ΜΑΙΜΑΚΤΗΡΙΩΝ.pdf

~ 3 ~

χὡ Ζεύς ἄλλοκα μὲν πέλλει αἴθριος, ἄλλοκα δὲ ὕει. Θεόκριτος 4. 43 ΔΙΔΑΣΚΑΛΕΙΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟΤΗΤΑΣ

~ 4 ~

Ἀττικὸ Ἡμερολόγιο

ΜΑΙΜΑΚΤΗΡΙΩΝ Ἡ ἀρχὴ τοῦ χειμῶνος

―――――――――――――――― Ἡ σειρὰ τῶν μηνῶν στὸ Ἀττικὸ ἡμερολόγιο ἦταν ἡ ἑξῆς:

α΄. Ἑκατομβαιών. ζ΄. Γαμηλιών. β΄. Μεταγειτνιών. η΄. Ἀνθεστηριών. γ΄. Βοηδρομιών. θ΄. Ἐλαφηβολιών. δ΄. Πυανεψιών. ι΄. Μουνυχιών. ε΄. Μαιμακτηριών. ια΄.Θαργηλιών. στ΄. Ποσειδεών. ιβ΄. Σκιροφοριών.

~ 5 ~

Η ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

(Ἠσύχιος) (’Ησύχιος) (’Ησύχιος) (’Ησύχιος)

(’Ησύχιος) (’Ησύχιος)

(’Ησύχιος)

(Ὀ Φουνδάνος στὸ «Περὶ Ἀοργησίας», Πλούταρχος Ἠθικὰ 458γ΄). Αὐτὲς οἱ λέξεις, σαφέστατα ὑποδηλώνουν τὴν πολὺ στενὴ σχέση τους μὲ τὴν ἐτυμολογία καὶ τὴν σημασία τοῦ ὀνόματος τοῦ μηνός.

Μαιμακτηριών, εἶναι τὸ ὄνομα μηνός τοῦ ἀρχαίου ἀθηναϊκοῦ ἡμερολογίου. Ἦταν ὁ πέμπτος μῆνας τοῦ ἀθηναϊκοῦ ἔτους

~ 6 ~

ἀντιστοιχῶν πρὸς τὸ χρονικὸ διάστημα ἀπὸ τῶν μέσων Νοεμβρίου μέχρι τῶν μέσων Δεκεμβρίου. Προῆλθε πρῶτα ἀπὸ ὄλα ἀπὸ τὸ «Μαιμακτήριος» καὶ μέσου αὐτοῦ ἀπὸ τὸ «Μαιμακτὴρ» καὶ τὸ «Μαιμάσσω» καὶ πιθανών ἦταν ἱερὸ ἐπίθετο γιὰ τὸν Δία (ὡς προσωποποίηση τῆς προεδρεύουσας ἀρχῆς καὶ ἐπιρροῆς πάνω στὸν ἀέρα καὶ γενικὰ στὸ κλίμα) ποὺ σημαίνει ὁ Ταραχώδης ὁ Θορυβώδης, καὶ κατὰ συνέπεια ὄχι πάντοτε, ἀλλὰ τὴν συγκεκριμένη χρονικὴ στιγμὴ τοῦ ἕτους μὲ τὴν ὁποία αὐτὸς ὁ μῆνας τύγχανε νὰ συμπίπτει. Τὸ πρώϊμο ὄριο γιὰ τὸν μῆνα αὐτὸν στὸ ἡμερολόγιο τοῦ Σόλωνος ἦταν γύρω στὶς 19 Ὀκτωβρίου καὶ τὸ ὕστατο στὶς 14 Νοεμβρίου, τὸ κανονικὸ εἶναι στὶς 10 Νοεμβρίου. Ἦταν, συνεπῶς , ὁ μέσος μήνας μεταξὺ τῆς φθινοπωρινῆς ἰσημερίας καὶ τοῦ χειμερινοῦ ἠλιοστασίου. Ἡ ἀρχὴ τοῦ Χειμῶνος ὅπως ἀναφέρεται μέσα στὰ «Παραπήγματα» τῆς ἀρχαιότητος (Ἀρχαῖα Ἡμερολόγια -5ου αἰῶνος) γιὰ τὸ κλίμα ποὺ συγχρονίζονταν μὲ τὴν Πλειάδων δύσις.

~ 7 ~

Ἡ συγκεκριμένη ἐποχὴ, ἡ Πλειάδων δύσις , ἦταν ἡ ἐποχὴ τῶν καταιγίδων καὶ τῶν ταραχῶν τοῦ ἀέρος καθὼς θὰ ἔχουμε συχνὰ τὴν εὐκαιρία νὰ παρατηρήσουμε. Στὸ Παράπηγμα τοῦ Μέτωνος καὶ τοῦ Εὐκτήμωνος, ἡ δηλωμένη ἡμερομηνία γιὰ αὐτὸ τὸ φαινόμενο ἦταν ἡ 10η τοῦ σημερινοῦ Νοεμβρίου καὶ ἐπὶ ἐποχῆς τοῦ Σόλωνος θὰ πρέπει νὰ ἦταν γύρω στὴν 9η Νοεμβρίου, μιὰ μέρα μόνο πρὶν ἀπὸ τὴν προκαθορισμένη ἡμερομηνία τοῦ ἴδιου τοῦ Μαιμακτηρίωνος. Αὐτὲς τὶς διαταραχὲς τοῦ ἀέρος οἱ πρόγονοι μας τὶς ὄριζαν ὡς Ἐπισημασίαι, τὰ συμπτώματα ἤ οἱ ἐνδείξεις τῆς κοσμικῆς θέσεως τῶν Πλειάδων ποὺ κάθε χρόνο συνέβαινε ὑποχρεωτικὰ αὐτὴν τὴν ἐποχὴ. Ἦταν γνωστὸς τότε καὶ περιγράφονταν ὡς ὁ πρῶτος ἀπὸ τοὺς χειμερινοὺς μῆνες (Οὑλπιανὸς, 35,Ὀλυνθ.γ΄ 603. «χειμέριος οὖτος ὁ μήν»). Κατὰ κάποια περίεργη σύπτωση (ὄχι καὶ πάρα πολὺ) στὸ ἡμερολόγιο τοῦ Καρλομάγνου, τὸ Φραγκισκανὸ ἡμερολόγιο, (ὅπως συνέβη καὶ μὲ τὸν Ἰουλιανὸ Νοέμβριο) ὁ μῆνας ποὺ ἀπαντᾶται σἀυτὴ τὴν ἐποχὴ καλοῦνταν μὲ πανομοιότυπο

~ 8 ~

ὄνομα, Windem onath, ὁ μῆνας τῶν ἀνέμων καὶ τῶν καταιγίδων, ὁ Μαιμακτηριὼν τοῦ Βορέως. Ὁ μῆνας ὠνομάσθηκε ἔτσι ἀπὸ τοῦ «Διὸς Μαιμάκτου» ὅπως ἀναφέρει καὶ ὁ Ἁρποκρατίων:

