p») ¡g ;y* i f) ¶ Ô,{g 3y , il{ c i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 pe...
TRANSCRIPT
![Page 1: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/1.jpg)
![Page 2: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/2.jpg)
Al-Madrassa Al-Maghribiya
![Page 3: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/3.jpg)
![Page 4: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/4.jpg)
![Page 5: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/5.jpg)
![Page 6: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/6.jpg)
á«Hô¨ŸG á°SQóŸG
äÉfÉgQh á∏Ä°SCG
Oó©dG ∞∏e
![Page 8: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/8.jpg)
9
13
14
24
38
42
43
45
48
55
57
60
65
87
![Page 9: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/9.jpg)
121
145
161
193
Mohammed El Ayadi
209
215
221
227
233
243
250
252
![Page 10: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/10.jpg)
![Page 11: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/11.jpg)
1970
![Page 12: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/12.jpg)
2009 5
![Page 13: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/13.jpg)
![Page 14: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/14.jpg)
13 2009 1
![Page 15: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/15.jpg)
14
![Page 16: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/16.jpg)
15 2009 1
–
Michel
Jobert
Luc
Ferry
séminaire
![Page 17: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/17.jpg)
16
![Page 18: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/18.jpg)
17 2009 1
![Page 19: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/19.jpg)
18
![Page 20: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/20.jpg)
19 2009 1
”
“
”
” “ ” “
“ ” “
”
” “
“
Alain
”
“
![Page 21: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/21.jpg)
20
“ ”
“ ”
“ ”
Valéry 1
![Page 22: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/22.jpg)
21 2009 1
La Faye “ ”
2
![Page 23: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/23.jpg)
22
André Gide
”
3“
” Jean–Jacques Rousseau
4“
Descartes
![Page 24: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/24.jpg)
23 2009 1
5
1. Paul Valéry, Variétés III, Edition électronique.
2. Pierre Benjamin La Faye, Dictionnaire de synonymes, Edition électronique.
3. André Gide, Journal, Editions 5 mai, 1942.
4. Jean Jacques Rousseau, Les Confessions, Edition électronique.
5. René Descartes, Principes de philosophie, Edition électronique.
![Page 25: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/25.jpg)
24
2008 2008
![Page 26: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/26.jpg)
25 2009 1
1854 Auguste Comte
1999
9
10
15 12
21
2007 2000
2008
2012 2009
“ ”
”
![Page 27: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/27.jpg)
26
“ ”
![Page 28: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/28.jpg)
27 2009 1
“ ” Illich 1971
1971
Mc
Luhan 1989
![Page 29: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/29.jpg)
28
Durkheim, 1992
“ ”
![Page 30: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/30.jpg)
29 2009 1
Bourdieu et Passeron, 1970
1996 1985
![Page 31: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/31.jpg)
30
3 9
51 50
1996 1995
![Page 32: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/32.jpg)
31 2009 1
1967
![Page 33: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/33.jpg)
32
“ ”
Morin 2006
![Page 34: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/34.jpg)
33 2009 1
“ ”
1989 –
![Page 35: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/35.jpg)
34
“ ”
![Page 36: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/36.jpg)
35 2009 1
Roger, 2000
![Page 37: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/37.jpg)
36
L’école capitaliste en France, Paris, F. Maspero,
1974.
Repenser l’école, 2007.
Rénover l’enseignement, Renouveau, 2000.
2001, p. 26- 31.
La Reproduction : Eléments pour une
théorie du système d’enseignement, Paris, Editions de Minuit, 1970.
Système de politique positive, Troisième édition, Paris, Les Presses
universitaires de France, 1969.
Education et sociologie, Paris, Presses Universitaires de France,
1999.
Charte nationale d’éducation et de formation, 1999.
L’école marocaine et la compétition sociale, Stratégies, aspirations, Rabat,
Editions Babil.
Une société sans école, Paris, Seuil, 1971.
L’idéologie arabe contemporaine, Maspero, 1967.
Philosophie de l’éducation. Inspirations et tendances nouvelles, Delagrave, 1967.
The Global Village, Transformations in
World Life and Media in the 21th Century
![Page 38: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/38.jpg)
37 2009 1
Programme d’Urgence, 2009 - 2012.
Penser la crise de l’école, 2006.
Le développement de l’éducation en milieu rural. Propositions
stratégiques, Rabat, Dar Nachr al Maarifa, 1995.
l’enseignement
La pédagogie de l’intégration, De Boeck, 2000.
Crise de l’enseignement et reproduction sociale, Casablanca,
L’école en milieu rural, Rabat, Imprimerie El Maarif Al Jadida,
1996.
![Page 39: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/39.jpg)
38
Jules Ferry
![Page 40: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/40.jpg)
39 2009 1
![Page 41: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/41.jpg)
40
“ ” “ ”
“ ”
“ ”
“ ”
![Page 42: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/42.jpg)
41 2009 1
![Page 43: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/43.jpg)
42
![Page 44: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/44.jpg)
43 2009 1
![Page 45: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/45.jpg)
44
![Page 46: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/46.jpg)
45 2009 1
![Page 47: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/47.jpg)
46
![Page 48: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/48.jpg)
47 2009 1
![Page 49: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/49.jpg)
48
![Page 50: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/50.jpg)
49 2009 1
![Page 51: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/51.jpg)
50
![Page 52: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/52.jpg)
51 2009 1
1959
%28
![Page 53: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/53.jpg)
52
%4 %60
![Page 54: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/54.jpg)
53 2009 1
![Page 55: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/55.jpg)
54
1975
![Page 56: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/56.jpg)
55 2009 1
”
“
![Page 57: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/57.jpg)
56
![Page 58: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/58.jpg)
57 2009 1
![Page 59: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/59.jpg)
58
![Page 60: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/60.jpg)
59 2009 1
1956
![Page 61: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/61.jpg)
60
![Page 62: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/62.jpg)
61 2009 1
![Page 63: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/63.jpg)
62
Jean
Jaurès
![Page 64: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/64.jpg)
![Page 65: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/65.jpg)
![Page 66: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/66.jpg)
65 2009 1
![Page 67: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/67.jpg)
66
1
![Page 68: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/68.jpg)
67 2009 1
2
3
Gabriel Tarde
![Page 69: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/69.jpg)
68
4
réhabilitation
5
mise à niveau
![Page 70: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/70.jpg)
69 2009 1
![Page 71: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/71.jpg)
70
![Page 72: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/72.jpg)
71 2009 1
![Page 73: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/73.jpg)
72
6
–
![Page 74: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/74.jpg)
73 2009 1
7
![Page 75: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/75.jpg)
74
8
![Page 76: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/76.jpg)
75 2009 1
9
![Page 77: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/77.jpg)
76
10
11
![Page 78: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/78.jpg)
77 2009 1
![Page 79: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/79.jpg)
78
12
13
![Page 80: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/80.jpg)
79 2009 1
14
15
![Page 81: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/81.jpg)
80
![Page 82: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/82.jpg)
81 2009 1
16
17
![Page 83: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/83.jpg)
82
18
![Page 84: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/84.jpg)
83 2009 1
19
![Page 85: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/85.jpg)
84
20
21
22
![Page 86: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/86.jpg)
85 2009 1
t et Andrew Clayton,
Social Development, Grande Bretagne, INTRAC,
2
3
1975 4
5
2005 6
L’Acteur Pédagogique
septembre 2007, p. 21-22.
