piłkarska liga finansowa - rok 2014 pieniądze w polskiej ......4 tegoroczny raport „piłkarska...

Piłkarska Liga Finansowa - rok 2014Pieniądze w polskiej piłce - stagnacja czy pogoń za Europą?

Warszawa, Lipiec 2015 r.

2

Dopóki piłka w grze, wszystko jest możliweKazimierz Górski

Piłkarska Liga Finansowa 2015 3

Spis treści

4 Podsumowanie

5 Nota metodologiczna

7 Ranking – przychody polskich klubów i ich zmiany

13 Struktura przychodów poszczególnych klubów Ekstraklasy w 2014 roku

16 Perspektywy – jak wygląda przyszłość Ekstraklasy?

18 Ekstraklasa na tle innych lig

26 Frekwencja

34 Przegląd klubów – szczegółowe wyniki „Piłkarskiej Ligi Finansowej”

56 Etyka, bezpieczeństwo i zaangażowanie społeczne, czyli odpowiedzialność klubów piłkarskich

4

Tegoroczny raport „Piłkarska Liga Finansowa” jest dziewiątą edycją opracowania przygotowanego przez firmę doradczą Deloitte we współpracy z klubami Ekstraklasy. Opracowanie przedstawia przychody (za rok kalendarzowy 2014) klubów piłkarskich, uczestniczących w rozgrywkach Ekstraklasy. Dodatkowo dla wzbogacenia raportu, do udziału zaproszono kluby, które wraz z zakończeniem sezonu 2014/2015 wywalczyły awans do najwyższej klasy rozgrywkowej w Polsce (tj. Zagłębie Lubin i Termalica Bruk-Bet Nieciecza).

W tegorocznej edycji rankingu, największe zmiany miały miejsce w środkowej części tabeli, podczas gdy na podium zaszła tylko jedna zmiana w stosunku do roku ubiegłego.

Na miejscu pierwszym uplasowała się Legia Warszawa, na miejscu drugim stanął Lech Poznań. Trzecie miejsce w tegorocznym raporcie przypadło Wiśle Kraków. Warto zaznaczyć, że podczas gdy pierwsze dwa miejsca na podium przypadły tym samym drużynom co rok temu, Wisła Kraków wskoczyła na miejsce trzecie z miejsca piątego, na którym uplasowała się w poprzedniej edycji raportu. Pierwszą piątkę zamykają Lechia Gdańsk oraz Pogoń Szczecin.

Podsumowanie

Porównując tegoroczne zestawienie do danych ubiegłorocznych, 13 klubów zanotowało wzrost łącznych analizowanych przychodów, natomiast 3 zanotowały spadek.

Legia Warszawa uplasowała się na najwyższym miejscu na podium już czwarty rok z rzędu. Jest to zasługa dobrze rozwiniętych przychodów komercyjnych, które stanowią największą grupę przychodów klubu. Awans do fazy grupowej Ligi Europy, jak również wygranie swojej grupy eliminacyjnej dodatkowo pozytywnie wpłynęły na wysokość uzyskanych przychodów w roku 2014.

Warszawska drużyna jest przykładem tego, jak w udany sposób można rozwijać budżet poprzez udane występy na arenie międzynarodowej. Wraz z rozpoczęciem sezonu 2015/2016 klub ponownie stanie przed szansą występów w fazie grupowej Ligi Europy. Warunkiem koniecznym jest zwycięstwo w eliminacjach. Prócz warszawskiej drużyny udział w eliminacjach biorą jeszcze Jagiellonia Białystok oraz Śląsk Wrocław.

Tegoroczny Mistrz Polski, Lech Poznań stoi przed trudniejszym zadaniem, jakim są eliminacje do Ligi Mistrzów. Zdobywca pierwszego miejsca w sezonie 2014/2015 rozpoczyna batalię o Ligę Mistrzów od drugiej rundy eliminacji, w której zmierzy się z bośniackim FK Sarajewo. Warto przy tym pamiętać, że wraz z wyższym poziomem rozgrywek, w których o udział biją się największe europejskie marki, zwiększają się również przychody. Niewykluczone, że dzięki udanym występom i awansowi do fazy grupowej Ligi Mistrzów, Lech Poznań stanąłby przed szansą detronizacji drużyny z Warszawy. Jest to trudna droga, jednak Lech już we wcześniejszych latach udowodnił, że potrafi grać z europejskimi sławami jak równy z równym.

Porównując tegoroczne zestawienie do danych ubiegłorocznych, 13 klubów zanotowało wzrost łącznych analizowanych przychodów, natomiast 3 zanotowały spadek.


Nota metodologiczna

Analogicznie do poprzednich rankingów polskich klubów piłkarskich, tegoroczna edycja jest oparta na wielkości przychodów pochodzących z działalności sportowej.

Wpływy klubów nie uwzględniają takich kategorii jak np. transfery bądź wypożyczenia piłkarzy, gdyż są to często wydarzenia jednorazowe i nie odzwierciedlają możliwości generowania stałych przychodów przez klub (transfery nie stanowią trwałego źródła budowania całościowej wartości futbolu, ponieważ przychody z transferu dla jednego klubu są kosztem dla innego). Ponadto w rankingu nie zostały uwzględnione przychody z niesportowej działalności gospodarczej (np. dzierżawa gruntu).

Przychody sportowe, które zostały wzięte pod uwagę, podzieliliśmy na trzy kategorie, stanowiące źródło budowania wartości klubu:

• Dzień meczu – wpływy ze sprzedaży biletów, karnetów oraz catering na stadionie.

• Transmisje – wpływy klubów z transmisji telewizyjnych i radiowych, a także z premii za udział w pucharach krajowych oraz zagranicznych.

• Komercyjne – wpływy z umów sponsorskich, reklam, sprzedaży koszulek, pamiątek klubowych itp.

Do udziału w rankingu zostały zaproszone kluby, które w sezonie 2014/2015 grały w Ekstraklasie bądź wywalczyły awans do Ekstraklasy. Dane, w wyżej przedstawionym podziale, zostały dostarczone bezpośrednio przez kluby (cześć danych historycznych pochodzi z poprzednich edycji rankingu). Część klubów decyduje się na przejście z okresów sprawozdawczych równych latom kalendarzowym na rzecz sprawozdań za okres lipiec- czerwiec. Jest to spowodowane specyfiką działalności, w której przesunięty rok obrotowy najlepiej odzwierciedla sezon rozgrywek rozpoczynających się w połowie roku. Nasze rankingi zostały przygotowane za lata kalendarzowe: 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012, 2013 oraz 2014. Poniżej przedstawiamy kluby, które co do zakresu danych prezentowanych w rankingu, odbiegają od lat kalendarzowych:

• Korona Kielce – dane obejmują sezony 2007/2008, 2008/2009, 2009/2010, 2010/2011, 2011/2012 oraz 2012/2013. Zdecydowano się na prezentację danych za okres styczeń- grudzień 2013 r. oraz styczeń- grudzień 2014 r.

• Lechia Gdańsk – dane obejmują sezony 2009/2010, 2010/2011, 2011/2012 oraz 2012/2013. Zdecydowano się na prezentację danych za okres styczeń-grudzień 2013 r. oraz styczeń-grudzień 2014 r.

• Piast Gliwice – dane obejmują sezony 2009/2010, 2010/2011, 2011/2012 oraz 2012/2013. Dane za sezon 2009/2010 nie zawierają rozbicia na wpływy z praw do transmisji oraz komercyjne (oba źródła są przypisane do kategorii „komercyjne”). Zdecydowano się na prezentację danych za okres styczeń- grudzień 2014 r.

• Ruch Chorzów – dane obejmują sezony 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012, 2012/2013 oraz 2014. Zdecydowano się na prezentację danych za okres styczeń-grudzień 2014 r.

6

W kilku przypadkach występowały drobne różnice pomiędzy danymi dostarczonymi przez kluby w poprzedniej i obecnej edycji rankingu. Każdorazowo takie różnice były wyjaśnianie z klubami, tak aby zawarte w rankingu dane możliwie najpełniej odzwierciedlały rzeczywiste przychody wygenerowane z działalności sportowej.

Ze względu na zaokrąglenie wartości przychodów na wykresach przedstawiających strukturę oraz zmianę wpływów klubów w ostatnich latach, mogą pojawić się na nich drobne różnice wartości.

Oprócz danych finansowych przekazanych przez kluby, w niniejszym raporcie wykorzystano również szereg publicznie dostępnych informacji oraz opracowania przygotowane przez Deloitte Wielka Brytania: „Football Money League” (Europa) oraz „Annual Review of Football Finance” (skala światowa). Wszelkie konieczne przeliczenia z euro na złotówki (bądź odwrotnie) zostały dokonane po średniorocznym kursie EUR /PLN (np. dla przeliczenia przychodów Ekstraklasy w 2014 roku wykorzystano średnioroczny kurs EUR/PLN z 2014 roku).

W tegorocznym zestawieniu sklasyfikowaliśmy kluby występujące w Ekstraklasie w sezonie 2014/2015 oraz kluby które wraz z zakończeniem sezonu awansowały do najwyższej polskiej klasy rozgrywkowej. Dane wykorzystane do stworzenia rankingu pochodzą bezpośrednio od klubów piłkarskich i nie były weryfikowane przez firmę Deloitte.

Przy tej okazji chcielibyśmy serdecznie podziękować za współpracę oraz przekazanie danych niezbędnych na potrzeby raportu. Bez pomocy osób zaangażowanych w poszczególnych klubach ten raport by nie powstał.

W tegorocznym raporcie udział wzięły wszystkie kluby uczestniczące w rozgrywkach Ekstraklasy w sezonie 2014/2015. Dzięki uczestnictwu wszystkich klubów, raport pokazuje jak bardzo w ciągu ostatnich lat zwiększyła się transparentność w polskiej piłce nożnej.


Źródło: Analiza Deloitte na podstawie danych przesłanych przez kluby

Ranking łącznych przychodów w roku 2014 (mln PLN)

Ranking – Przychody polskich klubów i ich zmiany

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

Bez zmianAwans Spadek Nowość Różnice w przychodach

2014

7%

4%

-2%

7%

20%

-32%

35%

32%

-14%

40%

20%

11%

11%

33%

66%

1%

101,5

44,6

26,7

24,9

21,6

19,5

18,3

17,1

15,5

15,5

14,4

11,5

11,4

11,0

10,2

11,7

1

2

5

6

8

4

9

10

7

N/A

11

12

N/A

15

N/A

13

2013

+6,6

+1,7

-0,7

+1,7

+3,6

-9,3

+4,8

+4,1

-2,6

+4,4

+2,4

+1,1

+1,2

+2,9

+4,4

+0,1

Legia Warszawa

Lech Poznań

Wisła Kraków

Lechia Gdańsk

Pogoń Szczecin

Śląsk Wrocław

Cracovia Kraków

Ruch Chorzów

Górnik Zabrze

GKS Bełchatów

Jagiellonia Białystok

Korona Kielce

Zawisza Bydgoszcz

Podbeskidzie Bielsko - Biała

Górnik Łęczna

Piast Gliwice

8

-2%

Wisła K

raków

-14%

Górnik Zabrze

-32%

Śląsk Wrocław

7%

Legia Warszaw

a

35%

Cracovia K

raków

40%

GK

S Bełchatów

66%G

órnik Łęczna32%

Ruch Chorzów

20%

Pogoń Szczecin

33%

Podbeskidzie Bielsko-Biała

20%


4%

Lech Poznań

7%

Lechia Gdańsk

11%

Zawisza Bydgoszcz

11%

Korona Kielce

1%

Piast Gliw

ice

6,6

4,84,4 4,4 4,2

3,52,8

2,4

1,7

-0,7

-2,6

-9,3

1,71,6 1,1

0,1

-10

-8

-6

-4

-2

0

2

4

6

8

Pomimo znacznego spadku przychodów Śląska, łącznie kluby występujące w Ekstraklasie w sezonie 2014/2015 zanotowały wzrost przychodów o ponad 26 mln złotych. Co zatem spowodowało, że łączna wartość przychodów Ekstraklasy nieznacznie spadła w stosunku do raportu ubiegłorocznego? Głównym powodem obniżenia wartości przychodów był spadek z ligi Zagłębia Lubin. Klub z Lubina zanotował w 2013 roku przychody na poziomie 38 mln złotych, a tym samym uplasował się na 3 miejscu w zeszłorocznym raporcie. Wraz ze spadkiem Zagłębia oraz awansem do najwyższej klasy rozgrywkowej klubów o niższych budżetach pomimo poprawy w 13 z 16 klubów, zaobserwowano spadek łącznej wartości przychodów w roku 2014.

Źródło: Analiza Deloitte na podstawie danych przesłanych przez kluby.

Różnice w przychodach klubów pomiędzy 2014 a 2013 rokiem (mln PLN)


EKSTRAKLASA2014

19%Dzień meczu46%

Komercyjne

35%Transmisje

Polska Ekstraklasa w roku 2014 zanotowała łączny spadek przychodów o 1% w stosunku do roku ubiegłego. Największą kategorią wartościową, która zanotowała spadek były przychody komercyjne, które spadły o 8%. Jest to efekt spadku z ligi wraz z końcem sezonu 2013/2014 Zagłębia Lubin którego 80% łącznych wpływów w roku 2013 stanowiły wpływy od sponsorów. Na uwagę zasługuje wzrost przychodów z tytułu transmisji, które w badanym okresie zwiększyły się o 9%. Pomimo dużego wzrostu tej kategorii nie udało się zniwelować spadku przychodów związanych ze sponsoringiem i reklamą. Pomimo lepszej średniej frekwencji podczas sezonu 2014/2015 w stosunku do sezonu poprzedniego, przychody z dnia meczu nie zanotowały istotnej procentowej zmiany, jednocześnie notując spadek w stosunku do roku ubiegłego o mniej niż 1%. Wpływ na przychody meczowe miały zamknięte trybuny na stadionach oraz protesty, które istotnie zaniżyły średnią frekwencję.

Struktura przychodów Ekstraklasy w 2014 roku


10

Analizując poszczególne kategorie przychodów według procentowych udziałów widzimy, że wraz ze spadkiem wartości, również wartość udziałów przychodów komercyjnych spadła w stosunku do roku ubiegłego o 4 punkty procentowe do poziomu 46%. Drugie pod względem udziałów, przychody z tytułu transmisji w związku ze spadkiem kategorii wpływów komercyjnych, zanotowały wzrost oraz 35% udział w łącznej wartości. Przychody z dnia meczu w roku 2014 utrzymały się na poziomie 19% udziałem nie notując zmian w stosunku do roku ubiegłego.

W porównaniu do lig zagranicznych takich jak liga holenderska, belgijska, czy austriacka, struktura przychodów w polskiej Ekstraklasie jest podobna. Spośród analizowanych „mniejszych” lig zagranicznych, tylko Szkoci notują wyższe wpływy w kategorii przychodów z dnia meczu, podczas gdy pozostałe „mniejsze” ligi notują najwyższe przychody z tytułu usług sponsorskich i reklamowych. W przypadku przychodów z transmitowanych spotkań sytuacja jest podobna. Jest to druga co do wielkości kategoria, ustępująca przychodom komercyjnym (oprócz ligi szkockiej gdzie na drugim co do wielkości przychodów miejscu znajdują się przychody komercyjne oraz holenderskiej gdzie drugą siłą są wpływy z dnia meczu). W większości lig zachodnich kategorią o najmniejszym udziale w łącznych wpływach są przychody z dnia meczu. Wyjątkiem od tej reguły jest szkocka liga, w której najmniejszą kategorią budżetową są wpływy z tytułu transmisji, a w holenderskiej transmisj.

Po zeszłorocznym dużym wzroście przychodów Ekstraklasy, rok 2014 to okres spokojniejszy. W następnych latach, wraz z podpisaniem nowej umowy na krajowe oraz międzynarodowe prawa do pokazywania spotkań Ekstraklasy, jak również awansu Zagłęgia Lubin, spodziewamy się dalszego wzrostu przychodów. Jeśli klubom walczącym w pucharach europejskich uda się awansować do fazy grupowej (Ligi Mistrzów bądź Ligi Europy), prawdopodobne są wzrosty z tytułu transmisji od UEFA.


