okul dönemi̇ çocuğunun geli̇şi̇m dönemleri̇
TRANSCRIPT
1
BÜYÜME VE GELİŞME
Gelişme kavramı, düzenli, uyumlu ve sürekli bir
ilerlemeyi dile getirmektedir.
2
ÇOCUĞUN GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
DÖNEMLER BEDENSEL GELİŞİM ZİHİNSEL GELİŞİM PSİKOLOJİK GELİŞİM SOSYAL GELİŞİM
0 – 2 YAŞ BEBEKLİK DÖNEMİ 2 – 6 OYUN DÖNEMİ 6 – 12 OKUL DÖNEMİ 12 – 18 ERGENLİK
3
ÖĞRENME
YAŞANTI
OLGUNLAŞMA
GELİŞİM
GELİŞİMİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER
www.rehberlikservisi.org 4
ÖĞRENME
Bir çocuk basket topunu nasıl tutacağını, bu oyunun kurallarını, topa nasıl daha iyi hakim olacağını
vs. öğrenir.
YAŞANTI
Arkadaşlarıyla bildiklerini tecrübe eder, çeşitli kurslara gider.
OLGUNLAŞMA
Genetik programlamaya bağlı olarak çocuk daha güçlü ve büyük bir vücuda sahip olur, yani olgunlaşır.
G E L İ Ş İ M
5
GELİŞMİN İKİ GELİŞMİN İKİ BİLEŞENİBİLEŞENİKALITIM; Anne ve Babadan getirilen
kalıtımsal özellikler
ÇEVRE ; Döllenmeden itibaren insanın içinde yaşadığı ve etkilendiği tüm dış uyarıcılar çevreyi meydana getirir.
Çevre Doğum öncesi, Doğum esnası ve Doğum sonrası tüm
durumları kapsar.
6
Doğum Öncesi Etkenler ; Bebeğin anne karnındaki gelişimi,Annenin hamilelikte yetersiz beslenmesi, psikolojik gerginlikler gelişimi olumsuz etkileyen doğum öncesi etkenlerdir.
Doğum Esnasındaki Etkenler ; Doğumda yanlış yöntem kullanılması, bebeğin travmaya maruz kalması doğum esnasında karşılaşılabilecek çevreyle ilgili olumsuz etkenlerdir.
Doğum Sonrası Etkenler; Aile çevresi, beslenme, hastalıklar, kazalar, sosyal çevre sayılabilir.
www.rehberlikservisi.org 7
GELİŞİMİN TEMEL İLKELERİ
1. GELİŞİM YÖNÜ: Gelişim baştan ayağa, içten dışa doğrudur. Yeni doğan bir bebeğin başı vücuduna göre oldukça büyüktür. İlk önce başın büyümesi vücudun diğer organlarının gelişimi kontrol edecek olan beynin gelişimiyle ilgilidir. Buna bağlı olarak, bebek önce başını sonra omuzlarını, kollarını ve ayaklarını kontrol eder.
www.rehberlikservisi.org 8
2. GELİŞİMİN
DEVAMLILIĞI: Gelişim durmaksızın
ilerleyen ve belirli dönemler içinde bazen hızlı bazen yavaş oluşan bir süreçtir.
www.rehberlikservisi.org 9
3. GELİŞİM ALANLARININ ETKİLEŞİMİ: Gelişim fiziksel, zihinsel, duygusal ve sosyal alanlarda bir bütün olarak ilerler.
Bir alandaki gelişim diğer alanlardaki gelişimle etkileşerek çocuğun genel gelişimine katkıda bulunur.
www.rehberlikservisi.org 10
4.GELİŞİMİN İLK YILLARININ ÖNEMİ: Çocuklar zihin gelişiminin üçte ikisini, sinir sisteminin gelişimini yaklaşık olarak beşte dördünü ilk beş yıl içerisinde tamamlar. Aynı şekilde, temel kişilik
özellikleri de ilk beş yıl içinde oluşur.
www.rehberlikservisi.org 11
5.GELİŞİMDE BİREYSEL FARKLILIKLARIN OLMASI:
Her birey kendine özgü bir gelişim çizgisi gösterir.Çünkü bireylerin doğuştan getirdikleri özelliklerle, çevreden aldıkları etkiler arklıdır.
Sınıflarınızdaki öğrencilerin boyları, cinsiyetleri, zekaları, kişilikleri, fiziksel görünüşleri, kısaca her şeyleribirbirinden farklıdır.
12
1., 2., 3. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN
ÖZELLİKLERİ
13
Bu dönemde, çocuk çok etkin ve hareketlidir.
Her an bir şey yapmak ister; sakin ve sessiz durmaktan hoşlanmaz.
Herhangi bir iş görürken bütün bedenini birden hareket ettirmek eğilimindedir.
Davranışlarını kontrol altına almada güçlük çeker.
1., 2., 3. SINIF ÖĞNENCİLERİNİN ÖZELLİKLERİ 1
14
Bu dönemde ev dışı oyunlarının büyük bir önemi vardır.
Çocuk, özellikle, hareket ve etkinliği gerektiren oyun ve
eğlencelerden hoşlanır.
Yeni beden becerileri kazanmaya çalışır.
Ağaca tırmanmaktan, ip atlamaktan; top, seksek ve bilye oynamaktan; kar ve buz üzerinde kaymaktan zevk alır.
Çeşitli alanlarda arkadaşları ile yarışır.
