okullarda eĞİtİm denetmenlerİ

OKULLARDA

EĞİTİM DENETMENLERİ

Eğitim ve bilginin yönetimindeyaşanan hızlı değişme ve gelişmeler;

2

↘ öğretme öğrenme sürecinin planlanması ve uygulanmasında

öğretmen sorumluluğu yanında,

farklı alan uzmanlarının katılımını da

zorunlu kılmaktadır.

Uzman

3

↘ belli bir işte, belli bir konuda, derinlemesine öğrenim görmüş ve çalışmış, en yüksek derecede yeterlik kazanmış; bilgi, görüş ve becerisi çok olan kimse.

↘ Okullarda Eğitim Bilimleri Uzmanlığı 1981 yılında Onuncu Milli Eğitim Şurası’nda gündeme gelmiştir.

4

Onuncu Milli Eğitim Şûrası’nda da ele alınan ve temel eğitim okullarında bulunması gereken işgörenler:

1. Öğretmenler: a) Sınıf öğretmenleri,

b) dal öğretmenleri, c) özel eğitim öğretmenleri,

d) uzman ve usta öğreticiler.

5

2. Eğitim uzmanları: a) Yönetici,

b) denetici,

c) eğitim planlaması uzmanı

d) okul danışmanı,

e) program geliştirme uzmanı,

f) özel eğitim uzmanı,

g) eğitim teknoloğu,

h) beslenme eğitimi uzmanı,

ı) halk eğitim uzmanı,

i) ölçme ve değerlendirme uzmanı.

6

3. Eğitime yardımcı işgörenler:

a) Yönetim işgörenleri,

b) sağlık işgörenleri,

c) teknik hizmetler işgörenleri,

d) temizlik hizmetleri işgörenleri.

7

EĞİTİM STANDARTLARI DENETİM BİRİMİ

Bölgesel

Eğitim Denetim Sistemi Yapılanması

İL EĞİTİM DENETMENLERİ

BAŞKANLIĞI

Eğitim Bilimleri Uzmanları

9

Özel Alan Uzmanları

11

AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİDENETİM SİSTEMİ

13

Amerika Birleşik Devletleri’nde federal düzeyde,

eğitim ile ilgili kuruluşların başında

Federal Hükümet Eğitim Dairesi

bulunmaktadır.

Eğitim Dairesi’nin (ED) görevi, eğitimde mükemmellik ve eğitimde

fırsat eşitliğinin sağlanması yoluyla öğrenci başarısını ve

öğrencinin küresel rekabet edebilirlik için gerekli yeterlilikleri

kazanmasını teşvik etmek olarak tanımlanmaktadır.

14

ABD EĞİTİM SİSTEMİNDE

DENETİM HİZMETLERİNİN ÖRGÜTLENMESİ

ABD'de denetçiler

OKUL - BÖLGE - EYALET

düzeyi denetçileri olmak üzere üçe

ayrılmaktadır.15

Yerel Düzey

Yerel düzeydeki denetim okul bölgeleri düzeyi ve bireysel okul düzeyi

olmak üzere ikiye ayrılır.

A) Okul Bölgeleri Düzeyi

B) Bireysel Okul Düzeyi

17


Öğretimin denetlenmesi sürecine öğretmenleri, okul

müdürlerini, müdür yardımcılarını, bölüm başkanlarını,

danışmanları, teşhis uzmanlarını, sosyal görevlileri,

denetçileri, direktörleri, bölge eğitim müdürleri ve okul

yönetim kurulu üyelerini dahil etmişlerdir. Bunun yanı sıra

diğer kurumlardan da denetim hizmeti almaktadırlar.

18


Okul sisteminin CEO’su durumundaki Bölge Eğitim Müdürü, Yerel Okul Bölgesi düzeyinde en üst düzey denetim yetkisine sahiptir.

Bölge Eğitim Müdürü genelde okul müdürlerinin ve merkez bürosu çalışanlarının işini denetler, değerlendirir.

Bölge düzeyindeki denetçiler bölge eğitim müdürünün kadrosunda görev yapmaktadırlar.

Merkez bürosunda anaokulundan 12. sınıfa kadar denetimden sorumlu bir veya daha çok genel denetçi bulunur.

19


1) Öğretmenlere materyal geliştirmede yardımcı olur.