Τὸ ἴδιο ἐπαναλαμβάνει και ὁ Σουΐδας στὴ λέξη «Φθοῖς» παραπέπτοντας στὸν «Προτρεπικὸ πρὸς Ἕλληνας» τοῦ Κλημέντος τοῦ Ἀλεξανδρέως :

ῶ

http://didaskaleioellinikotitas.wordpress.com/2012/11/08/%CF%84%CE%BF-%CE%BB%CE%B5%CE%BE%CE%B9%CE%BA%CE%BF-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%B1%CF%81%CF%80%CE%BF%CE%BA%CF%81%CE%B1%CF%84%CE%B9%CF%89%CE%BD%CE%BF%CF%83-2%CE%BF%CF%82%CE%B1%CE%B9%CF%89%CE%BD%CE%B1%CF%83/

http://didaskaleioellinikotitas.wordpress.com/2012/08/01/%CE%BB%CE%B5%CE%BE%CE%B9%CE%BA%CE%BF-%CF%83%CE%BF%CF%85%CF%8A%CE%B4%CE%B1-%E1%BC%A4-%CF%83%CE%BF%CF%85%CE%B4%CE%B1-%CE%B5%CE%BA%CE%B4%CE%BF%CF%83%CE%B7-1854/

~ 9 ~

Ἀλλὰ ὁ Φώτιος, προσθέτει μιὰ ἄλλη ὑφὴ στὸ ὄνομα γιὰ τὸν ἴδιο σκοπὸ :

Τέλος ὁ λαογράφος μας Φίλιππος Βρετάκος μᾶς θυμίζει : «Εἰς τὸ Ἀττικόν ἡμερολόγιον, ποὺ κατεῖχε τὴν πέμπτην θέσιν, ἐλέγετο «Μαιμακτηριών» (15 Νοεμβρίου-15 Δεκεμβρίου), διότι ἐτελοῦντο κατ'αὐτόν τὰ «Μαιμακτήρια», ποὺ ἦσαν ἑορτή εἰς τιμήν τοῦ Διός Μαιμάκτου, δηλ. τοῡ θεοῡ τῶν ἀνέμων καὶ τῶν καταιγίδων, ἐπειδή ἦρχιζαν τότε αἱ πρώται χειμωνιάτικαι κακοκαιρίαι, μὲ σκοπόν νὰ τὸν κατευνάσουν διὰ δεήσεων. Πρὸς τοῦτο οἱ Ἀθηναίοι, φέροντες πέπλον ἐχόρευον εἰς τὸ θέατρον τῆς πόλεώς τῶν μετημφιεσμένοι εἰς Βάκχας, Νύμφας, Ώρας καὶ ἐδέοντο εἰς τὸν Μαιμάκτην Δία, ποὺ ἐσυμβόλιζε τὴν ταραχώδη καὶ εὐμετάβλητον αὐτήν ἐποχήν τοῦ ἕτους, νὰ εἶναι πρὸς αὐτούς ἥπιος καὶ μαλακός καὶ ὄχι σκληρός».

~ 10 ~

Η ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ ΣΤΟ ΑΤΤΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ

Ἡ θέση τοῦ μηνὸς ἀποδεικνύεται ἀπὸ ἀρχαῖες ἐπιγραφὲς, καὶ ὄχι μονάχα ἀπὸ τὶς δύο ἐπιγραφὲς ποὺ βρέθηκαν καὶ δημοσίευσε ὁ Μ. Sponianos, ἀπὸ τὴν ἐποχὴ τῶν Καισάρων, καὶ μίας ἀκαθορίστου ἡλικίας στὴ συλλογὴ τοῦ Chandler, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ μία τέταρτη ἐπιγραφὴ ποὺ ἀνακάλυψε ὁ ἴδιος Chandler, τῆς ἐποχῆς τοῦ Πελοποννησιακοῦ πολέμου ἤ τοὐλάχιστον προηγούμενη τῆς ἠγεσίας τοῦ ἄρχοντος Εὐκλείδη, τὸ -403, στὴν Ἀθῆνα. Ὁ Jaque Barthelemy (Γάλλος Συγγραφέας,Νομισματολόγος,Ἐρευνητής Ἀρχαίων Ἐπιγραφῶν 1716-1795) θεωρεῖ δίκαια αὐτὴ τὴν τελευταία ἐπιγραφὴ ὡς ἀποδεικτικὸ στοιχεῖο γιὰ τὴν σειρὰ τῶν μηνῶν. Τὸ ἐπιχείρημα ποὺ δίνει στὸ Περιοδικὸ τῆς Γαλλικῆς Ἀκαδημίας Ἐπιγραφῶν, τόμος 48. Σελ. 399 εἶναι καθοριστικῆς σημασίας:

~ 11 ~

ἀ

ὁ

:

~ 12 ~

.

~ 13 ~

Ἕνας ἄλλος γραμματικὸς, ὁ Joseph Scaliger (Σχολαστικὸς,1540-1609), πιὸ νωρὶς, εἶχε ἀναφέρει τὴν μαρτυρία τοῦ Διόδωρου τοῦ Σικελιώτη, βιβλίο 3,παρ.48 :

Ἑδῶ εἶναι ὀλοφάνερο ὅτι τότε, ὁ Μαιμακτηριὼν ἦταν ὁ ἀμέσως προηγούμενος τοῦ Ποσειδεῶνος. Μὲ αὐτὸ συμφωνεῖ καὶ ἕνας ἀκόμη γραμματικὸς, ὁ Immanuel Bekker στὸ ἔργο του Anecdota. Graeca. σελ. 280,27:

Σὲ αὐτό τὸ σημεῖο θὰ πρέπει νὰ παραθέσουμε ἀκόμα μιὰ ἀναφορὰ τοῦ Bekker στὸ Anecdota. Graeca. σελ. 280,26 γιὰ τὸν προηγούμενο μῆνα, τὸν Πυανεψιῶνα :

~ 14 ~

ποὺ ἐπιβεβαιώνει ὅτι ὁ Μαιμακτηριὼν κατέχει τὴν πέμπτη θέση στὸ ἀθηναϊκὸ ἠμερολόγιο. Ἡ ἀναφορὰ τοῦ Πλουτάρχου εἶναι καθοριστικὴ γιὰ τὸν Μαιμακτηριῶνα:

ῶ

Ἀπὸ αὐτὸ τὸ ἀπὸσπασμα ὁ Joseph Scaliger βγάζει τὸ συμπέρασμα ὅτι ὁ Πυανεψιὼν προηγεῖται τοῦ Μαιμακτηριῶνος.