Przychody Ekstraklasy (mln PLN)


33,6Dzień meczu

202,5Razem

ZMIANY

120,8Komercyjne

2007

48,1Transmisje

30%Dzień meczu

11%Komercyjne

1%Transmisje

17%Dzień meczu

60%Komercyjne

24%Transmisje

WARTOŚĆ

44,9Dzień meczu

227,2Razem

ZMIANY

102,3Komercyjne

2008

80,0Transmisje

34%Dzień meczu

-15%Komercyjne

66%Transmisje

20%Dzień meczu

45%Komercyjne

35%Transmisje

12%

WARTOŚĆ

30,6Dzień meczu

261,6Razem

ZMIANY

125.8Komercyjne

2009

105,2Transmisje

-32%Dzień meczu

23%Komercyjne

32%Transmisje

12%Dzień meczu

48%Komercyjne

40%Transmisje

15%

WARTOŚĆ

59,8Dzień meczu

303,0Razem

ZMIANY

136,9Komercyjne

2010

106,3Transmisje

95%Dzień meczu

9%Komercyjne

1%Transmisje

20%Dzień meczu

45%Komercyjne

35%Transmisje

16%

WARTOŚĆ

69,5Dzień meczu

363,5Razem

ZMIANY

167,5Komercyjne

2011

126,5Transmisje

16%Dzień meczu

22%Komercyjne

19%Transmisje

19%Dzień meczu

46%Komercyjne

35%Transmisje

20%

WARTOŚĆ

66,6Dzień meczu

352,8Razem

ZMIANY

186,0Komercyjne

2012

100,2Transmisje

-4%Dzień meczu

11%Komercyjne

-21%Transmisje

19%Dzień meczu

53%Komercyjne

28%Transmisje

-3%

WARTOŚĆ

70,7Dzień meczu

379,7Razem

ZMIANY

189,1Komercyjne

2013

119,9Transmisje

6%Dzień meczu

2%Komercyjne

20%Transmisje

19%Dzień meczu

50%Komercyjne

31%Transmisje

8%

WARTOŚĆ

70,5Dzień meczu

375,4Razem

ZMIANY

173,7Komercyjne

2014

131,2Transmisje

0%Dzień meczu

-8%Komercyjne

9%Transmisje

19%Dzień meczu

46%Komercyjne

35%Transmisje

-1%

WARTOŚĆ

12

Chodzi o to żeby strzelić jedną bramkę więcej od przeciwnika Kazimierz Górski


Struktura przychodów poszczególnych klubów Ekstraklasy w 2014 rokuKluby występujące w Ekstraklasie odróżnia nie tylko poziom osiąganych przychodów, lecz także ich struktura. Każdy z klubów posiada inną politykę finansowania swojej działalności z badanych przez Deloitte kategorii (dzień meczu, transmisje, komercyjne).

Optymalną sytuacją dla klubu jest zrównoważony budżet, w którym wpływy z poszczególnych kategorii są wyrównane. Taka sytuacja pozwala lepiej zabezpieczyć przychody klubu w sytuacji osłabienia kondycji któregoś ze źródeł.

Polska Ekstraklasa prezentuje strukturę przychodów zbliżoną do europejskich średniaków. W większości klubów uczestniczących w polskich rozgrywkach na najwyższym poziomie, najistotniejsze są przychody komercyjne. Wśród drużyn „ze środka tabeli” zdarza się, że to przychody z tytułu transmisji są największą pozycją w klubowym budżecie. Można dodatkowo zaobserwować trend, w którym w grupie „mistrzowskiej” trzonem są przychody komercyjne, natomiast w klubach z grupy „spadkowej” najistotniejsze są przychody komercyjne bądź z tytułu transmisji.

Pozycja w rankingu

KlubDzień Meczu

(%)Transmisje

(%)Komercyjne

(%)

1 Legia Warszawa 30% 33% 37%

2 Lech Poznań 26% 26% 48%

3 Wisła Kraków 22% 32% 46%

4 Lechia Gdańsk 21% 32% 47%

5 Pogoń Szczecin 10% 21% 69%

6 Śląsk Wrocław 19% 28% 53%

7 Cracovia Kraków 15% 28% 57%

8 Ruch Chorzów 7% 64% 29%

9 Górnik Zabrze 5% 53% 42%

10 GKS Bełchatów 3% 20% 77%

11 Jagiellonia Białystok 10% 30% 60%

12 Korona Kielce 11% 40% 49%

13 Zawisza Bydgoszcz 6% 70% 24%

14 Podbeskidzie Bielsko-Biała 6% 56% 38%

15 Górnik Łęczna 6% 29% 65%

16 Piast Gliwice 11% 51% 38%


14

Kluby takie jak: Legia Warszawa, Lech Poznań czy Śląsk Wrocław cechuje struktura przychodów o dominujących wpływach komercyjnych. Warto zaznaczyć, że 4 spośród analizowanych w tym roku klubów posiada strukturę, w której przychody komercyjne stanowią 60% bądź więcej. Rekordzistą jest GKS Bełchatów, którego 77% łącznych wpływów pochodzi ze źródeł komercyjnych. Warto jednak zaznaczyć, że klub jest tegorocznym „beniaminkiem” oraz że zlokalizowany jest w mniejszym, w porównaniu do czołówki, mieście, co w znaczny sposób utrudnia zdywersyfikowanie budżetu.

W roku 2014 sytuacja, w której to przychody z transmisji generowały największą część łącznych przychodów klubu miała miejsce w niektórych klubach walczących w „grupie spadkowej” tj. Zawisza Bydgoszcz, Ruch Chorzów, czy Piast Gliwice. Zawisza Bydgoszcz zanotował w 2014 roku ponad 8 mln złotych przychodów z tytułu transmisji, co udziałowo przełożyło się na 70% budżetu klubu. Drugi pod tym względem był Ruch Chorzów, którego 64% łącznych wpływów to kategoria związana z transmisją spotkań. Trzecie pod tym względem - Podbeskidzie Bielsko-Biała zanotowało 56%. Podczas analizy bielskiego klubu należy jednak pamiętać o stadionie w budowie. Wraz z oddaniem obiektu do użytkowania spodziewamy się większego zdywersyfikowania przychodów.

Analizując przychody z dnia meczu należy zwrócić uwagę na Legię Warszawa, Lecha Poznań, Wisłę Kraków oraz Lechię Gdańsk. Wszystkie z wymienionych wyżej klubów uzyskały przychody z dnia meczu przekraczające 20% łącznych budżetów. Rekordzistą pod względem generowania przychodów z dnia meczu w roku 2014 była Legia Warszawa, która 30% swojego budżetu zawdzięcza wpływom z tej kategorii. Duża w tym zasługa zróżnicowanej oferty biznesowej klubu. Drugi pod względem udziału Lech zanotował 26% przychodów z dnia meczu. To zrozumiałe, bo Lech zarówno w sezonie 2013/2014 jak i 2014/2015 mógł pochwalić się najwyższymi frekwencjami w lidze.

Pomimo spadku udziałów w łącznej strukturze przychodów Ekstraklasy, wpływy komercyjne pozostały największą z kategorii. Miało to miejsce za sprawą klubów o najwyższych budżetach, w których przychody komercyjne stanowią największą ich część. Łącznie 10 klubów występujących w rozgrywkach uzyskało najwyższe wpływy z tytułu sponsoringu i reklamy.

Ruch Chorzów, który w tegorocznym raporcie zajął 8 lokatę, był pierwszym odstępstwem od reguły i pierwszym klubem pod względem wielkości budżetu którego największą kategorią przychodów były wpływy z transmisji. Prócz chorzowian, jeszcze 5 innych drużyn mogło pochwalić się przychodami z tytułu transmisji przewyższającymi wartościowo oraz udziałowo przychody komercyjne.

W każdym z klubów biorących udział w raporcie, najmniejszą część budżetu stanowiły przychody ze sprzedaży biletów i karnetów. Należy przy tym zaznaczyć, że różnica pomiędzy klubem generującym najwyższe przychody z dnia meczu, którym była w ubiegłym roku Legia Warszawa a GKS-em Bełchatów, który w badanym okresie zajął najniższą wartość, jest ponad 30 mln złotych różnicy.

W tegorocznym raporcie, pod względem zbilansowania prezentowanego budżetu najlepiej wypadły: Legia Warszawa, Lech Poznań oraz Wisła Kraków, w których odchylenia pomiędzy największą a najmniejszą udziałowo kategorią przychodów wyniosły odpowiednio 7 pp., 22 pp. oraz 24pp. Dodatkowo, odchylenie na poziomie poniżej 30% osiągnęły Lechia Gdańsk (26%). Klubem o największym odchyleniu pomiędzy udziałami jest żegnający się z Ekstraklasą GKS Bełchatów. Należy jednak pamiętać że bełchatowianie tylko przez pół roku 2014 występowali w Ekstraklasie, co miało istotne znaczenie dla generowanych przez klub przychodów.

Spośród analizowanych lig zagranicznych, ligi: angielska, hiszpańska oraz włoska mogły pochwalić się przychodami z tytułu transmisji, jako tymi najistotniejszymi, podczas gdy w ligach niemieckiej i francuskiej trzonem wpływów były przychody komercyjne. Co ciekawe wszystkie ligi „BIG 5” (przypomnienie red. Premier League, Bundesliga, Primera Division, Serie A oraz Ligue 1) charakteryzują się przychodami z dnia meczu jako najmniej wartościową kategorią spośród 3 analizowanych.


Inaczej prezentują się przychody klubów z mniejszych lig europejskich. Na potrzeby tegorocznej analizy firma Deloitte postanowiła zbadać przychody lig europejskich, które nie załapały się do największej piątki, jednak które stanowią rozpoznawalną markę w Europie. Do analizowanych lig należą holenderska Eredivisie, belgijska Jupiler League, austriacka T-Mobile Bundesliga, duńska SAS Ligaen oraz szkocka Premier League. Spośród „mniejszych lig europejskich” tylko w lidze

szkockiej przychody komercyjne nie są najistotniejszą pozycją. W lidze szkockiej najistotniejsze są przychody z dnia meczu. Jest to jednocześnie jedyna spośród analizowanych lig gdzie przychody meczowe są najwyższymi spośród analizowanych kategorii. Trzonem pozostałych lig są przychody komercyjne.

Dzień meczuKomercyjne Transmisje


59%

WŁOCHY

32%

54%

47%

21%

49%

31%

10%

40%

50%

19% 20%

HISZPANIAANGLIA NIEMCY FRANCJA

27% 30%

11%

DANIA

32%

31%46%

29%

56% 58%

AUSTRIAHOLANDIA BELGIA SZKOCJA

18%

26% 25%

68%

18%14% 37%

12%30%

16

Perspektywy – jak wygląda przyszłość Ekstraklasy?

Komentarz Dariusza Marca – Prezesa zarządu Ekstraklasy S.A. od lipca 2015.

Ekstraklasa S.A. jest dzisiaj stabilnie rozwijającą się organizacją, o solidnych podstawach biznesowych i finansowych. Od kilku lat realizowana jest spójna wizja rozwoju nakreślona przez Radę Nadzorczą spółki oraz kluby, które są jej akcjonariuszami. Jest to idealny moment, by przyjrzeć się obszarom, w których cała liga i wszystkie kluby z osobna posiadają największy potencjał do dalszego rozwoju.

Mam tu na myśli przede wszystkim podniesienie poziomu sportowego odczuwalnego przez kibiców. Jest to oczywiście obszar, którego nie zmienia się z dnia na dzień. Jednak już dziś można poczynić wyraźne kroki, których efekty będą widoczne w kolejnych latach. Dokonać tego można między innymi poprzez stymulowanie ujednolicenia systemu rozwijania Akademii Piłkarskich w klubach Ekstraklasy, promującego dalszy wzrost liczby młodych zawodników w nadchodzących latach (na wzór niemieckiej Bundesligi). Do tej pory część klubów inwestowała wyraźne środki w Akademie Piłkarskie, jednak daleko nam do tego co zbudowali sąsiedzi Polski nie tylko zza zachodniej, ale i za wschodniej granicy. Dlatego też nadszedł czas

na wdrożenie systemu finansowego wsparcia Akademii Piłkarskich w oparciu między innymi o środki Ekstraklasy i Klubów. Sezon 2015/16 może być przełomowym w rozwijaniu tego obszaru.

Innym elementem związanym nierozerwalnie z Ekstraklasą i klubami jest podniesienie atrakcyjności dnia meczowego z punktu widzenia kibica. Dla osiągnięcia tego celu pierwszym krokiem będzie kontynuacja skutecznych działań Ekstraklasy i klubów w zakresie komunikowania wysokiego poziomu bezpieczeństwa na stadionach - pozwala to na przełamywanie stereotypu o niebezpiecznych stadionach, obecnego głównie w głowach tych osób, które od lat nie miały okazji być na meczu Ekstraklasy. W tym samym czasie niezwykle ważne będzie wdrożenie we wszystkich klubach programu podnoszenia jakości dnia meczowego. Oferta i obsługa jaką kibic otrzymuje na stadionie powinny być na najwyższym poziomie - przykładów nie tylko z zagranicy mamy aż nadto, więc można je systematycznie adaptować do polskich realiów, co zresztą robi już część klubów Ekstraklasy. Uproszczeniu z pewnością powinny ulec zasady, na jakich można dostać się na stadion. Tutaj nie wszystko leży w rękach Ekstraklasy i klubów bowiem wiele zależy od nowelizacji prawa powszechnego, czyli Ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych. Wszystkie te działania powinny stymulować powstawanie kultury przychodzenia na mecze, która dzisiaj ogranicza się do stałej bazy kibiców, obecnych na stadionach od lat.

Dwa z wymienionych wyżej działań powinny w efekcie przełożyć się na wzrost frekwencji na stadionach. W porównaniu do innych lig sportowych w Polsce czy też innych imprez komercyjnych mecze Ekstraklasy notują wysokie wyniki frekwencyjne, a mecze z widownią wyższą niż 20 tysięcy widzów nie są już rzadkością. Uwagę zwraca jednak procent zapełnienia nowoczesnych i komfortowych stadionów, które są większością w Ekstraklasie. Wskaźnik na poziomie 40 procent zdecydowanie nie jest zadowalający i jego podniesienie powinno być jednym z nadrzędnych celów dla całej Ekstraklasy na najbliższe lata.


Piłka jest okrągła, a bramki są dwieKazimierz Górski

18

Ekstraklasa na tle innych lig

Przychody lig „Wielkiej Piątki” w sezonie 2013/2014 (mln EUR)

Źródło: Deloitte Annual Review of Football Finance; analiza Deloitte na podstawie danych przesłanych przez kluby.

FRITESDE

FRAITAESP

FRAITAESPGER

949,0Transmisje

1 057,0Komercyjne

Anglia Niemcy

737,0Dzień meczu

2 104,0Transmisje

1 076,0Komercyjne

482,0Dzień meczu

717,0Transmisje

GER

ENG

Hiszpania

596,0Komercyjne

388,0Dzień meczu

Włochy

508,0Komercyjne

190,0Dzień meczu

1 001,0Transmisje

Francja

749,0Komercyjne

144,0Dzień meczu

605,0Transmisje

ENG

3 898,0Razem

2 275,0Razem

1 933,0Razem

1 699,0Razem

1 498,0Razem

ZMIANY

952,0

32%

ZMIANY

257,0

13%

ZMIANY

74,0

4%

ZMIANY

17,0

1%

ZMIANY

201,0

15%

RÓŻNICA

1 623,0RÓŻNICA

342,0RÓŻNICA

234,0RÓŻNICA

201,0


W sezonie 2013/2014 ligi „Wielkiej Piątki” zanotowały łączny wzrost przychodów o 1 501 mln EUR (o 15%) do poziomu 11 303 mld EUR. W analizowanym okresie wszystkie największe ligi zanotowały wzrost przychodów w porównaniu do sezonu ubiegłego.

Anglia

Po raz kolejny największą pod względem generowanych przychodów jest angielska „Premier League”. Kluby z najwyższej ligi osiągnęły łączne przychody na poziomie 3 898 mld EUR. Tym samym „Premier League” zanotowała wzrost przychodów rok do roku na poziomie 32%. Głównym motorem napędowym generowanych wzrostów były przychody z tytułu transmisji, które wzrosły aż o 714 mln EUR. Wzrost o 51% to zasługa nowych umów zarówno na rynek krajowy jak i zagraniczny na prawa transmisyjne. Przychody komercyjne zanotowały 21% wzrost dzięki nowo podpisanym umowom sponsorskim przez główne marki ligi jak Manchester United (umowa z Chevrolet), Tottenham (AIA), czy Arsenal (Puma). W przyszłych latach spodziewane są dalsze wzrosty przychodów z tytułu transmisji. Niewykluczone, że już w przyszłym sezonie najwyższa liga angielska uzyska najwyższe przychody w każdej z 3 analizowanych kategorii, jednocześnie wyprzedzając obecnego lidera pod względem przychodów komercyjnych – Bundesligę.

Niemcy

Druga, co do wielkości generowanych przychodów „Bundesliga” zanotowała łącznie 13% wzrost przychodów. Warto przypomnieć, że jest to już ósmy rok z rzędu, kiedy najwyższa niemiecka liga notuje wzrost. Bundesliga już od lat wyprzedza rywali w kategorii przychodów komercyjnych. W ubiegłym sezonie było podobnie - przychody komercyjne były najistotniejszą częścią łącznych wpływów. Ubiegłoroczne inwestycje firmy Allianz w Bayern Monachium czy Evonik Industries w Borussię Dortmund tylko potwierdziły znaczenie tej kategorii. Również przychody z tytułu transmisji zanotowały 16% wzrost, za sprawą nowo podpisanych krajowych umów. Nowo podpisane prawa transmisyjne dla pierwszej i drugiej Bundesligi są warte 628 mln EUR rocznie. W efekcie słabszych występów w rozgrywkach międzynarodowych w stosunku do sezonu 2012/2013 (kiedy to 2 niemieckie kluby uczestniczyły w finale Ligi Mistrzów) Bundesliga zanotowała „tylko” 16% wzrost w kategorii przychodów transmisyjnych. Już po raz kolejny Niemcy zanotowali najlepszą średnią

frekwencję spośród lig „Wielkiej Piątki” na poziomie ponad 42 tysięcy i zapełnieniem stadionów na poziomie 90%.

