pandiwa: kaganapan at pokus
TRANSCRIPT
![Page 1: PANDIWA: Kaganapan at Pokus](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081415/588587ac1a28ab84668b5409/html5/thumbnails/1.jpg)
GRADE 10
![Page 2: PANDIWA: Kaganapan at Pokus](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081415/588587ac1a28ab84668b5409/html5/thumbnails/2.jpg)
POINTERS TO REVIEW:Ikatlong Markahan
• Sanaysay• Thesis Statement• PANDIWA (aspekto, pokus, kaganapan at
kaukulan)• Mga Akdang Tinalakay (Aralin 2-5)
![Page 3: PANDIWA: Kaganapan at Pokus](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081415/588587ac1a28ab84668b5409/html5/thumbnails/3.jpg)
Ang mga mag-aaral ay inaasahang;
• A. Natutukoy ang ibat ibang pokus at kaganapan ng pandiwa
• B. Nagagamit ang iba’t ibang uri ng panlapi sa pagbuo ng mga pandiwa sa iba’t ibang pokus at kaganapan
• C. Nakikilahok nang buong sigla at husay sa mga talakayan at pangkatang gawain
![Page 4: PANDIWA: Kaganapan at Pokus](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081415/588587ac1a28ab84668b5409/html5/thumbnails/4.jpg)
POKUS
tawag sa relasyong pansemantika ng pandiwa ng simuno o paksa
ng pangungusap.
![Page 5: PANDIWA: Kaganapan at Pokus](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081415/588587ac1a28ab84668b5409/html5/thumbnails/5.jpg)
POKUS NG PANDIWA KAHULUGAN PANANDA NA GINAGAMIT
TAGAGANAP O AKTOR Ang simuno o paksa ang gumaganap ng kilos na sinasaad ng pandiwa
“sino?”[mag- , um- , mang- , ma- , maka- , makapag- , maki- ,
magpa-]
LAYON Paksa o binibigyang diin sa pangungusap
“ano?”[-in- , -i- , -ipa- , ma- , -an]Sa Ingles, ito ay ang direct object.
TAGATANGGAP Pinaglalaanan ng kilos na ipinapahiwatig ng pandiwa
“para kanino?”[i- , -in , ipang- , ipag-]Sa Ingles, ito ay ang indirect object.
KAGAMITAN Gamit ang siyang simuno o paksa ng pangungusao
upang maisagawa ang kilos ng pandiwa
“sa pamamagitan ng ano?”
[ipang- , maipang-]
![Page 6: PANDIWA: Kaganapan at Pokus](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081415/588587ac1a28ab84668b5409/html5/thumbnails/6.jpg)
POKUS NG PANDIWA KAHULUGAN PANANDA NA GINAGAMIT
GANAPAN Lugar ang binibigyang diin o ganapan ng kilos
“saan?”[pag-/-an , -an/-han , ma-/-
an , pang-/-an , mapag-/-an]
SANHI Sanhi o dahilan ang paksang binibigyang-diin sa
pangungusap
“bakit?”[i- , ika- , ikina-]
DIREKSYON Nagsasaad ng direksyon ng kilos ng pandiwa
“tungo saan/kanino?” [-an , -han , -in , -hin]
![Page 7: PANDIWA: Kaganapan at Pokus](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081415/588587ac1a28ab84668b5409/html5/thumbnails/7.jpg)
Halimbawa: TAGAGANAP Si Aphrodite ay tumugon sa
panalangin ni Pygmalion
AKTOR POKUS NG PANDIWA
![Page 8: PANDIWA: Kaganapan at Pokus](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081415/588587ac1a28ab84668b5409/html5/thumbnails/8.jpg)
Halimbawa: LAYON
Pinag-uusapan ng mga tao
ang estatwang nilikha ni Pygmalion
LAYON
POKUS NG PANDIWA
![Page 9: PANDIWA: Kaganapan at Pokus](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081415/588587ac1a28ab84668b5409/html5/thumbnails/9.jpg)
Halimbawa: GANAPAN
Pinagmulan ng mga mitolohiya ang
bansang Griyego.GANAPAN
POKUS NG PANDIWA
![Page 10: PANDIWA: Kaganapan at Pokus](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081415/588587ac1a28ab84668b5409/html5/thumbnails/10.jpg)
Halimbawa: TAGATANGGAP
Ipinagdala nina Pygmalion ng mga alay si Aphrodite.
TAGATANGGAP
POKUS NG PANDIWA
![Page 11: PANDIWA: Kaganapan at Pokus](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081415/588587ac1a28ab84668b5409/html5/thumbnails/11.jpg)
Halimbawa: KAGAMITAN
Ginamit ni Pygmalion ang paet at martilyo sa pag-ukit ng estatwa.
POKUS NG PANDIWA
GAMIT
![Page 12: PANDIWA: Kaganapan at Pokus](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081415/588587ac1a28ab84668b5409/html5/thumbnails/12.jpg)
Halimbawa: SANHI
Ikinatuwa ni Aphrodite ang patuloy na pag-aalay ng pamilya ni Pygmalion.
POKUS NG PANDIWA
SANHI
![Page 13: PANDIWA: Kaganapan at Pokus](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081415/588587ac1a28ab84668b5409/html5/thumbnails/13.jpg)
Halimbawa: DIREKSYUNAL
Sinulatan niya ang kanyang mga magulang.