~ 15 ~

ΟΙ ΕΝΣΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΜΑΙΜΑΚΤΗΡΙΩΝΟΣ

Ἡ αὐθεντία ὅμως τοῦ Ἁρποκρατίωνος ἀναιρεῖται ἀπὸ τοὺς, D.Petavius (Γάλλος θεολόγος 1583-1652) καὶ H.Dodwell, (Ἀγγλοσάξων θεολόγος 1641-1711) ἐπειδὴ ἐπεμβαίνει στὴν δικὴ τους θεωρία. Αὐτοὶ τοποθετοῦν τὸν Μαιμακτηρίωνα πρὶν ἀπὸ τὸν Πυανεψίωνα. Σύμφωνα με τὸν D.Petavius, (Doctrin. Temp. I.10.IV.8) ὁ Ἁρποκρατίων συγχέει τὸν ἀρχαῖο σεληνιακὸ Ἀττικὸ χρόνο μὲ τὸν ἡλιακὸ χρόνο τῆς ἐποχῆς του, καὶ σὰν Ἀλεξανδρινὸς στὴν καταγωγὴ, συγχέει τοὺς Ἀττικοὺς μῆνες μὲ τοὺς Αἰγυπτιακοὺς. Ὁ H.Dodwell (Diss. II σελ. 91) τὸν χρεώνει μὲ ἔλλειψη γνώσεων. Ὁ Eduardo Corsini (θεολόγος Σχολαστικὸς 1750) ὑπερασπίζεται τὸν Ἁρποκρατίων ἐνάντια στοὺς καταλογισμοὺς τοῦ D.Petavius, ἐπισημαίνοντας τὸ ἀπόσπασμα τοῦ Λυσιμαχίδη γιὰ τὸν Μαιμακτηριῶνα, καὶ ἐξηγεῖ ὅτι ἀναφέρεται στοὺς Ἀθηναϊκοὺς καὶ ὄχι τοὺς Αἰγυπτιακοὺς μῆνες.

~ 16 ~

Προσθέτει ὅτι, ἄν εἶχε κατατάξει (ὁ Ἁρποκρατίων) τὸν Μαιμακτηριῶνα ὡς πέμπτο μῆνα μόνο καὶ μόνο ἐπειδὴ καὶ ὁ Τybi (Αἰγυπτιακὸς μῆνας) ἦταν ὁ πέμπτος μῆνας στὸ Αἰγυπτιακὸ ἡμερολόγιο , τότε θὰ ἔπρεπε να εἶχε κατατάξει καὶ τὸν Μεταγειτνιῶνα ὡς τρίτο, τὸν Ποσειδεῶνα ὡς ἕβδομο καὶ τὸν Μουνυχιῶνα ὡς ἑνδέκατο γιὰ τοὺς ἴδιους λόγους . Ἀλλὰ ἔχοντας ὑπερασπιστεῖ τόσο καλὰ τὸν λεξικογράφο, προχωρεῖ καὶ κάνει μιὰ διαπίστωση μὲ κάποια ἀπερισκεψία καὶ ὑποστηρίζει ὄτι στὸ πρότυπο ἀρχαῖο Ἀττικὸ ἠμερολόγιο ἡ θέση τοῦ Μαιμακτηριῶνος ἦταν ἡ τέταρτη καὶ τοῦ Ποσειδεῶνος ἡ πέμπτη, καὶ ὄτι αὐτὴ ἡ σειρὰ συνεχίστηκε μέχρι τὴν 124η Ολυμπιάδα, τὴν ἐποχὴ δηλαδὴ τῆς ἠγεμονίας τοῦ αὐτοκράτορος Ἀδριανοῦ καὶ τῆς ἐποχῆς τοῦ

ἴδιου τοῦ Ἁρποκρατίωνος. Σ’αὐτὸ τὸ σημεῖο καλοὺμαστε νὰ ὑποθέσουμε ὅτι ὁ Ἁρποκρατίων προτείνοντας, γιὰ τὴν ἀνάδειξη τῶν ἀρχαίων ρητόρων καὶ τὴν κατάρτιση τῶν πηγῶν τοῦ ὑλικοῦ του ἀπὸ προηγούμενους σχολαστικοὺς καὶ συγγραφεῖς, θὰ ὀργάνωνε τοὺς Ἀττικοὺς μῆνες ὄχι σύμφωνα μὲ τὴν σειρὰ ποὺ ἐπικρατοῦσε στὴν ἐποχὴ τῶν δημιουργῶν

~ 17 ~

του ἀλλὰ σύμφωνα μὲ μιὰ νέα σειρὰ ποὺ καθιερώνεται στὴν ἐποχή του ! Ὅτι δηλαδὴ καθὼς σχολίαζε πάνω στὸν Δημοσθένη, τὸν Ἰσαῖο, τὸν Αἰσχίνη ἤ τὸν Λυκοῦργο, θὰ απέγευγε νὰ περιγράψει τὴν σειρὰ τῶν μηνῶν ὅπως εἶχαν ἀρχικὰ συγγραφεῖ μέσα στὰ κείμενα τῶν ἀρχαίων συγγραφέων καὶ θὰ τοὺς παρουσίαζε μὲ μιὰ προσαρμοσμένη σειρὰ ποὺ εἴχε καθιερωθεῖ στὴν ἐποχὴ τῆς αὐτοκρατορίας τοῦ Ἀδριανοῦ ! Σὲ μιὰ τέτοια περίπτωση φυσικὰ ,δὲν ἔχουμε νὰ κάνουμε μὲ τὴν ἐγκυρότητα τοῦ Ἁρποκρατίωνος, ἄλλὰ μὲ τὴν ἐγκυρότητα τοῦ Λυσιμαχίδη, ὁ ὁποῖος, ποὺ κατὰ πᾶσα πιθανότητα ἄκμασε κατὰ τὴν διάρκεια τῆς ἠγεμονίας τοῦ Αὐγούστου, σίγουρα πρίν τὸν Ἀμμώνιο καὶ πρὶν ἀπὸ τὴν ἐποχὴ τοῦ Τραϊανοῦ, ἔγραψε στὸ «περὶ τῶν παρὰ τῆς Ἀττικῆς ἑορτῶν καὶ μηνῶν» :

~ 18 ~

Εἶναι προφανὲς λοιπὸν ὅτι ἄν ὐπῆρξε κάποια ἀλλαγὴ τότε ἔπρεπε νὰ εἶχε λάβει χώρα πολὺ πιὸ πρὶν ἀπὸ τὴν ἐποχὴ τοῦ Ἀδριανοῦ. Ἔφόσον ὅμως ὑπάρχει μιὰ ἀρχαῖα ἐπιγραφὴ ἀπὸ τὴν ἐποχὴ ἀκόμη πρὶν τοῦ Ἄρχοντος Εὐκλείδη τῶν Ἀθηνῶν, ποὺ δικαιώνει τοὺς ἀρχαίους συγγραφεῖς δὲν ἔχουμε παρὰ νὰ ἀπορρίψουμε τὶς θεωρίες τοῦ Petavius τοῦ Dodwell καὶ τοῦ Corsini.