Hiszpania

W tegorocznym zestawieniu lig zaliczanych do „Wielkiej Piątki” hiszpańska La Liga utrzymała się na 3 miejscu notując wzrost przychodów na poziomie 4%, odpowiadający 74 mln EUR. Spośród analizowanych kategorii, wzrosty zanotowały przychody komercyjne i z tytułu transmisji, podczas gdy przychody z dnia meczu spadły. Wzrost przychodów komercyjnych to zasługa dwóch głównych graczy ligi hiszpańskiej: Barcelony oraz Realu Madryt. Przychody z tytułu transmisji wzrosły głównie za sprawą dobrych występów na arenie europejskiej, gdzie zarówno mistrzem Ligi Europy, jak i Ligi Mistrzów została drużyna hiszpańska. Wraz z rokiem 2015, decyzją hiszpańskiego ministerstwa sportu, prawa transmisyjne, zaczynając od sezonu 2016/2017, będą sprzedawane grupowo. Dzięki grupowej umowie na sprzedaż zapewniony będzie bardziej zrównoważony podział przychodów z tego tytułu. Sprzedaż praw telewizyjnych dla całej ligi łącznie powinna wygenerować dla La Liga większą wartość i wyrównać przepaść pomiędzy czołowymi klubami a ligowymi „średniakami”. Przed podpisaniem umowy sprzedaży liga hiszpańska cechowała się największą amplitudą jeśli chodzi i pieniądze przyznawane z tytułu transmisji. Wskaźnik przyznawanych pieniędzy pomiędzy czołówką a dołem tabeli wynosił nawet 7.4:1, gdzie dla porównania Serie A notowała wskaźnik na poziomie 5.3:1, Ligue 1 3.4:1, Bundesliga 2:1, a Premier League 1.6:1.

Włochy

Czwarte miejsce w tegorocznym zestawieniu zajęła włoska Serie A, która wygenerowała przychody na poziomie 1 699 mln EUR oraz zanotowała 1% wzrost względem roku ubiegłego. Liga włoska zanotowała najniższy wzrost łączny spośród analizowanych lig „Wielkiej Piątki”. Co ciekawe wzrost Serie A na poziomie 17 mln EUR jest wyższy od wzrostu 2 mniejszych lig zachodnioeuropejskich (belgijskiej i austriackiej), które zanotowały łącznie 15 mln EUR. W ostatnim czasie Włosi ogłosili zainteresowanie organizacją spotkań ligowych za granicami kraju. Zgodnie z założeniami miałoby to zwiększyć oglądalność oraz zainteresowanie włoską piłką, co z kolei zaowocowałoby zwiększeniem potencjału generowanych przychodów.

20

Francja

Zestawienie „Wielkiej Piątki” pod względem łącznych przychodów w sezonie 2013/2014 zamyka francuska Ligue 1, która zanotowała rok do roku wzrost na poziomie 201 mln EUR, co jest 15% wzrostem w stosunku do roku ubiegłego. Pod względem wzrostu łącznej wartości przychodów jest to drugi najlepszy wynik. Tylko „Premier League” może poszczycić się większym łącznym wzrostem procentowym. Łączny wzrost przychodów ligi to głównie zasługa PSG oraz Monaco. Tylko Paryżanie zanotowali przychody większe o 75 mln EUR w stosunku do zeszłego sezonu. Również wzrost przychodów z dnia meczu to głównie zasługa drużyny ze stolicy, która zanotowała 10 mln EUR wzrost przy 95% średnim zapełnieniu stadionu Parc de Princes. PSG potwierdza, że jest dominującym klubem w swojej lidze po raz kolejny sięgając po mistrzostwo kraju.

Analizując największe ligi europejskie i porównując osiągane w nich przychody do tych z mniejszych zachodnioeuropejskich możemy dojść do wniosku, że w przeciągu ostatnich lat różnica dzieląca największych od europejskich „średniaków” pogłębia się. Podczas gdy „Wielka Piątka” z roku na rok notuje coraz większe wzrosty za sprawą nowych umów sponsorskich i praw transmisyjnych, ligi mniejsze notują spadki przychodów. W sezonie 2013/2014 łączna wartość przychodów lig holenderskiej, belgijskiej, austriackiej, duńskiej i szkockiej wyniosła 1 180 mln EUR i skurczyła się w stosunku do roku ubiegłego o 29 mln EUR czyli 2%. Jedną z przyczyn takiego pogłębiania się różnic jest większy potencjał największych lig, które skupiają na sobie coraz to nowych sponsorów. W przypadku mniejszych lig, istotne są wpływy z tytułu udziałów w pucharach europejskich. Z tego względu duńska Superliga zanotowała 12% spadek, głównie ze względu na słabsze występy w pucharach, co z kolei zaowocowało mniejszymi wpływami od UEFA. Sytuacja ma się podobnie w przypadku ligi szkockiej, która to zawdzięcza 6% spadek słabszym występom Celticu Glasgow, który jest głównym motorem napędowym ligi. Z analizowanej powyżej piątki tylko liga belgijska oraz austriacka zanotowały odpowiednio 4% oraz 2% wzrost, co jest niewspółmierne do rezultatów wielkich braci.

Wielkość europejskiego rynku piłki nożnej

Analizując dane uzyskane przez kluby polskiej Ekstraklasy oraz porównując otrzymane wartości do innych lig zachodnioeuropejskich marek należy pamiętać o możliwościach rozwoju dla poszczególnych lig. Podczas gdy ligi „Wielkiej Piątki” dzięki renomie wypracowanej dekady temu osiągają przychody znacznie przekraczające przychody polskiej ligi, polska Ekstraklasa dopiero od niedawna wraz z nowymi prawami transmisyjnymi docierającymi poza granice do większej liczby państw staje się marką pracującą nad rozpoznawalnością na świecie.

Na przełomie ostatnich sezonów widzimy, jak spośród wszystkich lig europejskich, kształtuje się rozwój dla poszczególnych rozgrywek. Podczas gdy, łącznie, pierwsze ligi „Wielkiej Piątki” zanotowały wzrost na poziomie 4,2 mld EUR oraz 59%, pierwsze ligi „pozostałych lig europejskich” odnotowały wzrost o 1,2 mld EUR, co przenosząc na wskaźniki oznacza wzrost o 36%. To właśnie „Wielka Piątka” na przestrzeni analizowanych przedziałów czasowych była najlepiej rozwijającą się, pod kątem analizowanych przychodów, ligą.

Porównując procentowy przyrost przychodów Ekstraklasy oraz zestawiając jej dane z danymi europejskimi, polska liga prezentuje się jako dynamiczna, o wysokim rozwoju na przełomie ostatnich kilku lat.

Łączny wzrost generowanych przychodów Ekstraklasy w porównaniu do sezonu 2006/2007 (był to pierwszy okres dla którego Deloitte sporządził analizę przychodów), wyniósł w przybliżeniu 45 mln EUR, co jest równoznaczne z przyrostem przychodów w analizowanych okresach o 96%. Spośród analizowanych źródeł wpływów, największy wzrost zanotowały przychody transmisyjne. Dzięki nowo podpisanej umowie z platformą NC+ w przyszłym sezonie spodziewamy się kolejnych wzrostów tej kategorii. Prócz przychodów z tytułu transmisji meczów, również przychody komercyjne zaprezentowały wzrost o 48%, a przychody z dnia meczu aż o 141%. Biorąc pod uwagę stan obiektów sportowych w sezonie 2006/2007 należy uznać ostatnie 8 lat za okres dobrze przepracowany, w którym większość polskich klubów dorobiło się stadionów europejskiej klasy.

Analizując poszczególne ligi, warto również zwrócić uwagę na strukturę ich przychodów i to ilokrotnie przewyższały one przychody rodzimej Ekstraklasy.


Holandia Belgia Austria Dania Szkocja Polska

439,0Razem

ZMIANY

-13,0

-3%

284,0Razem

ZMIANY

12,0

4%

RÓŻNICA

155,0

161,0Razem

ZMIANY

3,0

2%

RÓŻNICA

123,0

149,0Razem

ZMIANY

-21,0

-12%

RÓŻNICA

12,0

ZMIANY

-2,0

-1%

RÓŻNICA

57,0

147,0Razem

ZMIANY

-10,0

-6%

RÓŻNICA

2,0

90,0Razem

POLSCO

DENAUT

NED

BEL

29,0Transmisje

BEL AUT DENPOL

NED

246,0Komercyjne

115,0Dzień meczu

78,0Transmisje

130,0Komercyjne

70,0Dzień meczu

84,0Transmisje

109,0Komercyjne

23,0Dzień meczu

87,0Komercyjne

18,0Dzień meczu

44,0Transmisje

47,0Komercyjne

54,0Dzień meczu

46,0Transmisje

* Dane dla Polski za rok

kalendarzowy 2014

42,0Komercyjne

17,0Dzień meczu

31,0Transmisje

SCO

Źródło: Raport „Deloitte Annual Review of Football Finance”; analiza Deloitte na podstawie danych przesłanych przez kluby.

Przychody mniejszych lig zachodnioeuropejskich w sezonie 2013/2014 (mln EUR)

22

42,0Komercyjne

28,0Komercyjne

17,0Dzień meczu

7,0Dzień meczu

31,0Transmisje

12,0

Transmisje

20142006/2007

50%

158%

143%

2013/20142006/2007

Pierwsze ligi „Wielkiej Piątki”

Niższe ligi „Wielkiej Piątki”

FIFA, UEFA i Federacje Krajowe

Pierwsze ligi „Pozostałych Krajów”

Inne ligi „Pozostałych Krajów”

7.1

0.4 0.5

2.2 1.9 3.3

2.2 2.8 4.5

11.3

Porównując dane za sezon 2006/2007 do roku 2014 okazuje się, że nasza liga zmniejsza dystans do innych europejskich „średniaków”, takich jak liga holenderska, austriacka czy szwedzka. Podczas gdy w sezonie 2006/2007 Ekstraklasa była 8,5 razy mniejsza od Eredivisie, w sezonie 2013/2014 ten wskaźnik spadł już do 4,9. Podobnie sytuacja ma się dla porównań z ligami austriacką, szkocką i szwedzką, gdzie dzielący ligi dystans z biegiem lat również się zmniejszył.

Wielkość europejskiego rynku piłki nożnej (mld EUR)

Wzrost przychodów polskiej Ekstraklasy (mln EUR)


Iluktornie przychody lig zachodnioeuropejskich w sezonie 2013/2014 są większe od Ekstraklasy?

Iluktrotnie przychody lig zachodnioeuropejskich w sezonie 2006/2007 są wieksze od Ekstraklasy?

Szwecja

1.5Szkocja

1.6Austria

1.8Holandia

4.9Szwecja

1.9Austria

3.2Szkocja

5.5Holandia

8.5

24

Zróżnicowanie przychodów klubów Wielkiej Piątki i Ekstraklasy

Oceniając zróżnicowanie przychodów klubów uczestniczących w rozgrywkach poszczególnych lig, można przeanalizować udział wpływu dwóch czołowych zespołów w całkowitych przychodach ligi. Od wielu lat zauważalny jest trend, w którym hiszpańska La Liga i uczestniczące w jej rozgrywkach Real Madryt i Barcelona dominują konkurencyjne kluby pod względem generowanych przychodów. Pozostałe drużyny hiszpańskie dzieli do liderów finansowa przepaść. Nawet udane występy Atletico Madryt w sezonie 2013/2014 (finał Ligi Mistrzów, mistrzostwo ligi hiszpańskiej) nie były w stanie zdetronizować finansowej przewagi Barcy i Realu. Dwie najbogatsze drużyny generowały w sezonie 2013/2014 53% łącznych przychody, podczas gdy trzecie pod względem wpływów Atletico wygenerowało 9%. Na zmianę sytuacji może korzystnie wpłynąć sprzedaż praw transmisyjnych wedle nowych zasad, a co za tym idzie wyrównanie przychodów z tytułu transmisji w poszczególnych klubach La Ligi.


Udział wpływów dwóch najbogatszych klubów w przychodach lig „Wielkiej Piątki” i Ekstraklasy

Polska39% Top261% Reszta

Niemcy33% Top267% Reszta

Anglia24% Top276% Reszta

Hiszpania53% Top247% Reszta

Francja40% Top260% Reszta

Włochy31% Top269% Reszta

39%

40%

31%

53%

33%

24%


Druga pod względem udziału dwóch czołowych klubów w całości generowanych przychodów jest francuska Ligue 1. Możemy zaobserwować, jak wraz ze wzrostem przychodów Paris Saint-Germain wzrasta udział dwóch czołowych drużyn w łącznych przychodach ligi. W przyszłości możemy spodziewać się dalszych wzrostów ze względu na paryżan oraz drugi francuski klub o silnych sponsorach, którym jest Monaco.

Pozostałe trzy ligi charakteryzują się znacznie mniejszym rozwarstwieniem. W przypadku lig niemieckiej, włoskiej i angielskiej przychody dwóch pierwszych drużyn stanowią odpowiednio 33%, 31%, 24%.

W przypadku polskiej Ekstraklasy, w roku 2014 wskaźnik ten wyniósł 39%. Tym samym wzrósł on względem ubiegłorocznej edycji. Pomimo wzrostów analizowanych przychodów w 13 z 16 klubów wskaźnik wzrósł za sprawą spadku kluczowego dla ligi klubu jakim było Zagłębie Lubin. Spodziewamy się obniżenia wskaźnika wraz z ponownym awansem Zagłębia oraz spadkiem klubów o łącznie niższych budżetach.

Europejskie puchary

Jednym z kluczowych źródeł przychodów dla lig piłkarskich są przychody otrzymywane za udział w Lidze Europy i Lidze Mistrzów. Przychody są przyznawane poszczególnym klubom zgodnie z kluczem opartym na osiągnięciach sportowych. Kluby występujące w Lidze Mistrzów osiągają wyższe przychody z tytułu udziału, ze względu na poziom rozgrywek oraz konkurencję złożoną z czołowych europejskich marek.

Zgodnie z danymi zawartymi w raporcie UEFA za sezon 2013/2014 łączna wartość przychodów za udział w Lidze Mistrzów oraz Lidze Europy to powyżej 1,1 mld EUR, z czego ponad 900 mln EUR to przychody z Ligi Mistrzów.

W sezonie 2013/2014 krajem, który zyskał najwięcej przychodów z tytułu udziału swoich drużyn na arenie międzynarodowej była Hiszpania. Przypomnijmy, że zwycięzcami obydwu rozgrywek były kluby La Ligi. Dobrej grze kluby hiszpańskie zawdzięczają ponad 200 mln EUR przychodów. Za klubami hiszpańskimi uplasowały się odpowiednio: Anglia, Włochy, Niemcy i Francja. Ligi „Wielkiej Piątki” zagarnęły w sezonie 2013/2014 łącznie 68% łącznych przychodów z tytułu udziału w rozgrywkach europejskich.

Spośród mniejszych lig europejskich analizowanych w tegorocznym raporcie Deloitte, najlepiej zaprezentowała się Holandia z wynikiem ponad 30 mln EUR oraz Dania z wynikiem 26,5 mln EUR. Polska z wynikiem prawie 3 mln EUR wyprzedziła kraje takie jak Norwegia, Szwecja czy Słowenia.

W przypadku mniejszych europejskich marek, kluczowe są przychody z tytułu udziałów w pucharach. Aby myśleć o dalszej poprawie kondycji finansowej polskiej piłki, kluby muszą zaistnieć na arenie europejskiej, tak aby stać się konkurencją dla takich lig jak holenderska Eredivisie, czy belgijska Jupiler League. W sezonie 2013/2014 Legia Warszawa, będąca jedynym polskim reprezentantem na arenie europejskiej, zdobyła 0,25% łącznych przychodów przyznawanych przez UEFA. Dla porównania liga holenderska zdobyła 2,7%, natomiast wiodąca pod tym względem liga hiszpańska ponad 17%.

26

Anglia Niemcy Hiszpania Włochy Francja Polska

Średnia frekwencja na mecz Całkowita średnia frekwencja w 1 kolejce odniesiona do populacji

36,7

42,6

25,3

23,0 21,0

8,4

0,69%

0,49%

0,54%

0,38%

0,32%

0,17%

Frekwencja

Frekwencja podczas rozgrywanych spotkań jest jednym z kluczowych elementów decydujących o kondycji finansowej klubu. Wraz z większą liczbą kibiców na stadionach, zwiększają się wpływy klubów. Korelacje można zaobserwować nie tylko w przychodach z dnia meczu (wraz z większą frekwencją na stadionie sprzedanych będzie więcej biletów na mecz), lecz również w przychodach komercyjnych. Kluby przyciągające większe grupy fanów, są często bardziej atrakcyjne medialnie i lepiej rozpoznawalne, nie tylko w swoim obszarze. Trzeba również pamiętać o przestrzeniach reklamowych, które występują na stadionach w różnych formach. Sponsorzy są gotowi płacić nie tylko za reklamy na koszulkach, czy banerach wokół murawy, lecz także wpierać finansowo różnego rodzaju akcje promujące siebie oraz klub.

