po-raad passend onderwijs

MODERN NAOBERSCHAPPassend onderwijs: Het nieuwe samenwerken

INHOUDS OPGAVE

3

MODERN NAOBERSCHAPHet nieuwe samenwerken

3 & 4 OKTOBER 2013

Inhoudsopgave | PO-Raad | Modern Naoberschap

4. Opening

6. - Voorwoord Rinda den Besten

12. - Videoboodschap Sander Dekker

14. Het onderwijs is geen koekjesfabriek

18. Interviews met bezoekers

20. Naoberschap in beeld


34. Deskundigen aan het woord

36. - interview: Noëlle Pameijer

44. - interview: Annet Dries

52. - interview: Reinier Goedhart

60. - interview: Jan de Vos

66. - interview: Corine van Helvoirt


74. Afsluiting


80. Colofon

4

OPENING PO-Raad

5

OPENING PO-Raad

6

Voorwoord

Rinda den BestenVoorzitter PO-Raad

Voorwoord | PO-Raad | Modern Naoberschap

7 Voorwoord | PO-Raad | Modern Naoberschap

Welkom op de conferentie Modern Naoberschap

“We maken een grote sprong naar professionaliteit”

“We mogen echt trots zijn op die volwassen groei van onze sector”

“En dat alles liefst met zo min mogelijk bureaucratische rompslomp”

“Samenwerking vereist vertrouwen”

8

Wie? Rinda den BestenWat? Voorzitter PO-Raad

Onder de noemer ‘modern naober-schap’ organiseerde de PO-Raad op 3 en 4 oktober een tweedaagse over Passend onderwijs. En deze titel is niet zomaar gekozen. Goed naoberschap betekent dat je in een gemeenschap je verantwoordelijk voelt voor je buren, en dat je hen zo nodig met raad en daad bijstaat. De invoering van Passend onderwijs, op 1 augustus 2014, is een forse klus waarbij we elkaar hard nodig heb-ben; waarbij we dus een ‘goed nao-ber’ moeten zijn voor onze collega’s.

Op 1 november aanstaande moeten alle samenwerkingsverbanden of-ficieel opgericht zijn. Maar daarmee zijn we er natuurlijk niet. De school-besturen binnen het samenwer-kingsverband moeten elkaar leren kennen, met elkaar leren samen-werken om het ondersteuningsplan vorm te geven en afspraken maken over de verdeling van de middelen. Natuurlijk is het de bedoeling het

team en de ouders hierbij te betrek-ken en het plan te bespreken met de Ondersteuningsplanraad (OPR) en dit alles met bij voorkeur zo min mo-gelijk bureaucratische rompslomp.

Een immense klus. De Algemene Rekenkamer concludeerde in haar in juni jl. verschenen rapport niet voor niets dat “het ‘wankele evenwicht tussen mensen, middelen, taken en tijd op basisscholen’ een ‘risico’ vor-men voor een goede invoering van passend onderwijs. Schoolbesturen, samenwerkingsverbanden en het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, moeten ervoor waken ‘dat het evenwicht op scho-len niet zoekraakt’.” De PO-Raad kon zich volledig vinden in dit rapport. Daarom ook dat wij ons er bij de onderhandelingen over het Natio-naal Onderwijsakkoord (NOA) hard voor hebben gemaakt dat er geen extra bezuinigingen zouden komen in het primair onderwijs. Gelukkig is dat gelukt.


Modern Naoberschap

9

En toch mogen we niet uit het oog verliezen waarom we het allemaal doen. Passend onderwijs moet er voor zorgen dat leerlingen een zo passend mogelijke plek in het onderwijs hebben. Geen bureau-cratische indicering, geen labels voor leerlingen als dat niet nodig is, maar juist kijken naar wat een leerling met een beperking wel kan. Vanuit de overheid speelt natuurlijk ook mee dat het budgettair beter beheersbaar moest worden, maar ons gaat het bovenal om de leerling die gebaat is bij een meer preven-tieve aanpak van problemen en een betere afstemming tussen onderwijs en zorg.

Samenwerkingsverbanden zijn net-werkorganisaties. Scholen, professi-onals en organisaties zijn van elkaar afhankelijk en niemand kan Passend onderwijs mogelijk maken voor alle leerlingen zonder samen te werken, regulier, speciaal en speciaal basis-onderwijs. Dat vraagt om ‘modern naoberschap’: elkaar ondersteunen, met een welwillende houding, om een gezamenlijk doel te bereiken.

Om onze leden te ondersteunen bij de invoering van Passend onderwijs publiceert de PO-Raad handreikin-gen, biedt de PO-Raad helpdesk-ondersteuning en organiseren wij

clinics, studiedagen en bijeenkom-sten. Zoals de conferentie ‘modern naoberschap’. De uitgave die nu voor u ligt is, naast een weergave van deze conferentie, juist ook interes-sant voor mensen die niet konden komen, maar wel betrokken zijn bij de invoering van Passend onderwijs. Het (digitaal) delen van de in de sector beschikbare kennis is mis-schien wel de eerste stap in ‘Modern Naoberschap’.

Rinda den BestenVoorzitter PO-Raad

Als u na het lezen van dit ‘op-brengstdocument’ nog vragen heeft, of ondersteuning in uw regio wenst, dan kunt u contact opnemen met de projectleiders van de PO-Raad.

Dick Rasenberg [email protected] of Thieu van Hintum [email protected]


12

Videoboodschap

Sander Dekkerstaatssecretaris van Onderwijs,Cultuur en Wetenschap


Bekijk de videoboodschap van Sander Dekker


“Dit schooljaar komt het er echt op aan”

“Om Passend onderwijs tot een succes te maken, moeten alle betrokken partijen de handen ineen slaan”

“Regulier waar het kan, Speciaal waar het moet”

“Inspirerend om te zien met hoeveel inzet er overal gewerkt wordt aan de invoering van Passend onderwijs”

14

Het onderwijs is geen koekjesfabriek

Bart Eigeman en Mathieu Weggeman

Het onderwijs is geen koekjesfabriek | PO-Raad | Modern Naoberschap

15Het onderwijs is geen koekjesfabriek | PO-Raad | Modern Naoberschap

Het aftellen is begonnen. Over tien maanden moet op alle scholen voor het primair onderwijs Passend onderwijs zijn ingevoerd. Dát het eraan zat te komen, weten we al jaren. Toch blijft de invoering ervan bepaald geen sinecure. “Ga samenwerken! Een kind houdt om drie uur, als de school uit is, niet op te be-staan.”

