsoy, Ergi Deniz (2003); “Melezlik”, Antropoloji Sözlü ü, Ed. K. Emiro lu-S. Ayd n,

Ankara, Bilim ve Sanat Yay.Öztürk, Ya ar Nuri (1998); Kur’an’ n Temel Kavramlar , 14. Bask , stanbul, Yeni Boyut Yay.Patai, Raphael (2002); “Halk slam ”, Din Bilimleri Akademik Ara t rma Dergisi, C. II, S. 3.Pekcan, Ali (2003); “ htiyaç Kavram ve bn Haldun’un Umran teorisine Etkileri”, slami

Ara t rmalar, C. 16, S.4, Ankara. Peker, Hüseyin (1990); “Moda”, Sosyal Bilimler Ansiklopedisi, stanbul, Risale Yay.Per embe, Erkan (2006); “Avro- slam Ya da Çokkültürlü Avrupa’da Müslümanlar n En-

tegrasyonu”, Eski Yeni, S. 1, Ankara.Pons, Alain (2003); “Uygar Olma ve Uygarl k”, Çev. smail Yerguz, Siyaset Felsefesi Söz-

lü ü, Haz. P.Raynaud-S.Rials, stanbul, leti im Yay.Razi, Fahreddin (1992); Tefsir-i Kebir, Çev. Kurul, C. 12, Ankara, Akça Yay.Rosenau, Pauline Marie (2004); Post-Modernizm ve Toplumbilimleri- çe-bak lar, çeri-

dal lar, çeri-sald r lar, Çev. Tuncay Birkan, 2. Bask , Ankara, Bilim ve Sanat Yay.Rosenthal, M-Yudin, P. (1972); Materyalist Felsefe Sözlü ü, Çev. Aziz Çal lar, stanbul,

Sosyal Yay nlar.Sar bay, A. Ya ar (1998); “Türkiye’de Demokrasi ve Sivil Toplum”, Küreselle me, Sivil

Toplum ve slam, Der. E. Fuat Keyman-A. Ya ar Sar bay, Ankara, Vadi Yay.

Sar çam, brahim (1998); “Cahiliye’nin Asr- Saadete Dönü ümünde Kur’an’ n Rolü”, III. Kur’an Sempozyumu, Ankara.

Sayar, Süleyman (1990/a); “Tabu”, Sosyal Bilimler Ansiklopedisi, stanbul, Risale Yay.Sayar, Süleyman (1990/b); “Totemizm”, Sosyal Bilimler Ansiklopedisi, stanbul, Risale Yay.Seale, Clive (2012); “Ya am/Ölüm”, Çev. R. Çetin-A. Gödekli, Temel Sosyolojik Dikoto-

miler, Ed. Chris Jenks, Ankara, Birle ik Yay.Sencer, Muzaffer (1989); Toplumbilimlerinde Yöntem, 3. Bask , Ankara, Beta Yay.Sennett, Richard (2014); Otorite, Çev. Kamil Durand, 4. Bask , stanbul, Ayr nt Yay.Serdar, Ziyaüddin (1986); slam Medeniyetinin Gelece i, Çev. Deniz Ayd n, stanbul,

nsan Yay.Silverman, David (2012); “Nitel/Nicel”, Çev. F. Çapç o lu- . Çapç o lu, Temel Sosyolojik

Dikotomiler, Ed. Chris Jenks, Ankara, Birle ik Yay.Skocpol, Theda (1999); “Tarihsel Sosyolojide Yeni Gündemler ve Yinelenen Stratejiler”,

Tarihsel Sosyoloji-Bloch’tan Wallerstein’e Görü ler ve Yöntemler, Ed. Theda Skoc-pol, Çev. Ahmet Fethi, stanbul, Tarih Vakf Yurt Yay.

Slater, Don (2012/a); “Çal ma/Bo Zaman”, Çev. . K z labdullah-Y. K z labdullah, Temel Sosyolojik Dikotomiler, Ed. Chris Jenks, Ankara, Birle ik Yay.

