Dziaania Pastwowej Inspekcji Sanitarnej w sytuacjach kryzysowych

Pomoc ludziom i ochrona rodowiska naturalnego w sytuacjach zagroenia - dziaania Pastwowej Inspekcji Sanitarnej w sytuacjach kryzysowychOpole, listopad 2013r.

Kryzys Z Wikipedii

Kryzys - termin pochodzi z greckiego "krisis" i oznacza, w sensie oglnym, wybr, decydowanie, zmaganie si, walk, w ktrej konieczne jest dziaanie pod presj czasu. Kryzys poszerza znaczenie o takie cechy, jak nago, urazowo i subiektywne konsekwencje urazu w postaci przey negatywnych.Kryzys to zdarzenie nage lub narastajce, zagraajce yciu, zdrowiu, mieniu lub rodowisku czowieka, przeciwstawienie si ktremu wymaga si i rodkw przekraczajcych lokalne moliwoci. To inaczej ukad wydarze powodujcy wzrost zagroenia na okrelonym obszarze lub uniemoliwiajcy normalne funkcjonowanie administracji. Kryzys to sytuacja, w ktrej istnieje zagroenie dla podstawowych wartoci, interesw i celw partii, grup spoecznych, organizacji, przedsibiorstwa lub zagroone s prawa i swobody obywateli, ich ycie i mienie. Kryzys jest kulminacj konfliktw w rnych dziedzinach ycia spoecznego. Konflikty te s wszechobecne, nieuniknione, tkwi bowiem w strukturze spoeczestwa.

Zarzdzanie sytuacj kryzysow Kluczowym momentem jest wczesne rozpoznanie zaistnienia sytuacji kryzysowej. Nastpnie naley postawi diagnoz, polegajc na znalezieniu odpowiedzi na pytania:na czym polega sytuacja kryzysowa? kiedy kryzys si rozpocz? z jakich przyczyn powstaa sytuacja kryzysowa? kogo kryzys dotyka? czy sytuacja kryzysowa nie jest nastpstwem innej sytuacji kryzysowej? czy nie wywoa nastpnej sytuacji kryzysowej? (efekt domina, "lawina" zdarze).

Zarzdzanie sytuacj kryzysowDziaania, jakie naley podj, to:powoanie zespou antykryzysowego ustanowienie cznoci i sposobw informowania (w tym opinii publicznej) ograniczenie zasigu likwidacja zagroenia przywrcenie normalnego funkcjonowania dugofalowa likwidacja skutkw kryzysu wnioski na przyszo.

Zarzdzanie kryzysowe - ZakresKompleksowe zarzdzanie kryzysowe obejmuje:Wszystkie trzy rodzaje zagroe: Naturalne Techniczne Wojenne Wszystkie poziomy zarzdzania (zwizane z poziomami wadzy) Lokalny Wojewdzki Centralny Poziom lokalny to poziom wykonawczy. Pozostae poziomy speniaj przede wszystkim rol koordynujc.Sektory: Publiczny Prywatny Og ludnoci

Fazy zarzdzania kryzysowegoZapobieganie Analiza zagroe i ocena wraliwoci Wspieranie bada stosowanych i transferu technologii Uwiadamianie spoeczestwa i powszechna edukacja w zakresie przeciwdziaania zagroeniom Stworzenie systemu zacht i restrykcji finansowych oraz waciwe wykorzystanie zasobw Zapewnienie przywdztwa i koordynacji Zapobieganie odnosi si do dziaa, ktre eliminuj lub redukuj prawdopodobiestwo wystpienia katastrofy, albo ograniczaj jej skutki.Fazy zarzdzania kryzysowegoPrzygotowanie kluczowym elementem przygotowa jest opracowanie planw reagowania kryzysowego, ktre to plany opisuj kto, co i kiedy bdzie robi, za pomoc jakich si i rodkw i na jakiej podstawie prawnej - przed, w czasie i natychmiast po zdarzeniu kryzysowym. Przygotowanie to take zapewnienie zasobw specjalistycznych si i rodkw reagowania, takich jak: stanowisko kierowania, system cznoci kryzysowej, system alarmowania oraz personel reagowania kryzysowego, a take ewidencja zasobw si i rodkw przydatnych do reagowania kryzysowego.