2) Öğretmenleri yeni deneme ve araştırmalar konusunda cesaretlendirir.

3) Öğretmenlere güncel materyaller ve danışmanlar sağlar.

4) Sürekli bir görev olan program geliştirme çalışmalarına rehberlik eder.

5) Program ve öğretimdeki problemler konusunda öğretmen ve yöneticilerle görüşmeler yapar.

20

B) Bireysel Okul Düzeyi

Her okul düzeyinde okul müdürleri öğretimden sorumlu denetçiler olarak çalışmaktadır. Bunun yanı sıra bireysel olarak her okulun denetim rolünü gerçekleştiren takım liderleri, bölüm başkanları veya lider öğretmenleri bulunabilmektedir.

Okul düzeyindeki denetçilerden;

1) program geliştirme çalışmalarına başkanlık etmeleri,

2) öğretmenlere öğretimsel materyalleri hazırlamada yardımcı olmaları,

3) personel gelişimi etkinliklerini düzenlemeleri ve

4) Öğretmenlerin öğretim yöntemlerini geliştirmeye yardımcı olmaları beklenir.

21

İNGİLTEREDENETİM SİSTEMİ

22

Birleşik Krallıkta eğitim; merkezi hükümetler, kiliseler, gönüllü kurullar,

eğitim kurumları yönetim kurulları tarafından paylaşılmıştır.

İngiltere’de Eğitim Bölümü (DFE), Galler’de Galler Ofisi (WO),

İskoçya’da Eğitim Bölümü (SOED), Kuzey İrlanda’da Eğitim Bölümü

(DENİ) eğitimden sorumlu yerel hükümetlere ait bölümlerdir.

23

1990'lı yıllara değin İngiliz eğitim sisteminde esas teftiş ağırlığı Majestelerinin müfettişlerinde toplanmaktaydı.

Bunların yetki ve statüleri oldukça yüksekti. Majestelerinin müfettişlerinin yüksek meslek vasıfları taşıyan, yönetim ve rehberlik alanlarında yetişmiş, okullarda uygulama

bakımından başarılı tecrübeler kazanmış kimseler olmasına dikkat edilirdi.

Majestelerinin müfettişleri için en büyük problem onların seçkin yapısından ve bunun sonucu olarak da personelinin az olmasından kaynaklanıyordu.

İngiltere ve Galler'deki eğitim kurumlarının denetimlerini düzenli bir şekilde gerçekleştirecek sistemi işletmek bu organizasyon için mümkün değildi.

1992 Eğitim Yasası, okulların denetim sistemini köklü bir biçimde değiştirmiştir.

24

Sistem, majestelerinin müfettişlerinin rollerini okulların direk olarak denetiminden alıp bağımsız denetim sisteminin danışmanlığına dönüştürmüştür.

Kıdemli bir başmüfettiş tarafından yönetilen yeni bir hükümet departmanı, OFSTED (Eğitimde Standartlar Ofisi) bu amaçla oluşturulmuştur.

Yeni sistem uyarınca yapılmakta olan okul denetimleri OFSTED ile yapılan kontrata göre bağımsız müfettişler ve majestelerinin müfettişleri tarafından gerçekleştirilir.

Yeni denetim sisteminin temelini, hem okul hem de aile ile ilgili olacak bir şekilde, okul performansının değerlendirilmesi oluşturmaktadır.

25

Bu sistemin beş önemli ilkesi vardır:

• Bütün okullar her 4 yılda bir kez tamamen denetlenmelidir.

• Denetimler, hükümetin yeni bir bölümü olan OFSTED tarafından yetki verilip fiyat teklifini yapan özel ekiplerce yapılır.

• Okullar denetim raporlarına karşılık faaliyet planlarını yapmak zorundadırlar.

• Her bir raporun ve faaliyet planının bir özeti bütün ailelere gönderilir.

• Yeni sistem denetim ekipleri ve rehberleri istihdam eden yerel otoriteler tarafından finanse edildiği için bu sistem okulların desteklenmesinden ziyade

performansının gözlenmesine önem vermektedir.

26

OFSTED, majestelerinin başmüfettişi tarafından yönetilmektedir.

Majestelerinin müfettişleri de başmüfettişe bu konuda destek

sağlamaktadırlar.