Een jaar voordat de Amsterdam Arena in maart 2012 het toneel was van een massaal protest tegen de bezuiniging op Pas-send onderwijs, stond ook in Den Bosch een groep mensen op de barricades. Aan de hand van toenmalig GroenLinks-wethouder Bart Eigeman sprak een boze menigte zich op het plaatselijke stadhuis uit tegen het snode plan. Bezuinigen, zo meenden de demonstran-ten, zou ten koste gaan van de goede zorg en lessen aan álle leerlingen. De strijd was een


Twee deskundigen met ieder eigen, uitgesproken ideeën over hoe je Passend onderwijs succesvol maakt, zijn Bart Eigeman en Mathieu Weggeman. Eigeman is organisatieontwikkelaar en voormalig GroenLinks-wethouder. Weggeman is hoogleraar organisatiekunde aan de Technische Universiteit Eindhoven en auteur van het boek ‘Leiding geven aan professionals? Niet doen!’. De luisteraars hingen aan hun lippen bij hun lezingen op de tweedaagse Modern Naoberschap. Speciaal voor deze special doen ze hun verhaal.

succes. Mede door de enorme verontwaardiging, gingen de bezuinigingen niet door.

Een blije Eigeman dacht dat daarmee de kous af was. Dat het vanaf dat moment allemaal beter zou worden en niets suc-cesvol Passend onderwijs nog in de weg zou staan. Maar hij had het mis, ziet hij nu. “Men ging wat achterover hangen, had het gevoel dat de dreiging weg was. Maar vergeten werd dat Passend onderwijs niet al-leen maar over geld gaat. Het gaat ook om de vraag hoe je komt tot een onderwijsvernieu-wing die recht doet aan ver-schillen tussen kinderen.”

Pássend onderwijsHoewel er nog een krappe tien maanden te gaan is voordat Passend onderwijs officieel is ingevoerd, moet er nog het nodige gebeuren om het echt goed te laten slagen, zegt Eige-man. Dat betekent dat er korte

metten moet worden gemaakt met die achterover hangende houding, vindt hij. Hoe begrij-pelijk die ook is.

Volgens Eigeman is die hou-ding zo gegroeid omdat te veel mensen heel druk waren met wetgeving en geld. “Dan krijg je dat anderen afwachten tot wet en budget rond zijn.” Daarbij komt dat werknemers in het onderwijs het gevoel hebben dat Passend onderwijs bovenop hun reguliere werk komt, zegt de oud-wethouder. Daarnaast staat de onderwijsinstelling meer centraal dan Passend onderwijs, constateert hij. Fout. “Het gaat niet om de instelling, maar om de instelling van de professionals.”

Het onderwijs is geen koekjesfabriek

16

PraktijkPassend onderwijs moet veel meer dan nu gebeurt vanaf de werkvloer vorm krijgen en min-der een wettelijke verplichting zijn, vindt Eigeman daarom. Pas dan kan je het dichtbij het kind organiseren en echt inspelen op wat het kind nodig heeft: pássend onderwijs dus.

In de praktijk betekent dat dat een school meer zelf het heft in handen moet nemen om Pas-send onderwijs te organiseren, meent hij. Samenwerken met de buurt, de gemeente, het gezin is daarbij heel belangrijk. Eigeman, nu organisatieontwik-kelaar, wil maar zeggen: “Een kind houdt om drie uur, als de school uit is, niet op te bestaan.” En dus kan de zorg en educatie van leerlingen maar beter goed op elkaar worden afgestemd. “Nu zijn er nog te veel eiland-jes. Iedereen regelt het op zijn manier. We hebben bootjes en bruggetjes nodig. Dan kan je eerder signaleren wanneer er iets met een kind aan de hand is en kan je dus eerder ingrijpen als er een zwaardere vorm van zorg nodig is.”

KoekjesDie werkvloer is ontzettend be-langrijk bij het vormgeven van Passend onderwijs, beaamt Ma-thieu Weggeman, hoogleraar organisatiekunde aan de Tech-nische Universiteit Eindhoven. Als het aan hem ligt, krijgen docenten veel meer ruimte om hun lessen zelf vorm te geven. Willen we dat kinderen echt les en aandacht krijgen die op hen is afgestemd, dan moeten we meer vertrouwen op het vak-manschap van de leraar, vindt hij. “Veel scholen worden nu nog te veel gemanaged alsof het koekjesfabrieken zijn: met regels die voor iedereen het-zelfde zijn. Maar kinderen zíjn geen koekjes.”

Dat systeem, met meer verant-woordelijkheid voor de leer-kracht, gaat ervan uit dat een leraar alles uit iedere leerling kan halen. Tachtig procent van de leraren kan dat ook, is Weg-gemans overtuiging. Al vergt het lef van leraren en ook van schoolbesturen om die ruimte ook te pakken, realiseert Weggeman zich. “Men is murw geslagen doordat jarenlang is voorgeschreven hoe precies les moest worden gegeven. Het

ondernemerschap is daardoor uit de mensen verdwenen.” De ‘hoeveelheid regels’ die met Passend onderwijs meekomen, stemt de hoogleraar dan ook niet gelukkig.

HitteschildToch is hij ervan overtuigd dat het kan. “Gewoon doén”, zegt hij. “Fop het systeem, maak je met een Jantje van Leiden van al die rapportages af en benut je tijd voor het onder-wijs.” Voorwaarde is wel dat het schoolbestuur functioneert als hitteschild tegen de regeltjes, zodat de scholen ook echt zelf hun eigen Passend onderwijs kunnen inrichten. Zij moeten op hun beurt de hoeders van de wet, zoals de Inspectie van het Onderwijs, bewijzen dat ze dat ook echt goed doen. “Dan kun je echt wel een potje breken. Je koopt je vrijheid door goed te zijn.”

Stimuleer en inspireer scholen om eigen initiatief te nemen en samen te werken, wil ook Bart Eigeman schoolbesturen meegeven. Put uit de goede voorbeelden die er al zijn. Neem de inzet van jongeren-werkers in de basisscholen van


17

Eigemans eigen gemeente. Zij hielpen de kinderen bij een goede overstap naar de mid-delbare school. “Scholen verzet-ten zich daar in eerste instantie tegen; Dachten ‘waar bemoeit die gemeente zich mee?’. Maar de school die ermee proefdraai-de kwam daar gauw van terug. De jongerenwerkers namen het vertrouwen van de straat mee de school in en vice versa. Dat bleek te werken. “

Ook voor de leraren heeft Eige-man een boodschap: “Pak de eigen beroepseer terug. Ver-trouw in de eigen drijfveren.” En tegen het hele onderwijs: Maak de goede voorbeelden van de werkvloer, de pareltjes, tot het uitgangspunt van een onder-wijsvernieuwing als Passend onderwijs in plaats van de wet.”

Het onderwijs is geen koekjesfabriek | PO-Raad | Modern Naoberschap Het onderwijs is geen koekjesfabriek | PO-Raad | Modern Naoberschap

18

Maartje JanssenSpeciaal Onderwijs

“Ik werk binnen diverse clusters in het Spe-ciaal Onderwijs. Deze conferentie gebruik ik vooral om een update te krijgen over Passend onderwijs in mijn regio, en om te netwerken. Hopelijk kom ik hier mensen uit het regulier onderwijs tegen, of uit het Speci-aal Onderwijs in andere regio’s. Voor mij is het vooral van belang veel contacten op te doen.”