Fazy zarzdzania kryzysowegoReagowanie nastpuje po wystpieniu realnego zagroenia lub zdarzenia. Jego celem jest uruchomienie dziaa prewencyjnych zapobiegajcych lub minimalizujcych moliwo zniszcze, a po ich wystpieniu, podjcie akcji ratowniczej celem dostarczenia pomocy poszkodowanym i ograniczenia wtrnych szkd i strat.Faza reagowania wymaga: Przestrzegania dyscypliny obiegu informacji !!!!! Gromadzenia informacji i dokumentowania dziaa Unikania dziaa nieprzemylanych Profesjonalnej informacji (rzecznika) Prognozowania rozwoju wydarze Przewidywania skutkw podejmowanych decyzji Uwzgldniania implikacji prawnych decyzji Zagwarantowania funkcjonowania instytucji publicznych Dysponowania odpowiedni liczb ekspertw

Fazy zarzdzania kryzysowegoOdbudowa jest kocow faz cyklu zarzdzania kryzysowego. Odbudow kontynuuje si, a wszystkie systemy wrc do stanu poprzedniego albo lepszego ni poprzedni. Odbudow dzieli si na krtkoterminow i dugoterminow. Krtkoterminowa polega na przywrceniu systemw niezbdnych do ycia do minimalnych standardw operacyjnych. Odbudowa dugoterminowa moe trwa wiele lat, a do kompletnej odbudowy caego obszaru dotknitego katastrof. Jednoczenie odbudowa ta powinna by realizowana w nowy sposb, tak aby rejon dotknity katastrof by po odbudowie mniej wraliwy na kolejn katastrof.

Pastwowa Inspekcja SanitarnaPastwowa Inspekcja Sanitarna (PIS, zwyczajowa nazwa: Sanepid) - wyspecjalizowana instytucja wykonujca zadania z zakresu zdrowia publicznego, poprzez sprawowanie kontroli i nadzoru nad warunkami higieny w rnych dziedzinach ycia. Inspekcja gromadzi rwnie dane epidemiologiczne dotyczce niektrych chorb.

Organizacja Pastwowej Inspekcji SanitarnejInspekcja Sanitarna zostaa powoana w celu ochrony zdrowia przed wpywem czynnikw szkodliwych i uciliwych, a w szczeglnoci w celu zapobiegania powstawaniu chorb zakanych i zawodowych.Zajmuje si nadzorem nad warunkami: higieny rodowiska, higieny pracy w zakadach pracy,higieny radiacyjnej,higieny w szkoach i innych placwkach owiatowo-wychowawczych, szkoach wyszych oraz w orodkach wypoczynku,zdrowotnymi ywnoci i ywienia,higieny wypoczynku i rekreacji.Ponadto sprawuje nadzr nad stanem sanitarnym zakadw opieki zdrowotnej oraz przestrzeganiem zasad profilaktyki zakae szpitalnych.

Nadzr zapobiegawczy a nadzr biecyNadzr sprawowany jest przez Inspekcj z mocy ustawy nad wszelkimi podmiotami, ktrych dziaalno moe wywiera skutki dla stanu higieny rodowiska, zakadw pracy, szk i uczelni, orodkw sportowych lub rekreacyjnych, jednostek organizacyjnych suby zdrowia oraz ywnoci, ywienia i przedmiotw uytku. W zalenoci od zamierzonego celu organy administracji sanitarnej mog korzysta ze rodkw nadzoru prewencyjnego lub biecego.Celem tego pierwszego jest niedopuszczenie do powstawania zagroe sanitarnych. Drugi zmierza do weryfikacji prawidowoci speniania norm, likwidacji nieprawidowoci i rozpoznawania nowych rde ewentualnych zagroe dla zdrowia publicznego.