OFSTED'in amacı okullardaki, öğretmen eğitimindeki, gençlik hizmetleri ve

yetişkin eğitimindeki kalite ve başarı standartlarını düzenli denetleyerek,

kamuya bu konuda rapor ve rehberlik hizmeti sunmak yoluyla öğrencilere

sağlanan eğitimin, öğretmen eğitiminin, gençlik hizmetleri ve yetişkin

eğitiminin niteliklerini geliştirmektir.

OFSTED'in en fazla bilinen görevi okulların denetimidir.

27

İngiltere’de, Eylül 2002 de öğretmenler yeni bir performans yönetim sistemi ile

tanışmıştır.

İngiltere’de (Okul Öğretmenlerinin Değerlendirilmesi) eğitim düzenlemeleri

2001’ e göre, başöğretmenler de dahil yıllık performanslarının

değerlendirilmesi konusu benimsenmiştir.

Değerlendirmeler normalde baş öğretmenler, yardımcıları, öğretmenlerin

belirlenen çalışmalarını kapsamakta, öğretmenlerin mesleki gelişimleri için

öncelikler belirlenmektedir.

28

Denetim Grupları

Tam denetimlerde, denetim takımları en küçük ilköğretim okullarında 2, en büyük ortaöğretim okullarında (15) kişiden oluşmaktadır.

Kısa süreli denetimde gruplar (2-5) müfettiş arasında değişmektedir.

Düzenli okul denetimleri için bağımsız denetim grupları OFSTED ile bağlantı kurarak çalışırlar.

Okul denetim sözleşmeleri, denetim kontratörleri tarafından davet üzerine yapılmaktadır.

Denetim kontratörleri her bir okulun denetim grubunu ve yeni düzenleyici müfettişleri belirlemekten sorumludur.

29

FRANSA DENETİM SİSTEMİ

30

Fransa Milli Eğitim Bakanlığı’nın Bir Alt Birimi: Genel Teftiş Heyeti

31

“Fransa’da Teftiş Kurulu geniş yetkilerle donatılmış, eğitim yönetimi ve eğitim

denetimi kurulları vardır.

Bu kurullarda eğitimin kurmayları olarak görülen müfettişler görev yapmaktadır.

Bu müfettişlerden, yönetim haricinde

alandan olanların akademik unvana sahip olması ve

doğrudan Bakanlar Kuruluna bağlı olarak çalışması,

bağımsız denetimin önemini ortaya koymaktadır.”

Fransa’da Eğitim Sisteminin Denetimi

32

Fransa’da eğitimin denetimi Ulusal ve Yerel olmak üzere iki seviyede gerçekleştirilir.

Ulusal Düzeyde Eğitim Denetimi şu birimlerin kontrolünde yapılmaktadır:

“Fransa’da eğitimin denetimi merkezi düzeyde iki farklı birim tarafından yürütülmektedir.

Birincisi, ulusal eğitim programı ve onun nasıl öğretildiği ile ilgili olan Milli Eğitim Genel Denetleme Kurulu (Inspection Générale de l’ Éducation Nationale [IGEN]’dur.

İkinci birim ise, eğitim sisteminin yönetimi ile ilgili olan Eğitim Yönetimi Genel Müfettişleri (Inspection Generale de l’Administration de l’Éducation Nationale et de la Recherche [IGEANR])’dir.” 33

Millî Eğitim Genel Teftişi IGEN

34

Kısa adı IGEN olan (Inspection Générale de

l’Éducation Nationale) Millî Eğitim Genel Teftişi;

“IGEN, eğitim sisteminin bütüncül olarak değerlendirilmesi çerçevesinde, personelin denetimi, geliştirilmesi ve rehberlik hizmetlerini yürütmektedir.

Değerlendirmeler; kurum değerlendirmesi, kullanılan öğretim yöntem ve tekniklerinin okul başarısına etkisi ve eğitim programının içeriğini kapsamaktadır.

Bunun yanında müfettişler, okulun işleyiş ve

yapısını; eğitim ihtiyaçları, ekipman planları,

personelin istihdamı, okulun fiziksel yapısı ve

kaynakların yönetimi bakımından eğitim

ihtiyaçlarını karşılayıp karşılamadığı yönünden

incelemek ve değerlendirmekten sorumludur.”