Koşmak, atlamak ve zıplamak, oyun zamanının büyük bir kısmını alır.
Başlangıçta uyku ihtiyacı ortalama 11 saat iken, bu dönemin sonuna doğru 10 saate düşer.
1., 2., 3. SINIF ÖĞNENCİLERİNİN ÖZELLİKLERİ 2
15
ZİHİN GELİŞİMİ
16
Bu dönem çocuğun çok hızlı öğrenebildiği dönemlerdir.Bizlerin farkında olamadığımız bir çok olayı, anı,söylediklerimizi yaptıklarımızı hafızasına kaydeder.Çocuğun iletişim ve geri bildirim ve örnek alma yoluyla bir çok davranışının şekillendiği dönemdir.Bu dönem anne babalar tarafından olumlu davranış kazandırılması açısından dikkat etmeleri gerekenbir süreçtir.
17
Bu çağda, çocuğu zihin gücü ve belleği bir hayli gelişir. O, dikkatini daha uzun süre aynı konu üzerinde tutabilir
Çocukta henüz somut düşünme tarzı hâkimdir. Çocuk, duyuları ile düşünür; ancak gözlemler ve deneyler sonunda birtakım hükümlere varır.
Bundan ötürü ilk dönemde sınıf çalışmaları, çocuğun duyularını harekete geçirmeli, okulda yaparak ve yaşayarak öğrenme ilkesine yer verilmelidir. Bunun için o, bilimsel mantığa göre sınıflandırılmış konuları
kavrayamaz. Özellikle bu dönemde doğru öğretim, en uygun bir öğretim sistemidir. Bu çağın başlangıcında zaman kavramı çok sınırlıdır. Çocuklar, ilerisi için plan yapamaz, zamanlarını ayarlayamazlar. İkinci sınıfta zaman kavramı gelişmeye başlar. Dönemin sonuna doğru da yemek zamanını, ders yılının başını ve sonunu, haftanın günlerini kavrar duruma girerler. Tarihi fikri gelişir. Öğrenciler çok eski çağlardaki insanların yaşayış tarzlarını merak etmeye başlarlar.
18
Bu çağda, çocuğu zihin gücü ve belleği bir hayli gelişir. O, dikkatini daha uzun süre aynı konu üzerinde tutabilir
Çocukta henüz somut düşünme tarzı hâkimdir. Çocuk, duyuları ile düşünür; ancak gözlemler ve deneyler sonunda birtakım hükümlere varır.
Bundan ötürü ilk dönemde sınıf çalışmaları, çocuğun duyularını harekete geçirmeli, okulda yaparak ve yaşayarak öğrenme ilkesine yer verilmelidir. Bunun için o, bilimsel mantığa göre sınıflandırılmış konuları
kavrayamaz. Özellikle bu dönemde doğru öğretim, en uygun bir öğretim sistemidir. Bu çağın başlangıcında zaman kavramı çok sınırlıdır. Çocuklar, ilerisi için plan yapamaz, zamanlarını ayarlayamazlar. İkinci sınıfta zaman kavramı gelişmeye başlar. Dönemin sonuna doğru da yemek zamanını, ders yılının başını ve sonunu, haftanın günlerini kavrar duruma girerler. Tarihi fikri gelişir. Öğrenciler çok eski çağlardaki insanların yaşayış tarzlarını merak etmeye başlarlar.
19
Bu çağda, çocuğu zihin gücü ve belleği bir hayli gelişir. O, dikkatini daha uzun süre aynı konu üzerinde tutabilir
Çocukta henüz somut düşünme tarzı hâkimdir. Çocuk, duyuları ile düşünür; ancak gözlemler ve deneyler sonunda birtakım hükümlere varır.
Bundan ötürü ilk dönemde sınıf çalışmaları, çocuğun duyularını harekete geçirmeli, okulda yaparak ve yaşayarak öğrenme ilkesine yer verilmelidir. Bunun için o, bilimsel mantığa göre sınıflandırılmış konuları
kavrayamaz. Özellikle bu dönemde doğru öğretim, en uygun bir öğretim sistemidir. Bu çağın başlangıcında zaman kavramı çok sınırlıdır. Çocuklar, ilerisi için plan yapamaz, zamanlarını ayarlayamazlar. İkinci sınıfta zaman kavramı gelişmeye başlar. Dönemin sonuna doğru da yemek zamanını, ders yılının başını ve sonunu, haftanın günlerini kavrar duruma girerler. Tarihi fikri gelişir. Öğrenciler çok eski çağlardaki insanların yaşayış tarzlarını merak etmeye başlarlar.
20
Bu çağda, çocuğu zihin gücü ve belleği bir hayli gelişir. O, dikkatini daha uzun süre aynı konu üzerinde tutabilir
Çocukta henüz somut düşünme tarzı hâkimdir. Çocuk, duyuları ile düşünür; ancak gözlemler ve deneyler sonunda birtakım hükümlere varır.
Bundan ötürü ilk dönemde sınıf çalışmaları, çocuğun duyularını harekete geçirmeli, okulda yaparak ve yaşayarak öğrenme ilkesine yer verilmelidir. Bunun için o, bilimsel mantığa göre sınıflandırılmış konuları
kavrayamaz. Özellikle bu dönemde doğru öğretim, en uygun bir öğretim sistemidir. Bu çağın başlangıcında zaman kavramı çok sınırlıdır. Çocuklar, ilerisi için plan yapamaz, zamanlarını ayarlayamazlar. İkinci sınıfta zaman kavramı gelişmeye başlar. Dönemin sonuna doğru da yemek zamanını, ders yılının başını ve sonunu, haftanın günlerini kavrar duruma girerler. Tarihi fikri gelişir. Öğrenciler çok eski çağlardaki insanların yaşayış tarzlarını merak etmeye başlarlar.
www.rehberlikservisi.org 21
Bu dönemin başında çocuğun yaptığı resimler varlıkların kendilerine benzemeye başlar. Artık çocukların, neyin resmini yaptıkları anlaşılır.