Analizując frekwencję na stadionach dojdziemy do wniosku, że wraz z większą ilością kibiców na stadionach kluby zwiększają swoją szansę na sportowy, a co za tym idzie też finansowy sukces. Analizując tegoroczne wyniki frekwencji widzimy, że pierwsza 6 w zestawieniu najwyższych stadionowych frekwencji (odpowiednio Lech, Lechia, Legia, Wisła, Śląsk, Jagiellonia) zajmuje pierwszych 6 miejsc w końcowej tabeli Ekstraklasy na sezon 2014/2015.

Średnia frekwencja (kibice/mecz) na najwyższym poziomie rozgrywek piłkarskich w krajach „Wielkiej Piątki” i w Polsce.

Źródło: Raport „Deloitte Annual Review of Football Finance” oraz serwis ekstraklasa.org


Analizując średnią frekwencję meczową Jagielonii należy również pamiętać, że klub oddał do użytkowania nowy stadion w październiku 2014 i rozgrywał początek rundy na obiekcie “w budowie”, co niekorzystnie wpłynęło na wysokość frekwencji. W sezonie 2014/2015 z Ekstraklasą pożegnały się kluby o najniższych średnich frekwencjach, czyli odpowiednio GKS Bełchatów oraz Zawisza Bydgoszcz. Analizując dolną partię tabeli frekwencji, należy pamiętać, że Górnik Zabrze od 2011 roku jest w trakcie przebudowy stadionu i na chwilę obecną dysponuje 3 tysiącami miejsc.

Wraz z zakończeniem mistrzostw EURO 2012 możemy zaobserwować stabilizację jeśli chodzi o frekwencję na polskich stadionach. Podczas gdy w sezonie 2013/2014 frekwencja spadła o 1%, w sezonie 2014/2015 średnia liczba kibiców na mecz wzrosła o 1%. Niewątpliwie

na poprawę frekwencji miało wpływ oddanie nowego obiektu w Białymstoku, oddanie drugiej trybuny obiektu w Bielsku-Białej oraz znacznie większe zainteresowanie w stosunku do roku ubiegłego kibiców Lechii Gdańsk. Na większe zwiększenie frekwencji negatywnie wpłynęły protesty kibiców.

Analizując frekwencję poszczególnych klubów, widzimy istotny wzrost frekwencji na stadionach u ekstraklasowych beniaminków (Górnik Łęczna 192% oraz GKS Bełchatów 60%). Wraz z awansem do wyższej klasy rozgrywkowej, wyższym poziomem piłkarskim i bardziej rozpoznawalnymi współzawodniczącymi markami, na stadiony w Łęcznej i Bełchatowie podczas sezonu 2014/2015 przychodziło również więcej osób. Kolejnymi klubami, które znacząco podniosły frekwencję były Jagiellonia Białystok (123%) oraz Podbeskidzie

Klubfrekwencja 2014/2015

miejsce w tabeli

2014/2015

wzrost/spadek do sezonu

13/14komentarz

Lech Poznań 20 261,0 1 4% -

Lechia Gdańsk 16 608,0 5 28% -

Legia Warszawa 16 597,0 2 -2% -

Wisła Kraków 12 159,0 6 -3% -

Śląsk Wrocław 10 963,0 4 6% -

Jagiellonia Białystok 10 755,0 3 123% -

Cracovia Kraków 6 674,0 9 -10% -

Korona Kielce 6 286,0 11 -6% -

Pogoń Szczecin 6 101,0 8 -19% -

Ruch Chorzów 5 947,0 10 -7% -

Piast Gliwice 4 593,0 12 -11% -

Górnik Ł./I liga 4 163,0 14 192% -

Podbeskidzie 3 958,0 13 29% budowa stadionu

GKS B./I liga 3 051,0 16 60% spadek

Górnik Zabrze 2 961,0 7 -1% budowa stadionu

Zawisza Bydgoszcz 2 775,0 15 -39% spadek

28

Bielsko Biała (29%). Wzrost frekwencji wynika z nowo wybudowanych obiektów. W Białymstoku w październiku 2014 został otwarty nowy obiekt, który przyczynił się do zwiększenia atrakcyjności widowiska, a w Bielsku Białej do użytku została oddana druga trybuna.

Wśród najważniejszych lig europejskich, pod względem frekwencji najlepiej wypada niemiecka Bundesliga wyprzedzając angielską Premier League i hiszpańską La Ligę. Na kolejnych pozycjach plasuje się włoska Serie A oraz francuska Ligue 1.

Statystyką świadczącą o ogólnym poziomie zainteresowania danym sportem, która ma przełożenie na potencjał komercyjny, jest stosunek średniej liczby fanów na trybunach w jednej kolejce rozgrywek w odniesieniu do całkowitej liczby mieszkańców państwa. Rekordzistą pod tym względem kolejny rok z rzędu pozostaje angielska Premier League, ze współczynnikiem 0,69%, która wyprzedza drugą La Liga (0,54%). Jak łatwo zaobserwować, trzy czołowe pod względem frekwencji ligi europejskie, które zapewniają wysoką jakość infrastruktury i widowiska sportowego przyciągają na swoje mecze aż 0,48% - 0,69% całej populacji ich kraju. W Polsce wskaźnik ten wynosi 0,17%, czyli cztery razy mniej niż w Anglii.

PolskaŚREDNIA

FREKWENCJA

8,34

AngliaŚREDNIA

FREKWENCJA

36,7

NiemcyŚREDNIA

FREKWENCJA

42,6

HiszpaniaŚREDNIA

FREKWENCJA

25,3

WłochyŚREDNIA

FREKWENCJA

23,0

FrancjaŚREDNIA

FREKWENCJA

21,0

18DRUŻYN

5,08RAZY

WIĘCEJ

4,38RAZY

WIĘCEJ

3,02RAZY

WIĘCEJ

2,75RAZY

WIĘCEJ2,51RAZY

WIĘCEJ

20DRUŻYN

20DRUŻYN 20

DRUŻYN

20DRUŻYN

16DRUŻYN


Analizując dane rok do roku największy wzrost procentowy frekwencji odnotowała Ligue 1. Dzięki mistrzostwom Euro 2016, które będą odbywać się we Francji, kluby takie jak Olympique Marsylia, AS Saint – Etienne, czy OGC Nice zainwestowały w obiekty sportowe, co zaowocowało większym zainteresowaniem ze strony kibiców. Wraz z otwarciem nowych obiektów w Bordeaux w maju 2015 oraz Lyonie na przełomie 2015/2016 roku, jak również modernizacją kolejnych obiektów, spodziewamy się dalszych wzrostów frekwencji we francuskiej ekstraklasie.

Pod względem procentowego wzrostu frekwencji za ligą francuską uplasowały się ligi: angielska, niemiecka i włoska, które odnotowały 2% wzrost frekwencji w stosunku do sezonu ubiegłego. Polska Ekstraklasa uplasowała się na przedostatnim miejscu notując 1% wzrost frekwencji, wyprzedzając hiszpańską La Ligę, która uzyskała ujemny wskaźnik na poziomie -1%. Niższa frekwencja to głównie efekt zmieniającego się planu rozgrywek oraz panującej sytuacji ekonomicznej w kraju. Wraz z indywidualną sprzedażą praw telewizyjnych, telewizje starają się ustawić plan transmisji w taki sposób, aby każdy mecz był pokazany, co prowadzi do rozgrywania meczów podczas kolejki nawet w 9 różnych oknach czasowych oraz rozgrywania spotkań w późnych godzinach.

Porównując frekwencję polskiej Ekstraklasy z danymi zagranicznymi, możemy dojść do wniosku, że daleko nam do europejskich potęg z ligi angielskiej czy niemieckiej, a bliżej do zespołów z Angielskiej 3 klasy rozgrywkowej (League 1). Polska Ekstraklasa notowała w sezonie 2014/2015 średnią frekwencję na poziomie 8 378 osób na kolejkę, podczas gdy trzecia klasa rozgrywkowa w Anglii zanotowała 7 607 kibiców na mecz. Również analizując średnie procentowe zapełnienie stadionu, bliżej nam do 3 szczebla rozgrywek angielskich. Premier League zanotowała 96% zapełnienie stadionu, podczas gdy Championship wykazało już 65%, a League 1 oraz League 2 – 48%.

Patrząc na ligę niemiecką i hiszpańską widzimy, że różnice w średnim zapełnieniu stadionów są znaczne. Bundesliga wykazująca 90% oraz La Liga 65% są poza zasięgiem polskiej konkurencji.

Ekstraklasa wraz z modernizacją obiektów sportowych, znacznie zwiększyła potencjał generowania przychodów oraz średnią pojemność stadionów do poziomu ponad 20 tysięcy miejsc. Stadiony w Gdańsku, Poznaniu, Wrocławiu, mogące pomieścić ponad 40 tysięcy kibiców, stanowią siłę napędową dla Ekstraklasy. Niestety kluby nie są w stanie regularnie przyciągnąć dużych widowni i tylko ligowe klasyki są w stanie zapełnić obiekty. Kluby stoją w obliczu nowego wyzwania, jakim jest ściągnięcie większej widowni na stadiony. Przed EURO 2012 silnym argumentem przeciw były przestarzałe obiekty niespełniające europejskich norm, jednak przez ostatnie lata, gdy wiele klubów wzbogaciło się o nowe obiekty o najwyższych standardach europejskich, największym magnesem mogącym polepszyć sytuacje są odpowiedni poziom sportowy oraz nowe technologie mogące udostępnić ofertę meczową szerszemu gronu kibiców. Czekamy z niecierpliwością na działania nowo wybranego prezesa Ekstraklasy S.A. – Dariusza Marca który za jeden z priorytetów stawia sobie przyciągnięcie większej ilości kibiców na stadiony w Polsce. Jak przyznaje Dariusz Marzec, będzie to długotrwały proces, jednak przykłady zagraniczne pokazują że cel jest możliwy do osiągnięcia.

30

60%

Polska* Włochy Belgia Francja Austria Holandia Hiszpania Anglia Dania Niemcy Szkocja

2013 2014 Zmiana - spadek Zmiana - wzrost

72

76

70716869

62

66 64

60 6160 60

5658

71

58

49

5351

49

57

4% 1% 1% 2% 2% 1% 4% 13% 5% 8%2%0

20

40

60

80%

Zarządzanie poziomem wynagrodzeń w Polsce i Europie

Porównując stosunek kosztów związanych z wynagrodzeniami do przychodów, w ligach europejskich widoczne są znaczne różnice pomiędzy poszczególnymi krajami. W analizowanych ligach wartość tego wskaźnika wahała się od 49% do 72%. Największą część przychodów na wynagrodzenia przeznaczają Belgowie, Włosi i Polacy (od 72% do 68%). W przypadku klubów Wielkiej Piątki wszystkie ligi prócz hiszpańskiej zanotowały łączny spadek wskaźnika. Najniższy stosunek kosztów wynagrodzeń do przychodów charakteryzuje Niemcy, gdzie wynosi on 49% (spadek w stosunku do roku ubiegłego o 2 punkty procentowe).

W większości pozostałych analizowanych lig zagranicznych wskaźnik ten nie zmienił się znacząco w porównaniu do poprzedniego roku i utrzymuje się na poziomie pomiędzy 49% a 70%. Już drugi rok z rzędu spadek zanotowała Szkocja, gdzie wartość wskaźnika spadła z poziomu 57% w sezonie 2011/2012 do 49%.

Wartość wskaźnika wynagrodzenia/ przychody dla najlepszych lig piłkarskich w wybranych krajach europejskich w sezonie 2013/2014


* Dane dla Polski za rok kalendarzowy 2014


60%

Legia Warszaw

a

Cracovia K

raków

GK

S Bełchatów

Górnik Łęczna

Ruch Chorzów

Pogoń Szczecin


Zagłębie Lubin


Lech Poznań

Lechia Gdańsk

Zawisza Bydgoszcz

Korona Kielce

Piast Gliw

ice

Wisła K

raków

Górnik Zabrze

Śląsk Wrocław

2013 2014

0

20

40

60

80

100

120

140

160%

60%

Polska* Włochy Belgia Francja Austria Holandia Hiszpania Anglia Dania Niemcy Szkocja

2013 2014 Zmiana - spadek Zmiana - wzrost

72

76

70716869

62

66 64

60 6160 60

5658

71

58

49

5351

49

57

4% 1% 1% 2% 2% 1% 4% 13% 5% 8%2%0

20

40

60

80%

W tegorocznej edycji rankingu siedem spośród analizowanych klubów Ekstraklasy pogorszyło a osiem poprawiło stosunek wypłacanych wynagrodzeń do osiąganych przychodów. Bez zmian pozostał wskaźnik Korony Kielce.

Wśród analizowanych klubów jedynie dwa mogą pochwalić się wartością wskaźnika równą lub poniżej zalecanego poziomu, to jest 60%. Najniższy współczynnik osiągnęły: GKS Bełchatów (50%) oraz Legia Warszawa (52%). Przy tej okazji warto zaznaczyć, że awansujące wraz z początkiem przyszłego sezonu Zagłębie Lubin osiągnęło wskaźnik na poziomie 56%. Jeśli ten poziom wynagrodzeń dla klubu z Lubina utrzyma się w latach przyszłych, będzie to miało pozytywny wpływ na łączną wartość wskaźnika polskiej Ekstraklasy.

W przedziale pomiędzy 60% (poziom optymalny), a 70% (poziom ostrzegawczy) uplasowały się kolejne cztery zespoły, mianowicie: Podbeskidzie Bielsko Biała (65%), Cracovia Kraków (67%), Jagiellonia Białystok oraz Lech Poznań (68%).

Poziom wynagrodzeń oraz jego udział w łącznych przychodach może być jednym z czynników świadczących o strategii klubu. Dobrym przykładem klubu, który przeznaczył większą część osiąganych przychodów na wynagrodzenia jest Legia Warszawa, która dzięki regularnym występom w rozgrywkach europejskich w ciągu ostatnich dwóch sezonów zanotowała jeden z najniższych wskaźników w lidze. Również Lech Poznań, wraz z udanymi występami w Europie, stoi przed szansą dalszej poprawy wskaźnika.

Wartość wskaźnika wynagrodzenia / przychody klubów Ekstraklasy i I ligi w roku 2014


32

16

15

14

13

12

11

10

9

8

7

6

5

4

3

2

1

0 5 10 15 20 25 30

WYNAGRODZENIE (mln PLN)

MIE

JSC

E W

TA

BEL

I 2

01

4/2

01

5

35 40 45 50 55 60

Górnik Zabrze

Wisła Kraków

Pogoń Szczecin

Zawisza Bydgoszcz

GKS Bełchatow

Piast Gliwice


Górnik Łęczna

Cracovia Kraków

Ruch Chorzów

Korona Kielce

Lechia Gdańsk

Śląsk Wrocław


Legia Warszawa

Lech Poznań

W trzech klubach wynagrodzenia były wyższe niż całkowite przychody (z trzech źródeł branych pod uwagę w niniejszym raporcie). Były wśród nich: Piast Gliwice (115%), Górnik Zabrze (120%) oraz Korona Kielce (129%). Długoterminowe utrzymywanie wskaźnika na takim poziomie może być przyczyną poważnych kłopotów finansowych klubów, dlatego kluby powinny w jak największym stopniu skorelować poziom wynagrodzeń z poziomem osiąganych przychodów.

Alternatywnym spojrzeniem na wysokość płac może być wzięcie pod uwagę ich nominalnych wartości. W niektórych europejskich ligach korelacja między tą wartością a wynikami jest bardzo wyraźna (np. w angielskiej Premier League drużyny z pierwszych 6 miejsc w tabeli 2014/2015 były jednocześnie klubami o najwyższych kosztach wynagrodzeń w sezonie 2013/2014 spośród wszystkich drużyn).

Obserwując wysokość pensji wypłaconych w 2014 roku do wyników w sezonie 2014/2015, można zauważyć występowanie zależności pomiędzy tymi aspektami. Widać silną korelację pomiędzy poziomem wynagrodzeń

a zajmowanym miejscem w lidze. Najwięcej na płace wydała Legia Warszawa, co ostatecznie zagwarantowało „legionistom” drugie miejsce w lidze gwarantujące udział w fazie grupowej Ligi Europy. Stosunkowo wysokie koszty wynagrodzeń zanotował też Lech Poznań, który po zaciętej walce zdołał odzyskać tytuł Mistrza Polski. Odstępstwem od reguły jest Jagiellonia Białystok, która pomimo stosunkowo niskich kosztów wynagrodzeń zdobyła 3 miejsce na zakończenie sezonu 2014/2015.