35

“Ulusal eğitim müfettişleri, sınavla belirlenir ve ilköğretim düzeyinde yönetim ve pedagojik alanlarda görev

yaparlar.

Yönetimsel sorumlulukları nedeni ile sınıf açmak veya kapamak

yetkileri vardır.

Aynı zamanda okul öğretim kadrosunu yönetmek ve okulları teftiş etmek görevi de vardır.

Ulusal eğitim müfettişinin görevi her okul yılının hazırlığını ve bölümün okul ağını tanımlamak bakımından önemlidir.

Pedagojik sorumluluğu nedeniyle yenilikçi deneyimlerin tasarımı ve öğretmen ve okul yöneticisine olan bilgilendirici rolü ona ilköğretimde bir

liderlik rolü kazandırır.” 36

Araştırma ve Millî Eğitim Yönetiminin Genel Teftişi IGAENR

37

Araştırma ve Millî Eğitim Yönetiminin Genel Teftişi ;

“IGAENR, eğitim sisteminin performansı ve etkililiğini değerlendirmekten sorumludur.

IGAENR’in yetkileri kontrol, değerlendirme ve öneride bulunmaktır.

IGAENR, Millî Eğitim Bakanlığı’na bağlı ya da Bakanlık’tan yardım alan kuruluşların idarî, malî, muhasebe işlerini, eğitim kuruluşları tarafından verilen akademik hizmetleri, merkezi ve yerel kuruluşları ve bu kurumlarda görev yapan personeli denetlemektedir.

IGAENR, Bakan tarafından belirlenen yıllık planlar çerçevesinde ulusal önceliği olan konularda değerlendirme yapmaktadır.”

Fransa’da Eğitim Denetimi

38

Fransa, hem idarî görevlerin yerine getirilmesi hem de millî eğitim politikalarının uygulanabilirliği için üç idarî bölgeye ayrılmıştır.

Bunlar büyüklük sırasına göre şu şekildedir:

1) Akademi (Académie)

2) Bölüm (Département)

3) Komün (Commune)

Fransa’da Eğitim Denetimi

39

Fransa, hem idarî görevlerin yerine getirilmesi hem de millî eğitim politikalarının uygulanabilirliği için üç idarî bölgeye ayrılmıştır.

Bunlar büyüklük sırasına göre şu şekildedir:

1) Akademi (Académie)

2) Bölüm (Département)

3) Komün (Commune)

ALMANYADENETİM SİSTEMİ

40

Almanya’da Eğitim Denetimi

41

↘ Okulların eyalet tarafından denetimlerinden yasal denetimi, (rechtsaufsicht)

(eyalette yapılan uygulamaların kanuna uygunluğu hukuk kurulları tarafından denetlenir ve okullar ile yükseköğretim kurumlarını içermektedir)

akademik denetimi (eğitsel çalışmaların denetlenmesi ve öğretmenlere tavsiyelerde bulunulması amaçlanır)

ve devlet sektöründeki personelin denetlenmesini içermektedir.


42

Okullar, Eğitim ve Kültür Bakanlıkları tarafından denetlenmektedir.

Yasal denetim genellikle yerel otoriteler tarafından (koruma dernekleri) gerçekleştirilen eğitim-öğretim dışı konuların kontrol edilmesini sağlamaktadır.

Eğitim-öğretim dışı konular, okul binasının yapılması ve ihtiyaçların karşılanması, ders kitaplarının ve diğer öğretim materyallerinin sağlanması

amaçlanmaktadır.


43

Akademik denetim, okullarda yapılan çalışmalar ve öğretimle ilgilidir.

Okul müfettişlerinin görevleri, eğitim/öğretim çalışmalarını gerçekleştirirken müfredatın ve önce belirlenmiş olan kuralların uygulanmasını; eğitim/öğretimin profesyonel bir şeklinde uygun teknikler kullanılarak yapılmasını; aksaklık görülen noktalarda gerekli iyileştirmeler yapılmasını sağlamak ve eğitim/öğretim ile ilgili işlerin yapılmasına destek verip kişileri bu işleri yapmaya teşvik etmektir.


44

↘ Akademik teftişte okullara ziyaretlerde bulunularak, dersleri izleyerek ve okul seviyesinde tavsiyelerde bulunarak gerçekleştirilir.