Ancak, bu dönemde çocuk resimlerinin önemli bir niteliği, bunların görüldüğü gibi değil, bilindiği gibi çizilmesidir.
Mesela, bir kumbara içindeki paralar resimde görünür. Yapılan resimlerin oranları gerçeğe uymaz, çizilen adam resmi evden daha büyük olabilir.
Bu dönemin sonuna doğru resimlerde daha çok ayrıntılara yer verilebilir ve bunlar gerçeği daha iyi yansıtır
Çocuk,bu çağın başında, sayıları kavramaya başlar, yüze kadar sayabilir.
ZİHİN GELİŞİMİ 2
www.rehberlikservisi.org 22
Dil Gelişimi
www.rehberlikservisi.org 23
Ortalama olarak 6 ve 7 yaşındaki çocuk okuma ve yazma öğrenmeye hazır duruma girer.
Bunun için, hemen bütün dünya ülkelerinde bu yaşlar okumaya başlama çağı olarak kabul edilmiştir.
Bu yaştaki çocukların çoğunda, okuma ve yazmaya karşı ilgi uyandığı gibi, bu işleri kavrayabilecek düşünme ve görme güçleri gelişmiştir.
Birinci sınıfta okuma ve yazmayı öğrenmeyen çocukların büyük bir kısmı, ikinci sınıfta bunu başarabilirler.
DİL GELİŞİMİ 1
Çocukta toptan görüş hakimdir. Bunun için, okuma ve yazma öğreniminde harflerden başlamak yerine çocuk için anlam taşıyan küçük cümle ve kelimelerden başlamak daha uygun olur.
Başlangıçta çocuk için cümle içindeki sözcükleri ayırmak, özellikle bir kelimedeki harfleri soyutlamak çok güç gelir.
www.rehberlikservisi.org 24
Bu çağda temsil oyunlarına ilgi devam eder. Çocukların bu oyunlarda günlük tecrübelerinin, okudukları veya dinledikleri masal ve hikayelerin etkisi görülür.
Çocuklarda, bir çocuk temsilini veya filmini başından sonuna kadar seyredebilecek kadar sürekli dikkat yetisi gelişmiştir. Onların, hayvanlarla ilgili şarkılı ve sözlü temsil ve filmlerden hoşlandıkları görülür.
Bu çağın sonuna doğru kız ve erkek çocukların oyunları ve ilgileri başlar. Kızlar, büyükler gibi giyinip evcilik, okulculuk gibi oyunlardan hoşlanırlar. Erkek çocuklar ise arabacılık, şoförlük, pilotluk, askerlik ve hırsız polis oyunlarını tercih ederler.
www.rehberlikservisi.org 25
MORAL GELİŞİMİ
www.rehberlikservisi.org 26
Çocukta, iyilik ve kötülük kavramları önce ana babanın beğendiği ve beğenmediği davranışları ile ilgili olarak gelişir.
Bu davranış, ana- babanın beğenip beğenmemesine göre iyi veya fena sayılır.
Ancak bu çağda iyilik ve kötülük kavramları daha genişler ve genelleşir.
MORAL GELİŞİMİ 1
www.rehberlikservisi.org 27
Çocuklar, davranışlarını büyükler tarafından beğenilmesine önem verirler, bunların daima doğru ve iyi olarak değerlendirilmesini isterler.
Yanılmak, kusurlu görülmek onları çok endişelendirir.
MORAL GELİŞİMİ 2
www.rehberlikservisi.org 28
DUYGUSAL ve
SOSYAL GELİŞİM
www.rehberlikservisi.org 29
Çocukların en önemli duygusal ihtiyaçları sevilmek, beğenilmek, benimsenmek ve değer verilmektir. Anneleri,
öğretmenleri ve başka yetişkinler tarafından ne kadar
ilgi ve şefkatle muamele görürlerse, ruh sağlıkları o
kadar yerinde olur.
DUYGUSAL ve SOSYAL GELİŞİM 1
www.rehberlikservisi.org 30
Evde olsun, okulda olsun, çocukta ilgi merkezi olmak istediği kuvvetlidir.
Evde, ana babanın, okulda öğretmenin sevgisini paylaşmak ona zor gelir.
DUYGUSAL ve SOSYAL GELİŞİM 2
Başarılı olmak ihtiyacı kuvvetlidir. Bu yaştaki çocukların, gerçek başarılar elde edemedikleri zaman, hayali başarılarla övündükleri görülebilir.
www.rehberlikservisi.org 31
Bu dönemde çocuklar çeşitli duyguların etkisi altındadır. Korku, öfke, kıskançlık, neşe, sevgi gibi birçok duygular birbiri ardına çocuğun günlük hayatını doldurur; duygusal halleri çabuk değişir.
