opowiesci z ziemiomorza - ursula k. le guin.pdf

Upload: jan-abramek

Post on 16-Oct-2015

159 views

Category:

Documents


2 download

TRANSCRIPT

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    1/869

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    2/869

    Ursula K. Le Guin

    Opowieci z Ziemiomorza

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    3/869

    * * *

    Ziemiomorze - wiat wysp, magii,smokw i czarnoksinikw. Tu wani

    rozgrywa si akcja synnego cyklu

    fantasy Ursuli K. Le Guin. Autorka polatach powraca do stworzonego przez

    siebie wiata i postaci wopowiadaniach tworzcych tomOpowieci z Ziemiomorza.

    Pi epizodw z bogatych dziejw

    Archipelagu odsania kolejne tajemnicemagicznego wiata. Jakie byy pocztkiszkoy czarnoksinikw na Roke? Co

    si stao z Mistrzem Przywoa,

    Thorionem, gdy powrci z krainy

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    4/869

    umarych? Jakie jeszcze przygodyprzey Arcymag Ged? O tym wszystkimopowiadaj kolejne historie z tego tomu

    * * *

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    5/869

    Spis treci

    Szukacz

    W Mrocznych Czasach

    Wydra

    Rybow

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    6/869

    Medra

    Diament i Czarna Ra

    Piosenka rybakw z zachodnieg

    Havnoru

    Koci ziemi

    Historia z Grskich Moczarw

    Waka

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    7/869

    ria

    Ko

    Azver

    rian

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    8/869

    Szukacz

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    9/869

    W Mrocznych Czasach

    Oto pierwsza karta Ksigi Mrokunapisanej dawno temu runamhardyckimi:

    Po tym, jak Elfarran i Morrezginli, a wyspa Solea zatona pofalami, Rada Mdrcw wadaa wmieniu chopca Serriadha, pki ten ni

    obj tronu. Panowa mdrze, leckrtko, po nim za na Enladzie nasta

    siedmiu krlw. Kraina bogacia si

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    10/869

    ya w pokoju. I wtedy zjawiy sismoki, najedajce zachodnie ziemieCzarnoksinicy na prno prbowali j

    powstrzyma. Krl Akambar przenisdwr z Berili na Enladzie do miastHavnor. Stamtd wyruszy na czele flotprzeciw najedcom z KraiKargadzkich i wypar ich na wschdOni jednak nadal wysyali upieczstatki, ktre zapuszczay si nawet n

    Morze Najgbsze. Ostatni z krlwMaharion, zawar pokj ze smokami Kargami, zapaci jednak olbrzymicen, kiedy za Piercie Runiczn

    zosta zamany, Erreth-Akbe zgin wwalce z wielkim smokiem, a Mahariomiay pad ofiar zdrady, zdawao sie na Archipelagu niepodzielni

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    11/869

    zapanowao zo.

    Wielu prbowao obj tro

    Mahariona, nikt jednak nie zdoa gutrzyma, a spory pretendentwpodzieliy kraj. Miejsce wsplnoty sprawiedliwoci zajy kaprys

    monowadcw. Szlachetnie urodzenikupcy i piraci, kady, kto mg sobipozwoli na wynajcie onierzy

    czarnoksinikw, ogasza si wadcwybranych ziem i miast. Wodzowiczynili z pokonanych niewolnikw, lecnajemni chopi take byli niewolnikam

    albowiem tylko panowie bronili icprzed innymi wodzami upicymi wysp

    piratami nkajcymi porty, a takbandami nieszczsnych banitw, ktryc

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    12/869

    gd popycha do rabunku.

    Ksiga Mroku powstaa pod konie

    czasw, o ktrych traktuje. To zbiwzajemnie sprzecznych opowiecczciowych biografii i znieksztaconycegend. Jest jednym z nielicznyc

    reliktw pochodzcych z Mrocznych Lagdy zaknieni pochwa, niprawdziwych historii wodzowie palil

    ksiki, z ktrych jaki pozbawionwadzy biedak mg nauczy si, jak jzdoby.

    Kiedy jednak do rk wojownikrafiaa ksiga wiedzy czarnoksiskiejzwykle zamyka j w skarbcu bdoddawa najtemu przez siebie magow

    a marginesach obok zakl i spisw

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    13/869

    mion, a take na ostatnich kartacowych ksig wiedzy czarownik bdego ucze notowa wybuch zarazy, gd

    napa, zmian pana, a take zaklciuyte przy tych okazjach i icskuteczno. Podobne zapiski ujawniajod czasu do czasu chwile janiejszeecz nadal otoczone ciemnoci. Chwile s niczym owietlony statek widzian

    przez moment w deszczow noc dalek

    w morzu.O owych czasach traktuj jeszcz

    pieni, stare ballady i zapiewki

    maych wysepek i spokojnych wyyHavnoru.

    Wielki Port Havnor to miasto lec

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    14/869

    w sercu wiata, miasto biaych wie nazatok. Na najwyszej z nich miecErreth-Akbego odbija pierwsze

    ostatnie promienie soca. Przez Havnoprzepywa cay handel, cae rzemioso nauka Ziemiomorza, niezmierzonbogactwa Archipelagu. Tam te zasiadkrl, ktry powrci po scaleniPiercienia i bya to oznaka uzdrowieniwiata. A w dawnych czasach w owym

    miecie mczyni i kobiety z wysprozmawiali ze smokami.

    Havnor jest jednak take Wielk

    Wysp, rozleg, bogat krain. Wmiastach w gbi ldu, na farmacpokrywajcych zbocza gry Onpraktycznie nic si nie zmienia. W

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    15/869

    amtych okolicach warta zapiewanipie kiedy znw zostanie zapiewanaStarcy w tamtejszych tawernac

    opowiadaj o Morredzie, jakby znali gsami w czasach bohaterskiej modoci, dziewki zaganiajce krowy do oborsnuj opowieci o Kobietach Donzapomnianych wszdzie indziej, nawena Roke, ale nie pord owych cichychzalanych promieniami soca drg i p

    w kuchniach, przy paleniskach, wokktrych pracuj i rozmawiaj stateczngospodynie.

    W czasach krlw magowie zbieralsi na dworze enladzkim, a pniej wHavnorze, aby doradza krlowi i sobinawzajem, korzystajc ze swej mocy d

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    16/869

    osigania celw, ktre uznali za suszneLecz w owych mrocznych latacczarnoksinicy sprzedawali usug

    emu, kto paci najwicej. Staczalpojedynki i walki na czary, nie dbajc zo, ktre czyni; czasem nawet czynile wiadomie. Gd i zarazy

    wysychanie rde, wiosny bez deszczu zimy bez wiosny, narodziny chorychkalekich modych wrd owiec i byda

    narodziny chorych i kalekich dzieci nwyspach - wszystko to przypisywanpraktykom czarodziejw i czarownicczsto nie bez podstaw.

    Praktykowanie magii stao sizajciem niebezpiecznym - chyba e ktozapewni sobie ochron silnego wodza

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    17/869

    ecz nawet wtedy mg zgin w starciz czarnoksinikiem potniejszym osiebie. A jeli mag przesta mie si n

    bacznoci wrd zwykych ludzi, takmg zgin, wyspiarze bowiem uwaalgo za rdo najgorszego za, wcielenigrozy. W owych latach wedug zwykycudzi istniaa wycznie czarna magia.

    Wtedy wanie wioskowe sztuczki i

    przede wszystkim - kobiece czarzyskay sobie z saw, ktra przylgndo nich na dobre. Czarownice sonpaciy za uprawianie sztuki, ktr

    uznay za wasn. Opieka naciarnymi niewiastami i zwierztamporody, nauka pieni i rytuawdogldanie porzdku w polu i ogrodzie

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    18/869

    budowa i sprztanie domu, dbanie meble, wydobycie rud i metali zawsznaleay do obowizkw kobie

    Czarownice wymieniay si licznymzaklciami i urokami zapewniajcympowodzenie w owycprzedsiwziciach. Gdy jednak coposzo nie tak podczas narodzin bd wpolu, win przypisywano wiedmie, walki czarnoksinikw uywajcyc

    beztrosko trucizn i kltw do zapewnienisobie tymczasowej przewagi bewzgldu na dalsze konsekwencjsprawiay, i wypadki zdarzay si cora

    czciej. Magowie wywoywali susze powodzie, nieurodzaje, poary choroby, a za ich winy cierpiawioskowa czarownica. Biedaczka ni

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    19/869

    wiedziaa, czemu jej uzdrawiajcy uroprzeklina ran i wywoywa gangrenczemu dziecko, ktre sprowadzia n

    wiat, okazywao si imbecylemdlaczego bogosawiestwo wypalaziarno w bruzdach i niszczyo jabka ndrzewie. Kto jednak musia za tzapaci, a wiedma bd czarodziebyli pod rk w samej wiosce i miecienie w zamku wadcy czy twierdz

    strzeonej przez zbrojnych i ochronnzaklcia. Czarodzieje i czarowniconli w zatrutych studniach, ponli n

    dotknitych susz polach, ginl

    pogrzebani ywcem, by uyni martwziemi.

    Tak tedy stosowanie i nauka ich sztuk

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    20/869

    stay si niebezpieczne. Ci, ktrzy sini zajmowali, czsto i tak naleeli dgrona wyrzutkw, kalek, szalecw

    udzi samotnych, starcw - kobiet mczyzn majcych niewiele dstracenia. Mdrzy mczyni i kobietyszanowani i cieszcy si zaufaniemieszkacw, ustpili polgroteskowym, nieporadnym, wioskowyczarownikom znajcym tylko ndzn

    sztuczki i wiedmom, ktrych miksturwywouj jedynie dze, zazdro nienawi. Magiczny talent u dziecksta si czym strasznym. Rodzice lkal

    si go i ukrywali.

    Oto opowie z owych czasw. Czz niej pochodzi z Ksigi Mroku, inn

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    21/869

    fragmenty z Havnoru, z gospodarstw ngrze Onn i wrd lasw Faliernu. Zpodobnych urywkw i fragmentw d

    si zoy ca histori. Cho jest lekka zwiewna, utkana na wp z pogosek domysw, moe jednak okaza siprawd. To opowie o Zaoeniu Rokea jeli mistrzowie z Roke twierdz, nie tak to wygldao, niech opowiedzak szkoa powstaa naprawd. Czasy, w

    ktrych Roke staa si wyspczarnoksinikw, spowija bowiemmga i moliwe, i umiecili j tam samczarnoksinicy.

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    22/869

    Wydra

    W naszym strumyku mieszka wydra,

    Przebiega i jak czowiek chytra,

    Wszelkie magiczne zna zaklcia,

    Mow czowieka i zwierzcia,

    A woda pynie bystro w dal,

    A woda pynie w dal.

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    23/869

    Wydra by synem szkutnik

    pracujcego w dokach Wielkiego PortHavnor. Imi uytkowe nadaa mmatka. Pochodzia z farmy w wioscSkraj Drogi na pnocny zachd od gr

    Onn. Przybya do miasta jak wielnnych, w poszukiwaniu pracy. Szkutnijego rodzina, porzdni ludzie, uczciwi

    pracujcy w cikich czasach, wolelnie rzuca si w oczy, by nisprowadzi na siebie nieszczciaKiedy wic zrozumieli, e chopa

    obdarzony zosta talentem magicznymojciec prbowa wybi mu go z gowy.

    - Rwnie dobrze mgby bi chmur

    za to, e deszcz z niej pada

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    24/869

    powiedziaa matka Wydry.

    - Uwaaj, by nie wbi go w gniew

    dodaa ciotka.

    - I eby zaklciem nie zwrci nciebie twego wasnego psa - rzek wuj.

    Chopak jednak nie uciek si dadnych sztuczek. W milczeniu zbieracigi i uczy si ukrywa swj dar.

    Magia wcale nie wydawaa mu siczym wielkim. Zawieceni

    srebrzystego wiateka w ciemnypokoju, odnalezienie zgubionej szpilksam myl i naprawa uszkodzonycspoje - po prostu przesuwa doni na

    drewnem i przemawia do niego

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    25/869

    przychodziy mu atwo, a nipojmowa, czemu inni tak bardzo si typrzejmuj. Ojciec jednak wcieka si

    gdy chopak uatwia sobie pracKiedy nawet, gdy Wydra przemawiado drewna, ojciec uderzy go w usta kaza posugiwa si wyczninarzdziami, w milczeniu.

    - Zupenie jakby znalaz wspania

    klejnot - prbowaa wyjani mu matka C mgby pocz z diamentem kto nas? Tylko ukry. Kady, kto miabydo pienidzy, by go od nas kupi

    miaby te do si, by nas zabiUkrywaj swj talent i trzymaj si daleka od wielkich ludzi i icsztukmistrzw!