Le génie- animateur
3 9
10 La Doctrine Pédagogique de John Dewey
p. 93-94.
11
15
16 Groupe de chercheurs, Le travail et la personnalité, Moscou, Editions du
18
83 2005
63 62 19
20
21
104 98 1991
21 Marcel Crahay, p.30.
![Page 87: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/87.jpg)
![Page 88: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/88.jpg)
87 2009 1
1999
![Page 89: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/89.jpg)
88
![Page 90: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/90.jpg)
89 2009 1
1
2
3
Louis Legrand
4
5
![Page 91: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/91.jpg)
90
![Page 92: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/92.jpg)
91 2009 1
6
![Page 93: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/93.jpg)
92
7
8
–
Jacques Delors
9
10
21
![Page 94: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/94.jpg)
93 2009 1
11
12
13
![Page 95: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/95.jpg)
94
14
15
16
![Page 96: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/96.jpg)
95 2009 1
17
![Page 97: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/97.jpg)
96
1896 1872
![Page 98: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/98.jpg)
97 2009 1
1789
18
![Page 99: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/99.jpg)
98
1968
Isambert-Jamati
1902
17
19
Luther
20
1789
![Page 100: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/100.jpg)
99 2009 1
21
22
![Page 101: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/101.jpg)
100
1960 1860
19
23
Vincent
![Page 102: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/102.jpg)
101 2009 1
24
25
1895 1860
26 1890
1890
27
![Page 103: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/103.jpg)
102
1957
28
![Page 104: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/104.jpg)
103 2009 1
29
![Page 105: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/105.jpg)
104
1527 1799 1527
1541
Catéchisme
1689
30
1648 1623
![Page 106: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/106.jpg)
105 2009 1
1830
31
1880
%28 1900 %15 1870
1960 %45 %35 1930
1978 %5
1870
%8
16 %90
32
1999 1999
![Page 107: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/107.jpg)
106
1985
20
1985
1995
33
![Page 108: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/108.jpg)
107 2009 1
34
1997 1992
35
1998 3 18
1985
350
1995
36
1999 3 8
37
![Page 109: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/109.jpg)
108
38
1985
![Page 110: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/110.jpg)
109 2009 1
39
![Page 111: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/111.jpg)
110
1995
40
41
![Page 112: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/112.jpg)
111 2009 1
1999
2001
![Page 113: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/113.jpg)
112
42
28
2004
2001 2000
30
2001 2000
42
113 2001 2000
43
![Page 114: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/114.jpg)
113 2009 1
1.00.200 04.00
2000 19
05.00
2000 19 1.00.201
05.00 2.00 1014
06.00
06.00 2.00 1015
2001 6 22
07.00
07.00 2001 6 29 2.00 0.0.6
73.00
2383.06
2006 16 1427 23
2384.06
2006 16 1427 23
2385.06
2006 16 1427 23
![Page 115: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/115.jpg)
114
2002 17 1423 2.02.376
2004 29 2.04.675
2001 23 1422 7 2071.01
1424 21 1536.03
2003 22
455.02
2004 5 1425 17
27 2003 10 1423 8 2.02.854
2005 3 1426
44
2006 23 1648.06
2006 23 1674.06
2006 10 1427 11 1.05.152
![Page 116: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/116.jpg)
115 2009 1
45
2009 2000
![Page 117: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/117.jpg)
116
1
64 1999
2 Mekki Merrouni, Le problème de la réforme dans le système éducatif Marocain,
1 3
158 19 1995
4 Louis Legrand, Pour une politique démocratique de l’éducation, Paris, PUF, 1977,
5 Ibid. p. 226.
28 6
7 5 1996 1 7
1
31 1996
9 Jacques Delors, L’éducation : un trésor est caché dedans : rapport à l’Unesco
de la Commission internationale sur l’éducation pour le vingt et unième siècle,
10 Ibid, p.25.
12 Ibid, p.19.
13 Delors, p.25.
14
100 1991
![Page 118: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/118.jpg)
117 2009 1
1993 16
71
79 17
51 2000 18?
19 Emile Durkheim, L’évolution pédagogique en France, Paris, PUF, 1990,
20 Ibid, p. 327.
21 Ibid, p. 337-350.
22 Ibid, p. 360-364.
scolaires, Paris, Editions Universitaires, 1990, p. 63. Essai D’analyse
sociologique de la réforme de 1902.
24 Jamati, Crises de la société, crises de l’enseignement, 1ère Edition, France, PUF,
25 Ibid, p. 47.
Gymnasium 26
27 Jamati. Crises de la société, crises de l’enseignement, p. 42-43.
29 Ibid, p. 147.
30 Ibid, p. 149-152.
31 Ibid, p. 155.
32 Ibid, p. 163.
1995 33
137 130 1996 1
1995 21 34
123 1996
![Page 119: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/119.jpg)
118
p. 116-117.
127 36
7 2002 12 37
, Rabat,
Publication Renouveau, Mars 2000, p. 14.
8 6 1999 39
126 40
124 41
42
43
2000 1998
13 3
44
2004 3 1
2005
45
65 2005
![Page 120: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/120.jpg)
![Page 121: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/121.jpg)
![Page 122: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/122.jpg)
121 2009 1
![Page 123: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/123.jpg)
1906
1933
1975
Condition de l’homme moderne,
Calmann-Lévy, 1961.
Eichmann à Jérusalem, Gallimard,
1966.
Essai sur la révolution, Gallimard,
1967.
La Crise de la culture, Gallimard,
1972.
Le Système totalitaire, Seuil, 1972.
1993
![Page 124: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/124.jpg)
123 2009 1
– –
![Page 125: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/125.jpg)
124
1765
–
–
![Page 126: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/126.jpg)
125 2009 1
![Page 127: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/127.jpg)
126
![Page 128: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/128.jpg)
127 2009 1
![Page 129: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/129.jpg)
128
![Page 130: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/130.jpg)
129 2009 1
![Page 131: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/131.jpg)
130
![Page 132: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/132.jpg)
131 2009 1
![Page 133: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/133.jpg)
132
![Page 134: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/134.jpg)
133 2009 1
![Page 135: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/135.jpg)
134
![Page 136: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/136.jpg)
135 2009 1
–
–
–
![Page 137: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/137.jpg)
136
![Page 138: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/138.jpg)
137 2009 1
–
![Page 139: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/139.jpg)
138
–
–
![Page 140: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/140.jpg)
139 2009 1
–
![Page 141: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/141.jpg)
140
–
Goethe
![Page 142: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/142.jpg)
141 2009 1
Polybe
![Page 143: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/143.jpg)
142
–
*
![Page 144: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/144.jpg)
143 2009 1
*
![Page 145: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/145.jpg)
![Page 146: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/146.jpg)
145 2009 1
![Page 147: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/147.jpg)
146
1991 1977
Méthode
Les sept savoirs nécessaires à
l’éducation du futur, Unesco, 1999.
2002
Le Cinéma ou l’homme
imaginaire, Minuit, 1956.
Le paradigme perdu : la nature
humaine, Seuil, 1973.
Introduction à la pensée
ESF, 1990.
Flammarion, 1994.
La tête bien faite, Seuil, 1999.