Ellen van den Brand Directrice samenwerkingsverband Westland “Het Passend onderwijs staat bij ons, een samen-werkingsverband met 11.000 leerlingen, op de rit. Nu wil ik graag de vertaalslag van theorie naar praktijk maken. We hebben veel vergaderd op gemeentelijk en bestuursniveau, maar uiteindelijk gebeurt het in de klas. Docenten moeten er in 2014 klaar voor zijn. Mijn motivatie en inspiratie wil ik graag overbren-gen op de werkvloer. Hier hoop ik vooral directeu-ren en coördinatoren tegen te komen met wie ik ervaringen kan uitwisselen. Ook moeten we in onze beroepsgroep zorgen dat we dezelfde taal spreken; niets is zo moeilijk als communicatie.”

Interviews

Bezoekers

Interviews Bezoekers | PO-Raad | Modern Naoberschap

19

Jos van der Pluijm Expert PO-Raad “Namens de PO-Raad ben ik hier vooral voor de praktische zaken en om vragen te beant-woorden. Je hoort welke thema’s er leven. Hopelijk loop ik hier nieuwe directeuren en bestuurders van samenwerkingsverbanden tegen het lijf. Mijn hoop is dat de schoolbesturen het belang van Passend onderwijs goed kunnen overbrengen op de leraren, want die worden misschien toch nog teveel verwaarloosd in dit verhaal. Zij moeten het uiteindelijk doen. Ik hoop dat ik na vandaag weet hoe het ervoor staat, en hoe de bestuurders zich erbij voelen.”

Jos Berens Directeur basisschool “Wat Mathieu Weggeman zojuist in zijn workshop aanhaalde onderschrijf ik hele-maal. De verantwoordelijkheden meer op de werkvloer leggen in plaats van vast te leggen in regels en procedures, spreekt mij aan. Het gaat om de inzet van deskundigheid die er al is, die moeten we meer benutten. Hope-lijk spreek ik hier vandaag mensen die niet in termen van beheersing denken, maar in mogelijkheden. Ik wil uitgedaagd blijven, en hoop door vandaag nog beter te kunnen reflecteren op waar we mee bezig zijn.”


20

NAOBERSCHAP IN BEELD

21

NAOBERSCHAP IN BEELD

22 Naoberschap in beeld | PO-Raad | Modern Naoberschap

23Naoberschap in beeld | PO-Raad | Modern Naoberschap

24

“Ik sta voor de vanzelfsprekende samenwerking met ouders” Mark Weghorst

Naoberschap in beeld | PO-Raad | Modern Naoberschap


Tijdens de tweedaagse werden bezoekers

gevraagd een bericht in de digitale

chatroom achter te laten.

“Vooral veel delen!” Rob Andriol en Theun de Vries

28

“Naoberschap past bij anders denken over middelen” Geert Jan



“Word Naober met je gemeente, de afdeling onderwijs én jeugdzorg!”

31

“Passend onderwijs is expertise verbinden!” Jan van Berkum en Rob Gerdes


32

José Wuijster Adjunct-directeur en intern begeleider basisschool & bestuurslid BAVO Eemland “Ik ben hier voor een stukje kennis en in-spiratie voor mijn eigen ontwikkeling. Ik zit meer op de uitvoerings- dan op de bestuurs-kant van Passend onderwijs, dus als uit-voerder ben ik graag goed op de hoogte. Als ik hier enthousiaste mensen met veel kennis van zaken tegenkom, én ik met nieuwe in-spiratie naar huis ga, ben ik tevreden. Ik zie het als een gezamenlijke uitdaging; uitein-delijk willen we allemaal dat het goed gaat met de kinderen.”

Albert Cremers Coördinator REC Zuid-Limburg cluster 4 “Netwerken is voor mij het belangrijkste vandaag. Bekende en nieuwe mensen ontmoeten. En natuurlijk informatie inwinnen over Passend On-derwijs. Vooral de thema’s mobiliteit, arrangeren en schoolondersteuningsprofiel spreken mij aan, dus daar volg ik de workshops van. En natuurlijk de workshop over het liquideren van REC’s vind ik interessant, vanuit mijn positie. Ik ontmoet hier veel collega’s uit cluster 4. Daarnaast vind ik het leuk om te horen wat voormalig col-lega’s nu doen. Verder laat ik me graag verrassen. Er liggen nieuwe kansen voor het onderwijs.”

Interviews

Bezoekers


33

Maartje Syrier Directeur basisschool Vrije School Zaans-treek “Graag wil ik meer weten over de invoering van Passend onderwijs, en peilen hoe het er nu voor staat. Een vrije school is bestuurlijk gezien vaak een eenling, dus we hebben een kwetsbare positie. Hier raak ik geïnspireerd om mijn rol als directrice goed op te pakken.”

Sanne Vos Ambelt Speciaal Onderwijs “Bij ons in de regio Zwolle doen we een indexerings- en arrangeringspilot. Vandaag doe ik dus graag meer achtergrondkennis op van die thema’s. Als ik hier interessante mensen spreek uit het onderwijsarrange-ment ben ik helemaal tevreden. Ik wil nieuwe dingen horen en vernieuwende inzichten opdoen.”


34

DESKUNDIGENAAN HET WOORD

35

DESKUNDIGENAAN HET WOORD

36

Interview

Noëlle Pameijer

Interview: Noëlle Pameijer | PO-Raad | Modern Naoberschap

37

Wie? Noëlle Pameijer Wat? schoolpsycholoog bij het samenwerkingsverband in oprichting Unita. Workshop? Het groeidocument Eén beknopt formulier: minder administratie, meer overleg Als je met veel partijen samen-werkt, leidt dat al gauw tot een formulierencarrousel en spraakverwarring. Dat is één van de valkuilen van Passend onderwijs. Het groeidocument handelingsgericht arrangeren is ontwikkeld om daar een eind aan te maken. Alle betrokkenen werken met één digitaal docu-ment en ze houden het samen up to date.

Op dat ene formulier hoeft ook minder te worden ingevuld, vertelt mede-ontwikkelaar No-elle Pameijer, schoolpsycholoog bij het samenwerkingsverband

Interview: Noëlle Pameijer | PO-Raad | Modern NaoberschapInterview: Noëlle Pameijer | PO-Raad | Modern Naoberschap

Het groeidocument

in oprichting Unita. ‘Voor het groeidocument zijn alleen de gegevens nodig die school en ouders belangrijk vinden ter voorbereiding van hun eerste overleg voor de aanvraag van ondersteuning voor een kind. Het gaat erom dat ouders en school die aanvraag goed voor-bereiden en nadenken over welke ondersteuning er nodig is. Zo is ook degene die vanuit het samenwerkingsverband (swv) voor de eerste bespreking op school komt, goed voorbe-reid.’