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    26/869

    W owych czasach czarodziejwnazywano sztukmistrzami.

    Jedn ze zdolnoci, jakie niesie zsob magiczna moc, jest rozpoznawanimocy u innych. Czarodziej zawsze poznczarodzieja. Ukrycie si wymaga wiedz

    umiejtnoci, a chopak dysponowawiedz jedynie z zakresu budowy odzktr to dziedzin zgbi ju w wiek

    dwunastu lat. W owym czasie poonaktra pomoga matce przy jegnarodzinach, odwiedzia ich powiedziaa:

    - Przysyajcie do mnie Wydr, gdy juskoczy prac. Musi pozna pieni przygotowa si do dnia nadani

    mienia.

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    27/869

    Tak te by powinno, bo to samuczynia dla najstarszej siostry chopaka

    rodzice zatem zaczli posya go do niewieczorami. Ona jednak nauczya Wydrczego wicej ni tylko pieni Stworzeniu. Wraz z grupk ludzi, zwyklnie rzucajcych si w oczy, a czasem owtpliwej reputacji, dysponowaniewielkim magicznym darem. Wszysc

    w sekrecie wymieniali si strzpkamocalaej wiedzy. Talent bez nauki jesak statek bez steru, mwili Wydrze

    uczc go wszystkiego, co sam

    wiedzieli. Nie byo tego wiele, kryy siw tym jednak zacztki wielkiej sztuki cho chopak czu si le, oszukujrodzicw, nie potrafi si oprze

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    28/869

    chon wiedz, uprzejmo i pochwaswych biednych nauczycieli. To ci nizaszkodzi, jeli nie wykorzystasz swe

    wiedzy do wyrzdzania szkody innymmwili, a on chtnie przyrzek, i tegnie uczyni.

    Nad strumieniem Serrenen, pyncypod zachodnim murem miasta, poonnadaa Wydrze jego prawdziwe imi

    pod ktrym znany jest do dzi nwyspach daleko od Havnoru.

    Wrd jego nauczycieli by te starze

    nazywany Zmian. Nauczy on Wydrkilku zakl iluzji. A kiedy chopakskoczy pitnacie lat, starzec zabra gna pole obok strumienia, by pokaza m

    edyne znane sobie zaklcie prawdziwe

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    29/869

    przemiany.

    - Najpierw zobaczmy, jak zamienias

    amten krzak w podobizn drzewa rzek.

    Wydra posucha natychmiast

    atwo, z jak przychodziy mu iluzjezaniepokoia starego czowieka. Wydrmusia baga go i nka o nastpn

    ekcj. W kocu, klnc si na swprawdziwe tajemne imi, przysig, eli pozna wielkie zaklcie Zmiany

    skorzysta z niego wycznie dla ocaleni

    ycia wasnego bd innego czowiekaWwczas starzec nauczy go zaklciaAle co mi po nim, skoro musz jukrywa, pomyla Wydra.

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    30/869

    Mg natomiast swobodnie korzystaz tego, czego si nauczy, pracujc ojcem i wujem w dokach. Powoli stawa

    si zrcznym rzemielnikiem. Naweojciec musia to przyzna.

    Losen, pirat, ktry sam si nazwa

    krlem Morza Najgbszego, bywwczas najpotniejszym wodzem wmiecie oraz na wschd i pnoc o

    Havnoru. Haracze spywajce bogatych ziem przeznacza npowikszanie wasnej armii i flotyktre wysya po niewolnikw i upy

    nnych wysp. Wuj Wydry lubipowtarza, e port yje dzikLosenowi. Szkutnicy byli mu wdzicznbo mieli prac. W czasach tych bowie

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    31/869

    udzie szukajcy zarobku koczylzwykle jako ebracy, we dworzMahariona za harcoway szczury

    Pracujemy uczciwie - dodawa ojcieWydry - a to, do czego zostaniwykorzystane nasze dzieo, nie powinnnas w kocu obchodzi.

    Lecz inna wiedza, ktr wpojonWydrze, sprawia, e sta si bardz

    czuy na podobne sprawy. Drczyo gsumienie. Wielka galera, ktr wanibudowali, miaa popyn na wojnporuszana wiosami niewolnikw

    Losena, i sprowadzi kolejnycniewolnikw. Myl o tym, ile zsprawi ludzie dziki temu statkowi, nidawaa mu spokoju.

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    32/869

    - Czemu nie moemy budowarybackich odzi, jak kiedy? - spyta.

    - Bo rybakw nie sta na zapat odpar ojciec.

    - Nie pac tyle co Losen, owszem

    ale utrzymalibymy si z tego - upierasi Wydra.

    - Mylisz, e mog odrzucizamwienie krla? Chcesz, bym zasiadprzy wiosach obok innycniewolnikw? Rusz gow, chopcze!

    Tote Wydra pracowa z jasnymumysem i gniewem w sercu. yli jak wwizieniu. Po co komu moc, pomyla

    eli nie po to, by si uwolni?

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    33/869

    Sumienie rzemielnika nipozwolioby mu uszkodzi desek statkuSumienie czarodzieja podpowiadao, i

    mgby rzuci na niego kltw, zaklciwplecione w same belki i ebra. Czy wen sposb wykorzystaby swj tajemn

    dar w susznym celu? Owszemwyrzdziby krzywd, ale tylkkrzywdzicielom. Nie wspomina o tyadnemu nauczycielowi. Jel

    postpowa le, to nie z ich winy i nipowinni o tym wiedzie. Dugzastanawia si, co zrobiprzygotowywa si, starannie buduj

    zaklcie. Stanowio ono odwrotnouroku znajdowania. Urok gubienia. Tae nazwa. Statek bdzie wietni

    pywa, sucha steru i manewrowa, al

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    34/869

    nie do koca.

    Tylko tak potrafi przeszkodzi

    wykorzystaniu uczciwej pracy dniegodnych celw. By z siebie bardzzadowolony. Gdy galera zostaa juzwodowana (i zgrabnie koysaa si n

    fali; wada miaa ujawni si dopiero npenym morzu), nie potrafi dueukrywa przed nauczycielami tego, c

    zrobi. Podzieli si zatem nowin niewielkim krgiem starcw poonych, a take z modym garbusemktry umia rozmawia z umarymi,

    lep dziewczyn znajc imionrnych istot. Opowiedzia im o swesztuczce. lepa dziewczyna zamiasi, starsi jednak rzekli:

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    35/869

    - Uwaaj. Bd ostrony. Niujawniaj si.

    * * *

    Losen mia wrd swych ludzmczyzn, ktry zwa si Ogarem, bak sam mawia, mia nosa do czarw

    Jego zadaniem byo obwchiwaniedzenia i picia Losena, jego strojw

    kobiet, wszystkiego, co wrg mgwykorzysta przeciwko krlow

    piratw. Bada te uwanie wszystkiokrty. Statek to krucha upina wrniebezpiecznego ywiou, wraliwa nzaklcia i uroki. Gdy tylko Ogar znalaz

    si na pokadzie nowej galery, poczu

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    36/869

    co dziwnego.

    - No, no - mrucza. - Czyja t

    sprawka? - Podszed do steru i pooyna nim do. - Sprytne! - mrukn dsiebie. - Ale kto to zrobi? Chyba ktonowy. - Z uznaniem pocign nosem.

    Bardzo sprytne - doda.

    * * *

    Przybyli do domu przy ulic

    Szkutnikw po zmroku. Wywayldrzwi. Ogar stojcy pord grupkzbrojnych rzek:

    - Tylko jego. Reszt pucie.

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    37/869

    Zwracajc si do Wydry, doda niskimprzyjaznym tonem: - Nie bro si.

    Wyczuwa w modziecu wielk siak wielk, e nieco si go obawiaLecz strach Wydry okaza si zbyt silnya umiejtnoci zbyt skpe, by mg

    skorzysta z magii, aby si uwolni bdpowstrzyma napastnikw. Rzuci si nnich i zacz walczy niczym zwierz

    pki go nie oguszyli. Potem zamalszczk ojcu i pobili do nieprzytomnocciotk i matk, by ich nauczy, e niwarto wychowywa sztukmistrzw

    Zabrali Wydr i odeszli.

    Na wskiej uliczce nie otwary siadne drzwi. Nikt nie wyjrza, b

    przekona si, co to za haas. Min

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    38/869

    sporo czasu od odejcia zbrojnych, nipierwsi ssiedzi wykradli si z domw zaczli pociesza rodzin Wydry.

    - Ten magiczny dar to prawdziwprzeklestwo! - powtarzali.

    Ogar poinformowa swojego pana, ujli ju tego, ktry rzuci czar.

    - Dla kogo pracowa? - spyta Losen.

    - Pracowa w waszej stoczni, waszwysoko. - Losen uwielbia wynios

    ytuy.- Kto go wynaj, eby przekl statek

    gupcze?

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    39/869

    - Najwyraniej by to jego wasnpomys.

    - Ale czemu? Co mu z tego przyszo?

    Ogar wzruszy ramionami. Nizamierza mwi Losenowi, e ludzi

    darz go bezinteresown nienawici.

    - Mwisz, e ma dar. Moesz gwykorzysta?

    - Mog sprbowa, wasza wysoko

    - Poskrom go albo urzd mu pogrze poleci Losen i zaj si waniejszym

    sprawami.

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    40/869

    * * *

    Skromni nauczyciele Wydry wpoil

    mu dum i przekazali gbok pogardwobec czarnoksinikw, ktrzpracowali dla takich ludzi jak Losenpozwalali, by strach bd chciwo

    zwrciy magi na manowce. Dla niegnie byo niczego gorszego ni podobnzdrada magicznej sztuki. Tote martwi

    go fakt, e nie potrafi gardzi Ogarem.Zamknito go w skadzie w jednym z

    starych paacw zajtych przez Losena

    Pomieszczenie nie miao okien. Drzwzrobiono z dbowych desek okutycelazem. Rzucono na nie zaklcia, ktrzatrzymayby nawet znacznie bardzie

    dowiadczonego maga. Losenowi suyl

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    41/869

    bardzo potni czarnoksinicy.

    Ogar nie uwaa si za jednego z nich

    Mam tylko nos, mawia.

    Co dzie wpada z wizyt, ebsprawdzi, jak Wydra dochodzi d

    siebie po pobiciu. Wydrze wydawa siszczery i peen dobrych chci.

    - Jeli nie zechcesz dla nas pracowazabij ci - rzek Ogar. - Losen nie mopozwoli, by dziaa na wolnociLepiej zatrudnij si u niego, pki ci

    chce.- Nie mog.

    Dla Wydry byo to zwyk

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    42/869

    stwierdzenie przykrego faktu, nidecyzja moralna. Ogar spojrza na niegz aprobat. yjc u boku krla piratw

    mia powyej uszu grb i przechwaebrutali i chwalipitw.

    - W czym jeste najmocniejszy?

    Wydra nie mia ochoty odpowiadaPolubi Ogara, ale nie zamierza mufa.

    - W zmianach postaci - wymamrotaw kocu.

    - Przyjmowaniu rnych postaci?

    - Nie, zwykych sztuczkach. Ja

    pozorna zamiana licia w bryk zota.

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    43/869

    W owych czasach nie miano jeszczustalonych nazw dla magicznych sztuknie dostrzegano te czcych ich wiz

    Jak powiedzieliby pniej mdrcy Roke, wiedza wczesnych ludzpozbawiona bya podstaw naukowychOgar jednak orientowa si doskonalee jego wizie ukrywa swe zdolnoci.

    - Nie potrafisz zmieni wasne

    postaci, nawet pozornie?Wydra wzruszy ramionami

    Kamstwa przychodziy mu z trudem

    Sdzi, e dzieje si tak, bo nie mdowiadczenia, Ogar jednak wiedziae sama magia stawia opr kamstwomSztuczki, zudzenia, udawane rozmow

    ze zmarymi to faszywa magia, szk

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    44/869

    wobec diamentu, mosidz przy zocieS oszukastwem; na podobnej glebikamstwo wrcz rozkwita. Natomias

    sztuka magiczna, cho mona dziki niesprawia take zo, wie si z tym, cprawdziwe. Jej sowa to prawdziwsowa. Prawdziwemu czarodziejowrudno kama o swej sztuce. W gb

    serca wie, e raz wymwione kamstwmoe zmieni cay wiat.

    Ogar poaowa chopaka.

    - Wiesz chyba, e gdyby przesucha

    ci Gelluk, jednym sowem wydobyby ciebie wszystko, co ci wiadomo, ednoczenie pozbawi rozumu

    Widziaem, co zostawia po sobie Bia

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    45/869

    Twarz, gdy zadaje pytania. - Mwi gwnym magu Losena, Gelluku, biayczowieku z pnocy. W Havnorz

    powszechnie si go lkano. - Czpotrafisz pracowa z wiatrem?