DUYGUSAL ve SOSYAL GELİŞİM 3
www.rehberlikservisi.org 32
ÖĞRETMEN VE BAŞKA BÜYÜKLERLE İLİŞKİLER 1
Bu dönemin başında, çocuk öğretmenine büyük bir hayranlık duyar ve kendini beğendirmek için elinden geleni yapar.
Çocukların hemen hepsi, güler yüzlü, kendilerini koruyan öğretmen tipini tercih ederler. Onlar için öğretmen, okulda ana babanın yerini tutan kişidir.Bu yaştaki çocuklar arasında sık görülen “müzevirlik” ve arkadaşlarını şikayet etme halleri, çok kere öğretmenin ve yetişkinlerin ilgisini çekmek veya onların değerler sistemini benimsediklerini ispatlamak gayreti ile yapılır.
www.rehberlikservisi.org 33
Yetişkinlerin tenkitleri çocuklara çok dokunur.
Alay ve aşırı şakalara alındıkları görülür.
ÖĞRETMEN VE BAŞKA BÜYÜKLERLE İLİŞKİLER 2
www.rehberlikservisi.org 34
EĞİTİMDE GÖZETİLMESİ GEREKEN NOKTALAR
www.rehberlikservisi.org 35
Okula yeni adımını atan çocuk, ev ve aile hayatından farlı yeni bir çevreye uyma sorunu ile karşılaşır.
Çocuk, yaşıtlarından meydana gelmiş bir grup içine katılmak, bu değişik ortamda öğretmen ve arkadaşlarına kendisini beğendirmek zorundadır
EĞİTİMDE GÖZETİLMESİ GEREKEN NOKTALAR 1
Bu dönemin başında, büyük ve küçük kasları hala gelişmekte olan çocuğun hareket ve etkinliğe ihtiyacı vardır.
Özellikle göz ve el arasındaki işbirliği henüz gelişme halindedir.
El Hareketleri, çocuğun konuşması kadar düşünme güçlerini de geliştirir.
Öğretimde el işlerine ve beden etkinliğine yer verilmesi; sınıf çalışmalarında oyun ve iş ahenkli bir şekilde birbirini kovalamalıdır.
www.rehberlikservisi.org 36
Zihin güçleri çevreden gelen uyarıcılarla beslenir.
EĞİTİMDE GÖZETİLMESİ GEREKEN NOKTALAR 2
www.rehberlikservisi.org 37
Çocuklara çeşitli deneyler yaptırmalı, tecrübeler sağlamalıdır.
Başlarından geçenleri arkadaşlarına anlatma, tecrübelerini söz ve yazı ile ifade etme fırsatları verilmelidir.
Bu günkü tecrübelerini eskilerine bağlatma, hayalini işletme, ileriyi tahmin etme alıştırmaları yaptırılmalıdır.
EĞİTİMDE GÖZETİLMESİ GEREKEN NOKTALAR 3
www.rehberlikservisi.org 38
Çocuklara verilecek ödevler, onların çalışma güçlerine, ilgi ve ihtiyaçlarına uygun olmalıdır.
Öyle ki, yavaş öğrenen çocuklar da kendilerine uygun işlerde çalışıp bir şeyler becererek başarı kıvancını duysunlar ve zevkle çalışma alışkanlığını alsınlar
EĞİTİMDE GÖZETİLMESİ GEREKEN NOKTALAR 4
Birinci sınıftaki çocuklara hemen hiç ödev verilmemelidir. Çünkü onlar, henüz böyle bir sorumluluğu yükümlenebilecek ve kendi başlarına çalışabilecek durumda değildirler.
İkinci ve üçüncü sınıflarda ara sıra ev ödevi verilmeye başlanabilirse de, bunların çocukların kısa zamanda yapabilecekleri ve onlar için ilgi çekici işler olmasına dikkat edilmelidir.
www.rehberlikservisi.org 39
Yaramazlık yapan, veya kusurlu bir iş gören çocuklara “haylaz”, “beceriksiz”, “aptal” gibi küçük düşürücü sözler söylenmemelidir.
Çünkü, çocuk kendisine pek sık söylenen bu gibi sıfatları zamanla benliğine mal eder ve onda gerçekten “haylaz” ve “beceriksiz” olma eğilimi belirir.
Önemli bir kural işi yapanı değil; yapılan işi eleştirmektir.
Ara sıra yaramazlık ettiği zaman bile çocukta sevildiği ve benimsendiği duygusu uyandırılmalıdır.
EĞİTİMDE GÖZETİLMESİ GEREKEN NOKTALAR 5
www.rehberlikservisi.org 40
İÇ ÖZGÜVEN
DIŞ ÖZGÜVEN
SÜPER ÖZGÜVEN
www.rehberlikservisi.org 41
Çocuklarımızın gereksinimlerini karşılayabilmek için kendimizi değiştirmemiz gerekir. Ancak bu değişimin bedelini ödemeye hazır olduğumuzda çocuklarımızın istediği ana-babalar olabiliriz.