Gwny Inspektorat SanitarnyGwny Inspektorat Sanitarny ustala oglne kierunki dziaania Pastwowej Inspekcji Sanitarnej. Inspektoratem kieruje Gwny Inspektor Sanitarny, ktry jest centralnym organem administracji rzdowej podlegym Ministrowi Zdrowia.Rada Sanitarno-EpidemiologicznaOrganem doradczym i opiniodawczym Gwnego Inspektora Sanitarnego w sprawach objtych zakresem dziaania Pastwowej Inspekcji Sanitarnej jest Rada Sanitarno-Epidemiologiczna.Powouje si j na okres trzech lat (art. 9 ust. 1). Skada si ona z przewodniczcego, sekretarza i 15 czonkw, ktrych powouje i odwouje minister waciwy do spraw zdrowia na wniosek Gwnego Inspektora Sanitarnego. Jej czonkami mog by pracownicy nauki oraz osoby posiadajce wybitne przygotowanie praktyczne z dziedziny sanitarno-epidemiologicznej. W pracach Rady, na zaproszenie Gwnego Inspektora Sanitarnego, mog uczestniczy przedstawiciele centralnych organw administracji rzdowej, jednostek samorzdu terytorialnego oraz zwizkw zawodowych, organizacji pracodawcw i organizacji spoecznych statutowo zajmujcych si problemami sanitarno-epidemiologicznymi.Resortowe inspekcje sanitarneDwa ministerstwa (MON oraz MSWiA) posiadaj wasne inspekcje sanitarne odpowiednio:Wojskow Inspekcj Sanitarn oraz Pastwow Inspekcj Sanitarn MSWiA.

WYKAZ SYTUACJI STANOWICYCH EPIDEMIOLOGICZNE OZNAKI UKRYTEGO ATAKU BIOTERRORYSTYCZNEGO(wedug CDC po przystosowaniu do aktualnej sytuacji w Polsce)

1. Dua liczba niewyjanionych zachorowa, zespow chorobowych lub zgonw w zblionym czasie o podobnym obrazie klinicznym, dotyczcych w szczeglnoci wystpowania zmian na skrze i/lub bonach luzowych, objaww uszkodzenia ukadu nerwowego, ukadu oddechowego; przewodu pokarmowego lub uszkodze wieloukadowych;2. Pojawienie si niezwykych chorb wrd ludnoci;3. Nagy, nieoczekiwany wzrost zachorowalnoci i umieralnoci z powodu znanych chorb lub zespow;4. Zaobserwowanie nieskutecznoci leczenia w rutynowej terapii wystpujcych powszechnie chorb;5. Nawet pojedynczy przypadek choroby spowodowany egzotycznym czynnikiem, u osoby, ktra nie opuszczaa Polski w ostatnim okresie;WYKAZ SYTUACJI STANOWICYCH EPIDEMIOLOGICZNE OZNAKI UKRYTEGO ATAKU BIOTERRORYSTYCZNEGO (wedug CDC po przystosowaniu do aktualnej sytuacji w Polsce) 6. Wystpienie zachorowa w nietypowym dla nich sezonie i terenie geograficznym;7. Wystpienie licznych nietypowych dla danego czynnika zakanego objaww chorobowych;8. Podobne genetycznie typy czynnikw etiologicznych wyizolowanych z rnych odlegych w czasie i terenie rde;9. Niezwyky, atypowy czynnik zakany genetycznie zmodyfikowany lub uzyskany z nieczynnych rde;10. Niewyjaniony wzrost zachorowa na chorob endemiczn;11. Wystpienie jednoczesne zachorowa na podobne choroby w ogniskach niepoczonych terytorialnie w kraju lub zagranic;12. Nietypowy sposb transmisji chorb (aerozol, woda, ywno);Dziaania, jakie naley podj w przypadku zagroenia: I. Etap dziaania zapobiegawcze:- opracowanie procedur postpowania (np. plan postpowania na wypadek ataku bioterrorystycznego),- zorganizowanie systemu wczesnego ostrzegania (telefony alarmowe),- okrelenie potencjalnych zagroe biologicznych,- wytypowanie zakadw opieki zdrowotnej do hospitalizowania przypadkw podejrzanych o kontakt z czynnikiem biologicznym,- wytypowanie budynkw przewidzianych na izolatoria dla osb z kontaktu z zakaonym,

