overzicht persoonlijke gegevens ipcc rapport consensus en scepsis historie milieuvoorspellingen...
TRANSCRIPT
OverzichtOverzicht Persoonlijke gegevensPersoonlijke gegevens
IPCC RapportIPCC Rapport
Consensus en scepsisConsensus en scepsis
Historie milieuvoorspellingenHistorie milieuvoorspellingen
Relativering modelRelativering model
Relativering temperatuurRelativering temperatuur
Enige gegevens COEnige gegevens CO22
Relativering CORelativering CO22
Relativering belang klimaatproblematiekRelativering belang klimaatproblematiek
No regret policyNo regret policy
Persoonlijke achtergrond / ervaringenPersoonlijke achtergrond / ervaringen
CV: R&D Gistbrocades. Milieu-ervaringenCV: R&D Gistbrocades. Milieu-ervaringen Bouw eerste r DNA labBouw eerste r DNA lab Angst ontsnappen GMO’s (Gen gemod. MicoroganismenAngst ontsnappen GMO’s (Gen gemod. Micoroganismen))
Fytase eerste r DNA enzymFytase eerste r DNA enzym rDNa en milieuvriendelijk: minder fosfaat in milieu rDNa en milieuvriendelijk: minder fosfaat in milieu Global Institute Global Institute (Prof Böttcher Club van Rome)(Prof Böttcher Club van Rome)
Doel: scheiden zin en onzin rond milieuDoel: scheiden zin en onzin rond milieu Samenwerking met H.A.N. Samenwerking met H.A.N.
Voorbeeld van resultaatVoorbeeld van resultaat Milieuangst: Our Stolen FutureMilieuangst: Our Stolen Future
Antwoord: Sperm count in Dutch Dairy BullsAntwoord: Sperm count in Dutch Dairy Bulls
Geen klimaat expert, slechts kritisch volgerGeen klimaat expert, slechts kritisch volger HHoofdlijnen van complexe discussieoofdlijnen van complexe discussie
IPCC PanelIPCC Panel
COCO22 door toedoen mens sterk gestegendoor toedoen mens sterk gestegen
van 285 ppmv (pre-industrieel) naar 370 ppmv nuvan 285 ppmv (pre-industrieel) naar 370 ppmv nu
Hierdoor Temperatuur 0.6Hierdoor Temperatuur 0.6o o tot 0.8tot 0.8o o gestegengestegen In deze eeuw nog 3In deze eeuw nog 3oo (1.4 (1.4o o tottot 5.85.8o) o) hogerhoger
Vele ernstige gevolgen, zoalsVele ernstige gevolgen, zoals Afsmelten gletsjersAfsmelten gletsjers
Zeespiegel stijging nu 17 cm; deze eeuw nog 10 –90 cmZeespiegel stijging nu 17 cm; deze eeuw nog 10 –90 cm
Overstromingen en zuurder Overstromingen en zuurder
Verschuiving klimaatgordels (ook voordelen!!)Verschuiving klimaatgordels (ook voordelen!!)
Twijfel aan relatie met toename orkanen Twijfel aan relatie met toename orkanen
Mogelijk wer verstoring hogere lucht, meer extremen.Mogelijk wer verstoring hogere lucht, meer extremen.
Doel: Temp stijging beperken tot 2Doel: Temp stijging beperken tot 2oo Bij + 3Bij + 3o o zou te veel ijs smelten zou te veel ijs smelten
Daarvoor CODaarvoor CO22 tot maximaal 550 ppm tot maximaal 550 ppm
Kyoto is slechts “eerste stap….”Kyoto is slechts “eerste stap….”
Consensus versus scepsisConsensus versus scepsis
Consensus versus scepsisConsensus versus scepsisConsensus over uitputting olie- en gasreservesConsensus over uitputting olie- en gasreserves
Panel: wetenschappelijke consensus over rapport.Panel: wetenschappelijke consensus over rapport. Afwijkende gegevens zijn verklaarbaar of irrelevant Afwijkende gegevens zijn verklaarbaar of irrelevant
Sceptici worden “betaald door industrie”; zijn "staatsgevaarlijk" Sceptici worden “betaald door industrie”; zijn "staatsgevaarlijk"
ScepticiSceptici Slechts consensus onder 1/3 wetenschappers Slechts consensus onder 1/3 wetenschappers
Dwarsliggers (Gallileo) nuttiger voor wetenschap dan consensusDwarsliggers (Gallileo) nuttiger voor wetenschap dan consensus
Benadering panel selectief en eenzijdigBenadering panel selectief en eenzijdig
Of nog erger: manipulatie en fraude Of nog erger: manipulatie en fraude
An IAn Inconvenient truth / An inconvenient fantasy ? nconvenient truth / An inconvenient fantasy ?
