T.C.

ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI

ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

ORMAN ATLASI

Serik - ANTALYA (A.İnce)

A

B

C

ÖNSÖZ ..................................................................................................................................................................................3

SUNUŞ ..................................................................................................................................................................................5

GENEL ORMAN DURUMU .............................................................................................................. 7İllere Göre Orman Yoğunluğu Haritası ......................................................................................................................8Ormanlık Alanların İllere Göre Dağılımı ................................................................................................................. 10 Türkiye Orman İdari Sınırları Haritası ...................................................................................................................... 13Türkiye Orman Varlığı ................................................................................................................................................... 14Koru ve Baltalık Ormanların Bölge Müdürlüklerine Dağılımı ........................................................................ 14Türkiye Orman Varlığı Haritası .................................................................................................................................. 15Ormanlık Alanların Orman Bölge Müdürlüklerine Göre Dağılımı ................................................................ 17Asli Ağaç Türlerinin Alansal Dağılımı ...................................................................................................................... 18Koru Ormanı Alanlarının, Ağaç Türü Karışım Sınıflarına Göre Dağılım Miktarı ........................................ 18Önemli Ağaç Türlerinin Yayılış Alanları Haritası .................................................................................................. 19Önemli İğne Yapraklı (İbreli) Ağaç Türlerinin Yayılış Alanları Haritası .......................................................... 21Yapraklı Bazı Ağaç Türlerinin Yayılış Alanları Haritası ........................................................................................ 23Koru Ormanlarının Gelişim Çağlarına Göre Dağılım Haritası ......................................................................... 25Koru Ormanlarının Kapalılıklarına Göre Dağılım Haritası ............................................................................... 27

ORMANLARIMIZDA YAYILIŞ GÖSTEREN ASLİ AĞAÇ TÜRLERİ ................................................... 29Kızılçam ............................................................................................................................................................................. 30Kızılçam Yayılış Haritası ................................................................................................................................................ 31Karaçam ............................................................................................................................................................................ 32Karaçam Yayılış Haritası ............................................................................................................................................... 33Sarıçam .............................................................................................................................................................................. 34Sarıçam’ın Yayılış Haritası ............................................................................................................................................ 35Göknar ............................................................................................................................................................................... 36Göknar’ın Yayılış Haritası ............................................................................................................................................. 37Doğu Ladini ..................................................................................................................................................................... 38Doğu Ladini’nin Yayılış Haritası ................................................................................................................................ 39Toros Sediri ...................................................................................................................................................................... 40Toros Sediri’nin Yayılış Haritası .................................................................................................................................. 41Ardıç. .................................................................................................................................................................................. 42Ardıç’ın Yayılış Haritası ................................................................................................................................................. 43Fıstıkçamı .......................................................................................................................................................................... 44Servi .................................................................................................................................................................................... 45Porsuk ................................................................................................................................................................................ 46Fıstıkçamı, Servi ve Porsuk Yayılış Haritası ............................................................................................................ 47Kayın .................................................................................................................................................................................. 48Kayın’ın Yayılış Haritası ................................................................................................................................................. 49Meşe ................................................................................................................................................................................... 50Meşe’nin Yayılış Haritası............................................................................................................................................... 51Gürgen .............................................................................................................................................................................. 52Gürgen’in Yayılış Haritası ............................................................................................................................................. 53Kızılağaç ............................................................................................................................................................................ 54Kızılağaç’ın Yayılış Haritası .......................................................................................................................................... 55Anadolu Kestanesi ........................................................................................................................................................ 56Anadolu Kestanesi Yayılış Haritası ........................................................................................................................... 57

Kavak .................................................................................................................................................................................. 58Dişbudak ........................................................................................................................................................................... 59Ihlamur .............................................................................................................................................................................. 60Kavak, Dişbudak ve Ihlamur Yayılış Haritası ......................................................................................................... 61Akçaağaç .......................................................................................................................................................................... 62Sığla .................................................................................................................................................................................... 63Çınar ................................................................................................................................................................................... 64Huş ...................................................................................................................................................................................... 65Akçaağaç, Sığla, Çınar ve Huş Yayılış Haritası ...................................................................................................... 66

DİĞER HARİTALAR ....................................................................................................................... 67Orman Zararlıları ............................................................................................................................................................ 68Çamkese Böceği Yayılış Haritası................................................................................................................................ 69Biyolojik Mücadele Yırtıcı Üretim Laboratuvarları ............................................................................................. 70Yırtıcı Üretim Laboratuvarları Haritası ................................................................................................................... 71Orman Ekosistemlerinin İzlenmesi Programı ...................................................................................................... 722012 Seviye 1 Kurulum Haritası ................................................................................................................................ 73Yangın Gözetleme Kuleleri ve Su Kaynakları Haritası ....................................................................................... 74Orman İşletme Müdürlükleri İtibariyle Yangın Risk Haritası .......................................................................... 75Odundışı Orman Ürünleri - 1 ..................................................................................................................................... 76Önemli Odun Dışı Orman Ürünleri Dağılım Haritası - 1 ................................................................................... 77Odundışı Orman Ürünleri - 2 ..................................................................................................................................... 78Önemli Odun Dışı Orman Ürünleri Dağılım Haritası - 2 ................................................................................... 79Bal Ormanları .................................................................................................................................................................. 80Bal Ormanları Haritası .................................................................................................................................................. 81Mesire Yerleri ................................................................................................................................................................... 82Mesire Yerleri Haritası ................................................................................................................................................... 83Genç Meşçereler Bakım Seferberliği ....................................................................................................................... 84Genç Meşçereler Dağılım Haritası ........................................................................................................................... 85Yürütülen Eylem Planları ve Projeler ...................................................................................................................... 86Yanan Alanların Rehabilitasyonu ve Yangına Dirençli Ormanlar Kurma Çalışmaları (YARDOP) ........ 87YARDOP Çalışması Yapılan Şeflikler Haritası ........................................................................................................ 89Tohum Üretimi ............................................................................................................................................................... 90Fidan Üretimi .................................................................................................................................................................. 91Fidanlık Tesis Çalışmaları, Fibis, Fidan Dağıtımı .................................................................................................. 92Orman Fidanlık Müdürlükleri, Şeflikleri ve Çalışma Alanları Haritası .......................................................... 93Ormanların Geliştirilmesi ve Genişletilmesine Yönelik Yapılan Çalışmalar ............................................... 94Ağaçlandırma Haritası ................................................................................................................................................. 95Türkiye Erozyon Risk Haritası .................................................................................................................................... 97Toprak Muhafaza, Mera Islahı ve Dağlık Alan Yönetimi ................................................................................... 98Uygulanan Erozyon Kontrol Projeleri Haritası ..................................................................................................... 99ORKÖY Tarafından Desteklenen Ferdi Kredi Türleri .........................................................................................100Orman Köyleri Dağılım Haritası ..............................................................................................................................101Korunan Alanlar ...........................................................................................................................................................102Korunan Alanlar Haritası ...........................................................................................................................................103İklim Tiplerine Göre Orman Haritası .....................................................................................................................104Ortalama Yıllık Yağış Miktarlarına Göre Orman Haritası ................................................................................105Ormanlarımızın Eğim Sınıfları Haritası .................................................................................................................106Büyük Toprak Grupları Haritası ...............................................................................................................................107

1

T.C.

ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI

ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Kapak Fotoğrafı:

Küre Dağları-Cide/Kastamonu (A.İnce)

ORMAN ATLASI

Yenice - İncedere - KARABÜK

2

Cimil - İkizdere - RİZE (A. İnce)

3

Önsöz

Prof. Dr. Vey sel EROĞLU

Orman ve Su İşleri Bakanı

Ül ke mi zin çev re sel şart la rı, sos yal ve eko no mik ya pı sı ve bun lar la il gi li ge liş me ler or man kay nak la rı mı zın yö ne ti mi ni önem li öl çü de et ki le mek te dir. Di ğer

ta raf tan, son yıl lar da ve özel lik le 1992 yı lın da ki Çev re ve Kal kın ma Zir ve si (UN CED) ile hız ka za nan kü re sel or man cı lık mü za ke re le rin de or man la rın sür dü rü-

le bi lir yö ne ti mi ne iliş kin alı nan ka rar la rı ve ta ah hüt le ri ger çek leş tir mek üze re oluş tu ru lan sü reç le re ül ke mi zin ak tif ka tı lı mı da gi de rek önem ka zan mak ta dır.

Or man la rın, top lum sal ha yat ta bü yük önem ta şı yan su re ji mi ni dü zen le me, top rak ko ru ma (eroz yo nu ön le me) ve çev re kir li li ği ni (ha va, su ve top rak) ön le me

gi bi ha ya ti fonk si yon la rı ya nın da, bi yo lo jik çe şit li li ğin ko run ma sın da ki ye ri ve ro lü son de re ce önem li dir. Ulu sal ve ulus la ra ra sı dü zey ler de önem le ri gi de rek

ar tan “bi yo lo jik çe şit li lik” ve “ko ru nan alan lar” ba kı mın dan ül ke miz önem li po tan si yel kay na ğa sa hip bu lun mak ta dır.

Dün ya da ki hız lı nü fus ar tı şı ve sa na yi leş me do ğal kay nak lar üze rin de yo ğun bas kı lar oluş tur mak ta ve bu olum suz luk tan or man lar da cid di şe kil de et ki len-

mek te dir. Or man la rın bi yo çe şit li lik, top rak ko ru ma, su üre ti mi, rek re as yon, av cı lık, eko tu rizm gi bi fonk si yon la rı nın gi de rek önem ka zan dı ğı gü nü müz de, bu

ge liş me le rin de or man la rı mız üze rin de ki bas kı la rı ar tı ra ca ğı nı gös ter mek te dir.

Bu bas kı la rın as ga ri ye in di ri le bil me si mev cut or man alan la rı mı zın bi yo lo jik çe şit li lik baş ta ol mak üze re zen gin ya pı sı nın iyi bi lin me si ve ne re de na sıl bir iş lem

te sis edi le ce ği açı sın dan önem arz et mek te dir.

İçin de bu lun du ğu muz bil gi ça ğı nın bi ze sun du ğu im kan lar dan Coğ ra fi Bil gi Sis tem le ri ve Uzak tan Al gı la ma tek nik le ri ni kul la na rak bu ve ri le ri top la mak, de-

ğer len dir mek, ana liz yap mak ve sun mak ar tık ko lay ha le gel miş tir.

Or man Ge nel Mü dür lü ğü mü zün bu tek nik le ri kul la na rak ha zır la dı ğı “Or man At la sı” ül ke or man var lı ğı mız la il gi li önem li de ğer len dir me le ri or ta ya koy mak-

ta, var olan kay nak de ğer le ri mi zin ye ri ve öne mi ni gös ter mek te dir.

Bu kay na ğın ha zır lan ma sın da eme ği ge çen Ba kan lı ğı mız per so ne li ni kut lu yor, teş ki la tı mı za ve ko nu ile il gi le nen tüm ke sim le re ya rar lı ol ma sı nı di li yo rum.

4

Ayıkayası - BOLU (A. İnce)

5

Topraklarının % 27,6’sı ormanlarla kaplı, bir çok bitki türüne ve zengin fauna kaynaklarına sahip olan ülkemiz; ılıman kuşak ülkeleri arasında biyolojik çeşitlilik

bakımından zengin ülkeler içerisinde yer almaktadır. Geniş coğrafi alanlara ve farklı ekosistemlere yayılmış ormanlardan etkili biçimde faydalanmak; biyolojik

sistemin yapısını sayısal olarak tanımlamak ve beklenilen ihtiyaçlar doğrultusunda bu yapıyı sürekli olarak kontrol altında tutabilmek bilgi ile mümkündür.

Orman Genel Müdürlüğü; orman kaynaklarının sürdürülebilir yönetiminde, ormanların ekolojik, ekonomik ve sosyal fonksiyonlarının entegre bir yaklaşımla,

çok amaçlı faydalanma, koruma ve geliştirilmesine çalışmakta, ormanların planlanması, uygulamalarının izlenmesi ve değerlendirilmesini yapmaktadır.

Devletin şeffaflaşması hızlı ve etkin bir şekilde işleyişi, vatandaşların yaşamlarını kolaylaştırması ve yönetime katılmalarının sağlanması, kurumlar arası bilgi

alışverişi ile iş ve veri tekrarının önlenmesi, bilgiye dayalı karar verme süreçlerinin geliştirilmesi ve hızlandırılması amacıyla kamuya yönelik hizmetlerin elekt-

ronik ortamda sunulması önem arz etmektedir.

Bilgilerin toplanması, depolanması, analiz edilmesi ve kullanıma sunulması, bilginin ileriye dönük sağlayacağı avantajlar nedeniyle önemli olmaktadır. Bilgi-

nin elde edilmesi yanında doğru bilginin, doğru yere, zamanında, hızlı, güncel, tam ve bir bütün içinde sunulması gerekmektedir.

Orman Genel Müdürlüğü 90’lı yıllardan itibaren Coğrafi Bilgi Sistemleri tekniklerini yoğun ve etkin bir şekilde kullanmakta olup envanterinde bulunan çok

farklı nitelik ve nicelikteki verilerin toplanması, ilişkisel bir ortamda depolanması, uygun yönetimi, sorgulanması ve analizi işlemlerini etkin bir şekilde yap-

makta, bilginin aynı anda birden fazla kullanıcının kullanımına sunulması hizmetini başarıyla yerine getirmektedir.

Başta Genel Müdürlüğümüz personeli olmak üzere, diğer kullanıcılara da hizmet edecek şekilde, ormancılık çalışmaları ile ilgili haritaları içeren “Orman

Atlası” isimli bu kaynak, Coğrafi Bilgi Sistemleri teknikleri kullanılarak hazırlanmıştır. Ayrıca bu atlas, var olan kaynak değerlerimizin konumsal olarak yeri ve

önemini de ortaya koymaktadır.

“Orman Atlası”nın hazırlanmasında emeği geçen Genel Müdürlüğümüz personelini kutluyor, teşkilatımıza ve diğer kullanıcılara yararlı olmasını diliyorum.

İbrahim ÇİFTÇİ

Orman Genel Müdürü

6

DENİZLİ (A.İnce)

7

AGENEL ORMAN DURUMU

Acarlar - ADAPAZARI

8

ANTALYA (A.İnce)

ORMAN

% 27,6

MERA

% 18,6

TARIM

% 31,1

DİĞER

ALANLAR

% 21,3

TÜRKİYE ARAZİ DURUMU

SU

%1,4

9

İLLERE GÖRE ORMAN YOĞUNLUĞU HARİTASI

10

ORMANLIK ALANLARIN İLLERE GÖRE DAĞILIMI

İL K

OD

UİL ADI

K O R U BALTALIK TOPLAM ORMANLIK OT

Ha

ORMANSIZ

(OT Dahil) Ha.

GENEL TOPLAM

Ha.

Ormanlık Alan

Yüzdesi %Normal Ha. Bozuk Ha. TOPLAM Ha Normal Ha. Bozuk Ha. TOPLAM Ha Normal Ha. Bozuk Ha. TOPLAM Ha

1 ADANA 346.059,50 205.185,40 551.244,90 4.667,00 26.841,00 31.508,00 350.726,50 232.026,40 582.752,90 72.993,00 831.804,90 1.414.557,80 41

2 ADIYAMAN 16.062,00 59.066,50 75.128,50 25.802,50 84.214,00 110.016,50 41.864,50 143.280,50 185.145,00 166.004,50 552.444,50 737.589,50 25

3 AFYON 77.428,40 117.835,50 195.263,90 11.653,50 31.366,00 43.019,50 89.081,90 149.201,50 238.283,40 556.961,20 1.181.372,00 1.419.655,40 17

4 AĞRI - - - - 5.905,00 5.905,00 - 5.905,00 5.905,00 - 1.082.070,00 1.087.975,00 1

5 AMASYA 101.138,40 119.331,60 220.470,00 - - - 101.138,40 119.331,60 220.470,00 66.544,30 338.581,90 559.051,90 39

6 ANKARA 207.173,70 153.128,50 360.302,20 - 37.075,60 37.075,60 207.173,70 190.204,10 397.377,80 225.483,40 2.293.907,20 2.691.285,00 15

7 ANTALYA 615.779,20 509.472,70 1.125.251,90 252,00 908,50 1.160,50 616.031,20 510.381,20 1.126.412,40 159.333,50 908.972,70 2.035.385,10 55

8 ARTVİN 207.901,70 175.001,40 382.903,10 2.541,50 15.501,50 18.043,00 210.443,20 190.502,90 400.946,10 171.660,60 336.382,00 737.328,10 54

9 AYDIN 147.315,00 144.442,00 291.757,00 10.591,50 12.783,50 23.375,00 157.906,50 157.225,50 315.132,00 30.199,50 502.821,00 817.953,00 39

10 BALIKESİR 360.516,40 204.367,40 564.883,80 17.319,50 71.747,50 89.067,00 377.835,90 276.114,90 653.950,80 68.607,70 734.941,40 1.388.892,20 47

11 BİLECİK 89.364,00 78.790,50 168.154,50 46.032,00 14.462,00 60.494,00 135.396,00 93.252,50 228.648,50 27.590,00 190.879,00 419.527,50 55

12 BİNGÖL 1.562,50 19.689,50 21.252,00 45.135,50 198.538,50 243.674,00 46.698,00 218.228,00 264.926,00 371.256,00 540.698,00 805.624,00 33

13 BİTLİS 1.560,00 10.210,00 11.770,00 69.261,00 80.329,00 149.590,00 70.821,00 90.539,00 161.360,00 210.912,00 621.715,00 783.075,00 21

14 BOLU 389.221,90 124.855,30 514.077,20 - 217,50 217,50 389.221,90 125.072,80 514.294,70 83.349,80 291.908,80 806.203,50 64

15 BURDUR 164.722,10 121.880,10 286.602,20 - 37.762,00 37.762,00 164.722,10 159.642,10 324.364,20 93.257,90 356.902,20 681.266,40 48

16 BURSA 273.923,10 144.765,60 418.688,70 46.184,30 19.457,30 65.641,60 320.107,40 164.222,90 484.330,30 36.905,30 593.427,80 1.077.758,10 45

17 ÇANAKKALE 328.225,70 148.663,30 476.889,00 17.449,00 26.693,50 44.142,50 345.674,70 175.356,80 521.031,50 36.786,60 465.020,40 986.051,90 53

18 ÇANKIRI 113.061,90 79.100,30 192.162,20 5,00 - 5,00 113.066,90 79.100,30 192.167,20 435.458,80 577.500,00 769.667,20 25

19 ÇORUM 214.836,60 226.583,50 441.420,10 - - - 214.836,60 226.583,50 441.420,10 101.666,40 915.258,30 1.356.678,40 33

20 DENİZLİ 328.393,50 215.036,60 543.430,10 229,00 17.918,00 18.147,00 328.622,50 232.954,60 561.577,10 97.241,20 641.963,20 1.203.540,30 47

21 DİYARBAKIR - 793,00 793,00 78.400,00 273.633,00 352.033,00 78.400,00 274.426,00 352.826,00 159.799,50 1.155.310,00 1.508.136,00 23

22 EDİRNE 45.703,00 17.391,60 63.094,60 6.227,00 6.126,50 12.353,50 51.930,00 23.518,10 75.448,10 12.261,20 250.587,10 326.035,20 23

