Zentzumenen basoa

IBAI ZABALA

Zer da?

• Orgiko basoa 80 hektareako hariztia da. Haietatik 2 kilometro eta erdiko azalera, aire garbia, isiltasuna eta lasaitasuna eskainiko diguten oinez ibiltzeko bideak dira.

• Soroz inguratuta, aizkolarien egur gosetik eta nekazarien asmoetatik ihesi dabilen antzinako mundua da.

Babesa

• Ustiapen mende batzuen ostean, Orgiko aisiarako area natural deklaratu zen, iraupena eta erabilera publikoa bateragarri izateko.

• Gainera, Nafarroako lehen babes gunea izendatu zuten kategoria horrekin, 1996.ean.

Non dago?

• Basoa Ultzama bailaran dago, Lizasoko diapiroan, Iruñetik 25 km-ra.

• Arakil eta Ultzama erreken artean dago, eta horregatik leku hezea eta putzuz betea da.

Ekosistemako ezaugarriak• Baso hostoerorkor eta

hezea da, lurzoru aberatsarekin.

• Inguru horretan, haritzarekin batera landare asko jaio dira, zoru osoa estaliaz.

• Prezipitazio ugari izaten dira.

• Txoria da izaki bizidunik ugariena, eta bere kantua da basoko ezaugarri aipagarri bat

Izaki bizidunak

• Animali asko aurkitzen dira.Hala nola, azeriak, basurdeak eta hegazti pila bat.

• Horietaz gain, beste hainbat zuhaitz-espezie, oihanpe-landaretza goroldio, likena, perretxikoak, onddoak eta fauna aberatsa anfibioak eta narrastiak, aurki ditzazkegu, baita hainbat hegazti-espezie ere.

Biozenosia

• Deskonposatzaileak, onddo ugari, adibidez.• Ekoizleak, zenbait pago eta haritz pila.• 1.mailako kontsumitzaileak, adibidez,

urtxintxa edo untxia.• 2.mailakoak, esaterako, basurdeak, azeriak.• 3.mailakoak, adibidez, arranoak.

Sare trofikoa

• sugea arranoa

• zapoa• untxia armiarma• matxinsaltoa mantis• belarra sagua txantxangorria

Ondorioa

• Nire ustez, Orgiko basoa leku bitxia eta aberastasun handikoa da, eta bisita bat egiteko leku aproposa. Gainera, zaldiz egin dezakezu bidaia.

Bibliografia

• Internet: -ARGIA.com :: Orgi, zentzumenen basoa

-ORGIKO BASOA « Naiaras's Weblog • Entziklopedietatik• Zenbait liburuetatik

IBAI ZABALA