    Wydra zawaha si.

    - Tak.

    - Masz worek?

    Zaklinacze pogody zawsze nosili przsobie skrzane worki, w ktrych, ja

    wierdzili, przechowywali wiatryRozwizywali swe worki, by wypuciprzychylny wiatr bd schwytaprzeciwny. Moe byy to tylko popisy

    ecz kady zaklinacz pogody mia sw

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    46/869

    worek, niewane - wielki czy may.

    - W domu - rzek Wydra. Nie kama

    Rzeczywici mia w domu worekprzechowywa w nim najlepsznarzdzia i poziomice. Nie kama te cdo wiatru. Kilka razy udao mu si

    przywoa magiczny wiatr i wypeninim agiel odzi. Nie mia natomiaspojcia, jak walczy ze sztormem, a t

    musi wiedzie kady zaklinacz pogodyUzna jednak, i woli zgin podczahuraganu, ni da si zabi w tej dziurze

    - Nie zechciaby wykorzysta swyczdolnoci w subie krla?

    - Ziemiomorze nie ma krla

    oznajmi modzieniec stanowczo.

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    47/869

    - W subie mojego pana - poprawisi Ogar, nie tracc cierpliwoci.

    - Nie. - Wydra znw si zawahaCzu, e winien jest swemu rozmwcwyjanienie. - To nie tak, e nie chc

    ie mog. Mylaem, czy nie wbi

    kokw w poszycie galery obok kilu. Npenym morzu, gdy deski zaczybpracowa, koki by wypady. - Oga

    przytakn. - Ale nie mogem. Jestemszkutnikiem. Nie potrafi zbudowastatku, ktry zatonby razem z ludmMoje rce nie byy do tego zdolne

    Zrobiem wic, co mogem. Sprawieme galera suchaaby siebie, nie jego.

    Ogar umiechn si.

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    48/869

    - A im nie udao si tego odczyniBiaa Twarz cay dzie azi wczoraj pstatku, mamroczc pod nosem. Kaza

    wymieni ster.

    - To nic nie da.

    - Mgby zdj to zaklcie.

    Na wymczonej, poobijanej twarzWydry bysn umieszesamozadowolenia.

    - Nie. Nie sdz, by komukolwiek si

    o udao.- Szkoda. To mogoby by niez kart

    przetargow.

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    49/869

    Wydra nie odpowiedzia.

    - Nos to rzecz poyteczna, ktr

    mona sprzeda - cign Ogar. - Niebym tskni za konkurencj, alszukacz zawsze znajdzie prac. Tapowiadaj. Bye kiedy w kopalni?

    U magw umiejtno zgadywanibliska jest wiedzy cisej, choczarodziej zwykle nie zdaje sobisprawy z tego, co waciwie wiePierwsz oznak talentu Wydry, gdychopak mia dwa, trzy lata, by

    zdolno odnajdywania wszystkiego czagubione - upuszczonego gwodziaodoonego na bok narzdziaWystarczyo, by rozumia jego nazw. W

    dziecistwie uwielbia wymyka si

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    50/869

    samotnie za miasto i wasa ciekampo wzgrzach. Podeszwami bosych st

    caym ciaem wyczuwa wwcza

    ukryte pod ziemi cieki wodne, yy skupiska rudy, splatajce si warstwrnych rodzajw skay i ziemi, zupeniakby spacerowa po ogromnej budowl

    Widzia komnaty i korytarze, zejcia dprzestronnych podziemi, poysk srebrna cianach, jak gdyby jego ciao czy

    si z ziemi. Zna jej narzdy, ttnice minie tak jak wasne. Moc tradowaa go w dziecistwie. Nigdy niprbowa jej wykorzysta. To by jeg

    sekret.

    Nie odpowiedzia na pytanie Ogara.

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    51/869

    - Co jest pod nami? - Ogar wskazapodog wyoon niegadzonymkamiennymi pytami.

    Chopak milcza chwil.

    - Glina i wir, a niej skaa, w ktre

    kryj si granaty. Warstwa tych ska leypod ca t czci miasta. Nie znam icnazw.

    - Mgby si nauczy.

    - Umiem budowa odzie, eglowa.

    - Lepiej si trzymaj z dala od statkwwalk, aborday. Krl otworzy starkopalnie w Samory po drugiej stroni

    gry. Tam zejdziesz mu z oczu. Musis

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    52/869

    dla niego pracowa, jeli chcespozosta przy yciu. Dopilnuj, by ciam wysano. Jeli zechcesz.

    Wydra znowu przez chwil milcza.

    - Dziki - odezwa si wreszcie

    spojrza na Ogara przelotnie, pytajcoZupenie jakby prbowa go osdzi.

    Ten czowiek uwizi go, patrzy, jaego zbrojni bij do nieprzytomnoc

    ojca i kobiety z rodziny Wydry, nipowstrzyma ich - a jednak przemawia

    ak przyjaciel. Czemu? - pyta chopaspojrzeniem.

    - My, sztukmistrze, powinnim

    rzyma si razem - odpowiedzia Oga

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    53/869

    na niewypowiedziane pytanie. - Cktrym brak naszej sztuki, ktrzy majwycznie bogactwa, stawiaj na

    przeciw sobie. To oni zyskuj, nie mySprzedajemy im nasz moc. CzemuGdybymy razem wzili si do pracyepiej by si nam wiodo. Tak myl.

    * * *

    Wysyajc modzieca do SamoryOgar mia dobre zamiary, nie zdawa

    sobie jednak sprawy, jak silna jest wolWydry. Podobnie zreszt sam WydraZanadto przywyk do suchania innychby dostrzec, e w istocie zawsze kroczy

    wasn ciek. By te za mody, b

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    54/869

    wierzy, e za decyzja modoprowadzi go do zguby.

    Gdy tylko wyprowadz go z celzamierza uy zaklcia starego Zmianyprzemieni si i uciec. Niewtpliwigrozia mu mier, mg zate

    skorzysta z zaklcia. Nie potrafi siylko zdecydowa, jak posta przybra ptaka, smuki dymu? Co byob

    najbezpieczniejsze? Lecz ludzie Losenprzywykli do sztuczek magw, totepodali mu narkotyk i nieprzytomnegrzucili niczym worek owsa n

    zaprzony w muy wz. Gdy Wydrzacz okazywa oznaki powrotprzytomnoci, jeden z mczyzn oguszygo ciosem w gow, komentujc,

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    55/869

    powinien wicej odpoczywa.

    Kiedy saby, drczony blem gowy

    mdociami po trucinie w kocdoszed do siebie, znajdowa si wpomieszczeniu o ceglanych cianach zamurowanych oknach. Drzwi nie mia

    zasuwy ani widocznego zamka, gdednak sprbowa wsta z ziemi, poczu

    opasujce ciao i umys wizy magi

    silne, niezniszczalne, zaciskajce siprzy kadym ruchu. Wsta, ale nie mgu postpi choby kroku w stron

    drzwi. Nie zdoaby unie rki. Byo t

    straszne wraenie, zupenie jakby jegminie naleay do kogo innegoUsiad na ziemi, starajc si nie ruszaObrcz zakl wok piersi ni

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    56/869

    pozwalaa mu gbiej odetchn. Umysake wydawa si skrpowany, jakb

    myli stoczono w za maej przestrzeni.

    Po dugim czasie do rodka weszkilku ludzi. Nie mg nic zrobiBezradnie czeka, podczas gd

    kneblowali go i wizali mu rce zplecami.

    - Teraz nie moesz rzuca czarw zakl, modziecze - oznajmimczyzna o szerokich ramionach gronej twarzy; inni nazywali go Batem

    Moesz jednak kiwa gow, prawdaWysali ci tu jako rdkarza. Jeldobrze si spiszesz, zasuysz sobie nsmaczn straw i spokojny sen. Mas

    szuka cynobru. Mag krla twierdzi,

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    57/869

    est gdzie tutaj, w okolicy starekopalni. Lepiej zatem, ebymy gznaleli. Teraz ci wyprowadz. Jestem

    ak rdkarz. Ty jeste moj rdkTy prowadzisz. Jeli zechcesz skrci wedn bd drug stron, obr gow,

    gdy zorientujesz si, e ya jest ponami, tupnij, o tak. Umowa stoi? Jeli tbdziesz gra uczciwie, ja take. Czeka, lecz Wydra sta bez ruchu. - A

    dsaj si - powiedzia Bat. - Jeli nispodoba ci si ta praca, s jeszczpiece.

    Wyprowadzi Wydr na olepiajcporanne soce. Gdy chopak wyszed celi, poczu, jak magiczne pta opadajJednake wok budynkw rozsnuto inn

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    58/869

    zaklcia. Szczeglnie gsto otaczawysok kamienn wie. W powietrzczu lepkie nici oporu i odrazy. Kied

    sprbowa si przez nie przecisnwarz i brzuch zabolay gwatownieakby kto dgn je noem. Przeraon

    spuci wzrok w poszukiwaniu ranyniczego jednak nie dostrzegSkrpowany i zakneblowanypozbawiony gosu i rk, ktrymi rzuca

    zaklcia, nie mg niczego zrobi. Bazawiza mu wok szyi obrosplecion z rzemieni. Smycz mocnrzyma w doni. Pozwoli chopakow

    wej w kilka zakl; po tydowiadczeniu Wydra zacz ich unika

    atychmiast dostrzega, gdzie si kryjPiaszczyste cieki skrcay, by j

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    59/869

    omin.

    Uwizany niczym pies, powoli szed

    naprzd. Rozejrza si wok, drc obrzydzenia i wciekoci: kamiennwiea, stosy drewna obok szerokiegwejcia, widoczne w dole zardzewia

    koa i maszyny, wielkie sterty wiru gliny. Zakrcio mu si w obolaegowie.

    - Jeli rdkarzem, zaczynaj szuka Tu obok niego stan Bat i spojrza

    mu prosto w twarz. - A jeli nie, i tak

    szukaj. W ten sposb duepozostaniesz na powierzchni.

    Z kamiennej wiey wynurzy si

    wychudzony czowiek. Min ich, id

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    60/869

    szybkim, lekko rozkoysanym krokieprosto przed siebie. Jego podbrdeni, pier bya mokra od ciekajcej

    ust liny.

    - Oto wiea piecw - oznajmi Bat. Tam wanie gotuje si cynober, by

    wydoby z niego metal. Piecowumieraj po roku do dwch. Dokdrdkarzu?

    Po chwili Wydra obrci gow wew stron. Ruszyli w kierunku dugiej

    pozbawionej drzew doliny, mijaj

    rawiaste wzgrza i pagrki.

    - Z tego miejsca ju dawno wszystkwydobyto - oznajmi Bat.

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    61/869

    Wydra zacz wyczuwa pod stopamdziwn krain - puste szyby, mrocznkomnaty w ciemnej ziemi, pionow

    abirynt, najgbsze studnie wypenionnieruchom wod.

    - Nigdy nie byo tu wiele srebra,

    wodny metal to te pie przeszocPosuchaj, chopcze, wiesz w ogle, co jest cynober?

    Wydra potrzsn gow.

    - Poka ci. Tego wanie szuk

    Gelluk: rudy wodnego metalu. Wodnymetal pochania inne metale, nawezoto. Gelluk nazywa go Krlem. Jelznajdziesz mu Krla, bdzie ci dobrz

    raktowa. Czsto nas odwiedza. Chod

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    62/869

    poka ci. Pies nie moe tropi, pki nizapie zapachu.

    Bat zaprowadzi go do kopalni pokaza mu rudy, a take typ ziemi, wktrej najczciej wystpoway. Nkocu dugiego tunelu pracowaa grupk

    grnikw.

    W Ziemiomorzu w kopalniach zawszpracoway kobiety - moe dlatego byy drobniej zbudowane ni mczyn

    zrczniej poruszay si w ciasnycunelach, a moe poniewa czya j

    bliska wi z ziemiajprawdopodobniej jednak bya tkwestia tradycji. W przeciwiestwie drobotnikw w wiey piecw by

    wolne. Bat opowiada, e Gellu

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    63/869

    mianowa go zarzdc kopalni, alkobiety nie pozwalaj mu w niepracowa. Szczerze wierzyy,

    mczyzna machajcy opat stemplujcy strop przynosi pecha.

    - Mnie to odpowiada - doda Bat.