Ὁ Βορέας, ὁ θεὸς τοῦ βορείου ἀνέμου.

~ 19 ~

ΙΕΡΕΣ ΗΜΕΡΕΣ ΤΟΥ ΜΗΝΟΣ ΓΙΑ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ ΠΡΟΣΩΠΑ Ἤ

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ ΛΑΤΡΕΙΑΣ. (ΙΣΧΥΟΥΝ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΜΗΝΕΣ ΣΤΟ ΑΤΤΙΚΟ

ΣΕΛΗΝΙΑΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ)

α΄. Ἡ Νουμηνία ― ‘Ιερὴ καὶ γιὰ ὅλους τοὺς θεοὺς γενικῶς ἤ εἰδικῶς ἀφιερωμένη στὸν Ἀπόλλωνα :

ἶ

(Σχ. Ὀδ. Ῥαψ. Υ καὶ Φ)

(Ἠσύχιος στὸ Ἐπιμήνιοι)

http://didaskaleioellinikotitas.wordpress.com/2012/08/01/%CE%B7%CF%83y%CF%87%CE%B9%CE%BF%CF%83-%CE%B3%CF%81%CE%B1%CE%BC%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%83-%CE%B1%CE%BB%CE%B5%CE%BE%CE%B1%CE%BD%CE%B4%CF%81%CE%B5%CF%85%CF%83-%CE%BB%CE%B5%CE%BE%CE%B9/

~ 20 ~

(Ἐτυμ. στὸ Corpus Inscription. 2656. Άλικαρνασσός)

(Θεόφραστος Χαρακτ. 3 Ἀγροικία)

(Λυσίας, Ἐν τῷ ὑπὲρ Φανίου παρανόμων 31 Ἀποσ.)(Ἀθηναῖος 12.76). Οἱ πλούσιοι τῆς πόλεως παρέθεταν δεῖπνο γιὰ τοὺς φτωχοὺς κάθε νουμηνία.

(Δημοσθ, Κατὰ Ἀριστογείτονος Α 24.114).

(Ἀριστοφ. Πλοῦτος.παρ. 594). [ἀπ' τὴν Ἑκάτη μποροῦμε νὰ μάθουμε ἄν ὁ πλοῦτος ἤ ἡ φτώχεια εἶναι καλύτερο. Λοιπόν, αὐτή λέει πῶς ὅσοι τὸν ἔχουν καὶ εἶναι πλούσιοι,προσφέρουν δεῖπνο κάθε μῆνα,

~ 21 ~

καὶ οἱ φτωχοί τ'ἀρπάζουν πρὶν νὰ τ' ἀκουμπήσουν χάμω.]

(Σχόλ. Ἀριστ. Πλούτ.)

(Ἀρ. Σφῆκ. 95, Ἀχαρν. 999)

(Ἀριστ. Σφῆκες 171).

(Ἀνέκδοτα, 328. 10 Ἀγῆλαι.)

(Πορφύριος: «Περί Αποχῆς Ἐμψύχων» 2.14, Λιβάνιος,Ι.394.14. , Ὀράτ. 12 «Εἰς Ἰουλιανὸν αὐτοκράτορα Ὕπατον.)

(Ἀθηναῖος, 8.41)

~ 22 ~

Τὰ παγώνια τοῦ Δήμου, ὑιοῦ τοῦ Πυριλάμπους στὴν Ἀθῆνα, παρουσιάζονταν στὸν κόσμο μιὰ φορὰ τὸν μῆνα,στὴν ἡμέρα τῆς νουμηνίας :

( Ἀντιφών, Ἀθηναῖος 9.56. Ἁρποκρατίων, Πυριλάμπης, Ἀἰλιανός, Περὶ Ζῴων Ἰδιότητος, 5.21) Στὴ νουμηνία οἱ οἰκέτες τῶν Ἀθηνῶν μαζεύονταν Ἀγορὰ :

( Φώτ. 279, Ἑλλάδ. 532.40-533.Ι)

β΄.Ἡ δεύτερη. Δευτέρα Ἱσταμένου. Ἱερὴ γιὰ τὸν Ἀγαθὸς δαίμων , ἀλλὰ καὶ γιὰ ὅλους τοὺς ἥρωες.

(Ἠσύχιος, Σουΐδας , Ἀγαθοῦ δαίμονος, Ἀνέκδοτα 209.14 , Ἀγαθοῦ δαίμονος)

~ 23 ~

―Καὶ γὰρ Ἕλληνες ἐν τῇ νουμηνίᾳ τοὺς θεοὺς σεβόμενοι τὴν δευτέραν ἥρωσι καὶ δαιμοσι ἀποδεδώκασι, καὶ τῶν κρατήρων ὁ δεύτερος ἥρωσιν ἔπικίρναται καὶ ἡρωΐσι.(Πλούταρχος, Αἴτια Ῥωμαϊκά 25. Τὰ σχόλια τοῦ Χοροῦ στὶς Νεφέλες 616 τοῦ Ἀριστοφάνη,(κυδοιδοπᾶν) καθιστοῦν τὴν Δευτέρα ἱσταμένου ἱερὴ καὶ γιὰ τὸν Ποσειδώνα ἐπίσης.)

γ΄.Ἡ τρίτη. Τρίτη Ἱσταμένου. Ἱερὴ γιὰ τὴν Ἀθηνᾶ καὶ τὶς Χάριτες.

[Ἁρποκρατίων. Ἀρνόβιος κατὰ Ἐθνικῶν. (Adversuss Gentes)ΙΙΙ σελ. 118 31. Ὁ Ἀριστοτέλης, ἕνας ἄνθρωπος ἀπό τοὺς πιὸ ἰσχυροὺς σὲ διάνοια, ποὺ διακρίνεται γιὰ τὴν γνώση του, ὅπως ἀναφέρει ὁ Granius, δείχνει μὲ ἀληθοφανῆ ἐπιχειρήματα ὅτι ἡ Ἀθηνᾶ εἶναι ἡ σελήνη, καὶ τὸ ἀποδεικνύει μὲ τὴν αὐθεντία σοφῶν ἀνθρώπων]

~ 24 ~

(Ἀνέκδοτα)

(Ἠσύχιος τριτομηνίς· ἡ τρίτη τοῦ μηνός.)

(Εὐστάθιος σχόλια σὲ Ἰλ.Δ 515.504.28 Ἰλ. Θ 39. Ὀδ. Γ378)

(Ἰωάννης Τζέτζης, Σχόλια εἰς Λυκόφρων 519, γιὰ τὴν ἱερότητα τῆς συγκεκριμένης ἡμέρας πρὸς τὶς Χάριτες, Ἀρ.Πλοῦτ 1127) δ΄.Ἡ τετάρτη, Τετρὰς Ἱσταμένου. Ἱερὴ γιὰ τὸν Ἑρμῆ τὸν Ἡρακλῆ καὶ τὴν Ἀφροδίτη Πάνδημος.