M. Scott PECK
www.rehberlikservisi.org 42
ANA-BABALARIN7 MELEK ÖZELLİĞİ
BENCİLLİKGÜÇ
DUYARLILIK
SOSYALLİK
BECERİ
TEŞVİK
DUYU
BAŞARI
7 GÜNAHKAR ÖZELLİĞİ
BENCİLLİK
KİN
BİLGELİK TASLAMA
ŞÜPHECİLİK
SIKINTI
KÖLELİK
DURGUNLUK
Özgüven heyecanlı, mutlu ve başarılı bir ortamda kendiliğinden yeşerir.
www.rehberlikservisi.org 43
SAĞLIKLI BİR EV ORTAMI OLUŞTURMA
Pek çok Ana-Babanın Konuklarına, çocuklarına gösterdiklerinden daha çok saygı ve ilgi göstermelerine çok şaşarım. Ana-Babaların büyük kısmı, çocukların çevrelerine uyum göstermesi gerektiğini düşünüyor. Dr. Thomas GORDON
İYİ BİR AİLE OLMA
Aile yaşamı bir buz dağına benzer. Dışarıdan bakanlar olan biteni sadece onda birinin farkındadır. Bu ondabirlik bölümde sadece görüp duyduklarıdır.
Virginia
SATİR
www.rehberlikservisi.org 44
ÇOCUĞUNUZUN; KENDİNİ SEVMESİ
KENDİNİ TANIMASI
HEDEF BELİRLEMESİ
OLUMLU DÜŞÜNMESİ
www.rehberlikservisi.org 45
BENLİK SAYGISINI AZALTACAK DİL
Benim zamanımda…
Şu çocuk o kadar yoksulluk içinde bile
Bana ne kadar benziyorsun. Biz her zaman böyle…
Senin gibi insanlar…
Saçlarım bembeyaz oldu görmüyor musun?...
Hiç değilse elinden geleni yapmışsın
BENLİK SAYGISINI KAZANDIRACAKDİL
Seni seviyorum…
Kıskanmanı anlayışla karşılıyorum…
Beni bazen çıldırtıyorsun. Ama seni yine de seviyorum …Senin fikrini almak istiyorum
Tüm dünyaya katkın olacağından eminim
www.rehberlikservisi.org 46
Altı dürüst askerim var.
Bana herşeyi onlar öğretti.
Adları mı?
Ne, Neden, Ne zaman, Nasıl, Nerede ve Kim?
Rudyard KİPLİNG
www.rehberlikservisi.org 47
Herkes umut ettiği yerde ve kimliktedir
www.rehberlikservisi.org 48
Güzel gören güzel düşünür.Güzel düşünen hayatından lezzet alır.
www.rehberlikservisi.org 49
ÇOCUĞUMUZUN SAĞLIĞI Okul çağındaki çocukların et süt yumurta sebze meyve
baklagiller ,tahıl ağırlıklı sağlıklı bir şekilde beslenmesi gerekir mutlaka kahvaltı etmeleri gerekir.Çocuklarımızın yaşayabileceği bazı problemlere karşı duyarlı olmalıyız parmak emme ,tırnak yeme.altını, ıslatma,hırsızlık ,yalan söyleme gibi problemleri gizlemek yerine size yardımcı olabilecek kişilere başvurarak problemleri çözümleme yoluna gitmeliyiz.Çocuklarda görülen birtakım rahatsızlıklar ağızda yaralar, diş, dişeti iltihabı, kötü nefes kokusu , bademcik iltihapları yüksek ateş,geniz eti (ağız açık sürekli horlayan ve uykuda çok terleyen çocuklarda)bayılma sara nöbetleri.bit , idrar yapmada zorluk suçiçeği kızamık kabakulak kızamıkçık ishal gibi sağlık problemlerinde Unutulmaması gerekir ki hiçbir problem nedensiz değildir en yakın sağlık kuruluşundan yardım alınması gerekir.
www.rehberlikservisi.org 50
ERGENLİK DÖNEMİ 12-14 yaş Ergenlik dönemi:Bu yaş grubundaki çocuklarımız
hızlı büyüme dönemindedir.Bu dönemin özelliği nedeniyle duygusal dengesizlikler gözlenebilir. Genelde iskyankar davranışlar anneye babaya başkaldırı kendini beğenmeme,söyleneni yerine getirmeme yanlış
davranışları uyarıldığında herkesin kendisiyle uğraştığını düşünür aynanın karşısında daha fazla vakit geçirme bedeniyle daha fazla ilgilenme ,mutsuz olduğunu düşünür anneyi babayı beğenmeme gibi bu dönemin tipik davranışlarıdır. Ergenlik dönemi tamamlandığında bu olacaktır. problemlerin ve davranışların bir çoğu ortadan kalkar.Önemli olan çocuğumuza anlayışla yaklaşabilmek onunla konuşmak yaşadığı her şeyi sizinle paylaşmasını sağlamak
unutmayın onun için en önemli model anne babadır.Sizler onlara olumlu yaklaşmayı bilirseniz çocuğunuzun gelişimi daha sağlıklı olacaktır. HAZ:ESEN UYANIK
www.rehberlikservisi.org 51
TEŞEKKÜRLER
GÜLSÜM SAMİ KEFELİ İLKÖĞRETİM OKULU
REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMA SERVİSİ
PSİKOLOJİK DANIŞMAN ESEN UYANIK
www.rehberlikservisi.org 52
www.rehberlikservisi.org 53
www.rehberlikservisi.org 54
www.rehberlikservisi.org 55
www.rehberlikservisi.org 56
www.rehberlikservisi.org 57
www.rehberlikservisi.org 58
www.rehberlikservisi.org 59
www.rehberlikservisi.org 60
www.rehberlikservisi.org 61
www.rehberlikservisi.org 62
www.rehberlikservisi.org 63
www.rehberlikservisi.org 64
www.rehberlikservisi.org 65
www.rehberlikservisi.org 66
www.rehberlikservisi.org 67
www.rehberlikservisi.org 68
www.rehberlikservisi.org 69
www.rehberlikservisi.org 70
www.rehberlikservisi.org 71
www.rehberlikservisi.org 72
www.rehberlikservisi.org 73
www.rehberlikservisi.org 74
www.rehberlikservisi.org 75
www.rehberlikservisi.org 76
www.rehberlikservisi.org 77
www.rehberlikservisi.org 78
www.rehberlikservisi.org 79
Çocuğa, her fırsatta yakınlık göstermek; sabahları “günaydın” demek, gözler karşılaştığı zaman gülümsemek, dersten sonra onunla konuşmak, tenefüste yanına gitmek, kişisel problemleri ile ilgilenmek gibi davranışlar öğretmen ve öğrenci arasındaki olumlu bağları kuvvetlendirir.