Bij de voorbereiding van dit overleg is het groeidocument een communicatiemiddel en tijdens het overleg is het een praatpapier. Na het overleg wordt het document bijgewerkt en vormt het een verslag van dat overleg én een instrument voor monitoring en evaluatie. Dat kan allemaal digitaal, maar desgewenst ook op papier. Met name ouders vinden dat vaak

prettig. Het document kan ook helpen om het onderwijsonder-steunend gedrag van ouders open en respectvol te bespre-ken. Noëlle Pameijer: ‘Bijvoor-beeld met als doel dat het kind op tijd naar school komt en thuis zijn huiswerk kan ma-ken. Onderwijs en opvoeding gaan dan samen en versterken elkaar.’ Alles op een rij Het groeidocument onder-steunt het handelingsgericht arrangeren van ondersteuning vanuit het swv. Alle relevante gegevens staan op een rij, de gebruikers analyseren de situ-atie en ze bespreken wat ze willen bereiken en hoe. Ook alle afspraken worden nauwkeurig vastgelegd. Pameijer: ‘Dit ene document bevat de visie van school en ouders; de doelen waar je naar toewerkt; en het onderwijs- en/of jeugdhulpar-rangement dat daarvoor nodig

38

is. Het groeidocument geeft houvast en laat verbanden zien. En je gebruikt het ook om te verwijzen. Dat gaat in één moeite door.’

De leerkracht, intern begelei-der en ouders zitten samen om de tafel om het document in te vullen. Pameijer: ‘Het is nieuw om ouders al in zo’n vroeg stadium bij de aanpak te betrekken. Sommige scholen vreesden dat ouders bepaalde informatie niet zwart op wit zouden willen hebben. Maar dat gezamenlijk overleg blijkt juist een grote succesfactor te zijn. We merken dat men daar-door vaak al meer op één lijn zit.’ Nieuw is ook dat ouders straks kunnen inloggen. Afhan-kelijk van wat er moet gebeu-ren krijgen zij en de andere betrokkenen een wachtwoord voor een leeslink of een invul-link.

Deze planmatige manier van werken heeft nóg een voordeel. Pameijer: ‘Omdat de ib’er en leerkracht bij de bespreking zijn en er ook wordt geobser-veerd hoe het in de klas gaat, zie je hen het geleerde toepas-sen bij meer leerlingen. Soms halen ze er dingen uit die ze voor de hele groep toepassen.’ Overzicht, inzicht, uitzicht In het document leg je aan de linkerzijde vast wat er goed gaat, en rechts wat nog be-ter kan. ‘Je ziet heel helder de krachten en kansen, en dat waar je samen hard aan moet werken. Daar halen de betrok-kenen vervolgens hun doelen uit. Ik zeg vaak tegen ouders en school: we gaan samen drie dingen doen. We gaan van overzicht, via inzicht naar uitzicht.’

Het groeidocument is gedu-

rende twee schooljaren in een pilot uitgeprobeerd. Pameijer: ‘Daaruit bleek dat het goed mogelijk is samen om met leerkracht, ib’er, ouders én leerling een onderwijs- en/of jeugdhulparrangement te formuleren, dat zowel de leer-ling als de leerkracht en ouders ondersteunt.’ Wat nog aandacht nodig heeft: ‘66% van de leer-krachten zegt met het groeido-cument verder te kunnen. Ons streven was 75%. We moeten nog beter gaan zorgen dat de informatie uit dat overleg in de klas gaat leven.’

Verder willen de ontwikkelaars leerlingen nog nauwer gaan betrekken bij het overleg. Zij vullen een eigen, heel beknopt aanmeldingsformulier in. ‘Daar staan vaak heel bruikbare tips in. Bij de vraag waar de leerling hulp bij nodig heeft, schreef een meisje bijvoorbeeld: “Als ik iets niet begrijp, dat ik dat dan durf te zeggen tegen de juf. En

“Het groeidocument geeft houvast en laat verbanden zien.“

Interview: Noëlle Pameijer | PO-Raad | Modern Naoberschap

39

ik wil een rustiger plekje in de klas.”

De pilot had nog een andere, verrassende uitkomst. Noëlle Pameijer: ‘Wij dachten dat deze vereenvoudigde werkwijze zou leiden tot een toename van aanvragen. De angst was dat het financieel niet beheersbaar zou zijn, maar uit de pilot blijkt dat daar (nog) geen sprake van is.’

Tip:

Interview: Noëlle Pameijer | PO-Raad | Modern NaoberschapInterview: Noëlle Pameijer | PO-Raad | Modern Naoberschap

Ga alvast experimenteren. Ben je binnen het swv al bezig met handelingsgericht werken en bevalt dat goed? Ga dan alvast experimenteren met han-delingsgericht arrangeren. Alle materialen die je daarbij nodig hebt zijn te vinden op www.swvunita.nl. Ook het groeido-cument kan hierbij als middel worden ingezet.

40 Workshops | PO-Raad | Modern Naoberschap

41Workshops | PO-Raad | Modern Naoberschap


Wie helpt er mee met de rugzak?

44

Interview

Annet Dries

Interview: Annet Dries | PO-Raad | Modern Naoberschap

45Interview: Annet Dries | PO-Raad | Modern Naoberschap

‘ Wie? Annet DriesWat? Directeur van de Agnes-school in Rotterdam-Zuid. Workshop? Passend onderwijs en de doe-democratie in Rot-terdam. Rotterdam koppelt zorg op school aan hulp thuis. De gemeente Rotterdam constateert dat, met name in ‘focuswijken’, de zorgvraag van kinderen op school niet los kan worden gezien van de thuissi-tuatie. Daar spelen vaak meer-dere problemen. In de hele stad gaan onderwijs en zorg samen-werken in wijkteams. Gezinnen krijgen indien nodig hulp aan huis en de regie is in één hand. Wanneer de thuissituatie rus-tiger wordt, bevordert dat ook de leerresultaten van kinderen. Gezinnen met problemen krij-gen doorgaans vanuit verschil-lende instanties hulp. Maar al te

Interview: Annet Dries| PO-Raad | Modern Naoberschap

Eén regisseur die het overzicht houdt

vaak blijkt dat de hulpverleners niet van elkaars werk op de hoogte zijn. Daardoor ontstaat verwarring en overlap. Rot-terdam wil met de wijkteams de samenwerking tussen het onderwijs en alle betrokken zorginstellingen stimuleren. De regie komt in de hand van één lid van het wijkteam.

Deze aanpak is voor Passend onderwijs van groot belang, zegt Annet Dries, die als school-directeur meedraaide in een pilot van het wijkteam. ‘De thuissituaties van onze leerlin-gen horen officieel geen rol te spelen op school, maar toch hebben wij daarmee te dealen. We merken op school dat ge-zinnen opknappen wanneer er thuis hulp is. En daardoor kun-nen de kinderen zich op school weer beter concentreren.’

Vorig jaar werden in zeven focuswijken in Rotterdam-Zuid wijkteams opgericht. Daarin

zitten de zorginstellingen en het onderwijs. Het is de bedoe-ling dat zij, door samenwerken en een integrale aanpak, ver-anderen van instituties die het allemaal goed weten naar orga-nisaties die de klant helpen bij het vinden van de juiste weg. Deze werkwijze wordt, met geld van Jeugdzorg dat naar de gemeente gaat, uitgerold over de hele stad.