23 ELAZIĞ 35.699,80 14.091,80 49.791,60 11.794,50 124.894,00 136.688,50 47.494,30 138.985,80 186.480,10 251.757,70 1.040.988,90 1.227.469,00 15

24 ERZİNCAN 26.447,50 66.697,00 93.144,50 6.450,00 58.340,50 64.790,50 32.897,50 125.037,50 157.935,00 413.207,00 1.018.104,50 1.176.039,50 13

25 ERZURUM 80.821,00 109.578,50 190.399,50 2.166,50 39.060,00 41.226,50 82.987,50 148.638,50 231.626,00 842.314,00 2.246.165,00 2.477.791,00 9

26 ESKİŞEHİR 142.230,50 138.130,00 280.360,50 18.733,00 52.412,00 71.145,00 160.963,50 190.542,00 351.505,50 175.554,00 1.094.696,00 1.446.201,50 24

27 GAZİANTEP 28.850,00 49.603,50 78.453,50 - 4.474,50 4.474,50 28.850,00 54.078,00 82.928,00 78.477,50 609.310,00 692.238,00 12

28 GİRESUN 145.644,30 96.080,20 241.724,50 1.368,00 10.352,50 11.720,50 147.012,30 106.432,70 253.445,00 84.241,60 479.263,50 732.708,50 35

29 GÜMÜŞHANE 62.780,70 90.659,10 153.439,80 2.754,50 26.103,00 28.857,50 65.535,20 116.762,10 182.297,30 180.734,30 409.145,10 591.442,40 31

30 HAKKARİ - 30.179,00 30.179,00 38.616,00 83.437,50 122.053,50 38.616,00 113.616,50 152.232,50 8.212,50 601.425,00 753.657,50 20

31 HATAY 130.602,20 64.745,00 195.347,20 168,70 15.411,00 15.579,70 130.770,90 80.156,00 210.926,90 65.913,90 336.688,90 547.615,80 39

32 ISPARTA 156.133,60 178.721,40 334.855,00 55,00 37.687,00 37.742,00 156.188,60 216.408,40 372.597,00 108.448,70 451.669,80 824.266,80 45

33 İÇEL 372.023,00 445.611,90 817.634,90 908,00 1.484,00 2.392,00 372.931,00 447.095,90 820.026,90 176.818,60 693.786,10 1.513.813,00 54

34 İSTANBUL 162.599,90 14.568,00 177.167,90 62.363,50 717,00 63.080,50 224.963,40 15.285,00 240.248,40 10.550,00 292.105,00 532.353,40 44

35 İZMİR 202.871,80 177.579,30 380.451,10 2.206,50 91.859,50 94.066,00 205.078,30 269.438,80 474.517,10 100.399,80 710.655,60 1.185.172,70 40

36 KARS 29.580,80 6.419,10 35.999,90 - - - 29.580,80 6.419,10 35.999,90 15.521,60 772.805,60 808.805,50 4

37 KASTAMONU 657.930,40 217.265,70 875.196,10 - 14.621,60 14.621,60 657.930,40 231.887,30 889.817,70 89.335,51 477.315,80 1.367.133,50 65

38 KAYSERİ 21.104,50 50.345,00 71.449,50 1.877,50 34.610,00 36.487,50 22.982,00 84.955,00 107.937,00 19.810,00 1.634.593,00 1.742.530,00 6

39 KIRKLARELİ 162.144,40 29.886,30 192.030,70 59.745,10 6.920,10 66.665,20 221.889,50 36.806,40 258.695,90 22.076,90 385.853,40 644.549,30 40

40 KIRŞEHİR 2.069,00 2.259,00 4.328,00 1.298,50 18.911,00 20.209,50 3.367,50 21.170,00 24.537,50 25.785,00 649.942,50 674.480,00 4

41 KOCAELİ 70.321,50 12.603,60 82.925,10 47.107,10 16.534,20 63.641,30 117.428,60 29.137,80 146.566,40 8.666,90 188.689,80 335.256,20 44

11

İL K

OD

UİL ADI

K O R U BALTALIK TOPLAM ORMANLIK OT

Ha

ORMANSIZ

(OT Dahil) Ha.

GENEL TOPLAM

Ha.

Ormanlık Alan

Yüzdesi %Normal Ha. Bozuk Ha. TOPLAM Ha Normal Ha. Bozuk Ha. TOPLAM Ha Normal Ha. Bozuk Ha. TOPLAM Ha

42 KONYA 91.901,00 254.768,50 346.669,50 47.006,50 99.153,50 146.160,00 138.907,50 353.922,00 492.829,50 114.918,00 3.406.738,00 3.899.567,50 13

43 KÜTAHYA 293.022,00 234.626,50 527.648,50 3.849,00 81.387,00 85.236,00 296.871,00 316.013,50 612.884,50 81.491,50 543.309,50 1.156.194,00 53

44 MALATYA 18.306,00 17.142,00 35.448,00 29.076,00 123.603,40 152.679,40 47.382,00 140.745,40 188.127,40 376.714,70 1.062.647,80 1.250.775,20 15

45 MANİSA 265.994,90 260.539,10 526.534,00 4.509,50 3.606,00 8.115,50 270.504,40 264.145,10 534.649,50 65.650,40 783.781,30 1.318.430,80 41

46 KAHRAMANMARAŞ 161.197,90 298.270,20 459.468,10 7.067,90 39.841,50 46.909,40 168.265,80 338.111,70 506.377,50 476.588,80 927.163,80 1.433.541,30 35

47 MARDİN - - - 12.376,00 114.532,50 126.908,50 12.376,00 114.532,50 126.908,50 201.870,50 771.985,50 898.894,00 14

48 MUĞLA 506.033,70 314.105,80 820.139,50 463,00 20.724,40 21.187,40 506.496,70 334.830,20 841.326,90 44.877,50 397.630,20 1.238.957,10 68

49 MUŞ 1.981,50 901,50 2.883,00 4.804,50 65.178,00 69.982,50 6.786,00 66.079,50 72.865,50 4.356,50 812.151,50 885.017,00 8

50 NEVŞEHİR 3.030,00 142,00 3.172,00 563,00 3.320,50 3.883,50 3.593,00 3.462,50 7.055,50 115,50 510.308,50 517.364,00 1

51 NİĞDE 21.267,50 6.408,00 27.675,50 1.031,00 22.860,50 23.891,50 22.298,50 29.268,50 51.567,00 9.751,50 609.289,00 660.856,00 8

52 ORDU 163.671,70 34.505,90 198.177,60 75,00 1.666,50 1.741,50 163.746,70 36.172,40 199.919,10 34.269,90 398.684,20 598.603,30 33

53 RİZE 99.268,70 70.696,60 169.965,30 - - - 99.268,70 70.696,60 169.965,30 80.054,40 170.533,40 340.498,70 50

54 SAKARYA 162.384,20 22.732,50 185.116,70 17.132,30 459,00 17.591,30 179.516,50 23.191,50 202.708,00 7.285,00 277.632,30 480.340,30 42

55 SAMSUN 317.671,90 71.160,30 388.832,20 - - - 317.671,90 71.160,30 388.832,20 29.905,40 637.513,80 1.026.346,00 38

56 SİİRT - 120,00 120,00 60.160,50 150.239,00 210.399,50 60.160,50 150.359,00 210.519,50 79.094,00 387.518,50 598.038,00 35

57 SİNOP 267.477,90 67.321,40 334.799,30 8.570,50 11.156,50 19.727,00 276.048,40 78.477,90 354.526,30 62.901,10 279.286,10 633.812,40 36

58 SİVAS 53.098,00 91.062,50 144.160,50 27.827,00 106.367,50 134.194,50 80.925,00 197.430,00 278.355,00 964.994,00 2.536.528,50 2.814.883,50 10

59 TEKİRDAĞ 26.490,50 10.314,00 36.804,50 39.520,00 27.761,50 67.281,50 66.010,50 38.075,50 104.086,00 5.182,00 525.451,00 629.537,00 17

60 TOKAT 155.961,10 97.576,10 253.537,20 50.407,00 113.387,00 163.794,00 206.368,10 210.963,10 417.331,20 62.743,60 598.272,40 1.015.603,60 41

61 TRABZON 146.354,20 43.600,10 189.954,30 - 2.061,50 2.061,50 146.354,20 45.661,60 192.015,80 137.743,00 323.175,50 515.191,30 37

62 TUNCELİ 4.293,00 2.243,00 6.536,00 116.049,00 85.082,00 201.131,00 120.342,00 87.325,00 207.667,00 303.281,50 550.308,00 757.975,00 27

63 ŞANLIURFA 4.405,50 - 4.405,50 - 4.543,00 4.543,00 4.405,50 4.543,00 8.948,50 9.203,00 1.931.848,50 1.940.797,00 1

64 UŞAK 76.800,90 66.467,80 143.268,70 121,50 76.588,30 76.709,80 76.922,40 143.056,10 219.978,50 44.897,30 332.889,40 552.867,90 40

65 VAN - 13.152,50 13.152,50 4.795,00 10.342,00 15.137,00 4.795,00 23.494,50 28.289,50 265.973,50 2.108.314,00 2.136.603,50 1

66 YOZGAT 48.931,50 31.308,50 80.240,00 97.355,50 46.932,50 144.288,00 146.287,00 78.241,00 224.528,00 28.473,00 1.177.630,50 1.402.158,50 16

67 ZONGULDAK 206.781,00 22.237,20 229.018,20 - - - 206.781,00 22.237,20 229.018,20 9.606,60 156.585,90 385.604,10 59

68 AKSARAY 965,50 201,00 1.166,50 - 11.801,00 11.801,00 965,50 12.002,00 12.967,50 143,50 774.607,00 787.574,50 2

69 BAYBURT 770,30 4.635,00 5.405,30 3.286,00 5.672,00 8.958,00 4.056,30 10.307,00 14.363,30 - 346.770,00 361.133,30 4

70 KARAMAN 55.602,50 149.214,00 204.816,50 2.114,00 22.852,50 24.966,50 57.716,50 172.066,50 229.783,00 78.070,00 585.567,00 815.350,00 28

71 KIRIKKALE 4.364,00 9.287,00 13.651,00 1.603,00 31.456,50 33.059,50 5.967,00 40.743,50 46.710,50 33.276,00 341.290,50 388.001,00 12

72 BATMAN 271,00 252,00 523,00 22.522,50 46.034,50 68.557,00 22.793,50 46.286,50 69.080,00 143.562,50 330.678,00 399.758,00 17

73 ŞIRNAK - 1.074,50 1.074,50 72.017,50 167.484,50 239.502,00 72.017,50 168.559,00 240.576,50 44.211,50 422.831,00 663.407,50 36

74 BARTIN 97.722,70 12.504,20 110.226,90 - - - 97.722,70 12.504,20 110.226,90 4.574,30 89.263,80 199.490,70 55

75 ARDAHAN 22.980,00 5.157,00 28.137,00 - 2.615,50 2.615,50 22.980,00 7.772,50 30.752,50 4.220,50 516.913,50 547.666,00 6

76 IĞDIR - 161,00 161,00 - - - - 161,00 161,00 - 533.844,00 534.005,00 1

77 YALOVA 35.958,20 10.654,80 46.613,00 - - - 35.958,20 10.654,80 46.613,00 2.869,10 32.572,50 79.185,50 59

78 KARABÜK 240.796,80 47.924,20 288.721,00 - - - 240.796,80 47.924,20 288.721,00 17.562,40 116.803,90 405.524,90 71

79 KİLİS 9.300,50 5.697,00 14.997,50 - 4.164,00 4.164,00 9.300,50 9.861,00 19.161,50 73.216,00 110.818,00 129.979,50 15

80 OSMANİYE 84.118,50 26.764,00 110.882,50 3.275,00 38.418,50 41.693,50 87.393,50 65.182,50 152.576,00 7.330,00 167.337,00 319.913,00 48

81 DÜZCE 112.749,90 3.322,80 116.072,70 - - - 112.749,90 3.322,80 116.072,70 4.729,90 114.890,00 230.962,70 50

GENEL TOPLAM 10.281.728,00 6.978.864,20 17.260.592,20 1.276.940,40 3.140.601,90 4.417.542,30 11.558.668,40 10.119.466,10 21.678.134,50 9.777.805,81 56.159.034,20 77.837.168,70

12

ARTVİN (A. Baykal)

1313

TÜRKİYE ORMAN İDARİ SINIRLARI HARİTASI

0

100000

200000

300000

400000

500000

600000

700000

800000

900000

1000000

1100000

1200000

1300000

1400000

Koru

14

KORU VE BALTALIK ORMANLARIN BÖLGE MÜDÜRLÜKLERİNE GÖRE DAĞILIMI

TÜRKİYE ORMAN VARLIĞIİbreli, Yapraklı, Karışık Koru ve Baltalık Ormanları itibariyle (Ha.)

(Ha.)

Niteliği İbreli Koru Yapraklı Koru Karışık Koru Koru Toplam BaltalıkOrmanlık

Toplam

Normal 6.792.336 2.156.746 1.332.646 10.281.728 1.276.940 11.558.668

Bozuk 4.983.059 950.319 1.045.486 6.978.864 3.140.602 10.119.466

Toplam 11.775.395 3.107.066 2.378.131 17.260.592 4.417.542 21.678.135

15

ORMAN VARLIĞI HARİTASI

16

Devrek - Yenice / KARABÜK (A.İnce)

17

ORMANLIK ALANLARIN ORMAN BÖLGE MÜDÜRLÜKLERİNE GÖRE DAĞILIMI

KOD

BÖLGE

MÜDÜRLÜĞÜ

ADI

KORU ORMANLARI BALTALIK ORMANLARI GENEL ORMANLIKOT

Ha.

ORMANSIZ

(OT Dahil)

Ha.

GENEL

ALAN

Ha.Normal

Ha.

Bozuk

Ha.

TOPLAM

Ha

Normal

Ha.

Bozuk

Ha.

TOPLAM

Ha

Normal

Ha.

Bozuk

Ha.

TOPLAM

Ha

01 ADANA 430.178,0 231.949,4 662.127,4 7.942,0 65.259,5 73.201,5 438.120,0 297.208,9 735.328,9 80.323,0 999.141,9 1.734.470,8

02 ADAPAZARI 232.705,7 35.336,1 268.041,8 64.239,4 16.993,2 81.232,6 296.945,1 52.329,3 349.274,4 15.951,9 466.322,1 815.596,5

03 AMASYA 789.608,0 514.651,5 1.304.259,5 50.407,0 113.387,0 163.794,0 840.015,0 628.038,5 1.468.053,5 260.859,7 2.489.626,4 3.957.679,9

04 ANKARA 350.318,2 247.971,8 598.290,0 2.906,5 88.890,6 91.797,1 353.224,7 336.862,4 690.087,1 724.319,5 3.886.827,5 4.576.914,6

05 ANTALYA 615.779,2 509.472,7 1.125.251,9 252,0 908,5 1.160,5 616.031,2 510.381,2 1.126.412,4 159.333,5 908.972,7 2.035.385,1

06 ARTVİN 207.901,7 175.001,4 382.903,1 2.541,5 15.501,5 18.043,0 210.443,2 190.502,9 400.946,1 171.660,6 336.382,0 737.328,1

07 BALIKESİR 688.742,1 353.030,7 1.041.772,8 34.768,5 98.441,0 133.209,5 723.510,6 451.471,7 1.174.982,3 105.394,3 1.199.961,8 2.374.944,1

08 BOLU 500.339,3 128.178,1 628.517,4 0,0 217,5 217,5 500.339,3 128.395,6 628.734,9 88.079,7 406.794,8 1.035.529,7

09 BURSA 399.245,3 234.210,9 633.456,2 92.216,3 33.919,3 126.135,6 491.461,6 268.130,2 759.591,8 67.364,4 816.879,3 1.576.471,1

10 KAYSERİ 122.425,0 151.936,5 274.361,5 127.895,5 198.194,5 326.090,0 250.320,5 350.131,0 600.451,5 940.145,5 6.259.125,5 6.859.577,0

11 DENİZLİ 412.164,9 284.036,4 696.201,3 350,5 94.506,3 94.856,8 412.515,4 378.542,7 791.058,1 142.222,0 975.337,6 1.766.395,7

12 ELAZIĞ 44.622,0 94.461,5 139.083,5 319.531,5 771.404,4 1.090.935,9 364.153,5 865.865,9 1.230.019,4 1.780.781,2 7.075.388,3 8.305.407,7

13 ERZURUM 159.829,3 188.012,6 347.841,9 8.616,5 105.921,0 114.537,5 168.445,8 293.933,6 462.379,4 1.275.263,1 6.169.902,6 6.632.282,0

14 ESKİŞEHİR. 219.658,9 255.965,5 475.624,4 30.386,5 83.778,0 114.164,5 250.045,4 339.743,5 589.788,9 732.515,2 2.276.068,0 2.865.856,9

15 GİRESUN 334.322,5 157.915,6 492.238,1 2.201,5 27.915,5 30.117,0 336.524,0 185.831,1 522.355,1 201.510,0 1.087.171,7 1.609.526,8

16 ISPARTA 320.855,7 300.601,5 621.457,2 55,0 75.449,0 75.504,0 320.910,7 376.050,5 696.961,2 201.706,6 808.572,0 1.505.533,2

17 İSTANBUL 415.718,6 85.307,7 501.026,3 167.855,6 41.525,1 209.380,7 583.574,2 126.832,8 710.407,0 61.753,3 1.716.856,4 2.427.263,4

18 İZMİR 468.866,7 438.118,4 906.985,1 6.716,0 95.465,5 102.181,5 475.582,7 533.583,9 1.009.166,6 166.050,2 1.494.436,9 2.503.603,5

19 K.MARAŞ 329.950,6 418.315,7 748.266,3 7.236,6 63.891,0 71.127,6 337.187,2 482.206,7 819.393,9 694.196,2 1.983.980,7 2.803.374,6

20 KASTAMONU 930.357,1 285.885,9 1.216.243,0 8.570,5 25.778,1 34.348,6 938.927,6 311.664,0 1.250.591,6 152.702,8 760.524,6 2.011.116,2

21 MERSİN 372.023,0 445.611,9 817.634,9 908,0 1.484,0 2.392,0 372.931,0 447.095,9 820.026,9 176.818,6 693.786,1 1.513.813,0

22 MUĞLA 646.378,2 456.015,8 1.102.394,0 11.054,5 33.507,9 44.562,4 657.432,7 489.523,7 1.146.956,4 74.993,5 899.966,2 2.046.922,6

23 TRABZON 308.973,6 209.590,8 518.564,4 6.040,5 33.836,5 39.877,0 315.014,1 243.427,3 558.441,4 398.531,7 1.249.624,0 1.808.065,4

24 ZONGULDAK 518.907,4 77.169,8 596.077,2 0,0 0,0 0,0 518.907,4 77.169,8 596.077,2 27.104,3 339.460,1 935.537,3

25 KÜTAHYA 293.022,0 234.626,5 527.648,5 3.849,0 81.387,0 85.236,0 296.871,0 316.013,5 612.884,5 81.491,5 543.309,5 1.156.194,0

26 KONYA 148.096,5 404.183,5 552.280,0 49.120,5 132.359,5 181.480,0 197.217,0 536.543,0 733.760,0 192.988,0 4.761.999,5 5.495.759,5

27 ŞANLIURFA 20.738,5 61.306,0 82.044,5 271.279,0 840.680,5 1.111.959,5 292.017,5 901.986,5 1.194.004,0 803.745,5 5.552.616,0 6.746.620,0

TOPLAM 10.281.728,0 6.978.864,2 17.260.592,2 1.276.940,4 3.140.601,9 4.417.542,3 11.558.668,4 10.119.466,1 21.678.134,5 9.777.805,8 56.159.034,2 77.837.168,7

18

ASLİ AĞAÇ TÜRLERİNİN ALANSAL DAĞILIMI

KODAĞAÇ

TÜRÜ

KORU BALTALIK GENEL ORMANLIK

Normal

Ha.