EĞİTİMDE GÖZETİLMESİ GEREKEN NOKTALAR 6
Şaka veya ciddi hiçbir zaman ailesi, sosyal durumu, soyu veya mezhebi söz konusu edilip çocuk küçük düşürülmemelidir.
Bu bakımdan alay ve istihzaya uğrayan çocuklar sempatik bir anlayışla dinlenmelidir.
Azınlık gruplarından gelen çocukların değişik aksan ve telaffuzları düzeltilmeli, fakat bundan dolayı küçük düşürülmelerine fırsat verilmemelidir.
&&&
www.rehberlikservisi.org 80
(9-11 YAŞ) 4., 5. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ÖZELLİKLERİ
www.rehberlikservisi.org 81
ZİHİN GELİŞİM
İ
www.rehberlikservisi.org 82
Bu dönemde zihin gücü, en az beden gücü kadar hızla gelişmektedir. Çocuğun beyin ve sinir sistemi hemen yetişkinlerinkine yakın bir olgunluk seviyesine varır.
ZİHİN GELİŞİMİ 1
Mantıklı ve soyut düşünme yeteneğinde kuvvetli bir ilerleme görülür. Mekanik belleği ve sesleri ayırdetme gücü büyüklerinki kadardır. Ancak tecrübeleri az olduğu için çocuk bu yetilerinden yetişkinler kadar yararlanamaz.Bu dönemde dikkat süresi gelişmeye devam eder. Çocuk matematik gibi yoğun dikkat isteyen konularda ortalama 25 dakika kadar sürekli çalışabilir. İlgilendiği bir konuda ise saatlerce çalışabilecek bir duruma girer.
www.rehberlikservisi.org 83
On, onbir yaşlarındaki bir çocukta zaman, yer kavramları birtakım tarih ve coğrafya olaylarını kavrayabilecek kadar gelişmiştir. Geleceği düşünme gücü de ilerlemeye başlar. Çocuk artık birkaç hafta ilerisini ilgilendiren planlar yapabilecek duruma girer.Bu dönemde kendi kendine çalışma, öğrenme ve araştırma yapma gücünü kazanabilir.
ZİHİN GELİŞİMİ 2
Çocukta matematiği kavrama gücü de oldukça elişmiştir.Üstelik ileri çocuklar bazı cebir işlemlerini bile yapabilecek duruma girerler.Bu çağda çocuk gerçekçidir, nesnel (objektif) düşünme yeteneğini; kendisi ile başkalarının işlerini gerçekte olduğu gibi görebilmek, kendini eleştirebilmek gücünü kazanır.
www.rehberlikservisi.org 84
www.rehberlikservisi.org 85
www.rehberlikservisi.org 86
www.rehberlikservisi.org 87
www.rehberlikservisi.org 88
Bu çağda çocuk, gerçekçilik dönemine girer. Hayali oyunlara karşı ilgisi azalır. Gerçek hikayeleri masallara tercih etmeye başlar.Etrafında olup biten her şeyi öğrenmeye meraklıdır. Bu çağ, öğrenme arzusunun en çok kuvvetlendiği bir dönemdir. Usta ve sanat gücü olan bir öğretmen, her çağdan çok bu çağda çocuğa rehberlikte en iyi sonuçları elde eder.
ZİHİN GELİŞİMİ 3
İlgiler çeşitlenir ve ilgi alanları genişler. Çocuklar başka ülkelerdeki ve geçmiş zamanlardaki insanların yaşayış tarzlarını öğrenmek isterler. Ancak siyasi ve kronolojik tarihten çok, bir takım ilgi çekici tarih olayları onlar için daha ilgi uyandırıcıdır.Çocuklar din görüşleri ve toplumsal bilgileri bakımından hala ailelerinin etkisi altındadırlar. Kendilerine öğretilen din kurallarını, fazla soru sormadan olduğu gibi kabul etmek eğilimindedirler.
www.rehberlikservisi.org 89
Sorumluluk duygusu bir hayli gelişmiştir. Bu çağda çocuk, alıştırıldığı taktirde, kendi odasının temizlik ve düzenini üzerine alabilir, kişisel temizliğine ve giyimine bakabilecek duruma girer. Tırnaklarını temiz, ayakkabılarını boyalı, saçlarını düzgün tutmayı öğrenebilir. Evde başka işlere de yardı edebilir.
ZİHİN GELİŞİMİ 4
Sevilmek, beğenilmek, başarılı olmak, kendini güven altında hissetmek ve yeni tecrübeler kazanmak gene belli başlı temel ihtiyaçları arasındadır.
www.rehberlikservisi.org 90
Grup duygusu çok gelişmiştir.