Nie można jednoznacznie stwierdzić, że przeznaczanie na wynagrodzenia większych kwot jest pewną drogą do sukcesu. Kolejne lata pokazują jednak, że konsekwentna i rozsądna strategia w tym obszarze może prowadzić do sukcesów na boisku i w konsekwencji coraz większych wpływów w przyszłości.

Wynik sportowy klubów w sezonie 2014/2015 w stosunku do wynagrodzeń w roku 2014


Title of publication Focus area of publication 33

34

Przegląd klubów – szczegółowe wyniki „Piłkarskiej Ligi Finansowej”

35 Legia Warszawa 36 Lech Poznań 37 Wisła Kraków 38 Lechia Gdańsk 39 Pogoń Szczecin 40 Śląsk Wrocław 41 Cracovia Kraków 42 Ruch Chorzów 43 Górnik Zabrze 44 GKS Bełchatów 45 Jagiellonia Białystok 47 Krona Kielce 48 Zawisza Bydgoszcz 49 Podbeskidzie Bielsko - Biała 50 Górnik Łęczna 51 Piast Gliwice 52 Zagłębie Lubin


30%Dzień meczu

37%Komercyjne

33%Transmisje

LEGIA WARSZAWA

15,9Razem

21,2Razem

0

20

40

60

80

100

120

23,7Razem

28,3Razem

63,9Razem

66,3Razem

94,5Razem

101,5Razem

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

33% 12% 19%

126% 4%

43%7%


mln PLN

1Legia Warszawa

Zwycięzcą tegorocznego raportu „Piłkarska Liga Finansowa” jest Legia Warszawa. Klub ze stolicy osiągnął w 2014 łączne przychody na poziomie 101,5 mln złotych, a tym samym stał się pierwszym klubem w historii Ekstraklasy, który przekroczył barierę 100 mln złotych. Tak dobry wynik to głównie efekt dalszego rozwoju na linii klub-sponsorzy, występów w Lidze Europy oraz awans z pierwszego miejsca fazy grupowej do rundy eliminacji.

Struktura przychodów klubu z ul. Łazienkowskiej prezentuje się następująco: największą kategorią generującą przychody klubu są przychody komercyjne na poziomie 37%, drugie co do wielkości przychody z tytułu transmisji wynosiły w badanym okresie 33%, natomiast przychody z dnia meczu to 30%.

W stosunku do roku ubiegłego Legia zanotowała wzrost w każdej z analizowanych kategorii przychodów. Klub zanotował 9% wzrost w kategorii wpływów komercyjnych i transmisji. Wpływy z dnia meczu zwiększyły się o 3%.

Legia Warszawa wyprzedziła w tym roku pozostałe kluby występujące w rozgrywkach Ekstraklasy w każdej z trzech analizowanych kategorii. O wysokim poziomie osiągniętego wyniku może świadczyć wskaźnik przychodów Legii do łącznych przychodów Ekstraklasy który wynosi 27%. Dla porównania, Real Madryt, czyli najbogatszy zespół hiszpańskiej Primera Division, w której finansowa dominacja pierwszych dwóch drużyn jest niepodważalna, stanowi 28%. Co ciekawe, pomimo trzeciej co do wysokości średniej frekwencji meczowej w sezonie 2014/2015, Legia uzyskała większe wpływy

z dnia meczu w porównaniu do Lecha Poznań oraz Lechii Gdańsk. Jest to głównie zasługa rozbudowanej oferty pakietów biznesowych.

Warszawski klub wraz z początkiem sezonu czekają kluczowe fazy eliminacji do Ligi Europy. W wyniku słabej końcówki sezonu i zdobyciu „tylko” wicemistrzostwa kraju, Legia ponownie będzie walczyć o awans do fazy grupowej Ligi Europy. W zależności od rezultatów, klub może powiększyć przychody, jednak brak awansu jest równoznaczny z przyszłorocznym ograniczeniem budżetu.

36

26%Dzień meczu

48%Komercyjne

26%Transmisje

LECH POZNAŃ

24,9Razem

39,1Razem

0

20

40

60

80

40,3Razem

61,0Razem

38,8Razem

35,4Razem

42,9Razem

44,6Razem

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

57% 3%

51%

-36%-9% 21% 4%


mln PLN

2Lech Poznań

2. miejsce w rankingu „Piłkarska Liga Finansowa” przypadło Lechowi Poznań. Klub mieszczący się przy ulicy Bułgarskiej w roku 2014 zanotował łącznie 44,6 mln zł przychodów. Analizując strukturę przychodów, klub może pochwalić się wpływami z dnia meczu, jak i z tytułu transmisji na poziomie 26% łącznych przychodów oraz przypływami z działalności komercyjnej na poziomie 48% łącznych przychodów. Prezentując powyższe wyniki, klub może pochwalić się jednym z lepiej zbilansowanych budżetów w całej Ekstraklasie.

Klub z Poznania już po raz kolejny notuje najwyższą średnią frekwencję w Ekstraklasie. Średnio ponad 20 tysięcy kibiców co mecz stawiało się na stadionie przy ul. Bułgarskiej. Dzięki udanym występom w rundzie „play off” oraz zdobytemu mistrzostwu Ekstraklasy, klub

poprawił ubiegłoroczny wynik i zanotował 4% wzrost średniej frekwencji. Największym zainteresowaniem cieszyły się spotkania z Legią Warszawa oraz Wisłą Kraków, na które przychodziło ponad 41 tysięcy kibiców. Najmniejszym zainteresowaniem cieszyło się spotkanie przeciwko Zawiszy Bydgoszcz, które zgromadziło nieco ponad 11 tysięcy fanów. Dla porównania klub z Bydgoszczy notujący średnio najniższą frekwencję Ekstraklasy na poziomie poniżej 3 tysięcy kibiców, zanotował właśnie najwyższą frekwencję z Poznańskim Lechem i podczas spotkania zgromadził blisko 5 tysięcy kibiców.

Pod względem wskaźnika wynagrodzeń do przychodów, klub z Poznania może pochwalić się wynikiem na poziomie 68%, co jest wartością poniżej średniej. Na wynik przyszłoroczny niewątpliwie będą wpływać występy w Europie oraz transfery poczynione podczas letniego okienka. Wraz z występami na poziomie międzynarodowym, klub poczynił już wzmocnienia. Długofalowo, może to przynieść korzyści dla klubu, w postaci zwiększonych przychodów od potencjalnych sponsorów oraz UEFA. To jednak jest uzależnione od udanych występów w przyszłym sezonie.

Przed Klubem z Poznania stoi ciężkie zadanie, jakim są występy na arenie Europejskiej. Dzięki dobrej postawie na Polskich boiskach, klub zagwarantował sobie szanse do gry w eliminacjach do Ligi Mistrzów. Klub udowodnił już w przeszłości, że jest w stanie godnie reprezentować Polskę i wygrywać z uznanymi europejskimi markami. Czy drużyna Macieja Skorży poprawi wyniki osiągnięte przez ekipę Franciszka Smudy i będzie pierwszym od wielu lat klubem awansującym do rozgrywek grupowych Ligi Mistrzów? Okaże się niebawem wraz z pierwszymi meczami fazy eliminacyjnej.


Wisła Kraków

W 2014 roku Wisła Kraków uzyskała łączne przychody, w 3 analizowanych kategoriach na poziomie 26,7 mln złotych. Największą z kategorii przychodów były wpywy komercyjne na poziomie 12,4 mln złotych, drugie co do wielkości przychody z transmisji wyniosły 8,5 mln złotych, natomiast z dnia meczu wyniosły 5,9 mln złotych. Struktura przychodów Białej Gwiazdy prezentuje się następująco: komercyjne 46%, z tytułu transmisji 32% oraz z dnia meczu na poziomie 22%.

Wygląda na to, że odpowiedzialna polityka klubu, skierowana na długofalowe sukcesy odnosi pierwsze efekty. Biała Gwiazda zanotowała co prawda spadek łącznych przychodów o 2%, jednak porównując go do lat ubiegłych oraz trudnej sytuacji, w której klub się znajdował, można uznać to za sukces. Dzięki zbilansowanemu budżetowi za rok 2014, odchylenie pomiędzy najwyższymi przychodami komercyjnymi a najniższymi z dnia meczu wynosi 24 pp. Biorąc pod uwagę obecną sytuację drużyn ekstraklasowych, odchylenie jest na zadowalającym poziomie.

Pod względem średniej frekwencji, Krakowska Wisła uplasowała się na 4 pozycji, notując ponad 12 tysięcy kibiców na mecz. Ligowy szlagier z Legią obejrzało ponad 31 tysięcy widzów na stadionie, jednak rozgrywki podczas wakacji miały duży wpływ na zaniżenie średniej w sezonie. Na inaugurację sezonu, kiedy Wisła podejmowała Piasta Gliwice, na meczu pojawiło się poniżej 5 tysięcy widzów, co dla klubu tej klasy jest niedopuszczalne. Na szczęście wraz z zakończeniem protestów, frekwencje meczowe uległy znacznej poprawie.

Klub ma jeszcze dużo pracy przed sobą, jednak analizując wyniki z lat ubiegłych, sytuacja się poprawia. Jednym z ważnych wskaźników, który wykazuje poprawę z roku na rok, jest stopień pokrycia wynagrodzeń przychodami. Wskaźnik dla klubu z Reymonta za rok 2014 wyniósł 72%, co w porównaniu do lat ubiegłych świadczy o poprawie polityki płacowej, a co za tym idzie, kondycji finansowej klubu.

22%Dzień meczu

46%Komercyjne

32%Transmisje

WISŁA KRAKÓW

19,5Razem

33,6Razem

0

10

20

30

40

50

60

30,1Razem 27,2

Razem

55,3Razem

31,4Razem 27,4

Razem26,7Razem

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

72%-10%

-10%

103%

-43%-13% -2%


mln PLN

3

38

Lechia Gdańsk

Przed rozpoczęciem sezonu 2014/2015 klub z Gdańska był jedną z największych „niewiadomych” polskiej Ekstraklasy. Liczba pozyskanych zawodników, która zasiliła klub z Gdańska była imponująca, biorąc pod uwagę mały ruch na Polskim rynku transferowym. Zawodnicy tacy jak Jakub Wawrzyniak, Ariel Borysiuk, czy Daniel Łukasik reprezentowali już Polskę na poziomie reprezentacji, a pozyskany zimą Sebastian Mila to jeden z bohaterów kadry. Analizując ruchy w składzie Lechii, należy pamiętać, że „duże nazwiska” nie zawsze dobrze się sprawdzają, a mnogość transferów często może zaszkodzić drużynie.

Łączne analizowane przychody klubu z Gdańska wyniosły w 2014 roku 24,9 mln złotych. Największą kategorią były przychody komercyjne, wynoszące

11,7 mln złotych drugie, co do wielkości były przychody z tytułu transmisji, natomiast najmniejszą z analizowanych kategorii były przychody z dnia meczu na poziomie 5,2 mln złotych. Łącznie przychody wzrosły o 7% w stosunku do roku 2013.

W strukturze przychodów za rok 2014 największy udział miały przychody komercyjne stanowiące 47%, następnie przychody z transmisji z 32% oraz z dnia meczu z 21%. Klub z roku na rok zwiększa łączne przychody, przestrzegając jednocześnie zasady równomiernie zbilansowanego budżetu.

Największy wzrost procentowy, w porównaniu do roku 2013, nastąpił w przychodach z dnia meczu. Rok do roku wpływy z tego tytułu wzrosły o prawie 60%. Jest to największy wzrost procentowy w tej kategorii spośród całej Ekstraklasy. Dzięki nowym inwestycjom w zawodników, zwiększyła się również frekwencja na stadionie. Klub z Gdańska zanotował średnią frekwencję w ubiegłym sezonie na poziomie ponad 16 tysięcy kibiców, wyprzedzając tym samym Legię Warszawa, która pod względem frekwencji zajęła 3 miejsce. Pod względem średniej liczby kibiców, w stosunku do sezonu 2013/2014 na PGE Arenę w ubiegłym sezonie przybyło o ponad 3 tysiące kibiców więcej. Tylko Jagiellonia Białystok może pochwalić się większym wzrostem średniej widowni rok do roku, w Białymstoku wzrost spowodowany był otwarciem nowego obiektu oraz dobrą postawą w lidze, podczas gdy w Gdańsku główną przyczyną byli nowi zawodnicy.

21%Dzień meczu

47%Komercyjne

32%Transmisje

LECHIA GDAŃSK

15,5Razem

09/100

5

10

15

20

25

30

17,6Razem

10/11

22,9Razem

11/12

23,8Razem

12/13

23,2Razem

2013

24,9Razem

2014

14%

30% 4%-2%

7%


mln PLN

4


Pogoń Szczecin

Klub ze Szczecina już kolejny raz notuje wzrost łącznych przychodów, dzięki którym w tegorocznym raporcie zajął 5. miejsce. Notując w roku 2014 łączne przychody na poziomie 21,6 mln zł klub powiększył przychody w stosunku do roku ubiegłego o 20%. Odkąd klub występuje w najwyższej klasie rozgrywkowej, z roku na rok notuje wzrost łącznych przychodów.

Wzrost całkowitych przychodów w 2014 roku jest spowodowany głównie przychodami komercyjnymi, które wzrosły o 38% i stanowią 69% wszystkich przychodów. Drugie co do wielkości przychody z tytułu transmisji generują 21%. Najmniejszą z kategorii są przychody z dnia meczu, które stanowią 10% przychodów oraz zanotowały względem roku ubiegłego 18% wzrost.

Wskaźnikiem, który może być jednym z wyznaczników kondycji finansowej klubu, jest poziom kosztów wynagrodzeń do przychodów klubu. Portowcom w 2014 roku udało się obniżyć wskaźnik do poziomu 75% oraz obniżyć go o 3 pp względem roku 2013.

Portowcy już drugi rok z rzędu kończą sezon w grupie mistrzowskiej. Dzięki solidnej i przewidywalnej postawie na boisku, klub staje się kuszącą propozycją dla potencjalnych inwestorów. Niestety obiekt, na którym klub ze Szczecina rozgrywa swoje mecze, jest jedną z najstarszych konstrukcji w Polsce. Wraz ze stopniową modernizacją polskich stadionów, takie kluby jak Pogoń Szczecin, czy Ruch Chorzów, dysponujące przedwojennymi obiektami, tracą

pod względem atrakcyjności zarówno dla inwestorów jak i kibiców, którzy spodziewają się wyższych standardów i komfortu.

W sezonie 2014/2015 na mecze Pogoni przychodziło średnio o 19% mniej kibiców niż w sezonie 2013/2014. Pomimo stadionu mogącego pomieścić ponad 17 tysięcy, podczas meczów u siebie klub ani razu nie potrafił zgromadzić więcej niż 10 tysięcy fanów. Stadion podczas całego sezonu 2014/2015 był zapełniony w 35%, co jest jednym ze słabszych wyników w całej Ekstraklasie podczas sezonu 2014/2015.

POGOŃ SZCZECIN

10%Dzień meczu

69%Komercyjne

21%Transmisje

7,2Razem

20100

5

10

15

20

25

30

5,1Razem

2011

11,4Razem

2012

18,1Razem

2013

21,6Razem

2014

-29%124%

58%

20%


mln PLN

5

40

Śląsk Wrocław

Klub z Wrocławia zanotował w 2014 roku łączne przychody na poziomie 19,5 mln złotych. Największą kategorią przychodów były przychody komercyjne o wartości ponad 10 mln złotych. Drugie, co do wielkości były przychody z transmisji o wartości 5,4 mln złotych, natomiast przychody z dnia meczu wynosiły 3,7 mln złotych.

Śląsk Wrocław zanotował największy spadek w kategorii przychodów z transmisji. Był to efekt zmienionych zasad przyznawania przychodów z tytułu transmisji od sezonu 2013/2014 przez Ekstraklasę SA. Warto zaznaczyć, że wraz z nową formułą rozgrywek, klubom były

naliczane przychody z tytułu transmisji według nowych zasad, które w konsekwencji w istotnym stopniu pomniejszyły przychody drużynie z Wrocławia.

Wrocławski Klub Sportowy w ubiegłym sezonie był jednym z 6, na których mecze przychodziło średnio ponad 10 tysięcy kibiców. Dzięki frekwencji na tym poziomie, Śląsk może pochwalić się zapełnieniem stadionu na poziomie 25%. Warto zaznaczyć że klub zarówno w rogrywkach wiosennych sezonu 2013/2014 jak i jesiennych 2014/2015 nie poniósł u siebie ani jednej porażki w meczach punktowanych.

Dzięki obiektowi wybudowanemu również na potrzeby EURO 2012, spełniającemu najwyższe światowe standardy, klub posiada ogromny potencjał. Przy okazji zapełnienia stadionu należy wspomnieć o wskaźniku całkowitej średniej frekwencji za sezon odniesionej do populacji miasta, która w sezonie 2014/2015 wyniosła poniżej 2%, co jest wynikiem poniżej średniej Ektraklasy. Wraz z rozpoczynającym się sezonem klub musi bardziej zaangażować się w zapełnianie stadionu.