![Page 148: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/148.jpg)
147 2009 1
“ ”
![Page 149: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/149.jpg)
148
“ ”
![Page 150: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/150.jpg)
149 2009 1
–
![Page 151: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/151.jpg)
150
–
![Page 152: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/152.jpg)
151 2009 1
![Page 153: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/153.jpg)
152
![Page 154: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/154.jpg)
153 2009 1
pensée quantifiante
![Page 155: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/155.jpg)
154
“ ”
”
“
![Page 156: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/156.jpg)
155 2009 1
2
” “ ”
![Page 157: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/157.jpg)
156
“ ”
4 3
–
”
“
![Page 158: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/158.jpg)
157 2009 1
p. 57 – 69.
2
3 cf. Edgar Morin, Introduction à une politique de l’homme, Paris, Le Seuil,
Nouvelle édition, 1999.
4 cf. Edgar Morin et Samir Naïr, Politique de civilisation, Paris, Arléc, 1997.
![Page 159: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/159.jpg)
![Page 160: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/160.jpg)
Le «Manifeste historique des intellectuels Mohammed El Ayadi
du Maroc…» Contexte et enjeux
![Page 161: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/161.jpg)
![Page 162: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/162.jpg)
161 2009 1
1
2008
![Page 163: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/163.jpg)
162
1912
1956 – 1912
1956
1944
–1957
1964 1960
![Page 164: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/164.jpg)
163 2009 1
1985 – 1981
1992 – 1988 –
![Page 165: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/165.jpg)
164
1999
![Page 166: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/166.jpg)
165 2009 1
1999
1956 1912
1900
1904
Archives marocaines ; Revue du monde musulman
1912
Section sociologique
1912
Institut Scientifique Chérifien ou Ecole
Supérieure Langue Arabe et Dialectes Berbères
1921
.
G.Loth
1914
1920 1915
1979 و1973 1967
![Page 167: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/167.jpg)
166
Comité d’Etudes berbères1915
1912 1925
1916
1919 21 C.E.S.M et D.E.S.M
15 – 14
1919
1920
1920 26
29
1920
30
1920
Lyautey
![Page 168: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/168.jpg)
167 2009 1
4
1919 1920
1921
1921 12
1921 15
31
Conseil Supérieur de l’Enseignement des Indigènes 1921
Centres d’Etudes Juridiques 1921
14 1927 16
1927
1929
19301930
1930
1933 1931
![Page 169: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/169.jpg)
168
1930
1931
1933 31
1933 10
1934
1937 1935 1
1937
1937 15
1937
12
31
![Page 170: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/170.jpg)
169 2009 1
1940
1941
1942
1943 17
1944
4 1944 16
1920 1944
Ecole Nationale 1945
d’Agriculture
1946 4
1946
![Page 171: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/171.jpg)
170
5 1947
13
Ecole Marocaine d’Administration
1950
1950 22
1951
1952 5
1955
19 30
6 27 1955
5500 165
![Page 172: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/172.jpg)
171 2009 1
16
22 7 1956
1956 25
1956 26
1956
1957
1957 25
1957 31
1957 2
1957 22 1957 16
![Page 173: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/173.jpg)
172
1957 21
1957 25
1957
Yechivat Neveh chalom 1957 2
1957 2
15
1959 –
31 – 25
![Page 174: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/174.jpg)
173 2009 1
20
1959 22
1959 9
1959 11964 – 1960
1959 15
1959 1
1985
1959 23
1959
1962 1959
1959
![Page 175: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/175.jpg)
174
1960
1960 14
1964 – 1960
1960
11-9
1960
20 – 16
1960
11 1960 10
1960 20
1971 1960
1961 7-3
11 770 1961 29
1961
![Page 176: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/176.jpg)
175 2009 1
10001961
1962 – 1961
1961 24
1961 30
Institut Pédagogique de
l’Enseignement Secondaire 1961
Ecole Normale Supérieure
1962 7
1962 19
1962 16
1962
UGEM
1962 19
1962 17
1962
![Page 177: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/177.jpg)
176
1964 DTS1962 26
1969
1979 1971
1963 9-3
1963 6
1963 7
1963 11
1963 5
30
1963 2
1963
1971 13 7 1963
3
1964
![Page 178: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/178.jpg)
177 2009 1
30 – 13
1964
1964 7
25 – 22 1965 9
1965
301965 9
221965 25
25 –
1965 26
27 – 21
1965
1977 – 1973
1965
1966 6
![Page 179: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/179.jpg)
178
1966 27
1967
1979 1975 1973 1967 30
1967 14
21 – 15
1967
1967
29 – 25
1967
1967 3
3
22 – 17
![Page 180: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/180.jpg)
179 2009 1
4 15
21
10
7 5
13
1969
25
11
1969
3 1969
1970
1970
1970 29
1970 11
![Page 181: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/181.jpg)
180
1970 16 1959
15-11
1970
1970 16
1970 23
1970 5
1970
1970 7CPR
1970
-1970
1973
1970
1976
1972 1970
12 – 7 13 – 6 1971
![Page 182: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/182.jpg)
181 2009 1
1971 31
– 23 – 22
1971 24
1971 4
1971 24
1974 24 1971 10
1971 12
1971 30
15 . 379 . 259 1971 20
1971 4
1971 9
CPN 1971 27
1972 13
1972 24
1972 3
![Page 183: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/183.jpg)
182
1972 19
ISCAE1972 27
17 – 11
1972
CND 1972
1977 – 1973
1973
1973 13
19731974 1973
1974
1974 25
![Page 184: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/184.jpg)
183 2009 1
1974 16
1974 4
1974 5
1974 9
1974 27
1975 25
1975 241977 23
1962 7 1975 17
1962 19
1975 16
1975 171979
![Page 185: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/185.jpg)
184
1976 2 1979
1976 25
1976 11
1976 2
1977 29
27
14
13
24 – 23
4
![Page 186: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/186.jpg)
185 2009 1
1979 25
1979 251967 2
271979 25
1974
1979 25
1975 17
1979 1
– 17
1979
– 31
5 1979 4
1980
– 1979
2519
![Page 187: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/187.jpg)
186
141993 5
22
1925 1967 22
29
– 22
5
22
31
![Page 188: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/188.jpg)
187 2009 1
4
4
16
15
14 22
1993 296
17
16
![Page 189: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/189.jpg)
188
30 4
6-4
14
15
22
1990
CNJA 1990
1992 25
14 1993 5
1993 6
1994
1994
1994
1995
![Page 190: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/190.jpg)
189 2009 1
1995
1995
1999
1999 30
2000
2000 19
2001
73.00 2001
2001 21
2001 11
2001 30
26 – 21
2001
2001 17
![Page 191: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/191.jpg)
190
2002 16
72002
2002 4
2002 4
2002
2002 17
2002 19
2003
2003
2003
2004 – 2003
2004
![Page 192: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/192.jpg)
191 2009 1
2004
2006
2004 7
20 – 19
2005
1999 2005
2006 10
2006
1.00 35 33 1
2006 14
2007
14 – 12
2007
16
![Page 193: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/193.jpg)
192
2012
1997
2001 1997
1
197 1982
1956 1860
2005
1984 17
80 65
2003
1994 – 1956
253 1996 17
Le système de l’enseignement au Maroc, Editions Maghrébines,
Annuaire de l’Afrique du Nord
Economique et Social du Maroc, Numéro quadruple 143-144-145-146, les
Editions marocaines et internationales, Tanger.