In het wijkteam waarin Annet Dries participeert zitten, naast vertegenwoordigers van de scholen, ook een maatschappe-lijk werkster, een verpleegkun-dige van het CJG, leden van het sociaal team dat zich bezig-houdt met huurachterstanden en uitkeringsproblematiek, en Bureau Frontline. Laatst-genoemde organisatie helpt gezinnen op een laagdrem-pelige manier met hun meest knellende problemen.

46

Annet Dries: ‘In ons wijkteam was het idee heel sterk dat de school ontzorgd moet worden. Ik heb voortdurend geroepen dat Passend onderwijs daarbij hoort. Mensen in de zorg verge-ten dat wel eens, want zij heb-ben tot nu toe niet veel met dat onderwerp te maken gehad.’ Het wijkteam en het samen-werkingsverband (swv) zullen in de toekomst verbinding met elkaar moeten maken en gaan samenwerken. Daarover wordt al druk overlegd door gemeen-te en swv. Hulp aan huis De wijkteams leveren een regis-seur, die mensen thuis opzoekt. Deze geeft opvoedondersteu-ning en kijkt welke hulp verder nodig is. Dat kan bijvoorbeeld schuldhulpverlening zijn, hulp bij het ordenen van zaken of bij relatieproblemen. Annet Dries: ‘Bij veel van onze gezinnen speelt een gestapelde sociale

problematiek. Ik denk dat we veel meer kinderen op het ba-sisonderwijs houden omdat we hieraan aandacht besteden.’

Tijdens de pilot bleek dat de regisseur een cruciale factor is. De schooldirecteur: ‘Regie moet er zijn, óók bij hulp aan hoog-opgeleide gezinnen. Mensen die hulp nodig hebben zitten vaak niet lekker in hun vel, er is stress en er gebeurt veel. Als dan zaken niet duidelijk zijn, wordt de situatie alleen maar slechter.’

Ook continuïteit is belangrijk. ‘Een hulpverlener die het goed doet moet je langer op die plek laten zitten. Verder helpt het enorm wanneer de communica-tie tussen school en zorginstel-lingen goed is. Daar worstelen veel scholen mee, maar in de pilot liep dat goed.’

Gedifferentieerd wer-ken Ook binnen de Agnesschool is de aanpak aangescherpt. De school heeft geïnvesteerd in klassenmanagement en leerkrachtgedrag. Er is één doorlopende leerlijn van de peuterspeelzaal tot en met groep 8. De groepsplannen zijn gebaseerd op gedifferentieerd werken. ‘Daar kom je een heel eind mee.’ Dat besef was er ruim vijf jaar geleden al, toen Annet Dries net op de Agnes-school werkte. Er lagen papie-ren klaar voor de verwijzing van een leerling naar het sbo. ‘Toen zei de leerkracht: ik zie niet in waarom dit nodig is. We zijn met deze leerling aan de slag gegaan en hij heeft gewoon onze school afgemaakt. Hij had een laag iq, maar het storende gedrag dat hij vertoonde, zo gingen wij inzien, vloeide voort uit het feit dat hij niet goed leskreeg.’

“Het wijkteam en het swv zullen in de toekomst verbinding met elkaar moeten maken en gaan samenwerken.”

Interview: Annet Dries | PO-Raad | Modern Naoberschap

47

Tips: Heb oog voor de achtergrond van kinderen. Voor scholen: ga na in wat voor wijk je staat, en bedenk hoe je deze kinderen goed kunt bedienen. Voor OCW en de inspectie: kijk niet alleen naar de cijfers, maar ook naar de achtergrond en ontwikkeling van kinderen. Scholen worden afgerekend op hun resultaten. Dat maakt hen huiverig om ‘ingewikkelde’ leer-lingen toe te laten of binnen te houden.

Interview: Annet Dries | PO-Raad | Modern Naoberschap Interview: Annet Dries| PO-Raad | Modern Naoberschap


“Kijk niet alleen naar de cijfers, maar ook naar de achtergrond van kinderen” Annet Dries

50

“Samenwerking op basis van gedeelde waarden” Mathieu Weggeman

Workshops | PO-Raad | Modern Naoberschap

51

“Bestuurder, u kent de gedragsregels van de commissie Halsema toch wel? #goodgovernance”Marit van Luijn

“Samenwerking op basis van gedeelde waarden” Mathieu Weggeman


52

Interview

Reinier Goedhart

Interview: Reinier Goedhart | PO-Raad | Modern Naoberschap

53Interview: Reinier Goedhart | PO-Raad | Modern Naoberschap

Wie? Reinier Goedhart Wat? adviseur van de PO-Raad. Workshop? Schoolondersteu-ningsprofielen, monitoring en verantwoording. Zetten we het geld in voor onze doelen, en blijven we binnen de begroting? Wat heeft een samenwerkings-verband nodig om te sturen en wat is er nodig om te ver-antwoorden? Adviseur Reinier Goedhart van de PO-Raad legt uit hoe verantwoordings- en stuurinformatie elkaar kunnen ondersteunen.

Het is belangrijk dat samen-werkingsverbanden (swv’en) vanaf het begin goed financieel management neerzetten, zegt Reinier Goedhart. ‘Daarmee bedoel ik dat de financiën ten dienste komen te staan van het ondersteuningsplan. Een tweede aandachtspunt is de


Sturen en verantwoorden

verantwoording daarover in het jaarverslag: wat had het swv beoogd, welke activiteiten zijn hiervoor ondernomen en wat zijn de behaalde resultaten?’

Verantwoordings- en stuur-informatie kunnen elkaar ondersteunen. Daar richt het project Eerst Kiezen Dan Delen (EKDD) zich mede op. EKDD is erop gericht om financieel management een nog betere bijdrage te laten leveren aan het realiseren van de onder-wijsdoelstellingen. EKDD wil scholen en besturen van swv’en ondersteunen bij het leggen van koppelingen tussen strate-gie, onderwijsdoelen en mid-deleninzet. Het doel is dat het geld wordt ingezet als sturings-middel om beleid te realiseren. Vanuit de PO-Raad wordt op dit moment gewerkt aan een ‘dashboard’ dat swv’en onder-steunt bij het sturen en verant-woorden. Goedhart: ‘Uiteraard bepaalt het swv zelf waar op

aan moet worden gestuurd. Het dashboard ondersteunt met informatie de besturen van swv’en bij het monitoren van hun eigen beleid.’ Koppelen Sturen en verantwoorden laten zich volgens Goedhart goed koppelen. ‘Nadat je je doelen hebt vastgesteld, kijk je of deze financieel haalbaar zijn. Daar-mee koppel je financiën aan beleid. Als dat is vastgesteld, ga je het werk uitvoeren. Daarna ga je monitoren: zitten we op het goede spoor, zowel beleids-matig als financieel? Vervolgens ga je verantwoorden.’