    Jasnooka niewiasta o rozczochranycwosach ze wiec przywizan d

    czoa odoya kilof i zademonstrowaWydrze odrobin cynobru w wiadrzebrzowo-czerwone grudki i okruchy. Nwarstwie ziemi, ktr rozbijay kobiety

    aczyy cienie, stare stemplrzeszczay, ze stropu opada pyPanowa tu mrok i chd; komory korytarze okazay si tak niskie i wskie

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    64/869

    e musieli si pochyla i przepycha rudem. W niektrych miejscach stro

    si zapad. Drabiny byy sprchniae

    Kopalnia okazaa si przeraajcymiejscem, a jednak Wydra czu si wniej bezpiecznie i niemal aowa, musi z powrotem wyj na soce.

    Bat nie zaprowadzi go do wiepiecw, lecz z powrotem do barakw. Z

    zamknitego pomieszczenia wynisniewielk mikk sakiewk z grubeskry. Wyranie ciya mu w doniachOtworzy j i pokaza Wydrze ukryt w

    rodku malek, lnic kau. Gdzacign rzemyki, metal poruszy si wsakwie, napierajc na skr niczyzwierz prbujce wyrwa si n

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    65/869

    zewntrz.

    - Oto Krl - oznajmi Bat tonem, w

    ktrym kry si podziw... bdnienawi.

    Cho sam nie wada moc, okaza si

    czowiekiem znacznie groniejszym niOgar. Podobnie jednak jak tamten bybrutalny, lecz nie okrutny. daposuszestwa i niczego ponadto. Wydrcae ycie oglda w dokach Havnorniewolnikw i ich panw. Wiedzia, dopisao mu szczcie. Przynajmniej z

    dnia, gdy Bat by jego panem.

    Je mg wycznie w celi; tazdejmowano mu knebel. Zwykl

    dostawa chleb pokropiony cuchncy

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    66/869

    olejem i cebul. Cho stale drczy ggd, magiczne wizy sprawiay, edwie mg przeyka jedzenie

    Smakowao metalem, popioem. Nocbyy dugie i przeraajce, zaklcinapieray na niego, ciyy, budziy rapo raz zalknionego, z trudem apicegoddech. Nie potrafi si skupi. W celpanowaa ciemno, nie mg bowieprzywoa magicznego wiata

    adejcie dnia przyjmowa niewypowiedzian ulg, cho oznaczaoe znw zwi mu rce za plecamzaknebluj usta, a na szyj zao

    obro.

    Bat wyprowadza go co dziewczesnym rankiem; czsto wdrowali a

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    67/869

    do pnego poudnia. Czeka cierpliwieie pyta, czy Wydra wyczuwa lad

    rudy, nie pyta, czy w ogle jej szuka

    czy tylko udaje. Sam Wydra nie umiaodpowiedzie na to pytanie. Podczaych bezcelowych wdrwek nagle wego umyle pojawiaa si wiedza

    podziemi. On za prbowa si przeni zamyka.

    Nie bd pracowa w subie zapowtarza w duchu.

    Potem jednak wiato soca i wie

    powietrze go uspokajay. Nagiestwardniae podeszwy wyczuway suchraw i wiedzia, e pod korzeniamrawy w mroku ziemi pynie strumie

    pokonuje szerok skaln pk

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    68/869

    poszatkowan warstwami miki. Popk ley pieczara, w ktrej cianacpczniej cienkie, szkaratne, kruch

    yy cynobru... Nie okaza tego po sobieuznawszy, e powstajca w jego gowimapa podziemi moe zostawykorzystana w dobrej sprawie - jelylko on sam si dowie, jak teg

    dokona.

    Po dziesiciu dniach Bat oznajmi:- Przyjeda pan Gelluk. Jeeli ni

    dostanie rudy, znajdzie sobie noweg

    rdkarza.

    Wydra z ponur min pokona kolejnmil. Potem skrci, prowadzc Bata n

    wzgrze, niedaleko starej kopalni. Tam

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    69/869

    skin gow i tupn.

    Gdy w celi Bat osobicie rozwiza

    go i usun knebel, Wydra rzek:

    - Jest tam troch rudy. Dostaniecie sido niej, przeduajc stary tunel prost

    ak strzeli jakie dwadziecia stp.

    - Duo?

    Wydra potrzsn gow.

    - Malutka porcyjka, co?

    Chopak milcza.

    - To mi odpowiada - powiedzia Bat

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    70/869

    Dwa dni pniej, gdy otwarli starszyb i zaczli kopa w stron rudyzjawi si mag. Bat zostawi Wydr n

    dworze, siedzcego w socu. Chopaby mu wdziczny. Wola to ni cel wbarakach. Nie mg siedzie wygodnize zwizanymi rkami i zakneblowanymustami, lecz wiatr i soce byprawdziwym bogosawiestwem. Mge oddycha gboko i drzema, ni

    mylc o tym, e ziemia zasypuje musta i nozdrza. Tylko takie snnawiedzay go nocami w celi.

    Prawie ju zasn na ziemi w cieniobok baraku. Zapach kd uoonych wstosy pod murem wiey piecwprzywoa wspomnienia rodzinnyc

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    71/869

    dokw, wo wieego drewna, gdhebel przesuwa si po gadkiejdbowej desce. Co - jaki odgos cz

    ruch - wyrwao go z drzemki. Uniswzrok i ujrza nad sob czarnoksinika

    Gelluk mia fantastyczny strj; w

    owych czasach magowie czsto si tanosili. Duga szkaratna szata z jedwabiz Lorbanery, haftowana zot i czarn

    nici w runy i symbole, i szpiczastkapelusz o szerokim rondzie sprawiaye wydawa si wyszy ni zwykczowiek. Wydra nie musia patrze n

    ubranie, by rozpozna maga. Poznado, ktra utkaa krpujce go wizyCaymi nocami przeklina kwany smak dawicy ucisk owych kajdan.

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    72/869

    - Chyba znalazem mojego maegszukacza - powiedzia Gelluk. Gos miagboki i mikki niczym dwi

    wiolonczeli. - pi jak czowiek, ktrwykona kawa dobrej roboty. Posaech ladem Czerwonej Matki, co? Cz

    znae Czerwon Matk, nim tprzybye? Jeste dworakiem Krla

    iepotrzebne nam sznury i wzy.

    Jednym pstrykniciem rozwiza rcWydry. Knebel opad na ziemi.

    - Mgbym ci nauczy, jak to si

    robi. - Czarnoksinik z umiechepatrzy, jak chopak rozciera obolaprzeguby i porusza zdrtwiaymwargami. - Ogar mwi, e wygldas

    obiecujco i jeli natrafisz n

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    73/869

    waciwego przewodnika, moesdaleko zaj. Chciaby odwiedzikrlewski dwr? Mog ci tam zabra

    Ale moe nie wiesz, o jakim krlmwi.

    Istotnie, Wydra nie by pewien, czmag ma na myli pirata, czy te rtZaryzykowa jednak i szybkim gestewskaza kamienn wie.

    Czarnoksinik zmruy oczy. Jegumiech sta si jeszcze szerszy.

    - Znasz jego imi?- Wodny metal - rzek Wydra.

    - Tak nazywaj go prostacy. Albo

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    74/869

    rtci, ywym srebrem, cik wod. Cednak, ktrzy mu su, zw go Krlem

    Wszechkrlem, Ciaem Ksiyca. - Ma

    warz mia wielk i pocig, bielsz niakiekolwiek oblicze, z jakim zetkn si

    wczeniej Wydra. Spoglday z nieniebieskie oczy. Na brodzie i policzkacu i wdzie wyrastay siwe i czarn

    wosy. Spokojny, szeroki umiechukazywa mae zby. Kilku z nic

    brakowao. - Ci, ktrzy umiejnaprawd widzie, zawsze postrzegalgo takiego, jaki jest naprawd: twadca wszystkich substancji. W ni

    kryje si fundament mocy. Wiesz, jak gonazywamy w ciszy jego paacu?

    Wysoki mczyzna w wysokim

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    75/869

    kapeluszu usiad nagle na ziemi oboWydry, bardzo blisko. Jego oddechpachnia ziemi. Jasne oczy spojrza

    wprost w renice chopaka.

    - Chciaby wiedzie? Moesdowiedzie si wszystkiego, czeg

    zapragniesz. Nie musz mie przed tobsekretw ani ty przede mn. - rozemia si, niegronie, z radoci

    Ponownie spojrza na Wydr. Jegwielka biaa twarz bya gadkazamylona. - Masz w sobie moc. Wielropw, wiele sztuczek. Sprytny z ciebi

    chopak, ale nie za sprytny. To dobrzeie za sprytny, by si uczy jak inni.

    Bd ci uczy, jeli zechcesz. Lubissi uczy? Lubisz wiedz? Chciaby

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    76/869

    pozna imi, jakim nazywamy Krlagdy przebywa samotnie w swej jasnocwrd kamiennych murw? Jego imi

    brzmi Turres. Znasz je? To sowo wzyku Wszechkrla. Jego wasne imi

    w jego wasnej mowie. W naszyprzyziemnym jzyku nazwalibymy g

    asieniem. - Poklepa do Wydry. iesie bowiem ycie, zapadniaasienie, rdo wadzy i mdroc

    Sam zobaczysz, przekonasz si. ChodChod. Zobacz, jak Krl biega porswych poddanych. Uwalnia si od nich Wsta nagle, energicznie, trzymaj

    do chopaka i z zaskakujc sipocigajc go za sob. mia si gonopodniecony.

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    77/869

    Wydra mia wraenie, jakby ktoprzywrci go do zwykego ycia pnieskoczonym zowrogim okresi

    pwiadomoci. Dotkniciczarnoksinika nie nioso grozzaklcia, lecz dar energii i nadzie

    akazywa sobie w duchu nie ufa temczowiekowi. Pragn mu jednak zaufauczy si od niego. Gelluk by potnydziwny, wadczy, a jednak go uwolni

    Pierwszy raz od kilku tygodni Wydrmg porusza si z nie sptanymrkami, nieskrpowany zaklciem.

    - Tdy, tdy - mamrota Gelluk. - Nici si nie stanie.

    Podeszli do drzwi wiey piecw

    wskiego otworu w murze grubym n

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    78/869

    rzy stopy. Czarnoksinik uj ramiWydry, chopak bowiem si zawaha.

    Bat mwi mu, e opary metalunoszce si z rozgrzanej rudy wywoujchorob i mier ludzi pracujcych wwiey. Wydra nigdy do niej niwchodzi. Nie widzia te, by robi tBat. Raz zbliy si do niej dostatecznieby wiedzie, e otaczaj j wizienn

    zaklcia, ktre oszoomi, schwytaj zrani kadego niewolnika prbujcegucieczki. Teraz czu, jak owe zaklciustpuj niczym wkna pajczyny

    pasma ciemnej mgy przed magiemktry je stworzy.

    - Nie bj si, oddychaj. - Gellu

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    79/869

    rozemia si i Wydra z trudem sizmusi, by nie wstrzymywa oddechugdy obaj weszli do wiey.

    rodek wielkiej, sklepionej komnatzajmowao ogromne palenisko. Na tlpomieni czarne, krztajce si

    pospiesznie, chude jak patyki sylwetkwrzucay rud na ponce kodyRyczcy ogie podsycay wielki

    miechy. Inni niewolnicy przynosilwci wiee drewno i poruszalmiechami. Kolejne pomieszczeniwznosiy si spiral ku wierzchokow

    wiey, poprzez dym i opary. W owychkomnatach, jak mwi mu Bat, chwytanpary rtci i skraplano je, nastpnie znwogrzewano i skraplano, a w kocu, w

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    80/869

    najwyszej, do kamiennej misy spywaczysty metal - teraz, poniewa mieli juylko ubog rud, bya go zaledwi

    kropla czy dwie dziennie.

    - Nie bj si - powtrzy Gelluk. Jegsilny, melodyjny gos zagusza

    powistujce sapanie wielkich miechwryk pomieni. - Chod, zobacz, ja

    unosi si w powietrzu, jak si

    oczyszcza. Oczyszcza te swycpoddanych. - Pocign Wydr na skrapaleniska. Jego oczy poyskiway wolepiajcym blasku ognia. - Ze duch

    pracujce dla Krla staj si czyste rzek, zbliajc usta do ucha chopaka. Gdy tu haruj, skazy i nieczystocwypywaj z nich, brudy i chorob

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    81/869

    wyciekaj z ich ran. A gdy si wypal ulegn oczyszczeniu, mog polecie wgr, w gr, a na dwr Krla. Chod

    ze mn, chod, na szczyt wiey, gdziciemna noc wypluwa z siebie ksiyc.