↘ İlkokullarda, hauptschulen (temel eğitim veren ortaokul), sonderschulen (engelli öğrenciler için) ve real schulen (5.-10. sınıflardan oluşan ortaokul, daha yoğunlaştırılmış bir eğitim verir) okullarının denetimleri, daha alt seviyedeki okul denetim otoriteleri tarafından gerçekleştirilir (schulamter).

↘ Eğitim ve Kültür İşleri Bakanlığının orta dereceli okul müfettişleri (oberschulâmater/ bezirksregierungen) diğer bütün seviyedeki okulların denetimini yapar.


45

↘ Akademik denetimi yapacak yetkili, yetkisini Temel Eğitim Kanunu’ndan alır.

↘ Bu kanuna göre, bütün okul sistemi eyaletin denetimi altındadır.

↘ Müfettişler okulun belirlenmiş olan müfredat ve sınav kurallarına uygunluğunu, sınıfları ziyaret eder» ı dersleri dinleyerek kontrol etmek ve gerekli tedbirleri almak yetkisine sahiptir.

↘ Fakat müfettişler bireysel kararlan kendi başlarına alamazlar ve bu yüzden öğretmenin pedagojik sorumluluklarına müdahale edemezler.


46

↘ Yasal denetim, okul denetiminin diğer bir kısmıdır.

↘ Schultager tarafından okulda eğitim dışı faaliyetler denen işler ve idarenin kanunlara uygunluğu (örneğin, okul binalarının yapımı ve ihtiyaçlarının karşılanması vs.) kontrol edilir.

↘ En son olarak yetkili müfettişler, devlet okullarının öğretmenleri ve başöğretmenlerin denetimlerini yapar.

↘ Böylelikle personelin görevlerini yapmalarını sağlar.

DANİMARKADENETİM SİSTEMİ

47

Danimarka’da Eğitim Denetimi

48

↘ Danimarka’daki eğitimin tüm kademeleri Eğitim Bakanlığının sorumluluğundadır.

↘ Tüm kurumlar, ilgili konularda istenmesi hâlinde bilgi vermeye zorunludur. Eğitim Bakanlığı düzenli olarak tüm kurumlardan finans, mezuniyet oranları, öğrenci akışı ve not ortalamaları hakkında bilgi toplamaktadır.

↘ Bakanlık son yıllarda denetleme sistemini geliştirmek için çalışarak her bir kuruma yönelik daha ayrıntılı gözlemler yapmaya başlamıştır.


49

↘ Denetim, uygulama olarak daha çok çeşitli verileri içeren resmî evrakların incelenmesi ile sınırlı kaldığından, okul ziyaretleriyle desteklenir.

↘ Genellikle çalışmalar; öğretmen yeterlilikleri, ders saatlerine uyma, destek sağlama, bilişim teknolojilerini kullanma gibi belli bir alana odaklanır.

↘ Denetim tüm yıl boyunca devam eder ve şu aşamalardan oluşur:

* Denetimi plânlanma,

*Gözlem ve inceleme,

* Tepkide bulunma ve yaptırım ve Her bir gözlem konusu hakkında yönlendirme.


50

Denetim plânı, iki yıllık bir süreç için yapılır, ancak ağırlık ilk yıl içerisindedir. Denetimi yapan kişinin (müfettiş) şu sorumlulukları bulunmaktadır:

* Danca, İngilizce ve matematik derslerini içeren bir okul gününü gözlemelidir.

* Gözlemlenen derslerin içeriği ve işlenişiyle ilgili olarak ders öğretmenleriyle tartışmalıdır.

* Gözlemlenen derslerin içeriği ve işlenişiyle ilgili olarak öğrencilerle görüşmelidir.


51

↘ Müfettiş okula yapacağı ziyaret için bir yıllık çalışma planını, okul yönetimine sunmak zorundadır.

↘ Çalışma planı, okul web sitesi aracılığıyla veliler, öğretmenler ve öğrencilerle paylaşılır.

↘ Plan, müfettişin öğrencileri temel derslerde sahip oldukları seviyeyi gözlemleyebilmesine olanak sağlayacak şekilde düzenlenir.

↘ Müfettişler teftişe gittikleri okullarda ikili görüşmelerle, gözlemlerle, web sitesinin ve çeşitli yazılı öğrenci ve öğretmen çalışmalarını inceleyerek bilgi toplar.