Sturen en verantwoorden lig-gen ook heel dicht bij elkaar, zegt Goedhart. ’Maar het sturen is meer gericht op het, tijdens de rit, controleren of dat wat je hebt afgesproken wordt gehaald. De vraag is of je de goede kant uitgaat, binnen

54

de gestelde financiële kaders.’ Daarmee vervul je de interne verantwoording. Verantwoor-ding naar de buitenwereld vindt plaats via het jaarverslag. Met de juiste sturingsinforma-tie op zak hoeft dat niet al te veel tijd te kosten: de verant-woording in het jaarverslag kan worden gebaseerd op de stuurinformatie. Toekomstmuziek Dit is allemaal nog toekomst-muziek, want de swv’en hoeven pas op 1 november 2013 een stichting te zijn. Goedhart: ‘Ze zijn druk bezig met de oprich-ting. Daarnaast houden ze zich nu bezig met vragen als: hoe moet het geld worden ver-deeld, wat willen we centraal en decentraal aanpakken, et cetera.’ De PO-Raad wil de swv’en ondersteunen, onder andere met behulp van een brochure over financieel ma-nagement.

‘Een goede sturing en verant-woording zijn van groot belang voor Passend onderwijs,’ zegt Goedhart. ‘Enerzijds omdat het voor de organisatie essentieel is dat je weet in hoeverre je bereikt wat je van plan was, maar natuurlijk ook omdat je moet weten of je de doelen van het ondersteuningsplan realiseert binnen de financiële kaders.’ Daarnaast kleeft er ook een politiek en maatschappe-lijk belang aan goede sturing en verantwoording. ‘In 2009 verscheen het rapport “Zicht op zorgmiddelen”. Daaruit kwam het beeld naar voren dat er, met betrekking tot wat we toen nog “zorgleerlingen” noemden, geen zicht was op hoe het geld voor hen werd ingezet en wat daarvan het resultaat was. Een herhaling daarvan moeten we zien te voorkomen, al was het alleen al om politieke én maat-schappelijke steun te behou-den voor Passend onderwijs.’


“Een goede sturing en verantwoording zijn van groot belang voor Passend onderwijs”

55Interview: Reinier Goedhart | PO-Raad | Modern Naoberschap Interview: Reinier Goedhart | PO-Raad | Modern Naoberschap

Tips:Geef voldoende aandacht aan alle stappen van de planning- en con-trolcyclus, door het zetten van de volgende stappen:

- Kom op basis van een gedegen discussie binnen het swv tot helder geformuleerde doelen, uitgezet in een tijdpad.

- Vertaal deze doelen in een mid-deleninzet die vervolgens wordt opgenomen in een begroting met meerjarig perspectief. Vertaal deze begroting in budgetten.

- Maak de doelrealisatie en de bud-getuitputting zichtbaar in tussen-tijdse rapportages.

- Leg in het jaarverslag helder en overzichtelijk verantwoording af over de middeleninzet en de be-reikte/niet bereikte resultaten, en welke rol het vermogen speelt bij het bereiken van onderwijsdoelstel-lingen.

58

een sterke start met de kern: samenwerken! Ike


60

Interview

Jan de Vos

Interview: Jan de Vos | PO-Raad | Modern Naoberschap

61

Wie? Jan de Vos Wat? projectleider bij het landelijk steunpunt medezeg-genschap Passend onderwijs-Workshop? Onmisbaar: mede-zeggenschap.

Ondersteuningsplan-raad kijkt mee naar beleidskeuzes, beoog-de resultaten en de inzet van middelen Samenwerkingsverbanden (swv’en) regelen straks de extra ondersteuning van leerlingen. Voor dat doel beheren ze sub-stantiële geldbedragen. Dat zijn twee redenen om de medezeg-genschap binnen het swv goed te regelen. Maar hoe krijg je mensen warm voor zo’n orgaan dat vrij ver van het klaslokaal afstaat?

De ondersteuningsplanraad: zo heet het orgaan dat de mede-zeggenschap binnen het swv vorm gaat geven. In deze raad

Interview: Jan de Vos | PO-Raad | Modern NaoberschapInterview: Jan de Vos | PO-Raad | Modern Naoberschap

Onmisbaar: medezeggenschap

zitten straks ouders en perso-neelsleden, die worden geko-zen vanuit de medezeggen-schapsraden van de scholen. Dat schrijft de wet voor.

Projectleider Jan de Vos: ‘Het gaat om belangrijke keuzes voor de scholen. Daarnaast moet er goed worden mee-gekeken naar de besteding van al dat overheidsgeld. Alle gelden die nu naar het speci-aal onderwijs en de rugzakjes gaan, vloeien straks naar het nieuwe swv Passend onderwijs. Daar gaan miljoenen in om. Die swv’en zijn, kortom, heel belangrijk en daarom is er ook een medezeggenschapsstruc-tuur nodig.’ Instemming De hoofdtaak van de onder-steuningsplanraad is om in-stemming te geven op het ondersteuningsplan waarin de onderwijskundige, personele

en financiële beleidskeuzes worden gemaakt. Het bestuur van het swv, dat wordt bemenst door leden van de schoolbestu-ren, heeft beslissingsbevoegd-heid. Als de ondersteunings-planraad eenmaal ‘ja’ heeft gezegd tegen het ondersteu-ningsplan, is de weg vrij voor het bestuur om het geld te verdelen ten bate van de kinde-ren die de extra ondersteuning nodig hebben.

De ondersteuningsplanraad kan ook geluiden vanuit ouders of personeel inbrengen. Jan de Vos: ‘De leden communice-ren met de achterban. Het is belangrijk dat ze weten wat er in de scholen onder ouders en personeel leeft, omdat ze zon-der last en ruggenspraak in de ondersteuningsplanraad zitten.’

62

Representatief De ondersteuningsplanraad is, net als het swv, ‘interzuilair’. Daarom moet ook de raad re-presentatief worden samenge-steld. Alle in de schoolbesturen aanwezige richtingen worden in de ondersteuningsplanraad vertegenwoordigd. Jan de Vos: ‘Verder is het een goed idee om bij de samenstelling te let-ten op de deskundigheid. Die is echt nodig om te kunnen beoordelen wat de intern- en ambulant begeleiders in de scholen doen en hoeveel geld daarvoor beschikbaar is, hoe de indicatiecriteria voor kinderen zijn, hoe de indicatiestelling verloopt en of het ondersteu-ningsplan goed in elkaar steekt.’

Het kan best lastig worden, denkt De Vos, om mensen warm te maken voor een or-gaan dat vrij ver van het klas-lokaal af staat. ‘Het vinden van kandidaten voor medezeggen-

schapsorganen is bij personeel soms nog moeilijker dan bij ouders.’ Het beste recept voor het vinden van kandidaten, vermoedt hij, is simpel: mensen duidelijk maken hoe belangrijk die ondersteuningsplanraad is. ‘Er zitten nu kinderen op de basisschool met een rugzakje, die worden geholpen door een onderwijsassistent. Dat wordt straks allemaal anders geregeld. Hoe? Dat staat in het ondersteuningsplan. En dat plan beoordeel jij als lid van de ondersteuningsplanraad.’

“Dit plan beoordeel jij als lid van de ondersteuningsplan-raad.”