Slater, Don (2012/b); “Kamusal/Özel”, Çev. Fatma Kenevir, Temel Sosyolojik Dikotomi-ler, Ed. Chris Jenks, Ankara, Birle ik Yay.

Souran, Mardini (1990); “ slam kaynaklar nda Önemli Dini-Siyasi Kavramlar: slam Üm-metinde ura”, 19 May s Üniversitesi lahiyat Fakültesi Dergisi, S. 4, Samsun.

Storey, John (2006); “Postmodernizm ve Popüler Kültür”, Postmodern Dü üncenin Ele -tirel Sözlü ü, Çev. M. Erkan-A.Utku, Ankara, Ebabil Yay.

Su, Süreyya (2003); “Ortodoksi-Heterodoksi”, Antropoloji Sözlü ü, Ed. K. Emiro lu-S. Ayd n, Ankara, Bilim ve Sanat Yay.

Sungur, Erol (2016); “Postmodern Yoksulluk Kar s nda Dindar Tavr na Dair Sosyolojik Bir Ara t rma”, R. Tayyip Erdo an Ün. lahiyat Fakültesi Der., S. 10, Rize.

Swingewood, Alan (1998); Sosyolojik Dü üncenin K sa Tarihi, Çev. Osman Ak nhay, Ankara, Bilim ve Sanat Yay.

ahin, Eyüp (2010); “Platon ve Farabi’de Aristokrasi”, Ankara Üniversitesi .F. Dergisi, S. 51, Ankara.

ank ti (t.y.); Haçl Sava lar n n Etkisi Alt nda Sünni- ii li kileri, Çev. dris Çakmak, st., Mana Yay.


aylan, Gencay (1983); “Cumhuriyet Bürokrasisi”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansik-lopedisi, C. 2, stanbul, leti im Yay.

ebusteri, M. Müctehid (2011); man ve Özgürlük, Çev. Ebuzer Di kaya, stanbul, Mana Yay.

ekerci, Ahmet Erhan (2016); Ayd nlanma ve Din- ngiliz Ayd nlanma Gelene inde Din Alg s , stanbul, nsan Yay.

enay, Bülent (2002); “18. Ve 19. Yüzy lda Musevi H ristiyanlar-Hibridite, Dini Kimlik ve Gelenek”, Dinler Tarihi Ara t rmalar III, Ankara, Dinler Tarihi Derne i Yay.

Tabako lu, Ahmet (2005); “Zihniyet ve Bilgi”, Bilgi, Bilim ve slam I-II, stanbul, Ensar Yay.Tanr verdi, Hasan (2003); “Hz. Ömer Dönemi Sosyal Devlet Uygulamalar Üzerine Bir

Deneme”, slami Ara t rmalar, C. 16, S. 4, Ankara, Tek-Dav Yay.Taplamac o lu, Mehmet (1983); Din Sosyolojisi, 3. Bask , Ankara, A.Ü. lahiyat Fakültesi

Yay.Ta , Kemalettin (2000); “Ziyaeddin Fahri F nd ko lu’nun Sosyolojik Görü leri”, F rat

Üniversitesi lahiyat Fakültesi Dergisi, S. 5, Elaz .Ta ç , Özcan (2007); “Entegrasyon ve Asimilasyonun Kur’an Aç s ndan De erlendirilme-

si”, Kelam Ara t rmalar Dergisi, Y l: 5, S. 1, stanbul.Tekeli, lhan-Gülöksüz, Yi it (1983); “Kentle me, Kentlile me ve Türkiye Deneyimi”,

Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, C. 5, stanbul, leti im Yay.Tekin, Mustafa (2003); “Tanr Kavram ve Toplumsal zdü ümü”, Selçuk Üniversitesi

Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S. 10, Konya, S.Ü. Yay.Tekin, Mustafa (2004/a); “Bir Sosyal Kontrol Arac Olarak Ahilik ve Toplumsal Dina-

mikleri”, I. Ahi Evran- Veli ve Ahilik Ara t rmalar Sempozyumu, K r ehir, G.Ü. Ahilik Kültürünü Ara t rma Merkezi Yay.