FİNLANDİYADENETİM SİSTEMİ

52

FİNLANDİYA’da Eğitim Denetimi

53

↘ Finlandiya’da ayrı bir okul denetimi mevcut değildir ve okullara yapılan ve devlet yetkilileri tarafından düzenlenen denetim ziyaretleri artık gerçekleştirilmemektedir.

↘ Eğitim verenlerin etkinlikleri, yönetmelikler ve ana ulusal öğretim programında belirtilen hedefler tarafından idare edilmektedir.

↘ Sistem öğretim programında ortaya konulan hedeflerin karşılanması hususunda eğitimcilerin gösterdiği uzmanlığa dayanmaktadır.

↘ İç değerlendirme ve dış değerlendirme konularının her ikisine de önemli oranda odaklanılmıştır.


54

↘ Ayrı bir Eğitim ve Öğretim Değerlendirme Konseyi 2003 yılının Nisan ayından beri Eğitim Bakanlığı ile ortaklaşa bir şekilde çalışmalarını sürdürmektedir.

↘ Bu kurul; temel ve ortaöğretim II. devre eğitim ve öğretimin planlanması, idare edilmesi, yönetilmesi ve geliştirilmesinden sorumludur.

↘ Teknik ortaöğretim II. devreler ve üniversiteler kendi etkinliklerinin ve çıktılarının değerlendirilmesinden kendileri sorumludur. Bu bağlamda, bunlar Yükseköğretim Değerlendirme Konseyinden destek almaktadır.

↘ Eğitimin değerlendirilmesi kanunî açıdan zorunludur ve eğitimin tüm alanlarını kapsar.


55

↘ 1 Ocak 1999’dan itibaren yürürlükte olan yeni eğitim yasasına göre, eğitim kurumlan kendi çalışmalarını ve etkilerini değerlendirmekle yükümlüdür.

↘ Eğitimsel çıktıların ulusal değerlendirmesi, kurumların kendi kendilerini değerlendirmeleri temeline dayanır.

↘ Eğitimin değerlendirilmesinin amacı, kanunda belirtilen hedeflere ulaşıldığından emin olmak ve eğitimin gelişimini desteklemenin yanında öğrenme fırsatlarını da geliştirmektir.

↘ Okulların kendi kendilerini değerlendirmeleri, kanun ve sözlü uygulamalarla gittikçe daha da yerleşmektedir. Bu terimin Finlandiya’da, yeniden yapılanmanın sihirli kelimelerinden biri olduğu söylenebilir.


56

↘ Okul yasası, kendi kendini değerlendirmeyi her okul için resmî bir sorumluluk hâline getirmiştir.

↘ Kendi kendini değerlendirme, öğretmen ve öğrencinin rasyonel gelişimi için ayrıca anahtar bir kelimedir.

↘ Okul öncesinde değerlendirme, hedeflerin başarılmasından çok çocuğun gelişimine ve öğrenme sürecine daha fazla önem vermektedir.

↘ Değerlendirme, çocuk ve öğretmen arasındaki sürekli etkileşimle sağlanır.

↘ Okul öncesi eğitim, çocukların, kendilerini tanımalarına ve kendi çalışma metotlarını analiz etmelerine destek olarak kendi kendilerini değerlendirme yeteneklerini geliştirir.


57

↘ Okul öncesi eğitimden sonra gelen sorunlu eğitim basamağında da öğretmenler öğretim programında yazılı olan hedefler temelinde kendi ayrı konularında değerlendirmeler gerçekleştirir.

↘ Değerlendirme, günlük okul hayatının sürekli bir parçasıdır ve her öğrenci yılda en az bir kez bir rapor almaktadır. Buna ek olarak bir okul yılı içerisinde en az bir kez bir ara rapor verilebilir.

↘ Başarı hem sürekli olarak hem de öğretmenlerin uyguladığı sınavlarla değerlendirilmektedir.

↘ Kapsamlı okul hayatının 9 yılını başarıyla tamamlayan öğrenciye bir belge verilmektedir. Seçmeli olan 10. yılı tamamlayan öğrencilere ek bir belge sunulmaktadır.

okullarda eĞİtİm denetmenlerİ

Documents