Interview: Jan de Vos | PO-Raad | Modern Naoberschap

63

Tip:Houd de verkiezing simpel.Volgens Jan de Vos wordt er druk beraadslaagd over de beste manier om de verkiezin-gen voor de ondersteunings-planraad op te zetten. ‘Daar zijn tal van modellen voor: getrapt, rechtstreeks, met kiesgroepen, plenair… Mijn advies is: hou het simpel. Er worden soms heel ingewikkelde constructies bedacht. Dat kan veel werk en communicatie met zich mee brengen. Probeer tot een simpele, werkbare oplossing te komen.’

Interview: Jan de Vos | PO-Raad | Modern NaoberschapInterview: Jan de Vos | PO-Raad | Modern Naoberschap


“De manager wordt met uitsterven bedreigd”Ben Kuiken

66

Interview

Corine van Helvoirt

Interview: Corine van Helvoirt | PO-Raad | Modern Naoberschap

67Interview: Corine van Helvoirt | PO-Raad | Modern Naoberschap

Wie? Corine van HelvoirtWat? Verenigingsmanager van het Landelijk Expertise Centrum Speciaal Onderwijs en adviseur van de PO-Raad. Workshop? Passend Speciaal (Basis) Onderwijs. Samen met Freerik Meeuwes (voorzitter sbo werkverband) en Marc Cantrijn (PO-Raad) So en sbo gaan samen scholen ondersteunen De nieuwe samenwerkings-verbanden (swv’en) Passend onderwijs leggen in het on-dersteuningsplan vast hoe zij deskundigheid gaan inzet-ten. Corine van Helvoirt: ‘Laat swv’en inventariseren wat hun reguliere-, sbo- en so-scholen samen aan expertise in huis hebben. Voor nog openstaande vragen kan wellicht een ant-woord worden gevonden bij een naburig swv, bij een zorg- of jeugdhulpinstantie, of in opleiding en scholing.’


Een expertisepool voor elk samenwerkingsverband

Reguliere scholen die specifieke expertise nodig hebben, zijn tot 1 augustus 2016 wet-telijk verplicht deze te betrekken van het so. Ook bij het sbo kun-nen zij terecht. Maar hoe moet het na die datum?

‘Gooi het kind niet met het bad-water weg,’ adviseren Corine van Helvoirt en Freerik Meeu-wes. ‘Inventariseer wat je in je eigen samenwerkingsverband (swv) hebt aan expertise en waar je tevreden over bent. Het sbo en so hebben een geza-menlijke visie ontwikkeld op hoe zij die ondersteuning wil-len verlenen. Zij willen samen een voorziening vormen voor speciale leerlingen, met één voordeur. Achter die voordeur wordt afhankelijk van de vraag bepaald welke expert er komt.’ Van Helvoirt: ‘Het standpunt

van sbo en so is: regulier waar het kan, speciaal als het moet. Met hun externe dienstverle-ning ondersteunen het sbo en so het reguliere onderwijs. Zelf blijven zij vooralsnog specifieke doelgroepen bedienen. Samen met het regulier onderwijs willen het sbo en so de beste kwaliteit bieden aan alle leer-lingen die extra ondersteuning nodig hebben. ’

De rugzakken verdwij-nen. Wat komt daar-voor in de plaats? ‘Nu wordt nog op basis van het dossier van een kind beslist of er ondersteuning komt. En als een kind in het regulier onder-wijs een (so-) rugzakje krijgt, helpt een ambulant begeleider de leerkracht om het kind te ondersteunen. Vanaf 1 augus-tus 2014 gaat het anders; dan kan een swv veel flexibeler en vrijer vragen stellen aan een externe dienstverlener. Dat kan

68

natuurlijk nog steeds gericht zijn op één leerling, wanneer een leerkracht in de klas te ma-ken krijgt met heel specifieke problematiek waar zij geen ver-stand van heeft. Bijvoorbeeld wanneer een leerling chronisch vermoeidheidssyndroom heeft, epilepsie of een bepaalde spierziekte. Maar straks kan ondersteuning ook bestaan uit extra handen in de klas, gerichte teamondersteuning of het inrichten van een traject-klas. Alles op maat, afhankelijk van de vragen van de school.’ Inmiddels gebeurt dit al in veel regio’s. De uitdaging wordt om de ondersteuning in een vroeg stadium beschikbaar te maken. Dat voorkomt dat problemen verergeren. Hoe kun je inspelen op zoveel uiteenlo-pende vragen? ‘Voor al die ondersteuningsvra-gen zou je als swv eigenlijk een expertpool moeten vormen. Zo’n pool kun je dan inrich-

ten met mensen uit de regu-liere scholen, en uit de externe dienstverlening van het sbo, so en de jeugdzorg. Het swv moet op alle vragen een adequaat antwoord hebben. Het is be-langrijk dat je dan niet opnieuw het wiel gaat uitvinden, maar gebruik maakt van de exper-tise die er al is. Bepaalde heel specifieke expertise zou ook bovenregionaal ter beschikking kunnen worden gesteld, aan meerdere swv’en.’

Om Passend onderwijs mogelijk te maken, zeggen Van Helvoirt, Meeuwes en Cantrijn, moet er een goede samenwerking zijn tussen onderwijs en jeugdhulp, verstandelijk gehandicapten- en revalidatiezorg. ‘Dat dat goed kan, zie je nu al binnen het so. Hier zijn, anders dan in het reguliere onderwijs, zowel de medische als de psychische zorg vanzelfsprekende part-ners. Het onderwijs voor zeer moeilijk lerende kinderen werkt bijvoorbeeld nauw samen met de Verstandelijk Gehandicap-

tenzorg; het onderwijs aan li-chamelijk gehandicapte kinde-ren met de revalidatie. Cluster 4-scholen vinden een belang-rijke partner in Jeugdzorg en Jeugd-GGZ. Met steeds hetzelf-de uitgangspunt: één kind, één plan. Zo’n goede samenwerking met zorginstellingen zou voor het hele onderwijsveld normaal moeten worden.’ Welke invloed zal de overheveling van de zorg naar gemeenten hebben op die samen-werking? ‘Dat is moeilijk te voorspellen. Het is goed om in elk geval in overleg te blijven met de gemeente. Een swv krijgt uit-eenlopende vragen van leerlin-gen binnen en heeft niet alle antwoorden. Belangrijk is dat het swv zorgt dat het z’n eigen omgeving kent, zodat in het ondersteuningsplan kan wor-den omschreven welke instan-ties antwoorden kunnen geven. In dit plan vermeld je ook hoe

“Voor Passend onderwijs is een goede samenwerking nodig tussen onderwijs en jeugdhulp”


69Interview: Corine van Helvoirt | PO-Raad | Modern Naoberschap Interview: Corine van Helvoirt | PO-Raad | Modern Naoberschap

de samenwerking geregeld is. De zorgaanbieders kunnen eventueel een plek krijgen in de genoemde expertpool.’ Welke praktische be-lemmeringen moeten nog worden op-geruimd? ‘Over het algemeen is de ex-terne dienstverlening van het so en sbo nog niet aan elkaar gekoppeld. Dat is ook wat lastig omdat het sbo uit andere middelen wordt gefinancierd dan het so en de jeugdzorg. Dat zorgt nu nog voor schot-ten. Maar op termijn wordt dit gemakkelijker,’ voorzien Corine van Helvoirt en Freerik Meeu-wes. ‘In sommige swv’en is hier al een begin mee gemaakt en sluit het Centrum voor Jeugd en Gezin, inclusief de jeugd-zorg, voorzichtig aan.’Wellicht wil het onderwijsveld op termijn toe naar integrale onderwijsvoorzieningen. In een aantal regio’s krijgen deze al voorzichtig vorm. Van Helvoirt: ‘Het sbo en so bieden voorals-

nog onderwijs aan een speci-fieke groep kinderen die (nog) niet naar de reguliere school kan. Vaak zijn dat kinderen met ernstige meervoudige beper-kingen, die zeer moeilijk leren of kampen met psychiatrische problemen. Laten we blijven doen waar we goed in zijn, en dat op elkaar afstemmen. En daar waar nodig onze expertise verder ontwikkelen.’