Tekin, Mustafa (2004/b); Kutsal, Kad n ve Kamu, stanbul, Aç l mkitap Yay.Tekin Mustafa (2006); “Dindarl k Ba lam nda Amel-i Salih Kavram na Sosyolojik Bir

Yakla m”, Dindarl k Olgusu, Ed. Hayati Hökelekli, Bursa, Kurav Yay. Tekin, Mustafa (2008); “Aristokratik slam ve Halk slam Ayr m nda Mevlana”, stem,

Y l: 6, S. 11, Konya.Tekin, Mustafa (2009); “Kur’an- Kerim’de Bedevilik-Dini Sosyolojik Yakla m”, slam

Ara t rmalar , Y l: 2, S. 3, Avrupa.Tekin, Mustafa (2011/a); “ bn Haldun 21. Yüzy la ne Öneriyor?”, Dini ve Felsefi Metinler

Sempozyumu, stanbul.

Tekin, Mustafa (2011/b); “Feminizmin Kad n Alg s nda Beden mgesi ve Din”, Beden Sosyolojisi, Ed. K. Canatan, stanbul, Aç l mkitap Yay.

Tekin, Mustafa (2013); “ slam Sosyolojisinin mkan -Kavramsalla t rma, çeriklendirme ve Amaçlar”, slam ve Sosyoloji, Ed. Mustafa Tekin, stanbul, Ensar Yay.

Tekin, Mustafa (2015); “Postmodernizmin Din Sorunu”, Milel ve Nihal, C. 12, S. 2, stanbul.

Tekin, Mustafa (2016); Din Sosyolojisi, stanbul, Ra bet Yay.Tekin, Mustafa (2017/a); “ slam Sosyolojisinin Sosyolojisi”, slami Ara t rmalar, Y l: 28,

S. 3, Ankara.Tekin, Mustafa (2017/b); Hikmet Sosyolojisi, stanbul, Mana Yay.Tekin, Mustafa (2017/c); “Fizikle Metafizik Aras nda Mezhepler-Sosyolojik Bir Bak ”,

Gerilim ve Çat ma Aras nda Mezhep-Mezhep Sosyolojisi, Ed. Mustafa Tekin, An-kara, Eski Yeni Yay.

Tekin, Mustafa (2018); “Özgürlük ve Teslimiyet: Kavramsal Bir Bak ”, Yetkin Dü ünce, S. 1, stanbul.

Thomas, Helen-Walsh, David F. (2012); “Modernlik/postmodernlik”, Çev. M. Süheyl Ünal, Temel Sosyolojik Dikotomiler, Ed. Chris Jenks, Ankara, Birle ik Yay.

Thompson, Ian (2004); Odaktaki Sosyoloji-Din Sosyolojisine Giri , Çev. B. Zakir Çoban, st., Birey Yay.

Timuçin, Af ar (2000); Felsefe Sözlü ü, 4. Bask , stanbul, Bulut Yay.Tonkiss, Fran (2012/a); “Devaml l k/De i im”, Çev. Erkan Koca, Temel Sosyolojik Diko-

tomiler, Ed. Chris Jenks, Ankara, Birle ik Yay.Tonkiss, Fran (2012/b); “Sivil/Siyasal”, Çev. Erkan Koca, Temel Sosyolojik Dikotomiler,

Ed. Chris Jenks, Ankara, Birle ik Yay.Topalo lu, Ayd n (1999); Ateizm ve Ele tirisi, Ankara, D. .B. Yay.Toulmin, Stephen (2002); Kozmopolis-Modernitenin Gizli Gündemi, Çev. Hüsamettin

Arslan, stanbul, Paradigma Yay.Toynbee, Arnold J. (2011); Uygarl k Yarg lan yor, Çev. K. Yarg c -M. Ali Yalman, 2. Bask ,

stanbul, Örgün Yay.Turgay, Nurettin (2007); “Kur’an’da Mütref Kavram ”, Bilimname, C. 12, S. 1, Kayseri.Turner, Bryan S. (2002); Oryantalizm, Postmodernizm ve Globalizm, Çev. brahim Ka-

pakl kaya, st. Anka Yay.


