SSŁŁOWNIK

OWNIK

GWAR

GWAR

ŚŚLLĄĄSKICH

SKICH

Danuta Lech-Kirstein

ZrZr óóżż nicowanie

nicowanie

fonetyczne

fonetyczne

aptyko4

aptyko4

apatyko4

apatyko4

xaptyko4

xaptyko4

japtyko4

japtyko4

xaptykos

xaptykos

japtykos

japtykos

xaptyka;

4xa

ptyka;

4japtyko

japtyko;;\\

xaptyke

xaptyke ;;

\\

Germanizmy

Germanizmy

��F

ER

LO

BO

WA

FE

RL

OB

OW

AĆĆ

SI

SI ĘĘ

‘‘ zar

zar ęęczy

czyććsisi ęę’’

z z n

iem

nie

m. .

Ve

rlo

be

nV

erl

ob

en

..

��F

ER

LE

ZU

NE

K

FE

RL

EZ

UN

EK

ggóórn.

rn.

1.

1.‘‘ sprawdzanie obecn

osprawdzanie obecn

ośści g

ci góórnik

rnikóów przed

w przed

zjazd

em do kopalni i po w

yje

zjazd

em do kopalni i po w

yjeźździe na

dzie na

powierzch

ni

powierzch

ni ęę

oraz rozd

zia

oraz rozd

ziałłczynno

czynnośści przed

ci przed

zmian

zmianąą’’ . .

2.

2.‘‘ biuro, w kt

biuro, w kt óórym sprawdza si

rym sprawdza si ęę

obecn

oobecn

ośćść

ggóórnik

rnikóów i rozd

ziela si

w i rozd

ziela si ęę

ich po oddzia

ich po oddziałł ach

ach

’’

z z niem

niem..Verlesung

Verlesung..

Budowa artyku

Budowa artykułł u u

has

has łłowego

owego

1.1.HasHasłł o o

2.2.Dzia

Dzia łłform

form

Formy

Formy

3.3.Dzia

Dzia łłznacze

znaczeńń

Znacz.

Znacz.

4.4.Frazeologizmy

Frazeologizmy

Fraz.

Fraz.

5.5.Podhas

Podhasłł o o

6.6.Pochodzenie wyrazu

Pochodzenie wyrazu

7.7.Synonimy

Synonimy

8.8.Funkcjonowanie wyrazu

Funkcjonowanie wyrazu

Odr

Odr ęębne has

bne has łła:a:

1.1.Odmianki s

Odmianki słł owotw

owotwóó rcze:

rcze:mmąą drala,

drala,

mmęę drek.

drek.

2.2.Pokrewne etymologicznie jednostki:

Pokrewne etymologicznie jednostki:

abzac

abzac , obcas.

, obcas.

3.3.Homonimy:

Homonimy: I. Fest

I. Fest ‘‘ śświ

wi ęętoto’’ . . II. Fest

II. Fest‘‘ silny,

silny,

mocny

mocny’’ ..

4.4.ZrZróó żżnicowane formalnie rzeczowniki

nicowane formalnie rzeczowniki

typu:

typu:glajz

glajz , , glajza

glajzaoraz czasowniki:

oraz czasowniki:

gniata

gniataćć , gnie

, gnie śćść..

Formy

Formy

��GLADIO

LA

GLADIO

LA

��typ

typ g

lad

ijala

gla

dija

laWojnowice

Wojnowice

rac (

rac (gla@

ijo;

lagla@

ijo;

la))

Dziergowice

Dziergowice koz

koz

(( gla@ijq;

lagla@

ijq;

la)) ;;

��g

lad

oli

ag

lad

oli

aBe

Bełł k ryb;

k ryb;

��g

rad

iola

gra

dio

laBieru

Bieruńń

(( Czarnuchowice

Czarnuchowice) ) tys

tys; ;

Kalety (

Kalety (JJęędrysek

drysek) tar;

) tar;

Kochanowice lub.

Kochanowice lub.

Znaczenie

Znaczenie

i dokumentacja

i dokumentacja

��GGŁŁOWA

OWAZnacz:

Znacz:

��1.

1. ‘‘ czczęść

ęść

cia

ciałł a cz

a człł owieka i w

iowieka i w

i ęększo

kszośści zwierz

ci zwierząąt,

t,

zawieraj

zawieraj ąąca m

ca m

óózg

i narz

zg i narząądy zmys

dy zmysłł óóww’’ . .

��2.