I. Etap dziaania zapobiegawcze, cd. - okrelenie grup pracownikw medycznych i niemedycznych do podejmowania dziaa przeciwepidemicznych i ewentualnego zaszczepienia,- wytypowanie punktw szczepie,- wstpne okrelenie niezbdnej iloci szczepionek- przygotowanie ochron osobistych (kombinezon, maska, rkawice, buty) dla ekip medycznych (lekarzy, pielgniarek, sanitariuszy, mikrobiologw, laborantw),- okrelenie odpowiedniej bazy laboratoryjnej do wykonywania bada,- przygotowanie rezerwy podstawowych rodkw dezynfekcyjnych,- przeprowadzenie szkole personelu przewidzianego do udziau w dziaaniach przeciwepidemicznych,- przeprowadzenie akcji informacyjnej dla ludnoci.

Dziaania, jakie naley podj w przypadku zagroenia: cd.II. Etap detekcja rozwinicie dziaa przeciwepidemicznych- zgoszenie podejrzanego przypadku choroby zakanej,- pena izolacja tego przypadku w miejscu stwierdzenia (w izolatce szpitalnej lub w innym miejscu)- spowodowanie przebadania przez konsultanta ds. chorb zakanych, osoby (osb) podejrzanych o chorob zakan szczeglnie niebezpieczn,- w przypadku potwierdzenia podejrzenia wstpne okrelenie obszaru skaenia biologicznego,- przeprowadzenie dochodze epidemiologicznych w miejscu ustalenia osb z kontaktu i odizolowanie ich od otoczenia,- stae monitorowanie zgosze przypadkw chorb zakanych i czynne wyszukiwanie nowych przypadkw,- rozpoczcie szczepie ochronnych personelu,- przeprowadzenie zabiegw dezynfekcyjnych lub/i deratyzacyjnych,- przeprowadzenie akcji informacyjnych dla ludnoci,- powoanie wytypowanych pracownikw do dziaa przeciwepidemicznych,kierowanie do waciwego oddziau zakanego, hospitalizowanie chorych i izolowanie w izolatoriach osb z kontaktu,- skadanie meldunkw o podejmowanych dziaaniach do: Wojewody Opolskiego i Gwnego Inspektora Sanitarnego,- wnioskowanie do Wojewody Opolskiego o decyzje, w sprawach, w ktrych Inspektor Sanitarny nie ma kompetencji.

Dziaania, jakie naley podj w przypadku zagroenia: cd.III. Etap dziaania po epidemii zwiniecie dziaa przeciwepidemicznych- przeprowadzenie kocowych dezynfekcji miejsc hospitalizowania chorych lub izolacji osb,- ocena epidemiologiczna epidemii (zapadalno, miertelno, ...),- podsumowanie kosztw poniesionych w podejmowanych dziaaniach przeciwepidemicznych,sporzdzenie sprawozdania z przebiegu dziaa przeciwepidemicznych.

Pastwowy Wojewdzki Inspektor Sanitarny w Opolu przekazuje Gwnemu Inspektorowi Sanitarnemu i Wojewodzie Opolskiemu meldunki o zachorowaniach na szczeglnie niebezpieczne choroby.