Pomimo znacznego spadku badanych przychodów, klub zareagował i utrzymał wskaźnik wynagrodzeń na poziomie 87%. Nie jest to wynik docelowy, jednak biorąc pod uwagę wszystkie czynniki i aktywne poszukiwanie nowych sponsorów w klubie, wskaźnik pozwala z optymizmem patrzeć w przyszłość.

ŚLĄSK WROCŁAW

19%Dzień Meczu

53%Komercyjne

28%Transmisje

3,6Razem

11,3Razem

0

10

20

30

40

20,6Razem 17,8

Razem

27,9Razem

36,0Razem

28,8Razem

19,5Razem

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

214%

82%-14%

57%

29%-20%

-32%


mln PLN

6


Cracovia Kraków

Cracovia Kraków w roku 2014 osiągnęła analizowane przychody na poziomie 18,3 mln złotych a tym samym uplasowała się na 7. miejscu w tegorocznym rankingu Deloitte „Piłkarska Liga Finansowa”.

Najwyższą kategorią przychodów były przychody komercyjne, które wyniosły ponad 10 mln złotych, jednocześnie notując 15% wzrost względem roku ubiegłego. Drugie, co do wielkości przychody z tytułu transmisji wyniosły 5,1 mln złotych, notując 97% wzrost w stosunku do roku 2013. Najmniejsze kwotowo przychody z dnia meczu wyniosły 2,8 mln złotych. Struktura przychodów klubu prezentuje się następująco: komercyjne 57%, transmisje 28%, z dnia meczu 16%.

„Pasy” zanotowały 35% łączny wzrost przychodów, przy czym najistotniejszą pod względem wzrostu kategorią były wpływy z transmisji. Jest to spowodowane awansem do Ekstraklasy w roku 2013, a co za tym idzie dopiero w roku 2014 mogliśmy zaobserwować w finansach klubu efekt 2 kolejnych sezonów rozgrywek w najwyższej klasie rozgrywkowej.

Klub z Krakowa z roku na rok prezentuje coraz wyższe przychody. Na przykładzie Cracovii można zaobserwować efekt zwiększonych przychodów wraz z awansem do najwyższej klasy rozgrywkowej w Polsce. Jednocześnie, aby zapewnić utrzymanie, kluby poświęcają więcej środków na wynagrodzenia

coraz lepszych zawodników. Na przykładzie wskaźnika wynagrodzeń do przychodów możemy stwierdzić, że klub z Krakowa coraz lepiej radzi sobie pod względem finansowym. W roku 2014 wskaźnik ten wyniósł 71%, co w porównaniu do ubiegłego sezonu jest pozytywnym zaskoczeniem. Podczas analizy Cracovii, należy jednocześnie pamiętać, że klub posiada przychody z tytułu wynajmu obiektów sportowych dla celów rekreacyjnych, bądź wynajmu przestrzeni handlowych, które na potrzeby raportu nie były brane pod uwagę.

CRACOVIAKRAKÓW

16%Dzień meczu

57%Komercyjne

28%Transmisje

13,8Razem

15,3Razem

0

5

10

15

20

25

14,3Razem

15,4Razem

15,8Razem

11,9Razem

13,6Razem

18,3Razem

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

11%-7%

8% 3%-25%

14%

35%


mln PLN

7

42

RUCH CHORZÓW

7%Dzień meczu

29%Komercyjne

64%Transmisje

Ruch Chorzów

W tegorocznej edycji raportu „Piłkarska Liga Finansowa” Ruch Chorzów uplasował się na 8. miejscu, notując łączne przychody na poziomie 17,1 mln złotych. Tym samym „Niebiescy” poprawili ostatni wynik aż o 4 mln złotych. Jest to zasługa występów w eliminacjach do Ligi Europy w roku 2014 oraz udanych występów w Ekstraklasie w sezonie 2013/2014. Przy okazji analizy wartości dla klubu z Chorzowa warto napomnieć, że dane dotyczące poprzedniego analizowanego okresu dotyczyły sezonu 2012/2013, czyli jeszcze przed wprowadzeniem rozszerzonej formy rozgrywek. Co za tym idzie,

wykazane dane zeszłoroczne dotyczą przychodów z dnia meczu oraz przychodów z tytułu transmisji jeszcze przed rozszerzeniem rozgrywek o fazę „play off”.

Najwyższymi przychodami dla klubu w roku 2014 były przychody z tytułu transmisji, wynoszące prawie 11 mln złotych, drugie co do wielkości przychody komercyjne wynosiły 4,9 mln złotych. Przychody z dnia meczu w roku 2014, stanowiły najniższą z analizowanych kategorii i wyniosły 1,3 mln złotych. Analizując strukturę w roku 2014 przychody z tytułu transmisji stanowiły 64%, komercyjne 29%, natomiast przychody z dnia meczu 7% łącznych przychodów.

Przychody z dnia meczu uzyskane przez klub były jednymi z niższych w polskiej Ekstraklasie. Wynika to z przestarzałego obiektu mogącego pomieścić nieco ponad 9 tysięcy kibiców, co jest jednym z niższych wyników w Ekstraklasie. Jedynie Górnik Łęczna oraz GKS Bełchatów (nie licząc stadionów w budowie) posiadają stadiony o mniejszych pojemnościach. Klub już od wielu lat stara się o nowy obiekt mogący zaspokoić potrzeby większej widowni, który zapewniłby wyższe standardy widowiska sportowego. Wraz z nowym obiektem realne stało by się zwiększenie średniej widowni, a co za tym idzie przychodów z dnia meczu. To z kolei pozwoliłoby klubowi na lepsze zbilansowanie łącznych przychodów.

Pomimo problemów trapiących Chorzowian, klub może pochwalić się coraz wyższymi przychodami oraz coraz niższym wskaźnikiem wynagrodzeń do przychodów. Podczas gdy jeszcze w sezonie 2012/2013 wskaźnik ten był jednym z najwyższych w lidze, w roku 2014 wyniósł on 74%.

5,9Razem

9,6Razem

0

5

10

15

20

12,2Razem

13,7Razem

9,6Razem

16,1Razem

12,9Razem

17,1Razem

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2012/2013 2014

63%

27%12%

-30%

68%-20%

32%


mln PLN

8


Górnik Zabrze

W 2014 roku przychody Górnika Zabrze wyniosły 15,5 mln złotych, dzięki czemu klub zajął 9. miejsce w tegorocznym raporcie. Zabrzanie odnotowali najwyższe przychody z tytułu transmisji na poziomie 8,2 mln złotych. Przychody transmisyjne spadły o 3% w stosunku do roku ubiegłego. Jest to efekt gorszej postawy zabrzan na boisku i zajęcie 7. miejsca w rozgrywkach wobec pozycji 6 w zeszłym sezonie. Jest to nietypowy trend wobec lat poprzednich, kiedy to głównym źródłem finansowania były przychody komercyjne. Pierwszy raz od 4 lat, głównymi przychodami stały się z tytułu transmisji. Górnik to jedyny klub z grupy walczącej o mistrzostwo, którego trzonem nie były przychody komercyjne.

Drugie co do wielkości przychody komercyjne wyniosły 6,5 mln złotych i jednocześnie zanotowały spadek w stosunku do ubiegłego sezonu o 25%. Najmniejszą z analizowanych kategorii, były przychody z dnia meczu, które wyniosły nieco ponad 0,7 mln złotych. Przychody z dnia meczu stanowią 5% łącznych przychodów, co jest jednym z najniższych wyników tegorocznego raportu Ekstraklasy.

Jednym z powodów tak niskich przychodów z dnia meczu są ograniczone miejsca na obiekcie, który obecnie jest w rozbudowie. Obiekt mogący pomieścić 3,5 tysiąca kibiców to zdecydowanie za mało dla klubu z europejskimi aspiracjami. Zwiększenie przychodów z dnia meczu jest uzależnione od nowego obiektu.

Przy okazji analizy wskaźnika wynagrodzeń do przychodów należy wspomnieć o pracach klubu mających na celu poprawę wskaźnika. Zgodnie

z otrzymaną informacją, w 2015 roku wartość wynagrodzeń została obniżona. W przyszłorocznym raporcie, za sprawą ograniczeń wynagrodzeń oraz spodziewanego wzrostu przychodów, możemy spodziewać się poprawy wskaźnika.

Klub z Zabrza już od lat zmaga się z budową nowego obiektu, mogącego pomieścić ponad 15 tysięcy kibiców. Wygląda jednak na to, że wraz rozpoczęciem sezonu 2015/2016 nowy stadion w części powinien być już oddany do użytku. W chwili wydania raportu na obiekcie montowane już były krzesełka oraz odbywały się prace wykończeniowe. Dzięki przychylnej decyzji komisji, Górnik będzie rozgrywał pierwszy mecz nowego sezonu ligi, jako gospodarz dopiero w czwartej kolejce. Taki zabieg ma zapewnić dodatkowy czas, dla celów dokończenia budowy oraz odbioru obiektu.

5%Dzień meczu

42%Komercyjne

53%Transmisje

GÓRNIKZABRZE

9,3Razem

20100

5

10

15

20

25

16,6Razem

2011

15,4Razem

2012

18,1Razem

2013

15,5Razem

2014

78%-7% 17% -14%


mln PLN

9

44

GKS Bełchatów

Klub z Bełchatowa dzięki dobrej grze w pierwszej lidze wraz z zakończeniem sezonu 2013/2014 wywalczył awans do Ekstraklasy. W analizowanym okresie klub uzyskał łączne przychody na poziomie 15,5 mln złotych. Pomimo niedawnego awansu, klub posiada wysoki jak na te warunki budżet. Najwyższą kategorią przychodów stanowiącą 77% łącznych przychodów, o wartości prawie 12 mln złotych są przychody komercyjne. Drugie

co do wielkości i udziału w łącznych przychodach są wpływy z tytułu transmisji w wysokości 3,1 mln złotych. Najniższe pod względem wartości przychody z dnia meczu wynoszą 0,4 mln złotych i stanowią 3% łącznych analizowanych przychodów z roku 2014.

Dzięki wysokiemu, jak na beniaminka, budżetowi, klub z Bełchatowa uzyskał w 2014 roku wskaźnik wynagrodzeń do przychodów na poziomie 50%. Jest to najniższy wynik w całej Ekstraklasie. Przy średniej wskaźnika dla całej Ekstraklasy przekraczającej 70%, wynik uzyskany przez „Górników” należy uznać za bardzo dobry.

Pod względem średniej meczowej frekwencji, klub z Bełchatowa uplasował się na 14. miejscu wyprzedzając Górnik Zabrze oraz Zawiszę Bydgoszcz. Klub w stosunku do sezonu ubiegłego, kiedy występował w niższej klasie rozgrywkowej podwyższył średnią frekwencję meczową o 60%. Analizując frekwencję i porównując dane dla klubów z mniejszych miast należy pamiętać o możliwościach danego miasta. Podczas gdy pierwszy pod względem frekwencji Lech Poznań zgromadził w sezonie 2014/2015 ponad 20 tysięcy kibiców (o 17 tysięcy kibiców więcej niż GKS Bełchatów), to w przeliczeniu na ludność miast, „Górnicy”, z wynikiem powyżej 5%, wypadają znacznie lepiej od „Kolejorza”. Oczywiście analizując dane należy pamiętać, że na spotkania wielu drużyn, kibice przyjeżdżający pochodzą z innych pobliskich miast, a nie tylko z miasta w którym gra dany klub.

GKSBEŁCHATÓW

3%Dzień meczu

77%Komercyjne

20%Transmisje

Dzień meczu * Dane dla roku 2013 przedstawione łącznieKomercyjne Transmisje

mln PLN

20140

5

10

15

20

11,1*Razem

15,5Razem

2013

40%

10



Sezon 2014/2015 to jeden z bardziej udanych pod względem sportowym w historii Jagielonii Białystok. To właśnie w tym sezonie klub wywalczył historyczne 3. miejsce w Ekstraklasie, premiowane występami w eliminacjach do Ligi Europy. Po zakończeniu rundy finałowej, klub z województwa Podlaskiego zajął 3. miejsce tracąc odpowiednio 1 punkt do wicemistrza oraz 2 punkty do obecnego mistrza kraju.

Białostocki klub zanotował wzrost łącznych przychodów w stosunku do roku ubiegłego. Co ciekawe, pomimo wzrostu łącznych przychodów, najistotniejsza z kategorii, którą są przychody komercyjne (stanowiące w roku 2014 60% łącznych przychodów), spadła o 12%. Duży wzrost zanotowały natomiast przychody z dnia meczu (o 87%) oraz przychody z tytułu transmisji, dzięki czemu łączne przychody rok do roku wzrosły o 20%.

Klub z Białegostoku od października 2014 roku rozgrywa swoje mecze na nowo wybudowanym obiekcie mogącym pomieścić ponad 22 tysiące kibiców. Wraz z nowoczesnym obiektem spodziewamy się większej sprzedaży karnetów oraz biletów, co będzie skutkowało zwiększonymi przychodami z dnia meczu. Otwarcie stadionu nie mogło nastąpić w lepszym momencie.

W lipcu bieżącego roku klub rozpoczyna batalię o Ligę Europy. Międzynarodowe rozgrywki, powinny pomóc w zapełnieniu nowo wybudowanego obiektu, oraz znalezieniu nowych sponsorów, dzięki którym klub długofalowo będzie mógł walczyć o najwyższe cele w polskiej Ekstraklasie i na boiskach Europy.

Struktura przychodów dla Jagiellonii układa się następująco: przychody z dnia meczu stanowią 10%, z tytułu transmisji 30%, natomiast komercyjne 60%. Spodziewamy się, że wraz z nowym obiektem oraz nowo podpisaną umową przez spółkę Ekstraklasa ze stacją NC+ , w kolejnych latach różnice pomiędzy kategoriami powinny się wyrównać i zbliżyć do siebie względem obecnego stanu.

Na uwagę zasługuje również wskaźnik wynagrodzeń do przychodów klubu który w roku 2014 spadł do poziomu 68%. Jest to zasługa odpowiedzialnej polityki transferowej w klubie oraz stopniowo rosnącego budżetu.

JAGIELLONIA BIAŁYSTOK

10%Dzień meczu

60%Komercyjne

30%Transmisje

4,9Razem

8,7Razem

0

5

10

15

20

25

12,2Razem

16,0Razem

18,2Razem

13,0Razem

12,1Razem

14,4Razem

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

78%

40%

31%

14%-29% -7%

20%


mln PLN

11


Korona Kielce

12. miejsce w tegorocznym raporcie „Piłkarska Liga Finansowa” zajęła Korona Kielce. Klub z Kielc zanotował w 2014 roku łączne przychody na poziomie 11,7 mln złotych, a tym samym poprawił zeszłoroczny wynik o milion złotych. Najwyższą z kategorii przychodów były wpływy komercyjne wynoszące 5,8 mln złotych, drugie, co do wielkości były przychody z tytułu transmisji wynoszące 4,6 mln złotych, natomiast najniższe były przychody z dnia meczu, które stanowiły 1,3 mln złotych.

Analizując strukturę przychodów „Złocisto-krwistych” największą pozycją w roku 2014 stanowiącą 49% były wpływy komercyjne, drugie, co do wielkości przychody z tytuły transmisji stanowiły 40%, natomiast najmniejsze wartościowo przychody z dnia meczu wynosiły 11%. Pomimo zwiększającego się z roku na rok budżetu klub z Kielc w ostatnim okresie borykał się z wysokimi kosztami wynagrodzeń, które przewyższały łączne przychody. W roku 2014 wskaźnik wynagrodzeń do przychodów przekroczył poziom 100%. Powtarzająca się sytuacja, w której wynagrodzenia przewyższają przychody w perspektywie długofalowej może być groźna dla klubu. Zgodnie z informacją otrzymaną od klubu na skutek wysokich kosztów wynagrodzeń w roku 2014 klub poprzez renegocjacje kontraktów oraz ostrożną politykę transferową działa na rzecz obniżenia wskaźnika. Spodziewamy się obniżenia wskaźnika w przyszłorocznym raporcie.

Pod względem średniej frekwencji meczowej w sezonie 2014/2015, kielczanie plasują się w środku stawki. W stosunku do sezonu ubiegłego, drużyna przyciągnęła na stadion średnio o ponad 300 osób mniej, co

skutkowało 6% spadkiem. Klub posiadający stadion o pojemności ponad 15 tysięcy musiał zadowolić się zapełnieniem obiektu na poziomie 41%.

Analizując średnią frekwencję, pod uwagę trzeba wziąć również możliwości miasta, w którym rozgrywane są spotkania. W przypadku Korony, średnia frekwencja sezonu 2014/2015 odniesiona do populacji miasta to nieco ponad 3%. Jest to wynik poniżej średniej ligowej, jeśli jednak przeanalizujemy miasta posiadające drużynę w Ekstraklasie, spośród aglomeracji do 300 tysięcy mieszkańców klub z Kielc plasuje się w połowie stawki wyprzedzając Gliwice, Zabrze, czy Bielsko-Białą. Należy przy tym pamiętać, że ostatnie dwa miasta są w trakcie budowy nowych obiektów, co w przyszłym sezonie może przyczynić się do większej widowni na trybunach.