Veel wetenschappers hebben verzet “opgegevenVeel wetenschappers hebben verzet “opgegeven””
(behalve arrivé’s en gepensioneerden)(behalve arrivé’s en gepensioneerden)
Politiek en onzekerheden (Rhatenau Instituut)Politiek en onzekerheden (Rhatenau Instituut) Maakt van onzekerheden schijnzekerhedenMaakt van onzekerheden schijnzekerheden
Zo nodig "scare them to death“ strategie (AZo nodig "scare them to death“ strategie (Al Gore)l Gore)
Historie van "voorspellingenHistorie van "voorspellingen””
Rond 1970 werd een ijstijd voorspeldRond 1970 werd een ijstijd voorspeld
Ozon gat (Paul Crutzen: CFK’s)Ozon gat (Paul Crutzen: CFK’s) CFK ban werkteCFK ban werkte
Gat inmiddels nagenoeg geslotenGat inmiddels nagenoeg gesloten
Twijfel over effect van CFK of natuurTwijfel over effect van CFK of natuur
Zure regenZure regen 1981 “Waldsterben” 1981 “Waldsterben”
Bleek vaak een te lage grondwaterstandBleek vaak een te lage grondwaterstand
Wel een schadelijk probleemWel een schadelijk probleem
Onomkeerbaar Effect van zure regenOnomkeerbaar Effect van zure regen
Relativering IPCC modelRelativering IPCC modelEen goed model “kan” nog niet bestaanEen goed model “kan” nog niet bestaan
““Model” = Veel computermodellen met grote variaties Model” = Veel computermodellen met grote variaties Scenario's met grote onzekerhedenScenario's met grote onzekerheden Computer wereldkampioen schaken duurde decenniaComputer wereldkampioen schaken duurde decennia Klimaat is complex chaotisch systeem (kristal Klimaat is complex chaotisch systeem (kristal wolk) wolk)
NB: Waar komt vallend blaadje papier terecht?NB: Waar komt vallend blaadje papier terecht? Samenvatting wetenschap door niet wetenschappersSamenvatting wetenschap door niet wetenschappers
Dreiging neemt af Dreiging neemt af (rapporten 2001 en 2007)(rapporten 2001 en 2007) Temp + 1.4Temp + 1.4oo – 5.8 – 5.8o o nu 2 nu 2o o -4.5-4.5oo
Zeespiegel + 9 – 88 cm nu 14 - 43 cm Zeespiegel + 9 – 88 cm nu 14 - 43 cm Antropogene deel was 50 % nu 25%Antropogene deel was 50 % nu 25%
Relatie tussen temperatuur en hoofdfactorenRelatie tussen temperatuur en hoofdfactoren van 8 van de 12 hoofdfactoren nog slecht bekend…van 8 van de 12 hoofdfactoren nog slecht bekend…
Belangrijke factoren die nagenoeg ontbreken:Belangrijke factoren die nagenoeg ontbreken: Zon: al ruim 10 jaar verhoogde zonneactiviteit Zon: al ruim 10 jaar verhoogde zonneactiviteit
Panel: zeer geringe invloed / Sceptici afkoeling verwachtPanel: zeer geringe invloed / Sceptici afkoeling verwacht Oceaanstroming: o.a. invloed op smelten ijskap NoordpoolOceaanstroming: o.a. invloed op smelten ijskap Noordpool
Great ocean conveyor beltGreat ocean conveyor belt
Relativering TemperatuurRelativering TemperatuurWat is gemiddeld?Wat is gemiddeld?
