opera teatrı (5-ci sinif)
TRANSCRIPT
“Mahnı, musiqi qədər, incəsənət,
mədəniyyət qədər insanları bir-
birinə heç nə bağlamır.”
Heydər Əliyev.
Müəllim: Musayeva Nərmin
Sinif: 5
Mövzu: Opera teatrı
Standartlar: 2.1.1. Tələffüz qaydalarını
gözləməklə mətni düzgün oxuyur.
1.2.4. Hər hansı fakt və hadisə ilə bağlı fikri
bildirir.
4.1.2. Sözün semantik xüsusiyyətlərini,
yaranma üsullarını və qrammatik mənasını (ad,
əlamət, hərəkət bildirməsini) izah edir.
Şəkildə gördükləriniz
haqqında nə bilirsiniz?
Tədqiqat sualı: Opera nədir? Opera harada tamaşaya qoyulur?
Qrup işləri.
I qrup
II qrup
III qrup
IV qrup
«Leyli və Məcnun» qrupu -I qrup
Bəstəkar kimə deyilir? Tanıdığınız Azərbaycan
bəstəkarlarının adlarını qeyd edin və onlar
haqqında bildiyiniz məlumatları yazın.
«Koroğlu» qrupu –II qrupSizə verilən şəkillərdən opera və teatra aid olanları seçin, seçmədiyiniz
şəkillərin nə üçün bu mövzuya aid olmadığını izah edin.
«Şah İsmayıl» qrupu-III qrup Sizə təqdim olunan iki videoçarxdan hansı məkanın opera üçün əlverişli
olduğunu seçin və cavablarınızı əsaslandırın. Sizcə operanın
səhnələşdirilməsi üçün necə bir yer lazımdır?(Videoçarxlarda opera
teatrının, açıq havada qurulmuş konsert səhnəsinin tam görünüşü və
təchizatı əks olunur)
«Gəlin qayası» qayası- IV QRUP
Musiqi və ədəbiyyat dərslərindən yiyələndiyiniz biliklərə əsasən
verilmiş sözlər haqqında bildiklərinizi yazın.
Vokal
İnstrumental
Poeziya
Dram, dramatik
Plastika
Komediya
Orkestr
Qastrol
Azərbaycan bəstakarları
Qara Qarayev Ü. Hacıbəyov
Şəfiqə Axundova
Eldar MansurovFikrət Əmirov
I qrupun təqdimatından sonra
IV qrupun təqdimatından sonra
"Opera" italyan dilində "əsər" deməkdir. Opera söz və musiqinin,
oxuma və səhnə hadisələrinin, vokal və instrumental ifanın
vəhdətindən yaranmışdır. Başqa sözlə desək, opera poeziyanın,
dramatik teatrın, plastikanın, vokal və instrumental musiqinin
sintezindən ibarətdir.
Onun əsas mövzusunu xeyirlə şərin, işıqla qaranlığın, məhəbbətlə
nifrətin mübarizəsi təşkil edir. Opera musiqiyə söykənən dram,
yaxud komediyadır. Operada dramatik mətnlər müğənnilərin
oxuması ilə təqdim olunur. Bu, həmişə orkestrin müşayiətilə baş
verir.
Ümumiləşdirmə aparıldıqdan sonra şagirdlərin diqqəti dərslikdəki «Opera
teatrı» mətninə yönəldilir.1910-cu ilin sonlarında Bakıya Rusiyadan məşhur bir opera müğənnisi qastrola gəlir.
Müğənnin şərəfinə verilən ziyafətlərdən birində Bakı milyonçusu Mayılov sənətçi qadından
bir də bu şəhərə nə vaxt gələcəyini soruşur. Aktrisa «Heç vaxt gəlməyəcəyəm!»- deyə
cavab verir. Milyonçu bu cavabın səbəbi ilə maraqlandıqda müğənni qadın deyir: «Belə
böyük şəhərdə oxumağa opera binası yoxdursa, gəlməyimin nə mənası var?» Bu sözlər
bakılı milyonçuya bərk təsir edir və elə oradaca qadına söz verir ki, cəmi bir il ərzində
opera teatrı üçün gözəl bina tikdirəcək.
Gələcək teatr binası üçün Qubernski-Torqovı (indiki Nizami) küçəsində yer alınır və tikinti
başlayır. Bu cür təşəbbüsləri həmişə alqışlayan Hacı Zeynalabdin Tağıyev bildirir ki, belə
bir binanı bir ilə tikmək qeyri-mümkündür. Mərc gəlirlər ki, opera binası vaxtında hazır olsa,
onun bütün xərclərini Hacı çəkəcək.
Beləliklə, 1910-1911-ci illərdə, cəmi on ay ərzində memar N.Q.Bayevin layihələşdirdiyi
teatr binası hazır olur və Mayılov teatrı kimi tanınır. 1928-ci ildə teatra M.F.Axundov adı
verilir. 1959-cu ildən isə bu sənət məbədi Akademik Opera və Ballet Teatrı adlanır.
Ölkəmizin ən böyük musiqili teatrı olan Azərbaycan Opera və Balet Teatrı 1920-ci ildən
indiyədək bu yaraşıqlı binada fəaliyyət göstərir.
Mətni oxuduqca düzəltmə isimləri seçək və onların hansı leksik
şəkilçilərlə düzəldiyini aydınlaşdıraq.
çı4
Ahəng qanuna uyğun olaraq dörd variantda
yazılan -çı- leksik şəkilçisi insan anlayışı bildirən
yeni isimlər düzəldir.
qaçmaq qaç+ma+maq
oxumaq oxu+ma+maq
Təsdiq və inkar fellər
Akademik Opera və Balet Teatrı
Ev tapşırığı
Opera teatrında qoyulmuş
tamaşalar haqqında əlavə
məlumatlar toplayın və
məlumatları qrafik informasiya
(cədvəl şəklində) təqdim edin.
Resurslar
Google.az
tob.az
youtube.com
5-ci sinif Azərbaycan dili
dərsliyi
Diqqətinizə görə çox sağ olun!