(Πρόκλος, ἀν. Ἠσίοδος 798)

~ 25 ~

(Ἀθηναῖος 14.78, Παυσανίας Ι.22.3 Αὐτὴ ἡ Ἀφροδίτη πῆρε τὸ ὄνομα της ἀπὸ τὴν δημιουργία τῶν πολλῶν Δήμων σὲ μιὰ κοινότητα ,ἕναν δῆμο ἤ μιὰ πόλις ἀπὸ τὸν Θησέα.)

(Ἀριστ. Πλ. 1125, Σουΐδας πεπεμμένου πλακοῦντος καὶ πεττοῦσα).

(Πλούταρχος Συμποσιακὰ 9)

(Εὐστάθιος σχόλια σὲ Ἰλ. Ω 336.1353.5, Ὀδ. Ε 262.1534.35)

( Ἠσύχιος)

(Φώτιος Λεξ. Σουΐδας τετράδι γέγονας, Ζηνοβίου Ἐπιτομή )

~ 26 ~

[Ἀπ.(328F85-90) Φιλοχόρου τοῦ Ἀθηναίου,Σχόλ. Ἀπολ. Πλάτωνος 19 γ΄ Greene] ε΄. Ἡ πέμπτη, Πέμπτη Ἱσταμένου. Ἱερὴ γιὰ τὶς Ἐρινύες καὶ τὸν Ὅρκο.

(Ἠσίοδος, Ἔργα καὶ Ἡμέραι στ. 801-804) στ΄-ζ΄. Ἡ ἕκτη καὶ ἡ ἑβδόμη, Ἕκτη Ἱσταμένου καὶ Ἑβδόμη Ἱσταμένου. Ἱερὲς γιὰ τὴν Ἀρτέμιδα καὶ τὸν Ἀπόλλωνα κατ΄ακολουθίαν. Αὐτὴ τὴν ἡμέρα οἱ Ἀθηναῖες ἔψηναν ψωμάκια, κουλούρες στὸ σχήμα τῆς ἡμισελήνου, οἱ περίφημες Σελῆναι, καὶ γιὰ κάθε ἕξι ἀπὸ αὐτὰ

~ 27 ~

στὴ σειρὰ, ἔπλαθαν καὶ μιὰ ἕβδομη, ποὺ τὴν ὀνόμαζαν:

. (Εὐστάθιος σχόλια σὲ Ἰλ. Σ 575.1165.4, Ἠσύχιος στὸ: Ἕβδομος Βοῦς )

(Σχ. Ἀριστ. Πλ. 1127)

(Πρόκλος. Ἠσίοδος 768)

(Parom.Graeci 176G)

~ 28 ~

(Ἰωάννης Λαυρέντιος ὁ Λυδός, Περὶ τῶν μηνῶν 3.6 παρ. 30.19)· η΄. Ἡ ὀγδόη, Ὀγδόη Ἱσταμένου. Ἱερὴ γιὰ τὸν Ποσειδῶνα καὶ τὸν Θησέα.

(Στοβαῖος, Περὶ Πυθαγόρου, Ἐκλογαὶ φυσικαὶ 1.20: 2.10 ἀνωνύμου)

(Ἀριστοφάνης , Πλοῦτος στ. 627)

(Ἀριστοφάνης , Πλοῦτος σχόλ.στ. 627)

(Ἀριστοφάνης , Πλοῦτος σχόλ.στ. 628)

~ 29 ~

(‘Ησύχιος Ὀγδόδιον)

(Πλούταρχος Θησεύς 12)

(Πλ. Θ. 36.12.4. Πρόκλος σχ. Ἠσίοδος 788) θ΄. Ἡ ἑνάτη, Ἑνάτη Ἱσταμένου. Ἱερὴ γιὰ τὶς Μοῦσες, τὸν Ἥλιο καὶ τὴν Ῥέα.

(Πλούταρχος Συμποσιακά 9.3.1)

(Προκλ. σχ. Ἠσίοδος 809)

~ 30 ~

( Νίκανδρος Ἀλεξιφάρμακα 217) ι΄. Ἡ δεκάτη, Δεκάτη Ἱστάμενου ἤ Δεκάτη Προτέρα.

(Στοβαῖος, Περὶ Πυθαγόρου, Ἐκλογαὶ φυσικαὶ 1.20: 2.10 ἀνωνύμου)

ΔΕΚΑΣ ΔΕΥΤΕΡΑ ΜΗΝΟΣ ΜΕΣΟΥΝΤΟΣ

ια΄. Ἡ ἑνδεκάτη, Πρώτη Μεσοῦντος. Δὲν σώζεται κάποια ἀναφορὰ στὸ Ἀττικὸ ἡμερολόγιο γιὰ τὴν ἱερότητα τῆς ἡμέρας σε κάποια θεότητα ἤ σὲ κάποιες ἥρωϊκές μορφές. Παρ΄ὅλα αὐτὰ ὁ Ἠσίοδος ἀναφέρεται στὶς ἐπισημασίαι ποὺ ἔχουν να κάνουν μὲ τὶς φάσεις

~ 31 ~

τῆς σελήνης στὴν ἐποχὴ του καὶ τὴν καταγράφει ὡς καλότυχη καὶ εὑνοϊκὴ γιὰ τὶς γεωργικὲς ἐργασίες.

[ἡ ἑνδεκάτη καὶ ἡ δωδεκάτη καὶ οἱ δυὸ εἶναι καλές γιὰ

νὰ κουρεύεις τὰ πρόβατα, καὶ νὰ θερίζεις τὸν ευφραντικό

καρπό, ἤ δωδεκάτη εἶναι πολύ πιὸ σπουδαία ἀπ' τὴν

ἑνδεκάτη]

(Ἠσίοδος,Ἔργα καὶ Ἡμέραι, 774) ιβ΄. Ἡ δωδεκάτη, Δευτέρα Μεσοῦντος ἤ δυοκαιδεκάτη. Δὲν σώζεται κάποια ἀναφορὰ στὸ Ἀττικὸ ἡμερολόγιο γιὰ τὴν ἱερότητα τῆς ἡμέρας σε κάποια θεότητα ἤ σὲ κάποιες ἥρωϊκές μορφές. (Βλέπε Πρώτη Μεσούντος, Ἠσίοδος,Ἔργα καὶ Ἡμέραι, 774)

~ 32 ~

ιγ΄. Ἡ δέκατη τρίτη, Τρίτη Μεσοῦντος ἤ τρισκαιδεκάτη ἤ τρίτη ἐπὶ δέκα. Δὲν σώζεται κάποια ἀναφορὰ στὸ Ἀττικὸ ἡμερολόγιο γιὰ τὴν ἱερότητα τῆς ἡμέρας σε κάποια θεότητα ἤ σὲ κάποιες ἥρωϊκές μορφές. ιδ΄. Ἡ δέκατη τέταρτη, Τετάρτη Μεσοῦντος ἤ τεσσαρεκαιδεκάτη ἤ τετρὰς ἐπὶ δέκα ἤ τετάρτη ἐπὶ δέκα ἤ τετάρτη ἐπὶ δεκάτῃ. Δὲν σώζεται κάποια ἀναφορὰ στὸ Ἀττικὸ ἡμερολόγιο γιὰ τὴν ἱερότητα τῆς ἡμέρας σε κάποια θεότητα ἤ σὲ κάποιες ἥρωϊκές μορφές.