Meeste metingen boven land (zee = 70% oppervlak)Meeste metingen boven land (zee = 70% oppervlak)
Verschillen zijn groot: (tussen Syberie en Jeddah: tot 100Verschillen zijn groot: (tussen Syberie en Jeddah: tot 100o)o)
Te weinig voor een goed “gemiddeldeTe weinig voor een goed “gemiddelde
Metingen in dampkring: Metingen in dampkring: ballonnen en satellieten ballonnen en satellieten Slechts 0.2Slechts 0.2oo temp stijging in beide metingen ….discussie temp stijging in beide metingen ….discussie
Smelten GletsjersSmelten Gletsjers Noordpool: al vanaf 1850 Noordpool: al vanaf 1850
Grote invloed oceaan stromingen …discussieGrote invloed oceaan stromingen …discussie
Bij afname Atlantische stroming: onze landen 1-2Bij afname Atlantische stroming: onze landen 1-2oo kouder… kouder…
Zuidpool: ijskap dikker (behalve punt Z Amerika)...discussieZuidpool: ijskap dikker (behalve punt Z Amerika)...discussie
Invloed zonInvloed zon Relatie zonnevlekken en temp in verleden zichtbaar … discussieRelatie zonnevlekken en temp in verleden zichtbaar … discussie
Discussie over weergave temperatuurstijgingDiscussie over weergave temperatuurstijging
Hockeystick (Graph) controversyHockeystick (Graph) controversy
Verwaarloosd “Medieval Warm Period” en “Little Ice Age”Verwaarloosd “Medieval Warm Period” en “Little Ice Age”
Andere weergave temperatuurAndere weergave temperatuur
Warme middeleeuwen en kleine ijstijdWarme middeleeuwen en kleine ijstijdRond 1100 groeide er druiven in GroenlandRond 1100 groeide er druiven in Groenland
Kleine ijstijdKleine ijstijd
Pieter Breughel 1601Pieter Breughel 1601
Voordelen temperatuur stijgingVoordelen temperatuur stijging
Er komen enorme leefgebieden bijEr komen enorme leefgebieden bijGroter dan ongeschikt wordende gebiedenGroter dan ongeschikt wordende gebieden
Relativering van het “ongeschikt worden”Relativering van het “ongeschikt worden”Stijging temp rond evenaar het geringstStijging temp rond evenaar het geringstIn veel gebieden meer regen:In veel gebieden meer regen:Z Sahara in 90er jaren groener gewordenZ Sahara in 90er jaren groener gewordenNB: Uitdrogen Tjaadmeer komt door irregatieNB: Uitdrogen Tjaadmeer komt door irregatie
Agrarisch potentieel neemt sterk toeAgrarisch potentieel neemt sterk toe
Door meer vegetatie meer opname CODoor meer vegetatie meer opname CO22
Enige COEnige CO22 gegevens gegevens
Totaal 150 gigaton COTotaal 150 gigaton CO22 per jaar. per jaar. Antropogeen 10 gigaton. Antropogeen 10 gigaton. 50% Blijft in dampkring 50% verdwijnt 50% Blijft in dampkring 50% verdwijnt opname vegetatie 25% opname zee 25 % opname vegetatie 25% opname zee 25 % Feed back mechanisme slecht bekendFeed back mechanisme slecht bekend
COCO22 bevordert groei vegetatie bevordert groei vegetatieDoor verzuring oceaan zou buffercapaciteit afnemenDoor verzuring oceaan zou buffercapaciteit afnemen
Antropogene COAntropogene CO22 : : USA: 25% China 15% EU 14% USA: 25% China 15% EU 14% Industrie 40% Gebouwen 31% Industrie 40% Gebouwen 31% Transport 22% maar snel groeiend Transport 22% maar snel groeiend
De broeikasgassenDe broeikasgassen
Relativering CORelativering CO22 effect effect
Waterdamp veruit voornaamste broeikas gasWaterdamp veruit voornaamste broeikas gas vele malen meer volume dan COvele malen meer volume dan CO22
wolkenvorming, verdamping aan wateroppervlak,wolkenvorming, verdamping aan wateroppervlak, distributeur warmte oceaanstromendistributeur warmte oceaanstromen ““één zomernacht zonder water in dampkring: alle vegetatie bevriest".één zomernacht zonder water in dampkring: alle vegetatie bevriest".
