pefni t17 september november 2010

41
ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑΣ ΕΝΩΣΗΣ ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΩΝ ΙΔΡΥΜΑΤΩΝ (Π.Ε.Φ.Ν.Ι.) περίοδος Β’ • Τεύχος 17 • Σεπτέμβριος - Οκτώβριος - Νοέμβριος 2010 Προτάσεις για τη νοσοκομειακή συσκευασία Προγραμματισμός ΥΥΚΑ για το 2011 Νόσος του Hansen

Upload: pefni

Post on 22-Feb-2015

219 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

Page 1: Pefni t17 September November 2010

ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑΣ ΕΝΩΣΗΣ ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΩΝ ΙΔΡΥΜΑΤΩΝ (Π.Ε.Φ.Ν.Ι.)περίοδος Β’ • Τεύχος 17 • Σεπτέμβριος - Οκτώβριος - Νοέμβριος 2010

Προτάσεις για τη νοσοκομειακή συσκευασία

Προγραμματισμός ΥΥΚΑ για το 2011

Νόσος του Hansen

Page 2: Pefni t17 September November 2010

περιεχόμενα

ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑΣ ΕΝΩΣΗΣ ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΩΝ ΙΔΡΥΜΑΤΩΝ (Π.Ε.Φ.Ν.Ι.)

περίοδος Β’ • Τεύχος 17 • Σεπτέμβριος - Οκτώβριος - Νοέμβριος 2010

Ι ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΕΝΤΥΠΟΥ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ Ι

Ι ΓΡΑΦΕΙΑ Π.Ε.Φ.Ν.Ι. ΙΜιχαλακοπούλου 99, 115 27 Αθήνα τηλ./fax: 210 7753104 e-mail: pefni@ ath.forthnet.gr http://www.pefni.gr

Ι ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ Ι Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοποιών Νοσηλευτικών Ιδρυμάτων

Ι ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Π.Ε.Φ.Ν.Ι. Ι

Πρόεδρος: Τσικαλάκη Ειρήνη / Ν. “Α. Συγγρός” Αντιπρόεδρος: Τσιατά Αικατερίνη / Π.Γ.Ν. “Πατρών - Ρίο”Γεν. Γραμματέας: Μακριδάκη Δέσποινα / Γ.Ν. “Σισμανόγλειο”Ταμίας: Βαϊόπουλος Απόστολος / Γ.Ν. “Βόλου”Μέλη: Αυγερινός Νίκος / Γ.Ν. “Κέρκυρας”, Γεννηματά Δήμητρα / Γ.Ν. “Σωτηρία”, Περίκος Νίκος / Γ.Ν. “Χίου

Ι ΕΚΔΟΤΗΣ - ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Ι Τσικαλάκη Ειρήνη

Ι ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Ι Αυγερινός Νίκος, Βαϊόπουλος Απόστολος, Γεννηματά Δήμητρα, Γούλας Βασίλης, Δέδε Ζωή, Διαμαντοπούλου Γλυκερία, Ιωακειμίδου Άννυ, Λάκκας Νίκος, Μακριδάκη Δέσποινα, Περλαντίδης Ευριπίδης, Τσιατά Αικατερίνη, Τσικαλάκη Ειρήνη, Τζίμης Λεωνίδας

Ι ΕΚΤΥΠΩΣΗ Ι Βιβλιοσυνεργατική Α.Ε.Π.Ε.Ε.

Εditorial: Μπορεί η κρίση να γίνει ευκαιρία;Νόμοι - ΕγκύκλιοιΕφαρμογή της νοσοκομειακής συσκευασίας για τα δημόσια και ιδιωτικά νοσηλευτικά ιδρύματαΕπιτροπή για την ορθή διαχείριση φαρμάκων στα νοσοκομεία - νοσοκομειακή συσκευασίαΕφημερίες φαρμακοποιών του Ε.Σ.Υ.Δελτίο τιμών φαρμάκων ανθρώπινης χρήσηςΜέτρα για την πρόληψη και αντιμετώπιση ελλείψεων φαρμάκωνΔιαχείριση φαρμάκων στα κρατικά νοσοκομείαΧορήγηση 89 φαρμάκων από τα νοσοκομεία και τα ιδιωτικά φαρμακείαΝ. 3892/2010 (ΦΕΚ Α’ 189): ηλεκτρονική καταχώριση και εκτέλεση ιατρικών συνταγών και παραπεμπτικών ιατρικών εξετάσεωνΣυνταγογράφηση γενόσημων φαρμάκωνΘεραπεία ασθενών με ΑΙDSΈλλειψη αντιρετροϊκών φαρμάκων στα φαρμακεία των νοσοκομείωνΘέσεις - παρεμβάσειςΣυγχαρητήρια επιστολή για την ανάληψη καθηκόντων ΥΥΚΑ από τον κ. Α. Λοβέρδο και επισήμανση μέτρων γιατη μείωση της νοσοκομειακής φαρμακευτικής δαπάνηςΘέσεις - παρεμβάσεις για την αποζημίωση των εφημεριών των φαρμακοποιών του ΕΣΥΘέσεις - παρεμβάσεις για την ένταξη των νοσοκομειακών φαρμακοποιών του ΕΣΥ στο ιατρικό μισθολόγιοΑίτημα της Π.Ε.Φ.Ν.Ι. για συνάντηση με τον ΥΥΚΑ σχετικά με προτάσεις για την ορθολογικοποίησητης νοσοκομειακής φαρμακευτικής περίθαλψηςΘέσεις - παρεμβάσεις για τη χορήγηση των 89 φαρμάκων από τα κρατικά νοσοκομείαΕνημέρωση συναδέλφωνΜέγιστες ημερήσιες δόσεις ναρκωτικώνΕνημέρωση για τη διαδικασία πρόσληψης επικουρικών φαρμακοποιών και βοηθών φαρμακείουΠροσλήψεις φαρμακοποιών και βοηθών φαρμακείου με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνουγια την 1η ΥΠΕ ΑττικήςΑλληλογραφία συναδέλφωνΟ Τύπος έγραψε για μαςΕλεύθερο βήμα: Ποια μέτρα θα λάβουμε το 2011Απόψεις σχετικά με τη λειτουργία της Π.Ε.Φ.Ν.Ι.Η νόσος του Ηansen είναι ακόμα μαζί μας!Οδοιπορικό στα νοσοκομειακά φαρμακεία (2ο μέρος) Συνέδρια - σεμινάρια: Φαρμακογονιδιωματική και εξατομικευμένη θεραπείαΕνημέρωση για προσεχή συνέδριαΕκδηλώσεις Π.Ε.Φ.Ν.Ι.: Βραδιά για τους συναδέλφους που συνταξιοδοτήθηκαν

Page 3: Pefni t17 September November 2010

editorial

Πολλά έχουν ειπωθεί το τελευταίο διάστημα για την κρίση που βιώνει η χώρα μας. Κρίση οικονομική, δομική και

κοινωνική, κρίση που ανέδειξε με τον πιο δραματικό τρόπο τις διαρθρωτικές αδυναμίες τις οργάνωσης και λειτουργίας

του ελληνικού κράτους.

Στο χώρο που ζούμε και δουλεύουμε, η κρίση ανέδειξε τον αδύναμο χαρακτήρα της οργάνωσης και λειτουργίας του

δημόσιου συστήματος υγείας, αλλά και τις δεκάδες μικρές και μεγάλες αδυναμίες του ιδιαίτερου χώρου της φαρμακευτικής

περίθαλψης.

Ζήσαμε δραματικές μειώσεις στις τιμές των φαρμάκων το καλοκαίρι που πέρασε, την πίεση των νοσοκομείων προς τις

φαρμακευτικές εταιρείες για εκπτώσεις, τις ρυθμίσεις χρεών προς τους προμηθευτές (που κάθε άλλο παρά ανώδυνες ήταν)

και όμως «δεν άνοιξε ρουθούνι».

Και αναρωτήθηκαν πολλοί, να ήταν άραγε ο πατριωτικός χαρακτήρας των ανθρώπων της αγοράς που θέλησαν να βοηθήσουν

την προσπάθεια της χώρας να ξεπεράσει την κρίση; Να ήταν ίσως η αναγνώριση ότι έφυγαν ανεπιστρεπτί οι εποχές των

«παχιών αγελάδων»; Ή μήπως κάποιοι από τους παράγοντες που διοικούν το σύστημα αποφάσισαν να δουλέψουν σοβαρά

και να τολμήσουν κάτι παραπάνω από την τετριμμένη οδό της ανούσιας πεπατημένης;

Ίσως να είναι όλα μαζί, ίσως να είναι και κάποια ακόμη, αλλά το αποτέλεσμα είναι ότι κάτι κινείται.

Και αναρωτιέμαι μεγαλόφωνα: μήπως θα μπορούσαμε και εμείς, ο καθένας χωριστά αλλά και όλοι μαζί, να συμβάλουμε,

έστω με μια πρόταση, αλλά και την υπεύθυνη στάση μας απέναντι σε

κάθε οργανωτικό ή λειτουργικό πρόβλημα που παρουσιάζεται;

Θα ήταν σκόπιμο να εκμεταλλευτούμε κάθε ευκαιρία (επικουρικοί,

συμβασιούχοι) για να αντιμετωπίσουμε έστω και πρόσκαιρα την

έλλειψη προσωπικού, μια και δεν έχουμε άλλη δυνατότητα.

Θα ήταν όμως σκόπιμο να κάνουμε κάθε δυνατή προσπάθεια

για εξοικονόμηση και ορθολογικοποίηση δαπανών, ώστε να

οργανώσουμε σε συνθήκες κρίσης ένα νέο προφίλ νοσοκομειακού

φαρμακοποιού. Και είναι πολλοί συνάδελφοι που το κάνουν. Και είναι

πολλοί Διοικητές που το αναγνωρίζουν. Και είναι το ίδιο το Υπουργείο

που μας θεωρεί για πρώτη φορά ισότιμους συνομιλητές.

Και είναι η μόνη φορά που, αν τελικά το αποτέλεσμα είναι θετικό,

θα γίνει για μας η κρίση ευκαιρία.

Η πρόεδρος

Ειρήνη Τσικαλάκη

Μπορεί η κρίση να γίνει ευκαιρία;

Page 4: Pefni t17 September November 2010

νόμοι - εγκύκλιοι

Εστάλη από το ΥΥΚΑ απόφαση σχετική με την νοσοκομειακή συσκευασία και ακολούθησε ορθή επανάληψη. Διορθώνεται το σημείο που αφορά τις συσκευασίες οι οποίες θα είναι υπερδιπλάσιες των εγκεκριμένων της μηνιαίας θεραπείας και ως (600) εξακοσίων μονάδων δόσεων.

Εφαρμογή της νοσοκομειακής συσκευασίας για τα δημόσια και ιδιωτικά νοσηλευτικά ιδρύματα

Αρ. Πρωτ.: ΔΥΓ3α/Γ.Π. 133550Αθήνα, 26/10/2010

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ & ΚΟΙΝΩΝ. ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΚΑΙ ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ ΤΜΗΜΑ: ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΩΝ ΦΟΡΕΩΝ, ΦΑΡΜΑΚΩΝ & ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝΤαχ. Διεύθυνση: Αριστοτέλους 17 Ταχ. Κώδικας: 101 87

Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ

Έχοντας υπόψη τις διατάξεις: 1) Το Π.Δ. 95/2000 (ΦΕΚ Α’ 76) «Οργανισμός του Υπουργείου

Υγείας και Πρόνοιας». 2) Του άρθρου 24 παρ. 5 του ν. 3846/2010 (Α’ 66) «Εγγυήσεις

για την εργασιακή ασφάλεια και άλλες διατάξεις». 3) Του μέρους V της ΚΥΑ ΔΥΓ3(α)/83657/2006 (Β’ 59)

«Εναρμόνιση της ελληνικής νομοθεσίας προς αντίστοι-χη κοινοτική στον τομέα της παραγωγής και της κυκλο-φορίας φαρμάκων που προορίζονται για ανθρώπινη χρήση, σε συμμόρφωση της υπ’ αριθμ. 2001/1983/ΕΚ Οδηγίας «περί κοινοτικού κώδικα για τα φάρμακα που προορίζονται για ανθρώπινη χρήση», όπως τροποποι-ήθηκε από τις υπ’ αριθμ. 2004/27/ΕΚ, 2004/24/ΕΚ Οδη-γίες για τα παραδοσιακά φάρμακα φυτικής προέλευσης και το άρθρο 31 της υπ’ αρ. 2002/1998/ΕΚ Οδηγίας για τη θέσπιση προτύπων ποιότητας και ασφάλειας για τη συλλογή, τον έλεγχο την επεξεργασία, την αποθήκευ-ση και τη διανομή ανθρωπίνου αίματος και συστατικών αίματος».

4) Το γεγονός ότι από τις διατάξεις της παρούσας απόφασης δεν προκαλείται πρόσθετη δαπάνη σε βάρος του Κρατι-κού Προϋπολογισμού.

ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ Την εφαρμογή της νοσοκομειακής συσκευασίας για τα δη-μόσια και ιδιωτικά νοσηλευτικά ιδρύματα.

Τα εγκεκριμένα φαρμακευτικά σκευάσματα σε στερεή μορφή εξατομικευμένων δόσεων, όπως δισκία, κάψου-λες, υπόθετα, θα διατίθενται στα δημόσια και ιδιωτικά νοσηλευτικά ιδρύματα σε συσκευασίες εξήντα (60) έως εξακοσίων (600) μονάδων δόσεων (δισκίων, καψου-λών, υπόθετων). Οι στοιχειώδεις συσκευασίες αυτών, όπως ορίζονται στην παρ. 24 του άρθρου 2 της αρ. ΔΥΓ3(α)/83657/2006 (Β’ 59) πρέπει να είναι σύμφωνες με το άρθρο 72 της εν λόγω Απόφασης, ώστε να πληρούνται οι προϋποθέσεις ασφά-λειας, δεδομένου ότι η εσωτερική διάθεση του φαρμα-κευτικού σκευάσματος εντός των δημοσίων και ιδιωτικών νοσηλευτικών ιδρυμάτων γίνεται σε μονάδες δόσεις. Οι φαρμακευτικές εταιρείες υποχρεούνται να προσαρμο-στούν με τις διατάξεις της παρούσας απόφασης μέχρι την 31-12-2010 για να μπορούν να διαθέτουν φαρμακευτικά προϊόντα σε δημόσια και ιδιωτικά νοσηλευτικά ιδρύματα.

Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ

Ανδρέας Λοβέρδος

Κοινοποίηση:1. Ε.Ο.Φ.

(α) Γραφείο Προέδρου (β) Υπηρεσία Νομοθετικού Συντονισμού, Μεσογείων 284, Χολαργός

2. Πανελλήνιος Ένωση Φαρμακοβιομηχανίας: Λάμψα 7, Τ.Κ. 115 24 3. Σύλλογος Αντ/πων Φαρμακευτικών Ειδών & Ειδικοτήτων 18ο χλμ.

Αθηνών-Λαμίας, ΤΘ 52894, Οδός Τατοΐου 14 610, Ν. Ερυθραία 4. Πανελλήνιος φαρμακευτικός Σύλλογος Πειραιώς 134 & Αγαθημέρου

Τ.Κ. 118 54

Εσωτερική διανομή:1. Γρ. Υπουργού 2. Γρ. Υφυπουργού 3. Γρ. Γενικού Γραμματέα 4. Γρ. Γεν. Γραμματέα Δημόσιας Υγείας 5. Γρ. Γεν. Δ/ντριας Δημόσιας Υγείας 6. Δ/νση Φαρμάκων και Φαρμακείων

Page 5: Pefni t17 September November 2010

νόμοι - εγκύκλιοι

Επιτροπή για την ορθή διαχείριση φαρμάκων στα νοσοκομεία - νοσοκομειακή συσκευασία

Στον Ε.Ο.Φ. συγκροτήθηκε επιτροπή το 2007, όπου συμμετείχαν εκπρόσωποι της Π.Ε.Φ.Ν.Ι. του Ε.Ο.Φ. και του Σ.Φ.Ε.Ε. Η επιτροπή πραγματοποίησε πέντε συνεδριάσεις. Τα συμπεράσματα θεωρούμε ότι αποτελούν ολοκληρωμένη πρόταση για τη νοσοκομειακή συσκευασία και τα παραθέτουμε:

Η Επιτροπή κατέληξε στις παρακάτω προτάσεις: Α. 1) Για τα εισαγόμενα φάρμακα που ήδη υπάρχει η δυ-

νατότητα εφαρμογής του μέτρου της επισήμανσης ανά μονάδα δόσης (όνομα, δραστική, μορφή, περι-εκτικότητα) και το blister (lot, ημερ. λήξης) να προ-χωρήσουν σε άμεση εφαρμογή του μέτρου από τις μητρικές εταιρείες.

2) Για τα εγχωρίως παραγόμενα φάρμακα που πρόκειται να κυκλοφορήσουν για πρώτη φορά καλούνται οι φαρ-μακοβιομηχανίες που έχουν την κατάλληλη τεχνική υποδομή για την επισήμανση ανά μονάδα δόσης, να προσαρμοστούν μέχρι 31-12-2008.

3) Για τα εγχωρίως παραγόμενα φάρμακα που ήδη κυκλο-φορούν, καλούνται οι φαρμακοβιομηχανίες να εναρμο-νιστούν μέχρι 31-12-2010.

Β. Καλούνται οι φαρμακοβιομηχανίες που έχουν την τεχνική δυνατότητα να προσαρμόσουν στην διαδικασία πρωτογε-νούς συσκευασίας διάτρηση (perfore) να το πράξουν άμε-σα, άλλως χορηγείται προθεσμία μέχρι 31-12-2010.

Γ. Να ενημερωθεί το Υπουργείο Ανάπτυξης για τις ανωτέρω τροποποιήσεις, δεδομένου ότι τυχόν αλλαγές στην παρα-γωγική διαδικασία του φαρμάκου επιφέρουν μεταβολή στο κόστος παραγωγής και επομένως θα πρέπει να προσαρμο-στεί η αγορανομική διάταξη.

Δ. Εφόσον προκύψει ευρωπαϊκή οδηγία που αφορά στα ανωτέ-ρω, ο τρόπος εφαρμογής των θα επανεξετασθεί αναλόγως.

Ε. Να προταθεί στο Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλλη-λεγγύης η δημιουργία σύγχρονων παρασκευαστηρίων, στο πλαίσιο της λειτουργίας καταρχάς των φαρμακείων των ογκολογικών νοσοκομείων άμεσα και να ακολουθή-σουν και τα υπόλοιπα νοσηλευτικά ιδρύματα.

ΣΤ. Να προταθεί στο ΥΥΚΑ και στο Υπουργείο Ανάπτυξης πιλοτική λειτουργία σε 3 νοσοκομειακά φαρμακεία που διαθέτουν σύγχρονο μηχανογραφικό σύστημα, ενός ολο-κληρωμένου πληροφοριακού συστήματος διαχείρισης και διακίνησης φαρμάκων.

Ζ. Την εφαρμογή της νοσοκομειακής συσκευασίας με πολλα-πλάσιες ατομικές ή ημερήσιες δόσεις στα φάρμακα που οι υπεύθυνοι κυκλοφορίας διακινούν:

α) στα νοσοκομεία σε ποσοστό περισσότερο από 60% της συνολικής κατανάλωσης και

β) στα φάρμακα που χαρακτηρίζονται «νοσοκομειακής χρήσης».

Από την πλευρά της η Π.Ε.Φ.Ν.Ι. προτείνει τα ακόλουθα μέτρα:Περίοδο προσαρμογής ενός έτους σε όλες τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις, ώστε να περιλάβουν στο αλουμινόφυλλο (blister) τη σήμανση ασφαλείας κατά δόση φαρμάκου και αντίστοιχη διάτρηση (perfore) σε όλα τα σκευάσματα τα οποία διαθέτουν με την μορφή κάψουλας ή δισκίου.Το παραπάνω μέτρο θα περιλαμβάνεται στο φάκελο αδείας που κατατίθεται στον Ε.Ο.Φ. για την κυκλοφορία κάθε νέου φαρμάκου.Τη θεσμοθέτηση κινήτρων για την καθιέρωση της νοσοκομει-ακής συσκευασίας εκ μέρους των παραγωγών φαρμάκων (τι-μολόγηση, συμβάσεις προμήθειας φαρμάκων κλπ.).Στο φάκελο κάθε νέου φαρμάκου που κατατίθεται στον ΕΟΦ, αλλά και στις περιπτώσεις ανανέωσης της άδειας κυκλοφορί-ας, θα προβλέπεται και η ύπαρξη της νοσοκομειακής συσκευ-ασίας υποχρεωτικά.Αίτημα από τον Ε.Ο.Φ. και την Π.Ε.Φ.Ν.Ι. προς τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΕΑ) για την έκδοση οδηγίας που θα αφορά την ασφαλή σήμανση των φαρμάκων.

Page 6: Pefni t17 September November 2010

νόμοι - εγκύκλιοι

Για μια ακόμη φορά το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους διευκρινίζει ότι οι νοσοκομειακοί φαρμακοποιοί συμμετέχουν σε εφημερίες και όχι σε υπερωρίες.

Εφημερίες φαρμακοποιών του Ε.Σ.Υ.

ΕΠΕΙΓΟΝΑθήνα, 9-9-2010

Αρ. Πρωτ. Οικ. 2/60306/0022Σχετ. 2/39173/0022/28-7-2010

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ / ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝΓΕΝ. ΓΡΑΜΜ. ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ / ΓΕΝΙΚΟ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ / ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΙΣΘΩΝ / ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: 22η ΜΙΣΘΟΛΟΓΙΟΥ / ΤΜΗΜΑ: Γ΄

ΠΡΟΣ: Γ.Λ.ΚΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟΥΕΛΕΓΧΟΥ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΦΩΚΙΔΑΣΙ. ΓΙΔΟΓΙΑΝΝΟΥ 35, Τ.Κ. 33100, ΑΜΦΙΣΣΑ

ΚΟΙΝ.:1. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ Διεύθυνση Προσωπικού Ν.Π. - Τμήμα Β’2. Όλες της Υ.Δ.Ε.

ΘΕΜΑ: «Υπερωριακή απασχόληση (εφημερίες) προσωπι-κού των κλάδων βιολόγων, φαρμακοποιών κλπ. που συμ-μετέχουν στα προγράμματα εφημεριών των νοσοκομείων του Ε.Σ.Υ.»