Uçar, Metin (2017); “Demokratik Yönelimlerde Profan Me rulu un Olabilirli i”, Milel ve Nihal, S. 14/1, stanbul.

Uluda , Süleyman (1997); “Havas”, slam Ansiklopedisi, C. 16, stanbul, T.D.V. Yay.Uygur, Mermi (1984); Kültür Kuram , st., Remzi Kitabevi.Ülgener, F. Sabri (1981); ktisadi Çözülmenin Ahlak ve Zihniyet Dünyas , 2. Bask , s-

tanbul, Der Yay.Ülken, H. Ziya (1969); Sosyoloji Sözlü ü, stanbul, M.E.B. Yay.Vermeer, Paul-Van Der Ven, Johannes (2006); “Dini Kimlik Olu umu; E itimsel Bir Yak-

la m”, stanbul Üniversitesi lahiyat Fakültesi Dergisi, S. 13, stanbul.Waardenburg, Jacques (2007); “Reform”, slam Ansiklopedisi, C. 34, stanbul, T.D.V. Yay.Wach, Joachim (1990); Din Sosyolojisi, Çev. Ünver Günay, Kayseri, Erciyes Ün. Yay.Walsh, David F. (2012/a); “ dealizm/Materyalizm”, Çev. Cemil Oruç, Temel Sosyolojik

Dikotomiler, Ed. Chris Jenks, Ankara, Birle ik Yay.Walsh, David F. (2012/b); “Yap /Faillik”, Çev. hsan Çapç o lu, Temel Sosyolojik Dikoto-

miler, Ed. Chris Jenks, Ankara, Birle ik Yay.Weber, Max (1993); Sosyoloji Yaz lar , Çev. Taha Parla, 3. Bask , st., Hürriyet Vakf Yay.Wilson, Bryan (2004); Dini Mezhepler-Sosyolojik Bir Ara t rma, Çev. A. hsan Yitik, A.

Bülent Ünal, st., z Yay.Yap c , As m (2005); “Din Bilimleri Alan nda Yap lan Emprik Çal malarda Kar la lan

metodolojik Bir Problem: Ölçek mi Olguyu Olgu mu Ölçe i Olu turmakta?”, Türk Din Sosyolojisinin Temel Sorunlar Sempozyumu, Çorum.

Yap c , As m (2017); “Postmodern Dönemde Din, Kimlik ve Anlam Problemi”, Dinin Kaderi-Ça da Sorunlar n K skac nda Din, Ed. A. Tüzer, Ankara, Elis Yay.

Yavuz, Sefer (2013); “Sosyal Sermaye ve Din: Sosyal Sermayenin Grup çi birli i ve E gü-dümüne Etkisi Üzerine”, Hitit Ün. lahiyat Fak. Dergisi, C. 12, S. 23, Çorum.

Yayla, Atilla (2005); Siyasi Dü ünceler Sözlü ü, 3. Bask , Ankara, Adres Yay.Y ld z, Zekeriya (2003); Politika Sözlü ü, stanbul, Tima Yay.Yücedo ru, Tevfik (2012); “Mütref ve nanç Esaslar na Etkisi”, Uluda Ün. laghiyat Fak.

Dergisi, S. 21/1, Bursa.Zijderveld, Anton C. (2001); Soyut Toplum, Çev. Cevdet Cerit, stanbul, P nar Yay.Zijderveld, Anton C. (2007); Sahnelik Toplum-Sosyolojinin Yeniden Tan mlanmas , Çev.

Kadir Canatan, stanbul, P nar Yay.