Bozuk

Ha.

TOPLAM

Ha

Normal

Ha.

Bozuk

Ha.

TOPLAM

Ha

Normal

Ha.

Bozuk

Ha.

TOPLAM

Ha

01 Kızılçam 3.202.943,4 2.324.860,9 5.527.804,3 4.970,5 321.898,0 326.868,5 3.207.913,9 2.646.758,9 5.854.672,8

02 Karaçam 2.564.719,5 1.724.059,1 4.288.778,6 15.473,5 388.807,5 404.281,0 2.580.193,0 2.112.866,6 4.693.059,6

03 Sarıçam 738.494,7 553.386,3 1.291.881,0 12.565,0 175.201,6 187.766,6 751.059,7 728.587,9 1.479.647,6

04 Göknar 406.497,6 229.014,0 635.511,6 491,5 34.386,5 34.878,0 406.989,1 263.400,5 670.389,6

05 Ladin 228.785,9 95.666,5 324.452,4 1.426,0 8.594,0 10.020,0 230.211,9 104.260,5 334.472,4

06 Sedir 220.328,4 237.133,5 457.461,9 0,0 6.059,1 6.059,1 220.328,4 243.192,6 463.521,0

07 Ardıç 89.473,8 457.873,1 547.346,9 1.760,5 26.207,9 27.968,4 91.234,3 484.081,0 575.315,3

08 Fıstıkçamı 60.888,5 26.234,0 87.122,5 0,0 1.905,0 1.905,0 60.888,5 28.139,0 89.027,5

09 Servi 419,8 1.050,0 1.469,8 0,0 0,0 0,0 419,8 1.050,0 1.469,8

11 Halepçamı 465,0 250,0 715,0 0,0 0,0 0,0 465,0 250,0 715,0

12 Sahilçamı 54.461,2 5.367,9 59.829,1 0,0 3.839,0 3.839,0 54.461,2 9.206,9 63.668,1

13 P.Radiata 57,8 0,0 57,8 0,0 0,0 0,0 57,8 0,0 57,8

14 Duglaz 84,2 3,2 87,4 0,0 0,0 0,0 84,2 3,2 87,4

20 Diğer ibreli 57,3 0,0 57,3 0,0 0,0 0,0 57,3 0,0 57,3

KODAĞAÇ

TÜRÜ

KORU BALTALIK GENEL ORMANLIK

Normal

Ha.

Bozuk

Ha.

TOPLAM

Ha

Normal

Ha.

Bozuk

Ha.

TOPLAM

Ha

Normal

Ha.

Bozuk

Ha.

TOPLAM

Ha

21 Kayın 1.619.994,1 324.430,8 1.944.424,9 1.262,5 15.972,1 17.234,6 1.621.256,6 340.402,9 1.961.659,5

22 Meşe 877.618,7 904.912,2 1.782.530,9 1.228.318,7 2.141.712,2 3.370.030,9 2.105.937,4 3.046.624,4 5.152.561,8

23 Gürgen 15.234,9 4.727,0 19.961,9 0,0 0,0 0,0 15.234,9 4.727,0 19.961,9

24 Kızılağaç 99.984,4 39.623,7 139.608,1 0,0 1.510,5 1.510,5 99.984,4 41.134,2 141.118,6

25 Kavak 1.870,8 4.675,7 6.546,5 0,0 0,0 0,0 1.870,8 4.675,7 6.546,5

26 Kestane 67.556,9 22.746,4 90.303,3 7.692,0 13.048,5 20.740,5 75.248,9 35.794,9 111.043,8

27 Dişbudak 8.495,0 948,5 9.443,5 0,0 0,0 0,0 8.495,0 948,5 9.443,5

28 Ihlamur 9.577,2 1.945,7 11.522,9 0,0 0,0 0,0 9.577,2 1.945,7 11.522,9

31 Kayacık 48,2 3,8 52,0 0,0 0,0 0,0 48,2 3,8 52,0

32 Çınar 688,0 3,5 691,5 0,0 0,0 0,0 688,0 3,5 691,5

33 Okaliptüs 842,0 130,0 972,0 1.556,2 0,0 1.556,2 2.398,2 130,0 2.528,2

34 Sığla 465,0 33,5 498,5 0,0 0,0 0,0 465,0 33,5 498,5

35 Fındık 54,9 441,7 496,6 0,0 0,0 0,0 54,9 441,7 496,6

37 Huş 0,0 161,0 161,0 0,0 0,0 0,0 0,0 161,0 161,0

38 Defne 1.306,6 551,1 1.857,7 0,0 0,0 0,0 1.306,6 551,1 1.857,7

39 Şimşir 12,3 0,0 12,3 0,0 0,0 0,0 12,3 0,0 12,3

41 Ceviz 6.150,7 6.475,4 12.626,1 0,0 0,0 0,0 6.150,7 6.475,4 12.626,1

51 Kermezmeşesi 973,1 78,5 1.051,6 0,0 0,0 0,0 973,1 78,5 1.051,6

52 Kocayemiş 1,5 14,7 16,2 0,0 0,0 0,0 1,5 14,7 16,2

53 Maki 998,7 1.433,1 2.431,8 0,0 0,0 0,0 998,7 1.433,1 2.431,8

54 Ilgın 0,0 332,0 332,0 0,0 0,0 0,0 0,0 332,0 332,0

55 Kıbrıs akasyası 460,5 467,0 927,5 1.424,0 0,0 1.424,0 1.884,5 467,0 2.351,5

56 Yalancı akasya 64,6 0,0 64,6 0,0 0,0 0,0 64,6 0,0 64,6

59 Üvez 179,7 88,4 268,1 0,0 0,0 0,0 179,7 88,4 268,1

60 Diğer Yapraklı 1.473,1 9.742,0 11.215,1 0,0 1.460,0 1.460,0 1.473,1 11.202,0 12.675,1

TOPLAM 10.281.728,0 6.978.864,2 17.260.592,2 1.276.940,4 3.140.601,9 4.417.542,3 11.558.668,4 10.119.466,1 21.678.134,5

İBRELİ TÜRLER YAPRAKLI TÜRLER

KORU ORMANI ALANLARININ, AĞAÇ TÜRÜ KARIŞIM SINIFLARINA GÖRE DAĞILIM MİKTARI (Ha)

1919

ÖNEMLİ AĞAÇ TÜRLERİNİN YAYILIŞ ALANLARI HARİTASI

20

Karlık - Uğurlu - BURDUR (A.İnce)

2121

ÖNEMLİ İĞNE YAPRAKLI (İBRELİ) BAZI AĞAÇ TÜRLERİNİN YAYILIŞ ALANLARI HARİTASI

22

Mustafakemalpaşa - BURSA (A.İnce)

2323

YAPRAKLI BAZI AĞAÇ TÜRLERİNİN YAYILIŞ ALANLARI HARİTASI

24

Şenkaya - ERZURUM (A.İnce)

2525

KORU ORMANLARININ GELİŞİM ÇAĞLARINA GÖRE DAĞILIM HARİTASI

26

Akdağmadeni - YOZGAT (A.İnce)

2727

KORU ORMANLARININ KAPALILIKLARINA GÖRE DAĞILIM HARİTASI

28

Yaylacık - Yenice - KARABÜK (A.İnce)

29

BORMANLARIMIZDA

İkizdere - RİZE

30

KIZILÇAMPinus brutia Ten. (Pinaceae)

Batı Ana do lu ve Ak de niz böl ge sin de ki ge niş ya yı lı şı nın dı şın da kı-

zıl çam, Er baa ya kın la rın da ki Kel kit ça yı ile Ye şi lır ma ğın bir leş ti ği yer,

Ayan cık, Si nop, Bo ya bat, Amas ya, Zon gul dak gibi Ak de niz ik li mi nin

ba riz ola rak gö rül dü ğü mik rok li ma böl ge le rin de kü çük ada cık lar

ha lin de bu lu nur. Tür ki ye’de en bü yük ya yı lı şı Ak de niz kı yı ku şa ğı ile

kı yı ya ya kın ar ka böl ge ler ve Gü ney do ğu’dur. Ül ke miz de 1500 m’ye

ka dar ye ti şir. En ge niş ya yı lış gös te ren çam tü rü müz dür.

25 m boy, 60 cm ka dar çap ya pa bi len önem li bir or man ağa cı dır.

Ön ce le ri pi ra mit gö rü nüş lü iken yaş lan dık ça ge niş te pe li dir. Ka bu ğu

düz gün boz renk te iken yaş la nın ca, es mer kır mı zım sı renk te ka lın

ka buk du ru mun da gö rü lür. Ye ni sür gün ler kır mı zım sı renk te dir. Da-

ha çok kı zıl çam adı nı da bu ra dan al mak ta dır.

Sı cak lık is te ği faz la olan bir tür dür. Kış la rı ılı man, yaz la rı sı cak ve ku-

rak olan yer ler de top rak ba kı mın dan za yıf, ka ya lık, ki reç li ya da kum-

sal yer ler de ye ti şe bil di ği gi bi el ve riş li ik lim ve bal çık lı top rak lar da

ka li te li göv de ya par. Çok de ri ne gi den ka zık kök ya par. Ülkemizde

doğal olarak yeteşin ve en hızlı büyüyen türümüzdür. Rüzgarlara

dayanıklılığı azdır. Rüzgar bu türün gövde ve tepe şekillenmesinde

önemli rol oynar.

Ye tiş ti ği böl ge ler ba kı mın dan kar kır ma sı ve de vir me si sey rek gö rü-

lür. Çam ke se bö ce ği en bü yük düş ma nı dır. Sığ top rak lar da fır tı na za-

rar ve rir. Don la ra kar şı has sas tır. Ör tü yan gın la rın dan az za rar gö rür.

Çün kü ka lın ka buk lu dur. Reçinesinden yararlanılan tek çam türüdür.

Ko lay iş len me si ne de niy le ya pı mal ze me si, mo bil ya ve am ba laj sa-

na yi sin de kul la nı lır.

Gövde

Kozalak

Yaprak ve Sürgün

KIZILÇAM'IN ALANSAL DAĞILIMI

Normal

(Ha)

Bozuk

(Ha)

TOPLAM

(Ha)

3.207.913,9 2.646.758,9 5.854.672,8

31

KIZILÇAM YAYILIŞ HARİTASI

32

KARAÇAMPinus nigra Arnold. (Pinaceae)

Ül ke mi zin he men he men her böl ge sin de gö rü lür. Coğ ra fi ola rak ge-

niş ya yı lı şa sa hip çam tü rü olan ka ra çam ül ke miz de 400-2100 m yük-

sel ti ler de yer alır.

Yaş lı göv de si de rin çat lak lı, ka lın ve boz renk li ka buk la rı var dır. 40

m ka dar boy, 1 m den çok çap ya pa bi len si lin dir bi çi min de düz gün

göv de ye sa hip tir. Te pe ya pı sı, azman yapmaya eğilimli olduğu hal-

de, yük sek mın tı ka lar da ve sık meş ce re ler de dar ve kü çük tür. Genç-

likte bü yü me si ça buk tur.

Top rak is tek le ri ba kı mın dan çok ka na at kâr dır. Ka ra çam de rin top rak-

lar da ka zık kök, sığ ve sert top rak lar da kalp kök sis te mi ni oluş tu rur.

Nem li de rin ağır bal çık la, kum lu-bal çık ve bal çık lı-kum top rak la rın da

iyi ye ti şir.

Saf ormanlarını yan gın ve kar za rar la rı teh dit eder. Fır tı na za rar la rı

sığ top rak lar da ve sey rek ye tiş ti ği alan lar da teh li ke li dir. Do na ve ku-

rak lı ğa da ya nık lı dır.

Ka ra ça mın odun la rı sert, da ya nık lı, re çi ne li ve iyi ka li te li dir. Çi vi ve

vi da tut ma di ren ci iyi, iş len me si ko lay ol du ğun dan ya pı mal ze me si

olarak kul lanılır.

Gövde

Yaprak ve Kozalak

KARAÇAM'IN ALANSAL DAĞILIMI

Normal

(Ha)

Bozuk

(Ha)

TOPLAM

(Ha)

2.580.193,0 2.112.866,6 4.693.059,6

33

KARAÇAM YAYILIŞ HARİTASI

34

SARIÇAMPinus silvestris L. (Pinaceae)

Tür ki ye ve dün ya da ki en gü ney sı nı rı Kay se ri-Pı nar ba şı’nda dır. En yo-

ğun ya yı lı şı nı Ku zey Ana do lu’nun iç mın tı ka la rın da ya par ve bu ra dan

or ta Ana do lu’ya sar kar. Ka ra de niz kı yı sın da Of-Sür me ne (Çam bur nu)

ara sın da de ni ze ka dar iner. Do ğu Ana do lu’da 2700 m’ye (Sa rı ka mış-

Zi ya ret Te pe si) çı kar. Güneydeki en uç yayılışı Afyon-İhsaniye’dedir.

Sa rı çam Tür ki ye’de or ta la ma 1000-2500 m’ler ara sın da top lu ya yı lı-

şı nı ya par. Bunu dışında Kay se ri-Kah ra man ma raş ara sın da Pı nar ba şı,

Gök sun yö re le rin de ye di kü çük oda cık ha lin de bu lu nur. Bu ra da yal-

nız Tür ki ye’de de ğil dün ya da ki ya yı lı şı nın en gü ney nok ta la rın dan

bi ri si ne ulaş mış ol mak ta dır.

Na rin göv de li, siv ri te pe li ve in ce dal lı ya da dol gun ve düz gün göv-

de li her dem ye şil bir ağaç tır. Ya şa mak ta ol du ğu ge niş ala nın eko lo-

jik şart la rı na gö re 20-50 m ara sın da boy ya pa bi lir. Genç göv de ler de,

yaş lı ağaç la rın üst kı sım la rın da, ka lın dal lar da “til ki sa rı sı” ren gin de ki

ka buk ga yet in ce lev ha lar ha lin de ay rı lır. Ge nel lik le kuv vet li bir kök

sis te mi ku rar.

Top rak is te ği ba kı mın dan ka na at kâr olan Sa rı çam gev şek, de rin,

nem li kum top rak la rın da iyi ye ti şir. Do na ve ku rak lı ğa kar şı da ya nık-

lı dır.

Çok çe şit li kul la nım yer le ri ne sa hip bu lu nan odu nu ol duk ça da ya-

nık lı ve re çi ne li dir. Çok ko lay iş le nen odu nu düz gün ve par lak bir sa-

tıh ve rir, bo ya ci la ve tut ka lı ko lay emer ve iyi çi vi tu tar. Bu özel lik le ri

ile sa rı çam ya pı mal ze me si; ka pı, pen ce re, ta van ve ta ban kap la ma sı

ol mak üze re mo bil ya cı lık ve oy ma cı lık ta kul la nı lır.

Gövde

Sürgün

Yaprak ve Kozalak

SARIÇAM'IN ALANSAL DAĞILIMI

Normal

(Ha)

Bozuk

(Ha)

TOPLAM

(Ha)

751.059,7 728.587,9 1.479.647,6

35

SARIÇAM YAYILIŞ ALANLARI

36

GÖKNARAbies sp. (Pinaceae)

Ül ke miz de 4 tü rü var dır:

Abi es nord mann i ana Link. (Do ğu Ka ra de niz Gök na rı)

Abi es born mül le ri ana Mattf. (Ulu dağ Gök na rı)

Abi es equ it ro ja ni Aschers. et Sint. (Kaz da ğı Gök na rı)

Abi es ci li ci ca Carr. (To ros Gök na rı)

Do ğu Ka ra de niz Gök na rı; do ğu dan baş la mak üze re Do ğu Ka ra de-

niz Böl ge sin de ba tı ya doğ ru Kı zı lır ma ğa ka dar olan yer ler de bu lun-

mak ta dır. Ulu dağ Gök na rı yur du mu za özel bir ağaç tü rü dür. Ku zey

Ana do lu’da Kı zı lır mak va di sin den baş la ya rak ba tı yö nün de Ulu dağ’a

ka dar ya yı lış gös te rir. Kaz da ğı Gök na rı en de mik bir tü rü müz dür. Ça-

nak ka le, Ba lı ke sir ve Bur sa ar sın da ki alan da ya yı lış gös te rir. Asıl ya-

yı lı şı nı Kaz dağ la rı ve Ça tal dağ’da ya par. Bu sa ha lar da bir bi riy le bağ-

lan tı sı ol ma yan 6 ay rı alan da bu lu nur. To ros Gök na rı Gü ney Ana do lu

To ros dağ la rı, an ti-To ros lar, Ama nos Dağ la rın da ya yı lır.

Uzun, düz gün ve dol gun göv de ya par Siv ri te pe oluş tu rur. Ka zık kök

sis te mi ne sa hip tir. Bu nun la bir lik te yan kök le rin bir bö lü mü sığ ola-

rak yay ma ye te ne ğin de dir. Göl ge ye da ya nık lı bir ağaç tır. Nem li ve

se rin ik lim böl ge le rin de de rin ha va dar nem li top rak lar da iyi ye ti şir.

Sığ top rak lar da fır tı na za rar la rı gö rü lür.

Gök nar özel lik le mo bil ya, lamb ri, per vaz, kap la ma lev ha sı üre ti min-

de ve in şa at sek tö rün de ya pı mal ze me si ola rak kul la nı lır. Ay rı ca, ku-

tu, ka fes am ba la jı, san dık, fı çı, oyun cak, v.b. yapımın da ter cih edilir.

Gövde

Yaprak ve Sürgün

Kozalak

GÖKNAR'IN ALANSAL DAĞILIMI

Normal

(Ha)

Bozuk

(Ha)

TOPLAM

(Ha)

406.989,1 263.400,5 670.389,6

37

GÖKNAR YAYILIŞ HARİTASI

38

DOĞU LADİNİPicea orientalis (L) Link. (Pinaceae)

Doğu la di ni Kaf kas ya’da ve Tür ki ye’de bu lu nur. Ül ke miz de ki ya yı lı-

şı nın ba tı sı nı rı Or du’da Me let ır ma ğı nın do ğu sun dan baş lar ve do-

ğu ya doğ ru Gi re sun, Trab zon, Ri ze ve Art vin mın tı ka la rı nı içi ne alır.

Yer yer tek ya da bir kaç ağaç lık kü me ler ha lin de de niz kı yı sı na ka dar

in mek te ise de de niz yü ze yin den 1000 m yük sek lik ten son ra ge niş

or man ku ru luş la rın da gö rü lür.