ΣΧΕΤ: α) Το με αριθ. πρωτ. 1290 / 27-5-2010 έγγραφό σας.β) Το με αριθ. πρωτ. 2 / 39173 / 0022 / 29-7-2010 έγγραφο

της Υπηρεσίας μας

Σε συνέχεια του ανωτέρω (β) σχετικού εγγράφου μας και μετά από επανεξέταση του θέματος που θίγεται σ’ αυτό, σας πληροφορούμε τα εξής:Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 88 του Ν. 2071/1992, όπως αντικαταστάθηκαν με τις όμοιες της παρ. 4 του άρθρου 13 του Ν. 3204/2003, οι οδοντίατροι, φαρμακοποιοί, χημικοί, βιολόγοι, φυσικοί νοσοκομείων-ακτινοφυσικοί, ψυχολόγοι και κτηνίατροι που υπηρετούν στα νοσοκομεία και στα κέντρα υγείας υποχρεούνται σε εφημερία στο νοσοκομείο ή στο κέντρο υγείας, σύμφωνα με τις ανάγκες για την απρόσκοπτη λειτουργία του νοσοκομεί-ου ή του κέντρου υγείας. Επίσης, στις εν λόγω κατηγορίες προσωπικού που πραγματοποιούν ενεργείς εφημερίες κα-ταβάλλεται αποζημίωση για υπερωριακή απασχόληση, που

καθορίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις που ισχύουν για τον καθορισμό της υπερωριακής απασχόλησης.Οι ανωτέρω διατάξεις συνδέονται τόσο με τις ειδικότητες των ατόμων που υποχρεούνται να συμμετέχουν σε ενεργό εφημερία για την απρόσκοπτη λειτουργία σε 24ωρη βάση και όλες τις ημέρες του μήνα των νοσοκομείων ή κέντρων υγείας, όσο και με την διαδικασία και τον τρόπο υπολογι-σμού της αποζημίωσης για την υπερωριακή απασχόλησή τους αυτή, καθόσον είναι προφανές ότι, λόγω του σκοπού της θέσπισης της διάταξης αυτής, δεν υφίσταται πεδίο εφαρμογής των περιορισμών που τίθενται στο άρθρο 16 του Ν. 3205/2003 ως προς τον ανώτατο επιτρεπόμενο αριθ-μό ωρών υπερωριακής απασχόλησης. Συνεπώς, η αναφορά στις διατάξεις του εν λόγω άρθρου και νόμου, που γίνεται για την έκδοση της αρ. Υ10β/Γ.Π.10109/27-1-2010 (ΦΕΚ Β΄ 118/8-2010) Απόφασης της Υπουργού Υγείας και Κοινωνι-κής Αλληλεγγύης, αφορά τον τρόπο υπολογισμού του ωρο-μισθίου για την καταβολή της αποζημίωσης για την ανωτέ-ρω υπερωριακή απασχόληση και όχι το κατά μήνα ανώτατο χρονικό όριο αυτής.Κατόπιν των ανωτέρω, οι ως άνω κατηγορίες προσωπικού των νοσοκομείων και κέντρων υγείας δεν υπόκεινται στους περιορισμούς που τίθενται στο άρθρο 16 του Ν. 3205/2003, ως προς τον ανώτατο επιτρεπόμενο αριθμό ωρών υπερω-ριακής απασχόλησής τους (συμπεριλαμβανομένης και της απασχόλησης κατά τις νυκτερινές ώρες, Κυριακές και εξαι-ρέσιμες ημέρες) κατά μήνα και, συνεπώς, το ως άνω (β) σχε-τικό έγγραφό μας παύει να ισχύει.Το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, στο οποίο κοινοποιείται το παρόν έγγραφό μας, παρακαλείται το σχέ-διο Κ.Υ.Α. για τον καθορισμό των εφημεριών για τις ως άνω κατηγορίες προσωπικού να αποστέλλεται, από 1-1-2011 και εφεξής, στην Υπηρεσία μας, προκειμένου να συμπράττει και Υπουργός Οικονομικών στην έκδοση της εν λόγω Κ.Υ.Α., κατ’ εφαρμογή του άρθρου 22 του Ν. 2326/1995.

Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Κωνσταντίνος Μπαζιώτης

Εσωτερική Διανομή:Δ22 – Τμήμα Γ’ (2) και Β’ (2)

Page 7: Pefni t17 September November 2010

νόμοι - εγκύκλιοι

Δελτίο τιμών φαρμάκων ανθρώπινης χρήσης

Αθήνα 3/09/2010 Αρ. Πρωτ: A3-2374

ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΜΠΟΡΙΟΥΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥΔ/ΝΣΗ ΤΙΜΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝΚΑΙ ΦΑΡΜΑΚΩΝΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝΔΕΛΤΙΟ ΤΙΜΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ 04/2010 ΚΟΙΝ.: Ως Π.Δ.Πληροφ.: Ν. ΔημητρακόπουλοςΤαχ. Δ/νση: Πλ. Κάνιγγος Τηλέφωνο: 210 3840153FAX: 210 3805009

ΘΕΜΑ: «Δελτίο τιμών φαρμάκων ανθρώπινης χρήσης»

Έχοντας υπόψη:Τις διατάξεις του άρθρου 90 του κώδικα Νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα Κυβερνητικά όργανα, που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του Π.Δ. 63/2005 (ΦΕΚ 98 Α’).Το Ν.Δ. 96/73 «Περί εμπορίας φαρμακευτικών προϊό-ντων κλπ.», όπως τροποποιήθηκε με τους Νόμους 784/78, 1316/83, 1965/91, 1969/91, 2992/02, 3408/05, Ν. 3790/09 και Ν. 3840/2010.Το άρθρο 45 παρ. 12 του Ν. 2992/2002 «Μέτρα για την ενί-σχυση της κεφαλαιαγοράς και την ανάπτυξη της επιχειρη-ματικότητας και άλλες διατάξεις (ΦΕΚ 54 Α’/20-3-2002).Το Ν. 3842/2010 (ΦΕΚ 58 A’/23-04-2010). Το Ν.Δ. 136/46 «Περί Αγορανομικού Κώδικα», όπως τροπο-ποιήθηκε και ισχύει.Το Π.Δ. 185/09 (ΦΕΚ 213 Α’/09) «Ανασύσταση του Υπουργεί-ου Οικονομικών, συγχώνευση του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών με τα Υπουργεία Ανάπτυξης και Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής και μετονομα-σία του σε Υπουργείο Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, μετατροπή του Υπουργείου Μακεδονίας-Θράκης σε Γενική Γραμματεία Μακεδονίας-Θράκης και υπαγωγή στο Υπουργείο Εσωτερικών της Γενικής Γραμματείας Μακεδονί-ας-Θράκης και της Γενικής Γραμματείας Αιγαίου και Νησιω-τικής Πολιτικής».Το Π.Δ. 187/09 (ΦΕΚ 214 Α’/09) «Διορισμός Υπουργών και Υφυπουργών».

Την αριθ. 26689 ΔΙΟΕ 1135 (ΦΕΚ 891 Β’/21.6.2010) «Καθορι-σμός αρμοδιοτήτων του Υφυπουργού Οικονομίας, Ανταγω-νιστικότητας & Ναυτιλίας Μάρκου Μπόλαρη». Την Α.Δ. 07/2009 (ΦΕΚ 1388 Β’/09) «Τροποποίηση και νέα Κωδικοποίηση Αγορανομικών Διατάξεων εκδοθεισών μέχρι και την 14.5.09», όπως τροποποιήθηκε και ισχύει».Τα από 31/08/2010 Πρακτικά της Επιτροπής Τιμών Φαρ-μάκων.Τη Σχετική Γνωμοδότηση του Ε.Ο.Φ.Τη σύμφωνη γνώμη της Υπουργού Υγείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης.

ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

Άρθρο 1Καθορίζουμε τις ανώτατες τιμές πώλησης των παρακάτω φαρμάκων ανθρώπινης χρήσης, που θα ισχύσουν σε όλη την Επικράτεια, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην Α.Δ. 7/2010 και 8/2010, ως εξής:

Άρθρο 2

Στις Χονδρικές και Νοσοκομειακές τιμές δεν περιλαμβάνεται Φόρος Προστιθέμενης Αξίας.Στις Λιανικές τιμές έχει συμπεριληφθεί και ο αναλογούν ΦΠΑ 11%.Στις περιοχές που ισχύουν μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ τα φάρμακα θα πωλούνται σε λιανικές τιμές μειωμένες κατά 2,70%

Άρθρο 3

Το Δελτίο αυτό να ανακοινωθεί στον ημερήσιο τύπο, η δε ισχύς του αρχίζει από 06/09/2010.Υπέρβαση των ανωτάτων τιμών που καθορίζονται διώκε-ται και τιμωρείται σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν.Δ 136/46 «περί Αγορανομικού Κώδικα» και της ισχύουσας Αγορανο-μικής Νομοθεσίας.

Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ, ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ & ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ

Μάρκος Μπόλαρης

Η ΥΠΟΥΡΓΟΣΥΓΕΙΑΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ

Μαρία - Ελίζα Ξενογιανακοπούλου

Page 8: Pefni t17 September November 2010

νόμοι - εγκύκλιοι

Από τον Ε.Ο.Φ. λάβαμε το παρακάτω δελτίο τύπου σχετικά με τις ελλείψεις φαρμάκων:

Μέτρα για την πρόληψη και αντιμετώπιση ελλείψεων φαρμάκων

Ο Ε.Ο.Φ. για την αντιμετώπιση των ελλείψεων φαρμάκων που είναι απαραίτητα για την προστασία της Δημόσιας Υγεί-ας αποφάσισε την εφαρμογή των κάτωθι μέτρων ύστερα από διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους και αφού έλαβε υπόψη του αρκετές από τις παρατηρήσεις τους.

1. Ηλεκτρονική διαγραφή των προς εξαγωγή φαρμάκων

Με την προσθήκη νέας παραγράφου με αρ. 5 στο άρθρο 15 του Ν. 3580/ΦΕΚ 134 Α’/18-6-2007, όπως παρακάτω: «Ο Ε.Ο.Φ. δημιουργεί και θέτει σε λειτουργία Βάση Δεδομέ-νων για την καταχώρηση σε πραγματικό χρόνο (real time on line) των στοιχείων της ταινίας γνησιότητας του φαρμακευ-τικού προϊόντος που εξάγεται. Οι κάτοχοι άδειας χονδρικής πώλησης οφείλουν να καταχω-ρούν άμεσα τις ταινίες των φαρμάκων που εξάγουν. Με την έκδοση Υπουργικής Απόφασης, μπορούν να καθορίζονται περαιτέρω λεπτομέρειες και διαδικασίες με τις οποίες θα εκ-πληρώνεται αυτή η υποχρέωση». Μέχρι την έναρξη ισχύος της παραπάνω παραγράφου, θα ισχύει η μέθοδος της ακύρωσης των ταινιών γνησιότητας δια διαγραφής.

2. Προσωρινή απαγόρευση των εξαγωγών

Η προσωρινή απαγόρευση των εξαγωγών θα είναι ορισμέ-νου χρόνου και θα βασίζεται στα εξής:• Δημιουργία ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΥΠΟΒΟΛΗΣ

ΤΩΝ ΑΝΑΦΟΡΩΝ για ελλείψεις από τα φαρμακεία στην ιστοσελίδα του Ε.Ο.Φ., η οποία θα παρακολουθείται από το ΠΑΚΑΕΠ.

• Έλλειψη φαρμάκου από την αγορά θεωρείται όταν ικανός αριθμός φαρμακείων δεν μπορεί να προμηθεύσει το φάρ-μακο μιας συνταγής (πέραν κάποιας εύλογης άλλης καθυ-στέρησης) και ενημερώνει σχετικά τον Ε.Ο.Φ.

• Όταν ο Ε.Ο.Φ. κρίνει ότι οι ελλείψεις αυτές θέτουν σε κίνδυ-νο τη δημόσια υγεία, εκδίδει απόφαση απαγόρευσης των εξαγωγών.

• Όταν εκδίδεται απόφαση απαγόρευσης των εξαγωγών λόγω ελλείψεων, όλες οι φαρμακαποθήκες υποχρεούνται να δηλώσουν στην ιστοσελίδα του Ε.Ο.Φ. τα αποθέματά τους για τα φάρμακα που απαγορεύεται να εξαχθούν και τα οποία υποχρεούνται να διαθέτουν άμεσα στην αγορά σε πρώτη ζήτηση.

3. Παρακολούθηση της αγοράς

Σε κάθε αναφορά στον Ε.Ο.Φ. ελλείψεων θα ενεργοποιού-νται και θα εντατικοποιούνται οι έλεγχοι σε εταιρείες για την ποσότητα που διαθέτουν στην αγορά, στις φαρμακαποθή-κες που πραγματοποιούν εξαγωγές και στα φαρμακεία που συμμετέχουν ή κάνουν εξαγωγές, προκειμένου να επιβάλλο-νται οι προβλεπόμενες κυρώσεις. • Ηλεκτρονική υποβολή στον Ε.Ο.Φ. των ΜΗΝΙΑΙΩΝ ΔΕΛΤΙ-

ΩΝ ΠΩΛΗΣΕΩΝ από τους ΚΑΤΟΧΟΥΣ ΑΔΕΙΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟ-ΡΙΑΣ με αναλυτική αναφορά σε κάθε νοσοκομείο, φαρμα-καποθήκη και φαρμακείο-πελάτη τους.

• Υποβολή στον Ε.Ο.Φ. ΜΗΝΙΑΙΩΝ ΔΕΛΤΙΩΝ ΠΩΛΗΣΕΩΝ από τους ΧΟΝΔΡΕΜΠΟΡΟΥΣ-ΦΑΡΜΑΚΑΠΟΘΗΚΕΣ σε φαρμα-κεία, άλλες φαρμακαποθήκες, νοσοκομεία και εξαγωγές.

• Έκδοση σχετικών ΕΓΚΥΚΛΙΩΝ με αναλυτική και σαφή πε-ριγραφή των υποχρεώσεων όλων των εμπλεκομένων στην εφοδιαστική αλυσίδα (φαρμακευτικές εταιρείες, φαρμακα-ποθήκες, φαρμακεία).

4. Απαγόρευση πωλήσεων μεταξύ φαρμακαποθηκών των προς εξαγωγή αναντικατάστατων φαρμάκων

προς αποτροπή διαφαινόμενης έλλειψης στην αγορά

Σε περίπτωση που με τα παραπάνω μέτρα δεν εξασφαλιστεί στο μέλλον η επάρκεια λόγω παράλληλων εξαγωγών, τότε ο Ε.Ο.Φ. θα ζητήσει την τροποποίηση της παραγράφου αρ. 2 του άρθρου 15 του Ν. 3580/ΦΕΚ 134 Α’/18-6-2007, όπως παρακάτω: «2. Μετά την κάλυψη των αναγκών που αναφέρονται στην προηγούμενη παράγραφο, οι κάτοχοι άδειας χονδρικής πώ-λησης φαρμάκων δύνανται να εξάγουν φάρμακα ανθρώπι-νης χρήσης μόνο εφόσον προμηθεύτηκαν τα προς εξαγωγή φάρμακα απευθείας από τους κατόχους της Άδειας Κυκλο-φορίας ή τους τοπικούς αντιπροσώπους (για τα κεντρικά εγκεκριμένα προϊόντα). Για την παρακολούθηση της επάρκειας της αγοράς σε φάρμακα ανθρώπινης χρήσης, τα σχετικά παραστατικά προμήθειας των εν λόγω φαρμάκων, σύμφωνα με τα ανω-τέρω, φυλάσσονται υποχρεωτικά επί διετία και είναι ανά πάσα στιγμή διαθέσιμα για έλεγχο από τους αρμόδιους φορείς».

ΑΠΟ ΤΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ

Page 9: Pefni t17 September November 2010

νόμοι - εγκύκλιοι

Για πρώτη φορά από την ίδρυση της Νοσοκομειακής Φαρμακευτικής μας έχουν σταλεί τόσες εγκύκλιοι, νόμοι και αποφάσεις. Επιτέλους κατάλαβαν ότι το νοσοκομειακό φαρμακείο είναι ο πυρήνας του νοσοκομείου. Αλλά για τα αιτήματά μας, ούτε κουβέντα. Μία από τις εγκυκλίους που μας έχουν σταλεί είναι και η ακόλουθη:

Διαχείριση φαρμάκων στα κρατικά νοσοκομεία

ΕΠΕΙΓΟΝΑθήνα 15/9/2010

Αρ. Πρωτ: ΔΥΓ3(α)/οικ. 113662

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΚΑΙ ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝΤαχ. Διεύθυνση: Αριστοτέλους 17Ταχ. Κώδικας: 101 87Τηλέφωνο: 210 5230408

ΠΡΟΣ:1) Διοικητές Υ.Π.Ε.2) Διοικητές Νοσοκομείων (και μέσω αυτών στα αρμόδια τμήματα & όργανα)

ΘΕΜΑ: Διαχείριση φαρμάκων στα κρατικά νοσοκομεία

ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ

Στα πλαίσια της παρακολούθησης και εφαρμογής των μέ-τρων για τον εξορθολογισμό της δαπάνης στα φάρμακα των κρατικών νοσοκομείων, να μας αποστείλετε την τρι-μηνιαία αναφορά (Απρίλιος - Μάιος - Ιούνιος) της δαπάνης κατανάλωσης φαρμάκων, όπως αυτή περιγράφεται στην παρ. 11 της από 31-3-2010 (Α.Π. 39372/2010) εγκυκλίου μας και συγκεκριμένα τα στοιχεία θα αφορούν δαπάνες ανά νοσοκομείο, ανά τομέα (π.χ. όλες οι χειρουργικές κλι-νικές, οι παθολογικές κτλ.) ανά κλινική και μονάδες.Τα ανωτέρω στοιχεία να φέρουν την επικύρωση από τον διευθυντή του φαρμακευτικού τμήματος ή το νόμιμο αναπληρωτή του. Με βάση τα στοιχεία αυτής της τριμηνιαίας αναφοράς και στο μέτρο της προάσπισης της ποιοτικής παροχής φαρ-μακευτικής περίθαλψης στους νοσηλευόμενους, παράλ-ληλα με την οικονομικά καταλληλότερη φαρμακευτική πολιτική που οφείλει να ακολουθεί το κάθε νοσοκομείο και κατόπιν γνωμοδότησης της Επιτροπής Φαρμάκων, προκρίνεται με στόχο το 30% και μέχρι το τέλος του τρέ-

χοντος έτους, η δαπάνη σε φάρμακα κάθε κλινικής να αφορά κατανάλωση γενόσημων φαρμάκων. Στο ίδιο χρονικό πλαίσιο και με την εποπτεία του διευθυντή κάθε κλινικής, η συνολική δαπάνη φαρμάκων θα πρέπει να περιοριστεί κατά 20% ανά κλινική.Η παρ. 3 της προαναφερόμενης εγκυκλίου έχει εφαρμο-γή ως έχει, στο μέτρο που οι ενέργειες αποσκοπούν στην κάλυψη του προαναφερόμενου στόχου. Ο αριθμός των φαρμάκων με την ίδια δραστική ουσία, τα οποία οφείλει το φαρμακείο του νοσοκομείου να διαθέτει, δεν θα υπερ-βαίνει τα τέσσερα (4).Ο διευθυντής της κάθε κλινικής οφείλει να συνδράμει στην υλοποίηση του εν λόγω στόχου. Η παρακολούθηση και υπο-στήριξη της εφαρμογής εμπίπτει στην Επιτροπή Φαρμάκων του κάθε νοσοκομείου.Το φαρμακευτικό τμήμα του κάθε νοσοκομείου έχει την ευ-θύνη της συλλογής και επεξεργασίας στοιχείων αλλά και την εξασφάλιση της επάρκειας των φαρμάκων. Για τον σκοπό αυτό και μέχρι την οριστική προκήρυξη και πλήρωση των κενών οργανικών θέσεων, οι Διοικήσεις των νοσοκομείων να μεριμνήσουν, προβαίνοντας στις απαραί-τητες εκ μέρους τους ενέργειες, για την εξασφάλιση ενός επικουρικού φαρμακοποιού ανά νοσοκομείο.Την ευθύνη για την πλήρη τήρηση των παραπάνω και την αποστολή των σχετικών στοιχείων έχει ο Διοικητής του κάθε νοσοκομείου.

Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΥΓΕΙΑΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ

Ανδρέας Λοβέρδος

Κοινοποίηση:1) Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων2) Επιτροπή Προμηθειών ΥγείαςΕσωτερική Διανομή:1) Γεν. Γραμματέας Δημ. Υγείας, κος Α. Δημόπουλος2) Γεν. Γραμματέας ΥΥΚΑ, κος Ν. Πολύζος3) Γεν. Δ/νση Δημόσιας Υγείας ΥΥΚΑ4) Δ/νση Φαρμάκων και Φαρμακείων

Page 10: Pefni t17 September November 2010

νόμοι - εγκύκλιοι

Χορήγηση 89 φαρμάκων από τα νοσοκομεία και τα ιδιωτικά φαρμακεία

Έγκριση καταλόγου χορηγούμενων φαρμακευτικών ιδιο-σκευασμάτων βάσει των διατάξεων της παρ. 2 του άρθρου 12 του ν. 3816/2010 (Α΄ 6) Δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ Τεύχος Β, Αρ. Φύλλου 1326 / 17 Αυγούστου 2010, η Υπουργική Απόφαση Φ80000/ΟΙΚ.22101/2493 με την οποία καθορίζονται οι όροι για τη χορήγηση των 89 φαρμακευτικών ιδιοσκευασμάτων από τα Νοσοκομειακά Φαρμακεία και τα Ιδιωτικά Φαρμακεία.Παρακαλούμε πολύ να σημειώσετε ότι, στην & 3. αναφέρε-ται ότι:

«Τα ιδιωτικά φαρμακεία και τα Νοσοκομεία υποχρεούνται να επικολλούν επί της συνταγής τις αντίστοιχες ταινίες γνησιότητας του ιδιοσκευάσματος.»

Καθώς και στην παράγραφο 4 αναφέρεται ότι:

«4. Η χρέωση στον Ο.Π.Α.Δ. και στους Ασφαλιστικούς Ορ-γανισμούς των φαρμάκων που περιλαμβάνονται στον ανω-τέρω κατάλογο, υπολογίζεται ως ακολούθως:Ι) Για τα νοσοκομεία στη χονδρική τιμή προσαυξημένη κατά 3% πλέον των νομίμων επιβαρύνσεων.»

Παρόλο που ψηφίστηκε ο νόμος για την ηλεκτρονική συνταγογράφηση, τα φαρμακεία των νοσοκομείων δεν έχουν ενταχθεί ακόμα στο πρόγραμμα για τα 89 φάρμακα. Περιμένουμε ενημέρωση στις αρχές του 2011.

N. 3892/2010 (ΦΕΚ Α’ 189): ηλεκτρονική καταχώριση και εκτέλεση ιατρικών συνταγών και παραπεμπτικών ιατρικών εξετάσεων

ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ Αρ. Φύλλου 189

4 Νοεμβρίου 2010

Άρθρο 1Εννοιολογικοί προσδιορισμοί

[…]ιδ) Φαρμακοποιοί: οι φαρμακοποιοί που λειτουργούν φαρμα-

κείο και είναι συμβεβλημένοι με τους Φ.Κ.Α. και οι φαρμα-κοποιοί των δημόσιων νοσοκομείων.

[…]

Άρθρο 4Υποχρεώσεις φαρμακοποιών προς την εκτέλεση συνταγών που έχουν καταχωριστεί ηλεκτρονικά

1. Οι φαρμακοποιοί που συμβάλλονται, είτε ατομικά είτε συλλογικά, με τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης υπο-

χρεούνται να εγγράφονται ως χρήστες του Σ.Η.Σ. που διαχειρίζεται ο φορέας «Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση Κοι-νωνικής Ασφάλισης – ΗΔΙΚΑ Α.Ε.» για λογαριασμό της Γε-νικής Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων και έχουν τις υποχρεώσεις που ορίζονται ειδικότερα στις επόμενες πα-ραγράφους.

2. Κατά την εγγραφή τους οι φαρμακοποιοί δηλώνουν:α) Επώνυμο, Όνομα, Πατρώνυμο, Μητρώνυμο. β) Επωνυ-μία της επιχείρησης του φαρμακείου, της οποίας είναι οι νόμιμοι εκπρόσωποι. γ) Αριθμό άδειας ασκήσεως επαγ-γέλματος. δ) ΑΜΚΑ. ε) Αριθμό Μητρώου ΕΤΑΑ (ΤΣΑΥ) και ημερομηνία εγγραφής σε αυτό. στ) Φαρμακευτικό σύλλογο στον οποίο ανήκουν και τον αντίστοιχο αριθμό

Page 11: Pefni t17 September November 2010

νόμοι - εγκύκλιοι

μητρώου. ζ) Αριθμό Φορολογικού Μητρώου. η) Αριθμό αστυνομικής ταυτότητας ή αριθμό διαβατηρίου για τους αλλοδαπούς φαρμακοποιούς θ) Ημερομηνία έναρξης επαγγέλματος/επιτηδευματία. ι) Κωδικό και στοιχεία διεύ-θυνσης του φαρμακείου. ια) Στοιχεία σύμβασης με Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης. Οι φαρμακοποιοί που είναι εγγε-γραμμένοι ως χρήστες του Σ.Η.Σ. ταυτοποιούνται κατά την είσοδό τους στο σύστημα με τη χρήση στοιχείων ταυτο-ποίησης. Η εγγραφή και ταυτοποίηση είναι απαραίτητη για την ηλεκτρονική καταχώριση και εκτέλεση συνταγών σύμφωνα με τα οριζόμενα στον παρόντα νόμο.