~ 33 ~

ιε΄. Ἡ δέκατη πέμπτη, Πέμπτη Μεσοῦντος ἤ πεντεκαιδεκάτη ἤ πέμπτη ἐπὶ δέκα ἤ πέμπτη ἐπὶ δεκάτῃ. Ἱερὴ γιὰ τὴν Ἀθηνᾶ.

(Διονύσιος ὁ Ἀλικαρνασσεύς, Ρητορικά 243.1) ιστ΄. Ἡ δέκατη ἕκτη, Ἕκτη Μεσοῦντος ἤ ἑκκαιδεκάτη ἤ πέμπτη ἐπὶ δέκα ἤ πέμπτη ἐπὶ δεκάτῃ. Δὲν σώζεται κάποια ἀναφορὰ στὸ Ἀττικὸ ἡμερολόγιο γιὰ τὴν ἱερότητα τῆς ἡμέρας σε κάποια θεότητα ἤ σὲ κάποιες ἥρωϊκές μορφές.

~ 34 ~

ιζ΄. Ἡ δεκάτη ἑβδόμη, Ἑβδόμη Μεσοῦντος ἤ ἐπτακαιδεκάτη ἤ ἐβδόμη ἐπὶ δέκα ἤ ἑβδόμη ἐπὶ δεκάτῃ. Δὲν σώζεται κάποια ἀναφορὰ στὸ Ἀττικὸ ἡμερολόγιο γιὰ τὴν ἱερότητα τῆς ἡμέρας σε κάποια θεότητα ἤ σὲ κάποιες ἥρωϊκές μορφές. ιη΄-ιθ΄. Ἡ δεκάτη ὀγδόη καὶ ἡ δεκάτη ἐνάτη, Ὀγδόη Μεσοῦντος καὶ Ἐνάτη Μεσοῦντος ἤ ὀκτωκαιδεκάτη καὶ ἐννεακαιδεκάτη ἤ ὀγδόη ἐπὶ δέκα καὶ ἐνάτη ἐπὶ δέκα ἤ ὀγδόη ἐπὶ δεκάτῃ καὶ ἐνάτη ἐπὶ δεκάτῃ.

(Πρόκλος σχ. Ἠσίοδος 808) Στὸν μῆνα τῶν Ἀνθεστηριών, αὐτὲς οἱ δυὸ ἡμέρες ἦταν οἱ δύο τελευταίες ἀπὸ τὶς Μιαραὶ ἡμέραι. (Kal.Romani I.424n)

~ 35 ~

κ΄. Ἡ εἰκοστή,. Ἡ Εἰκὰς ἤ εἰκοσὰς ἤ Εἰκοσάδες. Ἱερὴ γιὰ τὴν Ἀθηνᾶ καὶ τὸν Ἀπόλλωνα.

(Πρόκλος σχ. Ἠσίοδος 778, Μοσχόπουλος)

ἰ

(Ἐτυμ. Μ. Εἰκάδιος)

----

~ 36 ~

ΔΕΚΑΣ ΤΡΙΤΗ ΜΗΝΟΣ ΦΘΙΝΟΝΤΟΣ

κα΄-κβ΄. εἰκοστὴ πρώτη καὶ εἰκοστὴ δεύτερη ἡ Δεκάτη Φθίνοντος ἤ Ὑστέρα δεκάτη ἤ Ἀμφιδεκάτη ἤ Ἀμφεικὰς ἤ Ἀμφ’εἰκὰς ἤ Μετεικὰς ἤ Εἰκὰς πρώτη καὶ Ἐνάτη Φθίνοντος ἤ εἰκὰς δευτέρα. Ἱερές γιὰ τὴν Ἀθηνᾶ.

(Πρόκλος σχ. Ἠσίοδος 778, Μοσχόπουλος) κγ΄-κδ΄-κε΄-κστ΄-κζ΄. Ἡ εἰκοστὴ τρίτη, εἰκοστὴ τετάρτη, ἡ εἰκοστὴ πέμπτη, εἰκοστὴ ἕκτη, ἡ εἰκοστὴ ἑβδόμη. Ἡ Ὀγδόη Φθίνοντος ἤ εἰκὰς τρίτη καὶ ἡ Ἑβδόμη Φθίνοντος ἤ εἰκὰς τετάρτη καὶ ἡ Ἕκτη Φθίνοντος ἤ εἰκὰς πέμπτη καὶ ἡ Πέμπτη Φθίνοντος ἤ εικὰς ἕκτη καὶ ἡ Τετάρτη Φθίνοντος ἤ τετρὰς φθίνοντος ἤ τετρὰς μετὰ εἰκάδα ἤ εἰκὰς ἑβδόμη .

~ 37 ~

Δὲν σώζεται κάποια ἀναφορὰ στὸ Ἀττικὸ ἡμερολόγιο γιὰ τὴν ἱερότητα τῶν ἡμερῶν σε κάποια θεότητα ἤ σὲ κάποιες ἥρωϊκές μορφές. κη΄. Ἡ εἰκοστὴ ὀγδόη. Τρίτη Φθίνοντος ἤ τρίτη μετὰ εἰκάδα ἤ εἰκὰς ὀγδόη. Ἱερὴ γιὰ τὴν Ἀθηνᾶ. Τριτογενὴς· ἡ Ἀθηνᾶ. . . . ἤ ὅτι (τρίτῃ) φθίνοντος ἐγενήθη, ὡς καὶ Ἀθηναῖοι ἄγουσιν. (Λεξ. Σουΐδας Τριτογενὴς) ― Τριτογενὴς· ἡ Ἀθηνᾶ· ἤ τοι ὅτι. . . ἐγεννήθη (τρίτῃ) φθίνοντος. (Φώτιος Λέξ. Τριτογενὴς) κθ΄. Ἡ εἰκοστὴ ἐνάτη. Δευτέρα Φθίνοντος ἤ εἰκὰς ἐνάτη. Δὲν σώζεται κάποια ἀναφορὰ στὸ Ἀττικὸ ἡμερολόγιο γιὰ τὴν ἱερότητα τῆς ἡμέρας σε κάποια θεότητα ἤ σὲ κάποιες ἥρωϊκές μορφές.

~ 38 ~

λ΄. Ἡ τριακοστή. Ἔνη καὶ Νέα ἤ τριακάς ἤ εἰκὰς φθίνοντος ἤ Δημητριάς. Ἱερὴ γιὰ τὴν Ἑκάτη.