Tome 2, Education, 1
![Page 194: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/194.jpg)
193 2009 1
Manifeste des
Oulémas et
intellectuels du Maroc
au sujet de la politique
de l’enseignement
et de l’invasion
linguistique coloniale
du Maroc arabe
1970
Depuis l’indépendance en 1956,
et en particulier au cours des
affronte une pression coloniale
latente, tendant à consolider
et à généraliser la présence
linguistique française dans le
Maroc indépendant. Elle vise
à donner à cette présence
-imposée par le protectorat
français- un caractère de légitimité
et de continuité et ce, non
seulement dans l’administration
marocaine et les services publics,
mais aussi dans le domaine de
l’enseignement et de la formation
des cadres marocains.
En dépit du combat mené, après
l’indépendance et notamment à
la suite du colloque historique
organisé sur l’enseignement par
Le «Manifeste
historique des
intellectuels du
Maroc …»
Contexte et enjeux
Mohammed El Ayadi
Casablanca
sur l’objet de ce manifeste. Il
s’agit d’une condamnation de la
politique gouvernementale dans
![Page 195: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/195.jpg)
194
l’Etat au Centre de la Maamoura
en 1964, par les organisations
scientifiques et culturelles, ainsi
que par les syndicats et les partis
ayant pour but de transformer
l’institution scolaire française
créée par le protectorat, en
institution nationale basée sur la
langue arabe, inspi rée par l’esprit
et la personnalité marocains et
tous les efforts entrepris dans
ce sens aboutirent à un échec.
Ainsi les principes unanimement
adoptés par la umma en
matière d’enseignement,
à savoir l’arabisation, la
marocanisation des cadres, la
généralisation, demeurèrent lettre
morte, du fait que les responsables
refusèrent tous les plans établis
d’aboutir à l’arabisation et à la
marocanisation des cadres.
Ainsi la politique de bilinguisme
et la prépondérance de la langue
étrangère dans l’enseignement
public, aboutirent après 14 ans
le plan pédagogique, parce
que les élèves qui terminent leurs
études secondaires dans son
le domaine de l’enseignement,
en particulier en ce qui concerne
le problème de la langue et la
question de l’arabisation.
au colloque de la Maamora de
1964 et rappellent les principes
sacro-saints de la doctrine
éducative nationaliste adoptée
à cette occasion : l’unification, la
généralisation, la marocanisation
et l’arabisation. Les initiateurs du
manifeste condamnent l’échec du
gouvernement dans chacun de
ces domaines et revendiquent la
satisfaction des revendications
nationalistes à ce sujet.
La question de la langue
d’enseignement et la
problématique de l’arabisation
sont au centre de cette
contestation. Elle est même le
principal élément dans cette levée
de bouclier contre la politique du
gouvernement dans le domaine de
l’enseignement. L’arabisation de
l’enseignement, de l’administration
et au-delà, de la vie quotidienne,
a été un objectif central au temps
de la lutte nationaliste contre l’Etat
colonial. Après l’indépendance,
elle est devenue le moteur de lutte
contre l’héritage culturel de cette
![Page 196: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/196.jpg)
195 2009 1
cadre, n’atteignent pas les 2%,
parce qu’elle n’a pas formé pour
le pays les cadres qu’on attendait
d’elle ni en langue arabe, ni en
langue étrangère, et parce qu’elle
a conduit à l’affaiblissement de
langues.
proportion de 2% sus-indiquée ne
justifie pas les cinquante milliards
dépensés dans l'enseignement,
étrangers qui transfèrent le tiers
de cette somme en devises hors
du pays.
la politique du bilinguisme a mis
la grande partie de
l'enseignement secondaire sous
la domination des professeurs
étrangers, parce qu’elle a
conduit au renforcement de
la langue étrangère au sein
de l’administration marocaine,
au détriment de la langue
nationale, qui est en même
temps la langue du Coran, et
parce qu’elle a conduit à la
déformation de la langue parlée
métissée et faible qui n’est ni de
l’arabe pur, ni du français pur.
époque. Aussi l’Etat national est-il
soupçonné de trahir cet objectif,
il est même accusé de mettre en
péril la personnalité marocaine et
son identité arabo-musulmane
en servant les desseins néo-
colonialistes de francisation du
Maroc indépendant. Dans un
une longue note sous le titre :
connaître : aperçu sur l’histoire
des tentatives coloniales de
et actions de francisation du
il est question de la longue histoire
de ce dessein de francisation dont
seraient victimes les nouvelles
générations marocaines à cause de
la politique du gouvernement dans
le domaine de l’enseignement.
Rappelons à ce propos qu’à
cette époque, la question de
l’enseignement est au centre
du conflit politique entre l’Etat
et les partis politiques issus du
mouvement national. Au cours
de cette période, en particulier à
partir de 1964, l’enseignement est
devenu un enjeu politique et un lieu
le pouvoir est engagée. Certaines
![Page 197: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/197.jpg)
196
qu'elle affaiblit les valeurs
ces générations, et parce
qu'elle porte préjudice à
l'enseignement islamique et à
l'enseignement arabe privé.
Pour toutes ces considérations,
et aussi, parce que le peuple
marocain ne veut, après sa
libération et son indépendance,
demeurer enchaîné à aucun Etat
étranger et refuse que son esprit
national reste monopolisé par
une langue autre que la sienne,
tout en voulant assimiler la
civilisation universelle avec ses
différentes langues vivantes,
scientifiques et industriels, sans
pour autant accepter la moindre
concession sur sa langue arabe
en tant que langue officielle en
matière d’enseignement ainsi
que sur le plan administratif
et dans le domaine de l’action
du Maroc, ses intellectuels,
les hommes de pensée et de
la réforme estiment de leur
l’occasion du dialogue engagé
sur la politique et l’avenir de
l’enseignement au Maroc :
de ces luttes ont même pris des
formes très sanglantes comme
durant les événements de mars
1965. Les grèves dans ce secteur
étaient devenues courantes et
elles avaient souvent un caractère
politique comme c’était le cas en
1970, année de la publication de
ce manifeste signé par cinq cents
termes utilisés par les auteurs du
manifeste. Le parti de l’Istiqlal est
bien entendu de ce combat. C’est
lui d’ailleurs qui est l’initiateur de ce
En parcourant la liste des ces
signataires, nous relevons, en
effet, les noms des leaders de
cinq formations politiques :
![Page 198: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/198.jpg)
197 2009 1
1. De renouveler leurs conseils
et leur mise en garde contre
les dangers de la politique
en cours dans le domaine de
l’enseignement, qui ne fait
qu’accentuer la francisation
des générations marocaines
montantes, qu’à franciser la
langue de la communication
marocaine, et qu’à renforcer
la francisation des services
publics et privés, dans le
Maroc indépendant. S’il n’est
pas mis fin, d’urgence, à ces
l’avenir du peuple marocain
en seront menacés, et son
progrès, son épanouissement
ainsi que sa sécurité mentale
perturbés. La tendance des
responsables à franciser
de nouveau l’enseignement
primaire au lieu d’arabiser
l’enseignement secondaire
est encore plus grave, ceci se
traduisant par la régression
de la langue arabe comme au
temps du protectorat français,
alors que le peuple marocain
a combattu cette politique par
le renforcement du système
des écoles arabes libres, et en
consolidant les structures de
Benjelloun, Abdelwahad
Radi, Mohamed Lahbabi,
Mohamed Guessous, Fathallah
Libération et du Socialisme, parti
Les quatre organisations syndi-
également représentées dans la
liste des signataires :
![Page 199: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/199.jpg)
198
2. De rappeler que l’arabisation
générale et complète, dans
l’enseignement, l’adminis-
tration, le travail et la vie
quotidienne, constitue une
revendication unanime de la
nation depuis l’indépendance.