3. Οι φαρμακοποιοί εισάγουν στην εφαρμογή τον κωδικό συ-νταγής που καταχωρίστηκε ηλεκτρονικά και στη συνέχεια αντιπαραβάλλουν τα στοιχεία του ασθενούς που εμφανί-ζονται στη συνταγή που καταχωρίστηκε με τα στοιχεία που αναγράφονται στο βιβλιάριο υγείας του ασθενούς.

4. Οι φαρμακοποιοί, αφού προβούν στην ταυτοποίηση του ασθενούς για τον οποίο έχει καταχωριστεί η ηλεκτρονική συνταγή, εισάγουν τα προς πώληση φάρμακα στην εφαρ-μογή εισάγοντας τους δύο (2) γραμμωτούς κώδικες που υπάρχουν στην ταινία γνησιότητας κάθε φαρμακευτικού ιδιοσκευάσματος. Μετά από την καταβολή της αναγραφό-μενης συμμετοχής και την παράδοση των φαρμάκων, οι φαρμακοποιοί καταχωρίζουν στην εφαρμογή τη συνταγή ως «εκτελεσμένη». Η καταχώριση περιλαμβάνει την ημε-ρομηνία εκτέλεσης, τα στοιχεία των ιδιοσκευασμάτων που παραδόθηκαν στον ασθενή, συνοδευόμενα από τους αντί-στοιχους γραμμωτούς κώδικες (barcodes) και το σχετικό κόστος (σύνολο και συμμετοχή).

5. Κατ’ εξαίρεση, σε περιπτώσεις έκτακτου περιστατικού ασθένειας, εφόσον ο ασθενής προσκομίζει χειρόγραφη συνταγή, η οποία δεν έχει εκδοθεί από ιατρό του Φ.Κ.Α. του ασθενούς ή συμβεβλημένο με αυτόν αλλά καλύπτεται από τον Φ.Κ.Α. κατά τις γενικές διατάξεις, ο φαρμακοποιός υπο-χρεούται σε ηλεκτρονική καταχώριση στο Σ.Η.Σ. των στοι-χείων που αναγράφονται στη χειρόγραφη συνταγή, στα οποία συμπεριλαμβάνονται ο ΑΜΚΑ ασθενούς και ιατρού.

6. Για συνταγές που καταχωρίζονται και εκτελούνται ηλε-κτρονικά σύμφωνα με τον παρόντα νόμο καταργείται η υποχρέωση θεώρησης: α) για συνταγές κόστους άνω των εκατόν πενήντα ευρώ (150€) και β) για συνταγές που αφορούν τη χορήγηση ιδιοσκευασμάτων ή σκευασμάτων που περιέχουν τις ουσίες που περιέχονται στους πίνακες Α’-Δ’ του άρθρου 1 του ν. 3459/2006.

7. Μετά από την επιβεβαίωση της ολοκληρωμένης και επι-τυχούς ηλεκτρονικής καταχώρισης της εκτέλεσης της συνταγής, οι φαρμακοποιοί εκτυπώνουν αντίγραφο της εκτελεσμένης συνταγής, στο οποίο επικολλούν τις ταινίες γνησιότητας των φαρμακευτικών ιδιοσκευασμάτων που

εκτελέστηκαν. Το αντίγραφο υπογράφεται από τον ασφα-λισμένο ή αυτόν που παραλαμβάνει τα φάρμακα και οι φαρμακοποιοί υπογράφουν και σφραγίζουν τα αντίγραφα και τα αποστέλλουν στους οικείους Φ.Κ.Α. σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης η υποχρέωση αυτή μπορεί να καταργείται για έναν ή περισσότερους Φ.Κ.Α. Αν η συντα-γή αφορά τη χορήγηση ιδιοσκευασμάτων ή σκευασμάτων που περιέχουν τις ουσίες που περιέχονται στους πίνακες Α’-Δ’ του άρθρου 1 του ν. 3459/2006, οι φαρμακοποιοί εκτυ-πώνουν αντίγραφο της συνταγής, το οποίο φυλάσσουν επί τριετία από την καταχώρισή της σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία. Εφόσον το επιθυμεί ο ασφαλισμένος, οι φαρ-μακοποιοί χορηγούν σε αυτόν εκτυπωμένο αντίγραφο της εκτέλεσης της συνταγής.

8. Οι φαρμακοποιοί μπορούν να εκτελούν μερικά ή σταδια-κά μία συνταγή, καταχωρίζοντας κάθε φορά τα στοιχεία που αναφέρονται στην παράγραφο 4 και τα ιδιοσκευά-σματα που χορηγούν σε κάθε μερική εκτέλεση. Σε περί-πτωση σταδιακής εκτέλεσης της συνταγής, το χρονικό διάστημα ισχύος της συνταγής παρατείνεται κατά τρεις (3) εργάσιμες ημέρες.

9. Ο φαρμακοποιοί έχουν τη δυνατότητα επισκόπησης των συνταγών που έχουν εκτελέσει (ηλεκτρονικά) οι ίδιοι.

10. Οι φαρμακοποιοί υποχρεούνται να καταχωρίζουν όλες τις συνταγές ανεξάρτητα εάν ο ασθενής καλύπτεται από κάποιο Φ.Κ.Α., συμπληρώνοντας σχετική ένδειξη για μη επιβάρυνση κάποιου Φ.Κ.Α.

11. Οι φαρμακοποιοί υποχρεούνται να διαθέτουν την απαραί-τητη υποδομή για την εγγραφή, την ταυτοποίηση και τη σύνδεσή τους με το Σ.Η.Σ., καθώς και για την επεξεργασία, καταχώριση και εκτύπωση των ηλεκτρονικών συνταγών.

Page 12: Pefni t17 September November 2010

νόμοι - εγκύκλιοι

Απόφαση από τον ΟΓΑ προς τις διοικήσεις των νοσοκομείων με θέμα:

Συνταγογράφηση γενόσημων φαρμάκων

Αθήνα, 15 Νοεμβρίου 2010Αριθ. πρωτ. 1307/Ζ2

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΓΕΩΡΓΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝΔΙΟΙΚΗΤΗΣΠΡΟΣ:1. Διοικήσεις όλων των νοσοκομείων της χώρας2. Πανελλήνιο Ιατρικό Σύλλογο3. Πανελλήνια Ένωση Νοσοκομειακών Ιατρών

ΘΕΜΑ: «Συνταγογράφηση γενόσημων φαρμάκων»

Όπως γνωρίζετε καταβάλλεται προσπάθεια για τον εξορ-θολογισμό των δαπανών υγείας του Οργανισμού μας και εν προκειμένω για τη συγκράτηση των δαπανών Φαρμα-κευτικής Περίθαλψης, σε επίπεδα αναγκαία για την προ-στασία της Δημόσιας Υγείας αλλά και συγκριτικά οικονο-μικότερα για λόγους προστασίας της Εθνικής Οικονομίας. Παράλληλα με τα μέτρα που έχουν ληφθεί μέχρι σήμερα προς επίτευξη του σκοπού αυτού, παρακαλούμε να ενημε-ρώσετε τους γιατρούς του τομέα σας οι οποίοι συνταγο-γραφούν για τους ασφαλισμένους του ΟΓΑ, να επιλέγουν, σύμφωνα πάντα με τους κανόνες της ιατρικής επιστήμης

και δεοντολογίας, μεταξύ φαρμακευτικών προϊόντων ίδι-ας δραστικής ουσίας, την οικονομικότερη και ταυτόχρονα κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή, φροντίζοντας έτσι για την προάσπιση της υγείας των ασθενών-ασφαλισμένων μας, αλλά και τη διαφύλαξη της οικονομικής βιωσιμότη-τας του ΟΓΑ, ο οποίος κατά μεγάλο μέρος επιχορηγείται από τον Κρατικό Προϋπολογισμό. Πιστεύουμε ότι θα καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια, εκ μέρους όλων των εμπλεκομένων στη χορήγηση φαρ-μάκων προς τους ασφαλισμένους του ΟΓΑ, ώστε να δια-σφαλιστεί ότι οι διατιθέμενοι πόροι θα επιφέρουν το μέγι-στο δυνατό αποτέλεσμα στην κατεύθυνση της βελτίωσης της ποιότητας των παροχών υγείας του Οργανισμού.

Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣΠαναγιώτης Θ. Πέτρουλας

Εσωτερική διανομή:

- Γραμματεία Διοίκησης

- Γενική Δ/νση Ασφάλισης

- Κ/ΙΑ’

Κοινοποίηση: Υποκαταστήματα ΟΓΑ

Επειδή το τελευταίο διάστημα παρουσιάστηκαν ελλείψεις στα αντιρετροϊκά φάρμακα, δημοσιεύουμε εγκύκλιο του ΥΥΚΑ όπου αναφέρεται σαφώς ότι τα συγκεκριμένα φάρμακα εξαιρούνται από την εγκύκλιο (31/3/2010). Το ιδιο επισημαίνει και η απόφαση του ΚΕΕΛΠΝΟ προς τις μονάδες λοιμώξεων και τα νοσοκομειακά φαρμακεία.

Θεραπεία ασθενών με ΑΙDS

Αθήνα, 3 Iουνίου 2010Αριθ. πρωτ. 486

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ / ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ / ΓΡΑΦΕΙΟ ΓΕΝΙΚΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣΤαχ. διεύθυνση: Αριστοτέλους 17, 101 87 ΑθήναΤηλ.: 210 - 5233767, 210 - 5230839Fax: 210 - 5231329

ΠΡΟΣ:1. ΚΕΕΛΠΝΟ, Γρ. Προέδρου2. Όλες τις ΔΥΠΕ (με την υποχρέωση να ενημερώσουν όλα τα

νοσοκομεία της Εποπτείας τους)

ΘΕΜΑ: Θεραπεία ασθενών με ΑΙDS

Mετά από διαμαρτύριες ασθενών που παίρνουν αντιρε-τροϊκή αγωγή, διευκρινίζουμε ότι:

Page 13: Pefni t17 September November 2010

νόμοι - εγκύκλιοι

1. Η εγκύκλιος της 31-03-2010 περί ορθολογικοποίησης της χρήσης των φαρμάκων στα νοσοκομεία δεν αφο-ρά στους ασθενείς με ΑΙDS, για τους οποίους ισχύουν ειδικές διατάξεις.

2. Για τους ασθενείς με ΑΙDS που έπαιρναν ήδη ή πρόκει-ται να πάρουν στο μέλλον δίμηνες, τρίμηνες ή άλλες

μακροχρόνιες θεραπείες, συνεχίζει να ισχύει το ίδιο καθεστώς, με την προϋπόθεση ότι υπάρχει η σχετική έγκριση από το ΚΕΕΛΠΝΟ.

Ο ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣΑντώνης Δημόπουλος

Έλλειψη αντιρετροϊκών φαρμάκων στα φαρμακεία των νοσοκομείων

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ & ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ (ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ.)

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣΓραφείο: ΗΙV λοίμωξη & ΣΜΝ / Υπεύθυνη: Δ. ΠαρασκευάΔιεύθυνση: Αγράφων 3-5, 151 23 ΜαρούσιΤηλέφωνο: 210 5212133 - 129 / Fax: 210 5212130

ΠΡΟΣ: 1. Υπεύθυνους Μονάδων Λοιμώξεων & θεράποντες ιατρούς

ΗΙV οροθετικών ασθενών (όπως ο Π.Δ.)2. Διευθυντές φαρμακείων (όπως ο Π.Δ.)3. Ι.Φ.Ε.Τ.

ΘΕΜΑ: «Έλλειψη αντιρετροϊκών φαρμάκων στα φαρμακεία των νοσοκομείων»

Με αφορμή τηλεφωνήματα που έχουμε λάβει από ΗΙV ορο-θετικούς ασθενείς σχετικά με την μη έγκαιρη εκτέλεση των συνταγών τους λόγω έλλειψης φαρμάκων στα φαρμακεία των νοσοκομείων.Θα θέλαμε να σας υπενθυμίσουμε ότι: σύμφωνα με την διευ-κρινιστική εγκύκλιο του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων με αρ. πρωτ.: 486/3-6-2010 (επισυνάπτεται), η εγκύκλιος της 31-3-2010 περί ορθολογικοποίησης της χρή-σης των φαρμάκων ΔΕΝ ΑΦΟΡΑ στα αντιρετροϊκά σκευά-σματα, για τα οποία ισχύουν ειδικές διατάξεις.

Ως εκ τούτου θα θέλαμε να μας ενημερώσετε σχετικά με τις ανάγκες σας, ώστε να μην υπάρχει πρόβλημα στην εκτέλεση των συνταγών λόγω έλλειψης αντιρετροϊκών φαρμάκων.Παραμένουμε στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε πληρο-φορία ή διευκρίνιση χρειασθείτε.

Η ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΤΟΥ ΓΡΑΦΕΙΟΥ ΗΙV ΛΟΙΜΩΞΗΣ & ΣΜΝ

Δ. ΠαρασκευάΙατρός - Παθολόγος

Εσωτερική διανομή:1. Γραφείο Προέδρου 2. Γραφείο Διευθυντή 3. Γραφείο ΗΙV λοίμωξης & ΣΜΝ

Page 14: Pefni t17 September November 2010

θέσεις - παρεμβάσεις

Οι σημαντικότερες προτάσεις μας σχετικά με την ορθολογικοποίηση της νοσοκομειακής φαρμακευτικής:

Συγχαρητήρια επιστολή για την ανάληψη καθηκόντων ΥΥΚΑ από τον κ. Α. Λοβέρδο και επισήμανση μέτρων για τη μείωση της νοσοκομειακής φαρμακευτικής δαπάνης

Αθήνα 15-9-2010Αρ. πρωτ.: 257

Προς τον Υπουργό Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης κ. Α. Λοβέρδο

Κύριε Υπουργέ,

Θα θέλαμε να εκφράσουμε τα συγχαρητήριά μας για την ανάληψη των καθηκόντων σας, να σας ευχηθούμε κάθε επιτυχία στο έργο σας και να ζητήσουμε τη συνεργασία σας τόσο για την ορθολογικοποίηση της νοσοκομειακής φαρμακευτικής περίθαλψης όσο και για τα χρονίζοντα προβλήματα του κλάδου μας, που και τα δύο δεν έτυχαν αντιμετώπισης επί σειρά ετών από την Πολιτική Ηγεσία του Υπουργείου Υγείας. Οι κυριότεροι λόγοι που κατά τη γνώμη μας θα συμβά-λουν στη μείωση της νοσοκομειακής φαρμακευτικής δα-πάνης είναι οι ακόλουθοι:1. Εγκατάσταση και εφαρμογή ενιαίου μηχανογραφικού

συστήματος.2. Υποχρεωτική ηλεκτρονική συνταγογράφηση για τα

Νοσηλευτικά Ιδρύματα.3. Άμεση στελέχωση των φαρμακευτικών τμημάτων.

Παρόλο που ψηφίστηκε ο νόμος για επικουρικό προ-σωπικό, λόγω έλλειψης κονδυλίων για το 2010 δεν έχει πραγματοποιηθεί τίποτα ακόμη.

Γνωρίζουμε πολύ καλά και παρακολουθήσαμε με ιδιαί-τερο ενδιαφέρον τις προσπάθειες που καταβάλατε στο Υπουργείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων για τον έλεγχο και την περιστολή της φαρμακευτικής δαπάνης. Θεωρούμε ότι στον τομέα των νοσοκομείων το θέμα είναι ευκολότερο τεχνικά αλλά δυσκολότερο επιστημονικά και η Π.Ε.Φ.Ν.Ι. είναι διατεθειμένη να σας βοηθήσει. Με την ελπίδα ότι οι απόψεις μας θα τύχουν της προσοχής σας, καθώς και των συνεργατών σας, προσβλέπουμε στη συνεργασία μας, ώστε να υποστηρίξουμε με τις γνώσεις μας και με τον θεσμοθετημένο ρόλο μας τα οποιαδήπο-τε μέτρα συμβάλλουν στην βελτίωση της φαρμακευτικής περίθαλψης και στην εξοικονόμηση δαπανών. Πιστεύουμε ότι θα ήταν χρήσιμη μια άμεση συνάντηση με το προεδρείο της Π.Ε.Φ.Ν.Ι., ώστε να σας εκθέσουμε και προφορικά τις προτάσεις μας.

Με τιμή

Για το Δ.Σ. Π.Ε.Φ.Ν.Ι.

Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ Ειρήνη Τσικαλάκη, MSc Δέσποινα Μακριδάκη, MSc

Κοινοποίηση: - Υφυπουργό Υ.Κ.Α κ. Μ. Τιμοσίδη- Υφυπουργό Υ.Κ.Α κ. Χ. Αηδόνη- Γεν. Γρ. Υ.Κ.Α κ. Πολύζο- Γεν. Γρ. Δ. Υγ. Υ.Κ.Α κ. Δημόπουλο

Για άλλη μια φορά η Π.Ε.Φ.Ν.Ι. έστειλε τις προτάσεις της στο ΥΥΚΑ για τις εφημερίες των νοσοκομειακών φαρμακοποιών.

Αθήνα 15-9-2010Αρ. πρωτ.: 258

Προς: τον Υπουργό Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης κ. Α. Λοβέρδο

ΘΕΜΑ: Αποζημίωση εφημεριών φαρμακοποιών ΕΣΥ

1. Στα Νοσοκομεία Αθήνας - Πειραιά - Θεσσαλονίκης οι Φαρμακοποιοί ΕΣΥ λαμβάνουν μηνιαίως αποζημίωση που αντιστοιχεί σε 8 ενεργές εφημερίες.

Για την αποζημίωση των εφημεριών των φαρμακοποιών του ΕΣΥ

Page 15: Pefni t17 September November 2010

θέσεις - παρεμβάσεις

2. Στα νοσοκομεία της επαρχίας οι Φαρμακοποιοί ΕΣΥ λαμβάνουν μηνιαίως αποζημίωση που αντιστοιχεί σε 10 ενεργές εφημερίες.

3. Η καταβολή της αποζημίωσης για τις εφημερίες, που πραγματοποιήθηκαν μηνιαίως, γίνεται με ξεχωριστή μισθοδοτική κατάσταση στο τελευταίο δεκαήμερο του επόμενου μήνα, κατόπιν σχετικής βεβαίωσης πραγμα-τοποίησής τους από το Διοικητή του Νοσοκομείου, η οποία εκδίδεται υποχρεωτικά μέσα στο πρώτο δεκα-ήμερο του επόμενου μήνα. Σε περίπτωση μη πραγμα-τοποίησης του συνόλου των ως άνω εφημεριών λόγω αδείας, απουσίας ή άλλου κωλύματος του Φαρμακο-ποιού ΕΣΥ, το ποσό μειώνεται αναλόγως.

4. Με βάση σχετικό αίτημα του Διοικητικού Συμβουλίου του νοσοκομείου και κατόπιν εισήγησης του Επιστημονικού Συμβουλίου του, δύναται ο Διοικητής της οικείας Υγειονομι-κής Περιφέρειας να εγκρίνει πρόσθετες εφημερίες, με σκο-πό την κάλυψη αναγκών του νοσοκομείου. Η αποζημίωση των Φαρμακοποιών ΕΣΥ για τις επιπλέον εφημερίες κατα-βάλλονται από διαθέσιμα κονδύλια του νοσοκομείου ή και από διαθέσιμους πόρους των Υγειονομικών Περιφερειών.

5. Με κοινή απόφαση του Υπουργού Υγείας και Κοινωνι-κής Αλληλεγγύης και του Υπουργού Οικονομικών, κα-θορίζεται η διαδικασία καταβολής της αποζημίωσης και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια που αφορά την έγκριση και τη χορήγηση των επιπλέον εφημεριών από τα νοσοκομεία.

6. Μέριμνα των Υ.ΠΕ. είναι να κατανέμονται τα κονδύλια των εφημεριών των νοσοκομειακών φαρμακοποιών αποκλειστικά για ιδία χρήση.

Με τιμή

Για το Δ.Σ. Π.Ε.Φ.Ν.Ι.

Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ Ειρήνη Τσικαλάκη, MSc Δέσποινα Μακριδάκη, MSc

Κοινοποίηση: - Υφυπουργό Υ.Κ.Α κ. Μ. Τιμοσίδη- Υφυπουργό Υ.Κ.Α κ. Χ. Αηδόνη- Γεν. Γρ. Υ.Κ.Α κ. Πολύζο- Γεν. Γρ. Δ. Υγ. Υ.Κ.Α κ. Δημόπουλο

Επειδή πιστεύουμε ότι η μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης οφείλεται στις προσπάθειες όλων μας, έχουμε κάνει πρόταση να ενταχθούμε στο ιατρικό μισθολόγιο σε αναλογία 5/6.

Για την ένταξη των νοσοκομειακών φαρμακοποιών του ΕΣΥ στο ιατρικό μισθολόγιο

Αθήνα 15-9-2010Αρ. Πρωτ. 259

Προς: Τον Υπουργό Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης κ. Α. Λοβέρδο

ΘΕΜΑ: Ένταξη των νοσοκομειακών φαρμακοποιών του ΕΣΥ στο ιατρικό μισθολόγιο

Το 1999 το Υπουργείο Υγείας και το Υπουργείο Οικονομικών αναγνώρισαν τόσο την υπηρεσιακή κατάσταση των νοσο-κομειακών φαρμακοποιών (έχουν ενταχθεί σε ειδικό κλάδο και σε βαθμίδες ΕΣΥ, όπως και οι γιατροί), όσο και τον ιδιαίτε-ρο ρόλο τους στο ΕΣΥ, ρόλος σύνθετος, που πραγματεύεται τη διασφάλιση της φαρμακευτικής περίθαλψης, την αποτε-λεσματική εφαρμογή φαρμακευτικής πολιτικής, τον έλεγχο,

την αξιολόγηση και την ορθολογική διαχείριση των πόρων των φαρμακευτικών δαπανών στα νοσοκομεία, και αποδέ-χθηκαν το αίτημα των νοσοκομειακών φαρμακοποιών για ένταξή τους στο μισθολόγιο των Γιατρών του ΕΣΥ, αίτημα που υποστήριξαν όλα τα κόμματα της Βουλής.Λόγοι δημοσιονομικοί υποχρέωσαν το Υπουργείο Οικονο-μικών για σταδιακή ικανοποίηση του αιτήματος και καθιέ-ρωσαν την ειδική αμοιβή του εδαφίου γ’ της παραγράφου 2 του άρθρου 13 του Νόμου 2703/1999. Η ειδική αμοιβή δεν αποτελούσε ούτε πάγια αποζημίωση ούτε επίδομα, διότι η καταβολή του ως άνω ποσού εναπόκειτο στη διακριτική ευ-χέρεια της Διοίκησης του νοσοκομείου να το καταβάλει, κα-θώς, αφού διαπίστωνε αν και κατά πόσο τηρούνται οι όροι της αντίστοιχης Υπουργικής Απόφασης, μόνο τότε ενέκρινε την καταβολή του εφ’ άπαξ κατ’ έτος ποσού των 880,41 €.

Page 16: Pefni t17 September November 2010

θέσεις - παρεμβάσεις

Κατά τη διαπραγμάτευση των μισθών και των επιδομάτων του Ν. 3205/2003, η ως άνω ειδική αμοιβή δεν μπήκε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων (λογικό, διότι η ειδική αμοι-βή δεν δόθηκε στα πλαίσια του ενιαίου μισθολογίου, αλλά του ειδικού ιατρικού μισθολογίου), δεν συμπεριελήφθη στις διατάξεις του Ν. 3205/2003 και περικόπηκε χωρίς ποτέ να επανέλθει. Η μη πρόβλεψή της καταβολής του ποσού αυτού στις εξαιρέ-σεις του Νόμου 3205/2003 δεν αποτέλεσε απλώς μείωση των συνολικών αποδοχών των νοσοκομειακών φαρμακοποιών (παρόλο που ήταν μια μικρή αμοιβή σε ετήσια βάση), αλλά καθολική υποχώρηση στην ένταξη των νοσοκομειακών φαρμακοποιών στο μισθολόγιο των γιατρών του ΕΣΥ. Η λογική του συμψηφισμού με τα λοιπά επιδόματα (άρα και τα οφέλη από το μισθολόγιο του Ν. 3205/2003) δεν μπορεί να αποτελέσει βάση καμίας συζήτησης, διότι την ίδια ακριβώς μισθολογική μεταχείριση είχαν και οι λοιποί επιστήμονες της Ιατρικής Υπηρεσίας, για τους οποίους ου-δέποτε συμφωνήθηκε ούτε να ενταχθούν στο ιατρικό μι-

σθολόγιο ούτε να τους καταβληθεί καμία ειδική αμοιβή για οποιονδήποτε λόγο. Σας εκθέτουμε αυτό το σύντομο ιστορικό της χαμένης ειδι-κής αμοιβής (σας έχουμε αποστείλει τότε και τα σχετικά υπο-μνήματα διαμαρτυρίας), για να σας επιστήσουμε την προσο-χή και να υποβάλουμε το ακόλουθο αίτημα: στις προσεχείς σας προτάσεις για ένα νέο μισθολόγιο ο κλάδος μας (των νοσοκομειακών φαρμακοποιών του ΕΣΥ), που αριθμεί μό-λις 280 συναδέλφους πανελλαδικά, επανέρχεται στο αίτη-μά του για ένταξη στο μισθολόγιο των γιατρών του ΕΣΥ κατά τα 5/6 των συνολικών τους αποδοχών.