Meldunek (raport) powinien zawiera nastpujce dane:*czas, charakter i miejsce wydarzenia;*liczb i stan chorych lub zagroonych;* przedsiwzite i planowane rodki dla opanowania sytuacji.

Po odwoaniu stanu zagroenia epidemicznego lub stanu epidemicznego jednostki, ktre bray udzia w akcji przeciwepidemicznej skadaj w cigu 24 godzin sprawozdanie do Pastwowego Wojewdzkiego Inspektora Sanitarnego w Opolu.Sprawozdanie powinno uwzgldni:* czasokres prowadzonej akcji;*udzia personelu suby zdrowia;*liczb i rodzaj wykonanych usug;* wyrniajce si w akcji zespoy pracownikw;*ilo i rodzaj zuytego sprztu i rodkw ddd;* ilo materiaw otrzymanych od wydzielonych sub zdrowia. Pastwowy Wojewdzki Inspektor Sanitarny w Opolu, opracowuje i przesya do Gwnego Inspektora Sanitarnego i Wojewody Opolskiego sprawozdanie opisowe obejmujce caoksztat przeprowadzonej akcji przeciwepidemicznej.

SCHEMAT POSTPOWANIA I WSPPRACY W PRZYPADKU ZAGROENIA NIEBEZPIECZN CHOROB ZAKAN ORAZ BIOTERRORYZMEM

1. Zgoszenia przypadku zachorowania lub podejrzenia o zachorowanie dokonuj:- Lekarz pierwszego kontaktu- Lekarz pogotowia ratunkowego- Lekarz w szpitalu2. Lekarz podejrzewajcy zakaenie niebezpieczn chorob zakan powiadamia telefonicznie waciwego terenowo Powiatowego Inspektora Sanitarnego . 3. W przypadku np. otrzymania nieoznakowanej przesyki zawierajcej niezidentyfikowane materiay, jak: proszek, szmatka itp., co mogoby wskazywa na atak bioterrorystyczny naley poinformowa Policj.4. Powiatowy Inspektor Sanitarny powiadamia telefonicznie Wojewdzkiego Inspektora Sanitarnego, Powiatowe Centrum Zarzdzania Kryzysowego, Policj, Pastwow Stra Poarn oraz dyrektora waciwego terenowo szpitala. Suby te powiadamiaj przedstawicieli kolejnych ogniw wg schematu.SCHEMAT POSTPOWANIA I WSPPRACY W PRZYPADKU ZAGROENIA NIEBEZPIECZN CHOROB ZAKAN ORAZ BIOTERRORYZMEM

5. Wojewdzki Inspektor Sanitarny powiadamia Gwnego Inspektora Sanitarnego, Centrum Zarzdzania Kryzysowego Wojewody, Komend Wojewdzk Policji i Pastwow Stra Poarn.6. Centrum Zarzdzania Kryzysowego Wojewody powiadamia Krajowe Centrum Koordynacji Ratownictwa i Ochrony Ludnoci.7. Gwny Inspektor Sanitarny powiadamia Ministra Zdrowia oraz Pastwowy Zakad Higieny lub inny instytut naukowo-badawczy i Krajowe Centrum Koordynacji Ratownictwa i Ochrony Ludnoci.8. Minister Zdrowia i Szef Obrony Cywilnej Kraju (OCK) powiadamiaj Ministra Spraw Wewntrznych i Administracji.9. Minister Spraw Wewntrznych i Administracji powiadamia Przewodniczcego Komitetu Rady Ministrw ds. Zarzdzania w Sytuacjach Kryzysowych.10. Postpowanie w szpitalu z chorym, podejrzanym o szczeglnie niebezpieczn chorob, osobami z kontaktu reguluj wytyczne konsultanta krajowego w zakresie chorb zakanych (zacznik).11. Postpowanie ze zwokami reguluj odpowiednie przepisy sanitarne.

DZIKUJ ZA UWAG!!!