perpaus motak
DESCRIPTION
Perpaus motak eta loturakTRANSCRIPT
Perpaus motak
Bakunak
Elkartuak
BAKUNAK
Osagai ezberdinak -izena, aditza, adjektiboa…-konbinatu unitate handiagoak osatuz: SINTAGMA– IS: izenaren inguruan biltzen diren osagai-multzoa
NIRE LAGUNA– AS: aditzaren inguruan biltzen diren osagai-multzoa
POZIK ETORRI ZEN
BAKUNAK
• Sintagma desberdinak konbinatuz:
PERPAUSAK
NIRE LAGUNA POZIK ETORRI ZEN
PERPAUS BAKUNAK
Motak :1. Galde-perpausak: Nor da hori?
2. Adierazpen-perpausak (baiezkoak eta ezezkoak): Jon hara joan da/ Jon ez da joan.
3. Aginte-perpausak: Kontuz ibili!
4. Harridura-perpausak: Hau da mutila!
PERPAUS ELKARTUAK
J
U
N
T
A
D
U
R
A
M
E
N
P
E
R
A
K
U
N
T
Z
A
L
O
T
U
R
A
K
JUNTADURA
1. Maila bereko osagaiak elkartu:Juntagailu bidez:
Ixilik egon edo zoaz hemendik! Bulegora heldu da eta lanean hasi da.
Alborakuntzaz (juntagailurik gabe):Ez egin ezer; ez du merezi.
2. Hitz solteak dira (ez atzizkiak): baina, eta, baizik…3. Ezin dira metatu4. Kokagune finkoa: elkartzen dituzten osagaien artean.5. Perpausak eta sintagmak junta ditzakete:
Bulegora heldu da (P1) eta lanean hasi da (P2)Zu eta Mikel nola joango zarete?
MENPERAKUNTZA
• Perpaus bat (menpekoa) beste baten barruan txertatzen da (nagusia). – Etorriko zela esan zigun.
• Perpausen arteko lotura: menperagailuen bidez (-ela,-en… atzizkiak).
• Errekurtsiboa da (menpeko baten barruan beste bat)
• Kokagunea: gehienetan menperagailua menpeko perpausaren amaieran.
MENPERAKUNTZA• Osagarriak • Zehar-galderak• Erlatibozkoak Izenlagunaren ordezkoa
• Helburuzkoak• Kausazkoak• Baldintzazkoak• Denborazkoak• Kontzesiboak• Moduzkoak• Konparaziozkoak
ISren ordezkoak
Adizlagunaren ordezkoak
TESTU MAILAKO LOTURAK
• Perpaus bakunak zein elkartuak konbinatu egiten dira testuak sortuz.
• Testu bateko perpausen artean dauden esangura aldetiko loturak adierazteko lokailuak erabiltzen dira.
TESTU MAILAKO LOTURAK
LOKAILUAK: Hitz solteak (dena den, halaber…) Metatu egin daitezke (perpaus berean lokailu
bat baino gehiago). Kokagunea: mugikorrak Adberbio-izaera nabarmena.
LOKAILU MOTAK
• Emendiozkoak: gainera, halaber...
• Hautakariak: bestela, osterantzean...
• Aurkaritzakoak: ordea, ostera, aldiz...
• Ondoriozkoak: beraz, hortaz, orduan...
• Kausazkoak: izan ere...