Με τιμή

Για το Δ.Σ. Π.Ε.Φ.Ν.Ι.

Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ Ειρήνη Τσικαλάκη, MSc Δέσποινα Μακριδάκη, MSc

Κοινοποίηση: - Γ.Γ. ΥΥΚΑ κ. Πολύζο- Γ.Γ. Δημόσιας Υγείας ΥΥΚΑ κ. Δημόπουλο

Αθήνα 24/9/2010Αρ. Πρωτ.: 260

Προς: τον Υπουργό Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύηςκ. Α. Λοβέρδο

Κύριε Υπουργέ,

Στα πλαίσια των επαφών σας με τους αρμόδιους φορείς των Νοσοκομείων Ε.Σ.Υ., παρακαλούμε να έχουμε μια άμε-ση συνάντηση μαζί σας για να εκθέσουμε και προφορικά τις προτάσεις μας, που θα συμβάλουν στην ορθολογικο-ποίηση της νοσοκομειακής φαρμακευτικής περίθαλψης.Σας ενημερώνουμε ότι η σύνθεση του Δ.Σ. της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοποιών Νοσηλευτικών Ιδρυμάτων είναι:

1. Πρόεδρος Δ.Σ. | Τσικαλάκη Ειρήνη 2. Αντιπρόεδρος Δ.Σ. | Τσιατά Αικατερίνη 3. Γ. Γραμματέας Δ.Σ. | Μακριδάκη Δέσποινα 4. Ταμίας Δ.Σ. | Βαϊόπουλος Απόστολος 5. Μέλος Δ.Σ. | Αυγερινός Νίκος 6. Μέλος Δ.Σ. | Γεννηματά Δήμητρα

7. Μέλος Δ.Σ. | Περίκος Νίκος

Με τιμή

Για το Δ.Σ. Π.Ε.Φ.Ν.Ι.

Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ Ειρήνη Τσικαλάκη, MSc Δέσποινα Μακριδάκη, MScΚοινοποίηση: 1) Γ.Γ. ΥΥΚΑ κ. Πολύζο. 2) Γ.Γ. Δημόσιας Υγείας ΥΥΚΑ κ. Δημόπουλο

Αίτημα της Π.Ε.Φ.Ν.Ι για συνάντηση με τον ΥΥΚΑ σχετικά με προτάσεις για την ορθολογικοποίηση της νοσοκομειακής φαρμακευτικής περίθαλψης

Οι προσπάθειές μας να συναντηθούμε με τον Υπουργό Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης έχουν αποβεί άκαρπες. Εμείς βέβαια επιμένουμε...

Page 17: Pefni t17 September November 2010

θέσεις - παρεμβάσεις

Αθήνα 1-10-2010 Αρ. Πρωτ.: 261

Προς: τον Υπουργό Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης κ. Ανδρέα Λοβέρδο

ΘΕΜΑ: Χορήγηση των 89 φαρμάκων από τα κρατικά νοσοκομεία

Κύριε Υπουργέ,

Με την αριθμ. πρωτ. Φ80000/οικ.22101/2493 (ΦΕΚ 1326 Β΄/27-8-2010) απόφαση των Υπουργών Οικονομίας, Αντα-γωνιστικότητας & Ναυτιλίας, Εργασίας & Κοινωνικής Ασφά-λισης και Υγείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης, οι εξωτερικοί ασθενείς ασφαλισμένοι του ΟΠΑΔ και των ασφαλιστικών ορ-γανισμών αρμοδιότητας Γ.Γ.Κ.Α. ή οι δικαιούμενοι περίθαλ-ψης δυνάμει ειδικών διατάξεων για τη θεραπεία σοβαρών ασθενειών, μπορούν πλέον, να προμηθεύονται τα φάρμακά τους χωρίς συμμετοχή, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 12 του ν. 3816/2010, τόσο από τα φαρμακεία των κρατικών νοσοκομείων όσο και από τα ιδιωτικά φαρμακεία. Κατά τη συνάντηση που είχαμε στις 29 Ιουνίου 2010 με τους Γ.Γ. του ΥΥΚΑ, είχαμε λάβει την διαβεβαίωση ότι τα προα-ναφερόμενα φάρμακα θα χορηγούνται και από τα ιδιωτικά φαρμακεία, πράγμα που μέχρι και σήμερα, δυστυχώς, αν και έχει νομοθετηθεί, δεν έχει εφαρμοστεί.Εξ όσων γνωρίζουμε, ο Π.Φ.Σ. ενημερώνει τα μέλη του ότι

δικαιούνται να μην εκτελούν συνταγές με τους όρους που αναφέρονται στην παραπάνω εγκύκλιο, για οικονομικούς λόγους.Συνεπώς, τα νοσοκομειακά φαρμακεία συνεχίζουν μέχρι και σήμερα να δέχονται το σύνολο των παραπάνω συνταγών, αν και δεν έχουν ακόμη στελεχωθεί με το επιπλέον προσωπικό που υποσχεθήκατε και το οποίο είναι απαραίτητο για την εύ-ρυθμη λειτουργία τους.Πιστεύουμε ότι γνωρίζετε πολύ καλά τον φόρτο εργασίας που προκύπτει από την τήρηση των πρόσφατων εγκυκλίων του ΥΥΚΑ για την ορθολογική χρήση των φαρμάκων. Όπως αντιλαμβάνεστε, η εκτέλεση των παραπάνω συνταγών έχει επιβαρύνει αφόρητα το προσωπικό των νοσοκομειακών φαρμακείων της χώρας και έχει ανατρέψει και αποδεκατίσει τους προϋπολογισμούς των δημόσιων νοσοκομείων.Παρακαλούμε όπως άμεσα μας απαντήσετε πώς πρόκειται να αντιμετωπίσετε την κατάσταση αυτή, με το σκεπτικό ότι υπάρχουν όρια αντοχής για όλους τους συναδέλφους μας

Με τιμή

Για το Δ.Σ. Π.Ε.Φ.Ν.Ι.

Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ Ειρήνη Τσικαλάκη, MSc Δέσποινα Μακριδάκη, MSc

Κοινοποίηση:

- Γ.Γ. ΥΥΚΑ κ. Νικόλαο Πολύζο- Γ.Γ. Δημόσιας Υγείας Αντώνη Δημόπουλο

Για τη χορήγηση των 89 φαρμάκων από τα κρατικά νοσοκομεία

Page 18: Pefni t17 September November 2010

ενημέρωση συναδέλφων

Πολλοί συνάδελφοι αναζητούν τις μέγιστες ημερήσιες δόσεις ναρκωτικών. Παραθέτουμε την Υπουργική Απόφαση.

Μέγιστες ημερήσιες δόσεις ναρκωτικών (ΦΕΚ 61/20.10.1973, τεύχος Β’, Υπουργική Απόφαση)

Απαγορεύεται στους φαρμακοποιούς η εκτέλεση ειδικής συνταγής ναρκωτικών, που αναγράφει ποσότητα πέραν από την καθοριζόμενη μέγιστη ημερήσια δόση, έστω και αν αυτή αναγράφεται από τον ιατρό.Εξαίρεση αποτελεί η περίπτωση που εξεδόθη ειδική άδεια για καρκινοπαθή από τη Δ/νση ή το Τμήμα Υγιεινής των Νομαρχιών.

1. Μορφίνη υδροχλωρική κόνις 50mg

2. Μορφίνη υδροχλωρική φύσιγγες 15mg x 3

3. Μorficontin δισκία 30mg x 2

4. Κωδεΐνη φωσφορική κόνις 300mg

5. Κωδεΐνη φωσφορική δισκία 20mg x 15

6. Κοκαΐνη υδροχλωρική κόνις 30mg

7. Dover κόνις 500mg

8. Dover δισκία 30mg x 16

9. Όπιο κόνις 500mg

10. Όπιο εκχύλισμα 250mg

11. Όπιο συμπυκνωμένο φύσιγγες 20mg x 3

12. Όπιο απλό βάμμα 5mg

13. Όπιο καμφορούχο βάμμα 100mg

14. Όπιο κροκούχο βάμμα 5mg

15. Πεθιδίνη υδροχλωρική κόνις 250mg

16. Πεθιδίνη υδροχλωρική δισκία 50mg x 5

17. Πεθιδίνη υδροχλωρική φύσιγγες 50mg x 5

18. Αιθυλομορφίνη κόνις 300mg

19. Δεξτρομοραμίδιο κόνις 20mg

20. Δεξτρομοραμίδιο δισκία (= Zetrium) 5mg x 4

21. Δεξτρομοραμίδιο φύσιγγες 10mg x 2

22. Δεξτρομαρμίδιο φύσιγγες 5mg x 4

23. Πενταζοκίνη φύσιγγες (= Fortal) 300mg x 6

24. Nepenthe 8mg

Ενημέρωση για τη διαδικασία πρόσληψης επικουρικών φαρμακοποιών και βοηθών φαρμακείου

1. Αίτημα του κάθε νοσοκομείου για τις ανάγκες (αριθμη-τικό και χρονική διάρκεια) για τους Φαρμακοποιούς και βοηθούς. Το αίτημα θα συνοδεύεται και με βεβαίωση του νοσοκομείου για την κάλυψη της δαπάνης μι-σθοδοσίας, αναλυτικά δηλαδή: α) Ένας Φαρμακοποι-ός, διάρκεια σύμβασης ένας χρόνος, μικτές αποδοχές 35.000€ και βεβαιώνεται ότι οι δαπάνες μισθοδοσίας θα καλυφθούν από τον προϋπολογισμό του νοσοκο-μείου (τα ποσά είναι ενδεικτικά).

2. Συγκεντρώνονται στις ΥΠΕ τα αιτήματα με τις επί μέ-ρους αιτήσεις του κάθε νοσοκομείου, συντάσσεται συ-γκεντρωτικός πίνακας με τις επί μέρους δαπάνες και το σύνολο. Συντάσσεται έγγραφο-πράξη του Προέδρου

(ή του Αναπληρωτή) με την έγκριση πρόσληψης ως ο συνημμένος πίνακας και αποστέλλεται στο Υπουργείο Υγείας. Σημ. Μπορεί να γίνουν ξεχωριστοί πίνακες για κάθε κατηγορία προσωπικού που οι ΥΠΕ θεωρούν άμε-σης προτεραιότητας, δεν χρειάζεται δηλαδή να συγκε-ντρωθούν όλα τα αιτήματα για όλους τους κλάδους.

3. Το Υπουργείο Υγείας συντάσσει Κοινή Υπουργική Από-φαση Υγείας και Οικονομικών, υπογράφεται και στην συνέχεια επιστρέφει στις ΥΠΕ για υλοποίηση.

4. Η ΥΠΕ διορίζει τους ενδιαφερόμενους με χρονολογι-κή σειρά αίτησης και το μέγιστο χρόνο πιστοποίησης ανεργίας από τον ΟΑΕΔ. Σύμφωνα με τον νόμο δεν εί-ναι απαραίτητη η πιστοποίηση από τον ΟΑΕΔ, ωστόσο

Page 19: Pefni t17 September November 2010

ενημέρωση συναδέλφων

αν κάποιος ενδιαφερόμενος έχει μεγαλύτερο χρόνο μπορεί να προσβάλει την απόφαση διορισμού.

5. Μετά την πράξη διορισμού, ειδοποιείται εγγράφως ο εν-διαφερόμενος και το νοσοκομείο ώστε να υπογραφεί η σύμβαση.

Είναι προς υπογραφή η απόφαση για τις προσλήψεις των επικουρικών φαρμακοποιών και των βοηθών φαρμακεί-ου για όλες τις ΥΠΕ.

1η Υ.ΠΕ. ΑΤΤΙΚΗΣ Γ.Ν.Α «ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ»: 2 θέσεις φαρμακοποιών & 2 θέσεις

βοηθών φαρμακείου Γ.Ν.Α. «ΚΟΡΓΙΑΛΕΝΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΕΙΟ Ε.Ε.Σ»: 1 θέση φαρ-

μακοποιού και 1 θέση βοηθού φαρμακείου Γ.Ν.Α. ΣΠΗΛΙΟΠΟΥΛΕΙΟ «Η ΑΓΙΑ ΕΛΕΝΗ»: 1 θέση βοη-

θού φαρμακείου Γ.Ν.Α. «ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ»: 1 θέση φαρμακοποιού και 1

θέση βοηθού φαρμακείου Γ.Ν. ΜΑΙΕΥΤΗΡΙΟ «ΕΛΕΝΑ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ»: 2 θέσεις φαρ-

μακοποιών και 3 θέσεις βοηθών φαρμακείου Ν. ΑΦΡ. ΚΑΙ ΔΕΡΜ. ΝΟΣ. ΑΘ. «ΑΝΔΡΕΑΣ ΣΥΓΓΡΟΣ»: 1 θέση βοηθών φαρμακείου Γ.Ν. ΠΑΙΔΩΝ ΑΘ. «Π.& Α. ΚΥΡΙΑΚΟΥ»: 1 θέση φαρμα-

κοποιού Γ.Ν.Α. «ΛΑΪΚΟ»: 1 θέση φαρμακοποιού και 1 θέση βοη-

θού φαρμακείου Γ.Ν.Π. « Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ»: 1 θέση φαρμακοποιού 2 θέσεις

βοηθών φαρμακείου Γ.Ν.Α. «Η ΕΛΠΙΣ»: 1 θέση βοηθού φαρμακείου Γ.Ν.Ν.Θ.Α. «Η ΣΩΤΗΡΙΑ»: 1 θέση φαρμακοποιού και 1

θέση βοηθού φαρμακείου Γ.Ν.Α. «ΚΑΤ»: 1 θέση φαρμακοποιού Γ.Ν. «ΣΙΣΜΑΝΟΓΛΕΙΟ»: 2 θέσεις φαρμακοποιών και 2 θέ-

σεις βοηθών φαρμακείου Γ.Ν. ΚΗΦΙΣΙΑΣ « ΑΓ. ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ»: 1 θέση φαρμακοποι-

ού και 2 θέσεις βοηθών φαρμακείου Γ.Ν. ΜΕΛΙΣΣΙΩΝ «ΑΜΑΛΙΑ ΦΛΕΜΙΝΓΚ»: 1 θέση φαρμα-

κοποιού και 1 θέση βοηθού φαρμακείου.

2η Υ.ΠΕ. ΑΤΤΙΚΗΣ

• Γ.Ν. «ΜΕΤΑΞΑ»: 1 θέση φαρμακοποιού και 2 θέσεις βο-ηθών φαρμακείου

• Γ.Ν. «ΘΡΕΙΑΣΙΟ»: 1 θέση φαρμακοποιού και 1 θέση βο-ηθού φαρμακείου

• Γ.Ν. «ΤΖΑΝΕΙΟ»: 2 θέσεις βοηθών φαρμακείου• Γ.Ν. ΚΡΑΤΙΚΟ ΝΙΚΑΙΑΣ «Γ. ΓΕΝΝΗΜΑΤΑΣ»: 3 θέσεις φαρ-

μακοποιών και 3 θέσεις βοηθών φαρμακείου• Ν. «ΔΡΟΜΟΚΑΪΤΕΙΟ»: 1 θέση φαρμακοποιού• Γ.Ν. «ΑΤΤΙΚΟΝ»: 1 θέση φαρμακοποιού και 1 θέση βοη-

θού φαρμακείου• «ΕΘΝΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΑΝΑΠΗΡΩΝ»: 1 θέση φαρμακοποιού• Ν. ΧΙΟΥ: 1 θέση φαρμακοποιού• Ν. ΣΑΜΟΥ: 1 θέση φαρμακοποιού• Ν. ΛΗΜΝΟΥ: 1 θέση φαρμακοποιού• Ν. ΡΟΔΟΥ: 2 θέσεις φαρμακοποιών και 2 θέσεις βοηθών

φαρμακείου

3η Υ.ΠΕ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ Γ.Ν. ΦΛΩΡΙΝΑΣ: 2 θέσεις φαρμακοποιών Ν. ΕΙΔ. ΠΑΘΗΣΕΩΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ: 1 θέση φαρμακο-

ποιού Γ.Ν. ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ: 1 θέση φαρμακοποιού Γ.Ν. ΓΡΕΒΕΝΩΝ: 1 θέση φαρμακοποιού Γ.Ν. ΒΕΡΟΙΑΣ: 1 θέση φαρμακοποιού

4η Υ.ΠΕ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ & ΘΡΑΚΗΣ Γ.Ν. ΚΑΒΑΛΑΣ: 2 θέσεις φαρμακοποιών Γ.Ν. ΔΡΑΜΑΣ: 2 θέσεις φαρμακοποιών Γ.Ν. - Κ.Υ. ΓΟΥΜΕΝΙΣΣΑΣ: 1 θέση φαρμακοποιού Γ.Ν. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ: 2 θέσεις φαρμακοποιών Γ.Ν. ΔΙΔΥΜΟΤΕΙΧΟΥ: 1 θέση φαρμακοποιού

5η Υ.ΠΕ. ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ & ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ Γ.Ν. ΛΑΡΙΣΑΣ: 2 θέσεις φαρμακοποιών Γ.Ν. ΛΑΡΙΣΑΣ «ΚΟΥΤΛΙΜΠΑΝΕΙΟ & ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΕΙΟ»: 1 θέση φαρμακοποιού Γ.Ν. ΤΡΙΚΑΛΩΝ: 1 θέση φαρμακοποιού και 2 θέσεις βο-

ηθών φαρμακείου Γ.Ν. ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ: 1 θέση φαρμακοποιού Γ.Ν. ΧΑΛΚΙΔΑΣ: 1 θέση φαρμακοποιού Γ.Ν. ΛΑΜΙΑΣ: 1 θέση φαρμακοποιού

Page 20: Pefni t17 September November 2010

ενημέρωση συναδέλφων

Προσλήψεις φαρμακοποιών και βοηθών φαρμακείου με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου για την 1η ΥΠΕ Αττικής

Εκτός από τις προσλήψεις των Επικουρικών Φαρμακο-ποιών και βοηθών, που βρίσκονται σε εξέλιξη στις Υ.ΠΕ., εγκρίθηκαν επίσης από το ΥΥΚΑ προσλήψεις με σχέση ερ-γασίας Ιδιωτικού Δικαίου ορισμένου χρόνου.

Παραθέτουμε τις θέσεις για την 1η ΥΠΕ.

• Γ.Ν.Α. ΓΕΝΝΗΜΑΤΑΣ: 2 θέσεις φαρμακοποιών• Γ.Ν.Α. ΚΑΤ: 1 θέση βοηθού φαρμακείου• Γ.Ν. ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΕΙΟ: 1 θέση φαρμακοποιού• Γ.Ν. ΠΑΙΔΩΝ ΠΕΝΤΕΛΗΣ: 1 θέση φαρμακοποιού• Γ.Ν.Α. ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ: 1 θέση φαρμακοποιού• Γ.Ν.Μ. ΕΛΕΝΑ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ: 2 θέσεις βοηθών φαρμακείου• Γ.Ν.Α. ΠΟΛΥΚΛΙΝΙΚΗ: 2 θέσεις φαρμακοποιών• Γ.Ν.Α. ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ: 2 θέσεις φαρμακοποιών, 2 θέσεις βοηθών φαρμακείου• Γ.Ν.Α. ΚΟΡΓΙΑΛΕΝΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΕΙΟ: 2 θέσεις βοηθών φαρμακείου• Α.Ο.Ν.Α. ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ: 1 θέση βοηθού φαρμακείου• Γ.Ν.Α. ΕΛΠΙΣ: 1 θέση φαρμακοποιού• Γ.Ο.Ν.Κ. ΑΓΙΟΙ ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ: 2 θέσεις φαρμακοποιών

6η Υ.ΠΕ.

• Ν. ΑΙΓΙΟΥ: 1 θέση βοηθού φαρμακείου• Ν. ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ: 1 θέση βοηθού φαρμακείου• Ν. ΘΩΡΑΚΟΣ Ν.Δ. ΕΛΛΑΔΟΣ: 1 θέση φαρμακοποιού και

1 θέση βοηθού φαρμακείου• Ν. ΑΜΑΛΙΑΔΑΣ: 1 θέση φαρμακοποιού• Ν. ΑΓΡΙΝΙΟΥ: 1 θέση φαρμακοποιού• Π.Ν. ΡΙΟ ΠΑΤΡΑΣ: 1 θέση φαρμακοποιού και 2 θέσεις

βοηθού φαρμακείου• Ν. «ΑΓ. ΑΝΔΡΕΑΣ» ΠΑΤΡΑΣ: 1 θέση φαρμακοποιού και 2

θέσεις βοηθού φαρμακείου• Ν. ΦΙΛΙΑΤΕΣ: 1 θέση βοηθού φαρμακείου• Ν. ΑΡΤΑΣ: 1 θέση φαρμακοποιού και 1 θέση βοηθού

φαρμακείου• Ν. ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ «ΧΑΤΖΗΚΩΣΤΑ»: 3 θέσεις βοηθών φαρ-

μακείου• Ν. ΠΡΕΒΕΖΗΣ: 1 θέση βοηθού φαρμακείου• Ν. ΚΟΡΙΝΘΟΥ: 1 θέση φαρμακοποιού και 1 θέση βοη-

θού φαρμακείου

• Ν. ΑΡΓΟΥΣ: 1 θέση φαρμακοποιού• Ν. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ: 1 θέση φαρμακοποιού και 2 βοηθών

φαρμακείου• Ν. ΣΠΑΡΤΗΣ: 1 θέση φαρμακοποιού• Ν. ΤΡΙΠΟΛΗΣ: 1 θέση φαρμακοποιού και 1 θέση βοηθού

φαρμακείου• Ν. ΚΕΡΚΥΡΑΣ: 2 θέσεις βοηθών φαρμακείου• Ν. ΛΕΥΚΑΔΑΣ: 2 θέσεις βοηθών φαρμακείου

7η Υ.ΠΕ. ΚΡΗΤΗΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ Γ.Ν. ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ: 2 θέσεις βοηθών φαρμακείου

Γ.Ν ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ «ΒΕΝΙΖΕΛΕΙΟ-ΠΑΝΑΝΕΙΟ»: 1 θέση φαρμακοποιού και 3 θέσεις βοηθών φαρμακείου Γ.Ν. ΡΕΘΥΜΝΟΥ: 1 θέση βοηθού φαρμακείου Γ.Ν-Κ.Υ. ΙΕΡΑΠΕΤΡΑΣ: 1 θέση βοηθού φαρμακείου

Page 21: Pefni t17 September November 2010

αλληλογραφία συναδέλφων@

1η Συνεδρίαση της Επιτροπής Φαρμάκου Γ.Ν. Καρδίτσας 06/10/2010

Παρόντες ήταν τα 3 τακτικά μέλη και ο πρόεδρος. Το μέλος κ. Κομποδιέτας αρνήθηκε συνεργασία και δεν προσήλθε, ο δε αναπληρωτής του κ. Χαχόπουλος δήλωσε ότι θα παραιτηθεί και δεν προσήλθε. Η συνεδρίαση λοιπόν έγινε με απαρτία 4/5 και, αφού συζήτησε τα δεδομένα, την πρακτική άλλων νοσοκομείων και τις εντολές του Υπουργείου για περιστολή του ετήσιου κόστους των φαρμάκων, αποφάσισε ομόφωνα να προτείνει τα κάτωθι: 1. Στα πλαίσια της ανανέωσης των φαρμακευτικών ιδιοσκευασμάτων του νοσοκομείου, ιδίως για αυτά που κυκλο-

φορούν γενόσημα, οι εταιρείες φαρμάκων που θέλουν να εισάγουν στο νοσοκομείο μας τα ιδιοσκευάσματά τους να καταθέσουν φακέλους (χωριστά για κάθε δραστική ουσία) στους δ/ντές των κλινικών με επιχειρήματα και τιμή, ώστε να αξιολογηθούν.