Cette revendication n’est
aucunement en contradiction
avec l’étude des langues
vivantes étrangères, comme
elle ne contredit pas notre désir
d’ouverture sur la civilisation
fait que manifester le désir du
peuple marocain de conserver
les bases de sa personnalité
nationale. Il va sans dire que
celle-ci ne peut se développer
langue nationale, de même,
l’enseignement ne peut devenir
populaire, démocratique et
prospère que par cette langue.
3. D’attirer l’attention sur le
préjudice que l’on fait subir à
la langue arabe, en voulant la
lier à la situation actuelle du
monde arabe, et en l’accusant
d’insuffisance en matière
de terminologie scientifique
moderne, alors que personne
ne peut nier que la langue arabe
fut l’unique langue scientifique
Générale des Etudiants du
Des oulémas de renom, comme
Abdellah Guennoun, al-Farouqi al-
Rahhali, font partie de cette liste
à côté de quelques intellectuels
nationalistes ou de gauche :
Mohamed Berrada, Mohamed
Daoud, Mohamed Naciri,
Ben Taouit, Ahmed Lakhdar
Les partis issus du mouvement
national, à l’époque dans
l’opposition, avaient leur propre
doctrine de l’enseignement, une
doctrine qu’ils avaient forgée
au temps du protectorat par
opposition à la politique scolaire
de l’Etat colonial et à partir de
laquelle ils ont continué le combat
contre l’Etat national accusé de
relayer la même politique après
l’indépendance. Certains leaders
du mouvement national présents
sur la liste des signataires du
manifeste de 1970 avaient déjà une
![Page 200: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/200.jpg)
199 2009 1
universelle au cours des
époques islamiques prospères.
actuelle dans le domaine du
vocabulaire moderne, elle ne
saurait être attribuée à son
incapacité propre, mais plutôt
à l’immobilisme des sociétés
de suppléer à l’indigence
linguistique, tout en s’efforçant
de rattraper leur retard dans
les domaines scientifique et
industriel. En effet, la langue
arabe comme toutes les
langues, ne peut évoluer et
progresser en marge de la vie,
de la science et de la société.
Le fait donc de l’écarter en tant
que langue d’enseignement,
d’administration et de travail la
conduira infailliblement à une
mort lente et non à une vie
éternelle.
4. D’affirmer qu’il n’y a de solution
les principes unanimes de la
nation, à savoir : l’arabisation
de l’enseignement à toutes
les étapes et à tous les
longue histoire dans ce domaine.
En effet, cinq de ces signataires
faisaient déjà parti du groupe des
Marocaine, rédacteur du premier
le mouvement national marocain
Mohammed Allal al-Fassi,
Mekki Naciri, Mohamed Belhassen
plan fut entièrement consacré
on demandait un enseignement
musulmans sans considérations
territoriales ni distinction de
après la présentation de ce plan,
la direction du Comité d’Action
Marocaine, réunie dans le premier
congrès du parti le 25 octobre
1936 à Rabat, élabora un cahier de
revendications urgentes qui sera
présenté au Sultan et au Résident
Général Noguès. Les problèmes
de l’enseignement occupèrent
une fois encore une place
notamment l’unification des
programmes de l’enseignement
sur tout le territoire marocain.
![Page 201: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/201.jpg)
200
et la marocanisation de ses
être confirmée par une charte
de l’enseignement et par un
plan d’action déterminé, à
l’élaboration desquels doivent
participer les représentants
authen-tiques de toutes les
institutions nationales ; charte
et plan qui doivent être prêts
à être appliqués dès octobre
1970, en même temps qu’ils
doivent s’accompagner d’une
politique et d’un plan parallèles
en vue d’arabiser tous les
services et les départements
administratifs marocains. Sans
cela, nous serons confrontés
à un surcroît de dangers et
de problèmes insolubles, ce
qui ne présente d’intérêt pour
personne dans ce pays.
Fait, le 16 Rabii al-awal 1390, 23
Mai 1970, suivi des signatures.
Traduit de l’arabe par
Mohammed El Ayadi
La question de l’enseignement
est posée par les nationalistes
marocains de nouveau en 1946
à l’occasion de la réunion d’une
commission d’enseignement
sous la présidence de Roger
Thabault, directeur de l’Instruction
publique au Maroc et Moulay
Larbi Alaoui, délégué du grand
commission adopta une charte
de l’enseignement sur proposition
des membres marocains
1- Enseignement primaire
obligatoire pour tous les
2- Gratuité de l’enseignement
dans les établissements
officiels,
3- Liberté de l’enseignement à
ses branches, sous réserve
d’une réglementation spéciale
à déterminer,
4- Caractère marocain de
l’enseignement avec comme
base la langue arabe, et
subsidiairement la langue
française,
5- Unification des programmes de
l’enseignement primaire dans
toutes les régions du Maroc,
![Page 202: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/202.jpg)
201 2009 1
6- Liberté d’accès pour tous les habitants du Maroc à tous les
établissements d’enseignement public au Maroc.
La charte de la Maamora à laquelle se réfèrent les auteurs de ce manifeste
de 1970 est la synthèse de ces principes devenus doctrine et cheval de
bataille contre le gouvernement.
La question de l’arabisation, avons-nous dit, était au cœur de cette bataille.
première défendait le bilinguisme et l’utilisation de la langue française pour
n’est plus celui qui ne sait ni lire ni écrire. Il est plutôt celui qui ne connaît
années plus tard, le Roi s’adressait dans ces termes à la commission
somme pour l’arabisation. Mais si elle est un devoir, le bilinguisme est une
pour que le citoyen soit fier de sa marocanité, il doit bien connaître
l’histoire de son pays, être attaché à sa patrie et suivre de près ce qui se
passe de par le monde parce que nous nous situons entre l’Europe et
nous possédions trois langues, car nous avons une mission que nous
assumons depuis longtemps et qui consiste à défendre l’arabité et l’Islam
Mohamed Benhima, ministre de l’Education Nationale, déclarait de son
côté dans une conférence de presse tenue le mercredi 6 avril 1966 :
depuis l’indépendance. Mais s’il est aisé d’adopter un principe, il l’est
il sera impossible pendant de longues années encore de trouver les
![Page 203: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/203.jpg)
202
parti de l’Istiqlal qui, sans tarder, réagit par une condamnation sans appel
Ministre de l’Education est de nature à saper les fondements de notre
personnalité ainsi que l’unité du pays en détruisant son unité culturelle
Dans un mémorandum présenté par le parti de l’Istiqlal en réponse à la
parti de l’Istiqlal considère que le Ministère de l’Education Nationale n’a
pas seulement la charge de former des savants, porteurs de diplômes et
de hautes qualifications ; mais qu’il est aussi responsable de la formation
morale et religieuse des jeunes générations. Car notre patrie est, avant
manifeste de 1970 qui est un hymne à l’arabisation de l’enseignement.