POKUS NG PANDIWA
DIREKSYUNAL
![Page 14: PANDIWA: Kaganapan at Pokus](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081415/588587ac1a28ab84668b5409/html5/thumbnails/14.jpg)
GAWAIN 1POKUS NG PANDIWA
Pagyamanin ang Kaalaman sa Gramatika
A p. 315
![Page 15: PANDIWA: Kaganapan at Pokus](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081415/588587ac1a28ab84668b5409/html5/thumbnails/15.jpg)
GAWAIN 2POKUS NG PANDIWA
Gamit ang mga binilugang pandiwa sa piniling artikulo mula sa pahayagan, kumuha ng 5
pangungusap o pahayag dito at tukuyin kung anong pokus ng
pandiwa ang ginamit dito.
![Page 16: PANDIWA: Kaganapan at Pokus](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081415/588587ac1a28ab84668b5409/html5/thumbnails/16.jpg)
KAGANAPAN
Kaugnayan ng pandiwa sa panaguri ng pangungisap.
Ang mga paksa ng kaganapan na ito ay kung gagamitan ng mga
panandang ang/ang mga o si/sina
![Page 17: PANDIWA: Kaganapan at Pokus](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081415/588587ac1a28ab84668b5409/html5/thumbnails/17.jpg)
KAGANAPAN NG PANDIWA
KAHULUGAN PANANDA NA GINAGAMIT
TAGAGANAP O AKTOR bahagi ng panaguri na gumaganap sa kilos na isinasaad ng pandiwa.
Nino?
Ng, ng mga, si, sina
LAYON bahagi ng panaguri na nagsasaad kung ano ang bagay o mga bagay na tinutukoy ng pandiwa
Ano?
TAGATANGGAP nagsasaad kung sino ang nakikinabang sa kilos ng
pandiwa
Para kanino?
KAGAMITAN nagsasaad kung anong bagay, kagamitan, o
instruento ang ginagamit upang magawa ang kilos
Anong bagay o instrumento?
![Page 18: PANDIWA: Kaganapan at Pokus](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081415/588587ac1a28ab84668b5409/html5/thumbnails/18.jpg)
KAGANAPAN NG PANDIWA
KAHULUGAN PANANDA NA GINAGAMIT
GANAPAN nagsasaad ng lugar na ginanapan ng kilos ng
pandiwa
Saan?
Nagsisimula sa “sa”
Dito/rito, diyan/riyan, doon/roon
SANHI nagsasaad kung ano ang dahilan ng pakakaganap ng
kilos ng pandiwa
Bakit?
Dahil or dahil sa
DIREKSYUNAL ang bahagi ng panaguri ay nagsasaad ng direksyon ng kilos na taglay ng pandiwa
«ng»«sa»
Mga pandiwa:punta, pasok, akyat, baba,
balik, tungo, etc.
![Page 19: PANDIWA: Kaganapan at Pokus](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081415/588587ac1a28ab84668b5409/html5/thumbnails/19.jpg)
Halimbawa: TAGATANGGAP/AKTOR
Ang puno ng saging ay itinanim ng matsing sa basang lupa.
“Itinanim nino?” (Itinanim ng matsing)
![Page 20: PANDIWA: Kaganapan at Pokus](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081415/588587ac1a28ab84668b5409/html5/thumbnails/20.jpg)
Halimbawa:LAYON:
Nagtitiklop ng mga damit si Angela para sa kanyang ate. “Nagtitiklop ng ano?”
TAGATANGGAP:Si Angela ay nagtitiklop ng mga damit
para sa kanyang ate.“Nagtitiklop para kanino?”
![Page 21: PANDIWA: Kaganapan at Pokus](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081415/588587ac1a28ab84668b5409/html5/thumbnails/21.jpg)
Halimbawa: SANHI/DAHILAN
Uminom ako ng gamot dahil masakit ang aking ulo.
“Bakit ka uminom ng gamot?”
(Ako ay uminom ng gamot dahil masakit ang aking ulo.)
![Page 22: PANDIWA: Kaganapan at Pokus](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081415/588587ac1a28ab84668b5409/html5/thumbnails/22.jpg)
Halimbawa: KAGAMITAN
Si Raul ay naghukay sa bakuran sa pamamagitan ng pala.
“Anong bagay o instrumento ang ginamit ni Raul para maghukay?”
![Page 23: PANDIWA: Kaganapan at Pokus](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081415/588587ac1a28ab84668b5409/html5/thumbnails/23.jpg)
Halimbawa:DIREKSYONAL:
Sina Tatay at Nanay ay pumunta sa Makati Medical Center para bisitahin si
Lola Puring.“Saan pumunta sina Tatay at Nanay?”
GANAPAN:Kinausap nila ang doktor sa Makati
Medical Center.“Saan nila kinausap ang doktor?”
![Page 24: PANDIWA: Kaganapan at Pokus](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081415/588587ac1a28ab84668b5409/html5/thumbnails/24.jpg)
GAWAIN 1KAGANAPAN NG PANDIWA
Pagyamanin ang Kaalaman sa Gramatika
A p. 336
![Page 25: PANDIWA: Kaganapan at Pokus](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081415/588587ac1a28ab84668b5409/html5/thumbnails/25.jpg)
GAWAIN
Mula sa maikling kuwentong “Saranggola” ni Efren Abueg, kumuha ng 7 pangungusap na nagpapakita ng 7 pokus ng pandiwa.