2. Για το απόθεμα του φαρμακείου καλούνται οι εταιρείες να καταθέσουν στη γραμματεία του Επιστ. Συμβουλίου εκ-πτώσεις πέραν της νοσοκομειακής τιμής για τα ιδιοσκευάσματά τους.

3. Στο εξής τα φαρμακευτικά ιδιοσκευάσματα ανά δραστική ουσία που θα επιλεγούν δεν θα υπερβαίνουν τα 3 και, όπου υπάρχουν γενόσημα, θα καλύπτουν τα 2/3.

4. Η επιτροπή φαρμάκων θα αξιολογήσει τις προτάσεις (και το κόστος). Η αξιολόγηση των προτάσεων θα γίνει στη συνεδρία της 24/11/10 και η εισήγησή μας θα διαβιβαστεί στο Δ.Σ. για την τελική απόφαση.

5. Προτείνουμε εκ των ιδιοσκευασμάτων ανά δραστική ουσία το 50% της παραγγελίας να παίρνει αυτό με την καλύτε-ρη τιμή, το 15% αυτό με την μικρότερη έκπτωση.

6. Η γραμματεία του Επιστ. Συμβουλίου θα δεχτεί φακέλους με προτάσεις έως τις 22/11/10 από τους δ/ντές των κλινι-κών για νέες εισαγωγές φαρμάκων (χωριστά ανά δραστική ουσία). Η διαδικασία αυτή δεν αποτελεί ανοικτό διαγω-νισμό κατά κανένα τρόπο, αλλά εφαρμογή της εγκυκλίου του Υπ. Υγείας της 31/03/10 και αποτελεί πρόσκληση προς τις φαρμ. εταιρείες μετά το νέο δελτίο τιμών να καταθέσουν επιπλέον εκπτώσεις επί της νοσοκομειακής τιμής.

7. Η επιτροπή φαρμάκων θα προσπαθήσει να συμβάλει με τα νέα μέτρα στη μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης χωρίς συμβιβασμούς στην ποιότητα της παρεχομένης υγείας. Για λόγους δεοντολογικούς και νομικής ευθύνης, στο εξής: α. Κάθε κλινικός γιατρός θα υπογράφει στο φύλλο νοσηλείας την αγωγή στην οποία υποβάλλει τον ασθενή του και

όποιος αλλάζει αυτή την αγωγή θα υπογράφει επίσης. β. Οι δ/ντές των τμημάτων θα μεριμνούν για ορθή με επιστημονικά κριτήρια αγωγή των ασθενών, διακόπτοντας

χορήγηση φαρμάκων που δεν έχουν ένδειξη ή χορηγούνται για μεγαλύτερο του δέοντος διάστημα. γ. Οι γιατροί του νοσοκομείου μας καλούνται στο εξής να ζητούν από το φαρμακείο μας φάρμακα με τη δραστική

ουσία και όχι την εμπορική ονομασία, ώστε να λήξει η όποια εξάρτηση του γιατρού από τις φαρμ. εταιρείες, όπως σ’ όλη την Ευρώπη. Οι εταιρείες μπορούν να συνεχίσουν να προτείνουν εκπαιδευτικά ταξίδια στη διοίκηση και αυτή να προγραμματίζει κυκλικά την εκπαίδευση βάσει των αιτημάτων κάθε κλινικής.

8. Καλό θα είναι να δοθεί στους κλινικούς γιατρούς μας πίναξ των φαρμάκων που διαθέτει αυτή τη στιγμή το φαρ-μακείο, με λίστα ομοειδών φαρμάκων και πόσα γενόσημα έχουμε, για να γίνει αντιληπτή η κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε. Σημειωτέον ότι το πρόβλημα είναι πανευρωπαϊκό, αλλά οι περισσότερες μεγάλες χώρες επέβαλλαν τη χρησιμοποίηση γενοσήμων 67%, ενώ εμείς μόνο 11%.

Με τιμή

Χ. Δανάτσας / Γ. Παρδάλης / Δ. Κουτσώνας / Γ. Μαγγίνας

Page 22: Pefni t17 September November 2010

αλληλογραφία συναδέλφων@

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ5η Υγειονομική Περιφέρεια Θεσσαλίας & Στερεάς Ελλάδας

ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣΔιεύθυνση: Φαρμακείο Ταχ. Δ/νση: Τέρμα Ταυρωπού, 43100 Καρδίτσα / Τηλέφωνο: 24413 51258 - 260 / Fax: 24413 51258

ΠΡΟΣ:1) Δ.Σ ΙΑΤΡΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ Γ.Ν.Κ. 2) ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Γ.Ν.Κ.

Καρδίτσα 16/11/2010

Θέμα: Έγγραφο διοικητού

Σας διαβιβάζω το υπ’ αρ. 13180 (12-11-2010) έγγραφο του διοικητή του Γ.Ν.Κ. και παρακαλώ όπως πάρετε θέση εάν μπορώ να αλλάζω τα φάρμακα των συνταγών των Δ/ντων των κλινικών κατά το δοκούν ή να εκτελούνται ως έχουν. Τις τιμές και την πιστοποίηση της ποιότητας των φαρμάκων τα καθορίζουν το Υπουργείο Εμπορίου μαζί με το Υπουρ-γείο Υγείας και τον Ε.Ο.Φ. Γνωρίζω ότι ο ιατρός συνταγογραφεί και ο φαρμακοποιός εκτελεί βάσει της φαρμακευτικής δεοντολογίας.Σε ό,τι αφορά την άρνηση συνεργασίας με την Επιτροπή Φαρμάκων με επισκέφτηκε στο γραφείο μου ο κ. Δανάτσας και μου έλεγε διάφορα πράγματα και του απάντησα ότι «με αοριστολογίες και γενικότητες δεν γίνεται κουβέντα, εάν έχεις κάτι συγκεκριμένο να το αναφέρεις στα αρμόδια όργανα», τότε σηκώθηκε και μου είπε «παραιτήσου από την Επιτροπή Φαρμάκων». Εάν η διαφορετική άποψη εκλαμβάνεται σαν άρνηση λυπάμαι πολύ, σε δημοκρατία ζούμε και ο καθείς μπορεί να διατυπώνει την άποψή του ελευθέρα χωρίς φόβο και πάθος. Έκτοτε δεν με κάλεσαν στην Επιτροπή Φαρμάκων.Σε ό,τι αφορά την καταγγελία του κ. Δ/του ότι δεν εφαρμόζονται οι εγκύκλιοι του Υπουργείου έχω να σας πω ότι όλες εφαρμόζονται και επικαλούμαι τις μαρτυρίες όλων των υφισταμένων μου και συνεργατών μου στο φαρμακείο. Εφαρ-μόζουμε πιστά την φαρμακευτική νομοθεσία μέσα στα πλαίσια της νομιμότητας και του αλληλοσεβασμού και δεν δέχομαι παρεμβάσεις για άνομες ενέργειες.Επίσης δεν δέχομαι ότι είμαι αδιάφορος και μη συνεργάσιμος και αυτό φαίνεται από τις διάφορες εισηγήσεις μου (επι-συνάπτω μερικές από αυτές) στην Διοίκηση του Γ.Ν.Κ. και επικαλούμαι και τις μαρτυρίες όλων των συνεργατών μου.Εκτός και αν ορισμένοι εννοούν συνεργασία το αποφασίζουμε και διατάσσουμε και όχι το διάλογο, αλλά το μονόλογο. Ορισμένοι ψάχνουν το εξιλαστήριο θύμα για να καλύψουν τις οποίες αδυναμίες. Και να σκεφτείτε ότι είμαι ο μόνος φαρμακοποιός σε ένα νοσοκομείο που προβλέπει άλλες πέντε οργανικές θέσεις φαρμακοποιών.Είναι προφανές να αναφέρω το αυτονόητο, ότι το φαρμακείο του Γ.Ν.Κ. λειτουργεί με πλήρη διαφάνεια.

ΣΥΝΗΜΜΕΝΑ: 8 (ΟΚΤΩ) ΕΓΓΡΑΦΑΟ Διευθυντής του Φαρμακευτικού Τμήματος

Κομποδιέτας Γεώργιος

Κοινοποίηση:1) Δ.Σ. Γ.Ν. ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ2) 5η Υ.ΠΕ.3) ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ (ΓΡΑΦΕΙΟ ΥΠΟΥΡΓΟΥ)4) Π.Ε.Φ.Ν.Ι.

Page 23: Pefni t17 September November 2010

αλληλογραφία συναδέλφων@

Αθήνα 17/10/2010Αρ. Πρωτ.: 262

Προς: το Διοικητή του Γ. Ν. ΣΕΡΡΩΝ

Θέμα: Ενεργείς εφημερίες νοσοκομειακών φαρμακοποιών του Γ.Ν. ΣερρώνΣυνημμένα: - Αρ. Απ. Υ10β/Γ.Π10109 , ΦΕΚ118/8-2-2010, άρθρο 4- Γ.Λ.Κ. Αρ. Πρωτ. Οικ: 2/60306/0022, 9-9-2010

Κύριε Διοικητά,

Με αφορμή τις αναφορές συναδέλφων για περικοπές στο πρόγραμμα εφημεριών των φαρμακοποιών, θα θέλαμε να σας επισημάνουμε τα εξής: Η εφημερία των φαρμακευτικών τμημάτων στα νοσοκομεία, ιδιαίτερα στα επαρχιακά, όπου το νοσοκομείο εφημερεύει καθημερινά, είναι ζωτικής σημασίας και απόλυτα απαραίτητη σε καθημερινή βάση. Καθιερώθηκε εδώ και 18 χρόνια ως υποχρεωτική ενεργός εφημερία (θεσμικό πλαίσιο που ισχύει μέχρι σήμερα) και που ο νομοθέτης είχε προφανή σκοπό, εκτός των άλλων, και την πρόσθετη αμοιβή των νοσοκομειακών φαρμακοποιών σε ένα καθεστώς περιορισμένης μισθο-λογικής πολιτικής, εκ διαμέτρου αντίθετης με το έργο τους. Οι φαρμακοποιοί καλούνται καθημερινά στο νοσοκομείο απογεύματα και βράδια να δώσουν φάρμακα και ανταποκρίνονται πάντα, ασχέτως αν είναι ή όχι στο πρόγραμμα εφημε-ρίας της ημέρας. Αυτή η υπηρεσία δεν πληρώνεται με τίποτε. Αλλά και για να μιλήσουμε με όρους αποζημίωσης, είναι γνωστό ότι τα κονδύλια για τις αμοιβές εφημεριών των φαρ-μακοποιών προγραμματίζονται σε ετήσια βάση, κατανέμονται στα νοσοκομεία με χωριστή απόφαση και διαχειρίζονται εσωτερικά από τη Διοίκηση του νοσοκομείου. Περικοπές από τα ήδη εγκεκριμένα κονδύλια δεν νοούνται, ιδιαίτερα σε ένα τμήμα που διαχειρίζεται το 25-50 % των λειτουργικών δαπανών του νοσοκομείου και που τον υποχρεώνουμε καθη-μερινά σε νέες διαδικασίες ελέγχου και περιστολής δαπανών. Σήμερα η κατάσταση, αντί να βελτιώνεται υπέρ των φαρμακευτικών τμημάτων, έχει επιδεινωθεί δραματικά τόσο σε στε-λέχωση (συνεχείς αποχωρήσεις λόγω συνταξιοδότησης χωρίς νέες προσλήψεις) όσο και σε αξίες διακινούμενων φαρ-μακευτικών ειδών (η νοσοκομειακή κατανάλωση τα τελευταία δέκα χρόνια έχει οκταπλασιαστεί με στοιχεία του ΕΟΦ). Η πραγματικότητα είναι ότι το καθημερινό πρωινό ωράριο δεν επαρκεί πλέον για τις τρέχουσες εργασίες. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον (και με το μέλλον καθόλου αισιόδοξο), θεωρούμε απαράδεκτη ενέργεια την περικοπή εφημε-ριών και μάλιστα της αξιοπρεπούς αμοιβής του Σαββατοκύριακου, όταν μάλιστα κανείς τέτοιος περιορισμός δεν υπα-γορεύεται ως υποχρέωση από κανένα νόμο ή απόφαση. Ακόμη χειρότερη είναι η μετατροπή της ενεργού εφημερίας σε μικτή ή ετοιμότητας, δυνατότητα που ο νόμος προβλέπει μόνον για τους γιατρούς.

Κύριε Διοικητά,

Μέσα στα πλαίσια της οικονομικής και εθνικής συγκυρίας, κατανοούμε την προσπάθειά σας για περιστολή δαπανών, θεωρούμε όμως τουλάχιστον άτυχη την προσπάθεια περικοπής αμοιβών σε πραγματικά απαραίτητες υπηρεσίες ενός τόσο μικρού αριθμού εργαζομένων, και μάλιστα σε αντιδιαστολή με το οικονομικό έργο που προσφέρουν. Για την ενίσχυση της επιχειρηματολογίας μας, αλλά και για τη δική σας ενημέρωση, παραθέτουμε συνοπτικά το θεσμι-κό πλαίσιο που αφορά στις εφημερίες μας.

Με τιμή

Για το Δ.Σ. Π.Ε.Φ.Ν.Ι.

Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ Ειρήνη Τσικαλάκη, MSc Δέσποινα Μακριδάκη, MSc

Κοινοποίηση: • Φαρμακευτικό Τμήμα Γ.Ν. Σερρών • 4 ΥΠΕ Μακεδονίας Θράκης.

Οι συνάδελφοι του Ν. Σερρών ζήτησαν τη βοήθειά μας σχετικά με τις εφημερίες.

Page 24: Pefni t17 September November 2010

αλληλογραφία συναδέλφων@

Αθήνα, 15/10/10Προς το Δ.Σ. της Π.Ε.Φ.Ν.Ι.

Θέμα: Θέσπιση προδιαγραφών για τα γενόσημα σκευάσματα στο Γ.Ν.Α. «Λαϊκό»Θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε ότι από 13/10/2010, η Επιτροπή Φαρμάκων του νοσοκομείου μας έλαβε την απόφαση θέσπισης αντικειμενικών κριτηρίων όσον αφορά τα γενόσημα σκευάσματα, κατόπιν εισήγησης διμελούς υποεπιτροπής της Επιτροπής Ενδονοσοκομειακών Λοιμώξεων, που είχε οριστεί από τη Διοίκηση του νοσοκομείου για το σκοπό αυτό.Σας επισυνάπτουμε τις προδιαγραφές, όπως διατυπώθηκαν από τη διμελή ομάδα και υιοθετήθηκαν από την Επι-τροπή Φαρμάκων και έχουν αναρτηθεί στον ιστότοπο του νοσοκομείου μας.

Μετά τιμής

Μαρκογιαννάκης Αντώνιος,Φαρμακοποιός, PharmD, PhD

Γ.Ν.Α. «Λαϊκό»

Λάβαμε την αλληλογραφία από τους συναδέλφους του Γ.Ν. «ΛΑΪΚΟ» σχετικά με τα κριτήρια των γενόσημων σκευασμάτων.

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ-ΠΡΟΝΟΙΑΣ / 1H’ Υ.Πε. ΑΤΤΙΚΗΣΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ «ΛΑΪΚΟ» / ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΦΑΡΜΑΚΩΝ

Αθήνα, 13-10-2010Αριθμ. Πρωτ. Ε.Φ. 72

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗΜετά από απόφαση της Επιτροπής Φαρμάκων έχουν επιλεγεί τα παρακάτω αντικειμενικά κριτήρια όσον αφορά την επιλογή και διάθεση στις κλινικές του νοσοκομείου μας των γενοσήμων φαρμάκων.Κατάλογος πιστοποιητικών που καθορίζουν τις προδιαγραφές που πρέπει να πληρούνται για την εισαγωγή και χρή-ση ενός γενοσήμου (generic) φαρμάκου από τις κλινικές & τμήματα του Γ.Ν.Α. «Λαϊκού»:1. Πρόσφατη πιστοποίηση διασφάλισης ποιότητας σύμφωνα με το πρότυπο ΙSO 9001 του εργοστασίου παραγωγής

του φαρμάκου.2. Πιστοποίηση καλής παρασκευής φαρμάρων που προορίζονται για ανθρώπινη χρήση Certificate of GMP (Good

Manufacturing Practice) compliance of a manufacturer σύμφωνα με το ΦΕΚ 1533B/14-2-2004 και τις διατάξεις Υ.Α. Υ6/75691/12.12.2004 και Ν. 1338/1983, Ν. 1316/1983, Οδηγία 2003/94ΕΚ.

3. Το εργοστάσιο παραγωγής πρώτης ύλης και η πιστοποίηση του. Συγκεκριμένα, πιστοποιητικό ελέγχου πρώτης ύλης σύμφωνα με το Pharmaceutical Inspection Cooperation Scheme (PIC/S).

4. Νομιμοποιητικά στοιχεία όσον αφορά την άδεια λειτουργίας της εταιρείας διακίνησης του φαρμάκου, στα οποία να φαίνονται τόσο η επίσημη δραστηριότητα της εταιρείας όσο και άδεια διακίνησης για το συγκεκριμένο προϊόν.

5. Έγγραφο της φαρμακευτικής εταιρείας, υπογραμμένο από εξουσιοδοτημένο εκπρόσωπο, που να αναφέρονται: α. Η χώρα από την οποία εισάγεται (αν εισάγεται) το σκεύασμα. β. Άλλες χώρες όπου κυκλοφορεί (αν κυκλοφορεί) το συγκεκριμένο γενόσημο.

Παρακαλούνται οι ενδιαφερόμενες εταιρείες οι οποίες διακινούν οποιοδήποτε γενόσημο σκεύασμα στο Γ.Ν.Α. «ΛΑΪΚΟ» να προσκομίσουν τα δικαιολογητικά αυτά έως 29-10-10 στη Γραμματεία του Επιστημονικού Συμβουλί-ου, 4ος όροφος (κα Δ. Βούλγαρη), πρωινές ώρες 11.00-13.00.Υπεύθυνος για τυχόν διευκρινίσεις: κ. Α. Μαρκογιαννάκης, Φαρμακοποιός Αναπλ., Μέλος Επιτροπής Φαρμάκων του Νοσοκομείου.

Για την Επιτροπή Φαρμάκων

Η ΠΡΟΕΔΡΟΣΈρση Βοσκαρίδου

Page 25: Pefni t17 September November 2010

αλληλογραφία συναδέλφων@

Αθήνα, 7/7/2010

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣΑ’ ΔΥΠΕ ΑΤΤΙΚΗΣΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ «ΛΑΪΚΟ»

ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΟΥ Γ.Ν.Α. «ΛΑΪΚΟ»

Θέμα: Πιστοποιητικά καθορισμού των ποιοτικών χαρακτηριστικών των γενόσημων σκευασμάτων

Τα γενόσημα σκευάσματα που δίνονται στις πολλές ευαίσθητες ομάδες ασθενών του νοσοκομείου μας θα πρέπει να έχουν συγκεκριμένα ποιοτικά χαρακτηριστικά που να εξασφαλίζουν την ασφάλεια των ασθενών. Συνημμένα, σας υπο-βάλλουμε τον κατάλογο των πιστοποιητικών που καθορίζουν τις προδιαγραφές και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των γε-νόσημων (generics) σκευασμάτων που χρησιμοποιούνται ή θα χρησιμοποιηθούν στο μέλλον από το νοσοκομείο μας.

Μετά τιμής

Τα μέλη της Επιτροπής Ενδονοσοκομειακών Λοιμώξεων

Νικόλαος Σύψας Μαρκογιαννάκης Αντώνιος, PharmD, PhD Επίκουρος Καθηγητής Νοσοκομειακός Φαρμακοποιός Κλινική Παθολογικής Φυσιολογίας Φαρμακευτικό Τμήμα

Κοινοποίηση: Επιτροπή Φαρμάκων Γ.Ν.Α. «Λαϊκό»

Κατάλογος πιστοποιητικών που καθορίζουν τις προδιαγραφές που πρέπει να πληρούνται για την εισαγωγή και χρήση ενός γενόσημου (generic) φαρμάκου από τις κλινικές & τμήματα του Γ.Ν.Α. «Λαϊκού»:1. Πρόσφατη πιστοποίηση διασφάλισης ποιότητας, σύμφωνα με το πρότυπο ISO 9001 του εργοστασίου παραγωγής του φαρμάκου.

2. Πιστοποίηση καλής παρασκευής φαρμάκων που προορίζονται για ανθρώπινη χρήση Certificate of GMP (Good Manufacturing Practice) compliance of a manufacturer σύμφωνα με το ΦΕΚ 1533 Β’/14.2.2004 και τις διατάξεις Υ.Α. Υ6/75691/12.12.2004 και Ν. 1338/1983, Ν. 1316/1983, Οδηγία 2003/94ΕΚ.

3. Το εργοστάσιο παραγωγής πρώτης ύλης και η πιστοποίησή του. Συγκεκριμένα, πιστοποιητικό ελέγχου πρώτης ύλης από την παραγωγό εταιρεία παρασκευής της πρώτης ύλης σύμφωνα με το Pharmaceutical Inspection Cooperation Scheme (PIC/S).

4. Νομιμοποιητικά στοιχεία όσον αφορά την άδεια λειτουργίας της εταιρείας διακίνησης του φαρμάκου, στα οποία να φαίνονται τόσο η επίσημη δραστηριότητα της εταιρείας όσο και άδεια διακίνησης για το συγκεκριμένο προϊόν.

5. Έγγραφο της φαρμακευτικής εταιρείας, υπογραμμένο από εξουσιοδοτημένο εκπρόσωπο, που να αναφέρονται:α. Η χώρα από την οποία εισάγεται (αν εισάγεται) το σκεύασμα.β. Άλλες χώρες όπου κυκλοφορεί (αν κυκλοφορεί) το συγκεκριμένο γενόσημο.