![Page 204: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/204.jpg)
203 2009 1
عشر منذ خاصة وبصفة ، سنة الاستقلال على حصوله منذ المغرب يواجه
سنوات، ضغطا استعماريا خفيا يرمي لإقرار وتثبيت وتعميم الوجود اللغوي الفرنسي
الذي فرضته الحماية الفرنسية في عهدها في المغرب المستقل، وإعطاء هذا الوجود
صفة الشرعية والاستمرار، لا في الإدارة المغربية، والمصالح العمومية فقط، ولكن في
ميدان التعليم وتكوين الأطر المغربية أيضا
وبالرغم من المعركة التي خاضتها المؤسسات العلمية والثقافية والنقابية والأحزاب
نظمتها التي التاريخية المناظرة منذ وخاصة الاستقلال، بعد المغرب في الوطنية
؛ تلك المعركة التي كانت تهدف إلى تحويل الدولة حول التعليم بمركز معمورة سنة
عربية وطنية مؤسسة إلى الحماية، خلفتها التي الفرنسية التعليمية المؤسسة
اللغة، مغربية الروح والشخصية والأطر، فقد باءت بالفشل كل تلك الجهود، وبقيت
تعريب التعليم، ومغربة المبادئ التي أجمعت عليها الأمة في سياسة التعليم وهي
أطره، وتعميمه، حبرا على ورق، ورفض المسؤولون كل التصميمات التي وضعها الخبراء
إليها سياسة انتهت التي النتيجة وكانت أطره، ومغربة التعريب لتحقيق المغاربة
عاما من تجربتها، ازدواجية لغة التعليم، وإعطاء حصة الأسد للغة الأجنبية، بعد
هي إعلان فشلها
، ولأنها لم لأن نسبة الذين ينهون بمقتضاها دراستهم الثانوية يقلون عن تربويا
تحقق تكوين الأطر المنتظرة منها للبلاد لا باللغة العربية ولا باللغة الأجنبية، ولأنها
أدت إلى انخفاض مستوى التعليم في اللغتين معا
في تنفق التي مليارا الخمسين تعادل لا المذكورة النجاح نسبة لأن واقتصاديا
التعليم، والتي يؤدى منها ثلاثة وعشرون مليارا للأساتذة الأجانب الذين يخرجون ثلث
هذا المبلغ من البلاد بالعملة الصعبة
![Page 205: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/205.jpg)
204
لأنها جعلت جل التعليم الثانوي تحت رحمة وتوجيه الأساتذة الأجانب، وأدت وقوميا
إلى تدعيم وترسيخ اللغة الأجنبية في الإدارة المغربية، فحلت عمليا وأساسيا محل
اللغة الوطنية لغة القرآن، وعملت على تشويه لغة التخاطب لدى الأجيال المتعلمة
التي أصبحت تتكلم بلغة مختلطة هجينة، لا هي عربية خالصة، ولا هي فرنسية
خالصة
لأنها أضعفت القيم الخلقية والروحية لدى هذه الأجيال، واتجهت إلى القضاء ودينيا
على التعليم الإسلامي والعربي الحر
مربوطا يظل أن واستقلاله تحرره بعد يريد لا المغربي الشعب ولكون كله، لذلك
بعجلة أية دولة أجنبية، ويظل فكره القومي محتكرا للغتها، وإنما يريد أن يستوعب
الحضارة الإنسانية العالمية بمختلف لغاتها الحية، وعن طريق التبادل الثقافي والعلمي
والصناعي، دون أن يتخلى قيد أنملة عن لغته العربية، كلغة رسمية حية، في التعليم
فإن علماء المغرب ومثقفيه ورجال الفكر والإصلاح فيه، يرون والإدارة والعمل اليومي،
من واجبهم القومي والديني، بمناسبة الحوار المفتوح حول سياسة التعليم ومستقبله
في المغرب
أن يجددوا نصحهم وتحذيرهم من أخطار السياسة القائمة حتى الآن في مجال أولا
وفرنسة الناشئة، المغربية الأجيال فرنسة من المزيد غير تحقق لم والتي التعليم،
والخصوصية العمومية والمصالح الإدارة فرنسة وترسيخ المغربية التخاطب لغة
بالمغرب المستقل، ومن شأن هذه الأخطار، إذا لم يوضع لها حد عاجل، أن تهدد وحدة
وكيان ومستقبل الشعب المغربي، وأن تعرقل تقدمه وازدهاره وأمنه الفكري، وأخطر
بدل جديد، من الابتدائي التعليم فرنسة إلى اليوم المسؤولين عزم اتجاه ذلك من
إلى ما كانت أي القهقرى، العربية باللغة الرجوع وأن يقع الثانوي، التعليم تعريب
عليه في عهد الحماية الفرنسية، مع أن الشعب المغربي آنذاك قاوم هذه السياسة
بتقوية جهاز المدارس العربية الحرة، وتدعيم كيان جامعة القرويين
أن يذكروا بأن التعريب الكامل العام في التعليم والإدارة والعمل والشارع، هو ثانيا
مطلب قومي أجمعت عليه الأمة منذ الاستقلال، وهو لا يتعارض بحال من الأحوال،
مع دراسة اللغات الأجنبية الحية كلغات، ولا يتناقض مع رغبتنا جميعا في التفتح
![Page 206: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/206.jpg)
205 2009 1
المحافظة في المغربي الشعب رغبة فقط يؤكد وإنما العشرين، القرن حضارة على
على مقومات شخصيته الوطنية، ومن المعلوم أنه لا يمكن لهذه الشخصية أن تنمو
وديمقراطيا شعبيا يصبح أن للتعليم يمكن ولا القومية، اللغة إطار في إلا وتزدهر
ومزدهرا إلا باللغة القومية
أن ينبهوا إلى التجني الذي يرتكب في حق اللغة العربية عندما يراد ربطها ثالثا
بالوضع الذي يوجد عليه العالم العربي اليوم، وبالنقص الذي يلاحظ في المصطلحات
العلمية الحديثة، مع أنه لا ينكر أحد أن اللغة العربية كانت هي اللغة العلمية العالمية
المصطلحات ميدان في اليوم تخلفها وأن الزاهرة، الإسلامية العصور في الوحيدة
الحديثة لا يرجع لعجزها هي، بل لجمود اتمعات العربية التي عليها أن تقوم بسد
نقصها سد على فيه تعمل الذي الوقت نفس في اللغوي، الميدان في النقص هذا
اللغات الحية، لا يمكن العربية، ككل اللغة أن والصناعية، ذلك العلمية الميادين في
أن تتطور وتتقدم بمعزل عن الحياة والعلم واتمع، وإبعادها عن أن تكون لغة التعليم
والإدارة والعمل، هي الطريق المفضية بها إلى الموت البطيء، لا إلى الحياة الخالدة
التي المبادئ بوضع إلا المستعصية التعليم لمشاكل حل لا أنه يؤكدوا أن رابعا
تعريب التعليم في جميع المراحل وعلى جميع المستويات، أجمعت عليها الأمة وهي
، للتعليم ميثاق حسب السريع، الص التنفيذ موضع وتعميمه، أطره، ومغربة
الحقيقيون الممثلون ويصادق عليهما محدد، يساهم في وضعهما، تصميم وطبق
أكتوبر من ابتداء للتطبيق جاهزين يكونا أن على كلها، الوطنية للمؤسسات
المقبل، وأن يكونا مصحوبين بسياسة وتصميم مواز لتعريب الأجهزة والمصالح الإدارية
المغربية كلها، وبدون ذلك سنواجه المزيد من الأخطار، والمزيد من المشاكل التي لا حل
لها، وليست في صالح أحد في هذه البلاد
وحرر في سادس عشر ربيع الأول عام تسعين وثلاثمائة وألف الموافق ثالث وعشرى مايه
تليه التوقيعات سنة سبعين وتسعمائة وألف
![Page 207: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/207.jpg)
![Page 208: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/208.jpg)
207 2009 1
2000 1998
1993 1988
![Page 209: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/209.jpg)
![Page 210: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/210.jpg)
209 2009 1
*
1993 1988 *
![Page 211: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/211.jpg)
210
1958
1999
![Page 212: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/212.jpg)
211 2009 1
![Page 213: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/213.jpg)
212
![Page 214: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/214.jpg)
213 2009 1
![Page 215: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/215.jpg)
214
![Page 216: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/216.jpg)
215 2009 1
*
11 6
14 12
2000 1998 *
![Page 217: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/217.jpg)
216
1998
1999
2008
![Page 218: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/218.jpg)
217 2009 1
7
Antoine Prost
![Page 219: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/219.jpg)
218
![Page 220: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/220.jpg)
219 2009 1
–
![Page 221: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/221.jpg)
220
![Page 222: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/222.jpg)
221 2009 1
*
*
![Page 223: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/223.jpg)
222
2005
2008
15
![Page 224: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/224.jpg)
223 2009 1
2009
9
“ “ 1
2
3
![Page 225: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/225.jpg)
224
![Page 226: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/226.jpg)
![Page 227: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/227.jpg)
![Page 228: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/228.jpg)
227 2009 1
1959 1927
12005
2
3
![Page 229: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/229.jpg)
228
413
Daniel Rivet
1927 1923
1930
![Page 230: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/230.jpg)
229 2009 1
1935
![Page 231: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/231.jpg)
230
1944 5
4
1959
Nantes
1971
![Page 232: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/232.jpg)
231 2009 1
1 Mohamed Benhlal, , la formation d’une élite berbère civile et
militaire au Maroc
2 L. Paye, Enseignement et société musulmane. Introduction et évolution de
l’enseignement moderne au Maroc, thèse de l’université de Paris, 1957, éditée
par M.benchekroun, professeur à l’université Mohammed V, Rabat, 1992.
