partners van depressieve patiënten

28
Partners van depressieve Partners van depressieve patiënten. patiënten. De ontwikkeling en de ervaring De ontwikkeling en de ervaring met groepen voor partners van met groepen voor partners van depressieve patiënten. depressieve patiënten. Tom Siersma, Tom Siersma, Gezondheidswetenschapper, Gezondheidswetenschapper, Sociaal Psychiatrisch Verpleegkundige Sociaal Psychiatrisch Verpleegkundige

Upload: teo

Post on 19-Feb-2016

67 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

Partners van depressieve patiënten. De ontwikkeling en de ervaring met groepen voor partners van depressieve patiënten. Tom Siersma, Gezondheidswetenschapper, Sociaal Psychiatrisch Verpleegkundige. Van praktijk naar onderzoek en weer terug. Vragen vanuit de praktijk - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

Page 1: Partners van depressieve patiënten

Partners van depressieve Partners van depressieve patiënten.patiënten.

De ontwikkeling en de ervaring De ontwikkeling en de ervaring met groepen voor partners van met groepen voor partners van

depressieve patiënten.depressieve patiënten.

Tom Siersma,Tom Siersma,Gezondheidswetenschapper,Gezondheidswetenschapper,

Sociaal Psychiatrisch VerpleegkundigeSociaal Psychiatrisch Verpleegkundige

Page 2: Partners van depressieve patiënten

04/22/23 2Partners van depressieve patienten,T.Siersma

Van praktijk naar Van praktijk naar onderzoek en weer terug.onderzoek en weer terug.

Vragen vanuit de praktijkVragen vanuit de praktijk Inventarisatie, literatuurstudieInventarisatie, literatuurstudie Bepaling doelgroepBepaling doelgroep PraktijkonderzoekPraktijkonderzoek Advies aan de praktijkAdvies aan de praktijk Praktische uitvoering.Praktische uitvoering.

Page 3: Partners van depressieve patiënten

04/22/23 3Partners van depressieve patienten,T.Siersma

Objectieve zorglast.Objectieve zorglast.(Siersma et al, 2005)(Siersma et al, 2005)

observeerbare en concrete kosten observeerbare en concrete kosten voor de naastbetrokkene voor de naastbetrokkene veroorzaakt door de ziekte, of veroorzaakt door de ziekte, of

gedrag dat geëist wordt van de gedrag dat geëist wordt van de naastbetrokkene. Verstoringen naastbetrokkene. Verstoringen van het huishouden;van het huishouden;

Verstoringen van de Verstoringen van de familierelaties;familierelaties;

Page 4: Partners van depressieve patiënten

04/22/23 4Partners van depressieve patienten,T.Siersma

Verstoringen de vrije tijd;Verstoringen de vrije tijd; Verstoringen opleiding en Verstoringen opleiding en

carrière van familieleden;carrière van familieleden; Afname van de steun van het Afname van de steun van het

netwerk voor de netwerk voor de naastbetrokkenen;naastbetrokkenen;

Zorgen rond financiën;Zorgen rond financiën; Regelen van vervoer;Regelen van vervoer; Constante toezicht;Constante toezicht;

Page 5: Partners van depressieve patiënten

04/22/23 5Partners van depressieve patienten,T.Siersma

Subjectieve zorglast.Subjectieve zorglast.

De persoonlijke afweging van de De persoonlijke afweging van de situatie door de naastbetrokkene en situatie door de naastbetrokkene en

de mate waarin de naastbetrokkene de mate waarin de naastbetrokkene bemerkt dat hij/zij last ondervindt bemerkt dat hij/zij last ondervindt van het zorgverlenen.van het zorgverlenen.

Page 6: Partners van depressieve patiënten

04/22/23 6Partners van depressieve patienten,T.Siersma

- Terugtrekgedrag;Terugtrekgedrag;- Interesseverlies;Interesseverlies;- Het zien van de ellende en de Het zien van de ellende en de

hopeloosheid waarin het hopeloosheid waarin het depressieve familielid zich depressieve familielid zich bevind;bevind;

- Angst voor suïcide;Angst voor suïcide;- Onzekerheid voor de toekomstOnzekerheid voor de toekomst

Page 7: Partners van depressieve patiënten

04/22/23 7Partners van depressieve patienten,T.Siersma

Bovendien voor partners:Bovendien voor partners:

Verlies van wederzijdse ondersteuning;Verlies van wederzijdse ondersteuning; Een lagere mate van affectie;Een lagere mate van affectie; Minder wederzijds respect;Minder wederzijds respect; Moeite met bespreken van problemen;Moeite met bespreken van problemen; Onvrede over seksuele relatie;Onvrede over seksuele relatie; Vaker conflicten over kinderen;Vaker conflicten over kinderen;

Page 8: Partners van depressieve patiënten

04/22/23 8Partners van depressieve patienten,T.Siersma

Beïnvloedende factoren.Beïnvloedende factoren. Ernst van de symptomen;Ernst van de symptomen; Ouder, kind, broer/zus, partner;Ouder, kind, broer/zus, partner; Visie op de ziekte;Visie op de ziekte; Copingstijlen, Communicatiestijl;Copingstijlen, Communicatiestijl; Gender;Gender; Steun vanuit het het netwerk;Steun vanuit het het netwerk; Contact met de hulpverlening;Contact met de hulpverlening; Het gevoel controle te hebben;Het gevoel controle te hebben; Erkenning voor de persoonlijke inzetErkenning voor de persoonlijke inzet;;

Page 9: Partners van depressieve patiënten

04/22/23 9Partners van depressieve patienten,T.Siersma

Wanneer kan de Wanneer kan de naastbetrokkene de zorg naastbetrokkene de zorg

als positief ervaren?als positief ervaren? (Rose et al,2002; Marsh& Johnson,1997; Baronet,2003)(Rose et al,2002; Marsh& Johnson,1997; Baronet,2003)

Er is hoop op verbetering;Er is hoop op verbetering; De relatie kan geherdefinieerd De relatie kan geherdefinieerd

worden;worden; Zorginspanning hebben resultaat.Zorginspanning hebben resultaat. De situatie gaat door langere inzet De situatie gaat door langere inzet

niet achteruit.niet achteruit.

Page 10: Partners van depressieve patiënten

04/22/23 10Partners van depressieve patienten,T.Siersma

Wat willen Wat willen naastbetrokkenen van de naastbetrokkenen van de

hulpverlening?hulpverlening?(Badger,1996;Muscroft&Bowl,2000;Sveinbjarnardotti,1997;Marsh,1996;Dixon et (Badger,1996;Muscroft&Bowl,2000;Sveinbjarnardotti,1997;Marsh,1996;Dixon et

al,2004)al,2004) Erkenning van de zorglast en hun inzet;Erkenning van de zorglast en hun inzet; Erkenning van gelijkwaardig/ partnerschap Erkenning van gelijkwaardig/ partnerschap

met de hulpverlener;met de hulpverlener; Informatie, ondersteuning en adviesInformatie, ondersteuning en advies;; Aanmoediging en versterking van Aanmoediging en versterking van

veerkracht;veerkracht; Bieden van hoop;Bieden van hoop; Aanleren van vaardighedenAanleren van vaardigheden.. Contact met lotgenoten.Contact met lotgenoten.

Page 11: Partners van depressieve patiënten

04/22/23 11Partners van depressieve patienten,T.Siersma

Praktijkonderzoek.Praktijkonderzoek.

Opzet van een pilot: groep Opzet van een pilot: groep voor partners van voor partners van depressieve personen.depressieve personen.

Page 12: Partners van depressieve patiënten

04/22/23 12Partners van depressieve patienten,T.Siersma

Thema’s voor Thema’s voor groepsaanbod.groepsaanbod.

Informatie over depressieInformatie over depressie CommunicatiepatronenCommunicatiepatronen Sociale netwerkSociale netwerk De persoonlijke afwegingenDe persoonlijke afwegingen Erkenning voor de inzetErkenning voor de inzet Wisseling coopingstijlenWisseling coopingstijlen Omgang met hulpverlenersOmgang met hulpverleners Lotgenoten contactenLotgenoten contacten

Page 13: Partners van depressieve patiënten

04/22/23 13Partners van depressieve patienten,T.Siersma

Onderzoek schema.Onderzoek schema.