Page 26: Pefni t17 September November 2010

ο Τύπος έγραψε για μας

| Από την εφημερίδα «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» |

Έλλειμμα φαρμακοποιών στο ΕΣΥ.Τη στιγμή που το Υπουργείο Υγείας ζητεί μείωση των δαπανών, 12 από τα 132 νοσοκομεία λειτουργούν με βοηθούς

Δημοσίευθηκε: Κυριακή 31 Οκτωβρίου 2010

Εμπόδια στην προσπάθεια για μείωση των δαπανών στο ΕΣΥ ορθώνουν οι σοβαρές ελλείψεις φαρμακοποιών στα δημόσια νοσοκομεία. Τη στιγμή που το Υπουργείο Υγείας ζητεί αυστη-ρό έλεγχο στην κατανάλωση φαρμάκων εντός των μονάδων του ΕΣΥ, 12 από τα συνολικά 132 νοσοκομεία έχουν μείνει χωρίς φαρμακοποιό, ενώ φαρμακεία σε μεγάλες μονάδες, όπως π.χ. ο Ευαγγελισμός, λειτουργούν μόλις με το 1/3 των οργανικών θέσεών τους. Προκηρύξεις θέσεων από το ΑΣΕΠ δεν έχουν γίνει εδώ και περίπου τέσσερα χρόνια, καθώς εκ-κρεμεί ακόμα η έκδοση Προεδρικού Διατάγματος που ρυθ-μίζει θέματα των νοσοκομειακών φαρμακοποιών, μεταξύ των οποίων και οι νέες διαδικασίες προσλήψεων. Επιπλέον, καμία διοίκηση νοσοκομείου δεν έχει αξιοποιήσει τη δυνατότητα που δίνει πρόσφατος νόμος του Υπουργείου Υγείας για πρό-σληψη επικουρικών φαρμακοποιών.Σύμφωνα με τα στοιχεία της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακο-ποιών Νοσηλευτικών Ιδρυμάτων (Π.Ε.Φ.Ν.Ι.), τα νοσοκομεία που δεν έχουν φαρμακοποιούς είναι το «Αλεξάνδρα», τα νο-σοκομεία Ρόδου, Ικαρίας, Σάμου, Βέροιας, Δράμας, Τρικάλων, Καρπενησίου, Τρίπολης, Άρτας, Αιγίου και Αμαλιάδας. Στα νοσοκομεία αυτά, τα φαρμακεία λειτουργούν μόνο με βο-ηθούς φαρμακοποιούς, χωρίς όμως ουσιαστική ευθύνη για τη χορήγηση των φαρμάκων και τον έλεγχο των συνταγών. Επιπλέον, φαρμακεία μεγάλων νοσοκομείων λειτουργούν με ελάχιστο -για τον όγκο της δουλειάς στον οποίο καλούνται να ανταποκριθούν- προσωπικό. Είναι χαρακτηριστικό ότι στον Ευαγγελισμό από τις 15 οργανικές θέσεις φαρμακοποιών κα-λύπτονται οι 6, στο Λαϊκό από τις 7 οι 3, στο Ιπποκράτειο από τις 8 οι 4 και στο «Έλενα Βενιζέλου» υπηρετεί μόνο ένας φαρ-μακοποιός, ενώ προβλέπονται τέσσερις. Στο Κοργιαλλένειο-Μπενάκειο από τις οκτώ θέσεις φαρμακοποιών καλύπτονται μόλις οι δύο, στο Γενικό Κρατικό Αθηνών από τις επτά οι τρεις

και στο Τζάνειο από τις οκτώ οι τέσσερις. Στο Πανεπιστημια-κό Νοσοκομείο Λάρισας υπηρετεί μόνο ένας φαρμακοποιός, ενώ προβλέπονται επτά θέσεις.

Το πρόβλημα«Συνολικά υπηρετούν στα νοσοκομεία του ΕΣΥ 270 φαρ-μακοποιοί και οι κενές θέσεις με βάση τους ξεπερασμένους οργανισμούς των νοσοκομείων είναι περίπου 180-200. Υπό αυτές τις συνθήκες δεν μπορούμε να τα βγάλουμε πέρα», επισημαίνει στην «Κ» η πρόεδρος της Π.Ε.Φ.Ν.Ι. κ. Ειρήνη Τσι-καλάκη. Και όλα αυτά, όταν τα φαρμακεία του ΕΣΥ διαχειρί-ζονται υλικά που πέρυσι κόστισαν στο κράτος 1,5 δισ. ευρώ. Όταν επίσης τον τελευταίο χρόνο έχει αυξηθεί και ο όγκος της δουλειάς των φαρμακοποιών, λόγω των νέων οδηγιών του Υπουργείου Υγείας για την εφαρμογή της ατομικής συ-νταγής ημερήσιας δόσης στους νοσηλευόμενους του ΕΣΥ, τη συνεχή αποστολή στοιχείων κατανάλωσης φαρμάκων και φαρμακευτικής δαπάνης προς το Υπουργείο Υγείας, αλλά και τη χορήγηση των «89 ακριβών φαρμάκων» (για καρκίνο, σκλήρυνση κατά πλάκας κ.ά.) σε εξωτερικούς ασθενείς.Σύμφωνα με την κ. Τσικαλάκη, το πρόβλημα θα λυθεί με την έκδοση ενός Π.Δ. που αφορά, μεταξύ άλλων, και τις δι-αδικασίες πρόσληψης των φαρμακοποιών του ΕΣΥ. Το Π.Δ. «πηγαινοέρχεται» εδώ και τέσσερα χρόνια στα συναρμόδια υπουργεία, πέρασε και από το ΣτΕ, για να φτάσει ξανά στο Υπ. Υγείας, καθώς εκκρεμεί μια απλή ολιγόλεπτη διοικητική πράξη στις διευθύνσεις προσωπικού μερικών νοσοκομείων προς συμμόρφωση παρατηρήσεων του ΣτΕ, για να μπουν οι τελικές υπογραφές.

Πέννυ Mπουλουτζα

| Από την εφημερίδα «ΕΘΝΟΣ» |

Φάρμακα συσκευασίας νοσοκομείου

Δημοσιεύθηκε: Πέμπτη 4 Νοεμβρίου 2010

Οι φαρμακευτικές εταιρείες υποχρεούνται έως τις 31 Δε-κεμβρίου 2010 να διαθέτουν κουτιά με μεγαλύτερο αριθμό δόσεων τα οποία θα έχουν τη χαμηλότερη τιμή. «Αγκάθι» η έλλειψη νοσοκομειακών φαρμακοποιών.

Η δημοσιογράφος της εφημερίδας «Η Καθημερινή» Πέννυ Μπουλούτζα δημοσίευσε ένα άρθρο σχετικά με τις ελλείψεις των φαρμακοποιών και δίνει την πραγματική διάσταση του προβλήματος,όπως επίσης και ο Δημήτρης Καραγιώργος στην εφημερίδα «Το Έθνος».

Page 27: Pefni t17 September November 2010

ο Τύπος έγραψε για μας

Νοσοκομειακή συσκευασία φαρμάκων για δημόσια και ιδιω-τικά νοσηλευτικά ιδρύματα προβλέπει απόφαση του Υπουρ-γού Υγείας, αν και η προσπάθεια του υπουργείου απειλείται από τη «νάρκη» έλλειψης νοσοκομειακών φαρμακοποιών.Στόχος του κ. Ανδρέα Λοβέρδου είναι η περιστολή της φαρ-μακευτικής δαπάνης στο ΕΣΥ, η οποία αγγίζει ετησίως το 1,5 δισεκατομμύριο ευρώ.Οι νέες συσκευασίες θα περιέχουν μεγαλύτερο αριθμό δό-σεων (από 60 έως 600 χάπια, κάψουλες ή υπόθετα) και -με βάση τον νόμο- θα έχουν χαμηλότερη τιμή.Οι φαρμακευτικές εταιρείες υποχρεούνται να προσαρμο-στούν με τις διατάξεις της απόφασης έως τις 31 Δεκεμβρίου 2010, προκειμένου να μπορούν να διαθέτουν φαρμακευτικά προϊόντα σε δημόσια και ιδιωτικά νοσοκομεία.Η προσπάθεια του υπουργείου, ωστόσο, φαίνεται να προ-σκρούει στην έλλειψη νοσοκομειακών φαρμακοποιών.«Στο σύνολο των δημόσιων νοσοκομείων απασχολού-νται 270 φαρμακοποιοί, ενώ οι κενές θέσεις φτάνουν τις 200», σχολίασε χθες στο «Έθνος» η πρόεδρος της Πανελ-λήνιας Ένωσης Φαρμακοποιών Νοσηλευτικών Ιδρυμάτων (Π.Ε.Φ.Ν.Ι.), κ. Ειρήνη Τσικαλάκη.Για να καλύψει μέρος των κενών θέσεων η πολιτική ηγεσία έχει δεσμευτεί να προχωρήσει σε προσλήψεις 50 επικουρι-κών φαρμακοποιών.

Προσλήψεις

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Γενικός Γραμματέας του Υπουρ-γείου Υγείας, κ. Νίκος Πολύζος, υπέγραψε χθες την απόφαση για πρόσληψη 20 επικουρικών φαρμακοποιών, προκειμένου να καλυφθούν οι επείγουσες ανάγκες.Τα νοσοκομειακά φαρμακεία έχουν επιβαρυνθεί το τελευ-ταίο διάστημα με φόρτο εργασίας, προκειμένου να υπάρχει παρακολούθηση της δαπάνης, ενώ με εντολή του Υπουργεί-ου Υγείας πρέπει να τηρούν και ατομική ημερήσια δόση ανά νοσηλευόμενο ασθενή.Όσο διαρκεί η εκκρεμότητα, η τήρηση αναλυτικών στοιχείων είναι σχεδόν αδύνατη για μεγάλα νοσηλευτικά ιδρύματα:Χωρίς φαρμακοποιό είναι το «Αλεξάνδρα».Στο νοσοκομείο «Ευαγγελισμός» υπηρετούν έξι αντί για 15 φαρμακοποιοί που προβλέπονται από τον οργανισμό, στο

«Λαϊκό» τρεις (προβλέπονται επτά), στο «Ιπποκράτειο» της Αθήνας τέσσερις (προβλέπονται οκτώ) και στον «Ερυθρό» δύο. από οκτώ που προβλέπει ο οργανισμός.

Σύσκεψη για τους φαρμακοποιούςΣτο τραπέζι το άνοιγμα του επαγγέλματος

Το θέμα ανοίγματος του επαγγέλματος του φαρμακοποιού συζητήθηκε χθες σε σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο Υπουργείο Οικονομικών, παρουσία του Υπουργού Υγείας κ. Ανδρέα Λοβέρδου, του Γενικού Γραμματέα Οικονομικών κ. Ηλία Πλασκοβίτη και του προέδρου του Πανελλήνιου Φαρ-μακευτικού Συλλόγου (ΠΦΣ), κ. Δημήτρη Βαγιωνά.Ο κ. Λοβέρδος επανέλαβε τη θέση του ότι δεν μπορεί να συζητείται η κατάργηση των χωροταξικών και πληθυσμια-κών περιορισμών για την ίδρυση νέου φαρμακείου. Θέση του υπουργείου είναι η μείωση του ποσοστού κέρδους των φαρμακοποιών, το οποίο προσδίδει στον κλάδο χαρακτήρα «κλειστού» επαγγέλματος.Οι φαρμακοποιοί δεν είναι απολύτως αρνητικοί στην προο-πτική αυτή, υπό την προϋπόθεση ότι η πολιτεία θα είναι συ-νεπής στις υποχρεώσεις της, όπως είναι η ταχεία εξόφληση των συνταγών από τα Ταμεία. Η διοίκηση του ΠΦΣ εμφανί-ζεται σύμφωνη και με την ηλεκτρονική συνταγογράφηση, εκτιμώντας ότι πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό μέτρο.

Δημήτρης Καραγιώργος

Page 28: Pefni t17 September November 2010

ελεύθερο βήμα

Μέχρι σήμερα το Υπουργείο Υγείας έλαβε σειρά μέτρων με στόχο τον εξορθολογισμό της υπέρογκης φαρμακευ-τικής δαπάνης: 1. Επεξεργασία από το Υπουργείο Οικονομίας των τιμών των

φαρμάκων, αρχικά με οριζόντια μείωση των τιμών και στη συνέχεια με την ανακοστολόγηση όλων των φαρμάκων.

2. Εγκύκλιος υπουργού από τις 31-3-2010 με σαφείς οδη-γίες για έλεγχο της φαρμακευτικής κατανάλωσης στα νοσοκομεία και ειδικότερα των ογκολογικών, των αντιβι-οτικών, του περιορισμού των αποθεμάτων και του αριθ-μού των όμοιων φαρμάκων.

3. Υποχρεωτική και καθολική εφαρμογή της «ατομικής συ-νταγής - ημερήσιας δόσης» σε νοσηλευόμενους δημόσι-ου και ιδιωτικού τομέα.

4. Την εγκατάσταση των νέων μηχανογραφικών συστημά-των στα νοσοκομεία με άμεση προτεραιότητα στα φαρ-μακευτικά τμήματα.

5. Τα 89 φάρμακα στα νοσοκομεία από 1-5-2010 και στη συνέχεια σε όλα τα φαρμακεία με μειωμένο ποσοστό κέρδους των φαρμακοποιών.

6. Ηλεκτρονικός έλεγχος συνταγογράφησης και σε εξέλιξη ηλεκτρονική συνταγογράφηση στα ασφαλιστικά ταμεία.

7. Τον ορισμό επιτροπής και κριτηρίων της «λίστας» φαρ-μάκων. Η επεξεργασία της νέας λίστας είναι σε εξέλιξη.

8. Την εξαίρεση από την αποζημίωση των ταμείων των ΜΗ.ΣΥ.ΦΑ. (μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων)

9. Τη θεώρηση των συνταγών πάνω από 150€ από 1-6-2010. 10. Την υποχρεωτική ίδρυση φαρμακείου σε όλες τις ιδιωτι-

κές κλινικές άνω των 60 κλινών. Για το επόμενο διάστημα, η πολιτική φαρμάκου επικεντρώ-νεται στους εξής τομείς: Αναδιάρθρωση και εκσυγχρονισμός των υπηρεσιών του

Ε.Ο.Φ. και των θυγατρικών του. Εκσυγχρονισμός των φαρμακευτικών υπηρεσιών των νο-

σοκομείων. Μέτρα εξοικονόμησης και ορθολογικοποίησης των φαρ-

μακευτικών δαπανών στα νοσοκομεία. Μηχανογράφηση παντού με ενιαίους κανόνες, ηλεκτρονι-

κή συνταγογράφηση.

Λίστα, διαγωνισμοί, διαπραγματεύσεις. Καθιέρωση θεραπευτικών πρωτοκόλλων και έλεγχος εφαρμογής. Προτιμησιακό καθεστώς των generics. Η καθιέρωση του παρατηρητηρίου τιμών για συνεχείς ανα-προσαρμογές των τιμών. - Κλιμακωτό rebate των φαρμακεί-ων προς την κοινωνική ασφάλιση. Στον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων προτεραιότητα είναι να επιταχυνθεί η διαδικασία έκδοσης της λίστας φαρμάκων και να θεσπιστούν πρωτόκολλα συνταγογράφησης.Στα νοσοκομεία του ΕΣΥ οι προτεραιότητές μας είναι: 1. Εφαρμογή των νέων μηχανογραφικών συστημάτων στις

φαρμακευτικές υπηρεσίες των νοσοκομείων με ενιαίους κανόνες.

2. Νοσοκομειακό συνταγολόγιο σε κάθε νοσοκομείο και έλεγχος επιλογών με επιστημονικά και οικονομικά κριτή-ρια. Για έξι μήνες κανένα φάρμακο δεν μπαίνει στα νοσο-κομεία, εκτός των καινοτόμων, και αυτά με απόλυτη επι-στημονική τεκμηρίωση.

3. Καθιέρωση ατομικής ηλεκτρονικής συνταγογράφησης για κάθε νοσηλευόμενο, σε όλα τα νοσοκομεία.

4. Προτιμησιακό καθεστώς της χρήσης γενοσήμων (generics) με ευθύνη επιτήρησης των διευθυντών των κλινικών για τη χρήση γενοσήμων κα τον περιορισμό της δαπάνης.

5. Εφαρμογή θεραπευτικών πρωτοκόλλων συνταγογράφη-σης για κάθε πάθηση που παρακολουθείται από τις αντί-στοιχες επιτροπές του Ε.Ο.Φ., με άμεση προτεραιότητα στα ογκολογικά, τα καρδιαγγειακά, τη χημειοπροφύλαξη και τη γαστροπροστασία.

6. Καθιέρωση διαγωνισμών και διαπραγματεύσεων για τον έλεγχο των δαπανών στα νοσοκομεία.

7. Εφαρμογή ηλεκτρονικών συστημάτων ελέγχου της παρο-χής φαρμάκων σε απόρους και πολιτικούς πρόσφυγες.

8. Έλεγχος κατανάλωσης των αντιβιοτικών από τις επιτρο-πές λοιμώξεων του κάθε νοσοκομείου και συνεργασία με το ΚΕΕΛΠΝΟ.

9. Εγκατάσταση εργαστηρίων επεξεργασίας και διάλυσης κυτταροστατικών φαρμάκων σε όλα τα ογκολογικά και πανεπιστημιακά νοσοκομεία.

Αναδημοσιεύουμε από τον «Κόσμο του Επενδυτή» το άρθρο του Γενικού Γραμματέα Δημόσιας Υγείας κ. Αντώνη Δημόπουλου με θέμα:

Ποια μέτρα θα λάβουμε το 2011Αντώνης Δημόπουλος, Γεν. Γραμματέα Δημόσιας Υγείας

Πηγή: «Ο Κόσμος του Επενδυτή», ειδική έκδοση για την αγορά του φαρμάκου, Νοέμβριος 2010 .

Page 29: Pefni t17 September November 2010

ελεύθερο βήμα

Ο αγαπητός συνάδελφος και πρώτος πρόεδρος της Π.Ε.Φ.Ν.Ι. Ένωσης μας στέλνει ένα άρθρο όπου παραθέτει τις απόψεις του για τη λειτουργία της Π.Ε.Φ.Ν.Ι. Με ευχαρίστηση το δημοσιεύουμε.

Η Π.Ε.Φ.Ν.Ι./Ένωσης, που ιδρύθηκε το 1976, είχε ως αποστο-λή τη συγκέντρωση και την οργάνωση των νοσοκομειακών φαρμακοποιών και, στη συνέχεια, να συντονίσει και να επι-κεντρώσει τις προσπάθειές της, σε βασικά θέματα που ενδι-αφέρουν τον εκσυγχρονισμό της λειτουργίας και τη γενική αναβάθμιση και πρόοδο του κλάδου. Στα πρώτα χρόνια της λειτουργίας της, παρά τον μικρό αριθμό αρχικά των μελών της (περίπου 30, σε γενικό σύνο-λο περίπου 90 συναδέλφων), τα τότε Διοικητικά Συμβού-λια είχαν σημαντικές επιτυχίες, ιδιαίτερα στον οργανωτικό τομέα, κάτι γνωστό ευρύτερα στους συναδέλφους. Έτσι, τα νέα Δ.Σ., που διαδέχονταν τα παλαιότερα, ξεκινούσαν με όλο και καλύτερες προϋποθέσεις. Στην αρχή είχαμε 5μελή Δ.Σ. αλλά, όταν στην πορεία δι-απιστώσαμε την ανάγκη για μεγαλύτερο αριθμό μελών, εισηγηθήκαμε σχετικά στη Γεν. Συνέλευση και εγκρίθηκε η αύξησή τους σε επτά. Τότε κρίναμε ότι με σκοπό την ικανοποίηση, κατά τρόπο και των συναδέλφων της επαρχίας, θα μπορούσε να συμ-μετέχει στο Δ.Σ. και ένας από αυτούς, χωρίς σημαντική επιβάρυνση της απόδοσης των διοικητικών εργασιών του σωματείου. Αυτό με τη σκέψη ότι ένας συνάδελφος από περιοχή πολύ μακράν των Αθηνών δεν θα ήταν δυνατόν να συμμετέχει τακτικά στις συνεδριάσεις του Δ.Σ. και στις σχετικές διαδικασίες. Ήταν αδύνατον να φανταστούμε το τόσο πολύ μεγάλο εν-διαφέρον των συναδέλφων της επαρχίας για την εκλογή τους ως μελών του Δ.Σ. Έφτασε μέχρι του σημείου ώστε, σήμερα, επί επτά μελών του Δ.Σ., τα τέσσερα να προέρ-χονται από αυτούς. Μόνο τρία μέλη είναι της Αθήνας, με αποτέλεσμα να δυσχεραίνεται σε μεγάλο βαθμό η κανονι-κή λειτουργία και η απόδοση του Δ.Σ. Πιστεύω ότι, με βάση και το γεγονός ότι τα προβλήματα του κλάδου δεν είναι τόσο σοβαρά στην επαρχία όσο στην Αθήνα, αλλά και με το δεδομένο ότι ένας συνάδελφος της επαρχίας, όσο καλός και αν είναι, λόγω των αντικειμενι-κών δυσκολιών της απόστασης, δεν μπορεί να είναι τόσο αποδοτικός όσο ένας καλός συνάδελφος των Αθηνών, η

συμμετοχή στο Δ.Σ. των μελών εξ επαρχίας, πρέπει να εί-ναι περιορισμένη. Το πολύ να είναι δύο. Είναι αυτονόητο ότι σε αυτή την κατάσταση πρέπει να υπάρ-ξει κάποιος φραγμός. Πρέπει να εξασφαλισθεί ευχέρεια και ταχύτητα στο Δ.Σ., ώστε να συντάσσει επείγοντα υπομνή-ματα, να έχει συναντήσεις με πολιτικούς και υπηρεσιακούς παράγοντες του Υπουργείου Υγείας κλπ.Εξάλλου, υπάρχει και το οικονομικό ζήτημα. Οι συνάδελ-φοι εξ επαρχίας που είναι μέλη του Δ.Σ., εάν δεν έχουν τη δυνατότητα να καλύπτουν εξ ιδίων τα διάφορα έξοδα (εισι-τήρια, ξενοδοχεία, εστιατόρια κλπ.), για τη συμμετοχή τους στις σχετικές συνεδριάσεις και στις διάφορες ενέργειές τους, προφανώς επιβαρύνουν σημαντικά το ταμείο της ένωσης. Σε ό,τι αφορά, βέβαια, αυτό το ζήτημα, έχουν απόλυτο δι-καίωμα όλα τα μέλη του Δ.Σ., ως ασκούντα νόμιμα το δημο-κρατικό τους καθήκον, κάποιας λογικής οικονομικής απο-ζημίωσης, σύμφωνα πάντα με την αντίστοιχη απόφαση του αρμόδιου διοικητικού οργάνου. Σκεφθείτε όμως ένα 7μελές Δ.Σ. του οποίου 5-6 μέλη να προέρχονται από την επαρχία. Είναι ολοφάνερο ότι, σε ό,τι αφορά την κανονική και αποτελεσματική διεκπεραί-ωση ακόμη και των στοιχειωδών υποχρεώσεών του προς τον κλάδο, δεν θα είναι δυνατόν να λειτουργούν ομαλά ούτε οι διοικητικές του αρμοδιότητες ούτε οι λειτουργίες που απαιτούν οικονομική υποστήριξη (συντήρηση γρα-φείων, γραμματειακή υποστήριξη, νομική και φορολογική συνδρομή, ενέργειες προβολής του κλάδου, οργάνωση ει-δικών επιμορφωτικών εκδηλώσεων και μαθημάτων κλπ.). Επίσης, η οργάνωση κάποτε και στη χώρα μας της γεν. συνελεύσεως και του συνεδρίου, την Ευρωπαϊκής Ένωσης Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών, αφού σε άλλες χώρες της Ευρώπης έχουν οργανωθεί, δύο και τρεις φορές σε καθεμιά, αυτές οι εκδηλώσεις.) Γενικά θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το γεγονός ότι η Π.Ε.Φ.Ν.Ι. είναι ένα μικρό και απλό εργασιακό σωματείο του Αστικού Κώδικα, σε έναν κλάδο μόλις διακοσίων ερ-γαζομένων και δεν έχει καμιά σχέση με άλλους πανελλήνι-ους συλλόγους (ΠΦΣ, ΠΙΣ, ΝΠΔΔ) που αποτελούν συνομο-

Απόψεις σχετικά με τη λειτουργία της Π.Ε.Φ.Ν.Ι.Κώστας Μελισσαράτος, φαρμακοποιός, πρώην πρόεδρος της Π.Ε.Φ.Ν.Ι.

Page 30: Pefni t17 September November 2010

ελεύθερο βήμα

σπονδίες αντιπροσώπων όλων των επαρχιακών συλλόγων και που όχι μόνο διαθέτουν ταμεία με υψηλό οικονομικό δυναμικό, αλλά συνεδριάζουν με συμμετοχή των επαρχια-κών αντιπροσώπων τους μόνο μία φορά τον χρόνο. Τέτοι-ους συλλόγους ούτε μπορούμε ούτε μας επιτρέπεται να τους μιμούμαστε. Κατόπιν όλων αυτών προτείνω στο Δ.Σ. της Π.Ε.Φ.Ν.Ι./Ένω-σης να συζητήσει το θέμα σε προσεχή συνεδρίασή του, με στόχο τη λήψη σχετικών αποφάσεων, και παρακαλώ τους συναδέλφους εξ επαρχίας να αναλογισθούν το τι αποτελεί συμφέρον για τον κλάδο και, ει δυνατόν, να αποφασίσουν

μόνοι τους για την τηρητέα τακτική τους, ώστε στις επό-μενες αρχαιρεσίες να εξασφαλίζονται τόσο το συμφέρον του κλάδου, όσο και η άσκηση του δημοκρατικού δικαιώ-ματος στο Δ.Σ. Να μην ξεχνάμε ότι για τα μέλη του Δ.Σ. εξ Αθηνών, όταν μάλιστα αποτελούν μειοψηφία, είναι πολύ δυσβάσταχτα τα καθήκοντα που τους επιφορτίζονται, και δεν αποκλείεται μελλοντικά να μην είναι καθόλου πρόθυμα να αναλάβουν τέτοιες υποχρεώσεις.