60 m ba zen da ha faz la boy la na bi len ve 2 m’den faz la çap ya pa bi len

düz ve dol gun göv de li bir ağaç tü rü dür. Nem li ha va la rı, de rin, ha va-

lan ma ka pa si te si yük sek, nem içe ri ği faz la, kum lu ve bal çık, be sin ce

zen gin, hu mus lu se rin top rak la rı se ver. Böy le yer ler de çok iyi bir ge-

liş me gös te rir. Ye tiş me mu hi tin de dar ve siv ri te pe ler ya par. Sığ kök

sis te mi ne sa hip tir. İyi ye tiş me or ta mın da genç lik te göl ge ye ol duk ça

da ya nık lı dır.

Do ğal ya yı lış ala nın da don dan za rar gör mez, an cak ba zı yıl lar da geç

don lar dan olum suz et ki len di ği tes pit edil miş tir. Ku rak lık za ra rı gö-

rül dü ğü gi bi sık ve ba ğım sız meş ce re ler de fır tı na, kar de vir me si ve

kar kır ma sı gö rül müş tür.

Se lü loz ve kâ ğıt en düst ri si ya nın da ya pı mal ze me si, kontrp lak, kap-

la ma, mo bil ya, lamb ri, her tür lü am ba laj, san dık, ku tu, se pet, kib rit

çö pü ve kur şun ka lem ya pı mın da kul lanılır.

Gövde

Yaprak ve Kozalak

Sürgün

DOĞU LADİN'İNİN ALANSAL DAĞILIMI

Normal

(Ha)

Bozuk

(Ha)

TOPLAM

(Ha)

230.211,9 104.260,5 334.472,4

39

DOĞU LADİNİ YAYILIŞ HARİTASI

40

TOROS SEDİRİCedrus libani A. Rich. (Pinaceae)

Genel ola rak Ak de niz ik li mi nin (Gü ney Ana do lu de niz ik li mi) ha kim

ol du ğu yer ler de, Ana do lu’da ba tı, or ta ve do ğu To ros lar da do ğal

ola rak ya yı lış gös te rir. Ku zey de Er baa, Nik sar ve Af yon-Emir dağ çev-

re le rin de kü çük ve izo le bir ya yı lış gös te rir.

40 m.ye ka dar boy, 2 m.ye ka dar çap ya pa bi len genç iken pi ra mit

gö rü nüş lü, yaş lı lar da ge niş, yas sı te pe li, düz gün göv de li gü zel gö-

rü nüş lü bir ağaç tü rü dür. Yur du muz da bir çok yer de gö rül dü ğü gi-

bi nis pe ten ku rak ve kal ker li ya maç lar da ço ğu kez ka ya lar ara sın-

da ye ti şe bil mek te dir. Se rin ve de rin top rak lar da iyi bir ge liş me ve

bü yü me gös te rir. Se dir bil has sa gev şik, sı cak, ha va lan ma sı ve su yu

ge çir gen li ği iyi, bi yo lo jik ba kım dan ak tif, nötr ya da ha fif al ka len re-

ak si yon lu bal çık ve in ce kum bal çı ğı top rak lar da ye tiş mek le bir lik te,

do ğal ya yı lı şı bu top rak la ra bağ lı kal mak ta dır.

Sık meş ce re ler de göv de ya pı sı düz, az dal lı ve dol gun dur. De ri ne gi-

den ka zık kök sis te mi ne sa hip tir. Özel lik le ki reç ta şı top rak lar da ya rık

ve çat lak lar da ol duk ça de ri ne gi der. Kök sis te mi ni ge liş ti re me di ği

yer ler de rüz gâr et ki le ri ne du yar lı dır. Acal la un du la na’nın teh di di al-

tın da dır.

Mo bil ya, doğ ra ma, tel di re ği, in şa at ve ge mi ke res te si, kâ ğıt ima lin-

de kul lanıl mak tadır.

Gövde

Yaprak ve Sürgün

Kozalak

SEDİR'İN ALANSAL DAĞILIMI

Normal

(Ha)

Bozuk

(Ha)

TOPLAM

(Ha)

220.328,4 243.192,6 463.521,0

41

SEDİR YAYILIŞ HARİTASI

42

ARDIÇJuniperus sp. (Cupressaceae)

Ülkemizde bulunan Ar dıç lar bo ta nik özel lik le ri ne gö re oxy ced rus

ve sa bi na ad lı 2 sek si yo na ay rı lır. Önem li ar dıç tür le ri;

Oxy ced rus sek si yo nun dan;

Ju ni pe rus oxy ced rus L. (Katran Ardıcı, Di ken Ar dı cı)

Sa bi na sek si yo nun dan;

Ju ni pe rus ex cel sa Bieb. (Boz Ar dıç)

Ju ni pe rus fo eti dis si ma Willd. (Kokulu Ardıç, Yağ Ar dıcı)

Ju ni pe rus phoenicea L. (Finike Ardıcı, Ser vi Ar dıç)

Sürün gen ça lı lar dan bü yük ağaç la ra ka dar dün ya da 60 ka dar tü rü

olan ar dıç ül ke miz or man la rın da en faz la ya yı lış gös te ren ağaç tür-

le rin den bi ri dir.

De niz ik li mi et ki le ri nin azal ma ya baş la dı ğı yö re ler den baş la ya rak

ste pe ka dar so kul mak ta ve sı ca ğa, so ğu ğa ve ku rak lı ğa da ya nık lı

ol ma sı ne de niy le ka ra sal ik li min bir ağa cı ola rak ül ke mi zin he men

he men her böl ge sin de ya yı lış gös ter mek te dir. Top rak ba kı mın dan

ka na at kâr dır. Nem li hat ta ba tak lık yer ler de ol du ğu gi bi ku rak top-

rak lar da da ye ti şe bi len tür le ri var dır. Ku rak, fa kir top rak lar da, taş lık

ka ya lık ve ki reç li yer ler de, kum sal top rak lar üze rin de ye ti şe bi lir ler.

Odu nu ge nel ola rak yu mu şak, ha fif ve çok da ya nık lı ve gü zel ko ku-

lu dur. Kur şun ka lem üre ti min de çi vi ve vi da tut ma di ren ci iyi ol du-

ğun dan mo bil ya cı lık ta, de ko ras yon ve du var kap la ma la rı üre ti min-

de kul la nı lan ar dıç ay nı za man da park ve bah çe dü zen le me le rin de

kul la nı lan de ko ra tif bir ağaç tır.

Gövde

J. communis L.

Sürgün ve Kozalak

J. phoenicea L.

Sürgün ve Kozalak

J. oxycedrus L.

Sürgün ve Kozalağı

ARDIÇ'IN ALANSAL DAĞILIMI

Normal

(Ha)

Bozuk

(Ha)

TOPLAM

(Ha)

91.234,3 484.081,0 575.315,3

43

ARDIÇ YAYILIŞ HARİTASI

44

FISTIKÇAMIPinus pinea L. (Pinaceae)

Fıs tık ça mı en ge niş coğ ra fi ya yı lı şı nı Ana do lu’da ya par. Özel lik le Ba tı

Ana do lu’da, Ber ga ma ya kı nın da (Ko zak Yay la sı), Ay dın, Muğ la do lay-

la rın da or man lar ku rar. An tal ya Ma nav gat sa hil le rin de, Gem lik kör-

fe zi kı yı la rın da, Ma raş’ta ve Ço ruh va di sin de ve Trab zon Ka le ne ma

de re sin de lo kal ola rak ya yı lır.

25 m’ye ka dar boy la na bi len, düz gün göv de li, şem si ye gö rü nü mün-

de ge niş ve yu var lak te pe li dir. Ka buk ön ce le ri düz gün, son ra ya rıl-

mış du rum da, kır mı zım sı boz es mer renk te dir. Odu nun dan çok halk

ara sın da çam fıs tı ğı di ye ad lan dı rı lan yağ lı to hu mun dan fay da la nı lır.

Ay nı za man da de ğer li bir süs ağa cı dır. Kök sis te mi kuv vet li dir. El ve-

riş li top rak lar da de ri ne gi den ka zık kök ya par.

Fıs tık ça mı odu nu çi vi ve vi da tut ma ka bi li ye ti nin yük sek ol ma sı ve

ko lay iş len me si ne de niy le ya pı ke res te si ola rak kul lanılır.

Gövde

Erkek Çiçek

Kozalak ve Fıstığı

FISTIKÇAM'ININ ALANSAL DAĞILIMI

Normal

(Ha)

Bozuk

(Ha)

TOPLAM

(Ha)

60.888,5 28.139,0 89.027,5

45

SERVİCupressus spp. L. (Cupressaceae)

Her dem ye şil ağaç ve ya ça lı for mun da bu lu nan ser vi le rin 20 tü rü ve

bu tür le rin çe şit li tak son la rı var dır.

Uy gun ik lim ko şul la rı nın bu lun du ğu yer ler de ru tu bet li saf kum top-

rak lar dan, ha fif ve ya ağır bal çık ve ya ku rak, ki reç li top rak la ra ka dar

de ği şik özel lik te ki top rak lar da ye ti şe bi lir.

Tüm ser vi ler park, bah çe, ko ru yu cu şe rit ve can lı çit ağaç la rı ola rak

çok de ko ra tif tir ler.

Ül ke miz de do ğal ola rak ye ti şen Cup res sus sem per vi rens L. (Adi Ser-

vi, Akdeniz Servisi)’in iki varyetesi vardır. Cup res sus sem per vi rens

var. sem per vi rens (Piramidal Servi), Cami avlularında, mezarlıklarda

süs bitkisi olarak kullanılır. Diğer varyetesi, Cup res sus sem per vi rens

var. ho ri zon ta lis (Dal lı Ser vi)’in dün ya üze rin de ki or man la rı nın bir

bö lü mü Ak de niz Böl ge si’n de bu lun mak ta dır. Piramidal formdan ge-

niş konik tepe yapısıyla ayrılır. 30 m’ye ka dar boy ya pa bi len sü tun ya

da pi ra mit gö rü nü şün de ve ya ge niş ve yay gın te pe li ağaç du ru mun-

da bu lu nur.

Ka buk genç bit ki ler de kır mı zım sı renk te, yaş lı lar da bo zum su kah ve-

ren gin de dir. Uzun çat lak lı in ce ve düz gün bir ka bu ğu var dır.

Ka na at kar bir tür olup, hiç bir ağaç tü rü nün yi tiş me di ği faz la ki reç-

li top rak lar da, Ak da niz ik lim ti pi nin hü küm sür dü ğü ku rak ve fa kir

ara zi ler de ve ki reç li top rak lar da ra hat ça ye ti şe bi lmek te dir. Üre tim

or ma nın da ve ya rüz gar şe rit le ri için de iyi bü yü ye bil me si için de rin

ve ru tu bet li ce top rak is ter.

Ya pı la rın iç ve dış bö lüm le rin de, ge mi, köp rü ve is ke le ayak la rın da

kul la nı lır. Mo bil ya ya pı mın da, tor na lı iş ler de, ça ma şır ve çeyiz san-

dığı ve do lap la rın da ter cih edilir.

Gövde

Yaprak ve Kozalak

SERVİ'NİN ALANSAL DAĞILIMI

Normal

(Ha)

Bozuk

(Ha)

TOPLAM

(Ha)

419,8 1.050,0 1.469,8

46

PORSUKTaxus baccata L. (Taxaceae)

Tür ki ye’de de niz ik lim li Ku zey ba tı Ada do lu’da ve To ros lar’da bu lu-

nur. Bu mın tı ka lar da Por suk’a ru tu bet li de re ya maç la rı ve va di ler-

de ki or man lar için de tek, kü me ve ya grup lar ha lin de da ğı nık ola rak

rast la nır. Ku zey Ana do lu dağ la rın da Ri ze ve Trab zon’da, Bar tın do-

lay la rın da Ka yın-Gök nar or man la rın da alt bit ki ola rak kü me ler ha-

lin de bu lu nur. Ka ra bük’ün El ma lı düz mev ki in de kal ker ka ya lar üze-

rin de 40-146 cm çap ve 15-30 m bo ya sa hip düz ve dol gun göv de li

bi rey le re rast la nır.

Yaz kış ye şil ağaç çık lar ya da 20 m ka dar boy la na bi len ve ba zen 1 m

ka dar çap ya pan uzun ömür lü sık dal lı ağaç lar dır. Göv de ka bu ğu kı-

zıl kah ve ren gi dir, ge li şi gü zel çat la ya rak dö kü lür, genç sür gün ler ye-

şil dir. İğ ne yap rak lı (ib re li) ağaç lar için de sür gün ver me ye te ni ğin de

olan bir tür dür. Por suk odu nu es nek ol du ğun dan özel lik le Av ru pa

ve İn gil te re’de ok ve yay ya pı mın da kul la nıl mış tır.

Hiç bir za man saf meş ce re ha lin de bu lun maz tek ya da kü me ler ha-

lin de ka yın, gök nar, la din or man la rın da bu lu nur.

Ki reç li top rak la rı se ven por suk ağa cı ser best alan lar da do na kar şı

du yar lı dır.

Ge nel gö rü nü şü ve kır mı zı renk li mey ve le ri ile park ve bah çe ler de

süs bit ki si ola rak kul la nı lan por suk ağa cı nın 3 bin yıl ya şa yan la rı na

rast la nır. Yap rak ve genç sür gün le rin de ise “Tak sol” (Ta xin) ad lı ze hir-

li bir al koloid bulunur.

Gövde

Yaprak ve Arillus (Meyve)

PORSUK'UN ALANSAL DAĞILIMI

Normal

(Ha)

Bozuk

(Ha)

TOPLAM

(Ha)

48,6 49,6 98,2

4747

FISTIKÇAMI, SERVİ VE PORSUK YAYILIŞ HARİTASI

48

KAYINFagus sp. L. (Fagaceae)

Fagus orientalis (Doğu Kayını), Bal kan lar’dan Trak ya’ya ve ku zey den

ve gü ney den Yıl dız (Ist ran ca) Dağ la rı ile İs tan bul’a ula şır, son ra Ko ca-

eli Ya rı ma da sı’na bi raz Ege’ye iner. Bu ra dan Do ğu Ka ra de niz boyun-

ca Kaf kas lar’a ve Kı rım’a uzanır. Bu ana ya yı lış tan ay rı ola rak İs ken-

de run kör fe zi nin ku zey do ğu sun da Ha tay ve Ma raş’ta or man la rı nın

yük sek mın tı ka la rın da 1500 m. üze rin de izo le ya yı lış gös te rir.

30-40 m ye ka dar boy la na bi len ka yı nın en be lir gin özel li ği, açık gri

ve ya ko yu gri renk li ka buk la rı nın ağaç la rın ha ya tı bo yun ca çat la ma-

dan düz ve pü rüz süz ola rak kal ma la rı dır. Genç sür gün le ri tüy lü dür.

De niz ik li mi ni se ver. Ilı man ik lim li kı yı dağ la rın da ya yı lır. Di rek lik ça-

ğın da te pe ler siv ri dir son ra la rı yay gın la şır ve kub bem si bir bi çim alır,

yap rak lan ma sık tır. İyi ye tiş me or tam la rın da ve sık meş ce re ler de çok

uzun, düz ve dol gun göv de ler ya par. Kayın, genç yaşlardan başlaya-

rak ince tali kökçükler meydana getirerek kalp kökü geliştirir ve bu

kök sistemi oldukça derine gider. Buna rağmen tamamen derin kök-

lülerden olmayıp entansif köklenen grubuna girer. Sü rek li fa kat or ta

de re ce de nem li ma den sel be sin mad de le rin ce ve hu mus ça zen gin

top rak la rı se ver. En bü yük düş ma nı don ve ku rak lık tır.

Mo bil ya, kontrp lak, par ke, am ba laj san dı ğı ma den di re ği, kö mür,

emp ren ye edil di ği za man tra vers ima li ve ya ka cak odun olarak kul-

lanılır.

Ayrıca Fagus silvatica (Avrupa Kayını)’nın da ülkemizde yayılışı bilin-

mektedir.

Gövde

Yaprak

Çiçek

KAYIN'IN ALANSAL DAĞILIMI

Normal

(Ha)

Bozuk

(Ha)

TOPLAM

(Ha)

1.621.256,6 340.402,9 1.961.659,5

49

KAYIN YAYILIŞ HARİTASI

50

MEŞEQuercus sp. (Fagaceae)

Ül ke mi zin he men her böl ge sin de tür le ri ne bağ lı ola rak ya yı lış gös te-

rir. Ço ğun lu ğu ağaç, ba zı la rı boy lu ça lı ha lin de kı şın yap ra ğı nı dö ken

ve ya her dem ye şil bit ki ler dir.

Yap rak la rı de ği şik bo yut ve gö rü nüş te dir; ke nar la rı lop lu, diş li, en der

ola rak da tam dır ve kı sa ya da uzun sap lı dır.

Me şe ler kıy met li ya pa cak ve ya ka cak odun ve rir ler. Kıy met li odun la rı

dı şın da de ğer li yan ürün le ri ya nı sı ra uzun ömür lü muh te şem var lık-

la rı ile kuv vet ve kud ret sem bo lü ol muş lar dır.

Odun la rı nın ya pı la rı, mey ve le ri nin ol gun laş ma sü re si, yap rak ve ka-

buk özel lik le ri ne gö re Ak me şe ler, Kır mı zı me şe ler ve Her dem ye şil me-

şe ler ol mak üze re üç gru ba ay rı lan me şe le rin yur du muz da 18 tü rü

bu lun mak ta dır. Bazıları;

1- Ak Me şe ler;

Q. pet ra ea (Sap sız Me şe)

Q. ro bur (Sap lı Me şe)

Q. hart wis si ana (Ist ran ca Me şe si)

2- Kır mı zı Me şe ler;

Q. li ba ni (Lüb nan Me şe si)

Q. tro ja na (Ma ke don ya Me şe si)

Q. cer ris (Saç lı Me şe)

3- Her dem Ye şil Me şe ler

Q. coc ci fe ra (Ker mes Me şe si)

Q. ilex (Pır nal Me şe si)

Q. auc he ri (Boz Pır nal)

Ma sif ve kap la ma ola rak mo bil ya, oy ma cı lık, doğ ra ma ve kontrp lak

üre ti min de kul la nı lır. Ay rı ca, ta rım alet le ri, par ke, ya pı mal ze me si ola-

rak is ke le, ta van ve ta ban kap la ma gi bi ge niş kul la nım ala nı var dır.

Gövde

Quercus ithaburensis - Palamudu

Q. pubescens - Palamudu

Q. robur - Palamudu

Q. petraea - Palamudu

MEŞE'NİN ALANSAL DAĞILIMI

Normal

(Ha)

Bozuk

(Ha)

TOPLAM

(Ha)

2.105.937,4 3.046.624,4 5.152.561,8

51

MEŞE YAYILIŞ HARİTASI

52

GÜRGENCarpinus sp. (Betulaceae)

Ül ke miz de iki tü rü do ğal ola rak bu lun mak ta dır.

Car pi nus be tu lus L. (Adi Gür gen)

Car pi nus ori en ta lis Mill. (Do ğu Gür ge ni)

Kışın yap ra ğı nı dö ken ağaç ve ya boy lu ça lı ha lin de ki bit ki ler dir. Trak-

ya, Ege, Mar ma ra Böl ge si, Ku zey Ana do lu ve Do ğu Ana do lu Böl ge-

sin de ya yı lış gös te rir. Ge nel lik le ku zey ve gü ney kı yı böl ge le ri mi zin

ka rı şık or man la rın da bu lu nur.