Çocuk bir arkadaş topluluğunun (üç ile on kişilik) üyesi olmaktan ve bu topluluğun bütün etkinliklerine katılmaktan büyük bir kıvanç duyar.
Mahallede gruplar, takımlar veya daha teşkilatlı çeteler kurulur. Bunların elebaşları çoğu zaman bedence iri ve kuvvetli, kültürce daha ileri ve zengin ailelerden gelen çocuklardan olur.
Çocuklar, kendi gruplarına ve bunun liderine sadakatle bağlanır.
Aralarında gizli dil icat eder, parolalar kullanırlar
ZİHİN GELİŞİMİ 5
www.rehberlikservisi.org 91
ÇOCUKLARDAKİ PSİKOLOJİK BOZUKLUKLAR
UYUM: Bireyin sahip olduğu özelliklerin kendi benliği ile ve içinde bulunduğu çevre arasında dengeli bir ilişki kurabilme ve sürdürebilmesidir.
UYUMSUZ ÇOCUKLAR: Kendi benliği ve çevresiyledengeli ve etkili ilişki kurma, geliştirme ve sürdürebilmede güçlük çeken ve bu yüzden gelişimleri sekteye uğrayan ve çevresindekilerin olağan çabaları ile düzelmeyen davranış kalıplarına sahip olan çocuklara denir.
www.rehberlikservisi.org 92
UYUMSUZLUĞUN NEDENLERİ:1. Kalıtım : uyumsuzluğun ortaya çıkmasında kalıtımın etkili olduğu bilinmekle beraber,uygun eğitim ortamı ve koruyucu davranışlarla bu etkinin ortadan kaldırılacağı ya da en aza indirileceği bir gerçektir.
2. Bedensel Nedenler : Uzun süren hastalıklar (epilepsi,beyin zedelenmeleri.zeka engelleri,sağırlık,körlük...)
3. Temel gereksinimlerinin doyurulmaması : Biyolojik ve fizyolojik,psikolojik ve sosyolojik.
4. Yanlış Eğitim : Anne-babanın yanlış tutumları, otoriter olmaya da aşırı hoşgörü,ceza,dayak,tutarsız eğitim...
www.rehberlikservisi.org 93
ÇOCUKLARDA SIKLIKLA GÖRÜLEN BOZUKLUKLAR:
1. OKUL KORKUSU
2. ENÜREZİS
3. ÖĞRENME GÜÇLÜKLERİ
4. KEKEMELİK
5. DİKKAT EKSİKLİĞİ VE HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU
www.rehberlikservisi.org 94
www.rehberlikservisi.org 95
www.rehberlikservisi.org 96
www.rehberlikservisi.org 97
www.rehberlikservisi.org 98
www.rehberlikservisi.org 99
www.rehberlikservisi.org 100
www.rehberlikservisi.org 101
www.rehberlikservisi.org 102
www.rehberlikservisi.org 103
www.rehberlikservisi.org 104
www.rehberlikservisi.org 105
www.rehberlikservisi.org 106
www.rehberlikservisi.org 107
www.rehberlikservisi.org 108
www.rehberlikservisi.org 109
www.rehberlikservisi.org 110
www.rehberlikservisi.org 111
www.rehberlikservisi.org 112
www.rehberlikservisi.org 113
www.rehberlikservisi.org 114
www.rehberlikservisi.org 115
www.rehberlikservisi.org 116
www.rehberlikservisi.org 117
www.rehberlikservisi.org 118
www.rehberlikservisi.org 119
www.rehberlikservisi.org 120
www.rehberlikservisi.org 121
www.rehberlikservisi.org 122
www.rehberlikservisi.org 123
www.rehberlikservisi.org 124
www.rehberlikservisi.org 125
www.rehberlikservisi.org 126
www.rehberlikservisi.org 127
www.rehberlikservisi.org 128
www.rehberlikservisi.org 129
www.rehberlikservisi.org 130
www.rehberlikservisi.org 131
www.rehberlikservisi.org 132
www.rehberlikservisi.org 133
www.rehberlikservisi.org 134
www.rehberlikservisi.org 135
www.rehberlikservisi.org 136
www.rehberlikservisi.org 137
www.rehberlikservisi.org 138
www.rehberlikservisi.org 139
www.rehberlikservisi.org 140
www.rehberlikservisi.org 141
www.rehberlikservisi.org 142
www.rehberlikservisi.org 143
www.rehberlikservisi.org 144
www.rehberlikservisi.org 145
www.rehberlikservisi.org 146
www.rehberlikservisi.org 147
www.rehberlikservisi.org 148
www.rehberlikservisi.org 149
www.rehberlikservisi.org 150
www.rehberlikservisi.org 151
www.rehberlikservisi.org 152
www.rehberlikservisi.org 153
www.rehberlikservisi.org 154
www.rehberlikservisi.org 155
www.rehberlikservisi.org 156
www.rehberlikservisi.org 157
www.rehberlikservisi.org 158
www.rehberlikservisi.org 159
www.rehberlikservisi.org 160
www.rehberlikservisi.org 161
www.rehberlikservisi.org 162
www.rehberlikservisi.org 163
www.rehberlikservisi.org 164
www.rehberlikservisi.org 165
www.rehberlikservisi.org 166
www.rehberlikservisi.org 167
www.rehberlikservisi.org 168
www.rehberlikservisi.org 169
www.rehberlikservisi.org 170
www.rehberlikservisi.org 171
www.rehberlikservisi.org 172
www.rehberlikservisi.org 173
www.rehberlikservisi.org 174
www.rehberlikservisi.org 175