Αθήνα, 1 Νοεμβρίου 2010

Ο Επαμεινώνδας Ρεμουντάκης ήταν θείος μου. Αδελφός του παππού μου. Αρρώστησε από τη νόσο ο ίδιος και η αδελφή του η Μαρία, όταν ήταν στην Αθήνα, και με την συνοδεία της Αστυνομίας οδηγήθηκαν στην Σπιναλόγκα. Η Μαρία πέθανε και πήρε το όνομά της η μητέρα μου, Μαρία το γένος Ρεμουντάκη.Θυμάμαι τον θείο πολύ καλά. Το όνειρό του ήταν να τελειώσω τις σπουδές μου και με πλεούμενο να γυρίσουμε τον κόσμο βλέποντάς τον με τα δικά μου μάτια. Γιατί η αρρώστια εκτός των άλλων είχε καταστρέψει την όραση του. Μόνο το μυαλό του δεν πείραξε. Ήταν έξυπνος, δραστήριος με σήμα του το ρητό: «Ανδρών επιφανών πάσα γη τάφος» Χαίρομαι που ο συνάδελφος Λεωνίδας Τζίμης ασχολήθηκε με το θέμα και παραθέτουμε το άρθρο του.

Ειρήνη Τσικαλάκη

Η νόσος του Hansen είναι ακόμα μαζί μας! Λεωνίδας Τζίμης, [email protected]

Μεγάλη συζήτηση έχει προκαλέσει η αποκάλυψη της καθη-γήτριας Δερματολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης Νίκη Τόσκα στην εφημερίδα «Πατρίς» ότι υπάρχουν περιπτώσεις ασθενών που έχουν προσβληθεί από τη νόσο του Χάνσεν, όπως ονομάζεται η λέπρα. Ζουν κάτω από δραματικές συν-θήκες σε χωριό του Λασιθίου και αρνούνται να κάνουν θερα-πεία, φοβούμενοι τον κοινωνικό στιγματισμό.Αμέσως μετά την κοινοποίηση του γεγονότος πραγματο-ποιήθηκε έκτακτη σύσκεψη στο ΠΕΠΑΓΝΗ για το θέμα, με τη συμμετοχή και της κας Τόσκα, ενώ, σε ανακοίνωση που εκδόθηκε, τονίζεται ότι δεν υπάρχει ανησυχία για την δη-μόσια υγεία. «Δεν υπάρχει κίνδυνος για τη δημόσια υγεία», αναφέρεται στην ανακοίνωση που εκδόθηκε.Στην ανακοίνωση σημειώνεται:«Με αφορμή δημοσίευμα της εφημερίδας “ΠΑΤΡΙΣ” (7-5-2010) για κρούσματα της νόσου HANSEN (λέπρα) στην Κρή-

τη, το Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείου Ηρακλείου δη-λώνει τα κάτωθι: Η νόσος Hansen είναι μια σπάνια νόσος και μεμονωμέ-

νες περιπτώσεις έχουν καταγραφεί σε κάποιες περιοχές της Κρήτης.

Δεν υπάρχει κανένα απολύτως στοιχείο για αύξηση του αριθμού των κρουσμάτων τα τελευταία χρόνια στο νησί μας.

Η νόσος έχει περιορισμένη μεταδοτικότητα. Μεταδίδε-ται μόνο μετά από μακροχρόνια επαφή, κυρίως στο στε-νό συγγενικό περιβάλλον του αρρώστου, και η θεραπεία γίνεται στο σπίτι.

Η νόσος είναι εξαιρετικά σπάνια στην Κρήτη και στη χώρα μας και δεν υπάρχει καμία ανησυχία για τη δημό-σια υγεία».

«Η ασθένεια αυτή είναι σπάνια, έχουμε λίγα κρούσματα στην Κρήτη και στόχος μας είναι η πλήρης καταγραφή

Page 31: Pefni t17 September November 2010

ελεύθερο βήμα

τους», είπε στην εφημερίδα «Πατρίς» ο καθηγητής Κοι-νωνικής Ιατρικής του Πανεπιστημίου Κρήτης Χρήστος Λιονής, ο οποίος συμμετέχει με το τμήμα του στο πρό-γραμμα επιδημιολογικής μελέτης της καταγραφής και εξάλειψης της νόσου από το νησί, σε συνεργασία με την κ. Τόσκα.Ο ίδιος ανέφερε: «Δεν χρειάζεται πανικός, η ασθένεια δεν είναι στίγμα, χρειαζόμαστε τη συνεργασία των κατοίκων στις περιοχές που υπάρχουν κρούσματα για να κάνουμε την έρευνα. Πρέπει να γίνει σαφές ότι δεν υπάρχει πρόβλημα δη-μόσιας υγείας, αλλά δημόσιας υγιεινής».Με ερώτησή του στην Υπουργό Υγείας, ο βουλευτής Μα-νόλης Στρατάκης αναφέρει την ανάγκη της λήψης μέτρων για να αποφευχθεί η μετάδοση της νόσου και σε άλλους κα-τοίκους του νησιού.

Η νόσος συνιστά ακόμη πρόβλημα δημόσιας υγείας

Ιάσιμη μεν η «νόσος του Χάνσεν», αλλά ακόμη μαστίζει του-λάχιστον μισό εκατομμύριο ανθρώπους κάθε χρόνο, σε πολ-λούς από τους οποίους η διάγνωση του λοιμώδους νοσήμα-τος γίνεται πολύ αργά, με συνέπεια αυτοί να υποφέρουν από τα υπολείμματα που αφήνει η ασθένεια.Σχεδόν 515.000 νέα κρούσματα λέπρας, εκ των οποίων το 12% είναι παιδιά, καταγράφηκαν το 2003, σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (ΠΟΥ), ένας αριθμός αρκετά μικρότερος, σύμφωνα με ειδικούς και ενώσεις που αγωνίζονται για την καταπολέμηση της μάστιγας μιας άλλης εποχής, οι οποίοι μιλούν για 600.000 με 700.000 νέα κρού-σματα κάθε χρόνο.Η λέπρα συνεχίζει να πλήττει 2.000 ανθρώπους κάθε μέρα, εκ των οποίων το 10% είναι παιδιά μικρότερα των 15 ετών, επι-σημαίνει η ανθρωπιστική οργάνωση Oeuvres Hospitalieres de l’ Ordre de Malte, υπενθυμίζοντας ότι η εκρίζωση της νό-σου, για την οποία είχε δεσμευτεί η ΠΟΥ για το 2000, μετατέ-θηκε για το 2005.Στα τέλη του 2003, η νόσος συνιστούσε ακόμη πρόβλη-μα δημόσιας υγείας, σύμφωνα με την ΠΟΥ, σε περίπου 15 χώρες της Αφρικής, της Ασίας και Λατινικής Αμερικής, όπου καταγράφεται τουλάχιστον ένα κρούσμα ανά 10.000 κατοίκους. Ωστόσο, η ασθένεια ενδημεί σε 60 άλλες χώ-ρες και η μετάδοσή της μπορεί να πλήξει, εξαιτίας των συ-γκρούσεων, ορισμένες ζώνες της Ακτής Ελεφαντοστού και του Τσαντ, όπου πρόσφατα κατέφθασαν 200.000 σουδανοί πρόσφυγες από το Νταρφούρ.

Τα συμπτώματα της ασθένειας

Η νόσος, που προκαλείται από βάκιλο, ο οποίος ομοιάζει με εκείνον της φυματίωσης, το μυκοβακτηρίδιο της λέπρας ή βάκιλο του Χάνσεν, καθώς πήρε το όνομά του από το νορβηγό Γκέρχαρντ Χάνσεν που τον απομόνωσε το 1871. Η λοίμωξη εξελίσσεται με βραδύ ρυθμό, ενώ ο χρόνος επώ-ασης της νόσου μπορεί να διαρκέσει 10 ή και 20 χρόνια.Η εμφάνιση ανεπαίσθητων κηλίδων στο δέρμα είναι το πρώ-το ορατό σύμπτωμα της ασθένειας. Η νόσος του Hansen δεν είναι ιδιαίτερα μεταδοτική νόσος. Ο βάκιλος προσβάλλει κυρίως το δέρμα, το πρόσωπο, τα νεύρα στα άκρα, τις βλεν-νώδεις μεμβράνες, προκαλώντας σταδιακή σήψη των ιστών. Εάν τα βλέφαρα παραλύσουν και παρατηρηθεί ξηρότητα του οφθαλμού, ο άρρωστος μπορεί να χάσει την όρασή του.

Μεταδίδεται από τις ρινικές εκκρίσεις, το σάλιο, αλλά το 90% των ατόμων που είναι σε παρατεταμένη επαφή με το βάκιλο δεν εκδηλώνουν τη νόσο, σύμφωνα με τους ειδικούς. Το πρώτο σημείο της νόσου συχνά ξεκινά με μια κόκκινη

κηλίδα στο δέρμα, που έπειτα απλώνεται παντού. Μπορεί να αλλάζει τη χροιά του δέρματος και των μαλλιών και τα κάνει πιο ξηρά. Δημιουργούνται βλάβες του δέρματος τις οποίες ο ασθενής δεν αισθάνεται, παρουσιάζουν αναισθη-σία, είναι ανώδυνες. Οι βλάβες οφείλονται σε προσβολή των αισθητικών νεύρων. Η αναισθησία που δημιουργείται καθιστά τα άκρα ευάλωτα σε τραυματισμούς ή εγκαύματα, που μπορούν να οδηγούν σε απώλεια χεριών, ποδιών, των δακτύλων τους και ακρωτηριασμούς.

Αιμορραγία και συμφόρηση της μύτης. Απώλεια τριχών στα φρύδια, στα βλέφαρα και αλλού στο

σώμα.

Page 32: Pefni t17 September November 2010

ελεύθερο βήμα

Παραμορφώσεις στα χέρια και στα πόδια. Βλάβες στα μάτια και τύφλωση λόγω προσβολής του οπτι-

κού νεύρου.

Πώς θεραπεύεται

Η λέπρα μπορεί να αντιμετωπισθεί με φάρμακα. Η θεραπεία περιλαμβάνει διάφορα αντιβιοτικά που πρέπει να λαμβάνο-νται για μερικά χρόνια, όπως η δαψόνη, η ριφαμπικίνη και η κλοφαιμίνη. Στις περισσότερες περιπτώσεις η δυνατότητα του ασθενή να μεταδίδει τη νόσο σε άλλους χάνεται σε μερικές ημέρες έως μερικούς μήνες από την έναρξη της θεραπείας. Η πρόληψη της λέπρας περιλαμβάνει την έγκαιρη διάγνωση και θερα-πεία, που σταματούν την εξάπλωση της νόσου. Άνθρωποι που ζουν στο ίδιο σπίτι με το άτομο που πάσχει και οποιοσ-δήποτε έρχεται σε στενή επαφή με μολυσμένο άτομο πρέπει να εξεταστούν από γιατρό και να εξετάζονται από γιατρό κάθε χρόνο για τουλάχιστον 5 χρόνια.

Για τους ασθενείς που παίρνουν θεραπεία δεν υπάρχουν περιορισμοί για να εργάζονται

ή να πηγαίνουν σε σχολείο.

Η λέπρα είναι νόσημα που πρέπει να δηλώνεται από τους γι-ατρούς στις αρμόδιες Αρχές.

Σπιναλόγκα, το νησί των λεπρών

Η Σπιναλόγκα είναι ένα μικρό νησάκι το οποίο κλείνει από τα βόρεια τον κόλπο της Ελούντας στην Επαρχία Μεραμπέλλου του νομού Λασιθίου Κρήτης. Το αρχαίο του όνομα ήταν Κα-λυδών, αλλά μετά την κατάληψή του από τους Ενετούς ονο-μάσθηκε Σπιναλόγκα. Οχυρώθηκε άριστα από τους Ενετούς, τόσο από κατασκευαστικής και αρχιτεκτονικής άποψης, όσο και από απόψεως αισθητικής του όλου τοπίου, που και σήμε-ρα ακόμη διατηρεί την αξεπέραστη ομορφιά του.Το 1903, μια εποχή που η ασθένεια ήταν ανίατη, ιδρύεται στην Κρήτη το Λεπροκομείο στη Σπιναλόγκα για την απο-μόνωση όσων έπασχαν από τη νόσο του Hansen από τον υγιή πληθυσμό.Δεν είχε βρεθεί ακόμα το φάρμακο για τη λέπρα και η κολ-λητική νόσος ήταν ο φόβος και ο τρόμος των ανθρώπων. Οι χανσενικοί ήταν απομονωμένοι σε περιοχές (μεσκινιές) έξω από τις πόλεις, περιμένοντας να ζήσουν από την φιλευσπλα-χνία των διαβατών.Ήταν η εποχή που ο κόσμος πανικοβαλλόταν από τη λέ-

πρα και οι λεπροί έπρεπε να φορούν κουδούνια για να προ-ειδοποιούν τον κόσμο να απομακρύνεται έγκαιρα από κο-ντά τους. Τότε δεν γνώριζαν ότι το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού έχει φυσική ανοσία στην ασθένεια αυτή και ότι ο κίνδυνος μόλυνσης ήταν πολύ μικρότερος από όσο νόμιζαν.Στις 30 Μαΐου του 1903 υπογράφηκε η απόφαση για να με-τατραπεί η Σπιναλόγκα σε νησί των λεπρών και μεταφέρθη-καν 250 ασθενείς από διάφορα μέρη της Κρήτης.Το 1905 χρησιμοποιήθηκε ως Λεπροκομείο όπου οδηγήθη-καν όλοι οι λεπροί της Κρήτης, οι οποίοι πρώτα βρίσκονταν απομονωμένοι στη «Μισκινιά», έξω από το Ηράκλειο, και ήταν εστία μολύνσεως και για τον υπόλοιπο λαό.Μετά το 1913 η Κρήτη ενώθηκε με την Ελλάδα και άρχισαν να έρχονται ακόμα περισσότεροι άρρωστοι στη Σπιναλόγκα, ενώ αργότερα δέχτηκε ασθενείς ακόμα και από άλλες χώρες και χαρακτηρίστηκε σαν Διεθνές Λεπροκομείο.Η σημαντική αλλαγή ήρθε τη δεκαετία του 1930, όταν στην Σπιναλόγκα μεταφέρθηκε ο Επαμεινώνδας Ρεμουντάκης. Ο Ρεμουντάκης, που ήταν τριτοετής φοιτητής της Νομικής όταν αρρώστησε, φαίνεται πως ήταν ο άνθρωπος που περι-μένανε οι υπόλοιποι μέχρι τότε για να διεκδικήσουν ανθρώ-πινες συνθήκες ζωής.Έτσι, τα σπίτια στην Σπιναλόγκα ασβεστώθηκαν μετά από πολλά χρόνια, άνοιξε ο περιμετρικός δρόμος, συστάθηκε υπηρεσία καθαριότητας των εξωτερικών χώρων, έχτισαν θέατρο, κινηματογράφο και από τα μεγάφωνα του δρόμου ακουγόταν συνεχώς κλασική μουσική.Άνθρωποι ερωτεύτηκαν και παντρεύτηκαν στη Σπιναλόγκα. Έκαναν παιδιά, που μερικά από αυτά μεγάλωσαν μαζί τους χωρίς να αρρωστήσουν ποτέ.Κατά την περίοδο της Ιταλογερμανικής κατοχής, οι κατακτη-τές δεν τολμούσαν να αφήσουν ελεύθερους τους λεπρούς και ήσαν αναγκασμένοι να τους τροφοδοτούν οι ίδιοι, δεδο-μένου ότι το απέναντι χωριό Πλάκα το είχαν εκκενώσει και είχαν διώξει τους κατοίκους σε άλλα χωριά, όλη δε την παρά-λια περιοχή την είχαν οχυρώσει με πυροβολεία, πολυβολεία, υπόγειες στοές, ναρκοπέδια, γιατί φοβόντουσαν απόβαση των Άγγλων σ’ εκείνο το μέρος. Ούτε ποτέ μπήκε στο νησά-κι Ιταλός ή Γερμανός και γι’ αυτό λειτουργούσαν παράνο-μα ραδιόφωνα και ο γιατρός Διευθυντής Γραμματικάκης αντέγραφε τις ειδήσεις του Λονδίνου και του Καΐρου και τις μοίραζε ως δελτία ειδήσεων στους κατοίκους.Η «Αδελφότητα Ασθενών Σπιναλόγκας» που ίδρυσε ο Ρε-μουντάκης έπαιξε καταλυτικό ρόλο στη βελτίωση των συν-θηκών διαβίωσης.

Page 33: Pefni t17 September November 2010

ελεύθερο βήμα

Από το 1948 και μετά ο αριθμός των λεπρών στη Σπιναλό-γκα άρχισε να μειώνεται, γιατί τότε ανακαλύφθηκε το πρώτο φάρμακο, και τελικά το 1957 έκλεισε με την ανακάλυψη των αντιβιοτικών φαρμάκων, οπότε οι τελευταίοι 20 ασθενείς μεταφέρθηκαν σε λεπροκομείο στην Αθήνα.

Η Σπιναλόγκα σήμερα

Μετά το 1957, αρκετά δεκαετίες έμεινε αναξιοποίητη και μετά το ενδιαφέρον των πολυάριθμων τουριστών άρχισε να γίνεται συστηματική αναστήλωση και επισκευή των πα-λαιών κτισμάτων, των οχυρωματικών ενετικών τειχών, των παλαιών οικιών, των δρόμων κλπ.Χιλιάδες επισκέπτες επισκέπτονται κάθε χρόνο το πανέμορφο αυτό νησάκι με καραβάκια που ξεκινούν κάθε μία ώρα από τον Άγιο Νικόλαο, την Ελούντα και την Πλάκα, που βρίσκεται ακριβώς απέναντι στην στεριά και απέχει περίπου 800 μέτρα.Το 2003, όταν είχε πραγματοποιηθεί η Ετήσια Γενική Σύνο-δος της EAHP - European Association of Hospital Pharmacists στο Ηράκλειο Κρήτης, με την οργανωτική προσπάθεια του συναδέλφου Δρ. Πέτρου Ασιθιανάκη, τότε Προέδρου της Π.Ε.Φ.Ν.Ι., είχαμε τη χαρά να ξεναγήσουμε όλους τους εκ-προσώπους των κρατών-μελών της EAHP στη Σπιναλόγκα. Η ατμόσφαιρα του νησιού, Ιούνιος μήνας κατακαλόκαιρο, το καϊκάκι, η εκπληκτική ξενάγηση που τους έγινε από επαγ-

γελματία τοπική ξεναγό (μιλούσε άπταιστα επτά γλώσσες!), τους έχει χαράξει τη μνήμη!

Πανελλήνιος Σύνδεσμος Χανσενικών

Ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Χανσενικών στην Ελλάδα εκπρο-σωπεί αυτή την στιγμή περί τους 450 αποθεραπευμένους χανσενικούς ανά την Ελλάδα. Σκοπός του σωματείου είναι, όπως αναφέρεται και στο καταστατικό του: Να διαφωτίσει την κοινωνία και να κινεί το ενδιαφέρον αυ-

τής υπέρ των ασθενών. Να εξυπηρετεί υλικά και πνευματικά συμφέροντα των Χαν-

σενικών και να αγωνίζεται ενάντια στις προκαταλήψεις του παρελθόντος.

Να παρακολουθεί προς τελεία της νόσου ανά τον κόσμο μελέτες και εφευρέσεις.

Να επιδιώκει ενώπιον των αρχών την βελτίωση της θέσεως αυτών και των οικογενειών τους, και

Να μεριμνά γενικότερα υπέρ πάντων των συμφερόντων του συλλόγου.

Οι πόροι του Συνδέσμου είναι οι συνδρομές των μελών του και η ετήσια επιχορήγηση της ΕΣΑμεΑ, η οποία είναι το δευ-τεροβάθμιο όργανο στο οποίο ανήκει. Το σωματείο ιδρύ-θηκε το 1947 και η έδρα του είναι μέσα στο Θ.Χ.Π.Δ.Α. στην Αγία Βαρβάρα.

Για περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα του συλλόγου: http://www.syndesmos-hansenikon.gr/hansen/index.php

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στις 09/05/2010 στην ιστοσελίδα της Νοσοκομειακής Φαρμακευτικής Nosfar – http://www.nosfar.gr

Page 34: Pefni t17 September November 2010

Συνεχίζουμε το ταξίδι μας στα νοσοκομειακά φαρμακεία, ώστε να αποκτήσουμε μια γενική εικόνα του τι ακριβώς συμβαίνει σήμερα.

επίσκεψη στα νοσοκομειακά φαρμακεία

Οδοιπορικό στα νοσοκομειακά φαρμακεία (2ο μέρος)

Γ.Ν. «Αγ. Ανδρέας», Πάτρα κλίνες άγνωστες (λόγω σεισμού)

Υπηρετούν 2 φαρμακοποιοί και 6 βοηθοί φαρμακείου. Υπάρχουν 6 οργανικές θέσεις φαρμακοποιών και 8 θέσεις

βοηθών φαρμακείου. Η Επιτροπή Φαρμάκων είναι 5μελής και απαρτίζεται από:

τον οφθαλμίατρο, το φαρμακοποιό, το διευθυντή της Ιατρι-κής Υπηρεσίας, το μικροβιολόγο ΜΕΘ και τον καρδιολόγο.

Εκτελούν ατομική συνταγή. Μηχανογραφικό σύστημα ΚΥΗΚΚΙ. Αύξηση με τα 89 φάρμακα: Μάρτιος 2010, 174.000 € και

Μάιος 2010, 317.000€.

Νοσοκομείο Θώρακος ΝΔ Ελλάδος / 50 κλίνες

Υπηρετεί μία φαρμακοποιός, η οποία έχει μεταφερθεί από το Ν. «Αγ. Ανδρέας». Βοηθός δεν υπάρχει. Όταν λείπει η φαρμακοποιός, αναλαμβάνει μια επιτροπή που αποτελεί-ται από ιατρούς και νοσηλευτές.

Υπάρχουν 1 οργανική θέση φαρμακοποιού και 1 θέση βο-ηθού φαρμακείου

Δεν εκτελούν ατομική συνταγή. Μηχανογραφικό σύστημα: Computer Solution (καλό πρό-

γραμμα, αλλά έχει λίγα προβλήματα). Μέχρι τώρα οι εισαγωγές νέων φαρμάκων γίνονται με αίτη-

ση του διευθυντή της κλινικής. Έχει υγειονομικό υλικό και αντιδραστήρια. Οι παλιές συμβάσεις έχουν λήξει και προμηθεύονται τα υλι-

κά με έγκριση. Από τα 89 φάρμακα δίνει τα κυτταροστατικά.

Γ.Ν. Χανίων / 480 κλίνες

Υπηρετούν 3 φαρμακοποιοί και 3 βοηθοί φαρμακείου. Υπάρχουν 5 οργανικές θέσεις φαρμακοποιών, 12 βοηθοί

φαρμακείου, 2 θέσεις ΔΕ και 1 θέση εργάτη. Αποθήκη και φαρμακείο έχουν μεγάλους χώρους, πολύ

καλά οργανωμένους σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρό-τυπα.

Τελευταία ήρθε 1 διοικητική υπάλληλος με την εγκύκλιο του ΥΥΚΑ που εκδόθηκε στις 30/3/2010 « ...οι διοικητές να συνδράμουν στα φαρμακευτικά τμήματα».

Εκτελούν ατομική συνταγή σε αντιβιοτικά, ναρκωτικά και εκτός κλειστού νοσηλείου.

Στις κλινικές δίνουν καθημερινά φάρμακα και εκτελούν γε-νικές συνταγές, εκτός Πέμπτης.