Dal lar na rin, ka buk gri renk li, düz gün ve ya lev ha lar ha lin de çat lak lı-

dır. Top rak du ru mu na gö re de ri ne gi den ve ya yay van bir kök sis te mi

ku rar.

Ru tu bet li ağır ca top rak la rı se ver, su bas kın la rı na da ya nık lı dır, hu mus

içe ri ği faz la olan sı cak ça kal ker top rak la rın da iyi bir bü yü me ya par.

İki tür ara sın da ki en önem li fark, Do ğu Gür ge ni sı ca ğa, do la yı sıy la

ku rak lı ğa da ha da ya nık lı ol ma sı ne de niy le Gü ney ve Gü ney do ğu

Ana do lu’da bu lun mak ta, Adi Gür gen ise Trak ya, Ku zey ve Ku zey ba tı

Ana do lu’da ya yıl mak ta dır.

Yakacak olarak yoğun şekilde kullanılmasının yanında ma ki ne par-

ça la rı, ayak ka bı ka lı bı, spor alet le ri, alet sap la rı, ta rım alet le ri, me kik

ya pı mı ve tor na iş le rin de kul lanılır.

Gövde

Meyve ve Sürgün

Yaprak

GÜRGEN'İN ALANSAL DAĞILIMI

Normal

(Ha)

Bozuk

(Ha)

TOPLAM

(Ha)

15.234,9 4.727,0 19.961,9

53

GÜRGEN YAYILIŞ HARİTASI

54

KIZILAĞAÇAlnus spp. (Betulaceae)

Kı zı la ğa ç’ın ül ke miz de do ğal ola rak ye ti şen iki tür ü var dır;

Al nus ori en ta lis (Do ğu Kı zı la ğa cı)

Al nus glu ti no sa (Adi Kı zı la ğa ç)

Adi Kı zı la ğaç’ın ül ke miz de do ğal ola rak ye ti şen üç alt

tü rü var dır;

Al nus glu ti no sa subsp. glu ti no sa (Adi Kı zı la ğaç)

Al nus glu ti no sa subsp. bar ba ta (Sa kal lı Kı zı la ğaç)

Al nus glu ti no sa subsp. an ti ta uri ca (To ros Kı zı la ğa cı)

Ül ke miz de Trak ya, Mar ma ra çev re si, Ba tı Ka ra de niz ve Do ğu Ka ra de-

niz’de, Gü ney Ana do lu ile Ha tay’ da bil has sa de re iç le rin de sık rast la-

nır. Saf ve ka rı şık ola rak ya yı lış gös te rir.

Ço ğun luk la bo yu 20-30 m. ye ula şan düz gün göv de li ağaç, ba zen de

ça lı ha lin de bu lu nur. Na rin ve uzun göv de nin ön ce le ri ye şi lim si es-

mer, düz gün ve par lak bir ka bu ğu var dır. Kı şın yap ra ğı nı dö ken ağaç

ve ya ça lı ha lin de odun su bit ki ler dir. İle ri yaş lar da par ça la nır, ye ri ni

ko yu ve ka lın bir ka buk alır.

Ge nel ola rak top rak ne mi is te ği faz la olan kı zı la ğaç fa kir top rak lar

üze rin de de ye ti şe bi lir. Kök le rin de ha va nın ser best azo tu bağ la yan

bak te ri ler ile yum ru lar mey da na ge ti ri ler. Bu özel lik le rin den do la yı

fa kir kum top rak la rın da ön cü ağaç ola rak di kil dik ten ve top rak azot-

ça zen gin leş tik ten son ra di ğer ağaç la ra yer ve ri lir. Kuv vet li kü tük sür-

gü nü yap tı ğın dan do la yı bal ta lık ola rak iş le ti lir.

Kı zı la ğaç la rın ha fif, ha va ile te mas ta kır mı zı ya ya kın bir renk alan

odun la rı özel lik le kontrp lak ya pı mın da kul la nı lır.

Ça buk çü rü me si ne de ni ile kul la nım ala nı sı nır lı olup, oy ma cı lık, kur-

şun ka lem, kap la ma ve kontrp lak üretimin de kul lanılır.

Gövde

Yaprak

Meyve Kurulu

KIZILAĞAÇ'IN ALANSAL DAĞILIMI

Normal

(Ha)

Bozuk

(Ha)

TOPLAM

(Ha)

99.984,4 41.134,2 141.118,6

55

KIZILAĞAÇ YAYILIŞ HARİTASI

56

ANADOLU KESTANESİCastanea sativa Mill. (Fagaceae)

Ül ke miz de do ğu sınırıdan başlar, Ku zey Ana do lu sa hil le ri bo yun ca

Belg rad Or man la rı na ka dar uza nır. Mar ma ra çev re si ve Ba tı Ana do-

lu’da bu lu nur. Gü ney de rast lan maz ama Ma nav gat’ta ulu ağaç lar dan

olu şan kü çük bir kes ta ne lik var dır.

Mey ve ba kı mın dan en meş hur kes ta ne lik ler Bur sa çev re sin de gö rü-

lür. Or man ağa cı ola rak en gü zel kes ta ne meş ce re le ri ne Ku zey do ğu

Ana do lu’da Ho pa do lay la rın da Sul tan Se lim da ğın da Mar ma ra çev-

re sin de ise Ka pı Da ğı Ya rı ma da sın da rast la nır.

Bo yu 20-25 m ye ula şan dol gun göv de li, ge niş te pe li, uzun ömür lü

bir ağaç tır. Ka buk ön ce le ri düz gün, üze rin de açık renk li man tar ka-

bar cık la rı var dır. Son ra la rı es mer gri renk li, par ça lı, yu ka rı dan aşa ğı ya

ya rıl mış ka bu ğa dö nü şür. Sür gün le ri ko yu es mer ön ce le ri sık tüy lü,

son ra sey rek tüy lü ve ya ta ma men çıp lak tır.

Boy bü yü me si ön ce ya vaş olan bu tü rün 10. yaş tan iti ba ren hız lı bü-

yür, ya şı 800-1000 se ne ye, ça pı da bir kaç met re ye ula şa bi lir. Kuv vet li

ka zık kök ya par.

Ül ke miz de do ğal ola rak ye ti şen Ana do lu Kes ta ne si, bü yük öl çü de

ku ru ma la ra ne den olan mü rek kep has ta lı ğı teh di di al tın da dır.

Ta nen ce zen gin olan ko yu renk li odu nu çok da ya nık lı dır. Mo bil ya ve

ya pı en düst ri si, is ke le, tek ne, te le fon di re ği, çit ka zı ğı, fı çı ve tor na-

cılık ta ter cih edilir.

Gövde

Yaprak ve Meyve

Meyve

Erkek Çiçek

KESTANE'NİN ALANSAL DAĞILIMI

Normal

(Ha)

Bozuk

(Ha)

TOPLAM

(Ha)

75.248,9 35.794,9 111.043,8

57

ANADOLU KESTANESİ YAYILIŞ HARİTASI

58

KAVAKPopulus spp. (Salicaceae)

Ka vak’ın ül ke miz de ye ti şen dört tü rü 1 varyetesi var dır.

Po pu lus nig ra L. (Ka ra ka vak)

Po pu lus al ba L. (Ak ka vak)

Po pu lus tre mu la L. (Tit rek ka vak)

Po pu lus euph ra ti ca Oliv. (Fı rat Ka vağı)

Po pu lus tre mu la cv. pendula (Sarkık Dallı Tit rek Ka vak)

Ül ke mi zin he men he men her böl ge sin de ya yı lış gös te rir. Ka vak la rı

to hum la bü yüt mek müm kün se de bun lar da ve je ta tif ola rak çe lik

yo lu ile ço ğal tı lır. Ka vak la rın ha fif ve yu mu şak odu nu ko lay iş le nir.

Kib rit ya pı mın da çok kul la nıl dı ğı gi bi se lü loz ve ka ğıt en düst ri si nin-

de kıy met li bir ham mad de si dir.

Titrek Kavak dışında ki Ka vak la rın sür gün ver me özel lik le ri faz la dır.

Özel lik le ılı man ve se rin yer ler de, bil has sa akar su ke nar la rı ve dol ma

ara zi de iyi ye ti şir ler. Dur gun su lu yer ler de ve ağır top rak lar da iyi bir

ge liş me gös ter mez ler. Ge nel lik le sığ kök sis te mi ku rar lar.

Am ba laj, kap la ma, kontrp lak, re sim tah ta sı, ma ka ra ve mü zik alet le ri

ya pı mın da kul la nı lır.

Gövde

Sürgün ve Çiçek

Yaprak

KAVAK'IN ALANSAL DAĞILIMI

Normal

(Ha)

Bozuk

(Ha)

TOPLAM

(Ha)

1.870,8 4.675,7 6.546,5

5959

DİŞBUDAKFraxinus sp. (Oleaceae)

Tür ki ye’de do ğal ola rak ye ti şen dört tü rü var dır;

Fraxinus ex cel si or L. (Adi Diş bu dak)

Fraxinus an gus ti fo lia (F. oxycarpa Willd.) (Siv ri Mey ve li Diş bu dak)

Fraxinus or nus L. (Çi çek li Diş budak )

Fraxinus pal lisae (Tüy lü Diş budak)

Trak ya, Do ğu ve Ba tı Ka ra de niz Böl ge si, Mar ma ra ve Ege Böl ge si’nde

ya yı lış gös te rir. Kırk la re li-İğ ne ada (Lon gos or man la rı) ve Sa kar ya

su ba sar or man la rın da bu lu nur. Adi Diş bu dak Ba tı ve Ku zey Ana do-

lu’da, Siv ri Mey ve li Diş bu dak Sa kar ya ve İğ ne ada su ba sar or man la-

rın da, Çi çek li Diş bu dak Ba tı ve Gü ney sa hil mın tı ka la rın da gö rü lür.

Tü rü ne gö re mak si mum bo yu 10-30 m ara sın da de ği şe bi len dol gun

ve düz gün göv de li yu var lak te pe li ağaç lar dır.

Ge nel lik le su lak ve de rin top ra ğa sa hip yer ler de bu lu nur. Ol gun bi-

rey le ri gri ka buk lu ve de rin çat lak lı dır. Ge nel lik le elips ve ke nar la rı

in ce diş li olan yap rak la rı, bir sap üze rin de bi ra ra da bu lu nur. Be yaz

çi çek le ri sal kım, mey ve le ri de dar ve uzun şe rit şek lin de dir. Çi çek le ri

yap rak lan ma dan ön ce açar son ra dik du rur.

Mo bil ya ka ro se ri, va gon, spor alet le ri, kontrp lak kap la ma, fı çı ve ka-

yak ta kı mı ya pı mın da kul la nı lır.

Gövde

Yaprak

Çiçek

DIŞBUDAK'IN ALANSAL DAĞILIMI

Normal

(Ha)

Bozuk

(Ha)

TOPLAM

(Ha)

8.495,0 948,5 9.443,5

60

IHLAMURTilia spp. (Tiliaceae)

Ül ke miz de ye ti şen tür le ri;

Ti lia to men to sa Mo ench. (Gü mü şi Ih la mur)

Ti lia platyphyl los Scop. (Büyük Yap rak lı Ih lamur)

Tilia rub ra DC. supsp. caucasica (Kaf kas Ih lamuru)

Genel ola rak, Mar ma ra, Ba tı Ka ra de niz, or ta To ros lar ve Ku zey Ana-

do lu’da ya yı lış gös te ren 20-30 m bo yun da sık dal lı, ge niş te pe li bir

ağaç tır. Tür le ri ne gö re Gü mü şi Ih la mur; Ba tı Ka ra de niz ve Mar ma ra

sa hil le ri or man la rı nın al çak ve ru tu bet li yer le rin de, Bü yük Yap rak lı

Ih la mur; Ça nak ka le çev re si ve or ta to ros lar da, Kaf kas Ih la mu ru; Ana-

do lu’nun Ku zey ve Ku zey do ğu mın tı ka la rın da, Kaz dağ la rı ve An tal ya

çev re le rin de gö rü lür. Ço ğun lu ğu ağaç, ba zı la rı da boy lu ça lı ha lin de

kı şın yap ra ğı nı dö ken bit ki ler dir.

Sür gün le ri çıp lak ve ya tüy lü dür. Yap rak la rı yü rek bi çi min de ve çar-

pık tır. Çi çek le ri ku ru tu la rak çay gi bi içi len ıh la mur, çok geç Ha zi ran-

Tem muz da çi çek açar. Ay nı za man da süs bit ki si ola rak da kul la nı lır.

Re sim tah ta sı ve çer çe ve si, tor na cı lık, oy ma cı lık ve mü zik alet le ri ya-

pı mın da kul la nı lır. Odu nu nun yu mu şak lı ğı ne de niy le pro tez ya pı-

mın da da kul la nı lır.

Gövde

Çiçek

Meyve

Yaprak

IHLAMUR'UN ALANSAL DAĞILIMI

Normal

(Ha)

Bozuk

(Ha)

TOPLAM

(Ha)

9.577,2 1.945,7 11.522,9

61

KAVAK, DİŞBUDAK VE IHLAMUR YAYILIŞ HARİTASI

62

AKÇAAĞAÇAcer sp. (Aceraceae)

Ül ke mi zin muh te lif yer le rin de en az 8-10 ta ne si do ğal ola rak bu lun-

du ğu gi bi ba zı la rı da dı şa rı dan ge ti ri len süs bit ki si ola rak ye tiş ti ril-

mek te dir. Ül ke miz de bu lu nan önem li tür le ri;

Acer pla ta no ides L. (Çı nar Yap rak lı Ak ça ağaç)

Acer mons pes su la num L. (Fran sız Ak ça ağa cı)

Acer cam pest re L. (Ova Ak ça ağa cı)

Acer ta ta ri cum L. (Ta tar Ak ça ağa cı)

Çoğun lu ğu kı şın yap ra ğı nı dö ken ağaç, ba zı la rı ağaç çık ha lin de ki

odun su bit ki ler dir. Adı nı ağır, be yaz ve sert olan odu nun dan alan

Ak ça ağa cın göv de le ri genç yaş lar da düz gün ve pü rüz süz, son ra la-

rı de rin çat lak lı lev ha lar ha lin de par ça lan mış olan ka buk la rı var dır.

Son ba har da ye dek mad de ola rak ni şas ta de po et tik le rin den sür gün

uç la rın dan ko pa rı lın ca süt çı kan tür le ri var dır.

Her mev sim ay rı bir renk alan yap rak la rı, göz alı cı çi çek ve mey ve le ri

ile park bah çe ağa cı ola rak özel bir önem ta şır.

Bir bi ri ara la rın da ko lay ca hib rid ya pa bil dik le ri için 100’ü aş kın tü rü,

alt tü rü, var ye te ve form la rı var dır.

Kap la ma üre ti min de ara nan ağaç tür le rin den dir. Kuş gö zü şe kil li ur lu

kap la ma la rı dal ga lı, be nek li, da mar lı gö rü nü şü ile çok ara nır. Ay rı ca

par ke, oyun cak, kontrp lak, alet sap la rı, mü zik alet le ri ve ma ka ra ya-

pı mın da kul la nı lır.

Gövde

Yaprak ve Çiçek

AKÇAAĞAÇ'IN ALANSAL DAĞILIMI

Normal

(Ha)

Bozuk

(Ha)

TOPLAM

(Ha)

3.439,0 2.409,0 5.848,0

63

SIĞLALiquidambar orientalis Mill. (Hamamelidaceae)

Dün ya üze rin de ki tek do ğal ya yı lış ala nı Tür ki ye’nin gü ney ba tı sı ile

Ro dos ada sı dır. Saf ya da baş ka ağaç lar la ka rı şık or man lar ku rar. Ül-

ke miz de 503 hek tar saf sığ la or ma nı bu lun mak ta dır. Or ta la ma 15-20

m’ye ka dar boy la na bi len sığ la, ka lın dal lı ve ge niş te pe li bir ağaç tır.

İlk ba kış ta çı na rı an dı rır. Yaş lan dık ça, ka bu ğu ko yu la şır ve de rin çat-

lak lı bir gö rü nüm alır. Dal la ra uzun sap lar la bağ la nan yap rak la rı ge-

nel lik le beş lop lu dur. Göv de ka bu ğu nun ya ra lan ma sı so nu cu el de

edi len sığ la ya ğı özel lik le par füm sa na yin de kul la nı lan önem li bir

ham mad dedir.

Gövde

Yaprak (İlkbahar)

Yaprak (Sonbahar)

Meyve

SIĞLA'NIN ALANSAL DAĞILIMI

Normal

(Ha)

Bozuk

(Ha)

TOPLAM

(Ha)

465,0 33,5 498,5

64

ÇINARPlatanus orientalis L. (Platanaceae)

Ül ke mi zin he men he men bü tün or man mın tı ka la rın da ki de re iç le-

rin de, ne hir ya tak la rın da do ğal ola rak bu lun du ğu gi bi şe hir ler de yol

ke nar la rın da, park ve bah çe ler de süs bit ki si ola rak rast la nır.

20-30 m ye ka dar boy la na bi len, 5-6 m çap ya pan, yüz ler ce yıl ya şa-

yan ulu ağaç lar dır. Ser best bü yü dü ğü za man kı sa göv de, ka lın dal ve

ge niş te pe ya par. Göv de ve dal lar açık gri ve ya ye şi lim si gri renk te-

dir. Yaş lı göv de le rin ka buk la rı kü çük lev ha lar ha lin de kal kar ve ya vaş

dö kü lür. İnsan eline benzeyen iri yap rak la rı ve kü rem si top lu luk lar

oluş tu ran meyveleri var dır.

Kent le ri miz de rast la nan Pla ta nus oc ci den ta lis (Ba tı Çı na rı)’nın ana-

yurdu Kuzey Amerika, Pla ta nus x ace ri fo lia’nın (Ak ça ağaç Yap rak lı

Çı nar) ana yur du ise Av ru pa’dır.

Kap la ma, mo bil ya, am ba laj, ku ru mad de fı çı la rı ve mut fak alet le ri ya-

pı mın da kul la nı lır.

Gövde

Yaprak

Kozalak

ÇINAR'IN ALANSAL DAĞILIMI

Normal

(Ha)

Bozuk

(Ha)

TOPLAM

(Ha)

688,0 3,5 691,5

65

HUŞBetula sp. L. (Betulaceae)

Ül ke miz de do ğal ola rak ye ti şen tür le ri;

Be tu la pen du la Roth. (Siğilli Huş)

Be tu la pu bes cens Ehrh. (Tüy lü Huş)

Be tu la med wedi e wii Reg. (Kı zı la ğaç Yap rak lı Huş)

Be tu la recurvata

Be tu la browicziana

Doğu, Ku zey, Ku zey do ğu Ana do lu’da ya yı lır. Kı zı lağcç yap rak lı Huş

ise lo kal bir ya yı lış gös te re rek ça lı ve ağaç çık ha lin de Ço ruh do lay la-

rın da ve Ha ti la va di sin de bu lu nur. Yük sek ke sim ler de tek ba şı na ve ya

baş ka ağaç lar la ka rı şık ola rak bu lu nan huş lar 15-20 m’ye ka dar boy-

la na bi len çe şit li tür le re sa hiptir. So ğu ğa da ya nık lı olup, Türkiye’de

ılıman iklimlerden tabi olarak kaçınır.