3 M. Merrouni, Le collège musulman de Fès 1914 - 1956, Montréal, faculté des
4 Bourdieu, Passeron, Rémy Leveau, Bottomore.
![Page 233: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/233.jpg)
![Page 234: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/234.jpg)
233 2009 1
![Page 235: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/235.jpg)
234
1
2
3
4
40
![Page 236: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/236.jpg)
235 2009 1
%40
%28
5
6
7
8
9
![Page 237: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/237.jpg)
236
10
11
12
13
14
1
6 4
15
![Page 238: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/238.jpg)
237 2009 1
2
3
4
5
16
17
![Page 239: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/239.jpg)
238
18
![Page 240: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/240.jpg)
239 2009 1
19
“ ”
20
![Page 241: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/241.jpg)
240
12 1
13 2
14 3
17 4
26 5
31 6
32 7
38 8
42 9
47 10
50 11
53 12
56 13
59 14
67 15
86 16
107 17
144 18
87 19
103 20
![Page 242: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/242.jpg)
![Page 243: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/243.jpg)
![Page 244: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/244.jpg)
243 2009 1
2008
21 151 1
21 224 1 2008
2008
21 159 1
2008
21 121 1
![Page 245: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/245.jpg)
244
24 160 1 2008
2009
1 2008
3 2
4
339 1 2008
24
318 1 2008
24
Les méthodes de recherche en science de l’éducation
18 144 1 2008
24 223 1 2008
![Page 246: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/246.jpg)
245 2009 1
276 1 2008
25
2008
21 2008
2008
2008
2008 ]
2008
2008
2008
![Page 247: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/247.jpg)
246
En langue française
Etudes sur l’école marocaine
Abderrahmane Lahlou, L'école marocaine,
de l'institution à la mission
Etudes générales
Pierre Marhic, L'enseignement individuel : une alternative à l'échec scolaire
L'enseignement de l'histoire-géographie
de l'école élémentaire au lycée
Nathalie Auger, Pour une didactique des imaginaires dans
l'enseignement-apprentissage des langues étrangères
Pierre Roche, Histoire de l'enseignement en France
Paysage linguistique et enseignement
des langues au Maghreb
Patrick Matagne, Le développement durable sous le regard
des sciences et de l'histoire éducation et formation
Anne Bandry-Scubbi, Education, culture, littérature
![Page 248: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/248.jpg)
247 2009 1
Louis Porcher, Education comparée : pour aujourd'hui et pour demain
François Galichet, Démocratie et éducation à la citoyenneté en Afrique
Michel Brossard, Vygotski et les recherches en éducation
et en didactiques
L'école forme-t-elle encore des citoyens ?
Gabriel Langouët, 50 ans d'école, et demain ?
Chantal Jollivet, Les chemins de l'école en Europe :
réflexions pédagogiques
Blanchard, Eric Blanchard ; préf. de Philippe Meirieu
24 cm
![Page 249: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/249.jpg)
![Page 250: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/250.jpg)
Thèmes des prochains numéros
• L’Université et la société
• L’Ecole et les langues
![Page 251: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/251.jpg)
40.000 30.000
15.000 10.000
![Page 252: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/252.jpg)
: publiées dans le cadre d’un dossier thématique dont le thème est annoncé à l’avance, ou envoyées
spontanément par leurs auteurs à la revue et pouvant faire l’objet d’une publication sous l’une de ses rubriques,
en dehors du dossier principal, elles doivent se situer entre 30000 et 40000 caractères, y compris les espaces,
: lectures critiques des nouvelles parutions dans le domaine de
spécialisation de la revue ou commentaires des événements et faits saillants dans le domaine de l’éducation et
de la formation, doivent faire entre 10000 et 15000 caractères, y compris les espaces et les marges, et peuvent
concerner un ou plusieurs ouvrages, ou alors un ou plusieurs numéros d’une revue académique, quelle que
soit la langue originale de publication. Ils sont tenus de :
international ;
: La langue principale de publication est l’arabe. Il est cependant possible de soumettre
essentiels et fondateurs de son domaine de spécialisation, ainsi que d’études analytiques et critiques qui font
et les décideurs en matière de politique éducative.
un site web, ou d’une communication lors d’un colloque.
leurs références bibliographiques, libellés ainsi :
d’édition, date et numéro de page ;
: Le titre entre guillemets, suivi du titre de la revue, du numéro et de la date de publication puis du
numéro de page.
Ces références doivent figurer à la fin de l’article, suivant un ordre séquentiel.
Toute étude doit être accompagnée d’un abstract allant de 6 à 10 lignes, rédigé dans la même langue et
présentant le thème principal traité dans l’étude.
Chaque article proposé à la publication doit être accompagné d’un aperçu succinct du parcours scientifique
seront cependant pas divulguées pendant la phase d’évaluation des articles.
Les auteurs dont les contributions font l’objet d’une publication dans l’une des rubriques de la revue perçoivent
![Page 253: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/253.jpg)
2004
2006
2007 5
2000 1998
2008
2007
Publication de l’IRCAM, 2009 ; Alphabétisation
Ed. Faculté des lettres et des sciences humaines, 2001 et Dominance et différence :
Le Fennec, 1999.