Akhi 68

Alienation 30

Anarchism 191

Anomy 25

Anthropomorphism 26

Aristocracy 201

Art 211

Asabiya 69

Assimilation 88

Atheism 43

Autocracy 206

Behaivour 142

Body 144

Bureaucracy 186

Caliphate 64

Capitalism 124

Case-study method 177

Charisma 126

Chi-Square 165

Citizenship 197

City 61

Civil Disobedience 187

Civil Religion 41

Civil Society 188

Civilisation 18

Civilization 80

Commune 71

Community 20

Comparative Method 173

Confidential 67

Conservatism 203

Consume 105

Control Group 166

Correlation 159

Counsil 70

Covenant 63

Crime 147

Culture 86

Data 154

Demography 132

Denomination 23

Determinism 212

Discipline 116

Ecology 215

Elite 72

Emperialism 192

Enlightenment 83

Epistemology 209

Eschatology 214

Established Religion 38

Ethnicity 202

Explanation 152

Falsification 164

Fashion 128

Folk Islam 74

Functionalism 167

Generalization 158

Genocide 194

Grand Narrative 208

Group Norm 101

İngilizce Dizin


Guilds 129

Habitus 125

Heterodoxy 50

Hierarchy 108

Historical Sociology 96

Human Rights 178

Hümanism 210

Hybrid 138

Ideology 189

İjtihad 66

Integration 89

Intellectual 84

Interpretive Sociology 97

Interview 174

Invisible Religion 37

Islamophobia 81

Laicism 56

Law 193

Legitimacy 183

Leisure 143

Liberty 181

Macrosociology 94

Magic 45

Mass 127

Medicalisation 115

Mentality 113

Metaphysics 28

Method 160

Microsociology 95

Migration 87

Minority 90

Misticism 46

Modernity 110

Monograph 176

Mystery Communities 40

Myth 52

Nabob 76

New Religious Movements 24

Nomadic 73

Nomads 100

Nomothetic Approach 161

Order 117

Organisation 112

Paternalism 207

Phenomenology 171

Pluralism 151

Post-Industrial Society 103

Postmodernism 111

Postulate 213

Poverty 92

Power 185

Prayerfulness 47

Pressure 145

Private Religion 39

Private Sphere 107

Profane 16

Proletariat 130

Propaganda 205

Prototype 131

Public Sphere 106

Race/Racism 190

Radical Movements 42

Rebellion 141

Reference Group 162

Reform 179

Regime 180

Religious Experience 34

Religious Group 32

Religious Identity 33

Religious Protest 35

Religiousity 31

Renaissance 102

Respondent 155

Sacred 15

Sacred Migration 65

Scale 157

Secret Society 140

Sect 22

Secularity 55

Shanty 91

Shiism 78

Social Capital 136

Social Change 118

Social Class 104

Social Contract 196

Social Darwinism 134

Social Differentation 119

Social Distance 120

Social Engeneering 135

Social Fact 121

Social Justice 199

Social Memory 149

Social Mobility 123

Social Philosophy 150

Social Psychology 137

Social State 198

Social Stratification 122

Society 17

Sociology of Islam 59

Sociology of Knowledge 85

Sociology of Religion 14

Sociolojism 98

Sociometry 175

Sovereignity 200

State 184

Statistic 170

Status quo 195

Status 146

Stereotype 148

Structural Functionalism 169

Structuralism 168

Subclass 75

Suburbanization 93

Sunnihship 77

Supernatural Power 48

Superstition 44

Symbol 51

Taboo 53

Text 139

The Golden Age 60

Theology 27

Totem 54

Trade Union 133

Traditional Society 99

Transcendant 19

Ummah 62

Understanding 153

Universal Religion 36

Urbanisation 109

Value 29

Variable 156

Verification 163

Virtual Community 21

Welfare State 204

Westernisation 114

Wisdom Society 79

Worldview 49

oku tefekkÜr et tefekkÜr et oku - otto yayin | otto

Documents