Groep 1 Groep 1 voormetingvoormeting

N=12N=12

Inter-Inter-ventieventie

Groep 1 Groep 1 nametingnameting

Inter-Inter-viewview

Rando-Rando-misatiemisatie

Groep 2 Groep 2 voormetingvoormeting

N=12N=12

Care as Care as usualusual

Groep 2 Groep 2 nameting =nameting =voormetingvoormeting

Inter-Inter-ventieventie

Groep 2Groep 2nametingnameting

Inter-Inter-viewview

Werving groep 3Werving groep 3 Groep 3Groep 3VoormetingVoormeting

N=12N=12

Care as Care as usualusual

Groep 3 Groep 3 Nameting = Nameting = voormetingvoormeting

Page 14: Partners van depressieve patiënten

04/22/23 14Partners van depressieve patienten,T.Siersma

Betrokkenen Evaluatie Betrokkenen Evaluatie SchaalSchaal

(Van Wijgaarden, 2003)(Van Wijgaarden, 2003)

SubschaalSubschaal N itemsN items Item# op de lijstItem# op de lijst Score bereikScore bereik

Spanning in deSpanning in derelatierelatie

99 29, 30, 31, 32, 33, 34,29, 30, 31, 32, 33, 34,35,42, 4335,42, 43

0-360-36

Toezicht houdenToezicht houden 66 22, 23, 24, 25, 26, 2922, 23, 24, 25, 26, 29 0-240-24

Zorgen makenZorgen maken 66 37, 38, 39, 40, 41, 4337, 38, 39, 40, 41, 43 0-240-24

AansporenAansporen 88 16, 17, 18, 19, 20, 21, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 27, 2827, 28

0-320-32

Totaal scoreTotaal score 27271)1) 16 to 35, 37 to 4316 to 35, 37 to 43 0-1080-1081) 29 en 43 zijn dubbel in de subschalen aanwezig

Page 15: Partners van depressieve patiënten

04/22/23 15Partners van depressieve patienten,T.Siersma

General Health General Health Questionair-12Questionair-12

Een onderdeel van de BES, de Een onderdeel van de BES, de GHQ-12 GHQ-12 (Goldberg, 1972; Goldberg & Williams, 1988),(Goldberg, 1972; Goldberg & Williams, 1988), wordt wordt afgenomen om zicht te krijgen op afgenomen om zicht te krijgen op de klachten, die de partners zelf de klachten, die de partners zelf hadden in de vier weken voor hadden in de vier weken voor afname van de vragenlijst.afname van de vragenlijst.

Page 16: Partners van depressieve patiënten

04/22/23 16Partners van depressieve patienten,T.Siersma

Interview (1):Interview (1): IsolatieIsolatie

FamilieFamilie KennissenkringKennissenkring PartnerPartner HulpverlenersHulpverleners

Page 17: Partners van depressieve patiënten

04/22/23 17Partners van depressieve patienten,T.Siersma

Interview (2):Interview (2): OntwikkelingOntwikkeling

Eerste tijd geen benul van de eigen Eerste tijd geen benul van de eigen situatie.situatie.

Langzaam komt het besef en de Langzaam komt het besef en de ervaring met eigen aanpak.ervaring met eigen aanpak.

Tenslotte een staat van evenwicht, Tenslotte een staat van evenwicht, waarin geen paniek en angst meer waarin geen paniek en angst meer leeft, berusting in de leefsituatie en leeft, berusting in de leefsituatie en toekomst gericht op nieuwe punten.toekomst gericht op nieuwe punten.

Page 18: Partners van depressieve patiënten

04/22/23 18Partners van depressieve patienten,T.Siersma

Interview (3):Interview (3): Ervaringen met de groepErvaringen met de groep

LotgenotenLotgenoten Vertellen van het eigen verhaalVertellen van het eigen verhaal RelativeringRelativering VergelijkingVergelijking SteunSteun GroeiGroei

Page 19: Partners van depressieve patiënten

04/22/23 19Partners van depressieve patienten,T.Siersma

Totale BES (0-108)Totale BES (0-108)

  MeanMean

Significant Significant tovtov

PPowerower

  %%00 21,0621,06      

11 20,7620,76      

22 16,4116,41 11 33,5033,5033 14,6514,65 11 6767

Page 20: Partners van depressieve patiënten

04/22/23 20Partners van depressieve patienten,T.Siersma

Subschaal “Relatie” (0-32)Subschaal “Relatie” (0-32) Subschaal “Toezicht Subschaal “Toezicht houden” (0-24)houden” (0-24)

   MeanMean Sign tovSign tov    MeanMean Sign tovSign tov

00 7,127,12    00 2,242,24   11 7,357,35    11 2,652,65   22 5,945,94 11 22 1,471,47   33 6,066,06    33 1,471,47   

Page 21: Partners van depressieve patiënten

04/22/23 21Partners van depressieve patienten,T.Siersma

Subschaal “Bezorgdheid” Subschaal “Bezorgdheid” (0-24)(0-24)

Subschaal “Aansporen” Subschaal “Aansporen” (0-24)(0-24)