Waterdamp moeilijk door mens te beïnvloedenWaterdamp moeilijk door mens te beïnvloeden Wel twijfels bij verleggen rivieren en andere grote projectenWel twijfels bij verleggen rivieren en andere grote projecten
Relatie tussen CORelatie tussen CO22 en Temp onzeker en Temp onzeker In verleden volgde COIn verleden volgde CO22
de temperatuur (Kip en ei theorie) de temperatuur (Kip en ei theorie) In prehistorie hogere concentraties bij lagere temperaturenIn prehistorie hogere concentraties bij lagere temperaturen
Discussie over metingenDiscussie over metingen Panel: slechts 2 van 300 soorten metingen relevantPanel: slechts 2 van 300 soorten metingen relevant
Discussie over CODiscussie over CO22 metingenmetingen
Panel: preïndustriële COPanel: preïndustriële CO22 concentratie 285 ppm concentratie 285 ppm Gebaseerd op enkele betrouwbare metingenGebaseerd op enkele betrouwbare metingen meeste metingen zijn onbetrouwbaarmeeste metingen zijn onbetrouwbaar
Sceptici: gemiddelde van alle metingen geeft ander beeld:Sceptici: gemiddelde van alle metingen geeft ander beeld:
Relativering Belang KlimaatveranderingRelativering Belang Klimaatverandering
De aanpakDe aanpak Onhaalbaarheid doelstellingenOnhaalbaarheid doelstellingen
Onzin van emissiehandelOnzin van emissiehandel
Leidt aandacht af van belangrijke zakenLeidt aandacht af van belangrijke zaken ::
Ontbossing, urbanisatie, slecht landgebruik, verleggen rivieren Ontbossing, urbanisatie, slecht landgebruik, verleggen rivieren
Watergebrek Watergebrek
Overal zuiver water: 50 % minder ziekteOveral zuiver water: 50 % minder ziekte
Aids en ontwrichtingenAids en ontwrichtingen
Bevolkingstoename Bevolkingstoename
Relatie welvaart en geboortebeperkingRelatie welvaart en geboortebeperking
Mitigation & AdaptationMitigation & Adaptation
Mitigation (afremmen)Mitigation (afremmen) Tegenstanders: niet echt haalbaar Tegenstanders: niet echt haalbaar Wellicht ook niet nodigWellicht ook niet nodig
Adaptation: (aanpassen)Adaptation: (aanpassen) Tegenstanders: excuus om “niets” te doenTegenstanders: excuus om “niets” te doen Voorstanders: Betere besteding van geldVoorstanders: Betere besteding van geld
Nederland voorkeur voor adaptationNederland voorkeur voor adaptation
No Regret PolicyNo Regret PolicyMilieu scepsis geen excuus voor niets doenMilieu scepsis geen excuus voor niets doen Grootste “emissie” van neergeslagen Koolstof ooit Grootste “emissie” van neergeslagen Koolstof ooit Kiezen voor maatregelen waarvan nut zeker isKiezen voor maatregelen waarvan nut zeker is
Wel:Wel: Besparing op schaarse energiedragersBesparing op schaarse energiedragers Ontwikkeling realistische alternatieve energieOntwikkeling realistische alternatieve energie Vergroting biomassa in zee en op land Vergroting biomassa in zee en op land
voeden “ocean dessert”,herbebossing, terugdringen woestijnvoeden “ocean dessert”,herbebossing, terugdringen woestijn
NietNiet Focus op alleen COFocus op alleen CO22 reductie zoals opslag reductie zoals opslag
(mogelijk wel als neveneffect bij gaswinning)(mogelijk wel als neveneffect bij gaswinning) Geen COGeen CO22 reductie die veel energie kost reductie die veel energie kost Kyota: miljarden voor 0.2 Kyota: miljarden voor 0.2 o o reductie temp stijging reductie temp stijging
Bezwaren tegen “An Inconveniant TruthBezwaren tegen “An Inconveniant Truth””
Laat de zeespiegel 6 meter stijgenLaat de zeespiegel 6 meter stijgen Was bij IPCC 9-88 cm nu zelfs 14-43 cmWas bij IPCC 9-88 cm nu zelfs 14-43 cm
Benadrukt Afname zee-ijs (N halfrond)Benadrukt Afname zee-ijs (N halfrond) Verzwijgt toename op Zuidelijk HalfrondVerzwijgt toename op Zuidelijk Halfrond
Vermeldt afkalven ijs zuidpunt Z Amerika Vermeldt afkalven ijs zuidpunt Z Amerika Verzwijgt afkoeling 98% van ZuidpoolVerzwijgt afkoeling 98% van Zuidpool
Door opwarming zelfs in Nairobi malariaDoor opwarming zelfs in Nairobi malaria Is anders om: vroeger wel, nu niet meerIs anders om: vroeger wel, nu niet meer