2. ‘‘ czczęść

ęść

drewnianego ko

drewnianego kołł a w

ozu

konnego, w kt

a w

ozu

konnego, w kt óórej

rej

umocowane s

umocowane sąąszprych

y; piasta

szprych

y; piasta’’. .

��3.

3. ‘‘ ggóórna cz

rna część

ęść

narz

narzęędzi, np. siekiery, topora, wide

dzi, np. siekiery, topora, widełł , ,

bijaka, dzier

bijaka, dzier żżaka

aka’’. .

��4.

4. ‘‘ daszkowata cz

daszkowata część

ęść

gwo

gwoźździa lub

dzia lub śśruby

ruby’’……

��15.

15. gg óórn.

rn. ‘‘ czczęść

ęść

obudowy stalowej na chodnikach

obudowy stalowej na chodnikach

’’ . . ��16.

16. ‘‘ czczłł owiek oceniany ze w

zgl

owiek oceniany ze w

zgl ęędu na jego

du na jego

umys

umysłł owo

owośćść’’..

Podhas

Podhas łłoo

��GGłł owa kr

owa kr óólewska

lewska

��Znacz.

Znacz. ‘‘ c

zczłł onek rodziny kr

onek rodziny kr óólewskiej

lewskiej ’’

��GGłł owa rodziny

owa rodziny

��Znacz.

Znacz. ‘‘ c

zczłł owiek b

owiek bęęddąący na czele rodziny

cy na czele rodziny’’

��GGłł owa m

urzyna

owa m

urzyna

��Znacz.

Znacz. ‘‘ g

atunek kapusty

gatunek kapusty’’

��GGłł owy

owy pl.pl.

��Znacz.

Znacz. ‘‘ c

zczęść

ęść

łł óóżżka, gdzie spoczywa

ka, gdzie spoczywa

ggłł owa

owa’’ ..

Zwi

Zwi ąązki frazeologiczne

zki frazeologiczne

��Chodzi

Chodzi ćć

jak bez g

jak bez głł owy

owyzob.

zob. CHODZI

CHODZIĆĆ..

��Co komu

Co komuśśdo g

do głł owy jednym uchem

owy jednym uchem

wlezie, to drugim

uchem w

ylezie

wlezie, to drugim

uchem w

ylezie‘‘ ktokto śś

nie pami

nie pami ęęta czego

ta czegośś , nie przywi

, nie przywi ąązuje wagi

zuje wagi

do s

do słł óóww’’ . .

��GGłł owa si

owa si ęę

toczy, w g

toczy, w głł owie si

owie si ęę

toczy

toczy

‘‘ ktokto śśma zawr

ma zawr óót gt g łłowy

owy ’’..

��O g

O głł ow

owęęii śćść‘‘ mie

mieććdudużążąwag

wagęę ’’..

��Po g

Po głł owie

owie

sisi ęę

skroba

skrobaćć‘‘ my

my śślelećć

o czym

o czymśśintensywnie

intensywnie ’’..

Synonimy

Synonimy

��‘‘ osoba sk

osoba skłł onna do p

onna do p łłaczu

aczu’’ : : becia

becia , ,

beczad

beczadłł oo, , beczak

beczak, , beczu

beczu łłaa , , beczysko

beczysko, ,

bekot

bekot , , bekula

bekula, , bekulista

bekulista, , beku

bekułł aa; ; beklak

beklak; ;

beksa

beksa --lala; bucz;

lala; bucz; glabacz

glabacz ; ma

; ma śślak; mazak,

lak; mazak,

maziak

maziak , , mazioch

mazioch; piszczek; p

; piszczek; p łłaczek,

aczek,

pp łłaksa;

aksa; ryczek

ryczek, , ryklak

ryklak, , rykot

rykot ; skrzeczek,

; skrzeczek,

skrzekacz

skrzekacz , skrzekot,

, skrzekot, skrzeklak

skrzeklak ; ; śś limak,

limak,

śś limtak

limtak ; ; śś limtrak

limtrak; ; wrzaskot

wrzaskot ; ; zmierzluch

zmierzluch. .

Kwalifikatory

Kwalifikatory

��gramatyczne:

gramatyczne: przym

przym., ., nieodm

nieodm., pl.

., pl.

��chronologiczne:

chronologiczne: hist.

hist.

��stylistyczne:

stylistyczne: ekspr

ekspr .,.,pej

pej ., iron.

., iron.

��pragmatyczne:

pragmatyczne: dziec

dziec ., ., przys

przys łł., pow., rym.

., pow., rym.