11%Dzień meczu

49%Komercyjne

40%Transmisje

KORONAKIELCE

19,4Razem

3,8Razem

0

5

10

15

20

25

13,0Razem

12,0Razem

11,8Razem 10,1

Razem

10,6Razem

11,7Razem

07/08 08/09 09/10 10/11 11/12 12/13 2013 2014

-80%

242%-8% -2%

-14%

5%11%


mln PLN

12

48

Zawisza Bydgoszcz

W tegorocznym raporcie „Piłkarskiej Ligi Finansowej” klub z Bydgoszczy zajął 13. miejsce z łącznymi przychodami na poziomie 11,5 mln złotych. Spośród analizowanych przychodów największą kategorią były przychody z tytułu transmisji meczów, które ukształtowały się na poziomie ponad 8 mln złotych. Drugie co do wielkości przychody komercyjne wyniosły 2,8 mln złotych, natomiast najmniejsza z analizowanych kategorii – z dnia meczu, wyniosły 0,7 mln złotych. Struktura przychodów bydgoskiego klubu prezentuje się następująco: największą kategorią

pokrywającą 70% łącznych przychodów za rok 2014 są transmisje, drugie co do pokrycia są komercyjne z 24%, natomiast najniższe wartościowo przychody z dnia meczu stanowią 6% łącznego budżetu.

Klub zanotował udane występy w sezonie 2013/2014, w którym zajął 8. miejsce w końcowej tabeli Ekstraklasy oraz zdobył Puchar Polski. W finale klub po rzutach karnych pokonał Zagłębie Lubin i tym samym zakwalifikował się do pucharów europejskich. Początek sezonu 2014/2015 zapowiadał się dobrze. W lipcu Zawisza w Superpucharze pokonał Legię Warszawę. Niestety sezon 2014/2015 nie należał do udanych. Po walce do ostatniego gwizdka, wraz z końcem sezonu, Zawisza pożegnał się z boiskami Ekstraklasy. Drużynie zabrakło 3 punktów do 14. miejsca gwarantującego pozostanie w najwyższej klasie rozgrywkowej. Wraz z nowym sezonem przed klubem stoją nowe wyzwania. Odpowiednie zaplanowanie budżetu na kolejny rok będzie kluczowe, jeśli klub myśli o powrocie do Ekstraklasy. Wraz ze spadkiem do I ligi, klub odczuje obniżenie przychodów z tytułu transmisji, które są zależne od poziomu rozgrywek, jednak jak pokazał przykład Zagłębia Lubin, możliwy jest awans już w rok po spadku.

Przy okazji analizy klubu z Bydgoszczy, na uwagę zasługuje wskaźnik wynagrodzeń do przychodów, który w roku 2014 wyniósł 71%, co jest wynikiem poniżej średniej Ekstraklasowej. Klub prowadził odpowiedzialną politykę transferową, dzięki której wskaźnik był na zadawalającym poziomie.

Analizując średnie meczowe frekwencje zespołów występujących w polskiej Ekstraklasie, klub z Bydgoszczy zanotował najniższą frekwencje na poziomie nieco poniżej 3 tysięcy kibiców na mecz. Biorąc pod uwagę obiekt mogący pomieścić 20 tysięcy kibiców, jest to niezadowalający wynik. Warto dodać, że frekwencja spadła w stosunku do zeszłego sezonu o 39%. Najliczniejczym pod względem frekwencji spotkaniem była potyczka z poznańskim Lechem, która zgromadziła poniżej 5 tysięcy kibiców. Tak niska frekwencja to efekt walki klubu z „pseudokibicami”. Analizując frekwencję na stadionie, należy podkreślić, że WKS Zawisza Bydgoszcz w sezonie 2014/2015, dzięki konsekwentnemu działaniu i podjętym decyzjom, skutecznie przeciwstawił się chuligaństwu pseudokibiców. Ostatecznie klub udowodnił kibicom, że ich bezpieczeństwo jest priorytetem, przyciągając coraz więcej entuzjastów piłki nożnej na mecze, a tym samym poprawiając średnią frekwencję meczową.

ZAWISZA BYDGOSZCZ

ZAWISZA BYDGOSZCZ

6%Dzień meczu

24%Komercyjne

70%Transmisje


mln PLN

0

5

10

15

10,4*Razem

2013

11,5Razem

2014

11%

* Dane dla roku 2013 przedstawione łącznie

13


Podbeskidzie Bielsko – Biała

W tegorocznym rankingu TS Podbeskidzie Bielsko-Biała zajęło 14. miejsce z łącznymi przychodami na poziomie 11,4 mln złotych. Tym samym klub z Bielska wyprzedził takie marki jak Górnik Łęczna i Piast Gliwice. Spośród analizowanych przychodów największe wartościowo, wynoszące 6,4 mln złotych, stanowiące 56% wszystkich wpływów, były przychody z tytułu transmisji. Drugie, co do wielkości, wynoszące 4,4 mln złotych oraz stanowiące 38% łącznych przychodów, były wpływy komercyjne. Najniższe pod względem udziałów (6%) oraz wartości przychody z dnia meczu wyniosły 0,7 mln złotych.

Analizując sytuację finansową klubu należy pamiętać o budowie nowego obiektu, przy jednoczesnym rozgrywaniu spotkań. Ze względu na ograniczenia budowlane tylko część trybun była dostępna dla kibiców w sezonie 2014/2015, co powodowało jedną z najniższych średnich frekwencji na poziomie nieco poniżej 4 tysięcy osób na spotkanie. Dzięki stopniowo otwieranym nowym trybunom w stosunku do sezonu 2013/2014 w zeszłym sezonie udało się zwiększyć frekwencję o 29% . Docelowo nowy stadion ma pomieścić ponad 15 tysięcy kibiców. Planowane oddanie inwestycji ma nastąpić w drugiej połowie 2015 roku. Wraz z otwarciem stadionu spodziewane jest zwiększenie meczowej frekwencji. Dzięki większej

sprzedaży biletów klub będzie miał możliwość zwiększenia przychodów z dnia meczu, a co za tym idzie znacznego zasilenia klubowej kasy.

Przy okazji analizy finansowej klubu z Bielska, na uwagę zasługuje również wskaźnik wynagrodzeń do przychodów. W 2014 roku wskaźnik ten wyniósł 65%, co jest jednym z najlepszych wyników tegorocznego raportu. Tylko GKS Bełchatów i Legia Warszawa mogą pochwalić się niższym wskaźnikiem.

4,6Razem

5,0Razem

0

5

10

15

5,5Razem

6,5Razem

10,8Razem

10,5Razem 8,6

Razem

11,4Razem

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

9% 10%18%

66%

-3%

-18%33%


mln PLN

38%Komercyjne

56%Transmisje

PODBESKIDZIEBIELSKO - BIAŁA

6%Dzień meczu

14

50

Górnik Łęczna

Górnik Łęczna w tegorocznej edycji raportu uplasował się na 15. miejscu z łącznymi przychodami na poziomie prawie 11 mln złotych. Co ciekawe, pomimo awansu do najwyższej klasy rozgrywkowej w połowie roku 2014, klub zdołał wyprzedzić pod względem przychodów Piast Gliwice, który w Ekstraklasie występuję parę lat. Duża w tym zasługa sponsorów, którzy stanowią o sile przychodów klubu z Łęcznej.

Drużyna w roku 2014 zainkasowała 7,1 mln złotych z tytułu przychodów komercyjnych, 3,2 mln złotych przychodów z tytułu transmisji oraz 0,7 mln złotych

z tytułu dnia meczu. Wartościowo 64% łącznych przychodów stanowiły przychody komercyjne, natomiast przychody z transmisji i z dnia meczu stanowiły odpowiednio 29% i 6%.

Żaden z beniaminków, pomimo mniejszych względem pozostałych drużyn Ekstraklasy możliwości generowania przychodów, nie znalazł się na ostatnim miejscu w tegorocznym rankingu. Podczas gdy GKS zakwalifikował się na 10. miejscu, Górnik Łęczna zajął miejsce 15. Pamiętajmy, że przychody z transmisji oraz z dnia meczu generowane na poziomie 1 ligi w porównaniu do Ekstraklasy są nieporównywalnie niższe, a co za tym idzie, budżety drużyn występujących w niższej klasie rozgrywkowej są znacząco niższe. Dobre miejsca beniaminków świadczą o silnych sponsorach oraz dużym potencjale na kolejne lata.

Pomimo lokalizacji w jednym z najmniejszych miast Ekstraklasy, „Górnicy” w sezonie 2014/2015 osiągnęli średnią frekwencję meczową na poziomie ponad 4 tysięcy kibiców. Dodatkowo, klub względem roku ubiegłego zanotował procentowo najwyższy wzrost średniej frekwencji meczowej (wzrost na poziomie 2700 kibiców).

GÓRNIK ŁĘCZNA

6%Dzień meczu

64%Komercyjne

29%Transmisje


mln PLN

0

5

10

15

6,6*Razem

11,0Razem

2013 2014

67%

* Dane dla roku 2013 przedstawione łącznie

15


Piast Gliwice

Piast Gliwice w roku 2014 uplasował się na 16. miejscu z łącznymi przychodami na poziomie 10,2 mln złotych, a tym samym zanotował 1% łączny wzrost w stosunku do poprzedniego okresu. Należy jednak pamiętać, że na potrzeby raportu, klub sporządził zestawienie przypadające na rok obrotowy, podczas gdy w latach ubiegłych były to zestawienie z okresami lipiec – czerwiec.

W analizowanym okresie największą kategorią przychodów, wynoszącą 5,2 mln złotych są wpływy komercyjne. Już drugi rok z rzędu jest to najistotniejsza kategoria przychodów dla Gliwickiego klubu. Jest to często spotykana tendencja wśród klubów ze środka tabeli, które mają większe trudności z pozyskaniem sponsorów. Drugie co do wielkości, wynoszące 3,9 mln złotych są przychody komercyjne, które w stosunku do ostatniego okresu wzrosły aż o 104%. Najmniej istotną pod względem wartościowym kategorią są przychody uzyskiwane z dnia meczu wynoszące 1,1 mln złotych.

Analizując wskaźnik wynagrodzeń do przychodów należy pamiętać, że na potrzeby porównywalności z innymi klubami Ekstraklasy, do wyliczenia wskaźnika nie były brane pod uwagę dotacje. W 2014 roku dotacje wyniosły 10 mln złotych, jednak na potrzeby raportu nie zostały uwzględnione w analizowanych przychodach.

Piast w sezonie 2014/2015 zakwalifikował się do grupy „spadkowej”, aby ostatecznie zająć 12 miejsce w ligowej tabeli. Tym samym gliwiczanie powtórzyli wynik z zeszłego sezonu. Pomimo formy gwarantującej pozostanie w Ekstraklasie, klub zanotował spadek pod względem średniej frekwencji meczowej, która w sezonie 2014/2015 spadła w stosunku do ubiegłorocznych rozgrywek.

11%Dzień meczu

38%Komercyjne

51%Transmisje

PIAST GLIWICE

5,3Razem

09/100

5

10

15

1,3Razem

10/11

2,9Razem

11/12

10,1Razem

12/13

10,2Razem

2014

-75% 123%

249% 1%


mln PLN

16

52

Zagłębie Lubin

Na potrzeby tegorocznej analizy zdecydowaliśmy się zaprosić kluby, które wraz z nadchodzącym sezonem będą rywalizować w najwyższej klasie rozgrywkowej w Polsce. Analiza czołowych zespołów I ligi jest niezbędna, aby zrozumieć przyszłe trendy przychodów Ekstraklasy. W tegorocznym badaniu udział wzięło Zagłębie Lubin. Niestety z udziału w raporcie zrezygnowała Termalica Bruk-Bet Nieciecza.

Sezon 2013/2014 należał do nieudanych w wykonaniu „Miedziowych”. Klub zajął ostatnie 16 miejsce z dorobkiem 16 punktów w tabeli, aby następnie spaść do pierwszej ligi. Pomimo spadku, drużyna potrzebowała zaledwie jednego sezonu do ponownego awansu z zaplecza Ekstraklasy. Sezon 2014/2015 w wykonaniu Zagłębia to nie tylko ponowny awans do najwyższej klasy piłkarskiej w Polsce. Ostatni sezon to również pokaz tego, jak w udany sposób można wykorzystać zasoby własnej szkółki piłkarskiej oraz młodzieżowych talentów do osiągania założeń klubowych. Klub w sezonie 2014/2015 zanotował najwięcej (23) zwycięstw oraz najmniej (3) porażek na swoim poziomie rozgrywkowym. Zawodnicy tacy jak Jarosław Jach, Jarosław Kubicki czy Krzysztof Piątek to tylko niektóre postacie występujące na co dzień w pierwszej drużynie, które nie ukończyły jeszcze 21 lat. Udane występy zawodników młodzieżowych cieszą tym bardziej, że wraz z nowym sezonem, klub planuje kontynuować obecną politykę wykorzystania szkoły piłkarskiej i młodzieżowców.

ZAGŁĘBIE LUBIN

3%Dzień meczu

88%Komercyjne

9%Transmisje

32,4Razem

16,0Razem

0

10

20

30

40

50

19,9Razem

32,2Razem

38,5Razem

40,0Razem

38,3Razem 31,1

Razem

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

-51%24%

62%

20% 4%-4%

-19%


mln PLN


W sezonie 2014/2015 klub z Lubina, zanotował przychody na poziomie 31,1 mln PLN, a tym samym zanotował 19% spadek w stosunku do przychodów osiągniętych w roku ubiegłym. Udziałowo, 88% wszystkich przychodów stanowią przychody komercyjne (wzrost o 9 p.p. w stosunku do roku ubiegłego), następnie przychody z tytułu transmisji stanowią 9%, a najmniejsze przychody z dnia meczu to 3% łącznych przychodów. Obniżenie łącznych przychodów to skutek spadku do niższej klasy rozgrywkowej. Najbardziej w stosunku do roku ubiegłego, bo o 59% obniżyły się przychody z tytułu transmisji.

Wraz ze spadkiem z Ekstraklasy klub zanotował 20% spadek wpływów z dnia meczu. Najniższy, 7% spadek został zanotowany w kategorii przychodów komercyjnych. Dzięki zaangażowaniu sponsorów i ich silnej identyfikacji z klubem, ta kategoria była podporą przychodów Zagłębia w roku 2014. Co ważne, to głównie dzięki przychodom komercyjnym, ciągłość mogła zachować akademia piłkarska Zagłębia, która zgodnie z misją za cel stawia sobie „dostarczenie do pierwszej drużyny Zagłębia Lubin wartościowych graczy, którzy będą w stanie odgrywać znaczące role w zespole.”


Mecz można wygrać, przegrać lub zremisowaćKazimierz Górski

56

Zagadnienie etyki w piłce nożnej jest szerokie. Sprowadza się ono chociażby do tego, co dzieje się na co dzień na boiskach: czyli olbrzymich emocji, jakie rodzi rywalizacja sportowa. Emocje te mogą powodować naruszenia godności sędziów czy innych zawodników. W trakcie meczu bowiem oczy wszystkich kibiców na stadionie i przed telewizorami zwrócone są na głównych aktorów widowiska. Stąd wyzwaniem dla organizacji piłkarskich jest bieżąca praca z zawodnikami, sztabami szkoleniowymi czy pracownikami klubów, by szacunek był naturalnym elementem ich pracy.

Marcin Animucki, Wiceprezes Zarządu Ekstraklasy S.A.


etyczne prowadzenie działalności

projekty filantropijne i wolontariat

wspieranie młodych talentów

sportowych

promocja uczciwych zasad

gry

przeciwdziałanie rasizmowi na stadionach

polityka antydopingowa działania na rzecz

bezpieczeństwa na stadionach

promowanie aktywności sportowej

i zdrowego stylu życia

działania antykorupcyjne

Etyka, bezpieczeństwo i zaangażowanie społeczne, czyli odpowiedzialność klubów piłkarskich

Wprowadzenie

Piłka nożna niezmiennie od lat stanowi ulubiony sport Polaków, a aż 34% dorosłych obywateli deklaruje zainteresowanie rozgrywkami Ekstraklasy.1 Sport ten odgrywa też ogromną rolę w społeczeństwie. Na czym polega odpowiedzialność społeczna w piłce nożnej i jak podejmowanie działań z zakresu odpowiedzialności przekłada się na sukces klubów? Jaki jest wizerunek Ekstraklasy w kontekście odpowiedzialności społecznej i jakie działania podejmują polskie kluby piłkarskie? Poniżej prezentujemy odpowiedzi.

Społeczna odpowiedzialność w piłce

Społeczna odpowiedzialność biznesu (Corporate Social Responsibility – CSR) to odpowiedzialność organizacji za wpływ na otoczenie. Głównym celem działań CSR jest maksymalizacja tworzenia wspólnej wartości dla samej organizacji jak i społeczeństwa oraz rozpoznawanie, zapobieganie i łagodzenie możliwych negatywnych skutków jej oddziaływania. Coraz więcej obywateli zwraca uwagę na etyczne, społeczne i środowiskowe aspekty funkcjonowania biznesu, ale też coraz częściej organizacji publicznych i społecznych. Działania z zakresu odpowiedzialności społecznej wpływają na percepcję marki, zaufanie do organizacji, dobre relacje.