1993 1988
L’islam au quotidien : les valeurs et les pratiques religieuses au Maroc
2006
2003
2004
![Page 254: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/254.jpg)
L’école marocaine et la compétition sociale. Stratégies, aspirations,
Editions Babil, Rabat 1996. L’enseignement au Maroc. Mobilité et
destins personnels. .
2009
2009
2006
2009
2007
2006
2005
Evaluation des apprentissages en alphabétisation, Direction de la lutte contre
l’analphabétisme, 2009
2001 1912 –
![Page 255: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/255.jpg)
![Page 256: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/256.jpg)
Directeur de rédaction
Mohamed Sghir JANJAR
Comité de rédaction
Hamani AKEFLI , Abdelhamid AKKAR, Abdelali BENAMOUR, Driss BEN SAID,
Ahmed BOUKOUS, Rahma BOURQIA, Khadija CHAKIR, Noureddine EL AOUFI,
Abdellatif EL MOUDNI, Driss KHROUZ, Mohammed MELOUK,
Mustapha MESSNAOUI, EL Bachir TAMER
Comité scientifique
Hamani AKEFLI , Abdelhamid AKKAR, Abdelali BENAMOUR, Driss BEN SAID,
mohamed BERDOUZI, Ahmed BOUKOUS, Rahma BOURQIA, Khadija CHAKIR,
Abdesslam CHEDDADI, Mohamed DOUKKALI, Noureddine EL AOUFI,
Abderrahmane El MOUDDEN, Abdellatif EL MOUDNI, Mohamed GUESSOUS,
Driss KHROUZ, Amina LEMRINI OUAHABI, Mohammed MELOUK,
Mustapha MESSNAOUI, Abdelaziz MEZIANE BELFKIH, Abdelhay MOUDDEN,
Moubarak RABI, El Bachir TAMER, Mohamed TOZY
Secrétaire de rédaction
Maryam LOUTFI
Editeur
Conseil Supérieur de l’Enseignement
Rédaction, administration et abonnements
Conseil Supérieur de l’Enseignement, Complexe administratif de la Fondation
Mohammed VI des Œuvres Sociales de l’Education-Formation, Aile A2,
Avenue Allal El Fassi, Madinat Al Irfane-Rabat. B.P. 6536, Rabat-Instituts
Tel : 05 37 77 44 25
Fax : 05 37 77 46 12
E-mail : [email protected]
Site web : www.cse.ma
Conception, réalisation et impression
USG
Distribution
Sapress
Les opinions développées dans la revue n’expriment pas forcément
sa position officielle et n’engagent que la responsabilité de leurs auteurs
Dépôt légal : 2008 PE 0120
Al-Madrassa Al-Maghribiya
![Page 257: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/257.jpg)
L’école marocaine
Questions et enjeux
Dossier
![Page 258: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/258.jpg)
Ouverte aux contributions des chercheurs et spécialistes marocains et
étrangers, Al-Madrassa Al-Maghribiya poursuit l’ambition d’éclairer la
problématique ayant trait à l’éducation et à la formation dans toutes
ses dimensions; historique, sociétale, économique, politique, culturelle,
etc. sur la base d’approches pluridisciplinaires conjuguant l’analyse du
contexte national et l’ouverture sur les expériences internationales,
les études comparatives, les traductions, etc.. Parallèlement, la revue
compte lancer une série de publications sous forme de «dossiers» dédiés
à l’approfondissement de thématiques particulières portant sur l’école,
l’éducation et la formation.
Adoptant une démarche scientifique pluridisciplinaire fondée sur la rigueur
et le respect des normes éditoriales en vigueur, Al-Madrassa Al-Maghribiya
entend apporter au lecteur une valeur ajoutée en termes d’analyse et
de compréhension des problèmes et des dynamiques à l’œuvre dans le
domaine de l’éducation et de la formation au sein de notre pays.
Revue indépendante, Al-Madrassa Al-Maghribiya est dotée d’un comité de
rédaction et d’un comité scientifique composés de chercheurs reconnus
appartenant à des champs disciplinaires et intellectuels différents et
complémentaires. Le comité scientifique et le comité de rédaction ont
pour missions, notamment, de contribuer à l’élaboration thématique des
projets éditoriaux , à l’évaluation du contenu des différents numéros et à
l’arbitrage scientifique relatif aux articles soumis à la revue, en conformité
avec la ligne éditoriale et dans le but à la fois d’enrichir la production
intellectuelle et scientifique sur les questions de l’éducation et de la
formation et de contribuer au développement de l’école marocaine.
![Page 259: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/259.jpg)
La revue Al-Madrassa Al-Maghribiya
La publication par le Conseil Supérieur de l’Enseignement, d’une revue
scientifique à comité de lecture, intitulée Al-Madrassa Al-Maghribiya
« revue de l’école marocaine », intervient dans un contexte national
marqué par la volonté de mobiliser les ressources humaines, matérielles
et culturelles en faveur d’une nouvelle école marocaine. Un contexte se
traduisant par la mise en œuvre de réformes structurelles touchant les
diverses composantes du système national d’éducation et de formation.
Le titre de la revue, Al-Madrassa Al-Maghribiya, renvoie au système
d’éducation et de formation dans son ensemble, du préscolaire à
l’université. Il se réfère à l’école marocaine en tant que réalité complexe
condensant l’ensemble des mutations, des tensions et des enjeux propres
à la société marocaine ; une réalité dont la connaissance fait référence à
une pluralité de paradigmes et d’approches.
Il s’agit du projet d’Ecole dont la Charte Nationale d’Education et de
Formation a esquissé, en 1999, les fondements et les principes essentiels
et qui se trouve aujourd’hui à une phase avancée de sa mise en œuvre.
Il s’agit aussi de ce parcours dont il convient d’évaluer les résultats et
d’analyser l’évolution.
Aussi, Al-Madrassa Al-Maghribiya se veut-elle un levier pour le
développement de l’école marocaine, une contribution à l’amélioration de
sa qualité et de ses performances, un moyen permettant de mobiliser
savoir et expertise en faveur de sa réforme.
La revue se veut, tout d’abord, un forum ouvert sur les contributions
de l’ensemble des compétences nationales et internationales dans les
domaines de l’éducation et de la formation. Elle a, également, pour
objectif de constituer une publication de référence dont le contenu reflète
la diversité des approches, la dynamique du champ académique et traduit
les mutations profondes et les défis majeurs de la société en général et du
système d’éducation et de formation en particulier.
Au-delà de l’approche strictement pédagogique, Al-Madrassa Al-Maghribiya
compte adopter une démarche globale, mettant à profit les différents outils
et méthodes des sciences humaines et sociales (histoire, philosophie,
sociologie, anthropologie, démographie, sciences économiques et
politiques, droit, linguistique, littérature, etc.) pour l’élaboration d’un
savoir pertinent relatif au système éducatif national.
![Page 260: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/260.jpg)
![Page 261: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/261.jpg)
Revue académique biannuelle
publiée avec le soutien du Conseil Supérieur de l’Enseignement
Royaume du maroc
Al-Madrassa Al-Maghribiya
![Page 262: p») ¡G ;y* i F) ¶ Ô,{G 3y , iL{ C i - المجلس الأعلى للتربية ......2008 PE 0120 : æÄf ²dG «G jEÕG ¼bQ 9 |31t²' 13 Q ¾L ñ¬¡ dG »Þ 14 Ü c dG »Þ](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060808/608c8a2faff04b16a60c0855/html5/thumbnails/262.jpg)