    Wydra w lad za nim wdrapa si n

    krte schody, z pocztku szerokie, potemcoraz wsze. Mijali komory parowaniz rozpalonymi do czerwonoci piecam

    ktrych kominy wiody do pokojwoczyszczania. Tam nadzy niewolniczeskrobywali ze cianek sadz zspalonej rudy i ponownie wrzucali j d

    piecw. W kocu mag i Wydra dotarlna sam szczyt. Gelluk odwrci si dniewolnika przycupnitego przkrawdzi szybu.

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    82/869

    - Poka mi Krla!

    Niewolnik, niski i chudy, ysy,

    domi i ramionami pokrytymropiejcymi wrzodami, zdj pokryw kamiennego zbiornika obok szybuGelluk niecierpliwie jak dziecko zajrza

    do rodka.

    - Taki maleki - mrukn. - Takmody. May ksi, krlewitko, paTurres. Nasienie wiata! Klejnot duszy!

    Sign za pazuch i wyj sakw

    piknej skry haftowanej srebrn niciDelikatn rogow yeczk przywizando sakwy wydoby z misy kilka kropertci i umieci je w rodku. Pote

    zacign rzemyk.

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    83/869

    Niewolnik czeka bez ruchu. Wszyscudzie pracujcy w upale i oparac

    wiey piecw byli nadzy bd odzian

    edynie w przepaski biodrowe mokasyny. Wydra raz jeszcze zerkn nniewolnika. Sdzc po wzrocie, uznago za dziecko, potem jednak ujrza mapiersi. To bya kobieta, cakiem ysa. Nwychudzonych koczynach dostrzegobrzmiae, opuchnite stawy. Raz jede

    spojrzaa na Wydr, poruszajwycznie oczami. Spluna w ogiewytara doni poranione usta i znwzastyga w bezruchu.

    - Doskonale, moja maa, doskonale powiedzia Gelluk. - Oddawaj swnieczystoci ogniowi, a przemieni si

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    84/869

    w ywe srebro, wiato ksiyca. Czyo nie cudowne? - cign dalej

    prowadzc Wydr z powrotem na d.

    Z najpospolitszego powstajnajszlachetniejsze. Wspaniaa zasadsztuki. Z nieczystej Czerwonej Matkprzychodzi na wiat Wszechkrl, zliny umierajcej niewolnicy - srebrnnasienie wadzy.

    Wdrujc kamiennymi cuchncymschodami ani na moment nie przestawamwi, a Wydra prbowa gzrozumie, bo oto czowiek obdarzon

    moc opowiada mu o niej.

    Gdy jednak znw znaleli si nsonecznej ce, poczu, e w gowi

    nadal wiruje mu ciemno. Po kilk

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    85/869

    krokach zgi si wp i zwymiotowa.

    Gelluk obserwowa go z trosk

    uwanie. Kiedy wykrzywiony zadyszany chopak unis gowczarnoksinik spyta agodnie:

    - Boisz si Krla?

    Wydra przytakn.

    - Jeli zawadniesz jego moc, niskrzywdzi ci. Strach przed moc, walkz moc - to bardzo niebezpieczne

    aley j kocha i dzieli si niSpjrz, co robi.

    Gelluk unis sakw, do ktrej wla

    kilka kropel rtci. Nie spuszczaj

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    86/869

    wzroku z chopaka, rozwiza rzemieunis sakw do ust i wypi zawartoOtworzy umiechnite usta

    demonstrujc Wydrze srebrne krople nzyku, po czym przekn.

    - Teraz Krl jest w moim ciele

    szlachetny go w mym domu. Niodbierze mi si, nie kae wymiotowanie porani ciaa, bo si go nie lkam

    ecz zapraszam z wasnej woli, a owkracza w moje yy i koci. Nie dziejmi si nic zego. Moja krew jest srebrnaWidz rzeczy nieznane innym. Znam

    ajemnic Krla. Kiedy za Krl mniopuszcza, skrywa si w najgorszym brudw, smrodzie. Lecz nawet w teohydzie czeka, bym przyby, wzi go

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    87/869

    oczyci, tak jak on oczyci mnie, tak raz po raz stajemy si coraz czyciejsi. Czarnoksinik uj Wydr za rk

    wraz z nim ruszy naprzd. Umiechnsi porozumiewawczo. - Srapromieniami ksiyca. Nie spotkasnikogo innego, kto moe to o sobipowiedzie. I jeszcze wicej, znaczniwicej. Krl mieszka te w moinasieniu. Jest moim nasieniem. Ja jeste

    Turresem, a on mn...Oszoomiony chopak jak przez mg

    uwiadomi sobie, e id w stron

    wejcia do kopalni. Zeszli pod ziemiKorytarze kopalni tworzyy mrocznabirynt, tak jak sowa maga. Wydr

    potyka si, ale szed naprzd, prbuj

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    88/869

    zrozumie. Wspomnia niewolnic wwiey, kobiet, ktra na niego spojrzaaWspomnia jej oczy.

    Gelluk posa przodem maczarodziejski pomyk. Pokonywaldawno porzucone poziomy. Zdawa

    si, e czarnoksinik zna kadzakamarek kopalni. A moe nie. Moe wogle nie zna drogi i wdrowa n

    olep. Cay czas mwi. Czaseodwraca si do Wydry, by wskazadrog bd go ostrzec, po czypodejmowa sw opowie.

    Dotarli do miejsca, w ktrym kobietwyduay stary tunel. Tam mag zamienikilka sw z Batem w blasku wiec

    wrd poskrcanych cieni. Dotkn

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    89/869

    ziemi u wylotu tunelu, uj w donibryy bota, cisn w palcach, roztarpoliza, wzi do ust i bada smak

    Zamilk. A Wydra obserwowa gobacznie, wci prbujc zrozumie.

    Bat wrci z nimi do barakwadzorca, jak zawsze, zamkn Wydr

    w celi, zostawiajc bochenek chlebacebul i dzban wody. Wydra przykucn

    przygnieciony zaklciem. apczywiwypi wod. Cebula bya dobra, ostraZjad wszystko.

    Gdy zgaso sabe wiatprzedostajce si do celi przez maotwory w zaprawie zamurowanegokna, nie zapad w otcha

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    90/869

    niespokojnego snu, lecz czuwa, z kadchwil bardziej oywiony. Tumulpanujcy w jego mylach od chwil

    spotkania z Gellukiem powolprzycicha. Gdzie z gbi pamicwynurza si coraz wyraniejszy obrazulotny, ale wyrany: niewolnica wnajwyszej komorze wiey; kobieta pustych piersiach i zaropiaych oczachktra spluna lin z zatrutych us

    otara wargi i zastyga w bezruchuczekajc na mier. Spojrzaa na niego.

    Ujrza j bardzo wyranie. Wyranie

    ni wtedy. Wyraniej ni kogokolwiek wyciu. Widzia wychudzone rcenapuchnite stawy przy okciu przegubie. Szyj chud jak u dziecka

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    91/869

    Zupenie jakby bya z nim w celi, jakbkrya si w nim, bya nim samymSpojrzaa na niego. Ujrza jej oczy

    swoje w nich odbicie.

    Zobaczy linie zakl, ktre gwiziy, cikie sploty ciemnoci

    pltanin magicznych sznurw. Monbyo rozwiza w wze. Gdybodwrci si w t stron, a potem w t

    rozdzieli linie domi... By wolny.Nie widzia ju kobiety. Sta

    swobodnie, samotny w mroku.

    Wszystkie myli, ktrych nie mgprzywoa od tygodni, wiroway mu wgowie. Burza pomysw i uczu

    Szalecza wcieko. dza zemsty

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    92/869

    Smutek. Duma.

    Z pocztku oszoomiy go upajajc

    marzenia o mocy i zemcie. Uwolnniewolnikw. Skrpuje zaklciemGelluka i cinie go w oczyszczajcogie. Spta go, olepi i pozostawi, b

    wciga w puca pary rtci wnajwyszej komnacie, a do mierci.Kiedy jednak myli uspokoiy si

    oczyciy, zrozumia, e nie zdopokona maga o tak wielkiej mocynawet jeli w mag to szaleniec. Jedynnadziej byo podsycanie oweg

    szalestwa. Wwczas czarnoksinizniszczy si sam.

    Wydra si zamyli. Przez cay czas

    ktry spdzi z Gellukiem, prbowa

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    93/869

    uczy si od niego, zrozumie, co mamwi. Teraz by jednak pewien, e ideGelluka, jego pomysy, nauki, ktryc

    udziela z takim zapaem, nie miay niwsplnego z prawdziw mocWydobycie i oczyszczanie rudy twspaniae umiejtnoci, pene tajemnicale Gelluk najwyraniej nie zna si nnich. Jego historie o Wszechkrlu Czerwonej Matce to tylko sowa, i t

    niewaciwe sowa. Skd jednak Wydro wiedzia?

    W zalewie gadaniny Gelluk wymieni

    ylko jedno sowo w Dawnej Mowiezyku, w ktrym wypowiada si

    magiczne zaklcia: Turres. Mwi, ioznacza nasienie. Wasny magiczn

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    94/869

    dar Wydry pozwoli mu rozpozna tsowo jako prawdziwe. Gelluwierdzi, i znaczy ono te rt

    Wydra wiedzia, e to nieprawda.

    Jego nauczyciele przekazali mwszystkie znane sobie sowa w Mowi

    Tworzenia. Wrd nich nie znalaza siani nazwa nasienia, ani rtci. Teraednak jego wargi rozwary si, jzy

    poruszy.- Ayezur - powiedzia Wydra.

    Jego gos by gosem niewolnicy wkamiennej wiey. To ona znaprawdziwe imi rtci i wymwia je.

    Przez duszy czas sta bez ruchu, p

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    95/869

    raz pierwszy dostrzegajc, gdzie kryjsi jego wasna moc.

    Sta w mroku celi i wiedzia, e siuwolni, bo ju by wolny. Poczu nagdum.

    Po jakim czasie z rozmyseponownie wszed w rodek puapkkrpujcych zakl. Wrci na swdawne miejsce, usiad na sienniku myla dalej. Zaklcie wice niznikno, ale nie miao ju nad niwadzy. Mg w nie wchodzi

    wychodzi, niczym w krg liniwymalowanych na posadzce. Z kadyuderzeniem serca czu nowe falwdzicznoci za odzyskan wolno.

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    96/869

    Zastanawia si, co musi zrobi i jakie by pewien, czy to on j wezwa

    czy te przysza do niego z wasnej wol

    ie wiedzia, jak wymwia sowo wDawnej Mowie - w nim, poprzez niego

    ie wiedzia, co robi, ani co robi ona, by niemal pewien, e kade zaklciostrzee Gelluka. W kocu jednapospiesznie, przeraony, bo o istnienipodobnych zakl jego nauczyciel

    wspominali tylko pgosem, przywoakobiet z kamiennej wiey.

    Sprowadzi j do swego umysu

    ujrza tak jak wtedy, w tamtej komnacieZawoa do niej i przysza.

    Jej obraz ponownie stan tu poz

    pajcz sieci zakl. Patrzya na niego

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    97/869

    widziaa go. Pokj wypenio agodnebkitne, pozbawione rda wiato. Jeporanione, zaropiae wargi zadray

    ie odezwaa si jednak.

    Przemwi pierwszy, zdradzajc jeswoje prawdziwe imi:

    - Jestem Medra.

    - A ja Anieb.

    - Jak moemy si uwolni?

    - Jego imi.

    - Nawet gdybym je zna... Gdy jestez nim, nie mog mwi.

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    98/869

    - Gdybym bya z tobwykorzystaabym je.

    - Nie mog ci wezwa.

    - Ale ja mog przyby - odpara.

    Rozejrzaa si. Wydra unis wzrokOboje wiedzieli, e Gelluk cozauway, ockn si. Wydra poczu, jazaciskaj si wizy. Opad na niegdawny cie.

    - Przybd, Medro - rzeka

    Wycigna chud rk, zaciskajc j wpi, po czym otworzya wntrzedoni do gry, jakby co mu dawaa. Apotem znikna.

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    99/869

    wiato odeszo wraz z ni. Znw bysam, w ciemnoci. Zimne kajdany zaklzacisny si wok jego garda

    dawiy. Skrpoway mu rce, napierana puca. Przykucn, dyszc. Nie mgmyle. Nic nie pamita.

    - Zosta ze mn - powiedzia, niwiedzc, do kogo mwi. Ba si i niwiedzia czego. Czarnoksinik, moc

    zaklcie... wszystko pochonciemno, lecz gdzie w jego ciele, niw umyle, arzya si wiedza, ktrej nipotrafi nazwa; pewno kojca niczy

    maleka lampa w doni podczawdrwki w podziemnym labiryncie

    ie spuszcza wzroku z owej drobinkwiata.