www.rehberlikservisi.org 176
www.rehberlikservisi.org 177
www.rehberlikservisi.org 178
www.rehberlikservisi.org 179
www.rehberlikservisi.org 180
www.rehberlikservisi.org 181
www.rehberlikservisi.org 182
www.rehberlikservisi.org 183
www.rehberlikservisi.org 184
www.rehberlikservisi.org 185
www.rehberlikservisi.org 186
www.rehberlikservisi.org 187
www.rehberlikservisi.org 188
www.rehberlikservisi.org 189
www.rehberlikservisi.org 190
www.rehberlikservisi.org 191
www.rehberlikservisi.org 192
www.rehberlikservisi.org 193
www.rehberlikservisi.org 194
www.rehberlikservisi.org 195
www.rehberlikservisi.org 196
www.rehberlikservisi.org 197
www.rehberlikservisi.org 198
www.rehberlikservisi.org 199
www.rehberlikservisi.org 200
www.rehberlikservisi.org 201
www.rehberlikservisi.org 202
www.rehberlikservisi.org 203
www.rehberlikservisi.org 204
www.rehberlikservisi.org 205
www.rehberlikservisi.org 206
www.rehberlikservisi.org 207
www.rehberlikservisi.org 208
www.rehberlikservisi.org 209
www.rehberlikservisi.org 210
www.rehberlikservisi.org 211
www.rehberlikservisi.org 212
www.rehberlikservisi.org 213
www.rehberlikservisi.org 214
www.rehberlikservisi.org 215
www.rehberlikservisi.org 216
www.rehberlikservisi.org 217
1. OKUL KORKUSU : Okul korkusu okula yeni başlayan çocuklarda sıklıkla görülür.
Okul korkusunun kaynağı genellikle anneden ayrılmalıdır.
Çocuk okula gitmemek için bintürlü bahaneler uydurur, midesi bulanır, kusar, okula ağlamaklı gider, bazen sınıftan çıkıp eve gelir, neşesizdir, uykuya dalmakta güçlük çeker, iştahı azalır, ev ödevlerini yapmaz.
Burada aile bireyleri birbirine bağlı ve bağımlıdırlar. Biri ötekine veya kendisine bir şey olacak korkusunu yaşar. 5 temel aile etkileşimi en sık görülenlerdir.
Bunlar:
www.rehberlikservisi.org 218
A. Ana ya da baba kendilerine bir şey olacağından korkmaktadırlar.
B. Ana-baba çocuğa okulda, yolda bir şey olacağından korkmaktadır.
C. Anne ya da baba genel tutumlarında çocuğun kendilerine bağlıve bağımlı kalmasını istemekte ve desteklemektedirler.
D. Çocuk kendi yokluğunda anne ve babasına bir şey olacağından ya da kendisini bırakıp gideceğinden korkmaktadır.
E. Çocuk anne ve babasının yokluğunda kendisine bir şey olacağıkorkusudur.
www.rehberlikservisi.org 219
2. ENÜREZİS : Tekrarlayıcı nitelik taşıyan istem dışı işemedir. 5 yaşlarından sonra ayda en az iki kez gece yatağını, gündüz iç çamaşırını ıslatması bir bozukluk olarak değerlendirilmektedir. Enüresiz toplumumuzda sık rastlanılmaktadır. Yapılan araştırmalarda enüretik çocukların %75’inin birinci derecede akrabalarında devam eden ya da geçmiş olan enüresiz bulunduğu bildirilmiştir. Diğer nedenler arasında ailede ölüm, okula başlama, olumsuz aile tutumları, erken başlatılan ve kusurlu tuvalet eğitimive fiziksel bozuklular sayılabilir.
www.rehberlikservisi.org 220
3. ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ:Çocuklardaki öğrenme güçlüğü bazı alanlarda çocuğun
zeka düzeyi ve yaşına uygun gelişim düzeyinin çok altında başarı göstermesi ile karakterizedir. Bu alanlar matematik öğrenme güçlüğü , yazılı anlatım güçlüğü ,okuma güçlüğü şeklinde özetlenebilir. Özel öğrenme güçlüklerinin görünümü çocuğun zekaseviyesi normal olmasına rağmen yukarıda bahsedilen alanlarda gerekli performansı- başka bir psikiyatrik veya organik bir neden olmadan-gösterememesidir. Özel öğrenme güçlüklerinin tanısı klinik görünüm ve yapılan testlerle belli olmaktadır.Özel öğrenme güçlüğünün ayrıcı tanısında okullardaki normal olarak gelişen sapmalar ,eğitim ve öğretimde fırsat eksikliği , çocuğa verilen yetersiz öğrenim durumu göz önüne alınmalıdır. Ayrıca görme ve işitme veya herhangi bir duyu bozukluklarında , zeka problemi olan çocuklarda , yaygın gelişimsel geriliği olan çocuklarda görülen o bozukluğa bağlı öğrenme güçlüğünden bu mevcut durum ayırt edilmelidir.
www.rehberlikservisi.org 221
www.rehberlikservisi.org 222
www.rehberlikservisi.org 223
www.rehberlikservisi.org 224
www.rehberlikservisi.org 225
www.rehberlikservisi.org 226
www.rehberlikservisi.org 227
www.rehberlikservisi.org 228
www.rehberlikservisi.org 229
Başarılar Dileriz ...Başarılar Dileriz ...