Odpowiedzialność społeczna w piłce nożnej to między innymi:

1 „Fakty i mity o Ekstraklasie”, badanie postrzegania Ekstraklasy, przeprowadzone przez Millward Brown w październiku 2014 r.

58

Klub jako marka

Do niedawna, światowe kluby piłkarskie były zainteresowane głównie wynikami rozgrywek. Budowanie pozycji rynkowej klubu to stosunkowo nowe zjawisko, dotyczy to także zarządzania marką klubu. Jak wskazują wyniki badań dotyczące tematu postrzegania marek klubów piłkarskich we Francji, odpowiedzialność społeczna klubu jest elementem wizerunku marki klubu2. Dlatego też, uwzględnianie elementów odpowiedzialności społecznej, w tym odpowiednie zarządzanie etyką, przeciwdziałanie korupcji, ale też promowanie zdrowego trybu życia czy rozwój młodych talentów piłkarskich, to obecnie działania prowadzone przez największe kluby w Polsce i na świecie, ale też aktywność, na którą coraz częściej zwracają uwagę sponsorzy, która wzmacnia markę. Co robią największe kluby? Zachęcają do aktywnego uprawiania sportu, wspierają rozwój młodych talentów (FC Barcelona), nawiązują strategiczne partnerstwa z organizacjami społecznymi (FC Barcelona i UNICEF), powołują fundacje (FC Barcelona, Real Madryt, Manchester United, Bayern Monachium).

Wizerunek Ekstraklasy

Badania wizerunku Ekstraklasy wskazują, że marka Ekstraklasy kojarzy się z okazją do męskich spotkań (72%), wspólnymi przeżyciami (69%), zaciętą rywalizacją (67%), ciekawym tematem do rozmów (66%). Udział w rozgrywkach piłkarskich wspiera budowanie więzi społecznych i ma pozytywną konotację.

Warto jednak zwrócić uwagę, że aż 48% badanych wskazuje na takie elementy wizerunku marki Ekstraklasy jak korupcja i układy, a 42% na brak bezpieczeństwa. Poprawa tych wskaźników, mogłaby nie tylko wpłynąć pozytywnie na samo postrzeganie Ekstraklasy, ale też np. zwiększyć liczbę kibiców na stadionach, o tych, którzy do tej pory obawiali się o swoje bezpieczeństwo, zwłaszcza, że stan rzeczywisty jeśli chodzi np. o bezpieczeństwo na stadionach jest lepszy niż percepcja tego zjawiska.

W celu eliminacji ryzyk związanych z wystąpieniem przypadku korupcji, ligi i kluby podejmują szereg działań: od wewnętrznych systemów kontroli, przez szkolenia, po tworzenie specjalnych infolinii do zgłaszania naruszeń. Jakie działania w tym zakresie podejmuje Ekstraklasa?

Odpowiedzialność Ekstraklasy

Ekstraklasa S.A. jako spółka i liga, w celu podwyższenia transparentności działań, propagowania polityki antykorupcyjnej, eliminacji nadużyć i wzrostu zaufania publicznego, stworzyła Kodeks Etyczny, który obliguje do przestrzegania zasad wszystkie Kluby Ekstraklasy i ich przedstawicieli. Ponadto, Ekstraklasa prowadzi szkolenia antykorupcyjne skierowane do zawodników Ekstraklasy.

Ponadto, w trosce o bezpieczeństwo, Ekstraklasa wdrożyła Konwencję przeciwko przemocy, która jest wyrazem odpowiedzialności za kibiców i uczestników imprez sportowych. Na uznanie zasługuje również projekt Bezpieczeństwo na Stadionach Ekstraklasy, zrealizowany dzięki współpracy Klubów, Polskiego

Okazja do męskich spotkań

Wspólne przeżycia

Zacięta rywalizacja

Ciekawy temat do rozmów ze znajomymi

Męska przyjaźń

Doskonała rozrywka

Silne sportowe emocje

Twardy charakter

Pewność siebie

Przestrzeganie zasad FairPlay

Rodzinna rozrywka

Wysoki poziom rozrywek

Korupcja i układy

Brak bezpieczeństwa

72%69%

67%

66%65%

65%65%

65%

65%55%

51%50%

48%

42%

Elementy wizerunku Ekstraklasy w ocenie badanych

Źródło: Fakty i mity o Ekstraklasie, Badanie CAPI, październik 2014, MillwardBrown , N= 1200 osób w wieku 13-65 lat (dzięki uprzejmości Ekstraklasy)

2 Jens Blumrodt Douglas Bryson John Flanagan, (2012),”European football teams’ CSR engagement impacts on customer-based brand equity”, Journal of Consumer Marketing, Vol. 29 Iss 7 pp. 482 - 493

Nie wszyscy wiedzą, że równie ważnym elementem w

pracy z młodym piłkarzem jak technika jest jego rozwój

charakterologiczny i osobowościowy. Dlatego tak ważne

już na wczesnym etapie szkolenia jest stopniowe

zaznajamianie piłkarzy z podstawowymi zagadnieniami z

zakresu etyki.

Młodzi piłkarze muszą zrozumieć, że ich zawód podlega

specyficznym zagrożeniom. W niepamięć odchodzi

korupcja w tradycyjnym znaczeniu tego słowa, czyli

wpływanie na wynik rywalizacji sportowej poprzez

wręczenie zawodnikowi korzyści.

Dziś młody piłkarz może być narażony na kontakt ze

znacznie bardziej wyrafinowanymi grupami interesu, jak

na przykład grupy przestępcze, szczególnie

rozpowszechnione w Azji, które próbują wykorzystywać

wysokie kursy zakładów bukmacherskich, wpływając na

zawodników, szczególnie w niższych klasach

rozgrywkowych.

Wychodząc naprzeciw takim zagrożeniom w 2014 roku

przeprowadziliśmy we współpracy z Ministerstwem

Sportu i Turystyki oraz Komendą Główną Policji serię

szkoleń antykorupcyjnych dla najmłodszych zawodników

wszystkich Klubów Ekstraklasy.

Marcin Animucki,

Wiceprezes Zarządu Ekstraklasy S.A.

60

Związku Piłki Nożnej oraz organów administracji publicznej. W ciągu dwóch sezonów udało się znacznie zmniejszyć odsetek zakłóceń porządku. Wyniki zaprezentowane w Raporcie Bezpieczeństwo na stadionach Ekstraklasy w sezonie 2014/15 pokazują pozytywny trend wzrostu bezpieczeństwa na stadionach, a zarazem kształtowania partnerskiej kultury kibicowania. W sezonie 2014/2015 na 296 rozegranych meczy Ekstraklasy tylko podczas 1 spotkania doszło do poważnego zakłócenia porządku i użycia przemocy. Działania podejmowane przez Ekstraklasę zostały docenione przez kibiców, którzy deklarują, iż w porównaniu do roku ubiegłego mecze są na coraz lepszym poziomie i można je oglądać w bardziej komfortowych warunkach.3

Równocześnie jednak, bezpieczeństwo na stadionie, a przede wszystkim zachowania kibiców to obszar,

w którym wiele jest jeszcze do zrobienia. Tylko w pierwszej połowie 2015 roku Komisja Ligi nałożyła na Kluby łączne kary finansowe w wysokości 287 000 PLN, przede wszystkim za zachowania kibiców, w tym wnoszenie materiałów pirotechnicznych czy agresywną postawę.

Zaangażowanie społeczne wybranych polskich klubów piłkarskich

Kluby piłkarskie są coraz bardziej świadome swojej roli społecznej, wpływu na kształtowanie młodych ludzi, ich postaw i zachowań oraz promowanie zdrowego trybu życia. Dlatego też, kluby należące do Ekstraklasy, w tym obecny Mistrz Polski i zdobywca Pucharu Polski, podejmują działania z zakresu społecznej odpowiedzialności.

Liczba incydentów w sezonie

2013/201468 Pirotechnika4 Zachowania rasistowskie6 Zakłócenia porządku

Liczba incydentów w sezonie

2014/201554 Pirotechnika2 Zachowania rasistowskie1 Zakłócenia porządku

Poważne incydenty podczas spotkań Ekstraklasy

Źródło: Raport Bezpieczeństwo na stadionach Ekstraklasy w sezonie 2014/15.

3 Badanie postrzegania Ekstraklasy, przeprowadzone przez Millward Brown w październiku 2014 r.


Podsumowanie

Społeczna odpowiedzialność w piłce nożnej to ważny temat zarówno z punktu widzenia społecznego jak i samych klubów. Podejmowanie działań z zakresu CSR zwyczajnie opłaca się obywatelom, sponsorom, klubom

Legia Warszawa powołała Fundację Akademii Piłkarskiej Legii Warszawa, której celem jest upowszechnianie kultury fizycznej i sportu, promocja zdrowego stylu życia, edukacja i wychowanie dzieci i młodzieży oraz działalność charytatywna. W sezonie 2014/2015 wartość zaangażowania na rzecz Akademii wyniosła 6 mln złotych. Fundacja wkrótce obejmie też zadania Akademii Piłkarskiej, w której szkoleni są uzdolnieni chłopcy z Warszawy, Mazowsza i innych regionów Polski. W Akademii Piłkarskiej Legii Warszawa uczestniczy ponad 200 zawodników.

W ramach udogodnień dla najmłodszych kibiców na Stadionie Legii funkcjonuje Sektor Rodzinny (obejmujący blisko 4 tysiące miejsc), specjalnie przystosowany do potrzeb najmłodszych, dający możliwość rodzinnego kibicowania.

Dla wiernych kibiców poniżej 17 roku życia został stworzony program Kibicuj z klasą, skierowany do wszystkich placówek edukacyjno-wychowawczych, stowarzyszeń, fundacji, parafii, klubów sportowych itp. skupiających dzieci i młodzież. Grupy zorganizowane po wcześniejszym zgłoszeniu otrzymują darmowe bilety na mecz. W sezonie 2014/2015 z programu skorzystało 34 331 osób (wartość biletów 969 tys. złotych). Dodatkowo, w akcji „Bez Barier” (preferencyjne warunki dla niepełnosprawnych kibiców) wzięło udział blisko 400 osób (wartość biletów 112 tys. złotych).

Łączna wartość działań społecznych Legii Warszawa w sezonie 2014/2015 to blisko 7,5 mln złotych, a od powstania stadionu ponad 26 mln złotych.

Lech Pozań przykłada ogromną wagę do przestrzegania zasad etyki oraz polityki antykorupcyjnej. Wszystkich zawodników obowiązuje Dekalog, który zakłada pełną pasji uczciwą, zespołową grę. Klub regularnie podejmuje działania dążące do wzrostu bezpieczeństwa na stadionach. W 2014 roku odbyły się 3 sesje dialogowe poświęcone tematyce bezpieczeństwa na polskich stadionach, w których uczestniczyły wszystkie strony biorące udział w imprezie masowej, tj. służby mundurowe, władze administracyjne, zarząd klubu, kibice i eksperci. Raz na kwartał dochodzi do spotkania z przedstawicielami kibiców z fanklubów z całej Wielkopolski.

Akademia Lecha Poznań to miejsce gdzie szkolone są młode talenty piłkarskie. Dzieci i młodzież mają do dyspozycji doskonałą infrastrukturę sportową i opiekę profesjonalnej kadry trenerów, fizjoterapeutów, lekarzy, dietetyków i wychowawców. „Akademia jak uniwersytet” to motto zgodnie, z którym celem Akademii jest nie tylko rozwój fizyczny, ale również kompleksowa edukacja i wychowywanie młodzieży poprzez kształtowanie odpowiedzialnych postaw życiowych. W Akademii uczestniczy obecnie ok. 280 członków, natomiast w Lech Poznań Football Academy (odpłatne szkolenia dzieci i młodzieży) ok. 780.

Lech Poznań koncentruje swoją działalność społeczną na promowaniu zdrowego i aktywnego trybu życia wśród dzieci i młodzieży. W ramach projektu Lech na Landach, w różnych miejscowościach Wielkopolski drużyny przeprowadzają treningi, którym towarzyszą zajęcia sportowe dla najmłodszych, prowadzone przez Lech Poznań Football Academy oraz przedstawicieli innych dyscyplin, a także wykłady i prelekcje dietetyka. W ramach projektu odbyły się już spotkania m.in. w Ostrowie Wielkopolskim, Pile, Środzie Wielkopolskiej, Koninie, Obornikach Wielkopolskich, Śremie, czy Krzyżu. Ponadto, piłkarze Akademii Lecha regularnie odwiedzają szkoły i przedszkola, gdzie służą swoją świeżo zdobytą wiedzą, oraz tworzą własne inicjatywy, np. czytając książki dzieciom z miejscowych przedszkoli.

W 2014 r. przy INEA Stadionie zorganizowany został piknik z okazji Dnia Dziecka, zapewniający mnóstwo atrakcji dla dzieci i dorosłych, w tym specjalne gry i zabawy dla niepełnosprawnych z ograniczeniami ruchowymi. W pikniku uczestniczyło około 10 tysięcy Poznaniaków i Wielkopolan.

i lidze. Analizując polski rynek, można stwierdzić, że Ekstraklasa i kluby podejmują działania w zakresie CSR, brakuje jednak całościowej strategii i standardów odpowiedzialności społecznej w piłce nożnej.

62

Kontakt

Marcin DiakonowiczPartner, dział Audytu Lider Sports Business Group Poland

[email protected]

Przemysław ZawadzkiSenior Manager, dział Audytu Ekspert Sports Business Group Poland

[email protected]

Grzegorz SencioSenior Manager, dział Konsultingu Ekspert Sports Business Group Poland

[email protected]

Marcin MarczewskiAnalityk, dział Audytu Ekspert Sports Business Group Poland

[email protected]

Anna BracikClients & Markets Senior Specialist Marketing & Business Development Lead for Sports Business Group

[email protected]

Paulina KaczmarekManager, Sustainability Consulting Central Europe

[email protected]

Powyższa publikacja zawiera jedynie informacje natury ogólnej. Deloitte Touche Tohmatsu Limited, Deloitte Global Services Limited, Deloitte Global Services Holdings Limited, Deloitte Touche Tohmatsu Verein, firmy członkowskie oraz podmioty stowarzyszone nie świadczą tym samym, ani nie przedstawiają w tej publikacji porad księgowych, podatkowych, inwestycyjnych, finansowych, konsultingowych, prawnych czy innych. Nie należy także wyłącznie na podstawie zawartych tu informacji podejmować jakichkolwiek decyzji dotyczących Państwa działalności. Przed podjęciem jakichkolwiek decyzji lub działań dotyczących kwestii finansowych czy biznesowych powinni Państwo skorzystać z porady profesjonalnego doradcy. Deloitte Touche Tohmatsu Limited, Deloitte Global Services Limited, Deloitte Global Services Holdings Limited, Deloitte Touche Tohmatsu Verein, firmy członkowskie oraz podmioty stowarzyszone nie ponoszą odpowiedzialności za jakiekolwiek szkody wynikające z wykorzystania informacji zawartych w publikacji ani za Państwa decyzje podjęte w związku z tymi informacjami. Osoby korzystające z powyższej publikacji robią to na własne ryzyko i ponoszą pełną związaną z tym odpowiedzialność.

***

Deloitte świadczy usługi audytorskie, konsultingowe, doradztwa podatkowego i finansowego klientom z sektora publicznego oraz prywatnego, działającym w różnych branżach. Dzięki globalnej sieci firm członkowskich obejmującej 150 krajów oferujemy najwyższej klasy umiejętności, doświadczenie i wiedzę w połączeniu ze znajomością lokalnego rynku. Pomagamy klientom odnieść sukces niezależnie od miejsca i branży, w jakiej działają. 200 000 pracowników Deloitte na świecie realizuje misję firmy: stanowić standard najwyższej jakości.

Specjalistów Deloitte łączy kultura współpracy oparta na zawodowej rzetelności i uczciwości, maksymalnej wartości dla klientów, lojalnym współdziałaniu i sile, którą czerpią z różnorodności. Deloitte to środowisko sprzyjające ciągłemu pogłębianiu wiedzy, zdobywaniu nowych doświadczeń oraz rozwojowi zawodowemu. Eksperci Deloitte z zaangażowaniem współtworzą społeczną odpowiedzialność biznesu, podejmując inicjatywy na rzecz budowania zaufania publicznego i wspierania lokalnych społeczności.

Nazwa Deloitte odnosi się do jednej lub kilku jednostek Deloitte Touche Tohmatsu Limited, prywatnego podmiotu prawa brytyjskiego z ograniczoną odpowiedzialnością i jego firm członkowskich, które stanowią oddzielne i niezależne podmioty prawne. Dokładny opis struktury prawnej Deloitte Touche Tohmatsu Limited oraz jego firm członkowskich można znaleźć na stronie www.deloitte.com/pl/onas

© 2015 Deloitte Polska

piłkarska liga finansowa - rok 2014 pieniądze w polskiej ......4 tegoroczny raport „piłkarska...

Documents