Göv de le ri nin kar be ya zı in ce ka bu ğu en ka rak te ris tik özel li ği dir. Za-

man la ya tay yön de ge niş bant lar ha lin de kav lar, dö kü lür. Bu nun ye-

ri ni si yah ve sert bir ka buk alır.

Işık ih ti ya cı faz la dır. Nem li ve se rin yer ler de ye ti şir. Hız lı bü yür. Fa kir

kum ve ya kum lu top rak la rın ağaç lan dı rıl ma sı na el ve riş li bit ki ler dir.

Eko lo jik is tek le ri yük sek ol ma yan huş lar çok es ki za man lar dan be ri

kül tü re alın mış kıy met li bir park bit ki si dir.

Mo bil ya, kap la ma, kontrp lak, alet sap la rı, ta rım ve mü zik alet le ri ya-

pı mın da kul lanılır.

Gövde

Meyve

Yaprak

HUŞ'UN ALANSAL DAĞILIMI

Normal

(Ha)

Bozuk

(Ha)

TOPLAM

(Ha)

0,0 161,0 161,0

66

AKÇAAĞAÇ, SIĞLA, ÇINAR VE HUŞ YAYILIŞ HARİTASI

66

67

CKapaklı - ANKARA

68

OR MAN ZA RAR LI LA RIOrmanlık alanlarımıza arız olan en önemli böcek türlerinin yayılış haritaları

yapılanlar aşağıda belirtilmiştir.

Çamkese BöceğiThaumetopoea pityocampa (Schiff.)

Dev Ka buk Bö ce ğiDend roc to nus mi cans (Kugel.)

Se kiz Diş li Büyük La din Ka buk Bö ce ğiIps typog rap hus (L.)

Bü yük Or man Bah çı va nıTomicus pi ni per da (L.)

Kü çük O rman Bah çı va nıTomicus mi nor (Htg.)

Al tın Kıçlı Ke le bekEup roc tis chrysorr ho ea (L.)

Sün ger Örü cü süLymant ria dis par (L.)

Bü yük Gök nar Ka buk bö ce ğiPit yok te ines cur vi dens (Germ.)

Kü çük Gök nar Ka buk Bö ce ğiCrypha lus pi ce ae (Ratz.)

Akdeniz Çam Kabuk BöceğiOrthotomicus erosus (Woll.)

Çam Sürgün BükücüsüRhyacionia buoliana (Den. And Schiff.)

Onikidişli Çam Kabuk BöceğiIps sexdentatus (Börner.)

Kırmızımtırak Sarı Çalı Antenli YaprakarısıNe odip ri on ser ti fer (Ge off.)

Çalı Antenli Çam Yaprak ArısıDip ri on pi ni (L.)

Sedir Yaprak Kelebeği Ac le ris un du la na (Wlsghm.)

Sedir Kozalak KelebeğiBar ba ra os ma na (Obr.)

69

ÇAMKESE BÖCEĞİ YAYILIŞ HARİTASI

70

BİYOLOJİK MÜCADELE YIRTICI ÜRETİM LABORATUVARLARI

Ormanlarımızda zarar yapan böceklerle biyolojik mücadele kapsamında;

Orman Fakülteleri ve Ormancılık Araştırma Enstitü Müdürlükleri ile ortak

çalışmalar yapılmaktadır.

Ladin ormanlarında zarar yapan Dendroctanus micans (L.) zararlısına

karşı ülkemizde ilk defa, 1985 yılında Rhizophagus grandis (Gyll.)

laboratuvarlarda üretilmeye başlanmış olup, halen 6 laboratuvarda üretim

devam etmektedir.

Ormanlarımızda en fazla yayılış gösteren Çam keseböceği (Thaumetopea

pityocampa (Schiff.)) zararlısına karşı kurumumuzca 2004 yılında dünyada

ilk defa bu zararlının yırtıcılarından Calosoma sycophanta (L.)’nın üretim

çalışmalarına başlanarak halen 36 adet laboratuvarımızda üretim

yapılmaktadır.

Kabukböcekleri ile mücadele kapsamında; Dünyada ilk defa 2006 yılında

Thanasimus formicarius (L.), 2007 yılında ise Rhizophagus depressus (F.)

yırtıcılarının üretimine başlanarak halen 11 adet laboratuvarda üretim

yapılmaktadır.

Biyolojik Mücadele kapsamında; 23 Orman Bölge Müdürlüğünde kurulu

bulunan 53 adet laboratuvarda 1985-2012 yılları arasında 11.000.000 adet

yırtıcı üretilerek, 715.000 Ha. ormanlık alana bırakılmıştır.

Kurumumuzca gerek iklim değişikliği gerekse atmosferik kirlilik sonucu

oluşan orman hastalıkları ile mücadelede biyolojik mücadele çalışmaları

önceliğimiz olmaktadır.

Calasoma sycophanta (L.) Thanasimius formicarius (L.)

Rhizophagos depressus (F.) Rhizophagus grandis (Gyll.)

71

YIRTICI ÜRETİM LABORATUVARLARI HARİTASI

72

ORMAN EKOSİSTEMLERİNİN İZLENMESİ PROGRAMI

“Ormanlar Üzerine Hava Kirliliğinin Etkilerinin İzlenmesi ve Değerlendirilmesi

Uluslararası İşbirliği Programı (ICP Forests)” tarafından orman ekosistemlerinin

izlenmesi çalışmaları 1985 yılından bu yana devam ettirilmektedir. Günümüz

itibariyle Türkiye dahil 41ülkede izleme yapılmaktadır.

Türkiye’de hava kirliliğinin ormanlar üzerine olan etkilerinin izlenmesi

çalışmaları Hollanda ile birlikte hazırlanan proje doğrultusunda 2006 yılında

başlatılmış olup 2008 yılından itibaren ülke genelindeki ormanlarda kurulan

gözlem alanlarında Seviye I ve Seviye II Programları şeklinde yürütülmektedir.

Bu amaçla;

Seviye I programında; 16x16 Km aralık mesafeli olarak ormanlık alanlarda

kurulan 602 adet gözlem alanında; Taç Durumu ve Hasar Etmenleri Görsel

Değerlendirmesi yapılmakta, elde edilen veriler her yıl raporlanmakta ve

ormanlarımızın hava kirliliğinden etkilenme durumları ortaya konulmaktadır.

Ayrıca ağaç büyümesi ve hazılatı, toprak örneklemesi ve analizi, biyolojik

çeşitlilik çalışmalarına 2013 yılında başlanılacaktır.

Seviye II programında, 100 m x100 m ölçülerinde1 Hektar büyüklükte 50 adet

olarak planlanan gözlem alanlarından 12 adedinde kurulumlar yapılmış olup

2015 yılına kadar 50 adet gözlem alanına ulaşılması hedeflenmektedir. Bu

gözlem alanlarında Taç durumu ve hasar etmenleri görsel değerlendirmesi,

Biyolojik çeşitlilik, Fenolojik Gözlemler, Ağaç büyümesi ve hasılatı, Ozon zararı

değerlendirmesi, Meteorolojik ölçmeler, Toprak Örneklemesi ve Analizi, Toprak

Suyu Örneklemesi ve Analizi, İbre ve Yaprak Örneklemesi ve Analizi, Döküntü

Örneklemesi ve Analizi, Çökelme Örneklemesi ve Analizi, Hava Kalitesinin

İzlenmesi çalışmalarına bazı konularda başlanılmış olup, 2013 yılından itibaren

ise tüm konularda uygulama yapılması planlanmıştır.

SOY

OE

BiyolojikEtmenler

AbiyotikEtmenler

Restorasyon

Rehabilitasyon

EkolojikFonksiyon

EkonomikFonksiyon

SayısalFonksiyon

EkolojikFonksiyon

EkonomikFonksiyon

SayısalFonksiyon

y

Veri Parametreler Biyotik ve Abiyotik Etmenlere Dayalı Göstergeler

SOY Kriterleri

Sağlık ve Hayatiyet

Kaynak Potansiyeli

Küresel Karbon Döngüsü

Biyolojik Çeşitlilik

Üretim

Koruma

SosyoEkonomik

Seviye I Gözlem Alanlarında

Yıllar İtibariyle İbre-Yaprak Kayıp Oranları (%)

2007 2009 20112008 2010 2012

25

15

5

20

10

0

15

20,219,3

22,320,6

17,8

73

2012 SEVİYE 1 KURULUM HARİTASI

74

YANGIN GÖZETLEME KULELERİ VE SU KAYNAKLARI HARİTASI

75

ORMAN İŞLETME MÜDÜRLÜKLERİ İTİBARİYLE YANGIN RİSK HARİTASI

76

PALA MUT ME ŞE Sİ (Qu er cu s it ha bu ren sis Dec ne

subsp.mac ro le pis (Kotschy.) Hed ge and Yalt)

Tür ki ye’da ya yı lış gös te ren Fa ga ce ae fa mil ya sı nın bir cin si olan me şe-

le rin yak la şık 30 tü rü nün mey ve le ri bir ay rım ya pıl mak sı zın pa la mut

ola rak ad lan dı rıl mak ta dır. Bu nun la be ra ber eko no mik öne mi olan pa-

la mut la rın el de edil di ği tür ler Q cer ris L. (Türk me şe si), Qu er cu s it ha bu-

ren sis Dec ne subsp. mac ro le pis (kotschy.) Hed ge and Yalt (Pa la mut me-

şe si) ve Q. ro bur (Sap lı me şe)’dır. Ül ke miz de Ege Böl ge si, Mar ma ra ve

Trak ya ile İç Ana do lu Böl ge sin de ya yı lış gös ter mek te dir. De ri sa na yin de

toz ve ya hü la sa ha li ne ge ti ri len pa la mut ka deh ve tır nak la rı de ri le rin

ta bak lan ma sın da; teks til sa na yin de ipek li ku maş la rın si ya ha bo yan ma-

sın da ya rar la nıl mak ta dır. Tıb bi alan da ise özel lik le ço cuk is hal le ri ni ke si-

ci özel li ği ol ma sı ne de niy le şu rup la rın ima lin de kul la nıl mak ta dır.

MAH LEP (Ce ra sus ma ha lep (L.) Miller)

Halk ara sın da İd ris ola rak bi li nen Ro sa ce ae fa mil ya sı nın bir tü rü olan

mah lep 8-10m. En der ola rak 12 m.ye ka dar boy la na bi len kü çük ağaç

ve ya ağaç cık gö rü nü mün de dir. Ül ke miz de An ka ra, Di yar ba kır, Muğ la,

Kü tah ya, İs tan bul, Kars, Gü müş ha ne ci var la rın da ta bii ya yı lış gös te-

rir ler. Mah lep to hum la rın dan el de edi len yağ, önem li kim ya sal özel-

lik le ri se be biy le özel lik le bo ya ve ilaç sa na yi in de ge niş kul la nım ala nı

bul mak ta dır. Bu yağ, bo ya sa na yi in de su ya da ya nık lı ol ma sı se be biy le

ge mi bo ya la rı nın ima lin de ve koz me tik sa na yi in de ise ba zı koz me tik le-

rin in ce toz ha li ne ge ti ri le rek renk len di ril me sin de ge niş kul la nım ala nı

bul mak ta dır. Ay rı ca din len dirici ve ferah latıcı özel liğin den dolayı da ilaç

sanayiin de bazı tonik lerin, tab let lerin ve an tibiyotik lerin üretimin de

kul lanıl mak tadır.

CEN Sİ YAN (Gen ti ana lu tea L.)

Halk ara sın da Cen si yan ya da Kü şad ola rak bi li nen ve Gen ti alar için de

ül ke miz de en yay gın bu lu nan bir tür ol du ğu hal de uzun yıl lar dır ya pı-

lan ha ta lı ve aşı rı top la ma se be biy le nes li tü ken me ye yüz tut muş tu r. Ül-

ke miz de Bur sa (Ulu dağ), Kütahya, Es ki şe hir’in ku zey ke sim le rin de, İz mir

ve Si nop’ta ta bii ola rak ye tiş mek te dir. Top la ma 4-5 yıl lık bit ki nin son ba-

har ayl rın da kök le rin top rak tan çı ka rıl ma sı şek lin de ya pı lır. İyi bir ilaç

ham mad de si olan cen si yan kök le ri ha zım sız lı ğa kar şı ve iş tah aç ma sı

se be biy le iş tah şu rup la rının ima lin de, kan da ki kı mı zı ve be yaz kü re cik-

le rin mi ka rı nı art tır dı ğın dan do la yı, kan has ta lık la rı ilaç la rı nın ter ki bi ne

gir di ğin den kan ya pı cı şu rup la rın ima lin de kul lanıl mak tadır.

ÇAM FIS TI ĞI (Pi nus pi nea L.)

Pi ne ace ae fa mil ya sı nın en ge niş coğ ra fi ya yı lı şı nı ül ke miz de ya pan iki

iğ ne yap rak lı tü rün den bi ri olan fıs tık çam la rı düz gün göv de ya pı lı,

ge niş şem si ye gi bi te pe li ve ka lın ka buk lu ağaç lar dır. Çam fıs tık la rı nın

13-15 ya şa ulaş ma sın dan son ra ko za lak lar oluş ma ya aş lar, an cak 20-25

ya şın da ki ağaç lar dan ko za lak üre ti mi ya pı la bi lir. Ak de niz sa hil le rin de

ta bii ya yı lış gös te ren fıs tık çam la rı ül ke mi zin özel lik le Ba tı Ana do lu sa-

hil le rin de bu lun mak ta dır. Çam fıs tı ğı ola rak bi li nen to hum la rı nın ya nı-

sı ra sa na yi de pres le ne rek açık sa rı renk te ko ku suz ve lez zet li bir yağ el-

de edil me sin de de kul la nı lır. Bu yağ ye mek ya ğı ola rak kul la nıl dı ğı gi bi

sa bun ve ver nik ima la tın da da kul la nıl mak ta dır. Pres ar tı ğı ola rak çı kan

po sa dan ise şe ker ci lik te ba dem ez me si ima la tın da ve koz me tik le rin ya-

pı mın da fay dalanıl mak tadır.

MENEN GİÇ (Pis ta cia te re bint hus L.)

Ormanlık alanda maki formasyonunda yer alan bitkilerdir. Mahalli olarak

çöğre, çitlembik, sakız ağacı, yabani fıstık gibi isimlerle de anılmaktadır.

Ülkemizde Ege Bölgesinde İzmir’den başlayarak Akdeniz’de Antalya’ya

kadar uzanan bir hat üzerinde; Kuzey Anadolu’da Kızılırmak ve

Yeşilırmak vadilerinde; ayrıca Güneydoğu Anadolu’da alçak rakımlarda

yetiflmektedir. Ağaç şeklinde olanların gövdelerinden yara açılmak

suretiyle terebentin chi otica (sakız) elde edilir. Güzel kokulu olan bu

terebentin balgam söktürücü olarak kullanıldığı gibi birçok yakının

terkibinde kullanılır. Yapraklarda böcek tarafından meydana getir-

ilen mazılar ise kıymetli ipek kumaşların boyanmasında, şaraba renk

vermesinde ve tütsü maddesi olarak kullanılmaktadır.

İşletme Pazarlama Dairesi Başkanlığınca envanteri çıkarılan odun dışı orman ürünleri Orman Harita ve Fotogrametri Müdürlüğünce, Bölge Müdürlüğü ve İşletme Müdürlüğü bazında sayısal ortama

aktarılmış ve dağılım haritaları hazırlanmıştır.

ODUN DIŞI ORMAN ÜRÜNLERİ - 1

HAT Mİ (Alt ha ea off i ci na lis L.)

Mal va ce ae fa mil ya sı nın bir tü rü olan hat mi çok yıl lık ot su bir bir ki dir.

Ül ke miz de ta bii ol rak İs tan bul, Sam sun, Di yar ba kır, Hak ka ri, Muş, Van,

Er zin can, Muğ la do lay la rın da ye tiş mek te olup; Tıb bi amaç la kul la nı lan

kıl lı hat mi, Gü ney Ana do lu böl ge sin de ya yı lım gös ter mek te dir. Yap rak,

çi çek ve göv de si he men he men ay nı et ki ye sa hip olan bu bit ki özel lik le

in füz yon hal de çe şit li göğüs yumuşatıcılarının ve ök sürük şurup larının

bileşimin de yer al mak tadır.

77

ÖNEMLİ ODUN DIŞI ORMAN ÜRÜNLERİ DAĞILIM HARİTASI - 1

78

MEYAN KÖ KÜ (Glycyrrhi za glab ra L.)

Me yan kö kü Fa ba ce ae fa mil ya sın dan Glycyrrhi za glab ra L. Tü rü nün top-

rak al tı ku ru kök ve ri zom la rı dır. Bu ri zom ve kök ler ha fif tat lım sı lez zet te

olup or ta çağ dan bu ya na bi li nen bir bit ki dir. Ül ke miz de beş tü rü ye tiş-

mek te an cak bun lar dan sa de ce bir ta ne si nin tıb bi de ğe ri bu lun mamk-

ta dır. Ül ke miz de ki ya yı lı şı için ge nel bir ifa de ile Trak ya ve Mar ma ra

Böl ge si ile Ka ra de niz sa hil şe ri di ha riç Ana do lu’nun he men her ye rin de

alüv yo nal va di ta ban la rın da, or man açık lık la rın da, ma ki ve step alan-

la rın da bu lu nur. An cak Ka ra de niz böl ge si nin iç ke sim le ri, Or ta ve Do-

ğu Ana do lu’da mün fe rit ya yı lış gös ter mek te dir. Özel lik le ne hir ve de re

ke nar la rın da ki kum luk lar da ye ti şir. Me yan kök le ri ko la ima la tın da kat kı

mad de si ola rak, bi ra üre ti min de ise bi ra la ra kö pük ve ril me sin de kul la-

nı lır. İlaç sa na yin de, si ga ra üre ti min de, şe ker le me sa na yin de ve izo las-

yon mad de si ola rak kul la nım alan la rı da mev cut tur.

GEVEN (Ast ra ga lus L.)

Fa ba ce ae fa mil ya sı nın bir cin si olan Ast ra ga lus lar bir ve ya çok yıl lık, ge-

nel lik le odun su ya pı da ki bit ki ler dir. Kit re zam kı ve ren Ast ra ga lus tür le-

ri yak la şık oni ki adet olup bu tür ler Tür ki ye, İran, Kaf kas ya ve Af ga nis-

tan’ın dağ lık böl ge le rin de ye tiş mek te dir. Ül ke miz de kit re zam kı ve ren

Ast ra ga lus tür le ri ge nel lik le Do ğu ve İç Ana do lu step le ri nin 1300-3500

m. ra kım la rı ara sın da bu lun mak ta dır. Kit re ec za cı lık ta sa de ce sus pan si-

yon, tab let, pas til vs.nin ima lin de kul la nıl mak ta dır. Ay rı ca ka ğıt en düst-

ri sin de ya pış tı rı cı olarak yarar lanıl dığı gibi teks til en düst risin de de ap-

relemede ve kumaşa par lak lık veril mesin de yarar lanıl mak tadır.

LAVAN TA (La van du la L.)