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    100/869

    Nawiedziy go nuce, zowieszczsny o tym, e si dusi, jednak uwolni siod nich. Odetchn gboko i w koc

    zasn. ni o stromych zboczach zzason deszczu, przez ktrprzewiecao wiato. ni o chmuracpyncych ponad granicami wysp i wysokim, zielonym wzgrzu stojcym wsocu i mgle na kracu morza.

    * * *

    Mag Gelluk i pirat Losen, zwcy sikrlem, wsppracowali od lat. Kady nich wspiera i powiksza wadzdrugiego. Kady wierzy, e sug jes

    en drugi.

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    101/869

    Gelluk nie wtpi, e bez niegaosne krlestwo Losena wkrtce bsi rozpado, a jaki wrogo nastawion

    mag jednym zaklciem starby wadc powierzchni ziemi. Pozwala jednaodgrywa Losenowi pana, przywykbowiem do tego, e wadca zaspokajego potrzeby, daje mu swobod

    dostarcza niewolnikw, niezbdnych ddalszych dowiadcze. Z atwoci

    przychodzio mu utrzymanie zaklochronnych rzuconych na Losena, jegwyprawy i statki, a take zaklwiziennych na miejscach, w ktryc

    pracowali niewolnicy bdprzechowywano skarby. Stworzeniowych zakl to inna sprawa; wymagadugiej, cikiej pracy. Teraz jednak ju

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    102/869

    stniay i nie zdoaby ich przeamaaden mag w Havnorze.

    Gelluk nigdy nie spotka kogo, kogmgby si lka. W swym yciu natknsi na kilku magw do potnych, bmusia zachowa czujno, aden z nic

    ednak nie dorwnywa mu moc umiejtnociami.

    Ostatnio, zagbiajc si bez reszty wajemnice ksigi wiedzy przywiezionej

    wyspy Way przez piratw LosenaGelluk zobojtnia na wikszo tego

    czego si nauczy i odkry. Ksigudowodnia mu, e wszystko to jedynicienie, odamki wikszej wiedzyPodobnie jak jedna substancj

    kontroluje wszystkie inne, tak i jedn

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    103/869

    prawdziwa wiedza zawiera w sobiwszystko. Zbliajc si do niej, poj, isztuki czarnoksinikw s rwni

    nieporadne i faszywe jak tytu i wadzLosena. Gdy zjednoczy si z prawdziwsubstancj, zostanie krlem. Tylko onedyny pord wszystkich ludzi, bdzi

    wymawia sowa tworzenia unicestwiania. Zamiast psw bdzihodowa smoki.

    W modym rdkarzu dostrzegsurow i niewyszkolon moc, ktr mgwykorzysta. Potrzebowa znaczni

    wicej rtci, ni mia w tej chwilPotrzebowa zatem szukaczaZnajdowanie to prymitywnumiejtno; Gelluk nigdy si nim ni

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    104/869

    zajmowa. Dostrzega jednak, i chopama dar. Musi pozna jego prawdziwmi, aby zdoby nad nim wadz

    iestety, chopca trzeba bdzie dugszkoli, a potem jeszcze wykopa ziemi rud i oczyci metal. Jak zawszGelluk przeskoczy mylami przeszkod

    oto zmierza wprost ku czekajcymkresu cudownym tajemnicom.

    W ksidze wiedzy z Way, ktr stalewozi ze sob w zakltym puzdrzeznalaz ustpy traktujce o prawdziwymoczyszczajcym ogniu. Po dugic

    studiach dowiedzia si, e kiedzdobdzie do czystego metalu, wnastpnym etapie musi oczyci gponownie, by uzyska Ciao Ksiyca

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    105/869

    Analizujc pokrtny jzyk ksigi, uzna aby uzyska czyst rt, ogie nale

    podsyca nie zwykym drewnem, lec

    udzkimi ciaami. Tej nocy wci onowa odczytujc te same fragmentydostrzeg w nich inne moliwznaczenie. W sowach mdroci zawszkryo si kolejne dno. Moe ksigmwia, e naley powici nie tylkzwyke ciaa, ale te duchy isto

    niszych? Wielki ogie w wiey winiepochon nie trupy, lecz ywych ludziywych i wiadomych. Czysto brudu, bogo z blu. Gdy ra

    dostrzego si ogln prawidowowszystko stawao si jasne. By pewiene si nie myli, e w kocu poj, nczym polega waciwa technika. Ni

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    106/869

    moe si jednak spieszy, musi bycierpliwy, upewni si. Przeszed dnastpnego ustpu, porwnujc go

    poprzednim i lcza nad ksig dpnej nocy. Na moment co odcignego uwag; czyje wtargnicie n

    krawdzi wiadomoci. Chopaprbowa jakich sztuczek. Gelluniecierpliwie wymwi jedno sowo powrci do niezwykej krain

    Wszechkrla, nie dostrzegajc, e snwinia wymkny mu si spod kontroli

    Nastpnego dnia kaza Batow

    przyprowadzi chopca. Nie mg siu doczeka spotkania. Chcia by dl

    niego miy, uczy go, nagradza, tak japoprzedniego dnia. Usiad wraz z nim w

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    107/869

    socu. Gelluk lubi dzieci i zwierztaLubi wszystko co pikne. Mio bymie przy sobie mode stworzenie

    Bezrozumny podziw Wydry bynaprawd ujmujcy, podobnie jegbezrozumna sia. Gelluk mia dosyniewolnikw, ich saboci, podstpw ohydnych, chorych cia. OczywiciWydra take by jego niewolnikiem, alnie musia o tym wiedzie. Mogli zosta

    uczniem i nauczycielem. Lecz uczniowibywaj zbyt chytrzy, pomylaczarnoksinik, przypominajc sobie swym uczniu Wczesnym, stanowczo zby

    sprytnym jak na jego gust. Tego bdzimusia trzyma krcej. Ojciec i syn acy mog sta si dla siebie z Wydr

    Kae chopcu, by nazywa go ojcem

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    108/869

    Przypomnia sobie, e zamierza poznaprawdziwe imi chopaka. Istniay pemu rne metody. Najprostsz jednak

    poniewa chopak i tak znajdowa si wego wadzy, byo po prostu spyta.

    - Jak brzmi twoje prawdziwe imi?

    spyta, uwanie obserwujc Wydr.

    Umys stawi saby opr, lecz ustotwary si, jzyk poruszy.

    - Medra.

    - Doskonale, mody Medro - rzekmag. - Moesz nazywa mnie ojcem.

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    109/869

    * * *

    - Musisz odszuka Czerwon Matk.

    Znw siedzieli obok siebie przebarakiem. Na niebie wiecio ciepeesienne soce. Gelluk zdj szpiczast

    kapelusz; gste siwe wosy opaday mna twarz.

    - Wiem, e znalaze malekie zoeale z niego da si wycisn tylko kilkkropel. Nie warto nawet oczyszcza terudy. Jeli masz mi pomc, jeli ja mam

    ci uczy, musisz bardziej si postaraChyba wiesz, jak masz to zrobi. Umiechn si do Wydry. - Prawda?

    Wydra przytakn.

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    110/869

    Wci by wstrznity oszoomiony. Jak atwo Gelluk zdobyego imi, a wic i cakowit nad ni

    wadz! Teraz nadzieja znikna. Nimg si ju opiera. W nocy pogrysi w kracowej rozpaczy. Wwczaednak w jego umyle zjawia si Anieb

    Przybya z wasnej woli, wasnymmetodami. Nie mg jej wezwa, nimg nawet o niej myle. A nawet jeli

    nie odwayby si, pki by z GellukiemOna jednak przysza.

    Trudno byo j dostrzec poprzez mg

    gadaniny maga i mroczn siespowijajcych chopaka zaklkrpujcych. Gdy jednak Wydrzudawao si przebi zason, mia

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    111/869

    wraenie, e Anieb nie przebywa z nimecz jest nim samym, a moe on ni

    Patrzy jej oczami. Sysza jej gos

    silniejszy, wyraniejszy ni gos zaklcia Gelluka. Dziki jej oczom umysowi mg widzie i myle. zacz dostrzega, i czarnoksinikcakowicie pewny, e posiad ju jegciao i dusz, nie dba o zaklcia czcgo z Wydr. A poczenie to wi. On

    ub Anieb wewntrz niego - mgpody wzdu cza zaklcia Gellukw gb umysu maga.

    Niewiadom tego wszystkiego Gellumwi i mwi, posusznnieskoczonemu zaklciu swegwasnego gosu.

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    112/869

    - Musisz odnale prawdziwe onobrzuch ziemi, w ktrym ukryte jest czyst

    asienie Ksiyca. Wiedziae,

    Ksiyc jest ojcem Ziemi? O tak, takLeg z ni, bo takie jest prawo ojcaZapodni prost glin swym czystynasieniem. Ona jednak nie zrodzi KrlaZanadto si boi. Wizi go i kryjgboko, lkajc si zrodzi swegpana. Aby go urodzi, musi spon

    ywcem.Gelluk urwa. Przez dug chwil

    milcza zamylony. W jego oczac

    pon entuzjazm. Wydra dostrzegobrazy w umyle maga: wielkie ognie, wktre wrzucano polana z rkami nogami. Ponce sylwetki krzycza

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    113/869

    niczym wiee drewno w ogniu.

    - O tak - rzek z rozmarzenie

    czarnoksinik. - Musi spon ywcemI wtedy, tylko wtedy wyskoczy z niewspaniay, lnicy Krl. Ju czas

    ajwyszy czas. Musimy mu pomc

    Musimy znale najwiksze zoe. Jesutaj. Co do tego nie mam wtpliwoc

    ono matki kryje si pod Samory.

    I znw urwa. Nagle spojrza wprosna Wydr, ktry zamar przeraony, czarnoksinik przyapa go n

    obserwacji swych myli. Gelluprzyglda mu si dugo swymdziwnymi, na wp przytomnymi, nwp niewidzcymi oczam

    umiechajc si szeroko.

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    114/869

    - Mj may Medro - powiedziaakby wanie odkry, e chopak sto

    obok niego. Poklepa Wydr pramieniu. - Wiem, e masz daodnajdywania tego, co ukryteWspaniay dar, jeli towarzyszy mwiedza. Nie lkaj si, mj synu. Wiemczemu doprowadzie me sugi jedynido maej yy, czemu zwodzie

    opniae. Teraz jednak przybyem. Tomnie suysz. Nie masz si czego baie musisz niczego przede mn

    ukrywa, prawda? Mdre dzieci koch

    swego ojca i sucha go. A wwczaojciec je nagradza. - Pochyli si bliskobardzo blisko, jak to mia w zwyczaju, powiedzia agodnie, z ufnoci w

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    115/869

    gosie: - Jestem pewien, e zdoasznale wielkie zoe.

    - Wiem, gdzie ono jest - powiedziaAnieb.

    Wydra nie mg wykrztusi ani sowa

    To ona przemwia poprzez nieggosem sabym, zduszonym.

    Niewielu ludzi odzywao si dGelluka, jeli nie nakaza im mwiZaklcia, ktrymi kontrolowa, osabia

    ucisza wszystkich wok siebie, d

    ego stopnia weszy mu w nawyk, e wogle o nich nie myla. Przywyk, nni go suchaj. On sam nie musia

    sucha. By pewny wasnej siy

    optany ideami, nie zwraca uwagi n

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    116/869

    nic innego. W ogle nie dostrzegaWydry. Widzia w nim tylko czwasnych planw, przeduenie swoje

    osoby.

    - O tak, tak. Znajdziesz j - rzek znowu si umiechn.

    Wydra jednak niezwykle wyranidostrzega Gelluka, zarwno cielenieak i jako obecno ogromnej, wadcze

    siy. Mia wraenie, e Aniebzniweczya jej odrobin. Dziki temzyska okruch swobody, pole manewru.

    cho Gelluk wci sta tak bliskoprzeraajco blisko, Wydra zdoaprzemwi.

    - Zaprowadz ci tam - rzek

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    117/869

    rudem, niewyranie.

    Gelluk przywyk do tego, e syszy w

    ustach innych sowa, ktre sam taumieci. Te sowa take pragnusysze, lecz ich nie oczekiwa. Ujdo modzieca, zbliajc do niego sw

    warz, i poczu, jak Wydra kuli si wsobie.

    - Bystry jeste - rzek. - Znalazeepsz rud, wart wydobycia

    oczyszczenia?

    - To zoe - powiedzia chopak.Powolne, z trudem wypowiedzian

    sowa niosy z sob ogromny ciar.

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    118/869

    - Wielkie zoe? - Gelluk spojrzawprost na niego. Ich twarze dzieliodlego nie wiksza ni szeroko

    doni. wiateka w niebieskich oczacmaga przypominay pynny, szalonblask rtci. - ono?

    - Tylko mistrz moe tam pj.

    - Jaki mistrz?