(Ἀθηναῖος 7.126,127,139)

(Παρομ. Ἑλλην. e Cod. Bodl 905)

―――――

~ 39 ~

ΕΟΡΤΕΣ ΜΗΝΟΣ ΜΑΙΜΑΚΤΗΡΙΩΝΟΣ

Μὲ τὸν Πυανεψίωνα οἱ μῆνες τοῦ θερινοῦ κύκλου φτάνουν στὸ τέλος τους καὶ ἀρχίζει ἡ χειμερινὴ περίοδος μὲ ἐπόμενο μῆνα τὸν Μαιμακτηριών. Ἐπίσης πολλές ἀλλαγὲς συμβαίνουν καὶ στὸ Ἀττικὸ ἡμερολόγιο. Ὁ Μαιμακτηριών, δὲν περιέχει κάποια φημισμένη ἑορτὴ καθορισμένης ἡμέρας. Ὁ βασικὸς λόγος γιὰ αυτὸ εἶναι ἡ κακὴ ἀλλαγὴ τοῦ καιροῦ καὶ ἡ πτώση τῆς θερμοκρασίας ποὺ δὲν ἐνδείκνυται γιὰ ὑπαίθριες ἐκδηλώσεις καὶ ἑορτασίες. Οἱ γεωργικὲς ἐργασίες παύουν καὶ ξαναρχίζουν πάλι μὲ τὴν περίοδο τῆς Ἀνοίξεως. Ὁ μῆνας ἀνήκει ὁλοκληρωτικὰ στὸν Δία τὸν Ταραχώδη καὶ τὸν Θορυβώδη , στὸν θεὸ τῶν καταιγίδων ὅπως μᾶς προσδίδει καὶ τὸ ὅνομα του καὶ ὑπῆρχε κάποια ἑορτὴ σ’αὐτὸ τὸν μήνα ὅπου μὲ δεήσεις πρὸς αὐτὸν προσπαθοῦσαν νὰ κατευνάσουν τὴν ὁργὴ του καὶ τὴν καταστρεπτικὴ δύναμη τῶν ἀνέμων του. Ἡ κυριολεκτικὴ καὶ φυσικὴ πλευρὰ αὐτοῦ ἀνῆκε περισσότερο σὲ πιὸ πρώΐμες ἐποχὲς ὅπου ἡ μανία τοῦ καιροῦ ἦταν καταστρεπτικὴ γιὰ τὰ οἰκήματα καὶ τὴν σοδειά τῶν ἀγρῶν.

~ 40 ~

Ἐδῶ πέρα ὑπῆρχε καὶ μιὰ ἄλλη ἐναπομείνουσα πτυχὴ τοῦ Διὸς ὅπου κάποιοι ἀρχαίοι μελετητὲς σωστὰ τὴν συσχέτιζαν. Αὐτὴ ἡ πτυχὴ ἀντιπροσωπεύονταν μὲ τὸ ἐπίθετο «Μειλίχιος». Ἦταν ἕνα ἐπίθετο τοῦ Διὸς ποὺ σημαίνει ὁ πρᾶος ὁ πραϋντικός( Μέγα Ἐτυμ. Λεξικό) Στὴν τελευταία δεκάδα τοῦ μηνὸς λάμβανε χώρα μιὰ πομπὴ ποὺ ἦταν ἀφιερωμένη στὸν Δία τὸν Μειλίχιο, καὶ ἦταν ἐξαγνιστικῶν καὶ ἐξευμενιστικῶν προθέσεων. Τὸ κεντρικὸ στοιχεῖο αὐτῆς τῆς πομπῆς ἦταν ἡ προβειὰ, τὸ δέρας ἀμνοῦ, ποὺ τὸ ὀνόμαζαν δίον κώδιον:

σ (Λεξ. Σουΐδας Διὸς κώδιον) ―

ό

~ 41 ~

(Εὐστάθιος σχόλ. Ὀδ Χ )

Ἀπὸ τὸν Εὐστάθιο καὶ τὸν Σουΐδα ποὺ ἀναφέρω, μαθαίνουμε ὅτι ἕνας ἀμνὸς θυσιαζόταν στὸν Δία καὶ ἡ προβειὰ του φυλάσσονταν καὶ περιφέρονταν γιὰ ἐξαγνιστικὲς ἰδιότητες . Οἱ ἱερεῖς τὸ περιέφεραν γιὰ νὰ πάρει μαζί του τὰ «μιάσματα» καὶ μετά τὸ πετοῦσαν . Αὐτοὶ ποὺ ἤθελαν νὰ ἐξαγνιστοῦν ἔπρεπε νὰ σταθοῦν μὲ τὸ ἀριστερὸ τους πόδι πάνω σ’αύτὸ. Αὐτὸ εἶχε σὰν ἀποτέλεσμα τὸ ὅτι ἡ προβειὰ ἀπορροφοῦσε τὸ μίασμα. Ἀπὸ τὴν περιφορὰ τοῦ δέρατος ἡ ἑορτὴ πῆρε τὸ ὅνομα (τὰ) Πομπαῖα. Στὴν πομπὴ ἀναφέρεται ἐπίσης καὶ τὸ κηρύκειον τοῦ Ἑρμοῦ. Ἡ ἑορτασία μᾶς παραπέμπει σὲ λατρεῖα ἀποτρόπαιων θεῶν γιὰ ἐξευμενισμὸ, ἤπιο χειμῶνα καὶ προστασία τῶν καρπῶν.

~ 42 ~

ΣΕΛΗΝΙΑΚΟ ΝΥΧΘΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΜΑΙΜΑΚΤΗΡΙΩΝΟΣ

(14 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ ΕΩΣ 14 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2012)

ΜΗΝΑΣ ΑΦΙΕΡΩΜΕΝΟΣ ΣΤΟΝ ΔΙΑ

Δεκὰς πρώτη ΝΟΥΜΗΝΙΑ

πρώτη ἱσταμένου 1η Μαιμακτηριῶνος

(Τετάρτη πρὸς Πέμπτη, 1415 Νοεμβρίου)

Ἱερὴ γιὰ ὅλους τοὺς Θεοὺς, πρωτίστος δὲ Ἀπόλλωνος καὶ Ἑκάτης

Ἐπιμήνια θυόμενα Δεῖπνον πρὸς πένητας

~ 43 ~




Δεκὰς πρώτη δευτέρα ἱσταμένου

2η Μαιμακτηριῶνος (Πέμπτη πρὸς Παρασκευή, 1516 Νοεμβρίου)

Ἱερὴ Ἀγαθοῦ δαίμονος,χθονίων θεῶν Ἡρώων καὶ Ἡρωΐδων

~ 44 ~




Δεκὰς πρώτη τρίτη ἱσταμένου

3η Μαιμακτηριῶνος (Παρασκευὴ πρὸς Σάββατο, 1617 Νοεμβρίου)