Çok yıl lık ve yak la şık 1 m.’ye ka dar boy la na bi len bir bit ki dir. La mi ace-

ae fa mil ya sı nın bir cin si olan la van ta la rın dün ya üze rin de yak la şık 26

tü rü bu lun mak ta dır. Dün ya üze rin de yay gın ola rak bu lu nan la van ta nın

L.an gus ti fo lia ve L.sto ec has L. tür le ri, ül ke miz de ta bii ola rak Ak de niz ve

Ege böl ge si ile İs tan bul ci va rın da ya yı lış gös ter mek te dir.T ıb bi amaç-

la ta ze çi çek li dal uç la rı, par fü me ri ve koz me tik sa na yii için ise kıs men

ku ru tul muş çi çek ve yap rak la rı kul la nıl mak ta dır. İlaç sa na yi in de ba zı

pre pa rat la ra ko ku ver me de, mer ke zi si nir sis te mi ni dü zen le yi ci ilaç la rın

bi le şi min de yer al mak tadır. Par fümeri ve koz metik sanayiin de ise cilt

temiz leyici los yon, koku verici, ban yo sabunu ve köpük lerin yapımın da

kul lanıl mak tadır.

SAH LEP

Orc his, Ophy ris, Se ra pi as, Pla tant he ra, Dacty lor hi za vs. cins le ri ne ait tür-

le rin yum ru la rı na ve ri len ge nel ad dır. Tür ki ye’de ye tiş ti ği yer ler: Ço ğun-

luk la Ba tı, Gü ney ba tı, Gü ney ve Ku zey Ana do lu ol mak la be ra ber Ana-

do lu’nun bir çok ye rin de ye ti şir. Bi le şi min de ni şas ta, şe ker ler, mu sı laj ve

azot lu mad de ler var dır. Bil has sa ço cuk lar da is hal ke si ci, kuv vet ve ri ci

ve gı da ola rak kul la nı lır. Bar sak nez le sin de, so ğuk al gın lık la rın da ve ök-

sürüğe kar şı halk arasın da çok kul lanıl mak tadır.

IH LA MUR (Ti lia L.)

Dün ya üze rin de ku zey ya rı kü re nin ılı man ve subt ro pik böl ge le rin de

ya yı lan 30 ka dar tü rü olup, bun la rın en önem li le rin den olan ve ül ke-

miz de de ta bii ola rak ye ti şen 3 tür T. rub ra DC., T. plathyphyl los Scop.

ve T. tometosa Moench.dir. Ül ke miz de özel lik le Ku zey do ğu ve Ku zey

Ana do lu böl ge le rin de ye tiş ti ği gi bi Ba tı Ana do lu’da Ku şa da sı, Mar ma ra

Böl ge sin de Kaz Dağ la rı, Gü ney Ana do lu’da An tal ya do lay la rın da ya yı lış

gös ter mek te dir. Ka buk la rı (ip, ha sır vb. ima lin de), odu nu (kur şun ka-

lem, ter si mat tah ta sı, odun kö mü rü ima lin de), çi çek le ri (tıb bi amaç lı ve

koz me tik te) bit ki nin kul la nı lan bö lüm le ri dir. Ay rı ca ıh la mur ka bu ğun da

bu lu nan mad delerin yapış tırıcı özel liği olup saf ra kesesi ve karaciğer

has talık larına kar şı hazır lanan preparat ların ter kibine girer.

SUMAK (Rhus L.)

Anar car dia ce ae fa mil ya sı nın bir cin si olan su mak la rın yer yü zün de 150

ka dar tü rü bu lun mak ta dır. Bu tür ler den sa de ce iki ta ne si R.co ri ari a L.

(de ri ci su ma ğı) ve Co ti nus coggyg ria Scop. (bo ya cı su ma ğı) ül ke miz de

ye ti şip eko no mik de ğe ri olan tür ler dir. Bu iki tür özel lik le Ada na, An-

tal ya, Ay dın, Muğ la, İz mir, Bin göl, Di yar ba kır, Ça nak ka le, Gü müş ha ne,

An ka ra, Kü tah ya, Trab zon böl ge le rin de ta bii ola rak ye ti şir. Bo ya cı su-

ma ğı sa na yi de ku maş ve de ri le rin sa rı ren ge bo yan ma sın da de ğer len-

di ril mek te dir. Yap rak la rı nın an ti sep tik, is hal ve kan ke si ci özel lik le ri ile

ateş dü şü rü cü özel lik le rin den ya rar la nı la rak en füz yonu ilaç sanayiin de

kul lanıl mak tadır. Kaba toz haline getirilen mey veler gıda sanayiin de

baharat olarak değer len diril mek tedir.

ODUN DIŞI ORMAN ÜRÜNLERİ - 2

79

ÖNEMLİ ODUN DIŞI ORMAN ÜRÜNLERİ DAĞILIM HARİTASI - 2

80

BAL ORMANLARI

KANGAL DİKENİ (Onopordum bracteatum) BALLIBABA (Lamium album)

KUŞ İĞDESİ (Elaeagnus angustifolia) DEFNE (Laurus nobilis)

Monokültür tarımın artması ve pestisitlerin yaygın olarak kullanılması da bal arılarının

yararlandığı nektar kaynaklarını azaltmıştır. Bu durum, daha yoğun gezginci arıcılığın

yapılmasına neden olmuştur. Ancak, son yıllarda orman zararlıları ile mücadele biyolojik

yolla yapılmaya başlanmış, ormanlık alanlardaki bal arılarının nektar kaynaklarının

kimyasal atıklardan ari olduğu ve buralardan elde edilen balların gıda güvenliği

açısından daha sağlıklı olduğunu ortaya çıkarmaktadır. Bu durumda, bal ormanlarının

kurulmasının maksadı daha iyi anlaşılmaktadır.

Bu bağlamda; Ülkemizdeki toplam bal üretim miktarını ve kovan başına bal üretim

miktarını artırmak ve arıcılık sektörünü desteklemek amacıyla şuana kadar 10.454,5

hektar alanda 127 adet bal ormanı kurulmuş olup, halen bal ormanı oluşturma

çalışmaları önemle devam etmektedir.

81

BAL ORMANLARI HARİTASI

82

MESİRE YERLERİ - Şehir (Kent) Ormanları ve Orman İçi Dinlenme Yerleri

Dünyada orman kaynaklarının giderek azalması sonucunda, son yıllarda yaşanılmakta olan küresel ısınma

ve iklim değişikliği, çölleşme ve kuraklık, su kaynaklarının giderek azalması gibi insan hayatı açısından

son derece önem taşıyan sorunların ortaya çıkması toplumların ormanlara bakışını ve ormanlardan

beklentilerini çeşitlendirmiş ve değiştirmiştir.

Günümüzde ormanlar, sadece odun hammaddesi sağlayan bir kaynak olarak görülmekten ziyade, küresel

boyutları olan doğal kaynaklar olarak görülmekte ve odun dışında diğer ürün ve hizmetleri de barındıran

bir ekosistem olarak algılanmaktadır.

Hızlı nüfus artışı ve sanayileşme ile birlikte, kentleşme, eğitim, bilinç ve gelir düzeyinin artması sonucunda,

son yıllarda toplumun ormanların rekreasyon, turizm, piknik, avcılık, balıkçılık, eğitim, araştırma gibi sosyal

ve kültürel hizmetleri ile ilgili talep ve beklentilerinde ve orman kaynaklarından faydalanmada, bu işlevlerin

nispi önem ve önceliklerinde düzenli ve önemli bir artış görülmektedir.

Rekreasyon alanlarının hizmete açılması, toplumun çeşitli katmanlarının ormanların korunmasına duyarlı

hale getirilmesine, ormana verilecek önemin, bilincin ve orman sevgisinin artırılmasına önemli katkılar

sağlayacaktır. Bu kapsamda, toplumun çeşitli katmanlarının ormanların korunmasına duyarlı hale getirilmesi

ile ormana verilecek önemin, bilincin ve orman sevgisinin artırılması için halkın spor, ekoturizm, piknik,

dinlenme ve eğlenme ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik büyük yerleşim yerleri civarında ormanların bir

kısmının rekreasyon alanı olarak ayrılması ve planlanması hedeflenmektedir.

Ormanların sosyal, kültürel, bilimsel, sportif ve estetik hizmetlerinden halkın

daha fazla yararlanmasını sağlamak amacıyla Orman Genel Müdürlüğü

tarafından Mesire Yerleri (Kent Ormanları ve Orman İçi Dinlenme Yerleri)

kurulmaktadır.

2003 yılında başlayan ve kent içi veya bitişiğinde yaşayan insanların doğa ile

baş başa kalmalarını sağlayabilmek amacıyla oluşturulan kent ormanları kurma

çalışmaları kapsamında bugüne kadar 71 il merkezi ve büyük ilçeler olmak

üzere toplam 122 adet kent ormanı kurulmuştur.

Orman Genel Müdürlüğü tarafından halen işletilmekte olan 1.296 adet

mesire yeri bulunmakta ve bunların tamamında günübirlik kullanım imkanı

sağlanmaktadır.

645 sayılı KHK ile Orman ve Su İşleri Bakanlığının kurulması sonucunda Doğa

Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğüne ait 154 adet Mesire Yeri Genel

Müdürlüğümüze devredilmiştir. DKMPGM’ den devralınan 154 adet mesire yeri

ile birlikte Orman Genel Müdürlüğünce kurulan ve işletilen mesire yeri sayısı

toplamda 1.450 adet olmuştur.

SOLAKLI ORMAN İÇİ DİNLENME YERİ / TRABZONKAYMAKDONDURAN ORMAN İÇİ DİNLENME YERİ / İSTANBULDİYARBAKIR KENT ORMANI

83

MESİRE YERLERİ HARİTASI

84

GENÇ MEŞCERELER BAKIM SEFERBERLİĞİ

GENÇ MEŞCERE BAKIMI UYGULAMALARI

21.6 milyon hektar alanı kaplayan ormanlarımızın, 4.5 milyon hektarı genç meşcerelerden

oluşmaktadır. Genç meşcereler en dinamik gelişme çağında olup, 3-5 yıllık dönemler halin-

de meşcere bakımlarına konu edilmesi gerekmektedir. Bu bakımlarla, meşcere orta çapını

ve meşcere orta boyunu artırmak sureti ile geleceğin değerli, sağlıklı, verimli ormanlarının

kurulması amaçlanmaktadır.

Geçmiş beş yıllık dönemde (2007-2011); bugüne kadar 2.4 milyon hektar genç meşcere ala-

nına müdahale edilmiştir. Ormanların ihtiyaç duyduğu bakım çalışmalarının biran önce baş-

latılıp bitirilmesi ve lif-yonga sektörünün odun hammadde ihtiyacının karşılana bilmesi için,

bir plan dahilinde, Orman Genel Müdürlüğünce 2012-2016 yıllarını kapsayan “Genç Meşcere

Bakım Seferberliği Eylem Planı” hazırlanmıştır.

Bu Eylem Planı ile; 4.2 milyon hektarda çalışma yapılması planlanmış olup, geçmiş beş yıllık

döneme göre 2 milyon hektar daha fazla alan bakım görmüş olacaktır. 2012 yılından itibaren

uygulanacak “Genç Meşcere Seferberlik Eylem Planı” kapsamında, verimli ormanlarımızın yak-

laşık %38’ine tekabül eden genç ormanlara, bir plan dahilin de müdahale edilmiş olacaktır.

Zaman geçirilmeden yapılacak bakımlar ile; ormanlarımız dış etkilere dayanıklı ve yangınlara

karşı dirençli hale getirilecek, gelecekte daha kaliteli ürün elde edilecek, ayrıca su rejiminin

düzenlenmesine ve su üretim artışına katkı sağlayacaktır.

Lif-yonga sektörü ülkemizde gelişen bir sektör olup; hammadde ihtiyacını büyük oranda yerli

üretimden karşılamakla beraber, bir kısmını da ithalat yoluyla tedarik etmektedir. Elde edile-

cek ürünün yerli sanayi tarafından değerlendirilmesi durumunda, kısmen odun ithalatı azala-

cak ve döviz tasarrufuna katkı sağlanacaktır.

Ayrıca bu çalışma ile; orman köylüsü işlendirilecek olup, bunun yansıra serbest çalışan orman

mühendisleri geçici olarak istihdam edilerek, mesleğinin daha başında olan genç mühendis-

lerimiz teşkilatımızla buluşturulacaktır.

Geçmiş beş yıllık dönemde (2007-2011) yıllarında 2.4 milyon hektar alanda çalışılmışken, bu seferberlik kap-

samında (2012-2016) yılları içerisinde yaklaşık 4.2 milyon hektara müdahele edilmesi planlanmaktadır. Bu

eylem planı ile fazladan yaklaşık 2 milyon hektar genç meşcere bakım görmüş olacaktır.

MÜDAHALE ÖNCESİ MÜDAHALE SONRASI

miz teşkilatımızla buluşturulacaktır.

AYNI YAŞLI BAKIM

GÖRMEMİŞ KIZILÇAM KESİTİ

AYNI YAŞLI BAKIM

GÖRMÜŞ KIZILÇAM KESİTİ

GEN

Ç M

EŞCERELER BAKIM SEFERBERLİĞ

İ

(2012-2016)

GENÇ MEŞCERE BAKIMLARI (Ha)

85

GENÇ MEŞCERELER DAĞILIM HARİTASI

86

YÜRÜTÜLEN EYLEM PLANLARI VE PROJELER

GENÇ MEŞCERELER

BAKIM SEFERBERLİĞİ EYLEM PLANI

2012-2016

SEDİR ORMANLARININ

REHABİLİTASYONU EYLEM PLANI

2005-2014

YANAN ALANLARIN REHABİLİTASYONU

VE YANGINA DİRENÇLİ

ORMANLAR TESİSİ PROJESİ

BALTALIKLARININ KORUYA

DÖNÜŞTÜRÜLMESİ EYLEM PLANI

2006-2015

MEŞE ORMANLARININ

REHABİLİTASYONU EYLEM PLANI

2006-2015

BOZUK MEŞE ALANLARININ

REHABİLİTASYONU EYLEM PLANI

2005-2014

ARDIÇ ORMANLARININ

REHABİLİTASYONU EYLEM PLANI

2006-2015

KEÇİBOYNUZU (HARNUP)

EYLEM PLANI

2007-2015

87

YANAN ALANLARIN REHABİLİTASYONU VE YANGINA DİRENÇLİ ORMANLAR KURMA ÇALIŞMALARI

YARDOP NEDİR ?

Akdeniz coğrafyası ve iklim kuşağında yer

alan ormanlarımız, özellikle yaz aylarında

yoğun bir yangın tehdidi altında bulunmak-

tadır. Yanan alan miktarının azaltılmasının

yolu fiziki ve sosyal tedbirlerinin yanısıra ya-

nıcı madde miktarını azaltma ile ilgilidir. Bu

nedenle orman yangınlarının büyük alanlara

yayılmasını önleyici tedbirlerin alınmasına ih-

tiyaç duyulmuştur.

Akdeniz, Ege ve Marmara bölgesi kıyılarını takip eden sahil şeridinde, yer

yer 160 km. iç kısımlara giren yaklaşık 12 milyon hektar orman alanımız,

orman yangınlarına karşı hassastır. Bu da genel orman alanımızın yaklaşık

%57‘ sini oluşturmaktadır. Bu ormanların, altı ayı geçen uzun yaz kuraklık-

ları, düşük nispi nem, kurutucu rüzgârlar, olumsuz arazi şartları ve yangına

hassas türlerden oluşması yangınlarına karşı hassasiyetini arttırmaktadır.

Bu ormanlarda, yangınlara karşı direnci arttırmak için, yanıcı madde mik-

tarını azaltmaya yönelik meşcere bakımları yapılmalı, ısı enerjisini dü-

şürmeye yönelik yangın zayıflatma alanları oluşturulmalı, aktif biyolojik

faaliyet gösteren şerit, yol ve hatlar (yeşil doku) tesis edilmeli, yangına di-

renç gösteren karışık ormanlar (servi, dişbudak, harnup, çınar, sığla, meşe,

fıstık çamı, vb.) kurulmalıdır.

YARDOP ile; Mevcut karayo-

lu, köy yolu, yerleşim ve tarım

alanlarının orman ile olan sı-

nırlarında, orman yolu, yangın

emniyet yolları ile yangın em-

niyet yol ve şeritlerinden de

faydalanılarak, her iki tarafında

yeşil yangın durdurma zonları

tesis edilmektedir. Ayrıca yanı-

cı madde miktarını azaltacak

olan zayıflatma alanları, tesis

içi yangın engelleri hazırlan-

makta, aralarda kalan tüm

ormanlarında bu proje kapsa-

mında bakımları yapılmakta-

dır.

Yol Kenarı

Bakımı

Dere Vejetasyonu

Bakımları

Genç Meşcere

BakımlarıYDZ Tesisi

YDZ, Tesis İçi Engeller, Meşçere Bakımı, Dere Vejetasyonu Bakımı Uygulanmış YARDOP Proje Sahası.Yol kenarlarına zakkumlarla oluşturulmuş Yangına Dirençli Bant.

Yangına dirençli türlerle, yeni tesis edilmiş Yangın Durdurma Zonu (YDZ).

88

YANGINA DİRENÇLİ ORMANLARIN

TESİS EDİLECEĞİ ALANLAR

Yangına hassas Devlet ormanlarının, dirençli hale getirilmesi işlemleri:

a) Yanan ormanlık alanlarda,

b) Yangına hassas olup, dirençli hale getirilecek ormanlık alanlarda, uygulanmaktadır.

Yanan ormanların yeniden tesisi veya yangına hassas ormanların, yangına daha

dirençli hale getirilmesi çalışmalarında doğaya uygun, ekonomik, ekolojik ve sosyal

fonksiyonları da gözeten, silvikültürel çalışmaların bütününü kapsayacak YARDOP

(Yanan Alanların Rehabilitasyonu ve yangına dirençli ormanlar tesis projesi) fikri

doğmuştur.

Bu ihtiyaca binaen, 2010 yılında yürürlüğe giren 6665 sayılı Yanan Alanların

Rehabilitasyonu ve Yangına Dirençli Ormanlar Tesisi Projesi (YARDOP) Çalışma Esasları

ve 2012 yılında yürürlüğe giren 6859 sayılı YARDOP Orman Yangınlarıyla Mücadele İş

ve İşlemlerine Ait Çalışma Esasları tamimleri ile çalışmalar yürütülmektedir Akdeniz, Ege ve Marmara bölge kıyılarını takip eden sahil şeridinde, yer yer 160 km iç kısımlara

giren 12 milyon ha (Ülke Ormanlarının %57’si) yangına karşı hassas ormanlarımız için YARDOP

(Yanan Alanların Rehabilitasyonu ve Yangına Dirençli Ormanlar Tesisi Projesi) projeleri 2008

yılından başlayarak faaliyete geçirilmiştir. Şu ana kadar 212.435 hektar alan için proje yapılmış

olup, 141.688 hektar alanda çalışma yapılmıştır. Ana hedef, tüm yangına hassas ormanlarımızın,

yangına daha dirençli hale getirilmesidir.

YARDOP ÇALIŞMALARI GRAFİĞİ (2008-2012)

Orman alanları ile, ziraat alanlarını ayıran yeni tesis edilmiş Yangın Durdurma Zonu (ZOAT).