    - Mistrz Domu. Krl.

    I znw Wydra odnis wraenie,

    wdruje w ciemnoci z niewielkamp. Bya ni mdro Anieb. Przkadym kroku dostrzega nastpny, niwidzia jednak miejsca, w ktrym si

    znajdowa, nie wiedzia, co czeka g

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    119/869

    wkrtce, i nie rozumia, co ogldaWidzia to jednak i szed naprzd - kroza krokiem, sowo za sowem.

    - Skd wiesz o Domu?

    - Widziaem go.

    - Gdzie? Tu, w pobliu?

    Wydra przytakn.

    - Czy kryje si w ziemi?

    - Powiedz mu, co widzi - szepnAnieb w umyle Wydry i zacz mwi:

    - W ciemnoci po lnicym dach

    pynie strumie. Pod dachem kryje si

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    120/869

    dom Krla. Dach wznosi si wysoknad ziemi, na wyniosych kolumnachPosadzka jest czerwona. Wszystki

    kolumny s czerwone. Pokrywaj jwiecce runy.

    Gelluk wstrzyma oddech. Po chwil

    zapyta cicho:

    - Potrafisz je odczyta?

    - Nie umiem czyta run - odparWydra guchym gosem. - Nie mog tamwej. Nikt nie moe tam wej w swy

    ciele. Jedynie Krl. Tylko on potrafodczyta, co zapisano.

    Biaa twarz Gelluka zbielaa jeszcz

    bardziej. Jego szczka zadraa lekko

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    121/869

    Wyprostowa si nagle.

    - Zaprowad mnie tam - poleci

    prbujc si opanowa. Lecz nakaz byak gwatowny, e Wydra zerwa si ziemi i przebieg kilka krokw. Potykasi, o mao nie upad. Potem ruszy

    naprzd, sztywno, niezrcznie, prbujnie stawia oporu nieugitej, namitnewoli kierujcej jego krokami.

    Gelluk poda tu za nim, czstapic go za rk.

    - Tdy - rzuci kilka razy. - O tak, tako waciwa droga.

    A jednak szed za Wydr. Popycha

    go, pogania zaklciami, lecz drog

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    122/869

    wybra modzieniec.

    Minli wie piecw, dawne i now

    szyby, i znaleli si w dugiej doliniedo ktrej Wydra zaprowadzi Batowego pierwszego dnia. Bya pnesie. Krzaki i krtka trawa, wted

    zielone, teraz zbrzowiay i wyschywiatr szeleci ostatnimi limi ngaziach. Po lewej stronie w

    wierzbowym zagajniku pyn mastrumyczek. Zbocze wzgrza pokrywaplamy sonecznego wiata i dugipasma cieni.

    Wydra wiedzia, e zblia si chwilaw ktrej moe uwolni si od GellukaBy tego pewien od zeszej nocy

    Wiedzia te, e w owej chwili mo

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    123/869

    pokona Gelluka, pozbawi go mocyJeli czarnoksinik odsoni si, optansw wizj - i jeli Wydra pozna jego

    mi.

    Zaklcia maga wci ich czyyWydra wciska si w gb umysGelluka, poszukujc prawdziwegmienia. Nie wiedzia, gdzie i ja

    szuka. By szukaczem, ktry nie zn

    swej sztuki. Widzia jedynie zapisane wpamici maga karty ksig wiedzpokryte pozbawionymi znaczenisowami oraz wizj, ktr opisa

    ogromny paac o czerwonych cianach, w nim srebrzyste runy taczce nszkaratnych kolumnach. Nie potrafiednak odczyta ksig ani run. Nigdy ni

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    124/869

    nauczono go czyta.

    Cay czas wraz z Gellukiem oddalal

    si od wiey, od Anieb, ktrej obecnoczasami saba i przygasaa. Wydra niodway si jej przywoa.

    Zaledwie kilka krokw dzielio go omiejsca, w ktrym pod ziemi, ngbokoci zaledwie dwch, trzech stciemna woda przesikaa przez wiponad warstw miki. Niej learozlega grota i zoe cynobru.

    Gelluk, cho niemal cakowicipochony go wasne myli, dzikpoczeniu umysw dostrzeg obrazwidziane przez Wydr. Przystan

    dygoczc z niecierpliwoci.

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    125/869

    Wydra wskaza wznoszce si przenimi zbocze.

    - Tam kryje si dom Krla - rzek.

    W tym momencie czarnoksinik cauwag przenis na wzgrze i wizj

    ktr w nim dostrzega. WwczaWydra mg wezwa Anieb, ktrnatychmiast zjawia si w jego umyle estestwie.

    Gelluk sta bez ruchu, zaciskajdonie. Dra lekko, niczym myliwsk

    pies akncy pogoni, lecz nie potraficodnale tropu. Czu si kompletnizagubiony. W ostatnich promieniacsoca widzia wzgrze poronit

    raw i krzewami. Nie dostrzega jedna

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    126/869

    wejcia, jedynie poronite trawgadkie zbocze.

    Cho Wydra nie usysza sw, Aniebprzemwia jego gosem, tym samysabym, bezdwicznym gosem:

    - Tylko mistrz moe otworzy drzwiTylko Krl ma klucz.

    - Klucz - powtrzy Gelluk.

    Wydra sta bez ruchu. Mag nidostrzega go, tak jak nie widzia Anieb

    owego dnia w wiey.- Klucz - rzek z napiciem Gelluk.

    - Klucz kryje si w imieniu Krla.

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    127/869

    To by skok wprost w ciemnoKtre z nich to powiedziao?

    Gelluk czeka, dygoczc. Wci niwiedzia, co robi.

    - Turres - powiedzia po dusze

    chwili, zniajc gos do szeptu.

    Wiatr zaszeleci such traw.

    Nagle czarownik ruszy naprzd. Jegoczy rozbysy.

    - Otwrz si. W imi Krla! wykrzykn. - Jestem Tinaral!

    Poruszy rkami w szybkim, peny

    mocy gecie, jakby rozsuwa ciki

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    128/869

    zasony. Zbocze tu przed nim zadraozakoysao si i otwaro. Szczelina kad chwil stawaa si szersza

    gbsza. Wytrysna z niej wodaobmywajc stopy maga.

    Gelluk cofn si zaskoczony

    gwatownie poruszy rk. Tym gestemodepchn strumie, tak jak wiatodpycha strug wody z fontanny. Rana w

    ziemi sigaa coraz gbiej, ukazujnic warstw miki, ktra po chwilpka z dononym trzaskiem. Pod nikrya si ciemno.

    Czarownik postpi krok naprzd.

    - Przybywam - rzek z radoci

    wzruszeniem. Bez lku wkroczy w

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    129/869

    szczelin w ziemi. Wok jego doni gowy taczyo biae wiato. Jednazawaha si przy krawdzi pkniteg

    dachu groty. Nie dostrzeg adnej drogw d.

    W tym momencie Anieb wykrzykn

    gosem Wydry:

    - Tinaralu, wchod!

    Chwiejc si gwatownieczarnoksinik prbowa si odwrciStraci rwnowag na niepewne

    krawdzi i run w ciemno. Szkaratnpaszcz wyd si wok niegoMagiczne wiato rozbyso niczyspadajca gwiazda.

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    130/869

    - Zasklep si, matko! - krzyknWydra, opadajc na kolana. Doniprzytkn do ziemi, do krawdz

    szczeliny. - Ulecz si, bd zdrowa baga, prosi, wymawiajc w MowiTworzenia sowa, ktrych nie zna, pkch nie wypowiedzia. - Bd caa

    matko.

    Pknita ziemia poruszya si, brzeg

    szczeliny zbliyy si do siebie, zarosyPozosta tylko czerwony lad, bliznpord ziemi, wiru i trawy.

    Wiatr szeleci suchymi limi ngaziach karowatych dbw. Socskryo si za wzgrzem. Na niebwypyn niski wa szarych chmur.

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    131/869

    Wydra przycupn u stp wzgrzaBy sam.

    Chmury pociemniay. Na dolin spaddeszcz, spukujc kurz z trawy. Ponachmurami soce schodzio wolno pzachodnich schodach jasnego dom

    niebios.

    W kocu Wydra unis gow. Byprzemoknity, zmarznity, oszoomionySkd si tu wzi? Co zgubi. Musia todszuka. Nie wiedzia co, alznajdowao si to w ognistej wiey

    gdzie kamienne stopnie wiod w grpord dymu i oparw. Musia tam iDwign si z ziemi i powcznogami, niepewnym krokiem ruszy w

    gb doliny.

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    132/869

    Nie pomyla nawet, by si ukryosoni. Na szczcie w pobliu nie by

    stranikw. W kopalni nie zatrudnianch wielu. Nie musieli uwaa, b

    zaklcia maga stanowiy najlepszzamknicie. Teraz znikny, lecuwizieni w wiey ludzie o tym niwiedzieli. Pracowali dalej, zmuszannajpotniejszym ze wszystkich zakl

    brakiem nadziei.Wydra przeszed przez sklepion

    komor paleniska, mijajc krztajcyc

    si wok niewolnikw. Powolwdrapa si po krtych, ciemnychcuchncych schodach. W kocu dotardo najwyszego pomieszczenia.

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    133/869

    Tam wanie czekaa chora kobietaktra moga go uleczy, ndzarkukrywajca skarb. Obca, bdca ni

    samym.

    W milczeniu stan w drzwiachSiedziaa na kamiennej posadzce obo

    ygla. Jej wychudzone ciao byo szare ciemne jak kamie, broda i piersi lniod liny spywajcej z ust. Przypomnia

    sobie rdo tryskajce z rozdarteziemi.

    - Medra - powiedziaa.

    Uklk i uj jej rce, patrzc prostw twarz.

    - Anieb - szepn - chod ze mn.

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    134/869

    - Chc wrci do domu. - Obolaymustami niewyranie formuowaa sowa

    Pomg jej wsta. Nie rzuci zaklciaktre mogoby ich ukry. Zuy ju casw moc. Anieb, cho miaa wielk sidziki ktrej dotara wraz z nim do owe

    dziwnej doliny i oszukaa maga tak, bzdradzi swoje imi, nie znaa zakl ansztuczek. Bya kracowo wyczerpana.

    Nikt jednak nie zwraca na nicuwagi, jakby kto rzuci urok. Minlbaraki, oddalajc si od kopaln

    Przeszli przez rzadki las i ruszyli wstron wzgrz kryjcych gr Onn przewzrokiem mieszkacw nizin Samory.

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    135/869

    * * *

    Anieb sza szybciej, ni mona b

    oczekiwa po kobiecie tak wyniszczonewychudzonej, niemal nagmaszerujcej w chodzie i deszczu. Cawol skupia na kolejnych krokach; ni

    mylaa o niczym innym, nawet o nimBya z nim jednak i czu jej obecnorwnie wyranie jak wwczas, gd

    przybya na jego wezwanie. Kropldeszczu spyway po jej nagiej gowie ciele. Zatrzyma j i okry sw koszulwstydzc si, bo bya przepocona

    brudna. Anieb pozwolia mu na to, potem znw ruszya naprzd. Nie mog szybko, ale nie spuszczaa wzroku

    niewyranego szlaku, ktry

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    136/869

    wdrowali. W kocu zapada wczesnnoc pod chmurami i nie wiedzieli, gdzistawiaj kroki.

    - Zapal wiato - poprosia. Jej gozaama si lkliwie, bagalnie. - Nimoesz zapali wiata?

    - Nie wiem - odpar. Sprbowaprzywoa magiczne wiateko. Pchwili ziemia pod ich stopami zalnisabo.

    - Musimy poszuka schronienia

    odpocz - rzek.- Nie mog si zatrzyma - odpara

    znw ruszya przed siebie.

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    137/869

    - Nie moesz i ca noc.

    - Jeli si poo, ju nie wstan

    Chc zobaczy gr.

    Jej saby gos ledwie przebija siprzez szum deszczu.

    Poszli dalej. W ciemnoci, w sabymsrebrzystym blasku magicznego wiataw ktrym rozbyskiway srebrndeszczowe krople, widzieli jedyniszlak przed sob. Gdy si potknachwyci j za rk. Potem szli ju

    przytuleni do siebie, szukajc otuchy ciepa. Wdrowali coraz wolniej wolniej, wci naprzd. Szumia deszcpadajcy z czarnego nieba, cich

    mlaskao boto pod stopami, szeleci

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    138/869

    mokra trawa na szlaku.

    - Spjrz - powiedziaa Anieb

    przystajc nagle. - Medro, spjrz.

    Wydra szed niemal jak we nieBlade magiczne wiato przygaso w

    zetkniciu ze sabsz wszechogarniajcasnoci. Niebo byo szare. Przed nimednak i nad nimi wysoko, pona

    chmurami lni czerwieni wierzchoegry.