Ξαναπαίρνουν υγειονομικό υλικό και αντιδραστήρια επει-δή είναι πλέον 3 φαρμακοποιοί.

Τηρούν αριθμό προτεραιότητας λόγω αυξημένης προσέ-λευσης ασθενών.

Χρεώνουν Φ.Π.Α. (πλέον νομίμων επιβαρύνσεων).

Ορίστε τα χάλια μας

Ο αρχηγός έλειπε

Page 35: Pefni t17 September November 2010

συνέδρια - σεμινάρια

Φαρμακογονιδιωματική και εξατομικευμένη θεραπείαΓεώργιος Π. Πατρινός, Επίκουρος Καθηγητής Φαρμακογονιδιωματικής Τμήματος Φαρμακευτικής Πανεπιστημίου Πατρών • e-mail: [email protected]

ΕισαγωγήΗ επιστήμη της φαρμακογενετικής αποσκοπεί στη μελέτη των γενετικών διαφορών (νουκλεοτιδικές αντικαταστάσεις) και το συσχετισμό τους με τις διαφορές στη δράση των φαρ-μάκων και στις διάφορες παρενέργειες από τη φαρμακευ-τική αγωγή. Σήμερα είναι γνωστό ότι πολλά από τα γονίδια που κωδικοποιούν πρωτεΐνες οι οποίες συμμετέχουν στο με-ταβολισμό των φαρμάκων εμφανίζουν γενετικές αλλαγές. Οι αλλαγές αυτές, με τη σειρά τους, τροποποιούν τη λειτουργι-κότητα του πρωτεϊνικού προϊόντος και προκαλούν μεγάλες διαφορές στην ανταπόκριση σε φάρμακα. Η φαρμακογενε-τική είναι αναπόσπαστη από τη φαρμακοκινητική και φαρ-μακοδυναμική (Εικόνα 1).

Αν και τα θεμέλια της φαρμακογενετικής ετέθησαν από τον F. Vogel στα τέλη της δεκαετίας του 1950, ο Ιπποκρά-της, από την αρχαιότητα κιόλας, είχε επισημάνει ότι «… εί-ναι σημαντικότερο να γνωρίζει κανείς τι είδους άνθρωπος πάσχει από κάποια ασθένεια παρά να γνωρίζει κανείς από τι είδους ασθένεια πάσχει κάποιος άνθρωπος», θέτοντας έτσι την εννοιολογική βάση της εξατομικευμένης ιατρικής [personalized (individualized) medicine]. Η φαρμακογενετική και φαρμακογονιδιωματική αποτελούν τις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Ειδικότερα, η φαρμακο-γενετική (pharmacogenetics) αφορά τη μελέτη των γενετικών

παραλλαγών μεταξύ των ατόμων ως προς τις αλληλουχίες του DNA που σχετίζονται με την απορρόφηση και το μεταβολισμό των φαρμάκων (φαρμακοκινητική) ή με τη φαρμακολογική δράση (φαρμακοδυναμική), συμπεριλαμβανομένων των γε-νετικών παραλλαγών στα γονίδια που κωδικοποιούν μετα-φορείς, μεταβολικά ένζυμα, υποδοχείς και άλλες πρωτεΐνες. Αντίθετα, η φαρμακογονιδιωματική (pharmacogenomics) αφορά τη μελέτη των παραλλαγών μεταξύ ατόμων σε ολό-κληρο το γονιδίωμα ή σε πολλά υποψήφια γονίδια, σε χάρ-τες μονονουκλεοτιδικών πολυμορφισμών (single nucleotide polymorphisms ή SNP), ή σε μεταβολές στη γονιδιακή έκφρα-ση ή αδρανοποίηση οι οποίες πιθανόν να σχετίζονται με τη φαρμακολογική λειτουργία και τη θεραπευτική ανταπόκριση. Σε κάποιες περιπτώσεις, ο βιολογικός δείκτης είναι το ίδιο το πρότυπο και όχι οι μεταβολές σε μεμονωμένους δείκτες.Η αξιοποίηση φαρμακογενετικών πληροφοριών επιτρέπει να προβλεφθούν ακραίες φαινοτυπικές διαφορές στη φαρμακο-κινητική ή τη φαρμακοδυναμική ενός φαρμάκου. Με άλλα λό-για, σε μία ομάδα ασθενών οι οποίοι έχουν την ίδια διάγνωση και λαμβάνουν την ίδια φαρμακευτική αγωγή (ίδιο σκεύασμα και δοσολογία), η θεραπεία θα είναι αποτελεσματική μόνο για μια ομάδα ασθενών. Αντίθετα, σε μια άλλη ομάδα ασθενών, η θεραπευτική αγωγή δεν θα είναι επωφελής, ενώ, τέλος, σε μια τρίτη ομάδα ασθενών, η θεραπευτική αγωγή θα προκαλέσει παρενέργειες (Εικόνα 2). Κατά συνέπεια, η φαρμακογενετική μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην κλινική φαρμακολογία και το-ξικολογία, στην ιατροδικαστική τοξικολογία, στην ταξινόμηση ασθενών με βάση τον κίνδυνο καρκινογένεσης και στο σχεδια-σμό φαρμάκων, ενώ παράλληλα προωθεί την κατανόηση της φαρμακολογίας των φαρμακευτικών και ξενοβιοτικών ουσιών.

Εφαρμογές της φαρμακογενετικής και φαρμακογονιδιωματικήςΗ ποικιλότητα μεταξύ ατόμων ως προς τις δραστικότητες των ισοενζύμων της οικογένειας του κυτοχρώματος (CYP) Ρ450 ευθύνεται για μεγάλο μέρος της διαφοροποίησης που παρατηρείται στη φαρμακοκινητική αρκετών φαρμάκων. Βέβαια, η παρουσία πολυμορφισμών στα γονίδια που κωδι-κοποιούν τα ένζυμα του φαρμακευτικού μεταβολισμού εξη-γεί εν μέρει μόνο τις διαφορές που παρατηρούνται μεταξύ των ατόμων, ως προς τα ποσοστά ανταπόκρισής τους στις διάφορες κατηγορίες φαρμακευτικών ενώσεων. Σημαντικό ρόλο φαίνεται να παίζει επιπλέον η πολυπλοκότητα της δο-μής των υποδοχέων, όπου πιθανώς παρατηρούνται επίσης

Εικόνα 1.: Η φαρμακογενετική αποτελεί αλληλένδετη οντότητα με την φαρμακοκινητική και τη φαρμακοδυναμική.

Φαρμακογενετική

Φαρ

μακο

κινη

τική

Φαρμακοδυναμική

Page 36: Pefni t17 September November 2010

συνέδρια - σεμινάρια

αρκετοί πολυμορφισμοί. Οι πολυμορφισμοί στα γονίδια που κωδικοποιούν φαρμακευτικούς στόχους (π.χ. υποδοχείς) μπορούν να τροποποιήσουν την ανταπόκριση των ασθενών, καθώς μεταβάλλουν την ευαισθησία των υποδοχέων του ορ-γανισμού έναντι των φαρμάκων. Χάρη στις νέες τεχνικές που έχουν γίνει διαθέσιμες στα κλι-νικά εργαστήρια, όπως μικροσυστοιχίες (microarrays), νανο-τεχνολογία κλπ, οι γενετικές εξετάσεις εντοπισμού πολυμορ-φισμών στα εμπλεκόμενα ένζυμα καθίστανται ταχύτερες και οικονομικότερες. Λόγω της προοπτικής αυτής, η δυνατότητα εφαρμογής φαρμακογενετικών εξετάσεων για την πρόβλε-ψη της κλινικής έκβασης θεραπειών αποτελεί το αντικείμενο εκτενών συζητήσεων τα τελευταία χρόνια. Στις μέρες μας, η φαρμακογονιδιωματική βρίσκει κλινική εφαρμογή στην ογκολογία. Συγκεκριμένα, πολλά γονίδια έχουν βρεθεί να σχετίζονται με την καλύτερη ανταπόκριση των ασθενών σε μια σειρά φαρμακευτικών ουσιών, όπως το tamoxifen και το γονίδιο CYP2D6 και το trastuzumab και το γονίδιο HER2 (EGFR2) για τη θεραπεία του καρκίνου του μαστού, το irinotecan και το γονίδιο UGT1A1 για την αποφυγή παρενεργειών στη θεραπεία ασθενών με καρκίνο του εντέρου ή η 6-μερκαπτοπουρίνη (6-ΜΡ) και το γονίδιο ΤΡΜΤ για τη θεραπεία ασθενών με αιματολογικούς καρκί-νους. Επιπρόσθετα, η φαρμακογονιδιωματική εφαρμόζεται για την εξατομίκευση της θεραπείας δυο αντιθρομβωτικών

φαρμάκων, της warfarin (και των αναλόγων της) και της clopidogrel, τα οποία χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία καρδιαγγειακών παθήσεων. Επίσης, πρόσφατες μελέτες εμπλέκουν γονίδια που κωδι-κοποιούν παράγοντες που εμπλέκονται στο μεταβολισμό ψυχοτρόπων φαρμάκων στην εξατομίκευση της θεραπεί-ας με αντιψυχωσικά ή αντικαταθλιπτικά φάρμακα. Επι-πλέον, αδημοσίευτα, ακόμη, αποτελέσματα συσχετίζουν νουκλεοτιδικές αλλαγές σε αντίστοιχα γονίδια με την ανταπόκριση μανιοκαταθλιπτικών ασθενών στη θερα-πεία με λίθιο (Squassina και Πατρινός, υπό προετοιμασία). Τέλος, ανάλυση των μεταγραφικών προτύπων ασθενών με δρεπανοκυτταρική αναιμία δείχνουν ότι οι ασθενείς εκείνοι που ανταποκρίνονται στη θεραπεία με υδροξυου-ρία και αυξάνουν τα επίπεδα της εμβρυϊκής αιμοσφαιρί-νης έχουν διαφορετική «μοριακή υπογραφή» (molecular signature ή profile), δηλαδή διαφορετικά μεταγραφικά πρότυπα σε συγκεκριμένα γονίδια που εμπλέκονται στη μεταγραφή των εμβρυϊκών σφαιρινικών γονιδίων από εκείνους τους ασθενείς που δεν ανταποκρίνονται ικανο-ποιητικά στην ίδια θεραπεία (Φυλακτίδης και Πατρινός, υπό προετοιμασία). Τα αποτελέσματα αυτά επιβεβαιώνο-νται και με παρόμοια ανάλυση ιστών που εκφράζουν ή όχι εμβρυϊκή αιμοσφαιρίνη, αντίστοιχα. Το τελευταίο αναμέ-νεται να συμβάλει στη διαλεύκανση των μηχανισμών που

Εικόνα 2.: Εποπτική απεικόνιση της φαρμακογενετικής

Page 37: Pefni t17 September November 2010

συνέδρια - σεμινάρια

συμμετέχουν στο μεταγραφικό έλεγχο των σφαιρινικών γονιδίων β-τύπου στον άνθρωπο. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει τέλος, η μεταθανάτια φαρμακογε-νετική, η οποία είναι ένας νέος τομέας της ιατροδικαστικής, που αξιοποιεί τις πρόσφατες εξελίξεις στη μοριακή ανάλυση των χημικών ενώσεων και της γενετικής ποικιλότητας. Υπό-σχεται να προσφέρει σημαντική βοήθεια στις ιατροδικαστι-κές αναλύσεις ρουτίνας, συνδυάζοντας τις πιο πρόσφατες εξελίξεις στη μοριακή βιολογία με την κλασική μορφολογική προσέγγιση της νεκροψίας. Η συνεισφορά της μεταθανάτι-ας φαρμακογενετικής στις μεταθανάτιες μελέτες ειδικότερα ήταν περιορισμένη μέχρι στιγμής λόγω της έλλειψης υλικού δειγμάτων και λόγω ανεπαρκούς συνεργασίας ανάμεσα στο νεκροτομείο και τα εργαστήρια ιατροδικαστικής γενετικής και τοξικολογίας. Σε πολλές χώρες, η νομοθεσία περιορίζει σε μεγάλο βαθμό τις δυνατότητες λήψης μεταθανάτιων δειγ-μάτων για επιστημονική μελέτη. Μέχρι σήμερα έχουν δημο-σιευτεί λίγες μόνο περιγραφές περιπτώσεων ή σειρών περι-πτώσεων σχετικά με τις εφαρμογές της φαρμακογενετικής, με θέμα κυρίως τα υποστρώματα του γονιδίου CYP2D6.

Η φαρμακογονιδιωματική στην ΕλλάδαΗ φαρμακογονιδιωματική έχει ήδη αρχίσει να κάνει τα πρώτα βήματα προόδου στην Ελλάδα. Συγκεκριμένα, ογκολογικές κλινικές εφαρμόζουν ήδη τη φαρμακογονιδιωματική μελέτη ασθενών με καρκίνο του μαστού και εντέρου πριν τη χορή-γηση των αντίστοιχων θεραπευτικών σχημάτων. Επιπλέον, ερευνητικές ομάδες από διάφορα πανεπιστήμια της ελλη-νικής επικράτειας συμμετέχουν ενεργά σε ευρωπαϊκά προ-γράμματα, όπως το EU-PACT, ενώ άλλα συντονίζουν συνερ-γατικά πρωτόκολλα με πανεπιστήμια της αλλοδαπής, όπως η φαρμακογονιδιωματική μελέτη της ανταπόκρισης ασθενών με β-τύπου αιμοσφαιρινοπάθειες στην αγωγή με υδροξυ-ουρία ή της ανταπόκρισης ασθενών με μανιοκατάθλιψη στη θεραπεία με λίθιο (Τμήμα Φαρμακευτικής Πανεπιστημίου Πα-τρών, σε συνεργασία με το Κυπριακό Ινστιτούτο Νευρολογίας & Γενετικής και το Πανεπιστήμιο του Cagliari στην Ιταλία, αντί-στοιχα). Επιπρόσθετα, το γνωστικό αντικείμενο της φαρμακο-γονιδιωματικής ενσωματώνεται ολοένα και περισσότερο στα προγράμματα προπτυχιακών και μεταπτυχιακών σπουδών των βιοϊατρικών σχολών της χώρας για την εκπαίδευση των νέων βιοεπιστημόνων, ενώ παράλληλα διεθνή και τοπικά συ-μπόσια και ημερίδες διοργανώνονται με αυτή τη θεματολο-γία. Στον τομέα αυτό, χαρακτηριστική είναι η πρωτοβουλία του διεθνούς ινστιτούτου Golden Helix, που διοργανώνει τις Ημερίδες «Φαρμακογονιδιωματική και εξατομικευμένη θε-ραπεία» σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας, ενώ διοργάνωσε πρόσφατα στην Αθήνα (15-17 Οκτωβρίου 2009) και το διε-θνές Golden Helix Symposium με τίτλο «Pharmacogenomics:

Paving the path to personalized medicine» (http://www.goldenhelixsymposia.org) με τη συμμετοχή διακεκριμένων ομιλητών από όλον τον κόσμο και μεγάλη διεθνή συμμετοχή. Οι δραστηριότητες αυτές αναμένεται να συμβάλουν στην υιο-θέτηση της φαρμακογονιδιωματικής ολοένα και περισσότερο στη σύγχρονη ιατρική πράξη στη χώρα μας.

Προοπτικές και ηθικά διλήμματαΤα φαρμακογονιδιωματικά δεδομένα αναμένεται να αυξή-σουν τις γνώσεις μας για τις πηγές των διαφορών στη φαρ-μακευτική ανταπόκριση και θα βελτιώσουν την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα της φαρμακευτικής θεραπείας σε μεμονωμένους ασθενείς, γεγονός που θα μειώσει και το συ-νολικό κόστος της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Μέσω διάφορων πρωτοβουλιών, ο οργανισμός τροφίμων και φαρ-μάκων των Η.Π.Α. (F.D.A.) αλλά και ο Ευρωπαϊκός Οργανι-σμών Φαρμάκων (Ε.Μ.Α.) υποστηρίζει την πορεία προς την εξατομικευμένη θεραπεία και ελπίζει ότι οι φαρμακευτικές εταιρείες θα χρησιμοποιήσουν τα ταχέως αναπτυσσόμενα φαρμακογονιδιωματικά εργαλεία για να συμπεριλάβουν τις πληροφορίες αυτές στην αξιολόγηση των διαφορών μεταξύ των ασθενών. Η F.D.A. έχει διευκρινίσει τις περιπτώσεις όπου τα δεδομένα αυτά πρέπει να υποβάλλονται υποχρεωτικά μαζί με την έγκριση και τις περιπτώσεις όπου πρόκειται για ερευνητικά δεδομένα, τα οποία οι εταιρείες μπορούν να κοι-νοποιήσουν μέσω μιας νέας διαδικασίας (οικειοθελής υπο-βολή γονιδιωματικών δεδομένων). Φαρμακογενετικές και φαρμακογονιδιωματικές πληροφορίες συμπεριλαμβάνονται πλέον σε διαρκώς μεγαλύτερο βαθμό στην επισήμανση των φαρμακευτικών προϊόντων, πριν ή και μετά από την έγκριση της διάθεσης του φαρμάκου στην αγορά, όποτε αποκτηθούν νέες πληροφορίες, προκειμένου οι ιατροί και οι ασθενείς να γνωρίζουν ακριβέστερα την επίδραση της φαρμακογονιδι-ωματικής και άλλων παραγόντων (ηλικία, φύλο, ηπατική ή νεφρική βλάβη, συγχορηγούμενα φάρμακα κλπ.) στην αντα-πόκριση κάθε ασθενούς. Επιπλέον, στα φύλλα οδηγιών πολ-λών φαρμάκων έχει ήδη ενσωματωθεί ή οδηγία για τη διε-νέργεια φαρμακογενετικών εξετάσεων στους ασθενείς πριν από τη λήψη του αντίστοιχου φαρμάκου (Εικόνα 3). Βέβαια, υπάρχουν ακόμη πολλές δυσκολίες και ηθικά διλήμ-ματα που θα πρέπει να υπερπηδηθούν για την αποτελεσμα-τική μεταφορά της φαρμακογονιδιωματικής στην κλινική πράξη, οι οποίες πρέπει να αντιμετωπιστούν προκειμένου να αξιοποιηθούν όλες οι δυνατότητες της φαρμακογονιδι-ωματικής, ώστε να τελειοποιηθεί η φαρμακευτική θεραπεία και η φροντίδα των ασθενών. Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δίνεται στην προστασία των προσωπικών δεδομένων των ασθενών, ώστε να μην υπάρχει δυνατότητα πρόσβασης στα γενετικά τους χαρακτηριστικά, παρά μόνο από τους ενδια-

Page 38: Pefni t17 September November 2010

συνέδρια - σεμινάρια

φερόμενους και τους θεράποντες ιατρούς. Επίσης, είναι ιδι-αίτερα σημαντικό να τεθεί από την πολιτεία ένα ρυθμιστικό πλαίσιο για τη διενέργεια των φαρμακογενετικών αναλύσε-ων και την κοστολόγησή τους, ενώ απαραίτητη προϋπόθεση είναι και η κάλυψη των αναλύσεων αυτών από τα δημόσια ασφαλιστικά ταμεία και τις ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες, όπως συμβαίνει όλο και σε περισσότερες χώρες του εξωτε-ρικού. Αυτό άλλωστε αποτελεί και επιθυμία τόσο των ιατρών όσο και του κοινού, όπως πρόσφατα κατέδειξε σχετική δη-μοσκόπηση σε μεγάλο δείγμα ερωτηθέντων (Κορομηλά και Πατρινός, υπό προετοιμασία).

Συμπεράσματα Η κατανόηση της φαρμακογενετικής προϋποθέτει μια γενι-κή κατανόηση της φαρμακολογίας και της γενετικής και μια ανασκόπηση των ορισμών και της ονοματολογίας που χρησι-μοποιούνται στη γενετική και στη φαρμακολογία. Χάρη στη θεμελιώδη φύση των φαρμακογενετικών πληροφοριών, είναι δυνατόν να προβλεφθούν ακραίες φαινοτυπικές διαφορές στη φαρμακοκινητική ή τη φαρμακοδυναμική ενός φαρμάκου. Το νέο αυτό ερευνητικό πεδίο αποτελεί μια πολύ ενδιαφέρουσα ευκαιρία για την εργαστηριακή ιατρική να πλησιάσει στο στό-

χο της εξατομικευμένης φαρμακοθεραπείας, ενώ μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως μοντέλο για να προβλεφθούν τα θερα-πευτικά αποτελέσματα σε άλλους τομείς της ιατρικής.

Ευχαριστίες

Μέρος των αποτελεσμάτων που αναφέρονται στις παραπάνω παραγράφους είναι το προϊόν ανταγωνιστικών ερευνητικών προγραμμάτων στην ερευνη-τική ομάδα του συγγραφέα, που χρηματοδοτήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (GEN2PHEN: FP7-200754) και το Ίδρυμα Προώθησης Έρευνας της Κύπρου (HU-PHARMGX: ΠΔΕ046_02).

Ενδεικτική βιβλιογραφία

Πατρινός ΓΠ. (2010). Φαρμακογονιδιωματική και Πρωτεομική. Μετάφραση στα ελληνικά από: Pharmacogenomics and Proteomics: Enabling the Practice of Personalized Medicine. Steven HY, Wong SH, Linder MW, Valdes R (eds). Επι-στημονικές εκδόσεις Παρισιάνου, Αθήνα.Squassina A, Manchia M, Manolopoulos VG, Artac Μ, Lappa-Manakou C, Karkabouna S, Mitropoulos K, Del Zompo M, Patrinos GP. (2010). Realities and expectations of pharmacogenomics and personalized medicine: Impact of translating genetic knowledge into clinical practice. Pharmacogenomics (υπό δημοσίευση).Deverka PA, Vernon J, McLeod HL. (2010). Economic opportunities and challenges for pharmacogenomics. Annu Rev Pharmacol Toxicol 50, 423-437.Patrinos GP, Innocenti F. (2010). Pharmacogenomics: Paving the path to personalized medicine. Pharmacogenomics 11, 141-146. Grosse SD, McBride CM, Evans JP, Khoury MJ. (2009). Personal utility and genomic information: Look before you leap. Genet Med 11, 575-576.

Εικόνα 3.: Απόσπασμα από το φύλλο οδηγιών της φαρμακευτικής ουσίας Irinotecan στις Η.Π.Α., όπου φαίνεται

(με κόκκινο περίγραμμα) η οδηγία για τη διενέργεια φαρμακογενετικών

εξετάσεων στο γονίδιο UGT1A1 πριν τη χορήγηση του συγκεκριμένου

φαρμάκου για την αποφυγή παρενεργειών σε φορείς

του αλληλομόρφου UGT1A1*28.

Ενημέρωση για προσεχή συνέδρια 16th Congress of the European Association of Hospital Pharmacists, “Hospital pharmacists in a changing world -opportunities and

challenges”, 30 March - 1 April 2011, Vienna, Austria, Austria Centre Vienna, URL:http://www.eahp.eu/Congresses/Registration-and- hotel-accommodations

15ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο, 13 - 15 Μαΐου 2011, Ξενοδοχείο Royal Olympic. Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοποιών (Π.Ε.Φ.), τηλ.: 210-9227182, e-mail: [email protected]

IBUS (International Breast Ultrasound Course), 02 - 04 Μαΐου 2011, Αμφιθέατρο Θεραπευτηρίου ΙΑΣΩ, Μαρούσι. Οργανωτική Γραμματεία: PRC Congress & Travel, τηλ.: 210 7711673, e-mail: [email protected]

Page 39: Pefni t17 September November 2010

εκδηλώσεις Π.Ε.Φ.Ν.Ι.

Βραδιά για τους συναδέλφους που συνταξιοδοτήθηκαν

Μια βραδιά αφιερωμένη στους συναδέλφους νοσοκομειακούς φαρμακοποιούς που βγήκαν νωρίς στη σύνταξη γιατί η κατάσταση στα νοσοκομεία δεν πάει άλλο.

Page 40: Pefni t17 September November 2010

εκδηλώσεις Π.Ε.Φ.Ν.Ι.

Page 41: Pefni t17 September November 2010

Óáò åõ÷üìáóôå

ÊáëÝò ãéïñôÝòêáé

ÊáëÞ ÷ñïíéÜ