89

YARDOP ÇALIŞMASI YAPILAN ŞEFLİKLER HARİTASI

9090

TOHUM ÜRETİMİ

AĞAÇ ISLAHI VE TOHUM ÜRETİMİ

Biyolojik çeşitliliği arttırmak, genetik kirliliği azaltmak,

kalite ve kantite bakımından en yüksek artımı ve yetiş-

me muhitine en iyi uyumu sağlayan ormanlar kurmak

için uygun orijinli, verim yetenekleri önceden bilinen ve

iyi vasıflı tohumlardan elde edilen fidanları kullanmak

prensibiyle, fidan üretimi için gerekli tohumlar, tohum

meşçereleri, tohum bahçeleri ve gen koruma ormanı gibi

seçilmiş ve nitelikli genetik kaynaklardan büyük bir has-

sasiyetle temin edilmektedir.

Ülkemizde 9 ağaç türünden 179 adet, 1.277,85 hektar

tohum bahçesi, 28 ağaç türünden 349 adet, 46.358,39

hektar tohum meşçeresi, 35 ağaç türünden 238 adet,

35.018,39 hektar gen koruma ormanı ve 4 ağaç türünden

toplam 13 adet 30,3 hektar klon parkı bulunmaktadır.

Ayrıca biyolojik çeşitliliğin devam ettirilmesi için ende-

mik türlerimiz ile yabanıl türlerden tohum bahçeleri kur-

mak için çalışmalarımız devam etmektedir.TOHUM STOK MERKEZLERİ

1 OSMANİYE

2 AMASYA

3 ANKARA

4 ANTALYA

5 BALIKESİR-Dursunbey

6 BOLU

7 BURSA

8 DENİZLİ

9 ELAZIĞ

10 ERZURUM

11 ESKİŞEHİR

12 HATAY-Serinyol

13 ISPARTA-Eğirdir

14 İSTANBUL-Bahçeköy

15 İZMİR-Torbalı

16 KONYA-Ereğli

17 MUĞLA-Gökova

18 ORDU

19 SAKARYA-Hendek

20 TRABZON-Of

21 ZONGULDAK-Gökçebey 2012 yılında 900 ton tohum üretimi programına karşılık 982 ton tohum üretilmiştir.

2013 yılı programımız ise 597 ton tohum üretmektir.

91

Genel Müdürlüğümüz çalışmalarında ihtiyaç duyulan fidanlar, diğer

kurum kuruluş ve sivil topluk örgütlerince yapılacak çalışmalarda

ihtiyaç duyulan fidanlar ile vatandaşlarımızın ihtiyaç duyduğu fi-

danlar orman fidanlıklarımızda üretilmektedir.

Türkiye’de ilk kitlesel fidan üretimi 1925 yılında başlamıştır.

Fidanlıklarımızda, asli ve doğal türlerimizle birlikte 500 değişik tü-

rün üstünde fidan üretimi yapılmaktadır.

Üretilen fidan miktarı 2000 yılında 126 milyon adet iken, 2012 yılın-

da 380 milyon adet fidan üretimi programına karşılık, yıl sonu iti-

bariyle 471 milyon adeti üretim, 229 milyon adeti ise tohum ekimi

olmak üzere toplam 700 milyon adet fidan üretilmiştir.

2013 yılında ise tohum ekimleriyle beraber yaklaşık 400 milyon

adet fidan üretilmesi planlanmaktadır.

8 ilde 35.260 m2 kapalı alana sahip, 25 milyon adet/yıl kapasiteli

toplam 43 adet modern sera fidan üretiminde kullanılmaktadır.

Son dönemde endemik türlerimiz, yabanıl türlerimiz ile gelir geti-

rici tür fidanların üretimine ağırlık verilmektedir. Böylelikle hem bi-

yolojik çeşitliliğin devam ettirilmesi, hem de gelir getiren türler ile

vatandaşımıza ekonomik destek sağlanmaktadır.

FİDAN ÜRETİMİ

92

FİDANLIK TESİS ÇALIŞMALARI

Fidan üretimi, 507 milyon adet/yıl kapasiteli, 3.370 hektar alanda kurulmuş olan 126 adet

orman fidanlığında yapılmakta olup, ihtiyaç halinde yeni fidanlık kuruluşu yapılmaktadır.

Fidanlık alanları belirlenirken toprak, su, ulaşım, mülkiyet vb. şartlar dikkate alınarak optimal

şartları taşıyan alanlar belirlenmiş ve fidanlık kuruluşları yapılmıştır. Fidan üretimi konusun-

daki hedeflerin gerçekleştirilmesinde, mevcut fidanlık alanlarının ve tesislerinin muhafaza

edilmesi oldukça önemlidir. Çünkü her zaman uygun şartları taşıyan alternatif fidanlık alanı

bulunamamaktadır.

Son dönemde ağaçlandırma çalışmaları oldukça önem kazanmış olup, buna paralel olarak

da kamuoyunun fidan konusundaki hassasiyeti de ciddi şekilde artmıştır. Bundan dolayı fi-

danlıklarımızdaki üretim miktarının ve standartlarının arttırılması yönünde çalışmalar yapıl-

maktadır.

Genel Müdürlüğümüzce Özel Sektör Fidancılığının

Geliştirilmesine Önem Verilmektedir…

Park bahçe ve peyzaj düzenlemelerinde kullanılan fidan üretiminde dünya pazarlarına açıl-

mak için özel sektör fidancılığı Genel Müdürlüğümüzce uzun vadeli ve düşük faizli kredi

verilerek desteklenmektedir. 2012 yılı itibariyle 23 milyon adet/yıl kapasiteli, 207,77 hektar

alanda 146 adet özel orman projesi onaylanmış olup, 12.87.853 TL. Kredi desteği sağlanmış-

tır.

2009 yılından beri “Satın Alım Garantili Sözleşmeli Fidan Üretimi” gerçekleştirilmektedir. Bu

yolla ihtiyaç duyulan tüplü kaplı fidanların bir kısmı vatandaşlarımıza dikileceği sahaya en

yakın noktada ürettirilmekte olup aynı zamanda da meslek edindirilerek istihdam sağlan-

maktadır.

Alım Garantili Sözleşmeli Fidan Üretimi” kapsamında yılda ortalama 12 milyon adet fidan

ürettirilmekte olup, 2012 yılında ise 16 milyon adet fidan ürettirilmiştir.

FİBİS

Orman fidanlıklarında birlikteliğin sağlanması ve teknolojik gelişmelerden yararlanılabilmesi ama-

cıyla, 2008 yılından itibaren, tohum ve fidan üretim ile tahsisi gibi tüm iş ve işlemler “Fidanlık Bilgi

ve İzleme Sistemi” üzerinden yapılmaktadır.

FİDAN DAĞITIMI

Halkımıza fidan dikme

alışkanlığının kazandı-

rılması ve bunun ha-

yatın bir parçası haline

getirilmesi amacıyla,

“Milli Ağaçlandırma ve

Erozyon Kontrolu Se-

ferberliği” kapsamın-

da, Genel Müdürlüğü-

müzce kamu kurum

ve kuruluşları, askeri

birlikler, eğitim ku-

rumları ve sivil toplum

kuruluşlarına bedelsiz

fidan dağıtımı yapıl-

maktadır.

93

ORMAN FİDANLIK MÜDÜRLÜKLERİ, ŞEFLİKLERİ VE ÇALIŞMA ALANLARI HARİTASI

94

ORMANLARIN GELİŞTİRİLMESİ VE GENİŞLETİLMESİNE YÖNELİK YAPILAN ÇALIŞMALAR(Ağaçlandırma, Erozyon Kontrolü ve Rehabilitasyon (İyileştirme-Islah) Çalışmaları)

AĞAÇLANDIRMAEROZYON

KONTROLÜREHABİLİTASYON MERA ISLAHI

ÖZEL AĞAÇLANDIRMA

SUNİ GENÇLEŞTİRME

ENERJİ ORMANI TESİSİ

TOPLAM

1946-2011 1962-2011 1998-2011 1962-2011 1986-2011 1973-2011 1978-2005 (HEKTAR)

2.121.865 938.432 2.144.964 142.199 116.638 789.633 622.878 6.876.611

0

50.000

100.000

150.000

200.000

250.000

300.000

350.000

400.000

ADANA

ADAPAZARI

AMASYA

ANKARA

ANTALYA

ARTVİN

BALIKESİR

BOLU

BURSA

DENİZLİ

ELAZIĞ

ERZURUM

ESKİŞEHİR

GİRESUN

ISPARTA

İSTANBUL

İZMİR

K.MARAŞ

KASTAM

ONU

KAYSERİ

KONYA

KÜTAHYA

MERSİN

MUĞLA

ŞANLIUR

FA

TRABZON

ZONGULDAK

236.227

89.426

324.457

316.824

136.236

73.646

349.064

114.482

162.915

203.120 219.100

208.365

203.120

134.392

207.662

209.989

268.166

238.760 252.735 267.699

244.914

154.459 17

8.654

231.250

188.260

75.613

82.313

Ha.

1946-2011 YILLARI ARASINDA ORMANLARIN GELİŞTİRİLMESİ VE GENİŞLETİLMESİNE YÖNELİK YAPILAN ÇALIŞMALAR

95

AĞAÇLANDIRMA HARİTASI

9696

ANTALYA (A.İnce)

97

YAYILIŞ ALANI

97

TÜRKİYE EROZYON RİSK HARİTASI

98

TOPRAK MUHAFAZA, MERA ISLAHI VE DAĞLIK ALAN YÖNETİMİ

TOPRAK MUHAFAZA ÇALIŞMALARI

Ülkemiz; iklimi, topografyası ve toprak şartları sebebiyle erozyona hassas bir ülkedir. Bu

sebeple 1969 yılından beri planlı ve programlı bir şekilde yürütülen “Toprak Muhafaza” fa-

aliyetleri sonucunda bugüne kadar Türkiye’nin değişik bölgelerinde başarılı uygulamalar

gerçekleştirmiş, çalışılan alanlarda erozyon önlenmiş, alınan önlemlerle sel ve taşkın oluşu-

mu durdurulmuştur.

Toprak muhafaza çalışmaları; yüzey erozyonunu önlemeye yönelik teraslama çalışmaları,

oyuntu erozyonunu önlemeye yönelik kuru duvar, canlı eşik ve tel kafes gibi tesisler yapı-

larak, rüzgar erozyonunu önleme çalışmaları ise hareket ederek yerleşim yerlerini ve tarım

alanlarını tehdit eden kumulların ağaçlandırılması şeklinde yapılmakta olup, Bakanlığımızın

ilgili birimlerince bugüne kadar yaklaşık 1.000.000 hektar alanda toprak muhafaza çalışması

yapılmıştır.

MERA ISLAH ÇALIŞMALARI

Ülkemizde geleneksel ve yoğun olarak yapılan hayvancılık sonucu verim gücünü yitiren

mera alanları, yanlış arazi sınıflaması sonucu yaylacılığın hızla artması ile mera alanlarının

yapılaşmaya açılması ve erozyon sebebiyle toprak kaybına uğramış; sonuç olarak da mera

alanlarımız daralmış verim gücünü yitirmiştir.

Mera ıslahı projeleri, iyi vasıflı meralarda otlatmayı kolaylaştırıcı yardımcı tesislerin yapımı,

vasfı bozulmuş meralarda ise toprak muhafaza çalışmaları şeklinde yapılmaktadır. Islah edil-

mesi gerekli vasfı bozulmuş meralarda ise erozyon kontrol çalışmaları şeklinde yapılmak-

tadır.

Mera ıslahı çalışmalarında yıllık bazda Cumhuriyet tarihinin en yüksek rakamlarına ulaşıl-

mıştır.

DAĞLIK ALAN YÖNETİMİ ÇALIŞMALARI

Dağlık alanlarda, sel ve çığ kontrolü çalışmaları yapılmaktadır. Sel havzalarının yukarı kısım-

larında yapılan çalışmalar ile yüzeysel akış önlenerek sel oluşumunun önüne geçilmektedir.

Ülkemizin sayılı turizm yerlerinden olan, Trabzon İli Çaykara İlçesi Uzungöl Beldesinde son

yıllarda hızla gelişen turizm faaliyetleri ulaşım yolu ağı ve yapılaşmada artışları beraberin-

de getirmiştir. Ortaya çıkan zorunlu değişimlerin olumsuz sonuçlarını ortadan kaldırmak ve

turizm tesisleri ile köy yerleşim yerini tehdit eden çığ tehdidini önlemek amacıyla; 2009 yı-

lında başlanan Uzungöl Beldesi Çığ Önleme ve Erozyon Kontrolu Projesi kapsamında 2012

yıl sonu itibarıyla toplam 515 Ha çığ kontrolü çalışması yapılmıştır.

Daha önceleri toprak muhafaza çalışmaları adı altında yapılan sel ve heyelan kontrol ça-

lışmaları, 2013 yılı itibarı ile ilk uygulaması Rize İli Balsu Mahallesinde demostratif olarak

gerçekleştirilecek olan proje ve benzeri proje uygulamaları ile devam edecektir.

ENTEGRE HAVZA REHABİLİTASYON PROJELERİ

Türkiye’de ilk havza ıslah çalışmaları 1950’li yıllarda sel ve taşkın zararlarının azaltılması ve bu yolla mev-

cut barajların güvenliğinin sağlanması düşüncesi ile başlatılmıştır. Yukarı su havzalarında ilk uygula-

malar toprak erozyonunun azaltılması, su akış rejimini düzenleyen tesisler ve ağaçlandırmalar olarak

yapılmıştır.

Ülkemiz su havzalarında yapılan çalışmalar birçok devlet kuruluşunun görev ve yetki alanında kalmak-

tadır, bununla birlikte yerel halkın ve sivil toplum kuruluşlarının sürdürülebilir bir doğal kaynak yöne-

timi için katılımının önemli olduğu anlaşılmıştır. Bu nedenle 1990’lı yıllardan itibaren “Entegre Havza

Rehabilitasyonu Projeleri” başlatılmıştır.

1- Doğu Anadolu Su Havzaları Rehabilitasyon Projesi tamamlandı. (1993-2001)

2- Anadolu Su Havzaları Rehabilitasyon Projesi (2005-2012)

3- Çoruh Havzası Rehabilitasyon Projesi (2012 yılında başlandı.)

99

UYGULANAN EROZYON KONTROL PROJELERİ HARİTASI

100

ORKÖY TARAFINDAN DESTEKLENEN FERDİ KREDİ TÜRLERİ

ORKÖY 42 yıldır faaliyet göstermekte olup, bugü-

ne kadar sosyal nitelikli kredilerden 225.859 aileye

284.698.166 TL, ekonomik nitelikli kredilerdense

156.266 aileye 1.424.830.393 TL kredi desteği sağ-

lanmıştır.

SOSYAL NİTELİKLİ KREDİLER

1- Dam Örtülüğü

2- Isıtma Pişirme Araçları

3- Güneş Enerjisi İle Su Isıtma Sistemi

EKONOMİK NİTELİKLİ KREDİLER

1- Fenni Arıcılık

2- Süt Sığırcılığı

3- Süt Koyunculuğu

4- Besi Sığırcılığı

5- Besi Koyunculuğu

6- Halıcılık

7- Kilimcilik

8- İpek Halıcılık

9- Rize Bezi Dokumacılığı

10- Motorlu Bez Dokumacılığı

11- İpek Böcekçiliği

12- Seracılık

13- Tıbbi ve Aromatik Bitki Yetiştirme

14- Bağcılık

15- Meyvecilik (Ceviz, Vişne, Kiraz, Elma, Nar vb.)

16- Boylu Fidan Yetiştiriciliği

17-Bodur ve Yarı Bodur Meyvecilik

18- Gülcülük

19- Zeytincilik

20- Yayla Bağcılığı

21- Zeytin Salamura

22- Muz Yetiştiriciliği

23- Kivi Yetiştiriciliği

24- Çilekçilik

25- Tarla Sebzeciliği

26- Kültür Mantarcılığı

27- Tatlı Su Balıkçılığı

28- Kafes Balıkçılığı

29- Defne - Zeytinyağından sabun üretimi

101

ORMAN KÖYLERİ DAĞILIM HARİTASI

102

KORUNAN ALANLAR

STATÜ ADET ALANI (Ha)

MİLLİ PARKLAR 40 848.446,74

TABİATI KORUMA ALANLARI 31 64.224,59

TABİAT PARKLARI 182 81.189,16

TABİAT ANITLARI 106 5.549,02

TOPLAM 359 999.409,51

ACARLAR GÖLÜ LONGOZU - ADAPAZARI

KUŞ CENNETİ - BALIKESİR (F.A. Dürüst) YEDİGÖLLER MİLLİ PARKI / BOLU (R.Çetiner)

103

KORUNAN ALANLAR HARİTASI

104

İKLİM TİPLERİNE GÖRE ORMAN HARİTASI

105

ORTALAMA YAĞIŞ MİKTARLARINA GÖRE ORMAN HARİTASI

106

ORMANLARIMIZIN EĞİM SINIFLARI HARİTASI

107

YAYILIŞ ALANI

107

Alüvyal Topraklar (A)

Kahverengi Topraklar (B)

Kestanerengi Topraklar (C)

Not: Toprak verileri Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’ndan alınmıştır.

Diğer Alanlar

Kırmızımsı Kahverengi Topraklar (D)

Kırmızı-Kahverengi Akdeniz Toprakları (E)

Kırmızımsı Kahverengi Topraklar (F)

Gri-Kahverengi Podzolik Topraklar (G)

Hidromorfik Topraklar (H)

Kolivyal Topraklar (K)

Regosol Topraklar (L)

Kahverengi Orman Toprakları (M)

Kireçsiz Kahverengi Orman Toprakları (N)

Organik Topraklar (O)

Kırmızı-Sarı Podzolik Topraklar (P)

Redzina Topraklar (R)

Avülyal Sahil Toprakları (S)

Kırmızı Akdeniz Toprakları (T)

Kireçsiz Kahverengi Topraklar (U)

Vertisol Topraklar (V)

Bazaltik Topraklar (X)

Yüksek Dağ Mera Toprakları (Y)

Gri Çöl Toprakları (Z)

BÜYÜK TOPRAK GRUPLARI HARİTASI

108

Alanya - ANTALYA (A.İnce)

ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

İşçi Blokları Mahallesi, Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi, 51/B

06530 - Yüzüncüyıl / Çankaya / ANKARA

Tel: (312) 296 40 00

Faks: (312) 296 40 64

www.ogm.gov.tr

Bu Atlas,

Orman Genel Müdürlüğü,

Bilgi Sistemleri Dairesi Başkanlığı,

Coğrafi Bilgi Sistemleri Şube Müdürlüğü’nce hazırlanmıştır.

Tel: (312) 296 37 60 Faks: (312) 296 36 52

e_posta: bsd10@ogm.gov.tr

Yapım

www.cetatanitim.com

(0312) 222 66 77

Fotoğraflar

A. İnce, S. Kıran, L. Kıran, Ş. Fakıoğlu, R. Çetiner, A. Baykal ve OGM arşivi

© Her türlü basım ve dağıtım hakkı Orman Genel Müdürlüğü’ne aittir.

İzinsiz olarak kısmen veya tamamen kopyalanamaz ve çoğaltılmaz.

ANKARA - 2013

Bakraz - Yenice - KARABÜK

(A.İnce)

www.ogm.gov.tr