   MeanMean Sign tovSign tov    MeanMean Sign tovSign tov PPowerower

  %  %  00 6,186,18    00 7,357,35      11 6,596,59    11 6,716,71      22 4,824,82 11 22 5,825,82      33 4,594,59 11 33 4,184,18 11 55%55%

Page 22: Partners van depressieve patiënten

04/22/23 22Partners van depressieve patienten,T.Siersma

QH12 (0-36)QH12 (0-36)   MeanMean Sign tovSign tov

00 13,3513,35   11 13,5313,53   

22 11,8211,82   33 10,1810,18   

Page 23: Partners van depressieve patiënten

04/22/23 23Partners van depressieve patienten,T.Siersma

Advies aan de praktijk:Advies aan de praktijk:

Doorgaan met deze groep.Doorgaan met deze groep. Hulp bij oprichten Hulp bij oprichten

belangenvereniging.belangenvereniging. Meer lotgenotengroepen. Meer lotgenotengroepen. Acties richting Acties richting

hulpverleners/hulpverleningsproces.hulpverleners/hulpverleningsproces.

Page 24: Partners van depressieve patiënten

04/22/23 24Partners van depressieve patienten,T.Siersma

Waarde van (dit) Waarde van (dit) onderzoek.onderzoek.

Inzicht in specifieke behoeftenInzicht in specifieke behoeften Objectiveren van werkbaarheid Objectiveren van werkbaarheid

van interventies.van interventies. Voor de professionals: hoe kijk Voor de professionals: hoe kijk

je naar gepresenteerde je naar gepresenteerde problematiek?problematiek?

Page 25: Partners van depressieve patiënten

04/22/23 25Partners van depressieve patienten,T.Siersma

Mogelijkheden/Mogelijkheden/belemmeringen voor de belemmeringen voor de

toekomst?toekomst? Afweging care, cure en Afweging care, cure en

preventie.preventie. Balans tussen inhoudelijke Balans tussen inhoudelijke

wenselijkheden en financiële wenselijkheden en financiële mogelijkheden.mogelijkheden.

Page 26: Partners van depressieve patiënten

04/22/23 26Partners van depressieve patienten,T.Siersma

Programma van de groep.Programma van de groep. Bijeenkomst 1. Bijeenkomst 1.

Kennismaking en uitwisseling: wat is een depressie?Kennismaking en uitwisseling: wat is een depressie? Bijeenkomst 2.Bijeenkomst 2.

Welke invloed heeft de depressie op gezin en Welke invloed heeft de depressie op gezin en relatie?relatie?

Welke sterke kanten heb je zelf om dit aan te Welke sterke kanten heb je zelf om dit aan te kunnen?kunnen?

Bijeenkomst 3.Bijeenkomst 3. Stellingen: wat wel en wat niet te doen?Stellingen: wat wel en wat niet te doen? Suggesties van lotgenoten zijn hier belangrijker dan Suggesties van lotgenoten zijn hier belangrijker dan

tips van hulpverleners.tips van hulpverleners.

Page 27: Partners van depressieve patiënten

04/22/23 27Partners van depressieve patienten,T.Siersma

Programma van de groep.Programma van de groep. Bijeenkomst 4. Bijeenkomst 4.

Omgaan met stressvolle situaties.Omgaan met stressvolle situaties. Hoe ga ik daar mee om en hoe zou ik dat Hoe ga ik daar mee om en hoe zou ik dat

anders kunnen doen?anders kunnen doen? Hoe zoek ik zelf mijn ontspanning?Hoe zoek ik zelf mijn ontspanning?

Bijeenkomst 5. Bijeenkomst 5. Sociale steun: wat mag je daarvan Sociale steun: wat mag je daarvan

verwachten, hoe kun je die benutten?verwachten, hoe kun je die benutten? Bijeenkomst 6.Bijeenkomst 6.

Maken van een toekomstplan.Maken van een toekomstplan.

Page 28: Partners van depressieve patiënten

04/22/23 28Partners van depressieve patienten,T.Siersma

NaastbetrokkenenNaastbetrokkenen..Ouders uitwonendOuders uitwonend

Kinderen uitwonendKinderen uitwonend

Broer/zus uitwonendBroer/zus uitwonend

Overige familie Overige familie uitwonenduitwonend

Kennissen Kennissen uitwonenduitwonend

Ouders thuisOuders thuis

Kinderen thuisKinderen thuis

PartnersPartners

Broer/zus thuisBroer/zus thuis

Overige familie Overige familie thuisthuis

Kennissen thuisKennissen thuis