    - Tam - szepna Anieb, wskazuj

    rk. Umiechna si. Spojrzaa nWydr i powoli spucia wzrokOsuna si na kolana. Uklk obokprbujc j podtrzyma. Wymkna m

    si jednak z obj. Stara si podtrzyma

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    139/869

    chocia jej gow, uchroni przebotem. Wstrzsay ni konwulsjeSzczkaa zbami. Tuli j do siebie

    prbujc ogrza.

    - Kobiety Doni - szepna. - Spytae. W wiosce. Widziaam gr.

    Raz jeszcze sprbowaa usipodnie wzrok, lecz dreszczwstrzsay caym jej ciaem. Gonchwytaa oddech. W czerwonym wietlsponad wierzchoka gryrozjaniajcym niebo na wschodzie

    Wydra ujrza szkaratn pian i linspywajc z jej ust. Czasami Aniebprzywieraa do niego, ju si jednak niodezwaa. Walczya ze mierci

    Walczya o kady oddech. Czerwon

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    140/869

    wiato przygaso, niknc wrszaroci. Chmury ponownie spowigr, ukrywajc wschodzce soce. By

    u dzie, szary, deszczowy dzie, gdpo jej ostatnim oddechu nie nadszednastpny.

    Mczyzna imieniem Medra siedziaw bocie z martw kobiet w ramionac

    paka.

    Wkrtce potem natkn si na niegwozak prowadzcy mua z adunkiedbowego drewna z lasu Faliern. Zabra

    go do Przylesia. Nie zdoa przekonaby zostawi martw kobiet. Sabyroztrzsiony mody mczyzna nie chciaodoy swego brzemienia. Wdrapa si

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    141/869

    na wz i tuli j przez ca drog do ws

    - Ona mnie ocalia - powiedzia.

    Wozak nie zadawa wicej pyta.

    - Ocalia mnie, ale ja nie potrafie

    ej ocali - rzek Wydra gwatownie domieszkacw grskiej wioski.

    Wci nie chcia wypuci jej

    obj, tulc do siebie mokre od deszczusztywne ciao, jakby zamierza gbroni. Powoli zdoali go przekona,

    edna z kobiet to matka Anieb i powinien odda jej crk. W kocu tuczyni. Cay czas jednak patrzy, czaby do delikatnie zaopiekuje si jeg

    przyjacik. Potem spokojnie poszed

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    142/869

    za inn kobiet. Woy podane msuche ubranie, zjad odrobin chlebaktry od niej dosta, i pooy si n

    sienniku, do ktrego go doprowadziaZnuony i zapakany, usn.

    * * *

    Po kilku dniach we wsi zjawili siudzie Bata. Wypytywali, cz

    ktokolwiek widzia albo sysza wielkim magu Gelluku i mody

    szukaczu - obaj zniknli bez ladudodali, jakby pochona ich ziemiaikt w Przylesiu nie wspomnia an

    sowem o obcym ukrytym na stryszku w

    domu Miodu. Nie zdradzili go. Mo

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    143/869

    dlatego obecnie ludzie nazywaj icwiosk nie Przylesiem, lecz Wydrz

    or.

    * * *

    Wydra przeszed cik prb podj wielkie ryzyko, stajc naprzeciwwikszej mocy. Szybko odzyska siyby bowiem mody, lecz dugo nie mgpozbiera myli. Utraci co, utraci nwieki, w chwili gdy to znalaz.

    Przeszukiwa wspomnienia i cienieszuka pord obrazw z przeszoci napa na dom w Havnorze, kamienn

    cela, Ogar, ceglane mury barakw

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    144/869

    wice go zaklcia, wdrwki z Batemsowa Gelluka, niewolnicy, ogiekamienne stopnie wiodce poprzez dy

    opary do najwyszej komnaty wieyMusia odzyska to wszystko, przejrzeprzetrzsn. Raz po raz stawa w owekomnacie i spoglda na kobiet, a onpatrzya na niego. Raz po raz wdrowaprzez dolin wrd suchej trawy ognistych wizji maga - razem z ni. Ra

    po raz widzia upadek maga, zamykajcsi ziemi. Oglda czerwon grskgra w blasku witu. Anieb umara wego ramionach, gdy tuli do siebie je

    wyniszczon twarz. Kim bya? Czrobili? Jak im si to udao? Ona jednanie moga mu odpowiedzie.

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    145/869

    Jej matka, Ayo, i siostra matki, Midbyy mdrymi kobietami. PielgnowaWydr ciepymi olejami i masaami

    pieniami i zioami. Rozmawiay z nimsuchay, co mia do powiedzenia. adnnie wtpia, e kryje si w nim wielkmoc. On jednak zaprzecza.

    - Niczego nie zdoabym zdziaa bewojej crki - rzek.

    - Co takiego zrobia? - spytaa cichAyo.

    Opowiedzia jej, najlepiej jak umia.- Bylimy sobie obcy, a jedna

    zdradzia mi swoje imi. A ja oddaem

    ej moje. - Mwi z wahaniem, czyni

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    146/869

    dugie przerwy. - Szedem czarnoksinikiem, skrpowany przeniego. Ona jednak mi towarzyszya.

    bya wolna. Wsplnie zdoalimzwrci przeciw niemu jego moc, tak zniszczy si sam. - Zastanawia sidug chwil. W kocu rzek: - Oddami sw moc.

    - Wiedzielimy, e ma wielki dar

    powiedziaa Ayo. - Nie mia jej jednakkto uczy. W grach nie pozosta adenauczyciel. Magowie krla Losenniszcz wszystkich czarodziejw

    wiedmy. Nie ma si do kogo zwrci.

    - Kiedy wdrowaam w grach dodaa Mid. - Nadesza wiosenn

    burza i zabdziam. Przysza do mni

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    147/869

    wtedy. Przysza do mnie, nie ciaem, wskazaa drog. Miaa wwczazaledwie dwanacie lat.

    - Czasami wdrowaa te z umarym szepna Ayo. - W lesie, w stron

    Faliernu. Znaa dawne moce. Te, ktrych wspominaa mi babka. Mocziemi. Mwia, e s tam szczeglnisilne.

    - Ale bya te zwyk dziewczyn. Mid ukrya twarz w doniach. - Dobrdziewczyn.

    Po duszym czasie odezwaa siAyo:

    - Zesza do Szreni z grupk modych

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    148/869

    eby kupi runo od tamtejszych pasterzya wiosn min rok. Czarnoksinik,

    ktrym mwili, przyby tam. Rzuca

    zaklcia, chwyta niewolnikw.

    Zapada cisza.

    Ayo i Mid byy bardzo podobne dosiebie. Wydra ujrza w nich Anieb, jakmoga by - nisk, szczup, energicznkobiet o okrgej twarzy i jasnycoczach oraz gstych ciemnych wosachnie prostych, jak u wikszocmieszkacw wyspy, lecz ciasn

    skrconych. Wielu ludzi na zachd oHavnoru miao podobne wosy.

    Anieb jednak bya ysa, jak wszysc

    niewolnicy w wiey piecw.

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    149/869

    Jej imi uytkowe brzmiao Kosaciecbkitny, wiosenny irys. Matka i ciotknadal j tak nazyway.

    - Chobym nie wiem jak si staranie zdoam nic zmieni - rzek.

    - No pewnie - odpara Mid. - Cmona zdziaa samemu?

    Uniosa palec wskazujcy. Potemwyprostowaa reszt palcw i zacisne razem w pi. W kocu powol

    odwrcia rk i otworzya wntrze

    doni do gry, jakby co mu dawaaWidzia kiedy, jak Anieb czynipodobny gest. To nie zaklcie, pomylapatrzc uwanie. Nie zaklcie, lecz znak

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    150/869

    Ayo obserwowaa go czujnie.

    - To tajemnica - oznajmia.

    - Mgbym j pozna? - spyta pakim czasie.

    - Ju j znasz. Obdarzye ni mojcrk, a ona ciebie. Zaufanie.

    - Zaufanie - powtrzy. - Tylko t

    przeciw nim wszystkim? Gelluk odszedMoe Losen upadnie. I co z tego? Czniewolnicy odzyskaj wolno? ebrac

    bd mieli co je? Zapanujsprawiedliwo? Myl, e w nas, wudziach kryje si zo. Zaufanie m

    przeciwdziaa. Pokonuje dzielc na

    przepa, ale zo wci jest. I wszystko

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    151/869

    co robimy, w kocu suy zu, bo tacestemy, chciwi i okrutni. Patrz n

    wiat, na lasy i gr, na niebo. Wszystk

    est takie, jak by powinno, ale nie mynie ludzie. Czynimy zo. adne zwierznie czyni za. Nie mogoby. My jednamoemy i robimy to. I nigdy niprzestajemy.

    Suchay go, nie przytakujc, ni

    zaprzeczajc, lecz akceptujc jegrozpacz. Jego sowa wnikny w ciszpozostay tam wiele dni i w kocpowrciy do niego odmienione.

    - Nie moemy niczego zdziaa besiebie nawzajem - powiedzia. - Alylko ludzie chciwi i okrutni trzymaj si

    razem, dodaj sobie si. A ci, ktrzy ni

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    152/869

    chc do nich doczy, stoj samotnie. ieustannie towarzyszy mu obra

    Anieb. Tak ujrza j po raz pierwszy

    umierajca kobieta, stojca samotnie wkomnacie na szczycie wiey. Prawdziwa moc si marnuje. Kady mauywa swej sztuki przeciw innym, suchciwcom. Co dobrego moe zdziaaak uyta sztuka? To marnotrawstwo

    Suy zu bd zostaje zmarnowana, ja

    ycie niewolnikw. Nikt nie moe bywolny, pki jest sam. Nawet magWszyscy zostali uwizieni, uywajswej mocy i niczego nie zyskuj. Nic si

    nie zmienia. Nie da si wykorzystamocy w subie dobra.

    Ayo zacisna do i otwara j w

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    153/869

    znanym mu gecie. To by znak.

    Do Przylesia przyby mczyzna

    wglarz ze Szreni.

    - Moja ona, Gniazdo, przesywiadomo mdrym kobietom - rzek

    wieniacy zaprowadzili go do domAyo. Stajc na progu, uczyni szybkgest: pi rozchylajc si w otwartdo. - Gniazdo mwi, e wronwczenie odlatuj, a ogar jest na tropiwydry - oznajmi.

    Wydra, obierajcy przy ogniorzechy, zamar. Mid podzikowaposacowi, przyniosa mu kubek wodygar wyuskanych orzechw. Wraz

    Ayo pogawdziy chwil o jego onie

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    154/869

    Kiedy odszed, odwrcia si do Wydry

    - Ogar suy Losenowi - powiedzia.

    Odejd jeszcze dzisiaj.

    Mid zerkna na siostr.

    - Czas zatem, abymy porozmawiali.

    Usiada naprzeciw niego. Ayo staaprzy stole; milczaa. W palenisku pon

    ciepy ogie. W owej zimnej, mokreporze roku, tu w grach, mieli podostatkiem wycznie drew na opa.

    - W caej tej okolicy, i moe poza nis ludzie, ktrzy myl tak jak ty. e niksam nie moe zachowa mdroci. C

    udzie prbuj trzyma si razem

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    155/869

    Dlatego nazywaj nas Doni albKobietami Doni, cho s wrd nas mczyni. Nazwa ta jednak pomaga, b

    wielcy nie oczekuj po kobietach, bd ze sob wsppracowa albmyle o takich sprawach jak wadzazo czy dobro, czy moc.

    - Powiadaj - wtrcia Ayo stojcawrd cieni - e istnieje wyspa, n

    ktrej wci jeszcze, jak za czaswkrlw, panuje sprawiedliwoazywaj j Wysp Morreda. Nie jes

    o jednak Enlad Krlw ani Ea. Ley n

    poudnie, nie na pnoc od Havnoru; tamwi. Twierdz te, e tamtejszKobiety Doni zachoway dawne sztuki wci ich nauczaj. Nie ukrywaj prze

  • 7/13/2019 Opowiesci z Ziemiomorza - Ursula K. Le Guin.pdf

    156/869

    sob nawzajem, jak czarnoksinicy.

    - Moe dziki tym naukom pokonas

    owych czarnoksinikw - wtrciMid.

    - Moe zdoasz znale t wysp

    dodaa Ayo.

    Wydra wodzi oczami od jednej ddrugiej. Bez wtpienia zdradziy mswj najwikszy sekret, najwiksznadziej.

    - Wyspa Morreda - powtrzy.- Tak nazywaj j tylko Kobiet

    Doni, ukrywajc znaczenie