Opwarming zou veel mensen doden.Opwarming zou veel mensen doden. In werkelijkheid meer doden door koudeIn werkelijkheid meer doden door koude
Bezwaren tegen handel in emissieBezwaren tegen handel in emissie
Extra ruimte geven strijdig met urgentie Extra ruimte geven strijdig met urgentie
Geen directe bijdrage en kostbaarGeen directe bijdrage en kostbaarEnorme extra bureaucratieEnorme extra bureaucratie
Houders dure rechten krijgen verkeerd belangHouders dure rechten krijgen verkeerd belang
RRisico conflicten en belangenverstrengelingisico conflicten en belangenverstrengeling
Kan derde wereld remmen na verkoop rechtenKan derde wereld remmen na verkoop rechten
Duurzame energie IDuurzame energie ISteenkool met nieuwe winningmethodesSteenkool met nieuwe winningmethodes
Vergassing met afvangen COVergassing met afvangen CO22 in ontwikkeling in ontwikkeling Sterk vertraagd effect door lange planning bouwSterk vertraagd effect door lange planning bouw
Veel (conventionele) centrales in aanbouw Veel (conventionele) centrales in aanbouw Steenkool nu al 1/4 van de industriële COSteenkool nu al 1/4 van de industriële CO22 emissie emissie
Kerncentrales Kerncentrales Nu bijna 18% van mondiale energieopwekkingNu bijna 18% van mondiale energieopwekking Omstreden: directe risico, proliferatie en probleem opslag afvalOmstreden: directe risico, proliferatie en probleem opslag afval Duur (gesubsidieerd) in bouw en ontmantelingDuur (gesubsidieerd) in bouw en ontmanteling Kernfusie (vanaf 2050?)Kernfusie (vanaf 2050?) Helium 3 van de maan ??Helium 3 van de maan ??
Waterkracht:Waterkracht: Nu bijna 15 % van mondiale energieopwekkingNu bijna 15 % van mondiale energieopwekking Steeds minder mogelijkhedenSteeds minder mogelijkheden Vaak grote sociale gevolgenVaak grote sociale gevolgen Mogelijk ook van directe invloed op klimaat Mogelijk ook van directe invloed op klimaat
Duurzame energie IIDuurzame energie IIWindkracht: weinig perspectief Windkracht: weinig perspectief Nu 2-3% mondiale energieopwekking en groeiendNu 2-3% mondiale energieopwekking en groeiend Weinig perspectief want onvoldoende constantWeinig perspectief want onvoldoende constant
Dus buffercapaciteit blijft nodig Dus buffercapaciteit blijft nodig Bezwaren horizonvervuilingBezwaren horizonvervuiling
Zonnecellen en zonnespiegelsZonnecellen en zonnespiegels Minder efficiënt bij minder zonMinder efficiënt bij minder zon Concreet: 11 mega wat centrale in PortugalConcreet: 11 mega wat centrale in Portugal
Golfslagenergie en getijdenenergieGolfslagenergie en getijdenenergie Techniek nog onvoldoende ontwikkeld Techniek nog onvoldoende ontwikkeld
Geothermische energie / ondergrondse opslagGeothermische energie / ondergrondse opslag Bruikbare maar beperkte mogelijkhedenBruikbare maar beperkte mogelijkheden IJsland heeft vele malen meer dan zelf nodig IJsland heeft vele malen meer dan zelf nodig
Groener transportGroener transport Waterstof voor auto'sWaterstof voor auto's Emissie arm, maar aanmaak kost veel energieEmissie arm, maar aanmaak kost veel energie Autotechniek in begin ontwikkelingAutotechniek in begin ontwikkeling Infrastructuur voor transport en opslag ontbreektInfrastructuur voor transport en opslag ontbreekt
Bio-ethanolBio-ethanol Ethanol uit suiker: beperking door gebrek aan landEthanol uit suiker: beperking door gebrek aan land Nog vrij veel landbouwdiesel nodigNog vrij veel landbouwdiesel nodig Ethanol uit Cellulose (enzymatisch) nog niet ontwikkeld Ethanol uit Cellulose (enzymatisch) nog niet ontwikkeld
Minder vliegen Minder vliegen (ontwikkeling gesteund andersom)(ontwikkeling gesteund andersom) Veel emissie Veel emissie Extra negatieve invloed van "trailes" (strepen)Extra negatieve invloed van "trailes" (strepen)
Huizen / gebouwen en energiebesparingHuizen / gebouwen en energiebesparing
Bouw: isolatie, glazen, bouwrichting, etcBouw: isolatie, glazen, bouwrichting, etc
ZonneboilersZonneboilers
Warmteopslag Warmteopslag
Spaarlampen Spaarlampen
etc etcetc etc