Ἱερὴ Ἀθηνᾶς

Τριτομηνίς Γενέθλιος Ἀθηνᾶς

~ 45 ~




Δεκὰς πρώτη τετάρτη ἱσταμένου

4η Μαιμακτηριῶνος

(Σάββατο πρὸς Κυριακή, 1718 Νοεμβρίου)

Ἱερὴ Ἑρμοῦ, Ἡρακλέους, Ἀφροδίτης πανδήμου

Γενέθλιος Ἑρμοῦ

Γενέθλιος Ἡρακλέους

~ 46 ~




Δεκὰς πρώτη πέμπτη ἱσταμένου


(Κυριακή πρὸς Δευτέρα, 1819 Νοεμβρίου

Ἱερὴ Ὅρκου καὶ Ἐρινύων

~ 47 ~




Δεκὰς πρώτη ἕκτη ἱσταμένου

6η Μαιμακτηριῶνος (Δευτέρα πρὸς Τρίτη, 1920 Νοεμβρίου)

Ἱερὴ Ἀρτέμιδος εἰς Νίκην ΣΕΛΗΝΑΙ

(Γιγαντομαχία)

~ 48 ~




Δεκὰς πρώτη ἑβδόμη ἱσταμένου

7η Μαιμακτηριῶνος (Τρίτη πρὸς Τετάρτη, 2021 Νοεμβρίου)

Ἱερὴ Ἀπόλλωνος

~ 49 ~




Δεκὰς πρώτη ὀγδόη ἱσταμένου



Ἱερὴ Ποσειδῶνος Ἀσφαλίου καὶ Θησέως Μαιμακτήρια

~ 50 ~




Δεκὰς πρώτη ἐνάτη ἱσταμένου


(Πέμπτη πρὸς Παρασκευή, 2223 Νοεμβρίου)

Ἱερὴ Μουσῶν, Ἡλίου καὶ Ῥέας

~ 51 ~




Δεκὰς πρώτη δεκάτη ἱσταμένου


(Παρασκευή πρὸς Σάββατο, 2324 Νοεμβρίου)

Ἱερὴ εἰς Παντέλειαν Διὸς

~ 52 ~




Δεκὰς δευτέρα πρώτη μεσοῦντος


(Σάββατο πρὸς Κυριακή, 2425 Νοεμβρίου)

Ἱερὴ τῶν Μοιρῶν

~ 53 ~




Δεκὰς δευτέρα δευτέρα μεσοῦντος


(Κυριακὴ πρὸς Δευτέρα, 2526 Νοεμβρίου)

Ἱερὴ τῶν Μοιρῶν καὶ Τύχης

~ 54 ~




Δεκὰς δευτέρα τρίτη μεσοῦντος

13η Μαιμακτηριῶνος (Δευτέρα πρὸς Τρίτη, 2627 Νοεμβρίου)

~ 55 ~




Δεκὰς δευτέρα τετάρτη μεσοῦντος

14η Μαιμακτηριῶνος (Τρίτη πρὸς Τετάρτη, 2728 Νοεμβρίου)

~ 56 ~




Δεκὰς δευτέρα πέμπτη μεσοῦντος




~ 57 ~




Δεκὰς δευτέρα ἕκτη μεσοῦντος


(Πέμπτη πρὸς Παρασκευή, 2930 Νοεμβρίου)

~ 58 ~




Δεκὰς δευτέρα ἑβδόμη μεσοῦντος


(Παρασκευή πρὸς Σάββατο, 30 Νοεμβρίου01 Δεκεμβρίου)

~ 59 ~




Δεκὰς δευτέρα ὀγδόη μεσοῦντος


(Σάββατο πρὸς Κυριακὴ, 0102 Δεκεμβρίου)

Ἱερὴ Ἀποτρόπαιων θεῶν, πατρίων Ἀθηναίων, καθαρμοί

~ 60 ~




Δεκὰς δευτέρα ἐνάτη μεσοῦντος


(Κυριακὴ πρὸς Δευτέρα,0203 Δεκεμβρίου)

Ἱερὴ Ἀποτρόπαιων θεῶν, πατρίων Ἀθηναίων, καθαρμοί

~ 61 ~




Δεκὰς δευτέρα εἰκάς 20η

Μαιμακτηριῶνος (Δευτέρα πρὸς Τρίτη,0304 Δεκεμβρίου)

Ἱερὴ Ἀθηνᾶς, Ἀπόλλωνος Εἰκάδιου

~ 62 ~




Δεκὰς τρίτη δεκάτη φθίνοντος

21η Μαιμακτηριῶνος (Τρίτη πρὸς Τετάρτη,0405 Δεκεμβρίου)


~ 63 ~




Δεκὰς τρίτη ἐνάτη φθίνοντος


(Τετάρτη πρὸς Πέμπτη,0506 Δεκεμβρίου)


~ 64 ~




Δεκὰς τρίτη ὀγδόη φθίνοντος


(Πέμπτη πρὸς Παρασκευή,0607 Δεκεμβρίου)

Πομπαῖα Διὸς κωδίου

~ 65 ~




Δεκὰς τρίτη ἑβδόμη φθίνοντος


(Παρασκευή πρὸς Σάββατο,0708 Δεκεμβρίου)

~ 66 ~




Δεκὰς τρίτη ἕκτη φθίνοντος


(Σάββατο πρὸς Κυριακή,0809 Δεκεμβρίου)

~ 67 ~




Δεκὰς τρίτη πέμπτη φθίνοντος


(Κυριακή πρὸς Δευτέρα,0910 Δεκεμβρίου)

~ 68 ~




Δεκὰς τρίτη τετάρτη φθίνοντος

27η Μαιμακτηριῶνος (Δευτέρα πρὸς Τρίτη,1011 Δεκεμβρίου)

~ 69 ~




Δεκὰς τρίτη τρίτη φθίνοντος

28η Μαιμακτηριῶνος (Τρίτη πρὸς Τετάρτη,1112 Δεκεμβρίου)


Τριτομηνίς Γενέθλιος Ἀθηνᾶς

~ 70 ~




Δεκὰς τρίτη δευτέρα φθίνοντος


(Τετάρτη πρὸς Πέμπτη,1213 Δεκεμβρίου)

~ 71 ~




Δεκὰς τρίτη ἔνη καὶ νέα,Τριακάς


(Πέμπτη πρὸς Παρασκευή,1314 Δεκεμβρίου)

Ἱερὴ Ἑκάτης Ἄπαντα περίδειπνα, Νεκύσια δῶρα

~ 72 ~

Συνεχίζεται στὴν νουμηνία τοῦ Ποσειδεῶνος

~ 73 ~

ΜΑΙΜΑΚΤΗΡΙΩΝ.pdf

Documents

joseph scaliger

dodwell

petavius

chandler

graeca