Tip Behoud het goede. Inventariseer wat werkt, en blijf dat doen. Bedenk samen wat beter kan en ga aan de slag.

70

“Extra handenin de klas”Corine van Helvoirt


71Interview: Corine van Helvoirt | PO-Raad | Modern Naoberschap Interview: Corine van Helvoirt | PO-Raad | Modern Naoberschap

72

Teun de Vries Vertegenwoordiger schoolbestuur & projectleider Passend onderwijs “Passend onderwijs is een zoekproces. Door mijn focus op Passend onderwijs kan ik ook wel wat brengen, maar ik kom vooral halen. Ik ben op zoek naar markeerpuntjes waar ik wat mee kan. Daarnaast richt ik mij op samenwerking met de gemeente. We willen van curatief naar preventief, en dat kunnen we niet alleen. Hopelijk ontmoet ik hier in-spirerende mensen en vind ik nieuwe punten om mij op de richten. Ik wil nieuwe input waar ik mee verder kan.”

Jelte de Graaf Bestuursvoorzitter Stichting OPSO “We werken zowel samen met grote als kleine besturen van bijzonder en openbaar onderwijs in regio Waterland. Ik ben hier vooral om te netwer-ken. Daarnaast ben ik op zoek naar een stukje ver-dieping van problemen waar we binnen speciaal onderwijs tegenaan lopen. Welke mogelijkheden en praktische oplossingen hebben anderen hier-voor.”

Interviews

Bezoekers


73

Jeanne Jansen Directeur van cluster vier Vlierland REC (Regionaal Expertise Centrum) “Vandaag wil ik vooral ideeën opdoen over hoe we beter kunnen gaan samenwerken in het passend onderwijs maar ook om vooral een lijn te leggen tussen PO en VO. Ik had graag meer verbinding gezien tussen PO-Raad en VO-raad dat die richting het veld het voortouw gaan nemen in de bredere samen-werkingen die moeten gaan komen straks. Dat heb ik vandaag nog niet gehoord. Ik wil goede verhalen horen over wat er in andere regio’s gebeurt, hoe we dat toe kunnen pas-sen in onze eigen regio en bekijken hoe we kunnen door ontwikkelen.”

Andre van der Velde Bestuurslid Stichting SOOL (scholengroep openbaar onderwijs Lelystad) “Ik vind het van belang om bij passend onderwijs eens verder te kijken dan waar de focus op dit moment ligt. Daarom ben ik benieuwd naar wat er bij andere samen-werkingsverbanden gebeurt en ben ik op zoek naar tips en trucs. Wij zijn nu heel erg intern gericht. Ik zou het graag breder willen trekken. De ideeën die ik hier opdoe moeten er voor zorgen dat het bij mij, als bestuurder, beter op mijn netvlies komt te staan. Een vitamine-injectie, hup naar voren ermee!”


74

AF-SLUITING

75

AF-SLUITING

76 Afsluiting | PO-Raad | Modern Naoberschap

77Afsluiting | PO-Raad | Modern Naoberschap

78

Jan Willem Roodenberg Accountmanager Implementatie passend onderwijs OCW “Ik ben accountmanager Noord-Oost en dit is voor mij een mooie kans om mijn netwerk te verbreden en relaties te ontmoeten. Ik wil graag een beter inzicht krijgen in wat er allemaal leeft bij de invoering van pas-send onderwijs. Er moet nog ontzettend veel worden ingevuld en daar is ook veel ruimte voor. Ik ben benieuwd hoe daar invulling aan wordt gegeven door de organisaties die hier aanwezig zijn vandaag. Wat ik merk is dat mensen elkaar helpen om probleemstel-lingen scherper te krijgen en elkaar ook weer helpen oplossingen voor deze problemen te vinden. Heel pragmatisch dus.”

Nico Sandberg Directeur basisschool Putten “Graag wil ik meer weten over Passend onderwijs, en dan vooral over beleid en uitvoering. Alles wat nodig is om het te laten slagen en bureaucratie te voorkomen. De workshops zijn erg interessant voor mij. Graag wilde ik meer leren over hoe we de medezeggenschapsraad meer in het besluit-vormingsproces kunnen betrekken. Ik ben op zoek naar slagvaardigheid. De workshop was duidelijk over structuren, dus ik kan weer met frisse inzichten en inspiratie aan de slag.”

Interviews

Bezoekers


79

Frank Zopfi Directeur Aloysius stichting

“Zelf zit ik in vier samenwerkingsverbanden. Ik zie dat het op het gebied van Passend on-derwijs overal anders gaat. De workshops hier zijn inspirerend, maar roepen soms vragen bij me op. Verder is het fijn bestuurders, die ik normaal alleen maar aan de vergadertafel zie, nu wat langer te spreken. Een geslaagd congres!”

Mieke de Keyser Beleidsmedewerker landelijk projectbu-reau Herstart & Op De Rails “Naast mijn zoektocht naar informatie en inspiratie ben ik hier tevens om te netwerken met mensen uit andere samenwerkingsver-banden. Betere waarborging van continuï-teit is mijn speerpunt. Welke acties kunnen we zelf uitvoeren en bij wie moeten we dan zijn, dat zijn vragen waar ik dankzij nieuwe contacten nu meer invulling aan kan geven.”


80 Colofon | PO-Raad | Modern Naoberschap

81Colofon | PO-Raad | Modern Naoberschap

Redactie: Annemieke Kooper en Marijke NijboerInhoudelijke begeleiding: Elise Bokhorst en Dick RasenbergEind- en hoofdredactie: Marc Mathies

De presentaties van de sprekers tijdens de tweedaags vindt u hier op de website van de PO-raad.

Diederik Vrijhoef Teamcaptain Studio Questionmark Magazine Design Lize Kraan Fotograaf Joris Postulart Tekstschrijver Charlotte Porskamp Illustrator Thalia de Jong Illustrator

Contact informatie:

web www.visuelenotulen.nl tel +31 6 30 07 76 75 mail [email protected]

PO-Raad

COLOFON

Colofon | PO-Raad | Modern Naoberschap

VISUELE NOTULEN

po-raad passend onderwijs

Documents